Upload
phungngoc
View
220
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
Zapalenie i obrzęk
Zapalenie (inflammatio, inflammation)
• Miejscowy lub ogólny odczyn tkanek na
działanie czynnika patologicznego,
obejmujące zaburzenia w krążeniu oraz
zmiany postępowe i wsteczne.
• Jest to nieswoisty, humoralny, komórkowy
i metaboliczny odczyn tkanek na działanie
czynnika patologicznego.
Mediatory stanu zapalnego
• Histamina (i serotonina u
gryzoni)
• Kininy (bradykinina,
kalikreina)
• Eikozanoidy (leukotrieny,
prostaglandyny)
• Cytokiny (interleukiny) –IL1A, IL1B
• Układ dopełniacza
• Białka ostrej fazy
• Antagoniści receptora H1
• Antagoniści receptora B1,
B2 i B3 (np. Deltibant)
• Inhibitory cyklooksyge-nazy
1 i 2 (COX1, COX2)
• IRAP – interleukin 1 receptor
antagonistic protein (IL-1RA)
Komórki zaangażowane w przebieg zapalenia
• Komórki tuczne (mast cells)
• Komórki śródbłonka (endotheliocytes)
• Makrofagi (monocyty)
• Granulocyty obojętnochłonne(neutrophiles)
• Płytki krwi (platelets)
• Limfocyty (lymphocytes)
• Fibroblasty (fibroblasts)
Cechy zapalenia (Celsus)
• Zaczerwienienie (rubor)
• Obrzęk (tumor)
• Ból (dolor)
• Podwyższenie temperatury (calor)
• Upośledzenie funkcji (functio laesa) - Galen
Fazy zapalenia
• Faza naczyniowa (vascular phase)
• Faza wysiękowa (exudative phase)
• Faza komórkowa (cellular phase)
Przebieg zapalenia
• Uszkodzenie tkanki– Odruchowy skurcz naczyń włosowatych
– Uwolnienie mediatorów zapalenia– Reakcja bólowa
– Rozszerzenie naczyń (przekrwienie czynne - tętnicze)
• Powstanie obrzęku zapalnego– „Rozszczelnienie” ścian naczyń włosowatych
– Ucieczka białek do przestrzeni międzykomórkowych
– Ucieczka wody do przestrzeni pozanaczyniowej
• Przechodzenie leukocytów (diapedeza) do przestrzeni pozanaczyniowej na skutek chemotaksji
Przebieg zapalenia
Zabijanie
wewnątrz-
komórkowe
Mechanizm powstawania obrzęku zapalnego
Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin)
Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin)
Mechanizm powstawania obrzęku zapalnego
Przestrzeń pozanaczyniowa (wysokie stężenie albumin)
Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin)
Albuminy
Zapalenie ucha u królika
Strefa obrzęku
Wypełnione
naczynia
krwionośne
Brak obrzęku
Chrząstka
Powstawanie obrzęku zapalnego
Zapalenie ucha u królika
Adhezja
Adhezja leukocytów do kom. śródbłonka
Zapalenie ucha u królika
Diapedeza leukocytów
Granulocyt
Zapalenie ucha u królika
Naciek zapalny
Zapalenie ucha u królika
Postępująca martwica skóry i naciek zapalny
Zapalenie ucha u królika
Postepująca martwica skóry i naciek zapalny
Zapalenie ucha u królika
Uprzątanie ogniska martwicy
Podział zapaleń
• Czas trwania– Z. ostre (i. acuta, acute inflammation)
– Z. podostre (i. subacuta, subacute i.)
– Z. przewlekłe (i. chronica, chronic i.)
• Czynnik etiologiczny– Z. bakteryjne (bacterial i.)
– Z. wirusowe (viral i.)
– Z. grzybicze (fungal i.)
– Z. aseptyczne (aseptical i.)
– Z. urazowe (traumatic i.)
Podział zapaleń
• Obraz patomorfologiczny
– Z. wysiękowe (i. exudativa, exudative i.)
• Surowicze (i. serosa, serosal i.)
• Nieżytowe (i. catarrhalis, catarrhal i.)
• Włóknikowe (i. fibrinosa, fibrinous i.)
• Ropne (i. purulenta, purulent i., suppurative i.)
– Z. wytwórcze (i. proliferativa, proliferative i.)
– Z. uszkadzające (i. alterativa, alterative i.)
Podział zapaleń
• Umiejscowienie w narządzie
– Miąższowe (i. parenchymatosa, parenchymatous i.)
– Sródmiąższowe (i. interstitialis, interstitial i.)
• Swoistość– Swoiste (i. specifica, specific i.)
– Nieswoiste (i. nonspecifica, nonspecific i.)
• Sposób działania czynnika
– Pierwotne (i. primaria, primary i.)
– Wtórne (i. secundaria, secondary i.)
Zapalenie swoiste
• Na podstawie obrazu patomorfologicznego można zidentyfikować czynnik etiologiczny.
• Zwykle procesy przewlekłe, w których w ognisku toczą się zawsze trzy procesy – zapalny, naprawczy (z wytwarzaniem ziarniny) i zwyrodnieniowy (z martwicą).
• Gruźlica, nosacizna, promienica
Odoskrzelowe zapalenie płuc (bronchopneumonia catarrhalis)
• Zapalenie nieswoiste, spowodowane
przeziębieniem i miejscowym spadkiem
odpornosci. Sprzyjają mu złe warunki
środowiskowe i stres.
• Płuca są przekrwione, widoczne
rozszerzone naczynia krwionośne. W
pęcherzykach płyn surowiczy, liczne
leukocyty.
Odoskrzelowe zapalenie płuc
Odoskrzelowe zapalenie płuc
Krupowe zapalenie płuc (pneumonia crouposa s. fibrinosa, lobar
pneumonia, pneumonia with fibrinous
exudate)
• Stadium nawału (s. infiltrationis, infiltration
stage)
• Stadium zwątrobienia (s. hepatisationis)
– Z. czerwone (hepatisatio rubra, red hepatisation)
– Z. rdzawe (hepatisatio fusca, rusty hepatisation)
– Z. szare (hepatisatio grisea, grey hepatisation)
– Z. żółte (hepatisatio flava, yellow hepatisation)
• Stadium lizy (s. resolutionis, resolution stage)
Zwątrobienie szare
Odczyn Biernackiego (OB)
• Szybkość opadu zależy od:
– Zawartości globulin w osoczu
– Zawartości fibrynogenu
– Stosunku albumin do globulin
– Liczby i wielkości krwinek czerwonych
– Skłonności erytrocytów do tworzenia agregatów
– pH krwi
Przyspieszenie opadu
• Zmniejszona liczba erytrocytów
• Obniżenie zawartości hemoglobiny
• Wzrost ilości globulin
• Choroby nerek (utrata albumin)
• Stany zapalne
• Nowotwory
• Ciąża• Stres
Zwolnienie opadu
• Zagęszczenie krwi
– Biegunki
– Wstrząs anafilaktyczny
Obrzęk (oedema)
• Nadmierne gromadzenie płynów w
przestrzeniach międzykomórkowych,
pozanaczyniowych i jamach ciała
Obrzęk zapalny (inflammatoryoedema)
• Bolesność
• Tęga konsystencja
• Podwyższona temperatura
• Występowanie wysięku
Obrzęk zapalny
Wysięk (exsudatum)
• Ciężar właściwy pow. 1.018 g/cm3
• Zawartość białka pow. 4%
• Mętny, opalizujący
• Żółtawy
• Zawiera włóknik
• Zawiera elementy morfotyczne krwi
(głównie leukocyty)
Obrzęk niezapalny
• Niebolesny
• Ciastowata konsystencja
• Normalna lub obniżona temperatura
• Występowania przesięku
Mechanizm powstawania obrzęku głodowego
Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin)
Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (niskie stężenie albumin)
Mechanizm powstawania obrzęku zastoinowego
Przestrzeń pozanaczyniowa (niskie stężenie albumin)
Przestrzeń wewnątrznaczyniowa (wysokie stężenie albumin)
Obrzęk niezapalny
Przesięk (transsudatum)
• Ciężar właściwy pon. 1,018 g/cm3
• Zawartość białka pon. 4%
• Przejrzysty
• Bezbarwny
• Nie zawiera włóknika
• Nieliczne elementy morfotyczne
Zapalenie odoskrzelowe płuc