1
“Een land dat leeft, bouwt aan zijn
toekomst”
2
Urgentie
• 2/3 land overstroombaar, 9 miljoen mensen, 65% BNP, 1800 miljard geïnvesteerd vermogen
• Achterstand veiligheid waterkeringen• Normen zijn achterhaald• Klimaat verandert
3
Een koersvaste aanpak• Ministeriële stuurgroep o.l.v. MP
stuurgroep deltaprogramma olv deltacommissaris
• Delta regisseur ziet toe op kordate uitvoering
• Veelal regionale bestuurder verantwoordelijk voor uitwerking en uitvoering
• Deltafonds gevoed door aardgasbaten en langlopende leningen
• Deltawet om Deltafonds, -regisseur en -programma te verankeren
4
Zeespiegelstijging
• rond 2050: 40 centimeter
• rond 2100: 65 tot 130 centimeter
• rond 2200: 2 tot 4 meter
Deltascenario’sRond 2100 35 - 85
cm
5
Rivierafvoeren
Zomer:van 1700 m3/s nu naar 700 m3/s in
2100
Winter:van 16.000 m3/s nu naar 18.000 m3/s
in 2100 Opgave vanuit rivieren
6 5 december 2012
Overstroombaar Nederland
Onder zeeniveau: 26%
Nederland is een delta van Rijn,
Maas, Schelde en Eems.
Boven zeeniveau: 29%
Buitendijks: 3%
Onbedijkte Maas: 1%
Overstromingsgevoelig: 59%
deltacommissaris
7
Veiligheid vooropBeschermingsniveau baseren op: • kans voor individu op overlijden door
overstroming;• kans op grote aantallen slachtoffers in één
keer door overstroming;• potentiële schade, meer dan alleen
economische schadeKans op slachtoffers moet kleiner worden;
vergelijkbaar met andere veiligheidsrisico’s. we stappen over op de risicobenadering
Daarom veiligheidsniveau met minimaal factor 10 verbeteren. Veiligheidsnormen in grote delen van ons land voldoen; opgave in rivierengebied, rijnmond drechtsteden en bij Almere
15-04-2023
Maatschappelijke ontwikkelingen– Meer inwoners– Meer waarde
• Nieuwe technische inzichten
• Natuurlijke ontwikkelingen– Klimaatverandering– Bodemdaling
8
€€
9 15-04-2023
• Normvorm: overstromingskans
• Hoogte van de norm:– Huidige beschermingsniveaus– Basisbeschermingsniveau– Maatschappelijke
ontwrichting (schade en grote groepen slachtoffers)
15-04-2023
• Meerlaagsveiligheid hoort bij risicobenadering
• Bescherming via 3 lagen, preventie hoofdpijler (dus hierop norm)
• Vraag naar slimme combinaties van maatregelen.
10
11
Bouwen met de Natuur
• aanpassen aan veranderende omstandigheden en vooruitzichten
• op termijn de minste kosten
• mogelijkheden voor de multifunctionele en integrale aanpak
• Omarmen natuurlijke veiligheid waar mogelijk; langs kust en rivieren en mogelijk IJsselmeer
12
Bouwen op ongunstige lokaties
• gedegen kostenbatenanalyse
• inclusief toekomstige lasten van beheer en onderhoud van infrastructuur en gebouwen
• kosten worden gedragen door wie ervan profiteren.
• Versterken positie watertoets door op te nemen in ruimtelijk afwegingskader
13
Noordzeekust
• bouwen met de natuur optimaal in de vorm van zandsuppleties
• geleidelijk met de zeespiegel meestijgen
• kustuitbreiding mogelijkKustuitbreiding niet nodig voor de veiligheid; borgen kustfundament en zandsuppleties benutten voor natuurlijke overgangen
14
Waddengebied
• effect van zandsuppleties voor Noordzeekust helpt Waddenzee mee te groeien met zeespiegel
nog meer zand nodig voor buitendelta’s ; monitoring en onderzoek essentieel
15
Zuidwestelijke Delta
• Oosterschelde einde eeuw volledige getijdendynamiek
• dijken verhogen Westerschelde
• meren gebruiken voor bergen waterOosterschelde kering blijft/ berging grevelingen is optie
16
Rivieren• uitvoering van programma
‘Ruimte voor de rivier’• uitvoering Maaswerken &
Integrale Verkenning Maas • verwerven van
strategische grondposities Afvoerverdeling IJssel, Lek ,
Waal in onderzoek Nieuwe ronde ruimte voor de
rivier in combinatie met dijken
Slimme combinatie met normaanpassing
17
Rijnmond
Onderzoek starten naar mogelijkheden van:• aanleg van een ring van afsluitbare keringen • perspectieven voor natuur in buitendijkse gebieden• ontwikkeling van aantrekkelijke woonmilieus Stormvloedkering maeslant blijft functie behouden; huidige strategie is
robuustRing van afsluitbare keringen geen antwoord op de opgaveBuitendijks moet dus rekening houden met peilstijging; ontwikkeling
stadshavens
18
IJsselmeer
• IJsselmeer blijft zoetwaterbassin
• peil IJsselmeer mee laten stijgen met zeespiegel (1.5 m)
• peil Markermeer onveranderdFlexibel IJsselmeerpeil in combinatie met pompen op de afsluitdijkVoorzieningenniveau per gebied voor zoetwater
19 5 december 2012
Rijn-MaasdeltaHoofdkeuzen voor wateropgaven in dit gebied
IJsselmeergebiedToekomstig peilbeheer zoetwatervoorraad en veiligheid
Waterveiligheid Update van veiligheidsnormen (60-er jaren)
ZoetwaterstrategieDuurzame en doelmatige zoetwatervoorzieining
Ruimtelijke adaptatie Gevolgenbeperking met ruimtelijke maatregelen
2015: vijf Deltabeslissingen
deltacommissaris