16-4-2019
1
[email protected] - 085-303 2602
Energieakkoord
‘2,5 PJ extra energiebesparing maatschappelijk vastgoed’
16-4-2019
2
Scholen Besparen EnergieHet 2-jarige programma 'Scholen Besparen Energie'
ondersteunt uw schoolbestuur actief en onafhankelijk bij het
nemen van eenvoudige en laagdrempelige maatregelen om
energie te besparen.
� Startpakket (o.a. Stappenplan)
� Helpdesk (o.a. FAQ)
� Tools & Kennisitems
� Energiebespaarders (hulp op locatie)
� Praktijkervaringen (leren van collega’s)
www.ScholenBesparenEnergie.nl
Korte termijn Middellange termijn Lange termijn
TCO
Investering
Exploitatie
Maatregelpakket
Individuele
maatregel
DMJOPMJOP
OP
Eigen geld
Externe financiering
Integrale aanpak
Lening
Quik wins
Principe korte termijn: € 1.000,- investering genereert ministens € 200,- besparing per jaar
16-4-2019
3
16-4-2019
4
10 basisscholen Amsterdam Zuid
30 scholen st Spaarnesant Haarlem
Mariaschool Ulft
Stedelijk Gymnasium Nijmegen
Barchschole te Barchem
De Handreiking Eindhoven
Danielschool Soest
IJburg College Amsterdam
Stedelijk gymnasium Leeuwarden
Rijnlands lyceum Oegstgeest
Brederoschool Groningen
Aloysiusschool Geesteren
Binnendijk Monickendam
Regenboog in Lelystad
Piter Jelles Leeuwarden
Lek & Linge Culemborg
Energiemonitoring Voorschoten
Cambreur College Dongen
Clusius College Castricum
Helicon VMBO den Bosch
OBS de Piramide Haarlem
Costaschool te Nunspeet
De Schalm Alblasserdam
Teresiaschool Waalwijk
Poolster Makkum
Edith Stein college Den Haag
Vrije school Widar in Delft
Eben haëzerschool Hollandscheveld
Mytylschool Venlo
HWC Amstelveen
SMDB Zuilichem
Kohnstammschool Goes
Blauwe Ster MonickendamOBS de Wilgenstam RotterdamCBO de Sluis ZeistSchakel VlaardingenBiezenhof Halsteren
19 scholen Gelderveste Achterhoek
40 Frisse scholen Groningen
7 scholen Essentius in Achterhoek
16 scholen SOOOG oost Groningen
89 scholen onderwijsbureau meppel
26 basisscholen Tilburg
45 scholen Haarlemmermeer
2 scholen Heiloo en Hilversum
11 Scholen stichting Poolster Lochem
4 scholen Viviani Emmen
4 scholen WSKO Westland
Beiaard Houten
Oranjeschool Katwijk
Lorentzschool Leiden
ObS Fontein Warsveld
Pieter Wijten Waalwijk
De Rank in Lochem
Mondial College Nijmegen
Bekkersschool Groningen
Kameleon den Dolder
Maaswaal College Wijchen
Meidoorn Kerkdriel
AOC Oost Doetichem
RSG NO Veluwe Epe
OBS de Achtbaan Moordrecht
Niet aanwezig50 scholen Energiecoaches Overijssel
15 scholen Schooldag vd duurzaamheid
31 Scholen Conexus Nijmegen
130 scholen Drechtsteden
6 Scholen SPOM Maas en Waal
School aan de Vijver Venlo
Adriaan Holstschool Bergen
De Smaragd Zwolle
Wijzer aan de Vecht Utrecht
Cyriacusschool Hoonhorst
Vellesan College IJmuiden
Clusius College Alkmaar
PCC Heiloo Alkmaar
OBS startblok Achterveld
De Rank Sprang Capelle
Etty Hilversum het Vlier Deventer
Rudolf steiner Krimpen Ad IJssel
Regenboog Eindhoven
Regenboog Haarlem
16-4-2019
5
Energiebeheer
- Integrale sturing vanuit beleid
(inzicht, Duurzaam Meerjaren
Onderhouds Plan en monitoren)
- Integrale prestatiecontracten met
onderliggende financiering
- Aanschaf PV panelen
- Aanschaf LED verlichting
- Aanschaf met prestatiecontract
- Aanschaf combi PV en verlichting
- Koploperprojecten Aardgasvrij en
Energieneutraal
(stevig gefaciliteerd, lastig opschaalbaar,
maar ze spannen wel de denkruimte op!)
- Collectieve aanbesteding PV panelen
- Prestatiecontracten voor
PV al of niet in combi LED verlichting
- Bezoek energiecoach
aan individuele school
- Schoolduurzaamheidsdag
- Energiebesparingsproject met
of zonder inzet leerlingen
- Leraar en energiecoördinator nemen
het voortouw samen met leerlingen
- Inregelen installaties
- Het speelveld van de toekomst ?- Advisering energiebeheer door bv.
energiecoaches (lokaal, regionaal,
provinciaal, nationaal)
- Schooldag voor de Duurzaamheid
(bewustwording bij grotere groep
op en rond de scholen)
- Renovatieprojecten individuele scholen
(levensduurverlenging)
- Prestatiegerichte uitvraag (integrale
kwaliteitsverbetering)
- Innovatieve combinaties van
verwarmen, verlichten en ventileren.
https://www.greendealscholen.nl/duurzaam-nieuws/verkenning-ruggengraat-voor-het-klimaat
16-4-2019
6
Roep hulp in energiebespaarderVraag kosteloos om onafhankelijke hulp voor het
zetten van de eerste stappen en verkrijgen eerste
inzichten
� Ondersteuning bieden (analyse, beoordeling)
� Hulp bij lezen Energieadviezen
� Inzicht in mogelijke besparingen
� Hulp bij keuzes en prioriteiten (type onderzoek)
� Overwinnen van weerstand
� Borgen in beleid
� Ondersteuning bij melding Informatieplicht
www.ScholenBesparenEnergie.nl
16-4-2019
7
Scholen Besparen Energie – Tips!
1. Ga aan de slag met gedrag
2. Meten is weten
3. Bespaar op verlichting
4. Ventileer energiebewust
5. Regel verwarming goed in
6. Isoleer eenvoudig
7. Koel energiezuinig
8. Stuur op ICT-apparatuur
9. Voorkom tocht
10. Beperk sluimerverbruik
Verzilveren relatief kleine maatregelenRoep hulp in van de Energie bespaarder
16-4-2019
8
Van onderhoudsplan
Naar onderhoudsbeleid
Energieverbruik (2012 - 2017)
1,27 mln kWh > 0,97 mln kWh (- 23%)
0,78 mln m³ gas > 0,58 mln m³ gas (- 25%)
Energielasten (2012 - 2017)
€ 670.000,- > € 484.000,- (- 28%)
Energieverbruik (per m² BVO oud – nieuw; 5 jaar)
24 kWh > 18 kWh (- 23%)
14 m³ gas > 11 m³ gas (- 25%)
Energielasten (per m² BVO oud - nieuw)
€ 12,50 > € 9,- (- 28%)
Opbrengst
514 ton CO2 reductie per jaar
€ 186.000,- besparing per jaar
St. Spaarnesant (Haarlem) 30 gebouwen > 6.200 leerl. BO+ 215 SBO+ 320 SO > 54.000 m² BVO
Bewustwording en
Activering door coaches
Energiekosten in beeld (2017 - 2019)
Gemiddelde energiekosten per school ruim
€ 14.000,- per jaar
ca. 35.500 kWh elektriciteit
ca. 16.100 m3 gas
Mogelijke energiebesparing (2017 - 2019)
Besparing door gedrag al 5 tot 10%
+ Quick wins gemiddeld € 2.000,- per jaar
Totaal € 3.400,- per jaar te verdienen
Meest geadviseerde Quick wins:
- energiemonitoring;
- optimaliseren instellingen;
- programmeerbare thermostaatkranen en schakelklokken
- verbetering warmteafgifte radiatoren
- isoleren leidingen en appendages
Overijsselse Aanpak (Energiecoaches Provincie) ca. 400 van 560 scholen in beeld > 170 energiescans
16-4-2019
9
www.ruimte-ok.nl/thema/kengetallen-verduurzaming-scholen
Energielasten in Primair Onderwijs (elektriciteit + warmte)
Variëren van ca. € 9,- > € 16,- per m² BVO
www.greendealscholen.nl