Erdal Çalıkoğlu
Yeminli Mali Müşavir 1 Nisan 2014
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Verginin Konusu
KVK’nın 1. maddesinde sayılan kurumların kazançları
kurumlar vergisinin konusunu oluşturmaktadır.
Kurum kazancı gelir vergisinin konusuna giren gelir
unsurlarından meydana gelir.
Ticari Kar – Mali Kar
Ticari kar vergi kanunlarında yer alan;
Değerleme hükümleri,
Kazanç tespitine ilişkin hükümler,
İstisna uygulamaları,
Zarar mahsubu,
gibi esaslara göre düzeltilerek mali kar oluşturulur.
Mali kar, ilgili vergi kanununun öngördüğü vergi
matrahıdır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ticari Kar – Mali Kar
1. Ticari bilanço karı XXX 2. Ticari bilanço zararı (–) XXX 3. İlaveler (+) XX
Kanunen kabul edilmeyen giderler (GVK-KVK) Kanunen kabul edilmeyen giderler (Diğer Kanunlar) Değerleme farkları
4. Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler (–) XXX İstisnalar (KVK) İstisnalar (Diğer Kanunlar) Tahakkuk etmemiş gelirler Değerleme farkları
5. Kar ve ilaveler toplamı (1 + 3) XXX 6. Zarar, istisna ve indirimler toplamı (2 + 4) XXX 7. Cari yıl zararı (Mali zarar) (6 - 5) XX
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ticari Kar – Mali Kar
8. Kar (5 – 6) XXX
9. Geçmiş yıl zararları (–) XX
10. İndirime esas tutar (8 – 9) XXX
11. Kazancın bulunması halinde indirilecek ist. ve ind. (–) XX
İndirimler (KVK md. 10)
İndirimler (Diğer Kanunlar)
Yatırım indirimi
12. Kurumlar vergisi matrahı (Mali Kar) (10 – 11) XXX
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Genel kural, işletmede oluşan giderin “işle ilgili” yada “işin sürdürülebilmesi” ile ilgili olmasıdır.
Genel giderler dışındaki giderler vergi kanunlarında tek tek sayılarak belirlenmiştir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler,
Götürü gider: İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükelleflerin, bu faaliyetlerinden döviz olarak elde ettikleri hasılatın binde 5’ini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderler.
İdare’nin görüşüne göre götürü gider indirimi için: Böyle bir harcamanın yapılmış olması ve işletmenin malvarlığında bir
azalma meydana getirmesi, Belgelendirilememiş olması, İlgili gider hesaplarında muhasebeleştirilmiş olması gerekmektedir.
Yargı kararları…
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
İşçilerin işyeri veya işyerinin müştemilatındaki yemek ve barınma giderleri, tedavi ve ilaç giderleri, sigorta primleri ve emeklilik aidatı,
İşle ilgili olmak şartıyla, sözleşmeye, mahkeme kararlarına veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar,
İşle ilgili, işin önemi ve genişliği ile uyumlu olan seyahat ve ikamet giderleri,
Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri,
VUK’a uygun ayrılan amortismanlar, Bina, arazi, gider, istihlak, damga, belediye vergileri,
harçlar ve kaydiyeler gibi ayni vergi resim ve harçlar,
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
İşverenlerce Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar, (Ödenen aidatın bir aylık tutarı, işçilere ödenen çıplak brüt ücretin bir günlük toplamını aşamaz).
İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları;
Aylık brüt ücretin % 15’ini ve asgari ücretin yıllık tutarını aşmaması
şartıyla. (2013 yıllık asgari ücret 12.000,60 TL)
Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedeli.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Menkul kıymet ihraç giderleri, Kuruluş ve örgütlenme giderleri, Genel kurul toplantıları için yapılan giderler ile
birleşme, devir, bölünme, fesih ve tasfiye giderleri, Katılım bankalarınca katılma hesabı karşılığında
ödenen kar payları, Sigorta ve reasürans şirketlerinde ayrılan teknik
karşılıklar.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faizler,
Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan faiz, kur farkları ve benzeri giderler,
Transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılan kazançlar,
Kiralama yoluyla edinilen veya işletmede kayıtlı olan; yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz taşıtları ile uçak, helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili olmayanların giderleri ve amortismanları,
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ödenen kurumlar vergisi, para cezaları, vergi cezaları, gecikme zam ve faizleri. Belediyelere ödenen cezalar, trafik cezaları ve
benzeri cezalar, Ödenen, vergi ziyaı cezası, usulsüzlük ve özel
usulsüzlük cezaları, gecikme zam ve faizleri,
Basın ve televizyon yoluyla işlenen fiillere
ilişkin ceza ve tazminat giderleri, Yedek akçeler.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Finansman giderlerine sınırlama:
Kullanılan yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan işletmelerde, aşan kısma münhasır olmak üzere, işletmede kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kâr payı, kur farkı vb. adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının % 10'unu aşmamak üzere Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan kısmı kazançtan indirilemez.
Yatırımın maliyetine eklenen finansman giderleri dikkate alınmaz.
Kredi kuruluşları, finansal kuruluşlar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri kapsam dışındadır.
BKK tarafından oran belirlenmediği için uygulanmıyor.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Binek otomobiller ile hava ve deniz taşıtlarına
ilişkin motorlu taşıt vergileri (Ticari maksatla
kullanılan uçak ve helikopterler ile taşıt kiralama
faaliyeti ile uğraşan işletmelerin bu amaçla kiraya
verdikleri taşıtlar hariç.) (MTVK),
Özel iletişim vergileri (Gider Vergileri Kanunu),
Kanunen kabul edilmeyen giderler için
yüklenilen katma değer vergileri (KDVK).
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ödenmeyen sosyal güvenlik primleri
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, md. 88: “Kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider yazılamaz.”
Sigorta primleri, dönemine ve ait olduğu yıla bakılmaksızın fiilen ödendiği tarihte gider yazılır. (174 seri no’lu GVK Tebliği)
Aralık ayına ait sosyal güvenlik primleri ertesi yılın Ocak
ayı içinde (vadesinde) ödenmesi durumunda, bu primler Aralık ayının gideri olarak dikkate alınabilir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Dönemsellik (VUK-KVK), Geçmiş yıl ve gelecek yıl giderleri
Belgesiz giderler (VUK-KVK), Senetsiz alacak reeskontları (VUK),
(Alacak senetleri ve vadeli çeklerin reeskonta tabi tutulmasından
oluşan giderler indirilebilir. Ancak, varsa borç senetleri ve verilen
çeklerin de reeskonta tabi tutulması zorunludur.)
Kıdem tazminatı karşılığı (VUK), VUK’un 323. maddesindeki şartlara uymayan
şüpheli alacak karşılıkları (VUK).
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
İştirak kazançları (temettü) istisnası (KVK 5/1-a)
Yurt dışı iştirak kazançları istisnası (KVK 5/1-b)
Yurt dışı iştirak hisseleri satış kazancı istisnası
(KVK 5/1-c)
Emisyon primi kazancı (KVK 5/1-ç)
Yatırım fon ve ortaklığı portföy işletmeciliği
kazancı istisnası (KVK 5/1-d)
Gayrimenkul ve iştirak hissesi satış kazancı
istisnası (KVK 5/1-e)
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Banka veya TMSF’ye borçlu kurumların gayrimenkul
veya iştirak hissesi satış kazancı istisnası (KVK
5/1-f)
Yurt dışı şube kazançları istisnası (KVK 5/1-g)
Yurt dışında yapılan inşaat, onarma, montaj işleri
ve teknik hizmetlerden sağlanan kazançlara ilişkin
istisna (KVK 5/1-h)
Okul ve rehabilitasyon merkezlerinin
işletilmesinden elde edilen kazançlara ilişkin
istisna (KVK5/1-ı)
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumların;
Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından elde ettikleri kazançlar,
Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları,
Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde ettikleri kâr payları,
kurumlar vergisinden istisnadır.
Diğer fon ve yatırım ortaklıklarının katılma payları ve hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz.
İştirak Kazancı İstisnası
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
İstisna uygulamasına konu olacak kıymetler iştirak hissesi
veya gayrimenkul olmalıdır.
Bu kıymetlerin en az 2 yıl süre ile aktifte yer almalıdır.
Gayrimenkul veya menkul ticareti ile uğraşan kurumların
bu amaçla ellerinde bulundurdukları kıymetlerin satışında
istisna uygulanamaz.
Gayrimenkul ticareti ve kiralanması işi ile iştigal eden kurumların
faaliyetlerinin yürütülmesine tahsis ettikleri taşınmazların
satışından,
Menkul kıymet ticareti ile uğraşan kurumların iştirak amacıyla
almış oldukları hisse senetlerinin satışından,
elde ettikleri kazançlar istisnadan yararlanabilir.
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Satıştan elde edilen kazancın sermayeye ilave şartı yoktur.
Satış kazancının tamamı 31 Aralık bilanço ve gelir
tablosunda dönem karı içerisinde yer alır.
Bu kazancın sadece % 75’lik kısmı istisna olarak
değerlendirilir.
Satış kazancının % 75’lik kısmının, satışın gerçekleştirildiği
yılı takip eden yılın başından, kurumlar vergisi
beyannamesi verilme tarihine kadar özel bir fon hesabına
alınması gerekir. (Satış 2013; 1 Ocak-25 Nisan 2014)
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Fona kaydedilen satış kazancı (% 75), beş yıl içerisinde işletmeden
çekilir veya başka bir hesaba nakledilirse, zamanında uygulanan
istisna dolayısıyla ödenmemiş olan vergiler ziyaa uğramış sayılır.
Satış zararının gider kaydı ???
Zararla sonuçlanan iştirak hisseleri satışı nedeniyle oluşan zararların
tamamının kurum kazancının tespitinde dikkate alınabilmesi mümkündür.
(Gelir İdaresi Başkanlığı 23.08.2007 tarih ve 74720 sayılı mukteza)
Taşınmazın satışından kazanç doğmaması halinde, bu satışa ilişkin zararların
% 75’inin KKEG sayılarak şirketinizin diğer faaliyetlerinden doğan
kazançlarından indirilmesi mümkün değildir. (İstanbul VDB: 09.06.2011 tarih
ve 683 sayılı mukteza…. )
Şirketin faaliyet konuları arasında gayrimenkul veya menkul kıymet
alım satımının bulunması (Muktezalar) ???
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Vadeli Satış
Satış bedelinin, satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci
takvim yılının sonuna kadar tahsil edilmesi şarttır.
Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline
isabet eden istisna nedeniyle zamanında tahakkuk
ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Satış kazancının % 75’i kurumlar vergisinden istisnadır.
Satış işlemi KDV’den müstesnadır.
BSMV mükelleflerinin yaptıkları satış işlemlerinde
lehlerine kalan paralar BSMV’den istisnadır.
Satış işlemi ile ilgili olarak düzenlenen kâğıtlar damga
vergisinden istisnadır.
Satış işleminin tescili tapu harcına tabidir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Gayrimenkul ve İştirak Hissesi Satış Kazancı İstisnası
Örnek - Veriler
(A) A.Ş.’nin 31.12.2013 tarihli gelir tablosunda yer alan dönem
karı 3.500.000 TL’dir.
Makina imalat ve satışı ile iştigal eden (A) A.Ş. 18.02.2010
tarihinde 1.500.000 TL’ye almış olduğu arsayı 12.03.2013
tarihinde 2.900.000 TL’ye üçüncü bir kişiye satmıştır.
Kazanç (2.900.000 – 1.500.000 =) 1.400.000 TL’dir.
Bu kazancın % 75’i olan 1.050.000 TL, Şubat/2014’te özel bir
fon hesabına kaydedilmiştir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Düzenlenen Fatura
Fatura tarihi : 12.03.2013
Fatura No : 000657220
Arsa Bedeli (… Ada … Parsel) 2.900.000
Hesaplanan KDV 0
Toplam 2.900.000
KDV Kanunu’nun 17/4-(r) maddesi kapsamında KDV hesaplanmamıştır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ticari Bilanço Karı 3.500.000
İstisnalar (-) 1.050.000
- Gayrimenkul Satış Kazancı İstisnası (KVK 5/1-e) 1.050.000
Kurumlar Vergisi Matrahı 2.450.000
Hesaplanan (Ödenecek) Kur. Vergisi (% 20) 490.000
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Anonim şirketlerin, kuruluşlarında veya
sermayelerini artırdıkları sırada çıkardıkları payların,
itibari değerin üzerinde bir bedelle elden çıkarılması
halinde oluşan kazançlar kurumlar vergisinden
istisnadır.
Kazancın özkaynaklar içerisinde bir fon hesabına
kaydedilmesi durumunda, vergi hesabında önce
“ilave”, daha sonra da “istisna” olarak gösterilmelidir.
Emisyon Primi İstisnası
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
(A) A.Ş.’nin sermayesi 7.000.000 TL’dir. Şirket bu sermayesinin
9.000.000 TL’ye çıkarılması konusunda karar almış ve artırılan
2.000.000 TL nominal bedelli hisse senedini 4.500.000 TL’ye başka
bir şirket almıştır.
Satış Bedeli - Nominal Bedel = Emisyon Primi
4.500.000 - 2.000.000 = 2.500.000
Muhasebe Kaydı:
------------------/-----------------
102 Bankalar 4.500.000
500 Sermaye 2.000.000
520 Emisyon Primi 2.500.000
-----------------/-----------------
Örnek
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Türkiye’de gerçekleştirilen araştırma, geliştirme ve yenilik
faaliyetleri ile yazılım faaliyetleri neticesinde ortaya çıkan
buluşların;
Kiralanması neticesinde elde edilen kazanç ve iratların,
Devri veya satışı neticesinde elde edilen kazançların,
Türkiye’de seri üretime tabi tutularak pazarlanmaları halinde elde
edilen kazançların,
Türkiye’de gerçekleştirilen üretim surecinde kullanılması sonucu
üretilen ürünlerin satışından elde edilen kazançların patentli veya
faydalı model belgeli buluşa atfedilen kısmının,
% 50’si kurumlar vergisinden istisnadır.*
* 6518 S.K. ile gelen hüküm: 01.01.2015 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanacak.
Sınai mülkiyet haklarında istisna
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
İstisna uygulamasından Türkiye Cumhuriyeti sınırları
içinde ikametgahı olan veya sınai veya ticari faaliyette
bulunan gerçek veya tüzel kişiler yararlanabilir.
Buluşun, patent veya faydalı model belgesi verilerek
koruma altına alınan buluşlar arasında yer alması gerekir.
Buluşun devir veya satışı halindeki değerinin tespitine
yönelik Maliye Bakanlığı tarafından değerleme raporu
düzenlenmesi gerekir.
Patentli veya faydalı model belgeli buluşa ilişkin gayri
maddi hakların kiralanması, devri veya satışı katma değer
vergisinden istisnadır. (Bu teslimlere ilişkin yüklenilen
KDV’ler indirim konusu yapılabilir.)
Sınai mülkiyet haklarında istisna
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen
kazançlarına ilişkin giderleri veya istisna kapsamındaki
faaliyetlerinden doğan zararları, istisna dışı kurum
kazancından indirilemez.
Örneğin KVK 5/1-e kapsamında gayrimenkul satışında
ödenen tapu harcı.
İştirak hisseleri alımıyla ilgili finansman giderleri
indirilebilir.
İstisna Kazanca İlişkin Giderler
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar vergisi beyannamesinde, her yıla ilişkin
tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve 5 yıldan fazla
nakledilmemek şartıyla, geçmiş yılların
beyannamelerinde yer alan zararlar kurum
kazancından indirilebilir.
Mükelleflerce bir hesap dönemi içerisinde oluşan
zararın, müteakip 5 hesap döneminde oluşacak
kârlarla mahsup edilememesi halinde mahsup
imkanı ortadan kalkar.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Devralan kurumlar, kendi bünyelerinde oluşan zararların yanı sıra;
Devir halinde, devralınan kurumların devir tarihi
itibarıyla özsermaye (aktif toplamı ile borçlar
arasındaki fark) tutarını geçmeyen zararları ile
Tam bölünme işlemi sonucu bölünen kurumun öz
sermaye tutarını geçmeyen zararlarını,
kazançlarından indirebilirler.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Devralınan veya bölünen kurumların son 5 yıla ilişkin kurumlar vergisi beyannamelerinin kanuni süresinde verilmiş olması,
Devir veya bölünme neticesinde zarar mahsubu yapacak kurumun, aynı faaliyete devir veya bölünmenin meydana geldiği hesap döneminden itibaren en az 5 yıl süreyle devam etmesi gerekmektedir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Türkiye’de kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarla ilgili olanlar hariç olmak üzere, 5 yıldan fazla nakledilmemek şartıyla yurt dışı faaliyetten doğan zararlar; İlgili ülkede beyan edilen vergi matrahlarının zarar dahil, her yıl o ülke mevzuatına göre denetim yetkisi verilen kuruluşlarca rapora bağlanması, Bu raporun aslı ile tercüme edilmiş bir örneğinin Türkiye’deki ilgili vergi dairesine ibrazı, Raporun ekinde yer alan vergi beyanları ile bilanço ve gelir tablolarının o ülkedeki yetkili mali makamlarca onaylanmış olması, halinde indirim konusu yapılır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar vergisi matrahının tespitinde ; Kar olması halinde, Kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, Sırasıyla,
aşağıdaki indirimler yapılır:
Ar-Ge İndirimi Sponsorluk Harcamaları Bağış ve Yardımlar Girişim sermayesi fonu, Yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım
gibi hizmetlerden elde edilen kazançların % 50’si, Korumalı işyeri indirimi (% 50), Yatırım indirimi.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Mükelleflerin, işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının % 100’ü (31.12.2023 tarihine kadar uygulanmak üzere) oranında hesaplanacak Ar-Ge indirimi, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılır.
İşletme bünyesinde ayrıca bir Ar-Ge departmanın bulunması zorunludur.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile doğrudan ilişkili olmayan giderlerden ve tamamen araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde kullanılmayan amortismana tabi iktisadi kıymetler için hesaplanan amortisman tutarlarından verilen paylar üzerinden Ar-Ge indirimi hesaplanmaz.
Matrahın yetersiz olması nedeniyle ilgili dönemde indirim konusu yapılamayan tutar, sonraki hesap dönemlerine devreder.
Devreden tutar yeniden değerleme oranında artırılamaz.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar tarafından yapılan ve gider olarak kayıtlara alınan sponsorluk harcamaları ile bağış ve yardımların, mali karın tespitinde öncelikle kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınması gerekir.
Kurum kazancının bulunması ve Kanun’da sayılan şartların varlığı halinde, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek suretiyle kurumlar vergisi matrahından indirilebilir.
Genel Olarak; Sponsorluk ve Bağış ve Yardımlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının bu Kanun’lar uyarınca tespit edilen;
Amatör spor dalları için tamamı,
Profesyonel spor dalları için % 50’si,
kurumlar vergisi beyannamesinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilir.
Sponsorluk Harcamaları
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Sponsorluk hizmeti alan ile sponsor arasında her iki tarafın hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı bir sözleşme yapılması gerekmektedir.
Nakdi sponsorluk desteği için banka dekontu veya ödeme makbuzu, nakdi desteğin elden teslim edilmiş olması halinde ise alındı makbuzu tevsik edici belge olarak kabul edilecektir.
Tevsik edici belge üzerinde “sponsorluk amacıyla” yatırıldığına dair bir ifadeye yer verilmesi şarttır.
Sponsorluk Harcamasının Tevsik Edilmesi
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Sponsorluk harcamaları, kurumlar vergisi mükelleflerince harcamanın yapıldığı yılda indirim olarak dikkate alınabilir.
Gerçek ve tüzel kişiler, süresiz bir şekilde sponsor olamayacakları gibi; bunların herhangi bir şekilde vergi borçları da bulunmamalıdır. Bu nedenle kurumların sponsor olabilmeleri için bağlı bulundukları vergi dairesine müracaat ederek, vergi borcu olmadığına dair bir yazı almaları ve yapılan sponsorluk sözleşmesinin bir örneğini ilgili vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.
Sponsorların, sponsor olunan dönemlerde tahakkuk eden vergi borçlarını ödememeleri halinde, ilgili vergi dairesi durumu derhal bir yazı ile bulunulan mahaldeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüğüne bildirecektir.
Sponsorluk Harcamaları
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Bağış ve yardımın kurum kazancından indirilebilmesi için;
Genel ve özel bütçeli idarelere,
İl özel idarelerine,
Belediyelere,
Köylere,
Vergi muafiyeti tanınan vakıflara,
Kamu yararına çalışan derneklere,
yapılmış olması gerekmektedir.
Kazancın % 5’i ile Sınırlı Bağış ve Yardımlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Makbuz karşılığı yapılmalıdır,
Karşılıksız yapılmalıdır,
Beyannamede ayrıca gösterilmelidir,
Kurum kazancının % 5’ini aşmamalıdır.
Kurum kazancı=Ticari kar-(Geçmiş yıl zararı+İştirak kazancı ist.)
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kazancın % 5’i ile Sınırlı Bağış ve Yardımlar
Aşağıda yer verilen bilgilere göre (A) A.Ş.’nin kurumlar vergisi beyannamesinde indirilebilecek bağış tutarı nedir?
Ticari Kar 1.000.000
İlaveler 100.000 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 50.000
Bağışlar (Tema Vakfı’na) 50.000
İstisna ve indirimler 500.000 İştirak kazancı istisnası 200.000
Gayrimenkul satış kazancı istisnası (5/1-e) 300.000
Ar-Ge indirimi 570.000
Örnek
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurum kazancı (1.000.000 - 200.000) 800.000 İndirilebilir bağış tutarı (800.000 * % 5) 40.000
Beyannamede indirilebilir bağış tutarı;
Ticari kar 1.000.000
İlaveler 100.000
İstisna ve indirimler (500.000)
Ar-Ge indirimi (570.000)
Kalan kar 30.000
İndirilecek bağış (30.000)
Kurumlar vergisi matrahı 0
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Örnek
Bağışın;
Genel Bütçeli İdareler,
Özel Bütçeli İdareler,
İl Özel İdareleri,
Belediyeler,
Köylere,
yapılmış olması gerekir.
Eğitim, Sağlık ve Dini Tesislere İlişkin Bağışlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Okul, sağlık tesisi ve yüz yatak kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin, Gençlik ve Spor Bakanlığına ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kampları* inşası dolayısıyla yapılan harcamalar,
Söz konusu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar,
Bu kuruluşların faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan nakdi ve ayni bağış ve yardımların,
tamamı kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilir.
* 6525 S.K. ile eklenmiştir. Yürürlük: 25.02.2014
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Eğitim, Sağlık ve Dini Tesislere İlişkin Bağışlar
Bakanlar Kurulu’nca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığı ile makbuz karşılığında yapılan ayni ve nakdi bağışların tamamı kurum kazancından indirilebilir.
Doğal Afetlere İlişkin Bağışlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Türkiye Kızılay Derneği’ne ve Türkiye Yeşilay Cemiyeti’ne makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilir.
Yukarıdaki derneklere yapılacak ayni bağış ve yardımlar ise kazancın % 5’i ile sınırlı bağış ve yardımlar çerçevesinde değerlendirilir.
Derneğin iktisadi işletmelerine yapılan bağış veya yardımların kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.
Kızılay ve Yeşilay’a Yapılan Bağışlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerine yapılan aynî veya nakdî bağış ve yardımların tamamı, beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılabilir.
Üniversitelere Yapılan Bağışlar
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
SPK’nın düzenleme ve denetimine tabi olarak Türkiye’de kurulmuş veya kurulacak olan girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına sermaye olarak konulması veya girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması amacıyla, ilgili dönem kazancından veya beyan edilen gelirden girişim sermayesi fonu ayrılabilir.
Bu fon, kurum kazancının veya beyan edilen gelirin % 10’unu ve öz sermayenin % 20’sini aşamaz.
Girişim sermayesi fonu olarak ayrılan tutarlar pasifte geçici bir hesapta tutulur.
Mükelleflerce, fonun ayrıldığı yılın sonuna kadar girişim sermayesi yatırım ortaklıklarına veya girişim sermayesi yatırım fonlarına yatırım yapılmaması halinde, zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler gecikme faizi ile birlikte tahsil edilir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Ayrılan tutarların beyan edilen gelirin % 10’unu aşmayan kısmı beyanname üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla kurum kazancından indirilebilir.
Bu fon; Amacı dışında herhangi bir suretle başka bir hesaba nakledilmesi,
İşletmeden çekilmesi,
Ortaklara dağıtılması,
Dar mükelleflerce ana merkeze aktarılması veya
İşin terki, işletmenin tasfiyesi, devredilmesi, bölünmesi ya da
Girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinin veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma paylarının elden çıkarılmasından itibaren 6 ay içinde bu maddede belirtilen amaçla yeniden kullanılmaması halinde,
bu işlemlerin yapıldığı veya sürenin dolduğu dönemde vergiye tabi tutulur.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilerle, işyeri, kanuni ve iş
merkezi yurt dışında bulunanlara Türkiye’de verilen ve
münhasıran yurt dışında yararlanılan;
Mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kaydı tutma,
çağrı merkezi ve veri saklama hizmeti alanlarında faaliyette bulunan hizmet
işletmelerinin,
İlgili bakanlığın izni ve denetimine tabi olarak eğitim ve sağlık alanında faaliyet
gösteren ve Türkiye’de yerleşmiş olmayan kişilere hizmet veren işletmelerin,
münhasıran bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazancın % 50’si
kurum kazancından indirilebilir.
Bu indirimden yararlanılabilmesi için fatura veya benzeri
belgenin yurt dışındaki müşteri adına düzenlenmesi gerekir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Korumalı işyeri: Normal işgücü piyasasına kazandırılmaları güç olan
engelliler için meslekî rehabilitasyon ve istihdam oluşturmak amacıyla
Devlet tarafından teknik ve malî yönden desteklenen ve çalışma
ortamı özel olarak düzenlenmiş olan iş yeridir.
Korumalı işyerinde istihdam edilebilmek için;
En az yüzde 40 oranında zihinsel veya ruhsal engelli olmak, Türkiye İş Kurumuna kayıtlı olmak, 15 yaşını bitirmiş olmak,
gerekir.
Korumalı işyerinde bu niteliklere sahip en az sekiz engelli bireyin
istihdam edilmesi gerekir.
Korumalı işyerlerinde çalışacak engelli bireylerin sayısının toplam işçi
sayısına oranının yüzde 75’ten az olmaması şartı vardır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Korumalı işyerlerinde çalışanlar için yapılan ücret ödemelerinin yıllık brüt tutarının yüzde 100’ü gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından beyannamelerinde indirim olarak dikkate alınabilir.* (Ücretler diğer kişi ve kurumlar tarafından karşılansa dahi bu indirimden yararlanılabilir.)
İndirim her bir engelli çalışan için azami beş yıl süre ile uygulanabilir.
Yıllık olarak indirilecek tutar, her bir engelli çalışan için asgari ücretin yıllık brüt tutarının yüzde 150’sini aşamaz.
*6518 S.K. Yürürlük: 19 Şubat 2014
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
2005 yılından devreden yatırım indirimi istisnasının
kullanılmasında süre veya tutar sınırlaması yok.
2013 yılına ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinde, varsa
kazancın tamamı kadar yatırım indirimi istisnasından
yararlanabilir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 61. maddesi kapsamında
kullanılan istisna (teşvik belgeli yatırımlar) üzerinden % 19,8
oranında stopaj uygulaması devam ediyor.
Endeksleme yapılabilir:
Stopajlı istisna tutarı: Yeniden değerleme oranında (2013 beyannamesinde; 2012’den
2013’e devreden Y.İ. % 3,93 oranında) artırılarak,
Stopajsız istisna tutarı: ÜFE oranında (2013 beyannamesinde; 2012’den 2013’e
devreden Y.İ. % 6,97 oranında) artırılarak dikkate alınacak.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Pasif kalemlere ait enflasyon fark hesapları; Başka bir hesaba nakledildiği veya İşletmeden çekildiği takdirde,
bu işlemlerin yapıldığı dönemin kazancı ile
ilişkilendirilmeksizin bu dönemde kurumlar vergisine tabi tutulur.
Mukteza: “Kazanç yetersizliği nedeniyle önceki dönemlerde indirim konusu yapılamayan yatırım indirimi istisnası tutarlarının, söz konusu enflasyon düzeltme fark hesaplarının başka bir hesaba naklinden kaynaklanan kazançtan indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır.”
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Özkaynak enflasyon farkları, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşan zararlara mahsup edilebilir veya sermayeye ilave edilebilir.
Mukteza: Tasfiye veya sermaye azaltımı: “Daha önce sermayeye eklenmiş olan pasif kalemlere
ait enflasyon fark hesaplarının, şirketin sermaye azatlımı yapması veya tasfiye edilmesi,
sebebiyle ortaklara dağıtılması halinde, işletmeden çekilen tutarların öncelikle kurumlar vergisine tabi tutulması, vergi sonrası dağıtılan kazancın da kar dağıtımına bağlı vergi kesintisine tabi tutulması gerekir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Veriler 1/3
(A) A.Ş.’nin 31.12.2013 tarihli gelir tablosunda yer alan
dönem karı 1.200.000 TL’dir.
Kurumun 2009-2010 hesap dönemi kayıtları
incelenmiştir. Bu inceleme sonucu tarh edilen 60.000 TL
kurumlar vergisi, kesilen 60.000 TL’lik vergi ziyaı cezası ve
26.000 TL’lik gecikme faizi ödenerek gider hesaplarına
intikal ettirilmiştir.
Kurum 2013 yılında 34.000 TL kıdem tazminatı karşılığı
ayırıp gider hesaplarına intikal ettirmiştir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurum 2013 yılında, aktifine kayıtlı 34 adet binek
otomobil için ödediği 12.000 TL’lik motorlu taşıtlar
vergisini gider kaydetmiştir.
Şirketin eski çalışanı tarafından şirket aleyhine açılan
dava için 15.000 TL’lik gider karşılığı ayrılmıştır.
Kurum tarafından 2013 yılında telefon faturalarının
tamamı (KDV hariç) gider olarak kayıtlara alınmıştır. Bu
fatura bedellerinin 2.500 TL’lik kısmı özel iletişim
vergisidir.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Veriler 2/3
Kurum tarafından 2013 yılı içerisinde makbuz karşılığı olarak,
Sigara Sevenler Derneği’ne 4.200 TL’lik bağış yapılmıştır.
(B) A.Ş. faaliyetini sürdürdüğü binayı 12.06.2013 tarihinde
4.300.000 TL’ye üçüncü bir kişiye satmıştır.
Firma gıda ürünleri ticareti ile iştigal etmektedir.
18.02.2009 tarihinde alınmış olan binanın satış tarihi itibarıyla net
defter değeri 3.100.000 TL’dir.
Kazancın tamamı gelir olarak kayıtlara alınmış ve Şubat/2014’te %
75’lik kısmını (900.000 TL) fon hesabına aktarılmıştır.
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Veriler 3/3
Ticari bilanço karı 1.200.000
İlaveler (+) 213.700
- Kurumlar vergisi, ceza ve gecikme faizi 146.000 - Kıdem tazminatı karşılığı 34.000 - Binek oto MTV 12.000 - Dava gider karşılığı 15.000 - Özel iletişim vergisi 2.500 - Bağış ve yardımlar 4.200
Kar ve ilaveler toplamı 1.413.700
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Zarar olsa dahi indirilecek istisna ve indirimler (900.000)
- Arsa satış kazancının % 75’i (KVK 5/1-e) 900.000
Mali kar (Kurumlar vergisi matrahı) 513.700
Hesaplanan kurumlar vergisi (% 20) 102.740
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
ZARAR KAR29 Ticari Bilanço Karı 1.200.000,00
30 Ticari Bilanço Zararı
31 Kanunen Kabul Edilmeyen Giderler 213.700,00
32 Önceki Yıl Ayrılan Finansman Fonu
33 İştirak Kazançları (KVK 5/1-a)
34 Yurtdışı İştirak Kazançları (KVK 5/1-b)
35 Tam Mük. A.Ş.'lerin YD. İşt. Satış Kaz. (KVK 5/1-c)
36 Emisyon Primi Kazancı (KVK 5/1-ç)
37 Yatırım Fon ve Ort. Portföy İşl. Kazancı (KVK 5/1-d)
38 Taşınmaz İştirak Hissesi Satış Kazancı (KVK 5/1-e) 900.000,00
39 Banka ve TMSF'ye Borç. Taşınmaz ve İşt. Satış Kaz.
40 Yurtdışı Şube Kazançları (KVK 5/1-g)
41 Yurtdışı İnşaat Onarma İşl. Sağl. Kazanç (KVK 5/1-h)
42 Eğitim Kurumları ile Rehabilitasyon Merk. (KVK 5/1-ı)
43 Serbest Bölgelerde Elde Edilen Kazançlar
44 Teknoloji Gel. Bölgelerinden Elde Edilen Kazançlar
45 Türk Ulusl. Gemi Siciline Kay. Gemi İşl. Sağl. Kaz.
46 5811 S.K.'un Geç. 1. Md. Kaps. YD. İstisna Kazanç
47 Diğer İndirimler ve İstisnalar
48 Kar ve İlaveler Toplamı (29+31+32) 1.413.700,00
49 Cari Yıla Ait Zarar ve İnd. Toplamı [30+(33'den 47'ye)] 900.000,00
Kur
um
Kza
ncı
İlave
ler
Zar
ar O
lsa
Dah
i İnd
irile
cek
istis
na v
e İn
dirim
ler
TABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
ZARAR KAR
50 ZARAR (49-48)
51 KAR (48-49) 513.700,00
52 Diğer Geçmiş Yıl Zararı
53 İstisnadan Kaynaklanan Geçmiş Yıl Zararı
54 Mahsup Edilecek Toplam Geçmiş Yıl Zararı (52+53)
55 İndirime Esas Tutar (51-54) 513.700,00
56 Risturnlar (KVK 5/1-i)
57 AR-GE İndirimi (KVK 10/1-a)
58 AR-GE İndirimi (5746 S. Kanun Md.3)
59 Sponsorluk Harcamaları (KVK 10/1-b)
60 Bağış ve Yardımlar (KVK 10/1-c)
61 Eğitim, Sağlık Tes. Yurt İnş. Bağışlar (KVK 10/1-ç)
62 Kültür ve Turizm Amaçlı Bağış ve Yard.(KVK 10/1-d)
63 BKK Uy. Başbakanlık Ar. Yap. Bağışlar (KVK 10/1-e)
64 İstanbul 2010 Avr. Kültür Başkenti Aj.'na Yap.Bağış
65 Gerçekleşen Yatırım İndirimi
66 Diğer İndirimler
67 TOPLAM (56+57+58+59+60+61+62+63+64+65+66)
Kazancın
Bulu
nm
ası
Halin
de İ
ndirile
cek
İstisna v
e İ
ndirim
ler
TABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar Vergisi Beyannamesi
68 DÖNEM SAFİ KURUM KAZANCI (MATRAH) (55-67) 513.700,00
69 Hesaplanan Kurumlar Vergisi (68 * % 20) 102.740,00
70 GELECEK YILA DEVREDEN CARİ YIL ZARARI (50)
71 Safi Kurum Kazancının Türkiye Dışında Elde Edilen Kısmı
72 İşletmeden Çekilen Enflasyon Düzeltme Farkları
73 İşletmeden Çekilen Enf. Düz. Farkları Üz. Hes. Kur. Vergisi (72 * % 20)
74 KURUMLAR VERGİSİ MATRAHI (68+72) 513.700,00
75 HESAPLANAN KURUMLAR VERGİSİ (69+73) 102.740,00
76 Yabancı Ülkelerde Ödenen Verg. Mahsup Ed. Kısım
77 Yıl İçinde Kesinti Yoluyla Ödenen Vergiler
78 Geçici Vergi
79 MAHSUP EDİLECEK VERGİLER TOPLAMI (76+77+78)
80 ÖDENMESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ (75-79) 102.740,00
81 İADESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ ve/veya GEÇİCİ VERGİ (79-75)
82 İADESİ GEREKEN KURUMLAR VERGİSİ (81-78)
83 İADESİ GEREKEN GEÇİCİ VERGİ (81-82)
TABLO 5 KAZANÇ VE MATRAH BİLDİRİMİ
TABLO 6 VERGİ BİLDİRİMİ
MA
HS
UP
ED
İLE
CE
K
VE
RG
İLE
R
Erdal Çalıkoğlu - Yeminli Mali Müşavir
Kurumlar Vergisi Beyannamesi