Trường Đại học Sư phạm Tp.HCMKhoa GDTH -1B
Nhóm thực hiện:
Đỗ Thị Ngọc Hà
Bùi Thị Hồng Phúc
Nguyễn Thị Tuyết Hằng
Lê Thanh Liên
Nguyễn Thị Minh Trang
Nguyễn Như Thành
Chương 5: TÌNH CẢM VÀ Ý CHÍ
4. Các quy luật của đời sống tình cảm
- Các quy luật của tình cảm
- Ứng dụng trong dạy và học
Các quy luật tình cảm
1. Quy luật ‘lây lan’
2. Quy luật ‘thích ứng’
3. Quy luật ‘tương phản’ hay ‘cảm ứng’
4. Quy luật ‘di chuyển’
5. Quy luật ‘pha trộn’
6. Quy luật về sự hình thành tình cảm
Quy luật ‘lây lan’
• Xúc cảm, tình cảm của người này có thể truyền, lây sang người khác
• Trong cuộc sống hàng ngày ta thường thấy các hiện tượng vui lây buồn lây, cảm thông chia sẻ…
Ví dụ:• Con nhớ anh nhiều đêm không
ngủ
Nó khóc làm em cũng khóc theo
Ai buồn tui cũng buồn dùm
Ai vui tui cũng vui dùm cho ai
Ai buồn ai khóc thiết tha,
Tui vui tui cũng chan hòa giọt châu
ứng dụng trong dạy và học
• Xây dựng tập thể hòa đồng, đoàn kết, thân ái,’ niềm vui nhân đôi, nỗi buồn xẻ nửa’.
• Xây dựng tấm gương điển hình để học sinh học tập và noi theo.
• Giáo viên luôn giữ phong thái vui vẻ tạo bầu không khí thoải mái, học tập tốt.
• Giáo viên phải có sự khen thưởng, trách phạt để các em phấn đấu noi theo.
• Tránh tin đồn thất thiệt, tránh gây hoảng loạn cho nhiều người, khi nhận tin phải xác minh sự chính xác rồi thông báo
• Hạn chế lây lan cái xấu, phát triển lây lan những cái tốt.
Quy luật thích ứng
• Một xúc cảm, tình cảm được lặp đi lặp lại nhiều lần một cách không thay đổi thì cuối cùng sẽ bị suy yếu, bị lắng xuống.
• Đó là hiện tượng “ chai dạn “ tình cảm.
Ví dụ:• Gần thường xa
thương• Gần nhau cảm thấy
bình thường
Xa nhau mới thấy tình thương dạt dào
ứng dụng
• Thay đổi phương pháp giảng dạy, giáo dục học sinh. Biết làm mới mình góp phần tạo hứng thú trong tiết học.
• Luôn năng động, sáng tạo,hội nhập.
• Biết trân trọng những gì mình đang có
Quy luật tương phản ( cảm ứng )
• Tương phản là sự tác động qua lại giữa những xúc cảm, tình cảm âm tính và dương tính, tích cực và tiêu cực thuộc cùng một loại.
• Cụ thể là một xúc cảm tình cảm này có thể làm tăng cường hoặc giảm bớt một xúc cảm, tình cảm khác đối cực với nó xảy ra đồng thời hay nối tiếp.
Ví dụ:• Ngọt bùi nhớ lúc đắng
cay• Ôn cố tri tân• Ôn nghèo nhớ khổ• Trong bộ phim ta
đang theo dõi,càng thương nhân vật chính diện bao nhiêu thì càng ghét nhân vật phản diện bấy nhiêu.
ứng dụng trong dạy và học
• Giáo viên cần xây dựng thang điểm chuẩn để chấm bài.
• Có cái nhìn khách quan, lý tính, công bằng.
• Vận dụng quy luật tương phản để nêu gương,trách phạt học sinh.
Quy luật di chuyển
• Xúc cảm, tình cảm của con người có thể di chuyển từ đối tượng này sang đối tượng khác.
Ví dụ:
• Giận cá chém thớt
• Vơ đũa cả nắm
Giận cá chém thớt
ứng dụng trong dạy và học
• Giáo viên phải có sự kiểm soát tình cảm của mình, luôn tạo bầu không khí lớp học vui tươi, thoải mái.
• Nhận định và đánh giá vấn đề một cách khách quan.
Quy luật pha trộn
• Hiện tượng hai tình cảm đối cực nhau có thể xảy ra cùng một lúc, nhưng không loại trừ nhau, chúng ‘ pha trộn ‘ vào nhau.
Ví dụ:• Giận mà thương,
thương mà giận• Sự ghen tuông trong
tình cảm• Có thương mới dức
bẩn nhau
Không thương ai có làm sao thì làm
ứng dụng trong dạy và học
• Đời sống tình cảm đầy mâu thuẫn, phức tạp vì vậy cần phải biết quy luật này để thông cảm, điều khiển, điều chỉnh hành vi của mình.
• Giáo viên phải nghiêm khắc trên tinh thần thương yêu học sinh.
• Giáo viên nhìn học sinh một cách biện chứng, tránh hiện tượng đánh lừa bản chất.
Quy luật về sự hình thành tình cảm
Xúc cảm cùng loại
Tình cảm
Tổng hợp hóaĐộng hình hóaKhái quát hóa
• Tổng hợp hóa :là quá trình dùng trí óc để hợp nhất các thành phần đã được tách rồi nhờ sự phân tích thành một chỉnh thể.
• Động hình hóa: là khả năng làm sống lại một phản xạ hoặc một chuỗi phản xạ đã được hình thành từ trước.
• Khái quát hóa :là quá trình dùng trí óc để hợp nhất nhiều đối tượng khác nhau thành một nhóm, một loại theo những thuộc tính, những liên hệ , quan hệ chung nhất định,
ứng dụng trong dạy và học
• Hình thành tình cảm cho học sinh phải đi từ điều đơn giản, bình dị, người thật, việc thật, không giáo điều nói suông.
• Người thực việc thực là kích thích dễ rung động nhất
Vd: tạo những xúc cảm trong môn lịch sử nên tổ chức cho học sinh thăm lại chiến trường xưa, các di tích lịch sử.
Muốn hình thành tình cảm cho học sinh phải đi từ xúc cảm đồng loại.
Vd:
• Xây dựng tình yêu Tổ quốc phải xuất phát từ tình yêu gia đình, yêu mái nhà, yêu từng con người trong gia đình, làng xóm…
• Erenbua ( nhà văn Nga ) :” dòng suối chảy ra dòng sông, dòng sông chảy ra đại trường giang Vonga, đại trường giang Vonga chảy ra biển cả. Lòng yêu nhà, yêu quê hương, đất nước trở nên lòng yêu Tổ quốc.”
Cảm ơn thầy và các
bạn đã theo dõi