Aan de slag met het M-decreet
Thinking out of the box
1
30 juni 2015
Wetgevend kader
Uitdagingen
Kwaliteitsvolle brede basiszorg
& verhoogde zorg
Knelpunten & FAQ’s
Opdracht van de onderwijsinspectie
2
Wetgevend Kader
Basis van het M-decreet = VN-verdrag
• 2009: België ratificeert VN-verdrag (2006) inzake de
rechten van personen met een handicap
• Rechten op het vlak van onderwijs, wonen en
tewerkstelling met accent op integratie, participatie,
non-discriminatie, toegankelijkheid, respect voor
inherente waardigheid en persoonlijke autonomie
3
MET M-decreet
• Redelijke Aanpassingen = Recht
• Wettelijke verankering van leerzorgkaders: zorgcontinuüm en HGW
Brede basiszorg inzetten in een krachtige leeromgeving met
differentiërende maatregelen, maar ook compenserende, remediërende en
dispenserende maatregelen voorzien waar nodig.
• Eerste 2 criteria voor (gemotiveerd) verslag: verantwoordelijkheid van
scholen
Welke maatregelen heeft de school in de brede basiszorg en in de
verhoogde zorg voor deze leerling genomen?
Bijkomende maatregelen zijn disproportioneel of onvoldoende?
4
5
Fase 3
school= 1e actor
CLB/PB = schoolondersteuning
Fase 2
CLB = 1e actor
Fase 1
school = 1e actor
CLB/PB = schoolondersteuning
Fase 0
school = 1e actor
CLB/PB = schoolondersteuning
Kansen van het M-decreet = mindshift
van labellen handelen
van labellen onderwijsbehoeften i.f.v.
volwaardige participatie
van labellen context- en systeemdenken
(ondersteuningsbehoeften van leraren en ouders)
6
Focus van kwaliteitsvolle brede basiszorg?
7
• organisatie van het zorg- en GOK-beleid
• vorming en ondersteuning van het schoolteam
• onthaal- en inschrijvingsbeleid
• zorgzaam handelen in de klas
• betrekken van alle leerlingen
• opvolgen van alle leerlingen
• samenwerken met ouders
Inspiratiebronnen voor
kwaliteitsvolle brede basiszorg
8
• Algemene kaders
BKD-leer-krachtmodel (Prof. Struyven)
Universal design for learning (UDL)
• Specifieke kaders = Prodia-protocollen
Lees- en spellingsproblemen
Spraak- en taal
Rekenproblemen
Verstandelijke beperking
Motorische ontwikkelingsstoornis
Gedrag- en emotie
Kwaliteitscriteria redelijke aanpassingen?
9
Kwaliteitscriteria redelijke aanpassingen?
10
• 7 criteria voor redelijke aanpassingen
is maatwerk
is SMART
heeft een positieve impact voor alle leerlingen
komt tot stand in overleg met alle betrokkenen
wordt goed gemotiveerd en herhaaldelijk gecommuniceerd
is gebaseerd op de expertise en observatie van leerkrachten, GON-begeleider
en andere betrokken hulpverleners
is ingebed in de zorgvisie van de school
11
Knelpunten & FAQ’s in het werkveld
12
• Grenzen van dispenserende maatregelen?
Dispenserende maatregelen = maatregelen waarbij de school doelen
toevoegt of de leerling vrijstelt van doelen van het gemeenschappelijk
curriculum en die waar mogelijk vervangt door gelijkwaardige doelen
Grens = doelen gerelateerd aan de finaliteit van het onderwijsniveau of van
het doorstromen naar het vervolgonderwijs in voldoende mate bereiken
Eindtermen en leerplannen: keurslijf of toch marges?
Afwegingen voorafgaand aan individueel aangepast curriculum (IAC):
heroriëntering, flexibel leertraject, GON …
IAC en studiebekrachtiging (attesten verworven bekwaamheden … maar
zonder civiel effect)
13
• Disproportionaliteit De redelijkheid van de aanpassing wordt beoordeeld in het licht van onder meer volgende indicatoren (Protocol tussen de Federale Staat, 2007, artikel 2):
de financiële impact van de aanpassing;
de organisatorische impact van de aanpassing;
de te verwachten frequentie en duur van het gebruik van de aanpassing;
de impact van de aanpassing op de levenskwaliteit;
de impact van de aanpassing op de omgeving en op andere gebruikers;
het ontbreken van gelijkwaardige alternatieven;
het verzuim van voor de hand liggende of wettelijk verplichte normen.
14
• Inschrijven onder ontbindende voorwaarden
Niet voor GON-leerlingen
Leerlingen met verslag buitengewoon onderwijs of met gewijzigde
onderwijsbehoeften
Ouders zijn verplicht om het verslag kenbaar te maken
Bij overdracht van dossiers tussen CLB’s worden (gemotiveerde) verslagen
meegegeven
Doel: schoolbestuur krijgt de tijd om de redelijkheid van de aanpassingen
te onderzoeken
15
Stappenplan:
Stap 1: afwegen van de redelijkheid van de aanpassingen i.f.v. het
gemeenschappelijk curriculum in de context van de eigen school
Indien aanpassingen = redelijk dan opheffing verslag
Stap 2: afwegen van de redelijkheid van de aanpassingen i.f.v. een IAC
Indien aanpassingen = redelijk dan studievorderingen o.b.v. IAC
Stap 3: aanpassingen = onredelijk dan schoolbestuur motiveert de
onredelijkheid via een mededeling van niet gerealiseerde
inschrijving
Stap 4: LOP wordt geïnformeerd
Stap 5: inschrijving wordt ontbonden bij inschrijving in een nieuwe school
of 1 maand na de mededeling van niet gerealiseerde inschrijving
16
• GON
Integratieplan afgeschaft
Gemotiveerd verslag: opentrekken van het kind-perspectief vanuit
ondersteuningsbehoeften – betrekken van leraren en ouders
Nieuwe criteria types gelden ook voor GON
Leerlingen met een verslag buo die in gewoon onderwijs blijven ook recht
op GON
Voorlopig nog geen rechtstreekse GON-toegang voor type basisaanbod en
type 3 (9 maanden in buo)
Nieuw gemotiveerd verslag bij wijziging niveau, type, aard integratie of
ernst handicap
Grondige hervorming van GON in de nabije toekomst
Opdracht van de onderwijsinspectie
17
Stimuleren van de implementatie van het zorgcontinuüm
Stimuleren van heldere afspraken over schoolondersteuning in
overleg tussen school-CLB-pedagogische begeleiding
Stimuleren van implementatie van Prodia-protocollen
Reflecteren over kwaliteitsvolle brede basiszorg en redelijke
aanpassingen
Stimuleren van het uitbouwen van efficiënte kwaliteitsvolle
leerlingenvolgsystemen
In kaart brengen van de rol van en de ondersteuning door de
competentiebegeleiders
…