B l a d s y |2
DiekragvangebedSewePsalmsvirPinkster
Inhoudsopgawe
1 PinksterindieNGKerkfamilie...............................................................................2
2 PinksterinHandelinge............................................................................................4
3 SewePsalmsvirPinkstertyd...................................................................................5
4 IndiePsalmspraatonsmetGod............................................................................7
5 Pinkster2016–diekragvangebed......................................................................10
6 Materiaalvirkleingroepe.....................................................................................11
7 Psalm24–ominGodseteenwoordigheidtotrustekom..................................13
8 Psalm48–omvanGodseleidingbewusteword...............................................15
9 Psalm82–omvanGodsehandhawingvandieregindiehemelbewusteword 17
10 Psalm94–omvanGodsehandhawingvandieregopdieaardebewusteword 20
11 Psalm81–omvanGodseoorvloedigesorgbewusteword...............................24
12 Psalm93–omvanGodseonwankelbarekoningskapbewusteword................27
13 Psalm92–omvanGodseliefdeentroubewusteword....................................29
1 PinksterindieNGKerkfamilie
Die10daetussenHemelvaartenPinksterdagwasnogaltyd’nbaiebesonderetydindieNGKerkfamilie.Virmeeras150jaaralworddietydaanPinksterbidureafgestaan,’ngebruikwatregdeurdiekerkgehandhaafword.DiefokusisopdiewerkvandieHeiligeGees,dienuwelewewatHybring,endiekragwatHygeesodatonsbyGodsewerkindielewekanaansluit.
Diestimulusdaarvoorbegininteressantgenoegin’nNorthDutchReformedkerkinFultonstraat,NewYorkinAmerika,enironiesgenoegin1857,presiesindieselfdejaarvandiegewraaktebesluit“tengevolgevandezwakheidvansommige”wathierbyonstotapartekerkvorminggeleihet.
B l a d s y |3
Amerikawasin'ntoestandvansosiale,morele,politieke,geestelikeenekonomieseverval.Op14OktoberdiéjaarhetdiebankstelselvandieVSAineengestort.Diespoorweëhetbankrotgespeel.Fabriekehettoegemaak.Dieonrusoordienagevolgeslawernywasaandieoplaai.Burgeroorloghetgedreig.Mensewasradeloosensonderhoop.Dietoekomswasdonker.
JeremiahLanphier,'nstadsendelingvandiegemeenteinFultonstraat,wasbaiebekommerdoordieimpakvandielandsituasieopdiegeesteliketoestandvandiemensevanNewYork.Hybesluittoeomelkeweek'nmiddaguur-gebedsbyeenkomstussen12:00en13:00tehou.Hyhetpamflettelaatdrukommenseuittenooivirdieeerstebyeenkomsop23September1857.DitsouplaasvindindiekonsistorievandiekerkinFultonstraat.
Slegs6mensehetdieeersteweeksebyeenkomsbygewoon.Dietweedeweekhetdiebiddersverdriedubbel.20mensehetkombid.Diederdeweekwasdaar40.Dievierdeweekwasdaar100.Binneenkelewekewasdiekerkgebouvolenhetmensevantoeafdaagliksbymekaargekomomtydensmiddagetetebid.Mettertydisdaarnogennoggebedsbyeenkomstegereël.Bysommigewasdaartot5000teenwoordig.Voordieeindevan1857wasdaarhonderdegebedsbyeenkomsteinverskillendeareasenhetditdaagliksgegroei.Ditisbeleefas'nherlewendewerkvanGod.
Duisendemensehetindiétydtotbekeringgekom.DithetnienetbyNewYorkgeblynie,maaroordieheleAmerikauitgebrei.DieteenwoordigheidvanGodwassótasbaardatvandiebemanningsledevan'nskipwatNewYorksehawebinnegekomhet,vertelhetdathullegevoelhethoehulle'ngebiedbinnevaarwaardaar'nGoddeliketeenwoordigheidwas.Opeenvandieskepehet'nkapteinen30bemanningsledeblykbaartotbekeringgekomnogvoordatdieskipindiehawevasgemeerhet.
GouhetdiéherlewinguitgebreinaBrittanje,Duitsland,Indië,IndonesiëenSwede.Tweejaarlater,in1860,hetdieherlewingooknaSuid–Afrikagekom.Dr.AndrewMurraysepa,ds.AndrewMurrayvanGraaff-Reinethettoereedsvir36jaarlankalelkeVrydagaandvirherlewinggebid.'nBoekiemetdietitelDekrachtdesGebedsisdestydsverspreiendithetgehelpom'ngeesvangebedinbaiegemeentestelaatposvat.
InApril1860hetdieNGKerk'ngrootkonferensieinWorcestergehou.374Predikanteengemeenteleiershetditbygewoon.DieverhalevandieherlewingindieVSAishiervertel.Op'nstadiumhetdr.AndrewMurrayopgestaanomtebid.Ooggetuiessêditwasdiebeginvan'nmagtigewerkvandieHere,wantdaarnáhetberigtevanBolandsedorpebegininstroomvanhoedieHerewerk.
B l a d s y |4
HerlewinghetookinWorcesteruitgebreekwaardr.AndrewMurraypredikantwas.Eenaandwas60jongmensebymekaarvirgebed.'nVyftienjarigeslawemeisiehetopgestaanennetgesê:“O,hoeliefhetekJesus.”Skielikhetalmaldiegeluidvan'nverafgedreungehoor.Dithetnadergekomendiehelegebouhetfisiesgeskud.Almalhetgelyktydigbeginbid.Godseteenwoordigheidhetdieplektasbaargevul.Elkeenwasontsettendbewusvansy/haarsondelasenalmalhetnadieHeregeroep.
Niemandhetvandiepredikantnotisiegeneemtoehyhullewoustilmaaknie.Almalhetgebidenwounetmetallemagvandieondraagbarelasvansondeontslaeraak.Oorvolbidurehetaandviraandplaasgevindendikwelstotindievroeëoggendureaangehou.DitwasduidelikdatdieHeresehandopWorcesterwas.Diehelegemeenskaphetverander.
EnsohetdieherlewinguitgebreinaCalvinia,Swellendam,HeidelbergenuiteindelikooknaPaarl.IndiePaarl-Franschoekvalleiwasdaar'nmagtigebewegingvandieHeiligeGees.IemandhetgesêdaarwaskwalikiemandvanafFranschoektotWellingtonwatnieaangeraakwasnie.
DitwasjuisindiePaarlStrooidakkerk,waardiegebruikindieNGKerkomdie10aandetussenhemelvaartdagenPinkstersondag,gebedsbyeenkomstetehou,ontstaanhet.WanthierhetdsG.W.A.vanderLingendiePaarlsegemeenteopgeroeptot10daevangebedvóórPinkstersondag1861.
DieseënenvrughiervanwassóomvangrykdatditrimpelingsregoorSAgemaakhet.SóveelsodatdieNGKerksinodein1867besluithetomallegemeentesaantemoedigomelkejaardie10daevoorPinkstersondagingebedsbyeenkomstebymekaartekom.
Dieresvandieverhaalisgeskiedenis...sooselkeNGKerklidmaatinonsvierkerkevankangetuig.
2 PinksterinHandelinge
HierdiebeweginginSuid-Afrikagaannatuurlikverterug,nadieeersteervaringvanPinkster,soosonsditinHandelinge1-2aantref.
OnsleesinHandelinge1datJesusindietydtussensyopstandingensyHemelvaartbaietydmetdiedissipelsgespandeerhet.HyhetmetveletekensgetoondatHywerklikleef.HyhetoordiesakevandiekoninkrykvanGodmethullegepraat.DiebelangrikstewasegterdatHydeurdieHeiligeGeesvirhulleopdraggegeehetomnieuitJerusalemwegtegaannie,maarteblywagopdieVadersebeloftewathullevanHomgehoorhet.
B l a d s y |5
HullesouoorniebaiedaeniedeurdieHeiligeGeesgedoopword,enkragontvangomJesussegetuiesteweesinJerusalem,indieheleJudeaenSamaria,entotaandieeindevandieaarde.
Enditispresieswathulletoegaandoenhet.ToeJesusmetsyHemelvaartvanhulleweggeneemis,hethulleteruggekeernaJerusalem–’nSabbatsreisvervandieOlyfbergaf(ongeveer880meter,dieafstandwatdieJodeopdieSabbatmagafgelêhet[Jos.3:4;Num.35:5])–enindiebovertrekwaarhullegereeldwas,bymekaargekom.
Daarhethullealmaleensgesindingebedvolhardsaammetdievroue,waaronderMaria,Jesussema,sowelassaammetJesussebroers.
Benewenseengroterverkiesingsvergadering–daarwasongeveer120mensebymekaar–waarMattiasindieplekvanJudasasapostel(apostelsendissipelswordinhierdiehoofstukuitruilbaargebruik)gekiesis,isdieenigsteanderaktiwiteitwaarvanonslees,dathulleeensgesindingebedvolhardhet.
3 SewePsalmsvirPinkstertyd
Watsouhulleasgebedegebruikhet?
UiteraardsouhullewaarskynlikgebedegebidhetwatdieHereJesushullegeleerhet,bv.dieOnsVadergebedwatMatteus(hfst.6)enLukas(hfst.11)laterinhulleevangeliessouopneemenwaarskynlikookspontanegebede,soosJesusdieSamaritaansevrougeleerhet(Joh.4).
DiemoontlikheidisegtersterkdathulleindiéweektussenHemelvaartenPinkstersouaangesluithetbydiegebruikvandieFeesvandiewekeof“sabbatsweek”watindiétydgehouis.OnsleesdaarvaninEks.34:22,Deut.16:10,16;Num.28:26;Lev.23:15.DitisgehousewewekenádiePaasfees,watgeleihetdaartoedatdienaamvan“Pinkster”(diewoordbeteken“vyftig”)mettertydaandiéfeesgekoppelis.
Eenvandievoorskriftevirdiétydwasdieleesenbidvansewe“sabbatsweek”Psalms,eenvirelkedagvandie“Feesvandieweke”,deurbaiegenoem:ShirShelYom(“liedvirdiedag”).IndieGrieksevertalingvandiePsalmsindieLXX,dieOTBybelwatdievroeëkerkgebruikhet,isdaarjuissewePsalmswatindieopskriftesóaangeduiword,eninvolgordevirdie“sabbatsweek”of“Feesvandieweke”voorgeskryfis.
DitisdievolgendePsalms:
• Psalm24–virSondag;• Psalm48–virMaandag;
B l a d s y |6
• Psalm82–virDinsdag;• Psalm94–virWoensdag;• Psalm81–virDonderdag;• Psalm93–virVrydag;• Psalm92–virSaterdag,dieSabbatdag.
Ditisasvolggebidendaarbyaandieseweskeppingsdaegekoppel,soosonsuitdieJoodsenavolginghiervankanagterkom:
• Psalm24:"AandieHerebehoortdieaardeenallesdaarop"(Jahwehha'aretzu'melo'ah)wordopSondaggebidmetverwysingnadieeerstedagvandieSkepping,diedagwaaropGoddiehemelenaardegemaakhetenligendonkergeskeihet.
• Psalm48:"GrootisdieHereenbesonderlofwaardig"(GadolJahwehu'mehulalme'od)wordopMaandaggebidmetverwysingnadietweededagvandieSkepping,diedagwaaropGoddiehemelendieaardegeskeihet.
• Psalm82:"Godstaanopindievergaderingvandiegode"(Elohimnitzavba'adat)wordopDinsdaggebidmetverwysingnadiederdedagvandieSkepping,diedagwaaropGoddieaardevandieseegeskeihetomdieaardevoortebereivirdieplantegroeiinsyverskeidenheid.
• Psalm94:"OGodwatvergeld"(ElnikamotJahweh)wordopWoensdaggebidmetverwysingnadievierdedagvandieSkeppingwaaropHydiesonendiemaanendiesterregemaakhet.
• Psalm81:"JuigtoteervanGod,onskrag"(Harninuleilohimuzeinu)wordopDonderdaggebidmetverwysingnadievyfdedagvandieSkeppingwaaropdievoëlsendievissegemaakisomsyNaamteprys.
• Psalm93:"DieHereregeer,Hyismetmajesteitbeklee"(Jahwehmalachgei'utlaveish)wordopVrydaggebidmetverwysingnadiesesdedagvandieSkeppingwaaropdiediereendiemensasGodseverteenwoordigergemaakis,enGodsywerkvoltooihet.
• Psalm92:"'nPsalm,'nliedvirdieSabbatdag"(MizmorshirleyomhaShabbat)wordopdieSaterdag,dieSabbatgebidmetverwysingnadiesewendedagvandieSkepping,diédagwatsteedsvoortduurindieruswatGodisengee.
DiekanseisdusgoeddatdiedissipelkringdiésewePsalmsindiétydtussenHemelvaartenPinkstergebruikhetinhullegebede.Enditisheelgepas,omdatdiePsalmsonderanderedievolgendebetekenisvirhullesougehadhet:
• Psalm24–ominGodseteenwoordigheidtotrustekom;• Psalm48–omvanGodseleidingbewusteword;
B l a d s y |7
• Psalm82–omvanGodsehandhawingvandieregindiehemelbewusteword;
• Psalm94–omvanGodsehandhawingvandieregopdieaardebewusteword;
• Psalm81–omvanGodseoorvloedigesorgbewusteword;• Psalm93–omvanGodseonwankelbarekoningskapbewusteword;• Psalm92–omvanGodseliefdeentroubewusteword.
Dathulle’nheleaantalanderPsalmsookgeleeshet,lei’nmensafuitdieaanhalingsinPetrussetoespraakwatonsinHandelinge2aantref:
• Ps.18:5en116:3inHand.2:24(vgl.ook2Sam.22:6),• Ps.16:8–11inHand.2:25–28,• Ps.132:11inHand.2:30(vgl.ook2Sam.7:12–13),• Ps.16:10inHand.2:31,• Ps.110:1inHand.2:34–35(vgl.ookMatt.22:44;Mark12:36;Luk.20:42–43;
Heb.1:13).
UiteraardwasdaarookanderSkrifgedeelteswat’nrolgespeelhet,soosdieaanhalinguitJoël2:28–32en3:1–5inHand.2:17–21aantoonenverskeieanderooreenkomsteinfrasesuitOTgedeeltes,bv.Jes.57:19:“almaldaarver”enJoël2:32:“almalwatdieHereonsGodnaHomtoeroep”inHand.2:39.
DitsaldusgoedweesasonsdiéPinksterdié“Sabbatsweek”PsalmsasuitgangspuntneemomvoordieHerestilteraakentebidvirvernuwingenvir’ngroterervaringvandiekragvandieHeiligeGees,sodatonsmeerenmeeraanonsroepingomsygetuiestewees,kanbeantwoord.
Virdiedieperdelwersishier‘nbietjiemeeragtergrondoordiePsalmsuitdieOT.
4 IndiePsalmspraatonsmetGod
DiePsalmsis’nindrukwekkendeversamelingvangeestelikeliedere.DitsinginPsalm1vandievreugdeominGodseteenwoordigheidsoos’nboomtefloreer,eneindigmet’noproepinPsalm150datalleswatasemhaaldieHeremoetprys.
Indiebreëkan‘nmens–aandiehandvandieinhoud–onderskeitussenKlaagpsalmsenLofpsalms(Westermann),watnatuurlik‘nheleaantalfyneronderskeidingsinsluit.DieselfdePsalmkanookbeidelofenklagin‘nverskeidenheidvanwisselwerkingebevat.
JesusvindindiePsalmsdiewoordeommetGodenmensetepraat,ookinsydonkersteoomblikkeaandiekruis:
B l a d s y |8
• In’ngesprekmetdieFariseërsgebruikJesusPsalm110:1omSygoddelikheidtebevestig:“DieHerehetvirmyHeregesê:SitaanmyregterhandtotdatEkjouvyandeaanjouonderwerphet”(Matt.22:41-45).
• InsygesprekmetdiepriesterhoofdeenFariseërssêJesusvanHomself–uitPsalm118:22-23–datHydieklipis:“watdeurdiebouersafgekeuris,juishyhetdiebelangriksteklipindiegebougeword.DitisdeurdieHeregedoenenis’nwonderinonsoë”(Matt.21:42).
• Jesusinterpreteersylydingas’nvervullingvanPsalm35:19(ook69:5):“HullehetMysonderredegehaat”(Joh.15:25);
• AandiekruisgebruikJesusPsalm22:1:“MyGod,myGod,waaromhetUMyverlaat?”(Matt.27:46);
• InJesussewoorde:“Vader,vergeefhulle,wanthulleweetniewathulledoennie!”(Luk.23:43)hoor’nmensPsalm109:4“Myliefdebeantwoordhullemetvyandskap,enditterwyleknogaltydvirhullegebidhet”weerklink,’nPsalmwatookvirPetrushelpomiemandinJudasseplekasdissipeltekies(Hand.1:20–Ps.109:8:“laat’nandersyampoorneem”).
• DieverdelingvanSyklereworddeurJohannesgeïnterpreteeras’nvervullingvanPsalm22:19:“Hullehetmyklereondermekaarverdeel,envirmykleedhethullegeloot”(Joh.19:24).
• Jesusgebruikdiekruiswoord:“Ekhetdors”,metdiewetedatallesvolbringisensodatdieSkrifwoordvervulkanword,deurPsalm69:22aantehaal(Joh.19:28).
Omdiewaarheidtesê,nasyopstanding,verwysJesusdiedissipelsonderanderenadiePsalmsommoedteskepuitaldieverwysingsdaarinwatinSylewevervulis–Luk.24:44:“datallesvervulmoetwordwatindie…psalmsoorMygeskryweis”.
Diedissipelsenevangelieskrywershethieraangehoorgegee,endanookmeermaleJesussebedieningindieligvandiePsalmssienontvou:
• MetdiereinigingvandietempelhethulledaaraangedinkdatinPsalm69:10geskrywestaan:“Dieliefdeviruhuisverteermy”waarvandiewoordverteernatuurlikindieoorspronklikeookdiebetekenisvanlydinghet.
• MetdieintoginJerusalemhetdieskarediewoordeuitPsalm118:26gebruik:“LoofHomwatindieNaamvandieHerekom!”soosMatteusditvironsvertel(Matt.21:9).
• DiekruisigingsgebeurehetverskeieraakpuntemetwatveralinPsalm22geskryfword,waaroorhierboalgeskryfis.HierbykomnogPsalm22:7-9watasagtergronddienvirdiebeskrywingvandiedeurlopendespotenlastering
B l a d s y |9
vanJesus(Luk.23:11,35),enPsalm22:17-19watmetJesussegeselingenverminkingverbandhou(Matt.27:26).
• DieHebreërskrywergebruik’nhelepaarPsalmsomJesustebeskryf:o Psalm2:7–“JyismySeun,vandaghetEkjouVadergeword.”(Hebr.
1:5;5:5);o Psalm104:4–“’AldieengelevanGodmoetHomaanbid.’Vandie
engelesêHy:‘Hymaaksyengelestormwindeensydienaarsvuurvlamme’.”(Hebr.1:7);
o Psalm45:6-7–“Utroon,oGod,staanvirewigvas,metukoninklikesepterlaatUreggeskied.UhetdieregliefenUhaatdieonreg.DaaromhetGod,uGod,UondergrootvreugdetotKoninggesalfboutydgenote.”(Hebr.1:8-9);
o Psalm102:26-28–“U,Here,hetindiebegindieaardegevestig,enookdiehemelisdiewerkvanuhande.Diédingesalvergaan,maarUblybestaan;soos’nkledingstuksalallesverslyt;sooskleresalUditoprol;ja,soos’nkledingstuksalditvervangword.MaarU,Ublydieselfde,enujarehetgeeneindenie.”(Hebr.1:10-12);
o Psalm110:1–“Sitaanmyregterhand,totdatEkjouvyandeaanjouonderwerphet.”(Hebr.1:13);
o Psalm110:4–“JyispriestervirewigvolgensdiepriesterordevanMelgisedek.”(Hebr.5:6).
Ditbetekendat’nmensaandieeenkantnatuurlikdiePsalmsleessoosditaanvanklikbedoelis–daarisgeweldigebaiepraktiesenutdaarin.Maar’nmenskanaandieanderkantookvirJesusnavolgwatSyleweindieligvandiePsalmsverstaanhet.Enonskan’nslagweerverwonderworddeurdiekorrelasietussenSyleweendiePsalmswatsolankvoorHomalgeskryweis.DiePsalmswilonsdusnienetinnooiomindiewoordevandiePsalmsmetGodingesprektetreenie,maarwilonsookindieligvandieChristologieseinterpretasiedaarvanweeropgewondemaakoorJesusself.
OnsworduitgenooiomnienetmetaandagdiePsalmsweertebeginleesnie,maarveraltebeginbidensing.DitsalonshelpomdiepermetGodomtegaan,enditmetdiewoordewatHyselfvironsgegeehetomtegebruik.DiePsalmshelponsomvan‘noor-Godgesprekna‘nmet-Godgesprektebeweeg.DiePsalmssaljoukeeromin’noppervlakkigeenverveligemaniervanbidteverval,enjougemeenskapmetGodverdiepomnienetjoueieemosiesengedagtesnie,maarookdieervaringsvandieheleleweintesluitinjoulewevoorenmetGod.
B l a d s y |10
DitblyimmerseenvandiebelangrikeopdragtevanPaulusdatgelowigesinhullesamekomstemoetsing,enspesifiekookPsalmsmoetsing,saammetanderliedere(Ef.5:19–“ensingondermekaarpsalms,lofgesangeenandergeestelikeliedere;singmetjulleheleharttoteervandieHere.”;Kol.3:16–“Metdankbaarheidinjullehartemoetjullepsalms,lofgesangeenandergeestelikeliederetoteervanGodsing.”;1Kor.14:26–“Elkekeerasjullebymekaarkom,hetelkeengewoonlik’nbydraeomtelewer:’npsalm,’nonderwysing,’nopenbaring,’nongewonetaalofklank,’nuitlegdaarvan.Sorgdandatallestotopbouvandiegemeenteverloop.”).Jakobusraaiindividuelegelowigesookaanomtesing,verallofliedere(Jak.5:13).
DiePsalmswerkmetdieveronderstellingdatgemeenskapmetGoddiebeginendiesinvandieleweis.EnigietswatdiekwaliteitenervaringvandiegemeenskapmetGodbedreigofingevaarstel,bedreigdieleweself.God–Jahwe–isdiesentrumvandielewe,diesentrumvanalleswatbestaan.OmHomdiesentrumvanjoueieleweendiévanjoumensetemaak,isdaaromdieenigstepadnawaregeluk,soosPsalm1ditsotreffendbeskrywe,enwat’ninleidingisvirdiehelePsalmboek.GodseweseworddaarominvelePsalmsingloeiendeenoortreffendetrappevanvergelykingbeskrywe,waarinveralsyliefdeengetrouheid,sybarmhartigheidengoedheid,ensyregverdigheidenbetroubaarheiduitstaan.Selfswanneerdaartwyfelis,endiedonkerdelevandieleweindieoëgestaarmoetword,wordsingevindindienabyeteenwoordigheidvanGod(Psalm73).
DiePsalms,selfsdieliederewatasindividueleliederegeskryfis,verondersteldaarby’neenheidmetdiegemeenskapvangelowigeswatfundamenteelbehoorttotendeelisvandiegemeenskapmetGod,watselfsgelowigesuitdienasiesinsluit.Ditisonderanderewaarom’nhelepaarPsalmsdiegeskiedenisvanIsraelselfverwoord(Psalms78;105;106;136),maardienasiesnieuitgesluitwordnie(Psalms18;47;67;72;86).ElkeenwatgemeenskapmetGodgeniet,ofwatverlangdaarna,deel’ngemeenskaplikestorie,wiejyookalis,enwaarjyookalwoon.DitiswaaromditsomaklikisomjoueieklagtesenlofprysingsinteleesenraaktesienindieverwoordingdaarvanindiePsalmboek,alisditookindieeersteplekvirendeurdieJodegeskrywe,wantonsdeelmethulle’ngemeenskaplikeervaringmetGod,enisdeelvandieselfdegemeenskapvangelowigeswatvandagoordieheleaardeverspreiis.Enditisookwaaromditdiéboekiswatdiemaklikstediebrugslaannamensewatuit’nandergeloofstradisieasjyselfkom.
5 Pinkster2016–diekragvangebed
Ekisoortuigdatons‘nnuweervaringvandiekragvangebedhierdiePinkstergaanhê.Onskerkhetindienegentiendeeeu‘nongekendeherlewingbeleefnádekades
B l a d s y |11
vangebedsvoorbereiding.Toediekerkingrootgetallebeginbidhet,hetditnienetnuwelewegebringingemeentesnie,diegenadevanGodhetoordiegrensevanonsgemeentesingevloeiregdeurdiehelekontinent.
EkwasonlangsopWellingtonenisnetweerblootgestelaandieomvattendevisieengeestelikekragwatuitdiebedieningvanAndrewMurrayvoortgespruithet.Hierdiegebedsreushetnienetmiljoenemensemetsymeeras200boekegeïnspireerdieafgelopetweeeeuenie,maarhyhetonvermoeidgewerkaandieopheffingvanarmoedeendieopleidingvanvroue.Syvisievirsending,gewortelinsyvertroueindievoorsienigheidvanGod,hetgeleidaartoedatmeeras500sendelingeopgeleienuitgestuuristydenssybediening!SynalatenskapisdattientallekerkeinAfrikageplantis,talleskoletotstandgekomhet,o.a.GreyKollegeinBloemfontein,enverskeiekollegesvironderwysenmaatskaplikewerkgestigis.Kragtig!
OnsfokusdaaromopgebedhierdiePinkster2016.DieselfdeHerewatAndrewMurraygeïnspireerengestuurhet,isookaandiewerkinonslewens.Omonstehelp,gebruikekdiesewePsalmswatmetdiesabbatsweekgeassosieeris,dietydvoordieeerstePinksteruitstorting.EkgeediéboekieuitsodatjydiéPsalmskanvoorbereideurditvoorafteleesenoordinkaandiehandvandiepaaropmerkingswatekdaaroormaak.Daarisook‘nkortboodskapwatdieessensievandiePsalmsaamvat.
ByelkePinksterdiensgaanekweereensdiePsalmleesen‘nkortboodskapdaaroorlewer.Daarnagaanonsingebedverkeer,soosdiedissipels,meesalpersoonlik,maarookgesamentlik,sodatonsdiekragvangebedeerstehandskanervaarensoosdiedissipelsdiewondervandiebelewenisvandiekragvandieHeiligeGeeskanervaar.
Methemelvaart–5Mei–gaanonsook‘nPsalmgebruik,eenwatmethemelvaartverbindword,Psalm47.
6 Materiaalvirkleingroepe
Kleingroepekanindieweekvan2tot8MeimetdiebekendemetodiekPsalm24gebruik,endieweekvan9tot15MeiPsalm92.DitisnoubenewensdieboekieKragtigwatonsgebruikvirdieresvandiekwartaalenfokusopdievervullingmetdieHeiligeGeesvolgensdiebriefaandieEfesiërs.Ditisbydiekerkkantoorbeskikbaar.
JullekendiefasesvandieSeisoenvanLuisterseluistersiklusalgoed.OnsOntvangeersdieruswatdieHeregeeveraldeurdieeersteversindiePsalmteoordink,soostelkensindiéboekieaangehaalword.DanOntginonsdiebetekenisvandieheleteksdeurdiehelePsalminkonteksteleesenmetmekaartedeelwatonsdaarintref
B l a d s y |12
enveralwatonsvandiekragvangebeddaarinleer.OnssluitafmetdieOntplooideelwaaronsnadinkoorwatdieHerenouvironsgee,beloweofvanonsverwag,enantwoordHomingebedenmetgehoorsaamheid.
B l a d s y |13
7 Psalm24–ominGodseteenwoordigheidtotrustekom
Psalm24:"AandieHerebehoortdieaardeenallesdaarop"isopSondag–vironsdoelfokusonsSondagoggenddaarop–gebidmetverwysingnadieeerstedagvandieSkepping,diedagwaaropGoddiehemelenaardegemaakhetenligendonkergeskeihet.
HierdiePsalmwordtennoustemetdiearkverbind.1Blykbaarishierdiepsalmoptweemanieregebruikmetbetrekkingtotdieark.
• Eerstensisditgesingopdieeerstedagvandieweek,omdiefeitdatdieark‘nrusplekinJerusalemgekryhet,tevier.
• Entweedensisditgesingtydensdieoptog,wanneerdieleërsterugkomvandieoorlogaf,enhulledieoorwinningkomvier.
Ditisdus‘nPsalmvirdietot-rus-kom,virdietuiskomsvandieark,sowelasdievieringvanGodsevoortdurendeteenwoordigheidbysyvolk.
DiePsalmisookherhaaldelikbydietempelopgevoer.
• Inso’nopvoeringhetdiemenseaandiebuitekantvandietempelpoortuitgeroepdatdiepoortmoetoopgaansodatdiemagtigeKoningkaningaan.
• Danhetdiepriestersaandiebinnekantgevra:“wieishierdiemagtigeKoning?”en
• diemensebuitehetgeantwoord:“DieHere,sterkengeweldig,dieHere,oorwinnaarinelkestryd.”
• DanhetdietempelpoortoopgegaanassimbooldatdieHerenoubysymenseis.
1DiearkvandieHerehet‘nbesonderegeskiedenis.NienethetditdiesigbareteenwoordigheidvandieHereindiewoestynvoorgestelnie.Nienethetdit‘nplekindieheiligdomgehad,indieAllerheiligstedeel,nie.Nee,ditwasookdiesigbareteenwoordigheidvandieHereasIsraelgeveghet.IndietydvanDawidhetdieark‘nrusplekinJerusalemgekrybydieaanvangvansyregering(2Sam6).Hierhetditdangestaan,behalweasdittydens’noorlogsaammetdieleërgeneemis(2Sam11).Elkekeerashulledanweerterugkomvandieoorlogaf,hethullediearkopfeestelikewyseindiestadingeneem(2Sam6:5,13).
B l a d s y |14
DieboodskapvandiePsalmisdaaromtweërlei.AandieeenkantbevestigditaandiegemeenskapvanIsraeldat:allesbehoortaandieHere.AandieanderkantversekerditdiemensewatinSyteenwoordigheidwillewe:diéGodseënsymense.
• LetophoediefokusindiePsalmspringnadiebergvandieHere,dieSionsberg,waarheendiearknousyterugkeermaak.
• Endievraagwordvanbinneafviralmalgevra,“WiemagdiebergvandieHereopgaan,enenwiemaginsyheiligdomgaanstaan?”
• Endieantwoordkomvandiesingendeskare:“Diéeenwiesehandereinenwiesehartsuiweris,watallebedrogvermyengeenvalseedaflênie.”
• Endanbelyhullesaam:“SoiemandsalvandieHereseënontvang,enGod,syredder,salregaanhomlaatgeskied.”
• DitisdieerfenisvanmensewatnaGodsewilvraenHomdien,ditishullewatdiewarenageslagvanJakobiseninGodseteenwoordigheidmagingaan.
‘nWonderlikemotivering.Godseënsymense,HybringvirhullevredeenHybringvirhullerus.SoosJesushiernasousê:KomnaMytoealmalwatvermoeidenbelasis,enEksalvirjullerusgee.
Maardaarisook‘nderdeboodskapwateintlikdiehoogtepuntvandiePsalmis.DiePsalmislaatdiefokusweerterugspringnadieHereself,wantHýisdieeintlikekoningvanIsrael.DitisHýwatdieoorwinninggegeehet,enditisHýwatgeloofmoetword.Ensoosdiearkdaningedraisindietentwatdaarvooropgerigis,enditindieheiligdomneergesitis,komIsraeltotrus.Godishier,enonsishier,veilig,vertroos,versorg.
DiePsalmhetook‘nbesonderbetekenisvir‘nfamilieinonsgemeente.Indielaasteurevan‘nbesonderemaninonsgemeente,hetsyfamiliehierdiePsalmgelees,waarnahy:“Amen,Amen”geroephet,vertelhetdathydieHereJesussienentoegesterfhet.Ekkonnieandersasomtewonderofditniehierdiekeerhywaswatbydiehemelsedeurgekomhet,endaarvanbinne-afgevrais,wieisdaar,enhykonantwoord,ditisUkind,Here.Endiedeurhetvirhomoopgegaanenhyhetdaarsyrusplekgekry.
BoodskapvandiePsalm
DiePsalmbevestigeerstensaanonsdatallesaandieHerebehoort.Alles.Indiehemelenopaarde.DiePsalmversekeronstweedensookdatdieHerediémenseseënwatinsyteenwoordigheidwillewe.Almal.Waarhulleookalmagwees.DiePsalmversekeronsderdensdatdiéGodhieris,endatonsveilig,vertroosenversorgisinsyteenwoordigheid.LaatdiédriegedagtesjoubinnekanttotrusbringenvolvandiegenadevandieHeremaak.
B l a d s y |15
8 Psalm48–omvanGodseleidingbewusteword
Psalm48:"GrootisdieHereenbesonderlofwaardig"isopMaandag–vironsdoelfokusonsSondagaanddaarop–gebidmetverwysingnadietweededagvandieSkepping,diedagwaaropGoddiehemelendieaardegeskeihet.
Godsalonsaltydlei
HierdiePsalmbesingmetpassiediebergvandieHereinJerusalem,Sion,soosookin‘nhelepaaranderPsalmsgedoenword(Ps.76,84,87,122).Op’ndiepervlakgaanditegternatuurlikoorGodselfwatlofwaardigoordieheleaardeis.DitisSyteenwoordigheidwatmetSiongeassosieerwordwaardeurSion’nsimboolvanGodselfgewordhet.
DiePsalmhet4dele:
1. GodsegrootheidwordbesingsoosditgesimboliseerworddeurSion–vers2-3.LetopdatdiegrootsheiddaarvannienetbedoelisvirdievolkvanGodnie,maarasvreugdevirdieheleaarde.JesushetindieBergrede’nfraseuitvers2gebruikomGodseverbintenisaanJerusalemtebeskrywe:”diestadvandiegrootKoning”(Matt.5:35).
2. GodsebeskermingvanafSionwordgeloofaandiehandvankonkreteervaringsdaarvan,beideindieverledeasindiehede–vers4-9.DieeffekvanGodsebeskermingopdienasieswordmettweemetaforegeteken,diévan’nvrouinbarensnoodendiévandieskepevanTarsiswatmetdieoostewindvergaan.Diewondervanpersoonlikeervaringswatdiestoriesuitdieverlederugsteunval’nmensop.LetookophoeverskillendgelowigesseervaringisashulleSionsien.HulleisblyashulleSionsien,terwyldienasiesbangwordbydieselfdeervaring.
3. GodsetrouwordoordinkindietempelopSionas’ngetuienisvirdienasiesvandieaardeenalmalaangemoedigomdaaroorblytewees–vers10-12.
4. GodseleidingwordbewonderasgetuienisvirdievolgendegeslagvanGodsemense–vers13-15.“DiéGodisonsGodviraltyd;Hysalonsaltydlei.”
DaarmeewordviervanGodsebelangriksteeienskappegetekenwatookvironsinonsgebedeenlewevoorGodkaninspireer:Godisgroot,Godbeskerm,Godisbetroubaar,Godleisymense.
BoodskapvandiePsalm
DiePsalmbesingGodsegrootheid,beskerming,trouenleiding.DítiswieGodis.DítiswatGodvirjouwilwees.Hywilhêdatjyinsygrootheidvreugdesalvind.Hywilhêdatjyinsybeskermingveiligheidsalvind.Hywilhêdatjyinsytroumoedsal
B l a d s y |16
skep.Hywilhêdatjyopsyleidingsalvertrouvirjoulewe.Dítisdiedingewatjougebedenjoulewemoetinspireer:Godisgroot,Godbeskerm,Godisbetroubaar,Godleisymense.
NeemgenoegtydomGodvirsygrootheidteloof,Homtedankvirsybeskerming,natedinkoorsybetroubaarheidenleidinginverskillendesituasieswaardeurjyalgekomhetenjouverbintenisaanHomindiewoordevanvers15tebevestig:“DiéGodisonsGodviraltyd;Hysalonsaltydlei.”
B l a d s y |17
9 Psalm82–omvanGodsehandhawingvandieregindiehemelbewusteword
Psalm82:"Godstaanopindievergaderingvandiegode"isopDinsdag–vironsdoelfokusonsMaandagaanddaarop–gebidmetverwysingnadiederdedagvandieSkepping,diedagwaaropGoddieaardevandieseegeskeihetomdieaardevoortebereivirdieplantegroeiinsyverskeidenheid.
Staanop,oGod,oordeeldieaarde
Ditis‘nkortPsalm,maareenwatsoosgeenanderPsalmisnie.WatuitstaanvandiePsalmisdatdit’ndirektevisioenop’n“hemelsevergadering”bevat:“Godstaanopindievergaderingvandiegode...”(vers1-7)asaanleidingenmotiveringtot’ngebedwatdiePsalmafrond:“Komtog,oGod!Leweruitspraak...”(vers8).DitisookdiestruktuurenindelingvandiePsalm.
Soortgelykeverwysingsnahierdietipe“hemelsevergadering”komvoorin:
• dieverhalendegedeeltesvandieOT:1Kon.22:19–23–metdieraaiselagtigeoptredevandie“gees”watindiegedaantevan’n“leuengees”Agabin’nrampinlei,
• diewysheidsliteratuur:Job1:6–12;2:1–6–diebekendetonelewaardieSatanvoorGodverskyn–sowelasindielaastedeelvandieboekwaarGodmetJobpraat(38:7),
• dieprofete:Jes.6:1–13–Jesajasetroonvisiewaardieserafsoptree(vgl.ookJes.40:1–8enSag.1:7–17;3:1–5),ennatuurlikook
• dieOpenbaringaanJohannes(Openb.4enverderinverskeietonele).
Maar,diévergaderingindiePsalmistoganders.DitlykasofGoddievergaderingas’tware“gatecrash”,wantHysitniesoosditnormaalwegindieanderhemelsevisioenediegevalisnie.Hystaanenvatdie“gode”ernstigaanoorhullevergrypeenagtelosigheidenbeëindighullestatuseninvloed(vers2-7).
Dievraagisduswiedié“gode”is?
1.Sommigeinterpreteerdie“gode”asmense,endinkdatdie“gode”verbindkanwordmetregtersofamptenarevoorwiedievolkvirallerleiuitsprakeenhandelingemoesverskyn.Sointerpreteerbaieditopgrondvanbv.Eks.21:6waarookvan“gode”gepraatworden’neienaarbeveelwordomsyslaaf“indieteenwoordigheidvanGod(ofgode)”tebring.DieHebreeusewoordêlôhîmwordookdaargebruik(vgl.ookEks.22:6–7,8,27;1Sam.2:25virsoortgelykegevalle).Diewoord“God”of“gode”kandanas“owerhede”vertaalwordsoosditindie1933vertalinggedoenis,asookindieTalmoed,dieJoodsekommentaaropdieOT.
B l a d s y |18
JesusseaanhalingvandiePsalminJohannes10:34beruswaarskynlikopdieTalmoedseinterpretasievandiePsalm.Hyinterpreteerdié“gode”ookasmenseinsygesprekmetdieFariseërs.
DaarisegterandergeleerdeswatsêdatditeintlikmeersinmaakdatdieteksinEksodus21met’ntransaksieindietabernakel/tempeltemakehetwatheeltereg“indieteenwoordigheidvanGod”gebeur,omdatdiehandelingimmerseerderreligieusasgeregtelikvanaardwas.Regterswasniedaarvoornodignie,eerderpriesters.DitbetekenookdatdiewoordêlôhîminsymeergebruiklikebetekenisasGodgebruikword.DaarisookgenoeganderBybelsegetuieniswatdiebestaanenwerkvan’n“hemelsevergadering”bevestig,sooshierboaangedui.
2.Anderinterpreteerdie“gode”indiePsalmashemelsewesensindieligvanGodseoptredeomdiévergaderingte“gatecrash”.Hullekandusasafgodegeïnterpreteerword,bv.dieKanaänitiesegroepafgode,soosdieNETBibleditinterpreteeropvoetspoorvanVanGemerensekommentaaropdiePsalms.
Indiendiéinterpretasiegeldigis,tekendiePsalmvirGodasdieeenwatdieafgodesewanpraktyke,onreg,partydigheidenduisterepraktykeaandiekaakstelenhulletotnietmaak,soosmenselaatuitsterfensoosleiersvanhullemagsposisieberoof(vers7).
3.DitisegterookbaieduidelikuitdiekonteksvandiePsalmdathullewerk’nbepalendeeffekopmenslikelewensgehadhet.In’noordragtelikesinduidie“gode”dusookopmensewatinmagsposisiesis–soosindieregspraakendieregering–endathulledaarooraangespreekkanword.
In’nsekersinduidie“gode”dusopafgodeenmensewatingemeenskapmetmekaarboosheidbedryf(Tate).
Vertaling
Omdatdaarbelangrikeverskilleistussendie1983en2014vertalings,plaasekdithierlangsmekaarsodatjyvandiemeerpresiesebetekenissekanlees–bv.“vergaderingvandiegode”i.p.v.“hemelsevergadering”;“vaderloses”i.p.v.“weeskind”;“magteloses”i.p.v.“hulpeloses”;“verarmdes”i.p.v.“behoeftige”ensomeer:
1983vertaling 2014vertaling
82’nPsalmvanAsaf.
Indiehemelsevergadering,tussendiehemelwesens,staanGodopomuitspraaktelewer:
82’nPsalmvanAsaf.
Godstaanopopdievergaderingvandiegode;indieteenwoordigheidvandiegodelewerHyuitspraak:
B l a d s y |19
2“Hoelankgaanjullenogonregverdigebeslissingsvel,nogpartydigweesvirdiegoddelose?Sela
2”Hoelankgaanjullenogonregverdigoordeelenvirgoddelosemensepartydigwees?Sela
3Jullemoetreglaatgeskiedaandiemensinnoodenaandieweeskind,’nregverdigeuitspraakvirdiehulpeloseendiebehoeftigelewer,
3Handhaafdieregvanhulpelosesenvaderloses;laatreggeskiedaandiemagtelosesenverarmdes.
4jullemoetdiemensinnoodendiearmebevry,hulleuitdiemagvandiegoddelosered;
4Bevrydiehulpelosesenbehoeftiges,redhulleuitdiemagvangoddelosemense.
5maarjulleweetniks,julleverstaanniks,jullegaaneenvoudiginduisternisvoort,ensoworddiefondamentevandiewêreldgeskud.
5”Hulle(verwysnadieafgode)weetniksenhulleverstaannie,hulleverkeerindieduister.Aldiefondamentevandieaardewankel.
6Ekhetwelgesê:Julleisalmalgode,almalmetmagbeklee.
6“Ekhetselfgesêjulleisgode,seunsvandieAllerhoogste,jullealmal.
7Maarnou,jullesalelkeensterwesoos’nmensenaanjulleeindekomsoosenigemaghebber.”
7Maar,soosmense(ditkanooknaAdamverwys)saljullesterf,soosenigeleiersaljulleval.”
8Komtog,oGod!Leweruitspraakoordiewêreld,wantaldienasiesbehoortaanU.
8Staanop,oGod,oordeeldieaarde,wantUhetbesitregooraldienasies.
BoodskapvandiePsalm
OfdiéPsalmnouoormensepraatinmagsposisies,ofvanafgode,ofvanbeidemenseenafgode,dieboodskapisduidelik:Godtreeopnamenshulpeloses,vaderloses,magteloses,verarmdes,hulpelosesenbehoeftiges.Hoekom?WantHyhetbesitregoordieaardeenaldienasies.Hyisnieonregverdigenpartydignie.HyhandhaafdieregenHylaatreggeskied.Hywilhêdathulpelosesenbehoeftigesbevrywordenuitdiemagvangoddelosemensegeredword.EnalmalwataanHomverbindis,moetmetHomdaarinsaamwerk.
Anderswankeldiefondamentevandieaarde–’nmetafoorvirdiegemeenskapwatinanargieenwetteloosheidvervalenvandiewêreld’nonveilige,onbarmhartigeplekmaak.
Dítmoetdusonsgebedword–datGodsybesitreginderdaadsaluitoefentotbevrydingenreddingvanhulpelosesenbehoeftiges.“Staanop,oGod...”Steldingereg.EnaskerkmoetonsselfopstaanenonsdaarvoorbeyweringehoorsaamheidaanGod.
B l a d s y |20
10 Psalm94–omvanGodsehandhawingvandieregopdieaardebewusteword
Psalm94:"OGodwatvergeld"isopWoensdag–vironsdoelfokusonsDinsdagaanddaarop–gebidmetverwysingnadievierdedagvandieSkeppingwaaropHydiesonendiemaanendiesterregemaakhet.
Uwatonregstraf,verskyntog!
HierdiePsalmisbedoelas‘nversekeringenbemoedigingvirdiegeloofsgemeenskapwatsmagnaregengeregtigheidopaarde.Dielerendeinhoudenvloeidaarvaninvierduidelikedeleduiwaarskynlikop’nliturgiesepreek-Psalm.DiePsalmkanasvolgopgedeelword:
• BelydenisoorGodseRegterskapasappèlaanHomdatHymoetoptree–vers1–7;
• Appèlgerigaandieonverstandigesendwase–vers8–11;• BemoedigingvandiéwatopGodsewoordblyvertrou–vers12–15;• GebeddatGodteenkorrupteregterssaloptree–vers16–23.
BELYDENIS:”Uwatonregstraf,verskyntog!”–vers1–7
DiePsalmbeginmetdiebelydenisoorenappèlopGod:“Here,Godwatonregstraf,Uwatonregstraf,verskyntog!”(vers1).DaarinlêdieboodskapenkragvandiePsalm.Die2014vertalingvertaal“watonregstraf”met“watvergeld”watheelkorrekopdieomkeervandiesituasiedui,watdiéwatonregpleeghulle“verdiendeloon”gee.
“Kom,RegterVandieaarde,rekenafmetdiemensewathulleteenUverhef.”(vers2).DiePsalmisgebruikhier’nbaiebelangriketitelvirGodwatsyregooralmalopdieaardebeskryf:“Regtervandieaarde.”DitisomdatGoddieregoordieheleaardehetasSkepper,datHyvirdiehandhawingvandieregoordieheleaardegevrakanword.DiégebedmaakdusstaatopdieuitvoeringvanGodseregsheerskappyooralleswatleefenbeef.
DiePsalmisdaaromookgemiktééndiémensewatGodseregdwarsboom,diéwathulleteenHomverhef(vers2–“hoogmoediges”–2014vertaling),diéwathulleverlustigindieleedvanandermense(vers3),diéwatoorkookvanvermetelheid(“woordeonbeskaamdlaatuitborrel”vertaaldie2014vertaling!)deurdathullespogmetdieonregwathullebegaan(vers4).EndanlysdiePsalmisdiemensewatdaardeurgetrefword:dieweduwees,vreemdelinge,enweeskinders(vers6).
Letopdatditdieweerlosesindiegemeenskapiswatgenoemword,diéwatófhulleversorgingsisteemverloorhet–weduweesenweeskinders–ófdiéwatinkommersis
B l a d s y |21
ensukkelomdeelvandiegemeenskapteword–vreemdelinge(weenspolitiekeofekonomieseredes–leeswatLev.19:34daaroortesêhet).Letookopdiesolidariteitnabeidekantetoe.DiéweerlosesskaarhullebydievolkvanGodendiePsalmisrekenhulleasdeelvandievolkvanGod,hulleisdeelvanGodse“erfdeel”(2014severtalingvan“wataanUbehoort”).Belangrik!
“Dansêhullenog:‘DieHeresienditnie,dieGodvanJakobmerkditnieopnie.’”(vers7–2014vertaling).
APPÈL:“Siendittogin,julleonverstandigesonderdievolk!”–vers8–11
HiersienonsdatdiegoddelosesenonverstandigesdeelvandieGodsvolkis.DaaromkandiéPsalmookaanhullegerigword.Hullewordasonverstandigendwaasuitgekryt,omdathulletweegoedvanGodnieverstaannie.
1. Godhethullegemaak–ore,oë,gedagtes.Hyweetaandieeenkantdaaromopintiemewysepresieshoehulleisenwathullehoor,sienendink.In’nsekeresinbetekendiégedagtesnieveelnie,wantdieHereweet“datditnietigheidis”(vers11–2014vertaling–1983het:“ditbetekenniks”watmiskien‘nbietjieoordadigis!).Maar,ditbetekenaandieanderkantookdatGodkansien,hoorendink,asofditnodigisomditteonderstreep!
2. Godisdieheletydbetrokkebymense,regoordiewêreld,inelkenasie.Hoe?Ommenseoptevoed,teonderrigenkennismeetedeel,sêPsalm94.OnshoorhierietsvanPsalm19seonderrigwatvanuitdieSkeppinguitgaan.Ekhetvroeërhieroorgeskryfbybybelskool.comonderdietitel:Psalm19–GodbestaanenGodpraatmetons.
BEMOEDIGING:“HoegelukkigisdiemensvirwieUteregwys,Here”–vers12–15
DiePsalmisrighomvervolgensopdiegenewatbereidisomteluisternawathytesêhet,diéwathulledeurGodwillaatopvoed(“teregwys”–2014vertaling).Diéonderrigkomuitdie“woord”(“wet”indieoorspronkliketeks),waarindieanderdeelvanPsalm19inherinneringgeroepword.Sulkemensesalnienetgelukkigweesnie,maarookruskrynatyevanteëspoed(“onheilsdae”–2014vertaling)asdieHereoptreeteendiéwatgoddeloosopgetreehet.
’nWonderlikebeloftevandieHereomaanvastehouintyevanteëspoed!DieHeresalsyvolknieindiesteeklaatnie,daaropkandievolkvertrou.“SyerfdeelsalHynielaatvaarnie.”(vers14–2014vertaling).Dieregspraaksalweerregverdigweesen“almalmetopregtehartesalditsteun”(vers15–2014vertaling).
GEBED:DieHereonsGodsalkorrupteregtersvernietig–vers16–23
B l a d s y |22
Nádieinterneaanspreekvandieonverstandigesendiebemoedigingvandieopregtes,wenddiePsalmishomteendiéplekwaaronregdiemeestegedy,diekorrupsievandiéwatverantwoordelikisvirdieregspraak,dieregters.Hynoemdit“diesetelvanvernietiging”(2014vertaling–vgl.vers15waarditreedsaangeraakis),mensewatGodseduidelikeuitsprakeinsywetskadeaandoen.
Hyvradusdieretoriesevraag:“Wiesalvirmyopstaanteenkwaaddoeners?”(vers16–2014vertaling).EnantwoordditmetdiegetuienisdatdituiteindeliknetGodselfiswatkanensalhelp.Anderswasdiestiltevandiegrafimmerslankalreedssytuiste.Ditwasjuistoehygedinkhetdatsyvoetegly(“gaanswik”–2014vertaling)datdieHeresetroueliefdehomondersteunhet.Selfswanneerhybaieonrusinsybinnesteervaar,ontstellendegedagteswatvermeerderenhomsyrusontneem,isditGodseondersteunendevertroostingwathomtotbedaringbring.
LaatmydinkaanwatPaulusveellatersouskryfinFilippense4:6–7.Ekhetdaaroordievolgendegeskryf:
“MethierdiegedagtesoorGodsenabyheidasbegrondingvirhullevreugdeeninskiklikheid,isditgeenwonderdatPaulusdaarvandaanbeweegnadiegemeentesebehoeftesenbesorgdhedenie.OmdatGodnabyis,kanhulleooralleseninalleomstandighedenaHomtoegaaningebed.
Letterlikstaandaarinvers6:“maakinalles(allesituasies)julleversoeke(aitema)bekendaanGoddeurgebede(proseuche)enversoeke/petisies(deesis)metdanksegging(eucharistie).”
Dieverskillendewoordevirgebedindieversmoenieteveelonderskeiwordnie,omdatditeintlikassinoniemegeleeskanword.Diepuntvandieversiseintliknetomduideliktesê:angstigheidoorallerleiworddeurvoortdurendeveelvuldigeversoekeverlig!
DieaanmoedigingtotgebedwordopgevolgmeteenvandiemeesongelooflikebelofteswatPaulusgee,letterlikvertaal:“gevolgliksaldievrede(eirene)vanGod,watallebegrip/denke(nous)tebowegaan,oorjulleharteengedagtesdiewaghouinChristusJesus”.
DitisdieenigsteplekindieNTwaarsóvan“dievredevanGod”gepraatword.PaulusbedoelhierniedievredemetGodnie,maardievredevanGod,dievredewatHyselfhet,dievredewatHyselfis,dievermoëwatHyhetomnieangstigteraakoorallerleinie,maarinbeheerenveralgetrouaanHomselftebly.
Dítiswatdieharteengedagtesvandiegemeentesalbewaar.Endiévredegaanalledenketebowe–ditbedoelletterlikdatditietsiswatbeterisasdiebeste
B l a d s y |23
beplanning!Onsgedagtesenemosiesissoos‘noorlogsterreinwatGodsalbeskermteenangstigheidenchaos.”
Leesmeerbymybydraebybybelskool.comonderdietitel:Filippense4:2-23–OmsaamindieHeretewees,bidenleef.
TerugbydiePsalm–dieHereduldniekorrupsieindieregspraaknie;Hywilniehêdatenigiemandellendeaangedoenwordnie.DaaromisHyself’ntoevlugsoord,’nveiligevesting,’nrotsbywiegelowigeskanskuilingsoekenvind.Hyisdieeendieonregverdigessallaatboetvirhulleonregverdigedade,wathullesalverdelgoorhulleboosheid.Trouens:“methullekwaadsalHyhullevernietig,”(vers23b–2014vertaling),d.w.s.hullesalvaldeurhulleeietoedoen.
DieboodskapvandiePsalm
DiePsalmbringgrootrusin‘nmenssegemoed.NetsoosGoddieregindieheelalhandhaaf,sódoenHyditopaarde.OnsmagdusdiegebedindieOnsVaderbid:“Laatuwilgeskied,soosindiehemel,soookopdieaarde.”(Matt.6:10b).EnonsmagGodvertroudatHyditinspesifiekesakesaldoen,bv.inhoeregspraakuitgeoefenword.
Selfsasdingeopdiekorttermynnieuitwerknie,blyHyselfvirons’ntoevlug–Fil.4:6–7bring‘nmenstotrus!–engeeHyrusvandieontstellendegedagteswatinonsbinnestevermenigvuldig(vers19),enbeuronsopdeursyvertroosting,NTgesprokedeurdieVertrooster,dieHeiligeGees.DievredevanGodsalooronsgevoelensengedagtesdiewaghou,belowePaulusons.
Neemdiéversmetjoumee:“Wanneerontstellendegedagtesmeerwordinmybinneste,danbeuruvertroostingmyop.”(vers19–2014vertaling).
B l a d s y |24
11 Psalm81–omvanGodseoorvloedigesorgbewusteword
Psalm81:"JuigtoteervanGod,onskrag"isopDonderdag–vironsdoelfokusonsWoensdagaanddaarop–gebidmetverwysingnadievyfdedagvandieSkeppingwaaropdievoëlsendievissegemaakisomsyNaamteprys.
Maakjyjoumondwydoop,danvulEkdit!
Psalm81isweereens’n“liturgiesepreek”wat:
• ’noproeptotlofbevat(vers2-6),• ’nlerendegedeelte(preek)watGodsevoorsiening,dievolksekoppigheid,
maarookGodsegereedheidomtehelpashullesouluisteropdietafelsit(vers7-15)en
• ’nappèlaandieeindeomdieHeretedieninsluit,omdatditGodsevoorsieningvirhullesalontsluit(16-17).
JubeltoteervanGodonssterkte–vers2-6
DisinteressantdatlofmeermaledieeersteoproepaandievolkvanGodis,selfswanneerdaarspesifiekedingeiswataangespreekmoetword.Lofprysingkomvoorskuldbelydenis,soosditookindieverhaalvandieteruggekeerdeballingeinNehemia8diegevalwas.HullemoeshullehartseerbedwingnadatdieWoordhulleaangespreekheteneersdieHereloofenprys,vóórhulleinskuldbelydenisenboetedoeningvoorHomvergaderhet.
Israelwordhiertotfeestelikelofprysingaangemoedigmetsang,tamboeryne,liereenharpeophulleonderskeiefeeste.Dieramshoringmoetgeblaaswordomdieverskillendefeesteaantekondig:nuwemaan,volmaanensomeer(vgl.Pauluswatsêdatdítindienuwebedelingtot’neindegekomhet–Kol.2:16).DitisGodseinstellingwatasdurepligophullegelêisreedsvandiebeginvanhulleroepingasGodsvolk.
Vers6bluieintliksoosvolg:“In’ntaalwatekniekennie,hoorek...”(2014vertaling)watduiopdiefeitdatdieliturg(profeet/priester)’nopenbaringvanGodontvanghetwathynouaandievolkmeedeelasgesaghebbendewoordvanGod.
Israel,luisternaMy–vers7-15
Godseboodskapworddanindriedelegelewer:Godseoorvloedigevoorsieningindieverlede(vers7-11),dievolksekoppigheidomnaHomteluister(vers12-13)enGodsegereedheidomtehelpashullesouluister(vers14-15).
LetophoedieswaartydinEgipteinherinneringgeroepwordmetdiemetafoorvandiemandjieswathullekonneersit,waarmeeGodseverlossinguitEgiptegeteken
B l a d s y |25
word.Diegawevandiewetindiewoestynwordmetdiestemuitdiedonderwolkgeskets,dieteenstandvandievolkmetdieversoekingbyMeriba.Diewetselfwordinherinneringgeroepmetdieverwysingnadieeerstetweegebooie(vers10).
MaarnádiegeskiedenislesvanGodsevoorsieningveranderdiefokusnadiebevestigingvan’nbeloftewatsteedsvirhullegeld:“Maakjyjoumondwydoop,danvulEkdit.”Dieuitnodigingisdusvirelkeenwatnadiéwoordluisterendaaropreageer,ookvandagnog.
DanwordteruggegaannadiegeskiedenisvanIsraelsekoppigheidwatnienaGodwouluisternieendaaromdeurdieHeregelosisomhulleeiekoptevolg,alwasdittothulleskade.
TógisdieHereonmiddellikgereedomtehelpashullemaarnetwouluister.Hysaldanversekeringrypenhullevyandeverslaan.
Godsaljullevoedmetdiebestekoring–vers16-17
DieliturgsluitafmetdieappèlopdievolkomtekiesomnaHomteluister(vers16-17).“DiéwatvoorgeedathulledieHeredien,maarHomhaat,hullestrafsalviraltydduur.”“MaarvirjullesalHyvoedmetdiebestekoring,julleversadigmetheuninguit’nrots.”
DieboodskapvandiePsalm
DitisonmoontlikomdiéPsalmteleessonderomdieverhaalvanGeorgeMüllerteonthou.Ekhaaluitdie“BybelvirdieLewe.24/7”’nkortdeelvansylewensverhaalaan:
“1835was’nslegtejaarvirdieMüllers.Georgesevrou,Mary,sepaisoorledeenhullevyftienmaandeouebabaseunhetsiekgeraakengesterf.MarywasdepressiefenGeorgehetergemaagproblemeontwikkel.Dieergstewasdathullegeengeldoorgehadhetnie.Inhierdietydhethyensyvrou’nsagtehartontwikkelviraldieweeskindersinEngeland,maarhoebeginjy’nkinderhuissondergeld?ToeleesGeorgePsalm81:11.HyhetopGodalleenvertrouennooitinalsyjareviriemandgeldgevranie.DieHerehetgesorgdathyinsyleeftydvir10000weeskinderskonomgee.”(mybeklemtoning)
Inderdaad:“Watjullenodighet,salEkinoorvloedgee”(vers11).’nBelofteuitdiéPsalmwatmenigelewealaangeraakenveranderhet.Trouens,indieoorspronklikeHebreeusstaandaar:“Maakjyjoumondwydoop,danvulEkdit”!Dieprentjievan’nkleinvoëltjiein’nnessiewatwagvirdiekoswatsymaofpabring,inspireermyverbeeldingomdieselfde,enméér,vanGodteverwag!
B l a d s y |26
GaandielewetegemoetmetdiebeloftevandieHere:“Maakjyjoumondwydoop,danvulEkdit”!
B l a d s y |27
12 Psalm93–omvanGodseonwankelbarekoningskapbewusteword
Psalm93:"DieHereregeer,Hyismetmajesteitbeklee"isopVrydag–vironsdoelfokusonsDonderdagaanddaarop–gebidmetverwysingnadiesesdedagvandieSkeppingwaaropdiediereendiemensasGodseverteenwoordigergemaakis,enGodsywerkvoltooihet.
GodisKoningoordiewêreldenindiegeloofsgemeenskap
HierdiePsalmvierGodseheerskappyoordiechaosmagtewatstabiliteitgebringhetoordiewêreld(vers1–4)sowelassekuriteitindiegeloofsgemeenskap(vers5).DitresoneermetdiegedagtevandieruswaarvanGen.2:1praatwatbeide’nGoddelikedimensieas’nmenslikedimensiehet.DitiswaaromdiéPsalmdanookmetdie“sabbatsweek”geassosieeris(vgl.mybydraeoorPsalm92bybybelskool.com).
DieHereisKoningoordiewêreld–vers1–4
LetophoeGodsekoningskapvanoudsafgetekenword:“Utroonstaanvasvanvroegaf;Uisvanewigheidaf.”(2014vertaling).Hyisomgordmetkragenmajesteit.
Diedruisingvandie“riviere”staanvirbeidediegeraasvan“baiewaters”(vers4;vgl.Gen.1:2)watdieoerchaoswaaruitGodgeskephet,inherinneringroep,sowelasvirdiegeraasvandienasies(Jes.17:12–vgl.Ps.2).Godtroondusoordieskeppingsowelasoordiemensdom.
DieHereisKoningindiegeloofsgemeenskap–vers5
DieselfdeGodisookKoningindiegeloofsgemeenskap.Daaromkan’nmenssyriglynevirdielewe(verordeninge[1983vertaling]ofbepalings[2014vertaling])navolg,wantnienetstaanditvasnie,ditisookbetroubaar,wantditbringsekuriteit,stabiliteitenrusvirenindiegeloofsgemeenskap.
Omdiewaarheidtesê,dietempelwordopanderplekkeookGodserusplekgenoem(bv.Ps.132:14:“Ditismyrusplekviraltyd;hierwilEkwoon,ditismybegeerte.”).Daaromisheiligheidietswatpasnienetbysyhuisnie,maarookindielewevansymense.Sybepalingssaldustotinlengtevandaenienetvankragblynie,maarvanbetekenisvirallegelowigesbly.
DieboodskapvandiePsalm
DiePsalmleer‘nmensdatGodvirstabiliteitindiewêreldensekuriteitindiegeloofsgemeenskapsorg.Daarvoorkan’nmensHomvertrou.Ditkan’nmensookvanHomvra.Daaromkanjyookjouselfgeevirsyriglynevirdielewe,wantditisin
B l a d s y |28
Syteenwoordigheidwatjyselfendiegeloofsgemeenskapbetekenisensinvind.Enditis’nboodskapwatdiéwêreldmoethoor.
B l a d s y |29
13 Psalm92–omvanGodseliefdeentroubewusteword
Psalm92:"'nPsalm,'nliedvirdieSabbatdag"isopdieSaterdag,dieSabbat–vironsdoelfokusonsSondagoggendmetPinksterfeesdaarop–gebidmetverwysingnadiesewendedagvandieSkepping,diédagwatsteedsvoortduurindieruswatGodisengee.
GrootsisalleswatUdoen,Here
‘nLiedvirdiesabbatdag
Dietitelvalop–”nLiedvirdiesabbatdag”–dieenigstePsalmindieHebreeusegrondtekswatsó‘ntitelhet.
SommigegemeentesenChristelikeorganisasieshet‘ngebruikomelkesewendeweek‘nsabbatsweekteneem.Ditbetekendathullevir‘nweeklankalleaandaktiwiteitevandiegemeentestaak.Diétydworddangebruikvirfamilie-engesinstydwegvandiegeorganiseerdeaktiwiteitevandiegemeente,ietswatdieleiersingemeentesnatuurlikooknodighet!
Jykangerusookselfgereeld‘nspesialesabbatsdagasgeloofsgewoontehouomjouteherinneraandieritmevanrusenwerkwatdieHerevironsbedoelhet.Hieris‘npaareenvoudigeriglynevirsó‘ndag:
• Onthou:diegebruikvandiesabbatisnieafhanklikvanjougereedheidomtotstilstandtekomnie.Onskomnietotstilstandomdatonsklaarismetietsnie.Onsdoendit,omdatdittydisomtotstilstandtekom.DiegebruikvandiesabbatisGodsegaweaanjouvir‘nherhalendegereeldetydvanrus,sodatjyHomenjoumensekangeniet.Ditis‘ntydvanwees,nie‘ntydvandoennie.
• GebruikdietydomopintiemewysemetGodenjoumenseteverkeer.Gaanstap,hou‘npiekniek,gaankuierbyvriende,skakelafvantelefoneenInternetgebaseerdekommunikasie,sitjou“to-do”-lysiewegtotdievolgendedag.
JykanookmeerleesoordiesabbatinmybydraeoorJesaja56-57bybybelskool.com.
Indeling
DiePsalmkaninvierdeleopgedeelword:
• Vers2-8–‘nDanklied:“DitisgoedomdieHereteloof(dank–2014vertaling).”
• Vers9-10–‘nBelydenis:“Almalwatonregdoen,salvernietigword.”• Vers11-12–‘nVertrouenslied:“MaarvirmygeeUkragsoosdiévan‘n
buffel.”
B l a d s y |30
• Vers13-16–‘nVerwagtingslied:“Dieregverdigessalsterkweessoospalmbome.”
Weereensgeediéindeling‘nmens‘nhandigestruktuurvirjoueiegebede:dank,belydenis,vertroue,verwagting.
Dank:“DitisgoedomdieHereteloof”–vers2-8
Daarismindingewat‘nmensmeerbewusmaakvandieteenwoordigheidvandieHereasominlofprysingendankseggingvoordieHereteverkeer.Diewoordjieloofindie1983vertalingiseenmanieromdieHebreeusewoordyā·ḏā(h)tevertaal.Die2014vertalinghetdankenditkanookbelybeteken,hoewelditdangewoonlikmetnegatiewesakegeassosieerword.Indiekonteksbetekendiewoorddusloofofdank.
DiefokusisopGodseliefdeentrou,sygrootdadeenalleswatHygedoenhet.Trouens:“GrootsisalleswatUdoen,Here,ondeurgrondelikugedagtes.”Wieditniebesefnie,isonnosel.Wieditnieinsiennie,hetgeeninsignie.Sulkemensesaldaaromuitgewisword,allykditasofhullevoorspoedigis(onthouPs.73!).
LetophoediePsalmishierdielofendankmetmusiekvoordieHerebring,metsnaarinstrumente(‘ntiensnarigeinstrumentwordwaarskynlikbedoel),harpeenliere.Ditisdusbedoelvirdievollevergaderingvandiegeloofsgemeenskap.
Belydenis:“Almalwatonregdoen,salvernietigword”–vers9-10
Dielofendankleionvermydeliktot‘nbelydenisdatGodsekoningskapvirewigisendatHyditsalbewysindiefeitdatonregendiéwatonregpleeg,Godsevyande,uitgewissalword.
Vertroue:“MaarvirmygeeUkragsoosdiévan‘nbuffel”–vers11-12
Daarteenoorstaandiegelowigeswatkangetuigdathullekraghetsoosdiévan‘nbuffel,datGodhulletoelaatomdeeltehêaandieoorwinningoorSyvyande,watookdiegelowigesseteëstandersis.Virhullehoefgelowigesdusnieinvreestelewenie.Hulledreigementesaltotnikskomnie.
Verwagting:“Dieregverdigessalsterkweessoospalmbome.”–vers13-16
OmdatdievertroueinGoddeurhulleervaringbevestigword(vers11-12),kandiePsalmisdusookdieverwagtingenhoopuitspreekdatditindietoekomsooksósalwees.HygebruikdietweemetaforevandiekragvandiepalmbomesowelasdiehoësedersvanLibanonomhulleoorlewingenlewenskragtebeskryf.OmdathulledieHereken,salhulleselfsinhulleouderdomnogtoeneeminkrag,sodatookdiégetuienissallaatblykdatdieHereregverdigis.Hyblyvironsdieonbeweeglikerots.
B l a d s y |31
DieboodskapvandiePsalm
DiewondervanPsalm92lêaandieeenkantindiestruktuurwatditvironsgebedegee:dank,belydenis,vertroue,enverwagting.Ditis‘ngebedsmodelwatsoveelsinmaakvironsgebedslewe.
AandieanderkantisditdiehoofPsalmvirdiesabbatsweek(diefeesvandieweke)watsaamvalmetonsPinksterweek.Ditherinner‘nmensdaaraanom1)totrustekomindiewetevanGodseliefdeentrou,2)omsygrootdadeinherinneringteroep,3)ommyvertroueinHomtebelyenook4)myverwagtingvansyregverdigheiduittespreek.
“GrootsisalleswatUdoen,Here!”Inderdaad.
ChrisvanWyk
PinksterMei2016