HUMAN EXCRETORY
Ms.Tanyaratana Dumkua Biology and Health Science Department MahidolWittayanusorn School
http://img.webmd.com/dtmcms/live/webmd/consumer_assets/site_images/articles/image_article_collections/anatomy_pages/Kidney2.jpg
Tubular Secretory System
Kidneys Ureters Urinary bladder Urethra
http://reqardsforjustice.net/wp-content/uploads/2013/04/20.jpg
Renal Cortex & Renal Medulla
http://www4.ncsu.edu/~kmpigfor/zoo/kidney1.jpg
Renal pyramid ปลายยอดแหลมของพระมด Renal Papilla จะยนและเปดเขาไปใน Minor calyx ซงเปนทรองรบนาปสสาวะจากพาพลลา และหลาย ๆ ไมเนอรแคลกซ รวมเปนMajor calyx และนานาปสสาวะสงเขาสบรเวณทมลกษณะเปนกรวย เรยกวา กรวยไต (renal pelvis)
Renal Lobe (Renal Pyramid + Renal Column)
Renal Papilla Minor Calyx Major Calyx Renal Pelvis
http://www.uic.edu/classes/bios/bios100/lecturesf04am/kidney01a.jpg
Nephron >>
Two Types of Nephron Cortical Nephron (80%) Juxtamedullary Nephron (20%)
https://d2jmvrsizmvf4x.cloudfront.net/9N4pc3prSsOUHab6Zl5u_cortical_and_juxtamedullary_nephrons-142BBC4AB033DB5F08F.jpg
http://www.siumed.edu/~dking2/crr/images/corp5.jpg http://health.rush.edu/HealthInformation/BodyGuide/reftext/images/Nephron.jpg
GLOMERULUS
เสนผานศนยกลางหลอดเลอดทนาเขามขนาดมากกวาหลอดเลอดนาออก สงผลใหเลอดไหลเขามาในโกลเมอรลสไดมากกวาไหลออก
Afferent Arteriole Efferent Arteriole
http://droualb.faculty.mjc.edu/Course%20Materials/Elementary%20Anatomy%20and%20Physiology%2050/Lecture%20outlines/15_03Figurebd-L.jpg
http://schoolworkhelper.net/wp-content/uploads/2011/01/ADH-Nephron.gif
Passive Transport Active Transport
Osmosis
http://otah2o.wikispaces.com/file/view/Nephron.jpg/224174142/800x560/Nephron.jpg
http://classes.midlandstech.edu/carterp/Courses/bio211/chap25/Slide18.GIF
Osmolality
http://classconnection.s3.amazonaws.com/43/flashcards/544043/jpg/nephron1316573008962.jpg
Afferent arteriole
Efferent arteriole
Peritubular capillaries
Vasa recta
http://www.onlinebiologynotes.com/wp-content/uploads/2017/05/urine-formation.jpg
http://www.answersingenesis.org/assets/images/articles/cm/v26/i3/rats.jpg
http://cdn2.arkive.org/media/AE/AEA6C3D0-8158-47B9-AD8A-AF9BE37A819C/Presentation.Large/Stephens-kangaroo-rat.jpg https://www.calgaryzoo.com/blog/wp-content/uploads/2017/05/iStock-463463153.jpg
Who do not have to drink any water all their life?
เหตใดสตวกนเนอมปรมาณยเรยในนาปสสาวะสงกวาสตวกนพช???
สตวกนเนอมปรมาณยเรยในนาปสสาวะสงกวาสตวกนพชเพราะเมอเนอสตวถกยอยจะกลายเปนกรดอะมโน แลวถกดง – NH2 ออกมารวมกบ CO2 กลายเปนยเรย ซงสตวกนพชไดรบแตคารโบไฮเดรตเปนสวนใหญเมถกยอยแลวของเสยทออกมาจงไมใชยเรย
สาร นาเลอด (g/100cm3)
ของเหลวทกรองผาน โกลเมอรลส
(g/100 cm3)
นาปสสาวะ (g/100 cm3)
นา โปรตน ยเรย
กรดยรก แอมโมเนย
กลโคส โซเดยม คลอไรด ซลเฟต
92 6.8-8.4
0.0008-0.25 0.003-0.007
0.0001 0.07-0.11 0.31-0.33 0.35-0.45
0.002
90-93 0.01-0.02
0.03 0.003 0.0001
0.1 0.32 0.37 0.003
95 0 2
0.05 0.05
0 0.6 0.6 0.15
ตารางเปรยบเทยบสารในเลอด ของเหลวทกรองผานโกลเมอรลส และนาปสสาวะ
สาร สารทกรองได % การดดกลบของสาร นา
กลโคส โซเดยม ยเรย
180 ลตร 180 กรม 630 กรม 54 กรม
99 100 99.5 44
ทอของหนวยไตสามารถดดกลบสารบางอยางทกรองไดกลบคนเขาสหลอดเลอดฝอยในปรมาณดงน
ไตกบการรกษาสมดลนาและสารตาง ๆ
ไตควบคมนาของรางกายในสภาพการขบนาปสสาวะ ถารางกายขาดนาหรอนาในเลอดนอยทาใหปรมาตรนาในเลอดลดลง ความเขมขนของเลอดเพมมากขนทาใหแรงดนออสโมตกของเลอดสงขน จะไปกระตนตวรบร (receptor) การเปลยนแปลงแรงดนออสโมตกในสมองสวนไฮโพทามส ไปกระตนตอมใตสมองสวนทาย (Posterior lobe of piuitary gland) ใหปลอยฮอรโมนแอนตไดยเรตก (Antidiuretic hormone ; ADH หรอ Vasopressin) ออกมาสกระแสเลอด
http://www.docstoc.com/docs/91126643/ADH-Diagram-Animated-World-of-Teaching
http://www.austincc.edu/apreview/NursingPics/RenalPics/Picture21.jpg
ADH ออกมาสกระแสเลอดและสงไปยงทอหนวยไตสวนปลายและทอรวม ทาใหเกดการดดนากลบเขาสเลอดมากขน ปรมาตรของเลอดมากขนพรอมกบขบนาปสสาวะออกนอยลง นอกจากนภาวะทมการขาดนาของรางกายยงกระตนศนยควบคมการกระหายนาในสมองสวนไฮโพทาลามสทาใหเกดการกระหายนา เมอดมนามากขนแรงดนออสโมตกในเลอดจงเขาสสภาวะปกต ถาหลง ADH ตาเกนไปจะเปน diabetes insipidus ซงจะปสสาวะมากถงวนละ 20 ลตร แอลกอฮอลจะยบยง ADH จงทาใหปสสาวะมากจนรางกายขาดนาและเกดภาวะ hangover ได
o ตาแหนง : ไต ทอไต กระเพาะปสสาวะ o สาเหต : เกดจากตะกอนของแรธาตตาง ๆ ในนาปสสาวะรวมตวเปน
กอนอดตนในทอปสสาวะ o สาเหต : รางกายกรองหรอกาจดแรธาตออกมามากจนเปนตะกอน o สาเหต : การอกเสบตดเชอทาใหมการจบกนของผลกเปนกอนนว o การเปนนวยงมความสมพนธกบโภชนาการ เชน การบรโภคผกใบ
เขยว เชน ใบชะพล ผกโขม ซงมสารออกซาเลตสงทาใหมโอกาสเปนนวไดงาย
โรคนว (Calculus)
http://www.bloggang.com/data/plaipanpim/picture/1277268970.jpg http://www.bloggang.com/data/imaginer/picture/1248251274.jpg
http://faculty.ksu.edu.sa/3800/Evolution%20in%20Renal%20Stone%20Management/Bilateral%20Staghorn%20Calculi.png
กอนนว
http://t0.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT7IqtkgO89LW12Zt7IXYZjZ3_lIwcdVzzHZq01-s76YGLcvONR
ขนอยกบการวนจฉยของแพทยวาจะใชยา ผาตด หรอสลายนวโดยใชคลนเสยงทมความถสง
โรคนยงสามารถปองกนไดโดยการรบประทานอาหารประเภทโปรตน เชน เนอสตว นม ไข และถวตาง ๆ อาหารเหลานมฟอสฟอรสซงชวยไมใหสารพวกออกซาเลตจบตวเปนกอนนว และควรหลกเลยงการบรโภคอาหารทมออกซาเลตสง และควรดมนาสะอาดวนละมาก ๆ
การรกษาโรคนว
http://www.medexpressrx.com/blog/wp-content/uploads/2011/03/kidney-stone-300x267.jpg http://www.aasthahealthcare.com/images/kindney2.jpg
ไตสญเสยการทางานหรอไมสามารถทางานได ของเสยจะถกสะสมอยในรางกายไมสามารถขบถายออกทางนาปสสาวะไดสงผลใหเกดความผดปกตในการรกษาสมดลนา แรธาต และความเปนกรด-เบส ของสารในรางกาย สาเหต : การตดเชอทรนแรง การสญเสยเลอดจานวนมาก หรออาจเกดจากการเปนโรคเบาหวานเปนเวลานาน
โรคไตวาย (renal failure)
https://www.kidney.org/sites/default/files/01-10-7278_HBG_CKD_Stages_Flyer_GFR.gif
: ควบคมชนดและปรมาณของอาหาร : การดแลทวไปเพอปองกนการตดเชอ : การใชยา : การฟอกเลอดโดยใชไตเทยม (artificial kidney) ซงเปนเครองมอททาหนาทแทนไต : การผาตดเปลยนไต ผใหไตถงแมวาจะเหลอไตเพยงขางเดยวกยงคงมชวตอยไดหรออาจรบบรจาคไตจากผทเสยชวตจากอบตเหต
การรกษา
http://michellenantz.files.wordpress.com/2013/03/dialysis.jpg?w=640
Cellophane