ในสมยกอนคนไทยนบถอผ นบถอผหญงเปนใหญผคนขาวของเครองใชตนไมลวนม”ขวญ”สบมา
เมอไทยมการตดตอกบอนเดย จน และโลกตะวนตกไทยจงรบศาสนาพราหมณและพทธเขามา พรอมรบเอา
ประเพณสงกรานตเขามาดวย แมนวาการนบถอผดเหมอนจะเลอนไปแตไมไดหายไปไหนยงอยในพธกรรมตางๆ
ตวอยางเชน การท าขวญนาคโดยเรองนไมปรากฏในพทธบญญตแตผชายกอนบวชตองท าขวญนาคเปนพธไม
เกยวของกบพทธแตไทยน ามาหอหมไวเพราะรากความเชอดงเดม การนบถอแมเปนใหญกอนบวชจงตองให
ความส าคญของแม
หนา1
โดยหมอท าขวญในสมยกอนเปน ผหญงสอนนาคใหรจกและเขา
ใจความเปนแม ทงเรองการอมทอง ความยากล าบากในการดแลลก
ท าใหลกเหนความส าคญของ แมแลวเมอผานธรณประตโบสถไป
สทธของแมเปนอนขาด ความส าคญของแมของคนเอเชย
ตะวนออกเฉยงใตยงมความ ส าคญ รองรอยทเหนในค าขานตางๆ
อยางแมทพ แมน า เปนตน การนบสงกรานตเปนวนขนปใหมเราเรม
รบความเชอมาตงแตเมอใดนน ค าตอบในเรองนคอเมอเราตดตอกบโลก
ภายนอกและเมองเกาแกทตดตอกบ โลกภายนอกโลกซกตะวนออกและตะวนตกคอ
เมองอทองและพนทใกลเคยงโดยรอบ อยระหวางแมน าแมกลองทาจนเปนบรเวณส าคญของดนแดนสวรรณภมราว
2,000ปมาแลวตอมามการพฒนาเปนบานเมองเกาแกทสดของลมแมน าเจาพระยาภาคกลาง
หนา2
และเปนตนทางประวตศาสตรไทยทสบเนองไมขาดสายทางสงคมวฒนธรรมและเศรษฐกจการเมองเปนกรงศรอยธยา
ราชอาณาจกรแหงแรก กระทงเปนประเทศไทยทกวนน
ศนยกลางพทธศาสนาเกาแกสดอยทอทองเมอหลง พ.ศ.1000 ทงนเนองจากศาสนาเปนเครองมอทางการคา
และการปกครองท าใหบานเมองนอยใหญเตบโตขนเปนรฐ เปนอาณาจกร
หนา3
ในการเขามาของพราหมณและพทธจากการคาโลกจากอนเดยและลงกา “มศาสนาพราหมณและพทธเขาถง
อทองเปนแหงแรกในไทยเมอหลง พ.ศ. 1000”
นกปราชญสมยหลงๆเรยกชวงนวายคทวาราวดแลวสรปสอดคลองกนวา อทองเปนศนยนกลางพทธศาสนาเกาแก
ทสดของไทยแลวสงตอแบบแผนใหบานเมองอนๆในยคนนทอยใกลทะเลโคลนตมรอบอาวไทย กระทงสบเนองพทธ
ศาสนานนถงกรงศรอยธยาและเปนประเทศไทยในปจจบน”
เมอราว3,000ปมาแลวอทองเปนดนแดนใกลฝงทะเลโคลนตมของอาวไทย
ทเวาลกอกมากขนไปตามทางเหนอของจงหวดสพรรณบรในปจจบน โดยเหนอฝงทะเลโคลนตม มล าน าไหลผานอทอง
อยางนอย 2 สาย คอ ล าน าทาวา หรอทาคอย และล าน าจระเขสามพน
หนา4
“ล าน าใหญ 2 สายน เปนเสนทางคมนาคมเขาออกระหวาง
ทลมทะเลโคลนตม กบดอนทอทอง ซงอยลกเขาไปใน
ดนแดนปาดงและทวเขาตอเนองถงแมน าแมกลองกบ
แควใหญนอย”ในเขตจงหวดกาญจนบรในปจจบน
คนดกด าบรรพเมอ3,000ปมาแลวมหลกแหลงกระจดกระจาย
ตงแตแควใหญ แควนอย ลมแมน าแมกลอง แลวผานไปถงบรเวณลมน าทาวาและลมแมน าจระเขสามพนแลวตอเนอง
ถงทอนๆดวยตลอดฝงทะเลโคลนตมดานตะวนตกของอาวไทยลงไปถงเขตจงหวดราชบร
เสนทางเชอมโลกของบรรพบรษคนอทองเปนเสนทางการคาโลกสายหนงจากอนเดยไปจนตองผานไทยคอจากอนเดย
หนา5
ซงอยทางทศตะวนตกของอทองแลนเรอเลยบ
ชายฝงอาวเบงกอลมหาสมทรอนเดยผานบงคลาเทศพมาขนฝงทวาย อาวเมาะตะมะแลวขนถายสนคาสงของเดนผาน
ชองเขาทกนพรมแดนพมากบไทย ปจจบนคอดานเจดยสามองค พน ารอนลงล าน าแควนอยลองเรอไปในทางแมน า
แมกลอง แลวแยกเปนสองทางทางตรงนนลองผานพงตกเขตอ าเภอทามะกา จงหวดกาญจนบรแลวไปทาง
นครชยศร นครปฐม อกทางเลยวเขาล าน าทวนทอ าเภอทามวงผานอ าเภอพนมทวน จงหวดกาญจนบรเขาล าน า
จระเขสามพนถงอทอง ออกทะเลโคลนตมของอาวไทยไปจน ในทางกลบกน จากจนขนสนคาไปอนเดยกได
หนา6
เมองอทองในขอมลทางธรณวทยาของกรมทรพยากรธรณระบวา ตวเมองโบราณอทองม
ขนาดกวางประมาณ 1 กม.และยาวประมาณ 2 กม.
จากการศกษาทางโบราณคดทราบวามมนษยอาศยอย
ตงแตสมยกอนประวตศาสตร เมอประมาณ 2,500ปมาแลวโดยหลกฐานยนยนคอหนขด ลกปด ภาชนะดนเผา ขวาน
ส ารด ฉมวก หอก และเครองมอของใชโลหะอนๆ
ความส าคญของเมองอทอง เมอทะเลถอยออกไปมากขนจนไมสะดวกหรอเกนกวาจะแกไขไดเมองอทองกลด
ความส าคญลงในราวพทธศตวรรษท 16-17พรอมๆกบการสนสดของยคทวาราวด
หนา7
รองรอยเมองโบราณอทองปรากฏแนวปอมศลาแลง ก าแพงคน า และคนดน แตปจจบนถกรอถอนท าลายไปมากแทบ
ไมเหลอใหเหนแลวเนองจากการสรางถนนมาลยแมนสรางอาคารบานเรอนและสรางหนวยงานราชการ
ธนะรตน ทบทมไทย เรยบเรยง
จากการบรรยายของ สจตต วงศเทศ เมอวนท 10 เมษายน 2556
เรอง สวรรณภมทอทอง ตนทางประวตศาสตรไทย ณ หองประชมด ารงราชานภาพ พพธภณฑสถานแหงชาต
พระนคร จดโดยกรมทรพยากรธรณ
หนา8