63
1 PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W GRUDZIĄDZU OCENA STANU SANITARNEGO I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ MIASTA GRUDZIĄDZA ZA ROK 2016 Marzec 2017

ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

1

PAŃSTWOWY POWIATOWY INSPEKTOR SANITARNY W GRUDZIĄDZU

OCENA STANU SANITARNEGO

I SYTUACJI EPIDEMIOLOGICZNEJ

MIASTA GRUDZIĄDZA ZA ROK 2016

Marzec 2017

Page 2: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

2

SPIS TREŚCI WSTĘP 3 EPIDEMIOLOGIA Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych i zakażeń powiatu ziemskiego za 2016rok w porównaniu z rokiem 2015.

4

Wykonawstwo szczepień ochronnych w powiecie ziemskim za 2016 rok w porównaniu do 2015r.

18

HIGIENA KOMUNALNA 20 Stan sanitarny wód i urządzeń do zaopatrzenia ludności w wodę. 20 Stan sanitarny placówek ochrony zdrowia 22 Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej 24

HIGIENA ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU 31 Ocena sanitarna obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi, produkcji i obrotu kosmetykami

31

RASFF – system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach. RAPEX – system szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych

33

Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu żywnością 34 Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków.

37

Informacje o decyzjach administracyjnych i działaniach represyjnych 37 Współpraca z innymi instytucjami, urzędami 38 HIGIENA PRACY 41 Choroby zawodowe. 41 Środowisko pracy. 42 Środki zastępcze 48 HIGIENA DZIECI I MŁODZIEŻY 53 Warunki sanitarno-higieniczne w szkołach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych 53 ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY 57 OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA 58 ODDZIAŁ LABORATORYJNY 60

Page 3: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

3

WSTĘP

Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego za rok 2016. Opracowany raport przybliży zakres wykonywanych na rzecz mieszkańców zadań realizowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną. Opracowanie obejmuje ocenę warunków zdrowotnych wszystkich obszarów nadzo-rowanych przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Grudziądzu. Nadzór sprawowany jest w szczególności nad warunkami:

higieny środowiska; higieny pracy w zakładach pracy; higieny procesów nauczania i wychowania; higieny wypoczynku i rekreacji; zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku; higieniczno – sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz po-mieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne.

Realizowane są również zadania w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpły-wem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych. Poza podstawowym zadaniem, którym jest działalność nad-zorowa, polegająca na kontroli, spełniania wymagań obowiązujących przepisów w zakresie utrzymania pożądanych norm zdrowotnych znaczącą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa pełni Oddział Laboratorium wykonujący badania w szerokim zakresie. Zapewnienie wiarygodności wyników badań możliwe jest dzięki stale kształcącej się kadrze pracowników, nowoczesnej apa-raturze a także wdrożeniu systemu zarządzenia jakością, który został potwierdzony w 2004 roku certyfikatem akredytacji nr AB 561. Szczegółowy wykaz metod akredytowanych znajduje się na stronach stacji: http://www.ppis.grudziadz.com/ Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Grudziądzu jest jednostką budżetową będą cą podmiotem leczniczym finansowanym z budżetu państwa powołanym do prowadzenia dzia-łalności kontrolno - nadzorowej i laboratoryjnej na terenie północno – wschodnim województwa kujawsko – pomorskiego. Swym zasięgiem obejmuje miasto na prawach powiatu Grudziądz, oraz powiat ziemski, w skład, którego wchodzą gminy Rogóźno, Gruta, Świecie nad Osą, Ra-dzyń Chełmiński, Łasin oraz Gmina Grudziądz

Liczba Ludności stan na dzień 30.06.2016 Ogółem Dzieci do lat 2 Dzieci do lat 14 Miasto Grudziądz 96.111 2613 13.837 Powiat Ziemski 40.316 1199 6.967 Razem Miasto i Powiat 136.427 3812 20.804

W 2016 roku na terenie nadzorowanym przez Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Grudziądzu przeprowadzono ogółem 4108 kontroli, wydano 476 decyzji merytorycznych, 388 decyzji płatniczych oraz 39 tytułów wykonawczy. Łącznie wystawiono 70 postanowień. Pracownicy Inspekcji Sanitarnej nałożyli 30 mandatów karnych na kwotę 7150 zł. Nałożono 4 kary pieniężne na kwotę 330 tysięcy złotych. Wykonano w ramach badań statutowych 5579 w tym oznaczeń chemicz-nych 698, fizycznych 6146, mikrobiologicznych 7085. Dostarczono do oddziału laboratoryjnego i pobrano do badań łącznie 18703 próbek, wykonano 14668 badań w tym 35130 oznaczenia.

Page 4: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

4

EPIDEMIOLOGIA

Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób zakaźnych i zakażeń miasta Grudziądza za 2016 rok w porównaniu z rokiem 2015. Oceny sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych podlegających obowiąz-kowi zgłaszania i rejestracji dokonano na podstawie danych gromadzonych w rejestrach Powia-towej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej. W 2016 roku sytuacja epidemiologiczna wybranych jednostek chorobowych była zróżnicowana, ocenić ją można jako względnie stabilną. W 2016 r. do Powiatowej Stacji Sanitarno- Epidemiologicznej w Grudziądzu ogółem wpłynęło 2113 zgło-szeń jednostek chorobowych i czynników chorobotwórczych wymagających weryfikacji i wyja-śnień przed rejestracją. Udzielono 314 instruktaży dotyczących profilaktyki chorób zakaźnych oraz szczepień ochronnych. Przeprowadzono 1399 wywiadów epidemiologicznych dotyczących chorób zakaźnych i czynników chorobotwórczych.

Ocena sytuacji epidemiologicznej wybranych chorób zakaźnych i zakażeń

Powiat Grodzki

2015 r. 2016 r.

Lp.

Jednostka chorobowa

l. zachorowań Współczynnik zapadalności

l. zachorowań Współczynnik zapadalności

* Tendencja

A02.0 zatrucie pokarmowe

28 28,81 39 40,58

A02.1 posocznica 2 2,06 4 4,16

1. Salmoneloza

A02.2-8 inne zaka-żenie pozajelitowe

0 0 1 1,04

2. A03 Czerwonka bakteryjna (szigeloza)

1 1,03 0 0

3. A04.0 – A04.9 Inne bakteryjne zakażenia jelitowe –ogółem

70 72,04 18 18,73

4. A05.9 Inne bakteryjne zatrucia pokar-mowe – ogółem

3 3,09 12 12,49

A08.0 wywołane przez rotawirusy

91 93,64 45 46,82

A08.1 wywołane przez norowiru-sy

36 37,05 34 35,38

A08.2-3 inne określone

19 19,55 16 16,65

5. Wirusowe zakaże-nia jelitowe

A08.4 nie określone

42 43,22 52 54,10

ogółem 342 351,94 278 289,25 6. A09 Biegunka i zapalenie żołąd-kowo jelitowe BNO o prawdopodobnie zakaźnym pocho-dzeniu

w tym u dzieci do lat 2

110

4143,13

90

3444,32

7. A31 Mikobakteriozy – inne i BNO 6 6,17 2 2,08 8. A15.0 Gruźlica 29 29,84 30 31,21 9. A37 Krztusiec 3 3,09 3 3,12 - 10. A38 Płonica (szkarlatyna) 57 58,66 22 22,89 11. A39 Choroba meningokokowa

- ogółem 4 4,12 4 4,16 -

12. A46 Choroba wywołana przez Streptococcus pyogenes - ogółem

47 48,37 26 27,05

13. A48.1 Legioneloza

3 3,09 1 1,04

Page 5: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

5

wzrost/spadek w stosunku do roku 2015r.

Ocena sytuacji epidemiologicznej w zakresie chorób zakaźnych objętych programem szczepień ochronnych. Inne choroby wysypkowe wieku dziecięcego.

Szczepienia ochronne odgrywają szczególną rolę w ochronie zdrowia i bezpieczeństwa epidemiologicznego populacji. Dotychczas są jednym z najskuteczniejszych narzędzi zwalcza-nia chorób zakaźnych i przyczyniły się w znacznej mierze do ograniczenia ich występowania. Dzięki stosowaniu szczepień ochronnych niejednokrotnie udało się zapobiec ciężkim powikła-niom, zgonom z powodu chorób zakaźnych a tym samym ograniczono rozprzestrzenianie się tych chorób w populacji. W ciągu ostatnich lat nastąpiły istotne zmiany w epidemiologii zachorowań na krztusiec, który przestał być typową chorobą dziecięcą i coraz częściej zachorowania dotyczą starszych dzieci, młodzieży oraz osób dorosłych Od kilku lat utrzymuje się wzrostowa tendencja zachoro-wań na krztusiec w kraju i województwie. Ostatnie wyniki badań wskazują, że ochrona przed zachorowaniem na krztusiec po podaniu piątej dawki szczepionki DTaP stopniowo zanika w ciągu 5 lat po podaniu pełnego cyklu szczepień u dzieci. Powszechnie uważa się, że czas ochrony po zaszczepieniu szczepionką pełnokomórkową DTwP wynosi do-12 lat. W omawia-nym okresie zarejestrowano 3 przypadki zachorowania na krztusiec, u kilkumiesięcznej dziew-czynki i dwóch chłopców w wieku 4 i 5 lat. Głównym objawem infekcji był przewlekły napadowy kaszel. W 2015 roku również odnotowano 3 zachorowania na w/w jednostkę chorobową. Przy-

A51 wczesna

0 0 3 3,12 14. Kiła

A52 późna

2 2,06 0 0

15. A54 Rzeżączka

0 0 2 2,08

16. A56 Inne choroby przenoszone drogą płciową wywołane przez Chlamydie

1 1,03 1 1,04 -

17. A69.2 Borelioza (choroba z Lyme) 33 33,96 41

42,66

18. Z20.3/Z24.2;Z28 Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szczepień

15 15,44 22 22,89

19. A86 Inne wirusowe zapalenie mózgu

2 2,06 1 1,04

20. A87.1-9; B02.1 Wirusowe zapalenie opon mózgowych

3 3,09 1 1,04

21. B01 Ospa wietrzna 1064 1094,92 403 419,31

22. B06 Różyczka 6 6,17 2 2,08

B18.0-1 typu B – przewlekłe i BNO

43 44,25 30 31,21 23. Wirusowe zapa-lenie wątroby

B17.1;B18.2 typu C: wg definicji przypad-ku – 2014 r.

12 12,35 32 33,29

24. B20-B24 AIDS 1 1,03 0 0

25. Z21 Nowo wykryte zakażenia HIV 1 1,03 3 3,12

26. B26 Świnka (nagminne zapalenie przy-usznic)

4 4,12 3 3,12

27. B95.3/G04.2;G00.1;A40.3; J13/(...) Choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae, inwazyjna – ogółem

7 7,20 12 12,49

28. J14;B96.3/(...) Choroba wywołana przez Haemophilus influenzae, inwazyjna – ogółem

0 0 1 1,04

29. G00.9;G04.2 Bakteryjne zapalenie opon mózgowych i/lub mózgu

2 2,06 1 1,04

30. J10-J11 Grypa - ogółem 1 1,03 3 3,12

31 A 15. Gruźlica 29 28,84 30 31,21

Page 6: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

6

padki potwierdzono badaniem serologicznym w kierunku oznaczenia przeciwciał specyficznych dla antygenów Bordetella pertussis w surowicy krwi. W 2016 roku spadła liczba zgłoszonych przypadków świnki. Przebieg choroby nie wy-magał hospitalizacji. Chorowały dwie dziewczynki w wieku: 5 i 12 lat oraz mężczyzna w wieku 35 lat. Wg raportu rocznego o zachorowaniach na choroby zakaźne spośród 3 przypadków świnki zarejestrowano jedno dziecko zaszczepione przeciwko śwince jedną dawką oraz jedno zaszczepione dwoma dawkami. Skuteczność pełnego szczepienia (tj. 2-dawki) oceniana jest na śr. 86%. Mężczyzna nie był zaszczepiony przeciwko śwince. Choroba może być powodem groźnych powikłań, np. zapalenia jąder, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych czy innych za-burzeń ośrodkowego układu nerwowego.

Zachorowania na nagminne zapalenie przyusznic w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

4

97

34,12

9,24

3,12

7,16

0

4

8

12

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Ospa wietrzna jest chorobą zakaźną charakteryzującą się bardzo wysoką zaraźliwością sięgającą 95%. W przypadku ospy wietrznej w 2016 roku nastąpił spadek zachorowań o po-nad połowę w porównaniu z okresem poprzednim, związane jest to z sezonowością tej jednostki chorobowej. Zachorowalność na ospę wietrzną wzrasta raz na kilka lat są to tzw. epidemie wy-równawcze. Zjawisko takie ma miejsce wówczas, gdy znaczna część populacji nie jest odporna na zakażenie. Rejestrowane przypadki dotyczą każdej grupy wiekowej, jednak najczęściej cho-rowały dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym do 9 roku życia, stanowiły one 82 % zareje-strowanych przypadków (333). Według płci nieznacznie więcej zachorowało mężczyzn (210) niż kobiet (193). Wśród chorych odnotowano 52 ogniska rodzinne, w których zachorowały po 2 lub 3 osoby. Zachorowania na w/w jednostkę w mieście stanowiły 35,9% ogółu zachorowań Zarów-no w 2015 r., jak i w 2016 r. 99 % chorych nie było szczepionych przeciwko ospie wietrznej. W 2016 r. zaszczepiono w ramach szczepień zalecanych ogółem 108 osób p/tej chorobie.

Page 7: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

7

Zachorowania na ospę wietrzną w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

403

725562

1064

741,83

419,31

576,75

1094,92

0

300

600

900

1200

1500

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Różyczka jest ostrą wirusową chorobą zakaźną. Zakażenie w okresie płodowym może

doprowadzić do poważnych uszkodzeń płodu np. głuchoty, wady serca, małogłowia czy niedo-rozwoju kości. Liczba zachorowań na różyczkę zmniejszyła się z 6 przypadków w 2015 r. do 2 przypadków w 2016r. Wg raportu rocznego o zachorowaniach na choroby zakaźne spośród dwóch zachorowań jedno dotyczyło rocznej dziewczynki nieszczepionej p/różyczce oraz jedne-go mężczyzny w wieku 19 lat szczepionego dwoma dawkami szczepionki p/różyczce. Nie odno-towano ognisk. Wszystkie przypadki zarejestrowano jako możliwe z uwagi na nie potwierdzenie badaniami laboratoryjnymi. Prawidłowe rozpoznanie różyczki powinno opierać się nie tylko na podstawie objawów klinicznych, ale również na wykonaniu potwierdzającego badania laborato-ryjnego, które w ramach programu eliminacji różyczki jest bezpłatne. Wspominany program jest nadzorowany przez WHO w rejonie europejskim. W 2016 roku do badań przekazano 2 próbki, które nie potwierdziły obecności wirusa różyczki.

Zachorowania na różyczkę w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

2

17

10

6

17,39

2,08

10,26

6,17

0

5

10

15

20

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Page 8: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

8

Zatrucia i zakażenia pokarmowe wywołane przez czynniki biologiczne.

Do tej grupy chorób zaliczamy zatrucia i zakażenia pokarmowe o bardzo zróżnicowanej etiologii. Główną przyczyną zachorowania jest spożycie pokarmu skażonego drobnoustrojami (wirusami, bakteriami, pasożytami) lub ich toksynami. W przypadku zakażeń wirusowych do zachorowania może dojść również w wyniku kontaktu z osobą chorą lub kontaktu z powierzch-niami zanieczyszczonymi wirusami. Zapadalność na te jednostki chorobowe jest związana tak-że z higieną przyrządzania i spożywania potraw.

Wirusowe i bakteryjne zatrucia i zakażenia jelitowe w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

103

513870

188207

147

222

0

50

100

150

200

250

2013 2014 2015 2016

bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe wirusowe zakażenia jelitowe

W roku sprawozdawczym zwiększyła się liczba bakteryjnych zatruć i zakażeń jelitowo-

wych. Bakterie chorobotwórcze były przyczyną 70 zatruć i zakażeń (2015 r.- 104). Czynnik etio-logiczny zachorowań ustalono w 80 % przypadków (59). Zgłoszono 39 zatruć wywołanych przez pałeczki Salmonella, 16 zakażeń wywołanych przez laseczki Clostridium difficile, 1 przypadek zakażenia pozajelitowego wywołanego przez pałeczki Salmonella. W 14 przypadkach zatrucia i zakażenia wywołane były przez inne określone bakterie. Liczba zachorowań na salmonelozy w 2016 roku wzrosła w porównaniu z analogicznym okre-sem 2015r. W analizowanym okresie zarejestrowano 39 przypadków o współczynniku zapadal-ności 40,58. Dominującymi serotypami pałeczek Salmonella były S. Enteritidis i typhimurium. Zachorowało w 2016 roku 20 kobiet i 19 mężczyzn, z czego hospitalizowano 95%. Najwięcej przypadków wystąpiło w grupie wiekowej 0-9 r. ż (26) i stanowiły one 66% ogółu zachorowań na tą jednostkę. Podczas dochodzenia epidemiologicznego ustalono, że przyczyną było spożycie jaj i nie zachowanie zasad higieny podczas przygotowywania potraw. Wszystkie osoby objęto nadzorem epidemiologicznym. Zalecono ozdrowieńcom po zakończeniu leczenia wykonanie 3 krotnego badania kału na posiew w kierunku obecności pałeczek Salmonella i Shigella. Osoby wykreślano z rejestru nosicieli na podstawie trzech ujemnych wyników badania kału.

Page 9: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

9

Zachorowania na salmonelozy w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

39

2319

2823,53

40,58

19,5

28,81

0

10

20

30

40

50

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Z danych za rok sprawozdawczy wynika, że nastąpił spadek zgłoszonych zachorowań

na Clostridium difficile porównaniu z ubiegłym rokiem (55). Zarejestrowano 16 przypadków o współczynniku zapadalności 16,65. Badania diagnostyczne kału wykonane u pacjentów we wszystkich przypadkach wykazały obecność toksyny A i lub/B oraz antygenu GDH. Najliczniej-szą grupę stanowiły osoby powyżej 50 r. ż - 14 przypadków, co stanowiło 87% ogółu zachoro-wań. Przeprowadzane wywiady epidemiologiczne wykazały, że w większości zachorowania były wy-nikiem długotrwałej antybiotykoterapii szczególnie u osób starszych. Nie odnotowano ogniska zakażenia szpitalnego. Bakteryjne zatrucia i zakażenia pokarmowe nieokreślone były jednostką chorobową, w której nastąpił niewielki spadek zachorowań w porównaniu do ubiegłego okresu sprawoz-dawczego. Zapadalność wyniosła 14,57, natomiast w 2015 roku 15,44. W trakcie dochodzeń epidemiologicznych ustalono, że nośnikami bakteryjnych zatruć i zakażeń pokarmowych przede wszystkim były potrawy z jaj, mleka i potrawy mleczne. Zachorowania głównie występowały w przedziale wiekowym od 0-9 roku życia oraz powyżej 49 lat.

Liczną grupę zachorowań stanowiły wirusowe zakażenia jelitowe ogółem - zgłoszono 147 przypadków o zapadalności na 100 tys. ludności 152,9 (2015 r. - 188 przypadków). Nato-miast liczba wirusowych zakażeń jelitowych diagnozowanych u dzieci do lat 2 przedstawiała się następująco: w analizowanym okresie wystąpiły 63 przypadki o współczynniku zapadalności 2411,02, nato-miast w 2015 roku zanotowano 87 przypadków, współczynnik zapadalności - 3276,84. Czynnik etiologiczny zakażeń określono w przypadku 65 % ogółu zachorowań. Przyczyną największej liczby zakażeń były rotawirusy – 45 przypadków, które najczęściej występowały u dzieci do 2 roku życia (29). Ponadto zakażenia wywołały norowirusy - 34 przypadki - 19 odnotowano do 2 roku życia. Adenowirusy wystąpiły w 16 przypadkach, z czego 14 u dzieci do lat 2 w 52 przy-padkach nie ustalono czynnika etiologicznego. Pod względem płci mężczyźni stanowili liczniej-szą grupę (81), kobiety - 66.

Page 10: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

10

Zachorowania na zakażenia jelitowe w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

Rotawirusy Norowirusy Inne określone Inne nieokreślone

Rotawirusy 74 90 91 45

Norowirusy 68 21 36 34

Inne określone 34 12 19 16

Inne nieokreślone 46 84 42 52

rok 2013 2014 2015 2016

Pomimo spadku największą liczbę chorób jelitowych stanowiły biegunki i zapalenia żo-łądkowo-jelitowe BNO - ogółem. Zgłoszono 278 przypadków o zapadalności 289,25, natomiast w 2015 r. zarejestrowano 342 przypadki o zapadalności 351,94. W przedziale wiekowym 0-2 lat odnotowano 90 zachorowań, z czego 53% wymagało hospitalizacji. Rozkład zachorowań pod względem płci był zbliżony. W żadnym ze zgłoszonych biegunek i zapalenia żołądkowo-jelitowych o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu nie prowadzono diagnostyki laboratoryjnej w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych. Podstawą zgłoszenia były wyłącznie objawy kliniczne.

Zarejestrowano 1 ognisko zachorowań przenoszonych drogą pokarmową (2015 r. - 4). Wystąpiło 1 ognisko rodzinne wywołane przez Norowirusy. Zarejestrowane ognisko wystąpiło w

Zachorowania na biegunkę i zapalenie żołądkowo - jelitowe BNO o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

342

392

204

278

110 128

90 81

0

50

100

150

200

250

300

350

400

450

2013 2014 2015 2016

ilość zachorowań -ogółem dzieci do lat 2

Page 11: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

11

mieszkaniu prywatnym i dotyczyło 4 osobowej rodziny, gdzie zachorowało dwoje dzieci, które były hospitalizowane. Nośnikiem pokarmowym u niemowlęcia były najprawdopodobniej chrupki kukurydziane podawane przez matkę brudnymi rękoma, u starszej siostry najprawdopodobniej droga kontaktowa. Czynnikami wspomagającymi mogło być nie przestrzeganie przez członków rodziny podstawowych zasad higieny (mycie rąk), zabrudzone powierzchnie oraz niedostatecz-na higiena zabawek (wspólne zabawki). Choroby przenoszone przez naruszenie ciągłości tkanek. Do zakażenia wirusem WZW typu B i WZW typu C może dojść podczas zabiegów przebiegają-cych z naruszeniem ciągłości tkanek t.j. przetaczania krwi i preparatów krwiopochodnych, iniek-cji, zabiegów chirurgicznych itp., jak również zabiegów upiększających, w trakcie, których do-chodzi do naruszenia ciągłości tkanek. U większości chorych, WZW typu B i WZW typu C wy-stępuje w postaci przewlekłej. U nieleczonych osób wzrasta ryzyko poważnych powikłań, np. marskości, nowotworu czy niewydolności wątroby. W 2016r nastąpił wzrost zachorowań na wi-rusowe zapalenie wątroby – ogółem w porównaniu z 2015 rokiem z 62 do 73 przypadków.

Ocena sytuacji epidemiologicznej chorób przenoszonych przez naruszenie tkanek.

Zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B (wzw typu B) i wirusem zapalenia wątroby typu C (wzw typu C) stanowią istotny problem zdrowia publicznego z uwagi na możliwość wy-stąpienia pierwotnego raka wątroby.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (HBV)

W 2016 roku odnotowano w mieście spadek zachorowań na wirusowe zapalenie wątro-by przewlekłe i BNO typu B – zarejestrowano 30 przypadków o współczynniku zapadalności 31,21. Zachorowało 15 mężczyzn i 15 kobiet. Od lat przeważają zachorowania o charakterze przewlekłym. Podobnie jak w latach ubiegłych najwięcej zachorowań odnotowano w przedziale wiekowym 20-29 lat. Ponad połowa chorych (19) była zaszczepiona przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B. Prawdopodobnym źródłem zakażenia wirusem zapalenia wątroby typu B były małe zabiegi medyczne związane z naruszeniem ciągłości tkanek oraz zabiegi upiększające, głównie tatuaże wykonane w warunkach domowych.

Zachorowania na wirusowe zapalenie wątoby typu B-przewlekłe i BNO w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

30

3

33

43

3,07

31,2133,87

44,25

0

10

20

30

40

50

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Page 12: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

12

Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) W analizowanym okresie sprawozdawczym nastąpił wzrost zachorowań na WZW typu C w stosunku do roku ubiegłego, z 12 przypadków w 2015 r. do 32 w 2016 r. Infekcję wirusem HCV rozpoznano u 13 kobiet i 19 mężczyzn. Zachorowania dotyczyły osób dorosłych, najwięcej w przedziałach wiekowych 20-39 lat - 16 osób. Wcześniej osoby te nie figurowały w rejestrze no-sicieli bezobjawowych HCV. Podobnie jak w WZW typu B prawdopodobnym źródłem zakażenia wirusem były małe zabiegi medyczne związane z naruszeniem ciągłości tkanek, zabiegi upięk-szające, głównie tatuaże wykonane w warunkach domowych, jak również przyjmowanie narko-tyków czy kontakt seksualny.

Zachorowania na wirusowe zapalenie wątoby typu C w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

32

3

11 12

3,07

33,29

11,29 12,35

0

10

20

30

40

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Zakażenia HIV i zachorowania na AIDS

Wystąpiły 3 przypadki zachorowania na nowo wykryte zakażenia HIV. Zachorowania do-tyczyły 2 mężczyzn i 1 kobiety w wieku 35-49 lat. W jednym przypadku nastąpił zgon pacjenta z powodu nieokreślonego zapalenia płuc. W 2016 r. nie zarejestrowano przypadków zespołu nabytego upośledzenia odporności – AIDS. Neuroinfekcje

Jednostki chorobowe zaliczane do tej grupy wywołują infekcje ośrodkowego układu ner-wowego i mogą być spowodowane przez wirusy, bakterie, grzyby jak również przez pasoży-ty.

W 2016 sytuacja w tej grupie uległa poprawie, zarejestrowano 5 przypadków zachoro-wań, w 2015 r. odnotowano 12 przypadków neuroinfekcji. Zgłoszono 3 przypadki zachorowań o etiologii bakteryjnej,1 przypadek zapalenia opon mózgowo - rdzeniowych o etiologii wirusowej i 1 jako wirusowe zapalenie mózgu. Więcej zachorowało mężczyzn (3) niż kobiet (2). Zachorowa-nia dotyczyły różnych grup wiekowych. Choroby inwazyjne

Cechą charakterystyczną tej grupy chorób jest gwałtowny przebieg wymagający na-tychmiastowego leczenia. Zaliczamy tu szczególnie takie bakterie jak - meningokoki (Neisseria

Page 13: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

13

meningitidis), pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) oraz Haemophilus influenzae i Strepto-coccus pyogenes. W tej grupie łącznie odnotowano 43 jednostki. Na chorobę inwazyjną wywołaną przez pneumokoki (Streptococcus pneumoniae) za-chorowało w mieście 12 osób. U 8 osób rozpoznano posocznicę, u 1 zapalenie opon mózgo-wych i/lub mózgu, pozostałe 3 przypadki zakwalifikowano jako inne określone i nieokreślone postaci kliniczne. Zachorowało 5 kobiet i 7 mężczyzn. Wszystkie osoby hospitalizowano. Trzy osoby zmarły. W przypadku meningokoków(Neisseria meningitidis) zachorowania dotyczyły 4 kobiet w wieku: kilku miesięcy, 2, 3 i 19 lat. Zmarło dwuletnie dziecko. Osoby z najbliższego otoczenia zostały objęte nadzorem i otrzymały profilaktyczną antybiotykoterapię. Odnotowano jeden przypadek zachorowania na zakażenie Haemophilus influenzae u osoby płci żeńskiej po 70 r. ż.

Wszystkie osoby, które zachorowały na inwazyjne postaci zakażeń (pneumokoki, me-ningokoki, Haemophilus influenzae) nie skorzystały wcześniej z możliwości zaszczepienia się w ramach szczepień zalecanych przeciwko tym chorobom.

Najliczniejszą grupą inwazyjnych chorób wywołanych przez Streptococcus pyogenes stanowiła róża. Choroba zgłaszana i rejestrowana jest głównie na podstawie objawów klinicz-nych, żaden przypadek nie był potwierdzony badaniem mikrobiologicznym. Więcej zachorowało kobiet - 17, natomiast mężczyzn - 9. Najwięcej zachorowań zanotowano po 40 r. ż.- 21 przy-padków. Hospitalizowano 18 osób.

Zachorowania na różę w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

26

40

26

4740,93

27,0526,68

48,37

0

20

40

60

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Nadzór nad chorobami zakaźnymi obejmuje m.in. rejestrację płonicy wywołanej przez

Streptococcus pyogenes, chorobę wykazującą tendencję do epidemicznego szerzenia się. Wię-cej zachorowań odnotowano wśród płci męskiej 12, natomiast płci żeńskiej - 10. Zachorowania dotyczyły głównie dzieci do 9 r. ż, pojedyncze zachorowania odnotowano w grupie wiekowej 10 – 19 lat oraz jedno zachorowanie po 30 r. ż. W opisywanym okresie sprawozdawczym nastąpił spadek zachorowań na płonicę w porównaniu z rokiem ubiegłym, w którym zarejestrowano 57 przypadków o współczynniku zapadalności 58,66.

Page 14: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

14

Zachorowania na płonicę w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

22

52

6457

53,21

22,89

65,6858,66

0

20

40

60

80

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Choroby przenoszone przez kleszcze Borelioza jest najczęściej występującą chorobą odkleszczową w Polsce. Zakażenie ma charakter postępującej choroby, podzielonej na fazy. Pierwsza faza najczęściej występuję pod postacią rumienia wędrującego, w fazie późnej dochodzi do zakażenia wielu narządów i ukła-dów: nerwowego, kostno-stawowego i krążenia. W 2016 r. nastąpił wzrost zachorowań. Spośród 41 zarejestrowanych przypadków - 92% (37) sklasyfikowano jako potwierdzone, natomiast 4 jako prawdopodobne. W 32 przypadkach zachorowania dotyczyły postaci skórnej, w 8 przypadkach postaci kostno- stawowej, w 1 przy-padku wystąpiły objawy ze strony układu neurologicznego. Wg dochodzeń epidemiologicznych ustalono, iż do zakażenia najczęściej dochodziło na terenach leśnych, parkach i działkach. Zachorowania potwierdzono u 24 kobiet oraz 17 mężczyzn. Chorowały osoby w różnym wieku (od 3 do 83 lat). Wśród chorych jedna osoba była narażona na zakażenie w związku z wykony-waną pracą (leśnik). Do pokąsania przez zakażonego kleszcza w 24 przypadkach doszło na terenie województwa kujawsko – pomorskiego. Odnotowano 24 przypadki niespełniające kryte-rium definicji i niepodlegających rejestracji w meldunkach. Zgłoszenia zarejestrowano w reje-strze podejrzeń zachorowań na choroby zakaźne. Diagnostyka boreliozy oparta jest głównie na stosowaniu różnych testów laboratoryjnych, które nie zawsze dają w pierwszym badaniu po-twierdzenie laboratoryjne choroby, co znacznie opóźnia diagnozę.

Zachorowania na Boreliozę z Lyme w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

4140 40

33

40,93 42,6641,05

33,96

0

10

20

30

40

50

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Page 15: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

15

Gruźlica W 2016 roku zachorowania na gruźlicę utrzymały się na podobnym poziomie jak w roku poprzednim, zarejestrowano 30 przypadków, a współczynnik zapadalności wyniósł 31,21 w 2015 r. liczba zachorowań wyniosła 29 o współczynniku zapadalności 29,84. Zachorowania w mieście stanowiły 93,% ogółu zachorowań na gruźlicę. Zapadalność wśród mężczyzn (21) i kobiet (9) wyniosła odpowiednio: 21,85 i 9,36. Podobnie jak w latach ubiegłych główną postacią kliniczną zgłaszaną przez lekarzy była gruźlica płuc i dotyczyła osób powyżej 45 r. ż. Zmarł je-den mężczyzna. Zgromadzone dane epidemiologiczne w województwie kujawsko-pomorskim wskazują na to, iż Grudziądz znajduje się na wysokim miejscu pod względem zgłoszonych przypadków zachorowań na gruźlicę. W województwie kujawsko-pomorskim współczynnik za-padalności wyniósł w 2016 12,2 na 100 tys. ludności natomiast współczynnik zapadalności dla miasta Grudziądza określono 31,2. Od 2014 roku realizowany jest „Program nadzoru epidemio-logicznego nad osobami ze styczności z chorymi na gruźlicę” dotyczący województwa kujaw-sko-pomorskiego. Wszystkim osobom chorym oraz ich najbliższemu otoczeniu założono karty nadzoru. Karty zawierają informacje na temat poziomu narażenia, czynników ryzyka, wykona-nych badań, jak również monitoruje proces leczenia.

Zachorowania na gruźlicę w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

30

40

2428

40,93

31,21

24,62

28,81

0

10

20

30

40

50

2013 2014 2015 2016

liczba zachorowań współczynnik zapadalności

Choroby przenoszone drogą płciową

W ramach nadzoru nad chorobami przenoszonymi drogą płciową, odnotowano 3 zacho-

rowania na kiłę, nieco więcej niż w 2015 r., kiedy chorobę potwierdzono u 2 osób. Przypadki rozpoznano jako kiłę wczesną. Zachorowania dotyczyły w większości płci żeńskiej. Chorowały tylko osoby dorosłe w wieku od 20 do 39 lat. Zakażenie bakterią Treponema pallidum potwier-dzono badaniami laboratoryjnymi.

Zachorowanie na rzeżączkę zgłoszono u 2 osób. W 2015 r. nie zarejestrowano przy-padków. Chorowały osoby w wieku od 15 do 30 roku życia - 2 mężczyzn. Osoba małoletnia wymagała hospitalizacji. W każdym przypadku zakażenie potwierdzono badaniami laboratoryj-nymi.

Odnotowano jedno zachorowanie zachorowania na chlamydię u mężczyzny w wieku 33 lat z miasta. W 2015 były 3 zachorowania.

Page 16: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

16

Grypa i zachorowania grypopodobne

Zgodnie z rocznym sprawozdaniem MZ-56 w 2016 r. odnotowano wzrost zachorowań. Zarejestrowano 3 przypadki grypy potwierdzonej laboratoryjnie o współczynniku zapadalności 3,12, natomiast w 2015r wystąpił 1 przypadek zachorowania, gdzie współczynnik zapadalności był niższy i wyniósł 1,03. W badaniach potwierdzono w 1 przypadku grypę typu A, w 2 przypad-kach AH1N1. Spośród zarejestrowanych przypadków w jednym nastąpił zgon pacjenta, u które-go współistniejącą jednostką była choroba wywołana przez Streptococcus pneumoniae.

Zgodnie z raportami MZ-55 uzyskanymi od świadczeniodawców odnotowano spadek przypadków podejrzeń/zachorowań na grypę w powiecie grodzkim. Zachorowania dzieci i mło-dzieży w grupie od 0 – 14 lat stanowiły 47,3% zachorowań z powiatu grodzkiego. W 2016 r. zachorowało 39.143 osoby, w 2015 r. zgłoszono 41.817 przypadków. Zapadalność na 100 tys. mieszkańców spadła z 43032,23 w 2015r. do 40726,86 w 2016 r. Zachorowało 18500 dzieci 0-14 współczynnik zapadalności 19248,6 r. ż. Spośród zgłoszonych zachorowań 47 osób zostało skierowanych do szpitala, w tym 44 osoby z powodu zapalenia płuc oraz 3 osoby z powodu dolegliwości ze strony układu krążenia. W ramach prowadzonego programu SENTINEL do ba-dań przekazano 3 próbki materiału klinicznego, które nie potwierdziły obecności wirusa grypy.

Zachorow ania na grypę i zachorow ania grypopodobne w 2016r., w g grup w iekow ych w pow iecie grodzkim.

17611

3032

8983 9517

0

5000

10000

15000

20000

LICZBA ZACHOROWAŃ

LICZBA ZACHOROWAŃ 8983 9517 17611 3032

0-4r.ż 5-14r.ż 15-64r.ż 65 i w ięcej

Styczność i narażenie na wściekliznę/potrzeba szczepień.

W 2016 r. w rejestrze osób pokąsanych odnotowano 122 zgłoszenia dotyczące pokąsań przez zwierzęta. Po przeprowadzonych wywiadach epidemiologicznych i weryfikacji dokonanej przez lekarza zgłoszenia w 22 przypadkach, w związku z brakiem możliwości ustalenia właści-ciela, a co za tym idzie poddania zwierzęcia obserwacji, lekarz chorób zakaźnych zadecydował o konieczności rozpoczęcia szczepień przeciwko wściekliźnie u tych pacjentów. Obecny współ-czynnik zapadalności jest nieco wyższy 22,89 niż współczynnik zapadalności 2015 r., który wy-niósł 15,44. Zarejestrowane przypadki dotyczą: - pokąsania przez psa - 12 przypadków - pokąsanie przez kota - 5 przypadków - pokąsanie przez szczura - 4 przypadki - pokąsanie przez kunę - 1 przypadek Zdarzenia pokąsania dotyczyły populacji w różnych grupach wiekowych. Od lat utrudnieniem dla mieszkańców miasta jest brak poradni dla osób pokąsanych na terenie nadzorowanym

Page 17: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

17

przez PPIS, w związku z tym pacjenci muszą korzystać z poradni w Świeciu nad Wisłą, Toruniu czy Bydgoszczy. Szczególnie kłopotliwe jest to dla osób starszych.

Legioneloza- choroba legionistów

W 2016r odnotowano 1 przypadek zachorowania na Legionelozę - chorobę legionistów, natomiast w 2015 r. zarejestrowano 3 przypadki tej jednostki chorobowej. Współczynnik zapa-dalności wyniósł 3,09 i był wyższy od obecnego, który wyniósł 0,73. Zachorowanie dotyczyło kobiety w przedziale wiekowym 35-39 lat. Przyczyną zakażenia praw-dopodobnie mogły być zabiegi hydromasażu, z których kobieta kilkakrotnie korzystała. Choroby szczególnie niebezpieczne i wysoce zakaźne

Chorobami szczególnie niebezpiecznymi i wysoce zakaźnymi określa się choroby zakaźne łatwo rozprzestrzeniające się, o wysokiej śmiertelności, szczególnie groźne dla zdrowia publicz-nego i wymagające specjalnych metod zwalczania. Do chorób tych zaliczamy: cholerę, dżumę, ospą prawdziwą, wirusowe gorączki krwotoczne.

W 2016 r. zgłoszono na telefon alarmowy jedno zdarzenie stanowiące zagrożenie dla zdrowia publicznego. Do zdarzenia doszło w Gimnazjum Nr 6 przy ul. Al. 23 Stycznia 30 w Gru-dziądzu, gdzie rozpylono substancję drażniącą w toalecie. Pomocy lekarskiej udzielono 2 oso-bom. Nikt spośród innych uczniów i nauczycieli nie zgłaszał objawów chorobowych. Zgony

Umieralność z powodu chorób zakaźnych utrzymuje się na stosunkowo niskim poziomie. W powiecie grodzkim w 2016 r. wystąpiło 9 zgonów, natomiast w roku ubiegłym zarejestrowano 3 zgony. Przyczyny zgonów:

- 6 - posocznica o różnej etiologii, - 1- grypa i zapalenie płuc, - 1- zapalenie płuc, - 1- gruźlica.

Zachorowania-styczność i narażenie na wściekliznę w powiecie grodzkim w latach 2013-2016

22

16

20

15 16,37

22,89 20,52

15,44

0

10

20

30

2013 2014 2015 2016

liczba narażonych na wściekliznę współczynnik zapadalności

Page 18: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

18

Wykonawstwo szczepień ochronnych w powiecie grodzkim za 2016 rok w porów-naniu do 2015 r.

Ocenę realizacji Programu szczepień ochronnych w 2016 roku dokonano na podstawie spra-wozdań z wykonawstwa szczepień ochronnych wg druku MZ-54 nadesłanych z 12 punktów szczepień powiatu grodzkiego realizujących szczepienia ochronne.

Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Grudziądzu zgłoszono z podmio-tów leczniczych 20 środowisk, w których rodzice uchylają się od obowiązku szczepień swoich dzieci. Ogółem nie zaszczepiono zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych 25 dzieci. W stosunku do 45 osób wdrożono postępowanie administracyjno-egzekucyjne, wystawiono 19 wniosków do Wojewody Kujawsko - Pomorskiego, w tym 30 tytułów wykonawczych w celu wy-egzekwowania obowiązku szczepień poprzez nałożenie grzywny w celu przymuszenia. W wyni-ku podejmowanych działań edukacyjnych 2 dzieci zostało zaszczepionych. Stan uodpornienia dzieci do 2 roku życia

Szczepieniom p/ko gruźlicy podlegało 869 noworodków, zaszczepiono 863 (99%).Stan uodpornienia niemowląt w pierwszym roku życia przeciwko wzw typu B wyniósł 87%.

Od 2 miesiąca do 2 lat dzieci podlegają obowiązkowym cyklom szczepień przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi, poliomyelitis oraz Haemophilus influenzae typu B. Dzieci w drugim roku życia- szczepieniem podstawowym zostały uodpornione przeciwko tym chorobom w 98 % (920 dzieci). Uodpornienie przeciwko odrze, śwince, różyczce, w drugim roku życia uzyskało 77% dzieci podlegających do szczepienia (920).

Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych u dzieci do 2 roku życia w latach 2013-2016

2013 r. 2014 2015 r. 2016 r.

Rodzaj szczepienia

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

BCG

99% 99% 98% 99%

WZW typu B

99% 99% 98% 99%

DTP-błonica, tężec, krztusiec

98% 99% 99% 98,%

Poliomyelitis

98% 99% 99% 98,%

Haemophilus influenzae typu b

98% 99% 98% 98,%

MMR odra, świnka, różyczka

90% 85% 95% 77,%

Stan uodpornienia dzieci i młodzieży w wieku szkolnym

Stan uodpornienia dzieci w 6 roku życia podlegających w 2016 r. pierwszej dawce szczepienia przypominającego przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi oraz poliomyelitis wyniósł 90% (1014 dzieci). Drugiej dawce szczepienia przypominającego przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi podlegała młodzież w 14 roku życia (866 osób), zaszczepiono 729 osób – 84%. Trzeciej dawce szczepienia przeciwko błonicy i tężcowi podlegała młodzież w 19 roku życia (855 osób), zaszczepiono 85%. Zgodnie z PSO dzieci w 10 roku życia podlegało szczepieniom przypominającym przeciwko odrze, śwince i różyczce - stan uodpornienia wyniósł 97% (988 dzieci).

Page 19: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

19

Realizacja obowiązkowych szczepień ochronnych u dzieci i młodzieży szkolnej

w latach 2013-2016

Realizacja wybranych szczepień zalecanych w latach 2013-2016

Rodzaj szczepienia

2013 r. 2014 2015 r. 2016 r.

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

Odsetek zaszczepionych

DTaP-błonica, tężec, acelularny krztusiec w 6 r. ż.

92% 92% 96% 90%

OPV- poliomyelitis w 6 r. ż.

92% 92% 96% 90%

Td-krztusiec, tężec, błonica w 14 r. ż.

95% 95% 96% 84%

Td- tężec, błonica w 19 r. ż.

98% 93% 92% 85%

MMR – odra, świnka, różyczka w 10 r. ż.

93% 95% 95% 97%

2013 r. 2014 2015 r. 2016 r. Rodzaj szczepienia Liczba

zaszczepionych Liczba

zaszczepionych Liczba

zaszczepionych Liczba

zaszczepionych WZW typu A

20 74 6 32

Neisseria meningitidis

66 99 88 161

Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego

13 12 11 6

P/durowi brzusznemu

10 77 47 16

Kleszczowe zapaleniu mózgu

74 35 183 61

Rotawirusy

191 179 137 194

Grypa

1099 1351 1373 1253

Ospa wietrzna

137 187 139 108

Streptococcus pneumoniae

542 535 544 674

Page 20: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

20

HIGIENA KOMUNALNA

STAN SANITARNY WÓD I URZĄDZEŃ DO ZAOPATRZENIA LUDNOŚCI W WODĘ

W 2016 r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w mieście nadzorem obejmował jeden wodociąg publiczny oraz dwa wodociągi lokalne, z których jeden zaopatruje stałych mieszkań-ców drugi dostarcza wodę na potrzeby szpitala. Infrastruktura zaopatrzenia w wodę

Najważniejsze znaczenie w zaopatrzeniu w wodę mieszkańców Grudziądza i częściowo gmi-ny Grudziądz ma wodociąg publiczny Grudziądz o produkcji ok. 16152 m³/dobę. Zaopatruje on ok. 95.718 mieszkańców miasta i ok. 8826 mieszkańców gminy Grudziądz. Stan jakości wody produkowanej przez wodociąg publiczny Grudziądz raportowany jest do Komisji Europejskiej. Inny podmiot administruje wodociągiem lokalnym, z którego korzysta ok. 60 mieszkańców mia-sta.

W 2016 roku na terenie gminy Grudziądz zakończono inwestycję doprowadzającą wodę do już wybudowanej sieci wodociągowej w Grabowcu. Położono ok. 4,5 km sieci wodociągowej na terenie gminy i miasta Grudziądz co pozwoliło 74 mieszańcom Grabowca korzystać bieżącej wody. Ocena jakości wody przeznaczonej do spożycia Wodociąg publiczny w Grudziądzu dostarczał wodę dobrej jakości pod względem fizykoche-micznym i mikrobiologicznym. Również jakość wody w wodociągu lokalnym, zaopatrującym szpi-tal w wodę, określona została jako przydatna do spożycia.

Na koniec roku sprawozdawczego wodę niespełniającą wymagań fizyko-chemicznych do-starczał jeden wodociąg administrowany przez inny podmiot. W badanej wodzie odnotowano ponadnormatywne ilości manganu i zwiększoną mętność.

W celu poprawy jakości wody przeznaczonej do spożycia Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Grudziądzu prowadzi postępowanie administracyjne z terminem realizacji do dnia 01.05.2017 r.

Jakość wody w kąpieliskach i miejscach wykorzystywanych do kąpieli Na terenie miasta w 2016 r. użytkowane były trzy kąpieliska. W ramach kontroli urzędowej przed sezonem pobrano z kąpielisk 3 próbki wody. Wyniki nie budziły zastrzeżeń. Kolejne próbki w trakcie trwania sezonu, zgodnie z harmonogramem pobierał organizator kąpielisk. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał łącznie 15 bieżących ocen o przydatności wody do kąpieli. Po sezonie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny dokonał klasyfikacji kąpielisk, określając dla wszystkich klasę wody jako doskonałą. W porównaniu z rokiem ubiegłym poprawiła się klasa wody na Kąpielisku Plaża Dzika. Jakość wody w pływalniach Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nadzoruje 4 pływalnie w tym jedną zaliczaną do obiektów udostępnianych do nauki pływania dla niemowląt i małych dzieci do lat trzech. W związku z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływalniach, zarządzający pływalniami po raz pierwszy opracowywali harmonogramy badań wody na pływalniach, które były sukcesywnie realizowane. Jedną z nowości, jakie nakłada na administratorów przedmiotowe rozporządzenie jest obowiązek badania wody pod kątem obecności bakterii Legionella sp. Pierwsze badania przeprowadzane zarówno w wodzie wprowa-dzanej do niecek basenowych z systemu cyrkulacji jak i pobieranej z natrysków ujawniały skaże-nie instalacji bakteriami Legionella. Zarządzający w wyniku podjętych wielokierunkowych, syste-

Page 21: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

21

matycznych działań naprawczych stopniowo doprowadzili do likwidacji bakterii, co miało od-zwierciedlenie w kolejnych dobrych już wynikach badań. W pierwszej połowie roku, w ramach kontroli urzędowej na jednej z pływalni szkolnych stwier-dzono skażenie wody bakterią Pseudomonas aeruginosa. Zarządzający obiektem podjął w trybie pilnym stosowne czynności mające na celu usunięcie zanieczyszczenia. Kolejne badania pozwoliły stwierdzić przydatność wody do kąpieli. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nadzoruje również dwa obiekty kąpielowe, których nie można zakwalifikować do kategorii pływalni z uwagi na nie spełnienie ustawowej definicji tego obiektu: niecki napełniane są wodą o właściwościach leczniczych - Geotermia Grudziądz oraz w drugim przypadku brak wody przepływowej - baseny letnie (Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Wy-poczynku w Grudziądzu). W 2016 r. z basenów tych pobrano łącznie 21 próbek wody. Jakość wody była kwestionowana 2 krotnie ze względu na obecność bakterii Pseudomonas aerugino-sa (basen dla dzieci w Geotermii Grudziądz) i 1 krotnie ze względu na obecność bakterii Pseu-domonas aeruginosa i bakterii grupy coli (basen zewnętrzny w Geotermii Grudziądz). Po działaniach naprawczych, jakość wody w basenach nie budziła zastrzeżeń. Legionella w ciepłej wodzie.

W 2016 r. kontynuowano badania określające skolonizowanie instalacji ciepłej wody pałeczkami Legionella sp. w wytypowanych przez Państwową Inspekcję Sanitarną obiektach. Bakterie z ro-dzaju Legionella mogą wywołać chorobę zakaźną zwaną Legionelozą. Potencjalnym źródłem zakażenia jest woda i aerozol wodny, o średnicy od 2 µm do 5 µm, zawierający bakterie Legio-nella sp. Do zakażenia dochodzi na skutek wdychania skażonego aerozolu wodno-powietrznego. Badania ciepłej wody użytkowej w zakresie obecności bakterii Legionella sp. przeprowadzono w dwóch hotelach w Grudziądzu. Pobrano łącznie 6 próbek wody, z których kwestionowana była 1 próbka. Odnotowano średnie skażenie. Natychmiast powiadomiono właściciela o zaistniałej sy-tuacji, który w trybie pilnym podjął działania interwencyjne i przedstawił prawidłowe wyniki badań ciepłej wody. W 2016 roku zakończono 2 postępowania administracyjne wynikające z przeprowadzonych w ubiegłych latach badań mikrobiologicznych wody ciepłej pobranej w ośrodkach szkolno-wychowawczych w Grudziądzu (przy ul. Parkowej 25 i Kasprowicza 4). Administratorzy podjęli skuteczne działania naprawcze, które doprowadziły do redukcji liczby bakterii Legionella sp. Po raz kolejny w 2016 r. wyrywkowo pracownicy Państwowej Inspekcji Sanitarnej podczas ruty-nowych kontroli hoteli przeprowadzali pomiary temperatury ciepłej wody w celu oceny stopnia zagrożenia skażeniem instalacji bakterią Legionella sp. W większości hoteli mierzona tempera-tura wahała się od 42,4ºC do 52,4ºC. Średnia temperatura ciepłej wody użytkowej w hotelach na terenie miasta Grudziądza

Page 22: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

22

Bakteria Legionella sp.- optymalne warunki dla rozwoju w wodzie o temperaturze 20-50 °C. Najszybciej namnaża się w temperaturze 38-42 °C, a ginie całkowicie w temperaturze 70 °C Z tych względów podczas kontroli sanitarnych zalecano aby w ramach kontroli wewnętrznej właściciele hoteli przeprowadzali badania ciepłej wody użytkowej.

STAN SANITARNY PLACÓWEK OCHRONY ZDROWIA W ewidencji Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego na koniec 2016 r. było 195 obiektów, o 8 więcej niż w 2015 r.

W 2016 r. zlikwidowane zostały 2 podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne (NZOZy), 1 indywidualna specjalistyczna praktyka lekarska oraz 7 indywidualnych praktyk pielęgniarek. W omawianym okresie przybyły: 1 podmiot leczniczy – poradnia lekarska, 2 indywidualne praktyki lekarskie w tym 1 praktyka lekarza dentysty oraz 2 indywidualne specja-listyczne praktyki lekarskie. W 2016 r. wyodrębniono jako niezależny obiekt szpital jednodniowy, który działa w strukturach Niepublicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej OKO-MED M.T. w Grudziądzu. Do ewidencji włączono również 3 punkty pobrań materiału biologicznego do badań Laboratorium Medycznego Vitalabo (2 z nich uruchomione zostały w 2016 r.). Do grupy obiektów działających w ramach praktyki zdrowotnej innej włączono 4 gabinety fizjote-rapeutyczne oraz gabinet akupunktury, co wynika z ustawy o zawodzie fizjoterapeuty oraz Pol-skiej Klasyfikacji Działalności. Łącznie w 2016 r. skontrolowano 100 obiektów prowadzonych przez podmioty lecznicze i prakty-kę zawodową. Wydano 21 decyzji opiniujących obiekty oraz 1 opinię o spełnieniu wymagań sani-tarnych, nałożono 7 decyzji merytorycznych w tym 3 zmieniające, 2 umarzające wszczęte postę-powanie i 2 na poprawę warunków sanitarno- technicznych.

Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne – szpi-tale Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nadzorem obejmuje dwa szpitale w tym jeden jedno-dniowy: - Regionalny Szpital Specjalistyczny im. dr Wł. Biegańskiego w Grudziądzu Rydygiera 15/17, - Szpital jednodniowy będący w strukturach Niepublicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej OKO-MED M.T. w Grudziądzu przy ul. Mickiewicza 47.

Regionalny Szpital Specjalistyczny otrzymał certyfikat: ISO 22000:2005 – „Żywienie zbio-rowe pacjentów, usługi cateringowe”, Certyfikat ISO 9001:2008 na udzielanie świadczeń me-dycznych w zakresie diagnostyki, leczenia zachowawczego i zabiegowego stacjonarnego i am-bulatoryjnego. W omawianym roku w szpitalu w Grudziądzu nie przeprowadzano istotnych remontów czy mo-dernizacji, uruchomiono nowy Pododdział Kardiologii Dziecięcej na Oddziale Pediatrii, Gastroen-terologii, Kardiologii, Neurologii, Endokrynologii i Diabetologii. Jednostka wyposażona jest w no-woczesny sprzęt do diagnostyki chorób serca. Przy Oddziale Reumatologii uruchomiono nato-miast Poradnię Osteoporozy. Szpital posiada całodobowe lądowisko dla helikopterów działające w ramach SOR. W 2016 r. na terenie Szpitalnego Oddziału Ratunkowego dla Dzieci, na potrzeby Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii dla Dzieci urządzono izolatkę. Na wniosek grudziądzkiej lecznicy decyzje opiniujące (5 decyzji) wydawane były w związku ze zmianą lokalizacji oddziału szpitalnego, zmianą ilości łóżek na oddziale czy zmianą nazwy od-działu. Pomieszczenia szpitalne spełniają najwyższe standardy, wyposażone są w nowoczesny sprzęt medyczny.

Page 23: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

23

Szpital jednodniowy będący w strukturach Niepublicznego Specjalistycznego Zakładu Opieki Zdrowotnej OKO-MED M.T. w Grudziądzu przy ul. Mickiewicza 47 posiada Certyfikat ISO 9001: 2009 obejmujący okulistykę z diagnostyką oczu, zespół chirurgii jednego dnia (okulistyka, laryn-gologia, ortopedia, ginekologia, chirurgia ogólna, urologia). Pomieszczenia szpitala jednego dnia znajdują się w budynku dwukondygnacyjnym na piętrze, na parterze zlokalizowany jest dział farmacji a w piwnicy pomieszczenia magazynowe. Wszystkie pomieszczenia szpitala utrzymane są w dobrym stanie sanitarno-technicznym, wyposażone są w nowoczesny sprzęt. Szpital ten również posiada wystarczające wyposażenie w sprzęt medyczny w tym jednorazowe-go użycia do obsługi chorych, środki dezynfekcyjne i do utrzymania czystości, materiały opatrun-kowe i bieliznę szpitalną.

Podmioty lecznicze wykonujące stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne - inne Zamiejscowy Oddział Ginekologiczno - Położniczy Szpitala Aresztu Śledczego w Byd-

goszczy przy Zakładzie Karnym nr 1 w Grudziądzu. Oddział objęty jest programem dostosowania z dnia 18.04.2013 r. z terminem realizacji przedłużonym do dnia 31.12.2017 r. W 2016 r. w wyni-ku przeprowadzonej kontroli sanitarnej i stwierdzonych nieprawidłowości nałożona została decy-zja zobowiązująca do doprowadzenia do właściwego stanu sanitarnego mebli stanowiących wy-posażenie większości pomieszczeń. Termin realizacji ustalono do 28.04.2017 r. Oddział posiada opracowane i wdrożone procedury między innymi mycia i dezynfekcji powierzchni, sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń, postępowania z brudną bielizną, postępowania z odpadami medycz-nymi. Wyposażenie w sprzęt medyczny w tym jednorazowego użycia do obsługi chorych, zaopa-trzenie w środki do utrzymania czystości, dezynfekcyjne, zaopatrzenie w materiały opatrunkowe i bieliznę szpitalną jest wystarczające.

Podmioty lecznicze wykonujące ambulatoryjne świadczenia zdrowotne Nadzorem sanitarnym objęte są przychodnie, ośrodki zdrowia, ambulatoria (łącznie 31

obiektów) oraz 7 innych obiektów: Rejonowe Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa, MPS-MED. Sp. z o.o. w Grudziądzu pełniąca funkcję domowego hospicjum, a także Laboratorium Me-dyczne Oddziału Trójmiasto - punkt poboru materiału biologicznego do diagnostyki medycznej w Grudziądzu oraz 4 punkty poboru materiału biologicznego do badań w Grudziądzu (należące do Laboratorium Medycznego Vitalabo z siedzibą w Bydgoszczy) . W 2016 r. skontrolowano 29 podmiotów leczniczych. Jeden z obiektów objęty jest programem dostosowania z terminem realizacji przedłużonym do trzeciego kwartału 2017 r. Stan sanitarno – techniczny większości placówek jest dobry. Nowoczesnością i wysokim stan-dardem charakteryzuje się uruchomiona w 2016 r. nowa poradnia lekarska Centrum Zdrowia Na Skarpie sp. z o.o. w Grudziądzu, w której świadczone są głównie usługi z zakresu gastroentero-logii. Dodatkowo w przychodni wynajmowane są pomieszczenia dla działalności innych praktyk zawodowych. W kilku innych obiektach odnotowano poprawę warunków sanitarno-technicznych w wyniku in-stalacji dodatkowych umywalek czy zlewów, zapewnienia toalety osobom niepełnosprawnym a także przeprowadzonych prac remontowych.

W skontrolowanych placówkach nie stwierdzono braków w wyposażeniu w sprzęt me-dyczny w tym jednorazowego użycia. Dostateczne było również zaopatrzenie w środki do utrzy-mania czystości, dezynfekcyjne, materiały opatrunkowe i bieliznę.

Praktyki zawodowe

W ewidencji znajdują się łącznie 154 praktyki zawodowe. W grupie tej jest: indywidualnych praktyk lekarskich i lekarzy dentystów 48, indywidualnych specjalistycznych praktyk lekarskich i lekarzy dentystów 85, grupowych praktyk lekarskich i lekarzy dentystów 13, grupowych praktyk pielęgniarek 1 oraz inne obiekty -7 w tym: prywatna praktyka lekarska w izbie wytrzeźwień, pod-miot świadczący usługi zdrowotne z wykorzystaniem pijawek lekarskich, cztery gabinety fizjote-rapii i gabinet akupunktury. Warunki sanitarne w sprawdzonych obiektach nie budziły zastrzeżeń. Nie stwierdzono braków w wyposażeniu w sprzęt medyczny, środki do utrzymania czystości, dezynfekcyjne oraz bieliznę.

Page 24: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

24

STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ

W roku 2016 w ewidencji znajdowały się 284 obiekty użyteczności publicznej (porównując z rokiem 2015 w grupie tej ubył 1 obiekt) i 3 kąpieliska. Poniżej graficznie przedstawiono ilość zewidencjonowanych obiektów w poszczególnych grupach według GUS.

Kontrolami sanitarnymi objęto 210 obiektów użyteczności publicznej (w tym 18 obiektów nie objętych ewidencją), wszystkie kąpieliska (3) oraz 3 środki transportu (samochody do przewozu zwłok i szczątków ludzkich). Nałożono 1 tytuł wykonawczy, 1 grzywnę oraz 1 mandat. Zły stan higieniczno - techniczny stwierdzono w grupach: pływalnie kryte – 1, zakłady fryzjerskie – 1, inne obiekty – 3 (1 interwencja mieszkańców, 2 obiekty sportowe).

Stan ten przedstawia poniższy wykres oraz tabela:

Page 25: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

25

Kąpieliska W 2016 r. na terenie miasta Grudziądza zgłoszono następujące obiekty: Kąpielisko Plaża Miejska – na Jeziorze Rudnickim Wielkim,

Kąpielisko Plaża Dzika – na Jeziorze Rudnickim Wielkim

Kąpielisko Plaża Tarpno – na Jeziorze Tarpno

Wszystkie kąpieliska zostały skontrolowane. Podobnie jak w ubiegłym roku działał serwis kąpieliskowy, gdzie na bieżąco podawane były informacje dotyczące przydatności wody do kąpieli wraz z podstawowymi parametrami świad-czącymi o jej jakości. Po raz trzeci dokonano klasyfikacji kąpielisk. Wszystkie otrzymały klasę doskonałą.

KLASA DOSKONAŁA

Kąpielisko Plaża Miejska

Kąpielisko Plaża Tarpno

Kąpielisko Plaża Dzika.

W porównaniu z rokiem ubiegłym poprawie uległa klasyfikacja wody w Kąpielisku Plaża Dzika, dzięki czemu całe Jezioro Rudnickie Wielkie można uznawać za atrakcyjne turystycznie. Pierwsze próbki pobierano w ramach kontroli urzędowej przed rozpoczęciem sezonu kąpielo-wego. W trakcie trwania sezonu badania wody przeprowadzał administrator w ramach kontroli wewnętrznej. Wyniki badań były dostarczane przez organizatora kąpieliska i na bieżąco wpro-wadzane do serwisu kąpieliskowego. Na ich podstawie przygotowywano bieżące oceny jakości wody. Wydano 15 ocen o przydatności wody do kąpieli. Na terenie Kąpieliska Plaża Dzika przeprowadzony został gruntowny remont toalet, a także za-kupiono sprzęt porządkowy mający usprawnić utrzymanie porządku w trakcie trwania sezonu kąpielowego. Informacje o przydatności wody do kąpieli umieszczano na tablicach informacyjnych przy kąpie-liskach, co umożliwiało kąpiącym bezpośredni monitoring jakości wody. Na wszystkich kąpieliskach przez cały sezon kąpielowy zatrudnieni byli ratownicy. Pływalnie Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny nadzoruje 4 pływalnie kryte. Ze względu na wejście w życie rozporządzenia dotyczącego wymagań, jakim powinna odpowiadać woda na pływal-niach z grupy tej wyłączono baseny letnie Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Wypoczynku. Obiekt nie spełnia kryteriów pływalni – niecki basenowe nie mają wody przepływowej. Jedna z pływalni zaliczana jest do obiektów udostępnianych do nauki pływania dla niemowląt i małych dzieci do lat 3. W związku z w/wym. uregulowaniem prawnym administratorzy pływalni po raz pierwszy opracowali harmonogramy badań wody na swoich obiektach, które były sukcesywnie realizo-wane. Wszystkie obiekty objęto kontrolami sanitarnymi. Pobrano 26 prób wody do badań laboratoryj-nych Na jednej z pływalni wykryto bakterie Pseudomonas aeruginosa. Pływalnia została wyłą-czona z eksploatacji. Administrator przeprowadził działania naprawcze. Szybko również dostar-czono prawidłowy wynik badania wody, dzięki czemu nie było potrzeby wydawania decyzji ad-ministracyjnej. W toku pozostaje postępowanie administracyjne dotyczące basenu przy Zespole Szkół Ogólno-kształcących nr 2 w Grudziądzu w związku z ujawnionymi licznymi usterkami technicznymi hali basenowej, samej niecki i sanitariatów. Część obowiązków zawartych w decyzji z 2015 r. udało

Page 26: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

26

się wyegzekwować, jednakże ich znaczna część pozostaje do realizacji, w związku, z czym stan techniczny basenu jest określany jako zły. Termin wykonania obowiązków był wyznaczony na 31 grudnia 2016 r. Ustępy publiczne i ogólnodostępne Ewidencja w tej grupie uległa zmianie – 14 ustępów, w tym 10 toalet ogólnodostępnych zlokali-zowanych w marketach i galeriach handlowych i 4 ustępy publiczne. Przybył nowy ustęp pu-bliczny na terenie Parku Miejskiego w budynku gospodarczym przy placu zabaw. Jedenaście ustępów zostało skontrolowanych, nigdzie nie ujawniono nieprawidłowości. Trzyna-ście ustępów jest przystosowanych dla potrzeb osób niepełnosprawnych. Jeden ustęp publiczny z uwagi na konstrukcję i małą eksploatację jest wyłączony z użytku w sezonie zimowym. Noclegownie Liczba obiektów w tej grupie nie uległa zmianie i wynosi 2, jeden obiekt został skontrolowany. W obiekcie przysposobiony został nowy budynek z pokojami noclegowymi. Przybyło pięć jedno-osobowych pokoi z węzłami sanitarnymi przystosowanych dla osób niepełnosprawnych, a także trzy toalety ogólnodostępne. Zakończono także generalny remont pomieszczeń znajdujących się na pierwszym piętrze. Stan sanitarno – techniczny ocenia się jako akceptowalny jak na ten specyficzny rodzaj działalności i podejście mieszkańców do kwestii porządku. O czystość bie-żącą w noclegowni dbają mieszkańcy. Administrator remontuje najbardziej zniszczone pokoje i pomieszczenia pomocnicze. Inne jednostki organizacyjne pomocy społecznej W ewidencji znajduje się 1 środowiskowy dom samopomocy. Obiekt nie został skontrolowany w roku sprawozdawczym.

Hotele W ewidencji znajduje się 7 hoteli posiadających kategoryzację, 6 zostało skontrolowanych.W jednym hotelu („Rudnik”) powiększono bazę noclegową wraz z pomieszczeniami towarzyszą-cymi (sale konferencyjne) dla gości biznesowych. Przeprowadzono także generalny remont części ekonomicznej. Jeden z pokoi wraz z zapleczem sanitarnym dostosowany jest dla osób niepełnosprawnych. Hotel ten uzyskał kategoryzację (***). Na koniec roku sprawozdawczego cały czas pozostaje w rozbudowie. W innym hotelu odnotowano bieżące remonty pomieszczeń z własnej inicjatywy właściciela.

Kempingi W tej grupie funkcjonuje jeden kemping, obiekt trzygwiazdkowy, położony nad Jeziorem Rud-nickim Wielkim, z bezpośrednim dostępem do nadzorowanego kąpieliska, strzeżonej plaży z wypożyczalnią nowego sprzętu pływającego. Po modernizacji obiektu przeprowadzonej w la-tach poprzednich odznacza się wysokim standardem.

Page 27: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

27

Inne obiekty, w których świadczone są usługi hotelarskie W tej grupie znajduje się 14 obiektów, w tym 2 hostele, schronisko młodzieżowe, internat spor-towy, 4 ośrodki wczasowe, 6 obiektów z pokojami i domkami noclegowymi. Należą tu obiekty hotelarskie nieposiadające kategoryzacji. Skontrolowano 13 obiektów. Wszystkie skontrolowane obiekty utrzymane były w dobrym stanie sanitarnym i technicznym. W ramach przygotowań do sezonu letniego w niektórych przeprowadzono remont malarski pokoi i pomieszczeń towarzy-szących. Poprawie uległ stan sanitarno-techniczny Internatu Sportowego Klubu Sportowego „STAL” w Grudziądzu – w budynku zakończono trwający od dłuższego czasu generalny remont. Grupa obiektów świadczących usługi pielęgnacyjne dla ciała Jest to liczna grupa, gdzie łącznie należy 131 obiektów (o 8 mniej niż w roku 2015). W jej skład wchodzą: zakłady fryzjerskie (64), zakłady kosmetyczne (13), zakłady tatuażu (4), zakłady odnowy biologicznej (18), inne zakłady, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług fryzjerskich, kosme-

tycznych, odnowy biologicznej i tatuażu (32).

W roku sprawozdawczym na terenie miasta przybył nowy rodzaj obiektu w grupie odnowy bio-logicznej – kapsuły solne oferujące kąpiele relaksujące w roztworach soli. Obiekty nadzorowane przez organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej są obiektami dobrymi, a uchybienia zdarzają się rzadko. Gorzej pod tym względem wypadają obiekty nowopowstałe, szczególnie te, których właściciele nie skonsultują planów przed otwarciem. Wówczas stwierdza się szereg nieprawidłowości, które mają charakter techniczny utrudniający odbiór obiektu Zdecydowana większość właścicieli dba o wizerunek salonu, aby był on konkurencyjny na lo-kalnym rynku. Wiele prac modernizacyjnych prowadzono bez wszczynania postępowania admi-nistracyjnego, ale nie dało się uniknąć tego działania w zupełności. W roku sprawozdawczym wydano decyzje administracyjne, z czego większość dotyczyła obiektów nowopowstałych. Wszystkie decyzje zostały wykonane w całości.

Page 28: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

28

Wydawane decyzje dotyczyły głównie: braku osłony przy wejściu do zakładu chroniącej przed nadmiernym dopływem zimnego

powietrza z zewnątrz, braku właściwych warunków przechowywania bielizny brudnej, braku zabezpieczenia powierzchni ścian przed nadmiernym działaniem wilgoci.

W omawianym okresie zostało wszczęte postępowanie administracyjne dotyczące zakładu fry-zjerskiego, w którym stwierdzono brak ochrony przed napływem chłodnego powietrza z ze-wnątrz do lokalu. Obiekt oceniono jako zły. Podczas kontroli sanitarnych sprawdzano wdrożenie i stosowanie procedur zapewniających ochronę przed zakażeniami i chorobami zakaźnymi przy wykonywaniu czynności, w trakcie któ-rych dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich. Właściciele obiektów nowopowstałych są pouczani o konieczności ich opracowania i stosowania w codziennej praktyce zawodowej. Podobnie jak w latach ubiegłych nadzorowano obiekt z basenami solankowymi, fitness, siłow-nią, gabinetem usług kosmetycznych i masażu. Z niecek basenowych na terenie Geotermii Grudziądz Sp. z o.o. pobrano 12 prób wody do ba-dań w kierunku mikrobiologicznym i fizykochemicznym. Odnotowano dwukrotnie złe wyniki badań wody. W basenie dla dzieci wykryto bakterie Pseu-domonas aeruginosa. Administrator niezwłocznie dokonał dezynfekcji wody w basenach. Na-stępny pobór wody nie wykazał nieprawidłowości. W basenie zewnętrznym odnotowano bakte-rie Pseudomonas aeruginosa oraz bakterie grupy coli. Wydano decyzję na poprawę jakości wody oraz zakaz kąpieli. Administrator wywiązał się z obowiązku nałożonego decyzją. Obiekty i urządzenia komunikacji publicznej Na nadzorowanym terenie znajduje się 1 dworzec autobusowy i 1 dworzec kolejowy. Skontro-lowano oba obiekty. Dworzec PKS był objęty postępowaniem, po stwierdzeniu nieprawidłowości: zniszczona elewacja przy drzwiach wyjściowych na perony, brak badań sanitarno – epidemiologicznych personelu sprzątającego.

Postępowanie zostało umorzone po kontroli sprawdzającej. Dworzec PKP

W wyniku kontroli sanitarnej stwierdzono, że usunięte zostały nieprawidłowości na terenie dworca PKP.

usunięto ubytki na schodach przy wejściu głównym do budynku dworca, zlikwidowano łuszczącą się farbę (odmalowano ściany i sufit) doprowadzono do właściwego stanu sanitarno – technicznego powłokę na ławkach w holu

głównym dworca. Umorzono postępowanie administracyjne z 2015 roku. Problemem jest fakt, że na terenie Dworca PKP w Grudziądzu brak jest osób odpowiedzialnych za stan sanitarny, działa kilka podmiotów gospodarczych, które odpowiadają za poszczególne części dworca, a ich siedziby znajdują się w całej Polsce. Tym sposobem ustalenie osoby od-powiedzialnej wymaga czasu i nie zawsze istnieje możliwość uzyskania pełnych informacji.

Page 29: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

29

Tereny rekreacyjne W ewidencji znajduje się 25 obiektów, o 2 więcej niż w roku poprzednim. Przybył plac zabaw w Parku Miejskim oraz do grupy tej włączono baseny Miejskiego Ośrodka Rekreacji i Wypoczyn-ku. Zaszeregowanie w tej grupie przedstawiono poniżej w formie tabelarycznej:

Na plażach przeprowadzono coroczne prace związane z przygotowaniem do sezonu. Tereny plażowo – kąpieliskowe obwarowane były regulaminami porządkowymi, a także zakazami wprowadzania psów oraz palenia tytoniu. Z własnej inicjatywy na jednej z plaż przeprowadzono gruntowny remont toalet. Z basenu odkrytego pobrano 13 prób wody do badań w kierunku mikrobiologicznym i fizyko-chemicznym. Woda nie budziła zastrzeżeń. Po gruntownym remoncie, w sezonie letnim została oddana do użytku niecka płytka na terenie basenów letnich MORiW w Grudziądzu.

Zakłady karne Na terenie Grudziądza znajdują się 2 zakłady karne. Oba zostały skontrolowane. W jednym zakładzie trwa kapitalny remont budynku. Ponadto w obu zakładach na bieżąco i w miarę po-siadanych środków finansowych wykonuje się prace remontowe i naprawcze. Inne obiekty użyteczności publicznej Na koniec 2016 r. nadzorowano 73 obiekty użyteczności publicznej. Ich zaszeregowanie oraz liczbę skontrolowanych przedstawiono poniżej tabelarycznie oraz na wykresie kołowym:

TYP OBIEKTU LICZBA WG EWIDENCJI SKONTROLOWANE Parki 2 2 Piaskownice 5 5 Ogródki jordanowskie 7 5 Plaże 3 3 Plac zabaw 1 1 Ogrody botaniczne 1 1 Stoki wiślane 1 1 Basen odkryty 1 1

ŁĄCZNIE: 21 19

Page 30: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

30

W roku sprawozdawczym skontrolowano 32 zewidencjonowane inne obiekty użyteczności pu-blicznej. Z kontroli wyłączono stacje paliw oraz część aptek z uwagi na ich stabilny i dobry stan sanitarny w latach ubiegłych. Apteki i zakłady usług pogrzebowych oceniono jako obiekty dobre. Jedynie obiekty sportowe z uwagi na znaczną ich eksploatację charakteryzują się zmiennym stanem sanitarnym i wymaga-ją częstych prac remontowych i naprawczych. Klub Wioślarski „Wisła”. Objęty jest decyzją administracyjną z terminem wykonania do

31.12.2016 r. Obowiązek do zrealizowania to: doprowadzić do należytego stanu sanitarno – technicznego posadzkę w hangarze.

TYP OBIEKTU LICZBA OBIEKTÓW WG EWIDENCJI

ILOŚĆ SKONTROLOWA-NYCH OBIEKTÓW

Apteki i punkty apteczne 40 18 Stacje paliw 10 0 Obiekty sportowe 5 4 Ośrodki kultury 3 1 Zakłady usług pogrzebowych 5 5 Zakłady rolne 1 1 Przystanki PKP 3 2 Pralnie 1 0 Izby Wytrzeźwień 1 0 Centrum rozrywki - Mega Park

1 1

Teatr 1 0 Muzeum 1 0 Kino 1 0

SUMA: 73 32

Page 31: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

31

Klub Sportowy „Olimpia”. Objęty jest decyzją administracyjną z terminem wykonania do 30.06.2017 r. Obowiązek wynikający z decyzji: doprowadzić do należytego stanu sanitarno-technicznego podłogę w pomieszczeniu siłowni.

Obiekty nie objęte ewidencją

Duży odsetek kontroli wykonanych w roku 2016 stanowiły obiekty, które nie znajdują się w ewi-dencji Państwowej Inspekcji Sanitarnej. Skontrolowano 21 takich obiektów. Liczbę obiektów skontrolowanych, a niewchodzących do ewidencji przedstawia poniższy wykres kołowy: W roku sprawozdawczym największy udział liczbowy skontrolowanych obiektów, które nie wchodzą do ewidencji to nadzór nad przebiegiem ekshumacji zwłok –15. Ponadto przeprowa-dzono 5 wizytacji interwencyjnych (w sumie wpłynęło i zostało rozpatrzonych 20 wniosków). Jedną kontrolę przeprowadzono w obiekcie będącym poza ewidencją (hala widowiskowo-sportowa przy szkole) w związku z realizowanymi tam imprezami masowymi. Trzy wizytacje interwencyjne dotyczyły warunków lokalowych mieszkańców. W 2 przypadkach potwierdzono niewłaściwy stan sanitarny i techniczny mieszkań i klatki schodowej. Pozostałe 2 interwencje dotyczyły obiektów użyteczności publicznej (toaleta na terenie dworca PKP, Mega Hopland – centrum rozrywki dla dzieci). W pierwszym obiekcie stwierdzono usterki techniczne, natomiast w drugim niezachowaną czystość bieżącą. Jeden obiekt objęto decyzją administracyjną, która zrealizowana została w wyznaczonym terminie. W drugim przypadku wystawiono mandat karny.

HIGIENA ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU

Ocena sanitarna obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spo-żywczymi, produkcji i obrotu kosmetykami W 2016 roku zaplanowano do kontroli 342 obiekty żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi, a także produkcji i obrotu kosmetykami. Przeprowadzono 704 kontrole sanitarne. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny wydał 152 decyzje zatwierdzające zakła-dy. Na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego 3 obiekty zostały ocenione, jako niezgodne. W roku 2016 nie odnotowano zatruć pokarmowych na terenie miasta Grudziądza.

Page 32: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

32

Stan sanitarny obiektów żywienia zbiorowego, produkcji i obrotu środkami spożywczymi, produkcji i obrotu kosmetykami w latach 2015-2016.

Liczba obiektów nadzorowanych

Liczba obiektów o złym stanie sanitar-nym L.p. Grupy obiektów wg

arkusza Mz-48 2015 2016 2015 2016

01 Wytwórnie lodów 1 3 - - 02 Automaty do lodów 5 5 - - 03 Wytwórnie tłuszczów roślinnych 1 - - - 04 Piekarnie 4 3 - - 05 Ciastkarnie 3 7 - - 06 Przetwórnie owocowo-warzywne i grzybowe - - - - 10 Zakłady garmażeryjne - 1 - - 11 Zakłady przemysłu zbożowo-młynarskiego - 0 - - 13 Wytwórnie wyrobów cukierniczych 1 1 - - 15 Wytwórnie octu, majonezu i musztardy 1 1 - - 21 Inne wytwórnie żywności 5 6 - - 22 Sklepy spożywcze 149 219 5 2 23 Kioski spożywcze 7 4 - 1 23a W tym kioski na targowiskach sprzedające mię-

so spozywcze 1 1 - -

23b W tym kioski na targowiskach sprzedające inne środki spożywczespożywcze+

6 2 - - 24 Magazyny hurtowe 7 10 - - 25 Obiekty ruchome i tymczasowe - 8 - - 27 Inne obiekty obrotu żywnością 36 39 - - 28 Zakłady żywienia zbiorowego otwarte 77 83 1 - 28a Zakłady małej gastronomii 60 57 1 - 29 Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte 32 48 - - 29a stołówki pracownicze 1 1 - - 29c stołówki w domach wczasowych - - - - 29d bloki żywienia w szpitalach 1 1 - - 29e kuchnie niemowlęce 1 - - - 29g Stołówki w domach opieki społecznej - - - - 29h Stołówki w żłobkach i domach małego dziecka 1 1 - - 29i Stołówki szkolne 8 13 - - 29j Stołówki w bursach i internatach 1 2 - - 29k Stołówki na koloniach, półkoloniach i obozach 1 1 - - 29l Stołówki w przedszkolach 13 16 - - 29ł Stołówki w domach dziecka i młodzieży - 1 - -

29n Stołówki w zakładach specjalnych i wychowaw-czych

- 4 - -

29p Inne zakłady żywienia 5 8 - - 26 Środki transportu żywności - 4 - -

31 Wytwórnie materiałami i wyrobami przeznaczo-nymi do kontaktu z żywnością

0 - - -

32 Miejsca obrotu materiałami i wyrobami prze-znaczonymi do kontaktu z żywnością 1 2 - -

01 Wytwórnie kosmetyków 1 1 - - Razem: 331 445 12 3

Page 33: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

33

RASFF – system wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościo-

wych i paszach

W ramach systemu RASFF wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i paszach w 2016 roku – przyjęto 28 zgłoszeń, w tym 14 powiadomień alar-mowych i 14 powiadomień informacyjnych. Powiadomienia alarmowe oraz powiadomienia informacyjne dotyczyły między innymi: zawartości w składzie produktu ekstraktu z liści Acacia Rigidula substancji, która nie była stosowana, jako składniki żywności, nieposiadająca historii spożycia przez ludzi w krajach UE przed dniem 15 maja 1997 r., wykrycie w składzie produktu karbofuranu, niezadeklaro-wanej obecności glutenu na etykiecie produktu, z natury bezglutenowego, wysoki poziom migracji metali ciężkich: ołowiu i kadmu z obszaru obrzeża produktu, obecności substancji alergennej w produktach, wykrycie Salmonelli w produkcie, przekroczenie dopuszczalnych poziomów barwników: E 151, zawartość w składzie produktu azotanu kreatyny, zanieczysz-czenia ochratoksyną A, przekroczenia najwyższych dopuszczalnych poziomów WWA, obec-ność beta-fenyloetyloaminy, johimbiny HCl, pokrzywy indyjskiej Coleus forskohli, stwierdze-nie migracji formaldehydu z wyrobu do kontaktu z żywnością, przekroczenie najwyższego dopuszczalnego poziomu pestycydów, obecności bakterii Enterococcus faecium w produk-cie.

W wyniku otrzymanych powiadomień przeprowadzone zostały kontrole sanitarne w obiektach, które znalazły się na przekazywanych listach dystrybucji. Produkty, które były przedmiotem powiadomień i znajdowały się w obrocie handlowym zostały wycofane. Przedsiębiorcy niezwłocznie po otrzymaniu informacji uruchomili procedury wycofania z ryn-ku kwestionowanych produktów. Artykuły spożywcze zostały zwrócone do dostawców i pod-dane utylizacji.

Analiza w systemie RASFF wykazała, iż liczba powiadomień alarmowych wzrost o 40% na-tomiast informacyjnych o ponad 130%. w roku 2016 w porównaniu do roku ubiegłego.

Page 34: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

34

RAPEX – system szybkiego powiadamiania o produktach niebezpiecznych.

W roku 2016 w ramach systemu RAPEX nie przyjęto zgłoszeń dot. kosmetyków, któ-re nie zostały zgłoszone do Krajowego Systemu Informowania o Kosmetykach, w związku, z czym nie powinny one znajdować się w obrocie na terenie Polski.

. Ocena wdrażania systemów kontroli wewnętrznej w zakładach produkcji i obrotu żywnością

Państwowa Inspekcja Sanitarna prowadziła nadzór nad wdrażaniem i realizacją przez producentów i dystrybutorów środków spożywczych systemów kontroli wewnętrznej, zapew-niających bezpieczeństwo zdrowotne żywności, w tym zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP), Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) oraz systemu HACCP.

Stopień wdrożenia systemu HACCP w zakładach w roku 2015 i 2016

89,4

7%

10,5

3%

0,00

%

100,

00%

0,00

%

0,00

%

56,0

1%

26,8

8%

17,1

1%

74,9

1%

25,0

9%

0,00

%

66,6

7%

22,2

2%

11,1

1%

91,3

0%

6,52

%

2,17

%

98,6

1%

1,39

%

0,00

%

97,4

4%

2,56

%

0,00

%

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

70%

80%

90%

100%

w pełni częściowo nie rozpoczęto w pełni częściowo nie rozpoczęto

2015 2016

zakłady produkcji obi ekty obrotu żywnoś ci ą

zakłady żywi enia zbiorowego zamknięte zakłady żywi enia zbiorowego otwarte

Z przedstawionych na wykresie danych wynika, że zmniejszyła się liczba obiektów, w których nie rozpoczęto wdrażania systemu HACCP, jak i liczba obiektów, w których jedynie częściowo wdrożono system HACCP. Natomiast odnotowano wzrost liczby obiektów, w któ-rych w pełni realizowane są zasady systemu HACCP.

Page 35: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

35

Analiza wykresu wykazała, iż stopień wdrożenia zasad Dobrej Praktyki Higienicznej (GHP) i Dobrej Praktyki Produkcyjnej (GMP) w zakładach utrzymuje się na podobnym po-ziomie. Jedynie w grupie obiektów obrotu żywnością zaobserwowano istotny spadek liczby zakładów w pełni realizujących zasady GHP i GMP na rzecz częściowej realizacji. Wciąż jednak utrzymuje się wysoki poziom wdrażania systemów wewnętrznej kontroli. W roku 2016 podobnie, jak w roku ubiegłym nie odnotowano przypadków, w których nie rozpoczęto wdra-żania systemów GHP i GMP.

Page 36: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

36

Realizacja zasad GHP/GMP oraz stopień wdrażania systemu HACCP w poszczególnych grupach obiektów w roku 2015 i 2016

2015 rok 2016 rok

Liczba obiektów, w których wdrożono system HACCP

Liczba obiektów, w których realizuje się zasady

GHP/GMP

Liczba obiektów, w których wdrożono system HACCP

Liczba obiektów, w których reali-zuje się zasady

GHP/GMP Lp. Grupy obiektów

Licz

ba o

biek

tów

nad

zo-

row

anyc

h

w p

ełni

częś

ciow

o (je

den

lub

kilk

a et

apów

)

nie

rozp

oczę

-to

wdr

ażan

ia

syst

emu

w p

ełni

częś

ciow

o

(s

ą za

pisy

)

nie

real

izuj

e si

ę za

sad

w p

ełni

częś

ciow

o (je

den

lub

kilk

a et

apów

)

nie

rozp

oczę

-to

wdr

ażan

ia

syst

emu

w p

ełni

częś

ciow

o

(s

ą za

pisy

) ni

e re

aliz

uje

się

zasa

d Li

czba

obi

ektó

w n

ad-

zoro

wan

ych

1 Wytwórnie lodów 3 3 - - 3 - - 4 - - 4 - - 4 2 Automaty do lodów 7 6 1 - 7 - - 9 - - 9 - - 9 3 Piekarnie 6 5 1 - 6 - - 5 - - 5 - - 5 4 Ciastkarnie 10 10 - - 10 - - 9 - - 9 - - 9 5 Zakłady garmażeryjne 1 1 - - 1 - - 1 - - 1 - - 1 6 Wytwórnie wyrobów cukierniczych 1 1 - - 1 - - 1 - - 1 - - 1 7 Wytwórnie majonezu i musztardy 1 1 - - 1 - - 1 - - 1 - - 1 8 Inne wytwórnie żywności 9 6 2 - 9 - - 7 - - 7 - - 7 9 Sklepy spożywcze 370 206 100 64 357 13 - 270 91 - 329 32 - 361 10 Kioski spożywcze 17 17 - - 17 - - 11 - - 10 1 - 11 11 Magazyny hurtowe 20 20 - - 20 - - 20 - - 20 - - 20 12 Obiekty ruchome i tymczasowe 8 8 - - 8 - - 11 - - 11 - - 11 13 Inne obiekty obrotu żywnością 76 24 32 20 63 13 - 106 49 - 106 49 - 155 14 Zakłady żywienia zbiorowego otwarte 126 84 28 14 117 9 - 126 9 3 125 13 - 138 14a W tym: Zakłady małej gastronomii 108 66 27 15 100 8 - 112 8 1 108 13 - 121

15 Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte 72 71 1 - 72 - - 76 2 - 78 - - 78

a stołówki pracownicze 3 3 - - 3 - - 2 - - 2 - - 2 b bloki żywienia w szpitalach 1 1 - - 1 - - 1 - - 1 - - 1 c kuchnie mleczne 1 1 - - 1 - - 1 - - 1 - - 1 d stołówki w żłobkach i domach małego dziecka 2 2 - - 2 - - 2 - - 2 - - 2 e stołówki szkolne 18 18 - - 18 - - 21 - - 21 - - 21 f stołówki w bursach i internatach 3 3 - - 3 - - 3 - - 3 - - 3 g stołówki na koloniach, półkoloniach i obozach 2 2 - - 2 - - 1 - - 1 - - 1 h stołówki w przedszkolach 25 25 - - 25 - - 28 - - 28 - - 28 i stołówki w zakładach specjalnych i wychowawczych 4 4 - - 4 - - 4 - - 4 - - 4 j inne zakłady żywienia 9 8 1 - 9 - - 12 2 - 14 - - 14 k domy małego dziecka 1 1 1 1 - - 1 - - 1

Page 37: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

Jakość zdrowotna środków spożywczych, materiałów i wyrobów przeznaczo-

nych do kontaktu z żywnością oraz kosmetyków. W ramach urzędowej kontroli żywności i monitoringu pobrano do badań w celu oceny jakości zdrowotnej 241 próbek z obiektów prowadzących działalność na terenie mia-sta, zakwestionowano 6 z pobranych próbek. 5 próbek produktu pn.: „Chude mięso mielone z szynki wieprzowej”. Przed-miotowe próbki pobrano w kierunku zanieczyszczeń mikrobiologicznych zgodnie z Planem poboru próbek na rok 2016. W wyniku przeprowadzonych badań ww. produkt został zakwestionowany z uwagi na obecność Salmonelli agona.

Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny niezwłocznie przekazał informacje w przedmiotowej sprawie do Powiatowego Inspektoratu Weterynarii właściwego ze względu na siedzibę zakładu produkcyjnego do wykorzystania służbowego. Została przekazana informacja do zakładu, w którym pobrano próbkę, nt. wyników badań la-boratoryjnych, jak również o sprawie powiadomiono Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Bydgoszczy i przekazano dokumentację wraz ze kopią pro-tokołu pobrania próbek oraz kopią sprawozdania z badań. Ponadto wszczęto postę-powanie z urzędu w sprawie ustalenia opłat za czynności związane z poborem próbki oraz koszty badań za przeprowadzone badania laboratoryjne.; 1 próbkę suplementu diety, która została przebadana w kierunku znakowania. Próbka z grupy 26 została pobrana w zakładzie obrotu żywnością. W wyniku oceny poprawności znakowania stwierdzono, iż próbka została oznakowana niezgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) Nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. W związku z powyższym wobec zakładu wprowadzającego przedmiotowy produkt do obrotu handlowego wszczęto postępowanie administracyjne w zakresie ustalenia opłat za czynności kontrolne, podczas których pobrano próbkę. Sprawę przekazano do właściwego ze względu na siedzibę producenta Państwowego Inspek-towa Sanitarnego w celu wykorzystania służbowego.

Ilość oraz rodzaj zbadanych i zdyskwalifikowanych próbek w 2016r. w porównaniu z rokiem 2015.

Rodzaj badań Liczba próbek

zbadanych ogółem zdyskwalifikowanych 2015 2016 2015 2016

Środki spożywcze /krajowe + UE + import/

242 237 5 6

Materiały i wyroby przeznaczone do kon-taktu z żywnością /krajowe + UE + import/

1 3 1 -

Kosmetyki 1 1 - -

Z tabeli wynika, że liczba zdyskwalifikowanych próbek pozostała na tym samym po-ziomie przy większej ilości pobranych próbek do badań w porównaniu z rokiem 2015. Informacje o decyzjach administracyjnych i działaniach represyjnych W roku 2016 wydano 22 decyzje na poprawę stanu sanitarno-technicznego w zakładach będących pod nadzorem Nałożono 17 mandatów karnych na łączną kwotę 4250 złotych tj:

2 mandaty w grupie obiektów produkcji żywności na kwotę 800 zł, 13 mandatów w grupie obiektów obrotu żywnością na kwotę 3250 zł, 1 mandat w grupie obiektów kioski na kwotę 100 zł, 1 mandat w grupie obiektów żyw. zbiorowego zamkniętego na kwotę 100 zł,

37

Page 38: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

38

Do najczęściej powtarzających się nieprawidłowości stwierdzanych podczas prze-prowadzanych kontroli należą: wprowadzanie do obrotu handlowego artykułów spo-żywczych po upływie terminu przydatności do spożycia, brak realizacji opracowanych procedur GHP, GMP, systemu HACCP, w tym brak prowadzonych na bieżąco zapi-sów (brak rejestrów monitoringu temperatur, rejestru dostaw towaru, mycia oraz de-zynfekcji urządzeń chłodniczych, utrzymywania porządku i czystości w obiekcie), a także stan sanitarno – higieniczny zakładów. Przeprowadzono 24 kontrole sanitarne interwencyjne, dotyczyły m.in. wpro-wadzania do obrotu handlowego artykułów spożywczych o niewłaściwej jakości, po upływie terminu przydatności do spożycia, obecności robaków w produkcie, niewła-ściwej higieny sprzedaży oraz nieprawidłowej ekspozycji i przechowywania żywności, obecności ciała obcego w produkcie, niewłaściwego stanu sanitarno-higienicznego i technicznego zakładu, braku badań lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych, braku zgody do prowadzenia działalności, sprzedaży nieozna-kowanych produktów (jaj). W przypadkach, w których interwencje zostały potwierdzo-ne zostały nałożone mandaty karne. Osoby odpowiedzialne za stwierdzony stan zo-stały poinstruowane w zakresie przestrzegania przepisów prawa żywnościowego, postępowania zgodnie z opracowanymi procedurami. Zobowiązano do wzmożonej kontroli wewnętrznej w zakładach, przestrzegania podstawowych zasad higieny pod-czas wprowadzania do obrotu środków spożywczych, a także zapewnienia właści-wych warunków przechowywania zgodnie z deklaracją producenta. Współpraca z innymi instytucjami, urzędami Podobnie jak w latach ubiegłych kontynuowano współpracę z Komendą Miej-ską Policji w Grudziądzu, Strażą Miejską w Grudziądzu, Urzędem Miejskim w Gru-dziądzu, Inspekcją Weterynaryjną, Inspekcją Handlową, Inspekcją Celną, Inspekcją Farmaceutyczną, Urzędem Skarbowym, Prokuraturą Rejonową, Sądem Rejonowym w Grudziądzu, Inspekcją Ochrony Środowiska, Państwową Inspekcją Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Inspekcją Jakości Handlowej Artykułów Rolno – Spożywczych oraz Państwowym Wojewódzkim Inspektorem Sanitarnym w Bydgoszczy, a także innymi Powiatowymi Inspekcjami Sanitarnymi w kraju. Na bieżąco przekazywano informacje na temat m. in. kwestionowanych próbek zgodnie z właściwością miejscową do wyko-rzystania służbowego. W ramach współpracy przeprowadzano kontrole wspólnie z innymi instytucjami. Współpraca z Inspekcja Weterynaryjną W ramach współpracy z Inspekcją Weterynaryjną przeprowadzono wspólne kontrole w supermarketach oraz w hurtowni mięsa i drobiu (zgodnie z obustronnie podpisa-nym harmonogramem wspólnych kontroli przez Inspekcję Weterynaryjną i Państwo-wą Inspekcję Sanitarną na rok 2016). Przeprowadzona w jednym z supermarketów kontrola w zakresie źródeł pochodzenia, warunków przechowywania, terminów przydatności do spożycia wyrobów mięsno – wędliniarskich, ze szczególnym uwzględnieniem mięsa drobiowego, elementów dro-biu oraz obowiązujących procedur dotyczących przygotowywania „wyrobów grillo-wych”, „kurczaka z rożna” wykazała następujące nieprawidłowości: brak zapisów świadczących o monitorowaniu temperatury produktu po określonym czasie ekspozy-cji oraz rozbieżności pomiędzy parametrami odpieku określonymi w recepturze, a stanem faktycznym. Zalecono ponowne przeszkolenie pracowników w zakresie pra-widłowego wypełniania kart monitoringu oraz prowadzenie kontroli odpieku kurczaka, ponadto zweryfikowanie rozbieżności między recepturą, a prowadzonym rejestrem. Przeprowadzona kontrola sprawdzająca wykazała, iż zalecenia pokontrolne zostały wykonane. Przeprowadzono kontrolę sanitarną tematyczną w zakresie przechowywania wyro-bów wędliniarskich pakowanych i nieopakowanych przy współudziale przedstawicieli

Page 39: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

39

Inspekcji Weterynaryjnej w Grudziądzu w kolejnym supermarkecie na terenie miasta. Kontrola nie wykazała nieprawidłowości. W hurtowni mięsa i drobiu w Grudziądzu odbyła się kontrola sanitarna tematyczna w zakresie przestrzegania kryteriów mikrobiologicznych dotyczących środków spożyw-czych zgodnie z rozporządzeniem Komisji Podczas czynności kontrolnych wypełnio-no listę pytań kontrolnych dla zakładów produkcji i obrotu żywnością w zakresie speł-niania kryteriów mikrobiologicznych. Przedstawiciel zakładu przedstawił wyniki badań mikrobiologicznych, które prowadzone są zgodnie z harmonogramami badań. Zakład posiada również opracowane procedury na okoliczność uzyskania nieprawidłowych wyników badań. Przeprowadzone czynności kontrolne wspólnie z Inspektorem Wete-rynaryjnym ds. bezpieczeństwa żywności nie wykazały nieprawidłowości. W związku z otrzymanym pismem od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sani-tarnego w Bydgoszczy, nawiązującym do pisma Głównego Inspektora Sanitarnego. dot. wzmożenia nadzoru nad sprzedażą mięsa i odpadami gastronomicznymi, Pań-stwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny podjął współpracę z Inspekcją Weterynaryjną. Przeprowadzono 6 wspólnych kontroli tematycznych w zakresie identyfikowalności mięsa wieprzowego i dziczyzny oraz zagospodarowania odpadów pochodzenia zwie-rzęcego. Przeprowadzono dwie kontrole tematyczne w związku z poborem próbek żywności oznaczonych w zakresie oporności na środki przeciwdrobnoustrojowe u bakterii zoo-notycznych i komensalnych. Stwierdzono w badanych próbkach obecność E. coli po-tencjalnie wytwarzających betalaktamazy z grupy ESBL, AmpC i karbapenemazy. Informacje w powyższych sprawach przekazano do Powiatowego Inspektoratu Wete-rynaryjnego do wykorzystania służbowego. PPIS w Grudziądzu w ramach urzędowej kontroli przeprowadził kontrolę tematyczną, podczas której pobrano próbki, produktu pn. „Chude mięso mielone”. W wyniku prze-prowadzonych badań laboratoryjnych stwierdzono obecność Salmonelli agona. W związku z powyższym podjęto decyzję o niezwłocznym przekazaniu informacji do Powiatowego Inspektoratu Weterynaryjnego ze względu na nadzór nad zakładem produkcyjnym. Ponadto poinformowano zakład, w którym pobrano próbkę o wynikach badań. Informację w przedmiotowej sprawie przekazano również do Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego. PIW przekazał informację, iż w zakładzie produkcyjnym pobrano w ramach weryfikacji próbki produktu, w celu przeprowadze-nia kolejnych badań, podczas których nie stwierdzono nieprawidłowości.

W związku z powiadomieniem alarmowym przekazanym przez PWIS w Byd-goszczy dotyczącym produktu: jaj, zakwestionowanych z uwagi na obecność Salmo-nelli enteritidis, poinformowano niezwłocznie Powiatowego Lekarza Weterynarii w Grudziądzu, iż podczas czynności kontrolnych sprawdzane będzie źródło pochodze-nia jaj.

Kolejny przypadek Salmonelli enteritidis zgłoszony przez PIW w Grudziądzu wystąpił w stadzie kur niosek towarowych. PPIS w Grudziądzu wystąpił z pismem do producenta o przekazanie informacji odnośnie list dystrybucji. W odpowiedzi uzyska-no informację, iż jaja zostały zabezpieczone i nie zostaną wprowadzone do obrotu. Podjęto działania, w wyniku, których zlikwidowano stado kur niosek, natomiast jaja zutylizowano, o czym Powiatowy Lekarz Weterynarii poinformował PPIS w Grudzią-dzu oddzielnym pismem.

W ramach współpracy, jak co roku przekazywane były obustronnie informacje na temat podmiotów sektora rolno-spożywczego, które przeznaczają część swojej produkcji na cele paszowe (jako materiał paszowy) m. in. produkty z przemysłu pie-karniczego, ciastkarskiego, zakłady wytwarzające makarony, produkty zakładów wy-twarzających lody oraz młyny, gorzelnie, zakłady tłuszczowe. Do PSSE wpłynęło pismo Powiatowego Lekarza Weterynarii w Grudziądzu dotyczące kontroli w zakładach wspólnie nadzorowanych wraz z zaakceptowanym harmono-gramem. W roku 2016 r. pod wspólnym nadzorem PIW i PSSE w Grudziądzu znala-zły się trzy supermarkety i jedna hurtownia mięsa i drobiu. W jednym z supermarke-tów kontrola nie odbyła się w związku z zaprzestaniem rozbioru mięsa na terenie za-kładu.

Page 40: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

40

W styczniu 2016r. roku odbyła się narada – szkolenie Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego i Powiatowego Lekarza Weterynarii, podczas, której między innymi omówiono wyniki wspólnych kontroli Interwencje sanitarne dotyczące środków spożywczych pochodzenia zwierzęcego. ● Otrzymano interwencję dotyczącą powtarzających się wielokrotnie sytuacji związa-nych z niewłaściwą jakością drobiu wprowadzanego do obrotu handlowego w super-markecie Interwencja nie potwierdziła się. ● Do Wojewódzkiego Lekarza Weterynarii w Bydgoszczy wpłynęła anonimowa inter-wencja dotycząca niewłaściwego obrotu środkami spożywczymi pochodzenia zwie-rzęcego. Sprawa została przekazana do PPIS w Grudziądzu Przeprowadzone zostały wspólne kontrole z Inspekcją Weterynaryjną w trzech zakładach na terenie giełdy w Grudziądzu. W jednym z pawilonów handlowych stwierdzono nieprawidłowości doty-czące przechowywania towarów pochodzących z reklamacji razem z oferowanymi do sprzedaży, niewłaściwego stanu sanitarno – technicznego urządzenia mroźniczego, braku do wglądu dokumentacji potwierdzającej postępowanie z towarem o niewłaści-wej jakości. Nałożono mandat karny w wysokości 300 zł. Kontrola sprawdzająca wy-kazała, iż nieprawidłowości zostały usunięte. ● Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Grudziądzu w związku z przyjętą in-terwencją dotyczącą zakupu produktu o niewłaściwej jakości pn.: „Świeża ryba Dorsz”, w którym obecny był żywy pasożyt, zgodnie z procedurami podjął stosowne działania. Przeprowadzono kontrolę sanitarną interwencyjną, podczas której nie stwierdzono nieprawidłowości-sanitarnych. Natomiast obecność nicienia w rybie ofe-rowanej w sprzedaży miała charakter incydentalny. Międzynarodowy standard Codex Alimentarius toleruje zarobaczenie mięsa w sprzedaży w granicach maksymalnie do 5 nicieni w 1 kg ryby. Jednakże z uwagi na zaistniały fakt, zakład producenta podjął działania korygujące w celu zapobieżenia występowania wad produktów w przyszło-ści. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny mając na uwadze bezpieczeństwo wprowadzanej do obrotu handlowego żywności materiał w przedmiotowej sprawie przekazał do Powiatowego Inspektora Weterynarii. Współpraca Inspekcją Farmaceutyczną Zgodnie z porozumieniem o współpracy z Inspekcją Farmaceutyczną przeka-zywano informacje związane z kontrolami w aptekach oraz otrzymywano uaktualnio-ne wykazy aptek ogólnodostępnych, punktów aptecznych i sklepów zielarsko – me-dycznych. W związku z powiadomieniem informacyjnym RASFF dotyczącym kwestiono-wanego suplementu diety pn. „Duo-Lactil kapsułki” podjęto działania w celu zabez-pieczenia produktu. Ustalono, iż zgodnie z listą dystrybucji ww. suplement diety w ilości 1 sztuki znajduje się w aptece na terenie Grudziądza, gdzie został zabezpie-czony na stanie magazynowym i przekazany do dystrybutora. Działania podjęto zgodnie z procedurami, w tym zakresie.

Współpraca z państwowym granicznym inspektorem sanitarnym /urzędem celnym W związku z przyjęciem z zakładu będącego pod nadzorem Państwowego Powiato-wego Inspektora Sanitarnego w Grudziądzu 12 wniosków o dokonanie granicznej kontroli sanitarnej środka spożywczego dotyczącego eksportu mrożonych owoców i warzyw wydano 12 świadectw dotyczących spełnienia wymagań zdrowotnych przez środek spożywczy. Współpraca ze strażą miejską W związku z otrzymanym pismem dotyczącym prowadzenia sprzedaży owo-ców w miejscach nieprzeznaczonych do tego celu (zdaniem składającego interwen-cję). Przedstawiciele Państwowej Powiatowej Inspekcji Sanitarnej w Grudziądzu

Page 41: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

41

przeprowadzili wspólne działania wraz z funkcjonariuszami Straży Miejskiej w Gru-dziądzu zmierzające do wyjaśnienia sprawy. W wyniku podjętych działań stwierdzo-no, iż jedno ze wskazanych stoisk postępuje zgodnie z przepisami prawa. Przedsta-wiciele Straży Miejskiej nie wnieśli uwag odnośnie miejsca prowadzenia sprzedaży. Po przeprowadzeniu wspólnych czynności we wskazanym w piśmie w drugim punk-cie handlowym, właściciel prowadzący sprzedaż truskawek, podjął decyzję o zaprze-staniu działalności w miejscu do tego celu nieprzeznaczonym. O wynikach przepro-wadzonych czynności poinformowano pisemnie stronę składającą interwencję.

Współpracowano także z komenda miejska policji, urzędem miasta, staro-stwem, i urzędami gmin, inspekcja handlową oraz z powiatowymi stacjami sanitarno-epidemiologicznymi na terenie kraju a także z mediami.

HIGIENA PRACY

CHOROBY ZAWODOWE. Do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Grudziądzu w 2016 roku: zgłoszono 14 podejrzeń chorób zawodowych (w tym 12 w mieście i 2 w powiecie); wpłynęło 8 orzeczeń lekarskich w tym:

- 1 o rozpoznaniu chorób zawodowych, - 7 o braku podstaw do rozpoznania chorób zawodowych (w przypadku 1

orzeczenia I stopnia, strona wniosła o ponowne badanie); wpłynęło 5 wniosków od innych jednostek: PPIS w Katowicach i w Krakowie (2

wnioski), PPIS w Szczecinku oraz 1 wniosek WOMP w Gdańsku, o dokonanie oceny narażenia zawodowego i opracowanie karty oceny narażenia w sprawach tam prowadzonych.

Przeprowadzono łącznie 21 postępowań wyjaśniających w przedmiocie chorób za-wodowych, (19 w mieście i 2 w powiecie) w związku z ich wynikami: 5 pacjentów skierowano do orzeczników I stopnia, opracowano 32 karty oceny narażenia zawodowego (wielu pracodawców). W oparciu o otrzymane orzeczenia lekarskie, wydano 6 decyzji w sprawie chorób zawodowych (wszystkie na terenie miasta) w tym: 1 decyzję stwierdzającą chorobę zawodową - obustronny trwały odbiorczy ubytek

słuchu typu ślimakowego lub czuciowo-nerwowego spowodowany hałasem – poz. 21 wykazu.

5 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej.

Choroby zawodowe na terenie miasta i powiatu, w latach 2007-2016.

Liczba stwierdzonych przypadków w latach: Lp. Nr* Nazwa choroby zawo-

dowej 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 1 3 Pylice płuc 0 1 0 0 1 0 0 1 0 0

3 6 Astma oskrzelowa 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0

4 7 Zewnątrzpoch, alergiczne zap. pęcherzyków płucnych 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0

5 12 Alergiczny nieżyt nosa 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0

6 15 Przewlekłe choroby narzą-du głosu 1 2 0 0 1 0 0 1 0 0

7 17 Nowotwory złośliwe 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

8 18 Choroby skóry 0 1 0 0 0 0 0 1 1 0

9 19 Przewlekłe choroby układu ruchu 0 0 0 1 0 1 0 0 0 0

10 20 Przewlekłe choroby obwo-dowego ukł. nerwowego 0 0 1 1 0 1 0 1 0 0

Page 42: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

42

11 21 Obustronny trwały odbior-czy ubytek słuchu 0 0 0 0 0 1 1 0 0 1

12 22 Zespół wibracyjny 1 1 0 0 1 0 0 0 0 0

13 26 Choroby zakaźne lub paso-żytnicze 0 2 7 6 2 1 0 0 2 0

Razem 4 9 8 8 5 5 1 4 3 1 * numer z wykazu chorób zawodowych, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (tj. Dz.U. z 2013 r. poz. 1367)

Liczba stwierdzanych chorób zawodowych ma tendencję spadkową. W latach 2007, 2013, 2014 oraz w roku 2016 nie stwierdzono przypadków chorób zakaźnych lub pasożytniczych i ich następstw.

Strukturę zachorowań na choroby zakaźne lub pasożytnicze albo ich następ-

stwa ( poz. 26) w ostatnich 10 latach, przedstawia tabela poniżej.

wirusowe zapalenie wątroby Rok

typu B typu C borelioza gruźlica bruceloza Razem

2007 0 0 0 0 0 0

2008 0 1 1 0 0 2

2009 0 0 7 0 0 7

2010 0 0 6 0 0 6

2011 0 0 2 0 0 2

2012 0 1 0 0 0 1

2013 0 0 0 0 0 0

2014 0 0 0 0 0 0

2015 0 0 1 0 1 2

2016 0 0 0 0 0 0

Razem 0 2 17 0 1 23

Pracownicy w ramach „promocji zdrowia” informowali pracodawców, kadry kierowni-cze i pracowników o ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną pracą, szczegól-nie na stanowiskach, pracy gdzie stwierdzano przekroczenia normatywów higienicz-nych oraz gdzie toczyło się postępowanie wyjaśniające w sprawie choroby zawodo-wej, sprawdzano realizowanie przez pracodawcę obowiązku ponownego szacowania ryzyka w przypadku postępowania w sprawie choroby zawodowej i informowania na bieżąco pracowników o ryzyku związanym z wykonywaną pracą.

ŚRODOWISKO PRACY. Bieżący nadzór sanitarny nad zakładami pracy polegał na kontroli przestrzegania przez pracodawców przepisów dotyczących higieny i warunków środowiska pracy. Ewidencja zakładów pracy prowadzona przez Sekcję Prewencji Chorób Zawodowych obejmowała w 2016 roku 600 obiektów, w których zatrudnionych było łącznie 25 091 osób, z czego 440 (zatrudniających 20 680 pracowników) zlokalizowanych na terenie miasta a 160 (zatrudniających 4 411 osób) na terenie powiatu.

Page 43: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

43

W 2016 r. zaplanowano do kontroli 198 obiektów w mieście i powiecie. Potrzeby tere-nu, wskazania w ciągu roku oraz zalecenia sprawiły, że łącznie skontrolowano 214 obiektów. Spośród skontrolowanych w ramach nadzoru higieny pracy 214 obiektów, zatrudniających łącznie 14 285 pracowników, 159 zlokalizowanych było w mieście a 55 w powiecie.

Liczba zakładów pracy objętych nadzorem

PPIS w Grudziądzu zatrudniających pracowników: Rok

Liczba za-trudnionych

objętych nad-zorem

/ogółem/

ogółem w tym miasto do 5 6-20 21-50 51-100 101-

250 251

i więcej

2008 18 617 171 110* 22 55 30 16 27 21

2009 17 528 189 130* 30 53 36 24 27 19

2010 16 119 190 127* 34 62 31 23 26 14

2011 14 831 193 132* 39 64 37 15 24 14

2012 12 901 196 145* 55 55 30 17 27 12

zmiana w drukach statystycznych

do 9 zatrudnionych 10-49 50-249 250 i więcej

2013 12 057 178 129* 71 54 42 11

2014 14 762 163 110* 54 49 47 13

2015 15 676 208 156* 70 75 48 15

2016 14 285 214 159*

92 68*

66 46*

42 34*

14 11*

*obiekty na terenie miasta Powyższa tabela przedstawia zestawienie porównawcze dotyczące liczby nadzoro-wanych zakładów, według ilości zatrudnionych pracowników objętych nadzorem sani-tarnym przez PPIS w Grudziądzu, za lata 2008-2016, w tabeli uwzględniono zmiany wprowadzone od 2013 roku w sprawozdawczości dla Higieny Pracy, wg MZ-50. Poniżej przedstawiono strukturę zatrudnienia w podmiotach gospodarczych objętych

nadzorem w roku 2016.

Zakłady pracy skontrolowane przez PPIS w Grudziądzu w 2016 roku, wg liczby zatrudnionych pracowników.

7%

20%

31%

42%do 910-4950-249250 i więcej

Page 44: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

44

W 42 skontrolowanych podmiotach gospodarczych (20%) zatrudnienie wynosiło od 50 do 249 pracowników a tylko 14 podmiotów (7%) to zakłady, w których zatrudnio-nych jest powyżej 250 osób, natomiast 158 zakładów zatrudniających do 49 osób stanowią 73% obiektów objętych nadzorem, są to więc zakłady małe. Podmioty gospodarcze zatrudniające do 9 pracowników (42%), objęte są nadzorem ze względu na zagrożenia dla zdrowia człowieka lub środowiska, wynikające z rodza-ju prowadzonej działalności (głównie w zakresie niebezpiecznych substancji che-micznych i ich mieszanin) a także kontroli tematycznych prowadzonych w 2016 roku.

W 2016 r. realizowano kontrole problemowe dotyczące nadzoru nad warunkami pra-cy i wypełnianiem przez pracodawców obowiązków wynikających z oceny ryzyka zawodowego pracowników zatrudnionych:

w zakładach przemysłu tworzyw sztucznych (będzie kontyn. w 2017 r.) w zakładach pogrzebowych, w wyjazdowych zespołach ratownictwa medycznego należących do podmio-

tów leczniczych (kontynuacja zamierzeń z 2015 r.). Te grupy zawodowe objęto szczególnym nadzorem, zapoznano z materiałami doty-czącymi ekspozycji zawodowej, objęto też ich badaniami i pomiarami czynników szkodliwych dla zdrowia. Dokonano analizy wyników działań w tych obszarach i prze-słano sprawozdania. W ramach kontroli. objęto nadzorem wszystkie zakłady pogrzebowe prowadzące działalność na terenie PPIS– łącznie 13 zakładów, w tym 1 podmiot zajmujący się m.in. administrowaniem cmentarzem komunalnym, który posiada pomieszczenia do przygotowania zwłok do pochówku i ich przechowywania (pomieszczenia te są wy-najmowane 7 zakładom pogrzebowym nieposiadającym własnych pomieszczeń tego typu). W trakcie prowadzonych kontroli informowano o ryzyku zawodowym związa-nym z prowadzoną działalnością w szczególności o ryzyku zawodowym związanym z czynnościami podczas przygotowania zwłok do pochówku oraz o sposobach zmniej-szania tego ryzyka. W wyniku prowadzonych działań edukacyjnych a także kontrolno-represyjnych uzy-skano poprawę w zakresie warunków pracy i świadomości pracodawców i pracowni-ków tej branży. Podejmowano również działania kontrolne w zakresie produktów biobójczych wpro-wadzanych do obrotu (m.in. weryfikacja informacji na etykietach, ważność lub brak pozwoleń na obrót) oraz ich stosowania w zakładach pracy. Wśród nadzorowanych obszarów nie sposób pominć nadzoru nad substancjami nie-bezpiecznymi i ich mieszaninami wprowadzanymi do obrotu i stosowanymi w działal-ności zawodowej a także ekspozycji pracowników z uwzględnieniem czynników che-micznych, fizycznych i biologicznych, sklasyfikowanych jako rakotwórcze lub muta-genne dla ludzi zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy. W 2016 r. prowadzono nadzór nad prawidłowością dokumentacji, prowadzonej w tym zakresie przez pracodawców, uwzględniającą m.in. wykaz tych czynników, procesów oraz pracowników – doku-mentacja ta podlega archiwizacji. Ze względu na odległe skutki działania czynników rakotwórczych i mutagennych, prawidłowa dokumentacja w powyższym zakresie po-zwoli na ustalenie związku przyczynowego zaistniałych schorzeń ze środowiskiem pracy, warunkami pracy, w przypadku podejrzenia chorób zawodowych. Kontrolowano też przestrzeganie przepisów i zasad bhp podczas prac usuwania bądź zabezpieczania wyrobów zawierających azbest, w ramach realizacji rządowego „Pro-gramu Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”, poprzez kontrolę przedsię-biorcy w siedzibie a także 3 kontrole podczas wykonywania przez firmy prac związa-nych z usuwaniem wyrobów zawierających azbest (podczas jednej kontroli dokonano poboru próbek do badań i pomiarów w zakresie włókien azbestu). W 2016 r. skontrolowane podmioty w liczbie 214, zgodnie z klasyfikacją PKD, należa-ły do poszczególnych grup (Sekcji), co przedstawia poniższy wykres. Z zestawienia tego wynika, że najliczniejszą grupę zakładów skontrolowanych, stanowiły podmioty

Page 45: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

45

zajmujące się przetwórstwem przemysłowym, handlem i naprawą pojazdów oraz po-zostałą działalnością usługową.

Zestawienie obiektów nadzorowanych w 2016 roku wg gałezi gospodarki.

6

94

38

13

42

62

6 4 4 5 6 3

12

0

20

40

60

80

Rol

nict

wo,

Leś

nict

wo,

Łow

iect

wo

i Ryb

actw

o

Prze

twór

stw

o pr

zem

ysło

we

Wyt

war

zanie

i zao

patry

wan

ie w

ene

rgię e

lekt

rycz

ną,

gaz,

par

ę w

odną

Dos

tawa

wod

y, g

ospo

daro

wan

ie ś

ciek

ami i

odpa

dam

i

Budo

wni

ctw

o

Han

del h

urto

wy

i det

aliczn

y, n

apra

wa

poja

zdów

i inne

Tran

spor

t i g

ospo

dark

a m

agaz

ynow

a

Dzi

ałal

ność

zw

iąz.

z o

bsłu

gą ry

nku

nier

uch.

Dzi

ałalno

ść p

rofe

sjon

alna

nau

kowa

i tec

hniczn

a

Dzi

ałal

ność

w z

akre

sie

usłu

g ad

min

istro

wan

ia i

Adm

inis

tracj

a pu

bliczn

a i o

bron

a na

rodo

wa

Eduk

acja

Opiek

a zd

row

otna

i po

moc

spo

łecz

na

Dzi

ałalno

ść z

wią

zana

z k

ultu

rą, r

ozry

wką

i re

krea

cją

Pozo

stała

dzia

łaln

ość

usłg

owa

W 2016 r. w ramach zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego przeprowa-dzono łącznie 301 kontroli sanitarnych, z czego 237 dotyczyło terenu miasta a 64 terenu powiatu. Sporządzano dokumentację z kontroli w miarę potrzeb wszczynano postępowanie administracyjne, wydawano decyzje, prowadzono też postępowania egzekucyjne w administracji. Z innych czynności kontrolnych tam gdzie nie było możliwe sporządzenie protokołu kontroli z powodu zamknięcia obiektu, monitoringu obiektów itp. sporządzano adno-tacje służbowe: łącznie, 237 z czego aż 185 dotyczyło środków zastępczych, w za-kresie nadzoru higieny pracy sporządzono 52 adnotacje służbowe. W 2016 roku wydano łącznie 92 decyzje administracyjne (16 dotyczyło powiatu a 76 miasta), w tym: 6 decyzji dotyczyło chorób zawodowych a 16 środków zastępczych, pozostałe w liczbie 70 (13 powiat, 57 miasto) dotyczyły nieprawidłowości stwierdzo-nych w trakcie kontroli przeprowadzonych w ramach nadzoru nad warunkami pracy. W 2016 r. w oparciu o art. 36 ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, wydano 60 decyzji płatniczych (47 w mieście i 13 w powiecie) dotyczących opłat za badania oraz inne czynności kontrolne, w wyniku których stwierdzono naruszenie wymagań higie-nicznych i zdrowotnych (w tym 2 decyzje dotyczyły środków zastępczych). Z ewidencji podmiotów gospodarczych w 2016 r. skreślono 19 podmiotów gospodar-czych, m.in. z powodu: likwidacji podmiotu lub zaprzestania produkcji oraz włączono do ewidencji i skontrolowano 9 nowych obiektów, zajmujące się produkcją i usługami, w tym duży zakład w branży obróbki drewna.

Page 46: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

46

Prowadzone w 2016 r. kontrole wykazały istnienie nieprawidłowości, w podmiotach gospodarczych stwierdzono naruszenie wymagań higienicznych i zdrowotnych m.in. w zakresie warunków pracy, zaplecza higieniczno-sanitarnego oraz nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mieszaninami. W związku ze stwierdzonym niewłaściwym stanem sanitarno-technicznym, w 2016 r. wydano 70 decyzji administracyjnych, zobowiązujących do usunięcia nieprawidłowo-ści lub podjęcia działań w celu poprawy warunków pracy a zawarte w nich nakazy (łącznie 146) dotyczyły: przeprowadzenia badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na sta-

nowiskach pracy w zakładzie oraz zapewnienia dokumentacji w tym zakresie – w 41,1 % przypadków, tj. 60 nakazów;

zastosowania środków organizacyjnych i technicznych zmierzających do obniże-nia stężenia czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy – w 5,5 % przypadków, tj. 8 nakazów;

zapewnienia i przedstawienia do wglądu, rejestrów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz kart badań i pomiarów tych czynników – w 2,1 % przypadków, tj. 3 nakazy;

zapewnienia pracownikom właściwego, zgodnego z obowiązującymi przepisami zaplecza higieniczno-sanitarnego – w 2,8 % przypadków, tj. 4 nakazy,

zapewnienia pracownikom właściwych warunków pracy, zgodnie z obowiązują-cymi przepisami dot. pomieszczeń pracy – w 0,7 % przypadków, tj. 1 nakaz;

sporządzenia lub aktualizacji oceny ryzyka zawodowego występującego na sta-nowiskach pracy w zakładzie – w 9,6 % przypadków, tj. 14 nakazów;

nieprawidłowości w zakresie nadzoru nad substancjami chemicznymi i ich mie-szaninami – w 19,9 % przypadków, tj. 29 nakazów;

nieprawidłowości w zakresie szkodliwych czynników biologicznych (rejestry, pro-cedury, plan, znak, szczepienia, szkolenia itp.) – w około 11 % przypadków, tj. 16 nakazów;

nieprawidłowości w zakresie czynników rakotwórczych i mutagennych (rejestry, szkolenia, informacja do PWIS itp.) – w 3,4 % przypadków, tj. 5 nakazów;

przeprowadzenia badań lekarskich pracowników, zapewnienie dokumentacji w tym zakresie – w 1,4 % przypadków, tj. 2 nakazy;

zapewnienia apteczek i instrukcji udzielania pierwszej pomocy – w 1,4 % przy-padków, tj. 2 nakazy;

zapewnienia instrukcji stanowiskowych BHP przy urządzeniach i maszynach – w 1,4 % przypadków, tj. 2 nakazy.

W większości przypadków powyższe nieprawidłowości usunięte zostały w określo-nych decyzjami terminach i uzyskano poprawę warunków pracy. W 10 przypadkach wydano upomnienia i ustalono nowe terminy realizacji nakazów. W jednym przypad-ku, dotyczącym miasta, wszczęto postępowanie egzekucyjne w administracji: wydano tytuł wykonawczy oraz postanowienie o nałożeniu grzywny w celu przymuszenia do wykonania obowiązków zawartych w decyzji. Grzywnę w kwocie 500,00 zł wyegze-kwowano. Na podstawie posiadanych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, z terenu objętego nadzorem, dokonano analizy narażenia zawodowego pra-cowników. Poniższa tabela przedstawia narażenie pracowników na działanie czynników szkodli-wych z uwzględnieniem narażenia na 1, 2 , 3 i 4 czynniki, z terenu miasta i powiatu w 2016 roku.

Liczba pracowników pracujących w przekroczeniach:

PKD NDS/NDN ogółem *)

NDS/NDN na 1 czynnik

szkodliwy

NDS/NDN na 2 czynni-ki szkodliwe

NDS/NDN na 3 czynni-ki szkodliwe

NDS/NDN na 4 czynni-ki szkodliwe

02 3 3 0 0 0 10 73 73 0 0 0

Page 47: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

47

15 52 49 3 0 0 16 80 80 0 0 0 17 7 7 0 0 0 20 1 1 0 0 0 22 5 5 0 0 0 23 2 2 0 0 0 24 3 3 0 0 0 25 68 68 0 0 0 28 57 14 9 23 11 30 5 0 1 4 0 31 4 4 0 0 0 32 95 95 0 0 0 38 14 14 0 0 0 41 5 4 1 0 0 46 2 2 0 0 0 78 159 159 0 0 0 81 7 1 6 0 0

Razem 642 584 20 27 11 *) pracownik liczony jeden raz niezależnie od liczby czynników szkodliwych Skróty użyte w zestawieniu: - PKD – Polska Klasyfikacja Działalności - NDS – Najwyższe Dopuszczalne Stężenie (dotyczy pyłów i substancji chemicznych) - NDN – Najwyższe Dopuszczalne Natężenie (dotyczy szkodliwych czynników fizycznych – hałas i wibracja)

Według powyższego zestawienia, 642 pracowników zatrudnionych było w 2016 roku w warunkach przekroczenia normatywów higienicznych, w tym w ekspozycji na: - czynniki chemiczne – 44 pracowników; - pyły - frakcja wdychalna i respirabilna – 55 pracowników - hałas – 581 pracowników, - drgania mechaniczne (miejscowe) – 19 pracowników. Liczba pracowników zatrudnionych w narażeniu: na 4 czynniki – 11 osób (pyły frakcja wdychalna, pyły frakcja respirabilna, hałas,

drgania) na 3 czynniki – 27 pracowników (pyły frakcja wdychalna, pyły frakcja respirabilna,

hałas), na 2 czynniki wynosiła – 20, w tym:

10 osób – pyły frakcja wdychalna, pyły frakcja respirabilna, 3 osoby – czynniki chemiczne (dichlorometan, tetrachloroeten), 7 osób – hałas i wibracja,

na 1 czynnik wynosiła 584, w tym: hałas 535 osób chemiczne 41 osoby (dichlorometan, tetrachloroeten), pyły 8 osób.

Zagrożenia zawodowe występujące w nadzorowanych zakładach pracy to wciąż głównie: ekspozycja na hałas i drgania mechaniczne, powodowane przez maszyny i urzą-

dzenia produkcyjne, systemy wentylacyjne oraz pojazdy mechaniczne, ekspozycja na pyły i substancje chemiczne związana z procesami odlewnictwa,

spawania, oczyszczania, szlifowania, ocynkowania, przy sporządzaniu mieszanek gumowych i ich przetwórstwie, przetwórstwie tworzyw sztucznych, w procesach produkcji i przetwarzania mąki w piekarniach-ciastkarniach, obróbce drewna i in-ne,

ekspozycja na rozpuszczalniki organiczne przy wyrobie klejów gumowych, powle-kaniu tkanin, nakładaniu powłok lakierniczych, produkcji podeszew,

narażenie na substancje chemiczne oraz szkodliwości i uciążliwości fizyczne,

Page 48: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

48

ekspozycja na szkodliwe czynniki biologiczne w zakładach produkujących żyw-ność, jednostkach ochrony zdrowia, zakładach gospodarki odpadami, w oczysz-czalniach ścieków, zakładach pogrzebowych, w archiwach itp.

Zaopatrzenie pracowników w odzież roboczą i ochronną w wizytowanych podmiotach gospodarczych jest zadowalające. Pracodawcy w większości zakładów zapewniają odzież roboczą i ochronną, część pracodawców natomiast wypłaca pracownikom ekwiwalent za używanie odzieży własnej. W zakresie promocji zdrowia Sekcja Prewencji Chorób Zawodowych, prowadziła róż-ne działania włączając się między innymi w realizowane w kraju programy, akcje, kampanie itp. dystrybucja materiałów edukacyjnych dotyczących „Bezpieczeństwa w stosowa-

niu produktów chemicznych” działania w ramach ogólnoeuropejskiej kampanii prowadzonej przez Europejską

Agencję Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy (EU-OSHA) w zakresie „Bezpieczni na starcie, zdrowi na mecie!” a także przez Europejską Agencję Chemikaliów (ECHA) „Bezpieczeństwo chemikaliów a twoja firma” skierowanej do małych i średnich przedsiębiorstw, poprzez propagowanie informacji na stronie interneto-wej PPIS i informowanie podczas kontroli

„Miejsce pracy wolne od dymu tytoniowego” prowadzono działania polegające na dystrybucji materiałów edukacyjnych, zbierano informacje dotyczące problemu palenia tytoniu w zakładach pracy, ochrony przed dymem tytoniowym i zakazu pa-lenia wyrobów tytoniowych w miejscu pracy.

ŚRODKI ZASTĘPCZE

W 2016 roku pracownicy Sekcji Prewencji Chorób Zawodowych prowadzili

działania mające na celu egzekwowanie przepisów ustawy o przeciwdziałaniu nar-komanii a w szczególności zapisów dotyczących zakazu wytwarzania i wprowadzania do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej środków zastępczych. Działania w zakresie środków zastępczych w 2016 roku obejmowały m. in.: monitoring Internetu pod kątem obrotu środkami zastępczymi, monitoring ulic miasta i regionalnych stron pod kątem sklepów modelarskich, prowadzenie czynności kontrolnych w związku z uzyskanymi informacjami oraz

na polecenie jednostki nadrzędnej, monitoring ulic miasta i obiektów zamkniętych z powodu wprowadzania do obro-

tu środków zastępczych lub podejrzanych o taką działalność, prowadzenie postępowań wyjaśniających i administracyjnych oraz wydawanie

decyzji w związku z otrzymanymi dowodami rzeczowymi z Prokuratury Rejono-wej w Grudziądzu, KMP w Grudziądzu, Urzędów Celnych.

rejestrowanie zgłaszanych zatruć w tym środkami zastępczymi, pobieranie próbek do badań oraz zlecanie ich badań do uprawnionych laborato-

riów, prowadzenie działań proceduralnych po otrzymaniu wyników badań (wszystkie

próbki zawierały środki zastępcze lub narkotyki), składanie wniosków do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w Byd-

goszczy, zgłaszanie zawiadomień do prokuratury o uzasadnionym podejrzeniu popełnie-

nia przestępstwa z art. 160 kk, zniszczenie środków zastępczych i substancji kontrolowanych ustawą, wprowadzanie i aktualizacja danych w SMIOD elektronicznym systemie groma-

dzenia i przetwarzania danych dotyczących realizacji ustawowego zakazu wy-twarzania i wprowadzania do obrotu środków zastępczych,

prowadzenie działań z zakresu oświaty zdrowotnej i promocji zdrowia.

Page 49: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

49

W związku z uzyskiwanymi informacjami dotyczącymi hospitalizacji młodych lu-dzi, którzy ulegli zatruciu po zażyciu środków zastępczych, w ramach prowadzonego nadzoru w tym obszarze polegającego głównie na monitoringu obiektów, sporządzo-no łącznie w 2016 roku 2 protokoły kontroli i 185 adnotacji służbowych (głównie ze względu na zamknięcie sklepów w 2015 roku), w tym:

- z działań kontrolnych przed długimi weekendami, świętami, monitoring lokali gdzie istniały sklepy w latach 2010-2015, salonów gier itp – 156 adnotacji i 1 protokół (otwarty salon gier), - w ramach prowadzonych działań akcyjnych (3) przeprowadzono, wspólnie z funkcjonariuszami Komendy Miejskiej Policji w Grudziądzu, 30 kontroli sklepów i punktów (głównie salony gier), co do których istniało podejrzenie wprowadzania do obrotu środków zastępczych – 29 adnotacji (punkty zamknięte) i 1 protokół (nowa działalność).

Podczas działań kontrolnych nie stwierdzono wprowadzania do obrotu środków za-stępczych, nieczynne są sklepy wprowadzające do obrotu środki zastępcze w latach wcześniejszych.

W 2016 roku prowadzono postępowania w związku z otrzymaniem, w ramach

współpracy, 25 spraw wynikających z działań podjętych przez inne organy w tym: z Prokuratury Rejonowej w Grudziądzu – 13 spraw z Urzędu Celnego w Toruniu – 8 spraw (w tym 3 z pakietu 137 sprawozdań z badań

przesyłek z 2015 roku otrzymano w październiku 2016) z Urzędu Celnego w Gdańsku, Oddział Celny Pocztowy w Pruszczu Gdańskim – 4

sprawy dotyczące przesyłek z importu do mieszkańców Grudziądza. W wyniku prowadzonych postępowań wyjaśniających w powyższych sprawach: uzupełniono materiał dowodowy (dane osobowe i adresowe, protokoły przesłucha-

nia i inne dokumenty z akt sprawy z prokuratury, sądu i KMP w Grudziądzu), wezwano osoby w celu złożenia wyjaśnień, występowano do ToxLab Sp. z o.o. w Katowicach o przeprowadzenie badań przez

laboratorium uprawnione (wyniki z laboratorium celnego) lub wydanie opinii przez Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji w Warszawie (wyniki z WLKP w Bydgoszczy),

przekazano sprawy ze względu na właściwość miejscową do PPIS w Brodnicy, Iła-wie i Kwidzynie (nadawca i adresat poza terenem działania PPIS w Grudziądzu),

wysyłano stanowisko dotyczące przesyłek z importu do Urzędu Celnego w Gdań-sku,

przekazano powrotnie sprawy do Prokuratury Rejonowej w Grudziądzu z uwagi na fakt iż zatrzymane produkty wymienione były regulowane ustawą, poza kompeten-cjami Inspekcji Sanitarnej,

wydano decyzje orzekające o przepadku zatrzymanych produktów na rzecz Skarbu Państwa i o ich zniszczeniu – 7 decyzji z art. 44 c ust 4 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii,

wydano decyzję orzekającą karę w kwocie 20 tys. zł z art. 52a w/w ustawy. W październiku 2016 roku przekazano do PSSE dokumentację dotyczącą przesyłek w tym 137 sprawozdań z badań, co do których PPIS w Grudziądzu wszczął postępo-wania wyjaśniające w celu ustalenia stron i właściwości. Sprawy są sukcesywnie roz-patrywane. W grudniu 2016 roku w Bydgoszczy dokonano komisyjnego zniszczenia środków zastępczych i substancji kontrolowanych ustawą, co do których istniały prawomocne decyzje i postanowienia sądu – łącznie zamknięto 20 spraw. W 2016 roku prowadzono postępowania administracyjne dotyczące spraw jeszcze niezakończonych, w stosunku do sklepów zamkniętych w 2015 roku. Zestawienie statystyczne dotyczące środków zastępczych w 2016 roku: - kontrole zakończone protokołami – 2 kontrole; - kontrole prowadzone w ramach monitoringu w tym zamkniętych sklepów i innych punktów sprzedaży oraz salonów gier zakończone adnotacjami służbowymi, łącznie – 185 kontroli,

Page 50: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

50

- próbki pobrane – 7; - próbki zbadane – 7, - kwota wydatkowana na badania laboratoryjne próbek i opinie – 2 885,34 zł. - decyzje merytoryczne wynikające z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – 16, w tym:

- dotyczących zakazu wprowadzania do obrotu środków zastępczych oraz ich zniszczenia art. 44c ust 4 ustawy – 10; - nałożenia kary pieniężnej art.52a ustawy – 4 (na łączną kwotę 330 000,00 zł) - kosztów przeprowadzonych badań oraz prowadzonego postępowania art. 44c ust 6 ustawy – 2,

- decyzje płatnicze (m.in. koszty badań) – z art. 27 c ust. 4 i art. 36 ustawy o PIS – 2, - postanowienia w toku postępowania – 5; - kwota kar wyegzekwowanych (spłata rat zgodnie z decyzją) – 3 252,00 zł .

W 2016 roku do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego z Regional-nego Szpitala Specjalistycznego wpłynęło łącznie 251 zgłoszeń zatruć, które dotyczy-ły 74 kobiet i 177 mężczyzn. W grupie tej były 94 osoby w wieku do 18 lat, w tym: dziewcząt 34 i 60 chłopców. W grupie dorosłych odnotowano aż 157 osób, które ule-gły zatruciom w tym 40 kobiet i 117 mężczyzn. Wśród osób hospitalizowanych wyróżnia się zatrucia głównie lekami (103 przypadki), dopalaczami (70 przypadków), alkoholem etylowym (69 przypadków), środkami psy-choaktywnymi (32 przypadki), narkotykami (27 osób) oraz inne. W powyższych przy-padkach aż 52 osoby (w tym 5 dzieci) trafiło do szpitala z powodu zatruć kilkoma czynnikami. Bardzo często pośród osób, które uległy zatruciom środkami psychoak-tywnymi towarzyszą zatrucia lekami lub alkoholem etylowym, czasem upojenie alko-holowe jest jedyną przyczyną zatrucia (głównie dzieci 12-14 lat). Z zatruciami trafiają do szpitala ludzie zarówno w młodym wieku już od 12 lat - alko-hol, środki psychoaktywne i leki, jak i osoby dorosłe, w grupie wiekowej 51 i więcej odnotowano aż 27 osób hospitalizowanych z powodu zatrucia lekami. W 2016 roku odnotowano 2 przypadki zatruć lekami, dzieci w wieku 2 i 3 lata. Poniższa tabela i wykresy przedstawiają porównawczo liczbę zatruć zgłoszonych do PPIS w Grudziądzu w latach 2014, 2015 i 2016 z uwzględnieniem wieku osób hospi-talizowanych. W tabeli podano dodatkowo poza ogólną liczbą zatruć również liczbę zgłoszeń doty-czących zatruć przypuszczalnie środkami zastępczymi (policzono zgłoszenia zatruć spowodowanych przez dopalacze i środki psychoaktywne – niezidentyfikowane), co obrazuje drugi wykres.

Liczba osób hospitalizowanych z powodu zatruć (ogółem / środkami zastępczymi) w poszczególnych grupach wiekowych (w latach),:

Rok 11 i

mniej 12 13 14 15 16 17 18 19 - 25

26 -30

31 - 40

41 - 50

51 i więcej

2014 2 0

3 1

5 1

9 3

21 9

16 8

25 10

14 7

40 21

24 15

28 5

12 1

17 0

2015 3 1

2 1

9 2

15 5

6 1

33 12

23 7

10 4

59 34

28 13

29 17

21 0

16 1

2016 2 i 3 lata

2 0

5 2

13 6

11 5

13 1

19 5

11 7

20 10

44 27

37 25

35 10

11 2

30 2

Page 51: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

51

Zatrucia zgłoszone do PPIS w Grudziądzu

0

10

20

30

40

50

60

11 i m

niej

12 13 14 15 16 17 1819

do 25

26 do

3031

do 40

41 do

5051

i wiec

ej

wiek pacjentów

liczb

a zg

łosz

onyc

h pr

zypa

dków

201420152016

Zatrucia środkami zastępczymi i niezidentyfikowanymi substancjami psychoaktywnymi zgłoszone do PPIS w Grudziądzu

0

5

10

15

20

25

30

35

11 i m

niej

12 13 14 15 16 17 1819

do 25

26 do

3031

do 40

41 do

5051

i wiec

ej

wiek pacjentów

liczb

a zg

łosz

onyc

h pr

zypa

dków

201420152016

W zakresie działań profilaktycznych podejmowanych przez organy Państwowej

Inspekcji Sanitarnej w związku z prowadzonym nadzorem nad środkami zastępczymi, prowadzono w roku bieżącym, przy współudziale Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia w Stacji: Zajęcia edukacyjne i prezentacje multimedialne, materiały informacyjno-

edukacyjne (płyta i ulotki) dla grup słuchaczy Policealnego Studium Zawodowego, uczniów Zespołu Szkół Budowlanych i Plastycznych, Zespołu Szkół Ekonomicz-

Page 52: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

52

nych Zespołu Placówek Młodzieżowych „BURSA”,, III LO i IV LO a także dla szkół podstawowych i gimnazjów,

Promocja zdrowego stylu życia bez uzależnień, stoiska informacyjno-edukacyjne, gry i zabawy z okazji Dnia Promocji Zdrowia na plaży miejskiej Rudnik a także w ramach kampanii „Nie pozwól odlecieć swojemu szczęściu” w GOW „DELFIN” – Biały Bór oraz w Zespole Szkół gastronomiczno-Hotelarskich, Zespole Szkół Technicznych i Zespole Szkół Mechanicznych,

Pokazy multimedialne, materiały informacyjne, ulotki, skierowane do młodzieży, uczestników kolonii wypoczynkowych letnich i zimowych oraz kolonii sportowych.

W 2016 roku Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny prowadził współpracę z:

z Prokuraturą Rejonową i Sądem Rejonowym w Grudziądzu – poprzez zawiado-mienia o popełnieniu przestępstwa, składanie zeznań i dokumentów, przekazy-wanie materiałów dowodowych oraz przekazywania przez prokuraturę postano-wieniem postępowań dot. posiadania przez zatrzymanych środków zastępczych,

z Centralnym Biurem Śledczym Zarząd w Bydgoszczy, Wydział w Toruniu – wspólne kontrole i wymiana informacji,

z Komendą Miejską Policji – wspólne kontrole, przekazywanie materiałów dowo-dowych, wymiana informacji w zakresie środków zastępczych,

z Urzędem Celnym w Toruniu – przekazanie przesyłek i Urzędem Celnym w Gdańsku – wymiana informacji w związku z importem środków zastępczych,

z Wojewódzkim Inspektorem Farmaceutycznym w Bydgoszczy – w zakresie nisz-czenia środków, które objęte są obecnie ustawą o przeciwdziałaniu narkomanii,

z ToxLab Sp. z o.o. Laboratorium Toksykologiczne w Katowicach, NIL w Warsza-wie, CKLP w Warszawie – w zakresie badań i opinii w sprawie produktów oraz udostępniania bazy danych i oceny wpływu środków zastępczych na zdrowie lu-dzi,

z Regionalnym Szpitalem Specjalistycznym w Grudziądzu –informowanie o zatru-ciach powodowanych przez środki zastępcze i inne substancje,

z Urzędem Miejskim w Grudziądzu, Starostwem Powiatowym – w zakresie wy-miany informacji, udział w Sesjach i posiedzeniach Komisji,

z lokalnymi mediami: TVSM, „Nowości”, „Gazeta Pomorska” i „Echo Grudziądza”, z innymi Powiatowymi Stacjami Sanitarno-Epidemiologicznymi w kraju.

W celu minimalizacji zagrożeń zdrowia publicznego stwarzanych przez środki

zastępcze na terenie działania PPIS prowadzono szereg działań, w tym: uczestnic-two w upowszechnianiu materiałów informacyjnych z zakresu wpływu środków za-stępczych na zdrowie ludzi, prowadzenie działań kontrolnych i edukacyjnych, podno-szenie wiedzy i świadomości społeczeństwa na temat problemów związanych z uży-waniem substancji psychoaktywnych oraz przeciwdziałanie ich spożyciu., poprzez: udzielanie wywiadów dla prasy lokalnej „Nowości”, „Gazety Pomorskiej” i tygodni-

ka „Echa Grudziądza”, udzielanie wywiadów dla telewizji TVSM w Grudziądzu, udostępnienie ulotek STOP DOPALACZOM.

Pracownicy Sekcji Prewencji Chorób Zawodowych przeprowadzili szkolenia

(łącznie dla ponad 120 osób) na temat: „Dopalacze – czym są i jak działają” skiero-wane do:

1. pracowników i funkcjonariuszy Zakładu Karnego Nr 1 w Grudziądzu, ul. Wy-bickiego a także Zamiejscowego Oddziału Ginekologiczno-Położniczego Aresztu Śledczego w Bydgoszczy przy ZK Nr 1 w Grudziądzu – szkolenie na terenie zakładu karnego.

2. pracowników i funkcjonariuszy Zakładu Karnego Nr 2 w Grudziądzu, ul. Sikor-skiego – szkolenie zorganizowano w sali narad PSSE w Grudziądzu.

3. pedagogów, psychologów, pracowników socjalnych, terapeutów, mediatorów, wychowawców, opiekunów dziecięcych, zatrudnionych w jednostkach takich jak: Placówki Opiekuńczo – Wychowawcze, Placówki Wsparcia Dziennego, Poradnia Rodzinna i Ośrodek Profilaktyki Uzależnień, szkolenie zorganizowa-

Page 53: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

53

no w Centrum Pomocy Dziecku i Poradnictwa Rodzinnego w Grudziądzu, ul. Mikołaja z Ryńska 8.

Podczas szkoleń propagowano też strony internetowe Inspekcji Sanitarnej i inne strony pomocowe, udostępniano materiały edukacyjne i ulotki.

HIGIENA DZIECI I MŁODZIEŻY WARUNKI SANITARNO-HIGIENICZNE W SZKOŁACH I INNYCH PLACÓWKACH OŚWIATOWO-WYCHOWAWCZYCH Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w roku 2016 w zakresie higieny dzieci i młodzieży miała na celu zapewnienie bezpiecznych warunków i odpowiedniego stan-dardu higienicznego nauki, pobytu i wypoczynku dzieci i młodzieży w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach. W 2016 roku skontrolowano na terenie miasta 71 placówek stałych, oraz 16 placówek wypoczynku dzieci i młodzieży zorganizowanych na terenie miasta (10 -wypoczynek letni,6 –zimowy), oceniając stan sanitarny, warunki pobytu, warunki w placówkach wypoczynku dzieci i młodzieży, gospodarkę substancjami niebezpiecznymi i ich mie-szaninami w szkolnych pracowniach chemicznych oraz warunki do utrzymania higie-ny osobistej. W roku 2016 zostały objęte nadzorem 3 nowopowstałe placówki: 2 przedszkola nie-publiczne oraz 1 niepubliczna szkoła podstawowa. Wszystkie nowopowstałe placówki uzyskały pozytywne opinie sanitarne. Natomiast zlikwidowano 1 niepubliczną szkołę podstawową( brak chętnych). W ramach całorocznej działalności nadzorowej w roku 2016 nad placówkami na-uczania i wychowania w okresie letnich i zimowych wakacji sprawowano nadzór nad placówkami wypoczynku dla dzieci i młodzieży. Wszystkie placówki skontrolowano. Nie stwierdzono nieprawidłowości.

Decyzje wydane w 2016 r.

Liczba decyzji w tym: Typ placówki Decyzje mery-

toryczne Decyzje

finansowe Decyzje

zmieniające

Liczba decyzji wyegze-

kwowanych Przedszkola 1 1 1 0 Szkoły podstawowe

0 0 1 0

Licea Ogólnokształcące

1 1 0 0

Zespoły Szkół Ogólnokształcą-cych

3 3 1 2

Razem 5 5 3 2 Ogółem na placówki nauczania i wychowania na terenie miasta nałożono w roku 2015- 5 decyzji administracyjnych-merytorycznych i 5 decyzji administracyj-

no – płatniczych. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły: złego stanu sanitarno – technicznego podłóg w salach zabaw, stanu sanitarno

–technicznego łazienek dzieci w przedszkolu termin tej decyzji przedłużono, w roku 2016 - decyzją zmieniającą .

stanu sanitarno – technicznego urządzeń sanitarnych oraz pomieszczenia sa-nitariatu uczniowskiego w liceum ogólnokształcącym .

w 2 zespołach szkół ponadgimnazjalnych oraz 1 zespole szkół ogólnokształ-cących złego stanu technicznego podłogi w salach gimnastycznych (termin i realizacji przedłużono w roku 2016- decyzją zmieniającą ) złego stanu sanitar-no-technicznego ścian i sufitów i podłogi w jednej sali lekcyjnej .

Page 54: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

54

W roku 2016 wykonano obowiązki wynikające z 2 decyzji dotyczących zespołów

szkół ogólnokształcących: w 1 dotyczyła ona łazienek dziecięcych oddziału zerowego w drugim stanu sanitarno-technicznego kompleksów sanitarnych przy salach gimna-stycznych. Nadal w toku znajduje się decyzja dotycząca jednego z grudziądzkich przedszkoli, którego pomieszczenia znajdują się w złym stanie sanitarno – technicznym, stwier-dzono częściowe wykonanie tej decyzji, wykonując obowiązki dotyczące sanitariatu dziecięcego. W roku 2016 w czasie kontroli sanitarnych wykonano ocenę planu lekcji w 82 oddzia-łach szkół podstawowych, 59 oddziałach gimnazjów oraz 91 oddziałach zespołów szkół. Nieprawidłowości nie stwierdzono. Wykonano również badania dostosowania do wzrostu ucznia mebli edukacyjnych w 1 przedszkolu, w którym zbadano 100 stanowisk pracy dzieci,13 z nich siedziało w me-blach nie dostosowanych do zasad ergonomii. W 1 przedszkolu dokonano pomiaru natężenia oświetlenia sztucznego w 5-ciu salach zabaw – nie stwierdzono nieprawidłowości W roku 2016 dokonano oceny obciążenia uczniów ciężarem tornistrów w jednej szko-le podstawowej i w 1 gimnazjum na terenie miasta. Zakładając, że waga tornistra nie powinna przekraczać 10% wagi ciała dziecka, na 257 ocenionych uczniów szkoły podstawowej ( klasy I-VI), tylko 86 uczniów miało prawidłowy ciężar tornistra. Druga wyższa norma zakładała, że tornister dziecka może ważyć 15% jego wagi, warunek ten spełniało 215 uczniów szkoły podstawowej. W przypadku gimnazjum sytuacja wyglądała lepiej na 138 ocenionych uczniów, warunek 10% wagi ciała w stosunku do wagi plecaka spełniło 127 uczniów, a 15% nie przekroczył żaden uczeń.

Liczba sal gimnastycznych w szkołach na terenie miasta Grudziądz

02468

10121416182022

Liczba sal gimnastycznych

sale gimnnastyczne z pełnym zapleczem sanitarnym, jak również te, które stanowią kompleksysportowe (z basenami, dodatkowymi salami, siłowniami itp.)sale gimnastyczne z niepełnym zapleczem sanitarnym ( np. Brak natrysków)

sale rekreacyjno - zastepcze

W roku 2016 dokonano oceny możliwości korzystania z infrastruktury przeznaczonej do prowadzenia wychowania fizycznego przez szkoły. W roku 2016 na 34 szkoły w ewidencji 22 posiadało salę gimnastyczną z pełnym za-pleczem sanitarnym, 6 salę gimnastyczną bez pełnego zaplecza, posiadające w większości tylko przebieralnie i sanitariaty, 4 zastępczą zaadoptowaną z pomiesz-czeń klasowych i innych.

Page 55: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

55

W wielu skontrolowanych szkołach poprawiono warunki do prowadzenie zajęć wy-chowania fizycznego m.in.:

W 1 szkole podstawowej zaadoptowano pomieszczenia na zaplecze sanitar-ne(natryski, umywalnie , sanitariaty przebieralnie )

W 1 zespole szkół ogólnokształcących wyremontowano kompleksy sanitarne przy sali gimnastycznej

W 1 zespole szkół ogólnokształcących zmodernizowano krytą pływalnie ( inwestycje dotyczyły niecki basenowej oraz zaplecza sanitarnego). Przy jednym liceum ogólnokształcącym wybudowano nowe, wielofunkcyjne

boisko na sztucznej nawierzchni. Przy 2 szkołach podstawowych wybudowano nowe, wielofunkcyjne boiska na

sztucznej nawierzchni, a przy jednej rozbudowano już istniejące. W 2 zespołach szkół ogólnokształcących rozszerzono boiska szkolne o siłow-

nie plenerowe. Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego z uwzględnieniem

poszczególnych typów szkół.

Posiadanie infrastruktury do prowadzenia w-f

Liczba placówek posiadających

Rodzaje placówek

Licz

ba p

lacó

wek

sk

ontro

low

anyc

h

salę

(sal

e)

gim

nast

yczn

ą

Sal

e gi

mna

-st

yczn

a be

z pe

ł-ne

go z

aple

cza

salę

(sal

e)

rekr

eacy

jną

/ z

astę

pczą

bois

ko

(boi

ska)

s

porto

we

Szkoły podstawowe 9 3 5 1 8

Gimnazja 6 4 0 2 4

Licea ogólnokształcące 5 4 0 0 4 Zespoły Szkół Ogólnokształcą-cych 6 4 1 1 6

Zespoły Szkół Ponadpodstawo-wych 8 7 - 1 8

Razem 34 22 6 5 30

Najlepszą bazę sportową posiadały zespoły szkół ogólnokształcących znajdu-jące się na dużych osiedlach miasta. Znajdują się tam oprócz hal sportowych, rów-nież baseny, siłownie, salki do gimnastyki korekcyjnej oraz boiska typu „ORLIK”. Najgorszą sytuacje na terenie miasta od lat ma 1 gimnazjum, gdzie na ponad 150 uczniów szkoły przypadają 2 niewielkie salki rekreacyjne, zaadoptowane z sal lekcyj-nych, a najbliższa sala sportowa, z której mogliby skorzystać uczniowie jest znacznie oddalona. W 2 zespołach szkół ponadgimnazjalnych oraz w 1 zespole szkół ogólnokształcącym stwierdzono zły stan stanu techniczny parkietu na salach gimnastycznych.

W roku 2016 skontrolowano 18 placówek nauczania posiadających pracownie chemiczne, w których przechowywane są substancje niebezpieczne i ich mieszaniny. Podczas przeprowadzonych kontroli nie stwierdzono nieprawidłowości – placówki posiadały karty charakterystyki substancji niebezpiecznych oraz aktualne wykazy tych substancji. Jedynie w 1 gimnazjum stwierdzono brak tzw. zaplecza chemicznego.

Page 56: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

56

Problem ten rozwiązano tak, iż substancje najbardziej niebezpieczne przechowywane są w zamkniętych szafach w pracowni.

Dożywianie na terenie miasta odbywa się głównie w formie ciepłych posiłków jedno-daniowych przygotowywanych przez stołówkę szkolną lub dowożonych (catering). Tylko w jednym gimnazjum uczniowie otrzymują II śniadanie. Dożywianie swoich uczniów prowadzą wszystkie szkoły podstawowe, gimnazja i zespoły szkół ogólno-kształcących na terenie miasta.

Liczba szkół prowadzących dożywianie na terenie miasta Grudziądz

0123456789

1011121314

liczb

a sz

kól

ciepłe posiłki jednodaniowe dowożone ( catering) ciepłe posiłki jednodaniowe gotowane na miejscu II śniadanie w formie kanapki przygotowywanej na miejscu

W roku 2016 sprawowano nadzór nad warunkami do utrzymania higieny oso-

bistej w szkołach w skontrolowanych placówkach uczniowie mieli możliwość korzy-stania z mydła w dozownikach, ręczników jednorazowych lub suszarek do rąk oraz bieżącej ciepłej wody. Sanitariaty w większości szkół i przedszkoli podczas przepro-wadzonych kontroli nie budziły zastrzeżeń pod względem higienicznym i technicz-nym, oprócz 3, na które nałożone są decyzje ( 1 przedszkole, 1 szkoła podstawowa oraz 1 liceum ogólnokształcące).

Skontrolowano w związku z zapisem § 4a Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placów-kach możliwość pozostawiania przez uczniów w szkole podręczników i przyborów szkolnych. Przeprowadzone kontrole wykazały, iż we wszystkich szkołach z wyjąt-kiem szkół ponadgimnazjalnych, uczniowie posiadają taką możliwość. Niewielki odse-tek szkół posiada oddzielne szafki dla każdego ucznia, gdyż na ich zakup nie pozwa-lają możliwości finansowe. Z przeprowadzonych kontroli wynika, że przynajmniej w części, takie szafki posiada zaledwie 6 szkół na terenie miasta, pozostałe udostępnia-ją uczniom segmenty w salach lekcyjnych, gdzie uczniowie mogą pozostawiać część podręczników, czy przyborów z przedmiotu, jaki odbywa się w tej sali. We wszystkich placówkach na terenie miasta stwierdzono przestrzeganie zakazu palenia tytoniu, a w widocznych miejscach umieszczono oznaczenia słowne i graficz-ne informujące o zakazie palenia wyrobów tytoniowych.

Page 57: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

57

ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY

Sprawowanie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego ma na celu zapewnienie

na etapie planowania zagospodarowania przestrzennego oraz planowania i realizacji inwestycji właściwego stanu sanitarno-zdrowotnego w obiektach w taki sposób, aby w trakcie eksploatacji obiektów nie powodowały one zagrożeń i uciążliwości dla zdrowia ludzi. Istotnym zadaniem Państwowej Inspekcji Sanitarnej z zakresu zdrowia publicznego jest eliminowanie nieprawidłowości natury sanitarnej już na eta-pie planowania, projektowania, realizacji i dopuszczania do użytkowania obiektów budowlanych między innymi przez: uzgadnianie i opiniowanie:

o dokumentacji projektowych dotyczących budowy oraz zmiany sposobu użyt-kowania obiektów budowlanych,

o warunków zabudowy i zagospodarowania terenu, o miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, o studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin,

udział w procedurach dopuszczania do użytkowania obiektów budowlanych, stwierdzanie spełnienia, bądź braku spełnienia wymagań higieniczno-sanitarnych w obiektach istniejących i w obiektach oddawanych do użytku po raz pierwszy z przeznaczeniem do prowadzenia działalności gospodarczej, wydawanie opinii co do zgodności z warunkami sanitarnymi określonymi prze-pisami Unii Europejskiej, przedsięwzięć realizowanych przy pomocy środków pocho-dzących z funduszy Unii Europejskiej, udzielanie porad w zakresie postępowania administracyjnego, przekazywanie informacji o podstawowych wymaganiach sanitarno-higienicznych ze wskazaniem właściwych aktów prawnych, współpracę z innymi inspekcjami.

Stanowisko Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakresie zapobiegawczego

nadzoru sanitarnego zajmowane jest wyłącznie na wniosek zainteresowanych pod-miotów lub w związku z wystąpieniami organów prowadzących postępowanie główne i dotyczą planowanych przedsięwzięć zaliczanych do mogących zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz miejscowych planów za-gospodarowania przestrzennego.

Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach zapobiegawczego nadzoru sanitarnego jest ściśle związana z liczbą przedsięwzięć planowanych do realizacji.

Zgodnie z ustawą o Państwowej Inspekcji Sanitarnej w ramach sprawowania zapobiegawczego nadzoru sanitarnego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w 2016 roku zajął stanowisko w 389 sprawach, wydając na terenie miasta Grudziądza: 69 decyzji o opłatach, 6 uzgodnień projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzenne-go, 13 opinii w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko (w tym jedna obligatoryjnie), 3 opinie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach, 19 uzgodnień dokumentacji projektowych, 46 spraw dotyczących dopuszczenia do użytkowania, 66 innych spraw oraz wykonał 74 kontrole.

Page 58: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

58

69

619

46

66

133

Decyzje płatnicze

Uzgodnienia projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego

Opinie w sprawie konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko

Opinie w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach

Uzgodnienia dokumentacji projektowych

Sprawy dotyczące dopuszczenia do użytkowania, na podstawie art. 56 Prawa budowlanego

Inne

Za celowe i uzasadnione uważam wykonywanie prognoz oddziaływania na środowi-sko oraz raportów o oddziaływaniu na środowisko i zdrowie ludzi, w ramach obecnie funkcjonujących procedur. W celu niedopuszczenia lokalizacji usług chronionych w strefach usług uciążliwych zwraca się uwagę o konieczności uzgadniania decyzji o warunkach zabudowy i zago-spodarowania terenu pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych dla obiek-tów użyteczności publicznej.

Najczęściej występującymi nieprawidłowościami, jakie stwierdza się podczas przekazywania obiektów do użytkowania są: brak zgodności z projektem budowlanym, brak wykonanych badań potwierdzających spełnienie w kontrolowanym obiek-cie warunków higienicznych i zdrowotnych, zmiany w systemach wentylacji polegające na zastępowaniu profesjonalnej wentylacji systemami oszczędnościowymi, które prowadzą do pogorszenia jakości powietrza.

OŚWIATA ZDROWOTNA I PROMOCJA ZDROWIA

PROGRAMY EDUKACYJNE O ZASIĘGU KRAJOWYM „Trzymaj Formę” Cel: zwiększenie świadomości dotyczącej wpływu żywienia i aktywności fizycznej na zdrowie. grupa docelowa –uczniowie szkół gimnazjalnych i V-VI klas szkół podstawowych oraz ich rodzice. Bursa Szkolna Caritas. W roku szkolnym 2015/2016 program realizowany był w 8 szkołach gimnazjalnych i 3 szkołach podstawowych, 1Bursa Szkolna Caritas. Swym zasięgiem objął 2450 uczestników i 436 rodziców. Program Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce Cel: zmniejszenie zachorowań, inwalidztwa zdrowotnego i zgonów wynikających z palenia tytoniu poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy

Page 59: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

59

grupa docelowa – społeczeństwo lokalne ze szczególnym uwzględnieniem dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, młodzieży szkół gimnazjalnych i ponad-gimnazjalnych oraz studentów. W roku szkolnym 2015/16 realizowano ogólnopolskie programy edukacji antytytonio-wej „Czyste powietrze wokół nas” – skierowany do dzieci w wieku przedszkolnym (5-6 lat).W realizacji wzięły udział 11 przedszkoli 564 uczestników, 447 rodziców. „Nie pal przy mnie proszę”- skierowany do uczniów klas I-III szkoły podstawowej. Liczba szkół uczestniczących w programie -8 szkół, liczba uczniów -1146 i 957rodziców, Znajdź właściwe rozwiązanie”- skierowany do uczniów starszych klas szkół pod-stawowych i gimnazjów. Liczba szkół uczestnicząca w programie-11, liczba uczniów-1796,liczba rodziców-1000. Profilaktyczny program w zakresie przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu, tytoniu i innych środków psychoaktywnych. Cel programu- ograniczenie używania tytoniu, alkoholu i innych substancji psychoak-tywnych. Zasadnicze działania- harmonogram zadań, kwartalny raport opisowy, do 25 każdego miesiąca informacje z wydarzeń w ramach w/projektu 945 odbiorców,8 wizytacji, umieszczenie informacji o programie na stronie PSSE Grudziądz. liczba uczniów- 1012, liczba rodziców 315 . Krajowy Program Zwalczania AIDS i Zapobiegania Zakażeniom HIV na lata 2012/2016. Cel: ograniczanie rozprzestrzeniania zakażeń HIV w Polsce. grupa docelowa – ogół społeczeństwa ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży szkół gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych oraz studentów. Zasadnicze działania obejmowały: opracowanie harmonogramu działań na rok 2017,akcja Bezpieczne wakacje –różne formy przekazu nt; HIV, dystrybucja materia-łów edukacyjnych, umieszczenie na stronie internetowej PSSE Grudziądz kampanii edukacyjnych, organizacja zajęć edukacyjnych dla młodzieży -255 uczestników, po-radnictwo indywidualne-25 porad, INTERWENCJE PROGRAMOWE WOJEWÓDZKIE „Etykieta rozszyfrowana –wiem, co kupuję i jem” Cel –zwiększenie świadomości konsumentów w kierunku potrzeby czytania etykiet spożywczych, wzbogacanie wiedzy z zakresu informacji zawartych na opakowaniach żywnościowych. grupa docelowa – bezpośrednia uczniowie i nauczyciele szkół ponadgimnazjalnych, pośrednia rodzice uczniów.Edukacją objęto 70 uczniów 1szkoła ponadgimnazjalna. INTERWENCJE NIEPROGRAMOWE INICJATYWY KRAJOWE Działania prowadzone w zakresie profilaktyki grypy i inne podejmowane w wo-jewództwie.

* Światowy Dzień Zdrowia -3 podmiotów, grupa odbiorców-180

* Światowy Dzień bez Tytoniu -3 podmioty, grupa odbiorców-293,

* Światowy Dzień Rzucania Palenia -2 podmioty, grupa docelowa-250

* Profilaktyka używania narkotyków, w tym środków zastępczych „STOP dopalaczom” 17 podmiotów, liczba odbiorców 1153

Page 60: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

60

* Promocja szczepień ochronnych – ogólnopolska kampania pod hasłem „Zaszczep w sobie chęć szczepienia -prowadzono przez cały rok akcję informacyjną (ulotki) 12 podmiotów i 12 uczestników wspólnie z nadzorem epidemiologii, *Europejski Dzień Wiedzy o Antybiotyków” – umieszczono informacje na stronie Internetowej PSSE oraz dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych (ulotki), *Bezpieczeństwo dzieci podczas wypoczynku, w tym akcja letnia i zimowa 21podmiotów, grupa odbiorców-955 *Profilaktyka chorób pasożytniczych – edukacja rodziców -60 edukacja uczniów-265,liczba podmiotów -4. * Profilaktyka grypy: Akcja informacyjno-edukacyjna –liczba podmiotów44, liczba odbiorców- 562 * Projekt „Lekki tornister”- liczba podmiotów 4, dzieci klas 0-III w trakcie realizacji. *Rola warzyw i owoców w żywieniu dzieci i młodzieży –interwencja lokalna-2 podmio-ty, liczba uczniów-79. INNE PRZEDSIĘWZIĘCIA Ocena przestrzegania zakazu palenia tytoniu Ocena zakazu dotyczy:

placówek nauczania i wychowania placówek opieki zdrowotnej zakładów pracy zakładów gastronomicznych,

podstawę stanowi art. 5 ustawy z dnia 9 listopada1995 o ochronie zdrowia przed na-stępstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych ( Dz. U z 1996r.Nr 10,poz. 55 z późn. zmianami). Powyższe informacje są uwzględniane w ocenie kontrolowanych jednostek. Zgodnie z powyższymi informacjami Dział Oświaty Zdrowotnej i Promocji Zdrowia WSSE w Bydgoszczy gromadzi i przekazuje do GIS, co miesięczne dane. za rok 2016-1139.

ODDZIAŁ LABORATORYJNY Oddział Laboratoryjny PSSE wykonuje badania w szerokim zakresie dysponując wy-kwalifikowaną kadrą, odpowiednio przygotowaną infrastrukturą, w tym nowoczesną aparaturą. W laboratorium wdrożono do stosowania nowoczesne metody badań. Po-ziom merytoryczny badań laboratoryjnych w pełni odpowiada standardom obowiązu-jącym w UE Oddział Laboratoryjny Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej pracuje zgodnie z wdrożonym Systemem Zarządzania zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17025:2005 „Ogólne wymagania dotyczące kompetencji laboratoriów ba-dawczych i wzorcujących” Potwierdzeniem spełnienia wymagań oraz kompetencji jest uzyskany w 2004 r. Certyfikat Polskiego Centrum Akredytacji nr AB 561. W latach 2005-2016 zakres akredytowanych metod został znacznie rozszerzony. Obecnie laboratorium posiada certyfikat akredytacji ważny do 12.12.2020 roku, po pozytywnej ponownej ocenie w 4 cyklu akredytacyjnym. W 2016 roku Oddział Labora-toryjny przeszedł kolejną pozytywną ocenę Polskiego Centrum Akredytacji Poszerzo-ny został zakres metod akredytowanych o drgania mechaniczne działające na orga-nizm człowieka przez kończyny górne, drgania mechaniczne o ogólnym działaniu na organizm człowieka oraz biologiczny wskaźnik kontroli skuteczności procesu steryli-zacji Potwierdzeniem kompetencji Laboratorium jest także uzyskiwanie pozytywnych wyników badań międzylaboratoryjnych /badań biegłości. Naszym głównym celem jest spełnienie oczekiwań klientów poprzez dostarczenie wiarygodnych, rzetelnych i użytecznych wyników. Badania wykonywane są wysokiej

Page 61: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

61

klasy aparaturą i przyrządami pomiarowymi przez kompetentny i doświadczony per-sonel. Laboratorium stosuje metody badawcze opublikowane w normach krajowych, międzynarodowych oraz w oparciu o udokumentowane procedury badawcze. W skład Oddziału Laboratoryjnego wchodzą: Laboratorium Badania Żywności i Ży-wienia, Laboratorium Oceny Środowiska Komunalnego, Laboratorium Oceny Środo-wiska Pracy, Laboratorium mikrobiologiczne. Pracownicy Laboratorium badają próbki pobrane z terenu działania PSSE Grudziądz, Chełmno, Świecie. ZAKRES USŁUG LABORATORIUM BADANIA ŻYWNOŚCI I ŻYWIENIA BADANIA MIKROBIOLOGICZNE AKREDYTOWANE:

Enterobacteriaceae Listeria monocytogenes Staphylococcus aureus Salmonella Bakterie z grupy coli Drożdże i pleśnie Ogólna liczba drobnoustrojów Escherichia coli Bacillus cereus Badania objęte systemem zarządzania : czystość mikrobiologiczna

:powierzchnie, personel). ZAKRES USŁUG LABORATORIUM MIKROBIOLOGICZNEGO

BADANIA MIKROBIOLOGICZNE AKREDYTOWANE:

Badanie kału na nosicielstwo w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella od osób zdrowych

Badanie kału na nosicielstwo w kierunku pałeczek Salmonella, Shigella od osób chorych

Biologiczny wskaźnik procesu sterylizacji-autoklawy BADANIA MIKROBIOLOGICZNE NIEAKREDYTOWANE OBJĘTE SYSTEMEM ZA-RZĄDZANIA:

Badanie bakteriologiczne procesu skuteczności sterylizacji - sterylizatory na suche gorące powietrze

ZAKRES USŁUG LABORATORIUM OCENY ŚRODOWISKA PRACY BADANIA AKREDYTOWANE:

pobieranie próbek w celu oceny narażenia zawodowego na pyły i substancje organiczne

frakcja wdychalna frakcja respirabilna zawartość wolnej krystalicznej krzemionki stężenie tlenku węgla hałas na stanowiskach pracy oświetlenie miejsc pracy oraz oświetlenie awaryjne drgania miejscowe i ogólne

BADANIA NIEAKREDYTOWANE OBJĘTE SYSTEMEM ZARZĄDZANIA:

mikroklimat: umiarkowany, gorący, zimny tlenek azotu i ditlenek azotu

Page 62: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

62

amoniak dwutlenek węgla

ZAKRES USŁUG LABORATORIUM BADANIA ŚRODOWISKA KOMUNALNEGO

Badany obiekt: WODA METODY MIKROBIOLOGICZNE AKREDYTOWANE:

Liczba bakterii grupy coli Liczba Escherichia coli Liczba enterokoków kałowych Ogólna liczba mikroorganozów w 220C – 72h Ogólna liczba mikroorganozów w 360C – 48h Ogólna liczba mikroorganozów w 370C – 24h

NIEAKREDYTOWANE OBJĘTE SYSTEMEM ZARZĄDZANIA:

Liczba gronkowców koagulazododatnich Liczba Pseudomonas aeruginosa

METODY FIZYKOCHEMICZNE AKREDYTOWANE:

Stężenie azotu azotynowego Stężenie azotynów Stężenie azotu azotanowego Stężenie azotanów Stężenie azotu amonowego Stężenie jonu amonowego Stężenie manganu Stężenie żelaza ogólnego PH Barwa Przewodność elektryczna właściwa Mętność

NIEAKREDYTOWANE OBJĘTE SYSTEMEM ZARZĄDZANIA: Smak Zapach Odczyn Twardość ogólna Stężenie chlorków Utlenialność Sucha pozostałość

ILOŚĆ PRÓBEK, BADAŃ, OZNACZEŃ WYKONANYCH W 2016 ROKU PRZEZ ODDZIAŁ LABORATORYJNY PRZEDSTAWIA SIĘ NASTĘPUJĄCO:

Page 63: ZA ROK 2016 - grudziadz.com...3 WSTĘP Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie informacji na temat bezpieczeństwa sani-tarnego miasta Grudziądza i powiatu grudziądzkiego

63

- W ramach działalności budżetowej

- W ramach działalności budżetowej liczba próbek, badań i oznaczeń w 2016 r. w porównaniu z rokiem 2015:

18703

14668

35130

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

ilość próbek ilość badań ilość oznaczeń

18075

18703

13050

14668

31724 35130

0

5000

10000

15000

20000

25000

30000

35000

40000

2015 2016

Ilość próbek

Ilość badań

Ilość oznaczeń