12
12
12
1212
12
1212
Hbo-masteropleiding Special Educational Needs2007-2008
Primair Onderwijs Voor- en Vroegschoolse Educatie
Hbo-masteropleiding Special Educational Needs2007-2008
Primair Onderwijs Voor- en Vroegschoolse Educatie
O
veral in
hetland
!
Als u leraar bent in het basisonderwijs, speciaal
basisonderwijs of als leidinggevende werkt in de
voor- en vroegschoolse educatie hebt u waarschijnlijk
een hbo-opleiding gevolgd. In het vernieuwde
onderwijsstelsel betekent dit, dat u minimaal de graad
van hbo-bachelor bezit. Met ingang van het studiejaar
2007-2008 kan een leraar zich specialiseren in ‘speciale
zorg voor leerlingen’ in een hbo-masteropleiding Special
Educational Needs (SEN). Het Fontys Opleidingscentrum
Speciale Onderwijszorg (Fontys OSO) is geaccrediteerd
om deze masteropleiding SEN aan te bieden.
De opleiding kan zowel in deeltijd als in voltijd gevolgdworden. In deze prospectus leest u alles over het doorhet ministerie erkende en bekostigde opleidingsaanbodvan Fontys OSO.
Al het mogelijke is gedaan om de informatie in dezeprospectus zo juist en actueel mogelijk te maken.Fontys OSO kan niet verantwoordelijk worden gesteldvoor mogelijke nadelen die lezers, door eventueleonvolkomenheden in deze uitgave, zouden kunnenondervinden.
Inhoud
1 Algemene informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4
1.1 Hbo-master Special Educational Needs . . . . . . .41.2 Hbo-master versus Academic master . . . . . . . . .51.3 Toelatingseisen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61.4 Studiemogelijkheden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .61.5 Contractonderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71.6 Lesrooster . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .71.7 Opbouw van de opleiding . . . . . . . . . . . . . . . . .81.8 Studiebelasting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .91.9 Studiedagen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2 Leerroutes . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .10
Eenjarige leerroutes in voltijd
2.1 Gespecialiseerde Leraar (GLV1) . . . . . . . . . . . .112.2 Remedial Teaching (RTV1) . . . . . . . . . . . . . . .12
Tweejarige leerroutes in deeltijd
2.3 Gespecialiseerde Leraar (GLD2) . . . . . . . . . . .142.4 Remedial Teaching (RTD2) . . . . . . . . . . . . . . .152.5 Motorische Remedial Teaching (MRD2) . . . . . .162.6 Specialist Jonge Risicokinderen (JRD2) . . . . . .182.7 Interne Begeleiding (IBD2) . . . . . . . . . . . . . . .192.8 Ambulante Begeleiding (ABD2) . . . . . . . . . . .202.9 Gedragsspecialist (GSD2) . . . . . . . . . . . . . . . .212.10 Coachend Innoveren (CVD2) . . . . . . . . . . . . .22
2.11 Coaching in diversiteit (CDD2) . . . . . . . . . . .232.12 Autismespecialist (AUD2) . . . . . . . . . . . . . . . .242.13 School Video Interactie Begeleiding (SVD2) . .252.14 Oplossingsgericht werken in het onderwijs
(OWD2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .262.15 Inspirerend leidinggeven aan innovatie
(MED2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .272.16 Coaching als vorm van Professionele
Ontwikkeling (COD2) . . . . . . . . . . . . . . . . . .29
Eenjarige leerroutes in deeltijd
2.17 Remedial Teaching (RTD1) . . . . . . . . . . . . . . .312.18 Remediaal Specialist (RSD1) . . . . . . . . . . . . . .322.19 Interne Begeleiding (IBD1) . . . . . . . . . . . . . . .342.20 Ambulante Begeleiding (ABD1) . . . . . . . . . . .352.21 Specialist Jonge Risicokinderen (JRD1) . . . . . .362.22 Gedragsspecialist (GSD1) . . . . . . . . . . . . . . . .372.23 Dyslexiespecialist (DSD1) . . . . . . . . . . . . . . . .382.24 School Video Interactie Begeleiding (SVD1) . .402.25 Oplossingsgericht werken in het onderwijs
(OWD1) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .412.26 Autismespecialist (AUD1) . . . . . . . . . . . . . . . .422.27 Verdiepingstraject op basis van
praktijkonderzoek (POD1) . . . . . . . . . . . . . . .43
1
12
12
12
1212
12
1212
2
Academic Master
2.28 Academic Master Special Educational Needs(SEN2) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44
3 Overzicht leerroutes en leslocaties . . . . . . . . . . .46
4 Administratieve gegevens . . . . . . . . . . . . . . . . . .52
4.1 Aanmelding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .524.2 Leerrechten, collegegeld en betaling . . . . . . . .524.3 Contractstudenten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .544.4 Inschrijfduur . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .544.5 Annuleren en uitschrijven . . . . . . . . . . . . . . . .554.6 Veranderen van lesplaats . . . . . . . . . . . . . . . . .554.7 Bijkomende kosten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .554.8 Studentenpas, bewijs van inschrijving en
studentnummer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .554.9 Studiefinanciering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .564.10 Tegemoetkoming studiekosten door de
werkgever . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .564.11 Vrijstellingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .564.12 CROHO-registratie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57
5 OSO als expertisecentrum . . . . . . . . . . . . . . . . . .58
5.1 Scholing en begeleiding . . . . . . . . . . . . . . . . .585.2 Lezen over speciale onderwijszorg . . . . . . . . .585.3 Congressen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
6 Samenwerkende partners . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60
7 Voor meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62
8 Informatiebijeenkomsten . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64
3
12
12
12
1212
12
1212
Een masteropleiding die een
antwoord geeft op vragen in de
eigen werksituatie.
Het Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg
(OSO) heeft een jarenlange traditie in het professionaliseren
van leraren. Veel leraren zijn met veel enthousiasme
opgeleid tot Remedial Teacher, Intern Begeleider,
Autismespecialist e.d. Het hebben van de oude BO-
vakstudie is bij vele leraren nog steeds een bewijs van
specialisatie.
De wetgeving is veranderd en Fontys OSO is
geaccrediteerd om vanaf 2007-2008 een masteropleiding
Special Educational Needs aan te bieden als vervolg op de
voortgezette opleidingen.
Recente getallen maken duidelijk dat steeds meer
leerlingen aangewezen zijn op speciale onderwijszorg.
Het begeleiden van leerlingen die agressief gedrag
vertonen, zich slecht kunnen concentreren, die moeite
hebben met lezen en rekenen, vraagt van de leraar
specialistische kennis en vaardigheden. Een school die
ondersteuning wil bieden aan leerlingen met leer- en
ontwikkelingsproblemen kan haar taak alleen nog maar
waar maken als ook op schoolniveau voldoende
specialistische kennis aanwezig is.
De masteropleiding SEN van Fontys OSO bevat leerroutes
die theoretisch en praktisch ingaan op de concrete
uitdagingen die leraren in hun werksituatie tegenkomen.
Voor verschillende doelgroepen en functies in het
(speciaal) basisonderwijs, het speciaal onderwijs,
het voortgezet (speciaal) onderwijs zijn leerroutes in
voltijd en deeltijd ontwikkeld.
De leerroutes gespecialiseerde leraar en remedial teaching
worden behalve in deeltijd ook in voltijd aangeboden.
Pas afgestudeerde leraren basisonderwijs/voortgezet
onderwijs en leraren lichamelijke opvoeding, kunnen met
behoud van studiefinanciering aan deze leerroutes binnen
de masteropleiding deelnemen. Elke student die in voltijd
de masteropleiding wil volgen dient een
leerwerkplekovereenkomst of een arbeidscontract te
hebben. De eigen werksituatie is de plaats waar een
groeiende professionaliteit zichtbaar wordt.
Miel Boeijkens, Henk Gielis,
directeur Fontys OSO MT-lid WPO
Tilburg, maart 2007
4
1 Algemene informatie1.1 Hbo-master Special Educational
NeedsMet ingang van het studiejaar 2007-2008 biedt FontysOpleidingscentrum Speciale Onderwijszorg de hbo-masteropleiding Special Educational Needs aan. Dit iseen ‘Master in Education’.Studenten volgen in voltijd (één jaar) of in deeltijd(twee jaar of één jaar) een beroepsgerichtemasteropleiding met daarbinnen gemeenschappelijkeinhouden.De éénjarige deeltijdopleiding is bedoeld voorstudenten die al een eerdere voortgezette opleidinghebben gedaan en op grond daarvan vrijstellingenkrijgen met een omvang van 30 ECTS.
Binnen de masteropleiding komen naast een theoretischeverdieping ook vormen van praktijkonderzoek aan deorde. Dit onderzoek loopt als een rode draad door dehele leerroute. De opleiding wordt afgesloten met eenmeesterstuk dat een bijdrage levert aan de onderwijs-praktijk van de student/leraar.
Bij de start van de opleiding schrijft de student in vooreen leerroute die valt binnen één van de drie profielenbinnen het domein ‘onderwijszorg’: specialist,begeleider of ontwikkelaar.Aan elk profiel is een
aantal leerroutes gekoppeld, zoals gespecialiseerdeleraar, remedial teacher, intern begeleider, autisme-specialist, leraar leerweg ondersteunend onderwijs,gedragsspecialist e.d. De inhoud van deze leerrouteswordt voor een belangrijk deel bepaald in samenspraakmet de betreffende beroepsverenigingen, zoals deLandelijke Beroepsvereniging Remedial Teaching(LBRT), Landelijke Beroepsgroep Interne Begeleiding(LBib), Beroepsvereniging School Video InteractieBegeleiding,Autismespecialist, Leerlingbegeleiding,Schooldecanaat enzovoort.
Het opleidingsprofiel ‘Specialist’
Binnen dit profiel ligt het accent op een meer inhoudelijkeverdieping. Denk hierbij aan onderzoek en behandelingvan dyslexie, autisme of gedragsproblemen. De studentkiest voor leerroutes als gespecialiseerde leraar,remedial teaching, dyslexiespecialist, autismespecialistenzovoort.Ook kan de student zich verder specialiseren in hetwerken op een school voor speciaal onderwijs in hetWEC-veld (cluster 1 t/m 4).
Het opleidingsprofiel ‘Begeleider’
Binnen dit profiel ligt het accent op professionalisering,gericht op het begeleiden van collega’s of leerlingenbinnen de onderwijsomgeving. Denk hierbij aanleerroutes als School Video Interactie Begeleiding,
1
oplossingsgericht werken, begeleiding van professionals,schooldecanaat en de leerroute coaching als vorm vanprofessionele ontwikkeling.
Het opleidingsprofiel ‘Ontwikkelaar’
Binnen dit profiel staat de oriëntatie op de ontwikkelingvan de zorg binnen het totale systeem van de schoolcentraal. De leerroutes zijn gericht op het vormgevenvan samen leren in de eigen onderwijsorganisatie. Denkhierbij aan de leerroute coachend innoveren en deleerroutes zorgteamcoördinator en inspirerend leidinggeven aan innovatie.
In kleine leer- en onderzoekgroepen werken studentenaan het ‘leren leren’ en aan het vormgeven van hunpraktijkgericht onderzoek.Naast de keuze voor een leerroute kan de student zichverder richten op een specifiek werkveld: het (speciaal)basis onderwijs, het (speciaal) voortgezet onderwijs/beroepsonderwijs of de clusterscholen.Alle leerroutes staan beschreven in hoofdstuk 2 vandeze prospectus.
De hbo-masteropleiding Special Educational Needs isgebaseerd op het competentieprofiel zoals beschrevenin het boekje ‘Bekwaam en Speciaal’ *. In overleg methet werkveld en betrokken instanties is een setcompetenties beschreven, waarover een leraar moet
beschikken als hij wil werken met leerlingen diespeciale zorg vragen. De masteropleiding kent hiermeeeen praktijkgerichte aanpak.
De hbo-masteropleiding wordt aangeboden op tienuitvoeringslocaties in het land.Als een groep vanminimaal 12 leraren, vallend onder een bestuur of ineen samenwerkingsverband, belangstelling heeft voorde masteropleiding, dan bestaat de mogelijkheid om degekozen leerroute op locatie uit te voeren.
Het met goed resultaat afsluiten van de masteropleidinggeeft recht op het getuigschrift Master SpecialEducational Needs. De gevolgde leerroute wordt op hetgetuigschrift vermeld.
1.2 Hbo-master versus Academicmaster
Fontys OSO biedt naast de hbo-masteropleiding SpecialEducational Needs ook een tweejarige Academic MasterSpecial Educational Needs in samenwerking metRoehampton University in Londen (zie paragraaf 2.28).
In Nederland wordt onderscheid gemaakt tussen eenhbo-masteropleiding en een academic masteropleiding.
5
12
12
12
1212
12
1212
* Het boekje ’Bekwaam en Speciaal’ is verkrijgbaar via de webshop van Fontys OSO: www.fontysoso.nl/webshop.
6
Binnen een hbo-masteropleiding ligt het accent vooralop het (verder) ontwikkelen van een professioneleberoepshouding, waarbij het toepassen en ontwikkelenvan kennis in de context van het beroep centraal staat.
Binnen de academic masteropleiding ligt het accent opde inhoudelijke en theoretische kennis en in minderemate op de professionele beroepshouding in de contextvan het beroep.
1.3 ToelatingseisenDe masteropleiding van Fontys OSO is opgenomen inde Wet op het Hoger Onderwijs en WetenschappelijkOnderzoek (WHW). Het is een hbo-masteropleidingmet een omvang van 60 ECTS (European Credit TransferSystem). Zie voor meer uitleg www.fontys.nl/ects.In de deeltijdopleiding worden deze studiepuntenverdeeld over twee studiejaren. Studenten die inaanmerking komen voor vrijstellingen met een omvangvan 30 ECTS, kunnen de tweejarige deeltijdopleiding inéén jaar doen.
Om toegelaten te kunnen worden tot een hbo-masteropleiding gelden de volgende eisen:- u hebt een relevant diploma/getuigschrift op
minimaal hbo-bachelor-niveau, zoals eenlerarenopleiding basisonderwijs met eventueel eenminor ‘onderwijszorg’, een lerarenopleiding
voortgezet onderwijs, logopedie, een sociaal-agogische opleiding, (ortho)pedagogiek,psychologie of onderwijskunde;
- u hebt relevante werkervaring, voorafgaand aan ofaantoonbaar tijdens de masteropleiding in de vormvan een arbeidscontract dan wel eenleerwerkplekovereenkomst.
Degenen die géén onderwijsbevoegdheid hebben,kunnen deze ook niet aan een afgerondemasteropleiding Special Educational Needs ontlenen.
Voltijdstudenten zijn verplicht zelf een leerwerkplek tezoeken en een leerwerkplekovereenkomst af te sluiten.Studenten die een opleiding in deeltijd volgen en (nog)geen baan hebben, dienen zelf een school te zoekenwaar de praktijkopdrachten en het praktijkonderzoekuitgevoerd kunnen worden. Ook zij sluiten eenleerwerkplekovereenkomst af met de betrokken school.
1.4 StudiemogelijkhedenFontys OSO biedt in het studiejaar 2007-2008 devolgende leerroutes aan:
Eenjarige leerroutes in voltijd
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.1 tot en met2.2.
1
Tweejarige leerroutes in deeltijd
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.3 tot en met2.16.
Eenjarige leerroutes in deeltijd voor oud-studenten van
Fontys OSO (actualiserings- en verbredingstrajecten)
Zie voor verdere informatie paragraaf 2.17 tot en met2.27.
Een Academic Master Special Educational Needs
Zie paragraaf 2.28.
Een schematisch overzicht van alle leerroutes enlesplaatsen staat in hoofdstuk 3. Hier vindt u ook eenoverzicht van de dagen waarop de bijeenkomstengepland zijn.
Naast deze prospectus (Speciaal) Basisonderwijs/Voor-en Vroegschoolse Educatie zijn er aparte prospectussenSpeciaal Onderwijs (SO) en (Speciaal) VoortgezetOnderwijs (Middelbaar) Beroepsonderwijs (VO/MBO).
Professionalisering van docenten wordt tegenwoordigsteeds meer vanuit de school ingevuld. Dit geschiedt via IPB (Integraal PersoneelsBeleid) en is gekoppeld aan de centrale doelen die de school als professionelewerkorganisatie stelt. Er komt verantwoord(na)scholingsbeleid tot stand en wel vanuit het idee
van integrale schoolontwikkeling en integraleleerlingenzorg. Daarom komt het vaker voor datschoolteams/directies ervoor kiezen meer structurelevormen van scholing in te zetten. Men heeft daarbijduidelijk oog voor schoolontwikkeling, gezien in een meerjarenperspectief. Fontys OSO biedt demogelijkheid als team of als groot deel van een team viaeen masteropleiding op maat in de regio een meerjarigtraject te volgen.Vraag onze brochure over deze korte of langdurigebegeleidings- en scholingsmogelijkheden aan bij hetsecretariaat. (Zie achterzijde van deze prospectus.)
1.5 ContractonderwijsBelangstellenden, die niet aan de vooropleiding voldoenof onderwijsgevenden die in één of meerdere specifiekemodules geïnteresseerd zijn, kunnen van een leerrouteook één of meerdere modules volgen. Hiervoor wordtdan een contract afgesloten.Contractstudenten ontvangen voor de gevolgdemodule(s) een certificaat.
1.6 LesroosterVanwege de vakantiespreiding is het niet mogelijk eenjaarrooster 2007-2008 uit te brengen dat van toepassingis op alle opleidingsplaatsen in het land. Op het roosterwordt zo veel mogelijk rekening gehouden met deregionale vakantieregelingen.
7
12
12
12
1212
12
1212
8
De openingsbijeenkomsten/colleges starten in de weekvan 3 september 2007. Eind augustus 2007 ontvangt ueen lesrooster van de leerroute waarvoor u hebtingeschreven.Tevens ontvangt u een literatuurlijst,studiegids en een routebeschrijving naar het lesgebouw.
Deze informatie is ook terug te vinden via de website:www.fontys.nl/oso.
1.7 Opbouw van de opleidingEen studiejaar bestaat uit 40 weken. De masteropleidingis opgebouwd uit perioden. In een periode wordtgewerkt aan een inhoudelijk samenhangend geheel vanéén of meerdere modules.
De eerste periode van de masteropleiding heeft eenintroducerend karakter. In de eerste bijeenkomst wordtde opzet van de opleiding aan de orde gesteld en gevenstudenten en opleiders de verwachtingen naar elkaaraan. De student geeft aan welke competenties hij wilverwerven en beschrijft dit in een persoonlijkontwikkelplan (POP). In de tweede bijeenkomst wordtaandacht besteed aan het thema ‘inclusie/passendonderwijs’. Elke student die zich professionaliseert ophet terrein van speciale onderwijszorg dient een visieop dit onderwerp te ontwikkelen. De derde bijeenkomstheeft betrekking op de introductie van de onderzoeks-lijn. In deze bijeenkomst wordt de rol van reflectie en
onderzoek binnen de masteropleiding uiteengezet.
Hierna volgen 24 (deeltijd) of 54 (voltijd)bijeenkomsten voor de competentielijn/leerroute. Destudent geeft aan het begin van zijn masterstudie aanwelke competenties hij wil verwerven. Bij inschrijvingheeft de student gekozen voor één van de drieopleidingsprofielen: specialist, begeleider ofontwikkelaar én voor een leerroute binnen het profiel.
Studenten participeren verder in leer- en onderzoeks-groepen. Deze groepen bestaan uit een beperkt aantaldeelnemers. In deze groepen wordt aandacht besteedaan de persoonlijke en professionele ontwikkeling vande student. Dit vindt plaats door te werken aanleervragen, studievoortgang, reflectie enonderzoeksvragen. In het eerste jaar worden zesbijeenkomsten gepland. Eveneens zal ruimschootsaandacht besteed worden aan de begeleiding van het‘meesterstuk’, de afstudeerscriptie.
1
1.8 StudiebelastingVoltijdstudenten hebben gedurende twee dageninstructie- en/of werkcolleges. Ook worden twee dagen ingeroosterd voor praktijkopdrachten enpraktijkonderzoek op een relevante school. Dat zaldoorgaans een school voor basisonderwijs of speciaalbasisonderwijs zijn. Eén dag per week moet door destudent worden gereserveerd voor het bestuderen van(wetenschappelijk georiënteerde) literatuur.
Deeltijdstudenten nemen gemiddeld per week deel aanéén middag- of avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur.Daarnaast investeren zij eenzelfde hoeveelheid tijd aanzelfstudie.Verder moeten praktijkopdrachten en eenpraktijkonderzoek in de eigen werkomgeving wordenuitgevoerd.
1.9 StudiedagenIn bepaalde leerroutes zijn studiedagen gepland.Voorhet bijwonen van een studiedag is het van belang tijdigeen verzoek aan uw werkgever (het schoolbestuur) terichten om deel te kunnen nemen (kort buitengewoonverlof voor studiedoeleinden). In enkele (éénjarige)leerroutes zijn meerdere studiedagen opgenomen.
9
12
12
12
1212
12
1212
Op
leid
ing
spro
fiel
Op
leid
ing
spro
fiel
Op
leid
ing
spro
fiel
SPEC
IALI
STO
NTW
IKK
ELA
AR
BEG
ELEI
DER
Star
tbije
enko
mst
Incl
usi
e
Ref
lect
ie- o
nd
erzo
eksm
eth
od
olo
gie
2e studiejaar DT1e studiejaar DT
Voltijd 1 jarig
Leer- en Onderzoeksgroep
voorbeelden van leerroutes:
Coachend innoveren
Zorgteamcoördinator
Inspirerend leiding geven aan innovatie
voorbeelden van leerroutes:
Leerlingbegeleiding/Schooldecanaat
Intern Begeleider
School Video Interactie Begeleiding
Oplossingsgericht Werken
voorbeelden van leerroutes:
Remedial Teaching PO
Remedial Teaching VO
Gespecialiseerde Groepsleraar
Autismespecialist
Zeer Moeilijk Lerende Kinderen (Cluster 3)
Lichamelijk en Meervoudig Beperkte Kinderen (Cluster 3)
Auditief Beperkten (Cluster 2)
Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen (Cluster 4)
Praktijkonderwijs
Leerwegondersteunend Onderwijs
Afs
tud
eren
(mee
ster
stu
k)
10
2 Leerroutes
Eenjarige leerroutes in voltijd
Toelatingseis: Een relevant diploma/getuigschrift opminimaal hbo-bachelor-niveau enrelevante werkervaring, voorafgaandaan of aantoonbaar tijdens demasteropleiding in de vorm van eenarbeidscontract dan wel eenleerwerkplekovereenkomst.
Studieduur: 1 jaar.Studiebelasting: Per week 2 dagen college, 2 dagen
praktijkopdrachten enpraktijkonderzoek en 1 dag zelfstudie.
Stage: Voltijdstudenten zijn verplicht zelf eenleerwerkplek te zoeken; ze dienenhiervoor een leerwerkplek- of eenarbeidsovereenkomst af te sluiten.
Diplomering: Getuigschrift Master SpecialEducational Needs. De gevolgdeleerroute wordt op het getuigschriftvermeld.
Studiefinanciering: Voltijdstudenten kunnen gebruikmaken van de regelingstudiefinanciering (zie paragraaf 4.9).
2
2.1 Gespecialiseerde Leraar (code GLV1)In deze leerroute gaat het om het professioneel omgaanmet leerlingen met gedrags-, sociaal-emotionele enonderwijsleerproblemen. De leraar specialiseert zich inhet planmatig en oplossingsgericht omgaan metonderwijsleerproblemen, zoals lees- en spellings-problemen (dyslexie), reken-/wiskundeproblemen en problemen met begrijpend en studerend lezen,rekening houdend met verschillen in de groep. Ookspecialiseert de leraar zich in de aanpak van ernstigesociaal-emotionele problemen en gedragsproblemen enkinderpsychiatrische beelden. Bovendien traint men zichals leraar in het communiceren met probleemleerlingenen hun ouders of verzorgers. Men verdiept zich in desamenhang tussen het onderwijs binnen de eigenschool en het netwerk van relaties waarvan de schooldeel uitmaakt.
Doelgroep
Leraren die onderwijs geven aan leerlingen met leer-en/of gedragsproblemen in het basisonderwijs of in deschool voor speciaal basisonderwijs en leraren die zichwillen bekwamen in het verlenen van specialeonderwijszorg, vooral in klassenverband.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom, Eindhoven, Hengelo,Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
GL01 Introductie 4
GL01a Communicatie 3
GL02 Planmatig omgaan met onderwijsleer-
problemen I 7
GL03 Planmatig omgaan met gedragsproblemen I 7
GL03a Drama als orthopedagogisch middel 3
GL04 Afstuderen/Leer- en onderzoekslijn 16
GL05 Planmatig omgaan met onderwijsleer-
problemen II 8
GL06 Planmatig omgaan met gedragsproblemen II 8
GL07 Netwerk van relaties in en om de school 4
11
12
12
12
1212
12
1212
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
12
2.2 Remedial Teaching (code RTV1)Remedial Teaching is een vorm van hulpverlening aanleerlingen met specifieke (didactische) hulpvragen,individueel of in een kleine groep.De hulp kan inhouden:- het onderzoeken van kinderen;- het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen;- het selecteren van (ortho)didactische materialen en
leer- en hulpmiddelen ten behoeve van dehandelingsplanning;
- het overleggen over de inhoud, de afstemming en deorganisatie van de hulp met de groepsleerkrachten/of ouders.
De eenjarige leerroute in voltijd richt zich in hetbijzonder op de persoonlijke professioneleontwikkeling, visievorming en onderzoek naarfunctioneren in een speciale professionele situatie.
Doelgroep
Leraren, ook herintreders, die een functie ambiëren als (zelfstandig gevestigd) remedial teacher en lerarendie zich willen professionaliseren in hulp bijleerproblemen. Ook voor belangstellenden die eenonderwijsverwante hbo-opleiding hebben voltooid(bijvoorbeeld SPH, logopedie, HKP etc.) en zich alszelfstandig remedial teacher willen vestigen.
Lesplaatsen
Amsterdam (i.s.m. IPABO Amsterdam), Bergen opZoom/Breda (i.s.m.Avans Hogescholen), Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Rotterdam (i.s.m. HogeschoolLeiden),Tilburg en Utrecht (i.s.m. HogeschoolDomstad).
Module ECTS
RT01 Introductie 4
RT02 Leesproblemen en dyslexie 9
RT03 Problemen met begrijpend lezen,
taalontwikkeling en NT2 6
RT04 Spellingproblemen 4
RT05 Rekenproblemen en Non-verbal Learning
Disabilities (NLD) 9
RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 3
RT09 Communicatie 3
RT08 Leer- en onderzoekslijn 16
2
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
13
12
12
12
1212
12
1212
Tweejarige leerroutes in deeltijd
Toelatingseis: Een relevant diploma/getuigschrift opminimaal hbo-bachelor-niveau enrelevante werkervaring, voorafgaandaan of aantoonbaar tijdens demasteropleiding in de vorm van eenarbeidscontract dan wel eenleerwerkplekovereenkomst.
Studieduur: 2 jaar.Studiebelasting: Per week één middag- of
avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur eneen zelfde hoeveelheid tijd voorzelfstudie. Daarnaast moetenpraktijkopdrachten en eenpraktijkonderzoek in de eigenwerkomgeving worden uitgevoerd.
Stage: Studenten die een opleiding in deeltijdvolgen en (nog) geen baan hebben,dienen zelf een school te zoeken waarde praktijkopdrachten en hetpraktijkonderzoek uitgevoerd kunnenworden. Zij sluiten eenleerwerkplekovereenkomst af met debetreffende school.
Diplomering: Getuigschrift Master SpecialEducational Needs. De gevolgdeleerroute wordt op het getuigschriftvermeld.
Studiefinanciering: In bepaalde situaties is eentegemoetkoming in de studiekostenmogelijk (zie paragraaf 4.9).
14
2.3 Gespecialiseerde Leraar (code GLD2)In deze leerroute specialiseert de leraar zich samen metcollega’s uit het regulier en speciaal basisonderwijs inhet planmatig en oplossingsgericht omgaan metonderwijsleerproblemen, zoals lees- en spellings-problemen (dyslexie), reken-/wiskundeproblemen enproblemen met begrijpend en studerend lezen,rekening houdend met verschillen in de groep. Ookspecialiseert de leraar zich in de aanpak van ernstigesociaal-emotionele problemen en gedragsproblemen enkinderpsychiatrische beelden. Bovendien traint menzich als leraar in het communiceren met probleem-leerlingen en hun ouders of verzorgers. Men verdieptzich in de samenhang tussen het onderwijs binnen deeigen school en het netwerk van relaties waarvan deschool deel uitmaakt.
Doelgroep
Groepsleraren in het regulier en speciaal basisonderwijs(ook binnen samenwerkingsverbanden) die zich willenbekwamen in het verlenen van speciale onderwijszorgin klassenverband.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom, Eindhoven, Hengelo,Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht (i.s.m.Hogeschool Domstad).
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
GL01 Introductie 4
GL01a Communicatie 3
GL02 Planmatig omgaan met onderwijsleer-
problemen I 7
GL03 Planmatig omgaan met gedragsproblemen I 7
GL03a Drama als orthopedagogisch middel 3
GL04 Afstuderen/ Leer- en onderzoekslijn 6
Tweede opleidingsjaar
GL05 Planmatig omgaan met onderwijsleer-
problemen II 8
GL06 Planmatig omgaan met gedragsproblemen II 8
GL07 Netwerk van relaties in en om de school 4
GL04 Afstuderen/Leer- en onderzoekslijn 10
2
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
op bladzijden 48 tot en met 51.
2.4 Remedial Teaching (code RTD2)Remedial Teaching is een vorm van hulpverlening aanleerlingen met specifieke (didactische) hulpvragen,individueel of in een groep.De hulp kan inhouden:- het onderzoeken van kinderen;- het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen;- het selecteren van (ortho)didactische materialen en
leer- en hulpmiddelen ten behoeve van dehandelingsplanning;
- het overleggen over de inhoud, de afstemming en deorganisatie van de hulp met de groepsleerkrachten/of ouders.
Deze tweejarige masteropleiding in deeltijd richt zichop de persoonlijke professionele ontwikkeling, waarbijhet onderzoek in/van de eigen professionele situatieeen belangrijk aspect vormt.
Doelgroep
Leraren, ook herintreders, die een functie ambiëren als(zelfstandig gevestigd) remedial teacher en leraren diezich willen professionaliseren in hulp bijleerproblemen. Ook voor belangstellenden die eenonderwijsverwante hbo-opleiding hebben voltooid(bijvoorbeeld SPH, logopedie, HKP etc.) en die zich alszelfstandig remedial teacher willen vestigen.
Lesplaatsen
Amsterdam (i.s.m. IPABO Amsterdam), Bergen opZoom/Breda (i.s.m.Avans Hogescholen), Den Bosch,Eindhoven, Hengelo (i.s.m. Hogeschool EdithStein/OCT), Nijmegen, Rotterdam (i.s.m. HogeschoolLeiden), Sittard,Tilburg en Utrecht (i.s.m. HogeschoolDomstad).
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
RT01 Introductie 4
RT02 Leesproblemen en dyslexie 9
RT03 Problemen met begrijpend lezen,
taalontwikkeling en NT2 6
RT04 Spellingproblemen 4
RT08 Leer- en onderzoekslijn 6
Tweede opleidingsjaar
RT05 Rekenproblemen en Non-verbal Learning
Disabilities (NLD) 9
RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 3
RT09 Communicatie 3
RT08 Leer- en onderzoekslijn 10
15
12
12
12
1212
12
1212
Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt
op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 64).
16
2.5 Motorische Remedial Teaching(code MRD2)
Binnen het bewegingsonderwijs krijgt u te maken metleerlingen die op een of andere manier niet voldoendemee kunnen komen. Een dergelijke specifiekemotorische hulpvraag kan enerzijds zijn oorspronghebben in een fysieke beperking maar ook zijn er vaaksociaal-emotionele en cognitieve factoren die eenfysieke belemmering tot gevolg hebben. U wilt daar
graag iets aan doen. Motorische remedial teaching(MRT) biedt u de mogelijkheden deze problematiekzowel binnen als buiten de gymlessen aan te pakkenmet als doel het kind motorisch beter te latenfunctioneren.
Deze leerroute is ontwikkeld in samenwerking met deFontys Sporthogeschool en wordt vormgegeven vanuitde door KVLO (Koninklijke Vereniging LerarenLichamelijke Opvoeding) geformuleerde competenties:• observeren, analyseren, diagnosticeren en registreren
van het bewegen en motorische leerprocessen;• opstellen van een individueel handelingsprogramma;• ontwerpen en uitvoeren MRT-activiteiten;• evalueren van de doelen van het
handelingsprogramma;• managen van MRT-activiteiten in een organisatie;• uitbouwen van het kwalificatieniveau.Naast de reguliere bijeenkomsten op maandagavond(18.00-21.30 uur) worden er ook een aantalpraktijkbijeenkomsten (± 5) op zaterdag (9.30-15.00uur) verzorgd.
2
Doelgroep
Leraren bewegingsonderwijs (afgestudeerden aan eenAcademie voor Lichamelijke Opvoeding) enafgestudeerde leraren primair onderwijs met debevoegdheid om bewegingsonderwijs te geven aangroep 1 t/m 8.
Lesplaats
Tilburg.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
MR00 Startbijeenkomst 1
MR01 Observeren en signaleren van motorische
problemen I 6
MR02 Sociaal-emotionele ontwikkeling en
pedagogische problemen I 4
MR03 Communicatie I 1
MR04 Testen en diagnosticeren van motorische
problemen I 6
MR05 Behandelen van motorische problemen I 6
MR06 Capita Selecta 1
MR07 POP en praktijkgericht onderzoek 5
Module ECTS
Tweede opleidingsjaar
MR08 Observeren en signaleren van motorische
problemen II 3
MR09 Sociaal-emotionele ontwikkeling en
pedagogische problemen II 2
MR10 Communicatie II 1
MR11 Testen en diagnosticeren van motorische
problemen II 3
MR12 Behandelen van motorische problemen II 3
MR06 Capita Selecta 2
MR07 POP en praktijkgericht onderzoek 16
17
12
12
12
1212
12
1212
18
2.6 Specialist Jonge Risicokinderen(code JRD2)
Deze leerroute biedt ondersteuning aan die leraren, diede ontwikkeling van jonge risicokinderen willenstimuleren. Daarbij wordt uitgegaan van de koppelingtussen de ervaring van de student zelf, de theorie en de praktijk. Zo kan datgene wat ‘vandaag’ wordtaangeboden, ‘morgen’ in de eigen werksituatieuitgeprobeerd en/of toegepast worden. Studentenworden zich daarbij bewust van de eigen visie opontwikkeling van kinderen en dit geeft mogelijkhedenom hun werkwijze te verbeteren.Bij het onderwijs aan jonge risicokinderen zijn nietalleen factoren in het kind zelf het uitgangspunt; degehele opvoedingssituatie dient belicht te worden. Datbetekent dat de leraar in het zoeken naar een specifiekaanbod voor het kind, naast de thuissituatie, ook deschool en het eigen handelen onder de loep neemt.Deze gedachtegang is vertaald in het aanbod vanonderwerpen en de wijze waarop getoetst wordt binnendeze leerroute. Het leerproces van de student staatcentraal.De leerroute Jonge Risicokinderen maakt een bredeinzetbaarheid mogelijk; zowel op het niveau van deeigen school als op het niveau van het samenwerkings-verband.
Doelgroep
Leraren in het (speciaal) basisonderwijs die zich willenprofessionaliseren in het werken met jonge kinderen(4-7 jaar) met gedrags- en/of ontwikkelings-problemen.
Lesplaatsen
Amsterdam, Den Bosch, Hengelo (i.s.m. HogeschoolEdith Stein/OCT), Rotterdam en Sittard.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
JR00 Introductie en Inclusie 2
JR01 Basismodule 5
JR02a Spel 3
JR02b Drama 3
JR03 Onderwijsaanbod aan Jonge Risicoleerlingen 5
JR04a Communicatie met ouders 3
JR04b Sociaal-emotionele ontwikkeling 3
JR09 Praktijkgericht onderzoek 6
Tweede opleidingsjaar
JR05 Communicatie in ontwikkeling 5
JR06 Speciale spelbegeleiding 5
JR07 Gedrag begrijpen 5
JR08 Planmatig handelen met ontwikkelingsmateriaal 5
JR09 Praktijkgericht onderzoek 10
2
2.7 Interne Begeleiding (code IBD2)De intern begeleider houdt zich bezig met het opstellenen uitvoeren van organisatorische maatregelen en hetscheppen van voorwaarden op groeps-, school- enbovenschools niveau. Die maatregelen en voorwaardenmaken een ononderbroken leerweg enontwikkelingsgang van zorgleerlingen mogelijk. Dezeleerroute richt zich op die specifieke functie. Dezetweejarige leerroute bestaat uit een aantal modulen diezeer specifiek zijn voor de taak of functie van de internbegeleider. Daarnaast volgt de student vier‘inhoudelijke’ modulen.
Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn en enkele jaren ervaringhebben in het basisonderwijs, de school voor speciaalbasisonderwijs of een school voor speciaal onderwijs.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
IB01 Intern begeleider als coach 4
IB02 Intern begeleider binnen de schoolorganisatie 4
IB03 Intern begeleider en het coachen van
(sub)groepen 4
IB04 Intern begeleider en veranderingsprocessen 4
IB05 Intern begeleider professioneel aan het werk 4
IB06 Intern begeleider verantwoordelijk voor zijn
eigen leerproces 10
Tweede opleidingsjaar
RT02 Leesproblemen en dyslexie 10
RT05 Rekenproblemen en Nonverbal Learning
Disabilities (NLD) 10
RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 4
De modulen in het tweede opleidingsjaar zijn modulenuit de leerroute Remedial Teaching. De IB’er kan ookgeïnteresseerd zijn in andere ‘inhoudelijke’ modulen. Inoverleg kan dan een andere leerroute voor het tweedejaar bepaald worden.
19
12
12
12
1212
12
1212
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
20
2.8 Ambulante Begeleiding (code ABD2)Een ambulant begeleider heeft als (kern)taak debeïnvloeding van de reguliere onderwijsomgevingzodat een kind met speciale onderwijsbehoeftendaarbinnen kan (blijven) functioneren. Binnen hetbegeleiden van dit proces vervult een ambulantbegeleider verschillende rollen. De taak vereist eendienstverlenende beroepshouding ten aanzien van allebetrokkenen. Daarnaast zal een ambulant begeleider de(meer)waarde van deze vorm van dienstverleningzichtbaar dienen te maken. Dit alles dient te wordenvormgegeven volgens procedures en protocollen,ontwikkeld binnen het organisatieonderdeel AmbulanteBegeleiding (eventueel nog in oprichting).
Doelgroep
Leraren die werkzaam zijn en enkele jaren ervaringhebben in het basisonderwijs, de school voor speciaalbasisonderwijs of een school voor speciaal onderwijs.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Modulen ECTS
Eerste opleidingsjaar
AB01 De ambulant begeleider als coach 4
AB02 De ambulant begeleider binnen organisaties 4
AB03 De ambulant begeleider in verschillende rollen 4
AB04 De ambulant begeleider als veranderaar 4
AB05 De ambulant begeleider als professionele
dienstverlener 4
AB06 De ambulant begeleider verantwoordelijk voor
zijn eigen leerproces 10
Tweede opleidingsjaar
RT02 Leesproblemen en dyslexie 10
RT05 Rekenproblemen en Nonverbal Learning
Disabilities (NLD) 10
RT06 Pedagogische en gedragsproblemen 6
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 4
De modulen in het tweede opleidingsjaar zijn modulenuit de leerroute Remedial Teaching. De AB’er kan ookgeïnteresseerd zijn in andere ‘inhoudelijke’ modulen. Inoverleg kan dan een andere leerroute voor het tweedejaar bepaald worden.
2
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
2.9 Gedragsspecialist (code GSD2)Binnen het onderwijsveld en feitelijk in de gehelemaatschappij is een toename van de gedragsproblematiekmerkbaar. Kennis van de sociaal-emotioneleontwikkeling, gedragsproblematiek en psycho-pathologie stelt ons beter in staat oplossingen tebedenken. Bij dit zoeken naar oplossingen moetnadrukkelijk gekeken worden naar competenties en water wel goed gaat/ging in de (onderwijs-)situatie van deleerling. Deze leerroute kenmerkt zich door eenintegratie van die kennis met een oplossingsgerichtebenadering ten opzichte van kinderen die zich in eenproblematische situatie bevinden. De oplossings-gerichte gedragsspecialist leert niet alleen zelf situatieste analyseren en te hanteren, maar is ook beter in staattot het begeleiden van leerlingen, collega’s en ouders.Deze begeleiding heeft betrekking op het effectiefomgaan met leerlingen en kinderen metgedragsproblemen.
Doelgroep
Intern begeleiders, ambulant begeleiders, remedialteachers, groepsleraren, medewerkers verbonden aanPI-scholen en internaatsscholen, orthopedagogen,psychologen en andere medewerkers uit het primaironderwijs die voor hun school de rol vangedragsspecialist (gaan) vervullen.
Lesplaatsen
Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
GS01 Introductie en oriëntatie 2
GS02 Gedrag; sociaal-emotionele ontwikkeling,
verklaringsmodellen en pedagogisch klimaat 14
GS03 Beleid en netwerk van organisaties 4
GS04 Drama als orthopedagogisch middel 4
GS05 Leer- en onderzoeksgroep; Begeleide Intervisie 6
Tweede opleidingsjaar
GS06 Introductie op oplossingsgericht werken en
inleiding in thema’s 4
GS07 Oplossingsgerichte gespreksvoering 5
GS08 Psychopathologie en oplossingsgericht werken 6
GS09 Sociaal-emotionele ontwikkeling, SEO-DVD en
Oplossingsgericht werken 5
GS10 Leer- en onderzoeksgroep; Begeleide
Intervisie en Afstuderen 10
21
12
12
12
1212
12
1212
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
op bladzijden 48 tot en met 51.
22
2.10 Coachend Innoveren (code CVD2)Deze leerroute is gericht op persoonlijk meesterschapvoor duurzame innovatie en implementatie in(school)organisaties. Zowel scholen als professionelewerkorganisaties staan voortdurend onder druk enworden op allerlei externe eisen aangesproken.Veelverbeterings- en vernieuwingsvraagstukken zijn danook aan de orde. Gebaseerd op concepten vanuit delerende organisatie wordt gewerkt aan individueel encollectief leren binnen organisaties.De leerroute ‘Coachend innoveren’ richt zich opfunctionarissen die binnen de schoolorganisatie eenstructurele taak hebben om vernieuwingen enveranderingen te begeleiden en in te voeren. U leertvanuit uw coachcompetenties zodanig interventies teplegen dat het leren als organisatie opgepakt enverankerd wordt.Tijdens de opleiding werkt u binnen verschillendeleeromgevingen: de eigen werkcontext, via intervisie/groepssupervisie, in de leergroep en via coaching onthe job.Deze leerroute kenmerkt zich door maatwerk. Ditbetekent dat eigen accenten worden gelegd aan de handvan de persoonlijke leer- en ontwikkelbehoefte binnen deorganisatie en dat de leerthema’s van het 1e en 2e jaargeïntegreerd aan bod komen. Hierdoor ontstaat eenflexibele en praktijkgerichte leerroute. De leerroute wordtuitgevoerd in de vorm van interactieve bijeenkomsten.
Doelgroep
Functionarissen die reeds enige jaren ervaring (enscholing) hebben en een feitelijke taak op het gebiedvan managen, coachen, begeleiding en/of adviseringbinnen schoolorganisaties.
Lesplaats
Den Bosch en Nijmegen.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar: leren van de student en organisatie
centraal
CV01 Introductie 2
CV02 Visie op individueel en organisatieleren 8
CV03 Implementatie door communicatie, reflectie,
intervisie en coaching 10
CV04 Leer- en onderzoekslijn: eigen leren vormgeven
en praktijkgericht onderzoek 10
Tweede opleidingsjaar: verdieping en toepassing in de
beroepscontext
CV05 Krachtige leeromgeving creëren 8
CV06 Verdieping en specialisatie 8
CV04 Leer- en onderzoekslijn: eigen leren vormgeven
en praktijkgericht onderzoek; integratie van
het leren en het praktijkgericht onderzoek en
afstuderen 14
2
2.11 Coaching in diversiteit (code CDD2) De samenleving en de populatie op school zijn steedsdiverser geworden.Vraag is hoe u met deze diversiteiteffectief kunt omgaan binnen de onderwijsorganisatieen bij coaching van leerlingen. Leerlingen hebben heelverschillende achtergronden. In de complexeonderwijszorg speelt de etnisch-culturele dimensievaak een rol. Het niet (h)erkennen van de betekenis vandeze dimensie kan leiden tot misverstanden en zelfs tot(onbedoelde) uitsluitingsmechanismen. Het werkenvanuit het diversiteitsperspectief zoals aangeboden indeze leerroute sluit goed aan bij de ontwikkelingen inhet onderwijs van competentiegericht werken en dedocent als coach. De focus ligt op de relatie tussenonderwijszorg en etnisch-culturele diversiteit.In het eerste jaar ligt het accent op het coachen vanuithet diversiteitperspectief. Er wordt systematisch meteen Persoonlijk OntwikkelPlan (POP) gewerkt. Deafsluiting van elk onderdeel in het eerste jaar staat inrelatie tot dit Persoonlijk OntwikkelPlan.In het tweede jaar staat het hanteren van deorganisatorische consequenties van de diversiteit in depopulatie van de school centraal. De afsluiting bestaatuit het in nauwe samenwerking met de organisatieontwerpen en toetsen van een actieplan voor de eigenorganisatie op basis van een gedegen analyse. Centraalin de leerroute staat het leren van en met elkaar.
Intervisie en collegiale consultatie zijn belangrijkeonderdelen.
Doelgroep
• Docenten, leerlingbegeleiders en managers in dediverse vormen van onderwijs, die vorm geven ofgaan geven aan de etnisch-culturele diversiteitbinnen de onderwijszorg.
• Professionals, werkzaam binnen onderwijs-gerelateerde sectoren.
Lesplaats
Utrecht.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
CD01 Introductie 2
CD02 Transculturele competentie 6
CD03 Coachingsvaardigheden 6
CD04 Migratiefactoren en traumatische ervaringen 4
CD05 Conflicthantering en mediation 6
CD06 Persoonlijk Ontwikkel Plan/onderzoek 6
Tweede opleidingsjaar
CD07 Visie op diversiteit in de organisatie 7
CD08 Audits en analyse 6
CD09 Specifieke thema’s 7
CD06 Afstuderen: actieplan/onderzoek 10
23
12
12
12
1212
12
1212
24
2.12 Autismespecialist (code AUD2)De leerling of persoon met autisme heeft een leraar ofbegeleider nodig die autisme (her)kent, begrijpt en kanhandelen op basis van die kennis. De werkfilosofie enhet curriculum van TEACCH vormen de basis voor dezeleerroute. Ze staan centraal in het eerste opleidingsjaar.Een onderzoek naar een specifiek en verdiepend themarond autisme en het eigen professioneel handelen enleren vormt de rode draad in het tweede opleidingsjaar.De leerroute wordt vormgegeven langs tweehoofdlijnen.De kennislijn bestaat uit lesbijeenkomsten enhoorcolleges waarin het brede autismespectrumcentraal staat. Deze bijeenkomsten zijn gericht op hetontwikkelen van generalistische kennis.De leer- en onderzoekslijn bestaat uit bijeenkomstenvan werk- en leerteams, supervisie,practicumbijeenkomsten en school-werkbezoeken. Opeen veelzijdige manier kan de student lerend enreflecterend werken aan zijn persoonlijke ontwikkelingtot autismespecialist. De student onderzoekt cyclisch enop verschillende manieren zijn professioneel handelenals beroepsbeoefenaar en (toekomstig)autismespecialist. De student leert een onderzoek op tezetten en uit te voeren.Tijdens het eerste jaar leidt eenpraktijkgericht onderzoek tot het opstellen van eenIndividueel Handelingsplan van een persoon metautisme. In het tweede jaar zet de student zijn eigen
praktijkgerichte masteronderzoek op rond autisme enhij kiest daarbij zelf het onderwerp. Naast zelfsturing ishet samenwerken met medestudenten inonderzoeksgroepen hierbij vanzelfsprekend.
Doelgroep
Waar mensen met autisme zijn, is speciale zorg nodig.Deze leerroute is daarom gericht op hbo-opgeleideprofessionals in alle contexten van onderwijs,jeugdhulpverlening en zorg. De student die wil wordenopgeleid tot autismespecialist moet eigenpraktijkervaringen in het werken en omgaan metmensen met autisme kunnen inbrengen.
Lesplaatsen
Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
AU01 Introductie 2
AU02 Het theoretisch kader van autisme 3
AU03 Van onderzoek naar handelingsplan 15
AU05 Capita selecta 4
AU06 Leer- en onderzoekslijn 6
Tweede opleidingsjaar
AU07 Inhoud en kennislijn - verdieping 20
AU06 Leer- en onderzoekslijn 10
2
2.13 School Video Interactie Begeleiding(code SVD2)
De leerroute School Video Interactie Begeleiding (SVIB)biedt begeleiders in het onderwijs een concretemethode om leraren te begeleiden. De opleiding biedtbegeleiders een kader om systematisch te analyserenwat er in de klas gebeurt. Dit kader wordt ook gebruiktom de interactie tussen begeleider en leraar teanalyseren. De begeleider wordt geleerd op eenactiverende manier leraren te laten reflecteren op eigenhandelen. In de opleiding worden video-opnamesbesproken die de deelnemers zelf in hun eigenpraktijksituatie maken.De leerroute omvat 17 dagdelen zowel in het eerste alsin het tweede jaar. Per jaar is er een aantal regionalestudiedagen en vaardigheidsbijeenkomsten in kleinegroepen. Het zwaartepunt in de opleiding ligt op hetonder supervisie uitvoeren van SVIB-begeleidingen.Naast de bijeenkomsten moet men gelegenheid en tijdhebben voor het maken van opnames en het analyserenen bespreken hiervan.Hiervoor is het belangrijk dat de SVIB’er in opleidingeen begeleidende functie heeft.De studenten moeten kunnen beschikken over eenvideocamera en videoafspeelapparatuur.
Doelgroep
Begeleiders in het onderwijs. Daarbij kan gedachtworden aan:• leraren met een begeleidende functie zoals IB’ers en
AB’ers;• orthopedagogen en psychologen werkzaam in het
onderwijs;• docenten met een begeleidende functie in het
voortgezet onderwijs;• hbo-docenten met een functie als stagebegeleider.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
SV01 Het theoretische kader van de methode SVIB 5
SV02 Planmatig uitvoeren van SVIB-trajecten 10
SV03 Begeleiden/coachen binnen SVIB 10
SV04 Integratie en implementatie 5
Tweede opleidingsjaar
SV05 Praktijkonderzoek 18
SV06 Aanvullende inhoudelijke modules 12
25
12
12
12
1212
12
1212
26
2.14 Oplossingsgericht werken in hetonderwijs (code OWD2)
De Solution Focused Approach (afkomstig uit deVerenigde Staten) is gebaseerd op het gedachtegoed vanMilton Erickson en het systeemgerichteinterventiemodel van het Mental Research Institute(Palo Alto). Dit model legt de nadruk op kortdurende,effectieve interventies, die een blijvende positieveverandering beogen bij leerlingen, studenten, ouders enleerkrachten.Het centrale uitgangspunt bij het oplossingsgerichtewerken is aan te sluiten bij de krachtbronnen die iederin zich heeft. De leerling of student, leraar of ouder iszich daar vaak in onvoldoende mate van bewust.Aansluiten bij deze bronnen en deze versterken levertde mogelijkheden op om moeilijkheden blijvend zelfop te lossen ook in de onderwijssetting.Met veel succes bieden we deze leerroute aan insamenwerking met het Korzybski-instituut uit Belgiëmet inzet van buitenlandse experts. De voertaal is deelsEngels.
Doelgroep
Leraren en begeleiders van leerlingen en hun ouders,begeleiders van studenten en van collega-leraren enleidinggevenden van leraren met een afgeronde hbo-bachelor opleiding.
Lesplaats
Amsterdam.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
OW01 Introductie 2
OW02 Algemene interventies vanuit de Solution
Focused Approach 8
OW03 Oplossingsgericht werken met leerlingen en
studenten (po, vo, mbo, hbo) 9
OW04 Oplossingsgericht werken met collega’s en
medewerkers 9
OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide
intervisie, actie-onderzoek) 2
Tweede opleidingsjaar
OW05 Stage en praktijk in Vlaanderen 9
OW06 Integratie van behandelde benaderingswijzen 7
OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide
intervisie, actie-onderzoek afstuderen) 14
2
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
2.15 Inspirerend leidinggeven aaninnovatie (code MED2)
Het Nederlandse funderend onderwijs staat dekomende jaren voor een ingrijpende herziening van deorganisatie van de speciale leerlingenzorg.Schoolbesturen krijgen ‘zorgplicht’ en zullen, al danniet in samenwerking met andere besturen en metinstellingen voor jeugdzorg en jeugdwelzijn, eenpassend onderwijs-/zorgaanbod voor iedere leerlingdienen te realiseren.Binnen de leerroute ‘Leidinggeven aan innovatie’ gaanwe er vanuit dat ‘Passend onderwijs’ in de komendejaren een belangrijk innovatiethema is zowel in deeigen (school) organisatie, als tussen allerlei partners(basisscholen, voortgezet onderwijs, scholen voor(V)SO, REC’s, jeugdzorg enzovoort) in de regio. Nieuweonderwijs-zorgarrangementen zullen ontstaan, evenalsnieuwe vormen van samenwerking, veelal regionaalgeorganiseerd. Het onderscheid tussen regulier enspeciaal onderwijs zal naar verwachting meer en meergaan vervagen.Tegelijkertijd zal de invoering van dezorgplicht afgestemd moeten worden op allerleiveranderingen die al langer in het onderwijs spelen, alsde invoering van kwaliteitszorg, lumpsum, integraalpersoneelsbeleid en de ‘wet BIO’. De complexiteit vande vele tegelijk spelende veranderingsprocessen stellenhoge eisen aan een ieder, die vanuit welke functie of roldan ook, leiding geeft aan innovatie in het primair,
voortgezet en speciaal (voortgezet) onderwijs. In deopleiding staat naast de focus op leidinggeven aaninnovatie, de persoonlijke effectiviteit van dedeelnemers centraal.
Doelgroep
• Directieleden primair, voortgezet en speciaal(voortgezet) onderwijs;
• coördinatoren van samenwerkingsverbanden WSNSPO en VO;
• REC-coördinatoren en coördinatoren van dienstenambulante begeleiding;
• middenmanagers;• intern begeleiders, kwaliteitscoördinatoren.
Deze leerroute is ook geschikt voor groepen scholenonder gezamenlijk bestuur of binnen samenwerkings-verbanden of regionale expertisecentra. Het voordeelvan deze constructie is dat de leer- en onderzoekslijn enhet meesterstuk kunnen passen binnen de wensen enambities van het bestuur, bovenschools management,samenwerkingsverband of REC. De leerroute wordtuitgevoerd in de vorm van tweedaagsen.Verblijfkostenzijn voor rekening van de student.
Lesplaats
Den Bosch.
27
12
12
12
1212
12
1212
28
2
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar
ME00 Introductie 2
ME01 Oriëntatie op innovatie in het onderwijs 5
ME02 Inspirerend leidinggeven aan innovatie I 5
ME03 Cultuur als voedingsbodem voor verandering 5
ME04 Educatief ontwerpen 5
ME09 Leer- en onderzoekslijn: Praktijkonderzoek
‘Leidinggeven aan innovatie’ 8
Tweede opleidingsjaar
ME05 Systeemdenken in actie 5
ME06 Inspirerend leidinggeven aan innovatie II 5
ME07 Werken in ketens en netwerken 5
ME08 Ondernemerschap in het onderwijs 5
ME09 Leer- en onderzoekslijn: Praktijkonderzoek
‘Leidinggeven aan innovatie’ 10
“Ik heb altijd al iets gehad met kinderen
die extra zorg nodig hebben. Als je wat
meer weet over een probleem dan denk je
ook eerst rustig na over hoe je het aan zult
pakken. Je gaat meer reflecteren. Dat heb
ik inmiddels wel geleerd. Het is gewoon
goed als je goed geschoold bent in het
onderwijs. Er zijn bij ons ook wel collega’s
tegen wie ik zou willen zeggen: ‘Jij zou
eigenlijk ook eens een opleiding moeten
volgen!’ Zeker weten dat je werk er leuker
van wordt.”
Aafke van Dijken
2.16 Coaching als vorm vanProfessionele Ontwikkeling (code COD2)In de ontwikkeling van de school krijgen school-organisaties een steeds grotere autonomie voor watbetreft de keuzes die zij kunnen en willen maken.Professionalisering van de individuele docent en eenteam docenten vormt daarmee een centrale opgave voor iedere schoolorganisatie. Interne begeleidings-deskundigen, zoals coaches, kunnen ondersteunend zijn in deze professionalisering door de leer- enontwikkelingsprocessen van individuen en teamsbinnen de organisatie te begeleiden.Een coach is hierbij een functionaris die de activiteitenbegeleidt van de medewerker(s) zodat zij leren omzichzelf zelfstandig te ontwikkelen vanuit eengemeenschappelijk kader voor professioneel gedrag enhet onderwijsconcept van de organisatie.Bij coaching wordt gewerkt vanuit bewustzijn en eigenverantwoordelijkheid. Leren leren en leren handelenneemt een belangrijke plaats in en daarmee vindt erontwikkeling plaats in het functioneren van de mede-werker(s).Als gevolg van leren van de persoonlijke enprofessionele ontwikkeling verbeteren ook dewerkresultaten. Deze leerroute richt zich op coachen in
relatie met het werk. De verbetering van prestaties en deontwikkeling van de persoon staan daarmee steeds inrelatie met het werkproces. De leerroute wordtuitgevoerd in de vorm van interactieve bijeenkomsten.
Deze leerroute kenmerkt zich door maatwerk en deverscheidenheid aan leervormen en leeractiviteiten. Ditbetekent dat eigen accenten worden gelegd aan de handvan de persoonlijke leer- en ontwikkelbehoefte binnende organisatie en dat de leerthema’s geïntegreerd aanbod komen. Hierdoor ontstaat een flexibele enpraktijkgerichte leerroute gericht op de ontwikkelingen professionalisering van de coachingscompetenties.
Doelgroep
De leerroute is bestemd voor functionarissen die vanuithun taak in de organisatie coaching vorm geven of gaangeven zoals directieleden, middenkader, docenten,mentoren, leer(ling)begeleiders etc.
Lesplaatsen
Den Bosch en Nijmegen.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar: leren toepassen
CO01 Introductie 2
CO02 Facetten van coachen 12
CO03 Coachen binnen de organisatie 6
CO04 Leer- en onderzoekslijn 10
Tweede opleidingsjaar: betekenis en verdieping
CO05 Betekenis geven aan coachen 10
CO06 Verdiepingsdimensies bij het coachen 10
CO04 Leer- en onderzoekslijn 10
29
12
12
12
1212
12
1212
30
Eenjarige leerroutes in deeltijd
Toelatingseis: Een diploma/getuigschrift opminimaal hbo-bachelor-niveau, eengetuigschrift van een voortgezetteopleiding, een afgeronde studie(ortho)pedagogiek of een verwanteuniversitaire opleiding en relevantewerkervaring.Toelating geschiedt opbasis van beoordeling door deExamencommisie van Fontys OSO.
Studieduur: 1 jaar.Studiebelasting: Per week één middag- of
avondbijeenkomst van 3,5 à 4 uur eneen zelfde hoeveelheid tijd voorzelfstudie. Daarnaast moetenpraktijkopdrachten en eenpraktijkonderzoek in de eigenwerkomgeving worden uitgevoerd.
Diplomering: Getuigschrift Master SpecialEducational Needs. De gevolgdeleerroute wordt op het getuigschriftvermeld.
Studiefinanciering: In bepaalde situaties is eentegemoetkoming in de studiekostenmogelijk (zie paragraaf 4.9).
2
2.17 Remedial Teaching (code RTD1)Remedial Teaching is een vorm van hulpverlening aanleerlingen met specifieke (didactische) hulpvragen,individueel of in een groep.De hulp kan inhouden:- het onderzoeken van kinderen;- het opstellen en uitvoeren van handelingsplannen;- het selecteren van (ortho)didactische materialen en
leer- en hulpmiddelen ten behoeve van dehandelingsplanning;
- het overleggen over de inhoud, de afstemming en deorganisatie van de hulp met de groepsleerkrachten/of ouders.
De eenjarige leerroute richt zich in het bijzonder op deprofessionele ontwikkeling door onderzoek in de eigenpraktijksituatie.
Doelgroep
Leraren die in het bezit zijn van het hbo-getuigschrift‘Leraar Speciaal Onderwijs’ of van het diploma SpeciaalOnderwijs en belangstellende orthopedagogen,psychologen, onderwijskundigen die een functieambiëren als (zelfstandig gevestigd) remedial teacher.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo (i.s.m. Hogeschool EdithStein/OCT), Nijmegen, Rotterdam (i.s.m. HogeschoolLeiden), Sittard,Tilburg en Utrecht (i.s.m. HogeschoolDomstad).
Module ECTS
RT01 Inleiding 2
RT02 Leesproblemen en dyslexie 4
RT03 Problemen met begrijpend lezen,
taalontwikkeling en NT2 4
RT04 Spellingproblemen 4
RT05 Rekenproblemen en Non-verbal Learning
Disabilities (NLD) 5
RT07 Schrijfmotorische en motorische problemen 3
RT08 Leer- en onderzoekslijn 8
31
12
12
12
1212
12
1212
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
32
2.18 Remediaal Specialist (code RSD1)De focus ligt bij deze eenjarige leerroute enerzijds opeen verdieping in wetenschappelijke aspecten van lerenen gedrag en anderzijds op de implementatie vanintegrale aanpakken in de onderwijszorgcontext. Deleerroute bestaat uit een kennislijn en een leer- enonderzoekszoekslijn.
De kennislijn kent twee leerlijnen. De leerlijn ‘leren engedrag’ wordt verzorgd door hoogleraren en experts uitverschillende wetenschappelijke disciplines: neurologie,orthopedagogiek, taalkunde/psycholinguïstiek,NT2, rekenen/wiskunde, onderwijspedagogiek,persoonlijkheidspsychologie, onderwijspsychologie,transculturele psychologie. Omdat de student directcontact heeft met de onderzoekers kunnen eigenpraktijkvragen met hen besproken worden. Studentenworden geacht de inzichten uit de verschillendedisciplines te integreren in hun eigen praktijksituatie.De leerlijn ‘onderwijszorg, begeleiding enimplementatie’ wordt verzorgd door experts op hetgebied van integrale leerlingenzorg, consultatieveleerlingbegeleiding, coachen (probleemgericht,oplossingsgericht, peer coaching), ZKM en video-interactiebegeleiding. Deze leerlijn biedt de studenten‘tools’ om leerlingen en collega’s te begeleiden enbinnen de eigen organisatie mede vorm te geven aaneen passende onderwijszorgstructuur.
De leer- en onderzoekslijn bestaat uit praktijkonderzoekpassend bij de kennislijn. Studenten verrichten eigenonderzoek met als doel na te gaan in hoeverre eenbepaalde methode, aanpak, begeleidings- oforganisatiemodel acceptabel, uitvoerbaar en effectief isin de context van basisonderwijs, voortgezet onderwijs,speciaal onderwijs, MBO of hoger onderwijs. Ditgekoppeld aan hun eigen leer- en reflectieproces.
Deze leerroute wordt in samenwerking met hetOnderwijscentrum van de Vrije Universiteit uitgevoerd.Onderdelen van de kennislijn ‘leren en gedrag’ en/of‘onderwijszorg, begeleiding en implementatie’ kunnenook door studenten van andere leerroutes wordengevolgd.Voor hen is dit een uitgelezen kans zich teverdiepen op bepaalde aspecten in directe dialoog metde hoogleraren en experts.
Doelgroep
Deelname aan de leerroute is mogelijk voor diegenendie reeds een relevante post-hbo of academischeopleiding hebben afgerond:• zorgspecialisten (RT’ers, lees-, taal- en
dyslexiespecialisten, rekenspecialisten, logopedistenenzovoort);
• zorgcoördinatoren, IB’ers,AB’ers enzovoort;• academici: orthopedagogen, psychologen,
taalkundigen enzovoort;
2
• ervaring in onderwijs of zorg en bij voorkeurwerkzaam in midden-managementfunctie of alspraktijkonderzoeker (of ambitie daartoe).
Lesplaats
Amsterdam.
Module ECTS
RS01 Introductie 2
RS02 Kennislijn: leren en gedrag 9
RS03 Kennislijn: onderwijszorg, begeleiding en
implementatie 9
RS04 Leer- en onderzoekslijn 10
33
12
12
12
1212
12
1212
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
op bladzijden 48 tot en met 51.
34
2.19 Interne Begeleiding (code IBD1)De intern begeleider houdt zich bezig met het opstellenen uitvoeren van organisatorische maatregelen en hetscheppen van voorwaarden op groeps-, school- enbovenschools niveau. Deze maatregelen envoorwaarden maken een ononderbroken leerweg enontwikkelingsgang van zorgleerlingen mogelijk. Dezeleerroute richt zich op die specifieke functie.
Doelgroep
Leraren die in het bezit zijn van het hbo-getuigschrift‘Leraar Speciaal Onderwijs’ of een diploma SpeciaalOnderwijs.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
IB01 Intern begeleider als coach 4
IB02 Intern begeleider binnen de schoolorganisatie 4
IB03 Intern begeleider en het coachen van
(sub)groepen 4
IB04 Intern begeleider en veranderingsprocessen 4
IB05 Intern begeleider professioneel aan het werk 4
IB06 Intern begeleider verantwoordelijk voor zijn
eigen leerproces 10
2
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
2.20 Ambulante Begeleiding (codeABD1)
Een ambulant begeleider heeft als (kern)taak debeïnvloeding van de reguliere onderwijsomgevingzodat een kind met speciale onderwijsbehoeftendaarbinnen kan (blijven) functioneren. Binnen hetbegeleiden van dit proces vervult een ambulantbegeleider verschillende rollen. De taak vereist eendienstverlenende beroepshouding ten aanzien van allebetrokkenen. Daarnaast zal een ambulant begeleider de(meer)waarde van deze vorm van dienstverleningzichtbaar dienen te maken. Dit alles dient te wordenvormgegeven volgens procedures en protocollen,ontwikkeld binnen het organisatieonderdeel AmbulanteBegeleiding (eventueel nog in oprichting).
Doelgroep
Leraren die in het bezit zijn van het hbo-getuigschrift‘Leraar Speciaal Onderwijs’ of een diploma SpeciaalOnderwijs.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
AB01 De ambulant begeleider als coach 4
AB02 De ambulant begeleider binnen organisaties 4
AB03 De ambulant begeleider in verschillende rollen 4
AB04 De ambulant begeleider als veranderaar 4
AB05 De ambulant begeleider als professionele
dienstverlener 4
AB06 De ambulant begeleider verantwoordelijk
voor zijn eigen leerproces 10
35
12
12
12
1212
12
1212
Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt
op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 64).
36
2.21 Specialist Jonge Risicokinderen(code JRD1)
Deze leerroute biedt ondersteuning aan die leraren, diede ontwikkeling van jonge risicokinderen willenstimuleren. Daarbij wordt uitgegaan van de koppelingtussen de ervaring van de student zelf, de theorie en depraktijk. Zo kan datgene wat ‘vandaag’ wordt aangeboden,‘morgen’ in de eigen werksituatie uitgeprobeerd en/oftoegepast worden. Studenten worden zich daarbijbewust van de eigen visie op ontwikkeling van kinderenen dit geeft mogelijkheden om hun werkwijze teverbeteren.Bij het onderwijs aan jonge risicokinderen zijn nietalleen factoren in het kind zelf het uitgangspunt; degehele opvoedingssituatie dient belicht te worden. Datbetekent dat de leraar in het zoeken naar een specifiekaanbod voor het kind, naast de thuissituatie, ook deschool en het eigen handelen onder de loep neemt.Deze gedachtegang is vertaald in het aanbod vanonderwerpen en de wijze waarop getoetst wordt binnendeze leerroute. Het leerproces van de student staatcentraal.De leerroute Jonge Risicokinderen maakt een bredeinzetbaarheid mogelijk; zowel op het niveau van deeigen school als op het niveau van het samenwerkings-verband.
Doelgroep
Leraren in het (speciaal) basisonderwijs die zich willenprofessionaliseren in het werken met jonge kinderen(4-7 jaar) met gedrags- en/of ontwikkelingsproblemenen die op grond van vrijstellingen een éénjarigeleerroute kunnen volgen.
Lesplaatsen
Amsterdam, Den Bosch, Hengelo (i.s.m. HogeschoolEdith Stein/OCT), Rotterdam en Sittard.
Module ECTS
JR01 Basismodule 4
JR05 Communicatie in ontwikkeling 5
JR06 Speciale spelbegeleiding 5
JR07 Gedrag begrijpen 5
JR08 Planmatig handelen met ontwikkelings-
materialen 5
JR09 Praktijkgericht onderzoek 6
2
2.22 Gedragsspecialist (code GSD1)Binnen het onderwijsveld en feitelijk in de gehelemaatschappij is een toename van de gedrags-problematiek merkbaar. Kennis van de sociaal-emotionele ontwikkeling, gedragsproblematiek enpsychopathologie stelt ons beter in staat oplossingen te bedenken. Bij dit zoeken naar oplossingen moetnadrukkelijk gekeken worden naar competenties en wat er wel goed gaat/ging in de (onderwijs-)situatievan de leerling. Deze opleiding kenmerkt zich door eenintegratie van die kennis met een oplossingsgerichtebenadering van kinderen die zich in een problematischesituatie bevinden. De oplossingsgerichte gedrags-specialist leert niet alleen zelf situaties te analyseren ente hanteren, maar is ook beter in staat tot het begeleidenvan leerlingen, collega’s en ouders. Deze begeleidingheeft betrekking op het effectief omgaan met leerlingenen kinderen met gedragsproblemen.
Doelgroep
Intern begeleiders, ambulant begeleiders, remedialteachers, groepsleraren, medewerkers verbonden aanPI-scholen en internaatsscholen, orthopedagogen,psychologen en andere medewerkers uit het primaironderwijs die voor hun school de rol vangedragsspecialist (gaan) vervullen.
Lesplaatsen
Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
GS01 Introductie op oplossingsgericht werken en
inleiding in thema’s 4
GS07 Oplossingsgerichte gespreksvoering 5
GS08 Psychopathologie en oplossingsgericht werken 6
GS09 Sociaal-emotionele ontwikkeling, SEO-DVD
en Oplossingsgericht werken 5
GS05 Leer- en onderzoeksgroep; Begeleide Intervisie 5
GS10 Leer- en onderzoeksgroep; Capita Selecta en
Afstuderen 5
37
12
12
12
1212
12
1212
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
38
2.23 Dyslexiespecialist (code DSD1)In deze eenjarige leerroute verdiepen gespecialiseerdeleraren en begeleiders zich verder in de behandelingvan dyslectische leerlingen op micro-, meso- en macro-niveau. De competenties van de dyslexiespecialist zijnzowel gelegen in het begeleiden van dyslectischeleerlingen, als in het ondersteunen van collega’s en bijhet mede vormgeven van dyslexiebeleid. De leerroutebestaat uit een kennislijn en een leer- en onderzoekszoekslijn.
In de kennislijn wordt aandacht besteed aan recenteontwikkelingen met betrekking tot dyslexie:definiëring, verklaringingsmodellen, dyslexieverklaringen evidence based behandeleffecten. De ProtocollenLeesproblemen en Dyslexie van het basisonderwijs(groep 1 t/m 4 en groep 5 t/m 8), het speciaalbasisonderwijs, voortgezet onderwijs en hogeronderwijs komen aan bod. Ook vormen deverworvenheden van het Masterplan Dyslexie onderdeelvan de opleiding. Er is ruime aandacht voor ict-ondersteuning, zowel remediërend (educatievesoftware, als compenserend (tekst spraak) alsbeleidsmatig (Dyslexiemonitor).De cyclus van handelingsgerichte diagnostiek enhandelingsgericht werken staat centraal. De studentendienen hun competenties op dit vlak aan te tonen doortwee volledige casussen uit te voeren en te evalueren.Naast het begeleiden van leerlingen coacht dedyslexiespecialist docenten en ouders in het begeleiden
van dyslectische leerlingen. Daartoe doen studenten inde opleiding coachingsvaardigheden op en is eraandacht voor video-interactiebegeleiding.Voor het mede vormgeven van dyslexiebeleid makenstudenten kennis met modellen voor integraleonderwijszorgstructuur en beleidscycli vooreffectuering en borging van beleid.De leer- en onderzoekslijn bestaat bij dezemasteropleiding uit praktijkonderzoek passend bij dekennislijn. Studenten verrichten eigen onderzoek metals doel na te gaan in hoeverre een bepaalde methode,aanpak, begeleidings- of organisatiemodel acceptabel,uitvoerbaar en effectief is in de context vanbasisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaalonderwijs, MBO of hoger onderwijs, gekoppeld aanhun eigen leer- en reflectieproces.
Doelgroep
• Zorgspecialisten: RT’ers of specialisten die eenvergelijkbaar meerjarig traject op het gebied vanleer- en gedragsproblemen hebben afgerond;
• logopedisten;• academici: orthopedagogen, psychologen,
taalkundigen die zich nader willen bekwamen in hetbegeleiden van dyslectische leerlingen, docenten endyslexiebeleid;
• minstens twee jaar ervaring in het begeleiden vanleerlingen met lees- en spellingproblemen.
2
Lesplaatsen
Sittard,Tilburg en Utrecht.
Modules ECTS
DS01 Introductie 2
DS02 Achtergronden m.b.t. lezen, leesproblemen
en dyslexie 3
DS03 Handelingsgerichte diagnostiek m.b.t.
lees- en spellingproblemen/dyslexie 3
DS04 Handelingsgericht werken op basis van
evidence based methodieken 4
DS05 Oplossingsgerichte coaching en video-
interactiebegeleiding 3
DS06 Ict-ondersteuning 2
DS07 Dyslexiebeleid en leiding geven aan
veranderingen 3
DS08 Leer- en onderzoekslijn 10
39
12
12
12
1212
12
1212
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
40
2.24 School Video Interactie Begeleiding(code SVD1)
De éénjarige leerroute School Video InteractieBegeleiding (SVIB) is bedoeld voor leraren primaironderwijs en voortgezet onderwijs, pedagogen enpsychologen die de voortgezette opleiding SVIB reedshebben afgerond en willen voldoen aan de aanvullendeeisen van de masteropleiding SEN.
Het zwaartepunt van de leerroute ligt op het uitvoerenvan een praktijkgericht onderzoek. Naast debijeenkomsten moet men gelegenheid en tijd hebbenvoor het maken van opnames en het analyseren enbespreken hiervan. Hiervoor is het belangrijk dat deSVIB’er tijdens de masteropleiding een begeleidendefunctie heeft.De studenten moeten kunnen beschikken over eenvideocamera en videoafspeelapparatuur.
De leerroute wordt deels georganiseerd via roosteringin dagdelen, deels via roostering in studiedagen.
Doelgroep
Begeleiders in het onderwijs (primair onderwijs,voortgezet onderwijs, hoger onderwijs) die reeds in hetbezit zijn van een getuigschrift School Video Interactiebegeleiding.
Lesplaatsen
Amsterdam, Bergen op Zoom/Breda, Den Bosch,Eindhoven, Hengelo, Nijmegen, Rotterdam, Sittard,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
SV07 Actualisering en verdieping SVIB 4
(Coachende SVIB, oplossingsgericht werken, in
gesprek met leerlingen, begeleide intervisie)
SV06 Aanvullende en inhoudelijke modules 8
SV05 Praktijkonderzoek 18
2
Wilt u weten op welke dag en op welke plaats de bijeenkomsten van
de verschillende leerroutes zijn georganiseerd, kijk dan in het schema
op bladzijden 48 tot en met 51.
2.25 Oplossingsgericht werken in hetonderwijs (code OWD1)
De Solution Focused Approach (afkomstig uit deVerenigde Staten) is gebaseerd op het gedachtegoed vanMilton Erickson en het systeemgerichte interventie-model van het Mental Research Institute (Palo Alto).Dit model legt de nadruk op kortdurende, effectieveinterventies, die een blijvende positieve veranderingbeogen bij leerlingen, studenten, ouders enleerkrachten.Het centrale uitgangspunt bij het oplossingsgerichtewerken is aan te sluiten bij de krachtbronnen die iederin zich heeft. De leerling of student, leraar of ouder iszich daar vaak in onvoldoende mate van bewust.Aansluiten bij deze bronnen en deze versterken levertde mogelijkheden op om moeilijkheden blijvend zelfop te lossen, ook in de onderwijssetting.Met veel succes bieden we deze leerroute aan insamenwerking met het Korzybski-instituut uit Belgiëmet inzet van buitenlandse experts. De voertaal is deelsEngels.
Doelgroep
Leraren en begeleiders van leerlingen en hun ouders,begeleiders van studenten en van collega-leraren enleidinggevenden van leraren met een afgeronde hbo-bachelor opleiding.
Lesplaats
Amsterdam.
Module ECTS
OW01 Introductie 2
OW02 Algemene interventies vanuit de Solution
Focused Approach 3
OW03 Oplossingsgericht werken met leerlingen en
studenten (po, vo, mbo, hbo) 4
OW04 Oplossingsgericht werken met collega’s en
medewerkers 4
OW05 Stage en praktijk in Vlaanderen 4
OW06 Integratie van behandelde benaderingswijzen 3
OW07 Leer- en onderzoekslijn (POP, begeleide
intervisie, actie-onderzoek, afstuderen) 10
41
12
12
12
1212
12
1212
Kom naar de informatie-avond bij u in de buurt
op 8 mei 2007 van 19.00-21.00 uur (zie blz. 64).
42
2.26 Autismespecialist (code AUD1)Waar mensen met autisme zijn, is speciale zorg nodig.Deze leerroute is daarom gericht op professionals in allecontexten van onderwijs, jeugdhulpverlening en zorgdie hun professionalisering als autismespecialist willenvoortzetten in de Master SEN.
De leerroute
De leer- en onderzoekslijn staat centraal in dezeleerroute en wordt vormgegeven langs tweehoofdlijnen.1. Het competentieprofiel van de Autismespecialist en
het beroepsprofiel van de student zijn medebepalendvoor de persoonlijke leerroute van de student. Hetplanmatig werken (POP) aan competenties op hetgebied van reflectie en ontwikkeling wordt o.a.vormgegeven door het actief deelnemen aanleerteams en supervisie. Denken over moeilijk gedrag vormt het thema van een cyclisch leerproceswaarin de nadruk ligt op orthopedagogische enorthodidactische competenties.
2. De student zet een masteronderzoek op en voert datuit. Hij doet onderzoek naar een specifiek enverdiepend thema rond autisme en het eigenprofessioneel handelen. De student kiest daarbij zelfhet onderwerp. De student moet zelfsturend kunnenwerken en samenwerken met medestudenten inonderzoeksgroepen (werkteams) van 4-6 studenten.
De werkteams worden begeleid door een docent.Voor kennis en vaardigheden die nodig zijn om hetonderzoek goed uit te voeren, kan de studentdeelnemen aan lesbijeenkomsten (modules) enhoorcolleges.
Aan de start van deze opleidingsroute gaat een intakevooraf.
Doelgroep
De eenjarige leerroute Autisme is ontwikkeld voorstudenten die zich onderzoekend en lerend verderwillen verdiepen in autisme en • in het bezit zijn van een relevant hbo-diploma;• de voortgezette opleiding Autisme hebben afgerond
met een getuigschrift (21 studiepunten of 30 ECTS);• eigen praktijkervaringen in het werken en omgaan
met mensen met autisme kunnen inbrengen.
Lesplaatsen
Eindhoven,Tilburg en Utrecht.
Module ECTS
AU07 Inhoud en kennislijn - verdieping 20
AU06 Leer- en onderzoekslijn 10
2
2.27 Verdiepingstraject op basis vanpraktijkonderzoek (code POD1)
Leraren die in het bezit zijn van een getuigschriftvoortgezette opleidingen kunnen zich met dezeleerroute, als vervolg op de afgeronde voortgezetteopleiding, verder professionaliseren en zichkwalificeren op Master-niveau. De leerroute geeftverdieping van kennis en leert om praktijkgerichtonderzoek te doen met als doel om het onderwijs en/of de schoolorganisatie te begrijpen en verbeteren.
Programma
Het programma is opgebouwd rond de eigenonderzoeksvraag en wordt ondersteund metthematische bijeenkomsten. De uitvoering van hetonderzoek wordt begeleid in groepjes van 4 tot 5studenten. De opleiding wordt afgesloten met eenwerkstuk (meesterstuk) waarin verslag wordt gedaanvan het onderzoek en een koppeling wordt gemaakttussen theoretische kennis en praktijk.Het programma wordt vormgegeven in overleg met destudenten.
Doelgroep
Deze eenjarige leerroute is bedoeld voor leraren dieeerder een voortgezette opleiding van 60 ECTS hebbenafgerond en zich wil verdiepen in het uitvoeren vanpraktijkonderzoek in de eigen werksituatie.
Lesplaatsen
Amsterdam, Rotterdam, Bergen op Zoom/Breda,Tilburg, Eindhoven, Den Bosch, Sittard, Nijmegen,Hengelo, Utrecht.
Module ECTS
PO01 Introductie en afsluiting 4
PO02 Inclusie 4
PO03 Onderzoekslijn en Meesterstuk 22
43
12
12
12
1212
12
1212
Een uitgebreidere beschrijving van alle leerroutes is verkrijgbaar via de
website van Fontys OSO (www.fontys.nl/oso) of vraag een beschrijving van de
leerroute aan waarover u meer wilt weten via [email protected] of 0877 877 133.
44
2.28 Academic Master SpecialEducational Needs (code SEN2)
Fontys OSO werkt sinds 2003 samen met RoehamptonUniversity in Londen om Nederlandse studenten dekans te bieden een (Engelse) academische mastertitel tebehalen. Centraal in de masteropleiding staat iederseigen professionele ontwikkeling.Verschillendeleerstijlen worden daarvoor aangeboord, zoalswederkerig leren, zelfstudie, reflectie, colleges enworkshops. Daarnaast is kwalitatief hoogwaardigonderzoek in de praktijk een vast onderdeel voor allestudenten. Een grote mate van zelfstandigheid en eigeninitiatief is vereist om deze opleiding met succes tekunnen volgen.
Deelname
Deelname geschiedt op basis van een intakegesprek metde studieleider (en mogelijk een test voor detaalvaardigheid in het Engels). Daarin wordt nagegaanof deze academische opleiding kan voldoen aanwederzijdse verwachtingen en de gestelde eisen binnendeze opleiding. De academische masteropleiding kanworden gevolgd door studenten die beschikken over:- minimaal een hbo-diploma;- bewijs van relevante vervolgscholing;- relevante werkervaring;- een abstract denkniveau;
- beheersing van de Engelse taal (IELTS niveau 6.5,waarbij elk onderdeel minimaal 6.0 is).
De opleiding gebeurt in deeltijd en duurt twee jaar. Deopleiding vindt plaats op zaterdagen (één zaterdag permaand). De colleges/workshops worden verzorgd inUtrecht.Tijdens de opleiding zijn drie studiewekeningebouwd, waarbij de studenten in Londen verblijven(colleges en workshops volgen, in het LearningResource Center, op schoolbezoek gaan).
Het programma heeft een omvang van 90 ECTS.
Module ECTS
Eerste opleidingsjaar:
Accreditation of Prior Experiential Learning (APEL) 20
International Perspectives on professional Practice in
Education (IPPE) 10
Research Methodology & Enquiry 20
Tweede opleidingsjaar:
Inclusion (NL-module) 10
Dissertation 30
Bij een gedisciplineerde en regelmatige studie moetmen rekening houden met een minimalestudiebelasting van 20 uur per week. Een belangrijkdeel van de totale studiebelastingsuren wordt in de
2
eigen werksituatie besteed aan onderzoek en collegialeconsultatie.De kosten zijn, vanwege afwijkende collegegelden inEngeland en de studiebezoeken aan Londen, begroot op1550 euro per jaar, plus aanvullende kosten. (De kostenvoor studiebezoeken en boeken worden geschat op1000 euro per jaar.)
Wilt u uitgenodigd worden voor een (intake)gesprek,maak dan een afspraak met de studieleider, de heerMartin Kessels (tel. 06 - 1299 8733). In de periodeapril-juli 2007 worden hiervoor data gepland inUtrecht. Ook vinden twee voorlichtingsbijeenkomstenplaats te Utrecht: op zaterdag 28 april van 10.00-13.00uur en zaterdag 16 juni van 10.00-13.00 uur. Plaats:Hogeschool Domstad.
Wilt u meer weten over deze masteropleiding:www.fontys.nl/masters. Ook kan een brochure aangevraagdworden bij Fontys OSO: tel. 0877 877 133.
45
12
12
12
1212
12
1212
Bij voldoende deelname kunnen leerroutes ook op locatie worden uitgevoerd
op verzoek van scholen, schoolbesturen of samenwerkingsverbanden.
46
3 Overzicht leerroutesen leslocaties
Leslocaties:Amsterdam
- d’Bruynvis, Keizersgracht 105- IPABO, Jan Tooropstraat 136- Onderwijscentrum VU, De Boelelaan 1105
Bergen op Zoom/Breda
- ROC West-Brabant, Markiezaatcollege, Nobellaan 50,Bergen op Zoom
- Avans Hogescholen, Hogeschoollaan 1, Breda
Den Bosch
- Fontys PABO, Frans Fransenstraat 15- Willem I College,Vlijmenseweg 2
Eindhoven
- Fontys PABO, De Lismortel 25- Fontysgebouw, Het Eeuwsel 2- Fontysgebouw, Ds.Th. Fliednerstraat 2
Hengelo
- PABO Edith Stein, M.A. de Ruyterstraat 3
Nijmegen
- PABO Groenewoud, Groenewoudseweg 1- Universiteitsgebouw, Montessorilaan
Rotterdam
- PABO Thomas More, Stationssingel 80- Erasmus Expo en Congrescentrum, Burg. Oudlaan 50
Sittard
- Fontys PABO, Mgr. Claessensstraat 4
Tilburg
- Fontys PABO, Prof. Goossenslaan 1-04- Fontys Sporthogeschool, Goirleseweg 48- Mollergebouw, Prof. Goossenslaan 1-01
Utrecht
- Hogeschool Domstad, Koningsbergerstraat 9- ROC ASA,Australiëlaan 23 en 25
De routebeschrijvingen van bovenstaande leslocatieszijn terug te vinden via de website: www.fontys.nl/oso.
3Op verzoek van scholen, schoolbesturen, regionale expertisecentra en
samenwerkingsverbanden kunnen opleidingstrajecten ook
op locatie worden uitgevoerd
47
12
12
12
1212
12
1212
48
3Amsterdam Bergen op Zoom Den Bosch Eindhoven
Eenjarige leerroutes in voltijd
2.1 Gespecialiseerde Leraar ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 ma/
2.2 Remedial Teaching di/do 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/d
Tweejarige leerroutes in deeltijd
2.3 Gespecialiseerde Leraar di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di
2.4 Remedial Teaching (Ipabo) di 14.00-17.00
di 18.00-21.00
2.4 Remedial Teaching do 18.00-21.30 BoZ: di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
Breda: wo 13.30-17.00
2.5 Motorische Remedial Teaching
2.6 Specialist Jonge Risicokinderen do 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 di
2.7 Interne Begeleiding wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di
2.8 Ambulante Begeleiding ma 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
2.9 Gedragsspecialist wo 18.00-21.30
2.10 Coachend Innoveren in overleg
2.11 Coaching in diversiteit
2.12 Autismespecialist wo 15.00-20.00
2.13 School Video Interactie Begeleiding in overleg in overleg in overleg in overleg
2.14 Oplossingsgericht werken in het onderwijs in overleg
2.15 Inspirerend leidinggeven aan innovatie in overleg
2.16 Coaching als vorm van Professionele in overleg
Ontwikkeling
49
12
12
12
1212
12
1212
Hengelo Nijmegen Rotterdam Sittard Tilburg Utrecht op locatie
/di 9.15-15.15 di/wo 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00
di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 ma/di 10.00-16.00 di/do 10.00-16.00
18.00-21.30 ma 18.00-21.30 di 18.00-21.30 ma 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 wo 14.00-17.30 do 18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 di 18.00-21.30
ma 18.00-21.30
za 9.30-15.00
18.00-21.30 di 18.00-21.30 ma 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 in overleg wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 studiedagen di 18.00-21.30 studiedagen
wo 16.00-19.30 wo 16.00-19.30
in overleg in overleg
do middag/avond
wo 15.00-20.00 wo 15.00-20.00
in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg
in overleg
in overleg in overleg
50
3Amsterdam Bergen op Zoom Den Bosch Eindhoven
Eenjarige leerroutes in deeltijd
2.17 Remedial Teaching do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 wo 14.00-17.30 di
2.18 Remediaal Specialist wo 13.30-17.00
2.19 Interne Begeleiding (Ipabo) wo 18.00-21.30
2.19 Interne Begeleiding wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 di
2.20 Ambulante Begeleiding ma 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
2.21 Specialist Jonge Risicokinderen do 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 di
2.22 Gedragsspecialist wo 18.00-21.30
2.23 Dyslexiespecialist
2.24 School Video Interactie Begeleiding in overleg in overleg in overleg in overleg
2.25 Oplossingsgericht werken in het onderwijs in overleg
2.26 Autismespecialist ma 18.00-21.30
2.27 Verdiepingstraject op basis van di 14.00-17.30 di 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 di
praktijkonderzoek
Academic Master
2.28 Academic Master Special Educational Needs
51
12
12
12
1212
12
1212
Hengelo Nijmegen Rotterdam Sittard Tilburg Utrecht op locatie
18.00-21.30 wo 14.00-17.30 do 18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 in overleg wo 18.00-21.30 do 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 studiedagen di 18.00-21.30 studiedagen
18.00-21.30 di 18.00-21.30 ma 18.00-21.30
wo 16.00-19.30 wo 16.00-19.30
do 18.00-21.30 wo 18.00-21.30 di 18.00-21.30
in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg in overleg
ma 18.00-21.30 ma 18.00-21.30
18.00-21.30 do 18.00-21.30 di 18.00-21.30 do 18.00-21.30 wo 14.00-17.30 do 18.00-21.30
zaterdagen
52
Administratieve gegevens
4.1 AanmeldingVanaf maart 2007 kunt u zich als student aanmeldenvoor één van de leerroutes. U zendt het ‘Inschrijfformulier
2007-2008’ volledig ingevuld naar het secretariaat vanFontys OSO, samen met de bijbehorende formulieren.Na ontvangst van het volledige inschrijfpakket krijgt uper omgaande een bevestiging van ontvangst. Eenonvolledig pakket kan niet in behandeling wordengenomen en wordt retour gezonden. U kunt pasofficieel worden ingeschreven, nadat u aan alleverplichtingen heeft voldaan. In de week van 20augustus 2007 wordt, op basis van het aantalinschrijvingen, definitief bepaald welke leerroutesworden uitgevoerd.
Het inschrijfpakket kunt u t.z.t. downloaden via dewebsite: www.fontys.nl/oso. Het door u geprinte eningevulde inschrijfpakket moet u daarna ondertekendper post terugsturen.
De inschrijving geldt voor één studiejaar.Voor eentweede, eventueel derde studiejaar moet u zichopnieuw inschrijven. Daarvoor worden u tijdig denodige formulieren toegezonden.
4.2 Leerrechten, collegegeld enbetaling
Naar verwachting wordt per 1 augustus 2008 een nieuwfinancieringsstelsel voor het hoger onderwijsingevoerd: een financiering gekoppeld aan leerrechten.Aan studenten die deelnemen aan bekostigd onderwijs,zowel in de bachelorfase als in de masterfase, wordenleerrechten toegekend. Een leerrecht is een persoons-gebonden recht voor een student om gedurende eenaaneengesloten tijdvak van zes maanden onderwijs aaneen bekostigde instelling te volgen. De student betaalthet wettelijke collegegeld. Studenten die tenslotte hunleerrechten hebben opgebruikt en daardoor niet meerin aanmerking komen voor bekostigd onderwijs, gaaneen aanzienlijk hoger bedrag betalen voor eenopleiding in het hoger onderwijs.
Leerrechten in de bachelorfase
De nieuwe systematiek betekent dat een student dieinschrijft voor een vierjarige bacheloropleiding achtleerrechten krijgt toegekend. Daarnaast heeft dezestudent nog recht op twee uitlooprechten. Een uitloop-recht is net als een leerrecht een persoonsgebondenrecht van een student om gedurende een tijdvak van zesaaneengesloten maanden hoger onderwijs te volgentegen betaling van het wettelijke collegegeld. Bijstudievertraging kan de student een beroep doen opdeze uitlooprechten.
4
Leerrechten in de masterfase
Als studenten zich, na het afronden van de bachelor-opleiding, aanmelden voor een hbo-masteropleidingontvangen ze opnieuw leerrechten. De hoeveelheidleerrechten is afhankelijk van de duur van demasteropleiding. Omdat de masteropleiding SEN tweejaar duurt ontvangt de student vier leerrechten (vierkeer een half jaar studiemogelijkheid). Hiermee kan destudent zijn tweejarige deeltijdopleiding afronden. Ookontvangt de student in de masterfase twee uitloop-rechten. De twee toegekende uitlooprechten kan destudent inzetten, aansluitend op het verbruik van hetlaatste leerrecht, maar alleen voor de opleidingwaarvoor het laatste leerrecht is ingezet. De tweeuitlooprechten in de masterfase zijn dus bedoeld omeventuele studievertraging in de masteropleiding op tevangen, niet om nog een leerroute te beginnen.
Leerrechten en professionalisering in speciale
onderwijszorg
De invoering van leerrechten kan in de toekomst eennegatieve invloed hebben op de continueprofessionalisering van leraren:- huidige studenten die hun leerrechten voor
bekostigd studeren hebben opgebruikt in eenbachelor- en een masteropleiding worden in hunverdere loopbaan uitgesloten van bekostigdonderwijs;
- ervaren leraren, die in het verleden al één ofmeerdere voortgezette opleidingen hebben gevolgd,worden mogelijk al vanaf 2008 uitgesloten van hetverder volgen van bekostigd onderwijs. Ze krijgendan op basis van hun onderwijsverleden geenleerrechten meer. Het uitgesloten worden van hetvolgen van bekostigd onderwijs wordt in de plannenals volgt uitgelegd: “het hebben van eengetuigschrift voor een eerder gevolgde voortgezettehbo-opleiding wordt gelijkgesteld met een persoonaan wie een masterdiploma is uitgereikt”. Eendergelijke student heeft dus geen recht meer opbekostigd onderwijs. Bij de invoering van deleerrechten komt deze grote groep leraren niet meerin aanmerking voor bekostigde leerrechten en voorbekostigd onderwijs.
Oud-studenten van Fontys OSO in één jaar master
Door het uitstel van de invoering van leerrechten geldtin 2007-2008 nog de oude systematiek. De oudesystematiek biedt aan leraren de mogelijkheid om zichverder te professionaliseren. Ook voor ervaren leraren,die in het verleden al één of meerdere voortgezetteopleidingen hebben gevolgd is er in het studiejaar2007-2008 alsnog de mogelijkheid om in het bezit tekomen van een hbo-mastergetuigschrift.Voor dezedoelgroep heeft Fontys OSO een éénjarig mastertrajectontwikkeld (zie paragraaf 2.17 tot en met 2.27). Zij
53
12
12
12
1212
12
1212
54
kunnen dit jaar gebruiken voor het volgen van eenactualiserings-/verbredingstraject. Zoals het er nu naaruitziet is voor deze groep leraren het studiejaar 2007-2008 de laatste mogelijkheid om een bekostigdemasteropleiding te volgen.
Collegegeld
Het collegegeld voor voltijdstudenten voor hetstudiejaar 2007-2008 bedraagt €1.538,-. Hetcollegegeld voor deeltijdstudenten voor het studiejaar2007-2008 bedraagt €1.050,-. Genoemde bedragen zijnonder voorbehoud van wijzigingen door het Ministerievan OCW.Er zijn twee mogelijkheden om het collegegeld tebetalen:1. Betaling ineens; middels het invullen van een
formulier betalingsregeling werkgever of eenmachtigingsformulier.
2. Gespreide betaling in tien termijnen, via eenmachtiging voor automatische incasso. Het formulierbetalingsregeling werkgever of hetmachtigingsformulier moet tegelijk met de overigeinschrijfdocumenten toegestuurd worden naar hetsecretariaat van Fontys OSO.
4.3 ContractstudentenVoor contractstudenten wordt, zoals vermeld in 1.5,voor het volgen van één of meerdere modules eencontract opgesteld.Via het secretariaat kan eeninschrijfformulier aangevraagd worden. Na ontvangstvan dit formulier wordt het contract opgesteld, dat u terondertekening wordt toegestuurd. Per module wordteen bedrag van €300,- in rekening gebracht, plus percontract €25,- administratiekosten. Na afronding vande module ontvangt de contractstudent een certificaat.
4.4 InschrijfduurDe inschrijfduur voor een voltijdopleiding (minimaaléén jaar) en/of voor een deeltijdopleiding (minimaaltwee of één jaar) is onbeperkt.
4
4.5 Annuleren en uitschrijvenVóór 1 september 2007 kan een aanmelding schriftelijk– en bij voorkeur aangetekend – worden geannuleerd.Na 1 september 2007 is dit niet meer mogelijk.Verderkan een inschrijving, met aanspraak op restitutie, opschriftelijk verzoek worden beëindigd. Beëindiging vande inschrijving kan alleen in geval van ziekte ofbijzondere familieomstandigheden. Dit is terbeoordeling van de directie van het OpleidingscentrumSpeciale Onderwijszorg. (Voor meer informatie over de inschrijfvoorwaarden kunt u terecht op onzeinternetsite: www.fontys.nl/oso.)
4.6 Veranderen van lesplaatsBij verandering van werkplaats en/of werkkring isoverschrijving naar een andere lesplaats mogelijk.Verandering van lesplaats dient u schriftelijk bij hetsecretariaat van Fontys OSO aan te vragen.
4.7 Bijkomende kostenVoor te verstrekken readers en overige niet-subsidiabelekosten moet de voltijdstudent rekening houden met eenbedrag van €150,- per jaar; de deeltijdstudent moetrekening houden met een bedrag van €75,- per jaar.Aanhet begin van het studiejaar wordt eenmachtigingsformulier toegezonden. Daarnaast moetnog een aantal studieboeken worden aangeschaft.
4.8 Studentenpas, bewijs vaninschrijving en studentnummer
Het bewijs van inschrijving ontvangt u zo spoedigmogelijk na ontvangst van een volledig inschrijfpakket.Een studentenpas ontvangt u als u bij het inschrijf-formulier het fotoformulier (met pasfoto) meestuurt.De gebruiksmogelijkheden van een studentenpas zijnterug te vinden via de zoekfunctie op de website vanwww.fontys.nl.
Op de studentenpas en het bewijs van inschrijving staatuw studentnummer vermeld.
55
12
12
12
1212
12
1212
56
4.9 StudiefinancieringStudenten die willen deelnemen aan een leerroute vanFontys OSO in voltijd komen in aanmerking voorstudiefinanciering, als ze voldoen aan de volgendevoorwaarden:- de student is nog geen 30 jaar;- de student heeft zich ingeschreven voor een
volledige dagopleiding (bijv. Master SEN: leerroutegespecialiseerde leraar, leerroute remedial teaching).
De voltijdopleiding Special Educational Needs is eenmasteropleiding (volgend op een bacheloropleidingvan 240 ECTS). Door de status van bekostigdemasteropleiding heeft de student na afronding van debacheloropleiding nog recht op één jaar extrastudiefinanciering (Wet op de Studiefinanciering).
Elke student die deelneemt aan de voltijd master-opleiding van OSO heeft dus recht op studiefinanciering,mits de student voldoet aan de boven geformuleerdevoorwaarden. Studenten die deelnemen aandeeltijdopleidingen en inmiddels een baan hebben inhet onderwijs komen onder bepaalde voorwaarden inaanmerking voor tegemoetkoming in de studiekosten.Voltijdstudenten, maar ook deeltijdstudenten, dievragen hebben met betrekking tot studiefinancieringkunnen contact opnemen met de studentendecaan van
Fontys Hogescholen, tel. 0877 878 511 of met het steun-punt Studiefinanciering in de regio (www.ib-groep.nl).
4.10 Tegemoetkoming studiekosten doorde werkgever
Schoolbesturen zijn zich bewust van het belang van eengoede en verdere professionalisering. Steeds meerschoolbesturen stimuleren een verdere scholing doorhet verstrekken van een gehele of gedeeltelijketegemoetkoming in de studiekosten. Ga in gesprek metuw leidinggevende en vraag naar de mogelijkheden.
4.11 VrijstellingenOp grond van het bezit van een akte, diploma ofgetuigschrift kunt u vrijstelling vragen voor één ofmeerdere modules of tentamens. Een verzoek totvrijstelling kan pas worden ingediend als u als studentstaat ingeschreven. Het hiervoor benodigde formulierwordt u aan het begin van het studiejaar, samen met hetlesrooster toegezonden. U moet het verzoek totvrijstelling, liefst voor het begin van de betreffendemodule(s), schriftelijk indienen (met bewijsmateriaal)bij de secretaris van de Examencommissie OSO. Binnenveertien dagen ontvangt u schriftelijk bericht over debeslissing van de Examencommissie OSO.
4
57
12
12
12
1212
12
1212
4.12 CROHO-registratieDe leerroutes van OSO zijn als volgt geregistreerd in hetCROHO (Centraal Register Opleidingen HogerOnderwijs):- 44101 Master Special Educational Needs: auditief
beperkten- 44103 Master Special Educational Needs: leraar
speciaal onderwijs (vt, dt)Deze registraties zijn onder meer van belang bij deaanvraag van studiefinanciering.
“De studie is heel praktisch: Je werkt in
blokken van acht weken aan een thema,
dat je direct kunt vertalen naar je eigen
werk. Daar kun je dingen uitproberen.
Wat ik vooral geleerd heb, is anders en
beter te kijken naar kinderen met ander
gedrag. Ik heb geleerd dat beter te
omschrijven, wat het communiceren met
ouders en collega’s vergemakkelijkt. De
echte verdieping komt pas na de
opleiding: alles wat ik nu tegenkom in
mijn werk probeer ik nog beter te begrijpen
vanuit de theorie, eigen ervaringen en
die van collega’s.”
Marly van Dongen-de Kort
58
5 OSO als expertise-centrum
5.1 Scholing en begeleidingOSO is sinds 1980 actief op het gebied vanteamgerichte nascholing. In de loop der jaren is dezeorganisatie uitgegroeid tot een groot netwerk op hetgebied van dienstverlening. Uitgangspunten van denascholingsactiviteiten van OSO zijn:- zoveel mogelijk aansluiten bij de hulpvraag: op maat
werken;- nadruk leggen op veranderingen binnen de school in
zijn totaliteit (schoolontwikkeling);- waar mogelijk afstemmen met de schoolbegeleiding;- (praktijk)docenten met relevante ervaring inzetten.
Alle door de overheid beschikbaar gestelde nascholings-gelden zijn overgeheveld naar de schoolbesturen. Iedereschool beschikt dus over een budget om de medewerkersverder te professionaliseren. Er worden zowelfunctiegerichte als teamgerichte cursussen aangeboden.
Naast het verzorgen van de leerroutes speciaalonderwijs en nascholingscursussen is OSO ook actiefop het terrein van maatschappelijke dienstverlening. Hetbetreft onder meer activiteiten als:- advies en hulp in conflictsituaties;
- advisering bij de opzet van cursussen;- (beleids)advisering en scholing van besturen;- de opzet, organisatie en uitvoering van
studiedagen/conferenties;- opvoedings- en onderwijsadviezen aan ouders en
verzorgers;- studiereizen;- onderzoek van leerlingen (dyslexie, gedrag).In nauw overleg wordt een offerte uitgebracht.Voorverdere informatie kunt u zich richten tot één van deteamleiders (zie hoofdstuk 7).
5.2 Lezen over speciale onderwijszorgFontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg(OSO) geeft, onder andere in samenwerking metUitgeverij Garant Apeldoorn/Antwerpen, een grootaantal boeken uit rond thema’s uit de specialeonderwijszorg. In de boeken worden onderwerpen enthema’s zoals ADHD, adaptief onderwijs, diagnostiek,management, competentiegericht opleiden, autisme,School Video Interactie Begeleiding en omgaan metagressie in de klas behandeld.Tijdens studiedagen enandere bijeenkomsten zijn deze boeken te koop. Dezeboeken worden ook in een ‘webshop’ te koopaangeboden. Deze winkel biedt de mogelijkheid thuisof op school het assortiment te doorzoeken optrefwoord of categorie. De boeken zijn vriendelijkgeprijsd. Bestellers betalen een bijdrage in de
5
verzendkosten. De boeken (met factuur) wordenbinnen enkele werkdagen thuisbezorgd via de post(www.fontysoso.nl/webshop).
5.3 CongressenFontys OSO organiseert regelmatig congressen rondactuele thema’s in het onderwijs. Ze bieden demogelijkheid kennis te maken met collega’s enervaringen uit te wisselen. Sprekers zijn over hetalgemeen professionals met praktijkervaring die graaghun visie op problemen en uitdagingen in hetonderwijs met de deelnemers delen. Een actueeloverzicht van alle studiedagen en conferenties staat oponze website: www.onderwijszorgkalender.nl.
59
12
12
12
1212
12
1212
60
6 Samenwerkendepartners
Onderwijscentrum VU, Amsterdam
IPABO, Amsterdam
Centrum Onderwijsontwikkeling
Avans Hogeschool, Breda
Hogeschool Edith Stein, Hengelo
Hogeschool Domstad, Utrecht
BCO Onderwijsadvies, Venlo
Hogeschool Leiden, Leiden
Opleidingscentrum Autisme
Theo Peeters, Antwerpen
SOM Onderwijsadviseurs, Tilburg
DOBA Onderwijsadviseurs, Eindhoven
Consent, Heerlen
Fontys Sporthogeschool, Tilburg
SON, Doetinchem
Roehampton University, London
6
61
12
12
12
1212
12
1212
62
7 Voor meer informatieOpleidingsdirecteur
Miel BoeijkensTelefoon 0877 877 133 / (06) 13 38 81 [email protected]
MT-lid PO
Henk GielisTelefoon 0877 877 133 / (06) 10 88 84 [email protected]
VVE/PO Team 1, Noord-Holland, Utrecht, Flevoland
Teamleider: Kees BazuineTelefoon 0877 877 133 / (06) 10 96 67 [email protected]
VVE/PO Team 2, Noord-Oost Nederland
Teamleider: Martin SantmanTelefoon 0877 877 133 / (06) 13 07 08 [email protected]
VVE/PO Team 3, Gelderland
Teamleider: Ilse de BaarTelefoon: 0877 877 133 / (06) 10 97 28 [email protected]
VVE/PO Team 4, Midden-Brabant, Oost-Brabant, Limburg
Teamleider:Anja van ZonTelefoon: 0877 874 745 / (06) 12 99 26 [email protected]
VVE/PO Team 5, West-Brabant, Zuid-Holland, Zeeland
Teamleider: Peter LarosTelefoon: 0877 870 093 / (06) 13 04 62 [email protected]
SVIB
Coördinator: Carla van den HeijkantTelefoon: 0877 877 133 / (06) 10 93 15 [email protected]
WEC Team 7, Zuid-Nederland
Teamleider:Ans BuzzoniTelefoon: 0877 877 133 / (06) 12 07 31 [email protected]
WEC Team 8, Noord-Nederland
Teamleider: Johan StruikTelefoon: 0877 877 133 / (06) 12 42 83 [email protected]
7
63
12
12
12
1212
12
1212
VO Team 9, VO-zorg, Zuid-Nederland
Teamleider: Harrie van den BrandTelefoon: 0877 871 998 / (06) 51 50 02 [email protected]
VO Team 10, VO-zorg, Noord-Nederland
Teamleider: Peter CorstanjeTelefoon: 0877 877 133 / (06) 12 06 22 [email protected]
VO Team 11, VO-zorg, Zuid-Nederland
Teamleider: Rob HazesTelefoon: 0877 877 133 / (06) 10 93 18 [email protected]
VO Team 12, MBO, Nederland
Teamleider: Ria van DinterenTelefoon: 0877 877 133 / (06) 20 54 68 [email protected]
“Ik heb de opleiding bij Fontys OSO als
heel prettig ervaren. We hadden een heel
prettige sfeer in de groep, hebben steeds
veel met elkaar kunnen overleggen over
verschillende opdrachten. Ook met de
OSO-docenten was het contact heel
prettig. In de module leer- en
gedragsproblemen heb ik veel tips en
adviezen gekregen, die nog elke dag
bruikbaar zijn in de klas. Ieder kind is
verschillend, heeft een andere manier van
omgaan nodig. Ik denk dat het heel
belangrijk is om bij te blijven leren. Je leert
elke keer weer opnieuw, het onderwijs is
constant in beweging.”
Ingrid Bongartz Aarts
64
8 Informatie-bijeenkomsten
Centrale open dag Fontys OSO: dinsdag 8 mei 2007, 19.00 - 21.00 uur Den Bosch, Frans Fransenstraat 15Amsterdam, Keizersgracht 105Bergen op Zoom/Breda, Nobellaan 50Eindhoven, De Lismortel 25Hengelo, M.A. de Ruyterstraat 3Nijmegen, Groenewoudseweg 1Rotterdam, Stationssingel 80Sittard, Mgr. Claessensstraat 4Tilburg, Prof. Goossenslaan 1-04Utrecht, Koningsbergerstraat 9
Verder zijn er informatiebijeenkomsten:• vrijdag 9 maart 2007, 12.30 - 15.00 uur
Den Bosch, Frans Fransenstraat 15
• zaterdag 10 maart 2007, 10.00 - 14.30 uurEindhoven, De Lismortel 25
• donderdag 15 maart 2007, 15.00 - 20.00 uurTilburg, Prof. Goossenslaan
• vrijdag 16 maart 2007, 14.00 - 17.00 uurSittard, Mgr. Claessensstraat 4
• zaterdag 14 april 2007, 10.00 - 13.00 uurAmsterdam, Keizersgracht 105
• zaterdag 9 juni 2007, 10.00 - 13.00 uurEindhoven, De Lismortel 25Sittard, Mgr. Claessensstraat 4
• woensdag 13 juni 2007, 19.00 - 21.00 uurAmsterdam, Keizersgracht 105
• zaterdag 16 juni 2007, 10.00 - 14.00 uurTilburg, Prof. Goossenslaan
• donderdag 30 augustus 2007, 19.00 - 21.00 uurAmsterdam, Keizersgracht 105
Andere open dagen en informatie-avonden van FontysHogescholen: www.fontys.nl/studiekeuzeactiviteiten
8
12
12
12
1212
12
1212
surf naar:
www.fontys.nlCentraal adres:Fontys Opleidingscentrum Speciale OnderwijszorgPostbus 909005000 GA Tilburg
Bezoekadres:MollergebouwProf. Goossenslaan 1-015022 DM Tilburg
Telefoon 0877 877 133Fax 0877 875 900E-mail [email protected] www.fontys.nl/oso
Fontys OSO verzorgt de hbo-masteropleiding Special Educational Needs in:Amsterdam • Bergen op Zoom/Breda • Den Bosch • Eindhoven • Hengelo • Nijmegen • Rotterdam • Sittard • Tilburg • Utrecht
Scholing op locatie in heel het land is mogelijk bij voldoende deelnemers.
Elke dag iets speciaals in je groep!
13.M
.718
.6.0
7