ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI · • Türk kanunlarına değişiklik getiren her türlü antlaşmaların yapılmasın-da uygun bulma kanunu şarttır. • Usulüne göre yürürlüğe konulmuş

MAKRO AKADEMİ YAYINLARI

KPSS DENEME SINAVI – 5 –

ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI

HUKUK

ÇÖZÜMLER KPSS-2019/5

3

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

1. Milletlerarası antlaşmaların önemli özellikleri;

• Türk kanunlarına değişiklik getiren her türlü antlaşmaların yapılmasın-da uygun bulma kanunu şarttır.

• Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası antlaşmalar kanun hükmündedir.

• Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı Devletlerle ve milletlerarası kuruluş-larla yapılacak antlaşmaların onay-lanması, Türkiye Büyük Millet Mecli-sinin onaylamayı bir kanunla uygun bulmasına bağlıdır. Uygun bulan meclistir. Onaylayan ise cumhur-başkanıdır.

• Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin mil-letlerarası antlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içerme-si nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlık-larda milletlerarası antlaşma hüküm-leri esas alınır (2004 değişikliği) .

• Bir milletlerarası antlaşmanın ana-yasaya aykırılığı iddiasıyla iptal da-vası açılamaz. Dikkat! Ancak; Uy-gun bulma kanununa karşı iptal da-vası açılabilir. Bu durumda uygun bulma kanunu iptal edilirse milletler arası antlaşma da kendiliğinden yü-rürlükten kalkar.

Cevap: E

2. 16 Nisan 2017’de halkoylamasıyla kabul edilen anayasa değişikliğiyle Askeri Yargıtay ve Askeri Yüksek İda-re Mahkemesi kaldırıldığı için artık yü-ce divanda yargılanmaları mümkün değildir. Aynı zamanda Jandarma Ge-nel Komutanı da ek 16. Maddeyle yü-ce divanda yargılanacaklar arasından çıkarılmıştır. Ancak Yüce divanda yar-gılanacaklara arasına Cumhurbaşkanı Yardımcıları eklenmiştir.

Cevap: E

3. Özellikler;

• Partisinin kapatılmasına neden mil-letvekillerinin milletvekilliğinin sona ermesine ilişkin hüküm, 2010 yılın-da anayasada yapılan değişiklikle kaldırılmıştır .

• Milletvekilliğiyle bağdaşmayan bir gö-rev veya hizmeti sürdürmekte ısrar eden milletvekilinin milletvekilliğinin düşmesine, yetkili komisyonun bu du-rumu tespit eden raporu üzerine, Ge-nel Kurul tarafından karar verilir.

• İstifa eden bir milletvekilinin millet-vekilliğinin düşmesi istifa kararının Genel Kurulca kabul edilmesiyle gerçekleşir.

• Milletvekilliğinin kesin hüküm giyme veya kısıtlanma halinde düşmesi, bu husustaki kesin mahkeme kararının Genel Kurula bildirilmesiyle olur.

Cevap: D


4

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

4. Jandarma genel komutanı da Milli Güvenlik Kurulu üyeliğinden çıkarıl-mıştır.

Cevap: A

5. Kural olarak ilk inceleme süresi 15 gündür. Ancak ivedi ve özel ivedi yar-gılamada 7 gündür. İlk İncelemede di-lekçelerde sırasıyla;

a. Görev ve yetki,

b. İdari merci tecavüzü, c. Ehliyet, d. İdari davaya konu olacak kesin ve

yürütülmesi gereken bir işlem olup olmadığı,

e. Süre aşımı, f. Husumet, g. 3 ve 5 inci maddelere uygun olup

olmadıkları, Yönlerinden sırasıyla incelenir.

Cevap: A

6. Yürütmenin durdurulması istemleri hakkında verilen kararlara karşı yedi gün içinde itiraz edilebilir. İtiraz üzerine mahkemeler, dosyanın kendisine geli-şinden itibaren yedi gün içinde karar vermek zorundadır.

Cevap: D

7. İl encümeni valinin başkanlığında, genel sekreter ile il genel meclisinin her yıl kendi üyeleri arasından seçe-ceği üç üye ve valinin her yıl birim amirleri arasından seçeceği iki üyeden oluşur.(altı üye + vali)

• Valinin katılamadığı encümen top-lantısına genel sekreter başkanlık eder.

• Encümen, haftada en az bir defa olmak üzere önceden belirlenen gün ve saatte toplanır. Başkan acil durumlarda encümeni toplantıya çağırabilir.

• Encümen üye tam sayısının salt ço-ğunluğuyla toplanır ve katılanların salt çoğunluğuyla karar verir. Oyla-rın eşitliği durumunda başkanın bu-lunduğu taraf çoğunluk sayılır. Çe-kimser oy kullanılamaz.

• Encümen gündemi vali tarafından hazırlanır. Encümen üyeleri gündem maddesi teklif edebilir.

• Encümen, gündemindeki konuları en geç bir hafta içinde görüşüp ka-rara bağlar.

Cevap: E

8. Doğum yapan memura, doğum sonra-sı analık izni süresinin bitiminden; eşi doğum yapan memura ise, doğum ta-rihinden itibaren istekleri üzerine yirmi dört aya kadar aylıksız izin verilir.

Cevap: C


5

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

9. Kamu düzeninin korunması amacıyla birtakım düzenlemeler yapılmış ve usuller öngörülmüştür. Bu usullere kol-luk usulleri denir.

Serbestlik usulünde; kanun koyucu önce-den kanunla bireylerin kamu düzenini bo-zan bazı fiillerini yasaklar ve bunlara cezai yaptırım öngörür. İzin usulünde; bireyler belli faaliyetleri için kolluktan izin almak zo-rundadır. Bildirim usulünde; bireyler belli faaliyetlerini kolluk kuvvetine izin alma-makla beraber haberdar etmesi zorunda-dır. “Bir kişinin otelde kalması sebebiyle, kimlik bilgilerinin, otel çalışanları tarafın-dan anında emniyete iletilmek zorunda olması ” Bildirim usulüdür.

Cevap: C

10. İdari sözleşme türleri şunlardır.

• Mali iltizam sözleşmeleri • Kamu istikraz (borçlanma) sözleşmeleri

• Kamu hizmeti imtiyaz sözleşmeleri • Yeraltı ve yerüstü servetlere ilişkin

işletme sözleşmeleri

• Orman işletme sözleşmesi

• İdari hizmet sözleşmeleri • Müşterek emanet usulüne ait söz-

leşmeler. Abonmanlık sözleşmeleri özel hukuk sözleşmeleridir.

Cevap: C

11. Olayda meşru savunma söz konusu-dur. Gerçekleşmekte olan saldırıyı bertaraf edebilmek amacıyla X gere-ken müdahaleyi yapmış ve saldırganı etkisiz hale getirmiştir. Meşru savun-ma hukuka uygunluk sebebi olduğun-dan kişiye ceza verilmez.

Cevap: E

12. A olayda bilinçsiz taksirle bebeğinin ölümüne sebebiyet vermiştir. Olaydan kişisel ve ailevi olarak zarar gören A’ya ceza verilmez.

Cevap: E

13. Hükümlünün ölümü cezayı düşüren sebeplerden biridir. Sanığın ölümü, ge-nel af, dava zamanaşımı, ön ödeme ve uzlaşma gibi sebepler davayı düşürür.

Cevap: B

14. Bilirkişinin görevini yerine getireceği süre 3 aydır,bu süre gerektiğinde 3 ay daha uzatılabilir.

Cevap: C

15. Telekomünikasyon yoluyla yapılan iletişimin denetlenmesinde süre 2 aydır. Bu süre zorunlu hallerde 1 ay daha uza-tılabilir. Örgüt faaliyeti kapsamında bu süre her defasında 1 ayı geçmemek su-retiyle 3 ay daha uzatılabilir.

Cevap: A

16. Süreli hapis cezaları TCK uyarınca 1 aydan az, 20 yıldan fazla olamaz.

Cevap: C


6

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

17. Hakimin yarattığı hukuk kuralı bir kanun hükmü değildir. Diğer bir deyiş-le hakimin yarattığı hukuk kuralının yazılı hukuk kuralları gibi bütün mah-kemeleri bağlayıcı niteliği yoktur. Hatta o kuralı bizzat yaratmış olan hakim dahi sonradan önüne gelecek benzer anlaşmazlıkta bununla bağlı değildir. Eğer yaratılmış olan hukuk kuralı bir İçtihadı Birleştirme Kararı şeklinde ise, o takdirde bütün mahkemeler bununla bağlıdırlar.

Cevap: E

18. Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahke-mesi veya NOTER tarafından mirasçı-lık sıfatlarını gösteren bir belge verilir (14.4.2011 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 6217 sa-yılı Kanun’un 14 ve 19. maddelerinde, 01.10.2011 tarihinden itibaren noterle-re de mirasçılık belgesi verme yetkisi tanınmıştır. Noterlerin verdikleri miras-çılık belgesi hakkında, menfaati ihlal edilenler tarafından sulh hukuk mah-kemesine itirazda bulunulabilir).

Cevap: C

19. Medeni Kanun’un 511. maddesine göre, mirastan çıkarılan mirasçı, terekeden bir pay talep edemeyeceği gibi, tenkis da-vası da açamaz (MK m.511/I). Ancak, mirasbırakan tarafından başka türlü ta-sarrufta bulunulmuş olmadıkça, mirastan çıkarılan kimsenin miras payı, o kimse mirasbırakandan önce ölmüş gibi, mi-rastan çıkarılanın varsa altsoyuna, yoksa mirasbırakanın yasal mirasçılarına kalır (MK m.511/II).

Cevap: A

20. Tam ehliyetsizlerin, kural olarak hukuki işlem ehliyeti yoktur; zira hukuki işlem, bir hukuki sonuç elde etmek üzere irade açıklamasında bulunmaktadır. Hatta yasal temsilcilerin rızası ile dahi hukuki işlemler-de bulunmaları mümkün değildir; yaptıkla-rı işlemler hiçbir hüküm doğurmaz. Bu iş-lemler bu kişilerin yasal temsilcilerinin onam vermeleriyle de geçerli hâle gele-mezler. Karşı tarafın iyiniyetli olup olma-masının da işlemin geçerliliği bakımından hiçbir önemi yoktur (MK m. 15).

Cevap: D

21. MK m. 684/II bütünleyici parçayı: “Yerel adetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan, asıl şey yok edilmedikçe, zarara uğ-ratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe ondan ayrılması mümkün olmayan parça” şeklinde ifade etmiştir. Bütünleyici parça asıl eşya ile bir bütünlük teşkil ettiği için bütünleyici parça üzerinde ayrı bir mülki-yet söz konusu olamaz. Asıl şeye sahip olan bütünleyici eşyaya da sahiptir.

Cevap: D


7

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

22. Hukuki anlamda eşyada, ekonomik amaçlara dayanan hukuki sınırlanabi-lirlik ve bütünlük de aranır. Bu bakım-dan, sınırlandırdığımız şey “fiziki bü-tünlük” arz ediyor fakat aynı zamanda “ekonomik bir bütünlük arz etmiyorsa söz konusu şeyi hukuki anlamda eşya saymak mümkün değildir. Örneğin, tek bir pirinç tanesi fiziki bütünlük arz edi-yor olsa bile, bir ihtiyaca cevap vere-cek miktarda olmadıkça hukuki an-lamda eşya olarak kabul edilemez. Fakat bir pirinç tanesi, üzerinde bir ya-zı bulunması sebebiyle başka bir fonk-siyon ifa edince, başlı başına bir eşya olarak kabul edilir.

Cevap: B

23. Kişisel (şahsi) haklar, genellikle taraf-lar arasındaki bir borç ilişkisinden do-ğan ve hak sahibi tarafından ancak borçluya karşı ileri sürülebilen haklar-dır. Hak sahibi kişisel hakkını üçüncü kişilere karşı ileri süremez.

Şerh, kanunda sınırlı (tahdidi) olarak sayılmış olan bazı kişisel hakların, ilgili taşınmaz üzerinde herkese karşı ileri sürülmesini mümkün kılmak üzere, ta-pu kütüğünden şerhler sütununa ya-zılması işlemidir. Kişisel haklar şerh vasıtasıyla kuvvetlendirilmiş ve adeta ayni bir etki kazanmış olurlar ki, bu sebeple onlara kuvvetlendirilmiş kişisel haklar adı verilir. Ancak, şerh kişisel bir hakkı asla aynî hak haline getir-mez.

Cevap: D

24. Dış üstlenme sözleşmesi hükümsüz hâle gelirse, iyi niyetli üçüncü kişilerin hakları saklı kalmak üzere, eski borç bütün bağlı borçları ile birlikte yeniden canlanır (TBK m.200/I).

Cevap: C

25. Alacağın devredilmesi, borçlunun durumunda bir değişiklik yaratmaz. Buna “devrin borçluya zarar verme-mesi kuralı” denir. Dolayısıyla borçlu, devri öğrendiği sırada devredene karşı sahip olduğu bütün savunmaları aynen devralana karşı da ileri sürebilir (TBK m.188/I). Asıl alacakla birlikte işlemiş faizler de devredilmiş sayılır(TBK m.189/II). Alacak bir edim karşılığında devredilmişse devreden, devir sırasın-da alacağın varlığını ve borçlunun ödeme gücüne sahip olduğunu garanti etmiş olur(TBK m.191/I).

Cevap: D

26. Başlangıçta kararlaştırılmış bir edimin sonradan tek taraflı olarak değiştiril-mesi suretiyle borçluya, asıl edimin ye-rine bir ikame edimi ifa edebilme; ala-caklıya da böyle bir ikame edimi seçip isteme hususunda bahşedilen yetkiye “seçimlik yetki” denir. Seçimlik yetki, kendi içinde kanuni seçimlik yetki ve iradi seçimlik yetki olmak üzere ikiye ayrılır.

Cevap: D


8

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

27. Yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuru ile hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında eser sözleşmesin-den doğan alacaklar için 5 yıllık zama-naşımı süresi söz konusudur (TBK m.147).

Cevap: C

28. Borçlunun, bir sebep göstermeksizin yani borcun doğuş sebebini(kaynağını) açıklamaksızın borçlu olduğunu kabul etmesidir. Örneğin A’nın B’ye 100 bin TL borçlu olduğunu beyan etmesinde olduğu gibi. TBK, bu tarz beyanları hukuken geçerli kabul etmiştir (m.18). Borç tanımanın pratik faydası, ihtilaf hâlinde alacaklıyı borca esas olan hu-kuki sebebi ispat etme külfetinden kur-tarmasıdır. Alacaklı, sırf bahis konusu borç senedine dayanarak dava açmak imkânını haizdir.

Cevap: E

29. Mevcut borcun yerini alan yeni borcun hukuki niteliğinin eski borçtan farklı olması gerekir. Aksi takdirde “uyarla-ma”dan bahsedilir. Yeni bir borçla mevcut bir borcun sona erdirilmesi an-cak tarafların bu yöndeki açık iradesi ile olur (TBK m.133/I). Örtülü irade be-yanı ile borç yenilenmiş sayılmaz. Özellikle mevcut borç için kambiyo ta-ahhüdünde bulunulması veya yeni bir alacak senedi ya da bir kefalet senedi düzenlenmesi, tarafların açık yenileme iradeleri olmadıkça yenileme sayılmaz (TBK m.133/II). Çeşitli kalemlerin bir cari hesaba kaydedilmesi yenileme sayılmaz. Ancak, hesabın kesilmiş ve cari hesap sonucu diğer tarafça kabul edilmiş olması durumunda borç, yeni-lenmiş olur. Kalemlerden birinin temi-natı varsa aksi kararlaştırılmadıkça ca-ri hesapta yenileme bu teminatı sona erdirmez (TBK m.134).

Cevap: C

30. 1 Ocak 2017 tarihinde yürürlüğe giren 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na göre ticaret unvanı, işletme adı, taşınır mallar ve markalar birlikte veya tek tek rehin verilebilir. Ancak taşınmazlar üzerinde rehin de-ğil Türk Medeni Kanunu’na göre ipotek olur.

Cevap: A


9

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

31. Anonim şirketler esas ve ya kayıtlı serma-yeli olarak kurulabilir. Esas sermayeli ano-nim şirketlerde başlangıç sermayesi 50.000 TL, kayıtlı sermayeli anonim şirket-lerde başlangıç sermayesi 100.000 TL’dir. Limited şirketler sadece esas sermayeli olarak kurulabilirler. Başlangıç sermayesi 10.000 TL’dir. Esas sermayeli şirketlerde sermayeyi değiştirme yetkisi genel kurul-da, kayıtlı sermayeli şirketlerde sermayeyi değiştirme yetkisi yönetim kurulundadır. Kooperatifler açık kapı ilkesi gereği değişir sermayelidir.

Cevap: D

32. Cari hesaba takası mümkün alacaklar geçirilebilir. Takası mümkün olmayan ala-caklar, emre hazır tutulan para ve mallar-dan doğan alacaklar ve belirli bir amaç için harcanmak üzere teslim olunan para ve mallardan doğan alacaklar cari hesaba geçirilemez. Bazı alacaklar tarafların an-laşması şartıyla cari hesaba geçirilebilir. Bunlar; cari hesap sözleşmesi yapılma-sından önce doğmuş alacaklar, cari he-sap sözleşmesi yapılırken henüz vadesi gelmemiş(müeccel) alacaklar ve senede bağlı alacaklardır.

Cevap: C

33. Çekler iktisadi anlamda ödeme aracı, hukuki anlamda havaledir. Çeklerde vade yoktur. İbraz süreleri vardır. 1 Ocak 2017 tarihi itibariyle bastırılan çeklerde karekod ve seri numara bu-lunmak zorundadır. Kısmi ciro geçer-sizdir. Çeklerde muhatap bankaya ya-pılan ciro makbuz hükmündedir.

Cevap: D

34. Aval kefaletin özel bir türüdür. Aval işleminin herhangi bir kayda bağlan-ması mümkün değildir. Poliçenin ön yüzünde keşideci ve muhatap dışın-daki imzaların ne için atıldığı belli de-ğilse bu imzalar aval hükmündedir. Kime verildiği belli olmayan aval keşi-deci lehine verilmiş sayılır. Kısmi aval ve alonja aval mümkündür. Çeklerde muhatap banka aval veremez.

Cevap: B

35. Türk Ticaret Kanunu’nda düzenlenen ticaret şirketlerinden biri olan kollektif şirket en az 2 gerçek kişi tarafından ku-rulur. Kollektif şirket şahıs şirketleri ara-sında yer almaktadır. Ortaklar; ikinci de-receden, sınırsız ve müteselsil sorum-ludur. Ortaklar sınırsız sorumlu oldukla-rından şahsi emek, ticari itibar gibi un-surları sermaye payı olarak getirebilir-ler. Kollektif şirketin tüzel kişiliği oldu-ğundan tacir olan şirket tüzel kişiliğidir.

Cevap: B

36. İcra iflas hukukunda, İcra takibinde alacaklı ve borçlu olabilmek için taraf ehliyetine sahip olmak gerekir iken icra takibini yürütebilmek ve takibe yön ve-rebilmek için ise takip ehliyetine sahip olunması gerekmektedir.

Medeni kanundaki hak ehliyetine sahip olan her gerçek ve tüzel kişi taraf ehli-yetine sahiptir. Medeni kanundaki fiil ehliyetine sahip olan her gerçek ve tü-zel kişi de takip ehliyetine sahiptir. Ta-kip ehliyetine sahip olabilmek için Er-gin olmak, ayırtım gücüne sahip olmak ve kısıtlı olmamak şartlarına bağlıdır.

Cevap: D


10

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

37. İcra Mahkemesi, icra hukukunun asıl organlarındandır. Usul yasamıza göre, her ilçede İcra Mahkemesi kurulması gerekmektedir. Ancak icra işi yoğun olmayan yerlerde İcra Mahkemesinin işlerini o yerde bulunan Asliye Hukuk Mahkemesi İcra Mahkemesi sıfatıyla görmektedir.

Cevap: A

38. İtirazın iptali davası, borçlunun ödeme emrine itiraz etmesi durumunda, ala-caklının bu itirazı hükümden düşürmek amacıyla genel mahkemelerde açaca-ğı bir davadır.

İtirazın iptali davası, borçlunun, hem imzaya hem de borca itiraz yapması halinde mümkündür. İtirazın iptali da-vası, itiraz evrakının alacaklıya tebli-ğinden itibaren, 1 yıl içerisinde alacaklı tarafından genel mahkemelerde açılan bir davadır. Bu davada Verilen kararlar da her şey sınırsız incelendiği için maddi anlamda kesin hüküm teşkil eder ve başka bir mahkemede dava açılamaz.

Bu davada icra inkar tazminatı ve kötü niyet tazminatı diye yüzde yirmiden aşağı olmamak üzere tazminata hük-medilir ve bu tazminata hükmedilebil-mesi için de mutlaka talep gerekmek-tedir. Kötü niyet tazminatına hükmedi-lebilmesi için ise mutlaka alacaklının kötü niyetli olması şarttır.

Cevap: B

39. İcra dairesi, İcra ve İflas hukukunun temel organı ve aslında 1. Derecede yetkili organıdır. Bütün icra iflas pro-sedürünün ilk başlatılacağı yer; Gerek icra hukuku gerekse iflas hukukunda, icra dairesidir.

İcra hukukundaki ve İflas hukukundaki bütün takip talepleri icra dairesine veri-lir.

Cevap: B

40. Kural olarak, ilamlı icraya başvurabil-mek için alacaklının elinde, ilam ve hatta bu kadar önemli olan ilam niteli-ğinde belge olması gerekmektedir.

Kural olarak, ilamların icraya konula-bilmesi için kararların kesinleşmesine gerek yoktur; ancak bazı önemli karar-larda, telafisi mümkün olmayan zarar-ların ortaya çıkmasını önlemek için mahkemenin vermiş olduğu kararlar neticesinde, Eğer taraflar BAM ve Yargıtay’a gitmişlerse, bu kararların BAM ve Yargıtay'dan dönüşlerini bek-lemeleri, diğer bir değişle kararların kesinleşmelerini beklemeleri gerek-mektedir.

Taşınmaz ve aynına ilişkin ilamlar, aile ve şahsın hukukuna ilişkin ilamlar ve yabancı mahkeme kararları, bunlardan birkaçı olup bunların mutlaka kesin-leşmesi gerekmektedir. Ancak nafaka alacaklarına ilişkin ilamlar, her ne ka-dar aile hukukunun içinde olsa da is-tisnai bir durum olup bu kararın kesin-leşmesine gerek yoktur, doğrudan ic-raya konulabilir.

Cevap: B

İKTİSAT


11

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

1. Marjinal gelir ve marjinal maliyet kav-ramlarını kullanan ilk iktisatçı Rabinson’dur. Bu ikisinin eşitlenmesiy-le firma dengesinin kurulacağını belir-leyen ilk iktisatçı ise Cournot’dur.

Cevap: A

2. TR = P.Q = 100

TR = P (25.P-1/2) = 100

TR = 25.P1/2 = 100 P1/2 = 4 P = 16 Cevap: C

3. Ɛd = QP.

Egim1

Eğim: Talebin fiyata mutlak duyarlılığı-nın tersi (∆P/∆Q)

Esneklik: Talebin fiyata oransal duyar-lılığı (%Q/%P)

Cevap: E

4.

2P = 90 – P 3P = 90

P = 30 ve Q = 60

Ü. Rantı = 900260.30

Cevap: B

5. Py

MUyPx

MUxPyPx

MUyMUx

X ve y malları tam ikame ise tüketici sadece x malı tüketmelidir.

Cevap: A

6. Talebinin fiyat esnekliği sıfır olduğuna göre, negatif ikame etkisi ile pozitif gelir etkisi eşittir. Gelir etkisi pozitif olduğun-dan bu mal mutlaka düşük bir maldır.

Cevap: C

7. | Ɛdx| > 1 FTE (-) eğimli

| Ɛdx| = 1 FTE yatay

| Ɛdx| < 1 FTE (+) eğimli

| Ɛdx| = 0 FTE dik Cevap: E

8. Q = [K1/4 = L1/4]2 CES üretim fonksiyo-nunda;

P = 1/4 k = 34k

411

1P1

1

2P1 ve P = 1/4 E =

21 ölçeğe

göre azalan getiri Cevap: D

Q 0

P

DQ = 90 • •

Q = 2P

30

90

•


12

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

9. MPL = APL APLmax. MPL azalır

Üretim miktarı artar Cevap: E

10. Denge

P = MR = LMC = LAC LMC = LAC

Uzun Dönem 3Q2 – 24Q + 240 = Q2 – 120 + 240

2Q2 = 12Q Q = 6

P = LAC veya P = LMC ve Q = 6 P = 204 Cevap: E

11. Denge: MR = MC = 6Q2 – 240 + 60 ve Q = 10

MR = MC = 600 – 240 + 60 = 420 1

MR = MC =P(1 – | Ɛd|

420 = P (1 – 4

1 )

P = 3420.4 P = 560

Cevap: D

12. x firmasının tepki fonksiyonu

Qx = f (Qy) olacağından Qy (diğer fir-ma ya da firmaların üretim düzeyi) art-tıkça ilgili firmanın üretim düzeyi aza-lacaktır.

Cevap: D

13. Üretimde pozitif dışsallık varsa;

MEC < 0 MPC > MSC etkinsizlik

Mevcut üretim düzeyi < Azalan üretim düzeyi

Devlet ek sübvansiyon uygulamalıdır. Cevap: A

14. Faizi parasal ve doğal faiz olarak ikiye ayıran, bu ikisi birbirine eşitlendiğinde ekonomik istikrarının tesis edileceğini, birbirinden uzaklaştığında ise dalga-lanmaların ortaya çıkarak enflasyon veya deflasyonun doğacağını dile geti-ren iktisatçı K. Wicksell’dir. Doğal faiz kavramını ilk kez literatüre kazandıran Wicksell ile doğal işsizlik kavramını kazandıran M. Friedman karıştırılma-malıdır.

Cevap: C


13

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

15. Ortalama tüketim eğilimi (APC) = 0,80 olan bir ekonomide, gelirin %80’i tüke-time ayrılmaktadır. Bu durumda har-canabilir gelir Yd = 5.000 TL ise, top-lam tüketim (C),

APC = C / Yd

0,80 = C / 5.000 TL C = 0,80. (5.000 TL) C = 4.000 TL olarak bulunur. Toplam tüketim C = 4.000 TL, otonom tüketim 500 TL, harcanabilir gelir 5.000 TL ise bu ekonomide marjinal tüketim eğilimi (c)

C = C0 + c.(Yd) 4.000 TL = 500 TL + c.(5.000 TL) 3.500 TL = c. (5.000 TL)

c = 3.500 TL / 5.000 TL c = 0,70 olarak bulunur. Bu durumda, toplam tasarruflar (S) ise,

S = - S0 + s.(Yd)

S = - 500 TL + 0,30.(5.000 TL) S = - 500 TL + 1.500 TL S = 1.000 TL olarak bulunur.

Cevap: B

16. Yeni Klasik R. Hall tarafından geliştiri-len Rassal Yürüme Hipotezinde tüke-tim harcamalarının değişmesine ne-den olan bir tek husus bulunur. Bu hu-sus gelirde meydana gelen öngörüle-meyen (rastlantısal, tesadüfi) gelir de-ğişimlerinin doğması yani gelir şokları-nın yaşanmasıdır.

Cevap: B

17. Dışa kapalı bir ekonomide, deflasyonist açığın bulunması, gerçek-leşen hasılanın tam istihdam hasıla-sından daha az olması anlamına gel-mektedir. Bu durumda Y0 < YF olaca-ğından, ortaya çıkan açık miktarı 10 birim ise, gerçekleşen hasıla (Y), tam istihdam hasılasından (YF) çarpan ka-dar küçük olacaktır. Bu durumda s = 0,25 iken, çarpanın değeri;

ke = 1 / 1 – c

ke = 1 / 1 – 0,75 ke = 1 / 0,25 ke = 4 olarak bulunur. Bu durumda gerçekleşen hasıla ise potansiyel hasıladan,

(YF – Y0) = ke x Deflasyonist açık (YF – Y0) = 4 x 10 (YF – Y0) = 40 birim küçük olacaktır.

Cevap: E


14

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

18. Yeni Klasik Rasyonel Beklentiler görüşüne göre, merkez bankası hası-layı etkilemeksizin sadece fiyatları ar-tırmak istiyorsa izleyeceği politikayı ilan ederek para arzını artırmalıdır. Keza politikayı ilan ederse hasılada hiçbir etki meydana gelmez. Para ar-zını artırırsa fiyatlar artar. A seçene-ğindeki hataya düşmeyiniz. Eğer A se-çeneğindeki gibi ilan etmeden para ar-zını artırırsa, kısa dönemde hem hası-la hem de fiyatlar artar. Ancak soruda hasılayı etkilemeden fiyatların artma-sını istediğine göre politikayı ilan et-melidir.

Cevap: D

19. Likidite tuzağında bulunan bir ekono-mide şunlar ortaya çıkar:

• Faiz beklenen minimum faize iner. • Parayı elde tutmanın fırsat maliyeti

minimum olur.

• Spekülatif para talebi maksimum olur.

• Para talebinin faize duyarlılığı (h) sonsuz hale gelir.

• Para talep eğrisi ile LM eğrisi yatay eksene paralel olur. Bu iki eğrinin eğimi sıfır, esnekliği sonsuz olur.

• Para arzındaki değişimler artık faizi, yatırımları ve hasılayı artık etkile-yemez hale gelir.

• Para politikası tam etkisiz hale gelir. • Parasal genişlemenin likidite ve ha-

sıla etkisi sıfırdır.

• Tahvil fiyatları maksimum hale gelir.

• Hane halkının piyasadan tahvil alımları tamamen durur – kesilir.

• Hane halkı tüm mali servetini elde nakit biçimde tutmaya başlar.

• Maliye politikası ise faizi etkilemez hale geldiğinden dışlama (crowding out) sıfırlanır. Dolayısıyla,

• Maliye politikası tam etkin hale gelir. • Çarpan mekanizması tam etkin hale

gelir. Cevap: A


15

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

20. Beklentilerin adaptif olduğu bir eko-nomide genişletici para politikası izle-nip AD eğrisi sağa doğru kaydığında kısa dönemde hem hasıla hem de fi-yatlar artar. Ancak işçiler bir süre son-ra fiyatların arttığını ve dolayısıyla reel ücretlerinin azaldığını fark ettiklerinde, beklentilerini yeni duruma adapte ede-rek ücret artışı talep etmeye başlar. Bu durum girdi fiyatlarının artmasına ne-den olduğundan, firmalar emek talebi-ni azaltmaya başlar. Böylece toplam arz (AS) eğrisi doğal hasıla seviyesine geri dönene kadar sola kayar. Bu du-rumda kısa dönemde Y > YN durumu doğmuşken, hasıla azalarak doğal se-viyesine geri döndüğünden hasılada bir miktar azalma meydana gelir. AD eğrisinin sağa kayması ise işçilerin beklentilerini yeni duruma adapte et-mesinden önceki evrede olan bir ge-lişmedir. Ancak soru beklentilerin yeni duruma adapte edilmesinden sonra gerçekleşen hususları sormaktadır.

Cevap: C

21. Bir ülkenin GSYİH değerinin içerisinde firmaların hem sabit sermaye hem de stok yatırımları yer alırken, nihai satış-larının içerisinde ise firmaların stok ya-tırımları yer almamakta – geriye kalan tüm hususlar yer almaktadır. Bu du-rumda A, B, C ve E seçeneklerinde yer alan önermeler firmaların stok yatı-rımları içerisinde değerlendirildiğinden nihai satışların içerisinde yer almaz. Ancak D seçeneğinde yer alan makine ve teçhizat alımları bir sabit sermaye yatırımı olduğundan hem GSYİH hem de Nihai satışların içerisinde yer alır.

Cevap: D

22. Ekonomik istikrarı sağlama bakımından yürürlüğe konulan gelirler politikası dev-letin ücretlerin ve fiyatların oluşumuna doğrudan müdahale ederek piyasayı bizzat kendisinin kontrol etmesidir. Gelir-ler politikasında piyasada arz ve talep ilişkileri yerine “bizzat devlet kararları” ile ekonomik sistem yönetilerek istikrar tesis edilmeye çalışılmaktadır.

Cevap: E

23. Yeni Keynesyenlere göre ücret ve fiyatların yapışkan olmasının nedenleri şunlardır:

• Etkin Ücret Sözleşmelerinin Varlığı, • İçerdekiler – Dışardakiler Modelinin

İşlemesi,

• Sözleşmelerin Belirli Bir Süreliğine (1,5 – 2 yıllığına) İmzalanmış Olması,

• Koordinasyon Yetersizlikleri, • Süre Teorilerinin İşlemesi, • Fiyatların Karşılık (Karışık) Olarak

Ayarlanması,

• Menü (Liste – Katalog) Maliyetleri, • Zımni Kontratlar (Örtük Sözleşmeler)

Cevap: C

24. Sıkı (daraltıcı) para politikası izlenmesi sonucunda para arzının azalmasına bağlı olarak Ms eğrisi sola doğru kay-ma gösterdiğinden, piyasa faiz oranı artar (i↑). Faizdeki bu artış yatırım har-camalarının azalmasına neden olur (I↓). Yatırım harcamalarının azalması, toplam talebin azalarak toplam talep (AD) eğrisinin sola kaymasına yol açar. Bu durum GSYİH (Y) değerinin azalmasına neden olur (Y↓).

Cevap: C


16

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

25. İçsel (endojen) para arzı, para arzını merkez bankasının yanı ticari bankalar ile hane halkının da faizin seyrine göre etkilediğini içeren para arzı tanımla-masıdır. Buna göre, faiz oranı arttığın-da (i↑), bir yandan hane halkının nakit tutma eğilimi azalırken (c↓) diğer yan-dan bankaların serbest rezerv oranı azalır (e↓). Bu durum kaydi para çar-panının artmasına yol açarak para ar-zını artırır. Böylece içsel para arzı ta-nımsal görüşüne göre faiz arttıkça bankaların ve halkın etkisiyle para arzı da arttığından, faize para arzı aynı yönde hareket eder. Bu durum kimi zaman “faiz içselliği” olarak da ifade edilir.

Cevap: B

26. Yatırımların faize tamamen duyarsız (b = 0) olduğu bir ekonomide, IS eğrisi yatay eksene dik bir doğru halini al-maktadır. Bu durumda para politikası izlendiğinde LM eğrisinin sağa veya sola kayması faizin değişmesine yani para politikasının “likidite etkisinin” doğmasına neden olur. Ancak b = 0 olduğundan faizdeki değişim yatırımla-rı, istihdam ve üretimi etkileyemez. Buna bağlı olarak da hasılada hiçbir değişim meydana gelmez. Diğer bir deyişle böyle bir durumda para politi-kasının “hasıla etkisi” sıfırdır.

Cevap: B

27. Sabit döviz kurunda yapılan bir deva-lüasyon sonucunda ithal mallar hemen pahalı – ihraç malları ise hemen ucuz hale gelirken, kısa dönemde ithal ve ihraç mallarının esneklikleri düşük ol-duğundan ithalat anında azalma gös-termez. Bu nedenle esnekliğin düşük olduğu zaman diliminde yüksek fiyat-tan ithalat yapılmaya devam ettiğinden devalüasyon sonucunda dış ticaret açığı bu zaman diliminde sürekli artar.

Cevap: C

28. Enflasyon sorununun yaşandığı bir süreçte, fiyatlar sürekli ve birikimli ola-rak artıyorken, merkez bankası para arzını enflasyondan daha düşük bir oranda artırdığında (M/P) yani reel pa-ra arzında azalma meydana gelir. Bu durum LM eğrisinin sola kaymasına neden olarak faizin yükselmesine, ya-tırımların azalmasına (crowding out) yol açarak hasılayı azaltır.

Cevap: C

29. Reel kur = Nominal kur x Dış fiyat /İç fiyat olarak hesaplanır. O halde

Reel Kur = 3 TL/$ x200 $ / 300 TL = 2,00 olur.

Cevap: A


17

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

30. Büyük ülke ile küçük ülke arasındaki ticaretten küçük ülkenin avantajlı çıka-cağını açıklayan bu durum, küçük ülke avantajı veya önemsiz olmanın önemi olarak adlandırılır.

Cevap: E

31. Tablodaki veriler işçi verimliliğini göster-mektedir. Tabloya göre, A ülkesi hem X malında hem de Y malında mutlak üstün-dür; çünkü her iki malda da işgücü verimli-liği A ülkesinde daha yüksektir.

Cevap: E

32. Bir ülke gümrük vergisi uygularsa, iç fiyat dünya fiyatının üzerine çıkar, yani fiyat yükselir. Böylece, üreticilerin ve tüketicile-rin, sırasıyla, üretim ve tüketim kararlarına müdahale edildiği için kaynak tahsisi bo-zulur ve üretim ve tüketim sapma maliyet-leri ortaya çıkar, yani dara kaybı gerçekle-şir. Ayrıca, iç fiyat yükselince, arz kanunu gereği yurtiçi üretim artar, talep kanuna göre yurtiçi tüketim azalır.

Cevap: B

33. Haris-Todaro modeline göre, kırdan kente göçü önlemek için kentsel işsizliği azalt-maya dönük bir politika, kentsel iş imkan-larını arttırdığı için kırdan göçü daha da arttırır. Bu durumda, kentsel işsizlik, amaçlananın aksine daha da artar. Bu du-rum Todaro paradoksu olarak adlandırılır.

Cevap: D

34. Bir ekonomi politikasında temel amaç, toplumsal refahın ve böylece kişi başı-na refahın maksimizasyonudur. Refah ise tüketilen mal miktarının bir fonksi-yonudur. Böylece, büyüme modelleri için durağan durumun yanı sıra kişi başına tüketimin maksimizasyonu da önemlidir. Durağan durum koşulların-da aynı zamanda kişi başına tüketim de maksimum ise altın kural durağan durum büyümesi geçerlidir. Kişi başına tüketimi maksimum kılan durağan du-rum sermaye düzeyine sermaye düze-yinin altın kuralı denir.

Cevap:A

35. Solow modelinde durağan durum uzun dönem olarak da adlandırılır. Kısa dö-nem ise durağan durumdan sapıldığı dönemdir. Kısa dönemde ekonomi du-rağan duruma doğru kendiliğinden yö-nelir. Kısa dönemden, yani denge dışı durumdan, uzun döneme, yani dura-ğan durum dengesine geçişte kişi ba-şına sermaye stoku büyüme oranın-daki değişim geçiş süreci dinamiği ile açıklanır. Geçiş süreci dinamiğinin verdiği temel bilgi şudur: Bir ekonomi, durağan durum dengesinden ne kadar uzakta yer alıyorsa o kadar hızlı büyür. Tersine, bir ekonomi, durağan durum dengesine ne kadar yakınsa o ekono-mi o kadar yavaş büyür.

Cevap: E


18

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

36. Harrod-Domar modelinde fiili büyüme oranı talep büyümesi olarak da oku-nabilir. Gerekli büyüme ise talebi kar-şılamayı amaçlayan arz büyümesidir. Doğal büyüme işçi büyümesine veya nüfus büyümesine eşittir. Kısa dö-nemde üretim yalnızca sermayenin fonksiyonu olduğu için gerekli büyüme sermaye büyümesidir.

Böylece, Harrod-Domar modeline göre, eğer fiili büyüme oranı gerekli büyüme oranını aşarsa enflasyonist koşullar (aşırı talep) gerekli büyüme oranı fiili büyüme oranını aşarsa deflasyonist koşullar (aşırı üretim) gerekli büyüme oranı doğal bü-yüme oranını aşarsa atıl kapasite doğal büyüme oranı gerekli büyüme oranını aşarsa işsizlik meydana gelir.

Cevap: C

37. Üretim yöntemine göre dört dönem toplamıyla elde edilen yıllık GSYH, zincirlenmiş hacim endeksi olarak (2009=100), 2017 yılında bir önceki yıla göre %7,4 artmıştır.

Cevap: D

38. 2023 yılında GSYH’nın 2 trilyon dolara, kişi başına gelirin 25 bin dola-ra yükseltilmesi; ihracatın 500 milyar dolara çıkarılması; işsizlik oranının yüzde 5’e düşürülmesi; enflasyon oranlarının kalıcı bir biçimde düşük ve tek haneli rakamlara indirilmesi hedef-lenmiştir.

Cevap: D

39. Sanayi ve Maadin Bankası 1925 yılında Türkiye’de kurulan ilk KİT uy-gulamasıdır. Amacı, özel kesime kredi olanakları sağlamaktır. Osmanlı’dan kalan sanayi kuruluşlarını devralmıştır ve 1932 yılına kadar görevine devam etmiştir. 1933 yılında Sümerbank’a devredilmiştir. Zorunlu karşılık oranla-rını değiştirebilme yetkisi TCMB’ye ait-tir.

Cevap: E

40. Türkiye 2017 yılında değer olarak en çok Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler, motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam, parça ve ak-sesuarı ihraç etmiştir. Bu ürün grubu-nun ihracat değeri yaklaşık 24 milyar dolar olmuştur.

Cevap: A

MALİYE


19

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

1. Yarı kamusal mallar, içsel fayda sağ-layan, faydası bölünebilen, pazarlana-bilen, fiyatlandırabilen fakat aynı za-manda topluma da önemli ölçüde dış-sal fayda (pozitif dışsallık) sağlayan mallardır. Eğitim, sağlık, alt yapı hiz-metleri, parklar, caddeler, şehirlerarası yollar, koruma hizmetleri gibi. Bu mal-ların, özel sektör tarafından dışsal fay-dalar dikkate alınmadan üretilmeleri kaynak tahsisinde etkinsizlik sorunu yaratır. Devlet, dışsal faydasını dikkate alarak üretimine katılır, üretimi teşvik eder veya düzenler. Devlet tarafından üretildiğinde, bireyler tarafından tüke-timi sırasında bir bedel alınabilir. Ör-neğin harçlar.

Cevap: B

2. J. K. Galbraith’a göre (sosyal denge teorisi) kamu kesimiyle özel kesim arasındaki optimal kaynak dağılımı sadece sosyal denge noktasında ger-çekleşebilir. Üretim büyük oranda ka-mu kesiminde gerçekleşirse, bireylerin politik ve ekonomik özgürlükleri kısıt-lanmış olur. Eğer üretim büyük oranda özel kesimde gerçekleşirse iç ve dış güvenlikte zafiyetler ortaya çıkar. Bu iki kesimin arz ettiği mal ve hizmetler arası dengesizlik, bir toplumsal (sos-yal) dengesizliğe yol açar.

Cevap: D

3. A. Downs “Demokrasinin Ekonomik Teorisi”, adlı yapıtında özetle şunları ortaya koymuştur: Demokrasilerde seçmenler kendi faydalarını politikacı-lar da siyasal desteği/oylarını maksi-mize etmeye çalışırlar. Downs'a göre; partiler seçimleri, politikalarını uygu-lamak için kazanmayı istemekten zi-yade; politikalarını seçimleri kazanmak için oluştururlar. Hükümetler kamu harcamalarının kendilerine sağladığı marjinal oy kazancı, vergi gibi finans-man politikalarının neden olduğu mar-jinal oy kaybına eşit oluncaya kadar harcamalarını sürdürürler. Bunun için, hükümetler seçmen çoğunluğunun (medyan seçmenin) desteğini sağla-yacak politikalar uygulayarak oylarını maksimize ederler. A. Downs da D. Black de kamu kesiminde harcama düzeyini belirleyenin “ortanca (med-yan) seçmen” olacağını ortaya koy-muştur. Hükümet, ancak diğer partile-rin rekabeti dolayısıyla Pareto opti-muma sağlamaya yönelik politikalar geliştirebilir.

Cevap: B

4. Devletin gerçek tüketimden kastedilen gerçek (reel) harcamalardır. Emekli maaşı ödemeleri transfer harcamaları içinde yer alır.

Cevap: A


20

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

5. Devlet radyosunun hizmet sunduğu alanın mevcut verici ve antenlerle bes-lenebilecek ölçüde genişlediği sürece devlet açısından yeni bir maliyet unsu-ru ortaya çıkmaz. Dolayısıyla marjinal maliyet söz konusu olmaz ve toplam maliyette bir değişiklik olmaz. Sabit maliyetlerde zaten bir değişiklik olmaz. Ortalama maliyete gelince, ortalama maliyet toplam maliyetin kişi sayısına bölünmesiyle bulunur. Toplam maliyet değişmeden radyonun frekans alanın genişlemesine bağlı olarak kişi sayısı artacağından ortalama maliyet azala-caktır.

Cevap: C

6. Dar anlamda kamu harcaması merkezi yönetim ve mahalli idarelerin harcama-larından oluşur. Sosyal güvenlik kuru-mu olan Türkiye İş Kurumunun har-camaları dar anlamda kamu harcama-sı kapsamında yer almaz.

Cevap: E

7. W.A. Niskanen, bürokrasinin monopol bir üretim yapısına sahip olduğunu ve kamu işletmesini özel bir işletme gibi görerek kamu işletmesinin bütçesini maksimize etme çabası ve isteği için-de kamu harcamalarını artırdığını ota-ya koymuştur.

Cevap: C

8. Verginin üzerinden hesaplandığı unsur, teknik ve/veya fiziki unsur gibi parasal olmayan bir yapıda ise matrah spesifiktir. Örnek, matrahın, motor hacmi, alkol oranı, litre, ağırlık, renk, yaş gibi parasal olmayan unsurlar ol-ması. Spesifik matrah üzerinden alı-nan vergilere spesifik vergiler adı veri-lir. Ad – valorem vergiler verimli vergi-lerdir. Değer ve fiyat artışlarına kendi-liğinden uyum sağlarlar. Spesifik vergi-ler ise:

• Gelir üzerinden alınmaya elverişli değildir. Gelir üzerinden advalorem vergiler alınabilir.

• Uygulama açısından basit ve sağla-dığı gelirler bakımından istikrarlıdır.

• Ekonomik değişmelerin fiziki ölçüleri etkilememesinden dolayı verimli de-ğildir.

• Ekonomik konjonktürü izleyemez, esnek değildir.

• Malların değer artışlarını ve kalitele-rini izleyemez.

• Malın parasal değerine göre alın-madığından vergide adalet ve öde-me gücü ilkelerine aykırı vergilerdir.

Cevap: D

9. Tevzi vergiler (dağıtma vergileri) devletin elde etmek istediği vergi hası-latını önceden saptayarak, sonradan bu tutarı yükümlüler arasında bölüş-türdüğü vergilerdir. Nisbete (orana) dayalı vergilerde ise vergi nisbeti ön-ceden bellidir ancak vergi hasılatı belli değildir. Nisbi vergilerde mükelleflerin matrahı ne olursa olsun verginin nisbeti değişmez.

Cevap: A


21

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

10. Klasik maliyecilerce benimsenen normalite kriterine göre (olağan kamu ge-lirleri olağanüstü kamu gelirleri ayrımı), devletin sürekli veya belirli zamanlarda normal gelir kaynaklarından elde ettiği vergi, resim, harç, şerefiye, harcamalara katılma payları, mülk ve teşebbüs gelirleri devletin olağan gelirleridir. Borçlanma, bağış ve yardımlar, tazminat, senyoraj, devalüasyon ve özelleştirme gelirleri ise devletin olağanüstü gelirleridir.

Cevap: E

11. KDV türleri şunlardır:

1. Gayrisafi hâsıla tipi KDV: KDV’nin matrahı gayrisafi katma değerdir yani matraha yatırım mallarının (sa-bit varlıkların) bedeli (stok artışları) ve amortismanlar dâhildir.

2. Gelir tipi KDV: Gayrisafi hâsıla tipi KDV'de olduğu gibi, gelir tipi KDV'de de satın alınan sermaye malları bedel-leri ve yıl içindeki stok artışları matrah-tan indirilememektedir. Ancak, gayri-safi hasıla tipinden farklı olarak, ser-maye mallarının amortismanları vergi matrahından indirilmektedir.

3. Tüketim tipi KDV: Diğer firmalardan sa-tın alınan mal ve hizmet bedelleri (satın alındığı yılda) sermaye mallarının be-delleri de dâhil olmak üzere firmanın satış hasılatından düşülmektedir.

4. Ücret tipi KDV: İşletmenin ürettiği malların değerinden, sermaye mal-larının bedelleri veya amortisman payı yerine sermaye gelirlerinin ve-ya sermaye değerinin indirildiği KDV tipidir. Diğer bir ifadeyle matrah fir-manın ücret ödemeleridir.

Cevap: B

12. Uzunluk farkı artan oranlı vergi tarife-sinde en yüksek orana denk gelen matrahla en düşük orana denk gelen matrah arasındaki farktır. Soruya göre bu fark 30.000-5.000=25.000 TL’dir. Yükseklik farkı ise artan oranlı vergi tarifesinde en yüksek oranla en düşük oran arasındaki farktır. Soruya göre bu fark %50-%10=% 40’tır.

Cevap: A

13. Kamu yatırım programı: Merkezî yönetim bütçe kanununa uygun olarak Kalkınma Bakanlığı tarafından hazır-lanır ve bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on beş gün içinde Ba-kanlar Kurulu kararıyla Resmî Gaze-te’de yayımlanır.

Cevap: E

14. Muhasebe yetkilileri tahsilât ve giderle-rin hak sahibine ödenmesi, paraların emanete alınması vb. işlemlerden so-rumludurlar. Muhasebe yetkilisi bir ödeme yapmadan önce,

1. Yetkililerin imzalarını

2. Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını

3. Maddi hata bulunup bulunmadığını 4. Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgile-

ri kontrol etmekle yükümlüdür. Cevap: E


22

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

15. Türkiye İş Kurumu sosyal güvenlik kurumudur ve merkezi yönetimde yer almaz. Merkezi yönetimde genel bütçeli idareler, özel bütçeli idareler ve düzenle-yici ve denetleyici kurumlar yer alır. Di-yanet İşleri Başkanlığı, Kalkınma Bakan-lığı genel bütçelidir. Ankara Üniversitesi özel bütçelidir. Rekabet Kurulu ise dü-zenleyici ve denetleyici kurumdur.

Cevap: E

16. Sayıştay, merkezî yönetim kapsamında-ki kamu idareleri için düzenleyeceği ge-nel uygunluk bildirimini Kesin Hesap Ka-nun Tasarısının TBMM’ye verilmesinden başlayarak en geç yetmiş beş gün içinde TBMM’ye vermek zorundadır.

Cevap: A

17. Osmanlı Devleti’ne ait ilk bütçe 1524-1525 mali yılı için düzenlenmiştir. Os-manlı Devleti’nin bütçeye ilişkin ilk sis-temli belgesi “Bütçe Nizamnamesi”dir (1855). Ülkemizde bütçe hakkı ise ilk defa 1876 Anayasası’nda kabul gör-müştür. Ülkemizde modern ve gerçek anlamda hazırlanıp uygulamaya konu-lan ilk bütçe 1909 bütçesidir.

Cevap: C

18. Tahvilin üzerinde yazılı olan nominal bedel değiştirilmeden, aynı nominal bedele sahip ancak daha düşük faiz oranlı tahville değiştirme işlemine başa baştan konversiyon adı verilir.

Cevap: A

19. Dış borcun devri: Dış borcun Hazine Müsteşarlığı tarafından genel ve özel bütçe dışındaki kamu kurum ve kuru-luşları ile bankalara, “anlaşmanın mali şartları” ile birlikte, asıl borçlusu bu ku-ruluşlar olmak kaydıyla aktarılmasıdır.

Dış borcun ikrazı: Dış borcun Hazine Müsteşarlığı tarafından genel ve özel bütçe dışındaki kamu kurum ve kuru-luşları ile yatırım ve kalkınma bankala-rına gerektiğinde “anlaşmanın malî şartlarına bağlı kalmaksızın” aktarıl-masını ifade eder.

Dış borcun tahsisi: Dış borcun Hazine Müsteşarlığı tarafından genel ve özel bütçeli kamu kurum ve kuruluşlarına anlaşmadaki amaca sadık kalınarak kullandırılmasını ifade eder.

Cevap: C

20. Borç verme kişi ve kurumların iradesi-ne bırakılmakla birlikte, borç vermenin bir vatandaşlık ödevi olduğu şeklinde yapılan bir propaganda ile alınan dev-let borcu manevi zorlama ile alınan borçtur.

Cevap: C

21. Bütçe gideri olarak belirlenip cari bütçe yılında ödeme emrine bağlandığı hâl-de bütçe yılının son günü sahiplerine ödenmeyen paralara bütçe emaneti denir. Yıl sonunda gider yazılır ve emanet hesaplara alınır. 5 takvim yılı içinde alınmazsa bütçe gelirine dönü-şür.

Cevap: B


23

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

22. Serbest meslek kazancında kiralanan yer hem ikametgâh hem işyeri olarak kullanılıyorsa kiranın tamamı; ısıtma, aydınlatma gibi giderlerin ise yarısı in-dirilebilir. Buna göre kira giderinin tü-mü (10.000 TL) indirilir. Isıtma ve ay-dınlatma giderinin ise yarısı (4.500 TL) indirilebilir. (toplam 14.500 TL)

Cevap: B

23. Veraset yoluyla intikallerde:

- Mükellef ile ölen aynı ülkede ise ölüm tarihinden itibaren 4 ay içinde (Ör: Türkiye-Türkiye veya Almanya-Almanya)

- Mükellef Türkiye’de ölen farklı ülke-de ise ölüm tarihinden itibaren 6 ay içinde (Ör: Türkiye-Almanya)

- Mükellef ile ölen iki farklı yabancı ülkede ise ölüm tarihinden itibaren 8 ay içinde (ör: Almanya-İsveç) be-yanname verilir.

Cevap: E

24. Birinci ve ikinci sınıf tüccar, basit usuldeki ticari kazanç sahibi ve defter tutmak zorunda olan (gerçek usuldeki) çiftçi belirli koşullarla fatura düzenle-mek zorundadırlar. Serbest meslek erbabı ise tahsilâtı için serbest meslek makbuzu düzenler.

Cevap: E

25. Motorlu Taşıtlar Vergisinde “I” sayılı ve “IV” sayılı tarifede yer alan taşıtlara ait motorlu taşıtlar vergisi (MTV) gelir ve kurumlar vergisinde gider olarak kabul edilmez. “II” sayılı listede yer alanların MTV’si ise indirilebilir. “II” sayılı tarife-de, panelvan, minibüs, otobüs, kam-yon, kamyonet, çekici ve motorlu ka-ravanlar yer almaktadır. (Not “III” sayılı tarife diye bir tarife yoktur)

Cevap: E

26. Vergi hukukunda yorum yöntemleri:

1. Deyimsel (lafzi) yorum: Hukuki dü-zenlemenin sözlük anlamlarından hareket edilerek yapılan yorumdur. Normun sözleriyle bağlı kalınır, onun dışına çıkılmak istenmez.

2. Tarihî (subjektif) yorum: Kanun ko-yucunun, kanunu koyarken güttüğü gerçek amacın ne olduğu araştırılır. Bunun için, kanun gerekçelerinden, meclis tutanaklarından vs. yararlanı-lır.

3. Sistematik yorum: Kanunlar bir bü-tün olarak ele alınır. Yorum yapılan hükmün kanunun diğer hükümleri ile bağlantısı ve kanunun bütün içeri-sindeki yeri göz önüne alınır.

4. Amaçsal (gai/objektif) Yorum: Nor-mun değişen sosyal ve ekonomik koşullar altında kazandığı objektif anlama bakılır.

Cevap: C


24

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

27. Büyüyen bir ekonomide milli gelirin artmasına bağlı olarak bütçe gelirle-rindeki otomatik artışların ekonomiyi aşırı derecede istikrara getirip arzu edilen istihdam seviyesini engelleme-sine mali sürüklenme (vergi sürüklen-mesi) adı verilir.

Cevap: B

28. Lorenz eğrisi kişisel gelir dağılımını ortaya koyar ve nüfusun ya da tüketici birimlerin yüzde kaçının milli gelirin yüz-de kaçını elde ettiklerini gösterir. Diyag-ramda 45 derecelik bir açı teşkil ederek çizilmiş OD doğrusu gelir dağılımında mutlak eşitlik (eş dağılım) doğrusudur. Lorenz eğrisi mutlak eşitlik doğrusu ile aynı olduğunda (çakıştığında) örneğin nüfusun %20'si milli gelirin de %20’sini, nüfusun %50'si gelirin de yüzde 50’sini alacak, kısaca nüfus yüzdesi ile gelir yüzdesi eşit olacaktır. Lorenz eğrisi bu doğrudan uzaklaştıkça gelir dağılımı bo-zulacak bu eğriye yaklaştıkça gelir dağı-lımı düzelecektir.

Cevap: C

29. Fiyat istikrarı ile tam çalışma arasın-daki çatışma: Ekonomi tam çalışma düzeyindeki dengesine kavuşunca ve hatta bu dengeden önce fiyatlar genel düzeyi yükselmeye başlar. Bunun se-bebi azalan verimler kanununun ve ekonomideki tıkanıkların kendini his-settirmesidir. Dolayısıyla tam istihdam sağlanmaya çalışılırken, fiyatlar genel düzeyi yükselebilmektedir.

Cevap: C

30. Üst gelir gruplara yönelik transfer harcamalarını kısmak sosyal transfer harcamalarına göre enflasyonla mü-cadelede daha etkili değildir. Alt gelir gruplarının tüketim eğilimleri daha yüksek olduğundan bu gruplara yöne-lik transfer harcamalarının kısılması, tüketimi daha çok kısması nedeniyle enflasyonla mücadelede daha etkilidir. Ancak, bu durum gelir dağılımındaki adaletsizliği de artıracaktır.

Cevap: E

31. Talep esnekliği, arz esnekliğinden büyük ise verginin çoğu üreticide kalır, azı tüketiciye yansır. Talep esnekliği, arz esnekliğinden küçük ise verginin çoğu tüketiciye yansır, azı üreticide kalır. Talep esnekliği ve arz esnekliği birbirine eşit ise verginin yarısı üretici-de kalır, yarısı tüketiciye yansır.

Zorunlu mallarda vergi ileriye doğru kolay yansır. Lüks tüketim mallarında vergiyi ileriye doğru yansıtmak çok zordur.

Cevap: D

32. Devletin, vergileri en uygun kaynaklar-dan, konulma amaçlarına uygun ola-rak ve toplumun tavır ve davranışlarını dikkate alarak maksimum hizmeti sağ-layacak şekilde alma çabalarına mak-ro vergi planlaması denilmektedir.

Cevap: C


25

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

33. Performans Bütçe Sistemi faaliyetler ve yapılan işler/çıktılar/sonuçlar, neyin başarıldığı üzerinde yoğunlaşır. Faali-yet performanslarıyla (hedeflere ne öl-çüde ulaşıldığıyla) ilgilenir. Bunun için birim maliyetlere ve birim çıktılara önem veren bir bütçeleme sistemidir. Kamu hizmetlerine ödenek tahsisi ya-pılmadan önce yürütülecek faaliyet ve projelerin maliyetlendirilerek bunlara yönelik performans hedefleri oluştu-rulmasını öngörür. Hizmet etkinliğini ve fayda-maliyet analizlerini esas alır. Eldeki kaynaklarla en çok hizmet çıktı-sı elde edilmeye çalışılır. Etkinlik ve-rimlilik denetimi yapılır. Hesap verme mekanizması kurulur. Bu bütçeleme sisteminde performans denetimi ön plandadır. Yani etkinlik, verimlilik, eko-nomiklik gibi unsurlar önemlidir. Kamu harcamalarının kontrolüne (hukuki ku-rallara uygunluk/mevzuat denetimine) ve israf ve suiistimallerin önlenmesi amacına dayanana bütçeleme sistemi klasik bütçeleme sistemidir.

Cevap: E

34. 5018 sayılı Kanuna göre, Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar;

1. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu

2. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 3. Sermaye Piyasası Kurumu 4. Rekabet Kurumu

5. Bankacılık Düzenleme ve Denetle-me Kurumu

6. Kamu İle Kurumu 7. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu

8. Kamu Gözetimi, Muhasebe ve De-netim Standartları Kurumu

9. Kişisel Verileri Koruma Kurumu 10.Nükleer Düzenleme Kurumu

Cevap: C

35. Merkezi yönetim bütçe kanunun ekleri:

1. Millî bütçe tahmin raporu 2. Orta vadeli mali plan ve bütçe ge-

rekçesi

3. Yıllık ekonomik rapor 4. Vergi muafiyeti, istisnası ve indirim-

leri ile benzeri uygulamalar nedeniy-le vazgeçilen kamu gelirlerinin yer aldığı vergi harcamaları cetveli.

5. Kamu borç yönetimi raporu:

6. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin son iki yıla ait bütçe ger-çekleşmeleri ile izleyen iki yıla ait gelir ve gider tahminleri

7. Mahalli idareler ve sosyal güvenlik kurumlarının bütçe tahminleri

8. Merkezî yönetim kapsamında olma-yıp merkezî yönetim bütçesinden yardım alan kamu idareleri ile diğer kurum ve kuruluşların listesi

9. Bütçe cetvelleri Cevap: E


26

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

36. 5018 sayılı Kanuna göre genel bütçe kapsamındaki idarelerin kamu görevi ve hizmeti dışında ilgili kanunlarında belirtilen faaliyetlerinden ve fiyatlandı-rılabilir nitelikteki mal ve hizmet teslim-lerinden sağlanan ve genel bütçede gösterilen gelirlere “özel gelir” adı ve-rilmektedir.

Cevap: C

37. Merkezi yönetim kapsamındaki idare-ler ile sosyal güvenlik kurumlarının bir Mali yıldaki faaliyet sonuçları, Cum-hurbaşkanlığınca hazırlanan genel faaliyet raporunda gösterilir. Bu rapor-larda, mahallî idarelerin Mali yapılarına ilişkin genel değerlendirmelere de yer verilir. Cumhurbaşkanlığı genel faali-yet raporunu kamuoyuna açıklar ve Haziran ayı sonuna kadar örneğini Sayıştay’a gönderir.

Cevap: C

38. Merkez Bankası avansı, Hazine kefa-letine haiz bono ve müteahhit bonoları bugün için iç dalgalı borçlanma araçla-rı olarak kullanılmamaktadır.

Cevap: C

39. Borç erteleme kredileri, vadesi gelen borcun vadesinin uzatılması amacıyla alınan kredilerdir. Vadesi gelen bir borcun ödenmesi ilk kredi faizine göre daha düşük bir faizle ileri bir tarihe er-telenir. Süresi gelen taksit tecil edilmiş olur.

Cevap: A

40. İkramiyeli (piyangolu) ihraçta kura usulü ile belirlenen tahviller vadesi geldiğinde nominal değerinin üzerinde bir bedelle geri ödenir. Bundan sadece şanslı olan tahvil sahipleri yararlanır.

Cevap: D

MUHASEBE


27

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

1. İşletmenin finansal tablolarının karşılaştı-rılmasının sağlıklı bir şekilde yapılabilme-si için, tablolarda yer alan bilgilerin yılar itibariyle birbirleriyle tutarlı olması gerekir. Geçmiş yılda izlenen politikaların cari dönemde de aynı ölçüde olması gerekli-liğidir. Tek düzeni öngören kavramdır.

Cevap: C

2. Hesaplar arası farklılıkların giderilmesi, ayarlama ve düzeltme kayıtlarının ya-pılması Dönemsellik kavramının bir ge-reğidir. Gelir ve Gider hesapların kapa-tılması dönem sonunda yapılır.

Cevap: B

3. I. Reeskont hesaplamak; Dönemsel-lik kavramının gereğidir ancak bu-rada “her yıl” dediği için Tutarlılık kavramına uygundur.

II. Varlık ve borçların değerleme günün-de TL cinsinden kaydedilmesi; ortak bir ölçü biriminin kullanılması Parayla Ölçme kavramının gereğidir.

III. Amortisman hesaplamak; hem Dönemsellik kavramının hem de Süreklilik kavramının bir gereğidir.

IV. İşletme varlıklarının değerlerinde düşüş olduğunda bu durum için karşılık ayır-ması, İhtiyatlılık kavramına ilişkindir.

V. Muhtemel Gider ve Zarar için karşılık ayrılırken, Olası gelir ve Karlar için Tahakkuk işlemi yapılmaz” maddesi İhtiyatlılık kavramına aittir.

Cevap: C

4. Tek Düzen Hesap Planı’nda yer alan 900 no.lu hesaplar Nazım Hesaplardır ve bu hesaplar bilgi vermek amacıyla kullanılan hesaplardır. Bankadan temi-nat mektubu alınması örnektir.

900 no.lu Nazım Hesapların kullanıl-ması ise, Tam Açıklama Kavramıyla yakından ilişkilidir.

9- Nazım Hesaplar: İşletmenin sahibi ol-madığı ancak izlenmesine ihtiyaç duyulan değerlerin kaydedildiği hesaplardır. İşlet-menin varlık ve kaynaklarında değişime neden olmayan işlemler nazım hesaplar-da izlenir. Ancak bu işlemler gelecekte iş-letme değerlerinde bir değişime neden olabilir. Nazım hesap kullanacak işletmeler ihtiyaçlarına ve işletme yapısına uygun olarak nazım hesap grubu oluştururlar.

Cevap: E

5. Muhasebe Sistemi Uygulamaları Genel Tebliği (Tek Düzen Muhasebe Sistemi)’nde yer alan Mali Tablolar; Temel Mali Tablolar Bilanço Gelir Tablosu Ek Mali Tablolar Nakit Akım Tablosu Özkaynak Değişim Tablosu Kar Dağıtım Tablosu Fon Akım Tablosu Satışların Maliyeti Tablosu Türkiye Muhasebe Standardında yer alan Mali Tablolar; Bilanço Gelir Tablosu Nakit Akım Tablosu

Özkaynak Değişim Tablosu Dipnotlar, Açıklayıcı Notlar


28

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

Temel Mali Tablolar Bilanço: İşletmenin belli bir tarihteki varlıklarını ve bu varlıkların sağlandığı kaynakla-rını gösteren mali bir tablodur. Bilanço muhasebe sisteminin en önemli tablo-larından biridir. Bilanço işletmeler açı-sından son derece fayda sağlamakta-dır. Bilançonun biçiminde dört bölüm bulunmaktadır.

Gelir Tablosu: İşletmenin belli bir dönemde elde ettiği tüm gelirler ile aynı dönemde katlandı-ğı bütün maliyet ve giderleri ve bunla-rın sonucunda işletmenin elde ettiği dönem net kârı veya zararını gösteren bir tablodur.

Ek Mali Tablolar Satışların Maliyeti Tablosu: İşletmelerin dönem içindeki stok ha-reketlerini, üretim maliyetlerini, satı-lan mamul maliyetlerini, satılan hiz-met maliyetlerini gösterir. Bilindiği gibi gelir tablosunda satışların mali-yeti bölümü bulunmaktadır. Buradaki satışların maliyeti ayrı bir tablo şek-linde düzenlenerek ve hesaplanarak gelir tablosuna ek olarak konulmak-tadır. Yani gelir tablosunun bir ekini oluşturmaktadır.

Fon Akım Tablosu: İşletmelerin belirli bir hesap dönemin-de sağladığı finansal kaynaklarını ve bunların kullanım yerlerini gösteren fi-nansal bir tablodur. Finansal analiz ve denetleme amaçlarına hizmet eden önemli araçlardan bir tanesidir. Fon akım tablosu hem yöneticilere hem de kredi sağlayanlara yardımda bulunan bir tablodur. Bu tablo sayesinde işlet-menin faaliyetleri sonucu meydana ge-tirilen ya da borçlanma şeklinde ortaya

çıkan fonlar ile neler yapıldığı ve bu fonların nerelerde kullanıldığı açıkça görülmektedir.

Fon akım tablosu, işletmenin dönem boyunca faaliyetlerden sağladığı fonla-rı, yatırım ve finansman faaliyetlerini özetler. Ayrıca dönem boyunca finan-sal durumda meydana gelen değişiklik-leri açıklar.

Kâr Dağıtım Tablosu: Yasal yükümlülüklerin, ana sözleş-mede belirtilenlerin ve genel kurulda alınan kararların sonucuna bakılarak düzenlenen dönem kârının, nasıl ve nerelere dağıtıldığını gösteren finan-sal tablodur. Dönem kârı, bilançolar-da ve gelir tablosunda yer alır. Dö-nem kârından ayrılan yedekler ve özellikle kâr paylarının (temettü) his-selere dağıtılmasının nasıl yapıldığı bu tabloda görülmez. Bu nedenler-den dolayı kârın nasıl ve nerelere dağıtıldığı, hangi tür hisselerle hangi payların verildiği ayrıntılı olarak kâr dağıtım tablosunda görülür. Kâr da-ğıtım tablosu tekdüzen muhasebe ilkelerine uygun olarak ve standart şeklinde düzenlenir.

Nakit akım tablosu (NAT): İşletmenin belirli bir dönemdeki nakit akışlarını; nakit kaynak ve kullanım yerlerini gösteren bir tablodur. NAT, bilanço esasına göre defter tutan ve aktif toplamı 5 milyar lira ile ticari fa-aliyet hacmi 10 milyar lirayı arka ar-kaya iki yıl aşmayan; ferdi işletmeler, adi ortaklıklar, kollektif şirketler ve adi komandit şirketlerin dışında, Mu-hasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliğinin kapsamına giren tüm iş-letmelerce 1.1.1994 tarihinden itiba-ren düzenlenmek zorunda olan mali tablolardan biridir.


29

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

Özkaynak Değişim Tablosu: Özkaynaklar Değişim Tablosu, ilgili dönemde özkaynak kalemlerinde mey-dana gelen artış veya azalışları bir bü-tün olarak gösteren tablodur.

Bu tablo aracılığı ile özellikle sermaye şirketlerinde dönem içinde özkaynak kalemlerinde meydana gelen değişme-lerin topluca görülmesi sağlanmakta-dır.

Cevap: C

6. 450.000 x 0,18 = 81.000 TL, Mal alımının KDV’si

-------------------------/------------------------- 153 Ticari Mallar 450.000 191 İndirilecek KDV 81.000

103 Verilen Çek ve

Ödeme Emirleri 80.000 321 Borç Senetleri 451.000

-------------------------/------------------------- Cevap: C

7. İşletme İhtiyatlılık kavram gereği değer düşüklüğü yaşanan hisse senetlerine karşılık ayırdığında şu kaydı yapmalı-dır;

-------------------------/------------------------- 654 Karşılık Giderleri 90.000

119 Menkul Kıymet Değer Düşüklüğü

Karşılığı 90.000 -------------------------/------------------------- Not: “119 Menkul Kıymet Değer Dü-şüklüğü Karşılığı” hesabı Aktif düzen-leyici Pasif karakterli hesaptır.

Daha sonra 500.000 TL’lik hisse se-netlerinin % 40’ını yani;

500.000 x 0,4 = 200.000 TL’sini 128.000 TL’ye satar ise

-72.000 TL, zarar elde edecektir.

Ancak daha önceki dönemde ayırmış olduğu 90.000 TL’lik karşılığın yalnızca % 40’ını kullanabilecektir.

O halde 90.000 x 0,4 = 36.000 karşılık

72.000 TL’lik zararın

yalnızca 36.000 TL’lik kısmını karşıla-yabilir ve halen açıkta 36.000 TL zarar vardır. Bu koşullar dahilinde işletme hisse se-netlerini sattığında şu kayıt yapılacaktır;

-------------------------/------------------------- 102 Bankalar 128.000 119 Menkul Kıymet Değer

Düşüklüğü Karşılığı 36.000 655 Menkul Kıymet

Satış Zararları 36.000

110 Hisse Senetleri 200.000 -------------------------/-------------------------

Cevap: D


30

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

8. Cevap: E

9. Cevap: E

10. Bir şirketin toplam sermayesinin;

% 10’undan aşağısına denk gelecek şekilde sahip olunursa; Bağlı Menkul Kıymetler Hesabı

240 Bağlı Menkul Kıymetler İştiraklerdeki sermaye payları hesa-bında aranan asgari yüzdeleri taşıma-dığı için iştirakler hesabında izleneme-yen, ancak uzun vadede elde tutulma-sı amaçlanan hisse senetleri ile hisse senetleri dışında kalan ve uzun vadeli amaçlarla veya yasal zorunluluklarla veya paraya dönüşme niteliği kaybol-duğu için elde tutulan menkul kıymetler bu hesapta izlenir.

İşleyişi; Bu menkul kıymetler elde edil-diğinde veya bu gruba devredilmesi gerektiğinde "240 Bağlı Menkul Kıy-metler Hesabı’na borç; elden çıkarıldı-ğında bu hesaba alacak kaydedilir.

Cevap: E

11. İşletme tarafından satın alınan tahvilin, 15.07.2014 tarihi itibariyle net bugünkü değerini hesaplamak gerekir. İç İskonto yöntemi uygulandığına göre;

Bugünkü Değeri = Nominal Değer / 1 + (Faiz oranı x Gün / 36.500)

= 50.000 / [ 1 + (10 x 350 / 36.500)] = 45.871,5 TL olarak bulunur. Buna göre vade sonuna kadar elde edilecek faiz tutarı;

= 50.000 – 45.871,5 = 4.128,5 TL 3 ayda bir ödenecek faiz tutarı ise; 4.128,5 / 4 = 1.032,125 TL olup, 2014 yılında tahsil edilecek toplam faiz geliri de;

= 1.032,125 x 2 = 2.064,25 TL olacak-tır.

-------------------------/------------------------- 111 Özel Kesim Tahvil,

Senet ve Bonoları 50.000 653 Komisyon Giderleri 400 181 Gelir Tahakkukları 2.064,25

281 Gelir Tahakkukları 2.064,25 100 Kasa 50.400 642 Faiz Gelirleri 2.064,25

480 Gelecek Yıllara Ait Gelirler 2.064,25

-------------------------/------------------------- Cevap: E


31

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

12. Tahsil edilebilir durumdaki faiz kupo-nuna ilişkin kayıt;

-------------------------/------------------------- 108 Diğer Hazır

Değerler 1.032,125 181 Gelir

Tahakkukları 1.032,125 -------------------------/------------------------- 108 Diğer Hazır Değerler

Nitelikleri itibarıyla hazır değer sayılan pullar, vadesi gelmiş kuponlar, tahsil edilecek banka ve posta havaleleri (yoldaki paralar gibi) değerleri kapsar.

İşleyişi; Bu değerler elde edildiğinde hesabın borcuna, elden çıkarıldığında da hesabın alacağına kaydedilir. 181 Gelir Tahakkukları

Üçüncü kişilerden tahsili ya da bunlar hesabına kesin borç kaydı hesap dö-neminden sonra yapılacak gelirlerin, içinde bulunan döneme ait olan kısım-larının izlendiği hesaptır.

İşleyişi; Dönem sonlarında, döneme ait olarak hesaplanacak tutarlar ilgili hası-lat ve gelir hesapları karşılığında bu hesaba borç kaydedilir. Sonraki dö-nemde, alacakların kesinleşmesiyle hesaptaki tutarlar bu hesabın alacağı-na karşılık ilgili hesapların borcuna ge-çirilerek kapatılır.

Cevap: C

13. 1.032,125 x 0,1 = 103,2125 TL, Vergi kesintisi Tahvil faiz kuponunun tahsil edilmesi-ne ilişkin kayıt;

-------------------------/------------------------- 100 Kasa 928,9125 193 Peşin Ödenen Vergi ve

Fonlar 103,2125 108 Diğer Hazır

Değerler 1.032,125

-------------------------/------------------------- 108 Diğer Hazır Değerler

Nitelikleri itibarıyla hazır değer sayılan pullar, vadesi gelmiş kuponlar, tahsil edilecek banka ve posta havaleleri (yoldaki paralar gibi) değerleri kapsar.

İşleyişi; Bu değerler elde edildiğinde hesabın borcuna, elden çıkarıldığında da hesabın alacağına kaydedilir. 193 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar

Mevzuat gereğince peşin ödenen gelir, kurumlar ve diğer vergiler ile fonların kayıt ve takip edildiği hesaptır.

İşleyişi; Mevzuatın belirlediği dönemler itibariyle peşin ödenen gelir vergisi, ku-rumlar vergisi ve diğer vergiler ile fon-lar, bu hesaba borç olarak kaydedilir. Yılsonunda tahakkuk edecek gelir ve-ya kurumlar vergisi ile fon karşılıkların-dan yapılacak olan indirimi teminen 371. Dönem Kârının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri Hesabı borcuna aktarılır. Ancak aktarılacak tu-tar 370. Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları Hesabı'-nın tutarından fazla olamaz. Aktarıla-mayan tutar, dönem sonunda bu he-sabın bakiyesi olarak kalır.

Cevap: D


32

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

14. 11 Menkul Kıymetler

110 Hisse Senetleri

111 Özel Kesim Tahvil Senet ve Bono-ları

112 Kamu Kesimi Tahvil, Senet ve Bonoları

118 Diğer Menkul Kıymetler

119 Menkul Kıymetler Değer Düşüklü-ğü Karşılığı (-)

Cevap: D

15. İşletme vadesi dolmamış olan bir alacak senedini, finansman ihtiyacını gidermek için faktoring hizmeti veren bir bankaya kırdırdığında (iskonto et-tirdiğinde), senet üzerinde yazılı olan tutardan daha aşağıda bir alacağını tahsil edebilecektir. İşte bu aradaki far-kı işletme “780 Finansman Giderleri” hesabında izleyecektir. 780 Finansman Giderleri Hesabı:

İşletme faaliyetlerinin aksamadan yü-rütülebilmesi amacıyla borçlanılan tu-tarlarla ilgili faiz, kur farkları, komisyon ve benzeri giderler bu hesaba borç kaydedilir. 121 Alacak Senetleri

Bu hesap, işletmenin faaliyet konusu-nu oluşturan mal ve hizmet satışların-dan kaynaklanan senede bağlanmış alacaklarını kapsar.

İşleyişi; Alınan senet tutarları bu hesa-ba borç, tahsilinde ise alacak kaydedi-lir.

Cevap: C

16. Alacak senetlerine dönem sonu itiba-rıyla reeskont hesaplanırken, senedin alındığı tarih ile bilanço tarihi arasında geçen süre değil vade bitimi tarihi esas alınır. 121 Alacak Senetleri

Bu hesap, işletmenin faaliyet konusu-nu oluşturan mal ve hizmet satışların-dan kaynaklanan senede bağlanmış alacaklarını kapsar.

İşleyişi; Alınan senet tutarları bu hesa-ba borç, tahsilinde ise alacak kaydedi-lir. 122 Alacak Senetleri Reeskontu (-)

Bilanço gününde, senetli alacakların tasarruf değeri ile değerlenmesini sağ-lamak üzere alacak senetleri için ayrı-lan reeskont tutarlarının izlenmesinde kullanılır.

İşleyişi; Hesaplanan reeskont tutarları bu hesaba alacak, "65 Diğer Faaliyet-lerden Olağan Gider ve Zararlar" gru-bundaki "652 Reeskont Faiz Giderleri Hesabı’na gider yazılır. İzleyen dö-nemde bu hesap "65 Diğer Faaliyetler-den Olağan Gelir ve Kârlar" grubunda-ki "642 Faiz Gelirleri Hesabı’na aktarı-larak kapatılır. 657 Reeskont Faiz Giderleri

İşletmenin diğer olağan faaliyetleriyle ilgili senetli alacak ve borçlarına ait re-eskont giderlerinin izlendiği hesaptır.

Cevap: E


33

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

17. Devamlı envanterde Ticari Mallar hesabının defter-i kebirinde, şu kalem-ler yer alacaktır. Ticari mallar hesabının borç kalanı vermesi, işletmenin dönem sonu mal mevcudunun maliyetini vereceğini unutmayalım.

-Yaptığı satışın kar tutarı = 625.000 x 25 / 125 = 125.000 TL

Satışların Maliyeti (Net Değeri) = 625.000 – 125.000 = 500.000 TL

-Satış iadesinin kar tutarı = 62.500 x 25 / 125 = 12.500 TL

Satış iadelerinin Maliyeti = 62.500 – 12.500 = 50.000 TL

Cevap: C

18. Devamlı envanter yönteminde S.T.M.M.’nin hesaplanması defter-i kebir-de yer alan bilgiler dahilinde yapılacaktır.

B 621 S.T.M.M. Hesabı A

Satışların Satıştan İadelerin Maliyeti Maliyeti

Borç Kalanı

Satışların Maliyeti (Net Değeri) = 625.000 – 125.000 = 500.000 TL

Satış İadelerinin Maliyeti = 62.500 – 12.500 = 50.000 TL

B 621 S.T.M.M. Hesabı A

500.000 50.000 450.000

Cevap: D

19. Brüt Satışlar 625.000

Satış İadeleri - 62.500

Satış İskontoları - Net Satışlar 562.500 TL

Cevap: B

20. Brüt Satışlar 625.000

Satış İadeleri 62.500

Satış İskontoları - Net Satışlar 562.500 Satılan Ticari Malın Maliyeti - 450.000

Brüt Satış Kârı 112.500 TL Cevap: E


34

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

21. 26 Maddi Olmayan Duran Varlıklar

Herhangi bir fiziksel varlığı bulunmayan ve işletmenin belli bir şekilde yararlandığı veya yararlanmayı beklediği aktifleştirilen giderler ile belli koşullar altında hukuken himaye gören haklar ve şerefiyelerin iz-lendiği hesap grubudur. 25 Maddi Duran Varlıklar

İşletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere edinilen ve tahmini yararlanma süresi bir yıldan fazla olan fiziki varlık kalemlerinin ve bunlarla ilgili birikmiş amortismanların izlendiği hesap grubudur. Bu grupta aşa-ğıdaki hesaplar yer alır. 259 Verilen Avanslar

Yurt içinden veya yurt dışından satın alınmak üzere sipariş edilen maddi duran varlıklarla ilgili olarak yapılan avans ödemelerinin izlendiği hesaptır. Sipariş avansıyla ilgili giderleri de kapsar.

İşleyişi; Ödeme yapıldığında hesaba borç: sipariş edilen malzeme teslim alındığında ilgili hesabın borcu karşılı-ğında bu hesaba alacak kaydedilir.

259 Verilen avanslara amortisman ayrılmaz. Maddi Duran Varlıklar içerisinde yer alır.

Cevap: B

22. Dönen Duran

Varlık Varlık

132 – 232 İştiraklerden Alacaklar

126 – 226 Verilen Depozito ve Teminatlar

158 – 298 Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı

193 – 295 Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar

259 – - Verilen Avanslar Cevap: E

23. Aktif’de yer alan kalemler;

192 Diğer KDV Hesabı: Ödenmesi ge-rektiği halde ödenmeyip, fiilen indiril-mesinin mümkün olacağı tarihe kadar ertelenen katma değer vergisinin, erte-lemenin bir yıl içinde olması halinde kaydedildiği ve izlendiği hesaptır. 192 Diğer KDV Hesabının İşleyi-şi: Teşvikli yatırım mallarının ithalinde, gümrük idareleri tarafından tarh ve ta-hakkuk ettirilerek ertelenen katma de-ğer vergisi pasifteki ilgili hesabın ala-cağına karşılık bu hesaba borç kayde-dilir. Pasif’de yer alan kalemler; 392 Diğer KDV Hesabı: Bu hesap, teş-vikli yatırım mallarının ithalinden doğan ve ertelenen Katma Değer Vergisi ve ihraç kaydıyla satış nedeniyle ertele-nen ve terkin edilecek Katma Değer Vergisinin izlendiği hesaptır. 392 Diğer KDV Hesabının İşleyi-şi: Teşvikli yatırım mallarının ithalinde gümrük idareleri tarafından tarh ve ta-hakkuk ettirilerek ertelenen katma de-ğer vergisi, aktifteki ilgili hesabın bor-cuna karşılık bu hesaba alacak kayde-dilir, mevzuat gereği yapılacak terkin sonunda aktifteki ilgili hesabın alacağı karşılığı bu hesaba borç kaydedilmek suretiyle işlem görür.

Cevap: B


35

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

24. Esas olarak Akreditif;

Alıcı sipariş ettiği malın belirtilen süre içinde, istediği kalite ve durumda eline geçmesini ve mal bedelini de malı tes-lim aldıktan sonra ödemeyi ister. Satıcı ise, mal bedelinin ödeneceğinden emin olmak, için ya da malın üretiminden önce bedelinin tahsil edilebileceğinin garantisini ister. Bu çıkar çatışmasını ortadan kaldırmak için akreditif sistemi öngörülmüştür. Akreditif açıldığında yapılacak kayıt;

------------------18/02/2014------------------ 159 Verilen Sipariş

Avansları 140.000 300 Banka Kredileri 140.000 (50.000 x 2,8 = 140.000)

-------------------------/------------------------- Cevap: D

25. Borcun doğduğu tarihteki kuru hesap-layalım;

4.500 TL / 3.000 $ = 1,5 TL 3.000 $ x 1,5 = 4.500 TL 3.000 $ x 1,4 = 4.200 TL

300 TL, Kambiyo Kârı Dönem sonunda kur’un düşmesinden dolayı işletmenin borçlarında lehinde gelişme olacak ve borçları kur farkı kadar azalacaktır.

------------------31/12/2014------------------

321 Borç Senetleri 300 646 Kambiyo Karları 300

-------------------------/------------------------- Cevap: B

26. 30 ve 40 Mali Borçlar Kredi kurumlarına olan kısa vadeli borçlar ile kısa vadeli para ve sermaye piyasası araçları ile sağlanan krediler ve vadesine bir yıldan daha az bir süre kalan uzun vadeli mali borçların ana-para taksit ve faizlerini kapsar. II. Genellikle işletmenin kredili mal alı-mından doğarlar. Bu tür borçlar Mali değil, Ticari Borçlar kapsamında değerlendirilir. III. Dönem sonlarında tahakkuk eden faizler bu borçların izlendiği hesaplar-dan düşülür. Bankaya olan kredi borçlarına tahakkuk eden faizler, 300 Banka Kredileri hesabın-dan düşülmeyip, ilave edilir çünkü banka-ya olan borç daha da artacaktır.

Cevap: A

27. Sermaye şirketlerinde yedek akçelerin TTK tanımı yapılmış, ayrılma şekil ve özellikleri belirtilmiştir. TTK 466. mad-desi ile yasal yedek akçeler zorunluluk hale getirilmiş ve yine bu maddesi ile ne zamana kadar yasal akçelerin ay-rılması gerektiği belirtilmiştir. 1.Tertip Yasal Yedek Akçeler I.Tertip yasal yedekler TTK 466/1. madde-sinde ne oranda ayrılacağı ve ne zamana veya ne tutara ulaşıncaya kadar ayrılaca-ğına dair, hüküm yer almaktadır. Kısaca bu madde ile kârın %5’i oranında yasal yedekler ayrılır. Ayrılan bu tutarlar öden-miş sermayenin %20’sine ulaşıncaya ka-dar ayrılmaya devam edilir. Bu bir zorunlu-luktur. Bu oran sözleşme ve genel kurul-larda alınan kararlarla arttırılabilir. Ancak, sermaye artırımı yapılmışsa yeni ödenmiş sermayenin %20’sine ulaşıncaya kadar tekrar yedek akçe ayrılmaya devam edilir.

Cevap: B


36

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

28. 262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderle-ri hesabında izlenebilecek giderler;

- Bir işletmenin kurulması, yeni bir şube açılması, işlerin genişletilmesi maksa-dıyla yapılan giderler olduğunu,

- Yapılan bu giderlerin karşılığında da herhangi bir maddi değer elde edil-mediğini görüyoruz.

- Bu giderler maliyet değerleri ile bu hesaba borç kaydedilmesi gerekiyor,

- Ayrıca beş yılda eşit taksitler halinde amortisman ayırarak yok edileceğini anlıyoruz.

262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri He-sabı: İşletmenin kurulması, yeni bir şube-nin açılması, işlerin sürekli olarak genişle-tilmesi için yapılan ve karşılığında maddi bir değer elde edilmeyen giderlerin aktif-leştirilmeleri durumunda izlendiği hesaptır. 262 Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri Hesabının İşleyişi: Yapılan giderler maliyet değerleri ile bu hesaba borç kaydedilir. Yokedilmeleri amortisman yolu ile olur. Genelde 5 yılda eşit tak-sitlerle itfa olunarak yok edilir. Burada yapılan giderleri iki ayrı başlık altında değerlendirmek gerekecektir; 1) Kuruluş giderleri 2) Örgütlenme giderleri Kuruluş giderlerinden bir işletmenin kurul-ması ve işlerinin genişletilmesi sırasında yapılan giderleri anlamak gerektiği, örgüt-lenme giderlerinin ise kuruluşun tamam-lanması ile normal faaliyete geçebilmek için yapılan giderlerin olduğu söylenebilir. Kuruluş giderlerine örnek olarak;

İşletmenin kuruluşu sırasında yaptığı giderleri bu başlık altında sayabiliriz.

- Şirket esas sözleşmesinin hazırlan-ması giderleri,

- Şirket tescil, noter, avukat ücretleri gibi giderler,

- Ayni sermaye konuluyorsa ekspertiz raporu giderleri,

- Kuruluş sırasında yapılan kuruluş genel kurulu giderleri,

- Şirket için yapılan fizibilite çalışmala-rı giderleri,

- Hisse senedi çıkarma giderleri, - Kuruluş sırasında yapılan diğer giderler,

- Faaliyette olan şirketin sermayesinin artırılması, yeni şube açılması, şirket faaliyetlerinin genişletilmesi için ya-pılan giderler.

Örgütlenme giderlerine örnek olarak;

Örgütlenme giderleri, kuruluşunu ta-mamlayan işletmenin normal faaliyeti-ne geçebilmesi için yaptığı ancak bu giderler karşılığında maddi bir kıymet oluşmayan giderlerdir. Bunlar neler olabilir;

- İşletmenin hukuki olarak kuruluşu-nun tamamlanmasından sonra nor-mal faaliyete geçene kadar yapılan genel yönetim giderleri,

- Üretim yapan şirketlerde işçi alımı ve alınan işçilerin eğitimi için yapılan giderler,

- İşletmenin normal faaliyetine geçin-ceye kadar yapılan tanıtım giderleri.

Kuruluş ve örgütlenme giderleri, ger-çekleştirildikleri hesap döneminin ya-nında belki daha fazlası ile işletmenin gelecek dönemlerini de ilgilendiren gi-derlerdir ve karşılığında da maddi bir kıymet elde edilmez.

Dolayısıyla herhangi bir sabit varlığın maliyetine eklenemez. Aksi halde, yani bir sabit varlığın maliyetine eklenmesi halinde kuruluş ve örgütlenme giderin-den söz etmek mümkün olmayacaktır.

Cevap: C


37

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

29. Brüt Satışlar

Satış İndirimleri (-)

Net Satışlar S.T.M.M. (-) 1-Brüt Satış Kârı veya Zararı 2-Faaliyet Kârı veya Zararı Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Kârlar Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar (-)

Finansman Giderleri (-) 3-Olağan Kâr veya Zarar Olağandışı Gelir ve Kârlar Olağandışı Gider ve Zararlar (-) 4-Dönem Kârı veya Zararı Dönem Kârı Vergi ve Diğer Yasal Yü-kümlülük Karşılıkları (-)

5-Dönem Net Kârı veya Zararı Dönem Kârı veya Zararı ile Dönem Net Kârı veya Zararı arasındaki en önemli unsur “vergi”dir. Dolayısıyla “Vergiye Esas Kâr” Dönem Kâr veya Zararı he-sabından mahsup edilecektir.

1-Brüt Satış Kârı veya Zararı

2-Faaliyet Kârı veya Zararı 3-Olağan Kar veya Zarar 4-Dönem Kârı veya Zararı

5-Dönem Net Kârı veya Zararı Cevap: D

30. 63 Faaliyet Giderleri

630 Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-)

631 Pazarlama, Satış ve Dağıtım Gi-derleri (-)

632 Genel Yönetim Giderleri (-) 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider

ve Zararlar

653 Komisyon Giderleri (-) 654 Karşılık Giderleri (-) 655 Menkul Kıymet Satış Zararları (-)

656 Kambiyo Zararları (-) 657 Reeskont Faiz Giderleri (-) 658 Enflasyon Düzeltmesi Zararları (-)

659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar (-) 68 Olağandışı Gider ve Zararlar

680 Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları (-)

681 Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar (-)

Cevap: D

31. I – DÖNEN VARLIKLAR 10- Hazır Değerler Kasa 100.000 TL Alınan çekler 130.000 TL Bankalar 120.000 TL Verilen Çekler (-) 90.000 TL 12- Ticari Alacaklar Alıcılar 200.000 TL Alacak Senetleri 150.000 TL 15- Stoklar Ticari Mallar 170.000 TL

Dönen Varlıklar

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar

260.000

230.000 = 1,13

Cevap: D


38

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

32. Likidite oranı (Asit – Test Oranı), cari oranın geliştirilmiş ve daha anlamlı ha-le getirilmiş hali olarak düşünülebilir. Likidite oranında, dönen varlıklar için-de görülen fakat nakite kolayca çevri-lemeyen stoklar çıkarılır ve daha sonra duran varlıklar kısa vadeli borçlara bö-lünür.

Dönen Varlıklar – Stoklar


260.000 – 170.000

230.000 = 0,39

Cevap: C

33. “Alacaklar kaç günde bir tahsil edil-mektedir?” sorusuna cevap verebilmek için öncelikle, alacak devir hızını bul-malıyız. Alacak Devir Hızı; alacak devir hızı, şirketlerin ticari alacaklarını tahsil etme kabiliyetini ölçen ve şirketlerin bir yıl süresince alacaklarını satışları ile kaç defa devir ettiklerini gösteren bir oran-dır. Bir şirket alacaklarını hızlı bir şe-kilde (devir hızının yüksek olması du-rumu) tahsil edebiliyorsa, likiditesi yük-sek kabul edilebilir ve şirket bu sayede hem nakit sıkıntısı içine girmez, hem de alacaklarının değeri fazla erimeden bunları daha iktisadi alanlarda kullana-bilir.

Kredili Satışlar ya da Net Satışlar

Ticari Alacaklar 12- Ticari Alacaklar

Alıcılar 200.000 TL Alacak Senetleri 150.000 TL

350.000 TL

1.400.000

350.000 =

4 kez, yani işlet-me alacaklarını yılda 4 kez tahsil edebilmektedir.

Alacakların Ortalama Tahsilat Süresi; alacakların ortalama tahsil süresi, ala-cak devir hızının gün bazına çevrilmiş halidir ve bize alacak devir hızıyla aynı sonuçları vermektedir. Fakat sonuçları gün olarak verdiğinden şirketlerin ala-caklarını ortalama kaç günde tahsil edebildiğini göstermektedir.

Bir şirket alacaklarını ne kadar çabuk tahsil edebiliyorsa, likiditesi o kadar yüksek kabul edilebilir ve şirket bu sa-yede nakit sıkıntısı içine girmez, böy-lece alacaklarını değeri fazla erimeden daha iktisadi alanlarda kullanabilir. Alacakların ortalama tahsil süresini in-celerken geçmiş dönem ortalama tah-sil süresiyle, sektörel ortalamalarla ve firmanın genelde uyguladığı vade ile karşılaştırılarak daha sağlıklı sonuçlara varılabilir.

360 360

Alacak Devir Hızı =

4 =90

90 gün, yani işletme yıl içinde alacak-larını 90 günde bir tahsil edebilmekte-dir.

Cevap: C


39

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

34. Finansal Kaldıraç Oranı (Borçlanma Oranı / Yabancı Kaynak Oranı), toplam aktiflerin ne kadarlık kısmının yabancı kaynaklardan fonlandığını göstermekte olan Borç-Aktifler oranı aynı zamanda şirketlerin toplam kaynaklarının dağı-lımı hakkında da bilgi vermekte olup, borçlanma katsayısı ile benzer sonuç-lar vermektedir.

Toplam Yabancı Kaynaklar

Aktif (Pasif)


560.000 Toplam Yabancı = 392.000 TL’dir. Kaynaklar

Toplam Yabancı = Kısa V. B. + Uzun V. B. Kaynak 392.000 = 230.000 +Uzun V. B.

Uzun V. B. = 162.000 TL olarak bulunur. Şimdi, finansman oranın tespitinde kul-lanılacak olan Özkaynaklar tutarını da bulmalıyız; Devamlı Sermaye = U. V. B. + Özkaynaklar

330.000 = 162.000 + ? Özkaynaklar = 168.000 TL, olarak bu-lunur. Finansman Oranı, işletmenin öz kay-nakları ile yabancı kaynakları arasın-daki ilişkiyi gösterir.

Öz Kaynaklar


168.000

392.000 = 0,42.8

Cevap: B

35. Maddi Duran Varlık Devir Hızı; söz konusu oran işletme satışlarının (net), maddi duran varlıklara (net) oranlan-ması ile hesaplanır. Duran varlıklara yapılan yatırımın uygunluğunu belirle-mek, diğer bir ifade ile makine ve tesis-lerde boş kapasite olup olmadığını araştırmak için kullanılır. Oranın nispe-ten düşük olması ya da düşme eğilimi göstermesi duran varlıkların yeterince aktif kullanılmadığını gösterir.

Firmanın maddi duran varlıklarının dö-nem başı ve dönem sonu değerlerinin farklı olması durumunda, ortalama de-ğer bulunarak oranın hesaplanması daha anlamlı olur. Bulunan oran yo-rumlanırken işletmede yeniden değer-leme yapılıp yapılmadığı, duran varlık-lar arasında yapılmakta olan yatırımla-rın yer alıp almadığı belirlenmelidir. Ayrıca firma duran varlıklarının bir bö-lümünün uzun süreli kiralanmasının söz konusu olabileceği de belirtilmeli-dir. Dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da firma varlıkları arasında yeni yatırımların bulunmasıdır. Söz konusu yatırımlar, satışlar üzerinde ancak belli bir zaman aralığı ile etkili olabilirler.

Net Satışlar

Maddi Duran Varlıklar

450.000

300.000 = 1,5

Cevap: B


40

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

36. Stok Bağımlılık Oranı, asit test oranın 1'den küçük çıktığı durumlarda işlet-menin borçlarını ödemede stoklarına olan bağımlılığını gösterir. Net cari borçların (K.V.Borçlar - Likit (Hızlı) Ak-tifler) stokların ne kadarlık kısmını fonladığı hakkında bilgi veren bir oran-dır. Fonlayamadığı kısmın devamlı sermaye (Uzun Vadeli Borçlar + Öz Sermaye) ile fonlandığı anlamına gel-diğinden, oranın küçük olması, stokla-rın ağırlıklı olarak devamlı sermaye ile fonlandığını gösterir ve bu tercih edilen bir durumdur.

K.V.Y.K. – (Hazır Değer)

Stok 10- Hazır Değerler

Kasa 100.000 TL

Alınan çekler 130.000 TL Bankalar 120.000 TL Verilen Çekler (-) 90.000 TL

260.000 TL 12- Ticari Alacaklar

Alıcılar 200.000 TL

Alacak Senetleri 150.000 TL 350.000 TL

15- Stoklar

Ticari Mallar 170.000 TL K. V. B. 230.000 TL

230.000 – (260.000)

170.000 = -0,176

Cevap: C

37. Hazır Değerler


260.000

230.000 = 1,13

Olması gereken standart; 0,2’dir. Cevap: C

38. Net Çalışma Sermayesi, şirketlerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için gerekli olan brüt işletme sermayesinin (dönen varlıklar ve kısa süreli yüküm-lülüklerini karşılamakta kullanabilecek iktisadi değerler) kısa vadeli borçlarını aşan kısmına net işletme sermayesi denir. Net Çalışma Sermayesi

= Dönen Varlık – Kısa Vadeli Yabancı Kaynak

Arasındaki olumlu farktır. Net Çalışma Sermayesi Noksanı (Açığı)

= Dönen Varlık – Kısa Vadeli Yabancı Kaynak

Arasındaki olumsuz farktır.

I – Dönen Varlıklar 260.000 TL III – Kısa V. B. 230.000 TL N. Ç. S. = 260.000 – 230.000

= 30.000 TL Cevap: E


41

MA

KR

O A

KA

DE

Mİ

39. Ücret Sapması =

(Fiili Ücret – Standart Ücret) x Fiili Süre

= (8.750) = 812.500 TL, Olumsuz sapma

Cevap: A

40. 7 / B SEÇENEĞİ 79 Gider Çeşitleri 790 İlk Madde ve Malzeme Giderleri 791 İşçi Ücret ve Giderleri 792 Memur Ücret ve Giderleri

793 Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler

794 Çeşitli Giderler 795 Vergi, Resim ve Harçlar

796 Amortisman ve Tükenme Payları 797 Finansman Giderleri 798 Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı

799 Üretim Maliyeti Hesabı Cevap: B

Documents

ÇÖZÜM KİTAPÇIĞI · • Türk kanunlarına değişiklik getiren her türlü antlaşmaların yapılmasın-da uygun bulma kanunu şarttır. • Usulüne göre yürürlüğe konulmuş