PERLİT MADENLERİ

• PERLİTİN TANIMI

• Perlit, doğal olarak oluşan silis esaslı volkanik kayaçlara verilen bir isimdir.

• Perliti diğer volkanik camlardan ayıran en önemli özellik ise yumuşama sıcaklığı civarında

ısıtıldığı zaman orjinal hacminin dört ile yirmi dört katına çıkabilmesidir.

• Bu genleşme ham perlitte % 2- 4 arasında bulunan özsuya (Kristal su ) bağlıdır.

• Perlit 870 derece üzerinden hızlı bir şekilde ısıtıldığı zaman bünyesindeki özsuyun buharlaşması ile mısır taneleri gibi patlar ve ısıyla genleşen perlit üzerinde sayısı gözenekler oluşur.

• İşte bu genleşmiş perlit mükemmel bir ısı ve ses izalasyonu malzemesidir.

 

• Dünyadaki perlit rezervlerinin yarısından çoğu Türkiye’de bulunur. En önemli perilt yatakları; Cumaovası, Manisa, Biga, Soma, İzmir-Dikili, Konya ve Erzincan- Mollaköy’de bulunmaktadır.

• ÇEŞİTLERİ

Ham Perlit

Perlit, inci taşı anlamına gelen, grinin toplarından siyaha kadar değişik renklerde camsı volkanik bir kayadır. Bu haliyle perlit'e HAM PERLİT denir

•

Tasnif Edilmiş Perlit

Ham perlitin 0.0-2.5 mm. aralıklarda kırılıp, değişik aralıklı eleklerden geçirilerek boyutlandırılmasına Tasnif Edilmiş Perlit denir. Aşağıdaki boyutlarda ve ayrıca istenilen tane ebatlarında üretim yapılabilir.

0.0-0.6 mm.0.6-1.2 mm. 0.8-2.4 mm. 1.2-2.4 mm. 

Genleştirilmiş Perlit

   Tasnif edilmiş perlitin 850-1150°C'deki alev şokunda bünye suyunu kaybederek, patlaması sonucunda tane hacminin 35 misline kadar büyümesi haline Genleştirilmiş Perlit denir.

• HAM PERLİTİN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ

•

• Renk                   gri,gri tonları ve siyah

• Yumuşama         870 C 1100 C

• Ergime noktası   1310 C 1380 C

• PH                      6,5 - 8,0

• Özgül ağırlık       2,0 - 2,4 gr/ cm3

• Ağırlık kaybı       0,5 %

• Ergime özelliği   Sıcak konsantre alkalive % 2 konsantre asitlerde az % 1 lik seyreltik mineral ve konsantre zayıf asitlerde çok az verir.

Ham olarak 2000 - 2100 kg/ m3, kırılmış elenmiş olarak 2200 - 2400 kg/ m3 olan perlit, genleştikten sonra 32 kg/ m3 ile 180 kg/ m3 yoğunlukta üretilebilir.Bu genleşmiş perlit ısı ve ses izolasyonunda binalarda sıva çatı kaplama ve katlar arasında ses izolasyonunda ziraatte seracılıkta ve fide yetiştirmede reakter malzeme

• imalatında 32 kg./ m3 ile 60 kg/m3 arasında genleşen perlit ise öğütüldükten sonra ise sanayide filtre

• malzemesi olarak kullanılır

PERLİTİN ÇATI VE DUVAR- LARDA İNŞAAT SEKTÖRÜNDE

UYGULAMALARI

SANAYİDE PERLİT

1- Kriyojenik Tankların Isı Yalıtımında

• Düşük sıcaklıklarda (-270 C'a kadar) sıvılaştırılmış bütün gazların, çift cidarlı tanklarda sıvılaştırma sıcaklığında muhafazası, ısı iletkenlik değeri çok düşük olan perlit ile mümkündür.

• Rutubetsiz, bozulmaz, yanmaz ve ucuz olan bu malzeme tankın çift cidarı arasına atmosfer basıncında veya vakum altında serbestçe doldurulur.

2- Değişik Fırınların ve Sistemlerin Isı Yalıtımında

• Çalışma ortamı maksimum +1050 C'ye kadar olan fırınlarda dış ortamla ısı alışverişini (ısı kaybını) önlemede perlit kullanılmaktadır.

• Fırın dış yüzeyine (çift cidar arasına) serbest dolgu yapılır.

3- Refrakter Tuğla Üretiminde

Çalışma ortamı maksimum +1050 C'ye kadar olan kazan, tavlama-dövme, ısıl işlem ve ergitme ocaklarında kullanılan tuğlaların üretiminde katkı maddesi olarak perlit kullanılır.

4- Döküm Sanayiinde

Perlit döküm kumuna katkı maddesi olarak kullanılır. Demir-Çelik dökümlerinde döküm kumuna hacimce %8-12, diğer malzemelerin dökümünde ise %20-30 oranında katılır.

Perlitin dökümcülükte sağlayacağı faydalar:

• Metalin ağır ağır ve dengeli soğumasını sağladığından anormal yüzey gerilimlerini önler

• Döküm esnasında yanmaz, gaz çıkarmaz ve metal ile reaksiyona girmez

• Döküm esnasında oluşan gazların, bünyesindeki boşluk ve kanallar vasıtasıyla çıkışına izin verir

• Temiz, sağlam, kaliteli ve verimli döküm elde edilir

• Döküm hatalarını asgariye indirdiğinden, ürünün temizlenme zamanını ve işçiliği azaltır