G-miPeriodiek van de studievereniging V.C.M.W

. Sigma

>>2014/Winter

Ons Absolute Nulpunt

Mercachem bv

Kerkenbos 1013 | 6546 BB Nijmegen

PO Box 6747 | 6503 GE Nijmegen

The Netherlands

Telefoon +31 (0)24 372 33 00

Fax +31 (0)24 372 33 05

E-mail info@mercachem.com

Internet www.mercachem.com

Founded in 1997, Mercachem specializes in

contract research and development for the Life

Sciences Industries.

At Mercachem we are able to provide the

following exclusive services:

– Contract Organic Synthesis

– Parallel synthesis of focused libraries

– Process Research and development

– Medicinal Organic Chemistry Services

Currently, Mercachem employs 105 people.

Since its inception, Mercachem has successfully

carried out a wide diversity of organic reactions

and has built up valuable expertise in the field

of organic synthesis. Equipment and know-how

are available to carry out a full range of organic

reactions from the milligram to 0,5 kg scale.

Speed and flexibility are important considerations

in current research programs. By using our

focused and client-oriented approach, we can

meet your demands and deadlines.

No rights on products or inventions, which are

essential for the customer’s research purposes,

will be retained by Mercachem.

For more information, please contact us.

Discovery Chemistry Services and Process R&D

Jouw studievereniging wil het je zo voordelig en makkelijk mogelijk maken.

Bezoek ons op studystore.nl of ga naaréén van onze winkels.

Dus hebben ze een boekenleverancier die daarbij past.

Mercachem bv

Kerkenbos 1013 | 6546 BB Nijmegen

PO Box 6747 | 6503 GE Nijmegen

The Netherlands

Telefoon +31 (0)24 372 33 00

Fax +31 (0)24 372 33 05

E-mail info@mercachem.com

Internet www.mercachem.com

Founded in 1997, Mercachem specializes in

contract research and development for the Life

Sciences Industries.

At Mercachem we are able to provide the

following exclusive services:

– Contract Organic Synthesis

– Parallel synthesis of focused libraries

– Process Research and development

– Medicinal Organic Chemistry Services

Currently, Mercachem employs 105 people.

Since its inception, Mercachem has successfully

carried out a wide diversity of organic reactions

and has built up valuable expertise in the field

of organic synthesis. Equipment and know-how

are available to carry out a full range of organic

reactions from the milligram to 0,5 kg scale.

Speed and flexibility are important considerations

in current research programs. By using our

focused and client-oriented approach, we can

meet your demands and deadlines.

No rights on products or inventions, which are

essential for the customer’s research purposes,

will be retained by Mercachem.

For more information, please contact us.

Discovery Chemistry Services and Process R&D

Redactioneel

InhoudsopgaveRedactioneelBestuur + Sigmalied LaylaGlobal Chemistry Dries in ZwedenHet Absolute NulpuntEven Voorstellen Gert VriendOp de Afdeling Xander de VriesNaast de studie Judoka WesleySOS HeidelbergTerug naar de Middelbare Timo SchigtChemysteryBikken bij.... Heidi en MinouFotopaginaQuotes

12

4

68

10

12

14

16

1718

2021

Waarde Lezers,

Zoals jullie vast al hebben opgemerkt is het thema van deze Gmi: Het absolute nulpunt. Een thema geheel passend bij dit winterse seizoen. Hoewel ik op het moment dat ik dit schrijf nog niet veel winters weer heb meegemaakt.

Gelukkig trekt de Gmi zich daar niets van aan en presenteer ik met trots de stukken die weer door de com-missieleden en andere Sigmanen in elkaar zijn gezet. Zo heeft Dries Boers ons verblijdt met een verslag uit Uppsala in het hoge noorden, staat er een stuk over temperaturen onder 0 Kelvin in en vertelt Gert Vriend ons over zijn absolute nulpunt. Maar dat is natuurlijk niet het enige. In Bikken Bij motiveren Minou T en Heid S hun keu-ze voor lang haar. Alsof dat nog niet genoeg is veegt Wesley nog even de vloer met ons aan met judo, neemt Timo ons weer mee naar de middelbare school en neemt Xander ons mee naar de ijskoude omgeving van de Astrochemie. En dan heb ik het nog niet eens gehad over Layla, het Sigmalied of de Chemystery.

Nu het nieuwe jaar is ingeluid vraag ik me af. Waar zou vol-gens jou 2013 later bekend om staan? De inwijding van een echte chemische paus? Het jaar waarin Nederlanders massaal afvroegen of de nieuwe 5 eurobiljetten in het monopoliespel thuishoorden? De kroning van prins Pils? Of misschien toch het jaar dat Mandela afscheid nam? Of moet je denken aan Poetin? Over vrieskou gesproken. Trek een lekkere roze trui, pak een lekker pilsje om antivries in je aders te krijgen aan en geniet van deze Gmi. De allerbeste wensen voor dit jaar en bedenk maar zo. Rook-worst zonder r, is ookworst.

Hidde Elferink,Hoofdredacteur

1

Redactie Jard de VriesHidde ElferinkAlex KolmusMaurits VercammenMichiel van LokvenBram van der SteenJeroen van de Wiel

EindredacteurHoofdredacteurSecretaris

Kopij V.C.M.W. Sigmat.a.v. G-mi RedactiePostbus 90106500 GL Nijmegen

Drukker Flyeralarm BVKruisdonk 64a6222 PH Maastricht

Telefoon: 024-36552079E-mail: gmi@science.ru.nl

Oplage: 250 exemplaren

Ontwerp Jard de Vries

Omslagfoto wallpapers.jurko.net

Disclaimer

Colofon» Wie heeft er allemaal aan deze G-mi meegewerkt?

De verantwoordelijkheid van de geplaatsteartikelen ligt volledig bij de auteurs

Van het bestuur

Van de secretaris

2

Lieve Sigmaleden,

Een tijdje geleden werd mij gevraagd om een stukje te schrijven voor de G-mi. En jawel, na een hoop gepruttel zijn er een aantal hersenspinsels verenigd tot een hopelijk enigszins samenhangende ‘Van de secretaris’.

In de vorige ‘Van het bestuur’ vertelde Jade over primeurs. Hier wil ik bij aansluiten, aangezien dit hele studiejaar voor Sigma eigenlijk in het teken staat van vernieuwing: Een nieuwe bestuursstructuur, een nieuwe Sigma sticker, een nieuw logo op de Sigma kleding, er is een nieuwe website in progress en Sigma heeft voor het eerst een eigen lied.

Voor wie het nog niet gehoord heeft tijdens de playbackshowborrel of de kerstlunch, wil ik deze gelegenheid aangrijpen om het Sigmalied onder de aandacht te brengen. Dit nieuwe lied is zeer bevorderlijk voor de Sigma-binding en alleen al door onze stem te verheffen, kunnen wij de Japie’s op de ONCS verslaan!

Op melodie van 'Boudewijn de Groot - Het land van Maas en Waal’

Feestend in Nijmegen op het lab of in de kroeg,

Laat je horen dit is Sigma 's avonds laat tot 's morgens vroeg.

Vanuit de Zuid in't Huygens dan heel de wereld rond,

Chemisten voor het leven in het ster'kste verbond.

En we zingen want we winnen en we lachen allemaal,

Want Sigmanen zijn de beste van ons

aaaaaaaaalle allemaal!

Van het bestuur

Deze gebeurtenis heeft onbewust zeer veel indruk op mij gemaakt en de dagpauwoog is de mascotte geworden van de secretaris van het 37e bestuur van Sigma. Zeker voor mijn medebestuursleden kan deze anekdote als verklarend gezien worden voor het zeer nuttige en essentiële gebruik van het woord dagpauwoog. De meeste lezers zullen deze anekdote eerder als overbodig en oninteressant beschouwen. Het tegendeel is waar. Helaas valt dit onder een van de grote bestuursgeheimen.

Natuurlijk is het niet goed om mijn verhaal af te slui-ten met geheimen. Ik schijf deze tekst namelijk in december, een maand van reflectie en eerlijkheid. Wanneer jullie deze G-mi onder ogen krijgen, is het inmiddels januari en is iedereen begonnen aan de maand van de goede (en kansloze) voornemens. De buikjes zijn volgevreten, de geest is even tot rust ge-komen en het jaar kan met goede moed beginnen. Dit heeft er toe geleid dat ik mij ben gaan verdiepen in het jaar wat voor ons ligt.

Zo blijkt dat het jaar 2014 ons veel te bieden heeft, hier volgt een zeer summiere selectie. Zo zullen in februari de controversiële winterspelen plaatsvin-den in Sochi, Rusland en zullen eind 2014 naar ver-wachting alle Amerikaanse en Britse troepen Afgha-nistan hebben verlaten. Behalve dit kon Wikipedia mij nog meer interessante wetenswaardigheden

3

Ook voor mij is dit jaar een primeur. Niet alleen is het zijn van bestuurslid een nieuwe en unieke ervaring, ook begin ik dit jaar met het aanleggen van een Sigma alumnibestand. Verder houd ik mij in het bestuur bezig met het bijhouden van het ledenbe-stand, ben ik verantwoordelijk voor de te ontvangen en versturen post en schrijf ik de notulen van de bestuursvergaderingen. Elke secretaris zal ergens een voorliefde voor het vastleggen van gebeurtenissen in woorden moeten hebben om deze taak uit te kunnen voeren. Graag wil ik daarom een anekdote met jullie delen:

Afgelopen zomer verbleef ik een weekje op Ameland. Op een zwoele zomeravond zaten we op het strand met een fles wijn. We dansten en zongen liedjes. Plots vloog er een dagpauwoog aan ons voorbij. In een rechte lijn, zover dat mogelijk is voor fladderende vlinders, vloog dit schepsel de zee op richting Noorwegen en verdween uit het zicht. Dit merkwaardige verschijnsel liet ons verbaasd achter. Wat zouden de beweegredenen voor een vlinder zijn om de zee op te vliegen? Volgens mij deinen er namelijk geen kleurrijke bloemen boven het zeeoppervlak. Zou het een vlinder zijn met zeer extreme zelfmoordneigingen en hoopte hij gevangen te worden door een meeuw? Wilde hij echt naar Noorwegen vliegen en hoopte hij in het Guinness Book of World Records terecht te komen? Wat zijn redenen ook waren, de dagpauwoog moet op zijn tocht tot bezinning zijn gekomen. Een kwartier nadat de vlinder zijn reis over zee was begonnen, verscheen hij weer als uit het niets en fladderde landinwaarts.

melden over het jaar 2014. Zo verwacht Wikipedia dat er dit jaar voor het eerst een commercieel medicijn tegen kaalheid op de markt zal verschijnen.[1] Bij dezen heren zijn jullie op de hoogte van dit heugelijke feit.

Ten slotte wil ik iedereen een voorspoedig jaar wensen! Moge 2014 een mooi jaar worden vol geslaagde Sigma activiteiten, prachtige G-mi’s, leuke anekdotes en leerzame ervaringen.

Liefs,Layla

[1] http://en.wikipedia.org/wiki/2014

Global Chemistry

De winter tegemoet: studeren in Zweden Door Dries Boers

In het jaar 2013 heb ik twee grote stappen gezet. Ik heb mijn bacheloropleiding Moleculaire Levenswetenschappen afgerond, na drie heerlijke jaren in de keizerstad, en ik ben voor mijn masteropleiding Cell and Molecular Biology uitgeweken naar Uppsala, een studenten-stad in Zweden. In dit artikel wil ik verslagleggen van het waarom, waarom heb ik gekozen in Zweden te gaan studeren, en het hoe, hoe is het me gelukt in Zweden te geraken. Verder wil ik ook enkele ervaringen met jullie delen over mijn verblijf in Zweden. Ondertussen zal ik tips geven voor Sigmanen die ambities hebben om een deel van hun studie in het buitenland door te brengen.

Het verhaal van het waarom van Cell and Molecular Biology in Uppsala is eigenlijk vooral het verhaal van het waarom van Zweden. Al in de laatste jaren van de middelbare school raakte ik geïnteresseerd in Scandinavië door stukken in de kranten die stelden dat in de Scandi-navische landen relatief veel geld werd uitgegeven aan onderwijs en onderzoek. Ik was ook niet ongevoelig voor de vooruitstrevende en sociale reputatie van de Scandinavische landen.

Tijdens mijn eerste jaar bij Moleculaire Levenswetenschappen woonde ik een pauzebijeenkomst van de WilWegWeek bij. Daarin gaven enkele studenten presentaties over hun Erasmus-uitwisselingen. Na drie presentaties stelde de international officer het publiek de vraag: “Dus, waar willen jullie heen?” Het antwoord was voor mij meteen duidelijk: “Ik wil naar Zweden.” Ik kan niet uitleggen waarom ik per se naar Zweden wilde. Noorwegen en Denemarken vertonen veel overeenkomsten met Zweden, maar toch zou ik daar niet willen studeren. Het eerste advies dat ik in ieder geval wil geven aan studenten die naar het buitenland willen is dat je zo’n verlangen moet koesteren. Hoeveel argumenten men iemand ook voorlegt om naar bestemming A toe te gaan, als hij of zij eigenlijk naar B toe wil, denk ik dat B de juiste keuze is.

Na de WilWegWeek ben ik op zoek gegaan naar een manier om in Zweden terecht te komen. Het bleek lastig te zijn om het tweede en derde jaar van mijn bachelor in het buitenland te volgen, dus ik besloot dat ik gedurende mijn master naar Zweden wilde gaan. Vervolgens ben ik voor advies naar de hoogleraar gegaan van het vak dat mij het meeste interesseerde, Gert Vriend van Bioinformatica (die elders in deze G-mi geïnterviewd wordt). Professor Vriend vertelde me dat hoge cijfers halen de beste manier is om op een andere universiteit te worden aangenomen. Daar heb ik mij dus tijdens mijn tweede en derde jaar voor ingezet.

Later in mijn opleiding heb ik op basis van adviezen van professor Vriend en informatie op het internet gekozen voor Cell and Molecular Biology bij de universiteit van Uppsala. Ik heb mijzelf via een online procedure aangemeld voor Uppsala universitetet. Bovendien ben ik voor een beurs van het VSB-fonds in aanmerking gekomen, deels op basis van mijn goede studieresultaten.

Mijn tweede advies, over de ‘hoe fase’, is om je vooral op tijd in te lezen. Er staat een hoop informatie online, zoals studieprogramma’s, ranglijsten van uni-versiteiten en overzichten van de beur-zen waarvoor je in aanmerking komt. Hoogleraren, international officers en studiecoördinatoren kunnen je helpen een overzicht te krijgen in deze zeeën van informatie, maar ik denk dat het vooral van belang is zelf op zoek te gaan.

Afijn, mettertijd ben ik dus in Uppsala gearriveerd. Uppsala is een eeuwenou-de studentenstad. Al sinds 1477 stude-ren de Zweden hier, daarmee is Uppsala universitetet de oudste universiteit van Scandinavië.

“We hebben eenmaal een sneeuwstorm gehad”

4

Global Chemistry

Bijkomend voordeel van eeuwen van studententradities is dat Uppsala een springlevend studentenleven huisvest. Dertien verenigingen, de student nations, bezitten de prachtigste gebouwen van de stad. Hiernaast staat één van mijn favoriete gebouwen afgebeeld, Värm-lands nation.

Als student wil ik me natuurlijk mengen in die rijke studentencultuur. Ik ben nu lid geworden van V-Dalakören, een gemengd koor waarin vooral Zweedse liederen gezongen worden. In V-Dalakören wordt onderling eigenlijk ook alleen Zweeds gesproken, de taal spreken is dus onontbeerlijk.

Dat is dan ook mijn laatste advies: leer de taal van je land van bestemming. Het helpt echt enorm in het contact leggen met de lokale studenten. Bovendien is het verstandig om alvast voordat je arriveert, je de beginselen van de taal eigen te maken. Internationale me-destudenten die nu pas Zweeds leren, blijven Engels spreken met de Zweedse bevolking, omdat ze niet anders gewend zijn. Zelf ben ik al anderhalf jaar voor mijn vertrek begonnen met het leren van de Zweedse taal. Ik heb Zweeds geleerd met behulp van een com-putercursus en luisterboeken.

Tenslotte, betreffende het thema: de Zweedse winter is tot dusver mild geweest. We hebben eenmaal een sneeuwstorm ge-had, waarvan de sneeuw een weekje is blij-ven liggen. Op het moment van schrijven ligt de temperatuur net boven nul. Van de gevreesde noordse vorst merk ik tot nu toe dus weinig.

De decembermaand was wel erg donker. 17 december keerde ik terug naar Nederland om kerst te vieren met familie. Tijdens mijn laatste dag in Zweden kwam de zon pas op om half tien ‘s ochtends en deze verdween alweer rond drie uur ‘s middags. Bovendien is er nauwelijks sprake van middagzon op zo’n dag; de zon daalt alweer voordat hij hoog aan de hemel staat.

Gelukkig houden de Zweden de moed erin tijdens de donkere decembermaand door de kersttijd uitbundig te vieren. In alle hui-zen lichten adventssterren op achter het raam, de Zweden nuttigen grote hoeveelhe-den glögg (Zweedse glühwein) en Zweedse winkels verkopen al hun waren in een kerst-jasje, van kerstamandelen tot kerstzout.

Na zoveel ‘mysighet’ (jawel, de Zweden hebben een passende vertaling voor het woord gezellig!) denk ik dat ik de koudste maanden ook door zal komen. Als je nog vragen hebt over een studie in het buitenland, neem dan vooral contact met me op via Facebook.

‘Hej då’ uit het hoge Noorden!

Ik ben nu lid geworden van V-Dalakören, een gemengd koor waarin vooral Zweedse liederen ge-zongen worden

5

Het Absolute Nulpunt

De ‘hete’ kant van negatieve temperaturen door Alex Kolmus

Op 4 januari 2013 is het professor Immanuel Bloch en dr. Ulrich Schneider van de universiteit van München gelukt om stabiele tem-peraturen onder de 0 Kelvin te creëren. Deze negatieve temperaturen tarten met het absolute nulpunt. Materialen met negatieve temperaturen gedragen zich ‘raar’, negatieve temperaturen zijn namelijk heter dan positieve temperaturen.Temperatuur is een grootheid die traditioneel gekoppeld is aan de beweging van moleculen. Bij 0 Kelvin of -273° Celsius, het absolute nulpunt, staan de deeltjes stil en naarmate de temperatuur toeneemt, bewegen de moleculen sneller. De moderne na-tuurkunde biedt een ander perspectief. Stel je een cilinder voor, deze cilinder wordt deels gevuld is met vliegende balletjes. Deze balletjes hebben allemaal een snelheid (eigenlijk energie, maar snelheid is intuïtief makkelijker), die kan verschillen van bal tot bal. Er is een verrassend (statistisch) verband tussen de temperatuur en de snelheidsdistributie, de zogenaamde Boltzmann-verdeling.

Deze Boltzmann-verdeling wordt kwalitatief weergegeven in figuur 1. Boven iedere buis staat een grafiek met n en E, n staat voor het aantal balletjes en E voor de bewegingsenergie – een maat voor de snelheid. Stel dat onze cilinder een temperatuur heeft van 7 Kelvin, figuur 1 eerste buis van links, dan zal een groot aantal balletjes een lage snelheid hebben. Door de temperatuur te ver-hogen gaat de gemiddelde snelheid omhoog, maar niet elk balletje zal sneller gaan. Dit is te zien in de tweede buis van links, de gemiddelde hoogte van de balletjes is hoger, maar er zijn nog steeds balletjes met een lage/minimale snelheid. Daar zit de crux van de Boltzmann-verdeling, uit de verhouding tussen balletjes met een lage snelheid en balletjes met een hoge snelheid kan men de temperatuur afleiden. Een negatieve temperatuur is dus niet het gevolg van rare negatieve snelheden maar van een (abnormale) verdeling in snelheden.

Om een negatieve temperatuur te bereiken wordt de eis gesteld dat er meer deeltjes met een hoge snelheid zijn dan deeltjes met een lage snelheid. Een stabiele negatieve temperatuur legt een extra eis op aan het systeem: er moet een bovengrens aan de snel-heid zitten. Dit houdt in dat onze balletjes een maximale snelheid hebben.Hoe hebben Schneider en zijn collega’s stabiele negatieve temperaturen bereikt? Ze begonnen met een gas bestaande uit kaliuma-tomen. Dit gas koelde ze door alle ‘snelle’ atomen te laten ontsnappen, hierdoo¬r bleven alleen slome atomen over waardoor de temperatuur van het gas daalde. Dit proces heeft Schneider herhaald totdat hij temperaturen van 10-9 Kelvin had bereikt, bij deze temperatuur bewegen alle kaliumatomen heel langzaam.Vervolgens werden de atomen vastgezet tussen lichtgolven, een zogenaamd optisch rooster. Het optisch rooster doet meer dan het vastzetten van de atomen, het legt de atomen een snelheidslimiet op. Door het rooster heel snel te verschuiven, zo snel dat de atomen geen tijd hebben om het te merken, zitten de atomen opeens op de top van de lichtgolven. Net als knikkers op een berg die naar beneden rollen neemt de snelheid van de atomen ook toe. Iedere atoom rolt naar beneden en bereikt de snelheidslimiet. Nu hebben alle atomen een maximale snelheid. Volgens de Boltz-mann-verdeling is er nu sprake van een negatieve temperatuur en door de snelheidslimiet is het een stabiel systeem.

Figuur 1, een artistieke weergave van de balletjes-verdeling bij posi-tieve en negatieve temperaturen. Hoe hoger een balletje in de buis is des te groter zijn bewegingsenergie (en dus ook snelheid) is. De ver-deling bij positieve temperaturen: meer langzame balletjes dan snelle balletjes. Een ‘oneindige’ tempera-tuur komt voort uit een gelijkmatige verdeling van de balletjes over alle mogelijke snelheden. Als de meer-derheid van de balletjes een hoge snelheid hebben dan is er sprake van een negatieve temperatuur.

Schuiven met lasers

6

Bronnenhttp://arxiv.org/abs/1211.0545, het originele research paper kan (gratis) worden gedownload.Er zijn een paar details weggelaten, http://www.quantum-munich.de/research/negative-absolute-temperature/, geeft wat extra uitleg en gaat dieper in op de theorie, bijvoorbeeld de entropie van het systeem (de werkelijke reden, dat er energie van negatieve naar positieve temperaturen stroomt).

Het Absolute Nulpunt

Hoe kan een negatieve temperatuur heter zijn dan een positieve temperatuur? In de ‘normale’ wereld stroomt warmte, de bewe-gingsenergie, altijd van een hoge temperatuur naar de lage temperatuur. Dit is niet het geval met negatieve temperaturen, er zal altijd warmte van negatieve temperaturen naar positieve temperaturen stromen. Ter illustratie een extreem geval, een stabiel systeem A met een temperatuur van -3 Kelvin (alle deeltjes vliegen rond met maximale snelheid) en een stabiel systeem B met een temperatuur van 1,000,000,000 Kelvin raken elkaar aan. Door de snelheidslimiet kan er geen bewegingsenergie worden opgenomen door systeem A en dus geen warmte naar systeem A stromen. Systeem B kan wel bewegingsenergie opnemen en zal dit ook doen. Logischer wijs volgt hieruit dat systeem A ‘heter’ is dan systeem B. Systemen met negatieve temperaturen zijn dus heter omdat ze geen warmte kunnen opnemen, maar wel kunnen afgeven. Dit vorige voorbeeld is niet correct, maar geeft wel een intuïtief gevoel waarom het werkt.

Materie met een negatieve temperatuur heeft een hele reeks van verbazingwekkende gevolgen: bijvoorbeeld warmtepompen (verbrandingsmotoren) met een rendement van meer dan 100%. De pomp absorbeert niet alleen energie uit de warmere omge-ving maar ook uit de koude omgeving.Bij zuivere positieve temperaturen, wordt de koudere omgeving warm, doordat het een deel van de energie van de warme omge-ving absorbeert en daardoor beperkt het de efficiëntie. Als de warme omgeving een negatieve temperatuur heeft, is het voor de motor mogelijk om energie te absorberen uit zowel de koude als de warme omgeving. Het vermogen van de motor is daarom gro-

Figuur 2, in de bovenste situa-tie zitten atomen gevangen tussen lichtgolven, zoals knikkers in een putje blijven liggen. Onder: Schnei-der verschuift de lichtgolven zo snel dat de atomen geen tijd hebben om mee te verschuiven waardoor ze op-eens een piek bezetten in plaats van een dal.

-3 Kelvin heter dan 1,000,000,000 Kelvin?

Rendementen van meer dan 100%

ter dan de energie uit de warmere omgeving alleen, dus een efficiëntie van meer dan 100 procent.

In het kortHet is Schneider en zijn collega’s gelukt negatieve temperaturen te stabiliseren. Er kan gesproken wor-den van een negatieve temperatuur als er meer snel-le deeltjes zijn dan slome deeltjes. Deze negatieve temperaturen hebben als inherente eigenschap dat ze energie afgeven aan systemen met een positieve temperatuur.

7

Even Voorstellen

Even Voorstellen: Gert Vriend Door Bram van der Steen

Voor deze editie van Even Voorstellen hebben Jard en ik voor jullie de fenylalanine onder de universitaire docenten ondervraagd, de eni-ge echte bioinformatikoning: Gert Vriend. Aan de koffietafel van het CMBI onthullen wij de feiten die je altijd/nooit wilde weten.

De meeste studenten kennen u natuurlijk van bioinformatica in hun vijfde kwartaal. Zijn er nog andere dingen waar ze u van zouden kennen? Ik geef ook nog de vervolgcursus, Structuur, Functie en Bioinformatica. Daarnaast lopen er op dit moment veel studenten stage op de afdeling. We zijn dan ook een van maar een stuk of drie afdelingen die aantrekkelijk zijn voor studenten die na hun bachelor niet meer met pipetten willen zwaaien. Wat is volgens u het typische beeld van een bioinformaticus? Als je wereldwijd naar hoogleraren kijkt, dan hebben die meestal vroeger ofwel scheikunde ofwel kernfysica gestudeerd. Omdat de technologie in de afgelopen jaren flink is verbeterd, kunnen er nu ook steeds meer biologische problemen worden opgelost, waardoor het aantal biologen in de bioinformatica snel aan het toenemen is.

Waarom laat u uw vakken altijd om kwart over negen beginnen? Dan hoef ik minder lang in de file te staan. Als ik om kwart voor negen zou beginnen, zou ik 21 minuten onderweg zijn in plaats van 11. Ik heb er trouwens ook nog nooit iemand over horen klagen. Daarnaast denk ik dat de hele dag achter de computer bezig zijn wel erg veel zou zijn voor studenten. Dat houden ze waarschijnlijk niet vol, en vinden ze in meerderheid zeker niet leuk.

Klopt het dat u weleens bier drinkt met studenten die hun tentamen komen nabespreken? Nou, niet expliciet, maar het is weleens voorgekomen dat ze op vrijdagmiddag langskomen. Dan zet ik mijn bier niet speciaal aan de kant. Je moet natuurlijk wel prioriteiten stellen. Om trouwens ook meteen even wat andere geruchten aan te pakken: nee ik heb nog nooit een student geslagen, nee je krijgt geen hoger cijfer door netjes te schrijven, ja ik geef ook college met 40 graden koorts, en ja ik ben inderdaad heel slecht in het onthouden van jullie namen. Wat heeft u vroeger zelf gestudeerd? Ik volgde tegelijkertijd een hoofdvak informatica en een hoofdvak biochemie. Mijn vader kreeg namelijk geen beurs voor mij, dat bestond toen nog allemaal niet zoals nu, dus bij gebrek aan geld was het zaak dat ik een beetje snel zou afstuderen. Door overdag een praktisch vak (biochemie) en ‘s avonds een theoretisch vak (informatica) te volgen

kon ik mijn studie in 4,5 jaar afronden (van de 6 die er toen nog voor stond). Ik bleek de combinatie van die twee vakgebieden zo leuk te vinden dat ik het eigenlijk nooit heb losgelaten. Bioinformatica bestond in die tijd natuurlijk nog niet, dus ik heb lang overwogen om kristallograaf te worden, maar daar waren nauwelijks posities voor in Nederland. Uiteindelijk ben ik door een professor aanbevolen in Wageningen, waar ik mijn promotie heb gedaan. U helpt ook mee met het organiseren van de studiereis vanwege uw vele contacten in het buitenland. Hoe bent u daaraan gekomen? Dat was vrij gemakkelijk. In 1989 ben ik naar Heidelberg gegaan, waar toen de eerste echte bioinformatica groep was in Euro-pa. In 1993 gaf ik daar de eerste cursus bioinformatica ooit op deze aarde. Veel van de deelnemers aan die cursus zijn nu hoogleraar in de bioinformatica, en daar heb ik nog steeds contact mee.

8

“Als ze op vrijdagmiddag langskomen, zet ik mijn bier niet speciaal aan de kant”

8

“Zij zijn nog te jong om te begrijpen wat ze fout aan het doen zijn“

Dus als we een willekeurig land noemen heeft u daar wel contacten? Ik zou zo snel niemand weten in Uruguay of Mali ofzo, maar als ze een universiteit hebben meestal wel. Het helpt ook behoor-lijk dat wij WHAT IF hebben geschreven, een veelgebruikte tool door bioinformatici. Er zijn op het moment zo’n 2500 distributies van uitgegeven, dus er zijn nogal wat wetenschappers die mede dankzij mij hun onderzoek hebben kunnen doen. Het is natuurlijk veel mak-kelijker om een groot aantal citaten te krijgen met zo’n tool dan als je ergens een of andere loop hebt ontdekt in een transcriptiefactor. Met wat voor onderzoek bent u op dit moment bezig? De laatste tijd eigenlijk niks. Door het onsympathieke gedrag van het decanaat van het FNWI moesten we op een erg onge-lukkig moment onze computers naar het UMC verhuizen, net toen die zelf met een grote reorganisatie bezig waren. Ik ben al ongeveer vanaf september bezig met het oplossen van de daardoor ontstane problemen. U was geloof ik ook een fervent roeier in uw studententijd? Ja, dat heb ik van mijn twaalfde tot mijn dertigste gedaan. In de zomer van mijn tweede jaar ben ik aan ‘het echte’ wedstrij-droeien begonnen. Helaas was het een hopeloze mislukking, maar desondanks ben ik er nog enkele jaren mee doorgegaan om mijn eer enigszins te behouden. Klopt het dat u weeskinderen in de Filipijnen sponsort? Dat is vrij privé. Laten we het erop houden dat ik je wel filmpjes zou kunnen laten zien waardoor je je gaat schamen om een westers mens te zijn.

Wat was uw absolute nulpunt? Dat is een moeilijke keuze. Zou dat dan die keer zijn dat ik wakker werd en een half uur lang niet wist waar ik was, tot het in het halletje van een collega student bleek te zijn? Het is ook wel lastig vergelijken. De keer toen ik vorig jaar voor het eerst een EU grant niet kreeg is iets heel anders dan toen ik op mijn dertiende een meisje mee vroeg naar een feest en zij antwoordde “Jij? Natuurlijk niet.” De evaluatie van bioinformatica voor de scheiko’s is ook ieder jaar weer een dieptepunt, daar zitten altijd wel wat onsympathieke reacties tussen. Lastige vraag. Als je uit een biervat wil tappen en hij is leeg, lijkt dat op dat actuele moment ook weleens het ergste moment van je leven, maar dat is dan de volgende ochtend makkelijker te relativeren dan sommige andere problemen...

Wat zijn tegenwoordig uw andere bezigheden, naast bioinformatica? Niet zo heel veel. Ik ga weleens een stukje wandelen voor de gezondheid, ik heb mijn kleine NGO op de Filipijnen, en de laat-ste tijd ben soms wel een hele dag bezig met mijn moeder die wat aan het aftakelen is. Ik ben toch echt vooral bezig met mijn werk. Ik heb mijn genoom laten analyseren door 23andMe, en daar kwam uit dat ik bijna overal aan de goede kant zit, behalve een ietwat verhoogde kans op vervroegde blindheid en een veel hogere versla-vingsgevoeligheid. Wellicht ben ik dus verslaafd aan mijn werk.

Wilt u verder nog iets meegeven aan de studenten van Sigma? Niet echt. Zij zijn allemaal nog te jong om te begrijpen wat ze fout aan het doen zijn. Hun jaargenoten in China worden tegenwoordig ongeveer even goed opgeleid, maar die zijn straks bereid om voor acht euro per dag te werken. Wat je nu in de lager opgeleide sectoren ziet, zal zich over een aantal jaren ook gaan uitbreiden naar de wetenschap. Dus de enige manier om straks te kunnen concurreren is hard aan de bak gaan om echt beter maar vooral slimmer te worden, en de vraag “Meneer, hoort dit bij het tentamen?” is daarvoor niet de ideale tussenstap.

9

“De vraag “Meneer, hoort dit bij het tentamen?” is daarvoor niet de ideale tussenstap.”

Even Voorstellen

9

Op de Afdeling

Theoretische Chemie - Xander de Vries Door Xander de Vries

Chemie vindt overal plaats, natuurlijk ook in de ruimte. Astrochemie is een vakgebied dat antwoorden geeft over het ontstaan van complexe moleculen in de ruimte. Het probleem met het bestuderen van chemie in de ruimte is dat de chemische processen zich zo ontzaglijk ver weg afspelen zodat er weinig informatie beschikbaar is. Bij de afdeling theoretisch chemie proberen we met behulp van computermodellen deze chemie in de ruimte te ontrafelen.

In mijn project ben ik vooral bezig geweest met het simuleren van water-vorming in interstellaire wolken. Water kan niet effectief in gasfase ontstaan omdat het zijn energie niet kwijt kan. Bij watervorming onder lage druk en temperatuur (in de ruimte) komt veel energie vrij, er wordt een stabiele stof gevormd uit twee radicale fragmenten. Als die energie echter niet wegge-voerd kan worden dan dissocieert het water direct. Watervorming, en ook vorming van andere grote moleculen, vind daarom overwegend plaats op kleine stofkristallen. De interstellaire wolken bestaan overwegend uit kleine stofkristallen van ongeveer 0.1 µm. Deze stofkristallen nemen de energie, die bij de vorming van water vrijkomt, op. Ze fungeren dus als een soort chemi-sche reactor en zijn daarom erg interessant als we de Astrochemie bestude-ren.

Simulatie methoden zijn in het geval van astrochemie heel erg doeltreffend omdat het in de interstellar clouds, waar de toevoer van stoffen heel langzaam is, gaat om vormingstijdschalen van ongeveer een miljoen jaar. Dit is natuurlijk lastig om na te bootsen in een experiment.

In mijn stage heb ik gewerkt met een simulatieme-thode die kinetic Monte Carlo heet (zie kader). Dit is een bijzonder speelse methode, een groot gedeel-te van zijn werking is namelijk berust op kans. Het idee is simpel, er wordt een speelveld aangemaakt (het stofkristal), een leeg bord als het ware, en er worden acties gedefinieerd. De acties die in mijn si-mulatie aanwezig waren, zijn: hopping (een stap zet-ten), deposition (depositie (plaatsing) op het veld), evaporation (adsorptie van het veld), reaction en dissociation. Iedere simulatie begint natuurlijk met een paar deposities, anders is er geen enkel deeltje om de andere acties mee te ondernemen, maar na verloop van tijd wordt het steeds drukker op het veld en vinden allerlei reacties plaats, waaronder de wa-tervorming.

Het idee is simpel, er wordt een speelveld aangemaakt (het stofkristal), een leeg bord als het ware, en er wor-

den acties gedefinieerd.

10

Op de Afdeling

De deeltjes die gedeponeerd worden in mijn simulatie zijn zuurstof- en waterstofatomen. Verder kunnen er door reacties in de simulatie zeven andere ‘complexere’ moleculen worden gevormd (H2, OH, H2O2, HO2, H2O, O2, O3). Hieronder bevinden zich wat radicale complexen, dat lijkt misschien tegenintuïtief maar de temperaturen op het stofkristal zijn rond de 15 Kelvin, hier vind dus niet de alledaagse chemie plaats.

De gevormde en gedeponeerde deeltjes vormen energetisch gunstige interacties met elkaar, bij zulke lage temperaturen zitten alle deeltjes veel bij elkaar, dit wordt meegenomen bij het bepalen van de acties in de Monte Carlo simulatie. Zo bestaat er een hele grote kans voor een deeltje om te bewegen naar een plek waar het omringd is door andere deeltjes, dit veroorzaakt de eilandvor-ming die ook in huis tuin en keuken kristalgroei waar te nemen is. Ook voor verschillende reacties gelden verschillende kansen.

Een grappige manier om π te berekenen, en te zien hoe han-dig een Monte Carlo simulatie is, is het volgende. Je deelt een veld op in een vierkant met daarin een cirkel (straal r). Nu laat je de computer, kan ook met pijltjes, pinda’s, pepernoten (ver-zin het maar), willekeurig punten in het vierkant zetten. Het aantal punten dat in een oppervlak valt is natuurlijk propor-tioneel aan de grootte van het oppervlak. Zo weten we dat:

Waar ik me vooral mee bezig heb gehouden is de temperatuur van de deeltjes op het kristal. Na een reactie komt er natuurlijk energie vrij, dit betekend een grotere kans om te bewegen, reageren of de adsorberen. In de simulatie zat al een beschrijving hiervoor ingebouwd, maar in mijn stage is deze verfijnd. Wat we wilden bereiken was dat na een reactie met twee producten (bijvoorbeeld HO2 + H -> OH + OH) de fragmenten (in dit geval de OH’s) een zekere impuls meekregen, en dus uit elkaar geslingerd werden. Er is een belangrijke reden waarom dit niet standaard zit ingebouwd in een Monte Carlo simulatie. Omdat kans een hele grote factor speelt in dit soort simulaties, is het belangrijk dat iedere tijdsstap in de simulatie onafhankelijk is van de vorige. Wil je bijvoorbeeld mijn bewegingen simuleren met behulp van random getallen (rechts, links, voor en achter 25% kans), dan moet je ervan uitgaan dat ik na iedere tijdsstap stilsta, als ik namelijk al in beweging ben dan is de kans groter dat ik in diezelfde richting blijf bewegen. Deze belangrijke voorwaarde aan Monte Carlo simulaties wordt de Markov keten genoemd. In mijn project heb ik deze Markov keten verwaarloosd voor een heel klein gedeelte van de stappen (alleen direct na reacties), om zo een betere fysische beschrijving te verkrijgen.

In Leiden worden op dit gebied verschillend experimenten gedaan. Er wordt dan gewerkt met depositie van atomen op een sub-straat in een vacuümkamer van rond de 15 K. Door de parameters in onze simulatie een beetje aan te passen kunnen we de condi-ties van deze experimenten, waar reacties niet over miljoenen jaren plaatsvinden maar binnen een paar uur, nabootsen. Door de resultaten van de experimenten en simulaties naast elkaar te leggen leren we iets over hoe de processen in elkaar steken.

Deze stofkristallen nemen de energie, die bij de vorming van water vrijkomt, op. Ze funge-ren dus als een soort chemische reactor en zijn daarom erg interessant als we de Astroche-

mie bestuderen.

11

Naast de studie

12

Het doel van judo is om iemand met een judo techniek te controleren. Dit kan door middel van een worp als je allebei staat, of met een grond controle: een houdgreep, wurging of armklem. Gooi je je tegenstander op zijn rug, heb je hem een bepaal-de tijd in de houdgreep of klopt hij af dan heb je gewonnen. Binnen het wedstrijdjudo heb je verschillende gewichtsklassen. Bij de heren zijn dat de -60, -66, -73, -81, -90, -100 en de plus 100kg en bij de dames de -48, -52, -57, -63, -70, -78 en de plus 78 kg. Bij de lichtere gewichtsklas-sen is het judo vaak wat sneller en flitsender terwijl bij de hogere klas-sen het wat meer op kracht gaat. De beste combinatie van de twee en ook het mooiste judo zit vaak in de -81 klasse.

Sinds 2009 heb ik de zwarte band, ofwel de 1e dan. Het graduatie sys-teem is opgebouwd uit een aantal verschillende soorten banden. Als eerste heb je de gekleurde banden ook wel de kyu’s of leerlingengra-den genoemd, na de bruine band(1e kyu) komen de meestergraden of-wel de dan graden, deze zijn tot de 6e dan allemaal zwart, daarna is de 6e tot en met de 8e dan rood-wit en de 9e en 10e dan is rood. Tot nu toe zijn er maar 18 judoka’s die de 10e dan gehaald hebben, waarvan 2 Nederlanders, 1 Brit en de rest Ja-panners.

Judo - Wesley Aelmans Door Wesley Aelmans

Hetgene wat ik het liefst doe, is judo, sinds ik 9 jaar ben alweer. Voor ik ging judoën heb ik op voetbal gezeten, maar dat vond ik niet leuk meer. Ik had al wel eens een judo lesje meegedraaid met vriendjes dus dat vond ik wel leuk en ben ik dat maar gaan doen. Al redelijk snel was het voor de docenten duidelijk dat ik wel aanleg had voor het spelletje en hebben ze mij uitgenodigd om mee te trainen bij de wedstrijdgroep en kon ik elk weekeind mee doen met wedstrijden door heel Nederland.

Dit heb ik redelijk lang gedaan tot ik begon met studeren, toen had ik vrij weinig tijd om door de weeks nog terug naar Ede te gaan om te trainen. Daardoor heb ik een jaartje even wat minder aan wedstrijden gedaan en kon ik me wat meer focussen op de studenten judo vereniging in Nijmegen. Sinds een jaartje heb ik weer wat meer tijd om heen en weer te reizen dus ben ik ook wat actiever bij mijn oude vereniging en doe ik ook weer wat regelmatiger wedstrijden.

Het doel van judo is om iemand met een judo techniek te controleren. Dit kan door middel van een worp als je allebei staat, of met een grond controle: een houdgreep, wurging of armklem

Naast de Studie

13

Sinds afgelopen december ben ik nu aan het trainen voor mijn 2e dan examen. Als je een dan examen wilt doen, moet je voldoen aan een aantal eisen van de judobond. Je moet in totaal 4 verschillende programma’s laten zien: 2 series kata, een staand program-ma en een grond programma. Kata’s zijn een traditionele vorm van het judo die door sommigen word gezien als het grammatica van het judo. Deze vorm van judo laat heel goed het principe actie-reactie zien. Een techniek uit het kata bestaat meestal uit 3 stappen: iemand valt aan, de ander anticipeert op de beweging en neemt ze over, en hij voert een controle uit. Het eerste kata bestaat uit 25 worpen, het 2e kata bestaat uit een 15 tal grond technieken(5 houdgrepen, 5 wurgingen en 5 armklemmen), deze staan vast. Bij het staande en het grondprogramma, mag je zelf een aantal technieken laten zien waarmee jij aan de jury laat zien dat jij het judo begrijpt qua techniek maar ook de achterliggende gedachte van logisch reageren op je tegenstander. Bij het kata staat alles vast, de worpen, maar ook hoe je moet lopen en hoe je het pak vast moet pakken. Omdat dit zo vast staat, moet je dit op je examen perfect kunnen doen want de jury kan dan extra letten op je techniek, aangezien ze precies weten hoe je gaat lopen en waar ze op moeten letten. Hierdoor gaat er verschrikkelijk veel tijd zitten in de voorbereiding van je examen. Ik ben al vanaf december bezig met mijn programma. De eerste paar maanden was het vooral weten wanneer welke techniek komt. Zodra je dat door hebt gaat de training pas echt beginnen, dan sta je zo 4 dagen op de mat trainingssessies van 2 uur af te werken. Dit was voor mij wel lastig aangezien ik een druk rooster had en mijn valpartner was ook overdag druk bezig. Daarom was het vaak dat als je tussen 10 en 2 even niks te doen had, snel naar Ede, trainen, en weer terug naar Nijmegen voor college. Voor nu staat de examendatum op 24 november dus kan ik nog een half jaartje door trainen.

Ondanks dat het me nu veel tijd kost vind ik judo een fantastische sport en hoop ik dat ik het nog lang kan beoefenen. Voor ieder-een die nog iets zoekt om actief mee te zijn kan ik judo erg aanraden, we hebben een hele leuke studenten vereniging in Nijmegen waar je altijd binnen kan komen lopen om een lesje mee te draaien.

Dit stuk is geschreven in mei 2013. Wesley heeft inmiddels succesvol examen gedaan voor zijn tweede dan. Gefeliciteerd wesley!

SOS

14

Ich hab meine Leber in Heidelberg verloren door Bram van der Steen

“Hij zal zich toch niet verslapen hebben?” Toegegeven, we zitten op een onnoemelijk tijdstip met de commissie in het Huygens om de allerlaatste voorbereidingen te treffen. Toch zou het prettig zijn als onze commissie-Duitser het niet zo spannend zou maken, aangezien hij de enige van ons is waarvan we zeker weten dat hij zich in Heidelberg verstaanbaar kan maken. Ik denk niet dat ik bij het hostel veel verder zou komen dan “Gutentag. Geil weertje, nicht?” Nee, dan toch maar even Chris wakker gaan maken. Tegen de tijd dat hij aankomt, zijn de meeste deelnemers al gearriveerd. Veel ouderejaars, enkele dappere eerstejaars en zelfs twee infil-tranten van BeeVee en Desda. Iedereen de bus in, jetzt geht's los.

Tijdens de busreis is de stemming opgewekt, het landschap rustgevend en de referenties naar loslatende wielen veelvuldig. Dit jaar blijft alles gelukkig heel en na een paar uur zien we de eerste schoorstenen van het grootste chemiebedrijf ter wereld aan de horizon opdoemen. Chris neemt de microfoon over om ons alvast het een en ander over BASF te vertellen. Helaas komt er niet veel meer uit dan dat alles “groot” is. Niet dat ik hem daar ongelijk in kan geven, want het kost ons nog een minuut of tien voordat we om het bedrijfsterrein heen zijn gereden. Hoppakee, in de volgende bus voor een rondleiding. De dame die het woord doet heeft haar praatje gelukkig aanzienlijk beter ingestudeerd dan Chris.

Het terrein is ergens wel vergelijkbaar met een gigantische lab-zaal. Zuurkasten zijn hele gebouwen, containers met chemicali-en van duizenden liters staan her en der verspreid en de centra-le waterleiding is de nabijgelegen rivier. Het grote verschil met een labzaal is dat alles hier met elkaar verbonden is. Waar je op een labzaal zelf met je afval naar een vat moet lopen, wordt het hier automatisch vervoerd door de vele kilometers pijpleidingen die overal tussendoor lopen. En het wordt lang niet allemaal weggegooid. Het afval van één fabriek wordt doorgesluisd naar een andere om als materiaal gebruikt te worden. Het water dat terug in de rivier wordt gepompt is zelfs schoner dan wat men eruit haalt. Als een groot voorstander van efficiëntie vind ik het prachtig om te zien. Aan het einde van de rondleiding worden we nog even meegenomen naar een interactieve kaart van het terrein, die het innerlijke kind in veel van de deelnemers naar boven haalt (oftewel klik op alles!), en vervolgens is het terug de bus in, op naar de bestemming voor de rest van het weekend: Heidelberg.

Na een korte stop bij het hostel is het alweer tijd om te gaan dineren. We lopen met behulp van een voor sommigen ietwat angst-aanjagende brug over de Neckar om in het centrum te komen. De Duitse minachting voor een duidelijke scheiding tussen stoep en fietspad leidt hier en daar tot irritatie, maar we komen heelhuids aan bij de pastabar. Na het eten is het tijd om het avondleven te gaan verkennen met de kroegentocht. Een verscheidenheid aan alcoholische (en voor een enkeling minder alcoholische) dranken wordt geconsumeerd, van uitstekend Duits bier tot de meest kleurrijke cocktails. Uiteindelijk komen we uit in de turmbar, waar we vanuit een verheven positie van nog een drankje kunnen genieten, en neer kunnen kijken op het nabijgelegen hotel Leonardo. Eigenlijk best een mooie metafoor.Hierna kruip ik lekker in bed, maar de echte feestgangers gaan door naar de club die om de hoek ligt vanuit ons hostel. Ik kan slechts naar de sfeer raden aan de hand van de foto's, en een filmpje dat Michiel me de volgende dag laat zien. Hierin toont Ro-nald dansmoves die over een paar jaar ongetwijfeld de wereld zullen veroveren en onze generatie definiëren. Zie voor een slappe imitatie de bestuursact van afgelopen playbackshowborrel, of vraag hem er zelf naar en bereid je voor om de wereld zoals je die kent vaarwel te zeggen.

“Zuurkasten zijn hele gebouwen, containers met chemicaliën van duizenden liters staan her en der verspreid en de centrale waterleiding is de nabijgelegen rivier”

“jetzt geht’s los”

SOS

TOONEN REIZEN REISBUREAU & TOURINGCARBEDRIJF

PARTNER VAN V.C.M.W. SIGMA

15

De volgende ochtend zou ik als eerste van de commissie opstaan, wat technisch gezien lukt. Ik ben inderdaad als eerste overeind, maar doordat ik als enige gewend ben aan het irritante gepiep van mijn alarm, ontwaak ik als laatste. Na het ontbijt is het tijd om in groepjes Heidelberg nader te gaan verkennen, in Crazy 88 stijl. We zien dus niet alleen de oude brug en het intrigerende kunstwerk bij het station (een enorm gallopperend driebenig paard), maar we terroriseren ook de lokale bevolking, in het bijzonder de McDo-nald's bij het station. Geen zorgen, we hebben een aandenken voor ze achtergelaten in de vorm van een Sigma logo (geplakt op de muur met behulp van de overgebleven karamel van een ijsje). De rest van de dag is vrij geroosterd, zodat men op eigen houtje nog even door Heidelberg kan struinen en 's avonds de club nog eens lekker over kan doen.

Op de laatste dag, na een vergelijkbaar ontwaken, is het tijd om iedereen uit de kamers van het hostel te schoppen. Hierna gaan we op weg naar Schloss Heidelberg, het oude kasteel dat op een heuvel over de stad uitkijkt. Het kasteel moet er ooit erg fraai uit

hebben gezien, maar door branden zitten er nu allerlei gaten in, wat dubbel vervelend is aangezien het vandaag regent. Desondanks bevalt de rondleiding door de gangen en zalen waar ooit de rijke dwazen vertoefden. Dat het dwazen waren blijkt wel uit een van de hoofdattracties daar, het grootste biervat ooit gemaakt, als je het mij vraagt ook het stomste idee ooit bedacht. Als modern mo-leculair wetenschapper heb ik wellicht mak-kelijk praten, maar je hoeft toch nauwelijks een genie te zijn om te bedenken dat allerlei verschillende soorten en smaken wijn bij el-kaar gooien, en daar vervolgens een jaar van drinken, niet bevorderlijk is voor smaak noch gezondheid. Aan de andere kant heeft een vat, zo groot dat je er letterlijk een feestje óp kan geven, wel een extreem hoog yoloswag gehalte. Dat zal (misschien in een iets andere bewoording) de redenatie wel zijn geweest.

De rest van onze laatste middag gaat ieder-een zijn eigen weg. Ikzelf bezoek met een klein gezelschap de dierentuin die drie meter van ons hostel af ligt. Ik herontdek mijn liefde voor kamelen en er wordt hartelijk gelachen om mijn irrationele angst voor een loslopen-de pauw. Daarna is het tijd om de spullen te pakken en op huis aan te gaan. Eindstatistie-ken: 0 kwijtgeraakt, 2 gewond geraakt (ge-lukkig hadden we ondanks een ietwat peri-fere ligging naast een club en een dierentuin ook nog het ziekenhuis vlakbij het hostel), 0 beroofd (Pjotr was verhinderd), 75% slaapge-brek, 200% awesomeness.

“We zien dus niet alleen de oude brug en het intrigerende kunstwerk bij het station, maar we terroriseren ook de lokale bevolking, in het bijzonder de McDonald’s bij het station”

“maar door branden zitten er nu al-lerlei gaten in, wat dubbel vervelend

is aangezien het vandaag regent”

Gastcolumn

Terug Naar de Middelbare School door Timo Schigt

Afgelopen jaar heb ik een groot deel van mijn tijd op de middelbare school gezeten. ‘Nou en?’ zal menig kersvers student denken. Nou, ik ben nu vierdejaars (Tegenwoordig vijfdejaars ~ Red.) Dat zit zo: de tweede helft van mijn tweede jaar verliep niet helemaal vlekkeloos. Mijn motivatie liep terug en ook buiten de studie om hadden dingen beter gekund. Ik was dus toe aan iets anders en besefte me dat het onderzoek misschien niet mijn droomcarrière is. Wegens geen geld voor een wereldreis besloot ik maar eens te kijken of mijn oude middelbare school nog steeds op zoek was naar studenten voor de functie van PAL. Dat bleek het geval, en zo werd ik voor zestien uur per week een jaar lang ingezet als Persoonlijk Assistent van de Leraar, PAL dus.

Docenten, waaronder ook oud-docenten, ineens bij de voor-naam noemen, pauze houden in de ooit zo mysterieuze do-centenruimte, het was allemaal wel even wennen. Net als het mezelf voorstellen met ‘meneer Schigt’, “om de afstand tot de leerlingen te bewaren, anders gaan ze met je aan de wandel.” Goed, meneer Schigt dus, afgekort SGT. Dat wandelen, dat heb-ben ze toch wel geprobeerd en voor een deel beslist gedaan.

Mijn taken waren zeer divers. Primair ondersteunde ik de schei-kundedocente, maar eigenlijk kwam het erop neer dat ik door de hele BiNaSk sectie ingezet werd. Van een enkele keer ko-pietjes maken en koffie halen voor de TOA’s, tot het experimen-ten begeleiden, uittesten, uitwerken en, zelfs, verzinnen. Van het bouwen van muizenvalspeedboten met de Science klassen (onderbouwgroepen die verdieping in de natuurwetenschap-pen krijgen) tot het uittesten van een bioreactor die volgens een projectgroep van de WUR uitstekend uit te voeren zou moeten zijn op het middelbaar onderwijs (maar helaas). Mijn persoon-lijke favoriet: bij het koeienogen ontleedpracticum assisteren, terwijl ik met een oog in de gaten moest houden of er niemand te witjes werd.

Dat is allemaal misschien wel leuk, maar ik heb er ook veel van geleerd. Zeker toen ik in de laatste paar maanden de lessen scheikunde van de havo 4 klas mocht overnemen. Wat kun je een hoop doen in 50 minuten, en wat is het moeilijk om een les zo in te delen dat het netjes past! Natuurlijk biedt de scheikun-destof van de middelbare school inhoudelijk niet veel nieuws meer, maar zelfs hier heb ik nog nieuwe inzichten opgedaan en weggezakte kennis weer opgediept. Want iedereen die in zijn of haar vrije tijd bijles geeft zal kunnen beamen: back to basics kan soms zeer verhelderend zijn, zeker als anderen in al hun drang tot uittesten of hun naïviteit door gaan vragen.

Die naïviteit was ook terug te vinden in de Science klassen met al hun enthousiasme. Een van de eersteklassers ging zelfs zo snel door de normale schoolstof heen en verveelde zich dermate, dat ik een poging mocht doen hem mee te nemen tot de weten-schappelijke bodem. Het tentamen van Kristalstructuur zal hij nog lang niet kunnen maken, maar een idee van eenheidscellen en de invloed van de concentratie en temperatuur op het groei-proces hebben de uitvoering van zijn hobby, kristallen groeien, al beïnvloed. Wie weet horen we nog eens iets van hem terug.

Een heel ander aspect waren de overhoringen. Mijn respect voor alle docenten die goede, heldere en evenwichtige proef-werken en PO’s kunnen samenstellen is enorm gegroeid sinds ik het zelf heb mogen proberen. Daar denk ik ook nu bij het maken van tentamens nog wel eens aan terug. En proefwerken nakijken, tja, dat kan soms echt heel vervelend zijn als je objec-tief wilt blijven, omdat je toch ook die leerlingen die zich er zo enorm voor inzetten niet weer in het rood wilt laten eindigen.

Je snapt misschien al, ik zou deze hele G-mi kunnen vullen met verhalen. Ik heb aan mijn jaar studievertraging in ieder geval vele mooie herinneringen en leermomenten overgehouden. Aan het eind van het jaar hebben verschillende leerlingen nog geprobeerd mij ervan te overtuigen te blijven, dus ik heb er ook vast iets goeds gedaan. Van dichtbij heb ik mogen zien hoe di-vers en uitdagend het leven als docent kan zijn en heb ik mee-gemaakt hoe snel een mens kan wennen aan het hebben van meer geld. Genoeg voor een wereldreis heb ik dus nog steeds niet.

Tot slot nog een tip voor als je het overweegt om docent te wor-den: vraag eens aan je oude middelbare school wat voor mo-gelijkheden ze hebben. Sommige scholen zijn zelfs bereid (een deel van) de docentenopleiding van oud-leerlingen te betalen, dus het kan zeer de moeite waard zijn!

“Je wilt die leerlingen die zich er zo enorm voor inzetten niet weer in het rood laten eindigen.”

Goed, meneer Schigt dus, afgekort SGT

16

CheMystery Door Maurits Vercammen

Deze G-mi: een kruiswoordpuzzel! Vind de horizontale en verticale woorden. Als je de éérste letters van elk woord (deze mag je zo vaak gebruiken als je wil) weet te combineren tot een zo lang/goed mogelijk MW-gerelateerd woord, levert dit bonuspunten op. Scan je oplossing in (bijvoorbeeld in de Library of Science), of maak een foto, en mail deze naar gmi@science.ru.nl.De winnaar krijgt een heerlijke chocolade- of vanilletaart!

Horizontaal2. Welke kleur heeft O2 in vaste en vloeibare vorm?3. Interferentie waarbij de golven uit fase zijn5. Scheidingstechniek8. Element met laagst bekende kookpunt (4.22 K)9. Met het onderzoek naar welke stof heeft Andre Geim de Nobel-prijs gewonnen?10. Metaal complex geometrie11. kg m2/s2, oftewel…12. Absorbeert IR straling 2260-2210 cm-113. Meest stabiele kern14. DNA sequencing methode

Verticaal1. Meest elektronegatieve element3. Eigenschap: geen permanent magnetisch moment kunnen heb-ben4. Welk ander element dan kwik is vloeibaar bij kamertemperatuur?5. [Ar] 4s2 3d76. Reageert met grignard reagens (R-MgBr) tot een secundair alcohol7. Bekende toepassing van Sodium Dodecyl Sulfate

Winnaar vorige keer: Timo Schigt (puur toevallig de auteur van de tekst hiernaast)

Vanwaar je voorkeur voor een Russische taart? Er was een epische kersttaart beloofd, maar kerst was al voor-bij. Dus ik keek in de internationale feestdagenkalender en daar kwam uit dat het Russisch Orthodoxe kerstfeest nog voor de deur lag... Maar-goed, ken je het Poetinkwartet van de NRC Next niet? Dat is natuurlijk het favoriete spel van elke student. En op deze manier kan ik als groot fan gelijk mijn steentje bijdragen aan de Hollands-Russische relaties die het afgelopen Ruslandjaar maar net hebben overleefd.

Wat was jouw absolute nulpunt van 2013? Mijn nulpunt van 2013 was ons afwezige optreden op de Playbackshowborrel. Na in 2012 helaas nét niet voor de derde keer de beker veroverd te hebben had Rick geen tijd om het nog eens te proberen. Maar, misschien dat ik hem beter gewoon een stukje mee kan geven nu, dat vergroot wellicht de kans dat we Koen, Luc en Levi dit jaar weer gaan verslaan. 17

herkansingen maken. “Ik wil niet per sé terug naar een bepaald land, maar wil wel veel steden bezoeken” zegt Minou. “Rome in het bijzonder.” “Daar zijn mooie bomen” vult Heidi aan. Toch gaat ze liever naar Spanje, voor een jaartje studie.Terwijl de op het oog een-eiige tweeling van Ron Wemel in de keuken een vuurzee uit zijn pan tovert besluiten we de dames te onderwerpen aan een aantal lastige keuzevragen: Zou je liever…- Carriere of Social life (Heidi & Minou): Minou wil later wel kinderen,Heidi gaat toch ook wel voor social life maar weet nog niet of ze later kinderen wil.

Bikken Bij – Heidi Schigt & Minou Tinnevelt Door Maurits Vercammen en Michiel van Lokven

Voor deze versie van Bikken Bij gaan we langs bij Heidi Schigt en Minou Tinnevelt. Ja, de zusjes van Timo en Gerjen. We betreden samen met de twee eerstejaars het Albertinumklooster via de hoofdingang, een plek die niet veel weg heeft van wat ik me voorstel bij een hemelpoort. Nadat een vooroorlogse lift – zo een uit de tijd waarin je lift nog door ezels omhoog werd getrokken – ons tot de derde verdieping had gebracht werd er gelijk een goede eerste indruk gemaakt: in Heidi’s kamer treffen we GTA San Andreas en een DVD box van de Bourne trilogie aan. Als de dames ons hebben voorzien van een bord (zeer geslaagde) Penne Carbonara besluiten we ze eens aan de tand te voelen.

Heidi studeert MLW en komt uit Warnsveld, een klein dorpje dat sinds 2005 onderdeel is van gemeente Zutp-hen. Oorspronkelijk was Nijmegen niet haar eerste keuze: ‘’Omdat mijn broer hier zit. Haha nee, ik wilde naar Utrecht want ik kende Nijmegen al. Een nieuwe stad leek me dus leuker.Maar voor de studie ben ik uiteindelijk toch naar Nijme-gen gegaan’’. Minou studeert net als haar broer Scheikun-de en wilde sowieso al naar Nijmegen, voornamelijk door het leuke centrum en de omgeving, ze is dan ook niet naar andere voorlichtingsdagen geweest (want waarom zou je ook?). Heidi leerde haar vriend kennen tijdens de Nij-meegse Tweedaagse, Minou is nog single.

Beiden zijn buiten Sigma nog niet actief bij een Studenten-vereniging. Zodra Minou op kamers gaat wil ze bij turnver-eniging Kunst, en neemt dan waarschijnlijk ook een sport-kaart. Heidi speelt al 8 jaar saxofoon en wil volgend jaar misschien bij het harmonie orkest. Oefenen gaat voorlo-pig echter lastig, aangezien het in het Albertinumklooster nogal gehorig is. Minou speelt dwarsfluit, en wil misschien bij het symfonie orkest, dit zou Heidi ook wel leuker vinden maar kan niet echt voor saxofoon.Wie zijn hun idolen qua muziek? Alhoewel we stiekem denken aan Justin Bieber of One Direction, is Heidi meer fan van band: Poets of the Fall. “Die heb ik via Bernd (de Waal ~ red.) leren kennen.” Minou idoliseert Taylor Swift. Maurits probeert zich te herinneren wie dat is. Ineens brandt er een lampje: “Die van dat geitenfilmpje?”

Zowel Heidi als Minou is het eerste kwartaal prima door-gekomen. Heidi heeft alles gehaald, Minou heeft alleen chemische analyse niet, maar dat vergeven we haar (im-mers, Michiel heeft het vier keer mogen doen). De dames zouden liever vakantie vieren aan de Mediterraan dan

Bikken Bij...

“Die van dat geitenfilmpje?”

18

-Hotmail(HM) of Gmail (M). Minou: “Allebei!” - Kat of Hond (HM)- De Gelder of Kouwer (HM) Heidi & Minou: “Kouwer had een leuk interactief eerste college!”- Mooi of slim (HM) Minou: “Wel moeilijk!”- Saus erop (HM) of ernaast?- Penguins (M) of schildpadden (H)? Heidi is fan van de Ninja Turtles, Minou vindt Happy Feet leuk.- Noordpool (M) of Sahara (H)? Minou: “Een holletje bouwen in de sneeuw… een iglo!”- Nooit meer muziek of nooit meer tv (HM) Minou: ‘’Muziek is mijn leven!’’- 1.40 of 1.95. Beiden: “Bedoel je hoe lang je zelf het liefst wil zijn? 1.40. Als je 1.95 bent kan je nooit hakken aan!”- Te dik of te dun (HM). Minou: “Dan liever te dun, lijkt me niet fijn om zo ‘’groot’’ te zijn…”

De scherp oplettende G-mi leden spotten het lange haar van beiden dames. Minou is fan van het mooie haar van Taylor Swift en Emma Watson, reden genoeg om zelf lang haar te hebben. “Ik wil niet naar de kapper, maar moet eigenlijk wel” zegt Minou. “Mijn pony is te lang! Lang haar is mij dierbaar en je kan er zo veel mee spelen” legt Minou uit aan de G-mi leken. Heidi is het er mee eens. Aange-zien Minou duidelijk Sigma’s haarexpert is, willen we haar aandragen als jurylid om het haar van mede-studenten te beoordelen tijdens feestjes en pauzes in het Nadorstplein. We verbazen ons omdat ze weten wat het Nadorstplein is.

Het wordt tijd voor de echt goede levensvragen. Wat zijn de gekste dromen van de meiden? Heidi droomde over haar executie maar dat ging niet door, waardoor ze kon vluchten. Daardoor kwam ze in een soort Disney-decor terecht waar verklede biggen aan het dansen waren. De nachtmerrie van Minou is niet minder luguber. “Ik droom-de over een internaat. Ik zat daarin vast en ik wilde het gebouw opblazen met iemand anders. We hadden het goed gepland. Toen had ik een mentorgesprekje met veel camera’s, maar viel niet door de mand. Niemand geloofde dat ik achter de geplande bomexplosie zat.”Terwijl we onze toetjes krijgen, als het niet gekker kan, blijkt dat de meiden originele karaktertrekjes bezitten. Zo heeft Minou een strikt ochtendplan. “Als iemand onder de douche staat en ik moet naar de WC, kan ik niet verder.” Heidi, daarentegen, heeft een soort plankenkoorts. “Als ik met het orkest een solo speel, durf ik het publiek niet aan te kijken. Ik denk dat het ligt aan mijn verlegenheid. Ver-der moet alles recht en netjes liggen. Op tafel zijn scheve Rummikub steentjes of kaarten onveilig. Als boodschap aan de andere eerstejaars willen ze door-geven dat iedereen naar het BeestFeest moet (ondanks dat de deur definitief voor hun neus dicht ging tijdens de

intro). “En succes met de herkansingen!” Dit is geen tegenstrijdig advies. Immers, het volgende BeestFeest is op 6 februari. Ruim na de tentamens en herkansingen.

We sluiten traditioneel af met een wederom inspirerend levensmotto. Minou: “Uhm… ik kan wel moeilijk doen… laat maar.”Na dit smakelijk diner en enerverende antwoorden moeten de G-mi leden aan de afwas. Dit gedaan hebbende bedanken wij ons eerstejaars gastvrouwen voor hun moeite en openheid. Met een goed gevulde maag gaan de literaire geesten op zoek naar nieuwe verhalen. De één verdwijnt richting Piecken en de ander naar een Aegee-borrel. Wie heeft het mooiste haar?

Bikken Bij...

“Een holletje bouwen in de sneeuw… een iglo!”

19

20

QuotesXander d V: “Ik denk dat iedereen ondertussen wel weet dat ik een zeshoekige penis heb.” Xander d V: “Een man, een vrouw. Wat is het verschil?”

Xander d V: “Plastic boterhammenzakjes die tegen elkaar botsen veroorzaken kernfusie, daardoor bestaan er dikke wijven.”

Arno vd W: “Nee, die is lesbisch”Michiel vL: “Ja, een kerel toch?”

Vincent S: “Ik heb een banaan maar ik kan er niets mee.” Tegen Michiel vL:Renée R: “Hij wil graag speeksel met je uitwisselen.”

Rick BvD gebruikt het zoutvaatje:Rick Bvd: “Moet hier nog zout uit komen?”Michiel vL: “Het is imaginair zout. Gewoon strooien.”Wouter F: “Je proeft het pas als je er de absolute waarde van neemt.”

Ilja v H: Krijgt Ilze D. de glitterpoep?

Maurits V: “brb ff orbitaal overlap vertonen met de douche.”

David v H: “Als we die ladder op klimmen gaan we dan omhoog???”

Hans H: “Alle mannen in de toneelgroep hebben een relatie met een vrouw in die groep.”Michiel vL: “Ik kan de combobreaker zijn. Wel een kut combobrea-ker.”Hans H: “Juist niet een kut combobreaker.”

Michiel vL:”Ben jij een meisje?Hanneke: “Ja!”Dion V:”Ik weet het wel zeker.” Arno vd W:”Ik verstond: ‘Toen kwam Danny uit Texas die probeerde jou over te halen om mee naar de WC te gaan.’”

Jade H: “Wow, volgend jaar is het al 2015! Hoe oud zou ik dan zijn?”

Pim v S over Venkel: “Oh is dat een groente? Ik dacht even serieus dat het een d blok metaal was.”

Tim L: “Hij is helemaal nat.”Dennis vd L:”Wie is hier aan het deepthroaten?” Michiel v L tegen Robin vd S: “Hoe heet die robot van Bassie & Adriaan ook al weer?” Vincent S: “Doet ie het nog?”Tim L: “Je moet harder trekken.” Michiel van L: “Niet weer die kutpiemel van Bassie”

Tim L over 4chan drinking game: “Is er een meer up-to-date versie misschien? Die oude is al een beetje vies geworden.” Maud W: “Ik heb zelfs de koeien bevrucht!”

Maud W terwijl ze langs politiebureau loopt: “Hee zijn dat apparte-menten?”

Hidde E: “Ik was gewoon Mirjam aan het aanranden, zoals ik al altijd heb willen doen.”

Ilja v H: “We moeten wel quotes voor de Gmi opschrijven! Marjolijn d B: “Ja gister zei iemand iets........(stilte).....”Ilja v H : “Oh echt?!” Marjolijn d B: “De cola zit helemaal onder de stangen”

Robin vd S: “Je moet je vinger er dieper in duwen.” Bram vd S over The Room: “Ik zou ook huilen als ik in deze film zou spelen.” Lin Q tegen Ming Z: “Hé je zat aan mn tiet.”

Emily C: “Nee de tekst klopt niet.. de eerste zin is ‘het is een mooie dag’” Tom H: “Nee dat is de titel!”

Emily tegen Daniel de J: “heeft jouw moeder een snor?”Daniel de J: “Ik heb toch ook maar 1 wenkbrauw…?”

Hoor je ook iets waarvan je vind dat heel Sigma het moet kunnen lezen? Stuur je quotes per sms naar:

Heb je ook interesse in een commissie waarin je je eigen tijden bepaald, je werk door heel Sigma bewonderd wordt en je ervaring opdoet met grafische program-ma’s? De G-mi heeft nooit teveel leden! Stuur een mailtje met je motivatie naar gmi@science.ru.nl en we nodigen je uit op onze volgende vergadering!

(Sla me op in je telefoon!)

21

0634653819

0777

4_27

1213

Masterclass 2014Business course

Meet Marcia and Ramon Marcia works for AkzoNobel as a Sales Support Specialist, while Ramon is a Process Engineer. Ramon joined us after his Post Master Product and Process Design in Eindhoven in 2012. Marcia joined us after attending the 2013 AkzoNobel Masterclass. During the Masterclass she encountered a spirit of ‘winning together as a team’ at AkzoNobel that she hadn’t experienced on visits to other companies. And she was impressed that HR put her in touch with people from all layers of AkzoNobel.

You will � nd out more about the roles that Marcia and Ramon play within AkzoNobel on our website.

AkzoNobel’s annual Masterclass is your chance to � nd out if you’d like to be part of this environment. Join us for two intensive and exciting days of introductions and interdisciplinary teamwork. You’ll see our organization from different angles and have plenty of opportunities to meet senior management and young employees.

When: May 12 & 13, 2014For: Masters students approaching graduationDeadline for registration: April 11, 2014

Where your ideas go far

Please visit www.akzonobel.nl/masterclass for more information and to apply online.

Business course

Afterinspiring days,

TWO

MY DECISIONwas made

501.10.145 AN MC adv A4.indd 1 30-12-13 16:56