วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
01
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
02
ผจดพมพ บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทปรกษา ผชวยศาสตราจารยดร.เศาวนตเศาณานนท อธการบด ผชวยศาสตราจารยดร.อดศรเนาวนนท คณบดบณฑตวทยาลยกองบรรณาธการกตตมศกด ศาสตราจารยดร.ประสาทสบคา มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร ศาสตราจารยดร.บญทนดอกไธสง มหาวทยาลยราชภฏวไลยอลงกรณในพระบรมราชปถมภ ศาสตราจารยดร.ธระรญเจรญ มหาวทยาลยวงษชวลตกล รองศาสตราจารยดร.สมบตนพรก มหาวทยาลยนเรศวร รองศาสตราจารยดร.ทพวรรณหลอสวรรณรตน สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารยดร.พนธปตเปยมสงา มหาวทยาลยเกษตรศาสตรบรรณาธการ รองศาสตราจารยดร.รสรนพมลบรรยงก มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมากองบรรณาธการ ผชวยศาสตราจารยดร.สมศกดอภบาลศร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ผชวยศาสตราจารยดร.ธนดาผาตเสนะ มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ผชวยศาสตราจารยรตนารจรกล มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา รองศาสตราจารยดร.พวงเพญอนทรประวตมหาวทยาลยวงษชวลตกล ผชวยศาสตราจารยดร.สบสายบญวรบตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ นางสาวศราณกรมโพธ นายสรพงษเปรมวรยานนทฝายสารสนเทศ ประธานสาขาวชาระดบบณฑตศกษาทกสาขาฝายการเงนและเผยแพร นางธณภรจนตพละ นางศรนวลสงหมะเรง นางสาวนตรานอยภธรก�าหนดการตพมพเผยแพรปละ3ฉบบ ฉบบท1 เดอนมถนายน–กนยายน (วนสดทายของการรบบทความวนท30มถนายนของทกป) ฉบบท2 เดอนตลาคม–มกราคม (วนสดทายของการรบบทความวนท31ตลาคมของทกป) ฉบบท3 เดอนกมภาพนธ–พฤษภาคม (วนสดทายของการรบบทความวนท28กมภาพนธของทกป)
Academic Journal of Graduate School Nakhon Ratchasima Rajabhat Universityปท 10 ฉบบท 2 เดอนตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013
1. ศาสตราจารยดร.ผดงอารยะวญญ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต2. รองศาสตราจารยดร.จฬาภรณโสตะ มหาวทยาลยขอนแกน3. ผชวยศาสตราจารยดร.รจราดวงสงค มหาวทยาลยขอนแกน4. รองศาสตราจารยดร.วชระอนทรอดม มหาวทยาลยขอนแกน5. รองศาสตราจารยดร.นาตยาปลนธนานนท มหาวทยาลยเกษตรศาสตร6. รองศาสตราจารยดร.สาโรชโศภรกข มหาวทยาลยเกษตรศาสตร7. ผชวยศาสตราจารยดร.เผชญกจระการ มหาวทยาลยมหาสารคาม8. ผชวยศาสตราจารย พ.ต.ท.ดร.เกษมศานตโชตชาครพนธ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร9. รองศาสตราจารยดร.โกศลมคณ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช 10.ผชวยศาสตราจารยดร.พลสขกจรตนภร มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม11.รองศาสตราจารยดร.นตยาสวรรณศร มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ12.ผชวยศาสตราจารยดร.สบสายบญวรบตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ13. รองศาสตราจารยดร.วเชยรฝอยพกล มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา14.รองศาสตราจารยดร.สมพงษสงหะพล มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา15.ผชวยศาสตราจารยดร.สมศกดอภบาลศร มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา16.ผชวยศาสตราจารยดร.สมบรณตนยะ มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา17.ผชวยศาสตราจารยดร.สมรแสงอรณ มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ผทรงคณวฒพจารณาบทความกอนตพมพ
(Peer Review) ประจ�าฉบบ
วารสาราชพฤกษ Rachaphruek Journal
วตถประสงค
เพอเผยแพรผลงานดานวชาการและการวจยในรปของบทความวชาการหรอบทความวจยในสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรของอาจารย/
ผทรงคณวฒภายนอกและนกศกษาระดบบณฑตศกษาอนจะเปนประโยชนตอผสนใจทวไป
เพอเปดโอกาสใหอาจารยและนกศกษาระดบบณฑตศกษาไดแสดงผลงานวจยในระดบบณฑตศกษา
เพอแลกเปลยนประสบการณและผลงานระหวางอาจารยและนกศกษาระดบบณฑตศกษากบสถาบนการศกษาอนๆ
สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตรHumanity and Social Sciences
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
03
บทบรรณาธการ
Editor Note เนองจากมขอจ�ากดในการรบลงบทความวชาการและบทความวจยเพอใหตรง
กบเกณฑทTCIก�าหนดกองบรรณาธการใครขออภยหากไมสามารถรบบทความลง
ตพมพได นอกจากนนการพจารณาบทความเพอการตพมพใน “วารสารราชพฤกษ”
ยงตองค�านงเรองคณภาพและองคความรทสามารถน�าไปใชใหเกดประโยชนส�าหรบ
การศกษาคนควาตอไป จงจ�าเปนตองพจารณาองคประกอบอนๆ ของบทความทสง
เขามาขอรบการตพมพเผยแพร อยางไรกตาม กองบรรณาธการพยายามประสาน
กบผนพนธบทความในการทจะปรบปรงแกไข เพอใหสามารถน�าลงพมพได ซงทาง
กองบรรณาธการใครขอขอบคณในความรวมมอดงกลาวมาณทน
วารสารราชพฤกษ ฉบบน มบทความวชาการจากผทรงคณวฒภายนอกทนา
สนใจตอสาขาวชาการบรหารการศกษา และสาขาวชาสงคมศาสตรเพอการพฒนา
โดยไดรบความอนเคราะหจากอาจารยประจ�าภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร
มหาวทยาลยนเรศวรและอดตขาราชการระดบสงของกระทรวงมหาดไทยปจจบน
เปนผทรงคณวฒและนกวชาการอสระ รวมทงมบทความวจยจากสถาบนการศกษา
ภายนอก อาจารย บคลากร และนกศกษาระดบบณฑตศกษาของมหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมาซงจะเปนองคความรสามารถน�าไปใชในการอางองและการเขยน
งานวทยานพนธของผทก�าลงศกษาทงในระดบบณฑตศกษา และบคคลทวไป กอง
บรรณาธการใครขอขอบคณในการน�าวารสารฉบบนไปใชใหเกดประโยชนท�าใหผจด
ท�าวารสารมก�าลงใจในการจดท�าและปรบปรงใหมคณภาพยงขน
(รองศาสตราจารยดร.รสรนพมลบรรยงก)
บรรณาธการ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
04
รองศาสตราจารยบหงาวชระศกดมงคลAssoc.Prof.Bu-ngaWachirasakmongkol
สวฒนตนประวตSuwatTonprawat
ดร.สนทรศรองกรDr.SuntareeSiriaunggoon
ประดบศรพนธโทPradabsriPinthutoe
ชลดาพนภยCholladaPhonphai
หทยกาญจนปานเจรญศกดHathaikanPancharoensak
พลวตกลม:พนฐานการท�างานรวมกนGroupDynamics:FundamentalofCollaboration
ภารกจดานการสาธารณสขและสงแวดลอมของทองถนTasksofLocalGovernmentinPublicHealthandLocalEnvironment
ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวมโดยวธการจดการเรยนรแบบรวมมอLearningAchievementinInclusiveEducationCourseThroughCooperativeLearning
ผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตทมตอรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยนโดยใชทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากลLearningAchievementandAttitudesTowardLanguageforChildrenwithHearingImpairmentCoursebyUsingUniversalDesignforLearningApproach
การวเคราะหวทยานพนธระดบมหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาพ.ศ.2543-2553AnAnalysisofNakhonRatchasimaRajabhatUniversityMaster’sThesesB.E.2543-2553
การศกษาการพฒนาหนวยการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมาAStudyofLearningUnitDevelopmentinForeignLanguageLearningGroupofMunicipalSchoolTeachersinNakhonRatchasimaProvince
หนา
06
18
24
33
42
51
Indexสารบญ
บทความวชาการ
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
05
อรพนแกนบดดOrapinKenbuddee
พทธพงศสขเพมPuthapongSukphoem
วณาภผาสขWeenaPoophasuk
พลากรสทธเสอPalagornSittisua
มงกรแซตงMungkornSattung
ทพาดาประจงTipadaPrajong
สรชยศรสมบรณSurachaiSrisomboon
จรพรรณนลทองค�าJeerapanNiltongkam
ผลการใชวธสอนแบบบทบาทสมมตเรองหลกประชาธปไตยกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมทมตอความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท3EffectsofRolePlayingMethodEntitled“PrinciplesofDemocracy”inReligionandCultureSubjectAreaonProblemSolvingAbilityofPrathomsuksa3Students
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท5ComputerMultimediaLessonsBasedonConstructionismTheoryforMatthayomsuksa5Students
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐานเพอสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท2ComputerMultimediawithProblem-BasedLearninginScienceSubjecttoEnhanceProblemSolvingAbilityofMatthayomsuksa2Students
กลวธการเรยนรของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธแตกตางกนLearningStrategiesofStudentswithDifferentAchievementMotivationLevelsinNakhonRatchasimaRajabhatUniversity
ความเครยดและกลวธเผชญความเครยดของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาStressandCopingStrategiesofNakhonRatchasimaRajabhatUniversityStudents
การพฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสงอายโดยการมสวนรวมของชมชนเทศบาลต�าบลปรใหญอ�าเภอเมองนครราชสมาจงหวดนครราชสมาDevelopmentofExerciseActivityModelforElderlyClubMemberbyCommunityParticipationatTumbonPruyaiAmphoeMueangChangwatNakhonRatchasima
การพฒนาทรพยากรมนษยในองคการบรหารสวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษHumanResourcesDevelopmentofSub-districtAdministrativeOrganizationsinBenchalakDistrict,SisaketProvince
บทบาทสถาบนครอบครวสถาบนศาสนาและสถาบนการศกษาเพอการพฒนาเยาวชนสรางสรรคRolesofFamilyInstitution,ReligionInstitution,andEducationalInstitutionforCreativeYouthDevelopment
59
67
75
83
89
96
104
111
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
06
บทน�า:พลวตกลมศาสตรแหงการท�างานรวมกน พลวตกลม เปนวทยาการแขนงหนง ทศกษา
เกยวกบธรรมชาตกล มซ งมพลงต างๆ เกดขน
เนองจากปฏสมพนธของสมาชกในกลม ท�าใหเกดการ
เคลอนไหวเปลยนแปลง อนมอทธพลตอพฤตกรรม
กลมและสมาชกแตละคนจากการศกษาประวตศาสตร
มนษยชาตจนถงปจจบน จะพบวามนษยอยรวมกน
เปนกลมตลอดมามนษยเจรญเตบโตในกลม เรยนร
จากกลมและท�างานเปนกลมมนษยกบกลมจงมความ
สมพนธกนอยางลกซง มนษยเปนผสรางกลมแตกลม
พนฐานการท�างานรวมกน
รองศาสตราจารยบหงา วชระศกดมงคล*
Assoc. Prof. Bu-nga Wachirasakmongkol
พลวตกลม :
Group Dynamics : Fundamental of Collaboration
* อาจารยภาควชาการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยนเรศวร
บทความวชาการ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
07
กลบมความส�าคญ และมอทธพลตอมนษยแตละคน
อยางเอนกอนนต มนษยจงมความสนใจทจะศกษา
ธรรมชาตของกลมจนไดคนพบวากลมมพลงทสามารถ
น�ามาใชเพอเพมคณคาในชวต เพมประสทธภาพของ
งานบ�าบดรกษาและปรบพฤตกรรมจงปรากฏใหเหน
วาในวงการตางๆเชนธรกจอตสาหกรรมการศกษา
การแพทยการสาธารณสขสงคมสงเคราะหการเมอง
การปกครองการทหารศาสนาและอนๆตางใหความ
สนใจทจะพฒนานวตกรรมเพอปรบปรงประสทธภาพ
ของกลมและใชประโยชนจากพลงกลมอยางมาก
พลวตกลมอาจเรยกเปนอยางอน เชน “กลม
สมพนธ”“กระบวนการกลม”“พลงกลม”ซงมาจากค�า
ภาษาองกฤษหลายค�าทมความหมายเปนอยางเดยวกน
แตใชค�าตางกนตามวาทกรรมของกลมผศกษารวบรวม
ความร เชน“Groupdynamics”“Groupprocess”
“Group psychology” เปนตน พบวามเปดสอน
เปนรายวชาในหลายสาขา เชน จตวทยา การศกษา
สงคมศาสตรสาธารณสขศาสตรและรฐศาสตรเปนตน
เพราะมงหวงใหผศกษาในสาขาดงกลาวไดน�าไปใชใน
การท�างานเปนกลมตามวชาชพจงท�าใหศาสตรสาขาน
จ�ากดวงเฉพาะกลมวชาชพ แมวาจะมการน�าเรองของ
เทคนควธเกยวกบกลม ซงเปนสวนหนงของวชาพลวต
กลม ไปใชในการฝกอบรมและการนนทนาการทคน
เคยกนในชอ“กลมสมพนธ”กด�าเนนไปเพยงเพอสราง
บรรยากาศแหงความสนกสนานการสรางสมพนธภาพ
และความเปนมตรในระยะสนๆ (ทเรยกวากจกรรม
Icedbreaking)ทงๆทกจกรรมเหลานเปนเทคนควธท
จะใหไดเรยนรพลงทเกดขนในกลมและสาระทเกยวของ
อกมากจงท�าใหขาดความเปนศาสตรและไมมการน�าไป
ใชอยางกวางขวางเทาทควร
บทความนจงมวตถประสงคดงน1)เพอแนะน�า
วทยาการกลมภายใตชอ“พลวตกลม”ทสามารถน�าไป
ใชในการด�าเนนกจกรรมตางๆทจดขนเปนกลมไดอยาง
มประสทธภาพ2)เพอเสนอการวเคราะหองคประกอบ
และโครงสรางทส�าคญของกลมเพอประโยชนในการ
เขาใจกลม และการท�างานรวมกนในกลม 3) เพอจด
ประกายใหมการศกษาวจยและขยายผลความรพลวต
กลมใหกวางขวางและตอเนองมากยงขน
1.ความหมายกลม
กลมจะใหภาพของการรวมตวของบคคลเปน
ล�าดบแรก แตการรวมตวของบคคลบางลกษณะทคน
ทวไปจะเรยกวากลมกลบไมใชกลมในนยามของพลวต
กลมอาทเชนการรวมตวของคนเพอวตถประสงคอยาง
ใดอยางหนงในเวลาสถานทเดยวกนเชนเพอชมการ
แสดงตดตามเหตการณอบตเหตรอรถประจ�าทางเหลา
นนบเปนเพยง“ฝงชน”(Crowd)ไมใชกลม(Group)
กลมคนทมาชมนมกน ในสถานท วนเวลา
เดยวกนโดยมวตถประสงคอยางเดยวกนเชนเพอเรยก
รองสทธคดคานหรอสนบสนนอยางใดอยางหนงทกคน
มความมงมนใหบรรลเปาหมายมอารมณรวมกนมการ
ใหความรวมมอกนสงกเปนเพยง“มวลชน”หรอ“ฝงชน
บาคลง”(Mob)
นอกจากนกล มคนทมลกษณะบางประการ
เหมอนกนเชนอายภาษาศาสนาวฒนธรรมถกจด
เปนกลมวยรนกลมคนอสานกลมไทยพทธเปนตนจะ
สงเกตเหนวาผทมลกษณะแบบเดยวกนนอาจรจกหรอ
ไมรจกกนอาจอยใกลชดกนหรอกระจดกระจายอยในท
ตางๆมความเกยวของหรอไมมมสวนรวมหรอไมมสวน
รวมกไดจงเปนเพยงกลมทางสถตทนกสถตจดขนตาม
ลกษณะทตองการรวบรวม/วเคราะหขอมล
2.ความหมายกลมในศาสตรพลวตกลม
ลกษณะของกลมในขอบเขตการศกษาของ
พลวตกลม ก�าหนดเกณฑ ทส�าคญ 4 ประการ การ
ศกษากล มเพอใชพลงกล มใหเกดประโยชนจงตอง
พจารณาตามเกณฑเหลานดงน
2.1 มคนตงแตสองคนขนไปมปฏสมพนธ
กน การปฏสมพนธ เป นกระบวนการท เกดจาก
กระบวนการสอสารแบบเผชญหนากน ทเปนทงแบบ
เปนภาษาพดและไมใชภาษาพด ดวยการสงสารจาก
บคคลหนงไปยงอกบคคลหนงหรอกลมคนทงโดยตงใจ
และไมตงใจแลวเกดผลกระทบตางๆขนในกลมท�าให
เกดการมอทธพลตอกนและกนเกดความรสกความคด
07
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
08
และความเหนใหมทเปนของกลมในลกษณะตางๆตาม
มาอยางตอเนอง จนอาจกลาวไดวารปแบบของความ
สมพนธทกประเภทในกลมเกดจากปฏสมพนธจงนบ
วาปฏสมพนธเปนปจจยส�าคญของการรวมตวกนเปน
กลม
2.2 มโครงสราง โครงสรางของกลม เปน
แบบแผนของความสมพนธคงทของสมาชกกลม ซง
เกดจากรปแบบคงทของปฏสมพนธอนมผลท�าใหกลม
เกดความเปนอนหนงอนเดยวกนอยางเปนเอกลกษณ
โครงสรางของกลมมหลายโครงสรางโครงสรางหลกท
ส�าคญควรศกษาไดแกโครงสรางทางอ�านาจโครงสราง
ทางบทบาทโครงสรางทางปทสถานโครงสรางทางการ
สอสารและโครงสรางทางสงคมมตหรอการรวมตวของ
กลมเลกๆ ในกลมใหญ การวเคราะหโครงสรางแตละ
โครงสรางของกลม ยอมท�าใหเขาใจ ปจจยทก�าหนด
พฤตกรรมของสมาชกและยดโยงใหสมาชกอยรวมกน
ในกลมไดจงเปนแนวทางส�าคญในการจดกระบวนการ
กลม เพอใหเกดผลตอการพฒนาสมาชก พฒนากลม
และเพมประสทธภาพของกลมตอไป
2.3 มเปาหมายรวมกนเปาหมายเปนแนว
น�าพฤตกรรมของสมาชก การเปนกลมเรมดวยสมาชก
ก�าหนดจดมงหมายรวมกน หรอ เหนดเหนงามกบจด
มงหมายของกลม จงเขารวมเปนสมาชก เปาหมายจง
เกดขนจากการมปฏสมพนธระหวางกนมการเสนอการ
อภปรายการท�าความเขาใจเกยวกบจดมงหมายสมาชก
ยอมรบรวมกนทจะยดถอเปนจดมงหมายและมงมนท
จะด�าเนนการเพอบรรลจดมงหมายทไดรวมกนก�าหนด
ขนนน
2.4 การตระหนกในสมาชกภาพของตนและ
ผอนเมอแรกรวมตวกนคนเรมมปฏสมพนธเกดความ
เกยวของกน (Involvement)มการใหความรวมมอกน
(Participation)จนเกดความเขาใจซงกนและกนยอมรบ
ความแตกตางของสมาชกแตละคนและยอมรบวาคน
อนทไมไดอยในกลมกไมเหมอนกบสมาชกของกลมเกด
การเหนคณคาของกนและกนในการรวมกนเพอบรรล
เปาหมายมความรสก“เรา”“พวกเรา”“ของเรา”เกดขน
และตระหนกในสมาชกภาพของตนและสมาชกคนอนๆ
โดยเกณฑ ก�าหนดการเปนกลมน จงสามารถ
ก�าหนดนยามของกลมใหความชดเจนไดดงน
“กลมเปนการรวมตวของบคคลตงแตสองคน
ขนไป มปฏสมพนธตอกน ท�าใหเกดรปแบบของ
ความสมพนธตอกนอยางชดเจน ตางตระหนกใน
สมาชกภาพมการพงพาและมอทธพลตอกนรวมกน
ด�าเนนการเพอบรรลจดมงหมายรวมกนและตางกได
รบความพงพอใจจากการเขารวมกลม”
แนวทางการวเคราะหกลม:ประเดนศกษาพลงกลม
เมอใดกตามทคนตงแตสองคนขนไปมารวมกน
และเรมมปฏสมพนธตอกน ความแตกตางระหวาง
บคคลกจะปรากฏใหเหน จากการแสดงพฤตกรรม
ตางๆ จนเกดเปน แบบแผนของความสมพนธคงท
คอโครงสรางของกลม โครงสรางของกลมจงมหลาย
โครงสรางซงเทากบมตทท�าใหเกดความแตกตางนนเอง
ในกลมทกกลมจะมโครงสรางของกลมในมตตางๆรวม
กนหากแตรายละเอยดของพฤตกรรมในโครงสรางนน
ยอมแตกตางซงกจะเปนเอกลกษณของแตละกลม ดง
โครงสรางอาคาร หรอรปแบบบานทเปนอยางเดยวกน
แตเจาของบานแตละบานยอมตกแตงบานของตนตาม
สภาพของตนจนบานในรปแบบเดยวกนมเอกลกษณ
ของตนขนมา
ประสทธภาพของกล มนนขนกบพลวตกล ม
หรอพลงทเกดจากปฏสมพนธของสมาชกในมตตางๆ
หรอโครงสรางดานตางๆ ของกลม การไดสงเกตและ
วเคราะหพฤตกรรมของกลมตามองคประกอบ และ
โครงสรางหลกของกลมจะชวยใหเกดความเขาใจกลม
และหาทางเพมประสทธภาพของกลมโดยมงพจารณา
กระบวนการกลมวาด�าเนนไปในลกษณะใด มผลตอ
ประสทธภาพของกลมในทางใด กลมควรไดรบการ
ออกแบบหรอ การชวยเหลอในรปแบบใดบาง จงจะ
เปนกลมทมประสทธภาพ เปนตน นบเปนประเดน
ศกษาทส�าคญประเดนหนงของวทยาการพลวตกลม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
09
บทความนมงเสนอการวเคราะหองคประกอบ
และโครงสรางหลกของกลมดงน
1.จดมงหมายกลม:แนวน�าพฤตกรรม
สมาชกกลม
จดมงหมายของกลมเปนองคประกอบส�าคญ ท
ไดมาจากการมปฏสมพนธของสมาชกกลมและเปนสง
ทสมาชกกลมตองตระหนกและยดถอในการด�าเนนการ
ตลอดจนใชเปนเกณฑการวดสมฤทธผล
กลมทกกลมทเกดขนจ�าเปนตองมจดมงหมาย
ของกลม และการด�าเนนงานหรอด�าเนนกจกรรมกลม
ตองด�าเนนไปในทศทางทกลมไดตงจดมงหมายไว จด
มงหมายของแตละกลมยอมแตกตางกนไปตามปจจย
ตางๆของกลมอาทพนธกจขนาดและบรบทอนๆ
เชน จดมงหมายของกลมขนาดใหญ และเปนกลม
เปด หรอกลมทมพนธกจเกยวของกบบคคลอนหลาย
ฝาย มกเขยนเปนลายลกษณอกษร และประกาศให
สาธารณชนทราบ สวนกลมเลก กลมปด อาจมจดมง
หมายทรวมรบรกนเอง เปนตนจดมงหมายของกลมม
หลายระดบดงทเรยกกนในชอตางๆ ไดแก วสยทศน
เปาหมาย หรอ วตถประสงค เมอจดมงหมายหนง
ประสบความส�าเรจแลวกจะมจดมงหมายอกระดบหนง
เขามาแทนท
จดมงหมายของกลม ม 2 ลกษณะ คอ (1)
จดมงหมายเพอภาระหนาท (Task goal) ไดแก จด
ม งหมาย เกยวกบการด�าเนนงานตามภาระหนาท
ของกลมไดส�าเรจลลวงไป เชน เพอจดนทรรศการ
ยาเสพตดเพอรวมหาทางลดขยะในทท�างานเพอรวม
กนหาแนวทางการเพมคะแนนสอบ เปนตน ซงจะ
ท�าใหสมาชกมพฤตกรรมเกยวกบการใชความร ความ
สามารถ การทมเท สมรรถภาพทเกยวกบภาระงาน
ของกลม เปนตน (2) จดมงหมายเพอการด�ารงกลม
(Maintenancegoal)ไดแกจดมงหมายทเกยวกบการ
สรางความเหนยวแนนในกลมการสรางบรรยากาศของ
กลมใหมเสนหแกสมาชกซงจะท�าใหสมาชกมพฤตกรรม
เกยวกบการเออเฟอเผอแผเอออาทรการยอมรบใสใจ
ใหเกยรตมอารมณขนประนประนอมทมเทเสยสละ
เปนตน
โดยหลกการของกล มแลว ทกกล มตองมจด
มงหมายทงสองลกษณะใหสมดลกนจงเปนภารกจของ
สมาชกทกคนตองรวมกนถวงดลใหเกดสมดล เพราะ
หากกลมเนนจดมงหมายเพอภาระหนาทมาก กจะ
ท�าใหไดผลผลตสง แตขวญและก�าลงใจของสมาชกจะ
ออน เชนเดยวกบทการเนนจดมงหมายเพอการด�ารง
กลม กจะท�าใหสมาชกมความสขสบายใจในกลม แต
ผลผลตกลบลดลง และหากเปนเชนน พฒนาการของ
กลมกจะเปลยนแปลงไปในทางลบไดเชนสมาชกทอแท
ขาดก�าลงใจรบผดชอบหนกเกนไปหรอผลผลตตกต�า
จนไมเปนทยอมรบอกตอไป เปนตน การสรางสมดล
ระหวางจดมงหมายเพอภาระหนาทและจดมงหมาย
เพอการด�ารงกลมจงสะทอนถงภาวะผน�าของหวหนา
หรอสมาชกกลมได
นอกจากน สมาชกทอยในกลมแตละคน จะม
จดมงหมายสวนตน (Individual goal) เชนกน เชน
ตองการสรางความสนทสนมกบหวหนา ตองการสทธ
พเศษบางประการสมาชกจะประพฤตปฏบตเพอบรรล
จดมงหมายสวนตน และหากค�านงถงจดมงหมายสวน
ตนจนลมจดมงหมายของกลม การด�าเนนการตางๆ
ของกลมกยากจะประสบความส�าเรจ ทงยงกอใหเกด
ญตตซอนเงอน หรอความในใจ (Hidden agenda)
ท�าใหการด�าเนนการกลมมความซบซอนและยงยาก
มากขนเชนมงเอาชนะกนจนลมประโยชนและโทษทจะ
เกดจงเปนเรองทาทายภาวะผน�าของสมาชกทจะสราง
แนวทางใหจดมงหมายสวนตวของสมาชกสอดคลองกบ
จดมงหมายของกลม เมอกลมประสบความส�าเรจตาม
จดมงหมายของกลมสมาชกกตองไดรบการตอบสนอง
จดมงหมายสวนตวของตนดวยเชนกน
โดยหลกการส�าคญ จดมงหมายของกลมตองได
มาจากการมสวนรวมของสมาชก ซงการมสวนรวมน
จะเปนการมสวนรวมโดยตรงหรอการมสวนรวมโดย
ออมนนขนกบความเหมาะสมของกลม นอกจากน
การท�าใหสมาชกเกดการยอมรบในจดมงหมาย และม
ความกระจางแจงในจดมงหมายกเปนปจจยส�าคญใน
การท�าใหจดมงหมายมโอกาสประสบความส�าเรจรวม
ทงลกษณะของจดมงหมายทควรตองมความสมเหต
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
010
สมผลเฉพาะเจาะจงสามารถวดไดตรวจสอบไดและ
ตอบสนองความตองการของสมาชกดงไดกลาวมาใน
ตอนตน
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
เกยวกบจดมงหมายของกลมดงน
1.จดมงหมายของกลมไดมาดวยการมสวนรวม
ของสมาชกหรอไมรปแบบของการมสวนรวมมลกษณะ
เปนอยางไรใครบางทมสวนรวมจ�านวนผทมสวนรวม
มากกวาผไมมสวนรวมเพยงใด
2.จดมงหมายของกลม มทงลกษณะเพอภาระ
หนาท และเพอการด�ารงกลมหรอไม จะตรวจสอบวา
เหมาะสมกบกลมไดอยางไร
3.ลกษณะของจดมงหมายทก�าหนดมความเปน
ไปไดเพยงใด สามารถก�าหนดวธการด�าเนนงาน และ
การประเมนผลไดหรอไม
4.จดมงหมายของกลมตอบสนองความตองการ
สวนตวของสมาชกดวยหรอไมในกลมมสมาชกทยดจด
มงหมายสวนตนมากกวาจดมงหมายของกลมหรอไม
กลมมวธการจดการอยางไร
5.สมาชกไดเขาใจถงจดมงหมายของกลมหรอ
ไมระดบใดมความเขาใจผดหรอเจตคตในทางใดหาก
เปนไปในทางลบจะแกไขไดอยางไรการยอมรบจดมงหมาย
อยระดบใด
6.มวธการสรางก�าลงใจใหสมาชกรวมกนท�างาน
เพอบรรลจดมงหมายไดอยางไรมการสรางอดมการณ
ใหยดจดมงหมายกลมยงกวาจดมงหมายสวนตนหรอ
ไมดวยวธใด
2.โครงสรางทางอ�านาจ(Powerstructure):
การใชอทธพลเหนอผอน
อ�านาจ หมายถง ความสามารถทจะควบคม
พฤตกรรมบางอยางของคนอนได ดงนนอ�านาจจะ
มความสมพนธอยางใกลชดกบความเปนผน�า หรอ
ภาวะผน�าของสมาชกและการเปนผน�าและผตามใน
กลมทกกลมจะมการจดระบบอ�านาจอย 2 รปแบบ
คอ(1)ระบบอ�านาจโดยธรรมชาตเปนอ�านาจทมโดย
ธรรมชาตของคนบางคนเชนบางคนจะมอทธพลเหนอ
กวาบางคนในดานความคดคานยมความเชอหรอการ
แสดงออกทางพฤตกรรมซงกลาวไดวามภาวะความเปน
ผน�าทเหนอกวานนเองสวนระบบอ�านาจอกรปแบบหนง
คอ(2)ระบบอ�านาจทเปนทางการอ�านาจในระบบนจะ
ไดมาดวยต�าแหนงเชนต�าแหนงผอ�านวยการโรงเรยน
ยอมมอ�านาจสงสด ผอ�านวยการโรงเรยนจะเปนผใช
อ�านาจในต�าแหนงทตราไวเปนลายลกษณอกษร หรอ
เปนกฎหมาย นอกจากนกจะมการก�าหนดต�าแหนงท
มอ�านาจลดหลนลงไประบบอ�านาจทเปนทางการนจะ
แสดงใหสมาชกกลมทราบโดยโครงสรางสายงานของ
หนวยงาน
ฐานอ�านาจ หรอ สงทจะท�าใหบคคลมอ�านาจ
หรออทธพลเหนอผอนนอกจากต�าแหนงซงใหอ�านาจ
ตามกฎหมายเปนอ�านาจแบบทางการแลวสงทท�าให
บคคลมอ�านาจโดยธรรมชาตทส�าคญม3ฐานไดแก
ก.ก�าลง ตามทเคยไดยนวา “ก�าลงคออ�านาจ”
ก�าลงในทนจะหมายถงก�าลงกายก�าลงอาวธก�าลงสต
ปญญา ก�าลงจากการมเครอญาต/เครอขาย ตลอดไป
ถงก�าลงใจ
ข.ทรพยากร หมายถง เงน สงแทนเงน ทอง
อญมณสงมคา/คณคาเชนชอเสยงเกยรตยศทรพยากร
เหลานเปนทพงปรารถนาของคนหมมากผใดครอบครอง
ไวยอมน�ามาเปนสงแลกเปลยนเปนรางวลหรอลงโทษ
ดวยการลดละการใหผมทรพยากรจงเปนผมอ�านาจ
มอทธพลไดโดยไมยาก
ค.ความร“ความรคออ�านาจ”ไมวาจะเปนความ
รในศาสตรใดเรองใดความรในเรอง“คน”รจกรใจเขาถง
สรางเสนหดงดดใจ ตลอดถง การรถงสถานการณใด
เหมาะแกการปฏบตอยางไร กยอมสรางอทธพลเหนอ
ผอนไดโดยงาย
โดยเหตทฐานอ�านาจมมากมายเชนน สมาชก
ทกคนในกลมสามารถฝกฝนและพฒนาตนเอง เพอ
สรางฐานอ�านาจใหกบตนเองได เชน ตดตามขาวสาร
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
011
ใหทนเหตการณสรางสมบคลกภาพใหมเสนหรวบรวม
สมครพรรคพวก ศกษาเรองใดเรองหนงให “รกระจาง
เพยงอยางเดยว”อยางใดอยางหนงหรอหลายอยางก
สามารถเปนผมภาวะผน�า หรอมอทธพลเหนอผอน
ได ซงเปนอ�านาจโดยธรรมชาตทไมมวนหมดวาระไป
ตามต�าแหนงเหมอนอ�านาจโดยทางการนบเปนอ�านาจ
ทแทจรงทมอยในตวบคคล หรอแมแตสมาชกกลมท
หาโอกาสหรอมโอกาสไดเกยวของหรอใกลชดกบผ
มอ�านาจ กอาจกลายเปนผมอ�านาจขนมาไดเชนกน
อ�านาจประเภทนเปนอ�านาจทไดมาดวยการอางอง
เหมอนดาวเคราะห มแสงสวยงามเพราะรบแสงจาก
ดาวฤกษนนเอง จะเหนวาในกลมมฐานอ�านาจทเออ
ใหบคคลแสดงอทธพลเหนอผอนใหรวมมอรวมใจรวม
คดรวมท�าเพอไปสเปาหมายหลายประเภท
ในกลมทมการก�าหนดต�าแหนงไวอยางชดเจนผ
ครองต�าแหนงนนกจะเปนผใชอ�านาจในกลมทส�าคญถา
เปนต�าแหนงสงสดกจะเปนหวหนากลมทเปนทางการ
สวนสมาชกคนอนๆทกคนตางกมฐานอ�านาจอยางใด
อยางหนงเหมอนกนทกคนหมายความวาสมาชกกลม
ทกคนสามารถแสดงภาวะผน�าของตนไดโดยใชอ�านาจท
เขามอยนนสรางอทธพลเหนอผอนจะเหนวาอ�านาจใน
กลมนนมการเคลอนไหวเปลยนแปลงไปตามภาวะผน�า
ของสมาชกกลมนนเองอ�านาจไมไดผกพนอยแตเพยง
ต�าแหนง กลมทสมาชกมภาวะผน�าสงยอมมโอกาสใน
การเพมประสทธภาพในทกดานของกลมไดดกวา
โดยปกตหวหนาจะเปนผ ใชอ�านาจในกล มท
ส�าคญมผลตอการใชอ�านาจของผอนหรอมผลตอการ
แสดงภาวะผน�าของบคคลอนไปดวย ภาวะผน�าของ
หวหนากลมจงสะทอนใหเหนถงการสรางบรรยากาศท
เออใหสมาชกของกลมไดใชศกยภาพทเหนอกวาของตน
เพอความเจรญงอกงามของกลมนอกจากนพฤตกรรม
ของสมาชกอนๆ ทมตอหวหนาหรอผมอ�านาจ เชน
สภาพออนนอม แขงกราว ประจบ ตอหนาแบบหนง
ลบหลงอกแบบหนง กจะสะทอนใหเหนภาวะผน�าของ
หวหนาดวยเชนกน
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
โครงสรางทางอ�านาจของกลมดงน
1.ระบบอ�านาจแบบทางการมใครเปนศนยกลาง
มฐานอ�านาจอะไรบาง
2.ระบบอ�านาจธรรมชาตหรออ�านาจแฝง ม
ใครเปนศนยกลางมฐานอ�านาจเปนอะไรบางมการใช
อ�านาจเพอมอทธพลเหนอผอนอยางไรบาง
3.อ�านาจแบบทางทางการและอ�านาจตาม
ธรรมชาตสงเสรมหรอขดแยงกนอยางไร
4.มการใชอ�านาจแบบใด ประชาธปไตย หรอ
เผดจการหรอปลอยตามสบายหรอผสมผสาน
5.ปฏกรยาของสมาชกทมต อผ มอ�านาจทง
ทางการและธรรมชาตเปนอยางไรแตกตางหรอเหมอน
อยในสภาวะยดโยงกนไดมากนอยเพยงใด
3.โครงสรางทางบทบาท(Rolestructure) :
ภาระหนาทเพอไปสเปาหมาย
บทบาทหมายถงแบบแผนของความประพฤต
ของสมาชกทกล มคาดหวงจะใหเปนตามต�าแหนงท
ครอบครองอยสมาชกทอยในกลมยอมมหลายบทบาท
ตามภาระหนาททรบผดชอบเชนผอ�านวยการโรงเรยน
นอกจากจะมบทบาทตามต�าแหนงนแลวยงมบทบาท
ในการเปนผบงคบบญชาของคณะคร มบทบาทในการ
จงใจ ใหครปฏบตหนาทของตนอยางเตมศกยภาพม
บทบาทเปนผใตบงคบบญชาของอธบดบทบาทเปนคร
ของนกเรยนบทบาทของสามและภรรยา บทบาทเปน
พอและแมของลกฯลฯดงทเคยไดยนวา “คนเราสวม
หมวกหลายใบ”
บทบาทเปนเรองของภาระหนาทตามต�าแหนง
ม 2 ลกษณะ คอ (1) บทบาทตามต�าแหนง (Role
incumbent) เปนบทบาทหนาทมการก�าหนดไว
พรอมกบต�าแหนงทบคคลจะมาถอครองเปนบทบาทท
ศกษาไดชดเจนสวนอกบทบาทหนงคอ(2)บทบาทท
คาดหวง(Roleexpectation)เปนการประพฤตปฏบต
ตามภาระหนาทของต�าแหนงทเปนไปตามความคาด
หวงของผอนทเปนสมาชกในกลมเองหรอคนนอกกลม
กไดในฐานะทบคคลเขามารบต�าแหนงใดต�าแหนงหนง
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
012
กจะตองมบทบาทตามต�าแหนงและขณะเดยวกนกจะ
ถกคาดหวงวาเมอด�ารงต�าแหนงแลว ควรจะมบทบาท
เรองใดอยางใดรวมดวยหากบคคลประพฤตปฏบต
ตามบทบาทตามต�าแหนงไดดยอมมผลการประเมนท
ดไมถกปลดจากต�าแหนงและหากประพฤตปฏบตตาม
บทบาททคาดหวงไดดกยอมเปนนยมชมชอบรกและ
ศรทธาจากผเกยวของ
การแสดงบทบาทเปนสวนหนงของขบวนการ
ปฏสมพนธ มากกวาจะเปนเรองของคณลกษณะ
หรอบคคลจะสวมบทบาทใดกตอเมอมปฏสมพนธ
กบคปฏสมพนธของตนเชนจะสวมบทบาทแมเมอม
ปฏสมพนธกบลก เปนครเมอมปฏสมพนธกบศษย
โดยทหนาทของบทบาทหนงจะเปนสทธของอกบทบาท
หนง เชน หนาทของคร ตองจดสถานการณเรยนรให
นกเรยนไดเรยนรงายขนสทธของนกเรยนกคอเรยนรได
งายขนจากสถานการณการเรยนรทครวางโครงสรางให
ขณะเดยวกนครกมสทธในการวากลาวตกเตอนก�าหนด
เงอนไขใหนกเรยนปฏบตตามได และนกเรยนกตอง
มหนาทปฏบตตามครเปนตน
การทบคคลจะปฏบตตามบทบาทของตนไดด
เพยงใดนนขนกบปจจยหลายประการอาทเชนบทบาท
นนตรงกบบคลกภาพหรอความตองการของตนบคคล
ยอมมความกระตอรอรนทจะปฏบตตามบทบาท และ
ปฏบตไดตามความคาดหวงมากกวา บรรยากาศของ
กลมและอทธพลของกลม กเปนปจจยใหบคคลปฏบต
ตามบทบาทไดดเพยงใด เชน นกเรยนทยายมาอย
โรงเรยนใหมสภาพของโรงเรยนบคลกภาพของครวธ
การสอนปฏสมพนธกบเพอนนกเรยนเปลยนไป ยอม
ท�าใหบทบาทของนกเรยนเปลยนไปดวย การใสใจ
สงเกตปจจยทสงผลตอการแสดงบทบาทของสมาชก
กลมจะชวยใหสมาชกกลมปฏบตตามบทบาทไดอยาง
เหมาะสมนนเปนแนวทางในการเพมผลผลตและสราง
ชอเสยงใหกลมได
โดยธรรมชาตทสมาชกกลมจะมคนละหลาย
บทบาทแตละบทบาทแปรเปลยนไปตามคปฏสมพนธ
ทงการปฏบตตามบทบาทยงเกยวของกบความคาดหวง
ทงทคาดเดาไดและคาดเดาไมได และปจจยเกยวกบ
การแสดงบทบาทกยงมหลากหลายปจจย จงมโอกาส
ทจะเกดความขดแยงในบทบาทขนหลายลกษณะ เชน
ความขดแยงระหวางบทบาทกบบคลกภาพ ความขด
แยงระหวางบทบาททคาดหวงและบทบาททปฏบต
จรง ความขดแยงระหวางบทบาททบคคลตองมหลาย
บทบาทนอกจากนยงมโอกาสสบสนตอบทบาท(Role
ambiguity)เนองจากบทบาททตนคาดหวงกบบทบาท
ทตนตองปฏบตไมสอดคลองกน เปนตน จงนบเปน
เรองททาทายตอการท�างานกลมทจะลดปญหาเหลานให
นอยลงเพอใหสมาชกไดแสดงบทบาทไดอยางเหมาะสม
ทจะเออตอความเจรญงอกงามของตนและกลมตอไป
อยางไรกตามสมาชกในกลมมกจะแสดงบทบาท
ใน3ลกษณะตามลกษณะของจดมงหมายกลมไดแก
1) กลมสมาชกผแสดงบทบาทในการชวยเหลอ
ผอนใหบรรลเปาหมายจะแสดงพฤตกรรมหรอบทบาท
ทเกยวของกบการมงงานหรอบทบาทเพอภาระหนาท
(Task oriented role) กลมนจะเอาจรงเอาจงกบการ
เอาชนะอปสรรคสรางสรรคงานท�างานใหส�าเรจแสดง
พฤตกรรมการมสวนรวม การใหขอเทจจรง การชแจง
เหตผล การสรปประเมนผล ก�าหนดมาตรฐาน และ
ปฏบตการ
2)กลมสมาชกทแสดงบทบาททมงการด�ารงกลม
(Maintenance oriented role) จะแสดงพฤตกรรมท
เปนบทบาทของการชวยใหกลมด�ารงอยไดโดยไมแตก
สลาย มการสรางอารมณขน ความฮกเหม ใหก�าลง
ใจกระตนเรงเราประสานประนประนอมเอออ�านวย
ความสะดวกเปนตนและ
3)กลมสมาชกทแสดงบทบาททมงตนเอง(Self
oriented role)จะมพฤตกรรมเปนผขดขวางตอตาน
ครอบง�าเรยกรองความสนใจแสวงหาการยอมรบหรอ
หลบหลกแยกตวโดดเดยวออกจากกลมเปนตนกลม
ควรมวธการใหบทบาททงสามลกษณะในกลมสมดล
เพยงพอทจะท�าใหกลมอยไดงานส�าเรจคนเปนสข
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
013
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
โครงสรางดานบทบาทในกลมดงน
1.สมาชกกลมแตละคนแสดงบทบาทประเภท
ใดภาระหนาทด�ารงกลมหรอสวนตวอตราสวนของ
สมาชกเหลานนสะทอนภาพกลมดานใด
2.สมาชกมความเขาใจในบทบาทของตนได
ชดเจนเพยงใดบทบาทนนสอดคลองกบความตองการ
บคลกภาพเพยงใดมแนวทางสงเสรมสนบสนนอยางไร
3.สมาชกมความขดแยงในบทบาทบางหรอไม
เปนความขดแยงประเภทใดมวธการแกไขใดบาง
4.สมาชกสวนใหญมบทบาททปฏบตสอดคลอง
กบบทบาททคาดหวงมากนอยเพยงใด มรางวลหรอ
หลกฐานใด
5.บรรยากาศของกล ม เออใหสมาชกแสดง
บทบาทของตนไดอยางเหมาะสมมากนอยเพยงใดม
แนวทางสงเสรมแกไขอยางไรบาง
4.โครงสรางทางปทสถาน(Normstructure):
มาตรฐานความประพฤตของกลม
ปทสถานหมายถงแบบแผนของความประพฤต
ทกลมก�าหนดไวใหเปนมาตรฐาน หรอกฎเกณฑให
สมาชกไดยดถอและปฏบตตามในสถานการณตางๆ
ปทสถานจะแสดงถงความเชอและความตองการของ
สมาชกสวนใหญวาพฤตกรรมใดควรปฏบตหรอไมควร
ปฏบต มทงลกษณะทเปนทางการ คอแจงใหสมาชก
ทราบดวยลายลกษณอกษร หรอดวยค�าพดทเปน
ทางการ และปทสถานบางลกษณะเปนวถปฏบตของ
กลมทสบตอกนมา รบรและเรยนรดวยตนเอง หาก
สมาชกคนใดไมยอมปฏบตตามปทสถานของกลม มก
ถกเรยกวา ผเบยงเบน หรอ นอกคอก อาจมความ
พยายามของกลมทจะเกลยกลอมใหกลบเขากลมหรอ
ลงโทษเพอใหปรบพฤตกรรมใหสอดคลองกบปทสถาน
กลมตอไป โดยปกตสมาชกกลมจะมพฤตกรรมคลอย
ตาม(Conformity)กบปทสถานของกลมปทสถานจง
เปนสงทบรณาการ การกระท�าของสมาชกใหเปนแบบ
อยางเดยวกนท�าใหกลมมลกษณะพเศษจากกลมอนๆ
ซงตางกบบทบาททจะท�าใหมความแตกตางกนตามสทธ
และหนาทปทสถานแตละดานมระดบของความคาด
หวงใหสมาชกปฏบตตามหลายระดบ เชน “นาจะท�า”
“ควรจะท�า”“ตองท�า”เปนตน
ปทสถานเปนสงทพฒนาขนมาจากปฏสมพนธ
ของสมาชกในกลมไมใชสงทไดมาจากภายนอก จง
ไมใชเรองทคนภายนอกจะเปนผบอกใหปฏบตหรอตง
กฎเกณฑใหปฏบตไดแตเปนผลมาจากปฏสมพนธของ
สมาชกในกลม ทจะท�าใหเกดปทสถานของกลม ทนา
ยกยองชนชมมมาตรฐานเปนสากลหรอไมเพยงใด
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
โครงสรางดานปทสถานของกลมดงน
1.ปทสถานของกลมทเปนทางการ และไมเปน
ทางการมเรองใดบาง
2.มเรองใดทกลมไมยอมใหปฏบต หรอปฏบต
ได
3.ปทสถานของกลมเปนปทสถานทอยในเกณฑ
มาตรฐานหรอไม
4.ปทสถานทกลมยดถอน ท�าใหสมาชกอยใน
กลมดวยความสขหรอไมเปดโอกาสใหสมาชกไดพฒนา
ปทสถานไดหรอไม
5.สมาชกปฏบตตามปทสถานของกล มมาก
นอยเพยงใดมสมาชกทเปนผเบยงเบนมากนอยเพยงใด
สมาชกกลมไดแกปญหานอยางไร
5.โครงสรางทางการสอสาร(Communication
structure):ความเชอมโยงของสมาชก
การสอสารหมายถงแบบแผนการตดตอสอสาร
กนภายในกลม การสอสารเปนหวใจของกระบวนการ
กลม เปรยบเสมอนสะพานเชอมคนในกลมเขาดวยกน
โดยปกตสมาชกภายในกลมจะมการแลกเปลยนขาวสาร
ซงกนและกน มการสอสารเพอประสานงาน เพอการ
สงการ เพอใหงานบรรลตามเปาหมายหากปราศจาก
การสอสารแลว ความเปนกลมยากทจะเกดหรอยาก
ทจะด�ารงอยได รวมทงประสทธภาพของกลมขนกบ
ประสทธภาพของการสอสารในกลม นอกจากนมผล
การวจยทเกยวกบอทธพลของการสอสารทงเปนระดบ
ขอเทจจรง เชนบคคลทเปนศนยกลางของการสอสาร
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
014
ในกลมสะทอนภาพวามภาวะผน�าสง สมาชกทไดรบ
การสอสารจากกลมมากจะมความภกดตอกลมสงกวา
สมาชกทไดรบขาวสารจากกลมในระดบใกลเคยงกนม
แนวโนมจะมความสมพนธทแนนเหนยวและขอเทจจรง
ทสะทอนถงการสอสารในกลมทอาจสรางความรกความ
เขาใจและความรวมมอภายในกลมและการสอสารทม
อทธพลทางลบตอกลม การเขาใจเรองของการสอสาร
อยางชดเจนจนสามารถออกแบบการสอสารในกลมให
เหมาะสมกจะสามารถน�าไปพฒนาศกยภาพของกลม
ไดดวย
โดยธรรมชาตในกลมจะมทงโครงสรางการสอสาร
แบบเปนทางการและแบบไมเปนทางการหรอแบบโดย
ธรรมชาต
1)โครงสรางการสอสารแบบทางการมกเปนไป
ตามโครงสรางของอ�านาจทเปนทางการมการสอสาร
หลายลกษณะไดแก การสอสารจากผมต�าแหนงสงสผ
มต�าแหนงต�ากวามกเปนเรองของการใหนโยบายแนว
ปฏบตการสงงานการก�ากบควบคมการสอสารจาก
ผมต�าแหนงต�าสผมต�าแหนงสงกวาจะเปนการสอสาร
ในเรองของการเสนอขอมล ขอแนวปฏบต ขออนญาต
หรอขออนมต และการสอสารกนในผมต�าแหนงระดบ
เดยวกนซงเปนเรองของการขอความรวมมอประสานงาน
2) โครงสรางการสอสารแบบไมเปนทางการ ก
จะเกยวของกบโครงสรางทางอ�านาจทไมเปนทางการ
เชนกน เชน คนทมสถานภาพใกลเคยงกนมกมการ
สอสารกนมากกวาคนทมภาวะผน�าในเรองใดมกไดรบ
การสอสารในเรองทเกยวของมากกวานอกจากนกลม
คนทมความชอบพอกนเปนสวนตว คานยมเปนอยาง
เดยวกนมกมการสอสารกนมากกวาทงยงมแนวโนมท
จะคลอยตามกนมากกวาการสอสารในรปแบบนขนกบ
ปจจยหลายประการและยากจะหากฎเกณฑตายตวได
ตองอาศยประสบการณของบคคลในการตงขอสงเกต
คาดเดาและเกบขอมลหรอวจยเพมขน
ปจจยทเกยวของกบการสอสารมหลายประเภท
การออกแบบการสอสารใหเหมาะสมกบกลมตองใช
หลกการการสอสารบนพนฐานของการเคารพในความ
เปนเอกตบคคลและการเทาเทยมกนในสมาชกภาพ
ของกลม การยอมรบ ใหเกยรตกนและเหนคณคาใน
กนและกน ในอนทจะรวมกนแกปญหาหรอพฒนา
กลม หรอกลาวอยางงายวาใชหลกการพนฐานของ
ประชาธปไตยในการออกแบบโครงสรางการสอสารในกลม
เชนใหมการสอสารแบบสองทางสอสารเปนเครอขายใน
รปแบบทจะท�าใหเกดความเขาใจการรบรโดยชดเจน
และทวถงจดโอกาสใหมการสอสารทกชองทางสมาชก
พฒนาทกษะการสอสารทงการพดการเขยนการอาน
อยางชดเจน ตรงไปตรงมา มการรบฟงอยางแทจรง
มการปองกนและแกปญหาการสอสารกนดวยญตต
ซอนเรน อนเปนการสอสารทมงสจดมงหมายสวนตว
หรอจดมงหมายของกลมยอยในกลมใหญเปนตน
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
โครงสรางดานการสอสารในกลมดงน
1.กล มมรปแบบการสอสารเปนแบบใดบาง
ทางการ/ไมเปนทางการ สอสารทางเดยว/สองทาง
เลอกใชเครอขายการสอสารแบบใดรปแบบทใชตายตว
หรอมความยดหยน
2.วธการการสอสารเปนแบบใดบาง( ประชม
ประกาศ บอกกลาว อภปราย รบฟงความคดเหน)
สมาชกรบทราบโดยทวถงหรอไม มการทบทวนเพอ
ความเขาใจอยางกระจางหรอไม มความชดเจนเพยงใด
และโปรงใสหรอไม
3.การสอสารแบบทางการกบการสอสารไม
เปนทางการสงเสรมหรอขดแยงกน สมาชกคนใดเปน
ศนยกลางของการสอสารแบบไมเปนทางการสมาชก
สวนใหญและสวนนอยมทศนะตอสมาชกคนนนอยางไร
4.บรรยากาศการสอสารของกลมเปนอยางไร
บาง สมาชกมการเสนอความคดเหนอยางตรงไปตรงมา
หรอไมมการรบฟงกนในทกฝายหรอไมมการสงเสรม
ใหมการการสอสารอยางเปดเผยและโปรงใสหรอไม
5.มขาวลอในกลมมาก/นอยสวนใหญเรองอะไร
มความพยายามจดการกบขางลออยางไร
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
015
6.โครงสรางทางสงคมมต (Sociometric
structure):กลมเลกในกลมใหญ
โครงสรางดานนจะพจารณาความสมพนธของ
สมาชกในกลม เชน ใครชอบพอกบใคร ใครกบใครไม
ชอบพอกน ซงเปนเรองเกยวกบ ความรสก อารมณ
หรอเจตคตของสมาชกทมตอกนและกนแมวาสงเหลา
นจะมเหตผลหรอไมมเหตผลกตามและแมวาความรสก
และอารมณจะเปนสงทเปลยนแปลงไดงายแตกมความ
เชอถอไดวามอยจรงและสงผลตอความสมพนธสวนตว
ของสมาชก และสามารถทจะขยายออกไปเปนความ
สมพนธเปนกลมเลกๆ ในกลมใหญ ซงความสมพนธ
เชนน จะเปนสงทเกอกลกลมหรอเปนอปสรรคตอ
ประสทธภาพของกลมได
สมาชกในกลมบางคนอยอยางโดดเดยวบางคน
สมพนธใกลชดกนในกลมเลกๆและไมสนใจสมาชกอน
บางกลมเลกมสายสมพนธทดกบกลมเลกอนทอยกลม
เดยวกนแตบางกลมเลกกลบตงตนเปนปฏปกษกบกลม
อน บางกลมเลกนอกจากแสดงความเปนปฏปกษแลว
ยงมการแสวงหาสมาชกใหมเพมหรอหาแนวรวมดวย
เจตนาบางประการ ความสมพนธภายในกลมมหลาก
หลายรปแบบยากจะก�าหนดแตกระบวนการเชนนกอให
เกดสงทวงการบรหารการปกครองเรยกวา “การเมอง”
ซงมทงการเมองในกลมหรอในองคกร และการเมอง
ระหวางองคกร การใสใจสงเกตสภาพความสมพนธท
ไมเปนทางการของสมาชกในกลมกจะท�าใหเขาใจความ
จรงแทของกลมไดมากขน
ในการท�างานกลมจงมแนวทางทควรพจารณา
โครงสรางดานสงคมมตในกลมดงน
1.กลมมความเปนน�าหนงใจเดยวกนหรอไม
ตางแสดงและรกษาความเปนเอกลกษณของกลมหรอ
ไม มการสอสารอยางตรงไปตรงมาหรอไม อดทนตอ
ความขดแยงและหาทางแกไข หรอถอยหางไมรบผดชอบ 2.มกลมเลกในกลมใหญหรอไม แตละกลมม
ความสมพนธกนอยางไร มสมาชกผใดเปนผประสาน
ระหวางกลมเลกๆเหลานนหรอไมมการเมองระดบใด
3.สมาชกแตละคนมความสมพนธกนเปน
อยางไรใครสนทสนมกนใครเปนศนยกลางของกลม
ใครมอทธพลเหนอผอนมากกวาสวนตวเขาจงรกภกด
ตอกลมหรอเปนปฏปกษ
การท�างานรวมกนดวยพลงกลม : เพอเพม
คณคาในชวตเพมประสทธภาพของงาน
การวเคราะหโครงสรางกลมดวยการสงเกต
พฤตกรรมของสมาชกในกลมตามทไดกลาวมาน เปน
รากฐานส�าคญในการท�างานกลมไมวาจะเปนลกษณะ
ของกลมท�างาน ทรวมกนท�าในหนวยงาน ในองคกร
หรอการท�างานเฉพาะกจทแยกเปนงานโครงการ งาน
กลม 5ส งานกลมคณภาพ หรอทมงาน “สรางเครอ
ขาย”หรอท�างานกลมตามวธการของวชาชพเชนกลม
แนะแนวกลมใหค�าปรกษากลมฝกอบรมกลมบ�าบด
รกษา ภายใตชอตางๆทตงชอขนมาตามวตถประสงค
เฉพาะในการท�างานเชน “กลมผดแลผปวยจตเวช”
“กลมเพอนผใหค�าปรกษา” “กลมพฒนาทกษะชวต”
“กลมหยดสบบหร” และอนๆ ซงจะท�าใหเกดความ
เขาใจกล มมากขน สามารถตอบค�าถามเกยวกบ
พฤตกรรมตางๆ ของสมาชกทท�าใหเคยทอแทไมเหน
ทางออกไดอาท
ก.ท�าไมสมาชกบางคนไมใหความสนใจกบ
กจกรรมของกลมหรอท�างานเพยง“พอไป
พอมา”“พอผาน”มอะไรเปนแรงจงใจใหเขา
ท�างานแบบ“สกเอาเผากน”เชนนน
ข.ท�าไมบางคนท�าตวเหมอนมเลหกลพฤตกรรม
ไมคงเสนคงวา
ค.ท�าไมบางคนเงยบบางคนผกขาดการอภปราย
ผกขาดแมจะหอบงานไปท�าเสยแตผเดยว
ง.ท�าไมคนสองคนจงเปนขมนกบปนเขาเหน
สงตางๆแตกตางกนหรอเพยงตองการ
เอาชนะกน
จ.ท�าไมบางกลมไดรบการยอมรบจากบคคล
ภายนอกมากกวาบางกลม
ฉ.คนทหลายคนตตราวา“นอกคอก”เขาไมม
อะไรทเปนประโยชนตอกลมจรงหรอ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
016
จากตวอยางความเขาใจกล มเชนนนอกจาก
จะลดความทอแทในการท�างานกบกลมแลว ยงชวย
ใหเกดความรสกทาทายทจะท�างานกบกล มใหเกด
ประสทธภาพสงสดและมเจตคตตอกลมในทศทางทวา
“กลมสรางขนโดยมนษยเพอรบใชตามวตถประสงคของ
มนษย”และมงมนทจะสงเกตพฤตกรรมกลมปรบหรอ
วางแนวทางใหกลมไดเคลอนไหวเปลยนแปลงไปในทาง
ทเกดประโยชนสงสด
บทสรป กลมในทศนะของพลวตกล ม เปรยบเหมอน
กบชวตชวตหนง ทมการเคลอนไหวเปลยนแปลงอย
ตลอดเวลา (Never stand still) และท�าใหเกดพลง
ทจะขบเคลอนกลม ใหเกดการเปลยนแปลงในดาน
ตางๆจงสามารถใชพลงนเพอเปลยนแปลงสมาชกและ
ผลผลตของกลมนบตงแตการเพมคณคาของชวตเพม
ประสทธภาพของงาน และการบ�าบดรกษาพฤตกรรม
ดงทมนษยไดรจกใชพลงของน�าพลงลมพลงความรอน
และพลงแสงอาทตย เพอการด�าเนนชวตในดานตางๆ
มากอนหนาน
ชวตของกลมเรมขนดวยการมปฏสมพนธตอกน
และกน ในหลากหลายรปแบบทงแบบคนหนงกบคน
หนงคนหนงกบกลมหรอคนกลมเลกกบกลมใหญและ
อนๆ จนเกดเปนรปแบบทคงท ซงเรยกวา โครงสราง
ของกลม โครงสรางส�าคญของกลมทบทความไดน�า
เสนอคอโครงสรางทางอ�านาจโครงสรางทางบทบาท
โครงสรางทางปทสถานโครงสรางทางการสอสารและ
โครงสรางทางสงคมมต ทกกลมมโครงสรางของกลม
เหมอนกน แตรปแบบของโครงสรางแตละดานจะม
ความแตกตางกนจนเปนเอกลกษณของกลม
อยางไรกตามกลมและโครงสรางแตละดานของ
กลมมมมมอง 3 มต ทผศกษากลมตองพจารณาคอ
มตแรกไดแกดานกายภาพหรอรปหรอภาพของกลม
ทสงเกตเหน/ประจกษไดโดยงายเชนขนาดจ�านวน/
คณสมบตของสมาชกคอสวนทเปนโครงสรางทเปน
ทางการของกลมนนเอง มตทสอง คอ ดานจต เปน
ลกษณะหรอโครงสรางของกลมทมอยจรงแมจะสงเกต
เหนยากแตกสามารถสงเกตเหนไดมกเปนรปแบบทไม
เปนทางการมอทธพลตอกลมไมนอยกวามตแรกหาก
ละเลยกอาจสงผลตอประสทธภาพของกลมไปจนถง
ขนท�าใหกลมแตกสลายไปได และมตทสาม คอ จต
วญญาณของกลม เปนเรองทกลมสงสมตอเนองกนมา
จนเปนเอกลกษณหลกถายทอดใหสมาชกกลมแบบรน
ตอรนการศกษาวเคราะหกลมจงตองพจารณาทงสาม
มตนควบคกนไป
หลกการส�าคญทท�าใหกลมมพลวตสงสดและเปน
พลงทขบเคลอนไปในทางทพงประสงคนนนอกจากจะ
ขนกบคณสมบตคณลกษณะและสมรรถนะของสมาชก
แลวยงอยบนรากฐานของความเปนประชาธปไตยของ
สมาชกทมการยอมรบซงกนและกน ใหเกยรต เหน
คณคาแสดงพฤตกรรมดวยการรบฟงกนและกนอยาง
แทจรงใหโอกาสสมาชกไดมสวนรวมอยางจรงแทและท
ส�าคญทสดกคอกระบวนการด�าเนนกลมดงทบทความ
นไดน�าเสนอมาใหไดแนวทางในการวเคราะหกลมพอ
สรปสาระส�าคญดงน
1. เปาหมายของกลม เปนองคประกอบทส�าคญ
ควรไดมาจากการมสวนรวมอยางแทจรงของสมาชก
มกระบวนการชวยใหสมาชกยอมรบและเขาใจจดมง
หมายอยางกระจาง เพอใหสมาชกทกคนไดตระหนก
และยดมนในเปาหมายรวมกน
2. การด�าเนนงานเพอสเปาหมายเปนบทบาท
ของสมาชกทกคนทงผน�ากลมและผตามและตองการ
การสอสาร การประสานงานทออกแบบมาอยางด
ส�าหรบแตละกลม การค�านงถงการเอออ�านวยใหเกด
บรรยากาศแหงความไววางใจเพอเออใหสมาชกไดใช
ศกยภาพและแสดงบทบาททสงผลดตอจดมงหมายกลม
3. ภาวะผน�าไมใชเรองจ�ากดเพยงหวหนาแตเปน
สงทสมาชกทกคนตองพฒนา
4. ความสมพนธของสมาชกในกลมทแสดงให
เหนดวยวธสงคมมต เปนพนฐานส�าคญของความเปน
อนหนงอนเดยวกนของกลม ทอาจพฒนาไปเปนการ
เมองในกลมได และเปนปจจยทควรค�านงในการ
ออกแบบการด�าเนนกลม โดยใหสมาชกไดแสดงความ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
017
สมดลทงความเปนเอกตบคคลและการเปนสวนหนง
ของกลม
5. ปทสถานกลมเปนมาตรฐานความประพฤต
ของสมาชกในกลมทสะทอนภาพของกลมใหปรากฏตอ
สาธารณชนจงตองใสใจใหมมาตรฐานสากลจงจะท�าให
กลมเปนทยอมรบมชอเสยงในทางทดได
6. ชยชนะของกลมคอ ชยชนะของสมาชก ความ
ตองการของสมาชกควรไดรบการตอบสนองเชนเดยวกบ
จดมงหมายของกลม การสนบสนนสงเสรมสมาชกให
ไดพฒนาศกยภาพอยางสงสดเปนทงขวญก�าลงใจของ
สมาชกและเปนการสรางความเจรญงอกงามใหกบกลม
เชนกน
เอกสารอางองบหงาวชระศกดมงคล.(2555).พลวตกลมในโรงเรยน.
มหาวทยาลยนเรศวรพษณโลก.
โยธนศนสนยทธ.(2535).มนษยสมพนธ:จตวทยา
การท�างานในองคการ.พมพครงท3.กรงเทพฯ:
ส�านกพมพศนยสงเสรมวชาการ.
สทธโชควรานสนตกล.(2540).ศลปะการบงคบ
บญชา.พมพครงท3.กรงเทพฯ:ส�านกพมพ
บคแบงก.
Johnson,DavidW.andFrankP.Johnson.(1991).
Joiningtogether:Grouptheoryandgroup
skills.EnglewoodCliffs,NewJersey:
PrenticeHall.
Shaw,MarvinE.(1997).Groupdynamics:
Thepsychologyofsmallgroupbehavior.
NewDelhi:TATA,McGraw-Hill.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
018
บทน�า ผ ทสนใจเรองการปกครองสวนทองถน ยอม
ทราบดวา จดก�าเนดขององคกรปกครองสวนทองถน
ของประเทศไทยเรา คอความตองการใหมผรบผดชอบ
ในการจดการท�านบ�ารงดแลสภาพการสาธารณสขและ
สงแวดลอม ทเรมตนเมอคราวทพระบาทสมเดจพระ
จลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 ไดมพระราชด�ารส
ในทประชมเสนาบด ถงเรองความสกปรกของตลาด
ทาจนเมองสมทรสาคร
สมเดจกรมพระยาด�ารงราชานภาพจงไดมหนงสอ
ตราพระราชสหนอยท20/3990ลงวนท2สงหาคม
ร.ศ. 124 ถงพระยาพไชยสนทร ผวาราชการเมอง
ภารกจดานการสาธารณสขและสงแวดลอมของทองถน
สวฒน ตนประวต*
Suwat Tonprawat
Tasks of Local Governments in Public Health and Local Environment
* ขาราชการบ�านาญ อดตผตรวจราชการกระทรวงมหาดไทย
บทความวชาการ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
019
สมทรสาคร มความตอนหนงวา “ดวยเมอวนท 31
กรกฎาคม ร.ศ. 124 พระบาทสมเดจพระเจาอยหว
เสดจออกทประชมเสนาบด มรบสงเลาถงทไดไป
ประพาสเมองนครเขอนขนธ เมอวนท 30 กรกฎาคม
ไมเปนทพอพระราชหฤทยทไดทอดพระเนตรเหน
ถนนและตลาดเมองนครเขอนขนธโสโครกมากรบสง
วาสกปรกเหมอนตลาดทาจน ฉนนงอยทประชมรสก
ละอายใจมาก ทเมองนครเขอนขนธจะสกปรกหรอ
สะอาดกไมใชธระของเรา แตความสกปรกของตลาด
ทาจนซงสกปรกจรงส�าหรบเปนทยกตวอยางเปรยบเทยบ
ทอนทไมพอพระราชหฤทยเชนน กเสมอกรวตลาด
ทาจนดวยเหมอนกน การเปนเชนนจงรสกรอนใจมาก
เหนวา ถาไมคดอานปดกวาดจดถนนในตลาดทาจน
ใหหายโสโครกแลวจะเสยชอตงแตฉนตลอดจนผวา
ราชการเมองและก�านนผใหญบานในตลาดทาจน ซง
เปนคนดๆ ทฉนรจกอยแทบทกคน ถาตลาดทาจน
ยงสกปรกอยอยางน แมปนเสดจอกกเหนจะไมเสดจ
ตลาดและจะใหก�านนผ ใหญบานในทนนเฝากเหน
ไมไดฉนมความรอนใจอยางนจงไดมตราฉบบนมายง
พระยาพไชยสนทรเมอไดรบตราฉบบนแลวขอใหเรยก
ก�านนผใหญบานทตลาดทาจนมาประชมอานตราฉบบ
นใหฟงและปรกษากนดวาจะควรท�าอยางไร อยาให
พระเจาอยหวทรงตเตยนได”1
พระบรมราชโองการใหจดตงองคกรปกครอง
สวนทองถนชนดทมประชาชนเขามามสวนรวมในรป
แบบสขาภบาลเปนครงแรก ในต�าบลทาฉลอม เมอง
สมทรสาครนนมหลกการทก�าหนดใหประชาชนเขามา
เปน คณะกรรมการบรหาร ขององคกรปกครองสวน
ทองถนเปนครงแรก รวมกนกบก�านนผใหญบาน และ
ขาราชการสวนหนงโดยพระราชทานเงนภาษอากรทจด
เกบไดในทองถนนนเปนเงนคาใชจายในการดแลบ�ารง
รกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอยของ
ทองถน โดยเฉพาะในบรเวณตลาดทาจนและทาเทยบ
เรอ
เมอมการตรากฎหมายว าด วยสขาภบาล
กฎหมายวาดวยเทศบาลและกฎหมายวาดวยสภา
ต�าบลและองคการบรหารสวนต�าบลในเวลาตอมาโดย
ล�าดบนน กไดมการบญญตหนาทขององคกรปกครอง
สวนทองถนทกรปแบบใหมภารกจดานการสาธารณสข
การรกษาความสะอาดและความเปนระเบยบเรยบรอย
ของบานเมองมาโดยตลอด
ชวงปลายของครสตศตวรรษ 1990 (พ.ศ.
2543) เปนตนมานน ทวโลกมความตนตวเกยวกบ
เรองการดแล บ�ารงรกษาสงแวดลอมมากขนทกท
จนกระทงในคราวทมการปฏรประบบราชการทงระบบ
ของรฐบาลไทย เมอป พ.ศ. 2545 กไดมการจดตง
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมขน โดย
รวมบรรดาหนวยงานทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาต
และสงแวดลอม ทเคยกระจายอยในสงกดกระทรวง
ตางๆมารวมไวในกระทรวงเดยวกนหรอจดตงหนวยงาน
ขนใหมใหมหนาทเกยวกบการดแลสภาพสงแวดลอมใน
ดานตางๆทยงขาดอยและเรมมแนวนโยบายดานการ
จดการสงแวดลอมทเดนชดยงขน2
ในชวงเวลาเดยวกนนนประเทศไทยไดประกาศ
ใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (11 ตลาคม
พ.ศ. 2540) เปนรฐธรรมนญทมบทบญญตเกยวกบ
การดแลบ�ารงรกษาสงแวดลอม เปนแนวนโยบาย
แหงรฐเป นครงแรก3 และในฉบบเดยวกนน กม
บทบญญตเกยวกบการจดการปกครองสวนทองถน ท
มอ�านาจหนาทเกยวกบการดแลบ�ารงรกษาทรพยากร
ธรรมชาต และสงแวดลอมดวย ซงรฐธรรมนญฉบบน
เปนทมาของพระราชบญญตก�าหนดแผนและขนตอน
การกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน
พ.ศ. 2542 ซงพระราชบญญตดงกลาว ไดบญญต
เกยวกบอ�านาจหนาทในการจดระบบบรการสาธารณะ
โดยถอวา กจการทองคกรปกครองสวนทองถนด�าเนน
การทงหมด เปนเรองทเปนหรอเกยวของกบการจด
บรการสาธารณะทงสน
1มลเหตแหงการเกดสขาภบาลทาฉลอม,www.sakhoncity.go.th2ดรายละเอยดไดจากUNConferenceonEnvironmentandDevelopment(UNCED)ในAgenda21ในen.wikipedia.org/wiki/Agenda_213โปรดดมาตรา284มาตรา289และมาตรา290ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ฉบบพ.ศ.2540)
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
020
ในบทบญญตมาตรา16ทก�าหนดใหเปนหนาท
ขององคกรปกครองสวนทองถนแบบเทศบาล เมอง
พทยาและองคการบรหารสวนต�าบลในการจดระบบ
บรการสาธารณะ เพอประโยชนของประชาชนในทอง
ถนของตนเองไวรวมทงสน 30 ประการ กบกจการ
อนตามทคณะกรรมการกระจายอ�านาจฯก�าหนด นน
เกอบทงหมดเปนเรองทเกยวของโดยตรงหรอมความ
สมพนธกบการกอสราง ดแล บ�ารงรกษาทเกยวของ
กบการสาธารณสขความสะอาดและความเปนระเบยบ
เรยบรอยของบานเมองและเรองทเกยวกบการจดการ
สภาพแวดลอมแทบทงสนทงบทบญญตในมาตรา17
และมาตรา18ของพระราชบญญตเดยวกนทก�าหนด
อ�านาจหนาทขององคการบรหารสวนจงหวดและ
กรงเทพมหานครในเรองทเกยวของกบการสาธารณสข
และสงแวดลอมอยางสอดคลองกนกบหนาทของ
เทศบาลเมองพทยาและองคการบรหารสวนต�าบลดวย4
สงทกลาวมาทงหมดนนเปนเรองทแสดงใหเหน
วาความตนตวของโลกและของประเทศไทยในเรองท
เกยวของกบการสาธารณสขและสงแวดลอมไดเรมขน
อยางจรงจงแลว
แตองคกรปกครองสวนทองถนทงหลายใหความ
สนใจกบการสาธารณสขและสงแวดลอมของทองถน
ของตนเองมากหรอนอยเพยงใดยงเปนสงทนาตดตาม
ตรวจสอบด
เนองจากเรองการสาธารณสขและสงแวดลอม
เปนเรองทเกยวของกบภารกจอนอกหลายอยางของ
องคกรปกครองสวนทองถนอยางทแยกออกจากกน
ไดยากยง ยกตวอยางเชน การกอสรางถนนคอนกรต
เสรมเหลกสายหนง เปนงานประเภทกจการคมนาคม
และขนสง แตกเปนเรองการจดระเบยบของผงเมอง
ดวย เปนเรองการท�าใหมความเปนระเบยบเรยบรอย
ของบานเมองดวย หรอเปนเรองทเกยวของกบการ
รกษาสภาพสงแวดลอมดวย ดงนน เมอพจารณาจาก
การจดสรรงบประมาณขององคกรปกครองสวนทองถน
แตละแหงซงโดยทวไปจดสรรตามหมวดรายจายและ
แยกตามหนวยงานทมภารกจตางกน โดยไมอาจแยก
ใหชดเจนไดวา งบประมาณยอดใด เปนงบประมาณ
เฉพาะดานการสาธารณสขและสงแวดลอมโดยแท
และเมอพจารณาจากงบประมาณรายจายของหนวยงาน
สาธารณสขและสงแวดลอมแลว จงพบวา ในแตละ
ป หนวยงานนไดรบการจดสรรงบประมาณประมาณ
รอยละ 10-20 ของงบประมาณรายจายประจ�าป
ขององคกรปกครองสวนทองถนนนและในสวนทไดรบ
การจดสรรทนอยอยแลวนนสวนใหญกลบเปนรายจาย
เกยวกบเงนเดอนคาจางของบคลากรในหนวยงานนน
ถงรอยละ85-90ทเหลอจงเปนคาใชจายเกยวกบการ
สงเสรมการสาธารณสขและสงแวดลอมในรปของการ
จดการฝกอบรมการสรางการรบรและการสรางเครอขาย
การสาธารณสขและสงแวดลอมทใชงบประมาณเพยง
เลกนอยในแตละป และยงไมปรากฏวามการประเมน
ผลและตดตามผลวามผลกระทบ (Impact) ในดานน
อยางไรเพยงใด5
ความเหนอกประการหนงเกยวกบการแบงสวน
อ�านาจหนาทและความรบผดชอบในการจดบรการ
สาธารณะดานการสาธารณสขและสงแวดลอมระหวาง
รฐบาลกบองคกรปกครองสวนทองถน ยงขาดความ
ชดเจนอยมาก
รฐบาลมความรบผดชอบในพนทและประชาชน
ทงประเทศ การจดท�าโครงการเพอการสาธารณสข
การดและบ�ารงรกษาสงแวดลอมและสภาพแวดลอมให
ทวถง จงเปนภารกจทยงยากและซบซอนมาก แตการ
กระจายอ�านาจหนาทในดานนใหกบองคกรปกครอง
สวนทองถน ทงทมกฎหมายก�าหนดแลว กยงไมม
ความชดเจนเพยงพอแมในแตละปรฐบาลจะไดจดสรร
งบประมาณเปนเงนอดหนน ใหกบองคกรปกครอง
สวนทองถนทวประเทศนบแสนลานบาทกตาม กยง
4พระราชบญญตก�าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนพ.ศ.25425สรปงบประมาณรายจายประจ�าปพ.ศ.2555ของเทศบาลนครเชยงใหมเทศบาลนครนครราชสมาและเทศบาลเมองชลบร,สรปโดยผเขยน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
021
ไมมความชดเจนวาองคกรปกครองสวนทองถนไดใชเงน
อดหนนสวนนน ไปในภารกจเกยวกบการสาธารณสข
และสงแวดลอมไปเปนเงนจ�านวนมากนอยเพยงใด6
สงทผเขยนตองการเสนอแนะคอ ประการแรก องคกรปกครองสวนทองถน
ทกแหงควรมแผนดานการสาธารณสขและการจดการ
สงแวดลอมของทองถนของตนเองทประสานสอดคลอง
กนทงจงหวดทงภาคและทวทงประเทศโดยมหนวยงาน
ของรฐบาลททเกยวของ เปนผประสานงาน ด�าเนน
การในรปของคณะกรรมการระดบชาต ระดบภาค
และระดบจงหวดทมตวแทนขององคกรปกครองสวน
ทองถนรวมดวยแผนของทองถนดงกลาวควรจะตอง
แบงเปนแผน 3 ระยะ คอระยะสน (4-5 ป) ระยะ
กลาง(6-10ป)และระยะยาว(10-20ปขนไป)เปน
แผนทมวตถประสงคและเปาหมายทสอดคลองรองรบ
กนทกระดบ ตงแตระดบทองถน ระดบจงหวด ระดบ
ภาคและระดบประเทศหรออาจจะสมพนธกนในระดบ
นานาชาตดวย เพอมใหเกดชองวางในแตละระดบของ
แผน เทาทผเขยนไดตดตามและทสามารถตรวจสอบได
พบวาการก�าหนดแผนงานดานสงแวดลอมยงไมมความ
เหมาะสมและไมมความสมพนธเกยวเนองกนกบแผน
ระดบชาตและแผนขององคกรปกครองสวนทองถนดวย
กนแตอยางใด
ประการทสอง รฐบาลควรใหความสนใจใน
การจดระบบงบประมาณขององคกรปกครองสวนทอง
ถน และการจดสรรงบประมาณของประเทศ ใหรบ
กบแผนดานน ทกลาวไวในประการแรกขางตน โดย
กระทรวงมหาดไทยควรท�าการปรบปรงแกไขระเบยบฯ
เกยวกบ การวางแผนพฒนาองคกรปกครองสวนทอง
ถน ระเบยบฯเกยวกบการงบประมาณ และระเบยบฯ
การเบกจายเงนขององคกรปกครองสวนทองถน ให
สอดคลองกนโดยใหมความชดเจนในการจดตงจดสรร
งบประมาณและการเบกจายเงนทสะทอนภาพของเปา
หมายของแผนงานทก�าหนดไวอยางชดเจน
ประการทสาม ทงรฐบาลและองคกรปกครอง
สวนทองถน ควรระดมการชแจง ท�าความเขาใจเกยว
กบความส�าคญของการสาธารณสขและสงแวดลอมให
กบประชาชนทกระดบเพอใหประชาชนเปนผตดสนใจ
และเขาไปมสวนรวมในภารกจดานนใหกวางขวางยงขน
เมอประชาชนมความตนตวมากขนแลวประชาชนกจะ
เปนผชวยเปนหเปนตาหรอเปนแหลงขาวใหกบองคกร
ปกครองสวนทองถน และหนวยงานของรฐบาลตอไป
อยางยงยน
ประการทส รฐบาลควรเรงรดการก�าหนดแผน
และขนตอนการกระจายอ�านาจใหกบองคกรปกครอง
สวนทองถน ในภารกจทยงมความซ�าซอนกนระหวาง
หนวยงานของรฐกบองคกรปกครองสวนทองถน ให
เกดความชดเจนและมการมอบภารกจทมการกระจา
ยอ�านาจแลว ใหกบองคกรปกครองสวนทองถนตามท
ก�าหนด เพอใหองคกรปกครองสวนทองถนไดเรมตน
ปฏบตหนาทของตนไดและสรางความรความเชยวชาญ
ใหกบบคลากรขององคกรไดโดยล�าดบ
ทงสประการดงกลาวขางตน ผ เขยนเหนวา
นอกจากจะเปนการสงเสรมงานดานการสาธารณสข
และสงแวดลอม ทจะกอใหเกดผลดตอประชาชนทว
ประเทศอยางทวถงแลวยงเปนการสงเสรมการปกครอง
ระบอบประชาธปไตยภาคปฏบต โดยประชาชนทก
ระดบมโอกาสเขาไปมสวนรวมในการตดสนใจในกจการ
สาธารณะ หรอทเรยกวาระบบบรการสาธารณะอยาง
จรงจง นอกเหนอจากการไปใชสทธเลอกตงผแทนของ
ตนเพยงประการเดยวอยางทเปนอยในเวลาน
6ในปงบประมาณพ.ศ.2556มประกาศของคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนลงวนท30ตลาคม2555จดสรร
เงนอดหนนทวไปใหแกองคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศเปนเงน4.2หมนลานบาทเศษสวนใหญสนบสนนเกยวกบการบรการสาธารณสขและ
การศกษา
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
022
ขอบเขตของอ�านาจหนาทขององคกรปกครอง
สวนทองถนกบรฐ ผ เขยนมทศนะไปในทางทสนบสนนใหมการ
กระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน
เพมมากขน จนในทสด รฐเหลออ�านาจในการจดการ
เรองส�าคญเพยง 5 เรอง คอ 1) ระบบเงนตราของ
ประเทศ 2) ระบบการศาลยตธรรม 3) การตดตอ
สมพนธกบตางประเทศ4)การจดการปองกนประเทศ
และ5)การวางแผนพฒนาการเศรษฐกจและสงคมของ
ประเทศ
ในระหวางการพจารณารางกฎหมายวาดวย
การก�าหนดแผนและขนตอนการกระจายอ�านาจใหแก
องคกรปกครองสวนทองถน ระหวางป พ.ศ. 2541 -
2542 ซงผเขยนเปนกรรมาธการในชนพจารณาราง
พระราชบญญตน ของสภาผแทนราษฎรดวยคนหนง
คณะกรรมาธการมหลกการส�าคญอยางหนงคอ การ
มงกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน
ตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย
(พ.ศ.2540)7
ในการพจารณาเรองภารกจเกยวกบการสาธารณสข
และสงแวดลอมนน คณะกรรมาธการสวนใหญยงม
ความหวงใยในดานขดความสามารถของบคลากรของ
องคกรปกครองสวนทองถนในการทจะรบการถายโอน
ภารกจไปด�าเนนการ แตผเขยนมความเหนวา องคกร
ปกครองสวนทองถนในประเทศไทยเราเวลาน (เวลา
นนดวย)มเขตปกครองครอบคลมพนททกตารางนวของ
ประเทศอยแลวในกรงเทพฯมกรงเทพมหานครปกครอง
พนททงจงหวดในตางจงหวดแมจะมเขตเทศบาลและ
เขตขององคการบรหารสวนต�าบลแยกยอยกนออกไป
มากมายแตทกจงหวดกยงมองคการบรหารสวนจงหวด
ดแลประชาชนและพนททงจงหวดอยอกชนหนงและถา
หากทกทองถนมการจดท�าแผนพฒนาการสาธารณสข
และสงแวดลอมทมการประสานงานกนไดอยางสมบรณ
แลว ทกหนวยงานกยอมถายโอนภารกจดานนใหกบ
องคกรปกครองสวนทองถนไดเกอบทงหมดอาจจะเวน
ไวบางสวนเชนภารกจเรองการวจยและพฒนาระดบสง
และเรองการสงเสรมสนบสนนงานวชาการขององคกร
ปกครองสวนทองถน
ในเรองบคลากรขององคกรปกครองสวนทองถน
ทเกรงกนวาจะขาดแคลนบคลากรทมความรความ
สามารถและมประสบการณนน ผ เ ขยนเสนอวา
สามารถรบโอนบคลากรทมความรความสามารถและ
มประสบการณ จากหนวยงานของรฐไปเปนบคลากร
ขององคกรปกครองสวนทองถนได โดยจะตองมการ
ปรบโครงสรางและระบบการบรหารงานบคคล ของ
องคกรปกครองสวนทองถน ใหมแรงจงใจบคลากร
เหลานนอยางเพยงพอกจะแกปญหาดงกลาวไดเพราะ
ตามความเปนจรงนน บคลากรของหนวยงานของรฐ
สวนมาก กปฏบตหนาทอยในหนวยงานทตงอยตาม
ตางจงหวดทกจงหวด ในเขตขององคกรปกครองสวน
ทองถนตางๆอยแลวเพยงแตมสงกดกบหนวยงานของ
รฐและอยในระบบการบรหารงานบคคลของขาราชการ
พลเรอนเทานน
เสยงสวนใหญของคณะกรรมาธการในเวลานน
เหนวาจะตองคอยเปนคอยไป โดยคอยๆ ถายโอน เรอง
ทไมซบซอนไปกอน จนเมอเวลาผานมาถงปจจบน
(พ.ศ. 2556) พบวาการถายโอนภารกจดานการ
สาธารณสขและสงแวดลอม (ดานอนๆ อกเปนสวน
มาก) ใหแกองคกรปกครองสวนทองถน ยงเปนไปได
เพยงเลกนอยในขณะทรฐ (กระทรวงสาธารณสขและ
กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม) ยงคง
เปนหนวยงานหลกในเรองน โดยองคกรปกครองสวน
ทองถนสวนมาก โดยเฉพาะอยางยง องคกรขนาด
ใหญทมงบประมาณประจ�าปสงระดบหนงพนลานบาท
ขนไป กยงไมมบทบาทในดานการจดการสาธารณสข
และสงแวดลอมของตนเองเพมขนมากนก เราจงเหน
ภาพประชาชนจ�านวนมากไปแออดยดเยยด รอคอย
7รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย(ฉบบปพ.ศ.2550)ปจจบนกมบทบญญตในหมวดการปกครองสวนทองถนมาตรา281-290ท�านองเดยวกน
กบบทบญญตของรฐธรรมนญฉบบปพ.ศ.2540
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
023
รบบรการตามโรงพยาบาลของรฐ ยงเปนโรงพยาบาล
ใหญกยงมความแออดมากและจะตองใชงบประมาณ
คากอสรางและครภณทจ�านวนมากขนเพอขยายบรการ
ใหกบประชาชนซงสวนมากมภมล�าเนาอยในเขตองคกร
ปกครองสวนทองถนระดบต�าบลและหมบานทขาด
บรการดานการรกษาพยาบาลทเพยงพอรวมทงสภาพ
ของสงแวดลอมและทรพยากรธรรมชาตในทองถน
ตางๆ กยงขาดการดแลอยางใกลชด เพราะบคลากร
และหนวยงานของรฐมกจะรวมศนยอยในสวนกลาง
แทจรงแลว ผ เขยนเหนว าบรการดานการ
สาธารณสขนนรฐควรเนนหนกในเรองการปองกนโรค
หรอการสงเสรมสขภาพมากกวาการรกษาพยาบาลแต
รฐยงไมตดสนใจถายโอนภารกจ เกยวกบการสงเสรม
สขภาพทงหมดใหกบองคกรปกครองสวนทองถนอยาง
เหมาะสมนนเองจงเปนเรองทตองรอตอไป
ส�าหรบเรองการดแลและบ�ารงรกษาสงแวดลอม
นนผเขยนมความเหนอยางเดยวกนวาองคกรปกครอง
สวนทองถนทวประเทศรวมทงกรงเทพมหานครซงแม
จะเปนองคกรขนาดใหญทสดกยงมอ�านาจหนาทดานน
อยางจ�ากดเนองจากมหนวยงานของรฐอกจ�านวนมาก
ทมภารกจโดยตรง แตมบคลากรจ�ากด ไมสมพนธกบ
ขนาดของพนทและไมครอบคลมสภาพปญหาทกระจาย
ไปทวทกพนททวประเทศ
รฐจงควรมการกระจายอ�านาจและภารกจเกยว
กบการจดการ ดแลและบ�ารงรกษาสงแวดลอม ใหกบ
องคกรปกครองสวนทองถนใหกวางขวางขนแลวบรการ
สาธารณะดานนจะเปนประโยชนกบประชาชนไดทวถง
มากขน8
สงท เป นป ญหาด านการสาธารณสขและ
สงแวดลอม ทหนวยงานของรฐยงใหบรการประชาชน
ไมทวถงและยงมคณภาพไมเหมาะสมเสมอกนทว
ประเทศประการหนงมาจากความลาชาในการกระจาย
อ�านาจและภารกจดานน ใหกบองคกรปกครองสวน
ทองถน แมวาตามกฎหมายวาดวยก�าหนดแผนและ
กระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน จะ
มบทบญญตก�าหนดอ�านาจหนาทขององคกรปกครอง
สวนทองถนในเรองตางๆไปมากมายและครอบคลมถง
บรการสาธารณะเกอบทกดานแลวแตองคกรปกครอง
สวนทองถนทงปวงกยงไมสามารถใชอ�านาจหนาทตาม
กฏหมายไดครบถวน เพราะมบทบญญตในกฎหมาย
ดงกลาวจ�ากดไวโดยสรปวา ถาอ�านาจหนาทของ
องคกรปกครองสวนทองถนซ�ากนกบอ�านาจหนาทของ
หนวยงานของรฐ(กระทรวงและกรม)จะตองมการถาย
โอนอ�านาจหนาทนนใหกบองคกรปกครองสวนทองถน
ตาม “แผนการถายโอนภารกจหรออ�านาจหนาท” ซง
ปรากฎวามความกาวหนาเชองชามากเพราะนบตงแตม
กฎหมายนใชบงคบตงแตปพ.ศ.2542และมแผนการ
ถายโอนภารกจตางๆมานานนบสบปแลวกตาม9
ผเขยนยงคงเรยกรองใหมการถายโอนภารกจ
ดานตางๆ ใหกบองคกรปกครองสวนทองถนตามทม
กฎหมายบญญตไวและตามแผนการถายโอนทใชบงคบ
อยแลวอยางรวดเรวดวย
8โปรดดรายละเอยดจากประกาศคณะกรรมการการกระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถนเรองแผนปฏบตการก�าหนดขนตอนการ
กระจายอ�านาจใหแกองคกรปกครองสวนทองถน,ราชกจจานเบกษาเลม119ตอนพเศษ23งลงวนท13มนาคม25459 โปรดดแผนการกระจายอ�านาจฯฉบบท2ตามประกาศฯในราชกจจานเบกษาเลม125ตอนพเศษ40งลงวนท26
กมภาพนธ2551
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
024
บทคดยอ การวจยครงนมจดมงหมายเพอศกษาผลสมฤทธ
ทางการเรยนของนกศกษาทเรยนรายวชาการศกษา
แบบเรยนรวมทเรยนโดยวธการจดการเรยนรแบบรวม
มอและเพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนหลง
การจดการเรยนร แบบรวมมอของนกศกษาทเรยน
วชาการศกษาแบบเรยนรวมโดยเปรยบเทยบกบเกณฑ
มาตรฐานทก�าหนดกลมตวอยางไดแกนกศกษาสาขา
การศกษาวชาเอกภาษาองกฤษชนปท3จ�านวน141
คนโดยการเลอกแบบเจาะจง(Purposivesampling)
ดร. สนทร ศรองกร*
Dr. Suntaree Siriauggoon
ของนกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวม โดยวธการจดการเรยนรแบบรวมมอ
Learning Achievement in Inclusive Education Course Through Cooperative Learning
* อาจารยประจ�าคณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ผลสมฤทธทางการเรยน
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
025
เครองมอทใชในการวจย คอ แผนการจดการเรยนร
แบบการเรยนรแบบรวมมอจ�านวน12แผนและแบบ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน สถตทใชในการ
วเคราะหขอมลไดแกคาเฉลยคาเบยงเบนมาตรฐาน
คารอยละสถตทใชในการทดสอบไดแกt–test
ผลการวจยพบวา ผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาทเรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวมโดยวธการ
เรยนรแบบรวมมออยในระดบดและเมอเปรยบเทยบกบ
เกณฑมาตรฐานทก�าหนดคอนกศกษารอยละ65ม
คะแนนสอบปลายภาคไมนอยกวารอยละ60เปนไป
สมมตฐานทตงไว
ค�าส�าคญ:การศกษาแบบเรยนรวมการเรยนรแบบ
รวมมอ
Abstract The objective of the research was to
study learning achievement of teacher
students who took Inc lus i ve educa t ion
course th rough cooperative learning by
companing with standard criteria. Participants
inthisstudywere3classesofthirdyearteacher
students (141students),selectedbyusing
purposive sampling. The instruments were
lessonplansthroughcooperativelearning,and
anachievementtest.Thestatisticsusedinthis
study were mean, standarnd deviation and
percentages.Thetestingstatisticsweret-test.
The finding found that the learning
achievement of students, after studying by
cooperativelearning,wasatgoodlevel.Sixty
percentofthestudentsreceivedmorethansixty
percentscorewhichwasmetthehypothesisof
thestudy.
Keywords: InclusiveEducation,Cooperative
Learning
บทน�า เพราะมนษยทอย ในสงคมเดยวกนมความ
แตกตางหลากหลายอกทงสถานะทางสงคมและความ
สมพนธระหวางกนนนมไดอย ในแนวกวางทจะเปด
โอกาสใหทกคนไดเขาถงความเปนอสระและทางเลอก
เพอการตดสนใจนนคอโจทยของแตละคนไมเทาเทยม
กน ในบางครงโอกาสทางการศกษาทผพการไดรบยง
ไมใชโอกาสทปฏบตไดจรงปจจยเชงโครงสรางทางสงคม
อนไดแกระบบความเชอคานยมความรคณธรรมท
ก�าหนดความคดเหนของผคนระบบเศรษฐกจการเมอง
การปกครองคนพการมกจะเปนผถกกระท�าหรอบาง
ครงถกตดออกจากพนทและบทบาททางสงคม(Social
exclusive)โดยการเลอกปฏบตการขจดอปสรรคตางๆ
จงเปนการคดเขาใหมสวนรวมและปฏสมพนธกบสงคม
(Inclusion)ซงตองเปนกระบวนการเสรมสรางพลงจาก
ภายใน(Self-empowerment)โดยน�าไปสการสามารถ
เขามามสวนรวมดวยตนเอง
การศกษาแบบเรยนรวม หมายถง การจดการ
บรการสนบสนนส งเสรมให ครในโรงเรยนทวไป
จดการศกษาส�าหรบเดกทกคน โดยไมมการแบงแยก
วาเดกคนใดเปนเดกปกตคนใดเปนเดกพเศษไมค�านง
ถงความรนแรงในสภาพความพการ มการจดเตรยม
โปรแกรมการจดการศกษาเฉพาะบคคลส�าหรบเดกท
มความตองการพเศษอยางเหมาะสม ใหสามารถเขา
รวมกจกรรมทางวชาการและกจกรรมพเศษเทาทจะ
เปนไปได สนบสนนใหนกเรยนพการไดมเพอนผชวย
หรอคหเชนเดยวกบเดกทวไปครและนกเรยนเขาใจและ
ยอมรบในความแตกตางผปกครองพอแมมสวนรวม
ในการพฒนาบตรอยางจรงจงเปนการจดกระบวนการ
เรยน การสอนทชวยเสรมสรางพฒนาการเดกใหดขน
สงผลดทงตวเดกพเศษเองและเดกทวไปใหเกดการ
เรยนรเขาใจถงความแตกตางระหวางแตละบคคลชวย
ใหเดกเกดการเรยนรทจะใชชวตอยรวมกนครอบครว
เปนพนฐานแรกทจะตองเขาใจและวางรากฐานเพอ
เตรยมความพรอมส�าหรบเดก กอนสงตอเขาสระบบ
การศกษาในโรงเรยนซงมครเปนผสานตอเจตนารมณ
หลอหลอมและสรางเดกใหเกดความพรอมกอนจะกาว
ออกไปสสงคม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
026
ตามทครสภาไดก�าหนดมาตรฐานวชาชพคร
มาตรฐานท3การจดการเรยนรขอท5การบรณาการ
การเรยนรแบบเรยนรวมเพอใหครสามารถจดกจกรรม
ทสงเสรมการเรยนรของผเรยน และจ�าแนกระดบการ
เรยนรจากการวดและประเมนผลมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา โดยคณะครศาสตรไดจดวชาการศกษา
แบบเรยนรวมวชาชพครซงนกศกษาครจ�าเปนตองได
รบความรความเขาใจ สามารถน�าไปประยกตสอนใน
ชนเรยนไดจรง ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนรและม
ปฏสมพนธกนอยางเขมขนสามารถน�าไปสเนอหาอนๆ
ไดดวย
องคประกอบทจะท�าใหการเรยนรวมระหวางเดก
ทมความตองการพเศษกบเดกทวไปประสบผลส�าเรจ
มดงน1)ครการศกษาพเศษและครปกตจะตองท�างาน
ประสานกนและรวมมอกนอยางด2)หากครทสอนเดก
ทวไปมปญหาในการสอนเดกทมความตองการพเศษ
ทางโรงเรยนควรหาทางแกไข 3) ครควรมเจตคตเชง
บวกตอการเรยนรวมกลาวคอความเชอวาเดกทกคน
มสทธไดรบการศกษาครมความตงใจในการสอนมการ
วางแผนการศกษาอยางรอบคอบจดการเรยนการสอน
ใหมความยดหยนได ชนเรยนเหมาะสมครตระหนกวา
พฒนาการของเดกดานอารมณสงคมมความส�าคญเชน
เดยวกบผลสมฤทธทางการเรยน4)การอบรมครปกต
ใหมความร มความเขาใจเกยวกบความตองการพเศษ
5) การเรยนรวมควรไดรบการสนบสนนจากผบรหาร
โรงเรยน 6) การประเมนผลการเรยนความกาวหนา
ในการเรยนของเดกควรกระท�าอยางสม�าเสมอ7)การ
ใชประโยชนแหลงทรพยากรจากชมชนใหมากทสดเทา
ทจะท�าได 8)ผปกครองควรมสวนรวมและรบรเกยว
กบการเรยนรวม 9) โรงเรยนควรมความพรอมกอน
ลงมอจดการเรยนรวม10)การคดเลอกเดกกอนเรยน
รวมควรพจารณาถงความพรอมของเดกเปนส�าคญ
จากเหตผลดงกลาวจงควรไดศกษาผลสมฤทธ
ทางการเรยนจากการจดการเรยนรแบบรวมมอของ
นกศกษาท เรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวม
เนองจากครเปนตวแปรทส�าคญในระบบโรงเรยนทจะ
สรางรปแบบกระบวนการเรยนรทเหมาะสมกบการรบร
ของเดกซงจะสงผลใหเดกเรยนรทจะยอมรบซงกนและ
กนเขาใจถงความเหมอนและความไมเหมอนในการอย
รวมกน
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาทเรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวมทเรยน
โดยวธการจดการเรยนรแบบรวมมอ (Cooperative
learning)
2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน
หลงการจดการเรยนร แบบรวมมอของนกศกษาท
เรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวม โดยเทยบกบเกณฑ
มาตรฐานทก�าหนด
วธการด�าเนนการ การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา
ทเรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวมทเรยนโดยวธการ
จดการเรยนรแบบรวมมอ โดยมรายละเอยดในการ
ด�าเนนการวจยดงน
1.ประชากรและกลมตวอยาง
นกศกษาสาขาการศกษาวชาเอกภาษาองกฤษ
ทลงเรยนรายวชา108361การจดการศกษาแบบเรยน
รวม3หมเรยนจ�านวน141คนโดยการเลอกแบบ
เจาะจง
2.เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล
ในการวจยครงนผวจยไดใชเครองมอและม
การพจารณาคณภาพของเครองมอดงตอไปน
2.1 ใบความร และเอกสารประกอบการ
สอน ผวจยมล�าดบขนตอนของการสรางเครองมอดง
ตอไปน
2.1.1 วเคราะหสภาพปญหาการ
สอนและความสนใจของผเรยนพบวานกศกษาสนใจ
เรยนวชาทไดมการฝกการปฏบตการเรยนรจากการฟง
บรรยายในหองเรยนเพยงอยางเดยวจงใชไมไดผลจง
เหนควรมการจดกระบวนการเรยนรทไดเรยนรรวมกน
โดยผสอนไดจดเตรยมแหลงเรยนร
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
027
2.1.2 ออกแบบและจดท�าใบความร
และเอกสารประกอบการสอน ในการด�าเนนการสราง
ใบความร และเอกสารประกอบการสอน มขนตอน
ในการพฒนา ศกษาคนควา รวบรวมเอกสารและ
งานวจยทเกยวของ ทฤษฎการเรยนรทน�ามาใชไดแก
ทฤษฎพทธนยม(Cognitivism)ทฤษฎพฤตกรรม
นยม (Behaviorism) และทฤษฎกล มมนษยนยม
(Humanism) ทฤษฎการสรางพฤตกรรมใหม โดย
การน�าพฤตกรรมยอยมารวมเขาดวยกนท�าใหเกด
พฤตกรรมหรอทกษะใหมทตองการ (Chaining and
Taskanalysis)โดยมการก�าหนดขนตอนโดยละเอยด
2.1.3 พฒนาใบความรและเอกสาร
ประกอบการสอนประกอบดวยใบความรยอยๆจ�านวน
12 เรอง โดยน�าขอมลจากการศกษาเอกสารและงาน
วจยมาจดท�าเปนเอกสารประกอบการสอน
2.2 แผนการจดการเรยนรแบบรวมมอกน
เรยนผวจยมล�าดบขนตอนของการสรางดงตอไปน
2.2.1 ทบทวนหลกสตรและศกษา
ความเหมาะสมกบสภาพแวดลอมศกษาเนอหาและ
รปแบบการจดท�าแผนการจดการเรยนร
2.2.2 ก�าหนดโครงสรางของแผน
การจดการเรยนรโดยเลอกรปแบบการสอนแบบรวมมอ
2.2.2.1ตงชอหนวยการเรยนร
ตามหนวยทก�าหนดขนบอกเวลาทใชสอนทงหมด
2.2.2.2ก�าหนดจดประสงค
การเรยนร
2.2.2.3ก�าหนดกจกรรมการ
เรยนรทประกอบไปดวยกจกรรมทใชรปแบบการเรยน
แบบรวมมอ เพอใหผลลพธการเรยนรออกมาสงสด
บอกวธด�าเนนการเปนล�าดบ
2.2.2.4 น�าแผนการจดการ
เรยนรไปปฏบตการสอนกบนกศกษากลมอนทไมใช
กลมทดลอง จากนนผศกษาน�าแผนการจดการเรยนร
ททดลองใชแลวมาปรบปรงเพอแกไขและใชศกษาวจย
ตอไป
2.2.3 น�าแผนการเรยนรทสรางขน
เสนอตอผเชยวชาญดานหลกสตรและการศกษาพเศษ
จ�านวน3คนพจารณาความถกตองความเหมาะสมของ
เนอหาสาระการเรยนรวธด�าเนนการการวดผลประเมน
ผลและน�าขอเสนอแนะจากผเชยวชาญมาปรบปรงแกไข
กอนน�าไปใชสอนเพอปรบขนตอนการจดกจกรรมและ
เวลาทใชในแตละขนตอนใหเหมาะสมรวมทงการใชสอ
อปกรณ
2.3 แบบทดสอบ มขนตอนในการด�าเนนการ
สรางดงน
2.3.1 วเคราะหจดประสงคการเรยนร
ศกษาวธการสรางแบบทดสอบ สรางใหสมพนธกบจด
ประสงคการเรยนร
2.3.2 สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ทางการเรยนหลงเรยนจ�านวน80ขอมลกษณะเปน
แบบทดสอบปรนย4ตวเลอกน�าไปหาคณภาพโดยผ
เชยวชาญกอนน�าไปใช
3.การเกบรวบรวมขอมล
ผวจยแบงขนตอนการด�าเนนการเกบรวบรวม
ขอมลไดดงน
3.1 การศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวม โดย
วธการจดการเรยนรแบบรวมมอ ผวจยใชการวจยเชง
ปฏบตการ(ActionResearch)โดยน�าหลกการและ
ขนตอนของการวจยเชงปฏบตการด�าเนนการตามปฏบต
การ4ขนตอนดงน
3.1.1 ขนวางแผน (Plan) โดย
ก�าหนดกลมเปาหมาย เตรยมเครองมอทสรางขนและ
ทดลองใช ทบทวนเครองมอทงหมดทสรางขนและหา
คณภาพ เครองมอทใชในขนการปฏบตการ ประกอบ
ดวย แผนการจดการเรยนร ใบความร และเอกสาร
ประกอบการสอนแบบทดสอบวดผลสมฤทธเครองมอ
ทใชสะทอนผลการปฏบตการไดแกเครองมอสะทอน
ผ สอน ผ วจยใชแบบบนทกประจ�าวน แบบบนทก
หลงสอน และแบบสงเกตพฤตกรรมการสอนของคร
แบบสงเกตพฤตกรรมการเรยนของนกเรยน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
028
3.1.2 ขนปฏบตการสอน (Act)
ขนปฏบตการเปนการด�าเนนการเกบรวบรวมขอมล
ซงผวจยด�าเนนการสอนดวยตนเอง โดยน�าแผนการ
จดการเรยนร สอประกอบการสอน และแบบบนทก
การสงเกตทสรางขน ไปใชกบนกเรยนทเปนกล ม
เปาหมายจ�านวน141คน
3.1.3 ขนสงเกตการณ (Observe)
ในขนนได ด�าเนนการสงเกตการณเปลยนแปลงท
เกดขนในระหวางการปฏบตการสอน โดยสงเกต
ทงกระบวนการในการปฏบตงาน (The Action
Process)และผลการปฏบต(TheEffectofAction)
ซงในการวจยครงนผวจยท�าการสงเกตและบนทกการ
เปลยนแปลงสงทเกดขนในระหวางด�าเนนการ
ภาพท 1 ล�าดบขนกระบวนการวจยปฏบตการในชนเรยน
ขนวางแผน
3.1.4 ขนสะทอนผลการปฏบต
(Reflect) หลงสนสดการสอนจะเปนการประเมนผล
การจดกจกรรมการเรยนการสอนจากการสงเกตและ
บนทกเพอเปนขอมลในการสะทอนผลการปฏบตการ
สอนเปนขนตอนในการประเมนกระบวนการหรอสงท
เปนขอจ�ากด เพอปรบปรงและพฒนาวางแผนปฏบต
ในแตละครงแลวท�าการทดสอบปลายภาคตามตาราง
สอบทก�าหนด
จากขอบขายของการด�าเนนการสรางและทดลอง
ตามวงจรปฏบตทกลาวมาสรปเปนแผนภาพตามภาพ
ท1ไดดงน
1. ศกษาการสรางเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล
2. ศกษาสรางเครองมอในการสะทอนผลการปฏบต
ด�าเนนการสอนตามแผนการจดการเรยนร
โดยวธการจดการเรยนรแบบรวมมอ
สงเกตกระบวนการปฏบต และผลการปฏบต
โดยการเกบรวบรวมขอมล
วเคราะห วจารณ อภปราย ประเมน สรปผล
ปรบเนอหาสาระใหกระชบ แผนการเรยนร
และขนการจดกจกรรมการเรยนการสอนตามขอมล
ขนปฏบตการ
ขนสงเกตการณ
ปรบปรง
ขนสะทอนผลการปฏบต
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
029
4.การวเคราะหขอมล
ผวจยไดท�าการวเคราะหขอมลตามขนตอนคอ
4.1 ศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาทเรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวมทเรยน
โดยวธการจดการเรยนรแบบรวมมอ วเคราะหขอมล
จากคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและคารอยละของ
นกศกษาทผานเกณฑรอยละ60
ตารางท1คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทเรยนวชาการศกษา
แบบเรยนรวมโดยวธการจดการการเรยนรแบบรวมมอและรอยละทผานเกณฑ
จ�านวน คะแนนเตม คะแนนเฉลย สวนเบยงเบน คะแนนเกณฑนกศกษาทผานเกณฑ
นกศกษา (X) มาตรฐาน(S.D.) รอยละ60 จ�านวน รอยละ
141 80 51.60 7.689 48 93 65.96
จากตารางท1พบวาคะแนนเฉลยผลการเรยนของนกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวมตามรป
แบบการเรยนแบบรวมมอมคาเฉลยเทากบ51.60จากคะแนนเตม80สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ7.689อย
ในระดบดนกศกษาจ�านวน93คนท�าคะแนนไดสงกวาเกณฑรอยละ60คอ48คะแนนคดเปนรอยละ65.96
เปนไปตามสมมตฐานทตงไว
ตารางท2เปรยบเทยบคาเฉลยผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาทเรยนวชาการศกษาแบบเรยนรวมดวย
วธการเรยนแบบรวมมอโดยเทยบกบเกณฑทก�าหนด(รอยละ60)
4.2 เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยน
ของนกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวม
หลงการจดการเรยนร แบบรวมมอ สถตทใชในการ
วเคราะหขอมลคอt-test
ผลสมฤทธทางการเรยนผวจยไดน�าเสนอผลการ
วเคราะหขอมลตามล�าดบดงตารางท1-2ดงน
คาเฉลยผลสมฤทธ คะแนนตามเกณฑ df t p-value
ทางการเรยน(X) รอยละ60
51.60 48.0 140 5.553 0.000
จากตารางท2พบวาคะแนนเฉลยผลการเรยนรของนกศกษาทเรยนตามรปแบบการเรยนแบบรวมมอเมอ
เทยบกบเกณฑมาตรฐานทก�าหนดรอยละ60พบวาคะแนนคาเฉลยสงกวาเกณฑทตงไวอยางมนยส�าคญทางสถต
ทระดบ0.00
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
030
อภปรายผล ผลการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาทเรยนรายวชาการศกษาแบบเรยนรวมโดยวธ
การเรยนรแบบรวมมอมประเดนส�าคญน�ามาอภปราย
ผลไดดงน
1. ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาจาก
การสอบปลายภาคมคาเฉลย 51.60 จากคะแนน
เตม 80 สวนเบยงเบนมาตรฐานเทากบ 7.69 คดเปน
รอยละ64.50ความสามารถของนกศกษาทเกดขนอย
ในระดบทผสอนพงพอใจแสดงใหเหนวาการจดการเรยน
รแบบรวมมอ ชวยใหนกศกษามความรความเขาใน
เนอหาบทเรยนไดด ทงนอาจเปนเพราะการจดการ
เรยนรแบบรวมมอนนมการประยกตใชกจกรรมการได
พดคยแลกเปลยนความคดมการแบงปนไดสะทอนผล
การท�ากจกรรมการเรยนร (สนนทา ไชยสร. 2538;
สรพงษวชต.2539)ซงผวจยไดออกแบบขนตอนการ
สอน 5 ขนตอน ในแตละขนตอนมขอบเขตเนอหาได
อยางเหมะสม และเออตอการพฒนาทกษะการเรยนร
ของนกศกษา คอ มล�าดบขนตอนการท�ากจกรรมจาก
งายไปหายาก ใชสอทหลากหลายชวยใหนกศกษาม
พนฐานการเรยนทดพรอมทจะเรยนร ในขนตอนตอ
ไป(ผดงอารยะวญญ.2554:51-53)มการรวมมอ
กนเรยนร โดยใชรปแบบกระบวนการกลมซงชวยให
นกศกษาทกคนมโอกาสเขาถงและเกดองคความรได
งายหรอสะดวกขน(ทศนาแขมมณ.2548:99-101)
นอกจากนยงมขนตอนการสรปองคความรโดยการให
นกศกษามสวนรวมในการแสดงออกทางความคดเหน
รวมกน ท�าใหนกศกษามความรความเขาใจเกยวกบ
เนอหาทตรงกนนอกจากนองคประกอบดานเนอหาม
ความหลากหลายเหมาะกบความสนใจของนกศกษาคร
สงผลใหนกศกษาสามารถเรยนรไดอยางมประสทธภาพ
คาเฉลยมผลสมฤทธอย ในระดบด ซงเปนไปตาม
สมมตฐานทตงไวดงกลาวไวในตอนตน
2.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาวชาการ
ศกษาแบบเรยนรวม นกศกษารอยละ 65.96 มผล
การสอบปลายภาคสงกวารอยละ 60 ซงเปนไปตาม
สมมตฐานทตงไว ผลสมฤทธของนกศกษาทเกดขน
แสดงใหเหนวาการเรยนรตามรปแบบการเรยนแบบ
รวมมอกน ชวยใหนกศกษามทกษะในการเรยนได
แลกเปลยนเรยนรกนภายในกลมยอยและกลมใหญ
(ประพนธเรองณรงคและคนอนๆ2545:7-13)
DolanandHall.2001:2;Palmer.2002:7-13.
Pawling. 2010 :23-26) วธการเรยนรวมกนแบบ
กระบวนการกลม(ทศนาแขมมณ.2548:99-101)
ท�าใหนกศกษาทกคนในชนไดมโอกาสชวยเหลอพงพา
กนในระหวางเรยนเพอความส�าเรจของงานไดรวม
ฝกฝนทกษะไปพรอมๆกนมสวนรวมในกจกรรมการ
เรยนรอยางเทาเทยมกน ท�าใหนกศกษาทกคนโดย
เฉพาะนกศกษาพการไดเรยนรอยางมความสขมโอกาส
ประสบความส�าเรจสามารถพฒนาผลสมฤทธทางการ
เรยนไดสงขนสอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
จากการทดลองครงน มข อสงเกตเกยวกบ
พฤตกรรมการเรยนรของนกศกษา ตลอดจนอปสรรค
ในการเรยนของนกศกษาทแตกตางกน ซงไดมการ
แกไขทงในสวนทนกศกษาเรยนเกงและนกศกษาทขาด
ความพรอมในการเรยน ไดแก การเขาเรยนสาย เกด
องคความรไดดงน
1.นกศกษาสาขาการศกษาวชาเอกภาษาองกฤษ
มขอคนพบจากการทดลองดงน
1.1 ผสอนด�าเนนกจกรรมในชวง30นาท
แรกของกระบวนการ เปนขนเตรยมประสบการณ
นกศกษาสนใจการแนะน�าภาษามอเบองตนเชนการ
นบ1-100เปนภาษามอการท�าภาษามอA-Zการ
ใชเกมSevenpiecesการใชเพลงประกอบทาทางการ
บรหารสมอง(Braingym)
1.2 นกศกษาในแตละกลมมสวนรวมใน
กจกรรมระหวางเรยนดมากโดยสงเกตไดจากมความ
กระตอรอรนตงใจเรยนและการรวมแสดงความคดเหน
ในการท�างานกลม เนองจากผสอนมการเกบคะแนน
ทกครงเพอเปนคะแนนระหวางภาคซงมสดสวน60%
ของการตดสนผลการเรยน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
031
1.3 นกศกษาสามารถเปนผน�าและผตาม
ทดในกจกรรมกระบวนการกลมโดยสงเกตไดจากการ
แบงภาระงานภายในกลมและความรบผดชอบในงานท
ไดรบมอบหมาย
1.4 ในการน�าเสนอผลงานหนาชนเรยน
นกศกษาทเรยนดมความมนใจสง ชอบการน�าเสนอ
และชวยสรางความมนใจใหกบเพอน ผสอนไดปรบ
เงอนไขขอตกลงใหทกคนภายในกลมไดมสวนรวมใน
การน�าเสนอเพอชวยใหทกคนไดรบประสบการณของ
ความส�าเรจและผฟงกไดเคารพในความแตกตาง
2.นกศกษาทบกพรองทางการเหน1คน ซง
ในครงแรกสงเกตไดชดเจนวา ไมคอยไดรบการชวย
เหลอจากเพอนชอบนงฟงอยางเดยวซงผสอนไมแนใจ
วาตดตามบทเรยนไดตอเนองหรอไมไดแกไขโดยการใช
ค�าพดทางบวกเสรมแรงใหมบทบาทกบกลมทกระยะ
ใหเรยนรจากประสบการณตรงไดสมผสสอใหมากทสด
ใบความรผสอนไดเตรยมเปนอกษรเบรลลใหในบางครง
เปนผลใหนกศกษามพฤตกรรมการเรยนทดเปนทนาพง
พอใจและสามารถเรยนรบรรลตามเปาหมายทก�าหนด
เชนเดยวกบเพอนรวมชน
จากการทดลองใชรปแบบการจดการเรยนรแบบ
รวมมอท�าใหนกศกษาทกคนมเจตคตทดตอการจดการ
ศกษาใหกบเดกทมความตองการพเศษเขาใจถงความ
จ�าเปนในการจดการศกษามพฤตกรรมทางสงคมทด
ขนมคณธรรมจรยธรรมตามคณลกษณะทพงประสงค
สอดคลองกบมาตรฐานอดมศกษา5ประการคอการ
มคณธรรมจรยธรรมการมทกษะทางปญญาสามารถ
คดวเคราะหสงเคราะหทกษะทางสงคมทกษะการ
สอสารการใชเทคโนโลยสารสนเทศสงผลใหนกศกษา
ไดรบประสบการณการเรยนรในบรรยากาศแหงความ
สขมคณคามความหมายและปรบเปลยนเจตคตใน
เชงบวกมผลสมฤทธทางการเรยนในระดบดสอดคลอง
กบสมมตฐานทตงไวทกประการ
ขอเสนอแนะ จากผลการวจยในคร งน ม ข อ เสนอแนะ
ดงตอไปน
1.ขอเสนอแนะจากการใชผลการวจย
1.1 ในการทดลองใชรปแบบการวดการ
เรยนรแบบรวมมอกนในรายวชาการศกษาแบบเรยน
รวมพบวา นกศกษาพการสามารถเรยนรวมกนกบ
นกศกษาทวไปอยางมความสข นกศกษามผลสมฤทธ
ทางการเรยนอยในระดบด จงควรน�าผลการวจยนไป
ใชใหเออประโยชนในการจดการศกษาดงน
1.2 ควรน�ารปแบบการวดการเรยนรแบบ
รวมมอกนไปใชในรายวชาอนๆไดในทกรายวชาโดย
เฉพาะในชนเรยนทมนกศกษาพการเรยนรวม
1.3 การลดการบรรยายและเพมบทบาท
การมสวนรวมในการเรยนรใหกบนกศกษาเปนตวอยาง
ของการจดการเรยนร ทเนนผ เรยนเปนส�าคญท�าให
นกศกษาครไดแบบอยางในการจดการเรยนร ใหกบ
นกเรยนในระดบการศกษาขนพนฐานตอไป
2.ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
2.1 ควรมการวจยการทดลองใชรปแบบ
การจดการเรยนร ตามรปแบบการสอนทเปนสากล
(Universal design of instruction) รวมกบรปแบบ
การเรยนรแบบรวมมอกน(Cooperativelearning)
2.2 ควรมการน�าผลการวจยไปใชทดลอง
การสอนแบบCooperativeและวดทกษะอนๆทเกด
ขนกบผเรยน เชน ทกษะทางสงคมทกษะการบรหาร
จดการระดบสง(ExecutiveFunctioning)เนองจาก
นกศกษากลมเรยนปานกลางยงขาดการก�ากบตนเอง
ตองพงพาผอน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
032
เอกสารอางองทศนาแขมมณ.(2548).ศาสตรการสอน:
องคความ รเพอการจดกระบวนการเรยนร
ทมประสทธภาพ. ครงท4.กรงเทพฯ:
ดานสทธา.
ผดงอารยะวญญ.(2554).กระบวนการสอนใน
แนวใหมRTi.กรงเทพฯ:ดลงค.
พรพไลเลศวชาและอครภมจารภากร.(2550)
ออกแบบกระบวนการเรยนรโดยเขาใจสมอง.
ดานสธาการพมพ:กรงเทพฯ.
สมพงษสงหะพล.(2551).เทคนคการจดการ
เรยนรส�าหรบเดกทมความตองการพเศษ.
นครราชสมา:คณะครศาสตรมหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมา.
Burden,P.R.(1995).Classroommanagement
anddiscipline:Methodstofacilitate
cooperationandinstruction.NewYork:
Longman.
Furrell,M.(2008).Educatingspecialchildren
:Anintroductiontoprovisionforpupils
withdisabilitiesanddisorders.NewYork
:Talor&Francis.
Joyce,B.,andMarshaWeil.(1996).Modelof
teaching. 5thed.,London:AllynandBacon.
Joyce,B.,MarshaWeil,andBeverlyShowers.
(1992).Modelsofteaching. 4thed.,
NeedhamHeights,MS:AllynandBacon.
Lewis,Rena,andDonaldH.Doorlag.
(1995).Teachingspecailstudentsin
themainstream.EnglewoodCliffs.NJ:
Prentice-Hall.
Slavin,R.E.(1990).Cooperativelearning:
Theory,researchandpractice.
EnglewoodCliffs,NJ:PrenticeHall.
Smith.TomE.C.,EdwardA.Polloway,
JamesR.Pattom,andCarolA.Dowdy.
(1995).Teachingstudentwithspecial
needsininclusivesetting.Boston:Allyn
andBacon.
Vaughn,Sh.(2003)Teachingexceptional,
diverse,andat.riskstudentsinthegeneral
educationclassroom.Boston:Pearson.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
033
บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาและเปรยบ
เทยบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคตทมตอการ
เรยนของนกศกษาชนปท2ทเรยนรายวชาการสอน
ภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยนจาก
การสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนร ทเปน
สากลกลมตวอยาง63คนแบงเปนนกศกษาปกต
49คนและนกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน
14คนเครองมอทใชในการวจยประกอบดวยแผนการ
จดการเรยนรแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
และแบบวดเจตคตตอการเรยนวเคราะหขอมลโดยใช
ประดบศร พนธโท*
Pradabsri Pinthutoe
และเจตคตทมตอรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน โดยใชทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
Learning Achievement and Attitudes Toward Language for Children with Hearing Impairment Course by Using Universal Design for Learning Approach
* อาจารยประจ�าศนยการศกษาพเศษ คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ผลสมฤทธทางการเรยน
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
034
สถตคามธยฐานคาพสยควอไทลเปรยบเทยบระดบ
ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาและเจตคตตอการ
เรยนหลงการสอนกบเกณฑระดบดโดยใช The Sign
TestforMedian:OneSampleและเปรยบเทยบคา
มธยฐานคะแนนระหวางกอนและหลงการสอนดวยวธ
TheWilcoxon-PairsSigned-RanksTest
ผลการวจย พบวา นกศกษามผลสมฤทธอยใน
ระดบดและมคะแนนหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางม
นยส�าคญทางสถตและมเจตคตทดตอการเรยนดวยการ
ใชการสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปน
สากล
ค�าส�าคญ:ทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
เดกทมความบกพรองทางการไดยน
Abstract Thepurposesofthisresearchweretostudy
learningachievementofsecondyearstudents
who learned “Language for Children with
Hearing Impairment” by universal design for
learningapproach.The69samplewereselected
anddividedintotwogroups:49regularstudents
and 14 students with hearing impair. The
instruments of this study were lesson plans,
achievement test, and attitude test. Data was
analyzed by The Sign test for Median : One
SampleandWilcoxon–Pairssigned–Ranks
Test.
Resultsshowedthat:Secondyearstudents
with hearing impairments’ achievement scores
were in the good level and were statistically
significanthigh.Also,thestudents’attitudetoward
universaldesignforlearningapproachwasinthe
excellentlevel.
Keywords: UniversalDesignforLearning
Approach,HearingImpairment
Student
บทน�า นกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน เปน
เดกทมความตองการพเศษกลมหนง ทไดรบโอกาส
ทางการศกษา ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต
พ.ศ. 2542 ซงก�าหนดความมงหมายและหลกการคอ
“การจดการศกษาตองเปนไปเพอพฒนาคนไทยใหเปน
มนษยทสมบรณทงรางกายและสตปญญา ความร
คณธรรม และวฒนธรรมในการด�ารงชวต สามารถอย
รวมกบผอนไดอยางมความสข” (คณะกรรมการการ
ศกษาแหงชาต,ส�านกงาน.2542)นอกจากนยงมการ
ก�าหนดแนวทางในการจดการศกษาไวคอ “การจดการ
ศกษาตองยดหลกวาผเรยนทกคนมความสามารถเรยน
รและพฒนาตนเองไดและถอวาผเรยนมความส�าคญ
ทสดกระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยน
สามารถพฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพ
มกระบวนการเรยนรทหลากหลายตลอดจนจดเนอหา
สาระและกจกรรมทสอดคลองกบความสนใจ” นบวา
เปนนโยบายการศกษาทตระหนกในความแตกตาง
ระหวางบคคลและเปนการศกษาทยดผ เรยนเปน
ศนยกลาง(พนศกดพลสารมย.2554:ออนไลน)
นกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน ม
พฒนาการทางดานรางกายและมระดบความสามารถ
ดานสตปญญาเชนเดยวกนกบเดกปกตจากรายงานการ
วจยจ�านวนมากพบวาเดกทมความบกพรองทางการ
ไดยนมระดบความสามารถทางสตปญญากระจายคลาย
กบเดกปกตโดยบางคนมระดบสตปญญาอยในระดบ
ต�าบางคนฉลาดมากถงขนเปนเดกอจฉรยะสรปไดวา
เดกทมความบกพรองทางการไดยนมใชเดกทมระดบสต
ปญญาต�าทกคน แตผลสมฤทธทางการเรยนของเดกท
มความบกพรองทางการไดยนจ�านวนมากจะคอนขางต�า
ทงนอาจเปนเพราะวาเดกทมความบกพรองทางการ
ไดยนไมไดยนเสยงของตนเองเสยงของผอนและเสยง
ทเกดขนรอบตว ท�าใหเดกทมความบกพรองทางการ
ไดยนมปญหาทางภาษาและมทกษะทางภาษาจ�ากดคอ
ไมเขาใจความหมายของเสยง ค�าพดและสญลกษณ
ตางๆ ซงปญหาเหลานลวนเปนอปสรรคตอการเรยนร
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
035
ของเดก อกทงวธการสอนตลอดจนการวดผลประเมน
ผลทท�ากนอยในปจจบนเหมาะทจะน�ามาใชกบเดกปกต
มากกวาดวยเหตนเดกทมความบกพรองทางการไดยน
จงมผลสมฤทธทางการเรยนคอนขางต�ากวาเดกปกต
(ผดงอารยะวญญ.2542:24)ยงมนกการศกษากลาว
ไววาในบรรดาเดกพเศษทกประเภทเดกหหนวกเปนผ
เคราะหรายทสดทางการศกษา เพราะเมอมองจาก
สภาพรางกายภายนอก ความพการประเภทนจะไม
ปรากฏใหเหนอยางชดเจนและไมมลกษณะอนใดทจะ
เรยกรองความสนใจจากผอนได (ชวนพบ เอยวสาน
รกษ. 2547 : 2; อางองจาก มลนธอนเคราะหคนห
หนวกในพระบรมราชปถมภ.2542:82)
ดงนนการจดการเรยนการสอนนกศกษาปกตและ
นกศกษาทมความบกพรองทางการไดยนนน ใช
หลกสตรและการจดการเรยนการสอนเชนเดยวกน
สงผลใหอาจารยผสอนพบกบปญหาในการจดการเรยน
การสอนเชนไมไดเตรยมตวมาลวงหนาเพราะไมทราบ
มากอนวามนกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน
เรยนรวมชนเรยนการสอสารคนละภาษาการเตรยม
สอการสอนส�าหรบนกศกษากลมน (รายงานผลการ
ด�าเนนงานโครงการแลกเปลยนเรยนร แนวทางการ
จดการเรยนการสอนนกศกษาท มความบกพรอง
ทางการไดยน.2555)จงท�าใหการจดการเรยนการสอน
นนมประสทธภาพนอยลงและนกศกษาท มความ
บกพรองทางการไดยนมผลสมฤทธในทกรายวชาเรยน
ต�าในการเรยนรของเดกหหนวกจะตองพฒนาการเรยน
การสอนเพอชวยเสรมการเรยนรของเดกเปนอยางมาก
เพราะประสทธภาพของการสอนขนอยกบประสทธภาพ
ของครทสามารถใชวธการสอนและสอการสอนไดอยาง
เหมาะสม(ชวนพบเอยวสานรกษ.2547:2-3;อางอง
จากพรสขหนนรนดร.2534:121)
การใชรปแบบการสอนทเปนสากลเปนทฤษฎการ
เรยนรแนวใหมเรยกวาทฤษฎการเรยนรทเปนสากล
(Universal design for learning : UDL) ประกอบ
ไปดวยหลกการทส�าคญ3ประการไดแก1)การรบร
(Multiplemeansofrepresentation:MMR)2)การ
แสดงออก (Multiple means of action and
expression : MMAE) และ 3) การมสวนรวม
(Multiple means of action and engagement:
MME)(DolanandHall.2001:1-6 ;Eagleton.
2008 :1-2;Roekel.2008 :1;CAST.2009 :
1-2;Pawling.2010:23–26)รปแบบการสอนท
เปนสากลน นกการศกษาไดใหความส�าคญในเรองรป
แบบวธการสอนทมความหลากหลายซงเหมาะสมทจะ
น�าไปใชในการจดการเรยนการสอนใหกบนกเรยนในชน
เรยนรวมเปนอยางยงเพราะสามารถตอบสนองในเรอง
ความแตกตางระหวางบคคลไดดนกเรยนสามารถเรยน
ร ตามความตองการหรอตามความสามารถของตน
ท�าใหนกเรยนทกคนทงทเปนนกเรยนปกตและนกเรยน
ทมความตองการพเศษประเภทตางๆไดเรยนรรวมกน
อยางมความสขและเตมตามศกยภาพ สามารถพบกบ
ความส�าเรจทางการเรยนบรรลเปาหมายทก�าหนดไว
(BakerandWolfer.2001:3-4;Yuvalandother.
2004:1-3;LightfootandGibson.2005:271-
272;Haedaway.2008:1-2)
ดวยเหตผลดงกลาวขางตนจงไดประยกตใช
UniversalDesign for Learning ในการจดการเรยน
การสอนมาแกปญหาผลสมฤทธทมคาต�า และเจตคต
ของนกศกษาของนกศกษาทมความบกพรองทางการ
ไดยน เปนแนวทางในการจดการเรยนการสอนส�าหรบ
ผสอนในระดบอดมศกษาทท�าการสอนนกศกษาทม
ความบกพรองทางการไดยนตอไป
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
036
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาชนปท2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบ
เดกทมความบกพรองทางการไดยนจากการสอนตาม
ทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาชนปท2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบ
เดกทมความบกพรองทางการไดยนจากการสอนตาม
ทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
3. เพอศกษาเจตคตทมตอการเรยนของนกศกษา
ชนปท 2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทม
ความบกพรองทางการไดยน จากการสอนตามทฤษฎ
การออกแบบการเรยนรทเปนสากล
วธด�าเนนงานวจย การศกษาผลสมฤทธทางการเรยน และเจตคต
ของนกศกษาชนปท 2 ทเรยนรายวชาการสอนภาษา
ส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน จากการ
สอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
(UDL) ไดด�าเนนการศกษาคนควาตามล�าดบขนตอน
ดงน
1.ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการวจยเปนนกศกษาชนป
ท2คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
กลมตวอยางทใชในการวจยเปนนกศกษาชนป
ท 2 วชาเอกการศกษาพ เศษ คณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาจ�านวน63คน ได
มาโดยการเลอกแบบเจาะจงแบงเปนนกศกษาทมความ
บกพรองทางการไดยน14คนนกศกษาปกต49คน
จากการด�าเนนการดงตอไปน
1.1 ส�ารวจนกศกษาทมความบกพรอง
ทางการไดยน คณะครศาสตรมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา เพอเลอกหองเรยนทจะสอนตามทฤษฎ
การออกแบบการเรยนรทเปนสากล (UDL) ผลการ
ส�ารวจมนกศกษาชนปท 1 จ�านวน 7 คน ชนปท 2
จ�านวน14คนชนปท3จ�านวน1คนชนปท4จ�านวน
1คน
1.2 คดเลอกนกศกษาทลงเรยนในรายวชา
การสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการ
ไดยน ไดแก นกศกษาชนปท 2 มนกศกษาทงหมด
จ�านวน63คน
2.เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
เครองมอทใชในการวจย ม 3 ชนด ไดแก
แผนการจดการเรยนรรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดก
ทมความบกพรองทางการไดยนจ�านวน10แผนแบบ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษา เปน
แบบทดสอบปรนยชนดเลอกตอบ4ตวเลอกจ�านวน
20 ขอ แบบวดเจตคตตอการเรยนรายวชาการสอน
ภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน
จ�านวน30ขอทผวจยพฒนาขน
2.1 แผนการจดการเรยนรรายวชาการสอน
ภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน
จ�านวน10แผนด�าเนนการพฒนาดงน
2.1.1ศกษาคนควา รวบรวมเอกสาร
และงานวจยทเกยวกบการจดการเรยน การสอนและ
เทคนคการสอนส�าหรบนกเรยนทมความบกพรอง
ทางการไดยน
2.1.2ออกแบบและวางแผนการเขยน
แผนการจดการเรยนการสอน ส�าหรบนกศกษาชนปท
2 ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความ
บกพรองทางการไดยนประกอบไปดวยแผนการจดการ
เรยนรและสอการสอน
2.1.3ก�าหนดโครงสรางของแผนการ
จดการเรยนรเพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและ
เจตคตของนกศกษาชนปท 2 ทเรยนรายวชาการสอน
ภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน
2.1.4ตรวจสอบความถกตองเหมาะสม
โดยการน�าแผนการจดการเรยนร จ�านวน 10 แผน
ทสรางขนไปใหผเชยวชาญจ�านวน3คนพจารณาความ
ถกตองเหมาะสมของเนอหาโดยหาดชนความสอดคลอง
(Index of item-objective congruence : IOC) ได
คาดชนความสอดคลองเทากบ 1.00 ทกๆ แผน ซง
ผเชยวชาญไดใหขอเสนอแนะในเรองวธสอนและสอการ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
037
สอนควรจะใหนกศกษาทมความบกพรองทางการไดยน
มสวนรวมมากขน
2.1.5น�าขอเสนอแนะจากผเชยวชาญ
มาปรบปรงแกไขเนอหาในแผนการจดการเรยนร โดย
จดเรยงเนอหาใหมทง10แผนในแตละแผนมการจด
เรยงสอการสอนใหเหมาะสมเพมขนกอนน�าไปทดลอง
ใชกบนกศกษาทไมใชกลมทดลอง
2.2 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ
เรยนของนกศกษา เปนแบบทดสอบปรนยชนดเลอก
ตอบ4ตวเลอกจ�านวน20ขอด�าเนนการพฒนาดงน
2.2.1ศกษาเนอหา ตามหลกสตร
ครศาสตรบณฑตมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
2.2.2ศกษาวธเขยนขอสอบแบบเลอก
ตอบจากหนงสอการวดผลประเมนผล
2.2.3สรางแบบทดสอบวดผลสมฤทธ
ทางการเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทม
ความบกพรองทางการไดยน เปนขอสอบแบบปรนย
ชนดเลอกตอบ4ตวเลอกจ�านวน25ขอน�าเสนอตอ
ผเชยวชาญดานการศกษาพเศษ ตรวจพจารณาความ
ถกตองเหมาะสมของเนอหาและภาษา ซงผเชยวชาญ
แนะน�าใหออกขอสอบใหครอบคลมเนอหาครบทกเรอง
ทสอน
2.2.4น�าแบบทดสอบทปรบปรงแลว
ใหผเชยวชาญดานการศกษาพเศษจ�านวน3คนตรวจ
สอบความเทยงตรงเชงโครงสรางและเนอหาโดย
พจารณาวาจดประสงคการจดการเรยนรสอดคลองกบ
ขอสอบโดยก�าหนดคะแนนความคดเหนไวดงน
+1 หมายถง ขอสอบวดตรงกบจด
ประสงคการเรยนร
0 หมายถง ไมแนใจวาขอสอบวดตรงจด
ประสงคการเรยนรหรอไม
-1 หมายถง ขอสอบวดไมตรงตามจด
ประสงคการเรยนร
2.2.5ตรวจสอบคณภาพแบบทดสอบ
หาค าความยากง าย โดยทดสอบกบนกศกษา
ชนปท2โปรแกรมวชาการศกษาพเศษคณะครศาสตร
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา เพอหาคาความยาก
งาย (p) และคาอ�านาจจ�าแนก (r) คดเลอกขอทอย
ในเกณฑคอคาความยากงาย0.20-0.80คาอ�านาจ
จ�าแนกตงแต0.20ขนไปจ�านวน20ขอ
2.2.6ก�าหนดเกณฑการประเมนผล
สมฤทธทางการเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดก
ทมความบกพรองทางการไดยนดงน
16-20 คะแนน = ระดบดมากเทากบ
รอยละ80-100
11-15 คะแนน = ระดบดเทากบ
รอยละ70-79
6-10 คะแนน = ระดบพอใชเทากบ
รอยละ50-69
0-5 คะแนน= ระดบปรบปรงเทากบ
รอยละ0-49
2.3 แบบวดเจตคตตอการเรยนรายวชาการ
สอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน
จ�านวน30ขอด�าเนนการพฒนาดงน
2.3.1ก�าหนดจดมงหมายในการสรางแบบ
วดเจตคตตอรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความ
บกพรองทางการไดยน
2.3.2ศกษาคนควาเอกสารและงานวจย
ทเกยวของกบแบบวดเจตคตตอการเรยนในวชาตางๆ
และวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการไดยนและเขยนนยามปฏบตการเพอน�ามาเปน
แนวทางในการสรางแบบวดเจตคต
2.3.3เขยนนยามศพทเฉพาะเจตคตแลว
ก�าหนดโครงสรางของแบบวดเจตคตประกอบดวยขอ
ค�าถามเกยวกบความพงพอใจในวชาการสอนภาษา
ส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน และมาตร
วด
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
038
2.3.4สรางแบบวดเจตคตตอการเรยน
รายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการไดยน ซงผวจยสรางขนโดยมล�าดบการสราง
ดงน
2.3.4.1 ศกษาวธสร างแบบวด
เจตคตตามวธของลเครท(Likert)(ลวนสายยศและ
องคณาสายยศ2538.183-186,พวงรตนทวรตน.
2538:106-108)
2.3.4.2 สร างข อความทแสดง
ลกษณะของเจตคตตอการเรยนรายวชาการสอนภาษา
ส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยน
2.3.4.3ก�าหนดน�าหนกในการ
ตอบตวเลอกตางๆแตละขอความตามเกณฑทก�าหนด
2.3.5น�าแบบวดทสรางขนจ�านวน34ขอ
ไปใหผเชยวชาญดานจตวทยาการสอนตรวจสอบความ
เทยงตรงเชงเนอหา(Contentvalidity)ความเหมาะสม
ของการใชภาษาและลกษณะของขอความทางบวกและ
ทางลบตลอดจนดวาค�าถามนนวดเจตคตตอการเรยน
รายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการไดยนหรอไมแลวคดเลอกขอค�าถามทผานการ
พจารณาจากผเชยวชาญ
2.3.6น�าแบบวดเจตคตต อการเรยน
รายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการไดยนไปหาคณภาพ โดยน�าไปทดลองกบ
นกศกษาชนปท 1 ซงไมใชกลมทดลองและน�าผลการ
ตรวจสอบใหคะแนนแบบวดน�ามาหาคาอ�านาจจ�าแนก
ของขอความเปนรายขอโดยตรวจและรวบรวมคะแนน
ทกขอของแตละคนเขาดวยกน แลวน�ามาเรยงล�าดบ
คะแนนของผทตอบไดคะแนนสงสดถงต�าสดน�าคะแนน
มาแบงเปนกลมสงกลมต�าโดยใชเทคนค25%แลว
น�าคะแนนแตละขอของกลมสงกลมต�า มาทดสอบหา
คานยส�าคญโดยใช(t-test)คดเลอกแบบสอบถามขอ
ทมคาtระหวาง2.19–7.68ไวจ�านวน30ขอแลว
น�าแบบสอบถามทผานการคาอ�านาจจ�าแนกเปนรายขอ
แลว ไปทดสอบหาคาความเชอมนกบนกศกษาปท 1
ทไมใชกลมตวอยาง โดยใชสมประสทธแอลฟาของ
ครอนบค(Cronbach-Coefficient)ไดคาความเชอมน
ทงฉบบเทากบ.94
2.3.7คมอและก�าหนดเกณฑการประเมน
ประกอบการใชแบบวดเจตคตตอ การเรยนรายวชา
การสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการ
ไดยน
2.3.7.1 เขยนคมอประกอบการใช
แบบวดเจตคตเพอใหการด�าเนนการทดสอบเปนไปดวย
ความเรยบรอย ประกอบดวย ลกษณะทวไปของแบบ
วดเจตคต ความม งหมายของแบบวดเจตคต การ
ทดสอบและเวลาทใชในการทดสอบการเตรยมการกอน
การทดลองการด�าเนนการสอบการตรวจใหคะแนน
2.3.7.2 ก� า ห น ด เ ก ณ ฑ ก า ร
ประเมนระดบเจตคตจากคะแนนรวม(ไพฑรยโพธสาร.
2546:35)ดงน
คะแนน21-30 หมายถงเจตคตระดบด
(ไดคะแนนรอยละ70ขนไป)
คะแนน11-20 หมายถงเจตคตระดบ
ปานกลาง(ไดคะแนนรอยละ36-69)
คะแนน1-10 หมายถงเจตคตระดบไมด
(ไดคะแนนรอยละ3-35)
3.การวเคราะหขอมล
3.1 วเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาชนปท2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบ
เดกทมความบกพรองทางการไดยนจากการสอนตาม
ทฤษฎการออกแบบการเรยนร ทเปนสากล ท�าการ
วเคราะหขอมลโดยหาคาสถตพนฐานไดแกคามธยฐาน
(Median)คาพสยควอไทล(Interquartilerange)และ
เปรยบเทยบระดบผลสมฤทธทางการเรยนและเจตคต
ตอการเรยนหลงการสอนกบเกณฑระดบดโดยใชThe
SigntestforMedian:Onesample
3.2เปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกศกษาชนปท2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบ
เดกทมความบกพรองทางการไดยนจากการสอนตาม
ทฤษฎการออกแบบการการเรยนรทเปนสากลท�าการ
วเคราะหข อมลโดยวธการของวลคอกสน (The
WilcoxonMatched-PairSigned–RanksTest)
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
039
สรปผลการวจย 1.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาชนปท
2 ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความ
บกพรองทางการไดยน หลงการสอนตามทฤษฎการ
ออกแบบการเรยนรทเปนสากลอยในระดบด
2.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกศกษาชนป
ท2ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความ
บกพรองทางการไดยน หลงการสอนตามทฤษฎการ
ออกแบบการเรยนรทเปนสากลสงขนอยางมนยส�าคญ
ทางสถตทระดบ.05
3. เจตคตทมตอรายวชาของนกศกษาชนปท 2
ทเรยนรายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความ
บกพรองทางการไดยน หลงการสอนตามทฤษฎการ
ออกแบบการเรยนรทเปนสากลอยในระดบด
อภปรายผล จากการศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและ
เจตคตของนกศกษาชนปท 2 ทเรยนรายวชาการสอน
ภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรองทางการไดยนหลง
การสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
อยในระดบดสามารถน�ามาอภปรายผลไดดงน
นกศกษาชนปท 2 มผลสมฤทธทางการเรยน
กอนการสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปน
สากล อยในระดบพอใช เมอผวจยไดท�าการสอนตาม
ทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากลมผลสมฤทธ
อยทระดบด ซงเปนไปตามสมมตฐานทตงไว คอ ผล
สมฤทธทางการเรยนของนกศกษาชนปท 2 ทเรยน
รายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดก ทมความบกพรอง
ทางการไดยนหลงการสอนตามทฤษฎการออกแบบการ
เรยนรทเปนสากลอยในระดบด ทงนเปนผลเนองจาก
การสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากล
ซงการสอนตามทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปน
สากลนน ประกอบดวยหลกการทส�าคญ 3 ประการ
ไดแก
1)การรบร(Multiplemeansofrepresenta-
tion)ซงเปนการรบรดวยวธการทหลากหลายไดแกการ
รบรทางสายตาการฟงการลมรสการสมผส
2)การแสดงออก(Multiplemeansofaction
and expression) ผเรยนสามารถแสดงพฤตกรรม
ทางการเรยนไดอยางเตมทตามความถนด โดยมการ
ออกแบบวธการเรยนทหลากหลายและยดหยน
3)การมสวนรวม(Multiplemeansofaction
and engagement) ใหนกศกษาไดเรยนรดวยความ
สนใจและเตมใจจดบรรยากาศทเออตอการเรยนรท�าให
เรยนรดวยความสนกสนานมชวตชวา
ในการวดเจตคตของนกศกษาชนปท 2 ทเรยน
รายวชาการสอนภาษาส�าหรบเดกทมความบกพรอง
ทางการไดยนหลงการสอนตามทฤษฎการออกแบบการ
เรยนรทเปนสากลมระดบเจตคตอยในระดบดซงตรง
กบสมมตฐานทตงไว สาเหตทท�าใหนกศกษามเจตคต
ทดตอการเรยนนน เนองจากการสอนตามทฤษฎการ
ออกแบบเรยนรทเปนสากล มขนตอนในการจดการ
เรยนการสอนทท�าใหนกศกษารสกวาไดมสวนรวมใน
การเรยนและไดเรยนแบบรวมมอกนกบเพอนนกศกษา
ในชนเรยน ท�าใหเกดความเขาใจมากขน พรอมกบ
ผ สอนนนมการสอนดวยวธการทหลากหลายและ
ยดหย นส�าหรบนกศกษาทมความบกพรองทางการ
ไดยนและมการจดบรรยากาศในการเรยนทเออตอการ
เรยนร จงสงผลถงเจตคตของนกศกษาและท�าใหผล
สมฤทธทางการเรยนดขน
ขอเสนอแนะ จากผลการวจยครงน มข อเสนอแนะทเปน
ประโยชนตอการเรยนการสอนส�าหรบนกศกษาทม
ความบกพรองทางการไดยนหรอการศกษาวจยครงตอ
ไปดงน
1.ขอเสนอแนะจากผลการวจย
1.1 อาจารยผสอนควรศกษาการสอนจาก
ทฤษฎการออกแบบการเรยนรทเปนสากลใหลกซงใน
แตขนการสอนจะท�าใหการสอนมความหลากหลายเพม
ขน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
040
1.2 ผสอนควรสอนตามล�าดบขนตอนท
ก�าหนดไวเพอใหเกดประสทธภาพในการสอนนกศกษา
สงขน
2.ขอเสนอแนะในการวจยตอไป
2.1 ควรมการวจยโดยใชเทคนคการสอน
ต างๆ ทสามารถสอนในชน เรยนรวมในระดบ
มหาวทยาลยได
2.2 ควรมการวจยโดยใชสอและเทคโนโลย
เพอเปนการทบทวนการสอนของนกศกษาทมความ
ตองการพเศษประเภทตางๆ เพอเพมผลสมฤทธ
ทางการเรยน
เอกสารอางองชวนพบเอยวสานรกษ.(2547).การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรชวยสอนเรอง“การลบ”ส�าหรบ
นกเรยนทมความบกพรองทางการไดยน.
วทยานพนธการศกษามหาบณฑตสาขาวชา
เทคโนโลยการศกษามหาวทยาลยบรพา.
ผดงอารยะวญญ.(2542).การศกษาส�าหรบเดก
ทมความตองการพเศษ.พมพครงท2.
กรงเทพฯ:แวนแกว.
พนศกดพลสารมย.(2554).การสอนระดบ
อดมศกษา.[ออนไลน]แหลงทมา:http://
www.edu.chula.ac.th/eduinfo/ed_resch/
pansak.pdf.(31ส.ค.54).
ไพฑรยโพธสาร.(2546).“การวดและการประเมน
ผลทางการศกษา.”วารสารการวดผลการศกษา
ส�านกทดสอบทางการศกษาและจตวทยา.
25(73):35.
ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาตส�านกนายก
รฐมนตร.(2545).พระราชบญญตการศกษา
แหงชาตพ.ศ.2542.กรงเทพฯ:พรกหวาน
กราฟฟค.
Baker,ThomasE.andLoreenWolfer.(2001).
Universalandsystematicdesign
instructionalforaccommodationdiverse
learningstylesincriminaljustice.[Online].
Available:http://www.springerlink.com/
content/12134w6792082053/fulltex.pdf.
[2011,August31].
CAST.(2009).Universaldesignforlearning
version1.0.[Online].Available:http://
www.udlcenter.org/aboutudl/udlguidelines/
introduction[2011,August31].
Dolan,RobertP.andTraceyE.Hall.(2001).
Universaldesignforlearning:Implications
forlarge-scaleassessment.[Online].
Available:http://www.cast.org/system/
galleries/download/byCAST/
udlassessment.pdf.[2011,August31].
Eagleton,Maya.(2008).Universaldesignfor
learning.[Online].Available:http://www.
ebscohst.com/uploads/imported/this
Topic-dbTopic-1073.pdf.[2011,
August31].
Lightfoot,ElizabethandPriscillaGibson.(2005).
Universalinstructionaldesign:Anew
frameworkforaccommodatingstudents
insocialworkcourses.[Online].Available
:http://www.docstoc.com/docs/
55478249/Universal-Instructional-
Design-a-new-for-accommodating-student-
in-social-work-courses[2011,August31].
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
041
Pawling,KimberlyAnn.(2010).Integrating
universaldesignforlearningconcepts
intosecondarygeneraleducation
instructionalmethodscourses.[Online].
Available:http://www.students.graduate.
ucf.edu/calendar/index.cfm?eventiID=1446.
[2011,August31].
Yuval,Lindaandothers.(2004).Evaluation
reportontheuniversalinstructiondesign
projectattheuniversityofGuelph.
[Online].Available:http://www.tss.uoguelph.
ca/uid/UIDsummaryfinalrep.pdf.[2011,
August31].
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
042
บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงค เพอวเคราะห
เนอหาวทยานพนธระดบมหาบณฑตของมหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมาทเผยแพรระหวางปพ.ศ.2543-
2553ในดานผท�าวทยานพนธปทเผยแพรสาขาวชา
ประเภทการวจยประชากรและกลมตวอยาง เครองมอ
เกบรวบรวมขอมลสถตทใชในการวเคราะหขอมลและ
การน�าเสนอผลการวเคราะหขอมล โดยมแบบบนทก
ขอมลเนอหาวทยานพนธเปนเครองมอในการรวบรวม
ขอมลประชากรทใชในการศกษาคอวทยานพนธระดบ
มหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทเผยแพร
ระดบมหาบณฑต ของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา พ.ศ. 2543-2553
ชลดา พนภย*
Chollada Phonphai
An Analysis of Nakhon Ratchasima Rajabhat University Master’s Theses B.E. 2543-2553
* พนกงานในสถาบนอดมศกษาสายสนบสนน สงกดบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
การวเคราะหวทยานพนธ
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
043
ระหวางปพ.ศ.2543-2553จ�านวน542ชอเรองสถต
ทใชคอการแจกแจงความถและหาคารอยละ
ผลการศกษาพบวา ปทมวทยานพนธเผยแพร
มากทสด คอ ป พ.ศ. 2552 ผท�าวทยานพนธทเปน
เพศชายและหญงมจ�านวนใกลเคยงกน สาขาวชาทม
วทยานพนธเผยแพรมากทสดคอสาขาวชาบรหารการ
ศกษา ประเภทของการวจยมการศกษาโดยใชการวจย
เชงบรรยายมากทสด ประชากรและกลมตวอยางทใช
มากทสด คอ ประเภทบคคล วธการสมตวอยางทพบ
มากทสด คอการสมโดยใชหลกความนาจะเปน และ
การสมตวอยางแบบงายใชมากทสด เครองมอทใชใน
การรวบรวมขอมลมการใชแบบสอบถามมากทสดการ
ตรวจสอบคณภาพเครองมอ พบวา มการหาคาความ
เชอมนและความเทยงตรงมากทสด วทยานพนธสวน
ใหญใชทงสถตบรรยายและอางองรวมกน และการน�า
เสนอผลการวเคราะหขอมลแบบตารางมากทสด
ค�าส�าคญ:การวเคราะหเนอหาวทยานพนธ
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
Abstract
Thepurposeofthisresearchwastoanalyze
NakhonRatchasimaRajabhatUniversitymaster’s
thesespublishedduringB.E.2543-2553,The
scope included author, publication date,
disciplines, research methodology, research
populat ions or samples, data col lection
ins t ruments , researchs ta t is t icsandthe
presentationofdata.Thesisanalyticalwasused
the data record instruments. The populations
of thisstudywere542titlemaster’s thesesof
NakhonRatchasimaRajabhatUniversitypublished
during B.E. 2543-2553. Data analysis was by
frequencyandpercentage.
Theresultsshowedthatmostofpublication
datewasinB.E.2552.Thegenderofauthor,male
andfemalewereassimilarly.Mostofdiscipline
waseducationaladministration.Mostofresearch
methodologywasdescriptiveresearch.Mostof
researchpopulationsorsampleswereindividuals,
method of sampling was probability sampling
and themost usedsimple random sampling.
Themost toolusedfordatacollectionwasa
questionnaire,andexamination’sdatacollection
instrument showed that reliability and validity.
Themostofstatisticsweredescriptivestatistics
andinferentialstatistics.Mostofthepresentation
datawastable.
Keywords: ContentAnalysis,Master’sTheses,
NakhonRatchasimaRajabhat
University
บทน�า การวจยมความส�าคญตอการพฒนาการศกษา
สงคมและประเทศชาตอยางมากเพราะวทยาการตางๆ
ในสงคมโลกาภวตนไดเจรญกาวหนาไปอยางรวดเรว
การทมนษยจะศกษาและพฒนาเทคโนโลยใหมๆ ยอม
ตองอาศยการศกษา คนควา วจย และพฒนา ดงนน
ความรความสามารถในการท�าวจยจงเปนเรองส�าคญทง
ในเรองการแสวงหาหรอสรางองคความรใหมและการ
พฒนางาน(ณรงคโพธพฤกษานนท.2551:16)
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาเปนสถาบน
อดมศกษาของจงหวดนครราชสมาท�าหนาทจดการ
ศกษาระดบบณฑตมหาบณฑตและดษฎบณฑตโดย
มปรชญาของมหาวทยาลยคอแหลงวชาการสรางสรรค
คนด มคณธรรม น�าสงคม และดานวสยทศนของ
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา มงเปนผน�าดานการ
ศกษา การผลต พฒนาครและบคลากรทางการศกษา
และการวจยเพอพฒนาทองถน เสรมสรางคณภาพคน
สงคมใหเขมแขงมหาวทยาลยมงมนจดการศกษาเพอ
พฒนาทรพยากรมนษยในทองถนและพนทใกลเคยงให
มโอกาสเรยนรตลอดชวตรวมทงชวยยกระดบความเปน
อยของชมชนและสงคมใหพฒนาไปดวยกนอยางสมดล
และสมบรณ ซงเปนเรองเรงดวนส�าหรบทองถนทจะ
ตองพฒนากาวไกลในยคโลกาภวตนทรพยากรมนษย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
044
จะตองมศกยภาพสงขน ซงวธการพฒนาศกยภาพ
ของทรพยากรมนษยทดทสด คอ การใหการศกษา
(มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา. บณฑตวทยาลย.
2552:6)ดงนนในการจดการศกษาจงตองค�านงถง
คณภาพมาตรฐานเปนส�าคญ มหาบณฑตทกคนของ
มหาวทยาลยตองท�าวจยหรอวทยานพนธเพอเปนสวน
หนงของการส�าเรจการศกษารวมทงผลงานวจยนนตอง
สามารถน�าไปใชประโยชนตอสงคมทองถนได(เศาวนต
เศาณานนท.2552:ก)
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาไดจดตงบณฑต
วทยาลยขนเปนหนวยงานภายในมหาวทยาลยมฐานะ
เทยบเทาคณะท�าหนาทด�าเนนการจดการศกษาระดบ
บณฑตศกษาตงแตปการศกษา2541ซงเปนปแรกท
เปดสอนระดบบณฑตศกษาและด�าเนนการเรอยมา
จนถงปจจบน (มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
บณฑตวทยาลย. 2552 : 15) หลกสตรการศกษา
ระดบบณฑตศกษา มการก�าหนดใหนกศกษาตองท�า
วทยานพนธ ในสาขาวชาทเรยน โดยหลกสตรแผน ก
เปนแผนการศกษาทเนนการวจยโดยท�าวทยานพนธซง
ม2แบบคอแบบก1ก�าหนดใหท�าวทยานพนธไมนอย
กวา36หนวยกตแบบก2ก�าหนดใหท�าวทยานพนธไม
นอยกวา12หนวยกตสวนแผนขเปนแผนการศกษา
ทเนนการศกษารายวชาและท�าภาคนพนธ6หนวยกต
(มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา. บณฑตวทยาลย.
2552:30)การก�าหนดหลกสตรการศกษาดงกลาว
ท�าใหปรมาณงานวจยในรปแบบของวทยานพนธม
จ�านวนมากและเพมจ�านวนขนทกป
ดงนนจะเหนไดวาวทยานพนธเปนเอกสารส�าคญ
ทางวชาการในการศกษาระดบบณฑตศกษา นอกจาก
จะเปนผลการศกษาวจยของนกศกษาแลว ยงเปน
เอกสารอางองทางวชาการ และยงสะทอนถงคณภาพ
และมาตรฐานทางวชาการของนกศกษา อาจารยท
ปรกษาวทยานพนธ กรรมการสอบวทยานพนธ และ
สถาบนการศกษานน ๆ ส�าหรบการวจย ในครงน ผ
วจยจงเลอกวเคราะหวทยานพนธระดบมหาบณฑตของ
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ทเผยแพรระหวางป
พ.ศ.2543-2553ซงผลการวจยในครงนจะท�าใหทราบ
สภาพการท�าวจยโดยรวมตลอดจนแนวโนมและทศทาง
การท�าวทยานพนธของสาขาวชาตางๆ ในอนาคต
สามารถน�าผลการวจยทไดมาใชเพอเปนแนวทางในการ
สอนของอาจารยและเปนแนวทางตดสนใจเลอกท�าวจย
ของนกศกษาในระดบบณฑตศกษาตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาจ�านวนและรอยละของวทยานพนธ
ระดบมหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทเผยแพรระหวางปพ.ศ.2543-2553
2. เพอวเคราะหวทยานพนธระดบมหาบณฑต
ของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทเผยแพรระหวาง
ป พ.ศ. 2543-2553 ในดานผท�าวทยานพนธ ปท
เผยแพร สาขาวชาประเภทการวจย ประชากรและ
กลมตวอยางเครองมอเกบรวบรวมขอมลสถตทใชใน
การวเคราะหขอมลและการน�าเสนอผลการวเคราะห
ขอมล
กรอบแนวคดในการวจย การวจยครงนเปนการวเคราะหวทยานพนธระดบ
มหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทเผย
แพรระหวางปพ.ศ.2543-2553จ�านวน542ชอเรอง
จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยท
เกยวของ ผวจยเสนอกรอบแนวคดในการวจยเกยว
กบการวเคราะหวทยานพนธระดบมหาบณฑตของ
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ทเผยแพรระหวางป
พ.ศ.2543-2553ไดดงน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
045
วธด�าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงส�ารวจ (Survey
research) และใชวธการวจยแบบวเคราะหเนอหา
(Contentanalysis)ซงมรายละเอยดในการวจยดงตอ
ไปน
1.ประชากร
ประชากรท ใช ในการวจยในคร ง น คอ
วทยานพนธระดบมหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา ทเผยแพรระหวางป พ.ศ. 2543-2553
จ�านวน542ชอเรอง
2.ตวแปรทท�าการศกษา
ตวแปรทใชในการศกษาไดแก
2.1 เพศของผ ท�าวทยานพนธ แบงเปน
ชายและหญง
2.2 สาขาวชา10สาขาคอสาขาวชาการ
บรหารการศกษา สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการ
ศกษาสาขาวชาระบบสารสนเทศภมศาสตรสาขาวชา
หลกสตรและการสอน สาขาวชาการสงเสรมสขภาพ
สาขาวชาสงคมศาสตรเพอการพฒนา สาขาวชาการ
พฒนาสขภาพชมชน สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา
สาขาวชาเทคโนโลยการจดการสงแวดลอม และสาขา
วชาจตวทยาการศกษา
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
วทยานพนธระดบมหาบณฑต
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทเผยแพรระหวางป พ.ศ. 2543-2553
การวเคราะหเนอหา
1. เพศของผท�าวทยานพนธ
2. สาขาวชา
3. ปทเผยแพร
4. ประเภทการวจย
5. ประชากรและกลมตวอยาง
6. เครองมอเกบรวบรวมขอมล
7. สถตทใช ในการวเคราะหขอมล
8. การน�าเสนอผลการวเคราะหขอมล
2.3 ปทเผยแพรยอนหลง 11 ป ตงแตป
พ.ศ.2543-2553
2.4 ประเภทการวจย แบงตามระเบยบวธ
วจย จ�าแนกได 2 ประเภท คอ การวจยเชงบรรยาย
และการวจยเชงทดลอง
2.5 ประชากรและกลมตวอยาง
2.5.1ลกษณะของประชากรหรอ
กลมตวอยาง แบงออกเปน 5 ประเภท ไดแกบคคล
หนวยงานพนทเอกสารและอนๆ
2.5.2วธการสมตวอยางแบงออกเปน
3ประเภทคอ
2.5.2.1 สมโดยใชหลกความ
นาจะเปนไดแกสมตวอยางแบบงายสมตวอยางแบบ
เปนระบบ มตวอยางแบบแบงชน สมตวอยางแบบ
แบงกลมและสมตวอยางแบบหลายขนตอน
2.5.2.2 ส ม โดยไม ใช หลก
ความนาจะเปนไดแกการเลอกแบบบงเอญการเลอก
แบบโควตาและการเลอกแบบเจาะจง
2.5.2.3 การสมแบบอนๆ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
046
2.6 เครองมอเกบรวบรวมขอมล
2.6.1ประเภทของเครองมอแบงออก
เปน6ประเภทคอแบบสอบถามแบบสมภาษณแบบ
ทดสอบแบบบนทกขอมลแบบสงเกตและแบบอนๆ
2.6.2การตรวจสอบคณภาพเครองมอ
แบงออกเปน4วธไดแกความเทยงตรงความเชอมน
ความยากงายและอ�านาจจ�าแนก
2.7 สถตทใชในการวเคราะหขอมล ผวจย
แบงออกเปน4ประเภทไดแกสถตบรรยายสถตอางอง
สถตบรรยายและอางองและไมใชสถต
2.8 การน�าเสนอผลการวเคราะหขอมล
แบงออกเปน3ประเภทคอบรรยายตารางและอนๆ
3.เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล
เครองมอทใชในการรวบรวมขอมลในครงน
คอแบบบนทกรายการวทยานพนธทผวจยสรางขนโดย
ศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการวเคราะห
เนอหา และน�าขอมลทไดจากการศกษามาสรางแบบ
บนทกขอมล
4.การเกบรวบรวมขอมล
4.1 รวบรวมบทคดยอวทยานพนธ และ
วทยานพนธระดบมหาบณฑตของมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาทเผยแพรระหวางปพ.ศ.2543-2553
4.2. ขอมลทจะใชในการวจยจะพจารณา
จากบทคดยอและสวนเนอเรองวทยานพนธ
4.3 บนทกรายละเอยดเกยวกบวทยานพนธ
แตละเรองลงในแบบบนทกขอมล โดยท�าการบนทก
1ชอเรองตอแบบบนทกขอมล1ชด
5.การวเคราะหขอมล
วเคราะหขอมลวทยานพนธทปรากฏในแบบ
บนทกขอมลโดยวธทางสถตซงสถตทใชในการวเคราะห
ขอมลคอการแจกแจงความถและการค�านวณหาคา
รอยละ
สรปผลการวจย 1.ดานจ�านวนวทยานพนธ
1.1 จ�านวนของวทยานพนธ จ�าแนกตาม
ปพมพทเผยแพรจากจ�านวนวทยานพนธทรวบรวมได
ทงหมดจ�านวน542ชอเรองในจ�านวนนพบวาปทม
วทยานพนธพมพเผยแพรมากทสดคอปพ.ศ.2552ม
วทยานพนธตพมพเผยแพรทงหมดจ�านวน95ชอเรอง
(รอยละ17.53)รองลงมาคอปพ.ศ.2551จ�านวน84
ชอเรอง(รอยละ15.50)และปพ.ศ.2546จ�านวน71
ชอเรอง(รอยละ13.10)ตามล�าดบจากผลการวจยจะ
เหนไดวาปทมวทยานพนธเผยแพรนอยทสดคอปพ.ศ.
2543จ�านวน1ชอเรอง(รอยละ0.18)และปพ.ศ.
2544จ�านวน10ชอเรอง(รอยละ1.85)เนองจาก
ปดงกลาวเปนชวงปแรกทมนกศกษาระดบบณฑตศกษา
จบการศกษาตามหลกสตรนอยจงมจ�านวนวทยานพนธ
ตพมพเผยแพรนอยตามไปดวย
1.2 จ�านวนและรอยละของผ ท�าวทยา
นพนธจ�าแนกตามเพศจากจ�านวนวทยานพนธทงหมด
542 ชอเรอง พบวา มผท�าวทยานพนธเปนเพศชาย
จ�านวน272คน(รอยละ50.18)และเพศหญงจ�านวน
270คน(รอยละ49.82)ซงมจ�านวนทใกลเคยงกน
1.3 จ�านวนและรอยละของวทยานพนธ
จ�าแนกตามสาขาวชา จากการจ�าแนกวทยานพนธ
ตามสาขาวชา พบวา สาขาวชาทพบมากทสด คอ
สาขาวชาการบรหารการศกษา จ�านวน 229 ชอเรอง
(รอยละ42.25)รองลงมาคอสาขาวชาหลกสตรและ
การสอนจ�านวน91ชอเรอง (รอยละ16.79)และ
สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษาจ�านวน80
ชอเรอง(รอยละ14.76)สวนสาขาวชาทพบนอยทสด
คอ สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา จ�านวน 5 ชอเรอง
(รอยละ0.92)
2.ดานการวเคราะหเนอหาวทยานพนธ
2.1 จากการจ�าแนกวทยานพนธ ตาม
ประเภทการวจยพบวาประเภทการวจยทพบมากทสด
คอการวจยเชงบรรยายจ�านวน332ชอเรอง(รอยละ
61.25) สวนใหญใชในการศกษาเกยวกบการส�ารวจ
ความพงพอใจความคดเหนปญหาและแนวทางแกไข
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
047
ปญหาขององคกรหรอหนวยงานเชนในโรงเรยนสถาน
ศกษา โรงพยาบาล หมบาน เปนตน และสาขาวชาท
ใชการวจยเชงบรรยายไดแก สาขาวชาการบรหารการ
ศกษาและสาขาวชาสงคมศาสตรเพอการพฒนาสวน
ประเภทการวจยทพบรองลงมาคอการวจยเชงทดลอง
จ�านวน210ชอเรอง(รอยละ38.75)สวนใหญใชใน
การศกษาเกยวกบแผนการจดการเรยนรการวจยในชน
เรยนการสรางและทดสอบบทเรยนเปนตนและสาขา
วชาทใชการวจยเชงทดลอง ไดแก สาขาวชาหลกสตร
และการสอนสาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา
สาขาวชาพฒนาสขภาพชมชนสาขาวชาเทคโนโลยการ
จดการสงแวดลอม สาขาวชาวทยาศาสตรศกษา และ
สาขาวชาจตวทยาการศกษา
2.2 จากการจ�าแนกจ�านวนของวทยานพนธ
ตามประชากรหรอกลมตวอยาง พบวา ประชากรหรอ
กลมตวอยางทใชมากทสดคอประเภทบคคลจ�านวน
449 ชอเรอง (รอยละ 82.84) บคคลทใชเปนกลม
ตวอยาง ไดแก ผ บรหารสถานศกษา คร อาจารย
นกเรยน ผปฏบตงานในหนวยงาน ผเชยวชาญ ผใช
บรการ ผปวย หวหนาครวเรอน เปนตน ประชากร
หรอกลมตวอยางทใชรองลงมาคอประเภทหนวยงาน
จ�านวน53ชอเรอง(รอยละ9.78)หนวยงานทใชเปน
กลมตวอยางมากทสดคอโรงเรยนสวนประชากรหรอ
กลมตวอยางประเภทอนๆ พบวามจ�านวน19ชอเรอง
(รอยละ3.50)ซงประชากรทน�ามาใชเปนกลมตวอยาง
ไดแกซากดกด�าบรรพบวบอน�าบาดาลอาคารเรยน
พนธไมอาหาร เตาน�าเสยกากมนตะกรนทองแดง
ดวงดาว เปนตน และประชากรหรอกลมตวอยางท
พบวาใชนอยทสดคอประเภทเอกสารจ�านวน6ชอ
เรอง(รอยละ1.11)เอกสารทน�ามาใชเปนกลมตวอยาง
ไดแก แบบแปลนอาคาร เอกสารการประกนคณภาพ
เอกสารบนทกประวตผาทอไท-ยวนงานวจยเปนตน
2.3 จากการวเคราะหวทยานพนธในครง
นพบวาวทยานพนธ1ชอเรองอาจจะมการใชวธการ
สมตวอยางมากกวา1วธและผลการวจยพบวาวธการ
สมตวอยางทพบมากทสดคอการสมโดยใชหลกความ
นาจะเปนจ�านวน469ครง(รอยละ66.06)และวธ
การสมตวอยางทพบไดแกสมตวอยางแบบงายจ�านวน
229 ครง (รอยละ 48.83) สมตวอยางแบบแบงชน
จ�านวน 107 ครง (รอยละ 22.81) และสมตวอยาง
แบบหลายขนตอนจ�านวน84ครง(รอยละ17.91)
ตามล�าดบรองลงมาคอวธการสมโดยไมใชหลกความ
นาจะเปนจ�านวน225ครง (รอยละ31.69)ซงวธ
ทพบมากทสดในการสมโดยไมใชหลกความนาจะเปน
คอการเลอกแบบเจาะจงจ�านวน216ครง(รอยละ
96.00)และจากการวเคราะหวทยานพนธในครงนพบ
วาการวจยเชงทดลองสวนใหญมกจะสมตวอยางโดยวธ
การเลอกแบบเจาะจงสวนวธการสมตวอยางแบบอนๆ
ทพบจ�านวน16ครง(รอยละ2.25)ไดแกแบบจบค
แบบสดสวนแบบคดเลอกและแบบแบงโซน
2.4 จากการจ�าแนกวทยานพนธ ตาม
เครองมอการเกบรวบรวมขอมลพบวาวทยานพนธ1
ชอเรองอาจจะมเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
มากกวา 1 ประเภทเครองมอทใชในการเกบรวบรวม
ขอมลมากทสดคอแบบสอบถามจ�านวน337ชอเรอง
(รอยละ51.22)สวนใหญใชเปนเครองมอเกบรวบรวม
ขอมลในการวจยเชงบรรยายรองลงมาคอแบบทดสอบ
จ�านวน 157 ชอเรอง (รอยละ 23.86) สวนใหญใช
เปนเครองมอเกบรวบรวมขอมลในการวจยเชงทดลอง
สวนเครองมอเกบรวบรวมทพบนอยทสดคอแบบอนๆ
จ�านวน22ชอเรอง(รอยละ3.34)ไดแกแบบประเมน
เชนแบบประเมนความพงพอใจแบบประเมนอารมณ
เปนตนแบบวดเชนแบบวดความคดแบบวดความ
สามารถแบบวดสขภาพจตแบบวดความพรอมแบบวด
เจตคตแบบวดจตวทยาศาสตรแบบวดคณภาพแบบ
วดการตดสนใจ เปนตนนอกจากนยงมแบบตรวจเชค
รายการและแบบตรวจคดกรองโรค
2.5 จากการจ�าแนกวทยานพนธตามการ
ตรวจสอบคณภาพเครองมอ พบวา การตรวจสอบ
คณภาพเครองมอทใชมากทสด คอ การหาคาความ
เชอมนจ�านวน431ชอเรอง(รอยละ39.32)รองลง
มาคอการหาคาความเทยงตรงจ�านวน404ชอเรอง
(รอยละ36.86)การหาคาอ�านาจจ�าแนกจ�านวน131
ชอเรอง(รอยละ11.96)และการหาคาความยากงาย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
048
จ�านวน130ชอเรอง(รอยละ11.86)ตามล�าดบจาก
ผลการวเคราะหขอมลพบวา วทยานพนธ 1 ชอเรอง
อาจจะมเครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลมากกวา
1 ประเภท และเครองมอทใชแตละประเภทมการหา
คาเพอตรวจสอบคณภาพเครองมอ มากกวา 1 ชนด
จะเหนไดจากการตรวจสอบคณภาพเครองมอประเภท
แบบสอบถาม และแบบสมภาษณนน จะตรวจสอบ
คณภาพเครองมอโดยการหาคาความเชอมนและความ
เทยงตรงสวนเครองมอประเภทแบบทดสอบจะตรวจ
สอบคณภาพเครองมอโดยการหาคาความเชอมนความ
เทยงตรงความยากงายและคาอ�านาจจ�าแนก
2.6 จากการจ�าแนกวทยานพนธตามสถต
ทใชในการวจย พบวาวทยานพนธสวนใหญใชทงสถต
บรรยายและอางองรวมกนจ�านวน378ชอเรอง(รอย
ละ69.74)รองลงมาคอสถตบรรยายจ�านวน116ชอ
เรอง(รอยละ21.40)และสถตอางองจ�านวน42ชอ
เรอง(รอยละ7.75)สวนวทยานพนธทไมใชสถตในการ
วจยมนอยทสดคอจ�านวน6ชอเรอง(รอยละ1.11)
2.7 จากการจ�าแนกวทยานพนธตามการน�า
เสนอผลการวเคราะหขอมลพบวารปแบบการน�าเสนอ
ผลการวเคราะหขอมลทใชมากทสดคอตารางจ�านวน
520ชอเรอง(รอยละ86.09)รองลงมาคอแบบอนๆ
จ�านวน 52 ชอเรอง (รอยละ 8.61) ไดแก รปภาพ
ภาพถายกราฟแผนภมและแผนทเปนตนสวนการน�า
เสนอผลการวเคราะหขอมลแบบบรรยายนยมใชนอย
ทสดคอจ�านวน32ชอเรอง(รอยละ5.30)
อภปรายผล ผลการวเคราะหวทยานพนธระดบมหาบณฑต
ของมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมามประเดนส�าคญ
ทควรน�ามาอภปรายผลดงน
1.ดานจ�านวนของวทยานพนธ
ผลการวเคราะหวทยานพนธ พบวา ปทม
วทยานพนธเผยแพรมากทสดคอปพ.ศ.2552 ม
วทยานพนธทตพมพเผยแพรทงหมดจ�านวน95เรอง
คดเปนรอยละ 17.53 เนองจากวาในการรบสมคร
นกศกษารนแรก ๆ มจ�านวนนอย จงท�าใหจ�านวน
วทยานพนธมจ�านวนนอยไปดวยสอดคลองกบงานวจย
ของจารพรรณทพยศภลกษณ(2545)และในปตอๆ
มาบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาได
เปดหลกสตรหลายสาขาวชาเมอมนกศกษาจ�านวนมาก
ขนจงสงผลใหมวทยานพนธตพมพเผยแพรเพมจ�านวน
มากขนตามไปดวยสวนดานเพศของผท�าวทยานพนธ
พบวาใกลเคยงกนมากคอเพศชายจ�านวน272คน
คดเปนรอยละ 50.18 และเพศหญง จ�านวน 270
คน คดเปนรอยละ 49.82 ซงผลการวเคราะหขอมล
พบวา ในปแรกๆ นกศกษาสวนใหญจะเปนเพศชาย
แตในระยะ 4 ปหลงคอ ตงแตป พ.ศ. 2550-2553
มนกศกษาเพศหญงสมครเรยนและจบการศกษาเพม
มากขน เนองจากบณฑตวทยาลย มการจดการศกษา
หลากหลายสาขาวชาเพอสงเสรมโอกาสทางการศกษา
ระดบสงของทองถน(มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
บณฑตวทยาลย.2552:16)สวนทางดานสาขาวชา
ทมวทยานพนธเผยแพรมากทสดคอสาขาวชาบรหาร
การศกษาคอจ�านวน229ชอเรองคดเปนรอยละ
42.25 เนองจากสาขาวชาการบรหารการศกษาเปน
สาขาวชาทเปดสอนเปนหลกสตรแรกและเปดสอนตอ
เนองมาจนถงปจจบน จงท�าใหมจ�านวนวทยานพนธ
มากกวาวทยานพนธของสาขาวชาอนๆ
2.ดานเนอหาวทยานพนธ
จากการว เคราะห เน อหาวทยานพนธ
พบวาดานประเภทของการวจยมการศกษาโดยใชการ
วจยเชงบรรยายจ�านวน332ชอเรองคดเปนรอยละ
61.25สอดคลองกบงานวจยของกฤษฎาเพชรประยร
(2547) ซงมเนอหาของการวจยเชงบรรยายมากกวา
การวจยเชงทดลองทงนเนองจากการวจยเชงบรรยาย
เปนการวจยเพอศกษาเกยวกบสภาพปจจบน เปนการ
คนหาขอเทจจรงหรอเหตการณตางๆทเกดขนอยแลว
ท�าใหเกดความเขาใจสภาพเปนจรงเพอน�าไปใชปรบปรง
แกไขปญหาการปฏบตงาน(จารพรรณทพยศภลกษณ.
2545) จากผลการวจยพบวาแมในการวจยทางการ
ศกษาจะนยมใชวธวจยเชงบรรยาย แตในปจจบนได
เพมพนประยกตใชเทคนคการวจยใหมๆมากขน เชน
การสนทนากลม(Focusgroup)และเทคนคเดลฟาย
(Delphitechnique)เปนตน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
049
ประชากรและกลมตวอยางทใชมากทสด คอ
ประเภทบคคล จ�านวน 449 ชอเรอง คดเปนรอยละ
82.84 ซงกลมตวอยางสวนใหญ ไดแกคร อาจารย
นกเรยน เนองจากสาขาวชาทเปดสอนสวนใหญเปน
หลกสตรทางการศกษา วธการสมตวอยางทพบมาก
ทสด คอการสมโดยใชหลกความนาจะเปน จ�านวน
469ครงคดเปนรอยละ66.06และการสมตวอยาง
แบบงายใชมากทสดจ�านวน229ครงคดเปนรอยละ
48.83สอดคลองกบงานวจยของยทธศลปสขชยบวร
(2551)ส�าหรบการสมอยางงายจะใชกบประชากรทม
ความคลายคลงกนเปนวธสมตวอยางทงายและสะดวก
ประชากรมโอกาสไดรบเลอกเทาๆกนและเปนอสระ
จากกน(จารพรรณทพยศภลกษณ.2545)และวธ
การสมอยางงายทนยมคอวธการจบฉลากนอกจากน
ยงพบวากลมตวอยางทพบในการวเคราะหวทยานพนธ
พบวาพนทของกลมประชากรสวนใหญมพนทอยในเขต
ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ
เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล มการใช
แบบสอบถามมากทสด จ�านวน 337 ชอเรอง คด
เปนรอยละ 51.22 ซงสอดคลองกบงานวจยของ
สรพนธรงวชานวฒน(2552)และกตชยแสนสวรรณ
(2551)จากการวจยพบวาการเกบรวบรวมขอมลโดย
ใชแบบสอบถามของผท�าวทยานพนธนน เกบจากผให
ขอมลโดยตรงในกรณทผใหขอมลอยใกลผวจยเดนทาง
ไดสะดวกและการเกบแบบสอบถามทางไปรษณยจาก
ผใหขอมลทอยไกลผวจยไมสะดวกในการเดนทางและ
ตองการประหยดคาใชจาย
ดานการตรวจสอบคณภาพเครองมอ พบวา ม
การหาคาความเชอมนและความเทยงตรงมากทสด
สอดคลองกบงานวจยของอานภาพธงภกด(2552)
และจารพรรณ ทพยศภลกษณ (2545 ) เพราะ
วทยานพนธสวนใหญเปนการวจยเชงบรรยาย และ
เครองมอทเหมาะสมในการเกบรวบรวมขอมลในการ
วจยเชงบรรยาย คอแบบสอบถาม ซงสอดคลองกบ
ผลการวจยของกตชยแสนสวรรณ(2551)ทมการ
ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการหาคาความเชอ
มนและความเทยงตรงมากทสดในการเลอกใชเครอง
มอใดส�าหรบการเกบรวบรวมขอมลนน ยอมขนอยกบ
คณลกษณะของขอมลทตองการเปนส�าคญ
วทยานพนธสวนใหญใชทงสถตบรรยายและ
อางองรวมกนคอจ�านวน378ชอเรองคดเปนรอยละ
69.74สอดคลองกบงานวจยของสรพนธรงวชานวฒน
(2552)เนองจากสถตบรรยายจะเปนการหาคารอยละ
คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานสถตอางองนยม
ใชหาคาท(t-test)และวเคราะหความแปรปรวน(F-test)
(ลดดาวลย เพชรโรจน และอจฉรา ช�านประศาสน.
2547 :173-178) เนองจากสถตบรรยายเปนสถต
พนฐานทใชบรรยายใหเหนถงสภาพทเปนอยในปจจบน
และสภาพทเปนจรงของเรองทท�าการศกษาซงการเกบ
ขอมลสวนใหญจะเกบขอมลจากกลมตวอยางซงตองใช
สถตอางองวเคราะหคณลกษณะของกลมตวอยางเพอ
น�าไปอางองสประชากรทงหมดจงจ�าเปนตองหาคาสถต
บรรยายกอนทจะค�านวณคาในสวนสถตอางองตอไป
การน�าเสนอผลการวเคราะหขอมล สวนมาก
เปนการน�าเสนอแบบตารางมากทสดจ�านวน520ชอ
เรองคดเปนรอยละ86.09สอดคลองกบงานวจยของ
จารพรรณทพยศภลกษณ(2545)จนดาจนทศรกล
นนธะชมภและพรสวรรคดวงบาล(2545)เนองจาก
ขอมลทไดมาจากการวเคราะหขอมลจะเปนตวเลขการ
สรางตารางประกอบการบรรยายท�าใหอานเขาใจไดงาย
และมความชดเจน
ขอเสนอแนะในการวจย 1.ควรมการวเคราะหวทยานพนธเฉพาะสาขา
วชา เพอวเคราะหเนอหาในประเดนอนทเจาะลกมาก
ยงขน
2.ควรมการวเคราะหวาวทยานพนธแตละเรอง
มการศกษาคนความากนอยเพยงใด และผลการวจย
ของวทยานพนธเรองนนๆมการน�าไปเผยแพรและถก
น�าไปใชมากนอยเพยงใด
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
050
เอกสารอางองกฤษฎาเพชรประยร.(2547).การวเคราะห
เนอหาในวทยานพนธศกษาศาสตร
มหาบณฑตมหาวทยาลยรามค�าแหง.
วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขา
การวดและประเมนผลการศกษาบณฑต
วทยาลยมหาวทยาลยรามค�าแหง.
กตชยแสนสวรรณ.(2551).การสงเคราะห
วทยานพนธของนสตในหลกสตรการศกษา
มหาบณฑตสาขาการบรหารการศกษา
มหาวทยาลยมหาสารคามระหวางป
พ.ศ.2538-2547.วทยานพนธการศกษา
มหาบณฑตสาขาวชาการวจยการศกษา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยมหาสารคาม.
จารพรรณทพยศภลกษณ.(2545).การ
วเคราะหวทยานพนธศกษาศาสตร
มหาบณฑตมหาวทยาลยสงขลานครนทร
ระหวางปพ.ศ.2533-2542.วทยานพนธ
ศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการวดผล
และวจยการศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยสงขลานครนทร.
จนดาจนท,ศรกลนนธะชมภและพรสวรรค
ดวงบาล.(2545).รายงานการวจยเรอง
การรวเคราะหวทยานพนธของนกศกษา
มหาวทยาลยแมโจ.เชยงใหม:มหาวทยาลย
แมโจ.
ณรงคโพธพฤกษานนท.(2551).ระเบยบวธวจย
:Researchmethodology.กรงเทพฯ:
เอกซเปอรเนท.
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.(2552).คมอ
นกศกษาระดบบณฑตศกษาประจ�าปการ
ศกษา2552.นครราชสมา:บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
ยทธศลปสขชยบวร.(2551).การวเคราะห
วทยานพนธระดบปรญญามหาบณฑตสาขา
วชาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลย
ขอนแกนปการศกษา2538-2548.
วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑตสาขา
วชาเทคโนโลยการศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยขอนแกน.
ลดดาวลยเพชรโรจนและอจฉราช�านประศาสน.
(2547).ระเบยบวธการวจย:Research
Methodology.กรงเทพฯ:พมพด.
เศาวนตเศาณานนท.(2552).“สารจาก
อธการบด.”รวมบทคดยอการประชมเสนอ
ผลงานวจยระดบบณฑตศกษาแหงชาต
ครงท15.นครราชสมา:บณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
สรพนธรงวชานวฒน.(กนยายน-ธนวาคม2552).
“การวเคราะหวทยานพนธสาขา
บรรณารกษศาสตรและสารนเทศศาสตร
มหาวทยาลยสงขลานครนทร
พ.ศ.2533-2550.”วารสารวทยบรการ.
20(3):1-14.
อานภาพธงภกด.(2552).การสงเคราะห
วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต
สาขาหลกสตรและการสอนมหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมาปการศกษา
2547-2550:การวเคราะหเชงอภมาน.
นครราชสมา:มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
051
บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) ศกษาการ
พฒนาหนวยการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษา
ตางประเทศ ตามหลกสตรสถานศกษา พทธศกราช
2551 ของครสงกดเทศบาลในจงหวดนครราชสมา
2)เปรยบเทยบการพฒนาหนวยการเรยนรกลมสาระ
การเรยนร ภาษาตางประเทศ ตามหลกสตรสถาน
ศกษา พทธศกราช 2551 ของครสงกดเทศบาลใน
จงหวดนครราชสมา จ�าแนกตามสาขาทส�าเรจการ
ศกษา ประสบการณการสอน และประเภทของสถาน
ศกษา กลมตวอยางทใชในการวจยเปนครโรงเรยน
ประถมศกษาและครโรงเรยนขยายโอกาสทางการ
หทยกาญจน ปานเจรญศกด* Hathaikan Pancharoensak
ดร. สมเกยรต ทานอก**
การศกษาการพฒนาหนวยการเรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา
A Study of Learning Unit Development in Foreign Language Learning Group of Municipal School Teachers in Nakhon Ratchasima Province
* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต
สาขาหลกสตรและการสอน
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทปรกษาวทยานพนธหลก
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
052
ศกษาโรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมาจ�านวน
18 โรงเรยน รวมทงสน 238 คน ไดมาโดยการสม
ตามระดบชน เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมลเปน
แบบสอบถามจ�านวน102ขอการวเคราะหขอมลใชวธ
ทางสถตโดยการหาคารอยละ(percentage)คาเฉลย
(X) คาความเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และทดสอบ
คาท(Independentsamplest-test)
ผลการวจย พบวา การพฒนาหนวยการเรยนร
กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา ดานการจดท�าหนวย
การเรยนรโดยภาพรวมและรายดาน อยในระดบมาก
ทกดาน ปญหาในการจดท�าหนวยการเรยนรโดยรวม
มปญหาอยในระดบนอย และเมอเปรยบเทยบการ
จดท�าและปญหาในการพฒนาหนวยการเรยนรกลม
สาระการเรยนร ภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตามสาขาวชา
ทส�าเรจการศกษาไมตางกนจ�าแนกตามประสบการณ
การสอนแตกตางกนในภาพรวมและตามประเภทของ
สถานศกษาทงภาพรวมและรายดานแตกตางกนอยาง
มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
ค�าส�าคญ:หนวยการเรยนร,กลมสาระการเรยนร
ภาษาตางประเทศ,โรงเรยนเทศบาล
Abstract This research aimed to study and
compare the learning unit development of
Foreign Language learning group of teachers
in Nakhon Ratchasima Municipal School
categorized according to their educational
background,teachingexperiences,andtypesof
educational institutions. The samplewere 238
teachers whowere assigned to teach foreign
language in the2001academicyear from18
schoolswhichwereeitherprimaryschoolsand
educationalopportunityexpansionschools.Data
collecting toolwas thequestionnairewith102
items.Thedataanalysiswascarriedoutusing
percentage, mean, standard deviation, and
independentsamplest-test.
The results revealed that the learning
unit development of language learning group
of teachers in Nakhon RatchasimaMunicipal
School, in terms of the learning unit creation
both in theoverviewand thespecificaspects,
mostwereathighlevel.Thedifficultiesinthe
learningunitcreationweremostlyatlowlevel.
Thecomparisonofthecreationanddifficultiesin
thelearningunitdevelopmentofforeignlanguage
learninggroupofteachersinNakhonRatchasima
MunicipalSchool,revealedbytheireducational
background, had no difference; by teaching
experiences,therewassignificantdifferentonly
in thewhole; andby the typesof educational
institutions, there were significant different at
.05levelbothinthewholeandeachaspect.
Keywords: LearningUnit,ForeignLanguage
LearningGroup,MunicipalSchool
บทน�า กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตร
การศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 เมอเดอน
พฤศจกายนพ.ศ.2544ภายหลงการใชหลกสตรการ
ศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2544 เปนระยะเวลา
6 ป หนวยงานตางๆ ทรบผดชอบไดตดตามและ
ประเมนผลการใชหลกสตรพบวาหลกสตรการศกษา
ขนพนฐานพทธศกราช2544มจดดหลายประการ
และผลการศกษายงสะทอนสภาพปญหาและความไม
ชดเจนอกหลายประการเชนความชดเจนของเอกสาร
หลกสตรกระบวนการน�าไปสการปฏบตความสบสน
ของผปฏบตในระดบสถานศกษาในการพฒนาหลกสตร
สถานศกษา สถานศกษาสวนใหญก�าหนดสาระการ
เรยนรทคาดหวงไวมากเกนไปท�าใหหลกสตรแนน(วชย
วงษใหญและมารตพฒผล.2552:20-21)
กระทรวงศกษาธการก�าหนดใหโรงเรยนจดท�า
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
053
หลกสตรสถานศกษาทเปนแนวทางในการจดการเรยน
การสอนของโรงเรยน จากหลกสตรสถานศกษาสการ
จดการเรยนการสอนในหองเรยน ครผสอนถอไดวา
เปนผทมบทบาทส�าคญทสด ทงนเพราะครผสอนตอง
น�าค�าอธบายรายวชาทก�าหนดไวในหลกสตรสถาน
ศกษาไปจดท�าใหเปนหลกสตรในระดบชนเรยนหรอ
เรยกวาการออกแบบการจดการเรยนร(คณะกรรมการ
กลมเครอขายสงเสรมประสทธภาพการจดการศกษา.
2553:27)หนวยการเรยนรจงเปนหวใจของหลกสตร
องมาตรฐานและถอเปนขนตอนทส�าคญของการจดท�า
หลกสตรองมาตรฐานเพราะหนวยการเรยนรจะมราย
ละเอยดของเนอหากจกรรมการเรยนการสอนสอการ
เรยนการวดและการประเมนผลซงจะน�ามาตรฐานไป
สการปฏบตในการจดการเรยนการสอนอยางแทจรง
หลกสตรองมาตรฐานเนนการออกแบบหนวยการเรยน
รทมมาตรฐานเปนเปาหมาย(Standards-basedunit)
มการก�าหนดแกนเรองของหนวยและก�าหนดงานใหผ
เรยนปฏบตเพอฝกฝนและเปนรองรอยส�าหรบประเมน
วาผเรยนมความรความสามารถถงระดบทก�าหนดไว
เปนมาตรฐานหรอไม (ส�านกงานคณะกรรมการการ
ศกษาขนพนฐาน.2553:15)
จากความเปนมาและความส�าคญดงกลาว
ผวจยเหนความส�าคญของการใชหลกสตรสถานศกษา
พทธศกราช2551ซงผบรหารโรงเรยนครผสอนและ
กรรมการสถานศกษาของโรงเรยนไดรวมกนจดท�าขน
ใชตามกระบวนการจดท�าหลกสตรสถานศกษาไดน�าไป
ใชผวจยจงสนใจทจะศกษาการพฒนาหนวยการเรยนร
กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา เพอสถานศกษาจะได
เหนปญหาและขอมลตางๆ ในการด�าเนนงานเกยวกบ
หลกสตรสถานศกษาอนเปนขอมลทส�าคญทผบรหาร
โรงเรยนและครผ สอนสามารถน�าไปปรบปรงแกไข
พฒนาหลกสตรสถานศกษาใหมความสมบรณมากยง
ขน เพราะบคลากรทางการศกษาจ�านวนมากยงขาด
ความรในการจดท�าหนวยการเรยนรยงท�าใหไมสามารถ
พฒนาหนวยการเรยนรไดอยางมคณภาพ
วตถประสงค 1.เพอศกษาการพฒนาหนวยการเรยนร กลม
สาระการเรยนร ภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา
2.เพอศกษาการพฒนาหนวยการเรยนร กลม
สาระการเรยนร ภาษาตางประเทศ ของครสงกด
ส�านกงานเทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตาม
สาขาทส�าเรจการศกษา ประสบการณการสอน และ
ประเภทของสถานศกษา
สถานภาพ
1. สาขาวชาภาษาองกฤษ
2. ประสบการณการสอน
3. ประเภทของสถานศกษา
การพฒนาหนวยการเรยนร
1. การเตรยมความพรอมในการจดท�า
หนวยการเรยนร
2. การจดท�าหนวยการเรยนร
3. ปญหาในการจดท�าหนวยการเรยนร
ตวแปรอสระ ตวแปรตาม
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
กรอบแนวคดในการวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
054
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 ประชากรทใชในการวจยครงนคอคร
โรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมาในปการศกษา
2553จ�านวน18โรงเรยนรวมทงสน499คน
1.2 กลมตวอยางทใชในการวจยในครงน
คอครสงกดเทศบาลในจงหวดนครราชสมาทสอนกลม
สาระการเรยนรภาษาตางประเทศในปการศกษา2553
จ�านวน18โรงเรยนรวมทงสน238คนก�าหนด
กลมตวอยางโดยใชตารางของ Krejcie และMorgan
กลมตวอยางไดมาโดยการสมแบบแบงชน (Stratified
randomsampling)
2.เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
เครองมอทใช ในเกบรวบรวมขอมล คอ
แบบสอบถามทผวจยสรางขนโดยยดกรอบแนวคดใน
การวจยเปนแนวทางในการสรางเครองมอ แบงออก
เปน5ตอนคอ
ตอนท1 สถานภาพของผ ตอบแบบ
สอบถามเปนแบบสอบถามชนดเลอกตอบ
ตอนท2 การเตรยมความพรอมในการจด
ท�าหนวยการเรยนร เปนแบบสอบถามชนดเลอกตอบ
จ�านวน33ขอ
ตอนท3 การจดท�าหนวยการเรยนรเปน
แบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา (Rating
scale)จ�านวน33ขอก�าหนดน�าหนกเปน5ระดบ
ตอนท4 ปญหาในการจดท�าหนวยการ
เรยนรเปนแบบสอบถามชนดมาตราสวนประมาณคา
(Ratingscale)จ�านวน36ขอก�าหนดน�าหนกเปน
5ระดบ
ตอนท5 ความคดเหนอนๆและขอเสนอ
แนะทวไปในการพฒนาหนวยการเรยนร
เปนแบบสอบถามแบบปลายเปด
3.วธการเกบรวบรวมขอมล
3.1 ขอความอนเคราะหผบรหารโรงเรยน
สงกดเทศบาลในจงหวดนครราชสมา ทใชเปนกลม
ตวอยางเพอขอความรวมมอในการตอบแบบสอบถาม
และรวบรวมเกบแบบสอบถามกลบคนทางไปรษณย
ภายใน2สปดาหถาไมไดคนผวจยเดนทางไปเกบขอมล
ดวยตนเอง
3.2 รวบรวมแบบสอบถามทงหมดทไดรบ
คนจ�านวน238ฉบบคดเปนรอยละ100
4.การวเคราะหขอมล
การว เคราะห ข อมล ด� า เนนการด วย
คอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมส�าเรจรปโดยมรายละเอยด
ดงน
4.1 สถานภาพของผ ตอบแบบสอบถาม
วเคราะหโดยการแจกแจงความถและหาคารอยละ
(Percentage)
4.2 การเตรยมความพรอมในการจดท�า
หนวยการเรยนรวเคราะหโดยการแจกแจงความถและ
หาคารอยละ(Percentage)
4.3 การจดท�าหนวยการเรยนร วเคราะห
โดยการค�านวณคาเฉลย (X) และคาความเบยงเบน
มาตรฐาน(S.D.)
สรปผลการวจย 1.การพฒนาหนวยการเรยนร กล มสาระ
ภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลในจงหวด
นครราชสมา
1.1 ดานการเตรยมความพรอมในการจด
ท�าหนวยการเรยนรในดานการศกษาองคความรเกยว
กบการจดท�าหนวยการเรยนรโดยศกษาดวยตนเองม
คาเฉลยระหวางรอยละ23.53ถง73.90เขารบ
การอบรมจากโรงเรยนมคาเฉลยระหวางรอยละ50.00
ถง87.40เขารบการอบรมจากหนวยงานอนมระหวาง
รอยละ2.52ถง7.98สวนดานการจดเตรยมสอ
สงอ�านวยความสะดวกและงบประมาณในการจดท�า
หนวยการเรยนร มการจดเตรยมโดยมระหวางรอยละ
41.60ถง100โรงเรยนเปนผจดเตรยมมระหวาง
รอยละ32.40ถง92.90ครเปนผจดเตรยมมระหวาง
รอยละ 10.10 ถง 40.80 และดานการวางแผนการ
พฒนาหนวยการเรยนร ส วนใหญมการวางแผนม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
055
ระหวางรอยละ96.20ถง100โรงเรยนเปนผวางแผน
มระหวางรอยละ45.80ถง66.40ครเปนผวางแผน
มระหวางรอยละ39.10ถง55.90
1.2 การจดท�าหนวยการเรยนรกลมสาระ
การเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาล
ในจงหวดนครราชสมาดานการจดท�าหนวยการเรยนร
โดยรวมอยในระดบมาก เมอพจารณาจ�าแนกเปนราย
ดานพบวาดานการจดท�าโครงสรางรายวชาโดยรวม
และรายขอมการปฏบตอยในระดบมากทกขอดานการ
ก�าหนดเปาหมายการเรยนรโดยรวมและรายขอมการ
ปฏบตอยในระดบมากทกขอดานการก�าหนดหลกฐาน
การเรยนรโดยรวมและรายขอมการปฏบตอยในระดบ
มากทกขอ ดานการวางแผนการเรยนการสอน โดย
รวมและรายขออยมการปฏบตอยในระดบมากทกขอ
ดานการใชและการประเมนหนวยการเรยนร โดยรวม
อยในระดบมากเมอพจารณาเปนรายขอมการปฏบต
อยในระดบมากยกเวนขอ2ขาดการปรบปรงหนวย
การเรยนรตามค�าแนะน�าของผเชยวชาญมการปฏบต
อยในระดบปานกลาง
1.3 ปญหาในการจดท�าหนวยการเรยน
ร โดยรวมมปญหาอยในระดบนอยเมอพจารณาเปน
รายดาน พบวา ปญหาในการจดท�าโครงสรางรายวชา
โดยรวมมปญหาอยในระดบนอย เมอพจารณาเปน
รายขอสวนใหญมปญหาอยในระดบปานกลางยกเวน
ขอ10ไมสามารถแบงเวลาและน�าหนกของคะแนนให
สอดคลองกบความส�าคญของแตละหนวยการเรยน
ร มปญหาอย ในระดบนอย ปญหาในการก�าหนดเปา
หมายการเรยนรโดยรวมและรายขอมปญหาอยในระดบ
นอยทกขอปญหาในการก�าหนดหลกฐานการเรยนรโดย
รวมและรายขอมปญหาอยในระดบนอยทกขอ ปญหา
ในการวางแผนการเรยนการสอน โดยรวมมปญหา
อยในระดบนอย เมอพจารณาเปนรายขอ พบวาสวน
ใหญมปญหาอยในระดบนอยปญหาในการใชและการ
ประเมนหนวยการเรยนรโดยรวมมปญหาอยในระดบ
นอยเมอพจารณาเปนรายขอพบวาขอทมปญหาปาน
กลางคอขอ1ขาดผเชยวชาญในการประเมนหนวย
การเรยนรและขอ2ขาดการปรบปรงหนวยการเรยน
รตามค�าแนะน�าของผเชยวชาญ ขอทมปญหานอย คอ
ขอ3ไมไดน�าหนวยการเรยนรไปจดท�าแผนการจดการ
เรยนรและขอ4ครไมใหผลสะทอนกลบเกยวกบการ
ใชหนวยการเรยนร
2.ผลการเปรยบเทยบการพฒนาหนวยการ
เรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลใน
จงหวดนครราชสมา
2.1 ผลการเปรยบเทยบการจดท�าหนวย
การเรยนและปญหาในการจดท�าหนวยการเรยนร
กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตามสาขาท
ส�าเรจการศกษาโดยภาพรวมและรายดานไมแตกตาง
กน
2.2 ผลการเปรยบเทยบการจดท�าหนวย
การเรยนและปญหาในการจดท�าหนวยการเรยน
ร กล มสาระการเรยนร ภาษาตางประเทศของคร
โรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตาม
ประสบการณการสอน โดยภาพรวมแตกตางกนอยาง
มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
2.3 ผลการเปรยบเทยบการจดท�าหนวย
การเรยนและปญหาในการจดท�าหนวยการเรยนกลม
สาระการเรยนร ภาษาตางประเทศของครโรงเรยน
เทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตามประเภท
ของสถานศกษา โดยภาพรวมและรายดานแตกตาง
กนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05ยกเวนดาน
5ดานการใชและประเมนหนวยการเรยนรในการจด
ท�าหนวยการเรยนร และปญหาในการจดท�าหนวยการ
เรยนรดาน4ปญหาดานการวางแผนการเรยนการสอน
ซงพบวาไมแตกตางกน
อภปรายผล จากการวเคราะหขอมลและสรปผลการวจยการ
ศกษาการพฒนาหนวยการเรยนรกลมสาระการเรยน
รภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลในจงหวด
นครราชสมามประเดนทจะน�ามาอภปรายดงน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
056
1.การพฒนาหนวยการเรยนรกล มสาระการ
เรยนรภาษาตางประเทศของครโรงเรยนเทศบาลใน
จงหวดนครราชสมา
1.1 ดานการเตรยมความพรอมในการ
จดท�าหนวยการเรยนรสวนมากครจะศกษาโดยการ
เขารบการอบรมจากโรงเรยน สวนใหญโรงเรยนเปนผ
จดเตรยมสอ สงอ�านวยความสะดวกและงบประมาณ
และวางแผนการพฒนาหนวยการเรยนร ทงนอาจ
เพราะส�านกงานเทศบาลไดจดอบรมใหแกครทเปน
ตวแทนจากโรงเรยน จากนนครทผานการอบรมน�า
ไปขยายผล โดยการอบรมใหความรแกครในสถาน
ศกษาของตนเอง ท�าใหครสวนใหญจงไดรบการอบรม
จากโรงเรยนมากทสด ซงสอดคลองกบแนวคดการใช
หลกสตรทเสนอแนะใหโรงเรยนมการจดอบรมใหแกคร
ผสอนใหมความรความเขาใจและสามารถจดการเรยน
การสอน ตามแนวทางทหลกสตรแกนกลางการศกษา
ขนพนฐานก�าหนด เพอเตรยมความพรอมใหแกคร
กอนน�าหลกสตรไปใช(คณะกรรมการกลมเครอขายสง
เสรมประสทธภาพการจดการศกษา.2553:3)ซง
สอดคลองกบผลการวจยทพบวาดานการเตรยมและ
พฒนาบคลากรเพอการใชหลกสตรนนสถานศกษาสวน
ใหญใหความส�าคญในเรองการสรางความตระหนกให
เกดขนกบบคลากรกอน ฉะนนจงมการแตงตงคณะ
กรรมการและคณะอนกรรมการสถานศกษาเกยวกบ
การบรหารจดการหลกสตรครบทกโรงเรยน สวนการ
จดเวลาใหครไปศกษาดงานการใชหลกสตรสถานศกษา
ในสถานศกษาแหงอนนนมการปฏบตนอย (ปยะธดา
ชางประเสรฐ.2554)
1.2 ดานการจดท�าหนวยการเรยนร โดย
ภาพรวมมการจดท�าหนวยการเรยนร อยในระดบ
มาก ทงนอาจเปนเพราะเรองของการจดท�าหนวย
การเรยนรก�าลงเปนทสนใจของทกฝายโดยกระทรวง
ศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรแกนกลางการศกษา
ขนพนฐานพทธศกราช2551และก�าหนดใหการจด
ท�าหนวยการเรยนรเปนขนตอนทส�าคญทสดในการจด
น�าหลกสตรสถานศกษาเขาสหองเรยนท�าใหครมความ
สนใจในเรองการจดท�าหนวยการเรยนรในขณะเดยวกน
หนวยงานทเกยวของกไดมการจดสมมนาอบรมเกยวกบ
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช
2551และการจดท�าหนวยการเรยนรซงท�าใหบคลากร
ในโรงเรยนมความรเกยวกบการจดท�าหนวยการเรยน
รมากยงขน มการจดท�าสาระหลกสตรสถานศกษาอย
ในระดบมากทงนเพราะโรงเรยนสวนใหญเลงเหนความ
ส�าคญในเรองของการจดท�าหนวยการเรยนรทง8กลม
สาระโดยไดด�าเนนการจดอบรมการปรบกระบวนทศน
หลกสตรสถานศกษาของแตละโรงเรยนอยางตอเนอง
(กงดาวหวงรวมกลาง.2547)
1.3 ดานปญหาในการจดท�าหนวยการเรยน
รโดยรวมมปญหาอยในระดบนอยทงนอาจเปนเพราะ
ครมการเตรยมความพรอมในการใชหลกสตรโดยไดรบ
การอบรมและพฒนาจากส�านกงานเทศบาลและจาก
ทางโรงเรยน ซงสอดคลองกบผลการวจยของ Binda
(1989)ไดศกษาวจยเรองหลกการของโรงเรยนประถม
ศกษาและกระบวนการของการตดตามหลกสตรประถม
ศกษาจามหาวทยาลยมนโทบาในประเทศแคนาดาโดย
มจดประสงคเพอศกษาหลกการของโรงเรยนประถม
ศกษากบกระบวนการตดตามการใชหลกสตรใหมใน
โรงเรยนประถมศกษาและศกษาวาครมความรการเรยน
การสอนในกระบวนการตดตามหลกสตรอยางไร ผล
การวจย พบวา หลกสตรใหมมปญหาในการน�าไปใช
ในโรงเรยนซงเปนปญหาเกยวกบขอจ�ากดทางกายภาพ
ในดานการสอนของคร อยางไรกตามบรรยากาศใน
การสอนของครกยงคงเปนบรรยากาศทมความคด
สรางสรรคเปนไปอยางมประสทธภาพ เมอสงเกต
นกเรยนพบวานกเรยนมการอานทดมการเขยนทดขน
ศกษาดวยตนเองมากขนพฒนาความคดของตนเองได
ดขนและมความเชอมนในการเรยนมากขน
2.ผลการเปรยบเทยบการพฒนาหนวยการ
เรยนร กลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศของคร
โรงเรยนเทศบาลในจงหวดนครราชสมา จ�าแนกตาม
สาขาทส�าเรจการศกษา ประสบการณการสอนและ
ประเภทของสถานศกษาโดยภาพรวมแตกตางกนอยาง
มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05ทงนอาจเนองมาจาก
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
057
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช
2551 เปนหลกสตรใหมทเรมตนใชพรอมกน มการ
จดอบรมใหความรแกครทงในระดบส�านกงานคณะ
กรรมการการศกษาขนพนฐาน เขตพนทการศกษาและ
โรงเรยนครสวนใหญจงมความรในการจดเตรยมและจดท�า
หนวยการเรยนรไปพรอมๆ กน ท�าใหครมความร ใกล
เคยงกน โดยไมแบงแยกสาระการเรยนรมการก�ากบ
ตดตามท�าใหครสามารถท�าหนวยการเรยนรไดในสวน
ของครทมวฒการศกษาไมตรงสาขาวชาภาษาองกฤษ
สวนใหญพบวาจบสาขาการประถมศกษาซงจะเรยน
เกยวกบหลกการสอนภาษาองกฤษดวยจงมความรและ
ประสบการณรวมทงมการศกษาคมอตางๆเกยวกบการ
จดท�าหนวยการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาตาง
ประเทศจงท�าใหมความสามารถความช�านาญในการ
จดท�าหนวยการเรยนรซงสอดคลองกบผลการวจยของ
นพเกาณพทลง(2548)ทพบวากจกรรมการประเมน
ผลสวนใหญมความสอดคลองกบมาตรฐานการเรยนร
ตามชวงชน มความชดเจนและสามารถน�าไปใชไดจรง
ผลการสมภาษณความคดเหนของครสอนภาษาองกฤษ
แสดงวาการประเมนผลมประโยชนตอครภาษาองกฤษ
เพราะสะดวกตอการน�ากจกรรมการประเมนผลไปใชใน
การพฒนาหลกสตร
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะทวไปจากผลการวจย
1.1 ควรสงเสรมใหครก�าหนดสาระการ
เรยนรโดยระบหรอสอดแทรกสาระการเรยนรทองถน
และก�าหนดสาระการเรยนรภาษาตางประเทศลงใน
กรอบหลกสตรระดบทองถน
1.2 ควรอบรมครใหมความรความเขาใจ
เกยวกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน
พทธศกราช2551และหลกสตรสถานศกษาของตนเอง
1.3 โรงเรยนหรอเขตพนทการศกษาควร
จดหาผ เชยวชาญในการจดท�าหนวยการเรยนรเพอ
ประเมนหนวยการเรยนรของครในแตละโรงเรยนใหค�า
แนะน�า/ขอเสนอแนะในการจดท�าหนวยการเรยนรเพอ
ใหครสามารถจดท�าและใชหนวยการเรยนรไดอยางถก
ตองและเหมาะสม
2.ขอเสนอแนะส�าหรบการท�าวจยครงตอไป
2.1 ควรศกษาความตองการเกยวกบการ
พฒนาหนวยการเรยนรของผบรหารสถานศกษาและคร
ผสอนกลมสาระการเรยนรภาษาตางประเทศและกลม
สาระการเรยนรอนๆในสงกดเทศบาลจงหวดอนๆ
2.2 ควรศกษาปญหาในการพฒนาหนวย
การเรยนร ของครในกลมสาระการเรยนร ภาษาตาง
ประเทศและกลมสาระการเรยนรอนๆในสงกดเทศบาล
จงหวดอนๆ
2.3 ควรศกษาแนวทางปรบปรงและแกไข
ปญหาการพฒนาหนวยการเรยนรของครกลมสาระการ
เรยนรภาษาตางประเทศและกลมสาระการเรยนรอนๆ
ในสงกดเทศบาลจงหวดอนๆ
เอกสารอางองกงดาวหวงรวมกลาง.(2547).กระบวนการบรหาร
จดการหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยน
เครอขายการใชหลกสตรการศกษาขน
พนฐานพทธศกราช2544ในจงหวด
นครราชสมา.วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาการบรหารการศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
คณะกรรมการกลมเครอขายสงเสรมประสทธภาพ
การจดการศกษา.(2553).คมออบรมปฏบต
การพฒนาครหวหนากลมสาระการเรยนรเพอ
ยกระดบคณภาพคร.สรนทร:ม.ป.ท.
นพเกาณพทลง.(2548).การพฒนาคลงการประเมน
ผลตามมาตรฐานการเรยนรกลมสาระ
การเรยนรภาษาตางประเทศหลกสตร
การศกษาขนพนฐาน.วทยานพนธศกษาศาสตร
ดษฎบณฑตสาขาวชาหลกสตรและการสอน
มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
058
ปยะธดาชางประเสรฐ.(2554).การศกษาการ
พฒนาหนวยการเรยนรกลมสาระการเรยนร
คณตศาสตรของครในสงกดส�านกงานเขตพนท
การศกษาประถมศกษาสรนทรเขต1.
วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชา
หลกสตรและการสอนบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
วชยวงษใหญและมารตพฒผล.(2552).จาก
หลกสตรแกนกลางสหลกสตรสถานศกษา
:กระบวนทศนใหมการพฒนา.พมพครงท2.
กรงเทพฯ:จรลสนทวงศการพมพ.
สมบรณตนยะ.(2545).การวจยทางการศกษา.
เอกสารค�าสอนรายวชานครราชสมา:
คณะครศาสตรสถาบนราชภฏนครราชสมา.
ส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.(2553).
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน
พทธศกราช2551.กรงเทพฯ:ส�านกงาน
คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.
Binda,K.(1989,December).“Elementaryschool
principalsandtheprocessofcurriculum
implementation.”DoctoralDissertation
Abstracts.50:1492-A.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
059
บทคดยอ การวจยนเปนการวจยแบบกลมเดยวทดสอบ
กอนเรยนและหลงเรยน มวตถประสงคเพอศกษาและ
เปรยบเทยบความสามารถในการคดแกปญหา และ
ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนชนประถมศกษา
ปท3ทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมตเรองหลก
ประชาธปไตยกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนา
และวฒนธรรม ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน และ
ศกษาความคงทนในการเรยนร ของนกเรยนทเรยน
ดวยวธสอนแบบบทบาทสมมตกลมตวอยางทใชในการ
วจยเป นนกเรยนชนประถมศกษาปท 3 จ�านวน
20คนจากโรงเรยนชมชนสามพราวอ�าเภอเมองจงหวด
อรพน แกนบดด * Orapin Kenbuddeeดร.ชาตชาย มวงปฐม **ผชวยศาสตราจารย ดร.ยทธนา สารยา ***
เรอง หลกประชาธปไตย กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม ทมตอความสามารถ ในการคดแกปญหาของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3
ผลการใชวธสอนแบบบทบาทสมมต
* นกศกษาหลกสตรครสตรมหาบณฑต
สาขาวชาหลกสตรและการสอน มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏอดรธาน
ทปรกษาวทยานพนธหลก
*** อาจารยประจ�าสาขาวชาหลกสตรและการสอน
มหาวทยาลยราชภฏอดรธาน ทปรกษาวทยานพนธรวม
Effects of Role Playing Method Entitled “Principles of Democracy” in Religion and Culture Subject Area on Problem Solving Ability of Prathomsuksa 3 Students
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
060
อดรธานไดจากการสมแบบกลมเครองมอทใชในการ
วจยประกอบดวยแผนการจดการเรยนรแบบทดสอบ
วดความสามารถในการคดแกปญหาแบบทดสอบวดผล
สมฤทธทางการเรยน สถตทใชในการวเคราะหขอมล
ไดแกคารอยละคาเฉลยคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
และการทดสอบทแบบไมอสระ
ผลการวจยพบวา นกเรยนทเรยนดวยวธสอน
แบบบทบาทสมมตมความสามารถในการคดแกปญหา
มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน
และมความคงทนในการเรยนร
ค�าส�าคญ: วธสอนแบบบทบาทสมมตความสามารถ
ในการคดแกปญหา
Abstract Thisresearchwasconductedbyonegroup
pretest-posttest design with the purposes to
studyandcomparetheproblemsolvingabilities
and learning achievement of Prathomsuksa 3
studentsbeforeandafterlearningbyroleplaying
methodandtheirretentionaftertheinstruction.
Thesamplewere20Prathomsuksa3students
from Saamprao Community School, Mueang
District,UdonThaniProvinceselectedbycluster
random sampling. The research instruments
were;learningexperienceplans,problemsolving
abilitiestest,andlearningachievementtest.The
datawerestatisticallyanalyzedbypercentage,
meanandstandarddeviation.Alsothedependent
t-testwasusedforhypothesistesting.
Theresearchfindingsrevealedthatthe
students learning through role playingmethod
displayedtheirposttestmeanscoresofproblem
solvingabilitiesandlearningachievementhigher
thanthepretestones.Furthermore,theyhadtheir
learningretention.
Keywords: RolePlayingMethod,Problem
SolvingAbilities
บทน�า พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542
และแกไขเพมเตม(ฉบบท2)พ.ศ.2545ไดก�าหนดวา
ผเรยนทกคนมความสามารถเรยนรและพฒนาตนเองได
กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหผเรยนสามารถ
พฒนาตามธรรมชาตและเตมตามศกยภาพฝกทกษะ
กระบวนการคด การจดการ การเผชญสถานการณ
(กระทรวงศกษาธการ.2546:5)และหลกสตรแกน
กลางการศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551ก�าหนด
สมรรถนะส�าคญของผเรยนใหมความสามารถในการ
คดความสามารถในการแกปญหาความสามารถใน
การใชทกษะชวต สาระการเรยนร วฒนธรรม และ
การด�าเนนชวตในสงคม ผเรยนตองเรยนรใหมความ
รความเขาใจระบบการเมอง การปกครองในระบอบ
ประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข
ปลกฝงคานยมดานประชาธปไตยสทธหนาทเสรภาพ
การด�าเนนชวตอยางสนตสขในสงคมไทยและสงคมโลก
(กระทรวงศกษาธการ. 2551 : 1) การคดแกปญหา
ถอวาเปนพนฐานทส�าคญทสดของการคดทงมวลและ
ส�าคญอยางยงตอการด�าเนนชวตในสงคมของมนษย
ซงจะตองใชการคดเพอแกปญหาทเกดขนตลอดเวลา
ทกษะการคดแกปญหามประโยชนตอการด�ารงชวตท
วนวายสบสนไดเปนอยางดผทมทกษะการคดแกปญหา
จะสามารถเผชญกบภาวะสงคมทเครงเครยดไดอยาง
เขมแขงทกษะการแกปญหาจงมใชเปนเพยงการรจกคด
และรจกการใชสมองเพยงอยางเดยวเทานนแตยงเปน
ทกษะทสามารถพฒนาทศนคตวธคดคานยมความร
ความเขาใจในสภาพการณของสงคมไดอกดวย(Ederle
andSlanish.1996อางถงในประพนธศรสเสารจ.
2543:103)ผวจยประสบปญหาในการจดกจกรรม
การเรยนการสอนเนองจากนกเรยนไมเหนความส�าคญ
ของการคดขาดทกษะการคดแกปญหาทเหมาะสมและ
จากรายงานผลการจดกจกรรมการเรยนการสอนของ
โรงเรยนชมชนสามพราว ในดานคณภาพผเรยน พบ
วาขาดความรบผดชอบตอบทบาทหนาทของตนทงท
บานและทโรงเรยนตลอดจนการใชสตปญญาในการแก
ปญหาในชวตประจ�าวนซงจะสงผลตอการเปนพลเมอง
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
061
ในสงคมในดานผลสมฤทธทางการเรยนกลมสาระการ
เรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนประถม
ศกษาปท3ปการศกษา2554รอยละ65.32ซง
ต�ากวาเกณฑทโรงเรยนก�าหนดไวคอรอยละ75
การจดการเรยนการสอนใหมประสทธภาพ วธ
สอนทเหมาะสมกบวยของผเรยนจะชวยท�าใหผเรยนม
ผลสมฤทธสงขนไดโดยเฉพาะเรองทวจยซงเปนเนอหา
ทผเรยนตองปฏบตและไปใชไดจรงในชวตประจ�าวน
ผวจยจงไดศกษางานวจยตางๆและแนวทางการจดการ
เรยนการสอนใหนกเรยนไดพฒนาสตปญญา โดยมง
เนนการพฒนาทกษะกระบวนการคดโดยเฉพาะการ
คดแกปญหาตามขนตอนของWier(1974:18)ซง
ม4ขนตอนไดแกขนก�าหนดปญหาขนวเคราะหหา
สาเหตของปญหา ขนเสนอวธแกปญหา และขนตรวจ
สอบผลลพธและวธสอนแบบบทบาทสมมตเปนการ
สอนทสงเสรมใหนกเรยนไดสงเกตและออกมาอภปราย
แสดงความคดเหนในประเดนปญหาทเกยวกบเนอเรอง
ทแสดงบทบาทสมมตการวเคราะหหาสาเหตของปญหา
การหาวธแกปญหาและผลของการแกปญหาทละกลม
เหมาะสมทจะน�าไปใชจดกจกรรมการเรยนการสอน
เพอพฒนาทกษะกระบวนการคดแกปญหาของนกเรยน
ดงททศนาแขมมณ(2544:67)สวทยมลค�าและ
อรทยมลค�า(2546:53)กลาววาบทบาทสมมต
คอกระบวนการทผสอนก�าหนดหวขอเรองปญหาหรอ
สถานการณขนมาใหคลายกบสภาพความเปนจรงโดย
ใหผเรยนสวมบทบาทในสถานการณซงมความใกลเคยง
กบความเปนจรง และแสดงบทบาทนนตามความรสก
นกคดของตน และน�าเอาผลการแสดงของผแสดงทง
ดานความรความคดความรสกและพฤตกรรมทสงเกต
ไดมาเปนขอมลในการอภปราย เพอใหผเรยนเกดการ
เรยนรตามวตถประสงค
จากเหตผลและความส�าคญดงกลาว และจาก
ประสบการณการสอนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมในระดบประถมศกษาจงท�าให
ผวจยมความสนใจทน�าเอาวธสอนแบบบทบาทสมมต
มาใชในการสอนกลมสาระการเรยนร สงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมชนประถมศกษาปท3สาระท2
หนาทพลเมองวฒนธรรมและการด�าเนนชวตในสงคม
เพอตองการศกษาวาการจดการเรยนการสอนดวยวธ
สอนแบบบทบาทสมมตจะท�าใหความสามารถในการ
คดแกปญหาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนหลง
เรยนสงกวากอนเรยนหรอไม และความคงทนในการ
เรยนรของนกเรยนเปนอยางไร ซงผลการวจยจะเปน
ประโยชนและเปนแนวทางในการน�าไปใชพฒนาการ
เรยนการสอนกลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนา
และวฒนธรรมตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาและเปรยบเทยบความสามารถ
ในการคดแกปญหา ของนกเรยนชนประถมศกษา
ปท 3 ทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต เรอง
หลกประชาธปไตย กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมระหวางกอนเรยนและหลงเรยน
2. เพอศกษาและเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการ
เรยนของนกเรยนชนประถมศกษาปท3ทเรยนดวย
วธสอนแบบบทบาทสมมต เรอง หลกประชาธปไตย
กลมสาระการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรม
ระหวางกอนเรยนและหลงเรยน
3. เพอศกษาความคงทนในการเรยนร เรอง
หลกประชาธปไตย กลมสาระการเรยนรสงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมของนกเรยนชนประถมศกษา
ปท3ทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต
สมมตฐานของการวจย 1.นกเรยนชนประถมศกษาปท3ทเรยนดวยวธ
สอนแบบบทบาทสมมตเรองหลกประชาธปไตยกลม
สาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
มความสามารถในการคดแกปญหา หลงเรยนสงกวา
กอนเรยน
2.นกเรยนชนประถมศกษาปท3ทเรยนดวยวธ
สอนแบบบทบาทสมมตเรองหลกประชาธปไตยกลม
สาระการเรยนรสงคมศกษา ศาสนา และวฒนธรรม
มผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยนสงกวากอนเรยน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
062
กรอบแนวคดในการวจย ผวจยไดศกษาขนตอนการสอนดวยวธสอนแบบ
บทบาทสมมตของธนรชฎศรสวสด(2537:95-96)
น�ามาปรบประยกตเปนขนตอนการจดกจกรรมการเรยน
การสอนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมตดงน
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง
ประชากรทใชในการวจยครงนไดแกนกเรยน
ชนประถมศกษาปท 3 ปการศกษา 2555 โรงเรยน
ชมชนสามพราวอ�าเภอเมองจงหวดอดรธานจ�านวน
3หองเรยนจ�านวนนกเรยน76คนกลมตวอยาง
ไดแกนกเรยนชนประถมศกษาปท3/2ภาคเรยนท1ป
การศกษา2555โรงเรยนชมชนสามพราวอ�าเภอเมอง
จงหวดอดรธานจ�านวน1หองเรยนจาก3หองเรยน
นกเรยนจ�านวน20คนซงไดมาโดยการสมแบบกลม
(ClusterRandomSampling)
2.เนอหาทใชในการวจย ไดแกกลมสาระการ
เรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมชนประถม
ศกษาปท3ในสาระท2หนาทพลเมองวฒนธรรมและ
การด�าเนนชวตในสงคมหนวยท2พลเมองดของชาต
เรองหลกประชาธปไตยจ�านวน6เรอง
3.ระยะเวลาทใชในการทดลอง ด�าเนนการ
ทดลองในภาคเรยนท 1 ปการศกษา 2555 ใชเวลา
ท�าการทดลอง12ชวโมงเปนเวลา6สปดาหๆละ
วธสอนแบบบทบาทสมมต
1. ขนเตรยมการ
2. ขนสอน
3. ขนวเคราะหและอภปรายผล
4. ขนแลกเปลยนประสบการณและสรป
1. ความสามารถในการคดแกปญหา
2. ผลสมฤทธทางการเรยน
3. ความคงทนในการเรยนร
ตวแปรตน ตวแปรตาม
2ชวโมงไมรวมเวลาทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน
4.เครองมอทใชในการวจยประกอบดวย
4.1 แผนการจดการเรยนรทจดกจกรรมการ
สอนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมตจ�านวน6แผน
4.2 แบบทดสอบวดความสามารถในการ
คดแกปญหาเรองหลกประชาธปไตยเปนแบบปรนย
ชนดเลอกตอบม3ตวเลอก
4.3 แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการ
เรยน เรองหลกประชาธปไตย เปนแบบปรนยชนด
เลอกตอบม3ตวเลอก
5.การด�าเนนการทดลอง
ผวจยเกบรวบรวมขอมลในภาคเรยนท 1 ป
การศกษา2555โดยด�าเนนการดงน
5.1 ขนเตรยมนกเรยนกอนด�าเนนการ
แนะน�าวธการเรยนทใชบทบาทสมมตใหนกเรยนเขาใจ
ในเรองความหมายของบทบาทสมมตและขนตอนของ
การเรยนแบบบทบาทสมมต
5.2 ด�าเนนการทดสอบกอนเรยน โดย
ใชแบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน และแบบ
ทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา
5.3 ด�าเนนการจดกจกรรมการเรยนการ
สอนกบนกเรยนทเปนกลมตวอยางตามแผนการจดการ
เรยนรดวยวธสอนแบบบทบาทสมมตทผวจยสรางขน
จ�านวน6แผนใชเวลาสอน12ชวโมง
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
063
5.4 เมอด�าเนนการตามทก�าหนดในแผน
แลวผวจยท�าการทดสอบหลงเรยนโดยใชแบบทดสอบ
วดผลสมฤทธทางการเรยนและแบบทดสอบวดความ
สามารถในการคดแกปญหา
5.5 เมอด�าเนนการทดสอบหลงเรยนเสรจ
แลวผวจยไดทงระยะเวลาไว2สปดาหผวจยจงท�าการ
ทดสอบความคงทนในการเรยน โดยใชแบบทดสอบ
วดผลสมฤทธทางการเรยนฉบบเดม
5.6 น�าคะแนนความสามารถในการคดแก
ปญหาน�าคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนและคะแนน
ความคงทนในการเรยนรมาวเคราะหดวยวธการทาง
สถตส�าหรบวเคราะหขอมลทางสงคมศาสตร(SPSS)
6.การจดกระท�าขอมล
6.1 ความสามารถในการคดแกปญหาน�า
ผลการทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหา
กอนเรยนและหลงเรยนมาหาคาเฉลย (X) คารอยละ
คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) และเปรยบเทยบ
ความสามารถในการคดแกปญหากอนเรยนและหลง
เรยนโดยการทดสอบทแบบไมอสระ (Dependent
t–test)
6.2 ผลสมฤทธทางการเรยน น�าผลการ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนกอนเรยนและหลง
เรยนมาหาคาเฉลย (X) คารอยละ คาสวนเบยงเบน
มาตรฐาน(S.D.)และเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการ
เรยนกอนเรยนและหลงเรยนโดยการทดสอบทแบบไม
อสระ(Dependentt–test)
6.3 ความคงทนในการเรยนรวชาคณตศาสตร
น�าผลการทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน เรอง
หลกประชาธปไตยหลงเรยนและหลงเรยนผานไปแลว
2สปดาหมาหาคาเฉลย(X)รอยละและคาสวนเบยง
เบนมาตรฐาน (S.D.) แลวเปรยบเทยบผลสมฤทธ
ทางการเรยนเรองหลกประชาธปไตยหลงเรยนและ
หลงเรยนไปแลว2สปดาหโดยทผลสมฤทธทางการ
เรยนเมอเรยนไปแลว 2 สปดาห ตองมคะแนนเฉลย
ไมนอยกวาคะแนนผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน
สรปผลการวจย การศกษาวจยครงนสามารถสรปผลไดดงน
1.นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต
เรองหลกประชาธปไตยมความสามารถในการคดแก
ปญหาหลงเรยนสงกวากอนเรยน
2.นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต
เรอง หลกประชาธปไตย มผลสมฤทธทางการเรยน
หลงเรยนสงกวากอนเรยน
3.นกเรยนทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต
เรองหลกประชาธปไตยมความคงทนในการเรยนร
การอภปรายผล 1.ดานความสามารถในการคดแกปญหา
จากการศกษาและเปรยบเทยบความสามารถ
ในการคดแกปญหา เรอง หลกประชาธปไตย ของ
นกเรยนชนประถมศกษาปท3ทใชวธสอนแบบบทบาท
สมมตพบวานกเรยนมคะแนนเฉลยกอนเรยน11.45
คะแนนและมคะแนนเฉลยหลงเรยน20.20คะแนน
ซงคะแนนเฉลยหลงเรยนสงกวากอนเรยนอยางมนย
ส�าคญทางสถตทระดบ.01เปนไปตามสมมตฐานของ
การวจยทงนอาจเนองจากเหตผลดงน
วธสอนแบบบทบาทสมมต เป นวธการ
สอน ทนกเรยนไดสวมบทบาทสมมตแสดงเปนบคคล
ตางๆ ตามสถานการณทเปนปญหาทเกดขนจรงใน
ชวตประจ�าวนและในสงคมปจจบนทผวจยไดก�าหนด
ขน ในการแสดงบทบาทสมมตนกเรยนไดฝกทกษะ
ในการเผชญสถานการณ การตดสนใจ แสดงความ
คดเหน ไดแสดงบทบาทตางๆ ตามสถานการณท
ก�าหนดใหใกลเคยงกบความเปนจรงในชวตประจ�าวน
ไดสงเกตการแสดง กระตอรอรนทจะแสดงบทบาท
ตางๆ มความสนกสนานเพลดเพลนกบการเรยน ได
รวมอภปรายและสรปผลการเรยนรและไดตอบปญหา
จากประเดนค�าถามทครก�าหนดจากสถานการณ ใน
แตละสถานการณจะมประเดนค�าถามทใหนกเรยน
ฝกคดแกปญหาตามขนตอนในการคดแกปญหาของ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
064
Wier (1974 : 18) 4 ขนตอน 1) ขนตอนการตง
ปญหา 2) ขนตอนการวเคราะหปญหา 3) ขนตอน
การหาวธแกปญหา 4) ขนในการตรวจสอบผลลพธ
ท�าใหนกเรยนสามารถแกปญหาไดดขนซงสอดคลอง
กบสคนธสนธพานนท(2550:130-131)ท
กลาววา วธสอนแบบบทบาทสมมต เปนวธการอยาง
หนงทฝกใหผเรยนไดทดลอง และเรยนรในการปรบ
พฤตกรรมของตนในสภาวะตางๆ และหาทางแกไข
ปญหาตดสนใจอยางมประสทธภาพจดวาเปนวธฝกวธ
การแกปญหาและทศนาแขมมณ(2552:358)
กลาววากระบวนการทผสอนใชในการชวยใหผเรยนเกด
การเรยนรตามวตถประสงคทก�าหนดโดยการใหผเรยน
สวมบทบาทในสถานการณซงมความใกลเคยงกบความ
เปนจรง และแสดงออกตามความรสกนกคดของตน
และน�าเอาผลการแสดงของผแสดงทงทางดานความร
ความคดความรสกและพฤตกรรมทสงเกตไดมาเปน
ขอมลในการอภปรายเพอใหผเรยนเกดการเรยนรตาม
วตถประสงคซงสอดคลองกบศภฎชกวาง(2552)
พบวานกเรยนมความสามารถในการแกปญหาหลงการ
ใชแผนการจดประสบการณโดยการใชกจกรรมบทบาท
สมมตสงกวากอนใชแผนการจดประสบการณโดยการ
ใชกจกรรมบทบาทสมมตอยางมนยส�าคญทางสถตท
ระดบ.05
2.ดานผลสมฤทธทางการเรยน
จากการศกษาและเปรยบเทยบผลสมฤทธ
ทางการเรยน เรอง หลกประชาธปไตย ของนกเรยน
ชนประถมศกษาปท3ทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาท
สมมตพบวามคะแนนเฉลยหลงเรยน20.95คะแนน
คดเปนรอยละ83.83จากคะแนนเตม25 คะแนน
ซงไมนอยกวาเกณฑรอยละ 75 และเมอเปรยบเทยบ
ผลสมฤทธทางการเรยนระหวางกอนเรยนและหลง
เรยนพบวานกเรยนมคะแนนเฉลยกอนเรยน11.25
คะแนนและมคะแนนเฉลยหลงเรยน20.95คะแนน
ซงคะแนนเฉลยหลงเรยนสงกวากอนเรยน ทงนอาจ
เนองจากเหตผลดงน
วธสอนแบบบทบาทสมมตสงเสรมใหผเรยนได
มโอกาสแสดงออกตามบทบาทสถานการณทก�าหนด
ไดสงเกตการแสดงบทบาทตางๆ ไดออกมาอภปราย
แสดงความคดเหนในประเดนปญหาทเกยวกบเนอเรอง
ทแสดงบทบาทสมมตการวเคราะหหาสาเหตของปญหา
การหาวธแกปญหาและผลของการแกปญหาจงท�าให
นกเรยนน�าประสบการณทไดรบไปประยกตใชในชวต
ประจ�าวน ซงสอดคลองกบแนวคดทฤษฎพฒนาการ
ทางปญญาของPiaget(1964อางถงในทศนา
แขมมณ.2544:13-14)มขนตอนดงนคอ1)ระยะ
การใชประสาทสมผสเดกจะเกดการเรยนรจากประสาท
สมผสเชนตาหมอ2)ระยะควบคมอวยวะตางๆม
การพฒนาสมองทใชควบคมการพฒนาลกษณะนสย
3)ระยะการคดอยางเปนรปธรรมเดกสามารถเรยน
รและจ�าแนกสงตางๆทเปนรปธรรมได4)ระยะการ
คดอยางเปนนามธรรม เดกในชวงนสามารถคดอยาง
เปนเหตเปนผลและแกปญหาไดและเปนวธสอนทให
ผเรยนไดสวมบทบาทในสถานการณตางๆ ทก�าหนด
ขนใหมเนอหาใกลเคยงกบชวตจรงและแสดงออกตาม
ความรสกนกคดของตน ผแสดงไดใชความร ความคด
ความร สกแสดงพฤตกรรมออกมาตามบทบาทและ
เนอหาของเรองทไดรบ ท�าใหผเรยนกลาแสดงออก
ผสงเกตกไดสงเกตพฤตกรรมของผแสดงตามหวขอท
ก�าหนดแลวน�าขอสงเกตออกมาอภปรายแสดงความ
คดเหนทเกยวกบเนอเรองทแสดงบทบาทสมมต ใน
ประเดนปญหาการวเคราะหหาสาเหตของปญหาการ
หาวธแกปญหาและผลของการแกปญหาผเรยนไดเรยน
รการท�างานรวมกนเปนกลมการปรบตวใหเขากบผอน
และความสามคคระหวางกลมซงสอดคลองกบสวทย
มลค�าและอรทยมลค�า(2546:53)กลาววาวธ
สอนโดยการแสดงบทบาทสมมตเปนกระบวนการทผ
สอนก�าหนดสถานการณขนมาใหคลายกบความเปน
จรง แลวใหผเรยนสวมบทบาทนนตามความรสกและ
ประสบการณของผเรยนทคดวาควรจะเปน หลงจาก
แสดงบทบาทสมมต ตองมการอภปรายเกยวกบการ
แสดงดานความรและพฤตกรรมของผแสดง เพอการ
เรยนรตามวตถประสงค
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
065
3.ดานความคงทนในการเรยนร
การศกษาความคงทนในการเรยนร เรอง
หลกประชาธปไตย ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 3
ทเรยนดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต ผลการวจย
พบวานกเรยนมคะแนนเฉลยหลงเรยน20.95คะแนน
คดเปนรอยละ 83.83 และมคะแนนเฉลยหลงเรยน
ผานไปแลว 2 สปดาห 21.40 คะแนน คดเปนรอย
ละ 85.60 ซงไมนอยกวาคะแนนผลสมฤทธทางการ
เรยนทไดจากการทดสอบหลงเรยน ทงนอาจเนองมา
จากนกเรยนไดเรยนรดวยวธสอนแบบบทบาทสมมต
เปนขนตอนทก�าหนดไวอยางชดเจน ไดสวมบทบาท
แสดงตามสถานการณทสมมตใหใกลเคยงกบเรองราว
ทเกดขนจรงในชวตประจ�าวนและในสงคมปจจบน ได
แสดงออกตามความรสกนกคดของตน ฝกใหผเรยน
ไดเรยนรในการปรบพฤตกรรมของตนในสภาวะตางๆ
หาทางแกไขปญหาและตดสนใจอยางมประสทธภาพ
ไดเรยนรอยางสนกสนานและมความหมายตอนกเรยน
เมอไดแสดงบทบาทตางๆทสมมตขนซงสอดคลองกบ
สกานดาส.มนสทวชย(2540:32-34)ทกลาววา
ความจ�าระยะยาวเปนระบบความจ�าทเกบสงทเรยนร
ไวอยางถาวรความคงทนในการเรยนรจดเปนความจ�า
ระยะยาวจะอยในรปของถอยค�าภาพและความหมาย
สงตางๆทผานเขาไปในระบบความจ�าระยะยาวนนการ
เรยนรสงทมความหมายตอผเรยนจะท�าไหผเรยนเรยน
ไดเรวและจ�าไดนานกวาสงทไรความหมาย
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะทไดจากผลการวจย
1.1 ในการน�าวธสอนแบบบทบาทสมมต
ไปใชครผสอนควรศกษาและท�าความเขาใจขนตอนใน
การจดกจกรรมใหชดเจน เตรยมสอใหพรอมส�าหรบ
การจดกจกรรมแตละครงและควรบนทกหลงสอนเพอ
ใหทราบปญหาหรอสงทตองแกไข เพอใหการเรยนรม
ประสทธภาพมากยงขน
1.2 การสอนแบบบทบาทสมมต ในขน
เตรยมการ ครผสอนตองอธบายกระบวนการเรยนร
แบบบทบาทสมมตใหนกเรยนเขาใจเขาใจเนอหาของ
สถานการณทก�าหนดขนและบทบาทของตวแสดง
แตละตว ขนสอน เมอเลอกผ แสดงไดแลวใหแจก
สถานการณบทบาทสมมตไปฝกซอมเพอแสดงในชวโมง
ตอไปสวนกลมผสงเกตควรใหเดกเกงปานกลางและ
ออน อยดวยกน ครผสอนควรสงเสรมใหนกเรยนได
ผลดเปลยนกนแสดงบทบาทสมมตและไดผลดเปลยน
กนเปนผสงเกต
1.3 การจดกจกรรมการเรยนการสอนคร
ผสอนควรยดหยนในเรองของเวลา บางสถานการณท
ก�าหนดขนมเนอหาความสนและความยาวไมเทากน
1.4 การสอนแบบบทบาทสมมตควรน�าไป
ใชกบเนอหาอนๆของกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมในระดบชนประถมศกษาปท3
เพอสงเสรมใหนกเรยนไดเรยนรทกษะการแกปญหา
อยางมขนตอนเรยนรการอยรวมกนในสงคม
2.ขอเสนอแนะในการท�าวจยครงตอไป
2.1 ควรมการน�าวธสอนแบบบทบาทสมมต
ไปทดลองใชในกลมสาระการเรยนรอนและระดบชวงชน
อนๆเชนกลมสาระการเรยนรภาษาไทยสขศกษา
และพลศกษาเปนตน
2.2 ควรท�าวจยวธสอนแบบบทบาทสมมต
กบเนอหาอนๆ ในกลมสาระการเรยนรสงคมศกษา
ศาสนา และวฒนธรรม ในระดบชนตางๆ โดยการ
ปรบกจกรรมการเรยนการสอนใหเหมาะสมกบเนอหา
ในแตละระดบชนและวยของนกเรยน เพอใหเกด
ประสทธภาพในการเรยนรของนกเรยนและชวยใหผล
สมฤทธทางการเรยนสงขน
เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ.(2546).พระราชบญญต
การศกษาแหงชาต2542แกไขเพมเตม
(ฉบบท2)พทธศกราช2545.กรงเทพฯ:
โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ.
________.(2551).หลกสตรแกนกลาง
การศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551.
กรงเทพฯ:ชมนมสหกรณการเกษตรแหง
ประเทศไทย.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
066
ทศนาแขมมณ.(2544).14วธสอนส�าหรบคร
มออาชพ.กรงเทพ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
________.(2544).วทยาการดานการคด.
กรงเทพฯ:เดอะมาสเตอรกรปแมเนจเมนท.
________.(2552).ศาสตรการสอน.
พมพครงท9.กรงเทพฯ:จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
ธนรชฎศรสวสด.(2537).ประมวลสาระชดวชาการ
พฒนาทกษะทางภาษา.นนทบร:มหาวทยาลย
สโขทยธรรมาธราช.
ประพนธศรสเสารจ.(2543).คดเกงสมองไว.
กรงเทพฯ:โปรดกทพบค.
ศภฎชกวาง.(2552).การทดลองใชกจกรรม
บทบาทสมมตเพอพฒนาความสามารถ
ในการแกปญหาของเดกปฐมวยอาย5-6ป.
วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาหลกสตรและการสอน
มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม.
สกานดาส.มนสทวชย.(2540).ผลของการใชกรอบ
มโนทศนในบทเรยนคอมพวเตอรชวยสอน
วชาวทยาศาสตรทมตอความคงทนในการเรยน
ของนกเรยนชนมธยมศกษาปท4.วทยานพนธ
ครศาสตรมหาบณฑตสาขาวชาการมธยมศกษา
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
สคนธสนธพานนท.(2550).สดยอดวธสอนสงคมศกษา
ศาสนาและวฒนธรรมน�าไปสการจดการเรยนร
ของครยคใหม.กรงเทพฯ:อกษรเจรญทศน.
สวทยมลค�าและอรทยมลค�า.(2546).19วธการ
จดการเรยนร:เพอพฒนาทกษะ.กรงเทพฯ:
ภาพพมพ.
Weir,J.J.(1974).“Problem-solvingiseverybodys
problem.”ScienceTeacher.4(10),16-18.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
067
บทคดยอ การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยม
วตถประสงคเพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา วชา
คอมพวเตอรกราฟก ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาป
ท5 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนระหวาง
การสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยกบการ
สอนปกต และเพอศกษาความพงพอใจในการเรยน
ของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา กลม
พทธพงศ สขเพม* Puthapong Sukphoem
ผชวยศาสตราจารย ดร.สมศกด อภบาลศร **
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
Computer Multimedia Lessons Based on Constructionism Theory for Matthayomsuksa 5 Students
* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา ทปรกษาวทยานพนธหลก
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
068
ตวอยางทใชในการวจยไดแกนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท 5 โรงเรยนประทาย ปการศกษา 2555 ทไดมา
โดยการสมตวอยางแบบแบงกลมจ�านวน3หองเรยน
แบงออกเปน กลมทใชในการหาประสทธภาพของ
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย 1 หองเรยน จ�านวน
41คนและกลมทใชในการทดลองจ�านวน2หองเรยน
คอ กลมทดลอง จ�านวน 41 คน และกลมควบคม
จ�านวน44คนเครองมอทใชในการวจยประกอบดวย
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนร
เพอสรางสรรคดวยปญญาแผนการจดการเรยนรแบบ
ทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยนแบบประเมนความ
พงพอใจของนกเรยน สถตทใชในการวเคราะหขอมล
ไดแก คาเฉลย คารอยละ คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน
และการทดสอบคาท
ผลการศกษาพบวาประสทธภาพของบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนร เพอ
สรางสรรคดวยปญญาวชาคอมพวเตอรกราฟกส�าหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 มคา E1/E2 เทากบ
84.53/83.39 สงกวาเกณฑทตงไวท 80/80 ผล
สมฤทธทางการเรยนหลงเรยนของกลมทสอนโดยใช
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยน
รเพอสรางสรรคดวยปญญา สงกวากลมทสอนแบบ
ปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05และความ
พงพอใจในการเรยน ของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนร เพอ
สรางสรรคดวยปญญาอยในระดบมาก
ค�าส�าคญ:บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
การเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา
การเรยนรแบบโครงงาน
Abstract This research was the experimental
research in developing computermultimedia
lessons based on constructionism theory in
computergraphicforMatthayomsuksa5students.
The purposes of this study were to compare
the students’ learning achievement between
the students learning via computermultimedia
lessons based on constructionism theory and
those learning via traditional method, and to
studythestudents’satisfactiontowardslearning
byusingthecomputermultimedialessonsbased
on constructionism theory. The samples used
intheresearchwerethestudentsstudyingin
Matthayomsuksa5,inthe2012academicyearof
PrathaiSchool,PrathaiDistric,NakhonRatchasima
Province.Theyweredividedintothreegroups:
Thefirstgroup(41students)wasusedforthe
efficiencytesting.Theothergroupsselectedby
clustersamplingweretheexperimentandcontrol
group:theexperimentgroup(41students)and
thecontrolgroup (44students).The research
instrumentwerethecomputermultimedialesson,
lessonplans,alearningachievementtest,and
a student’s satisfaction questionnaire. Means,
scoringrubrics,percentages,standarddeviations,
andt-testwereusedforthedataanalysis.
Theresultsofthestudyrevealedasfollows
: The efficiency of the computer multimedia
lessons based on constructionism theory was
84.53/83.39whichwashigherthanthe80/80
prescribed criterion. The students’ learning
achievementtaughtbythecomputermultimedia
lessons based on constructionism theory was
significantlyhigherthanthosetaughtbytraditional
method at the .05 leve l . The students ’
satisfactiontowardslearningbyusingthe
computer mult imedia lessons based on
constructionismtheorywasratedathighlevel.
Keywords: ComputerMultimedia,
ConstructionismTheory,
ProjectBasedLearning
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
069
บทน�า กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย ตาม
หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช
2551 เปนกลมสาระทชวยพฒนาใหผเรยน มความร
ความเขาใจ มทกษะพนฐานทจ�าเปนตอการด�ารงชวต
รเทาทนการเปลยนแปลง และน�าความรเกยวกบการ
ด�ารงชวต การอาชพ และเทคโนโลยมาประยกตใน
การท�างานอยางมความคดสรางสรรค โดยมเจตคตท
ดตอการท�างานสามารถด�ารงชวตอยในสงคมไดอยาง
พอเพยงและมความสข ซงมการจดการเรยนรดวยกน
4สาระคอสาระท1การด�ารงชวตและครอบครวสาระ
ท2การออกแบบและเทคโนโลยสาระท3เทคโนโลย
สารสนเทศและการสอสาร และสาระท 4 การอาชพ
(กระทรวงศกษาธการ.2551:16)
การจดการเรยนการสอน วชาคอมพวเตอร
กราฟก เปนการจดการเรยนรตามสาระท 2 ซงม
จดประสงคเพอใหผเรยนมความรในการออกแบบและ
เทคโนโลย โดยมงใหผเรยนใชงานโปรแกรมกราฟก
เรยนรในการสรางตกแตงแกไขจดการเกยวกบรปภาพ
ซงความเปนจรงพบวาการจดการเรยนการสอนยงเปน
ลกษณะของการบรรยาย หรอการปอนขอมลในระบบ
ทองจ�า ซงท�าใหผ เรยนขาดโอกาสในการเรยนรเชง
สรางสรรค (ภวนต สดทองคง. 2547) การจดสภาพ
การสอนทดนนตองท�าใหผเรยนเกดความรความเขาใจ
ในเนอหาวชา เนองดวยเปนการเรยนทเนนทกษะการ
ปฏบตงาน การประเมนผลการเรยนรของผเรยนทควร
ใชการประเมนตามสภาพจรงซงเปนกระบวนการทเนน
ผเรยนเปนส�าคญผเรยนไดปฏบตจรงโดยมผสอนเปน
ผคอยชแนะซงสงผลใหผเรยนพฒนาตวเองไดอยางเตม
ศกยภาพ(กรมวชาการ.2549:23-24)
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยเปนสอการเรยน
การสอนทมความหลากหลายรปแบบในตวเอง มทง
ภาพ เสยงภาพเคลอนไหวกราฟกมการตอบสนอง
กบผเรยนทนททนใดผเรยนจะรผลการเรยนของตนเอง
ทนทหลงจากเรยนจบชวยเสรมแรงใหกบผเรยนผเรยน
สามารถเรยนทใด และเวลาใดกได ศกษาคนควาดวย
ตนเองไดจากบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยได
ทกเวลาการใชคอมพวเตอรมลตมเดยจะสอดคลองกบ
การเรยนการสอนรายบคคลและการสอนโดยใชทฤษฎ
ตางๆ ซงจะชวยเสรมประสทธภาพของการด�าเนน
การเกยวกบการจดการศกษาได (กดานนท มลทอง.
2550:18)
ทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาเปน
ทฤษฎการเรยนรทเนนผเรยนเปนผสรางสรรคความร
ดวยตนเองโดยมหลกส�าคญ3ประการคอ1.การเรยน
รจากการแกปญหาและเชอมโยงความรใหมกบสงทรมา
2.การน�าความรทมอยเพอสรางสงใหมๆ3.การท�าให
สงทเปนนามธรรมสามารถแสดงออกมาเปนรปธรรมดง
นนจากกระบวนการดงกลาวผเรยนสามารถสรางความ
รดวยตนเองจากการสรางชนงานออกมาเปนรปธรรม
ซงมหลกการทมงเนนใหผเรยนไดเรยนรจากการสราง
ความรขนมาดวยตนเอง ผานการออกแบบการปฏบต
การลงมอกระท�า โดยมจดเนนทการใชสอเทคโนโลย
วสดอปกรณทเหมาะสม (ทศนา แขมมณ. 2547 :
25-26) โดยทฤษฎการเรยนร เพอสรางสรรคดวย
ปญญามพนฐานทางปรชญาและจตวทยาทเกยวของ
และเปนหลกการส�าคญในการจดการเรยนการสอน
ตามแนวทางการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาให
กบผเรยนคอการจดการเรยนรแบบโครงงาน โดยการ
จดการเรยนรแบบโครงงานเปดโอกาสใหผเรยนไดเปน
ผรเรมและสรางโครงงานตามทตนเองสนใจเมอผเรยน
ไดสรางโครงงานตนเองตามความสนใจแลวผเรยนกจะ
ไดเรยนรจนเกดความเขาใจในสงนนไดอยางลกซงดวย
ซงมขนตอนและวธการเรยนรดงนการวางแผนการ
สรางและการประมวลผล(Seungyeonandothers.
2009:ออนไลน)
จากขอดของบทเรยน แนวคดทฤษฎการเรยน
ร เพอสรางสรรคดวยปญญา ผวจยจงไดพฒนาบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอ
สรางสรรคดวยปญญา วชาคอมพวเตอรกราฟก เพอ
เปนทางเลอกใหแกผเรยนทสนใจศกษาและคาดวา จะ
สามารถชวยใหผเรยนมผลสมฤทธทางการเรยน และ
ความพงพอใจในการเรยนทสงขน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
070
วตถประสงคงานวจย 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา วชา
คอมพวเตอรกราฟก ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท5ใหมประสทธภาพตามเกณฑ80/80
2.เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนโดย
การสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎ
การเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาวชาคอมพวเตอร
กราฟก ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กบการ
สอนปกต
3. เพอศกษาความพงพอใจในการเรยน วชา
คอมพวเตอรกราฟกของนกเรยนทเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนร เพอ
สรางสรรคดวยปญญา
กรอบแนวคดการวจย บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการ
เรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา เปนบทเรยนทได
พฒนามาจากการน�าเอาการเรยนรทเนนผเรยนเปนผ
สรางสรรคความรดวยตนเองตามแนวคดของProfessor
Seymour Papert ออกแบบกจกรรมการเรยนรใหผ
เรยนไดปฏบตลงมอกระท�าและสรางผลงานดวยตนเอง
ออกมาโดยใชสอเทคโนโลยวสดอปกรณทเหมาะสมซง
จดรปแบบการเรยนรแบบโครงงาน ใหผเรยนไดสราง
โครงงานตามทตนเองสนใจดงนนหลงจากเรยนดวยบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอ
สรางสรรคดวยปญญา จะสงผลใหผเรยนมผลสมฤทธ
ทางการเรยนทสงขนรวมทงผเรยนมความพงพอใจ
ตอวธการเรยนน ซงสามารถสรปเปนกรอบแนวคด
ทฤษฎไปสแนวคดการวจยไดดงแสดงในภาพท1
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากร
ประชากรทใช ในศกษาคอ นกเรยนชน
มธยมศกษาปท 5 โรงเรยนประทาย สงกดองคการ
บรหารสวนจงหวดนครราชสมา ชนมธยมศกษาปท
5/1-5/6ซงเปนนกเรยนแผนการเรยนทวไปทเรยน
รายวชาคอมพวเตอรกราฟก ในภาคเรยนท 1 ปการ
ศกษา2555จ�านวน6หองเรยนจ�านวน270คน
2.กลมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการวจยคอ นกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 5 โรงเรยนประทาย ปการศกษา
2555ทไดมาโดยการสมตวอยางแบบแบงกลมจ�านวน
3หองเรยนแบงออกเปน2กลมดงน
2.1 กลมตวอยางทใชในการหาประสทธภาพ
ของบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย คอ นกเรยนชน
มธยมศกษาปท5/21หองเรยนจ�านวน41คนโดย
แยกการหาประสทธภาพเปน3ขนตอนดงนคอขน
รายบคคลจ�านวน3คนขนกลมเลกจ�านวน6คน
และขนภาคสนามจ�านวน32คน
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
1. การสอนโดยบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอ
สรางสรรคดวยปญญา
2. การสอนแบบปกต
- ผลสมฤทธทางการเรยน
- ความพงพอใจตอการเรยนดวย
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรค
ดวยปญญา
ผลสมฤทธทางการเรยน
ตวแปรอสระ ตวแปรตาม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
071
2.2 กลมตวอยางทใชในการทดลองจ�านวน
2 หองเรยน ใชวธสมแบบแบงกลมโดยใชวธจบฉลาก
แบงเปนกลมทเรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา คอ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท5/3จ�านวน41คนกลม
ทเรยนแบบปกต คอนกเรยนชนมธยมศกษาปท 5/5
จ�านวน44คน
3.เครองมอทใชในวจย
เครองมอทใชในการวจยแบงเปน 2 ชนดคอ
เครองมอทใชในการทดลองและเครองมอทใชในการเกบ
รวบรวมขอมลมรายละเอยดดงตอไปน
3.1 เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก
แผนการจดการเรยนรโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยแผนการจดการเรยนรแบบปกตและบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย
3.2 เครองมอท ใช ในการเกบรวบรวม
ขอมล ไดแก แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
กอนเรยนและหลงเรยนวชาคอมพวเตอรกราฟก และ
แบบประเมนความพงพอใจตอการเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย
4.การเกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวมขอมลเปน 2 ระยะคอ
ระยะแรกเกบขอมลการหาประสทธภาพของบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย3 ขนตอนคอขนทดสอบราย
บคคลกลมเลกและภาคสนามระยะทสองเกบขอมล
จากการทดสอบกอนเรยนและหลงเรยน
สรปผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน
1.ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวย
ปญญา วชาคอมพวเตอรกราฟก ส�าหรบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท5มคาE1/E284.53/83.39ซงสง
กวาเกณฑทตงไว80/80
2.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยน
ดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการ
เรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญาสงกวาการเรยนแบบ
ปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
3. การศกษาความพงพอใจในการเรยน พบวา
นกเรยนมความพงพอใจในการเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยอยในระดบมากซงปรากฏตาม
ตารางท1
ขอ รายการ X S.D. ระดบความพงพอใจ
1 เปนบทเรยนทงายในการเขาเรยนเหมาะกบนกเรยน 4.20 0.19 มาก
2 บทเรยนนมความกะทดรดชดเจนเหมาะสมกบเนอเรอง 4.13 0.23 มาก
3 เนอหาทเรยนมความเหมาะสมกบเวลา 4.26 0.25 มาก
4 เนอหาทเรยนมประโยชน 4.26 0.25 มาก
5 ชวยใหเกดการเรยนรสามารถเรยนรไดเองโดยอสระ 4.13 0.19 มาก
6 ไดฝกทกษะตางๆจนมความมนใจ 4.36 0.36 มาก
7 สามารถพบปะพดคยและปรกษาการเรยนกบเพอนๆ 4.30 0.23 มาก
8 ไดรบค�าตอบจากขอสงสยจากเพอนๆและครทกครง 4.20 0.11 มาก
9 มแหลงเรยนรทหลากหลาย 4.10 0.23 มาก
10 มเมนใหเลอกสามารถเลอกเนอหาทจะเรยนไดความสะดวก 4.16 0.23 มาก
11 มการทดสอบกอนและหลงเรยน 4.16 0.23 มาก
12 มการแจงผลและสรปผลการท�าแบบทดสอบและแบบฝกหด 4.13 0.25 มาก
เฉลย 4.20 0.22 มาก
ตารางท 1 ความพงพอใจของนกเรยนในการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
072
อภปรายผล จากผลการวจยผวจยสามารถน�าผลการวจยมา
อภปรายผลไดดงน
1.ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวย
ปญญา วชาคอมพวเตอรกราฟก ส�าหรบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท5มคาE1/E2เทากบ84.53/83.39
สงกวาเกณฑทตงไวท 80/80 เปนเพราะบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยถกสรางขนอยางเปนระบบ
และไดผานการตรวจสอบขอบกพรองจากผเชยวชาญ
ดานเนอหาและดานการออกแบบบทเรยนเมอพบขอ
บกพรองไดท�าการแกไขปรบปรงขอบกพรองใหถกตอง
เปนล�าดบ จงสงผลใหบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวยปญญา วชา
คอมพวเตอรกราฟกส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท
5นมประสทธภาพเปนไปตามทก�าหนดไวซงสอดคลอง
กบงานวจยของจารวส หนทอง(2546)และพนาร
สายพฒนะ(2546)
2.ผลสมฤทธทางการเรยนหลงเรยน วชา
คอมพวเตอรกราฟก เรอง การตกแตงภาพ ส�าหรบ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 5 กลมทสอนโดยใชบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอ
สรางสรรคดวยปญญา สงกวากลมทสอนแบบปกต
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 เปนเพราะบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดยเปนสงแปลกใหม ท�าให
นกเรยนเกดความสนใจในบทเรยนมากขน และตวบท
เรยนมการน�าเสนอเปนแอนนเมชนตวการตนจงท�าให
นกเรยนสนใจกจกรรมทอยในบทเรยน อกทงสามารถ
ทบทวนเนอหาทเรยนได ดวยเหตนจงท�าใหนกเรยนม
ความตองการและสนใจในการแสวงหาความรเพมเตม
ยงขนท�าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการเรยนสงกวา
กลมทสอนแบบปกต ซงสอดคลองกบสมมตฐานการ
วจยและงานวจยของเศกญาณผดงสตยวงศ(2546)
และกตตยาปลอดแกว(2550)
3.ผลการประเมนความพงพอใจโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย มความพงพอใจในระดบมาก
เนองจากมรปแบบทน�าเอาสอหลายอยางมารวมกนไว
ท�าใหผเรยนมความตนเตนและเราความสนใจไดเปน
อยางดและยงเปนสอททนสมยเหมาะกบวยของผเรยน
เมอพจารณาผลจากการประเมนความพงพอใจ จาก
ตารางท 1 พบวา ความพงพอใจของนกเรยนในการ
เรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย พบวา ม
ความพงพอใจมากสงสดในหวขอท 6 คอไดฝกทกษะ
ตางๆจนมความมนใจมคาเฉลย(X)เทากบ4.36ซง
สอดคลองกบผลงานวจยของชลมาตรบรรจงส(2553)
ในรายการท6เชนเดยวกนคอไดฝกทกษะตางๆจนม
ความมนใจและในหวขอท9คอมแหลงเรยนรทหลาก
หลายพบวาผเรยนมความพงพอใจต�าสดมคาคะแนน
เฉลย(X)เทากบ4.10เปนเพราะบทเรยนมแหลงเรยน
รไมมากนกท�าใหผเรยนเกดความพงพอใจทต�ากวาหว
ขออนๆไดแตในภาพรวมของการประเมนบทเรยนพบ
วามคาเฉลย(X)เทากบ4.20ซงสอดคลองกบผลงาน
วจยของสนทร หลกค�า (2547)และสเพยร วงลก
(2547)
ขอเสนอแนะ จากผลการวจยผวจยมขอเสนอแนะดงตอไปน
1.สงทไดเรยนรจากการวจยครงน
1.1 ในการวจยครงนผ วจยแบงนกเรยน
เปนกลมเกง1คนปานกลาง2คนและออน1คน
แลวใหผเรยนเขากลม พบวาในชวงแรกของการวจย
ผเรยนบางกลมไมสามารถท�างานรวมกนได เนองจาก
ไมใชกลมเพอนของตนเองในชวตประจ�าวน และตอง
ใชเวลาปรบตวเขาหากนจงสามารถทจะท�างานรวมกน
ไดดงนนผวจยจงไดเรยนรวาการจดกลมในการเรยน
นนควรใหนกเรยนไดเลอกกลมตามความพงพอใจจง
จะท�าใหนกเรยนเรยนอยางมความสขแมจดประสงค
ของการแบงกลมจะแบงกลมโดยใหผเรยนคละความ
สามารถกนกตามแตจดประสงคทแทจรงกคอ เพอฝก
การเรยนรรวมกนและท�างานของนกเรยนโดยท�าเปน
กลม
1.2 ผวจยไดเรยนรทจะพฒนาการจดการ
เรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส�าคญดวยการจดการ
เรยนทผเรยนมสวนรวมจากการศกษาทฤษฎการเรยน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
073
รเพอสรางสรรคดวยปญญาพบวาเปนวธการเรยนรท
เนนผเรยนเปนผสรางสรรคความรดวยตนเอง โดยน�า
ความรของพนฐานทางปรชญาและจตวทยามาใช คอ
การจดการเรยนรแบบโครงงาน โดยน�าเอาหลกการดง
กลาวมาจดไวในกจกรรมการเรยนการสอนในบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยทสรางขนสงผลใหการเรยนโดย
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยตามทฤษฎการเรยน
รเพอสรางสรรคดวยปญญา วชาคอมพวเตอรกราฟก
ท�าใหผลสมฤทธทางการเรยนสงขนและผเรยนมความ
พงพอใจในการเรยนสง ดงนนจงนาจะเปนวธการท
สามารถน�าไปใชในเนอหาสาระอนๆได
2.ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
2.1 ควรมการวจยโดยพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอร มลตม เดยประเภทอน เช น แบบ
สถานการณจ�าลองแบบฝกหดเปนตน
2.2 ควรมการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยตามทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวย
ปญญา เพอศกษาความคงทนในการเรยนรของผเรยน
โดยใชแนวทางการพฒนาในครงน รวมทงศกษาผลท
จะชวยในการพฒนาทกษะกระบวนการคดขนสงในดาน
อนๆได
2.3 ควรมการสร างสอการเรยนร เพอ
สรางสรรคดวยปญญาในเนอหาอนโดยนอกเหนอจาก
การใชวธการเรยนรแบบโครงงานเขามามสวนรวมเพอ
เพมทางเลอกในการจดกจกรรมการเรยนการสอนใน
รายวชาอน
3.ขอเสนอแนะในการน�าผลการวจยไปใช
ประโยชน
3.1 จากผลการวจย พบวา การพฒนา
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย สงผลใหการเรยนม
ประสทธภาพสงขน ดงนนควรสงเสรมและสนบสนน
ใหน�ามาใชการจดการเรยนการสอนใหกบรายวชาท
เกยวของ เพอเพมประสทธภาพในดานการเรยนการ
สอน เนองจากเปดโอกาสใหผเรยนไดส�ารวจตรวจคน
ความรดวยตนเองไดทดลองลงมอปฏบตจนเกดความ
เขาใจ
3.2 ควรสงเสรมใหมการเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย เพอฝกใหผเรยนไดเรยนรดวย
ตนเองและเปนการสงเสรมการเรยนรทค�านงถงความ
แตกตางระหวางบคคลฝกใหรจกมความรบผดชอบตอ
ตนเองเปนการสรางองคความรแกตนเองไดอยางด
3.3 ครควรเตรยมความพรอมของผเรยน
กอนการเรยนการสอน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดย เพอใหเกดทกษะกอนการจดกจกรรมการ
เรยนการสอน เนองจากเปนบทเรยนทเนนทกษะการ
ปฏบตในการสรางชนงานขนมาซงเปนบทเรยนลกษณะ
ทใหม
เอกสารอางองกรมวชาการ.(2549).การจดสาระการเรยนร
กลมสาระการงานอาชพและเทคโนโลย
ชนมธยมศกษาปท1–6ตามหลกสตร
พทธศกราช2544.พมพครงท1.
กรงเทพฯ:โรงพมพครสภาลาดพราว.
กระทรวงศกษาธการ.(2551).หลกสตรการศกษา
ขนพนฐานพทธศกราช2551.กรงเทพฯ:
โรงพมพองคการรบสนคาและพสดภณฑ.
กดานนทมลทอง.(2550).เทคโนโลยและการสอสาร
เพอการศกษา.กรงเทพฯ:อรณการพมพ.
กตตยาปลอดแกว.(2550).การพฒนาบทเรยน
บนเวบตามแนวทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรค
ดวยปญญาเรองการสรางหนงสออเลกทรอนกส
ส�าหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท1.
วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต
สาขาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลย
เกษตรศาสตร.
จารวสหนทอง.(2546).การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยเรองหลกการตดตอ
วดทศนดวยคอมพวเตอร.สารนพนธการศกษา
มหาบณฑตสาขาเทคโนโลยการศกษา
มหาวทยาลยศรนครนทวโรฒ.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
074
ชลมาตรบรรจงส.(2553).ผลการใชบทเรยน
ออนไลนตามแนวคดทฤษฎการสรางองค
ความรดวยตนเองเรองความนาจะเปน
วชาคณตศาสตรชนมธยมศกษาปท5.
วทยานพนธครศาสตรมหาบณฑต
สาขาเทคโนโลยและสอสารการศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
ทศนาแขมมณ.(2547).ศาสตรการสอน.
องคความรเพอการจดกระบวนการเรยนรทม
ประสทธภาพ.กรงเทพฯ:ส�านกพมพ
แหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.
พนารสายพฒนะ.(2546).การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยเพอเรยนดวยตนเอง
เรองประกนคณภาพการศกษาเบองตน.
สารนพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลย
ศรนครนทรวโรฒ.
ภวนตสดทองคง.(2547).บทเรยนคอมพวเตอร
การสอนเรองพนฐานการออกแบบกราฟก.
วทยานพนธวทยาศาสตรมหาบณฑต
สาขาคอมพวเตอรและเทคโนโลยสารสนเทศ
มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร.
เศกญาณผดงสตยวงศ.(2546).ผลของการใชบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยในการพฒนาผล
การเรยนรความคดสรางสรรคและเจตคต
นกเรยนชนมธยมศกษาปท5.สารนพนธ
การศกษามหาบณฑตสาขาเทคโนโลยการศกษา
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
สนทรหลกค�า.(2547).การพฒนาแผนการเรยนร
กลมสาระการเรยนรการงานอาชพและ
เทคโนโลยเรองการท�าปยชวภาพโดยใช
เทคนคการเรยนรรปแบบโครงงาน.การคนควา
อสระการศกษามหาบณฑตสาขาเทคโนโลย
การศกษามหาวทยาลยมหาสารคาม.
สเพยรวงลก.(2547).การพฒนาแผนการเรยนร
แบบโครงงานเรองการถนอมอาหารและ
การแปรรป.กลมสาระการเรยนรการงานอาชพ
และเทคโนโลยงานเกษตรชนประถมศกษา
ปท6.การคนควาอสระการศกษามหาบณฑต
สาขาเทคโนโลยการศกษามหาวทยาลย
มหาสารคาม.
Seungyeon,Han.andKakaliBhattacharya.
(2009).“Constructionismlearningby
design,andproject-basedlearning.”
[online].Available:http://www.coe.uga.
edu/epltt/LearningbyDesign.htm[2011,
April8].
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
075
บทคดยอ การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง โดยม
วตถประสงคเพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
รวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน เพอสงเสรมความ
สามารถในการคดแกปญหา เรองปฏกรยาเคมทพบใน
ชวตประจ�าวน วชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท
2 เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนและความ
สามารถในการคดแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท 2 ระหวางการเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยกบการเรยนแบบปกต และเพอศกษาความ
พงพอใจของนกเรยนทมตอการเรยนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย กลมตวอยาง ไดแก นกเรยน
วณา ภผาสข* Weena Poophasuk
ผชวยศาสตราจารย ดร.สมศกด อภบาลศร**
รวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน เพอสงเสรมความสามารถในการคดแกปญหาวชาวทยาศาสตร ชนมธยมศกษาปท 2
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาเทคโนโลยและสอสารการศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทปรกษาวทยานพนธหลก
Computer Multimedia with Problem-Based Learning in Science Subject to Enhance Problem Solving Ability of Matthayomsuksa 2 Students
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
076
ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานศาลเจาพอ และ
โรงเรยนบานไทยสามคคส�านกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษานครราชสมาเขต3ปการศกษา2555
จ�านวน 70 คน โดยการเลอกแบบเจาะจง แบงออก
เปน2กลมคอกลมทใชในการหาประสทธภาพของ
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยจ�านวน30คนและ
กลมทใชในการทดลองเปนนกเรยนจ�านวน40คนใช
วธสมแบบแบงกลม แบงเปนกลมทเรยนดวยบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน
1หองเรยนจ�านวน20คนและกลมทเรยนแบบปกต
1หองเรยนจ�านวน20คนเครองมอทใชในการวจย
ประกอบดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยแผนการ
จดการเรยนร แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน
แบบทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาและ
แบบประเมนความพงพอใจในการเรยนสถตทใชในการ
วเคราะหขอมลไดแกคาเฉลยคารอยละคาสวนเบยง
เบนมาตรฐานและการทดสอบคาท
ผลการศกษาพบวา ประสทธภาพของบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐานม
คาเทากบ81.90/81.11เปนไปตามเกณฑผลสมฤทธ
ทางการเรยนและความสามารถในการคดแกปญหาของ
ของกลมทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
รวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน สงกวากลมทเรยนแบบ
ปกตอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05และความ
พงพอใจของนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2 ทมตอการ
เรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบ
แนวคดปญหาเปนฐานมความพงพอใจในระดบมาก
ค�าส�าคญ:บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยการใช
ปญหาเปนฐานการคดแกปญหา
Abstract The purposes of this research were to
developcomputermultimediawithproblem-based
learning entitled “Chemical Reaction Found in
DailyLife”insciencesubjecttoenhanceproblem
solvingabilityofMatthayomsuksa2studentswith
80/80criteria,tocomparethestudents’learning
achievementandproblemssolvingabilitybetween
the students learning via computermultimedia
and those learning with conventionalmethod,
andtoevaluatethestudents’satisfactiontowards
learningbyusingthecomputermultimedia.The
samplewere70Matthayomsuksa2studentsof
BanSanchaophoSchoolandBanThaisamakkhi
School, Office of Nakhon Ratchasima Primary
EducationArea3,whowerestudyinginthe2nd
semesterof2012academicyear.Thirtystudents
ofBanSanchaopoSchool,selectedbycluster
randomsampling,wereusedastheefficiency
test group, and forty students (2 classes) of
students fromBanThaiSamakkhiwereused
astheexperimentgroupandthecontrolgroup.
The instrument consisted of the computer
multimedia, learning management plan, the
learningachievement test, theproblemsolving
ability test, and the satisfaction questionnaire.
Means,standarddeviations,andt-testwereused
toanalyzethedata.
The results found that : The efficiency
of computer multimedia with problem-based
learning was 81.90/81.11 which met the
prescribed 80/80 criteria. The students’
problem-based learning achievement and the
problem solving ability of using the computer
multimedia was statistically higher than those
learning via conventional method at .05 level.
Thesatisfactionofthestudentsusingcomputer
multimediawasratedhighlevel.
Keywords:ComputerMultimedia,
Problem-basedlearning,
ProblemSolvingAbility
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
077
บทน�า วทยาศาสตรมบทบาทส�าคญยงในสงคมโลก
ปจจบนและอนาคต ใหมนษยไดพฒนาวธคด เพราะ
วทยาศาสตรเกยวของกบทกคนทงในชวตประจ�าวน
และการงานอาชพตางๆตลอดจนเทคโนโลย เครองมอ
เครองใชและผลผลตตางๆ ทมนษยไดใชเพออ�านวย
ความสะดวกในชวตและการท�างานเหลานลวนเปน
ผลของความรวทยาศาสตร ผสมผสานกบความคด
สรางสรรคและศาสตรอนๆ วทยาศาสตรช วยให
มนษยไดพฒนาวธคด ทงความคดเปนเหต เปนผล
คดสรางสรรค คดวเคราะห วจารณ มทกษะส�าคญใน
การคนควาหาความรมความสามารถในการแกปญหา
อยางเปนระบบ สามารถตดสนใจโดยใชขอมลทหลาก
หลายและมประจกษพยานทตรวจสอบไดวทยาศาสตร
เปนวฒนธรรมของโลกสมยใหมซงเปนสงคมแหงการ
เรยนร ดงนนทกคนจงจ�าเปนตองไดรบการพฒนาใหร
วทยาศาสตรเพอทจะมความรความเขาใจในธรรมชาต
และเทคโนโลยทมนษยสรางสรรคขนสามารถน�าความร
ไปใชอยางมเหตผล สรางสรรค และมคณธรรม กลม
สาระการเรยนรวทยาศาสตรมงหวงใหผเรยนไดเรยนร
วทยาศาสตรทเนนการเชอมโยงความรกบกระบวนการ
มทกษะส�าคญในการคนควาและสรางองคความร โดย
ใชกระบวนการในการสบเสาะหาความร และการแก
ปญหาทหลากหลาย ใหผเรยนมสวนรวมในการเรยนร
ทกขนตอน มการท�ากจกรรมดวยการลงมอปฏบตจรง
อยางหลากหลายเหมาะสมกบระดบชน (กระทรวง
ศกษาธการ.2551:92)
เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยนและเพอ
ใหการจดการเรยนวชาวทยาศาสตร มประสทธภาพ
ชวยพฒนาผเรยนใหเกดการเรยนรอยางเตมศกยภาพ
และทวถงทกคน ผวจยจงศกษาหาวธการจดการเรยน
การสอนทเหมาะสมซงปจจบนมการพฒนารปแบบ
ของคอมพวเตอรมลตมเดยใหสอดคลองกบปรชญาการ
เรยนรมากขนคอมพวเตอรมลตมเดยเพอการเรยนการ
สอนไมใชเปนเพยงรปแบบของบทเรยนแบบโปรแกรม
ทใหเพยงเนอหา ค�าถามและค�าตอบ แตไดรบการ
ออกแบบใหเปดกวางเพอใหผเรยนไดส�ารวจกระตนให
ผเรยนไดคดคนสบคนรจกสรางและก�าหนดรปแบบการ
เรยนรทสอดคลองกบความสนใจ และความสามารถ
ของตนเองแนวคดในการพฒนาคอมพวเตอรมลตมเดย
เพอการเรยนร ลกษณะนสอดคลองกบแนวคดของ
นกจตวทยาทเชอวาหากผเรยนไดรบประสบการณและ
สภาพแวดลอมทมคณคา ผเรยนจะสามารถสรางความร
และความเขาใจดวยตนเองได (บปผชาต ทฬหกรณ
และคนอนๆ. 2546 : 25-26) นอกจากนการสอน
หรอการจดการเรยนรทใชปญหาเปนหลก (Problem
basedlearningหรอPBL)เปนวธการเรยนการสอน
รปแบบหนงซงไดรบการยอมรบวาเปนการจดการเรยนร
ทใหประสบการณทาทายความคด ลกษณะนสยและ
การกระท�ารวมกบการแกปญหาเปนการจงใจผเรยนให
เรยนรการแกปญหาโดยผานการสบเสาะหาความรและ
เรยนดวยการคนพบซงเหมาะสมและสามารถน�ามาใช
กบสาระการเรยนรวทยาศาสตร เนองจากการท�างาน
ของนกวทยาศาสตรท�าใหไดรบความรทางวทยาศาสตร
และสามารถบรณาการความรไปใชในการแกปญหาได
(วชนยทศศะ.2547)การใหโอกาสแกผเรยนในการ
คนหาปญหาท�าความเขาใจปญหาตามสภาพจรง โดย
การรวมมอกนวเคราะหปญหาทเกดขนและเปนอย
ในปจจบนในทกดาน มการตงวตถประสงคและการ
วางแผนในการเรยนรวมกน เพอแสวงหาแนวทางแก
ปญหา โดยรปแบบของการจดการเรยนรโดยใชปญหา
เปนฐาน สามารถสรปขนตอนในการจดกจกรรมการ
เรยนการสอนคอขนท1ขนการก�าหนดปญหาขนท
2 ขนการท�าความเขาใจกบปญหา ขนท 3 ขนด�าเนน
การศกษาคนควาขนท4ขนสงเคราะหความรขนท5
ขนสรปผลและขนท6ขนน�าเสนอและประเมนผลงาน
(ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษา.2548:8)
จากสภาพปญหาทกลาวมาขางตน ผวจยจงได
พฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย รวมกบแนวคด
ปญหาเปนฐานมาใชในการจดการเรยนการสอนเนองจาก
การจดการเรยนการสอนดวยบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดย เปนวธการทนาสนใจ เพราะมทงขอความ
ภาพและเสยงจงเปนการดงดดใจท�าใหนกเรยนเกด
การใฝรสามารถน�ามาใชไดงายไมยงยากสะดวกงาย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
078
ตอการเขาใจ นาจะสามารถชวยใหผเรยนมผลสมฤทธ
ทางการเรยนทสงขน สงเสรมความสามารถในการคด
แกปญหา และเปนแนวทางในการพฒนารปแบบของ
บทเรยนคอมพวเตอรใหเปนทยอมรบและมประสทธภาพ
ยงขนไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอพฒนาบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
รวมกบแนวคดปญหาเปนฐานเพอสงเสรมความสามารถ
ในการคดแกปญหา เรองปฏกรยาเคมทพบในชวต
ประจ�าวนวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษาปท2ให
มประสทธภาพตามเกณฑ80/80
2. เพอเปรยบเทยบผลสมฤทธทางการเรยนของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท2ระหวางการเรยนโดยใช
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหา
เปนฐานกบการเรยนแบบปกต
3. เพอเปรยบเทยบความสามารถในการคดแก
ปญหาของนกเรยนทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐานกบการเรยน
แบบปกต
4. เพอศกษาความพงพอใจของนกเรยนชน
มธยมศกษาปท 2 ทมตอการเรยนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน
กรอบแนวคดในการวจย บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคด
ปญหาเปนฐานเพอสงเสรมความสามารถในการคดแก
ปญหาเปนบทเรยนทพฒนามาจากการน�าเสนอขอมล
ดวยตวอกษรขอความภาพนงภาพเคลอนไหวและ
เสยงเปนสอการเรยนการสอนทมประสทธภาพชวยให
ผเรยนเขาถงการเรยนรโดยไมมขอจ�ากด และสามารถ
ฝกปฏบตไดซ�าแลวซ�าอกพรอมการจดการเรยนรแบบ
การใชปญหาเปนฐาน เพอสงเสรมความสามารถใน
การคดแกปญหาซงเปนวธการเรยนรเรมตนดวยการใช
ปญหาเปนตวกระตนใหผเรยนไปศกษาคนควาแสวงหา
ความรดวยวธการตางๆ จากแหลงวทยาการทหลาก
หลายเพอน�ามาใชในการแกปญหาโดยใหผเรยนสราง
ความรใหมจากการใชปญหาทเกดขนในโลกแหงความ
เปนจรง เปนบรบทของการเรยนร เพอใหผเรยนเกด
ทกษะการคดวเคราะหและคดแกปญหา จะสงผลใหผ
เรยนมผลสมฤทธทางการเรยนทสงขนรวมทงผเรยน
มความพงพอใจตอวธการเรยนน ซงสามารถสรปเปน
กรอบแนวคดทฤษฎไปสแนวคดการวจยไดดงแสดงใน
ภาพท1
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
การเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน
การเรยนแบบปกต
- ผลสมฤทธทางการเรยน
- ความสามารถในการคดแกปญหา
- ความพงพอใจในการเรยน
- ผลสมฤทธทางการเรยน
- ความสามารถในการคดแกปญหา
ตวแปรตน ตวแปรตาม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
079
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากร
ประชากรทใชในการศกษา คอ นกเรยนชน
มธยมศกษาปท2ส�านกงานเขตพนทการศกษาประถม
ศกษานครราชสมาเขต3ภาคเรยนท2ปการศกษา
2555ประกอบดวยโรงเรยนบานบตะโกโรงเรยนบาน
บไผโรงเรยนบานไทยสามคคและโรงเรยนบานศาลเจา
พอซงเปนโรงเรยนขยายโอกาสทางการศกษาจ�านวน
130คน
2.กลมตวอยาง
กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกเรยน
ชนมธยมศกษาปท 2 โรงเรยนบานไทยสามคค และ
โรงเรยนบานศาลเจาพอส�านกงานเขตพนทการศกษา
ประถมศกษานครราชสมา เขต 3 ภาคเรยนท 2 ป
การศกษา 2555 โดยไดจากการเลอกแบบเจาะจง
เนองจากทง2โรงเรยนมหองปฏบตการคอมพวเตอร
ทมความพรอมส�าหรบการทดลองกลมตวอยางในการ
หาประสทธภาพ จ�านวน 30 คน เปนกลมตวอยาง
ขนทดสอบรายบคคล จ�านวน 3 คน ขนทดสอบกลม
เลกจ�านวน6คนและขนทดสอบภาคสนามจ�านวน
21คนและกลมตวอยางในการทดลองเปนนกเรยนชน
มธยมศกษาปท2โรงเรยนบานไทยสามคค2หองเรยน
จ�านวน 40 คน โดยใชวธสมแบบแบงกลม แบงเปน
กลมท1เรยนดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวม
กบแนวคดปญหาเปนฐาน1หองเรยนจ�านวน20คน
กลมท2เรยนแบบปกต1หองเรยนจ�านวน20คน
3.เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยแบงเปน2ชนดคอ
เครองมอทใชในการทดลองและเครองมอทใชในการเกบ
รวบรวมขอมลมรายละเอยดดงน
3.1 เครองมอทใชในการทดลอง ไดแก
แผนการจดการเรยนร ทใช บทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยแผนการจดการเรยนรแบบปกตและบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย
3.2 เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
ไดแก แบบทดสอบวดผลสมฤทธทางการเรยน แบบ
ทดสอบวดความสามารถในการคดแกปญหาและแบบ
ประเมนความพงพอใจในการเรยน
4.การเกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวมขอมลเปน 2 ระยะ คอ
ระยะแรกเกบขอมลการหาประสทธภาพของบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดย3ขนตอนคอขนทดสอบราย
บคคลกลมเลกและภาคสนามระยะทสองเกบขอมล
จากการทดลอง
สรปผลการวจย ผลการวจยสรปไดดงน
1. ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน เพอสงเสรม
ความสามารถในการคดแกปญหา เรองปฏกรยาเคมท
พบในชวตประจ�าวนวชาวทยาศาสตรชนมธยมศกษา
ปท2มคาE1/E
2เทากบ81.90/81.11เปนไปตาม
เกณฑประสทธภาพ80/80
2.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนทเรยน
ดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคด
ปญหาเปนฐานสงกวาการเรยนแบบปกต อยางม
นยส�าคญทางสถตทระดบ.05
3.ความสามารถในการคดแกปญหาของนกเรยน
ทเรยนโดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบ
แนวคดปญหาเปนฐานสงกวาการเรยนแบบปกตอยาง
มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
4.ความพงพอใจในการเรยนของนกเรยนทเรยน
ดวยบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย รวมกบแนวคด
ปญหาเปนฐานอยในระดบมาก
อภปรายผล 1.ประสทธภาพของบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปนฐาน มคา E1/E
2
เทากบ 81.90/81.11 ซงเปนไปตามเกณฑทก�าหนด
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
080
ไว80/80เปนเพราะบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
ถกสรางขนอยางเปนระบบโดยการน�าเอาคอมพวเตอร
มาควบคมสอตางๆ เพอใหท�างานรวมกนในลกษณะ
ผสมผสานอยางเปนระบบทสามารถสอสารไดสามารถ
มปฏสมพนธโตตอบสอสารกบผเรยนไดท�าใหกจกรรม
การเรยนการสอน รวมทงการน�าเสนองานมชวตชวา
ภายใตการท�างานของเครองคอมพวเตอรเพยงเครอง
เดยว อกทงบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยทสรางขน
ไดผานการตรวจสอบขอบกพรองจากผเชยวชาญทาง
ดานเนอหาและดานการออกแบบบทเรยนเมอพบขอ
บกพรองไดท�าการแกไขปรบปรงขอบกพรองใหถกตอง
เปนล�าดบ จงสงผลใหบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
รวมกบแนวคดปญหาเปนฐานนมประสทธภาพเปนไป
ตามเกณฑทก�าหนด ซงสอดคลองกบงานวจยสมหทย
โถววรยะกล (2543) ไดพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยชวยสอนเรองจกรวาลและอวกาศชนประถม
ศกษาปท 4 ทมขนตอนกระบวนการพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรทคลายคลงกนท�าใหประสทธภาพเปนไป
ตามเกณฑทก�าหนด
2.ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน โดยใช
บทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหา
เปนฐาน สงกวาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน
โดยการเรยนแบบปกต อยางมนยส�าคญทางสถตท
ระดบ .05 เปนเพราะบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดย
เปนสงแปลกใหม ท�าใหนกเรยนชนมธยมศกษาปท 2
เกดความสนใจในบทเรยนมากขนและตวบทเรยนมการ
ก�าหนดสถานการณปญหาในแตละหนวยการเรยนร
เพอใหนกเรยนไดทดลองแกปญหาจากสถานการณดง
กลาว จงท�าใหนกเรยนสนใจกจกรรมทอยในบทเรยน
อกทงนกเรยนยงไดเรยนรตามความสนใจของตนเอง
ท�าใหผเรยนเรยนรไดดขนและสามารถทบทวนเนอหา
ทเรยนไดตลอดเวลาเปนการเพมพนความสนใจไดมาก
ขน ดวยเหตนจงท�าใหนกเรยนมความตองการ และ
สนใจในการแสวงหาความรเพมเตมยงขนซงสอดคลอง
กบงานวจยของอาภากรชนนทรา นกล (2553) ได
พฒนามลตมเดยบนเครอขายโดยใชปญหาเปนฐานวชา
เคม เรองอะตอมและตารางธาต ส�าหรบนกเรยนชน
มธยมศกษาปท 4 จงสามารถสรปไดวาการเรยนโดย
ใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหา
เปนฐาน สามารถท�าใหนกเรยนมผลสมฤทธทางการ
เรยนสงกวากลมทเรยนแบบปกต
3.ความสามารถในการคดแก ป ญหาของ
นกเรยน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวม
กบแนวคดปญหาเปนฐาน สงกวาผลสมฤทธทางการ
เรยนของนกเรยน โดยการเรยนแบบปกต อยางมนย
ส�าคญทางสถตทระดบ .05 เปนเพราะรปแบบการ
เรยน โดยใชบทเรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบ
แนวคดปญหาเปนฐานทจดการเรยนร โดยการน�าเอา
ปญหาหรอสถานการณทเกดขนจรงในชวตประจ�าวน
มาเปนจดเรมตนของการจดการเรยนร โดยมงเนนให
นกเรยนตระหนกถงปญหาและสามารถหาแนวทางใน
การศกษาคนควาขอมล เพอแกปญหานน โดยแตละ
ขนตอนของการจดการเรยนรแบบใชปญหาเปนฐานมง
เนนความสามารถในการแกปญหาทางวทยาศาสตรซง
สอดคลองกบงานวจยของบญน�าอนทนนท(2551)
ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนวทยาศาสตรและความ
สามารถในการแกปญหาของนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท 3 ทไดรบการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน
และการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความรและอ�าพร
ศรกนทา(2549)ไดศกษาผลสมฤทธทางการเรยนและ
ความสามารถในการคดแกปญหาทางวทยาศาสตรของ
นกเรยนชนมธยมศกษาปท 1 ทไดรบการสอนโดยใช
แบบฝกกจกรรมการเรยนรตามแนวของเธเลนกบการ
สอนแบบสบเสาะหาความร ซงงานวจยดงกลาว
มขนตอนการออกแบบวดความสามารถในการคดแก
ปญหาตามแนวคดของWeir (1974) เหมอนกน จง
สามารถสรปไดวาการเรยนโดยใชแบบวดความสามารถ
ในการคดแกปญหาสามารถท�าใหนกเรยนมผลคะแนน
การวดความสามารถในการคดแกปญหาสงกวากลมท
เรยนแบบปกต
4.ผลการประเมนความพงพอใจ โดยใชบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดยรวมกบแนวคดปญหาเปน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
081
ฐาน มความพงพอใจในระดบมาก เนองจากบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยมรปแบบทน�าเอาสอหลายอยาง
มารวมกนไวท�าใหนกเรยนมความตนเตนและเราความ
สนใจไดเปนอยางด ท�าใหบรรยากาศในการเรยนเปน
ไปดวยความสนกสนาน และยงเปนสอททนสมย น�า
เสนอไดหลากหลายรปแบบ เหมาะกบวยของผเรยน
เมอพจารณาผลจากการประเมนความพงพอใจพบวา
ความพงพอใจของนกเรยนในการเรยนโดยใชบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยทใชปญหาเปนฐานเพอสงเสรม
ความสามารถในการคดแกปญหาเมอพจารณาเปนราย
ดานพบวามความพงพอใจมากสงสดเปนหวขอท1คอ
เปนบทเรยนทงายในการเขาเรยนเหมาะกบนกเรยนคา
เฉลย(X)เทากบ4.36รองลงมาเปนหวขอท5คอชวย
ใหเกดการเรยนรสามารถเรยนรไดเองโดยอสระซงคา
เฉลย(X)เทากบ4.30ในหวขอท6คอไดฝกทกษะ
ตางๆจนมความมนใจและในหวขอท7คอมแหลง
เรยนรทหลากหลายพบวาผเรยนมความพงพอใจต�าสด
มคาคะแนนเฉลย(X)เทากบ4.10เนองจากผวจยจด
เตรยมแหลงเรยนรเพมเตมไวให2แหลงโดยมงหวงให
นกเรยนสบคนเพมเตมเอง แตแมจะไดรบการประเมน
วานกเรยนมความพงพอใจต�าสดกมระดบความพง
พอใจอยในระดบมาก ในภาพรวมของการประเมนม
คาเฉลย (X) เทากบ 4.20 ผเรยนมความพงพอใจใน
ระดบมาก แสดงใหเหนวานกเรยนมความพงพอใจตอ
บทเรยนทงายในการเขาเรยนเหมาะกบนกเรยนชวยให
เกดการเรยนรสามารถเรยนรไดเองโดยอสระนอกจาก
นบทเรยนยงไดฝกทกษะตางๆ จนมความมนใจ และ
มเมนใหเลอกสามารถเลอกเนอหาทจะเรยนไดความ
สะดวก แตเมอพจารณาในภาพรวมของการประเมน
พบวาผเรยนมความพงพอใจในระดบมาก สอดคลอง
กบผลงานวจยของธระ ดษยรตน (2546) และวชรา
สรยะ(2549)
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากการวจยครงน
1.1 การจดกจกรรมการเรยนร ควรม
หลายๆ สถานการณปญหาในเรองเดยวกนทเปน
สถานการณทไดค�าตอบเหมอนกนเพอใหนกเรยนงาย
ในการเปรยบเทยบแบบรปของค�าตอบ และเกดความ
ชดเจนในการสรางความรดวยตนเอง
1.2 ในขณะทนกเรยนศกษาเนอหาบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดย จะมนกเรยนบางคนทไม
เขาใจเนอหาในบางสวนหรอเขาใจเนอหาบางสวนผด
ไป หรอไมเขาใจล�าดบขนตอนการศกษาเนอหาในบท
เรยนเนองจากเปนรปแบบการเรยนทไมคนเคยครได
ดแลใหค�าแนะน�า ใหค�าอธบายเพมเตม และใหก�าลง
ใจนกเรยนในบางครง ท�าใหนกเรยนมความตงใจและ
เขาใจบทเรยนดขน
1.3 จากผลสมฤทธทางการเรยนบท
เรยนคอมพวเตอรมลตมเดย ครสามารถน�าบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยทมประสทธภาพแลวไปใชสอน
ซอมเสรมได
2.ขอเสนอแนะเพอการวจยครงตอไป
2.1 ควรมการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยรวมกบแนวคดทฤษฎอนๆเชนการสรางองค
ความรดวยตนเองทฤษฎการเรยนรเพอสรางสรรคดวย
ปญญาการใชสมองเปนฐานเปนตน
2.2 ควรมการพฒนาบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยเพอสงเสรมความสามารถในกระบวนการ
คดระดบสง เชน การคดวเคราะห การคดสรางสรรค
เปนตนเพอศกษาความคงทนในการเรยนรของนกเรยน
โดยใชแนวทางการพฒนาในครงน และสามารถน�า
ไปประยกตใชในการพฒนาทกษะในดานอนๆ ได ให
นกเรยนเกดความสนกสนานและเปนอสระในการเรยน
สามารถควบคมการเรยนของตนเองไดครควรปรบเวลา
และยดหยนตามความเหมาะสม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
082
เอกสารอางองกระทรวงศกษาธการ.(2551).หลกสตรแกนกลาง
การศกษาขนพนฐานพทธศกราช2551.
กรงเทพฯ:โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตร
แหงประเทศไทย.
ธระดษยรตน.(2546).การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยเรองโลกและดวงดาว.
ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาเทคโนโลยทางการศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยบรพา.
บญน�าอนทนนท.(2551).การศกษาผลสมฤทธ
ทางการเรยนวทยาศาสตรและความสามารถ
ในการแกปญหาทางวทยาศาสตรของนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท3โรงเรยนโยธนบ�ารงท
ไดรบการจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนฐาน
และการจดการเรยนรแบบสบเสาะหาความร.
ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาวชาการมธยมศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
บปผชาตทฬหกรณและคนอนๆ.(2546).“มลตมเดย
ปฏสมพนธ.”วารสารสสวท.23(90):25–
35.
วชราสรยะ.(2549).การสรางบทเรยนคอมพวเตอร
มลตมเดยเรองธรณภาคและธรณกาล
กลมสาระการเรยนรวทยาศาสตร
ชนมธยมศกษาปท5.วทยานพนธครศาสตร
มหาบณฑตสาขาหลกสตรและการสอน
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏเทพสตร.
วชนยทศศะ.(2547).การเปรยบเทยบผลการ
เรยนรเรองสงแวดลอมของนกเรยนทจดการ
เรยนรโดยใชปญหาเปนหลกและแบบสบเสาะ
หาความร.วทยานพนธศกษาศาสตร
มหาบณฑตสาขาหลกสตรและการนเทศ
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศลปากร.
สมหทยโถววรยะกล.(2543).การพฒนาบทเรยน
คอมพวเตอรมลตมเดยชวยสอนเรองจกรวาล
และอวกาศชนประถมศกษาปท4.
ปรญญานพนธศกษาศาสตร
มหาบณฑตสาขาเทคโนโลยการศกษา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยบรพา.
ส�านกงานเลขาธการสภาการศกษากระทรวง
ศกษาธการ.(2548).การจดการเรยนรแบบ
ใชปญหาเปนฐาน.กรงเทพฯ:พมพดการพมพ.
อาภากรชนนทรานกล.(2553).การพฒนามลตมเดย
บนเครอขายโดยใชปญหาเปนฐานวชาเคม
เรองอะตอมและตารางธาตส�าหรบนกเรยน
ชนมธยมศกษาปท4.วทยานพนธครศาสตร
มหาบณฑตสาขาวชาคอมพวเตอรศกษา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏ
มหาสารคาม.
อ�าพรศรกนทา.(2549).การศกษาผลสมฤทธทาง
การเรยนและความสามารถในการคดแกปญหา
ทางวทยาศาสตรของนกเรยนชนมธยมศกษา
ปท1ทไดรบการสอนโดยใชแบบฝกกจกรรม
การเรยนรตามแนวของเธเลนกบการสอนแบบ
สบเสาะหาความร.ปรญญานพนธการศกษา
มหาบณฑตสาขาวชาการมธยมศกษา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
Weir,J.J..(April1974).“Problemsolvingin
everybodyproblem.”ScienceTeacher.
41(-):16–18.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
083
บทคดยอ การวจยเชงบรรยายนมวตถประสงค เพอศกษา
กลวธการเรยนร ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาจ�าแนกตามระดบแรงจงใจใฝสมฤทธและ
เพอเปรยบเทยบกลวธการเรยนรโดยรวมและรายดาน
ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบ
แรงจงใจใฝสมฤทธแตกตางกนกลมตวอยางทใชในการ
วจย คอ นกศกษาระดบปรญญาตรทกชนป ทก�าลง
ศกษาในภาคเรยนท2ปการศกษา2554มหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมาจ�านวน847คนเครองมอทใชใน
การวจย ประกอบดวย แบบวดกลวธการเรยนร และ
แบบวดแรงจงใจใฝสมฤทธ การวเคราะหขอมลใชการ
ทดสอบคาท
พลากร สทธเสอ* Palagorn Sittisua
รองศาสตราจารย ดร.ประยทธ ไทยธาน**
ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธแตกตางกน
กลวธการเรยนร
Learning Strategies of Students with Different Achievement Motivation Levels in Nakhon Ratchasima Rajabhat University
* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาจตวทยาการศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทปรกษาวทยานพนธหลก
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
084
ผลการวจยพบวานกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝ
สมฤทธสง และปานกลาง มกลวธการเรยนรโดยรวม
และรายดานในระดบปานกลางและไมมนกศกษาทม
ระดบแรงจงใจใฝสมฤทธต�าส�าหรบนกศกษาทมระดบ
แรงจงใจใฝสมฤทธสงใชกลวธการเรยนรโดยรวมและ
ดานการเตรยมตวเรยนและการเขาชนเรยนความตงใจ
และเอาใจใสในการเรยนการแบงเวลาในการเรยนการ
คนควาหาความรเพมเตม และการทบทวนบทเรยน
มากกวานกศกษาทมระดบแรงจงใจปานกลางอยางม
นยส�าคญทางสถตทระดบ .05สวนดานการจดบนทก
และการเตรยมตวสอบแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญ
ทางสถต
ค�าส�าคญ:กลวธการเรยนรแรงจงใจใฝสมฤทธ
Abstract Thisdescriptiveresearchaimedtostudythe
learningstrategieswithdifferentachievementof
NakhonRatchasimaRajabhatUniversitystudents
classifiedbyachievementmotivationlevels,and
tocomparethelearningstrategiesbothinoverall
andbyaspect.Samplewere847undergraduate
students of all levels in Nakhon Ratchasima
Rajabhat University who were studying in the
secondsemesterof the2011academic year.
The research toolswere learning strategy test
andachievementmotivetest.T-testwasusedas
astatisticalmethodtoanalyzedata.
The results revealed that: Students with
highandmediumlevelofachievementmotivation
hadtheirlearningstrategiesinmediumlevelboth
inoverall and aspect. Noneofstudentshad
low level of achievementmotive. For students
with high achievement motivation in learning
strategies,theyusedlearningstrategyinlearning
preparation,classparticipation,learningfrom
theconcentration,managingtimeforstudying,
andsearchinglearninginformationmorethanthe
studentswithamoderateachievementmotivation
at the .05 level of significance.While learning
strategiesintermsofmakingnoteandpreparing
for theexamweredifferentbutnotstatistically
significance.
Keywords: LearningStrategies,Achievement
Motivation
บทน�า ในยคโลกาภวตนทมความกาวหนา มการ
เปลยนแปลงเกดขนอยางรวดเรวจ�าเปนทแตละประเทศ
ตองเรยนรทจะปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกด
ขนตลอดเวลา การเตรยมพรอมทจะปรบเปลยนวธ
และรบความทาทาย สงทตองพฒนาคณภาพของคน
ซงการจดการศกษาเพอพฒนาคนใหมคณภาพนน จะ
ท�าใหศกยภาพทมอยในตวคน ไดรบการพฒนาอยาง
เตมทท�าใหคนรจกคดวเคราะหรจกแกปญหามความ
คดรเรมสรางสรรครจกเรยนรดวยตนเองสามารถปรบ
ตวใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรว ม
จรยธรรมคณธรรมรจกพงตนเองและสามารถด�ารง
ชวตอยในสงคมไดอยางมความสข จะตองเปนคนเขม
แขงมความสามารถทสรางสรรคในวงกวาง มไหวพรบ
มความรอบร คดเปน ท�าเปนแกปญหาเปน สามารถ
สรางกระบวนการเรยนรดวยตนเองไดและใชเปนเครอง
มอของการเรยนรตลอดชวต(ส�านกงานคณะกรรมการ
การศกษาแหงชาต.2545:1)การทจะสงเสรมใหผ
เรยนประสบความส�าเรจในการเรยนนนสงส�าคญทนา
จะเกยวของกบผเรยน ไดแก กลวธการเรยนร ความ
สนใจในการเรยนเชาวนปญญาส�าหรบกลวธการเรยนร
นนเปนแนวทางทผเรยนปฏบตดวยตนเองทางการเรยน
ซงเปนสงทปฏบตตามไดยากในตอนตนแตหากปฏบต
ตดตอกนเปนเวลานานพอสมควรแลว กลวธการเรยน
รนนจะตดตวเปนนสยประจ�าตว (กอ สวสดพาณชย.
2525:2)ซงกลวธการเรยนรทดไดแกการเตรยมตว
เขาเรยนและการเขาชนเรยน ความตงใจและเอาใจใส
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
085
ในการเรยน การจดบนทก การแบงเวลาในการเรยน
การคนควาหาความรเพมเตมการทบทวนบทเรยนและ
การเตรยมตวสอบ(ศรลกษณเนยมนช.2553)
กลวธการเรยนรของผเรยนจะเปนตวก�าหนด
วา ผเรยนเกดการเรยนรหรอไมระหวางทอยในสถาน
ศกษา ผเรยนบางคนอาจจะใชเวลาในชนเรยนและ
ในการศกษาเทาๆ กบคนอน แตถาผเรยนทมกลวธ
การเรยนรทเหมาะสมกจะท�าให เขาใจเนอหาของบท
เรยนและสอบผาน ไดผลสมฤทธทางการเรยนสงเทา
ศกยภาพของผเรยนไมตองออกกลางคนกอนจะส�าเรจ
การศกษา และจะส�าเรจการศกษาอยางทคาดหวงไว
กลวธการเรยนร เปนวธการเฉพาะของแตละคน ซง
จะตองเกดจากแรงจงใจใฝสมฤทธทแตกตางกน ทงน
เพราะนกศกษาทมแรงจงใจใฝสมฤทธเปนคนทมความ
ปรารถนาจะท�าสงใดสงหนงใหส�าเรจลลวงไปดวยดเพอ
ใหถงมาตรฐานอนดเยยมและพยายามเอาชนะอปสรรค
ตางๆ โดยไมยอทอ มความพยายาม และมความ
ตงใจอยางแรงกลาทจะกระท�าใหไดรบความส�าเรจ
และแสดงพฤตกรรมตอบสนองดวยความกระตอรอรน
กระฉบกระเฉงท�าใหเกดการเรยนรทด ดงนนแรงจงใจ
ใฝสมฤทธจงท�าใหนกศกษาแตละคนมกลวธการเรยนร
ไมเหมอนกนปจจยทมตอกลวธการเรยนรของนกเรยน
ทส�าคญ คอ แรงจงใจในการเรยน ดงนนครจงควร
ตระหนกวาแรงจงใจใฝสมฤทธมความส�าคญตอกลวธ
การเรยนรของนกเรยนและควรทจะหาวธทจะกระตน
ใหนกเรยนตนตวและพยายามท�างานทไดรบมอบหมาย
ใหประสบความส�าเรจ(นตยาสทธเสอ.2553)
ผ ว จยจงสนใจศกษากลวธการเ รยนร ของ
นกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบ
แรงจงใจใฝสมฤทธแตกตางกน เพอเปนขอมลพนฐาน
ในการพฒนากลวธการเรยนรและระดบแรงจงใจใฝ
สมฤทธของนกศกษาตอไป
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษากลวธการเรยนรโดยรวมและราย
ดาน ของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
จ�าแนกตามระดบแรงจงใจใฝสมฤทธ
2. เพอเปรยบเทยบกลวธการเรยนรโดยรวมและ
รายดานของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธแตกตางกน
กรอบแนวคดในการวจย ในการวจยครงนผวจยศกษากลวธการเรยนรของ
นกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา ประกอบ
ดวย7ดานคอการเตรยมตวเขาเรยนและการเขาชน
เรยนความตงใจและเอาใจใสในการเรยนการจดบนทก
การแบงเวลาในการเรยนการคนควาหาความรเพมเตม
การทบทวนบทเรยนการเตรยมตวสอบสวนแรงจงใจ
ใฝสมฤทธใชแนวคดและลกษณะแรงจงใจใฝสมฤทธของ
McClelland (1953) โดยแบงแรงจงใจใฝสมฤทธเปน
3ระดบคอแรงจงใจใฝสมฤทธสงแรงจงใจใฝสมฤทธ
ปานกลางและแรงจงใจใฝสมฤทธต�าดงทแสดงใน
ภาพท1
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
ระดบแรงจงใจใฝสมฤทธ
1. ระดบแรงจงใจใฝสมฤทธสง
2. ระดบแรงจงใจใฝสมฤทธปานกลาง
3. ระดบแรงจงใจใฝสมฤทธต�า
กลวธการเรยนร
1. การเตรยมตวเขาเรยนและการเขาชนเรยน
2. ความตงใจและเอาใจใสในการเรยน
3. การจดบนทก
4. การแบงเวลาในการเรยน
5. การคนดวาหาความรเพมเตม
6. การทบทวนบทเรยน
7. การเตรยมตวสอบ
ตวแปรอสระตวแปรตาม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
086
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 ประชากรทใชในการวจยไดแกนกศกษา
ระดบปรญญาตรทกระดบชน ทก�าลงศกษาในภาค
เรยนท 2 ปการศกษา 2554 มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมารวมทงสน15,615คน
1.2 กลมตวอยางในการวจยไดแกนกศกษา
ระดบปรญญาตรทกระดบชน ทก�าลงศกษาในภาค
เรยนท 2 ปการศกษา 2554 มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาจ�านวน861คน
2.เครองมอทใชในการวจย
เครองมอทใชในการวจยไดแกแบบวด
2ฉบบดงน
2.1 แบบวดกลวธการเรยนรของนกศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา มลกษณะเปน
มาตราสวนประมาณคา4ระดบคอจรงมากทสดจรง
มากจรงนอยและจรงนอยทสดแยกเปน7ดานคอ
การเตรยมตวเขาเรยนและการเขาชนเรยน ความตงใจ
และเอาใจใสในการเรยน การจดบนทก การแบงเวลา
ในการเรยนการคนควาหาความรเพมเตมการทบทวน
บทเรยนการเตรยมตวสอบจ�านวน58ขอมคาอ�านาจ
จ�าแนก.208ถง.796คาความเชอมน.956
2.2 แบบวดระดบแรงจงใจใฝสมฤทธ ม
ลกษณะเปนมาตราสวนประมาณคา4ระดบคอจรง
มากทสดจรงมากจรงนอยและจรงนอยทสดมจ�านวน
55 ขอมคาอ�านาจจ�าแนก .200 ถง .730 คาความ
เชอมน.954
3.การเกบรวบรวมขอมล
การวจยครงนผ วจยไดน�าเครองมอไปใช
ด�าเนนการเกบรวบรวมขอมลดงน
3.1 ผวจยขอหนงสอแนะน�าตวจากบณฑต
วทยาลยเพอแสดงตออธการบดมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา เพอขอความอนเคราะหในการเกบ
รวบรวมขอมล
3.2 ผวจยน�าแบบวดไปเกบรวบรวมขอมล
กบกลมตวอยางวนท30มกราคมถง29กมภาพนธ
พ.ศ.2555
3.3 แลวน�าแบบวดทเกบขอมลเสรจแลว
หาคะแนนและน�าไปวเคราะหขอมล (เกบไดจรง 847
คดเปนรอยละ98)
4.การวเคราะหขอมล
ผวจยใชโปรแกรมคอมพวเตอรส�าเรจรปใน
การวเคราะหขอมลดงน
4.1 วเคราะหคาสถตพนฐานของตวแปร
ทศกษา ไดแก รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบน
มาตรฐาน
4.2 เปรยบเทยบกลวธการเรยนรโดยรวม
และรายดานของนกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธ
แตกตางกนดวยการทดสอบคาท
สรปผลการวจย 1.นกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธสงและ
ปานกลาง มกลวธการเรยนรโดยรวมและแตละดาน
เหมาะสมปานกลาง และไมมนกศกษาทมระดบแรง
จงใจใฝสมฤทธต�า
2.นกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธสง ม
กลวธการเรยนรโดยรวม และดานการเตรยมตวเรยน
และการเขาชนเรยน ความตงใจและเอาใจใสในการ
เรยน การแบงเวลาในการเรยน การคนควาหาความร
เพมเตม และการทบทวนบทเรยน มากกวานกศกษา
ทมระดบแรงจงใจปานกลางอยางมนยส�าคญทางสถต
ทระดบ.05สวนดานการจดบนทกและการเตรยมตว
สอบแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถต
อภปรายผล จากการศกษากลวธการเรยนร ของนกศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบแรงจงใจใฝ
สมฤทธผวจยน�าประเดนหลกมาอภปรายดงน
1.จากผลการศกษากลวธการเรยนร ของ
นกศกษามหาวทยาลยราชภฏนคราชสมาทมระดบแรง
จงใจใฝสมฤทธแตกตางกน พบวา นกศกษาทมระดบ
แรงจงใจใฝสมฤทธสงมกลวธการเรยนรโดยรวมและ
รายดานปานกลาง และ นกศกษาทมระดบแรงจงใจ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
087
ใฝสมฤทธปานกลางมกลวธการเรยนรปานกลางเชน
เดยวกนและไมมนกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธ
ต�าซงสอดคลองกบทของภเษกศรสวสด (2547)ได
ใหความหมายไววา แรงจงใจใฝสมฤทธเปนสงกระตน
หรอแรงจงใจหรอความตองการทจะผลกดนใหมนษย
แสดงพฤตกรรมทจะน�าไปสความส�าเรจทตนวางไวได
และสอดคลองกบทประยทธไทยธาน(2550)ไดให
ความหมายไววาแรงจงใจใฝสมฤทธไววาเปนแรงจงใจ
ทเกดจากความตองการทจะพยายามท�ากจกรรมหนง
กจกรรมใดทไดรบมอบหมายหรอรบผดชอบอยใหส�าเรจ
ลลวงไปดวยด ไมวางานนนจะมความยากล�าบากหรอ
ประสบปญหาอปสรรคมากนอยเพยงใดบคคลทมแรง
จงใจใฝสมฤทธสงจะอดทนและไมเกดความยอทอใน
ทางตรงกนขามกลบจะยงจะพยายามหาทางฟนฝาและ
เอาชนะปญหาอปสรรคทเกดขน บคคลทมแรงจงใจใฝ
สมฤทธสงจะรสกกงวลอยตลอดเวลาและจะพยายาม
บากบนทจะเอาชนะอปสรรคและปญหาตางๆ ใหได
ดวยตนเอง
2.จากการศกษาเปรยบเทยบของนกศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบแรงจงใจ
ใฝสมฤทธสงจะใชกลวธการเรยนรโดยรวม และดาน
การเตรยมตวเขาชนเรยนและการเขาชนเรยนดานความ
ตงใจ และเอาใจใสในการเรยน ดานการแบงเวลาใน
การเรยนดานคนควาหาความรเพมเตมและดานการ
ทบทวนบทเรยน ใชกลวธการเรยนรมากกวานกศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาทมระดบแรงจงใจ
ปานกลาง อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .05 ซง
สอดคลองทฤษฎแนวคดของMcClelland (1961)ท
กลาวไววา แรงจงใจใฝสมฤทธ คอ ความปรารถนาท
จะกระท�าสงใดสงหนงใหส�าเรจลลวงไปดวยดประกอบ
ไปดวย6 ดาน คอ 1)ดานกลาเสยงพอสมควร2)
ดานความกระตอรอรน 3) ดานความรบผดชอบ 4)
ดานตองการทราบผลของการตดสนใจ 5) ดานการ
คาดการณลวงหนาและ6)ดานมทกษะในการจดระบบ
งานซงสอดคลองกบงานวจยของศรลกษณเนยมนช
(2553)ทพบวานกเรยนชวงชนท4โรงเรยนราชวนต
บางแกวในพระบรมราชปถมภ มแรงจงใจในการเรยน
อยในระดบมากมกลวธการเรยนรเหมาะสมมากสวน
ดานการจดบนทกและการเตรยมตวสอบ แตกตางกน
อยางไมมนยส�าคญทางสถต
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากผลการวจยครงน
ผลการวจยครงนพบวานกศกษามหาวทยาลย
ราชภฏนคราชสมาทมระดบแรงจงใจใฝสมฤทธสงจะ
ใชกลวธการเรยนรมากกวาในดานการเตรยมตวเขา
เรยนและการเขาชนเรยน ดานความตงใจและเอาใจ
ใสในการเรยนดานการแบงเวลาในการเรยนดานการ
คนควาหาความรเพมเตมและดานการทบทวนบทเรยน
กบนกศกษาทมระดบแรงจงใจปานกลางสวนดานการ
จดบนทกและดานการเตรยมตวสอบ ไมแตกตางกน
ดงนน ควรจะพฒนานกศกษาทมระดบแรงจงใจใฝ
สมฤทธปานกลางใชกลวธการเรยนรดขนในทกดาน
และควรพฒนานกศกษาใหมแรงจงใจใฝสมฤทธควบค
กบกลวธการเรยนรไปพรอมกน
2.ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยครงตอไป
2.1 ควรท�าการวจยเชงทดลอง เพอศกษา
วาแรงจงใจใฝสมฤทธท�าใหเกดกลวธการเรยนร ท
แตกตางกนหรอไม
2.2 ควรศกษาเปรยบเทยบกลวธการเรยนร
และกบแรงจงใจใฝสมฤทธของนกศกษามหาวทยาลย
รฐบาลกบเอกชน
เอกสารอางองกอสวสดพาณชย.(2525).คมอในการสราง
ประสทธภาพในการเรยน.กรงเทพฯ:
โรงพมพศาสนา.
ส�านกงานคณะกรรมการศกษาแหงชาต.(2545).
พระราชบญญตการศกษาแหงชาตพ.ศ.2542.
พมพครงท3.กรงเทพฯ:สยามสปอรซนดเคท.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
088
นตยาสทธเสอ.(2553).ผลของการเสรมสรางพลง
แหงตนตามทฤษฎโปรแกรมภาษาประสาท
สมผสทมตอแรงจงใจใฝสมฤทธของนกเรยน
ระดบมธยมศกษาตอนตนโรงเรยนบานทบชาง
จงหวดนครราชสมา.วทยานพนธครศาสตร
มหาบณฑตสาขาวชาจตวทยาการศกษา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
ประยทธไทยธาน.(2550).จตวทยาการศกษา.
นครราชสมา:มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา.
ภเษกศรสวสด.(2547).แรงจงใจใฝสมฤทธในการ
ปฏบตงานของพนกงานฝายขาวโทรทศน
ชอง9องคการสอสารมวลชนแหงประเทศ
ประเทศไทย:กรณศกษา.วทยานพนธ
ศลปศาสตรมหาบณฑตสาขาพฒนาสงคม
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยเกษตรศาสตร.
ศรลกษณเนยมนช.(2553).ปจจยทสงผลตอยทธวธ
การเรยนรของนกเรยนชวงชนท4โรงเรยน
ราชวนตบางแกวในพระบรมราชปถมภอ�าเภอ
บางพลจงหวดสมทรปราการ.สารนพนธ
การศกษามหาบณฑตสาขาวชาจตวทยา
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
McClelland,DavidC.(1953).Theachievement
society.NewYork:TheFree.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
089
บทคดยอ การวจยเชงบรรยายนมวตถประสงค เพอศกษา
ความเครยดและกลวธเผชญความเครยด และเพอ
เปรยบเทยบความเครยดและกลวธเผชญความเครยด
ของนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
จ�าแนกตามเพศ ชนป คณะ และผลสมฤทธทางการ
เรยนกลมตวอยางทใชในการวจยคอนกศกษาระดบ
ปรญญาตรทกชนป ทก�าลงศกษาในภาคเรยนท 2 ป
การศกษา 2554 มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
จ�านวน861คนเครองมอทใชในการวจยครงนเปน
แบบสอบถาม การวเคราะหขอมลใชการทดสอบคาท
และการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว
มงกร แซตง * Mungkorn Sattung
รองศาสตราจารย ดร.ประยทธ ไทยธาน**
เผชญความเครยดของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ความเครยดและกลวธ
Stress and Coping Strategies of Nakhon Ratchasima Rajabhat University Students
* นกศกษาหลกสตรครศาสตรมหาบณฑต สาขาจตวทยาการศกษา
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทปรกษาวทยานพนธหลก
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
090
ผลการวจ ยพบว า นกศกษาโดยท ว ไปม
ความเครยดปานกลาง และใชกลวธเผชญความเครยด
แบบมงแกไขอารมณมาก เมอเปรยบเทยบจ�าแนก
เพศ ชนป คณะ และผลสมฤทธทางการเรยน พบวา
มความเครยดแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถต
แตใชกลวธเผชญความเครยดทง 3 แบบ แตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถตท.01ยกเวนนกศกษาทเรยน
คณะแตกตางกนมความเครยดแตกตางกน และกลวธ
เผชญความเครยดทง 3 แบบ แตกตางกนอยางมนย
ส�าคญทางสถตทระดบ.01และนกศกษาทมผลสมฤทธ
ทางการเรยนแตกตางกนมความเครยดแตกตางกนและ
ใชกลวธเผชญความเครยดแตกตางกนอยางมนยส�าคญ
ท.05และ.01ตามล�าดบ
ค�าส�าคญ:ความเครยดกลวธเผชญความเครยด
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
Abstract Thisdescriptive researchaimed to study
stressandcopingstrategiesonstress,and to
comparestressandcopingstrategiesonstress
of Nakhon Ratchasima Rajabhat University
students. Samples were 861 undergraduate
students fromall levelsofNakhonRatchasima
Rajabhat University who were studying in the
secondsemesterof the2011academic year.
Theresearchtoolwasquestionnaire.Datawere
analyzedbyusingt-test,andone-wayANOVA.
Thestudyrevealedthat:Generallystu-
dentswithmediumlevelofstressandused
theemotional-focusedcopingstrategycompared
tothelevelfoundinmaleshaddifferentstresswith
nostatisticallysignificance,butuseof3coping
strategieswasstatisticallysignificantdifferences
at.01oflevelandMalestudentswhousedthose
3strategiesweremoredifferentthanfemalestu-
dents.Exceptstudentsfromdifferentfacultyhad
differentstressandcopingstrategieswithstatisti-
callysignificantdifferencesat.01level.Moreover,
studentswithdifferentlearningachievementhad
differentstressanddifferentstrategiesat0.05
and0.01levelofsignificancerespectively.
Keywords: Stress,CopingStrategies,
RajabhatUniversityStudent
บทน�า เมอบคคลมความเครยดเกดขนในชวตยอม
กระทบตอภาวะสมดลของรางกาย ท�าใหบคคลมการ
ปรบตวและแกปญหา สงผลใหเกดการเปลยนแปลง
ความรสกนกคดอารมณและพฤตกรรมตางๆซงเปน
พฤตกรรมทบคคลแสดงออกเมอตองเผชญความเครยด
กลวธในการเผชญความเครยดนจะเกดขนและพฒนา
ไปในตวบคคลพรอมๆ กบขนพฒนาการดานอนๆ
ตามพฒนาการจากวยทารกสวยชรา และจากการ
สมภาษณนกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
จ�านวน11คนใน4คณะซงมคณะครศาสตรจ�านวน
3คนคณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตรจ�านวน2
คน คณะวทยาการจดการ จ�านวน 4 คน และคณะ
เทคโนโลยอตสาหกรรม จ�านวน 2 คน นกศกษาทก
คน มความเครยดเกยวกบเรองการเรยนมากทสด
และนกศกษาสวนใหญ (8 คน) เลอกใชกลวธเผชญ
ความเครยดแบบมงแกไขอารมณ เชน การพดระบาย
กบเพอนเพอใหความรสกดขน รองลงมา (2 คน)
เลอกใชกลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหาเชน
มงใชความพยายามแกไขปญหาอยางรอบคอบ และ
ล�าดบสดทาย(1คน)เลอกใชกลวธเผชญความเครยด
แบบไดประโยชนนอย เชน การเลอกทจะนอนโดยไม
คดถงปญหาทเกดขน
ดวยความเปนมาและความส�าคญของปญหา
ดงกลาวผวจยจงสนใจศกษาความเครยดและกลวธ
เผชญความเครยดของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา เปนการศกษาลกษณะความเครยดและ
กลวธเผชญความเครยดของนกศกษาทกระดบ ใหได
รบทราบขอมลหรอขอเทจจรงรวมทงเปนขอมลพนฐาน
ส�าคญในการท�าความเขาใจนกศกษาและเปนประโยชน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
091
ตองานแนะแนวหรอการใหการปรกษาเชงจตวทยา
ตลอดจนเปนแนวทางในการหาวธปองกนแกไขหรอสง
เสรมพฒนานกศกษาใหสามารถเรยนรไดอยางมความ
สขจนส�าเรจการศกษาในทสด
วตถประสงคของการวจย 1. เพอศกษาความเครยดและกลวธ เผชญ
ความเครยดของนกศกษามหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา
2. เพอเปรยบเทยบความเครยดและกลวธ
เผชญความเครยดของนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาโดยจ�าแนกตามเพศชนปคณะและผล
สมฤทธทางการเรยน
กรอบแนวคดในการวจย กรอบแนวคดในการว จยครงน ผ วจยศกษา
ความเครยดตามแนวคดของRickertและMay(1984)
คอ ความเครยดเปนผลจากการรบรของบคคลทมตอ
เหตการณตาง ๆ ทกอใหเกดการเปลยนแปลงในชวต
ถอเปนความเครยดทท�าใหมนษยตองปรบตวและกลวธ
เผชญความเครยดตามแนวคดของ Carver และคณะ
(1989) ไดแบงกลวธเผชญความเครยด ออกเปน 3
แบบคอ1)กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหา
2) กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ และ
3)กลวธเผชญความเครยดแบบไดประโยชนนอยและ
เปรยบเทยบความเครยดและกลวธเผชญความเครยด
โดยจ�าแนกตามตวแปรเพศชนปคณะและผลสมฤทธ
ทางการเรยนดงภาพท1
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 ประชากรทใชในการวจยครงน เปน
นกศกษาปรญญาตรทกชนป ซงก�าลงศกษาอยในภาค
เรยนท 2 ปการศกษา 2554 มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมารวมทงสน15,615คน
1.2 กลมตวอยางทใชในการวจย ไดแก
นกศกษาระดบปรญญาตรทกชนป ทก�าลงศกษาใน
ภาคเรยนท2ปการศกษา2554มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาจ�านวน861คน
2.เครองมอทใชในการวจย
เคร อ งม อท ใ ช ในการ ว จยคร งน เป น
แบบสอบถามแบงเปน3ตอนดงน
ตอนท1แบบสอบถามข อมลท วไปของ
นกศกษา
ตอนท2แบบสอบถามความเครยดผวจยใช
แบบสอบถามความเครยดสวนปรงเปนแบบสอบถาม
ความเครยดของโรงพยาบาลสวนปรงจงหวดเชยงใหม
(พฤษภาคม 2540) สวนใหญเปนแบบสอบถาม
บคลกภาพวดความวตกกงวลวดอาการทางกายและ
จตทสมพนธกบความเครยด เหมาะจะใชในการให
บรการปรกษาและแนะน�าในเรองนซงมความแมนท
ชวงความเชอมน95%การแบงระดบความเครยดของ
แบบวดความเครยดทสรางซงแบงเปน4ระดบคอต�า
ปานกลางสงและรนแรงจ�านวน20ขอ
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
1. เพศ
2. ชนป
3. คณะ
4. ผลสมฤทธทางการเรยน
1. ความเครยด
2. กลวธเผชญความเครยด
2.1 กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหา
2.2 กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ
2.3 กลวธเผชญความเครยดแบบไดประโยชนนอย
ตวแปรอสระตวแปรตาม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
092
ตอนท3 แบบสอบถามกลวธเผชญความเครยด
ผวจยดดแปลงและปรบปรงมาจากแบบสอบถามกลวธ
เผชญความเครยดของวรพจนสถตยเสถยร(2548)
ซงแปลและปรบปรงมาจากแบบสอบถามกลวธเผชญ
ความเครยดของCarverและคณะ(1989:110-111)
ลกษณะของแบบสอบถามเปนแบบมาตราสวนประมาณ
คา4ระดบใหผตอบเลอกตอบเพยงค�าตอบเดยวจาก
มากทสดคอนขางมากคอนขางนอยนอยทสดแบง
เปน3แบบไดแกกลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไข
ปญหา กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ
และกลวธเผชญความเครยดแบบไดประโยชนนอยรวม
83ขอมคาอ�านาจจ�าแนก0.232-0.650มคาความ
เชอมนของแบบสอบถามเทากบ0.9292,0.8829และ
0.9365
3.การเกบรวบรวมขอมล
การเกบรวบรวมขอมลผวจยด�าเนนการตาม
ขนตอนดงน
3.1. ขอหนงสอขออนญาตเพอท�าการวจย
จากบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
เพอขอความอนเคราะหขอแจกแบบสอบถามและเกบ
รวบรวมขอมลตามล�าดบ
3.2 ผวจยน�าแบบสอบถามไปเกบรวบรวม
ขอมลดวยตนเอง กบกล มตวอยาง ในวนท 25
มกราคม–10มนาคม2555
3.3 น�าแบบสอบถามเกบขอมล จ�านวน
861 ชด เกบไดจรง จ�านวน 860 ชด คดเปน
รอยละ99.88มาตรวจสอบความสมบรณเพอทจะน�า
ไปวเคราะหขอมลตอไป
4.การวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลในการวจยครงน ผวจย
ไดใชโปรแกรมส�าเรจรปในการวเคราะหขอมลซงมราย
ละเอยดดงน
4.1 หาคาสถตพนฐาน ไดแก คาเฉลย
และคาเบยงเบนมาตรฐานของคะแนนความเครยดและ
กลวธเผชญความเครยด
4.2 ทดสอบความแตกตางของคาเฉลย
ระหวางกลมตวอยางสองกลม ไดแก เพศ โดยใชการ
ทดสอบคาท(t-test)
4.3 ทดสอบความแตกตางของคาเฉลยระหวาง
กลมตวอยางมากกวาสองกลมไดแกชนปคณะและผล
สมฤทธทางการเรยนโดยการวเคราะหความแปรปรวน
แบบทางเดยว (One-way ANOVA) หากพบความ
แตกตางจงท�าการเปรยบเทยบเปนรายค โดยใชวธของ
Scheffe’
สรปผลการวจย 1.นกศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาม
ความเครยดอยระดบปานกลางมคาเฉลยเทากบ2.35
สวนกลวธเผชญความเครยดนกศกษามหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมา เลอกใชกลวธเผชญความเครยด
ทง 3 วธในระดบทแตกตางกน โดยใชกลวธเผชญ
ความเครยดแบบมงแกไขปญหาในระดบมาก แบบมง
แกไขอารมณและแบบใหประโยชนนอยในระดบปาน
กลางมคาเฉลยเทากบ3.14,2.72และ2.46ตาม
ล�าดบ
2.ผลการเปรยบเทยบความเครยดและกลวธ
เผชญความเครยดของนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาโดยจ�าแนกตามเพศชนปคณะและผล
สมฤทธทางการเรยนมดงน
2.1 นกศกษาชายและนกศกษาหญงม
ความเครยดแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถต
แตใชกลวธเผชญความเครยดทง 3 แบบ แตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถตท .01 โดยนกศกษาชายใช
กลวธเผชญความเครยดทง 3 แบบมากกวานกศกษา
หญง
2.2 นกศกษาทเรยนชนปแตกตางกนม
ความเครยดแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถต
แตมกลวธเผชญความเครยดทง 3 แบบ แตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.01
2.3 นกศกษาทเรยนคณะแตกตางกนม
ความเครยดแตกตางกน และกลวธเผชญความเครยด
ทง3แบบแตกตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ
.01
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
093
2.4 นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยน
แตกตางกนมความเครยดแตกตางกน อยางมนย
ส�าคญทางสถตทระดบ .05 นกศกษาทมผลสมฤทธ
ทางการเรยนแตกตางกนใชกลวธเผชญความเครยด
แบบกลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหา และ
กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณแตกตาง
กนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .01แตใชกลวธ
เผชญความเครยดแบบกลวธเผชญความเครยดแบบได
ประโยชนนอยแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถต
อภปรายผล 1.ความเครยดของนกศกษามหาวทยาลย
ราชภฏนครราชสมา มคาเฉลยเทากบ 2.35 แสดงวา
นกศกษาสวนใหญ มความเครยดระดบปานกลาง ซง
เปนความเครยดทเกดขนในระยะเวลานานเปนชวโมง
หรอหลายชวโมงมผลตอจตใจและสขภาพรางกาย
สอดคลองกบแนวคดของกตตวรรณเทยมแกวและ
คณะ(2541:3)ทกลาววาความเครยดปานกลาง
อาจเปนความเครยดทเกดขนในชวตประจ�าวนเนองมา
จากมสงคกคามหรอพบเหตการณส�าคญๆ ในสงคม
บคคลจะมปฏกรยาตอบสนองออกมาในลกษณะความ
วตกกงวลความกลวถอวาอยในเกณฑปกตทวๆไป
ไมรนแรงจนกอใหเกดอนตรายแกรางกาย เปนระดบ
ความเครยดทท�าใหบคคลเกดความกระตอรอรน
2.ผลการเปรยบเทยบความเครยดและกลวธ
เผชญความเครยดของนกศกษา มหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมาโดยจ�าแนกตามเพศชนปคณะและผล
สมฤทธทางการเรยนมดงน
2.1 นกศกษาชายและนกศกษาหญงม
ความเครยดแตกตางกน อยางไมมนยส�าคญทางสถต
ไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไววา นกศกษาชาย
และนกศกษาหญงมความเครยดแตกตางกน สามารถ
อภปรายไดว า ความเครยดสามารถเกดขนไดกบ
บคคลทกเพศทกวยทกอาชพและเปนสาเหตทท�าให
เกดความผดปกตทงทางรางกายและจตใจ ถาหาก
บคคลไมสามารถปรบตวใหเผชญกบความเครยดทเกด
ขนในขณะนนได จากการศกษาเอกสารทเกยวของ
กบความเครยด สอดคลองกบงานวจยของ นลน
ธรรมอ�านวยสข (2541) ทพบวา นกเรยนชาย
และนกเรยนหญงมความเครยดแตกตางกนเลกนอย
ทงนอาจเปนเพราะวาในปจจบนนนกเรยนชายและ
นกเรยนหญงตางกมประสบการณและสทธเทาเทยม
กน อยางไรกตาม นกศกษาชายและนกศกษาหญง
เลอกใชกลวธเผชญความเครยดทง3แบบคอ1)กลวธ
เผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหา 2) กลวธเผชญ
ความเครยดแบบมงแกไขอารมณและ3)กลวธเผชญ
ความเครยดแบบใหประโยชนนอย แตกตางกนอยางม
นยส�าคญทางสถตท.01สอดคลองกบสมมตฐานทตง
ไววานกศกษาชายและนกศกษาหญงมความเครยดและ
กลวธเผชญความเครยดแตกตางกน โดยนกศกษาชาย
ใชกลวธเผชญความเครยดทง3แบบมากกวานกศกษา
หญง
2.2 นกศกษาทเรยนชนปแตกตางกนม
ความเครยดแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญทางสถตไม
สอดคลองกบสมมตฐานทตงไววานกศกษาทเรยนชนป
แตกตางกนมความเครยดแตกตางกนนาจะเนองจากวา
นกศกษาไมวาชนปใดกมหนาทความรบผดชอบในการ
เรยนเรองสวนตวและครอบครวเชนกนสอดคลองกบ
การวจยของนลนธรรมอ�านวยสข(2541)ทพบวา
นกเรยนมธยมศกษาตอนตนและชนมธยมศกษาตอน
ปลายมระดบความเครยดแตกตางกนเพยงเลกนอย
โดยนกเรยนชนมธยมศกษาตอนปลายมความเครยด
อยในระดบสงกวานกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน
และนกศกษาทเรยนชนปแตกตางกนมกลวธเผชญ
ความเครยดแตกตางกนโดยใชกลวธเผชญความเครยด
ทง3แบบคอ1)กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไข
ปญหา2)กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ)
3)กลวธเผชญความเครยดแบบใหประโยชนนอยแตก
ตางกนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.01สอดคลอง
กบสมมตฐานทตงไววา นกศกษาทเรยนชนปแตกตาง
กนมความเครยดและกลวธเผชญความเครยดแตกตางกน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
094
2.3 นกศกษาทเรยนคณะแตกตางกนม
ความเครยด และกลวธเผชญความเครยดทง 3 แบบ
คอ1)กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขปญหา2)
กลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ3)กลวธ
เผชญความเครยดแบบไดประโยชนนอย แตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ .01 สอดคลองกบ
สมมตฐานทตงไววา นกศกษาทเรยนคณะแตกตางกน
มความเครยดและกลวธเผชญความเครยดแตกตางกน
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05สอดคลองกบงาน
วจยของดวงมณจงรกษ(2549)ทพบวาสถานการณ
ทกอใหเกดความเครยดมากทสดเปนเรองเกยวกบ
การเรยนเปรยบเทยบชนปกบกลมสาขาวชาพบวาม
ความแตกตางอยางมนยส�าคญทางสถต
2.4 นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยน
แตกตางกนมความเครยดแตกตางกนอยางมนยส�าคญ
ทางสถตทระดบ .05 สอดคลองกบสมมตฐานทตงไว
วา นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกนม
ความเครยดและกลวธเผชญความเครยดแตกตางกน
โดยนกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน
ใชกลวธเผชญความเครยดแบบกลวธเผชญความเครยด
แบบมงแกไขปญหา และแบบกลวธเผชญความเครยด
แบบมงแกไขอารมณแตกตางกน อยางมนยส�าคญทาง
สถตทระดบ.01สอดคลองกบสมมตฐานทตงไวและ
นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกนใช
กลวธเผชญความเครยดแบบกลวธเผชญความเครยด
แบบไดประโยชนนอยแตกตางกนอยางไมมนยส�าคญ
ทางสถตซงไมสอดคลองกบสมมตฐานทตงไวนกศกษา
ทมผลสมฤทธทางการเรยนต�ามความเครยดมากกวา
นกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนสง นกศกษา
ทมระดบผลสมฤทธทางการเรยนสงใชกลวธเผชญ
ความเครยดแบบมงแกไขปญหามากกวานกศกษาทมผล
สมฤทธทางการเรยนต�านกศกษาทมระดบผลสมฤทธ
ทางการเรยนปานกลางใชกลวธเผชญความเครยดแบบ
มงแกไขปญหามากกวานกศกษาทมผลสมฤทธทางการ
เรยนต�าและนกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนปาน
กลางใชกลวธเผชญความเครยดแบบมงแกไขอารมณ
มากกวานกศกษาทมผลสมฤทธทางการเรยนต�าอยาง
มนยส�าคญทางสถตทระดบ.05สอดคลองกบงานวจย
ของปยะวรรณเลศพานช(2542)ทพบวานกเรยน
ทมผลสมฤทธทางการเรยนแตกตางกน มวธเผชญ
ความเครยดทางการเรยนจากสาเหตบางขอทแตกตาง
กนอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากการวจยครงน
1.1 ผลจากการศกษาครงนท�าใหทราบถง
ความเครยดและกลวธเผชญความเครยดของนกศกษา
ในภาพรวมโดยจ�าแนกตามเพศชนปคณะและผล
สมฤทธทางการเรยน ดงขอมลทสรปและอภปรายใน
เบองตนซงสถาบนการศกษาสามารถน�าไปเปนแนวทาง
ในการพฒนาได
1.2 ผลการศกษาสามารถใชเปนขอมล
ประกอบในการใหความชวยเหลอและแกไขความเครยด
ตลอดจนการหาแนวทางปองกนเพอไมใหนกศกษาเกด
ความเครยดในระดบทรนแรง
2.ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยครงตอไป
2.1 ควรท�าการศกษาตวแปรอนๆ เชน
สภาพแวดลอม ฐานะทางเศรษฐกจ สมพนธภาพ
ระหวางเพอน ทสงผลตอความเครยดและกลวธเผชญ
ความเครยดของนกศกษาในมหาวทยาลย
2.2 ควรท�าการศกษาความเครยดและ
กลวธเผชญความเครยดในกลมตวอยางอนๆ เชน
มธยมศกษาบณฑตศกษาเปนตน
2.3 ควรท�าการวจยเชงทดลองโดยการจด
กจกรรมทสงเสรมความรเกยวกบความเครยดและกลวธ
เผชญความเครยดใหกบนกศกษาซงจะท�าใหนกศกษา
น�าความรไปพฒนาในการน�าไปใชในชวตประจ�าวน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
095
เอกสารอางองกตตวรรณเทยมแกวและคณะ.(2541).สภาวะและ
ทมาของความเครยดของครทปฏบตงานในเขต
จงหวดเชยงใหม.เอกสารงานวจย.เชยงใหม:
สวนปรง.
ดวงมณจงรกษ.(2549).ทฤษฎการใหค�าปรกษา
และจตบ�าบดเบองตน.กรงเทพฯ:สมาคม
สงเสรมเทคโนโลย(ไทย–ญปน)
นลนธรรมอ�านวยสข.(2541).ตวแปรทเกยวของกบ
ความเครยดในการเรยนของนกเรยนชน
มธยมศกษาโรงเรยนกฬาจงหวดสพรรณบร
สงกรมพลศกษาจงหวดสพรรณบร.
ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาจตวทยาการศกษาบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
ปยะวรรณเลศพานช.(2542).การศกษาความเครยด
สาเหตของความเครยดและวธเผชญความเครยด
ทางการเรยนของนกเรยนในระดบมธยมศกษา
ตอนปลายในโรงเรยนมธยมศกษาสงกดกรม
สามญศกษาสวนกลางกลมท4.
ปรญญานพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาจตวทยาการแนะแนวบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
วรพจนสถตเสถยร.(2548).บคลกภาพหาองค
ประกอบกบกลวธเผชญความเครยดของ
นสตปรญญาตรมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
สารนพนธการศกษามหาบณฑต
สาขาจตวทยาพฒนาการบณฑตวทยาลย
มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.
Carver,C.S.,M.F.Scheter,andJ.K.Weintraub.
(1989,July).“Assessingcoping
strategies:Theoretically-basedapproach.”
JournalofPersonalityandSocial
Psychology.56(2):267-283.
Rickert,D.A.andH.J.May.(1994).“Stress.”
InCorini,RaymonJ.(ed.).
EnclycopediaofPsychologyvol.15.
p.471-472.2nded.,NewYork:
McGraw-Hill.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
096
บทคดยอ การว จยคร งน เป นการวจยเช งปฏบตการ
มวตถประสงคเพอพฒนารปแบบการออกก�าลงกาย
ของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลต�าบลปรใหญอ�าเภอ
เมองนครราชสมา จงหวดนครราชสมา โดยการเสรม
สรางพลงอ�านาจ กลมตวอยางทใชในการวจยครง
นคอ ผน�าชมชน เจาหนาทสาธารณสข อาสาสมคร
สาธารณสข และสมาชกชมรมผสงอาย จ�านวน 49
คนมวธด�าเนนการวจย3ขนตอนไดแก1)การศกษา
บรบทชมชน2)กระบวนการพฒนาและ3)ผลของการ
พฒนารปแบบ เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
ประกอบดวยแบบส�ารวจขอมลพนฐานแนวทางสนทนา
กลม แบบสมภาษณ แบบสงเกต และแบบสงเคราะห
ทพาดา ประจง* Tipada Prajong
รองศาสตราจารย ดร.พฒพงศ สตยวงศทพย**
การออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสงอายโดยการมสวนรวมของชมชน เทศบาลต�าบลปรใหญ อ�าเภอเมองนครราชสมา จงหวดนครราชสมา
การพฒนารปแบบกจกรรม
* นกศกษาหลกสตรสาธารณสขศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาการพฒนาสขภาพชมชน
มหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
ทปรกษาวทยานพนธหลก
Development of Exercise Activity Model for Elderly Club Member by Community Participation at Tumbon Pruyai Amphoe Mueang Changwat Nakhon Ratchasima
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
097
รปแบบวเคราะหข อมลโดยการแจกแจงความถ
รอยละคาเฉลยสวนเบยงเบนมาตรฐานและเปรยบเทยบ
ความแตกตางของคะแนนความตระหนก ความคาด
หวง และพฤตกรรมดวยสถตทดสอบท แบบไมเปน
อสระและวเคราะหเนอหาผลการศกษากระบวนการ
พบวา สมาชกชมรมผสงอายไดเขารวมกระบวนการ
พฒนาประกอบดวย 5 ขนตอน การศกษาผลลพธ
พบวา ไดรปแบบกจกรรมทเหมาะสมกบสมาชกชมรม
ผสงอาย และหลงเขารวมกระบวนการพฒนาความ
ตระหนก ความคาดหวงในความสามารถของตนเอง
และพฤตกรรมการออกก�าลงกายสงกวากอนเขารวม
กระบวนการพฒนาอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
ดานการมสวนรวมพบวาในการพฒนารปแบบกจกรรม
การออกก�าลงกาย สมาชกชมรมผ สงอายมากกวา
รอยละ80มสวนรวมครบทง5ขนตอน
ค�าส�าคญ:การเสรมสรางพลงอ�านาจรปแบบการ
ออกก�าลงกายชมรมผสงอาย
Abstract
Thisactionresearchaimedtodevelopthe
exerciseactivitymodelforelderlyclubmember
by community participation at Tambon Pruyai,
AmphoeMueangChangwatNakhonRatchasim
andapplicationoftheconceptofempowerment
process. Sample were leaders health officer,
volunteer public healths and elderly club
member. Researchmethodology was 3 steps
:1)Communitycontextstudy,2)Development
process of excercise, and 3) Outcomes of
developmental processes. Research tools for
datacollectionweresurveyform,focusgroup
discussionguideline,interviewform,observation
form, and synthetic form. Data were analyzed
byfrequency,percentage,mean,andstandard
deviation.Thecomparisonofthepointsaware-
ness,expectat ions,andbehav iora l were
usedbyt-testforindependent,andqualitativedata
wasanalyzedbycontentanalysis.Theresultsof
process revealed that theprocessesassembly
elderly club attended the procedure develops
activity exercisemode l wh ich composed
of 5 s teps . Outcomes of developmental
processesmetthat:exerciseactivitymodelfor
elderlyclubmember,afterdevelopmentscore
of awareness, expectations, and behavioral
wasmorethanbeforeparticipationactivitieswith
statisticallysignificantdifferences(p<.05).More
than 80 percent of the elderly clubmembers
participatedinallthe5stepsprodess.
Keywords: EmpowermentProcess,Exercise
Activitymodel,ElderlyClub
บทน�า การออกก�าลงกายเปนวธการหนงทใชเพมความ
สามารถทางรางกายของผสงอาย เปนการด�ารงไว
ซงความแขงแรงของกลามเนอ คลายความตงเครยด
กระตนการท�างานของกลามเนอปอดและระบบไหล
เวยนของโลหตใหมประสทธภาพเปนการสรางสภาวะ
รางกายใหสมบรณ(เกษมตนตพลาชวะและกลยา
ตนตพลาชวะ.2545:48)
จากการทการออกก�าลงกายมประโยชนตอ
รางกาย กระทรวงสาธารณสขจงไดก�าหนดนโยบาย
ในแผนพฒนาการสาธารณสขแหงชาตฉบบท 9 (พ.ศ.
2545-2549)ตอเนองถงแผนพฒนาสขภาพแหงชาต
ฉบบท10(พ.ศ.2550-2554)โดยก�าหนดเปาหมาย
เมองไทยแขงแรง ซงใหประชาชนออกก�าลงกายอยาง
นอยวนละ30นาทไมนอยกวา3ครง/สปดาห
นอกจากนกระทรวงสาธารณสขโดยกรมอนามย
ไดมโครงการสงเสรมสขภาพผสงอาย โดยมเปาหมาย
4ประการคอ1)ผสงอายไมต�ากวารอยละ60ม
ภาวะโภชนาการอยในเกณฑปกต 2) ผสงอายไมต�า
กวารอยละ50มฟนแทหรอฟนปลอมใชงานไดอยาง
นอย20ซ3)ผสงอายมสขภาพทพงประสงคเพมขน
รอยละ10และ4)ผสงอายออกก�าลงกายเพอสขภาพ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
098
เพมขนรอยละ10ตลอดจนสงเสรมการมสวนรวมของ
ประชาคมทองถนในการพฒนาสขภาพและการจดการ
ระบบสขภาพของชมชนทองถน และสรางเสรมภาวะ
ผน�าดานสขภาพทกระดบใหสามารถสรางความรวม
มอของภาคสวนตางๆอยางมประสทธภาพ(กระทรวง
สาธารณสข.ส�านกงานสงเสรมสขภาพ.2545:5)
แมวาการออกก�าลงกายจะมประโยชนตอรางกาย
หลายประการแตผสงอายสวนใหญ ยงคงมพฤตกรรม
การออกก�าลงกายในระดบต�า โดยประเทศไทยพบ
ปญหาสาธารณสขทเกยวของกบการออกก�าลงกายคอ
การตายมาจากโรคหวใจโรคมะเรงโรคเบาหวานอย
ในระดบตนๆ ของประเทศ (ปาณบด เอกะจมปกะ
และนธศวฒนธมโม.2553:4)การออกก�าลงกาย
เปนพฤตกรรมสงเสรมสขภาพทสามารถพฒนาและคง
ไวซงสมรรถนะรางกายของผสงอาย ใหท�างานอยางม
ประสทธภาพสงผลใหผสงอายเขาสภาวะสงวยไดอยาง
มความสข(สทธชยจตะพนธกล.2536:178-187)
จากผลการส�ารวจพฤตกรรมการออกก�าลง
กายของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลต�าบลปรใหญ
อ�าเภอเมองนครราชสมา จงหวดนครราชสมา จ�านวน
33คนพบวาสมาชกชมรมผสงอายทออกก�าลงกายม
รอยละ20โดยเปนออกก�าลงกายทถกตองคอการออก
ก�าลงกายอยางนอย3ครงตอสปดาหครงละอยางนอย
20-30นาท(เทศบาลต�าบลปรใหญ.2552:15)ซง
จากผลส�ารวจควรเรงใหม การด�าเนนการสงเสรมการ
ออกก�าลงกายใหแกผสงอาย เนองจากการออกก�าลง
กายเปนสงทจะชวยใหการด�าเนนชวตเปนไปอยางแขง
แรงปองกนการเกดโรคและสงผลใหอายยนยาว
ดงนน เพอเปนการแกไขปญหาดานพฤตกรรม
การออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาล
ต�าบลปรใหญ ผวจยจงสนใจพฒนารปแบบการออก
ก�าลงกายของสมาชกชมรมผ สงอายโดยการมสวน
รวมของชมชน เทศบาลต�าบลปรใหญ อ�าเภอเมอง
นครราชสมาจงหวดนครราชสมาแบบมสวนรวมของ
ชมชนโดยประยกตกระบวนการเสรมสรางพลงอ�านาจ
ของLord(1991)
วตถประสงคของการวจย เพอพฒนารปแบบและศกษาผลของการใชการ
ออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสงอายเทศบาลต�าบล
ปรใหญอ�าเภอเมองนครราชสมาจงหวดนครราชสมา
กรอบแนวคดในการวจย จากการทบทวนวรรณกรรมและงานวจยท
เกยวของพบวาการเปลยนแปลงในวยผสงอายเปนการ
เปลยนแปลงในทางทเสอมการออกก�าลงกายทเปนรป
แบบทมแบบแผนจะสามารถชวยใหผสงอายมรางกาย
ทแขงแรง อายยนยาว และการเสรมสรางพลงอ�านาจ
รวมถงการมสวนรวมของสมาชกชมรมจะสงผลตอการ
พฒนารปแบบการออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสง
อายดงนนผวจยจงไดน�าแนวคดและทฤษฎการมสวน
รวมและการเสรมสรางพลงอ�านาจ โดยการประยกต
รปแบบการเสรมสรางพลงอ�านาจของLord(1991)
และกรอบแนวคดในการวจยสามารถแสดงไดดง
ภาพท1(หนา99)
วธด�าเนนการวจย 1.กลมตวอยางไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง
ประกอบดวย สมาชกชมรมผสงอายเทศบาลต�าบล
ปรใหญจ�านวนหมบานละ5คนรวม35คนผน�า
ชมชนจ�านวน6คนเจาหนาทสาธารณสขโรงพยาบาล
สงเสรมสขภาพต�าบลหลกรอยจ�านวน1คน อาสา
สมครสาธารณสขจ�านวน7คนรวม49คน
2.เครองมอทใช ในการวจย ประกอบดวย
เครองมอทใชในการศกษาบรบทชมชนไดแกแบบส�ารวจ
ขอมลบรบทชมชน แบบสมภาษณ และแนวทางการ
สนทนากลมเครองมอทใชในกระบวนการพฒนาไดแก
แนวทางการสนทนากลม แบบสงเกตการมสวนรวม
เครองมอทใชในการประเมนผลลพธของกระบวนการ
พฒนาไดแกแบบสมภาษณแนวทางการสนทนากลม
และแบบสงเคราะหรปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
099
- ลกษณะและสภาพแวดลอมทวไป
- พฤตกรรมออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผ
สงอาย
- ความคาดหวงในความสามารถของตนเองใน
การออกก�าลงกาย
ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย
บรบทชมชน
- นโยบายของชมรมผสงอายเกยวกบการ
ออกก�าลงกาย
- ความตระหนกในการออกก�าลงกาย
- การมสวนรวมของชมชนในการออกก�าลงกาย
ของสมาชกชมรมผสงอาย
สนทนากลมเพอแลกเปลยนประสบการณ
- ความร นโยบาย การมสวนรวมของชมชน และปญหาอปสรรค
เกยวกบการออกก�าลงกาย
1. การแลกเปลยนประสบการณเกยวกบพลงอ�านาจในการออกก�าลงกาย
- ปรบปรงรปแบบการมสวนรวมในการ
ออกก�าลงกาย
- ถายทอดประสบการณและเรยนรรวมกน
5. การน�าผลไปใชกบชมชน
กจกรรมใหความรการออกก�าลงกายทเหมาะกบ
ผสงอายสนทนากลมเกยวกบเรอง
- แนวทางการแกปญหา นโยบาย การ
สนบสนนงบประมาณ การบรหารจดการ
การตดตามและประเมนผล
2. การสรางความตระหนกในการออกก�าลงกาย
- การจดตงคณะกรรมการด�าเนนงาน
- ก�าหนดรปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
การสนบสนนทรพยากร ระยะเวลาด�าเนนงาน
3. การแสวงหาทรพยากรและความรวมมอ
- จดกจกรรมสงเสรมการออกก�าลงกาย
โดยสอดคลองกบวถชวต วฒนธรรมและ
บรบทชมชนของสมาชกชมรมผสงอาย
4. การสรางการมสวนรวมในการปฏบต
- รปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
- ความตระหนกในการออกก�าลงกาย
- ความคาดหวงในความสามารถของตนเอง
ในการออกก�าลงกาย
ผลของการพฒนารปแบบการออกก�าลงกาย
- การมสวนรวมของชมชนในการพฒนารปแบบ
กจกรรมการออกก�าลงกาย
- พฤตกรรมการออกก�าลงกาย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0100
3.การเกบรวบรวมขอมลประกอบดวยขอมล
ดานบรบทชมชนเกบรวบรวมขอมลโดยการศกษาจาก
เอกสารการสมภาษณและการสนทนากลมขอมลดาน
กระบวนการพฒนาเกบรวบรวมขอมลโดยการสนทนา
กลมและสงเกตการมสวนรวมของกลมตวอยางขอมล
ดานผลลพธของกระบวนการพฒนาเกบรวบรวมขอมล
โดยการสมภาษณการสนทนากลมและการสงเคราะห
รปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
4.วธด�าเนนการวจย ม 3 ขนตอน ไดแก
1) การศกษาบรบทชมชน 2) กระบวนการพฒนา
รปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย 5 ขนตอน และ
3)ผลของการพฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
สรปผลการวจย 1.บรบทชมชน
ต�าบลปรใหญ อย ห างจากอ�าเภอเมอง
นครราชสมาประมาณ12กโลเมตรไปทางทศตะวนออก
มพนท16.63ตารางกโลเมตรสภาพพนทแบงออกเปน
2สวนคอสวนตอนบนและสวนตอนลางอยหาง
กนประมาณ5กโลเมตรมประชาชนทอาศยในพนท
9,315คนมบานเรอน3,900หลงคาเรอนแบงการ
ปกครองออกเปน 7 หม ภาวะสขภาพของประชาชน
สวนใหญเจบปวยและเขารบการบรการ 3 อนดบแรก
คอโรคความดนโลหตสงโรคเบาหวานและคออกเสบ
เฉยบพลนเทศบาลต�าบลปรใหญไดกอตงชมรมผสงอาย
โดยมนโยบายในการปองกนสงเสรมสขภาพฟนฟ
สขภาพ และสงเสรมคณภาพชวต ชมรมผสงอายได
มความพยายามในการด�าเนนการโครงการออกก�าลง
กายแตไมบรรลตามนโยบายของชมรม เนองจากขาด
การมสวนรวมจากหนวยงานอนๆ อกทงสภาพพนทม
ลกษณะขาดออกจากกนท�าใหการตดตอหรอประสานงาน
กนเปนไปดวยความยากล�าบาก แตสมาชกชมรมผสง
อายมความตองการและเหนความส�าคญยงมหนวย
งาน ทอยในพนท ไดแก กองทนหลกประกนสขภาพ
เทศบาลต�าบลปรใหญคอยใหการสนบสนนงบประมาณ
ในการด�าเนนงาน ดานการมสวนรวมของชมชนใน
การจดการออกก�าลงกายพบวายงขาดการมสวนรวม
ระหวางหนวยงานทเกยวของ ไดแก เทศบาลต�าบล
ปรใหญ โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพ ชมรมผสงอาย
ชมรมอาสาสมครสาธารณสขและกองทนหลกประกน
สขภาพเทศบาลต�าบลปรใหญสรปเมอศกษาบรบทแลว
ท�าการวเคราะหพบจดออนคอการขาดการมสวนรวม
ของหนวยงานตางๆ ทเกยวของ และสภาพพนททม
ลกษณะขาดออกจากกนจดแขงคอสมาชกชมรมเหน
ความส�าคญของการออกก�าลงกายอกทงมทรพยากรท
พรอมในการด�าเนนการและโอกาสคอมหนวยงาน
ภาครฐคอยใหการสนบสนนงบประมาณในการด�าเนน
งาน
2.กระบวนการพฒนารปแบบกจกรรมการออก
ก�าลงกาย
ขนตอนท 1 การแลกเปลยนประสบการณ
เกยวกบพลงอ�านาจในการออกก�าลงกาย เปนการ
ใหสมาชกชมรมผสงอายอธบายถงความรสกของการ
ขาดพลงอ�านาจ ประสบการณทสรางความรสกหมด
ความพยายามเกยวกบการออกก�าลงกาย ทสงผล
ถงพฤตกรรมตางๆ แลวใหคดวเคราะหปญหาโดยใช
วจารณญาณวาสงใดเปนสาเหตของปญหาดานการ
ออกก�าลงกายแลวน�าไปสการปรบปรงพฤตกรรมดาน
การออกก�าลงกายไดถกตองและเหมาะสมโดยการจด
กจกรรมในวนท29พฤษภาคมพ.ศ.2554เวลา
08.30-11.00น.ณส�านกงานเทศบาลต�าบลปรใหญ
มผรวมกจกรรมทงหมดจ�านวน 49 คน มการให
ความร เกยวกบการออกก�าลงกาย ไดแก ประโยชน
ของการออกก�าลงกายหลกการออกก�าลงกายทวไป
ของผสงอาย ชนดของการออกก�าลงกาย และปจจย
ทเกยวของกบการออกก�าลงกาย พบวา สมาชกชมรม
ผสงอายไดรวมแสดงความคดเหนเกยวกบความรเกยวกบ
การออกก�าลงกายวาเมอมการออกก�าลงกายอยางตอเนอง
จะท�าใหเกดประโยชนตอรางกายและชวงเวลาทเหมาะสม
กบการออกก�าลงกายคอชวงเชาและตองออกก�าลงกาย
กอนรบประทานอาหาร ควรออกก�าลงกายอาทตยละ
3ครงๆละ30นาท
ขนตอนท2การสรางความตระหนกในการ
ออกก�าลงกาย เปนการสรางความตระหนกถงความ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0101
สามารถของตนเองใหกบผเขารวมกจกรรมโดยมปจจย
หลก คอ การมสวนรวมในการเปลยนแปลงและตอบ
สนองกบขอมลหรอความรใหม มการจดกจกรรมเมอ
วนท30พฤษภาคมพ.ศ.2554เวลา08.30-11.00น.
ณศาลากลางหมบานหมท4มผรวมกจกรรมทงหมด
จ�านวน 49 คน โดยมกจกรรมตรวจสขภาพเบองตน
ไดแกวดสวนสงชงน�าหนกวดความดนโลหตและการ
สนทนากลมเกยวกบเรอง แนวทางการแกปญหาการ
ออกก�าลงกายในเรองนโยบายการสนบสนนงบประมาณ
การบรหารจดการการตดตามและประเมนผลพบวา
สมาชกชมรมผสงอายมการรบรเกยวกบปญหาสาเหต
และวธการออกก�าลงกายโดยไดพจารณาไตรตรองจาก
การเขากระบวนการ แลวเกดความตระหนกถงความ
ส�าคญของการออกก�าลงกายและสนใจออกก�าลงกาย
อนน�าไปสพฤตกรรมการออกก�าลงกาย
ขนตอนท 3 การแสวงหาทรพยากรและ
ความรวมมอ เปนการสนบสนนการขยายการเสรมสราง
ศกยภาพสวนบคคลและเปนการเชอมโยงเครอขา
ยอนๆ แสวงหาทรพยากรทจะน�ามาปฏบต และหา
แนวทางเพอน�ามาปฏบต มการจดกจกรรมเมอวนท
31พฤษภาคมพ.ศ.2554เวลา08.30-11.00น.ณ
ศาลากลางหมบาน หมท 4 มผรวมกจกรรมทงหมด
จ�านวน 49 คน โดยมกจกรรมตรวจสขภาพเบองตน
ไดแก วดสวนสง ชงน�าหนก วดความดนโลหต และ
แนวทางการสนทนากลมเพอเลอกประเภทชนดของ
การออกก�าลงกาย ก�าหนดรปแบบกจกรรมการออก
ก�าลงกายการหาทรพยากรระยะเวลาด�าเนนการและ
การก�าหนดหนาทความรบผดชอบ การเลอกประเภท
ชนดของการออกก�าลงกาย พบวา มมตโดยรวมเลอก
ประเภทของการออกก�าลงกายแบบกลมโดยเลอกการ
ยดเหยยดกลามเนอ เปนทาอบอนรางกายและใชการ
ร�าไมพลองเปนการออกก�าลงกายจรงจงและใชการยด
เหยยดกลามเนอท�าใหรางกายเยนลงกอนหยดการออก
ก�าลงกายรปแบบกจกรรมการออกก�าลงกายพบวาม
กจกรรมจะใชเปนรปแบบ3กจกรรมใหญคอกจกรรม
การใหความรกจกรรมการออกก�าลงกายและกจกรรม
การออกก�าลงกายนอกสถานทการก�าหนดหนาทผรบ
ผดชอบทงหมด7ต�าแหนงคอประธาน1ต�าแหนง
รองประธาน1ต�าแหนงประชาสมพนธ1ต�าแหนง
ผน�าออกก�าลงกาย10ต�าแหนงเหรญญก1ต�าแหนง
พสด1ต�าแหนงและปฏคม3ต�าแหนง
ขนตอนท 4 การสรางการมสวนรวมในการ
ปฏบต เปนกจกรรมทผเขารวมกจกรรมเขารวมกลม
กน ขยายขดความสามารถในการออกก�าลงกายทเกด
จากการมสวนรวมของชมชนโดยมกจกรรมจ�านวน12
สปดาห
ขนตอนท 5 การน�าผลไปใช กบชมชน
เปนการน�าผลไปใชกบชมชนเปนขนตอนทน�าแบบ
อยางทดจากการออกก�าลงกายเพอน�ามาเปนอทธพล
ใหบคคลอนน�าไปเพมประสทธภาพการออกก�าลง
กายของตนเองโดยจดกจกรรมในวนท21สงหาคม
2554เวลา15.00-17.00น.ณศาลากลางหมบาน
วโรจนพฒนามผรวมกจกรรมทงหมดจ�านวน49คน
ประกอบดวยผน�าชมชนเจาหนาทสาธารณสขอาสา
สมครสาธารณสข และสมาชกชมรมผสงอาย โดยม
การสนทนากลมเกยวกบปญหาและอปสรรคพบวา
คณะกรรมการทแตงตงมาด�าเนนยงปฏบตหนาทไดไม
เตมทเนองจากมกจกรรมอนๆสถานทออกก�าลงกาย
ยงไมเหมาะสมเนองจากบรเวณทมการออกก�าลงกาย
มเสาและมความตางระดบซงอาจท�าใหสมาชกชมรม
ผสงอายเกดอบตเหตได เครองเสยงยงไมคอยด เปด
ปดยากตองคนเคยชนจงจะเปดไดการปรบปรงรปแบบ
พบวาสมาชกชมรมผสงอายตองการใหผน�าชมชนและ
อาสาสมครสาธารณสขใหความส�าคญเขารวมกจกรรม
คณะกรรมการทมการแบงหนาทตองเขาใจหนาทตนเอง
และปฏบตตนอยางตอเนอง ผน�าการออกก�าลงกาย
ควรมการเพมจาก 2 ชด เปน 3-5 ชด เนองจากจะ
ไดกระจายไปตามหมบาน และการอบรมตองเนนให
มอยางสม�าเสมออยาไดขาด ขอเสนอแนะหรอความ
คดเหน พบวา ผสงอายเหนความส�าคญของการออก
ก�าลงกายวามประโยชนตองจดอยางตอเนองอยาใหม
การลมเลกตองมการกระตนเตอนสมาชกใหเหนความ
ส�าคญเสมอ ควรมการจดการประกวดเพอสรางความ
ภมใจใหกบกลมสมาชก และตองการ ใหมการขยาย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0102
กจกรรมไปยงหมบานอนๆทไมมการจดกจกรรมทเปน
แบบแผน และอยากใหจดกจกรรมออกก�าลงกายขน
ในกลมอายอนๆดวยไมใชเปนเพยงกลมสมาชกชมรม
ผสงอาย
3.ผลลพธของกระบวนการพฒนา
3.1 รปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
คอตรวจสขภาพกอนการออกก�าลงกายกจกรรมสราง
ความตระหนกกจกรรมการใหความรการฝกสาธตการ
ออกก�าลงกายชนดยดเหยยดกลามเนอและร�าไมพลอง
กจกรรมการออกก�าลงกายชวงเวลาการออกก�าลงกาย
คอ17.00-18.00น.สปดาหละ3วนคอวนศกร
เสาร และอาทตย กจกรรมการออกก�าลงกายนอกสถาน
ทและขยายกลมการออกก�าลงกายไปยงหมบานตางๆ
ทยงไมมกจกรรมการออกก�าลงกายอยางเปนแบบแผน
3.2 ผลทเกดกบสมาชกชมรมผสงอาย
3.2.1 ความตระหนกห ลงการ
พฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกายพบวา
สมาชกชมรมผสงอายมคะแนนเฉลยสงกวากอนการ
พฒนาอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
3.2.2 ความคาดหว ง ในความ
สามารถของตนเองในการออกก�าลงกาย หลงการ
พฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย พบวา
สมาชกชมรมผสงอายมคะแนนเฉลยความคาดหวงใน
ความสามารถของตนเองของผสงอายสงกวากอนการ
พฒนาอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
3.2.3 พฤตกรรมการออกก�าลงกาย
ของสมาชกชมรมผสงอาย หลงการพฒนารปแบบ
กจกรรมการออกก�าลงกายสมาชกชมรมผสงอายม
คะแนนเฉลยสงกวากอนการพฒนาอยางมนยส�าคญ
ทางสถตทระดบ.05
3.2.4 การมสวนรวมในการพฒนา
รปแบบกจกรรมการออกก�าลงกายคดเปนรอยละ80
ขนไปมสวนรวมในการพฒนารปแบบกจกรรมการออก
ก�าลงกายตามกระบวนการ5ขนตอนและมกจกรรม
ทกลมตวอยางมสวนรวมรอยละ100คอ1)การ
มสวนรวมในการรวมรบประโยชนและ2)การมสวน
รวมในการประเมนผล
อภปรายผล จากการพฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกาย
ของสมาชกชมรมผสงอายโดยการมสวนรวมของชมชน
เทศบาลต�าบลปรใหญอ�าเภอเมองนครราชสมาจงหวด
นครราชสมา พบวาคะแนนเฉลยความตระหนกความ
คาดหวงในความสามารถของตนเองในการออกก�าลงกาย
พฤตกรรมการออกก�าลงกายของสมาชกชมรมผสงอาย
หลงการพฒนารปแบบกจกรรมการออกก�าลงกายสง
กวากอนการพฒนาอยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ
.05สอดคลองกบการศกษาของนชนนทนวงษศรสข
(2553)ไดศกษาการพฒนารปแบบการสงเสรมสขภาพ
การออกก�าลงกายของผสงอายโดยการมสวนรวมของ
ชมชนต�าบลโคกกรวดอ�าเภอเมองจงหวดนครราชสมา
และศกษาผลของการใชรปแบบการสงเสรมสขภาพ
การออกก�าลงกายของผสงอายโดยการมสวนรวมของ
ชมชน พบวาหลงกระบวนการพฒนาผสงอายหมบาน
ปฏบตการมการรบรภาวะสขภาพของตนเอง การรบ
รความสามารถของตนเองในการออกก�าลงกาย และ
พฤตกรรมการออกก�าลงกายทถกตองสงกวากอนเขา
รวมกระบวนการพฒนาสงกวาผสงอายหมบานควบคม
อยางมนยส�าคญทางสถตทระดบ.05
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากการวจยครงน
1.1 ควรสงเสรมรปแบบกจกรรมการออก
ก�าลงกายโดยการมสวนรวมของชมชนไปประยกตใชใน
ชมชนอนๆตอไป
1.2 ควรมการจดกจกรรมทหลากหลาย
สลบกนไปในแตละสปดาหแตตองเปนกจกรรมทสนก
สามารถปฏบตไดงายใชงบประมาณนอย
1.3 ควรจดใหสมาชกชมรมเขารวมกบ
ประชาชนกลมอายตางๆ เพอแสดงความสามารถใน
การออกก�าลงกายใหประชาชนกลมอนไดเหน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0103
2.ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป
2.1 ควรมการวจยเกยวกบการพฒนารป
แบบทมบรบทแตกตางกนหรอกลมตวอยางอน เชน
กลมเยาวชนกลมผปวยโรคเรอรงเปนตน
2.2 ระยะเวลาในการศกษา ควรมการ
ศกษาในระยะยาวเพอตดตามความตอเนอง ความ
ยงยนของกจกรรม
เอกสารอางองกระทรวงสาธารณสข.ส�านกงานสงเสรมสขภาพ.
(2545).คมอการสงเสรมสขภาพทพงประสงค
ในผสงอายส�าหรบบคลากรสาธารณสข.
พมพครงท3.นนทบร:ชมนมสหกรณการเกษตร
แหงประเทศไทย.
เกษมตนตพลาชวะและกลยาตนตพลาชวะ
(2545).การพยาบาลผสงอาย.กรงเทพฯ:
เจรญกจ.
เทศบาลต�าบลปรใหญ.(2552).ผลการส�ารวจ
พฤตกรรมการออกก�าลงกาย.นครราชสมา:
เทศบาลต�าบลปรใหญ.
นชนนทวงษศรสข.(2553).การพฒนารปแบบ
การสงเสรมการออกก�าลงกายของผสงอายโดย
การมสวนรวมของชมชนต�าบลโคกกรวด
อ�าเภอเมองนครราชสมาจงหวดนครราชสมา.
วทยานพนธสาธารณสขศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาการพฒนาสขภาพชมชน
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏ
นครราชสมา.
ปาณบดเอกะจมปกะและนธศวฒนธมโม.
(2553).“สถานการณการจดบรการดแลผสงอาย
ในประเทศไทย.”สถานการณสขภาพไทย.
4(2):5.
สทธชยจตะพนธกล.(2536).“คลนกผสงอาย.”
เวชปฏบตในคลนกเฉพาะโรค.8(8):
178-187.
Lord,J.(1991).“Livesintransition.”InThe
processofpersonalempowerment.
Kitchener,Ont.:CenterforResearch
andEducationinHumanServices.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0104
บทคดยอ การวจยน มวตถประสงคเพอ ศกษาปญหา
อปสรรค และเสนอแนวทางในการพฒนาทรพยากร
มนษยในองคการบรหารสวนต�าบล อ�าเภอเบญจลกษ
จงหวดศรสะเกษท�าการศกษาจากพนกงานในองคการ
บรหารสวนต�าบลกลมผใหขอมลเปนบคลากรองคการ
บรหารสวนต�าบลจ�านวน5แหงจ�านวน60คนเกบ
รวบรวมขอมลโดยใชแบบสอบถามทผานการตรวจสอบ
ความตรงของเนอหา โดยผเชยวชาญวเคราะหขอมล
โดยสถตรอยละ คามธยฐาน คาเฉลย สวนเบยงเบน
มาตรฐานคาต�าสดและคาสงสด
ในองคการบรหารสวนต�าบล อ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษ
การพฒนาทรพยากรมนษย
สรชย ศรสมบรณ* Surachai Srisomboon
รองศาสตราจารย ดร.ประจกร บวผน**
* นกศกษาหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต
สาขาวชาการปกครองทองถน วทยาลยการปกครองทองถน
มหาวทยาลย ขอนแกน
** รองศาสตราจารย ภาควชาการบรหารงานสาธารณสข
คณะสาธารณสขศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน
ทปรกษาวทยานพนธหลก
Human Resources Development of Sub-district Administrative Organizations in Benchalak District, Sisaket Province
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0105
ผลการศกษาพบวาการพฒนาทรพยากรมนษย
ของพนกงานสวนต�าบลโดยรวมอยในระดบปานกลาง
และเมอพจารณาการพฒนาทรพยากรมนษยรายดาน
พบวาดานการประเมนผลการปฏบตงานและดานการ
ศกษาดงานอยในระดบมากดานการศกษาตอดานการ
ฝกอบรมและดานการสอนงานอยในระดบปานกลาง
สวนดานการหมนเวยนงานและดานการปฐมนเทศอย
ในระดบนอยส�าหรบปญหาและอปสรรคในการพฒนา
ทรพยากรมนษย พบวา งบประมาณดานการศกษาตอ
คอนขางนอย เมอเปรยบเทยบกบจ�านวนพนกงาน
และความตองการศกษาตอ ส�าหรบขอเสนอแนะและ
แนวทางการพฒนาทรพยากรมนษย สวนใหญควรจด
ใหมการปฐมนเทศพนกงานสวนต�าบลทบรรจใหมและ
ควรไปศกษาดงานในหนวยงานหรอสถานททสามารถ
น�าความรมาปรบปรงพฒนางานได
ค�าส�าคญ:การพฒนาทรพยากรมนษยองคการ
บรหารสวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษ
Abstract Thisdescriptive researchaimed to study
the human resource development in five sub-
districtadministrativeorganizationsinBenchalak
district,Sisaketprovince.Theparticipantswere
60sub-districtofficers.Theresearchinstrument
wasaquestionnaire.Thecontentvaliditybythree
expertshadCronbach’salphacoefficientof0.92.
Thestatisticsusedinthisstudywerefrequency,
percentage,median,mean,standarddeviation,
maximum,andminimum.
Resultsofthestudywere:Overall,thelevel
ofhumanresourcedevelopmentwasmoderate.
Whentakeacloselookoneachcomponent,the
performanceappraisaland thestudy tripwere
inthehighlevel.Thefurthereducation,training,
andcoachingweremoderate.The jobrotation
andorientationwereinthelowlevel.Furthermore,
the findings indicated that most sub-district
administrativeorganizationsdidnothavesufficient
budget for furthereducation.The findingsalso
suggestedthattheorganizationsshouldprovide
anorientationtonewstaffsandthestudytrips
shouldtakeplaceinthecontextprovidinguseful
experiencessothestaffscouldmakethemost
ofit.
Keywords: HumanResourceDevelopment,
Sub-districtAdministrative
Organization,BenchalakDistrict
บทน�า การแขงขนขององคกรในยคปจจบนไดเปลยนแปลง
จากการแขงขนดานเงนทนมาเปนการแขงขนในเรองของ
“คน”หรอ“ทนมนษย”การลงทนจงเปนไปทการพฒนา
ความรความสามารถของบคลากรเพอใหเปนบคลากร
ทมศกยภาพ ความไดเปรยบในการแขงขนขององคกร
ทส�าคญนอกเหนอจากดานกลยทธ ดานปฏบตการ
แลว ดานทรพยากรมนษยเปนความไดเปรยบทางการ
แขงขนขององคกรหากองคกรนนมทรพยากรมนษยท
มคณภาพยอมไดเปรยบคแขงขนการจดการทรพยากร
มนษยจงมความส�าคญเปนอยางยงดงเชนHochiminh
ไดกลาวไววา“ปลกตนไมเพยง10ปไดเกบผลเพาะ
ปลกคนเกบมรรคผลทง 100 ป” (ธนพรรณ ธาน.
2552)
โดยสรปการพฒนาประเทศในระยะแผนพฒนาฯ
ฉบบท 11 จะเปนการสรางภมคมกนในมตตางๆ ให
แกปจเจกครอบครวชมชนสงคมและประเทศโดย
ใชแนวคดและทศทางการพฒนาประเทศสความยงยน
ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงตอเนองจาก
แผนพฒนาฯ ฉบบท 10 พรอมทงขยายการน�าทน
ของประเทศทมศกยภาพจาก3ทนทงทนสงคมทน
เศรษฐกจและทนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
เปน6ทนไดแกทนมนษยทนสงคมทนกายภาพทน
ทางการเงน ทนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม
และทนทางวฒนธรรมมาใชประโยชนอยาง บรณาการ
และเกอกลกน โดยเฉพาะการสรางฐานทางปญญา
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0106
เพอเปนภมคมกนใหกบคนและสงคมไทยเปนสงคมทม
คณภาพ(ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจ
และสงคมแหงชาต.2554)
การพฒนาทรพยากรมนษยของบคลากรใน
องคการบรหารสวนต�าบล อ�าเภอเบญจลกษ จงหวด
ศรสะเกษ ปจจบนพบวา บคลากรซงปฏบตงานใน
องคกรยงขาดการสงเสรม สนบสนน และพฒนา
ศกยภาพในดานตางๆท�าใหการปฏบตงานและคณภาพ
ของงานยงไมดเทาทควร โดยสามารถพจารณาได
จากรายงานผลการตรวจรบรองมาตรฐานการปฏบต
ราชการขององคกรปกครองสวนทองถน ประจ�าป
2555อ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษ(ส�านกงาน
สงเสรมการปกครองทองถนอ�าเภอเบญจลกษ.2555)
พบวา ผลการตรวจ ดานท 2 ดานการบรหารงาน
บคคลและกจการสภา ซงเปนดานทเกยวของกบการ
พฒนาบคลากรขององคกรปกครองสวนทองถน หาก
พจารณาโดยผวเผนแลวจะเหนวาคะแนนอยในระดบ
ดคอคดเปนรอยละ70.51แตเมอพจารณาแยกสวน
โดยพจารณาจ�าแนกเปน สวนการบรหารงานบคคล
และสวนกจการสภา กลบพบวา สวนการบรหารงาน
บคคลมผลคะแนนคดเปนรอยละเพยง67.77และ
สวนกจการสภามผลคะแนนคดเปนรอยละถง75.99
ซงมความแตกตางของคะแนนเปนอยางมาก แสดงให
เหนวาบคลากรขององคกรยงมปญหาในการพฒนาอย
ในระดบหนง
จากปญหาดงกลาวขางตนผวจยจงมความสนใจ
ทจะศกษาเกยวกบสภาพปญหาการพฒนาทรพยากร
มนษยของบคลากรในองคการบรหารสวนต�าบลอ�าเภอ
เบญจลกษจงหวดศรสะเกษซงจะท�าใหทราบถงสาเหต
ของปญหาทเกดขน และสามารถน�าตนเหตของปญหา
มาก�าหนดแนวทางในการพฒนาทรพยากรมนษยของ
องคกรตอไป
วตถประสงค 1. เพอศกษาการพฒนาทรพยากรมนษยใน
องคการบรหารสวนต�าบล อ�าเภอเบญจลกษ จงหวด
ศรสะเกษ
2. เพอศกษาปญหาอปสรรคและแนวทางการ
พฒนาทรพยากรมนษยในองคการบรหารสวนต�าบล
อ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษ
วธด�าเนนการวจย การศกษาวจยครงน เปนการวจยเชงพรรณนา
แบบภาคตดขวาง (Cross-Sectional descriptive
research)
1.ประชากรไดแกบคลากรขององคการบรหาร
สวนต�าบลในอ�าเภอเบญจลกษ จงหวดศรสะเกษ
จ�านวน5แหงไดแก1)องคการบรหารสวนต�าบลเสยว
2) องคการบรหารสวนต�าบลหนองหวา 3) องคการ
บรหารสวนต�าบลหนองงเหลอม 4) องคการบรหาร
สวนต�าบลหนองฮางและ5)องคการบรหารสวนต�าบล
ทาคลอรวมพนกงานสวนต�าบลจ�านวนทงสน60คน
(ส�านกงานสงเสรมการปกครองทองถนอ�าเภอเบญจลกษ.
2555)
2.เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล
เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล เพอ
การศกษาในครงนคอแบบสอบถาม(Questionnaire)
ซงประกอบดวย3สวนสวนท1สอบถามคณลกษณะ
สวนบคคลของพนกงานสวนต�าบลสวนท2สอบถาม
เกยวกบการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการบรหาร
สวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษแบงเปน
7ดาน ไดแก1)ดานการปฐมนเทศ2)ดานการฝก
อบรม3)ดานการศกษาดงาน4)ดานการศกษาตอ5)
ดานการสอนงาน6)ดานการหมนเวยนงาน7)ดานการ
ประเมนผลการปฏบตงาน ลกษณะของแบบสอบถาม
เปนแบบใหเลอกตอบ ใชหรอไมใช (Nominal scale)
การแบงเกณฑคะแนนแบงเปน3ระดบตามชวงคะแนน
ระดบมาก(81–100)ระดบปานกลาง(61–80)ระดบ
นอย(0–60)
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0107
สวนท 3 ปญหา อปสรรค และขอเสนอแนะ
ในการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการบรหารสวน
ต�าบล อ�าเภอเบญจลกษ จงหวดศรสะเกษ แบงเปน
7ดานเชนเดยวกบสวนท2เปนค�าถามแบบปลายเปด
ใหเตมขอความใหแสดงความคดเหนไดโดยอสระ
การตรวจสอบคณภาพของเครองมอ ตรวจสอบ
ความตรงของเนอหาโดยผเชยวชาญจ�านวน 3 ทาน
คาความเทยงหาโดยใชสมประสทธแอลฟามคาเทากบ
0.92
การเกบรวบรวมขอมลวจย ระหวางวนท 1
สงหาคม2555ถงวนท22สงหาคม2555สถต
ทใชในการวเคราะหขอมล คอ สถตเชงพรรณนา
(Descriptivestatistics)ไดแกคารอยละ(Percentage)
คาเฉลย(Mean)คาสวนเบยงเบนมาตรฐาน(Standard
deviation)คามธยฐาน(Median)คาต�าสด(Minimum)
และคาสงสด(Maximum)และวเคราะหเนอหา
สรปผลและอภปรายผลการวจย 1.คณลกษณะสวนบคคลของบคลากรใน
องคการบรหารสวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษจงหวด
ศรสะเกษ
พนกงานสวนต�าบลสวนใหญเปนเพศหญง คด
เปนรอยละ56.7มอายอยในชวง30–35ปมากทสด
คดเปนรอยละ48.3การศกษาอยในระดบปรญญาตร
หรอเทยบเทามากทสดคดเปนรอยละ85.0พนกงาน
สวนต�าบลต�าแหนงผ ปฏบตงานมากทสด คดเปน
รอยละ 78.3 พนกงานสวนต�าบลต�าแหนงบรหาร
คดเปนรอยละ21.7โดยมประสบการณในการท�างาน
อยระหวาง 6–10ป มากทสด คดเปนรอยละ40.0
สวนใหญมเงนเดอน10,000–15,000บาทมากทสด
คดเปนรอยละ66.6
2.การพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ
บรหารสวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษจงหวดศรสะเกษ
ผลการศกษาพบวาการพฒนาทรพยากรมนษย
ในองคการบรหารสวนต�าบลโดยรวม อยในระดบปาน
กลางคดเปนรอยละ72.2และเมอพจารณาการพฒนา
ทรพยากรมนษยรายดานเรยงตามล�าดบการพฒนาจาก
มากไปนอยพบวา
2.1. ดานการประเมนผลการปฏบตงาน ม
ระดบการพฒนาอยในระดบมากคดเปนรอยละ90.3
เนองจากการประเมนผลการปฏบตงานเปนเครองมอ
หรอกลไกทส�าคญ อยางหนงของผบรหารในการสราง
ขวญก�าลงใจในการปฏบตงานของพนกงานสวนต�าบล
ซงผบรหารไดใหความส�าคญมนโยบายในการสงเสรม
อยางจรงจงมการประกาศขนตอนหลกเกณฑและวธ
การประเมนผลการปฏบตงานใหพนกงานสวนต�าบล
ทราบอยางทวถง มการแตงตงคณะกรรมการประเมน
ผลการปฏบตงานอยางเปนทางการ ขณะเดยวกน
คณะกรรมการทไดรบการแตงตงไมมสวนไดเสยในการ
ประเมนผบรหารใชหลกคณธรรมและมความยตธรรม
ในการประเมนผลการปฏบตงานรวมถงมการประกาศ
และเปดเผยผลการประเมนอยางเปนทางการ
2.2 ด านการศกษาดงาน มระดบการ
พฒนาอยในระดบมากคดเปนรอยละ86.4เนองจาก
ผบรหารใหความส�าคญในการสงเสรมดานการศกษาด
งาน โดยผบรหารมนโยบายในการสงเสรมโดยการจด
โครงการกจกรรมในการไปศกษาดงานในทกๆปมการ
ก�าหนดเปาหมายและแผนงานมการจดสรรงบประมาณ
สนบสนน ซงปรากฏอยในขอบญญตงบประมาณราย
จายประจ�าปในทกๆปขณะเดยวกนหนวยงานกมความ
เปนธรรมในการพจารณาคดเลอกพนกงานสวนต�าบล
เขารบการศกษาดงาน และหนวยงานมการพจารณา
ความเหมาะสมของสถานททจะเขารบการศกษาดงาน
นอกจากน หนวยงานยงมการส�ารวจความตองการ
การไปศกษาดงานของพนกงานสวนต�าบล และมการ
ประเมนผลผเขารบการศกษาดงาน
2.3 ดานการศกษาตอ มระดบการพฒนา
อยในระดบปานกลางคดเปนรอยละ79.3เนองจาก
เปนนโยบายทส�าคญอยางหนงทผบรหารขององคการ
บรหารสวนต�าบลใหการสงเสรม มการจดสรรงบ
ประมาณสนบสนนใหกบพนกงานสวนต�าบล และม
ความเปนธรรมในการพจารณาคดเลอกพนกงานสวน
ต�าบลเขารบการศกษาตอ นอกจากนหนวยงานกยงม
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0108
เปาหมายและแผนงานในการสนบสนน มการส�ารวจ
ความตองการของพนกงานสวนต�าบลในดานการ
ศกษาตอรวมถงมการจดสงพนกงานสวนต�าบลเขารบ
การศกษาตอดวยอยางไรกตามหนวยงานยงขาดการ
ประเมนผลผไดรบทนการศกษาตอหลงจากส�าเรจการ
ศกษา
2.4 ดานการฝกอบรม มระดบการพฒนา
อยในระดบปานกลางคดเปนรอยละ77.5เนองจาก
ผบรหารมนโยบายสงเสรมดานการฝกอบรม รวมถง
มเปาหมายและแผนงานทชดเจน มการจดสรรงบ
ประมาณสนบสนน มการจดสงพนกงานสวนต�าบล
เข ารบการฝกอบรมกบหนวยงานอน เพอพฒนา
ความร ความสามารถในการปฏบตงานและพนกงาน
สวนต�าบลทผานการฝกอบรม ไดน�าความรจากการ
ฝกอบรมมาถายทอดใหกบพนกงานสวนต�าบลภายใน
หนวยงานขณะเดยวกนหนวยงานกมการส�ารวจความ
ตองการในดานการฝกอบรมของพนกงานสวนต�าบล
ภายในหนวยงานเพอการพจารณาจดสงพนกงานสวน
ต�าบล เขารบการฝกอบรม แตอยางไรกตามหนวยงาน
ยงขาดศกยภาพในการจดการฝกอบรมดวยตนเองรวม
ถงยงขาดการประเมนผลหลงการฝกอบรมของพนกงาน
สวนต�าบลทผานการฝกอบรมมาแลว
2.5 ดานการสอนงาน มระดบการพฒนา
อยในระดบปานกลางคดเปนรอยละ63.9เนองจาก
กจกรรมการสอนงานนน ผบรหารมนโยบายสงเสรม
อย ในระดบหนง มเปาหมายและแผนงานในการ
สงเสรมและสนบสนน มบคลากรทรบผดชอบในการ
สอนงานและมการสอนงานใหกบพนกงานสวนต�าบล
ซงสวนใหญ ไดแก หวหนางานในแตละสวนงานนนๆ
เปนผรบผดชอบ แตในขณะเดยวกน หนวยงานมการ
ส�ารวจความตองการการสอนงานในดานตางๆใหกบ
พนกงานสวนต�าบลนอยและหนวยงานมการประเมนผล
ผเขารบการสอนงานนอย
2.6 ดานการหมนเวยนงาน มระดบการ
พฒนาอยในระดบนอยคดเปนรอยละ51.7เนองจาก
การหมนเวยนงานยงไมมการน�ามาปฏบตภายในหนวย
งานอยางแทจรง ผบรหารไมมนโยบายในการสงเสรม
อยางจรงจง หนวยงานยงขาดเปาหมายและแผนงาน
ในการรองรบ ทชดเจน ขาดการส�ารวจความตองการ
ของพนกงานสวนต�าบลในการหมนเวยนงานในแตละ
สวนงานหนวยงานไมมการหมนเวยนงานภายในองคกร
สงผลใหหนวยงานไมมการประเมนผล การหมนเวยน
งานเพอน�าผลการประเมนมาปรบปรงงาน
2.7 ดานการปฐมนเทศมระดบการพฒนา
อยในระดบนอย คดเปนรอยละ 47.5 เนองจากการ
ปฐมนเทศยงไมมการด�าเนนการเปนรปธรรมทชดเจน
ผบรหารไมมนโยบายในการสงเสรมสนบสนนอยาง
จรงจง หนวยงานยงขาดเปาหมายและแผนงานในการ
รองรบทชดเจน หนวยงานมการจดสรรงบประมาณ
รองรบแตยงไมเพยงพอหนวยงานขาดแคลนบคลากรท
มความรความสามารถทเปนวทยากรในการปฐมนเทศ
การปฐมนเทศภายในหนวยงานจงเกดขนไดนอย
3.ปญหาอปสรรคในการพฒนาทรพยากร
มนษยในองคการบรหารสวนต�าบลอ�าเภอเบญจลกษ
จงหวดศรสะเกษ
ผลการศกษา พบวา มปญหาในการพฒนา
ทรพยากรมนษยเรยงตามล�าดบของปญหาจากมากไป
นอยไดดงนคอ
3.1 ปญหาดานการปฐมนเทศ มปญหา
รอยละ83.3ปญหาสวนใหญไดแกไมมการปฐมนเทศ
พนกงานสวนต�าบลทบรรจใหมคดเปนรอยละ33.3
3.2. ปญหาดานการฝกอบรมมปญหารอยละ
50.0 ปญหาสวนใหญ ไดแก สงบคลากรเขารบการ
อบรมไมตรงตามต�าแหนงหนาท เนองจากการบรรจ
แตงตงไมครบตามกรอบอตราก�าลงคดเปนรอยละ16.7
3.3 ปญหาดานการหมนเวยนงานมปญหา
รอยละ 44.4 ปญหาสวนใหญ ไดแก พนกงานสวน
ต�าบลในหนวยงานรบผดชอบงานเฉพาะงานในหนาท
ตามต�าแหนง จงไมเกดการหมนเวยนงาน คดเปน
รอยละ22.2
3.4 ปญหาดานการประเมนผลการปฏบตงาน
มปญหารอยละ44.4ปญหาสวนใหญไดแกขาดการ
ประเมนอยางจรงจงคดเปนรอยละ22.2
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0109
3.5 ปญหาดานการศกษาดงาน มปญหา
รอยละ38.9ปญหาสวนใหญไดแกการศกษาดงาน
สวนใหญไมไดมงเนนเพอน�าความรมาปรบปรง หรอ
พฒนางานอยางแทจรงคดเปนรอยละ16.7
3.6 ปญหาดานการศกษาตอ มปญหา
รอยละ38.9ปญหาสวนใหญไดแกงบประมาณคอน
ขางนอยเมอเปรยบเทยบกบจ�านวนพนกงานสวนต�าบล
และความตองการศกษาตอคดเปนรอยละ27.8
3.7 ปญหาดานการสอนงาน มปญหา
รอยละ38.9ปญหาสวนใหญไดแกขาดแคลนพนกงาน
สวนต�าบลทมความรความช�านาญ และพนกงานสวน
ต�าบลขาดความสนใจใฝรคดเปนรอยละ16.7
4.ขอเสนอแนะในการพฒนาทรพยากรมนษย
ของบคลากรในองคการบรหารสวนต�าบล อ�าเภอ
เบญจลกษจงหวดศรสะเกษ
ผลการศกษา พบวา พนกงานสวนต�าบลมขอ
เสนอแนะในการพฒนาทรพยากรมนษยเรยงตามล�าดบ
จากมากไปนอยไดดงนคอ
4.1 ดานการปฐมนเทศ มขอเสนอแนะ
รอยละ93.3ขอเสนอแนะสวนใหญไดแกควรจดให
มการปฐมนเทศพนกงานสวนต�าบลทบรรจใหมคดเปน
รอยละ53.3
4.2 ดานการฝกอบรมมขอเสนอแนะรอยละ
73.3 ขอเสนอแนะสวนใหญ ไดแก สงพนกงานสวน
ต�าบลทมหนาทรบผดชอบโดยตรงเขารบการฝกอบรม
ตงงบประมาณสนบสนนเพมขน และผเขารบการฝก
อบรมควรน�าความรทไดรบมาถายทอดใหกบหนวยงาน
คดเปนรอยละ20.0
4.3 ดานการศกษาตอ มขอเสนอแนะ
รอยละ 46.7 ขอเสนอแนะสวนใหญ ไดแก ผบรหาร
ควรมการก�าหนดเปาหมายในการสนบสนนการศกษา
ตอทชดเจนในแตละปคดเปนรอยละ20.0
4.4 ดานการศกษาดงาน มขอเสนอแนะ
รอยละ33.3ขอเสนอแนะสวนใหญไดแกควรไปศกษา
ดงานในหนวยงานหรอสถานททสามารถน�าความรมา
ปรบปรงพฒนางานไดคดเปนรอยละ26.7
4.5 ดานการประเมนผลการปฏบตงานม
ขอเสนอแนะรอยละ33.3ขอเสนอแนะสวนใหญไดแก
ควรมการประเมนผลการปฏบตงานอยางจรงจงตามขอ
เทจจรงและใชระบบคณธรรมคดเปนรอยละ20.0
4.6 ดานการสอนงาน มขอเสนอแนะ
รอยละ 20.0 ขอเสนอแนะสวนใหญ ไดแก สงเสรม
และกระตนใหพนกงานสวนต�าบลต�าแหนงผบรหาร
ใหเปนผสอนงานใหกบบคลากรต�าแหนงผปฏบตงาน
คดเปนรอยละ13.3
4.7 ดานการหมนเวยนงานมขอเสนอแนะ
รอยละ 20.0 ขอเสนอแนะสวนใหญ ไดแก ควร
หมนเวยนงานเฉพาะในแตละสวนงานเพอใหบคลากร
สามารถท�างานทดแทนกนได ควรหมนเวยนงานดาน
การใหบรการมากกวางานในต�าแหนงหนาทความรบ
ผดชอบ และควรใหมการสอนงาน และอบรมใหความร
คดเปนรอยละ6.7
ขอเสนอแนะจากการวจย 1.ขอเสนอแนะเชงพฒนา
1.1 หนวยงานควรมการประเมนผลการ
พฒนาทรพยากรมนษยขององคกรในดานตาง ๆ เชน
ดานการปฐมนเทศ ดานการฝกอบรม ดานการศกษา
ตอเพอจะไดน�าผลการประเมนมาปรบปรงและพฒนา
ตอไป
1.2 หน วยงานควรมการส�ารวจความ
ตองการ การพฒนาทรพยากรมนษยภายในองคกร
เพอใชเปนขอมลในการก�าหนดแนวทางในการพฒนา
ทรพยากรมนษยตอไป
2.ขอเสนอแนะในการท�าวจยครงตอไป
2.1 หนวยงานควรศกษาหาแนวทางในการ
ด�าเนนการดานการปฐมนเทศภายในองคการบรหาร
สวนต�าบลใหบรรลผล
2.2 องคการบรหารสวนต�าบลควรศกษาหา
แนวทางในการประเมนผลการพฒนาทรพยากรมนษย
ในดานตางๆ เพอน�ามาก�าหนดเปนหลกเกณฑในการ
วดความส�าเรจของการพฒนา
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0110
เอกสารอางองธนพรรณธาน.(2552).การจดการทรพยากรมนษย
ยคใหม.ขอนแกน:หางหนสวนจ�ากดขอนแกน
การพมพ.
ส�านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคม
แหงชาต.(2554).แผนพฒนาเศรษฐกจและ
สงคมแหงชาตฉบบท11.[ออนไลน].
แหลงทมา:http://www.nesdb.go.th/
portals/0/news/plan/p11/plan11.pdf
(26เมษายน2555).
ส�านกงานสงเสรมการปกครองทองถนอ�าเภอ
เบญจลกษจงหวดศรสะเกษ.(2555).ทะเบยน
พนกงานสวนต�าบลประจ�าปพ.ศ.2555.
________.(2555).รายงานผลการตรวจรบรอง
มาตรฐานการปฏบตราชการขององคกร
ปกครองสวนทองถนประจ�าปพ.ศ.2555.
สวรรณวฒนวลลย.(2554).คณภาพชวตการท�างาน
ของพนกงานองคกรปกครองสวนทองถนในเขต
อ�าเภอปลาปากจงหวดนครพนม.รายงานการ
ศกษาอสระรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต
บณฑตวทยาลยมหาวทยาลยขอนแกน.
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0111
บทคดยอ การวจยนมวตถประสงคเพอน�าเสนอบทบาท
สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา และสถาบนการ
ศกษาทเหมาะสมตอการพฒนาเยาวชนสรางสรรคใช
การวจยแบบผสานวธประชากรทใชในการศกษาไดแก
กลมสถาบนครอบครวกลมสถาบนศาสนากลมสถาบน
การศกษา กลมชมชน กลมหนวยงานภาครฐ กลม
สอมวลชนและกลมเยาวชน/องคกรเอกชนทเกยวของ
ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง จากประชากรทง 7
กลม รวม 22 ราย เกบขอมลโดยใชการสมภาษณ
เจาะลกวเคราะหขอมลแบบอปนย กลมตวอยาง
ครอบครว สถาบนศาสนา และสถาบนการศกษาเพอการพฒนาเยาวชนสรางสรรค
บทบาทสถาบน
จรพรรณ นลทองค�า* Jeerapan Niltongkam*ศาสตราจารย ดร.บญทน ดอกไธสง**ดร.สอาด บรรเจดฤทธ*** ดร.บญเรอง ศรเหรญ***
Roles of Family Institution, Religion Institution, and Educational Institution for Creative Youth Development
บทความนเปนสวนหนงของการวจยเรอง “บทบาททนทางสงคมเพอการพฒนาเยาวชนสรางสรรค” วทยานพนธระดบปรญญาเอก ตามหลกสตร ปรญญารฐประศาสนศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฏวไลอลงกรณในพระบรมราชปถมภ
* นกศกษาหลกสตรปรญญารฐประศาสนศาสตรดษฎ
บณฑต สาขาวชารฐประศาสนศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ
วไลอลงกรณ ในพระบรมราชปถมภ
** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏวไลอลงกรณ
ทปรกษาวทยานพนธหลก
*** อาจารยประจ�ามหาวทยาลยราชภฏวไลอลงกรณ
ทปรกษาวทยานพนธรวม
บทความวจย
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0112
การวจยเชงปรมาณ เลอกโดยวธการสมตวอยางแบบ
หลายขนตอนจากประชากรทง7กลมในพนทจงหวด
นครปฐมและจงหวดราชบรจ�านวน400รายรวบรวม
โดยใชแบบสอบถาม วเคราะหขอมลโดยหาคาเฉลย
คาเบยงเบนมาตรฐานคาสมประสทธแหงความผนแปร
คาสมประสทธสหสมพนธของเพยรสน และหาคา
อ�านาจการท�านายดวยการวเคราะหการถดถอยพหคณ
แบบขนตอน
ผลการวจยพบวา บทบาทสถาบนครอบครว
สถาบนศาสนา และสถาบนการศกษาในการพฒนา
เยาวชนสรางสรรค ประกอบดวย1) รกและเขาใจ
2) ใชเหตผล 3) ท�าตนเปนแบบอยาง 4) สราง
บรรยากาศทด5)พรอมเปนทปรกษา6)สงเสรมอยาง
ฉบไว 7) ใหโอกาสคดสรางสรรค 8)ปฏสมพนธทด
9)มการใชกฎระเบยบ10)ปลกฝงคณธรรมจรยธรรม
11)ปลกฝงความเปนพทธมามกะ/มจรยธรรมตามหลก
ศาสนา12)เพมพนจตวญญาณในการสอน13)สอน
ใหเกดปญญา14)น�ารกษาทรพยากรธรรมชาต
ค�าส�าคญ:สถาบนครอบครวสถาบนศาสนาและ
สถาบนการศกษาเยาวชนสรางสรรค
Abstract The objectives of this survey research
were to present family institution, religion
institution and education institution for creative
youth development. Themixedmethod were
usedinthisresearchandthepopulationofthe
studywere7groups:1)agroupoffamily;2)
agroupofreligion;3)agroupofeducation;4)
community;5)thepublicsector;6)massmedia;
and7)agroupofyouth.Twenty-twosamplefrom
7groupswereselectedbypurposiveselection.
Thesampleofquantitativeresearchselectedby
multi-stagesamplingwere400cases.Thetool
ofresearchwasaquestionnaire.Thestatistical
analysisofthedatawasmean,standarddeviation,
coefficientofvariation,PearsonCorrelationand
StepwiseMultipleRegression.
The findings of this research showed
that : Family Institution, religion Institution,
and educational Institution for creative youth
developmentincluded;1)loveandunderstanding,
2)reasoning,3)goodconductsandmodels,
4)goodatmospherecreating,5)goodconsultant,
6)immediatesupporting,7)opportunitygiving,
8) proper interacting, 9) rule and regulation
enforcing, 10) ethic nurture, 11) Buddhism
cultivation, religious ethics, 12) enhancing of
teaching spirit, 13) intellectual instruction, and
14)conservationofnaturalresources.
Keywords: FamilyInstitution,Religion
InstitutionandEducational
Institution,CreativeYouth,
บทน�า เยาวชนสรางสรรคถอเปนทนมนษยทส�าคญของ
ประเทศ แตปจจบนเยาวชนไทยเผชญปญหามากมาย
ตกอยในภาวะความเสยงและการมพฤตกรรมเชงลบ
เชน หลงใหลการบรโภคนยม ฟ งเฟอ ขาดส�านก
สาธารณะมเพศสมพนธกอนวยอนควรฯลฯตวอยาง
เชนขอมลสภาวะการมบตรของวยรนไทยป2552ม
แมวยรนทคลอดบตรอายต�ากวา20ปคดเปนรอยละ
13.55อายเฉลยของการตงครรภของวยรนไทยจะอยท
13-15ปโดยอายนอยสดทมาคลอดลกในโรงพยาบาล
รฐพบวาเปนเดกอายเพยง10ขวบ(ไทยรฐ.2553)
สถาบนครอบครว สถาบนศาสนา และสถาบน
การศกษาเปนสถาบนหลกทางสงคมทส�าคญในการ
ขดเกลาเยาวชน การศกษาวจยเรอง การขดเกลา
จรยธรรมของเยาวชน(ฝนทพยลาภธนานนท:2550)
พบวาสถาบนทางสงคมทมความส�าคญในการขดเกลา
จรยธรรมมากทสดอนดบแรก คอ สถาบนครอบครว
รองลงมาไดแกสถาบนการศกษาและสถาบนศาสนา
แตการพฒนาเยาวชนในปจจบนของสถาบนดงกลาว
ยงไมเขมแขง ปญหาเยาวชนหลายดานมาจากปญหา
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0113
ครอบครว เชน ครอบครวแตกแยก การขาดการดแล
เอาใจใสซงกนและกน บกพรองในการปฏบตหนาท
ของตนอยางเหมาะสม ละเลยการอบรม ปลกฝง
จรยธรรมคณธรรมคานยมทดรวมทงการหลอหลอม
บคลกภาพและพฤตกรรมทพงประสงค สถาบนการ
ศกษายงหลอหลอมเยาวชนใหเปนคนดของสงคมไดไม
เทาทนกบการเปลยนแปลงระบบการศกษาออนแอจต
วญญาณของครในการสอนออนลงครจ�านวนมากขาด
อดมการณของความเปนครทดใหความส�าคญกบความ
กาวหนาในวชาชพของตนมากกวาการท�าหนาทอบรม
บมเพาะเยาวชนใหมความพรอมในทกดาน สถาบน
ศาสนามบทบาทไมเขมแขงมากพอในการสนบสนน
การสรางสรรคเยาวชน สงผลกระทบเชงลบมากมาย
ตอเยาวชน เชน นกเรยนมทศนคตเชงลบตอการเรยน
เยาวชนไทยมระดบการศกษาต�ากวาหลายประเทศใน
แถบเอเชยผลสมฤทธทางการศกษา4วชาหลก(ภาษา
ไทย ภาษาองกฤษ คณตศาสตรและวทยาศาสตร)
ต�ากวารอยละ 50 มาโดยตลอด รวมทงยงขาดความ
เขมแขงในดานความรและทกษะพนฐานในการท�างาน
ดานการคดวเคราะหและสรางสรรคทกษะการอานของ
นกเรยนไทยสวนใหญมคาไมเกนระดบ2จากทงหมด
5ระดบประชากรอาย15ปขนไปทจบชนประถมศกษา
ปท6มความสามารถในการอานเขยนและค�านวณใน
เบองตนทน�าไปสการคดเปนท�าเปนมเพยงรอยละ 60
ของประชากร(สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต,
2553)
สภาพดงกลาวเปนปญหาทหลายฝายตอง
ตระหนกการวจยเรองนจงด�าเนนการขนเพอการคนหา
บทบาททเหมาะสมของสถาบนดงกลาวขางตนในการ
พฒนาเยาวชนใหมคณลกษณะสรางสรรค เปนทน
มนษยทส�าคญของชาต
วตถประสงคการวจย เพอศกษาและน�าเสนอบทบาทของสถาบน
ครอบครว สถาบนศาสนา และสถาบนการศกษาท
เหมาะสมตอการพฒนาเยาวชนสรางสรรค
วธด�าเนนการวจย 1.ประชากรและกลมตวอยาง
1.1 ประชากรประกอบดวย ประชากร 7
กลมใหญไดแก กลมสถาบนครอบครวกลมสถาบน
ศาสนากลมสถาบนการศกษากลมชมชนกลมหนวย
งานภาครฐกลมสอมวลชนและกลมเยาวชน
1.2 กลมตวอยางแบงเปน
1.2.1 การวจยเชงคณภาพ ผวจย
ท�าการก�าหนดกล มผ ให ข อมลส�าคญจากสถาบน
ครอบครว สถาบนศาสนา สถาบนการศกษา ชมชน
เจาหนาทภาครฐสอมวลชนและกลมเยาวชนโดยวธ
เจาะจง ซงผวจยไดท�าการศกษาขอมลคณสมบตผให
ขอมลส�าคญลวงหนากอนการปฏบตการภาคสนามและ
ท�าการสมภาษณเจาะลกกลมละ3-4รายรวม22ราย
1.2.2 การวจยเชงปรมาณ ไดมา
จากการสมตวอยางโดยใชตารางการค�านวณของเครซ
และมอรแกนระบกลมตวอยางทจ�านวน400รายโดย
แจกแบบสอบถามใหกระจายในกลมทหลากหลายโดย
วธการสมตวอยางแบบหลายขนตอนจากประชากรทง
7กลมในพนทจงหวดนครปฐมและจงหวดราชบร
2.วธการวจย
วธการใชวธแบบผสานวธ (Mixed methods)
โดยมเครองมอทใชในการวจยเชงคณภาพ ไดแก แบบ
สมภาษณเจาะลกเครองมอทใชในการวจยเชงปรมาณ
ไดแกแบบสอบถามซงมคาความเชอมนเทากบ0.975
3.วธวเคราะหขอมล
การวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะห
แบบอปนย การวเคราะหขอมลเชงปรมาณใชการ
หาคาเฉลย (X) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.)
สมประสทธของความผนแปร(C.V.)หาความสมพนธ
ดวยสถตวเคราะหสมประสทธสหสมพนธของเพยร
สนและหาคาอ�านาจการท�านายดวยการวเคราะหการ
ถดถอยพหคณแบบขนตอน
4.ตวแปรทใชในการวจย
ตวแปรอสระ ไดแก บทบาทการพฒนาเยาวชน
โดยสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา และสถาบน
ศาสนา ตวแปรตาม ไดแก ลกษณะสรางสรรคของ
เยาวชน
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0114
สรปผลการวจย ผลการวจยแบบผสานวธ พบวา บทบาทของ
สถาบนครอบครวสถาบนศาสนาและสถาบนการศกษา
ทเหมาะสมตอการพฒนาเยาวชนสรางสรรคมดงน
1.รกและเขาใจ เปนบทบาทของพอแม ทตอง
ใหความรกใหความอบอนและเอาใจใสอยางจรงจงม
การแสดงความรกตอกนรจกกอดลกรวมถงครอาจารย
ตองใหความรกและเขาใจศษย ใหเยาวชนรสกมนคง
ปลอดภยใชการสอสารทางบวกค�าพดทดไมใชอารมณ
ไมใชค�าพดดดาค�าพดดถกเขาใจพฤตกรรมและความ
ตองการตามวย รวมถงลดชองวางระหวางผใหญกบ
เยาวชนไมเอาเปรยบไมขาดความสมดลทางความคด
ใสใจตอการแกไขปญหาทเหมาะกบเยาวชนแตละคน
อยางมเหตผลยตธรรม
2. ใชเหตผล เปนบทบาทของพอแมและคร
อาจารยทตองใชเหตผลในการเลยงด สอนสง ปลกฝง
ตามระดบอาย ผดกตองมการลงโทษ แตตองอธบาย
เหตผลใหชดเจนแตตองไมเลยงดสงสอนปลกฝงแบบ
ตามใจ ไมรกถนอมมากเกนไป ตองสนบสนนใหรจก
พงพาและชวยเหลอตนเองตามวย
3.ท�าตนเปนแบบอยาง หมายถง พอแม คร
อาจารย รวมถงผน�าศาสนาตองประพฤตปฏบตตน
เปนตวอยางทด เปนผมศล มคณธรรม จรยธรรม
มพฤตกรรมเชงบวกเพอใหเยาวชนมองเปนแบบอยาง
ทด
4.สรางบรรยากาศทด เปนการจดสงแวดลอม
ภายในบานวดโรงเรยนใหเปนแหลงเรยนรเชนมมม
อานหนงสอ มมพกผอนหยอนใจ หองนงสมาธ และ
มกจกรรมตอเนอง ใหเกดการคดวเคราะห และสราง
ประสบการณทด มพนทกจกรรมการใชเวลาวางทเปน
ประโยชนตอเยาวชนมกจกรรมปฏสมพนธในบานใน
โรงเรยนท�ากจกรรมรวมกนทงในบานในโรงเรยนและ
ไปศกษาหาความรในแหลงเรยนรตางๆอยเสมอไมแบง
แยกเยาวชนจนเกดความรสกแตกตางแมโรงเรยนจะม
จดเนนวชาการทแตกตางกนแตกตองหาวธใหเยาวชน
รสกเทาเทยมและไดรบการสนบสนนเหมอนกน
5.พรอมเปนทปรกษาเปนบทบาททพอแมคร
อาจารย ตองเปนพเลยง เปนทปรกษาทดของเยาวชน
บทบาททแสดงกบเยาวชนแตละขณะแตละชวงเวลาม
หลายสมพนธภาพเปนทงพอแมเปนพเปนเพอนเปน
ครรวมถงเปนประชาธปไตยรจกวางใจเยาวชนสราง
ความสบายใจ ไมสรางความเครยด ใชการสอสารทาง
บวก ค�าพดทด และใหโอกาสและเวลาแกเยาวชนใน
การเขาหาเพอปรกษาหรอขอค�าแนะน�า
6. สงเสรมอยางฉบไวเปนบทบาทของพอแมคร
อาจารยใชในการชวยเหลอสนบสนนเยาวชนในการท�า
กจกรรมทเปนประโยชน มความชอบ มความถนด ม
ความปรารถนาอยากเรยนรโดยสนองตอบทนทโดยไม
รรอหรอผดผอนเชนเยาวชนอยากเรยนพเศษกจดให
ไดเรยนพบเหนหนงสอดๆกจดหามาฝากแนะน�าให
อาน เยาวชนอยากเรยนดนตรกสนบสนนใหเขาไดท�า
จนสดความสามารถเปนตน
7. ใหโอกาสคดสรางสรรค เปนบทบาทของพอ
แม ครอาจารยในการ เปดทางใหเยาวชนไดมอสระ
ในการคดวเคราะห ตดสนใจ และด�าเนนชวต สราง
ประสบการณ รจกการปกปองตวเองใหรอดพนจาก
สงไมดงาม มการสรางศกยภาพ สรางความเชอมนใน
ตนเองและประจกษตน มสวนรวมในกจกรรม รวม
ออกแบบ รวมแสดงความคดเหน รวมถงมศนยใหค�า
ปรกษาแนะน�าทด มกจกรรม สงเสรมสนบสนนความ
สามารถของเยาวชน
8.ปฏสมพนธทด เปนบทบาทททางบาน วด
โรงเรยน ตองมปฏสมพนธท ดต อกนรวมกนดแล
เยาวชน พระตองเขาถงประชาชน มการจดกจกรรม
สงเสรมวฒนธรรม ประเพณ มการจดกจกรรมตางๆ
เพออนรกษวฒนธรรม ประเพณ ทสงผลใหวดเคยงค
ประชาชน ครตองมปฏสมพนธทดกบครอบครวของ
เยาวชน ใหครอบครวไดมสวนรวมในการสนบสนน
สงเสรม หรอรวมปองกนและหาทางแกไข ครอบครว
ตองมสวนรวมในกจกรรมของวดและโรงเรยน
9.มการใชกฎระเบยบ หมายถง มการวางกฎ
ระเบยบทชดเจนและบงคบใชอยางจรงจงลงโทษอยางม
เหตผลและสรางสรรคใชวธการแกไขใหเยาวชนไดกลบตวให
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0115
โอกาสเมอท�าผดตองไมประจานจดการศกษาภายใน
ใหเปนระบบวางระเบยบการบรหารทดงามมการวาง
กฎระเบยบทดงามในครอบครววดโรงเรยนเชนการ
แตงกายทสภาพการวางตวตอเพศตรงขามการปฏบต
ตนตอผใหญการใชค�าพดเปนตนเพอสรางภาพลกษณ
ทถกตองเหมาะสม
10. ปลกฝงคณธรรมจรยธรรม เปนบทบาท
ของพอแม ครอาจารยในการอบรมสงสอนกลอมเกลา
ถายทอดสงดๆ ทถกทควรถกตองเหมาะสมและบอก
ผลการกระท�าปลกฝงคณธรรมจรยธรรมวฒนธรรมท
ดงามเชนการรจกแยกแยะดชวถกผดไมโกงซอสตย
สจรตมความอดทนมระเบยบวนยมความจงรกภกด
มความสามคคจตส�านกทดโอบออมอารการคดกอนท�า
ความชางสงเกตเสยสละรกนวลสงวนตวเสรมความ
รกชาต ศาสนา พระมหากษตรย ใหรจกระบบความ
ปลอดภยในชวตและการปองกนตนเอง เปนตน รวม
ทงกระตนจนเยาวชนเกดความคดเรองการท�าความด
วาเปนหนาท
11. ปลกฝงความเปนพทธมามกะ/มจรยธรรม
ตามหลกศาสนา โดยน�าหลกการทางศาสนามาใชใน
การด�าเนนชวต จนซมซบและเขาใจความเปนจรงของ
ชวตและเกดประพฤตตนแทจรงเนนปลกฝงหลกศาสนา
ลดความเปนพทธพาณชยลดวตถนยม
12. เพมพนจตวญญาณในการสอน ครตองม
จตวญญาณ วสยทศน อดมการณความเปนครอยาง
แทจรง รบผดชอบการเรยนการสอนอยางเขมงวด
จรงจง สอนเตมความสามารถ สอนอยางมส�านกทด
มคณธรรม และน�าไปประยกตใชไดในชวตประจ�าวน
(ไมใชสอนหลกการ)ตองสอนใหทนสมยมการพฒนา
ความรและการสอนอยางตอเนอง บรณาการความร
เดมมาปรบใชใหเขากบสถานการณจดระบบการเรยน
การสอนแบบหลายภาษา เขมงวดดานภาษาใหมาก
พระตองปรบบทบาทการเผยแพรหลกศาสนาโดยใช
เชงรก ตองน�าศาสนาไปใหเยาวชน พระหรอผน�าทาง
ศาสนาตองเขาไปในโรงเรยน เขาถงจตใจของเยาวชน
สรางใหเกดความตระหนกถงความส�าคญของศาสนา
มากขนปรบกระบวนการและวธการสอนใหเขาใจงายๆ
ไมใชแตการเทศนาดวยถอยค�าทเขาใจยากแตตองใชการ
สอนทเขาใจงายและนาสนใจรวมถงสรางกจกรรมจงใจ
เยาวชนใชสอในการเผยแผธรรมะอยางทนโลกและทน
สมยมอปกรณเครองมอททนสมยใหเดกและเยาวชนได
ปฏบตจรง
13. สอนใหเกดปญญา ผใหญตองสงสอนตาม
หลกธรรมชาต เปนกนเอง สรางความสขในการเรยนร
สอนใหตรงประเดน บรณาการใหเกดความร ความ
คดอยางเปนระบบ ใหเยาวชนเกดการพฒนาตนเอง
สอดแทรกกจกรรมในการสอนสอนโดยมกจกรรมใหท�า
ใชเทคโนโลยใชสอการสอนไมใชต�าราเพยงอยางเดยว
สงเสรมใหรกการอาน เปดโอกาสใหเยาวชนไดเรยนร
ดวยตนเองไดแสดงออกและเสนอความคดเหนสอนให
คดเปน รวมถงน�าแสดงผลงานของบคคลตนแบบดาน
ด ใหเยาวชนไดเรยนรจากตนแบบ สอนใหเรยนรและ
ปฏบตการท�าสมาธการมสตและใชปญญาไตรตรอง
เนนปลกฝงหลกศาสนาสอนทละนอยมจงหวะในการ
สอนใหเยาวชนคอยๆจ�าโดยสอนบอยๆทกๆวนเนน
ความบอยความถในการสอนสอนใหยอมรบโดยหลก
กลางใหหลกพทธมามกะ
14 . น� าร กษาทรพยากรธรรมชาต โดย
สร างจตส�านกสาธารณะ เหนความส�าคญของ
ทรพยากรธรรมชาต ปลกฝงใหใชทรพยากรอยาง
ประหยด และชวยเสรมสรางทรพยากรทสญไปใหเพม
ขนเชนปลกฝงการใชน�าใชไฟอยางประหยดการใหม
สวนรวมปลกปารกษาแมน�าล�าคลองใหสะอาดเปนตน
อภปรายผล 1.บทบาทสถาบนครอบครว สถาบนศาสนา
และสถาบนการศกษาทเหมาะสมในการพฒนาเยาวชน
สรางสรรคดาน1)รกและเขาใจ2)ใชเหตผล3)ท�า
ตนเปนแบบอยาง 4) สรางบรรยากาศทด 5) พรอม
เปนทปรกษา6)ปฏสมพนธทด7)มการใชกฎระเบยบ
ชดเจนสอดคลองกบการศกษาของSearchInstitution
(1997,2006) ทพบวา มตทนทางสงคมภายนอกใน
การพฒนาเยาวชน ไดแก 1) ดานการสนบสนนของ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0116
ครอบครว ชวตในครอบครวควรมความรกและการ
สนบสนนในระดบสง2)ดานแบบอยางบทบาทผใหญ
คอพอแมผปกครองและผใหญคนอนๆมบทบาททาง
บวกและพฤตกรรมความรบผดชอบ3)ดานการสอสาร
ทางบวกของครอบครว คอ เยาวชนมการสอสารทาง
บวกกบพอแมและเขาหาพอแมเพอค�าแนะน�าและ
ปรกษา 4) ดานความเกยวของกบกจกรรมโรงเรยน
ของพอแม คอ พอแมกระตอรอรนทจะเขาชวยเหลอ
เยาวชนใหประสบความส�าเรจ5)ดานขอบเขตหรอกฎ
ในครอบครวคอครอบครวมกฎเกณฑและผลของการ
ละเมดกฎทชดเจนและก�ากบดแลวาลกจะไปไหนหรอ
อยทไหนและขอบเขตหรอกฎในโรงเรยนคอโรงเรยน
มการตงกฎระเบยบและผลของการละเมดกฎทชดเจน
นอกจากบานและโรงเรยนทมการตงกฎระเบยบและ
ผลของการละเมดกฎทชดเจน วดกตองมการวางกฎ
ระเบยบทชดเจนและบงคบใชอยางจรงจงในการ
ตกเตอน ปรบเปลยนพฤตกรรมทไมเหมาะสมของ
เยาวชนในทกดาน
2.การวจยครงนยงพบบทบาททเหมาะสมของ
สถาบนครอบครวสถาบนศาสนาและสถาบนการศกษา
มอกหลายดานทสถาบนดงกลาวตองปฏบตเพอใหเกด
การพฒนาเยาวชนสรางสรรคในทนขออภปรายบทบาท
ทโดดเดน คอ สงเสรมอยางฉบไว ซงเปนผลการวจย
จากการสมภาษณโดยผใหขอมลส�าคญไดใหขอเสนอวา
“ถาเหนลกมความสามารถหรอปรารถนาอยากเรยนร
สงดใดๆใหสนองตอบทนทอยารรอเชนสงเสรมการ
เรยนพเศษ สงเสรมการแขงขนทกษะความรตางๆ ฯ
อกทงยงสนบสนนอยางเตมทถาเหนเรองราวดๆ เชน
หนงสอดทเปนประโยชนตอลกใหรบซอไปใหอานพาไป
ท�ากจกรรมทชอบพาไปท�าบญทวดเปนตน”ทงนรวมถง
โรงเรยนและครกควรปฏบตเชนเดยวกน ซงสอดคลอง
กบหลกแสงเงนแสงทองแหงชวตทพระพทธเจาตรสไว
(พระธรรมปฎกประยตธ ปยตโต. 2532) เรองการ
มสตกระตอรอรนตนตวตลอดเวลา เพอใหเยาวชนได
มการตนตวตามและมงพฒนาตนเองในทศทางทด ถา
พอแมครอาจารยเฉอยชาจะสรางความเบอหนายและ
อาจสงผลใหเกดการเบยงเบนทางความคดและการม
ทศนคตทดตอการเรยนรสงทด อนจะสงผลใหเยาวชน
หนเหไปท�าในสงทไมเหมาะสม เพราะสงคมปจจบนม
สงยวยมากมายทกระตนใหเยาวชนหลงทางไดโดยงาย
ขอเสนอแนะ 1.ขอเสนอแนะจากผลการวจย
1.1 ควรตระหนกว าสถาบนครอบครว
สถาบนการศกษา และสถาบนศาสนาเปนสถาบนทาง
สงคมทมความส�าคญตอการพฒนาเยาวชนสรางสรรค
ใหเยาวชนไทยเปนผมความรดมความคดดมทศนคต
ดปฏบตดสรางสรรคเกงมงมนฯพรอมจะกาวเขาส
ประชาคมอาเซยนประชาคมโลกไดอยางมนใจ
1.2 ผลการวจยชใหเหนวา 14 บทบาท
ทเหมาะสมของสถาบนครอบครว สถาบนการศกษา
และสถาบนศาสนาเปนบทบาททพอแมผปกครองคร
อาจารยผน�าและผแทนทางศาสนาควรใชเปนแนวทาง
ในการเลยงดการสงสอนอบรมเยาวชนปลกฝงเยาวชน
ใหเตบโตเปนกลมคนทมคณสมบตสรางสรรคมความร
ความคดทศนคตและการปฏบตดสรางสรรคเกงมง
มนฯ ดวยการสรางความรสกอบอนทงทางกายและใจ
ไมรสกเหววามความมนใจในการด�าเนนชวตมนใจใน
การกาวเดนในสงคมโดยไมตองโหยหาความรกพงพา
วตถนยมอบายมขสงมอมเมาทงหลายอนจะสงผลให
เกดปญหาหลายประการทงตอตนเองครอบครวสงคม
และประเทศชาต
2.ขอเสนอแนะเชงพฒนาสงคม
2.1 การพฒนาเยาวชนสรางสรรคควรผาน
กระบวนการอยางมสวนรวมของทกฝาย อยางจรงจง
และมการบรณาการการท�างานรวมกนเพอใหเกด
ผลลพธอยางแทจรง
2.2 ควรให นโยบายด านเยาวชนเป น
นโยบายแหงชาต เพอใหมการสงเสรมการสรางสรรค
เยาวชนอยางตรงเปาหมายจรงจงตอเนองใหเยาวชน
ของประเทศมความแขงแกรงขนทงทางดานรางกาย
จตใจและสตปญญามคณลกษณะสรางสรรคเพอให
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0117
เยาวชนวนนทจะกลายเปนผใหญในวนหนา สามารถ
ชวยพฒนาประเทศชาตไดอยางเขมแขง เปนเสาหลก
ค�ายนประเทศไทยใหคงอยตลอดไป
3.ขอเสนอแนะส�าหรบการวจยตอไป
ควรมการศกษาวจยเกยวกบภาพอนาคต
ของทนมนษยระดบเดกและเยาวชนวาควรมรปแบบ
อยางไร รวมทงท�าการศกษาบทบาทของผทเกยวของ
กบการพฒนาเดกและเยาวชนอยางเจาะลก เพอให
ไดขอมลการพฒนาเดกและเยาวชนทสอดคลองกบ
การเปลยนแปลงในอนาคต และสามารถน�าไปใชเปน
แนวทางในการพฒนาทนมนษยระดบเดกและเยาวชน
ใหมคณสมบตอยางสรางสรรคเปนก�าลงส�าคญและเปน
เสาค�าจนประเทศชาตไดอยางแทจรง
เอกสารอางองไทยรฐ.(12ตลาคม2553).“แฉวยรนไทยตงทอง
อนดบ1เอเชย.“[ออนไลน].แหลงทมา:
www.thairath.co.th/content/edu/118304.
(28พฤศจกายน2553).
ฝนทพยโพธวรตนานนท(2550).การขดเกลา
จรยธรรมของเยาวชน:ศกษาเปรยบเทยบ
ผทเขารวมเรยนและไมเรยนโรงเรยน
พทธศาสนาวนอาทตยณวดมหาธาตยวราช
รงสฤษฏราชวรมหาวหารกรงเทพมหานคร.
วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต
สาขาพฒนามนษยและสงคม(สหสาขาวชา)
จฬาลงกรณมหาวทยาลย.
พระธรรมปฎก(ป.อ.ปยตโต).(2539).ศาสนาและ
เยาวชน.กรงเทพฯ:มลนธพทธธรรม.
สภาพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต.(2553).
บทความพเศษแผนฯ10มงสรางความ
สมดลและภมคมกนสสงคมทมความสขอยาง
ยงยน.[ออนไลน].แหลงทมา:http://www.ryt
9.com.(29กรกฎาคม2553).
Krejcie,RobertV.&DarylW.Morgan.(1970).
“Determiningsamplesizeforresearch
activities.”EducationalandPsychological
Measurement.30(3):607-610.
SearchInstitute.(1997,2006).40Developmental
assets.[online].Available:www.search-
institute.org.(2011July1).
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0118
นโยบายและวตถประสงค
วารสารราชพฤกษเปนวารสารระดบบณฑตศกษามหาวทยาลยราชภฏนครราชสมาซงเปนวารสารพมพเผยแพรผลงานทาง
วชาการสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ของคณาจารย นกศกษาระดบบณฑตศกษาทงในและนอกสถาบน และเปนแหลง
แลกเปลยนขาวสารขอมลประสบการณและผลงานของบคลากรในสถาบนการศกษาโดยก�าหนดเผยแพรปละ3ฉบบคอ
ฉบบท1เดอนมถนายน–กนยายน
(วนสดทายของการรบบทความวนท30มถนายนของทกป)
ฉบบท2เดอนตลาคม–มกราคม
(วนสดทายของการรบบทความวนท31ตลาคมของทกป)
ฉบบท3เดอนกมภาพนธ–พฤษภาคม
(วนสดทายของการรบบทความวนท28กมภาพนธของทกป)
บทความทสงมาเพอเผยแพร ตองเปนบทความใหม ทอยในสาขาวชา 3 สาขาวชา เทานน คอ สาขาวชาครศาสตร/ศกษา
ศาสตร/จตวทยาสาขาวชาสงคมวทยาและสาขาวชาวทยาศาสตรสขภาพโดยไมเคยพมพเผยแพรในวารสารรายงานหรอสงพมพ
อนใดมากอนและไมอยระหวางการพจารณาของวารสารอนทกบทความทไดรบการตพมพในวารสารนไดผานการตรวจสอบ
จากผทรงคณวฒในสาขาทเกยวของกบบทความทไดรบการตพมพผเขยนจะไดรบวารสารฯจ�านวน2ฉบบและในกรณทเปน
บทความของผทรงคณวฒทไดรบเชญจากกองบรรณาธการจะไดรบคาตอบแทนเรองละ1,000บาท
การเตรยมตนฉบบ
ผลงานวชาการทรบพจารณาตพมพตองพมพดวยกระดาษขนาดA4หนาเดยวเวนขอบซายและดานบน1.5นวเวน
ขอบขวาและดานลาง1นวอกษรCordiaNewหรอBrowalliaNewขนาด16pointความยาวประมาณ8-10หนา(กรณ
ทไมเปนไปตามทก�าหนดกองบรรณาธการจะไมรบพจารณา)โดยมสวนประกอบดงน
1. ใบสมครขอสงบทความลงตพมพจ�านวน1ชด
2. บทความทเปนบทความวจยตองมองคประกอบเรยงตามล�าดบดงน
2.1 บทคดยอ(Abstract)ทงภาษาไทยและภาษาองกฤษความยาวประมาณ200ค�าและใหจดโครงสรางบทความ
วจยดงนคอบทคดยอภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยในแตละตอนของบทคดยอทงภาษาไทยและภาษาองกฤษตองมค�า
ส�าคญ(Keyword)ไมเกน3ค�า
2.2สวนเนอหาประกอบดวยบทน�า(ครอบคลมความส�าคญและทมาของปญหาการวจย)วตถประสงคกรอบแนวคด
ในการวจย วธด�าเนนการวจย (ประชากรและกลมตวอยาง เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล วธด�าเนนการวจย/ทดลอง)
สรปผลการวจยอภปรายผลขอเสนอแนะในการน�างานวจยไปใชและเอกสารอางอง
2.3 กรณทมตารางหรอภาพประกอบตองแยกจากเนอเรองละรายการ รปถายอาจจะเปนภาพสหรอขาวด�ากได แต
ควรมความชดเจน สวนภาพวาดควรวาดดวยหมกอนเดยน หรอพมพจากเครองพมพเลเซอร โดยสงตนฉบบ 1 ชด พรอมแผน
บนทกขอมล(CD)
2.4การอางองแหลงทมาของขอมลในเนอเรองใหอางองในสวนเนอเรองแบบนาม-ป(author-datein-textcitation)
โดยระบชอผแตงและปทพมพไวขางหลงขอความทตองการอางองและอาจระบเลขหนาของเอกสารทอางดวยกได และใหมการ
อางองสวนทายเลม(Referencecitation)โดยรวบรวมรายการเอกสารทงหมดทผเขยนใชอางองทปรากฏเฉพาะในบทความเทานน
และจดเรยงรายการตามล�าดบอกษรชอผแตง
2.5 ระบต�าแหนง สถาบนการศกษา/หนวยงานสงกดของทปรกษาวทยานพนธหลกและรวมไวในตอนทายหนาแรก
ของบทความ
ค�าแนะน�าส�าหรบการสงบทความตพมพ
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0119
3.รปแบบการลงรายการอางอง
การเขยนบทความเพอลงในวารสารราชพฤกษใหใชรปแบบการอางองดงน
3.1 การอางองแทรกในเนอหาใชแบบนาม-บ(Author-Date)โดยมรปแบบดงนคอ
3.1.1 (ผแตง.//ปทพมพ)ส�าหรบงานวจย
3.1.2 (ผแตง.//ปทพมพ//เลขหนาทอางอง)ส�าหรบสงพมพ
3.1.3 (ผแตง.//ประเภทของสอ.//ปทเผยแพร)ส�าหรบสออเลกทรอนกส
3.2 การอางองในทายบทความซงเปนรายการของเอกสารอางองนนใหลงรายการอางองโดยใชรปแบบการอางอง
ดงน
3.2.1 การอางองจากหนงสอทมผแตงมรปแบบดงน
ผแตง.//(ปทพมพ).//ชอเรอง.//ครงทพมพ.(ถาม)//สถานทพมพ/:ส�านกพมพ.
3.2.2 การอางองจากวารสารใหใชรปแบบดงน
ผเขยนบทความ.//(วนเดอนป).//“ชอบทความ.”//ชอวารสาร.//ปท(ฉบบท)/:/เลขหนาท
อางองส�าหรบภาษาองกฤษใหเปน(ป,เดอนวน)
3.2.3 การอางองจากสอโสตทศนใหใชรปแบบเหมอนหนงสอแตเพมค�าทบอกประเภทของสอไวในวงเลบ
เหลยมตอทายรายการชอเรอง
3.2.4 การอางองจากระบบออนไลนใหใชรปแบบดงน
ภาษาไทย=ผแตง.//(ปทผลต).//ชอเรอง.//[ประเภทของสอ].//แหลงทมา/:/ชอแหลงขอมล/
[วนเดอนปเขาถงขอมล].
ภาษาองกฤษ=Author.//(year).//Title.//[Online].//Available/:/http//www./[Year/M/D].
3.2.5 การอางองจากวารสารอเลกทรอนกสใหใชรปแบบดงน
ผแตง.//(วนเดอนป).//“ชอบทความ.”//ชอวารสาร.//[ประเภทของสอ].//ปท(ฉบบท)/:/
เลขหนาหรอความยาวของเนอเรอง.//แหลงทมา/:/ชอแหลงขอมล/[วนเดอนปทเขาถงขอมล].
หมายเหต: นกศกษาทสงบทความวจยทเปนวทยานพนธตองมค�ารบรองจากประธานหรอกรรมการควบคมวทยานพนธหลก
ใหพจารณาการลงพมพเผยแพร
การตดตอในการจดสงบทความ
1.ทางไปรษณย:กองบรรณาธการวารสารราชพฤกษบณฑตวทยาลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา
อ�าเภอเมองนครราชสมาจงหวดนครราชสมา30000
2.ทางe-mail:[email protected]
3.ทางโทรศพท:ส�านกงานบณฑตวทยาลย0-4427-2827
4.ผสนใจสงบทความใหดาวนโหลดแบบฟอรมและใบสมครไดทhttp://www.nrru.ac.th/grad
“บทความและขอความทลงตพมพในวารสารเปนความคดเหนสวนตวของผเขยน กองบรรณาธการ
ไมจ�าเปนตองเหนดวยเสมอไปในกรณทมการลอกเลยนหรอแอบอางโดยปราศจากการอางองหรอท�าใหเขาใจ
ผดวาเปนผลงานของผเขยนกรณาแจงใหทางกองบรรณาธการทราบดวยจะเปนพระคณยง”
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0120
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556 Vol. 10 No.2 October 2012 - January 2013 Ratchaphruek Journal
0121
วารสาร...ราชพฤกษ ปท 10 ฉบบท 2 ตลาคม 2555 - มกราคม 2556
0122