ZASADY UDZIELANIA ZASADY UDZIELANIA POMOCY PUBLICZNEJ POMOCY PUBLICZNEJ W UNII EUROPEJSKIEJW UNII EUROPEJSKIEJ

ELŻBIETA JAZGARSKA ELŻBIETA JAZGARSKA

DEPARTAMENT BUDŻETU, FINANSÓW I INWESTYCJIDEPARTAMENT BUDŻETU, FINANSÓW I INWESTYCJIMINISTERSTWO ZDROWIAMINISTERSTWO ZDROWIA

Zgodnie z Art. 87 ust. 1 Traktatu Zgodnie z Art. 87 ust. 1 Traktatu Wspólnoty EuropejskiejWspólnoty Europejskiej

Pomoc państwa to:Pomoc państwa to:„„wszelka pomoc udzielana przez wszelka pomoc udzielana przez państwo ze źródeł państwowych państwo ze źródeł państwowych bez względu na formę, która bez względu na formę, która przez uprzywilejowanie przez uprzywilejowanie niektórych przedsiębiorstw lub niektórych przedsiębiorstw lub niektórych gałęzi produkcji niektórych gałęzi produkcji zakłóca konkurencję lub grozi jej zakłóca konkurencję lub grozi jej zakłóceniem”zakłóceniem”

Formy udzielania pomocy państwaFormy udzielania pomocy państwaDotacjeDotacje, ulgi i zwolnienia podatkowe., ulgi i zwolnienia podatkowe.DokapitalizowanieDokapitalizowanie przedsiębiorców, udzielanie przedsiębiorców, udzielanie pożyczek, kredytów, poręczeń lub gwarancji pożyczek, kredytów, poręczeń lub gwarancji kredytowych za zobowiązania przedsiębiorców na kredytowych za zobowiązania przedsiębiorców na warunkach korzystniejszych od rynkowych.warunkach korzystniejszych od rynkowych.Zaniechanie poboruZaniechanie poboru, odroczenie płatności lub , odroczenie płatności lub rozłożenie płatności podatku na raty oraz rozłożenie płatności podatku na raty oraz umorzenie zaległości podatkowych lub odsetek za umorzenie zaległości podatkowych lub odsetek za zwłokę.zwłokę.UmorzenieUmorzenie lub zaniechanie poboru od lub zaniechanie poboru od przedsiębiorców świadczeń na rzecz sektora przedsiębiorców świadczeń na rzecz sektora finansów publicznych, innych niż podatki np. na finansów publicznych, innych niż podatki np. na rzecz FUS, rzecz FUS, NFOŚiGWNFOŚiGW..SprzedażSprzedaż lub oddanie do korzystania mienia lub oddanie do korzystania mienia będącego własnością Skarbu Państwa, JST, na będącego własnością Skarbu Państwa, JST, na warunkach korzystniejszych od rynkowych.warunkach korzystniejszych od rynkowych.

Zgodnie z art. 7 pkt. 6 ustawy o Zgodnie z art. 7 pkt. 6 ustawy o pomocy publicznejpomocy publicznej

Program Program pomocowypomocowy to program, w tym to program, w tym akt normatywny, określający zasady, akt normatywny, określający zasady, warunki i formy udzielania pomocy warunki i formy udzielania pomocy oraz określający albo zawierający oraz określający albo zawierający podstawy prawne jej udzielenia. podstawy prawne jej udzielenia.

Po akcesji programy Po akcesji programy pomocowepomocowepowinny mieć formę aktów powinny mieć formę aktów normatywnych.(art.46a)normatywnych.(art.46a)

RozporządzeniaRozporządzenia

Rozporządzenie Rozporządzenie Rady(WE) nr Rady(WE) nr 659/1999 z dnia 22 659/1999 z dnia 22 marca 1999 r. marca 1999 r. ustanawiające ustanawiające szczegółowe zasady szczegółowe zasady stosowania art. 93 stosowania art. 93 Traktatu WETraktatu WE

Rozporządzenia c.d.Rozporządzenia c.d.

Rozporządzenie Komisji nr 69/2001 z Rozporządzenie Komisji nr 69/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do w odniesieniu do pomocy w ramach pomocy w ramach zasady „de zasady „de minimisminimis””Rozporządzenie Komisji nr 70/2001 z Rozporządzenie Komisji nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw małych i średnich przedsiębiorstw

Rozporządzenia c.d.Rozporządzenia c.d.

Rozporządzenie Rady nr 994/98 z dnia Rozporządzenie Rady nr 994/98 z dnia 7 maja 1998 r. o zastosowaniu art. 92 i 7 maja 1998 r. o zastosowaniu art. 92 i 93 Traktatu WE 93 Traktatu WE do pewnych kategorii do pewnych kategorii pomocy horyzontalnejpomocy horyzontalnejRozporządzenie Komisji nr 68/2001 z Rozporządzenie Komisji nr 68/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa na szkoleniado pomocy państwa na szkolenia

Przepisy zawarte w rozporządzeniach Przepisy zawarte w rozporządzeniach są bezpośrednio stosowane we są bezpośrednio stosowane we

wszystkich krajach członkowskich, wszystkich krajach członkowskich, z dniem akcesji staną elementem z dniem akcesji staną elementem

polskiego systemu prawnego polskiego systemu prawnego z pierwszeństwem nad polskimi z pierwszeństwem nad polskimi

ustawami,ustawami, w tym ustawą o z dnia 27 w tym ustawą o z dnia 27 lipca 2002 r. o warunkach lipca 2002 r. o warunkach

dopuszczalności i nadzorowaniu dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej dla pomocy publicznej dla

przedsiębiorców.przedsiębiorców.

Postacie pomocy publicznej:Postacie pomocy publicznej:

Pomoc „ad Pomoc „ad hochoc””pomoc istniejącapomoc istniejącapomoc nowapomoc nowaPomoc ”de Pomoc ”de minimisminimis””

Pomoc ”ad Pomoc ”ad hochoc””

pomoc indywidualna, której odbiorcą jest pomoc indywidualna, której odbiorcą jest określony podmiot określony podmiot

Pomoc istniejącaPomoc istniejąca

Pomoc udzielona przez państwo Pomoc udzielona przez państwo przed przed 10 grudnia 1994 r.10 grudnia 1994 r.

Do pomocy tej zalicza się pomoc Do pomocy tej zalicza się pomoc uznaną przez organ nadzorujący uznaną przez organ nadzorujący

pomoc publiczną w państwie pomoc publiczną w państwie członkowskim członkowskim -- Prezesa Prezesa UOKiKUOKiK za za

zgodną z zgodną z AquisAquis..

Pomoc nowaPomoc nowa

Pomoc udzielona Pomoc udzielona podmiotom po raz podmiotom po raz pierwszy pierwszy po dniu po dniu akcesji, akcesji, oraz oraz wszystkie zmiany wszystkie zmiany w pomocy w pomocy istniejącejistniejącej

Pomoc „de Pomoc „de minimisminimis””

pomoc o wartości nie przekraczającej pomoc o wartości nie przekraczającej 100.000 100.000 euroeuro uzyskana przez uzyskana przez przedsiębiorcę przedsiębiorcę w ciągu trzech w ciągu trzech kolejnych lat kolejnych lat

Pomoc Pomoc „de „de minimisminimis””Nie będzie podlegała Nie będzie podlegała notyfikacji przez notyfikacji przez Komisję Europejską Komisję Europejską ze względu na jej ze względu na jej wysokość nie wysokość nie mającą wpływu na mającą wpływu na wymianę handlową wymianę handlową pomiędzy pomiędzy państwami państwami członkowskimiczłonkowskimi

Pomoc „de Pomoc „de minimisminimis””

Do pomocy tej nie zalicza się pomocy Do pomocy tej nie zalicza się pomocy zatwierdzonej przez Komisję zatwierdzonej przez Komisję Europejską udzielanej w ramach:Europejską udzielanej w ramach:programu programu pomocowegopomocowego;;pomocy indywidualnej;pomocy indywidualnej;pomocy udzielanej w ramach pomocy udzielanej w ramach wyłączeń grupowych (szkolenia, wyłączeń grupowych (szkolenia, zatrudnienie).zatrudnienie).

Pomoc „de Pomoc „de minimisminimis””

Pomoc ta nie podlega Pomoc ta nie podlega notyfikacji Komisji notyfikacji Komisji EuropejskiejEuropejskiej będzie będzie jednak musiała uzyskać jednak musiała uzyskać pozytywną opinię pozytywną opinię Prezesa Prezesa UOKiKUOKiK

Procedura przejściowaProcedura przejściowaKoordynacja prac Koordynacja prac krajowych krajowych -- Prezes Prezes UOKiKUOKiK (kompletność (kompletność wniosku)wniosku)program program pomocowypomocowy i i pomoc indywidualnapomoc indywidualnamuszą uzyskać muszą uzyskać pozytywną opinię pozytywną opinię Prezesa Prezesa UOKiKUOKiK..

Procedura przejściowaProcedura przejściowa(zgodnie z Traktatem Akcesyjnym obowiązuje do czasu uzyskania cz(zgodnie z Traktatem Akcesyjnym obowiązuje do czasu uzyskania członkostwa)łonkostwa)

Projekty pomocy przesyłane są do KE Projekty pomocy przesyłane są do KE celem notyfikacji. Jeżeli Komisja nie celem notyfikacji. Jeżeli Komisja nie

zajmie stanowiska w przeciągu zajmie stanowiska w przeciągu trzech miesięcy od dnia otrzymania trzech miesięcy od dnia otrzymania kompletnych informacji dotyczących kompletnych informacji dotyczących pomocy oznacza to jej akceptację. pomocy oznacza to jej akceptację.

PO AKCESJIPO AKCESJI

Pomoc publiczna Pomoc publiczna udzielana po udzielana po akcesji wymagać akcesji wymagać będzie będzie notyfikacji notyfikacji chyba, że będzie chyba, że będzie udzielana w udzielana w zakresie objętym zakresie objętym wyłączeniami. wyłączeniami.

W trakcie przebiegu postępowania wstępnego jak i formalnego postępowania rozpoznawczego Komisja porozumiewa się zawsze za pośrednictwem Prezesa UOKiK.

Podobna droga obowiązywać będzie organ krajowy planujący udzielenie pomocy publicznej w formie pomocy nowej lub

istniejącej.

Proces notyfikacjiProces notyfikacjiETAP PIERWSZYETAP PIERWSZY-- uzgodnienieuzgodnienie wewnętrzne wewnętrzne

i międzyresortowe projektu,i międzyresortowe projektu,-- przedłożenieprzedłożenie uzgodnionego projektu do uzgodnionego projektu do

UOKiKUOKiK z formalnym wnioskiem o wydanie opinii,z formalnym wnioskiem o wydanie opinii,-- po otrzymaniu opinii Prezesa po otrzymaniu opinii Prezesa UOKiKUOKiK

przetłumaczenieprzetłumaczenie na język angielski orazna język angielski orazwypełnienie formularzy notyfikacyjnych wypełnienie formularzy notyfikacyjnych i ponowne i ponowne przekazanieprzekazanie do do UOKiKUOKiK..

Proces notyfikacjiProces notyfikacji

ETAP DRUGIETAP DRUGI

Przekazanie projektu oraz formularzy Przekazanie projektu oraz formularzy Przez Prezesa Przez Prezesa UOKiKUOKiK do Komisji do Komisji

Europejskiej.Europejskiej.

Uznanie pomocy za niezgodą z prawem oraz wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem, zgodnie z rozporządzeniem Rady nr 659/1999 należy do kompetencji Komisji, która w takich przypadkach:

- nakazuje przedstawienie stosownych informacji,

- nakazuje zawieszenie udzielania pomocy,

- nakazuje tymczasowy zwrot udzielonej pomocy do

czasu podjęcia decyzji,

- nakazuje zwrot udzielonej pomocy.

ZWROT UDZIELONEJ POMOCY NASTĘPUJE ZAWSZE WRAZ Z ODSETKAMI (w trybie przewidzianym w art. 14

ust. 2 Rozporządzenia Rady nr 659/1999)

W WYSOKOŚCI USTALONEJ PRZEZ KOMISJĘ

Decyzje Komisji mogą zostać zaskarżone przez Rząd RP, jak również przez inne państwo członkowskie, do

Trybunału Europejskiego.

W TREKCIE PROCEDURY NOTYFIKACYJNEJ W TREKCIE PROCEDURY NOTYFIKACYJNEJ KOMISJA EUROPEJSKA MOŻE Z WŁASNEJ KOMISJA EUROPEJSKA MOŻE Z WŁASNEJ

INICJATYWY ZMODYFIKOWAĆ INICJATYWY ZMODYFIKOWAĆ PRZEDSTAWIONY PROGRAM I ZGODZIĆ SIĘ NA PRZEDSTAWIONY PROGRAM I ZGODZIĆ SIĘ NA

JEGO PRZEYJĘCIE POD WARUNKIEM ICH JEGO PRZEYJĘCIE POD WARUNKIEM ICH UZNANIAUZNANIA

W PRZYPADKU WDROŻENIA PROGRAMU W PRZYPADKU WDROŻENIA PROGRAMU POMOCOWEGO BEZ UWZGLĘDNIENIA POMOCOWEGO BEZ UWZGLĘDNIENIA

MODYFIKACJI KOMISJI, PAŃSTWO MODYFIKACJI KOMISJI, PAŃSTWO WYSTĘPUJĄCE O NOTYFIKACJĘ NARAŻA SIĘ NA WYSTĘPUJĄCE O NOTYFIKACJĘ NARAŻA SIĘ NA

URUCHMIENIE PROCEDURY KARNEJ.URUCHMIENIE PROCEDURY KARNEJ.

Zadania Ministra Zdrowia co do zasady nie podlegające obowiązkowi notyfikacji przez KE

w szczególności:-zadania urzędu Ministra Zdrowia w zakresie

administracji państwowej (dział 750 – Administracja państwowa),

-utrzymanie specjalistycznych rezerw medycznych i sanitarnych (dział 752 – Obrona narodowa),

-zadania w zakresie dydaktyki oraz pomocy materialnej dla studentów akademii medycznych (dział 803 – Szkolnictwo wyższe),

-działalność Głównej Biblioteki Lekarskiej w zakresie gromadzenia i udostępniania literatury medycznej krajowej i zagranicznej zarówno studentom akademii medycznych, jak i pracownikom naukowym i medycznym wszystkich jednostek funkcjonujących w resorcie (dział 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego),

-działalność jednostek budżetowych utworzonych przez MZ, w tym:

- działalność ośrodków psychiatrii sądowej,- działalność 3 zakładów opiekuńczo – leczniczych i pielęgnacyjno – opiekuńczych (Dom Lekarza Seniora, Dom Pracownika Służby Zdrowia i Ośrodek Readaptacyjny),

- działalność stacji sanitarno – epidemiologicznych i Głównego Inspektoratu Sanitarnego działalność Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego i Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów medycznych i Produktów Biobójczych,

- działalność jednostek budżetowychdziałalność jednostek budżetowych prowadzących prowadzących zadania pomocnicze z zakresu ochrony zdrowia zadania pomocnicze z zakresu ochrony zdrowia (rozdział 85195 (rozdział 85195 -- Pozostała działalność),Pozostała działalność),

-działalność Lotniczego Pogotowia Ratunkowego w zakresie udzielania świadczeń pomocy doraźnej (transport lotniczy do wypadków, katastrof, w stanach ratujących życie chorego oraz dostarczanie narządów do przeszczepów),

-zadania w zakresie pobierania, przetwarzania krwi oraz obrotu krwią i preparatami krwiopochodnymi wykonywane przez regionalne centra krwiodawstwa i krwiolecznictwa,

świadczenia zdrowotne udzielane przez jednostki ochrony zdrowia cudzoziemcom uprawnionym do świadczeń medycznych na mocy umów międzynarodowych,leczenie obywateli polskich za granicą,realizacja umów o zabezpieczeniu społecznym w zakresie refundacji kosztów leczenia obcokrajowców w Polsce oraz obywateli w krajach, z którymi Polska zawarła umowy,zadania przejęte przez samorządy zawodowe (izby lekarskie, pielęgniarskie i aptekarskie) od organów administracji państwowej, wynikające z odpowiednich ustaw,współfinansowanie programów Phare z zakresu ochrony zdrowia oraz realizacja zadań związanych z integracją z UE,zadania wykonywane przez konsultantów medycznych,dopłaty do oprocentowania kredytów udzielanych lekarzom, lekarzom dentystom, pielęgniarkom i położnym oraz na umorzenia tych kredytów,prowadzenie krajowej listy biorców i dawców przeszczepównarządów unaczynionych oraz centralnego rejestru dawców szpiku i krwi pępowinowej oraz doboru niespokrewnionego dawcy szpiku,

świadczenia na rzecz osób nie posiadających świadczenia na rzecz osób nie posiadających uprawnieńuprawnień z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego,z tytułu ubezpieczenia zdrowotnego,specjalizacje medycznespecjalizacje medyczne, tzw. , tzw. rezydenturyrezydentury,,zapewnienie odbycia stażu podyplomowegozapewnienie odbycia stażu podyplomowegolekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek położnych lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek położnych (dla jednostek, których organem założycielskim (dla jednostek, których organem założycielskim jest Minister Zdrowia oraz wojewodowie, jest Minister Zdrowia oraz wojewodowie, marszałkowie województw, starostowie, MON i marszałkowie województw, starostowie, MON i MSWiAMSWiA),),dotacje celowedotacje celowe na dofinansowanie funkcjonowania na dofinansowanie funkcjonowania centrów powiadamiania ratunkowegocentrów powiadamiania ratunkowego w ramach w ramach tworzenia systemu państwowego ratownictwa tworzenia systemu państwowego ratownictwa medycznego,medycznego,zakup świadczeń zdrowotnych dla sportowcówzakup świadczeń zdrowotnych dla sportowcówczłonków kadry olimpijskiej w Centralnym Ośrodku członków kadry olimpijskiej w Centralnym Ośrodku Medycyny Sportowej,Medycyny Sportowej,świadczenia zdrowotne dla osób zajmujących świadczenia zdrowotne dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowekierownicze stanowiska państwowe w zakładach w zakładach opieki zdrowotnej resortu spraw wewnętrznych i opieki zdrowotnej resortu spraw wewnętrznych i administracji,administracji,

Następujące zadania mogą być realizowane Następujące zadania mogą być realizowane po uzyskaniu zgody KE w ramach wyżej po uzyskaniu zgody KE w ramach wyżej opisanych procedur:opisanych procedur:

program działań osłonowych i restrukturyzacji w program działań osłonowych i restrukturyzacji w ochronie zdrowia, w tym na:ochronie zdrowia, w tym na:

••restrukturyzację finansową (umorzenie zobowiązań, restrukturyzację finansową (umorzenie zobowiązań, ugody z pracownikami, etc.),ugody z pracownikami, etc.),

••opracowanie i realizację programu naprawczego,opracowanie i realizację programu naprawczego,

••restrukturyzację organizacyjną (przekształcenie),restrukturyzację organizacyjną (przekształcenie),

••restrukturyzację zatrudnienia,restrukturyzację zatrudnienia,

••restrukturyzację mienia spzozrestrukturyzację mienia spzoz--ów. ów.

Realizacja następujących zadań wymaga Realizacja następujących zadań wymaga ostatecznego rozstrzygnięcia po zasięgnięcia ostatecznego rozstrzygnięcia po zasięgnięcia opinii UKIE:opinii UKIE:

realizacja programów polityki zdrowotnejrealizacja programów polityki zdrowotnej państwa, w państwa, w tym objętych Narodowym Programem Zdrowia, tym objętych Narodowym Programem Zdrowia, zadania w zakresie świadczeń zdrowotnych, produktów zadania w zakresie świadczeń zdrowotnych, produktów leczniczych i wyrobów medycznychleczniczych i wyrobów medycznych,,zadania w zakresie zwalczania patologii społecznychzadania w zakresie zwalczania patologii społecznych(AIDS, narkomania, alkoholizm),(AIDS, narkomania, alkoholizm),niektóre zadania z zakresu medycyny pracyniektóre zadania z zakresu medycyny pracy,,zadaniazadania z zakresu ochrony zdrowia z zakresu ochrony zdrowia zlecane do realizacji zlecane do realizacji organizacjom pozarządowym,organizacjom pozarządowym,projekty badawczeprojekty badawcze z zakresu ochrony zdrowia,z zakresu ochrony zdrowia,finansowanie inwestycji w zakładachfinansowanie inwestycji w zakładach opieki zdrowotnej, opieki zdrowotnej, dla których organem założycielskim jest Minister dla których organem założycielskim jest Minister Zdrowia Zdrowia oraz szpitalom klinicznym.oraz szpitalom klinicznym.

PodsumowaniePodsumowaniePomoc publiczna podlega ocenie w przypadku:Pomoc publiczna podlega ocenie w przypadku:

Wsparcia ze środków publicznych.Wsparcia ze środków publicznych.Powoduje uprzywilejowanie Powoduje uprzywilejowanie niektórych przedsiębiorców.niektórych przedsiębiorców.Pomoc narusza konkurencję.Pomoc narusza konkurencję.Naruszenie konkurencji wpływa Naruszenie konkurencji wpływa na wymianę handlową między na wymianę handlową między państwami członkowskimi.państwami członkowskimi.

Pojęcie przedsiębiorcy w Pojęcie przedsiębiorcy w rozumieniu KE jest szersze niż rozumieniu KE jest szersze niż w rozumieniu prawa polskiego w rozumieniu prawa polskiego

i wykracza pozai wykracza poza grono grono przedsiprzedsięębiorcbiorcóów ujawnionych w ujawnionych

w Krajowym Rejestrze Sw Krajowym Rejestrze Sąądowym.dowym.

PROGRAMY POMOCOWEPROGRAMY POMOCOWEW RAMACHW RAMACHFUNDUSZY FUNDUSZY

STRUKTURALNYCHSTRUKTURALNYCH

Pomoc realizowana Pomoc realizowana w ramach w ramach Funduszy Funduszy

Strukturalnych Strukturalnych podlega takim samym podlega takim samym rygorom jak pozostałe rygorom jak pozostałe

formy pomocy formy pomocy publicznejpublicznej