BÀI T NG H PỔ Ợ

1. KHÁI NI M CH T KÍCH THÍCHỆ Ấ

1.1 Khái ni m:ệ

Ch t kích thích là các ch t khi đ a vào c th ấ ấ ư ơ ể làm tăng c ng ho t đ ngườ ạ ộ c a ủ h th n kinh trung ng.ệ ầ ươ

1.2. Phân lo iạ

1.2.1.Ch t kích thích nh :ấ ẹ

Cafein (có trong cà phê, trà), nicotin(có trong thu c lá)…ố

1.2.2. Ch t kích thích m nh:ấ ạ

Cocain (trong n c gi i khát, th c ph m..) r u, bia, thu c ng , thu c ướ ả ự ẩ ượ ố ủ ốch ng tr m c m, thu c gi m đau..ố ầ ả ố ả

1.2.3. Ch t kích thích c c m nh:ấ ự ạ

C n sa, shisha, ma túy đá, ma túy t ng h p,…ầ ổ ợ

Hình 3: Ma túy đá

Hình 4: Ma túy t ng h pổ ợ

1.3. Tác hại của chất kích thích

Gây nghiện, kích thích hệ thần kinh trung ương, gây hưng phấn, ảo giác, không làm chủ được suy nghĩ, hành vi, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe và tinh thần

Sau một thời gian dài sử dụng, với liều cao: cơ thể mệt mỏi, ủ rũ, mất ngủ, có thể dẫn đến mê sảng, tử vong.

2. THỰC TRẠNG

Cùng với sự phát triển vượt bậc của xã hội thì cũng có những hệ lụy kéo theo nó và nổi cộm nhất chính là thực trạng sử dụng chất kích thích của giới trẻ ngày nay và đáng lo ngại nhất đó chính là các em đang độ tuổi đến trường.

Một số vấn đề sử dụng chất kích thích phổ biến:

2.1. Hút thuốc lá:

Việt Nam vẫn xếp vào trong số 15 nước có tỷ lệ người hút thuốc lá cao nhất thế giới, thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá ngày càng có xu hướng trẻ hóa với 21,6% nam 16-24 tuổi hút thuốc; 17% học sinh nam thử hút thuốc lá trước 10 tuổi.

2.2. Uống rượu bia:

Mặc dù mức thu nhập chỉ đứng thứ 8 Đông Nam Á, nhưng mức tiêu thụ bia của Việt Nam đang cao nhất Đông Nam Á và đứng thứ 3 châu Á, chỉ sau Nhật Bản, Trung Quốc .

Tỷ lệ thanh thiếu niên Việt Nam sử dụng đồ uống có cồn tiếp tục tăng cao. Khoảng 79,9% nam và 36,5% nữ thanh thiếu niên độ tuổi từ 14-25 có sử dụng đồ uống có cồn (năm 2008), tăng 10% với nam và 8% với nữ sau 5 năm. Trong đó, 60,5% nam và 22% nữ đã từng uống say.

Tỷ lệ sử dụng rượu bia ở nhóm 14-17 tuổi tăng từ 34,9% lên 47,5% và ở nhóm tuổi 18-21 tăng từ 55,9% lên 67%.

2.3. Sử dụng ma túy và các dạng khác của ma túy

Các dạng khác của ma túy như: shisha, cần sa, ma túy đá, ma túy tổng hợp, thuốc lắc, thuốc phiện, á phiện…

Ma túy và sự đa dạng từ nguồn cung cấp, đối tượng cho đến cách sử dụng đang là vấn nạn đáng lo ngại.

Số liệu nghiên cứu cũng cho thấy, có tới 72% người sử dụng ma túy tổng hợp là giới trẻ ở độ tuổi 18-30 tuổi, độ tuổi trên 30 chiếm 26%, riêng độ tuổi dưới 18 ở mức 2% nhưng có xu hướng gia tăng.

Thời gian gần đây tình trạng học sinh sử dụng chất kích thích ngày càng trở nên phức tạp và nghiệm trọng hơn khi xuât hiện nhiều hình thức mới lạ, giá thành thấp hơn rất nhiều nhưng không kém phần độc hại và nguy hiểm.

2.4. Các hình thức sử dụng chất kích thích khác:

2.4.1. Hít keo chó (lạm dụng dung môi hữu cơ)

Tuy mới xuất hiện nhưng hiện tượng học sinh hít “keo chó” (nhất là học sinh THCS) đang lan nhanh và gây nghiện cho người sử dụng không kém gì ma túy đang thực sự đáng báo động.

Hít keo chó là hình thức đun nóng các dung môi hữu cơ như keo dog, keo 502, keo dán ống nước cho chúng bay hơi rồi hít. Sau khi hít, người dùng có cảm giác tê mê, kích thích thần kinh và gây ảo giác. Đem lại cảm giác hưng phấn, phấn chấn.

2.4.2. Trào lưu hút “pin”(còn gọi là hút “thuốc lào Canada”)

Pin là một loại thảo dược mới thuộc họ cần sa có xuất xứ từ nước ngoài, mà dân chơi (người sử dụng) thường gọi bằng các tên gọi khác nhau.Ở Hà Nội, Hải Phòng dân chơi thường gọi là: “pin”, “cỏ Malay”, còn ở thành phố Hồ Chí Minh dân chơi gọi là “cỏ Ca” hay còn gọi là “thuốc lào Canada”, bởi chúng có xuất xứ từ Canada. Pin hiện cũng đang được thanh thiếu niên ưa chuộng.

2.4.3. Hít bóng cười

Bóng cười là bong bóng chứa loại khí gây cười N20, khi hít vào thì gây cười liên tục.Đây là một món đồ chơi mới được du nhập từ châu Âu vào nước ta.

3. NGUYÊN NHÂN

3.1. Nguyên nhân chủ quan:

- Các em học sinh hiện đang ở độ tuổi thanh thiếu niên, lứa tuổi đang phát triển và hình thành nhân cách, tâm sinh lý có nhiều biến đổi phức tạp, các em chưa tự ý thức được hành vi của mình

-Ham vui, tò mò, đua đòi, dễ bị lôi kéo kích động

- Tìm sự khoái cảm nhằm giải tỏa sự buồn chán bằng việc sử dụng các loại chất kích thích: bia, rượu, thuốc lá, hít “keo”, hút “pin” hay lạm dụng chất gây nghiện qua việc hút “shisha” và thậm chí sử dụng trực tiếp các loại ma túy để nhằm xóa đi sự buồn chán.

-Một bộ phận thanh, thiếu niên, bản thân những em ở lứa tuổi từ 12-18 muốn khẳng định mình là “người lớn”, nhưng thực chất chưa phải người lớn. Phổ biến nhất là tình trạng các em đua đòi theo bạn bè, tỏ ra “bản lĩnh”, “anh hùng” và nhiều đứa trẻ cũng vì muốn thử một lần cho biết xem có mùi vị như thế nào dẫn đến bị nghiện.

- Thiếu hiểu biết, nhận thức

3.2. Nguyên nhân khách quan

3.2.1. Gia đình

- Bố mẹ là tấm gương xấu như bố hút thuốc, uống rượi bia, thậm chí là sử dụng ma túy

- Bố mẹ chưa quan tâm đúng mực đến cuộc sống của con.

- Bố mẹ tạo ra áp lực, căng thẳng, muộn phiền lên con mình, đẩy các em tìm đến những thú giải tỏa sai lệch

3.2.2. Nhà trường

- Áp lực học hành, bài vở, áp lực từ các thầy cô giáo, bạn bè

- Chưa giáo dục, tuyên truyền cho học sinh biết rõ tác hại của chất kích thích.

- Chưa có các hoạt động học tập, vui chơi gây hứng thú cho các em học sinh.

3.2.3. Xã hội

- Một số bộ phận thanh thiếu niên có nhận thức lệch lạc, sa vào các loại tệ nạn, từ đó rủ rê, lôi kéo các bạn khác.

- Chưa quan tâm đúng mực đến sự phát triển của các em ở độ tuổi thanh thiếu niên.

- Còn lõng lẽo trong công tác quản lý, ngăn chặn sử dụng, buôn bán và vận chuyển các chất kích thích

- Chưa có những sân chơi lành mạnh cho các em.

4. BIỆN PHÁP CAN THIỆP

- Khi phát hi n h c sinh đã s d ng ch t kích thích, giáo viên c n theo dõi ệ ọ ử ụ ấ ầvà quan tâm nhi u đ n em. N u m i chuy n quá nghiêm tr ng và nh ề ế ế ọ ệ ọ ảh ng đ n tính m ng thì c n báo cho gia đình h c sinh, và ph i gi bí m t ưở ế ạ ầ ọ ả ữ ậv i ng i khác.ớ ườ

- Giáo viên c n t o c m giác thân thi t, an toàn, khi n h c sinhầ ạ ả ế ế ọ tin t ng ưởđ các em chia s nh ng c m xúc c a mình, t đó tìm ra đ c nguyên ể ẻ ữ ả ủ ừ ượnhân, cách ngăn ng a và can thi p k p th i, hi u qu .ừ ệ ị ờ ệ ả

- Giáo viên có th g i ý đ các em đi cai nghi n b ng cách chia s thông tin ể ợ ể ệ ằ ẻv m t ng i nào đó đã cai nghi n đ c và hi n t i h cũng g t hái nhi u ề ộ ườ ệ ượ ệ ạ ọ ặ ềthành công trong cu c s ng đ giúp các em b t t ti, m c c m.ộ ố ể ớ ự ặ ả

- Đ i v i nh ng h c sinh s d ng thu c l c, thu c kích d c, bia, r u, ... thìố ớ ữ ọ ử ụ ố ắ ố ụ ượ giáo viên cho các em bi t tác h i c a nó và cho các em xem video, hình nh ế ạ ủ ảđau đ n, x u xí c a nh ng ng i nghi n chúng đ các em t ý th c, có b nớ ấ ủ ữ ườ ệ ể ự ứ ả lĩnh v t qua cám d .ượ ỗ

- N u quá trình cai nghi n các em c n s giúp đ c a giáo viên, giáo viên ế ệ ầ ự ỡ ủcó th ph i h p v i cha m và c quan liên quan đ cai nghi n cho em đóể ố ợ ớ ẹ ơ ể ệ