XV DÍA DA CIENCIA NA RÚAO Día da Ciencia na Rúa pretende ser un acto lúdico arredor da ciencia que se desenvolve o primeiro sábado do mes de maio neste ano, o 8, nun ho-rario

XXVV DDÍÍAA DDAA CCIIEENNCCIIAA NNAA RRÚÚAAAA CCOORRUUÑÑAA,, 88 DDEE MMAAIIOO DDEE 22001100

libritodiaciencia:Maquetación 1 29/4/10 14:28 Página 1


O Día da Ciencia na Rúa pretende ser un acto lúdico arredor da ciencia quese desenvolve o primeiro sábado do mes de maio neste ano, o 8, nun ho-rario ininterrompido de 11 da mañá a 7 da tarde. Esta romaría científica tenno Parque de Santa Margarita o núcleo fundamental da celebración, conhaimas e actividades paralelas. Asemade, pódense visitar a Casa das Cien-cias, Domus e Aquarium Finisterrae, que ofrecen unha xornada de portasabertas aos visitantes e o Centro Oceanográfico da Coruña.

Neste 2010 cúmprense quince anos desde que en 1995 a Asociación de Ami-gos da Casa das Ciencias e os Museos Científicos Coruñeses puxeron enmarcha o Día da Ciencia na Rúa. Unha iniciativa que acadou un notableéxito e que será, ademais, nesta ocasión, a antesala da conmemoración dovintecinco aniversario da creación da Casa das Ciencias.

O 1 de xuño de 1985 inaugurouse o que viña ser o primeiro centro públicode divulgación científica de España. Vintecinco anos despois celebraremosese singular acontecemento. Unha conmemoración na que os protagonistasserán os cidadáns, os que co seu respaldo aseguran a continuidade dunproxecto cultural que ten á ciencia como eixo central. Anímovos a compar-tir as iniciativas recollidas no programa previsto, que incluirán encontros coacomunidade científica, cultural e científica, recitais, observación astronómica,concertos e outros eventos singulares.

Xosé A. Fraga Director dos Museos Científicos Coruñeses

3



CCEENNTTRROOSS EE EENNTTIIDDAADDEESSPPAARRTTIICCIIPPAANNTTEESS



11.. CCOOLLEEXXIIOO MMAARRIISSTTAA CCRRIISSTTOO RREEYY

O Colexio Marista Cristo Rei atópase en Eirís, na cidade da Coruña, ao Oeste da zona máiselevada da Avenida de Afonso Molina. Situado a unha altitude de 80 metros sobre o niveldo mar, domina unha completa vista da cidade. Na actualidade o colexio ocupa unha ex-tensión de 6.500 m! de superficie edificada, 8.500 m! de campos deportivos e 11.500 m!de viarios e zonas verdes. No centro impártense os niveis educativos de ESO e bacharelato,coa correspondente optatividade. As actividades extraescolares inclúense no horario lectivoe son gratuítas para todos os alumnos que as realicen. O «Club Maristas A Coruña» é ocentro das actividades para o deporte federado en representación do colexio.O centro organiza clases de apoio para os alumnos que as necesiten, especialmente nasáreas de matemáticas e inglés.

AAccttiivviiddaaddeess::Este ano o noso equipo de bioloxía amosará o funcionamento do ollo cunha tripla montaxede bancos ópticos, nun dos cales a estrela será un ollo de vaca aberto ao mundo, unha bo-nita experiencia de colaboración entre a física e a bioloxía. Noutra montaxe se lle dará untallo á árbore de Hillis para ensinar de onde vimos, que onde imos xa é cuestión de filoso-fía e este ano non veñen os de letras. O noso equipo de tecnoloxía mollará tecnolóxica-mente os pés de todo o público ensinando o funcionamento de diversas bombas hidráulicase demostrando os principios de Pascal e Bernouilli. Así mesmo, demostrará o funciona-mento dun vaso de Arquímedes de proporcións agrícolas, capaz de producir enormes char-cos. O grupo de física, coñecido pola súa inconsciencia e tolería, anda ás voltas con voltaxesdemenciais, con desprezo do perigo e da propia vida, para conseguir un método de pro-pulsión digno do futuro e cuxo funcionamento cáusalles case tanta incerteza como este.

AAlluummnnooss::Antonio Sanjuán, Pablo de la Iglesia, Sonsoles Estravíz, Laura García, Alicia Enríquez, ÁlvaroMartín, Tomás González, Ana Pier, Patricia Galán, María Lueiro, Elena Cuenca, Laura Váz-quez, Jorge Gómez, Javier Rico, Guillermo Pérez, Daniel Ferreiro, Juan Pérez, SebastiánBuedo, Adrián Crespo, María Verde.

7


8

22.. CCPPRR NNOOSSAA SSEEÑÑOORRAA DDOO CCAARRMMEENN ((AATTOOCCHHAA))BBEETTAANNZZOOSS

Colexio privado concertado, situado en Betanzos, que imparte os seguintes niveis:Educación infantil, educación primaria e educación secundaria obrigatoria. E en ré-xime privado, bacharelato. Ademais das instalacións propias para impartir clases,dispón das seguintes: Audiovisuais, música, departamento de orientación, gabi-nete psicopedagóxico, aula de audición e linguaxe, capela-salón de actos e pistapolideportiva.

AAccttiivviiddaaddeess::- Como sacar unha cortiza de dentro dunha botella?- Cara a onde van os paramecios?- Ollo de Sauron- Cable de nicrom cortante- Burbullas máxicas- Esencias aromáticas

AAlluummnnooss::Gonzalo Álvarez Seoane, Cristina Barral Blanco, Loreto Díaz Vázquez, TamaraFernández Ramallo, Gabriel García Ramos, Pedro Martínez Valiño, Pedro MiñoGarcía, Carmen Muíño Veiga, Héctor Núñez Fraga, Pablo Pérez Prado, Iria OteroLamas, Juan Reyes Martínez, Martín Sánchez García, Diego Seoane Fernández,Pablo Vázquez Ocampo.

PPrrooffeessoorreess::Mª del Carmen Cal Crespo, Carlos Iglesias Candal, Mª del Carmen Romeu Valiño.


9

33.. CCPPRR LLAA GGRRAANNDDEE OOBBRRAA DDEE AATTOOCCHHAAO colexio sitúase na zona centro da Coruña, na Praza de España, é concertado e imparte os niveiseducativos: Educación infantil desde 2 anos, educación primaria, ESO, programas de cualificaciónprofesional inicial, ciclos formativos de grao medio e bacharelato. Na actualidade compoñen a súamatrícula 1200 alumnos. O Centro participa en intercambios con centros doutros países e no Programade Seccións Bilingües. Leva a tecnoloxía ao aula como ferramenta educativa. O 20 de decembro do2007 concedéuselle o Selo de Excelencia Europeo 400 polo seu Sistema de Xestión de acordo coapuntuación obtida na avaliación realizada seguindo os criterios do Modelo EFQM de Excelencia, e o10 de febreiro de 2010 foi renovado, aínda que xa desde o ano 2005 posuía o certificado de calidadesegundo a Norma ISO 9001-2000. Nace da entrega dun sacerdote diocesano, Baltasar Pardal Vidal,ofrece un ambiente de fraternidade, alegría e amizade. Aberto a todos, en especial aos máis necesi-tados, axuda a descubrir e asumir unha xerarquía de valores que dean sentido á vida. Un modeloeducativo aberto á transcendencia, fundando a súa acción educativa no Evanxeo de Xesús e os en-sinos da igrexa católica.

AAccttiivviiddaaddeess::- Determinación e herdanza do daltonismo, descomposición da luz visible, composición da luz

visible, ilusións ópticas, extracción do ADN.- Modelo da dobre hélice de adn. obxectos fluorescentes: experiencias para observar o fenómeno da

fluorescencia con luz ultravioleta.- Cal é a cor das cousas?: nesta actividade preténdese demostrar esencialmente que o fenómeno da

cor é o resultado da interacción entre a luz e a materia e a sensación que nos produce a mestura aditiva das cores.

- Como o ves? partes e funcionamento do ollo.- Robot seguidor de liña. Un espectroscopio de peto: un sinxelo obxecto que nos permite observar a

descomposición da luz.- Unha erupción efusiva: maqueta dun volcán coa que se intentará reproducir a actividade volcánica

de tipo efusiva.- Co aire en contra: mediante unha sinxela experiencia poderemos comprobar a presión que exerce

o aire que está dentro dun recipiente ou a que exerce desde fóra se queremos actuar na súa contra.

- Descubrindo a auga: limpadora universal (capacidade disolvente), xeos flotantes (a densidade) e superficie de contacto (a tensión superficial). Con sinxelas experiencias explicaremos estas tres peculiaridades da auga.

- Mapa quebracabezas da biodiversidade de España: reproduciremos nun mapa de España as especies animais e vexetais máis características de cada comunidade autónoma sinalando as especies en perigo de extinción.

AAlluummnnooss ee pprrooffeessoorreess::Raquel Álvarez, Margarita Fontela, Gonzalo Oliveira, Yasmina Rodríguez, Ana Mª Serrano, AndrésCanosa, Marta Masid, Iago Neira, Jhajaira Ramos, Arianna Améndola Pin, Lucía Cabada Patiño,Natalia Ferro Webb, Daniel Sánchez Verde, Paula Santiago Arjones, Cesar Leonel Trucios Rosas, NuriaVarela Agra, Aurora Vázquez Carreira, Sara A. Gil Fraiz, Raquel Sánchez Freire, Estéfany MoralesPombo, Lucía Rodríguez Obregón, Paloma CerezálezCosta, Kiara Guzmán Espino, Ángela Seijo Martínez,Sofia Sanclaudio Yáñez, Noelia Gómez Rodríguez,Ellen Samantha Trucios Montesinos, Soraya GonzálezPiñeiro, Paula Pérez Expósito, Lara Castro Testa, YaizaRodríguez Gómez, Sandra González Vázquez, AndreaAlvarez Vidaurre, Raquel Iglesias Vázquez, Pablo RialMasid. Profesores: Mª Asunción Babío Bescansa, MªJosé Mariño Barral, Marino Santamarta Rodríguez, MªAmelia Boquete García y Mª del Pilar Bugía Manteiga.


10

44.. CCOOLLEEXXIIOO SSAAGGRRAADDOO CCOORRAAZZÓÓNN MMMM FFRRAANNCCIISSCCAANNAASS

Situado na Zapateira xunto ao distrito Universitario.Impartimos os niveis de e. infantil, primaria, secundaria e bacharelato. Desenvolvemosunha formación integral destinada a potenciar as capacidades e valores cristiáns dos nososalumnos atendendo á diversidade nun ambiente de estímulo e tolerancia. O noso centro dis-pón aulas específicas para o estudo das novas tecnoloxías, laboratorios, amplas pistas,pavillóns deportivos para o goce ao aire libre e actividades físicas, servizo de comedor,aula de madrugadores e gabinete psicopedagóxico. Así mesmo, contamos cun pavillón deeducación infantil adaptado ás necesidades dos máis pequenos. www.franciscanas.com

AAccttiivviiddaaddeess::- Fala... Escóitoche!: O Código Morse.- O ovo que non se come.- Amosa a túa forza: Dobrando ósos.- Plastilina caseira.- Anatomía e disección do ollo.- Que pasa se non hai aire?- Somos condutores eléctricos.- Xoga cos teus sentidos.

AAlluummnnooss::Abad Fontao, Antonio; Aldao López, Claudia; Álvarez Pérez, María; Álvarez Vieites, Eva;Amador Ruiz, Ana; Amor Ríos, Alberto; Baldomir Carnota, Paula; Boedo Millán, Jessica;Bouza Bernárdez, Pablo; Busto Barreiro, Pablo; Cajigas Cadenas, Paula; Calvo Figueras,Alejandro; Cañás Carro, Nerea; Caramelo Nova, Pedro; Carballas Chas, Sergio; Cid Antolín.Javier; Cid Marentes, Erik; Cobas Codesido, Alejandro; Corral Seoane, Sonia; CostasCastañeda, Paula; Eiranova Ogando, Noemí; García Basanta, Yara; García LavandeiraDaniel; García Morente, Alejandro; García Sánchez, Paula; García Xestal, Santiago Alejandro;García-Echave Pérez, Pablo; Grande García, Andrea; Jiménez Pedras, Javier; LobónMartínez, Helena; Longueira Alonso, Oscar; López Calvete, Laura; López Canto, Víctor; LópezPeñarroya, Noelia; Martínez Sánchez, Andrés; Mira Martín, Saúl; Morente López, Miriam;Nogueira Lago, Marta; Oñate López, Jorge; Pardo Mariño, Juan; Pedregal Pacín, Elena;Pensado Señorís, Natalia; Remuiñán Seoane, Israel; Rey Mosquera, Paula; Ríos Díaz,Ignacio; Ríos García, Carolina; Rodríguez Germade, Martín; Rodríguez Mata, Diana;Rodríguez Varela, Carla; San Miguel González, Álvaro; Sánchez Soto, Manuel; SilvaFernández, Yago; Silva Guerra, Carlos Vinicius; Souto Rodríguez, Carla; Uribe Granero, Marta;Vázquez García, Maite; Vázquez Núñez, Cristina; Veiga Rodríguez, Laura; Villar Viñas, Laura;Varela Fajón, Guillermo; Vázquez Morandeira, Xacobe.

PPrrooffeessoorreess::Elisabeth Fuentes, Elena Ríos, Modesto Espasandín, Mª José Suárez, Cristina Vázquez, NoemíGonzález, Diana Rodríguez, Carlota Vinyeta.


55.. IIEESS PPOORRTTAA DDAA AAUUGGAA.. RRIIBBAADDEEOOCentro de estudos con ESO e ESPO, con bacharelato científico-tecno-lóxico e de humanidades e ciencias sociais así como formación profesional da ramade administración de empresas.Foi centro experimental na reforma educativa, participando ademais en diversasocasións en programas Leonardo e Sócrates (en particular coordinou Science FairsThroughout Europe, sobre feiras de ciencia) así como en programas innovativos daConsellería de educación.

AAccttiivviiddaaddeess::- Gaiola de Faraday.- Roda pi.- Figuras de Lissajous.- O secador e a física.- Índice de masa corporal.- O equilibrio humano.

AAlluummnnooss:: Iván Pérez, Víctor López, Carlos Lamas, Cristian Martínez, Manuel Aenlle, IagoAsensio, Adrián Fernández, Ana Mª Fernández, Diego Fernández, Nahuel García,Vanessa García, Noelia Gómez, Laura Gutiérrez, Diego López, Adrián Luaces, LauraNovo, Sarai Pusada, Sergio Suárez, Javier Cao, Lidia García, Mateo González, IriaLópez, Marcos Martínez, Alexandra Pardo, Alba López, Paula Tarrón, Tania GarcíaAlba Mª Morán.

PPrrooffeessoorreess:: Antonio Gregorio Montes, Teresa Díaz Estévez.

11

PORTA DA AUGA

I.E.S.


66.. IIEESS DDAAVVIIDD BBUUJJÁÁNN.. CCAAMMBBRREEO I.E.S. David Buján é o primeiro centro de ensino medio que se puxo en marcha noConcello de Cambre (no ano 1990) e está situado na parroquia de Sigrás. Algúns

anos despois púxose en marcha o I.E.S. Alfonso X situado no lugar de A Barcala. David Buján foi oterceiro director do centro e, co seu impulso, iniciouse a participación do Instituto no Día da Cienciana Rúa desde a primeira convocatoria; desde ese momento temos participado en practicamente todasas edicións, cada ano con máis alumnos interesados. O I.E.S. David Buján acolle alumnos de ESO ebacharelato xunto cun grupo de PGS. O total de alumnos é aproximadamente de 550 e o claustrode profesores está constituído por un número que oscila entre 40 e 50 segundo os cursos. Tradicio-nalmente o instituto participa en distintos concursos e iniciativas de carácter cultural en diferentes ám-bitos. En concreto temos presentado 8 traballos (dos que 6 foron finalistas) en diferentes edicións doconcurso Luis Freire (de investigación científica para escolares) que cada curso convoca a Asociaciónde Amigos da Casa das Ciencias. Nos 2 últimos cursos, alumnos do noso centro participaron e ga-ñaron na fase local da Olimpiada de Física.

AAccttiivviiddaaddeess::- Foguetes de auga: Unha bomba de aire, algo de auga, unha botella de refresco de plástico, un

tapón que encaixe ben e unha válvula… e a lanzar as botellas o máis alto que sexa posible, disfrutar,aprender, mollarse e refrescar.

- Respiración: Grupo de experiencias relacionadas coa capacidade respiratoria e o funcionamento dos pulmóns.

- Excreción: Diferentes formas de eliminar o nitróxeno nos animais. Modelo de nefridio.- Os monos de auga: A reproducción e o cultivo das artemias (monos de auga).- Sillas «humanas»: Varias maneiras de sentarse xogando e facéndose preguntas sobre o equilibrio

mecánico.- Taza en caída libre e pelota superelástica: Dúas experiencias sorprendentes para lembrar leis

básicas da mecánica.- Física e química «enlatadas»: Colección de experiencias arredor dos botes de refrescos como motivo

común.

AAlluummnnooss::Damián Moar, Carlos Fernández, Ainhoa Portos, Ana Rodríguez, Fara López, Mónica Sánchez, PabloCaramés, Carmen Taibo, Andrés Díaz, Sofía Torreiro, Sergio Brea, Leticia González, David Viñas,Samuel Alvite, Martín López, Sergio Sánchez, Raúl Alvite, José C. Acuña, Román Barbeito, AarónCaballero, Laura Catoira, Pedro Crespo, Antón Iglesias, Adrián Méndez, Rita Rodríguez, Iván Varela,Diego Pérez, Joaquín Espiñeira; Irene Rodríguez; Antía Sotillo; María Taibo; Sandra Fernández; AlbaReborido; Samuel Hernández; Estela Rouco; Ignacio Márquez; Xulia Vicente; Lucía Amor, VanesaCodesal, Zandalee Etcheverria, Iván Reboredo, Daniel Ruiz, David Paris, Angel Varela, Mario Andrade,Samuel Herrero, Jairo Campo Irene Caballero, Aida Cachaza.

PPrrooffeessoorr:: José Viñas, Manuel Cid Fernández.

12


13

77.. IIEESS RRAAMMÓÓNN OOTTEERROO PPEEDDRRAAYYOOO IES Ramón Otero Pedrayo da Coruña é un centro de ensinanza secundaria obri-gatoria que comezou a funcionar con esta denominación no ano 1997. Está situadonun lugar que pode ser considerado como o punto de confluencia de tres barrios:Monelos, Elviña e o Barrio das Flores, xusto ao lado da biblioteca González Garcés.Pódese acceder á súa páxina web no seguinte enderezo:http://centros.edu.xunta.es/iesoteropedrayo.coruna/drupalNo presente curso 2009-2010 están matriculados no centro 285 alumnas e alum-nos e o claustro está composto por 37 profesoras e profesores.

AAccttiivviiddaaddeess::- Fabricación de xabón.- Reccións químicas con materiais caseiros.- Procesos físicos de dilatación e condutividade térmica.- Puzles da biodiversidade animal e vexetal.- Montaxe de maquetas animais.- Ciclo vital do verme da seda.- Proxectos de tecnoloxía.- Movementos e reordenacións.

AAlluummnnooss:: Santiago Alonso Pérez, Sabela Álvarez García, Laura Casas Gorrita, DavidCastanedo Gantes, Lara Cea García, Antía de Lorenzo Martínez, Laura FernándezCampos, Sergio Formoso Varela, Luis Fernando Gómez Guzmán, Marta GómezMartínez, Paula Gómez Martínez, Bismark Gumucia Mamani, Begoña López Alonso,Iago Martín Mato, Laura Martínez Paz, Vanesa Méndez Mareque, Alberto NovoaAbelleira, Macarena Orro Gómez, Rubén Pardiñas González, Moisés Pereiro Durán,Antón Pérez Montero, Clara Presedo Rama, Rafael Ramos Domínguez, Daniel RíosMeizoso, Ara-Sol Romero Vázquez, María Inés Sánchez Pedreira, Eva María SeoaneSantiso, José Luis Serantes Gómez, Sergio Varela Núñez, Pablo Viau González,Marta Vieites Rodríguez.

PPrrooffeessoorreess::Juan Bort Couceiro, Concepción Duro García, Sonia Gay Sánchez, Santiago LópezArca, Mª Carmen Lorenzo Villar, Pilar Orizales Teijeiro, Carmen Peñamaría Ramón,María Isabel Varela López.


14

88.. IIEESS CCAALLVVOO SSOOTTEELLOOCentro da Deputación, situado na zona escolar, preto dos Rosales. Nelimpártense ciclos formativos de grao medio en mecánica (fabricación me-cánica e soldadura-calderería), electricidade, artes gráficas (impresión epreimpresión) e madeira e PCPI.

AAccttiivviiddaaddeess::- Taller de gravado: Gravados mediante punzón de láminas de plástico, para

simular as pranchas en ocogravado e logo transferilas ao papel mediante presión e tinta.

- Taller de serigrafía: Impresión serigráfica con polbo (carrusel) de catro corpos.

AAlluummnnooss::Paula Prego Castro, Dalila Campón Rodríguez, Manrique de la Puente Fernández,Alejandro Moure Méndez, Issa Diawara.

PPrrooffeessoorreess::José Ramón Rios Recarey.


99.. IIEESS MMOONNEELLOOSSAtópase situado no barrio de Monelos, a carón da igrexa románica de Santa María deOza, antiga parroquia que foi anexionada ao Concello da Coruña a principios del século XX.Os arredores eran, ata hai poucos anos, os dunha zona semi-rural con vivendas unifami-liares, hortas e descampados; isto cambiou en poucos anos xa que a cidade está medrandonesta dirección e debido a isto, a demanda de prazas no centro é elevada. Como no centroimpártese ESO a meirande parte dos estudantes veñen do centro adscrito de ensino pri-mario «San Francisco Javier» e as poucas prazas que quedan libres son para estudantesdos arredores (primeiro tramo de la Avenida de Monelos e do barrio de Eirís). O bachare-lato o compoñen os alumnos do centro e do IES Otero Pedrayo, quedando poucas prazaslibres para completar os catro grupos que se poden formar.No centro realízanse moitas actividades complementarias que podedes observan visitandoa páxina: http://centros.edu.xunta.es/iesmonelos/

AAccttiivviiddaaddeess:: 1. Moluscos do litoral de Galicia: Como exemplo da riqueza litoral de Galicia, na

haima do IES Monelos podedes ver unha mostra dos moluscos mariños e participar nas actividades e xogos de identificación de especies. Esta actividadeinclúe entre outras: Exposición de cunchas dos grupos de moluscos mariños maiscaracterísticos das costas de Galicia, paneis explicativos, maquetas explicativas,xogos: de «memory» para identificar parellas de fotografías de moluscos; do «intruso» para identificar a especie que é claramente diferente, identificación mediante chaves dicotómicas.

2. Xogos sobre biodiversidade.3. Construción de figuras de animais (papiroflexia).

AAlluummnnooss::Ana Mª Prieto López, Sabela Fernández Vázquez, Débora Pérez Rosende, JorgeSendón Fernández, Sandra Robleda Rozas, Alba Vilariño García, Iría González Díaz,Estefanía Fernández Martínez, Cristina Barral Río, Iría Martínez Amado, RodrigoBouzas Quiroga, Águeda Castro Quintas,Adrián Fernández Doval, Víctor FernándezRodríguez, Alejandra Fraga Fernández, MartínGómez Filgueira, Pablo Martínez Brea, MirenJosune Melero Vilela, Carmen MéndezSánchez, Iria Montouto López, Noelia MurianoPavón, Denise Paz Rodríguez, Paula PérezTorres, Carmen Picado Morales, SaraPortabales Pardo, Andrea Valcarce Tarrón,Isabel Lechuga Varela, Xeila López Patiño.

PPrrooffeessoorreess::Mª Teresa Giménez, Xosé Manel Tato,Eva Vales e Alicia Pedreira.

15

Debuxo: Dona Celia Gullón


16

1100.. EESSCCOOLLAA IINNFFAANNTTIILL MMUUNNIICCIIPPAALL MMOONNTTEE AALLTTOO É unha escola de nenos/as de 0 a 3 anos, cuxo proxecto se basea naacción, o xogo e no protagonismo do neno/a nas actividades diarias. Os

familiares colaboran e fan posible o proxecto deste centro educativo.

AAccttiivviiddaaddeess:: - Engrenaxes- Poleas- Desprazamentos con/sen roda- A inclinación- Xiros- Pratos xiratorios- A centrifugadora

AAlluummnnooss ee pprrooffeessoorreess::Todos os nenos e nenas do curso 2009/2010 participan nas sesións organizadasdurante os meses de marzo e abril sobre o tema de ciencia.

Todo o equipo educativo desenvolve e proxecta as actividades adecuándoas acada nivel e situación: Carmen, Chus, Andrea, Juana, Laura e Montse.


17

1111.. CCIIFFPP SSOOMMEESSOO

Este instituto comezou a funcionar en 1961 como Escola Acelerada de FormaciónProfesional, dependente do Ministerio de Traballo e Sindicatos. Posteriormente foi transferido ao Ministerio de Educación para continuar impartindoformación profesional de 1º e 2º grao e máis tarde ciclos formativos, xunto coa ESOe bacharelatos.

AAccttiivviiddaaddeess::- Bioconstrución e enerxías renovables.- Enerxías renovables.- Enerxía solar: sistema solar fotovoltaico, quentador de auga por termosifón,

destilador solar, pasteurizador solar, duchas solares, concentradores solares, motor stirling solar, goniómetro solar.

- Cociñas solares: cociña parabólica de concentración, fornos solares de baixo custo,fornos solares inverno-verán (30º-60º), cociña solar mínima (panel solar-cookit),conxunto de helióstatos.

- Enerxía eólica: ventilador eólico.- Enerxía hidráulica: ariete hidráulico.- Economía de recursos:cisterna aforradora, cafeteira aforradora, a utilización das

pilas. Mobilidade sostible: a bicicleta como medio ecolóxico e san de desprazamento.

- Bioconstrucción.

PPrrooffeessoorreess::Juan Bello Llorente, Julita Verdejo Rodríguez, Dolores García Lasanta, Antón GonzálezDiz, Juan José Roca Gantes, Juan Francisco Garda Pallas, Julio Fernández-CoutoTella, Ramón Sánchez Sánchez, Ángeles Piay Guiance.


18

1111.. IIEESS FFEERRNNAANNDDOO WWIIRRTTZZAAccttiivviiddaaddeess::Cociñando coa axuda do sol. Participamos no Día da Ciencia na Rúa grazas a unacordo co CIFP Someso compartiremos carpa e realizaremos actividades conxun-tas na utilización de cociñas solares. Nosa idea, se as autoridades competentes eo tempo o permiten, e realizar unha degustación de diversos pratos realizados concociñas e fornos solares, para degustar co público en xeral, e sobre todo cos nososcompañeiros do CIFP Someso.

- Cociña parabólica de concentración. É unha cociña comercial (www.terra.org, www.alsol.es). Os reflectores de aluminio brillante que forman o paraboloide permiten que a radiación solar se concentre no foco, que é o lugar onde se colocaa pota para cociñar. Pode alcanzar temperaturas ata 250ºC.

- Fornos solares de baixo custo. Construídos con materiais de refugallo, son moi sinxelos pero moi eficaces. Cociñan a baixa temperatura: 95 -110ºC aproximadamente, iso permite deixar a comida guisando na pota e non ter queprestarlle máis atención durante o tempo de cocción, de 2 a 3 horas.

PPrrooffeessoorreess:: Ana García Calvo, Ramón Pasandín Regueira, Celestino Torres Rodríguez.


19

1122.. EESSCCOOLLAA IINNFFAANNTTIILL MMUUNNIICCIIPPAALL ««OOSS CCAATTIIVVOOSS»»

A Escola Infantil Municipal Os Cativos está na R/ Río de Quintas (Palavea). A elaveñen 81 nenos que, cos seus profesores, comparten o interese por coñecer, cola-borar, escoitar, xogar, manipular, imaxinar, crear..., buscar respostas científicas acuestións máxicas. Levamos participando neste día da ciencia desde hai tres edi-cións, e continuamos participando pois nos motiva o seguir compartindo as nosasexperiencias con outros científicos e coñecendo as que eles nos poden achegar.

AAccttiivviiddaaddeess::- Magnetismo e electrostática?, miña nai! Son contidos demasiado complicados

para nenos de 1, 2 e 3 anos?, ou son o suficientemente atractivos para eles?, sonpropostas que espertan a súa curiosidade e o seu interese?

- Poñémonos a iso e o Día da Ciencia na Rúa comprobarédelo. As nosas propostas iniciais son:

1. Que sabemos dos imáns.2. Materiais magnéticos e non magnéticos.3. Comportamento dos imáns. Os polos dun imán. 4. Forza magnética. Que é? Potencia magnética.5. Campo magnético. Liñas de forza.6. O polo norte do imán: o compás; orientación: os puntos cardinais. 7. Levitación por forzas magnéticas entre imáns 8. Que é electrizar?9. A construción dun electroscopio xigante 10. Luminescencia

AAlluummnnooss::Alejandro, Santiago, Laura, Daniela, Mateo, Nerea, Pablo, Miguel, Telma, Julia, Una¡, Daniel,Sabela, Daniel, Laura, Amanda, Andrea, Lucia, Javier, Erica, Caria, Gonzalo, Paula, Gabriel,Jara, Alberto, Candela, Jorge, Alejandro, Hugo Am., Hugo Ar., Sebastián , Selamawit, Sofía,Asier, Hugo V, Roi, Hugo P, Manuel, Darío, Isla, Alejandro, Sabela, Antía, Jimena, Iván, Sofía,Andrés, Manuel, Zaida, Lago D., Gonzalo, Esmeralda, David, Lago, Alejandro, Antonio, Juan,David, Luis, Victoria, Diego, Laura, Diego, Esteban, Marcos, Eduardo, Aroa , Fernando,Nicolás, Francisco, Sergio, Alberto, Icia, Lucas, Anxo, Adrián, Sara, Jacobo, Demian.

PPrrooffeessoorreess:: Luisa, Fernando, Ana, Marisol, Susana, Maite, Omayra, Chus, Jenny y Emi, con la colabo-ración de los alumnos del Instituto IES ÁNXEL CASAL, CICLO FORMATIVO DE EDUCACIÓNINFANTIL.


20

1133.. FFAACCUULLTTAADDEE DDEE IINNFFOORRMMÁÁTTIICCAA.. UUNNIIVVEERRSSIIDDAADDEE DDAA CCOORRUUÑÑAA

A Facultade de Informática sitúase no Campus de Elviña dende a súa fundación en1993. Nela impártense tres titulacións: Enxeñería informática, Enxeñería Técnica deXestión e Enxeñería Técnica de Sistemas. Este contexto docente complétase cunhaampla oferta de cursos de posgrao e de doutoramento. Son catro os departamen-tos de investigación adscritos á facultade: Computación, electrónica e sistemas, ma-temáticas e tecnoloxías da información e das comunicacións.

AAccttiivviiddaaddeess::- Domótica. Ensinamos a unha casa a tomar decisións.- Interfaces modernas: A realidade supera a ficción.- Realidade aumentada. A realidade traspasa a pantalla.- Software libre. Un pingüín con boa Vista.- Seguridade informática. Sentes que alguén te espía? Nós ensinámoste como

facelo.- Xogando coa wifi. Descobre ata onde pode chegar unha antena caseira.- Museo. Historia das consolas.

AAlluummnnooss ee pprrooffeessoorreess::Eva González de Canales Glez., Alejandro Dobarro Ansede, Iván Núñez Gómez,Miguel Ángel Castro Edreira, Juan Álvarez Fernández, Breixo Soliño Fernández,Antonio Peleteiro Crespo, Borja Granados Blanco, Jesús Manuel Barreiro Sampedro,Santiago Saavedra López, Aitor Gaspar Romero, Rodrigo Fandiño Rodríguez, MaríaLejo Sierra, Anxo Beltrán Álvarez, Brais Arias Río, Vreixo Luis González Caneda,Vïctor Diges Teijeira, Iria Alonso César, Mónica Pérez Sueiro, Jose Castro Castro,Pablo Cabido, Darío Penas, Daniel Valcarce.

Alberto Valderruten Vidal, decano da facultade, José Carlos Dafonte Vázquez,vicedecano de recursos.


1144.. IIEESS PPAASSEEOO DDAASS PPOONNTTEESSSituado na parte alta da urbanización Paseo das Pontes da Coruña, moipreto do parque de Santa Margarita e da Casa das Ciencias, entre a Rolda de Nellee a Avenida de Finisterre. Ven de celebrar o seu décimo aniversario e conta condúas liñas de ESO (8 unidades), tres de bacharelato (6 unidades), ciclo medio decociña e gastronomía, ciclo medio de servizos en restauración, ciclo superior derestauración, ciclo medio de confección e moda, ciclo superior de patronaxe e modae, ciclo superior de industria alimentaria.

AAccttiivviiddaaddeess::- Eu tamén fago xoguetes: Construción de xoguetes con material de refugallo e de

fácil acceso.- O poder da presión atmosférica: Experiencias sinxelas e divertidas que poñen de

manifesto a existencia dá presión atmosférica.

AAlluummnnooss::María Botana Caridad, Rosalía Bouzas Cousillas, Alba Bouzas Viña, Fátima CadahíaPaz, Marta Canedo Otero, Miguel Collazo Fernández, Nerea Díez Ríos, AdrianaEdreira Cortés, Noelia Fernández Justo, Sara Filgueira Bello, Sabela Fuentes Seoane,Sabela García Lestón, Zaira García López, Cristina García Núñez, Javier GarcíaNúñez, Marta Guizán Roca, Aldán López Eiroa, Natalia López García, Celia PenaBonhome, Alejandro Rey Fernández, Lucía Rey Lema, Beatriz Sangiao Doamo,Andrea Torrado Nogueira, Cristina Vázquez Mosteiro, Tania Vilariño Esteves, AndreaVizcaíno Hermida.

PPrrooffeessoorreess::Dolores Alonso, Mª Paz Freire, Belén Buño.

21


1155.. CCOOLLEEXXIIOO SSAANNTTAA MMAARRÍÍAA DDOO MMAARRO Colexio Santa María do Mar pertence aos centros educativos da Compañía

de Xesús (62 centros que atenden arredor de 78.500 alumnos e alumnas), conaproximadamente 1.300 estudantes de educación infantil, primaria, ESO ebacharelato. Está acollido ao réxime de colexio concertado nos niveis de e. infantil,e. primaria e ESO. O centro participa dende o curso 2005-2006 no Día da Cienciana Rúa da Casa das Ciencias con actividades relacionadas con matemáticas,tecnoloxía, bioloxía, física, química e lingua.

AAccttiivviiddaaddeess::- Motor eléctrico e mecanismos: Proxecto de tecnoloxia dun motor eléctrico de

vasoiriñas e corriente continua, integrado nun mecanismo móvil.- O electroimán: Experiencia de Oersted. Experiencia con electroimáns, imáns e

compases.- Depuración de auga: Filtrado de uga, depuración.- Cromatografía: Separación de mesturas de diferentes materiais.- Cafetera Cona: Presión en fluídos e disolucións.- Fotografía estereoscópica: Parellas estereoscópicas realizadas polo alumnado:

relacionándolo coa triangulación e a medida de distancias.- Triangulación: Diorama (maqueta) para demostrar a triangulación e a medida

de distancias. Triángulos xeodésicos. GPS.

AAlluummnnooss::Alicia Corzo, Aitor Fernández, Andrés Marta, Antón Baleato, Anxo Balado, AlbertoCalvo, Alba Carrodeguas, Paloma Sánchez, Beatriz Varela, Alejandro Serantes,Antía Gayoso, Sara Pérez López, Claudia Pan, Ana Cal, Carlos Figueiras, LauraMartín, Andrés Fernández, Carmen Estévez, Lucía Beltrán, Andrés Pardo, DanielEspasandín, Martina Ríos, Carlos Soto, Mª del Pino Muñiz, Paloma Núñez, CarmenMartín, Paco López, Patricia Nieto, Claudia Caramelo, Raquel Lois-Bermejo, DanielCudeiro, Gabriel López, Luis Casal, Óscar González, Santiago González, TaniaÍñiguez, Virgilio de la Viuda.

PPrrooffeessoorreess::Moisés López Caeiro, Jorge Rivero Carnota, Jorge Silgo Rodríguez.

22


23

1166.. IIEESS UURRBBAANNOO LLUUGGRRÍÍSSO IES Urbano Lugrís, é un centro que imparte as ensinanzas da ESO, bacharelatoe formación profesional na familia electricidade-electrónica e electromecánica.

AAccttiivviiddaaddeess:- Robótica: Proceso industrial. Pequenos robots móbiles.- Enerxía fotovoltaica: Maqueta de captación de enerxía fotovoltaica e

transformación en enerxía eléctrica.- Pneumática: Sistema de automatismo pneumático clasificador de material

reciclable.- Automatismos: Control de temperatura.

AAlluummnnooss::Manuel Canosa Cambeiro, Cristobal García Camoira, José M. Martínez Oliveira,Pablo Pardiñas Torrado, Daniel pena, Roberto Santeiro, Esteban Velo, FranciscoRios, Alejandro Martínez, Crsitian Rego, Martín Carril, Marín Mouzo, Daniel Noya,Cristian Queijo, Andrés Rivas, Ismael Sousa, Fernando Vidal, Oscar Vázquez, LotPujades.

PPrrooffeessoorreess::Daniel Piñeiro González, Arturo Mesura Castro, José L. Campo Varela, FranciscoVarela Carneiro, Ángel Domínguez Pazos.


1177.. CCOOLLEEXXIIOO IINNTTEERRNNAACCIIOONNAALL EEIIRRÍÍSSColexio bilingüe, situado na Coruña, pertence á institución internacional SEK(www.sek.net) institución educativa privada, presente en Europa, Estados Unidos,América e África, que conta con mais de 100 anos de experiencia ao servizo daeducación. Proporciona formación escolar completa, desde educación infantil ata2º de bacharelato. Posúe infraestrutura de calidade e persoal capacitado para aten-der a aprendizaxe e desenvolvemento dos alumnos.

AAccttiivviiddaaddeess::Aplicación do Principio de Arquímedes, manexo do lodiometro, tinción de células ve-xetais, observación de cristais, espectro da luz, móbil intelixente, descomposición daauga, pasapalabra científico, efectos ópticos, xogos de enxeño, tres en raia, tallerde velas, viaxe flash a calquera lugar, termocalentador, globo máxico, volcán enerupción, experimento de Magdeburgo, xogando con densidades, laboratorio vir-tual, maquetas: central térmica, central nuclear e acelerador de neutróns.

AAlluummnnooss::Alba Nuevo, Patricia Riveira, Paula Franco, Carlos González, Sergio Rodríguez,Andrea López, Alejandra García, Alicia Gómez, Carmen Enriquez, Ana Arufe, JacoboGantes, Daniel Fernández, Lorena Novás, Armando Bravo, Gerardo Betancourt,Nerea Bestilleiro, Jaime Rodríguez, Daniel Iglesias, Sara Castro, Raihen Borhani,Blanca Antelo, Guillermo García.

PPrrooffeessoorreess::Rosa Espiñeira, Alicia del Castillo, José Antonio López, Alfonso Iglesias.

24


1188.. FFAACCUULLTTAADDEE DDEE CCIIEENNCCIIAASS.. UUNNIIVVEERRSSIIDDAADDEE DDAA CCOORRUUÑÑAA

A Facultade de Ciencias da Universidade da Coruña nace xunto coa Universidadeno año 1990. É polo tanto unha facultade recente e dinámica na que se impartendúas licenciaturas, a de bioloxía e a de química. Actualmente no Espazo Europeode Educación Superior impártese os estudos de grao en bioloxía e en química.Ademais impártese docencia nos mestrados ciencia e tecnoloxía ambiental, químicaambiental e fundamental, neurociencia, física aplicada e acuicultura, bioloxía celular,molecular e xenética.

AAccttiivviiddaaddeess::- Xogos con biomoléculas. Construe unha doble hélice de ADN, un azucre, un

lípido ou unha proteína.- Que é iso tan pequeno! Visualización de microorganismos: bacterias, fermentos - Por que os animais e as plantas son como son? Obten o ADN da espinaca con

lavalouza.- Os compoñentes do aire. Imos velos en forma de gas, líquido ou sólido: un

líquido mooooooi frío; xeo que non molla, un gas que che deixa a voz de pito. - Ferrofluidos e superconductores. Líquidos que suben en vez de baixar e adoitan

formas espectaculares; materiais que levitan. - Xogando coas ondas. Faremos un tren de ondas (casi 3 m de lonxitude 1+1+1).

Figuras de Lissajous nun osciloscopio. Que é unha cunca chinesa de resonancia.Por que esta masa está bailando?

AAlluummnnooss ee pprrooffeessoorreess::Oscar Cabeza Gras, Esther Rilo Siso, Montserrat Domínguez Pérez, Marta LoisAlvedro, Alberto Lema Blanco, Pablo Marcos Pazos, Paula Catarina SánchezPedreira, Amelia Santaya Rodríguez, Olalla López López, Fátima RodríguezRodríguez, Angel Vizoso Vázquez, Silvia Rodríguez Lombardero, Mónica LamasMaceiras, Manuel Becerra Fernandez, David Esteban Gómez, Antonio M. RodríguezCastro, Mª Teresa Rodríguez Blas, Aurora Rodríguez Rodríguez, Israel CarreiraBarral, Breogán Pato Doldán, Andrés Martínez Lage.

25


1199.. CCIIFFPP ÁÁNNXXEELL CCAASSAALLO instituto Ánxel Casal é un centro integrado de formación profesional, xa que logo, imparte tanto for-mación inicial como formación para o emprego das familias profesionais de servizos socioculturais esanidade. As actividades desenvolvidas no programa de Ciencia na Rúa están realizadas por alum-nos e alumnas do ciclo superior de educación infantil. O deseño destas actividades realizouse aolongo do curso 2009-2010 nun programa de colaboración coas escolas infatís de Monte Alto e OsCativos. O profesorado destas escolas asesorou e guiou todo o proceso de realización dos materiaise das actividades, motivo polo que lles mostramos o noso máis profundo agradecemento.

AAccttiivviiddaaddeess::- Roda de texturas. Roda vertical para xirar con diferentes texturas.- A noria do tempo. Pequena noria con fotos de vehículos e norias.- Frases célebres relacionadas coa roda.- Tren da evolución. Distintos tipos de materiais que serven para rodar.- Que oculta a roda. Atopar as imaxes das diferentes partes do corpo.- Veleta. Observar se xira, dependendo de onde se sopre.- A roda, roda. Cancións de corro.- O carrusel dos animais. Carrusel xiratorio, con debuxos de animais colgados.- Todos a pescar. Usando canas con imán nun recipiente baleiro peixes con clips.- Carreiras de coches. Conducir un coche cun imán enriba dunha caixa guiandoo con outro imán.- Buscando o norte. Cun trozo de papel, unha agulla imantada e auga elaboramos un compás.- Atráense ou repélense. Usamos dous imáns e descubrimos o que sucede se os achegamos por un

lado ou por outro.- Rescate no fondo do mar. Recollen obxectos de metal cunha cana que están en recipientes de

diferentes materiais.- Somos magos. Imantamos unha tesoira e atraemos obxectos con elas.

AAlluummnnooss::Abad Fernández, Laura; Álvarez López, Patricia; Blanco Damota, Eva; Boedo Arnedo, Andrea; BreijoGómez, Rocío; Calviño Rodríguez, Lidia; Carbajales Carballo, Verónica; Cubeiro López, Sandra Maria;Díaz Campos, Santiago Folgueira Alvarez, Maria Teresa; Forja Luque, Cristina; García Martínez, Mirian González Castro, Laura; Maceiras López, Iván; Mourín Varela, Catherine; Naya Arroyo, Noelia; OuroGarcia, Carolina; Ramos González, Lorena; Rey Roel, María del Carmen; Santos Cabanas, Ana; SuárezGerpe, Noelia; Varela Suárez, Cristina; Vilas Verdía, Alicia María.

PPrrooffeessoorr::Arturo Iglesias Fernández.

26


2200.. CCOOLLEEXXIIOO HHIIJJAASS DDEE JJEESSÚÚSSO Colexio Hijas de Jesús é un colexio concertado de educación infantil e primariacun proxecto educativo cristián, situado na Zapateira, con 900 alumnos, 55 edu-cadores e 25 persoas de administración e servizos. Conta con catro liñas, desde o2º ciclo de educación infantil ata o termo da educación primaria e tanto en educa-ción infantil como en primaria, os alumnos e alumnas reciben formación en valo-res humanos e cristiáns e gran cantidade de propostas desde varios ámbitos. Sonmoitos os equipos de traballo, departamentos e programas específicos que pro-poñen múltiples actividades ao longo do curso.

AAccttiivviiddaaddeess::- Circuítos eléctricos: Xogo eléctrico de relación tipo electrosabio (deporte,

xeografía, xeoloxía, música, anatomía...)- O Gran Prix de latas: Carreira de latas utilizando a electricidade estática dos

globos ao aproximalos.- Electroimán: Construción e demostración dun electroimán e as súas partes.- Motores simples: Construción de motores con materiais sinxelos.- Pilas vexetais: Demostración de como diferentes vexetais posúen carga eléctrica

a través dun polímetro.- Limóns eléctricos: Demostración de como seccións de limón colocadas en serie

iluminan un L.E.D.

AAlluummnnooss::Aldara Ares Vázquez, Pablo Couce Pereiro, Carmen Cabanas MosteyrínAna López do Campo, Marta Caínzos Medín, Ana Morales Meléndrez, Belén FragaLago, Andrés Rodríguez Louro, Sara Herranz Cabarcos, Marta Rodríguez Pérez,Pablo Sánchez Carballo, Alejandro Velo Rodriguez, Laura Cuenca FitoSilvia Barreiro Montes, Pablo Figueiras Barros, Paula Calvo Piña, Leyre León ÁlvarezAlba León Álvarez, Iván Pumares Couceiro, Carmen Mora Fenollera, Paula RamudoCela, José María Rodríguez, Laura Vázquez Andrés, Ana Mª Sánchez- Tembleque.

PPrrooffeessoorreess::Gabriel Bas Ayala, Verónica Núñez Varela, Noemí Suárez Martínez.

27


28

2211.. CCOOLLEEXXIIOO AANNDDAAIINNAA.. CCUULLLLEERREEDDOOAndaina é un centro concertado xestionado por unha cooperativa de ensino. Estafórmula xurídica permítenos xestionar o noso centro cos mesmos valores que com-partimos como profesionais (corresponsabilidade no traballo, traballo en equipo,respecto pola diversidade...). Andaina lidera un proxecto educativo con máis de 18 anos de traxectoria que abran-gue as diferentes etapas do ensino obrigatorio: Educación infantil, educación pri-maria e educación secundaria obrigatoria.

AAccttiivviiddaaddeess::- Maqueta da biodiversidade: Maqueta representando a biodiversidade no

contorno do colexio.- Observación microscópio: Observación microorganismos.- Molécula ADN: Modelo de molécula de ADN- Proxectos tecnolóxico-lúdicos: Diferentes proxectos nos que traballar os

mecanismos dende a parte lúdica.- Maqueta de estruturas: Estudio das estruturas e da súa presencia na vida cotiá.


29

2222.. CCEEIIPP RRAABBAADDEEIIRRAA.. OOLLEEIIRROOSS

Centro concertado xestionado por cooperativa de ensino de educación infantil , pri-maria e secundaria. Os principios son: aprender a aprender, diversidade e plura-lismo lingüístico, compromiso co medio ambiente e o desenvolvemento sostible,multiculturalismo, equilibrio individualización, educación para a paz e polos derei-tos humanos, igualdade de oportunidades.

AAccttiivviiddaaddeess::- A diversidade dos cogomelos: Nun mural cerámico expoñemos a diversidade dos

cogomelos máis comúns de Galicia.- Vida e obra de Arquímedes: Trabállase a densidade, a flotabilidade e a anécdota

do rei de Siracusa e a súa coroa.- Anatomía comparativa dun polo de galiña e un de pato: Compararemos a súa

anatomía e a súa adaptación ao medio.- Metamorfose de insectos e anfibios: Levaremos vermes de seda e un acuario con

cágados.

AAlluummnnooss::Ameijenda Villafañe, Olivia; Bergondo Varela, David; Boquete Dumont, SaulAntonio; Couce Canosa, Andrea; Fernández Cajigal, Esteban; Fraga Rodríguez, JesúsAntonio; García Crespo, Celtia; Iglesias Doval, Mateo; Ingegneri MendonÇa, Carolina;Marín Fernández, Jorge; Mato Martínez, María; Moreira Quintán, Rubén David;Naveira Martínez, Juan Manuel; Pazos Lesaca, Iraxte; Ramil Linarez, Sarayd-Albani;Reiriz Fernández, Joaquín; Rial González, Nicole; Riveiro González, Irene; RodríguezGarcía, Inés; Rodríguez Otero, Miguel; Sanjuan Baltar, Javier; Sanjuan Fraga, Marta;Silva, Miguel; Torremocha Serra, Jimena; Valdés Vázquez, Gonzalo; Varela Paz,David; Villadoniga Fernández, Adriánde.

PPrrooffeessoorraa::Mar Domínguez Pacheco.


2233.. IIEESS IISSIIDDRROO PPAARRGGAA PPOONNDDAALL.. CCAARRBBAALLLLOO

Situado na comarca de Bergantiños. Dispón de 22 aulas, 75 profesores/as, 750alumnos/as e impártese ESO, bacharelato científico, tecnolóxico, humanidades,bacharelato para adultos, ESA, ciclos e idiomas. É un centro aconfesional, pluralistae democrático, sendo a súa lingua vehicular o galego.

AAccttiivviiddaaddeess::A saúde pola alimentación. Cando falamos de saúde pensamos na alimentación,ás veces sen pensar por que os grelos se comen no antroido, as sardiñas polo sanXoan ou as castañas no outono. É doado deducir que calquera destes produtos con-sumidos na súa tempada será beneficioso para o noso organismo.

AAlluummnnooss::Martínez Lorenzo, Javier; Álvarez Esmorís, Cristina; Blanco Gómez, Alba; AreosaVarela, Alba; Costa Figueiras, Adrián; Castro Vázquez, María; Cousillas Abelenda,Noemí; Costa Castro, Nuria; Díaz Modroño, Iria; Domínguez Bardanca, Ángela;Igueiras Rama, José Miguel; Fidalgo Palacios, Alicia García Bello, Álex; Fraga Puñal,Adrián López Pensado, Ricardo; García Pallas, Ismael Martínez Pérez, Maribel;González Velo, Nuria Méndez Casás, Alba; Martínez Cuenda, Zaida Pereira Bértoa,Fabiola; Mayo Pereira, Héctor Souto Pérez, Sara; Nogareda Nieto, Isabel RamaIglesias, Helena; Noya Lameiro, Pilar Rodríguez Villar, Patricia; Puñal Gerpe, SheilaRostro Soutullo, Ana; Rama Abelenda, Leticia; Viña Ponce, Cándido.

PPrrooffeessoorreess::Mosquera Santé, Mª José (profesora) Vázquez Fernández, Ana Luz (profesora)Caruncho Cea, Francisco Xabier (profesor).

30


31

2244.. AASSOOCCIIAACCIIÓÓNN DDEE IINNVVEESSTTIIGGAADDOORREESS,, TTÉÉCCNNIICCOOSS YY TTEECCNNÓÓLLOOGGOOSS PPRREECCAARRIIOOSS -- GGAALLIICCIIAA..

UUNNIIVVEERRSSIIDDAADDEE DDEE SSAANNTTIIAAGGOO DDEE CCOOMMPPOOSSTTEELLAA

Precarios Galicia nace no ano 2000 coa finalidade de defender os intereses do co-lectivo investigador de Galicia. A asociación encádrase así na federación de Jóve-nes Investigadores-Precarios (FJI-Precarios) que actúa a nivel español. PrecariosGalicia comenza a reivindicar o recoñocemento dos deritos laborais que se veñennegando ao colectivo investigador.

AAccttiivviiddaaddeess::- Barquiños de papel: Papiroflexia e movemento de barquiños de papel pola

redución na tensión superficial da auga que provoca engadir un tensioactivo.- Levitación magnética: Faremos flotar sobre un imán con nitróxeno líquido un

supercondutor.- De que cor é o ouro?: Veremos como os materiais (o ouro) cando reducen o seu

tamaño cambian radicalmente de propiedades (por exemplo de cor).- Cocendo lombarda: Faremos un indicador de pH caseiro e usarémolo para medir

o pH do vinagre e a sosa.- Buscando ao asasino: Xogo de caza do asasino con fotos de electroforeses de

ADN para explicar conceptos básicos de xenética molecular.- Sentido e sensibilidade: Faremos con plastilina modelos fisiolóxicos dos distintos

órganos do corpo cos nenos.- A memoria dos peixes: Observar o comportamento dos peixes en vivo, como

funciona o seu cerebro, a memoria e a aprendizaxe.


32

2255.. OORRGGAANNIIZZAACCIIÓÓNNNela centralízase todo o aspecto organizativo e executivo do Día da Ciencia na Rúa,realizando as seguintes tarefas:

- Resolver todas as dúbidas dos asistentes que así o demanden.- Exposición dos agasallos que se poden comprar cos EINSTEIN, a moeda deste ano

na feira.- Entrega de globos inflados aos mais pequenos.- Desenvolvemento, control, exposición e entrega dos premios do concurso «Coca

coleando».- Fornecer a intendencia a todos os participantes: camisetas, pins, comidas,

materiais de montaxe, etc.- Megafonía para a transmisión de música ambiente e toda a información

necesaria.- Montaxes e desenvolvemento dos xogos fixos nos que, previa inscrición, poderá

participar calquera asistente ao parque. Inscribir aos que desexen participar nosxogos.

- Centro do protocolo e atención á prensa.


33

2266.. IIRRMMAANNDDAADDEE DDEE DDOOAADDOORREESS DDEE SSAANNGGUUEECCEENNTTRROO DDEE TTRRAANNSSFFUUSSIIÓÓNNSS DDEE GGAALLIICCIIAA

O sangue é un elemento que non se pode fabricar nin improvisar, que aporta oselementos fundamentais para a nutrición e defensa do noso organismo, e que todosos días do ano precisan moitas persoas que son sometidas a intervencións cirúr-xicas, que sufriron accidentes de tráfico ou laborais, que padecen anemias, hemo-rraxias, enfermidades crónicas, cancro, leucemia, que reciben transplantes deórganos...

AAccttiivviiddaaddeess::Concurso de debuxo cuxo tema central é a doazón de sangue.


34

2277.. AAGGRRUUPPAACCIIOONN AASSTTRROONNÓÓMMIICCAA CCOORRUUÑÑEESSAA ÍÍOO

A Agrupación Ío comezou a súa andaina en xuño de 2002, coa intenciónde pór en común a nosa afección e de divulgala na nosa contorna. Foron moitasas actividades que se realizaron ata a data, tales como conferencias, observacións,cursos, viaxes , colaboración en programas de radio, etc, sempre relacionadas coaastronomía. Colaboramos ademais nalgúns proxectos interesantes, por exemploen crear iniciativas para combater a contaminación lumínica, co asesoramento ataa concellos sobre este tema. Ademais somos organizadores, xunto a outras agru-pacións de Galicia, de AstroGalicia, un evento anual que se iniciou en 2008 e queeste ano vaise celebrar os días 10, 11 e 12 de setembro.

O noso principal obxectivo é pasalo ben tratando de colaborar na difusión destaciencia entre todos aqueles que queiran achegarse a este mundo tan apaixonante.A Agrupación confórmana un grupo próximo á centena, moi diverso, de afeccio-nados á astronomía, que dun xeito ou outra achegan a súa experiencia e coñece-mento.

Neste tempo cremos que conseguimos o obxectivo sobradamente pero esperamosseguir crecendo en todos os aspectos e poder achegar o noso gran de area no co-ñecemento e o goce da astronomía. Se queres coñecernos ou formar parte da Agru-pación xa sabes onde atoparnos.

www.agrupacionio.com


35

2288.. XXPPEERRTT,, SS..LL..Xpert é unha Unidade Técnica de Protección Radiolóxica autorizadapolo Consello de Seguridade Nuclear e que leva en funcionamentodesde o ano 1995. Realiza control de calidade de calquera equipamento de diagnóstico porimaxe (radioloxía, ecografía, medicina nuclear, PET, ...) e medicións de todo tipo de radia-ción (ionizante e non ionizante) na contorna médica e hospitalaria, así como en contornasindustriais, profesionais e domésticas. Obriga a todos os empresarios e titulares de postosde traballo a realizar un estudo e/ou medicións dos niveis de exposición aos campos e lec-tromagnéticos nas súas instalacións para asegurar os correctos niveis de exposición dosseus traballadores e a tomar as medidas correspondentes para minimizalos na medidaposible. Os niveis de referencia da directiva (medidas a efectuar) son os establecidos polaICNIRP (Comisión Internacional de Protección Radiolóxica en Radiación Non Ionizante).

Aválannos máis de 13 anos de experiencia no sector da protección radiolóxica dando ser-vizo tanto a entidades privadas como públicas (SERGAS). Todos os nosos técnicos son li-cenciados en física con formación específica en Protección Radiolóxica e Control de Calidade,asegurando así a máis alta cualificación profesional. Os equipos de medida de Xpert sonos máis adecuados para cada campo de aplicación, estando todos eles calibrados e veri-ficados. A Certificación ISO 9001:2008 que posúe a U.T.P.R. Xpert garante un servizo óp-timo segundo as máis altas esixencias de calidade.

AAccttiivviiddaaddeess::- Medición de campos electromagnéticos. Medición de todo tipo de campos

electromagnéticos (antenas de telefonía, caixas de tensión, electrodomésticos...)- Experimentos con luz e imáns. Diversas experiencias con luz e imáns para coñecer

propiedades dos campos electromagnéticos (para todas as idades).- Proxección de vídeos. Vídeos sobre o Radón nas vivendas e sobre a historia da

protección radiolóxica.


36

2299.. NNOOSSOOTTRRAASS IINNTTRRAAMMUURROOSSA asociación Nosotras Intramuros desenvolve desde hai 9 anos, un pro-xecto de alfabetización dixital, destinado ás mulleres dos módulos 9 e 10do centro penal. Todas as actividades pódense ver no blog http://chicass10.blogspot.com

Non temos domicilio social, dispoñemos dun tf.615289490, e as persoas volunta-rias que o desenvolvemos comunicámonos e preparamos os materiais a través darede.

Chicass10 bogueiras sen internet:

Trátase de mostrar como podemos facer un blog e estar nas redes sociais nun con-texto penal onde o acceso restrinxido a internet é aínda unha prohibición.

Do xornal á vida:

Mostraremos en forma de obradoiro como se recicla o papel dos xornais en ob-xectos da vida ordinaria.

Diario das ilusións:

Exposición fotográfica dun espectáculo de danza, teatro, música e textos literariosde produción colectiva, ao redor da muller, e en dous contextos:Festival Muller arte parte en EXPO-CORUÑA, e no salón de actos do centro penal.En comunicación, a orde dos factores si que altera o produto final.


37

3300.. SSEEGGUURRIIDDAADDEE NNUUCCLLEEAARRA Misión do Consello de Seguridade Nuclear é protexer aos traballadores, a pobo-ación e o medio ambiente dos efectos nocivos das radiacións ionizantes, conse-guindo que as instalacións nucleares e radioactivas sexan operadas polos titularesde forma segura, e establecendo as medidas de prevención e corrección fronte aurxencias radiolóxicas, calquera que sexa a súa orixe.

A caseta do CSN no Día da Ciencia ofrecerá información sobre as funcións e activi-dades do organismo, e publicacións divulgativas e técnicas sobre os usos e apli-cacións das radiacións ionizantes na produción de electricidade, medicina, industriae investigación (folletos, pósters, guías didácticas...). Tamén se poderán probar oscoñecementos sobre o tema xogando no SPIN (xogo interactivo de preguntas erespostas).

O catálogo de publicacións e toda a información sobre o organismo está dispoñi-ble na páxina web (www.csn.es ).

AAccttiivviiddaaddeess::Publicacións do CSN: A haima do CSN ofrece información sobre as funcións e ac-tividades do organismo, ademais de publicacións divulgativas e técnicas sobre osusos e aplicacións das radiacións ionizantes na produción de electricidade, medi-cina, industria e investigación (folletos, pósters, guías didácticas,...)

Ademais poderase participar co xogo SPIN (xogo interactivo de preguntas e res-postas).


MUSEOS CIENTÍFICOSCORUÑESES


MMUUSSEEOOSS CCIIEENNTTÍÍFFIICCOOSSCCOORRUUÑÑEESSEESS



41

77.. CCAASSAA DDAASS CCIIEENNCCIIAASSParque de Santa Margarita. Aberto de 10 a 1 horasXornada de portas abertas no Día da Ciencia na Rúa.

Actividades:- Maratón de Planetario: As invitacións repartiranse en recepción media hora antesdo comezo de cada sesión.

11.00 horas: Evolución (galego).12.00 horas: La noche del vampiro (castelán).13.00 horas: O día de hoxe (galego).16.00 horas: Invasores de Marte (castelán).17.00 horas: A noite do vampiro (galego).18.00 horas: El día de hoy (castelán).

- «O asombro de Mr. Darwin». Exposición temporal dedicada a divulgar o labor deCharles Darwin. Entre os módulos das once unidades expositivas da mostra des-tacan elementos como un globo terráqueo a grande escala no que os visitantespoden observar o percorrido que fixo arredor do mundo, acompañado dun orde-nador permite deterse nalgunhas das súas escalas; uns pupitres interactivos paradescubrir as características evolutivas que comparten os seres vivos, como porexemplo os ósos das extremidades de diferentes grupos de vertebrados, e pezashistóricas.


42

88.. DDOOMMUUSSR/ Santa Teresa 1. Aberto de 10 a 19 horas.Xornada de portas abertas no Día da Ciencia na Rúa.

AAccttiivviiddaaddeess::- Campionato de Powermind. Participa neste xogo mental que che revelará como

se relaxa o teu cerebro. Canto máis te relaxes, máis rápido moverás o pequenobalón que tes diante de ti e poida que consigas marcarlle un gol ao contrario. Pódeste apuntar ao campionato na recepción da Domus. Horario: 12:30 e 17:30

- Exploradomus «Monstros mariños 3D». Nesta ocasión estará dedicado a converterse en exploradores do pasado. A proposta é vir ver a película en 3D «Monstros mariños» e a continuación, a experimentar! É unha actividade destinada a nenos de entre 6 e 12 anos. Horario: 16:45.

- «Eureka!» Visita a nova exposición da Domus. Eureka! é unha exposición interactiva que presenta a creatividade asociada ao mundo da ciencia. A travésde actividades interactivas, escenografías, audiovisuais, paneis gráficos e outrosmedios propóñense experiencias como a de descubrir como funciona o nosocerebro ao intentar debuxar unha figura ao revés, resolver problemas de enxeño,ou coñecer inventos tecnolóxicos inspirados na natureza. Existe tamén un espazosingular no que se invita a utilizar a imaxinación para recoñecer figuras nas nubesque se proxectan nun espazo deseñado para tombarse, relaxarse e observar. Horario: de 10 a 19 horas.


99.. AAQQUUAARRIIUUMM FFIINNIISSTTEERRRRAAEEPaseo Alcalde Francisco Vázquez 34. Aberto de 10 a 20 horas. O acceso pé-chase unha hora antes.

Xornada de portas abertas no Día da Ciencia na Rúa

Actividades:- Alimentación das focas. As focas da piscina exterior do Aquarium comen dúas

veces diarias: ao mediodía (entre as 12:00 e as 12:30 h) e a media tarde (de 17:00 a 17:30). Os monitores teñen unha conversa divulgativa co público que seachegue a velas.

- Exposición «World Press Photo 2010», coas mellores fotografías realizadas por fotoxornalistas de todo o mundo. Son as imaxes premiadas no meirande e máisprestixioso concurso de fotografía de prensa, World Press Photo.

- «Darwin e o mar», unha colección de módulos e acuarios sobre evolución marinae o estudos de Darwin sobre os arrecifes de coral. Un dos elementos máis espectaculares é un acuario cilíndrico de 10.000 litros de capacidade no que se representa un ecosistema litoral, no que o nivel de auga baixa e sobe cada catrohoras simulando as mareas e as situacións que se producen durante este proceso(formación de pozas, escorrentías, ondada, correntes, etc).

43


OUTRAS ENTIDADESPARTICIPANTES


OOUUTTRRAASS EENNTTIIDDAADDEESSPPAARRTTIICCIIPPAANNTTEESS



47

11.. AAGGAAXXA Asociación Galega de Axedrecistas (AGAX) naceu o dezaseis de abrilde mil novecentos oitentaenove, por tanto este é o ano do seu XX Ani-versario. Quedou rexistrada en setembro dese ano no Ministerio do In-terior como asociación de tipo cultural e ámbito galego.

É unha entidade que nas súas actividades de xadrez ten en conta aspectos culturais e non só deportivos, tendo adoptados novedosos programas de difusión, ensino e práctica deste xogo-ciencia.

11.00. Inicio das actividades.

* Partidas libres ao xadrez ou damas en taboleiros xigantes.* Partidas libres en mesas dispostas para iso.* Apertura prazo para o concurso de resolución de problemas.

11.30. Torneo de pasapezas. Variante popular do xogo do xadrez.13.00. Torneo de partidas rápidas. Cinco minutos por xogador. Dúas

categorías.16.30. Simultaneas á cega. Varias partidas simultaneas sen ver o taboleiro.


48

22.. LLUUDDOO -- SSOOCCIIEEDDAADDEE DDEEPPOORRTTIIVVAAO club Ludo - Sociedade Deportiva é unha entidade privada que ten como obxecto principal a práctica física e deportiva e que foi constituída en xuntanza fundacional o 21 de xuño de 2002.A Asemblea Xeral de 15 de xullo de 2002 acordou os estatutos e o nomeamento de cargos directivos, decidíndose a non creación de Xunta Directiva, opción recollida nos estatutos e na Lei Galega de Deporte.

AAccttiivviiddaaddee::A Rúa dos XogosDisfrutaremos dos seguintes xogos:

- Rañaceos.- Lóxica con lapis. - Quebracabezas. - Actividades con Tangram. - Concurso de adiviñas. Limbo. - Dominó de gran tamaño. - Dominó para facer figuras e derrubar. - Habilidade de argolas. - 4 en liña.

33.. FFAANNTTAASSÍÍAAGrupo de animación cuxas actividades principais son: espectáculos infantís exuvenís, festas infantís, obradoiros varios e parques recreativos.

- Parque Infantil con taller de maquillaxe, globoflexia, chapas, xogos de ani-mación, xogos pre-deportivos, xogos de natureza, xogos populares. Inchables:rocódromo, zoo, fórmula 1, galeón, xungla con tobogán.

- Pasarruas. Estará composto de: doce cabezudos que representan a Balmis,Cornide Saavedra, Newton, Einstein, Darwin, Arquímedes, Lavoisier, Galileo,Marie Curie, Alexander von Humboldt, Jacques Cousteau e Severo Ochoa,pasearán pola cidade invitando aos ciudadáns a participar no Día da Ciencia naRúa e animarán a festa no parque de SantaMargarita.

Nesta ocasión estarán acompañados de xogosmalabares. E ademais 9 personaxes: 2zancudos acrobáticos, 1 monociclo xirafa, 3malabaristas-pallasos e 3 músicos rueiros.


49

44.. PPIISSTTAA CCAATTRROOPista Catro Productora De Sonos é un colectivo humano fundado poractores de teatro, músicos, malabaristas, acróbatas e clowns consede en Santiago de Compostela e pioneira en Galicia en crear, pro-ducir e distribuír espectáculos de Novo Circo e Cabaré.

A empresa nace cunha dobre finalidade: a de crear e producir osseus espectáculos individuais ou como compañía, para dar saída asinquetudes e actitudes artísticas, e a de distribuír estes espectáculosno mercado galego, nacional e internacional.

Os seus espectáculos son amplamente adaptables a espazos non convencionaise a novos circuitos.

AAccttiivviiddaadd::«Pequeno cabaré científico». Representación dunha hora de duración con temáticacientífica a cargo de tres artistas Terá lugar ás 18.00 h na chaira onde tamén ac-tuará a Banda Municipal.

55.. AASSOOCCIIAACCIIÓÓNN CCUULLTTUURRAALL BBOONNSSAAII CCOORRUUÑÑAAA nosa Asociación vén funcionando desde finais do ano 1991,compoñéndoa nestes momentos preto de sesenta socios de moi diversoperfil pero unidos pola nosa afección e paixón polo bonsai e o seumundo. Na nosa Asociación a opinión particular de cada socio é importante e todospoñemos empeño en mellorar e en transmitir o que sabemos e podemos asegurarque a cada un de nós a pertenza á Asociación permitiunos aprender algo novo emellorar. É este espírito o que nos permite facer catro ou cinco exposicións anuais,realizar talleres e demostracións impartidos por profesionais do bonsai tanto na-cionais como internacionais e numerosas actividades no noso local social no xar-dín botánico do Burgo.

AAccttiivviiddaaddeess:: Exposición de bonsais, asesoramento a visitantes no coi-dado de bonsais e un taller/demostración de modeladodun pre-bonsai.


50

66.. CCRRUUZZ VVEERRMMEELLLLAA EESSPPAAÑÑOOLLAACruz Vermella desenvolve na Coruña diferentes proxectos co fin de dar unha res-posta eficaz ás necesidades das persoas máis vulnerables da cidade. Así, presta-mos apoio aos maiores a través da teleasistencia domiciliaria, o noso Centro deDía e o acompañamento do noso voluntariado. Tamén formamos parte da rede deatención das persoas sen teito, colaboramos coa administración autonómica noproxecto de acollemento familiar e dispomos dunservizo de emprego para facilitar a incorporaciónao mercado laboral de inmigrantes e outros colec-tivos en risco de exclusión social.

Ademais, Cruz Vermella presta auxilio por estradae mar grazas ao seu equipo técnico e humano deurxencias e pon en marcha campañas de sensibi-lización para previr accidentes e dar a coñecer ápoboación as principais técnicas de primeiros au-xilios. Desde Cruz Vermella Mocidade, incúlcansehábitos saudables, trabállase a resolución de con-flictos e foméntase a participación dos mozos na sociedade a partir de valorescomo o coidado do medioambiente, a tolerancia, a paz e o diálogo.

1100.. IINNSSTTIITTUUTTOO EESSPPAAÑÑOOLL DDEE OOCCEEAANNOOGGRRAAFFÍÍAAO Instituto Español de Oceanografía foi creado por Real Decreto de 17 de abril de 1914.Naactualidade o IEO é un Organismo autónomo con personalidade xurídica e patrimoniopropio, que depende orgánicamente do Ministerio de Ciencia e Innovación, e está clasifi-

cado como un Organismo Público de Investigación, sendo o seu campo de actividade o estudo damar e os seus recursos. O IEO é o organismo investigador e asesor en relación coa política sectorialpesqueira do Goberno.

AAccttiivviiddaaddeess::- Descubrindo a marea baixa: interpretación dunha poza intermareal. A actividade consiste

na exposición de animais e algas das nosas costas en acuarios. Durante a visita explicaranse de forma didáctica, interactiva e amena distintos aspectos da bioloxía dos exemplares expostos.

- Taller de mostraxe de peixes. Taller de mostraxe biolóxica de peixes: Breve explicación dos obxectivos perseguidos e da metodoloxía utilizada en bioloxía pesqueira. Nocións acerca da anatomía externa e interna dos peixes en xeral. Diferenciación de sexos.

Extracción e utilización de otólitos. (Esta actividade realizarase en dúas sesións: ás 12 domediodía e ás 5 da tarde)Exposición de parte da colección de peixes do centro.Otólitos; exposición de otólitos de diferentes especies, lupa con otólitos para a súa me-llor observación. Marcado de peixes, exposición de marcas utilizadas no marcado e re-captura de exemplares de diferentes especies. Ademais exporanse diferente e variadomaterial videográfico: presentacións, fotografías, etc.


51

- Área Medio Mariño. Actividades de Oceanografía Física.Explicación da circulación oceánica valéndose dunha maqueta do Atlántico Nordés.Formación de correntes termohalinas: o motor das correntes profundas. Experimento demestura de augas a diferentes temperaturas.Formación de ondada: experimentos de tensión su-perficial e de transporte enerxético.Exemplos de aplicación do modelado numérico: dis-persión da marea negra do Prestige, estudos de dis-persión larvaria, efecto do caudal dos ríos galegos eportugueses nas correntes mariñas fronte a Galicia.

- Acuicultura de moluscosExposición de colectores para explicación de capta-ción de semente. Mostra de sementes na lupa.Botellóns de Fito e observación ao micro. Alimenta-ción de animais vivos.Cestas e cuarteiróns. Sistemas de cultivo en bateas.Disección de molusco.Maqueta de ameixa, ostra e vieira para explicar disección: explicación sinxela do queson os índices de condición. Cada persoa medirá a altura e lonxitude dun molusco eanotarao nun caderno.Exposición dalgunhas especies de Pectínidos do mundo.Maqueta de batea.Exposición de animais vivos.

1111.. BBEEGGAANNOO SS..AA..Begano, concesionario de Coca-Cola en Galicia, fundouse o 6 de xuñode 1959.É o único embotellador que coincide exactamente cunha comunidade au-tónoma, polo que o noso sentimento de identificación con Galicia é completo.Proba diso o pasado día 13 de abril Begano envasou unha exclusiva botella dealuminio conmemorativa do Xacobeo 2010. Fixéronse 300.000 novos envases quese distribuirán en Galicia tanto nas tendas de alimentación tradicional como na hos-talería. É a primeira vez que se fai unha botella de aluminio para promocionar unevento galego.

Begano colaborou desde os seus inicios en actividades culturais como os diferen-tes certames de teatro infantil, en varias mostras de folclore galego, actividades deeducación viaria para mozas e non podemos esquecernos das actividades tecno-lóxicas como Galicia Net.

Begano co fin de fomentar a cultura nos mozos como a escritura creativa e comonon en darlles un impulso ás novas promesas literarias e teatrais e en xeral á re-novación de formatos artísticos en sentido amplo, organiza o Concurso de NovosTalentos, Premio de Relato Curto no que este ano celebra o seu 50 aniversario e


52

como non a edición en galego; outras das nosas iniciativas máis exitosas son taméno concurso de teatro «Premios Buero de Teatro Novo» e a Campaña de Animacióná Lectura María Moliner para bibliotecas.

AAccttiivviiddaadd::CCoonnccuurrssoo CCooccaa--CCoolleeaannddooXogo para desenvolver con equipos dos centros escolares participantes. Cada cen-tro proporá a participación dos equipos que desexe. Estes terán cabida ata com-pletar un máximo de 20 equipos. O número de participantes será de 2 por equipo.É dicir un máximo de 40 participantes.

PPrreemmiiooss.. O premio maior serán dous ipod para os gañadores. O segundo serándúas bicicletas plegables e o terceiro dous xogos de mergullador con toalla e bolsa.Ademais de diñeiro para trocar por agasallos.Equipo de que disporán os participantes: Mochilas con comida e bebida ademaisde camiseta e gorra de Coca-cola. Diñeiro (Einstein) para trocar por agasallos e ca-miseta e pin da festa. 20 equipos de 2 xugadores cada uno. Despregue pola cidadepara realizar o traballo dende as 11 da mañá. As 17 hai que estar de volta no par-que para realizar o traballo en formato informático. As 19 entregarase na haima deOrganización.

PRESENTACION DO TRABALLOEn soporte informático, mediante montaxe que incluía texto e fotografías, en docu-mento Word gardado como .doc /gardar como 97-2003.Os traballos incluirán os datos persoais dos dous integrantes de cada equipo(nomes, @ e teléfono de contacto)

VALORACIÓNDo traballo en xeralO rigor, a profundidade do seu desenvolvemento, o curre levado a cabo e o pro-pio traballo: presentación, contido fotográfico, montaxe, explicación gráfica, etc.Das preguntas concretasA certeza de las mesmasDo traballo periodístico ou de investigaciónA boa transmisión da propia mensaxe.

FALLO DO XURADOProducirase nos días seguintes e o contido non será comunicado ata o mesmo díada entrega de premios. Este día de entrega de premios será comunicado persoal-mente a tódolos participantes e profesores correspondentes pola organización.

ENTREGA DE PREMIOSTerá lugar en BEGANO S.A. (distribuidor de Coca-Cola na cidade)sito en Avenida Alfonso Molina, s/nO martes 18 de maio ás 17.30 h


53

1122.. UUNNIIDDAADDEE MMÓÓVVIILL DDOO CCEENNTTRROO DDEETTRRAANNSSFFUUSSIIÓÓNNSS DDEE GGAALLIICCIIAA

A consellería de Sanidade centraliza nun único organismo, o Centro de Trans-fusión de Galicia (CTG), o procesamento e distribución dos compoñentes sanguíneos as 24horas do día a todos hospitais de Galicia. O obxectivo final é poder levar a cabo, todos osdías do ano, a actividade asistencial programada e atender as urxencias que precisandunha transfusión deste líquido vital. Dende 1993, en Galicia incrementouse a participaciónnun 76%, ata acadar a cifra de doazóns recomendada pola Organización Mundial daSaúde (OMS). Isto foi posible grazas á colaboración das institucións, medios de comuni-cación, asociacións de doadores e asociacións locais que cooperaron na difusión deste actoaltruísta. E grazas á participación de miles de cidadáns de toda Galicia. Cada día DEZ uni-dades móbiles percorren os concellos galegos para atender a todas as persoas que des-exan realizar este acto altruísta. As doazóns de sangue recollidas nas unidades móbiles enos locais de doazón das sete grandes cidades, envíanse a diario ao CTG para o seu pro-cesamento, análise e conservación. O sangue é un elemento que non se pode fabricar ninimprovisar, que aporta os elementos fundamentais para a nutrición e defensa do noso or-ganismo, e que todos os días do ano precisan moitas persoas que son sometidas a inter-vencións cirúrxicas, que sufriron accidentes de tráfico ou laborais, que padecen anemias,hemorraxias, enfermidades crónicas, cancro, leucemia, que reciben transplantes de órga-nos...

AAccttiivviiddaaddeess::O Día da Ciencia na Rúa desprazamos ao parque unha unidade móbil que está adisposición dos cidadáns que desexen ser solidarios e queiran doar sangue.


54

1133.. BBAANNDDAA MMUUNNIICCIIPPAALLDirixe a banda: José Luis Represas Carrera, actual director da BMC.Concerto da Banda Municipal. 12.00 horas. Escalinata da Casa das Ciencias.

PPrrooggrraammaa

POETA Y ALDEANO ................F. Von suppe (Obertura)

ALVAMAR OVERTURE ......... J. Barnes

PORRIÑO...................................Rogelio Grova (Pasodoble)

CARAVAN ................................D. Ellintong - arr. Naohiro Iwai

AMAPOLA ............................... J. Mª Lacalle- arr. Naohiro Iwai


AACCTTIIVVIIDDAADDEESSPPAARRAALLEELLAASS



57

11.. Lanzamentos

- GLOBOS DE CORES nos que indicamos que ás 11.00 e ás 19 horas se lanzarán mais de 500 globos como inicio e colofón do acto.

- BOMBAS DE PALENQUE lanzamento de 15 bombas ás 11, ás 15 e ás 19 horas para chamar a atención da festa e celebrar os 15 anos da mesma.

2. Xogos:AAvviióónnss ««AAllccaannccee»»

Bases1. Para participar no concurso de construción e lanzamento de avións de papel namodalidade de alcance, os concursantes inscribiranse na categoría que lles co-rresponda.Categorías: Primaria ata os 11 anos e Secundaria de 12 en diante.2. O concurso realizarase en dúas fases e para que se celebre deberá haber un mí-nimo de 10 inscritos. En cada fase farase un só lanzamento, o gañador será o queconsiga a maior distancia medida entre o punto de lanzamento e o de impacto nochan. Se o punto de aterraxe non é accesible repetirase o lanzamento. Outorgaraseun premio ao gañador na categoría Primaría e outro ao gañador da categoría deSecundaría.

3. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.4. Os avións deberán ser construídos exclusivamente polos participantes inscritos.Para iso, só poderán empregar o papel que se lles entregará ao comezo das pro-bas de cada modalidade, non podendo engadir ningún outro elemento.5. O xuíz valorará a proba de acordo cos seguintes criterios:Os lanzamentos realizaranse desde un círculo marcado no chan. Medirase a dis-tancia desde o bordo do círculo ata o punto onde o avión quede parado. O con-cursante deberá permanecer dentro do círculo de lanzamento ata que o xuízcertifique a medición do lanzamento.6. O horario de inscrición será a partir das 11.00 horas da mañá na carpa de or-ganización. As probas nas dúas categorías desenvolveranse unha pola mañá eoutra pola tarde.7. As probas terán lugar no sitio asignado ao efecto.8. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18.30 horas para os xogos da tarde.9. A interpretación destas bases corresponde ao xuíz da proba; as súas decisiónsson inapelables.

AAvviióónnss ««tteemmppoo ddee vvoooo»»Bases1. Para participar no concurso de construción e lanzamento de avións de papel namodalidade »tempo de voo», os concursantes inscribiranse na categoría que lles co-rresponda.


58

Categorías: Primaria ata os 11 anos e Secundaria de 12 en diante.2. O concurso realizarase en dúas fases e para que se celebre deberá haber un mí-nimo de 10 inscritos. En cada fase farase un só lanzamento, o gañador será o queconsiga o maior tempo de voo, cronometrado entre o instante de lanzamento e ode impacto co chan ou outro obxecto da contorna (árbore, carpa, etc.). Se o puntode impacto non é visible desde a localización do xuíz, repetirase o lanzamento. Ou-torgarase un premio ao gañador na categoría Primaria e outro ao gañador da ca-tegoría Secundaria.3. Os avións deberán ser construídos exclusivamente polos participantes inscritos.Para iso, só poderán empregar o papel que se lles entregará ao comezo das pro-bas de cada modalidade, non podendo engadir ningún outro elemento.4. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.5. O xuíz valorará a proba de acordo cos seguintes criterios:Os lanzamentos realizaranse desde un círculo marcado no chan. Darase un pri-meiro sinal de alerta a cada concursante e, dous segundos despois, outro. O avióndeberá lanzarse antes do segundo, quedando descualificado o concursante quenon lance cando este se produza. Medirase o tempo transcorrido desde o primeirosinal ata que o avión toque terra ou calquera outro obxecto.6. O horario de inscrición será a partir das 11.00 horas da mañá na carpa de or-ganización. As probas nas dúas categorías desenvolveranse unha pola mañá eoutra pola tarde.7. As probas terán lugar no sitio asignado ao efecto.8. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18.30 horas para os xogos da tarde.9. A interpretación destas bases corresponde ao xuíz da proba; as súas decisiónsson inapelables.

CCaarrrreeiirraass gglloobboossBases1. A cada concursante facilitaráselle un globo, un anaco de cinta adhesiva e un tubode bolígrafo que xa estará na »pista».2. O xogo consiste en inchar o globo ata un máximo que lle permita pasar polo arodo que dispón o xuíz, montalo na forma que se ve no debuxo e ao sinal do xuíz sol-talo para que o aire que contén saia.3. O gañador será o que máis distancia percorra. En igualdade de condicións o quemenos tempo invista.4. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.5. Outorgarase un premio ao gañador de cada unha das dúas series que se po-derán levar a cabo sempre que o número de inscricións sexa superior a 10 xoga-dores.

6. O horario de inscrición será a partir das 11.00 horas da mañá na carpa de or-ganización. Este xogo desenvolverase en dúas probas: unha pola mañá e outrapola tarde.


59

7. As probas terán lugar no sitio asignado ao efecto.8. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18.30 horas para os xogos da tarde.9. A interpretación destas bases corresponde ao xuíz da proba; as súas decisiónsson inapelables.

CCaarrrreeiirraa ddee ccaarraaccooiissBases1. A cada concursante se lle asignará un caracol ao comezar a proba.2. Realizaranse 5 series dun máximo de 12 caracois e a final á que pasarán o 1º e2º de cada serie. As series distribuiranse por rigorosa orde de inscrición.3. A carreira desenvolverase dentro dun círculo de madeira. A saída estará no cír-culo exterior e a meta nun interior separado 50 cm. do primeiro.4. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.5. Normas da carreira:Os participantes só poderán orientar ao caracol soprando por unha palla.Non estará permitido molestar o movemento dos caracois alleos nin tocar o propio.Só se poderá invadir a plataforma para poder soprar o caracol propio.Non está permitido colocar obxectos nin verter produtos na pista.En ningún momento da carreira os caracois poderán rodar pola pista, debendomanter o pé sobre ela en todo momento.Non existirán rúas, polo que cada caracol poderá moverse por toda a plataformasen ser descualificado.Existe a posibilidade de cambiar o caracol sempre que se volva ao momento deinicio da proba.Gañará o caracol que antes chegue á liña de meta. No caso de que pasados 5 mi-nutos ningún dos participantes chegase á meta, converterase en gañador aquel quemáis se aproximou a ela.6. Outorgarase un premio en cada final. Realizándose unha pola mañá e outrapola tarde.7. O horario de inscrición será a partir das 11.00 horas da mañá na carpa de or-ganización. As probas desenvolveranse unha pola mañá e outra pola tarde.8. As probas terán lugar no sitio asignado ao efecto.9. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18.30 horas para os xogos da tarde.10. A interpretación destas bases corresponde ao xuíz da proba; as súas decisiónsson inapelables.

FFuunnddiirr ccuubbooss ddee xxeeooBases1. O concurso realizarase sempre que o número de xogadores inscritos superen os10, e realizarase en 6 series eliminatorias, dun máximo de 12 participantes, e unhafinal á que o xurado convocará aos dous mellores de cada serie.2. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.


60

3. Ao comezo de cada serie entregarase a cada participante unha bolsa anoadacon un cubo de xeo. Os concursantes permanecerán diante da mesa do xuíz sos-tendo a bolsa polo nó ata que finalice a entrega.4. Repartidas todas as bolsas, o xuíz dará a saída e porá en marcha o cronóme-tro. A partir dese instante, cada concursante poderá manipular a súa bolsa comoqueira. En ningún caso a bolsa pode ser aberta, rota ou perforada, debendo per-manecer pechada durante toda a proba.5. Cada concursante deberá acudir ao xuíz só no momento en que todo o cubo dexeo se funda e quede na bolsa só auga procedente da fusión. O xuíz medirá efará público o tempo empregado polos dous primeiros que entreguen a bolsa.Cada serie eliminatoria darase por finalizada cando o xuíz rexistre os cinco primei-ros concursantes que fundan o cubo de xeo por se existisen reclamacións. Todosos concursantes deben entregar a bolsa unha vez acabada a serie.6. Logo de finalizada a última serie, o xuíz convocará publicamente aos partici-pantes na final, que se realizará seguindo as mesmas normas que nas series eli-minatorias. Concluída esta, o xuíz fará público o fallo. Outorgarase un premio porproba realizándose unha proba pola mañá e outra pola tarde, sempre que o nú-mero de xogadores sexa o correcto.7. A inscrición realizarase a partir das 11.00 horas na carpa da organización.8. As probas terán lugar no sitio asignado ao efecto.9. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18.30 horas para os xogos da tarde.10. A interpretación destas bases corresponde ao xuíz da proba; as súas decisiónsserán inapelables.

PPaappiirroofflleexxiiaaBases1. Establécense dúas categorías: Primaria (ata 11 anos) e Secundaria (a partir dos 11anos). O concursante deberá construír o maior número de figuras posible no tempoindicado. Enténdese que as figuras deberán estar completamente construídas.2. Para construír as figuras, o concursante disporá dunhas tesoiras, un número defollas DIN A4 igual ao número de modelos propostos e os modelos (categoría Pri-maria ou categoría Secundaría) a construír con indicacións para facilitar a execu-ción e l,vos símbolos de seguimento de diagramas. Ademais cada modelo levaráasignada unha puntuación en función da dificultade de realización.3. Os concursantes deberán permanecer dentro do recinto fixado polo xuíz du-rante a realización das probas. O abandono do mesmo debe ser comunicado aoxuíz da proba xa que pode carrexar a descualificación.4. O tempo máximo para a construción é de 30 minutos.5. O número de concursantes que actuarán á vez será determinado polo xuradoen función do espazo dispoñible. En cada proba poderán participar un máximode 25 concursantes.6. Pasado o tempo asignado, o xurado seleccionará as figuras terminadas e pun-tuaraas. Cada concursante poderá realizar as construcións na orde que desexe.7. Gañará o concursante que maior número de puntos logre. En caso de empatevalorarase o tempo de realización. Outorgaranse dous premios, un por cada cate-goría.


61

8. O horario de inscrición será a partir das 11.00 horas da mañá na carpa de Or-ganización. As probas levaranse a cabo unha pola mañá e outra pola tarde, nolugar indicado ao efecto.9. Realizaranse dúas entregas de premios: unha ás 14.30 horas para os xogos damañá e outra ás 18,30 horas para os xogos da tarde.10. A interpretación destas bases corresponden ao xuíz da proba; as súas deci-sións son inapelables.

OObbrraaddooiirroo ddee ppaappiirroofflleexxiiaaBases1.- Establécense dúas categorías: PRIMARIA; entre 5 e 11 anos e SECUNDARIA paramáis de 11 anos.2.- Desenvolveranse dous talleres para cada categoría, un pola mañá de 11:30 a13:00 e outro pola tarde de 16:30 a 17:00. En cada taller os monitores proporánvarias figuras para construír.3.-Para facilitar o desenvolvemento desta actividade, o número de participantes encada taller poderá ser variado polos monitores en función do espazo dispoñible edo dinamismo co que se realicen as prácticas, proporase, inicialmente, o seguintenúmero de participantes: - CATEGORÍA PRIMARIA: máximo 8 participantes.- CATEGORÍA SECUNDARIA: máximo 10 participantes.4.- Os participantes que se inscriban no horario de mañá non poderán anotarseno horario de tarde.5.- Os participantes construirán as figuras seguindo as indicacións dos monitores.6.- Material que se entregará para o desenvolvemento da actividade:- Folio formato A5 de cores variadas (comercializase en tacos de 100 ud. con coresvariadas) (poden admitirse folios formato A4 cas mesmas características de corese que se converterán en A5).- Papel CRAFT de 15x15 cm (comercialízase en tacos de 50 ud)- Tesoiras.7.- Espazo no que se desenvolverán os talleres de papiroflexia7.1.- CATEGORÍA PRIMARIA para 8 participantes: un taboleiro de superficie ríxidae uniforme (non vale taboleiro de aglomerado sen contrachapar) de 2m de largopor 1 de ancho, (por cada 5 participantes 1 taboleiro de 2x1m).7.2.- CATEGORÍA SECUNDARIA para 10 participantes: un taboleiro de superficie rí-xida e uniforme (non vale taboleiro de aglomerado sen contrachapar) de 2m delargo por 1 de ancho, (por cada 5 participantes 1 taboleiro de 2x1m).


HHOORRAARRIIOOSS

1111::3300 CCaarrrreeiirraa ddee ccaarraaccooiiss1122::0000 FFuunnddiirr ccuubbooss ddee xxeeoo1122::1155 CCaarrrreeiirraa ddee gglloobbooss1122::4455 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««TTeemmppoo ddee vvoooo»».. CCaatteeggoorrííaa:: PPrriimmaarriiaa ((aattaa ooss 1111 aannooss))1122::4455 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««TTeemmppoo ddee vvoooo»».. CCaatteeggoorrííaa:: SSeeccuunnddaarriiaa ((mmááiiss ddee

1111 aannooss))1133::0000 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««AAllccaannccee»».. CCaatteeggoorrííaa:: PPrriimmaarriiaa ((aattaa ooss 1111 aannooss))1133::0000 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««AAllccaannccee»».. CCaatteeggoorrííaa:: SSeeccuunnddaarriiaa ((mmááiiss ddee 1111 aannooss))1133::3300 EENNTTRREEGGAA DDEE PPRREEMMIIOOSS

1111::3300 aa 1133::0000 OOBBRRAADDOOIIRROO DDEE PPAAPPIIRROOFFLLEEXXIIAA--PPRROOBBAA DDEE PPAAPPIIRROOFFLLEEXXIIAA

1166::3300 CCaarrrreeiirraa ddee ccaarraaccooiiss1177::0000 FFuunnddiirr ccuubbiittooss ddee xxeeoo1177::1155 CCaarrrreeiirraa ddee gglloobbooss1177::4455 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««TTeemmppoo ddee vvoooo»».. CCaatteeggoorrííaa:: PPrriimmaarriiaa ((aattaa ooss 1111 aannooss))1177::4455 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««TTeemmppoo ddee vvoooo»».. CCaatteeggoorrííaa:: SSeeccuunnddaarriiaa ((mmááiiss ddee 1111 aannooss))1188::0000 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««AAllccaannccee»».. CCaatteeggoorrííaa:: PPrriimmaarriiaa ((aattaa ooss 1111 aannooss))1188::0000 AAvviióónnss ddee ppaappeell ««AAllccaannccee»».. CCaatteeggoorrííaa:: SSeeccuunnddaarriiaa ((mmááiiss ddee 1111 aannooss))1188::3300 EENNTTRREEGGAA DDEE PPRREEMMIIOOSS

1166::3300 aa 1177::4455 OOBBRRAADDOOIIRROO DDEE PPAAPPIIRROOFFLLEEXXIIAA--PPRROOBBAA DDEE PPAAPPIIRROOFFLLEEXXIIAA

62


63


64


Documents

XV DÍA DA CIENCIA NA RÚAO Día da Ciencia na Rúa pretende ser un acto lúdico arredor da ciencia que se desenvolve o primeiro sábado do mes de maio neste ano, o 8, nun ho-rario