Samen SterkOnline Platform voor Digitale Publicaties NL
Elco van Staveren - Hoofd Online Services, Koninklijke BibliotheekKVAN Dagen 2010: Fundamenten in Verandering
Samen Sterk 1. Over de KB
2. Samen Sterk
3.Best practices
innovatie
Koninklijke Bibliotheek
Opgericht in 1798
MissieDe KB is de nationale bibliotheek van Nederland, die mensen en informatie
samenbrengt.
Visie• Iedereen, overal, toegang bieden tot alles wat in en over Nederland is gepubliceerd.
• Centrale rol spelen in Nederlandse (wetenschappelijke) informatie-infrastructuur.
• Duurzame toegang tot digitale informatie bevorderen in (inter)nationaal verband.
Koninklijke Bibliotheek
Missie & visie
Koninklijke Bibliotheek
In 1980 gestart met automatisering
Koninklijke Bibliotheek
Leeszaal van Nederland
6 miljoen items:
110 kilometer
boeken, kranten
en tijdschriftenduurzaam
bewaard
Koninklijke Bibliotheek
Depot van Nederlandse publicaties
Ruim dertien miljoen wetenschappelijke artikelen van grote internationale uitgevers en meer dan 10.000 tijdschrifttitels
Jaarlijkse aanwas
van zo’n anderhalf tot
twee miljoen artikelen.
Bij elkaar zo’n
10 TB aan opslag.
Huidige infrastructuur
en opslagcapaciteit
30 TB.
duurzaam
Koninklijke Bibliotheek
e-Depot sinds 2003
KB
Online
Diensten-
portfolio
KB
Online
Diensten-
portfolio
breed publiek /
toevallige passant
wetenschappelijk
(studie & beroep)
cultureel &
wetenschappelijk
geïnteresseerd
Groot in dewereldwijdebibliotheek-sector
Groot in dewereldwijdebibliotheek-sector
Piepklein op internet
Als het gaat om de online informatiemarkt…
Nederlandse openbare bibliotheken, universiteits-bibliotheken en Koninklijke Bibliotheek zoeken elkaar op
ieder vanuit eigen functie
uiteindelijkéén digitale bibliotheek
opslag van metadata,digitale content enleveringsprocescentraal coördineren
Samen Sterk
Toenemende samenwerking
Samenwerkingsovereenkomst NA - KB
Verdieping van Nederland
2003
Samenwerkingsovereenkomst
“Het akkoord van Middelburg”
2006
samenwerken
vanuit je kracht…
wat is
je kracht?
beschikbaar-
stelling
primaire proces KB
digitaliseringduurzaam
opslagtekstcollecties
- oorlogskranten
- dagboeken
- illegale en clandestine publicaties
- pamfletten
- strooibiljetten
- brochures
e-Depot
KB Project Databank Digitale Dagbladen:- eind 2006 gestart
- 8 miljoen historische krantenpagina’s- vanaf begin 17de eeuw tot eind 20ste eeuw
Stand van zaken:-2,5 miljoen pagina’s gedigitaliseerd
- website met eerste miljoen online
zoekbalk
tijdlijn
facet
search
help-
teksten
…
…
……
…
…
…
Bouwen aan een
“modulaire blokkendoos”
online KB-diensten
Voordelen:- niet steeds opnieuw wiel uitvinden
-sneller en beter bouwen
- beter technisch en functioneel beheer
- samen meer ideeën en
mogelijkheden (bijv. web 2.0-tools)
Gebruiker centraal
Doel: maximaal gebruik collectie
Foto: http://www.flickr.com/photos/cmt2779/1374564409/
Foto: http://www.flickr.com/photos/goontoot/4280628281/
Gebruiker centraal
Doel: maximaal gebruik collectie
Samenwerken
Wederzijdse versterking:“Connectie met de Collectie”
OB’s
KB
aantal
pashouders
omvang
collecti
e
Doel:
maximaal gebruik
van de collectie
Leden van andere
bibliotheken
toegang geven
hoe versterken
archieven
en bibliotheken
elkaar?
DEN / Kennisland / OCW 2009
vier distributieringen
Bron: Business Model Innovatie Cultureel Erfgoed – DEN / Kennisland / OCW, 2009
tentoonstelling, archief of depot
pc of terminal binnen de muren
op website instelling zonder
expliciete (her)gebruiksrechten
online aanbod, incl het verlenen
van gebruiksrechten aan derden
(publiek en instellingen)
“De waardecreatie neemt toe
naarmate erfgoedinstellingen
zich meer buiten hun
vertrouwde domein
begeven”
(DEN / Kennisland / OCW, 2009)
de gebruiker centraal
Bron: Business Model Innovatie Cultureel Erfgoed – DEN / Kennisland / OCW, 2009
denken vanuit de gebruikeris nieuw en moeilijk
als we denken van de gebruiker...
doen we het samen
• breng de inhoud bij elkaar
• biedt samen services die instellingen zelfstandig niet kunnen maken
• biedt het aan op een open platform, met mogelijk hergebruik / verrijking
content en services door derden (instellingen en eindgebruikers)
als we denken van de gebruiker...
doen we het samen
Bijkomende voordelen:
• we bereiken samen groter publiek
• kosten besparen door processen te delen
• Elke instelling levert toegevoegde waarde vanuit eigen expertise
online platform
openbruikbaar in ieders omgeving
schaalbaarop gezamenlijke groei gebouwd
Archieven & Bibliotheken…
Gaat dat samen?
1999: fusie Stadsarchief &
Athenaeumbibliotheek Deventer
Werkbezoek februari 2010
BAnQ Montreal
Openbare bibl / Nationale bibl / Archief
Succesvolle integratie
BAnQ
• 5 jaar geleden nieuw gebouw
• Nationale Bibliotheek + Nationaal Archief + openbare bibliotheek
• ondersteunende afdelingen gefuseerd, verschillende bloedgroepen primaire processen gescheiden gehouden
• gebruiker merkt daar niks van: één gebouw en één online zoek-ingang
• 8000 bezoekers per dag onsite
• 25% bezoekers heeft e-only abonnement
index
web-
interface
service
index
metadata
content
Eén centrale online ingangvoor bibliotheek & archief
digitale
bibliotheek-
collecties
digitale
archief-
collecties
zoekingang
X
concept – versie 0.1, 14-06-2010 – EvS – HPD-OLS
centrale index
zoekingang
Y
zoekingang
Z
metadata
archief
metadata
bibliotheek
archief
materiaal
museum
objecten publicatiesaudio/
visueel
PLATFORM
ERFGOED
NEDERLAND
EUROPEANA
Beeld & Geluid Rijks Cultureel
Erfgoed?Koninklijke
Bibliotheek
Nationaal Archief
Samenwerking
Nationale Coalitie voor
Digitale Toegang oprichten?
Nederlands Erfgoed Digitaal
(NED):
1. metadata standaardisering
(vb DCTitle = titel)
2. koppelingen en uitwisseling
tussen standaarden
(semantisch)
Afspraken binnen de
erfgoedsector over wie doet
wat op welke manier
…krantenboeken
open & schaalbaar
platform
digitale publicaties NL
verrijkte content
wetenschappelijke
verrijkingVerrijking door
instellingen als DBNL,
DBNG, ING, Google, …
Verrijking door
eindgebruikers
Verrijking door
instellingen als Huygens
Instituut, NIOD
open
webservicesDigitale collectie:
van KB + van derden +
eventueel duurzame opslag KB
Toegang:
gebruikersvriendelijke en
eigentijdse interface KB
Metadata:
complete Ned. bibliografie KB
(valt buiten scope vh platform)
Zoekingangen op internet (Google, Worldcat, etc.)
zoek &
blader
zoek-
resultaten
full text
view
index
content &
metadata
KB Online ServicesPlatform digitale publicaties NL
= KB branding
= endorsed branding
= digitale content
Websites
van derden
(bv UB’s)
homepage
platform
zoek blader
Projectprofiel
(bijv DPO)
Thema’s
(collecties)
(bijv WOII)
organisatie-
profiel
(bijv. NIOD)
gebruikers-
profiel
“Mijn collectie”
Platform
digitale
publicaties
NLfull text viewer
van derden
(bv UB’s)
KB e-depot
digitale content
+ metadata
digitale content
+ metadata
van derden
l i c e n t i e m a t e r i a a l
white label
full text viewer
service op
digitale content van
KB + derden
concept – versie 0.9, 15-04-10 – EvS – HPD-OLS
centrale index
Platform
digitale
publicaties
NL
Zoekingangen op internet (Google, Worldcat, etc.)
KB Online ServicesPlatform digitale publicaties NL + Web & Data services
= KB branding
= endorsed branding
= digitale content
Websites
van derden
(bv UB’s)
full text viewer
van derden
(bv UB’s)
KB e-depot
digitale content
+ metadata
digitale content
+ metadata
van derden
l i c e n t i e m a t e r i a a l
Website
van derden
(bv NIOD)
full text viewer
van derden
(bv NIOD)
zoek in index (sru)
harvest metdata en/of content (OAI)
centrale index
zoek &
blader
zoek-
resultaten
full text
view
index
content &
metadataconcept – versie 0.9, 15-04-10 – EvS – HPD-OLS
homepage
platform
zoek blader
Projectprofiel
(bijv DPO)
Thema’s
(collecties)
(bijv WOII)
organisatie-
profiel
(bijv. NIOD)
gebruikers-
profiel
“Mijn collectie”
white label
full text viewer
service op
digitale content van
KB + derden
widget
(embed code)
website
(url)
inspiratie
inspiratie
inspiratie
Inspiratie
Inspiratie
historische kranten digitaal
in Nederland
Overzicht bieden
historische kranten digitaal
in Nederland
Overzicht bieden
content
Het verhaal centraal
Verschillende ingangen
Thematisch
Grafische weergave Tekstweergave
iGoogle
Widgets
Widgets
Dossier widget
Bibliotheek.nl
Widget Store
Digitale content
Mobiel toegang
iPad
Nieuwe readers
NOS
De “alle-schermen-strategie”
samenwerkenvanuit onze kracht
“welk probleem
lost dit op voor
de gebruiker?”
Pas op
Bottlenecks
1. Emotioneel2. Jurdisch3. Technisch
foto: http://www.flickr.com/photos/josefstuefer/85389090/
Zet die stap
Samenwerken
Samen Sterk Vragen?
Elco van Staverene-mail: [email protected]: elcovs