Upload
others
View
2
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
úfoaY /lshd wud;HdxYh
Y%S ,xldfõ ú.uKsl Y%ñlhka ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu
Y%S ,xldfõ ú.uKsl Y%ñlhka ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu
úfoaY /lshd wud;HdxYh
Y%S ,dxlsl ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKsu yd iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍu i`oyd
iyfhda.s;djh
fkdjeïn¾ 2015
Sub policy and National Action Plan on Return and Reintegration of Migrant WorkersSri Lanka
Ministry of Foreign Employment
Development of the Sub-Policy and National Action Plan on Return and ReintegrationSupported by
November 2015
msÿu
Ô' tia' ú;dkf.af,alïúfoaY /lshd wud;HdxYhY%S ,xldj
2015 fkdjeïn¾
2014 jir ;=< Y%S ,dxlsl ldka;djka yd mqreIhska 300000 lg wêl ixLHdjla /lshd i`oyd úfoaY.; ùu iy jd¾Islj tfia úfoaY.; jk Y%ñl ixLHdj by< hdu;a iu. Y%S ,dxlsl ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o wkq-m%;sm;a;sh yd Bg iu.dó cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍu" È.= l,l mgka mej;s wjYH;djhka bgq lsÍula fia oelaúh yelsh'
ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍu úfoaY /lshd wud;HdxYfha iy úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYfha ks,OdÍkaf.a wm%;sy; ffO¾hfha m%;sM,hls' tfiau 2012 jif¾ isg" úúO wud;HdxY iy wdh;k ksfhdackh lrkq ,nk md¾Yajlrejka mq`M,a mrdihla fï i`oyd ish odhl;ajh ,nd ÿks' tlS W;aidyhka yd lemùï fjkqfjka Wla; ish`M ks,Odßka yg ud udf.a yDohdx.u lD;{;djh mqo lr isák w;r l%shdldÍ ie,iqu l%shd;aul lsÍfuys,d Tjqkaf.a wLKav odhl;ajh bÈßhg;a wfmalaId lrñ'
cd;sl l%shdldß ie,iqu yd wkq m%;sm;a;sh ilia lsÍfï§ Y%S ,xldfõ ixj¾Okh iy iyfhda.s;djh ms<sn`o iaúÜi¾,ka; tackaish u.ska iyfhda.h olajkq ,nk cd;Hka;r lïlre ixúOdkfha zú.uKsl Y%ñlhkaf.a hymd,kh" wdrlaIdj yd Tjqka n,d;aul lsÍu yryd hym;a fiajd ;;a;ajhka m%j¾Okh lsÍu" Y%S ,xldfõ cd;sl ú.uKsl Y%u m%;sm;a;sh M<odhS f,i l%shdjg kexùu ;yjqre lsÍuz kï jHdmD;sh úiska ,nd ÿka ;dlaIKsl iydh ud f.!rjfhka isysm;a lrñ' Y%S ,xldfõ ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o fuu wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍfï§ ,nd ÿka jákd iydh yd ud¾f.damfoaYl;ajh ms<sn`oj Y%S ,xldfõ yd ud,Èjhsfka cd;Hka;r lïlre ixúOdkfha foaYsh wOHlaI fvdx,ska ,S uy;dg ud udf.a úfYaI ia;=;sh mqo lr isàug fuh wjia:dj lr .ksñ'
fuu wkq m%;sm;a;sh ilia lsÍfï l%shdj,sh l<ukdlrKh lsÍu yd ksud lsÍu i`oyd ,nd ÿka odhl;ajh yd lemùu fjkqfjka cd;Hka;r lïlre ixúOdkh fld<U ld¾hd,fha cd;sl jHdmD;s iïnkaëldrl iaffjÍ rEmisxy uy;añhg ud udf.a lD;{;djh mqo lr isák w;r fuu wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍfï§ ,nd ÿka b;d jákd odhl;ajh fjkqfjka l%sfhag¾ia f*darï ys Y%shdks fmf¾rd uy;añh yd tï' à' ,laIauka uy;dg úfYaI ia;=;sh mqo lr isáñ'
tfiau" fuu wkqm%dma;sh ilia lsÍfï uq,a wÈhf¾§ ,nd ÿka jeo.;a iydh yd ud¾f.damfoaYl;ajh fjkqfjka úfoaY /lshd kshqla;s .re wud;H;=ñhf.a WmfoaYsld moañKS r;akdhl uy;añhg yd fuu wkqm%dma;sh ilia fldg wjika lsÍfï§ yd th l%shdjg kexùfï§ ,nd ÿka odhl;ajh yd lemùu fjkqfjka úfoaY /lshd kshqla;s wud;HdxYfha ks,OdÍkag udf.a yDohdx.u lD;{;djh m< lr isáñ'
flá fhÿï
ALFEA - n,m;%,dNS úfoaY /lshd tackaislrejkaf.a ix.uh
ASEAN - Y%ñlhka hjk rgj,a
CoOs - uõìu jQ rgj,a
CoD - .ukdka; rgj,a
CSO - isú,a iudc ixúOdk
EPS - fiajl n,m;% l%uh
GCC - .,a*a iyfhda.s;d iNdj
GAD - ia;%SmqreI iudcNdjh yd ixj¾Okh
GDP - o< foaYSh ksIamdÈ;h
IDB - ld¾ñl ixj¾Ok uKav,h
ILO - cd;Hka;r lïlre ixúOdkh
IOM - cd;Hka;r ixl%uK ixúOdkh
MoU - wjfndaO;d .súiqu
NGO - rdcH fkdjk ixúOdk
SAARC - ol=Kq wdishd;sl l,dmSh iyfhda.s;d ixúOdkh
SLBFE - Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh
SIYB - jHdmdr wdrïN lsÍu yd jeäoshqKq lsÍu
TVEC - ;D;Sh yd jD;a;sh wOHdmk fldñiu
TVET - ;D;Sh yd jD;a;sh wOHdmk yd mqyqKq
1
ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍums<sn`o wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu
cd;Hka;r iïuq;Ska yd m%;sm;a;s rduqj
miqìu
/lshd kshqla;sh i`oyd úfoaY.; ùfuka m%;s,dN ,nk f,dj we;s fndfyda rgj,a w;r Y%S ,xldjo tlls' Y%S ,xldfõ o< foaYSh ksIamdÈ;fhka 10] la muK úfoaY /lshd yryd jk fm%aIK j,ska ,efnk w;r th rfÜ idïm%odhsl fkdjk wdodhï ud¾. W;r by,skau isà' 2013 jir ;=<§ úfoaY /lshd yryd Y%S ,xldj ,o fm%aIKj, jákdlu remsh,a ñ,shk 827" 689 la jk w;r th iuia; úfoaY úksuh bmehSï j,ska 65] ls ^ixLHdf,aLk" 2013 uy nexl= jd¾;dj&
ú.uKsl Y%ñlhka Y%S ,xldfõ wd¾Ólhg isÿ lrkq ,nk odhl;ajh ie,ls,a,g .;a Y%S ,xld rch" mQ¾j msgm;aùï fiajdia: kej; ishrg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu wdÈh we;=,;a ú.uKsl pl%h M,odhS f,i l<ukdlrKh lsÍu i`oyd wjYH hdka;%K yd jevigyka .Kkdjla ia:dms; lrk ,oS' ú.uK l<ukdlrKh iïnkaOfhka jQ uQ,sl wdh;ksl m%;spdrh lïlre wud;HdxYh úiska ilia lrk ,o w;r bkamiq 1985 wxl 21 orK mk; m%ldrj Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh ia:dms; lrk ,oS SLBFE ia:dms; lsÍu Y%S ,xldfõ ú.uKsl Y%ñl fiajh iïnkaOfhka .kq ,enQ jeo.;a mshjrla jk w;r t;eka isg t;eka isg tu wdh;kh ta iïnkaOfhka l%udkql+, m%fõYhla wkq.ukh lrk ,oS'
bka wk;=rej 2007 jif¾§ úfoaY /lshd m%j¾Ok yd iqNidOk wud;HdxYh kñka kj wud;HdxYhla ia:dms; lrk ,o w;r tys oelau ;=, ixl%uKh ms<sn`oj ish §¾>ld,Sk o¾Ykh ms,sìUq fldg we;s ILO ;dlaIKsl iydh u; 2008 jif¾§ ilia lrk ,o cd;sl ú.uKsl Y%u m%;sm;a;sh wud;HdxYh úiska .kq ,enQ b;d jeo.;a mshjrla f,i ye`Èkaúh yelsh' cd;sl ú.uKsl Y%u m%;sm;a;sh ̂ NLMP& ;=< m%Odk m%;sm;a;s idol ;=kla we;=,;a fõ' ú.uKsl l%shdj,sh l<ukdlrKh lsÍu" ú.uKsl Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka wdrlaId lsÍu yd Tjqka n,d;aul lsÍu iy ú.uKh yd ixj¾Okh iïnkaO lsÍu' Y%S ,xldfõ ixl%uKh iuia; yd mQ¾K wdldrfhka l<ukdlrKh lsÍu i`oyd wjYH u.fmkaùu NLMP úiska ,nd fok w;r kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka kej; iudchg taldnoaO lsÍu yd iïnkaO ish`M l%shdj,s yd lafIa;% wdjrKh jk mßÈ kej; meñKSfï yd kej; iudchg taldnoaO lsÍfï ie,iqu ilia lsÍfï jeo.;alu tu.ska wjOdrKh lrhs'
/lshd i`oyd úfoaY.; ùu ksjerÈ f,i ÈYdkq.; lsÍu wruqKq fldg .;a cd;Hka;r iïuq;s .Kkdjla ;sfí' tajdhska iuyrla jkafka" wd.ukh yd ú.ukh iïnkaO kS;s" fr.=,dis yd m%;sm;a;s ksYaph fldg olajk 1949 C 97 orK /lshd i`oyd úfoaY.; ùu ms,sn`o ILO iïuq;sh" wmjdod;aul ;;ajhka ;=< ú.uKh ms<sn`o iïuq;sh iy kS;súfrdaë /lshd kshqla;sh" ixl%uKslhka fydr ryfia tyd fuyd hdu" kS;s úfrdaë /lshd kshqla;sh je,elaùu i`oyd f;dr;=re yqjudre lr .ekSu wd§ ish`M ffk;sl lreKq we;=,;a 1975 C 143 orK ú.uKsl Y%ñlhkaf.a iudk wjia:d iy iudk f,i ie,lSï m%j¾Okh lsÍfï iïuq;sh" ú.uKsl Y%ñl ldka;djka uqyqK fokq ,nk .eg`M iïnkaOfhka iDcq wod,;ajhka iys; ldka;djkag tfrys ish`M wkaofï fjka fldg ie,lSï msgqoelSfï iïuq;sfha wod, j.ka;s ^ú.uKsl Y%ñlhkaf.a .eg`M wduka;%Kh lsÍu i`oyd wjYH ud¾f.damfoaYhka Wla; iïuq;sfha fmdÿ ks¾foaY 26 ;=< we;=<;ah'& ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a whs;sjdislï wdrlaId lsÍfï cd;Hka;r iïuq;sh 1990" úfoaY.; ùu i`oyd iqodkï ùu" msg;aùu" ixl%dka;s ld,iSudj" /lshd kshqla;sh ;=, jegqma u; fiajh lsßug we;s ld,iSudj wd§ ú.uKsl pl%fha ish¨ wÈhrhkag wod, 45$158 orK t'cd' fhdackdj' fuu iïuq;sh ;=< ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj yd whs;sjdislï iïnkaO j.ka;s 71 la we;=<;h' rgj,a w;r Y%ñlhka yqjudre lsÍfï l%shdj,sh ;=< fm!oa.,sl wxYh m%n, f,i ueÈy;aj isák fyhska 1997 fm!oa.,sl fiajd kshqla;s wdh;k iïuq;sh ^ILO iïuq;s wxl 181& fï iïnkaOfhka ie,lsh hq;= jeo.;alula iys; f,aLkhls' /lshd ksfhdað; wdh;k i`oyd n,m;% ksl=;a lsÍula fyda iy;sl ksl=;a lsÍula fyda iy;sl ksl=;a lsÍula Wla; iïuq;sh m%ldrj rdcH md¾Yajhka úiska isÿ l< hq;= w;r tla/iaùug we;s ksoyi" iduQysl flaj,a lsÍu" fiajlhska yg fjkia wdldrfhka ie,lSu yd iDcqj fyda jl%j fiajlhkf.ka lsisÿ .dia;=jla b,a,Su wd§ whs;sjdislï m%j¾Okh fyda whs;sjdislï W,a,x>khka je,elaùug wjYH mshjrhka .; hq;h'
ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaId lsÍu ^úfYaI jYfhka .Dy fiajh jeks ;;a;ajhka ;=<& uQ,sl whs;sjdislï ms,sn`o ILO m%ldYh yd tys miqúmrfuys mQ¾úldfõ ksYaÑ;j olajd we;'
udkj ysñlï ms<sn`o flduidßia ld¾hd,fha n,;, m%ldrj udkj ysñlï ms,sn`o úfYaI f,alïjrfhl= 1999 jif¾§ m;a lrk ,oS ixj¾Okhg ú.uKsl fiajlhkaf.a odhl;ajh by< oeóu i`oyd kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu iy kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka yg wjYH mqyqKqj ,nd §u ;dlaIKh yqjudre lsÍu m%j¾Okh iy ú.uKsl Y%ñlhkaf.a uqo,a yd cd;Hka;r jHdmdßl lghq;= wdÈh i`oyd wjYH myiqlï ie,iSug wod, m%;sm;a;s ilia lsÍu wd§ lreKq 2000 jif¾ cd;Hka;r wmrdO je,elaùfï tlai;a cd;Skaf.a iïuq;sfha mßmQrlhla jk ldka;djka yd <uqka we;=`M mqoa.,hka cdjdrï lsÍu je,elaùfï yd tajdg o`vqjï meñKùfï t'cd' ikaOdkh" 2005 jif¾ ILO Y%u ú.uKh i`oyd jQ nyq md¾Yaùh iïuq;sh yd 2005 jif¾ Y%u ú.uKh ms<sn`o ILO nyqmd¾Yaùh rduqj úiska y`ÿkd.kq ,nhs'
we*a.ksia:dkh" nx.,dfoaYh" Ökh" bkaÈhdj" bkaÿkSishdj" fkamd,h" mdlsia:dkh" ms,smSkh" Y%S ,xldj" ;dhs,ka;h" úhÜkduh iy wnqvdì hk Y%ñlhka hjk rgj,a 11la tlaj 2003 jif¾§ l,dmSh jYfhka wdrïN lrk ,o fld<U l%shdj,sh 2003 jif¾§ nyf¾ka" l=fõÜ" ´udka" lgd¾" ijqÈ wrdìh" t'w'c' rdcHh iy fhaukh wdÈ Y%ñlhka Ndr.kakd rgj,a iu. 2008 jif¾§ ú.uKsl Y%uhg wod, úúO lreKq idlÉPd fldg tu Y%ñlhka kej; ish rgg meñKs úg M,odhS f,i iudchg taldnoaO lsÍu ms,sn`o ie,iqï ilia lrk f,i wod, rdcHhka yg okajk ,oS' tfiau ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKs miq Tjqka M,odhS f,i kej; iudchg taldnoaO lsÍu i`oyd wjYH ueÈy;aùï 2007 jif¾ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj yd wNsjDoaêh ms,sn`o ASEAN m%ldYh ;=< we;=<;a fldg we;s wod, rgj,a úiska ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj iïnkaOfhka .; hq;= taldnoaO mshjrhka ms,sn`oj SAARC 2014 § idlÉPd wdrïN lrk ,oS'
2
kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o fuu wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu i`oyd wjYH ud¾f.damfoaYh Y%%S ,xld cd;sl ú.uKsl Y%u m%;sm;a;sh ^2008& u.ska imhkq ,nhs' cd;sl m%;sm;a;sh u.ska wjOdrKh fldg we;s ú.uKh yd ixj¾Okh taldnoaO lsÍfï uQ,O¾uh u; kej; ish rg meñKSfï yd kej; iudchg taldnoaO lsÍfï wkq m%;sm;a;sh iy cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia fldg we;'
kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o rdcH m%;spdrh flfia úh hq;=oehs cd;sl ú.uKsl Y%ñl m%;sm;a;sh úia;r fldg we;af;a —l=i,;d yqjudrej" M,odhS /lshd kshqla;sh yd .egqï úrys; iudc taldnoaO;djhla i`oyd wjYH bvlv iys;j ú.uKsl Y%ñlhkaf.a kej; ish rg meñKSu yd Tjqka kej; iudchg taldnoaO lsÍu iïnkaOfhka isÿ l< hq;= ld¾hNdrh rch úiska ksis f,i ms,s.; hq;=h˜ hkqfjks' —ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd M,odhS f,i kej; ish rg meñKSfï yd kej; iudchg taldnoaO lsÍfï ie,iqula rdcHh úiska ilia fldg l%shd;aul l< hq;=h˜ hkqfjka tu m%;sm;a;sh ;jÿrg;a olajhs'
tu m%;sm;a;s rduqj u; mokïj úfoaY /lshd kshqla;s wud;HdxYfha m%Odk;ajh u; fuu wkq-m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lrkq ,nhs' ú.uKsl Y%ñlhkaf.a kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍfï m%Odk;u wdh;ksl j.lSu orkqfha Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYhhs' ú.uKsl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o hdka;%Khka ks¾udKh lsÍu yd ia:dms; lsÍu SLBFE úiska isÿ l< hq;= hehs cd;sl ú.uKsl Y%u m%;sma;;sh ks¾foaY fldg ;sfí' tu hdka;%Kh ;=<" msg;aùfï§" Y%ñlhka Ndr.kakd rgj, úfoaY ¥; uKav, ldarhd, ;=< msysgqùug fhdað; iïm;a uOHia:dk yryd isÿ flfrk fiajdia: iydh wd§ fiajdjka iemhSu iy kej; ish rg meñKs miq —Èia;%sla uÜgfï tla jy,la hg ish`M fiajd ia:dk˜ yryd wjYH iydh ,nd §u we;=,;ah'
kej; ish rg meñfKk Y%ñlhka i`oyd M,odhS foaYSh /lshd wjia:d Wod lr §u yd rfÜ ixj¾Okh iy ish fm!oa.,sl wNsjDoaêh i`oyd Tjqkaf.a l=i,;d m%fhdackhg .ekSfï wjYH;djhka o cd;sl m%;sm;a;sh ;=< wjOdrKhg ,la fldg ;sfí' tfiau ú.uKsl Y%ñlhkaf.a mj;sk b;sßlsÍï yd wdfhdack l%u" Kh yd jHdmdr ixj¾Ok l%u iudf,dapkhg ,la lsÍu yd tu.ska kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wd¾Ól Yla;sh ;yjqre lsÍuo fuu m%;sm;a;sh u.ska fhdackd fldg ;sfí' ú.uKsl Y%ñlhka kej; ishrg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsßu ms<sn`o wkq m%;sm;a;shg in`o;d we;s fjk;a m%Odk m%;sm;a;s jkafka Y%S ,xldfõ hym;a jev ms,sn`o cd;sl m%;sm;a;sh" 2006" cd;sl ú.uKsl fi!LH m%;sm;a;sh 2012" cd;sl udkj iïm;a ixj¾Ok yd /lshd kshqla;s m%;sm;a;sh 2012" Y%S ,xldfõ wjodkïj,g ,la ùug bv we;s m%cdjka i`oyd ;dlaIKsl jD;a;sh wOHdmk yd mqyqKq iemhsfï cd;sl l%fudamdh 2010" Y%S ,xldfõ hym;a jev f,dalhla i`oyd jQ tÉ whs ù yd taâia ms,sn`o cd;sl m%;sm;a;sh fõ'
kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o cd;sl m%;sm;a;s úêúOdk
wkq m%;sm;a;sh yd cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia lsÍug mdol jQ l%shdj,sh
1' 2012-2014 olajd ld,h ;=< Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh yd ILO iy úfoaY /lshd wud;HdxYh u.ska ú.uKsl Y%ñlhka kej; iudchg taldnoaO lsÍu i`oyd wjYH iudc-wd¾Ól yd ufkdaúoHd;aul iydh ,nd §u i`oyd l=reKE.," wïmdr yd nÿ,a, Èia;%slaj, f;dard.;a m%dfoaYsh f,alï fldÜGdY ;=< kshuq jHdmD;s l%shd;aul lsÍu' ^wvq l=i,;d iys; Y%ñlhka b,lal fldg .;a&
2' kshuq jevigyka j, ksuejqï iudf,dapkhg ,la lsÍu yd 2014 ú.uksl Y%ñlhka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o l%fudamdhsl ud¾f.damfoaY flgqïm; ilia lsÍu'
3' ú.uKsl Y%uh - kej; ish rg meñKSu iy kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o idys;H iudf,dapkhg ,la lsÍu iy —kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu flakaø fldg .;a /lshd i`oyd úfoaY .;ùï ms<sn`o ;;a;ajhkaf.a idrdxYh;a" m%;sm;a;sfha isg l%shdjg kexùu olajd˜ kñka f,aLkhla 2014 § m%ldYhg m;a lsÍu'
4' l%fudamdhsl ÈYdk;Ska idlÉPd lsÍu i`oyd kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o foÈk cd;sl iïuka;%Khla meje;aùu yd ueÈy;aùï wjYH lafIa;% ms<sn`o wkq - m%;sm;a;s rduqjla ilia lsÍu" 2014 Tlaf;dan¾'
5' ú.uKsl Y%uh ms<sn`o cd;sl WmfoaYl lñgqfõ kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms,sn`o wkq - m%;sm;a;s rduqj wkqu; lsÍu" 2014 fkdjeïn¾'
6' ú.uKsl Y%uh ms<sn`o cd;sl WmfoaYl lñgqfõ Wmfoai iy mq¨,a mrdihl md¾Yajlrejkaf.a yd úoaj;=kaf.a woyia ,nd.ksñka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o cd;sl l%shdldÍ ie,iqï flgqïm; ilia lsÍu" 2015 cqks'
7' md¾Yajlrejka kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`oj md¾Yajlrejka iu. tlaj cd;sl l%shdldÍ ie,iqï flgqïm; bÈßm;a lsÍfï jevuq`Mjla meje;aùu SLBFE iu. tlaj kej; ish rg meñKsu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms,sn`o cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ilia fldg wjika lsÍu" 2015 Tlaf;dan¾'
3
ú.uKh ixj¾Okhg iïnkaO lsÍu yd ú.uKsl fiajlhkaf.a wNsudkh ;yjqre lsÍu - oekqu yd l=i,;d yqjudrej i`oyd jQ l%ufõoh iy l=i,;d i`oyd ksis ms,s.eksu ,nd§u'
ixj¾Okfha fldgialrejka f,i ú.uKsl Y%ñlhka ms,s.ekSu yd Tjqkag ksis f.!rjh ,nd §u'
kej; ish rg meñK iudchg wka;¾.%yKh jQ miq iqrlaIs; yd f.!rjkSh /lshd kshqla;sh ;yjqre lsÍu'
ia;%S mqreI iudcNdjh ms<sn`o ixfõÈ;djh" ia;%S mqreI iudcNdjh ms<sn`o iudkd;au;djh yd fjka fldg ie,lSu ;=rka lsÍu'
iqrdlEug" wmfhdackhg" n,y;aldrfhka kej; ish rgg msg;a lsßug fyda mSvdldÍ fyda fõokd;aul w;aoelsïj,g ,lajQ ú.uKsl Y%ñlhka ms<sn`oj wjOdrKh yd Tjqka fj; úfYaI wjOdkh fhduq lsÍu'
ú.uKsl Y%ñlhka iún, .ekaùu yd Tjqkaf.a whs;sjdislï wdrlaId lsÍu ;yjqre lsÍu' mQ¾j msg;aùu" fiajdia:" kej; ish rg meñKSu yd wka;¾.%yKh wd§ ixl%uK pl%h ;=< we;=<;a mshjrhka m%;sm;a;s rduqj ;=< wka;¾.; jk w;r bÈß lghq;= i`oyd l%fudamdhka ilia lsÍfï§ whs;sjdislï mdol m%fõYhla wkq.ukh tu.ska isÿ lrkq ,nhs' m%;sm;a;s ilia lsÍfï l%shdj,sh ;=, ú.uKsl fiajlhka we;=,;a lr .ekSug Tjqkaf.a woyia ,nd.ekSug yd iyNd.s;ajhg wjia:dj ,nd fok w;r ú.uKsl Y%ñlhkaf.a iduQysl y`vg Èß foa'
m%;sm;a;s rduqj ;=< .eíj we;s uQ,O¾uhka
Wm m%;sm;a;s lafIa;% yd l%fudamdhka (
whjeh f,aLkh
iudc" wd¾Ól" ufkdaúoHd;aul isú,a yd foaYmd,k wka;¾.%yKh wd§ lafIa;% we;=,;a id¾j;% m%fõYhla kej; ish rg meñKSfï yd wka;¾.%yKh lsÍfï cd;sl l%shlddÍ ie,iqu úiska wkq. ukh lrk ,§' Wm m%;sm;a;s j,g iudkqmd;sl jQ l%fudamdhka l%%shdldÍ ie,eiafï my; ioyka ixo¾Nhka ;=, iúia;rj olajd we;'
Ys% ,xld úfoaY /lshd kshqla;s ld¾hdxYh yryd fjka l, wruqo,a iy fjk;a cd;sl yd cd;Hka;r wruqo,a uQ,dY% yryd iy fhda.H mßos wruqo,a /ialsÍu'
5
Sub policy area 1: Social Reintegration of Returnees
kej; ish rg meñfKkakka iudchg wka;¾.%yKh lsÍu
6
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 1
kej; ish rg meñfKkakka iudchg wka;¾.%yKh lsÍu
wka;¾.%yKh ish¨ wxY i`oyd uQ,sl jkafka kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka iudchg wka;¾.%yKh lsÍuhs' kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhd ish ráka mjqf,ka m%cdfjka yd rfgka wE;aj jir lsysmhla .; fldg we;' tfiau wd.ka;=l ixialD;shl yd mßirhl w;aoelSï yd ksrdjrKhkag ,laj kej; ish rg meñfKk mqoa.,hd ;=, ish Ñka;kh" p¾hdj yd wdl,am iïnkaOfhka úúO .ÜGkhka mj;S' tneúka iudc wka;¾.%yK jevigyka úiska kej; ish rg meñfKk mqoa.,hskaf.a l,;%hka" orejka mjq, yd m%cdj fj; we;s úh yels iudc m%YaK yd lreKq ie,ls,a,g .; hq;= fõ'
kej; wka;¾.%yKh lsÍfï l%shdj,sh ukao.dó ùu je,elaùu yd ú.uKsl Y%ñlhka ms<sn`oj iqnjd§ m%;srEmhla f.dvke.Su i`oyd mjq, iy iudch iún, .ekaùu w;HjYHh' kej; ish rg meñfKk mqoa.,hska yg m%;s,dN w;ajk mßÈ jvd hym;a iudc wdrlaIK m%;sm;a;s yd jevigyka ilia fldg l%shd;aul lsÍu i,ld ne,sh hq;=h' tfiau iQrdlEug $ wmfhdackhg $ mqoa., cdjdrïj,g uqyqK ÿka mqoa.,hska fjkqfjka ia;%S mqreI iudcNdjhkag ixfõ§ m%fõYhka yd úfYaI wjOdkhla fhduq jk mßÈ iudc wka;¾.%yK jevigyka ks¾udKh úh hq;=h'
l%fudamdhka
1'1 ú.uKsl Y%ñlhka iqrlaIs; yd f.!rjkSh f,i ish rg meñKSu ;yjqre lsÍug yd wka;¾.%yKh lsÍug wjYH hdka;%Khla wdh;k.; lsÍu'
1'2 ú.uKsl Y%ñlhka iïnkaOfhka iqNjd§ m%;srEmhla f.dvke.Su i`oyd jq mq`M,a jevigykla l%shd;aul lsÍu'
1'3 kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd iudc wdrlaIK jevigykla l%shd;aul lsÍu'
1'4 <ud ixj¾Okhg m%uqLia:dkh ,nd foñka ú.uKsl Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhka i`oyd iqNidOk yd wdrlaIK l%ufõohka ia:dms; lsÍu'
1'5 ú.uKsl Y%ñlhkaf.a orejkaf.a wOHdmkh m%j¾Okh lsÍu'
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
7
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
1 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjkSh f,i kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu ;yjqre lsrSu i|yd jk hdka;%Kh wdhk.; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlïld¾hidOk o¾Yl
^ 2016 - 2018 &m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
1'1 wdh;k.; hdka;%K yryd ú.uKsl Y%ñlhka yg fi!LH" ufkda iudÔh iydh" l=i,;d ixj¾Okh" uqo,a yd ksjdi Kh wd§ myiqlï yd fiajdjkag m%fõYh ,eîu'
1'1 SLBFE yd fjk;a wÞ, wdxYsl wdh;k yd tAjdfha m%;sm;a;s iy ie,iqï w;r in|;d f.dvke.S ;sîu'
1'2 m%dfoaYSh f,alï ld¾hd, uÜgñka ˜ish`M fiajd tla y,la hg˜ uOHia:dk l%shd;aul fõ'
1'3 fldÜGdY yd .%d'ks' fldÜGdY uÜgñka iïnkaëlrK lñgq" ia:dms; fldg M,ÞhS fiajd imhhs'
1'1 m%udKj;a ld¾h uKav, iys;j SLBFE m%Odk ld¾hd,fha yd m%dfoaYSh yd Èia;%sla ld¾hd, ;=< ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjkSh f,i kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu myiq lsÍu i|yd jQ úfYaI tAllhla ia:dms; lsÍu'
1'2 wd¾Ól$fi!LH $uQ,H$l=i,;d mqyqKq wd§ fiajdjka ms<sn| f;dr;=re ,nd§u i|yd Èia;%sla $ m%d'f,a' ld¾hd, uÜgñka —tla jy,la hg ish¨ fiajd˜ uOHia:dk kej; ia:dms; lsÍu yd Yla;su;a lsÍu'
1'3 kej; iudchg tAld noaO lsÍu M,ÞhS f,i l<ukdlrKh lsÍu i|yd m%d'f,a' fldÜGdY uÜgñka ^.%d'ks' fldÜGd Y iïnkaO lr.ksñ ka& ish`M md¾Yjlrejka we;=<;a iïnkaël rK lñgq ia:dms; lsÍu'
1'1 kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhska ms<sn| o;a; moaO;shla fldÜGdY uÜgñka ia:dms; fldg mj;ajd f.k hkq ,efí'
1'1 wdxYsl wdh;k iu. iyfhda.s;djh mq,q,a lsrSu i`oyd wjYH moaO;s iy ld¾h mámdá ilia fldgwe;'
1'1 iïnkaëlrK lñgq wju jYfhka uilg jrlaj;a /ia jk w;r md¾Yajlrejkaf.ka 70] la muK tAjdg iyNd.s fõ'
1'2 —tla jy,la hg˜ ish`M fiajd uOHia;dk fj;ska kej; ish rg meñKs ú.uKsl Y%ñlhka 5000 la fiajd ,nd f.k we;'
1'3 oaú jd¾Isl mokñka mje;fjk iïnkaërK lñgq yryd fndfyda .eg¨ úsi£ug yelsj ;sfí'
MoFE" SLBFE ^m%' wd'&
fidLH wud;HxYh ^m%' wd'&
m<d;a iNd iy m<d;a md,k wdh;k ^i' wd'&
osia;%sla f,alï ld¾hd, ^i' wd'&
m%d' f,a' ld¾hd, ^i' wd'&
x
x
x
x
x
x
x
8
Strategy 1.Institutionalization of a mechanism to ensure safe and dignified return and re-integration of migrant workers.
1'4 úfoaY /lshd fldg kej; ish rg meñfKk wh i|yd myiqfjka ,nd .; yels ksjdi Kh fhdackd l%uhla ia:dms; fldg we;'
1'5 mq¾j msgj;aùï mqyqKqj" kej; ish rg meñŒu yd kej; tAldnoaO lsÍï ie,iqï lsßu ms<sn| ieishla we;=,;a fldg we;'
1'6 kej; ish rg n,d iy ú.uKsl Y%ñlhka yg kej; iudchg tAldnoaO ùu ms<sn| f;dr;=re ,nd Èu i|yd wjYH hdka;%Khka Y%S ,xld ¥; ld¾hd, j, ia:dms; fldg we;'
1'4 ú.uksl Y%ñlhka i|yd ±kg we;s ksjdi Kh jevigyk iudf,dakh lsÍu yd tAjd jvd myiq lsÍu'
1'5 ish`M mQ¾j msg;aùï mqyqKq jevigyka iud f,dapkh lsÍu iy kej; ish rg meñŒu yd tAldnoaO lsßu ms<sn| f;dr;=re m;%sldjla yryd úfoaY.; ùug wfmalaIdfjka isák mqoa.,hska yg jeämqr f;dr;=re ,nd§u yd Tjqka ixfõ§lrKh lsßu'
1'6 .eg`Mjlska f;drjk kej; ish rg meñŒu myiq lsÍu i|yd w;a m;%sld iy fjk;a udOH yryd kej; ish rg meñŒug wfmalaId fjka miqjk ú.u‚l Y%ñlhka i|yd iud chg tAldnoaO ùu ms<sn| f;dr;=re iemhSu'
1'6 kej; ish rg meñŒfï j.lSï ms<sn| j.ka;s /lshd kshqla;s fldka;%d;a;=j ;=, we;=,;a lsÍu'
1'4 ksjdi Kh 5000la ioyd ,nd È we;s w;r tAjd ms,sn| miqúmrï lghq;= isÿ lrkq ,nhs'
1'5 kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka ;uka yg kej; meñŒfï§ yd iudchg tAldnoaO ùfï§ .eg`Mjla we;s fkdjqkq nj mjihs'
1'5 kej; ish rg meñKs ú.uKsl Y%ñlhkaf.ka 60 ] l m%udKhla tfia lsÍfï§ wÞ, rfÜ Y%S ,xld ;dkdm;s ld¾hd,fha fiajdjka ,nd f.k we;'
1'6 kej; ish rg meñKs ú.uKsl Y%ñlhka ie,lsh hq;= ixLHd jla wÞ, rfÜ Y%S ,xld ;dkdm;s ld¾hd,fha fiajdjka ,nd f.k we;'
x
x
x x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
1 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjkSh f,i kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu ;yjqre lsrSu i|yd jk hdka;%Kh wdhk.; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl^ 2016 - 2018 &
m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
9
1'7 ndOdjlska f;drj kej; ish rg n,d hdu ;yjqre lsßu i|yd /lshd fldka;%d;a wëlaIKh lsÍug SLBFE iqmÍlaIdj hgf;a /lshd tAckais úiska l%shdj,s ia:dms; fldg we;'
1'8 fiajdfhdaclhdf.a jerÈ fya;=fjka ;u fldka;%d;a ld,h iïmQ¾K lsßug fmr kej; ish rg meñŒug fya;= jQ ú.uKsl Y%ñlhka .eg`Mjlska f;drj tfia meñfkk nj ;yjqre flfrk l%shdj,sh ia:dms; ù we;'
1'7 kej; ish rg n,d hdu yd ish rg n,d msg;a lsÍu ms,sn| j.ka;s we;=,;a /lshd fldka;%d;a;= l%shd;aul lsÍu ;yjqre lsßu' ^fiajlhd yd fiajHhdf.a j.lSï úfYaIfhkau .Dy fiaúldjka i|yd&
1'8 ksis l,g fmr kej; ish rg meñfKka ka yg .eg`Mj,g ueÈ ùug ,la fkdù kej; meñŒu myiq lsÍu i|yd jk l%shdj,shla Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh iu. tlaj ia:dms; lsÍu'
1'7 kej; ish rg meñŒu ms,sn|j fiajlhdf.a yd fiajHhdf.a j.lSu /lshd kshqla;s fldka;%d;a;=j
;=< we;=,;a lsÍu'
1'8 fiajdfhdaclhdf.a jerÈ fya;=fjka ;u fldka;%d;a ld,h iïmQ¾K lsßug fmr kej; ishrg meñŒug fya;= iy SLBFE j.lSï wod, flgqïm;a ksl=;a lsÍu'
x
x
x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
1 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjkSh f,i kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu ;yjqre lsrSu i|yd jk hdka;%Kh wdhk.; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlïld¾hidOk o¾Yl
^ 2016 - 2018 &m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
10
Budget
2'1' ú.u‚l Y%ñlhka úiska isÿ lrkq ,nk iudðh iy wd¾Ól Þhl;ajh ms<sn| udOH jevigyka weröu ioyd úoHq;a udOH wud;HxYh iy fjk;a udOH wdh;k iu. tl.;djhla f.dvk.d .ekSu'
2'2 ck f,aLk yd ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=fõ jd¾Isl ixLHdf,aLk jd¾;d ;=< ú.u‚l Y%ñlhkaf.a Þhl;ajh ms<sn| f;dr;=re we;=,;a lsÍu i|yd tu fomd¾;fïka;=j iu. .súiqula we;s lr .ekSu'
2'3 rdcH wkq.%yh we;sj cd;Hka;r ú.uKsl Y%ñl Èkh ieuÍu'
2'3 ksYaÑ; ks¾kdhlhka u; mokïj ú.uKsl Y%ñlhka i|yd úfYaI ye÷kqïm;a ,nd §u'
2'1 ckm%sh udOH jevigyka$fg,s kdgH $ .=jkaúÿ,s jevigyka yryd ú.uKsl Y%ñlhskaf.a ixj¾Okh Þhl;ajh yqjd ±laùu'
2'2 cd;sl ixLHdf,aLk ^uy nexl= jd¾;d" ixLHd f,aLk jd¾;d Y%u n,ld iyNd.s;aj ix.Kk& k, ú.u‚l Y%ñl Þhl;ajh we;=,;a lsÍu'
2'3 Èia;%sla $ m%dfoaYSh f,alï ld¾hd,j, biõ le,ekav¾ j, f;dr;=re we;=,;a lsÍu' 2'3 cd;Hka;r ú.u‚l Y%ñl Èkh ieuÍfï§ isú,a iudcfha iyNd.s;ajh yd Þhl;ajh ,nd .ekSu'
ckudOH wud;HxYh
MoFE, SLBFE ^m%' wd'&
m<d;a iNd yd m<d;a md,k wdh;k ^i' wd'&
Èia;%sla f,alï ld¾hd, ^i' wd'&
m%d' f,a' ld¾hd,h ^i' wd'&
isú,a iudch ^i' wd'&
.=jka f;dgfmd, yd .=jka fiajd wêldßh ^i'wd'&
2' ú.u‚l Y%ñlhka ms<sn| iqnjd§ m%;srEm f.dvke.Sfï mq¨,a jevms,sfj,'
2'1 ú.u‚l Y%ñlhka ms<sn| iqNjd§ m%;srEmh f.dvke.Su i|yd ckudOH wud;HdxYh yd tA yd iudk wdh;k iu. wjfndaO;d .súiqula ia:dms; fldg we;'
2'1 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a Þhl;ajh ms<sn| f;dr;=re m%isoaO lsÍu'
2'2 ú.uKsl Y%ñlhka i|yd jrm%ido m%Þkh lsÍu i|yd wod, rcfha wdh;k yd tlaj SLBFE úiska ia:dms; lrkq ,nk úfYaI tAllfha moaO;s yd l%shdj,S we;s lsÍu'
x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚ Y%ñlhkaf.a iqNjd§ m%;srEmh f.dvke.Su i|yd mq¨,a l%ufõohla ia:dms; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlïld¾hidOk o¾Yl
^ 2016 - 2018 &m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
11
2'3 .=jkaf;dgqfmdf,a§ we;sjk ÿIalr;d j,lajñka ú.uKsl Y%ñlhka yg kej; ish rg meñŒfï§ .eg¨jlska f;drj tu lghq;= isÿ lr .ekSu i|yd wjYH úfYaI ms<sekSfï ljqkagr we;s lsÍu'
2'3 fm%aIK u; mokïj jdyk ^;Sre nÿ rys;& n,m;% ,ndÈfï l%ufõoh l%shd;aul lsÍu'
2'3 iajhx /lshd yd Ôjfkdamdh lghq;= i|yd wjYH WmlrK f.kaùu i|yd kej; ish rg meñfKkkakka yg iyk ,nd §u'
2'3 wvq l=i,;d ldKav úiska ks, m%jdy yryd tjk ,o by<u fm%aIK i|yd ;Hd. ,nd §fï l%ufõohla wdrïN lsÍu'
2'3 .=jka f;dgqm,g meñKSfï§ ú.u‚l Y%ñlhka yg úfYaI ie,ls,s msßkefï'
2'3 jd¾Islj ú.uKsl Y%ñlhka yg ,efnk ;Srenÿ rys; jdyk n,m;% ixLHdj'
2'3 úfYaI n,m;% u; ú.uKsl Y%ñlhka úiska wdkhkh lrkq ,enQ WmlrK ixLHdj yd j¾.'
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚ Y%ñlhkaf.a iqNjd§ m%;srEmh f.dvke.Su i|yd mq¨,a l%ufõohla ia:dms; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl^ 2016 - 2018 &
m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
12
3' kej; rg isg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka i|yd rlaIK yd iudc wdrlaIK jevigyka'
4' ú.uKsl Y%ñlhkaf.a <uqka yd mjqf,a idudðlhka jvd fyd| Ôjk ;;a;ajhla iy fiajdjla w;a ú£'
4'1 Èia;%sla uÜgñka ús.uKsl Y%ñl mjq,aj, f;dr;=re yd o;a; moaO;s ilia fldg tA i|yd .e,fmk jevigyka ilia flf¾'
4'1 ú.uKsl Y%ñl mjq,a me;slvhka ilia lsÍu yd wjOdkh wjYH lreKq y÷kd .ekSu'
4'1 mjq,a me;slvhka ms<sn| mQ¾K úia;r we;'
4'1 m%dfoaYSh f,alï fldÜGdY uÜgñka fiajfha fh§ isák ixj¾Ok ks,OdÍka fiajd kdudj,sh Ndú;d lrhs'
4'1 Èia;%sla yd m%dfoaYSh ld¾hd, ;=, fiajd imhkakkaf.a kdudj,S we;'
MoFE
SLBFE ^m%' wd'&
m<d;a iNd ^i' wd'&
Èia;%sla f,a ld ^i' wd'&m%' f,a' ld ^i' wd'&mßjdi yd <udrlaIl fomd¾;fïka;=j ^i' wd'&<ud lghq;= wud;HdxYh ^i' wd'&
3'1 ú.uKsl fufyhqï i|yd rlaIK jevigyka myiqfjka m%fõY úh yel'
3'2 wvq l=i,;d iys; ú.u‚l Y%ñlhka yd .Dy fiaúldjka i|yd m%;s,dN w;ajk wkaofï iudc wdrlaIK l%uhla" jegqma úY%du l%uhla ia:dms; lsÍu'
3'1 ú.u‚l Y%ñlhkag ys;jd§ yd Tjqkag jeä m%;s,dN w;ajk mßÈ ±kg we;s rlaIK fhdackd l%u iudf,dapkh lsÍu'
3'2 wvq l=i,;d iys; Y%ñlhka i|yd iudc wdrlaIK l%uhla $ úY%du jegqma l%uhla
ia:dms; lsÍu'
3'1 jd¾Islj ú.u‚l Y%ñlhka 2 ] ixLHdjla úY%du jegqma l%uhg Þhl
fõ'
MoFESLBFE ^m%' wd'&uqo,a wud;HdxYh ^m%' wd'&m%;sm;a;s ie,iqï wud;HdxYh ^m%' wd'&nexl= ^i' wd'&uQ,H wdh;k ^i' wd'&rlaIK iud.ï ^i' wd'&
rlaIK uKav,h
x
x
x
x x
x
x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
3 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka i|yd jk iudc wdrlaIK jHdmD;shla ia:dms; lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl^ 2016 - 2018 &
m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
4 jk Ys,am l%uh ( <ud ixj¾Okh flakaø fldg.;a ú.uKsl Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd iqNidOk iy wdrlaIl jevigyka
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
13
4'2 iydh wjYH mjq,aj, idudðlhka iy <uqka y`ÿkd .ekSug yd Tjqka ;=< fiajdjka fj; fhduq lsÍug ixj¾Ok ks,OdÍkag yelsh'
4'2 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a <uqka i|yd wjYH fiajdjka iemhSu i|yd jk Èia;%sla uÜgfï tAldnoaO;djhka yd iïnkaëlrKhka f.dv kef.a'
4'2 fhduq lsÍï i|yd wjYH rdcH iy fm!oa.,sl iydh fiajd ms<sn| kdudj,shla ilia lsÍu'
4'2 ixj¾Ok ks,OdÍka ú.u‚l Y%ñl mjq,a iu. iïnkaO ù .eg`M y÷kdf.k tAjd wÞ, hdka;%K fj; fhduq lrhs'
4'2 ixj¾Ok ks,OdÍka i|yd <uqka Wmøjhkag md;% ùug we;s bvlv ms<sn| ,l=Kq ldâm;la Ndú;d lsÍu y÷kajd §u'
4'3 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a <uqkaf.a iqNidOkh yd wdrlaIdj ;yjqre lsÍu i|yd Èia;%sla uÜgfu ish`M md¾Yajlrejka yd tlaj tAldnoaO hdka;%Khla ia:dms; lsÍu'
4'2 iajlSh iqNidOk yd wdrlaIK .eg`M i|yd ms,shï imhd .ekSu i|yd 25]l ú.uKsl Y%ñlhka m%udKhla wÞ, fiajd fj; m%fõY ù we;'
4'2 <uqka Wmøjhkag md;% ùug we;s bvlv ms<sno ,l=Kq ldâm;a nyq,j Ndú;d lsÍu'
<ud wdrlaIl wêldßh ^i' wd'&
NGO / INGO ^i' wd'&
x
x
x
x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
4 jk Ys,am l%uh ( <ud ixj¾Okh flakaø fldg.;a ú.uKsl Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd iqNidOk iy wdrlaIl jevigyka
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlïld¾hidOk o¾Yl
^ 2016 - 2018 &m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
14
x
x
x
x
x
x
x
Wm m%;sma;s lafIa;%h 1 ( kej; ish rg meñfKkafka iudchg kej; wka;¾.%yKh lsÍu
wruqK ( ú.uKsl Y%ñlhka wdrlaIdldÍ yd f.!rjdkaú; f,i kej; ish rgg meñKSu yd Tjqka wdrlaIs; yd iqyoYS,S mjq, yd m%cd mßirhka fj; M,odhs f,i kej; taldnoaO lsÍu
5 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhkaf.a orejkaf.a wOHdmkh ixj¾Okh lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlïld¾hidOk o¾Yl
^ 2016 - 2018 &m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
5' ksisl,g fmr mdi,a yer hk <uqka i|yd WmfoaYkh imhd È m%Odk Odrdfõ jD;a;sh wOHdmk moaO;sh fj; Wlydf.k ;sridr /lshd kshqla;sh i|yd wjYH miqìu ks¾udKh flf¾'
5'1 mqyqKq isiq WmfoaYlhka mdi,a ;=< isà'
5'2 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a orejka i|yd wOHdmksl YsIH;aj i|yd wjYH iydh yd l%shdj,S ia:dms; fldg we;'
5'3 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhska wruqKq fldg.;a jD;a;sh ud¾f.damfoaY fiajdjla we;'
5'1 mdi,a ;=< isiq WmfoaYlhska m;a lsÍu yd iydh wjYH iy udkisl ixl+,;djhg m;a isiqka yg wjYH WmfoaYkh imhd §u'
5'2 wjYH isiqka i|yd wOHdmksl YsIH;aj jevigyka ia:dms; lsÍu'
5'3 ksis l,g fmr mdi,a yer hk <uqka i|yd jD;a;sh mqyqKq uOHia:dk ;=<§ l=i,;d imhd §u fukau uQ,H iydh iy jD;a;sh ud¾f.damfaoYl;ajh ,nd §u'
5'1 <uqka 1000 wOHdmkhg iïnkaO WmfaoYk fiajdjka fj; m%fõY ù we;'
5'2 ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wjYH;d we;s <uqka 3000 i|yd jirlg YsIH;aj ,nd § we;'
5'3 1500 mjq,aj, idudðlhka l=i,;d ixj¾Ok yd /lshd kshqla;s jevigyka j,g iïnkaO ù we;'
MoFESLBFE ^m%' wd'&cd;sl yd m<d;a wOHdmk fomd¾;fïka;= ^m%' wd'&
m<d;a iNd ^i' wd'&
Èia;%sla f,alï ld¾hd, ^i' wd'&
m%d' f,a' ld' ^i' wd'&
mßjdi yd <udrlaIl fomd¾;fïka;=j ^i' wd'&
iudc fiajd fomd¾;fïka;=j ^i' wd'&
ldka;d lghq;= wud;HdxYh ^i' wd'&
cd;sl <udrlaIl wêldßh ^i' wd'&
NGO / INGO ^i' wd'&
isú,a iudch ^i' wd'&
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
ka i
udc
hg w
ka;
¾.
%yK
h l
sÍu
16
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 2
kej; ish rg meñfKk mqoa.,hska wd¾Ólhg taldnoaO lsÍu
wd¾Ól wka;¾.%yKh ;=, we;=,;a jkafka ú.uKsl Y%ñlhka kej; fiajfha fhoùu Y%S ,xldfõ Y%u n,ldhg kej; wj;S¾K lrùug wjYH l=i,;d ixj¾Okhg wod, lreKqh' tfiau b;sß lsÍu" wdfhdackh lsÍu" kej; ish rg meñfKkakg yd Tyqf.a $ wehf.a mjqf,a idudðlhka yg ;sridr wdodhï ud¾. m%j¾Okh fukau Tjqkaf.a ksji bÈlsÍu i`oyd wjYH lghq;= isÿlsÍu wjYHh' ;j;a w;HjYH lreKla jkafka wêl mßfNdack rgdjkaf.ka wE;aj b;sß lsÍï i`oyd Èß.ekaùuhs' rch" fm!oa.,sl wdh;k iy isú,a ixúOdk $ jD;a;Sh iñ;s u.ska isÿ flfrk fiajd iemhqï yryd M,odhs wd¾Ól wka;¾ .%yKh fuu l%fudamdhka ;=< wka;¾.;h' l=i,;d ;lafiare lsÍu yd by< oeóu" mQ¾j bf.kqï i`oyd ms<s.ekSu ,nd§u iy fY%aKs.; lsÍu yd iy;sllrKh wdÈh kej; fiajfha fh§ug yd by< jegqma ,nd.ekSug wjYH iydh ,nd foa' Y%ñlhka hjk yd ,nk rgj,a j, l=i,;d .súiqï ms<sn`o wfkHdkH ms<s.ekSu y`ÿkajd§u" ixl%uKh ms,sn`o l,dmSh rduq ;=< wjOdrKh fldg we;'
l%fudamdhhka
2'1 msg;aùug fmr yd kej; ish rg meñKs miq ú.uKsl Y%ñlhlkaf.a ;;aj m%ñ;slrKh iy l=i,;d iy;sl lsÍu'
2'2 ú.uKsl fiajlhka w;r b;sßlsÍï wdfhdaack yd uQ,H l<ukdlrKh m%j¾Okh lsÍu'
2'3 kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd jHjidhl;aj m%j¾Ok jevigyka'
2'4 rdcH fm!oa.,sl yjq,aldß;ajh yryd ish`M j¾.j, l=i,;d iys; ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd foaYSh /lshd kshqla;s lrùfï jevigyka ilia lsÍu'
kej
; i
sh r
g m
eñfK
k m
qoa.
,hsk
a wd¾
Ól
hg t
aldn
oaO l
sÍu
17
kej
; i
sh r
g m
eñfK
k m
qoa.
,hsk
a wd¾
Ól
hg t
aldn
oaO l
sÍu
1' by, l=i,;d iys; Y%S ,dxlsl ú.u‚l Y%ñlhka yg .=Kd;aul /lshd yd by< jegqma ,efí'
2' wêl mßfNdack rgdj fjkqjg b;sß lsÍï yd wdfhdackh lsÍï fj; m%fõYh'
2'1 ú.u‚l Y%ñlhka wruqKq fldg .;a mQ¾K uQ,H l<ukdlrK yd nexl= f;dr;l=re ,nd .; yelsh'
2'1 b;sß lsÍï yd nexl= lghq;= ms<sn|j ú.u‚l Y%ñlhka ±kqj;a lsÍu'
2'1 jd¾Yslj uQ,H idys;Hh ms,sn| mqyqKqj ,nk ú.u‚l Y%ñlhka ixLHdj wju jYfhka 1000 olajd jeäùu'
2'1 úêu;a ud¾.hka yryd fm%aIK tjkq ,nk ú.u‚l Y%ñlhka ixLHdj wju jYfhka 1000 olajd jeäùu'
MoFESLBFE ^m%' wd'&
rdcH yd fm!oa.,sl nexl= ^i' wd'&
isú,a iudc ixúOdk
1'1 msg;aùug fmr yd kej; ish rg meñŒfuka miq l=i,;d j¾.SlrKh lsÍu yd l=i,;d ;lafiarej yd iy;sllrKh m%ñ;s.; lsÍu i|yd jk hdka;%Khka'
1'2 oaúmd¾Yaúl $ nyqmd¾Yaúl l=i,;d ms,s.ekSfï
.súiqï l%shd;aulhs'
1'1 500 fiajlhska by< b,a¨ula we;s /lshd ^23 /l n,dekSu" bÈlsÍï" lDIsld¾ñl jev lghq;= yd .Dyia; fiajd& i|yd tla tla rgg iqúfYaIS l=i,;d m%ñ;Ska ms,sn| isÿ lrk ,o kj hdj;ald,Sk lsÍï ixLHdj'
1'1 kej; ishrg meñ‚ ú.uKsl Y%ñlhka 2] by< l=i,;d yd iy;sllrKh ,nd f.k we;'
1'2 jd¾.slj w;aika fldg miqúmrug ,la lrkq ,nk wkfhdakH l=i,;d ms,s.ekSfï .súiqï ixLHdj'
MoFE
SLBFE ^m%' wd'&
jD;a;sh mqyqKq wêldßh ^i' wd'&
cd;sl wdOqksl;aj iy ld¾ñl mqyqKq lsÍfïwêldßh ^i' wd'&
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka w;r b;sß lsÍï" wdfhdack yd uQ,H l<ukdlrKh m%j¾Okh lsÍu
1'1 mQ¾j msg;aùï wÈhf¾È l=i,;d ;lafiare iy iy;sllrK ^i;aldrl rfÜ wjYH;dj,g .e,fmk mßÈ& ^cd;sl jD;a;Sh fhda.H;d 3 uÜgu& l%ufõoh'
1'1 mQ¾j ±kqu yd l=i,;d Tma kxjd .ekSu y÷kd.ekSu i|yd jk f;dr;=re ljq`Mjla .=jka f;dgqfmd, mßY%fha ia:dms; lsÍu'
1'2 .ukdka; rgj,a iu. wfkHdkH l=i,;d ms,s.ekSï .súiqï $ wju l=i,;d wjYH;d .súiqï j,g t<öu'
x
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 2 ( kej; ish rg meñfKkakka wd¾Ólhg tAldnoaO lsÍu
b,lalh ( /lshd i|yd wjYH l=i,;d ,nd .ekSug" jHjidhl;aj yelshdjka ixj¾Okh lr .ekSug iy /lshdj, yd ;sridr Ôjfkdamdh l%shdldrlïj, kshe,Sug ú.uKsl Y%ñlhka yg wjYH iydh ,nd foa
1 jk Ys,am l%uh ( msg;aùug fmr yd kej; ish rg meñKs miq ú.uKsl Y%ñlhlkaf.a ;;aj m%ñ;slrKh iy l=i,;d iy;sl lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
18
2'2 rdcH yd rdcH fkdjk uQ,H wdh;k úiska ú.u‚l Y%ñlhka i|yd imhkq ,nk fiajdjka by< oud we;'
3'1 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a jHjidhlhkag iydh §u i|yd Èia;%sla uÜgfï cd,hka ia:dms; fldg we;'
3' l=vd yd uOH mßudK jHjidh yryd fm!oa.,sl yd mjqf,a wdÞhu by< ±óu yd ia:djr lsÍu'
2'2 f;dr;=re yd iajdjka ,nd.ekSu i|yd m%Odk uQ,H wdh;k yd nexl= úiska úfYaI Woõ ljq`M ia:dms; fldg we;'
3'1 kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd wjYH f;dr;=re imhd §u i|yd wd¾Ól ixj¾Ok lghq;= fufyhjk m%dfoaYSh f,alï fldÜGdY uÜgfï ks,OdÍka iuÕ iïnkaëlrKh we;s lsÍu'
3'1 jHjidhl;aj l=i,;d yd jHdmdr ixj¾Okh ms<sn`o oekqu ,nd§u i`oyd rcfha yd fm!oa.,sl wdh;k iu. in`o;d we;s lsÍu iy kej; ishrg meñfKkakka úiska jHdmdr wdrïN lsÍu yd tajd úldYkh'
2'2 ú.u‚l Y%ñlhka i|yd rdcH yd rdcH fkdjk wdh;k ;=< Woõ ljq̀M ia:dms; ù we;'
3'1 y÷kdf.k iydh ,nd fok ,o jHjidhlhka ixLHdj'
MoFESLBFE ^m%' wd'&IDB ^i' wd'&
;reK lghq;= wud;HdxYfha l=vd jHdmdr ixj¾Ok wxYh
l=vd l¾udka; wud;HdxYh
m%;sm;a;s ie,iqï" wd¾Ól lghq;=" <ud ;reK yd ixialD;sl wud;HdxYh
ixj¾Ok wdh;kh ^i' wd'&
jdKsc uKav,h
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 2 ( kej; ish rg meñfKkakka wd¾Ólhg tAldnoaO lsÍu
b,lalh ( /lshd i|yd wjYH l=i,;d ,nd .ekSug" jHjidhl;aj yelshdjka ixj¾Okh lr .ekSug iy /lshdj, yd ;sridr Ôjfkdamdh l%shdldrlïj, kshe,Sug ú.uKsl Y%ñlhka yg wjYH iydh ,nd foa
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka w;r b;sß lsÍï" wdfhdack yd uQ,H l<ukdlrKh m%j¾Okh lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
3 jk Ys,am l%uh ( kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd jHjidhl;aj m%j¾Ok jevigyka
kej
; i
sh r
g m
eñfK
k m
qoa.
,hsk
a wd¾
Ól
hg t
aldn
oaO l
sÍu
19
3'2 uQ,H wdh;k yd tlaj" f;dard.;a ú.u‚l Y%ñl jHjidhlhka i|yd jQ Kh yd uQ,H fiajdjka ia:dms; lsÍu'
3'2 uQ,H wdh;k yd tlaj" f;dard.;a ú.u‚l Y%ñl jHjidhlhka i|yd jQ Kh yd uQ,H fiajdjka ia:dms; lsÍu'
3'2 f;dard.;a Èia;%slal ;=< ILO jHdmdr fudvkh $ SIYB yd fjk;a fudv, l%shd;aul lsÍu yd m%j¾Okh
3'3 ±kqu w;a±lSï yd fj<ofmd, f;dr;=re yqjudre lr .ekSu i|yd ú.uKsl Y%ñl jHjidhl;aj cd,hla f.dv ke.Su yd m%j¾Okh lsÍu
3'4 by< wdÞhula iys;j fldßhdfõ isg kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka i|yd fm!oa.,sl wxYfha iyfhda.h we;sj wdfhdack bv m%ia:d ks¾udKh lsÍu'
3'5 wvq l=i,;d iys; ldka;d jHjidhlhska i`oyd jHjidhl;aj ixj¾Ok jevigyka ilia lsÍu
.
3'2 ú.uKsl Y%ñlhka i|yd rdcH yd fm!oa.,sl nexl= u.ska imhd § we;s uqo,a $ Kh fhdackd l%u ixLHdj'
3'4 fm!oa.,sl wxYh iu. tAldnoaOj wdrïN lrk ,o jHdmdr ixLHdj'
3'5 id¾:l l=vd yd uOH mßudK jHdmdr j, kshe,s ldka;djka ixLHdj
3'2 ú.u‚l Y%ñlhka i|yd nexl= $ uQ,H wdh;k yryd myiqfjka Kh ,nd .; yels ud¾. ilia lsÍu'
3'3 ú.uKsl Y%ñl jHjidhl;aj cd, ia:dms; fldg fjk;a jHdmdr iu. tAjd iïnkaO fldg we;'
3'4 by< wdÞhï ,nk ú.uKsl Y%ñlhka úiska y÷kdf.k m%fõY jk ,o úfYaI wdfhdack wjia:djka'
3'5 ldka;d jHjidhl;aj iñ;s wdrïN fldg tAjdg wjYH jHdmdßl l=i,;d iydh ,nd§u
x x
x
x
xx
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 2 ( kej; ish rg meñfKkakka wd¾Ólhg tAldnoaO lsÍu
b,lalh ( /lshd i|yd wjYH l=i,;d ,nd .ekSug" jHjidhl;aj yelshdjka ixj¾Okh lr .ekSug iy /lshdj, yd ;sridr Ôjfkdamdh l%shdldrlïj, kshe,Sug ú.uKsl Y%ñlhka yg wjYH iydh ,nd foa
3 jk Ys,am l%uh ( kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd jHjidhl;aj m%j¾Ok jevigyka
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
k m
qoa.
,hsk
a wd¾
Ól
hg t
aldn
oaO l
sÍu
20
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 2 ( kej; ish rg meñfKkakka wd¾Ólhg tAldnoaO lsÍu
b,lalh ( /lshd i|yd wjYH l=i,;d ,nd .ekSug" jHjidhl;aj yelshdjka ixj¾Okh lr .ekSug iy /lshdj, yd ;sridr Ôjfkdamdh l%shdldrlïj, kshe,Sug ú.uKsl Y%ñlhka yg wjYH iydh ,nd foa
4 jk Ys,am l%uh ( rdcH fm!oa.,sl yjq,aldß;ajhka yryd kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka i|yd foaYSh /lshd wjia:d we;s lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
4' rdcH fm!oa.,sl yjq,aldß;ajh yryd ish`M l=i,;d uÜgïj, Y%ñlhka i|yd foaYSh /lshd kshqla;s jevigyka ilia lsÍu'
4'1 ú.u‚l Y%ñlhka i|yd jk foaYSh /lshd bv m%ia:d ms,sn| f;dr;=re wka;¾cd,h yryd ,nd .; yel'
4'1 Y%u fj<|fmd, iólaIK isÿ lsÍu yd kej; ish rg meñfKkakka i|yd /lshd fj<|fmd, bv m%ia:d y÷kd.ekSu^.Dy fiaúld /l n,d .kakka" msßisÿ lrkakshka" bÈ lsÍï fiajlhska" ;dlaIK Ys,amSka wdÈh&
4'1 /lshd bv m%ia:d i|yd l=i,;d .e,mSu wka;¾cd,h u.ska isÿlsÍfï myiqlï we;s lsÍu'
4'1 kej; ish rg meñfKk ú.uKsl Y%ñlhka fiajfha fhdojk fiajdfhdaclhka ixLHdj 4'2] fm!oa.,sl wxYfhka jd¾;d ùu'
TVEC ^m%' wd'&MoFESLBFE ^m%' wd'&
jdksc uKav,h
fm!oa.,sl nexl=
fcdaka lS,aiald.s,aia fvïfrdabÈlsßï wxYhiud.ï" fydag,afm!oa.,sl frday,a wdÈhwjir,;a úfoaY /lshd ksfhdað; wdh;k
kej
; i
sh r
g m
eñfK
k m
qoa.
,hsk
a wd¾
Ól
hg t
aldn
oaO l
sÍu
xx
22
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 3
kej; ish rg meñfKkakkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh
ú.uKsl Y%ñlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh wka;¾.%yKfha m%uqL;d lafIa;%hls' fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh ú.uKsl Y%ñlhka muKla fkdj Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka olajd o úysÈh hq;=h' ú.uKsl Y%ñlhkaf.a fN!;sl yd ufdkaúoHd;aul iqNisoaêh ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhka" msg;aùug fmr" fiajdia:" kej; ish rg meñKSu yd wka;¾.%yKh wdjrKh lsÍu b;d jeo.;ah'
l%fudamdhhka
3'1 ú.uKsl fiajl fi!LH m%;sm;a;sfha kshu fldg we;s fi!LH fiajdjkag ^m%d:ñl" oaú;shsl yd ;D;sh& m%fõYh ;yjqre lsÍu i`oyd mq¨,a jevigykla ilia lsÍu'
3'2 ú.uKsl Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i`oyd ufkda iudÔh iydh jevigykla ilia lsÍu'
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
kaf.
a yd Tjqk
af.
a mjq,aj, i
dudð
lhk
af.
a fN
!;sl
yd ufk
daúoHd
;aul
iqN
isoaêh
23
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
kaf.
a yd Tjqk
af.
a mjq,aj, i
dudð
lhk
af.
a fN
!;sl
yd ufk
daúoHd
;aul
iqN
isoaêh
1' ú.uKslhka" Tjqkaf.a mjqf,a iudcslhka iy /ln,d.kAkka fi!LH m%;sma;;sh u.ska ksYaph fldg olajd we;s fi!LH fiajdjka yg m%fõYh ;yjqre lsÍu i|yd mQ¾K jevigyka ilia
lsÍu'
1'1 ú.u‚l Y%ñlhka i|yd jQ úfYaI{ fi!LH /ljrK cd;sl jevms,sfj, ±kg l%shd;aulhs'
1'2 ifudaOdksl /ljrK ie,iqï ilia fldg l%shd;aul lr we;s w;r ú.uKsl Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhka iu. wëlaIKh flf¾'
1'1 msg;aùï mQ¾j wÈhf¾§ ú.u‚l Y%ñlhskaf.a l=i,;d ;lafiare lsÍu i|yd jk cd;sl fi!LH yd fhda.H;d ud¾f.damfoaY ilia lsÍu yd tla tla ú.u‚l Y%ñlhd fjkqfjka fm!oa.,sl fi!LH jd¾;d ^fm!' fi!' jd& ilialsÍu'
1'1 msg;aùï mq¾j mqyqKqfõ§ fi!LH ms<sn| ±kqj;a lsÍfï ieis we;=,;a lsÍu yd ,sx.dY%s;j fndajk frda. yd HIV ms,sn| iafõÉPd mÍlaIK ms,sn| f;dr;=re yd WmfoaYkh ,nd §u'
1'2 SLBFE ld¾huKav,h yd fi!LH ld¾huKav, u.ska m%d' f,a' fld' uÜgñka f;dard.;a ú.uKsl Y%ñl ksjdi 30 l /ljrK ie,iqï iïnkaëlrKh kshuq iudf,dapkh'
1'2 kshuq iudf,dapkh u; mokïj Èjhsk mqrd ú.uKsl Y%ñl mjq,a i|yd ifudaOdksl /ljrK ie,iqu l%shd;aul lsÍu'
1'1 msg;aùï mQ¾j wÈhf¾§ úfYaI{ ffjoH /ljrK ,nd.;a ú.uKsl Y%ñlhka ixLHdj 1000 ls'
1'2 msg;aúï mQ¾j wÈhf¾§ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a fi!LHh yd fhda.H;djh ;lafiare lsÍfu cd;sl ud¾f.damfaoYhka ilia fldg we;'
1'1 ,sx.dY%s;j fndajk frda. yd HIV mßlaIdj isÿ lr .ekSu i|yd 200 l ú.uksl Y%ñlhska f;dr;=re imhd we;'
1'2 ifudaOdksl /ljrK ie,iqï we;s ú.u‚l Y%ñl mjq,a ixLHdj 50]ls'
fi!LH wud;HdxYh ^m%'wd'&m<d;a yd Èia;%sla fi!LH fiajd
úfoaY /lshd m%j¾Ok wud;HdxYh ^m%' wd'&
SLBFE yd iyk mshi
/lshd i|yd fhda.H;djh ;lafiare lsÍug m;a lrk ,o udkisl ffjoH jD;a;slhka iy SLBFE
isú,a iudc ixúOdk yd ìï uÜgfï cd,hka
x x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 3 ( kej; ish rg meñfKkakkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh
b,lalh ( msg;aùï mQ¾j" msg;aùï" fiajdia: kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu hk ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhkays§ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, iduðlhkaf.a fN!;sl yd udkisl fi!LHh ;yjqre lsÍu
1 jk l%ufõoh ( ú.u‚l Y%ñl fi!LH m%;sm;a;sh ;=< olajd we;s fi!LH fiajdjka ^m%d:ñl" oaú;shsl yd ;D;Sh& yg m%fõYh ;yjqre lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
24
Budget
1'3 iyk mshi yd .=jka f;dgqmf,a ffjoH m%;sldr myiqlï Yla;su;a lsÍu yd Y%ñlhkaf.a myiqj ;ld tu ia:dkj, fiajd uqr l%uhg ffjoH ld¾h uKav, yd WmfoaYk ld¾h uKav, fiajfha fhoùu'
1'3 kej; ish rg meñ‚ miq fi!LH ;lafiarejla isÿ lr .ekSug yd wjYH fjf;d;a fhduq lsÍï isÿ lrjd .ekSu i|yd wjYH myiqlï ú.u‚l Y%ñlhka i|yd ilia fldg we;'
1'4 mqoa., cdjdrï j,g" wmfhdackhg fyda iQrdlEïj,g ,laj kej; ish rg meñ‚ Y%ñlhka i|yd úfYaI jevigyka yd fhduqlsÍï hdka;%K ia:dms; lsÍu'
1'4 úfYaI wjYH;d iys; kej; ish rg meñ‚ ú.u‚l Y%ñlhka i|yd m%cd miq úmrï'
.
1'3 ú.u‚l Y%ñlhka 3000 la .=jka f;dgqmf,a $ iNk mshfia fiajdjka ,ndf.k we;'
1'4 kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhskaf.a iqNidOkh fjkqfjka lghq;= lrk isú,a iudc ixúOdk ixLHdj'
1'3 ffjoH WmfoaYk ld¾h uKav, m;a fldg f;dr;=re ljq`M Yla;su;a fldg we;'
1'4 fõokd;aul w;a±lSï j,g uqyqK § kej; ishrg meñKs Y%ñlhska iïnkaO úfYaI isoaê wduka;%Kh lsÍu i|yd hdka;%Khla ia:dms; fldg we;'
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 3 ( kej; ish rg meñfKkakkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh
b,lalh ( msg;aùï mQ¾j" msg;aùï" fiajdia: kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu hk ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhkays§ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, iduðlhkaf.a fN!;sl yd udkisl fi!LHh ;yjqre lsÍu
1 jk l%ufõoh ( ú.u‚l Y%ñl fi!LH m%;sm;a;sh ;=< olajd we;s fi!LH fiajdjka ^m%d:ñl" oaú;shsl yd ;D;Sh& yg m%fõYh ;yjqre lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
kaf.
a yd Tjqk
af.
a mjq,aj, i
dudð
lhk
af.
a fN
!;sl
yd ufk
daúoHd
;aul
iqN
isoaêh
x x
25
Budget
2'1 iyk mshi we;=`M ±kg we;s ufkda iudÔh iydh jevigyka iudf,dapkh lsÍu yd kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhkaf.a wjYH;d wduka;%Kh lsÍu i|yd jk Odß;djka j¾Okh lsÍu'
2'2 fiajdjka i|yd Èia;%sla yd m%dfoaYSh f,alï fldÜGdY j, uÜgñka we;s WmfoaYk fiajdjka tAldnoaO lsÍu'
2'3 ú.u‚l Y%ñlhka i|yd M,ÞhS ufkda - iudÔh iydh ,nd§u i|yd osia;%sla yd m%dfoaYSh f,alï fldÜgdY uÜgñka we;s WmfoaYl fiajdjka ta;dnoaO lsÍu'
MoFESLBFEyd iyk mshi ^m%' wd'&
fi!LH wud;HdxYh ^i' we'&
iudc fiajd wud;HdxYh ^i' wd'&
ldka;d lghq;= wud;HdxYh ^i' wd'&
úoaj;=ka
CSO ^i' wd'&
ufkda ffjoHjrekaf.a ix.uh yd fjk;a wod, jD;a;sh ixúOdk
2'1 kej; ish rg meñ‚ ú.uksl Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, iduðlhka 300la ufkda iudÔh fiajd yd WmfoaYk fiajd ,nd f.k we;'
2'1 ks,OdÍka yd fjk;a .%dóh m%cdj ;=< úúO .eg`M ^udkisl yd YdÍßl& i`oyd m%;sldr ,nd.;a ú.uKsl Y%ñlhka ixLHdjls'
2'1 ú.u‚l Y%ñlhka w;r isák ñksia cdjdrï j,g yiq jQ úkaÈ;hka y÷kd f.k Tjqka ioyd ufkda iudcSh iyh ,nd oSu i|yd jQ hdka;%Khka yd l%shdj,S ia:dms; ù we;'
2'2 úkaÈ;hka wdrlaId lsÍu ms,sn| rcfha wkqu; wdrlaIK l%ufõohka yd fhduq lsÍï'
2'3 ú.u‚l Y%ñlhkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd ufkda iudÔh iydh ,nd §u iïnkaOfhka lghq;= lrk isú,a iudc ixúOdk cd,hka'
2' ú.uKsl Y%ñlhka Tjqkaf.a mjq,a yd m%cdj iu. b;d iqyoj l,a f.jhs'
x
x
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 3 ( kej; ish rg meñfKkakkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh
b,lalh ( msg;aùï mQ¾j" msg;aùï" fiajdia: kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu hk ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhkays§ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, iduðlhkaf.a fN!;sl yd udkisl fi!LHh ;yjqre lsÍu
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd ufkda iudÔh iydh jevigyka ilia lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
kaf.
a yd Tjqk
af.
a mjq,aj, i
dudð
lhk
af.
a fN
!;sl
yd ufk
daúoHd
;aul
iqN
isoaêh
26
Budget
2'3 úfoaY ¥; uKav, úiska wdrlaIl ksjdi fj; f.dia tla/ia fldg .;a f;dr;=re u; mokïj úúO mSvdjkag m;a jQ Y%ñlhka m%uqL;d moku u; kej; ish rg n,d msg;a lrùu iy tfia meñKs miq wod, m%;sldr hdka;%Khka fj; fhduq lsÍu'
Wm m%;sm;a;s lafIa;%h 3 ( kej; ish rg meñfKkakkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhkaf.a fN!;sl yd ufkdaúoHd;aul iqNisoaêh
b,lalh ( msg;aùï mQ¾j" msg;aùï" fiajdia: kej; ish rg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu hk ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhkays§ ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yd Tjqkaf.a mjq,aj, iduðlhkaf.a fN!;sl yd udkisl fi!LHh ;yjqre lsÍu
2 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l Y%ñlhka yd Tjqkaf.a mjq,aj, idudðlhka i|yd ufkda iudÔh iydh jevigyka ilia lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñfK
kak
kaf.
a yd Tjqk
af.
a mjq,aj, i
dudð
lhk
af.
a fN
!;sl
yd ufk
daúoHd
;aul
iqN
isoaêh
28
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 4
ú.uKsl Y%ñlhka iún, lsÍu
ixl%uKh ùug fmr kj mßirhg yd fiajd ia:dkhg wkq.; ùfï§ .eg`M we;sùu wju lr.ekSu i`oyd ú.uKsl Y%ñlhd úiska ;u i;aldrl rfgys ixialD;sh yd idudkH kS;s moaO;sh ms<sn`oj ukd wjfndaOhla we;s lr.; hq;=h' kej; ish rg meñKSu i`oyd wjYH myiqlï fukau ish rfgys iy .ukdka; rfgys kS;s wdOdr fiajdjkag m%fõYh ,nd§u fhdackd flf¾' wfkHdkH jYfhka tl`. jk ,o iïu; fiajd fldka;%d;a;= yryd ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj yd /ljrKh ;yjqre l< hq;=h' úfoaY ¥; ld¾hd, yryd ú.uKsl Y%ñlhka yg wk;=rlska ñÿkq mqoa.,hskaa i`oyd jk iydh fiajdjkag yd iqrlaIs; yd f.!rjkSh f,i kej; ish rg meñKSug wjYH myiqlï ;yjqre fldg Èh hq;=h'
l%fudamdhka
4'1 whs;sjdislï ms,sn| ±kqj;alsÍu yryd ú.u‚l Y%ñlhka iún, .ekaùu'
4'2 .ukdka; rgj, isg kej; ish rg meñ‚ miq ú.u‚l Y%ñlhka ffk;sl jYfhka iún, .ekaùu'
4'3 i;aldrl rg ;=,§ ú.uKsl Y%ñlhdf.a wdrlaIdj yd /ljrKh ;yjqre lsÍu'
ú.
uK
sl Y
%ñl
hk
a iún, l
sÍu
29
ú.
uK
sl Y
%ñl
hk
a iún, l
sÍu
1' m%ñ;sfhka hq;a .súiqïj, we;=,;a úêúOdk iïnkaOfhka ysñlï lshdmEug wjYH Yla;sh ú.uKsl Y%ñlhka úiska ,nd .kS'
1'1 ú.uKsl Y%ulhkaf.a whs;sjdislï yd i;aldrl rfÜ iudc wd¾Ól yd kS;s ms<sn`o oekqu mQ¾j msg;aùï mqyqKqj ;=< we;=,;ah'
1'2 kej; ish rg meñfKk ú.u‚l Y%ñlhkaf.a tluq;=jla f.dvke.S we;'
1'3 ú.u‚l Y%ñl idudðl;ajh i|yd wjYH úêúOdk lïlre jD;a;sh iñ;s úiska ilia fldg we;'
1'1 ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd whs;sjdislï ms<sn`o yd iqrlaIs; ixl%uKh ms<sn`o oekqj;a lsÍï isÿ lsÍu yd m%ñ;Ska ;yjqre lsÍu'
1'2 m%;sm;a;s yd ms<sfj;a i`oyd n,mEu lsÍu msKsi ú.uKsl Y%ñlhkaf.a y`v wjÈ lrjk lïlre iñ;s yd iduQyslhka j, il%sh idudðlhka njg m;alsÍu ;yjqre lsÍu'
1'2 iduQyslhka u.ska ú.uKsl Y%ñlhkaf.a Pkao whs;sh ms<sn`oj WoafoaYk lghq;= isÿ lsÍu'
1'3 wdmiq meñKs ú.uKsl Y%ñlhkag idudðl;ajh msßkeóu i|yd jD;a;sh iñ;s iy iudc ks,Odßkaf.a cd,h iu. idlÉcd lsÍu'
1'1 ú.u‚l Y%ñlhka whs;sjdislï b,a,d isàu 15] lska by< f.dia we;'^SLBFE fiajdjka ,nd .ekSu& jd¾Yslj by, hdu'
1'2 ú.uKsl tluq;=j, idudðl;ajh 20] ls'
1'3 lïlre jD;a;sh iñ;sj, idudðl;ajh 1000 ls'
SLBFE, MoFE ^m%' wd'&
wêlrK wud;HdxYh ^i' wd'&
cd;Hka;r wdh;k ^i' wd'&
jD;a;sh iñ;s ^i' wd&
m%dfoaYSh uÜgfï iuqmldr iñ;s ^i' wd'&
CSO ^i' wd'&
x x
x
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 4 ( ú.uKsl Y%ñlhka isú,a yd foaYmd,k jYfhka iún, .ekaùu
b,lalh ( iudc wd¾Ól yd isú,a whs;sjdislï wdrlaId lsÍu ms<sn| m%;sm;a;s ;SrK yd ms,sfj;a i|yd n,mEï lsÍu ms‚i ú.u‚l Y%ñlhka iún,.ekùu yd Tjqka yg tA i|yd iydh ùu
1 jk Ys,am l%uh ( whs;sjdislï ms,sn| ±kqj;alsÍu yryd ú.u‚l Y%ñlhka iún, .ekaùu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
30
2'1 ish rfÜ yd i;aldrl rfÜ we;s kS;s fiajdjka is;shï.; lsÍu yd in|;d f.dvke.Su'
2'1 rcfha wdh;k" NGO $ jD;a;sh iñ;s" fjk;a kS;s hdka;%K yd fiajd imhkakka wfkl=;a fiajd imhkakka'
2'2 .súiqï.; j.lSï ,nd.ekSu ioyd jeú,s flaI;%fha iïl%uKsl fiajlhska ioyd úfYaIs; kS;suh m;smdok ioyd jQ l%ufõohla ia:dms; lsÍu'
2'1 foaYSh jYfhka ks;s fiajdjkag m%fõY jQ ú.uKsl Y%ñlhka ixLHdj jd¾Islj 10] ls'
2'2 l<ukdldß;ajhka j;= iud.ï úiska fldka;%d;a úêúOdkj,g wkql+,j lghq;= lrk ,o ú.uKsl ixLHdj ls'r
2'1 ;u rfÜ yd i;aldrl rfÜ we;s kS;s fiajd ms,sn`o o;a; moaO;sh úfoaY ;dkdm;s ld¾hd, iu. in|;d ia:dms; fldg we;'
2'2 j;=lrfha m%foaY ;=< —tla jy,la hg kS;s iydh˜ wdh;k ia:dms;
fldg we;'
2 kS;s úêúOdk yryd ú.u‚l Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj yd f.!rjh ;yjqre ù we;'
SLBFE
MoFE ^m%' wd'&
wêlrK wud;HdxYh ^i' wd'&
INGO ^i' wd'&
CSO ^i' wd'&
wfkl=;a kS;s iïnkaO hdka;%K ^i' wd'&
jeú,s l¾udka; wud;HdxYh ^i' wd'&
j;= iud.ï ^i' wd'&
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 4 ( ú.uKsl Y%ñlhka isú,a yd foaYmd,k jYfhka iún, .ekaùu
b,lalh ( iudc wd¾Ól yd isú,a whs;sjdislï wdrlaId lsÍu ms<sn| m%;sm;a;s ;SrK yd ms,sfj;a i|yd n,mEï lsÍu ms‚i ú.u‚l Y%ñlhka iún,.ekùu yd Tjqka yg tA i|yd iydh ùu
2 jk Ys,aml%uh ( .ukdka; rgj, kej; ish rg meñ‚ miq ú.u‚l Y%ñlhka ffk;sl jYfhka iún, .ekaùu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
ú.
uK
sl Y
%ñl
hk
a iún, l
sÍu
31
3'1 .,a*a iydfhda.S;d iNd iu. taldnoaOj .,a*a l,dmfha fiajfha fh§ isák .Dyfiaúldjka i`oyd m%ñ;s.; /lshd fldka;%d;a;= kshdukh lsÍu'
3'2 oekg we;s lïlre .súiqï $ fiajfha fhoùfï fldka;%d;a;= iudf,dapkh lsÍu yd ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd wdrlaIdj yd f.!rjh ,nd §u'
3'3 úfYaIfhka i;aldrl rfÜ lïlre kS;s u.ska wdjrKh fkdjk Y%ñlhkaf.a fiajd fldka;%d;a;= i;aldrl rg ;=,§ wëlaIKhg ,la lsÍu l%shd;aul lsÍu'
3'1 GCC rgj,a iu. .Dy fiaúldjka i`oyd m%ñ;s.; /lshd fldka;%d;a;= iïnkaO wjfndaO;d .súiqï fyda tal`.;djhka'
3'1 i;aldrl rg ;=< m%ñ;s.; fldka;%d;aj,g wkql+,j lghq;= lrk w;r tajd ks;sm;d wêlrKhg ,la flf¾'
3' m%ñ;s.; fldka;%d;a yryd ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wdrlaIdj yd /ljrKh ;yjqre fldg we;'
MoFE ^m%' wd'&
MoFE ^i' wd'&
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 4 ( ú.uKsl Y%ñlhka isú,a yd foaYmd,k jYfhka iún, .ekaùu
b,lalh ( iudc wd¾Ól yd isú,a whs;sjdislï wdrlaId lsÍu ms<sn| m%;sm;a;s ;SrK yd ms,sfj;a i|yd n,mEï lsÍu ms‚i ú.u‚l Y%ñlhka iún,.ekùu yd Tjqka yg tA i|yd iydh ùu
3 jk Ys,aml%uh ( i;aldrl rg ;=,§ ú.uKsl Y%ñlhdf.a wdrlaIdj yd /ljrKh ;yjqre lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
ú.
uK
sl Y
%ñl
hk
a iún, l
sÍu
34
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 5
kej; ish rg meñKSfï yd wka;¾.%yKh lsÍfï l%shdj,sh M,odhS f,i l<ukdlrKh lsÍu
ú.uKsl fiajd lafIa;%h ;=< y`ÿkd.kq ,enQ m%Odk ysveila jkafka f;dr;=re l<ukdlrKh m%udKj;a fkdùuhs' cd;sl yd Wm cd;sl uÜgñka f;dr;=re tl;= lsÍfï jd¾;d lsÍfï yd f.kajd .eksfï úêu;a l%ufõohla ia:dms; l< hq;=h' l%fudamdhsl ueÈy;aùula wjYH jkakd jQ m%Odk lafIa;%hla jkafka ixl%uK lafIa;%fha ish`M ia:rhkays fiajfha kshe,s isák ks,OdÍkaf.a Odß;d j¾Okh lsÍuhs' tackais ld¾h uKav," fiajd imhkakka" isú,a iudc ixúOdk cd, iy jD;a;sh iñ;s wd§ m%Odk md¾Yjlrejkaf.a oekqu yd l=i,;d by< oeóu b;d blaukska isÿ l< hq;= ld¾hhla jkafka th kej; ish rg meñKSfï yd wka;¾.%yKh lsÍfï lghq;= jvd fyd`Èka lsÍug bjy,a jk neúks' tfiau" ú.uKsl Y%ñlhka yg iemfhk fiajdjka iïnkaëlrKh lsÍu yd ie,iqï lsÍu b;d wjYH jk w;r tajd M,odhS ùu ;yjqre lsÍu i`oyd jq md¾Yùh m%fõYhka ia:dms; l< hq;=h' tfiau isú,a iudc ixúOdk yd jD;a;sh iñ;sj, ld¾hNdrh we.hSug yd ms,s.ekSug ,la l< hq;=h'
l%fudamdhka
5'1 ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhkays§ ixl%uKh ms,sn`o f;dr;=re l<ukdlrKh yd fnod yeÍu'
5'2 ixl%uK lafIa;%fha ish¨ md¾Yjlrejkaf.a Odß;d j¾Okh lsÍu'
5'3 M,odhS fiajd iemhqu ;yjqre lsÍu i`oyd jQ wka;¾ - wdxYsl yd wka;¾ - wdh;k iïnkaëlrKh we;s lsÍu'
kej
; i
sh r
g m
eñK
Sfï y
d wk
a;¾.
%yK
h l
sÍfï l
%shdj
,sh M
,odh
S f,i l
<uk
dlrK
h l
sÍu
35
kej
; i
sh r
g m
eñK
Sfï y
d wk
a;¾.
%yK
h l
sÍfï l
%shdj
,sh M
,odh
S f,i l
<uk
dlrK
h l
sÍu
1' Y%ñl ixl%uK jl%fha ish`M wÈhrhkays§ iudchg tAldnoaO lsÍu ms<sn|j f;dr;=re l<ukdlrKh yd
fnod yeÍu'
1'1 cd;sl yd uOH.; o;a; moaO;s ;=< kej; ish rg meñfKkakka ms<sn| f;dr;=re we;=,;ah'
1'2 kej; ish rg meñfKkakka ms<sn| uE; f;dr;=re we;=,;a fldg Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYfha fjí wvúh hdj;ald,Sk fldg we;'
1'1 kej; ish rg meñfKkakka ms,sn| f;dr;=re tAlrdYS lsÍu i|yd jk ud¾. ilia lsÍu yd tAjd Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYfha o;a; moaO;sh ;=,g we;=,;a lsÍu'
1'2 SLBFE ld¾hd,fha fjí wvúh uE; ld,Sk f;dr;=re we;=,;a fldg hdj;Ald,Sk fldg we;'
1'3 ish`M ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd Y%ñl ys;jd§ f;dr;=re meflac we;'
1'1 Y%ñl ixl%uKh ms,sn`o f;dr;=re moaO;sh u; mokïj m%;sm;a;s'
1'2 cd;sl o;a; moaO;sh Ndú;d lrkq ,nk mqoa.,hska ixLHdj kej; ish rg meñfKkakka ms<sn| moaO;shla ilia lsÍu yd th ks;sm;d hdj;ald,Sk lsÍu'
SLBFEMoFE ^m%' wd'&
wd.uk yd ú.uk fomd¾;fïka;=j ^m%' wd'&
ck yd ixLHdf,aLk fomd¾;fïka;=j ^i' wd'&
úfoaY lghq;= wud;HdxYh
Y%S ,xld ;dkdm;s ld¾hd,h ^i' wd'&
x
x
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 5 ( kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh M,odhS f,i l<ukdlrKh lsÍu
b,lalh ( nyq md¾Yajldr iyNd.s;ajh yryd Y%ñl ixl%uKfha kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh ;yjqre lsÍu
1 jk Ys,am l%uh ( ú.u‚l pl%fha ish`M wÈhrhkays§ f;dr;=re l<ukdlrKh yd fnÞyeÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
36
2' nyqmd¾Yajlrejkaf.a iyfhda.h u; Y%ñl ixl%uK pl%fha ish`M wÈhrhka iqÿiqlï,;a ld¾huKav, úiska M,odhS f,i l<ukdlrKh lrkq ,nhs'
2'1 kej; ishrg meñŒu yd iudchg tAldnoaO lsÍu ms<sn| cd;sl m%;sm;a;sh ;=< ys.aks;j olajd we;s ld¾hNdrhka ms<sn|j Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh yd m%dfoaYSh f,alï fldÜGdY uÜgfï ks,OdÍka ±kqj;aù we;'
2'2 kej; ish rg meñŒfï l%shdj,sh M,ÞhS l<ukdlrKh lsÍu i|yd wjYH l=i,;d m%Odk md¾Yajlrejka úiska w;am;a fldg f.k we;'
2'1 md¾Yajlrejka yd Tjqkaf.a Odß;d wjYH;d y÷kd.ekSu yd udkj iïm;a ixj¾Ok ie,eiaula ilia fldg l%shdjg kexùu'
2'2 md¾Yajlrejkaf.a ld¾hidOkh ld,Skj wëlaIKh lsÍu'
2'1 cd;sl yd Èia;%sla uÜgñka ks,OdÍka 300 la mqyqKq fldg we;'
SLBFEMoFE ^m%' wd'& Odß;d j¾Ok lafIa;%fha úfYaI{ fiajh iys; jD;a;sh wdh;k^i' wd'&
x
x
x x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 5 ( kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh M,odhS f,i l<ukdlrKh lsÍu
b,lalh ( nyq md¾Yajldr iyNd.s;ajh yryd Y%ñl ixl%uKfha kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh ;yjqre lsÍu
2 jk Ys,am l%uh ( Y%ñl ú.uK lafIa;%fha ish`M md¾Yajlrejkaf.a Odß;d j¾Okh lsÍu
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñK
Sfï y
d wk
a;¾.
%yK
h l
sÍfï l
%shdj
,sh M
,odh
S f,i l
<uk
dlrK
h l
sÍu
37
3' Y%ñl ixl%uK l%shdj,sh M,odhS yd ld¾hlaIu f,i l<ukdlrKh lsÍfï m%;s,dN ú.uKsl Y%ñlhka úiska N=la;s ú`§
3'1 ú.uKsl Y%ñlhka i`oyd wjYH f;dr;=re iemhSfï§ nyq md¾Yajldr iïnkaO;djh ;yjqre lsÍu i`oyd jQ taldnoaO hdka;%K ia:dms; fldg we;
3'2 Y%ñl ixl%uK ls%hdj,sh M,odhs f,i ls%hd;aul lsÍu ioyd wka;¾ wud;HxY" taldnoaO;djh ia:dms; lsÍu'
3'3 ú.u‚l Y%ñlhka yÈisfha wÞ, ia:dkfhka bj;a lsÍu ms<sn|j wÞ, wdh;k iu. M,ÞhS f,i iduQysl jYfhka lghq;= lsÍu'
3'1 Y%ñl ixl%uK l%shdj,sh ;=< isú,a ixúOdk jD;a;sh iñ;s" wd.ñl ixúOdk iy wjir,;a úfoaY /lshd tackais j, iyNd.s;ajh M,odhS f,i kej; ish rg meñŒfï l%shdj,sh ;=< m%j¾Okh lsÍu'
3'2 cd;Hka;r" cd;sl yd Wmcd;sl wdÈ ish`M uÜgïj,§ iïnkaëlrKh i`oyd SLBFE taldnoaO;djh iys; wka;¾ wdxYsl $ wud;HdxY uÜgfï hdka;%K ia:dms; lsÍu'
3'3 rcfha wdh;k yd cd;Hka;r ixúOdkj, iyNd.s;ajh we;sj ú.uKsl Y%ñlhkaf.a yÈis msg;a ùfï wjia:d ;;a;ajhka ;lafiare lsÍu i|yd jk yÈis wjia:d ie,iqula ilia lsÍu'
3'1 wka;¾ wdxYsl iïnkaëlrK hdka;%K ia:dms; fldg ld,Sk /iaùï mj;ajd we;'
3'2 úfoaY /lshd m%j¾Ok wud;HdxYh yd Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh iu. tAldnoaOj lghq;= lrk wdh;k ixLHj 300 ls'
3'3 úfoaY /lshd m%j¾Ok wud;HdxYh yd Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh iu. tAldnoaOj lghq;= lrk isú,a iudc ixúOdk yd fjk;a wdh;k ixLHdj'
3'4 yÈis wjia:d ie,iqï ilia fldg we;'
SLBFEMoFE ^m%' wd'&
fi!LH wud;HdxYhwêlrK wud;HdxYh
iudc fiajd wud;HdxYh
ksmqK;d ixj¾Ok wud;HdxYhldka;d lghq;= wud;HdxYh
cd;Hka;r ixúOdk yd INGO
wod, CSO yd CSO cd, $ iduQyslhkawjir,;a /lshd kshqla;s tackais
x
x
x
x
x
x
x
x
Wm m%;sm;a;s lafIa;% 5 ( kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh M,odhS f,i l<ukdlrKh lsÍu
b,lalh ( nyq md¾Yajldr iyNd.s;ajh yryd Y%ñl ixl%uKfha kej; ish rg meñKSfï yd iudchg taldnoaO lsÍfï l%shdj,sh ;yjqre lsÍu
3 jk Ys,am l%uh ( Y%ñl ú.uK lafIa;%fha M,Þhs fiajd iemhSu i|yd wka;¾ wdxYsl yd wka;¾ wdh;k iïnkaëlrKh f.dv ke.Su
m%;sM,h ksuejqu m%Odk l%shdldrlï ld¾hidOk o¾Yl m%Odk wdh;k ^m%'wd& yd iydh wdh;k ^i'wd& 2016 2017 2018 whjeh
kej
; i
sh r
g m
eñK
Sfï y
d wk
a;¾.
%yK
h l
sÍfï l
%shdj
,sh M
,odh
S f,i l
<uk
dlrK
h l
sÍu
38
kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o cd;sl l%shdldÍ ie,iqu l%shdjg kexùfï l%ufõoh
• úfoaY/lshdkshqla;swud;HdxYh^MoFE& úiska wkqu; fldg we;s mßÈ" kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o cd;sl l%shdldÍ ie,iqug l%shdjg kexùfï m%Odk wdh;kh jkafka Y%S ,xld úfoaY /lshd kshqla;s ld¾hdxYhhs ^SLBFE& kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o úfYaI tallhla ia:dms; fldg ta i`oyd ld¾hukav, n`ojdf.k úfoaY /lshd ishqla;s wud;HdxYfha ks¾foaYh yd ud¾f.damfoaYh u; tys lghq;= wdrïN lsÍu isÿ lrkq ,efí'
• kej;ishrgmeñKsuydkej;iudchgtaldnoaOlsÍums,sn`ocd;sll%shdldÍie,iqul%shdjgkexùfïSie,iqfïolajdwe;smßÈSLBFE ld¾hdxYh úiska iydh wdh;kj, ksfhdað;hkaf.ka ieÿï,;a l%shdldÍ lñgqjla ia:dms; lsÍu fhdackd flf¾' úfoaY /lshd kshqla;s ld¾hdxYfha u.fmkaùu hgf;a m%Odk yd iydh wdh;k úiska fhduq lsÍï wkqfoaY ilia fldg tl`. ùu kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o cd;sl WmfoaY lñgqj yd wod, wkq lñgqj úiska Wla; fufyhqï lñgqj i`oyd wjYH ud¾f.damfoaYh yd iydh ,nd fokq we;'
• tlatlam%Odkflakaøhhgf;aiúia;rd;aulfufyhqïie,iqïilialsÍuydwjYHiïm;a,nd.ekSui`oydjkie,iqïilialsÍums,sn`oj.lSuod,fufyhqïlñgqj fj; mejf¾' cd;sl l%shdldÍ ie,iqu ;=< olajd we;s Ys,aml%u" ksuejqï yd ld¾hidOk o¾Yl j,g wkqj fufyhqï ie,iqï ilia < hq;= nj ie,lsh hq;=h' fufyhqï ie,iqï yd iúia;rd;aul whjeh MoFE yd SLBFE úiska wkqu; l< hq;=h'
• MoFE iqmÍlaIKh hgf;a cd;sl l%shdldÍ ie,iqu l%shdjg kexùfï iuia; j.lSu mejfrkqfha SLBFE fj;h' iydh wdh;kj, iyfhda.s;djh u; Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh úiska wëlaIK hdka;%K ilia fldg th wëlaIKh lsÍfï j.lSu kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms,sn`o úfYaI tallh fj; mejßh hq;=h' Y%S ,xld úfoaY fiajd kshqla;s ld¾hdxYh kej; ish rg meñKSu yd kej; iudchg taldnoaO lsÍu ms<sn`o úfYaI tallh Y%S ,xld úfoaY iajd kshqla;s ld¾hdxYh m<d;a yd Èia;%sla uÜgfï úuOH.; jHqyhka iu. iïnkaO l< hq;=h'
• m%Odkiyiydhwdh;kwe;=,;al%shdldÍlñgqfõie,iqïydwëlaIK/iaùïMoFE f,alï jrhdf.a m%Odk;ajfhka ld¾;=uh jYfhka meje;aùu'
• SLBFE úiska by; /iaùï j, ld¾;=uh miqúmrï jd¾;d ilia fldg tajd SLBFE l<ukdlrKh fj; bÈßm;a lsÍu'
• SLBFE úiska MoFE fj; oaújd¾Isl jd¾;d bÈßm;a lsÍu'
• ksuejquydl%shdjgkexùfïueÈwjia:dfõld¾hidOkhmokïfldg.;aueold,Skiudf,dapk'
• miq.shjir;=fkawjikald¾;=fõwjikawe.hSuydwjikaiudf,dapkfhaks¾foaYu;mokïjbÈßjir;=ki`oydcd;sll%shdldÍie,iquilialsÍuydthwdrïNlsÍu'
ld,Sk wëlaIKh
39
wkqm%;sm;a;sfha w;=,;a ks¾jpk
kej; ish rg meñfKkafkl= ms<sn`o ks¾jpkh (
n,y;aldrfhka fyda wleue;af;ka kej; ish rg n,d msg;a lsÍu
ráka fkrmSu
iafõÉPdfjka kej; meñKSu
;djld,sl ú.uKsl l%shdj,sfha wjidk wÈhr jkafka ú.uKsl Y%ñlfhl= kej; ish uõrg n,d meñKSuhs' tfia kej; ish uõrg n,d meñKSu iafõÉPdfjka fyda n,y;aldrfhka hk fowdldrfhka iy ;ks mqoa., iy we;eïúg mqoa., lKavdhï f,i isÿ úh yelsh'
fiajdfhdaclhd úiska kS;s úfrdaë f,i fiajh wjika lsÍu fyda yÈisfha fyda widOdrK f,i fiajh wjika lsÍu iïnkaO ;;a;ajhka wlue;af;ka kej; ish rg n,d msg;a lsÍu ;=, we;=,;ah' fiajdfhdaclhd fyda tacka; úiska ú.uKsl Y%ñlhd wmfhdackhg fyda iQrdlEug ,la lsÍu" fiajdfhdaclhd úiska Y%ñlhd w;a yer oeóu" /lshdj wysñùu" fiajd wjirm;%h fyda ùid n,m;%fha ld,h bl=;aj f.dia kej; w`M;a lsÍug fkdyelsùu wdÈh wleue;af;ka kej; ish rg n,d msg;a lsÍug fya;= fõ'
kej; ish rg meñKSug isÿùu" ráka fkrmSfï ksfhda.hla u; isÿ úh yelsh' .ukdka; rgj,a fndfyda úg Y%ñlhka ;ks mqoa., uÜgñka yd we;eïúg mqoa., lKavdhï f,i ráska fkrmSu isÿ lrhs' wod, f,aLk fkdue;sj ixl%uKh lsßu fyda wod, mqoa.,hd úiska hï wmrdOhla
1 isÿlsÍu ;ks mqoa., uÜgñka rglska fkrmSu isÿ lsÍug fya;= fõ'
fyd`o wdodhula Wmhdf.k" fyd`o b;sßhla we;sj ;u mjq, i`oyd §ma;su;a wkd.;hlaz Wfoid kej; ish rg lrd meñKsu ú.uKsl Y%ñlhkaf.a wNsm%dh fõ' ú.uKsl Y%ñlhka yg ;u rfÜ yd ;uka fiajfha fh§ isák rfÜ ;;a;ajhka ixikaokh fldg kej; ish rg meñKSu ms,sn`o ;SrKh .; yelsh' tfia iafõÉPdfjka tu ;SrKh .kakd úg th kej; ish rgg meñKsu ms<sn`o ienE ;srKh njg m;a fõ'
1 cd;Hka;r kS;sfha fmdÿfõ ms,s.;a uQ,O¾uhkag wkqj we;eï wjia:dj, mqrjeisfhl= fkdjk wfhl= rglska msgqjy,a lsÍu fyda fkrmSu isÿ l< yels w;r" ish foaYisud yryd mqoa.,hska ixprKh ùu md,kh lsßu i`oyd rgj,a úiska wjYH mshjr .; hq;= nj ms,s.kS" ish`M
ixl%uKslhkaf.a whs;sjdislïj,g .re l< hq;= nj cd;Hka;r udkj ysñlï yd lïlre m%ñ;ska ;=< úfYaI jYfhka i`oyka fldg we;' tla tla isoaêh iïnkaOfhka jk ksis l%shdj,shla we;s w;r iuQy jYfhka msgqjy,a lsÍu isÿ fkdl< hq;=h'