zeszyt_dydaktyczny_surowce.pdf

8/18/2019 zeszyt_dydaktyczny_surowce.pdf

1/607

Beata W. Domagalska, K. Pytkowska

Surowce i zykochemia

form kosmetycznych

Zeszyty Dydaktyczne Wyższej Szkoły Zawodowej Kosmetyki i Pielęgnacji Zdrowia

Zeszyt 2/2012 · ISBN: 83-89678-65-9 ©WSZKiPZ Wszelkie Prawa Zastrzeżone


2/607

Pojęcia podstawowe

Rozpuszczalność związków

chemicznych

Surowce i i kochemia orm kosmet c n ch


3/607

Kosmetyk to najczęściej układ wieloskładnikowy, zawierający surowce

kosmetyczne o różnych właściwościach, gdzie poszczególne substancje

nie zawsze mieszają się ze sobą. Jeśli surowce mieszają się tworząc

wieloskładnikowe układy jednofazowe (homogeniczne) mamy wtedy do

czynienia z roztworami.

W przeciwnym przypadku mówimy o układach wielofazowych/hetero

fazowych - koloidalnych.

Układy koloidalne są najpopularniejszymi formami kosmetyków.

Najczęściej są to układy emulsyjne, nieco rzadziej zawiesiny. Bez względu

na to z którym z układów mamy do czynienia zjawisko rozpuszczania ciał

stałych, ciekłych i gazowych w cieczach odgrywa w chemii kosmetycznej

bardzo istotną rolę gdyż decyduje o możliwości wprowadzenia danej

substancji do produktu końcowego.



4/607

Roztwór jest mieszaniną jednorodną, składającą się z rozpuszczalnika

(Rozp) i substancji rozpuszczonej (SR). W roztworach kluczową rolę

odgrywa proces solwatacji, który polega na tworzeniu oddziaływań

pomiędzy cząsteczkami (SR) a cząsteczkami (Rozp). Cząsteczki

rozpuszczalnika otaczają wprowadzone do układu cząsteczki substancji

rozpuszczanej.

W zależności od poziomu na jakim występują oddziaływania pomiędzy

rozpuszczalnikiem a substancją rozpuszczaną roztwory można je podzielić

na:

• rzeczywiste (np. wodny roztwór NaCl)

• koloidalne (np. micelarne)



5/607

Roztwory rzeczywiste to takie układy, w których oddziaływania

pomiędzy (SR) i (Rozp) występują na poziomie poszczególnych

cząsteczek.

Roztwory koloidalne to układy, gdzie substancją rozpuszczaną są

specyficzne związki wielkocząsteczkowe, np. białka, polimery syntetyczne.

Wizualnie mieszanina sprawia wrażenie substancji jednorodnej, jednak nie

jest to wymieszanie na poziomie pojedynczych cząsteczek. W dużym

uproszczeniu oddziaływanie (SR)-(Rozp) można określić jako

oddziaływanie makrocząsteczki (SR) z wieloma cząsteczkami

rozpuszczalnika. Szczególnym przypadkiem roztworu koloidalnego jest

roztwór micelarny.



6/607

Roztwór micelarny jest to układ, w którym obecne są specyficzne

struktury przestrzenne (micele) stworzone przez (SR) o budowie

amfifilowej. Oddziaływania (SR)-(Rozp) w tym wypadku można określić

w uproszczeniu jako oddziaływania pomiędzy cząsteczkami (Rozp),

a aglomeratami tworzonymi przez cząsteczki (SR). Makroskopowo

mieszanina jest układem jednorodnym, jednak na poziomie molekularnym

układ jest znacznie bardziej skomplikowany. Roztwory micelarne

i koloidalne będą dokładnie opisane w dalszej części skryptu.



7/607

W kosmetyce dość istotne jest pojęcie roztworu stałego. Mianem tym

określa się jednorodne układy stałych składników tłuszczowych. Otrzymuje

się je często przez stopienie składników a następnie schłodzenie

otrzymanej mieszaniny do temperatury pokojowej. Są one bazą do

produktów typu sztyfty, pomadki, itp. W rzeczywistości rynkowe produkty

tego typu to układy znacznie bardziej skomplikowane (układy

heterofazowe), gdyż bardzo często zawierają specyficzne składniki

nierozpuszczalne w układzie, np. pigmenty, wypełniacze.

Do opisu ilościowego roztworów wykorzystuje się takie parametry jak

rozpuszczalność i stężenie.

Rozpuszczalność określa maksymalną ilość substancji jaką można

wprowadzić do roztworu w danych warunkach (temperatura, ciśnienie).

Wyraża się ją najczęściej w [g/ dm3].



8/607

Stężenie jest miarą ilości substancji rozpuszczanej w danym układzie

i najczęściej wyrażane jest jako: • Stężenie molowe- liczba moli substancji rozpuszczonej (ns)

w jednostce objętości roztworu (V),

• Stężenie procentowe - jest to stosunek masy substancji

rozpuszczonej (ms) do masy całego roztworu (mR) wyrażony w %

V

n

C

s

m =

%100⋅=

R

s p

m

mC



9/607

Jeżeli stężenie (SR) jest mniejsze niż jej rozpuszczalność roztwór jest

nienasycony. Układ, w którym stężenie (SR) osiągnęło wartość równą jego

rozpuszczalności w danych warunkach nazywany jest roztworem

nasyconym.

Roztwór przesycony jest to taki roztwór, w którym znajduje się więcej

substancji niż w roztworze nasyconym. Jest to stan nietrwały i wystarczą

czynniki mechaniczne (np. wstrząśnięcie) aby nastąpiło wytrącenie

nadmiaru (SR) i przejście roztworu do stanu nasyconego.

Istnieją substancje (np. woda i etanol), które zawsze tworzą mieszaninę

jednorodną. Bez względu na ilości, w których zostały zmieszane, wykazują

względem siebie rozpuszczalność nieograniczoną.



10/607

Rozpuszczaniu substancji mogą towarzyszyć efekty cieplne: endo- lub

egzotermiczne. Proces egzotermiczny (rozpuszczanie NaOH w wodzie)

odbywa się z wydzielaniem ciepła z układu. Proces endotermiczny

(rozpuszczanie KCl w wodzie) prowadzi do pochłaniania ciepła z otoczenia.


Jednostki i wzory pomocnicze

1 kg = 1000 g

1 g = 1000 mg

1 mg = 1000 µg

1l = 1dm3= 1000 cm3 = 1000ml


11/607Surowce i i kochemia orm kosmet c n ch

FORM KOSMETYKÓW

Roztwory

Żele

Emulsje

Maści i pasty

Formy stałe

Zawiesiny

Sztyfty

Aerozole

Piany

Formafizykochemiczna



ROZTWORY

Klarowne

Zazwyczaj o niskiej lepkości

Łatwe do otrzymania

Płyny do kąpieli

Toniki

Perfumy, wody toaletowe

Dezodoranty (do atomizerów)

inne

ROZTWORY ALKOHOLOWE

ROZTWORYWODNE

PŁYNNE UKŁADY

HYDROFOBOWE

ZASTOSOWANIE



EMULSJE

Termodynamicznie nietrwały, makroskopowy układ

heterogenny, składający się z co najmniej dwóch,

niemieszających się ze sobą faz, z których jedna jest

zdyspergowana w drugiej w postaci kropel

Podział II

Kremy

Balsamy

Emulsje do spray’u

Lipożele

Podział I

Tradycyjne (w/o; o/w) Wielokrotne

Mikroemulsje



Z WIESINY

Nierozpuszczalne cząstki rozproszone w fazie wodnej lub olejowej

Peelingi

Podkłady pod makijaż

Pudry kompaktowe

Produkty ochronne do opalania z tlenkiem

cynku lub ditlenkiem tytanu

Maski glinkowe

ZASTOSOWANIE



ŻELE

Roztwory wodne lub alkoholowe

o wysokiej lepkości

klarowne i przeźroczyste

łatwo rozprowadzające się

„zagęszczone” przy pomocy

•polimerów akrylowych

•gum

•polimerów pochodnych celulozy

dezodoranty

żele do stylizacji włosów

żele do mycia zębów

ZASTOSOWANIE



PI NY

Pianki do golenia

Pianki do stylizacji włosów

Układ dyspersyjny, w którym fazą rozproszoną jest gaz

a fazą rozpraszającą ciecz (piany klasyczne)

Układ dyspersyjny, w którym fazą rozproszoną jest gaz

a fazą rozpraszającą ciało stałe (piany stałe)

ZASTOSOWANIE


17/607


EROZOLE

Dyspersja cieczy lub ciała stałego w gazie

Dezodoranty

Lakiery do włosów

ZASTOSOWANIE


18/607


M ŚCI I P STY

ZASTOSOWANIE

Produkty o bardzo wysokiej lepkości

Układ bezwodny lub o niewielkiej zawartości wody

Produkty do układania włosów

Maści o specjalnych zastosowaniach


19/607


SZTYFTY

Dezodoranty

Antyperspiranty

Szminki

Perfumy w sztyfcie

Nośniki nierozpuszczalnych substancji aktywnych (np.

pigmentów, substancji zapachowych, emolientów)

Oparte na woskach i olejach lub roztwory wodno-alkoholowe

zawierające stearynian cynku

ZASTOSOWANIE


20/607


FORMY ST ŁE

Pudry sypkie

Pudry i cienie w kamieniu

Proszek do czyszczenia zębów

Proszki


21/607


Problemy z klasyfikacją:

do jakiej grupy zaliczyć mydło?


22/607


Dezodoranty i antyperspiranty

Emulsje Mikroemulsje

Hydrożele

Roztwory

Aerozole

Przeznaczenie kosmetyku nie ma nic

wspólnego z formą fizykochemiczną

Oczyszczanie twarzy

Emulsje w/o

Emulsje o/w

„olejki”

Roztwory micelarne (spc)


23/607


Cz. 1. Surowce


24/607

Hydrofilowe i hydrofobowesurowce kosmetyczne



25/607

Siła i specyfika oddziaływań międzycząsteczkowych jest czynnikiem

decydującym o takich właściwościach materiału jak temperatura wrzenia,

temperatura topnienia, ciepło właściwe, gęstość, twardość, a także lepkość

i napięcie powierzchniowe cieczy. Oddziaływania międzycząsteczkowe

można podzielić na oddziaływania polarne (wiązania wodorowe,

oddziaływania typu dipol-dipol) oraz oddziaływania niepolarne. Do tych

ostatnich należą oddziaływania: Van der Waalsa (przyciągające: siły

dalekiego zasięgu Londona (siły dyspersyjne), oddziaływania Debaye'a

(siły indukcyjne), siły orientacyjne (oddziaływania Keesoma))

i oddziaływania steryczne

Siła oddziaływań międzycząsteczkowych warunkuje energię wewnętrzną

układu. Każdy układ dąży do uzyskania jak najniższej wartości energii

wewnętrznej i osiągnięcia stanu równowagi.



26/607

Jeżeli w układzie występują zakłócenia, np. brak jest kompatybilności

pomiędzy wszystkimi jego składnikami, wówczas jego energia zwiększa

się, a sam układ jest niestabilny.

Surowce kosmetyczne można podzielić na:

• Substancje hydrofilowe, czyli o dużym powinowactwie do wody (inaczej

„lubiące wodę”). Zawierają one w swojej strukturze ugrupowania zdolne do

tworzenia wiązań wodorowych (np. grupy OH w glicerynie).

• Substancje hydrofobowe, czyli takie, które nie mają powinowactwa do

wody (inaczej „nielubiące wody”). Substancje te są zdolne do tworzenia

oddziaływań np. hydrofobowych. Przykładem substancji hydrofobowej jest

dodekan lub sadza.

• Substancje amfifilowe, czyli takie, które w swojej strukturze posiadają

zarówno ugrupowania polarne jak i niepolarne.



27/607

W przypadku związków amfifilowych, które w swojej strukturze posiadają

zarówno ugrupowania polarne jak i niepolarne, o charakterze substancji

decydują oddziaływania występujące w przewadze. Oznacza to, że

dominacja jednych oddziaływań decyduje o końcowych właściwościach

fizykochemicznych substancji. Przykładowo etanol zawiera polarną grupę

-OH i niepolarną grupę etylową CH3CH2- i jest to związek w którym

przeważają oddziaływania polarne. W oktanolu, który zawiera polarną

grupę -OH oraz niepolarna grupę -(CH2)7CH3 przeważają oddziaływania

niepolarne. Trzeba pamiętać, że czasami pozornie niewielka zmiana

w strukturze wystarczy aby substancja z hydrofilowej stała się

hydrofobową.



28/607

Przykładem mogą być np. krótko- i długołańcuchowe alkohole lub kwasy

karboksylowe. Kwas octowy (CH3COOH) (Rys. 1) jest kwasem

krótkołańcuchowym, w którego przypadku dominuje grupa hydrofilowazdolna do tworzenia wiązań wodorowych. Kwas octowy bardzo dobrze

rozpuszcza się w rozpuszczalnikach polarnych np. w wodzie. W miarę

zwiększania długości łańcucha alkilowego w cząsteczce kwasu

organicznego wiązania niepolarne zaczynają odgrywać znaczącą rolę.

Kwas kaprylowy (C7H15COOH) zawiera w łańcuchu alkilowym 7 atomów

węgla i zaczynają tu dominować oddziaływania hydrofobowe decydujące

o rozpuszczalności w rozpuszczalnikach niepolarnych.


Kwas octowy Kwas stearynowy

Rys. 1. Budowa kwasów organicznych o charakterze hydrofilowym (kwas

octowy) i hydrofobowym (kwas stearynowy).

O

OH

CH3CH3

O

OH


29/607

W przypadku kwasów tłuszczowych, których przykładem jest kwas

stearynowy (Rys. 1), długi łańcuch alkilowy dominuje nad grupą

karboksylową w cząsteczce, wynikiem tego jest zmiana właściwości kwasu

stearynowego w porównaniu do kwasu octowego: jest on substancją

hydrofobową, rozpuszczalną w rozpuszczalnikach niepolarnych, np. oleju

roślinnym.Generalnie można przyjąć, że: „podobne rozpuszcza podobne”, czyli

substancje polarne (np. Sodium Chloride) rozpuszczają się

w rozpuszczalnikach polarnych (woda), substancje niepolarne (Cetyl

Alcohol) w rozpuszczalnikach niepolarnych (nafta). Stwierdzenie to ma

charakter uogólniony, jednakże znajduje zastosowanie przy przewidywaniu

rozpuszczalności substancji na podstawie jej struktury.



30/607

Woda, najpopularniejszy rozpuszczalnik kosmetyczny, jest

rozpuszczalnikiem polarnym, w którym pomiędzy cząsteczkami występują

silne oddziaływania - głównie wiązania wodorowe. Wiązania te tworzą

stosunkowo regularną sieć. (Rys. 2).

Rys. 2. Sieć wiązań wodorowych utworzona przez cząsteczki wody



31/607

Rozpuszczalnikiem niepolarnym (hydrofobowym), stosowanym

w kosmetyce jest np. olej roślinny. Substancje hydrofobowe są zdolne do

tworzenia oddziaływania van der Waalsa. Wiązania określane często jako

hydrofobowe mogą powstawać np. pomiędzy łańcuchami alkilowymi

występującymi w strukturze związków organicznych. (Rys. 3.)

Rys. 3. Uproszczony schemat przedstawiający oddziaływania hydrofobowe



32/607

W roztworach kluczową rolę odgrywa proces solwatacji, który polega na

tworzeniu oddziaływań pomiędzy cząsteczkami substancji rozpuszczonej

(SR) a cząsteczkami rozpuszczalnika (R). Cząsteczki (R) otaczają

wprowadzone do układu cząsteczki (SR). Jeżeli siła oddziaływania

pomiędzy rozpuszczalnikiem (R) a substancją rozpuszczoną (SR) jest

większa niż pomiędzy cząsteczkami (R) energia wewnętrzna układu

maleje, układ jest stabilny i (SR) rozpuszcza się.Obserwujemy to wprowadzając chlorek sodu (INCI: Sodium Chloride),

wodorotlenek sodu (INCI: Sodium Hydroxide), glicerynę (INCI: Glycerin),

czy etanol (INCI: Alcohol) do wody (tu powstają układy hydrofilowe!).

Podobnie będzie w przypadku dodania alkoholu cetylowego (INCI: Cetyl

Alcohol), lanoliny (INCI:Lanolin) czy nafty do oleju (tu powstaną układy

hydrofobowe!). Jeżeli rozpuszczalnikiem (R) jest woda proces solwatacji

nazywa się hydratacją.



33/607

W przypadku, gdy siła oddziaływań (SR)-(R) jest mniejsza niż

oddziaływania w samym rozpuszczalniku (R)-(R), układ jest niestabilny, nie

dochodzi do rozpuszczania (SR). Próby rozpuszczania substancji

polarnych w rozpuszczalnikach niepolarnych lub odwrotnie nie powiodą

się. Przykładowo nie można rozpuścić oleju w wodzie, alkoholu cetylowegow wodzie czy chlorku sodu w oleju. W zależności od struktury substancji

wprowadzanej do rozpuszczalnika, obecność w jej strukturze fragmentów

kompatybilnych z rozpuszczalnikiem lub elementów w nim

nierozpuszczalnych decyduje o solwatacji substancji przez cząsteczki

rozpuszczalnika.



34/607

Solwatacja, w zależności od struktury (SR) oraz (R) będzie się opierać na

oddziaływaniach międzycząsteczkowych. W przypadku chlorku sodu i wody

będziemy mieć do czynienia z oddziaływaniami elektrostatycznymi.Cząsteczka wody jest dipolem (jeden „koniec” cząsteczki ma ładunek

dodatki a drugi ujemny). Dzięki tej specyficznej organizacji ładunku

w cząsteczce wody istnieje zjawisko solwatacji (hydratacji) substancji

obdarzonej ładunkiem (np. Sodium Chloride) przez cząsteczki wody.

Orientacja cząsteczek wynika z efektów przyciągania elektrostatycznego

ładunków przeciwnie naładowanych (Rys. 4.)


Rys. 4. Solwatacja chlorku sodu (Sodium chloride) przez cząsteczki

wody


35/607


SOLWATACJA I HYDRATACJA

oddziaływanie cząsteczekrozpuszczalnika na jonylub cząsteczki substancji

rozpuszczonej

prowadzi do powstaniapołączeń zw. solwatami

solwatacja w roztworach

wodnych nazywa sięhydratacją

hydratacja

OH


36/607

O

OH

OH

COR CH3CH

3

OH

OH

OH

O

H OH

OH H

H OH

H OHO

CH3

Brak solwatacji

Silna solwatacja

Częściowa solwatacja

Rys. 5. Przykłady związków wraz ze stopniem solwatacji tych związków przez cząsteczki wody

(hydratacji)


Pełna solwatacja

SUROWCE KOSMETYCZNE


37/607


Woda

Rozpuszczalniki (etanol, glikol propylenowy)

Środki powierzchniowo czynne (anionowe, kationowe, niejonowe,

amfoteryczne)

Lipidy i silikony

Hydrofilowe składniki nawilżające o Humektanty – składniki do nawilżania FORMY kosmetykuo Składniki nawilżające – do nawilżania skóry i włosów

Polimery• Zagęstniki, składniki filmotwórcze

• Stabilizacja emulsji i zawiesin

• Nawilżanie (proteiny)

• Materiał na nośniki

Filtry UV

Przeciwutleniacze, sekwestranty (ochrona formy kosmetyku)

Konserwanty

Barwniki

Kompozycje zapachowe

SUROWCE KOSMETYCZNE


38/607


BAZOWE (pierwszorzędowe) - woda, alkohol, ciałatłuszczowe

• czystość chemiczna i mikrobiologiczna

• kompatybilność z innymi składnikami

• podstawa filmu okluzyjnego

POMOCNICZE (drugorzędowe)

• wspomaganie formy fizykochemicznej: emulgatory,składniki konsystencjotwórcze, stabilizujące

• konserwanty – zapobieganie zakażeniom wtórnym

• barwniki i kompozycje zapachowe

CZYNNE• warunkują działanie i efekty kosmetyczne

• dwie grupy: działające bez docierania do receptorów

i bezpośrednio czynne biologicznie

WODA


39/607


ok. 75 % powierzchni globu

ziemskiego

ok. 70 % ciała ludzkiego

PODSTAWOWY ROZPUSZCZALNIK KOSMETYCZNY

PODZIAŁ KOSMETYKÓW W

ZALEŻNOŚCI


40/607


OD ZAWARTOŚCI WODY

BEZWODNE „WODNE”PRAWIE

BEZWODNE

niektóre szminki

„olejki” i „oliwki”

sztyfty „mydlane”(ok. 2% wody)

toniki

szampony

płyny do kąpieli

kremy i inneemulsje

KOSMETYKI

WODA JAKO SUROWIEC


41/607


DESTYLACJA

DEMINERALIZACJA

ODWRÓCONA

OSMOZAwysoki koszt

Obniżenie kosztównawet o 2/3

względem destylacji

Bez mikroorganizmówBez zanieczyszczeń

Bez jonów metali

OCZYSZCZANIE

OCZYSZCZANIE WODY


42/607


substancje pochodzenia naturalnego lub wytwarzanesztucznie

nierozpuszczalne w wodzie

mają zdolność wymiany jonów z roztworu na jony związane

z masą jonitu

Ich makrocząsteczki mają postać przestrzennego szkieletu,

w który wbudowane są grupy funkcyjne dysocjujące w wodzie

i zdolne do wymiany swoich jonów na jony z otaczającego je

roztworu w równoważnych ilościach.

DEMINERALIZACJA

Usunięcie wszystkich kationów i anionów

JONITY

OCZYSZCZANIE WODY


43/607


OSMOZA - samorzutne przenikanie rozpuszczalnika przez

przegrodę (błonę) półprzepuszczalną z roztworu o stężeniu

mniejszym (lub z czystego rozpuszczalnika) do roztworu o

stężeniu większym

ODWRÓCONA OSMOZA – proces przebiega od roztworu od

stężeniu większym do roztworu o stężeniu mniejszym

ODWRÓCONA OSMOZA

(jeden z procesów filt racji, cząstki 0,05 – 2 · 10 –4

µm)

PORÓWNANIE KOSZTÓW ODSALANIA


44/607


Z

ZASTOSOWANIEM RÓŻNYCH METOD

OCZYSZCZANIE WODY


45/607


Filtracja i ultrafiltracja

Gotowanie i pasteryzacja – bardzo kosztowne

Dezynfekcja UV – rzadko stosowane

Dezynfekcja ultradźwiękami – rzadko stosowane

USUWANIE MIKROORGANIZMÓW

PORÓWNANIE WIELKOŚCI SEPAROWANYCH


46/607


CZĄSTEK W PROCESACH MEMBRANOWYCH I

FILTRACJI KONWENCJONALNEJ

WODA TERMALNA


47/607


skład chemiczny [mg/L]

M. O. Ferreira, P. C. Costa, M. F. Bahia, Int. J. Cosmetic Sci. , 2010, 32, 205–210

WODA TERMALNA


48/607


skład chemiczny [mg/L]

M. O. Ferreira, P. C. Costa, M. F. Bahia, Int. J. Cosmetic Sci. , 2010, 32, 205–210

NOMENKLATURA SUROWCÓW


49/607


NAZWY CHEMICZNE

NUMERY CAS (oznaczenie numeryczne przypisane substancjichemicznej przez amerykańską organizację Chemical Abstracts

Service (CAS) np. woda 7732-18-5)

NUMERY EINECS (ang. European Inventory of Existing

Chemical Substances) i ELINCS (ang. European List of NotifiedChemical Substances)

NAZWY TECHNICZNE (zwyczajowe)

NAZWY HANDLOWE

NAZWY INCI

INCI I

nternational

N

omenclature

of

C

osmetic

I

ngredients do 1993 CTFA

Names)


50/607


MIĘDZYNARODOWE NAZEWNICTWO

SKŁADNIKÓW KOSMETYCZNYCH nadawane przez

PCPC (Personal Care Product Council, USA)

(dawniej CTFA - Cosmetic, Toiletries and

Fragrance Association),

w porozumieniu z

COLIPA (The European Cosmetic Toiletry and

Perfumery Association)

INCI


51/607


pochodna nazw chemicznych i zwyczajowych, z szeregiem

regularności

nazwa łacińska dla produktów roślinnych i inne surowce

farmakopealnych (dla roślin dodatkowo określenie typu

surowca, np. Helianthus Annus Oil)

barwniki – nr CI - Color-Index-Number (nie dotyczy

barwników i prekursorów barwników do barwienia włosów)

NAZWY INCI ZNACZENIE


52/607


uproszczenie nazewnictwa

•

czystych związków chemicznych (sól sodowa siarczanudioksyetylenowanego alkoholu laurylowego = SodiumLaureth-2 Sulphate)

• mieszanin (dietanoloamidy kwasów tłuszczowych olejukokosowego = Cocoamide DEA)

• produktów o wielu nazwach handlowych (GlycerylStearate – ponad 100 nazw handlowych: Arlacel, Cithrol,

Cutina, Imwitor, Kessco, Protachem, Tegin ...)

ułatwienie porozumiewania się przez stworzenie języka

zrozumiałego dla grupy specjalistów system ostrzeżeń dla konsumentów i lekarzy

INCI

R NICE POMIĘDZY USA I UE


53/607


aqua – water

nazwy botaniczne (UE – Linneusz, USA – ang.)

surowce farmakopealne (UE – łacina, USA – ang.)

kompozycje zapachowe (UE – Parfum, USA –Fragrance)

nazwy zharmonizowane:

• Peach (Prunus Persica) Leaf Extract

• Mineral Oil (Paraffinum Liquidum)

RECEPTURA KREMU DO GOLENIA


54/607


Nazwa handlowa INCI % w/wEmersol 132 Stearic Acid 5,25

Kortacid CG Coconut Acid 0,75

Lantrol 1674 Lanolin Oil 0,30

Blandol Mineral Oil 0,40

Arlacel 60 Sorbitan Stearate 0,40

Tween 60 Polysorbate 60 3,40

Deionized Water Water 70,00

Triethanolamine 99% Triethanolamine 2,60

Deionized Water Aqua qs to 100MERQUAT PLUS 3331 Polyquaternium-39 5,30

MERGUARD® 1200Methyldibromo Glutaronitrile (and)

Phenoxyethanol 0,05

Fragrance Fragrance qs

ava - eco linea - KREM POD OCZY pielęgnująco-wygładzający


55/607


Skład (INCI): Aqua, Lavandula Angustifolia Flower Water, Phytosqualan , OleaEuropaea (Olive) Fruit Oil (and ) Olea Europaea (Olive ) Oil Unsaponifiables

(and) Hydrogenated Vegetable Oil (and) Glyceryl Stearate (and) Glycine Soja

(Soybean) Sterols (and) Beta-sitosterol (and) Tocopherol, Cetearyl Olivate,Sorbitan Olivate, Olive Oil Eco, Zea Mays Starch , Cetearyl Alcohol, Glycerin, Althea Officinalis Root Extract, Camellia Sinensis Leaf Extract, Chamomilla

Recutita Flower Extract, Sodium Dehydroacetate, Xantan Gum, ZingiberOfficinalis Root Extract, Lavandula Officinalis, Cymbopogon Schoenanthus,Dehydroacetic acid, Benzyl alcohol, Potasium Sorbate, Sodium Benzoate.

Ziaja - Rebuild - Masło ujędrniające do biustu

Skład (INCI): Aqua (Water), Eloeis Guineesis (Palm) Oil, CetearylEthylhexanoate, Butyrospermum Parkii (Shea Butter), Carylic/Capric

Triglyceride, Cetearyl Glucoside, Ceteatyl Alcohol, Dimethicone, Glycerin,

Glycerryl Stearate Citrate, Hydrogenated Coco-Glycerides, Hydrogenated PalmKernel Oil, Propylene Glycol, Enteromorpha Compressa Extract, Lentinus

Edodes Extract, Methylsilanol Hydroxyproline Aspartate, Tocopheryl Acetate,Sodium Polyacrylate, Sodium Benzoate, Diazolidinyl Urea, Parfum

(Fragrance), Linalool, Butylphenyl, Methylpropional, Limonene, Alpha-Isomethyl Ionone.

„Lista 26 potencjalnych alergenów”


56/607


W składzie kosmetyku należy ujawniać składniki kompozycji

zapachowych i/lub wyciągów roślinnych o potencjalnym

działaniu alergizującym (26 substancji -

http://ec.europa.eu/enterprise/sectors/chemicals/files/legislation/allergenic_subst_en.pdf ),

jeśli ich zawartość w kosmetyku przekracza:

0,001% w wyrobach pozostających na skórze

0,01% w wyrobach spłukiwanych

ODDZIAŁYWANIA


57/607


MIĘDZYCZĄSTECZKOWE

Oddziaływania pomiędzy cieczą a substancją obcą występują na poziomie:

Molekularnym (ciecz, ciało stałe, gaz) ROZTWORY

Makromolekularnym (polimery stałe lub ciekłe) ROZTWORY

KOLOIDALNE

Makroskopowym (c. Stałe lub ciecze) ZAWIESINY

I EMULSJE

ODDZIAŁYWANIA



58/607


woda

oleje

ODDZIAŁYWANIA



59/607


ODDZIAŁYWANIA



60/607


ROZPUSZCZANIE W CIECZACH

HYDROFOBOWYCH


61/607


Olej – NaClOlej – wodaOlej – etanol

Brak rozpuszczania

Rozpuszczanie

Olej – alkohol cetylowyOlej – lanolinaOlej – nafta

UKŁADY HYDROFILOWE

UKŁADY HYDROFOBOWE


62/607


Roztwór rzeczywisty

Woda – EtOH

Roztwór koloidalnyWoda – białko

ZawiesinaWoda – TiO2

Roztwór

Olej – alkohol cetylowy

KoloidOlej – metyloceluloza

ZawiesinaOlej – sadza lampowa

Roztwór rzeczywistyWoda – EtOH

KoloidWoda – białko

NAPIĘCIE POWIERZCHNIOWE

Cząsteczka na powierzchni


63/607


Siła styczna do powierzchni(dążąca do jej zmniejszenia)

lub praca (W) potrzebna dozwiększenia powierzchni fazowej (A)

o jednostkę

[J/m2] 1J=N.m [N/m]

Cząsteczka wewnątrz fazy ciekłej jestrównomiernie otoczona przez inne

cząsteczki i ma wysycone siły wzajemnegoprzyciągania (ich wypadkowa jest równa

zeru)

Cząsteczka na powierzchnimiędzyfazowej jest poddana działaniuobu ośrodków i siła wypadkowa jest

skierowana prostopadle dopowierzchni (do wnętrza cieczy)


Napięcie powierzchniowe wybranych czystych


64/607


Nap ęc e pow e c owe wyb a yc c ystyc

cieczy w temperaturze 20°C



65/607


Zależność napięcia powierzchniowego

od temperatury

Napięcie powierzchniowe

czystych cieczy zmniejsza sięwraz ze wzrostem temperatury,

w temperaturze krytycznej

osiągając wartość zerową

-5 0 5 10 15 20 25 30 3571,00

71,50

72,00

72,50

73,00

73,50

74,00

74,50

75,00

75,50

76,00

Temperatura [oC]

n a p

i ę c i e p o w i e r c h n i o w e w o d y [ m N / m ]


Z l ż ść i i i h i


66/607


Zależność napięcie powierzchniowego

od stężenia elektolitów w T=20ºC

A-NaCl B-KBr C-KI D-KNO3


Wpływ dodatku alkoholu na napięcie


67/607


Wpływ dodatku alkoholu na napięcie

powierzchniowe wody

A - alkohol metylowy (30ºC), B – alkohol etylowy (25ºC)C – alkohol n-propylowy (15ºC),

D – alkohol izopropylowy(15ºC), E – alkohol izoamylowy (15ºC)

ZWIĄZKI POWIERZCHNIOWO

CZYNNE

zpc)


68/607


CnH2n+1OH CnH2n+1COOH CnH2n+1NH2 CnH2n+1SH

γ

C

CnH2n+1OH

n = 1, 2, 3, 4


69/607


Surfaktanty,czyli

środki powierzchniowo czynne

Terminem surfaktanty, przyjętym również w polskiej terminologii, określa się


70/607

związki powierzchniowo czynne o strukturze amfifilowej wykazujące zdolność

do agregowania w micele. W literaturze branżowej oraz w Polskich Normachzwiązki te określane są mianem - środki powierzchniowo czynne (spc).

W strukturze cząsteczek surfaktantów istnieją dwa przeciwstawne sobie

fragmenty: część hydrofilowa i część hydrofobowa (Rys. 6).


Rys. 6. Schemat budowy cząsteczki surfaktantu czyli środka powierzchniowo czynnego

Część (grupa)

hydrofilowaCzęść (grupa)

hydrofobowa

Część hydrofobowa (inaczej lipofilowa, jak np. długie łańcuchy alkilowe)

wykazuje powinowactwo do rozpuszczalników niepolarnych (np olejów) i jest


71/607

wykazuje powinowactwo do rozpuszczalników niepolarnych (np. olejów) i jest

odpowiedzialna za aktywność powierzchniową związku. Najczęściej

spotykane przykładowe grupy hydrofobowe przedstawia rysunek 7


≡

Rys. 7. Przykładowe grupy hydrofobowe.


72/607

Część hydrofilowa to część, wykazująca powinowactwo do wody

i decydująca o rozpuszczalności związku w wodzie (np. mono-, di- lubpolisacharydy, aminokwasy, cykliczne peptydy, grupy fosforanowe,

karboksylowe, hydroksylowe, sulfonowe, siarczanowe, oksyetylenowe).

Obecność w cząsteczce spc grup hydrofilowych i hydrofobowych, powoduje,

że cząsteczki tego typu wykazują powinowactwo zarówno do układów

hydrofilowych jak i hydrofobowych.

Surfaktanty (spc) w zależności od budowy cząsteczki mogą dysocjować lub

nie w roztworze wodnym. Te, które dysocjują określamy mianem jonowych

spc (anionowe, kationowe, amfoteryczne) zaś te które nie dysocjują

w wodzie – niejonowych spc.


Anionowe spc dysocjują na aktywny powierzchniowo anion (część


73/607

Anionowe spc dysocjują na aktywny powierzchniowo anion (część

hydrofobowa wraz ze zjonizowaną głową) i kation (np. Na+) (Rys. 8).

Przykładem anionowego spc jest Sodium Lauryl Sulfate. Kolejne przykłady

przedstawia rysunek 9.


XYH

2O

X- + Y+

X- = -COO-, -OSO

3

-, -PO

43-, -SO

3

-

Y+ = Na+, K +, NH4+

Rys. 8. Schemat dysocjacji cząsteczki surfaktantu anionowego


74/607


Rys. 9. Przykładowe struktury surfaktantów anionowych. Na czerwono zostały zaznaczone fragmenty

hydrofilowe.

Kationowe spc mogą dysocjować na aktywny powierzchniowo kation

(część hydrofobowa wraz ze zjonizowaną głową) i anion (np Cl-) (Rys 10)


75/607

(część hydrofobowa wraz ze zjonizowaną głową) i anion (np. Cl ) (Rys. 10).

Przykładem takiego związku jest Cetrimonium Chloride. Kolejne przykłady



XYH

2O

X+ + Y-

Y- = Cl-, Br-, HSO4

-, ClO4

-

X+ = -N+ , S+, -P+

Rys. 10. Schemat dysocjacji cząsteczki surfaktantu kationowego


76/607


Rys. 11. Przykładowe struktury surfaktantów kationowych. Na czerwono zostały zaznaczone fragmenty

hydrofilowe.

Amfoteryczne spc dysocjują w wodzie jednak charakter fragmentu powierzchniowo

aktywnego zmienia się w zależności od pH roztworu. Przykładem takiego związku jest


77/607


Cocamidopropyl Beataine. Przykładowe struktury surfaktantów amfoterycznych


Rys. 12. Przykładowe struktury surfaktantów amfoterycznych.

Niejonowe spc nie dysocjują w wodzie (Rys. 13). Przykładem takiego


78/607


XY

XY =

W kwaśnym środowisku mogąulegać jonizacji !!!

N

H

ON O

j p y j ją ( y ) y g

związku jest Lauryl Glucoside. Kolejne przykłady przedstawia rysunek 14.

Rys. 13. Schemat cząsteczki surfaktantu niejonowego


79/607


Rys. 14. Przykładowe struktury surfaktantów niejonowych. Na czerwono zostały

zaznaczone fragmenty hydrofilowe.

Budowa surfaktantów jest niezwykle różnorodna. Cząsteczka takiego

związku może zawierać jedną lub dwie grupy hydrofilowe połączone w różny


80/607

BUDOWA

SURFAKTANTÓW

Surowce i fizykochemia form kosmetycznych Rys 15 Schemat budowy cząsteczki surfaktantu

sposób z jedną lub dwiema częściami hydrofobowomi. Rysunek 15

przedstawia schemat budowy cząsteczki surfaktantu. Na rysunku 16 zostały

zebrane przykłady surfaktantów cukrowych.


81/607

Surowce i i kochemia orm kosmet c n ch Rys 16 Surfaktanty cukrowe

Oddziaływanie spc z cząsteczkami rozpuszczalnika


82/607

Struktura cząsteczki spc nie pozwala na pełną jej solwatację

wrozpuszczalniku. Zjawisko to powoduje zakłócenie stabilności układu, co

wiąże się ze zwiększeniem jego energii wewnętrznej. Układ dążąc do

zminimalizowania energii wymusza specyficzną organizację cząsteczek spc,

prowadzącą do zwiększenia jego stabilności. Dzięki swojej specyficznej

budowie biegunowej spc są zdolne do adsorbowania się na granicy faz oraz

do spontanicznego tworzenia agregatów micelarnych.

Cząsteczki spc adsorbują się na granicy faz, w ten sposób, że część

hydrofilowa skierowana jest w kierunku fazy wodnej (polarnej), część

hydrofobowa orientuje się w kierunku fazy olejowej lub gazu pozostającego

w kontakcie z fazą wodną. (Rys. 17)


OLEJPOWIETRZE


83/607

WODA WODA

Rys. 17. Sposób ułożenia surfaktantu (spc) na granicy faz.


W przypadku dwóch niemieszających się faz powierzchnia styku jest

miejscem o podwyższonej energii wewnętrznej. Pomiędzy fazami występuje

napięcie międzyfazowe proporcjonalne do powierzchni styku faz,

uniemożliwiające ich zmieszanie. Dla układu ciecz-powietrze (np. woda -

powietrze) napięcie międzyfazowe nazywa się napięciem powierzchniowym.W wyniku organizacji cząsteczek spc na granicy faz następuje obniżenie

napięcia międzyfazowego.

Cząsteczki spc obecne w roztworze organizują się na granicy faz do

momentu gdy powierzchnia styku faz zostaje nasycona. (Rys. 18)


84/607

Rys. 18. Organizacja spc na granicy faz i w głębi roztworu przed i po przekroczeniu CMC


Dalsze zwiększanie stężenia spc prowadzi do organizacji cząsteczek


85/607

Dalsze zwiększanie stężenia spc prowadzi do organizacji cząsteczek

wewnątrz faz, czyli do procesu micelizacji. Micelizacja pozwala na

minimalizowanie niekorzystnych oddziaływań w układzie i korzystniejszą

konfiguracją energetyczną. Parametrem charakteryzującym moment

wysycenia powierzchni jest krytyczne stężenie micelizacji - CMC (Critical

Micelle/Micellar Concentration). Po przekroczeniu CMC nie będziemy już obserwować dalszego obniżania napięcia powierzchniowego. (Rys. 18.) ale

nie jest to jedyna z właściwości fizykochemicznych, która pozwala na

obserwację, w którym momencie powstają w roztworze micele. Po

przekroczeniu cmc gwałtownie wzrasta rozpraszanie światła (możemy

zaobserwować stożek Tyndalla) a ciśnienie osmotyczne ustala się. (Rys. 19)



86/607


Rys. 19. Wpływ stężenia surfaktantu na wybrane właściwości fizykochemiczne roztworów

Wzrost agregatów micelarnych nie następuje skokowo. W pierwszym etapie

zaczynają się tworzyć asocjaty (Rys. 20) – układy dwóch cząsteczek. W miarę

dalszego zwiększania stężenia spc tworzą się agregaty kuliste zwane


87/607

micelami kulistymi lub sferycznymi (Rys. 20) , które następnie mogą wzrastać

tworząc micele dyskowe i pręcikowe. Przy odpowiednio wysokim stężeniu

niektóre spc mogą tworzyć uporządkowane fazy heksagonalne (Rys. 20)

i lamelarne (Rys. 20)


4 nm

Monomery Micele sferyczne

Warstwy lamelarne

Asocjaty

Układ heksagonalny

4 nm

Rys 20 Agregacja spc w roztworze

Reologia układu micelarnego zależy od typu spc i jego struktury. W miarę


88/607

zwiększania stężenia spc i powstawania coraz wyżej zorganizowanych

układów micelarnych obserwuje się zwiększenie lepkości układu.

Efekt zwiększenia lepkości związany jest ze zwiększeniem organizacji

przestrzennej cząsteczek, co powoduje zmniejszenie swobody cząsteczek

w układzie.

Wyjątkiem są tutaj warstwy lamelarne, które w porównaniu do układów

heksagonalnych charakteryzują się większą swobodą przestrzenną: istnieje

możliwość wzajemnego przemieszczania się warstw, czego efektem jest

zmniejszenie lepkości przy przejściu z układu heksagonalnego do struktur

lamelarnych.


Oddziaływania międzycząsteczkowe pomiędzy spc

Właściwości układu micelarnego zależą od rodzaju zastosowanego spc

B d l k l d j i i i ji t j


89/607

Budowa molekularna spc powoduje ograniczenia w organizacji przestrzennej

układów micelarnych oraz decyduje o wzajemnej kompatybilności spc

różnego rodzaju a co za tym idzie o różnych właściwościach użytkowych

roztworów spc.

Jonowe spc. Obecność jednoimiennie naładowanych głów hydrofilowych

w stosunkowo niewielkiej odległości od siebie wiąże się z ograniczoną

możliwością upakowania monomerów jonowych spc w miceli ze względu na

odpychanie elektrostatyczne ładunków jednoimiennych. ( Rys. 21).


Rys. 21. Budowa miceli kulistej tworzonej przez anionowe (po lewej)

i kationowe (po prawej) spc

Niejonowe spc. Brak odpychania elektrostatycznego pomiędzy

i i j h l i k k i t k


90/607

monomerami niejonowych spc pozwala na większe upakowanie cząsteczek w

strukturze micelarnej.

Mieszanina spc. Wprowadzając do roztworu spc o różnej budowie

cząsteczkowej należy spodziewać się różnych oddziaływań

międzycząsteczkowych pomiędzy molekułami. Jak już wspomniano powyżej

upakowanie jonowych spc w miceli jest stosunkowo niewielkie ze względu na

silne odpychanie pomiędzy jednoimiennie naładowanymi hydrofilowymi

głowami. Wprowadzenie cząsteczek surfaktantu niejonowego lub

amfoterycznego do takiego układu pozwala na zmniejszenie odpychania

elektrostatycznego pomiędzy naładowanymi fragmentami i na zwiększenie

upakowania cząsteczek w miceli (Rys. 22).



91/607

Jednocześnie następuje wzrost miceli mieszanej. Efektem opisanegozjawiska jest zwiększenie lepkości układu co wykorzystuje się w praktyce do

zagęszczania form kosmetycznych opartych na anionowych spc dodając do

wodnych roztworów anionowych spc oksyetylenowane alkohole tłuszczowe,

N-tlenki amin, N-alkiloamidobetainy, czy alkanoloamidy w obecności elektrolitów.


Rys. 22 . Budowa miceli mieszanej - mieszanina anionowego i niejonowego spc

W przypadku roztworów zawierających anionowe i kationowe spc,

w związku z przyciąganiem przeciwnie naładowanych części hydrofilowych,


92/607

mogą powstać asocjaty zbudowane z przeciwnie naładowanych cząsteczek.

(Rys. 23)


Rys. 23. Oddziaływania pomiędzy anionowymi i kationowymi spc

W tego typu strukturze, pomimo bardzo korzystnego oddziaływania

elektrostatycznego, następuje zmniejszenie polarności. Asocjaty tego typu są


93/607


gorzej rozpuszczalne w wodzie, czego skutkiem może być wytrącenie

cząsteczek z roztworu w postaci osadu. Opisane zjawisko jest przyczyną

braku kompatybilności pomiędzy anionowymi i niektórymi kationowymi

i amfoterycznymi spc.

Zagęszczanie roztworów surfaktantów (spc)

Anionowe środki powierzchniowo czynne stanowią podstawę większości

kosmetyków myjących, których bazą są roztwory spc. Do podstawowych

metod zagęszczania układów tego typu zaliczymy:

• dodanie elektrolitów• dodanie niejonowych lub amfoterycznych surfaktantów

• dastosowanie hydrofilowych polimerów (zagęstników)

Zagęszczanie elektrolitem. W związku z opisanym wcześniej

niekorzystnym efektem odpychania elektrostatycznego w micelach


94/607

anionowych spc, wprowadzenie do roztworu elektrolitów, powoduje, że

dodatnio naładowane jony oddziałują z ujemnie naładowanymi fragmentami

spc (Rys. 24), powodując stabilizację ładunku w układzie oraz zmniejszenie

odpychania elektrostatycznego pomiędzy monomerami w miceli.


Rys. 24. Oddziaływanie pomiędzy anionowymi spc a elektrolitem

Efekt działania elektrolitów na micele anionowych spc jest podobny do


95/607

efektów stosowania niejonowych i amfoterycznych spc: zwiększenie

upakowania monomerów w miceli, zwiększenie jej rozmiarów, zagęszczenie

roztworu. Bardzo często elektrolity stosuje się jednocześnie z wprowadzeniem

do układu niejonowych lub amfoterycznych spc, przy czym w niektórych

przypadkach obserwuje się synergizm ich działania.

W przypadku zagęszczania roztworu spc elektrolitem, efekt zwiększenia

lepkości układu obserwuje się tylko do pewnego stężenia elektrolitu

w roztworze. Powyżej pewnego maksymalnego stężenia, przy którym

obserwuje się zagęszczenie roztworu, przy dalszym dodawaniu elektrolitulepkość układu zaczyna maleć.


Związane jest to z niekorzystnym działaniem jonów na obecne w roztworze

micele, wynikającym z destabilizacji struktur micelarnych spc, czego efektem


96/607

przemiana miceli w kierunku niżej zorganizowanych lub ich rozpad.

Dla danego układu stosowanych spc zależność wpływu stężenia elektrolitu

na lepkość roztworu przedstawiona jest poniżej i określana jako krzywa

zasolenia (Rys. 25).


Rys. 25. Krzywa zasolenia

Ze stosowaniem elektrolitów jako czynników modyfikujących reologię

roztworów spc związane są również właściwości sensoryczne danego


97/607

roztworów spc związane są również właściwości sensoryczne danego

kosmetyku. Stosowanie zbyt dużych ilości elektrolitów odbijają się

niekorzystnie na właściwościach aplikacyjnych preparatu: zagęszczone

roztwory spc stają się lepkie, niemiłe przy aplikacji.

Zagęszczanie poprzez tworzenie mieszanych micel. Wprowadzając do

układu micelarnego cząsteczki stabilizujące micelę poprzez zmniejszanie

niekorzystnego efektu elektrostatycznego, zwiększa się możliwość

upakowania monomerów w strukturze miceli. Dzięki tym oddziaływaniom

możliwe jest rozbudowanie struktury miceli, zwiększenie jej rozmiarów

(Rys. 20). Efektem zmian w strukturze micelarnej jest zwiększenie lepkości

układu.



98/607

Substancjami wykazującymi opisane powyżej działanie są niejonowe

i niektóre amfoteryczne spc. Amfoteryczne spc mogą również zagęszczać

roztwory anionowych spc na drodze tworzenia kompleksów 1:1.

Zagęszczanie przez zastosowanie hydrofilowych polimerów. Ten rodzaj

zagęszczania polega na wprowadzeniu do układu zagęstnika, który po

rozwinięciu swojej struktury w roztworze powoduje ograniczenie

przemieszczania się warstewek wody jak i struktur micelarnych obecnych

w układzie, czego efektem jest zwiększenie lepkości. Temat ten zostanie

szerzej omówiony przy temacie „zagęstniki”.


SUBSTANCJE AMFIPATYCZNE


99/607

S i i k h i k t h

substancje, które w swojej asymetrycznej strukturze

molekularnej posiadają polarne lub jonotwórcze grupyatomów i jednocześnie grupy niepolarne lub słabo

polarne (pochodzenia węglowodorowego)

SU S NCJ C N

(zwane także amfifilami z grec. dosłownie obolubne)

SURFAKTANTYSurf ace active agent

Część (grupa)

hydrofilowaCzęść (grupa)

hydrofobowa


100/607

S i i k h i k t h

1 - adsorpcja

2 - micelizacja

hydrofilowa hydrofobowa

SURFAKTANTYObniżają napięcie powierzchniowe


101/607

S i i k h i k t h

ZPC Obniżają napięcie powierzchniowe

Obniżają napięcie powierzchniowe

i tworzą agregaty micelarnepowyżej CMC

W literaturze branżowej i patentach – środkipowierzchniowo czynne, detergenty

Inne określenia - tenzydy

EMULGATORY

ADSORPCJA NA GRANICY FAZ: CIECZ GAZ

gromadzenie się na granicy faz, w nadmiarze w stosunku do


102/607

S i i k h i k t h

gromadzenie się na granicy faz, w nadmiarze w stosunku do

stężenia w głębi faz, cząsteczek jednego (lub więcej) składników

fazy objętościowej

ADSORPCJA ≠ ABSORPCJA

przenikania jednej substancji

w masę drugiej substancji


103/607

Surowce i fizykochemia form kosmetycznych

Wzrost entropii układu

SURFAKTANTY


104/607

S i i k h i k h

MICELIZACJA


105/607

S i i k h i k h

RÓWNOWAGA W ROZTWORZEMICELARNYM

Mikrośrodowisko miceli:

C – hydrofobowy rdzeń,

P – warstwa palisadowa,

H – warstwa polarna,

B – roztwór

Critical Micellar Concentration CMCKrytyczne stężenie micelizacji lub micelarne

STĘŻENIE PRZY KTÓRYM W ROZTWORZE


106/607

S i i k h i k h

Ę

TWORZĄ SIĘ MICELE

UWAGA!

Wartość stała dladanego związku

w danej temperaturze!


107/607

S i i k h i k h

WPŁYW TEMPER TURY

NA W RTOŚĆ CMC


108/607

k h k h

WPŁYW DOD TKU

ELEKTROLITU NA CMC

ALKILOSIARCZANU

SODOWEGO

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA CMC

W przypadku surfaktantów posiadających pojedyncze łańcuchy


109/607

W przypadku surfaktantów posiadających pojedyncze łańcuchy

węglowodorowe głównym czynnikiem determinującym wartość CMC jest

wielkość części hydrofobowej

Rozgałęzienie łańcucha węglowodorowego oraz obecność wiązań

podwójnych prowadzi do wzrostu CMC w porównaniu z odpowiednimzwiązkiem n-alkilowym

Przy takim samym łańcuchu alkilowym CMC surfaktantów niejonowych jest

mniejsze niż jonowych

Temperatura nieznacznie wpływa na CMC i nie ma jednoznacznych

zależności

CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA CMC – C.D.

Dodatek elektrolitów bardzo nieznacznie wpływa na CMC surfaktantów


110/607

niejonowych

Dodatek elektrolitów bardzo nieznacznie wpływa na CMC surfaktantów

niejonowych

Wpływ dodatku elektrolitów jest wyraźny w przypadku surfaktantów jonowych

Dodatek nieelektrolitu wpływa na wartość CMC ale rodzaj zmian zależy od

budowy dodatku

Alkohole obniżają cmc i najsłabiej wpływa etanol a najmocniej dekanol

WPŁYW TEMPER TURY N

ROZPUSZCZANIE SUBSTANCJI

Podgrzewanie roztworu = dostarczanie energii


111/607

Wiele związków chemicznych lepiej rozpuszcza się „na ciepło” Zależność liniowa

Jonowe ZPC Przekroczenie pewnej, charakterystycznej temperatury powodujedrastyczne poprawienie rozpuszczalności - Punkt Kraffta

Niejonowe spc Przekroczenie pewnej temperatury powoduje POGORSZENIErozpuszczalności - punkt zmętnienia

Surfaktanty zachowują się nietypowo


112/607


113/607


114/607


115/607


116/607

Surowce i iz kochemia orm kosmet czn ch

Surfaktanty anionowe

SURFAKTANTY ANIONOWE

ze względu na funkcję ze względu na rodzaj anionu

Podział


117/607


podstawoweśrodki myjące

dodatkowe (drugorzędne) środki myjące

emulgatory

solubilizatory

fosforany ROPO(OH)O-

„karboksylany” RCOO- mydła sarkozynianyacylopeptydy

siarczany ROSO3

-

siarczany alkilowesiarczany oksyetylenowanych

alkoholi tłuszczowych

sulfoniany RSO3-

sulfoniany alkilowesulfoniany α-olefinsulfobursztyniany

SURFAKTANTY ANIONOWE

Stosowane przede wszystkim w preparatach myjących właściwości myjące i pianotwórcze


118/607


Bazowe (podstawowe, pierwszorzędowe) środki myjące mydła klasyczne (karboksylany) siarczany alkilowe

siarczany oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych

Pomocnicze (drugorzędowe) środki myjące sulfoniany α-olefin sulfobursztyniany

izotioniany

sarkozyniany i acylopeptydy

MYDŁ

sole kwasów tłuszczowych

CH3

O-

O


119/607


INCI: Sodium tallowate, Potassium laurate, Sodium palmate....

Stałe ●długi łańcuch alkilowy,

●nasycony łańcuch alkilowy, ●sole Na

Płynne ●krótki łańcuch alkilowy

●nienasycony łańcuchalkilowy

●sole K

MYDŁ

OTRZYMYWANIE

reakcja tłuszczów zwierzęcych lub roślinnych z zasadami


120/607


S. ABBAS, J. WEISS GOLDBERG, M. MASSARO; Dermatologic Therapy, Vol. 17, 2004, 35–42

MYDŁ

WŁAŚCIWOŚCI dobra rozpuszczalność w wodzie soli Na, K rozpuszczalność w wodzie maleje ze wzrostem łańcucha


121/607


alkilowego wrażliwość na twardą wodę pH ok. 10

ZASTOSOWANIE

środki myjące - dobre właściwości myjące, dobra piana emulgatory (otrzymywane in situ w preparacie) nierozpuszczalne mydła glinowe, magnezowe i cynkowe są

składnikami pudrów kosmetycznych

WPŁYW NA SKÓRĘ

możliwa negatywna reakcja skóry trudności z odtwarzaniem kwaśnego odczynu skóry, podrażnienia,uczucie suchości, ściągania

MYDŁ


122/607



MYDŁ


123/607



Transepidermal water loss (TEWL): TEWLwas significantly reduced when using

syndets as compared with soaps. Thus,soaps were associated with skin dryness,

unlike the milder syndets.

MYDŁ


124/607


(BHT) butyl hydroxy toluene; (EDTA) ethylene diamine tetraacetic acid; (EHDP) hydroxyethanediphosphonicacid (editronic acid); (SLES) sodium lauryl ether sulfate; (TBHQ) 2-t-butylbenzene-1,4-diol;(TCC) trichlorocarbon


RECEPTURY

Mydło w kostce


125/607


INCI [%]

Silica, Ci 77891 (Titanium Dioxide), Tin Oxide 1.00

Mica, Ci 77491 (Iron Oxides) 0.33

Sodium Palmate, Sodium Laureth Sulfate, 98.67Sodium Stearate, Sodium Myristate, Sodium CocoylIsethionate, Triethanolamine, Aqua (Water), Glycerin,Sorbitol, Propylene Glycol, Fragrance

Bar Soap with Xir ona® Kiwi Rose (Formulation #IPL -7-35A), Merck KGaA

SOLE OKSYETYLENOWANYCH

KWASÓW KARBOKSYLOWYCH

R-O-(CH2CH2O)n-CH2COOM


126/607


R = C4 do C18n = 2 do 20M =Na, K

N. Subir ats, P. Castán, M . Stapels, SOFW-Journal | 135 | 10-2009, 58-68

SOLE OKSYETYLENOWANYCH

KWASÓW KARBOKSYLOWYCH


127/607

Surowce i iz kochemia orm kosmet czn chN. Subir ats, P. Castán, M . Stapels, SOFW-Journal | 135 | 10-2009, 58-68

RECEPTURYPłyn do mycia


128/607


SIARCZANY ALKILOWE SA)

CH S

O-O

estry długołańcuchowych alkoholi i kwasu siarkowego


129/607


ROSO3-M+; R = C12-C18; M+ = Na+, Mg+2,...

INCI: Sodium lauryl sulfate, Magnesium cocoyl sulfate...

CH3 OS

O

SIARCZANY ALKILOWE

Dość dobra rozpuszczalność w wodzie (maleje ze wzrostemłańcucha alkilowego, żelowanie przy stężeniu ok. 30%)


130/607


Dobre zdolności myjące (wzrastają wraz z wydłużeniem

łańcucha alkilowego) Bardzo dobre właściwości pianotwórcze (brak wpływu długości

łańcucha alkilowego)

SIARCZANY ALKILOWE Wrażliwe na twardą wodę - gaszenie piany

Słaba rozpuszczalność soli sodowych w niskich temperaturach

Sole TEA i amoniowe - lepsza rozpuszczalność, gorsza

czynność powierzchniowa


131/607


czynność powierzchniowa

TOKSYCZNOŚĆ Sodium lauryl sulfate: LD50 (szczury) = 1300 – 7800 mg/kg

Mycie rąk dostarcza 0,18 μg/kg;

Ogólnie przy wszystkich codziennych czynnościach człowiek

pobiera około 5,94 μg/kg/dzień W stężenia używanych w kosmetyce SA są całkowicie

bezpieczne!!!

ELEKTROLITY ZAGĘSZCZAJĄ ROZTWORY SIARCZANÓWALKILOWYCH

SIARCZANY ALKILOWE

WPŁYW NA SKÓRĘ drażnienie!, wysuszanie ( tu lepsze są TEA)


132/607


SPOSOBY ŁAGODZENIA

sole magnezowe - łagodniejsze ! mieszanki z sulfobursztynianami i sulfonianami olefin

SIARCZANY ALKILOWE

ZALETY SOLI ORGANICZNYCH (TEA DEA)


133/607


ZALETY SOLI ORGANICZNYCH (TEA, DEA) Bardzo dobra rozpuszczalność

Dobra charakterystyka lepkościowa przy różnych stężeniach

Wyższa odporność na niskie temperatury w porównaniu do solisodowych

Większa łagodność względem skóry niż sole sodowe

Dobra kompatybilność z surowcami pomocniczymi

RECEPTURYMydło do rąk w płynie

INCI [%]

Water do 100


134/607


Water do 100Sodium Cocoyl Isethionate 2Sodium Laury l Sul fate 19Sodium Laureth Sulfate 16Polyquaternium-39 3

Cocamide DEA 3Disodium Cocoamphodiacetate 3Disodium EDTA 0,1Fragrance 0,5FD&C Blue No. 1 0,035

Citric Acid do pH=7Sodium Chloride qs to 5000-7000 cps

L iqui d Hand Soap (Formulati on #3908-13), Nalco Company

SIARCZANY OKSYETYLENOWANYCH

LKOHOLI TŁUSZCZOWYCH

OO

S

O

O O

-R

n M+


135/607


R = C12-C18n > 0, zwykle 1-4M+ = Na+, Mg+2,...

INCI: Sodium laureth sulfate, Magnesium talloweth sulfate....

O On M



Dość dobra rozpuszczalność w wodzie

im krótszy łańcuch alkilowy tym lepsza

żel ok 30% (wprowadzać do podgrzanej wody a nie wodę doroztworu)


136/607


żel ok. 30% (wprowadzać do podgrzanej wody a nie wodę doroztworu)



Stabilne w roztworze w typowych warunkach przechowywania

Dobre zdolności myjące (szczególnie przy C8-C10)

i dł ł ń h lkil t l


137/607


im dłuższy łańcuch alkilowy tym lepsze

Dobre właściwości pianotwórcze

twarda woda nie wpływa na jakość piany

Optimum rozpuszczalność/mycie/piana = laureth

Niska wrażliwość na twardą wodę

Kompatybilność

Niekompatybilne z kationowymi ZPC

Elektrolity zagęszczają roztwory siarczanów OE alkoholi



TOKSYCZNOŚĆ Sodium Laureth Sulfate = SLES

Oral rat LD50 : 5000 mg/kgW t t k ś i ( h d f b ś i) t


138/607


Oral rat LD50 : 5000 mg/kg Wzrost toksyczności (oraz hydofobowości) wraz ze wzrostem

liczby atomów C, oraz ze zmniejszeniem zawartości grup EO

WPŁYW NA SKÓRĘ

średnie drażnienie stopień oksyetylenowania i rodzaj przeciwjonu mają wpływ na

właściwości drażniące im niższy stopień oksyetylenowania tym większe

prawdopodobieństwo wywoływania podrażnień - domieszki

siarczanów alkilowych



Stopień oksyetylenowania

wąski” rozrzut stopnia oksyetylenowania zwiększa podatność na


139/607


„wąski rozrzut stopnia oksyetylenowania zwiększa podatność nazagęszczanie elektrolitami

RECEPTURYMydło do rąk w płynie

INCI [%]

Water do 100


140/607


L iqui d Hand Soap (Formulati on #3908-13), Nalco Company

Sodium Cocoyl Isethionate 2Sodium Lauryl Sulfate 19Sodium Laureth Sulfate 16Polyquaternium-39 3

Cocamide DEA 3Disodium Cocoamphodiacetate 3Disodium EDTA 0,1Fragrance 0,5FD&C Blue No. 1 0,035

Citric Acid do pH=7Sodium Chloride qs to 5000-7000 cps

R = C12-C18INCI: Sodium C16-C18 olefin

sulfonate

SULFONI NY α

-OLEFIN

CH S

O

CH3

S

O

O O –

Przy 2 lub 3 węglu


141/607


CH3

S

O O –

OHPrzy 3 lub 4 węglu

Dobra rozpuszczalność w wodzie (>0,7 g/ml) ➢ żel powyżej 40%

Dobre właściwości myjące ➢ optimum dla C14-C16

Dobre zdolności pianotwórcze ➢ dobra piana w zimnej wodzie

TRUDNE DO ZAGĘSZCZENIA w Europie rzadko stosowane na większą skalę

SULFONI NY α

-OLEFIN

TOKSYCZNOŚĆ

ORL RAT LD50 - 2161 mg/kg (męskie); 1895 mg/kg (żeńskie)

DRM RABBIT LD50 >2020 mg/kg


142/607


DRM-RABBIT LD50 >2020 mg/kg

WPŁYW NA SKÓRĘ

porównywalne z siarczanami OE alkoholi - warunek: dobra

jakość

zanieczyszczenia mogą wywoływać podrażnienia

RECEPTURYMydło w płynie

INCI [%]

Water do 100


143/607


Disodium Ricinoleamido MEA Sulfosuccinate 2,0Cocamidopropyl Betaine 2,0Lauramide DEA 3,0Sunflowerseedamidopropyl Dimethylamine

Lactate 2,0Sodium C14 -16 Olefin Sulfonate (40%) 10,6Citric Acid qsSodium Chloride qsPhenoxyethanol (and) DMDM Hydantoin (and)

Iodopropynyl Butylcarbamate qsFragrance, Dye qsNa4EDTA 0,1

Mil d Liquid Soap (Formulati on #627) , Rhodia Novecare

SULFOBURSZTYNIANY

O

O CH2 R1

O

SONa

O

Na Na O S

O

O CH2

R1

O CH2 R1

O


144/607


Sulfobursztyniany monoalkilowe, sulfobursztyniany dialkilowe

R - alkohol, OE alkohol, alkanoloamid

INCI: Disodium lauryl sulfosuccinate, Disodium laurethsulfosuccinate, Disodium oleamido sulfosuccinate....

Niestabilne przy wysokich i niskich wartościach pH (optimum 6-6,5)

OO O

O

SULFOBURSZTYNIANY

Monoestry – bardzo dobrze rozpuszczalne w wodzie

Diestry – trudnorozpuszczalne w wodzie

Dobre właściwości myjące


145/607


yją


➢mydła nie gaszą piany

Zdolność dyspergowania mydeł wapniowych

➢ sulfobursztyniany oparte na OE alkoholach

➢ dodatek do płynów do kąpieli

Monoestry zmniejszają podrażnienia wywoływane przez AES

TRUDNE DO ZAGĘSZCZANIA

SULFOBURSZTYNIANY

WPŁYW NA SKÓRĘ

➢ zaliczane do łagodnych ZPC (również są łagodne dlaspojówek)

➢w porównaniu z podstawowymi ZPC bardzo dobra


146/607


p p y

kompatybilność ze skórą

➢ najłagodniejsze: R = alkanoloamid

ZASTOSOWANIE

➢ Kompozycje myjące, piorące, szampony (także dla dzieci),płyny do kąpieli

Mieszanki sulfobursztynianów i sulfonianów olefin są łatwedo zagęszczenia

RECEPTURY

Sól do kąpieli

INCI [%]

Sea Salt/Sodium Chloride do 100


147/607


Sea Salt/Sodium Chloride do 100

Disodium Lauryl Sulfosuccinate

(and) Sodium C14-16 Olefin Sulfonate (and)

Lauramidopropyl Betaine 25,0

Sodium Sesquicarbonate 20,0

Magnesium Sulfate 10,0

Essential Oils qs do 2,0

Fragrance 0,1

Powder Bubble Bath (Formulati on #641), Rhodia Novecare

2-HYDROKSYETANOSULFONIANY

IZOTIONIANY / IZETIONIANY

CH3 O

O

S

O

O

O-


148/607


O

R = C12-C16

INCI: Sodium cocoyl isethionate, Sodium oleoyl isethionate,...

2-HYDROKSYETANOSULFONIANY

IZOTIONIANY / IZETIONIANY

Słaba rozpuszczalność w wodzie

➢ w ciekłych preparatach mogą krystalizować

➢ główne zastosowanie - kostki myjące


149/607



➢ brak wrażliwości na twardą wodę i mydła

➢ dają obfitą, stabilną i zwartą pianę

Wpływ na skórę i oczy

➢ bardzo łagodne ZPC

➢ 2% roztwór nie działa drażniąco na oczy, nie wywołuje

uczuleń, nie wysusza skóry ➢ łagodzą działanie mydeł

RECEPTURY

Mydło w kostce

INCI [%]


150/607


Silica, Ci 77891 (Titanium Dioxide), Tin Oxide 1.00

Mica, Ci 77491 (Iron Oxides) 0.33

Sodium Palmate, Sodium Laureth Sulfate, 98.67Sodium Stearate, Sodium Myristate, SodiumCocoyl Isethionate, Triethanolamine, Aqua(Water), Glycerin, Sorbitol, PropyleneGlycol, Fragrance

Bar Soap with Xir ona® Kiwi Rose (Formulation #IPL -7-35A), Merck KGaA

SARKOZYNIANY

INCI: Sodium lauroyl sarcosinate, TEA cocoyl sarcosinate

CH3

N

O

CH3

O-

O


151/607


y , y

Średnio rozpuszczalne w wodzie

Kompatybilne z wszystkimi ZPC oprócz kationowych

Dobre wł. pianotwórcze

➢ lepiej pienią się w twardej niż w miękkiej wodzie

➢ dobra piana w obecności lipidów

Wpływ na skórę i oczy

➢ niezwykle łagodne

Wykazują silne właściwości biobójcze przy pH = 4-6

RECEPTURYŻel pod prysznic INCI [%]

Water do 100

Sodium Laureth Sulfate 35,0


152/607


Cocamidopropyl Betaine 10,0

Cocamidopropyl Hydroxysultaine 10,0

Sodium Lauroyl Sarcosinate 5,0

Polyquaternium-7 4,0

Tetrasodium EDTA 0,2

Fragrance, preservative qs

Citric Acid do pH=6,0

Silkening Shower Gel (F ormulati on #B3243), Nalco Company

TAURYNIANY

Na+

O

NS

O

O O –


153/607


INCI: sodium methyl lauroyl taurate, magnesium methylcocoyl taurate, potassium methyl cocoyl taurate;

sodium cocoyl taurate; sodium lauroyl taurate

O

N

S

O

O O

–Na

+

METYLOTAURYNIANY

Odporne na twardą wodę

Wykazują stabilne właściwości (szczególnie zwilżalność)


154/607


w szerokim zakresie pH i temperatury

Doskonale dyspergują mydła wapniowe

Bardzo łagodne względem skóry

Stosowane jako dodatki do mydeł w płynie, szamponów, płynów

do kąpieli

RECEPTURYSzamponINCI [%]

Water do 100

Guar Hydroxypropyltrimonium Chloride 0,2Glycerin 0 7


155/607


Glycerin 0,7

Cyamopsis Tetragonoloba Guar Gum 0,35

Cocamidopropyl Betaine 10,00

Sodium Methyl Oleyl Taurate 8,00Sodium Lauroyl Methyl Isethionate 30,00

Glycol Distearate 1,5

Fragrance, Dye, Preservative qs

Citric acid solution (50%) qs do pH=5,5-6,5Sodium Chloride qs

Moistur izing Creme Shampoo (Formulation #AC154) , Innospec Active Chemicals

ACYLOPEPTYDY

CH3

NH

O

NH

O

NH

O

NH

O

O-

O


156/607


INCI: Potassium cocoyl hydrolyzed collagen

Dobrze rozpuszczalne w wodzie Antystatyki

Stosowane w odżywkach do włosów

Wpływ na skórę

zaliczane do łagodnych ZPC łagodzą podrażnienia wywoływane przez inne anionowe ZPC

(synergizm)

RECEPTURY

Szampon do włosów suchych

INCI [%]

Water do 100Sodium Laureth Sulfate 50,0


157/607


Sodium Laureth Sulfate 50,0

Cocamide DEA 3,0

Potassium Cocoyl Hydrolyzed Collagen 10,0

Hydrolyzed Collagen 4,0

Sodium Chloride 1,0

Benzyl Alcohol, Methylchloroisothiazolinone,Methylisothiazolinone 0,05

Polysorbate 20, Linoleic Acid, Linolenic Acid 2,0

Clear Shampoo For Dr y Hai r (F ormula No. 526.17.0730),CLR Chemisches Laboratorium Dr . Kurt Richter GmbH

FOSFORANY ALKILOWE

CH3

OP

O

O-

O-

M2

+


158/607


R - alkohole tłuszczowe, OE alkohole INCI: Sodium lauryl phosphate/disodium lauryl phosphate,

Sodium oleth phosphate, Potassium cetyl phosphate, DEA-cetylphosphate

FOSFORANY ALKILOWE

Fosforany monoalkilowe - myjące

Fosforany dwu- i trójalkilowe – emulgatory Bardzo dobra rozpuszczalność w obecności elektrolitów


159/607


Bardzo dobra rozpuszczalność w obecności elektrolitów

Dobre właściwości myjące (szczególnie polecane do kompozycji

o odczynie kwaśnym) Bardzo dobre własności pianotwórcze

Wpływ na skórę

łagodne

RECEPTURY

Fluid z filtrem UV

INCI [%]Octocrylene 6,0

Butyl methoxydibenzoylmethane 2,0Titanium dioxide, Alumina, Manganese dioxide 2,0Bis ethylhexyl hydroxydimethoxy benzylmalonate 1 0


160/607


Bis-ethylhexyl hydroxydimethoxy benzylmalonate 1,0Cetearyl alcohol 2,0Caprylic/capric triglyceride 6,0

Dicaprylyl carbonate 5,0Isostearyl alcohol 4,0Potassium cetyl phosphate 2,0Ectoin 0,15Glycerin 5,0Carbomer 0,3Sodium hydroxide aq qs Aqua do 100

UV-Balanced Flui d with RonaCare® AP (O/W), MDA-S-20-02, Merck

WPŁYW NIONOWYCH SPC N SKÓRĘ

Test Zeinowy(Zeina - białko ekstrahowane z kukurydzy)

- wprowadzenie zeiny

(1%) do roztworuwodnego badanej


161/607


SLS: Sodium Lauryl SulfateSLES Sodium Laureth Sulfate

CAPB: CocamidopropylBetaine

g jsubstancji

- wytrząsanie w 36ºCprzez 1h

- ilość solubilizowanegobiałka wyznacza się

poprzez analizę azotu.


Test RBC (Red Blood Cell Test) – test czerwonych ciałek krwi

- wprowadzenie 0,1%substancji aktywnej dozawiesiny czerwonych

krwinek


162/607


SLS: Sodium Lauryl Sulfate

SLES Sodium Laureth SulfateCAPB: Cocamidopropyl

Betaine

krwinek

- proces lizyerytrocytów, która

prowadzi do uwalnianiahemoglobiny (analiza

spektrofotometrycznie)


400

600

i

e


163/607


1 2 3 4 5 6 7 8

0

200

r

z

n

i

e

n

5. Sodium laureth-3 sulfosuccinate6. Magnesium lauryl sulfate

7. Sole potasowe acylopeptydów8. Magnesium laureth-8 sulfate

1. Sodium lauryl sulfate2. TEA lauryl sulfate

3. Sodium olefin sulfonate4. Sodium laureth-2 sulfate


164/607


Surfaktanty niejonowe

SURFAKTANTY NIEJONOWE

Dobre właściwości myjące

Niskie CMC (zadowalająca efektywność już w niskichstężeniach)


165/607


Brak problemów z niekompatybilnością z elektrolitami, ale:

➢ działanie myjące może być zależne od obecnościwielowartościowych kationów

ALKOHOLE I ETERY

Rozpuszczalność w wodzie znacznie gorsza niż dla związków

jonowych


166/607


Dla R>C6/C8 jedna grupa funkcyjna nie wystarcza do uzyskania

rozpuszczalności w wodzie

Poprawę rozpuszczalności można uzyskać wprowadzając do

cząsteczki grupy hydroksylowe i/lub ugrupowanie

polioksyetylenowe

NIEJONOWE, OKSYETYLENOWANE SPC

OE alkohole tłuszczowe

OE monoalkanoloamidy

OE i tł


167/607


OE aminy tłuszczowe

OE kwasy tłuszczowe

Kopolimery tlenek etylenu/tlenek propylenu

OE alkilofenole

OE ALKOHOLE TŁUSZCZOWE

OO

OOH

AE - alcohol ethoxylates


168/607


INCI: Laureth-x, oleth-x, talloweth-x...

R = C12-C18


ŹRÓDŁO ALKOHOLI TŁUSZCZOWYCH

Olej kokosowy C12/C14

Łój wołowy C16/C18

Utwardzany łój wołowy C16/C18

Synteza C12/C18


169/607


y

Synteza C12/C15

ROZPUSZCZALNOŚĆW WODZIE

Możliwa dla OE >5

Mały wpływ długości

łańcucha alkilowego Decyduje rozmiar OE


Zalety oksyetylatów z wąską dystrybucją (narrow range, pe

Documents

zeszyt_dydaktyczny_surowce.pdf