TIR Uygulama TebliğiBİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Dayanak, Kapsam ve TanımlarAmaç ve Dayanak

Madde 1- Bu Tebliğ; TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi, Gümrük Kanunu ve Gümrük Yönetmeliği ile 5.3.1993 günlü, 93/4207 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla 16.4.1993 tarih ve 21554 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren; Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmış olup, karayolu ile uluslararası eşya taşıyan araçların Türkiye’de seyrettikleri ve bulundukları sürede uyacakları esaslar ile bu konuda görevli kamu kurum ve kuruluşlarının hizmet, görev ve yetkilerini düzenlemektedir.

KapsamMadde 2- Bu Tebliğ; Karayoluyla uluslararası eşya taşıyan yerli ve yabancı

taşıtların, Türkiye hudutları içerisinde seyir, konaklama, denetleme ve güvenliklerinin sağlanması ve gümrük işlemleri bakımından tabi olacakları esasları kapsar.

TanımlarMadde 3- Bu Tebliğ’de geçen;1) TIR Sözleşmesi: Bakanlar Kurulunun 16.1.1985 tarihli, 85/8993 sayılı Kararı ile

12 Mayıs 1985 tarihinden geçerli olmak üzere onaylanan 1975 tarihli "TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi”ni,

2) TIR Karnesi: TIR Sözleşmesi teknik eklerinde yer alan uluslararası kuruluş (halen Uluslararası Karayolu Taşımacıları Birliği IRU) tarafından basılarak üye ülkelerin Kefil Kuruluşları aracılığıyla taşıyıcıların kullanımına sunulan, TIR Sistemi altında eşya taşımaya mahsus belgeyi, (Ek: 1)

3) TIR Taşımacılığı: TIR Sözleşmesi ile saptanan TIR rejimi altında eşyaların bir hareket noktasındaki Gümrük idaresinden bir varış noktasındaki Gümrük İdaresine taşınmasını,

4) TIR İşlemi:TIR taşımacılığının, bir akit ülkenin hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük İdaresi ile varış veya çıkış (yol boyu) Gümrük İdaresi arasında gerçekleştirilen kısmını,

5)[1](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)Bir TIR İşleminin Başlaması: Karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte kontrol amacıyla hareket veya giriş (yol boyu) Gümrük idaresine sunulması ve TIR Karnesinin Gümrük İdaresince kabul edilmesini,

6) Bir TIR İşleminin Sona Ermesi: Karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte kontrol amacıyla varış noktası veya yolboyu çıkış noktasındaki Gümrük İdaresine sunulmasını,

7) Bir TIR İşleminin İbrası: TIR işleminin bir Akit Tarafın Varış Noktası Gümrük İdaresine eşyanın tam ve eksiksiz olarak teslim alınması veya çıkış gümrüğünden çıkış yapmasına müteakip TIR karne giriş-çıkış yaprakları veya veri bilgileri karşılaştırılarak çakıştırılması suretiyle yerine getirilmesini,

8)[2](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)TIR Karnesi Hamili: Sözleşme’nin ilgili hükümlerine uygun olarak kendisine TIR karnesi verilen ve hareket Gümrük idaresinde eşyayı TIR rejimine tabi tutma isteğini belirten bir TIR karnesi formunda adına beyanda bulunulan kişi anlaşılır. TIR karnesi hamili, karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin yükü ve bu yüke ilişkin TIR karnesi ile birlikte hareket Gümrük idaresine, yol boyu Gümrük idaresine ve varış Gümrük idaresine sunulmasından ve Sözleşme’nin diğer ilgili hükümlerine tam olarak uyulmasından sorumludur.

9) Karayolu Taşıtı: Uluslararası eşya taşıyan motorlu araçlar ile bu araçlar tarafından çekilmek üzere imal edilmiş her türlü römork ve yarı römorkları,

10) Taşıt Dizisi: Karayolunda, bir ünite olarak hareket eden bağlı taşıtları,11) Kamyon: İzin verilebilen azami yüklü ağırlığı 3,500 kg.dan fazla olan ve yük

taşımak için imal edilmiş motorlu taşıtı,12) Römork: Motorlu araçla çekilen yük taşımak için imal edilmiş motorsuz taşıtı,13) Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taşıt veya araç üzerine oturan, taşıdığı yükün

ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu araç tarafından taşınan römorku,14) Çekici: Römork ve yarı römorkları çekmek için imal edilmiş olan ve yük

taşımayan motorlu taşıtı,15) Konteyner: taşıma işlerinde kullanılan (büyük sandık, müteharrik sarnıç veya

benzerleri) ve,- içine eşya konmak üzere bir kompartman teşkil edecek şekilde, kısmen veya tamamen kapalı,- devamlılık niteliğine sahip olup, bu nedenle de bir çok defa kullanılabilecek şekilde sağlam,- yol boyunca aktarmaya gerek göstermeksizin, bir veya daha fazla sayıda taşıt tarafından eşya naklini     kolaylaştıracak şekilde özel olarak yapılmış,- bir taşıttan diğerine bağlanması sırasında manevraya müsait bir şekilde yapılmış,- kolayca yüklenecek ve boşaltılacak şekilde yapılmış,iç hacmi en aşağı bir metreküp olan araçları,(“Ayrılabilen karoseriler” konteyner olarak telaki edilir.)

16) Eşya: TIR karnesi himayesinde taşınan her türlü madde ürün ve değerleri,17) Gümrük Vergileri: Yürürlükteki hükümler uyarınca ithalatta ve/veya ihracatta

eşyaya uygulanan ithalat ve/veya ihracat gümrük vergilerinin tümünü,18) Hareket Gümrük İdaresi: Yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR

taşımacılığının başladığı yerdeki Akit Taraflardan birine ait gümrük idaresini,19) Yol Boyu Gümrük İdaresi: Bir karayolu taşıtının, taşıt dizisinin veya konteynerin

bir TIR taşımacılığı sırasında giriş yada çıkış yaptığı Akit Taraflardan birine ait gümrük idarelerini,

20)Varış Gümrük İdaresi: Yükün tamamı veya bir kısmı ile ilgili TIR taşımacılığının sona erdiği yerdeki Akit Taraflardan birine ait gümrük idarelerini,

21) Giriş Gümrük İdaresi: TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan taşıtın, Akit Taraflardan birinde uğradığı ilk gümrük idaresini,

22) Çıkış Gümrük İdaresi: TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan taşıtın, Akit ülkeden çıkışta uğradığı son gümrük idaresini,

23) Denetleme ve Konaklama Noktası Gümrük İdaresi: TIR Sözleşmesine uygun olarak yapılan taşımacılıkta, ülke içinde güvenlik, seyir ve konaklama hususunda birlik ve gerekli kolaylığı sağlayan, denetleme yetkisini haiz gümrük idarelerini,

24)[3](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Ağır veya Havaleli Eşya: Ağırlıkları, boyutları veya nitelikleri bakımından, kapalı bir karayolu taşıtı ile taşınamayan, yükün özelliği itibariyle gümrük idaresi tarafından taşıma için kolayca bölünmesine imkan olmadığı (bölünemez yük) kanaatine varılan, yüklü durumdaki ölçü ve ağırlıkları, Ek 9’daki ölçü ve ağırlıklardan en az birine uymayan, dolayısıyla özel yük taşıma izin belgesi ile karayolunda taşınması mümkün olan her türlü eşyayı,

25) Kişi: Gerçek ve tüzel kişiler ile hukuken tüzel kişilik statüsüne sahip olmamakla birlikte yürürlükteki mevzuat uyarınca hukuki tasarruflar yapma yetkisi tanınan kişiler ortaklığını,

26) Yerleşim Bölgeleri: Şehir isimlerini belirten yol levhaları arasında kalan meskun mahalli,

27) Denetleme ve Konaklama Noktaları: Taşıtların denetlendiği ve sürücülerin dinlenmek, geceyi geçirmek, taşıtlarını parketmek ve teknik ihtiyaçlarını karşılamak için inşa edilen sosyal tesisleri,

28) Transit Yol: Uluslararası eşya taşıyan taşıtların transit geçişlerinde ve ithal eşyası getirmeleri halinde izleyecekleri yolları,

29) Bağlantı Yolu: Bu Tebliğde belirlenmiş olan yükleme ve boşaltma noktalarını transit yollara bağlayan yolları,

30) Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Gümrük Müsteşarlığı tarafından yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen yerleri.

31) Park Yeri: Denetleme ve Konaklama Noktalarında ayrılmış taşıt park yerlerini;32) Denetleme Belgesi: Giriş kapılarında verilip, çıkış kapılarında geri alınan ve

denetleme noktalarında yapılması gereken işlemleri kapsayan belgeyi,33) Eşyanın Gümrük Mühürü Altında Taşınması İçin Karayolu Taşıtı Onay Belgesi :

Karayolu ile uluslararası eşya taşımacılığı yapan taşıtların TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun olarak imal edildiğini gösterir, Gümrükler Başmüdürlükleri tarafından yetki verilen Gümrük İdarelerince "iki yıllık" süreyle geçerli olarak verilen belgeyi, (Ek:2)

34) Kefil Kuruluş: TIR Sözleşmesinin 6 ncı maddesine uygun olarak, yetkilendirilen kuruluşu,

35) Müsteşarlık:Gümrük Müsteşarlığınıifade eder.

İKİNCİ BÖLÜMGüzergahlar, Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Bunların Transit ve

Bağlantı YollarıMadde 4- Yabancı plakalı karayolu taşıtları ile yabancı menşeli eşyayı Türkiye’den

transit olarak geçiren Türk plakalı taşıtların takip edecekleri transit ve bağlantı yolları ile yükleme ve boşaltma noktaları; Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri, Ulaştırma, Bayındırlık ve İskan Bakanlıklarının olumlu görüşü alınarak Gümrük Müsteşarlığınca aşağıda belirtildiği şekilde tesbit edilmiştir.

G Ü Z E R G A H L A R :A- Transit Güzergahı (Gidiş-Geliş)1[4](3/3/2005 tarih ve 25744 sayılı R.G.’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)-

Dereköy, Kapıkule, Pazarkule, İpsala, Hamzabeyli sınır kapısı --- İstanbul, İzmit, Zonguldak, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Hopa, Sarp sınır kapısı, Türkgözü sınır kapısı, Dilucu sınır kapısı ve Gürbulak sınır kapısı E.80-İstanbul-İzmit-Sakarya-Düzce

a)[5](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) Akçakoca ayrımı-Alaplı-Kdz.Ereğli-Zonguldak (RO-RO) veya; Yeniçağa-Mengen-Devrek-Zonguldak (RO-RO)

b)Bolu-Gerede-Merzifon-E .95-Havza-Samsun (RO-RO) ve Sinopc) Bolu-Gerede-Merzifon-E.95-Havza-Samsun-Ordu-Giresun-Trabzon-E.97-Rize-

Hopa-Sarp sınır kapısıd)Bolu-Gerede-Merzifon-E.95-Havza-Samsun-Ordu-Giresun-Trabzon-E.97-Rize-

Hopa-Artvin-Ardahan-Türkgözü sınır kapısıe) Bolu-Gerede-Merzifon-Amasya-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Iğdır-Aralık-Dilucu

sınır kapısı veya; Horasan-Karakurt-Kağızman-Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısıf)Bolu-Gerede-Merzifon-Amasya-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Gürbulak sınır

kapısı veya;Bolu-Ankara Yozgat-Sivas-Erzincan-Erzurum-Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı2- Dereköy sınır kapısı :

E.87-Dereköy-Kırklareli-Karacaoğlan-E.80 Transit yolu

3- Kapıkule, İpsala---Tekirdağ (RO-RO)       :a) E.80-Kapıkule-Büyükkarıştıran-Muratlı-Tekirdağ (RO-RO)b) E.84-İpsala-Tekirdağ (RO-RO)4- Dereköy,Kapıkule,Pazarkule, İpsala—Cilvegözü ve Yayladağ sınır kapıları           :

E.80-İstanbul-İzmit-Bolu-Ankara-E.90-Aksaray-Adana-İskenderun-E.91-Cilvegözü ve Yayladağ sınır kapıları

5- Dereköy, Kapıkule, Pazarkule, İpsala--Habur sınır kapısı    :E.80-İstanbul-İzmit-Bolu-E.89-Ankara-E.90-Aksaray-Adana-Gaziantep-Şanlıurfa-Cizre-Habur sınır kapısı6[6](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Dereköy, Kapıkule, Pazarkule, İpsala--- Çanakkale, Kepez, Dikili, İzmir ve Çeşme (Deniz giriş-çıkış):Keşan – Gelibolu - Eceabat (veya Gelibolu - Lapseki) Çanakkale - Kepez RO-RO –Ayvalık - Dikili RO-RO – Menemen - İzmir ve Çeşme RO-RO

7- Çeşme, İzmir---Yayladağ, Cilvegözü ve Habur sınır kapıları          :E. 96-Uşak-Afyon-Isparta-Eğirdir-Şarkikaraağaç-Beyşehir-Konya-Karapınar-Pozantı-Adana-

a) Antakya-Yayladağ sınır kapısıb) Antakya-Cilvegözü sınır kapısı

E.90- Gaziantep-Şanlıurfa –Cizre--Habur sınır kapısı8- Çeşme, İzmir----Sinop, Samsun, Trabzon, Sarp ve Türkgözü sınır kapısı   :a)E.96-İzmir-Uşak-Afyon-Sivrihisar-E.90-Ankara-E.88-Kırıkkale-Delice-Çorum-

Merzifon-E.95-Sinop veya Samsun-Ordu-Giresun-Trabzon-E.97-Rize-b)veya E.96- İzmir- Uşak- Afyon- Sivrihisar- E.90- Ankara- E.88- Yozgat- Sivas-

Erzincan- Aşkale-E.97-Bayburt-Gümüşhane-Trabzon-Rize c) Hopa-Artvin-Ardahan-Türkgözü sınır kapısıd) Hopa-Sarp sınır kapısı9- Çeşme, İzmir---Dilucu ve Gürbulak sınır kapıları    :

E.96-Uşak-Afyon-Sivrihisar-E.90-Ankara-E.88-Kırıkkale-Yozgat-Sivas-E.80-Erzincan-Erzurum-

a)Horasan-Karakurt-Kağızman-Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısıb) Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı

10- Mersin, İskenderun---- Gürbulak, Dilucu ve Türkgözü sınır kapıları           :Mersin veya İskenderun -E.90-Toprakkale-Gaziantep-Şanlıurfa- E.99-Diyarbakır-Baykan-Bitlis-

a) E.99-Adilcevaz-Erciş-Muradiye-Doğubeyazıt- Gürbulak sınır kapısıb) Adilcevaz-Erciş-Muradiye-Doğubeyazıt- Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısıc) E.99- Adilcevaz-Patnos-Ağrı-Horasan-Kars-Türkgözü sınır kapısıd) E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Horasan-Kars-Türkgözü sınır

kapısıe)E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Horasan-Karakurt-Kağızman-

Tuzluca-Iğdır-Aralık-Dilucu sınır kapısıf) E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Erzincan-Erzurum-Ağrı-Doğubeyazıt-Gürbulak

sınır kapısı11- Mersin,İskenderun---Giresun,Trabzon, Sarp sınır kapısı    :

E.90-Pozantı-Niğde-Kayseri-Sivas-Refahiye-Erzincan-Aşkale-E.97-Bayburt-Gümüşhane-Trabzon

a)Trabzon-Giresunb)Trabzon-Hopa-Sarp sınır kapısı12- Sarp, Hopa---Gürbulak sınır kapısı           :

Hopa-Artvin-Olur-Göle-Kars (veya Hopa-Artvin-Ardahan-Hasköy-Susuz-Kars)-Digor-Tuzluca-Iğdır-

a)Aralık-Dilucu sınır kapısıb)Doğubeyazıt-Gürbulak sınır kapısı13- Tüm giriş-çıkış kapılarından---Yalova, Gemlik, Mudanya, Bandırma : a)E.80-İzmit-Gölcük-Yalova-Gemlik-Mudanya-E.90-Bursa-Bandırma-b)[7](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik) - Bandırma-Lapseki-Çanakkale- Kepezc)[8](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik )- Bandırma-Biga-Çan-Çanakkale- Kepezd) E.90-Bursa-Eskişehir-Sivrihisar14 (7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile

eklenmiştir.)- Kapıkule, Dereköy, Pazarkule---İpsala sınır kapısı :E.87-Havsa-Uzunköprü-E.84-İpsala sınır kapısı”

15 (7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile eklenmiştir.)- Samsun---Mersin ve İskenderun (Deniz giriş çıkış), Yayladağ, Cilvegözü ve Habur sınır kapıları   :Samsun-E.95-Amasya-E.80-Suşehri-Refahiye ayrımı-E.88-Sivas-Kayseri-Niğde-E.90-Pozantı Veya Samsun-E.95-Merzifon-Çorum-Kırıkkale-Ankara-E.90-Aksaray-Pozantı

a) Mersinb) Adana-İskenderun-Antakya-Yayladağ veya Cilvegözü sınır kapısıc) Adana-Gaziantep-Şanlıurfa-Cizre-Habur sınır kapısı”16(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir.)- Esendere Sınır Kapısı-Yüksekova-Başkale-Gevaş-Tatvan (E 99)a) Gevaş-Tatvan (E 99)b) Gevaş-Van-Muradiye17(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - Kapıköy Sınır Kapısı- Özalp-VANa) Tatvan (E 99)b) Muradiye-Erçiş Ayrımı (E 99)18(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - Gaziantep-Kilis-Öncüpınar Sınır Kapısı19(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - E 90 Nizip- Karkamış Hudut Kapısı20(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - E 90 Suruç- Mürşitpınar Hudut Kapısı21(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - E 90 Şanlıurfa- Akçakale Sınır Kapısı22(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir) - E 90 Viranşehir- Ceylanpınar Sınır Kapısı23[9](3/3/2005 tarih ve 25744 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile

eklenmiştir.)- Hamzabeyli sınır kapısı-E.80 Transit yolu-Edirne B-Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Bağlantı Yolları

1-Merkez : EdirneYükleme ve Boşaltma Noktaları: Edirne, Kapıkule, Tekirdağ,Uzunköprü, ÇorluBağlantı yolları: E.80-E.87-E.84 Transit yollarına bağlantılıdır.

2-Merkez: İstanbulYükleme ve Boşaltma Noktaları: Atatürk Hava Limanı, Halkalı, Haramidere, Karaköy, Haydarpaşa, Erenköy, Çerkezköy, Trakya Serbest Bölge (Çatalca), İstanbul Deri Serbest Bölge, Yeşilköy, Atatürk Hava Limanı Serbest Bölge, Ambarlı, YalovaBağlantı Yolları: E.80 ve E.84 Transit yollarına bağlantılıdır.

3-Merkez: İzmitYükleme ve Boşaltma Noktaları: İzmit, Derince, Yarımca, Gebze, Sakarya (Adapazarı) Bağlantı Yolları: E.80 Transit yoluna bağlantılıdır.

4[10](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) -Merkez: BursaYükleme ve Boşaltma Noktaları: Bursa, Mudanya, Gemlik, Bandırma, Eskişehir, Çanakkale, Kepez, Balıkesir, KütahyaBağlantı Yolları: İzmit-Yalova-Gemlik-Mudanya-Bursa-Bandırma- a) Lapseki- Çanakkale- Kepez b)Biga-Çan-Çanakkale- Kepez c) E.90-Bursa-Eskişehir-Sivrihisar Transit yollarına bağlantılıdır.Kütahya: a) Kütahya-Afyon-E.96 Transit yolu b) Kütahya-Bozüyük-Bilecik-Pamukova-Adapazarı-E.80 Transit yoluBalıkesir: a) Balıkesir-Edremit-E.97 Transit yolu b)Balıkesir-Manisa-İzmir-E.96 Transit yolu c)Balıkesir-Bandırma-E.90 Transit yolu

5-Merkez: İzmirYükleme ve Boşaltma Noktaları: İzmir, Adnan Menderes Hava Limanı, Çeşme, Ege Serbest Bölge, Menemen Deri Serbest Bölge, Foça, Aliağa, Dikili, Ayvalık, Uşak, AfyonBağlantı yolları:E.87 ve E.96 Transit yollarına bağlantılıdır.Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Manisa, Denizli, Aydın, Kuşadası, Bodrum, Marmaris, DatçaBağlantı yolları:Manisa-İzmir Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yoluDenizli,Aydın-İzmir-E.87 Transit yoluDatça,Marmaris-Muğla-a)Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu, b)Aydın-İzmir E.87 Transit yoluBodrum-Yatağan-Aydın-İzmir-E.87 Transit yolu,Bodrum-Muğla-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yoluKuşadası-İzmir, Kuşadası-Aydın-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yolu

6-Merkez: Antalya

Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Antalya, Antalya Hava Limanı, Antalya Serbest Bölge, Isparta, Dalaman, Fethiye, Alanya, Kaş, Finike, Kemer, SeydişehirBağlantı yolları:Antalya-Burdur-Afyon-E.96 Transit yoluAntalya,Alanya-Taşucu-Mersin-E.90 Transit yoluFethiye,Dalaman-Muğla-Denizli-Dinar-Afyon-E.96 Transit yoluFethiye,Dalaman-Muğla-Aydın-İzmir-E.87 Transit yoluKaş,Finike-Kemer-Antalya-Burdur-Keçiborlu-Afyon-E.96 Transit yoluIsparta- Afyon-Konya-Pozantı-E.90 Transit yolu bağlantılıdır.Seydişehir-Beyşehir ve Konya Transit yolu

7-Merkez: AnkaraYükleme ve Boşaltma Noktaları: Ankara, Mürted, Esenboğa, Kırıkkale, Aksaray, Konya, Kayseri, Karaman, Kırşehir, Nevşehir, Ürgüp, Avanos, Niğde, Bor, Sivas, YozgatBağlantı yolları:Ankara, Mürted, Esenboğa, E.88-E.89-E.90 Transit yolları bağlantılıdır.Kırıkkale, E.88 Transit yolu bağlantılıdır.Aksaray, E.90 Transit yolu bağlantılıdır.Konya-Kulu-E.90 Transit yoluKonya-Akşehir-Afyon-E.96 Transit yoluKayseri; E.90-Ankara- Pozantı ve E.88 Sivas Transit yolu bağlantılıdır.Kayseri-Kırşehir-Kırıkkale-E.88 Transit yoluKaraman-Konya-Afyon ve Konya-Pozantı Transit yolu bağlantılıdır.Karaman-Konya-Kulu-E.90 Transit yolu,Karaman-Taşucu-Mersin-E.90 Transit yoluKırşehir-Kırıkkale-E.88 Transit yolu,Kırşehir-Kayseri Transit yolu.Nevşehir, Ürgüp ve Avanos-Kayseri ve Aksaray ile Transit yolları bağlantılıdır.Sivas, E.88 Transit yolu bağlantılıdır.Niğde ve Bor, E.90 Transit yolu bağlantılıdır.

8-Merkez: SinopYükleme ve Boşaltma Noktaları: Sinop, Bartın, Karabük, Zonguldak, Karadeniz EreğliBağlantı yolları:Sinop-Samsun E.95 Transit yoluSinop-Boyabat ayrımı-Kastamonu-Karabük-Eskipazar-E.80 Transit yolu Bartın-ZonguldakBartın-Karabük-E.80 Transit yoluZonguldak ve Karadeniz Ereğli –Düzce-E.80 Transit yolu bağlantılıdır.

9-Merkez: SamsunYükleme ve Boşaltma Noktaları: Samsun, Çorum, Ordu, TokatBağlantı yolları:Samsun ve Ordu-E.95-Havza-E.80 Transit yolu ve Giresun-Trabzon-E.97 Transit yolu bağlantılıdır.Çorum-E.88 ve E.80 Transit yolları bağlantılıdır.

Tokat-Amasya-E.80 Transit yolu ve Tokat-Yıldızeli-E.88 Transit yolu10-Merkez: Mersin

Yükleme ve Boşaltma Noktaları: Mersin, Mersin Serbest Bölge, Ataş Rafineri, Taşucu, Adana, İncirlikBağlantı Yolları: E.90 Transit yolu bağlantılıdır.

11-Merkez: İskenderunYükleme Boşaltma Noktaları: İskenderun, İsdemir, Antakya, YayladağBağlantı Yolları: E.90 ve E.91 Transit yolları bağlantılıdır.

12-Merkez: GaziantepYükleme ve Boşaltma Noktaları: Gaziantep, Islahiye, Kilis, Şanlıurfa,Öncüpınar,Akçakale, Karkamış, Ceylanpınar, MürşitpınarBağlantı Yolları: E.90 Transit yolu bağlantılıdır.

13-Merkez: MalatyaYükleme ve Boşaltma Noktaları: Malatya, Kahramanmaraş Bağlantı Yolları: Malatya-Hekimhan-Kangal-Sivas-E.88 Transit yoluMalatya-Gölbaşı-Pazarcık-Gaziantep-E.90 Transit yoluMalatya-Elazığ-Diyarbakır-Mardin-E.90 Transit yoluMalatya-Elazığ-Tunceli-Pülümür-E.80 Transit yoluKahramanmaraş-Narlı-E.90 Transit yoluKahramanmaraş-Göksun-a)Pınarbaşı-Kayseri-Kırşehir-Kırıkkale-E.80 Transit yolu b)Pınarbaşı-Şarkışla-Sivas-E.88 Transit yolu

14-Merkez: HaburYükleme ve Boşaltma Noktaları: Habur, Mardin, Batman, Diyarbakır, NusaybinBağlantı Yolları: Habur-E.90-Cizre-Şırnak-Siirt-Baykan-E-99 Transit YoluMardin ve Diyarbakır; E.90 ve E.99 Transit yolları bağlantılıdır.Batman-Çatakköprü-E.99 Transit yoluNusaybin: E.90 Transit yolu bağlantılıdır.

15-Merkez: VanYükleme ve Boşaltma Noktası: Van, Kapıköy, EsendereBağlantı Yolları:Van-Muradiye-Erciş-E.99 Transit yolu ve Erciş-Ağrı-E.80 Transit yolu,Van-Tatvan-Bitlis-E.99 Transit yolu,Kapıköy-Özalp-Van-Muradiye ve Erciş ayrımı-E.99 Transit yolu, Esendere-Başkale-Van-Muradiye ve Erciş ayrımı E.99 Transit yoluEsendere-Başkale-Gevaş-Tatvan-E.99 Transit yolu

16-Merkez: TrabzonYükleme ve Boşaltma Noktaları: Trabzon, Trabzon Serbest Bölge,Rize, GiresunBağlantı Yolları:

E.99 Samsun, E.97 Hopa ve Sarp , E.80 Aşkale Transit yolları bağlantılıdır.17-Merkez: Hopa

Yükleme ve Boşaltma Noktası: HopaBağlantı Yolları: E.97 Transit yolu bağlantılıdır.

18-Merkez: GürbulakYükleme ve Boşaltma Noktası:Gürbulak,Erzurum,Dilucu, Aktaş,Akyaka,Bağlantı Yolları:Gürbulak, Erzurum,Dilucu; a) E.80 Transit yolu bağlantılıdır. b) Iğdır-Kars-Ardahan-Artvin-Hopa-E.87 Transit yolu bağlantılıdır.Aktaş ve Akyaka; Ardahan-Artvin-Hopa-E.87 Transit yolu veya Kars-E.80 Transit yolu bağlantılıdır.C-Güzergahlar, Yükleme ve Boşaltma Noktaları ile Transit ve Bağlantı Yollarına İlişkin Ortak Hükümler

1)Gümrük giriş kapılarından iç gümrüklere veya bu gümrüklerin denetimindeki yükleme ve boşaltma noktalarına sevk edilecek taşıtlar için bu Tebliğin 4 üncü maddenin (A) bendindeki transit yollar ile 4 üncü maddenin (B) bendindeki bağlantı yolları esas alınarak güzergah belirlenecektir.Ancak; bir gümrük kapısından Türkiye’ye giriş yaparak çıkış yapmak üzere bir başka gümrük kapısına sevkedilecek taşıtlar, sadece Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (A) bendi ile belirlenen transit güzergahlara tabidir.(7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile eklenmiştir.)Gümrük idarelerince güzergah belirlenirken bu tebliğ eki (Ek 7)’deki TIR güzergahı haritası da esas alınır.

2) Giriş veya hareket gümrük idarelerinden sevkedilecek taşıtlar için, gideceği gümrüğe göre mevcut güzergahlardan birden fazla belirlenmiş (alternatif) yol sözkonusu ise; normal şartlarda ulaşımı kolaylaştırıcı olanı belirlenir.

3) Yabancı plakalı römorklar veya yarı römorkları çeken veya yabancı malı Türkiye'den transit geçiren Türk plakalı çekiciler bu tebliğle belirlenen  güzergahlara tabidir.

4) Bu tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendindeki belirtilen yükleme ve boşaltma noktaları, fıkralarda ismi geçen Gümrük İdareleri tarafından kendi görev ve yetki alanları içinde olmak kaydı ile yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen yerleri ifade eder. Ayrıca, belirtilen noktalar dışındaki yerlerde yükleme ya da boşaltma yapılmasına, Gümrük İdareleri tarafından izin verilebilir.

5)Türk ihraç mallarını taşıyan Türk plakalı taşıtlar bu güzergahlara bağlı kalmak zorunda değildir. Ancak,gerekli görüldüğü hallerde bu güzergahı takip mecburiyeti İçişleri Bakanlığınca geçici olarak konulabilir.

6) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendinde; Gümrük idarelerinin bulunduğu yerler Yükleme ve Boşaltma Noktaları olarak belirlenmiştir. Bu noktalardaki gümrük idarelerince ayrıca yükleme ve boşaltma yapılmasına izin verilen yakın mesafelerdeki genel ve özel antrepolar çok sayıda ve zaman zaman değişebileceğinden bu tebliğde belirtilmemiş olup, bu antrepolara kadar olan yollar da ilgili gümrük idarelerince gümrük işlemleri sırasında belirlenip belgelerine kaydedilerek denetimi sağlanacaktır.

7) Bu Tebliğin 4 üncü maddesinin (B) bendinde; Yükleme ve Boşaltma Noktaları için geliş gidiş olarak; uygun görülen transit yola veya en yakın transit yola kadar bağlantı yolları belirlenmiştir.Bu nedenle, bağlantı yapılan noktadan sonra taşıtın gideceği yöne göre sevk edildiği gümrüğe kadar izleyeceği transit veya bağlantı yolları ilgili gümrük idaresince 4 üncü maddenin (A) ve (B) bentlerine uygun olarak belirlenip, belgelerine kaydedilerek denetimi sağlanacaktır.

8) Güzergahta TIR araçlarının denetim ve kontrollerinin sağlanması amacıyla TIR Güzergahı üzerinde belirlenen TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına uğramaları için sevkeden gümrük idaresince araç sürücüsü bilgilendirilerek verilecek haritada bu noktalar gerektiğinde işaretlenecektir.

9)[11](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Bu madde hükümlerine göre giriş veya hareket gümrük idarelerince belirlenen güzergaha; beklenmeyen durumlar ve mücbir sebepler dışında uymayan taşıtlara 5607[12](4/6/2007 tarih ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu saklı kalmak kaydıyla 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinde belirtilen para cezası uygulanır.

10) (7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile eklenmiştir.) Bu maddenin, (A) bendindeki; İstanbul, İzmit, Zonguldak, Sinop, Samsun, Ordu, Giresun, Trabzon, Rize, Hopa, Tekirdağ, Yalova, Gemlik, Mudanya, Bandırma, İzmir, Çeşme, Mersin, İskenderun, Deniz giriş-çıkış kapılarından çıkış yapılmak üzere sevk edilmeleri istenildiğinde; sözkonusu Deniz giriş-çıkış kapıları bu tebliğde RO-RO olarak belirtilmiş olsun ya da olmasın taşımacının talebi; giriş veya hareket gümrük idarelerince bu tebliğ hükümlerine göre karşılanır. Gerektiğinde sevkedilmesi istenilen gümrük idarelerinden çok acele bilgi sağlanır.Güzergah Katetme Süresinin Tespiti Ve Belirlenen Süreye Uyulması

Madde 5[13](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) –

a) Güzergah katetme süresi; giriş veya hareket gümrüğündeki işlemleri tamamlanıp taşıt sevk edilirken, taşıtın takip edeceği güzergahı ne kadar sürede katedeceği, mevsim ve yol şartlarına göre;

1 – Nisan-Mayıs Haziran-Temmuz-Ağustos-Eylül aylarında azami 144 saat,2 – Ekim-Kasım-Aralık-Ocak-Şubat-Mart aylarında azami 192 saat,olarak belirlenir.3 – TIR karnesinin 20 No.lu bölümüne transit için belirlenen süre yazılır.b) Yukarıda belirtilen esaslara göre verilen süreler geçtikten sonra varış veya çıkış

gümrük idaresine gelen araç için 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 241 inci maddesi hükmü uyarınca para cezası uygulanır.

Ancak, giriş veya hareket gümrük idaresince verilen transit süresinin, güvenlik sorunu, arıza, kaza, yol yapımı, yol kapanması, hastalanma veya araç şoförünün emniyeti suiistimal suçu işlemesi veya başka bir nedenle geçirilmesi halinde, ilgililerin en yakın Emniyet, Jandarma, Gümrük, Sağlık gibi ilgili mercilerden alacakları belgelerle bu durumlarını belgelendirmeleri halinde veya herkesçe bilinen olağanüstü hallerde belge aranmaksızın 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 241 inci maddesinde öngörülen para cezası uygulanmaz.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜMTIR Sisteminin Uygulama AlanıMadde 6- Bu Tebliğ hükümlerinden faydalanabilmek için, Taşıma işleminin,

kefaleti kabul edilmiş kuruluşlar tarafından verilen TIR karneleri himayesinde, TIR Sözleşmesinde öngörülen şartlara uygun olarak yapılmış taşıtlar ve/veya konteynerler ile yapılması gerekmektedir.

Madde 7- TIR Sözleşmesi ve bu Tebliğ hükümlerine uyulması kaydı ile; a) Mühürlü taşıtlar ve konteynerler içinde taşınan eşyadan, yol boyundaki Giriş

Gümrük İdarelerinde gümrük vergileri, KDV, Fon veya teminat istenmez, b) Karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerde gümrük mühürü altında

taşınan eşya genel kural olarak, yol boyu gümrük idarelerinde muayeneye tabi tutulamaz. Genel kural bu olmakla birlikte, istisnai durumlarda ve özellikle bir yolsuzluk şüphesi halinde, suistimalleri önlemek için yol boyu gümrük idareleri de eşyayı muayene edebilirler.

Madde 8- TIR karnesi kapsamında yapılacak bir taşımada kefil kuruluşun garantisinin geçerli olabilmesi için; TIR karnesinin TIR Sözleşmesi hükümlerine uygun ve doğru olarak düzenlenmiş olması gerekir.

Madde 9- TIR Sözleşmesi’ne taraf olan ve uygulayan ülkeler ile bu ülkelerde TIR karnesi vermeye yetkili kefil kuruluşların listesi ve bu kuruluşlar tarafından verilen TIR karneleri kapağının 4.satırına basılan kaşe veya mühür ile atılan imza örnekleri Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) genelge olarak yayımlanır. Bu kefil kuruluşlardan başka kuruluşlar tarafından verilen karneler kabul edilmez.

Karayolu Taşıtı Onay BelgesiMadde 10[14](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

tebliğ ile değişik)- Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşımacılığı yapan taşıtların TIR Sözleşmesinde belirtilen teknik şartlara haiz olduğunu gösteren Onay Belgesi, bu belgeyi veren ülkenin dilinde ve Fransızca veya İngilizce basılıdır.[15](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) TIR Sisteminden istifadesi uygun görülerek tezkiye edilen firmalara kayıtlı taşıtlara Onay Belgesi verilir. Onay Belgesi vermeye yetkili Gümrük İdareleri Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerince belirlenir ve bu Gümrük İdareleri faks ve telefon numaraları ile birlikte Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)’da bildirilir.

Konteyner Onay PlakasıMadde 11- TIR Sözleşmesinin kısım 2-1 no.lu ekindeki kurallara uygun olarak

İngilizce veya Fransızca dillerinden biriyle basılı ve kabartma olarak imal edilmiş, konteynerin açıkca görülebilir bir yerine sabit ve okunaklı olarak takılmış en az (200mmx100 mm) boyutlarında bir metal plakadır. (Ek: 3)

Karayolu Taşıtı Onay Belgesi Verilecek Taşıt ve RömorklarMadde 12[16](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

Tebliğ ile başlık ve madde değişitirilmiştir.) - a) TIR Sözleşmesinin 12, 13 ve 14 üncü maddeleri hükmüne dayanılarak;

1) Kamyonlar,2) Özel amaçlar için kullanılan taşıtlar, (soğuk hava tertibatı, sarnıçlı, tecritli,

tanker v.b. gibi)3) Brandalı taşıtlar,4) Römork ve yarı römorklar,

için, Onay Belgesi verilir.b) Gümrük İdarelerince Onay Belgesi verilirken; Gümrük Müdürü Başkanlığında

oluşturulacak komisyon tarafından, taşıtın TIR Sözleşmesinin 2 sayılı ekinde öngörülen yapılış tarzı ve teçhizata ilişkin şartlara sahip olup olmadığı kontrol edilerek uygun olduğunun anlaşılması halinde sözleşmenin 6 sayılı ekinde belirtilen yönteme göre (sözleşmenin Ek 2’deki açıklayıcı notlar hükümleri de dikkate alınarak) bu Tebliğin 2 no.lu ekindeki örneğe uygun 2 yıl geçerli olmak üzere 3 nüsha onay belgesi düzenlenir. Onay Belgesi verilen taşıtla ilgili olarak gümrük açısından eşya güvenliğinin sağlanması için birden çok gümrük mührüne ihtiyaç duyulması halinde, bu mühürlerin sayısı Onay Belgesi’nin 5 inci bölümüne yazılır ve Onay Belgesi’ne taşıtın gümrük mühürlerinin tam yerlerini gösteren kroki veya fotoğraflar da eklenir. Onay Belgesine verilecek numara (Belge No) Onay Belgesi müracaatının girdiği evrak kayıt numarası olarak belirlenmelidir.

1 - Düzenlenen Onay Belgelerinin;- Bir nüshası taşıtın bağlı olduğu firmaya verilir,- Bir nüshası firmanın müracaat dilekçesinde de belirttiği, TIR işlemlerini yürüttüğü Odaya resmi yazı ile gönderilir.- Bir nüshası Onay Belgesini veren komisyon tarafından düzenlenecek tutanakla birlikte Gümrük İdaresinde ilgili firma adına açılan dosyasında saklanır.

2 - Her taşıtın "Ön, arka, sağ ve sol" cephelerinden çekilmiş 18cmx24 cm ebatlarında ikişer adet fotoğrafı ile varsa birden fazla gümrük mühürü yerlerini gösterir kroki veya fotoğraflar tasdik edilerek bunlardan bir takımı firmaya verilir, bir takımı da ilgili firma adına açılan dosyada saklanır.

3 - Onay Belgelerini düzenleyen Gümrük İdareleri tarafından bağlı bulunduğu Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğüne bilgi verilir.

4 - Yetkili gümrük idareleri, yeni düzenledikleri onay belgeleri ile ilgili bilgileri 6 ay içinde ilgili Ticaret Odasına bildirerek Ticaret Odası kayıtları ile uygunluğunun teyidini isterler.

Onay Belgesi ile İlgili Diğer HususlarMadde 13- a)[17](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de

yayınlanan tebliğ ile değişik) Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) TIR sisteminde çalışması uygun bulunarak tezkiye edilen firmalara ait araçlar dışında hiçbir araç hakkında Onay Belgesi düzenlenmez.

b) Çekiciler ve ağır veya havaleli eşya taşıyan karayolu taşıtları için Onay Belgesi aranmaz.

c)Tezkiyesi iptal edilen firmalar adına düzenlenen Onay belgeleri de iptal edilir.Ayrıca, daha önce verilmiş onay belgeleri iade edilip iptal edilmedikçe aynı taşıt için başka bir firma adına yeni bir Onay Belgesi verilmez.

d)[18](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) Firma değişikliği nedeniyle yeni onay belgesi almak için müracaat edildiğinde; taşıt için önceki firma tarafından alınmış ve iptal edilmemiş olan onay belgesinin de ilgili gümrüğe iptal edilmesi için sunulması gerekir. Ancak bunun sağlanamayacağı veya daha önce taşıtın onay belgesi bulunmadığı beyan ediliyor ise, önceki firmadan alınmış bir yazı, bu da yok ise usulüne uygun bir taahhütname alınarak talep karşılanır.Firma değişikliği ve tezkiye iptali nedeni ile iptal edilen onay belgeleri konusunda ilgili Ticaret Odasına bilgi verilir.

e)[19](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Süresi biten Karayolu Taşıtı Onay Belgelerinin yenileme talepleri aracın o anda bulunduğu yerdeki yetkili Gümrük İdaresi tarafından karşılanır.Yapılan işlem, ilk onay belgesinin verildiği Gümrük İdaresi ile, bir önceki yenilemeyi yapan Gümrük İdaresine de bildirilir

f) Karayolu taşıtı Onay Belgelerinin geçerlilik süreleri belirlenirken C2 yetki belgesi ve bunun gibi belgelerin geçerlilik süreleri dikkate alınmaz.

g) Uluslararası taşımacılık yapan karayolu taşıtlarının almış olduğu onay belgesi sürelerinin yurtdışında sona ermesi (Yük götürdüğü ülkede) ve bu taşıtların ülkemize yine yüklü olarak dönmek istemeleri halinde daha önce belgesini almış olduğu Gümrük İdaresine ilgili firma tarafından yazılı olarak müracaat edildiğinde, bu taleplerinin İdarede teşekkül eden dosyasında mevcut onay belgesine göre değerlendirilerek yapılan müracaat tarihi dikkate alınmak suretiyle ve bir defaya mahsus olmak üzere belge üzerinde 15 günlük ek süre verildikten sonra idarenin mühürü ile tasdiklenerek işlem tamamlanır.

h) Yetkili Gümrük İdarelerince düzenlenen Onay Belgelerinin geçerlilik sürelerinin bitimine azami 30 gün kala yapılan müracaatların değerlendirmeye alınması ve herhangi bir eksiklik bulunmadığının tesbiti halinde eski belgelerin iptal edilerek yenilerinin düzenlenmesi suretiyle onaylanır.

ı) Onay belgelerinin süresi dolmamasına karşın; kayıp, çalınma veya kullanılmayacak şekilde tahrip olması nedenleriyle yeniden onay belgesi alınmak üzere müracaat edilmesi halinde, çalınmada; Emniyet veya Adli Makamlardan alınacak belgelerle, kayıp veya tahrip olma durumunda ise, gazete ilanı ile belgelendirilmek şartıyla ilgili Gümrük İdarelerinde teşekkül eden firmaya ait mevcut dosyasında muhafaza

edilen onay belgesindeki bilgiler kontrol edilerek önceki süresi geçerli olmak üzere yeni onay belgesi verilir.

i)[20](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Onay belgesinin gerçeğe aykırı (sahte) olarak tanzim edildiğinin ya da onay belgesi üzerinde tahrifat yapıldığının tespit edilmesi halinde; sözkonusu onay belgesi iptal edilir. Aynı taşıta usulsüzlüğün tespit edildiği tarihten itibaren 6 ay müddetle onay belgesi verilmez. Usulsüzlüğü tespit eden gümrük idaresi tarafından; aynı yerdeki Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Sözkonusu belgenin iptal edildiği, bu nedenle aynı taşıta 6 ay müddetle onay belgesi verilmemesi ya da onay belgesi yenileme talebinin karşılanmaması gerektiği hususlarında Tüm Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüklerine bildirimde bulunulur. İlgili Ticaret Odasına ve Müsteşarlığa da (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bilgi verilir.

Süresi Dolan TIR Karnesi veya Onay BelgesiMadde 14- a) Kefil kuruluş son geçerlilik gününü belirtmek suretiyle TIR

karnesinin geçerlilik süresini tesbit eder. TIR karnesi bu süreden sonra Hareket Gümrük İdaresi ve yol boyu (giriş veya çıkış) gümrük idarelerinde işleme konulmaz.Ancak, son geçerlilik gününde veya bu günden önce hareket noktasındaki gümrük idaresince kabul edilen TIR karneleri, varış noktasındaki gümrük idaresinde TIR taşımacılığı sonuçlanıncaya kadar geçerlidir.

b) Yolculuk sırasında süresi dolan Onay Belgeleri, o yolculuğun sonuna kadar geçerli olarak kabul edilir.

c)(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) TIR/Transit Takip Programına Tahditli (çalıntı, kayıp ve ihbarlı) TIR karnelerine ilişkin bilgi girişi sadece merkezden yapılmaktadır. Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde TIR karnesinin veri girişi yapılmak istenildiğinde "TIR Karne Kaydında Tahdit Var" uyarısı alındığında hiçbir şekilde veri girişine devam edilmez ve durum acilen Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğüne) bildirilir.

Madde 15[21](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) - Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü), TIR Sözleşmesi gereğince TIR karnesi kapsamında uluslararası taşımacılık yapacak firmaların yetkilendirilmelerinin (tezkiye edilmeleri), tezkiye iptallerinin, adres veya unvan değişikliklerinin duyurulmasının yanı sıra, firmalara ait bu bilgilerin TIR/Transit Takip Programına veri girişleri yapılır. Ayrıca, firmalara ait bilgiler TIR Sözleşmesi’nin 9 No.lu ekinin 4 üncü maddesi gereğince Yetkilendirme Formu örneğine (MAF) uygun olarak, bir hafta içinde TIR Yürütme Kuruluna gönderilir.

TIR Karnesi Düzenlenmesinde ve Kabul Edilmesinde Uyulması Gereken Kurallar

Madde 16[22](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)- TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre tam ve eksiksiz olarak doldurulmuş TIR karnesi, taşımacı firma temsilcisi veya taşıt sürücüsü tarafından gümrük idaresine ibraz edilir.

a) TIR karnesi yalnız bir yolculuk için geçerlidir. TIR karnesinde bu taşıma ile ilgili kabul ve ibra işlemleri için yeterli sayıda koparılabilir yaprak bulunur.

b) Her karayolu taşıtı veya konteyner için bir TIR karnesi düzenlenir. Tek bir yük kompartımanı için birden fazla TIR karnesi düzenlenemez. Bununla beraber bir taşıt dizisi ve bir tek karayolu taşıtına veya taşıt dizilerine yüklenen birçok konteyner için de bir tek TIR karnesi düzenlenebilir. Bu durumda TIR karnesi himayesindeki eşya ile ilgili olarak TIR manifestosunda dizideki her taşıtın veya konteynerin kapsamı ayrı ayrı gösterilir.

c) Normal ve ağır veya havaleli eşyadan oluşan karma yüklerin bir TIR taşımasına konu olması halinde normal eşyanın taşınmasını himaye etmek üzere ayrı bir TIR karnesi kullanılır. Ağır veya havaleli eşyanın taşınması için kullanılan TIR karnesinin kabı ve tüm yaprakları üzerinde İngilizce veya Fransızca büyük harflerle "ağır veya havaleli eşya" ibaresi bulunması gerekir. Hareket gümrük idaresi kabul ettiği TIR karne numaralarını her bir TIR karnesinin bütün yapraklarındaki 2 no.lu bölümün altındaki "Resmi Kullanım İçin"

başlıklı kutuya yazacak ve TIR/Transit Takip Programında Volet 1 ekranındaki "Referans Karne No" alanına kullanılan ikinci TIR Karne numarası yazılacaktır.

TIR Karnesi Kapsamında Eşya Taşıma YöntemleriMadde 17[23](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

Tebliğ ile başlık ve madde değişitirilmiştir.)— TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre tam ve eksiksiz olarak doldurulmuş TIR karnesi, taşımacı firma temsilcisi veya taşıt sürücüsü tarafından gümrük idaresine ibraz edilir.

a) Bir TIR taşıması, birkaç hareket ve varış gümrük idarelerini kapsayabilir, fakat hareket ve varış gümrük idarelerinin toplam sayısı dördü geçmemelidir. TIR karnesi varış gümrük idarelerine ancak bütün hareket gümrük idarelerinin bu TIR karnesini kabul etmeleri halinde sunulabilir.Buna göre, bir TIR karnesi hareket ve varış gümrük idareleri sayısı dördü geçmeyecek (örneğin;1 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi, 1 hareket gümrük idaresi 2 varış gümrük idaresi, 2 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi, 1 hareket gümrük idaresi 3 varış gümrük idaresi, 2 hareket gümrük idaresi 2 varış gümrük idaresi, 3 hareket gümrük idaresi 1 varış gümrük idaresi) şekilde düzenlenebilir.TIR karnesinin Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının 2 no.lu bölümüne sadece hareket gümrük idareleri, 12 no.lu bölümüne varış gümrük idareleri ve o gümrük idaresine boşaltılacak eşya miktarı (koli, kap, adet gibi) yazılır.

b) TIR Sözleşmesinin 18 inci maddesi ve TIR Karnesi'nin Kullanılmasına İlişkin Kurallara göre bir TIR taşıması 4 'den fazla hareket ve varış gümrük idarelerini içeremez. Bir taşıma işlemi esnasında toplam hareket ve varış yerleri sayısını artırmak için; bir tek karayolu taşıtı veya taşıt veya konteyner dizisi her biri ayrı bir TIR karnesi himayesinde olmak üzere art arda veya aynı anda birden çok TIR taşıması yapılabilir. Bu amaçla, aşağıdaki seçeneklerden yararlanılabilir.

1 - Art arda 2 TIR Karnesinin kullanılması: İlk TIR Karnesi 4 taneye kadar hareket ve varış Gümrük idaresi içerebilir. Bu Karnenin 4 ncü Gümrük idaresinde tamamlanıp sonlandırılmasını müteakip, yeni bir TIR karnesi açılabilir ve taşıma işleminin kalan kısmı için bu karne kullanılabilir. Her iki TIR karnesine de bu durumu belirtir uygun kayıt düşülmesi ile birlikte, kabul edilen TIR karnesinin numarası birinci karnenin bütün yapraklarında bulunan 2 no.lu bölümün altındaki "Resmi kullanım için" başlıklı kutuya yazılacak ve TIR/Transit Takip Programında Volet 1 ekranındaki "Referans Karne No" alanına kullanılan birinci TIR karnesinin numarası yazılacaktır. Böylece, birinci TIR karnesinin son varış Gümrük idaresi, ikinci TIR karnesi için hareket Gümrük idaresi olacak ve ikinci Karne en fazla 3 varış gümrük idaresi içerebilecektir. İlk TIR karnesinde kayıtlı eşyadan son varış Gümrük idaresine ait olanlar boşaltıldıktan sonra kalan eşyanın tamamı ikinci TIR karnesine kaydedilecek, böylece bu gümrük idaresi ikinci TIR karnesi için ilk hareket gümrük idaresi olacaktır. Bu seçenekte en fazla 7 tane hareket ve varış Gümrük idaresi kullanılabilmektedir. Sözleşme'nin 2 maddesi hükmünü yerine getirmek üzere iki TIR taşımasının da en az bir sınır geçerek yapılması gerekmektedir

2 - Aynı Anda Birden Çok TIR Taşıması: Aynı anda birden çok karayolu taşıt dizisi (kamyon-römork) veya birden çok konteynerin kullanılması durumunda, TIR Sözleşmesi'nin 17 inci maddesi 1 inci paragrafı uyarınca, her bir karayolu taşıtı veya konteyner için ayrı bir TIR karnesi verilebileceğinden bu TIR karnelerinin her biri 4 taneye kadar yükleme ve boşaltma yeri içerebilecektir. Hareket Gümrük idaresi/idareleri her bir TIR karnesinin bütün yapraklarındaki 2 no.lu bölümün altındaki "Resmi kullanım için" başlıklı kutuya kabul ettiği tüm Karnelerin numaralarını yazacak, aynı zamanda TIR/Transit Takip Programının Volet 1 ekranındaki "Referans Karne No" alanına kullanılan ikinci TIR Karnesinin numarası yazılacaktır.Hangi seçenek kullanılırsa kullanılsın, farklı boşaltma yerlerinde boşaltılacak eşyalar ilk boşaltma noktasında taşıt veya konteynerden boşaltılacak eşyaların, diğer boşaltma noktalarında boşaltılacak olan eşya veya eşyaların boşaltılmasını gerektirmeyecek şekilde yüklenmelidir. Bu tür eşya yükleme sırasında birbirlerinden ayrılacaktır.

c) Birden fazla TIR karnesi kullanılması durumunda giriş, hareket, varış veya çıkış gümrük idarelerinde yapılacak işlemlere ilişkin olarak, bir TIR karnesi için yapılan işlemler diğer TIR karneleri içinde aynı şekilde yerine getirilir.

Kabul Edilmeyen TIR Karneleri ve DüzeltmelerMadde 18- Silinti veya kazıntı bulunan TIR karneleri kabul edilmez. Ancak, hatalı

yazının üzeri okunaklı şekilde çizilip doğrusu yazılır. Düzeltmeler ve ilavelerin yanına değişikliği yapan kişi tarafından imza edildikten sonra düzeltme tescil sırasında resmi mühürle mühürlenir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜMGümrük İdareleri Tarafından Yapılacak İşlemler ve DenetlemelerI- Giriş Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemler:

Madde 19[24](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) -a)[25](15/9/2007 tarih ve26644 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)Türkiye'ye Giriş İşlemleri

1 – Türkiye'ye giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru gümrük sahasına giren TIR aracının giriş kaydını yapar.

2 – Pasaport Polisi tarafından sürücü pasaportuna giriş damgası vurulur ve TIR Denetleme Belgesi düzenlenerek sürücüye verilir.

3 – Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.4 – Başmüdürlükçe belirlenecek gümrük veya gümrük muhafaza personeli

tarafından taşıtın dıştan muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda brandanın yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme olup olmadığı, taşıt mühürlerinin sağlam veya koparılmış olup olmadığı ve TIR Karnesi'nde kayıtlı numara ve adede uygunluğu kontrol edilir ve TIR Karnesi üzerine uygun bulunduğuna dair şerh verilerek imzalanır. Kontrol sonucunda herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde derhal TIR işlemleri ile ilgili servise bilgi verilir.

b) TIR Karnesi İşlemleriTIR karnesinin tescil işlemi aşağıda belirtildiği şekilde yapılır;1 – Taşıt sürücüsü tarafından, TIR Karnesi, Karayolu Taşıtı Onay Belgesi,

Denetleme Belgesi, Tartı Fişi ve diğer belgeler TIR tescili ile görevli gümrük memuruna ibraz edilir.

2 – Gümrük memuru ibraz edilen belgeleri, TIR karnesi ve Taşıt Onay belgesinin yetkili mercilerin imza ve mührünü taşıyıp taşımadığı ve geçerlilik süresinin dolup dolmadığı yönlerinden kontrol ederek, karne bilgilerini Volet-1 kaydı açarak TIR/Transit Takip Programına kaydeder.

3 – Gümrük idaresi tarafından, TIR Sözleşmesi gereğince gerektiğinde TIR karnesinin Türkçe tercümesi istenilebilir.

4[26](4/6/2007 tarih ve 26542 saylı R.G.de yayınlanan Tebliğ ile değişik) –Tescille görevli memur TIR karnesinin Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Volet-2 yaprağı üzerinde;2 numaralı bölümün altındaki resmi kullanım için öngörülen bölümüne; İTHALAT-TRANSİT- MAHRECE İADE-TRANSİT TİCARET ve GERİ GELEN eşyaya ait olup olmadığını göstermek üzere ilgili kaşeyi,TIR karnesi üzerinde belirtilmemiş olması halinde karnenin 8 numaralı bölümüne; karneye ekli belgeleri,20 numaralı bölümüne; transit geçiş için 5 inci maddeye göre belirlenen süreyi,21 numaralı bölümüne; tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adını ve sistem tarafından verilen tescil numarasını,22 numaralı bölümüne; taşımacının talebi üzerine ve eşyaya ait yükleme listesi, CMR, Çeki listesi ve Fatura gibi belgelere bakılarak saptanan güzergâh ve eşyanın gönderilmesi

gereken varış veya çıkış gümrük idaresinin açık ismini, (Gümrük Yönetmeliğinin ekinde yer aldığı gibi)Volet-1 ve Volet-2 yapraklarındaki, 23 numaralı bölüme ve Volet-1 dipkoçanındaki 6 numaralı bölümüne; gümrük idaresinin mührü ve tarih tatbik edilerek, Volet-1 dipkoçanındaki bölümlerine; tescil eden gümrük idaresi adı ve tescil numarasını, Karnenin uygun bir yerine, sistemin atadığı muayene ile görevli memurun sicil numarasını,kaydeder.Yabancı taşıtlar için Volet-1 ve Volet-2 yapraklarının arka sayfalarına, bu Tebliğin 51 inci maddesine göre taşıtın mülkiyet belgesindeki bilgiler kaydedilir.

5 – Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde, Tescil defteri bilgisayar ortamında tutulduğu için ayrıca deftere kayıt yapılmaz.

6 – Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idarelerinde, İşlem gören TIR karneleri giriş (Volet-1) ve çıkış (Volet-2) yaprakları, her yıl için ayrı ayrı açılacak tescil defterine kaydedilir.Bu gümrük idarelerindeki tescil işlemlerinde numaralar müteselsilen verilir. Herhangi bir iptal durumunda ise keyfiyet düzenlenen bordroda belirtilir. Kesinlikle aynı numaraya a ve b gibi alt açılım şeklinde mükerrer numaralar verilmez.

7 – TIR Sözleşmesinin 3 üncü maddesinin (a) bendi (iii)deki; Akit ülke hareket gümrük idaresinden ihracat kaydı ile bir akit taraf varış gümrük idaresine kendiliğinden seyahat eden ve kendileri eşya olarak kabul edilerek gelen karayolu taşıtları veya otobüsler, vinçler, yol süpürücüler, betonyerler için akit ülke hareket gümrük idareleri tarafından düzenlenen TIR karneleri giriş gümrük idarelerince kabul edilerek işlem yapılmasına müteakip Türkiye’deki varış veya çıkış gümrük idarelerine sevki sağlanır.Ayrıca, bu taşıtlarla aynı zamanda eşya taşınması halinde TIR sözleşmesinin 2 sayılı ekinde öngörülen yapılış tarzı ve teçhizata ilişkin şartlara sahip olup olmadığı kontrol edilerek bu şartlar uygun ise taşıma yapmasına izin verilir.

8 – Bir akit ülke hareket gümrük idaresinden açılmış TIR karnesindeki (kapağın 7 nci bölümü ve manifestonun 6 ncı Bölümünde) varış ülkesi bir akit ülke değilse, (Örnek; K.K.T.C.) eşyaya ait yükleme listesi, CMR, Çeki listesi ve Fatura gibi belgelerine bakılarak, transit geçilen son akit ülke Türkiye olacağı için varış gümrük idaresi Türkiye’den çıkış yapılacak gümrük idaresi (Örnek; Mersin) olarak belirlenir ve sevki sağlanır.Giriş Gümrüğünde Muayene(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile başlık eklenmiştir)

Madde 20[27](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) -

a) Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idaresinde sistem tarafından atanan muayene ile görevli memur, kendisine havale edilen TIR karnesini aldıktan sonra, şüphe veya ihbar durumuna göre kontrolün kapsamını belirler.

b) Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idaresince tesci1 edilen TIR karnesi ile diğer belgeler, gümrük idare amirince, taşıtın ve eşyanın durumu ile ihbar veya şüpheli hal olup olmamasına göre, Belge Kontrolü veya Fiziki Muayene edilmesi için muayene ile görevli memura havale verilir.

c)[28](15/9/2007 tarih ve 26644 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Muayene ile görevli memur, kontroller olumlu sonuç verdiği takdirde TIR Karnesinin giriş ve çıkış yapraklarının ve giriş parçası dipkoçanının ilgili bölümlerine gerekli kayıt ve meşruhatları vererek TIR Karnesi giriş yaprağını koparıp, TIR Karne cildini sürücüye teslim eder ve taşıtın varış veya çıkış gümrüğüne sevkini sağlar.Taşıt, Römork ve Konteynerlerin Açılıp Kontrol Edileceği Haller [29](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)

MADDE 21[30](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) – Taşıt, römork ve konteynerlerden;

a) İdare amiri tarafından gerek duyulanlar,b) Haklarında ihbar ya da kuvvetli bir şüphe bulunanlar veya fiziki kontrole

yönlendirilenler,c) Mühürleri bulunmayanlar veya koparılmış ya da bozulmuş halde olanlar,d) Brandalı taşıtlarda brandalarında sökük, yırtık veya TIR Sözleşmesi’nin 2 No.lu

ekinde belirlenen şekle aykırı yama bulunanlar,e) Kapalı römork veya konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme bulunanlar,f) Tartıda tespit edilen ağırlığı ile TIR karnesinde kayıtlı ağırlığı arasında farklılık

olanlar veya eşya kıymeti çok düşük görülenler,Oluşturulacak komisyon marifetiyle taşıt açılarak TIR karnesi kapsamı eşya,

masrafları taşımacıya ait olmak üzere muayene edilir ve muayene sonucuna göre yapılan işlem hakkında tutanak tanzim edilir.

Yapılan muayene sonucunda, eşya TIR karnesine uygun bulunduğu takdirde (takibatı gerektiren haller dışında) taşıt tekrar mühür altına alınır. TIR karnesi ve dipkoçanlarının ilgili yapraklarına da gerekli meşruhatlar verilir.

TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan onaylanmış bir araçta tespit edilen önemli bozukluklar (sökülen veya yırtılan brandalar ile kırılan veya delinen römork ve konteyner) bulunursa araç TIR Sözleşmesi’ndeki gerekli teknik şartlara göre gümrük idaresi denetiminde tamir edilerek onay için öngörülen duruma getirilir. Buna ilişkin olarak onay belgesinin 11 No.lu bölümü gümrük idaresince doldurulur.

g) 1 – Türkiye üzerinden transit olarak başka ülkeye götürülmek veya Türkiye'deki bir varış gümrüğüne boşaltılmak üzere getirilen eşya için Uluslararası TIR Sözleşmesi’nin 8 inci maddesinin 5 inci fıkrasında; "Kefil kuruluşun sorumluluğu, yalnız TIR karnesinde yazılı eşyaya şamil olmayıp, aynı zamanda, bu karnede yazılı olmamakla birlikte karayolu taşıtının mühürlü kısmında veya mühürlü konteynerde mevcut eşyayı da kapsayacak, fakat başka hiçbir eşyaya şamil olmayacaktır." denilmektedir. Bu hükme göre, giriş gümrük idaresinde karayolu taşıtının mühürlü kısmında veya mühürlü konteynerdeki eşyalardan TIR karnesinde beyan edilen miktara göre noksanlık veya fazlalık tespit edilmesi halinde bu durum tespit tutanağına bağlanarak TIR karnesi üzerinde gösterilir, aynı zamanda bu tespitle ilgili olarak TIR/Transit Takip Programına da veri girişi yapılır, TIR karnesinin varış gümrüğüne kadar kullanılacak yapraklarının "Eşya Manifestosu" bölümünde (9, 10 ve 11 No.lu bölümleri) noksanlık veya fazlalıkla ilgili miktar tespitleri kaydedilerek tasdiklenip sevk edilir.

2 – Yukarıda belirtildiği şekilde giriş gümrük idarelerince TIR karnesinde beyan edilen miktara göre tespit edilen fazlalığa ilişkin eşyanın karayolu taşıtının veya konteynerin mühürlü kısmında bile olsa gizlenerek, saklanarak veya özel olarak yapılmış zula tabir edilen yerlerde bulunması halinde bu fıkranın 1 inci bendinde belirtildiği gibi işlem yapılmayıp 5607 sayılı Kanun hükümleri gereğince takibatta bulunulur.

Madde 22- İşlemi biten TIR aracının gümrük sahasını terk ettiği tarih ve saat, gümrük yetkililerince TIR Denetleme Belgesine yazılır ve imzalanır. Dört nüsha olarak düzenlenen bu belgenin iki nüshası araç sürücüsüne verilir. Bir nüshası gümrük sahasının çıkış noktasında bulunan Gümrük Muhafaza memuruna verilir, bir nüshası da gümrükte saklanır.Sürücü bu denetleme belgesi ile belirlenen güzergah üzerindeki TIR denetleme ve konaklama noktalarına uğramak ve denetleme belgesine bu noktalarda gerekli işlemi yaptırmak zorundadır.Giriş-çıkış yapan gümrük kapılarının yanında veya çok yakınındaki TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına denetleme belgesi işlemi için uğrama zorunluluğu yoktur. Ancak, çıkış kapılarına gelen TIR araçlarının yığılmalar nedeniyle yol süresinin aşılacağı durumlarda sürücüler bu denetleme ve konaklama noktalarına uğrayarak denetleme belgesini polise ibraz ederek meşruhat verdirebilirler.[31](4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) İşlem Gören TIR Karnesi Giriş (Volet-1) Yapraklarına İlişkin Olarak Giriş ve Hareket Gümrük İdarelerince Yapılacak İşlemler

Madde 23[32](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)

a) Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde, TIR/Transit Takip Programına veri girişi yapılan TIR karnesi giriş yaprakları (Volet-1), çıkış yaprakları (Volet-2) ile karşılaştırılmak, karşılaştırma sonucuna göre takip ve diğer yasal işlemler yapılmak üzere söz konusu gümrük idarelerince arşivlenir.

b) Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idarelerinde işlem gören TIR karnesi giriş yaprakları (Volet-l) sisteme veri girişi yapılmak üzere; bir örneği Ek-4’te yer alan bordroya tescil sıra numarasına göre kaydedilerek, en geç yedi gün içinde bir yazı ekinde Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belirlenen gümrük idaresine gönderilir.

Hazırlanan bordrolar gümrük idaresinde müdür ya da görevlendireceği müdür yardımcısı tarafından kontrol edilerek imzalanır ve bordroların birer nüshası açılacak dosyalarında saklanır.

Otomasyon sistemine dahil olmamakla birlikte bilişim alt yapısı tamamlanan gümrük idareleri Volet-1 veri giriş işlemini intranet (dahili web) üzerinden gerçekleştirir.

c) Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belirlenen gümrük idaresince TIR/Transit Takip Programı’na veri giriş işlemleri tamamlanan TIR karnesi giriş yaprakları (Volet-1) ve ekleri bir örneği Ek-4’te yer alan bordroya kayden en geç yedi gün içerisinde bir yazı ekinde giriş/hareket gümrük idaresine iade edilir.

d) Giriş/hareket gümrük idarelerince; sevk gümrüğünden ya da Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belirlenen gümrük idaresince veri girişi yapılarak gönderilen TIR karnesi çıkış yaprakları (Volet-2) ve ekleri Müsteşarlıkça belirlenecek esaslara uygun olarak TIR karnesi giriş yaprakları (Volet-1) ve ekleri ile karşılaştırılır ve takibi gerektirir bir husus bulunmaması halinde, giriş ve çıkış yaprakları çakıştırılarak arşivlenir. Takibi gerektirir bir husus bulunması halinde, Tebliğin 33 üncü maddesi hükmüne göre takibat işlemleri yapılır.

II- Hareket Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemlerMadde 24[33](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) -a) Hareket Gümrük İdaresinde TIR Karnesinin İbrazı, Kabul ve Muayene

1- TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatı hükümlerine göre doldurulmuş TIR karnesine ilişkin bilgilerle, taşımacı firma temsilcisi veya sürücü tarafından BİLGE sisteminde TIR İhracat Özet Beyan Modülünden, TIR İhracat (TIRİHR) özet beyanı düzenlenir.

2-Tescil edilen Özet Beyana ilişkin TIR karnesi ve ekleri gümrük onay memuruna teslim edilir.Gümrük Onay Memuru, TIR karnesi ve taşıt onay belgelerini, bu belgelerin yetkili mercilerin imza ve mühürünü taşıyıp taşımadığı, geçerlilik süresinin dolup dolmadığı hususlarının yanısıra, TIR karnesinde yazılı eşyanın Faturası, CMR, Koli Listeleri, Fotoğrafları, Planlar, Çeki Listesi ve yükleme listesi gibi belgelerini de inceleyerek mevzuata uygun olduğu tespit edildiği takdirde; Taşıyıcı tarafından tescil edilen “TIR İHRACAT” türündeki özet beyan bilgileri TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek ekran bilgileri ile kendisine ibraz edilen TIR karnesi ve ekli belgeler üzerindeki bilgilerin doğruluğunu kontrol ettikten sonra Volet-1 bilgileri tescil edilir. “TIR İHRACAT” türündeki özet beyanın 16 haneli tescil numarası TIR karnesine kaydedilir. Herhangi bir döküm alınmaz.

3[34](4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Onay memuru TIR karnesi Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Volet-2 yaprağı üzerinde;TIR karnesinin 2 numaralı bölümünün altındaki resmi kullanım için öngörülen bölümüne; TRANSİT-İHRACAT-MAHRECE İADE ve TRANSİT TİCARET’ ait olup olmadığını göstermek üzere ilgili kaşeyi,TIR karnesi üzerinde belirtilmemiş olması halinde 8 numaralı bölümüne; karneye ekli belgeleri,

20 numaralı bölümüne; transit geçiş için 5 inci maddeye göre belirlenen süreyi,21 numaralı bölümüne; tescilin yapıldığı gümrük idaresinin adını ve sistem tarafından verilen tescil numarasını, 22 numaralı bölümüne; taşıyıcının talebi üzerine ve eşyaya ait Yükleme Listesi, Fatura, CMR, Çeki Listesi gibi belgelerine bakılarak gideceği ülkeye veya varsa diğer bir gümrüğe göre belirlenen güzergâhı,Volet-1 ve Volet-2 yapraklarındaki 23 numaralı bölüme ve Volet-1 dipkoçanındaki 6 numaralı bölümüne; gümrük idaresinin mührü tatbik edilerek, Volet-1 dipkoçanındaki bölümlerine tescil eden gümrük idaresinin adını ve tescil numarasını,kaydeder.Tescil defteri bilgisayar ortamında tutulduğu için ayrıca deftere kayıt yapılmaz.

4-TIR/Transit Takip programı tarafından atanan muayene ile görevli memurun sicil numarası TIR karnesinin uygun bir yerine yazılır. Muayene ile görevli memur sistemin kendisine havale ettiği TIR karnesini aldıktan sonra şüphe veya ihbar durumuna göre kontrolün kapsamını belirler.Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idaresinde, gümrük idare amirince, TIR karnesi üzerine taşınan eşyanın durumu ile ihbar veya şüpheli hal olup olmamasına göre, “Belge Kontrolü” veya “Fiziki Muayene” şeklinde, muayene ile görevli memura havale verilir.

5-Muayene ile görevli memur, verilen havaleye uygun olarak; eşyanın ve belgelerin birbirleri ile uyumlu olup olmadığını, taşıtın brandasında sökülme veya yırtılma kapalı römork ve konteynerlerde kırılma veya delinme olup olmadığını, gizli bölme bulunup bulunmadığını kontrol eder. Uygun olduğunun tespit edilmesi halinde taşıta mühür takılır. Taşıta veya konteynere takılan mühürlerin numarası veya tanıtma işaretleri TIR karnesi yapraklarına ve dipkoçana da kayıt edilerek TIR karnesinin giriş ve çıkış yaprakları ile giriş parçası dipkoçanının ilgili bölümlerine gerekli kayıt ve meşruhatları verir. TIR karnesi giriş yaprağı koparılıp, TIR karne cildi sürücüye teslim edilerek taşıtın çıkış gümrüğüne veya varsa başka bir yükleme için diğer gümrüğe sevki sağlanır. Aynı zamanda bilgisayar ortamında kendisiyle ilgili ekran üzerinde de işlemini tamamlar.

6-TIR Sözleşmesi kapsamında Sözleşmeye dahil olmayan bir ülkeye yapılacak ihracat eşyası taşınmasında, TIR karnesi, Sözleşmeye taraf olan ülkenin son gümrük idaresi varış gümrük idaresi olarak gösterilmek suretiyle açılır, ihracat beyannamesi, fatura, CMR ve diğer belgelerinde ise, ihracat ülkesi gösterilerek işlem yapılır.

7-TIR Sözleşmesinin 3 üncü maddesinin (a) bendi (iii)’deki şartlara uygun olarak Türkiye’den ihraç kaydıyla bir başka akit ülke varış gümrüğüne sevk edilecek kendiliğinden seyahat eden ve eşya olarak kabul edilen karayolu taşıtları veya  otobüsler, vinçler, yol süpürücüleri, betonyerler için düzenlenecek TIR karneleri, hareket gümrüğünce kabul edilerek işlem yapılır.Ayrıca, bu taşıtlarla aynı zamanda eşya taşınması halinde TIR sözleşmesinin 2 sayılı ekinde öngörülen yapılış tarzı ve teçhizata ilişkin şartlara sahip olup olmadığı kontrol edilerek bu şartlar uygun ise taşıma yapmasına izin verilir.

b)[35](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Kısmi (Parsiyel) Yüklemelerde TIR Karnesi İşlemleri

1 - Birinci hareket gümrüğünde ibraz edilen TIR karnesinin ilk sarı sayfa ve varış ülkesi gümrüğüne kadar kullanılacak olan yapraklarının manifesto bölümüne kaydedilen taşıt ve eşyaya ilişkin olarak, taşımacı firma veya temsilcisi tarafından tescil edilen "TIR İHRACAT" türündeki özet beyan bilgileri TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek Volet-1 bilgileri tescil edilir. "TIR İHRACAT" türündeki özet beyanın 16 haneli tescil numarası TIR karnesinin Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Volet-2 yaprağının ilgili bölümlerine ve çıkış gümrüğüne kadar kullanılacak olan bütün yaprakları üzerine kaydedilir. Tescil edilen Page 1 Volet-1 yaprağı alıkonularak TIR aracı ikinci hareket gümrüğüne Page 2 Volet-2 yaprağı ile birlikte sevk edilir.

2 - İkinci hareket gümrüğünde, gelen taşıt ve eşyaya ilişkin olarak, şüphe, ihbar ile özel durumlar dışında TIR karnesi üzerinden belge ve süre kontrolü yapılarak haricen muayene edilir. TIR karnesinin Page 2 Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programı’nın Volet-2 ekranına kaydedilerek sistemin vermiş olduğu tescil numarası Page 2 Volet-2 yaprağı üzerine yazılır. İkinci hareket gümrüğüne ait eşya TIR karnesinin ilk sarı yaprağına ve varış ülkesi gümrüğüne kadar kullanılacak olan bütün yapraklarına kaydedilerek taşımacı tarafından tescil edilen "TIR İHRACAT" türündeki özet beyan bilgileri TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek Page 3 Volet-1 bilgileri tescil edilir. Kendi gümrüğünde tescilli "TIR İHRACAT" türündeki özet beyanın 16 haneli tescil numarası TIR karnesinin Page 3 Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Page 4 Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne kaydedilir. Tescil edilen Page 3 Volet-1 yaprağı alıkonularak, TIR aracı Page 4 Volet-2 yaprağı ile birlikte varsa üçüncü hareket veya çıkış gümrüğüne sevk edilir.İkinci hareket gümrüğünde, birinci hareket gümrüğünden sevk edilen araç ve eşya için hiçbir şekilde "TESLİM ALMA" özet beyanı düzenlenmez. Page 2 Volet-2 yaprağı ile ilgili olarak bilgisayar ortamında herhangi bir özet beyan teyit işlemi yapılmaz.

3 - Üçüncü hareket gümrüğünde, gelen taşıt ve eşyaya ilişkin olarak, şüphe, ihbar ile özel durumlar dışında TIR karnesi üzerinden belge ve süre kontrolü yapılarak haricen muayene edilir. TIR karnesinin Page 4 Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programının Volet-2 ekranına kaydedilerek sistemin vermiş olduğu tescil numarası Page 4 Volet-2 yaprağı üzerine yazılır. Üçüncü hareket gümrüğüne ait eşya TIR karnesinin ilk sarı yaprağına ve varış ülkesi gümrüğüne kadar kullanılacak olan bütün yapraklarına kaydedilerek taşımacı tarafından tescil edilen "TIR İHRACAT" türündeki özet beyan bilgileri TIR/Transit Takip Programı Volet-1 ekranına getirilerek, Page 5 Volet-1 bilgileri tescil edilir. Kendi gümrüğünde tescilli "TIR İHRACAT" türündeki özet beyanın 16 haneli tescil numarası TIR karnesinin Page 5 Volet-1 yaprağı ve dipkoçanı ile Page 6 Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne kaydedilir. Tescil edilen Page 5 Volet-1 yaprağı alıkonularak, TIR aracı Page 6 Volet-2 yaprağı ile birlikte çıkış gümrüğüne sevk edilir.Üçüncü hareket gümrüğünde, ikinci hareket gümrüğünden gelen eşya için hiçbir şekilde "TESLİM ALMA" özet beyanı düzenlenmez. TIR karnesi Page 4 Volet-2 yaprağı ile ilgili olarak bilgisayar ortamında herhangi bir özet beyan teyit işlemi yapılmaz.En son hareket gümrük idaresinde, TIR karnesinin taşıma süresince kullanılacak bütün yapraklarındaki (manifestosunun) 17 nci bölümleri imzalanarak tarih ve mühür basılır.

4 - Çıkış gümrüğüne gelen taşıt ve eşyaya ilişkin olarak, şüphe, ihbar ile özel durumlar dışında TIR karnesi üzerinden belge ve süre kontrolü yapılarak haricen muayene edilir, TIR karnesinin Page 6 Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programının Volet-2 ekranına kaydedilir. Çıkış gümrüğünce yapılması gereken işlemler yerine getirilerek, hareket gümrüklerinde bu taşıma ile ilgili olarak düzenlenerek tescil edilmiş çıkış beyannamelerinin kapanması için Özet Beyan modülünden "Uzaktan Teyit" yöntemi ile TIR karnesi cildinde Volet 1 dipkoçanları üzerinde yer alan hareket gümrüklerine ait tüm özet beyanların 16 haneli tescil numaraları girilerek ilgili özet beyanların kapatılması sağlanır.Çıkış gümrüğünde, son hareket gümrüğünden sevk edilen araç ve eşya için hiçbir şekilde "TESLİM ALMA" özet beyanı düzenlenmez.

5 - Aynı TIR karnesi kapsamında olmak üzere; Transit, ihracat veya mahrece iade konusu eşyanın, gerek TIR sözleşmesi ve gerekse gümrük mevzuatı açısından birlikte taşınması mümkündür.

6) TIR karnesi kapsamında bir iç gümrükten eşya alan TIR aracının daha sonra bir serbest bölgeye giderek parsiyel eşya alması veya serbest bölgeden eşya alan bir TIR aracının bir iç gümrükten de parsiyel eşya alması mümkündür.

III-Varış Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemlerMadde 25[36](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)-a) Varış Gümrüğünde TIR Karnesi İbrazı, Tescil ve Onay İşlemleri

1[37](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Varış gümrük idaresinde TIR karnesi bilgileri gümrük onay memurları tarafından BİLGE sisteminde TIR/Transit Takip Programının "TIR Volet-2" ekranına

kaydedilir ve TIR karnesi bilgileri tescil edilir. Sistemin TIR karnesi bilgilerine dayanarak "TIR İTHALAT" türünde özet beyan oluşturması sağlanır. Otomatik olarak oluşturulan özet beyanın tescil numarası ve görevlendirilen memurun/muayene memurunun sicil numarası TIR Karnesi üzerine kaydedilir. TIR/Transit Takip Programı aracılığıyla sistem tarafından oluşturulan "TIR İTHALAT" türündeki özet beyanın özet beyan formu üzerine dökümü alınmaz.

2 - Bilgisayar Sistemi Bulunmayan Varış Gümrük İdarelerinde; sürücü, taşımacı firma veya temsilci, o gümrük idaresine boşaltılacak eşya için düzenlenen TIR karnesini ibraz eder.Kendisine İbraz Edilen Belgeleri Tetkik Eden Gümrük İdare Amiri TIR Karnesi Üzerine;TIR karnesinin tescili için ilgili servisine,Gerekli muayenenin yapılması için muayene ile görevli memura,Boşaltmaya nezaret ve gerektiğinde taşıta mühür tatbik edilmek üzere görevli memura,Boşaltılacak eşyanın teslim alınması için ilgili servisine,Giriş Gümrüğünce verilen müddetlerde gecikme varsa 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 ncı madde hükümlerinin tatbiki için ilgili servisine,havale verir.TIR karnesi ile eki belgeleri (CMR, Fatura, Çeki Listesi gibi) karşılaştıran ilgili servis, bu belgelerin birbirleri ile uygunluğunu tesbit ettiği takdirde TIR karnesini tescil eder.

b) Varış Gümrüğünde Muayene, Eşyanın Boşaltılması ve Diğer İşlemler1- TIR karnesi ve ibraz edilen belgelerin, araç ve eşyasının işlem ve denetimi

Uluslararası TIR sözleşmesi ile Gümrük Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre yapılır.2[38](25/3/2006 tarih ve 26119 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik)- Tescil edilen TIR karnesini alan antrepo veya geçici depolama yerinde görevli memur, taşıt evsafının belgelerine uygun olup olmadığını, hareket noktası gümrüğü veya yol boyu ülkelerin gümrük idarelerince vurulan mühürlerin sağlam olup olmadığını, taşıt brandasında sökülme veya yırtılma, kapalı römork ve konteynerlerde kırılma veya delinme olup olmadığını, gizli bölme bulunup bulunmadığını kontrol eder ve eşyanın antrepoya veya geçici depolama yerine veya gümrükçe izin verilen yerlere boşaltmasına kendi gözetim ve sorumluluğu altında müsaade eder.

3[39](25/3/2006 tarih ve 26119 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)- TIR karnesi kapsamı eşyanın boşaltılıp teslim alınmasını takiben antrepoda veya geçici depolama yerinde görevli memur ile birlikte taşıyıcı firma veya temsilci veya sürücüsünün imzasını havi dört nüsha teslim tesellüm tutanağı tanzim edilir.

4-Eşyanın boşaltma işlemini yapan gümrük idaresince, TIR karne çıkış (Volet-2) yaprağı ve dipkoçanındaki ilgili bölümlerine boşaltılan eşyaya ait (kap adedi, ağırlığı, ölçüsü, miktarı) gerekli boşaltma kayıt ve meşruhatı verilir.

5[40](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Teslim ve tesellüm tutanağı ile TIR karnesi kapsamı eşyaların birbirine uygun olması, varsa ödenmesi gereken para cezasının ödendiğinin anlaşılması üzerine, TIR karnesi çıkış yaprağı ve dipkoçanının ilgili bölümleri; imzalanıp, kaşe tatbik edilerek TIR karnesi çıkış yaprağı koparılır. TIR karnesi kapsamı eşya gümrük denetlemesi altına alınmak suretiyle TIR karnesi sonlandırılmış olur.

6[41](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)- Sistem tarafından atanan memur/muayene memuru TIR karnesini alarak teslim tesellüm tutanağı ile karşılaştırdıktan sonra, TIR karnesi Volet-2 yaprağındaki kayıtlar ile veri girişlerinin uygunluğunu araştırmak için TIR karnesini ekrana çağırır. Uygun olduğunu tespit ettikten sonra TIR/Transit Takip Programı üzerinden Volet–2 ekranında (sırasıyla Muayene menüsü-Muayene Onayı-TIR Muayene Formu-Yapılan Muayene Türü-Sarı-Belge Kontrolü veya Kırmızı Bire Bir Muayene Onayla-Bilgi diyalog ekranındaki Tamam butonuna tıklayarak) onaylama işlemini tamamlar.

7[42](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - TIR karnesi kapsamı eşyanın tamamının boşaltılmasını müteakip yabancı taşıtın, Türkiye gümrük bölgesinde kalacağı sürede denetimin ve takiplerinin sağlanabilmesi veya taşıtın yurtdışı edilmesini teminen araç, bilgisayar sistemine dahil gümrük idarelerinde ilgili Taşıt Takip Programına kaydedilir, bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde ise Taşıt Giriş-Çıkış Formu düzenlenir.

c)[43](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Özet beyan olarak verilen TIR karnesinde kayıtlı miktara göre tespit edilen eksiklik veya fazlalıklar hakkında aşağıdaki işlemler yapılır.

1 - TIR karnesinde kayıtlı miktara göre eksik veya fazla çıkan kaplar ile dökme eşyada %3’ü aşan eksik veya fazla eşya hakkında eksiklik veya fazlalık takibatı yapılır. TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağına ve dipkoçanının ilgili bölümlerine; TIR karnesinde kayıtlı miktara göre eksik veya fazla çıkan eşya miktarı kaydedilerek üzerine; "ŞARTLI İBRA EDİLMİŞTİR" yazılır veya kaşe basılır. Bununla birlikte TIR/Transit Takip Programının "TIR Volet-2" ekranına "Şartlı İbra Edildi" şeklinde kaydedilir.

2[44](7/3/2009 tarihli ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - TIR Karnesinde kayıtlı miktara göre eksiklik veya fazlalık tespit edildiğini gösterir tutanağın imzalandığı tarihte yapılan bildirim üzerine 3 aylık bir süre verilerek, bu süre içerisinde TIR karnesi hamilinden eksiklik veya fazlalığın neden kaynaklandığının belgelendirilmesi istenir. TIR karnesi hamilince eşyanın mahrecinden yüklenmediği veya yanlışlıkla başka yere çıkarıldığı veya kaza ve avarya neticesinde kaybolduğu veya çalındığına ilişkin belgenin; eşyanın yüklendiği liman yetkilisi, çıkış acentesi, taşımacı kuruluş kamu kuruluşu ise bu kuruluştan veya yüklemede bu kurum ve kuruluşların bulunmaması halinde ihracatçı veya yüklemeyi yapan kuruluştan alınarak, eşyanın yüklendiği limandaki en büyük mülki idare amiri, gümrük idaresi, ticaret ve sanayi odaları, liman başkanlığı, konsolosluk veya büyükelçiliklerden herhangi birisine tasdik ettirilerek ibrazı gerekir. Bu madde hükmünün uygulanmasında Avrupa Birliği’nin tek bir gümrük bölgesinden oluştuğu göz önünde bulundurulur.

3[45] (7/3/2009 tarihli ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Eksikliğe ilişkin olarak verilen süre sonunda ibraz edilen belgelerin geçerli sayılmadığı veya herhangi bir belge ibraz edilmediği takdirde gümrük idaresince; eksik çıkan eşyaya isabet eden gümrük vergi ve resimleri tahakkuk ettirilerek TIR karnesi hamilinden tahsil edilir. Gümrük vergilerinin bu yolla tahsil edilememesi halinde, TIR Sözleşmesi’nin 11 inci maddesinin 1 inci fıkrasındaki süre dikkate alınarak kefil kuruluş ve diğer kurumlar nezdinde gerekli takibat yapılır.

4 - Fazlalığa ilişkin olarak verilen süre sonunda ibraz edilen belgelerin geçerli sayılmadığı veya geçerli bir belge ibraz edilmediği takdirde fazla eşyaya el konularak müsadere edilir ve fazla çıkan eşyanın CİF kıymeti kadar para cezası alınır.Müsaderesi gereken beyan fazlası eşya için; gümrük idare amiri başkanlığında, varsa bir müdür yardımcısı, bir muayene memuru ve bir gümrük memurundan oluşan heyet marifetiyle müsadere kararı alınır. Müsadere kararı alınan eşya hakkında tasfiye hükümleri uygulanır.

5 - Eksiklik ve fazlalığa ilişkin olarak, verilen süre içinde ve de geçerli belge ibraz edildiğinin anlaşılması durumunda, TIR karnesinin çıkış (Volet-2) yaprağına "Şartlı İbra Kaldırılmıştır" meşruhatı verilir. TIR/Transit Takip Programının "TIR Volet-2" ekranında "Şartlı İbra Edildi" şerhi kaldırılarak "İbra Edildi" şeklinde kaydedilir.

6 - TIR karnesinde kayıtlı dökme gelen eşyadaki % 3’ü aşmayan eksiklik veya fazlalıklar için takibat yapılmaz.

7 - TIR karnesinde kayıtlı eşyadan kap adedi itibariyle tamam çıkan ancak; sayı, baş, ağırlık gibi ölçülerinde eksiklik veya fazlalık olan eşya için takibat yapılmaz.

Kısmi (Parsiyel) Boşaltmalarda TIR Karnesi İşlemleriMadde 26[46](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) -a) İlk Giriş Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler:

Giriş gümrüğünde, ibraz edilen TIR karnesi, taşıt ve eşyaya ilişkin olarak, bu Tebliğin 19 uncu maddesinde belirtilen işlemler yerine getirilerek, TIR karne Volet-1 no’lu yaprağı ve bunu takip eden Volet-2 no’lu yaprağının ilgili bölümleri ile Volet-1 yaprağı dipkoçanındaki ilgili bölümlerine gerekli kayıtlar yapılır ve sevk edildiği varış gümrük idarelerinin ismi , belirlenen güzergah ,transit suresi açıkça yazılır. TIR/Transit Takip Programına TIR karnesine ilişkin veri girişi yapılırken TIR karne numarası ve sayfa numarası tam ve eksiksiz bir şekilde girilir. TIR karnesi Volet-1 yaprağı koparılarak bu tebliğ hükümleri doğrultusunda saklanır . TIR karnesi cildi varış gümrüğüne ibraz edilmek üzere sürücüye verilir.

b) 1 inci Varış Gümrüğünce Yapılacak İşlemler:Giriş Gümrüğünden kendisine sevkedilen TIR karnesi kapsamı eşya için bu Gümrük İdaresince, Tebliğ’in 25 nci maddesinde belirtilen işlemler yerine getirilir. İşlem gören TIR karne Volet-2 no.lu yaprağının ve dipkoçanın ilgili bölümlerine gerekli kayıtlar yapılarak tam ve eksiksiz olarak boşaltılan eşyaya ilişkin meşruhat verilir. TIR/Transit Takip Programına bu TIR karnesine ilişkin veri girişi yapılırken TIR karne numarası ve sayfa numarası tam ve eksiksiz bir şekilde girilir. Tanzim edilen teslim ve tesellüm tutanağı, mutlak suretle TIR karnesi Volet-2 çıkış yaprağına eklenip boşaltılan eşyaya ilişkin işlem gören TIR karnesi Volet-2 yaprağı bu tebliğin 30 uncu maddesine göre işlem yapılmak üzere koparılarak alıkonulur.Aynı TIR karnesi cildinde devam eden (bir sonraki) Volet-1yaprağı ile dipkoçanının ve Volet-2 yaprağının ilgili bölümlerine; giriş tescil no, giriş gümrüğü, sevkedildiği 2 inci varış gümrüğünün adı, belirlenen güzergah, transit süresi açıkça yazılır. Yeni giriş işlemi gören bu TIR karnesi TIR/Transit Takip Programına bu TIR karnesine ilişkin veri girişi yapılırken TIR karne numarası ve sayfa numarası tam ve eksiksiz bir şekilde girilir Volet-1 yaprağı bu Tebliğin 23 üncü maddesine göre işlem yapılmak üzere koparılarak alıkonulur. Karne cildi sürücüye verilerek taşıtın sevki sağlanır.

c) 2 inci Varış Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler:2 inci Varış gümrük idaresine ibraz edilen TIR karnesinde kayıtlı ve bu gümrük idaresine ait eşya için bu maddenin (b) bendinde belirtilen işlemler yapılır.

d) Son Varış Gümrük İdaresince Yapılacak İşlemler:TIR karnesi kapsamında olup, son varış gümrüğünde TIR İşlemi sona ermesi nedeniyle boşaltılmak üzere getirilen eşya, bu Tebliğin 25 inci maddesinde belirtilen işlemler yerine getirilerek teslim alınır. İlgili bölümlerinde gerekli kayıtlar yapılan TIR karnesi Volet-2 yaprağı ve dipkoçanına boşaltma meşruhatı verilir. TIR/Transit Takip Programına bu TIR karnesine ilişkin veri giriş yapılırken TIR karne numarası ve sayfa numarası tam ve eksiksiz bir şekilde girilmek suretiyle onaylanır ve tanzim edilen teslim ve tesellüm tutanağının bir nüshası taşıyıcıya veya sürücüye verilir, bir nüshası TIR karnesi cildine eklenerek sürücüye teslim edilir. Teslim ve tesellüm tutanağının bir nüshası koparılan TIR karnesi Volet-2 yaprağına eklenerek bu Tebliğin 30 uncu maddesine göre işlem yapılmak üzere alıkonulur.

e)[47](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)Giriş Gümrük İdarelerince TIR karnesi üzerinde belirlenen parsiyel boşaltma yapılacak ilk gümrük idaresi bir iç gümrük olabileceği gibi bir serbest bölge gümrük idaresi de olabilir.TIR Karne Yaprak Sayısının TIR İşlemini Tamamlamak İçin Yeterli Olmaması Halinde Yapılacak İşlemlerTIR Karne Yaprak Sayısının TIR İşlemini Tamamlamak İçin Yeterli Olmaması Halinde Yapılacak İşlemler

Madde 27[48](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile başlık ve madde değiştirilmiştir.) – TIR karnesindeki yaprak sayısı TIR işlemini tamamlamak için yeterli sayıda olmadığı takdirde; birinci TIR karnesinin işlemi sona erdirilerek aynı gümrük idaresince usulüne uygun olarak doldurulmuş yeni bir TIR karnesi kabul edilerek taşımacılığın geri kalan bölümü için kullandırılır. Bu durum her iki TIR karnesinin üzerine TIR karnesinin bittiğine dair meşruhat düşülerek belirtilmelidir.

Yeni açılan TIR karnesi, taşıt ve eşyaya ilişkin bütün bilgilerin tam ve eksiksiz olarak doldurulması halinde kabul edilir. Bu işlem TIR/Transit Takip Programında; özet beyanın son 8 hanesi IMXXXXXX yazılarak giriş (enter) yapıldıktan sonra, sayfası bitmiş olan TIR karnesine ait volet 2 görüntüsü ekrana çağrılır. Ekrana gelen eski TIR karnesinin numarası silinerek yeni açılan TIR karnesinin numarası ve bu yeni karnenin Volet 1 giriş yaprağındaki eşya ve bilgilere ilişkin veri girişi yapılarak sevki sağlanır.

IV- Çıkış Gümrük İdaresi Tarafından Yapılacak İşlemlerMADDE 28[49](15/9/2007 tarih ve 26644 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

Tebliğ ile değişik) – a) Türkiye'den Çıkış Yapacak Taşıt Çıkış Gümrüğüne Geldiğinde;1 – Saha giriş noktasında görevli Gümrük Muhafaza Memuru TIR aracının giriş

kaydını yapar.2 – Kantarda tartılan TIR aracı için tartı fişi verilir.3 – Başmüdürlükçe belirlenecek gümrük veya gümrük muhafaza personeli

tarafından taşıtın dıştan muayenesi yapılarak, brandalı taşıtlarda brandanın yırtık veya sökük, kapalı römork ve konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme olup olmadığı, taşıt mühürlerinin sağlam veya koparılmış olup olmadığı ve TIR Karnesi'nde kayıtlı numara ve adede uygunluğu kontrol edilir ve TIR Karnesi üzerine uygun bulunduğuna dair şerh verilerek imzalanır. Kontrol sonucunda herhangi bir uygunsuzluk tespit edilmesi halinde derhal TIR işlemleri ile ilgili servise bilgi verilir.

4 – Pasaport Polisi tarafından sürücü pasaportuna çıkış damgası vurulur.5 – Taşıt sürücüsü tarafından; TIR Karnesi, Karayolu Taşıtı Onay Belgesi,

Denetleme Belgesi ve Tartı fişi ile diğer belgeler, gümrüğün TIR işlemleri ile ilgili servisine verilir.

b) Çıkış Gümrüğünde TIR Karnesi İşlemleri, Muayene ve Diğer İşlemler1[50](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik) – İbraz edilen TIR Karnesi ve diğer belgeler ilgili serviste kontrol edildikten sonra gelen eşyaya ilişkin TIR Karnesinin Volet-2 bilgileri TIR/Transit Takip Programına kaydedilerek, sistemin verdiği tescil numarası Volet-2 yaprağının ilgili bölümüne ve dipkoçanına kaydedilir. TIR Karnesinin ilgili bölümlerine gümrük idaresinin adı yazılarak gümrük mührü vurulur. Sistem tarafından atanması halinde muayene ile görevli memurun sicil numarası Volet-2 yaprağının ön yüzünde uygun bir yere kaydedilir.İhraç eşyası ile serbest dolaşımda olmayan eşyanın (serbest bölge veya antrepo çıkışlı) bir arada taşınması halinde TIR Transit Takip Programı'nda rejim TRANSİT olarak girilir.

2 – İbraz edilen TIR Karnesi ve eki belgeler ile taşıtın ve gerektiğinde eşyanın işlem ve denetimi Uluslararası TIR Sözleşmesi ve Gümrük Mevzuatının ilgili hükümlerine göre yapılır.

3 – İhracat kaydıyla işlem gören TIR Karneleri sistem tarafından fiziki muayeneye sevk edilmediği ve taşıtın dış kontrolünde bir uygunsuzluk veya tescil işlemi yapan memur tarafından yapılan incelemede belgelerinde şüpheli bir durum bulunmadığı takdirde, TIR Transit Takip Programı'nda TIR Karnesi onay işlemi yapıldıktan sonra TIR Karne çıkış (Volet-2) yaprağı kopartılıp, TIR Karne cildi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.Taşıtın dış kontrolünde bir uygunsuzluk veya belgelerinde şüpheli bir durum bulunduğu takdirde idare amiri tarafından TIR Transit Takip Programı'nda yapılacak değişiklik ile TIR Karnesi fiziki muayeneye sevk edilmek suretiyle işlemler ikmal edilir.

4 – Bilgisayar sistemi bulunmayan gümrük idarelerinde; Gümrük İdare Amirince TIR Karnesi çıkış (Volet-2) yaprağı üzerine;TIR Karnesinin tescili için ilgili servisine,Gerekli muayenenin yapılması için muayene ile görevli memura,Lüzumu halinde mühür tatbiki için görevli memura,havale verilir.

5 – Muayene ile görevli memur, kendisine havale edilen TIR Karnesini aldıktan sonra, şüphe veya ihbar durumuna göre kontrolün kapsamını belirler.Kontrol sonucunda bir usulsüzlük bulunmadığı takdirde TIR Karnesi çıkış (Volet-2) yaprağının ve dipkoçanının ilgili bölümlerine muayene ile görevli memurca gerekli çıkış meşruhatı verilir. TIR Karne çıkış (Volet-2) yaprağı kopartılıp, TIR Karne cildi sürücüye verilerek taşıtın yurtdışına çıkışına izin verilir.

6 – Sürücüde bulunan iki nüsha denetleme belgesine gerekli meşruhat verildikten sonra bir nüshası polise verilir, bir nüshası da gümrükte saklanır.

7 – İç gümrüklerde tescilli çıkış beyannamelerinin kapanması için Özet Beyan Modülünden "Uzaktan Teyit" yöntemi ile TIR Karnesi yaprakları üzerinde yer alan ve iç gümrüklere ait tüm özet beyanın 16 haneli tescil numaralarını girerek ilgili özet beyanları kapatılır.Bilgisayar sistemi bulunmayan çıkış gümrük idarelerinde ise, TIR Karnesi kapsamındaki ihraç eşyasının çıkışının yapılması ile birlikte, hareket gümrük idarelerine bilgisayar sisteminde olsun ya da olmasın teyit işlemi, birer teyit yazısı (faks) ile yapılır.

Taşıt, Römork ve Konteynerlerin Açılıp Kontrol Edileceği HallerMADDE 29[51](15/9/2007 tarih ve 26644 sayılı Resmi Gazete’de

yayınlanan Tebliğ ile değişik) –Taşıt, römork ve konteynerlerden;a) İdare Amiri tarafından gerek duyulanlar,b)[52](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik) Haklarında ihbar ya da kuvvetli bir şüphe bulunanlar veya fiziki kontrole yönlendirilenler,

c) Mühürleri bulunmayanlar veya koparılmış ya da bozulmuş halde olanlar,d) Brandalı taşıtlarda brandalarında sökük, yırtık veya TIR Sözleşmesinin 2 no.lu

ekinde belirlenen şekle uygun olmayan yama bulunanlar,e) Kapalı römork veya konteynerlerde kırık, delik veya gizli bölme bulunanlar,f)[53](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ

ile değişik) Tartıda tespit edilen ağırlığı ile TIR karnesinde kayıtlı ağırlığı arasında farklılık olanlar veya eşya kıymeti çok düşük görülenler,

Oluşturulacak komisyon marifetiyle taşıt açılarak TIR karnesi kapsamı eşya, masrafları taşımacıya ait olmak üzere, muayene edilir ve muayene sonucuna göre yapılan işlem hakkında tutanak tanzim edilir.

1- Bu muayenede TIR karnesi ve diğer belgelerdeki kayıtların uygun bulunduğu ve herhangi bir kaçakçılık olayının olmadığının gümrükçe anlaşılması halinde TIR karnesi işlemi sonlandırılır. Taşıta tekrar mühür tatbik edilerek çıkışına izin verilir.

2- Yapılan muayene sonucu eşyada noksanlık bulunduğu takdirde TIR işlemi sonlandırılmaz, gerekli kanuni işlemlere geçilerek durum Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir.

3- Yapılan muayene sonucu eşyada fazlalık bulunduğu takdirde; Türkiye üzerinden transit olarak başka ülkeye götürülmek üzere getirilen eşya için Uluslararası TIR Sözleşmesi’nin 8 inci maddesinin 5 inci fıkrası hükmüne göre, TIR karnesinde kayıtlı eşyadan fazla tespit edilen eşya TIR karnesinin "Eşya Manifestosu" bölümünde (9, 10 ve 11 No.lu bölümlerine) gösterilip tasdiklenmek suretiyle çıkışı sağlanır.İşlem Gören TIR Karnesi Çıkış (Volet-2) Yapraklarına İlişkin Olarak Çıkış ve Varış Gümrük İdarelerince Yapılacak İşlemler [54](4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile madde başlığıyla beraber değiştirilmiştir.)

Madde 30[55](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)

a) Varış veya çıkış gümrük idarelerince, işlemleri tamamlandıktan sonra koparılan TIR karnesi çıkış yaprakları (Volet-2) ve ekleri, bir örneği Ek-6’da yer alan bordroya tescil

sıra numarasına göre kaydedilerek, en geç yedi gün içerisinde bir yazı ekinde giriş/hareket gümrük idaresine gönderilir.

Hazırlanan bordrolar gümrük idaresinde müdür ya da görevlendireceği müdür yardımcısı tarafından kontrol edilerek imzalanır ve bordroların birer nüshası açılacak dosyalarında saklanır.

b) Bilgisayar sistemi bulunmayan varış veya çıkış gümrük idaresinde işlem gören TIR karnesi çıkış yaprak (Volet-2) asılları TIR/Transit Takip Programına veri girişi yapılmak üzere; bir örneği Ek-6’da yer alan bordroya tescil sıra numarasına göre kaydedilerek, en geç yedi gün içerisinde bir yazı ekinde Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belirlenen gümrük idaresine gönderilir.

Hazırlanan bordrolar gümrük idaresinde müdür ya da görevlendireceği müdür yardımcısı tarafından kontrol edilerek imzalanır ve bordroların birer nüshası açılacak dosyalarda saklanır.

c) Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) belirlenen gümrük idaresince TIR/Transit Takip Programına veri giriş işlemleri tamamlanan TIR karnesi çıkış yaprakları (Volet-2) ve ekleri, bir örneği Ek-6’da yer alan bordroya kayden en geç yedi gün içerisinde bir yazı ekinde giriş/hareket gümrük idaresine gönderilir.V-Denetleme ve Konaklama Noktalarındaki Gümrük İdareleri Tarafından Yapılacak İşlemler

Madde 31- Denetleme ve Konaklama noktasına gelen TIR sürücüsü buradaki Polis denetiminden geçtikten sonra, Denetleme belgesini, Karayolu Taşıtı Onay Belgesini ve TIR karnesini gümrük yetkilisine ibraz eder. Belgeleri üzerinde yapılacak incelemeden sonra taşıtın ve gümrük mühürlerinin kontrolü yapılarak taşıtın denetleme belgesine gerekli meşruhat verilir.Araç sürücüsü konaklamak istediğinde kontrolden sonra taşıt TIR Parkına alınır.Denetleme ve Konaklama noktasından hareket eden taşıtın güzergahında bulunan bir sonraki Denetleme ve konaklama noktasına veya gerekli görüldüğünde güzergah üzerindeki gezici emniyet ekiplerine taşıtın plaka numarası, hareket saati telsiz-telefon veya teleksle bildirilir.TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına bildirilen taşıtlardan süresi içinde gelmeyenler aranması için Emniyet Makamlarına bildirilir.Sürücü bu denetleme belgesi ile belirlenen güzergah üzerindeki TIR denetleme ve konaklama noktalarına uğramak ve denetleme belgesine bu noktalarda gerekli işlemi yaptırmak zorundadır.Giriş-çıkış yapan gümrük kapılarının yanında veya çok yakınındaki TIR Denetleme ve Konaklama Noktalarına denetleme belgesi işlemi için uğrama zorunluluğu yoktur. Ancak çıkış kapılarına gelen TIR araçlarının yığılmalar nedeniyle yol süresinin aşılacağı durumlarda sürücüler bu denetleme ve konaklama noktalarına uğrayarak denetleme belgesini polise ibraz ederek meşruhat verdirebilirler.BEŞİNCİ BÖLÜMÇeşitli Hükümler

Madde 32- a) Uluslararası TIR Sözleşmesinin 2 nci maddesi “Bu Sözleşme, TIR İşleminin başlangıç ve bitişi arasındaki yolculuğun bir kısmı karayolu ile yapılmak şartı ile bir Akit Tarafın hareket noktasındaki Gümrük İdaresinden bir diğer veya aynı Akit Tarafın varış notkasındaki Gümrük İdaresine kadar bir veya daha fazla sınır arasında aktarma edilmeksizin karayolu taşıtları ile taşıt dizileri veya konteynerlerle eşya taşınmasına şamildir.”hükmünü içerdiğinden, giriş ve hareket gümrük idarelerince aşağıdaki hususlara göre işlem yapılır;

1-TIR sistemine dahil akit ülkelerden ülkemize giriş yapacak taşıtın taşıdığı eşya için, daha önce TIR karnesi açılmamışsa;

- Transit olarak gideceği ülkenin, TIR Sistemine dahil olması halinde giriş gümrük idaresi aynı zamanda hareket noktası gümrük idaresi statüsü kazanacağından ibraz edilmesi halinde TIR karnesi işleme konularak eşyanın transit geçişi sağlanır.

- Eşyanın transit gideceği ülkenin TIR sistemine dahil olmaması halinde ise; TIR karnesi işleme konulmaz, bu taşımacılık için Transit beyannamesi düzenlenerek işlem yapılır.

- Bu eşyanın Ülkemizde ithal kaydı ile bir iç gümrüğe gitmesi durumunda TIR karnesi işleme konulmayarak, Transit beyannamesi düzenlenmek suretiyle işlem yapılır.

2-Eğer eşya, TIR Sözleşmesine dahil herhangi bir ülkeden TIR karnesi açılarak ve TIR Sözleşmesinin 26 ncı maddesi uygulanarak giriş gümrüğüne gelmiş ise bu TIR karnesi ile yapılacak taşımacılıkta eşyanın gittiği ülkeye bakılmaksızın TIR karnesinin giriş işlemi yapılır.Örneğin; TIR karnesi açılarak RO-RO ile bir limana gelmiş ve ülkemiz üzerinden diğer herhangi bir ülkeye transit veya ithal kaydıyla bir iç gümrük idaresine gidiyorsa gümrük idaresince TIR karnesi işleme konularak eşyanın sevki sağlanır.

3-Türkiye Gümrük Bölgesindeki bir Gümrük İdaresinden (Serbest Bölgeler dahil) diğer bir Gümrük İdaresine eşya taşımalarında; sadece bu iki gümrük arasında TIR işlemini başlatan ve TIR işlemini sona erdiren TIR karnesi kullanılamaz.

4-TIR karnesi himayesinde yapılan taşımacılıkta ayrıca transit beyannamesi kullanılmaz.

5(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) - Serbest Bölge Gümrük İdaresine sevk edilecek eşyaya ilişkin TIR karnesi TRANSİT kaydıyla işlem görür ve TIR/Transit Takip Programına veri girişi yapılırken, rejim TRANSİT olarak girilir. Serbest Bölge Gümrük idaresinde boşaltma yapıldıktan sonra diğer bir gümrük idaresine parsiyel boşaltma yapılmak üzere sevk edilecek TIR karnesi kapsamı eşyanın gideceği gümrük idaresinde tabi tutulacağı rejimlerden birisine göre (Örneğin İTHALAT veya TRANSİT) sevk edilir ve TIR/Transit Takip Programına veri girişi yapılırken belirlenen gümrük rejimi girilir.

6(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) - Hareket veya giriş gümrük idaresince bir TIR karnesinin giriş (Volet-1) yaprağına işlem yapılarak TIR karnesi kabul edildikten sonra TIR karnesi kapsamı eşyanın sevkinden herhangi bir nedenle vazgeçilmesi veya çıkış veya varış gümrüğüne sevkedilmesinin mümkün olmayacağına karar verilmesi halinde sözkonusu TIR karnesinin sonlandırılması (ibra) gerekmektedir. TIR sözleşmesi hükümlerine göre sonlandırma ve ibranın hangi işleme dayandırıldığının anlaşılabilmesi ve Volet-1 kaydının açık kalmaması için, TIR karnesinin Volet-2 yaprağına ve dipkoçanına da sonlandırma ile ilgili gerekli meşruhat verilir. TIR karnesi cildindeki "onaylı rapor" doldurulur. Bilgisayar sistemi bulunan gümrük idarelerinde ayrıca TIR/Transit Takip Programına Volet-2 veri girişleri yapılarak sonlandırmaya ilişkin bilgi ve gerekçeler ekran üzerinde yer alan "Açıklamalar Bölümüne"de aynen yazılır.

Geçerlilik süresi dolmuş (geçersiz) bir TIR karnesi TIR sözleşmesi gereğince hareket gümrük idaresince işleme konulmaz ancak, sehven kabul (tescil) edilerek sevkedilmesi hali sözkonusu olmuş ise TIR karnesinin sunulduğu diğer bir hareket gümrük idaresinde veya giriş, varış veya çıkış gümrük idaresince bu durum tespit edildiğinde, bunu tespit eden gümrük idaresi geçersiz TIR karnesiyle başlayan TIR işlemini sonlandıracaktır. Bu durumda da sonlandırmaya ilişkin yukarıdaki işlemler yapılacaktır.

b)[56](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)Bir gümrük kapısına giriş yapmak üzere TIR karnesiyle gelen eşya, aynı gümrükte başka bir gümrük rejimine tabi tutulacak ise;

1-Bilgisayar sistemi bulunan giriş gümrük idaresinde: TIR Karnesine ilişkin Volet-1 bilgileri TIR/Transit Takip Programına kaydedilir, daha sonra ise sözkonusu programa Volet-2 bilgilerinin girilmesine müteakip bu şekilde sistemin Volet-2 bilgilerinden bir özet beyan oluşturulması sağlanır.

2-Bilgisayar sistemi bulunmayan giriş gümrük idaresinde: önce girişe ilişkin işlemler daha sonra varış gümrüğünde yapılacak işlemler tam olarak yapılarak, TIR karnesi Volet-1 ve Volet-2 yaprakları üzerine ve giriş tescil ve çıkış tescil defterine kayıt etmek suretiyle yapılır.

c) TIR karnesi muhteviyatı eşyanın ilgili gümrüğe boşaltılmasını müteakip boş olan yabancı römork veya yarı römorkun geçici olarak gümrüğün denetimine bırakılması ve aynı çekicinin başka bir ihraç malı yüklü römork veya yarı römorku yurtdışına götürmesi, mütekabiliyet esasları dikkate alınarak, TIR Sözleşmesi ile ilgili diğer mevzuat hükümleri çerçevesinde mümkündür.Gümrüğün denetiminde geçici olarak bırakılan boş yabancı römork veya yarı römorka ise yine mütekabiliyet esasları dikkate alınarak ihraç eşyası yüklenilmesinde taşıt sahibi, temsilcisi veya yetki verilen kişilerin yazılı talepleri üzerine işlem yapılır.

[57](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) - Deniz yoluyla (RO-RO) veya demir yoluyla boş ve çekicisiz olarak gelen römork veya yarı römorkların ilgili gümrükte giriş işlemleri bilgisayar sistemine dahil gümrük idarelerinde ilgili Taşıt Takip Programına kaydedilir, bilgisayar sistemine dahil olmayan gümrük idarelerinde ise Taşıt Giriş-Çıkış Formu ile ilgili acente ve firmalardan veya kişilerden taahhütname alınmak suretiyle yapılması mümkündür.

d) Gümrük İdarelerine gelen ve gümrük işlemleri tamamlanarak serbest dolaşımdaki eşya statüsü kazanan dolayısıyla Millileşen eşyanın aynı yabancı taşıtla taşıma belgelerinde yazılı yurt içindeki boşaltma noktalarına kadar taşınması mümkündür.

e) Yabancı Taşıyıcılar tarafından TIR karnesi kapsamında Türkiye Gümrük Bölgesine getirilen eşyanın, taşıyıcılar tarafından da TIR karnesi ile ilgili gümrük işlemlerinin takibi yapılabileceğinden, yabancı taşıyıcı için ayrıca acentalarının olması zorunluluğu yoktur.

f) (7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile eklenmiştir.)TIR işleminin başlangıç ve bitişi arasındaki yolculuğun bir kısmı karayolu ile yapılmak şartı ile TIR karnesi himayesinde dolu, ancak çekicisiz olarak Denizyoluyla (RO-RO) veya Demiryoluyla gelen ya da giden römork veya yarı romörkların plaka numaralarının TIR karnesinin 7 no’lu bölümüne yazılması zorunludur.Çekicisiz olarak gelen ve gidecek olan bu römork veya yarı romörklara ait TIR karnelerine işlem yapılırken, TIR karnesinin 7 no’lu bölümüne çekici plakası yazılması zorunluluğu yoktur.

g)[58](22/10/2009 tarih ve 27384 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) 19/1/2008 tarihli ve 26761 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 60 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) ve 29/5/2008 tarihli ve 26890 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri) hükümleri çerçevesinde yetkilendirilmiş gümrük müşavirince, bir antrepoya eşya giriş ve çıkışının tespiti için AN6 ve/veya AN8 kodlu tespit sözleşmesi imzalanmış olması ve bu antrepo veya geçici depolama yerinde görevli memur bulunmaması halinde, bu Tebliğin 25 inci maddesinin (b) ve (c) fıkraları ile 26 ncı maddesinin (b), (c) ve (d) fıkralarında yer alan; antrepo veya geçici depolama yerinde görevli memurlarca yapılması öngörülen boşaltma, sonlandırma ve sevk işlemleri ile 5 No.lu Ek’inde yer alan teslim tesellüm tutanağının düzenlenmesi işlemleri yetkilendirilmiş gümrük müşaviri veya yetkilendirilmiş gümrük müşavirince sosyal güvenlik mevzuatına uygun olarak çalıştırılan 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetkilendirilmiş Gümrük Müşavirleri) nin 17 nci maddesinde belirtilen şartları haiz kişilerce yapılır.

Yetkilendirilmiş gümrük müşavirleri, çalışma usul ve esasları ile yetki ve sorumlulukları bakımından 60 ve 1 Seri No.lu Tebliğlerin genel hükümleri ile AN6 ve AN8 kodlu tespit işlemlerine ilişkin özel hükümlerine tabidir. Ancak TIR işlemlerine ilişkin görevlerle ilgili olarak çalışma kâğıdı ve tespit raporu düzenlenmez.

h) (22/10/2009 tarih ve 27384 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) TIR karnesi himayesinde yapılan taşımalarda aşağıda belirtilen haller dışında memur refakati verilmez. Taşınan eşyanın gümrük vergileri toplamının TIR Sözleşmesi gereğince tespit edilen azami garanti tutarını aşması koşuluyla; kaçakçılık yapılacağına dair ihbar, istihbarat, kuvvetli şüphe bulunması veya gerek taşınan eşya gerekse taşıyıcı hakkında gümrük idarelerinde risk verilerinin mevcut olması hallerinde, müdür yardımcısının başkanlığında en az üç

kişiden oluşan komisyon tarafından gerekçeli bir karar alınmak suretiyle memur refakati verilebilir.Memur refakati öngörülmesi halinde taşıyıcıya yazılı bir belge verilmemişse, taşıyıcının talebi üzerine TIR karnesinin 1 No.lu dipkoçanının 5 inci maddesinin altına “Refakat” ibaresi ve gerekçesinin kısaca belirtilmesi gerekir.Refakat verilen taşımalara ilişkin tüm belgelerin birer örneği aylık dönemler halinde Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) gönderilir.ı) (22/10/2009 tarih ve 27384 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 11 inci maddesi saklı kalmak kaydıyla, TIR karnesinin 10 No.lu bölümünde, eşyanın tam tespitini mümkün kılacak bir tanımın yapıldığı hallerde eşyaya ilişkin faturaların TIR karnesine eklenmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak; TIR karnesinin 10 No.lu bölümünde, eşyanın tam tespitini mümkün kılacak bir tanımın yapılmadığı veya “fatura muhteviyatı eşya”, “ekli liste muhteviyatı eşya” türünden tanımların yer aldığı durumlarda fatura ibrazı zorunludur. Orijinal faturanın ibraz edilemediği durumlarda orijinal faturanın 15 gün içerisinde ibraz edileceğine dair taahhütname alınarak, faks fatura veya proforma fatura ile işlem yapılmasına izin verilir. Süresi içerisinde faks fatura veya proforma faturaya ilişkin orijinal faturayı ibraz etmeyenlere 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241 inci maddesinin 1 inci fıkrası hükmü uyarınca para cezası uygulanır.

TIR Karnesi Takip İşlemleriMadde 33[59](29/4/2004 tarih ve 25447 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

Tebliğ ile değişik) -a)[60] (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Gümrük idarelerinde işlem gören TIR karneleri ile ilgili olarak yapılacak takibat işlemleri, Uluslararası TIR Sözleşmesi, 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği ve bu Tebliğ hükümleri oğrultusunda, giriş/hareket gümrük idarelerince yerine getirilir.

b) TIR karnelerinin takip işlemleri TIR sözleşmesi gereğince TIR karnelerinin giriş yaprağı üzerinden yapılmaktadır. Gümrük idareleri mevzuata uygun olarak, düzenli arşiv kurmak ve arşiv hizmetlerini yerine getirmek zorundadırlar. Düzenli arşiv kurulmamasından ilgili gümrük amir ve memurları doğrudan sorumludur.

c) Bilgisayar Sistemi bulunan gümrük idarelerince, işlem gören TIR karnelerinin haftalık ve aylık olarak listeleri alınarak; işlem gören TIR karnelerinin tamamının sisteme veri girişlerinin ve muayene onayının eksiksiz ve hatasız olarak yapılıp yapılmadığı ile diğer usulsüzlüklerin tespiti yönünden kontrolü yapılır.

d)[61] (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) Çıkış/varış gümrüğünde işlem görmediği veya usulüne uygun işlem yapılmadığı anlaşılan veya takibatı gerektirir başka hususa rastlanan TIR karnesi Volet-1 ve/veya Volet-2 parçaları TIR karnesi Volet-1 tescil tarihinden itibaren 2 ay içerisinde taşıyıcı firma ve kefil kuruluşa (Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği) gönderilerek ihbarda bulunulur ve TIR karnesi muhteviyatı eşyanın yurt dışı edildiğinin veya varış gümrük idaresine boşaltıldığının ispatı istenir. Bu bildirim kefil kuruluş açısından hiçbir şekilde TIR Sözleşmesi’nin 11 inci maddesinin 1 inci fıkrasında belirlenen süreleri geçemez. Aynı zamanda sevk edildiği gümrük idaresinden TIR karnesi kapsamı eşyanın işlem görüp görmediği araştırılır.

e)[62] (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) Kefil kuruluşa yapılan ihbar tarihinden itibaren üç ay içerisinde muhataplarca; eşyanın yurt dışı edildiği veya varış gümrük idaresine boşaltıldığının veya sona erdirme işlemine ait resmi belge veya eşyanın başka bir gümrük rejimi altına alınmasına veya serbest dolaşıma sokulduğuna dair teyit belgesi ile TIR Sözleşmesi’nin 6 ncı maddesinde geçen uluslararası kuruluşlarca temin edilen TIR karnesinin gümrük idarelerinde işlem görmüş Volet-1 ve Volet-2 No.lu dipkoçanları ile kanıtlanmaması halinde aşağıdaki işlemler yapılır.

1- Gümrük vergileri tahakkuk ettirilerek (Karne hamilinin yabancı olması halinde İngilizce olarak hazırlanan bir yazı ekinde iadeli taahhütlü posta ile, yerli firma olması halinde ise tebliğ mazbatalı zarf ile) TIR Sözleşmesi’nin 8 inci maddesinin 7 nci fıkrası gereğince öncelikle karne hamiline tebliği, tahsilatın karne hamilinden yapılamaması durumunda TIR Sözleşmesi’nin 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasına göre bu kez aynı tahakkukun ilk ihbar tarihinden itibaren 2 yıllık süre içerisinde kefil kuruluşa tebliğ edilerek gümrük vergilerinin tahsili sağlanır.

2- Eşyanın ve taşıtın yakalanarak en yakın gümrük idaresine teslim edilmesi ve taşıt sürücüsünün hudut polisince tutulan takip fişlerine geçilmesi için İçişleri Bakanlığı’na bildirimde bulunulur.

3- Yapılan kovuşturma sonucuna göre 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu’nun ihlali söz konusu ise ilgili gümrük idaresine bilgi verilerek yetkili Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulur.

Yukarıda gerçekleştirilen işlemlerle ilgili olarak Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bilgi verilir.

f)[63] (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) Gümrük idaresince yapılan takibat üzerine veya resen kefil kuruluş tarafından, ödeme talebinin yapıldığı tarihten itibaren iki yıl içinde karne kapsamı eşyanın yurt dışında bulunduğunu belirten ve yabancı ülkelerdeki eşyanın boşaltıldığı gümrük idaresince verilen ve eşyanın TIR karnesine uygun olarak teslim alındığını kanıtlayan belge ile noterden tasdikli Türkçe tercümesinin ibrazı halinde kayıtları kapatılır.

Bu şekilde belgelendirilen TIR karneleri ile ilgili olarak daha önce kefil kuruluştan tahsil edilen vergiler adı geçen kuruluşa iade edilir.

Madde 34[64](10/12/2006 tarih ve 26372 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) -Daha önce yurda TIR karnesi himayesinde eşya getirmiş olan ve yurdumuzdan boş olarak çıkacak yabancı plakalı taşıtın sürücüsünün elinde bulunan TIR karnesi çıkış (Volet 2) yaprağı dip koçanları iyice incelenerek, yurda sokulan eşyanın ilgili gümrük idaresine tam olarak teslim edilip edilmediği kontrol edilir. Ayrıca yabancı taşıtların varış gümrüğüne eşyasını teslim ettikten sonra, boş taşıtın yurt dışı edilmesi için yürürlükteki hükümlere göre ilgili taşıt takip programına kaydedilip kaydedilmediği veya Taşıt Giriş-Çıkış Formu düzenlenip düzenlenmediğine bakılır, söz konusu programa kaydedilmediğinin veya mezkur formun düzenlenmediğinin anlaşılması halinde ilgili gümrük idaresi uyarılır bu husus ayrıca Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) da bildirilir.Yurda sokulan eşyanın bir gümrük idaresine teslim edilmediğinin saptanması halinde Taşıtın ve sürücüsünün çıkışına izin verilmez ve bu kişiler hakkında ilgili yasalar ve mevzuat gereğince gerekli kovuşturma yapılır. Durum ayrıca Müsteşarlığa da (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) en seri şekilde bildirilir.

Madde 35- Yurtta kalma süresi veya diğer bir gümrük idaresine teslim süresi içerisinde, beklenmeyen haller veya mücbir sebeplerle tekrar yurt dışına çıkarılamayan veya bir Gümrük îdaresine teslimi mümkün olmayan eşya hakkında ilgililer tarafından en yakın gümrük idaresine müracaat edilir. Bu durumda ilgili gümrük idaresi TIR sözleşmesinin 41 inci ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 92 nci maddesi hükümlerine göre işlem yaparak durumu ayrıca Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) intikal ettirir.

Madde 36- Mücbir sebeplere ilişkin bilgi ve belgeler değerlendirilerek uygun bulunursa TIR karnesi çıkış (Volet-2) yaprağına ve dipkoçanına olaya ilişkin meşruhat düşülerek TIR Sözleşmesinin 25 inci Maddesinde açıklandığı gibi ayrıca TIR karne cildinde yer alan onaylı rapor düzenlenir. Onaylı rapor ve olayla ilgili onaylı belgeler TIR karne cildine eklenir. Kaza nedeni ile sahibi tarafından yurtdışı edilmek istenmeyen eşya enkazı, Devlete terk ve teslim edilmek istendiği takdirde bu istek Gümrük İdaresi tarafından kabul edilir.

Devlete terk edilen bu gibi eşya enkazı 4458 sayılı Gümrük Kanunu ve tasfiye tüzüğü hükümlerine göre Gümrük İdareleri tarafından tasfiye edilerek konu bütün aşamalarıyla Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir. Kazaya Uğrayan veya Eşyası Kayan Taşıt, Römork ve Konteynerlere Yapılacak İşlemler

Madde 37- Kaza geçiren hasara uğrayan taşıt, römork ve konteynerlerin bu kazalarda mühürleri kopmuş, eşyalar dağılmış veya taşıtın hareketini tehlikeye sokacak şekilde eşyada kayma olmuş ise;

a) Bu kayma veya kaza Gümrük İdaresine yakın bir yerde vuku bulmuş ise, kayma halinde Gümrük İdaresi tarafından eşya düzeltilerek aynı taşıta tekrar yüklenir, yükün bir başka taşıta veya konteynere aktarılmasını gerektiren bir kaza halinde ise, eşya bir başka taşıta aktarılır. Bu işlemler sırasında görevli memurlar eşyayı muayene ederler. Eşyanın TIR karnesine uygun olduğu veya herhangi bir kaçakçılık olayının vuku bulmadığı tesbit edildiği takdirde, taşıt değiştirilmişse, yeni taşıtın onay belgesinin bulunması şartı ile yükü düzeltilen taşıt veya yeni taşıt mühür altına alınır. Taşıt değişikliğinde yeni taşıtın plakası TIR karnesinin ilgili bölümüne yazılarak onaylanır.TIR Karnesinde bulunan sayfalardan;"Onaylı Rapor"un bütün bölümleri doldurularak, taşıtın Varış veya Çıkış Gümrüğüne sevki sağlanır.Kaçakçılık takibini gerektirir bir durum bulunduğu takdirde, taşıta ve eşyaya el konularak gerekli Kanuni işlemlere başlanır ve bu durum Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir.

b)Kayma veya kaza bir gümrük idaresine uzak bir yerde meydana gelmiş ise;1[65](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile

değişik) -Kayma halinde eşya, yetkili polis karakolu veya mahalli jandarma karakol komutanlığı tarafından düzelttirilerek tekrar aynı taşıta yüklenir. Durum bir tutanakla tespit edilir. Gerekli emniyet tedbirleri alınarak taşıtın en yakın Gümrük îdaresine veya ilgili gümrük idaresine sevki sağlanır. Sevk edilen Gümrük îdaresinde araç açılarak (a) bendinde belirtilen işlemler yapılır.

2- Kaza halinde, yetkili polis karakolu veya mahalli jandarma karakol komutanlığı tarafından gerekli emniyet tedbirleri alınarak en yakın Gümrük İdaresinden görevli istenir. Gümrük memuru geldikten sonra durum bir tutanakla tesbit edilip, taşıt veya değiştirilen taşıt mühür altına alındıktan sonra (a) fıkrasında belirtilen diğer işlemler yapılır.Gümrük memurunun zamanında gelmesi mümkün olmadığı durumlarda yukarıdaki b/1 bendi hükümleri uygulanır.Eşyanın Sair Nedenlerle Başka Bir Taşıta veya Konteynere Aktarılması Halinde Yapılacak İşlem

Madde 38- Eşyanın sair nedenlerle başka bir taşıta veya konteynere aktarılması istendiği takdirde bu işlem ancak Gümrük İdaresinin nezaretinde yapılır.Aktarma;

a) Onay belgesi bulunan bir taşıta yapıldığı takdirde yapılan işlem hakkında tutanak tanzim edilerek, TIR karnesine de gerekli kayıtlar konulduktan sonra taşıtın transitine ya da çıkışına müsaade edilir.

b) Eğer onaylanmış taşıt veya konteyner bulunmazsa yeterli güvenliğin sağlanması şartı ile eşya onaylanmamış bir taşıt veya konteynere aktarılabilir. Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) da bilgi verilir.

YolsuzluklarMadde 39- Uluslararası TIR Sözleşmesi ve Milli Mevzuatımızda öngörülen

hususlara taşıyıcı firma ve sürücüleri tarafından riayet edilmediğinin yetkililerce tesbiti halinde durum gerekçeleri ile birlikte derhal Müsteşarlığa (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bildirilir. TIR’ın bağlı bulunduğu firmaya yapılacak uyarıya rağmen ihlallerde ısrar eden araç sürücüleri ile firma hakkında Mevzuat uyarınca gerekli işlemler yapılır.

Tütün Alkol Taşımacılığı

Madde 40- Aşağıda gösterilen içki, sigara ile bunların türevlerinin miktarı ne olursa olsun gerek Tütün-Alkol ve gerekse normal TIR karneleri kapsamında taşınmasına izin verilmez.

a) Alkol derecesi hacim itibariyle %90 veya daha fazla olan tağyir edilmemiş etil alkol (Armonize Sistem Kodu: 2207:10)

b) Alkol derecesi hacim itibariyle %80 den az olan tağyir edilmemiş etil alkol; Alkollü içkiler likörler ve diğer alkollü içkiler, alkollü içkilerin imalatında kullanılan türden bileşik alkollü müstahzarlar. (Armonize Sistem Kodu: 2208)

c) Tütün içeren purolar, uçları açık purolar ve sigarillolar (Armonize Sistem Kodu:2402.10)

d) Tütün içeren sigaralar (Armonize Sistem Kodu: 2402.20)e) İçilen tütün, herhangi bir oranda tütün yerine geçen maddeler içersin içermesin

(Armonize Sistem Kodu: 2403.10)Bununla ilgili yapılacak düzenlemeler Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü)ayrıca duyurulacaktır.[66](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)Ancak; yukarıdaki a,b,c,d ve e bendlerinde armonize sistem kodu belirtilen alkol ve türevi ürünler ile tütün ve türevi ürünler dışında kalan eşyanın (Ham Tütün, Bira ve Şarap) için normal TIR karneleri ile taşınmasına izin verilir.Çıkış veya Varış Gümrük İdarelerinin Değiştirilmek İstenilmesi Halinde Yapılacak İşlemler

Madde 41- a) Giriş veya hareket Gümrüğü tarafından, TIR karnesine kaydedilen Çıkış Gümrüğünden başka bir Gümrük İdaresinden çıkarılmak istenen yabancı plakalı taşıt veya serbest dolaşımda olmayan eşyayı taşıyan Türk plakalı taşıt için Gümrük idarelerini tatmin edecek mucbir sebep bulunduğunda taşıt açılarak, Gümrük İdare Amiri, muayene ile görevli memur, görevli memura ve Gümrük Muhafaza İdare Amirinden oluşacak dört kişilik bir heyet huzurunda muayenesi yapılır. Eşya TIR karnesine uygun bulunduğu takdirde, taşıt tekrar mühür altına alınarak 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesinde yer alan para cezası da tatbik ve tahsil edildikten sonra taşıtın çıkışına izin verilir veya belirlenen çıkış gümrüğüne sevkedilir.Heyet tarafından tanzim edilen dört nüsha tutanağın birinci nüshası TIR karnesi çıkış yaprağına eklenir. İkinci nüshası Gümrük İdaresinde, üçüncü nüshası Gümrük Muhafaza İdaresinde saklanır. Dördüncü nüshası sürücüye verilir.

b)[67](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) İhraç eşyası taşıyan Türk plakalı taşıtlar, bu tebliğde belirlenen güzergahlara bağlı kalmak zorunda olmadığından, hareket gümrük idaresince TIR karnesinde belirlenen çıkış gümrüğünden başka bir gümrük idaresinden çıkış yapmak isteyen ihracat eşyası taşıyan Türk plakalı taşıtlar için, yapılan bu güzergah değişikliği sebebiyle usulsüzlük cezası uygulanmaz. Kuvvetli şüphe, ihbar veya özel durumlar dışında sadece güzergah değişikliği nedeniyle taşıtın açılması ve eşyanın tam tespiti suretiyle muayenesi yapılamaz. Gümrük işlemlerinin tamamlanmasından sonra lüzumu halinde taşıta mühür tatbik edilerek çıkışına izin verilir.

c)[68](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) Giriş Gümrük İdareleri, TIR karnesi kapsamında yapılan taşımacılıkta TIR karnesinin 22 no.lu bölümünde güzergah, varış veya çıkış gümrüğünü belirtmek zorunda olduklarından, Akit ülke hareket gümrük idaresince TIR karnesinin 12 no.lu bölümünde belirlenmiş olan Türkiye’deki Varış Gümrük İdarelerinin sırasının değiştirilmesi talep edildiğinde veya 12 no’lu bölümde varış veya çıkış gümrüğü hiç belirtilmemiş ya da yanlış bir gümrük idaresi yazılmış olduğu durumlarda; taşımacının talebi doğrultusunda eşyaya ait yükleme listesi, CMR, Çeki Listesi ve Fatura gibi belgelere bakılarak işlem yapılır ve bu değişiklik sebebiyle bir usulsüzlük cezası uygulanmaz.(4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) Giriş veya Hareket Gümrük İdareleri tarafından TIR karnesi üzerinde

belirlenen varış gümrük idarelerinin sırasına uyulmaması nedeniyle varış gümrük idarelerinde sadece bu değişikliğe ilişkin olarak bir usulsüzlük cezası uygulanmaz.

d)Giriş Gümrük idaresi tarafından sevkedilen TIR karnesinde adı yazılı olan varış gümrüğünden başka bir gümrük idaresine eşya boşaltılmak istenmesi halinde, gümrük idaresini tatmin edecek mucbir sebep (ithalatçıdan alınacak yazı ile birlikte uluslararası kabul görmüş, CMR, Fatura gibi belgelerle müracaat edilmesi halinde)  bulunduğunda bu talep kabul edilir, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 241/1 inci maddesinde yer alan para cezası uygulanarak diğer işlemler sonuçlandırılır.

e)Bu maddenin (a) ve (d) bendlerindeki mücbir sebeplerin varlığı halinde yapılan gümrük değişikliği talebi; müracaat edilen gümrük idareleri tarafından mücbir sebebin uygun bulunması halinde kabul edilir. Gümrük değişikliği talebiyle bir gümrük idaresine TIR aracının getirilmiş olması, daha önce belirlenen güzergahın ihlali olarak değerlendirilmez.

TIR Güzergah Haritası verilmesiMadde 42[69](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan

tebliğ ile değişik)- Taşıtların bu Tebliğin 4 üncü Maddesi hükümlerine göre belirlenen güzergahı takip etmek mecburiyeti olduğundan,Giriş ve hareket gümrük idarelerinde, sevkedilecek taşıtların sürücülerine TIR Güzergahı haritası (Ek:7) verilir.TIR Karnesi ile Ağır veya Havaleli Eşya Taşınması için Özel Yük Taşıma Belgesi Alınması

Madde 43[70](4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile madde başlığıyla beraber değiştirilmiştir.) - Taşımacı tarafından ağır veya havaleli eşya taşınması gerektiği hallerde kefil kuruluştan alacağı TIR karnesinin kapağı ile bütün yaprakları üzerinde İngilizce veya Fransızca büyük harflerle "Ağır veya havaleli eşya" ibaresi bulunması gerekmektedir. Taşımacı söz konusu TIR karnesini hareket gümrüğüne ibraz ederek taşıma işlemini başlatır. Ayrıca bu eşyayı taşıyan taşıtlar için Karayolları Genel Müdürlüğünden veya diğer yetkili kurumlardan "Özel Yük Taşıma Belgesi" alınması mecburidir.

TIR Plakası Takma ZorunluluğuMadde 44 - Uluslararası eşya taşımacılığında kullanılan taşıtların ve römorkların

ön ve arka kısımlarına; 250mmx400mm ebadında, mavi zemin üzerine beyaz, boyu 200mm ve harf çizgilerinin kalınlığı en az 20 mm eninde, TIR harflerinin yazılı bulunduğu bir plaka takmak zorundadırlar.

Taşıtların TartılmasıMadde 45 - Yurda giren veya yurttan çıkan taşıtlar gerektiğinde, dolu veya boş

olsun giriş ve çıkış gümrük idareleri ile kantar bulunan Denetleme ve Konaklama Noktalarındaki Gümrük Yetkilileri tarafından tartılır. Bu tartı Gümrük İdarelerinde yapılacak işlemlere esas alınır. Ayrıca boyut kontrolleri de yapılır.ALTINCI BÖLÜMGümrük Müsteşarlığınca (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) Yapılacak İşlemler

Madde 46[71](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik) Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğünce TIR/Transit Takip Programı ve Gümrük Veri Ambarı Sistemi (GÜVAS) üzerinde kayıtları açık görünen TIR karneleri ile ilgili takip işlemlerinin gümrük idarelerince yerine getirilip getirilmediği periyodik olarak kontrol edilir.

Madde 47[72]- (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Madde 48[73]-(7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır)

Madde 49[74](7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile yürürlükten kaldırılmıştır)

YEDİNCİ BÖLÜMDiğer Hükümler

Madde 50[75](4/6/2007 tarihli ve 26542 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik.)- Türkiye’ye TIR karnesi himayesinde sokulan ve yurtdışı edilmediği veya bir gümrük idaresine teslim edilmediği anlaşılan eşyadan aranacak gümrük vergilerinin tahakkuku; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 30 uncu ve 181 inci maddelerine göre gümrük yükümlülüğünün doğduğu tarih (TIR karnesinin kabul edildiği giriş tescil tarihi) itibariyle;

a)Eşyanın bu Kanunda belirtilen yöntemlere göre tespit edilecek kıymeti esas alınmak,

b)Yabancı paralar T.C. Merkez Bankası döviz satış kurları üzerinden Türk Lirasına çevrilmek,suretiyle yapılır.TIR Sözleşmesi hükümlerine göre taşıyıcı firma ve kefil kuruluştan eşyanın sadece gümrük vergileri ile bunlara ait gecikme faizi istenilmesi gerekeceğinden fon tahakkuk ettirilmeyecektir.

Madde 51[76](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik) - a) TIR sözleşmesinin 15/1 nci maddesindeki; “TIR karnesi himayesinde eşya taşıyan karayolu taşıtları, taşıt dizileri veya konteynerlerin geçici kabullerinde hiçbir özel belge istenilmez, hiçbir teminat aranmaz” hükmüne göre, TIR Karnesi himayesinde eşya taşıyan yabancı taşıtlardan, Giriş veya hareket gümrük idarelerince; Triptik, Gümrüklerden Geçiş Karnesi (Carnette de Passage en Dauane), Taşıt Giriş-Çıkış formu gibi belgeler istenilmez.

b) Bu taşımacılıkta kullanılan TIR karnesi giriş ve çıkış (Volet-1, 2) yapraklarının arka yüzüne kaşe (Ek 8 deki) basılarak taşıtın mülkiyet belgelerindeki bilgiler kaydedilir. Ayrıca muayene sonucunda tespit edilen hususlar eksiksiz olarak yazıldıktan sonra muayene kaşesi vurularak imzalanır.

c) Varış Gümrük İdarelerinde; eşyanın tümü boşaltıldıktan sonra, yabancı taşıta, geçici ithal talebine esas olan faaliyet için verilen süre veya çıkış gümrüğüne sevkedildiği durumda transit süresini havi Taşıt Giriş-Çıkış Formu düzenlenerek işlem yapılır.”

Madde 52 - Türkiye'den transit geçiş yapan veya bir iç gümrüğe eşya getiren taşıtların giriş gümrüklerince belirlenen güzergahlarındaki seyirlerinin düzenli olarak takibinin temini için idareler arasında koordinasyon usulleri ile hangi Kapı ve Yolboyu Gümrük İdarelerine haberleşme aracı konulacağı Müsteşarlıkça (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) tesbit ve ilan olunur.

Bu Tebliğ’de Yer Almayan Gümrükle İlgili Hususlarda Takip Edilecek Mevzuat

Madde 53[77](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)- Bu Tebliğde yer almayan hususlarda; TIR Karneleri Himayesinde Uluslararası Eşya Taşınmasına Dair Gümrük Sözleşmesi (TIR Sözleşmesi) teknik ekleri ile 4458 sayılı Gümrük Kanunu, Gümrük Yönetmeliği ve Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemlerine Ait Yönetmelik hükümlerine göre işlem yapılır.

Madde 54[78](7/1/2003 tarih ve 24986 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan tebliğ ile değişik)- Giriş-çıkış haline getirilen ve herhangi bir nedenle saklanması gerekmeyen TIR karneleri 5 yıllık süre sonunda diğer müsbit evrakın tabi olduğu koşullara göre imha edilir.”

Madde 54/A (7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir)- Bu Tebliğin yayımı tarihinden sonra vergi takibine başlanan TIR karnelerinden kaynaklanan ve idari yargı mercileri nezdinde dava konusu edilen işlemlerle ilgili olarak, 18/2/2000 tarihli ve 23968 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 3 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetki Devri) ile değişik 8/12/1994 tarihli ve 22135 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 1 Seri No.lu Gümrük Genel Tebliği (Yetki Devri) uyarınca

gümrük idarelerince, savunma, itiraz, temyiz, karar düzeltme, süre uzatımı dilekçeleri verilir.

YetkiMadde 54/B (22/10/2009 tarih ve 27384 sayılı Resmi Gazete’de

yayınlanan Tebliğ ile eklenmiştir) -Gümrük Müsteşarlığı (Gümrükler Kontrol Genel Müdürlüğü) bu Tebliğin uygulanmasını temin etmek amacıyla gerekli göreceği her türlü tedbiri almaya, özel ve zorunlu durumları inceleyip sonuçlandırmaya yetkilidir.

Yürürlükten Kaldırılan HükümlerMadde 55 - 29 Mayıs 1994 tarihli ve 21944 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan

“Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşıyan Araçların Seyir, Konaklama, Denetleme, Güvenlik ve Gümrük İşlemleri ile TIR Güzergahlarına İlişkin Tebliğ” yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 - Bu Tebliğde kurulması ön görülen denetleme sistemi faaliyete geçinceye kadar, güzergah boyu denetlemeleri, İçişleri Bakanlığı tarafından halen uygulanmakta olan denetleme sistemine göre yapılır.

Yürürlülük Madde 56 - Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.YürütmeMadde 57 - Bu Tebliğ hükümlerini Gümrük Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan

yürütür.EK 1TIR Sözleşmesinin 25 nci Maddesine Uygun Olarak DüzenlenenOnaylı Rapor(TIR Karnesinin kullanılmasına İlişkin 13-17 no.lu Kurallara da bakınız.)1.Hareket Gümrük İdare(ler)i TIR KARNESİ NO 00000000

IRU Unıon Inernationale de Transport Routleri tarafından düzenlenmiştir.

4.Karayolu araç(lar)ın plaka numara(lar)ıKonteyner(ler) tanıtma numara(lar)ı

5.Karne Sahibi

6.Gümrük Müdürlük(ler)            Bozulmuş(lar)dır          Bozulmamış(lar)dır. 8.Görüşler

7.Yükleme Bölme(ler)i Bozulmuş(lar)dır             Bozulmamış(lar)dır.

9.                 Eksik eşya yoktur.                                                              10-13 Bölümlerde belirtilen eşya eksik ise (M) veya12.Bölümde belirtildiği gibi tahrip edilmiş ise (D) yazınız.10 a) Yükleme bölme(ler)iveya konteyner(ler)b)Kapların veya eşyaların marka ve numaraları

11.Kapların veya eşyanın sayı ve cinsi: Eşyanın Tanımı

12.M veya D

13.Görüşler (eksik veya tahrip olan miktarlar hakkında bilgi veriniz.)

14. Kazanın tarih, yer ve şartları15.TIR işlemlerinin devamını sağlamak için alınan tedbirleryeni mühürlerin tatbik edilmesi sayı- özelliği .yükün aktarılması (aşağıdaki 16 no.u bölme bakınız.)diğer16.Eşya aktarılmışsa yerini alan karayolu taşıt(lar)ı/konteynerlerin tanımıPlaka No                       Onaylanmıştır.Evet         Hayır                      __________________                   ______/_____________(a) araç(lar)                                _____________________                                                 

__________________                  ______/__________________________________ Tanıtıma No(b)konteyner(ler)                       __________________________________________                                                  __________________    _____/_________________________________               _____/________________17.Bu onaylı raporu düzenleyen makam______________________                         ______________________Yer/tarih/mühür                                                     İmza

18.TIR taşımacılığının ulaştığı en yakın gümrük idaresinin onayı

__________________________İmza

EK 5(7/3/2009 tarih ve 27162 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Tebliğ ile değişik)

T.C.GÜMRÜK MÜSTEŞARLIĞI

............Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlüğü

.......Gümrük MüdürlüğüTESL İ M TESELLÜM TUTANA Ğ I

...Gümrük Müdürlüğünden yurda girişi yapılan ve ........./......../........tarihinde …................................................................... Gümrük Müdürlüğüne gelen …………………………………………………………………………………………………………Şirketine ait .........................................................................no.lu TIR karnesi kapsamı eşyayı taşıyan ............................. plaka numaralı TIR aracına vurulan ................................ no.lu mühürlerin sağlam olduğu görülüp heyetçe araç açılmış ........................ koli/karton/kap eşya …………………………... Antreposuna/Geçici Depolama yerine boşaltılmıştır. ………………………. koli/karton/kap eşyanın rezerveli olduğu tespit edilmiştir. (*)Araçta özet beyan harici herhangi bir eşya veya maddeye rastlanılmamıştır. İş bututanak ............./............./.............. tarihinde 4 nüsha düzenlenerek müştereken imza altına alınmıştır.Antrepo veya Geçici                                                                                                     Firma YetkilisiDepolama ile Görevli                                                                                                           veyaMemur / Yetkilendirilmiş                                                                                                  SürücüsüGümrük Müşaviri ya daAdına Görevlendirdiği Çalışanı

(*)        Ek: Rezerve tutanağı

EK 9ARAÇLARIN BOYUTLARI VE AĞIRLIKLARI a- Azami genişlik            ..................................................................................            :2.55 metre,Frigorifik araçlarda yalnız frigorifik yapı genişliği ......................: 2.60 metre, b-Azami yükseklik ................................................................................ : 4.00 metre,c- Azami uzunluklar -Otobüs dışındaki diğer motorlu araçlarda: 12.00 m.   -Römorklarda : 12.00 m.-İki dingilli otobüslerde : 13.50 m.           -İkiden çok dingilli otobüslerde:15.00 m.-Yarı römorklu araçlarda: 16.50 m.      -Mafsallı (Körüklü) otobüslerde: 18.75 m.-Römorklu otobüslerde : 18.75 m.                      -Römorklu Katarlarda : 18.75 m.geçemez.d-Azami ağırlıklar :

1-Dingil ve dingil gurubu ağırlıklarıDingil ağırlığı en çok-Tahriksiz tek dingilde   ...........................................................................: 10 ton,-Tahrikli tek dingilde................................................................................: 11.5 ton,2-İki dingilli aks grubu ağırlığı en çok ;-Motorlu araçlarda aks grubu ağırlığı ;-Dingiller arası mesafe 1 m’ den az ise (d < 1m) .................................: 11,5 ton,-Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise (1m ≤ d < 1.3 m) ...........: 16 ton,-Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.8 m arasında ise (1.3 m ≤ d < 1.8m) : 18 ton, -Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.8 m arası ise (1.m ≤ d< 1.8 m) ( “ ).: 19 ton, -Römork ve yarı römorklarda aks grubu ağırlığı en çok ;-Dingiller arası mesafe 1 m ‘den az ise (d < 1 m) ..................................: 11 ton,-Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise (1m ≤ d < 1.3m)..............: 16 ton,-Dingiller arası mesafe 1 m ile 1.3 m arası ise (1.3m ≤ d < 1.8m) .........: 18 ton,-Dingiller arası mesafe 1.8 m ‘den büyük ise (1.8 m ≤ d ) .....................: 20 ton,-Üç dingilli aks grubu ağırlığı en çok ;-Dingiller arası mesafe 1 m veya daha az ise ( d ≤ 1.3 m)   ...................: 21 ton,-Dingiller arası mesafe 1.3 m ile 1.4 m arasında ise (1.3 m < d ≤ 1.4 m) ...: 24 ton, 3-Toplam ağırlıklar en çok ;-İki dingilli motorlu araçlarda ve römorklarda .......................................: 18 ton,-Üç dingilli motorlu araçlarda ................................................................. : 25 ton,-Üç dingilli motorlu araçlarda (TOY ’deki şartlarla *) ..........................: 26 ton, -Üç dingilli yarı römorklu araçlarla,mafsallı otobüs ...............................: 28 ton,-Dört dingilli motorlu araçlarda    ............................................................ : 32 ton,-Dört dingilli yarı römorklu araçlarda ...................................................: 36 ton, -Dört dingilli yarı römorklu araçlarda, yarı römork dingil grubu ağırlığı 20 ton olan araçlar ...........................: 38 ton,-Beş veya daha çok dingilli yarı römorklu veya römorklu katarlarda   ......................................................................: 40 ton,-Konteyner taşıyan yarı römorklu araçlarda (ISO Konteynerli 3-S 2 / 3) :   44 ton,