32
W tym numerze m.in.: Rozmowa z Anną Markiewicz Pielęgnacja stomii w pytaniach i odpowiedziach (cz. VIII) Smaczne i zdrowe potrawy świąteczne Razem w zdrowiu i w chorobie Najczęstsze choroby oczu (cz. II) Nowa poradnia stomijna w Warszawie ABC sprzętu stomijnego Listy od Czytelników Życzymy Wesołych Świąt! nr 1, styczeń 2011 (32) lek. med. Przemysław Styczeń Dział Pomocy ConvaTec Z serdecznymi pozdrowieniami, FOT. SHUTTERSTOCK ISSN 1642-2457 kwartalnik Święta Bożego Narodzenia bardzo często wywołują coś, co nazywamy przedświą- teczną gorączką. Jej objawy pojawiają się dosyć wcześnie. Już w listopadzie zaczynamy z pewnym niepokojem myśleć o wigilijnym stole. Zanim bowiem przy nim zasiądziemy, by podzielić się z bliskimi opłatkiem i popatrzeć na migoczące światełkami drzewko, czeka nas prawdziwa batalia, ocierająca się chwilami o szaleństwo. Gonitwa po sklepach, kolejki, tłok, szukanie prezentów dla najbliższych. Następnie – znoszenie zakupów do domu, planowanie jadłospisu, przygotowania, gotowanie, pieczenie, sprzątanie, kupno i ubieranie choinki... W efekcie do wigilijnej wieczerzy siadamy tak bardzo zmęczeni, że na nic nie mamy już siły, a uśmiech dla najbliższych bywa czasami wręcz wymuszony. Największym marzeniem jest zjeść, położyć się, odpocząć, choćby trochę wyciszyć. A może, nauczeni już doświadczeniem, powinniśmy coś zmienić? O zaku- pach i drobnych prezentach można przecież pomyśleć znacznie wcześniej, unikając tym samym i tłumów w sklepach, i wyśrubowanych cen. Prace domowe warto odpowiednio zaplanować i rozdzielić pomiędzy domowników. Przygotowanie potraw świątecznych może tak- że da się choć trochę ograniczyć, zważywszy na ilość jedzenia, które po świętach ląduje w koszu. Korzyści będą oczywiste – oszczędności finansowe, mniejsze zmęczenie i mniej niepotrzebnych negatywnych emocji. A przede wszystkim – uśmiech przy stole i radość, będąca prze- cież podstawą tych świąt. Tego właśnie, w imieniu własnym oraz firmy ConvaTec, chciałbym Państwu życzyć. Spo- koju, wyciszenia, chwili zadumy i refleksji przy jednoczesnym czerpaniu radości z obecności naszych najbliższych. A na nowy rok? Zdrowia, zdrowia i jeszcze raz zdrowia!

Życzymy Wesołych Świąt! W tym numerze m.in. · Także w Łodzi rozpoczął działalność nowy sklep medyczny ze sprzętem dla osób ze stomią. Podajemy jego adres: ... Serwis

  • Upload
    buicong

  • View
    217

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

W tym numerze m.in.:

Rozmowaz Anną Markiewicz

Pielęgnacja stomii w pytaniach

i odpowiedziach (cz. VIII)

Smaczne i zdrowe potrawy świąteczne

Razem w zdrowiu i w chorobie

Najczęstsze choroby oczu (cz. II)

Nowa poradnia stomijna w Warszawie

ABC sprzętu stomijnego

Listy od Czytelników

Życzymy Wesołych Świąt!

nr 1, styczeń 2011 (32)

lek. med. Przemysław StyczeńDział Pomocy ConvaTec

Z serdecznymi pozdrowieniami,

FOT.

SHU

TTER

STO

CKISSN 1642-2457kwartalnik

Święta Bożego Narodzenia bardzo często wywołują coś, co nazywamy przedświą-teczną gorączką. Jej objawy pojawiają się dosyć wcześnie. Już w listopadzie zaczynamy z pewnym niepokojem myśleć o wigilijnym stole. Zanim bowiem przy nim zasiądziemy, by podzielić się z bliskimi opłatkiem i popatrzeć na migoczące światełkami drzewko, czeka nas prawdziwa batalia, ocierająca się chwilami o szaleństwo.

Gonitwa po sklepach, kolejki, tłok, szukanie prezentów dla najbliższych. Następnie – znoszenie zakupów do domu, planowanie jadłospisu, przygotowania, gotowanie, pieczenie, sprzątanie, kupno i ubieranie choinki... W efekcie do wigilijnej wieczerzy siadamy tak bardzo zmęczeni, że na nic nie mamy już siły, a uśmiech dla najbliższych bywa czasami wręcz wymuszony. Największym marzeniem jest zjeść, położyć się, odpocząć, choćby trochę wyciszyć.

A może, nauczeni już doświadczeniem, powinniśmy coś zmienić? O zaku-pach i drobnych prezentach można przecież pomyśleć znacznie wcześniej, unikając tym samym i tłumów w sklepach, i wyśrubowanych cen. Prace

domowe warto odpowiednio zaplanować i rozdzielić pomiędzy domowników. Przygotowanie potraw świątecznych może tak-

że da się choć trochę ograniczyć, zważywszy na ilość jedzenia, które po świętach ląduje w koszu.

Korzyści będą oczywiste – oszczędności finansowe, mniejsze zmęczenie i mniej niepotrzebnych

negatywnych emocji. A przede wszystkim – uśmiech przy stole i radość, będąca prze-cież podstawą tych świąt.

Tego właśnie, w imieniu własnym oraz firmy ConvaTec, chciałbym Państwu życzyć. Spo-

koju, wyciszenia, chwili zadumy i refleksji przy jednoczesnym czerpaniu radości z obecności naszych najbliższych.

A na nowy rok? Zdrowia, zdrowia i jeszcze raz zdrowia!

++Okladka_zima NEW - Mal,I2_KOR.indd 1 2010-12-06 13:58:41

Doniesienia

Kwartalnik „Na sza Tro ska”Bez płat ny ma ga zyn dla osób ze sto mią.

Ukazuje się od kwietnia 2001 r. Wy daw ca

ConvaTec Polska Sp. z o.o. al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza watel. (22) 579 66 50, faks (22) 579 66 44

e-mail: [email protected]łatna infolinia: 800 120 093

www.convatec.plRe daktor naczelny

lek. med. Prze my sław Sty czeńRe daktor prowadzący

Inga KazanaSekretarz redakcjiJustyna Chróścicka

Re dak cjaPiotr Kozub, Marta Lenkiewicz, Anna Jakubczak

KorektaMałgorzata Żebrowska-Piotrak

Adres redakcjiConvaTec Polska Sp. z o.o.

al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa Prenumerata

Bezpłatną pre nu me ra tę można za ma wiać,przesyłając na adres redakcji wypełniony kupon

znajdujący się wewnątrz numeru.Opra co wa nie graficzne

Beata PrzybyszOpra co wa nie redakcyjne

Medi Press Sp. z o.o.ul. Wiertnicza 45a, 02-952 Warszawa

Spis treści

Doniesienia ................................................. 2

Zwyczajna stomia, ale życie zupełnie niezwykłe– rozmowa z Anną Markiewicz z Warszawy ..6

Pielęgnacja stomii w pytaniach i odpowiedziach (część VIII) .......................8

Dietetyk radzi – Smaczne i zdrowe potrawy świąteczne ..................................10

Psycholog radzi – Razem w zdrowiu i w chorobie .............................................. 12

Produkty ConvaTec – Materiał Stomahesive ..14

Kącik medyczny – Najczęstsze choroby oczu (część II) ...........................................16

Tam byliśmy – Nowa poradnia stomijna w Warszawie ............................................. 20

ABC sprzętu stomijnego – Sprzęt synergiczny (część I) ................... 22

Listy od Czytelników ................................ 26

Informacje ................................................ 28

Wkrótce nowa poradnia stomijna w WarszawieW marcu 2011 r. rozpocznie działalność nowa poradnia stomijna w Warszawie.

Zlokalizowana będzie w centrum miasta, vis-a-vis sklepu medycznego „Medica Humana” przy ul. Krochmalnej 32a. Osoby ze stomią będą mogły uzyskać tam specjalistyczną pomoc medyczną. W poradni stomijnej zatrudnieni będą lekarze chirurdzy, pielęgniarki, dietetyk, psycholog oraz seksuolog.

Więcej na temat nowej poradni stomijnej piszemy na stronach 20–21 bieżącego wydania „Naszej Troski”. Podajemy adres poradni:Poradnia stomijna „KROCHMALNA 32”, ul. Krochmalna 32a, 00-864 Warszawa, tel. (22) 890 03 00, faks: (22) 890 02 99.

Wyższa stawka VAT na sprzęt stomijny!Od 1 stycznia 2011 r. planowana jest podwyżka stawki podatku VAT na sprzęt stomijny

z 7 na 8%. Spowoduje to kolejne uszczuplenie – i tak już niewielkiej – liczby worków stomijnych, które są dostępne dla osób ze stomią w ramach miesięcznych limitów.

Nie wiadomo na razie, czy ta niekorzystna zmiana zostanie zrekompensowana poprzez zwiększenie limitów.

Jak pamiętamy, ostatnia zmiana podatku VAT miała miejsce 1 maja 2004 r., kiedy wprowadzono 7% podatek (wcześniej stawka podatku VAT wynosiła 0%). Miesięczne limity na sprzęt stomijny pozostały jednak takie same, a wzrost cen brutto wywołany podatkiem spowodował zmniejszenie liczby worków dla osób ze stomią.

Niestety, zwiększenie stawki podatku VAT bez zmian limitów odbije się znowu niekorzystnie na wszystkich użytkownikach sprzętu stomijnego.

FOT.

ARCH

IWU

M C

ON

VATE

C

Copyrights © Copyright by ConvaTec Polska Sp. z o.o. Wszystkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej pub-likacji nie może być reprodukowana ani przedrukowywana

bez pisemnej zgody ConvaTec Polska Sp. z o.o.

Nowy sklep stomijny w Gorzowie WielkopolskimInformujemy, że w Gorzowie Wielkopolskim został otwarty nowy sklep medyczny

ze sprzętem stomijnym. Oto jego adres: LIFE ESKULAP, ul. Dekerta 1 (obok szpitala), 66-400 Gorzów Wlkp., tel. (95) 733 16 38. Sklep czynny jest od poniedziałku do piątku w godzinach 8.00–16.00.

Nowy sklep stomijny w ŁodziTakże w Łodzi rozpoczął działalność nowy sklep medyczny ze sprzętem dla osób

ze stomią. Podajemy jego adres: NZOZ Centrum Medyczne, 90-427 Łódź, al. Kościuszki 48, tel. (42) 636 98 11, (42) 636 98 12, www.cm-zoz.pl; e-mail: [email protected] czynny jest od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00–20.00.

++02-05_doniesienia - P,I, I2, Mal,I3_KOR_popr. P.indd 2 2010-12-07 09:44:21

3

Szkolenie koordynatorów wolontariatu POL-ILKO w Mikorzynie

W dniach 5–7 października 2010 r. Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO zorganizowało szkolenie przeznaczone dla koordynatorów wolontariatu. W trzydniowym szkoleniu uczestniczyło 21 osób z całego kraju.

Zadaniem koordynatorów jest tworzenie i nadzór nad działaniem wolontariatu na podległym im terenie. Do ich zadań należy także dbanie o zwiększenie liczby wolontariuszy i przygotowanie ich, wspólnie z lekarzami i pielęgniarkami, do pracy z nowo operowanymi stomikami. Niezwykle ważnym zadaniem koordynatorów jest również troska o jak najlepsze kontakty z przedstawicielami służby zdrowia (lekarzami i pielęgniarkami).

Wykładowcami na szkoleniu koordynatorów w Mikorzynie były osoby niezwykle zasłużone dla POL-ILKO i od wielu lat współpracujące z Towarzystwem – dr n. med. Andrzej Andrzejewski (Członek Komisji Naukowo-Doradczej POL-ILKO oraz Honorowy Członek POL-ILKO), mgr psych. Jolanta Fryc-Martyńska (również Członek Komisji Naukowo--Doradczej POL-ILKO oraz Honorowy Członek POL-ILKO), mgr piel. Małgorzata Bilińska, pielęgniarka stomijna (była wiceprezes Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Stomijnych) oraz Andrzej Piwowarski (prezes Zarządu Głównego POL-ILKO).

Stowarzyszenie POL-ILKO zamierza cyklicznie organizować spotkania i szkolenia zarówno dla wolontariuszy, jak i dla koordynatorów wolontariatu.

Szkolenie koordynatorów w Mikorzynie sponsorowane było przez firmę ConvaTec oraz Roche.

Program „Wielkie Powroty”

Od października 2010 r. trwa w Polsce program „Wielkie Powroty”. Jego celem jest znalezienie osób ze stomią, które po operacji wyłonienia przetoki nie poddały się i – przełamując bariery natury psychicz-nej oraz fizycznej – wróciły do aktywnego życia. Ich historie mogą być doskonałym przykładem dla innych stomików i najlep-szym świadectwem tego, że posiadanie przetoki nie musi być powodem do wyco-fania się z życia.

Osoby ze stomią, które chcą podzielić się swoją historią, wiedzą i doświadcze-niem, mogą wyciągnąć pomocną dłoń do tych, którzy bardzo tego potrzebują. Program „Wielkie Powroty” ma zachęcać i inspirować, pomagać stomikom w prze-zwyciężaniu bólu, frustracji i strachu. Ma pokazać, że z wyłonioną stomią można żyć pełnią życia.

Program „Wielkie Powroty” jest pro-wadzony przez firmę ConvaTec we współpracy z Polskim Towarzystwem Stomijnym POL-ILKO, Polskim Towarzy-stwem Pielęgniarek Stomijnych oraz Pol-skim Klubem Koloproktologii.

Przypominamy, że na Państwa zgło-szenia do pierwszej edycji programu cze-kamy do końca grudnia 2010 r.!

Aby wziąć udział w programie, należy wypełnić czytelnie specjalną kartę zgło-szeniową, podpisać ją i odesłać do Działu Pomocy ConvaTec na adres: ConvaTec Polska Sp. z o.o., al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa, z dopiskiem: „Wielkie Powroty”.

Kartę zgłoszeniową można otrzy-mać, dzwoniąc pod bezpłatny numer linii informacyjnej dla osób ze stomią: 800 120 093. Karty są również dostępne w oddziałach regionalnych POL-ILKO i w sklepach medycznych. Można je tak-że wydrukować ze strony internetowej www.wielkiepowroty.pl.

Czekamy na Państwa zgłoszenia!

Wolontariat stomijnyWolontariat stomijny jest jednym z podstawowych celów, jakie stawia sobie POL-ILKO.

Polega on na wykorzystaniu niezwykłego potencjału osób ze stomią, ich osobistej wiedzy oraz doświadczenia w pielęgnowaniu stomii po to, by nieść pomoc innym stomikom.

Ideą wolontariatu jest bowiem dzielenie się własnym doświadczeniem i udzielanie innym wsparcia psychicznego. Wolontariusz może pomóc innej osobie ze stomią w emocjonalnej adaptacji do stomii i w odbudowaniu zaufania do siebie samego. Jest uosobieniem nadziei – jest człowiekiem szczęśliwie żyjącym ze stomią.

Wolontariuszami POL-ILKO mogą być wyłącznie osoby ze stomią. Przed rozpoczęciem swojej służby odbywają oni specjalne przygotowanie, a następnie uczestniczą w zajęciach pomagających rozwiązywać problemy, jakie mogą pojawić się w czasie ich pracy.

POL-ILKO rozpoczęło tworzenie wolontariatu w 1997 r. Wszystkie osoby zainteresowane podjęciem pracy w charakterze wolontariuszy proszone są o kontakt z przewodniczącymi oddziałów regionalnych POL-ILKO – ich nazwiska publikujemy na stronie 31 „Naszej Troski”.

FOT.

PRZE

MYS

ŁAW

STY

CZEŃ

++02-05_doniesienia - P,I, I2, Mal,I3 (brak zdj, podpis.)_KOR.indd 3 2010-12-06 13:48:21

Serwis internetowy ConvaTec Serdecznie zapraszamy Państwa do odwiedzania nowego serwisu internetowego

ConvaTec, który jest już dostępny pod adresem www.convatec.pl.Znaleźć tam można wiele ciekawych informacji na temat pielęgnacji stomii, sprzętu

stomijnego, leczenia przewlekłych ran oraz programów edukacyjnych firmy ConvaTec. Z serwisu można również pobrać archiwalne wydania magazynu „Nasza Troska”.

Wszystkie dotychczasowe informacje, które były Państwu prezentowane na stronach www.convatec.pl, zostały przeniesione pod nowy adres www.stomia.pl. Serdecznie zapraszamy Państwa do odwiedzenia naszych obydwu serwisów!

Doniesienia

4

Program „Złota Karta ConvaTec”

„Złota Karta ConvaTec” to program opieki nad osobami z wyłonioną stomią skierowany do wszystkich osób, które używają sprzętu firmy ConvaTec. Jego celem jest pomoc osobom ze stomią w odnalezieniu się w nowej – często bardzo trudnej – sytuacji po operacji wyłonienia stomii.

Program „Złota Karta ConvaTec” oferuje swoim uczestnikom wiele korzyści, które pomagają w codziennym życiu ze stomią. Jedną z nich jest możliwość korzystania ze specjalnej, bezpłatnej telefonicznej linii informacyjnej, przy której dyżurują nasi specjaliści – psycholog, seksuolog oraz lekarz chirurg. Dyżury specjalistów odbywają się według następującego grafiku:

psycholog (mgr psych. Maria Malmurowicz) – dyżur w każdy wtorek w godz. 17.00–21.00;

seksuolog (mgr psych. Bianca Beata Kotoro) – dyżur w każdą środę w godz. 17.00–21.00;

lekarz chirurg (dr n. med. Lech Malmurowicz) – dyżur w każdy czwartek w godz. 17.00–21.00.

Aby zdobyć numer telefonicznej linii informacyjnej, należy najpierw skontaktować się z pracownikiem Działu Pomocy ConvaTec. Numer telefonu zaufania udostępniany jest wyłącznie osobom, które zgłosiły się do programu i posiadają aktywną kartę uczestnika programu.

Wszystkie osoby, które chciałyby przystąpić do programu „Złota Karta ConvaTec”, są proszone o skontaktowanie się z pracownikami Działu Pomocy ConvaTec pod bezpłatnym numerem telefonu 800 120 093. Serdecznie zapraszamy!

Spotkanie Łódzkiego Stowarzyszenia Stomijnego w ogrodzie botanicznym

25 maja 2010 r. Łódzkie Stowarzyszenie Stomijne wraz z firmą ConvaTec zorganizowało dla swoich członków spotkanie w ogrodzie botanicznym. Helena Pawlak, prezes Stowarzyszenia, tak relacjonuje przebieg tego spotkania: „Pogoda dopisała, nie było ciepło, ale też nie padało. Po wędrówce alejkami ogrodu z przewodnikiem, trochę zmęczeni i zziębnięci, zostaliśmy poczęstowani przez naszego sponsora smacznym żurkiem z kiełbaską. Przedstawiciel firmy ConvaTec, p. Mariusz Osóbka, zaprezentował nam nowości dotyczące sprzętu stomijnego i środków do pielęgnacji stomii. Najbardziej jednak ucieszyła wszystkich informacja o tym, iż wraca magazyn »Nasza Troska«, za co bardzo dziękujemy. Wdzięczni jesteśmy firmie ConvaTec za spotkanie, za zestaw ulotek, broszur informacyjnych i piękne firmowe kubki. Mamy nadzieję na dalszą miłą współpracę i serdecznie dziękujemy”.

www.convatec.pl www.stomia.pl

FOT.

HELE

NA

PAW

LAK

++02-05_doniesienia - P,I, I2, Mal,I3 (brak zdj, podpis.)_KOR.indd 4 2010-12-06 13:48:34

Serwis internetowy ConvaTec Serdecznie zapraszamy Państwa do odwiedzania nowego serwisu internetowego

ConvaTec, który jest już dostępny pod adresem www.convatec.pl.Znaleźć tam można wiele ciekawych informacji na temat pielęgnacji stomii, sprzętu

stomijnego, leczenia przewlekłych ran oraz programów edukacyjnych firmy ConvaTec. Z serwisu można również pobrać archiwalne wydania magazynu „Nasza Troska”.

Wszystkie dotychczasowe informacje, które były Państwu prezentowane na stronach www.convatec.pl, zostały przeniesione pod nowy adres www.stomia.pl. Serdecznie zapraszamy Państwa do odwiedzenia naszych obydwu serwisów!

Doniesienia

4

Program „Złota Karta ConvaTec”

„Złota Karta ConvaTec” to program opieki nad osobami z wyłonioną stomią skierowany do wszystkich osób, które używają sprzętu firmy ConvaTec. Jego celem jest pomoc osobom ze stomią w odnalezieniu się w nowej – często bardzo trudnej – sytuacji po operacji wyłonienia stomii.

Program „Złota Karta ConvaTec” oferuje swoim uczestnikom wiele korzyści, które pomagają w codziennym życiu ze stomią. Jedną z nich jest możliwość korzystania ze specjalnej, bezpłatnej telefonicznej linii informacyjnej, przy której dyżurują nasi specjaliści – psycholog, seksuolog oraz lekarz chirurg. Dyżury specjalistów odbywają się według następującego grafiku:

psycholog (mgr psych. Maria Malmurowicz) – dyżur w każdy wtorek w godz. 17.00–21.00;

seksuolog (mgr psych. Bianca Beata Kotoro) – dyżur w każdą środę w godz. 17.00–21.00;

lekarz chirurg (dr n. med. Lech Malmurowicz) – dyżur w każdy czwartek w godz. 17.00–21.00.

Aby zdobyć numer telefonicznej linii informacyjnej, należy najpierw skontaktować się z pracownikiem Działu Pomocy ConvaTec. Numer telefonu zaufania udostępniany jest wyłącznie osobom, które zgłosiły się do programu i posiadają aktywną kartę uczestnika programu.

Wszystkie osoby, które chciałyby przystąpić do programu „Złota Karta ConvaTec”, są proszone o skontaktowanie się z pracownikami Działu Pomocy ConvaTec pod bezpłatnym numerem telefonu 800 120 093. Serdecznie zapraszamy!

Spotkanie Łódzkiego Stowarzyszenia Stomijnego w ogrodzie botanicznym

25 maja 2010 r. Łódzkie Stowarzyszenie Stomijne wraz z firmą ConvaTec zorganizowało dla swoich członków spotkanie w ogrodzie botanicznym. Helena Pawlak, prezes Stowarzyszenia, tak relacjonuje przebieg tego spotkania: „Pogoda dopisała, nie było ciepło, ale też nie padało. Po wędrówce alejkami ogrodu z przewodnikiem, trochę zmęczeni i zziębnięci, zostaliśmy poczęstowani przez naszego sponsora smacznym żurkiem z kiełbaską. Przedstawiciel firmy ConvaTec, p. Mariusz Osóbka, zaprezentował nam nowości dotyczące sprzętu stomijnego i środków do pielęgnacji stomii. Najbardziej jednak ucieszyła wszystkich informacja o tym, iż wraca magazyn »Nasza Troska«, za co bardzo dziękujemy. Wdzięczni jesteśmy firmie ConvaTec za spotkanie, za zestaw ulotek, broszur informacyjnych i piękne firmowe kubki. Mamy nadzieję na dalszą miłą współpracę i serdecznie dziękujemy”.

www.convatec.pl www.stomia.pl

FOT.

HELE

NA

PAW

LAK

++02-05_doniesienia - P,I, I2, Mal,I3 (brak zdj, podpis.)_KOR.indd 4 2010-12-06 13:48:34

5

Tych z Państwa, któ rzy nie są jeszcze naszymi prenumeratorami, a chcie li by systematycznie otrzy my wać ko lej ne nu me ry „Na szej Tro ski”,pro si my o czy tel ne wypełnienie zamieszczonego poniżej ku po nu i ode sła nie go na ad res:

ConvaTec Pol ska Sp. z o.o., al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza waTym z Państwa, któ rzy już wcześniej odesłali do nas wypełniony kupon prenumeraty „Naszej Troski” i re gu lar nie otrzy mywali kwar tal nik pocztą do domu, ży czy my miłej lek tu ry i pro si my o nie prze syłanie ko lej nych ku po nów.

Imię: Nazwisko:

Ulica:

Kod pocztowy: Miejscowość:

Data:

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych przez firmę ConvaTec Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, al. Armii Ludowej 26, w celach badania poziomu satysfakcji, wysyłania do mnie korespondencji (zawierającej m.in. materiały edukacyjne, zaproszenia na spotkania, informacje na temat nowych produktów, informacje na temat refundacji oraz ankiety), przesyłania informacji handlowych na adres mojej poczty elektronicznej, kontaktów telefonicznych, a także dla potrzeb wewnętrznych analiz statystycznych firmy. Jestem świadomy/a dobrowolności podania danych osobowych, a także przysługującego mi prawa dostępu do nich oraz ich poprawiania.

Nr domu: Nr lokalu:

TAK, PROSZĘ O BEZPŁATNE PRZESYŁANIE MI KOLEJNYCH EGZEMPLARZY MAGAZYNU

Telefon z numerem kierunkowym: Czytelny podpis:

Jeżeli chce Pan/Pani systematycznie otrzymywać bezpłatne egzemplarze magazynu „Nasza Troska”, uprzejmie prosimy o czytelne wypełnienie kuponu drukowanymi literami oraz odesłanie go na adres: ConvaTec Polska Sp. z o.o., al. Armii Ludowej 26, 00-609 War sza wa.

Nr 1, 2011 (32)

Nowy katalog produktów stomijnych ConvaTecOd stycznia 2011 r. w sklepach medycznych będzie dostępny nowy katalog produktów stomijnych ConvaTec. W katalogu tym znajdą się zdjęcia oraz szczegółowe opisy wszystkich produktów dostępnych w naszej ofercie. Zainteresowane osoby zapraszamy do zapoznania się z zaprezentowanymi tam informacjami.

Jesienne szkolenia dla pielęgniarek stomijnych w Marózku

Polskie Towarzystwo Pielęgniarek Stomijnych zorganizowało w październiku 2010 r. dwa szkolenia dla pielęgniarek z całego kraju. Odbyły się one w Marózku k. Olsztynka (województwo warmińsko-mazurskie).

Temat obu szkoleń brzmiał: „Standard opieki wobec pacjenta z wyłonioną stomią we wczesnym okresie pooperacyjnym. Funkcja terapeutyczno-opiekuńcza pielęgniarki”.

Szkolenia miały charakter kursów dokształcających połączonych z warsztatami. Uczestniczyło w nich łącznie około 100 pielęgniarek. Szkolenia zostały zorganizowane we współpracy z firmą InPlus, a ich sponsorem była firma ConvaTec. Relacja znajduje się na stronie internetowej www.ptps.pl.

FOT.

TERE

SA S

ZTYL

ER

++02-05_doniesienia - P,I, I2, Mal,I3 (brak zdj, podpis.)_KOR.indd 5 2010-12-06 13:48:49

6

Rozmowa z...Rozmawiała: Sylwia Skorstad

Sylwia Skorstad: Zadawała sobie Pani kiedyś pytanie: „Czemu to właśnie mnie spotkała choroba nowotworowa, dlaczego ja musiałam przejść operację zakończoną wyłonieniem stomii”?Anna Markiewicz: Oczywiście! Nie tylko się zastanawiałam, ja nawet znalazłam odpowiedź! Do czasu choroby starałam się dbać o wszyst-kich dookoła, o sobie myśląc na samym końcu. Kiedy jadłam, to zawsze w biegu. Przegryzałam szybko kanapkę, siedząc na brzegu krzesła, bo już mi się gdzieś spieszyło. Nie miałam czasu na wizyty lekarskie, badania.

Teraz wiem, że to nie brak czasu był proble-mem, tylko moje podejście do samej siebie. Od czasu diagnozy chodzę regularnie na badania. Celebruję posiłki, wierzę, że jedzenie powinno sprawiać przyjemność, szczególnie jeśli mamy okazję spotkać się przy stole z innymi.

S.S.: Kiedy zorientowała się Pani, że ma problem ze zdrowiem?A.M.: W 2008 roku. Zawsze miałam problemy z układem pokarmowym, często – mimo stoso-wania różnych ziołowych środków przeczysz-czających – cierpiałam na zaparcia. Nabawiłam się hemoroidów. Stosowałam maści i czopki do-stępne bez recepty, które na jakiś czas poma-gały. Potem zaczęły się krwawienia z odbytu, początkowo niewielkie, potem coraz silniejsze. Myślałam, że to „tylko” hemoroidy, jednak czas pokazał, jak bardzo się myliłam.

Ciągle się wstydziłam pójść do lekarza, ba – w tamtym czasie nawet nie wiedziałam, że istnieje ktoś taki jak proktolog. FO

T. M

ON

IKA

MAR

KIEW

ICZ

Pięćdziesięciosześcioletnia Anna Markiewicz z Warszawy, umawiając się na wywiad, zastanawiała się, czy jej historia będzie interesująca dla czytelników „Naszej Troski”. Poza niezwykłą wręcz skromnością, w jej naturze spontaniczny optymizm przeplata się ze zdrowym rozsądkiem. „Nie tylko himalaiści mają stomię” – mówi w końcu i zaczyna opowiadać o sobie.

Zwyczajna stomia, ale życie zupełnie niezwykłe

...Anną Markiewicz, pełną optymizmu stomiczką, wielbicielką nordic walking i gry w scrabble

++06-07_wywiad - I,P,I2_KOR.indd 6 2010-12-06 13:50:08

6

Rozmowa z...Rozmawiała: Sylwia Skorstad

Sylwia Skorstad: Zadawała sobie Pani kiedyś pytanie: „Czemu to właśnie mnie spotkała choroba nowotworowa, dlaczego ja musiałam przejść operację zakończoną wyłonieniem stomii”?Anna Markiewicz: Oczywiście! Nie tylko się zastanawiałam, ja nawet znalazłam odpowiedź! Do czasu choroby starałam się dbać o wszyst-kich dookoła, o sobie myśląc na samym końcu. Kiedy jadłam, to zawsze w biegu. Przegryzałam szybko kanapkę, siedząc na brzegu krzesła, bo już mi się gdzieś spieszyło. Nie miałam czasu na wizyty lekarskie, badania.

Teraz wiem, że to nie brak czasu był proble-mem, tylko moje podejście do samej siebie. Od czasu diagnozy chodzę regularnie na badania. Celebruję posiłki, wierzę, że jedzenie powinno sprawiać przyjemność, szczególnie jeśli mamy okazję spotkać się przy stole z innymi.

S.S.: Kiedy zorientowała się Pani, że ma problem ze zdrowiem?A.M.: W 2008 roku. Zawsze miałam problemy z układem pokarmowym, często – mimo stoso-wania różnych ziołowych środków przeczysz-czających – cierpiałam na zaparcia. Nabawiłam się hemoroidów. Stosowałam maści i czopki do-stępne bez recepty, które na jakiś czas poma-gały. Potem zaczęły się krwawienia z odbytu, początkowo niewielkie, potem coraz silniejsze. Myślałam, że to „tylko” hemoroidy, jednak czas pokazał, jak bardzo się myliłam.

Ciągle się wstydziłam pójść do lekarza, ba – w tamtym czasie nawet nie wiedziałam, że istnieje ktoś taki jak proktolog. FO

T. M

ON

IKA

MAR

KIEW

ICZ

Pięćdziesięciosześcioletnia Anna Markiewicz z Warszawy, umawiając się na wywiad, zastanawiała się, czy jej historia będzie interesująca dla czytelników „Naszej Troski”. Poza niezwykłą wręcz skromnością, w jej naturze spontaniczny optymizm przeplata się ze zdrowym rozsądkiem. „Nie tylko himalaiści mają stomię” – mówi w końcu i zaczyna opowiadać o sobie.

Zwyczajna stomia, ale życie zupełnie niezwykłe

...Anną Markiewicz, pełną optymizmu stomiczką, wielbicielką nordic walking i gry w scrabble

++06-07_wywiad - I,P,I2_KOR.indd 6 2010-12-06 13:50:08

7

W końcu poszłam do lekarza rodzinnego Lekarz wyjaśnił, że potrzebuję wizyty u prok-tologa i wypisał mi skierowanie. Jednak przez kilka miesięcy nie mogłam się zdecydować, by z niego skorzystać.

S.S.: Wstyd brał górę?A.M.: Tak. Poszłam, gdy ból stał się nie do znie-sienia. Od czasu rozpoczęcia krwawień bardzo schudłam. Nawet mnie to cieszyło, bo zawsze byłam potężną kobietą, a tu nagle ubyło mi 30 kilogramów!

Proktolog podczas badania był bardzo nie-zadowolony, że tak długo zwlekałam z wizytą. Pobrał wycinek do dalszych badań. Dziś podej-rzewam, że od początku wiedział, co mi jest, jednak żeby mnie nie straszyć, stwierdził, że podejrzewa polipy i wypisał skierowanie do szpi-tala. Tam usłyszałam po raz pierwszy diagnozę: „nowotwór”.

Wysłano mnie na konsultację onkologiczną do Centrum Onkologii w Warszawie. Trafiłam do doktora Andrzeja Rutkowskiego, fantasty-cznego człowieka, który uratował mi życie. On twierdzi, że sama je sobie uratowałam, ale ja widzę raczej swoje błędy w tej kwestii niż za-sługi. Przez zaniedbanie „wyhodowałam” sobie ośmiocentymetrowy guz.

S.S.: Co zaproponowali lekarze?A.M.: Kilka sesji radioterapii, a potem szybką operację. Lekarz powiedział, że najprawdo-podobniej czeka mnie życie „z woreczkiem”. Coś wcześniej o stomii słyszałam, ale niewiele. Nie znałam szczegółów technicznych, nie wie-działam np., jak ten woreczek się mocuje na brzuchu. Córka Monika pomagała mi szukać informacji w internecie.

W ogóle moja rodzina zachowała się w tam-tym czasie wspaniale. Przed operacją mąż spę-dził ze mną mnóstwo czasu. W jednej z rozmów powiedział: „Nie martw się woreczkiem, Święty Mikołaj też chodzi z woreczkiem, a wszyscy go lubią”. Tak mnie to rozśmieszyło, że śmiałam się na całe gardło. Śmiech był nieco histeryczny, ale pacjentom bardzo go przecież potrzeba.

S.S.: Mąż przez cały czas zachował taki hart ducha?A.M.: Tak. Niezmiernie mnie wzruszył, dekla-rując, że gdybym po operacji miała problem z pielęgnacją stomii lub zmienianiem sprzętu, on chętnie się tym zajmie. Po raz kolejny przeko-nałam się, że jest niezwykłym człowiekiem.

Ma na imię Sasza, jest Rosjaninem. Pozna-liśmy się przez… pralkę. Byłam wdową z małą córką (pierwszy mąż zmarł na nowotwór mó-zgu), zdarzało się, że w domu nie było komu dokonać drobnych napraw. W łazience działo

się coś dziwnego – pralka działała tylko wtedy, gdy było włączone światło.

Koleżanka powiedziała, że ma znajomego Rosjanina, inżyniera-informatyka, złotą rączkę, który na pewno znajdzie rozwiązanie. Zaprosi-łam go więc do domu. Przygotowałam dobre jedzenie, domyślając się, że mieszkając w hotelu robotniczym pewnie rzadko ma okazję zjeść coś ciepłego i smacznego.

Przyszedł i natychmiast przyszło mi na myśl, że muszę tego fantastycznego, przystojnego, inteligentnego mężczyznę jakoś zatrzymać. Pa-miętam nasz pierwszy spacer i swoje pragnienie, by mnie pocałował.

Po jakimś czasie Sasza przeprowadził się do nas, córka go pokochała, wzięliśmy ślub. W trudnym czasie okazało się, że to mężczyzna na dobre i na złe.

S.S.: Udało mu się rozwiązać problem pralki?A.M.: Oczywiście, on umie rozwiązać wiele pro-blemów, nie tylko technicznych. Nie narzekał za bardzo nawet wtedy, gdy już jako małżonków odwiedził nas dzielnicowy, by sprawdzić, czy naprawdę razem żyjemy. Życie cudzoziemca w Polsce nie jest usłane różami.

S.S.: Pani operacja przebiegła po myśli lekarzy?A.M.: Tak. Było to 4 marca 2009 roku. Obudzi-łam się i zdawało mi się, że dopiero mam iść na operację. Okazało się, że jest już po wszystkim. Przed zabiegiem prosiłam lekarza, żeby mi nie wyciął poczucia humoru. Zaraz po zaczęłam sprawdzać, czy wszystko jest na miejscu. Humor był, woreczek też. Po badaniach histopatolo-gicznych lekarze stwierdzili, że miałam jeden z bardziej złośliwych rodzajów nowotworu. Trzeba było wyciąć wszystko, razem z odby-tem i odbytnicą.

Dzień po operacji pojawiła się u mnie pielę-gniarka stomijna ze stosem broszur i czasopism. Przeglądałam je tak skrupulatnie, że w końcu na-uczyłam się tych wiadomości niemal na pamięć. Kiedy zaproszono mnie do gabinetu na zmianę woreczka, wszystko chciałam zrobić sama. Nie skorzystałam z rękawiczek ochronnych, uznając, że nie mogę się brzydzić własnego ciała, muszę mieć żywy kontakt ze wszystkim, co się ze mną i we mnie dzieje. Było mi miło, gdy pielęgniarka chwaliła mnie, że jestem najbardziej samodzielną pacjentką w jej karierze.

S.S.: Czy był to już koniec walki z chorobą?A.M.: Niestety, nie. W węzłach chłonnych w pa-chwinach lekarze znaleźli komórki rakowe, więc zalecono mi chemioterapię. Przez 9 miesięcy chodziłam na sesje chemii.

Z jednej strony był to trudny czas: wyszły mi brwi, w buzi miałam nieustannie smak metalu, którego pozbywałam się za pomocą soku z ka-pusty i lodów. Z drugiej, wiele się nauczyłam i chyba do czegoś przydałam.

W Centrum Onkologii rozmawiałam często z pacjentami mającymi podobne problemy do moich. Rozśmieszałam, pocieszałam, rozdawa-łam swój numer telefonu, by służyć informacją. Pamiętam dziewczynę, która płakała, że woli śmierć niż wyłonienie stomii. Opowiadałam, przekonywałam, pokazałam jej na osobności własną stomię, dowodziłam, że nic się w jej życiu nie zmieni na gorsze. Zdecydowała się na operację i okazało się, że uniknęła stomii, a pozbyła raka!

Dziś jestem wciąż pod kontrolą onkologicz-ną. Nie martwi mnie to bardziej niż powinno, a cieszy, że wciąż spotykam mądrego doktora Rutkowskiego i mam szansę słuchać, jak wspa-niale i ciepło opowiada o pacjentach.

S.S.: Przekonuje Pani innych pacjentów, że po operacji można żyć jak dawniej. Naprawdę można?A.M.: Oczywiście! Jestem dziś sprawniejsza i zdrowsza niż kiedyś. Pracuję jako sprzątacz-ka w domach, z którymi jestem bardzo za-przyjaźniona. Początkowo myślałam, że będę musiała zrezygnować ze zleceń, ale okazało się to niepotrzebne. Dziś jest mi nawet łatwiej pracować fizycznie.

Zaczęłam o siebie dbać, mam lepszą kondy-cję. Kupiłam kije do nordic walking i codziennie rano chodzę na spacery. Niekiedy ćwiczę razem z córką. Całe moje ciało pracuje coraz lepiej.

Trenuję też mózg, kilka razy w tygodniu gram w scrabble (gra planszowa polegająca na ukła-daniu wyrazów – przyp. redakcji). Ludzie mylą się, sądząc, że gry planszowe są dla dzieci. Trzeba trenować pamięć i gimnastykować szare komór-ki! Kto choć raz spróbował, ten nie wie, że roz-grywka na planszy może dać taki sam zastrzyk adrenaliny jak np. szybka jazda motorem, a jest przecież o wiele bezpieczniejsza i pożyteczna. A co dopiero, gdy uda się wygrać!

S.S.: Ma Pani jakieś życzenia na nadchodzący rok?A.M.: Dla lekarzy i pielęgniarek z Centrum Onkologii na warszawskim Ursynowie mam życzenia wszystkiego najlepszego i podzięko-wanie za ich wytrwałą, ofiarną i pełną życzli-wości pracę. Dla męża, by wreszcie po latach starań znalazł pracę w swoim zawodzie. A dla mnie… Chciałabym choć raz w życiu pojechać do Rostowa nad Donem i poznać rodzinę męża. I wiem, że tak się kiedyś stanie. Bo marzenia się spełniają!

++06-07_wywiad - I,P,I2_KOR.indd 7 2010-12-06 13:50:29

27 Czym grozi nieodpowiednie dopasowanie otworu w płytce lub przylepcu stomijnym?

Tak jak pisaliśmy wcześniej, prawidłowo do-brany i dopasowany sprzęt stomijny powinien ściśle przylegać do skóry. Przestrzeń między stomią a krawędzią otworu w płytce stomijnej (lub przylepcu – w sprzęcie jednoczęściowym) powinna być jak najmniejsza (1–2 mm) – po to, aby nie dochodziło do podciekania treści jelitowej pod płytkę, a w następstwie tego, do zapalenia skóry wokół stomii.

Każda szczelina, wynikająca ze złego do-pasowania płytki lub przylepca do wielko-ści lub kształtu stomii (patrz: zdj. 1), może powodować, że treść jelitowa (lub mocz – w przypadku urostomii) styka się ze skórą,

Pielęgnacja stomii w pytaniach i odpowiedziach (cz. VIII)

mgr Urszula Sobczakpielęgniarka stomijna, pracuje w Poradni

dla Chorych ze Stomią przy Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej

i Endokrynologicznej UM w Poznaniu

w wyniku czego może dojść do jej podrażnienia lub zapalenia (patrz: zdj. 2).

Niewłaściwe dopasowanie płytki stomijnej lub przylepca jest jedną z najczęstszych przyczyn po-wikłań skórnych u stomików. Międzynarodowe badania wykazały, że ok. 45% pacjentów uskar-ża się na zapalenie skóry wokół stomii, a w Polsce odsetek ten jest jeszcze wyższy. Powikłania skórne obniżają znacznie komfort życia, powodują problemy z zaopatrzeniem stomii i wymagają dodatkowych nakładów i zabiegów, aby je wyleczyć.

Stwierdzono, że właściwe dopasowanie płytki do kształtu i wielkości stomii istotnie zmniejsza ryzyko uszkodzenia skóry i jest kluczowe dla jej ochrony.

Nieodpowiednie dopasowanie sprzętu, oprócz narażenia skóry wokół stomii na drażniące dzia-łanie treści, która się z niej wydobywa, obniża

także komfort jego noszenia, osłabia przylega-nie do skóry i skraca czas noszenia. Nie trzeba dodawać, że tym samym zmniejsza się znacznie poczucie pewności oraz bezpieczeństwa.

28 Który sprzęt należy docinać, a który nie?

Wszystkie płytki systemu dwuczęściowego Combihesive 2S oraz wszystkie płytki systemu synergicznego Esteem synergy muszą zostać przed ich założeniem dokładnie dopasowane do wielkości i kształtu posiadanej stomii.

Dokonuje się tego za pomocą nożyczek (najle-piej nadają się do tego celu specjalnie wyprofilo-wane nożyczki stomijne) lub za pomocą palców (taka opcja jest możliwa w przypadku płytek plastycznych Stomahesive oraz płytek plastycz-nych Convex).Wyjątkiem są tradycyjne płytki

Zdjęcie 1. W tym przypadku płytka stomijna nie została prawidłowo docięta. Po-między brzegiem otworu w płytce a stomią widoczna jest niezabezpieczona skóra, która narażona jest na drażniące działanie treści jelitowej.

Zdjęcie 2. Zapalenie skóry wokół stomii spowodowane nieodpowiednim dopaso-waniem wielkości otworu płytki stomijnej do wielkości stomii. W płytce wycięto zbyt duży otwór (patrz zdjęcie obok), co doprowadziło do powstania powikłania.

FOT.

PRZE

MYS

ŁAW

SZU

LECK

I

Pielęgnacja stomii

8

Poniżej prezentujemy Państwu kolejną część porad dotyczących pielęgnacji stomii. Zostały one opracowane w postaci pytań i odpowiedzi i są numerowane w kolejności ich ukazywania się od początku cyklu. Mamy nadzieję, że uda nam się w ten sposób przekazać Państwu najważniejsze informacje i wyjaśnić najczęściej pojawiające się wątpliwości dotyczące tego zagadnienia. Gorąco zachęcamy do nadsyłania własnych pytań, które pozwolą wzbogacić nasze opracowanie.

++08-09_pielegnacja stomii - P,I,P (brak foto)_KOR.indd 8 2010-12-06 13:50:53

wypukłe typu Convex, których nie docina się, ani też nie modeluje. Mają one gotowe – wycięte fabrycznie – otwory, które trzeba odpowiednio dobrać do wielkości swojej stomii.

Dla użytkowników worków jednoczęścio-wych (np. Esteem lub Stomadress) dostępne są dwie opcje. Pierwszą z nich (bardziej po-pularną) jest wybór worków do docinania,

które – podobnie jak płytki – są wyposażone w mały standardowy otwór, który trzeba po-większyć (dociąć) za pomocą nożyczek. Worki takie mają przylepce z otworami startowymi o średnicy 19 lub 20 mm.

Drugą z nich jest wybór worków z goto-wymi, fabrycznie już dociętymi otworami. Ale uwaga – mogą z nich korzystać jedynie

osoby, które posiadają stomię o regularnym, okrągłym kształcie, możliwą (rozmiarowo) do zaopatrzenia właśnie za pomocą woreczka z takim gotowym otworem.

W systemie Esteem gotowe otwory mają średnicę 30, 40, 50 lub 60 mm. W systemie Stomadress gotowe otwory mają średnicę 25, 32, 38, 45, 50 lub 64 mm.

Który sprzęt należy docinać lub modelować palcami, a który tego nie wymaga?

FOT.

PRZE

MYS

ŁAW

STY

CZEŃWorek jednoczęściowy Esteem

kolostomijny – do docinaniaWorki Esteem do docinania są wyposażone w przy-lepiec, który – podobnie jak płytki w systemie dwu-

częściowym – posiada w środku mały okrągły otwór. W przypadku worków Esteem ma on średnicę 20 mm.

Należy go powiększyć za pomocą nożyczek.

Worek jednoczęściowy Stomadress kolostomijny – do docinania

Worki Stomadress do docinania są wyposażone w przylepiec posiadający w środku okrągły otwór

o średnicy 19 mm. Przylepców w workach jednoczę-ściowych nie należy nigdy docinać poza obszar za-

znaczony na papierze zabezpieczającym przylepiec.

Worek jednoczęściowy Esteem kolostomijny – z gotowym otworem

Worków Esteem oraz Stomadress z gotowym otworem nie trzeba już docinać. Mogą z nich

korzystać osoby, które posiadają stomię o regular-nym, okrągłym kształcie. Na zdjęciu – worek

z otworem o średnicy 30 mm.

Płytka Flexible fizelinowaCombihesive 2S

Płytki systemu dwuczęściowego mają w środku mały okrągły otwór o średnicy ok. 1 cm,

który – przed założeniem płytki – należy powiększyć (dociąć) nożyczkami.

Płytka Stomahesive plastyczna Combihesive 2S

Otwór startowy w płytkach Stomahesive plastycznych Combihesive 2S

powiększa się nie za pomocą nożyczek, lecz – wyjątkowo – za pomocą palców.

Płytka wypukła ConvexCombihesive 2S

Tradycyjnych płytek wypukłych typu Convex nie docina się. Mają one gotowe otwory,

które trzeba dobrać do wielkości posiadanej stomii.

9

++08-09_pielegnacja stomii - P,I,P (brak foto)_KOR.indd 9 2010-12-06 16:22:29

27 Czym grozi nieodpowiednie dopasowanie otworu w płytce lub przylepcu stomijnym?

Tak jak pisaliśmy wcześniej, prawidłowo do-brany i dopasowany sprzęt stomijny powinien ściśle przylegać do skóry. Przestrzeń między stomią a krawędzią otworu w płytce stomijnej (lub przylepcu – w sprzęcie jednoczęściowym) powinna być jak najmniejsza (1–2 mm) – po to, aby nie dochodziło do podciekania treści jelitowej pod płytkę, a w następstwie tego, do zapalenia skóry wokół stomii.

Każda szczelina, wynikająca ze złego do-pasowania płytki lub przylepca do wielko-ści lub kształtu stomii (patrz: zdj. 1), może powodować, że treść jelitowa (lub mocz – w przypadku urostomii) styka się ze skórą,

Pielęgnacja stomii w pytaniach i odpowiedziach (cz. VIII)

mgr Urszula Sobczakpielęgniarka stomijna, pracuje w Poradni

dla Chorych ze Stomią przy Katedrze i Klinice Chirurgii Ogólnej, Gastroenterologicznej

i Endokrynologicznej UM w Poznaniu

w wyniku czego może dojść do jej podrażnienia lub zapalenia (patrz: zdj. 2).

Niewłaściwe dopasowanie płytki stomijnej lub przylepca jest jedną z najczęstszych przyczyn po-wikłań skórnych u stomików. Międzynarodowe badania wykazały, że ok. 45% pacjentów uskar-ża się na zapalenie skóry wokół stomii, a w Polsce odsetek ten jest jeszcze wyższy. Powikłania skórne obniżają znacznie komfort życia, powodują problemy z zaopatrzeniem stomii i wymagają dodatkowych nakładów i zabiegów, aby je wyleczyć.

Stwierdzono, że właściwe dopasowanie płytki do kształtu i wielkości stomii istotnie zmniejsza ryzyko uszkodzenia skóry i jest kluczowe dla jej ochrony.

Nieodpowiednie dopasowanie sprzętu, oprócz narażenia skóry wokół stomii na drażniące dzia-łanie treści, która się z niej wydobywa, obniża

także komfort jego noszenia, osłabia przylega-nie do skóry i skraca czas noszenia. Nie trzeba dodawać, że tym samym zmniejsza się znacznie poczucie pewności oraz bezpieczeństwa.

28 Który sprzęt należy docinać, a który nie?

Wszystkie płytki systemu dwuczęściowego Combihesive 2S oraz wszystkie płytki systemu synergicznego Esteem synergy muszą zostać przed ich założeniem dokładnie dopasowane do wielkości i kształtu posiadanej stomii.

Dokonuje się tego za pomocą nożyczek (najle-piej nadają się do tego celu specjalnie wyprofilo-wane nożyczki stomijne) lub za pomocą palców (taka opcja jest możliwa w przypadku płytek plastycznych Stomahesive oraz płytek plastycz-nych Convex).Wyjątkiem są tradycyjne płytki

Zdjęcie 1. W tym przypadku płytka stomijna nie została prawidłowo docięta. Po-między brzegiem otworu w płytce a stomią widoczna jest niezabezpieczona skóra, która narażona jest na drażniące działanie treści jelitowej.

Zdjęcie 2. Zapalenie skóry wokół stomii spowodowane nieodpowiednim dopaso-waniem wielkości otworu płytki stomijnej do wielkości stomii. W płytce wycięto zbyt duży otwór (patrz zdjęcie obok), co doprowadziło do powstania powikłania.

FOT.

PRZE

MYS

ŁAW

SZU

LECK

I

Pielęgnacja stomii

8

Poniżej prezentujemy Państwu kolejną część porad dotyczących pielęgnacji stomii. Zostały one opracowane w postaci pytań i odpowiedzi i są numerowane w kolejności ich ukazywania się od początku cyklu. Mamy nadzieję, że uda nam się w ten sposób przekazać Państwu najważniejsze informacje i wyjaśnić najczęściej pojawiające się wątpliwości dotyczące tego zagadnienia. Gorąco zachęcamy do nadsyłania własnych pytań, które pozwolą wzbogacić nasze opracowanie.

++08-09_pielegnacja stomii - P,I,P (brak foto)_KOR.indd 8 2010-12-06 13:50:53

wypukłe typu Convex, których nie docina się, ani też nie modeluje. Mają one gotowe – wycięte fabrycznie – otwory, które trzeba odpowiednio dobrać do wielkości swojej stomii.

Dla użytkowników worków jednoczęścio-wych (np. Esteem lub Stomadress) dostępne są dwie opcje. Pierwszą z nich (bardziej po-pularną) jest wybór worków do docinania,

które – podobnie jak płytki – są wyposażone w mały standardowy otwór, który trzeba po-większyć (dociąć) za pomocą nożyczek. Worki takie mają przylepce z otworami startowymi o średnicy 19 lub 20 mm.

Drugą z nich jest wybór worków z goto-wymi, fabrycznie już dociętymi otworami. Ale uwaga – mogą z nich korzystać jedynie

osoby, które posiadają stomię o regularnym, okrągłym kształcie, możliwą (rozmiarowo) do zaopatrzenia właśnie za pomocą woreczka z takim gotowym otworem.

W systemie Esteem gotowe otwory mają średnicę 30, 40, 50 lub 60 mm. W systemie Stomadress gotowe otwory mają średnicę 25, 32, 38, 45, 50 lub 64 mm.

Który sprzęt należy docinać lub modelować palcami, a który tego nie wymaga?

FOT.

PRZE

MYS

ŁAW

STY

CZEŃWorek jednoczęściowy Esteem

kolostomijny – do docinaniaWorki Esteem do docinania są wyposażone w przy-lepiec, który – podobnie jak płytki w systemie dwu-

częściowym – posiada w środku mały okrągły otwór. W przypadku worków Esteem ma on średnicę 20 mm.

Należy go powiększyć za pomocą nożyczek.

Worek jednoczęściowy Stomadress kolostomijny – do docinania

Worki Stomadress do docinania są wyposażone w przylepiec posiadający w środku okrągły otwór

o średnicy 19 mm. Przylepców w workach jednoczę-ściowych nie należy nigdy docinać poza obszar za-

znaczony na papierze zabezpieczającym przylepiec.

Worek jednoczęściowy Esteem kolostomijny – z gotowym otworem

Worków Esteem oraz Stomadress z gotowym otworem nie trzeba już docinać. Mogą z nich

korzystać osoby, które posiadają stomię o regular-nym, okrągłym kształcie. Na zdjęciu – worek

z otworem o średnicy 30 mm.

Płytka Flexible fizelinowaCombihesive 2S

Płytki systemu dwuczęściowego mają w środku mały okrągły otwór o średnicy ok. 1 cm,

który – przed założeniem płytki – należy powiększyć (dociąć) nożyczkami.

Płytka Stomahesive plastyczna Combihesive 2S

Otwór startowy w płytkach Stomahesive plastycznych Combihesive 2S

powiększa się nie za pomocą nożyczek, lecz – wyjątkowo – za pomocą palców.

Płytka wypukła ConvexCombihesive 2S

Tradycyjnych płytek wypukłych typu Convex nie docina się. Mają one gotowe otwory,

które trzeba dobrać do wielkości posiadanej stomii.

9

++08-09_pielegnacja stomii - P,I,P (brak foto)_KOR.indd 9 2010-12-06 16:22:29

Przyjemność płynąca z jedzenia świątecznych smakołyków jest bezsprzeczna. Pozostaje jedynie kilka pytań – czy i w jakich ilościach możemy je spożywać, nie narażając się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego i wzrost wagi? A poza tym, jak potrawy te wpływają na wartość odżywczą diety? Jest to bowiem niezwykle istotne, szczególnie w planowaniu żywienia osób z wyłonioną stomią.

Smaczne i zdrowe potrawy świąteczne

Dietetyk radzimgr inż. Karolina Malecka

specjalista ds. żywieniadoktorant na Wydziale Technologii Żywności

Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie

Tradycja dotycząca świątecznego menu jest zróżnicowana w zależności od regionu naszego kraju. Podobnie jest z liczbą potraw na wieczerzę wigilijną – waha się ona między 7 a 12. Prawie wszędzie obecne są potrawy z ryb – przede wszystkim karpie i śledzie. Nie może również zabraknąć barszczu z uszkami, zupy grzybo-wej, pierogów z kapustą i grzybami, kapusty z grochem oraz pieczywa.

Wśród słodkich świątecznych rarytasów wyróżniają się przede wszystkim kluski z ma-kiem, kutia oraz kompot z suszonych śliwek lub zupa ze śliwek z makaronem. Mniej popularne, choć w wielu regionach spotykane, są gołąbki z ryżem i grzybami, kisiel żurawinowy, pierogi ruskie i makowiec.

Niestety, większość tradycyjnych świątecznych potraw zalicza się do tłustych, ciężkostraw-nych i wzdymających. Niepożądane objawy wywołują one u prawie wszystkich osób, nie tylko tych z wyłonioną stomią.

Nie musimy jednak podejmować radykal-nych kroków i rezygnować z nich całkowicie. W przypadku części potraw wystarczy zmie-nić sposób obróbki cieplnej, aby danie stało się łatwiej przyswajalne. Inne wymagają nieco więcej zmian, ale w nowej wersji są równie smaczne.

Ryby w roli głównejKarp na wigilijnym stole odgrywa główną

rolę. Ma to niebagatelne znaczenie, gdyż mię-so ryb należy do lekkostrawnych i niezwykle wartościowych. Ryby, zgodnie z zasadami ra-cjonalnego żywienia, powinniśmy spożywać co najmniej kilka razy w tygodniu. Mięso ryb jest źródłem wartościowego białka potrzebnego do regeneracji i budowy nowych tkanek, obrony organizmu przed infekcjami oraz prawidłowego metabolizmu. To również świetny budulec dla naszych mięśni.

Mięso ryb, w porównaniu do wieprzowiny czy wołowiny, charakteryzuje się bardzo niską zawartością niekorzystnych dla zdrowia nasy-conych kwasów tłuszczowych. Ich tłuszcz jest wyjątkowo zdrowy.

Ryby dostarczają też znacznych ilości potasu regulującego ciśnienie krwi. Zawierają również pewne ilości wapnia i magnezu. Pierwszy od-powiada za mineralizację kości oraz regulację napięcia mięśniowego, drugi dodatkowo wa-runkuje sprawne funkcjonowanie układu ner-wowego. Ponadto mięso ryb jest doskonałym źródłem witaminy D, niezbędnej do prawidłowego wchłaniania wapnia, wzmacniania odporności oraz wydzielania hormonów.

Karpia najczęściej podaje się na zimno, w ga-larecie, lub na ciepło, smażąc go w panierce. Pierwsza propozycja należy do lekkostrawnych i niskokalorycznych. Z powodzeniem może być elementem świątecznego menu. Warto jedynie znacznie zmniejszyć ilość ostrych przy-praw, a zamiast octu używać soku z cytryny.

Karp w panierce dla odmiany jest wysokoka-loryczny i ciężkostrawny, a smażenie powoduje wytwarzanie substancji rakotwórczych. Zamiast tego rybę lepiej udusić, ugotować w wywarze jarzynowym lub na parze. Możemy także zapiec ją w piekarniku z warzywami lub przygotować na patelni beztłuszczowej.

Na świątecznym stole śledzie są równie po-pularne co karpie. One, podobnie jak inne ryby morskie, obfitują w kwasy tłuszczowe ome-ga-3, które mają m.in. korzystny wpływ na układ krwionośny i pracę serca oraz wzmac-niają układ odpornościowy.

Śledzie tradycyjnie podaje się w oleju ro-ślinnym z cebulą lub w śmietanie. Choć olej znacznie podnosi ich kaloryczność, zwiększa równocześnie zawartość cennych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ze śmietaną nie należy przesadzać (o ile w ogóle dobrze ją tolerujemy). Z cebulą również należy postępować ostroż-

nie. Wprawdzie zawiera ona wiele cennych składników, ale ma także działanie

wzdymające.

10

++10-11_dieta - P,I,P_KOR.indd 10 2010-12-06 16:26:42

Przyjemność płynąca z jedzenia świątecznych smakołyków jest bezsprzeczna. Pozostaje jedynie kilka pytań – czy i w jakich ilościach możemy je spożywać, nie narażając się na dolegliwości ze strony układu pokarmowego i wzrost wagi? A poza tym, jak potrawy te wpływają na wartość odżywczą diety? Jest to bowiem niezwykle istotne, szczególnie w planowaniu żywienia osób z wyłonioną stomią.

Smaczne i zdrowe potrawy świąteczne

Dietetyk radzimgr inż. Karolina Malecka

specjalista ds. żywieniadoktorant na Wydziale Technologii Żywności

Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie

Tradycja dotycząca świątecznego menu jest zróżnicowana w zależności od regionu naszego kraju. Podobnie jest z liczbą potraw na wieczerzę wigilijną – waha się ona między 7 a 12. Prawie wszędzie obecne są potrawy z ryb – przede wszystkim karpie i śledzie. Nie może również zabraknąć barszczu z uszkami, zupy grzybo-wej, pierogów z kapustą i grzybami, kapusty z grochem oraz pieczywa.

Wśród słodkich świątecznych rarytasów wyróżniają się przede wszystkim kluski z ma-kiem, kutia oraz kompot z suszonych śliwek lub zupa ze śliwek z makaronem. Mniej popularne, choć w wielu regionach spotykane, są gołąbki z ryżem i grzybami, kisiel żurawinowy, pierogi ruskie i makowiec.

Niestety, większość tradycyjnych świątecznych potraw zalicza się do tłustych, ciężkostraw-nych i wzdymających. Niepożądane objawy wywołują one u prawie wszystkich osób, nie tylko tych z wyłonioną stomią.

Nie musimy jednak podejmować radykal-nych kroków i rezygnować z nich całkowicie. W przypadku części potraw wystarczy zmie-nić sposób obróbki cieplnej, aby danie stało się łatwiej przyswajalne. Inne wymagają nieco więcej zmian, ale w nowej wersji są równie smaczne.

Ryby w roli głównejKarp na wigilijnym stole odgrywa główną

rolę. Ma to niebagatelne znaczenie, gdyż mię-so ryb należy do lekkostrawnych i niezwykle wartościowych. Ryby, zgodnie z zasadami ra-cjonalnego żywienia, powinniśmy spożywać co najmniej kilka razy w tygodniu. Mięso ryb jest źródłem wartościowego białka potrzebnego do regeneracji i budowy nowych tkanek, obrony organizmu przed infekcjami oraz prawidłowego metabolizmu. To również świetny budulec dla naszych mięśni.

Mięso ryb, w porównaniu do wieprzowiny czy wołowiny, charakteryzuje się bardzo niską zawartością niekorzystnych dla zdrowia nasy-conych kwasów tłuszczowych. Ich tłuszcz jest wyjątkowo zdrowy.

Ryby dostarczają też znacznych ilości potasu regulującego ciśnienie krwi. Zawierają również pewne ilości wapnia i magnezu. Pierwszy od-powiada za mineralizację kości oraz regulację napięcia mięśniowego, drugi dodatkowo wa-runkuje sprawne funkcjonowanie układu ner-wowego. Ponadto mięso ryb jest doskonałym źródłem witaminy D, niezbędnej do prawidłowego wchłaniania wapnia, wzmacniania odporności oraz wydzielania hormonów.

Karpia najczęściej podaje się na zimno, w ga-larecie, lub na ciepło, smażąc go w panierce. Pierwsza propozycja należy do lekkostrawnych i niskokalorycznych. Z powodzeniem może być elementem świątecznego menu. Warto jedynie znacznie zmniejszyć ilość ostrych przy-praw, a zamiast octu używać soku z cytryny.

Karp w panierce dla odmiany jest wysokoka-loryczny i ciężkostrawny, a smażenie powoduje wytwarzanie substancji rakotwórczych. Zamiast tego rybę lepiej udusić, ugotować w wywarze jarzynowym lub na parze. Możemy także zapiec ją w piekarniku z warzywami lub przygotować na patelni beztłuszczowej.

Na świątecznym stole śledzie są równie po-pularne co karpie. One, podobnie jak inne ryby morskie, obfitują w kwasy tłuszczowe ome-ga-3, które mają m.in. korzystny wpływ na układ krwionośny i pracę serca oraz wzmac-niają układ odpornościowy.

Śledzie tradycyjnie podaje się w oleju ro-ślinnym z cebulą lub w śmietanie. Choć olej znacznie podnosi ich kaloryczność, zwiększa równocześnie zawartość cennych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Ze śmietaną nie należy przesadzać (o ile w ogóle dobrze ją tolerujemy). Z cebulą również należy postępować ostroż-

nie. Wprawdzie zawiera ona wiele cennych składników, ale ma także działanie

wzdymające.

10

++10-11_dieta - P,I,P_KOR.indd 10 2010-12-06 16:26:42

11

Przepis na delikatny barszcz czerwonySkładniki:– 4–5 średnich buraków;– marchew, pietruszka, kawałek selera;– 5–7 średnich ziemniaków;– średnia cebula;– 2 łyżki masła;– sól, pieprz, cukier, sok z cytryny;– liść laurowy, ziele angielskie, majeranek;– śmietana jogurtowa 9%.

Przygotowanie:Umyte buraki ugotować i zetrzeć na tarce o grubych oczkach, wrzucić z powrotem do wody, w której się gotowały. Marchew, pietruszkę i seler pokroić w kostkę i gotować

w oddzielnym garnku. Dodać pokrojone w kostkę ziemniaki, liść laurowy, 3 ziarenka ziela angielskiego, sól, pieprz. Cebulę pokroić w piórka, zeszklić na maśle i dodać do garnka z jarzynami. Gdy jarzyny i ziemniaki będą miękkie, przełożyć do garnka z burakami, dodać majeranek i gotować jeszcze 5–10 minut. Doprawić do smaku cukrem i sokiem z cytryny, zabielić śmietaną.

Kapusta i groch pod kontroląKapusta – zarówno świeża, jak i kiszona – ob-

fituje w witaminę C. Zimą doskonale uzupełnia dietę w ten składnik. Dodatkowo jest źródłem potasu i wapnia. Groch natomiast dostarcza znacznych ilości białka oraz błonnika pokarmo-wego i magnezu. Niestety, oba warzywa nasilają produkcję gazów w jelitach. To, czy mogą znaleźć się w diecie, jest kwestią indywidualną, zależną od reakcji organizmu i związanej z tym produkcji gazów. Dla bezpieczeństwa może więc lepiej nie stwarzać sobie kłopotliwych sytuacji.

Zachowanie pewnych zasad podczas obróbki suchych nasion roślin strączkowych pozwala zmniejszyć ich niepożądane działanie. Nasio-na należy zalać dużą ilością przegotowanej, wrzącej wody w proporcji 1:4 i moczyć kilka godzin. Zachowanie tych wskazówek pozwala na częściowe wypłukanie i rozpuszczenie cu-krów odpowiedzialnych za wzdymające dzia-łanie roślin strączkowych.

Świąteczną kapustę z grochem oraz piero-gi z kapustą i grzybami mogą spożywać tylko osoby dobrze tolerujące poszczególne skład-niki. W innym wypadku grożą nam wzdęcia, biegunki i kolki.

Jeśli z kolei nie wyobrażamy sobie świąt bez pierogów, to przygotujmy je z nadzieniem z twa-rogu i kaszy gryczanej. Będą lekkostrawną wersją tradycyjnego odpowiednika. Twaróg dodatkowo wzbogaci je w wapń i białko, a kasza gryczana dostarczy błonnika i witamin z grupy B.

Barszcz w trosce o zdrowieZupy to ważny element zarówno świątecznego,

jak i codziennego menu. Rozgrzewają, wzmacniają i zawierają wiele cennych składników. Ich wartość odżywcza jest tym wyższa, im więcej składników mineralnych i witamin przedostanie się do wy-waru. To przechodzenie zwiększymy, jeśli mięso i jarzyny umieścimy w dużej ilości zimnej wody, najlepiej niskozmineralizowanej (źródlanej), a sól i inne przyprawy dodamy na końcu.

Popularna świąteczna zupa grzybowa z ma-karonem, choć niepowtarzalna ze względu na swój smak i aromat, jest niestety ciężkostrawna. Zdrowiej zastąpić ją równie smacznym barsz-czem czerwonym.

Barszcz czerwony zawiera w swoim składzie sok z buraków. Za jego charakterystyczny kolor odpowiadają barwniki (betacyjany), pełniące istotną rolę w profilaktyce chorób nowotwo-rowych. W buraku zawarta jest też substancja o nazwie betaina, która chroni wątrobę.

Tradycyjnie do barszczu dodaje się uszka z grzybami lub białą fasolę. Oba dodatki mogą jednak powodować dolegliwości ze strony ukła-du pokarmowego, lepiej więc zastąpić je go-towanymi ziemniakami lub jajkiem.

Cukier z umiaremStałym elementem świątecznych de-

serów są suszone owoce oraz orzechy. Charakteryzują się one wysoką wartością odżywczą.

Obfitują w wielonienasycone kwasy tłuszczo-we oraz szereg minerałów i witamin. Suszone owoce uzupełniają dietę w potas, wapń i magnez. Zawierają znaczne ilości beta-karotenu. Są jed-nym z lepszych źródeł błonnika pokarmowego, pełniącego rolę w regulacji wypróżnień.

Ich największym minusem jest znaczna za-wartość cukrów, która istotnie podnosi ich kalo-ryczność. Cukier gronowy zawarty w owocach nasila również fermentację jelitową, co może powodować wzdęcia i biegunki.

Na świątecznym stole najczęściej obecny jest kompot lub zupa z suszonych śliwek z ma-karonem.

W wielu domach pojawia się także kutia – bo-gata w składniki odżywcze. Mak obfituje w wapń. Orzechy włoskie, podobnie jak tłuste ryby, są doskonałym źródłem kwasów tłuszczowych z grupy omega-3. Ponadto uzupełniają dietę w magnez i mają wyjątkowo wysoką zawar-tość rozpuszczalnej w tłuszczach witaminy E, która chroni organizm przed starzeniem. Pełne ziarna pszenicy dostarczają energii oraz błon-nika pokarmowego.

Kluski z makiem, podobnie jak kutia, składają się głównie z bakalii. Mniej pożądanym dodat-kiem do potrawy jest pszenny makaron.

Biała oczyszczona mąka to źródło łatwo przy-swajalnych węglowodanów, które podnoszą gwał-townie poziom cukru (glukozy) we krwi. Jest to szczególnie niebezpieczne dla osób z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (cukrzyca).

Produkty z oczyszczonej mąki pszennej są pozbawione większości witamin, minerałów i błonnika.

Warto zatem nieznacznie zmodyfikować ten przepis. Zamiast tradycyjnego makaronu lepiej użyć pełnoziarnistego. Zachowuje on wszyst-kie cenne składniki zawarte w ziarnach zbóż, a wysoka zawartość błonnika sprawia, że jest mniej kaloryczny.

Mimo że świąteczne desery zawierają dużo słodkich suszonych owoców, czasem dopra-wiamy je cukrem, aby wzmocnić smak. Pa-miętajmy jednak, że każda łyżeczka cukru to dodatkowe 40 kcal.

Przede wszystkim – umiarCzęść z tradycyjnych świątecznych produk-

tów i potraw spełnia zalecenia zgodne ze sche-matem racjonalnego odżywiania. Są źródłem wartościowego białka, witamin, minerałów, węglowodanów złożonych, błonnika pokarmo-wego i tłuszczów bogatych w kwasy nienasy-cone. Mogą zatem z powodzeniem stanowić element świątecznej diety osób z wyłonioną stomią.

Z niektórych potraw warto czasem zrezy-gnować lub zmienić ich recepturę, tak aby nie powodowały dolegliwości ze strony układu pokarmowego.

I na koniec pamiętajmy, by nie przesadzać z ilością. Liczy się przede wszystkim umiar!

FOT.

SHU

TTER

STO

CK

++10-11_dieta - P,I,P_KOR.indd 11 2010-12-06 16:25:28

12

Choroba bliskiej osoby to ogromne wyzwanie dla całej rodziny, a w szczególności dla współmałżonków. Bieżące problemy w połączeniu z często niełatwą przeszłością sprawiają, że obie strony zamykają się w swoich światach. Czy można temu zaradzić? Czy można uzdrowić związek? Okazuje się, że tak!

Razem w zdrowiu i w chorobie

w rzeczywistości (np. cierpienia psychicznego pacjenta czy depresji), tylko magicznie wierzy, że wszystko będzie dobrze. Unika się trudnych rozmów z chorym, wspiera siebie i jego po-klepywaniem po plecach i powtarza banalne słowa: „nie myśl negatywnie, wszystko będzie dobrze”, „nie mów takich strasznych rzeczy, zobaczysz, wszystko się poprawi”.

Poza tym podczas choroby, zwłaszcza dłu-gotrwałej, zaostrzeniu ulegają dotychczasowe

dbanie o komfort fizyczny chorego z pomi-nięciem jego sfery emocjonalnej. Nieustannie używa się tam mechanizmów obronnych, dzięki którym nie widzi się sytuacji taką, jaką jest ona

Psycholog radzimgr psych. Mariola Kosowicz

psychoonkolog Centrum Onkologii,

Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Choroba bardzo często obnaża prawdę o naszym dotychczasowym

życiu, o relacjach małżeńskich, rodzicielskich i towarzyskich.

Żyjąc w ciągłym pośpiechu, z dnia na dzień, bardzo często zapominamy o tym, co tak na-prawdę jest ważne. Wspólne przyjemności zo-stawiamy na później. Stale mamy nadzieję, że wkrótce zatrzymamy się i zaczniemy żyć zgodnie z naszymi marzeniami.

Dopiero trudne zdarzenia, choroba czy utrata osoby bliskiej budzą nas z letargu. Z przeraże-niem stwierdzamy, że życie jest kruche, zbyt krótkie, a nam ciągle czegoś w nim brakuje. Uświadamiamy sobie, że nie przeżywamy ży-cia tak, jak byśmy tego chcieli, że nie jesteśmy w pełni szczęśliwi.

Twarzą w twarz z chorobąPrzewlekła choroba ogranicza, często wiele

zabiera, ale nie zamyka nam oczu na świat, na drugą osobę. Nie pozbawia rąk, które mogą przytulić, nie każe ciągle myśleć, jak to bę-dzie i rezygnować z tego, co tu i teraz. To my, nie mając często pomysłu na życie, zrzucamy wszystko na nią, stając się zakładnikami wła-snych przekonań.

W obliczu tak wielu strat życie sprzed choroby wydaje się wyjątkowo dobre i bezpieczne, nawet jeśli nie do końca takie było. Żyjemy przeszłością i ciągłą tęsknotą za tamtym stanem, zostawiając teraźniejszość jak niechciane dziecko.

Zaczynamy egzystować w klatce poglądów: jacy jesteśmy nieszczęśliwi, jak trudno nam ze sobą rozmawiać, jak się nie rozumiemy. Każda myśl na „nie” staje się stalowym prętem, który na własne życzenie odgradza nas od drugiej osoby, spokoju i dobrych chwil, które na nas czekają. Nawet jeśli na chwilę odważymy się cieszyć tym, co mamy, dążyć do czegoś nowe-go, to przy najmniejszym niepowodzeniu szu-kamy potwierdzenia swoich teorii o smutnym i niesprawiedliwym losie.

Choroba bardzo często obnaża prawdę o na-szym dotychczasowym życiu, o relacjach mał-żeńskich, rodzicielskich, towarzyskich. Są rodziny, gdzie troska o bliską osobę to przede wszystkim

Do przemyślenia dla chorego: Twoi bliscy boją się o Ciebie. Dla nich Twoja choroba to również nowa i trudna sytuacja. Realnie spójrz, jak funkcjonuje Twoja rodzina. Jeżeli oczekujesz jakichś zmian, powiedz im o tym. Daj wszystkim, także sobie, trochę czasu.

Rozmawiać o trudnych emocjach trzeba się nauczyć. To, co przeszkadza w otwartym kontak-cie, to chronienie bliskich „w imię miłości” przed prawdą i cierpieniem. Miłość jest uczuciem na dobre i na złe, na trudne i łatwe dni, a więc oczekiwanie, że bliscy nie będą się martwić, jest nie-możliwe do realizacji.

Trudne tematy są tym trudniejsze, jeżeli pozostają w ukryciu. Otwarte, bezpośrednie wyrażanie i ujawnianie swoich lęków, obaw, irytacji czy złości zmniejsza natężenie przeżywanych emocji.

Nie czekaj, że coś samo się zmieni, ale wykorzystaj czas, kiedy wszyscy doświadczacie krucho-ści życia, i odważ się na otwartą rozmowę. Powiedz bliskim, z czym sobie radzisz, a z czym nie. Zapytaj, co oni czują.

Nie oczekuj, że bliscy muszą się domyślić, czego potrzebujesz, mów im o swoich potrzebach. Zaakceptuj, że nie zawsze natychmiast dostaniesz to, o co prosisz. Odróżniaj odmowę typu „nie, bo nie”, od autentycznej niemocy danej osoby.

Nie obrażaj bliskich swoim zachowaniem, bo jest Ci ciężko z powodu choroby. To nie jest wytłu-maczenie.

Jeżeli rodzina przekracza Twoje granice i chce wyręczać Ciebie we wszystkim, a Ty się z tym źle czujesz, powiedz im o tym.

Nie jest prawdą, że rodzina, która dotychczas nie rozmawiała ze sobą na głębszym poziomie emocjonalnym, nie ma szans na zmianę komunikacji, na otwartą rozmowę i prawdziwą bliskość.

Jeśli masz dzieci lub wnuki, to nie oszczędzaj ich, pokazując, że nie ma problemu. One i tak wszystko widzą i czują się zagubione. Udając, że świetnie sobie radzisz w chorobie, uczysz ich fałszowania obrazu swoich przeżyć, szczególnie w trudnych życiowo sytuacjach. Rozmawiaj z nimi uczciwie i nie martw się, że będą to przeżywać. Takie rozmowy nie wyrządzą nikomu krzywdy, za to ich brak może okaleczyć na lata.

++12-13_psychologia - Mal,P,I,Mal_KOR.indd 12 2010-12-06 13:52:25

12

Choroba bliskiej osoby to ogromne wyzwanie dla całej rodziny, a w szczególności dla współmałżonków. Bieżące problemy w połączeniu z często niełatwą przeszłością sprawiają, że obie strony zamykają się w swoich światach. Czy można temu zaradzić? Czy można uzdrowić związek? Okazuje się, że tak!

Razem w zdrowiu i w chorobie

w rzeczywistości (np. cierpienia psychicznego pacjenta czy depresji), tylko magicznie wierzy, że wszystko będzie dobrze. Unika się trudnych rozmów z chorym, wspiera siebie i jego po-klepywaniem po plecach i powtarza banalne słowa: „nie myśl negatywnie, wszystko będzie dobrze”, „nie mów takich strasznych rzeczy, zobaczysz, wszystko się poprawi”.

Poza tym podczas choroby, zwłaszcza dłu-gotrwałej, zaostrzeniu ulegają dotychczasowe

dbanie o komfort fizyczny chorego z pomi-nięciem jego sfery emocjonalnej. Nieustannie używa się tam mechanizmów obronnych, dzięki którym nie widzi się sytuacji taką, jaką jest ona

Psycholog radzimgr psych. Mariola Kosowicz

psychoonkolog Centrum Onkologii,

Instytut im. M. Skłodowskiej-Curie w Warszawie

Choroba bardzo często obnaża prawdę o naszym dotychczasowym

życiu, o relacjach małżeńskich, rodzicielskich i towarzyskich.

Żyjąc w ciągłym pośpiechu, z dnia na dzień, bardzo często zapominamy o tym, co tak na-prawdę jest ważne. Wspólne przyjemności zo-stawiamy na później. Stale mamy nadzieję, że wkrótce zatrzymamy się i zaczniemy żyć zgodnie z naszymi marzeniami.

Dopiero trudne zdarzenia, choroba czy utrata osoby bliskiej budzą nas z letargu. Z przeraże-niem stwierdzamy, że życie jest kruche, zbyt krótkie, a nam ciągle czegoś w nim brakuje. Uświadamiamy sobie, że nie przeżywamy ży-cia tak, jak byśmy tego chcieli, że nie jesteśmy w pełni szczęśliwi.

Twarzą w twarz z chorobąPrzewlekła choroba ogranicza, często wiele

zabiera, ale nie zamyka nam oczu na świat, na drugą osobę. Nie pozbawia rąk, które mogą przytulić, nie każe ciągle myśleć, jak to bę-dzie i rezygnować z tego, co tu i teraz. To my, nie mając często pomysłu na życie, zrzucamy wszystko na nią, stając się zakładnikami wła-snych przekonań.

W obliczu tak wielu strat życie sprzed choroby wydaje się wyjątkowo dobre i bezpieczne, nawet jeśli nie do końca takie było. Żyjemy przeszłością i ciągłą tęsknotą za tamtym stanem, zostawiając teraźniejszość jak niechciane dziecko.

Zaczynamy egzystować w klatce poglądów: jacy jesteśmy nieszczęśliwi, jak trudno nam ze sobą rozmawiać, jak się nie rozumiemy. Każda myśl na „nie” staje się stalowym prętem, który na własne życzenie odgradza nas od drugiej osoby, spokoju i dobrych chwil, które na nas czekają. Nawet jeśli na chwilę odważymy się cieszyć tym, co mamy, dążyć do czegoś nowe-go, to przy najmniejszym niepowodzeniu szu-kamy potwierdzenia swoich teorii o smutnym i niesprawiedliwym losie.

Choroba bardzo często obnaża prawdę o na-szym dotychczasowym życiu, o relacjach mał-żeńskich, rodzicielskich, towarzyskich. Są rodziny, gdzie troska o bliską osobę to przede wszystkim

Do przemyślenia dla chorego: Twoi bliscy boją się o Ciebie. Dla nich Twoja choroba to również nowa i trudna sytuacja. Realnie spójrz, jak funkcjonuje Twoja rodzina. Jeżeli oczekujesz jakichś zmian, powiedz im o tym. Daj wszystkim, także sobie, trochę czasu.

Rozmawiać o trudnych emocjach trzeba się nauczyć. To, co przeszkadza w otwartym kontak-cie, to chronienie bliskich „w imię miłości” przed prawdą i cierpieniem. Miłość jest uczuciem na dobre i na złe, na trudne i łatwe dni, a więc oczekiwanie, że bliscy nie będą się martwić, jest nie-możliwe do realizacji.

Trudne tematy są tym trudniejsze, jeżeli pozostają w ukryciu. Otwarte, bezpośrednie wyrażanie i ujawnianie swoich lęków, obaw, irytacji czy złości zmniejsza natężenie przeżywanych emocji.

Nie czekaj, że coś samo się zmieni, ale wykorzystaj czas, kiedy wszyscy doświadczacie krucho-ści życia, i odważ się na otwartą rozmowę. Powiedz bliskim, z czym sobie radzisz, a z czym nie. Zapytaj, co oni czują.

Nie oczekuj, że bliscy muszą się domyślić, czego potrzebujesz, mów im o swoich potrzebach. Zaakceptuj, że nie zawsze natychmiast dostaniesz to, o co prosisz. Odróżniaj odmowę typu „nie, bo nie”, od autentycznej niemocy danej osoby.

Nie obrażaj bliskich swoim zachowaniem, bo jest Ci ciężko z powodu choroby. To nie jest wytłu-maczenie.

Jeżeli rodzina przekracza Twoje granice i chce wyręczać Ciebie we wszystkim, a Ty się z tym źle czujesz, powiedz im o tym.

Nie jest prawdą, że rodzina, która dotychczas nie rozmawiała ze sobą na głębszym poziomie emocjonalnym, nie ma szans na zmianę komunikacji, na otwartą rozmowę i prawdziwą bliskość.

Jeśli masz dzieci lub wnuki, to nie oszczędzaj ich, pokazując, że nie ma problemu. One i tak wszystko widzą i czują się zagubione. Udając, że świetnie sobie radzisz w chorobie, uczysz ich fałszowania obrazu swoich przeżyć, szczególnie w trudnych życiowo sytuacjach. Rozmawiaj z nimi uczciwie i nie martw się, że będą to przeżywać. Takie rozmowy nie wyrządzą nikomu krzywdy, za to ich brak może okaleczyć na lata.

++12-13_psychologia - Mal,P,I,Mal_KOR.indd 12 2010-12-06 13:52:25

13

Dzięki chorobie wielu małżeństwom udaje się naprawić swoje relacje. To związki, w których bliskość nie jest jedynie dbaniem o potrzeby materialne, ale również mądrym wsparciem i głęboką rozmową.

Do przemyślenia dla osób wspierających chorego: Nie narzucajmy choremu, jak ma funkcjonować, co zjeść, kiedy spać itp., ale proponujmy i uszanujmy jego wolę.

Nie pocieszajmy na siłę, nie mówmy: „na pewno będzie dobrze”. Otwórzmy się na to, co napraw-dę dzieje się z chorym. Zróbmy przestrzeń na jego emocje i rozmowę, np.: „dawno nie rozmawia-liśmy, może nie będziemy udawali, że nic się nie stało – porozmawiajmy”.

Słuchajmy tego, co mówi osoba chora. Nie róbmy nadinterpretacji tego, co usłyszeliśmy. Parafrazujmy: „nie wiem, czy dobrze zrozumiałam/em, czy chciałeś/aś powiedzieć, że…”.

Uzgodnijmy z chorym, że będziemy wzajemnie siebie informować o tym, co w naszej relacji jest dobre, a co należałoby zmienić.

Mamy prawo do przeżywania choroby bliskiego, ale nie zróbmy z tego jedynego celu w życiu.

Nie pozwalajmy choremu na złe traktowanie siebie. Jak każdemu człowiekowi, należy nam się szacunek. Nie musimy dawać więcej niż możemy i kochać bardziej niż kochamy!

Mamy prawo odpocząć, wyjść do kina, realizować również swoje potrzeby. Będąc zmęczony-mi, smutnymi, wyrządzimy więcej szkody niż pożytku. Przemęczenie, lęk, brak snu, życie w cią-głym napięciu może doprowadzić do depresji, a wówczas opieka nad chorym stanie się dla nas bardzo trudna, a czasami niemożliwa.

Nie odtrącajmy trudnych myśli na temat tego, co może stać się z naszym bliskim i rodziną, ale zapamiętajmy, że cokolwiek by się stało, znajdziemy rozwiązanie dopiero wówczas, gdy to na-stąpi. Nie można na zapas zabezpieczyć swojego świata!

Pozwólmy osobie bliskiej załatwić sprawy urzędowe, np. majątkowe lub prawne, i nie traktujmy tego jako zwiastuna złych wydarzeń. Pacjent ma prawo do porządkowania swojego życia. Nie-którym świadomość uporządkowania pewnych kwestii bardzo pomaga.

Nie ignorujmy potrzeb chorego dotyczących rozmów na tematy ostateczne. Choć są one trud-ne i bolesne, świadczą o zaufaniu, jakim obdarza nas bliska osoba.

konflikty rodzinne. Zdarza się bowiem, że osoba wymagająca pomocy, wcześniej, przed chorobą, była w stosunku do potencjalnego opiekuna niesprawiedliwa, złośliwa albo odwrotnie – chory musi korzystać z opieki człowieka, z którym jest w konflikcie. Czasami więcej cierpienia przynosi prawda o życiu niż sama choroba.

Trudności w komunikacjiPoważnym problemem w relacjach partner-

skich są bariery w komunikacji. Co to oznacza? Często nie potrafimy nazwać tego, co czujemy, z czym sobie nie radzimy, nawet sami przed sobą nie mamy odwagi się do tego przyznać. Tłumaczymy sobie, że w imię miłości musimy chronić siebie wzajemnie przed trudnymi roz-mowami. Trwamy w tym, wywołując jeszcze większe nieporozumienia w komunikacji. Z innej strony nie możemy nikogo zmusić do otwartej rozmowy czy nakazać mu okazywania miłości bądź ciepłych gestów, jeżeli od dawna nie są one zgodne z uczuciami.

Każdy z nas szuka bezpieczeństwa, choć w różny sposób może je rozumieć czy inter-pretować. Dla jednego będzie to zaufanie, sza-cunek, wspólne wartości rodzinne, wsparcie i partnerskie relacje, dla drugiego – finanse, piękny dom, wspólny biznes, obowiązek wo-bec dzieci, a zamiast partnerstwa kontrola lub bycie w roli ofiary. Nierzadko jesteśmy razem, argumentując sobie, że „tak już musi być” lub „bo jakie mam wyjście?”.

Budujące jest jednak to, że dzięki chorobie i doświadczeniu kruchości życia wielu małżeń-stwom udaje się naprawić swoje dotychczaso-we relacje. To związki, w których bliskość nie jest jedynie dbaniem o potrzeby materialne, ale również mądrym wsparciem i głęboką roz-mową. Chory taki potrafi powiedzieć, czego potrzebuje, co sprawia mu ulgę, ale jest też świadom, że jego bliscy mają prawo do ogra-niczeń czy do własnego życia. Ci natomiast nie traktują jego jak osoby ubezwłasnowolnionej, nie próbują o wszystkim decydować.

W dojrzałym związku małżonkowie nie uni-kają poważnych rozmów, ale też nie żyją tylko tym, co trudne. Doceniają fakt, że mają siebie i nie traktują wspólnego życia jako przymusu czy przyzwyczajenia.

Trudna sztuka budowania od nowa

Kiedy chory szanuje siebie, daje sobie prze-strzeń, zgadza się na istnienie lepszych i gorszych dni, to jego bliscy stają się dla niego wsparciem, a nie odbiciem jego niedoskonałości.

Dojrzałe małżeństwo wie, że nic nie przycho-dzi łatwo i za darmo, że na szacunek, bliskość, zaufanie pracujemy sami i nierzadko wymaga

to dużego trudu i wyczucia w wypowiadaniu słów, szczególnie tych, które mogą ranić.

W takich związkach nie czeka się na zmianę w kimś. Każdy sam odpowiada za siebie i ak-tywnie tworzy bliskość z drugą osobą. Kiedy jest źle, trzeba o tym mówić, ale tonem, który zbliża, nie oddala. Kiedy potrzebuje się czuło-ści, nie można zaczynać od pretensji: „ty nigdy mnie nie przytulasz”, a wręcz odwrotnie, na-leży powiedzieć: „przytul mnie, bardzo tego teraz potrzebuję”.

Nie odbudujemy intymności, opierając jej na pretensjach („bo ty zawsze...!”) lub fanta-zjach („w innych małżeństwach jest na pew-no lepiej”) czy na akceptacji obecnego stanu („najwyraźniej po tylu latach małżeństwa tak już musi być!”).

Nie warto zrzucać całej odpowiedzialności za te kłopoty na chorobę lub upływ czasu. Lepiej

uczciwie zastanowić się, na ile ta sfera naszego życia istniała w związku przed chorobą. Jeżeli była i dostarczała parze radości, to przy wspól-nym zaangażowaniu można znaleźć sposób, aby powróciła. Jeżeli natomiast od dawna jej nie było, to bez zrzucania winy na worek stomijny warto szczerze porozmawiać i zastanowić się, czego tak naprawdę chcemy i jak ewentualnie możemy to wspólnie osiągnąć.

Problem polega na tym, że zbyt często za-kładamy, iż cały świat czy drugi człowiek jest taki, jakim go widzimy. Zapominamy, że rze-czywistość odbieramy w bardzo subiektywny sposób i zamiast dać sobie i innym szansę na zmianę, trwamy w przekonaniu: „nic i tak się nie zmieni, znam ją/jego i wiem, że to nie-możliwe”. Tłumaczymy sobie, że taki mamy charakter i głęboko wierzymy, że jest on nie-zmienny jak kolor oczu. Nosimy nad głową aureolę i z uporem wierzymy, że prawda jest tylko po naszej stronie. Tymczasem wcale nie-koniecznie musi tak być.

Zbliżają się święta Bożego Narodzenia, szcze-gólne w swoim przesłaniu miłości. To czas, kie-dy niemożliwe może stać się dla nas możliwe. Ale tylko wówczas, gdy wpuścimy do naszych serc dobro i damy sobie oraz naszym bliskim szansę na zmiany.

++12-13_psychologia - Mal,P,I,Mal_KOR.indd 13 2010-12-06 13:52:35

14

Materiał hydrokoloidowy rozpoczął swoją „karierę” w latach 60. ubiegłego wieku w An-glii. Wykorzystywano go tam bardzo chętnie w stomatologii ze względu na swoje doskonałe właściwości ochronne i gojące oraz znakomitą przyczepność do wilgotnych błon śluzowych jamy ustnej.

Szybko okazało się, że nadaje się on nie tylko do ochrony i leczenia błon śluzowych, ale rów-nież do ochrony skóry. Przeprowadzone badania

dowiodły dodatkowo, że posiada on właściwości lecznicze w stosunku do uszkodzeń skóry w oko-licy stomii, które powstają w wyniku drażniącego działania treści jelitowej lub moczu.

Początki produkcjiW 1972 r. na podstawie doświadczeń i badań

naukowych przeprowadzonych w laboratoriach firmy Squibb (z której w późniejszym czasie wy-dzieliła się firma ConvaTec) został opracowany

i opatentowany używany do dzisiaj materiał hy-drokoloidowy Stomahesive. Początkowo służył on do produkcji sprzętu dwuczęściowego, ale szybko znalazł swoje zastosowanie również w sprzęcie jednoczęściowym i synergicznym.

Materiał Stomahesive jest obecnie wykorzysty-wany do produkcji wszystkich rodzajów płytek stomijnych, przylepców oraz niektórych akce-soriów stomijnych firmy ConvaTec.

Naturalne pochodzenieMateriał hydrokoloidowy Stomahesive wytwa-

rzany jest z naturalnych substancji pochodzenia roślinnego i zwierzęcego – żelatyny, pektyny oraz karboksymetylocelulozy sodowej, zmieszanych ze sobą w odpowiednich proporcjach.

Wszystkie te trzy hydrokoloidy zawieszone są w elastycznej macierzy polimerowej, będą-cej swojego rodzaju „lepiszczem”. Nadaje ona materiałowi właściwą konsystencję, a płytkom i przylepcom, które są z niej wykonane, swój kształt (patrz: rys. 1).

Polimer obecny w płytkach i przylepcach jest również odpowiedzialny za przyczepność sprzętu stomijnego do skóry.

Cenne właściwościMateriał Stomahesive ma wiele cennych

właściwości wykorzystywanych powszechnie w pielęgnacji stomii:

przylega zarówno do suchej, jak i do wil-gotnej skóry, jest hipoalergiczny (nie uczula),

Produkty ConvaTec

Materiał Stomahesive

FOT.

ARCH

IWU

M C

ON

VATE

C

Wynalezienie materiału Stomahesive i wyprodukowanie z niego pierwszych

płytek stomijnych było prawdziwą rewolucją w dziedzinie zaopatrzenia

wszelkiego rodzaju przetok.

Materiał Stomahesive został po raz pierwszy zastosowany do pielęgnacji stomii ponad 30 lat temu. Ten hydrokoloidowy materiał stanowi specjalną mieszaninę naturalnych substancji organicznych, które wykazują właściwości ochronne i gojące w stosunku do skóry oraz błon śluzowych. Szybko okazał się prawdziwym przełomem w pielęgnacji stomii. Do dziś jest nadal powszechnie wykorzysty-wany w produkcji sprzętu stomijnego ConvaTec.

Justyna ChróścickaDział Pomocy ConvaTec

Materiał hydrokoloidowy Stomahesive występuje we wszystkich rodzajach płytek stomijnych, przylepcach oraz niektórych akcesoriach stomijnych firmy ConvaTec.

++14-15_nowosci Convatec-Mal, I, Mal_KOR.indd 14 2010-12-07 14:45:49

14

Materiał hydrokoloidowy rozpoczął swoją „karierę” w latach 60. ubiegłego wieku w An-glii. Wykorzystywano go tam bardzo chętnie w stomatologii ze względu na swoje doskonałe właściwości ochronne i gojące oraz znakomitą przyczepność do wilgotnych błon śluzowych jamy ustnej.

Szybko okazało się, że nadaje się on nie tylko do ochrony i leczenia błon śluzowych, ale rów-nież do ochrony skóry. Przeprowadzone badania

dowiodły dodatkowo, że posiada on właściwości lecznicze w stosunku do uszkodzeń skóry w oko-licy stomii, które powstają w wyniku drażniącego działania treści jelitowej lub moczu.

Początki produkcjiW 1972 r. na podstawie doświadczeń i badań

naukowych przeprowadzonych w laboratoriach firmy Squibb (z której w późniejszym czasie wy-dzieliła się firma ConvaTec) został opracowany

i opatentowany używany do dzisiaj materiał hy-drokoloidowy Stomahesive. Początkowo służył on do produkcji sprzętu dwuczęściowego, ale szybko znalazł swoje zastosowanie również w sprzęcie jednoczęściowym i synergicznym.

Materiał Stomahesive jest obecnie wykorzysty-wany do produkcji wszystkich rodzajów płytek stomijnych, przylepców oraz niektórych akce-soriów stomijnych firmy ConvaTec.

Naturalne pochodzenieMateriał hydrokoloidowy Stomahesive wytwa-

rzany jest z naturalnych substancji pochodzenia roślinnego i zwierzęcego – żelatyny, pektyny oraz karboksymetylocelulozy sodowej, zmieszanych ze sobą w odpowiednich proporcjach.

Wszystkie te trzy hydrokoloidy zawieszone są w elastycznej macierzy polimerowej, będą-cej swojego rodzaju „lepiszczem”. Nadaje ona materiałowi właściwą konsystencję, a płytkom i przylepcom, które są z niej wykonane, swój kształt (patrz: rys. 1).

Polimer obecny w płytkach i przylepcach jest również odpowiedzialny za przyczepność sprzętu stomijnego do skóry.

Cenne właściwościMateriał Stomahesive ma wiele cennych

właściwości wykorzystywanych powszechnie w pielęgnacji stomii:

przylega zarówno do suchej, jak i do wil-gotnej skóry, jest hipoalergiczny (nie uczula),

Produkty ConvaTec

Materiał Stomahesive

FOT.

ARCH

IWU

M C

ON

VATE

C

Wynalezienie materiału Stomahesive i wyprodukowanie z niego pierwszych

płytek stomijnych było prawdziwą rewolucją w dziedzinie zaopatrzenia

wszelkiego rodzaju przetok.

Materiał Stomahesive został po raz pierwszy zastosowany do pielęgnacji stomii ponad 30 lat temu. Ten hydrokoloidowy materiał stanowi specjalną mieszaninę naturalnych substancji organicznych, które wykazują właściwości ochronne i gojące w stosunku do skóry oraz błon śluzowych. Szybko okazał się prawdziwym przełomem w pielęgnacji stomii. Do dziś jest nadal powszechnie wykorzysty-wany w produkcji sprzętu stomijnego ConvaTec.

Justyna ChróścickaDział Pomocy ConvaTec

Materiał hydrokoloidowy Stomahesive występuje we wszystkich rodzajach płytek stomijnych, przylepcach oraz niektórych akcesoriach stomijnych firmy ConvaTec.

++14-15_nowosci Convatec-Mal, I, Mal_KOR.indd 14 2010-12-07 14:45:49

15

takich jak owrzodzenia podudzi, odleżyny czy stopa cukrzycowa (opatrunki Granuflex).

Płytki wykonane z materiału Stomahesive, oprócz funkcji przylepca (przyklejają sprzęt do brzucha), spełniają istotną rolę osłaniającą oraz gojącą. Skutecznie chronią skórę wokół stomii przed drażniącą treścią jelitową lub moczem. Leczą również powstałe podrażnienia oraz powikłania (np. zapalenia skóry wokół stomii).

Co ważne, hydrokoloidy zachowują się jak „druga skóra” – pozwalają jej na swobodne od-dychanie i wymianę gazową z otoczeniem.

Materiał Stomahesive pozytywnie wpływa na skórę. Sprzyja zarówno leczeniu podrażnień czy zapaleń skóry, jak i ich profilaktyce.

Najważniejsze korzyściIstnieje wiele korzyści wynikających ze sto-

sowania sprzętu, którego płytki bądź przy-lepce (w workach jednoczęściowych) są wykonane z hydrokoloidowego materiału Stomahesive.

Sprzęt taki: chroni skórę wokół stomii, zapewnia duży komfort użytkowania, nie powoduje podrażnień skóry, zapewnia skuteczną ochronę i szczelność nawet w wilgotnym środowisku,

doskonale dopasowuje się do powierzchni i wszystkich nierówności skóry,

może być stosowany na chorobowo zmie-nione miejsca,

pewnie i długotrwale przylega do suchej, jak i wilgotnej skóry oraz do błon śluzowych,

wchłania wilgoć z powierzchni skóry, nie gro-madząc przy tym w sobie nadmiaru płynu.

Chroni i leczyPłytki wykonane z materiału Stomahesive

miękną pod wpływem temperatury ciała. Dzięki temu mocno do niej przylegają. Ich przyklejanie na odpowiednio oczyszczoną i osuszoną skórę powoduje, że trzymają się długo i nie odpadają w najmniej oczekiwanej chwili.

Płytki wykonane z materiału Stomahesive są doskonałym wyborem dla wszystkich osób ze stomią, bez względu na jej typ, rozmiar czy kształt. W szczególności są one polecane osobom, dla których najważniejsza jest doskonała ochrona skóry wokół stomii lub u których występują ja-kiekolwiek powikłania, takie jak np. zapalenie skóry wokół stomii czy zmiany alergiczne.

Strzał w dziesiątkę!Wprowadzenie materiału hydrokoloidowego

Stomahesive do pielęgnacji stomii okazało się prawdziwym przełomem.

Jest on do dziś z powodzeniem wykorzysty-wany do produkcji sprzętu stomijnego firmy ConvaTec. Doskonale chroni skórę wokół stomii przed wszelkiego typu powikłaniami oraz sku-tecznie leczy powstałe uszkodzenia.

nie podrażnia i nie odparza skóry, jest przepuszczalny dla powietrza („oddy-cha”), zachowuje się jak „druga skóra”, wchłania wilgoć z powierzchni skóry, utrzymuje naturalny odczyn skóry (pH 5,5), dzięki czemu podtrzymuje i wspomaga jej naturalne mechanizmy obronne, posiada właściwości gojące, odkleja się od skóry łatwo i bezboleśnie, jest elastyczny i doskonale dopasowuje się do wszystkich nierówności na skórze (bli-zny, fałdy, itp.).

Uniwersalne zastosowanieSprzęt stomijny wykonany z materiału Sto-

mahesive nadaje się zarówno do zaopatrze-nia i pielęgnacji stomii prawidłowych (czyli bez żadnych powikłań), jak i powikłanych (np. przy zapaleniu skóry wokół stomii).

Co ciekawe – z materiału hydrokoloidowego wykonuje się także opatrunki przeznaczone do leczenia trudno gojących się, przewlekłych ran,

Materiał hydrokoloidowy Stomahesive posiada właściwości ochronne i gojące.Wszystkie płytki (w systemie dwuczęściowym i synergicznym) oraz przylepce (w systemach jednoczęściowych) firmy ConvaTec są wykonane z materiału Stomahesive. W związku z tym:

zapewniają długotrwałą ochronę skóry wokół stomii przed drażniącym działaniem kału i moczu,

zapobiegają podrażnieniom i uszkodzeniom skóry,

mają właściwości gojące i lecznicze,

nie powodują uczuleń,

absorbują wilgoć ze skóry i umożliwiają jej oddychanie,

zachowują naturalne pH skóry,

zapewniają duży komfort użytkowania.

żelatynamacierz polimerowa

hydrokoloidy

RYS.

JOLA

NTA

MRÓ

Z

Rysunek 1. Budowa płytek stomijnych i przylepców firmy ConvaTec wykonanych z materiału Stomahesive (schematyczny przekrój przez płytkę).

W skład materiału Stomahesive wchodzą trzy hydrokoloidy:

pektyna

karboksymetyloceluloza sodowa

++14-15_nowosci Convatec-Mal, I, Mal_KOR.indd 15 2010-12-06 13:53:11

Kącik medyczny

16

Istnieje wiele chorób, m.in. oczu, o których do pewnego momentu w ogóle się nie myśli. Z wiekiem jednak prawdopodobieństwo ich wystąpienia znacznie wzrasta. Jak się przed nimi bronić? Istnieje jeden sposób – regularne badania profilaktyczne. Nawet jeśli nie unikniemy danej choroby, to przynajmniej w porę powstrzymamy jej postęp.

Najczęstsze choroby oczu (część II)

lek. med. Marcin Pustkowskispecjalista medycyny rodzinnej

Pisząc o chorobach oczu w poprzednim nu-merze „Naszej Troski”, zwróciliśmy przede wszystkim uwagę na wady narządu wzroku: krótkowzroczność, nadwzroczność i starczo-wzroczność oraz na jedną z częściej występu-jących dolegliwości – zapalenie spojówek. Tym

razem chcielibyśmy omówić choroby oczu, na których wystąpienie jesteśmy narażeni szcze-gólnie po 50. roku życia. Do najważniejszych z nich zaliczyć można jaskrę, zaćmę oraz zwy-rodnienie plamki żółtej związane z wiekiem, czyli tzw. AMD.

Jaskra – cichy złodziej wzrokuJaskra to właściwie grupa różnych chorób,

spośród których najczęściej występują postacie pierwotne z otwartym i zamykającym się kątem przesączania (patrz: rys. 1).

Ich przyczyny nie do końca są nam znane. Wspólną cechą tych chorób jest podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP), które uszka-dza nerw wzrokowy, by w końcu doprowadzić do ślepoty. Sprawę komplikuje to, że nie każdy z podwyższonym IOP ma jaskrę. I na odwrót: nie u wszystkich osób z jaskrą ciśnienie wewnątrz-gałkowe jest podwyższone. Mimo wszystko to IOP pozostaje najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry i dlatego tak ważne jest regular-ne sprawdzanie jego wartości (patrz: ramki na następnej stronie).

Jaskra otwartego kąta to cichy złodziej wzro-ku. Objawy (stopniowa utrata wzroku – po-cząwszy od ciemnych plam w obwodowej części pola widzenia, aż do widzenia „tunelowego” w końcowym stadium) pojawiają się późno, kiedy nastąpiło już nieodwracalne uszkodzenie. Aby się przed tym uchronić, ważne jest regularne sprawdzanie wzroku.

Jaskra z zamykającym się kątem przebiega bardziej dramatycznie – towarzyszy jej napa-dowy ból oka i jego zaczerwienienie, nudności, wymioty oraz zamazanie widzenia. Na ogół jed-nak nie dochodzi do uszkodzenia nerwu wzro-kowego.

Kąt przesączania to obszar na styku tęczówki i rogówki, przez który z oka odpływa ciecz wod-nista (patrz: rys. 1). Jeśli ta okolica jest zabloko-wana lub zatkana, ciecz nie ma ujścia. Powoduje to narastanie ciśnienia, co jest szkodliwe dla oka. W jaskrze otwartego kąta – jak wskazuje sama nazwa – kąt przesączania jest otwarty. Jednak drobne kanaliki, które składają się na ten sys-tem odpływu, są częściowo zatkane. Dlacze-go? Tego dokładnie nie wiadomo. Podkreśla się FO

T. SH

UTT

ERST

OCK

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 16 2010-12-06 13:53:36

17

szerzeniu źrenicy, np. w ciemności, stresie, po przyjęciu niektórych leków. Napad ostrej jaskry pojawia się zwykle u osób z nieprawidłowym, wąskim kątem przesączania.

W diagnostyce jaskry stosuje się: pomiar ci-śnienia wewnątrzgałkowego, oglądanie dna oka w oftalmoskopie oraz badanie pola widzenia i sprawdzanie, jak wygląda kąt przesączania (w badaniu zwanym gonioskopią).

Wykonuje się również bardziej skomplikowa-ne badania, takie jak: pomiar grubości rogówki, badania z wykorzystaniem tomografu i przepły-womierza siatkówkowego. To pierwsze bada-nie jest o tyle ważne, że przy grubej rogówce wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego mogą być zawyżone (czyli okulista może podejrzewać niesłusznie, że jesteśmy zagrożeni jaskrą), a przy cienkiej rogówce mamy do czynienia z odwrotną sytuacją – wartości IOP mogą być prawidłowe, a mimo to u pacjentów rozwija się jaskra.

Badanie grubości rogówki nazywamy pachy-metrią. Do tego pomiaru stosuje się małą sondę ultradźwiękową umiejscowioną na znieczulonej wcześniej rogówce. Badanie jest dostępne we wszystkich klinikach okulistycznych przy ośrod-kach uniwersyteckich i w wielu poradniach oku-listycznych. Jeśli wykonujemy je prywatnie, kosz-tuje ok. 50–60 zł.

W leczeniu jaskry otwartego kąta zaczyna się od kropli, które obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe. Są to m.in.: analogi prostaglandyn (np. Xalatan, Xaloptic), beta-blokery (np. Betamann, Betoptic, Oftensin, Timoptic), inhibitory anhydrazy węgla-nowej (np. Azopt, Rozalin, Trusopt), alfa-agoniści (np. Alphagan, Luxfen), środki cholinergiczne (np. Pilocarpinum WZF).

W wielu preparatach (kroplach) łączy się środki z dwóch grup. Jeśli to nie daje wystarczających efektów, do kropli dodaje się leki doustne. Gdy i to nie pomoże, stosuje się różne zabiegi: od laseroterapii (trabekuloplastyki), w której dzięki

rolę czynników genetycznych, a bezpośrednią przyczyną są prawdopodobnie wady struktu-ralne lub enzymatyczne komórek tworzących mikrokanaliki.

Najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry otwartego kąta jest wysokie ciśnienie we-wnątrzgałkowe (22 mmHg). Poza tym ważny jest wiek (powyżej 60. r.ż.), występowanie tej choroby w rodzinie, a także cukrzyca, niedo-czynność tarczycy i krótkowzroczność.

Napady jaskry zamykającego się kąta (tzw. ostra jaskra) występują wtedy, kiedy tęczówka uwypukla się do przodu, blokując lub zamykając kąt przesączania. To zjawisko towarzyszy roz-

promieniom laserowym udrożnia się zatkane kanaliki, aż po operacje chirurgiczne – w tym najczęściej wykonywaną trabekulektomię (chirurg wytwarza sztuczny otwór w twardówce). Jak zwykle w medycynie zaczyna się od najprostszych (i najtańszych) środków, a dopiero w razie ich nieskuteczności przechodzi do poważniejszych metod leczenia.

Ostrą jaskrę (stan nagły) leczy się obniżając w jak najszybszym czasie ciśnienie wewnątrz-gałkowe oraz – często – wykonując zabieg lase-rowy zwany irydotomią. Polega na wytworze-niu w tęczówce małego otworu, dzięki czemu ciecz wodnista będzie mogła dotrzeć do kąta przesączania.

Jaskrze właściwie nie da się zapobiec, można jednak starać się zatrzymać dalsze uszkodzenie nerwu wzrokowego. Osiąga się to dzięki regular-nym badaniom ciśnienia wewnątrzgałkowego i odpowiedniemu leczeniu pod stałą kontrolą okulistyczną.

RYS.

JOLA

NTA

MRÓ

Z

Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowegoIstnieje kilka metod pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego (czyli tonometrii). W jednej z nich stosuje się np. dotykowe tonometry Schiotza wykorzystujące metodę impresyjną (wgłębiającą), w której bada się stopień oporu rogówki na ciężar metalowego trzpienia tego instrumentu. Im większy opór rogówki, tym większe ciśnienie wewnątrzgałkowe.U okulisty (np. przy przepisywaniu okularów) spotykamy się często z tonometrem bezkontaktowym. Nie jest to badanie tak dokładne jak opisana poniżej tonometria aplanacyjna, ale pozwala szybko wykryć, u kogo potrzebne będą dalsze testy. Wykorzystuje się tutaj wydmuchiwane powietrze, które spłaszcza rogówkę, a urządzenie mierzy czas, w jakim ten proces zachodzi. Więcej czasu zajmuje spłaszczenie rogówki przy podwyższonym ciśnieniu. Nie trzeba przy tym znieczulać oka.Bardziej dokładną metodą jest tonometria aplanacyjna. Tonometr jest tutaj zwykle częścią lampy szczelinowej. Najpierw znieczula się oko za pomocą kropli. Lekarz przez mikroskop obserwuje oko i delikatnie umieszcza tonometr na rogówce. Urządzenie mierzy ciśnienie potrzebne do spłaszczenia rogówki. Im większe ciśnienie wewnątrzgałkowe, tym większego nacisku trzeba użyć, aby tę rogówkę spłaszczyć.

Rysunek 1. W najczęstszej odmianie jaskry (A) kąt między tęczówką a rogówką jest otwarty, zatkane są kanali-ki odprowadzające ciecz wodnistą. W ostrej jaskrze (B) tęczówka uwypukla się do przodu (w stronę rogówki), blokując kąt przesączania.

kąt tęczówkowo--rogówkowy(czyli kąt przesączania)

zatoka żylna twardówki

ciało rzęskowe

soczewkarogówka

kąt przesączania otwarty

tęczówkakąt przesączania

zamknięty tęczówką

kąt przesączania zamknięty

Ciśnienie wewnątrzgałkowePrawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP) mieści się w zakresie od 8 do 21 mm słupa rtęci. IOP sprawdza się przy okazji kompleksowego badania wzroku. Według Amerykańskiej Akademii Okulistyki, między 20. a 29. r.ż. należy takie badanie przeprowadzić przynajmniej raz, między 30. a 39. r.ż. przynajmniej dwa razy, między 40. a 64. r.ż trzeba to robić co 2–4 lata, a po 65. r.ż co 1–2 lata. Jeśli występują czynniki ryzyka jaskry, wzrok trzeba badać częściej – dokładną częstość badań należy skonsultować z okulistą. Istnieje możliwość wykonania ich w ramach ogólnokrajowego, finansowanego przez NFZ programu wczesnej diagnostyki i leczenia jaskry. Dla uczestników programu badania te – w tym pomiar grubości rogówki – są bezpłatne. Kwalifikują się do niego osoby powyżej 35. r.ż., u których w ciągu ostatnich 2 lat nie przeprowadzano żadnego badania okulistycznego.

A B

tęczówka

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 17 2010-12-06 13:53:49

Kącik medyczny

16

Istnieje wiele chorób, m.in. oczu, o których do pewnego momentu w ogóle się nie myśli. Z wiekiem jednak prawdopodobieństwo ich wystąpienia znacznie wzrasta. Jak się przed nimi bronić? Istnieje jeden sposób – regularne badania profilaktyczne. Nawet jeśli nie unikniemy danej choroby, to przynajmniej w porę powstrzymamy jej postęp.

Najczęstsze choroby oczu (część II)

lek. med. Marcin Pustkowskispecjalista medycyny rodzinnej

Pisząc o chorobach oczu w poprzednim nu-merze „Naszej Troski”, zwróciliśmy przede wszystkim uwagę na wady narządu wzroku: krótkowzroczność, nadwzroczność i starczo-wzroczność oraz na jedną z częściej występu-jących dolegliwości – zapalenie spojówek. Tym

razem chcielibyśmy omówić choroby oczu, na których wystąpienie jesteśmy narażeni szcze-gólnie po 50. roku życia. Do najważniejszych z nich zaliczyć można jaskrę, zaćmę oraz zwy-rodnienie plamki żółtej związane z wiekiem, czyli tzw. AMD.

Jaskra – cichy złodziej wzrokuJaskra to właściwie grupa różnych chorób,

spośród których najczęściej występują postacie pierwotne z otwartym i zamykającym się kątem przesączania (patrz: rys. 1).

Ich przyczyny nie do końca są nam znane. Wspólną cechą tych chorób jest podwyższone ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP), które uszka-dza nerw wzrokowy, by w końcu doprowadzić do ślepoty. Sprawę komplikuje to, że nie każdy z podwyższonym IOP ma jaskrę. I na odwrót: nie u wszystkich osób z jaskrą ciśnienie wewnątrz-gałkowe jest podwyższone. Mimo wszystko to IOP pozostaje najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry i dlatego tak ważne jest regular-ne sprawdzanie jego wartości (patrz: ramki na następnej stronie).

Jaskra otwartego kąta to cichy złodziej wzro-ku. Objawy (stopniowa utrata wzroku – po-cząwszy od ciemnych plam w obwodowej części pola widzenia, aż do widzenia „tunelowego” w końcowym stadium) pojawiają się późno, kiedy nastąpiło już nieodwracalne uszkodzenie. Aby się przed tym uchronić, ważne jest regularne sprawdzanie wzroku.

Jaskra z zamykającym się kątem przebiega bardziej dramatycznie – towarzyszy jej napa-dowy ból oka i jego zaczerwienienie, nudności, wymioty oraz zamazanie widzenia. Na ogół jed-nak nie dochodzi do uszkodzenia nerwu wzro-kowego.

Kąt przesączania to obszar na styku tęczówki i rogówki, przez który z oka odpływa ciecz wod-nista (patrz: rys. 1). Jeśli ta okolica jest zabloko-wana lub zatkana, ciecz nie ma ujścia. Powoduje to narastanie ciśnienia, co jest szkodliwe dla oka. W jaskrze otwartego kąta – jak wskazuje sama nazwa – kąt przesączania jest otwarty. Jednak drobne kanaliki, które składają się na ten sys-tem odpływu, są częściowo zatkane. Dlacze-go? Tego dokładnie nie wiadomo. Podkreśla się FO

T. SH

UTT

ERST

OCK

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 16 2010-12-06 13:53:36

17

szerzeniu źrenicy, np. w ciemności, stresie, po przyjęciu niektórych leków. Napad ostrej jaskry pojawia się zwykle u osób z nieprawidłowym, wąskim kątem przesączania.

W diagnostyce jaskry stosuje się: pomiar ci-śnienia wewnątrzgałkowego, oglądanie dna oka w oftalmoskopie oraz badanie pola widzenia i sprawdzanie, jak wygląda kąt przesączania (w badaniu zwanym gonioskopią).

Wykonuje się również bardziej skomplikowa-ne badania, takie jak: pomiar grubości rogówki, badania z wykorzystaniem tomografu i przepły-womierza siatkówkowego. To pierwsze bada-nie jest o tyle ważne, że przy grubej rogówce wartości ciśnienia wewnątrzgałkowego mogą być zawyżone (czyli okulista może podejrzewać niesłusznie, że jesteśmy zagrożeni jaskrą), a przy cienkiej rogówce mamy do czynienia z odwrotną sytuacją – wartości IOP mogą być prawidłowe, a mimo to u pacjentów rozwija się jaskra.

Badanie grubości rogówki nazywamy pachy-metrią. Do tego pomiaru stosuje się małą sondę ultradźwiękową umiejscowioną na znieczulonej wcześniej rogówce. Badanie jest dostępne we wszystkich klinikach okulistycznych przy ośrod-kach uniwersyteckich i w wielu poradniach oku-listycznych. Jeśli wykonujemy je prywatnie, kosz-tuje ok. 50–60 zł.

W leczeniu jaskry otwartego kąta zaczyna się od kropli, które obniżają ciśnienie wewnątrzgałkowe. Są to m.in.: analogi prostaglandyn (np. Xalatan, Xaloptic), beta-blokery (np. Betamann, Betoptic, Oftensin, Timoptic), inhibitory anhydrazy węgla-nowej (np. Azopt, Rozalin, Trusopt), alfa-agoniści (np. Alphagan, Luxfen), środki cholinergiczne (np. Pilocarpinum WZF).

W wielu preparatach (kroplach) łączy się środki z dwóch grup. Jeśli to nie daje wystarczających efektów, do kropli dodaje się leki doustne. Gdy i to nie pomoże, stosuje się różne zabiegi: od laseroterapii (trabekuloplastyki), w której dzięki

rolę czynników genetycznych, a bezpośrednią przyczyną są prawdopodobnie wady struktu-ralne lub enzymatyczne komórek tworzących mikrokanaliki.

Najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju jaskry otwartego kąta jest wysokie ciśnienie we-wnątrzgałkowe (22 mmHg). Poza tym ważny jest wiek (powyżej 60. r.ż.), występowanie tej choroby w rodzinie, a także cukrzyca, niedo-czynność tarczycy i krótkowzroczność.

Napady jaskry zamykającego się kąta (tzw. ostra jaskra) występują wtedy, kiedy tęczówka uwypukla się do przodu, blokując lub zamykając kąt przesączania. To zjawisko towarzyszy roz-

promieniom laserowym udrożnia się zatkane kanaliki, aż po operacje chirurgiczne – w tym najczęściej wykonywaną trabekulektomię (chirurg wytwarza sztuczny otwór w twardówce). Jak zwykle w medycynie zaczyna się od najprostszych (i najtańszych) środków, a dopiero w razie ich nieskuteczności przechodzi do poważniejszych metod leczenia.

Ostrą jaskrę (stan nagły) leczy się obniżając w jak najszybszym czasie ciśnienie wewnątrz-gałkowe oraz – często – wykonując zabieg lase-rowy zwany irydotomią. Polega na wytworze-niu w tęczówce małego otworu, dzięki czemu ciecz wodnista będzie mogła dotrzeć do kąta przesączania.

Jaskrze właściwie nie da się zapobiec, można jednak starać się zatrzymać dalsze uszkodzenie nerwu wzrokowego. Osiąga się to dzięki regular-nym badaniom ciśnienia wewnątrzgałkowego i odpowiedniemu leczeniu pod stałą kontrolą okulistyczną.

RYS.

JOLA

NTA

MRÓ

Z

Pomiar ciśnienia wewnątrzgałkowegoIstnieje kilka metod pomiaru ciśnienia wewnątrzgałkowego (czyli tonometrii). W jednej z nich stosuje się np. dotykowe tonometry Schiotza wykorzystujące metodę impresyjną (wgłębiającą), w której bada się stopień oporu rogówki na ciężar metalowego trzpienia tego instrumentu. Im większy opór rogówki, tym większe ciśnienie wewnątrzgałkowe.U okulisty (np. przy przepisywaniu okularów) spotykamy się często z tonometrem bezkontaktowym. Nie jest to badanie tak dokładne jak opisana poniżej tonometria aplanacyjna, ale pozwala szybko wykryć, u kogo potrzebne będą dalsze testy. Wykorzystuje się tutaj wydmuchiwane powietrze, które spłaszcza rogówkę, a urządzenie mierzy czas, w jakim ten proces zachodzi. Więcej czasu zajmuje spłaszczenie rogówki przy podwyższonym ciśnieniu. Nie trzeba przy tym znieczulać oka.Bardziej dokładną metodą jest tonometria aplanacyjna. Tonometr jest tutaj zwykle częścią lampy szczelinowej. Najpierw znieczula się oko za pomocą kropli. Lekarz przez mikroskop obserwuje oko i delikatnie umieszcza tonometr na rogówce. Urządzenie mierzy ciśnienie potrzebne do spłaszczenia rogówki. Im większe ciśnienie wewnątrzgałkowe, tym większego nacisku trzeba użyć, aby tę rogówkę spłaszczyć.

Rysunek 1. W najczęstszej odmianie jaskry (A) kąt między tęczówką a rogówką jest otwarty, zatkane są kanali-ki odprowadzające ciecz wodnistą. W ostrej jaskrze (B) tęczówka uwypukla się do przodu (w stronę rogówki), blokując kąt przesączania.

kąt tęczówkowo--rogówkowy(czyli kąt przesączania)

zatoka żylna twardówki

ciało rzęskowe

soczewkarogówka

kąt przesączania otwarty

tęczówkakąt przesączania

zamknięty tęczówką

kąt przesączania zamknięty

Ciśnienie wewnątrzgałkowePrawidłowe ciśnienie wewnątrzgałkowe (IOP) mieści się w zakresie od 8 do 21 mm słupa rtęci. IOP sprawdza się przy okazji kompleksowego badania wzroku. Według Amerykańskiej Akademii Okulistyki, między 20. a 29. r.ż. należy takie badanie przeprowadzić przynajmniej raz, między 30. a 39. r.ż. przynajmniej dwa razy, między 40. a 64. r.ż trzeba to robić co 2–4 lata, a po 65. r.ż co 1–2 lata. Jeśli występują czynniki ryzyka jaskry, wzrok trzeba badać częściej – dokładną częstość badań należy skonsultować z okulistą. Istnieje możliwość wykonania ich w ramach ogólnokrajowego, finansowanego przez NFZ programu wczesnej diagnostyki i leczenia jaskry. Dla uczestników programu badania te – w tym pomiar grubości rogówki – są bezpłatne. Kwalifikują się do niego osoby powyżej 35. r.ż., u których w ciągu ostatnich 2 lat nie przeprowadzano żadnego badania okulistycznego.

A B

tęczówka

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 17 2010-12-06 13:53:49

Kącik medyczny

18

Poza wiekiem istotne znaczenie ma także wy-stępowanie tej choroby w rodzinie, płeć (kobiety chorują częściej), palenie papierosów, otyłość, jasny kolor oczu, promieniowanie UV, a także niski poziom antyoksydantów w diecie (cynk, witaminy A, C i E).

Okulista rozpoznaje AMD na podstawie różnych badań – od testu Amslera, przez badanie dna oka, angiografię fluoresceinową, aż do nowych metod, tj. optycznej koherentnej tomografii.

Nie można wyleczyć „suchej” postaci AMD. Pomóc w zatrzymaniu jej postępu mogą su-plementy zawierające witaminę C, E oraz beta--karoten i cynk z dodatkiem miedzi. Rola innych antyoksydantów: luteiny, zeaksantyny oraz kwa-sów tłuszczowych omega-3 pozostaje jeszcze do ustalenia (trwa właśnie duże badanie wery-fikujące podawanie tych związków).

Podobnie jak w postaci „suchej”, nie ma środka pozwalającego wyleczyć „mokrą” postać AMD. Leczenie ma na celu zahamowanie kolejnych zmian. W tym celu stosuje się fotokoagulację wykonywaną za pomocą lasera oraz terapię fotodynamiczną. W obu metodach niszczy się nieprawidłowe, „przeciekające” naczynia krwionośne, które tworzą się w „mokrej” po-staci choroby.

Rzadziej przeprowadza się operację zwaną przemieszczeniem plamki, podczas której chirurg przesuwa dołek (środkową część plamki) w inne, zdrowe miejsce, gdzie nie ma nieprawidłowych naczyń. Następnie może usunąć przeciekające naczynia laserem lub mechanicznie.

Przełomem w zapobieganiu postępowi AMD mogą być leki hamujące VEGP (śródbłonko-wy czynnik wzrostu naczyń), wstrzykiwane do gałki ocznej. Jest to terapia bardzo droga, ale obiecująca. Czasami osiąga się nawet po-prawę widzenia.

Zaćma – świat widziany przez zamgloną szybę

Istotą zaćmy jest zmętnienie soczewki (patrz: rys. 2). Chory zaczyna widzieć jak przez mgłę. Pro-wadzi to do trudności w czytaniu, prowadzeniu samochodu (szczególnie w nocy) i rozróżnianiu szczegółów mimiki twarzy. Osoba z zaćmą zaczyna często zmieniać okulary, kolory stają się wyblakłe, pojawia się nadwrażliwość na światło.

Główną przyczyną zaćmy jest starzenie się oka. Soczewka traci elastyczność, tkanka, z której się składa, skupia się w grudki. Na początku jest to mały obszar, z czasem jednak coraz większy. Soczewka staje się coraz bardziej zamglona.

W zależności od umiejscowienia zmian wy-różniamy różne rodzaje zaćmy: jądrową, korową i podtorebkową tylną. Poza zaawansowanym wiekiem rozwojowi zaćmy sprzyja: cukrzyca, alkohol, palenie, promieniowanie ultrafioletowe, obecność tej choroby w rodzinie, nadciśnienie, otyłość, uraz oka lub jego zapalenie oraz przebyta operacja chirurgiczna oka, a także długotrwałe stosowanie kortykosteroidów.

Rozpoznanie zaćmy jest prostsze niż jaskry. Lekarz widzi ją w lampie szczelinowej, czyli mi-kroskopie, w którym stosuje się silne źródło świa-tła emitowanego jako cienka linia. Jednocześnie okulista ocenia ostrość wzroku (na tablicy) i prze-prowadza badanie dna oka (oftalmoskopem), sprawdzając przy okazji wygląd soczewki.

Zmiany soczewki w zaćmie są nieodwracalne. Upośledzoną ostrość wzroku można korygować okularami, jednak wraz z postępem zaćmy trze-ba rozważyć wykonanie operacji. Soczewkę po prostu wymienia się na sztuczną, umieszczoną w tym samym miejscu co oryginalna.

W sytuacji, kiedy zmieniona chorobowo so-czewka zostaje usunięta, ale nie ma warunków do umieszczenia sztucznej – rolę soczewki przejmują

okulary lub soczewki kontaktowe. Usunięcie za-ćmy jest bezpieczne, a operacja trwa krótko.

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (tzw. AMD) to kolejna choroba atakująca przede wszystkim osoby po 50. r.ż. Plamka to część siat-kówki odpowiedzialna za widzenie centralne. Jej uszkodzenie nie powoduje co prawda całkowitej ślepoty, ale znacznie zaburza nasze życie, nie po-zwalając na czytanie, prowadzenie samochodu.

AMD występuje w dwóch formach: łagod-niejszej – „suchej”, w której nie tworzą się nowe naczynia krwionośne, i groźniejszej, czyli „mo-krej” (wysiękowej), w której takie naczynia się pojawiają.

Najważniejsze objawy pierwszej odmiany tej choroby to potrzeba stosowania coraz silniej-szego światła przy czytaniu, kłopoty w adaptacji do trudnych warunków oświetleniowych, za-mazanie druku, spadek intensywności kolorów, trudności w rozpoznaniu twarzy, pogarszająca się ostrość wzroku, pojawianie się ciemnych plamek w centralnej części widzenia. W posta-ci „mokrej” objawy są podobne, ale początek choroby jest nagły i następuje szybsze pogor-szenie wzroku.

Nie wiadomo, co jest dokładnie przyczyną AMD. Wiemy, że wiąże się ono ze starzeniem oraz z zaburzeniami pracy nabłonka barwnikowego siatkówki – warstwy komórek, która znajduje się bezpośrednio pod siatkówką.

W postaci „suchej” tworzą się złogi zwane druzami, w postaci „mokrej” (też nie do końca wiadomo dlaczego) dołącza się do tego bar-dzo szkodliwe tworzenie nowych, „przecieka-jących” naczyń krwionośnych, które niszczą plamkę żółtą.

Rysunek 2. Oko ze zdrową soczewką oraz oko z soczewką, w której rozwija się zaćma.

zdrowa, całkowicie przezierna soczewka

ognisko zaćmy

RYS.

SHU

TTER

STO

CK

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 18 2010-12-06 13:54:06

Kącik medyczny

18

Poza wiekiem istotne znaczenie ma także wy-stępowanie tej choroby w rodzinie, płeć (kobiety chorują częściej), palenie papierosów, otyłość, jasny kolor oczu, promieniowanie UV, a także niski poziom antyoksydantów w diecie (cynk, witaminy A, C i E).

Okulista rozpoznaje AMD na podstawie różnych badań – od testu Amslera, przez badanie dna oka, angiografię fluoresceinową, aż do nowych metod, tj. optycznej koherentnej tomografii.

Nie można wyleczyć „suchej” postaci AMD. Pomóc w zatrzymaniu jej postępu mogą su-plementy zawierające witaminę C, E oraz beta--karoten i cynk z dodatkiem miedzi. Rola innych antyoksydantów: luteiny, zeaksantyny oraz kwa-sów tłuszczowych omega-3 pozostaje jeszcze do ustalenia (trwa właśnie duże badanie wery-fikujące podawanie tych związków).

Podobnie jak w postaci „suchej”, nie ma środka pozwalającego wyleczyć „mokrą” postać AMD. Leczenie ma na celu zahamowanie kolejnych zmian. W tym celu stosuje się fotokoagulację wykonywaną za pomocą lasera oraz terapię fotodynamiczną. W obu metodach niszczy się nieprawidłowe, „przeciekające” naczynia krwionośne, które tworzą się w „mokrej” po-staci choroby.

Rzadziej przeprowadza się operację zwaną przemieszczeniem plamki, podczas której chirurg przesuwa dołek (środkową część plamki) w inne, zdrowe miejsce, gdzie nie ma nieprawidłowych naczyń. Następnie może usunąć przeciekające naczynia laserem lub mechanicznie.

Przełomem w zapobieganiu postępowi AMD mogą być leki hamujące VEGP (śródbłonko-wy czynnik wzrostu naczyń), wstrzykiwane do gałki ocznej. Jest to terapia bardzo droga, ale obiecująca. Czasami osiąga się nawet po-prawę widzenia.

Zaćma – świat widziany przez zamgloną szybę

Istotą zaćmy jest zmętnienie soczewki (patrz: rys. 2). Chory zaczyna widzieć jak przez mgłę. Pro-wadzi to do trudności w czytaniu, prowadzeniu samochodu (szczególnie w nocy) i rozróżnianiu szczegółów mimiki twarzy. Osoba z zaćmą zaczyna często zmieniać okulary, kolory stają się wyblakłe, pojawia się nadwrażliwość na światło.

Główną przyczyną zaćmy jest starzenie się oka. Soczewka traci elastyczność, tkanka, z której się składa, skupia się w grudki. Na początku jest to mały obszar, z czasem jednak coraz większy. Soczewka staje się coraz bardziej zamglona.

W zależności od umiejscowienia zmian wy-różniamy różne rodzaje zaćmy: jądrową, korową i podtorebkową tylną. Poza zaawansowanym wiekiem rozwojowi zaćmy sprzyja: cukrzyca, alkohol, palenie, promieniowanie ultrafioletowe, obecność tej choroby w rodzinie, nadciśnienie, otyłość, uraz oka lub jego zapalenie oraz przebyta operacja chirurgiczna oka, a także długotrwałe stosowanie kortykosteroidów.

Rozpoznanie zaćmy jest prostsze niż jaskry. Lekarz widzi ją w lampie szczelinowej, czyli mi-kroskopie, w którym stosuje się silne źródło świa-tła emitowanego jako cienka linia. Jednocześnie okulista ocenia ostrość wzroku (na tablicy) i prze-prowadza badanie dna oka (oftalmoskopem), sprawdzając przy okazji wygląd soczewki.

Zmiany soczewki w zaćmie są nieodwracalne. Upośledzoną ostrość wzroku można korygować okularami, jednak wraz z postępem zaćmy trze-ba rozważyć wykonanie operacji. Soczewkę po prostu wymienia się na sztuczną, umieszczoną w tym samym miejscu co oryginalna.

W sytuacji, kiedy zmieniona chorobowo so-czewka zostaje usunięta, ale nie ma warunków do umieszczenia sztucznej – rolę soczewki przejmują

okulary lub soczewki kontaktowe. Usunięcie za-ćmy jest bezpieczne, a operacja trwa krótko.

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem

Zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem (tzw. AMD) to kolejna choroba atakująca przede wszystkim osoby po 50. r.ż. Plamka to część siat-kówki odpowiedzialna za widzenie centralne. Jej uszkodzenie nie powoduje co prawda całkowitej ślepoty, ale znacznie zaburza nasze życie, nie po-zwalając na czytanie, prowadzenie samochodu.

AMD występuje w dwóch formach: łagod-niejszej – „suchej”, w której nie tworzą się nowe naczynia krwionośne, i groźniejszej, czyli „mo-krej” (wysiękowej), w której takie naczynia się pojawiają.

Najważniejsze objawy pierwszej odmiany tej choroby to potrzeba stosowania coraz silniej-szego światła przy czytaniu, kłopoty w adaptacji do trudnych warunków oświetleniowych, za-mazanie druku, spadek intensywności kolorów, trudności w rozpoznaniu twarzy, pogarszająca się ostrość wzroku, pojawianie się ciemnych plamek w centralnej części widzenia. W posta-ci „mokrej” objawy są podobne, ale początek choroby jest nagły i następuje szybsze pogor-szenie wzroku.

Nie wiadomo, co jest dokładnie przyczyną AMD. Wiemy, że wiąże się ono ze starzeniem oraz z zaburzeniami pracy nabłonka barwnikowego siatkówki – warstwy komórek, która znajduje się bezpośrednio pod siatkówką.

W postaci „suchej” tworzą się złogi zwane druzami, w postaci „mokrej” (też nie do końca wiadomo dlaczego) dołącza się do tego bar-dzo szkodliwe tworzenie nowych, „przecieka-jących” naczyń krwionośnych, które niszczą plamkę żółtą.

Rysunek 2. Oko ze zdrową soczewką oraz oko z soczewką, w której rozwija się zaćma.

zdrowa, całkowicie przezierna soczewka

ognisko zaćmy

RYS.

SHU

TTER

STO

CK

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 18 2010-12-06 13:54:06

19

++16-19_kacik medyczny - I,P,aut.Mal,P,I,P,I_KOR.indd 19 2010-12-06 13:54:19

Tam byliśmy

20

Powszechnie wiadomo, że najlepsze warunki do realizacji opieki stomijnej istnieją w wyspecjalizowanych placówkach, które nazywamy poradniami stomijnymi. W marcu 2011 r. rozpocznie swoją działalność nowa poradnia stomijna w Warszawie. Zlokalizowana będzie w centrum miasta przy ulicy Krochmalnej 32a, naprzeciwko sklepu medycznego Medica Humana.

Nowa poradnia stomijnaw Warszawie

Pojęcie „opieka stomijna” oznacza wielopłasz-czyznową, wieloprofilową rehabilitację osób z wyłonioną stomią.

Termin ten obejmuje bardzo szeroki zakres – począwszy od odpowiedniego doboru i po-sługiwania się sprzętem stomijnym, przez pra-widłową pielęgnację stomii i skóry wokół niej, aż po właściwe odżywianie oraz specjalistyczną wiedzę na temat profilaktyki i leczenia najróż-niejszych jej powikłań.

Najlepsze warunki do realizacji opieki stomij-nej mają oczywiście wyspecjalizowane w tym poradnie.

Poradnie stomijne – wczoraj i dziśJeszcze kilka lat temu w Polsce istniało kilka-

dziesiąt specjalistycznych poradni stomijnych. Sytuacja ta była bardzo korzystna, ponieważ potrzeby osób ze stomią w zakresie wszelakiej opieki są naprawdę duże. Abu móc je w pełni zaspokoić, tego typu poradnie powinny być do-stępne w każdym większym mieście.

Pierwsze w Polsce poradnie stomijne powstały w Poznaniu (w Szpitalu Klinicznym przy ul. Przy-byszewskiego 49) oraz w Warszawie (w Szpita-lu Bielańskim przy ul. Cegłowskiej 80). Bardzo szybko powstawały kolejne, gdyż nie brakowało lekarzy pasjonatów, którzy je tworzyli.

Taka sytuacja miała miejsce do końca lat 90. Niestety, w kolejnych latach okazało się nagle, że Narodowy Fundusz Zdrowia nie chce już kon-traktować procedur z zakresu opieki stomijnej. Przyczyny takiej decyzji nigdy nie zostały wyja-śnione. W oficjalnym piśmie z 2003 r. przedsta-wiciel NFZ napisał do stowarzyszenia Pol-Ilko: „...w nawiązaniu do pisma z dnia 22 październi-ka 2003 r. uprzejmie informuję, że istnieje nadal możliwość realizacji tych zadań [opieki stomij-nej] w zakresie działalności innych poradni...”. Takie słowa wydają się całkowitym nieporozu-mieniem świadczącym o braku podstawowej wiedzy decydentów NFZ na temat zasad opieki stomijnej.

W konsekwencji podjętych decyzji poradnie sto-mijne z dnia na dzień przestały być wysokospe-cjalistycznymi ośrodkami dla osób ze stomią. Po pierwsze – zabrakło odpowiedniego finansowania, po drugie – Narodowy Fundusz Zdrowia zaczął traktować pacjentów ze stomią jak najzwyklejszych pacjentów „chirurgicznych”. Ze względu na specy-fikę problemu jest to oczywistą pomyłką.

Niektóre poradnie w ogóle zlikwidowano. Na szczęście większość z nich przetrwała jako po-radnie chirurgiczne wraz z personelem, lekarzami i pielęgniarkami, którzy znali się na rzeczy. Roz-wój opieki stomijnej został jednak zahamowany, zrobiliśmy wtedy duży krok w tył.

Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia przestały jak gdyby zauważać potrzeby stomików. Dostęp do chirurgów i pielęgniarek stomijnych – nie mówiąc już o psychologach, seksuologach czy dietetykach – stał się bardzo utrudniony. Dlatego realizacja podstawowych

założeń opieki stomijnej w niektórych miejscach okazała się po prostu niemożliwa.

Co po wyjściu ze szpitala?Osoby ze stomią mogą liczyć na pomoc i uzy-

skanie fachowych informacji m.in. w sklepach medycznych, w których systematycznie zaopa-trują się w sprzęt stomijny.

W miejscach tych pracują przeważnie osoby odpowiednio przeszkolone, mające doświad-czenie i będące w stanie udzielić szczegółowych informacji o sprzęcie, a najczęściej również o pod-stawowych zasadach pielęgnacji przetoki.

Niestety, w sklepach nie ma na ogół możli-wości obejrzenia stomii czy praktycznej nauki jej pielęgnacji. Poza tym, tylko w nielicznych sklepach pracują pielęgniarki.

W nowej poradni osoby ze stomią będą mogły liczyć na pomoc wszystkich potrzebnych specjalistów. Zatrudnieni będą tam zarówno lekarze chirurdzy,

pielęgniarki stomijne, jak i psycholog, dietetyk oraz seksuolog. Właśnie takich wyspecjalizowanych poradni potrzebują dzisiaj

osoby ze stomią i ich rodziny.

Jacy specjaliści będą pracować w nowej poradni?W nowej poradni stomijnej przy ul. Krochmalnej 32 zatrudnieni będą następujący specjaliści:

lekarze chirurdzy, pielęgniarki stomijne, dietetyk, psycholog, seksuolog.

Kierownikiem poradni został dr hab. n. med. Marek Szczepkowski. Do poradni będzie można zgłaszać się bez skierowania.

Poradnia stomijna „Krochmalna 32”Poradnia stomijna będzie czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-19.00.Rejestracja: tel. (22) 890 03 00.ul. Krochmalna 32a, 00-864 Warszawa, tel. (22) 890 03 00, faks (22) 890 02 99, e-mail: [email protected], www.krochmalna.pl

Przemysław Styczeńpracuje w Dziale Pomocy ConvaTec

++20-21_tam byllismy - Mal,I,Mal,POP,P, I2_KOR_popr. P.indd 20 2010-12-07 09:45:55

Tam byliśmy

20

Powszechnie wiadomo, że najlepsze warunki do realizacji opieki stomijnej istnieją w wyspecjalizowanych placówkach, które nazywamy poradniami stomijnymi. W marcu 2011 r. rozpocznie swoją działalność nowa poradnia stomijna w Warszawie. Zlokalizowana będzie w centrum miasta przy ulicy Krochmalnej 32a, naprzeciwko sklepu medycznego Medica Humana.

Nowa poradnia stomijnaw Warszawie

Pojęcie „opieka stomijna” oznacza wielopłasz-czyznową, wieloprofilową rehabilitację osób z wyłonioną stomią.

Termin ten obejmuje bardzo szeroki zakres – począwszy od odpowiedniego doboru i po-sługiwania się sprzętem stomijnym, przez pra-widłową pielęgnację stomii i skóry wokół niej, aż po właściwe odżywianie oraz specjalistyczną wiedzę na temat profilaktyki i leczenia najróż-niejszych jej powikłań.

Najlepsze warunki do realizacji opieki stomij-nej mają oczywiście wyspecjalizowane w tym poradnie.

Poradnie stomijne – wczoraj i dziśJeszcze kilka lat temu w Polsce istniało kilka-

dziesiąt specjalistycznych poradni stomijnych. Sytuacja ta była bardzo korzystna, ponieważ potrzeby osób ze stomią w zakresie wszelakiej opieki są naprawdę duże. Abu móc je w pełni zaspokoić, tego typu poradnie powinny być do-stępne w każdym większym mieście.

Pierwsze w Polsce poradnie stomijne powstały w Poznaniu (w Szpitalu Klinicznym przy ul. Przy-byszewskiego 49) oraz w Warszawie (w Szpita-lu Bielańskim przy ul. Cegłowskiej 80). Bardzo szybko powstawały kolejne, gdyż nie brakowało lekarzy pasjonatów, którzy je tworzyli.

Taka sytuacja miała miejsce do końca lat 90. Niestety, w kolejnych latach okazało się nagle, że Narodowy Fundusz Zdrowia nie chce już kon-traktować procedur z zakresu opieki stomijnej. Przyczyny takiej decyzji nigdy nie zostały wyja-śnione. W oficjalnym piśmie z 2003 r. przedsta-wiciel NFZ napisał do stowarzyszenia Pol-Ilko: „...w nawiązaniu do pisma z dnia 22 październi-ka 2003 r. uprzejmie informuję, że istnieje nadal możliwość realizacji tych zadań [opieki stomij-nej] w zakresie działalności innych poradni...”. Takie słowa wydają się całkowitym nieporozu-mieniem świadczącym o braku podstawowej wiedzy decydentów NFZ na temat zasad opieki stomijnej.

W konsekwencji podjętych decyzji poradnie sto-mijne z dnia na dzień przestały być wysokospe-cjalistycznymi ośrodkami dla osób ze stomią. Po pierwsze – zabrakło odpowiedniego finansowania, po drugie – Narodowy Fundusz Zdrowia zaczął traktować pacjentów ze stomią jak najzwyklejszych pacjentów „chirurgicznych”. Ze względu na specy-fikę problemu jest to oczywistą pomyłką.

Niektóre poradnie w ogóle zlikwidowano. Na szczęście większość z nich przetrwała jako po-radnie chirurgiczne wraz z personelem, lekarzami i pielęgniarkami, którzy znali się na rzeczy. Roz-wój opieki stomijnej został jednak zahamowany, zrobiliśmy wtedy duży krok w tył.

Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia przestały jak gdyby zauważać potrzeby stomików. Dostęp do chirurgów i pielęgniarek stomijnych – nie mówiąc już o psychologach, seksuologach czy dietetykach – stał się bardzo utrudniony. Dlatego realizacja podstawowych

założeń opieki stomijnej w niektórych miejscach okazała się po prostu niemożliwa.

Co po wyjściu ze szpitala?Osoby ze stomią mogą liczyć na pomoc i uzy-

skanie fachowych informacji m.in. w sklepach medycznych, w których systematycznie zaopa-trują się w sprzęt stomijny.

W miejscach tych pracują przeważnie osoby odpowiednio przeszkolone, mające doświad-czenie i będące w stanie udzielić szczegółowych informacji o sprzęcie, a najczęściej również o pod-stawowych zasadach pielęgnacji przetoki.

Niestety, w sklepach nie ma na ogół możli-wości obejrzenia stomii czy praktycznej nauki jej pielęgnacji. Poza tym, tylko w nielicznych sklepach pracują pielęgniarki.

W nowej poradni osoby ze stomią będą mogły liczyć na pomoc wszystkich potrzebnych specjalistów. Zatrudnieni będą tam zarówno lekarze chirurdzy,

pielęgniarki stomijne, jak i psycholog, dietetyk oraz seksuolog. Właśnie takich wyspecjalizowanych poradni potrzebują dzisiaj

osoby ze stomią i ich rodziny.

Jacy specjaliści będą pracować w nowej poradni?W nowej poradni stomijnej przy ul. Krochmalnej 32 zatrudnieni będą następujący specjaliści:

lekarze chirurdzy, pielęgniarki stomijne, dietetyk, psycholog, seksuolog.

Kierownikiem poradni został dr hab. n. med. Marek Szczepkowski. Do poradni będzie można zgłaszać się bez skierowania.

Poradnia stomijna „Krochmalna 32”Poradnia stomijna będzie czynna od poniedziałku do piątku w godzinach 9.00-19.00.Rejestracja: tel. (22) 890 03 00.ul. Krochmalna 32a, 00-864 Warszawa, tel. (22) 890 03 00, faks (22) 890 02 99, e-mail: [email protected], www.krochmalna.pl

Przemysław Styczeńpracuje w Dziale Pomocy ConvaTec

++20-21_tam byllismy - Mal,I,Mal,POP,P, I2_KOR_popr. P.indd 20 2010-12-07 09:45:55

21

Istnieje grupa pacjentów, którzy są pod opie-ką specjalistów pracujących w poradniach chi-rurgicznych (które kiedyś funkcjonowały jako poradnie stomijne). Są też tacy, którzy mieli szczęście i trafili akurat do lekarza czy pielę-gniarki w szpitalu lub przychodni, znających się na stomii. Nie ma co jednak ukrywać, że miejsc, gdzie można uzyskać profesjonalną pomoc, jest w kraju stosunkowo niewiele. Aby zostać przyjętym w poradni chirurgicznej, potrzebne jest też odpowiednie skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu.

Przeciętny lekarz czy pielęgniarka w poradni rejonowej na ogół nie są przeszkoleni w zakre-sie opieki stomijnej. Tu wymagana jest przede wszystkim specjalistyczna wiedza, jak również spore doświadczenie.

Nowa poradnia stomijna w Warszawie

W marcu 2011 r., w Warszawie, rozpocznie działalność nowa poradnia stomijna. Mieścić się będzie w centrum miasta, przy ulicy Krochmalnej 32a, vis-a-vis sklepu medycznego Medica Huma-na. Osoby ze stomią będą mogły uzyskać tam pomoc wszystkich niezbędnych im specjalistów. Porad będą udzielać lekarze chirurdzy, pielęgniarki, dietetyk, psycholog oraz seksuolog.

Kierownikiem poradni został dr hab. n. med. Marek Szczepkowski, który jednocześnie pro-wadzi poradnię stomijną w Szpitalu Bielańskim przy ul. Cegłowskiej 80. Nową poradnię sto-

mijną prowadzić będzie Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej „Cross-Medica 2”.

Nowa poradnia stomijna będzie przeznaczo-na dla wszystkich osób ze stomią z Warszawy i okolic. Nie będą tutaj potrzebne żadne skie-rowania, wystarczy wcześniejsze telefoniczne zgłoszenie i umówienie wizyty u recepcjonistki. Za wizytę w poradni trzeba będzie zapłacić, ale porady i zabiegi będą znacznie tańsze niż po-równywalne wizyty u specjalistów na mieście. Będzie to możliwe dzięki finansowemu wsparciu firmy ConvaTec.

W terminie późniejszym planowane jest po-szerzenie działalności poradni o wizyty domowe. Uruchomione zostaną również usługi z zakresu psychoterapii grupowej, organizowane będą też spotkania edukacyjne. Poradnia będzie w stanie przyjąć kilkudziesięciu pacjentów dziennie.

Warto nadmienić, że pod tym samym ad-resem działać będzie również poradnia lecze-nia przewlekłych ran. Otrzymać w niej pomoc będą mogły osoby cierpiące z powodu owrzo-dzeń podudzi, odleżyn czy stopy cukrzycowej. Poradnia ta ma zatrudniać lekarzy chirurgów oraz pielęgniarki wyspecjalizowane w lecze-niu ran. Zainteresowane osoby będą mogły zapisywać się na wizyty u lekarza diabetologa i dermatologa.

Ze stomią można żyć aktywnie!Ze stomią można normalnie żyć. Jest jednak

pewne zastrzeżenie: konieczne jest na nowo

poukładanie swojego życia, zaczęcie wszyst-kiego od początku. Jest to oczywiście możli-we w sytuacji, gdy stomia funkcjonuje w mia-rę prawidłowo i nie występują żadne poważne powikłania. Tylko niewielkiej liczbie osób udaje się to tak po prostu. Zdecydowana większość potrzebuje w którymś momencie pomocy z ze-wnątrz. Nie tylko od rodziny, lecz także od per-sonelu medycznego.

Mając dostęp do kompleksowej, wysoko-specjalistycznej opieki oraz rehabilitacji, można bardzo wiele zyskać – wrócić do pracy zawodo-wej, żyć aktywnie. Ważne są przecież wszystkie aspekty codziennego życia – praca zawodowa, funkcjonowanie w domu, życie seksualne, to-warzyskie.

Podstawową sprawą w zapewnieniu pełnej rehabilitacji osobom ze stomią jest więc przede wszystkim dostęp do specjalistów. Ewentualne powikłania muszą być przecież jak najszybciej nie tylko rozpoznane, ale i właściwie leczone. Bez wykwalifikowanej kadry medycznej nie będzie to jednak możliwe.

Bardzo wiele osób ze stomią cierpi z powodu najróżniejszych powikłań – po części właśnie dlatego, że brakuje odpowiedniego poradnic-twa stomijnego, że nie ma łatwego dostępu do specjalistów. Pacjenci potrzebują ich pomocy. Dlatego tak potrzebne są miejsca, gdzie stomik i jego rodzina mogliby uzyskać specjalistyczną pomoc. Bez kolejek, szybko, fachowo i w kom-fortowych warunkach.

Nowa poradnia stomijna w Warszawie zlokalizowana będzie przy ul. Krochmalnej 32a.

++20-21_tam byllismy - Mal,I,Mal,POP,P, I2_KOR_popr. P.indd 21 2010-12-07 09:46:06

22

ABC sprzętu stomijnego

Odpowiedni dobór sprzętu stomijnego jest bardzo ważny, aby móc właściwie funkcjo-nować w domu, w pracy i w każdym innym środowisku. Jest również kluczowy dla ochrony skóry wokół stomii. To dzięki niemu właśnie udaje nam się zapobiegać powstawaniu po-wikłań skórnych stomii, takich jak zapalenie skóry wokół stomii.

Zapalenie skóry dotyczy wielu pacjentów, ale nie jest już na szczęście tak nagminne jak kiedyś, kiedy nie było jeszcze dobrego sprzę-tu stomijnego.

Dla wielu osób z powikłaniami skórnymi od-powiednio dobrany wysokiej jakości sprzęt to również szansa i nadzieja na ich wyleczenie.

Każda osoba ze stomią powinna dobrać sobie taki sprzęt, który spełni wszystkie jej oczekiwania i zagwarantuje bezpieczeństwo, pewność, kom-fort i maksymalną wygodę użytkowania.

Istnieją trzy rodzaje (systemy) sprzętu sto-mijnego: sprzęt dwuczęściowy, jednoczęściowy i synergiczny. System dwuczęściowy jest bardzo przyjazny dla skóry, ponieważ nie trzeba go co-dziennie odklejać – płytka utrzymuje się na skó-rze przez kilka dni. Sprzęt jednoczęściowy jest natomiast bardzo elastyczny, lekki i dyskretny. System synergiczny łączy w sobie najlepsze cechy obu tych systemów.

Sprzęt synergiczny, bardzo podobny do dwuczęściowego

Sprzęt synergiczny, podobnie jak dwuczę-ściowy, składa się z dwóch oddzielnych ele-mentów – przyklejanych na skórę samoprzy-lepnych płytek oraz doczepianych do nich wor-ków (patrz: zdj. 1).

Płytkę przykleja się na skórę wokół stomii, a na-stępnie doczepia do niej odpowiedni worek, który powinien być dostosowany do rozmiaru płytki (chodzi tutaj o dopasowanie wielkości pierścienia samoprzylepnego worka do wielkości przezro-czystej strefy przylepnej płytki) oraz typu przetoki (worki kolo- i ileostomijne).

W systemie synergicznym płytkę zmienia się co kilka dni (przeważnie co 3–4 dni). Worki zmie-nia się w miarę potrzeby – przeważnie raz lub dwa razy dziennie.

Technologia połączenia przylepnego

Tym, co odróżnia sprzęt synergiczny od sprzętu dwuczęściowego, jest odmienny sposób moco-wania worków do płytek. W systemie synergicz-nym – zamiast dwóch plastikowych pierścieni

zatrzaskowych, z których jeden zatopiony jest w płytce, a drugi zamontowany w worku (tak właśnie skonstruowane jest zapięcie w systemie dwuczęściowym) – zastosowano nowatorski spo-sób łączenia worków z płytkami z wykorzystaniem tzw. technologii łączenia przylepnego.

Połączenie płytki z workiem jest możliwe dzię-ki specjalnym siłom, które powstają pomiędzy strefą przylepną płytki, a samoprzylepnym pier-ścieniem worka (patrz: zdj. 2).

Przezroczysta strefa przylepna płytki to kwa-dratowy obszar specjalnego tworzywa, którego wewnętrzna część, otaczająca otwór przetoki, przymocowana jest na stałe do płytki. Część ze-wnętrzna jest wolna, dzięki czemu może unieść się ponad powierzchnię płytki.

Zapewnia to właściwą pozycję worka niezależ-nie od pozycji ciała. Brak plastikowego pierścienia

Kilka lat temu zapoczątkowaliśmy na łamach naszego magazynu cykl artykułów, którego celem jest przybliżenie Państwu podstawowych informacji na temat sprzętu stomijnego. Dotychczas przedstawiliśmy w nim obszerne informacje na temat historii stomii i początków jej pielęgnacji („Nasza Troska” nr 20), sprzętu dwuczęściowego („Nasza Troska” nr 21 i 22) oraz sprzętu jednoczęściowego („Nasza Troska” nr 23). Ponieważ zaplanowany cykl nie został dokończony, chcielibyśmy wrócić do niego, przedstawiając w kolejnych wydaniach magazynu następujące trzy tematy: sprzęt synergiczny, akcesoria stomijne oraz specjalistyczny sprzęt dla dzieci. W tym numerze rozpoczynamy od omówienia podstawowych cech i zalet sprzętu synergicznego.

Sprzęt synergiczny (część I)

lek. med. Przemysław StyczeńDział Pomocy ConvaTec

Zdjęcie 1. Sprzęt synergiczny składa się z dwóch oddzielnych elementów – przyklejanych na skórę płytek oraz doczepianych do nich worków.

FOT.

ARCH

IWU

M C

ON

VATE

C

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 22 2010-12-06 16:23:41

23

zatrzaskowego pozwala również na zamocowanie worka do płytki bez konieczności uciskania powłok brzusznych, co może być bolesne – szczególnie zaraz po zabiegu operacyjnym.

Kwadratowy kształt strefy przylepnej płytki znacznie ułatwia przyczepienie do niej worka. Zawsze należy jednak zwrócić uwagę, żeby przezroczysta strefa przylepna płytki została dokładnie spasowana z samoprzylepnym pier-ścieniem worka.

Piankowy pierścień samoprzylepny worka to zabezpieczony papierem ochronnym pierścień o silnych właściwościach przylepnych (adhezyj-nych). Pierścień nie jest jednak posmarowany żadnym klejem. Mimo to bardzo szczelnie i trwale przylega do strefy przylepnej płytki. Dzięki temu połączenie płytki i worka jest całkowicie szczelne i w pełni wytrzymałe.

Worek może być odklejany i przyklejany do płytki wielokrotnie (nawet do kilkudziesięciu razy) bez zmniejszenia siły przylegania.

Zastosowany w systemie synergicznym typ połączenia między płytką a workiem wygląda niepozornie, ale jest w praktyce bardzo trwały i bezpieczny. Gwarantuje też wystarczającą siłę i trwałość przylegania wielokrotnie przekracza-jącą masę wypełnionego worka, co daje duży margines bezpieczeństwa.

Testy przeprowadzone w laboratorium wyka-zały, że zastosowany w systemie Esteem syner-gy typ połączenia pomiędzy płytką a workiem jest w stanie utrzymać ciężar ok. 2 kg, podczas gdy maksymalna masa wypełnionego worka nie przekracza nigdy 200–300g.

W innym teście udowodniono, że worki wypeł-nione 300 ml wody, wstrząsane w temperaturze 40˚C 45 razy na minutę nie odpadają nawet po... dziewięciu dniach! System synergiczny daje więc gwarancję całkowitej szczelności i trwałości połączenia worka i płytki.

Jednak mimo tak wielkiej siły oddziaływania nie potrzeba wcale dużo wysiłku, aby przykle-ić lub odkleić worek od płytki. Dzięki temu jego stosowanie jest zalecane m.in. w okresie po-operacyjnym, kiedy powłoki brzucha są bolesne i wrażliwe na ucisk.

Bardzo elastyczny i dyskretnyBrak plastikowego pierścienia sprawia, że

sprzęt synergiczny jest bardzo lekki, elastycz-ny i dyskretny – tak jak sprzęt jednoczęściowy. Nie odznacza się więc nawet pod bardzo obci-słym ubraniem i nie krępuje ruchów. Jest bardzo dyskretny i doskonale nadaje się dla osób, które mimo wyłonienia stomii chcą nadal prowadzić aktywny tryb życia.

PłytkiWszystkie płytki systemu Esteem synergy

(ConvaTec) wykonane są z materiału hydro-koloidowego Stomahesive lub Durahesive (płytki wypukłe Convex).

Materiał Stomahesive stanowi specjalną mie-szaninę naturalnych substancji organicznych (hy-

drokoloidów), które mają właściwości ochronne i gojące. Jego wynalezienie oraz zastosowanie do produkcji płytek stomijnych było prawdziwą rewolucją w dziedzinie zaopatrzenia wszelkiego rodzaju przetok.

Płytki Esteem synergy, oprócz roli przylep-ca (przyklejają sprzęt do brzucha), spełniają ważną rolę osłaniającą oraz gojącą dla skóry. Skutecznie chronią skórę wokół stomii przed drażniącą treścią jelitową. Leczą także ewen-tualne powstałe podrażnienia oraz powikłania (np. zapalenie skóry wokół stomii).

Odklejanie płytki od skóry co kilka dni (a nie codziennie, jak ma to miejsce w przypadku sprzętu jednoczęściowego) dodatkowo sprzyja dobro-czynnemu – leczniczemu i ochronnemu – wpły-wowi hydrokoloidów na skórę i sprzyja unikaniu oraz leczeniu podrażnień i zapalenia skóry.

Płytki wykonane z materiału Stomahesive mięk-ną pod wpływem temperatury ciała i mocno przylegają do skóry. Ich przyklejanie na odpo-wiednio oczyszczoną i osuszoną skórę powoduje, że trzymają się długo i nie odpadają w najmniej oczekiwanej chwili.

Wszystkie płytki Esteem synergy dostępne są w różnych rozmiarach, aby można je było dokładnie dopasować do rozmiaru posiadanej przetoki (patrz: ramka na końcu artykułu).

Rodzaje płytekW systemie Esteem synergy dostępne są czte-

ry rodzaje płytek: Stomahesive, Flexible, Flexible z warstwą hydrokoloidową oraz płytka Convex plastyczna. Każdą z nich można połączyć z do-wolnym typem worka z tego systemu.

Warto dobrze zastanowić się nad wyborem płytki, ponieważ każda z nich ma nieco inne właściwości, a co za tym idzie – nieco inne za-stosowanie.

PŁYTKA STOMAHESIVEPłytka Stomahesive to podstawowy model

płytki systemu synergicznego Esteem syner-gy. Jest wykonana z grubej warstwy materiału Stomahesive, dzięki czemu ma doskonałe wła-ściwości ochronne i gojące.

Skutecznie zabezpiecza skórę wokół stomii przed działaniem treści jelitowej. Nie powoduje alergii ani odparzeń.

Zdjęcie 2. System mocowania worka do płytki w systemie synergicznym Esteem synergy jest pewny, bardzo trwały i znacznie bardziej elastyczny niż w systemach dwuczęściowych. Zapewnia jednocześnie szczelność dla kału i gazów, które wydzielają się ze stomii.

Sposób połączenia płytki z workiem jest w systemie Esteem synergy bardzo

pewny i szczelny. Zapewnia trwałość i szczelność zarówno dla kału, jak

i gazów, które wydzielają się ze stomii.

W systemie Esteem synergy można znaleźć płytki odpowiednie do wielu

typów przetok – nawet płaskiej, wklęsłej lub ukrytej w fałdzie

brzusznym. Największymi zaletami tego systemu są doskonała ochrona skóry oraz dyskrecja i elastyczność.

obwodowa część płytki wykonana z fizeliny

strefa przylepna płytki

pierścień samoprzylepny

worka

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 23 2010-12-06 16:24:08

22

ABC sprzętu stomijnego

Odpowiedni dobór sprzętu stomijnego jest bardzo ważny, aby móc właściwie funkcjo-nować w domu, w pracy i w każdym innym środowisku. Jest również kluczowy dla ochrony skóry wokół stomii. To dzięki niemu właśnie udaje nam się zapobiegać powstawaniu po-wikłań skórnych stomii, takich jak zapalenie skóry wokół stomii.

Zapalenie skóry dotyczy wielu pacjentów, ale nie jest już na szczęście tak nagminne jak kiedyś, kiedy nie było jeszcze dobrego sprzę-tu stomijnego.

Dla wielu osób z powikłaniami skórnymi od-powiednio dobrany wysokiej jakości sprzęt to również szansa i nadzieja na ich wyleczenie.

Każda osoba ze stomią powinna dobrać sobie taki sprzęt, który spełni wszystkie jej oczekiwania i zagwarantuje bezpieczeństwo, pewność, kom-fort i maksymalną wygodę użytkowania.

Istnieją trzy rodzaje (systemy) sprzętu sto-mijnego: sprzęt dwuczęściowy, jednoczęściowy i synergiczny. System dwuczęściowy jest bardzo przyjazny dla skóry, ponieważ nie trzeba go co-dziennie odklejać – płytka utrzymuje się na skó-rze przez kilka dni. Sprzęt jednoczęściowy jest natomiast bardzo elastyczny, lekki i dyskretny. System synergiczny łączy w sobie najlepsze cechy obu tych systemów.

Sprzęt synergiczny, bardzo podobny do dwuczęściowego

Sprzęt synergiczny, podobnie jak dwuczę-ściowy, składa się z dwóch oddzielnych ele-mentów – przyklejanych na skórę samoprzy-lepnych płytek oraz doczepianych do nich wor-ków (patrz: zdj. 1).

Płytkę przykleja się na skórę wokół stomii, a na-stępnie doczepia do niej odpowiedni worek, który powinien być dostosowany do rozmiaru płytki (chodzi tutaj o dopasowanie wielkości pierścienia samoprzylepnego worka do wielkości przezro-czystej strefy przylepnej płytki) oraz typu przetoki (worki kolo- i ileostomijne).

W systemie synergicznym płytkę zmienia się co kilka dni (przeważnie co 3–4 dni). Worki zmie-nia się w miarę potrzeby – przeważnie raz lub dwa razy dziennie.

Technologia połączenia przylepnego

Tym, co odróżnia sprzęt synergiczny od sprzętu dwuczęściowego, jest odmienny sposób moco-wania worków do płytek. W systemie synergicz-nym – zamiast dwóch plastikowych pierścieni

zatrzaskowych, z których jeden zatopiony jest w płytce, a drugi zamontowany w worku (tak właśnie skonstruowane jest zapięcie w systemie dwuczęściowym) – zastosowano nowatorski spo-sób łączenia worków z płytkami z wykorzystaniem tzw. technologii łączenia przylepnego.

Połączenie płytki z workiem jest możliwe dzię-ki specjalnym siłom, które powstają pomiędzy strefą przylepną płytki, a samoprzylepnym pier-ścieniem worka (patrz: zdj. 2).

Przezroczysta strefa przylepna płytki to kwa-dratowy obszar specjalnego tworzywa, którego wewnętrzna część, otaczająca otwór przetoki, przymocowana jest na stałe do płytki. Część ze-wnętrzna jest wolna, dzięki czemu może unieść się ponad powierzchnię płytki.

Zapewnia to właściwą pozycję worka niezależ-nie od pozycji ciała. Brak plastikowego pierścienia

Kilka lat temu zapoczątkowaliśmy na łamach naszego magazynu cykl artykułów, którego celem jest przybliżenie Państwu podstawowych informacji na temat sprzętu stomijnego. Dotychczas przedstawiliśmy w nim obszerne informacje na temat historii stomii i początków jej pielęgnacji („Nasza Troska” nr 20), sprzętu dwuczęściowego („Nasza Troska” nr 21 i 22) oraz sprzętu jednoczęściowego („Nasza Troska” nr 23). Ponieważ zaplanowany cykl nie został dokończony, chcielibyśmy wrócić do niego, przedstawiając w kolejnych wydaniach magazynu następujące trzy tematy: sprzęt synergiczny, akcesoria stomijne oraz specjalistyczny sprzęt dla dzieci. W tym numerze rozpoczynamy od omówienia podstawowych cech i zalet sprzętu synergicznego.

Sprzęt synergiczny (część I)

lek. med. Przemysław StyczeńDział Pomocy ConvaTec

Zdjęcie 1. Sprzęt synergiczny składa się z dwóch oddzielnych elementów – przyklejanych na skórę płytek oraz doczepianych do nich worków.

FOT.

ARCH

IWU

M C

ON

VATE

C

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 22 2010-12-06 16:23:41

23

zatrzaskowego pozwala również na zamocowanie worka do płytki bez konieczności uciskania powłok brzusznych, co może być bolesne – szczególnie zaraz po zabiegu operacyjnym.

Kwadratowy kształt strefy przylepnej płytki znacznie ułatwia przyczepienie do niej worka. Zawsze należy jednak zwrócić uwagę, żeby przezroczysta strefa przylepna płytki została dokładnie spasowana z samoprzylepnym pier-ścieniem worka.

Piankowy pierścień samoprzylepny worka to zabezpieczony papierem ochronnym pierścień o silnych właściwościach przylepnych (adhezyj-nych). Pierścień nie jest jednak posmarowany żadnym klejem. Mimo to bardzo szczelnie i trwale przylega do strefy przylepnej płytki. Dzięki temu połączenie płytki i worka jest całkowicie szczelne i w pełni wytrzymałe.

Worek może być odklejany i przyklejany do płytki wielokrotnie (nawet do kilkudziesięciu razy) bez zmniejszenia siły przylegania.

Zastosowany w systemie synergicznym typ połączenia między płytką a workiem wygląda niepozornie, ale jest w praktyce bardzo trwały i bezpieczny. Gwarantuje też wystarczającą siłę i trwałość przylegania wielokrotnie przekracza-jącą masę wypełnionego worka, co daje duży margines bezpieczeństwa.

Testy przeprowadzone w laboratorium wyka-zały, że zastosowany w systemie Esteem syner-gy typ połączenia pomiędzy płytką a workiem jest w stanie utrzymać ciężar ok. 2 kg, podczas gdy maksymalna masa wypełnionego worka nie przekracza nigdy 200–300g.

W innym teście udowodniono, że worki wypeł-nione 300 ml wody, wstrząsane w temperaturze 40˚C 45 razy na minutę nie odpadają nawet po... dziewięciu dniach! System synergiczny daje więc gwarancję całkowitej szczelności i trwałości połączenia worka i płytki.

Jednak mimo tak wielkiej siły oddziaływania nie potrzeba wcale dużo wysiłku, aby przykle-ić lub odkleić worek od płytki. Dzięki temu jego stosowanie jest zalecane m.in. w okresie po-operacyjnym, kiedy powłoki brzucha są bolesne i wrażliwe na ucisk.

Bardzo elastyczny i dyskretnyBrak plastikowego pierścienia sprawia, że

sprzęt synergiczny jest bardzo lekki, elastycz-ny i dyskretny – tak jak sprzęt jednoczęściowy. Nie odznacza się więc nawet pod bardzo obci-słym ubraniem i nie krępuje ruchów. Jest bardzo dyskretny i doskonale nadaje się dla osób, które mimo wyłonienia stomii chcą nadal prowadzić aktywny tryb życia.

PłytkiWszystkie płytki systemu Esteem synergy

(ConvaTec) wykonane są z materiału hydro-koloidowego Stomahesive lub Durahesive (płytki wypukłe Convex).

Materiał Stomahesive stanowi specjalną mie-szaninę naturalnych substancji organicznych (hy-

drokoloidów), które mają właściwości ochronne i gojące. Jego wynalezienie oraz zastosowanie do produkcji płytek stomijnych było prawdziwą rewolucją w dziedzinie zaopatrzenia wszelkiego rodzaju przetok.

Płytki Esteem synergy, oprócz roli przylep-ca (przyklejają sprzęt do brzucha), spełniają ważną rolę osłaniającą oraz gojącą dla skóry. Skutecznie chronią skórę wokół stomii przed drażniącą treścią jelitową. Leczą także ewen-tualne powstałe podrażnienia oraz powikłania (np. zapalenie skóry wokół stomii).

Odklejanie płytki od skóry co kilka dni (a nie codziennie, jak ma to miejsce w przypadku sprzętu jednoczęściowego) dodatkowo sprzyja dobro-czynnemu – leczniczemu i ochronnemu – wpły-wowi hydrokoloidów na skórę i sprzyja unikaniu oraz leczeniu podrażnień i zapalenia skóry.

Płytki wykonane z materiału Stomahesive mięk-ną pod wpływem temperatury ciała i mocno przylegają do skóry. Ich przyklejanie na odpo-wiednio oczyszczoną i osuszoną skórę powoduje, że trzymają się długo i nie odpadają w najmniej oczekiwanej chwili.

Wszystkie płytki Esteem synergy dostępne są w różnych rozmiarach, aby można je było dokładnie dopasować do rozmiaru posiadanej przetoki (patrz: ramka na końcu artykułu).

Rodzaje płytekW systemie Esteem synergy dostępne są czte-

ry rodzaje płytek: Stomahesive, Flexible, Flexible z warstwą hydrokoloidową oraz płytka Convex plastyczna. Każdą z nich można połączyć z do-wolnym typem worka z tego systemu.

Warto dobrze zastanowić się nad wyborem płytki, ponieważ każda z nich ma nieco inne właściwości, a co za tym idzie – nieco inne za-stosowanie.

PŁYTKA STOMAHESIVEPłytka Stomahesive to podstawowy model

płytki systemu synergicznego Esteem syner-gy. Jest wykonana z grubej warstwy materiału Stomahesive, dzięki czemu ma doskonałe wła-ściwości ochronne i gojące.

Skutecznie zabezpiecza skórę wokół stomii przed działaniem treści jelitowej. Nie powoduje alergii ani odparzeń.

Zdjęcie 2. System mocowania worka do płytki w systemie synergicznym Esteem synergy jest pewny, bardzo trwały i znacznie bardziej elastyczny niż w systemach dwuczęściowych. Zapewnia jednocześnie szczelność dla kału i gazów, które wydzielają się ze stomii.

Sposób połączenia płytki z workiem jest w systemie Esteem synergy bardzo

pewny i szczelny. Zapewnia trwałość i szczelność zarówno dla kału, jak

i gazów, które wydzielają się ze stomii.

W systemie Esteem synergy można znaleźć płytki odpowiednie do wielu

typów przetok – nawet płaskiej, wklęsłej lub ukrytej w fałdzie

brzusznym. Największymi zaletami tego systemu są doskonała ochrona skóry oraz dyskrecja i elastyczność.

obwodowa część płytki wykonana z fizeliny

strefa przylepna płytki

pierścień samoprzylepny

worka

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 23 2010-12-06 16:24:08

24

ABC sprzętu stomijnegoPapier, którym zabezpieczona jest przylep-

na część płytki, ma dużą wypustkę, co ułatwia jego odklejenie.

Wszystkie rogi płytki są zaokrąglone, dzięki czemu nie wbija się ona w skórę podczas schy-lania i zginania tułowia.

Ze względu na znaczną grubość płytka jest stosunkowo mało elastyczna, ale szybko mięknie pod wpływem temperatury ciała.

Płytka Stomahesive jest doskonałym wybo-rem do zaopatrzenia każdego rodzaju stomii jelitowej poza stomią wklęsłą.

W szczególności poleca się ją osobom, dla których ważna jest doskonała ochrona skó-ry wokół stomii lub które mają powikłania skórne wokół stomii. Płytka ta dostępna jest w czterech rozmiarach.

PŁYTKA FIZELINOWA FLEXIBLEPłytka fizelinowa Flexible to bardzo popular-

ny model płytki systemu synergicznego Esteem synergy.

W płytce tej materiał hydrokoloidowy Stomahe-sive zajmuje centralnie około połowy powierzchni płytki, tworząc – po przyklejeniu – koło pokry-wające swoją powierzchnią skórę znajdującą się najbliżej przetoki.

Pozostała, obwodowa część płytki, wykona-na jest z miękkiej, cienkiej i bardzo elastycznej, porowatej fizeliny pokrytej od strony ciała hipo-alergicznym klejem akrylowym.

Kołnierz fizelinowy, który otacza część hydro-koloidową, umożliwia szczelne przyleganie płytki nawet do nierównej, pofałdowanej skóry.

Płytka fizelinowa Flexible przeznaczona jest do zaopatrzenia każdego rodzaju stomii z wy-jątkiem stomii wklęsłej. Szczególnie chętnie uży-wana jest przez osoby z przepukliną, nadwagą lub niedowagą.

Doskonale dopasowuje się do powierzch-ni skóry i jest jeszcze słabiej wyczuwalna pod ubraniem niż pozostałe płytki.

Pomimo że strefa materiału Stomahesive obej-muje mniejszą powierzchnię, niż ma to miejsce w przypadku płytki Stomahesive, płytka fizelino-wa Flexible ma doskonałe właściwości ochronne, skutecznie zabezpieczając skórę przed działa-niem treści jelitowej.

Płytka fizelinowa Flexible jest polecana wszyst-kim, którzy cenią komfort i wygodę oraz prowa-dzą aktywny tryb życia. Płytka fizelinowa Flexible dostępna jest w trzech rozmiarach.

PŁYTKA FIZELINOWA FLEXIBLE Z WARSTWĄ HYDROKOLOIDOWĄ

Płytka fizelinowa Flexible z warstwą hydro-koloidową jest prawie identyczna z poprzednio opisaną płytką fizelinową Flexible.

Różnica polega jedynie na tym, że obwodo-wa część płytki (kołnierz fizelinowy) pokryta jest od strony ciała nie hipoalergicznym klejem akrylowym, a warstwą materiału Stomahesive.

Ma to duże znaczenie dla osób, które mają wrażliwą skórę lub skłonność do podrażnień oraz dla wszystkich tych, u których wystąpiły powikłania skórne wokół stomii. Płytka fizeli-nowa Flexible z warstwą hydrokoloidową do-stępna jest w dwóch rozmiarach.

PŁYTKA CONVEX PLASTYCZNAPłytka Convex plastyczna jest wykonana z ma-

teriału hydrokoloidowego Durahesive w nowo-czesnej technologii plastycznej.

Materiał Durahesive jest podobny w swoim składzie do materiału Stomahesive i ma zbliżo-ne właściwości.

Zajmuje około połowy powierzchni płytki i po przyklejeniu pokrywa skórę znajdującą się wokół przetoki. Pozostała, obwodowa część płytki wykonana jest z miękkiej i bardzo ela-stycznej, porowatej fizeliny pokrytej od strony ciała warstwą materiału hydrokoloidowego Stomahesive.

Płytka Convex plastyczna, ze względu na swój wypukły kształt, przeznaczona jest do zaopa-trzenia stomii wklęsłych i płaskich. Jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które mają przetokę o nieregularnym kształcie.

Otwór startowy w płytce łatwo i precyzyj-nie formuje się palcami i dopasowuje do wiel-kości i kształtu stomii bez konieczności użycia nożyczek.

Płytka ta, ze względu na zastosowaną tech-nologię i unikalny materiał, bardzo skutecznie zabezpiecza skórę wokół stomii przed działaniem treści jelitowej oraz powoduje gojenie istnieją-cych podrażnień.

Materiał Durahesive pęcznieje w kontakcie z wilgocią i powoduje dodatkowe uszczelnienie wokół stomii. Nie powoduje alergii ani odpa-rzeń. Płytka Convex plastyczna dostępna jest w trzech rozmiarach.

Właściwy rozmiar płytkiAby płytka właściwie spełniała swoją rolę

– tzn. aby dobrze się trzymała na skórze i aby treść jelitowa pod nią nie podciekała – koniecz-

Esteem synergy jest przyjazny dla skóry, dlatego zaleca się go

wszystkim osobom zaraz po operacji wyłonienia stomii, tym, które mają

wrażliwą skórę lub skłonność do podrażnień, oraz wszystkim tym, u których wystąpiły powikłania skórne wokół stomii. Sprzęt jest również bardzo elastyczny, lekki

i łatwy w stosowaniu.

Rodzaje płytek systemu synergicznego Esteem synergy

Płytka Stomahesive Płytka Convex plastyczna

Płytka Flexible z warstwą hydrokoloidowąPłytka Flexible

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 24 2010-12-06 16:27:40

25

ne jest właściwe dobranie nie tylko jej typu, ale i rozmiaru.

W systemie Esteem synergy rozmiar płytki jest podawany jako maksymalna średnica docina-nego otworu. Na przykład rozmiar „do 48mm” oznacza, że powiększając otwór fabryczny, nie możemy przekroczyć zaznaczonej na od-wrocie płytki średnicy 48 mm. Taki rozmiar jest więc dobry dla osób, których średnica przetoki w najszerszym miejscu nie przekracza 48 mm.

Rozmiar płytki powinien być tak dobrany, aby po jej docięciu do wielkości i kształtu stomii po-został po wewnętrznej stronie strefy przylepnej płytki (między strefą przylepną płytki a brze-giem dociętego otworu) margines, czyli pasek materiału hydrokoloidowego, o szerokości oko-ło 1 centymetra. Wycięcie otworu aż do strefy przylepnej płytki może skutkować osłabieniem jej przylegania do skóry i zbyt szybkim odkleje-niem się sprzętu.

Jeśli dysponujemy płytkami, w których zacho-dzi konieczność wycięcia otworu aż po strefę przylepną płytki, to znak, że dobraliśmy za mały jej rozmiar.

Odpowiedni otwór w płytceWszystkie płytki Esteem synergy mają fa-

brycznie wycięty mały otwór o średnicy

Tabela 1. Rozmiary, rodzaje i ceny płytek systemu Esteem synergyRozmiar

(mm) Liczba

sztuk w opak. Cena brutto (za sztukę)

Cena brutto(za opakowanie)

Płytka Stomahesivedo 35 5 12,96 64,80do 48 5 12,96 64,80do 61 5 12,96 64,80

89 5 12,96 64,80

Płytka Flexibledo 35 5 12,96 64,80do 48 5 12,96 64,80do 61 5 12,96 64,80

Płytka Flexible z warstwą hydrokoloidowądo 48 5 14,04 70,20do 61 5 14,04 70,20

Płytka Convex plastyczna35/13-22 5 18,36 91,8048/22-33 5 18,36 91,8061/33-45 5 18,36 91,80

ConvaTec Polska Sp. z o.o.Al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa, tel. (22) 579 66 50, fax (22) 579 66 44Bezpłatna linia informacyjna: 800 120 093®oznacza zastrzeżony znak towarowy ConvaTec Inc.

© 2010 ConvaTec Inc.

Pasta Stomahesive® uszczelniająco-gojąca• posiada właściwości gojące• wypełnia nierówności na skórze wokół stomii• uszczelnia przestrzeń pomiędzy płytką stomijną a stomią• przedłuża czas noszenia sprzętu

ok. 1 cm. Powinno się go powiększyć oraz do-pasować do rozmiaru i kształtu posiadanej sto-mii. Otwór w płytce wycina się nożyczkami lub powiększa palcami (dotyczy to płytek Convex

plastycznych). Otwór powinien być tak powięk-szony, aby odległość między śluzówką stomii a brzegiem otworu w płytce nie była większa w każdym miejscu obwodu niż 1–2 mm.

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 25 2010-12-06 13:56:05

24

ABC sprzętu stomijnegoPapier, którym zabezpieczona jest przylep-

na część płytki, ma dużą wypustkę, co ułatwia jego odklejenie.

Wszystkie rogi płytki są zaokrąglone, dzięki czemu nie wbija się ona w skórę podczas schy-lania i zginania tułowia.

Ze względu na znaczną grubość płytka jest stosunkowo mało elastyczna, ale szybko mięknie pod wpływem temperatury ciała.

Płytka Stomahesive jest doskonałym wybo-rem do zaopatrzenia każdego rodzaju stomii jelitowej poza stomią wklęsłą.

W szczególności poleca się ją osobom, dla których ważna jest doskonała ochrona skó-ry wokół stomii lub które mają powikłania skórne wokół stomii. Płytka ta dostępna jest w czterech rozmiarach.

PŁYTKA FIZELINOWA FLEXIBLEPłytka fizelinowa Flexible to bardzo popular-

ny model płytki systemu synergicznego Esteem synergy.

W płytce tej materiał hydrokoloidowy Stomahe-sive zajmuje centralnie około połowy powierzchni płytki, tworząc – po przyklejeniu – koło pokry-wające swoją powierzchnią skórę znajdującą się najbliżej przetoki.

Pozostała, obwodowa część płytki, wykona-na jest z miękkiej, cienkiej i bardzo elastycznej, porowatej fizeliny pokrytej od strony ciała hipo-alergicznym klejem akrylowym.

Kołnierz fizelinowy, który otacza część hydro-koloidową, umożliwia szczelne przyleganie płytki nawet do nierównej, pofałdowanej skóry.

Płytka fizelinowa Flexible przeznaczona jest do zaopatrzenia każdego rodzaju stomii z wy-jątkiem stomii wklęsłej. Szczególnie chętnie uży-wana jest przez osoby z przepukliną, nadwagą lub niedowagą.

Doskonale dopasowuje się do powierzch-ni skóry i jest jeszcze słabiej wyczuwalna pod ubraniem niż pozostałe płytki.

Pomimo że strefa materiału Stomahesive obej-muje mniejszą powierzchnię, niż ma to miejsce w przypadku płytki Stomahesive, płytka fizelino-wa Flexible ma doskonałe właściwości ochronne, skutecznie zabezpieczając skórę przed działa-niem treści jelitowej.

Płytka fizelinowa Flexible jest polecana wszyst-kim, którzy cenią komfort i wygodę oraz prowa-dzą aktywny tryb życia. Płytka fizelinowa Flexible dostępna jest w trzech rozmiarach.

PŁYTKA FIZELINOWA FLEXIBLE Z WARSTWĄ HYDROKOLOIDOWĄ

Płytka fizelinowa Flexible z warstwą hydro-koloidową jest prawie identyczna z poprzednio opisaną płytką fizelinową Flexible.

Różnica polega jedynie na tym, że obwodo-wa część płytki (kołnierz fizelinowy) pokryta jest od strony ciała nie hipoalergicznym klejem akrylowym, a warstwą materiału Stomahesive.

Ma to duże znaczenie dla osób, które mają wrażliwą skórę lub skłonność do podrażnień oraz dla wszystkich tych, u których wystąpiły powikłania skórne wokół stomii. Płytka fizeli-nowa Flexible z warstwą hydrokoloidową do-stępna jest w dwóch rozmiarach.

PŁYTKA CONVEX PLASTYCZNAPłytka Convex plastyczna jest wykonana z ma-

teriału hydrokoloidowego Durahesive w nowo-czesnej technologii plastycznej.

Materiał Durahesive jest podobny w swoim składzie do materiału Stomahesive i ma zbliżo-ne właściwości.

Zajmuje około połowy powierzchni płytki i po przyklejeniu pokrywa skórę znajdującą się wokół przetoki. Pozostała, obwodowa część płytki wykonana jest z miękkiej i bardzo ela-stycznej, porowatej fizeliny pokrytej od strony ciała warstwą materiału hydrokoloidowego Stomahesive.

Płytka Convex plastyczna, ze względu na swój wypukły kształt, przeznaczona jest do zaopa-trzenia stomii wklęsłych i płaskich. Jest idealnym rozwiązaniem dla osób, które mają przetokę o nieregularnym kształcie.

Otwór startowy w płytce łatwo i precyzyj-nie formuje się palcami i dopasowuje do wiel-kości i kształtu stomii bez konieczności użycia nożyczek.

Płytka ta, ze względu na zastosowaną tech-nologię i unikalny materiał, bardzo skutecznie zabezpiecza skórę wokół stomii przed działaniem treści jelitowej oraz powoduje gojenie istnieją-cych podrażnień.

Materiał Durahesive pęcznieje w kontakcie z wilgocią i powoduje dodatkowe uszczelnienie wokół stomii. Nie powoduje alergii ani odpa-rzeń. Płytka Convex plastyczna dostępna jest w trzech rozmiarach.

Właściwy rozmiar płytkiAby płytka właściwie spełniała swoją rolę

– tzn. aby dobrze się trzymała na skórze i aby treść jelitowa pod nią nie podciekała – koniecz-

Esteem synergy jest przyjazny dla skóry, dlatego zaleca się go

wszystkim osobom zaraz po operacji wyłonienia stomii, tym, które mają

wrażliwą skórę lub skłonność do podrażnień, oraz wszystkim tym, u których wystąpiły powikłania skórne wokół stomii. Sprzęt jest również bardzo elastyczny, lekki

i łatwy w stosowaniu.

Rodzaje płytek systemu synergicznego Esteem synergy

Płytka Stomahesive Płytka Convex plastyczna

Płytka Flexible z warstwą hydrokoloidowąPłytka Flexible

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 24 2010-12-06 16:27:40

25

ne jest właściwe dobranie nie tylko jej typu, ale i rozmiaru.

W systemie Esteem synergy rozmiar płytki jest podawany jako maksymalna średnica docina-nego otworu. Na przykład rozmiar „do 48mm” oznacza, że powiększając otwór fabryczny, nie możemy przekroczyć zaznaczonej na od-wrocie płytki średnicy 48 mm. Taki rozmiar jest więc dobry dla osób, których średnica przetoki w najszerszym miejscu nie przekracza 48 mm.

Rozmiar płytki powinien być tak dobrany, aby po jej docięciu do wielkości i kształtu stomii po-został po wewnętrznej stronie strefy przylepnej płytki (między strefą przylepną płytki a brze-giem dociętego otworu) margines, czyli pasek materiału hydrokoloidowego, o szerokości oko-ło 1 centymetra. Wycięcie otworu aż do strefy przylepnej płytki może skutkować osłabieniem jej przylegania do skóry i zbyt szybkim odkleje-niem się sprzętu.

Jeśli dysponujemy płytkami, w których zacho-dzi konieczność wycięcia otworu aż po strefę przylepną płytki, to znak, że dobraliśmy za mały jej rozmiar.

Odpowiedni otwór w płytceWszystkie płytki Esteem synergy mają fa-

brycznie wycięty mały otwór o średnicy

Tabela 1. Rozmiary, rodzaje i ceny płytek systemu Esteem synergyRozmiar

(mm) Liczba

sztuk w opak. Cena brutto (za sztukę)

Cena brutto(za opakowanie)

Płytka Stomahesivedo 35 5 12,96 64,80do 48 5 12,96 64,80do 61 5 12,96 64,80

89 5 12,96 64,80

Płytka Flexibledo 35 5 12,96 64,80do 48 5 12,96 64,80do 61 5 12,96 64,80

Płytka Flexible z warstwą hydrokoloidowądo 48 5 14,04 70,20do 61 5 14,04 70,20

Płytka Convex plastyczna35/13-22 5 18,36 91,8048/22-33 5 18,36 91,8061/33-45 5 18,36 91,80

ConvaTec Polska Sp. z o.o.Al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa, tel. (22) 579 66 50, fax (22) 579 66 44Bezpłatna linia informacyjna: 800 120 093®oznacza zastrzeżony znak towarowy ConvaTec Inc.

© 2010 ConvaTec Inc.

Pasta Stomahesive® uszczelniająco-gojąca• posiada właściwości gojące• wypełnia nierówności na skórze wokół stomii• uszczelnia przestrzeń pomiędzy płytką stomijną a stomią• przedłuża czas noszenia sprzętu

ok. 1 cm. Powinno się go powiększyć oraz do-pasować do rozmiaru i kształtu posiadanej sto-mii. Otwór w płytce wycina się nożyczkami lub powiększa palcami (dotyczy to płytek Convex

plastycznych). Otwór powinien być tak powięk-szony, aby odległość między śluzówką stomii a brzegiem otworu w płytce nie była większa w każdym miejscu obwodu niż 1–2 mm.

22-25_ABC_sprzet_stomijny - I, KOR, I2indd.indd 25 2010-12-06 13:56:05

Listy od Czytelników

26

Na listy odpowiadadr n. med. Wojciech Szczęsny

Czy na skórę wokół stomii można używać środków nawilżających?

Mam wyłonioną urostomię i problem ze ściągniętą, szczypiącą skórą wokół niej. Niedawno dowiedziałem się, że na rynku do-stępne są specjalne środki, które mogą ją nawilżyć. Czy mogę używać takich kremów, a jednocześnie mieć pewność, że sprzęt stomijny przyklejony na posmarowaną kremem skórę nie odklei mi się w najmniej spodziewanym momencie?

Karol z Poznania

Problem nadmiernej produkcji gazów przewijał się już wielokrotnie na ła-mach „Naszej Troski”. Przypominam więc: trawienie nierozerwalnie związane jest u każdego człowieka z powstawaniem gazów. Większość z nich tworzy się w jelicie grubym, choć i w cienkim pojawiają się procesy gazotwórcze.

Ilość gazów zależy od wielu czynników, wśród których oczywiście naj-ważniejsza jest dieta. Istotna jest także własna flora bakteryjna i aktywność niektórych enzymów jelitowych. Te dwa czynniki powodują bowiem bardzo indywidualne reakcje. Przykładem może być np. spożywanie mleka. Niektó-re osoby mają tzw. niedobór laktazy (czyli enzymu rozkładającego cukier mleczny), co powoduje nadmierną produkcję gazów, a czasami może nawet prowadzić do pojawienia się biegunki.

Ilość gazów jelitowych jest też zależna od ilości powietrza, które połykamy podczas przeżuwania i połykania pożywienia. Dlatego wszystkim zaleca się spokojne jedzenie, małymi kęsami z wielokrotnym dokładnym przeżuwaniem każdego kawałka. Dobry stan uzębienia pełni tu kluczową rolę!

W okresie leczenia innych schorzeń, np. antybiotykami, mogą pojawiać się zarówno biegunki, jak i nadmiar gazów. Wynika to z tzw. dysbakteriozy, czyli zniszczenia przez antybiotyk także bakterii potrzebnych organizmowi do trawienia, a szerzej rzecz ujmując – do jego prawidłowego funkcjonowania.

Choć jak zawsze jest to sprawa indywidualna, przy nadmiarze gazów należy unikać niektórych pokarmów: napojów gazowanych i zawierających kofeinę, „gazotwórczych” warzyw (groch, fasola, bób, kapusta, czosnek, brukselka). Spożywane produkty, co oczywiste, zawsze powinny być świeże.

Jako antidotum na gazy zaleca się powszechnie spożywanie pietruszki, szpinaku, sałaty, a także borówek.

Jedną z najistotniejszych spraw przy nadprodukcji gazów jest prawidło-we dobranie wysokiej jakości sprzętu stomijnego. Worki stomijne powinny być wyposażone w odpowiednie filtry pochłaniające nieprzyjemne zapachy i szybko odprowadzające gazy na zewnątrz.

Bardzo przydatne mogą okazać się specjalne produkty do neutralizacji zapachów, które w postaci kropli dodaje się do worka stomijnego przed jego założeniem.

Jeśli problem nadprodukcji gazów utrzymuje się przez dłuższy czas, warto zgłosić się do lekarza lub dietetyka.

Co zrobić, by worek nie napełniał się gazami?Jestem kolostomikiem. Do zaopatrzenia swojej

stomii używam zamkniętych woreczków z filtrem w systemie jednoczęściowym. Moim problemem jednak jest to, że worek, pomimo zamontowanego w nim filtra, zazwyczaj szybko na-pełnia się gazami. Na brzuchu wygląda tak, jakby miał za chwilę wybuchnąć, przez co trudno zachować dyskrecję. Co mogę zrobić, żeby rozwiązać ten problem?

Edward z Rumii

Najpierw musi się Pan upewnić, czy prawidłowo pielęgnuje swoją sto-mię. Proszę zwrócić szczególną uwagę na otwór, jaki wycina Pan w płytce lub przylepcu. Nie powinien być on zbyt duży, gdyż może to powodować podciekanie moczu pod sprzęt. To z kolei może wywołać podrażnienie lub macerację skóry wokół stomii. Być może to jest właśnie Pana problemem w tej chwili. Z kolei zbyt mały otwór w płytce może doprowadzić do krwa-wienia ze śluzówki jelita.

Niezwykle ważne jest również odpowiednie oczyszczanie skóry wokół stomii. Nigdy nie należy używać do tego celu spirytusu, benzyny czy eteru. Substancje te odtłuszczają skórę i niszczą jej naturalną florę bakteryjną, a tym samym stwarzają niebezpieczeństwo powstania uszkodzenia i podrażnienia. Ciepła woda z mydłem wystarczy w zupełności!

Na skórę wokół stomii nigdy nie należy też stosować substancji natłusz-czających (np. powszechnie dostępnych kremów natłuszczających, maści czy wazeliny), gdyż zmniejszają, albo w ogóle uniemożliwiają, przylepienie sprzętu stomijnego.

Trudno mi z lektury Pana listu jednoznacznie ocenić, jakiego rodzaju powi-kłanie u Pana występuje. Czy jest to zapalenie skóry wokół stomii, czy raczej odczyn alergiczny na stosowany aktualnie sprzęt stomijny?

Nie wiem też, jakiego aktualnie sprzętu stomijnego Pan używa – czy jest to sprzęt jedno- czy dwuczęściowy? Stosowanie sprzętu dwuczęściowego na pewno wpłynie korzystnie na stan skóry wokół stomii ze względu na brak konieczności codziennego odrywania go od skóry.

W przypadku problemów ze skórą zasadne byłoby także stosowanie płytek lub worków z przylepcem wykonanym z hipoalergicznego materiału hydrokoloidowego.

Bardzo przydatne mogą okazać się specjalne akcesoria przeznaczone do pielęgnacji stomii, takie jak gaziki ConvaCare czy hydrokoloidowa pasta Stomahesive, która ma zarówno działanie uszczelniające, jak i gojące.

Wśród dostępnych obecnie produktów może Pana zainteresować nowość – krem do pielęgnacji skóry wokół stomii Sensi-Care produkcji ConvaTec. Jest to jedyny krem, dostępny w ramach refundacji, który pielęgnując i za-bezpieczając skórę, nie powoduje jednocześnie zmniejszenia przyczepności sprzętu stomijnego.

dr n. med. Wojciech Szczęsnykierownik Przyklinicznej Poradni Gastroenterologicznej

Szpitala Uniwersyteckiego w Bydgoszczy

++26-27_listy - I,Mal,P (nagroda)_KOR.indd 26 2010-12-06 13:56:23

27

Drodzy CzytelnicySerdecznie dziękujemy za korespondencję, która przychodzi do naszej redakcji. Jest nam bardzo

miło, że obdarzacie nas Państwo tak ogromnym zaufaniem. Z niecierpliwością czekamy na wszyst-kie listy, nie tylko te dotyczące naszego magazynu (choć uznanie w Waszych oczach jest dla nas powodem do dumy), lecz także i na takie, które mówią o sprawach codziennego życia i związanych z nim radościach i problemach.

Od dzisiaj chcielibyśmy zaproponować Państwu pewną nowość – w każdym numerze „Naszej Troski” będziemy nagradzać jeden wyjątkowy list. Taki, który w szczególny sposób nas poruszy. Nagrodą, oprócz publikacji, będzie upominek rzeczowy. Dzisiaj mamy przyjemność nagrodzić list, który otrzymaliśmy od Pani Anny. Publikujemy go poniżej.

Kochana RedakcjoBardzo dziękuję za powrót „Naszej

Troski”. Cieszę się, że znowu jest, a my – stomicy – nie jesteśmy pozostawieni sami sobie. Magazyn czytam zawsze od deski do deski, czekam z niecierpliwością na każdy nowy numer. Kontakt z Wami pomógł mi w wielu trudnych chwilach, niejednokrotnie podniósł mnie na duchu, pomógł rozwiązać wiele problemów. Co ważne dla mnie: to w nim znajduję kon-kretne wskazówki dotyczące pielęgnacji i odpowiedniego odżywiania.

Jeszcze raz bardzo dziękuję i pozdra-wiam całą redakcję na czele z redaktorem naczelnym!

Ewa Miech z Tarnowskich Gór

Droga RedakcjoMieszkam w dużym mieście, mam 35 lat, męża, dwójkę małych dzieci i od dwóch lat

jestem stomiczką. Przez całe życie odżywiałam się zdrowo, używek nie nadużywałam, badałam się wszechstronnie i regularnie. Skąd więc ta przetoka? Z wrzodziejącego za-palenia jelita grubego. A skąd ono? – dokładnie nie wiem... Pewnie z takiej samej ironii losu jak to, że na raka płuc mogą zapaść osoby, które nigdy nie paliły.

Po operacji wycięcia jelita grubego i wyłonieniu ileostomii przeszłam chyba wszyst-kie etapy emocjonalne: najpierw radość z tego, że żyję, wdzięczność dla lekarzy, którzy podjęli decyzję o operacji ratującej mi życie, dla pielęgniarek, które troskliwie się mną zajęły. Ale ten stan trwał dość krótko. Zaraz potem pojawiła się złość, bunt – że spotka-ło to akurat mnie. I wszechogarniająca niemoc, że nie umiem ani zaakceptować swojej stomii, ani poradzić sobie z jej pielęgnacją.

Możecie powiedzieć, że przesadzam, że przetoka to jednak mała cena za to, że żyję. Owszem, ale w moim przypadku czas nie uleczył ran, ani tych fizycznych, ani psychicz-nych. Straciłam pracę na reprezentacyjnym stanowisku, gdyż naprawdę nie można było jej pogodzić z ograniczeniami, jakie niesie ze sobą życie ze stomią. Nie jestem w stanie odbudować relacji z mężem, który nie umie wykazać zainteresowania moim znacznie zmienionym ciałem – i nawet mu się specjalnie nie dziwię. Bo ja sama nie potrafię za-akceptować nowej siebie. Mam młode ciało, które kiedyś chciałam pokazywać w ko-stiumie kąpielowym, w letniej sukience, w dopasowanej kreacji. I nie mogę. Nie mogę się również pogodzić z myślą, że to, na czym mi zależało – kobiecość i jej afirmacja – już się skończyło.

Piszecie o coraz bardziej dyskretnym sprzęcie, o workach, które mogą być niewi-doczne pod ubraniem, o filtrach, które pochłaniają niemiłe zapachy, o tym, że ze sto-mią można „żyć pełnią życia”, osiągnąć więcej. To proszę mi powiedzieć: dlaczego ja tego nie umiem? Dlaczego moje życie jest coraz gorsze: straciłam pracę, tracę męża, tracę w ogóle zainteresowanie życiem. Dlaczego lekarze w rozmowach ze mną pomija-ją w ogóle kwestię mojego psychicznego samopoczucia i samooceny? Z czego każą mi się cieszyć pacjenci, których spotykam w poradniach stomijnych? Czy fakt, że nie mam zapalenia skóry wokół stomii ma być szczytem moich marzeń w wieku 35 lat? Dlaczego nie czytam listów ludzi, którzy ze stomią sobie po prostu nie radzą? Czy jestem jedyną niepogodzoną?

Anna(nazwisko i adres do wiadomości redakcji)

Szanowni PaństwoPragnę w imieniu swoim i mojego męża

wyrazić najwyższe uznanie dla maga-zynu „Nasza Troska”. Znajdujemy w nim wszelkie tematy potrzebne każdemu sto-mikowi, mnóstwo rad i ważnych dla nas informacji. Bardzo dziękujemy!

Państwo Babińscy z Gdyni

Szanowna RedakcjoNiezmiernie się cieszę, że jest takie pi-

smo jak „Nasza Troska”. Czytając je, mam poczucie, że są ludzie, którzy robią coś specjalnie dla mnie. Cenię sobie informa-cje, które okazują się przydatne w życiu codziennym, ale także lubię wszelkiego rodzaju historie – i te, które podnoszą na duchu, i te, które wzruszają do łez.

Alicja z Katowic

RedakcjoNiedawno przeszłam operację wyłonie-

nia stomii. Jak na razie jeszcze nie do koń-ca to do mnie dociera. Wdzięczna jestem lekarzom za uratowanie życia i pielęgniar-kom za tak wspaniałą opiekę szpitalną. To one podsunęły mi kilka starych numerów „Naszej Troski”. Zainteresowałam się tym i wiem, że będę Was regularnie czytać.

Karolina z Olsztynka

Drodzy PaństwoCzytam Wasze pismo od jakiegoś czasu,

ale nie ukrywam... czegoś mi w nim bra-kuje. Zawsze lubiłem ruch i różne sporty. Pływanie, kajaki, biegi, grywałem w teni-sa i ze znajomymi w siatkówkę w sali. Po operacji wszystko się skończyło, nad czym ubolewam. Nie uprawiam żadnych spor-tów, bo nie wiem, czy mogę. Zapewnienia lekarza, że „tak, ale ostrożnie”, niewiele mi mówią. Stąd moje pytanie: czy na ła-mach „Naszej Troski” mogłyby pojawiać się teksty o aktywności ruchowej bez-piecznej dla stomików lub porady specjali-stów dotyczące uprawiania sportów?

Włodek z Warszawy

Pani Anna otrzymuje od nas walizkę firmy Wittchen. Nagrodę wyślemy kurierem.

++26-27_listy - I,Mal,P (nagroda)_KOR.indd 27 2010-12-06 13:56:34

27

Drodzy CzytelnicySerdecznie dziękujemy za korespondencję, która przychodzi do naszej redakcji. Jest nam bardzo

miło, że obdarzacie nas Państwo tak ogromnym zaufaniem. Z niecierpliwością czekamy na wszyst-kie listy, nie tylko te dotyczące naszego magazynu (choć uznanie w Waszych oczach jest dla nas powodem do dumy), lecz także i na takie, które mówią o sprawach codziennego życia i związanych z nim radościach i problemach.

Od dzisiaj chcielibyśmy zaproponować Państwu pewną nowość – w każdym numerze „Naszej Troski” będziemy nagradzać jeden wyjątkowy list. Taki, który w szczególny sposób nas poruszy. Nagrodą, oprócz publikacji, będzie upominek rzeczowy. Dzisiaj mamy przyjemność nagrodzić list, który otrzymaliśmy od Pani Anny. Publikujemy go poniżej.

Kochana RedakcjoBardzo dziękuję za powrót „Naszej

Troski”. Cieszę się, że znowu jest, a my – stomicy – nie jesteśmy pozostawieni sami sobie. Magazyn czytam zawsze od deski do deski, czekam z niecierpliwością na każdy nowy numer. Kontakt z Wami pomógł mi w wielu trudnych chwilach, niejednokrotnie podniósł mnie na duchu, pomógł rozwiązać wiele problemów. Co ważne dla mnie: to w nim znajduję kon-kretne wskazówki dotyczące pielęgnacji i odpowiedniego odżywiania.

Jeszcze raz bardzo dziękuję i pozdra-wiam całą redakcję na czele z redaktorem naczelnym!

Ewa Miech z Tarnowskich Gór

Droga RedakcjoMieszkam w dużym mieście, mam 35 lat, męża, dwójkę małych dzieci i od dwóch lat

jestem stomiczką. Przez całe życie odżywiałam się zdrowo, używek nie nadużywałam, badałam się wszechstronnie i regularnie. Skąd więc ta przetoka? Z wrzodziejącego za-palenia jelita grubego. A skąd ono? – dokładnie nie wiem... Pewnie z takiej samej ironii losu jak to, że na raka płuc mogą zapaść osoby, które nigdy nie paliły.

Po operacji wycięcia jelita grubego i wyłonieniu ileostomii przeszłam chyba wszyst-kie etapy emocjonalne: najpierw radość z tego, że żyję, wdzięczność dla lekarzy, którzy podjęli decyzję o operacji ratującej mi życie, dla pielęgniarek, które troskliwie się mną zajęły. Ale ten stan trwał dość krótko. Zaraz potem pojawiła się złość, bunt – że spotka-ło to akurat mnie. I wszechogarniająca niemoc, że nie umiem ani zaakceptować swojej stomii, ani poradzić sobie z jej pielęgnacją.

Możecie powiedzieć, że przesadzam, że przetoka to jednak mała cena za to, że żyję. Owszem, ale w moim przypadku czas nie uleczył ran, ani tych fizycznych, ani psychicz-nych. Straciłam pracę na reprezentacyjnym stanowisku, gdyż naprawdę nie można było jej pogodzić z ograniczeniami, jakie niesie ze sobą życie ze stomią. Nie jestem w stanie odbudować relacji z mężem, który nie umie wykazać zainteresowania moim znacznie zmienionym ciałem – i nawet mu się specjalnie nie dziwię. Bo ja sama nie potrafię za-akceptować nowej siebie. Mam młode ciało, które kiedyś chciałam pokazywać w ko-stiumie kąpielowym, w letniej sukience, w dopasowanej kreacji. I nie mogę. Nie mogę się również pogodzić z myślą, że to, na czym mi zależało – kobiecość i jej afirmacja – już się skończyło.

Piszecie o coraz bardziej dyskretnym sprzęcie, o workach, które mogą być niewi-doczne pod ubraniem, o filtrach, które pochłaniają niemiłe zapachy, o tym, że ze sto-mią można „żyć pełnią życia”, osiągnąć więcej. To proszę mi powiedzieć: dlaczego ja tego nie umiem? Dlaczego moje życie jest coraz gorsze: straciłam pracę, tracę męża, tracę w ogóle zainteresowanie życiem. Dlaczego lekarze w rozmowach ze mną pomija-ją w ogóle kwestię mojego psychicznego samopoczucia i samooceny? Z czego każą mi się cieszyć pacjenci, których spotykam w poradniach stomijnych? Czy fakt, że nie mam zapalenia skóry wokół stomii ma być szczytem moich marzeń w wieku 35 lat? Dlaczego nie czytam listów ludzi, którzy ze stomią sobie po prostu nie radzą? Czy jestem jedyną niepogodzoną?

Anna(nazwisko i adres do wiadomości redakcji)

Szanowni PaństwoPragnę w imieniu swoim i mojego męża

wyrazić najwyższe uznanie dla maga-zynu „Nasza Troska”. Znajdujemy w nim wszelkie tematy potrzebne każdemu sto-mikowi, mnóstwo rad i ważnych dla nas informacji. Bardzo dziękujemy!

Państwo Babińscy z Gdyni

Szanowna RedakcjoNiezmiernie się cieszę, że jest takie pi-

smo jak „Nasza Troska”. Czytając je, mam poczucie, że są ludzie, którzy robią coś specjalnie dla mnie. Cenię sobie informa-cje, które okazują się przydatne w życiu codziennym, ale także lubię wszelkiego rodzaju historie – i te, które podnoszą na duchu, i te, które wzruszają do łez.

Alicja z Katowic

RedakcjoNiedawno przeszłam operację wyłonie-

nia stomii. Jak na razie jeszcze nie do koń-ca to do mnie dociera. Wdzięczna jestem lekarzom za uratowanie życia i pielęgniar-kom za tak wspaniałą opiekę szpitalną. To one podsunęły mi kilka starych numerów „Naszej Troski”. Zainteresowałam się tym i wiem, że będę Was regularnie czytać.

Karolina z Olsztynka

Drodzy PaństwoCzytam Wasze pismo od jakiegoś czasu,

ale nie ukrywam... czegoś mi w nim bra-kuje. Zawsze lubiłem ruch i różne sporty. Pływanie, kajaki, biegi, grywałem w teni-sa i ze znajomymi w siatkówkę w sali. Po operacji wszystko się skończyło, nad czym ubolewam. Nie uprawiam żadnych spor-tów, bo nie wiem, czy mogę. Zapewnienia lekarza, że „tak, ale ostrożnie”, niewiele mi mówią. Stąd moje pytanie: czy na ła-mach „Naszej Troski” mogłyby pojawiać się teksty o aktywności ruchowej bez-piecznej dla stomików lub porady specjali-stów dotyczące uprawiania sportów?

Włodek z Warszawy

Pani Anna otrzymuje od nas walizkę firmy Wittchen. Nagrodę wyślemy kurierem.

++26-27_listy - I,Mal,P (nagroda)_KOR.indd 27 2010-12-06 13:56:34

Informacje

28

SKLEPY MEDYCZNE OFERUJĄCE SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC

Woj. dolnośląskie

Bolesławiec 59-700Sklep Medyczny MIR-MEDul. Grunwaldzka 4tel. (75) 735 10 80

Głogów 67-200Sklep Medyczny KORIMul. Kościuszki 15atel. (76) 835 01 02

Jawor 59-400Sklep Medyczny EMAGul. Staszica 12tel. (76) 870 71 06

Jelenia Góra 58-500Sklep Medyczny MEDYKul. Groszowa 9tel. (75) 764 61 55

Kamienna Góra 58-400Sklep Medyczny MEDYKul. Broniewskiego 24tel. (75) 744 61 10

Legnica 59-220Sklep Medyczny EMAGSzpital Wojewódzkiul. Iwaszkiewicza 5tel. (76) 721 11 66

Legnica 59-220Sklep Medyczny EMAGul. Gwiezdna 35/9tel. (76) 854 21 13

Lubań 59-800Sklep Medyczny VENA-MEDul. Wąska 2atel. (75) 721 40 48

Lubin 59-300 Sklep Medyczny EMAGul. Sikorskiego 54tel. (76) 724 96 16

Lwówek Śląski 59-600 Sklep Medyczny MIR-MED(teren przychodni), ul. Morcinka 7 tel. (75) 782 57 22

Wałbrzych 58-300Sklep Medyczny MEDITEKul. Moniuszki 35tel. (74) 842 30 85

Wrocław 50 -073Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. św. Antoniego 36/38tel. (71) 344 81 20 faks (71) 344 81 22

Wrocław 50-335Sklep Medyczny CEZAL SAul. Sienkiewicza 42/44tel. (71) 322 53 30

Wrocław 53-413 Sklep Medyczny REMEDIUMpl. Hirszfelda 16/17tel. (71) 333 25 45

Zgorzelec 59-900Sklep Medyczny VENA-MEDul. Langiewicza 20/1etel. (75) 775 00 62

Woj. kujawsko-pomorskie

Bydgoszcz 85-129Sklep MedycznyMEDICA HUMANAul. Wojska Polskiego 15/12atel. (52) 375 21 00

Bydgoszcz 85-796Sklep Medycznyul. Romanowskiej 2Centrum Onkologiitel. (52) 374 35 95

Bydgoszcz 85-950Sklep Medycznyul. Słowackiego 1tel. (52) 322 01 13

Toruń 87-100Sklep Medycznyul. Uniwersytecka 17pok. 13 (parter)tel. (56) 611 99 40

Tuchola 89-500 Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Nowodworskiego 3etel. (52) 334 53 00

Więcbork 89-410Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Mickiewicza 26tel. (52) 389 62 56

Włocławek 87-800Sklep Medycznyul. Kilińskiego 7tel. (54) 231 19 81

Woj. lubelskie

Biała Podlaska 21-500Sklep Medyczny MEDICUSul. Brzeska 32tel. (83) 342 62 30

Chełm 22-100Sklep Medyczny MEDICUSul. Reformacka 28tel. (82) 565 07 53

Janów Lubelski 23-300Sklep Medyczny MEDICUS ul. Zamoyskiego 15 tel. (15) 872 29 05

Krasnystaw 22-300 Sklep Medyczny MEDICUSul. Kościuszki 3tel. (82) 576 70 73

Kraśnik 23-200Sklep Medyczny MEDICUS ul. Kościuszki 6tel. (81) 825 31 20

Lublin 20-094Sklep Medyczny MEDICUSul. Lubartowska 64/66 tel. (81) 743 35 51

Łuków 21-400Sklep Medyczny MEDICUSpl. Narutowicza 3tel. (25) 798 34 22

Puławy 24-100Sklep Medyczny MEDICUSul. Piłsudskiego 89tel. (81) 887 70 42

Tomaszów Lubelski 22-600Sklep Medyczny MEDICUSul. Lwowska 24tel. (84) 664 20 47

Włodawa 22-200Sklep Medyczny MEDICUSRynek 4tel. (82) 572 53 79

Zamość 22-400Sklep Medyczny MEDICUSul. Partyzantów 7tel. (84) 638 72 13

Woj. lubuskie

Gorzów Wlkp. 66-400 LIFE ESKULAPul. Dekerta 1 (obok szpitala)tel. (95) 733 16 38

Zielona Góra 65-001 Sklep Medyczny ESKULAPPoliklinika MSWiA (hol główny)ul. Wazów 42tel. (68) 470 68 88

Żary 68-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Moniuszki 2tel. (68) 470 65 72

Woj. łódzkie

Bełchatów 97-400Sklep Medyczny MEDYKul. 1 Maja 4tel. kom. 509 104 108

Łódź 90-612Sklep Medyczny MEDPRIMul. Gdańska 57atel. (42) 630 84 09

Łódź 91-425Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Północna 42 (Szpital MSWiA)tel. (42) 634 15 02

Łódź 93-126Sklep Medyczny MEDICA HUMANACross Medica 2ul. Przybyszewskiego 99tel. (42) 646 87 35

Łódź 93-173Sklep Medyczny PRO-MEDul. Lecznicza 6tel. (42) 682 57 61, 682 66 35

Łódź 90-427NZOZ Centrum Medyczneal. Kościuszki 48tel. (42) 636 98 11, (42) 636 98 12

Radomsko 97-500Niepubliczny Zakład Zaopatrzenia Ortopedycznego i Medycznego „Medyk”ul. Reymonta 62tel. (44) 685 23 92

Wieluń 98-300Sklep Medyczny CORDISoś. Stare Sady 14c/1

Woj. małopolskie

Bochnia 32-700 Sklep Medyczny PANACEUMul. Świętokrzyska 3tel. (14) 611 50 95

Brzesko 32-800Sklep Medyczny ORT-MEDul. Kościuszki 67tel. (14) 686 27 20

Chrzanów 32-500Sklep Medyczny PETRUSul. Sokoła 10 tel. (32) 623 42 73

Gorlice 38-300Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. Biecka 9dtel. (18) 353 79 40

Kraków 30-034Sklep Medyczny FARMEDpl. gen. Sikorskiego 13tel. (12) 422 87 00

Kraków 31-115Sklep Medyczny SAMARYTANKAul. Garncarska 9/1tel. (12) 422 99 00 wew. 239

Kraków 30-900Sklep Medyczny SAMARYTANKAOsiedle Słoneczne 8tel. (12) 643 65 70

Kraków 30-638Sklep Medyczny SAMARYTANKAul. Białoruska 15 tel. (12) 265 74 87

Kraków 31-202 Sklep Medyczny LIFE+ul. Prądnicka 35/37 tel. (12) 416 25 19

Nowy Sącz 33-300Sklep Medyczny LIFE+ul. Kazimierza Wielkiego 4 tel. (18) 443 47 18

Nowy Sącz 33-300Sklep Medyczny LIFE+ul. Batorego 77 tel. (18) 444 17 58

Olkusz 32-300Sklep Medyczny MEDIXul. Szpitalna 5 tel. (32) 641 35 95

Oświęcim 32-600Sklep Medyczny SANITEKSul. Dąbrowskiego 18b tel. (33) 842 30 65

Sucha Beskidzka 34-200Sklep Medyczny EURO-MEDul. Szpitalna 22tel. (33) 872 32 33

Tarnów 33-100Sklep Medyczny LIFE+al. Matki Boskiej Fatimskiej 17tel. (14) 627 82 35

Tarnów 33-100Sklep Medyczny TARMEDul. Okrężna 4atel. (14) 626 98 66

Wadowice 34-100 PHUP Alexul. Trybunalska 12tel. (33) 823 22 31

Woj. mazowieckie

Ciechanów 06-400Sklep Medyczny MARABUTul. Sienkiewicza 32tel. (23) 672 20 92

Ostrołęka 07-400Punkt Zaopatrzenia Ortopedycznegoul. Jana Pawła II 120a, pok. 39 tel. (29) 765 23 38tel. kom. 781 777 900

Płock 09-400Wojewódzki Szpital Zespolony Zakład Usprawniania Leczniczego, gab. 3ul. Medyczna 19 tel. (24) 364 62 87

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 28 2010-12-06 13:56:54

29

Radom 26-604ZTM STYMATul. Giserska 4tel. (48) 365 11 88

Warszawa 00-864Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Krochmalna 32a tel. (22) 890 03 01

Warszawa 03-462Sklep MedycznyMEDICA HUMANACross Medica 2ul. Jagiellońska 50tel. (22) 670 17 00, 670 04 10

Woj. opolskie

Opole 44-005Sklep Medyczny REHMEDul. Książąt Opolskich 33tel. (77) 453 22 44

Opole 45-061Sklep Medyczny REHMEDWojewódzki Szpital Zespolonyul. Katowicka 66atel. (77) 441 37 20

Woj. podkarpackie

Brzozów 36-200Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. ks. Bielawskiego 18tel. (13) 434 31 57

Jasło 38-200Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. 3 Maja 24atel. (13) 448 23 75

Rzeszów 35-040Sklep Medyczny LIFE+MEDICA HUMANAul. Dąbrowskiego 85tel. (17) 854 07 45

Woj. podlaskie

Białystok 15-227ul. Podleśna 12/1tel. (85) 652 46 66

Białystok 15-297 Sklep Specjalistycznego Zaopatrzenia Medycznego MEDICA HUMANAul. Żelazna 9, lok. 11tel. (85) 746 15 60

Grajewo 19-200Sklep Medyczny BAMETul. Wojska Polskiego 33tel. kom. 607 346 509

Łomża 18-404Sklep Medyczny MEDIC s.c.ul. Hipokratesa 2tel. (86) 218 49 94

Woj. pomorskie

Chojnice 89-600Sklep Medyczny ORTOMAX ul. Leśna 10tel. (52) 395 67 41

Gdańsk 80-850Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Rajska 14a-b tel. (58) 309 10 71

Gdynia 81-463Sklep Medyczny ORTOMAXul. Legionów 165 tel. (58) 622 12 19

Kościerzyna 83-400 Sklep Medyczny ORTOMAX Szpital Specjalistyczny ul. Piechowskiego 36tel. (58) 686 04 96

Kwidzyn 82-500Sklep Medycznyul. Braterstwa Narodów 40tel. (55) 246 80 47

Malbork 82-200NZOZ CHIR-MEDul. M. Konopnickiej 6tel. (55) 273 26 38

Słupsk 76-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Wojska Polskiego 22tel. (59) 842 27 28

Słupsk 76-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Kopernika 28tel. (58) 841 34 27

Słupsk 76-200Sklep Medyczny POD SŁOWIKIEMul. Kopernika 2tel. (59) 840 05 76

Starogard Gdański 83-200NZOZ CHIR-MEDul. ks. Kellera 17ctel. (58) 563 30 72

Wejherowo 84-200Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. 10 Lutego 1tel. (58) 677 55 56

Woj. śląskie

Bielsko-Biała 43-300Sklep Medyczny HAS-MEDul. Młyńska 20tel. (33) 812 31 79

Bielsko-Biała 43-300Sklep Medyczny POLIMEDul. Wyzwolenia 18tel. (33) 816 40 61 wew. 208

Cieszyn 43-400Sklep Medyczny DAGMEDul. Bobrecka 30atel. (33) 851 46 65

Częstochowa 42-200Sklep Medyczny ABC CHOREGOul. Warszawska 13 tel. (34) 324 73 01

Częstochowa 42-200PPHU TYTANul. Dekabrystów 33 tel. (34) 325 53 35

Dąbrowa Górnicza 41-300Sklep Medyczno-Ortopedycznyul. 3 Maja 32 tel. (32) 764 17 20bezpł. infolinia: 800 169 009

Dąbrowa Górnicza 41-300Sklep Medyczno-Zielarski(Szpital Miejski), ul. Szpitalna 13 tel. (32) 261 79 11bezpł. infolinia: 800 169 009

Gliwice 44-100Sklep Medyczny INTER-MEDul. Bohaterów Getta Warszawskiego 1tel. (32) 231 93 14

Jaworzno 43-609Sklep Medyczny ABEul. Farna 12tel. (32) 616 34 54

Katowice 40-008Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Warszawska 36tel. (32) 256 82 35, 259 85 31

Katowice 40-008Sklep Medyczny PLASTERul. Warszawska 40 tel. (32) 253 54 56

Racibórz 47-400Sklep Medyczny MEDYKul. Ocicka 4tel. (32) 414 90 27

Racibórz 47-400Sklep Medyczny POMEDul. Ocicka 51tel. (32) 417 84 85

Rybnik 44-200Sklep Medyczny POMEDul. Sobieskiego 11 tel. (32) 423 54 90

Wodzisław Śląski 44-300Sklep Zielarsko-Medyczny

ZIOŁO-LEK (Szpital Miejski nr 1)ul. 26 Marca 51 tel. (32) 455 68 50

Wodzisław Śląski 44-300Sklep Zielarsko-Medyczny ZIOŁO-LEK, ul. Kubsza 10 tel. (32) 456 07 53

Zabrze 41-800Sklep Medyczny AB MEDICAul. 3 Maja 47tel. (32) 273 05 05

Zawiercie 42-400Sklep Medyczny MEDYKul. gen. Sikorskiego 22tel. (32) 670 60 00

Żory 44-240Sklep Medyczny POMEDul. Dolne Przedmieście 5tel. (32) 435 14 39

Woj. świętokrzyskie

Kielce 25-734 Sklep Medyczny LIFE+ul. Artwińskiego 1tel. (41) 367 15 40

Końskie 26-200Sklep Medyczny LIFE+ul. Gimnazjalna 41btel. (41) 372 44 65

Skarżysko-Kamienna 26-110Sklep Medyczny LIFE+ul. Szpitalna 1tel. (41) 252 47 96

Starachowice 27-200Sklep Medyczny LIFE+ ul. Radomska 70tel. (41) 275 19 20

Staszów 28-200Sklep Medyczny LIFE+ul. 11 Listopada 78tel. (15) 864 13 24

Woj. warmińsko-mazurskie

Elbląg 82-300Zaopatrzenie Ortopedyczneul. Komeńskiego 42tel. (55) 233 58 49

Ełk 19-300Sklep Medyczny ORTEZAul. Moniuszki 3, lok. 1tel. (87) 621 16 51

Olsztyn 10-587 Sklep MedycznyMEDICA HUMANA ESKULAPul. Kościuszki 84d tel. (89) 527 41 10

Ostróda 14-100Sklep Medyczny BLADORTOL

ul. Czarnieckiego 19 lok. Atel. (89) 642 14 05

Woj. wielkopolskie

Jarocin 63-200Sklep Medyczny ŚWIAT ORIul. Wrocławska 34tel. (62) 505 22 89

Kalisz 62-800Pielęgniarska Opieka Długoterminowa HANNAul. Graniczna 2atel. (62) 767 23 52

Konin 62-510Sklep medyczny AS-MEDal. 1 Maja 16atel. (63) 241 00 39

Leszno 64-100Sklep Medyczny ESKULAPul. Jackowskiego 9tel. (65) 526 84 13tel. kom. 663 700 815

Ostrów Wielkopolski 63-400Zakład Pielęgnacyjno--Opiekuńczy HANNAul. Konopnickiej 41atel. (62) 591 33 11

Piła 64-920Sklep Medyczny LUBAul. Batalionów Chłopskich 9tel. (67) 213 20 21

Poznań 60-371Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Międzychodzka 10/39tel. (61) 867 96 50

Rawicz 63-900Sklep Medyczny ALTEAul. Grunwaldzka 44tel. (65) 546 10 17

Woj. zachodniopomorskie

Białogard 78-200Sklep Medyczny WAMEDul. Pomorska 2/7tel. (94) 312 34 32

Kołobrzeg 78-010Punkt Sprzedaży K-ORTul. Łopuskiego 8tel. (94) 354 55 43

Koszalin 75-648Zakład Sprzętu Ortopedycznego K-ORT ul. Leśna 3tel. (94) 348 83 65

Szczecin 71-470Sklep MedycznyMEDICA HUMANA, STOMIA-MEDul. Arkońska 42 tel./faks (91) 454 06 04

SKLEPY MEDYCZNE OFERUJĄCE SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 29 2010-12-06 13:57:04

Informacje

28

SKLEPY MEDYCZNE OFERUJĄCE SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC

Woj. dolnośląskie

Bolesławiec 59-700Sklep Medyczny MIR-MEDul. Grunwaldzka 4tel. (75) 735 10 80

Głogów 67-200Sklep Medyczny KORIMul. Kościuszki 15atel. (76) 835 01 02

Jawor 59-400Sklep Medyczny EMAGul. Staszica 12tel. (76) 870 71 06

Jelenia Góra 58-500Sklep Medyczny MEDYKul. Groszowa 9tel. (75) 764 61 55

Kamienna Góra 58-400Sklep Medyczny MEDYKul. Broniewskiego 24tel. (75) 744 61 10

Legnica 59-220Sklep Medyczny EMAGSzpital Wojewódzkiul. Iwaszkiewicza 5tel. (76) 721 11 66

Legnica 59-220Sklep Medyczny EMAGul. Gwiezdna 35/9tel. (76) 854 21 13

Lubań 59-800Sklep Medyczny VENA-MEDul. Wąska 2atel. (75) 721 40 48

Lubin 59-300 Sklep Medyczny EMAGul. Sikorskiego 54tel. (76) 724 96 16

Lwówek Śląski 59-600 Sklep Medyczny MIR-MED(teren przychodni), ul. Morcinka 7 tel. (75) 782 57 22

Wałbrzych 58-300Sklep Medyczny MEDITEKul. Moniuszki 35tel. (74) 842 30 85

Wrocław 50 -073Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. św. Antoniego 36/38tel. (71) 344 81 20 faks (71) 344 81 22

Wrocław 50-335Sklep Medyczny CEZAL SAul. Sienkiewicza 42/44tel. (71) 322 53 30

Wrocław 53-413 Sklep Medyczny REMEDIUMpl. Hirszfelda 16/17tel. (71) 333 25 45

Zgorzelec 59-900Sklep Medyczny VENA-MEDul. Langiewicza 20/1etel. (75) 775 00 62

Woj. kujawsko-pomorskie

Bydgoszcz 85-129Sklep MedycznyMEDICA HUMANAul. Wojska Polskiego 15/12atel. (52) 375 21 00

Bydgoszcz 85-796Sklep Medycznyul. Romanowskiej 2Centrum Onkologiitel. (52) 374 35 95

Bydgoszcz 85-950Sklep Medycznyul. Słowackiego 1tel. (52) 322 01 13

Toruń 87-100Sklep Medycznyul. Uniwersytecka 17pok. 13 (parter)tel. (56) 611 99 40

Tuchola 89-500 Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Nowodworskiego 3etel. (52) 334 53 00

Więcbork 89-410Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Mickiewicza 26tel. (52) 389 62 56

Włocławek 87-800Sklep Medycznyul. Kilińskiego 7tel. (54) 231 19 81

Woj. lubelskie

Biała Podlaska 21-500Sklep Medyczny MEDICUSul. Brzeska 32tel. (83) 342 62 30

Chełm 22-100Sklep Medyczny MEDICUSul. Reformacka 28tel. (82) 565 07 53

Janów Lubelski 23-300Sklep Medyczny MEDICUS ul. Zamoyskiego 15 tel. (15) 872 29 05

Krasnystaw 22-300 Sklep Medyczny MEDICUSul. Kościuszki 3tel. (82) 576 70 73

Kraśnik 23-200Sklep Medyczny MEDICUS ul. Kościuszki 6tel. (81) 825 31 20

Lublin 20-094Sklep Medyczny MEDICUSul. Lubartowska 64/66 tel. (81) 743 35 51

Łuków 21-400Sklep Medyczny MEDICUSpl. Narutowicza 3tel. (25) 798 34 22

Puławy 24-100Sklep Medyczny MEDICUSul. Piłsudskiego 89tel. (81) 887 70 42

Tomaszów Lubelski 22-600Sklep Medyczny MEDICUSul. Lwowska 24tel. (84) 664 20 47

Włodawa 22-200Sklep Medyczny MEDICUSRynek 4tel. (82) 572 53 79

Zamość 22-400Sklep Medyczny MEDICUSul. Partyzantów 7tel. (84) 638 72 13

Woj. lubuskie

Gorzów Wlkp. 66-400 LIFE ESKULAPul. Dekerta 1 (obok szpitala)tel. (95) 733 16 38

Zielona Góra 65-001 Sklep Medyczny ESKULAPPoliklinika MSWiA (hol główny)ul. Wazów 42tel. (68) 470 68 88

Żary 68-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Moniuszki 2tel. (68) 470 65 72

Woj. łódzkie

Bełchatów 97-400Sklep Medyczny MEDYKul. 1 Maja 4tel. kom. 509 104 108

Łódź 90-612Sklep Medyczny MEDPRIMul. Gdańska 57atel. (42) 630 84 09

Łódź 91-425Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. Północna 42 (Szpital MSWiA)tel. (42) 634 15 02

Łódź 93-126Sklep Medyczny MEDICA HUMANACross Medica 2ul. Przybyszewskiego 99tel. (42) 646 87 35

Łódź 93-173Sklep Medyczny PRO-MEDul. Lecznicza 6tel. (42) 682 57 61, 682 66 35

Łódź 90-427NZOZ Centrum Medyczneal. Kościuszki 48tel. (42) 636 98 11, (42) 636 98 12

Radomsko 97-500Niepubliczny Zakład Zaopatrzenia Ortopedycznego i Medycznego „Medyk”ul. Reymonta 62tel. (44) 685 23 92

Wieluń 98-300Sklep Medyczny CORDISoś. Stare Sady 14c/1

Woj. małopolskie

Bochnia 32-700 Sklep Medyczny PANACEUMul. Świętokrzyska 3tel. (14) 611 50 95

Brzesko 32-800Sklep Medyczny ORT-MEDul. Kościuszki 67tel. (14) 686 27 20

Chrzanów 32-500Sklep Medyczny PETRUSul. Sokoła 10 tel. (32) 623 42 73

Gorlice 38-300Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. Biecka 9dtel. (18) 353 79 40

Kraków 30-034Sklep Medyczny FARMEDpl. gen. Sikorskiego 13tel. (12) 422 87 00

Kraków 31-115Sklep Medyczny SAMARYTANKAul. Garncarska 9/1tel. (12) 422 99 00 wew. 239

Kraków 30-900Sklep Medyczny SAMARYTANKAOsiedle Słoneczne 8tel. (12) 643 65 70

Kraków 30-638Sklep Medyczny SAMARYTANKAul. Białoruska 15 tel. (12) 265 74 87

Kraków 31-202 Sklep Medyczny LIFE+ul. Prądnicka 35/37 tel. (12) 416 25 19

Nowy Sącz 33-300Sklep Medyczny LIFE+ul. Kazimierza Wielkiego 4 tel. (18) 443 47 18

Nowy Sącz 33-300Sklep Medyczny LIFE+ul. Batorego 77 tel. (18) 444 17 58

Olkusz 32-300Sklep Medyczny MEDIXul. Szpitalna 5 tel. (32) 641 35 95

Oświęcim 32-600Sklep Medyczny SANITEKSul. Dąbrowskiego 18b tel. (33) 842 30 65

Sucha Beskidzka 34-200Sklep Medyczny EURO-MEDul. Szpitalna 22tel. (33) 872 32 33

Tarnów 33-100Sklep Medyczny LIFE+al. Matki Boskiej Fatimskiej 17tel. (14) 627 82 35

Tarnów 33-100Sklep Medyczny TARMEDul. Okrężna 4atel. (14) 626 98 66

Wadowice 34-100 PHUP Alexul. Trybunalska 12tel. (33) 823 22 31

Woj. mazowieckie

Ciechanów 06-400Sklep Medyczny MARABUTul. Sienkiewicza 32tel. (23) 672 20 92

Ostrołęka 07-400Punkt Zaopatrzenia Ortopedycznegoul. Jana Pawła II 120a, pok. 39 tel. (29) 765 23 38tel. kom. 781 777 900

Płock 09-400Wojewódzki Szpital Zespolony Zakład Usprawniania Leczniczego, gab. 3ul. Medyczna 19 tel. (24) 364 62 87

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 28 2010-12-06 13:56:54

29

Radom 26-604ZTM STYMATul. Giserska 4tel. (48) 365 11 88

Warszawa 00-864Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Krochmalna 32a tel. (22) 890 03 01

Warszawa 03-462Sklep MedycznyMEDICA HUMANACross Medica 2ul. Jagiellońska 50tel. (22) 670 17 00, 670 04 10

Woj. opolskie

Opole 44-005Sklep Medyczny REHMEDul. Książąt Opolskich 33tel. (77) 453 22 44

Opole 45-061Sklep Medyczny REHMEDWojewódzki Szpital Zespolonyul. Katowicka 66atel. (77) 441 37 20

Woj. podkarpackie

Brzozów 36-200Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. ks. Bielawskiego 18tel. (13) 434 31 57

Jasło 38-200Niepubliczny ZOZ LIFE+ul. 3 Maja 24atel. (13) 448 23 75

Rzeszów 35-040Sklep Medyczny LIFE+MEDICA HUMANAul. Dąbrowskiego 85tel. (17) 854 07 45

Woj. podlaskie

Białystok 15-227ul. Podleśna 12/1tel. (85) 652 46 66

Białystok 15-297 Sklep Specjalistycznego Zaopatrzenia Medycznego MEDICA HUMANAul. Żelazna 9, lok. 11tel. (85) 746 15 60

Grajewo 19-200Sklep Medyczny BAMETul. Wojska Polskiego 33tel. kom. 607 346 509

Łomża 18-404Sklep Medyczny MEDIC s.c.ul. Hipokratesa 2tel. (86) 218 49 94

Woj. pomorskie

Chojnice 89-600Sklep Medyczny ORTOMAX ul. Leśna 10tel. (52) 395 67 41

Gdańsk 80-850Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Rajska 14a-b tel. (58) 309 10 71

Gdynia 81-463Sklep Medyczny ORTOMAXul. Legionów 165 tel. (58) 622 12 19

Kościerzyna 83-400 Sklep Medyczny ORTOMAX Szpital Specjalistyczny ul. Piechowskiego 36tel. (58) 686 04 96

Kwidzyn 82-500Sklep Medycznyul. Braterstwa Narodów 40tel. (55) 246 80 47

Malbork 82-200NZOZ CHIR-MEDul. M. Konopnickiej 6tel. (55) 273 26 38

Słupsk 76-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Wojska Polskiego 22tel. (59) 842 27 28

Słupsk 76-200Sklep Medyczny ESKULAPul. Kopernika 28tel. (58) 841 34 27

Słupsk 76-200Sklep Medyczny POD SŁOWIKIEMul. Kopernika 2tel. (59) 840 05 76

Starogard Gdański 83-200NZOZ CHIR-MEDul. ks. Kellera 17ctel. (58) 563 30 72

Wejherowo 84-200Sklep Medyczny AKSEL-MEDul. 10 Lutego 1tel. (58) 677 55 56

Woj. śląskie

Bielsko-Biała 43-300Sklep Medyczny HAS-MEDul. Młyńska 20tel. (33) 812 31 79

Bielsko-Biała 43-300Sklep Medyczny POLIMEDul. Wyzwolenia 18tel. (33) 816 40 61 wew. 208

Cieszyn 43-400Sklep Medyczny DAGMEDul. Bobrecka 30atel. (33) 851 46 65

Częstochowa 42-200Sklep Medyczny ABC CHOREGOul. Warszawska 13 tel. (34) 324 73 01

Częstochowa 42-200PPHU TYTANul. Dekabrystów 33 tel. (34) 325 53 35

Dąbrowa Górnicza 41-300Sklep Medyczno-Ortopedycznyul. 3 Maja 32 tel. (32) 764 17 20bezpł. infolinia: 800 169 009

Dąbrowa Górnicza 41-300Sklep Medyczno-Zielarski(Szpital Miejski), ul. Szpitalna 13 tel. (32) 261 79 11bezpł. infolinia: 800 169 009

Gliwice 44-100Sklep Medyczny INTER-MEDul. Bohaterów Getta Warszawskiego 1tel. (32) 231 93 14

Jaworzno 43-609Sklep Medyczny ABEul. Farna 12tel. (32) 616 34 54

Katowice 40-008Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Warszawska 36tel. (32) 256 82 35, 259 85 31

Katowice 40-008Sklep Medyczny PLASTERul. Warszawska 40 tel. (32) 253 54 56

Racibórz 47-400Sklep Medyczny MEDYKul. Ocicka 4tel. (32) 414 90 27

Racibórz 47-400Sklep Medyczny POMEDul. Ocicka 51tel. (32) 417 84 85

Rybnik 44-200Sklep Medyczny POMEDul. Sobieskiego 11 tel. (32) 423 54 90

Wodzisław Śląski 44-300Sklep Zielarsko-Medyczny

ZIOŁO-LEK (Szpital Miejski nr 1)ul. 26 Marca 51 tel. (32) 455 68 50

Wodzisław Śląski 44-300Sklep Zielarsko-Medyczny ZIOŁO-LEK, ul. Kubsza 10 tel. (32) 456 07 53

Zabrze 41-800Sklep Medyczny AB MEDICAul. 3 Maja 47tel. (32) 273 05 05

Zawiercie 42-400Sklep Medyczny MEDYKul. gen. Sikorskiego 22tel. (32) 670 60 00

Żory 44-240Sklep Medyczny POMEDul. Dolne Przedmieście 5tel. (32) 435 14 39

Woj. świętokrzyskie

Kielce 25-734 Sklep Medyczny LIFE+ul. Artwińskiego 1tel. (41) 367 15 40

Końskie 26-200Sklep Medyczny LIFE+ul. Gimnazjalna 41btel. (41) 372 44 65

Skarżysko-Kamienna 26-110Sklep Medyczny LIFE+ul. Szpitalna 1tel. (41) 252 47 96

Starachowice 27-200Sklep Medyczny LIFE+ ul. Radomska 70tel. (41) 275 19 20

Staszów 28-200Sklep Medyczny LIFE+ul. 11 Listopada 78tel. (15) 864 13 24

Woj. warmińsko-mazurskie

Elbląg 82-300Zaopatrzenie Ortopedyczneul. Komeńskiego 42tel. (55) 233 58 49

Ełk 19-300Sklep Medyczny ORTEZAul. Moniuszki 3, lok. 1tel. (87) 621 16 51

Olsztyn 10-587 Sklep MedycznyMEDICA HUMANA ESKULAPul. Kościuszki 84d tel. (89) 527 41 10

Ostróda 14-100Sklep Medyczny BLADORTOL

ul. Czarnieckiego 19 lok. Atel. (89) 642 14 05

Woj. wielkopolskie

Jarocin 63-200Sklep Medyczny ŚWIAT ORIul. Wrocławska 34tel. (62) 505 22 89

Kalisz 62-800Pielęgniarska Opieka Długoterminowa HANNAul. Graniczna 2atel. (62) 767 23 52

Konin 62-510Sklep medyczny AS-MEDal. 1 Maja 16atel. (63) 241 00 39

Leszno 64-100Sklep Medyczny ESKULAPul. Jackowskiego 9tel. (65) 526 84 13tel. kom. 663 700 815

Ostrów Wielkopolski 63-400Zakład Pielęgnacyjno--Opiekuńczy HANNAul. Konopnickiej 41atel. (62) 591 33 11

Piła 64-920Sklep Medyczny LUBAul. Batalionów Chłopskich 9tel. (67) 213 20 21

Poznań 60-371Sklep Medyczny MEDICA HUMANAul. Międzychodzka 10/39tel. (61) 867 96 50

Rawicz 63-900Sklep Medyczny ALTEAul. Grunwaldzka 44tel. (65) 546 10 17

Woj. zachodniopomorskie

Białogard 78-200Sklep Medyczny WAMEDul. Pomorska 2/7tel. (94) 312 34 32

Kołobrzeg 78-010Punkt Sprzedaży K-ORTul. Łopuskiego 8tel. (94) 354 55 43

Koszalin 75-648Zakład Sprzętu Ortopedycznego K-ORT ul. Leśna 3tel. (94) 348 83 65

Szczecin 71-470Sklep MedycznyMEDICA HUMANA, STOMIA-MEDul. Arkońska 42 tel./faks (91) 454 06 04

SKLEPY MEDYCZNE OFERUJĄCE SPRZĘT STOMIJNY CONVATEC

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 29 2010-12-06 13:57:04

Informacje

30

Informacje

ADRESY PORADNI STOMIJNYCH

Woj. dolnośląskie

Akademicki Szpital KlinicznyAkademicka Przychodnia Specjalistyczna, Poradnia Proktologiczna i Stomijnaul. Borowska 213, 50-556 Wrocławkierownik poradni: dr Jerzy Medyńskitel. (71) 733 16 00 do 03

Wojewódzki Szpital Specjalistyczny, Poradnia Stomijnaul. Kamińskiego 73, 51-124 WrocławI piętro, pokój nr 1 (czynne w II i IV wtorek miesiąca w godz. 15.00–18.00)kierownik poradni: dr Marek Rzącatel. (78) 182 73 28

Ośrodek Diagnostyki OnkologicznejPoradnia dla Chorych ze Stomiąprzy Poradni Onkologicznejul. Andersa 4, 59-220 Legnicakierownik poradni: dr Andrzej Haptel. (76) 855 09 41, (76) 855 55 17

Poradnia dla Chorych ze StomiąSPZOZ Szpital Wojewódzkiul. Ogińskiego 6, 58-506 Jelenia Górakierownik poradni: dr Zbigniew Markiewicztel. (75) 643 71 00, (75) 754 21 27

Poradnia Proktologiczno-Stomijna Specjalistyczny Szpital im. dr. Alfreda Sokołowskiegoul. Sokołowskiego 4, 58-309 Wałbrzychkierownik poradni: dr n. med. Paweł Pykatel. (74) 648 97 40

Woj. kujawsko-pomorskie

Poradnia Przykliniczna Gastroenterologiczna

Szpital Uniwersytecki ul. M. Skłodowskiej-Curie 985-094 Bydgoszczkierownik poradni: dr Wojciech Szczęsnytel. (52) 582 43 78

Szpital Wojewódzki im. Bizielaul. Ujejskiego 75, 85-168 Bydgoszczdr Zbigniew Banaszkiewicztel. (52) 365 57 99

Woj. lubelskie

Poradnia Stomijno-Proktologiczna z pracownią endoskopową Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej ul. dr. K. Jaczewskiego 7, 20-090 Lublin, tel. (81) 747 75 11

Woj. małopolskie

Poradnia Chirurgii Proktologicznej Szpital Miejski Specjalistycznyim. Gabriela Narutowicza ul. Prądnicka 35-37, 31-202 Kraków kierownik poradni: dr Adam Korczyński, tel. (12) 416 22 66

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjny dla Osób ze StomiąDorota Jesionka-Kukla – pielęgniarka stomijnaSzpital Specjalistyczny im. Stefana Żeromskiegoos. Na Skarpie 66, 31-913 Krakówtel. kom. 889 402 924

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjny dla Osób ze Stomiąmgr piel. Teresa Sztyler – certyfi-kowana pielęgniarka stomijna Centrum Medyczne Eskulapul. Marii Dąbrowskiej 24, os. Zielone, 33-100 Tarnówtel. (14) 624 00 43

Woj. mazowieckie

Szpital Bielański, Pawilon HPoradnia Stomijnaul. Cegłowska 80, 01-809 Warszawakierownik poradni: dr hab. n. med. Marek Szczepkowskirej. tel. (22) 569 04 70

Poradnia Stomijna „KROCHMALNA 32”, ul. Krochmalna 32a, 00-864 Warszawa, tel. (22) 890 03 00, faks: (22) 890 02 99

SPZOZWojewódzki Szpital ZespolonyPoradnia Proktologiczno-Stomijnaul. Medyczna 19, 09-400 Płockkierownik poradni: dr Mariusz Obrębskitel. (24) 364 62 84

Woj. opolskie

Poradnia dla Chorych ze Stomiąprzy Wojewódzkim Ośrodku Onkologiiul. Katowicka 66a, 45-060 Opolekierownik poradni: dr Maria Urbaniectel. (77) 441 60 00, (77) 441 60 72

Woj. podlaskie

Poradnia Stomijna przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonymul. Skłodowskiej-Curie 26, 15-950 Białystokkierownik poradni: dr n. med. Jacek Lewandowskitel. (85) 748 83 82

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Akademii MedycznejPoradnia Stomijnaul. Waszyngtona 15a, 15-274 Białystokkierownik poradni: dr Fabian Kamińskitel. (85) 746 85 73

Woj. podkarpackie

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjnydla Osób ze StomiąSklep Medyczny Medica Humanaul. Dąbrowskiego 8535-040 Rzeszówtel. (17) 854 07 45

Woj. pomorskie

Szpital Morski im. PCK Gdyniaul. Powstania Styczniowego 181-519 Gdyniatel. (58) 699 83 45(czynne w środy od godz. 12.00 do 16.00)

Pielęgniarski Punkt Konsultacyjny dla Osób ze Stomią piel. Andrzej PiotrowskiSzpital Specjalistycznyul. Leśna 10, 89-600 Chojnicetel. kom. 606 462 654

Woj. śląskie

Poradnia Proktologicznai Stomijna przy WojewódzkimSzpitalu Specjalistycznym nr 5pl. Medyków 1, 41-200 Sosnowieckierownik poradni: prof. dr hab. med. Jacek Starzewskitel. (32) 36 82 733

Przyszpitalna Poradnia Stomijna ul. Wyzwolenia 18, 43-300 Bielsko-Białatel. (33) 816 40 61

Woj. świętokrzyskie

Świętokrzyskie Centrum Onkologii w Kielcach, Poradnia Stomijnaul. Artwińskiego 3, 25-734 Kielcekierownik poradni: dr Wojciech Korejbatel. (41) 367 41 65

Woj. warmińsko-mazurskie

Szpital MSWiAul. Wojska Polskiego 37, 10-342 Olsztynkierownik poradni:dr Grażyna Kuciel-Lisieskatel. (89) 539 85 20

Woj. wielkopolskie

Szpital Kliniczny nr 2Poradnia Stomijna ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznańtel. (61) 869 15 69

Szpital Wojewódzki w PoznaniuPoradnia Proktologiczna i Stomijnaul. Juraszów 7/19, 60-479 Poznańkierownik poradni: dr Jacek Listel. (61) 821 22 43

Wielkopolskie Centrum Onkologii, Poradnia Stomijnaul. Garbary 15, 61-866 Poznańkierownik poradni:dr Bohdan Kaczmarczyktel. (61) 885 05 79

Wojewódzki Szpital Zespolony Poradnia dla Chorych ze Stomiąul. kardynała S. Wyszyńskiego 162-510 Koninkierownik poradni: dr Jarosław Długosztel. (62) 245 44 89

Program „Poznajmy się”Tym wszystkim, którzy jeszcze nie znają

i nie stosują sprzętu stomijnego ConvaTec oraz nie mają możliwości jego przetestowa-nia w sklepach medycznych, chcemy umoż-liwić jego poznanie, wypróbowanie i spraw-dzenie. W jaki bowiem sposób jak nie przez bezpośrednią ocenę jakości i indywidualnej przydatności można wybrać najbardziej od-powiedni dla siebie system stomijny?

Firma ConvaTec ma w swojej ofercie trzy rodzaje sprzętu stomijnego: sprzęt dwuczę-ściowy (Combihesive 2 S), sprzęt jednoczę-ściowy (Esteem i Stomadress) oraz sprzęt synergiczny (Esteem synergy). Na pewno znajdą więc Państwo w ofercie ConvaTec taki sprzęt, który spełni wszystkie oczekiwania. Mamy też sporo nowości oraz wiele ak-cesoriów stomijnych!

800 120 093Bezpłatna linia informacyjna

dla osób ze stomią czynna od poniedziałku do piątku

w godz. 9.00–17.00.

Wszystkich zainteresowanych otrzymaniem bezpłatnych próbek

sprzętu stomijnego ConvaTec prosimy o telefon do Działu Pomocy ConvaTec:

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 30 2010-12-06 13:57:17

31

Stomia w interneciewww.co nva tec.plPro fe sjo nal ny ser wis in ter ne to wy firmy ConvaTec po święco ny sto mii. Prze zna czo ny dla osób ze sto mią, le ka rzy i pie lęgnia rek. Część ser wi su do ty czy także le cze nia prze wle kłych ran. www.stomia.plStrona firmy ConvaTec poświęcona stomii. www.wielkiepowroty.plStrona programu Wielkie Powroty w Polsce. www.po lil ko.plStrona Pol skiego To wa rzy stwa Stomijnego POL-ILKO. www.sto mia.in fo.plPry wat na, bardzo bogata w treści, polska stro na poświęcona sto mii.stomiaswidnica.ukryta.plStrona stowarzyszenia „Życie” ze Świdnicy.www.osto my in ter na tio nal.orgAn glo ję zycz na stro na głów na towarzystwa IOA. www.osto my .fsnet.co.ukAn glo ję zycz na stro na poświęcona głów nie kolostomii.

Limity na sprzęt stomijnyRozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.12.2004 r. (DzU 2004 nr 275 poz. 2732)

określa miesięczne limity kwot na sprzęt stomijny:

• kolostomia: 300 zł • ileostomia: 400 zł • urostomia: 480 zł

Sprzęt stomijny jest refundowany w 100% dla wszystkich osób ze stomią w ramach powyższych limitów miesięcznych.

Kluby osób ze stomią1. NOWY SĄCZ – Józef Myrlak, ul. Nawojowska 21/5, 33-300 Nowy Sącz, tel. (18) 443 57 93. Spotkania w każdą trzecią środę miesiąca w godzinach 12.00–14.00 przy ul. Batorego 77 w Nowym Sączu.2. PIŁA – Ewa Sowińska, ul. Jagiellońska 11, 64-920 Piła, tel. (67) 214 16 54.3. TARNÓW – Danuta Sajdak, ul. Panny Marii 3, 33-100 Tarnów. Spotkania w każdy drugi czwartek miesiąca w godzinach 11.00–15.00. Adres korespondencyjny: Danuta Sajdak, ul. Dąbrowskiej 24/7, 33-100 Tarnów, tel. 501 207 246.4. WARSZAWA – Dorota Kaniewska, Ośrodek „Nowolipie“, ul. Nowolipie 25b, 01-011 Warszawa. Spotkania w każdą ostatnią środę miesiąca, w godz. 13.00–15.00 w ośrodku „Nowolipie".

Zarząd Główny: Andrzej Piwowarski (Kraków) – prezes, Dorota Kaniewska (Warszawa) – wiceprezes, Jolanta Matalewska (Szczecin) – sekretarz, Ryszard Lisek (Katowice) – skarbnik, Stanisław Bogdan (Białystok) – członek zarządu.Siedziba: Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO, ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań.Adres do korespondencji:Andrzej Piwowarski, ul. 1 Maja 16, 32-440 Sułkowice, tel. kom. 660 479 242, e-mail: [email protected] internetowa: www.polilko.pl

Od dzia ły re gio nal ne (adresy do korespondencji):1. BIAŁYSTOK – Danuta Skutnik, ul. Świętojańska 22/1 (Centrum Współpracy),

15-950 Białystok, tel. (85) 745 06 53, tel. kom. 604 967 220, e-mail: [email protected]. BYDGOSZCZ – Jan Łosiakowski, ul. Leszczyńskiego 111/34, 85-137 Bydgoszcz, tel. (52) 379 18 81,

tel. kom. 601 540 776 , e-mail: [email protected]. GORZÓW WIELKOPOLSKI – Mirosława Pękosz, ul. Widok 24/51, 66-400 Gorzów Wielkopolski,

tel. (95) 725 80 00, e-mail: [email protected]. KATOWICE – Ewa Maria Sawicka, ul. Żwirki i Wigury 27/14, 40-063 Katowice, tel. kom. 502 077 519,

e-mail: [email protected]. KIELCE – Eugeniusz Kotlarski, ul. Nowaka-Jeziorańskiego 137/3, 25-433 Kielce, tel. (41) 331 87 06,

tel. kom. 505 691 606, e-mail: [email protected]. KONIN – Dionizy Chodorowski, ul. Władysława Jagiełły 13, 62-510 Konin, tel. (63) 245 05 65,

e-mail: [email protected]. KOSZALIN – Kwiryn Buzalski, ul. Karłowicza 46b/1, 75-563 Koszalin, tel. kom. 693 581 103,

e-mail: [email protected]. KRAKÓW – Grażyna Włodarczyk, ul. Stachiewicza 17/102, 31-303 Kraków, tel. kom. 502 338 436,

spotkania: Pensjonat przy Błoniach, ul. Emaus 28b, 30-213 Kraków, e-mail: [email protected]. LUBLIN – Stanisław Majewski, 21-017 Łęczna, ul. Obrońców Pokoju 11/VI, tel. kom. 501 59 39 45

e-mail: [email protected]. OLSZTYN – Janina Tabaczyńska-Sassyn, ul. Limanowskiego 19b/9, 10-342 Olsztyn, tel. (89) 526 94 08,

e-mail: [email protected]. OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI – Zofia Skrok, ul. Polna 37/72, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski,

tel. kom. 502 576 025, e-mail: [email protected]. PŁOCK – Danuta Kupis, 09-400 Płock, ul. Jasna 12/1 m. 56, tel. (24) 268 56 86,

e-mail: [email protected]. POZNAŃ – Alicja Smolarkiewicz, Poznań, os. Lecha 18 m. 30, tel. (61) 877 77 36, e-mail: [email protected]. RZESZÓW – Krzysztof Bryndza, 38-540 Zagórz, ul. Poraż 111/2, tel. kom. 512 823 367,

e-mail: [email protected], [email protected]. SZCZECIN – Jolanta Matalewska, ul. Chodkiewicza 1/15, 70-344 Szczecin, tel. kom. 667 309 712,

e-mail: [email protected]. TARNOBRZEG – Zygmunt Bogacz, ul. Sandomierska 85, 39-432 Gorzyce, tel. (15) 836 25 91,

e-mail: [email protected] 17. WARSZAWA – Dorota Kaniewska, al. Niepodległości 137/141 m. 38, 02-570 Warszawa,

tel. (22) 646 27 05, tel. kom. 691 739 924, spotkania: Ośrodek „Nowolipie", ul. Nowolipie 25b, Warszawa, e-mail: [email protected]

18. WŁOCŁAWEK – Włodzimierz Mańkowski, ul. Kaliska 83a/13, 87-800 Włocławek, tel. (54) 234 56 51, tel. kom. 601 897 009, e-mail: [email protected]

19. WROCŁAW – Jan Drajczyk, ul. Komorowska 12/5, 54-436 Wrocław, tel. (71) 788 14 22, tel. kom. 604 848 433, e-mail: [email protected]

20. ZIELONA GÓRA – Waldemar Maniak, ul. Zielonogórska 61, 67-100 Nowa Sól, tel. (68) 387 52 39,e-mail: [email protected]

Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO

Stowarzyszenia stomijnePomorskie Stowarzyszenie StomijneHenryk Maciążek, 80-460 Gdańsk, ul. Pilotów 5a/8, tel. kom. 880 919 579,tel. zaufania (58) 553 05 45 (Maria Koss)Dolnośląskie Stowarzyszenie Stomijnedr Krystyna Kuchtyn, 51-340 Wrocław, ul. Skłodowskiej-Curie 66, tel. (71) 361 16 94Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomią „Życie”Rozalia Bąba, 58-100 Świdnica, ul. Franciszkańska 7, tel. kom. 889 568 327Łódzkie Stowarzyszenie StomijneHelena Pawlak, 90-531 Łódź, ul. Wólczańska 191/195, tel. kom. 698 806 737

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 31 2010-12-06 13:57:27

31

Stomia w interneciewww.co nva tec.plPro fe sjo nal ny ser wis in ter ne to wy firmy ConvaTec po święco ny sto mii. Prze zna czo ny dla osób ze sto mią, le ka rzy i pie lęgnia rek. Część ser wi su do ty czy także le cze nia prze wle kłych ran. www.stomia.plStrona firmy ConvaTec poświęcona stomii. www.wielkiepowroty.plStrona programu Wielkie Powroty w Polsce. www.po lil ko.plStrona Pol skiego To wa rzy stwa Stomijnego POL-ILKO. www.sto mia.in fo.plPry wat na, bardzo bogata w treści, polska stro na poświęcona sto mii.stomiaswidnica.ukryta.plStrona stowarzyszenia „Życie” ze Świdnicy.www.osto my in ter na tio nal.orgAn glo ję zycz na stro na głów na towarzystwa IOA. www.osto my .fsnet.co.ukAn glo ję zycz na stro na poświęcona głów nie kolostomii.

Limity na sprzęt stomijnyRozporządzenie Ministra Zdrowia z 17.12.2004 r. (DzU 2004 nr 275 poz. 2732)

określa miesięczne limity kwot na sprzęt stomijny:

• kolostomia: 300 zł • ileostomia: 400 zł • urostomia: 480 zł

Sprzęt stomijny jest refundowany w 100% dla wszystkich osób ze stomią w ramach powyższych limitów miesięcznych.

Kluby osób ze stomią1. NOWY SĄCZ – Józef Myrlak, ul. Nawojowska 21/5, 33-300 Nowy Sącz, tel. (18) 443 57 93. Spotkania w każdą trzecią środę miesiąca w godzinach 12.00–14.00 przy ul. Batorego 77 w Nowym Sączu.2. PIŁA – Ewa Sowińska, ul. Jagiellońska 11, 64-920 Piła, tel. (67) 214 16 54.3. TARNÓW – Danuta Sajdak, ul. Panny Marii 3, 33-100 Tarnów. Spotkania w każdy drugi czwartek miesiąca w godzinach 11.00–15.00. Adres korespondencyjny: Danuta Sajdak, ul. Dąbrowskiej 24/7, 33-100 Tarnów, tel. 501 207 246.4. WARSZAWA – Dorota Kaniewska, Ośrodek „Nowolipie“, ul. Nowolipie 25b, 01-011 Warszawa. Spotkania w każdą ostatnią środę miesiąca, w godz. 13.00–15.00 w ośrodku „Nowolipie".

Zarząd Główny: Andrzej Piwowarski (Kraków) – prezes, Dorota Kaniewska (Warszawa) – wiceprezes, Jolanta Matalewska (Szczecin) – sekretarz, Ryszard Lisek (Katowice) – skarbnik, Stanisław Bogdan (Białystok) – członek zarządu.Siedziba: Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO, ul. Przybyszewskiego 49, 60-355 Poznań.Adres do korespondencji:Andrzej Piwowarski, ul. 1 Maja 16, 32-440 Sułkowice, tel. kom. 660 479 242, e-mail: [email protected] internetowa: www.polilko.pl

Od dzia ły re gio nal ne (adresy do korespondencji):1. BIAŁYSTOK – Danuta Skutnik, ul. Świętojańska 22/1 (Centrum Współpracy),

15-950 Białystok, tel. (85) 745 06 53, tel. kom. 604 967 220, e-mail: [email protected]. BYDGOSZCZ – Jan Łosiakowski, ul. Leszczyńskiego 111/34, 85-137 Bydgoszcz, tel. (52) 379 18 81,

tel. kom. 601 540 776 , e-mail: [email protected]. GORZÓW WIELKOPOLSKI – Mirosława Pękosz, ul. Widok 24/51, 66-400 Gorzów Wielkopolski,

tel. (95) 725 80 00, e-mail: [email protected]. KATOWICE – Ewa Maria Sawicka, ul. Żwirki i Wigury 27/14, 40-063 Katowice, tel. kom. 502 077 519,

e-mail: [email protected]. KIELCE – Eugeniusz Kotlarski, ul. Nowaka-Jeziorańskiego 137/3, 25-433 Kielce, tel. (41) 331 87 06,

tel. kom. 505 691 606, e-mail: [email protected]. KONIN – Dionizy Chodorowski, ul. Władysława Jagiełły 13, 62-510 Konin, tel. (63) 245 05 65,

e-mail: [email protected]. KOSZALIN – Kwiryn Buzalski, ul. Karłowicza 46b/1, 75-563 Koszalin, tel. kom. 693 581 103,

e-mail: [email protected]. KRAKÓW – Grażyna Włodarczyk, ul. Stachiewicza 17/102, 31-303 Kraków, tel. kom. 502 338 436,

spotkania: Pensjonat przy Błoniach, ul. Emaus 28b, 30-213 Kraków, e-mail: [email protected]. LUBLIN – Stanisław Majewski, 21-017 Łęczna, ul. Obrońców Pokoju 11/VI, tel. kom. 501 59 39 45

e-mail: [email protected]. OLSZTYN – Janina Tabaczyńska-Sassyn, ul. Limanowskiego 19b/9, 10-342 Olsztyn, tel. (89) 526 94 08,

e-mail: [email protected]. OSTROWIEC ŚWIĘTOKRZYSKI – Zofia Skrok, ul. Polna 37/72, 27-400 Ostrowiec Świętokrzyski,

tel. kom. 502 576 025, e-mail: [email protected]. PŁOCK – Danuta Kupis, 09-400 Płock, ul. Jasna 12/1 m. 56, tel. (24) 268 56 86,

e-mail: [email protected]. POZNAŃ – Alicja Smolarkiewicz, Poznań, os. Lecha 18 m. 30, tel. (61) 877 77 36, e-mail: [email protected]. RZESZÓW – Krzysztof Bryndza, 38-540 Zagórz, ul. Poraż 111/2, tel. kom. 512 823 367,

e-mail: [email protected], [email protected]. SZCZECIN – Jolanta Matalewska, ul. Chodkiewicza 1/15, 70-344 Szczecin, tel. kom. 667 309 712,

e-mail: [email protected]. TARNOBRZEG – Zygmunt Bogacz, ul. Sandomierska 85, 39-432 Gorzyce, tel. (15) 836 25 91,

e-mail: [email protected] 17. WARSZAWA – Dorota Kaniewska, al. Niepodległości 137/141 m. 38, 02-570 Warszawa,

tel. (22) 646 27 05, tel. kom. 691 739 924, spotkania: Ośrodek „Nowolipie", ul. Nowolipie 25b, Warszawa, e-mail: [email protected]

18. WŁOCŁAWEK – Włodzimierz Mańkowski, ul. Kaliska 83a/13, 87-800 Włocławek, tel. (54) 234 56 51, tel. kom. 601 897 009, e-mail: [email protected]

19. WROCŁAW – Jan Drajczyk, ul. Komorowska 12/5, 54-436 Wrocław, tel. (71) 788 14 22, tel. kom. 604 848 433, e-mail: [email protected]

20. ZIELONA GÓRA – Waldemar Maniak, ul. Zielonogórska 61, 67-100 Nowa Sól, tel. (68) 387 52 39,e-mail: [email protected]

Polskie Towarzystwo Stomijne POL-ILKO

Stowarzyszenia stomijnePomorskie Stowarzyszenie StomijneHenryk Maciążek, 80-460 Gdańsk, ul. Pilotów 5a/8, tel. kom. 880 919 579,tel. zaufania (58) 553 05 45 (Maria Koss)Dolnośląskie Stowarzyszenie Stomijnedr Krystyna Kuchtyn, 51-340 Wrocław, ul. Skłodowskiej-Curie 66, tel. (71) 361 16 94Towarzystwo Opieki nad Chorymi ze Stomią „Życie”Rozalia Bąba, 58-100 Świdnica, ul. Franciszkańska 7, tel. kom. 889 568 327Łódzkie Stowarzyszenie StomijneHelena Pawlak, 90-531 Łódź, ul. Wólczańska 191/195, tel. kom. 698 806 737

++28-31_informacje limity - P_KOR.indd 31 2010-12-06 13:57:27

ConvaTec Polska Sp. z. o.o.Al. Armii Ludowej 26, 00-609 Warszawa, tel. (22) 579 66 50, fax (22) 579 66 44

Bezp atna linia informacyjna dla osób ze stomi

Wykwali kowane piel gniarki stomijneczekaj na Pa stwa telefony!

IV_OKL_KOR.indd 32 2010-12-06 13:45:04