53
Wijsheid

Wijsheid, wat, waar en hoe?

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Wijsheid

Page 2: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken Engels: ‘Proverbs’ = spreekwoorden

Van Dale:

-uitspraak die een algemene levenservaring of wijze les bevat.

Page 3: Wijsheid, wat, waar en hoe?

‘Wijsheid’ in het Hebreeuws: ‘chokmah’ (> 100x OT)

Vergelijk: ‘Goochem’ en ‘gochme’

Andere sleutelwoorden in Spreuken:

-verstand, verstandig, plan(nen), begrip, bedachtzaamheid, leren, inzicht.

Page 4: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 4 (nbg)

5 Verwerf wijsheid, verwerf inzicht, vergeet niet en wijk niet af van de woorden mijns monds.

(…)

7 Het begin der wijsheid is: verwerf wijsheid en verwerf inzicht bij al wat gij bezit.

SV verkrijg wijsheid, verkrijg inzicht

Page 5: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 2

4 indien gij haar zoekt als zilver en naar haar speurt als naar verborgen schatten, 5 dan zult gij de vreze des HEREN verstaan en de kennis Gods vinden. 6 Want de HERE geeft wijsheid (…)

Page 6: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 1 (SW)

1 Spreuken van Salomo, zoon van David, koning van Israël,

2 om wijsheid te kennen en vermaning, om verstandige woorden te begrijpen.

H995 en H998 afgeleid van:

Page 7: Wijsheid, wat, waar en hoe?

2 Timotheüs 2 (SW)

15 Streef er naar jezelf beproefd te presenteren voor God als een onbeschaamd werker, het woord van de waarheid juist snijdend

Recht snijdend

Page 8: Wijsheid, wat, waar en hoe?

2 Timotheüs 2 (SW)

17 (…) en hun woord zal koudvuur als weide hebben, onder wie zijn Hymeneüs en Philetus

18 die afwijken van de waarheid, zeggend dat de opstanding reeds is geweest en het geloof van sommigen omverwerpen.

Page 9: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Galaten 324 De wet is dus een tuchtmeester voor ons geweest tot Christus, opdat wij uit geloof gerechtvaardigd zouden worden.

25 Nu echter het geloof gekomen is, zijn wij niet meer onder de tuchtmeester.

Page 10: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 1 (SW)

1 Spreuken van Salomo, zoon van David, koning van Israël,

2 om wijsheid te kennen en vermaning, om verstandige woorden te begrijpen.

H995 en H998 afgeleid van:

Page 11: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 1 (SW)

3 om discipline te ontvangen, om verstandig te handelen, in rechtvaardigheid, in oordeel en in billijkheid.

4 om aan de eenvoudigen kundigheid te geven, aan de jeugdige kennis en een plan.

Wordt vertaald met: onderwijzing, kastijding, tuchtiging, instructie.

Heeft te maken met: ‘leren’

Page 12: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 1 (SW)

5 De wijze zal horen en hij zal invloed toevoegen, en de verstandige zal strategieën verwerven.

6 om een spreuk en een puzzel te begrijpen, woorden van wijzen en hun raadselen

> beeldspraak, typologie

Page 13: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Spreuken 1 (SW)

7 de vrees voor JAHWEH is het begin van kennis (…)

De vrees/vreze des Heeren Spr.1:29, 2:5, 8:13, 9:10, 14:2, 26, 27,

15:16, 33, 16:6, 19:23, 22:4, 23:17

Spreuken 910 De vreze des HEREN is het begin der wijsheid…

Page 14: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Vrees =yir’ah

Zien = ra’ah

Page 15: Wijsheid, wat, waar en hoe?

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,

Romeinen 1

> DÉ God!

Page 16: Wijsheid, wat, waar en hoe?

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen,

Romeinen 1

> door-redeneringen

Page 17: Wijsheid, wat, waar en hoe?

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart.

Romeinen 1

Page 18: Wijsheid, wat, waar en hoe?

21 Immers, hoewel zij God kenden, hebben zij Hem niet als God verheerlijkt of gedankt,maar hun overleggingen zijn op niets uitgelopen, en het is duister geworden in hun onverstandig hart. 22 Bewerende wijs te zijn, zijn zij dwaas geworden.

Romeinen 1

Page 19: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Page 20: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Duister geworden in hun hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

Page 21: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

Page 22: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart

Dwaas geworden

Page 23: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Efeze 117 opdat de God van onze Here Jezus Christus, de Vader der heerlijkheid, u geve de Geest van wijsheid en van openbaring om Hem recht te kennen:

18 verlichte ogen uws harten (…)

Page 24: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart Verstandig hart

Dwaas geworden

Page 25: Wijsheid, wat, waar en hoe?

God niet als de God verheerlijken of danken

God WEL als de God verheerlijken of danken

Overleggingen/redeneringen lopen op niets uit

Overleggingen/redeneringen worden zinvol

Duister geworden in hun hart

Licht geworden in het hart

Onverstandig hart Verstandig hart

Dwaas geworden Wijs gemaakt

Page 26: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Gebeden van Paulus

Page 27: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met de rechte kennis van zijn wil vervuld moogt worden,

Epignosis: letterlijk boven-kennis

> besef, realisatie

Page 28: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met het besef van zijn wil vervuld moogt worden, in alle wijsheid en geestelijk inzicht,

Page 29: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Grieks: Sofia (G4678)

Page 30: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Dr. Spiros Zodhiates in zijn lexicon:

Page 31: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Grieks: Sofia (G4678)

Hebreeuws: Tsophiem (H6822)

Page 32: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Samuël 14:16Toen de uitkijkposten van Saul te Gibea in Benjamin dit zagen (…)

Klaagliederen 4:17…op onze wachttoren zagen wij uit naar een volk (…)

Micha 7:7Maar ik zal uitzien naar de HERE (…)

Hooglied 7:4…een toren van de Libanon, die uitkijkt over Damascus…

Page 33: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Kolossenzen 19 Daarom houden ook wij sedert de dag, dat wij dit gehoord hebben, niet op voor u te bidden en te vragen, dat gij met het besef van zijn wil vervuld moogt worden, in alle wijsheid en geestelijk inzicht,

Inzicht = begrijpen, inzien, samen-hang zienLetterlijk: samen brengen, bij elkaar brengen.

Page 34: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Kolossenzen 110 om de Here waardig te wandelen, Hem in alles te behagen, in alle goed werk vrucht te dragen en op te wassen in de rechte kennis van God.

Letterlijk: boven-kennis

> besef, realisatie

Page 35: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Efeze 115 Daarom houd ook ik, gehoord hebbende van uw geloof in de Here Jezus en van uw liefde tot al de heiligen,

16 niet op te danken, u gedenkende bij mijn gebeden,

17 opdat de God van onze Here Jezus Christus, de Vader der heerlijkheid, u geve de Geest van wijsheid en van openbaring om Hem recht te kennen:

Letterlijk: boven-kennis

> besef, realisatie

Page 36: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Efeze 118 verlichte ogen uws harten, zodat gij weet, welke hoop zijn roeping wekt, hoe rijk de heerlijkheid is zijner erfenis bij de heiligen.

Page 37: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Filippenzen 19 En dit bid ik, dat uw liefde nog steeds meer overvloedig moge zijn in helder inzicht en alle fijngevoeligheid,

Page 38: Wijsheid, wat, waar en hoe?

Filippenzen 19 En dit bid ik, dat uw liefde nog steeds meer overvloedig moge zijn in helder inzicht en alle fijngevoeligheid,

10 om te onderscheiden, waarop het aankomt.

SV: ‘opdat gij beproeft de dingen die verschillen’.

Page 39: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 210 Want ons heeft God het geopenbaard door de Geest.

Vers 7: maar wij spreken wijsheid van God……

Page 40: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 124 maar voor hen, die geroepen zijn, Joden zowel als Grieken, prediken wij Christus, de kracht Gods en de wijsheid Gods.

Kolossenzen 2:3Christus, in wie al de schatten der wijsheid en kennis verborgen zijn.

Page 41: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 210 Want ons heeft God het geopenbaard door de Geest.

Want de Geest onderzoekt alle dingen, zelfs de diepten Gods.

Page 42: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 2(…)

12 Wij nu hebben niet de geest der wereld ontvangen, maar de Geest uit God, opdat wij zouden weten wat ons door God in genade geschonken is.

Page 43: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

• Met ‘schittering van woorden’ (2:1)

• Niet in ‘wijsheid van mensen’ (2:5,13)

• Niet met de ‘wijsheid van deze wereld’ (1:20)

Paulus wat niet gekomen:

• Niet met de ‘wijsheid van deze aion (=eeuw)’ (1:20)

Page 44: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

Page 45: Wijsheid, wat, waar en hoe?

2 Timotheus 3 (SV)16 Al de Schrift is van God ingegeven, en is nuttig tot lering, tot wederlegging, tot verbetering, tot onderwijzing, die in de rechtvaardigheid is;

Geïnspireerd > van God geademd, be-geesterd

Page 46: Wijsheid, wat, waar en hoe?

2 Timotheus 1 (SW)

13 Heb een patroon van gezonde woorden (…)

Page 47: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 213 Hiervan spreken wij dan ook met woorden, die niet doormenselijke wijsheid, maar door de Geest geleerd zijn.

Zodat wij het geestelijke met het geestelijke vergelijken.

SV samen-voegend

Page 48: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 214 Doch een ongeestelijk mens aanvaardt niet hetgeen van de Geest Gods is,

Psuchikos > psyche = ziels

Page 49: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 214 Doch een ongeestelijk mens aanvaardt niet hetgeen van de Geest Gods is,

want het is hem dwaasheid en hij kan het niet verstaan, omdat het slechts geestelijk te beoordelen is.

> nagaan, controleren

Page 50: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 215 Maar de geestelijke mens beoordeelt alle dingen, zelf echter wordt hij door niemand beoordeeld.

> nagaan, controleren

Page 51: Wijsheid, wat, waar en hoe?

11 en dezen onderscheidden zich gunstig van die te Tessalonica, daar zij het woord met alle bereidwilligheid aannamen en dagelijks de Schriften nagingen, of deze dingen zo waren.

Handelingen 17

Page 52: Wijsheid, wat, waar en hoe?

7 Want God geeft ons niet de geest van vrees, maar van kracht en van liefde en van gezond verstand.

2 Timotheus 1 (SW)

Page 53: Wijsheid, wat, waar en hoe?

1 Korinthe 216 Want wie kent de zin des Heren, dat hij Hem zou voorlichten? Maar wij hebben de zin van Christus.

> denken