60
IZVE[TAJ ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA VOVEDUVAWE HACCP (AOKKT) Podgotven od Doc. d-r Vladimir Kakurinov Skopje, Dekemvri 2005

ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

  • Upload
    lynga

  • View
    227

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

IZVE[TAJ

ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA VOVEDUVAWE HACCP (AOKKT)

Podgotven od Doc. d-r Vladimir Kakurinov

Skopje, Dekemvri 2005

Page 2: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

SODR@INA

VVOOVVEEDD

11

SSOODDRR@@IINNAA 33 BROJ I STRUKTURA NA PRETPRIJATIJA

3

KRITERIUMI ZA EVALUACIJA

4

UTVRDENA SOSTOJBA

5

SOSTOJBA VO MAKS - STRUMICA

6

SOSTOJBA VO SOFI - STRUMICA

19

SOSTOJBA VO LION - SVETI NIKOLE

32

SOSTOJBA VO [ITKARSKI - SVETI NIKOLE

45

ZAKLU^OK

5577

RANG LISTA NA STEPENOT NA PODGOTVENOSTA NA SEKOE EVALUIRANO PRETPRIJATIE

58

Page 3: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA VOVEDUVAWE

HACCP (AOKKT)

VVOOVVEEDD

Zborot HACCP (Hazard Analysis Critical Control Point) slobodno preveden na makedonski jazik zna~i Analiza na Opasnostite i Kriti~nite Kontrolni To~ki (AOKKT). AOKKT e sinonim za bezbedna hrana ili svetski priznat sistem za proizvodstvo na hrana {to vo osnova ima sistematski i preventiven pristap {to gi prepoznava biolo{kite, hemiskite i fizi~kite opasnosti i dejstvuva preku predviduvawe i spre~uvawe, a ne preku inspekcija i zemawe probi za analiza od finalniot proizvod. Glavna cel na sistemot e dobivawe kvaliteten i bezbeden proizvod.

HACCP (AOKKT) pretstavuva sistem na kontrolni merki za da se dobie proizvod kontroliran od samiot proizvoditel. Toa bi zna~elo i deka se izbegnuva stariot na~in na ispituvawe na proizvodi so zemawe na mostri za analizi otkako se dobiva proizvodot ili otkako se dobiva surovinata. Samiot proizvoditel e odgovoren za kvalitetot i bezbednosta na proizvodstvoto, a tuka e vklu~ena i li~nata odgovornost.

AOKKT e sistem {to vklu~uva nekolku standardi, t.e.: 1. Dobra Zemjodelska Praksa (DZP), odnosno Good Agricultural Practice

(GAP); 2. Dobra Higienska Praksa (DHP), odnosno Good Hygienic Practice (GHP); 3. Stadarni Operativni Proceduri (SOP), odnosno Standard Operative

Procedures (SOP’s); 4. Standardni Sanitarni Operativni Proceduri (SSOP), odnosno

Standard Sanitation Operative Procedures (SSOP’s) ; 5. Dobra Proizvodna Praksa (DPP), odnosno Good Manufacturing Practice

(GMP). Iako HACCP pretstavuva dinami~en sistem na proizvodstvo na

bezbedna hrana, sepak toj e zasnovan i vo sebe sodr`i standardna dimenzija. Kako prvo, ovoj sistem zna~i zadol`itelna demostracija na kriti~nite kontrolni to~ki i nivna merlivost. Kako vtoro, so identifikacija na ovie to~ki site rizici pri proizvodstvoto na hrana mo`e da se preveniraat, eliminiraat ili da se namalat do prifatlivo nivo pred da se pojavat i kako treto, ovoj sistem dava dovolno sloboda na sekoja firma da go dizajnira i implementira spored svoite kapaciteti i na~in na proizvodstvo, {to zna~i deka e efikasen vo namaluvaweto na tro{ocite na proizvodstvo. Toa zna~i deka so ovoj sistem e opfateno celiot sinxir na proizvodstvo na prehranbeni proizvodi, odnosno od niva do trpeza. Sekoj od navedenite standardi ima sopstveni programi, protokoli, proceduri i zapisi, no kaj site e zaedni~ki toa {to na proizvoditelot vo potpolnost mu ovozmo`uvaat kontrola vrz sopstvenoto proizvodstvo vo sekoja proizvodna postapka.

1

Page 4: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Pokonkretno, pridobivkite {to }e stanat vidlivi koga se voveduva

HACCP (AOKKT) se: A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od

vrabotenite B. Vospostavuvawe na sopstveni efikasni programi i protokoli za

rabota V. Vospostavuvawe na efikasni proizvodni postapki G. Kontrola vrz sekoj del od proizvodniot proces D. Personal {to e treniran za soodvetnoto rabotno mesto i rabotni

zada~i \. Li~na odgovornost na sekoj od vrabotenite E. Vospostavuvawe na soodvetna dokumentacija povrzana so

proizvodstvoto i ekonomskoto rabotewe @. Namaluvawe na proizvodni tro{oci Z. Namaluvawe na rastur, kalo i proizvodni zagubi Y. Namaluvawe na proizvodnite tro{oci I. Zgolemena efikasnost pri rabota J. Zgolemen rok na traewe na proizvodite K. Steknuvawe reputacija kaj po{irokata javnost L. Zgolemuvawe na obemot na proda`ba M. Postignuvawe pogolemi ceni N. Pristap na novi pazari W. Privlekuvawe na novi potro{uva~i E. Zgolemena motivacija kaj menaxerite @. Zgolemena motivacija na rabotnicite HACCP (AOKKT) pretstavuva ekonomski efikasen i funkcionalen

pristap vo odnos na proizvodstvoto na bezbedna hrana. Spored FSIS (Food Safety and Inspection Services) odnosot me|u investicii i zarabotuva~kata na nivo na firma pri voveduvawe na HACCP (AOKKT) e 1:26. Toa jasno ka`uva deka HACCP (AOKKT) se primenuva ne samo zatoa {to e zakonska obvrska tuku zatoa {to nosi zarabotka.

Kako i da e, sekoe pretprijatie {to saka da vovede AOKKT sistem prvi~no mora da gi ispolni neophodnite preduslovi za negovo voveduvawe, za{to vo sprotivno bi do{lo do golemi razliki me|u `elbite i realnite mo`nosti. Tokmu ova be{e i celta na ovoj proekt - evaluacija na potrebnite preduslovi za voveduvawe AOKKT vo 4 pretprijatija {to izrazile podgotvenost da go vovedat sistemot.

2

Page 5: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

SSOODDRR@@IINNAA Za sproveduvawe na zadadenite celi bea izvr{eni slednive aktivnosti:

Podgotovka na pra{alnik za neophodni preduslovi za voveduvawe AOKKT

Popolnuvawe na pra{alnikot na lice mesto so menaxmentot na pretprijatieto i odbraniot AOKKT tim

Proverka na dokumentacijata na pretprijatijata {to e vo vrska so AOKKT sistemot

Obikolka na site proizvodni pogoni i proverka na fakti~kata sostojba na lice mesto, potkrepena so fotodokumentacija i

Ocenka na neophodnite preduslovi spored stepenot na podgotvenost.

Na osnova na naodite izgotvena e rang lista na stepenot na podgotvenosta na sekoe evaluirano pretprijatie.

BROJ I STRUKTURA NA PRETPRIJATIJA

Evaluacijata be{e izvr{ena vo 4 pretprijatija od koi dve so sedi{te vo Strumica i dve so sedi{te vo Sveti Nikole. Spored svojata struktura na vkupno bea zastapeni 2 granki od prehrambenata industrija, odnosno proizvoditeli na konditorski (75%) i pekarski proizvodi (25%) - (Tabela 1).

Tabela 1. Broj i struktura na pretprijatija evalurani pretprijatija,

spored sedi{te i dejnost. Br. Kompanija Grad Proizvodstvo na: 1. Maks Strumica Konditorski proizvodi 2. Sofi Strumica Pekarski proizvodi 3. Lion Sveti Nikole Konditorski proizvodi 4. [itkarski Sveti Nikole Pekarski proizvodi

3

Page 6: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

KRITERIUMI ZA EVALUACIJA Pra{alnikot i kriteriumite za evaluacija na neophodnite preduslovi

za voveduvawe AOKKT gi sodr`ea slednive parametri (Tabela 2): Tabela 2. Parametri za evaluacija na neophodnite preduslovi za

voveduvawe AOKKT.

(A) PROSTORII (A 1) EKSTERIER (NADVORE[NOST) NA ZGRADITE (A 2) INTERIER (VNATRE[NOST) NA ZGRADITE A 2.1 Dizajn, konstrukcija i odr`uvawe A 2.2 Osvetluvawe A 2.3 Ventilacija A 2. 4 Otstranuvawe na otpadot (A 3) SANITARNI PROSTORII A 3. 1 Prostorii za vrabotenite A 3. 2 Prostorii za ~istewe i sanitacija na opremata (A 4) KVALITET I SNABDUVAWE SO VODA/PAREA/MRAZ A 4. 1 Kvalitet i snabduvawe so voda A 4. 2 Kvalitet i snabduvawe so mraz/parea

(B) TRANSPORT I ^UVAWE (SKLADIRAWE) (B 1) TRANSPORT B 1.1 Transporteri na hranata B 1.2 Kontrola na temperaturata (B 2) ^UVAWE (SKLADIRAWE) B 2.1 ^uvawe na vlezniot materijal B 2.2 ^uvawe na vlezniot materijal i surovini , vklu~uvj}i gi i vratenite i hemikalii koi ne se za upotreba vo hranata B 2.3 ^uvawe na gotov proizvod

(V) OPREMA (V 1) OP[TO ZA OPREMATA V 1.1 Dizajn i instalacija na opremata V 1.2 Odr`uvawe na opremata i kalibrirawe

(G) VRABOTENI (PERSONAL) (G 1) TRENING G 1.1 Trening za higiena na hranata G 1.2 Tehni~ki trening (G 2) HIGIENA I SANITARNI BARAWA G 2.1 ^istota, higiena i nivno sproveduvawe G 2.2 Prenoslivi (zarazni) bolesti/povredi

(D) SANITACIJA I KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI (D 1) SANITACIJA D 1.1 Programa za sanitacija (D 2) KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI D 1.2 Programa za kontrola na glodari/{tetnici

(\) POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE (\ 1) SISTEM ZA POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE \ 1.1 Programa za povlekuvawe na proizvodite \ 1.2 Kod za identifikacija na proizvodot i detali na distribucija

4

Page 7: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Sekoj od navedenite parametri sodr`e{e pove}e elementi. Sekoj od navedenite elementi be{e ozna~uvan so oznakite √ (ispolnuva/ima), √/∅ (delumno ispolnuva/ima) i ∅ (ne ispolnuva/nema). Pri toa, za sekoj √ se dobiva{e po 1 poen, znakot √/∅ nose{e 0,5 poeni, a znakot ∅ nose{e 0 poeni.

Sekoj od elementite be{e potvrduvan niz razgovor so menaxerite na sekoe pretprijatie, prisutnata dokumentacija i posetata na proizvodnite pogoni na lice mesto.

Za sekoe pretprijatie postoi soodvetna fotodokumentacija prika`ana vo Prilog 1.

Na krajot, na osnova na utvrdenata sostojba za ispolnetosta na preduslovite za voveduvawe na AOKKT napravena e rang lista na pretprijatijata.

UTVRDENA SOSTOJBA

Vo prodol`etok e navedena sostojbata na site pretprijatija {to bea cel na ovoj proekt:

5

Page 8: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Tabela 3. Utvrdena sostojba vo „Maks“ - Strumica

(A) PROSTORII (A 1) EKSTERIER (NADVORE[NOST) NA ZGRADITE

A 1.1 Nadvore{ni svojstva i gradba √ / ∅ Poeni A 1.1.1 Zgradata ne e locirana vo blizina na zagaduva~ (mirisi, ~ad,

pra{ina i dr.) √ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at ostatoci od surovinite

√ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at otpad i grade`en {ut

√ 1

Zgradata ima soodveten odvod √ 1 Zgradata redovno se odr`uva ∅ 0 A 1.1.2 Zgradata e dizajnirana, konstruirana i odr`uvana na na~in {to: spre~uva navleguvawe na zagaduva~i od nadvor √ 1 spre~uva navleguvawe na glodari od nadvor ∅ 0 site otvori se za{titeni √ 1 vlezot na vozduh e smesten na pokrivot ili yidovite √ 1 temelite i osnovata ne dozvoluvaat istekuvawe na te~nosti √ 1 A 1.1. VKUPNO

8

(A1) VKUPNO

8

(A 2) INTERIER (VNATRE[NOST) NA ZGRADITE

A 2.1 Dizajn, konstrukcija i odr`uvawe √ / ∅ Poeni A 2.1.1 Kade {to e potrebno/soodvetno, na mestata so vraboteni ima

soodveten broj pogodno postaveni: lavaboa so ~e{mi {to se aktiviraat so lakt ili noga so zatvoren

odvod ∅ 0

kadi~ki so antiseptik za race ∅ 0 A 2.1.2 Podovite, yidovite i tavanot se: konstruirani od materijal {to e: izdr`liv, nepropustliv, mazen,

lesen za ~istewe i soodveten za uslovite na proizvodstvo √ 1

spoevite pome|u niv se soodvetno zatvoreni (bez puknatini) ∅ 0 aglite se blago zaobleni (se spre~uva zagaduvawe i se olesnuva

~istewe) ∅ 0

A 2.1.3 Podovite, yidovite i tavanot se napraveni od materijal {to spre~uva zagaduvawe

√ 1

A 2.1.4 Podovite imaat pad {to ovozmo`uva drenirawe na te~nostite vo odvod

√ 1

A 2.1.5 Tavanite, tavanskite strukturi, skalite i liftovite se dizajnirani, konstruirani i odr`uvani na na~in {to spre~uva zagaduvawe

∅ 0

A 2.1.6 Prozorcite se zape~ateni ili imaat mre`i za za{tita od insekti √ 1 Na mestata kade {to kr{eweto na stakloto mo`e da predizvika

zagaduvawe na hranata, prozorcite se napraveni od adekvaten materijal (pleksiglas) ili se soodvetno za{titeni

√ 1

A 2.1.7 Vratite se napraveni od mazen materijal {to ne vpiva vlaga √ 1 Vratite dobro se zatvoraat i kade {to treba imaat mehanizam za

samozatvorawe ∅ 0

A 2.1.8 Zgradata i prostoriite se dizajnirani da ovozmo`uvaat lesno odr`uvawe na higienata (od pristignuvaweto na surovinata do finalen proizvod)

√ 1

Fizi~kata ili operativnata razdvoenost na dvi`eweto na rabotnicite, proizvodniot proces i opremata ne dozvoluva zagaduvawe na hranata (me{awe na ~ist i ne~ist del)

∅ 0

6

Page 9: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Postoi {ema na zgradata ili prostorijata √ 1 Postoi {ema (opis) na proizvodniot proces ∅ 0 A 2.1.9 Prostoriite za prestoj/mestata kade {to se ~uvaat `ivotni se odvoeni

i ne se vo direkten kontakt so prostoriite kade se rakuva so hranata, prerabotuva ili pakuva

√ 1

Predvideno e fizi~ko ili operativno odvojuvawe na site nekompatibilni oprecii {to mo`at da dovedat do zagaduvawe na hranata

∅ 0

A 2.1. VKUPNO

9

A 2.2 Osvetluvawe √ / ∅ Poeni A 2.2.1 Osvetluvaweto e soodvetno i dovolno silno za proizvodstvo √ 1 Svetloto ne ja menuva bojata na hranata √ 1 Svetloto e spored propi{anite standardi √ 1 A 2.2.2 Sijalicite i nivnite armaturi vo prostoriite kade {to e izlo`ena

hranata ili kade {to se vr{i pakuvawe se za{titeni na na~in {to }e spre~i zagaduvawe na hranata pri nivno kr{ewe

∅ 0

A 2.2. VKUPNO

3

A 2.3 Ventilacija √ / ∅ Poeni A 2.3.1 Ventilacijata obezbeduva dovolno vozduh za da ne dojde do nesakana

akumulacija na: parea, kondenzacija na vlaga ili pra{ina i ovozmo`uva brzo otstranuvawe na zagadeniot vozduh

√ 1

Filtrite za vozduh se menuvaat vo propi{aniot period za menuvawe ∅ 0 A 2.3.2 Vo prostoriite kade {to mo`e da dojde do mikrobno zagaduvawe se

odr`uva pozitiven pritisok (nadpritisok) na vozduhot √ 1

A 2.3.3 Za da se namali bilo koj izvor na zagaduvawe, vo operaciite {to predviduvaat upotreba na vozduh (pr. pnevmatski konveer, vozdu{no me{awe, produvuvawe, su{ewe itn), vozduhot se zema od soodveten izvor i soodvetno se tretira (vozdu{ni vlezovi, filtri, kompresori itn)

∅ 0

A 2.3. VKUPNO

2

A 2. 4 Otstranuvawe na otpadot √ / ∅ Poeni A 2.4.1 Ne postoi vkrstuvawe na sistemot za otstranuvawe na otpadot od

proizvodniot sistem so drug otpaden sistem √ 1

Odvodnite i kanalizacionite sitemi se snabdeni so soodvetni {ahti i ventili

√ 1

A 2.4.2 Adekvatnite prostorii, oprema i kontejneri {to slu`at za otpad se jasno ozna~eni i napraveni se od nepropustliv materijal, a tamu kade {to e neophodno da se ~uva otpadot se do otstranuvaweto se soodvetno pokrieni

√ 1

Po otstranuvawe na otpadot kontejnerite se ~istat so sredstava za sanitacija na odredeno vreme, {to nema da dozvoli zagaduvawe ∅ 0

A 2.4. VKUPNO

3

(A2) VKUPNO

25

7

Page 10: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (A 3) SANITARNI PROSTORII A 3. 1 Prostorii za vrabotenite √ / ∅ Poeni A .3.1.1 Prostoriite za miewe i higiena: imaat topla i ladna vodovodna voda √ 1 sapuni √ 1 ured za te~en sapun √ 1 ured za su{ewe na racete so vozduh/hartija √ 1 kanta za otpadoci {to lesno se ~isti √ 1 napisi za potsetuvawe za redovno miewe na racete ima na soodvetni

mesta ∅ 0

kadi za dezinfekcija ima na mestata kade {to vrabotenite se vo direkten dopir so hrana ~uvstvitelna na mikroorganizmi

∅ 0

A 3.1.2 Prostoriite za miewe, jadewe i presoblekuvawe: Peralnite, menzite i presoblekuvalnite imaat soodveten: odvod,

ventilacija i se odr`uvaat taka {to ne mo`e da predizvikaat zagaduvawe

√ 1

imaat vrati so mehanizam za avtomatsko zatvorawe ∅ 0 odvoeni se od prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 nemaat direkten vlez vo prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 A 3.1.3 Prostoriite za proizvodstvo: ima dovolen broj mesta za miewe na

racete kade {to protokot na vodata se vklu~uva so: race, noga ili so tajmer (na odredeno vreme)

√/∅ 0,5

A 3.1. VKUPNO

8,5

A 3. 2 Prostorii za ~istewe i sanitacija na opremata

√ / ∅ Poeni

A 3.2.1 Prostoriite i opremata {to slu`at za ~istewe i sanitacija na opremata treba da se konstruirani od ner|osuva~ki materijal, lesno da se ~istat i vo niv da ima vodovodna voda i temperatura soodvetna za hemikaliite {to se koristat za ~isteweto

∅ 0

A 3.2.2 Prostoriite se odvoeni od prostoriite {to slu`at za: prerabotka, ~uvawe i pakuvawe na hranata

∅ 0

Opremata za ~istewe i sanitacija e specijalno nameneta za taa namena i pravilno se ~uva i koristi

√ 1

A 3.2. VKUPNO

1

(A3) VKUPNO

9,5

(A 4) KVALITET I SNABDUVAWE SO VODA/PAREA/MRAZ A 4. 1 Kvalitet i snabduvawe so voda √ / ∅ Poeni A 4.1.1 Vodata, mrazot i pareata gi analizira proizvoditelot na period

dozvolen so zakonot √ 1

Vodata, mrazot i pareata gi analizira nadle`na institucija √ 1 Vodata {to se koristi od drugi izvori (ne e vodovodna voda) se

tretira so soodvetni sredstva i se ispituva nejzinata ispravnost ∅ 0

A 4.1.2 Bojlerskata voda i site ostanati vodi {to se hemiski tretirani, redovno se kontroliraat

√ 1

Dokumentite za pivlivost na vodata i mrazot vklu~uvaat: mesto od koe se zema primerok za analiza, rezultati od analiza, koj izvr{il analiza i datum

√ 1

A 4.1.3 Ne postoi vkrstuvawe na sistemite na vodata za piewe i tehni~kata voda

√ 1

Tehni~kata voda ne se koristi pri prerabotka na hranata, pakuvaweto ili skladiraweto

√ 1

A 4.1.4 Site creva, ~e{mi ili drugi sli~ni izvori na mo`no zagaduvawe ne dozvoluvaat vra}awe na vodata vo sistemot

√ 1

8

Page 11: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ A 4.1.5 Filtrite {to se upotrebuvaat vo sistemot za voda se ~uvaat vo

higienski uslovi ∅ 0

A 4.1.6 Volumenot, temperaturata i pritisokot na vodata za piewe/pareata se soodvetni za site operativni i higienski zafati

√ 1

A 4.1.7 Ako e neophodno da se ~uva vodata, toga{ postojat soodvetni prostorii za taa namena ili oprema (pokrieni sadovi)

∅ 0

A 4.1.8 Recirkuliranata voda se tretira, sledi i odr`uva na soodveten na~in za opredelena namena

∅ 0

Recirkuliranata voda ima poseben sistem {to e odvoen od drugite i jasno e obele`an

∅ 0

A 4.1.9 Koga hloriraweto na vodata se pravi vo objektot se pravat dve kontroli: 1. postoi ured za dozirawe na to~nata koncentracija na hlor i za detekcija na gre{ka vo sekoj moment 2. 2 pati dnevno se pravi proverka na koli~inata na hlor {to e na raspolagawe ili postoi avtomatski analizator so pi{uva~ i alarm

∅ 0

A 4.1. VKUPNO

8

A 4. 2 Kvalitet i snabduvawe so mraz/parea √ / ∅ Poeni A 4.2.1 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten

kontakt so hranata e napraven od voda za piewe ∅ 0

A 4.2.2 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten kontakt so hranata, se proizveduva, koristi i skladira na na~in {to onevozmo`uva zagaduvawe

∅ 0

A 4.2.3 Bakteriolo{kite analizi na mrazot se pravat 2 pati godi{no za objekti {to koristat voda od lokalen vodovod, odnosno 1 mese~no ako e vodata od drugi izvori

∅ 0

A 4.2.4 Dokumentacijata za ispravnost na mrazot se dostavuva na barawe ∅ 0 A 4.2.5 Pareata {to doa|a vo dopir so hranata se dobiva od voda za piewe, so

sostojki {to ne se {tetni za zdravjeto ∅ 0

A 4.2.6 Sistemot za snabduvawe so parea gi sledi operativnite barawa ∅ 0 A 4.2.7 Hemiskite materii {to se koristat za omeknuvawe na vodata se

definirani vo soodvetni zakonski akti ∅ 0

A 4.2. VKUPNO

0

(A4) VKUPNO

8

(A) VKUPNO

50,5

9

Page 12: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(B) TRANSPORT I ^UVAWE (SKLADIRAWE) (B 1) TRANSPORT

B 1.1 Transporteri na hranata √ / ∅ PoeniB 1.1.1 Proizvoditelot potvrduva deka trasporterite ili sredstvata za

transport na hranata se soodvetni za taa namena so:

1) Transportnite sredstva/tankovi se proveruvaat na priemot i pred natovaruvaweto i se potvrduva deka ne se izvor na zagaduvawe na hranata (pr. sredstvata za transport se konstruirani taka da dozvoluvaat kompletno drenirawe i napraveni se od materijali {to se pogodni za kontakt so hrana)

∅ 0

2) Proizvoditelot ima programa so koja }e garantira adekvatno ~istewe i sanitacija (pr. za cisterni - pi{ana procedura za ~istewe i sanitacija)

∅ 0

B 1.1.2 Transportnite sredstva se polnat, aran`iraat i istovaraat na na~in {to spre~uva o{tetuvawe i zagaduvawe na hranata i materijalite za pakuvawe

√ 1

B 1.1.3 Vleznite materijali (hrana, materijal za pakuvawe, dr. materijali) se primaat vo poseben del (odvoen od delot za prerabotka i proizvodstvo)

√ 1

B 1.1. VKUPNO

2

B 1.2 Kontrola na temperaturata √ / ∅ PoeniB 1.2.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

transportiraat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se transportira vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 1.2.2 Finalnite proizvodi se transportiraat vo uslovi {to onevozmo`uvaat o{tetuvawe, uni{tuvawe, rasipuvawe ili zagaduvawe

√ 1

B 1.2. VKUPNO

1

(B 1) VKUPNO

3 (B 2) ^UVAWE (SKLADIRAWE)

B 2.1 ^uvawe na vlezniot materijal √ / ∅ Poeni B 2.1.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

~uvaat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se ~uva vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 2.1.2 Vlezniot materijal i materijalot za pakuvawe se ~uva i se rakuva so niv na na~in {to onevozmo`uva o{tetuvawe, uni{tuvawe ili zagaduvawe

√ 1

Za da se spre~i rasipuvaweto ili namaluvaweto na kvalitetot, se kontroliraat sostojkite i vo odredeni slu~ai rotacijata na materijalot za pakuvawe

√ 1

B 2.1.3 Sostojkite i materijalot za pakuvawe {to se ~uvstvitelni na vlaga, se ~uvaat vo uslovi {to spre~uvaat nivno rasipuvawe

√ 1

B 2.1. VKUPNO

3

B 2.2 ^uvawe na vlezniot materijal i surovini , vklu~uvaj}i gi i vratenite i hemikalii koi ne se za upotreba vo hranata

√ / ∅ Poeni

B 2.2.1 Hemikaliite {to ne se za upotreba vo hranata, hemikaliite za tretman na vodata, hemikaliite za tretman na bojlerite, hemikaliite za sanitacija, pesticidite, premazite, boite, hemikaliite , maslata i drugite materijali imaat soodvetna dokumentacija so koja mo`e da se doka`e deka ne se {tetni, odnosno se nameneti za soodvetna upotreba (mo`e ili ne mo`e da se vo dopir so hrana)

∅ 0

B 2.2.2 Hemiskite sredstva se primaat i ~uvaat na suvo, soodvetno provetreno mesto, specijalno nameneto za toa

√ 1

10

Page 13: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ B 2.2.3 Ako nekoi hemiski sredstva postojano se koristat vo prostoriite kade

{to se prerabotuva hranata, toga{ tie se ~uvaat na na~in {to ne dozvoluva zagaduvawe na hranata, povr{inite {to se vo dopir so hranata ili materijalite za pakuvawe

√ 1

B 2.2.4 Hemiskite sredstva se ~uvaat i me{aat vo ~isti, jasno ozna~eni kontejneri

√ 1

Hemiskite sredstva se koristat/nanesuvaat na soodvetno mesto samo od prethodno avtoriziran i obu~en za toa personal

√ 1

B 2.2. VKUPNO

4

B 2.3 ^uvawe na gotov proizvod √ / ∅ Poeni B 2.3.1 Gotoviot proizvod se ~uva na specijalno mesto √ 1 Gotoviot proizvod se ~uva, rotira i so nego se rakuva na na~in {to

spre~uva o{tetuvawe ili rasipuvawe (se kontrolira visinata na skladirawe itn)

√ 1

B 2.3.2 Vrateniot, defektniot ili somnitelniot proizvod jasno se ozna~uva i izolira vo specijalno za toa nameneta prostorija i se ~uva tamu se do kone~no otstranuvawe

∅ 0

B 2.3. VKUPNO

2

(B 2) VKUPNO

9

(B) VKUPNO

12

11

Page 14: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(V) OPREMA (V 1) OP[TO ZA OPREMATA

V 1.1 Dizajn i instalacija na opremata √ / ∅ Poeni V 1.1.1 Opremata i/ili alatot, priborot se konstruirani

i instalirani na na~in {to: se soodvetni za potrebite na procesot (specijalno se odnesuva na:

pasterizacija, termi~ki tretman itn) √ 1

lesno se dostapni za ~istewe, sanitacija, odr`uvawe i inspekcija √ 1 ne predizvikuvaat/spre~uvaat zagaduvawe na proizvodot za vreme na

rabotata √ 1

dozvoluva soodvetno drenirawe i kade {to e soodvetno direktno se povrzani so odvodot

√ 1

site povr{ini {to imaat dopir so hranata se: mazni, nekorozivni, ne primaat vlaga, ne se otrovni i nemaat vdlabnuvawa, grebnatini i puknatini

√ 1

V 1.1.2 Opremata {to mo`e da predizvika kondenzacija na vlaga ima otvor {to e povrzan so nadvore{nosta na objektot

√ 1

V 1.1.3 Opremata, alatot i priborot {to se koristi za materijali {to ne se hrana, ne se koristi i za materijali {to imaat kontakt so hranata. Toj alat e jasno ozna~en

√ 1

V 1.1. VKUPNO

7

V 1.2 Odr`uvawe na opremata i kalibrirawe √ / ∅ Poeni V 1.2.1 Operatorot/korisnikot na opremata ima efikasen program za

odr`uvawe na opremata {to onevozmo`uva potencijalen hemiski, mikrobiolo{ki i fizi~ki rizik. ova podrazbira:

∅ 0

Lista na oprema {to bara redovno odr`uvawe ∅ 0 Proceduri za odr`uvawe i ~estota na odr`uvaweto (pregled na

opremata, podesuvaweto i zamenata na odredeni delovi da se bazirani na prira~nikot od proizvoditelot na opremata ili da se bazirani na uslovite na rabota {to mo`at da vlijaat na sostojbata na opremata)

∅ 0

Pri~ina za aktivnost √ 1 Odgovorno lice, metod na sledewe, verifikacija i dokumentacija za

servisirawe i zamena na delovi od opremata √ 1

V 1.2.2 Proizvoditelot ima efikasna programa za kalibracija i monitoring na opremata/i/ili kontrolnite aparati {to mo`at da imaat vlijanie na bezbednosta na hranata

∅ 0

V 1.2.3 Ako pri kalibracija ili odr`uvawe na opremata se koristat razni reagensi, treba da postoi pi{ana procedura za ~uvawe i kalibracija na reagensite

∅ 0

Potrebnite informacii za kalibracija na reagensite vklu~uvaat: ~estota na testirawe na reagensite, odgovorno lice, datum, uslovi na ~uvawe i dokumentacija za niv

∅ 0

V 1.2. VKUPNO

2

(V 1) VKUPNO

9

(V) VKUPNO

9

12

Page 15: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(G) VRABOTENI (PERSONAL) (G 1) TRENING G 1.1 Trening za higiena na hranata √ / ∅ Poeni G 1.1.1 Proizvoditelot za svoite vraboteni ima trening programa {to

vklu~uva: ∅ 0

soodveten trening i obuka za li~nata higiena i higiensko rakuvawe so hranata u{te na samiot po~etok od vrabotuvaweto

∅ 0

treningot da se obnovuva i pro{iruva na opredeleni intervali ∅ 0 trening programata i obukata se verifikuvani od soodvetni

institucii/poedinci ∅ 0

G 1.1. VKUPNO

0

G 1.2 Tehni~ki trening √ / ∅ Poeni G 1.2.1 Trening {to e soodveten za proizvodstvoto i dadenite zada~i (pr.

personalot e obu~en da ja razbira va`nosta na kriti~nite kontrolni to~ki za koi se tie odgovorni, kriti~nite granici, procedurite na monitoring, akciite {to treba da se prezemat ako se slu~i ne{to von tie limiti, kako se popolnuvaat i ~uvaat dokumenti)

√ 1

G 1.2.2 Personalot {to e odgovoren za odr`uvawe i kalibracija na opremata e soodvetno obu~en za izvr{uvawe na tie funkcii, da prepoznava koga opremata ne e vo red ili treba da se zameni i obu~en e da prezema korektivni akcii

∅ 0

G 1.2.3 Personalot i supervizorite odgovorni za programata za sanitacija se soodvetno obu~eni za da mo`at da gi razberat principite i metodite {to se neophodni za efikasno ~istewe i sanitacija

√ 1

G 1.2.4 Za da se osigura poznavaweto na modernata tehnika, oprema i tehnologija, obezbeden e dopolnitelen trening (pr. specifi~en tehni~ki ili tehnolo{ki trening itn)

√ 1

G 1.2. VKUPNO

3

(G 1) VKUPNO

3

(G 2) HIGIENA I SANITARNI BARAWA G 2.1 ^istota, higiena i nivno sproveduvawe √ / ∅ Poeni G 2.1.1 Operatorot sproveduva protokol {to obezbeduva dobra li~na

higiena i higiensko odnesuvawe i naviki. Ovoj protokol gi propi{uva: miewe/sanitacija, za{titna/rabotna obleka, higienska praksa, t.e.:

∅ 0

Site lica {to vleguvaat vo prostorot kade se proizveduva hrana treba da gi izmijat racete so sapun i topla vodovodna voda

√ 1

Racete se mijat posle rakuvawe so materijal {to mo`e da ja zagadi hranata i posle upotreba na toalet

√ 1

Vrabotenite koristat sadovi za dezinfekcija na race na mesta kade ima potreba za toa (pred vlez i na izlez od proizvodsen pogon)

√ 1

Vo delovite kade se rakuva so hrana, site vraboteni ja odr`uvaat li~nata higiena dodeka se na dol`nost

√ 1

Redovno se nosi i se odr`uva vo ~ista sostojba za{titna/rabotna obleka, mre`i za kosa i obuvki i rakavici

√ 1

Site lica {to vleguvaat vo delovite kade {to se rakuva so hranata gi vadat site li~ni predmeti {to mo`at da padnat i da predizvikaat zagaduvawe na hranata

∅ 0

Ne e dozvoleno xvakawe mastiki, tutun i hrana vo delovite kade se rakuva so hrana

√ 1

Ne e dozvoleno nosewe nakit vo delovite kade se rakuva so hrana ∅ 0 Nakitot se ostava pred da se vleze vo delot kade se proizveduva hrana

(Nakitot i medicinskite pomagala {to ne mo`at da se izvadat soodvetno se za{tituvaat)

∅ 0

Sekojdnevnata obleka ne se ~uva vo delovite kade {to se proizveduva hrana

√ 1

13

Page 16: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ G 2.1.2 Pristapot na personalot i posetitelite e kontroliran ∅ 0 Dvi`eweto na vrabotenite ne dozvoluva dopolnitelno zagaduvawe na

proizvodot ∅ 0

G 2.1. VKUPNO

7

G 2.2 Prenoslivi (zarazni) bolesti/povredi √ / ∅ Poeni G 2.2.1 Operatorot sproveduva politika koja prevenira prisustvo na personal

{to strada od prenosliva (zarazna) bolest ili e prenositel na takva bolest vo prostoriite kade se rakuva so hrana

√ 1

G 2.2.2 Operatorot sekoga{ im javuva na vlasnicite/menaxerite koga ima nekoj vraboten so zarazna bolest {to mo`e da se prenese so hranata

√ 1

G 2.1.3 Vrabotenite {to imaat otvoreni rasekotini ili rani ne smeat da rakuvaat so hranata ili da dopiraat povr{ini na koi se nao|a hrana se dodeka posekotinata ili ranata ne bide kompletno sanirana i za{titena so nepropustliv materijal (pr. gumeni rakavici)

√ 1

G 2.1. VKUPNO

3

(G 2) VKUPNO

10

(G) VKUPNO

13

14

Page 17: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(D) SANITACIJA I KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI (D 1) SANITACIJA D 1.1 Programa za sanitacija √ / ∅ Poeni D 1.1.1 Operatorot (firmata) mora da ima programa za ~istewe i sanitacija za

celata oprema, vo koja se vklu~eni: hemiskite materii i upotrebenite koncentracii, temperaturnite barawa, procedurite za ~istewe i sanitacija, za rasklopuvawe i sklopuvawe na oprema, instrumenti, alat i dr.

∅ 0

Pi{aniot program za ~istewe i sanitacija treba da gi sodr`i slednite informacii (ne e ograni~eno na primerot):

Oblast/linija {to treba da se ~isti, kolku ~esto i odgovorno lice ∅ 0 Specificirani se specijalnite proceduri za sanitacija i higiena {to

se vr{at za vreme na proizvodstvoto (pr. ~istewe me|u smeni so proceduri za odgovorno lice)

√ 1

Specijalni instrukcii za ~istewe na specifi~na oprema i odgovorno lice

∅ 0

Oprema za ~istewe {to treba da se koristi, zaedno so instrukciite za rakuvawe (pr. pritisok, volumen itn)

∅ 0

Detergent/sredstvo za sanitacija {to treba da se koristi. Vklu~uva i generi~ki imiwa, faktor na rastvorawe, temperatura na vodata itn

∅ 0

Hemiskite sredstva se koristat vo soglasnost so upatstvata na proizvoditelot

√ 1

Na~in na upotreba na sredstvoto, vreme na dejstvuvawe, konzistentnost na penata, visok/nizok pritisok itn

∅ 0

Instrukcii za plaknewe, temperatura na vodata itn √ 1 Instrukcii za sanitacija, komerxcijalni i generi~ki imiwa, faktor na

rastvorawe, temperatura na vodata, vreme na dejstvuvawe itn √ 1

Ako treba instrukcii za krajno plaknewe ∅ 0 Instrukcii za bezbedno rakuvawe so opasni proizvodi ∅ 0 Za sekoj raboten del i par~e oprema ili pomo{no sredstvo, pi{aniot

program za ~istewe i sanitacija specificira: ime na odgovorno lice, koristeni hemiski sredstva, koristeni proceduri i ~estota na ~istewe i sanitacija

∅ 0

Za ovaa programa se vodi soodvetna dokumentacija ∅ 0 D 1.1.2 Proizvoditelot ima programa za ~istewe i sanitacija za prostoriite

za prestoj na personalot, prostoriite za proizvodstvo i prostoriite za ~uvawe (skladirawe)

∅ 0

Programata za sanitacija se izveduva na na~in {to ne mo`e da predizvika zagaduvawe na hranata i/ili materijalot za pakuvawe za vreme ili posle ~isteweto i sanitacijata (pr. aerosoli, hemiski rezidui)

∅ 0

D 1.1.3 Tamu kade {to e potrebno, proizvodstvoto zapo~nuva duri otkako soodvetno e zavr{ena sanitacijata

√ 1

D 1.1.4 Opremata za ~istewe i sanitacija se dizajnirani taka da odgovaraat na namenata i se odr`uvaat spored propi{anoto

∅ 0

D 1.1.5 Koga objektite se vo proces na proizvodstvo, opremata i prostoriite se ~istat i se vr{i sanitacija najmalku edna{ dnevno

∅ 0

D 1.1.6 Opremata {to se ~isti ra~no ili nadvor od mestoto na upotreba edna{ dnevno se razmonira, se ~isti i se kontrolira

∅ 0

D 1.1.7 Opremata {to ima sistem za ~istewe vo mesto (CIP) se razmontira i kontrolira spored CIP programot

∅ 0

D 1.1.8 Efektivnosta na programata za sanitacija se sledi i verifikuva (pr. mikrobiolo{ki i hemiski analizi, rutinska inspekcija na ovlasteni institucii ili na liceto ili laboratorijata {to e zadol`ena za toa itn

∅ 0

D 1.1.9 Podatocite za sledeweto, korektivnite aktivnosti i verifikacijata se dostapni na barawe

∅ 0

D 1.1. VKUPNO

5

(D 1) VKUPNO

5

15

Page 18: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (D 2) KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI D 2.1 Programa za kontrola na glodari/{tetnici √ / ∅ Poeni D 2.1.1 Objektite (firmite) treba da imaat vospostaveno soodveten sistem za

kontrola na glodari/{tetnici so koj }e se sledat i kontroliraat site elementi i }e se vodi soodvetna dokumentacija

∅ 0

Firmite treba da imaat pi{an, efikasen i bezbeden program za kontrola na {tetnici i glodari. Ptici i `ivotni, osven onie {to se nameneti za kolewe/proizvodstvo ne smeat da imaat pristap do objeltite za proizvodstvo

∅ 0

Efikasnata programa za kontrola na glodari/{tetnici za prostoriite i opremata treba da vklu~uva:

Ime na li~nosta {to e nazna~ena/odgovorna da vr{i kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Imeto na privatnata firma so koja vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici ili imeto na liceto so koe vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Lista na upotrebenite hemiski sredstva, nivnite koncentracii, lokaciite kade se staveni, metodata i ~estotata na primena i dali se e vo soglasnost so deklaracijata na sredstvata

∅ 0

Mapa na napravite za fa}awe ili truewe na glodari/{tetnici ∅ 0 Izve{tai za kontrolata na glodari/{tetnici ∅ 0 Hemiskite materii ne vr{at zagaduvawe na hranata ∅ 0 D 2.1.2 Pi{aniot program za kontrola na glodari/{tetnici se sledi i

kontrolira ∅ 0

D 2.1.3 Efikasnosta na kontrolata se verifikuva so kontrola na lice mesto ∅ 0 D 2.1.4 Podatocite za site rezultati od sledeweto, preporakite i

prevzemenite aktivnosti se davaat na barawe ∅ 0

D 2.1. VKUPNO

2

(D 2) VKUPNO

2

(D) VKUPNO

7

16

Page 19: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(\)POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE (\ 1) SISTEM ZA POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE \ 1.1 Programa za povlekuvawe na proizvodite √ / ∅ Poeni \ 1.1.1 Pi{anata programa za povlekuvawe na proizvodite gi opi{uva site

proceduri {to firmata treba da gi sprovede vo slu~aj na neispravnost ili reklamacija. Celite na vakva pi{ana programa se da obezbedat kompletno, efikasno i brzo povlekuvawe na proizvodite od linijata na proizvodstvo ili pazarite ako tie se somnitelni. Tie proceduri treba da se upotrebuvaat vo sekoe vreme. Programata se testira periodi~no i se verifikuva nejzinata efikasnost

∅ 0

Proizvoditelot na prehrambeni proizvodi ima i odr`uva sistem na kontrola {to ovozmo`uva kompletno i brzo povlekuvawe na bilo koj turnus prehrambeni proizvodi

∅ 0

Proizvoditelot treba da ima programa za povlekuvawe na proizvodite vo koja se vklu~eni:

∅ 0

Sledewe, analiza, prezemawe akcii i dokumentacija za proizvodot za koj ima reklamacija

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se vodi za period {to e podolg od rokot na upotreba i iznesuva namalku kolku {to e nazna~eno na deklaracijata, inspekcijata i uredbite

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se dostavuva na barawe ∅ 0 Odgovorna li~nost/li~nosti i nivni zamenici (pr. koordinator/i za

povlekuvawe proizvodi) so jasno definirani zada~i i odgovornosti ∅ 0

Odgovorna li~nost/li~nosti i nivnite zamenici treba da se sekoga{ dostapni na telefonite doma ili na rabota.

∅ 0

Podeleni ulogi i odgovornosti za koordinacija i sproveduvawe na povlekuvawe na proizvodot

∅ 0

Metodi za identifikacija, lokacija i kontrola na povle~eniot proizvod

∅ 0

Identifikacija i korekcija na nepravilnostite ∅ 0 Barawata za ispituvawe na drugite proizvodi {to mo`ebi se rizi~ni

(ili bile vo dopir so takov proizvod), treba da bidat vklu~eni vo programata za povlekuvawe na proizvodi

∅ 0

Proceduri za monitoring ina efikasnosta na programata za povlekuvawe na proizvodite (pr. probno povlekuvawe na odreden proizvod od odredeno nivo na distribucija, spored pi{anata procedura)

∅ 0

Proceduri za verifikacija na sposobnosta na programata za toa kolku brzo }e se identifikuva i kontrolira kodot na turnusot na potencijalno lo{iot proizvod, proizvedenata koli~ina, inventarskiot broj i distribucijata na toj proizvod

∅ 0

\ 1.1. VKUPNO

0

\ 1.2 Kod za identifikacija na proizvodot i

detali na distribucija √ / ∅ Poeni

\ 1.2.1 Vedna{ mora da se izvestat: vlasnikot i nadle`nata inspekcija za bezbedna hrana vo oblasta kade {to e sedi{teto na proizvoditelot. Izvestuvaweto mora da gi sodr`i slednite detali:

∅ 0

Koli~estvoto na proizvedniot proizvod, inventarskiot broj i brojot na distribucija

∅ 0

Imeto, goleminata (obemot), kodot ili brojot na turnusot na proizvodot {to se povlekuva

∅ 0

Oblasta kade e distribuiran proizvodot (pr. lokalno, nacionalno, internacionalno)

√ 1

Pri~inata za povlekuvawe na proizvodot ∅ 0 Vkupnoto koli~estvo na proizvodot {to e seu{te vo firmata √ 1 Sekoj proizvod pred pakuvaweto ima postojana kod markica ili broj

na turnus na pakuvaweto ∅ 0

Kodot gi identifikuva proizvoditelot, denot, mesecot i godinata koga hranata e proizvedena

∅ 0

17

Page 20: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Upotrebenite kodovi i to~noto zna~ewe na kodot ∅ 0 Kade {to e potrebno se stava kod na proizvodite {to go

pretstavuvaat kontejnerot vo koj e spakuvan proizvodot ∅ 0

\ 1.2.2 Za sekoj turnus na proizvodot, proizvoditelot mora da ima: Dokumenti za imeto na kupuva~ot, adresa i telefonski broj √ 1 Dokumenti za proizvodstvoto, inventaren broj i broj na

distribucija ∅ 0

\ 1.2. VKUPNO

3

(\ 1) VKUPNO

3

(\) VKUPNO

3 (A)+(B)+(V)+ (G)+(D)+(\) VKUPNO

94,5

18

Page 21: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Tabela 4. Utvrdena sostojba vo „Sofi“ - Strumica

(A) PROSTORII (A 1) EKSTERIER (NADVORE[NOST) NA ZGRADITE

A 1.1 Nadvore{ni svojstva i gradba √ / ∅ Poeni A 1.1.1 Zgradata ne e locirana vo blizina na zagaduva~ (mirisi, ~ad,

pra{ina i dr.) ∅ 0

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at ostatoci od surovinite

√ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at otpad i grade`en {ut

√ 1

Zgradata ima soodveten odvod √ 1 Zgradata redovno se odr`uva ∅ 0 A 1.1.2 Zgradata e dizajnirana, konstruirana i odr`uvana na na~in {to:

spre~uva navleguvawe na zagaduva~i od nadvor √ 1 spre~uva navleguvawe na glodari od nadvor √ 1 site otvori se za{titeni ∅ 0 vlezot na vozduh e smesten na pokrivot ili yidovite √ 1 temelite i osnovata ne dozvoluvaat istekuvawe na te~nosti √ 1 A 1.1. VKUPNO

7

(A1) VKUPNO

7

(A 2) INTERIER (VNATRE[NOST) NA ZGRADITE

A 2.1 Dizajn, konstrukcija i odr`uvawe √ / ∅ Poeni A 2.1.1 Kade {to e potrebno/soodvetno, na mestata so vraboteni ima

soodveten broj pogodno postaveni: lavaboa so ~e{mi {to se aktiviraat so lakt ili noga so zatvoren

odvod ∅ 0

kadi~ki so antiseptik za race ∅ 0 A 2.1.2 Podovite, yidovite i tavanot se: konstruirani od materijal {to e: izdr`liv, nepropustliv, mazen,

lesen za ~istewe i soodveten za uslovite na proizvodstvo ∅ 0

spoevite pome|u niv se soodvetno zatvoreni (bez puknatini) √ 1 aglite se blago zaobleni (se spre~uva zagaduvawe i se olesnuva

~istewe) ∅ 0

A 2.1.3 Podovite, yidovite i tavanot se napraveni od materijal {to spre~uva zagaduvawe

∅ 0

A 2.1.4 Podovite imaat pad {to ovozmo`uva drenirawe na te~nostite vo odvod

√ 1

A 2.1.5 Tavanite, tavanskite strukturi, skalite i liftovite se dizajnirani, konstruirani i odr`uvani na na~in {to spre~uva zagaduvawe

∅ 0

A 2.1.6 Prozorcite se zape~ateni ili imaat mre`i za za{tita od insekti √ 1 Na mestata kade {to kr{eweto na stakloto mo`e da predizvika

zagaduvawe na hranata, prozorcite se napraveni od adekvaten materijal (pleksiglas) ili se soodvetno za{titeni

∅ 0

A 2.1.7 Vratite se napraveni od mazen materijal {to ne vpiva vlaga √ 1 Vratite dobro se zatvoraat i kade {to treba imaat mehanizam za

samozatvorawe ∅ 0

A 2.1.8 Zgradata i prostoriite se dizajnirani da ovozmo`uvaat lesno odr`uvawe na higienata (od pristignuvaweto na surovinata do finalen proizvod)

√ 1

Fizi~kata ili operativnata razdvoenost na dvi`eweto na rabotnicite, proizvodniot proces i opremata ne dozvoluva zagaduvawe na hranata (me{awe na ~ist i ne~ist del)

∅ 0

19

Page 22: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Postoi {ema na zgradata ili prostorijata √ 1 Postoi {ema (opis) na proizvodniot proces ∅ 0 A 2.1.9 Prostoriite za prestoj/mestata kade {to se ~uvaat `ivotni se odvoeni

i ne se vo direkten kontakt so prostoriite kade se rakuva so hranata, prerabotuva ili pakuva

√ 1

Predvideno e fizi~ko ili operativno odvojuvawe na site nekompatibilni oprecii {to mo`at da dovedat do zagaduvawe na hranata

∅ 0

A 2.1. VKUPNO

7

A 2.2 Osvetluvawe √ / ∅ Poeni A 2.2.1 Osvetluvaweto e soodvetno i dovolno silno za proizvodstvo √ 1 Svetloto ne ja menuva bojata na hranata √ 1 Svetloto e spored propi{anite standardi √ 1 A 2.2.2 Sijalicite i nivnite armaturi vo prostoriite kade {to e izlo`ena

hranata ili kade {to se vr{i pakuvawe se za{titeni na na~in {to }e spre~i zagaduvawe na hranata pri nivno kr{ewe

∅ 0

A 2.2. VKUPNO

3

A 2.3 Ventilacija √ / ∅ Poeni A 2.3.1 Ventilacijata obezbeduva dovolno vozduh za da ne dojde do nesakana

akumulacija na: parea, kondenzacija na vlaga ili pra{ina i ovozmo`uva brzo otstranuvawe na zagadeniot vozduh

∅ 0

Filtrite za vozduh se menuvaat vo propi{aniot period za menuvawe ∅ 0 A 2.3.2 Vo prostoriite kade {to mo`e da dojde do mikrobno zagaduvawe se

odr`uva pozitiven pritisok (nadpritisok) na vozduhot ∅ 0

A 2.3.3 Za da se namali bilo koj izvor na zagaduvawe, vo operaciite {to predviduvaat upotreba na vozduh (pr. pnevmatski konveer, vozdu{no me{awe, produvuvawe, su{ewe itn), vozduhot se zema od soodveten izvor i soodvetno se tretira (vozdu{ni vlezovi, filtri, kompresori itn)

∅ 0

A 2.3. VKUPNO

0

A 2. 4 Otstranuvawe na otpadot √ / ∅ Poeni A 2.4.1 Ne postoi vkrstuvawe na sistemot za otstranuvawe na otpadot od

proizvodniot sistem so drug otpaden sistem √ 1

Odvodnite i kanalizacionite sitemi se snabdeni so soodvetni {ahti i ventili

√ 1

A 2.4.2 Adekvatnite prostorii, oprema i kontejneri {to slu`at za otpad se jasno ozna~eni i napraveni se od nepropustliv materijal, a tamu kade {to e neophodno da se ~uva otpadot se do otstranuvaweto se soodvetno pokrieni

√ 1

Po otstranuvawe na otpadot kontejnerite se ~istat so sredstava za sanitacija na odredeno vreme, {to nema da dozvoli zagaduvawe ∅ 0

A 2.4. VKUPNO

3

(A2) VKUPNO

13

20

Page 23: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (A 3) SANITARNI PROSTORII A 3. 1 Prostorii za vrabotenite √ / ∅ Poeni A .3.1.1 Prostoriite za miewe i higiena: imaat topla i ladna vodovodna voda √ 1 sapuni √ 1 ured za te~en sapun √ 1 ured za su{ewe na racete so vozduh/hartija ∅ 0 kanta za otpadoci {to lesno se ~isti √ 1 napisi za potsetuvawe za redovno miewe na racete ima na soodvetni

mesta ∅ 0

kadi za dezinfekcija ima na mestata kade {to vrabotenite se vo direkten dopir so hrana ~uvstvitelna na mikroorganizmi

∅ 0

A 3.1.2 Prostoriite za miewe, jadewe i presoblekuvawe: Peralnite, menzite i presoblekuvalnite imaat soodveten: odvod,

ventilacija i se odr`uvaat taka {to ne mo`e da predizvikaat zagaduvawe

√ 1

imaat vrati so mehanizam za avtomatsko zatvorawe ∅ 0 odvoeni se od prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 nemaat direkten vlez vo prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 A 3.1.3 Prostoriite za proizvodstvo: ima dovolen broj mesta za miewe na

racete kade {to protokot na vodata se vklu~uva so: race, noga ili so tajmer (na odredeno vreme)

√/∅ 0,5

A 3.1. VKUPNO

7,5

A 3. 2 Prostorii za ~istewe i sanitacija na opremata

√ / ∅ Poeni

A 3.2.1 Prostoriite i opremata {to slu`at za ~istewe i sanitacija na opremata treba da se konstruirani od ner|osuva~ki materijal, lesno da se ~istat i vo niv da ima vodovodna voda i temperatura soodvetna za hemikaliite {to se koristat za ~isteweto

∅ 0

A 3.2.2 Prostoriite se odvoeni od prostoriite {to slu`at za: prerabotka, ~uvawe i pakuvawe na hranata

∅ 0

Opremata za ~istewe i sanitacija e specijalno nameneta za taa namena i pravilno se ~uva i koristi

√ 1

A 3.2. VKUPNO

1

(A3) VKUPNO

8,5

(A 4) KVALITET I SNABDUVAWE SO VODA/PAREA/MRAZ A 4. 1 Kvalitet i snabduvawe so voda √ / ∅ Poeni A 4.1.1 Vodata, mrazot i pareata gi analizira proizvoditelot na period

dozvolen so zakonot √ 1

Vodata, mrazot i pareata gi analizira nadle`na institucija √ 1 Vodata {to se koristi od drugi izvori (ne e vodovodna voda) se

tretira so soodvetni sredstva i se ispituva nejzinata ispravnost ∅ 0

A 4.1.2 Bojlerskata voda i site ostanati vodi {to se hemiski tretirani, redovno se kontroliraat

∅ 0

Dokumentite za pivlivost na vodata i mrazot vklu~uvaat: mesto od koe se zema primerok za analiza, rezultati od analiza, koj izvr{il analiza i datum

∅ 0

A 4.1.3 Ne postoi vkrstuvawe na sistemite na vodata za piewe i tehni~kata voda

√ 1

Tehni~kata voda ne se koristi pri prerabotka na hranata, pakuvaweto ili skladiraweto

√ 1

A 4.1.4 Site creva, ~e{mi ili drugi sli~ni izvori na mo`no zagaduvawe ne dozvoluvaat vra}awe na vodata vo sistemot

√ 1

21

Page 24: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ A 4.1.5 Filtrite {to se upotrebuvaat vo sistemot za voda se ~uvaat vo

higienski uslovi ∅ 0

A 4.1.6 Volumenot, temperaturata i pritisokot na vodata za piewe/pareata se soodvetni za site operativni i higienski zafati

√ 1

A 4.1.7 Ako e neophodno da se ~uva vodata, toga{ postojat soodvetni prostorii za taa namena ili oprema (pokrieni sadovi)

∅ 0

A 4.1.8 Recirkuliranata voda se tretira, sledi i odr`uva na soodveten na~in za opredelena namena

∅ 0

Recirkuliranata voda ima poseben sistem {to e odvoen od drugite i jasno e obele`an

∅ 0

A 4.1.9 Koga hloriraweto na vodata se pravi vo objektot se pravat dve kontroli: 1. postoi ured za dozirawe na to~nata koncentracija na hlor i za detekcija na gre{ka vo sekoj moment 2. 2 pati dnevno se pravi proverka na koli~inata na hlor {to e na raspolagawe ili postoi avtomatski analizator so pi{uva~ i alarm

∅ 0

A 4.1. VKUPNO

6

A 4. 2 Kvalitet i snabduvawe so mraz/parea √ / ∅ Poeni A 4.2.1 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten

kontakt so hranata e napraven od voda za piewe ∅ 0

A 4.2.2 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten kontakt so hranata, se proizveduva, koristi i skladira na na~in {to onevozmo`uva zagaduvawe

∅ 0

A 4.2.3 Bakteriolo{kite analizi na mrazot se pravat 2 pati godi{no za objekti {to koristat voda od lokalen vodovod, odnosno 1 mese~no ako e vodata od drugi izvori

∅ 0

A 4.2.4 Dokumentacijata za ispravnost na mrazot se dostavuva na barawe ∅ 0 A 4.2.5 Pareata {to doa|a vo dopir so hranata se dobiva od voda za piewe, so

sostojki {to ne se {tetni za zdravjeto ∅ 0

A 4.2.6 Sistemot za snabduvawe so parea gi sledi operativnite barawa ∅ 0 A 4.2.7 Hemiskite materii {to se koristat za omeknuvawe na vodata se

definirani vo soodvetni zakonski akti ∅ 0

A 4.2. VKUPNO

0

(A4) VKUPNO

6

(A) VKUPNO

34,5

22

Page 25: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(B) TRANSPORT I ^UVAWE (SKLADIRAWE) (B 1) TRANSPORT

B 1.1 Transporteri na hranata √ / ∅ PoeniB 1.1.1 Proizvoditelot potvrduva deka trasporterite ili sredstvata za

transport na hranata se soodvetni za taa namena so:

1) Transportnite sredstva/tankovi se proveruvaat na priemot i pred natovaruvaweto i se potvrduva deka ne se izvor na zagaduvawe na hranata (pr. sredstvata za transport se konstruirani taka da dozvoluvaat kompletno drenirawe i napraveni se od materijali {to se pogodni za kontakt so hrana)

√ 1

2) Proizvoditelot ima programa so koja }e garantira adekvatno ~istewe i sanitacija (pr. za cisterni - pi{ana procedura za ~istewe i sanitacija)

∅ 0

B 1.1.2 Transportnite sredstva se polnat, aran`iraat i istovaraat na na~in {to spre~uva o{tetuvawe i zagaduvawe na hranata i materijalite za pakuvawe

√ 1

B 1.1.3 Vleznite materijali (hrana, materijal za pakuvawe, dr. materijali) se primaat vo poseben del (odvoen od delot za prerabotka i proizvodstvo)

√ 1

B 1.1. VKUPNO

3

B 1.2 Kontrola na temperaturata √ / ∅ PoeniB 1.2.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

transportiraat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se transportira vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 1.2.2 Finalnite proizvodi se transportiraat vo uslovi {to onevozmo`uvaat o{tetuvawe, uni{tuvawe, rasipuvawe ili zagaduvawe

√ 1

B 1.2. VKUPNO

1

(B 1) VKUPNO

4 (B 2) ^UVAWE (SKLADIRAWE)

B 2.1 ^uvawe na vlezniot materijal √ / ∅ Poeni B 2.1.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

~uvaat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se ~uva vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 2.1.2 Vlezniot materijal i materijalot za pakuvawe se ~uva i se rakuva so niv na na~in {to onevozmo`uva o{tetuvawe, uni{tuvawe ili zagaduvawe

√ 1

Za da se spre~i rasipuvaweto ili namaluvaweto na kvalitetot, se kontroliraat sostojkite i vo odredeni slu~ai rotacijata na materijalot za pakuvawe

√ 1

B 2.1.3 Sostojkite i materijalot za pakuvawe {to se ~uvstvitelni na vlaga, se ~uvaat vo uslovi {to spre~uvaat nivno rasipuvawe

√ 1

B 2.1. VKUPNO

3

B 2.2 ^uvawe na vlezniot materijal i surovini , vklu~uvaj}i gi i vratenite i hemikalii koi ne se za upotreba vo hranata

√ / ∅ Poeni

B 2.2.1 Hemikaliite {to ne se za upotreba vo hranata, hemikaliite za tretman na vodata, hemikaliite za tretman na bojlerite, hemikaliite za sanitacija, pesticidite, premazite, boite, hemikaliite , maslata i drugite materijali imaat soodvetna dokumentacija so koja mo`e da se doka`e deka ne se {tetni, odnosno se nameneti za soodvetna upotreba (mo`e ili ne mo`e da se vo dopir so hrana)

∅ 0

B 2.2.2 Hemiskite sredstva se primaat i ~uvaat na suvo, soodvetno provetreno mesto, specijalno nameneto za toa

∅ 0

23

Page 26: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ B 2.2.3 Ako nekoi hemiski sredstva postojano se koristat vo prostoriite kade

{to se prerabotuva hranata, toga{ tie se ~uvaat na na~in {to ne dozvoluva zagaduvawe na hranata, povr{inite {to se vo dopir so hranata ili materijalite za pakuvawe

√ 1

B 2.2.4 Hemiskite sredstva se ~uvaat i me{aat vo ~isti, jasno ozna~eni kontejneri

√ 1

Hemiskite sredstva se koristat/nanesuvaat na soodvetno mesto samo od prethodno avtoriziran i obu~en za toa personal

∅ 0

B 2.2. VKUPNO

2

B 2.3 ^uvawe na gotov proizvod √ / ∅ Poeni B 2.3.1 Gotoviot proizvod se ~uva na specijalno mesto √ 1 Gotoviot proizvod se ~uva, rotira i so nego se rakuva na na~in {to

spre~uva o{tetuvawe ili rasipuvawe (se kontrolira visinata na skladirawe itn)

√ 1

B 2.3.2 Vrateniot, defektniot ili somnitelniot proizvod jasno se ozna~uva i izolira vo specijalno za toa nameneta prostorija i se ~uva tamu se do kone~no otstranuvawe

√ 1

B 2.3. VKUPNO

3

(B 2) VKUPNO

8

(B) VKUPNO

12

24

Page 27: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(V) OPREMA (V 1) OP[TO ZA OPREMATA

V 1.1 Dizajn i instalacija na opremata √ / ∅ Poeni V 1.1.1 Opremata i/ili alatot, priborot se konstruirani

i instalirani na na~in {to: se soodvetni za potrebite na procesot (specijalno se odnesuva na:

pasterizacija, termi~ki tretman itn) √ 1

lesno se dostapni za ~istewe, sanitacija, odr`uvawe i inspekcija √ 1 ne predizvikuvaat/spre~uvaat zagaduvawe na proizvodot za vreme na

rabotata √ 1

dozvoluva soodvetno drenirawe i kade {to e soodvetno direktno se povrzani so odvodot

√ 1

site povr{ini {to imaat dopir so hranata se: mazni, nekorozivni, ne primaat vlaga, ne se otrovni i nemaat vdlabnuvawa, grebnatini i puknatini

√ 1

V 1.1.2 Opremata {to mo`e da predizvika kondenzacija na vlaga ima otvor {to e povrzan so nadvore{nosta na objektot

√ 1

V 1.1.3 Opremata, alatot i priborot {to se koristi za materijali {to ne se hrana, ne se koristi i za materijali {to imaat kontakt so hranata. Toj alat e jasno ozna~en

√ 1

V 1.1. VKUPNO

7

V 1.2 Odr`uvawe na opremata i kalibrirawe √ / ∅ Poeni V 1.2.1 Operatorot/korisnikot na opremata ima efikasen program za

odr`uvawe na opremata {to onevozmo`uva potencijalen hemiski, mikrobiolo{ki i fizi~ki rizik. ova podrazbira:

∅ 0

Lista na oprema {to bara redovno odr`uvawe ∅ 0 Proceduri za odr`uvawe i ~estota na odr`uvaweto (pregled na

opremata, podesuvaweto i zamenata na odredeni delovi da se bazirani na prira~nikot od proizvoditelot na opremata ili da se bazirani na uslovite na rabota {to mo`at da vlijaat na sostojbata na opremata)

∅ 0

Pri~ina za aktivnost ∅ 0 Odgovorno lice, metod na sledewe, verifikacija i dokumentacija za

servisirawe i zamena na delovi od opremata √ 1

V 1.2.2 Proizvoditelot ima efikasna programa za kalibracija i monitoring na opremata/i/ili kontrolnite aparati {to mo`at da imaat vlijanie na bezbednosta na hranata

∅ 0

V 1.2.3 Ako pri kalibracija ili odr`uvawe na opremata se koristat razni reagensi, treba da postoi pi{ana procedura za ~uvawe i kalibracija na reagensite

∅ 0

Potrebnite informacii za kalibracija na reagensite vklu~uvaat: ~estota na testirawe na reagensite, odgovorno lice, datum, uslovi na ~uvawe i dokumentacija za niv

∅ 0

V 1.2. VKUPNO

1

(V 1) VKUPNO

8

(V) VKUPNO

8

25

Page 28: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(G) VRABOTENI (PERSONAL) (G 1) TRENING G 1.1 Trening za higiena na hranata √ / ∅ Poeni G 1.1.1 Proizvoditelot za svoite vraboteni ima trening programa {to

vklu~uva: ∅ 0

soodveten trening i obuka za li~nata higiena i higiensko rakuvawe so hranata u{te na samiot po~etok od vrabotuvaweto

∅ 0

treningot da se obnovuva i pro{iruva na opredeleni intervali ∅ 0 trening programata i obukata se verifikuvani od soodvetni

institucii/poedinci ∅ 0

G 1.1. VKUPNO

0

G 1.2 Tehni~ki trening √ / ∅ Poeni G 1.2.1 Trening {to e soodveten za proizvodstvoto i dadenite zada~i (pr.

personalot e obu~en da ja razbira va`nosta na kriti~nite kontrolni to~ki za koi se tie odgovorni, kriti~nite granici, procedurite na monitoring, akciite {to treba da se prezemat ako se slu~i ne{to von tie limiti, kako se popolnuvaat i ~uvaat dokumenti)

√ 1

G 1.2.2 Personalot {to e odgovoren za odr`uvawe i kalibracija na opremata e soodvetno obu~en za izvr{uvawe na tie funkcii, da prepoznava koga opremata ne e vo red ili treba da se zameni i obu~en e da prezema korektivni akcii

∅ 0

G 1.2.3 Personalot i supervizorite odgovorni za programata za sanitacija se soodvetno obu~eni za da mo`at da gi razberat principite i metodite {to se neophodni za efikasno ~istewe i sanitacija

∅ 0

G 1.2.4 Za da se osigura poznavaweto na modernata tehnika, oprema i tehnologija, obezbeden e dopolnitelen trening (pr. specifi~en tehni~ki ili tehnolo{ki trening itn)

√ 1

G 1.2. VKUPNO

2

(G 1) VKUPNO

2

(G 2) HIGIENA I SANITARNI BARAWA G 2.1 ^istota, higiena i nivno sproveduvawe √ / ∅ Poeni G 2.1.1 Operatorot sproveduva protokol {to obezbeduva dobra li~na

higiena i higiensko odnesuvawe i naviki. Ovoj protokol gi propi{uva: miewe/sanitacija, za{titna/rabotna obleka, higienska praksa, t.e.:

∅ 0

Site lica {to vleguvaat vo prostorot kade se proizveduva hrana treba da gi izmijat racete so sapun i topla vodovodna voda

√ 1

Racete se mijat posle rakuvawe so materijal {to mo`e da ja zagadi hranata i posle upotreba na toalet

√ 1

Vrabotenite koristat sadovi za dezinfekcija na race na mesta kade ima potreba za toa (pred vlez i na izlez od proizvodsen pogon)

∅ 0

Vo delovite kade se rakuva so hrana, site vraboteni ja odr`uvaat li~nata higiena dodeka se na dol`nost

√ 1

Redovno se nosi i se odr`uva vo ~ista sostojba za{titna/rabotna obleka, mre`i za kosa i obuvki i rakavici

√ 1

Site lica {to vleguvaat vo delovite kade {to se rakuva so hranata gi vadat site li~ni predmeti {to mo`at da padnat i da predizvikaat zagaduvawe na hranata

∅ 0

Ne e dozvoleno xvakawe mastiki, tutun i hrana vo delovite kade se rakuva so hrana

√ 1

Ne e dozvoleno nosewe nakit vo delovite kade se rakuva so hrana √ 1 Nakitot se ostava pred da se vleze vo delot kade se proizveduva hrana

(Nakitot i medicinskite pomagala {to ne mo`at da se izvadat soodvetno se za{tituvaat)

∅ 0

Sekojdnevnata obleka ne se ~uva vo delovite kade {to se proizveduva hrana

√ 1

26

Page 29: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ G 2.1.2 Pristapot na personalot i posetitelite e kontroliran ∅ 0 Dvi`eweto na vrabotenite ne dozvoluva dopolnitelno zagaduvawe na

proizvodot ∅ 0

G 2.1. VKUPNO

7

G 2.2 Prenoslivi (zarazni) bolesti/povredi √ / ∅ Poeni G 2.2.1 Operatorot sproveduva politika koja prevenira prisustvo na personal

{to strada od prenosliva (zarazna) bolest ili e prenositel na takva bolest vo prostoriite kade se rakuva so hrana

√ 1

G 2.2.2 Operatorot sekoga{ im javuva na vlasnicite/menaxerite koga ima nekoj vraboten so zarazna bolest {to mo`e da se prenese so hranata

√ 1

G 2.1.3 Vrabotenite {to imaat otvoreni rasekotini ili rani ne smeat da rakuvaat so hranata ili da dopiraat povr{ini na koi se nao|a hrana se dodeka posekotinata ili ranata ne bide kompletno sanirana i za{titena so nepropustliv materijal (pr. gumeni rakavici)

√ 1

G 2.1. VKUPNO

3

(G 2) VKUPNO

10

(G) VKUPNO

12

27

Page 30: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(D) SANITACIJA I KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI (D 1) SANITACIJA D 1.1 Programa za sanitacija √ / ∅ Poeni D 1.1.1 Operatorot (firmata) mora da ima programa za ~istewe i sanitacija za

celata oprema, vo koja se vklu~eni: hemiskite materii i upotrebenite koncentracii, temperaturnite barawa, procedurite za ~istewe i sanitacija, za rasklopuvawe i sklopuvawe na oprema, instrumenti, alat i dr.

∅ 0

Pi{aniot program za ~istewe i sanitacija treba da gi sodr`i slednite informacii (ne e ograni~eno na primerot):

Oblast/linija {to treba da se ~isti, kolku ~esto i odgovorno lice ∅ 0 Specificirani se specijalnite proceduri za sanitacija i higiena {to

se vr{at za vreme na proizvodstvoto (pr. ~istewe me|u smeni so proceduri za odgovorno lice)

√ 1

Specijalni instrukcii za ~istewe na specifi~na oprema i odgovorno lice

∅ 0

Oprema za ~istewe {to treba da se koristi, zaedno so instrukciite za rakuvawe (pr. pritisok, volumen itn)

∅ 0

Detergent/sredstvo za sanitacija {to treba da se koristi. Vklu~uva i generi~ki imiwa, faktor na rastvorawe, temperatura na vodata itn

∅ 0

Hemiskite sredstva se koristat vo soglasnost so upatstvata na proizvoditelot

√ 1

Na~in na upotreba na sredstvoto, vreme na dejstvuvawe, konzistentnost na penata, visok/nizok pritisok itn

∅ 0

Instrukcii za plaknewe, temperatura na vodata itn √ 1 Instrukcii za sanitacija, komerxcijalni i generi~ki imiwa, faktor na

rastvorawe, temperatura na vodata, vreme na dejstvuvawe itn √ 1

Ako treba instrukcii za krajno plaknewe ∅ 0 Instrukcii za bezbedno rakuvawe so opasni proizvodi ∅ 0 Za sekoj raboten del i par~e oprema ili pomo{no sredstvo, pi{aniot

program za ~istewe i sanitacija specificira: ime na odgovorno lice, koristeni hemiski sredstva, koristeni proceduri i ~estota na ~istewe i sanitacija

∅ 0

Za ovaa programa se vodi soodvetna dokumentacija ∅ 0 D 1.1.2 Proizvoditelot ima programa za ~istewe i sanitacija za prostoriite

za prestoj na personalot, prostoriite za proizvodstvo i prostoriite za ~uvawe (skladirawe)

∅ 0

Programata za sanitacija se izveduva na na~in {to ne mo`e da predizvika zagaduvawe na hranata i/ili materijalot za pakuvawe za vreme ili posle ~isteweto i sanitacijata (pr. aerosoli, hemiski rezidui)

∅ 0

D 1.1.3 Tamu kade {to e potrebno, proizvodstvoto zapo~nuva duri otkako soodvetno e zavr{ena sanitacijata

√ 1

D 1.1.4 Opremata za ~istewe i sanitacija se dizajnirani taka da odgovaraat na namenata i se odr`uvaat spored propi{anoto

∅ 0

D 1.1.5 Koga objektite se vo proces na proizvodstvo, opremata i prostoriite se ~istat i se vr{i sanitacija najmalku edna{ dnevno

∅ 0

D 1.1.6 Opremata {to se ~isti ra~no ili nadvor od mestoto na upotreba edna{ dnevno se razmonira, se ~isti i se kontrolira

∅ 0

D 1.1.7 Opremata {to ima sistem za ~istewe vo mesto (CIP) se razmontira i kontrolira spored CIP programot

∅ 0

D 1.1.8 Efektivnosta na programata za sanitacija se sledi i verifikuva (pr. mikrobiolo{ki i hemiski analizi, rutinska inspekcija na ovlasteni institucii ili na liceto ili laboratorijata {to e zadol`ena za toa itn

∅ 0

D 1.1.9 Podatocite za sledeweto, korektivnite aktivnosti i verifikacijata se dostapni na barawe

∅ 0

D 1.1. VKUPNO

5

(D 1) VKUPNO

5

28

Page 31: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (D 2) KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI D 2.1 Programa za kontrola na glodari/{tetnici √ / ∅ Poeni D 2.1.1 Objektite (firmite) treba da imaat vospostaveno soodveten sistem za

kontrola na glodari/{tetnici so koj }e se sledat i kontroliraat site elementi i }e se vodi soodvetna dokumentacija

∅ 0

Firmite treba da imaat pi{an, efikasen i bezbeden program za kontrola na {tetnici i glodari. Ptici i `ivotni, osven onie {to se nameneti za kolewe/proizvodstvo ne smeat da imaat pristap do objeltite za proizvodstvo

∅ 0

Efikasnata programa za kontrola na glodari/{tetnici za prostoriite i opremata treba da vklu~uva:

Ime na li~nosta {to e nazna~ena/odgovorna da vr{i kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Imeto na privatnata firma so koja vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici ili imeto na liceto so koe vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Lista na upotrebenite hemiski sredstva, nivnite koncentracii, lokaciite kade se staveni, metodata i ~estotata na primena i dali se e vo soglasnost so deklaracijata na sredstvata

∅ 0

Mapa na napravite za fa}awe ili truewe na glodari/{tetnici ∅ 0 Izve{tai za kontrolata na glodari/{tetnici ∅ 0 Hemiskite materii ne vr{at zagaduvawe na hranata ∅ 0 D 2.1.2 Pi{aniot program za kontrola na glodari/{tetnici se sledi i

kontrolira ∅ 0

D 2.1.3 Efikasnosta na kontrolata se verifikuva so kontrola na lice mesto ∅ 0 D 2.1.4 Podatocite za site rezultati od sledeweto, preporakite i

prevzemenite aktivnosti se davaat na barawe ∅ 0

D 2.1. VKUPNO

2

(D 2) VKUPNO

2

(D) VKUPNO

7

29

Page 32: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(\)POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE (\ 1) SISTEM ZA POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE \ 1.1 Programa za povlekuvawe na proizvodite √ / ∅ Poeni \ 1.1.1 Pi{anata programa za povlekuvawe na proizvodite gi opi{uva site

proceduri {to firmata treba da gi sprovede vo slu~aj na neispravnost ili reklamacija. Celite na vakva pi{ana programa se da obezbedat kompletno, efikasno i brzo povlekuvawe na proizvodite od linijata na proizvodstvo ili pazarite ako tie se somnitelni. Tie proceduri treba da se upotrebuvaat vo sekoe vreme. Programata se testira periodi~no i se verifikuva nejzinata efikasnost

∅ 0

Proizvoditelot na prehrambeni proizvodi ima i odr`uva sistem na kontrola {to ovozmo`uva kompletno i brzo povlekuvawe na bilo koj turnus prehrambeni proizvodi

∅ 0

Proizvoditelot treba da ima programa za povlekuvawe na proizvodite vo koja se vklu~eni:

∅ 0

Sledewe, analiza, prezemawe akcii i dokumentacija za proizvodot za koj ima reklamacija

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se vodi za period {to e podolg od rokot na upotreba i iznesuva namalku kolku {to e nazna~eno na deklaracijata, inspekcijata i uredbite

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se dostavuva na barawe ∅ 0 Odgovorna li~nost/li~nosti i nivni zamenici (pr. koordinator/i za

povlekuvawe proizvodi) so jasno definirani zada~i i odgovornosti ∅ 0

Odgovorna li~nost/li~nosti i nivnite zamenici treba da se sekoga{ dostapni na telefonite doma ili na rabota.

∅ 0

Podeleni ulogi i odgovornosti za koordinacija i sproveduvawe na povlekuvawe na proizvodot

∅ 0

Metodi za identifikacija, lokacija i kontrola na povle~eniot proizvod

∅ 0

Identifikacija i korekcija na nepravilnostite ∅ 0 Barawata za ispituvawe na drugite proizvodi {to mo`ebi se rizi~ni

(ili bile vo dopir so takov proizvod), treba da bidat vklu~eni vo programata za povlekuvawe na proizvodi

∅ 0

Proceduri za monitoring ina efikasnosta na programata za povlekuvawe na proizvodite (pr. probno povlekuvawe na odreden proizvod od odredeno nivo na distribucija, spored pi{anata procedura)

∅ 0

Proceduri za verifikacija na sposobnosta na programata za toa kolku brzo }e se identifikuva i kontrolira kodot na turnusot na potencijalno lo{iot proizvod, proizvedenata koli~ina, inventarskiot broj i distribucijata na toj proizvod

∅ 0

\ 1.1. VKUPNO

0

\ 1.2 Kod za identifikacija na proizvodot i

detali na distribucija √ / ∅ Poeni

\ 1.2.1 Vedna{ mora da se izvestat: vlasnikot i nadle`nata inspekcija za bezbedna hrana vo oblasta kade {to e sedi{teto na proizvoditelot. Izvestuvaweto mora da gi sodr`i slednite detali:

∅ 0

Koli~estvoto na proizvedniot proizvod, inventarskiot broj i brojot na distribucija

∅ 0

Imeto, goleminata (obemot), kodot ili brojot na turnusot na proizvodot {to se povlekuva

∅ 0

Oblasta kade e distribuiran proizvodot (pr. lokalno, nacionalno, internacionalno)

√ 1

Pri~inata za povlekuvawe na proizvodot ∅ 0 Vkupnoto koli~estvo na proizvodot {to e seu{te vo firmata √ 1 Sekoj proizvod pred pakuvaweto ima postojana kod markica ili broj

na turnus na pakuvaweto ∅ 0

Kodot gi identifikuva proizvoditelot, denot, mesecot i godinata koga hranata e proizvedena

∅ 0

30

Page 33: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Upotrebenite kodovi i to~noto zna~ewe na kodot ∅ 0 Kade {to e potrebno se stava kod na proizvodite {to go

pretstavuvaat kontejnerot vo koj e spakuvan proizvodot ∅ 0

\ 1.2.2 Za sekoj turnus na proizvodot, proizvoditelot mora da ima: Dokumenti za imeto na kupuva~ot, adresa i telefonski broj √ 1 Dokumenti za proizvodstvoto, inventaren broj i broj na

distribucija ∅ 0

\ 1.2. VKUPNO

3

(\ 1) VKUPNO

3

(\) VKUPNO

3 (A)+(B)+(V)+ (G)+(D)+(\) VKUPNO

76,5

31

Page 34: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Tabela 5. Utvrdena sostojba vo „Lion“ - Sveti Nikole

(A) PROSTORII (A 1) EKSTERIER (NADVORE[NOST) NA ZGRADITE

A 1.1 Nadvore{ni svojstva i gradba √ / ∅ Poeni A 1.1.1 Zgradata ne e locirana vo blizina na zagaduva~ (mirisi, ~ad,

pra{ina i dr.) √ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at ostatoci od surovinite

√ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at otpad i grade`en {ut

√ 1

Zgradata ima soodveten odvod √ 1 Zgradata redovno se odr`uva ∅ 0 A 1.1.2 Zgradata e dizajnirana, konstruirana i odr`uvana na na~in {to: spre~uva navleguvawe na zagaduva~i od nadvor √ 1 spre~uva navleguvawe na glodari od nadvor √ 1 site otvori se za{titeni √ 1 vlezot na vozduh e smesten na pokrivot ili yidovite √ 1 temelite i osnovata ne dozvoluvaat istekuvawe na te~nosti √ 1 A 1.1. VKUPNO

9

(A1) VKUPNO

9

(A 2) INTERIER (VNATRE[NOST) NA ZGRADITE

A 2.1 Dizajn, konstrukcija i odr`uvawe √ / ∅ Poeni A 2.1.1 Kade {to e potrebno/soodvetno, na mestata so vraboteni ima

soodveten broj pogodno postaveni: lavaboa so ~e{mi {to se aktiviraat so lakt ili noga so zatvoren

odvod ∅ 0

kadi~ki so antiseptik za race √ 1 A 2.1.2 Podovite, yidovite i tavanot se: konstruirani od materijal {to e: izdr`liv, nepropustliv, mazen,

lesen za ~istewe i soodveten za uslovite na proizvodstvo √ 1

spoevite pome|u niv se soodvetno zatvoreni (bez puknatini) √ 1 aglite se blago zaobleni (se spre~uva zagaduvawe i se olesnuva

~istewe) √ 1

A 2.1.3 Podovite, yidovite i tavanot se napraveni od materijal {to spre~uva zagaduvawe

√ 1

A 2.1.4 Podovite imaat pad {to ovozmo`uva drenirawe na te~nostite vo odvod

√ 1

A 2.1.5 Tavanite, tavanskite strukturi, skalite i liftovite se dizajnirani, konstruirani i odr`uvani na na~in {to spre~uva zagaduvawe

√ 1

A 2.1.6 Prozorcite se zape~ateni ili imaat mre`i za za{tita od insekti √ 1 Na mestata kade {to kr{eweto na stakloto mo`e da predizvika

zagaduvawe na hranata, prozorcite se napraveni od adekvaten materijal (pleksiglas) ili se soodvetno za{titeni

∅ 0

A 2.1.7 Vratite se napraveni od mazen materijal {to ne vpiva vlaga √ 1 Vratite dobro se zatvoraat i kade {to treba imaat mehanizam za

samozatvorawe √ 1

A 2.1.8 Zgradata i prostoriite se dizajnirani da ovozmo`uvaat lesno odr`uvawe na higienata (od pristignuvaweto na surovinata do finalen proizvod)

√ 1

Fizi~kata ili operativnata razdvoenost na dvi`eweto na rabotnicite, proizvodniot proces i opremata ne dozvoluva zagaduvawe na hranata (me{awe na ~ist i ne~ist del)

√ 1

32

Page 35: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Postoi {ema na zgradata ili prostorijata √ 1 Postoi {ema (opis) na proizvodniot proces √ 1 A 2.1.9 Prostoriite za prestoj/mestata kade {to se ~uvaat `ivotni se odvoeni

i ne se vo direkten kontakt so prostoriite kade se rakuva so hranata, prerabotuva ili pakuva

√ 1

Predvideno e fizi~ko ili operativno odvojuvawe na site nekompatibilni oprecii {to mo`at da dovedat do zagaduvawe na hranata

√ 1

A 2.1. VKUPNO

16

A 2.2 Osvetluvawe √ / ∅ Poeni A 2.2.1 Osvetluvaweto e soodvetno i dovolno silno za proizvodstvo √ 1 Svetloto ne ja menuva bojata na hranata √ 1 Svetloto e spored propi{anite standardi √ 1 A 2.2.2 Sijalicite i nivnite armaturi vo prostoriite kade {to e izlo`ena

hranata ili kade {to se vr{i pakuvawe se za{titeni na na~in {to }e spre~i zagaduvawe na hranata pri nivno kr{ewe

√ 1

A 2.2. VKUPNO

4

A 2.3 Ventilacija √ / ∅ Poeni A 2.3.1 Ventilacijata obezbeduva dovolno vozduh za da ne dojde do nesakana

akumulacija na: parea, kondenzacija na vlaga ili pra{ina i ovozmo`uva brzo otstranuvawe na zagadeniot vozduh

√ 1

Filtrite za vozduh se menuvaat vo propi{aniot period za menuvawe ∅ 0 A 2.3.2 Vo prostoriite kade {to mo`e da dojde do mikrobno zagaduvawe se

odr`uva pozitiven pritisok (nadpritisok) na vozduhot √ 1

A 2.3.3 Za da se namali bilo koj izvor na zagaduvawe, vo operaciite {to predviduvaat upotreba na vozduh (pr. pnevmatski konveer, vozdu{no me{awe, produvuvawe, su{ewe itn), vozduhot se zema od soodveten izvor i soodvetno se tretira (vozdu{ni vlezovi, filtri, kompresori itn)

√ 1

A 2.3. VKUPNO

3

A 2. 4 Otstranuvawe na otpadot √ / ∅ Poeni A 2.4.1 Ne postoi vkrstuvawe na sistemot za otstranuvawe na otpadot od

proizvodniot sistem so drug otpaden sistem √ 1

Odvodnite i kanalizacionite sitemi se snabdeni so soodvetni {ahti i ventili

√ 1

A 2.4.2 Adekvatnite prostorii, oprema i kontejneri {to slu`at za otpad se jasno ozna~eni i napraveni se od nepropustliv materijal, a tamu kade {to e neophodno da se ~uva otpadot se do otstranuvaweto se soodvetno pokrieni

√ 1

Po otstranuvawe na otpadot kontejnerite se ~istat so sredstava za sanitacija na odredeno vreme, {to nema da dozvoli zagaduvawe ∅ 0

A 2.4. VKUPNO

3

(A2) VKUPNO

26

33

Page 36: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (A 3) SANITARNI PROSTORII A 3. 1 Prostorii za vrabotenite √ / ∅ Poeni A .3.1.1 Prostoriite za miewe i higiena: imaat topla i ladna vodovodna voda √ 1 sapuni √ 1 ured za te~en sapun √ 1 ured za su{ewe na racete so vozduh/hartija √ 1 kanta za otpadoci {to lesno se ~isti √ 1 napisi za potsetuvawe za redovno miewe na racete ima na soodvetni

mesta √ 1

kadi za dezinfekcija ima na mestata kade {to vrabotenite se vo direkten dopir so hrana ~uvstvitelna na mikroorganizmi

√ 1

A 3.1.2 Prostoriite za miewe, jadewe i presoblekuvawe: Peralnite, menzite i presoblekuvalnite imaat soodveten: odvod,

ventilacija i se odr`uvaat taka {to ne mo`e da predizvikaat zagaduvawe

√ 1

imaat vrati so mehanizam za avtomatsko zatvorawe ∅ 0 odvoeni se od prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 nemaat direkten vlez vo prostoriite za prerabotka na hranata √ 1 A 3.1.3 Prostoriite za proizvodstvo: ima dovolen broj mesta za miewe na

racete kade {to protokot na vodata se vklu~uva so: race, noga ili so tajmer (na odredeno vreme)

√ 1

A 3.1. VKUPNO

11

A 3. 2 Prostorii za ~istewe i sanitacija na opremata

√ / ∅ Poeni

A 3.2.1 Prostoriite i opremata {to slu`at za ~istewe i sanitacija na opremata treba da se konstruirani od ner|osuva~ki materijal, lesno da se ~istat i vo niv da ima vodovodna voda i temperatura soodvetna za hemikaliite {to se koristat za ~isteweto

√ 1

A 3.2.2 Prostoriite se odvoeni od prostoriite {to slu`at za: prerabotka, ~uvawe i pakuvawe na hranata

√ 1

Opremata za ~istewe i sanitacija e specijalno nameneta za taa namena i pravilno se ~uva i koristi

√ 1

A 3.2. VKUPNO

3

(A3) VKUPNO

14

(A 4) KVALITET I SNABDUVAWE SO VODA/PAREA/MRAZ A 4. 1 Kvalitet i snabduvawe so voda √ / ∅ Poeni A 4.1.1 Vodata, mrazot i pareata gi analizira proizvoditelot na period

dozvolen so zakonot √ 1

Vodata, mrazot i pareata gi analizira nadle`na institucija √ 1 Vodata {to se koristi od drugi izvori (ne e vodovodna voda) se

tretira so soodvetni sredstva i se ispituva nejzinata ispravnost √ 1

A 4.1.2 Bojlerskata voda i site ostanati vodi {to se hemiski tretirani, redovno se kontroliraat

√ 1

Dokumentite za pivlivost na vodata i mrazot vklu~uvaat: mesto od koe se zema primerok za analiza, rezultati od analiza, koj izvr{il analiza i datum

√ 1

A 4.1.3 Ne postoi vkrstuvawe na sistemite na vodata za piewe i tehni~kata voda

√ 1

Tehni~kata voda ne se koristi pri prerabotka na hranata, pakuvaweto ili skladiraweto

√ 1

A 4.1.4 Site creva, ~e{mi ili drugi sli~ni izvori na mo`no zagaduvawe ne dozvoluvaat vra}awe na vodata vo sistemot

√ 1

34

Page 37: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ A 4.1.5 Filtrite {to se upotrebuvaat vo sistemot za voda se ~uvaat vo

higienski uslovi ∅ 0

A 4.1.6 Volumenot, temperaturata i pritisokot na vodata za piewe/pareata se soodvetni za site operativni i higienski zafati

√ 1

A 4.1.7 Ako e neophodno da se ~uva vodata, toga{ postojat soodvetni prostorii za taa namena ili oprema (pokrieni sadovi)

∅ 0

A 4.1.8 Recirkuliranata voda se tretira, sledi i odr`uva na soodveten na~in za opredelena namena

∅ 0

Recirkuliranata voda ima poseben sistem {to e odvoen od drugite i jasno e obele`an

∅ 0

A 4.1.9 Koga hloriraweto na vodata se pravi vo objektot se pravat dve kontroli: 1. postoi ured za dozirawe na to~nata koncentracija na hlor i za detekcija na gre{ka vo sekoj moment 2. 2 pati dnevno se pravi proverka na koli~inata na hlor {to e na raspolagawe ili postoi avtomatski analizator so pi{uva~ i alarm

∅ 0

A 4.1. VKUPNO

9

A 4. 2 Kvalitet i snabduvawe so mraz/parea √ / ∅ Poeni A 4.2.1 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten

kontakt so hranata e napraven od voda za piewe ∅ 0

A 4.2.2 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten kontakt so hranata, se proizveduva, koristi i skladira na na~in {to onevozmo`uva zagaduvawe

∅ 0

A 4.2.3 Bakteriolo{kite analizi na mrazot se pravat 2 pati godi{no za objekti {to koristat voda od lokalen vodovod, odnosno 1 mese~no ako e vodata od drugi izvori

∅ 0

A 4.2.4 Dokumentacijata za ispravnost na mrazot se dostavuva na barawe ∅ 0 A 4.2.5 Pareata {to doa|a vo dopir so hranata se dobiva od voda za piewe, so

sostojki {to ne se {tetni za zdravjeto ∅ 0

A 4.2.6 Sistemot za snabduvawe so parea gi sledi operativnite barawa ∅ 0 A 4.2.7 Hemiskite materii {to se koristat za omeknuvawe na vodata se

definirani vo soodvetni zakonski akti ∅ 0

A 4.2. VKUPNO

0

(A4) VKUPNO

9

(A) VKUPNO

58

35

Page 38: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(B) TRANSPORT I ^UVAWE (SKLADIRAWE) (B 1) TRANSPORT

B 1.1 Transporteri na hranata √ / ∅ PoeniB 1.1.1 Proizvoditelot potvrduva deka trasporterite ili sredstvata za

transport na hranata se soodvetni za taa namena so:

1) Transportnite sredstva/tankovi se proveruvaat na priemot i pred natovaruvaweto i se potvrduva deka ne se izvor na zagaduvawe na hranata (pr. sredstvata za transport se konstruirani taka da dozvoluvaat kompletno drenirawe i napraveni se od materijali {to se pogodni za kontakt so hrana)

√ 1

2) Proizvoditelot ima programa so koja }e garantira adekvatno ~istewe i sanitacija (pr. za cisterni - pi{ana procedura za ~istewe i sanitacija)

∅ 0

B 1.1.2 Transportnite sredstva se polnat, aran`iraat i istovaraat na na~in {to spre~uva o{tetuvawe i zagaduvawe na hranata i materijalite za pakuvawe

√ 1

B 1.1.3 Vleznite materijali (hrana, materijal za pakuvawe, dr. materijali) se primaat vo poseben del (odvoen od delot za prerabotka i proizvodstvo)

√ 1

B 1.1. VKUPNO

3

B 1.2 Kontrola na temperaturata √ / ∅ PoeniB 1.2.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

transportiraat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

√ 1

Zamrznatiot materijal se transportira vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 1.2.2 Finalnite proizvodi se transportiraat vo uslovi {to onevozmo`uvaat o{tetuvawe, uni{tuvawe, rasipuvawe ili zagaduvawe

√ 1

B 1.2. VKUPNO

2

(B 1) VKUPNO

5 (B 2) ^UVAWE (SKLADIRAWE)

B 2.1 ^uvawe na vlezniot materijal √ / ∅ Poeni B 2.1.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

~uvaat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se ~uva vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 2.1.2 Vlezniot materijal i materijalot za pakuvawe se ~uva i se rakuva so niv na na~in {to onevozmo`uva o{tetuvawe, uni{tuvawe ili zagaduvawe

√ 1

Za da se spre~i rasipuvaweto ili namaluvaweto na kvalitetot, se kontroliraat sostojkite i vo odredeni slu~ai rotacijata na materijalot za pakuvawe

√ 1

B 2.1.3 Sostojkite i materijalot za pakuvawe {to se ~uvstvitelni na vlaga, se ~uvaat vo uslovi {to spre~uvaat nivno rasipuvawe

√ 1

B 2.1. VKUPNO

3

B 2.2 ^uvawe na vlezniot materijal i surovini , vklu~uvaj}i gi i vratenite i hemikalii koi ne se za upotreba vo hranata

√ / ∅ Poeni

B 2.2.1 Hemikaliite {to ne se za upotreba vo hranata, hemikaliite za tretman na vodata, hemikaliite za tretman na bojlerite, hemikaliite za sanitacija, pesticidite, premazite, boite, hemikaliite , maslata i drugite materijali imaat soodvetna dokumentacija so koja mo`e da se doka`e deka ne se {tetni, odnosno se nameneti za soodvetna upotreba (mo`e ili ne mo`e da se vo dopir so hrana)

∅ 0

B 2.2.2 Hemiskite sredstva se primaat i ~uvaat na suvo, soodvetno provetreno mesto, specijalno nameneto za toa

√ 1

36

Page 39: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ B 2.2.3 Ako nekoi hemiski sredstva postojano se koristat vo prostoriite kade

{to se prerabotuva hranata, toga{ tie se ~uvaat na na~in {to ne dozvoluva zagaduvawe na hranata, povr{inite {to se vo dopir so hranata ili materijalite za pakuvawe

√ 1

B 2.2.4 Hemiskite sredstva se ~uvaat i me{aat vo ~isti, jasno ozna~eni kontejneri

√ 1

Hemiskite sredstva se koristat/nanesuvaat na soodvetno mesto samo od prethodno avtoriziran i obu~en za toa personal

∅ 0

B 2.2. VKUPNO

3

B 2.3 ^uvawe na gotov proizvod √ / ∅ Poeni B 2.3.1 Gotoviot proizvod se ~uva na specijalno mesto √ 1 Gotoviot proizvod se ~uva, rotira i so nego se rakuva na na~in {to

spre~uva o{tetuvawe ili rasipuvawe (se kontrolira visinata na skladirawe itn)

√ 1

B 2.3.2 Vrateniot, defektniot ili somnitelniot proizvod jasno se ozna~uva i izolira vo specijalno za toa nameneta prostorija i se ~uva tamu se do kone~no otstranuvawe

√ 1

B 2.3. VKUPNO

3

(B 2) VKUPNO

9

(B) VKUPNO

11

37

Page 40: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(V) OPREMA (V 1) OP[TO ZA OPREMATA

V 1.1 Dizajn i instalacija na opremata √ / ∅ Poeni V 1.1.1 Opremata i/ili alatot, priborot se konstruirani

i instalirani na na~in {to: se soodvetni za potrebite na procesot (specijalno se odnesuva na:

pasterizacija, termi~ki tretman itn) √ 1

lesno se dostapni za ~istewe, sanitacija, odr`uvawe i inspekcija √ 1 ne predizvikuvaat/spre~uvaat zagaduvawe na proizvodot za vreme na

rabotata √ 1

dozvoluva soodvetno drenirawe i kade {to e soodvetno direktno se povrzani so odvodot

√ 1

site povr{ini {to imaat dopir so hranata se: mazni, nekorozivni, ne primaat vlaga, ne se otrovni i nemaat vdlabnuvawa, grebnatini i puknatini

√ 1

V 1.1.2 Opremata {to mo`e da predizvika kondenzacija na vlaga ima otvor {to e povrzan so nadvore{nosta na objektot

√ 1

V 1.1.3 Opremata, alatot i priborot {to se koristi za materijali {to ne se hrana, ne se koristi i za materijali {to imaat kontakt so hranata. Toj alat e jasno ozna~en

√ 1

V 1.1. VKUPNO

7

V 1.2 Odr`uvawe na opremata i kalibrirawe √ / ∅ Poeni V 1.2.1 Operatorot/korisnikot na opremata ima efikasen program za

odr`uvawe na opremata {to onevozmo`uva potencijalen hemiski, mikrobiolo{ki i fizi~ki rizik. ova podrazbira:

∅ 0

Lista na oprema {to bara redovno odr`uvawe √ 1 Proceduri za odr`uvawe i ~estota na odr`uvaweto (pregled na

opremata, podesuvaweto i zamenata na odredeni delovi da se bazirani na prira~nikot od proizvoditelot na opremata ili da se bazirani na uslovite na rabota {to mo`at da vlijaat na sostojbata na opremata)

∅ 0

Pri~ina za aktivnost ∅ 0 Odgovorno lice, metod na sledewe, verifikacija i dokumentacija za

servisirawe i zamena na delovi od opremata √ 1

V 1.2.2 Proizvoditelot ima efikasna programa za kalibracija i monitoring na opremata/i/ili kontrolnite aparati {to mo`at da imaat vlijanie na bezbednosta na hranata

∅ 0

V 1.2.3 Ako pri kalibracija ili odr`uvawe na opremata se koristat razni reagensi, treba da postoi pi{ana procedura za ~uvawe i kalibracija na reagensite

∅ 0

Potrebnite informacii za kalibracija na reagensite vklu~uvaat: ~estota na testirawe na reagensite, odgovorno lice, datum, uslovi na ~uvawe i dokumentacija za niv

∅ 0

V 1.2. VKUPNO

2

(V 1) VKUPNO

9

(V) VKUPNO

9

38

Page 41: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(G) VRABOTENI (PERSONAL) (G 1) TRENING G 1.1 Trening za higiena na hranata √ / ∅ Poeni G 1.1.1 Proizvoditelot za svoite vraboteni ima trening programa {to

vklu~uva: ∅ 0

soodveten trening i obuka za li~nata higiena i higiensko rakuvawe so hranata u{te na samiot po~etok od vrabotuvaweto

∅ 0

treningot da se obnovuva i pro{iruva na opredeleni intervali ∅ 0 trening programata i obukata se verifikuvani od soodvetni

institucii/poedinci ∅ 0

G 1.1. VKUPNO

0

G 1.2 Tehni~ki trening √ / ∅ Poeni G 1.2.1 Trening {to e soodveten za proizvodstvoto i dadenite zada~i (pr.

personalot e obu~en da ja razbira va`nosta na kriti~nite kontrolni to~ki za koi se tie odgovorni, kriti~nite granici, procedurite na monitoring, akciite {to treba da se prezemat ako se slu~i ne{to von tie limiti, kako se popolnuvaat i ~uvaat dokumenti)

∅ 0

G 1.2.2 Personalot {to e odgovoren za odr`uvawe i kalibracija na opremata e soodvetno obu~en za izvr{uvawe na tie funkcii, da prepoznava koga opremata ne e vo red ili treba da se zameni i obu~en e da prezema korektivni akcii

∅ 0

G 1.2.3 Personalot i supervizorite odgovorni za programata za sanitacija se soodvetno obu~eni za da mo`at da gi razberat principite i metodite {to se neophodni za efikasno ~istewe i sanitacija

√ 1

G 1.2.4 Za da se osigura poznavaweto na modernata tehnika, oprema i tehnologija, obezbeden e dopolnitelen trening (pr. specifi~en tehni~ki ili tehnolo{ki trening itn)

√ 1

G 1.2. VKUPNO

2

(G 1) VKUPNO

2

(G 2) HIGIENA I SANITARNI BARAWA G 2.1 ^istota, higiena i nivno sproveduvawe √ / ∅ Poeni G 2.1.1 Operatorot sproveduva protokol {to obezbeduva dobra li~na

higiena i higiensko odnesuvawe i naviki. Ovoj protokol gi propi{uva: miewe/sanitacija, za{titna/rabotna obleka, higienska praksa, t.e.:

∅ 0

Site lica {to vleguvaat vo prostorot kade se proizveduva hrana treba da gi izmijat racete so sapun i topla vodovodna voda

√ 1

Racete se mijat posle rakuvawe so materijal {to mo`e da ja zagadi hranata i posle upotreba na toalet

√ 1

Vrabotenite koristat sadovi za dezinfekcija na race na mesta kade ima potreba za toa (pred vlez i na izlez od proizvodsen pogon)

√ 1

Vo delovite kade se rakuva so hrana, site vraboteni ja odr`uvaat li~nata higiena dodeka se na dol`nost

√ 1

Redovno se nosi i se odr`uva vo ~ista sostojba za{titna/rabotna obleka, mre`i za kosa i obuvki i rakavici

√ 1

Site lica {to vleguvaat vo delovite kade {to se rakuva so hranata gi vadat site li~ni predmeti {to mo`at da padnat i da predizvikaat zagaduvawe na hranata

√ 1

Ne e dozvoleno xvakawe mastiki, tutun i hrana vo delovite kade se rakuva so hrana

√ 1

Ne e dozvoleno nosewe nakit vo delovite kade se rakuva so hrana √ 1 Nakitot se ostava pred da se vleze vo delot kade se proizveduva hrana

(Nakitot i medicinskite pomagala {to ne mo`at da se izvadat soodvetno se za{tituvaat)

√ 1

Sekojdnevnata obleka ne se ~uva vo delovite kade {to se proizveduva hrana

√ 1

39

Page 42: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ G 2.1.2 Pristapot na personalot i posetitelite e kontroliran √ 1 Dvi`eweto na vrabotenite ne dozvoluva dopolnitelno zagaduvawe na

proizvodot √ 1

G 2.1. VKUPNO

12

G 2.2 Prenoslivi (zarazni) bolesti/povredi √ / ∅ Poeni G 2.2.1 Operatorot sproveduva politika koja prevenira prisustvo na personal

{to strada od prenosliva (zarazna) bolest ili e prenositel na takva bolest vo prostoriite kade se rakuva so hrana

√ 1

G 2.2.2 Operatorot sekoga{ im javuva na vlasnicite/menaxerite koga ima nekoj vraboten so zarazna bolest {to mo`e da se prenese so hranata

√ 1

G 2.1.3 Vrabotenite {to imaat otvoreni rasekotini ili rani ne smeat da rakuvaat so hranata ili da dopiraat povr{ini na koi se nao|a hrana se dodeka posekotinata ili ranata ne bide kompletno sanirana i za{titena so nepropustliv materijal (pr. gumeni rakavici)

√ 1

G 2.1. VKUPNO

3

(G 2) VKUPNO

15

(G) VKUPNO

17

40

Page 43: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(D) SANITACIJA I KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI (D 1) SANITACIJA D 1.1 Programa za sanitacija √ / ∅ Poeni D 1.1.1 Operatorot (firmata) mora da ima programa za ~istewe i sanitacija za

celata oprema, vo koja se vklu~eni: hemiskite materii i upotrebenite koncentracii, temperaturnite barawa, procedurite za ~istewe i sanitacija, za rasklopuvawe i sklopuvawe na oprema, instrumenti, alat i dr.

∅ 0

Pi{aniot program za ~istewe i sanitacija treba da gi sodr`i slednite informacii (ne e ograni~eno na primerot):

Oblast/linija {to treba da se ~isti, kolku ~esto i odgovorno lice √ 1 Specificirani se specijalnite proceduri za sanitacija i higiena {to

se vr{at za vreme na proizvodstvoto (pr. ~istewe me|u smeni so proceduri za odgovorno lice)

√ 1

Specijalni instrukcii za ~istewe na specifi~na oprema i odgovorno lice

√ 1

Oprema za ~istewe {to treba da se koristi, zaedno so instrukciite za rakuvawe (pr. pritisok, volumen itn)

∅ 0

Detergent/sredstvo za sanitacija {to treba da se koristi. Vklu~uva i generi~ki imiwa, faktor na rastvorawe, temperatura na vodata itn

√ 1

Hemiskite sredstva se koristat vo soglasnost so upatstvata na proizvoditelot

√ 1

Na~in na upotreba na sredstvoto, vreme na dejstvuvawe, konzistentnost na penata, visok/nizok pritisok itn

√ 1

Instrukcii za plaknewe, temperatura na vodata itn √ 1 Instrukcii za sanitacija, komerxcijalni i generi~ki imiwa, faktor na

rastvorawe, temperatura na vodata, vreme na dejstvuvawe itn √ 1

Ako treba instrukcii za krajno plaknewe ∅ 0 Instrukcii za bezbedno rakuvawe so opasni proizvodi √ 1 Za sekoj raboten del i par~e oprema ili pomo{no sredstvo, pi{aniot

program za ~istewe i sanitacija specificira: ime na odgovorno lice, koristeni hemiski sredstva, koristeni proceduri i ~estota na ~istewe i sanitacija

∅ 0

Za ovaa programa se vodi soodvetna dokumentacija ∅ 0 D 1.1.2 Proizvoditelot ima programa za ~istewe i sanitacija za prostoriite

za prestoj na personalot, prostoriite za proizvodstvo i prostoriite za ~uvawe (skladirawe)

∅ 0

Programata za sanitacija se izveduva na na~in {to ne mo`e da predizvika zagaduvawe na hranata i/ili materijalot za pakuvawe za vreme ili posle ~isteweto i sanitacijata (pr. aerosoli, hemiski rezidui)

∅ 0

D 1.1.3 Tamu kade {to e potrebno, proizvodstvoto zapo~nuva duri otkako soodvetno e zavr{ena sanitacijata

√ 1

D 1.1.4 Opremata za ~istewe i sanitacija se dizajnirani taka da odgovaraat na namenata i se odr`uvaat spored propi{anoto

√ 1

D 1.1.5 Koga objektite se vo proces na proizvodstvo, opremata i prostoriite se ~istat i se vr{i sanitacija najmalku edna{ dnevno

√ 1

D 1.1.6 Opremata {to se ~isti ra~no ili nadvor od mestoto na upotreba edna{ dnevno se razmonira, se ~isti i se kontrolira

∅ 0

D 1.1.7 Opremata {to ima sistem za ~istewe vo mesto (CIP) se razmontira i kontrolira spored CIP programot

∅ 0

D 1.1.8 Efektivnosta na programata za sanitacija se sledi i verifikuva (pr. mikrobiolo{ki i hemiski analizi, rutinska inspekcija na ovlasteni institucii ili na liceto ili laboratorijata {to e zadol`ena za toa itn

∅ 0

D 1.1.9 Podatocite za sledeweto, korektivnite aktivnosti i verifikacijata se dostapni na barawe

∅ 0

D 1.1. VKUPNO

12

(D 1) VKUPNO

12

41

Page 44: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (D 2) KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI D 2.1 Programa za kontrola na glodari/{tetnici √ / ∅ Poeni D 2.1.1 Objektite (firmite) treba da imaat vospostaveno soodveten sistem za

kontrola na glodari/{tetnici so koj }e se sledat i kontroliraat site elementi i }e se vodi soodvetna dokumentacija

∅ 0

Firmite treba da imaat pi{an, efikasen i bezbeden program za kontrola na {tetnici i glodari. Ptici i `ivotni, osven onie {to se nameneti za kolewe/proizvodstvo ne smeat da imaat pristap do objeltite za proizvodstvo

∅ 0

Efikasnata programa za kontrola na glodari/{tetnici za prostoriite i opremata treba da vklu~uva:

Ime na li~nosta {to e nazna~ena/odgovorna da vr{i kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Imeto na privatnata firma so koja vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici ili imeto na liceto so koe vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Lista na upotrebenite hemiski sredstva, nivnite koncentracii, lokaciite kade se staveni, metodata i ~estotata na primena i dali se e vo soglasnost so deklaracijata na sredstvata

∅ 0

Mapa na napravite za fa}awe ili truewe na glodari/{tetnici √ 1 Izve{tai za kontrolata na glodari/{tetnici ∅ 0 Hemiskite materii ne vr{at zagaduvawe na hranata ∅ 0 D 2.1.2 Pi{aniot program za kontrola na glodari/{tetnici se sledi i

kontrolira ∅ 0

D 2.1.3 Efikasnosta na kontrolata se verifikuva so kontrola na lice mesto ∅ 0 D 2.1.4 Podatocite za site rezultati od sledeweto, preporakite i

prevzemenite aktivnosti se davaat na barawe ∅ 0

D 2.1. VKUPNO

3

(D 2) VKUPNO

3

(D) VKUPNO

15

42

Page 45: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(\)POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE (\ 1) SISTEM ZA POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE \ 1.1 Programa za povlekuvawe na proizvodite √ / ∅ Poeni \ 1.1.1 Pi{anata programa za povlekuvawe na proizvodite gi opi{uva site

proceduri {to firmata treba da gi sprovede vo slu~aj na neispravnost ili reklamacija. Celite na vakva pi{ana programa se da obezbedat kompletno, efikasno i brzo povlekuvawe na proizvodite od linijata na proizvodstvo ili pazarite ako tie se somnitelni. Tie proceduri treba da se upotrebuvaat vo sekoe vreme. Programata se testira periodi~no i se verifikuva nejzinata efikasnost

∅ 0

Proizvoditelot na prehrambeni proizvodi ima i odr`uva sistem na kontrola {to ovozmo`uva kompletno i brzo povlekuvawe na bilo koj turnus prehrambeni proizvodi

∅ 0

Proizvoditelot treba da ima programa za povlekuvawe na proizvodite vo koja se vklu~eni:

∅ 0

Sledewe, analiza, prezemawe akcii i dokumentacija za proizvodot za koj ima reklamacija

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se vodi za period {to e podolg od rokot na upotreba i iznesuva namalku kolku {to e nazna~eno na deklaracijata, inspekcijata i uredbite

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se dostavuva na barawe √ 1 Odgovorna li~nost/li~nosti i nivni zamenici (pr. koordinator/i za

povlekuvawe proizvodi) so jasno definirani zada~i i odgovornosti ∅ 0

Odgovorna li~nost/li~nosti i nivnite zamenici treba da se sekoga{ dostapni na telefonite doma ili na rabota.

∅ 0

Podeleni ulogi i odgovornosti za koordinacija i sproveduvawe na povlekuvawe na proizvodot

∅ 0

Metodi za identifikacija, lokacija i kontrola na povle~eniot proizvod

∅ 0

Identifikacija i korekcija na nepravilnostite ∅ 0 Barawata za ispituvawe na drugite proizvodi {to mo`ebi se rizi~ni

(ili bile vo dopir so takov proizvod), treba da bidat vklu~eni vo programata za povlekuvawe na proizvodi

∅ 0

Proceduri za monitoring ina efikasnosta na programata za povlekuvawe na proizvodite (pr. probno povlekuvawe na odreden proizvod od odredeno nivo na distribucija, spored pi{anata procedura)

∅ 0

Proceduri za verifikacija na sposobnosta na programata za toa kolku brzo }e se identifikuva i kontrolira kodot na turnusot na potencijalno lo{iot proizvod, proizvedenata koli~ina, inventarskiot broj i distribucijata na toj proizvod

∅ 0

\ 1.1. VKUPNO

1

\ 1.2 Kod za identifikacija na proizvodot i

detali na distribucija √ / ∅ Poeni

\ 1.2.1 Vedna{ mora da se izvestat: vlasnikot i nadle`nata inspekcija za bezbedna hrana vo oblasta kade {to e sedi{teto na proizvoditelot. Izvestuvaweto mora da gi sodr`i slednite detali:

∅ 0

Koli~estvoto na proizvedniot proizvod, inventarskiot broj i brojot na distribucija

∅ 0

Imeto, goleminata (obemot), kodot ili brojot na turnusot na proizvodot {to se povlekuva

√ 1

Oblasta kade e distribuiran proizvodot (pr. lokalno, nacionalno, internacionalno)

√ 1

Pri~inata za povlekuvawe na proizvodot ∅ 0 Vkupnoto koli~estvo na proizvodot {to e seu{te vo firmata √ 1 Sekoj proizvod pred pakuvaweto ima postojana kod markica ili broj

na turnus na pakuvaweto ∅ 0

Kodot gi identifikuva proizvoditelot, denot, mesecot i godinata koga hranata e proizvedena

∅ 0

43

Page 46: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Upotrebenite kodovi i to~noto zna~ewe na kodot ∅ 0 Kade {to e potrebno se stava kod na proizvodite {to go

pretstavuvaat kontejnerot vo koj e spakuvan proizvodot ∅ 0

\ 1.2.2 Za sekoj turnus na proizvodot, proizvoditelot mora da ima: Dokumenti za imeto na kupuva~ot, adresa i telefonski broj √ 1 Dokumenti za proizvodstvoto, inventaren broj i broj na distribucija ∅ 0 \ 1.2. VKUPNO

4

(\ 1) VKUPNO

4

(\) VKUPNO

5 (A)+(B)+(V)+ (G)+(D)+(\) VKUPNO

118

44

Page 47: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

Tabela 6. Utvrdena sostojba vo „[itkarski“ - Sveti Nikole

(A) PROSTORII (A 1) EKSTERIER (NADVORE[NOST) NA ZGRADITE

A 1.1 Nadvore{ni svojstva i gradba √ / ∅ Poeni A 1.1.1 Zgradata ne e locirana vo blizina na zagaduva~ (mirisi, ~ad,

pra{ina i dr.) √ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at ostatoci od surovinite

√ 1

Okolinata i pristapnite pati{ta do zgradata ne sodr`at otpad i grade`en {ut

√ 1

Zgradata ima soodveten odvod √ 1 Zgradata redovno se odr`uva ∅ 0 A 1.1.2 Zgradata e dizajnirana, konstruirana i odr`uvana na na~in {to: spre~uva navleguvawe na zagaduva~i od nadvor √ 1 spre~uva navleguvawe na glodari od nadvor √ 1 site otvori se za{titeni ∅ 0 vlezot na vozduh e smesten na pokrivot ili yidovite √ 1 temelite i osnovata ne dozvoluvaat istekuvawe na te~nosti √ 1 A 1.1. VKUPNO

8

(A1) VKUPNO

8

(A 2) INTERIER (VNATRE[NOST) NA ZGRADITE

A 2.1 Dizajn, konstrukcija i odr`uvawe √ / ∅ Poeni A 2.1.1 Kade {to e potrebno/soodvetno, na mestata so vraboteni ima

soodveten broj pogodno postaveni: lavaboa so ~e{mi {to se aktiviraat so lakt ili noga so zatvoren

odvod ∅ 0

kadi~ki so antiseptik za race √ 1 A 2.1.2 Podovite, yidovite i tavanot se: konstruirani od materijal {to e: izdr`liv, nepropustliv, mazen,

lesen za ~istewe i soodveten za uslovite na proizvodstvo ∅ 0

spoevite pome|u niv se soodvetno zatvoreni (bez puknatini) ∅ 0 aglite se blago zaobleni (se spre~uva zagaduvawe i se olesnuva

~istewe) ∅ 0

A 2.1.3 Podovite, yidovite i tavanot se napraveni od materijal {to spre~uva zagaduvawe

∅ 0

A 2.1.4 Podovite imaat pad {to ovozmo`uva drenirawe na te~nostite vo odvod

√ 1

A 2.1.5 Tavanite, tavanskite strukturi, skalite i liftovite se dizajnirani, konstruirani i odr`uvani na na~in {to spre~uva zagaduvawe

∅ 0

A 2.1.6 Prozorcite se zape~ateni ili imaat mre`i za za{tita od insekti ∅ 0 Na mestata kade {to kr{eweto na stakloto mo`e da predizvika

zagaduvawe na hranata, prozorcite se napraveni od adekvaten materijal (pleksiglas) ili se soodvetno za{titeni

√ 1

A 2.1.7 Vratite se napraveni od mazen materijal {to ne vpiva vlaga √ 1 Vratite dobro se zatvoraat i kade {to treba imaat mehanizam za

samozatvorawe ∅ 0

A 2.1.8 Zgradata i prostoriite se dizajnirani da ovozmo`uvaat lesno odr`uvawe na higienata (od pristignuvaweto na surovinata do finalen proizvod)

√ 1

Fizi~kata ili operativnata razdvoenost na dvi`eweto na rabotnicite, proizvodniot proces i opremata ne dozvoluva zagaduvawe na hranata (me{awe na ~ist i ne~ist del)

∅ 0

45

Page 48: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Postoi {ema na zgradata ili prostorijata √ 1 Postoi {ema (opis) na proizvodniot proces ∅ 0 A 2.1.9 Prostoriite za prestoj/mestata kade {to se ~uvaat `ivotni se odvoeni

i ne se vo direkten kontakt so prostoriite kade se rakuva so hranata, prerabotuva ili pakuva

∅ 0

Predvideno e fizi~ko ili operativno odvojuvawe na site nekompatibilni oprecii {to mo`at da dovedat do zagaduvawe na hranata

∅ 0

A 2.1. VKUPNO

6

A 2.2 Osvetluvawe √ / ∅ Poeni A 2.2.1 Osvetluvaweto e soodvetno i dovolno silno za proizvodstvo ∅ 0 Svetloto ne ja menuva bojata na hranata √ 1 Svetloto e spored propi{anite standardi ∅ 0 A 2.2.2 Sijalicite i nivnite armaturi vo prostoriite kade {to e izlo`ena

hranata ili kade {to se vr{i pakuvawe se za{titeni na na~in {to }e spre~i zagaduvawe na hranata pri nivno kr{ewe

∅ 0

A 2.2. VKUPNO

1

A 2.3 Ventilacija √ / ∅ Poeni A 2.3.1 Ventilacijata obezbeduva dovolno vozduh za da ne dojde do nesakana

akumulacija na: parea, kondenzacija na vlaga ili pra{ina i ovozmo`uva brzo otstranuvawe na zagadeniot vozduh

∅ 0

Filtrite za vozduh se menuvaat vo propi{aniot period za menuvawe ∅ 0 A 2.3.2 Vo prostoriite kade {to mo`e da dojde do mikrobno zagaduvawe se

odr`uva pozitiven pritisok (nadpritisok) na vozduhot √ 1

A 2.3.3 Za da se namali bilo koj izvor na zagaduvawe, vo operaciite {to predviduvaat upotreba na vozduh (pr. pnevmatski konveer, vozdu{no me{awe, produvuvawe, su{ewe itn), vozduhot se zema od soodveten izvor i soodvetno se tretira (vozdu{ni vlezovi, filtri, kompresori itn)

∅ 0

A 2.3. VKUPNO

1

A 2. 4 Otstranuvawe na otpadot √ / ∅ Poeni A 2.4.1 Ne postoi vkrstuvawe na sistemot za otstranuvawe na otpadot od

proizvodniot sistem so drug otpaden sistem √ 1

Odvodnite i kanalizacionite sitemi se snabdeni so soodvetni {ahti i ventili

√ 1

A 2.4.2 Adekvatnite prostorii, oprema i kontejneri {to slu`at za otpad se jasno ozna~eni i napraveni se od nepropustliv materijal, a tamu kade {to e neophodno da se ~uva otpadot se do otstranuvaweto se soodvetno pokrieni

√ 1

Po otstranuvawe na otpadot kontejnerite se ~istat so sredstava za sanitacija na odredeno vreme, {to nema da dozvoli zagaduvawe ∅ 0

A 2.4. VKUPNO

3

(A2) VKUPNO

11

46

Page 49: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (A 3) SANITARNI PROSTORII A 3. 1 Prostorii za vrabotenite √ / ∅ Poeni A .3.1.1 Prostoriite za miewe i higiena: imaat topla i ladna vodovodna voda √ 1 sapuni √ 1 ured za te~en sapun ∅ 0 ured za su{ewe na racete so vozduh/hartija ∅ 0 kanta za otpadoci {to lesno se ~isti √ 1 napisi za potsetuvawe za redovno miewe na racete ima na soodvetni

mesta ∅ 0

kadi za dezinfekcija ima na mestata kade {to vrabotenite se vo direkten dopir so hrana ~uvstvitelna na mikroorganizmi

∅ 0

A 3.1.2 Prostoriite za miewe, jadewe i presoblekuvawe: Peralnite, menzite i presoblekuvalnite imaat soodveten: odvod,

ventilacija i se odr`uvaat taka {to ne mo`e da predizvikaat zagaduvawe

∅ 0

imaat vrati so mehanizam za avtomatsko zatvorawe ∅ 0 odvoeni se od prostoriite za prerabotka na hranata ∅ 0 nemaat direkten vlez vo prostoriite za prerabotka na hranata ∅ 0 A 3.1.3 Prostoriite za proizvodstvo: ima dovolen broj mesta za miewe na

racete kade {to protokot na vodata se vklu~uva so: race, noga ili so tajmer (na odredeno vreme)

∅ 0

A 3.1. VKUPNO

3

A 3. 2 Prostorii za ~istewe i sanitacija na opremata

√ / ∅ Poeni

A 3.2.1 Prostoriite i opremata {to slu`at za ~istewe i sanitacija na opremata treba da se konstruirani od ner|osuva~ki materijal, lesno da se ~istat i vo niv da ima vodovodna voda i temperatura soodvetna za hemikaliite {to se koristat za ~isteweto

∅ 0

A 3.2.2 Prostoriite se odvoeni od prostoriite {to slu`at za: prerabotka, ~uvawe i pakuvawe na hranata

∅ 0

Opremata za ~istewe i sanitacija e specijalno nameneta za taa namena i pravilno se ~uva i koristi

∅ 0

A 3.2. VKUPNO

0

(A3) VKUPNO

3

(A 4) KVALITET I SNABDUVAWE SO VODA/PAREA/MRAZ A 4. 1 Kvalitet i snabduvawe so voda √ / ∅ Poeni A 4.1.1 Vodata, mrazot i pareata gi analizira proizvoditelot na period

dozvolen so zakonot √ 1

Vodata, mrazot i pareata gi analizira nadle`na institucija √ 1 Vodata {to se koristi od drugi izvori (ne e vodovodna voda) se

tretira so soodvetni sredstva i se ispituva nejzinata ispravnost ∅ 0

A 4.1.2 Bojlerskata voda i site ostanati vodi {to se hemiski tretirani, redovno se kontroliraat

√ 1

Dokumentite za pivlivost na vodata i mrazot vklu~uvaat: mesto od koe se zema primerok za analiza, rezultati od analiza, koj izvr{il analiza i datum

√ 1

A 4.1.3 Ne postoi vkrstuvawe na sistemite na vodata za piewe i tehni~kata voda

√ 1

Tehni~kata voda ne se koristi pri prerabotka na hranata, pakuvaweto ili skladiraweto

√ 1

A 4.1.4 Site creva, ~e{mi ili drugi sli~ni izvori na mo`no zagaduvawe ne dozvoluvaat vra}awe na vodata vo sistemot

√ 1

47

Page 50: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ A 4.1.5 Filtrite {to se upotrebuvaat vo sistemot za voda se ~uvaat vo

higienski uslovi ∅ 0

A 4.1.6 Volumenot, temperaturata i pritisokot na vodata za piewe/pareata se soodvetni za site operativni i higienski zafati

√ 1

A 4.1.7 Ako e neophodno da se ~uva vodata, toga{ postojat soodvetni prostorii za taa namena ili oprema (pokrieni sadovi)

∅ 0

A 4.1.8 Recirkuliranata voda se tretira, sledi i odr`uva na soodveten na~in za opredelena namena

∅ 0

Recirkuliranata voda ima poseben sistem {to e odvoen od drugite i jasno e obele`an

∅ 0

A 4.1.9 Koga hloriraweto na vodata se pravi vo objektot se pravat dve kontroli: 1. postoi ured za dozirawe na to~nata koncentracija na hlor i za detekcija na gre{ka vo sekoj moment 2. 2 pati dnevno se pravi proverka na koli~inata na hlor {to e na raspolagawe ili postoi avtomatski analizator so pi{uva~ i alarm

∅ 0

A 4.1. VKUPNO

8

A 4. 2 Kvalitet i snabduvawe so mraz/parea √ / ∅ Poeni A 4.2.1 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten

kontakt so hranata e napraven od voda za piewe ∅ 0

A 4.2.2 Mrazot {to se koristi kako sostojka na hranata ili e vo direkten kontakt so hranata, se proizveduva, koristi i skladira na na~in {to onevozmo`uva zagaduvawe

∅ 0

A 4.2.3 Bakteriolo{kite analizi na mrazot se pravat 2 pati godi{no za objekti {to koristat voda od lokalen vodovod, odnosno 1 mese~no ako e vodata od drugi izvori

∅ 0

A 4.2.4 Dokumentacijata za ispravnost na mrazot se dostavuva na barawe ∅ 0 A 4.2.5 Pareata {to doa|a vo dopir so hranata se dobiva od voda za piewe, so

sostojki {to ne se {tetni za zdravjeto ∅ 0

A 4.2.6 Sistemot za snabduvawe so parea gi sledi operativnite barawa ∅ 0 A 4.2.7 Hemiskite materii {to se koristat za omeknuvawe na vodata se

definirani vo soodvetni zakonski akti ∅ 0

A 4.2. VKUPNO

0

(A4) VKUPNO

8

(A) VKUPNO

30

48

Page 51: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(B) TRANSPORT I ^UVAWE (SKLADIRAWE) (B 1) TRANSPORT

B 1.1 Transporteri na hranata √ / ∅ PoeniB 1.1.1 Proizvoditelot potvrduva deka trasporterite ili sredstvata za

transport na hranata se soodvetni za taa namena so:

1) Transportnite sredstva/tankovi se proveruvaat na priemot i pred natovaruvaweto i se potvrduva deka ne se izvor na zagaduvawe na hranata (pr. sredstvata za transport se konstruirani taka da dozvoluvaat kompletno drenirawe i napraveni se od materijali {to se pogodni za kontakt so hrana)

∅ 0

2) Proizvoditelot ima programa so koja }e garantira adekvatno ~istewe i sanitacija (pr. za cisterni - pi{ana procedura za ~istewe i sanitacija)

∅ 0

B 1.1.2 Transportnite sredstva se polnat, aran`iraat i istovaraat na na~in {to spre~uva o{tetuvawe i zagaduvawe na hranata i materijalite za pakuvawe

√ 1

B 1.1.3 Vleznite materijali (hrana, materijal za pakuvawe, dr. materijali) se primaat vo poseben del (odvoen od delot za prerabotka i proizvodstvo)

√ 1

B 1.1. VKUPNO

2

B 1.2 Kontrola na temperaturata √ / ∅ PoeniB 1.2.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

transportiraat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se transportira vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 1.2.2 Finalnite proizvodi se transportiraat vo uslovi {to onevozmo`uvaat o{tetuvawe, uni{tuvawe, rasipuvawe ili zagaduvawe

∅ 0

B 1.2. VKUPNO

0

(B 1) VKUPNO

2 (B 2) ^UVAWE (SKLADIRAWE)

B 2.1 ^uvawe na vlezniot materijal √ / ∅ Poeni B 2.1.1 Vleznite materijali za koi e neophodna temperatura na fri`ider, se

~uvaat vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport i soodvetno se nadgleduvani

∅ 0

Zamrznatiot materijal se ~uva vo regulirani/prifatlivi uslovi na transport {to ne dozvoluvaat negovo odmrznuvawe

∅ 0

B 2.1.2 Vlezniot materijal i materijalot za pakuvawe se ~uva i se rakuva so niv na na~in {to onevozmo`uva o{tetuvawe, uni{tuvawe ili zagaduvawe

∅ 0

Za da se spre~i rasipuvaweto ili namaluvaweto na kvalitetot, se kontroliraat sostojkite i vo odredeni slu~ai rotacijata na materijalot za pakuvawe

∅ 0

B 2.1.3 Sostojkite i materijalot za pakuvawe {to se ~uvstvitelni na vlaga, se ~uvaat vo uslovi {to spre~uvaat nivno rasipuvawe ∅ 0

B 2.1. VKUPNO

0

B 2.2 ^uvawe na vlezniot materijal i surovini , vklu~uvaj}i gi i vratenite i hemikalii koi ne se za upotreba vo hranata

√ / ∅ Poeni

B 2.2.1 Hemikaliite {to ne se za upotreba vo hranata, hemikaliite za tretman na vodata, hemikaliite za tretman na bojlerite, hemikaliite za sanitacija, pesticidite, premazite, boite, hemikaliite , maslata i drugite materijali imaat soodvetna dokumentacija so koja mo`e da se doka`e deka ne se {tetni, odnosno se nameneti za soodvetna upotreba (mo`e ili ne mo`e da se vo dopir so hrana)

∅ 0

B 2.2.2 Hemiskite sredstva se primaat i ~uvaat na suvo, soodvetno provetreno mesto, specijalno nameneto za toa

√ 1

49

Page 52: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ B 2.2.3 Ako nekoi hemiski sredstva postojano se koristat vo prostoriite kade

{to se prerabotuva hranata, toga{ tie se ~uvaat na na~in {to ne dozvoluva zagaduvawe na hranata, povr{inite {to se vo dopir so hranata ili materijalite za pakuvawe

∅ 0

B 2.2.4 Hemiskite sredstva se ~uvaat i me{aat vo ~isti, jasno ozna~eni kontejneri

√ 1

Hemiskite sredstva se koristat/nanesuvaat na soodvetno mesto samo od prethodno avtoriziran i obu~en za toa personal

∅ 0

B 2.2. VKUPNO

2

B 2.3 ^uvawe na gotov proizvod √ / ∅ Poeni B 2.3.1 Gotoviot proizvod se ~uva na specijalno mesto ∅ 0 Gotoviot proizvod se ~uva, rotira i so nego se rakuva na na~in {to

spre~uva o{tetuvawe ili rasipuvawe (se kontrolira visinata na skladirawe itn)

∅ 0

B 2.3.2 Vrateniot, defektniot ili somnitelniot proizvod jasno se ozna~uva i izolira vo specijalno za toa nameneta prostorija i se ~uva tamu se do kone~no otstranuvawe

∅ 0

B 2.3. VKUPNO

0

(B 2) VKUPNO

2

(B) VKUPNO

4

50

Page 53: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(V) OPREMA (V 1) OP[TO ZA OPREMATA

V 1.1 Dizajn i instalacija na opremata √ / ∅ Poeni V 1.1.1 Opremata i/ili alatot, priborot se konstruirani

i instalirani na na~in {to: se soodvetni za potrebite na procesot (specijalno se odnesuva na:

pasterizacija, termi~ki tretman itn) √ 1

lesno se dostapni za ~istewe, sanitacija, odr`uvawe i inspekcija ∅ 0 ne predizvikuvaat/spre~uvaat zagaduvawe na proizvodot za vreme na

rabotata ∅ 0

dozvoluva soodvetno drenirawe i kade {to e soodvetno direktno se povrzani so odvodot

√ 1

site povr{ini {to imaat dopir so hranata se: mazni, nekorozivni, ne primaat vlaga, ne se otrovni i nemaat vdlabnuvawa, grebnatini i puknatini

∅ 0

V 1.1.2 Opremata {to mo`e da predizvika kondenzacija na vlaga ima otvor {to e povrzan so nadvore{nosta na objektot

√ 1

V 1.1.3 Opremata, alatot i priborot {to se koristi za materijali {to ne se hrana, ne se koristi i za materijali {to imaat kontakt so hranata. Toj alat e jasno ozna~en

∅ 0

V 1.1. VKUPNO

3

V 1.2 Odr`uvawe na opremata i kalibrirawe √ / ∅ Poeni V 1.2.1 Operatorot/korisnikot na opremata ima efikasen program za

odr`uvawe na opremata {to onevozmo`uva potencijalen hemiski, mikrobiolo{ki i fizi~ki rizik. ova podrazbira:

∅ 0

Lista na oprema {to bara redovno odr`uvawe ∅ 0 Proceduri za odr`uvawe i ~estota na odr`uvaweto (pregled na

opremata, podesuvaweto i zamenata na odredeni delovi da se bazirani na prira~nikot od proizvoditelot na opremata ili da se bazirani na uslovite na rabota {to mo`at da vlijaat na sostojbata na opremata)

∅ 0

Pri~ina za aktivnost ∅ 0 Odgovorno lice, metod na sledewe, verifikacija i dokumentacija za

servisirawe i zamena na delovi od opremata √ 1

V 1.2.2 Proizvoditelot ima efikasna programa za kalibracija i monitoring na opremata/i/ili kontrolnite aparati {to mo`at da imaat vlijanie na bezbednosta na hranata

∅ 0

V 1.2.3 Ako pri kalibracija ili odr`uvawe na opremata se koristat razni reagensi, treba da postoi pi{ana procedura za ~uvawe i kalibracija na reagensite

∅ 0

Potrebnite informacii za kalibracija na reagensite vklu~uvaat: ~estota na testirawe na reagensite, odgovorno lice, datum, uslovi na ~uvawe i dokumentacija za niv

∅ 0

V 1.2. VKUPNO

1

(V 1) VKUPNO

4

(V) VKUPNO

4

51

Page 54: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(G) VRABOTENI (PERSONAL) (G 1) TRENING G 1.1 Trening za higiena na hranata √ / ∅ Poeni G 1.1.1 Proizvoditelot za svoite vraboteni ima trening programa {to

vklu~uva: ∅ 0

soodveten trening i obuka za li~nata higiena i higiensko rakuvawe so hranata u{te na samiot po~etok od vrabotuvaweto

∅ 0

treningot da se obnovuva i pro{iruva na opredeleni intervali ∅ 0 trening programata i obukata se verifikuvani od soodvetni

institucii/poedinci ∅ 0

G 1.1. VKUPNO

0

G 1.2 Tehni~ki trening √ / ∅ Poeni G 1.2.1 Trening {to e soodveten za proizvodstvoto i dadenite zada~i (pr.

personalot e obu~en da ja razbira va`nosta na kriti~nite kontrolni to~ki za koi se tie odgovorni, kriti~nite granici, procedurite na monitoring, akciite {to treba da se prezemat ako se slu~i ne{to von tie limiti, kako se popolnuvaat i ~uvaat dokumenti)

∅ 0

G 1.2.2 Personalot {to e odgovoren za odr`uvawe i kalibracija na opremata e soodvetno obu~en za izvr{uvawe na tie funkcii, da prepoznava koga opremata ne e vo red ili treba da se zameni i obu~en e da prezema korektivni akcii

∅ 0

G 1.2.3 Personalot i supervizorite odgovorni za programata za sanitacija se soodvetno obu~eni za da mo`at da gi razberat principite i metodite {to se neophodni za efikasno ~istewe i sanitacija

∅ 0

G 1.2.4 Za da se osigura poznavaweto na modernata tehnika, oprema i tehnologija, obezbeden e dopolnitelen trening (pr. specifi~en tehni~ki ili tehnolo{ki trening itn)

∅ 0

G 1.2. VKUPNO

0

(G 1) VKUPNO

0

(G 2) HIGIENA I SANITARNI BARAWA G 2.1 ^istota, higiena i nivno sproveduvawe √ / ∅ Poeni G 2.1.1 Operatorot sproveduva protokol {to obezbeduva dobra li~na

higiena i higiensko odnesuvawe i naviki. Ovoj protokol gi propi{uva: miewe/sanitacija, za{titna/rabotna obleka, higienska praksa, t.e.:

∅ 0

Site lica {to vleguvaat vo prostorot kade se proizveduva hrana treba da gi izmijat racete so sapun i topla vodovodna voda

√ 1

Racete se mijat posle rakuvawe so materijal {to mo`e da ja zagadi hranata i posle upotreba na toalet

√ 1

Vrabotenite koristat sadovi za dezinfekcija na race na mesta kade ima potreba za toa (pred vlez i na izlez od proizvodsen pogon)

∅ 0

Vo delovite kade se rakuva so hrana, site vraboteni ja odr`uvaat li~nata higiena dodeka se na dol`nost

√ 1

Redovno se nosi i se odr`uva vo ~ista sostojba za{titna/rabotna obleka, mre`i za kosa i obuvki i rakavici

∅ 0

Site lica {to vleguvaat vo delovite kade {to se rakuva so hranata gi vadat site li~ni predmeti {to mo`at da padnat i da predizvikaat zagaduvawe na hranata

∅ 0

Ne e dozvoleno xvakawe mastiki, tutun i hrana vo delovite kade se rakuva so hrana

√ 1

Ne e dozvoleno nosewe nakit vo delovite kade se rakuva so hrana ∅ 0 Nakitot se ostava pred da se vleze vo delot kade se proizveduva hrana

(Nakitot i medicinskite pomagala {to ne mo`at da se izvadat soodvetno se za{tituvaat)

∅ 0

Sekojdnevnata obleka ne se ~uva vo delovite kade {to se proizveduva hrana

∅ 0

52

Page 55: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ G 2.1.2 Pristapot na personalot i posetitelite e kontroliran ∅ 0 Dvi`eweto na vrabotenite ne dozvoluva dopolnitelno zagaduvawe na

proizvodot ∅ 0

G 2.1. VKUPNO

4

G 2.2 Prenoslivi (zarazni) bolesti/povredi √ / ∅ Poeni G 2.2.1 Operatorot sproveduva politika koja prevenira prisustvo na personal

{to strada od prenosliva (zarazna) bolest ili e prenositel na takva bolest vo prostoriite kade se rakuva so hrana

√ 1

G 2.2.2 Operatorot sekoga{ im javuva na vlasnicite/menaxerite koga ima nekoj vraboten so zarazna bolest {to mo`e da se prenese so hranata

√ 1

G 2.1.3 Vrabotenite {to imaat otvoreni rasekotini ili rani ne smeat da rakuvaat so hranata ili da dopiraat povr{ini na koi se nao|a hrana se dodeka posekotinata ili ranata ne bide kompletno sanirana i za{titena so nepropustliv materijal (pr. gumeni rakavici)

√ 1

G 2.1. VKUPNO

3

(G 2) VKUPNO

7

(G) VKUPNO

7

53

Page 56: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(D) SANITACIJA I KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI (D 1) SANITACIJA D 1.1 Programa za sanitacija √ / ∅ Poeni D 1.1.1 Operatorot (firmata) mora da ima programa za ~istewe i sanitacija za

celata oprema, vo koja se vklu~eni: hemiskite materii i upotrebenite koncentracii, temperaturnite barawa, procedurite za ~istewe i sanitacija, za rasklopuvawe i sklopuvawe na oprema, instrumenti, alat i dr.

∅ 0

Pi{aniot program za ~istewe i sanitacija treba da gi sodr`i slednite informacii (ne e ograni~eno na primerot):

Oblast/linija {to treba da se ~isti, kolku ~esto i odgovorno lice ∅ 0 Specificirani se specijalnite proceduri za sanitacija i higiena {to

se vr{at za vreme na proizvodstvoto (pr. ~istewe me|u smeni so proceduri za odgovorno lice)

√ 1

Specijalni instrukcii za ~istewe na specifi~na oprema i odgovorno lice

∅ 0

Oprema za ~istewe {to treba da se koristi, zaedno so instrukciite za rakuvawe (pr. pritisok, volumen itn)

∅ 0

Detergent/sredstvo za sanitacija {to treba da se koristi. Vklu~uva i generi~ki imiwa, faktor na rastvorawe, temperatura na vodata itn

∅ 0

Hemiskite sredstva se koristat vo soglasnost so upatstvata na proizvoditelot

√ 1

Na~in na upotreba na sredstvoto, vreme na dejstvuvawe, konzistentnost na penata, visok/nizok pritisok itn

∅ 0

Instrukcii za plaknewe, temperatura na vodata itn √ 1 Instrukcii za sanitacija, komerxcijalni i generi~ki imiwa, faktor na

rastvorawe, temperatura na vodata, vreme na dejstvuvawe itn ∅ 0

Ako treba instrukcii za krajno plaknewe ∅ 0 Instrukcii za bezbedno rakuvawe so opasni proizvodi ∅ 0 Za sekoj raboten del i par~e oprema ili pomo{no sredstvo, pi{aniot

program za ~istewe i sanitacija specificira: ime na odgovorno lice, koristeni hemiski sredstva, koristeni proceduri i ~estota na ~istewe i sanitacija

∅ 0

Za ovaa programa se vodi soodvetna dokumentacija ∅ 0 D 1.1.2 Proizvoditelot ima programa za ~istewe i sanitacija za prostoriite

za prestoj na personalot, prostoriite za proizvodstvo i prostoriite za ~uvawe (skladirawe)

∅ 0

Programata za sanitacija se izveduva na na~in {to ne mo`e da predizvika zagaduvawe na hranata i/ili materijalot za pakuvawe za vreme ili posle ~isteweto i sanitacijata (pr. aerosoli, hemiski rezidui)

∅ 0

D 1.1.3 Tamu kade {to e potrebno, proizvodstvoto zapo~nuva duri otkako soodvetno e zavr{ena sanitacijata

√ 1

D 1.1.4 Opremata za ~istewe i sanitacija se dizajnirani taka da odgovaraat na namenata i se odr`uvaat spored propi{anoto

∅ 0

D 1.1.5 Koga objektite se vo proces na proizvodstvo, opremata i prostoriite se ~istat i se vr{i sanitacija najmalku edna{ dnevno

∅ 0

D 1.1.6 Opremata {to se ~isti ra~no ili nadvor od mestoto na upotreba edna{ dnevno se razmonira, se ~isti i se kontrolira

∅ 0

D 1.1.7 Opremata {to ima sistem za ~istewe vo mesto (CIP) se razmontira i kontrolira spored CIP programot

∅ 0

D 1.1.8 Efektivnosta na programata za sanitacija se sledi i verifikuva (pr. mikrobiolo{ki i hemiski analizi, rutinska inspekcija na ovlasteni institucii ili na liceto ili laboratorijata {to e zadol`ena za toa itn

∅ 0

D 1.1.9 Podatocite za sledeweto, korektivnite aktivnosti i verifikacijata se dostapni na barawe

∅ 0

D 1.1. VKUPNO

4

(D 1) VKUPNO

4

54

Page 57: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ (D 2) KONTROLA NA GLODARI/[TETNICI D 2.1 Programa za kontrola na glodari/{tetnici √ / ∅ Poeni D 2.1.1 Objektite (firmite) treba da imaat vospostaveno soodveten sistem za

kontrola na glodari/{tetnici so koj }e se sledat i kontroliraat site elementi i }e se vodi soodvetna dokumentacija

∅ 0

Firmite treba da imaat pi{an, efikasen i bezbeden program za kontrola na {tetnici i glodari. Ptici i `ivotni, osven onie {to se nameneti za kolewe/proizvodstvo ne smeat da imaat pristap do objeltite za proizvodstvo

∅ 0

Efikasnata programa za kontrola na glodari/{tetnici za prostoriite i opremata treba da vklu~uva:

Ime na li~nosta {to e nazna~ena/odgovorna da vr{i kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Imeto na privatnata firma so koja vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici ili imeto na liceto so koe vlasnikot na firmata ima dogovor za kontrola na glodari/{tetnici

√ 1

Lista na upotrebenite hemiski sredstva, nivnite koncentracii, lokaciite kade se staveni, metodata i ~estotata na primena i dali se e vo soglasnost so deklaracijata na sredstvata

∅ 0

Mapa na napravite za fa}awe ili truewe na glodari/{tetnici ∅ 0 Izve{tai za kontrolata na glodari/{tetnici ∅ 0 Hemiskite materii ne vr{at zagaduvawe na hranata ∅ 0 D 2.1.2 Pi{aniot program za kontrola na glodari/{tetnici se sledi i

kontrolira ∅ 0

D 2.1.3 Efikasnosta na kontrolata se verifikuva so kontrola na lice mesto ∅ 0 D 2.1.4 Podatocite za site rezultati od sledeweto, preporakite i

prevzemenite aktivnosti se davaat na barawe ∅ 0

D 2.1. VKUPNO

2

(D 2) VKUPNO

2

(D) VKUPNO

6

55

Page 58: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

(\)POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE (\ 1) SISTEM ZA POVLEKUVAWE NA PROIZVODITE \ 1.1 Programa za povlekuvawe na proizvodite √ / ∅ Poeni \ 1.1.1 Pi{anata programa za povlekuvawe na proizvodite gi opi{uva site

proceduri {to firmata treba da gi sprovede vo slu~aj na neispravnost ili reklamacija. Celite na vakva pi{ana programa se da obezbedat kompletno, efikasno i brzo povlekuvawe na proizvodite od linijata na proizvodstvo ili pazarite ako tie se somnitelni. Tie proceduri treba da se upotrebuvaat vo sekoe vreme. Programata se testira periodi~no i se verifikuva nejzinata efikasnost

∅ 0

Proizvoditelot na prehrambeni proizvodi ima i odr`uva sistem na kontrola {to ovozmo`uva kompletno i brzo povlekuvawe na bilo koj turnus prehrambeni proizvodi

∅ 0

Proizvoditelot treba da ima programa za povlekuvawe na proizvodite vo koja se vklu~eni:

∅ 0

Sledewe, analiza, prezemawe akcii i dokumentacija za proizvodot za koj ima reklamacija

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se vodi za period {to e podolg od rokot na upotreba i iznesuva namalku kolku {to e nazna~eno na deklaracijata, inspekcijata i uredbite

∅ 0

Dokumentacijata za krajnite proizvodi se dostavuva na barawe ∅ 0 Odgovorna li~nost/li~nosti i nivni zamenici (pr. koordinator/i za

povlekuvawe proizvodi) so jasno definirani zada~i i odgovornosti ∅ 0

Odgovorna li~nost/li~nosti i nivnite zamenici treba da se sekoga{ dostapni na telefonite doma ili na rabota.

∅ 0

Podeleni ulogi i odgovornosti za koordinacija i sproveduvawe na povlekuvawe na proizvodot

∅ 0

Metodi za identifikacija, lokacija i kontrola na povle~eniot proizvod

∅ 0

Identifikacija i korekcija na nepravilnostite ∅ 0 Barawata za ispituvawe na drugite proizvodi {to mo`ebi se rizi~ni

(ili bile vo dopir so takov proizvod), treba da bidat vklu~eni vo programata za povlekuvawe na proizvodi

∅ 0

Proceduri za monitoring ina efikasnosta na programata za povlekuvawe na proizvodite (pr. probno povlekuvawe na odreden proizvod od odredeno nivo na distribucija, spored pi{anata procedura)

∅ 0

Proceduri za verifikacija na sposobnosta na programata za toa kolku brzo }e se identifikuva i kontrolira kodot na turnusot na potencijalno lo{iot proizvod, proizvedenata koli~ina, inventarskiot broj i distribucijata na toj proizvod

∅ 0

\ 1.1. VKUPNO

0

\ 1.2 Kod za identifikacija na proizvodot i

detali na distribucija √ / ∅ Poeni

\ 1.2.1 Vedna{ mora da se izvestat: vlasnikot i nadle`nata inspekcija za bezbedna hrana vo oblasta kade {to e sedi{teto na proizvoditelot. Izvestuvaweto mora da gi sodr`i slednite detali:

∅ 0

Koli~estvoto na proizvedniot proizvod, inventarskiot broj i brojot na distribucija

∅ 0

Imeto, goleminata (obemot), kodot ili brojot na turnusot na proizvodot {to se povlekuva

∅ 0

Oblasta kade e distribuiran proizvodot (pr. lokalno, nacionalno, internacionalno)

√ 1

Pri~inata za povlekuvawe na proizvodot ∅ 0 Vkupnoto koli~estvo na proizvodot {to e seu{te vo firmata √ 1 Sekoj proizvod pred pakuvaweto ima postojana kod markica ili broj

na turnus na pakuvaweto ∅ 0

Kodot gi identifikuva proizvoditelot, denot, mesecot i godinata koga hranata e proizvedena

∅ 0

56

Page 59: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________ Upotrebenite kodovi i to~noto zna~ewe na kodot ∅ 0 Kade {to e potrebno se stava kod na proizvodite {to go

pretstavuvaat kontejnerot vo koj e spakuvan proizvodot ∅ 0

\ 1.2.2 Za sekoj turnus na proizvodot, proizvoditelot mora da ima: Dokumenti za imeto na kupuva~ot, adresa i telefonski broj √ 1 Dokumenti za proizvodstvoto, inventaren broj i broj na distribucija ∅ 0 \ 1.2. VKUPNO

3

(\ 1) VKUPNO

3

(\) VKUPNO

3 (A)+(B)+(V)+ (G)+(D)+(\) VKUPNO

54

57

Page 60: ZA EVALUACIJA NA PREDUSLOVITE ZA … za evaluacija -web.pdf · A. Postavuvawe na jasna hierarhija i delokrug na rabota za sekoj od vrabotenite ... Zgolemena motivacija na rabotnicite

___________________________________________________________________________

ZZAAKKLLUU^̂OOKK Iako nitu eden od kriteriumite ne se vo potpolnost ispolneti, mo`e

slobodno da se ka`e deka rakovodnite timovi vo potpolnost ja poznavaat tehnologijata na rabotata i se svesni za pogolemiot del od nedostatocite. Site prevzemaat va`ni infrastrukturni promeni {to }e go olesni idnoto voveduvaweto na sistemot.

RANG LISTA NA STEPENOT NA PODGOTVENOSTA NA SEKOE

EVALUIRANO PRETPRIJATIE

Se razbira deka iako site pretprijatija se trudat da gi dostignat kriteriumite neophodni za voveduvawe AOKKT, sepak se nao|aat na razli~en stepen na podgotvenost.

Spored utvrdenata sostojba za ispolnetosta na preduslovite za voveduvawe na AOKKT, odnosno podgotvenosta za negovo voveduvawe, napravena e slednava rang lista na pretprijatijata.

Tabela 7. Rang lista na pretprijatija spored podgotvenosta za

voveduvawe AOKKT.

Pretprijatie Grad Br. na poeni

Mesto na rang lista

Lion Sveti Nikole 118 1 Maks Strumica 94,5 2 Sofi Strumica 76,5 3 [itkarski Sveti Nikole 54 4

Spored utvrdenata rang lista, najpodgotveni za voveduvawe AOKKT se pretprijatijata „Lion“ od Sveti Nikole i „Maks“ od Strumica. Kako eventualno treto pretprijatie za voveduvawe AOKKT go predlo`uvam „Sofi“ od Strumica. Pretprijatieto [itkarski e seu{te daleku vo odnos na ispolnuvaweto na potrebnite preduslovi.

Evaluator: _____________________________ Doc. d-r Vladimir Kakurinov

58