1

YUMUŞATMA SİSTEMLERİ

Genel Tanıtım ve Kullanım AmacıYumuşatma sistemleri ham suyun sertlik gideriminin yapılması amacı ile kullanılır. Birçok üretim prosesinde yumuşak su ihtiyacı olduğu için yumuşatma sistemleri sanayi alanında yaygın kullanıma sahiptir. Sanayi tesislerinin yanına evsel kullanımda da kireçli suyun zararlarına karşı tesisatın korunması için yumuşatma sistemleri önem arz eder.Yumuşatma sistemleri kum filtre ve aktif karbon filtre gibi filtre mantığında çalışan ve katyonik reçinenin ham suyu yumuşatma kabiliyeti ile işlev gören ekipmanlardır.

Ekipmanın Çalışma PrensibiYumuşatma sistemlerinde; filtre içerisinde değişik katmanlar halinde sıralanmış mineral yatağı bulunur. Mineral yatağı filtre tabanından üst kısmına doğru kaba dane çapından; ince dane çapına geçecek şekilde derecelendirilir. Dane çapına göre kum-çakıl karışımından oluşan mineral yatağının üzerine reçine minerali serilir. Reçine minerali en üst katmandadır. Yumuşatılacak ham su, filtrenin üst kısmından tüm mineral yatağı üzerine homojen olarak dağıtılacak biçimde sisteme giriş yapar. Mineral yatağının içerisinden geçen ham su; uygun kesit hızında, reçine minerali ile temas eder ve bu temas sırasında iyon değişimi yöntemi ile sertlik giderimi sağlanmış olur. Yumuşak su, filtrenin

1

YUMUŞATMA SİSTEMLERİ

altından sistemi terk eder. Filtrelerin alt kısmında, mineral yatağının en altında mantar tipi nozzle sistemi kullanılır.Yumuşatma sistemlerinde kullanılan katyonik reçinelerde bulunan sodyum iyonları, ham suda sertliğe neden olan kalsiyum ve magnezyum iyonları ile yer değiştirir ve bu şekilde sertlik giderimi yapılmış olur. Belirli çalışma süresinde sertlik bakımından doygunluğa ulaşan reçine, tuzlu su ile geri yıkama yapılarak rejenere edilir. Rejenerasyon işlemi sırasında reçine bu sefer, servis süresi boyunca bünyesine almış olduğu sertlik iyonlarını bırakır ve sertlik iyonu bakımından doymamış hale gelir.Reçinenin rejenerasyon işlemi sırası ile işletme, ters yıkama, tuz emiş, hızlı durulama, yavaş durulama, tuz tankı dolum aşamalarından oluşur.

2

• Kirlilik yükleri ve proses seçimi doğrultusunda değişiklik göstermekle beraber yumuşatma sistemleri genelde 20-30 m/saat kesit hızına sahip olacak şekilde imal edilir.

• Sistemin boyutlandırılması yapılırken tüm mukavemet hesapları yapılır ve imalatta kullanılacak sac kalınlıkları buna göre seçilir.

• Her bir yumuşatma tankı imalat sonrasında muhakkak tasarım basıncının 1,5 katı basınç altında test edilir.

• İmalatta robot kaynak yöntemi kullanılır.• Yumuşatma tankı tabanında bulunan ayna, mineral yatağı ve ham su yükünü

taşıyacak şekilde dizayn edilir. Filtre aynası, özel tasarım filtre ayaklarına akuple edilecek şekilde desteklenir. Aynanın yükü ayaklara taşıtılır.

• Ayna üzeri mantar tipte difüzörler ile donatılır.• Tüm işletme şartları hesap edilerek sistemde uygun sayıda difüzör kullanılır.• Kullanılan bombe et kalınlıkları her zaman yan duvar et kalınlığından fazla

seçilir.• Ham suyun yumuşatma tankına giriş yaptığı bölümde homojen dağıtım

yapılması ve ters yıkama esnasında reçine kaçaklarının engellenmesi için ahtapot tip üst dağıtım yapısı kullanılır.

• Uygun noktalarda menholler kullanılır. Menhol noktaları müdahale ve bakım işlemlerini kolaylaştıracak şekilde seçilir.

• Menhol yönleri, ön borulama yönleri ve diğer detaylar netleştirilirken; her bir projedeki yumuşatma tankının kullanılacağı bölgeye özel tasarım yapılır.

• Geri yıkamalar esnasında mineral yatağının kabarma şartları da düşünülerek; yatak yüksekliği; yumuşatma tankı yan duvar yüksekliğinin maksimum %60-%70’i olacak şekilde imalat yapılır.

• Sistemin ön borulamasında genellikle pnömatik aktüatörlü veya elektrik aktüatörlü kelebek vanalar tercih edilir.

TEKNİK ÖZELLİKLER

• Yumuşatma sistemleri PLC kontrollü elektrik panoları ile beraber temin edilir. Elektrik sistemi en kolay işletme şartlarını sağlayabilmek üzere tasarlanır.

• Proses seçimi doğrultusunda zaman ve debi kontrollü olarak çalıştırılabilir.• Yine proses seçimi doğrultusunda yumuşatma tankına geri yıkama

esnasında blower yardımı ile hava verilerek daha etkin geri yıkama işlemi sağlanabilir.

• Rejenerasyon işlemi sırasında gerekli tuz emişinin yapılması için venturi prensibinde çalışan tuz emiş sistemi kullanılır. İlave bir pompa kullanılmadan tuz emişi yapılır.

• Rejenerasyonda kullanılacak tuz tankı dolumu, otomasyon gereği otomatik olarak yapılır.

• Sistem otomasyonu kurgulanırken oluşması muhtemel koç darbesi etkileri öngörülür ve tüm vanalar koç darbesi etkisini engelleyecek şekilde çalışır.

• Tank içerisindeki reçinenin korunması için genellikle öncesinde kum filtre sistemi ile beraber kullanılır.

• Ön borulama sistemi basınç farkının gözlemlenebileceği manometreler ve istenildiğinde sistem giriş ve çıkışından numune alınmasına elverişli olacak şekilde musluklar ile donatılır.

• Sistemde aşırı basınç oluşması durumunda sistemin zarar görmemesi için; mutlaka emniyet ventili kullanılır.

• Kullanılacak reçine miktarı, imalat öncesinde, yumuşatılacak ham suyun tüm karakterizasyonu dikkate alınarak hesaplanır. Sistemin hidrolik kapasiteleri, reçine miktarına göre seçilir.

• Dolgu minerali değişim işlerinin daha kolay ve daha güvenli yapılabilmesi için, standart olarak çift yan menhol kapağı kullanılır.

3

4

• Tank: S235JR + Epoksi Boyalı, S235JR + Sıcak Daldırma Galvaniz, DIN 1.4301 (AISI 304) veya DIN 1.4401 (AISI 316) olarak imal edilir.

• Ön Borulama: DIN 1.4301 (AISI 304), DIN 1.4401 (AISI 316) veya PVC olarak imal edilir.

“Müşteri isteği doğrultusunda farklı malzeme seçimleri de yapılabilmektedir.”

Malzeme Detayları

No Parça Adı1 Emniyet Ventili

2 Bombe

3 Yan Duvar

4 Kontrol Vanaları

5 Tuz Emiş Hattı

6 Ham Su Giriş Hattı

7 Geri Yıkama veDurulama Çıkış Hattı

8 Yumuşak Su Çıkış Hattı

9 Menhol

10 Ayaklar

5

• Emniyet Ventili• Numune Alma Musluğu• Ahtapot Tipi Üst Dağıtım Yapısı• Giriş ve Çıkış Hattı Manometre• Ön Borulama• Pnömatik Aktüatörlü Paslanmaz Klapeli

Kontrol Vanaları• Dip Boşaltma Musluğu• Pulse Çıkışlı Debi Ölçüm Sayacı• Ayna + Nozzle Tip Üst Dağıtım Yapısı*• Boru + Nozzle Tip Üst Dağıtım Yapısı*• Gıda Kodeksine Uygun İç Boya*• Tuz Emişinde Debi Ölçüm Sistemi*• Gözetleme Camı*• Venturi Debi Kontrolü*• Elektromanyetik Debimetre*• Elektrik Aktüatörlü Kontrol Vanaları**Opsiyonel aksesuarları tanımlamaktadır.

• Kolay Nakliye ve Montaj,• Düşük İşletme ve Bakım

Maliyeti,• Uzun İşletme Ömrü,• Kolay Müdahale,• Sistemin Çalışmasını

SCADA Üzerinden Kontrol ve Takip Etme İmkânı,

• Basit ve İşletilebilir Proses,• Yüksek Yumuşatma Verimi,• İlave Ekipmana Gerek

Duymayan Tuz Emiş Sistemi,

• İlave Ekipmana Gerek Duymayan Tuz Tankı Dolum Sistemi.

Avantajları Aksesuarlar

6

Marmaracık Mah. 1982. Sok. No: 13/1Ergene / Tekirdağ / TÜRKİYE

+90 0282 686 63 33 pbx +90 0282 686 63 34

www.baharmuhendislik.com