© 2011 Towers Watson. All rights reserved.
Uitvoeringsaspecten van Pensioenakkoord
Willem Eikelboom
De 4e dinsdag in september 2011
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
2
Wel of geen Pensioenakkoord … invulling aanvullend pensioen vindt decentraal plaats tussen werkgevers en werknemers
Pensioenakkoord is een afspraak tussen werkgeversvertegenwoordigers, vakbonden en kabinet over: AOW
Uitgangspunten voor de inrichting van aanvullend pensioen
Feitelijke invulling van aanvullend pensioen op decentraal niveau Uitgangspunten Pensioenakkoord zijn richtinggevend… maar niet heilig
Randvoorwaarden:
— Fiscaal kader
— Financieel toetsingskader
Pensioen als onderdeel van totaal beloningspakket (relatie vitaliteitsregeling)
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
3
De drie smaken na het pensioenakkoord
Harde nominale pensioentoezegging (defined benefit) Onzekere premie Zekere nominale uitkering met onzekere indexatie FTK1
Zachte reële pensioentoezegging Vaste collectieve premie Onzekere uitkering FTK2
Beschikbare premieregeling Zekere individuele premie (Onzekere) uitkering Zorgplicht
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
4
Harde pensioentoezeggingWerkgevers: Zorg dat je ‘in control’ bent!
Harde toezegging wordt duurder Verzwaring solvabiliteitsbuffer met ~5% (ivm 97,5% zekerheidseis)
Premie ten minste gelijk aan zuivere kostendekkende premie (op marktrente)
Werkgever draagt groot deel risico werkgever: “wees in control” Betere monitoring door onderneming van pensioenrisico’s
Actieve betrokkenheid in pensioenfondsbestuur (HR + finance) en beleggingscommissie
Incorporeer financieel ondernemingsbeleid in pensioenfonds
— Ondernemingsdoelstellingen (IAS) meenemen in ALM-studies
— Multinational pooling + captives
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
Regelgeving voor pensioenbestuur is doorgeschoten
De regels voor pension fund governance trekken pensioenfondsbesturing te veel weg van de onderneming
Constatering Pensioenakkoord: De pensioenlasten in het huidig pensioensysteem liggen onevenredig veel bij de onderneming
Pension fund governance beperkt juist de inzet van de onderneming Oproep tot meer inzet van externe professionals Werkgeversrol beperkt (max 50% in bestuur, slechts 1/3 in RvT, niet in
deelnemersraad)
Paritair bestuursmodel past het best bij harde pensioentoezegging
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
6
Beschikbare premie…… dat kan veel mooier
Huidige beschikbare premieregelingen: Vaak nog (te) duur
Weinig afgestemd op individuele pensioenambitie
Verbeteringsmogelijkheden Derde generatie DC
— Neem individuele pensioenambitie als uitgangspunt
PPI
— Unbundled inkoop van beste dienstverleners
— Schaalvoordelen door internationale samenwerking
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
7
Een zacht reëel pensioenWat is dat ook alweer?
Ambitie: geïndexeerde middelloonregeling
Vaste premie
Vaste rekenrente = verwacht rendement minus indexatieambitie
Bijsturen pensioenen afhankelijk van niveau verwachtingsgraad
In te vullen parameters: Keuze nominaal of reëel Indexatieambitie Risicotolerantie Beleggingsmix en verwacht rendement Niveaus voor bijsturing (en omvang egalisatiereserve) Hersteltermijn
enrplichtingpensioenve gswaardeverwachtin
nbelegginge gsgraadVerwachtin
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
8
Een zacht reëel pensioen……dat vraagt nogal wat van bestuurders en deelnemers
Een zachte reële ambitie is complex door Spanning tussen enerzijds een pensioenambitie op lange termijn en
anderzijds vaste premie op korte termijn
— Hoe realistisch zijn de veronderstellingen?
Waardering middels vaste discontovoet
— Hoe gezond is de ‘echte’ financiële positie?
Geleidelijke bijsturing bij tekort/overschot
— Wie financiert de tekorten?
Hierdoor weinig inzicht in de ‘echte’ financiële risico’s van pensioentrekkers, werknemers en toekomstige werknemers
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
Een zacht reëel pensioencontract werkt alleen …… bij perfecte communicatie
Zacht pensioen is een onzeker pensioen
Deelnemers hebben geen invloed op uitkomsten
Stelsel is gebaseerd op solidariteit
Daarom slechts houdbaar als perfecte communicatie over Verwacht pensioenniveau
Pensioenrisico’s
Solidariteitsstromen
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
Een zacht reëel pensioencontract werkt alleen …… bij maximale deskundigheid
Deelnemers en gepensioneerden zijn overgeleverd aan het pensioenfondsbestuur Verplichte deelname van deelnemers in onzeker pensioen
Deelnemers en gepensioneerden hebben geen invloed op uitkomsten
Gevolg: pensioenbetrokkenheid is laag
Daarom slechts houdbaar bij deskundig bestuur met veel zeggenschap Paritair bestuursmodel met deelnemersraad en RvT
of externe professionele bestuurders met RvT
of gemengd bestuursmodel (one-tier board)
Met goed risicomanagement
En minimum toezichtregels (FTK)
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
Samenvattend: Ondernemingen zijn aan zet voor decentrale invulling van het pensioenakkoord
Een harde pensioentoezegging blijft mogelijk Maar is duur
Sturing vanuit onderneming is gewenst
Een zachte pensioentoezegging klinkt aantrekkelijk Maar is complex
Vraagt maximale deskundigheid en communicatie
Een beschikbare premieregeling kan ook Maar dat kan mooier
© 2011 Towers Watson. All rights reserved. Proprietary and Confidential. For Towers Watson and Towers Watson client use only.towerswatson.comPresentation3
Contactdetails
Willem Eikelboom
Towers Watson
Schumanpark 9E
7336 AM Apeldoorn
Phone: +31 (0)88 543 3527
www.towerswatson.nl
12
Disclaimer:This presentation is provided solely for the TW 4e dinsdag september 2011 seminar. It may not be suitable for use in any other context or for any other purpose without prior written consent of Towers Watson.