PËRMBAJTJA

Çështje Civile

Nr. i vendimit Data PALËT Faqe

366 (00-2011-1634) 13.09.2011 Skënder Hasmeta, Shkëlqim Reçi në mungesë kundër Bashkia e Qytetit Tiranë-Sektori i Strehimit, Këshilli Bashkiak pranë Bashkisë Tiranë në mungesë, Enti Kombëtar i Banesave në mungesë, Ministria e Mbrojtjes, Drejtoria e Ekonomisë dhe e Privatizimit Tiranë, në mungesë.............................................................7

367 (00-2011-1625) 13.09.2011 Shoqëria “Scutari Construction” shpk kundër Dega e Doganës Durrës.................................................................15

368 (00-2011-1622) 13.09.2011 Xheje Vervali (Kullakshi), A.K.K.K.P. në mungesë kundër Kadri Kurbneshi në mungesë, Adem Çuni në mungesë, Hajrulla Disha në mungesë, Osman Muça në mungesë, Xhaferr Agaraj në mungesë.........................27

369 (00-2011-1623) 13.09.2011 Rexhep Ismaili kundër Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë në mungesë.....................31

370 (00-2011-2352) 13.09.2011 Byroja Shqiptare e Sigurimit Tiranë kundër Fatmir Gjaçi, Spiro Kollçinaku.........................................35

371 (00-2011-1498) 15.09.2011 Zaho Kuka kundër Qemal Hoxha.....................................39372 (00-2011-1572) 15.09.2011 Sulltane Merja (Ballvora) kundër Shaqir Shtishi..............43373 (00-2011-1568) 15.09.2011 Bardhosh Lamçe, Hysen Lamçe, Lefter Lamçe,

Veronika Lamçe (Levani) kundër Mjaftim Sharra, Pëllumb Sharra, Shpëtim Sharra, në mungesë; Agjensia Rajonale e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Vlorë në mungesë.......................................................................48

374 (00-2011-1584) 15.09.2011 Plarent Ndreca kundër Drejtoria e Policisë Elektrike, Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.........

52375 (00-2011-1460) 15.09.2011 Shoqëria “Norga” shpk kundër Dega e Doganës Vlorë,

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë....................56376 (00-2011-2367) 20.09.2011 Robert Ilia, Ilia Ilia kundër Petraq Ilia..............................60377 (00-2011-1490) 20.09.2011 Agim Et’hemaj kundër Agjencia e Sigurimeve

Shoqërore Mat...................................................................66378 (00-2011-1461) 20.09.2011 Shoqëria “Aegek Construction” sh.a. Sarandë

kundër Drejtoria Rajonale e Tatimeve Sarandë, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Tiranë.....................70

379 (00-2011-1498) 20.09.2011 Kërkues: Adem Shehu......................................................74380 (00-2011-1496) 20.09.2011 Tefta Hysa (Dosku), Ruzhdie Dobra (Dosku),

Teki Dosku, Emro Dosku, i biri i Ismailit, Menduhije Karaj (Dosku), Genci Dosku, Xhemile Dosku, Rudina Koci (Dosku), Agron Dosku, Rahime Dosku, Rahime Xhani (Dosku, Hava Dosku Muça, Feride Qoshi (Dosku), Lavdije Kurti (Dosku), Banush Dosku, Makbule Allushi (Dosku), Gjyle Xhani (Dosku), Ismete Bicaku (Dosku), Mereme Allushi

1

(Dosku), Fatmir Dosku, Luan Dosku kundër A.K.K.P.Tiranë, Jakup Muça, Rexhep Muça, Bujar Muça,Fiqirije Qosja (Muça), Hysen Muça, Lulzim Muça,Shpresa Loshi (Muça), Ermir (Shpëtim) Muça.................77

381 (00-2011-1635) 20.09.2011 Llesh Vukaj në mungesë kundër Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Lezhë në mungesë.......................................................................81

382 (00-2011-1615) 20.09.2011 Marie Çeçi në mungesë kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Lezhë në mungesë........................87

383 (00-2011-1614) 20.09.2011 Kërkuese: Thomaidha Staiko, në mungesë.......................92384 (00-2011-1632) 20.09.2011 Englantina Xhoxhaj kundër Drejtoria e Përgjithshme e

Tatimeve Tiranë në mungesë, Dega e Tatim Taksave Tiranë në mungesë............................................................96

385 (00-2011-1630) 20.09.2011 Shoqëria “Stone Production” sh.p.k., Qëndra Hekla Tiranë kundër Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë, Dega e Doganës Berat..........................................99

386 (00-2011-1621) 20.09.2011 Ramadan Baku në mungesë kundër Dega e Doganës Rinas, Avokatura e Shtetit..............................................102

387 (00-2011-1608) 20.09.2011 Veledin Hasanaj në mungesë kundër Kompania CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë, në mungesë............................106

388 (00-2011-1631) 20.09.2011 Kërkues: Hamza Hamzaj................................................109389 (00-2011-1585) 22.09.2011 Shefik Shahini kundër Drejtoria Rajonale Tatimore

Durrës..............................................................................111390 (00-2011-1587) 22.09.2011 Sazan Ferhataj kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve

Shoqërore Tiranë, Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë..............................................................................113

391 (00-2011-1499) 22.09.2011 Gazmond Koçiaj në mungesë kundër Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë, Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë.........................................116

392 (00-2011-1500) 22.09.2011 Aleksandër Ruka kundër Bashkia Fier në mungesë121

393 (00-2011-1569) 22.09.2011 Ibrahim Vlashi në mungesë kundër CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë.........................................126

394 (00-2011-1571) 22.09.2011 Bashkim Pica në mungesë kundër CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë.........................................130

395 (00-2011-1586) 22.09.2011 Albina Xukthi, Nikoleta Gjermeni kundër A.K.K.P., Zyra Vendore e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë, Lene Papuçiu, Rajmonda Papuçiu, Zhaneta Papuçiu, Jovan Papuçiu.....................................134

396 (00-2011-1662) 22.09.2011 Kërkues: Drejtoria Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar (DSIK) kundër Pandi Kasapi.......................137

397 (00-2011-1583) 22.09.2011 Ylber Pustina, Vera Nepravishta, Lejla Shijaku kundër A.K.K. Pronave, Astrit Pustina, Suzana Pustina, Luan Pustina, Shoqëria “Aurora Construction”, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Tiranë, Agron Jaupllari, Reoland Jegeni, Thanas Popa........

142398 (00-2011-1612) 27.09.2011 Grupi Mbikqyrës i Firmave Piramidale kundër

2

Përmbaruesi Gjyqësor privat Genti Strati, Kirov Babliku.................................................................149

399 (00-2011-2375) 27.09.2011 Martin Këndezi në mungesë kundër Ksenofon Xhaferi, Vangjel Xhaferi...............................................................154

400 (00-2011-1627) 27.09.2011 Shaqe Baho, Ladimir Baho, Kastriot Baho, Eduart Baho, Rovena Fejzaj kundër Jorgji Llazo

159401 (00-2011-1803) 27.09.2011 Shyqyri Gruda kundër Hajrie Rrashketa,

Erdit Rrashketa, Erjeta Rrashketa, Agron Rrashketa, Etleva Rrashketa, Elma Rrashketa, në mungesë.............164

402 (00-2011-1633) 27.09.2011 Ilir Sopoti kundër Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujrave në mungesë, Komisioni i Shërbimit Civil në mungesë............................................174

403 (00-2011-1829) 27.09.2011 Shefqet Caca, Muharrem Caca, Xhaferr Caca, Xhavit Caca, Durim Caca, Ramiz Caca, Ramazan Caca, Sabri Caca, Agim Caca, Ismail Caca, Gëzim Caca, Sinan Caca, Xhevdet Caca, Mustafa Caca, Pëllumb Caca, Sami Caca, Besnik Caca, Dashamir Caca, Trashëgimtarët ligjorë të Halil Caca: Islam Caca, Xhire Kororri (Caca), Nadire Koci (Caca), Nazmije Xheka (Caca), Duhije Manreka (Caca) Fatime Caca, në mungesë kundër Këshilli i Ministrave në mungesë, Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit në mungesë, Komuna Nikël

në mungesë.....................................................................178404 (00-2011-1905) 27.09.2011 Shoqëria “Mare Oil” Shpk kundër Drejtoria e

Përgjithshme e Tatimeve në mungesë, Dega e Tatim Paguesve të Mëdhenj Komisioni i Apelimit, në mungesë.....................................................................188

405 (00-2011-1613) 20.09.2011 A. K., në mungesë kundër M. K., në mungesë...............192406 (00-2011-1624) 20.09.2011 Eglantina Lulo kundër Shoqëria INSIG sh.a..................197407 (00-2011-1817) 29.09.2011 Kosta Dhima në mungesë kundër Vangjel Dhima

201408 (00-2011-2019) 29.09.2011 Flora Shakaj kundër Ministria e Drejtësisë.....................205409 (00-2011-2020) 29.09.2011 Ministria e Drejtësisë kundër Leonard Tasellari.............209410 (00-2011-2042) 29.09.2011 Valbona Jahaj në mungesë, Afërdita Vaka në mungesë,

Qamil Muçaj në mungesë, Luftar Sulaj në mungesë, Lavdosh Sulaj në mungesë, Qefsere Sulaj në mungesë, Angjelina Sulaj në mungesë, Tefta Sulaj në mungesë, Lejla Sullaj në mungesë, Selamet Mullai në mungesë, Saimir Mullai në mungesë, Besnik Mullai në mungesë, Ardian Mullai në mungesë, Sheriban Selfo në mungesë, Vjollca Dema në mungesë, Liljana Duka në mungesë, Ingrid Duka në mungesë, Aiva Duka në mungesë kundër Edmond Muçaj në mungesë, Neneka Xhemali në mungesë, Brunilda Muçaj në mungesë, Fatmir Muçaj në mungesë..........................213

411 (00-2011-1801) 29.09.2011 Arqipeshkvia Shkodër kundër Gjet Vocaj, Iljana Vocaj,

3

Ardian Vocaj, Bashkia Shkodër (Sektori i Shërbimit Publik) në mungesë, Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Shkodër në mungesë................222

768/1 (00-2006-774) 15.09.2011 Kërkues: Shoqëria “Vajra Bimore” sha Fier kundër Dega e Doganës Vlorë........................................228

4

Çështje Penale

102 (00-2011-709) 07.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda I pandehur: Rolado Kurti................................................235

103 (00-2011-623) 07.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor ElbasanPerson nën hetim: Saimir Beqiri.....................................240

104 (00-2011-589) 14.09.2011 Kërkues: Prokurori i Apelit Tiranë Personi nën hetim: Sadik Çela .......................................246

105 (00-2011-818) 14.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër Personi nën hetim: Elionard Ndreu.................................251

106 (00-2011-761) 14.09.2011 Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë Personi nën hetim: Aleksandër Lalaj..............................254

108 (00-2011-1152) 21.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec Personi nën hetim: Dorian Hoxha...................................261

109 (00-2011-760) 21.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë Personi nën hetim: Amaraldo Pushi................................265

110 (00-2011-803) 21.09.2011 Kërkues: Shaban Dauti Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për

Krime të Rënda...............................................................269111 (00-2011-759) 21.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së

Parë Krujë I pandehur: “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k.

272112 (00-2011-788) 21.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së

Parë FierI pandehur: Shkëlqim Zeqo.............................................277

115 (00-2011-789) 28.09.2011 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Dibër Person nën hetim: Adrian Duriçi....................................283

116 (00-2011-884) 28.09.2011 Kërkues: Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë TiranëI pandehur: Olgert Beqiraj..............................................287

117 (00-2011-1160) 28.09.2011 I pandehur: Krios Vangjeli..............................................291118 (00-2011-787) 28.09.2011 Kërkues: Ajet Hoti..........................................................296119 (00-2011-786) 28.09.2011 Kërkues: Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Dibër

I pandehur: Olsi Gjurra në mungesë...............................303

5

ÇËSHTJE CIVILE

6

7

Nr.11243-00-02165-2007 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1634 i Vendimit (366)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Fatos Lulo KryesuesAndi Çeliku AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Aleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS : SKËNDER HASMETA, i pa përfaqësuar me avokat SHKËLQIM REÇI, në mungesë

I PADITUR : BASHKIA E QYTETIT TIRANË, SEKTORI I STREHIMIT, përfaqësuar nga juristja Znj. Flora Kalaja KËSHILLI BASHKIAK PRANË BASHKISË

TIRANË, në mungesë ENTI KOMBËTAR I BANESAVE, në mungesëPERSON I TRETE : MINISTRIA E MBROJTJES,

DREJTORIA E EKONOMISË DHE E PRIVATIZIMIT TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:

Detyrimin e Bashkisë Tiranë (Sektorit të Strehimit) për kthim në fond banese të objektit Hotel Lavanteri

dhe detyrimin e Entit Kombëtar të Banesave për privatizimin e tyre, sipas autorizimeve të lëshuara nga Ministria e Mbrojtjes së bashku me oborret funksionale

të projektuara nga ISPMB dhe miratuar nga Ministria e Mbrojtjes.Baza Ligjore: Neni 31, 90 e vijues, 153 e vijues të K.Pr.Civile,

nenet 159, 161, 162 dhe 192 të K.Pr.Civile, VKM nr.81, datë 28.02.1994

“Për kthim në banesa të objekteve që mbeten të lira nga ristrukturimii Ministrisë së Mbrojtjes dhe Ministrisë së Rendit Publik”,

ndryshuar me VKM nr.379, datë 26.06.1995 dhe VKM nr.450, datë 24.06.1996,

nenet 18/b dhe 140/2 të Ligjit nr.8485, datë 12.05.1999 “K.Pr.Adm”,neni 29 i Ligjit nr.9210, datë 23.03.2004

“Për statusin e Ushtarakut në Forcat e Armatosura”.

8

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.3056, datë 29.05.2006 ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.Detyrimin e të paditurit Bashkia Tiranë (Sektorit të Strehimit) dhe Këshillit Bashkiak, të kthejnë në fond banese objektin Hotel Lavanteri, e ndodhur në Sauk, Tiranë.Detyrimin e të paditurit Enti Kombëtar i Banesave të kryejë proçedurën e privatizimit për objektet Hotel Lavanteri, të ndodhur në Sauk, Tiranë në favor të paditësave Skënder Hasmeta, Shkëlqim Reçi sipas autorizimeve të lëshuara nga personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1028, datë 13.09.2007 ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.3056, datë 29.05.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs pala e paditur Bashkia Tiranë, që kërkon prishjen e dy vendimeve dhe parashtron këto shkaqe:

- Gjykatat kanë kryer shkelje të rënda të ligjit procedurial. Nuk është përcaktuar vlera e padisë për të saktësuar përbërjen e trupit gjykues.

- Gjykatat kanë shkelur ligjin material. Si palë në gjykim duhej thirrur vetëm Këshilli Bashkiak, bazuar në Ligjin 8562, datë 31.07.2000, neni 32 dhe Ligjin 8744, datë 22.02.2001 dhe Ligjin 8743, datë 22.02.2001;

- Në lidhje me objektin e padisë sqarojmë se ky sjell si pasojë pajisjen me autorizim të qytetarit dhe kontratën e privatizimit të objektit. Për të arritur këtë qytetari duhet të

trajtohet sipas Ligjit 9232, datë 13.05.2004, dhe të plotësojë kriteret e të pastrehut. Gjykata nuk mund të detyrojë një organ ose të ndërhyjë në kompetencat e saj. Ajo mund ta detyrojë Këshillin Bashkiak të marrë në shqyrtim çështjen, por jo ta detyrojë atë ta kthejë pronën në fond banese.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Fatos Lulo; përfaqësuesen e palës së paditur Bashkia

Tiranë, Juristen Znj. Flora Kalaja, që kërkoi prishjen e vendimit nr.1028, datë 13.09.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimit nr.3056, datë 29.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NGjykatat kanë pranuar rrethanat dhe faktet si vijon:Rezulton që paditësat janë (apo kanë qënë) ushtarakë pranë Ministrisë së Mbrojtjes.

Kjo e fundit, për nevoja pune dhe në kuadër të organizimit të këtij Institucioni, ka transferuar paditësat nga qyteti i Burrelit në Tiranë. Për këtë qëllim, paditësat janë strehuar pranë objektit “Hotel-Lavanteri” në Sauk (Tiranë). Kjo godinë ka qenë në funksion të Batalionit të Policisë Ushtarake. Pronësia e kësaj godine ka qenë dhe mbetet shtetërore, nën administrimin e Ministrisë së Mbrojtjes, edhe në momentin e ngritjes së kërkesë padisë.

Në zbatim të pikës 1 të VKM nr.81, datë 28.02.1994 “Për kthimin në banesa të objekteve që mbeten të lira nga ristrukturimi i ushtrisë dhe Ministrisë së Rendit Publik”, kjo e fundit filloi procedurat ligjore për kthimin dhe përshtatjen në banesë të godinës “Hotel-Lavanderi”, të ndodhur në Sauk.

9

Për këtë qëllim, me shkresën nr.2757/1 Regj., datë 14.12.1998 Ministri i Mbrojtjes, së asaj kohe, ka dhënë miratimin për të bërë përshtatjen në banesa të disa objekteve nën administrim të Ministrisë së Mbrojtjes, ku ndër të tjera edhe godinën “Hotel-Lavanderi”, ku strehohen paditësat.

Në zbatim të kësaj shkrese dhe të VKM-së sa më sipër, është realizuar projektimi dhe përshtatja e kësaj godine nga ana e Institutit të Studimeve dhe Projektimeve të Mbrojtjes. Pas këtij momenti, Ministria e Mbrojtjes ka nxjerrë autorizimet përkatëse në emër të paditësave nr.11, datë 20.12.1999 dhe nr.177, datë 25.01.2000, me qëllim që të kryhej privatizimi i objektit të përshtatur në banesë në emër të tyre. Kjo procedurë ndiqet për shkak të zbatimit të pikës 2 të VKM nr.81, datë 28.02.1994 “Për kthimin në banesa të objekteve që mbeten të lira nga ristrukturimi i ushtrisë dhe Ministrisë së Rendit Publik”, ndryshuar me VKM nr.379, datë 26.07.1995 “Për disa shtesa dhe ndryshime në VKM nr.81, datë 28.02.1994”.

Ka rezultuar që me shkresën nr.8553, datë 17.12.1999 Ministria e Mbrojtjes ka dërguar pranë Bashkisë Tiranë dhe Entit Kombëtar të Banesave, listën e ushtarakëve që do të përfitojnë si rezultat i përshtatjes së godinave përkatëse, nën administrimin dhe në dispozicion të Ministrisë së Mbrojtjes, listë në të cilën janë përfshirë dhe emrat e paditësave. Bashkangjitur janë dërguar pranë Bashkisë Tiranë edhe planimetritë, gentplanet dhe të dhëna të tjera të nevojshme që përcaktojnë objektet përkatëse, të cilat duhet të ktheheshin në fond banese nga ana e bashkisë, në të cilat përfshihet dhe objekti “Hotel Lavanteri” në Sauk. Pas këtij veprimi do të kryheshin dhe formalitetet e kërkuara nga ligji nga ana e Entit Kombëtar të Banesave për shitjen e objekteve në fjalë.

Nga ky moment, dosja për privatizimin e objektit “Hotel Lavanteri” në emër të paditësave ka mbetur në Bashkinë e Tiranës, duke mos i dhënë zgjidhje problemit. Pas më se

6 (gjashtë) vjetësh mosveprimi nga ana e të paditurve, paditësat i janë drejtuar gjykatës me kërkesë padi, duke kërkuar që të detyrohen të paditurit të kryejnë ato veprime, të detyrueshme në bazë të ligjës, veprime të cilat për shkaqe të pavarura prej tyre nuk kryhen sot e kësaj dite, duke u cënuar ata në të drejtën e tyre për të kryer privatizimin e objektit në fjalë.

Gjykata Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.3056, datë 29.05.2006 ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.Detyrimin e të paditurit Bashkia Tiranë (Sektorit të Strehimit) dhe Këshillit Bashkiak

të kthejnë në fond banese objektin Hotel Lavanteri, e ndodhur në Sauk, Tiranë.Detyrimin e të paditurit Enti Kombëtar të kryejë proçedurën e privatizimit për

objektet Hotel Lavanteri, të ndodhur në Sauk, Tiranë në favor të paditësave Skënder Hasmeta, Shkëlqim Reçi sipas autorizimeve të lëshuara nga personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes.

Kjo gjykatë ka arsyetuar se ...vullneti i shtetit për të kaluar pasurinë e tij në favor të paditësave është i rregulluar me aktet nënligjore të shprehura më sipër. Ministria e Mbrojtjes ka realizuar aktet e domosdoshme për kalimin e pronës shtetërore tek privati dhe ka shprehur vullnet për një gjë të tillë. Gjithashtu, paditësat kanë bërë përpjekjet e tyre për të realizuar formalitetet përkatëse për kalimin e pronësisë së objektit “Hotel Lavanteri” në favor të tyre, por kanë ndeshur në mosveprim të pabazuar nga ana e të paditurve. Konkretisht, veprimet për nënshkrimin e kontratës së shitjes së pronës shtetërore në fjalë do të kryhen nga ana e Entit Kombëtar të Banesave vetëm pasi të jetë bërë kalimi i objekteve në fond banese, sipas listave dhe autorizimeve nga ana e Ministrisë... Nuk mund aplikohet vendimi nr.27, datë 15.03.2001 “Për pezullimin e shitjes së trojeve publike në administrim të Bashkisë së Tiranës”, pasi ky vendim flet për ato troje që janë në administrimin e Bashkisë, ndërsa trualli

10

në fjalë është pjesë e objektit nën administrimin e Ministrisë së Mbrojtjes dhe kalimi i pronësisë mbi të rregullohet me akte nënligjore të veçanta, ku nuk përfshihet e drejta e Këshillit Bashkiak për të ndaluar apo pezulluar disponimin mbi të”.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1028, datë 13.09.2007 ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.3056, datë 29.05.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë

Tiranë”.Kundër këtij vendimi ka paraqitur rekurs pala e paditur, Bashkia Tiranë, që kërkon

prishjen e dy vendimeve dhe parashtron ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga pala e paditur Bashkia Tiranë përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 te K.Pr.Civile, të cilat bëjnë të cënueshëm vendimin nr.1028, datë 13.09.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, dhe vendimin nr.3056, datë 29.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Paditësat kanë kërkuar në këtë gjykim: “Detyrimin e Bashkisë Tiranë (Sektorit të Strehimit) për kthim në fond banese të objektit “Hotel Lavanteri” dhe detyrimin e Entit Kombëtar të Banesave për privatizimin e tyre, sipas autorizimeve të lëshuara nga Ministria e Mbrojtjes së bashku me oborret funksionale të projektuara nga ISPMB dhe miratuar nga Ministria e Mbrojtjes”, duke u bazuar në nenin 31, 90 e vijues, 153 e vijues të K.Pr.Civile, nenet 159, 161, 162 dhe 192 te K.Pr.Civile, VKM nr.81, datë 28.02.1994 “Për kthim në banesa të objekteve që mbeten të lira nga ristrukturimi i Ministrisë së Mbrojtjes dhe Ministrisë së Rendit Publik”, ndryshuar me VKM nr.379, datë 26.06.1995 dhe VKM nr.450, datë 24.06.1996, nenet 18/b dhe 140/2 të Ligjit nr.8485, datë 12.05.1999 “Kodi Procedurave Administrative”, neni 29 i Ligjit nr.9210, datë 23.03.2004 “Për Statusin e Ushtarakut në Forcat e Armatosura”.

Në analizë të kërkimeve të padisë dhe shkakut ligjor të saj, ky Kolegj çmon se çështja në shqyrtim hyn në rrethin e mosmarrëveshjeve administrative, gjykimi i të cilave gjen rregullim në Kreun II, Gjykimi i Mosmarrëveshjeve Administrative, nenet 324 - 333 të K.Pr.Civile.

Nenet 324 deri në 326 të K.Pr.Civile përcaktojnë qartë paditë të cilat janë në kompetencë të seksioneve të gjykatave për gjykimet administrative, pra llojet e padive që mund të ngrihen në gjykatë. Sipas përcaktimeve të bëra në dispozitat e mësipërme rezulton që kërkimet që mund të ngrihen dhe paditë që mund të merren për shqyrtim nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor janë: (i) padia me të cilën kërkohet shfuqizimi ose ndryshimi i aktit administrativ, dhe (ii) padia me të cilën kundërshtohet refuzimi i miratimit të një akti administrativ, ose kur lihet pa u shqyrtuar brenda një afati të caktuar, kundërshtimi i shtetasit në organin kompetent administrativ.

Gjykata, në përfundim të gjykimit të një mosmarrëveshje administrative në kuptim të nenit 331 të K.Pr.Civile, vendos:

- Rrëzimin e padisë kur akti administrativ gjendet i drejtë e i bazuar;- Konstatimin e pavlefshmërisë së aktit administrativ;- Anullimin pjesërisht ose tërësisht të aktit administrativ;- Detyrimin e organit përkatës për të nxjerrë një akt administrativ në

përputhje me ligjin ose marrjen e masave për rivendosjen e së drejtës së cënuar;

- Saktësimin e të drejtave dhe detyrimeve ndërmjet paditësit dhe organit administrativ në marrëdhënien në konflikt, në bazë të ligjit dhe në interpretim të marrëveshjes kur ka të tillë.

11

Paditësat, duke qenë se gëzojnë statusin e ushtarakut dhe janë të pastrehë, përfitojnë të privatizojnë mjedise që administrohen nga Ministria e Mbrojtjes dhe që përshtaten për banesa. Në Vendimin e Këshillit të Ministrave nr.81, datë 28.02.1994, ndryshuar me Vendimin e Këshillit të Ministrave nr.379, datë 26.06.1995 janë parashikuar rregullat që duhet të zbatohen për kthimin në banesa të objekteve të ushtrisë dhe kriteret e përfitimit të tyre nga ushtarakët.

Në mënyrë specifike kthimi i mjediseve në fond banese i është lënë në kompetencë organeve të pushtetit lokal. Duke iu referuar Ligjit nr.8652, datë 31.07.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”, neni 8, pika (II), neni 32 dhe 72, pika (d), rezulton se një kompetencë të tillë në organin e pushtetit lokal e ka Këshilli i Bashkisë apo Komunës.

Ligji nr.8652, datë 31.07.2000 ka përcaktuar një procedurë të posaçme për vendimmarrjen në Këshillin e Bashkisë dhe të Komunës (nenet 31-33), dhe konkretisht neni 33 parashikon mënyrën e votimit të vendimeve dhe kushtet për vlefshmërinë e tyre.

E parë në këtë këndvështrim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se gjykata nuk mund të detyrojë organin administrativ, në rastin konkret Këshillin e Bashkisë Tiranë, të marrë një vendim në favor të paditësve për të kthyer mjediset ku banojnë ata në fond banese, pra nuk mund të diktojë vendimmarrjen e një organi kolegjial, pasi një vendim i tillë do të binte ndesh me dispozitat e Ligjit nr.8652, datë 31.07.2000. Por, gjykata në referim të nenit 331 të K.Pr.Civile, vetëm mund të detyrojë Këshillin Bashkiak Tiranë ta marrë në shqyrtim çështjen mbi kërkesën e paditësave, pa iu imponuar këtij organi se çfarë vendimi duhet të marrë.

Kjo është edhe logjika e ligjvënësit dhe fryma që përshkon Kodin e Procedurës Administrative, ku administrata përcaktohet si organi kompetent dhe efektiv për të gjykuar e vendosur për problemet brenda juridiksionit të vet, pasi kjo e fundit e njeh më mirë problemin

dhe prezumohet se ka aftësitë dhe ekspertizën e duhur për t’i dhënë zgjidhje të drejtë këtyre problemeve në përputhje me parimin e ligjshmërisë (neni 9 i K.Pr.Administrative) dhe me parimet e tjera të përgjithshme të parashikuara në Kreun II, neni 9 e vijues i K.Pr.Administrative.

Është administrata ajo që fillimisht merr në shqyrtim dhe zgjidh kërkesat e qytetarëve, shfaq vullnetin e saj nëpërmjet vendimeve që merr, dhe më tej mund të kërkohet kontrolli gjyqësor i veprimtarisë administrative, i cili ka si objekt të gjykimit të tij pikërisht vendimmarrjen e këtyre organeve, duke qënë teorikisht ky pushtet i zhveshur nga veset që mund të karakterizojnë administratën dhe i fokusuar vetëm në aspektin e ligjshmërisë. Kontrolli gjyqësor është mës e i domosdoshëm për garantimin maksimal të të drejtave të subjekteve privatë (neni 18 i K.Pr.Administrative).

Të njëjtin qëndrim si më sipër mbajnë edhe Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.686, datë 11.05.2000, ku shprehen se: “Gjykatës i lind e drejta të detyrojë me vendim cilindo organ jo vetëm të ushtrojë detyrën, por ta ushtrojë atë në përputhje me Kushtetutën dhe ligjet, duke garantuar të drejtën e individit për një gjykim të drejtë dhe në një afat të arsyeshëm”.

Në çështjen objekt shqyrtimi gjyqësor, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se organet e pushtetit lokal, Bashkia Tiranë dhe Këshilli Bashkiak Tiranë, nuk kanë ushtruar detyrën, duke i mohuar paditësave për një periudhë të gjatë kohe të drejtën lidhur me sa pretendojnë. Është e drejta e individit të kërkojë dhe detyrimi i organeve administrative që të disponojnë lidhur me kërkesat e tyre, duke i pranuar ose duke mos i pranuar ato.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, nisur nga mënyra se si paditësat kanë përcaktuar objektin e padisë, si dhe shkakun ligjor të saj konstaton se nga gjykata kërkohet të detyrohen palët e paditura, Këshilli i Bashkisë, dhe Bashkia Tiranë, që të zbatojnë kompetencat e tyre të

12

ngarkuara me akte ligjore, pra të detyrohen këto organe që të kthejnë mjediset që posedojnë paditësat në fond banese dhe të privatizohen këto banesa në emër të tyre.

Në logjikën e analizës të përdorur më lart në këtë vendim, për çështjen objekt gjykimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se gjykata nuk ka juridiksion të detyrojë Këshillin Bashkiak Tiranë të kthejë mjediset ku banojnë paditesat në fond banese, pasi vetë aktet ligjore (VKM nr.81, datë 28.02.1994, ndryshuar), kanë përcaktuar juridiksionin administrativ të zgjidhjes së kësaj çështjeje. Ajo që mund të vendosë gjykata (gjithmonë nëse kërkohet nga palët e interesuara) në respektim të Kodit të Proçedurave Administrative, nenit 18/b dhe Kodit të Proçedurës Civile, nenit 331, është që të detyrojë organet administrative të marrim në shqyrtim çështjen dhe të nxjerrin vendimin përkatës në lidhje me këtë çështje; dhe vetëm pasi organi administrativ të ketë shprehur vullnetin e tij në lidhje me sa më sipër, duke nxjerrë aktin administrativ, subjekti i interesuar në rast se nuk është dakord me këtë të fundit ka të drejtë t‘i drejtohet juridiksionit gjyqësor, i cili do të shprehet përfundimisht me vendim për vlefshmërinë e këtij akti.

Në konkluzion të sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se kërkimet e paditësave nuk janë paraqitur drejt para gjykatës dhe jemi përpara një padie që nuk mund të ngrihej, pasi gjykata, referuar dhe nenit 331 të K.Pr.Civile, mund të detyrojë organin administrativ vetëm të marrë në shqyrtim një çështje të caktuar (kur rezulton që ky organ administrativ e ka lënë pa shqyrtuar këtë çështje, për të cilën ka kompetencën dhe detyrimin ligjor për t’u shprehur me akt administrativ), dhe të dalë me vendim për këtë çështje, por gjykata nuk mund t’i imponojë organit administrativ vendimin që ky i fundit duhet të marrë dhe vullnetin e saj për përmbajtjen e aktit administrativ përkatës, siç kanë bërë në fakt gjykatat më të ulëta në çështjen objekt gjykimi.

Gjithashtu, në lidhje me pretendimin e ngritur në rekurs se nuk është përcaktuar qartë

vlera e padisë, në bazë të së cilës duhej përcaktuar përbërja e trupit gjykues, ky Kolegj çmon se ai pretendim është i pabazuar në ligj, për arsye se objekti i padisë ka të bëjë me detyrimin e organit administrativ për të nxjerrë një akt dhe gjykimi i çështjes nuk mund të kushtëzohet nga vlera financiare, e si rrjedhojë nuk cënon procesin e rregullt ligjor në lidhje me gjykatën kompetente për gjykimin e çështjes (përbërja e gjykatës nga një apo tre anëtarë). Gjithsesi, duke qenë se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë ka arritur në konkluzionin që jemi përpara gjykimit të një padie që nuk mund të ngrihej, pretendimi për përbërjen e gabuar të trupit gjykues nuk është relevant.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë përfundimisht çmon se vendimet e gjykatave më të ulëta duhet të prishen dhe të pushohet gjykimi i çështjes, pasi jemi përpara një padie që nuk mund të ngrihej.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/e të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.3056, datë 29.05.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe vendimit nr.1028, datë 13.09.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Tiranë, më 13.09.2011

13

MENDIMI I PAKICËSNe gjyqtarët në pakicë Fatos Lulo dhe Medi Bici, në bazë të nenit 307/2 të Kodit të

Procedurës Civile, parashtrojmë me shkrim mendimin tonë kundër, për t’ia bashkëngjitur vendimit nr.366, datë 13.09.2011 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes rezulton e provuar si më poshtë:Në zbatim të VKM nr.81, datë 28.02.1994 “Për kthimin në banesa të objekteve që

mbeten të lira nga ristrukturimi i Ushtrisë dhe Ministrisë së Rendit Publik”, personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes ka bërë përshtatjen në banesë të ish objektit “Hotel-Lavanteri”, e cila ndodhet në Sauk Tiranë, duke pajisur me autorizimet përkatëse paditësat Skënder Hasmetaj dhe Shkëlqim Reçi.

Pasi i ka përmbushur detyrimet e saj në përputhje të plotë me ligjin, personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes, i ka kërkuar palës së paditur, Bashkia Tiranë, që t’i kthejë objektet në fjalë në fond banese me qëllim që i padituri tjetër Enti Kombëtar i Banesave të bëjë privatizimin e tyre.

Megjithë përpjekjet disa vjeçare të palës paditëse dhe të personit të tretë, pala e paditur nuk e ka përmbushur detyrimin që i ka ngarkuar ligji dhe aktet nënligjore të dala në zbatim të tij, prandaj për zgjidhjen e çështjes pala paditëse i është drejtuar rrugës gjyqësore.

Në përfundim të gjykimit, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.3056, datë 29.05.2006, ka vendosur:

Pranimin e padisë.Detyrimin e të paditurit Bashkia Tiranë (Sektori i Strehimit) dhe Këshillit Bashkiak të

kthejë në fond banese objektin “Hotel-Lavanteri”, të ndodhur në Sauk Tiranë.Detyrimin e të paditurit Enti Kombëtar i Banesave të kryejë procedurën e privatizimit

për objektet “Hotel-Lavanteri” të ndodhur në Sauk, në favor të paditësave Skënder Hasmeta

dhe Shkëlqim Reçi, sipas autorizimeve të lëshuara nga personi i tretë, Ministria e Mbrojtjes.Vendimi i mësipërm është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin

nr.1028, datë 13.09.2007.Ndryshe nga sa arsyeton shumica në vendim, pakica vlerëson që nuk ndodhemi

përpara rasteve kur padia nuk mund të ngrihet.Në pikën 1 të V.K.M nr.81, datë 28.02.1994 është parashikuar:Lejohet kthimi në banesë i objekteve që mbeten të lira nga ristrukturimi i Ushtrisë dhe

Ministrisë së Rendit Publik.Në zbatim të kësaj dispozite nënligjore personi i tretë Ministria e Mbrojtjes, nëpërmjet

Institutit të Studimeve dhe Projektimeve të saj ka bërë përshtatjen në banesë të objekteve që kanë mbetur të lira, duke pajisur me autorizimet përkatëse ushtarakët e saj të shërbimit aktiv.

Në V.K.M nr.379, datë 26.06.1995 është parashikuar:Privatizimi i këtyre banesave do të bëhet nga Enti Kombëtar i Banesave kundrejt

listave dhe autorizimeve përkatëse që do t’i dërgojë Ministria e Mbrojtjes dhe Ministria e Brendshme për lidhjen e kontratave të shitjeve.

Këto dikastere do të dërgojnë në Entin Kombëtar të Banesave edhe planimetrinë e përshtatjes, gent-planin dhe të gjitha dokumentat e tjera të nevojshme.

Bashkitë ose këshillat e rretheve t’i kthejnë këto objekte në fond banese sipas listave që do t’u dërgojë Ministria e Mbrojtjes dhe Ministria e Brendshme.

Dispozitat nënligjore që përmendëm më sipër shprehin në mënyrë urdhëruese se bashkitë ose këshillat e rretheve duhet t’i kthejnë këto objekte në fond banese, që do të thotë se akti nënligjor e detyron organin e pushtetit vendor që të bëjë kthimin në fond banese, duke mos i dhënë atij asnjë të drejtë që të bëjë një vlerësim të ndryshëm nga ato që kanë bërë

14

Ministria e Mbrojtjes, ose Ministria e Rendit Publik (Brendshme), duke pranuar edhe listat e dërguara prej tyre.

VKM-ja nr.379, datë 26.06.1995 bën të njëjtin urdhërim edhe për Entin Kombëtar të Banesave, i cili është i detyruar t’u bëjë privatizimin atyre personave që kanë pajisur me autorizim Ministria e Mbrojtjes ose Ministria e Rendit Publik (Brendshme).

Është për t’u theksuar se, në kundërshtim me ligjin, organet e pushtetit vendor dhe Enti Kombëtar i Banesave në trajtimin e këtyre objekteve kanë mbajtur standarte të dyfishta, pasi në shumë raste ato kanë bërë kthimin e ndërtesave në fond banese, duke bërë edhe shitjen e tyre.

Kolegji Civil arsyeton që pala paditëse në objektin e padisë duhet të kërkonte, që të detyrohej organi administrativ të nxirrte aktin dhe jo ta detyronte atë që të kthente objektet në fond banese dhe E.K.B.-në të bëjë privatizimin e tyre.

Pala paditëse ka pritur disa vjet që organet administrative të nxirrnin aktet administrative, që VKM-ja i detyronte t’i nxirrnin dhe ato jo vetëm që nuk kanë përmbushur detyrimin ligjor, por nuk i kanë kthyer asnjë përgjigje palëve të interesuara, bile as pas rekomandimit të datës 20.06.2002 që ka bërë Avokati i Popullit, i cili i kërkonte Kryetarit të Bashkisë Tiranë që të zbatonte VKM nr.379, datë 26.06.1995.

Pakica vlerëson që në thelb paditësat këtë kërkojnë, që të detyrohen të paditurit për të nxjerrë aktet administrative, të cilat kanë patur detyrimin ligjor për t’i nxjerrë, pavarësisht se nxjerrja e këtyre akteve përmbush edhe të drejtën subjektive që ato kërkojnë të realizojnë.

Pushimi i gjykimit, siç ka vendosur shumica, bëhet vetëm në rastet e parashikuara nga neni 468 i K.Pr.C., të cilat janë:

Çështja nuk hyn në juridiksionin gjyqësor, si edhe kur padia nuk mund të ngrihet, ose gjykimi nuk mund të vazhdojë.

Pakica vlerëson që çështja hyn në juridiksionin gjyqësor, pasi nuk është parashikuar shprehimisht në ligj që para se t’i drejtohet gjykatës, paditësi është i detyruar që të ezaurojë rrugën administrative të ankimit.

Nga ana tjetër, objekti dhe shkaku ligjor i padisë janë të përcaktuar drejt, pasi kërkohet që të detyrohet organi administrativ për të nxjerrë një akt që vetë VKM-ja e ngarkon në mënyrë të detyrueshme për ta nxjerrë.

Për të gjitha këto që u thanë më sipër, pakica vlerëson që rekursi i paraqitur nga pala e paditur nuk përmban asnjë nga shkaqet që parashikon neni 472 i K.Pr.Civile dhe për rrjedhojë vendimi nr.1028, datë 13.09.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhej të lihej në fuqi, prandaj vota jonë është kundër vendimit nr.366, datë 13.09.2011 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

Medi Bici Fatos Lulo

15

Nr.11119-02067-00-2007 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1625 i Vendimit (367)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Fatos Lulo KryesuesAndi Çeliku AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: SHOQËRIA “SCUTARI CONSTRUCTION” SHPK, përfaqësuar nga Av. Hekuran Skuqi

I PADITUR: DEGA E DOGANËS DURRËS, përfaqësuar nga juristi Brunild Gjuzi, juristja e Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Ornela Biti dhe Avokati i Shtetit Kadri Skera

OBJEKTI I PADISË:Kthimi i shumës prej 26.630.542 Lekë si begatim pa shkak i palës së paditurBaza Ligjore: Neni 655 i Kodit Civil

dhe neni 249 i Kodit Doganor.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.1617, datë 10.07.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesëpadisë së palës paditëse Shoqëria Tregtare "Scutari Construction" Shpk me të paditur Dega e Doganës Durrës. Detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t'i kthejë palës paditëse shumën prej 20.203.691 (njëzet milionë e dyqind e tre mijë e gjashtëqind e nëntëdhjetë e një) Lekë si begatim pa shkak i palës së paditur. Shpenzimet gjyqësore, duke përfshirë shpenzimet e aktit të ekspertimit në vlerën 155.000 Lekë lihen në ngarkim të palëve ndërgjyqëse në raportin 4/5 palës së paditur dhe 1/5 palës paditëse.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.186, datë 30.04.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.1617, datë 10.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

16

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës, ka bërë rekurs pala e paditur, Dega e Doganës Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimit nr.186, datë 30.04.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës, i cili ka lënë në fuqi vendimin nr.1617, datë 10.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe rrëzimin e kërkesë padisë së Shoqërisë “Scutari Construction” sh.p.k., duke paraqitur këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së rrethit është pasojë e një hetimi jo të plotë e të gjithanshëm të çështjes, kërkesë kjo e nenit 14 të K.Pr.Civile dhe analizës së provave, bazuar në ligjet që rregullojnë mosmarrëveshjet në fushën e doganave sipas Ligjit nr.8449, datë 27.01.1999 "KODI DOGANOR", VKM nr.205, datë 13.04.1999 "Për dispozitat zbatuese të Kodit Doganor;

- Megjithëse nga ana e jonë është provuar se kemi të bëjmë me kushtëzime të përcaktuara nga neni 34/b i K.Doganor, gjykata nuk i ka marrë parasysh. Duke qenë se çdo praktikë doganore është një veprim juridik më vete dhe shqyrtimi gjyqësor duhet të bëhej duke analizuar provat për çdo praktikë doganore më vete. Gjykata, në shkelje të hapur ligjore, gjykon në grup pa marrë parasysh faktin se një veprim i kryer mund të jetë i saktë dhe një i mëpasshëm jo;

- Në bazë të nenit 6 të K.Pr.Civile gjykata ka detyrimin të përgjigjet mbi gjithçka që kërkohet nga palët, detyrim ky i pa plotësuar në rastin tonë, pasi gjykata nuk është shprehur mbi dyshimet që ne kemi ngritur, si dhe nuk ka hetuar mbi provat që ne kemi paraqitur:

- Nga ana e jonë është provuar (provë e cila nuk është kundërshtuar nga paditësi), se nga ana e Shoqërisë “Scutari Construction” sh.p.k. janë eksportuar periodikisht në

drejtim të Turqisë, për llogari të Shoqërisë “Izmir Demir Celik” skrap hekuri për përpunim, e cila, e lidhur me kontratën e paraqitur, provon se ky skrap i dërguar pasi të përpunohet në ambientet e Shoqërisë Turke “Izmir Demir Celik” do të rikthehej në Shqipëri. Kemi të bëjmë me rastet klasike të përcaktuara në vetë nenin 34, pika 1/b, kushtëzim ky për mospërcaktimin e vlerës doganore në bazë të nenit 34 të Kodit Doganor, pasi vlera e mallit që importohet kushtëzohet nga vlera e mallit që paditësi i ka dorëzuar Shoqërisë shitëse “Izmir Demir Celik”, pra në mënyrë të qartë vlera e mallit që importohet nuk është vlera reale e tij, por është vlera e përcaktuar nga vetë paditësi duke i shtuar vlerën e përpunimit të hekurit të përcaktuar në kontratë. Kjo gjë bie ndesh me parimin e vlerës reale të transaktuar, që është vlera e pastër e përcaktuar në një marrëveshje dy palëshe, e pa ndikuar nga kushte dytësore që ndërhyjnë në këtë vlerë;

- Edhe në qoftë se kjo lidhje do të anashkalohej përsëri do të lindte pyetja: 2. A ka patur dyshime të arsyetuara organi doganor rreth dokumentacionit të paraqitur nga ana e paditësit në momentin e importit të mallrave? Në të gjitha praktikat doganore mungon vlera e siguracionit të mallit si dhe kontrata e transportit (+ Charter Party "pagesa e transportit"), elemente këto të detyrueshme për t’u shtuar në vlerën doganore të mallrave sipas nenit 37/I, e të Kodit Doganor, fakt ky i provuar edhe nga eksperti gjatë ekspertizës së tij.

- Gjykata ka gabuar në faktin se janë paraqitur të gjithë dokumentat e nevojshme në bazë të nenit 34 të Kodit Doganor. Neni 37 i K.Doganor e përcakton qartë " ... i shtohen vlerës doganore .....", pra janë të detyrueshëm për t’u shtuar shpenzimet e tjera si transport, siguracion, etj., shpenzime këto që nuk u provuan me dokumenta dhe që u provuan se nuk ndodheshin në praktikat doganore sipas ekspertit në

17

ekspertizën e tij. Neni 35 i K.Doganor nuk mund të aplikohej pasi nuk ka patur asnjë import të ngjashëm apo identik në të njëjtën periudhë, import ky që do të bënte të mundur aplikimin e nenit 35 të K.Doganor;

- Gjykata … ka marrë një ekspert, i cili nuk i përket fushës së doganës, por është thjesht një ekspert kontabël. Duke mos patur njohuri mbi fushën, duke theksuar se fusha doganore është tepër e ndërlikuar dhe komplekse, eksperti nuk është në gjëndje të llogarisë me saktësi nëse dokumentacioni që ndodhet në dosjen doganore i plotëson kushtet për t’u pranuar si i tillë apo jo. Nuk e dimë se ku i ka gjetur shifrat që ka përdorur në vendimin e saj. Akti i ekspertimit ka gabime që rëndojnë pa të drejtë Buxhetin e Shtetit dhe që nuk u korrigjuan as nga Gjykata e Apelit Durrës.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; Avokatin e Shtetit Kadri Skera, që

kërkoi ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës dhe rrëzimin e padisë; përfaqësuesit e palës së paditur Dega e Doganës Durrës, juristët Brunild Gjuzi dhe Ornela Biti; që kërkuan ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës dhe rrëzimin e padisë; përfaqësuesin e palës paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., av. Hekuran Skuqi, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Gjykatat kanë pranuar rrethanat dhe faktet si vijon:

Nga aktet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi, “Scutari Construction” sh.p.k. (“Scutari”), është një shoqëri tregtare, me seli në qytetin e Tiranës, e regjistruar si person juridik me vendimin nr.28504, datë 07.11.2002 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë. Objekti i veprimtarisë së kësaj shoqërie është, ndër të tjera, edhe importimi dhe tregtimi i hekurit.

Me kërkesë-padinë drejtuar gjykatës pala paditëse ka kërkuar të detyrohet pala e paditur Dega e Doganës Durrës të paguajë në favor të saj shumën prej 26.630.542,00 Lekë, si një shumë e paguar padrejtësisht në zhdoganimin e një sasie malli hekur ndërtimi që paditësi ka importuar në vitin 2004.

Rezulton nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore që paditësi ka lidhur marrëveshje për vitin 2003, 2004 me Shoqërinë e së drejtës turke "Izmir Demir Celik Sanayi" A.S. me qëllim blerjen e mallit "Hekur ndërtimi". Në termat e kësaj kontrate janë përcaktuar qartë kushtet e lëvrimit të mallit, kushtet e pagesës, etj. Si rrjedhojë e marrëveshjeve të mësipërme rezulton se pala paditëse që nga data 01.08.2003 gëzon të drejtën e eskluzivitetit për shpërndarjen e mallrave të Shoqërisë së të drejtës turke "Izmir Demir Celik Sanayi" A.S në territorin e Republikës së Shqipërisë.

Në referim të kontratave të mësipërme, rezulton se palët kishin rënë dakort që çmimi i blerjes së mallit hekur për ndërtim të ishte 380 USD IMT (dollarë për ton metrik) dhe çdo pagesë do të kryhej përmes bankës me adresa plotësisht të përcaktuara në kontratë.

Pala paditëse pretendon se Dega e Doganës Durrës ka aplikuar për efekt të zhdoganimit të mallit të importuar prej saj, hekur për ndërtim, çmimin e referencës dhe nuk i është referuar çmimit të përcaktuar nga palët në marrëveshjen e lartpërmendur.

Ajo pretendon gjithashtu se pala e paditur ka konsideruar dokumentacionin e

18

paraqitur prej saj me të meta dhe si rrjedhojë ka përdorur si mënyrë llogaritje të detyrimit doganor atë të parashikuar në nenin 36 të Kodit Doganor. Sipas kësaj mënyre është marrë për bazë metoda e zgjedhjes më të mirë me kufizime me të dhënat e dërguara nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë (ndryshe e njohur si metoda me çmimet e referencës).

Në këto rrethana, sipas pretendimeve të paditësit, llogaritja e bërë në bazë të nenit 36 të Kodit Doganor, duke marrë për bazë të dhënat e Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave, ka nxjerrë një detyrim doganor për palën paditëse në shumën 26.630.542 Lekë, që përbën një vlerë më të madhe nga ajo që duhet të rezultonte nga detyrimi doganor, duke marrë për bazë çmimin e transaksioneve të realizuara ndërmjet palëve. Ky detyrim i palës paditëse rezulton i paguar në favor të Degës së Doganës Durrës pasi pala paditëse ka bërë zhdoganimin e mallit, pavarësisht pretendimeve që ajo ka pasur për vlerën e detyrimit doganor.

Në këto kushte, duke mos qenë dakord me vlerën e paguar më tepër si detyrim doganor, pala paditëse i është drejtuar me kërkesëpadi gjykatës, duke kërkuar kthimin e shumës sipas shkakut ligjor të parashikuar në të.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.1617, datë 10.07.2006 ka vendosur:

“Pranimin e pjesshëm te kërkesëpadisë së palës paditëse Shoqëria Tregtare "Scutari Construction" Shpk, me të paditur Dega e Doganës Durrës.

Detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t'i kthejë palës paditëse shumën prej 20.203.691 (njëzet milionë e dyqind e tre mijë e gjashtëqind e nëntëdhjetë e një) Lekë si begatim pa shkak i palës së paditur.

Shpenzimet gjyqësore, duke përfshirë shpenzimet e aktit të ekspertimit në vlerën

155.000 Lekë, lihen në ngarkim të palëve ndërgjyqëse në raportin 4/5 palës së paditur dhe 1/5 palës paditëse”.

Kjo gjykatë ka arsyetuar se … me kërkesën e palës paditëse u mor në gjykim edhe prova me ekspert kontabël … për të verifikuar saktësinë e llogaritjeve në deklaratat doganore dhe diferencat ndërmjet tyre. Nga akti i ekspertimit datë 20.06.2006 rezulton se: gjatë vitit 2004 Shoqëria Tregtare "Scutari Construction" sh.p.k. ka kryer importe të hekurit për 10 raste dhe detyrimi sipas vlerës së transaksionit është 292.571.673,00 Lekë; detyrimi doganor i shoqërisë me metodën e çmimit të referencës është 317.826.287,.00 Lekë; detyrimi shtesë i paguar nga shoqëria si pasojë e aplikimit të çmimeve të referencës është 25.254.614,00 Lekë; në përcaktimin e vlerës doganore të mallit janë llogaritur, përveç vlerës së mallit, edhe shpenzimet e transportit në masën 10 dhe 7 dollarë për ton malli dhe shpenzimet e sigurimit në masën 1% të vlerës së mallit ose është marrë parasysh polica e sigurimit të shoqërisë me Shoqërinë e Sigurimeve "Sigma" sh.a.... Në dokumentet e paraqitura nga paditësi nuk vërehen pasaktësi dhe mungesa të dukshme sikundër pretendohet nga pala e paditur. Në bazë të nenit 34 të K.Doganor rezultojnë të jenë paraqitur të gjithë dokumentet e nevojshme për përcaktimin e vlerës doganore të tilla që nuk lenë vend për dyshime për saktësinë e tyre. Pala e paditur, Dega e Doganës Durrës, ka vepruar në kundërshtim me dispozitat e Kodit Doganor, duke çmuar se metoda e zbatuar prej saj në mënyrë arbitrare anashkalon dy metodat e para të përcaktuara nga nenet 34 e 35 të K.Doganor.............. ka qenë detyrë e Degës së Doganës Durrës që të verifikojë nëse ka pasur apo jo zhdoganime të të njëjtit mall në të gjithë territorin e Republikës së Shqipërisë. …. Por në ndryshim nga sa pretendon pala paditëse gjykata e gjen të bazuar pretendimin e palës së paditur se Dega e Doganës Durrës, për vlerën e TVSH -së së mallit ka vepruar si agjent tatimor, ç’ka do të thotë se ka vepruar për llogari të Degës së Tatim Taksave Durrës pranë së cilës ka derdhur shumën e TVSH. Në

19

rrethana të tilla, pala e paditur nuk mund të detyrohet të paguajë një shumë që nuk e ka përfituar vetë. … pretendimi i palës paditëse është pjesërisht i drejtë dhe i bazuar në ligj dhe në prova….”.

Gjykata e Apelit Durrës, me vendimin nr.186, datë 30.04.2007, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.1617, datë l0.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Durrës”.Kjo gjykatë arsyeton se ... sipas akt-ekspertimit pala paditëse, Shoqëria tregtare

"Scuatri Construction" ka paguar më tepër se duhej në favor të anës së paditur shumën prej 20.203.691 Lekë si begatim pa shkak i anës së paditur; dokumentacioni i paraqitur nga pala paditëse kanë qenë shkresa origjinale dhe nuk janë vërejtur pasaktësi dhe mungesa të tyre, siç pretendohet nga ana e paditur;...... E megjithatë ana e paditur nuk i ka njohur çmimin e përcaktuar në fatura dhe ka vepruar me çmim reference, me pretendimin se çmimi i mallit objekt importi në bursë kuotohet me vlera më të mëdha se sa është përcaktuar në kontratën e lidhur ndërmjet palëve... Pala e paditur nuk ka provuar me asnjë provë shkresore të verifikuar që ka vënë në dyshim çmimet e përcaktuara në faturat e shitjes për të justifikuar aplikimin e çmimit të referencës sipas nenit 36 të Kodit Doganor.... Me të drejtë gjykata e shkallës parë, në arsyetimin e vendimit të saj, ka pranuar faktin se edhe nëse pala paditëse nuk ka pasur dokumentacionin e nevojshëm për aplikimin e kërkesave të nenit 34 të Kodit Doganor për përcaktimin e detyrimit doganor, në rastin konkret, duhej që ana e paditur të aplikonte kërkesat e nenit 35 të Kodit Doganor, duke mbajtur parasysh metodën e analogjisë për faktin e njohur tashmë se janë shumë shoqëri tregtare shqiptare që gjatë periudhës objekt gjykimi kanë importuar artikullin hekur ndërtimi në Shqipëri.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës ka bërë rekurs pala e paditur, Dega e

Doganës Durrës, e cila kërkon ndryshimin e vendimit nr.186, datë 30.04.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës, i cili ka lënë në fuqi vendimin nr.1617, datë 10.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës dhe rrëzimin e kërkesë padisë së Shoqërisë “Scutari Construction” sh.p.k., duke paraqitur ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga ana e paditur, Dega e Doganës Durrës, përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Durrës nr.186, datë 30.4.2007.

Para se ky Kolegj të parashtrojë qëndrimin e tij në lidhje me shkeljet e ligjës proceduriale dhe materiale të lejuara nga gjykatat më të ulëta në çështjen objekt gjykimi, çmon të shprehet në lidhje me kërkesën paraprake të paraqitur nga avokati i palës paditëse, i cili në fillim të këtij gjykimi kërkoi mospranimin e rekursit të paraqitur nga pala e paditur pranë kësaj gjykate, për arsye se ai është paraqitur tej afatit 30 ditor të parashikuar në nenin 443/2 të K.Pr.Civile, në të cilin shprehimisht thuhet “Afati për të bërë rekurs në Gjykatën e Lartë kundër vendimeve të gjykatës së apelit është 30 ditë”.

Sipas pretendimeve të përfaqësuesit të paditësit vendimi i gjykatës së apelit mban datën 30.04.2007, kurse ankimi (rekursi) kundër këtij vendimi drejtuar Gjykatës së Lartë mban datën 23.07.2007.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pasi dëgjoi pretendimet e të dyja palëve në lidhje me këtë kërkesë, vlerëson se kjo e fundit nuk duhet të pranohet pasi ajo është e pabazuar në provat shkresore të ndodhura në dosjen gjyqësore dhe në ligj.

Rezulton e provuar nga procesverbali i seancës gjyqësore, administruar në dosjen gjyqësore (fq. 17-19), se seanca gjyqësore për gjykimin e kësaj çështje është zhvilluar në datën 26.04.2007. Ka rezultuar që në këtë seancë kanë marrë pjesë përfaqësuesit e të dyja

20

palëve ndërgjyqëse. Gjykata e apelit, pasi ka mbyllur shqyrtimin gjyqësor, ka shtyrë seancën gjyqësore në datën 30.04.2007, ora 09.30 për shpalljen e vendimit.

Rezulton po nga procesverbali i seancës gjyqësore se në datën 30.04.2007 pala e paditur nuk ka qenë e pranishme në shpalljen e vendimit. Në referim të së drejtës sonë proceduriale dhe konkretisht nenit 316 të K.Pr.Civile: “vendimet e dhëna nga gjykata në përfundim të gjykimit, si dhe vendimet e ndërmjetme për të cilat është parashikuar e drejta e ankimit, u njoftohen palëve ose pjesëmarrësve të tjerë në proces kur gjykimi është zhvilluar në mungesë të tyre, përveç kur parashikohet ndryshe në këtë Kod. Njoftimi bëhet sipas rregullave të parashikuara në nenet 130 dhe 131 të këtij Kodi”.

Ligji procedurial në mënyrë eksplicite ka parashikuar të drejtën e palës për të marrë dijeni (kur ajo nuk është e pranishme), për vendimin e dhënë nga gjykata. Jo më kot ligjvënësi ka bërë një parashikim të tillë të rëndësishëm dhe jo pa arsye ai ka përcaktuar një procedurë të caktuar të shprehur qartë në nenet 130, 131 të K.Pr.Civile, kjo pasi njoftimi i akteve (ku futen dhe vendimet e gjykatave), si një akt procedurial kushtëzon drejtpërsëdrejti disa prej efekteve që passjell akti që njoftohet. Në referim të nenit 444 të K.Pr.Civile, që parashikon se: “Afatet e caktuara në nenin e mësipërm (443 të K.Pr.Civile), janë të prerë dhe fillojnë nga dita e nesërme e shpalljes së vendimit përfundimtar. Kur çështja është gjykuar nga gjykata e shkallës së parë ose nga gjykata e apelit, në mungesë të njërës palë, ky afat fillon nga dita e njoftimit të vendimit”, rezulton se njoftimi kushtëzon fillimin e afatit të kundërshtimit të vendimit.

Respektimi i rregullave dhe i formës së njoftimit është kusht i domosdoshëm për vlefshmërinë e aktit procedurial. Në rast se respektohen sa më sipër, krijojnë prezumimin se pala pjesëmarrëse në procesin gjyqësor ka dijeni për aktin dhe kopja e njoftimit të këtij akti përbën provë të plotë për gjykatën dhe për të llogaritur afatet e paraqitjes së kërkesës

ankimore.Mungesa e një njoftimi, sipas formës dhe procedurës së parashikuar shprehimisht në

K.Pr.Civile nuk mundet të zëvendësohet me asnjë mjet tjetër; mjetet e tjera nuk mundet që të barazojnë njoftimin e parashikuar shprehimisht në ligj. Për këtë arsye në K.Pr.Civile, në kapitullin IV, “Njoftimet”, janë të parashikuara në mënyrë të hollësishme mënyra se si duhet të realizohet ky i fundit në mënyrë që të jetë i vlefshëm. Mungesa e njoftimit të vendimit apo pavlefshmëria e tij bën që vendimi i dhënë në mungesë të mos i nënshtrohet asnjë afati, pra të mund të kundërshtohet në çdo kohë (neni 445 i K.Pr.Civile).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se në dosjen gjyqësore nuk ndodhet asnjë dokument nga ku të rezultojë që nëpunësi gjyqësor të ketë njoftuar palën e paditur për vendimin e Gjykatës së Apelit Durrës nr.186, datë 30.04.2007.

Pala e paditur pretendoi se ata kishin marrë dijeni vetëm kur vendimi nr.1617, datë 10.07.2006 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, lënë në fuqi nga vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës nr.186, datë 30.04.2007, ishte kthyer në titull ekzekutiv dhe kishte filluar ekzekutimi i tij dhe konkretisht në datën 16.07.2007.

Në analizë të sa më sipër, duke qenë se rekursi i anës së paditur është depozituar pranë sekretarisë së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës në datën 23.07.2007, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga Dega e Doganës Durrës është në afat dhe kjo gjykatë duhet ta marrë në shqyrtim atë.

Ky Kolegj konstaton se Gjykata e Apelit Durrës, ashtu sikurse dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, në kundërshtim me kërkesat e normave proceduriale nuk ka kryer “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin për konfliktin objekt gjykimi” (neni 14 i K.Pr.Civile). Të dyja gjykatat e ulëta nuk kanë hetuar dhe nuk i kanë dhënë përgjigje asnjërës prej pretendimeve dhe kërkesave të palës së paditur (neni 6 i

21

K.Pr.Civile), të parashtruara në procesin gjyqësor, duke bërë që gjykimi të jetë i njëanshëm dhe duke sjellë si pasojë zgjidhjen e kësaj mosmarrëveshjeje në kundërshtim me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej tyre” (neni 16 i K.Pr.Civile).

Siç rezulton dhe më lart në këtë vendim, (Pjesa: Rrethanat dhe faktet e çështjes), konflikti i krijuar mes palëve ka ardhur si pasojë e aplikimit nga ana e autoritetit doganor të nenit 36 të K.Doganor. Pra, rezulton të jemi para një mosmarrëveshje në fushën e doganave, e cila rregullohet dhe disiplinohet në mënyrë specifike nga K.Doganor.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson si të pabazuar në ligj pretendimin e ngritur nga Avokatia e Shtetit dhe përfaqësuesit e anës së paditur se padia e paditësit duhet të rrëzohet, për arsye se shkaku ligjor i saj është i pabazuar në ligj pasi paditësi padinë e tij e ka mbështetur vetëm në nenin 655 të K.Civil, “Begatimi pa shkak”.

Rezulton se formulimi i kërkimit të paditësit në kërkesë padi është “Kthim shume” dhe paditësi padinë e tij e ka mbështetur në dy dispozita në nenin 655 të K.Civil dhe në nenin 249 të K.Doganor. Pra si shkak ligjor paditësi ka përdorur dhe “Begatimin pa shkak” të rregulluar nga K.Civil dhe “Rimbursimin për gabimet” të rregulluar nga K.Doganor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e vlerëson të drejtë argumentin e dhënë nga përfaqësuesit e palës së paditur se shkaku i parë ligjor i padisë nuk qëndron, pasi, në respektim të nenit 658 të K.Civil, kjo lloj padie nuk mund të ngrihet kur i dëmtuari mund të ngrejë një padi për të kërkuar shpërblimin e dëmit të pësuar, ose padi të një lloji tjetër.

Por, në të njëjtën kohë, vlerëson të theksojë se mosmarrëveshja e krijuar mes palëve para se të rregullohet nga K.Civil (nga e drejta materiale e përgjithshme), rregullohet nga

K.Doganor (ligji specifik, i cili rregullon këto mosmarrëveshje) dhe është i njohur parimi që ligji specifik mbizotëron mbi të drejtën materiale të përgjithshme.

Neni 249 i K.Doganor rregullon pikërisht këtë lloj mosmarrëveshjeje të krijuar midis palëve ndërgjyqëse dhe paditësi ka përcaktuar dhe këtë të fundit si shkak ligjor të padisë. Dhe jo vetëm kaq, por në rast se do të shikohet gjithë përmbajtja e procesit gjyqësor të zhvilluar në gjykatat më të ulëta si dhe të gjitha pretendimet e palëve, konstatohet lehtë se paditësi kërkon kthimin e shumës me pretendimin se ka paguar “më tepër detyrime importi” dhe kjo shumë në momentin e pagimit të detyrimit ligjërisht “nuk përbënte detyrim”, duke iu referuar në mënyrë të vazhdueshme nenit 249 të K.Doganor dhe jo nenit 655 të K.Civil. Sa më sipër del qartë dhe nga përmbajtja e të gjitha provave shkresore të ndodhura në dosje, si dhe nga veprimet konkludente të palëve në proces, siç janë: “kërkesa datë 07.02.2005, kërkesa për rimbursim datë 14.01.2005 dhe datë 27.05.2005 (fq. 30, 39 e dosjes gjyqësore)”, me anën e të cilave paditësi në mënyrë të vazhdueshme ka kërkuar kthimin e kësaj shume në bazë të nenit 249 të K.Doganor.

Ana e paditur, me shkresën e saj të datës 20.07.2005, i ka kthyer përgjigje paditësit duke i sqaruar se kërkesa e tij nuk merret parasysh, “pasi ka mospërputhje të lindura ndërmjet kontratës, vlerave të paraqitura, faturave të përcaktuara në deklaratën e eksportit me atë të importit, regjimin e mallit të eksportuar, faktin se çmimi i këtij malli të kuotuar në bursë ka një diferencë të madhe me çmimin e paraqitur nga ana juaj, si dhe për faktin se neni 34/1/b i K.Doganor ka pengesë ligjore për zbatimin e transaksionit në rastin e praktikave tuaja...”.

Ka rezultuar që paditësi pasi ka ezauruar procedurën administrative të parashikuar në nenin 249 të K.Doganor, menjëherë sapo ana e paditur ka kthyer përgjigjen e mësipërme, në datën 22.07.2005, brenda të gjitha afateve ligjore të parashikuara në K.Doganor dhe në

22

K.Pr.Civile, i është drejtuar me padi gjykatës ku ka kërkuar kthimin e kësaj shume, duke përcaktuar si shkak ligjor dhe nenin 249 të K.Doganor.

Në analizë të sa më sipër dhe në referim të vendimit unifikues nr.9, datë 09.03.2006 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, ku shprehimisht thuhet: “E drejta subjektive e pretenduar e paditësit dhe e përcaktuar prej tij në padi, si pjesë përbërëse e shkakut të padisë, në kuptim të nenit 185 të K.Pr.Civile, është e njëjtë me bazën juridike të padisë (cilësimin juridik të bërë nga paditësi), në kuptim të nenit 16/I të K.Pr.Civile”, ky Kolegj çmon se e drejta subjektive që paditësi pretendon se i është shkelur dhe kërkon ta mbrojë me anë të këtij procesi gjyqësor (detyrimi doganor paguar më tepër), është e njëjtë me të drejtat që parashikohen në nenin 249 të K.Doganor, ku shprehimisht thuhet:

1. Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit rimbursohen kur konstatohet se në çastin e pagimit kjo shumë ligjërisht nuk përbënte detyrim ose se shuma ishte kontabilizuar në kundërshtim me nenin 235(2).

Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit shuhen kur konstatohet se në çastin e kontabilizimit të këtyre detyrimeve, ato sipas ligjit nuk përbënin detyrim, ose se kontabilizimi është bërë në kundërshtim me nenin 235(2). Nuk jepet rimbursim ose shuarje detyrimesh në rast se faktet, që çojnë në përfundimin se detyrimet nuk përbënin ligjërisht detyrim, ose se kontabilizimi është gabuar, janë pasojë e një veprimi të qëllimshëm nga personi i interesuar.

2. Detyrimet e importit ose detyrimet e eksportit rimbursohen ose shuhen me paraqitjen e një kërkese në zyrën doganore kompetente, brenda një periudhe trevjeçare, që fillon nga data kur shuma e këtyre detyrimeve i është njoftuar debitorit. Kjo periudhë zgjatet, nëse ky person i interesuar jep prova se mosparaqitja e kërkesës brenda afatit të caktuar është pasojë e rrethanave të jashtëzakonshme ose fuqie madhore. Kur autoritetet doganore nga ana e tyre, zbulojnë se brenda këtij afati janë krijuar një ose më shumë situata, të cilave i

referohet nënparagrafi i parë dhe i dytë i paragrafit të parë, ato rimbursojnë ose shuajnë detyrimet e importit me nismën e tyre.

Në këto kushte, pavarësisht se pala paditëse ka vendosur si shkak ligjor dy dispozita, ky Kolegj çmon se për aq kohë sa pretendimet e kësaj pale për shkeljen e të drejtës janë në përputhje me parashikimet e një prej dispozitave që përbëjnë shkakun ligjor të padisë, kjo e fundit do të konsiderohet se është ngritur drejt dhe gjykatat me të drejtë kanë marrë në shqyrtim çështjen përkatëse.

Në lidhje me zbatimin e së drejtës materiale në çështjen objekt gjykimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen të bazuar pretendimin dhe argumentin e anës së paditur se të dyja gjykatat më të ulëta, si pasojë e një hetimi jo të plotë dhe të gjithanshëm nuk kanë pasur parasysh faktin se nuk jemi para rastit klasik të aplikimit dhe zbatimit të nenit 34 të K.Doganor, pasi në çështjen objekt gjykimi rezulton se vlera e mallit të importuar kushtëzohej nga vlera e mallit që paditësit i ka dorëzuar (eksportuar) tek Shoqëria shitëse “Izmir Demir Celik”.

Ky pretendim i autoritetit doganor bie ndesh me parimin e vlerës reale të transaktuar, parashikuar në nenet 34 pika (1.b) të K.Doganor dhe mbështetet në aneksin 6 dhe nenin 81.1 të Vendimit të Këshillit të Ministrave nr.205, datë 13.04 1999. Në këto dispozita shprehimisht thuhet:

Neni 34, pika (1.b) e K.Doganor:Vlera doganore e mallrave të importuara është vlera e transaktuar që është çmimi

realisht i paguar ose që duhet paguar për mallrat e shitura për eksport drejt territorit doganor të Republikës së Shqipërisë, duke marrë në konsiderate dhe rregullimet që mund t’i bëhen në përputhje me nenet 37 dhe 38, me kusht që: ....

23

b) shitja ose çmimi nuk janë objekt i kushteve apo shqyrtimeve, për shkak të së cilave nuk mund të përcaktohet vlera doganore e mallrave që duhen vlerësuar;:

Pika 81.1 e Vendimit të Këshillit të Ministrave nr.205, datë 13.04.1999:81.1 Autoritetet doganore nuk duhet të përcaktojnë vlerën doganore të mallrave të

importuara mbi bazën e metodës së vlerës së transaktuar, në qoftë se, në përputhje me procedurat e përcaktuara në paragrafin 2, ata nuk binden, mbi bazën e dyshimeve të arsyeshme, se vlera e deklaruar përfaqëson shumën totale realisht të paguar ose që duhet paguar sipas nenit 34 të Kodit.

Pikërisht hetimi i plotë dhe dhënia përgjigje nga Gjykata e Apelit Durrës e këtij pretendimi të ngritur nga autoriteti doganor bazuar në provat që ndodhen në dosjen gjyqësore, në mendimin e specializuar të ekspertëve, si dhe në ligjin specifik, vlerësohet nga ky Kolegj si esencial për zgjidhjen e çështjes objekt gjykimi në përputhje me ligjin.

Përveç sa më sipër rezulton që gjykatat më të ulëta nuk i kanë dhënë përgjigje dhe pretendimeve të anës së paditur se ekzistonte dyshimi i arsyeshëm rreth dokumentacionit të paraqitur nga paditësi në momentin e importimit të mallrave. Pala e paditur ka pretenduar se në të gjitha praktikat doganore ka munguar vlera e siguracionit të mallit si dhe kontrata e transportit, elemente këto të detyrueshme për t’u shtuar në vlerën doganore të mallrave sipas nenit 37/1 të K.Doganor.

Neni 24 i K.Doganor thotë: “Për zbatimin e legjislacionit doganor, çdo person i përfshirë në mënyrë të drejtpërdrejtë, ose të tërthortë në operacione që lidhen me tregtinë e mallrave, duhet t’u paraqesë autoriteteve doganore të gjithë dokumentet dhe informacionin e nevojshëm, pavarësisht nga mënyra e përdorur për mbajtjen e tyre, si dhe të japë gjithë ndihmën e nevojshme të kërkuar prej tyre, brenda afateve kohore të përcaktuara nga

autoritetet doganore. Në analizë të sa më sipër si dhe të nenit 26 të K.Doganor, autoriteti doganor ka të drejtë të kërkojë, ndërsa subjekti është i detyruar që të bindë këtë të fundit, që vlera e paraqitur prej tij është vlera realisht e paguar. Nëse dokumentacioni i paraqitur në çdo rast është ose jo i mjaftueshëm për llogaritjen e saktë të vlerës doganore kjo varet nga vlerësimi dhe bindja që i krijohet autoritetit doganor. Në çdo rast subjekti tregtar është i detyruar të paraqesë dokumentacionin e kërkuar dhe të nevojshëm për të hequr çdo dyshim dhe për të vërtetuar saktësinë e të dhënave mbi të cilat llogaritet vlera doganore e mallit.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ishte detyrim i gjykatave më të ulëta, në respektim dhe të nenit 14 të K.Pr.Civile, të hetonin nëse (i) ndodheshim para rastit klasik të aplikimit të nenit 34 të K.Doganor, apo para rasteve përjashtimore të pretenduara nga organi doganor dhe të parashikuara në aneksin 6 dhe nenin 81.1 të Vendimit të Këshillit të Ministrave nr.205, datë 13.04 1999; (ii) ekzistonte dyshimi i arsyeshëm i pretenduar nga pala e paditur për sa i përket dokumentacionit të paraqitur nga paditësi? A ishte i plotë dhe i mjaftueshëm dokumentacioni i dorëzuar në doganë apo ishte e nevojshme paraqitja e dokumenteve shtesë? (iii) a është aplikuar drejt ligji gjatë procedurës së zhdoganimit të mallit?

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se dhe akti i ekspertimit i realizuar nga eksperti kontabël Hysen Beka nuk i ka dhënë përgjigje të plotë dhe të saktë pretendimeve dhe kërkimeve të mësipërme të parashtruara nga ana e paditur, të cilat ishin të karakterit teknik dhe shkencor.

Gjithashtu, ky Kolegj konstaton se ka një pasaktësi të dukshme në të dyja vendimet e gjykatave më të ulëta për sa i përket vlerës që ana e paditur duhet t’i kthejë paditësit. Ndërsa eksperti vlerën e taksës doganore të paguar më tepër e ka llogaritur 9.968.927 Lekë, gjykata

24

rimburson një vlerë në shumën 20.203.691 Lekë, pa analizuar dhe pa treguar se nga ka dalë kjo shumë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rigjykim, gjykata e apelit, në mënyrë që t’u japë përgjigje të gjitha pyetjeve dhe problemeve të trajtuara më lart në përputhje me nenet 224, 465 të K.Pr.Civile dhe me aktet normative që janë në fuqi, mund të caktojë një ekspert me njohuri teknike dhe shkencore të fushës, i cili duke u mbështetur në provat që ndodhen në dosjen gjyqësore si dhe në aktet normative përkatëse, mund të ndihmojë gjykatën në zgjidhjen e këtij konflikti.

Në rigjykim, Gjykata e Apelit Durrës do t’u bëjë të qartë palëve që është detyrë e secilës prej tyre, që në përputhje me ligjin, të provojnë faktet mbi të cilat bazojnë pretendimet për të drejtat që kërkojnë. Palët ashtu siç kanë të drejtat kanë dhe detyrimet që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara në ligj.

Kryerja e veprimeve si më sipër, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit, do të lejojnë gjykatën të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/c të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.186, datë 30.04.2007 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe kthimin

e çështjes për rigjykim po në këtë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 13.09.2011

MENDIMI I PAKICËSUnë, gjyqtari Aleksandër Muskaj, anëtar i trupit gjykues, nuk jam dakord me

vendimin e gjykatës (shumicës) dhe shfaq këtë mendim për zgjidhjen e çështjes: Vendimi nr.186, datë 30.04.2007 i Gjykatës së Apelit Durrës, si dhe vendimi nr.1617,

datë 10.07.2006 i Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës, janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit material civil, padia e ngritur nga pala paditëse është një padi që nuk mund të ngrihet dhe në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës se Lartë duhej të vendoste prishjen e të dy vendimeve dhe pushimin e gjykimit të çështjes, në përputhje me përcaktimet e pikës “e” të nenit 485 të K.Pr.Civile.

Ndryshe nga qëndrimi i shumicës, mendoj se Gjykata e Apelit Durrës, ashtu edhe Gjykata e Shkallës së Parë Durrës, kanë interpretuar dhe zbatuar gabim dispozitat materiale civile, si rrjedhim edhe konkluzionet e tyre janë të gabuara.

Ka rezultuar e provuar dhe është pranuar nga Gjykata e Shkallës së Parë dhe ajo e Apelit Durrës se pala paditëse, “Scutari Construction” sh.p.k., është shoqëri tregtare dhe ushtron veprimtari në fushën e importimit dhe tregtimit të hekurit.

Në vijim të veprimtarisë së saj tregtare, pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., ka hyrë në marrëdhënie kontraktore me shoqërinë e huaj tregtare “Izmir Demir Celik Sanayi” A.S., me objekt të kësaj marrëdhënieje, blerjen e mallit “hekur ndërtimi”.

Në zbatim të kësaj marrëdhënieje kontratore, pala paditëse ka importuar hekur nga shoqëria tregtare turke për në territorin e Republikës së Shqipërisë.

25

Pala e paditur, Dega e Doganës Durrës, duke dyshuar për vlerën e mallit të importuar nga pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., për shkak se dokumentacioni i përdorur prej saj (palës paditëse) ka qenë i paqartë dhe se vlera e mallit të importuar ka qenë më e ult se çmimi i të njëjtit produkt në tregun ndërkombëtar, në zbatim të nenit 81, pika 1 të Dispozitave Zbatuese të Kodit Doganor, ka aplikuar vendosjen e çmimit sipas çmimeve të referencës dhe jo sipas çmimit të deklaruar të blerjes.

Pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., nuk ka qenë dakord me çmimin e përcaktuar nga Dega e Doganës Durrrës, por, megjithatë, e ka paguar detyrimin doganor.

Më pas, në datën 22.07.2005, pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës me kërkesë padi, me anën e të cilës ka kërkuar detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t’i kthejë shumën 26.576.198 USD.

Pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., ka kërkuar detyrimin e palës së paditur për kthimin e shumës së sipërcituar, me pretendimin se pala e paditur është begatuar pa shkak, bazuar në përcaktimet e nenit 655 të K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Durrës, pasi ka gjykuar në themel çështjen, në përfundim të gjykimit ka vendosur pranimin e padisë dhe detyrimin e palës së paditur Dega e Doganës Durrës t’i kthejë palës paditëse shumën 20.203.691 lekë, vendim i cili është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Durrës.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë (shumica) ka vlerësuar se rekursi i paraqitur nga pala e paditur Dega e Doganës Durrës përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga ligji dhe në të tilla kushte, vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës duhet të prishet e çështja të kthehet për rigjykim.

Edhe pakica ka mendimin që rekursi i paraqitur përpara Gjykatës së Lartë nga ana e palës së paditur përmban shkaqe nga ato që parashikon ligji, por ndan mendim të ndryshëm

me shumicën për shkaqet dhe për mënyrën e zgjidhjes së çështjes.Ndryshe nga shumica, pakica ka mendimin se nga gjykimi i çështjes nuk vërehen

shkelje të rregullave procedurale që pasjellin prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe dërgimin e akteve për rishqyrtim në po atë gjykatë.

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural civil, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale.

Në materialet e çështjes rezulton që, në të dy gjykimet, të jenë respektuar parimet bazë të gjykimit civil dhe nuk konstatohen shkelje që kanë të bëjnë me shkelje të rënda të rregullave procedurale sipas nenit 467 të K.Pr.Civile, apo, shkelje procedurale që të kenë ndikuar në dhënien e vendimit, shkelje këto të parashikuara në shkronjat “b” dhe “c” të nenit 472 të K.Pr.Civile.

Por ndryshe nga konkluzioni i shumicës, pakica është e mendimit se të dyja gjykatat kanë zbatuar keq jo ligjin procedural, por atë material civil.

Siç del qartë nga materialet e çështjes, rezulton se pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k., ka pretenduar se pala e paditur, Dega e Doganës Durrës, është begatuar pa shkak të ligjshëm në dëm të palës paditëse dhe i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës me kërkesë padi, me anën e së cilës ka kërkuar që pala e paditur t’i kthejë shumën e përfituar pa të drejtë, në masën 26.576.198 USD, duke e bazuar kërkimin e saj në nenin 655 të K.Civil.

Pakica është e mendimit se arsyetimi i shumicës është i gabuar kur, nga njëra anë pranon se mosmarrëveshja objekt i këtij shqyrtimi gjyqësor është e natyrës administrative ,dhe nga ana tjetër arsyeton se: “... Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson si

26

të pabazuar në ligj pretendimin e ngritur nga Avokatura e Shtetit dhe përfaqësuesit e anës së paditur se padia e paditësit duhet të rrëzohet, për arsye se shkaku ligjor i saj është i pabazuar në ligj...”.

Sipas së drejtës sonë procedurale, padia përbëhet prej dy elementesh, shkakut dhe objektit.

Ndryshe nga disa legjislacione të tjera, legjislacioni ynë procedural kërkon që në padi të përcaktohet shkaku dhe objekti, pra konsiderohen elemente përbërës të padisë (nenet 154 e 185 të K.Pr.Civile).

Shkaku është arsyeja e kërkimit në gjykatë. Vetë shkaku përbëhet nga dy elemente: Në të drejtën (një gjendje juridike) dhe në një gjendje fakti kundër kësaj të drejte (causa pretendi).

Ndërsa objekti i padisë është ajo që kërkohet si efekt i padisë, e thënë ndryshe zbatimi i ligjit dhe realizimi i së drejtës së shkelur.

Kuptimi dhe dallimi i elementeve të padisë është me rëndësi të madhe teorike e praktike. Kërkesë padia përcaktohet dhe individualizohet në bazë të elementeve të saj dhe caktimi drejtë i shkakut dhe objektit të padisë ka rëndësi sidomos për të përcaktuar llojin e marrëdhënies juridike, objekt i mosmarrëveshjes dhe zgjidhjen e drejtë të çështjes nga ana e gjykatës.

Nga ana tjetër, në zbatim të një prej parimeve themelore të së drejtës procedurale civile e konkretisht të parimit të disponibilitetit, përcaktimi i shkakut dhe objektit të padisë është e drejtë që i takon vetëm paditësit.

Po kështu, në të drejtën tonë procedurale është e njohur e drejta e ndryshimit të shkakut ose objektit të padisë, ose edhe të dy elementeve në çdo fazë të gjykimit (neni 185 i K.Pr.Civile). Ky parashikim i ligjvënësit ka si qëllim që paditësi, gjatë gjykimit, të ndreqë

gabimet e të korrigjojë pasaktësitë e padisë me qëllim që t’u përshtatet, marrëdhënieve juridike të palëve.

Në vijim të sa më sipër, pakica është e mendimit se përcaktimi i drejtë i shkakut dhe objektit të padisë është e drejt dhe detyrim i paditësit dhe jo i gjykatës që zgjidh mosmarrëveshjen.

Në rastin në shqyrtim, pala paditëse “Scutari Construction” sh.p.k. ka përcaktuar gjendjen e faktit (që pala e paditur ka përfituar pa të drejtë shumën prej 26.576.198 USD), ka përcaktuar gjendjen e ligjit (begatimin pa shkak sipas nenit 655 të K.Civil) dhe së fundi objektin e kërkimit (kthimin e shumës së pretenduar të përfituar pa të drejtë nga pala e paditur).

Është vetë pala paditëse, e cila në zbatim të parimit të disponibilitetit, ka përcaktuar natyrën juridike të konfliktit, duke ngritur një padi. e cila, duke u nisur nga kriteri juridik-material, klasifikohet si padi civile dhe jo si padi administrative, siç në mënyrë të gabuar arrin në përfundim shumica.

Në qoftë se pala paditëse do të kishte për qëllim ngritjen e një padie administrative, atëherë ajo duhej të ndiqte një rruge të ndryshme për t’iu drejtuar gjykatës, në zbatim të ligjit të posaçëm që do të rregullonte marrëdhënien juridike konkrete.

Por pala paditëse, siç u theksua më sipër, i është drejtuar gjykatës me padinë e begatimit pa shkak dhe gjykata duhej ta bazonte vendimin e saj mbi këtë kërkim të palës paditëse.

Mbi këtë bazë, pakica e gjen të bazuar pretendimin e palës së paditur në rekurs se pala paditëse nuk mund të ngrinte padinë e begatimit pa shkak, sipas nenit 655 të K.Civil.

27

Në nenin 658 të K.Civil përcaktohet se: “padia e begatimit pa shkak nuk mund të ngrihet kur i dëmtuari mund të ngrejë një tjetër padi për të kërkuar shpërblimin e dëmit të pësuar”.

Përderisa, siç është argumentuar më sipër, dhe vetë shumica në vendim pranon se pala paditëse mund të kërkonte dëmin e pësuar në një mënyrë tjetër (me padi tjetër), pakica ka mendimin se padia e begatimit pa shkak, bazuar në kërkesat e nenit 655 të K.Civil, nuk mund të ngrihej në rastin konkret.

Bazuar në këtë përfundim, pakica shfaq mendimin se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë duhej të vendoste prishjen e të dy vendimeve dhe pushimin e gjykimit të çështjes, në përputhje me përcaktimet e pikës “e” të nenit 485 të K.Pr.Civile.

Aleksandër Muskaj

28

Nr.11111-00128-00-2008 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1622 i Vendimit (368)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Fatos Lulo KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: XHEJE VERVALI (KULLAKSHI), përfaqësuar nga Av.Besnik Kaçurri.

I PADITUR: AGJENSIA KOMBËTARE E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË, në mungesë

PERSON I TRETË: KADRI KURBNESHI, në mungesë

ADEM ÇUNI, në mungesëHAJRULLA DISHA, në mungesëOSMAN MUÇA, në mungesëXHAFERR AGARAJ, në mungesë

OBJEKTI:

Anullimi i pikës 2 të vendimit nr.316, datë 31.05.1996 të Komisionit të Kthimit dhe KompeNsimit të Pronave

pranë Prefekturës së Qarkut Tiranë.Baza Ligjore: Nenet 42 dhe 192 të K.Pr.C.,

nenet 15, 19, 27/a të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe KompeNsimin e Pronave”

dhe Udhëzimi nr.03, datë 21.06.1993.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.2345, datë 13.05.2004, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditëses Xheje Vervali si të pa mbështetur në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.434, datë 31.03.2005 ka vendosur:

29

Prishjen e vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë me vendimin nr.1164, datë 18.10.2006 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.434, datë 31.03.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Tiranë pas rigjykimit, me vendimin nr.707, datë 08.06.2007 ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të vendimit nr.707, datë 08.06.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka bërë rekurs pala paditëse Xheje Vervali (Kullakshi), e cila kërkon:

Ndryshimin e vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe të vendimit nr.707 të Gjykatës së Apelit Tiranë, duke vendosur anullimin e pjesshëm të vendimit nr.316, datë 31.05.1996 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë vetëm për pikën 2 të tij, duke i kthyer në natyrë paditëses Xheje Vervali edhe sipërfaqen 2390 m2.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga paditësja Xheje Vervali (Kullakshi) janë:- Gjykatat kanë zbatuar keq ligjin nr.7698, datë 15.09.1993 “Për Kthimin dhe

Kompensimin e Pronave”, pasi sipërfaqja objekt gjykimi nuk mund të trajtohet si

sipërfaqe e zënë.- Në parcelën nr.2460, e cila është objekt gjykimi, ndërtimet e bëra nga personat e tretë

janë pa leje ndërtimi dhe pa studim urbanistik.- Personat e tretë, të cilët pretendojnë pronësinë mbi këtë sipërfaqe, e kanë fituar atë në

bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”, i cili ka për objekt ndarjen e tokave bujqësore dhe jo të trojeve.

- Sipërfaqja e kompensuar përfshihet në planin rregullues të fshatit Linzë, prandaj ajo ndodhet brenda vijës së verdhë dhe për rrjedhojë duhet të trajtohet në bazë të ligjit për kthimin dhe kompensimin e pronave.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës paditëse,

Av.Besnik Kaçurri, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.707, datë 08.07.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke vendosur pranimin e padisë dhe kthimin e plotë të sipërfaqes prej 2390 m2 me vendndodhje dhe kufij sipas përcaktimeve të bëra në aktin e ekspertimit; në përfundim,

30

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë me datë 24.01.2008 është regjistruar çështja civile nr.11111-

00128-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditëse Xheje Vervali (Kullakshi), i paditur A.K.K.K.Pronave Tiranë dhe persona të tretë Kadri Kurbneshi, etj., me objekt anullimin e pjesshëm të vendimit.

Vendimi nr.707, datë 08.06.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin lihet në fuqi vendimi nr.2345, datë 13.05.2004 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedurial dhe material civil, prandaj, duke qenë i tillë, ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Paditësja Xheje Vervali (Kullakshi) është trashëgimtare e vetme ligjore e

trashëgimlënësit Kadri Kullakshi, të cilit me vendimin nr.316, datë 31.05.1996 të K.K.K.P. Qarku Tiranë i është njohur e drejta e pronësisë për një sipërfaqe trualli 3800 m2, e ndodhur në fshatin Linzë të Komunës Dajt.

Nga kjo sipërfaqe i është kthyer në natyrë trashëgimtares së ish pronarit 1410 m2, ndërsa për pjesën tjetër prej 2390 m2, që është konsideruar e zënë, i është njohur e drejta e kompensimit në një nga format e parashikuara nga ligji.

Duke pretenduar se kjo sipërfaqe nuk duhet të konsiderohej e zënë, pasi personave të tretë nuk duhej t’iu jepej ajo në bazë të ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën” dhe se ndërtimet e bëra prej tyre janë pa leje ndërtimi, paditësja i është drejtuar me padi gjykatës, duke kërkuar anullimin e pikës 2 të vendimit të K.K.K.P. Qarku Tiranë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.2345, datë 13.05.2004, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditëses Xheje Vervali si të pa mbështetur në ligj dhe në prova.Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Në momentin e daljes së ligjit dhe të shqyrtimit të kërkesës së paditëses, sipërfaqja e

pretenduar ka qenë e zënë.Paditësja nuk paraqiti prova bindëse që të provojë se sipërfaqja e pretenduar prej saj

ndodhet brenda planit rregullues të fshatit Linzë.Sipas aktit të ekspertimit teknik ka rezultuar se prona e personave të tretë Kadri

Kurbneshi dhe Osman Muça, në pjesën më të madhe të tyre, bie jashtë sipërfaqes së pretenduar nga pala paditëse.

Mbi ankimin e palës paditëse, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila pas prishjes së vendimit nga Gjykata e Lartë, në rigjykim, me vendimin nr.707, datë 08.06.2007, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.2345, datë 13.05.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Gjykata e apelit arsyeton:Dokumentat e paraqitura nga vetë pala paditëse provojnë në mënyrë të

pakundërshtueshme se, në momentin e kthimit të pronës, sipërfaqja e kompesuar ka qenë e zënë.

Në asnjë mënyrë pala e paditur nuk mund të kthente tokën, e cila ishte e ndarë sipas ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”.

Nga provat e marra në gjykim nuk rezulton që personat e tretë kanë zënë tokë në kundërshtim me ligjin.

31

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se pretendimet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse janë të pa bazuara në ligj dhe për rrjedhojë nuk ka asnjë shkak ligjor që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

Gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit kanë arritur në përfundimin se, në momentin e daljes së ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave”, sipërfaqja që i është kompensuar paditëses Xheje Vervali ka qenë e zënë, përfundim të cilin Kolegji Civil e vlerëson të bazuar në ligj, sepse mbi këtë sipërfaqe i ka shtrirë efektet e tij ligji nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”, i cili ka hyrë në fuqi shumë kohë përpara se të miratohet ligji nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave”, mbi të cilin i mbështet pretendimet e saj pala paditëse.

Po të shihen me kujdes çertifikatat e pronësisë të personave të tretë Kadri Kurbneshi dhe Osman Muça, në rubrikën lloji i pasurisë rezulton që është e shkruar pemëtore, ç’ka tregon mjaft qartë që në momentin kur toka u është dhënë personave të tretë ka qenë tokë bujqësore dhe se në të kultivoheshin pemë, prandaj ajo sipërfaqe ka qenë objekt i ligjit nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën”.

Kolegji Civil vlerëson që Komisioni i Kthimit dhe Kompensimit të Pronave të Qarkut Tiranë, në pjesën që ka bërë kompensimin e pronës së paditëses ka vepruar në përputhje të plotë me ligjin, sepse nuk kishte si t’i kthente një pronë një personi, kur për të, disa persona të tjerë kishin tituj pronësie të ligjshëm, pasi në të kundërt për të njëjtën pronë dy palë do të kishin tituj pronësie.

Nëse pala paditëse kishte pretendime se ligji nr.7501, datë 19.07.1991 “Për Tokën” nuk i shtrinte efektet e tij mbi këtë sipërfaqe, sepse personat e tretë nuk kanë qenë subjekt të tij, ose sipërfaqja e pretenduar nuk ishte tokë bujqësore, atëhere ajo nuk duhet të kundërshtonte vendimin e K.K.K.Pronave, por nëse kishte interes të ligjshëm duhet të godiste

titujt e pronësisë që mbajnë personat e tretë dhe vetëm pas shfuqizimit të tyre mund të pretendonte se sipërfaqja nuk është e zënë.

Në vendim gjykata e shkallës së parë arsyeton që pala paditëse nuk provon që në kohën e daljes së ligjit 7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronave”, sipërfaqja e pretenduar ka qenë brenda vijës së verdhë të fshatit Linzë.

Kolegji Civil jo vetëm që e vlerëson të drejtë këtë arsyetim, por vë në dukje që, për të zbatuar drejt ligjin e mësipërm, duhet të shikohet gjendja e tokës në momentin e hyrjes në fuqi të tij, pasi nuk mund të pretendohet se janë troje sipërfaqet e tokave bujqësore që më vonë pas hyrjes në fuqi të ligjit janë kthyer në të tillë.

Gjykatat më të ulta kanë arritur në konkluzionin që prona e personave të tretë, Kadri Kurbneshi dhe Osman Muça, në pjesën më të madhe bie jashtë pronës së pretenduar nga paditësja, gjë që tregon se padia e ngritur prej saj është e pabazuar në ligj.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që rekursi i paraqitur nga pala paditëse nuk është i bazuar në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.707, datë 08.06.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, me datë 13.09.2011

32

Nr.11243-00240-00-2008 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1623 i Vendimit (369)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarAleksandër Muskaj AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që i përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: REXHEP ISMAILI, përfaqësuar nga Av.Idajet Beqiri.

I PADITUR: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME TIRANË, në mungesë

OBJEKTI:Njohjen e faktit juridik që pala e paditur

shkel në mënyrë flagrante të drejtat ligjore të paditësit, si dhe detyrimi i palës së paditur t’i japë fund

shkeljes së të drejtave Kushtetuese, sipas neneve 11, 15, 41, 42 të Kushtetutës,

si dhe neneve 149 e 153 të K.Civil.Baza Ligjore: Nenet 149, 153 të K.Civil

dhe neni 153 e vijues i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.2865, datë 20.04.2007, ka vendosur:

T’i kthejë paditësit pa veprim padinë dhe aktet e tjera që ndodhen në dosjen civile nr.4704 akti.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.167, datë 09.10.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit civil nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundër vendimit nr.167, datë 09.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka paraqitur rekurs pala paditëse Rexhep Ismaili, i cili kërkon:

33

Prishjen e vendimit nr.167, datë 09.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Shkaqet që ngrihen në rekurs nga pala paditëse Rexhep Ismaili janë:- Kërkesë padia është paraqitur në përputhje me nenin 154 e vijues të K.Pr.Civile.- Në seancën përgatitore të datës 19.03.2007 gjyqtari i vetëm, pasi ka përcaktuar

natyrën e mosmarrëveshjes dhe ka marrë shpjegimet e nevojshme të palëve, ka vendosur kalimin e çështjes në seancë gjyqësore.

- Gjykata nuk mund të detyrojë paditësin që të ndryshojë objektin dhe shkakun ligjor të padisë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e paditësit Av.Idajet

Beqiri, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.167, datë 09.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë e të vendimit nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në këtë gjykatë, me tjetër trup gjykues; në përfundim,

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë, me datë 31.01.2008 është regjistruar çështja civile nr.11243-

00240-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Rexhep Ismaili dhe e paditur ZVRPP Tiranë, me objekt njohjen e faktit juridik që pala e paditur shkel në mënyrë flagrante të drejtat kushtetuese të paditësit.

Vendimi nr.167, datë 09.10.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimi nr.2865, datë 20.04.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë janë rrjedhojë i zbatimit të gabuar të

ligjit procedurial civil, prandaj ato duhet të prishen nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim nga një trup tjetër gjykues i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Nga shqyrtimi i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë të jenë si më poshtë:Me datë 29.12.2006 pala paditëse ka paraqitur kërkesë padi në Gjykatën e Rrethit

Gjyqësor Tiranë dhe me vendimin e datës 15.01.2007, gjyqtari i vetëm i ka lënë asaj një afat deri me datë 31.01.2007 për plotësimin e të metave të padisë.

Me datë 27.01.2007 gjyqtari i vetëm ka urdhëruar K/sekretarinë e gjykatës që të regjistrojë padinë, duke caktuar edhe seancën përgatitore me datë 19.03.2007, ora 09.30.

Në këtë datë gjyqtari i vetëm ka kryer veprimet përgatitore, duke mbajtur procesverbalin përkatës dhe pas këtij veprimi ai ka marrë vendimin për kalimin e çështjes në seancë gjyqësore, e cila është caktuar me datë 04.04.2007, ora 11.00.

Seanca gjyqësore e kësaj date është shtyrë, sepse gjykata ka konstatuar përsëri që pala paditëse nuk ka rregulluar objektin, shkakun ligjor të padisë dhe nuk ka paraqitur provat shkresore konform ligjit.

Meqënëse pala paditëse nuk i ka plotësuar këto të meta brenda afatit ligjor, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.2865, datë 20.04.2007 ka vendosur:

T’i kthejë paditësit pa veprim padinë dhe aktet e tjera që ndodhen në dosjen civile nr.4704 akti.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Paditësi nuk ka rregulluar objektin e padisë, shkakun ligjor të saj dhe nuk ka

paraqitur provat shkresore konform ligjit.Mbi ankimin e palës paditëse, aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me

vendimin nr.167, datë 09.10.2007 ka vendosur:

34

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e apelit arsyeton:Paditësit i është lënë detyrë që të plotësojë drejtë objektin e padisë, në përputhje me

nenin 154/3 të K.Pr.C.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson që vendimet e dy gjykatave janë marrë në

kundërshtim me rregullat proceduriale dhe për rrjedhojë ato bëhen të cënueshëm.Padia e paraqitur nga paditësi Rexhep Ismaili e ka të përcaktuar objektin dhe shkakun

ligjor të saj.Nëse objekti ose shkaku ligjor i padisë nuk është përcaktuar drejt nga paditësi, gjykata

mund ta rrëzojë padinë si një padi e cila nuk mund të ngrihet, por kurrsesi t’i diktojë paditësit ndryshimin e tyre.

Neni 185 i K.Pr.Civile ia njeh vetëm paditësit të drejtën për të ndryshuar objektin, ose shkakun ligjor të padisë dhe është për t’u theksuar se kjo dispozitë ligjore nuk lejon as paditësin që të kërkojë ndryshimin e të dyjave njëherësh.

Në nenin 16/2 të K.Pr.Civile thuhet:……Gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesë të palës.Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.09, datë

09.03.2006 ndërmjet të tjerave shprehen:Në kuptim të nenit 16 të K.Pr.Civile, cilësimi i saktë i fakteve dhe veprimeve (më saktë

i ngjarjeve dhe veprimeve që përbëjnë fakte juridike), që lidhen me mosmarrëveshjen bëhet nga gjykata që shqyrton çështjen, ndërsa përcaktimi i bazës juridike të padisë bëhet nga

paditësi që me paraqitjen e padisë dhe është në disponim të plotë të tij ta ndryshojë atë deri në përfundim të hetimit gjyqësor, duke i bërë kërkesë gjykatës në një formë të përshtatshme proceduriale.

Nga dispozitat ligjore dhe vendimi unifikues që u përmendën më sipër del qartë se ajo që ka dashur të thotë ligjvënësi në nenin 154 të K.Pr.C. është që padia duhet të ketë një objekt dhe kërkim të përcaktuar, por kjo nuk do të thotë që ato duhet të jenë objekti dhe kërkimi i duhur, pasi është gjykata organi i vetëm që i bën një cilësim të saktë fakteve, duke u shprehur në përputhje me nenin 6 të K.Pr.Civile mbi gjithçka që kërkohet dhe vetëm për atë që kërkohet.

Përsa i përket shkakut tjetër të kthimit të padisë, sepse provat e kërkuara nuk janë paraqitur nga paditësi konform ligjit, Kolegji Civil e vlerëson atë të pabazuar në ligj, sepse neni 154/4 i K.Pr.Civile thotë që kërkesë padia duhet të përmbajë tregimin e fakteve, rrethanave, dokumentave….., që do të thotë se, duhet të tregohen dokumentat ku mbështetet padia dhe jo forma se si duhet të paraqiten ato, pasi kjo i përket fazës së hetimit gjyqësor të çështjes, ku provat shkresore duhet të jenë origjinale ose të noterizuara, por duhet theksuar që disa dokumenta merren nga vetë gjykata, në përputhje me nenin 264 e vijues të K.Pr.Civile.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil arrin në përfundimin që rekursi i paraqitur nga paditësi Rexhep Ismaili është i bazuar në prova dhe në ligj dhe për rrjedhojë vendimet e gjykatave duhet të prishen dhe çështja të dërgohet për t’u rigjykuar nga një trup tjetër gjykues i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

35

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/ç të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.167, datë 09.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të

vendimit nr.2865, datë 20.04.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, me 13.09.2011

36

Nr.11243-00015-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2352 i Vendimit (370)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga :

Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAleksandër Muskaj Anëtar Medi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 13.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: BYROJA SHQIPTARE E SIGURIMIT TIRANË

I PADITUR: FATMIR GJAÇIPERSON I TRETË: SPIRO KOLLÇINAKU

OBJEKTI:Kthim shume 719.327 lekë e paguar nga ana paditëse

për dëmin material që i është shkaktuar automjetit me targë DV 1949 A me pronar Spiro Kollçinaku, si dhe shpenzimet gjyqësore.

Baza Ligjore: Neni 1142 i K.Civil, neni 2, 13, 14, 17, 24 i Dekretit 295, datë 15.09.1992,

miratuar me ndryshime me ligjin nr.7641, datë 01.12.1992.

Gjykata e Shkallës së Parë Korçë, me vendimin nr.554, datë 01.03.2007, ka vendosur:Rrëzimin e kërkesë-padisë.

Gjykata e Apelit Korçë, me vendimin nr.205, datë 30.05.2007, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.554, datë 01.03.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Byroja Shqiptare e Sigurimit, e cila kërkon prishjen e këtij vendimi si dhe vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë nr.554, datë 01.03.2007, e kthimin e çështjes për rishqyrtim në gjykatë të shkallës së parë, ndërsa i padituri Fatmir Gjaçi ka ushtruar k/rekurs, i cili kërkon mospranimin e rekursit, duke parashtruar këto shkaqe:

Shkaqet e parashtruara në rekursin e palës paditëse:

37

- Çështja është gjykuar nga Gjykata e Apelit Korçë në mungesë të palëve ndërgjyqëse. Ajo në dhënien e vendimit të saj ka shkelur nenin 131-133 dhe nenin 460 dhe 461 të K.Pr.Civile.

- Si gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit kanë dhënë një vendim në mungesë të palës së tretë, Spiro Kollçinaku, që është palë e interesuar në këtë proces gjyqësor.

- Është shkelur parimi i kotradiktorialitetit.- Vendimi gjyqësor i gjykatës së apelit nr.205, datë 30.05.2007, nuk përmban

nënshkrimin e secilit anëtar dhe kryesuesit të trupit gjykues dhe si i tillë nuk është i vlefshëm.

- I padituri është përgjegjës për shkaktimin e dëmit në bazë të provave shkresore që ne kemi paraqitur në seancat gjyqësore dhe të administruara në dosje.

- Të dyja gjykatat, në dhënien e vendimit të tyre, kanë hedhur poshtë pa argumentuar ligjërisht dhe mbështetur në prova, aktet ligjore (si proces-verbalin e policisë rrugore dhe vendimin e Prokurorisë) të nxjerra nga autoritetet shtetërore, që janë organet kompetente të ngarkuara me ligj në përcaktimin e fajësisë ose jo të një personi.

- Gjykatat janë mbështetur mbi bazën e një akti ekspertimi të kryer nga eksperti i caktuar nga gjykata, i cili është në kundërshtim me ligjin dhe i pambështetur në prova, për arsye se ky akt-ekspertimi nuk është kryer në vendin e ngjarjes. Duket haptazi njëanshmëria e ekspertit në dhënien e mendimit të tij.

- Gjykata ka shkarkuar nga përgjegjësia ligjore palën e paditur që, në bazë të dokumenteve të lëshuara dhe të vërtetuara ligjërisht nga autoritetet zyrtare të shtetit, e ngarkojnë me përgjegjësi, duke shkelur nenin 134/2 dhe nenin 99 te ligjit nr.8378, datë 22.07.1998. Po kështu ka qenë duke udhëtuar me një mjet që nuk ishte e tij si dhe e pasiguruar.

Shkaqet e parashtruara në k/rekursin e palës së paditur:- Aksidenti ka ndodhur për faj të drejtuesit të mjetit Benz DV 1949 A, i cili ishte me

shpejtësi të madhe dhe për të evituar përplasjen frenoi duke lënë gjurmë mbi 9 metra e megjithatë e goditi mjetin tim.

- Shefi i policisë rrugore për arsye të ndryshme jo vetëm që tentoi të prishte vendin e ngjarjes, duke hequr mjetet, pa bërë asnjë veprim dhe asnjë fotografi, megjithatë u bënë fotografi me insistimin tim.

- Byrosë i kam bërë kërkesë për të rishikuar dokumentacionin dhe për të mos e dëmshpërblyer palën tjetër në aksident, pasi nuk isha unë fajtori.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SE LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; përfaqësuesen e palës paditëse, juristen

Albana Idrizi, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Korçë dhe vendimit të Gjykatës së Apelit Korçë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Korçë, me tjetër trup gjykues; dhe si diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NMë datën 22.09.2004, në qytetin e Bilishtit, në kryqëzimin në hyrje të këtij qyteti, ka

ndodhur një aksident rrugor, ku janë përplasur dhe dëmtuar dy automjete, konkretisht autovetura tip Benz me targë DV 1949 A, me pronar personin e tretë Spiro Kollçinaku dhe autovetura tip Golf Wolksvagen me targa EL 2814 A e drejtuar nga i padituri Fatmir Gjaçi.

Sipas proces-verbalit për shkeljen e rregullave të qarkullimit rrugor, të mbajtur atë datë në vendngjarje, nga punonjës të sektorit të policisë rrugore, rezulton se “mbështetur në

38

rrethanat e ndodhjes së aksidentit, vendin dhe vlerësimin e tyre, drejtuesi i mjetit Golf, F.Gjaçi, me targë EL 2814 A, shkeli rregullat e qarkullimit: si rezultat i shkeljes së nenit 143 pika 2, neni 99, pika 12 të ligjit 8378, datë 22.07.1998, “Përparësia në rrugë”, goditet me mjetin tip Benz veturë me targë DV 1949 A duke e dëmtuar atë”.

Bashkangjitur këtij proces-verbali është edhe skica e aksidentit e përpiluar në vendngjarje. Nga proces-verbali del edhe fakti që i padituri Fatmir Gjaçi drejtonte një autoveturë që nuk ishte e pajisur me kontratën e sigurimit të detyrueshëm të mjeteve motorike (e pasiguruar).

Në të tilla rrethana, mbi kërkesën e personit të tretë Spiro Kollçinaku dhe pas përpilimit të një akt ekspertimi të dëmit, pala paditësec Byroja Shqiptare e Sigurimit, në mbështetje të nenit 13 të Dekretit nr.295, datë 15.09.1992, ka shpërblyer për dëmin që i është shkaktuar, personin e tretë Spiro Kollçinaku, në shumën 719.327 lekë. Nga ana tjetër, i padituri Fatmir Gjaçi, i është drejtuar me një kallëzim penal, në vitin 2005, Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Korçë, duke pretenduar për fallsifikim të skicës së vendit të aksidentit nga punonjësit e policisë. Më datën 06.05.2005, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Korçë ka vendosur pushimin e procedimit penal nr.22 të vitit 2005, mbështetur në nenin 328/1, gërma “b” të K.Pr.Penale. Ky konkluzion i Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Korçë erdhi pas kryerjes së akt ekspertimit teknik të datës 03.05.2005, sipas të cilit: “.......në skicë është pasqyruar drejt vendi i përplasjes së dy automjeteve........në vendin e ngjarjes kemi një gjurmë frenimi të autoveturës tip Benz me targë DV 1949 A, që tregon se shpejtësia ka qenë 40 km/orë............mjeti tip Benz lëviz në rrugë kryesore, për rrjedhojë ka përparësi ndaj automjetit tip Wolksvagen, i cili lëviz duke pasur përpara një tabelë rrugore “STOP”....duhej që ky automjet të ndalonte dhe t’i jepte përparësi automjetit që po lëvizte në rrugë kryesore”.

Mbi bazën e të gjitha akteve të mësipërme, si dhe mbështetur në nenin 14 të dekretit

295, datë 15.09.1992, nenin 1142 të K.Civil, paditësi, Byroja Shqiptare e Sigurimit, ka kërkuar me padi nga i padituri Fatmir Gjaçi, si personi përgjegjës për shkaktimin e dëmit, kthimin e shumës 719.327 lekë, shumë e paguar më parë nga paditësi në favor të personit të tretë (si person të cilit i është shkaktuar dëmi).

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Korçë, me vendimin e saj nr.554, datë 01.03.2007, ka vendosur “Rrëzimin e kërkesë padisë si të pambështetur në ligj e në prova”. Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Korçë me vendimin e saj nr.205, datë 30.05.2007.

Rezulton se të dyja gjykatat e faktit i kanë mbështetur vendimet e tyre mbi një akt ekspertimi autoteknik të kryer e administruar gjatë gjykimit në shkallë të parë, mbi kërkesën e të paditurit Fatmir Gjaçi, akt ekspertimi sipas të cilit përgjegjës për shkaktimin e dëmit në aksidentin rrugor të ndodhur ka qenë personi i tretë Spiro Kollçinaku, për shkak të lëvizjes me shpejtësi tej normave të lejuara, duke u konsideruar ky si shkaku determinant i aksidentit.

Në të tilla kushte, gjykatat e faktit kanë konkluduar se paditësi, Byroja Shqiptare e Sigurimit, nuk duhej të kishte shpërblyer dëmin e ardhur autoveturës së personit të tretë e rrjedhimisht nuk ka të drejtë t’i kërkojë të paditurit kthimin e asaj shume.

Kundër vendimeve të gjykatave të faktit ka paraqitur rekurs paditësi, Byroja Shqiptare e Sigurimit, e cili ka kërkuar prishjen e vendimeve të së dyja gjykatave dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Shkallës së Parë Korçë, me tjetër trup gjykues, duke parashtruar shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se shkaqet e rekursit që kanë të bëjnë me shkelje të normave procedurale për njoftimin e palëve, formimin e përbërjen e trupit gjykues dhe nënshkrimin e vendimit gjyqësor, janë inekzistente. Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore nuk rezultojnë mungesa të nënshkrimeve të gjyqtarëve, palët janë njoftuar

39

rregullisht për gjykimin dhe formimi i trupit gjykues në të dyja shkallët e gjykimit është bërë në përputhje me ligjin.

Për sa i përket zgjidhjes në themel të çështjes gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se gjykatat e faktit i kanë dhënë vendimet e tyre në zbatim të keq dhe mosrespektim të ligjit. Në mbështetje edhe të nenit 224/b/2 të Kodit të Procedurës Civile, duke qenë se mendimi i ekspertit nuk mbështetet në aktet e administruara në gjykim, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon që konkluzionet e aktit të ekspertimit nuk mund të shërbenin si bazë për arsyetimin e vendimit dhe zgjidhjen përfundimtare të çështjes objekt gjykimi.

Akti i ekspertimit i kryer gjatë gjykimit, veç faktit që ishte i panevojshëm (pasi praktika përkatëse e dëmshpërblimit ishte e plotë), pasqyron dhe mbështetet në të dhëna të tjera nga ato të ngjarjes të përshkruara në aktet e policisë së qarkullimit rrugor dhe vendimin e pushimit të çështjes penale nga organi i prokurorisë. Rezulton se akti i ekspertimit është bërë 2 vjet e 5 muaj pas aksidentit dhe pa u rindërtuar vendngjarja.

Është evidente se i padituri është përgjegjës për shkaktimin e dëmit në bazë të neneve 99 dhe 134/2 të ligjit 8378, datë 22.07.1998, pasi duke mos respektuar tabelën “Stop” dhe dalë në rrugë kryesore, ka përbërë shkakun determinant për ardhjen e pasojës, përplasjen dhe dëmtimin e mjetit të drejtuar nga personi i tretë Spiro Kollçinaku, i cili duke udhëtuar në rrugë kryesore, kishte përparësi në lëvizje.

Në të tilla rrethana, si dhe duke pasur parasysh faktin që i padituri ka qarkulluar me një automjet që nuk ishte i tij dhe të pa pajisur me një kontratë sigurimi të përgjegjësisë ndaj personave të tretë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se padia e Byrosë Shqiptare të Sigurimit është e bazuar ne nenin 14 të dekretit 295, datë 15.09.1992, miratuar me ndryshime me ligjin nr.7641, datë 01.12.1992 dhe nenin 1142 të Kodit Civil, ndaj vendimet e gjykatave të faktit duhet të ndryshohen dhe të vendoset pranimi i padisë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/d të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.205, datë 30.05.2007 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe

vendimit nr.554, datë 01.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë dhe pranimin e padisë.

Detyrimin e të paditurit Fatmir Gjaçi t’i kthejë paditëses Byroja Shqiptare e Sigurimeve shumën 719.327 (shtatëqind e nëntëmbëdhjetë mijë e treqind e njëzet e shtatë) lekë.

Tiranë, mё 13.09.2011

40

Nr.11230-02097-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1498 i Vendimit (371)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: ZAHO KUKAI PADITUR: QEMAL HOXHA

OBJEKTI:Detyrimi i të paditurit të më kthejë shumën 450.000 lekë

dhe kamatat ligjore, në total 1.608.009 lekë.Baza Ligjore: Nenet 32, 154 të K.Pr.Civile

dhe neni 1074 e vijues i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.431, datë 30.05.2005, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë të paditësit Zaho Kuka kundër të paditurit Qemal Hoxha, me objekt përmbushje detyrimi të ortakut të larguar nga shoqëria si të pambështetur në ligj e prova.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.373, datë 14.12.2005, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.431, datë 30.05.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.347, datë 29.03.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.431, datë 30.05.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër dhe vendimin nr.373, datë 14.12.2005 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.1425, datë 17.12.2007 ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditësit Zaho Kuka si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.229, datë 12.06.2008, ka vendosur:

41

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1425, datë 17.12.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, në bazë të nenit 472 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar rekurs paditësi Zaho Kuka, i cili kërkon prishjen e të dy vendimeve dhe kthimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata arsyeton se vendimi gjyqësor bazohet në mendimin e ekspertes gjë që nuk është e vërtetë, sepse në aktin e ekspertimit ekspertja parashtron se në dosjen gjyqësore nuk ndodhet asnjë dokument i karakterit ekonomik apo me përmbajtje tjetër që të vërtetojë se i padituri i ka paguar paditësit vlerën e kapitalit fillestar prej 450.000 lekësh. Pra ekspertja vërteton padinë e ngritur nga paditësi dhe jo të kundërtën.

- Sipas deklaratës noteriale nr.282, datë 02.11.1994 paditësi ka deklaruar largimin e tij nga shoqëria dhe se për detyrimet që shoqëria kishte ndaj tij, për shkak të heqjes dorë nga pronësia si ortak, do të pasqyroheshin në një akt-marrëveshje ku do të përcaktoheshin detyrimet, por që kjo akt-marrëveshje nuk u bë asnjëherë, sepse i padituri duke qenë administrator i shoqërisë kishte gjithë dokumentacionin dhe nuk e vuri asnjëherë në dispozicion.

- Më datë 02.11.1994 midis paditësit dhe të paditurit është bërë një kontratë huaje për detyrimet që i padituri kishte ndaj paditësit, të lindura pas datës 23.04.1993 që nuk kishin të bënin me kapitalin fillestar apo kapitalet e tjera të investuara në shoqëri. Sipas kësaj kontrate i padituri ka deklaruar se ka marrë 800.000 lekë hua dhe që nuk ka lidhje me deklaratën noteriale të lidhur po me këtë datë.

- Paditësi ma pagoi detyrimin prej 800.000 lekësh, por nuk pagoi interesat dhe për këtë më datë 03.01.1996 ju drejtova Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tepelenë, e cila e detyroi

të paditurin të paguante interesat që rrjedhin nga kontrata e huasë, gjithashtu arsyetoi se ky detyrim dhe interesat kishin të bënin me huanë dhe jo kapitalin fillestar, gjë për të cilën pretendonte i padituri duke ushtruar dhe k/padi, që u rrëzua.

- Konkluzioni i gjykatës, se detyrimet që rrjedhin nga shoqëria janë paguar nëpërmjet kontratës së huasë, është i gabuar edhe sepse është rrëzuar njëherë me vendim civil të formës së prerë.

- Ndryshe nga sa thuhet në vendimin e gjykatës së apelit, kontrata e huasë e datës 02.11.1994 nuk plotëson deklaratën noteriale të heqjes dorë nga pronësia po e datës 02.11.1994, sepse kontrata e huasë nuk ka të bëjë me heqjen dorë nga pasuria, që i përkiste shoqërisë, por me detyrime të tjera.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; av. G.Çifliku, që kërkoi prishjen e dy

vendimeve dhe pranimin e kërkesë padisë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NPalët ndërgjyqëse më datë 08.03.1993 kanë nënshkruar përpara noterit statutin e

Shoqërisë “Pulari E.I.B.” Tepelenë. Objekti i kësaj shoqërie ishte prodhim mish pule, vezë, si dhe shitjen e tyre. Kapitali i depozituar në shumën 1.000.000 lekë. ku paditësi derdhte si kontribut shumën 450.000 lekë, ndërsa i padituri 550.000 lekë.

Megjithëse u krijua shoqëria nuk u regjistrua në Regjistrin Tregtar.Me kontratën e shitjes nr.246 regj., datë 23.04.1993 të dy ndërgjyqësit blejnë nga

Ndërmarrja Pulari Tepelenë gjithë ndërmarrjen me vlerën 3.063.478 lekë. Po më datë 23.04.1993 me kontratën e shitblerjes nr.249 Rep. dhe 249 Kol. ata blejnë dhe truallin e

42

ndërmarrjes me sipërfaqe 8000 m2 me një vlerë 686.400 lekë. Vlera e përgjithshme e pularisë, si dhe truallit nën të është 3.749.878 lekë.

Më datë 02.11.1994 paditësi dhe i padituri, përpara noterit, lëshojnë një deklaratë noteriale. Sipas deklaratës, paditësi Zaho Kuka heq dorë nga qënia ortak tek firma prodhuese “Pularia E.I.B.” nga data 20.08.1994. Nga kjo datë të drejtat dhe detyrimet që rrjedhin nga aktiviteti prodhues e tregëtar i firmës i mbarten ortakut të vetëm, shtetasit Qemal Hoxha. Përsa i përket detyrimeve në deklaratë thuhet se ato do të pasqyrohen në akt-marrëveshje ose në një akt tjetër juridik.

Me heqjen dorë nga qënia si ortak humbet dhe qënien si bashkëpronar në pronësinë e paluajtshme, objektin pulari, si dhe sipërfaqen e truallit 8000 m2.

Më datë 02.11.1994, nëpërmjet kontratës së huasë me nr.284 Rep. dhe nr.244 Kol. del se paditësi i ka dhënë hua 800.000 lekë të paditurit Qemal Hoxha dhe se këto janë dhënë më datë 23 prill 1993 me një afat deri më datë 23 prill 1995. Lekët ishin dhënë me interes dhe si interes do të ishte ai i bankës së kursimeve.

Më datë 20.10.1995 palët janë paraqitur përpara noterit ku është deklaruar se shuma prej 800.000 lekësh është ekzekutuar e gjitha. Kësti i parë prej 400.000 lekësh u pagua më datë 05.08.1995 dhe kësti i dyte më datë 20.10.1995.

Përsa i përket interesave nuk thuhet gjë dhe për këtë arsye paditësi i është drejtuar gjykatës. Nga ana e vet, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tepelenë me vendimin nr.130, datë 15.03.1996 vendos pranimin pjesërisht të padisë, duke detyruar të paditurin që t’i paguajë paditësit interesa në vlerën 292.152 lekë.

Në çështjen në fjalë paditësi ka kërkuar kthimin e shumës së kontributit të derdhur si kapital fillestar në vlerën 450.000 lekë si dhe interesat përkatëse, pasi midis tyre nuk është bërë asnjë veprim për kalimin e kuotave të vendosura në shoqëri.

Pas disa gjykimesh, në datën 17.12.2007, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër me vendimin nr.1425 ka vendosur rrëzimin e padisë së paditësit, Zaho Kuka si të pabazuar në ligj dhe në prova, vendim i cili është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Gjirokastër. Ndaj këtyre dy vendimeve ka ushtruar rekurs në Gjykatën e Lartë paditësi Zaho Kuka.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga ana e paditësit, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër duhet të prishet dhe çështja të kthehet për rishqyrtim në atë gjykatë.

Nga hetimi gjyqësor ka rezultuar e provuar ndër të tjera se, sipas deklaratës noteriale nr.282, datë 02.11.1994, paditësi ka deklaruar largimin e tij nga shoqëria dhe se për detyrimet që shoqëria kishte ndaj tij, për shkak të heqjes dorë nga pronësia si ortak, do të pasqyroheshin në një akt-marrëveshje ku do të përcaktoheshin detyrimet.

Duke qenë se kjo akt-marrëveshje nuk u bë asnjëherë, pasi i padituri duke qenë administrator i shoqërisë kishte gjithë dokumentacionin e shoqërisë, paditësi i është drejtuar gjykatës me kërkesën që i padituri t’i paguajë vlerën që ai pretendon se i takon si kontribut që kishte derdhur në shoqëri me rastin e krijimit të saj.

Të dyja gjykatat e faktit, në kundërshtim me provat e administruara gjatë gjykimit, duke arsyetuar se detyrimi i të paditurit ndaj paditësit është shlyer me kontratën e huasë që palët kishin nënshkruar në datën 02.11.1994, kanë vendosur rrëzimin e kërkesë padisë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se interpretimi që gjykatat i kanë bërë kontratës së huasë të datës 02.11.1994 dhe lidhja që ato kanë bërë ndërmjet kësaj kontrate dhe detyrimit të pashlyer të të paditurit ndaj paditësit, për shkak të largimit të këtij të fundit nga shoqëria, është i gabuar.

Me kontratën e huasë palët kanë pranuar se paditësi i ka dhënë hua të paditurit shumën prej 800.000 lekësh, duke përcaktuar edhe kohën e shlyerjes së kësaj huaje, si dhe

43

kamatë vonesat përkatëse. Në gjykim nuk është administruar asnjë provë (me përjashtim të pretendimeve të të paditurit) që të tregonte se shuma e marrë hua nga i padituri kishte lidhje me detyrimin që ai kishte ndaj paditësit, detyrim i cili buron nga dispozita e nenit 1111 të Kodit Civil.

Kontrata e huasë është një veprim juridik në të cilin rezulton të jetë shfaqur vullneti i palëve dhe me anë të të cilit është synuar të krijohet një detyrim për të paditurin si huamarrës dhe një e drejtë për paditësin si huadhënës dhe kjo shprehje e vullnetit të palëve nuk ka asnjë lidhje dhe nuk përfaqëson ndonjë detyrim tjetër, prandaj dhe intepretimi që gjykatat i kanë bërë kësaj kontrate vjen ndesh me parashikimet e nenit 681 të K.Civil.

Ndryshe nga sa është arsyetuar në vendimin e gjykatës së apelit, kontrata e huasë e datës 02.11.1994 nuk plotëson deklaratën noteriale të heqjes dorë nga pronësia e datës 02.11.1994, sepse kontrata e huasë nuk ka të bëjë me heqjen dorë nga pasuria që i përkiste shoqërisë, por me detyrime të tjera.

Në rrethanat e mësipërme, përfundimi i gjykatës se detyrimet që rrjedhin nga shoqëria i janë paguar paditësit nëpërmjet kontratës së huasë është i gabuar. Gjykata ka qenë e detyruar që të hetojë dhe provojë faktin nëse paditësi ka qenë ose jo anëtar i shoqërisë, nëse ka depozituar ose jo kuotën përkatëse dhe sa ka qenë vlera, nëse pasi është larguar nga shoqëria e ka përfituar ose jo të drejtën që i ka lindur sipas dispozitës së nenit 1111 të K.Civil dhe nëse po, pasi me ekspert të përcaktojë edhe vlerën përkatëse për kamatë vonesat, gjykata është e detyruar të shprehet lidhur me masën që i takon paditësit për shkak të largimit të tij nga shoqëria.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.229, datë 12.06.2008 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe

dërgimin e çështjes për rishqyrtim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 15.09.2011

44

Nr.11117-01919-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1572 i Vendimit (372)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: SULLTANE MERJA (BALLVORA), përfaqësuar nga av. Ekrem Kokalari

I PADITUR: SHAQIR SHTISHI, përfaqësuar nga av. Ardian Leka

OBJEKTI I PADISË:Kundërshtimi i testamentit nr.1 Rep., nr.1 Kol.,

datë 05.05.2000 lënë nga trashëgimlënësja, motra ime Haxhire Ballvora.

Baza Ligjore: Nenet 360 e 379 të K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.3570, datë 14.05.2007, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditëses Sulltane Merja (Ballvora) si të pambështetur në ligj e në prova.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.918, datë 09.05.2008, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.3570, datë 14.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe kthimin e çështjes për rigjykim pranë po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs i padituri Shaqir Shtishi, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Vendimi është marrë në zbatim të dispozitës së nenit 467/ë të K.Pr.Civile, që ka të bëjë me marrjen e një prove, marrja e së cilës është e vështirë në shkallë të dytë. Gjykata nuk është shprehur se cila është prova vendimtare që duhet të merret në lidhje me gjykimin e prishur.

45

- Gjykimi në gjykatën e apelit është bërë në mungesën time, kjo për faktin se nuk jam njoftuar për ditën dhe orën e gjykimit në këtë gjykatë. Ky njoftim nuk është as me postë dhe as me shpallje dhe për këtë ne kemi listat e gjykimit.

- Paditësja kërkon 1/3 e pronës duke qenë se ajo është pronë e dhuruar dhe për këtë fakt ajo i është referuar rezervës ligjore, dispozitë kjo e gabuar, ndaj dhe gjykata me të drejtë i ka rrëzuar padinë.

- Arsyetimi i gjykatës së apelit lidhur me konstatimin e pavlefshmërisë së testamentit është i gabuar, pasi këtë gjë nuk e ka kërkuar as vetë paditësja në gjykim.

- Shaqir Shtishi është nipi i trashëgimlënëses për të cilën është kujdesur vazhdimisht, gjë që provohet me dokumenta përkatëse. Si trashëgimlënësja dhe motra e saj Fatmira Ballvora, në vitin 2000 i janë drejtuar Këshillit të Kujdestarisë në Bashkinë e Tiranës për të emëruar si kujdestar të tyre, pikërisht Shaqir Shtishin.

- Në interpretim të gjitha dispozitave ligjore paditësja nuk përfiton nga rezerva ligjore, ajo nuk paraqiti asnjë provë për plotësimin e këtij kushti, pra ajo nuk ka banuar asnjëherë dhe nuk ka qenë kurrë në ngarkim të testatores.

- Testatorja ka lëshuar një deklaratë në shtator 2002 nga përmbajtja e së cilës rezulton se: ... në lidhje me këtë pronë nga ana ime nuk është bërë asnjë veprim noterial si shitje, dhurim, pjestim, apo lloj akti tjetër për kalimin e pronësisë ...” e detyruar nga paditësja, por ajo nuk ka asnjë vlerë ligjore dhe nuk sjell asnjë pasojë juridike në lidhje me testamentin.

Kundër vendimit të mësipërm ka paraqitur rekurs dhe kundërrekurs pala paditëse, Sulltane Merja (Ballvora), e cila parashtron këto shkaqe:

- Gjykata e apelit duhet të kishte përcaktuar trashëgimtarët e vërtetë të pronës së

familjes time dhe nuk kishte nevojë të fillonte gjykimi nga e para. - Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, dita dhe ora e gjykimit janë bërë me shpallje në

gjykatën e apelit, nga ku kam marrë dijeni dhe unë personalisht.- Ndonëse i padituri pretendon se nuk ka dijeni për këtë gjykim, nga akti i rekursit

rezulton se ai është përpiluar pikërisht ditën e zhvillimit të këtij gjykim, pra me datë 09.05.2008.

- Shaqir Shtishi nuk është nipi jonë, por ai është djali i djalit të dajës dhe ai nuk është kujdesur për motrën time, pasi ai ka qenë në Itali dhe në momentin e vdekjes se saj ai nuk ka qenë fare i pranishëm.

- I padituri nuk ka jetuar kurrë në shtëpinë tonë, pra ku kanë jetuar motrat e mia dhe nuk ekziston ndonjë vendim që ai të jetë emëruar kujdestar i tyre.

- Vendimi i vetëm për kujdestarinë e Shaqirit është deklarata e bërë nga motra ime para noterit Ilir Qevjani.

- I gjithë testamenti është i falsifikuar. Rekursi i bërë nga pala tjetër është i pavërtetë, me qëllim për të mashtruar ligjin dhe për të përfituar padrejtësisht pronën time.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e të paditurit,

av.Ardian Leka, i cili kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë; përfaqësuesin e paditëses, av.Ekrem Kokalari, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

46

Vendimi nr.918, datë 09.05.2008 i Gjykatës së Apelit Tiranë, për shkak të mosrespektimit të ligjit procedural, duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Rezulton se, me testamentin nr.1 rep., nr.1 kol., datë 05.05.2000, testatorja Haxhire Ballvora ka emëruar të paditurin Shaqir Shtishi si trashëgimtar testamentar të pasurisë së saj të paluajtshme, një shtëpi banimi, e ndodhur në Tiranë, Rruga “Mujo Ulqinaku”, e përbërë nga një dhomë, kuzhinë, sallon, oborr e portë më vete.

E ndjera Haxhire Ballvora ka vdekur me datë 10.06.2003, beqare. Me vërtetimin e këtij fakti juridik është çelur testamenti me proces-verbalin nr.743 rep, 62 kol., datë 19.02.2004, ndërsa me vendimin nr.1105, datë 12.03.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është lëshuar dëshmia e trashëgimisë testamentare për trashëgimlënësen Haxhire Ballvora, duke u njohur i padituri Shaqir Shtishi si trashëgimtar testamentar i pasurisë së paluajtshme të përcaktuar në testament.

Prona e mësipërme është regjistruar në ZRPP Tiranë me nr.263 regj. hipotekor, datë 23.12.2004, në emër të të paditurit Shaqir Shtishi.

Mbi kërkesën e Sulltane Merja (Ballvora), Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1362, datë 10.03.2006, ka vendosur: Lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë ligjore të trashëgimlënëses Haxhire, duke u njohur trashëgimtarë ligjore e rradhës së tretë edhe kërkuesja, e cila trashëgon 1/3 pjesë të pandarë të pasurisë.

Me padinë e paraqitur për gjykim, paditësja Sulltane Merja (Ballvora), motra e të ndjerës Haxhire, ka kërkuar kundërshtimin e testamentit nr.1 rep., nr.1 kol., datë 05.05.2000, bazuar në nenet 360, 379 e vijues të K.Civil, me pretendimin se është prekur rezerva ligjore, pasi ajo është e pa aftë për punë, sipas nenit 379 të Kodit Civil.

Po kështu pretendon se, nuk duhet të përjashtohej nga trashëgimia për faktin se

marrëdhëniet mes tyre kanë qenë shumë të mira dhe se ajo i kishte dhuruar pjesën e saj testatores në vitin 1987.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.3570, datë 14.05.2007, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së paditëses Sullatene Merja (Ballvora) si të pambështetur në ligj e në prova.

Sipas kësaj gjykate, paditësja Sulltane, motra e testatores është një nga trashëgimtaret ligjore të rradhës së tretë, por ajo nuk mund të thirrej si trashëgimtare e pa aftë për punë në mbështetje të nenit 363 të K.Civil, pasi nuk ka qenë në ngarkim të testatores dhe se nuk banonte me të; prandaj testamenti nuk ka prekur rezervën ligjore dhe në këto rrethana nuk është i pavlefshëm në kuptim të nenit 407 të K.Civil.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.918, datë 09.05.2008 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.3570, datë 14.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe kthimin e çështjes për rigjykim pranë po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.Me arsyetimin se paditësja në padi i është referuar rezervës ligjore, por si bazë ligjore

ka nenin 360 e në vazhdim të K.Civil dhe objekt kundërshtimin e testamentit; gjykata e faktit, pa sqaruar natyrën e mosmarrëveshjes, kalon në interpretim të nenit 379 të K.Civil dhe arrin në konkluzionin se ajo nuk përfiton nga rezerva ligjore, konkluzion ky i gabuar; Gjykata nuk ka hetuar fare në drejtim të objektit, kundërshtimit të testamentit, nuk ka hetuar as në drejtim të lidhjes gjinore të të paditurit Shtishi me trashëgimtaren Ballvora për të konstatuar dhe referuar nenit 377 të K.Civil, nëse veprimi juridik është i ligjshëm apo në kundërshtim me ndonjë dispozitë urdhëruese, e si i tillë është “nul”; pavlefshmërinë absolute të një veprimi juridik gjykata mund ta konstatojë dhe kryesisht dhe më pas të zgjidhë edhe pasojat e kësaj pavlefshmërie...

47

Kundër këtij vendimi kanë ushtruar rekurs të dyja palët ndërgjyqëse.I padituri Shaqir Shtishi, i cili kërkon prishen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të

vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar se:

Vendimi është marrë në zbatim të dispozitës së nenit 467/ë të K.Pr.Civile, që ka të bëjë me marrjen e një prove, marrja e së cilës është e vështirë në shkallë të dytë. Gjykata nuk është shprehur se cila është prova vendimtare që duhet të merret në lidhje me gjykimin e prishur;

Gjykimi në gjykatën e apelit është bërë në mungesën time, kjo për faktin se nuk jam njoftuar për ditën dhe orën e gjykimit në këtë gjykatë. Ky njoftim nuk është as me postë dhe as me shpallje dhe për këtë ne kemi listat e gjykimit;

Paditësja kërkon 1/3 e pronës duke qenë se ajo është pronë e dhuruar dhe për këtë fakt ajo i është referuar rezervës ligjore, dispozitë kjo e gabuar, ndaj dhe gjykata me të drejtë i ka rrëzuar padinë;

Arsyetimi i gjykatës së apelit lidhur me konstatimin e pavlefshmërisë së testamentiti është i gabuar pasi këtë gjë nuk e ka kërkuar as vetë paditësja në gjykim;

Shaqir Shtishi është nipi i trashëgimlënëses për të cilën është kujdesur vazhdimisht, gjë që provohet me dokumenta përkatëse. Si trashëgimlënësja dhe motra e saj Fatmira Ballvora, në vitin 2000 i janë drejtuar Këshillit të Kujdestarisë në Bashkinë e Tiranës për të emëruar si kujdestar të tyre pikërisht Shaqir Shtishin;

Në interpretim të gjitha dispozitave ligjore paditësja nuk përfiton nga rezerva ligjore, ajo nuk paraqiti asnjë provë për plotësimin e këtij kushti, pra ajo nuk ka banuar asnjëherë dhe nuk ka qenë kurrë në ngarkim të testatores;

Testatorja ka lëshuar një deklaratë në shtator 2002, nga përmbajtja e së cilës rezulton

se: ... në lidhje me këtë pronë nga ana ime nuk është bërë asnjë veprim noterial si shitje, dhurim, pjestim apo lloj akti tjetër për kalimin e pronësisë ...” e detyruar nga paditësja, por ajo nuk ka asnjë vlerë ligjore dhe nuk sjell asnjë pasojë juridike në lidhje me testamentin.

Paditësja Sulltane Merja (Ballvora), e cila parashtron këto shkaqe:Gjykata e apelit duhet të kishte përcaktuar trashëgimtarët e vërtetë të pronës së

familjes time dhe nuk kishte nevojë të fillonte gjykimi nga e para; Ky Kolegj e gjen të bazuar pretendimin e paraqitur nga të dyja palët ndërgjyqëse për

mosrespektim të ligjit procedural nga ana e Gjykatës së Apelit Tiranë. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është mbështetur në nenin 467/ç;ë të K.Pr.Civile

për prishjen e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, duke arsyetuar se, gjykata e shkallës së parë nuk ka hetuar lidhjen gjinore të të paditurit Shtishi me trashëgimlënëse Ballvora, për të arritur në përfundimin, nëse testamenti është i ligjshëm apo në kundërshtim me ndonjë dispozitë urdhëruese të ligjit.

Neni 467 i K.Pr.Civile, parashikon se:Gjykata e apelit prish vendimin e gjykatës së shkallës së parë dhe e dërgon çështjen

për rigjykim kur:......ç) çështja është gjykuar në mungesë të pjesëmarrësve në proces, pa pasur dijeni për

ditën e gjykimit; ......ë) kur lind nevoja për marrjen e një prove vendimtare, marrja e së cilës është e

vështirë në shkallë të dytë;......

48

Gjykata e apelit nuk ka qenë para këtyre rasteve për të prishur vendimin e gjykatës së shkallës së parë, pasi nuk është provuar gjykimi në mungesë të palëve (kjo nuk është përmendur as nga vetë gjykata e apelit në pjesën përshkruese arsyetuese të vendimit) dhe marrja e provës vendimtare (provës për të provuar lidhjen gjinore midis të paditurit dhe testatores) nuk ka qenë e vështirë për t’u marrë në gjykatën e apelit, që të kthehej çështja për rishqyrtim në gjykatën e shkallës së parë.

Nga kjo gjykatë nuk janë respektuar dispozitat procedurale që kanë të bëjnë me gjykimin e çështjes në gjykatën e apelit dhe pikërisht, neni 465 i K.Pr.Civile, i cili parashikon se:

Në shqyrtimin e çështjes në apel mbahen parasysh, për aq sa janë të zbatueshme, dispozitat mbi procedurën e gjykimit në shkallës të parë të parashikuara në këtë Kod.

Me kërkesën e palëve ose edhe kryesisht gjykata e apelit përsërit tërërsisht apo pjesërisht hetimin gjyqësor. Në shqyrtimin gjyqësor mund të lexohen aktet e gjykimit të shkallës së parë. Gjykata ka të drejtë të marrë edhe prova të reja.

Në këto kushte, kur gjykata e apelit arrin në përfundimin se, gjykata e shkallës së parë nuk ka bërë një hetim të plotë gjyqësor, në zbatim të dispozitës së mësipërme, ajo vetë kryesisht mund të përsëriste hetimin gjyqësor, duke marrë edhe prova të reja, të cilat i konsideronte të rëndësishme për zgjidhjen e çështjes.

Pra, vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet dhe çështja të kthehet për rishqyrtim. Gjykata e apelit duhet të ketë parasysh, sa më sipër, në rishqyrtimin e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/a tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.918, datë 09.05.2008 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 15.09.2011

49

Nr.11118-01555-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1568 i Vendimit (373)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011, mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: BARDHOSH LAMÇE, HYSEN LAMÇE, LEFTER LAMÇE, VERONIKA LAMÇE (LEVANI), përfaqësuar nga av.Spartak Ngjela

TË PADITUR: MJAFTIM SHARRA, PËLLUMB SHARRA, SHPËTIM SHARRA, në mungesë

PERSON I TRETË: AGJENSIA RAJONALE E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE VLORË,

në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Detyrim njohje pronar mbi një sipërfaqe trualli

prej 3410 m2 dhe 14578 m2 të ndodhur në Vlorë lagja "24 Maji", shpërblim dëmi dhe shpenzimet e kryera në shumën 8.000.000 lekë.

Baza Ligjore: Nenet 31, 32 160 të K.Pr.Civile dhe nenet 608 dhe 640 të K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin civil nr.1437, datë 04.07.2007, ka vendosur:

Të pranojë kundërpadinë e Lefter Lamçes, etj., kundër të kundërpaditurve Shpëtim Sharra, etj., dhe person i tretë Agjensia Rajonale e K.K.Pronave Vlorë, duke i detyruar Shpëtim Sharrën, etj., që të njohin pronarë Lefter Lamçen, etj., mbi 3410 m2, me kufizime: nga V-pronë e të zot; L-rruga Transballkanike; Jugu –P.Halili; P-8 m prej fabrikës së miellit dhe 1458 m2

tokë truall në Lagjen "24 Maji" me kufizimet përkatëse: V-4/54, L-4/203, Jug-4/57 dhe P-4/54. Rrëzimin e kundër padisë përsa i përket shpërblimit të dëmit, si të pambështetur në ligj e prova.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.140, datë 25.04.2008, ka vendosur:

50

Lënien në fuqi të vendimit nr.1437, datë 04.07.2007, të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë.

Kundër këtij vendimi kanë bërë rekurs të kundërpaditurit Shpëtim Sharra, Mjaftim Sharra dhe Pëllumb Sharra, me anën e të cilit kanë kërkuar prishjen e vendimit nr.1437, datë 04.07.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe vendimit nr.140, datë 25.04.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë, pushimin e gjykimit, duke parashtruar:

- Gjykata në kundërshtim me rregullat procedurale në lidhje me gjykimin e kundërpadisë, neni 55 dhe 160, i K.Pr.Civile, ka pranuar për shqyrtim kundërpadinë e Lefter Lamçes, etj. kundër Shpëtim Sharrës, etj.

- Vendimi për pranimin e shqyrtimit të kundërpadisë, në një kohë që ishte pushuar gjykimi padisë, është haptazi në kundërshtim me ligjin procedural.

- Në kundërpadi nuk është ndërtuar drejt ndërgjyqësia. Gjykata në vendimin e ankimuar ka pranuar kundërpadinë e Lefter Lamçes pa kundërshtuar vendimin e KKKPronave në favor të trashëgimtarëve të Muharem Sharrës, me të cilin kanë fituar pronësinë.

- Gjykata ka mbështetur vendimin e saj mbi një akt ekspertimi grafik i kryer gjatë gjykimit të padisë, në kundërshtim me nenin 29/1 dhe 300 të K.Pr.Civile.

- Vendimi është i gabuar, edhe në zgjidhjen në themel të çështjes. Kundërpaditësat pretendojnë pronësinë mbi truallin në bazë të vendimit të KKKP Vlorë. Mirëpo vetë ligji nr.7698 nuk është mënyrë e fitimit të pronësisë, ky ligj nuk krijon pronar të rinj. (Vendimi unifikues nr.24 viti 2002 Gj.Lartë).

- Kundërpaditësat nuk mund të provojnë pronësinë me vërtetim të arkivit. Pronësia edhe sipas VKM 747 provohet me vërtetim hipotekor. Të kundërpaditurit disponojnë notë transkiptimi të viteve 1936 dhe 1946, se janë pronarë të truallit objekt i këtij konflikti.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e paditësave,

av.Spartak Ngjela, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.140, datë 25.04.2008 i Gjykatës së Apelit Vlorë është i bazuar në ligj,

prandaj duhet të lihet në fuqi.Nga aktet administruara në dosje rezulton se, të paditurit janë trashëgimtarë të të

ndjerit Muharem Sharra. Me vendimin nr.32, datë 19.02.1994, të KKKP Vlorë, ish pronarit Muharrem Sharra i është njohur e drejta e pronësisë për një sipërfaqe toke prej 1500 m 2, në vendin e quajtur “Xhindallek” Vlorë, si dhe e drejta e parablerjes për dy depo të ndërtuara mbi këtë truall.

Vendimi i mësipërm është plotësuar me vendimin nr.32/1, datë 19.02.1994 dhe është ndryshuar (shtuar) me vendimin nr.39, datë 27.05.1994 të po këtij komisioni.

Gjithashtu me vendim nr.47, datë 02.07.1994, KKKP Vlorë i ka njohur pronësinë ish-pronarit (Familja Sharra) për një sip. prej 36 vreten tokë, e tjetërsuar në truall, e ndodhur “Xhindallek” Vlorë duke i kthyer në natyrë një sipërfaqe toke prej 3500 m2, në vendin dhe kufijtë e vendosura sipas vendimit nr.39, datë 27.05.1994.

Nga ana tjetër të paditurit Lefter Lamçe, Hysen Lamçe Veronika Lamçe Bardhosh Lamçe, janë trashëgimtarë të të ndjerit Neim Jaupi.

51

Sipas vërtetimit kadastral datë 04.10.1993, të Zyrës së Kadastarës Vlorë, ka patur në pronësi të tij një sipërfaqe toke prej 14.196 m2, në vendin e quajtur “Kumë” në qytetin e Vlorës, me kufij përkatës sipas rregjistrimeve të vitit 1950-1952.

Bazuar mbi vendimin nr.579, dt.04.03.1994, të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, me të cilin është njohur pronësia mbi sipërfaqen e mësipërme, ka dalë vendimi nr.95, datë 19.02.1996 i KKKP Vlorë, për njohjen e ish pronarit Neim Jaupi pronar mbi një sipërfaqe prej 14.196 m2, në vendin e quajtur “Kume” Vlorë, dhe duke u kthyer në natyrë një sipërfaqe prej 3410 m2, me kufijtë V-Pronë e të zot; L-Rruga Transballkanike; J-P-Halili dhe Rrugë; dhe P-8 m larg Fabrikës së Miellit.

Të paditurit Shpëtim Sharra, etj., duke pretenduar se vendimi nr.95, datë 19.02.1996 i KKKP Vlorë, në favor të familjes Lamçe, ka mbivendosje me pronën e tyre ka paraqitur padi për kundërshtimin e këtij vendimi.

Në datë 11.05.2007, në të njëjtin gjykim, paditësit Lefter Lamçe, etj., ka paraqitur kundër padi për njohjen pronarë mbi një sipërfaqe trualli prej 3410 m2 dhe 14578 m2 të ndodhur në Vlorë Lagja "24 Maji", etj.

Me vendimin e ndërmjetëm datë 18.06.2007 është pushuar gjykimi i padisë së paraqitur, për mosparaqitje të paditësave dhe është vendosur pranimi per gjykim i kundërpadisë.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin nr.1437, datë 04.07.2007, ka vendosur: “Të pranojë kundërpadinë e Lefter Lamçes, etj., kundër të kundërpaditurve, Shpëtim Sharra, etj., dhe person i tretë Agjensia Rajonale e K.K.Pronave Vlorë, duke i detyruar Shpëtim Sharrën, etj., që të njohin pronarë Lefter Lamçen, etj., mbi 3410 m2, me kufizime; nga V-pronë e të zot; L-rruga Transballkanike; Jugu-P.Halili; P-8 m prej fabrikës së miellit dhe

1458 m2 tokë truall, në Lagjen "24 Maji" me kufizimet përkatëse, V-4/54, L-4/203, Jug-4/57 dhe P-4/54.

Rrëzimin e kundër padisë përsa i përket shpërblimit të dëmit, si të pambështetur në ligj e prova. Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.140, datë 25.04.2008.

Sipas vendimeve të të dyja gjykatave, duke ju referuar provave të paraqitura dhe mendimit të ekspertëve, pronësia e familjes Lamçe, është e përcaktuar saktë si në vendimin gjyqësor të njohjes nr.579, date 04.03.1994, në vërtetimin e kadastrës datë 04.10.1993, në vendimin e KKKP nr.95, datë 19.02.1996, ashtu edhe në vendimin e gjykatës nr.1536, datë 12.12.2001, ndërsa ajo e familjes “Sharra” është e paaplikueshme në terren, pa kufij dhe vendodhje të saktë, çfarë ka sjellë edhe mbivendosjen e pronave, pasi sipërfaqja e kthyer atyre nuk është bërë sipas dokumentave të origjinës të saj. Në këto kushte, është pranuar padia (kundërpadia) e paraqitur.

Kundër këtij vendimi kanë bërë rekurs të paditurit Shpëtim Sharra, Mjaftim Sharra dhe Pëllumb Sharra, me anën e të cilit kanë kërkuar prishjen e vendimit nr.1437, datë 04.07.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë dhe vendimit nr.140, datë 25.04.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë, pushimin e gjykimit duke parashtruar:

Gjykata në kundërshtim me rregullat procedural në lidhje me gjykimin e kundërpadisë, neni 55 dhe 160 i K.Pr.Civile, ka pranuar për shqyrtim kundërpadinë e Lefter Lamçes, etj., kundër Shpëtim Sharrës, etj.

Vendimi për pranimin e shqyrtimit të kundërpadisë në një kohë që ishte pushuar gjykimi padisë është haptazi në kundërshtim me ligjin procedural.

52

Në kundërpadi nuk është ndërtuar drejt ndërgjyqësia. Gjykata në vendimin e ankimuar ka pranuar kundërpadinë e Lefter Lamçes pa kundërshtuar vendimin e KKKPronave në favor të trashëgimtarëve të Muharem Sharrës, me të cilin kanë fituar pronësinë;

Gjykata ka mbështetur vendimin e saj mbi një akt ekspertimi grafik i kryer gjatë gjykimit të padisë, në kundërshtim me nenin 29/1 dhe 300 të K.Pr.Civile;

Vendimi është i gabuar, edhe në zgjidhjen në themel të çështjes. Kundërpaditësat pretendojnë pronësinë mbi truallin në bazë të vendimit të KKKP Vlorë. Mirëpo vetë ligji 7698 nuk është mënyrë e fitimit të pronësisë, ky ligj nuk krijon pronarë të rinj. (Vendimi unifikues nr.24 viti 2002 Gj.Lartë);

Kundërpaditësat nuk mund të provojnë pronësinë me vërtetim të arkivit. Pronësia edhe sipas VKM 747 provohet me vërtetim hipotekor. Të kundërpaditurit disponojnë notë transkriptimi të viteve 1936 dhe 1946, se janë pronarë të truallit objekt i këtij konflikti;

Ky Kolegj, në të kundërt me çfarë pretendohet në rekursin e paraqitur, e gjen vendimin e Gjykatës së Apelit Vlorë të bazuar në ligjin procedural dhe atë material. Pretendimet në rekurs janë po ato të paraqitura në ankimin për në gjykatën e apelit, të cilat janë marrë në shqyrtim nga kjo gjykatë.

Përsa i përket pretendimeve për shkelje procedurale në lidhje me pranimin për gjykim të kundërpadisë, si dhe ndërgjyqësinë, duhet pasur parasysh vendimi unifikues nr.4, datë 01.02.2006 i Kolegjeve të Bashkuara; “... në një gjykim, në të cilin është pranuar që bashkë me gjykimin e padisë të zhvillohet edhe gjykimi i k/padisë, pushimi i gjykimit të padisë, pavarësisht nga shkaku, nuk passjell vetvetiu edhe pushimin e gjykimit të k/padisë. Përkundrazi, gjykimi i k/padisë mund të vazhdojë normalisht dhe gjykata në vendimin përfundimtar, duhet të shprehet

si për kërkimet e padisë, ashtu edhe për ato të kundërpadisë, sikurse ato të ishin gjykuar më vete, në dy gjykime të veçanta...... në këto raste është i padituri k/paditës subjekti procedural, i cili ka të drejtën për të disponuar lidhur me faktin nëse dëshiron ose jo vazhdimin e gjykimit të k/padisë edhe mbas pushimit të gjykimit të padisë.......Fakti që fillimisht gjykata u vu në lëvizje nga paditësi, nëpërmjet paraqitjes para saj të kërkesë padisë, nuk përbën shkak të arsyeshëm për mos vazhdimin e një gjykimi tashmë në zhvillim e sipër; vazhdim që, në rastin e bashkimit në një gjykim të vetëm edhe të k/padisë nënkupton, në mënyrë të pazgjidhëshme, krahas iniciativës fillestare të paditësit nga njëra anë, edhe iniciativën e kundërpaditësit për përmasat procedurale brenda dhe rreth të cilave mund të vazhdojë të jetë në lëvizje (rrjedhën) një proces civil, objektin e të cilit e përbëjnë jo më një, por dy padi më vete, ndonëse në role të ndryshuara (të alternuara), por me po ata persona si palë ndërgjyqëse nga ana tjetër....”.

Pra, nuk ka mosrespektim të nenit 160 i K.Pr.Civile, si dhe ndërtim të gabuar të ndërgjyqësisë për prishjen e vendimit të gjykatës së apelit Vlorë në bazë të nenit 467 të K.Pr.Civile. Në vazhdim të kësaj nuk qëndrojnë pretendimet lidhur me aktin e ekspertimit, pasi janë veprime procedurale që janë bërë gjatë shqyrtimit normal që i është bërë padisë (kundërpadisë) nga gjykata e shkallës së parë.

Pretendimet e tjera nuk janë objekt shqyrtimi në Gjykatën e Lartë, pasi kanë lidhje me analizën e provave që kanë bërë gjykatat më të ulta dhe nuk përbëjnë shkak për cënimin e vendimit, nga ato të nenit 472 të K.Pr.Civile.

Sa më sipër, vendimi i Gjykatës Apelit Vlorë nr.140, datë 25.04.2008, i cili ka lënë në fuqi vendimin nr.1437, datë 04.07.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

53

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/a tё K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.140, datë 25.04.2008 tё Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranё, mё 15.09.2011

54

Nr.31003-02336-00-2007 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1584 i Vendimit (374)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Larte i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Guxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: PLARENT NDRECA I PADITUR: DREJTORIA E POLICISË ELEKTRIKEPERSON I TRETË: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË

RRETHIT GJYQËSOR TIRANË.

OBJEKTI:Konstatim i pavlefshmërisë absolute

të aktit adminstrativ nr.277/4 prot., datë 24.03.2006. Rregullimi i pasojave të krijuara de facto,

duke u detyruar pala e paditur të realizojë pagesën e prapambetur në vlerën mujore prej 42.662 lekë

që nga momenti i daljes së aktit administrativ nr.277/4 Prot, datë 24.03.2006,

si dhe të ruajë në vazhdim të njëjtat marrëdhënie financiare me paditësin që kishim përpara daljes së këtij akti administrativ absolutisht të pavlefshëm.

Dhënien e vendimit të gjykatës me ekzekutim të përkohshëm.Baza Ligjore: Neni 116/b/c, 117 të K.Pr.Administrative,

Nenet 33 e vijues të K.Pr.Penale,nenet 8, 9, 11, 14, 15 të ligjit nr.8677, datë 02.11.2000

“Për organizimin dhe funksioninim e policisë gjyqësore”,nenet 324, 325, 317 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.5341, datë 12.10.2006, ka vendosur:

1. Pranimin e kërkesëpadisë.2. Konstatimin absolutisht të pavlefshëm të aktit administrativ nr.277/4 Prot, datë 24.03.2006 të Drejtorisë së Policisë Elektrike dhe rregullimin e pasojave të pavlefshmërisë, duke u detyruar pala e paditur t’i paguajë paditësit pagën 42.662 lekë në muaj për gjithë kohën e pezullimit nga detyra.

55

3. Dhënien në ekzekutim të përkohshëm të vendimit për pjesën që i referohet rregullimit të pasojave të pavlefshmërisë të aktit administrativ.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1249, datë 18.10.2007, pas ankimit nga i padituri ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.5341, datë 12.10.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.1249, datë 18.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka paraqitur rekurs pala e paditur, Drejtoria e Policisë Elektrike (Shërbimi Kontrollit të Energjisë Elektrike), përfaqësuar nga drejtori Sabri Lani, duke pretenduar se:

- Vendimi i gjykatës së apelit është në kundërshtim me ligjin, pasi janë anashkaluar kërkesat e nenit 14 dhe 20/2 të K.Pr.C.

- Gjatë gjykimit në shkallën e parë është formuar gabim ndërgjyqësia.- Paditësit i është cënuar e drejta për një proces të rregullt ligjor, pasi i është mohuar një

shkallë gjykimi, rrjedhim i referimit të gabuar të çështjes tek ligje të tjera dhe jo tek Kodi i Punës, ligji nr.8637, datë 06.07.2000 “Për policinë elektrike”; ligji nr.8677, dt 02.11.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e policisë gjyqësore” dhe urdhërat e udhëzimet e nxjerra nga Prokurori i Përgjithshëm dhe Ministri i METE.

- Vendimi i ankimuar është i pabazuar në prova.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi degjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi Plarent Ndreca ka punuar pranë palës së paditur, ish-Drejtorisë së Policisë Elektrike (sot KESH Sh.A Shërbimi i Kontrollit të Energjisë Elektrike), në detyrën e “Specialist-Inspektor” që prej datës 19.03.2004. Sipas nenit 2 të kontratës së punës të datës 19.03.2004, kjo kontratë ishte me afat të pacaktuar.

2. Këtë detyrë paditësi e ka ushtruar deri më 24.03.2006, pasi me aktin administrativ nr.277/4 Prot., datë 24.03.2006, të nxjerrë nga pala e paditur Drejtoria e Policisë Elektrike është urdhëruar pezullimi i paditësit nga detyra dhe ndërprerja e marrëdhënieve financiare për periudhën e pezullimit.

3. Procedura e fillimit të marrëdhënieve të punës së paditësit, sipas provave të shqyrtuara është: me shkresën nr.2193/1 prot., datë 15.06.2004 të Prokurorit të Përgjithshëm, në mbështetje të nenit 8, pika 5 dhe 6 dhe nenit 11 të Ligjit nr.8677, datë 02.11.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Policisë Gjyqësore”, paditësi është emëruar në detyrën e “Oficerit të Policisë Gjyqësore” (“OPGJ”) në seksionin e Policisë Gjyqësore pranë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

4. Paditësi i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me padi, me palë të paditur: Drejtoria e Policisë Elektrike, Person i tretë: Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe me objekt: “Konstatim i pavlefshmërisë absolute të aktit adminstrativ nr.277/4 prot., datë 24.03.2006. Rregullimi i pasojave të krijuara de facto, duke u detyruar pala e paditur të realizojë pagesën e prapambetur në vlerën mujore prej 42.662 lekë që nga momenti i daljes së aktit administrativ nr.277/4 prot., datë 24.03.2006, si dhe të ruajë në vazhdim të njëjtat marrëdhënie financiare me paditësin që kishim përpara daljes së këtij akti

56

adminstrativ absolutisht të pavlefshëm. Dhënien e vendimit të gjykatës me ekzekutim të përkohshëm”.

5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5341, datë 12.10.2006 ka vendosur:

“1. Pranimin e kërkesëpadisë.2. Konstatimin absolutisht të pavlefshëm të aktit administrativ nr.277/4 prot., datë

24.03.2006 të Drejtorisë së Policisë Elektrike dhe rregullimin e pasojave të pavlefshmërisë, duke u detyruar pala e paditur t’i paguajë paditësit pagën 42.662 lekë në muaj për gjithë kohën e pezullimit nga detyra.

3. Dhënien në ekzekutim të përkohshëm të vendimit për pjesën që i referohet rregullimit të pasojave të pavlefshmërisë të aktit administrativ”.

5.1. Kjo gjykatë ka arsyetuar se....akti administrativ nr.277/4 prot., datë 24.03.2006 është absolutisht i pavlefshëm në kuptim të nenit 116/b/c të K.Pr.Administrative, pasi është nxjerrë nga pala e paditur në kapërcim të kompetencave lëndore dhe në kundërshtim me proçedurën e parashikuar nga ligji, pasi pezullimi i marrëdhënies së punës së oficerit të Policisë Gjyqësore për shkak të shkeljes së disiplinës në ushtrimin e detyrës nuk është kompetencë lëndore e drejtuesit të forcës policore ku bën pjesë oficeri gjyqësor, por e Komisionit Disiplinor, në bazë të nenit 15 të Ligjit “Për organizimin dhe funksionimin e policisë gjyqësore”.

... në rregullim të pasojave të pavlefshmërisë, pala e paditur duhet t’i paguajë paditësit pagën për periudhën e pezullimit të marrëdhënies së punës, e cila fillon prej datës 24.03.2006, datë kur paditësit i janë ndërprerë marrëdhëniet financiare.

6. Ndaj vendimit të mësipërm ka ushtruar ankim pala e paditur, Drejtoria e Policisë Elektrike dhe Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1249, datë 18.10.2007 ka vendosur:

“Lënien në fuqi të vendimit nr.5341, datë 12.10.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë”.

6.1. Gjykata e apelit ka mbajtur të njëjtin qëndrim dhe ka përdorur të njëjtin arsyetim si Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

7. Në bazë të nenit 472 të K.Pr.Civile, kundër vendimit nr.1249, datë 18.10.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka ushtruar rekurs pala e paditur, Drejtoria e Policisë Elektrike (Shërbimi Kontrollit të Energjisë Elektrike), përfaqësuar nga drejtori Sabri Lani dhe kërkon prishjen e vendimit, duke parashtruar shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

8. Në seancën gjyqësore, përpara Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë, nga pala paditëse është pretenduar se rekursi ndaj vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë është nënshkruar nga një person i palegjitimuar për të bërë ankim, ky Kolegj çmon se ai është i bazuar.

9. Rezulton qartë se rekursin ndaj vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.1249, datë 18.10.2007 e ka nënshkruar Drejtori i Shërbimit të Kontrollit të Energjisë Elektrike.

10. Edhe pse Drejtoria e Shërbimit të Kontrollit të Energjisë Elektrike ka përthithur të gjithë strukturën e ish Policisë Elektrike si pasojë e shkrirjes së saj, në bazë të Ligjit nr.9740, datë 21.05.2007 dhe me urdhërin nr.510, datë 20.07.2007 të Ministrit të Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës përcaktohet organizimi i Shërbimit të Kontrollit të Energjisë Elektrike, si strukturë e veçantë brenda KESH Sh.A., eprori i kësaj drejtorie nuk është autorizuar të përfaqësojë KESH Sh.a në gjykime të ndryshme.

11. Me Urdhërin nr.521 datë 20.07.2007 të Ministrit të Ministrisë së Ekonomisë, Tregtisë dhe Energjitikës, konkretisht në pikën 1 të këtij Urdhëri, i është dhënë kompetencë Drejtorit të Përgjithshëm të KESH Sh.a. të nëshkruajë autorizimet për përfaqësim në gjyq, autorizim i cili nuk rezulton t’i jetë bashkangjitur rekursit, i cili mban datën 16.11.2007.

57

II. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

12. Ky Kolegj vlerëson se jemi përpara kushteve ligjore kur duhet të vendoset pushimi i gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

13. Rekursi i paraqitur kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.1249, datë 18.10.2007 nuk mund të merret në shqyrtim, për shkak të moslegjitimimit të personit që ka paraqitur rekursin.

14. Kolegji Civil konstaton se rekursi i paraqitur mban datën 16.11.2007 dhe është pas daljes së Urdhërit të Ministrit të METE nr.521, datë 20.07.2007, dalë në zbatim të ligjit nr.9740 datë 21.05.2007 “Për shfuqizimin e Ligjit nr.8637, datë 06.07.2000 “Për Policinë Elektrike”.

15. Kolegji vlerëson se gjykimi i kësaj çështje nuk mund të zhvillohet, pasi personit që ka përpiluar dhe paraqitur rekursin i mungon legjitimiteti për të bërë ankimin (rekurs), që me daljen e aktit (urdhërit) të ministrit, në të cilin përcaktohet se cili ngarkohet me kompetencën e pajisjes me autorizim për nënshkrimin e ankimeve.

16. Në Kodin e Proçedurës Civile është parashikuar se rekursi që i drejtohet Gjykatës së Lartë nënshkruhet nga vetë pala, avokati apo përfaqësuesi i tij i pajisur me prokurë (neni 474 i K.Pr.Civile).

17. Gjithashtu, po në Kodin e Procedurës Civile, është parashikuar se është i papranueshëm ankimi i paraqitur nga personi i pa legjitimuar (neni 450 i K.Pr.Civile).

18. Në kushtet kur rekursi i paraqitur ndodhet për gjykim dhe është konstatuar se pala që ka vënë në lëvizje këtë Kolegj nuk legjitimohet, nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerësohet se është rasti i pushimit të gjykimit të çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 15.09.2011

58

Nr.31003-01520-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1460 i Vendimit (375)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarArdian Dvorani AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: SHOQËRIA “NORGA” SHPKE PADITUR: DEGA E DOGANËS VLORË

DREJTORIA E PËRGJITHSHME E DOGANAVE TIRANË

OBJEKTI:Pavlefshmëri e akteve administrative të Degës së Doganës Vlorë,

vendim nr.120, datë 17.12.2009, nr.122, datë 17.12.2009, nr.123, datë 17.12.2009, nr.128, datë 21.12.2009,

nr.129, datë 21.12.2009, nr.9, datë 21.01.2009 të refuzuara për t’u shqyrtuar nga

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë.Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 324, 325 të K.Pr.C.,

neni 236/3, 289/4 dhe neni 9 i Kodit Doganor të R.SH.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.305, datë 10.02.2011, ka vendosur: Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr.regj.them.1328, datë 02.03.2010 me palë ndërgjygjëse: paditës Shoqëria “NORGA” shpk, me palë të paditur Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë dhe Dega ë Doganës Vlorë, me objekt “Pavlefshmëri e akteve administrative të Degës së Doganës Vlorë, vendim nr.120, datë 17.12.2009, nr.122, datë 17.12.2009, nr.123, datë 17.12.2009, nr.128, datë 21.12.2009, nr.129, datë 21.12.2009, nr.9, datë 21.01.2009 të refuzuara për t’u shqyrtuar nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë”, si çështje e juridiksionit administrativ.

Kundër vendimit nr.236, datë 05.02.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka paraqitur ankim pala paditëse, Shoqëria “NORGA” shpk, duke pretenduar se:

- Në lidhje me vendimet e listuara në objektin e padisë kemi paraqitur ankim në Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave Tiranë brenda afatit të caktuar, por nuk kemi marrë përgjigje.

59

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi degjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e analizoi e diskutoi çështjen

në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.305, datë 10.02.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë është

rrjedhojë i zbatimit të gabuar të ligjit dhe si i tillë ai duhet të prishet e çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

I. Rrethanat e çështjes

1. Pala paditëse, Shoqëria “NORGA” sh.p.k. është shoqëri tregtare dhe ka fituar personalitet juridik në momentin e regjistrimit në regjistrin tregtar dhe është pajisur me numrin e identifikimit (NIPT) nga Dega e Tatimeve Vlorë.

2. Pala paditëse, “Puleri”, sh.p.k., ushtron aktivitetin e saj tregtar në qytetin e Vlorës.3. Në zbatim të detyrave të lëna nga kontrolli i Drejtorisë së Përgjithshme të

Doganave, pas zhvillimit të hetimit nga ana e Drejtorisë së Hetimit pranë DPD-së, në lidhje me procedurat dhe dokumentat e paraqitura nga pala paditëse gjatë zhdoganimeve të kryera me disa deklarata doganore në korrik 2005, pala e paditur, Dega e Doganës Vlorë, me vendimet nr.120, nr.121, nr.122, nr.123, datë 17.12.2009, nr.128, nr.129, datë 21.12.2009 dhe nr.9, datë 25.01.2009, ka vendosur: “Subjekti “NORGA” sh.p.k., të shpallet debitor, në shumat përkatëse të përcaktuara në secilin vendim”.

4. Ky detyrim përfaqësonte shumën e papaguar për referencë të gabuar të llogaritur për Deklaratën Doganore në lidhje me llojin e mallit, largim nga zona doganore pa paguar

detyrimin doganor.5. Pala e paditur, Dega e Doganës Vlorë, ka njoftuar palën paditëse për këto detyrime

me shkresat përkatëse “NJOFTIM VENDIMI” në datat 18.12.2009, 21.12.2009, 18.01.2010, etj.

6. Pala paditëse, Shoqëria “NORGA” sh.p.k. i është drejtuar me ankim administrativ Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave, kundër vendimit të Degës së Doganës Vlorë.

7. Drejtori i Pergjithshem i Doganve, me shkresën nr.16529/7 prot., datë 25.01.2010, ka njoftuar palën paditëse se “në zbatim të ligjit, nenit 289/3 të K.Doganor, nuk është parapaguar duke u depozituar 40% e gjobës, prandaj ankesa juaj po ju kthehet pa veprim duke mos u marrë në shqyrtim...”.

8. Gjithashtu pala e paditur, DPD, i ka kthyer përgjigje palës paditëse me po të njëjtën përmbajtje me shkresën nr.16529/24, datë 15.02.2010.

9. Pala e paditur Dega e Doganës Vlorë, pasi ka nxjerrë vendimet për rikuperimin me forcë të borxhit doganor, i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë me kërkesë me objekt lëshimin e urdhërit të ekzekutimit për vendimet e saj nr.120, 121, datë 17.12.2009.

10. Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë me vendimin nr.267, datë 04.03.2010, ka vendosur: “Lëshimin e urdhërit të ekzekutimit të titullit ekzekutiv të vendimit nr.120, datë 17.12.2009 të Degës së Doganës Vlorë ...”.

11. Pala paditëse Shoqëria “NORGA“ sh.p.k., i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë me kërkesë padi, me objekt: “Anulimin e vendimeve nr.120, 121, 122, 123, datë 17.12.2009, nr.128, 129, datë 21.12.2009 dhe nr.9, datë 25.01.2009 të Degës së Doganës Vlorë, si akte administrative absolutisht të pavlefshme”, për shkak të kalimit të afatit 3 vjeçar nga lindja e borxhit.

60

12. Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, pasi ka shqyrtuar kërkimin e palës së paditur, Dega e Doganës Vlorë, për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, ka vendosur: “Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr......”.

13. Gjykata e faktit ka arsyetuar se: “Në përfundim të analizës së faktit dhe të ligjit, gjykata vëren se çështja apo mosmarrëveshja e shtruar për zgjidhje para saj, nuk është në juridiksionin gjyqësor, për faktin se nga ana e palës paditëse duhet të ndiqet më parë rruga administrative për kundërshtimin e vendimeve të kundërshtuara me padi, për arsye se pavarësisht se nga pala paditëse është ndjekur procedura e ankimimit administrativ si subjekt kërkues për vendimet e cituara më lart, proçedura administrative nuk quhet e ezauruar tërësisht” në ligjin nr.8449, datë 27.01.1999, “Kodi Doganor i Republikës së Shqipërisë”, neni 289/2, parashikohet detyrimi për t’iu drejtuar me ankim Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave, ku ky i fundit duhet të shprehet me vendim për ankimin e paditësit dhe ligjshmërinë e aktit të apeluar. Në fakt Drejtori i Përgjithshëm i Doganave, ... ka njoftuar paditësin për mosshqyrtim të kërkesës ankimore dhe kthim të ankimit pa veprime duke mos u marrë në shqyrtim...”.

14. Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs pala paditëse, Shoqëria “NORGA“ sh.p.k, duke kërkuar prishjen e vendimit nr.305, datë 10.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, për shkaqet e cituara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

II. Ligji i zbatueshëm

Ligji nr.8588, datë 15.03.2000 “Për organizimin dhe funksionimin e Gjykatës së Lartë të Republikës së Shqipërisë, Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile.

15. Neni 12, i ligjit nr.8588, datë 15.03.2000, në të cilin përcaktohet se:16. “Kolegjet e Gjykatës së Lartë gjykojnë ankimet për çështje gjyqësore sipas

rregullave të parashikuara në Kodin e Procedurës Civile dhe në Kodin e Procedurës Penale”.

17. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, neni 59, në të cilin përcaktohet se: “Gjykata në çdo fazë dhe shkallë të gjykimit, qoftë edhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja që shqyrton bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo atë administrativ. Kundër vendimit të dhënë për një rast të tillë, mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”.

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

18. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u morën në shqyrtim dhe u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj dhe në mbështetje të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile dhe si të tilla, duhet të pranohen.

19. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se gjykata e rrethit gjyqësor ka kuptuar e zbatuar gabim ligjin, si dhe ka vepruar në kundërshtim me praktikën tashmë të konsoliduar të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë, duke arritur në përfundim të gabuar.

20. Siç është përmendur në pjesën hyrëse të këtij vendimi, pala paditëse, Shoqëria “NORGA” sh.p.k., i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë me kërkesë padi, me anën e së cilës ka kërkuar anullimin e vendimeve të Degës së Doganës Vlorë, të cilat e kanë deklaruar debitore, por gjatë pjesës përshkruese të padisë rezulton se kundërshtimin e vendimeve e ka kërkuar duke pretenduar se ato ishin akte administrative absolutisht të pavlefshme”.

21. Pra shihet qartë se pala paditëse nuk ka kërkuar në gjykatë kundërshtimin e vendimeve të Degës së Doganës Vlorë, sipas nenit 289 të Kodit Doganor.

22. Në këtë rast, pala paditëse do të kishte detyrimin që, në përputhje me kërkesat e nenit 289 paragrafi i tretë të Kodit Doganor, të ezauronte më parë rekursin administrativ,

61

duke parapaguar edhe detyrimin sipas nenit 289/3 të Kodit Doganor (Për të paraqitur ankesën, apeluesi duhet të paguajë shumën e përgjithshme të detyrimeve doganore që duhen paguar...të barabartë me 40% të shumës së përgjithshme të gjobës së zbatuar nga autoritetet doganore...).

23. Në rastin në shqyrtim, pala paditëse, e cila ka të drejtë të disponojë vetë objektin e padisë (sipas parimit të disponibilitetit), ka zgjidhur të kërkojë deklarimin e pavlefshmërise absolute të aktit administrativ .

24. Ky kërkim është pjesë e juridiksionit gjyqësor dhe jo atij administrativ.25. Akti administrativ, si rregull, është objekt i shqyrtimit administrativ (përpara se të

bëhet objekt i shqyrtimit gjyqësor), vetëm në qoftë se ligji parashikon shprehimisht në mënyrë të detyrueshme ankimin administrativ.

26. Vetëm në këtë rast nuk ka juridiksion gjyqësor pa u ezauruar më parë ai administrativ. Në qoftë se ligji nuk parashikon në mënyrë të detyrueshme ankimin administrativ, atëherë çështja është objekt i shqyrtimit gjyqësor.

27. Duke e parë në tërësinë e vet gjykimin e çështjes, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vëren se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë është rrjedhojë e interpretimit dhe zbatimit të gabuar të ligjit dhe kjo ka çuar gjykatën në një vendim jo të drejtë.

28. Në kushtet e parashtruara, vendimi nr.305, datë 10.02.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë duhet të prishet e çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit.

29. Gjatë gjykimit, gjykata duhet të zgjidhë në themel kërkimin e palës paditese, por duke iu përmbajtur vetëm shkaqeve të pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ (neni 116 të K.Pr.Administrative).

30. Në respektim të një procesi te rregullt ligjor dhe pasi t’iu japë përgjigje të gjitha pretendimeve të pjesëmarrësve në proçes, në përputhje me rregullimin e përcaktuar në nenin

14 të K.Pr.Civile (Gjykata ka për detyrë të kryejë një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin), gjykata do të arrijë në një zgjidhje të drejtë të çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/c të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.305, datë 10.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe

dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit, po asaj gjykate.

Tiranë, më 15.09.2011

62

Nr.11111-00821-00-2009 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2367 i Vendimit (376)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Fatos Lulo KryesuesEvelina Qirjako AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMedi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen me palë:

PADITËS: ROBERT ILIAILIA ILIA

I PADITUR: PETRAQ ILIA

OBJEKTI:Detyrimin i të paditurit të na njohë bashkëpronarë

mbi dy objekte dhe një sipërfaqe trualli.

Detyrimin e të paditurit të na njohë bashkëpronarë mbi objektin ”Bar Restorant-Hotel” 5 Kate

Baza Ligjore: Neni 199 i K.Civil,neni 185 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin nr.1673, datë 05.10.2004, ka vendosur:

1. Pranimin e padisë. Detyrimin e të paditurit Petraq Ilia të njohë paditësit Ilia Ilia dhe Robert Ilia bashkëpronarë mbi lokalin “Banjo Popullore” sot Lokali “Holliday” me gjithë shtesat, berberinë, të gjitha pjesët e shtesës së lokalit “Holliday” si dhe sipërfaqen e truallit prej 1110 m2 me kufijtë përkatës.2. Ligjërimin e masës së sigurisë për urdhërimin e ZRPP Vlorë të mos kryejë asnjë veprim disponimi lidhur me pronën objekt konflikti deri në përfundim të procesit gjyqësor.3. Ligjërimin e masës së sigurisë për urdhërimin e Zyrës së Tatim Taksave Vlorë të bllokojë çdo lloj aktiviteti privat lidhur me lokalin “Holliday” deri në përfundimin e procesit gjyqësor.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.587, datë 10.12.2004, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1673, datë 05.10.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

63

Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.02, datë 09.02.2006, kanë vendosur:

Prishjen e vendimit nr.1673, datë 05.10.2004, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe të vendimit nr.587, datë 10.12.2004 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë gjykatës së rrethit gjyqësor, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Shkallës së Parë Vlorë, me vendimin nr.1550, datë 16.07.2007, ka vendosur:

1. Të pranojë padinë, duke detyruar të paditurin Petraq Ilia të njohë paditësat Ilia Ilia dhe Robert Ilia, bashkëpronarë mbi lokalin “Banjo Popullore” sot lokali “Holliday”, Berberhane, me të gjitha pjesët e shtesës së lokalit “Holliday” deri sot, si dhe mbi sipërfaqen prej 1100 m2 me kufijtë përkatës.2. Pranimin e shtesës së objektit të padisë duke detyruar të paditurin Petraq Ilia t’i paguajë paditësave Ilia Ilia dhe Robert Ilia gjysmën e të ardhurave mujore të fituara nga sendi në bashkëpronësi në shumën prej 85.000 (tetëdhjetë e pesë mijë) lekë, duke filluar kjo pagesë nga dita e ngritjes së këtij kërkimi.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.52, datë 06.03.2009, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.1550, datë 16.07.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, nr.52, datë 06.03.2009, brenda afatit

ligjor, në mbështetje të nenit 472 të K.Pr.Civile, ka paraqitur rekurs pala e paditur Petraq Ilia, duke kërkuar prishjen e vendimeve dhe rrëzimin e kërkesë padisë, për këto shkaqe:

- Vendimet e gjykatave janë marrë në interpretim të gabuar të ligjit dhe qëndrimit të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë për çështjen objekt gjykimi. Pronësia mbi një pronë të paluajtshme nuk mund të fitohet me marrëveshje verbale. Marrëveshja verbale jo vetëm nuk njihet si mënyrë fitimi pronësie nga Kodi Civil, por për më tepër në rast se titulli i pronësisë kalon me një marrëveshje verbale, një kalim i tillë është absolutisht i pavlefshëm në bazë të nenit 83 të Kodit Civil. Kalimi i pronësisë duhet të bëhet me akt noterial dhe të regjistrohet.

- Fakti që një marrëveshje e tillë nuk ka ekzistuar provohet dhe me veprime të tjera juridike. Në vitin 1998, palët ndërgjyqëse kanë blerë një truall prej 3400 m2, të cilin e kanë regjistruar në emër të të katër vëllezërve.

- I padituri nuk e pranon se paditësit përmes aktiviteteve tregtare, kanë dhënë kontribute për zhvillimin e pronave. Por, edhe nëse do të ishte e vërtetë, kontributet për zhvillimin e një prone të paluajtshme nuk e bëjnë kontribuesin pronar ose bashkëpronar të kësaj prone. Kontributet në fushën e të drejtës civile kanë të bëjnë me detyrimet dhe jo me të drejtat reale mbi pasuritë e paluajtshme.

- Pas detyrave të lëna nga Kolegjet e Bashkuara, gjatë rigjykimit paditësit hoqën dorë nga pretendimi se pronat ishin pjesë e kapitalit të Shoqërisë “Ilia”, në kohën e krijimit të saj. Ky fakt i rrëzon përfundimisht pretendimet e tyre se pronat ishin blerë nga aktiviteti i përbashkët ekonomik, sipas një marrëveshje mes tyre.

- Arsyetimet e gjykatave të faktit janë identike me arsyetimet e përdorura edhe në vendimet e mëparshme të këtyre gjykatave, vendime që u prishen nga vendimi i Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

64

Në mbështetje të nenit 477 të K.Pr.Civile ka paraqitur kundër rekurs pala paditëse, e cila kërkon mospranimin e rekursit të palës së paditur.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin përkatës të gjyqtarit Andi Çeliku; dhe pasi dëgjoi përfaqësuesin

e palës së paditur, Av. Krenar Loloçi, që kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, si dhe rrëzimin e padisë; përfaqësuesin e palës paditëse, Av. Dashamir Kore, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë; e pasi bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NPaditësit Robert dhe Ilia Ilia janë vëllezër me të paditurin Petraq Ilia dhe me padinë e

ngritur kanë kërkuar që ky i fundit të detyrohet t’i njohë ata bashkëpronarë mbi disa objekte dhe një sipërfaqe trualli të ndodhura në qytetin e Vlorës, të cilat janë të regjistruara në emër të të paditurit pranë ZRPP-së Vlorë. Më konkretisht, paditësit kanë pretenduar se që prej vitit 1991 së bashku me të paditurin dhe me vëllanë tjetër, shtetasin Pandeli Ilia (i cili nuk është palë në këtë gjykim) kanë ushtruar aktivitet tregtar, fillimisht me tregtimin e pajisjeve elektro shtëpiake e më pas pretendojnë se së bashku kanë vendosur të blejnë nga një shtetas objektin ish-banjo popullore. Në vazhdim të zgjerimit të aktivitetit të tyre tregtar, paditësat pretendojnë se së bashku me të paditurin kanë blerë në të njëjtën godinë edhe objektin berberhane dhe kanë kryer së bashku rikonstruksionin e tyre. Në vitin 1994 paditësat pretendojnë se kanë filluar së bashku me të paditurin shfrytëzimin e objektit të ri të rikonstruktuar nën emrin tregtar Bar Restorant “Holliday”. Aktivitetin tregtar në këtë objekt e kanë ushtruar fillimisht si person fizik e më pas si person juridik (Shoqëri me Përgjegjësi të

Kufizuar në bashkëpronësi të të katër vëllezërve). Gjithashtu paditësit kanë pretenduar se në vitin 1996 kanë blerë nga dy shtetas edhe sipërfaqen e truallit prej 1100 m2 që shtrihej përreth objektit të sipërpërmendur. Me qëllim zgjerimin e aktivitetit tregtar, nga ana e KRRT-së pranë Bashkisë Vlorë është miratuar Shesh e Leje Ndërtimi në favor të vëllezërve Ilia për rikonstruksion dhe shtesë të Lokalit “Holliday”. Gjithnjë sipas paditësave, me kontribut të përbashkët ata kanë rikonstruktuar dhe shtuar objektin Bar Restorant “Holiday” duke e shndërruar atë në një objekt 2-5 katësh me sipërfaqe të përgjithshme ndërtimore prej 1740 m2. Paditësat pretendojnë se të gjitha këto prona janë blerë, rikonstruktuar e shtuar me kontributin e përbashkët të të gjithë vëllezërve Ilia, por në bazë të një marrëveshje paraprake midis tyre, për shkak edhe të marrëdhënies së posaçme që kanë me të paditurin, kanë lejuar që veprimet juridike të blerjes dhe regjistrimet respektive në ZRPP Vlorë të bëhen në emër të të paditurit Petraq Ilia. Sipas paditësve, deri pak kohë përpara ngritjes së padisë, ata janë sjellë si bashkëpronarë në pronat dhe aktivitetin e sipërcituar, por më pas i padituri, sipas tyre, u ka mohuar të drejtën e bashkëpronësisë mbi sendet objekt gjykimi.

Duke i konsideruar të mbështetura në ligj e në prova pretendimet e paditësave Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin e saj nr.1673, datë 05.10.2004, ka pranuar padinë duke detyruar të paditurin Petraq Ilia të njohë paditësat Robert dhe Ilia Ilia bashkëpronarë mbi lokalin dhe truallin objekt gjykimi, vendim ky që është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin e saj nr.587, datë 10.12.2004.

Vendimet e mësipërme të gjykatave të faktit janë prishur nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë me vendimin e tyre nr.02, datë 09.02.2006, duke e dërguar çështjen për rigjykim pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë. Në vendimin e tyre Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë kanë vërejtur se gjykatat e faktit nuk kanë përcaktuar natyrën juridike të mosmarrëveshjes objekt gjykimi, duke pasur parasysh faktin se nga paditësat është

65

pretenduar se prona objekt gjykimi është përfshirë si kapital në Shoqërinë Tregtare ku palët ndërgjyqëse janë ortakë. Sipas Kolegjeve të Bashkuara përcaktimi i natyrës së marrëdhënies juridike në lidhje me këtë pronë “mund të çonte në një përcaktim të ri të natyrës së mosmarrëveshjes nga ajo e natyrës juridiko civile në atë tregtare. Gjykatat në vendimet e tyre kanë marrë në analizë gjerësisht vlefshmërinë e shoqërisë tregtare dhe meqenëse ato kanë konkluduar se ajo është e regjistruar sipas ligjit dhe aktet e saj janë plotësisht të vlefshme, kanë arsyetuar se këto provojnë plotësisht bashkëpronësinë e paditësave në pronat objekt gjykimi. Duke arsyetuar në këtë mënyrë gjykatat kanë gabuar, pasi kanë njehsuar konceptin e bashkëpronësisë sipas të drejtës civile dhe asaj tregtare. Bashkëpronësia e shoqërisë është një formë e pronësisë kolektive thellësisht e ndryshme me pronësinë e zakonshme”. Mbështetur sa më sipër, Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë kanë lënë edhe detyrat përkatëse për Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, siç janë administrimi i të gjithë akteve për krijimin dhe funksionimin e Shoqërisë Tregtare “ILIA” Sh.p.k, duke verifikuar kush është pasuria e kësaj shoqërie e më pas t’i japë zgjidhje regjimit juridik të pronës objekt konflikti. Po kështu, Gjykata e Lartë udhëzon se në rigjykim gjykata duhet t’u japë zgjidhje edhe problemeve të tjera që mund të lindin gjatë gjykimit, në mënyrë që të arrihet në një përfundim të drejtë dhe të bazuar.

Pas rigjykimit të çështjes, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin e saj nr.1550, datë 16.07.2007, ka vendosur pranimin e padisë duke detyruar të paditurin të njohë paditësat bashkëpronarë mbi lokalin “banjo popullore”, sot Lokali “Holliday”, Berberhane, me të gjitha pjesët e shtesës së lokalit “Holliday” deri sot, si dhe mbi sipërfaqen 1100 m2 me kufijtë përkatës. Po kështu Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë ka detyruar të paditurin Petraq Ilia t’u paguajë paditësave gjysmën e të ardhurave mujore të fituara nga sendi në bashkëpronësi në shumën prej 85.000 lekë, duke filluar kjo pagesë nga dita e ngritjes së këtij

kërkimi. Ky vendim është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin e saj nr.52, datë 06.03.2009.

Kundër vendimeve të mësipërme ka paraqitur rekurs pala e paditur Petraq Ilia, duke kërkuar prishjen e tyre dhe rrëzimin e kërkesë padisë për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimet gjyqësore ndaj të cilave është ushtruar rekurs janë të bazuara në ligj dhe si të tilla duhet të lihen në fuqi. Pretendimet e të paditurit në rekurs nuk gjejnë mbështetje në ligj dhe në aktet e administruara në dosjen gjyqësore.

Kështu, në lidhje me pretendimin se nga ana e gjykatave nuk janë zbatuar udhëzimet dhe detyrat e lëna në vendimin e mëparshëm të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, rezulton se në rigjykim gjykatat kanë zbatuar udhëzimin e Kolegjeve të Bashkuara për të mos mbajtur një qëndrim të dyfishtë, duke përdorur vlefshmërinë e shoqërisë si argument për të njohur palët bashkëpronarë të pronës objekt gjykimi. Në kushtet kur paditësit në rigjykimin e çështjes kanë hequr dorë nga pretendimi se prona ishte pjesë e kapitalit të Shoqërisë “ILIA” Sh.p.k, fakt ky i konfirmuar dhe nga i padituri në gjykim, gjykatat e shkallës së parë dhe më pas ajo e apelit nuk e kanë përdorur këtë fakt si argument për përfundimet e arritura. Nisur nga sa sipër, gjykatat në rigjykim kanë konkluduar mbi natyrën juridike të marrëdhënies juridike midis palëve duke arritur në përfundimin se kemi të bëjmë me marrëdhënie juridiko-civile të bashkëpronësisë midis individëve, duke zbatuar kështu edhe detyrën tjetër të lënë nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në lidhje me përcaktimin e natyrës së marrëdhënies juridike e rrjedhimisht të natyrës juridike të mosmarrëveshjes.

Në rigjykim, ashtu sikundër udhëzohet në vendimin e Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, gjykata e rrethit gjyqësor u ka dhënë zgjidhje edhe të gjitha problemeve të

66

tjera që kanë lindur gjatë gjykimit. Kështu, gjykatat e faktit, mbasi kanë administruar të gjitha provat shkresore dhe ato me dëshmitare të paraqitura nga palët, kanë bërë vlerësimin dhe çmuarjen e tyre, duke arritur përfundimisht në të njëjtin konkluzion që kishin dalë edhe dy vendimet e mëparshme të gjykatave të faktit të prishura me vendimin e sipërcituar të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë. Pretendimi i ngritur në rekurs se në rigjykimin e çështjes gjykatat e faktit nuk mund të arrinin në të njëjtin konkluzion me atë të vendimeve të mëparshme të dhëna prej tyre e të prishura nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, është një pretendim i pambështetur në ligj, pasi një mundësi e tillë nuk përjashtohet nga Neni 493 i Kodit të Procedurës Civile. Përkundrazi, në zbatim të paragrafit të dytë të kësaj dispozite, gjykata që rishqyrtoi çështjen, pasi kreu verifikimet e kërkuara nga Gjykata e Lartë, përcaktoi natyrën e marrëdhënies juridike midis palëve si dhe natyrën juridike të mosmarrëveshjes, duke vendosur në përfundim sipas bindjes së saj.

Në rekursin e paraqitur, i padituri ka ngritur gjithashtu pretendimin se vendimet e gjykatave të faktit që ai ankimon janë marrë në kundërshtim me nenet 83, 231, 232 dhe 233 të Kodit të Procedurës Civile. Si në rekurs edhe gjatë gjykimit në Gjykatën e Lartë, i padituri mbështet pretendimin e tij në arsyetimin (pohimin) se nuk lejohet prova me dëshmitarë për vlefshmërinë ose provimin e një veprimi juridik kur ligji për një rast të tillë kërkon shkresë (neni 231 i K.Pr.Civile), si dhe nuk lejohet prova me dëshmitarë kundër ose tej përmbajtjes së një akti zyrtar ose privat që përbën provë të plotë (neni 232 i K.Pr.Civile). Këto pohime të të paditurit, të cilat përbëjnë në vetvete dhe përmbajtjen e neneve 231 e 232 të K.Pr.Civile, nuk janë kundërshtuar nga gjykatat e faktit, por këto të fundit duke u bazuar dhe interpretuar pikërisht këto dispozita ligjore, kanë lejuar palët të provojnë fakte juridike tej përmbajtjes së kontratave noteriale të shitblerjes dhe akteve të regjistrimit të pronësisë. Kështu gjykatat, duke u mbështetur në një sërë provash shkresore si dhe deklarimet e dëshmitarëve, kanë

arritur në përfundimin se tej përmbajtjes së akteve që paraqesin pronar të vetëm të pronës objekt gjykimi të paditurin, ka ekzistuar edhe veprimi juridik i krijimit të bashkëpronësisë midis palëve, nëpërmjet vënies së kësaj pasurie me kontribut e punë të përbashkët.

Gjatë gjykimit në gjykatat e faktit si rrjedhojë e administrimit dhe vlerësimit të provave shkresore dhe atyre me dëshmitarë janë provuar pretendimet e paditësave se objektet janë blerë, rikonstruktuar e shtuar (deri në gjendjen aktuale) me kontributin dhe punën e të gjithë vëllezërve Ilia dhe se midis tyre ka pasur një marrëveshje verbale për krijimin e bashkëpronësisë mbi këto prona. Këto konkluzione të gjykatave janë mbështetur në një sërë provash shkresore të administruara në gjykim si dokumentacioni ligjor dhe teknik i ndërtimit të objektit në emër të vëllezërve Ilia, korrespondenca me organet kompetente për vënien në funksionim të objektit, mandat pagesa në disa dhjetra milion lekë në emër të Ilia Ilia, projekti dhe situacioni përfundimtar i punimeve në emër të vëllezërve Ilia, si dhe në thëniet e dëshmitarëve të pyetur (nëna dhe motra e palëve si dhe dy ish-punonjës të Bar-Restorant “Holliday”).

Në kushtet e paraqitjes nga paditësi të provave shkresore dhe administrimit të tyre nga ana e gjykatave të faktit, duke provuar ekzistencën e bashkëpronësisë së palëve ndërgjygjëse, tej përmbajtjes së akteve që paraqesin të paditurin si pronar të vetëm të pronës objekt gjykimi, gjykatat kanë respektuar e zbatuar nenet 231 e 232 të K.Pr.Civile, pasi këto dispozita ndalojnë përdorimin e provës me dëshmitarë duke lejuar në të njëjtën kohë përdorimin e provës me shkresë.

Nga ana tjetër, marrja e provave me dëshmitarë (pavarësisht se ekzistonin prova me shkresë) është bërë nga gjykata në respektim të nenit 233/ç të K.Pr.Civile, sipas të cilit rregullat e caktuara në dy nenet e mësipërme (231 e 232 të K.Pr.Civile) nuk zbatohen dhe lejohet prova me dëshmitarë kur Ç)…për shkak të rrethanave në të cilat është kryer veprimi

67

juridik ose të marrëdhënieve të posaçme të palëve, nuk ka qenë e mundur të merrej prova me shkresë. Është evidente marrëdhënia e posaçme midis palëve ndërgjygjëse, të cilët janë vëllezër me njëri tjetrin, kanë kryer një aktivitet të përbashkët tregtar për shumë vite mbi bazën e mirëbesimit e respektit reciprok duke kontribuar për blerjen, ristrukturimin, ndërtimin dhe administrimin bashkërisht të pronës objekt gjykimi.

Mbështetur në sa sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, çmon se vendimi nr.52, datë 06.03.2009, i Gjykatës së Apelit Vlorë, është marrë në respektim e zbatim të drejtë të ligjit, ndaj si i tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr,52, datë 06.03.2009 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 20.09.2011

68

Nr.11243-01905-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1490 i Vendimit (377)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareMedi Bici AnëtarAndi Çeliku Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: AGIM ET’HEMAJE PADITUR: AGJENSIA E SIGURIMEVE SHOQËRORE

MAT

OBJEKTI:Njohjen e vërtetësisë të dokumentit zyrtar,

Regjistri Themeltar nr.1, fleta nr.2 i fshatit Burgajet

për vitet e punës nga 1962 deri më 1967 dhe nga viti 1968 deri më 1989

në emër të paditësit Agim Et’hemaj të pasqyruarnë vërtetimin nr.165, datë 28.03.2011 të ASSH Mat.

Baza Ligjore: Neni 31, 32/c, 90 dhe 154 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Mat, me vendimin nr.200, datë 03.06.2011, ka vendosur:Pranimin e kërkesës së të paditurit ASSH Mat.Nxjerrjen e çështjes civile nr.231, datë 14.04.2011 me paditës Agim Et’hemaj i paditur ASSH Mat, jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, në bazë të nenit 59/2 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar ankim të veçantë paditësi Agim Et’hemaj, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes në këtë gjykatë për vazhdimin e gjykimit si çështje që i përket juridiksionit gjyqësor, duke parashtruar këto shkaqe:

- Midis meje dhe ASSH-së Mat ka një mosmarrëveshje dhe lind nga vërtetimi me nr.165, datë 28.03.2011 i lëshuar prej saj, e cila vë në dyshim fletën e regjistrit të ditëve të punës përsa i përket emrit dhe mbiemrit tim. Për të vërtetuar që ato ditë pune në atë fletë regjistri janë të mijat i jam drejtuar gjykatës për njohjen e vërtetësisë së atij dokumenti, bazuar në nenin 32/c të K.Pr.Civile.

- Duke qënë se Sigurimet Shoqërore vënë në pikëpyetje vërtetësinë e dokumentit nuk mundet që në rrugë administrative të kërkojë që të njihet vërtetësia e atij dokumenti.

69

- Për ngritjen e kësaj kërkesë padie kam interes të ligjshëm, i cili ekziston dhe me të drejtë e ngre kundër ASSH Mat, pasi është pala direkt e kundërinteresuar, si dhe pranë saj ndodhen të arkivuara i gjithë dokumentacioni ligjor.

- Kjo çështje është çështje që i përket juridiksionit gjyqësor për shqyrtim e zgjidhje, e pasi të njohë vërtetësinë e këtyre të dhënave të aktit gjyqësisht, unë mund të aplikoj për pension.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; në mungesë të palëve ndërgjyqëse;

pasi bisedoi çështjen në tërësi

V Ë R E NVendimi nr.200, datë 03.06.2011, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat për nxjerrjen e

çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor nuk është i mbështetur në ligj, prandaj duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet për shqyrtim po asaj gjykate, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Mat ka pranuar të vërtetuara rrethanat e faktit se paditësi Agim Et’hemaj është duke përgatitur dokumentacionin për përfitimin e pensionit të pleqërisë.

Ndër të tjera, nga ana e palës së paditur i është lëshuar një vërtetim, në fund të të cilit evidentohet që, në rubrikën emër atësi mbiemër, fleta e rregjistrit është e grisur dhe shënimet janë me bojë tjetër.

Prandaj, me anë të padisë, paditësi Et’hemaj ka kërkuar gjyqësisht njohjen e vërtetësisë së dokumentit zyrtar, Regjistrit Themeltar nr.1, fleta nr.2 e fshatit Burgajet për vitet e punës në emër të paditësit sikundër tregohet në kërkesëpadi. Në pozitën proceduriale të të paditurit është thirrur Agjencia e Sigurimeve Shoqërore Mat.

Gjykata e shkallës së parë, në seancë gjyqësore, mbi kërkesën e parashtruar nga pala e paditur, ka vënë në bisedim nëse çështja objekt gjykimi bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo në atë administrativ.

Kjo gjykatë, pasi dëgjoi pretendimet e palëve dhe shqyrtoi provat përkatëse lidhur aspektin juridiksional të çështjes, ka arsyetuar që pala paditëse nuk ka ndonjë konflikt me palën e paditur përsa i përket vërtetësisë së dokumentave zyrtarë me pasoja për paditësin. Paditësi ende nuk ka aplikuar për nxjerrjen e pensionit dhe nuk ka përse të ngrejë padi në gjykatë. Paditësi duhet të aplikojë për pension pranë të paditurës dhe nëse aty do t’i kontestohet dokumenti atëhere do të legjitimohej për ngritjen e padisë objekt gjykimi. Prandaj, gjykata konkludon se çështja në shqyrtim duhet të nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit gjyqësor për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, paditësi Agim ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë. Paditësi, në thelb, pretendon se ka interes të ligjshëm në ngritjen e padisë, sepse nga vërtetësia e këtij dokumenti varet drejtpërdrejt e drejta e tij për të përfituar pension pleqërie dhe masa përkatëse e pensionit që duhet t’i njihet dhe caktohet nga ana e paditur. Vërtetësia e dokumentit është vënë në dyshim nga pala e paditur dhe kjo përbën konflikt mes tyre.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se shkaqet e parashtruara në ankimin e veçantë të palës paditëse janë të mbështetura në ligj.

Kolegji Civil vëren se paditësi Et’hemaj ka ngritur një padi me objekt dhe shkak ligjor njohjen e vërtetësisë së një dokumenti zyrtar. Kjo është një padi kontencioze dhe paditësi pretendon se konfliktin e ka me palën e paditur. Ky është një kërkim, kjo është një

70

mosmarrëveshje në juridiksionin eskluziv gjyqësor. Nëse pretendimet e ngritura në padi qëndrojnë ose jo, kjo do të rezultojë vetëm në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes.

Po kështu, gjykata e shkallës së parë, duke e nxjerrë çështjen jashtë juridiskionit gjyqësor, nuk tregon në arsyetimin e saj se cilit organ administrativ duhet t’i drejtohet paditësi për njohjen e së drejtës së pretenduar prej tij.

Nisur nga arsyetimi që ka bërë gjykata e shkallës së parë, ajo në fakt nuk parashtron ndonjë argument që lidhet me juridiksionin por disa qëndrime të saj konfuze që, në të vërtetë, lidhen me rrethanën nëse jemi ose jo përpara një padie që nuk mund të ngrihet, si dhe me rrethanën nëse ekziston ose jo konflikt mes palëve ndërgjyqëse.

Në këtë fazë të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, Kolegji Civil shprehet vetëm për çështjen e juridiksionit. Kolegji nuk ka për objekt gjykimi, për rrjedhojë, nuk mund të shprehet lidhur me themelin e konfliktit dhe as për faktin nëse jemi apo jo përpara një padie që nuk mund të ngrihet.

Prandaj, bazuar në arsyetimin e mësipërm, Kolegji Civil vjen në përfundimin se çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor. Vendimi i gjykatës së shkallës së parë që ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor duhet të prishet dhe të vazhdojë gjykimi i saj. Por, në kushtet kur gjykata ka arsyetuar në drejtim të mundësisë së gjykimit ose jo në themel të çështjes, pra edhe të ekzistencës së një padie që nuk mund të ngrihet, shqyrtimi i kësaj çështjeje duhet të bëhet nga një gjyqtar tjetër i asaj gjykate.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 59 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.200, datë 03.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat dhe

dërgimin e çështjes për shqyrtim po në atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 20.09.2011

71

MENDIMI I PAKICËSUnë, gjyqtari në pakicë, jam dakord dhe bashkohem me shumicën përsa i përket

zgjidhjes së çështjes civile për përcaktim juridiksioni me palë paditës: Agim Et’hemaj dhe i paditur: Agjensia e Sigurimeve Shoqërore Mat, duke prishur vendimin nr.200, datë 03.6.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim në po atë gjykatë, por nuk jam dakord që kjo gjykatë ta shqyrtojë me trup gjykues tjetër, duke qenë i mendimit që duhet ta shqyrtojë ajo trupë gjyqësore që ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor çështjen.

Mendoj se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë ka dalë jashtë kompetencave të veta për shqyrtimin e çështjes juridiksionale. Ky gjykim është një gjykim i jashtëzakonshëm, ndryshe nga gjykimet e zakonshme që ndjekin procedurën normale të gjykimin në shkallët e gjyqësorit. Është e jashtëzakonshme, pasi pala ushtron ankim të veçantë, i cili drejtohet direkt në Gjykatën e Lartë per juridiksion. Në këto raste, Gjykata e Lartë shqyrton në mënyrë strikte nëse është apo nuk është në juridiksion gjyqësor çështja. Gjykata e Lartë në këtë rast nuk ka të drejtë të merret me çështje themeli apo të ndonjë shkaku procedurial tjetër, të cilat i përkasin gjykimit të zakonshëm dhe që duhet të shtrohen në gjykatën e shkallës së parë për zgjidhje.

Vërtet gjykata mund të ketë shprehur mendim që i përket themelit në momentin që shqyrtohet juridiksioni në atë gjykatë, por Gjykata e Lartë nuk mund të disponojë mbi kërkime apo konstatime qoftë dhe kryesisht, të cilat fillimisht duhet të shqyrtohen në gjykimin në shkallë të parë.

Nuk mundet Gjykata e Lartë të vendosë gjykimin me një trupë tjetër gjyqësore duke mos patur asnjë mbështetje ligjore. Ligjvënësi i ka të përcaktuara procedurat e përjashtimit të gjyqtarit, neni 72 i Kodit të Procedurës Civile, sikundër parashikimet e nenit 485 të Kodit të

Procedurës Civile në lidhje me vendim marrjet në Gjykatën e Lartë për çështjet civile, të cilat ndjekin rrugën e zakonshme të gjykimit

Sa më sipër, jam i mendimit se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë drejt e ka zgjidhur çështjen përsa i përket juridiksionit gjyqësor apo administrativ, duke përcaktuar se çështja i përket juridiksionit gjyqësor për zgjidhje, por aktet duhet t’ia kthente të njëjtës gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Fatos Lulo

72

Nr.31001-01923-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1461 i Vendimit (378)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datë 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: SHOQËRIA “AEGEK CONSTRUCTION” SH.A., SARANDË

E PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E TATIMEVE SARANDË.DREJTORIA E PËRGJITHSHME E TATIMEVE TIRANË.

OBJEKTI:Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ

Njoftimit të Vlerësimit nr.6109/3 prot., datë 08.04.2010 të Drejtorisë Rajonale Tatimore Sarandë.

Shfuqizimin e vendimit nr.965/1, datë 08.04.2011 të Drejtorisë së Apelimit Tatimor Tiranë.

Baza Ligjore: Nenet 43, 324 e 325 të K.Pr.Civile.Neni 118 i K.Pr.Administrative.Ligji nr.9920, datë 19.05.2008

"Për Proçedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”, neni 109/2.Ligji nr.8438, datë 29.12.1998 “Për tatimin mbi të ardhurat”, neni 20.

Udhëzimi i Ministrit të Financave nr.24, datë 02.09.2008 “Për proçedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”, pika 109/1.

Udhëzimi i Ministrit të Financave nr.5, datë 30.01.2006, pika 3.5 dhe 3.6.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, me vendimin nr.21271-00809-23-2011 i Regj, datë 22.06.2011, ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës së palës së paditur, Drejtoria Rajonale e Tatimeve Sarandë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor si të pabazuar në ligj.

73

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, në bazë të nenit 59/2 të Kodit të Proçedurës Civile, ka ushtruar ankim të veçantë Drejtoria Rajonale e Tatimeve Sarandë, duke parashtruar këto shkaqe:

- Bazuar në kërkesë-padinë e paraqitur nga kjo shoqëri vërehet qartë se objekt i saj nuk është kundërshtimi i këtij vendimi, por pavlefshmëria absolute e aktit administrativ. Pra vendimi i Drejtorisë së Apelimit Tatimor ka marrë formë të prerë.

- Ligji i posaçëm, ai me nr.9920, datë 19.05.2008 “Për Proçedurat Tatimore në R.SH.”, neni 107, pika 4 e tij përcaktojnë qartë se: Akti administrativ i nxjerrë nga administrata tatimore, për të cilin nuk është ankimuar në rrugë administrative, nuk mund të ankimohet në rrugë gjyqësore.

- Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, përveç mospranimit të kërkesës për nxjerrje jashtë juridiksioni, me vendimin e dhënë nuk na jep të drejtën për të bërë ankim të veçantë, si e parashikojnë nenet 60, 62 te K.Pr.Civile. Pra në vendimin e ndërmjetëm të marrë në seancën e datës 22.06.2011 kjo gjykatë nuk parashikon të drejtën për të bërë ankim të veçantë ndaj këtij vendimi, duke kryer kështu shkelje proçeduriale dhe gjithashtu duke na mohuar një të drejtë kushtetuese, atë të ankimit në Gjykatën e Lartë.

- Në rastin konkret ndodhemi përpara faktit që ky subjekt nuk ka ezauruar rrugën administrative të ankimit, pasi nuk ka përmbushur kushtin që kërkon neni 106, pika 3 e ligjit nr.9920, datë 19.05.2008 “Për Proçedurat Tatimore në R.SH.”, nuk ka paraqitur ankimin administrativ tatimor pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor Sarandë brënda afatit të 30 ditëve kalendarike nga marrja e njoftimit, si dhe në zbatim të nenit 107, pika 4 e këtij ligji, ku ky akt administrativ i cili nuk është ankimuar më parë në rrugë administrative, nuk mund të ankimohet në rrugë gjyqësore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; në mungesë të palës paditëse; dëgjoi

avokatin e Shtetit Abaz Deda, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë; e si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi i ndërmjetëm nr.21271-00809-23-2011 i Regj, datë 22.06.2011 i Gjykatës së

Rrethit Gjyqësor Sarandë, për mospranimin e kërkesës së palës së paditur Drejtoria Rajonale Tatimore Sarandë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, është i mbështetur në ligj, prandaj duhet të mbetet në fuqi.

Gjykata e shkallës së parë ka pranuar të vërtetuara rrethanat e faktit se, paditësi “AEGEK Construction” sha, me anë të padisë, ka kërkuar në gjykatë së pari, konstatimin e pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ, njoftim vlerësimit tatimor nr.6109/3 prot., datë 13.12.2010 të të paditurës Drejtoria Rajonale Tatimore Sarandë dhe, së dyti, nëpërmjet shtimit të objektit të padisë edhe shfuqizimin e vendimit nr.965/1, datë 08.04.2011 të të paditurës, Drejtoria e Apelimit Tatimor.

Gjatë shqyrtimit gjyqësor të çështjes, nga pala e paditur, Drejtoria Rajonale Tatimore Sarandë, i është kërkuar gjykatës të nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, me pretendimin se paditësi ka ushtruar ankim administrativ kundër aktit të njoftim vlerësimit tatimor dhe Drejtoria e Apelimit Tatimor nuk ka pranuar për shqyrtim atë ankim për shkak se ishte paraqitur jashtë afatit ligjor 30 ditor. Pala paditëse nuk mund të kërkojë shtim të objektit të padisë në të njëjtin gjykim.

74

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë, pasi dëgjoi pretendimet e palëve dhe shqyrtoi provat përkatëse lidhur aspektin juridiksional të çështjes, ka ardhur në përfundimin që kërkesa e palëve të paditura nuk është e mbështetur në ligj. Padia ka për objekt dhe shkak ligjor pavlefshmërinë absolute të aktit administrativ dhe për këtë kërkim juridiksioni i përket gjykatës së zakonshme. Gjykata shprehet se bazon disponimin e saj edhe edhe në përfundimet unifikuese të vendimit nr.3, datë 12.02.2008 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë. Në padi ngrihen pretendime se, ndryshe nga sa ka disponuar organi administrativ që ka shqyrtuar ankimin e saj, paditësi ka respektuar afatin ligjor të ushtrimit të ankimit administrativ. Prandaj edhe për këtë arsye çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë ka paraqitur ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë e paditura, Drejtoria Rajonale Tatimore Sarandë. Kjo palë ndërgjyqëse parashtron në ankimin e veçantë të njëjtat pretendime sikurse ato të përmbajtura në kërkesën e saj drejtuar gjykatës së shkallës së parë për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor. Në ankim pretendohet se paditësi nuk ka ezauruar rrugën administrative të ankimit dhe se gjykata nuk i ka njohur në vendim të drejtën për të paraqitur ankim të veçantë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se shkaqet e parashtruara në ankimin e veçantë të palës së paditur nuk janë të mbështetura në ligj.

Kolegji Civil vëren se padia është ngritur me objekt dhe shkak ligjor pavlefshmërinë absolute të aktit administrativ. Ky është një kërkim, pra kjo është një mosmarrëveshje në juridiksionin eskluziv gjyqësor, për të cilën nuk kërkohet ezaurimi paraprak i rrugës administrative të ankimimit. Nëse qëndrojnë ose jo pretendimet e ngritura në padi, pikërisht dhe rigorozisht mbi shkakun apo shkaqet e parashikuara, në mënyrë të shprehur e taksative nga ligji posaçërisht për pavlefshmërinë absolute të aktit administrativ, kjo do të rezultojë vetëm në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes. Nëse ajo që do të rezultojë nga

gjykimi nuk sjell në përfundimin se jemi përpara pavlefshmërisë absolute, atëherë çështja nxirret jashtë juridiksionit gjyqësor.

Po kështu, Kolegji Civil vlerëson se kërkimet e parashtruara në padi bëjnë pjesë në juridiksionin gjyqësor edhe për shkak se, sipas paditësit, pretendohet se ai i ka respektuar afatet e ankimit administrativ dhe padrejtësisht nga e paditura, Drejtoria e Apelimit Tatimor, nuk është pranuar ankimi për shqyrtim me motivin si i paraqitur jashtë afatit ligjor.

Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, në vendimin unifikues nr.3, datë 12.02.2008, ndërmjet të tjerave, kanë ardhur në përfundimet unifikuese se:

“…..a) gjykata, kur shqyrton një çështje me objekt anullim njoftim vlerësimi tatimor, nuk mund të mjaftohet vetëm me verifikimin e faktit të mosshqyrtimit të ankimit nga instancat kompetente administrative, për ta nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor. Ajo, referuar pretendimeve të paditësit, është e detyruar të verifikojë paraprakisht nëse ankimi administrativ është paraqitur në afat dhe nëse këtij ankimi i janë bashkëngjitur dokumentet shoqëruese sipas nenit 55 të ligjit për procedurat tatimore.

b) Nëse gjykatës i rezulton se ankimi administrativ është paraqitur jashtë afatit dhe/ose mungojnë dokumentet shoqëruese sipas nenit 55 të ligjit dhe ky është shkaku i mosshqyrtimit në themel të ankimit nga organi administrativ, gjykata vendos, konform neneve 36 e 59 të K.Pr.Civile, nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

c) Në të kundërt, nëse gjykata konstaton se ankimi administrativ, ndryshe nga ç’pretendon organi administrativ, është ushtruar në afat dhe ka qënë i shoqëruar nga dokumentet e nevojshme sipas kërkesave të ligjit, nuk mund të refuzojë shqyrtimin e çështjes me arsyetimin se çështja nuk është shqyrtuar në themel nga organi administrativ.

75

d) Gjykata, siç theksuam më sipër, e nxjerr çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm kur paditësi, për faj të tij, nuk e ka paraqitur ankimin administrativ në afat ose nuk ka kompletuar dokumentet shoqëruese sipas ligjit (megjithëse organi administrativ e ka vënë në dijeni për të metat e ankimimit). Nëse gjykatës i rezulton se jo për faj të paditësit (ankuesit) çështja nuk është shqyrtuar në themel nga organi administrativ, atëhere në zbatim të nenit 42 të Kushtetutës, nenit 6 të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, që garantojnë një proces të rregullt ligjor, është e detyruar të shqyrtojë çështjen në themel, duke qënë ajo që ka juridiksionin për shqyrtimin e çështjes…..”.

Në padinë objekt gjykimi, një pretendim thelbësor i paditësit është se ai i ka respektuar afatet e ankimit administrativ dhe padrejtësisht organi administrativ nuk ka pranuar të shqyrtojë në themel ankimin administrativ të paraqitur prej tij. Sikurse parashtrohet në vendimin unifikues, nëse një pretendim i tillë rezulton i provuar gjatë gjykimit, atëhere gjykata e shkallës së parë ka detyrimin të vijojë edhe me shqyrtimin në themel të kundërshtive të paditësit ndaj aktit administrativ të njoftimi vlerësimit tatimor nr.6109/3 prot., datë 13.12.2010 të të paditurës Drejtoria Rajonale Tatimore Sarandë.

Së fundi, ndryshe nga sa pretendon e paditura, në fund të pjesës urdhëruese të vendimit, gjykata e shkallës së parë shprehimisht ka parashtruar për të drejtën e palëve për të ushtruar ankim të veçantë ndaj atij vendimi. Edhe nëse një referim i tillë do të mungonte kjo nuk përbën pengesë për palën e interesuar që ta ushtrojë ankimin e veçantë. Këtë të drejtë, për të kundërshtuar me ankim të veçantë vendimet gjyqësore që shprehen lidhur me juridiksionin, ligji procedurial ia njeh palëve ndërgjyqëse.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 59 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.21271-00809-23-2011 i Regj, datë 22.06.2011 të

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë.

Tiranë, më 20.09.2011

76

Nr.11117-01920-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1495 i Vendimit (379)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarFatos Lulo Anëtar

në datën 20.09.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

KËRKUES: ADEM SHEHU

OBJEKTI:Lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë ligjore

për trashëgimlënësit Sali Osman Shehu.Baza Ligjore: Neni 348 e vijues i K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.3944, datë 13.05.2011, ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës të kësaj gjykate për gjykimin e çështjes civile me nr.9060 akti, datë regj.11.04.2001 me kërkues Adem Shehu, si dhe dërgimin e akteve për shqyrtim e gjykim Gjykatës kompetente e konkretisht Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër.

Gjykata e Shkallës së Parë Dibër, me vendimin nr.s’ka, datë 06.06.2011, ka vendosur:T’i parashtrojë qëndrimin Gjykatës së Lartë për të vendosur për rregullimin e kompetencës, në kompetencën tokësore, për gjykimin e çështjes civile, nr.447 akti, datë 24/26.05.2011, që është ngritur nga pala kërkuese Adem Shehu.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palës kërkuese; si dhe pasi shqyrtoi

çështjen në tërësi,

V Ë R E NKërkuesi, duke iu drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, (vendbanimi i

kërkuesit është Babrru/Tiranë) ka kërkuar lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë për babain e tij të ndjerë Sali Shehu, i cili pranohet të ketë vdekur në Rrethin e Dibrës në vitin 1980, nisur nga çertifikata përkatëse datë 15.03.2011. Kërkesa e tij bazohet në dispozitën e nenit 348 të Kodit Civil.

77

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë me vendimin përkatës ka vendosur shpalljen e moskompetencës dhe dërgimin e çështjes tokësore për gjykimin e çështjes dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Shkallës së Parë Dibër për vazhdimin e gjykimit. Në këtë vendim, Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë arsyeton se vendi ku ka vdekur trashëgimlënësi Sali Shehu si dhe vendi ku ai ka banuar në momentin e vdekjes së tij është Qarku i Dibrës, Rrethi i Dibrës, ç’ka do të thotë se, në zbatim të nenit 318 të K.Civil aktual, por edhe ligjit të kohës e konkretisht nenit 95 të K.Civil të mëparshëm (1982), trashëgimlënësi Sali Shehu ka vdekur në vitin 1980, kompetente për gjykimin e kësaj çështjeje është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë ka arritur në këtë përfundim duke iu referuar dhe dispozitës së nenit 318 të K.Civil, duke cituar përmbajtjen e tij si vijon: “Trashëgimia çelet në kohën kur vdes trashëgimlënësi dhe në vendin ku ai ka patur banimin e tij të fundit…”.

Ndërkohë, Gjykata e Shkallës së Parë Dibër, bazuar në dispozitën e nenit 64 të K.Pr.Civile, ka vendosur që pa ndërprerë gjykimin e çështjes, të parashtrojë qëndrimin e saj para Gjykatës së Lartë. Në këtë vendim arsyetohet se çelja e trashëgimisë përbën një situatë tjetër ligjore nga ajo e lëshimit të dëshmisë së trashëgimisë. Sipas Gjykatës së Shkallës së Parë Dibër, çelja e trashëgimisë ndodh për efekt të ligjit e nuk ka nevojë të kërkohet, ndërsa lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë është çështje fakti, nëse kërkohet ose jo para gjykatës dhe kërkimi për vërtetimin e fakteve, në kuadrin e vërtetimit gjyqësor të faktit, duhet të paraqitet në gjykatën e shkallës së parë, në territorin e së cilës ka banimin kërkuesi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për shpalljen e moskompetencës në shqyrtimin e çështjes është marrë në zbatim të gabuar të dispozitave të K.Pr.Civile dhe si i tillë duhet të prishet, duke u dërguar aktet për vijimin e gjykimit në po atë gjykatë.

Për të përcaktuar gjykatën kompetente që do të lëshojë dëshminë e trashëgimisë, neni

348 i Kodit Civil i referohet dispozitave përkatëse të K.Pr.Civile. Ky i fundit, në pjesën ku parashikohet kompetenca tokësore për një sërë gjykimesh të posaçme, nuk ka rregulluar në mënyrë të shprehur kompetencën tokësore në gjykimin e kërkesës për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në praktikën gjyqësore prej vitesh është mbajtur qëndrimi se kërkesa për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë në vetvete duhet të konsiderohet si një kërkesë për vërtetimin e një fakti juridik. Për këtë shkak, në rregullimin e kompetencës për gjykimin e kësaj kërkese do të duhet t’i referohemi nenit 388/2 te K.Pr.Civile, ku përcaktohet qartë se në këto raste (ato që parashikon ky nen), kompetente për t’i marrë në shqyrtim kërkimet eventuale është gjykata ku ka vendbanimin kërkuesi, në rastin konkret Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë.

Në lidhje me ligjin e zbatueshëm procedurial, nënvizohet nga ky Kolegj parimi se gjatë gjykimit të çështjes gjykata i referohet dispozitave proceduriale në fuqi në kohën kur pala e interesuar investon gjykatën në shqyrtimin e kërkimeve të saj, megjithatë çmon të vlefshme në aspektin e doktrinës të sjellë në vëmendje të gjykatave të faktit se në dispozitat e K.Pr.Civile të vjetër (hyrë në fuqi në 01.01.1982), lëshimi i dëshmisë së trashëgimisë bëhej nga gjykata ku kishte vendbanimin kërkuesi, duke e trajtuar gjykimin e çështjes si një vërtetim fakti juridik (neni 155). Përsa më lart, nënvizohet se gjatë gjykimit të kërkimit për lëshimin e dëshmisë së trashëgimisë, gjykata e faktit që merr në shqyrtim çështjen nuk duhet të bëjë referencë në lidhje me kompetencën territoriale të gjykimit të padive që rrjedhin nga trashëgimi, apo me vetë institutin e çeljes së trashëgimisë.

78

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 64, 485 të Kodit të Proçedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.3944, datë 13.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë

dhe kthimin e akteve po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, duke qenë gjykatë kompetente për shqyrtimin e çështjes.

Tiranë, më 20.09.2011

79

Nr.11243-01922-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1496 i Vendimit (380)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarFatos Lulo Anëtar

në datën 20.09.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: TEFTA HYSA (DOSKU), RUZHDIE DOBRA (DOSKU),TEKI DOSKU, EMRO DOSKU, MENDUHIJE KARAJ (DOSKU), GENCI DOSKU, XHEMILE DOSKU, RUDINA KOCI (DOSKU), AGRON DOSKU, RAHIME DOSKU, RAHIME XHANI (DOSKU), HAVA DOSKU MUÇA, FERIDE QOSHI (DOSKU), LAVDIJE KURTI (DOSKU), BANUSH DOSKU, MAKBULE ALLUSHI (DOSKU), GJYLE XHANI (DOSKU), ISMETE BICAKU (DOSKU), MEREME ALLUSHI (DOSKU), FATMIR DOSKU, LUAN DOSKU,

TË PADITUR: AGJENCIA E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË.JAKUP MUÇA, REXHEP MUÇAFIQIRIJE QOSJA (MUÇA),

80

HYSEN MUÇA, BUJAR MUÇA, SHPRESA LOSHI (MUÇA), LULZIM MUÇA, ERMIR (SHPËTIM) MUÇA,

OBJEKTI:1. Kundërshtimin e vendimit nr.22, datë 27.09.2002

të KKKP Qarku Elbasan për njohjen e pronësisë trashëgimtarëve të Hazis Muçës, shpalljen e pavlefshmërisë

së këtij vendimi përsa i përket mbivendosjes me pronën tonë.2. Detyrimin e A.K.K.P. Tiranë për t’u njohur paditësave të drejtën e pronësisë të ish pronarëve Daut Selim Dosku

dhe Belul Banush Dosku, kthimin dhe kompensimin e pronës trashëgimtarëve të tyre ligjorë: Tokë bujqësore, kullotë, truall.

Regjistrimin e Pronës.3. Detyrimin e të paditurve për të na njohur pronarë

ne paditësave në pronën objekt gjykimi.Baza Ligjore: Neni 32 e 324 e vijues të K.Civil.Neni 149 e vijues i K.Civil dhe 193 i K.Civil;

Ligji nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, i ndryshuar;

Ligji nr.8485, datë 12.05.1999

“Kodi i Procedurave Administrative.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan, me vendimin nr.s’ka, datë 05.04.2011 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan, nr.s’ka, datë 05.04.2011, në mbështetje të nenit 59 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka paraqitur ankim të veçantë pala e paditur Jakup Muça e të tjerë, duke kërkuar ndryshimin e vendimit dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit, për këto shkaqe:

- Gjykata ka gabuar kur ka konsideruar si vendim përgjigjen e dhënë nga pala e paditur A.K.K.P. Tiranë me shkresën nr.815/1 prot., datë 22.04.2010, që i jep orientim paditësit që të bëjë saktësimin e sipërfaqjes.

- Edhe sipas dispozitave të K.Pr.Administrative kjo përgjigje nuk mund të konsiderohet si shprehje e vullnetit të organit administrativ.

- Paditësat nuk kanë kryer detyrat e lëna nga organi administrativ, nuk kanë saktësuar sipërfaqen e pronës referuar nenit 15 të Ligjit nr.9235/2007 që A.K.K.P të kryejë kthimin e pronës. Organi administrativ nuk është shprehur me vendim dhe nuk ka shqyrtuar themelin e çështjes.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

81

pasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; përfaqësuesin e palës paditëse, av Fjorald Guri, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan; në mungesë të palës së paditur; pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

82

V Ë R E NPalët paditëse janë trashëgimtarët e subjekteve të shpronësuar Daut dhe Selim Dosku.

Në zbatim të kërkesave të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” ata i janë drejtuar Z.R.K.K.P. Elbasan për të përfituar kthimin e pronës. Me vendimin nr.22, datë 09.02.2009, Z.R.K.K.P. Elbasan ka vendosur të mos ua njohë të drejtën e pronësisë palës paditëse. Me vendimin nr.292, datë 08.06.2009 A.K.K.P. Tiranë ka vendosur shfuqizimin e vendimit nr.22, datë 09.02.2009 të Z.R.K.K.P. Elbasan dhe kthimin e kërkesës për rishqyrtim, duke lënë detyra në lidhje me saktësimin e kufijve të pronës.

Pas këtij vendimi, pala paditëse i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan me një kërkesë për vërtetim fakti juridik në lidhje me vendndodhjen e pronës. Gjatë gjykimit të kësaj çështje, janë futur në gjykim në cilësinë e personit të tretë të interesuar të paditurit Muça. Këta të fundit pretendonin se saktësimi i kufijve të kërkuar nga ana e paditësave i cënonte në pronësinë e njohur dhe të kthyer si trashëgimtarë të Hazis Muçës, me vendimin nr.22, datë 27.09.2002 të K.K.K.P. Elbasan. Bazuar në nenin 392 të K.Pr.Civile, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan me vendimin nr.691, datë 24.03.2010 ka vendosur pushimin e shqyrtimit të çështjes, duke orientuar palët që të ngrenë një padi themeli mes tyre.

Pas këtij vendimi gjyqësor të paankimuar, pala paditëse i është drejtuar sërish A.K.P.P. Tiranë, e cila me shkresën datë 22.04.2010 i orienton përsëri që gjyqësisht të kërkojnë saktësimin e kufijve të pronës, me qëllim që të shpreheshin (A.K.K.P.) për kërkesën e tyre, e cila ende ishte në procedurë shqyrtimi.

Një muaj më vonë, pala paditëse ka kërkuar pranë A.K.K.P. Tiranë që të shpallnin pavlefshmërinë e vendimit nr.22, datë 27.09.2002 të K.K.K.P. Elbasan. Me shkresën datë 19.05.2010, A.K.K.P. Tiranë ka orientuar paditësit që këtë kërkim t’ia drejtojnë juridiksionit gjyqësor.

Në këto rrethana fakti dhe ligji, pala paditëse ka ngritur padinë sipas objektit të parashtruar më lart në këtë relacion. Gjatë gjykimit të çështjes është kërkuar nga pala e paditur nxjerrja e shqyrtimit të çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan, me vendimin përkatës të arsyetuar, ka vendosur të rrëzojë kërkesën për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor. Në këtë vendim është parashtruar se paditësit kanë kërkuar nga A.K.K.P. Tiranë jo vetëm njohjen e të drejtës se tyre të pronësisë, por edhe shpalljen e pavlefshme të vendimit nr.22, datë 27.02.2002 që i përket njohjes së të drejtës së pronësisë të trashëgimtarëve Hazis Muça, etj. Në këto rrethana, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan ka ardhur në përfundimin se në parim është ndjekur rruga administrative nga paditësat, kurse marrja e përgjigjes nga i padituri A.K.K.P. Tiranë jo në formën e një vendimi, është një veprim i cili nuk varet nga paditësat.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan nuk mund të cënohet për shkaqet e parashtruara në ankimin e veçantë, të paraqitur nga pala e paditur.

Nisur nga rrethanat e faktit dhe ato juridike të rastit konkret, ky Kolegj çmon të nënvizojë qëndrimin e mbajtur nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin e tyre nr.2, datë 21.01.2011, ku është unifikuar praktika gjyqësore si vijon: “Kolegjet e Bashkuara arrijnë në përfundimin se subjektet e shpronësuara kanë detyrimin që t’i drejtohen organit administrativ, pra A.K.K.P.-së, vetëm në dy situata. Së pari, në rastin kur subjektet e shpronësuara paraqesin për herë të parë kërkesë për njohjen dhe kthimin e pronës në cilësinë e ish pronarit. Së dyti, në rastin e ankimit ndaj vendimit të dhënë në emër të tyre e mbi kërkesën e tyre nga (ish) Zyra Rajonale e A.K.K.K.P-së, pra pas hyrjes në fuqi të ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar). Gjithësesi, edhe në këto dy raste, çështja bën pjesë në juridiksionin gjyqësor, pra detyrimi për t’iu

83

drejtuar rrugës përkatëse administrative të kërkesës dhe ankimit nuk ekziston, nëse nga subjekti i shpronësuar pretendohet që, për të njëjtën pronë, ish K.K.K.P. apo A.K.K.P.-ja, kanë disponuar më parë për njohjen e kthimin e pronës një subjekti tjetër të shpronësuar”.

Duke iu referuar kërkimeve që përbëjnë objektin e padisë së palës paditëse, bazës ligjore të zgjedhur prej tyre, si dhe qëndrimit të Gjykatës Kushtetuese në vendimin nr.27, datë 26.05.2010, gjykimi i kësaj çështjeje bën pjesë në juridiksionin gjyqësor dhe në këto kushte, Gjykata e Shkallës së Parë Elbasan duhet të vijojë gjykimin, në përfundim të së cilit duhet të zgjidhë në themel objektin e mosmarrëveshjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 59, 485 të Kodit të Proçedurës

Civile,

V E N D O S I] Lënien në fuqi të vendimit nr.s’ka, datë 05.04.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Elbasan.

Tiranë, më 20.09.2011

84

Nr.31003-01907-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1635 i Vendimit (381)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareFatos Lulo AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: LLESH VUKAJ, në mungesëI PADITUR: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË

PASURIVE TË PALUAJTSHME LEZHË, në mungesë

OBJEKTI:Anullimin e aktit administrativ

me nr.63, datë 13.10.2010 të ZVRPP Lezhë dheUrdhërit me nr.1579, datë 16.12.2010 të ZQRPP Tiranë.

Detyrimin e të paditurit të regjistrojë pronën.Baza Ligjore: Neni 324 e vijues i K.Pr.Civile,

Ligji nr.7843, datë 13.07.1994“Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin nr.566, datë 06.06.2011 ka vendosur:Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile me nr.312 që i përket paditësit Llesh Vukaj e i paditur ZVRPP Lezhë.

Brenda afatit ligjor, pala paditëse Llesh Vukaj ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë ndaj vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë nr.566, datë 06.06.2011 dhe kërkon prishjen e tij dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate me tjetër trup gjykues, duke paraqitur këtë arsyetim:

- Nuk qëndron fakti sa arsyeton gjykata se nuk ka plan-vendosje të pronës së paditësit, pasi në seancën gjyqësore të datës 25.04.2011 u administrua një provë shkresore. Kjo provë është e datës 21.04.2009 dhe ka firmën e Drejtorit të Zyrës Rajonale të KKKP Qarku Lezhë, si dhe vulën e këtij institucioni. Brenda kësaj plan-vendosje të pronës ndodhen të gjitha pronat e pretenduara nga paditësi;

- Gjykata gabon kur i referohet Ligjit “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, pasi nga ana e paditësit nuk është kundërshtuar vendimi i KKKP, por vendimet e nxjerra

85

nga ZVRPP Lezhë dhe ZQRPP Tiranë dhe paditësi ka përdorur si bazë ligjore Ligjin nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”;

- Gjykata nuk përmend faktin dhe nuk arsyeton se përse çështja është në juridiksionin administrativ dhe jo atë gjyqësor;

- Në vendimin nr.1579, datë 16.10.2010 të ZQRPP Tiranë është shënuar se: “... kundër këtij vendimi kërkuesi mund të ankohet në gjykatë brenda 30 ditëve nga dita e komunikimit...”, dhe këto porosi janë zbatuar nga paditësi. Pra, nga ky urdhër provohet qartë që paditësi ka konsumuar rrugën administrative dhe se atij i ka mbetur vetëm t’i drejtohet gjykatës. Rrjedhimisht gjykata ka vepruar në kundërshtim me nenin 59 të K.Pr.Civile;

- Gjykata ka caktuar ekspert topograf, dhe ky i fundit në seancën e datës 13.05.2011 ka bërë betimin dhe ka marrë detyrat konkrete. Atij i është kërkuar përcaktimi i vendndodhjes së pronës sipas vendimit nr.24, datë 05.09.1994 të KKKP Lezhë, a është e mundur të regjistrohet ajo pronë etj., pra në mënyrë të tërthortë gjykata ka pranuar se çështja është në juridiksionin e saj dhe se ajo ishte kompetente për ta gjykuar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se paditësi i është drejtuar Zyrës

Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Lezhë (ZVRPP Lezhë), me kërkesën për regjistrimin në sistemin e ri të regjistrimit të një sipërfaqe trualli prej 12.300 m2, që ndodhet në Fshatin Tresh (Komuna Zejmen), pronë kjo e regjistruar më parë në sistemin e vjetër hipotekor në emër të babait të paditësit Zef Perdedaj (Vukaj).

Konkretisht, rezulton se në regjistrin hipotekor nr.198, datë 12.06.1995 në favor të shtetasit të ndjerit, Zef Perdedaj (Vukaj) është regjistruar një sipërfaqe trualli prej 12.300 m2 e ndodhur në Fshatin Tresh, pranë rrugës nacionale Lezhë - Tiranë. Ky regjistrim është bërë bazuar në vendimin e Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish Pronarëve Lezhë (KKKP Lezhë), me nr.24, datë 05.09.1994. Sipas këtij vendimi kjo sipërfaqe toke i është njohur dhe kthyer të ndjerit Zef Perdedaj Vukaj.

Pala e paditur pasi ka kryer verifikimet bazuar në dokumentet e paraqitura nga paditësi, me anë të Urdhërit për Refuzim Regjistrimi nr.63, datë 13.10.2010 ka vendosur të refuzojë kërkesën për regjistrimin e pronës të njohur dhe kthyer me vendimin e KKKP Lezhë nr.24, datë 05.09.1994, me arsyetimin se: “... nga verifikimi i plan-rivelimeve të sjella nga kërkuesi Llesh Vukaj me HTR që gjenden në arkivin e ZVRPP Lezhë rezulton se prona e pretenduar nuk shtrihet brenda sipërfaqes së pronës së kthyer me vendimin e KKKP”.

Më tej, paditësi i është drejtuar me ankim Zyrës Qëndrore të Regjistrimit te Pasurive të Paluajtshme Tiranë, e cila me Urdhërin nr.1579, datë 16.12.2010 ka vendosur të refuzojë kërkesën e paditësit me të njëjtin arsyetim që kishte përdorur ZVRPP Lezhë. Në këto kushte, paditësi i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin nr.566, datë 06.06.2011 ka vendosur:

86

“Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile me nr.312 që i përket paditësit Llesh Vukaj dhe i paditur ZVRPP Lezhë”.

Në këtë vendim gjykata arsyeton se... prona e paditësit nuk shtrihet brenda sipërfaqes që pretendon paditësi dhe të kthyer nga KKKP Lezhë, po kështu edhe ZQRPP Tiranë i ka kthyer të njëjtën përgjigje me shkakun se plan-vendosja e pronës që paditësi pretendon të regjistrojë dhe që shoqëronte vendimin nr.24, datë 05.09.1994 është plani rregullues i Fshatit Tresh dhe pronat e paditësit ndodhen jashtë kësaj pjese të kthyer me vendim... Gjykata arrin në konkluzionin që vendimi nr.24, datë 05.09.1994 është i paplotë dhe ka mangësi të theksuara, sepse siç përcaktohet në Ligjin nr.7698, datë 15.04.1993, vendimi për njohjen dhe kthimin e pronës duhet t’i shoqërojë me plan-vendosje të pronës dhe kufizimet e saj, gjë që ky vendim jo vetëm nuk ka plan-vendosje të pronës, por nuk ka as kufizimet e kësaj prone... Ky komision duhet të rregullojë vendimin e tij që është i paplotë dhe me mangësi të theksuar dhe paditësi duhet t’i drejtohet këtij komisioni, sepse gjykata nuk mund të përcaktojë pronën vetëm me vendimin nr.24, datë 05.09.1994 ku nuk janë përcaktuar as kufizimet e pronës ...

Pala paditëse Llesh Vukaj ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë ndaj vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë nr.566, datë 06.06.2011 dhe kërkon prishjen e tij dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues, duke paraqitur ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë nuk ka zbatuar drejtë ligjin material dhe atë procedurial kur ka vendosur “Nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor”.

Ky Kolegj çmon se çështja e juridiksionit është një nga çështjet më të rëndësishme proceduriale, mosrespektimi dhe moszgjidhja drejt e së cilës sjell automatikisht prishjen e vendimit. Kjo është dhe arsyeja pse në nenin 59 të K.Pr.Civile parashikohet shprehimisht se:

“Gjykata, në çdo fazë dhe shkallë gjykimi, qoftë edhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja që shqyrton bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ. Kundër vendimit të dhënë për një rast të tillë mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”. Gjykata këtë gjë mund ta bëjë edhe kryesisht (pa u ngritur ndonjë pretendim nga palët), për arsyen e vetme të zbatimit dhe respektimit të parimit të njohur të procesit të rregullt ligjor, të sanksionuar në nenin 6 të KEDNJ.

Në analizë të dispozitës së mësipërme, konstatohet se çdo lloj gjykate dhe në çdo shkallë gjykimi ka të drejtë të marrë në shqyrtim, të analizojë dhe të vendosë në lidhje me juridiksionin e çështjes objekt gjykimi (nëse çështja është në juridiksionin gjyqësor, nëse është në juridiksionin administrativ, nëse është në juridiksionin kushtetues, nëse duhet të gjykohet nga gjykata e arbitrazhit, nëse subjekti kërkues është një subjekt i huaj i cili gëzon imunitet diplomatik, etj.).

Juridiksioni administrativ pengon gjykatën në shqyrtimin e themelit të çështjes. Në bazë të nenit 136 të K.Pr.Administrative dhe 328 të K.Pr.Civile “Çdo palë e interesuar ka të drejtë të ankohet kundër një akti administrativ ose kundër një refuzimi për nxjerrjen e aktit administrativ. Palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rekursin administrativ”. Pra “kontrolli gjyqësor vjen pasi është konsumuar rekursi administrativ”.

Duke u nisur nga objekti i padisë në shqyrtim dhe shkaku ligjor i saj, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se kjo çështje hyn në rrethin e mosmarrëveshjeve brenda juridiksionit gjyqësor.

Kërkimi i paditësit në padi është: “Anulimi i aktit administrativ me nr.63, datë 13.10.2010 të ZVRPP Lezhë dhe Urdhërit me nr.1579, datë 16.12.2010 të ZQRPP Tiranë.

87

Detyrimi i të paditurit të regjistrojë pronën”, në bazë të nenit 324 e vijues i K.Pr.Civile, Ligji nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”.

Siç rezulton dhe nga provat të cilat ndodhen në dosjen gjyqësore dhe që janë administruar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë, paditësi ka aplikuar në datë 27.07.2010 pranë sportelit të ZVRPP Lezhë për t’u pajisur me një vërtetim të ri pronësie për truallin prej 12,300 m2. ZVRPP Lezhë, me urdhërin nr.24, datë 05.09.1994, në përfundim të hetimit administrativ, ka vendosur të refuzojë kërkesën e paditësit, për arsye që lidhen me të meta në përcaktimin e vendndodhjes së pronës. E vënë në lëvizje me ankim nga paditësi, edhe ZQRPP me Urdhërin nr.1579, datë 16.12.2010 ka vendosur të refuzojë kërkesën e paditësit për regjistrimin e pronës, me të njëjtin arsyetim që kishte përdorur edhe ZVRPP Lezhë në urdhërin e refuzimit.

Në referim të të gjitha provave shkresore të përmendura më lart dhe të administruara në dosjen gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se paditësi nëpërmjet ankesës së tij drejtuar ZQRPP, ndaj urdhërit të refuzimit të ZVRPP nr.24, datë 05.09.1994 e ka ezauruar ankimin administrativ të parashikuar shprehimisht në nenin 38 të Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994, “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, në të cilin thuhet: “Në rastet kur shteti, personi, fizik ose juridik, ka fituar të drejtën e pronësisë mbi një pasuri të paluajtshme me anë të ligjit, vendimit gjyqësor të formës së prerë për fitimin ose kalimin e së drejtës së pronësisë apo të aktit të një organi administrativ, regjistruesi, mbështetur në këto akte të paraqitura nga personi i interesuar, bën regjistrimin duke shënuar pronar shtetin, personin, fizik ose juridik të cilit i ka kaluar e drejta e pronësisë. Regjistrimi i fitimit të pronësisë, sipas këtij neni, bëhet nga zyra e regjistrimit të pasurive të paluajtshme pas plotësimit të kushteve të regjistrimit, të përcaktuara në shkronjën “h” dhe në paragrafin e fundit të nenit 193 të Kodit Civil. Nëse nuk plotësohen kushtet e sipërpërmendura,

regjistruesi propozon refuzimin e kërkesës për regjistrim dhe dosja e plotë e praktikës, së bashku me urdhërin e refuzimit, i kalojnë për kompetencë Kryeregjistruesit. Kryeregjistruesi, brenda 30 ditëve, me urdhër të arsyetuar, duhet të vendosë miratimin ose jo të propozimit. Kundër urdhërit të Kryeregjistruesit për refuzimin e regjistrimit mund të bëhet ankim në rrugë gjyqësore. Elementet e vendimit, që verifikohen nga zyra e regjistrimit të pasurive të paluajtshme dhe procedura e nxjerrjes së urdhërit, përcaktohen me udhëzim të Këshillit të Ministrave”.

Në analizë të sa më sipër dhe provave të administruara në fashikullin e dosjes gjyqësore, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se paditësi ka ezauruar rrugën administrative për të kërkuar regjistrimin e pronës së tij në regjistrin e pasurive të paluajtshme të ZVRPP Lezhë dhe për t’u pajisur me çertifikatën përkatëse të pronësisë, dhe, pasi ka marrë përgjigje negative për plotësimin e kërkesave të tij, me të drejtë i është drejtuar gjykatës, pasi nuk ka rrugë tjetër me anë të së cilës ai mund të rivendosë të drejtat e tij që pretendon se i janë shkelur, përveçse ta kthejë konfliktin me ZVRPP në një proces gjyqësor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton në vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe një konfuzitet të plotë. Kjo gjykatë nuk e ka pasur të qartë shkakun dhe objektin e padisë (pra, cili ka qenë kërkimi konkret i palës). Gjykata duhet fillimisht të bëjë cilësimin e mosmarrëveshjes midis palëve e më tej të konkludojë për juridiksionin të cilit i përket ajo (neni 16 i K.Pr.Civile). Ky konfuzitet pasqyrohet qartë në pjesën arsyetuese të këtij vendimi dhe asaj ç’ka është vendosur. Ndërsa në pjesën e dispozitivit gjykata vendos nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes objekt gjykimi, në pjesën arsyetuese kjo gjykatë nuk thotë asnjë fjalë për juridiksionin, por analizon dhe shprehet se: “... vendimi nr.24, datë 05.09.1994 i KKKP është i pa plotë ka mangësi dhe ky komision duhet të plotësojë këtë vendim, pasi gjykata nuk mund të përcaktojë pronën vetëm me vendimin nr.24, datë

88

05.09.1994 ku nuk janë përcaktuar as kufizimet e saj..”, duke u shprehur kështu pak a shumë për themelin e çështjes si dhe zgjidhjen e saj. Një arsyetim i tillë i bërë nga kjo gjykatë vlerësohet nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë si paragjykim i zgjidhjen së çështjes objekt gjykimi.

Rezulton qartë nga objekti i kërkesë padisë se paditësi ka kundërshtuar aktet administrative të organeve të regjistrimit të pasurive të paluajtshme dhe gjykata duhet të analizojë nëse ky lloj konflikti hyn apo jo në juridiksionin gjyqësor. Fakti që aktet e KKKP janë të paplota e me të meta i përkasin hetimit gjyqësor dhe themelit të çështjes gjyqësore në shqyrtim dhe nuk kanë lidhje me përcaktimin e juridiksionit për shqyrtimin e çështjes. Përveç sa më sipër, është e domosdoshme që gjykata në momentin që vendos të nxjerrë një çështje jashtë juridiksionit gjyqësor të përcaktojë edhe juridiksionin që do të marrë në shqyrtim këtë çështje, si dhe ligjin përkatës mbi të cilin ajo mbështet vendimin e saj. Nuk rezulton në vendimin e kësaj gjykate as ligji përkatës, i cili është zbatuar për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit dhe as organi kompetent në juridiksionin e të cilit është shqyrtimi i kësaj çështje.

Përfundimisht, nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor nga ana e gjykatës nuk ka bërë gjë tjetër veçse i ka mohuar paditësit të drejtën kushtetuese për një gjykim të drejtë (neni 42 i Kushtetutës), si dhe të drejtën për një ankim efektiv (neni 6, 13, i K.E.D.NJ.). Gjykata, duke nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit e kthen paditësin përsëri në gjendjen e mëparshme, që t’iu drejtohet po atyre organeve të cilat nuk kanë vepruar deri tani dhe nuk kanë ushtruar funksionet e tyre, duke e lënë pa zgjidhur problemin e tij për pajisje me vërtetim pronësie për pronën.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 59 dhe 485 të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.566, datë 06.06.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë

dhe dërgimin çështjes për vazhdimin e gjykimit në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 20.09.2011

89

MENDIMI I PAKICËSUnë, gjyqtari në pakicë, jam dakord dhe bashkohem me shumicën përsa i përket

zgjidhjes së çështjes civile për përcaktim juridiksioni me palë paditës: Llesh Vukaj dhe paditur: ZVRPP Lezhë duke prishur vendimin nr.566, datë 06.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim në po atë gjykatë, por nuk jam dakord që kjo gjykatë ta shqyrtojë me trup gjykues tjetër, duke qenë i mendimit që duhet ta shqyrtojë ajo trupë gjyqësore që ka nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor.

Mendoj se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë ka dalë jashtë kompetencave të veta për shqyrtimin e çështjes juridiksionale. Ky gjykim është një gjykim i jashtëzakonshëm, ndryshe nga gjykimet e zakonshme që ndjekin procedurën normale të gjykimin në shkallët e gjyqësorit. Është e jashtëzakonshme, pasi pala ushtron ankim të veçantë i cili drejtohet direkt në Gjykatën e Lartë për juridiksion. Në këto raste Gjykata e Lartë shqyrton në mënyrë strikte nëse është apo nuk është në juridiksion gjyqësor çështja. Gjykata e Lartë në këtë rast nuk ka të drejtë të merret me çështje themeli apo të ndonjë shkaku procedurial tjetër të cilat i përkasin gjykimit të zakonshëm dhe që duhet të shtrohen në gjykatën e shkallës së parë për zgjidhje.

Vërtet gjykata mund të ketë shprehur mendim që i përket themelit në momentin që shqyrtohet juridiksioni në atë gjykatë, por Gjykata e Lartë nuk mund të disponojë mbi kërkime apo konstatime qoftë dhe kryesisht, të cilat fillimisht duhet të shqyrtohen në gjykimin në shkallë të parë.

Nuk mundet Gjykata e Lartë të vendosë gjykimin me një trupë tjetër gjyqësore duke mos pasur asnjë mbështetje ligjore. Ligjvënësi i ka të përcaktuara procedurat e përjashtimit të gjyqtarit, neni 72 i Kodit të Procedurës Civile, sikundër parashikimet e nenit 485 të Kodit të Procedurës Civile në lidhje me vendimmarrjet në Gjykatën e Lartë për çështjet civile të cilat

ndjekin rrugën e zakonshme të gjykimit.Sa më sipër jam i mendimit se Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë drejtë e ka zgjidhur

çështjen përsa i përket juridiksionit gjyqësor apo administrativ duke përcaktuar se çështja i përket juridiksionit gjyqësor për zgjidhje, por aktet duhet t’ia kthente të njëjtës trupë gjyqësore për vazhdimin e gjykimit.

Fatos Lulo

90

Nr.11242–01910–00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1615 i Vendimit (382)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarFatos Lulo AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: MARIE ÇEÇI, në mungesëI PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE LEZHË, në mungesë

OBJEKTI:Detyrimin e Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Lezhë t’i njohë paditëses vjetërsinë në punë në ish-kooperativën Klos

të Rrethit Mirditë për periudhën 15.11.1978 deri 30.12.1990 me mesataren 230 ditë pune në vit.

Detyrimin e Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Lezhë t’i lidhë paditëses pensionin e pleqërisë si nënë me shumë fëmijë

nga data e paraqitjes së kërkesës.Baza Ligjore: Nenet 32/a-b dhe 388 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin nr.556, datë 02.06.2011 ka vendosur:Mungesën e juridiksionit gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim pranë juridiksionit administrativ të ISSH.

Brenda afatit ligjor, pala paditëse Marie Çeçi ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë ndaj vendimit nr.556, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë, dhe kërkon prishjen e tij dhe dërgimin e çështjes për gjykim pranë kësaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, dhe paraqet këtë arsyetim:

- Duke qenë se jemi para faktit që nuk kam një dokument të caktuar (si vërtetim pune në kooperativë apo librezë pune) dhe për pasojë nuk kam të drejtë ligjore t’i kërkoj ISSH të më lidhë pension, më duhet më parë të vërtetoj, në referim të nenit 32 dhe 388 të K.Pr.Civile, faktin e qenies në marrëdhënie juridike pune dhe kjo gjë nuk mund të realizohet në rrugë administrativë, pasi nuk kemi asnjë ligj procedural e as material që t’i referohemi dhe e vetmja rrugë është ajo gjyqësore, duke administruar krahas provave të tjera edhe ato më dëshmitar;

91

- Kam paditur si palë Sigurimet Shoqërore, për vetë faktin se jemi përpara një marrëdhënie civile juridike të veçantë, pasi Sigurimet Shoqërore gjatë gjithë marrëdhënieve të mia të punës kanë tërhequr dhe administruar në llogaritë e tyre kontribute për sigurime shoqërore dhe nga ana tjetër, dokumentacioni i kooperativës bujqësore i ka kaluar me vendim të veçantë arkivave të Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore, të cilat kanë për detyrim ruatjen e administrimin e tyre;

- DRSSH nuk ka lëshuar asnjë akt administrativ që të më cënojë mua një të drejtë apo interes, pasi unë nuk zotëroj një dokument të caktuar që të përcaktojë vjetërsinë time të punës në marrëdhënie me atë kooperativë, e për pasojë nuk plotësoj kushtet (vjetërsi totale), që në referim të nenit 31 të Ligjit nr.7703, datë 11.05.1993 “Për sigurimet shoqërore”. Pra, në këtë moment mua nuk më ka lindur e drejta për të kërkuar lidhjen e pensionit, por kam të drejtën që t’i drejtohem gjykatës duke paditur palën që ka për detyrim ruajtjen dhe administrimin e atyre dokumenteve, dhe nga ana tjetër të provojë me fakte shkresore dhe thënie dëshmitarësh faktin e pretenduar, ku për realizimin e saj si e vetmja rrugë është ajo gjyqësore.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezulton se paditësja ka paraqitur në datën 14.06.2010 një kërkesë (bashkëngjitur dhe dokumente te tjera) pranë Drejtorisë Rajonale të

Sigurimeve Shoqërore Lezhe (“DRSSH”), për caktimin e pensionit të pleqërisë si nënë me shumë fëmijë, duke pretenduar se ka punuar në ish-kooperativën bujqësore Klos, Komuna Fanë.

Në përgjigje të kësaj kërkese, DRSSH Lezhë, me anë të shkresës nr.50 prot., datë 14.06.2010 ka njoftuar paditësen se kërkesa e saj është refuzuar për arsye se ajo nuk plotëson kushtin e vjetërsisë në punë, pasi nuk ka përmbushur afatin prej 30 vjet punë. Sipas kësaj shkrese emri i paditëses nuk rezulton në regjistrat e ish-kooperativës bujqësore Fanë dhe se emri i saj figuron vetëm në borderotë e viteve 1980, 1981, 1982, 1983, 1986, 1988 dhe 1989, ku edhe këto janë të pjesshme.

Më tej paditësja i është drejtuar gjykatës me kërkesën me objekt: “Korrigjimin pjesërisht të regjistrit themeltar ëe ish-kooperativës bujqësore Fanë të Rrethit Mirditë, përsa i përket gjeneraliteteve të kërkueses dhe konkretisht emrit të babait të saj ku të bëhet korrigjimi nga emri “Pjetër” në emrin “Ndue”. Vërtetimin e qenies në marrëdhënie juridike të punës në mes të kërkueses dhe ish-kooperativës bujqësore Fanë në Rrethin Mirditë për vitet 1975 gjer në vitin 1990, për t’i njohur këto si vite punë të plota me minimumin e kërkuar prej 230 ditë pune në vit”.

Në lidhje me këtë çështje civile, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin nr.1067, datë 30.11.2010 ka vendosur: “Pranimin e pjesshëm të kërkesës së kërkueses Marie Ndue Çeçi: (a) vërtetimin e faktit juridik të identitetit të kërkueses në regjistrin themeltar, borderotë e ish-kooperativës bujqësore Fanë, sektori Shëngjin në Rrethin Mirditë gjatë kohës së punësimit të saj pranë këtij subjekti pas martesës është shënuar i pasaktë, (b) saktësimin e këtij dokumenti duke përcaktuar se emri i kërkueses duhet të shkruhet sipas akteve të gjendjes civile në “Marie Ndue Çeçi”. Rrëzimin e kërkesave për pjesën tjetër të kërkimeve”. Në lidhje me rrëzimin e kërkimit të vërtetimit të faktit juridik që ka punuar në kooperativën bujqësore,

92

gjykata ka arsyetuar se paditësja nuk ka paraqitur prova bindëse, pasi dokumentat e paraqitur prej saj nuk përmbajnë informacion të saktë.

Me pretendimin se asaj i takon pension pleqërie si nënë me shumë fëmijë dhe se pala e paditur është e detyruar t’ia njohë asaj këtë të drejtë, paditësja i është drejtuar sërisht gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Lezhë me vendimin nr.556, datë 02.06.2011 ka vendosur:

“Mungesën e juridiksionit gjyqësor të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim pranë juridiksionit administrativ të ISSH”.

Në këtë vendim gjykata arsyeton se... “paditësja nuk ka ndjekur rrugën e ankimit administrativ ndaj vendimit të DRSSH Lezhë të datës 14.06.2010, por ka zhvilluar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Lezhë një proçes gjyqësor për të korrigjuar gabimet në dokumentacionin e vjetërsisë në punë dhe për të vërtetuar pjesërisht vjetërsinë në punë. Në këtë mënyrë, paditësja indirekt ka pranuar të ligjshëm vendimin e DRSSH Lezhë datë 14.06.2010, me të cilin i është refuzuar lidhja e pensionit të kërkuar... njëkohësisht rezulton që paditësja pas përfundimit të gjykimit, që i përket vendimit civil nr.1067/2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë, nuk i është drejtuar përsëri DRSSH Lezhë me kërkesë për caktim pensioni, por çështjen e ka paraqitur direkt në gjykatë. Bazuar në këto fakte, gjykata vlerëson që paditësja nuk ka ezauruar rrugën administrative të shqyrtimit të pretendimeve të saj dhe nuk ka të drejtën e kontrollit gjyqësor të ligjshmërise së aktit administrativ të palës së paditur”.

Pala paditëse Marie Çeçi ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë ndaj vendimit nr.556, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Lezhë dhe kërkon prishjen e tij dhe dërgimin e çeshtjes për gjykim pranë kësaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, duke

parashtruar ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Lezhë, i cili ka vendosur nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, është marrë në zbatim të drejtë të ligjës materiale dhe asaj proceduriale dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj çmon se çështja e juridiksionit është një nga çështjet më të rëndësishme proçeduriale, mos respektimi dhe mos zgjidhja drejtë e së cilës sjell automatikisht prishjen e vendimit. Kjo është dhe arsyeja pse në nenin 59 të K.Pr.Civile parashikohet shprehimisht se: “Gjykata në çdo fazë dhe shkallë gjykimi, qoftë edhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja që shqyrton bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ. Kundër vendimit të dhënë për një rast të tillë, mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”.

Në analizë të dispozitës së mësipërme, konstatohet se çdo lloj gjykate dhe në çdo shkallë gjykimi ka të drejtë të marrë në shqyrtim, të analizojë dhe të vendosë në lidhje me juridiksionin e çështjes objekt gjykimi (nëse çështja është në juridiksionin gjyqësor, nëse është në juridiksionin administrativ, nëse është në juridiksionin kushtetues, nëse duhet të gjykohet nga gjykata e arbitrazhit, nëse subjekti kërkues është një subjekt i huaj i cili gëzon imunitet diplomatic, etj.).

Gjykata këtë gjë mund ta bejë edhe kryesisht (pa u ngritur ndonjë pretendim nga palët), për arsyen e vetme të zbatimit dhe respektimit të parimit të njohur të proçesit të rregullt ligjor të sanksionuar në nenin 6 të KEDNJ.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në çështjen objekt gjykimi, nisur nga objekti dhe shkaku ligjor i kërkimit, konstaton se jemi para shqyrtimit të një mosmarrëveshje administrative (pavaresisht se në objektin e padisë nuk kundërshtohet një akt konkret administrativ), dhe se kjo çështje është jashtë juridiksionit gjyqësor, për sa kohë paditësja nuk

93

ka ezauruar rrugën administrative për rivendosjen e të drejtave që pretendon se i janë cënuar nga pala e paditur, DRSSH.

Ky Kolegj vlerëson se për sa kohë kjo marrëdhënie rregullohet nga një ligj specifik, janë pikërisht dispozitat e këtij ligji ato të cilat do të përcaktojnë dhe juridiksionin e kësaj çështje.

Përcaktimi në ligjin specifik i juridiksionit administrativ pengon gjykatën në shqyrtimin e themelit të çështjes. Në bazë të nenit 136 të K.Pr.Administrative dhe 328 të K.Pr.Civile “Çdo palë e interesuar ka të drejtë të ankohet kundër një akti administrativ ose kundër një refuzimi për nxjerrjen e aktit administrativ. Palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rekursin administrativ”. Pra,“kontrolli gjyqësor vjen pasi është konsumuar rekursi administrativ”.

Rezulton që në këtë gjykim paditësja kërkon nga pala e paditur DRSSH, detyrimin t’i njohë vjetërsine në punë e t’i lidhë pension pleqërie si nënë me shumë fëmijë.

Ligji nr.7703, datë 11.05.1993“Për sigurimet shoqërore e shëndetësore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, ka rregulluar në mënyrë të posaçme, kriteret e përfitimit të subjekteve nga fondet e sigurimeve, mënyrën e përcaktimit të përfitimeve dhe organet përgjegjëse që kanë kompetencën për administrimin e fondeve të sigurimeve, procedurat përkatëse të përcaktimit të pensioneve/përfitimeve, mjetet, si dhe mënyrat e ankimit ndaj vendimit të organeve përgjegjëse etj.

Neni 86/3 i këtij Ligji shprehimisht thotë se: “1. Ankimi kundër vendimeve të përfitimeve bëhet në komisionin e ankimit pranë

drejtorive rajonale të sigurimeve shoqërore. 2. Ankimi kundër vendimeve të komisionit të ankimit pranë drejtorisë rajonale të

sigurimeve shoqërore bëhet në komisionin e ankimit pranë Drejtorisë së Përgjithshme të

Institutit të Sigurimeve Shoqërore. 3. Ankimet e zgjidhura në mënyrë të pafavorshme bëhen në gjykatë, vendimi i së cilës

është përfundimtar. 4. Këshilli Administrativ përcakton përbërjen, numrin dhe procedurën e funksionimit

të komisionit të ankimit pranë drejtorive rajonale dhe Drejtorisë së Përgjithshme të Institutit të Sigurimeve Shoqërore”.

Në analizë të dispozitës së mësipërme rezulton qartë se kundërshtimi i akteve të dala nga organet e sigurimeve shoqërore bëhet fillimisht në rrugë administrative në organet e sigurimeve shoqërore, e më tej në gjykatë.

Siç rezulton nga provat shkresore të administruara në dosjen gjyqësore DRSSH Lezhë me anë të shkresës nr.50 prot., datë 14.06.2010 e ka njoftuar paditësen se kërkesa e saj për pensionin e pretenduar është refuzuar, për arsye se ajo nuk plotëson kushtin e vjetërsisë së punës. Rezulton se paditësja këtë vendim nuk e ka ankimuar në rrugë administrative në Komisionin e Ankimit pranë DRSSH Lezhë, siç kërkon neni 86/3 i Ligjit nr.7703, datë 11.05.1993, dhe më tej në Komisionin e Ankimit pranë Institutit të Sigurimeve Shoqërore.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson së çështja nuk hyn në juridiksionin gjyqësor dhe nuk mund të merret në shqyrtim nga gjykata pë rsa kohë paditësja nuk ka ezauruar ankimin administrativ të përcaktuar në mënyrë të qartë në ligjin specifik.

94

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 59 dhe 485, gërma (a) të

K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.556, datë 02.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Lezhë.

Tiranë, më 20.09.2011

95

Nr.11242-01921-00-2011 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1614 i Vendimit (383)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarFatos Lulo AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

KËRKUESE: THOMAIDHA STAIKO, në mungesë

OBJEKTI:Vërtetimi i faktit juridik se i ndjeri gjyshi im,

me të dhëna të gjendjes civile për identitetin e tij: Dhoskë Dhimitër Dengo (Dhimitri) është i njëjti person

me Dhoskë Dhimitër (Samarxhiu), emër që ekziston

në Fletë- Regjistrin e tokave dhe të bujqve në vitin 1945.Baza Ligjore: Neni 388 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Përmet me vendimin nr.237, datë 28.07.2011, ka vendosur:

Deklarimin e moskompetencës tokësore për gjykimin e çështjes civile me nr.271, Akti. Dërgimin e akteve të çështjes në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat. Shpenzimet gjyqësore siç janë bërë.

Më datë 01.08.2011, kërkuesja Thomaidha Staiko ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë kundër vendimit nr.237, datë 28.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Përmet dhe kërkon prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për gjykim në këtë gjykatë si gjykatë kompetente dhe paraqet këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është i padrejtë;- Kërkesa ime ka lidhje me pasuri të paluajtshme, që është e gjitha në Përmet; - Të gjitha provat dhe dëshmitarët janë në Përmet dhe në Kuçovë, ne kemi vajtur në

vitet 50 e nuk ka asnjë të dhënë që i nevojitet këtij procesi;- Kjo çështje është pararendëse e një çështje tjetër gjyqësore që do të ngre për kthimin e

kompensimin e pronës dhe gjykata më vonoi me vendimin e saj. Vendimi u mor pasi e kishim bërë një seancë; Gjykata nuk më pyeti fare por mori vendimin e saj, ndërkohë që unë kisha sjellë me vete dëshmitarët për të provuar pretendimet e mia;

- Për të njëjtin qëllim unë kam bërë gjyqe të tjera për vërtetimin e faktit juridik, të gjitha në Përmet;

96

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore rezultojnë që kërkuesja, e cila është me banim në Kuçovë, është trashëgimtare ligjore e të ndjerit Dhoskë Dhimitër Dengo (mbesa e tij). Sa më sipër vërtetohet me vendimin nr.202, datë 08.09.2004 të Gjykatës së Shkallës së Parë Përmet, objekti i të cilit është: “Lëshimi i Dëshmisë së Trashëgimisë Ligjore”.

Sipas kërkueses, gjyshi i saj Dhoskë Dhimitër Dengo rezulton si ish- pronar i pronave të ndodhura në Përmet dhe të shtetëzuara/konfiskuara nga regjimi komunist. Me qëllim njohjen e të drejtës së pronësisë dhe kthimin e kompensimin e saj, kërkuesja ka nisur procedurat përkatëse pranë Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave ish Pronarëve.

Gjatë ndjekjes së procedurave të mësipërme, kërkuesja është vënë në dijeni të faktit se gjyshi i saj, i ndjeri Dhoskë Dhimitër Dengo, rezulton me emër tjetër dhe konkretisht në “Fletë Regjistrin e Bujqve dhe Tokave” të vitit 1945 për qytetin e Përmetit, ai rezulton me emrin Dhoskë Dhimitër Samarxhiu. Kjo mospërputhje midis të dhënave të identitetit të ish-pronarit, subjekt që përfiton nga Ligji “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” ka sjellë si pasojë bllokimin e procedurës për kthimin dhe kompensimin e pronës.

Në këto kushte, kërkuesja i është drejtuar gjykatës duke kërkuar vërtetimin e faktit juridik se gjyshi i saj Dhoskë Dhimitër Dengo është i njëjti person me Dhoskë Dhimitër

Samarxhiu. Këtë kërkesë ajo e ka bazuar në nenin 388 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Përmet, me vendimin nr.237, datë 28.07.2011, ka vendosur:

“Deklarimin e mos kompetencës tokësore për gjykimin e çështjes civile me nr.271, Akti. Dërgimin e akteve të çështjes në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat. Shpenzimet gjyqësore siç janë bërë”.

Kjo gjykatë arsyeton se: ... kërkuesja është me banim në Kuçovë... kërkesa e saj bazohet në nenin 388 të K.Pr.Civile... kjo dispozitë parashikon se kërkesa paraqitet në gjykatën e vendit ku ka banimin kërkuesi... kur kërkohet vërtetimi i faktit lidhur me pasuri të paluajtshme kërkesa paraqitet në vendin ku ndodhet sendi... nuk jemi përpara një kërkese për vërtetim fakti për një send të paluajtshëm... kjo gjykatë nuk mund të jetë kompetente në pikëpamjen tokësore lidhur me shqyrtimin e kësaj çështje gjyqësore dhe se Gjykata kompetente është ajo e Rrethit Gjyqësor Berat, pranë së cilës duhen dërguar aktet përkatëse të kësaj çështje civile...

Kërkuesja Thomaidha Staiko ka ushtruar të drejtën e ankimit të veçantë kundër vendimit nr.237, datë 28.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Përmet dhe kërkon prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për gjykim në këtë gjykatë si gjykatë kompetente duke paraqitur ato shkaqe që pasqyrohen në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Përmet nr.237, datë 28.07.2011 është i drejte, i bazuar në ligj dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

Ky Kolegj vlerëson të theksojë se referuar të drejtës proceduriale kompetenca nuk është gjë tjetër veçse sasia ose masa e juridiksionit që i është dhënë në ushtrimin e funksioneve të saj çdo gjykate. Kompetenca përcakton për çdo gjykatë të veçantë, se në çfarë

97

rastesh dhe në lidhje me çfarë mosmarrëveshjesh ajo ka pushtet për të gjykuar, dhe për çdo rast dhe për çdo mosmarrëveshje të mundshme ka së paku një gjykatë kompetente për ta shqyrtuar atë. Kompetenca është kusht i domosdoshëm i cili duhet të respektohet nga ana e gjykatave, pasi kjo lidhet direkt me vlefshmërinë e procesit. Një gjykate që nuk është kompetente për shqyrtimin e nje çështje nuk mund të kryejë asnjë veprim procedurial dhe duhet të deklarojë mos kompetencën e saj.

Në çështjen objekt gjykimi, në vlerësim të objektit dhe shkakut të padisë të përcaktuara nga vetë kërkuesja ky Kolegj çmon të drejtë konkluzionin e arritur nga Gjykata se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Berat është gjykata kompetente për gjykimin e kërkesës së kërkueses për vërtetimin e faktit juridik të mësipërm, bazuar kjo dhe në nenin 388 të K.Pr.Civile, në të cilin shprehimisht thuhet: “Kur nga një fakt varet lindja, ndryshimi ose shuarja e të drejtave personale apo pasurore të një personi dhe akti që vërteton atë është zhdukur, ka humbur dhe nuk mund të bëhet përsëri ose nuk mund të merret ndonjë rrugë tjetër, personi i interesuar ka të drejtë të kërkojë që fakti të vërtetohet me vendim të gjykatës së shkallës së parë. Kërkesa për vërtetimin e fakteve paraqitet në gjykatën e shkallës së parë, në territorin e të cilës ka banim kërkuesi. Kur kërkohet vërtetimi i faktit për një send të paluajtshëm, ajo paraqitet në gjykatën e rrethit në territorin e të cilës ndodhet sendi”.

Në analizë të dispozitës së mësipërme del qartë se cila është gjykata që ka kompetencën territoriale dhe lëndore në gjykimin e çështjeve me objekt vërtetimin gjyqësor të fakteve. Kjo dispozitë përcakton shprehimisht se përveç kërkesave me objekt vërtetimin e faktit për një send të paluajtshëm, të cilat hyjnë në kompetencën territoriale të gjykatës së shkallës së parë ku ndodhet sendi, të gjitha kërkesat e tjera me objekt vërtetimin gjyqësor të fakteve duhen ngritur përpara gjykatës së shkallës së parë në territorin e të cilës ka banimin kërkuesi.

Pra, pavarësisht dispozitave të përgjithshme që parashikohen në kreun e III të K.Pr.Civile “Kompetencat në Lëndë”, të cilat i përmend dhe ankuesja në kërkesën e saj ankimore, në rastin konkret shohim se ka një dispozitë dhe rregullim specifik për një kërkim të tillë siç është vërtetimi gjyqësor i fakteve. Pikërisht, ky rregullim specifik prevalon mbi dispozitat e përgjithshme të përmendura në kreun e III të K.Pr.Civile.

Rezulton që në çështjen objekt shqyrtimi, kërkuesja ka banimin në qytetin e Kuçovës dhe objekti i kërkesës së paraqitur në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Përmet është pikërisht “Vërtetimi i faktit juridik se Dhoskë Dhimitër Dengo është i njëjti person me Dhoskë Dhimitër Samarxhi”, parashikuar kjo në nenin 388 të K.Pr.Civile.

Pretendimi i kërkueses në ankim se kemi të bëjmë me një kërkesë që ka lidhje me të drejta pasurore ndaj dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Përmet është kompetente për gjykimin e çështjes në shqyrtim, nuk qëndron dhe nuk është i bazuar në ligj, pasi objekti dhe shkaku ligjor i padisë janë të përcaktuara shumë qartë në kërkesën paraqitur gjykatës, dhe vetëm pasi të realizojë këtë gjykim dhe të vërtetojë faktin juridik të mësipërm, kërkuesja mund të realizojë të drejtat pasurore që ajo pretendon dhe që rrjedhin nga trashëgimlënësi i saj.

Neni 388/2 i K.Pr.Civile i ka dhënë zgjidhje përfundimisht çështjes së kompetencës territoriale të gjykatës që shqyrton këto lloj kërkesash. Për sa kohë kërkuesja e ka banimin e saj në qytetin e Kuçovës, kompetente për shqyrtimin e kësaj kërkese është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Berat.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.237, datë 28.07.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Përmet, i cili ka deklaruar “Mos kompetencën tokësore për gjykimin e çështjes civile me nr.271, Akti dhe dërgimin e akteve të çështjes në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat”, është i drejtë, i bazuar në ligj dhe si i tillë do të lihet në fuqi.

98

99

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 63 dhe 485 të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.237, datë 28.07.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Përmet.

Tiranë, më 20.09.2011

100

Nr.31001-01906-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1632 i Vendimit (384)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: ENGLANTINA XHOXHAJ, në mungesëI PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E

TATIMEVE TIRANË, në mungesë DEGA E TATIM TAKSAVE TIRANË, në mungesëPA PJESËMARRJEN E AVOKATURËS

SË SHTETIT.

OBJEKTI:Anullimi i vendimit nr.685, datë 09.02.2010

i Drejtorisë së Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve Tiranë.

Baza Ligjore: Ligji nr.9920, datë 19.05.2008 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë”

dhe ligji nr.9986, datë 11.09.2008 “Për Faljen e Detyrimeve Doganore dhe Tatimore”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.1547 akti, datë 25.03.2011, ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Kundër vendimit të mësipërm, ka bërë ankim të veçantë pala e paditur, e cila kërkon:Prishjen e vendimit nr.1547 akti, datë 25.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Shkaqet që pala e paditur paraqet në ankimin e veçantë janë:- Tatimpaguesi duhet jo vetëm të paguajë shumën e detyrimit, por edhe të bëjë ankimin

brenda afatit ligjor, gjë të cilën pala paditëse nuk e ka bërë.

101

- Organi më i lartë administrativ ka vepruar në përputhje me vendimin unifikues nr.03, datë 12.02.2008 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, në lidhje me paraqitjen jashtë afatit të ankimit administrativ.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe bisedoi në tërësi çështjen në mungesë

të palëve; në përfundim,

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë me datë 05.09.2011 është regjistruar çështja civile nr.31001-

01906-00-2011, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditëse Englantina Xhoxhaj dhe të paditur Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve Tiranë, etj., me objekt shfuqizimin e aktit administrativ.

Vendimi nr.1547 akti, datë 25.03.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë përsa i përket pjesës urdhëruese të tij është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit, prandaj si i tillë ai duhet të lihet në fuqi me arsyetim tjetër.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë si më poshtë:Pala paditëse është e regjistruar si person fizik dhe ushtron aktivitetin e saj në fushën

e hotelerisë.Pas kontrollit që ka ushtruar pala e paditur në lidhje me kontributet e sigurimeve

shoqërore, TVSH dhe tatimin e të ardhurave personale (TAP) ka rezultuar që pala paditëse ka pasur detyrime tatimore të papaguara, prandaj në fund të kontrollit është përgatitur njoftimi për vlerësimin tatimor i datës 06.02.2007 në emër të subjektit tatimor Eglantina Hoxha për Shoqërinë “LUGANO”, i cili përmban një detyrim tatimor të përgjithshëm në shumën 594.988 lekë.

Me datë 29.01.2010 pala paditëse i është drejtuar me ankim palës së paditur, Drejtoria e Përgjithshme e Tatimeve (Drejtoria e Apelimit Tatimor), e cila me vendimin nr.685, datë 09.02.2010 ka vendosur refuzimin e ankimit për shkak se e konsideron atë të papranueshëm, pasi ka kaluar afati i ankimit.

Duke pretenduar që nuk ka marrë dijeni në lidhje me njoftimin e vlerësimit tatimor nr.25169/7 prot., datë 06.02.2007 pala paditëse i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, e cila me vendimin nr.1547 akti, datë 11.05.2011 ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Në kushtet kur pala paditëse kundërshton procedurën e komunikimit të njoftim

vlerësimit tatimor, kërkimi i palës paditëse në thelb është kërkim për pavlefshmërinë absolute të njoftim vlerësimit për detyrimet tatimore.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga pala e paditur është i pa mbështetur në ligj, prandaj nuk ka asnjë shkak ligjor që vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës parë të cënohet, për sa i përket pjesës urdhëruese të tij.

Në nenin 32 të ligjit nr.9920 “Për Procedurat Tatimore në Republikën e Shqipërisë” është përcaktuar se: Çdo tatimpagues ka të drejtë të marrë njoftim për çdo akt administrativ, veprim ose mosveprim, të bërë për mbledhjen e detyrimeve tatimore, i cili prek pasurinë e tij.

Kjo do të thotë që njoftimi për tatimpaguesin duhet të jetë efektiv dhe jo formal, siç pretendon pala e paditur, duke u mjaftuar me regjistrimin në një fletë libri magazine të numrit të njoftim vlerësimit tatimor dhe të emrit të subjektit “Lugano”.

Nga njoftim vlerësimi tatimor i datës 06.02.2007 provohet se ky akt ka dalë në emër të Eglantina Hoxhës, në një kohë që sipas ekstraktit të regjistrit tregtar që ndodhet në dosje

102

del që paditësja ka mbiemrin Xhoxhaj, pra duke i bërë të pasakta të dhënat që përmban njoftim vlerësimi tatimor në lidhje me identitetin e tatimpaguesit.

Neni 69/1 i ligjit të mësipërm përcakton se: Administrata tatimore brenda 10 ditëve kalendarike e llogaritjes së vlerësimit prej saj, duhet t’i dërgojë tatimpaguesit, me postë rekomande, njoftim vlerësimin dhe kërkesën për pagimin e detyrimit tatimor, që do të thotë se nga shërbimi postar duhet të vijë përgjigja e rekomandesë, e cila tregon nëse personi që i adresohet akti administrativ ka marrë dijeni dhe vetëm nga ky moment fillon të llogaritet afati 30 ditor i ankimit, që parashikon paragrafi i 4 i kësaj dispozite.

Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin nr.03, datë 12.02.2008 ndërmjet të tjerave shprehen:

Gjykata e nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm kur paditësi për faj të tij nuk e ka paraqitur ankimin administrativ në afat ose nuk ka kompletuar dokumentet shoqëruese sipas ligjit (megjithëse organi administrativ e ka vënë në dijeni për të metat e ankimit). Nëse gjykatës i rezulton se jo për faj të paditësit (ankuesit) çështja nuk është shqyrtuar në themel nga organi administrativ, atëherë në zbatim të nenit 42 të Kushtetutës, nenit 6 të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, që garantojnë një proces të rregullt ligjor, është e detyruar të shqyrtojë në themel çështjen, duke qenë ajo organi që ka juridiksionin për shqyrtimin e saj.

Nga citimi i vendimit të Kolegjeve të Bashkuara del qartë që pala paditëse nuk ka humbur afatin e ankimit për faj të saj, prandaj rekursi administrativ i paraqitur prej saj konsiderohet i ezauruar dhe juridiksioni i përket gjykatës, prandaj Kolegji Civil vlerëson të drejtë vendimin e gjykatës së shkallës së parë, përsa i përket disponimit të saj në pjesën urdhëruese të vendimit.

Megjithëse gjykata ka vendosur në përputhje me ligjin, në pjesën arsyetuese të

vendimit ajo ka gabuar kur arsyeton se: e nxjerrë me nënkuptim thelbin e kërkimit të paditësit, duke arsyetuar se jemi përpara pavlefshmërisë absolute të aktit administrativ, sepse paditësi në bazën ligjore të padisë nuk referon në asnjë dispozitë të Kodit të Procedurave Administrative, prandaj gjykata nuk mund të ndryshojë me inisiativën e saj objektin dhe bazën ligjore të padisë.

Meqënëse nuk ndodhemi në rastin e gjykimit në themel të çështjes, por në përcaktimin e juridiksionit se cilit organ i takon shqyrtimi i çështjes, Kolegji Civil mjaftohet vetëm me tërheqjen e vëmendjes së gjykatës më të ulët, e cila duhet të bëjë kujdes në të ardhmen.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që ankimi i veçantë i paraqitur nga pala e paditur nuk përmban shkaqe nga ato që parashikon ligji, prandaj vendimi i gjykatës së shkallës së parë duhet të lihet në fuqi me tjetër arsyetim.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenet 62 dhe 485/a të Kodit të

Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.1547 akti, datë 25.03.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 20.09.2011

103

Nr.31001-01904-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1630 i Vendimit (385)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtëme:

PADITËS: SHOQËRIA “STONE PRODUCTION” SH.P.K, ME SELI ME Rr.“ABDYL FRASHËRI” QËNDRA HEKLA TIRANË, përfaqësuar nga Av.Ervin Bano.

I PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E DOGANAVE TIRANË. DEGA E DOGANËS BERAT, ME PJESËMARRJEN E AVOKATURËS SË SHTETIT.

OBJEKTI:Shfuqizimi i vendimit nr.64 datë 08.10.2010

i Degës së Doganës Berat për gjobën për shkelje të afatit të regjimittë lejimit të përkohshëm të importit të makinave nga paditësi,

i lënë në fuqi nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave me aktin nr.16464/1, datë 31.12.2010 njoftuar në të njëjtën datë.

Baza Ligjore: Neni 160 dhe 289 e vijues i ligjit nr.8449, datë 27.01.1999 “Për Kodin Doganor” të R.SH,

neni 15 e vijues të K.Pr.Administrative, nenet 324 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.4605, datë 01.06.2011 ka vendosur:

Deklarimin jo kompetente nga pikëpamja tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e çështjes civile me nr.7033 akti, që i përket palëve ndërgjyqëse, paditës “Stone Production” shpk, të paditur Dega e Doganës Berat, Drejtoria e Përgjithshme e Doganave Tiranë, me objekt: Shfuqizimin e vendimit nr.64, datë 08.10.2010 të Degës së Doganës Berat për gjobë për shkelje të afatit të regjimeve të lejimit të përkohshëm të importit të makinave nga paditësi, i lënë në fuqi nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave me aktin nr.16464/1, datë 31.12.2010 njoftuar në të njëjtën datë.Dërgimin e kësaj çështje për gjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat.

104

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë ka ushtruar ankim “Stone Production” shpk, e cila kërkon pranimin e ankimit duke parashtruar sa më poshtë:

- Vendimi i gjykatës është rezultat i zbatimit të keq të ligjit.- Vendimi i Gjykatës së Tiranës bie ndesh me nenin 43 e 327 të K.Pr.C., nenit 3 të

K.Pr.Administrative, nenit 9 K.Doganor dhe nenit 3 e vijues të VKM, nr.205 datë 13.04.1999 “Për miratimin e dispozitave zbatuese të Kodit Doganor”.

- Ankuesi në përputhje me procedurat dhe legjislacionin shqiptar në fuqi ka kundërshtuar një vendim të administratës doganore duke ndjekur të gjitha shkallët e ankimit administrativ dhe, pasi ka ezauruar fazën e ankimit administrativ, i është drejtuar gjykatës.

- Në lidhje me të paditurin Drejtoria e Përgjithshme e Doganave është fakt i njohur botërisht se qëndra e tij ndodhet në Tiranë dhe për këtë arsye është fakt i pakundërshtueshëm se kompetenca nga pikëpamja tokësore për çështjen në lidhje me këtë të paditur është Gjykata e Tiranës (neni 327 i K.Pr.Civile).

- Në lidhje me të paditurin tjetër Dega e Doganës Berat, vemë në dukje se degët e doganave janë pjesë e Administratës Doganore, e cila, pavarësisht nga njësitë organizative të saj, përbën një organ administrativ të vetëm e të centralizuar që përfaqësohet nga kreu i saj Drejtori i Përgjithshëm, i cili konfirmohet dhe nga neni 3 i K.Pr.Administrative, nenit 9 i K.Doganor dhe nenit 3 e vijues të VKM, nr.205, datë 13.04.1999 “Për miratimin e dispozitave zbatuese të Kodit Doganor”.

- Në bazë të nenit 327 të K.Pr.C., argumentojmë se qëndra e Degës Doganore Berat është qëndra e organit administrativ që përfaqëson Administratën Doganore në bazë të K.Doganor e pikërisht Tiranë dhe jo Berat.

- Duke indentifikuar Qendrën Administrative Doganore me qendër në Tiranë si organ administrative, akti i të cilit është kundërshtuar, është llogjike që kompetenca nga pikëpamja tokësore për gjykimin e mosmarrëveshjes administrative në fjalë duhet të jetë Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

- Nga ana tjetër, edhe po t’i referohemi edhe parimeve të përgjithshme që rregullojnë kompetencën territoriale, e pikërisht nenit 53 të K.Pr.Civile, paditësi ka të drejtë që, citojmë nenin 53 të K.Pr.C. “kur janë shumë të paditur padia të ngrihet në gjykatën e vendit ku ka vendqëndrimin cilido nga të paditurit”. Pra është e drejta e paditësit që të disponojë me padinë.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; Av.Ervin Bano, që kërkoi pranimin e

ankimit dhe ndryshimin e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke vazhduar kompetencën dhe vendosur vazhdimin e procesit gjyqësor nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë; Av.e Shtetit Abaz Deda, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NShoqëria “Stone Production” sh.p.k. është person juridik që ushtron aktivitetin e saj

tregtar në fushën e importit, eksportit, përpunim i produkteve inerte.Ndaj kësaj shoqërie, Dega e Doganës Berat ka marrë vendimin nr.64, datë 08.10.2010

për gjobitjen me gjysmën e detyrimit doganor që duhej të paguante për makineritë nën RLP, në shumën 2.491.274 lekë.

105

Vendimin e mësipërm, paditësi “ Stone Producition” shpk e ka ankimuar në rrugë administrative në Drejtorinë e Përgjithshme të Doganave, e cila, nga ana e saj, me vendimin nr.15454/1, datë 31.12.2010 ka rrëzuar kërkesën ankimore të Shoqërisë ”Stone Production” shpk, duke lënë në fuqi vendimin nr.64, datë 08.10.2010 të Degës së Doganës Berat.

Më pas Shoqëria “Stone Production” shpk është drejtuar me padi në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me objekt: Shfuqizimin e vendimit nr.64, datë 08.10.2010 të Degës së Doganës Berat, i lënë në fuqi nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave në aktin nr.15454/1, datë 31.12.2010, duke thirrur si të paditur në atë gjykim Drejtorinë e Përgjithshme të Doganës Tiranë dhe Degën e Doganës Berat.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.4605, datë 01.06.2011 ka deklaruar mungesën e kompetencës tokësore të saj për gjykimin e çështjes civile nr.7033 akti, me ndërgjyqësi dhe objektin e mësipërm dhe ka dërguar çështjen për gjykim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat.

Kundër këtij vendimi ka paraqitur ankim të veçantë pala paditëse, Shoqëria “Stone Production” shpk, për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe vendosur vazhdimin e gjykimit të çështjes në atë gjykatë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i ankimuar i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i mbështetur në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Nga përmbajtja e padisë së paraqitur për gjykim dhe aktet e tjera të administruara në dosjen gjyqësore, është e qartë se padia ngrihet (drejtohet) kundër vendimit nr.64, datë 08.10.2010 të Degës së Doganës Berat, i cili ka gjobitur paditësin për kundravajtje administrative të mospagimit të detyrimeve doganore. Në interpretim të nenit 327 të K.Pr.Civile, kompetente për shqyrtimin e një padie kundër një akti administrativ është gjykata (seksioni përkatës) në zonën e së cilës ka qëndruar organi administrativ ndaj të cilit

drejtohet padia, pra organi që ka nxjerrë aktin që kundërshtohet. Në të tilla rrethana kompetencën tokësore për shqyrtimin e kësaj padie e ka Gjykata e

Rrethit Gjyqësor Berat në zonën e së cilës ka qendrën e saj Dega e Doganës Berat, që ka nxjerrë dhe ankimin administrativ nr.64, datë 08.10.2010 dhe që kundërshtohet me padi nga paditësi.

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave është thirrur në gjykim për shkak të përfshirjes së saj në vendimmarrjen e shqyrtimit të aktit administrativ të paditësit (neni 289 të Kodit Doganor), por nga vendimi i saj nuk ka lindur asnjë detyrim për Shoqërinë “Stone Production” shpk.

Përsa më sipër nuk jemi përpara zbatimit të nenit 53 të K.Pr.Civile, siç pretendohet në ankimin e veçantë të paditësit, pasi siç edhe arsyeton Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë në vendimin e saj se “…. përfshirja në konflikt e palës së paditur Drejtoria e Përgjithshme e Doganës, nuk rezulton që t’i përgjigjet një konflikti paralel të paditësit me disa të paditur por një konflikt vertikal, i cili rrjedh nga akti administrativ i nxjerrë nga ana e palës së paditur Dega e Doganës Berat”.

Në këto kushte, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, vlerëson lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 63 të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.4605, datë 01.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë.

106

Tiranë, me datë 20.09.2011

Nr.31003-01911-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1621 i Vendimit (386)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: RAMADAN BAKU, në mungesë. I PADITUR: DEGA E DOGANËS RINAS, përfaqësuar nga

juristët Fatos Shabanaga dhe Ornela Biti.

AVOKATURA E SHTETIT, përfaqësuar nga Av. i Shtetit Abaz Deda.

OBJEKTI:Anullimi i vendimit nr.2647, datë 29.10.2010 të Degës së Doganës Rinas.

Detyrimin e palës së paditur për të nxjerrë një akt administrativ për rivendosjen e të drejtave që i janë cënuar paditësit.

Detyrimin e palës së paditur për heqjen e masës së sekuestros për 550 copë telefona celularë, 18 copë orë dore elektronike

dhe një monitor LCD 19, duke i kthyer tek paditësi.Detyrimin e palës së paditur që të paguajë dëmin e shkaktuar nga mbajtja në mënyrë të paligjshme të masës së sekuestros,

për mallrat e mësipërme në pronësi të paditësit.Baza Ligjore: Nenet 18, 120, 216, 246, 248, 249, 252 të Kodit Doganor,

V.K.M nr.205, datë 13.04.1999,neni 324 e vijues i K.Pr.Civile,

nenet 8, 18, 20, 123, 129 e vijues të K.Pr.Administrative,nenet 450 dhe 640 të K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5783, datë 15.06.2011, ka vendosur:

107

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes nr.7192, akti me paditës Shoqëria Ramadan Baku, si çështje që hyn në juridiksionin administrativ të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave.

Kundër vendimit nr.5783, datë 15.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka paraqitur ankim të veçantë paditësi Ramadan Baku, i cili kërkon:

Prishjen e vendimit nr.5783, datë 15.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po këtë gjykatë.

Shkaqet që ngrihen në ankimin e veçantë nga paditësi Ramadan Baku, janë:- Nga Drejtoria e Përgjithshme e Doganave nuk na është kthyer përgjigje sipas

përcaktimit të nenit 289 të Kodit Doganor.- Drejtoria e Përgjithshme e Doganave ka bërë kallëzim në prokurori dhe kjo e fundit

ka vendosur mosfillimin e proçedimit penal ndaj nesh.- Ne e kemi konsumuar rrugën administrative, por Drejtoria e Përgjithshme e

Doganave, duke kthyer praktikën pa veprim, ka vendosur në kundërshtim me Kodin Doganor.

- Ka rezultuar që ne nuk kemi kryer shkelje doganore, pasi prokuroria vendosi mos fillimin e çështjes penale dhe ky vendim është lënë në fuqi nga gjykatat.

- Paditësit i është bllokuar një mall që kap vlerën 4.451.358 lekë që rezulton më e madhe se 40% i shumës së gjobës së vënë, pasi ky përbën shumën 1.077.043 lekë, megjithëse kjo shumë nuk duhet të kalojë detyrimin doganor që është 896.537 lekë.

- Kthimi pa veprim i përgjigjes, që është një përgjigje as pozitive dhe as negative e Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave, nuk do të thotë në asnjë mënyrë që kjo çështje

nuk është në juridiksionin gjyqësor.- Moszgjidhja e çështjes në rrugë administrative, nuk mund të përcaktojë

pazgjithshmërinë e kësaj çështje në rrugë gjyqësore, pasi ky veprim do t’i mohonte individit të drejtën për të patur akses në gjykatë, gjë që vjen në kundërshtim me nenin 42 të Kushtetutës dhe me nenin 6 të Konventës Europiane për të Drejtat e Njeriut.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesit e palës së paditur,

juristët Ornela Biti dhe Fatos Shabanaga, si dhe Avokatin e Shtetit Abaz Deda, të cilët kërkuan lënien në fuqi të vendimit nr.5783, datë 15.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë; në përfundim,

V Ë R E NNë Gjykatën e Lartë më datë 05.09.2011 është regjistruar çështja civile nr.31003-

01911-00-2011, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Ramadan Baku dhe e paditur Dega e Doganës Rinas, me objekt anullimin e aktit administrative, etj.

Vendimi nr.5783, datë 15.06.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit, prandaj duke qenë i tillë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rrethanat dhe faktet rezultojnë si më poshtë:Me datë 09.10.2009 në Aeroportin “Nënë Tereza” të Rinasit, me linjën ajrore

“Turkish Arlines” kanë arritur nga Dubai në Tiranë disa mallra, të cilat i përkisnin paditësit Ramadan Baku.

108

Organet përkatëse doganore kur kanë parë që mallrat nuk i kishte deklaruar njeri në doganë dhe nuk shoqëroheshin nga askush, i kanë vënë në survejim bagazhet dhe kur i kanë hapur ka rezultuar se në to ndodheshin 550 celularë, një monitor LDC dhe 18 ora fëmijësh me bateri.

Pala e paditur, Dega e Doganës Rinas, përveç kallëzimit që ka bërë në organet hetimore për veprën penale të kontrabandës, me vendimin nr.2647, datë 29.10.2009 i ka ngarkuar paditësit një detyrim doganor në shumën 897.536 lekë, gjobën në shumën 2.692.608 lekë dhe riblerjen e mallit në shumën 4.451.358 lekë.

Paditësi është ankuar kundër vendimit të Degës së Doganës Rinas dhe Drejtori i Përgjithshëm i Doganave me shkresën nr.13914/4, datë 26.11.2009 i ka kthyer përgjigje se ankimi nuk mund të merret në shqyrtim, pasi paditësi nuk ka parapaguar të gjitha detyrimet doganore dhe gjobën prej 40 %, të parashikuar në nenin 289/3 të Kodit Doganor.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5783, datë 15.06.2011, ka vendosur:

Nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes nr.7192, akti me paditës Shoqëria Ramadan Baku, si çështje që hyn në juridiksionin administrative të Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Nga përmbajtja e shkresës së D.P.D. del se pala paditëse nuk e ka paguar detyrimin

doganor dhe ankimi i palës paditëse nuk është marrë fare në shqyrtim.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se pretendimet që ngrihen nga pala paditëse

në ankimin e veçantë janë të pa bazuara në ligj dhe, për rrjedhojë, nuk ka asnjë shkak ligjor që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë.

Në nenin 18 të Kodit Doganor është përcaktuar se personi që kërkon nga autoritetet

doganore marrjen e një vendimi duhet të vendosë në dispozicion të tyre gjithë dokumentat që kërkohen nga autoriteti doganor.

Paditësi Ramadan Baku jo vetëm që nuk e ka shoqëruar mallin që kishte blerë jashtë vendit, por nuk e ka deklaruar atë në pikën doganore ku do të hynte, duke detyruar palën e paditur Degën e Doganës Rinas që të marrë vendimin nr.2647, datë 29.10.2009, e cila i ka ngarkuar paditësit detyrimet përkatëse.

Në nenin 289 të Kodit Doganor është parashikuar se, ndaj vendimit të autoriteteve doganore bëhet ankim në organin më të lartë administrativ brenda 5 ditëve nga data e marrjes së njoftimit.

Kjo dispozitë ligjore përcakton që ankimi i paraqitet Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave, i cili duhet ta shqyrtojë atë brenda një afati 30 ditor, por për të patur të drejtë për të paraqitur ankimin është e detyrueshme fillimisht që ankuesi të ketë paguar shumën e përgjithshme të detyrimeve doganore që duhen paguar dhe 40% e shumës së gjobës.

Gjykata Kushtetuese në vendimin nr.16, datë 25.07.2008, ndërmjet të tjerave thotë:Parapagimi i gjobës si parakusht për të ngritur padi në gjykatë, është barrë e tepruar

që nuk diktohet nga nevoja e efektivitetit të masave administrative, siç është ajo e vjeljes së gjobave. Për pasojë, duke qenë e tillë, masa e parapagimit të gjobës, si parakusht për realizimin e të drejtës për t’iu drejtuar gjykatës për kundërshtimin e masës administrative, përbën ndërhyrje të palejueshme në të drejtën kushtetuese për një proçes të rregullt ligjor, të parashikuar në nenin 42 të Kushtetutës.

Nga citimi i vendimit të mësipërm del qartë që paditësi Ramadan Baku, para se të paraqiste ankimin administrative, nuk ka qenë i detyruar të paguante masën e gjobës që parashikon neni 289 i Kodit Doganor, por ai detyrohej nga ligji që të parapaguante shumën e përgjithshme të detyrimit (pa gjobën), të cilën nuk e ka paguar, prandaj Kolegji Civil i

109

Gjykatës së Lartë vlerëson se përfundimet që ka arritur gjykata e shkallës së parë janë të bazuara në prova dhe në ligj.

Në shkresën nr.16393/3, datë 09.12.2010 Drejtori i Përgjithshëm i Doganave i kthen përgjigje paditësit për kërkesën e datës 19.11.2010, duke i bërë me dije atij se është i detyruar që të ndjekë rrugën administrative të ankimit ndaj vendimit të autoritetit doganor.

Në kërkesë paditësi përmend disa vendime gjykatash, të cilat kanë të bëjnë me çështjen penale dhe nuk kanë asnjë lidhje me vendimin e organit administrativ, ndaj të cilit mund të bëhët ankim në gjykatë vetëm pasi të ezaurohet rruga administrative e ankimit, gjë të cilën pala paditëse nuk e ka bërë, prandaj Kolegji Civil vlerëson që kjo çështje nuk i përket juridiksionit gjyqësor.

Në nenin 137/3 të K.Pr.A është parashikuar se:Në parim, palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar

rekursin administrativ.Kjo do të thotë që rregulli i përgjithshëm është se palët në një mosmarrëveshje me

natyrë administrative mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rrugën administrative të ankimit dhe ankimi direkt në gjykatë është përjashtim nga rregulli.

Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar pretendimin e palës paditëse në ankim se mos shqyrtimi i ankimit nga organi më i lartë administrativ nuk duhet t’i mohojë atij aksesin në gjykatë, sepse ligji e thotë në mënyrë të shprehur se organi më i lartë administrativ e merr në shqyrtim ankimin vetëm atëhere kur subjekti i interesuar ka parapaguar të gjitha detyrimet që i ka ngarkuar organi doganor në vendimin objekt shqyrtimi.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që ankimi i veçantë i paraqitur nga pala paditëse nuk është i bazuar në ligj, prandaj vendimi i gjykatës së shkallës së parë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke u bazuar në nenet 62 dhe 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.5783, datë 15.06.2011 të Gjykatës të Rrethit Gjyqësor

Tiranë.

Tiranë, më 20.09.2011

110

Nr.11241-01914-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1608 i Vendimit (387)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore datë 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që u përket palëve të më poshtme:

PADITËS: VELEDIN HASANAJ në mungesë.I PADITUR: KOMPANIA CEZ SHPËRNDARJE SH.A.

TIRANË, në mungesë.

OBJEKTI:Rikthimin në vendin e mëparshëm të punës.

Detyrimin e të paditurit për të dëmshpërblyer pagën e një viti, për zgjidhjen e menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës,

për vjetërsinë në punë dhe për mos respektim të afatit të njoftimit, për zgjidhjen e kontratës.

Baza Ligjore: Nenet 143, 144 dhe 146 të Kodit të Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë me vendimin nr.400 Regj. Them., datë 18.04.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë për gjykimin e çështjes civile nr.400 akti, që i përket:Paditës Veledin Hasanaj, i paditur kompania CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë me objekt: Rikthimin në vendin e mëparshëm të punës.Detyrimin e të paditurit për të dëmshpërblyer pagën e një viti për zgjidhjen e menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.Dërgimin e kërkesë padisë dhe akteve bashkëngjitur Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Kundër këtij vendimi, ka bërë ankim të veçantë paditësi Veledin Hasanaj, i cili kërkon:

Prishjen e vendimit nr.400, Regj. Them., datë 18.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes po në këtë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Shkaqet që parashtron pala paditëse në ankimin e veçantë janë:

111

- Kontratën e kam nënshkruar në kushtet e një trysnie të madhe psikologjike. - Kontrata ka ardhur e gatshme nga Tirana.- Mua më ka pushuar nga puna “CEZ Shpërndarje” sh.a, ndërsa kontratën e kam

nënshkruar me OSSH, prandaj ajo nuk ka vlerë.- Padia ngrihet edhe në gjykatën e vendit ku personi juridik ka një godinë, ose aktivitet,

në bazë të nenit 43 të K.Pr.C dhe CEZ Shpërndarje sh.a. ka aktivitet në qytetin e Vlorës.

- Në nenin 47 të K.Pr.C thuhet që paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës mund të ngrihen si në gjykatën ku ka vendbanimin paditësi, ashtu dhe i padituri.

- Në nenin 7/2 të K.Punës është përcaktuar që padia ngrihet në vëndin ku punëmarrësi kryen zakonisht punën e tij dhe unë kam punuar në Vlorë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dhe bisedoi në tërësi çështjen në mungesë

të palëve; në përfundim,

V Ë R E NMe datë 05.09.2011 është regjistruar në Gjykatën e Lartë, çështja civile nr.11241-

01914-00-2011, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Veledin Hasanaj dhe i paditur CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë, me objekt kthim në punë dhe pagimin e dëmshpërblimit për zgjidhjen e menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës nga punëdhënësi.

Vendimi nr.400 regj. them., datë 18.04.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë në lidhje me mungesën e kompetencës tokësore të saj është i pabazuar në ligj, prandaj si i tillë ai duhet të prishet nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë dhe çështja të dërgohet në Gjykatën e

Rrethit Gjyqësor Vlorë, për vazhdimin e gjykimit.Nga shqyrtimi i çështjes, rezulton e provuar si më poshtë:Paditësi Veledin Hasanaj ka qenë në marrëdhënie pune me palën e paditur, në

profesionin e elektricistit të specializuar.Me datë 27.08.2010 pala e paditur ka zgjidhur kontratën e punës me palën paditëse,

prandaj kjo e fundit i është drejtuar me padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, e cila me vendimin nr.400 regj. them., datë 18.04.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë për gjykimin e çështjes civile nr.400 akti, që i përket:

Paditës Veledin Hasanaj; i paditur kompania CEZ Shpërndarje sh.a. Tiranë; me objekt: Rikthimin në vendin e mëparshëm të punës.

Detyrimin e të paditurit për të dëmshpërblyer pagën e një viti për zgjidhjen e menjëhershme dhe të pajustifikuar të kontratës së punës.

Dërgimin e kërkesë padisë dhe akteve bashkëngjitur Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Në kontratën individuale të punës, të datës 26.11.2009 palët ndërgjyqëse me vullnetin

e tyre të lirë kanë zgjedhur si gjykatë kometente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson që ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësi Veledin Hasanaj përmban shkaqe ligjore, prandaj vendimi i gjykatës së shkallës së parë bëhet i cënueshëm.

Në nenin 43 të K.Pr.C thuhet shprehimisht:

112

Kur i padituri është person juridik, paditë ngrihen si rregull në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij.

Paditë që rrjedhin nga një marrëdhënie juridike me një degë ose agjensi lokale të personit juridik, mund të ngrihen në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjensia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë.

Nga citimi i dispozitës së mësipërme, del qartë që kompetenca tokësore në rastin objekt gjykimi është alternative dhe e drejta e zgjedhjes, sipas nenit 54 të K.Pr.C. i takon paditësit, i cili e ka ushtruar me ngritjen e padisë, duke iu drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Në kontratën individuale të punës të datës 26.11.2009 palët kanë parashikuar që kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjeve është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kjo marrëveshje me shkrim konsiderohet nga gjykata si një marrëveshje që nuk i plotëson kërkesat e nenit 52 të K.Pr.C., pasi ajo është në kundërshtim me nenin 7 të Kodit të Punës, i cili bën fjalë për kompetencën tokësore të gjykatës dhe në paragrafin e 3 të tij thuhet:

Marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit.

Kjo do të thotë që pa lindur konflikti palët nuk mund të përcaktojnë se cila gjykatë është kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjeve të lindura gjatë marrëdhënies së punës, prandaj ajo që palët kanë parashikuar në kontratën individuale të punës, në lidhje me kompetencën e gjykatës, është e pavlefshme.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që ankimi i veçantë i paraqitur nga paditësi Veledin Hasanaj është i bazuar në ligj dhe për

rrjedhojë vendimi i dhënë nga gjykata e shkallës së parë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenet 62 dhe 485/ç të Kodit të Proçedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.400 regj. them, datë 18.04.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes në po këtë gjykatë, për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më datë 20.09.2011

113

Nr.90100-01919-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1631 i Vendimit (388)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 20.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtëme:

KËRKUES: HAMZA HAMZAJ, përfaqësuar nga Av.Fatmir Gjika

PERSON I TRETË: Z.R.P.P. VLORË, në mungesë

OBJEKTI:Sigurim padie

Baza Ligjore: Nenet 202 e 204 K.Pr.Civile-

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.615, datë 23.06.2011 ka vendosur:Të shpallë moskompetencën tokësore për çështjen civile nr.615, datë 23.06.2011, me palë ndërgjyqëse kërkues Hamza Hamzaj dhe personi i tretë Z.R.P.P. Vlorë me objekt marrjen e masës së sigurimit të padisë, duke urdhëruar personin e tretë të bëjë bllokimin në të gjitha nivelet e pasurisë së paluajtshme, truall me sipërfaqe prej 7852 m2 në emër të trashëgimtarëve të Gani Tafilit (Hamzaj), etj.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit dhe të gjykatës së shkallës së pare, në mbështetje të Nenit 472 të K.Pr.Civile, ka ushtruar rekurs kërkuesi Hamza Hamzaj, i cili kërkon prishjen e vendimit, duke parashtruar këto shkaqe:

- Në bazë të nenit 204 të K.Pr.C., sigurimi i padisë mund të kërkohet edhe përpara ngritjes së padisë në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe pasuria ndodhet e regjistruar në Z.V.R.P.P. Vlorë.

- Në bazë të nenit 202, 204 i kërkova Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë të vendoste masë për sigurimin e padisë, të cilën e kisha depozituar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Vlorë, pasi gjykimi i padisë ishte në kompetencë të saj. Gjykata me vendim të pa arsyetuar shpalli moskompetencën tokësore për çështjen.

- Kërkoj prishjen e vendimit të gjykatës si haptazi në kundërshtim me ligjin dhe dërgimin e saj për shqyrtim po në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

114

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; Avokatin Fatmir Gjika, që kërkoi

heqjen dorë nga ankimi i veçantë ushtruar ndaj vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë; dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NKërkuesi Hamza Hamzaj ka paraqitur përpara Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë një

kërkesë me objekt “Marrjen e masës për sigurimin e padisë”, mbështetur në nenet 202-204 të K.Pr.Civile.

Me vendimin nr.615, datë 23.06.2011, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë ka shpallur moskompetencën tokësore për shqyrtimin e kësaj çështje civile.

Kundër këtij vendimi të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë ka paraqitur ankim të veçantë, kërkuesi Hamza Hamzaj, i cili kërkon prishjen e vendimit të mësipërm për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Në seancë gjyqësore në Gjykatën e Lartë kërkuesi, në mbështetje të nenit 490 të K.Pr.Civile hoqi dorë nga ankimi i paraqitur nga ana e tij.

Në të tilla rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se, në mbështetje të nenit 490 të K.Pr.Civile, duhet pushuar gjykimi në Gjykatën e Lartë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 490 të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 20.09.2011

115

Nr.11243-01925-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1585 i Vendimit (389)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me :

PADITËS: SHEFIK SHAHINI, KËRKUES: DREJTORIA RAJONALE TATIMORE

DURRËS

KUNDËR:Vendimit të ndërmjetëm të

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës datë 14.04.2011.

OBJEKTI:Kundërshtimin e kompetencës së

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës në këtë gjykim.Baza Ligjore: Neni 59 i K.Pr.Civile

dhe vendimi nr.7, datë 11.03.2008 i Gjykatës Kushtetuese.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Durrës, me vendimin nr.13, datë 26.05.2011 ka vendosur:Ankimi i veçantë i bërë nga Drejtoria Rajonale Tatimore Durrës me nr.prot 9336, datë 19.04.2011 dhe i depozituar në Kryesekretarinë e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës t’i kthehet Drejtorisë Rajonale Tatimore Durrës në zbatim të nenit 450, gërma “c” të K.Pr.Civile.Ngarkohet kancelarja e Gjykatës të kryejë veprimet proçeduriale administrative përkatëse.

Kundër vendimit të mësimërm ka ushtruar ankim të veçantë, kërkuesi Drejtoria Rajonale e Tatimeve-Durrës, i cili kërkon prishjen e vendimit të mësipërm dhe kthimin e çështjes për rigjykim, duke parashtruar këto shkaqe:

- Kërkesa jonë mbështetet në nenin 43 të K.Pr.C. sipas të cilit kur i padituri është person juridik paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qëndrën e tij.

- Si palë e paditur paditësi ka thirrur Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve në Tiranë si i vetmi organ që ka nxjerrë urdhërin për ta marrë në punë ashtu dhe për ta larguar atë.

116

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi çështjen në tërësi; pa

praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën pa shkaqe të arsyeshme,

V Ë R E NRezulton se kjo çështje civile është duke u gjykuar në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor

Durrës dhe në seancën gjyqësore të datës 15.04.2011, përfaqësuesi i palës së paditur, juristi Elvin Shllaku, që ka përfaqësuar në gjykim Drejtorinë e Përgjithshme të Tatimeve Tiranë, ka kërkuar që çështja civile t’i kalojë për kompetencë tokësore Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, meqenëse pala e paditur e ka qendrën e veprimtarisë në Tiranë dhe ka nxjerrë aktin administrativ të kundërshtuar në gjykatë nga paditësi Shefik Shahini. Kjo kërkesë është shqyrtuar në seancën gjyqësore të datës 14.04.2011 dhe gjyqtari i çështjes Vladimir Skënderi ka marrë vendimin e ndërmjetëm, duke vendosur që çështja civile që po gjykohet është në kompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës.

Kundër këtij vendimi, pala e paditur ka paraqitur ankim në Kryesekretarinë e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Durrës, duke kërkuar prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes për kompetencë në Gjykatën e Rrethit Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuar në ligj ankimin e paraqitur nga ana e të paditurit, çmon se çështja duhet të pushohet në Gjykatën e Lartë për shkak se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Durrës është një vendim ndaj të cilit nuk lejohet ankim.

Dispozita e nenit 62 të K.Pr.Civile parashikon se: “Kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes... mund të bëhet ankim i veçantë nga palët dhe nga prokurori... në Gjykatën e Lartë.” Siç rezulton qartë nga përmbajtja e

vendimit të ankimuar, Gjykata e Shkallës së Parë Durrës ka vendosur të rrëzojë kërkesën e të paditurit për shpalljen e moskompetencën, duke bërë kështu që ndaj këtij vendimi të mos lejohet ankim i veçantë, por palët kanë të gjitha mundësitë proçedurale që, si çdo vendim apo urdhër të gjykatës së shkallës së parë, ta ankimojnë së bashku me vendimin përfundimtar. Ankim i veçantë lejohet vetëm në rastin kur gjykata shpall moskompetencën e saj për gjykimin e një mosmarrëveshje.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 450/c dhe 485 të Kodit të

Procedurës Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 22.09.2011

117

Nr.11243-01918-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1587 i Vendimit (390)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me :

PADITËS: SAZAN FERHATAJE PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE TIRANËPERSON I TRETË: INSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQËRORE

TIRANË

OBJEKTI:

Detyrimi i palës së paditur për të më paguar pensionin e parakohshëm për vjetërsi shërbimi

të fituar në përputhje me kushtet dhe kriteret e përcaktuara në ligjin nr.8661, datë 18.09.2010,

“Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Punonjësve të Policisë së Shtetit”, duke filluar nga data e ngritjes së padisë dhe në vazhdim çdo muaj.

Detyrimin e palës së paditur për të më paguar humbjen pasurore që kam pësuar në shumën 563 160 lekë

si pasojë e uljes së pensionit të parakohshëm të vjetërsisë së shërbimit nga rillogaritja e tij pa shkak të ligjshëm .

Baza Ligjore: Nenet 4, 42 dhe 132, paragrafi “1” të Kushtetutës së Republikës së Shqipërisë. Neni 29 i Ligjit nr.10142, datë 15.05.2009

“Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura, Punonjësve të Policisë së Shtetit të Gardës së Republikës, të Shërbimit Informativ të Shtetit, të Policisë së Burgjeve, të Policisë së Mbrojtjes nga Zjarri

dhe të Shpëtimit të Punonjësve të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm të Republikës së Shqipërisë,

Neni 655 i K.Civil, neni 32 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin e datës 23.05.2011, ka vendosur:

118

Pezullimin e gjykimit të çështjes civile me paditës deri në shqyrtimin e ankimit ndaj vendimit të ndërmjetëm të datës 13.04.2011 nga Gjykata e Lartë. Kundër këtij vendimi lejohet ankim në Gjykatën e Apelit Tiranë, afat i cili për palën në mungesë fillon nga dita e njoftimit të vendimit.

Brënda afatit ligjor, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë ka ushtruar të drejtën e ankimit ndaj vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe kërkon nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor për këto shkaqe:

- Në bazë të shkresës së Insitutit të Sigurimeve Shoqërore nr.3379 prot., datë 07.07.2009 është urdhëruar që për të gjitha pensionet e parakohshme, masa e të cilave e kapërcen kufirin e dy pensioneve bazë të pleqërisë në shkallë vendi, mbi ta do të zbatohen koeficentet përkatës të rritjes ndër vite.

- Kjo mënyrë e kufizimit bazohet në nenin 14 të Ligjit nr.10142, ku thuhet se në çdo rast pensioni nuk mund të jetë më i madh se dyfishi i pensionit bazë të pleqërisë, plus 20% të pagesës referuese të muajit të fundit të punës.

- Të drejtat e fituara me ligjin nr.8661, datë 18.09.200 do të rillogariten.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË pasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; përfaqësuesit e palës së paditur, që

kërkuan prishjen e vendimit dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor; dhe si shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NPaditësi Sazan Ferhati ka qenë në marrëdhënie pune në strukturat e policisë së shtetit.

Ai i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me padi ndaj palës së paditur Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore duke kërkuar detyrimin për pagesën e pensionit të parakohshëm për vjetërsi shërbimi sipas ligjeve në fuqi.

Në seancën gjyqësore të datës 17.03.2011 përfaqësuesja e palës së paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë dhe njëkohësisht edhe e personi i tretë Instituti i Sigurimeve Shoqërore, kërkuan paraprakisht nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor dhe gjykata me vendimin e datës 13.04.2011 vendosi “Mospranimin e kërkesës së palës së paditur DRSSH Tiranë për nxjerrjen jashtë juridiksionit gjyqësor të çështjes civile nr.12000/3155 të regjistruar më datë 03.09.2010.

Me arsyetimin se çështja nuk hyn në juridiksionin gjyqësor mbasi paditësi nuk ka ezauruar rrugën administrative përpara se t'i drejtohet gjykatës, pala e paditur ka bërë ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur çmon se vendimi i gjykatës së shkallës së parë me të cilin është vendosur rrëzimi i kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor është i bazuar në ligj dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

Nga sa ka pretenduar në kërkesë padinë e tij, paditësi ka qenë në marrëdhënie pune në strukturat e policisë së shtetit deri në datën 01.06.2005. Pas kësaj date ai ka përfituar pension të parakohshëm për vjetërsi shërbim,i konform dispozitave të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000 “Për sigurimin shoqëror suplementar të punonjësve të policisë së shtetit” deri në datën 30.06.2009, datë në të cilën, në mënyrë të njëanshme, pala e paditur i ka ulur nivelin e këtij pensioni pasi ka bërë rillogaritjen e tij.

119

Është pikërisht ky veprim i palës së paditur për të cilin paditësi, duke mos qenë dakord, i është drejtuar gjykatës me pretendimin se i ka shkelur të drejtat e tij të fituara me ligj.

Siç rezulton e provuar nga materialet e administruara në fashikullin e gjykimit, paditësi, përpara se t’i drejtohej gjykatës, ka kërkuar nga pala e paditur që trajtimi i tij të vazhdonte si më parë por kjo kërkesë e tij është refuzuar nga pala e paditur, shkak për të cilin ai i është drejtuar më pas gjykatës. Në situatën e mësipërme, çështja me të drejtë është mbajtur në juridiksionin gjyqësor pasi rruga administrative në rastin konkret është ezauruar nga ana e paditësit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 64 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit të datës 13.04.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Tiranë, më 22.09.2011

120

Nr.31003-01908-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1409 i Vendimit (391)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: GAZMOND KOÇIAJ, në mungesëTË PADITUR: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE

SHOQËRORE TIRANË, përfaqësuar nga juristet Rita Arapi dhe Redona RacaINSTITUTI I SIGURIMEVE SHOQËRORE TIRANË përfaqësuar nga juristet Rita Arapi dhe

Redona Raca.

OBJEKTI:Ndryshimi i akteve administrative të nxjerra nga palët e paditura,

atë të DRSSH Tiranë nr.268/1 prot., datë 26.01.2009 dhe të DPSSH Tiranë nr.1340/1 prot., datë 10.04.2009,

si dhe detyrimin e DRSSH të rregullojë pasojat duke më dhënë masën e pensionit të parakohshëm

që është 2% për çdo vit vjetërsie, duke filluar nga data 01.09.2008 sipas pagesës tranzitore të shumës 73.400 lekë.

Baza Ligjore: Nenet 324/1, 325, 331 të K.Pr.Civile.Ligji nr.9210, datë 23.03.2004 “Për Statusin e Ushtarakut të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërsisë”;

Ligji nr.9418, datë 20.05.2005 neni 27, ndryshuar me Ligjin nr.9481, datë 16.02.2006 neni 4/2

“Për Sigurimet Shoqërore Suplementare të Ushtarakut;Ligji nr.9087, datë 13.03.1996 me ndryshimet përkatëse.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.506 Akti, datë 06.04.2011 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesës së të paditurve Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë dhe Instituti i Sigurimeve Shoqërore Tiranë për nxjerrjen e çështjes civile me nr.506 Akti jashtë juridiksionit gjyqësor.

121

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim të veçantë Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë, me të cilin kërkohet ndryshimi i vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, për këto shkaqe:

- Me vendimin nr.4946, datë 10.11.2008 paditësit i është caktuar pension i parakohshëm për vjetërsi shërbimi deri në plotësimin e moshës për pension pleqërie në masën fillestare 19.030 lekë. Llogaritja e këtij pensioni është bërë mbi bazën e nenit 11 të ligjit nr.8087, datë 11.03.1996 i ndryshuar me ligjin nr.8521, datë 30.07.1999.

- Paditësi pretendon se duhet të trajtohet sipas nenit 49 të ligjit nr.9210, datë 23.03.2004, i cili shfuqizon shprehjen “por jo më shumë se masa e pensionit maksimal në shkallë vendi”.

- Pra, paditësi kërkon aplikimin e një skeme pa kufizime, por skema e aplikuar ka qënë me kufizime, mënyrë kjo që ekziston në gjithë legjislacionin e sigurimeve shoqërore.

- Për zbatimin e ligjit nr.9418, datë 20.05.2005 nuk dolën aktet nën ligjore që të ngarkonte institucionin tonë për zbatimin e tij. Për më tepër me daljen e ligjit nr.10142, datë 15.05.2009 do të bëhet rillogaritja e të drejtave të njohura sipas rregullave të përcaktuar në këtë ligj.

- Dispozitat e këtij ligji kanë fuqi prapavepruese, fuqi kjo që zbatohet si përjashtim në ligjet që ndërhyjnë për të rregulluar situata të paligjshme të krijuara më parë.

- Paditësi i bazon kërkimet e tij në dispozita ligjore tashmë të shfuqizuara, pasi gjithësesi masa e pensionit të tij do të rillogaritet nga ana e DRSSH Tiranë në përputhje me ligjin nr.10142.

- Organi i ngarkuar nga ligji është isntitucioni jonë, prandaj çështja objekt gjykimi nuk i

përket juridiksionit gjyqësor.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; përfaqësueset e palës së paditur, juristet

Redona Raca dhe Rita Arapi, që kërkuan ndryshimin e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Gazmond Koçiaj ka qënë oficer efektiv i Forcave të Armatosura (pilot). Pasi është nxjerrë në rezervë, si ish ushtarak, është trajtuar me pagesë kalimtare nga data 01.09.2006 deri më datën 01.09.2008.

2. Pas përfundimit të afatit të pagesës kalimtare, me kërkesën e paditësit, D.R.S.SH. Tiranë e ka trajtuar me pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, duke i caktuar dhe vlerën përkatëse të këtij pensioni.

3. Paditësi Gazmond Koçiaj, me pretendimin se llogaritja e pensionit të parakohshëm nuk është bërë konform ligjit, me padinë e datës 21.04.2009 ka kërkuar: “Ndryshimin e akteve administrative të nxjerra nga palët e paditura, atë të DRSSH Tiranë nr.268/1 prot., datë 26.01.2009 dhe të DPSSH Tiranë nr.1340/1 prot., datë 10.04.2009, si dhe detyrimin e DRSSH të rregullojë pasojat duke më dhënë masën e pensionit të parakohshëm që është 2% për çdo vit vjetërsie, duke filluar nga data 01.09.2008 sipas pagesës tranzitore të shumës 73.400 lekë”.

122

4. Gjatë gjykimit pala e paditur ka kërkuar nxjerrjen e çështjes objekt gjykimi jashtë juridiksionit gjyqësor, sepse në zbatim të ligjit nr.10142, datë 15.05.2009 dhe akteve nënligjore dalë në zbatim të tij, për paditësin ka filluar procedura e rillogaritjes së përfitimeve, pasi më parë prej tyre ishte dërguar lista emërore pranë Ministrisë së Mbrojtjes dhe, për rrjedhojë, pa përfunduar procedura e rillogaritjes kjo çështje nuk mund të shqyrtohet nga gjykata.

5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.506 Akti, datë 06.04.2011 ka rrëzuar kërkesën e palës së paditur “për nxjerrjen e çështjes civile me nr.506 Akti jashtë juridiksionit gjyqësor”.

5.1. Gjykata, pasi citon nenin 137 të Kodit të Procedurave Administrative, ligjin nr.8661, datë 18.09.2000 “Për Sigurimin Suplementar të Punonjësve të Policisë së Shtetit”, nenin 16 të K.Pr.Civile dhe vendimin njehsues nr.9, datë 09.03.2006 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, ligjin nr.10142, datë 15.05.2009, arsyeton:

- Përcaktimi i faktit që një çështje i përket juridiksionit administrativ dhe jo atij gjyqësor, kërkon domosdoshmërisht që ligji i posaçëm të përcaktojë në mënyrë të shprehur organin administrativ, të ngarkuar për zgjidhjen e mosmarrëveshjes në rrugë administrative, përpara se pala e interesuar t’i drejtohet gjykatës. Përjashtim nga detyrimi për ezaurimin e rekursit administrativ bëjnë rastet kur vetë legjislacioni i posaçëm ku rregullohet marrëdhënia ndaj së cilës lindin mosmarrëveshjet nuk parashikon organin më të lartë për paraqitjen e ankimit administrativ ose kur organi më i lartë administrativ nuk është krijuar akoma, si dhe rastet kur shprehimisht parashikohet e drejta për t’u ankuar ndaj veprimit administrativ drejtpërdrejtë në gjykatë”.

- “Në rastin konkret nuk rezulton që kërkimi i paditësit...të shtrihet ndaj

ndonjë akti administrativ të nxjerrë nga ana e palës së paditur..., përkundrazi objekt kërkimi... në kërkesë padinë e paraqitur... rezulton të jetë detyrimi i palës së paditur për të vazhduar që të përmbushë detyrimet që rrjedhin nga zbatimi i ligjit nr.8661,..., fakt ky i cili e bën mosmarrëveshjen objekt gjykimi të një natyre juridiko-civile dhe jo të natyrës administrative”.

- “... kërkimi i paditësit është detyrimi i palës së paditur... të vazhdojë ta trajtojë paditësin... me pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, duke bërë rillogaritjen e këtij shërbimi sipas kushteve dhe përllogaritjes që ky i fundit rezulton të ketë përfituar nga zbatimi i ligjit nr.8661, datë 18.09.2000... me pretendimin se rillogaritja e pensionit të tij suplementar në zbatim të nenit 29 të ligjit nr.10142, datë 15.05.2009, do të mund të bëhej vetëm nëse ndryshonte pozitivisht, duke përmirësuar trajtimin financiar që ai përfiton në zbatim të ligjit nr.8661, datë 18.09.2000, të sipërcituar”.6. Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ka ushtruar ankim të

veçantë Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë, me të cilin kërkohet ndryshimi i vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe nxjerrja e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor.

Ligji i zbatueshëm

7. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, të ligjit nr.8087, datë 13.03.1996 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë”, i ndryshuar, në të cilat është parashikuar:

123

7.1. Neni 36§1 i K.Pr.Civile: “Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjitha mosmarrëveshjet civile dhe mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod dhe në ligje të veçanta”.

7.2. Neni 6 i ligjit nr.8087, datë 13.03.1996: “Ankimet kundër vendimeve për përfitime nga ky ligj bëhen në gjykatë, e cila e zgjidh çështjen përfundimisht”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Se ankimi i paraqitur nga pala e paditur, Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Tiranë, nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit nr.506 Akti, datë 06.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, me të cilin është rrëzuar kërkesa e palës së paditur për nxjerrjen e çështjes nr.8132/1304/506, datë regjistrimi 22.04.2009 jashtë juridiksionit gjyqësor.

9. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të parashtruara në këto akte, vendimit të gjykatës dhe ankimit, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

10. Ky Kolegj e vlerëson të drejtë përfundimin e arritur nga gjykata, por me arsyetim tjetër.

11. Gjykata e shkallës së parë gabon kur rrëzimin e kërkesës së palës së paditur për nxjerrjen e çështjes objekt gjykimi jashtë juridiksionit gjyqësor e mbështet në argumente jashtë rregullimeve ligjore të bëra në legjislacionin e posaçëm “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë”. Referencat ligjore dhe interpretimi i bërë nga gjykata nuk përbëjnë shkakun ligjor pse çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

12. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të sjellë në vëmendje të gjykatës së shkallës së parë se juridiksioni është çështje që përcaktohet shprehimisht nga ligji dhe nuk mund të përcaktohet mbi interpretimet apo qëndrimet që rrjedhin nga dispozita referuese që nuk janë të zbatueshme për rastin konkret, sikurse arsyetohet në vendimin e gjykatës.

13. Juridiksioni gjyqësor civil është parashikuar në nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile, sipas të cilit janë në jurididiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta. Juridiksioni gjyqësor është i përgjithshëm dhe i detyrueshëm (neni 1§2 i K.Pr.Civile).

14. Të pambështetuara në ligj janë pretendimet e palës ankuese, e cila kërkon nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, referuar ligjit nr.10142, datë 15.05.2009 “Për sigurimin shoqëror suplementar të ushtarakëve të Forcave të Armatosura, të punonjësve të Policisë së Shtetit, të Gardës së Republikës, të Shërbimit Informativ të Shtetit, të Policisë së Burgjeve, të Policisë së Mbrojtjes nga Zjarri dhe të Shpëtimit e të Punonjësve të Shërbimit të Kontrollit të Brendshëm në Republikën e Shqipërisë”.

15. Ky Kolegj, referuar parimit lex specialis derogat legi generali dhe rregullimit të bërë në ligjin e posaçëm (neni 6 i ligjit nr.8087, data 13.03.1996 i ndryshuar në vite), sipas të cilit çdo subjekt që përfiton pension të parakohshëm për vjetërsi shërbimi ka të drejtë të kundërshtojë në gjykatë vendimin në lidhje me masën e përfitimit, vlerëson se çështja objekt gjykimi i përket juridiksionit gjyqësor.

16. Kontrolli gjyqësor i veprimtarisë administrative dhe e drejta e individëve dhe personave juridikë për t’iu drejtuar gjykatës, lidhet jo vetëm me aplikimin e parimeve të përgjithshme, por edhe me përcaktimin e qartë e konkret, të treguar shprehimisht në ligjet e posaçme, të rrethanave, kushteve e procedurave konkrete për investimin e mundshëm a të detyrueshëm të juridiksionit administrativ apo atij gjyqësor.

124

17. Për rastin konkret rezulton se palës paditëse, me vendimin nr.4926, datë 10.11.2008 të Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore Tiranë, i është caktuar pension i parakohshëm për vjetërsi shërbimi, pension ky i përllogaritur sipas dispozitave të ligjit 8087, datë 13.03.1996 në masën 19.030 lekë për muaj. Paditësi, duke mos qënë dakord me vlerën monetare të llogaritur për këtë pension, me padi ka kundërshtuar aktin e palës së paditur, duke kërkuar në thelb përllogaritjen e masës së pensionit sipas ndryshimeve të bëra në ligjin e sipërcituar.

18. Nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore konstatohet se padia objekt gjykimi është ngritur më datën 21.04.2009, pra para hyrjes në fuqi të ligjit nr.10142, datë 15.05.2009 dhe se mosmarrëveshja objekt gjykimi ka të bëjë me marrëdhënie që rregullohen nga ligji nr.8087, datë 13.03.1996 “Për Sigurimin Shoqëror Suplementar të Ushtarakëve të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë”, me ndryshimet e bëra deri me daljen e ligjit nr.10142, datë 15.05.2009.

17.1. Në kushtet kur këto marrëdhënie rregullohen nga një legjislacion i posaçëm, sikurse është parashikuar edhe në nenin 4 të ligjit nr.7703, datë 11.05.1993 “Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, sipas të cilit “Sigurimi shoqëror suplementar..., për ushtarakët që shërbejnë në strukturat e Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërsisë,... bëhet sipas kritereve të përcaktuara me ligje të veçanta”, dhe në këtë legjislacion inter alias është përcaktuar procedura që duhet të ndjekë subjekti i interesuar në lidhje me vendimet e dhëna nga organet kompetente të trajtimit të pensioneve të parakohshëm për vjetërsi shërbimi, nuk ka vend të zbatohen parimet e përgjithshme të përcaktimit të juridiksionit apo dhe rregullimet e bërë në nenin 86 të ligjit nr.7703, datë 11.05.1993.

19. Përsa më sipër dhe në kushtet kur ligji ka përcaktuar në mënyrë eksplicite juridiksionin gjyqësor, referuar dispozitave të Kodit të Procedurës Civile dhe nenit 6 të ligjit nr.8087, datë 13.03.1996 i ndryshuar, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, arrin në përfundimin se vendimi nr.506 Akti, datë 06.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë duhet lënë në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.506 Akti, datë 06.04.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Tiranë.

Tiranë, më 22.09.2011

125

Nr.11241-01915-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1500 i Vendimit (392)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: ALEKSANDËR RUKA, prezent i pa përfaqësuar me avokat.

E PADITUR: BASHKIA FIER, në mungesë

OBJEKTI:Detyrimin e palës së paditur Bashkia Fier

të dëmshpërblejë me një pagë vjetore palën paditëse për ndërprerje të menjëhershme dhe pa shkaqe të justifikuara

të marrëdhënies së punës, tre paga për mosrespektim të afateve të njoftimit, dy paga për mosrespektimin

e procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës dhe shpërblim për vjetërsi në punë sa paga e një 15 ditëshi

për çdo vit pune të plotë.Baza Ligjore: Nenet 31, 32, 153 e vijues të K.Pr.Civile.

Nenet 143/1-4, 144/1-5, 145 dhe 155/1-3 e vijues të Kodit të Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.901 (62-2011-1609), datë 01.06.2011, ka vendosur:

Të nxjerrë jashtë juridiksionit gjyqësor çështjen civile me nr.440 regjistri, datë 12.01.2011 regjistrimi që i përket palës paditëse Aleksandër Ruko, palë e paditur Bashkia Fier me objekt: Detyrimin e palës së paditur, Bashkia Fier, të dëmshpërblejë me një pagë vjetore palën paditëse për ndërprerje të menjëhershme dhe pa shkaqe të justifikuara të marrëdhënies së punës, tre paga për mosrespektim të afateve të njoftimit, dy paga për mosrespektimin e procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës dhe shpërblim për vjetërsi në punë sa paga e një 15 ditëshi për çdo vit pune të plotë.

126

Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier ka ushtruar ankim të veçantë paditësi Aleksandër Ruka, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës Rrethit Gjyqësor Fier, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës është i pabazuar në ligj dhe në prova. - Gjykata ka gabuar pasi nuk është bazuar në provat e administruara në seancë

gjyqësore, në të cilat tregohet se kjo çështje është në juridiksionin gjyqësor.- Më vendimet e marra nga pala e paditur, si ai i emërimit në punë apo dhe në detyrat e

tjera, si dhe ai i largimit nga puna, megjithëse citohet edhe ligji për statusin e nëpunësit civil, nga ana e paditur nuk është ndjekur asnjë procedurë e përcaktuar në këtë ligj, që unë të përfitoja statusin e nëpunësit civil.

- Unë jo vetëm që nuk e kam ditur se gëzokam statusin e nëpunësit civil, por nuk ka asnjë akt që të vërtetojë këtë pretendim të anës së paditur.

- Emërimi në punë, duke cituar dispozitat e ligjit për statusin e nëpunësit civil nuk është i mjaftueshëm për të përfituar këtë status nëse nuk respektohen kërkesat e legjislacionit për përfitimin e këtij statusi. Për rastin konkret nuk është ndjekur asnjë lloj procedure për përfitimin nga ana ime të këtij statusi.

- Gjykata nuk ka vlerësuar në tërësi provat e administruara, duke mos nxjerrë të plotë tablon e statusit tim, por është mjaftuar vetëm me aktet e emërimit dhe largimit tim nga puna të cilat nuk janë të shoqëruara me akte të tjera që të vërtetohet fitimi i këtij statusi dhe as me ndonjë dosje personale sipas kërkesave të ligjit.

- Vendim i gjykatës është i njëanshëm. Gjykata, duke ditur se kam humbur afatin 30 ditor për t’ju drejtuar K.SH.C-së, nxjerr çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, duke gjetur një argument për të mos gjykuar çështjen dhe për mos detyruar palën e paditur të paguajë dëmshpërblimet përkatëse, pasi unë me këtë vendim të gjykatës në asnjë

rrugë ligjore nuk mund të vërtetoj kërkimet e mia.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Aleksandër Ruka, me vendimin nr.90/1, datë 02.04.2002 të Kryetarit të Bashkisë Fier është emëruar në detyrën e specialistit në zyrën e programit të zhvillimit dhe marrëdhënieve me jashtë, në mbështetje të ligjit nr.8652, datë 31.07.2000 dhe nenit 44/c të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil”.

2. Më pas, me vendimin nr.118, datë 09.10.2007 të Kryetarit të Bashkisë Fier është emëruar në detyrën e Drejtorit të Drejtorisë së Legalizimeve Fier, duke u paguar me pagesën e klasës së dytë-b.

3. Mbi propozimin e Drejtorisë së Personelit dhe Administratës, pala e paditur, bazuar në ligjin nr.8652, datë 31.07.2000, në Kodin e Punës, si dhe në nenin 25, pika 3, gërma “d”, Kreu VIII të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil”, me vendimin nr.58, datë 27.08.2010 ka vendosur lirimin nga detyra të paditësit, me motivacionin se nga paditësi janë kryer shkelje të nenit 78/2, 79/1 të K.Punës dhe vendimit nr.306, datë 13.06.2000 “Për disiplinën në Shërbimin Civil”, pika 1 gërma a, b, d, dh, gj.

3.1. Marrëdhëniet financiare i janë ndërprerë më datë 15.09.2010, pasi nga data 28.08.2010 deri më datën 15.09.2010 i është dhënë leja e zakonshme.

127

4. Paditësi Aleksandër Ruka, me pretendimin se pala e paditur nuk ka respektuar kërkesat e neneve 143 dhe 144 të K.Punës, dhe se zgjidhja e marrëdhënieve të punës është bërë pa ndonjë shkak të ligjshëm, pa shkaqe të justifikuara, me padi ka kërkuar shpërblimet përkatëse.

5. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, kryesisht ka marrë në shqyrtim problemin e juridiksionit dhe, me vendimin nr.901 (62-2011-1609), datë 01.06.2011, ka nxjerrë “jashtë juridiksionit gjyqësor çështjen civile me nr.440 regjistri, datë 12.01.2011 regjistrimi që i përket palës paditëse Aleksandër Ruko, palë e paditur Bashkia Fier me objekt: Detyrimin e palës së paditur Bashkia Fier, të dëmshpërblejë me një pagë vjetore palën paditëse për ndërprerje të menjëhershme dhe pa shkaqe të justifikuara të marrëdhënies së punës, tre paga për mosrespektim të afateve të njoftimit, dy paga për mosrespektimin e procedurave të zgjidhjes së kontratës së punës dhe shpërblim për vjetërsi në punë sa paga e një 15 ditëshi për çdo vit pune të plotë”.

5.1. Në nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor, gjykata, pasi citon nenin 59 të Kodit të Procedurës Civile, nenet 2, 8 dhe 11 të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil”, arsyeton:

Nga provat e administruar provohet fakti “... se paditësi ka gëzuar statusin e nëpunësit civil dhe është paguar sipas tij dhe në këto kushte sipas nenit 8 pika 1, 2 e ligjit nr.8549,..., paditësi duhej t’i drejtohej më parë Komisionit të Shërbimit Civil brenda 30 ditëve”.

“Pretendimi i palës paditëse... se statusi i nëpunësit civil sipas ligjit..., nuk mund të fitohet thjesht me një shkresë apo me urdhër pa paraqitur pala e paditur provat që vërtetojnë këtë, si dhe dosjen personale të paditësit është i pabazuar në prova e në ligj, sepse nga provat më sipër është evident fakti që paditësi ka gëzuar statusin e nëpunësit civil dhe është paguar në bazë të tij”.

6. Kundër vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier ka ushtruar ankim të veçantë paditësi Aleksandër Ruka, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Ligji i zbatueshëm

7. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, dispozitat e Kodit të Punës dhe ato të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i nëpunësit civil”, në të cilat është parashikuar:

7.1. Neni 36§1 i K.Pr.Civile: “Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjitha mosmarrëveshjet civile dhe mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod dhe në ligje të veçanta”.

7.2. Neni 4§2 i K.Punës: “Dispozita të veçanta të këtij Kodi zbatohen edhe ndaj personave, punësimi i të cilëve rregullohet me ligj të veçantë, nëse ligji i veçantë nuk parashikon zgjidhej për probleme të lidhura me marrëdhëniet e punës”.

7.3. Neni 3/3 i ligjit nr.8549, datë 11.11.1999: “Për çështje të cilat nuk rregullohen shprehimisht nga ky ligj do të zbatohet Kodi i Punës dhe legjislacioni përkatës”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Se ankimi i paraqitur nga paditësi Aleksandër Ruka përmban shkaqe ligjore që motivojnë cënimin e vendimit nr.901 (62-2011-1609), datë 01.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier. Për rrjedhojë ky vendim duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

10. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, pretendimeve të parashtruara në këto akte, objektit dhe shkakut të padisë, vendimit të gjykatës dhe ankimit,

128

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se përfundimi i arritur nga gjykata është rrjedhojë e mosrespektimit të ligjit.

13. Për rastin në shqyrtim konstatohet se paditësi ka qënë në marrëdhënie pune pranë anës së paditur nga viti 2002, fillimisht si specialist në Zyrën e Program Zhvillimit dhe Marrëdhënieve me Jashtë dhe prej datës 09.10.2007 është emëruar Drejtor i Drejtorisë së Legalizimeve Fier, duke u paguar me pagesën e klasës së II-b.

14. Gjykata e shkallës së parë, a priori, pa verifikuar pretendimet e palës paditëse nëse nga ana e palës së paditur janë zhvilluar ose jo procedurat e pranimit në shërbimin civil dhe, nëse i është konfirmuar ose jo ky status paditësit, ka arritur në përfundimin se paditësi gëzon statusin e nëpunësit civil dhe se çështja nuk është në juridiksionin gjyqësor.

15. Gjykata, përkundrejt pretendimeve të palëve në lidhje me statusin e paditësit, si dhe e ndodhur në kushtet kur nuk mund të përcaktohet prima facie nëse paditësi e gëzon ose jo statusin e nëpunësit civil, gabon kur arrin në përfundimin se paditësi e gëzon këtë status vetëm me argumentin se ai është paguar sipas klasës së dytë-b.

16. Për përcaktimin e statusit nuk është i mjaftueshëm vetëm konstatimi i faktit se paditësi është paguar me klasën që i përket një punonjësi që gëzon statusin e nëpunësit civil, apo vetëm se në këtë pozicion pune punonjësi duhet të ketë statusin e nëpunësit civil, për të nxjerrë çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor, sikundër ka vepruar gjykata.

17. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të sjellë në vëmendje të gjykatës së shkallës së parë se juridiksioni gjyqësor civil është parashikuar në nenin 36 të Kodit të Procedurës Civile, sipas të cilit janë në jurididiksionin gjyqësor të gjitha mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të veçanta. Juridiksioni gjyqësor është i përgjithshëm dhe i detyrueshëm (neni 1§2 i K.Pr.Civile).

18. Fakti nëse paditësi e gëzon ose jo statusin e nëpunësit civil është i lidhur

pazgjidhshmërisht me zbatimin e procedurave të përcaktuara, në ligjin nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i Nëpunësit Civil” dhe në aktet nënligjore dalë në zbatim të tij.

18.1. Në ligjin nr.8549, datë 11.11.1999 janë përcaktuar rregullat për kushtet dhe procedurat e pranimit në shërbimin civil, mënyra e fillimit dhe mbarimit të marrëdhënieve të punës, zhvillimi i karierës, garantimi i të drejtave dhe përcaktimi i detyrimeve të nëpunësve civilë. Marrëdhëniet e punës ndërmjet nëpunësve civilë dhe institucioneve të administratës publike të nivelit qendror dhe vendor rregullohen nga ky ligj.

19. Në vijim të logjikës juridike si më sipër, duke u kthyer konkretisht tek objekti i çështjes, ky Kolegj vlerëson se e drejta e aksesit në gjykatë nuk mund t’i cënohet paditësit për shkaqe që rrjedhin nga mangësitë apo gabimet në veprimtarinë e vet organeve administrative. Kështu që gjykata, para se të shprehet për juridiksionin, duhet të verifikojë pretendimet që kanë të bëjnë me këto mangësi apo gabime të administratës dhe t’i vlerësojë ato në tërësinë e fakteve dhe rrethanave të çështjes konkrete.

20. Gjykata, referuar pretendimeve të palëve, është e detyruar të verifikojë paraprakisht nëse realisht paditësi gëzon ose jo statusin e nëpunësit civil dhe për të arritur në një konkluzion të drejtë duhet të verifikojë nëse janë respektuar të gjitha procedurat ligjore për fitimin ose jo të këtij statusi. Në këtë drejtim palët janë të detyruara të paraqesin dokumentacionin e nevojshëm që plotësohet në këto raste sipas kërkesave të ligjit.

21. Nëse rezulton se paditësi ka statusin e nëpunësit civil, gjykata vendos konform neneve 36 e 59 të Kodit të Procedurës Civile nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor. Në të kundërt, nëse gjykata konstaton se, paditësi nuk gëzon statusin e nëpunësit civil nuk mund të refuzojë shqyrtimin e çështjes.

129

22. Për rastet e kësaj natyre, kur vihet në diskutim pasja ose jo e statusit të nëpunësit civil, gjykata e nxjerr çështjen jashtë juridiksionit gjyqësor vetëm kur ky status për paditësin konfirmohet me aktet shkresore sipas kërkesave të ligjit.

23. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjykon se konstatimi i të metave që u vunë në dukje në marrjen e vendimit nga gjykata e shkallës së parë për këtë çështje konkrete do të ndihmojnë gjykatën që të shqyrtojë çështjen mbi bazën e ligjit dhe të provave të administruara në seancë gjyqësore.

24. Përsa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.901 (62-2011-1609), datë 01.06.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, me të cilin është nxjerrë nga juridiksioni gjyqësor çështja civile nr.regj.them. 21243-00123-62-2001 (440), datë regjistrimi 12.01.2011 duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.901 (62-2011-1609), datë 01.06.2011 të Gjykatës së Rrethit

Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 22.09.2011

130

Nr.11241-01909-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1569 i Vendimit (393)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Edmond Islamaj AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011, mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: IBRAHIM VLASHI, në mungesëTË PADITUR: CEZ SHPËRNDARJE SHA TIRANË,

përfaqësuar nga juristi Veri Kuke

OBJEKTI:Dëmshpërblim prej 1 viti page për zgjidhje

të menjëherëshme, të pa justifikuar të kontratës së punës.

Dëmshpërblim me pagën e 2 muajve për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës.

Dëmshpërblim me pagën e 3 muajve për mosrespektim të afatit të njoftimit të zgjidhjes së kontratës së punës.

Dëmshpërblim për vjetërësi në punë.Baza Ligjore: Neni 12, 21/1, 143, 114, 145/3, 155/3 e vijues të Kodit Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat me vendimin nr.222, datë 20.06.2011, ka vendosur:Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, për gjykimin e çështjes civile nr.284, datë 30.05.2011, dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente.

Kundër këtij vendimi ka bërë ankim të veçantë paditësi Sadik Vlashi, me të cilin ka kërkuar prishjen e tij, duke parashtruar se:

- Gjykata Shkallës së Parë Mat është kompetente në zgjidhjen e çështjes së mësipërme dhe ajo në kundërshtim me ligjin në bazë të nenit 61 të K.Pr.Civile vendosi moskompetencën.

- Pala e paditur në qytetin e Burrelit ka një ndërtesë ku ushtron aktivitetin CEZ shpërndarja (më parë OSSH-ja si degë në Burrel) dhe bazuar në nenin 43/2 të K.Pr.Civile, që thotë se: “…Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose agjenci lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një

131

ndërtesë me aktivitet ose përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë…”. Ndonëse në kontratën e punës është treguar si gjykatë kompetente Gjykata e Shkallës së Parë Tiranës, ky veprim juridik nuk mund të dalë mbi ligjin proceduarial civil që rregullon këtë marrëdhënie.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e palës së paditur, i cili

kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.222, datë 20.06.2011 i Gjykatës së Shkallës së Parë Mat është marrë në

zbatim të gabuar të ligjit, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

Rezulton se paditësi është banor i Rrethit të Matit dhe ka qenë punonjës pranë palës së paditur, me detyrën elektricistit. Sipas akteve në dosje me datë 26.11.2009, midis paditësit Sadik Vlashi - me cilësinë e punëmarrësit dhe palës së paditur “OSSH” sha - me cilësinë e punëdhënësit, është lidhur kontrata individuale e punës me afat të pacaktuar. Kjo kontratë ka zëvendësuar plotësisht kontratën e mëparshme individuale të punës të lidhur me parë me punëdhënësin.

Në këtë kontratë janë përcaktuar të drejtat dhe detyrimet për secilën palë, si dhe vendi i punës së punëmarësit, që do të jetë OSSH Burrel.

Në Kreun e 13 të Kontratës “Zgjidhja e Mosmarrëveshjeve” rezulton se palët kanë

rënë dakord që kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve të caktohet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, ku ndodhet edhe selia e OSSH-së.

Nga aktet administruar në dosje rezulton se me shkresë nr.1396 prot., datë 01.04.2011, pala e paditur “CEZ” shpërndarje sha, ka vendosur të zgjidhë kontratën e punës me paditësin Sadik Vlashi për shkak të ristrukturimit.

Paditësi i është drejtuar gjykatës me padi, duke pretenduar për zgjidhje të kontratës së punës në mënyrë të njëanshme dhe në kundërshtim me ligjin.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat me vendimin nr.222, datë 20.06.2011 ka vendosur: Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat për

gjykimin e çështjes civile nr.284, datë 30.05.2011 dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Në seancë përgatitore, gjykata konstatoi se në kontratën individuale të punës së datës 26.11.2009, në faqen 5, pika 13 e saj thuhet se: “… Për të gjitha mosmarrëveshjet që mund të lindin gjatë zbatimit të kësaj kontrate ose lidhur me të, palët kontraktuese do të përpiqen t’i zgjidhin me mirëkuptim. Gjykata kompetente për çdo lloj mosmarrëveshje që mund të lindë gjatë ekzekutimit të kësaj kontrate caktohet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë. Në këto kushte, kjo gjykatë çmoi se nuk është kompetente për shqyrtimin e kësaj mosmarrëveshje”.

Kundër këtij vendimi, për shpalljen e moskompetecës së Gjykatës së Shkallës së Parë Mat, ka bërë ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë paditësi Sadik Vlashi, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit nr.222, datë 20.06.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe dërgimin e çështjes pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Mat për vazhdimin e gjykimit, si gjykatë kompetente, duke parashtruar edhe shkaqet përkatëse:

132

Gjykata e Shkallës së Parë Mat është kompetente në zgjidhjen e çështjes së mësipërme dhe ajo në kundërshtim me ligjin në bazë të nenit 61 të K.Pr.Civile vendosi moskompetencën;

Pala e paditur në qytetin e Burrelit ka një ndërtesë ku ushtron aktivitetin CEZ shpërndarja (më parë OSSH-ja si degë në Burrel) dhe, bazuar në nenin 43/2 të K.Pr.Civile që thotë se: “… Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose Agjensi lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qëndrën dega ose agjensia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë…”;

Ndonëse në kontratën e punës është treguar si gjykatë kompetente Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, ky veprim juridik nuk mund të dalë mbi ligjin procedurial civil që rregullon këtë marrëdhënie;

Ky Kolegj çmon se Gjykata e Shkallës së Parë Mat nuk ka zbatuar drejt dispozitat përkatëse të K.Pr.Civil, duke vlerësuar vetëm kontratën datë 26.11.2009 të lidhur midis palëve ndërgjyqëse për çështjen e kompetencës.

Edhe pse palët ndërgjyqëse, në kreun 13 të kontratës të lidhur mes tyre (kontrata individuale e punës datë 26.11.2009), kanë përcaktuar si gjykatë kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë, gjykata nuk mund të referojë zgjidhjen e tij në përcaktimet e palëve në kontratë, por duhet të zbatojë ligjin procedurial civil.

Kjo marrëveshje me shkrim konsiderohet nga gjykata si një marrëveshje që nuk i plotëson kërkesat e nenit 52 të K.Pr.Civile, pasi ajo është në kundërshtim me nenin 7 të Kodit të Punës, i cili bën fjalë për kompetencën tokësore të gjykatës dhe në paragrafin e 3 të tij

thuhet:“Marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen

pas lindjes së konfliktit”.Pra jemi para rastit përjashtimor të nenit 52 të K.Pr.Civile në pjesën –“ ...kur ligji e

ndalon këtë marrëveshje” (parashikimi në nenin 7/3 i K.Punës), që do të thotë se pa lindur konflikti, palët nuk mund të përcaktojnë gjykatën kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjeve, prandaj ajo që palët kanë parashikuar në kontratën individuale të punës në lidhje me kompetencën e gjykatës është e pavlefshme.

Pra, vlen të theksohet se në raste të tilla (kur në marrëveshje të palëve është përcaktuar gjykata kompetente), në përcaktimin e gjykatës kompetente duhet të kihen parasysh gjithnjë parashikimet e nenit 7 të K.Punës.

Arsyetimi i asaj gjykate vjen në kundërshtim edhe me përcaktimet e neneve 43, 47 dhe 54 të K.Pr.Civile.

Neni 43 i K.Pr.Civile parashikon shprehimisht se: Kur i padituri është person juridik, paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij. Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose agjenci të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë.

Neni 47 i K.Pr.Civile parashikon se: Paditë për kërkim ushqimi dhe paditë që rrjedhin nga marrdhëniet e punës, mund të ngrihen si në gjykatën e vendit ku ka banimin i padituri, ashtu edhe në gjykatën e vendit ku ka banimin paditësi.

Edhe nga citimi i dispozitave të mësipërme, del qartë që kompetenca tokësore në rastin objekt gjykimi është alternative dhe e drejta e zgjedhjes, sipas nenit 54 të K.Pr.Civile i

133

takon paditësit, i cili e ka shfrytëzuar me ngritjen e padisë, duke iu drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat.

Për sa më sipër, arsyetimi që bën gjykata se parashikimi në kontratën individuale të punës për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që do të lindin, kompetente do të jetë Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, është i gabuar dhe në kundërshtim me ligjin.

Për sa më sipër, paditësi ka bërë zgjedhjen e tij ndërmjet Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe asaj Tiranë, duke ju drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Mat, për të kërkuar detyrimet që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës me palën e paditur, që si person juridik ka degë të saj edhe në qytetin Burrelit, Rrethi Mat.

Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Mat duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 63 tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.222, datë 20.06.2011 tё Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe

dërgimin e çështjes në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranё, mё 22.09.2011

134

Nr.11241-01912-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1571 i Vendimit (394)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Edmond Islamaj AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: BASHKIM PICA, në mungesë TË PADITUR: CEZ SHPËRNDARJE SH.A. TIRANË,

përfaqësuar nga juristi Veri Kuke

OBJEKTI:Dëmshpërblim prej 1 viti pagë për zgjidhje

të menjëhershme, të pa justifikuar të kontratës së punës.

Dëmshpërblim me pagën e 2 muajve për mosrespektim të procedurës së zgjidhjes së kontratës së punës.

Dëmshpërblim me pagën e 3 muajve për mosrespektim të afatit të njoftimit të zgjidhjes së kontratës së punës.

Dëmshpërblim për vjetërsi në punë.Baze Ligjore: Nenet 12, 21/1, 143, 114, 145/3,

155/3 e vijues të Kodit Punës.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat me vendimin nr.387, datë 09.06.2011, ka vendosur: Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, për gjykimin e çështjes civile nr.274, datë 19.05.2011 dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, si gjykatë kompetente.

Kundër këtij vendimi ka bërë ankim të veçantë paditësi Bashkim Pica, me të cilin ka kërkuar prishjen e tij, duke parashtruar se:

- Gjykata Shkallës së Parë Mat është kompetente në zgjidhjen e çështjes së mësipërme dhe ajo në kundërshtim me ligjin, në bazë të nenit 61 të K.Pr.Civile, vendosi moskompetencën.

- Pala e paditur në qytetin e Burrelit ka një ndërtesë ku ushtron aktivitetin CEZ shpërndarja (më parë OSSH-ja si degë në Burrel) dhe bazuar në nenin 43/2 të K.Pr.Civile që thotë se: “…Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose Agjensi lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjensia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka

135

një ndërtesë me aktivitet ose përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë…”. Ndonëse në kontratën e punës është treguar si gjykatë kompetente Gjykata Shkallës së Parë Tiranë, ky veprim juridik nuk mund të dalë mbi ligjin procedural civil që rregullon këtë marrëdhënie.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e palës së paditur, i cili

kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.387, datë 09.06.2011 i Gjykatës së Shkallës së Parë Mat është marrë në

zbatim të gabuar të ligjit, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

Rezulton se paditësi është banor i Rrethit të Matit dhe ka qenë punonjës pranë palës së paditur me detyrën elektricistit qysh nga viti 1991.

Sipas akteve ne dosje me datë 26.11.2009, midis paditësit Bashkim Pica, me cilësinë e punëmarrësit dhe palës së paditur “OSSH” sh.a., me cilësinë e punëdhënësit, është lidhur kontrata individuale e punës me afat të pacaktuar, duke zëvendësuar plotësisht kontratën e mëparshme individuale të punës.

Në këtë kontratë janë përcaktuar qartazi të drejtat dhe detyrimet për secilën palë në kontratë, si dhe vendi i punës se punëmarrësit që do të jetë OSSH Burrel.

Në këtë kontratë, në Kreun e 13 “Zgjidhja e Mosmarrëveshjeve”, rezulton se palët kanë rënë dakord që kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve të caktohet Gjykata e

Rrethit Gjyqësor Tiranë, ku është dhe selia e OSSH-së.Me datë 27.04.2011, pala e paditur CEZ Sha., me vendimin nr.41 ka vendosur të

zgjidhë kontratën e punës me paditësin Bashkim Pica me motivacionin “Thyerje të disiplinës në punë, duke mos u paraqitur në vendin e punës nga data 01.03.2011 e në vazhdim, pa shkaqe të arsyeshme dhe pa e vënë në dijeni eprorin e drejtpërdrejtë, evidente kjo në kohëshënuesin e punonjëseve të Drejtorisë së Operacioneve të rrjetit dhe mirëmbajtjes…”.

Paditësi, duke pretenduar si të padrejtë këtë vendim me argumentin se për këtë periudhë ai (paditësi) ka qenë me raport mjekësor, me padi sipas objektit i është drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Mat, duke kërkuar shqyrtimin e padisë dhe pranimin sipas objektit të saj.

Në seancë përgatitore, në kërkesat paraprake pala e paditur “CEZ” sha., në zbatim të kontratës individuale të punës së datës 26.11.2009, në të cilën është përcaktuar gjykata kompetente për zgjidhje të mosmarrëveshjeve, ka kërkuar shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe dërgimin për gjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat me vendimin nr.387, datë 09.06.2011, ka vendosur: Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat, për

gjykimin e çështjes civile nr.274, datë 19.05.2011 dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente.

Në seancë gjyqësore të datës 09.06.2011, përfaqësuesi i palës së paditur kërkoi moskompetencën për gjykimin e kësaj çështje nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Mat.… Gjykata, gjatë shqyrtimit të provave konstatoi se në kontratën individuale të punës të datës 26.11.2011, fq.5, lidhur midis palëve pika 13 e saj thuhet se:

136

”Për të gjitha mosmarrëveshjet që mund të lindin gjatë zbatimit të kësaj kontratë ose lidhur me të, palët kontraktuese do të përpiqen t’i zgjidhin me mirëkuptim. Gjykatë kompetente për çdo lloj mosmarrëveshje që mund të lindë gjatë ekzekutimit të kësaj kontrate, caktohet Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë”…Në këto kushte, kontrata në fjalë është një marrëveshje midis dy palëve që e kanë lidhur palët dhe bazuar mbi këtë ….ato kanë përcaktuar dhe gjykatën kompetente për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që mund të lindin…”.

Kundër këtij vendimi, për shpalljen e moskompetencës së Gjykatës së Shkallës së Parë Mat, paditësi Bashkim Pica ka bërë ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.387, datë 09.06.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe dërgimin e çështjes pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Mat për vazhdimin e gjykimit si gjykatë kompetente duke parashtruar edhe shkaqet përkatëse.

Gjykata e Shkallës së Parë Mat është kompetente në zgjidhjen e çështjes së mësipërme dhe ajo, në kundërshtim me ligjin, në bazë të nenit 61 të K.Pr.Civile, vendosi moskompetencën;

Pala e paditur në qytetin e Burrelit ka një ndërtesë ku ushtron aktivitetin CEZ shpërndarja (më parë OSSH-ja si degë në Burrel) dhe bazuar në nenin 43/2 të K.Pr.Civile, që thotë se: “…Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose Agjensi lokale të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjensia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë…”;

Ndonëse në kontratën e punës është treguar si gjykatë kompetente Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, ky veprim juridik nuk mund të dalë mbi ligjin procedurial civil që rregullon këtë marrëdhënie;

Ky Kolegj çmon se Gjykata e Shkallës së Parë Mat nuk ka zbatuar drejt dispozitat

përkatëse të K.Pr.Civile, duke vlerësuar vetëm kontratën datë 26.11.2009 të lidhur midis palëve ndërgjyqëse për çështjen e kompetencës.

Edhe pse palët ndërgjyqëse, në kreun 13 të kontratës të lidhur mes tyre (kontrata individuale e punës datë 26.11.2009), kanë përcaktuar si gjykatë kompetente për shqyrtimin e mosmarrëveshjeve Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë, gjykata nuk mund të referojë zgjidhjen e tij në përcaktimet e palëve në kontratë, por duhet të zbatojë ligjin procedurial civil.

Kjo marrëveshje me shkrim konsiderohet nga gjykata si një marrëveshje që nuk i plotëson kërkesat e nenit 52 të K.Pr.Civile, pasi ajo është në kundërshtim me nenin 7 të Kodit të Punës, i cili bën fjalë për kompetencën tokësore të gjykatës dhe në paragrafin e 3 të tij thuhet:

“Marrëveshjet që lidhen me juridiksionin janë të vlefshme vetëm nëse përcaktohen pas lindjes së konfliktit”.

Pra jemi para rastit përjashtimor të nenit 52 të K.Pr.Civile në pjesën “ ...kur ligji e ndalon këtë marrëveshje” (parashikimi në nenin 7/3 të K.Punës), që do të thotë se pa lindur konflikti palët nuk mund të përcaktojnë gjykatën kompetente për gjykimin e mosmarrëveshjeve, prandaj ajo që palët kanë parashikuar në kontratën individuale të punës, në lidhje me kompetencën e gjykatës, është e pavlefshme.

Pra, vlen të theksohet se në raste të tilla (kur në marrëveshje të palëve është përcaktuar gjykata kompetente), në përcaktimin e gjykatës kompetente duhet të kihen parasysh gjithnjë parashikimet e nenit 7 të K.Punës.

Arsyetimi i asaj gjykate vjen në kundërshtim edhe me përcaktimet e neneve 43, 47 dhe 54 të K.Pr.Civile.

137

Neni 43 i K.Pr.Civile parashikon shprehimisht se: Kur i padituri është person juridik, paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij. Paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet juridike me një degë ose agjenci të personit juridik, mund të ngrihen edhe në gjykatën ku ka qendrën dega ose agjencia, si dhe në gjykatën e shkallës së parë ku personi juridik ka një ndërtesë me aktivitet ose një përfaqësues të autorizuar që të paraqitet në gjykim për objektin e padisë.

Neni 47 i K.Pr.Civile parashikon se: Paditë për kërkim ushqimi dhe paditë që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës, mund të ngrihen si në gjykatën e vendit ku ka banimin i padituri, ashtu edhe në gjykatën e vendit ku ka banimin paditësi.

Edhe nga citimi i dispozitave të mësipërme, del qartë që kompetenca tokësore në rastin objekt gjykimi është alternative dhe e drejta e zgjedhjes, sipas nenit 54 të K.Pr.Civile, i takon paditësit, i cili e ka shfrytëzuar me ngritjen e padisë, duke iu drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Mat.

Për sa më sipër, arsyetimi që bën gjykata se parashikimi në kontratën individuale të punës për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve që do të lindin kompetente do të jetë Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, është i gabuar dhe në kundërshtim me ligjin.

Për sa më sipër, paditësi ka bërë zgjedhjen e tij ndërmjet Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe asaj Tiranë, duke ju drejtuar Gjykatës së Shkallës së Parë Mat për të kërkuar detyrimet që rrjedhin nga marrëdhëniet e punës me palën e paditur, që si person juridik ka degë të saj edhe në qytetin Burrelit, Rrethi Mat.

Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Mat duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 63 tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.387, datë 09.06.2011 tё Gjykatës së Shkallës së Parë Mat dhe

dërgimin e çështjes në atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranё, mё 22.09.2011

138

Nr.11243-01900-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1586 i Vendimit (395)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me :

PADITËS : ALBINA XUKTHI, NIKOLETA GJERMENI TË PADITUR : AGJENSIA E KTHIMIT DHE

KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË ZYRA VENDORE E KTHIMIT DHE KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANËLENE PAPUÇIU, RAJMONDA PAPUÇIU, ZHANETA PAPUÇIU, JOVAN PAPUÇIU

OBJEKTI:Kundërshtim i vendimit nr.126, datë 22.08.1996 të K.K.K.P. Fier.

Heqje e kufizimit për sipërfaqen e truallit 116 m2 ndodhur në lagjen “29 Nëntori” Fier.

Baza Ligjore: Neni 45 e vijues të ligjit nr.7443, datë 13.07.1994 “Për Regjistrimin e Pasurive të Paluajtshme”,

Ligji “Për Kthimin dhe Kompensimin e ish Pronarëve” neni 32/a i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin nr.706, datë 27.04.2011 ka vendosur: Të shpallë moskompetencën tokësore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier për gjykimin e çështjes civile nr.Regj .them 925, datë 27.04.2011.Dërgimin e akteve Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Kundër vendimit lejohet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë brënda 5 ditëve nga e nesërmja e shpalljes.

Kundër këtij vendimi kanë ushtruar ankim të veçantë paditësit, të cilët kërkojnë prishjen e vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit, duke parashtruar këto shkaqe:

- Vendimi vjen ndesh me nenin 53 të K.Pr.Civile, pasi në këtë gjykim të paditurit janë persona me banim në qytetin e Fierit.

139

- Në bazë të nenit 54 të K.Pr.Civile, na takon ne e drejta për të zgjedhur mes disa gjykatave.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; dhe si shqyrtoi çështjen në tërësi; pa

praninë e palëve, të cilat nuk u paraqitën në gjykim pa shkaqe të arësyeshme,

V Ë R E NPaditësit i janë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier me padinë me objektin e

mësipërm. Paditësit janë bashkëpronarë të një sipërfaqeje trualli prej 293 m2 ndodhur në Lagjen “29 Nëntori” Fier. Për shkak se këtë pasuri paditësit kanë dashur t’ia tjetërsonin personave të tretëve, kanë paraqitur kërkesë (për vërtetim hipotekor) pranë palës së paditur ZVRPP Fier.

Kjo e fundit i kthen përgjigje se ka mbivendosje prona e paditësve me pasurinë që iu përket të paditurve Lene, Zhaneta dhe Ivan Papuçiu. Për këtë arësye të paditurit i janë drejtuar me padi Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Fier për zgjidhjen e konfliktit.

Duke arsyetuar se Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave është person juridik me qendër në Tiranë dhe bazuar në nenin 43 të K.Pr.Civile, padia ngrihet në vendin ku ka qendrën personi juridik pra në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë, Gjykata e Shkallës së Parë Fier e ka dërguar çështjen për kompetencë gjykimi në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur të pabazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga paditësat çmon se vendimi i Gjykatës se Shkallës së Parë Fier duhet të lihet në fuqi.

Rezulton se paditësi i është drejtuar gjykatës me kërkesë padi objekt i të cilës është

anullimi i vendimit nr.126, datë 22.08.1996 të K.K.K. Pronave Fier. Si të paditur në këtë gjykim paditësi, bazuar edhe në rregullimet e pikës 1 të nenit 15 të ligjit nr.10207, datë 23.12.2009, ka thirrur Agjensinë e Kthimit dhe Kompensimit të pronave me qendër në Tiranë, fakt që me të drejtë e ka çuar Gjykatën e Rrethit Fier që, në zbatim të rregullimeve që parashikon dispozita e nenit 43 të K.Pr.Civile, të shpallë moskompetencën e saj duke ia dërguar çështjen Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë si gjykatë kompetente. Në paragrafin e parë të nenit 43 të K.Pr.Civile është parashikuar se: “Kur i padituri është person juridik, paditë ngrihen në gjykatën e vendit ku personi juridik ka qendrën e tij” dhe meqenëse qendra e këtij institucioni është në Tiranë kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Që në rastin në gjykim kompetente është Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë del qartë edhe nga parashikimi i nenit 18 të ligjit nr.10207, datë 23.12.2009, sipas të cilit: “kundër vendimit të AKKP-së subjekti i shpronësuar ose Avokati i Shtetit ka të drejtë të bëjë ankim brenda 30 ditëve pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

Pretendimi i paditësave se në rastin në gjykim gjykata duhet të zbatonte kërkesat e dispozitës së nenit 43 të K.Pr.Civile nuk qëndron, pasi siç rezulton nga objekti i kërkesë padisë, paditësat kanë kërkuar anullimin e vendimit të K.K.K.Pronave Fier dhe kanë thirrur si palë në gjykim A.K.K.Pronave, që është një person juridik me qendër në Tiranë.

140

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 64 të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të Vendimit nr.706, datë 27.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Fier.

Tiranë, më 22.09.2011

141

Nr.11243-01903-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1662 i Vendimit (396)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Larte i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Edmond Islamaj AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

KËRKUES: DREJTORIA SIGURIMIT TË INFORMACIONIT TË KLASIFIKUAR (DSIK), përfaqësuar nga Juristët Ramadan Caco dhe Jonida Hoxha.

PERSON I TRETË: PANDI KASAPI, u paraqit i pa përfaqësuar me avokat

OBJEKTI:Rivendosjen në afatin ligjor të ankimit kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009

të Komisionit të Shërbimit Civil.Baza Ligjore: Neni 458 i Kodit të Procedurës Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.160 akti, datë 25.04.2011, ka vendosur:

Deklarimin jo kompetente nga pikëpamja lëndore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e çështjes civile me nr.regj.them. 160, që i përket palëve ndërgjyqëse:Kërkues: Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar Person i Tretë: Pandeli KasapiMe objekt: Rivendosjen në afatin ligjor të ankimit kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil.Kalimin e kësaj çështje për gjykim Gjykatës së Apelit Tiranë.

Kundër vendimit nr.160 akti, datë 25.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është bërë ankim nga Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar, duke pretenduar se:

- Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë në vendimin unifikues nr.3, datë 24.01.2007 e kanë konsideruar KSHC si një gjykatë të shkallës së parë, ndaj ishte detyrim ligjor i KSHC që ankimin e institucionit tonë bashkë me praktikën t’ia

142

përcillte Gjykatës së Apelit Tiranë, ndaj dhe iu drejtuam Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesën për rivendosje në afat.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e analizoi dhe diskutoi

çështjen në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore ka rezultuar se Pandi Kasapi ka qenë në marrëdhënie pune pranë Ministrisë së Drejtësisë dhe gëzon statusin e nëpunësit civil, por për shkak të ristrukturimit të institucionit është liruar nga detyra dhe ka figuruar në listë pritje.

2. Nëpërmjet shtypit (gazetës Korrieri të datës 21.07.2009), Pandi Kasapi është vënë në dijeni të faktit se Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar kishte shpallur konkurrimin për pozicionin përgjegjës i sektorit të financës, buxhetit, burimeve njerëzore dhe shërbimeve mbështetëse.

3. Duke qenë nëpunës civil, ka paraqitur dokumentacionin dhe kërkesën pranë institucionit (Ministrisë së Drejtësisë), për të marrë pjesë në konkurrim.

4. Pasi është zhvilluar faza e parë e konkurrimit, që është dhe faza e përzgjedhjes, në datën 21.08.2009 është shpallur lista e kandidatëve të përzgjedhur, ndërmjet të cilëve edhe ankuesi Pandi Kasapi, si dhe data e testimit.

5. Ankuesi, duke pretenduar se është nëpunës civil i regjistruar në listë pritje që mbahet nga Departamenti i Administratës Publike, i është drejtuar Drejtorisë Juridike,

Mbikqyrjes Shtetërore dhe Shërbimeve Mbështetëse pranë DSIK duke i kërkuar kësaj të fundit që ta konsiderojë të përfunduar konkurrimin me mbarimin e fazës së parë dhe duke shpallur kandidaturën e tij fituese nëpërmjet procedurave të lëvizjes paralele pa testim, mbështetur në nenin 15 të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i Nëpunësit Civil” dhe VKM nr.342, datë 14.07.2000 “Për lëvizjen paralele dhe ngritjen në detyrë të nëpunësit civil”.

6. Ankimi i mësipërm i ankuesit nuk është pranuar nga institucioni dhe janë vazhduar procedurat e konkurrimit.

7. Veprimet e lartpërmendura të DSIK dhe vazhdimi i procedurave të konkurrimit kanë sjellë për pasojë ankimin e ankuesit Pandi Kasapi pranë Komisionit të Shërbimit Civil.

8. Me vendimin nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil është vendosur: “Pranimi i kërkesës të z.Pandi Kasapi. Anullimin e konkurrimit për pozicionin e Përgjegjës i Sektorit të Financës, Buxhetit, Burimeve Njerëzore dhe Shërbimeve Mbështetëse pranë DSIK dhe Drejtoria e Burimeve Njerëzore dhe Shërbimeve Mbështetëse t’i paraqesë eprorit direkt për përzgjedhje në pozicionin e mësipërm ankuesin Pandi Kasapi si i vetmi nëpunës civil ekzistues. Ky vendim t’u njoftohet ankuesit Pandi Kasapi, Drejtorit të Drejtorisë së Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar. Kundër këtij vendimi mund të bëhet ankim në gjykatën e apelit, brenda 30 ditëve, afat i cili fillon nga dita e komunikimit të vendimit”.

9. Ka rezultuar e provuar se pala kërkuese, Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar, ka marrë dijeni për vendimin e mësipërm më datë 16.03.2010, konfirmuar me shkresën nr.47/1 Prot, datë 11.03.2010.

143

9.1 Pala kërkuese, DSIK, pas vënies në dijeni të vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil (KSHC), rezulton që të ketë paraqitur ankim kundër vendimit të sipërcituar, ankim të cilin ajo e ka dorëzuar pranë KSHC dhe jo pranë Gjykatës së Apelit Tiranë. Ky fakt provohet nga përmbajtjta e shkresës nr.96/1 prot., datë 21.02.2011 të KSHC.

10. Duke qenë se, për shkakun e mësipërm DSIK ka humbur të drejtën e ankimit, ajo i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë për rivendosje në afat të së drejtës për të paraqitur ankim kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil.

11. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.160 akti, datë 25.04.2011, ka vendosur: Deklarimin jo kompetente nga pikëpamja lëndore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për gjykimin e çështjes civile me nr.regj.them. 160, që i përket palëve ndërgjyqëse:Kërkues: Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar (Dsik) Person i Tretë: Pandeli KasapiMe objekt: Rivendosjen në afatin ligjor të ankimit kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil.Kalimin e kësaj çështje për gjykim Gjykatës së Apelit Tiranë”.11.1.Gjykata ka arritur në këtë përfundim duke arsyetuar (ndër të tjera) se:“Në nenin 458 të K.Pr.C. ... parashikohet shprehimisht se: “Kur palët kanë humbur të drejtën e ankimit për shkaqe të arsyeshme, mund të paraqesin kërkesë për rivendosje në afat përpara gjykatës që ka dhënë vendimin. Kjo kërkesë shqyrtohet nga gjykata dhe kundër vendimit të tij mund të bëhet ankim i veçantë”. [...].

Referuar dispozitës së sipërcituar arrihet në përfundimin se një dispozitë e tillë nuk rezulton që të jetë e zbatueshme në rastin konkret, në kushtet kur nga ana e palës kërkuese nuk rezulton që të kërkohet rivendosja në afat e të drejtës për të paraqitur ankim në Gjykatën e Apelit Tiranë kundër ndonjë vendimi gjyqësor të dhënë nga ana e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, por, referuar objektit të kërkimit të paraqitur nga ana e palës kërkuese ... nga ana e kësaj të fundit kërkohet rivendosja në afat e të drejtës për të paraqitur ankim në Gjykatën e Apelit Tiranë kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil”.

12. Kundër vendimit nr.160 akti, datë 25.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është bërë ankim nga Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar, duke parashtruar shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

II. Ligji i zbatueshëm

13. Kodi i Procedurës Civile, në dispozitat e të cilit është parashikuar: 14. Neni 41: “Në kompetencë të gjykatës së shkallës së parë janë të gjitha

mosmarrëveshjet civile e mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në ligje të tjera”.

15. Neni 62: “Kundër vendimit të gjykatës që ka shpallur moskompetencën për gjykimin e mosmarrëveshjes, si dhe kundër vendimit të saj, mbështetur në nenin 60 të këtij Kodi, mund të bëhet ankim i veçantë nga palët dhe nga prokurori, kur ka ngritur padi ose ka marrë pjesë në gjykimin e mosmarrëveshjes, në Gjykatën e Lartë”.

16. Neni 458: “Kur palët kanë humbur të drejtën e ankimit për shkaqe të arsyeshme, mund të paraqesin kërkesë për rivendosje në afat përpara gjykatës që ka dhënë

144

vendimin. Kjo kërkesë shqyrtohet nga gjykata dhe kundër vendimit të tij mund të bëhet ankim i veçantë”.

17. Ligji nr.8549, datë 11.11.1999 “Për Statusin e Nëpunësit Civil”.18. Neni 8 “Kompetencat e Komisionit të Shërbimit Civil”.

1. Komisioni i Shërbimit Civil ka këto kompetenca:a) Zgjidh ankesat ndaj vendimeve lidhur me pranimin në shërbimin civil, periudhën e provës, ngritjen në detyrë, lëvizjen paralele, vlerësimin, masat disiplinore dhe të drejtat e nëpunësit civil......2. Komisioni i Shërbimit Civil zgjidh ankesat e parashikuara në pikën 1, shkronja "a" të këtij neni brenda 30 ditëve nga regjistrimi i ankesës. Në qoftë se ankesa nuk zgjidhet brenda këtij afati, personi i interesuar mund të ankohet në gjykatë brenda 30 ditëve nga mbarimi i afatit për zgjidhjen e ankesës nga Komisioni i Shërbimit Civil. Sekretariati Teknik publikon vendimet e Komisionit të Shërbimit Civil dhe njofton të interesuarit. Vendimet e Komisionit të Shërbimit Civil mund të kundërshtohen në gjykatë brenda 30 ditëve pune nga njoftimi i vendimit. 3. Vendimet e Komisionit të Shërbimit Civil, marrë në përputhje me pikën 1, shkronja "a" të këtij neni janë të detyrueshme për institucionet e administratës publike vendore dhe qendrore.Institucionet e administratës qendrore apo vendore mund të ankohen në gjykatat e apelit kundër vendimeve të Komisionit të Shërbimit Civil, të marra në përputhje me pikën 2 të këtij neni, brenda 30 ditëve nga komunikimi i vendimit.

19. Vendimet Vendimet Unifikuese të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë me nr.3, datë 24.01.2007, nr.20, datë 15.11.2007 dhe nr.1 datë 17.01.2011.

III.Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

20. Se vendimi nr.160 Akti, datë 25.04.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë është i pabazuar në ligj dhe në prova dhe si i tillë duhet të prishet.

21. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në vlerësim të objektit dhe shkakut të padisë, e gjen të pabazuar në ligj përfundimin e arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë në lidhje me kompetencën për shqyrtimin e çështjes objekt gjykimi.

22. Ky Kolegj vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga kërkuesi DSIK, përmban shkaqe ligjore, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin nr.160 Akti, datë 25.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

23. Në çështjen objekt gjykimi, kërkuesi, “Drejtoria e Sigurimit të Informacionit të Klasifikuar”, kërkon në bazë të nenit 458 të K.Pr.Civile, rivendosjen në afatin e ankimit kundër vendimit nr.50, datë 20.10.2009 të Komisionit të Shërbimit Civil, duke pretenduar se nisur nga përcaktimi në vendimin nr.3 datë 24.01.2007 i Kolegjeve të Bashkuara, i KSHC si organi me funksion dhe kompetenca quasi gjyqësore, ankimin ndaj vendimit të nxjerrë nga ky organ e kemi paraqitur pranë tij në mënyrë që t’ia përcillte Gjykatës së Apelit Tiranë .

24. Kolegji çmon se me të drejtë kërkuesi, nisur nga përcaktimi në vendimet Unifikuese të Gjykatës së Lartë nr.3 datë 24.01.2007 dhe nr.20, datë 15.11.2007, se “Komisioni i Shërbimit Civil ka tiparet e një arbitri administrativ apo të një trupe (organi) me funksion dhe kompetenca quasi gjyqësore”, e ka konsideruar atë si gjykatë e shkallës së parë e cila ka dhënë vendimin me të cilin nuk ishte dakord, ka paraqitur ankimin pranë KSHC.

25. Kërkuesi rezulton të ketë marrë dijeni për vendimin më datë 16.03.2010, sipas shkresës për komunikimin e vendimit nr.50, datë 20.10.2009.

145

26. Ankimi i paraqitur nga kërkuesi DSIK, mban datën 08.04.2010, pra brenda afatit të përcaktuar për kundërshtimin e vendimeve të KSHC, në pikën 3 të nenit 8 të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Për Statusin e Nëpunësit Civil”.

27. Ky Kolegj vlerëson se ankimi i paraqitur pranë Komisionit të Shërbimit Civil duhej dërguar nga ky i fundit pranë gjykatës së rrethit gjyqësor, pasi ai ishte paraqitur brenda afatit ligjor.

28. Gabimisht gjykata e rrethit gjyqësor, me vendimin e datës 25.04.2001 ka shpallur moskompetencën e kësaj gjykate për gjykimin e kërkesës për rivendosje në afat dhe dërgimin e çështjes për gjykim pranë Gjykatës së Apelit Tiranë.

29. Gjykata e apelit, si shkallë e dytë e gjyqësorit, shqyrton ankimet kundër vendimeve të gjykatës së shkallës së parë të përcaktuara në dispozitat procedurale civile (neni 452 i K.Pr.C.). Kështu, duke pasur parasysh përfundimet në vendimet unifikuese të sipërcituara, ku KSHC është trajtuar si organ me tipare “quasi gjyqësore”, pra është konsideruar që në lidhje me çështjet që shqyrton si gjykatë e shkallës së parë vendimet e tij ankimohen pranë gjykatës së apelit, por kjo e fundit nuk mund të shqyrtojë çdo kërkesë, si në rastin konkret ajo me objekt rivendosje në afat.

30. Edhe pse KSHC është trajtuar si organ me tipare “quasi gjyqësore”, ai nuk është gjykatë dhe nuk mund të shqyrtojë kërkesën për rivendosjen në afat të ankimit kundër vendimit të saj, nisur nga përcaktimet e nenit 458 të K.Pr.Civile, ku thuhet se: “Kur palët kanë humbur të drejtën e ankimit për shkaqe të arsyeshme, mund të paraqesin kërkesë për rivendosje në afat, përpara gjykatës që ka dhënë vendimin. Kjo kërkesë shqyrtohet nga gjykata dhe kundër vendimit të tij mund të bëhet ankim i veçantë”. Por shqyrtimin e kësaj kërkese e bën institucioni ekuivalent, që është gjykata e shkallës së parë, pasi KSHC nuk kryen të gjitha funksionet e gjykatës së shkallës së parë, por ato

të ngarkuara me ligjin e posaçëm që rregullon veprimtarinë e tij. 31. Ky ligj ka përcaktuar qartë rregullat dhe parimet themelore mbi bazën e të cilave

funksionon sot shërbimi civil, si dhe skemën e administrimit të tij, faktorë këto të cilët kanë ngritur në një nivel më të lartë dhe kanë perfeksionuar akoma më shumë funksionimin e shërbimit civil, si dhe marrëdhëniet e krijuara ndërmjet këtij të fundit dhe institucioneve të administratës publike, si asaj qendrore dhe asaj lokale. KSHC është organi administrativ i cili zgjidh dhe vendos mbi ankimet ndaj vendimeve lidhur me nëpunësit civilë.

32. Sa më sipër është pranuar edhe në vendimin e Kolegjeve të Bashkuara nr.1, datë 17.01.2011, në të cilin ndër të tjera thuhet: “Në respektim të konkluzioneve të arritura dhe më parë që KSHC ka tiparet e një arbitri administrativ apo të një trupe (organi) me funksion dhe kompetenca quasi gjyqësore dhe vendimet e tij ngjasojnë me vendimin e dhënë nga gjykata e shkallës së parë, nisur nga tiparet dhe nga fuqia detyruese që ligjvënësi u ka dhënë në rast se ato nuk ankimohen.... Konkluzionet e Kolegjeve të Bashkuara në vendimet e tyre unifikuese të cituara më lart, duke përcaktuar që KSHC ka natyrën e një arbitri administrativ ose të një trupe (organi) me funksion dhe kompetenca “quasi gjyqësore”, si dhe konkluzioni që vendimet e kësaj të fundit barazohen me vendimet e gjykatës së shkallës së parë, dalin qartë në rast se do të analizojmë pikërisht pozitën proceduriale, rolin që luan dhe funksionet që ka ky organ”.

33. Në këto kushte, vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë që ka shpallur moskompetencën e saj për gjykimin e çështjes objekt shqyrtimi dhe dërgimin e çështjes Gjykatës së Apelit Tiranë si gjykatë kompetente, është i padrejtë dhe i

146

pabazuar në ligj dhe si i tillë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 62, 63, 485/ç të K.Pr.Civile,

V E N D O S I Prishjen e vendimit nr.160 Akti, datë 25.04.2001 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe dërgimin e çështjes në po atë gjykatë për vazhdimin e gjykimit.

Tiranë, më 22.09.2011

147

Nr.31003-01917-00-2011 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1583 i Vendimit (397)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Larte i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Edmond Islamaj AnëtarGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 22.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: YLBER PUSTINAVERA NEPRAVISHTA

LEJLA SHIJAKUTË PADITUR: AGJENCIA E KTHIMIT DHE

KOMPENSIMIT TË PRONAVEASTRIT PUSTINA, SUZANA PUSTINA

LUAN PUSTINASHOQËRIA “AURORA CONSTRUCTION”

PERSON I TRETË: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË PASURIVE TË PALUAJTSHME TIRANËAGRON JAUPLLARI, REOLAND JEGENITHANAS POPA

OBJEKTI:1. Anullimin pjesërisht të pikës 1 të Vendimit të KKKP Tiranë nr.79, datë 05.10.1993 për trashëgimlënësin Nuredin Pustina

(të paditurve Luan, Astrit dhe Suzana Pustina) me nr.pasurie 2/232, zona kadastrale 8150 dhe origjina e hipotekës me nr.233, datë 11.08.1948

i regjistruar në ZVRPP Tiranë me nr.2872, datë 21.10.1993, e njohur dhe kthyer nga KKKP Tiranë.

2. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina të na njohin bashkëpronarë të truallit me sipërfaqe prej 232 m2,

duke ndryshuar deklarimin e ish-pronarit Nuredin Pustina dhe deklarimin e kësaj prone në bashkëpronësi me 1/3 secili të pandarë

me pronarë Nuredin Pustina, Edip Pustina dhe Bajram Pustina.

148

3. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina dhe Shoqërisë “Aurora Construction” sh.p.k.

të na njohin të drejtën e përfitimit në ndërtimin që po realizohet mbi këtë truall me leje ndërtimi nr.408, datë 06.08.2003 të KRT Bashkia Tiranë,

sipas pjesës tonë takuese me 4 apartamente banimi me sip.100 m2, me vendndodhje nga kati i dytë i banimit deri në katin e gjashtë dhe 86 m2 garazhe.

Baza Ligjore: Neni 32/a, neni 324 e vijues të K.Pr.Civile; nenet 92, 193/h, 200/a të Kodit Civil;

nenet 18, 116 dhe 117 të Kodit të Procedurës Administrative; neni 1 dhe 16 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993

dhe ligjit nr.9235, datë 29.07.2004.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.59 akti, datë 19.04.2011, ka vendosur:

Mospranimin e kërkesës së palës së paditur AKKP për nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.59 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.59 akti, datë 19.04.2011 të Gjykatës së Rethit Gjyqësor Tiranë ka paraqitur ankim (rekurs) Luan Pustina, Astrit Pustina dhe Suzana Pustina, me pretendimin se:

- Paditësi nuk ka konsumuar rrugën administrative të rishikimit të aktit administrativ që ka goditur në gjykatë. Nga dosja rezulton se kërkesë padia është regjistruar në gjykatë

më datë 18.09.2006, pra pas hyrjes në fuqi të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”. Gjykata e rrethit ka vendosur në kundërshtim me Vendimin Unifikues nr.7, datë 24.03.2005 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

- Vendimi i gjykatës së rrethit bie ndesh dhe me Vendimin Unifikues nr.2, datë 06.01.2009 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

- Në bazë të Ligjit 9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave”, i ndryshuar me Ligjin nr.10308, datë 22.07.2010, neni 16/1, paditësit duhet t’i ishin drejtuar për rishikimin e aktit administrativ AKKP. Në rastin tonë nuk jemi në kushtet e parashikuar nga vendimi nr.27, datë 26.05.2010 i Gjykatës Kushtetuese, pasi paditësat nuk kanë një akt njohje të pronësisë së tyre dhe sipas ligjit në fuqi organi kompetent për njohjen dhe kthimin e pronës është AKKP. Gjykata nuk mund të marrë në shqyrtim rishtazi kërkesat për njohje pronësie.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e analizoi dhe diskutoi

çështjen në tërësi,

V Ë R E NI. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i akteve të dosjes gjyqësore rezulton e provuar se paditësat Ylber Pustina, Vera Nepravishta dhe Lejla Shijaku i janë drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me padinë me objekt: “Anullimin pjesërisht të pikës 1 të Vendimit të KKKP Tiranë

149

nr.79, datë 05.10.1993 për trashëgimlënësin Nuredin Pustina (të paditurve Luan, Astrit dhe Suzana Pustina) me nr.pasurie 2/232, zona kadastrale 8150 dhe origjina e hipotekës me nr.233, datë 11.08.1948, i regjistruar në ZVRPP Tiranë me nr.2872, datë 21.10.1993 e njohur dhe kthyer nga KKKP Tiranë. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina të na njohin bashkëpronarë të truallit me sipërfaqe prej 232 m2, duke ndryshuar deklarimin e ish-pronarit Nuredin Pustina dhe deklarimin e kësaj prone në bashkëpronësi me 1/3 secili të pandarë me pronarë Nuredin Pustina, Edip Pustina dhe Bajram Pustina. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina dhe Shoqërisë “Aurora Construction” sh.p.k. të na njohin të drejtën e përfitimit në ndërtimin që po realizohet mbi këtë truall me leje ndërtimi nr.408, datë 06.08.2003 të KRT Bashkia Tiranë, sipas pjesës tonë takuese me 4 apartamente banimi me sip.100 m2, me vendndodhje nga kati i dytë i banimit deri në katin e gjashtë dhe 86 m2 garazhe”.

2. Pala e paditur ka kërkuar nxjerrjen e kësaj çështjeje civile nga juridiksioni gjyqësor, me argumentin se pala paditëse nuk ka konsumuar rrugën administrative të rishikimit të aktit nga organi administrativ AKKP.

3. Përfaquesit e palës së paditur, Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave kërkuan pranimin e kësaj kërkese, me të njëjtin argumentim.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.59 akti, datë 19.04.2011, ka vendosur:

“Mospranimin e kërkesës së palës së paditur AKKP për nxjerrjen nga juridiksioni gjyqësor të çështjes civile nr.59 akti të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë”.

4.1. Gjykata ka arritur në përfundimin se çështja është në juridiksionin gjyqësor, duke arsyetuar (ndër të tjera) se:

“Përsa i përket të drejtës së ankimit ndaj vendimeve të AKKP kjo është parashikuar

në nenin 18 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004, ndryshuar me Ligjin nr.9684, datë 06.02.2007. Neni 18, pika 1 e këtij ligji parashikon shprehimisht:

Kundër vendimit të njohjes së të drejtës së pronësisë, kthimit ose kompensimit të pronës, si dhe të drejtave të tjera reale të zyrës rajonale të AKKP në qark, subjekti i shpronësuar ka të drejtë të bëjë ankim brenda 30 ditëve nga njoftimi i këtij vendimi në zyrën e AKKP në qendër, sipas pikës 1 të nenit 16 të këtij ligji. Jo më vonë se 45 ditë nga regjistrimi i ankimit, Drejtori i Përgjithshëm i AKKP merr vendim për objektin e ankimit. Drejtori i përgjithshëm i AKKP vendos:

a. Lënien në fuqi të vendimit; oseb. Shfuqizimin e vendimit dhe zgjidhjen në themel të tij.

Kundër vendimit për lënie në fuqi të vendimit të AKKP së zyrës rajonale, ankimi kryhet pranë gjykatës së rrethit ... . Kur vendimi zgjidh çështjen në themel, ankimi kryhet pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë ....

Me vendimin nr.27, datë 26.05.2010 të Gjykatës Kushtetuese janë shfuqizuar si të papajtueshëm me Kushtetutën e Republikës së Shqipërisë të nenit 15, pika 1, germat c, ç, d, dh dhe 16 të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës”, të ndryshuar me Ligjin nr.10207, datë 23.12.2009 “Për disa ndryshime në Ligjin nr.9235, datë 29.07.2004 “Për Kthimin dhe Kompensimin e Pronës” i ndryshuar”, prandaj pretendimi i palës për nxjerrjen e çështjes civile sipas kësaj dispozite është i pabazuar në ligj.

5. Kundër vendimit nr.59 akti, datë 19.04.2011 të Gjykatës së Rethit Gjyqësor Tiranë kanë ushtruar rekurs të paditurit Luan Pustina, Astrit Pustina dhe Suzana Pustina, për shkaqet e parashtruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

6. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se ankimi i veçantë i paraqitur nga të paditurit kundër vendimit nr.59 akti, datë 19.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë,

150

i cili ka vendosur: “Mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e çështjes jashtë juridiksionit gjyqësor”, nuk përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat mund të bëjnë të cënueshëm vendimin e mësipërm të kësaj gjykate.

7. Ky Kolegj vlerëson se ky vendim është marrë në zbatim të plotë të ligjës materiale dhe asaj proceduriale dhe si i tillë ai duhet të lihet në fuqi.

8. Rezulton e provuar nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore që kërkimi i këtij gjykimi është: “Anullimin pjesërisht të pikës 1 të Vendimit të KKKP Tiranë nr.79, datë 05.10.1993 për trashëgimlënësin Nuredin Pustina (të paditurve Luan, Astrit dhe Suzana Pustina) me nr.pasurie 2/232, zona kadastrale 8150 dhe origjina e hipotekës me nr.233, datë 11.08.1948 i regjistruar në ZVRPP Tiranë me nr.2872, datë 21.10.1993 e njohur dhe kthyer nga KKKP Tiranë. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina të na njohin bashkëpronarë të truallit me sipërfaqe prej 232 m2 duke ndryshuar deklarimin e ish-pronarit Nuredin Pustina dhe deklarimin e kësaj prone në bashkëpronësi me 1/3 secili të pandarë me pronarë Nuredin Pustina, Edip Pustina dhe Bajram Pustina. Detyrimin e të paditurve Astrit, Luan dhe Suzana Pustina dhe Shoqërisë “Aurora Construction” sh.p.k. të na njohin të drejtën e përfitimit në ndërtimin që po realizohet mbi këtë truall me leje ndërtimi nr.408, datë 06.08.2003 të KRT Bashkia Tiranë, sipas pjesës tonë takuese me 4 apartamente banimi me sip.100 m2, me vendndodhje nga kati i dytë i banimit deri në katin e gjashtë dhe 86 m2 garazhe”.

9. Këtë kërkim paditësit e kanë bazuar në nenet 32, 324 e vijues i K.Pr.Civile, neni 92, 193/h, 200/a të K.Civil, Ligji nr.7698, datë 15.04.1993, Ligji nr.9235, datë 29.07.2004.

II. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson:

10. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të theksojë se është e qartë nga e drejta

proceduriale se çështja e juridiksionit, është një nga çështjet më të rëndësishme proceduriale, mosrespektimi dhe zgjidhja jo drejtë e së cilës passjell prishjen e vendimit. Kjo është dhe arsyeja se përse në nenin 59 të K.Pr.Civile parashikohet shprehimisht se: “Gjykata në çdo fazë dhe shkallë gjykimi, qoftë edhe kryesisht, merr në shqyrtim nëse çështja që shqyrton, bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ. Kundër vendimit të dhënë për një rast të tillë, mund të bëhet ankim i veçantë në Gjykatën e Lartë”.

11. Në analizë të dispozitës së mësipërme konstatohet se çdo lloj gjykate dhe në çdo shkallë gjykimi ka të drejtë të marrë në shqyrtim, të analizojë dhe të vendosë në lidhje me juridiksionin e çështjes objekt gjykimi. Pikërisht këtë të drejtë gjykata ka të drejtë ta zbatojë edhe kryesisht në respektim të parimit të njohur të zhvillimit të një procesi të rregullt ligjor të sanksionuar në nenin 6 të KEDNJ.

12. Ky Kolegj çmon të theksojë se nisur nga rëndësia e madhe që ka përcaktimi i drejtë i juridiksionit në K.Pr.Civile është përcaktuar qartë raporti dhe marrëdhënia midis dy juridiksioneve, përkatësisht atij administrativ dhe atij gjyqësor. Ёshtë i njohur fakti që gjykatat nuk mund të shqyrtojnë një çështje që ligji e ka lënë në juridiksionin administrativ, për këtë arsye gjykatat në çdo fazë dhe shkallë të gjykimit marrin në shqyrtim nëse çështja që shqyrton, bën pjesë në juridiksionin gjyqësor apo administrativ (neni 59 të K.Pr.Civile).

13. Në interpretim të dispozitës të mësipërme, juridiksioni administrativ pengon gjykatën në shqyrtimin e themelit të çështjes. Në bazë të nenit 136 të K.Pr.Administrative dhe 328 të K.Pr.Civile “Çdo palë e interesuar ka të drejtë të ankohet kundër një akti administrativ ose kundër një refuzimi për nxjerrjen e aktit administrativ. Palët e interesuara mund t’i drejtohen gjykatës vetëm pasi të kenë ezauruar rekursin administrativ”. Pra,“kontrolli gjyqësor vjen pasi është konsumuar rekursi administrativ”.

151

14. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në çështjen objekt gjykimi nuk jemi para rasteve të pretenduara në ankimin e veçantë nga ana e paditur, që duhet ndjekur dhe ezauruar në mënyrë të detyrueshme rruga e ankimit administrativ, përpara se të kërkohet kontrolli gjyqësor.

15. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të drejtë konkluzionin që ka arritur Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë se kërkimi i paditësave që në themel ka kërkimin për njohjen si bashkëpronarë të trashëgimtarëve të ish pronarit “Pustina”, që është një kërkim, i cili bën pjesë në juridiksionin gjyqësor.

16. Në nenin 36 të K.Pr.Civile parashikohet shprehimisht se: “Në juridiksionin e gjykatave hyjnë të gjitha mosmarrëveshjet civile dhe

mosmarrëveshjet e tjera të parashikuara në këtë Kod e në lidhje të veçanta. Juridiksioni gjyqësor civil ushtrohet sipas dispozitave të këtij Kodi dhe ligjeve të tjera. Asnjë institucion tjetër nuk ka të drejtë të pranojë për shqyrtim një mosmarrëveshje civile që është duke u gjykuar nga gjykata. Ёshtë e pavlefshme çdo marrëveshje që lidhet në kundërshtim me këtë dispozitë”.

16.1 Në analizë të dispozitës së mësipërme, del qartë që paditësat të drejtat e tyre të pretenduara të cënuara nga të paditurit mund t’i mbrojë vetëm duke iu drejtuar gjykatës (juridiksionin gjyqësor) nëpërmjet padisë.

17. Me të drejtë gjykata e rrethit ka arsyetuar se akti administrativ që atakohet pjesërisht në këtë çështje civile, përbën titullin e pronësisë së të paditurve dhe, për shkak të kërkimit të pavlefshmërisë absolute të pretenduar, gjykata ka për detyrë të zgjidhë pasojat juridike për shkak të kësaj pavlefshmërie absolute të aktit administrativ.

18. Me anë të kësaj padie paditësat kanë për qëllim të provojnë të drejtën e tyre të

bashkëpronësisë mbi sendin.19. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen të pabazuar pretendimin e ngritur në

ankimin e veçantë (rekurs) nga pala e paditur se kjo çështje duhet të dalë jashtë juridiksionit gjyqësor, për faktin se paditësi, duke kërkuar në të njëjtën kohë dhe “Anullimin pjesërisht të pikës 1 të vendimit nr.79, datë 05.10.1993 të ish KKKP të Bashkisë Tiranë”, nuk ka ezauruar më parë rrugën e ankimit administrativ në bazë të Ligjit nr.9235, datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës”, si dhe Vendimit Unifikues të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë me nr.2, datë 06.01.2009.

20. Në lidhje me këtë pretendim, ky Kolegj vlerëson të theksojë se çdo gjykatë, për zgjidhjen e çështjes së juridiksionit gjatë shqyrtimit të mosmarrëveshjeve ndërmjet palëve, mosmarrëveshje këto që kanë lidhje me të drejtën themelore të pronës, duhet të mbajë parasysh interpretimin e drejtë të dispozitave proceduriale civile e administrative, si dhe atyre të legjislacionit të posaçëm për njohjen dhe kthimin e pronave ish pronarëve, në përputhje me parimet themelore kushtetuese të sigurisë juridike, shtetit të së drejtës dhe ndarjes së pushteteve.

21. Rezulton që në çështjen objekt gjykimi paditësi kërkon të godasë një vendim të KKKP, i cili është dhënë në vitin 1996. Referuar Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, neni 27/a, kundër çdo vendimi të dhënë nga KKKP në zbatim të këtij ligji, bëhet ankim i drejtpërdrejtë në gjykatë, pa qenë nevoja e ndjekjes së ndonjë rruge të posaçme administrative.

22. Ky Kolegj çmon të theksojë se në Vendimin Unifikues të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë me nr.7, datë 24.03.2005 është përcaktuar qartë që: “Kolegjet e Bashkuara pranojnë se fuqia prapavepruese e ligjit është e lidhur kryesisht me ligjin material dhe ajo nuk është në natyrën e ligjit procedurial. Ёshtë vetë ligji procedurial ai i cili duhet të

152

përcaktojë se si duhet të veprohet me rastin e hyrjes në fuqi të ligjit të ri. Nisur nga fakti që nuk ka një dispozitë kalimtare në Ligjin nr.9235, datë 29.07.2004, i cili në vetvete është një ligj i cili përmban dispozita materiale dhe proceduriale, si dhe fakti që marrëdhëniet juridike dhe mosmarrëveshjet kanë lindur para hyrjes në fuqi të këtij ligji, ligji i aplikueshëm do të jetë ligji i kohës…”.

23. Gjykata Kushtetuese, duke patur parasysh rëndësinë vendimtare të respektimit të parimeve themelore të vendosura nga ligjvënësi, në lidhje me juridiksionin e detyrueshëm për shqyrtimin e mosmarrëveshjes për kundërshtimin e vendimeve të ish KKKP-ve apo të strukturave aktuale të kthimit e kompensimit të pronës, në vendimin nr.27, datë 27.07.2009, pasi arsyeton lidhur me standartin kushtetues “të gjykatës së krijuar me ligj”, detyrimet që rrjedhin nga parimi i shtetit të së drejtës dhe ai i ndarjes e balancimit të pushteteve, qartazi është shprehur se:

“Njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës bëhet nëpërmjet një organi administrativ mbi kërkesën që ish-pronari i drejton organeve përkatëse të administratës publike. Sipas nenit 27/a të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ish-pronarëve”, nëse individi kërkues nuk është dakord me vendimin e Komisionit, ai ka të drejtë ta kundërshtojë këtë vendim drejtpërdrejt në gjykatë. Vendimet e organeve të administratës kanë të drejtë t’i kundërshtojë në gjykatë, përveç kërkuesve, edhe çdo person tjetër që pretendon për vete të drejta pronësie........

Gjatë gjykimit të iniciuar prej subjekteve të mësipërme, përveç të tjerave, hetohet dhe vërtetohet dhe fakti nëse këtyre subjekteve u është cënuar apo jo e drejta e pronësisë dhe, çdo vendim gjykate që do të anulonte pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit përkatës së administratës, duhet të konfirmojë njëkohësisht edhe të drejtën e tyre të pronësisë. Prandaj, Gjykata Kushtetuese çmon se kur shqyrtohet një mosmarrëveshje e iniciuar nga të tilla

subjekte, gjykata ka juridiksion dhe kompetencë jo vetëm që të anulojë pjesërisht ose plotësisht vendimet e organit administrativ, por njëkohësisht edhe të njohë e të kthejë pjesërisht ose plotësisht pronën në favor të tyre. Megjithatë, shqyrtimi i një mosmarrëveshjeje të tillë duhet të kufizohet vetëm në pronën që është objekt i vendimeve të organit administrativ dhe jo të shtrihet në prona të tjera që nuk janë objekt i këtyre vendimeve, pasi, siç u parashtrua më sipër, njohja, kthimi dhe kompensimi i pronës i takon fillimisht juridiksionit administrativ, ndërsa gjykata, me ankesë të individit, shprehet mbi kushtetutshmërinë dhe ligjshmërinë e vendimit të organeve të administratës, pasi ato të kenë marrë vendimin përkatës....”.

23.1. Në vazhdim të këtij interpretimi Gjykata Kushtetuese, në vendimin e saj me nr.27, datë 26.05.2010, ka theksuar se:

“E drejta e pretenduar e subjektit para një organi shtetëror është një e drejtë subjektive dhe jo një interes i ligjshëm i tij. Vendimet e KKKP dispononin drejtpërsëdrejti mbi të drejta subjektive dhe këto të drejta janë ekskluzive të titujve të caktuar dhe jo të shtetasve apo publikut. Për këtë arsye, vendimet e KKKP nuk janë thjesht akte administrative, por akte të nxjerra nga organe, të cilat Gjykata Europiane i ka trajtuar si quasi gjykate…

....... duke qenë se kemi të bëjmë me të drejta subjektive, dhe pse enti shtetëror ka shprehur vullnetin e vet nëpërmjet akteve, këto të fundit nuk goditen dhe nuk trajtohen në gjykatë si akte administrative, por përkundrazi shtetasi në gjykatë në një gjykim të zakonshëm kërkon të drejtën e pronësisë.

....... Për pasojë, gjykata konstaton se shqyrtimi i të drejtës së pronësisë mbi një send mund të bëhet vetëm nga gjykata e zakonshme në përputhje me K.C…

..... zbatimi, nga një organ administrativ si AKKP i parimeve të revokimit dhe shfuqizimit të akteve të ish KKKP është i pabazuar, pasi mungon një interes i ligjshëm

153

shtetëror dhe aktet që shfuqizohen, ose revokohen nuk janë akte tipike administrative të një organi tipik administrativ. Drejtori i AKKP është një organ në varësi të Këshillit të Ministrave dhe në këtë kuptim vendimi i marrë prej tij për të ndërhyrë mbi interesa civile të shtetasve, në kuptim të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut është i pajustifikuar....

.... Gjykata çmon se vendimet e AKKP për të shfuqizuar vendimet e KKKP-ve, përbëjnë cënim të parimit të sigurisë juridike....”.

24. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë mban parasysh edhe përfundimet unifikuese të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, të cilat, në vendimin nr.2, datë 21.01.2011 kanë rikonsideruar dhe rishikuar praktikën e mëparshme të unifikuar me vendimin e tyre nr.2, datë 06.01.2009, pas qëndrimeve të sipërcituara të mbajtura nga Gjykata Kushtetuese dhe ato të Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut në lidhje me Shqipërinë.

25. Kështu, me vendimin unifikues nr.2, datë 21.01.2011, Kolegjet e Bashkuara kanë arritur në përfundimin se subjektet e shpronësuara kanë detyrimin që t’i drejtohen organit administrativ, pra AKKP-se, vetëm në dy situata.

a, në rastin kur subjektet e shpronësuara paraqesin për herë të parë kërkesë për njohjen dhe kthimin e pronës në cilësinë e ish pronarit.

b, në rastin e ankimit ndaj vendimit të dhënë në emër të tyre e mbi kërkesën e tyre nga (ish) Zyra Rajonale e AKKKP-së, pra pas hyrjes në fuqi të Ligjit nr.9235 datë 29.07.2004 “Për kthimin dhe kompensimin e pronës” (i ndryshuar).

25. Përsa u arsyetua më lart Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin që çështja objekt gjykimi është në juridiksionin gjyqësor, duke theksuar se arrin në këtë përfundim dhe për një arsye tjetër, pasi të nxjerrësh jashtë juridiksionit gjyqësor çështjen objekt gjykimi duke e detyruar paditësin t’i drejtohet përsëri organeve kompetente administrative, në një kohë që ato kanë disponuar njëherë për pronën tek persona të tretë, do

të thotë ta bësh gjithë procesin administrativ jo efektiv (pasi këto organe kompetente nuk kanë si të shprehen më për të njëjtën pronë për të cilën janë shprehur njëherë), si dhe t’i mohosh të drejtën kushtetuese paditësit për një gjykim të drejtë dhe brënda një afati të arsyeshëm (neni 42 i Kushtetutës së R.SH, neni 6, 13, i K.E.D.NJ.).

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.59 akti datë 19.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Tiranë.

Tiranë, më 22.09.2011

154

Nr.11243-01916-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.000-2011-1612 i Vendimit (398)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në datën 27.09.2011 mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që ju përket palëve:

PADITËS: GRUPI MBIKQYRËS I FIRMAVE PIRAMIDALE.

E PADITUR: PËRMBARUESI GJYQËSOR PRIVAT GENTI STRATI.KIROV BABLIKU.

OBJEKTI:Pavlefshmëri absolute e vendimit nr.480, datë 11.11.2010

të Gjykatës së Apelit Tiranë.Kundërshtim i veprimeve të përmbaruesit gjyqësor privat Gentian Strati,

komunikuar me shkresën nr.43, datë 25.11.2010.Baza Ligjore: Neni 31 e vijues i K.Pr.Civile,

nenet 510, 511/a, 610 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin nr.5032, datë 10.06.2011, ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës lëndore për gjykimin e çështjes civile nr.5104 Akti.Dërgimin e akteve Gjykatës së Apelit Tiranë si gjykata kompetente e shqyrtimit të kësaj çështje.

Kundër vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, në bazë të nenit 62 të Kodit të Proçedurës Civile, ka bërë ankim të veçantë Grupi Mbikqyrës i Firmave Piramidale, duke parashtruar këto shkaqe:

- Së pari - Kërkimi për pavlefshmëri absolute të vendimit gjyqësor për lëshimin e urdhër ekzekutimit, bazuar në nenet 92/a të K.Civil, 510-511 të K.Pr.Civil, kompetenca lëndore i përket gjykatës së shkallës së parë.

155

- Së dyti - Gjykata e faktit, duke mos pezulluar shqyrtimin e çështjes dhe vetëm përsa i përket kërkimit - Kundërshtimit të veprimeve përmbarimore, ka zbatuar keq ligjin, duke shkelur të drejtën e ankimit në rastet e gjykimit nga gjykata e zkonshme.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e përfaqësuesit të palës

paditëse, që kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes po asaj gjykate për vazhdimin e gjykimit; mbrojtjen e palës së paditur Kirov Babliku, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSipas vendimit të gjykatës dhe akteve të dosjes gjyqësore, paditësi “Grupi Mbikqyrës

i Firmave Piramidale” duke thirrur si të paditur përmbaruesin gjyqësor Gentian Strati dhe Kirov Bablikun, ka ngritur në gjykatë një padi me dy kërkime. Si kërkim i parë është pavlefshmëria absolute e vendimit nr.480, datë 11.11.2010 i Gjykatës së Apelit Tiranë për lëshimin e urdhërit të ekzekutimit. Kërkim i dytë është kundërshtimi i veprimeve përmbarimore, pikërisht me pretendimin se urdhëri i ekzekutimit është lëshuar nga gjykata jo kompetente (gjykata e apelit) dhe jo nga gjykata e shkallës së parë, që ka dhënë vendimin që është titull ekzekutiv.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, në seancë gjyqësore, ka vënë në bisedim kërkesën e të paditurit Babliku për shpalljen e moskompetencës së saj për shqyrtimin e padisë dhe dërgimin e çështjes Gjykatës së Apelit Tiranë si gjykatë kompetente.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka vendosur të shpallë moskompetencën lëndore të saj për shqyrtimin e padisë dhe dërgimin e çështjes për shqyrtim Gjykatës së Apelit Tiranë, si

gjykatë kompetente. Gjykata arsyeton se pala e paditur Babliku i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me një padi të rrjedhur nga ndërprerja e marrëdhënies së punës me paditësin në këtë gjykim. Ajo gjykatë ka vendosur pranimin pjesërisht të padisë. Mbi ankimin e palës Babliku, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1761, datë 05.10.2010, ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë vetëm për sa i përket shtimit të masës së dëmshpërblimit në masën e 1 viti page për zgjidhje të pajustifikuar të marrëdhënies së punës. Mbi bazën e kërkesës së gjyqfituesit Babliku, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.480, datë 11.11.2010, ka lëshuar urdhërin e ekzekutimit për vendimin e themelit të sipërcituar të dhënë po nga ajo gjykatë.

Gjykata e shkallës së parë, në vijim të arsyetimit të saj, parashtron se nisur nga objekti i padisë ndodhet përpara një kërkimi që ka të bëjë me pavlefshmërinë e një vendimi gjyqësor të dhënë nga një gjykatë më e lartë, Gjykata e Apelit Tiranë, për lëshimin e urdhërit të ekzekutimit për një vendim të dhënë po nga ajo gjykatë. Por, gjykata e shkallës së parë, nga pikëpamja e kompetencës lëndore, nuk është gjykata që mund të gjykojë për vlefshmërinë e vendimit gjyqësor të dhënë nga gjykata më e lartë e që përbën titull ekzekutiv. Prandaj, gjykata kompetente për shqyrtimin e çështjes është vetë Gjykata e Apelit Tiranë pranë së cilës është dhënë vendimi që kërkohet të konstatohet apo shpallet i pavlefshëm. Ndërkohë që kërkimi për kundërshtimin e veprimeve përmbarimore është një kërkim aksesor që mbështetet në vetë pavlefshmërinë e titullit ekzekutiv të pretenduar, vendimit të lëshimit të urdhërit të ekzekutimit nga gjykata më e lartë.

Kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë, pala paditëse ka parashtruar ankim të veçantë në Gjykatën e Lartë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për shpalljen e moskompetencës lëndore të saj për shqyrtimin e çështjes dhe dërgimin

156

e akteve Gjykatës së Apelit Tiranë si gjykatë kompetente duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë për vazhdimin e gjykimit, si gjykata kompetente nga pikëpamja lëndore dhe tokësore.

Nisur nga arsyetimi dhe disponimi i gjykatës së shkallës së parë, si dhe nga natyra e dy kërkimeve të parashtruara në padinë objekt gjykimi, atij për pavlefshmëri të vendimit gjyqësor dhe kundërshtim të veprimeve përmbarimore për shkak të kësaj pavlefshmërie, Kolegji Civil çmon se është vendi për të trajtuar disa çështje të interpretimit dhe zbatimit të ligjit procedurial mbi zgjidhjen e mosmarrëveshjes mbi kompetencën lëndore e tokësore, si edhe mbi kuptimin, natyrën e veçantë dhe pranueshmërinë për shqyrtim të kërkimit të pavlefshmërisë së vendimit gjyqësor.

Kolegji Civil çmon të evidentojë se, në kuptim e zbatim të drejtë të dispozitës së neneve 61 e 64 të Kodit të Procedurës Civile, në rastet e lindjes dhe trajtimit të mosmarrëveshjes mbi kompetencën, kur çështja dërgohet për kompetencë nga një gjykatë në një gjykatë tjetër të së njëjtës shkallë, kjo e fundit ka detyrimin që ta mbajë çështjen për shqyrtim dhe, eventualisht, nëse ka bindje tjetër, t’ia parashtrojë qëndrimin e saj lidhur me kompetencën Gjykatës së Lartë. Po kështu veprohet edhe në rastin kur çështja i dërgohet një gjykate të shkallës së parë nga ana e gjykatës së apelit. Ndërkohë që, në çdo rast, gjykatat më të ulëta kanë detyrimin të mbajnë për shqyrtim çështjen nëse ajo i dërgohet për kompetencë nga Gjykata e Lartë.

Dispozita e nenit 64 nuk përmend rastin e veçantë kur një gjykatë më e ulët i dërgon aktet për kompetencë një gjykate më të lartë. Një gjendje e tillë e procedimit civil nuk ka sens juridik të ndodhë për shkak të kompetencës tokësore. Përjashtimisht, mund të ndodhë vetëm në rastin e kompetencës lëndore dhe vetëm nëse në ligj, shprehimisht, parashikohet që, lidhur me një kërkim a mosmarrëveshje civile, është gjykata më e lartë ajo që e shqyrton çështjen si

gjykatë e shkallës së parë. Duke u nisur nga rregullat e vendosura nga kjo dispozitë, vjen përfundimi që, edhe në këtë rast përjashtimor, do të veprohet njësoj si në rastet e tjera. Pra, gjykata më e lartë e pranon çështjen e dërguar për kompetencë lëndore nga gjykata më e ulët dhe përfundimisht është Gjykata e Lartë që vendos për rregullimin e kompetencës, kryesisht apo nëse ajo i parashtrohet nga gjykata e apelit apo mbi ankimin e veçantë të palës ndërgjyqëse.

Nga ana tjetër, Kolegji Civil vëren se pavlefshmëria e vendimit gjyqësor, si rregull, nuk mund të kërkohet nga ata që nuk kanë qenë palë në atë proces gjyqësor, sepse vendimet jepen dhe rishikohen në kuadër të procedimit civil në tre shkallët e gjykimit dhe nëse rishqyrtohet pas rishikimit, etj.. Përndryshe, kushdo, aq më tepër pa qenë palë në gjykim, do të pretendonte pavlefshmëri të vendimeve gjyqësore me çfarëdo arsye, ndërkohë që ai ka marrë formë të prerë. Kështu do të cënohej siguria juridike, sepse vendime gjyqësore të konfirmuara do të viheshin në diskutim jashtë gjykimeve e kundërshtimeve të çështjes ku ishte dhënë vendimi. Vendimet gjyqësore nuk mund të kundërshtohen në këtë mënyrë njësoj sikurse kundërshtohen aktet administrative apo veprimet e tjera juridike.

Prandaj, mes të tjerave, në Kodin e Procedurës Civile, në nenin 123 të tij, parashikohet qartë se:

“Pavlefshmëria e vendimeve të gjykatës që mund të shqyrtohen në gjykatën e apelit, ose për të cilat mund të bëhet kërkesë në Gjykatën e Lartë, vlerësohet brenda kufijve dhe rregullave të caktuara për këto mjete të kundërshtimit”.

Në interpretim të drejtë të kësaj dispozite, pretendimi për pavlefshmërinë e një vendimi gjyqësor, për çfarëdo shkaku tjetër, të ndryshëm nga ai i mos ekzistencës së tij, mund të ngrihet vetëm nëpërmjet mjeteve të kundërshtimit (ankimit) të atij vendimi në gjykatën më të lartë. Pra, nëse nuk ushtrohet ankim i veçantë, ankim i zakonshëm, rekurs apo

157

kërkesë për rishikim sipas rregullave proceduriale, nuk mund të vihet në diskutim efekti i gjësë së gjykuar të vendimit gjyqësor, edhe nëse pretendohet se ai vendim gjyqësor është dhënë në shkelje të tilla që e bëjnë atë të pavlefshëm.

Kolegji Civil çmon të evidentojë se, përjashtimisht, pavlefshmëria e vendimit gjyqësor mund të kërkohet si në rrugën e ankimit, ashtu edhe me kërkesëpadi (që ngrihet në çdo kohë), vetëm nëse pretendohet se vendimi gjyqësor është inekzistent. Ky rast përjashtimor ndodh vetëm: (a) nëse vendimi gjyqësor në origjinal nuk është nënshkruar nga gjyqtari monokratik apo njëri nga anëtarët e trupës gjykuese kolegjiale; (b) nëse çështja është gjykuar dhe vendimi është shpallur nga një organ apo persona a funksionarë që nuk bëjnë pjesë në pushtetin gjyqësor dhe nuk kanë asnjë atribut gjyqësor, pra që nuk i përkasin juridiksionit gjyqësor; (c) nëse vendimi gjyqësor ka mangësi të dukshme e të rënda të atilla, që janë thelbësore për t’i dhënë atij fuqi ekzekutive (zbatuese) dhe efektin e gjësë së gjykuar, sikurse janë mungesa e dispozitivit (asaj që është vendosur), apo mungesa e pjesës hyrëse të tij (veçanërisht kur nuk dihet kush gjykatë apo cili trup gjykues ka gjykuar çështjen, nuk dihet kush janë palët ndërgjyqëse dhe objekti e shkaku ligjor i padisë), apo mungesa tërësore e arsyetimit në pjesën përshkruese-arsyetuese të vendimit.

Pra, nuk mund të bëhet fjalë për vendim gjyqësor të pavlefshëm nëse ai vendim është dhënë nga një gjykatë e juridiksionit gjyqësor, por që nuk ishte kompetente nga pikëpamja lëndore apo tokësore. Nëse do të pranohej e kundërta, atëhere nuk do të nevojitej mjeti procedurial i ankimit të veçantë lidhur me kompetencën ose detyrimi i gjykatës tjetër për të pranuar çështjen për shqyrtim, apo konfirmimi i vendimit gjyqësor nga gjykata më e lartë, edhe pse ai vendim ishte dhënë nga gjykata jokompetente nga pikëpamja tokësore.

Në këtë mënyrë vjen përfundimi tjetër se vendimi i dhënë nga gjykata jo kompetente

nuk është vetvetiu i pavlefshëm. Pra, nuk mund të kërkohet pavlefshmëria relative ose absolute e tyre, thjesht me pretendimin se është vendim i dhënë nga gjykata jokompetente.

Vendimet e dhëna nga gjykata që nuk ishte kompetente nga pikëpamja lëndore apo tokësore për shqyrtimin e çështjes, marrin formë të prerë pas ushtrimit të mjeteve të zakonshme dhe të jashtëzakonshme të ankimit e shqyrtimit të tyre nga gjykatat apo me kalimin e afateve për ushtrimin e tyre. Mungesa e kompetencës së gjykatës duhet të vihet në diskutim kryesisht nga gjykatat apo të ngrihet me kërkesë, prapësim dhe ankesë nga palët pjesëmarrëse në gjykim. Vënia në bisedim kryesisht ose ankimi për mungesën e kompetencës sjell si rezultat lënien në fuqi ose prishjen e vendimit gjyqësor. Cënimi i vendimit për këtë shkak nuk lidhet me pavlefshmërinë e tij, por me zbatim të gabuar të ligjit në përcaktimin e kompetencës lëndore e tokësore.

Po kështu, ankimi i veçantë mbi kompetencën nuk i bëhet gjykatës më të ulët, as të njëjtës gjykatë që ka dhënë vendimin, por gjykatës më të lartë. Për rrjedhojë, kompetenca për shqyrtimin e ankimit të veçantë, njëvlefshmërisht, e drejta për të vënë në bisedim dhe disponuar për çështjen e kompetencës i përket gjykatës më të lartë nga ajo që ka dhënë vendimin.

Duke patur parasysh sa arsyetohet më sipër lidhur me kuptimin e zbatimin e ligjit procedurial, Kolegji Civil vlerëson të evidentojë që gjykatat, përpara se të hyjnë në shqyrtimin e themelit të kërkimeve të padisë, kanë detyrimin që, edhe kryesisht, të verifikojnë nëse janë respektuar në ngritjen e padisë dhe gjatë gjykimit dispozitat urdhëruese lidhur me juridiksionin, kompetencën, si edhe pranueshmërinë për shqyrtim të padisë sipas shkakut ligjor dhe objektit të saj.

Mes të tjerave, në nenin 468 të Kodit të Procedurës Civile parashikohet se gjykata duhet të vendosë pushimin e gjykimit të çështjes në rast se konstaton që gjendet përpara një

158

padie që nuk mund të ngrihet. Para së gjithash, padi që nuk mund të ngrihet është ajo padi që ka për objekt e shkak ligjor një kërkim për të cilin ligji nuk parashikon apo nuk lejon investimin e gjykatës për shqyrtimin e themelit të saj. Në rastin konkret, sikurse arsyetohet më sipër mbi ligjin e zbatueshëm, ligji nuk parashikon kërkimin gjyqësisht, me anë të padisë, të pavlefshmërisë së vendimit gjyqësor, me përjashtim të disa situatave krejt specifike. Kjo, sepse dhënia e vendimeve prej gjykatës jo kompetente, i jep të drejtën palës që, në ankimin drejtuar gjykatës më të lartë kundër tij, vetëm të ngrejë pretendimin për prishjen e atij vendimi sepse është dhënë nga gjykata jo kompetente duke e kthyer/dërguar çështjen për rishqyrtim pikërisht në gjykatën kompetente.

Prandaj, Kolegji Civil çmon se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, ndodhur përpara një kërkimi të pazakonshëm, ndonëse relativisht drejt arsyeton se ajo si gjykatë më e ulët nuk mund të shqyrtojë e vendosë për drejtësinë e vendimit të dhënë nga gjykata më e lartë, pra nuk mund të shqyrtojë një kërkim padie për pavlefshmëri të vendimit të dhënë nga një gjykatë më e lartë, përsëri nuk duhet të shpallte moskompetencën lëndore të saj për shqyrtimin e çështjes duke ia dërguar Gjykatës së Apelit Tiranë. Për këtë, mjafton të evidentohet se Kodi i Procedurës Civile dhe asnjë dispozitë tjetër ligjore nuk e caktojnë gjykatën e apelit, madje as Gjykatën e Lartë, si gjykata që kanë kompetencë lëndore për shqyrtimin, si gjykatë e shkallës së parë, të padive me objekt e shkak ligjor pavlefshmërinë e vendimit gjyqësor. Gjithashtu, vetë gjykata që ka dhënë vendimin nuk mund të gjykojë si gjykatë e shkallës së parë vetveten, përfshirë edhe kërkimin për pavlefshmërinë e vendimit të dhënë prej saj.

Nga ana tjetër, Kolegji Civil orienton gjykatën e shkallës së parë që, në vijim të gjykimit të çështjes, të vërë në bisedim dhe disponojë nëse ka vend për të kërkuar me padi pavlefshmërinë e vendimit gjyqësor me pretendimin se është dhënë nga gjykata

jokompetente, si dhe për t’u shprehur e disponuar, eventualisht, nëse ajo padi është e pranueshme për shqyrtim në themel për këtë kërkim apo duhet pushuar si padi që nuk mund të ngrihet. Gjykata e shkallës së parë duhet të mbajë parasysh se titulli ekzekutiv është vendimi gjyqësor që ka zgjidhur themelin e mosmarrëveshjes mes kreditorit dhe debitorit dhe jo vendimi për nxjerrjen e urdhërit të ekzekutimit në vetvete.

Së fundi, duke patur parasysh rregullimet që përmbajnë dispozitat e neneve 510 - 512 dhe 609 të Kodit të Procedurës Civile, nga rrethanat e çështjes objekt gjykimi, del në dukje rrethana që debitori është vënë në dijeni të vendimit gjyqësor për lëshimin e urdhërit të ekzekutimit gjatë realizimit të fazës së ekzekutimit të detyrueshëm, ndërkohë që ligja proceduriale nuk parashikon në mënyrë të shprehur pjesëmarrjen e tij në procedurën e lëshimit të urdhërit të ekzekutimit dhe, nga e ana tjetër, lejon ankim vetëm kundër vendimit për mospranimin e kërkesës për nxjerrjen e urdhërit të ekzekutimit.

Këtu mund të vihet në diskutim nëse në këto momente proceduriale ligji garanton të drejtën për t’iu drejtuar gjykatës dhe procesin e rregullt ligjor. Por, Kolegji Civil nuk mund të japë përgjigje për këto çështje dhe as të shprehet nëse ka vend për kushtetutshmëri dispozitash, për shkak se është investuar në gjykim lidhur me mosmarrëveshjen për kompetencën, për të cilën, sikurse arsyetohet më sipër, nuk ka pengesë ligjore për dhënien e vendimit që zgjidh mosmarrëveshjen për kompetencën, pra nuk ka rrugë incidentale në këtë lloj e fazë gjykimi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të nenit 63 të Kodit të Procedurës

Civile,

159

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.5032, datë 10.06.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë

dhe dërgimin e akteve të çështjes po kësaj gjykate për vazhdimin e gjykimit, si gjykata kompetente.

Tiranë, më 27.09.2011

160

Nr.11115-00114-00-2008 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-2375 i Vendimit (399)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.09.2011, mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: MARTIN KËNDEZI, në mungesë TË PADITUR: KSENOFON XHAFERI, VANGJEL XHAFERI,

përfaqësuar nga Av.Viktor Konomi

OBJEKTI:Rivendosjen e të drejtës së shkelur,

lejimin e ngritjes së dy kateve të papërfunduara,

të një ndërtimi në lagjen nr.4 të qytetit Sarandë, në respektim të akt marrëveshjes së datës 2.11.2002

lidhur midis palëve ndërgjyqëse.Pushim cënimi në pronësi dhe mospërsëritjen në të ardhmen.

Kallëzimi i një punimi të ri dhe i një dëmi të mundshëm.Baza Ligjore: Nenet 302 dhe 303 të K.Civil.

Gjykata e Shkallës së Parë Sarandë, me vendimin nr.505, datë 25.05.2007 ka vendosur:

Pranimin pjesërisht të kërkesë padisë së paditësit Martin Këndezi.Detyrimin e të paditurit Ksenofon Xhaferi të heqë në kufi me pronën e paditësit Martin Këndezi, Lagja 4 Sarandë, në zonën kallkan, fitilat e dy kollonave të cilat nuk janë në projekt.Rrëzimin e kërkesë padisë për pjesën tjetër të objektit të padisë kundër të paditurve Ksenofon Xhaferi dhe Vangjel Xhaferi si të pabazuar në ligj dhe në prova.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.323, datë 25.09.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.505, datë 25.05.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë Sarandë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, në bazë të nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs Martin Këndezi, i cili ka kërkuar prishjen e tij për këto shkaqe:

161

- Paditësi ka privatizuar nga shteti një apartament banimi të ndodhur në katin e tretë të një banese dhe jo në katin e dytë, që thotë apeli në vendimin e saj.

- Po kështu, të paditurit kanë blerë nga një i tretë një sipërfaqe trualli prej 343 m2, ngjitur me banesën ku ndodhet prona e paditësit.

- Me qëllim që të paditurit të realizojnë një ndërtim ngjitur dhe me banesën ku ndodhet prona e paditësit, midis tyre lidhet një akt marrëveshje e datës 02.011.2002, me të cilën dy palët marrin përsipër detyrime reciproke ndaj njëri tjetrit: Paditësi do të ndërtojë, me mjetet e tij financiare, dy kate të parafundit të godinës që do të ndërtojnë të paditurit dhe me këtë kusht ndërtimi do bëhet ngjitur me këtë banesë.

- Mbi bazën e kësaj akt marrëveshje, Bashkia Sarandë ka pajisur me leje ndërtimi të paditurit, sipas Vendimit të K.R.T. Sarandë nr.4/22, datë 23.02.2003 dhe ka filluar ndërtimin e këtij objekti.

- Pas kësaj të paditurit kanë siguruar një leje tjetër ndërtimi dhe për tre kate të tjera, duke u bërë godina me 6 kate, pa përfillur akt marrëveshjen.

- Përderisa akt marrëveshja është në fuqi dhe ndërtimi është 6 kate ajo duhet të zbatohet.

- Lidhur me pushimin e cenimit në pronësi, gjykatat kanë vepruar në kundërshtim me konkluzionet e ekspertëve, duke mos u respektuar kondicionet urbane të ndërtimit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Dvorani; mbrojtjen e përfaqësuesit të palës së

paditur Ksenofon Xhaferri e Vangjel Xhaferri, avokatin Viktor Konomi, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër; dhe si e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.323, datë 25.09.2007 i Gjykatës së Apelit Gjirokastër, me të cilin është

lënë në fuqi vendimi nr.505, datë 25.05.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Sarandë, është dhënë në zbatim të gabuar të ligjit, prandaj duhet të prishet dhe çështja t’i dërgohet për rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Kolegjit Civil, nga shqyrtimi i çështjes dhe vendimet e dhëna nga gjykatat më të ulëta, i rezulton se paditësi Martin Këndezi me kontratën e shitblerjes nr.687 rep., datë 08.12.1994 ka blerë nga Dega e A.K.Banesa Sarandë një garsonierë për adaptim së bashku me truallin me sipërfaqe 30 m2 në katin e dytë të një banese (ish ndërtesë e fabrikës së esencave) të ndodhur në qytetin e Sarandës. Nga ana tjetër, i padituri Ksenofon Xhaferri është pronar i një ndërtese, lokal shërbimi dhe banesë, me nr.katesh 2+1 dhe sipërfaqe ndërtimi 266 m2 për çdo kat, objekt i cili është kufitar me atë të paditësit Martin Këndezi.

Palët ndërgjyqëse, në datën 02.11.2002 kanë lidhur një marrëveshje, me të cilin akordohen që, në qoftë se nga të paditurit do të sigurohet leje ndërtimi për një objekt shumëkatësh, paditësi do të përfitonte dy katet e parafundit të ndërtimit të realizuar nga të paditurit. Ky ndërtim do të realizohej së paku 2 metër larg objektit ku gjendet prona e paditësit.

KRRT Sarandë ka nxjerrë leje ndërtimi për të paditurit jo për ndërtim shumëkatësh por vetëm për 2+1 kate, lartësia e të cilit sipas kësaj leje do të arrinte në kuotën 0-0 me apartamentin e banimit të paditësit.

Të paditurit e kanë realizuar ndërtimin 2+1 të pa shqetësuar nga pala paditëse dhe e kanë regjistruar në ZRRPP Sarandë.

Pas regjistrimit të objektit, të paditurit kanë kërkuar në gjykatë anullimin e aktmarrëveshjes së lidhur me paditësin. Gjykatat përfundimisht kanë vendosur rrëzimin e

162

padisë me arsyetimin, në thelb, se kjo aktmarrëveshje ka qenë me kusht i cili nuk është vërtetuar (marrja e lejes së ndërtimit), prandaj ajo ngelet pa fuqi dhe quhet e zgjidhur.

Por në vitin 2006, të paditurit kanë filluar realizimin e një ndërtimi të ri dy katësh me dy papafingo mbi objektin ekzistues 2+1, bazuar në lejen për sheshin dhe atë të ndërtimit të dhënë nga KRRT Sarandë me vendimin nr.3/20, datë 17.11.2006.

Në të tilla rrethana, paditësi Martin Këndezi i është drejtuar me padi gjykatës duke kallëzuar fillimin e një punimi të ri dhe të një dëmi të mundshëm, pushimin e cënimit në pronësi dhe mospërsëritjen në të ardhmen, si dhe rivendosjen e së drejtës së shkelur, duke u lejuar që të ndërtojë dy katet sipas marrëveshjes së lidhur më parë me të paditurit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë ka lejuar palët ndërgjyqëse të paraqesin prova dhe debatojnë lidhur me kërkimet e prapësimet e tyre, duke realizuar, veç të tjerave, edhe veprimet procedurale mbi ekspertimin. Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor të çështjes, gjykata ka vendosur të pranojë vetëm pjesërisht padinë për sa i përket kërkimit të pushimit të cënimit në pronësi, duke i detyruar paditësit të heqin në kufi me pronën e tij fitilat e dy kollonave që nuk janë në projektin e miratuar. Gjykata ka disponuar për rrëzimin e kërkimeve të tjera të ngritura në padi.

Gjykata arsyeton se pretendimi i paditësit për rivendosjen e së drejtës së shkelur dhe lejimin e ndërtimit të dy kateve shtesë nuk ka bazë në prova dhe ligj, sepse me vendim gjyqësor të formës së prerë në një gjykim tjetër është arsyetuar që aktmarrëveshja e lidhur mes palëve ndërgjyqëse nuk ka fuqi juridike meqenëse kushti i parashikuar në të për marrjen e lejes së ndërtimit shumëkatëshe nuk është realizuar.

Lidhur me kërkimet e tjera të padisë, veç shqyrtimit të provave të tjera, gjykata ka realizuar ekspertim për të verifikuar distancat dhe se si po realizohet ndërtimi i ri nga pala e paditur. Sipas aktit të ekspertimit, nga ana e të paditurve janë respektuar distancat dhe kushtet

mbi të cilat ishte dhënë leja përkatëse e ndërtimit, me përjashtim të fitilave të dy kollonave të gjendura në zonën e kallkanit që nuk ishin në projektin e miratuar nga organet kompetente. Prandaj, gjykata ka arsyetuar dhe disponuar sipas mendimit të ekspertit, duke konkluduar se ndërtimi i të paditurve po kryhet në përputhje me ligjin dhe bazuar në lejen e ndërtimit. Më tej, nga ana e vetë gjykatës arsyetohet se është respektuar distanca 4 m mes objekteve duke i konsideruar objektet përbri njëra-tjetrës në lartësinë ekzistuese si të kuotës 0-0, pra nuk konsiderohet lartësia ekzistuese 2+1 e objektit të të paditurve por vetëm ndërtimi i ri shtesë 3 katësh mbi atë ekzistues. Nga ana tjetër, sipas gjykatës, paditësi nuk ka pasur pretendime për ligjshmërinë e akteve administrative të dhëna nga KRRT Bashkia Sarandë, në mënyrë që gjykata të shprehej nëse ato janë ose jo në përputhje me ligjin.

E vënë në lëvizje mbi ankimin e palës paditëse Martin Këndezi, i cili në thelb ka pretenduar se nuk janë respektuar hapur distancat e detyrueshme ligjore urbanistike dhe se marrëveshja e vitit 2002 me të paditurit është në fuqi, Gjykata e Apelit Gjirokastër, me të njëjtin arsyetim, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të dhënë nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Sarandë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, paditësi Martin Këndezi ka paraqitur rekurs në Gjykatën e Lartë. Në rekurs, pala paditëse përsërit, në thelb, të njëjtat pretendime të hollësishme dhe konkrete mbi zbatimin e ligjit dhe çmimin e provave, të cilat ia kishte parashtruar njëherë gjykatës së apelit. Mes të tjerave, ne rekurs parashtrohet se gjykatat kanë mbajtur qëndrim të kundërt me mendimin shkencor të ekspertit, i cili në seancë gjyqësore ka shpjeguar edhe se distanca mes dy objekteve sipas ligjit duhet të jetë së paku 8 metra, ndërsa në fakt është më pak se 4 metra. Kjo shkelje e kushteve urbanistike cënon rëndë interesat e paditësit në gëzimin e pronës së tij.

163

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se, në rekursin e paraqitur nga pala paditëse Martin Këndezi përmbahen shkaqe nga ato që parashikon ligji, prandaj vendimi i Gjykatës së Apelit Gjirokastër duhet të prishet dhe çështja të rigjykohet edhe njëherë nga ajo gjykatë me tjetër trup gjykues, sepse është dhënë në zbatim të gabuar të ligjit.

Kolegji Civil vlerëson se në kuadër të shqyrtimit të një kërkimi të ngritur në padi lidhur me pushimin e cënimit në pronësi, gjykata ka për detyrë që të lejojë debatin gjyqësor duke shqyrtuar provat dhe kryer veprimet e nevojshme hetimore që të sjellin në përfundime ligjore ezauruese mbi respektimin e ligjit të zbatueshëm, që vendos rregullat normative mbi respektimin dhe gëzimin e qetë të pronës së palëve ndërgjyqëse.

Gjykata nuk mund të mjaftohet në nxjerrjen e përfundimeve të saj vetëm me verifikimin e faktit nëse veprimet e pronarit kufitar në pronën e tij janë të mbështetura formalisht në një leje sheshi dhe ndërtimi, si dhe në respektimin e distancave të përcaktuara në këto akte administrative. Gjykata ka detyrimin ligjor të verifikojë edhe respektimin e dispozitave normative me fuqi detyruese të përgjithshme të vendosura për caktimin e distancave dhe kushteve ndërtimore, të cilat janë të detyrueshme e që duhet të respektohen e të gjejnë zbatim si nga organet kompetente që miratojnë punimet ndërtimore, ashtu edhe nga subjektet kërkuese, zbatuese e përfituese të ndërtimit që realizohet. Qëndrimi i gjykatës, për sa i përket respektimit të ligjshmërisë, nuk mund të kushtëzohet nga disponimi që ka bërë organi administrativ që ka dhënë lejen për sheshin dhe realizimin e ndërtimit, pra gjykata nuk pengohet të verifikojë nëse vetë këto leje ndërtimi dhe zbatimi i tyre respektojnë ose jo kriteret dhe kushtet e vendosura nga ligji dhe aktet nënligjore normative përkatëse të zbatueshme për mosmarrëveshjen në gjykim.

Edhe në çështjen objekt gjykimi, paditësi Martin Këndezi pretendon se është cënuar në pronësi, për shkak se punimet që po realizohen nga pala e paditur sipas një leje ndërtimi

janë në shkelje të hapur të dispozitave normative urbanistike lidhur me llojin e ndërtimit dhe distancat e detyrueshme që duhen respektuar për realizimin e ndërtimeve të objekteve kufitare me njëra-tjetrën.

Sipas aktit të ekspertimit, rezulton se eksperti parashtron që punimet, të cilat po kryen pala e paditur, i përmbahen distancave dhe kushteve të miratuara në projektin dhe lejen e ndërtimit me përjashtim të zonës së kallkanit ku janë lënë fitilat e dy kollonave. Por në kuadër të përgjigjeve sqaruese të dhëna në seancë gjyqësore (faqet 91-98 të dosjes gjyqësore), eksperti parashtron edhe mendimin tjetër se nisur nga natyra e ndërtimit, lartësia e tij e përgjithshme (5-6 kate), etj., sipas nenit 120 të Rregullores së Urbanistikës distanca mes dy objekteve mund të jetë jo 4 metra, sikurse tregohet në lejen e ndërtimit, por së paku 8 metra.

Pala paditëse ka kërkuar në të dy shkallët e gjykimit që veprimi i ekspertimit të plotësohet e saktësohet më tej, duke realizuar edhe një ekspertim të ri, pretendim ky që nuk është pranuar nga gjykatat, të cilat marrin të mirëqenë dhe të ligjshme thjesht rrethanën se distanca mes dy objekteve është nën 4 metra, sikurse parashikohet nga leja e ndërtimit.

Kolegji Civil vëren se gjykatat e faktit nuk kanë zhvilluar një hetim të plotë e të gjithanshëm në përputhje me ligjin.

Akti i ekspertimit, i cili gjithsesi edhe ai është i shkurtër dhe i argumentuar telegrafisht, krahasuar me shpjegimet dhe sqarimet e ekspertit në seancë gjyqësore, reflektojnë qëndrime të ndryshme e kundërshti në vetë mendimin teknik të ekspertit, si në raport me atë që parashikohet në lejen e ndërtimit dhe gjendjen e realizimin në fakt të objektit, ashtu edhe në raport me rregullat normative urbanistike të detyrueshme për t’u respektuar në vartësi të asaj që, nga ekspertimi do të rezultojë për sa i përket natyrës, lartësisë, distancave dhe karakteristikave të tjera të ndërtimeve dhe objekteve të palëve ndërgjyqëse në mosmarrëveshje.

164

Në të tilla rrethana, Kolegji Civil vlerëson se, në rigjykim, gjykata e apelit të marrë në shqyrtim dhe t’i japë përgjigje shkaqeve të ngritura në ankimin e palës paditëse Martin Këndezi, duke përsëritur hetimin gjyqësor për aq sa e çmon të nevojshme për një zgjidhje të drejtë të çështjes bazuar në prova dhe në ligj, duke realizuar edhe një ekspertim të ri me grup ekspertësh.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në mbështetje të shkronjës “c” të nenit 485 të Kodit

të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.323 datë 25.09.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër dhe

dërgimin e çështjes për rishqyrtim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 27.09.2011

165

Nr.11243-00924-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1627 i Vendimit (400)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici AnëtarFatos Lulo Anëtar

në datën 27.09.2011, mori në shqyrtim në seancë gjyqësore çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: SHAQE BAHO LADIMIR BAHO KASTRIOT BAHO EDUART BAHO ROVENA FEJZAJ

I PADITUR: JORGJI LLAZO

OBJEKTI I PADISË:Deklarimin e mos ekzistencës së titullit ekzekutiv,

“vendim gjykate”, nr.694, datë 16.06.2001i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

Marrjen e masës provizore për pezullimin e ekzekutimit të këtij vendimi deri në përfundim të këtij gjykimi.

Baza Ligjore: Neni 609, 610 i K.Pr.Civile.

Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin nr.1019, datë 26.06.2006, ka vendosur:Pranimin e padisë së palës paditëse Shaqe Baho ndaj palës së paditur Jorgji Llazo, palë e tretë Zyra e Përmbarimit Fier me objekt pavlefshmëri titulli ekzekutiv, vendim nr.694, datë 15.06.2001, të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, Pezullimin e ekzekutimit të vendimit nr.694, datë 15.06.2001, duke deklaruar se titulli ekzekutiv, vendimi nr.694, datë 15.06.2001 i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier është i pavlefshëm për shkak se detyrimi nuk ekziston.Pezullimin e ekzekutimit të vendimit nr.694, datë 15.06.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.Pushimin e gjykimit të çështjes, që i përket paditësave Ladimir Baho, Kastriot Baho, Eduard Baho, Rovena Fejzaj, për shkak të mosparaqitjes së palëve në gjykim pa shkaqe të arsyeshme.

166

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.186, dt.02.11.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.1019, datë 26.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe pushimin e gjykimit të çështjes.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, nr.186, datë 02.11.2007, në mbështetje të nenit 432 të K.Pr.Civile, brenda afatit ligjor, ka ushtruar rekurs pala e paditur Jorgji Llazo, duke kërkuar prishjen e vendimit dhe rrëzimin e padisë, për këto shkaqe:

- Gjykatat kanë zbatuar keq ligjin.- Me vendim të formës së prerë është urdhëruar zyra e përmbarimit të vazhdojë

procedurat e ekzekutimit.- Gjykatat kanë vepruar në kundërshtim me interesat e mia si palë duke zvarritur

gjykimet e duke u koordinuar me përmbaruesin e avokatin e palës tjetër për të zhvilluar seancat në mungesën time.

Ka paraqitur kundër rekurs pala paditëse, e cila kërkon mospranimin e rekursit dhe paraqet këto shkaqe:

- Rekursi i paraqitur nga Jorgji Llazo nuk përmban asnjë nga kushtet e parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile.

- Zyra e Përmbarimit nuk mund të ekzekutojë një vendim gjykate që nuk përbën titull ekzekutiv siç është provuar se në rastin konkret vendimi nr.694, datë 15.06.2001 i Gjykatës së Rrethit Fier nuk është titull ekzekutiv.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi gjyqtarin Fatos Lulo; në mungesë të palëve ndërgjyqëse; pasi shqyrtoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se gjykatat e faktit kanë

pranuar se me vendim gjyqësor të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier nr.694, datë 15.06.2001, është vendosur pranimi i padisë së palës paditëse Jorgji Llazo, ndaj palës së paditur Refit Baho, me objekt lirim e dorëzim banese, duke detyruar të paditurin Refit Baho t’i lirojë e dorëzojë paditësit Jorgji Llazo një banesë të përbërë nga dy dhoma + kuzhinë + korridor në katin e parë të një shtëpie banimi të ndodhur në Lagjen “Liri” të qytetit të Fierit, me kufij: Veri-rrugë lagje, Jug-rrugë lagje, Lindje-Dhori Agurdhiu dhe _Perëndim me rrugë.

Ky vendim është ankimuar në Gjykatën e Apelit Vlorë. Me vendim të Gjykatës së Apelit Vlorë nr.50, datë 08.02.2002 është vendosur pushimi i gjykimit të çështjes. Kjo çështje ka ardhur për gjykim për herë të dytë në Gjykatën e Apelit Vlorë, pasi me vendimin e mëparshëm gjyqësor nr.1036, datë 12.10.2000, midis po këtyre palëve është vendosur pranimi i padisë së palës paditëse Jorgji Llazo ndaj palës së paditur Refit Baho me objekt lirim e dorëzim banese, duke detyruar të paditurin Refit Baho t’i lirojë e dorëzojë paditësit Jorgji Llazo banesën, katin e parë. Ky vendim është prishur dhe çështja është kthyer për rigjykim në Gjykatën e Rrethit Fier me trup tjetër gjykues, me vendimin nr.51, datë 06.02.2004 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Duke qenë se kjo çështje me nr.694 vendimi, datë 15.06.2001 gjykohej për herë të dytë në gjykatën e apelit, kjo e fundit (Gjykata e Apelit Vlorë) në seancën gjyqësore të datës 18 01.2002, me vendim të ndërmjetëm ka prishur vendimin e sipërcituar [faqe 9 e proces-verbalit të Gjykatës së Apelit Vlorë] të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier dhe e ka mbajtur

167

çështjen për gjykim si shkallë e parë, për shkak se çështja ishte kthyer për rigjykim pranë kësaj gjykate edhe një herë tjetër dhe nga ana procedurale nuk mund të kthehej përsëri për shkelje procedurale të bëra.

Në këto rrethana është vendosur mbajtja për gjykim si shkallë e parë dhe për shkak të mbarimit të orarit zyrtar seanca është shtyrë për në datë 08.02.2002, datë në të cilën pala paditëse Jorgji Llazo, që ka qenë në atë gjykim prezent, nuk është paraqitur, megjithëse kishte dijeni. Në këto kushte, Gjykata e Apelit Vlorë, në bazë të nenit 179, 302 të K.Pr.Civile, për mosparaqitje të paditësit ka vendosur pushimin e gjykimit të çështjes.

Pala e paditur në gjykimin konkret ka kërkuar në vijim lëshimin e urdhërit të ekzekutimit. Në vendimin përkatës për lëshimin e urdhërit të ekzekutimit, Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin e saj nr.233, datë 30.09.2003, ka vendosur refuzimin e lëshimit të urdhërit të ekzekutimit meqënëse çështja ishte pushuar. Ndaj këtij vendimi pala e paditur Jorgji Llazo ka bërë ankim në Gjykatën e Apelit Vlorë dhe kjo gjykatë me vendimin e saj nr.156 datë 24.12.2003 ka ndryshuar vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Fier dhe ka lëshuar urdhërin e ekzekutimit dhe në bazë të këtij urdhëri, i padituri i Jorgji Llazo i është drejtuar Zyrës së Përmbarimit Fier për ekzekutimin e detyrueshem të vendimit të mësipërm nr.694, datë 15.06.2001 të Gjykatës Shkallës së Parë Fier. Zyra e Përmbarimit Fier ka refuzuar të kryejë procedurat për ekzekutim të detyrueshëm të vendimit gjyqësor nr.694, datë 15.06.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, me arsyetimin se përveç vendimit gjyqësor nr.694, datë 15.06.2001 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, që ka vendosur pushimin e gjykimit të çështjes, ka një vendim tjetër gjyqësor nr.3481, datë 13.12.1996 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier me paditës Refit Baho dhe të paditur Jorgji Llazo, etj., me objekt njohje e të drejtës së pronësisë me parashkrim fitues, në të cilën është vendosur “Pranimi i padisë së palës paditëse Refit Baho ndaj palës së paditur Pirro, Evlloqi, Viktor, Jorgji, Zoica Gjoku

dhe Ariste Gjika duke e njohur paditësin pronar me parashkrim fitues në një shtëpi banimi të përbërë prej tre dhoma, korridor e banjo e ndodhur në Lagjen “Liri” Fier”.

Ky vendim nr.3481, datë 13.12.1996 të Gjykatës Shkallës së Parë Fier është shqyrtuar dy herë nga çdo shkallë e sistemit gjyqësor, derisa me vendim nr.634, datë 03.06.2002 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë është vendosur lënia e tij në fuqi, duke u njohur përfundimisht Refit Baho pronar mbi banesën objekt gjykimi me parashkrim fitues. I padituri Jorgji Llazo, i është drejtuar Gjykatës Kushtetuese, pasi sipas tij i ishin shkelur të drejtat kushtetuese dhe kjo e fundit, me vendimin e saj nr.135, datë 21.07.2003, ka vendosur mos kalimin e çështjes në seancë plenare. Mbas këtij momenti pala paditëse i është drejtuar ZVRPP Fier dhe ka regjistruar pronën e mësipërme me numër hipotekor 235, datë 31.03.2004. Vendimi nr.3481, datë 13.12.1996 i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, lënë në fuqi nga Gjykata e Lartë me vendimin nr.634, datë 03.06.2002, ka marrë formë të prerë në një kohë me të vonë sesa vendimi nr.694, datë 15.06.2001, i cili urdhëron lirimin e dorëzimin e sendit shtëpi banimi.

Rezulton nga aktet e marra për shqyrtim se bëhet fjalë për të njëjtën banesë, e trajtuar nga të dy vendimet gjyqësore të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, si ai me nr.694, datë 15.06.2001 në favor të të paditurit Jorgji Llazo për detyrimin e të paditurit Refit Baho t’i lirojë e dorëzojë sendin, si dhe vendimi nr.3481, datë 13.12.1996, lënë në fuqi me vendim të Gjykatës së Lartë, vendim nr.634, datë 03.06.2002 në favor të paditësit Refit Baho për detyrimin e të paditurit Jorgji Llazo, Viktor Llazo, Pirro Llazo, Evlloqi Llazo, Zoica Gjoku, Ariste Gjika ta njohin pronar paditësin me parashkrim fitues mbi sendin objekt gjykimi. Ndërkohë, vendimi i refuzimit marrë prej Zyrës së Përmbarimit është ankimuar në gjykatë nga i padituri Jorgji Llazo dhe Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.187, datë 07.04.200, ka lënë në fuqi vendimin nr.971, datë 07.07.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, në të

168

cilin është vendosur prishja e vendimit të refuzimit, duke vazhduar procedurat e ekzekutimit të detyruar të vendimit.

Pasi shqyrtoi çështjen, Gjykata e Shkallës së Parë Fier vendosi pranimin e padisë konkrete duke pranuar padinë dhe deklarimin e pavlefshëm të titullit ekzekutiv, me arsyetimin se detyrimi nuk ekziston. Në këtë vendim është argumentuar se për rrethanat juridike të parashtruara më lart, vendimi nr.694, datë 15.06.2001 i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier nuk ka marrë formë të prerë e sipas nenit 510/a të K.Pr.Civile nuk plotëson kushtin për të qenë titull ekzekutiv.

Mbi ankimin e palës së paditur, Gjykata e Apelit Vlorë vendosi prishjen e vendimit dhe pushimin e gjykimit të çështjes. Kjo gjykatë ka arsyetuar se e çmon të drejtë konkluzionin e Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, sipas të cilit vendimi gjyqësor nr.694, datë 15.06.2001 i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier nuk përbën titull ekzekutiv. Gjykata e apelit ka arritur në përfundimin se nuk mund të pretendohej gjyqësisht prej paditësave Baho pavlefshmëria e titullit ekzekutiv-vendim gjyqësor për shkak se detyrimi nuk ekziston (neni 609 i K.Pr.Civile), në kushtet kur vetë titulli ekzekutiv nuk ekziston. Ky është një kriter formal bazë në procesin e ngritjes së padisë, por edhe të vazhdimit të gjykimit të çështjes, siç parashikohet nga neni 468 i K.Pr.Civile.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimmarrja e Gjykatës së Apelit Vlorë është e cënueshme. Gjykata e Apelit Vlorë, pasi e ka gjetur të drejtë argumentimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, që ka konstatuar se vendimi nr.694, datë 15.06.2001 nuk përbën titull ekzekutiv në interpretim të gabuar të dispozitave të ligjit procedurial civil, ka arritur në konkluzionin se jemi përpara një padie që nuk mund të ngrihet.

Neni 609/1/2 i K.Pr.Civile parashikon shprehimisht: “Debitori mund të kërkojë në gjykatën kompetente të vendit të ekzekutimit që të deklarohet se titulli ekzekutiv është i

pavlefshëm ose se detyrimi nuk ekziston, ose ekziston në një masë më të vogël, ose është shuar më pas. Kur titulli ekzekutiv është një vendim gjyqësor ose vendim arbitrazhi, debitori mund të kundërshtojë ekzekutimin e titullit vetëm për fakte të ngjara pas dhënies së këtyre vendimeve”.

Po t’i referohemi kërkesë padisë së palës paditëse, shkaku ligjor që ka zgjedhur kjo palë për të mbështetur kërkimin gjyqësor është pikërisht neni 609 i Kodit Civil. Në këto kushte jemi përpara një padie që ka një kërkim të ligjshëm, një shkak të ligjshëm dhe në këto rrethana, Gjykata e Apelit Vlorë nuk mund të konstatonte se jemi përpara një padie që nuk mund të ngrihet, pasi vendimi gjyqësor nr.694, datë 15.06.2001 nuk përbën titull ekzekutiv. Pavlefshmëria e titullit ekzekutiv është pikërisht një nga elementët që mund të pretendohet nga palët në referencë të nenit 609 të K.Pr.Civile, këkesë që është ngritur dhe në gjykimin konkret.

Në këto kushte, Gjykata e Apelit Vlorë në përfundim të gjykimit do të duhej të shprehej në lidhje me vendimmarrjen e Gjykatës së Shkallës së Parë Fier, domethënë të vendoste lënien në fuqi, ndryshimin e këtij vendimi, prishjen e tij dhe dërgimin për rigjykim, si alternativa të njohura nga ligjvënësi në nenin 466/a/b/ç të K.Pr.Civile.

169

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Proçedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.186, datë 02.11.2007 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe kthimin e

çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, por me trup tjetër gjykues.

Tiranë, më 27.09.2011

170

Nr.11115-01939-00-2007 i Regj. Themeltar Nr.00-2011-1803 i Vendimit (401)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS I K/PADITUR: SHYQYRI GRUDA, përfaqësuar nga Av. Fatos Shanaj

TË PADITUR K/PADITËS: HAJRIE RRASHKETA, përfaqësuar nga Av. Qemuran MuratajERDIT RRASHKETA, ERJETA RRASHKETA, AGRON RRASHKETA,

ETLEVA RRASHKETA, ELMA RRASHKETA, në mungesë

OBJEKTI I PADISË:Kthimin e pronës sipas vërtetimit të zotnimit

nr.322 dhe nr.rendor 123, datë 17.05.1927 pezullues, kthimin e sendit, shpërblim dëmi.Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil,

nenet 32 e 153 e vijues të K.Pr.Civile.OBJEKTI I K/PADISË:

Fitim pronësie me parashkrim fitues.Baza Ligjore: Nenet 168 e 169 të K.Civil,

nenet 32 e 160 të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.599, datë 11.04.2005, ka vendosur:

Pranimin e kërkesëpadisë.Detyrimin e të paditurës kundërpaditëse dhe të të paditurve të tjerë që t’i lirojnë e dorëzojnë trashëgimtarëve të Isa Grudës dhe Sait Grudës një sipërfaqe prej 58 m2 të ndodhur në Lagjen “N. Gjylbegu”, Rr. “Kadukej”, sipas skicës së paraqitur në aktin e ekspertimit.Rrëzimin e kundërpadisë.

171

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.407, datë 10.10.2005, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.599 datë 11.04.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë po asaj gjykate, por me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.1669, datë 13.07.2006, ka vendosur:

Detyrimin e të paditurve dhe kundërpaditësave Hajrie Rrashketa, Erdit Rrashketa, Erjeta Rrashketa, Agron Rrashketa, Etleva Rrashketa dhe Elma Rrashketa t’i kthejnë paditësit të kundërpaditur Shyqyri Gruda pasurinë tokë truall sipas vërtetimit të pronësisë (Zotnimit) të vitit 1927, prej 436 m2.Prona ndodhet në Lagjen “Naim Gjylbegu”, Rr.“Kadukej” (Faik Dibra) dhe kufizohet: Veriu - prona e trashëgimtarëve Met Kraja dhe trashëgimtarëve Met Selimi, Lindja - pronë e trashëgimtarëve Met Kraja, Jugu - rruga e madhe (Rruga “Faik Dibra”), Perëndimi - Rruga “Myrto Tafilica” (Rrugica “Tafilica”).Detyrimin e paditësit të kundërpaditur Shyqyri Gruda të paguajë të paditurën kundërpaditëse Hajrije Rrashketa e të tjerë në shumën 900.000 lekë për ndërtimin e ri të sipërfaqes ndërtuese prej 49 m2.Rrëzimin e kundërpadisë së kundërpaditësave Hajrije Rrashketa e të tjerë.Ky vendim duhet të shoqërohet me aktin e ekspertimit të datës 01.06.2006 dhe me shtesën e tij të datës 22.06.2006.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.8, datë 15.01.2007, ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.1669, datë 13.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në këtë mënyrë:Rrëzimin e padisë dhe kundërpadisë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi i kundërpaditur Shyqyri Gruda, më datë 09.02.2007, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës parë, për këto shkaqe:

- Gjykata e apelit nuk ka respektuar dhe ka zbatuar keq ligjin material (përsa i përket padisë, pasi kundërpadia me të drejtë është rrëzuar);

- Me vendimin e dhënë gjykata nuk ka zgjidhur konfliktin disa vjeçar mes palëve ndërgjyqëse;

- Bazuar në aktin e zotnimit të viti 1927, si trashëgimtar ligjor i të ndjerit Isa Gruda, legjitimohem në ngritjen e padisë së rivendikimit;

- Po kështu edhe të paditurit kanë legjitimim pasiv, pasi sipas të gjitha provave të administruara gjatë gjykimit është vërtetuar se ata janë posedues të paligjshëm të pronës sonë. Në vërtetimin e zotnimit, në thembër të transkriptimit të saj, si në kadastër edhe në hipotekë, nuk ka shënime për kalimin e pronësisë tek të tretët, tek të paditurit apo trashëgimlënësi i tyre;

- Të paditurit kanë qenë kontradiktorë në prapësimet e tyre. Fillimisht, ata kanë pretenduar se prona është blerë nga trashëgimlënësi i tyre, por më pas pretendojnë se kjo pronë nuk është e paditësit, pasi e kanë në posedim që nga viti 1963. Këtë pretendim e bazojnë në vendimin gjyqësor të vërtetimit të fakti nr.583, datë

172

28.06.1963. Ky vendim nuk ka pasoja juridike ndaj nesh e njëkohësisht me të nuk provohet se është fituar pronësia e truallit dhe pusit;

- Paligjshmëria e posedimit të të paditurve në pronën tonë u vërtetua gjatë gjykimit nga prapësimet kontradiktore, veprimet e falsifikimet që ata kanë bërë për regjistrimin fillestar të kësaj prone në emër të tyre. Gjykata e apelit ka anashkaluar vendimin unifikues të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë nr.13, datë 09.03.2006, duke mos konstatuar pavlefshmërinë e këtij regjistrimi;

- Gjykata ka deformuar të vërtetën kur shprehet se paditësi “ka qënë në dijeni të veprimeve të kryera nga pala e paditur për fitimin e pronësisë mbi pronën objekt gjykimi”;

- Kundërpadia është e pabazuar në ligj dhe në prova dhe me të drejtë është rrëzuar nga të dyja gjykatat. Kodi i ri Civil në nenet 168 e 169 rregullon marrëdhënie juridike të krijuara pas hyrjes së tij në fuqi (Neni 1162 i K.Civil).

Pala e paditur/kundërpaditëse, Hajrije, Erdit, Erjeta, Agron, Etleva dhe Elma Rrashketa kanë ushtruar kundër-rekurs, me të cilin kërkojnë mospranimin e rekursit, për këto shkaqe:

- Asnjë nga shkaqet e paraqitura në rekurs nuk i referohet ndonjë nga rastet e parashikuara në nenit 472 të K.Pr.Civile;

- Pala paditëse paraqet një akt zotnimi të vitit 1927, por ajo nuk ka vërtetuar se mbi këtë pronë nuk ka ndryshuar pronësia gjatë viteve pasardhës;

- Akti i pronësisë bën fjalë për një shtëpi tjetër nga ajo që posedohet prej nesh prej viti 1938. Kjo ka dalë qartë si nga lartësia e shtëpive, kateve, përbërja e tyre dhe nga

hartat e viteve 1938 e 1962, në të cilat janë pasqyruar dy shtëpi të ndryshme dhe larg njera tjetrës;

- Shtëpinë ku ne banojmë e kemi poseduar prej vitit 1938 dhe me dokumente pronësie që nga viti 1964. Për rikonstruksionin e saj kemi marrë kredi bankare (viti 1979) dhe gjatë viteve janë kryer disa veprime juridike, si pjestimi (viti 1979), dhurimi (1994) apo shitje (2001 dhe 2003);

- Gjatë gjykimit nga eksperti u provua fakti se me palën paditëse, në vitin 1979, kemi bërë ndarjen e oborrit, duke u spostuar neve deri tek pusi dhe duke hapur derë tjetër oborri me dalje në rrugicë. Në këmbim të kësaj kemi hequr dorë nga dera e vjetër e oborrit për dalje në rrugën kryesore;

- Kundërpadia ka qënë shtesë e argumenteve tona, të cilat edhe pa këtë kundërpadi, janë të mjaftueshme për të rrëzuar pretendimet e palës paditëse;

- Duke marrë për bazë vitet 1963-1964 dhe vitin 1979, kur të paktën pala paditëse ka marrë dijeni për pronësinë tonë, kanë kaluar mbi 20 vjet dhe ne kemi fituar këtë pronësi me parashkrim fitues.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi degjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; përfaqësuesin e palës paditëse/e

kundërpaditur, Av. F.Shanaj, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.8, datë 15.01.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.1669, datë 13.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër; përfaqësuesin e palës së paditur/kundërpaditëse Av. Q.Murataj, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.8, datë 15.10.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

173

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Shyqyri Gruda, është një nga trashëgimtaret ligjorë të Isa Grudës, i cili (ky i fundit) në vitin 1927 së bashku me bashkëshorten e tij Bushe Rama dhe të vëllain Sait Gruda kanë blerë nga pronari i mëparshëm Zafir Rexhep Kraja një pronë me sipërfaqe 436 m2 që përbëhej nga shtëpi e lartë, dy dhoma, dhomë zjarri, ahur, sallon, oborr e pus, e ndodhur në Lagjen “Rus i Vogël”, Rr.“Kadukej”, (sot L.“Naim Gjylbegu”, Rr.“F. Dibra”), Shkodër.

Rezulton që kjo pronë është regjistruar në Hipotekën në Shkodër me nr.e përgjithshëm 322 dhe në nr.rendor 123, po në vitin 1927.

Prona e lartpërmendur që prej regjistrimit të saj nuk ka ndryshuar asnjëherë pronar. Rezulton nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore se në emër të trashëgimlënësit të

të paditurve/kundërpaditësa, Ali Rrashketa, bazuar në vendimin gjyqësor nr.583, datë 28.06.1963 të Gjykatës Popullore Shkodër për vërtetim fakti, figuron e regjistruar një shtëpi që përbëhet nga tre dhoma, një kuzhinë dhe nevojtore, e ndodhur në Lagjen “24 Maj”, Rr.“Kadukej” (sot L.“Naim Gjylbegu”, Rr.“F. Dibra”), Shkodër me kufij përkatës, që nga ana e veriut ka oborrin e Isa Grudës.

Kjo shtëpi ndodhet mbi truallin e pretenduar prej paditësave. Në vitin 1964 sipërfaqja e pronës së poseduar nga të paditurit ka qenë 58 m2. Në vitin 1978 të paditurit kanë bërë një ndërtim shtesë me sip.49 m2, e cila sipas pretendimeve të tyre dhe provave shkresore të administruara në dosjen gjyqësore është financuar nga një kredi bankare.

Më datë 10.01.1964 është bërë transkriptimi i dëshmisë së trashëgimisë dhe kjo pronë figuron në emër të trashëgimtarëve të Ali Rrashketës. Në radhorët e pronësisë është bërë edhe transkriptimi i akteve pasardhëse të kryera midis trashëgimtarëve të tij (pjesëtim i pronës në

1979).Ndërkohë të paditurit, bazuar në nenin 24/b të Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994 “Për

regjistrimin e pasurive të paluajtshme” kanë regjistruar në emër të tyre pranë Z.V.R.P.P. Shkodër pasurinë me nr.2/498, zona kadastrale nr.8592, me sipërfaqe trualli 185 m2 dhe 114 m2 ndërtim.

Paditësi, me pretendimin që të paditurit posedojnë truallin e tyre në mënyrë të paligjshme dhe se regjistrimi i pronës i kryer në vitin 1994 është bërë në kundërshtim me ligjin, i është drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Nga ana e tyre, të paditurit pretendojnë se pronësinë mbi truallin e lartpërmendur ata e kanë fituar nëpërmjet parashkrimit fitues dhe kanë paraqitur kundërpadi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.599, datë 11.04.2005, ka vendosur:

“Pranimin e kërkesëpadisë.Detyrimin e të paditurës kundërpaditëse dhe të të paditurve të tjerë që t’i lirojnë e

dorëzojnë trashëgimtarëve të Isa Grudës dhe Sait Grudës një sipërfaqe prej 58 m2 të ndodhur në L.“N.Gjylbegu”, Rr.“Kadukej”, sipas skicës së paraqitur në aktin e ekspertimit.

Rrëzimin e kundërpadisë”.Gjykata ka arsyetuar se: .. të paditurit janë posedues të paligjshëm dhe regjistrimi i

pronës se në vitin 2003 është bërë në kundërshtim me disponimet e nenit 24, gërma (b) të Ligjit nr.7843 pasi në të kërkohet që të depozitohet bashkë me kërkesën për regjistrim edhe deklarata noteriale e kufitarëve të pronës, dhe paditësi nuk ka firmosur asnjë deklaratë të tillë ... të paditurat/kundërpaditë nuk provuan që pronën e kanë fituar mbi bazën e një

174

veprimi juridik si shitje, dhurim, këmbim apo ndonjë mënyrë tjetër ... duke mos provuar mënyrën e kalimit të pronës, ajo nuk i provon dot gjykatës nëse e ka poseduar me mirëbesim apo keqbesim.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.407, datë 10.10.2005, ka vendosur:“Prishjen e vendimit nr.599, datë 11.04.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër

dhe dërgimin e çështjes për rigjykim pranë po asaj gjykate, por me tjetër trup gjykues”.Me arsyetimin se gjykata e shkallës së parë ka lejuar shkelje procedurale, duke u

bazuar në veprime procedurale të mëparshme, ndërkohë që në kushtet që çështja ka filluar nga e para (çështja është ri hedhur në short), ka qenë detyrë ligjore e gjykatës që eksperti të thirrej dhe betohej para trupit të ri gjykues...ç’ka passjell pavlefshmërinë e kësaj prove (e cila është vendimtare për çështjen).

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.1669, datë 13.07.2006 ka vendosur:

“Detyrimin e të paditurve dhe kundërpaditësave Hajrie Rrashketa, Erdit Rrashketa, Erjeta Rrashketa, Agron Rrashketa, Etleva Rrashketa dhe Elma Rrashketa t’i kthejë paditësit të kundërpaditur Shyqyri Gruda pasurinë tokë truall sipas vërtetimit të pronësisë (Zotnimit) të vitit 1927, prej 436 m2.

- Prona ndodhet në Lagjen “Naim Gjylbegu”, Rr.“Kadukej” (Faik Dibra) dhe kufizohet: Veriu - prona e trashëgimtarëve Met Kraja dhe trashëgimtarëve Met Selimi, Lindja - pronë e trashëgimtarëve Met Kraja, Jugu - rruga e madhe (Rruga “Faik Dibra”), Perëndimi - Rruga “Myrto Tafilica” (Rrugica “Tafilica”).

Detyrimin e paditësit të kundërpaditur Shyqyri Gruda të paguajë të paditurën kundërpaditësen Hajrije Rrashketa e të tjerë në shumën 900.000 lekë për ndërtimin e ri të

sipërfaqes ndërtuese prej 49 m2.Rrëzimin e kundërpadisë së kundërpaditësave Hajrije Rrashketa e të tjerë.Ky vendim duhet të shoqërohet me aktin e ekspertimit të datës 01.06.2006 dhe me

shtesën e tij të datës 22.06.2006”.Gjykata ka arsyetuar se .... “paditësi Gruda ka titullin e pronësisë sipas gjithë ligjit

kohor të vitit 1927 e në vazhdim i cili nuk ka ndryshuar asnjëherë pronar me asnjë nga format e ndryshimit të pronësisë apo fitimit të saj”. “Prona objekt gjykimi është një sipërfaqe prej 436 m2 dhe në hartën e 1938 është pasqyruar një shtëpi në cepin e saj” dhe sipërfaqet prej 185 m2 dhe 114 m2 ndërtim, të regjistruara sipas ligjit nr.7843 në emër të të paditurve janë sipërfaqe brenda sipërfaqes 436 m2 të aktit të zotnimit të vitit 1927. Ky regjistrim është bërë në kundërshtim me ligjin. ... kërkimi për rivendikimin e së drejtës së pronësisë nga paditësi Shyqyri Gruda është tërësisht në përputhje me bazën ligjore të përcaktuar në padi dhe kërkimet e kundërpaditëses Rrashketa nuk bazohen në bazën ligjore të përcaktuara në padi”.

Në lidhje me kundërpadinë...në kuptim të nenit 168 dhe 169 të K.Civil nuk përfitojnë të paditurit Rrashketa pasi pas vitit 1966 ka pushuar së ekzistuari prona private tokë dhe kërkime mbi të”. Veprimet e të paditurve Rrashketa të kryera në keqbesim nuk japin favor këtyre pasi janë kryer edhe në padituni të plotë të paditësit.

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.8, datë 15.01.2007 ka vendosur:“Ndryshimin e vendimit nr.1669, datë 13.07.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Shkodër në këtë mënyrë:Rrëzimin e padisë dhe kundërpadisë”.Gjykata e apelit arsyeton se ... për sa i përket padisë paditësi nuk i provon

pretendimet e tij.. Prona objekt gjykimi,.. është fituar me vendim të Gjykatës Popullore të

175

Shkodrës nr.583, datë 28.06.1963 nga ana e trashëgimtarit të palës së paditur, Ali Rrashketa dhe sipas notës së transkriptimit datë 14.01.1964 ka kaluar në emër të trashëgimtarëve të tij. Paditësi,... si pretendues i saj, nuk ka ngritur asnjëherë pretendim për këtë pronë deri në datë 11.12.2003. Kjo tregon se paditësi ka qënë në dijeni të veprimeve të kryera nga pala e paditur për fitimin e pronësisë mbi pronën objekt gjykimi. Duke qenë se transkriptimi i pronës është një veprim i ligjshëm i pronës, kjo gjë tregon se e paditura ka qënë në mirëbesim”.

Në lidhje me pretendimet e paraqitura në ankimin e të paditurve të kundërpaditur, kjo gjykatë argumenton se... kjo palë e ka të regjistruar pronën objekt konflikti që në vitin 1964, pronë të cilën e kanë poseduar pa ndërprerje. Referuar neneve 168 e 169 të K.Civil, mbi të cilat pala e paditur ka mbështetur kundërpadinë, ... çmon se nëse nuk do të ishte e regjistruar kjo pronë, nuk mund të fitohej me parashkrim fitues, pasi nuk është përmbushur afati i parashkrimit i parashikuar në ligj (10 vjet) për qënien në mirëbesim, apo 20 vjet për qenien në keqbesim, afat ky i cili fillon nga data 01.11.2004 (1994), kur ka hyrë në fuqi Kodi Civil i Ri. Këtij neni të së drejtës nuk i është dhënë fuqi prapavepruese...

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi/i kundërpaditur Shyqyri Gruda, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor, duke parashtruar ato shkaqe që janë përmendur në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Pala e paditur/kundërpaditëse, ka ushtruar kundër rekurs, me të cilin kërkon mospranimin e rekursit, për shkaqet që janë parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga paditësi Shyqyri Gruda përmban shkaqe nga ato të parashikuara nga neni 472 i K.Pr.Civile, të cilat e bëjnë të cënueshëm vendimin e Gjykatës së Apelit Shkodër.

Ky Kolegj çmon se vendimi nr.8, datë 15.01.2007 i Gjykatës së Apelit Shkodër është marrë në zbatim të gabuar si të ligjit procedural dhe të atij material dhe për rrjedhojë ky vendim duhet të prishet.

Ky Kolegj konstaton se Gjykata e Apelit Shkodër duke rrëzuar dhe padinë dhe kundërpadinë ka lënë pa zgjidhur konfliktin mes palëve. Kjo gjykatë i ka lënë palët në të njëjtën situatë juridike dhe faktike si përpara zhvillimit të këtij procesi duke mos u dhënë përgjigje kërkimeve të palëve, kërkesa këto të nenit 6 të K.Pr.Civile.

Fillimisht, ky Kolegj kërkon që t’i tërheqë vëmendjen kësaj gjykate që, nga pikëpamja formale, vendimit të dhënë prej saj i mungojnë disa elemente siç janë: (i) shtesa e objektit të kërkesë padisë bërë nga paditësi si vijon “Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të regjistrimeve të bëra në vite nga pala “Rashketa” duke filluar që me regjistrimin nr.805, datë 07.09.1963 dhe duke përfunduar me regjistrimin e bërë sipas nenit 14/b të Ligjit “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme” nga pala e paditur”, (ii) objekti i kundërpadisë, (iii) baza ligjore e kundërpadisë etj, kërkesa këto të detyrueshme për t’u respektuar, në bazë të nenit 310 të K.Pr.Civile.

Përveç sa më sipër, vendimit të gjykatës së apelit i mungon arsyetimi ligjor (pra cilat janë dispozitat ligjore dhe parimet e së drejtës, të cilat kanë ndihmuar gjykatën në dhënien e këtij vendimi), si dhe përshkrimi dhe analiza e provave, mbi të cilat kjo gjykatë është mbështetur në dhënien e vendimit. Pikërisht, përpilimi i tekstit të këtij vendimi në këtë mënyrë krijon bindjen për këtë Kolegj që Gjykata e Apelit Shkodër nuk ka realizuar “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin” (neni 14 i K.Pr.Civile), nuk u ka dhënë përgjigje pretendimeve të palëve, pasi të kishte kryer një analizë tërësore dhe objektive të provave, (neni 126 i K.Pr.Civile), dhe përfundimisht nuk e ka zgjidhur

176

“mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj” (neni 16 i K.Pr.Civile).

Rezulton se kërkimi i paditësit në këtë gjykim është “Kthimi i pronës sipas vërtetimit të zotnimit nr.322 dhe nr.rendor 123, datë 17.5.2007. Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të regjistrimeve të bëra në vite nga palët Rashketa duke filluar që me regjistrimin nr.805, datë 07.09.1963 dhe duke përfunduar me regjistrimet e bëra sipas nenit 24/b të ligjit “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”, nga pala e paditur”.

Pra, rezulton qartë që paditësi nëpërmjet kërkimeve të tij kërkon të rivendikojë , të marrë sendin pronë e tij në bazë të nenit 296 të K.Civile, që shprehimisht thotë: “Pronari ka të drejtë të ngrejë padi për të kërkuar sendin e tij nga çdo posedues ose mbajtës. Këtë të drejtë e ka dhe çdo bashkëpronar për sendin e përbashkët, me qëllim që ai t’u dorëzohet gjithë bashkëpronarëve”.

Për t’u legjitimuar paditësi në ngritjen e padisë për lirimin dhe dorëzimin e sendit (padia e rivendikimit), duhet të plotësohen dy kushte: (i) paditësi duhet të jetë pronar i sendit, për të cilin kërkon kthimin, dhe (ii) i padituri, kundër të cilit drejtohet padia duhet të jetë posedues i paligjshëm i sendit ose mbajtës i tij. Kjo është padia klasike me anën e të cilës, çdo pronar jo posedues mund të kërkojë sendin pronë të tij nga poseduesi jo pronar. Nisur nga karakteri real dhe absolut i së drejtës së pronësisë, rezulton edhe e drejta e çdo pronari që të ngrejë padinë e rivendikimit kundër çdo personi, nëqoftëse e drejta e tij e pronësisë është cënuar në mënyrë të paligjshme.

Është tashmë e konsoliduar e drejta jonë materiale në konceptin që kjo lloj padie përveç karakterit të saj real, ka karakter njohës dhe detyrues në të njëjtën kohë. Të dyja këto kërkime ekzistojnë në të njëjtën kohë dhe janë të ndërvarura nga njëra tjetra, pasi mungesa qoftë dhe e njërës prej tyre bën që kërkimi të mos mbështetet më në nenin 296 të K.Civil, por

në dispozita të tjera ligjore. Në gjykime të këtij lloji, paditësi është i detyruar që të vërtetojë faktin që është pronar i sendit që kërkon të rivendikohet, pra duke e detyruar të paditurin që ta njohë atë si pronar të sendit dhe të kërkojë kthimin e sendit, i cili është dhe qëllimi themelor i padisë së rivendimit.

Në çështjen objekt gjykimi, ka rezultuar nga provat që janë administruar në dosjen gjyqësore dhe që i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor, që të dyja palët si paditësi dhe i padituri kanë paraqitur para gjykatës akte pronësie me të cilat ata mundohen të vërtetojnë qenien pronar mbi pasuritë përkatëse.

Kështu, paditësi Shyqyri Gruda ka paraqitur (i) akt zotnimin datë 17.05.1927 për pronën me sipërfaqe 436 m2 që përbëhet nga shtëpi e lartë, dy dhoma, dhomë zjarri, aher, sallon, oborr e pus, e ndodhur në Lagjen “Rus i Vogël”, Rr.“Kadukej” (sot L.“Naim Gjylbegu”, Rr.“F. Dibra”), Shkodër; (ii) vërtetim pronësie nr.399 regj., ku prona e mësipërme figuron e regjistruar në Hipotekën Shkodër me nr.e përgjithshëm 322 dhe në nr.rendor 123 po në vitin 1927 në emër të Isa Gruda, Sait Gruda dhe Bushe Ramia; etj., ndërsa i padituri kundërpaditës ka paraqitur (i) vendimin gjyqësor nr.583, datë 28.06.1963 të Gjykatës Popullore Shkodër për vërtetim fakti nga ku rezulton se në emër të Ali Rrashketa (trashëgimlënësi i të paditurve) është regjistruar një shtëpi që përbëhet nga tre dhoma, një kuzhinë, nevojtore e ndodhur në Lagjen “24 Maj”, Rr.“Kadukej” (sot L.“Naim Gjylbegu”, Rr.“F. Dibra”), Shkodër me kufij përkatës, që nga ana e veriut ka oborrin e Isa Grudës; dëshmi trashëgimie 07.09.1963, (ii) Notë Transkriptimi datë 10.01.1964; (iii) Akt pjesëtimi vullnetar datë 05.11.1979 për pronë objekt konflikti midis bashkëpronarëve Rrashketa, vendimin e Zyrës Vendore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme nr.565, datë 17.04.2003 për regjistrimin e pronës në bazë të nenit 24/b të Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994, etj.

177

Ajo çfarë duhet të hetonte Gjykata e Apelit Shkodër, bazuar në të gjitha provat e paraqitura nga palët ndërgjyqëse, është pikërisht origjina e fitimit të pronësisë të secilës palë mbi pronat objekt gjykimi (shtëpi, truall, etj.), si dhe ligjshmërinë e regjistrimit të tyre. Nisur nga vendimi i kësaj gjykate rezulton që kjo e fundit nuk e ka hetuar dhe nuk analizon, se si ana e paditur ka fituar pronësinë mbi shtëpinë me sipërfaqen 49 m2, si dhe mbi truallin ku shtrihen të dyja shtëpitë dhe oborret e tyre përkatëse.

Gjithashtu, nuk rezulton që kjo gjykatë të ketë hetuar dhe analizuar ligjshmërinë e regjistrimeve të këtyre pronave në bazë të ligjit të kohës, duke mos i dhënë përgjigje kështu njërit prej kërkimeve të rëndësishme të palës paditëse, e pikërisht atij për “pavlefshmërinë e regjistrimeve”, nga ku varet dhe zgjidhja përfundimtare e çështjes gjyqësore.

Për sa i përket zbatimit të së drejtës materiale, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson:

Gjykata e Apelit Shkodër në vendimin e saj datë 15.01.2007 arsyeton se: “(i) Padia duhet të rrëzohet, pasi paditësi nuk provoi para gjykatës posedimin e pandërprerë të sendit nga viti 1927; dhe, (ii) prona e përbërë nga 3 dhoma një kuzhinë, WC është regjistruar që në vitin 1964, dhe paditësi asnjëherë nuk ka ngritur pretendime për këtë pronë deri në datën 11.12.2003”.

Kjo analizë e bërë në pjesën përshkruese arsyetuese nga Gjykata e Apelit Shkodër është e pambështetur në ligj dhe në provat e paraqitura nga palët pasi:

Kërkimi i paditësit, nisur dhe nga objekti i kërkesë padisë, shtrihet mbi lirimin dhe dorëzimin e truallit pronë e tij që në vitin 1927, pronësi kjo e pandryshuar deri në ditët tona. Që të kërkosh lirimin dhe dorëzimin e sendit në respektim të nenit 296 të K.Civil, nuk është e domosdoshme posedimi i pandërprerë i sendit, (siç arsyeton gjykata e apelit), përkundrazi kjo

padi ngrihet pikërisht atëherë kur pronari e ka humbur posedimin dhe pretendon se sendi mbahet nga një person i cili nuk është pronar i tij. Në rast se pronari do të kishte posedimin e sendit, kërkimi do të ishte i një lloji tjetër dhe jo padia e rivendikimit.

E rëndësishme për paditësin në këtë lloj gjykimi është që të vërtetojë që ai është pronar i sendit që rivendikohet dhe nuk e ka humbur këtë të drejtë si dhe nuk është e rëndësishme të vërtetojë nëse ai e posedon apo jo atë. Nga ana tjetër, në çështjen objekt gjykimi, është pikërisht ana e paditur, ajo e cila ka detyrimin ligjor që të provojë ligjshmërinë e fitimit të pronësisë mbi dy ndërtimet e realizuara mbi pronën që pretendon paditësi, si dhe mënyrën e fitimit të pronësisë së truallit që ajo posedon.

Për sa i përket faktit pse paditësi nuk ka paraqitur pretendime më parë për shtëpinë e regjistruar në vitin 1964 dhe përse ai nuk ka kundërshtuar ligjshmërinë e këtij regjistrimi, ky Kolegj sqaron se: (i) nga pretendimet e palëve (pasi nuk ka prova në dosjen gjyqësore), rezulton që paditësi të mos ketë qenë palë në gjykimin me objekt vërtetim fakti juridik, ku ana e paditur ka vërtetuar faktin juridik të ndërtimit të një shtëpie prej 58 m2 (vendimi nr.583, datë 28.06.1983 i Gjykatës Popullore Shkodër); (ii) ai nuk mund të ngrinte padinë e rivendikimit për truallin për sa kohë një kërkim i tillë binte ndesh me nenin 68 e vijues të K.Civil miratuar me Ligjin nr.6340, datë 26.06.1981 të Kuvendit Popullor të Republikës P.S. të Shqipërisë. Këto dispozita të K.Civil të vitit 1981 shprehimisht parashikojnë:

Neni 68Në Republikën Popullore Socialiste të Shqipërisë pasuritë janë në pronësi të shtetit, të

kooperativave bujqësore dhe të personave të veçantë.

Neni 69Prona socialiste përbëhet nga prona shtetërore dhe nga prona kooperativiste në

178

bujqësi.Neni 70Prona shtetërore i përket gjithë popullit dhe është forma më e lartë e pronës

socialiste.Shteti është pronar i vetëm i të gjithë pronës shtetërore.Janë pronë vetëm e shtetit: toka dhe pasuritë e nëntokës, minierat, pyjet, kullotat,

ujërat, burimet natyrore të energjisë, uzinat, fabrikat, stacionet e makinave dhe të traktorëve, bankat, rrugët e komunikacionit dhe mjetet e transportit hekurudhor, ujor e ajror, portet, telegrafët, telefonat, stacionet e radios dhe të televizionit, kinematografia.

Pronë e shtetit është edhe çdo pasuri tjetër që krijohet në sektorin shtetëror ose që shteti fiton sipas ligjit.

Neni 77Janë pronë vetjake të ardhurat nga puna dhe nga burime të tjera të ligjshme, shtëpia

e banimit dhe sende të tjera, që shërbejnë për plotësimin e nevojave materiale e kulturore vetjake e familjare.

Pronë vetjake janë edhe objektet që i përkasin familjes kooperativiste në bazë të statutit të kooperativës bujqësore.

Neni 92Nuk mund të fitohet në mënyrën e parashikuar në nenin 91 të këtij Kodi pronësia e një

sendi që është pronë socialiste. Por nga ana tjetër, ky Kolegj sqaron se edhe pse paditësi nuk e ka goditur në 1964

regjistrimin e pronës së anës së paditur, kjo nuk do të thotë që ai nuk ka të drejtë të paraqesë padinë e rivendikimit (në rast se ai provon që ka qenë dhe është pronar i kësaj pasurie), e cila

mund të ngrihet në çdo kohë si një padi e cila nuk parashkruhet. Në referim të vendimit të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë nr.5, datë

31.05.2011: “padia e rivendikimit nuk i nënshtrohet parashkrimit shues. “Da lege lata” ky qëndrim duhet pranuar sepse në themel merr parasysh kushtet objektive sociale, i përshtatet më mirë natyrës juridike të së drejtës së pronësisë dhe nuk vjen në kundërshtim me nenet 112, 114 dhe 149 të Kodit Civil. Megjithatë “da lege ferenda”, kur në legjislacion nuk ka ndonjë dispozitë që të parashikojë shprehimisht parashkrimin ose jo të padisë së rivendikimit, nisur nga konsideratat e mësipërme, vlerësojmë se nuk mund të parashkruhet e drejta e pronarit jo posedues për të kërkuar sendin nga çdo posedues apo mbajtës jo pronar.... Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë arrijnë në përfundimin njësues se: Padia e kërkimit të sendit, parashikuar nga neni 296 i Kodit Civil, nga natyra e saj është një padi e paparashkrueshme.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rigjykim Gjykata e Apelit Shkodër është e detyruar që duke u nisur nga karakteristikat dhe veçoritë e këtij gjykimi të bëjë një hetim të plotë dhe të gjithanshëm në lidhje me problemet që shtrohen për zgjidhje: (i) vlefshmëritë e titujve të pronësisë të palëve në proces; (ii) mënyrën e fitimit të pronësisë të anës së paditur, mbi objektet, dhe truallin mbi të cilat ato ngrihen, si dhe oborret përkatëse; (iii) vlefshmëritë e regjistrimeve të bëra ndër vite duke patur parasysh ligjet e kohës dhe mënyrën e fitimit të pronësisë së secilës palë ndërgjyqëse për pronën objekt konflikti gjyqësor. Pikërisht këto janë dhe kërkimet e palëve në proces, kërkime të cilave kjo gjykatë duhet t’u japë përgjigje.

Gjykata e apelit duke mbajtur parasysh për aq sa janë të zbatueshme dispozitat mbi procedurën e gjykimit në shkallë të parë dhe konkretisht nenet 225-230 të K.Pr.Civile, në rast

179

se e shikon të nevojshme duhet të lejojë përsëritjen pjesërisht ose plotësisht të hetimit gjyqësor.

Në rigjykim, gjykata e apelit do t’u bëjë të qartë palëve që është detyrë e secilës prej tyre, që në përputhje me ligjin të provojnë faktet mbi të cilat bazojnë pretendimet për të drejtat që kërkojnë. Palët ashtu siç kanë të drejtat kanë dhe detyrimet që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara me ligj.

Gjykata e Lartë si gjykatë ligji nuk i hyn analizës së provave gjë që duhet ta bëjnë dy gjykatat e tjera por ajo vetëm evidenton shkeljet që kanë lejuar këto dy gjykata qoftë të normave procedurale dhe atyre materiale duke kërkuar respektimin e tyre.

Kryerja e veprimeve si më sipër, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit, do të lejojnë gjykatën të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, gërma (c) të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.8, datë 15.01.2007 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe dërgimin

e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranë më 27.09.2011

180

Nr.31001-00290-00-2008 i Regj.ThemeltarNr.00-2011-1633 i Vendimit (402)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtareAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve të mëposhtme:

PADITËS: ILIR SOPOTI përfaqësuar nga Av. Luan Hasanaj.

I PADITUR: MINISTRIA E MJEDISIT, PYJEVE DHE ADMINISTRIMIT TË UJRAVE, në mungesë.KOMISIONI I SHËRBIMIT CIVIL, në mungesë.

OBJEKTI:Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të

urdhërit nr.11, datë 30.01.2006 të Ministrit dhe të vendimit nr.16, datë 30.01.2006

të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Mjedisit.Kundërshtimi i vendimit të K.SH.C. nr.255, datë 12.04.2006.

Kompensim page dhe leje të zakonshme.Baza Ligjore: Nenet 116/b, 117 të K.Pr.Administrative,

nenet 3, 13, 14, 20/e, 23, 24 të ligjit nr.8549, datë 11.11.1999 “Statusi i Nëpunësit Civil”,

VKM nr.231, datë 11.05.2000, pikat 7, 8, 9të VKM nr.360, datë 14.07.2000,

VKM nr.511, datë 24.10.2002dhe Udhëzimi nr.02, datë 07.07.2000.

Komisioni i Shërbimit Civil me vendimin nr.255, datë 12.04.2006, ka vendosur:Rrëzimin e kërkesës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5648, datë 25.10.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.

181

Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të Urdhërit nr.16, datë 30.01.2006 të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Mjedisit.Kundërshtimi i vendimit nr.255, datë 12.04.2006 të K.SH.C.Rikthimin e paditësit në vendin e punës dhe pagimin e pages, si dhe të lejes vjetore.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1449, datë 26.11.2007, ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.5648, datë 25.10.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Kthimin e çështjes për rigjykim po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Kundër vendimit nr.1449, datë 26.11.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë ka paraqitur rekurs paditësi Ilir Sopoti, i cili kërkon:

Prishjen e vendimit nr.1449, datë 26.11.2007, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.5648, datë 25.10.2006, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Shkaqet që parashtron pala paditëse në rekurs janë: - Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në kundërshtim me nenin 84 të Kushtetutës.- Gjykata e apelit i ka dhënë fuqi prapavepruese vendimit nr.03, datë 24.01.2007 të

Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, pasi para dhënies së këtij vendimi Komisioni i Shërbimit Civil është thirrur gjithmonë si palë në gjyq.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Medi Bici; dëgjoi përfaqësuesin e palës paditëse,

Av.Luan Hasani, i cili kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të

vendimit të gjykatës së shkallës së pare; në përfundim,

V Ë R E NMe datë 06.02.2008 është regjistruar në Gjykatën e Lart, çështja civile nr.31001-

00290-00-2008, që u përket palëve ndërgjyqëse: paditës Ilir Sopoti dhe të paditur Komisioni i Shërbimit Civil e Ministria e Mjedisit, Pyjeve e Administrimit të Mjedisit; me objekt konstatimi i pavlefshmërisë absolute të aktit administrative, etj.

Vendimi nr.1449, datë 26.11.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë i zbatimit të drejtë të ligjit procedurial civil, prandaj si i tilllë ai duhet të lihet në fuqi nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë.

Nga shqyrtimi gjyqësor i çështjes, rezulton si më poshtë:Paditësi ka filluar punë si specialist pranë palës së paditur Ministria e Mjedisit, Pyjeve

dhe Administrimit të Ujrave në muajin shkurt të vitit 2004, duke fituar një vit më vonë statusin e nëpunësit civil.

Ditën që ka dalë Urdhëri i Ministrit për miratimin e listës emërore të punonjësve sipas organikës, Sekretari i Përgjithshëm i ministries, me vendimin nr.16, datë 30.01.2006, ka vendosur kalimin e paditësit në listën e pritjes.

Duke mos qenë dakord me këtë vendim pala paditëse i është drejtuar Komisionit të Shërbimit Civil, i cili me vendimin nr.255, datë 12.04.2006 ka vendosur rrëzimin e kërkesës së tij.

Pala paditëse e ka kundërshtuar vendimin e K.SH.C. në rrugë gjyqësore dhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5648, datë 25.10.2006 ka vendosur:

Pranimin e pjesshëm të kërkesë padisë.

182

Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të Urdhërit nr.16, datë 30.01.2006 të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Mjedisit.

Kundërshtimi i vendimit nr.255, datë 12.04.2006 të K.SH.C.Rikthimin e paditësit në vendin e punës dhe pagimin e pages. si dhe të lejes vjetore.Gjykata e shkallës së parë arsyeton:Aktet administrative të nxjerra nga Ministri dhe Sekretari i Përgjithshëm janë akte

absolutisht të pavlefshme, pasi janë nxjerrë në kapërxim të kompetencave të tyre ligjore.Aktet administrative të palës së paditur janë nxjerrë në kundërshtim me formën dhe

procedurën e kërkuar nga ligji.Specialistja që është mbajtur në punë e ka fituar statusin e nëpunësit civil shumë kohë

pasi kanë dalë aktet administrative, ndërsa paditësi e kishte fituar atë shumë kohë më përpara.

Me ankimin e palës së paditur aktet i kanë kaluar Gjykatës së Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.1449, datë 26.11.2007 ka vendosur:

Prishjen e vendimit nr.5648, datë 25.10.2006 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë. Kthimin e çështjes për rigjykim po asaj gjykate me tjetër trup gjykues.

Gjykata e apelit arsyeton:Gjykata e shkallës së parë ka lejuar shkelje proceduriale që vijnë në kundërshtim me

vendimin nr.03, datë 24.01.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, pasi KSHC-ja nuk duhej thirrur si palë e paditur ose si person i tretë në gjykim.

Gjykata e shkallës së parë nuk ka administruar dosjen e KSHC që ka të bëjë me vendimin nr.255, datë 12.04.2006.

Kolegji Civil vlerëson që rekursi i paraqitur nga pala paditëse nuk përmban shkaqe ligjore dhe për rrjedhojë nuk ka vend që të cënohet vendimi i dhënë nga gjykata e apelit.

Në vendimin unifikues nr.03, datë 24.01.2007 Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, ndërmjet të tjerave thonë se:

Në rast ankimi të vendimeve të Komisionit të Shërbimit Civil, qoftë nga personi i interesuar në gjykatën e shkallës së parë, apo nga institucioni i administratës publike, në gjykatën e apelit, palët do të jenë po ato të fillimit të procesit të zgjidhjes së mosmarrëveshjes, punëdhënësi dhe punëmarrësi…..

Është i vërtetë pretendimi që ngre pala paditëse në rekurs që, para marrjes së vendimit unifikues nr.03, datë 24.01.2007 nga Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë, praktika gjyqësore ka mbajtur qëndrime të ndryshme, duke e thirrur KSHC si palë të paditur ose person të tretë në gjykim, prandaj për këtë shkak është unifikuar edhe praktika gjyqësore, por duhet të theksohet që gjykata e apelit e ka gjykuar çështjen shumë kohë pasi ka dalë vendimi unifikues i cili ka vendosur rregulla proceduriale, prandaj ajo ishte e detyruar që t’i zbatonte ato, duke konstatuar që ndërgjyqësia nuk është formuar në formën e kërkuar nga ky vendim, prandaj me të drejtë ajo ka zbatuar kërkesat e nenit 467/d të K.Pr.C. që detyrimisht të çojnë në prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për rigjykim.

Pala paditëse, në recurs, pretendon që gjykata e apelit i ka dhënë fuqi prapavepruese zbatimit të vendimit unifikues nr.03, datë 24.01.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

Kolegji Civil e vlerëson të pabazuar në ligj pretendimin e palës paditëse, sepse e cekëm edhe më lart që gjykata e apelit është e detyruar të gjykojë duke zbatuar rregullat proceduriale që janë në fuqi në kohën kur zhvillohet gjykimi në apel dhe vendimi unifikues nr.03, datë 24.01.2007, i cili cakton rregulla proceduriale me fuqinë e ligjit, ishte i detyrueshëm për t’u zbatuar nga ajo gjykatë, pasi ai ishte marrë më parë se të zhvillohej gjykimi i çështjes në gjykatën e apelit.

183

Rregullat proceduriale që janë në fuqi nuk zbatohen vetëm atëherë kur vetë ligji në dispozitat tranzitore të tij thotë që çështjet që janë në gjykim do të shqyrtohen në bazë të rregullave proceduriale të parashikuara nga ligji i mëparshëm, që në rastin objekt gjykimi nuk bëhet fjalë, prandaj përderisa çështja është në gjykim Kolegji Civil vlerëson që ndërgjyqësia duhet të rregullohet, pasi nuk duhet të ngatërrohet zbatimi i rregullave proceduriale me fuqinë prapavepruese të ligjit, i cili si rregull zbatohet vetëm në rastet e ndryshimeve ose shfuqizimeve të ligjeve materiale.

Duke arsyetuar si më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në përfundimin që vendimi nr.1449, datë 26.11.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në përputhje të plotë me rregullat proceduriale të përcaktuara në vendimin unifikues nr.03, datë 24.11.2007 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë, prandaj nuk ka asnjë shkak ligjor që ai të cënohet.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 485/a të Kodit të Proçedurës Civile,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.1449, datë 26.11.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 27.09.2011

184

Nr.11111-01023-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1829 i Vendimit (403)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako AnëtarAndi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile dhe me palë:

PADITËS: SHEFQET CACA, MUHARREM CACA, XHAFERR CACA, XHAVIT CACA, DURIM CACA, RAMIZ CACA, AGIM CACA, RAMAZAN CACA, SABRI CACA, ISMAIL CACA, GËZIM CACA, SINAN CACA, XHEVDET CACA, MUSTAFA CACA, PËLLUMB CACA, SAMI CACA,

BESNIK CACA, DASHAMIR CACA, TRASHËGIMTARËT LIGJORË TË HALIL CACA: ISLAM CACA, XHIRE KORORRI (CACA), NADIRE KOCI (CACA), NAZMIJE XHEKA (CACA), DUHIJE MANREKA (CACA), FATIME CACA, në mungesë

TË PADITUR: KËSHILLI I MINISTRAVE, në mungesëMINISTRIA E TRANSPORTEVE DHE TELEKOMUNIKACIONIT, në mungesë

PERSON I TRETË: KOMUNA NIKËL, në mungesë

OBJEKTI: Ndryshim i Vendimit të K.M. nr.529, datë 13.10.2002

për vlerën e masës së kompensimit në leke për m2.Baza Ligjore: Neni 190 i K.Civil,

neni 14 i Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë me vendimin nr.572, datë 12.11.2003 ka vendosur:Pranimin e padisë, duke ndryshuar vendimin nr.529, datë 31.10.2002 të K.Ministrave për vlerën e masës së kompensimit nga 500 lek/m2 në atë të tregut të lirë prej 3000 lek/m2.

185

Detyrimin e palës së paditur, Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit Tiranë, për të paguar shumat që përfitojnë secili nga paditësat në raport me sipërfaqen e shpronësuar shumëzuar me vlerën e tregut prej 3000 lek/m2 sipas aktit të ekspertimit datë 13.10.2003. 1- Shefqet Caca sip. 193 m2 × 3.000 lekë = 579.000 lekë2- Muharrem Caca sip. 157 m2 × 3.000 lekë = 471.000 lekë3- Xhaferr Caca sip. 88 m2 × 3.000 lekë = 264.000 lekë4- Xhavit Caca sip. 63 m2 × 3.000 lekë = 189.000 lekë5- Durim Caca sip. 55 m2 × 3.000 lekë = 165.000 lekë6- Islam (Halil) Caca sip. 97 m2 × 3.000 lekë = 291.000 lekë7- Ramiz Caca sip. 63 m2 × 3.000 lekë = 183.000 lekë8- Sami Caca sip. 75 m2 × 3.000 lekë = 225.000 lekë9- Ramazan Caca sip. 192 m2 × 3.000 lekë = 576.000 lekë10- Sabri Caca sip. 339 m2 × 3.000 lekë =1.017.000 lekë11- Sabri Caca sip. 42 m2 × 3.000 lekë = 126.000 lekë12- Agim Caca sip. 49 m2 × 3.000 lekë = 147.000 lekë13- Ismail Caca sip. 10 m2 × 3.000 lekë = 30.000 lekë14- Gëzim Caca sip. 22 m2 × 3.000 lekë = 66.000 lekë15- Sinan Caca sip. 19 m2 × 3.000 lekë = 57.000 lekë16- Xhevdet Caca sip. 4 m2 × 3.000 lekë = 12.000 lekë17- Mustafa Caca sip. 48 m2 × 3.000 lekë = 144.000 lekë18- Pëllumb Caca sip. 30 m2 × 3.000 lekë = 90.000 lekë

____________ 4.638.000 lekë

Pushimin e gjykimit per paditësat Dashamir Caca dhe Besnik Caca.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1148, datë 21.10.2004 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.572, datë 12.11.2003 të Gjykatës së Shkallës Parë Krujë dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues.

Në rigjykim, Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, me vendimin nr.380, datë 18.07.2005, ka vendosur:

Pranimin e padisë ndryshimin e V.K.M. nr.529, datë 31.10.2002 për sa i takon masës së shpërblimit nga 500 lekë për m2 në 3300 lekë për m2 si vlerë e tregut të lirë të tokës për periudhën tetor 2002. Detyrimin e palës së paditur Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit Tiranë për t’i paguar paditësave masën e shpërblimit sipas sipërfaqeve të pronës së shpronësuar (sipërfaqe toke) përcaktuar në V.K.M. nr.529, datë 31.10.2002 sipas aktit të ekspertimit datë 04.05.2005, paditësave:1- Shefqet Caca për sip. 193 m2 në shumën 636.900 lekë.2- Muharrem Caca për sip. 157 m2 në shumën 518.100 lekë.3- Xhaferr Caca për sip. 88 m2 në shumën 290.400 lekë.4- Xhavit Caca për sip. 63 m2 në shumën 207.900 lekë.5- Durim Caca për sip. 55 m2 në shumën 181.500 lekë.6- Ramiz Caca për sip. 63 m2 në shumën 207.900 lekë.7- Ramazan Caca për sip. 192 m2 në shumën 633.600 lekë.8- Sabri Caca për sip. 339 m2 në shumën1.118.700 lekë

186

dhe për sip. 42 m2 në shumën 138.600 lekë.9- Agim Caca për sip. 49 m2 në shumën 161.700 lekë.10- Ismail Caca për sip. 10 m2 në shumën 33.000 lekë.11- Gëzim Caca për sip. 22 m2 në shumën 72.600 lekë.12- Sinan Caca për sip. 19 m2 në shumën 62.700 lekë.13- Xhevdet Caca për sip. 4 m2 në shumën 13.200 lekë.14- Mustafa Caca për sip. 48 m2 në shumën 158.400 lekë.15- Pëllumb Caca për sip. 30 m2 në shumën 99.000 lekë.16- Sami Caca për sip. 75 m2 në shumën 247.500 lekë.17- Trashëgimtarëve të trashëgimlënësit Halil Caca, paditësat Islam Caca, Xhire Kororri (Caca), Nadire Koci (Caca), Nazmije Xheka (Caca), Duhije Manreka (Caca) dhe Fatime Caca për sipërfaqen 97 m2 në shumën 320.100 në pjesë të barabarta.Gjithsej për sipërfaqen 1546 m2 masa e shpërblimit arrin shumën 5.101.800 lekë.Pushimin e gjykimit të çështjes për paditësat Besnik Sinan Caca dhe Dashamir Sinan Caca.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.61, datë 29.01.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.380, datë 18.07.2005 të Gjykatës të Rrethit Gjyqësor Krujë.

Kundër këtij vendimi ka ushtruar rekurs Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Tiranë, që kërkon ndryshimin e vendimeve nr.61, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

nr.380, datë 18.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë, për këto shkaqe:- Të dy vendimet e gjykatave janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedurial e atij

material;- Në aspektin procedurial, gjykatat nuk kanë kryer një hetim të plotë e të gjithanshëm

në përputhje me ligjin, duke mos bërë kështu një cilësim të saktë të fakteve lidhur me këtë mosmarrëveshje (nenet 14 e 16 të K.Pr.Civile);

- Vendimet nuk janë të mbështetur në provat shkresore të administruara, por vetëm mbi bazën e pretendimeve të paditësave;

- Gjykatat nuk kanë vlerësuar e nuk kanë zbatuar ligjin për shpronësimet dhe V.K.M. nr.138, datë 23.30.2000, në të cilin janë përcaktuar kriteret e vlerësimit dhe të përllogaritjes së masës së shpërblimit të pasurive pronë private që shpronësohen;

- Nga ana e palës së paditur janë plotësuar të gjitha kriteret ligjore, përfshi dhe atë të njoftimit të realizuar me anë të mediave të shkruara me tirazh të madh (në 2 gazeta);

- Gjatë gjykimit kemi kontestuar aktin e ekspertimit, pasi ai është i pavlefshëm sepse bie ndesh me V.K.M. nr.138, datë 23.03.2000 dhe i njëanshëm. Në këtë akt nuk janë pasqyruar apo evidentuar rastet konkrete mbi bazën e të cilave janë bazuar në përllogaritjen e çmimit për m2 të parcelave objekt gjykimi. Ky akt ekspertimi është hipotetik.

Nga paditësi Shefqet Caca është ushtruar kundër rekurs me të cilin kërkon mospranimin e rekursit për këto shkaqe:

- Në kundërshtim nga sa parashtrohet në rekurs vendimet e gjykatave janë marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedurial e atij material;

187

- Nuk qëndron pretendimi se ne paditësat nuk duhet të kundërshtonim vendimin e K.Ministrave. Kjo e drejtë na është njohur me nenin 24 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 “Për shpronësimet dhe marrjen në përdorim të përkohshëm të pasurive pronë private për interes publik”;

- Pala e paditur ka nxjerrë vlerën e shpronësimit vetëm me metodën e krahasimit, pasi në momentin e paraqitjes së kërkesës për shpronësim nga M.T.T. nuk kishte mesatare të shit-blerjeve të pasurisë të tokës bujqësore në zonën ku ndodhej pasuria jonë;

- Gjykatat kanë kryer 3 akt ekspertime në lidhje me zgjidhjen e drejtë të çështjes.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi degjoi relatimin e gjyqtares Evelina Qirjako; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Paditësat janë pronarë të sipërfaqeve të ndryshme tokë bujqësore, të gjitha të ndodhura në Fshatin Tapizë, Komuna Nikël (Krujë).

Me vendimin nr.529, datë 31.10.2002 “Për shpronësimin për interes publik të pasurisë së paluajtshme që preken nga rehabilitimi i segmentit rrugor Tapizë-Fushë Krujë”, Këshilli i Ministrave ka vendosur shpronësimin për interes publik në favor të Ministrisë së Transportit dhe Telekomunikacionit të disa pasurive të paluajtshme, ndër të tjera edhe të pasurive në pronësi të paditësave.

Konkretisht rezulton, sipas vendimit të lartpërmendur që paditësat janë shpronësuar si më poshtë vijon: Shefqet Caca për sip.193 m2, Muharrem Caca për sip.157 m2, Xhaferr Caca

për sip.88 m2, Xhavit Caca për sip.63 m2, Durim Caca për sip.55 m2, Ramiz Caca për sip.63 m2, Halil Caca për sip.97 m2, Sami Caca për sip.75 m2, Ramazan Caca për sip.192 m2, Sabri Caca për sip.339 m2, Agim Caca për sip.49 m2, Ismail Caca për sip.10 m2, Gëzim Caca për sip.22 m2, Sinan Caca për sip.19 m2, Xhevdet Caca për sip.4 m2, Mustafa Caca për sip.48 m2, Pëllumb Caca për sip.30 m2, Sabri Caca për sip.42 m2.

Sipas këtij vendimi çmimi për m2 për tokën e shpronësuar ishte 500 Lekë/m2. Paditësat, me pretendimin se shpërblimi i caktuar nga Komisioni i posaçëm për

vlerësimin e pasurive të paluajtshme që do të shpronësohen nuk i përgjigjet vlerësimit real të pasurisë, i janë drejtuar gjykatës me padi me objekt parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë me vendimin nr.572, datë 12.11.2003 ka vendosur:

“Pranimin e padisë, duke ndryshuar vendimin nr.529, datë 31.10.2002 të K.Ministrave për vlerën e masës së kompensimit nga 500 lek/m2 në atë të tregut të lirë prej 3000 lek/m2.

Detyrimin e palës së paditur, Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit Tiranë për të paguar shumat që përfitojnë secili nga paditësat në raport me sipërfaqen e shpronësuar shumëzuar me vlerën e tregut prej 3000 lek/m2 sipas aktit të ekspertimit datë 13.10.2003.

1- Shefqet Caca sip. 193 m2 × 3.000 lekë = 579.000 lekë2- Muharrem Caca sip. 157 m2 × 3.000 lekë = 471.000 lekë3- Xhaferr Caca sip. 88 m2 × 3.000 lekë = 264.000 lekë4- Xhavit Caca sip. 63 m2 × 3.000 lekë = 189.000 lekë5- Durim Caca sip. 55 m2 × 3.000 lekë = 165.000 lekë6- Islam (Halil) Caca sip. 97 m2 × 3.000 lekë = 291.000 lekë7- Ramiz Caca sip. 63 m2 × 3.000 lekë = 183.000 lekë

188

8- Sami Caca sip. 75 m2 × 3.000 lekë = 225.000 lekë9- Ramazan Caca sip. 192 m2 × 3.000 lekë = 576.000 lekë10- Sabri Caca sip. 339 m2 × 3.000 lekë = 1.017.000 lekë11- Sabri Caca sip. 42 m2 × 3.000 lekë = 126.000 lekë12- Agim Caca sip. 49 m2 × 3.000 lekë = 147.000 lekë13- Ismail Caca sip. 10 m2 × 3.000 lekë = 30.000 lekë14- Gëzim Caca sip. 22 m2 × 3.000 lekë = 66.000 lekë15-Sinan Caca sip. 19 m2× 3.000 lekë = 57.000 lekë16-Xhevdet Caca sip. 4 m2 × 3.000 lekë = 12.000 lekë17-Mustafa Caca sip. 48 m2 × 3.000 lekë = 144.000 lekë18- Pëllumb Caca sip. 30 m2 × 3.000 lekë = 90.000 lekë

____________ 4.638.000 lekë

Pushimin e gjykimit për paditësat Dashamir Caca dhe Besnik Caca”.Gjykata ka arsyetuar se... bazuar në nenin 14 të Ligjit për Shpronësimin brenda 10

ditëve nga dita e lidhjes së marrëveshjes me subjektin kërkues të shpronësimit, duhej të bëhej njoftimi i drejtpërdrejtë i secilit pronar të pronave që kërkohen të shpronësohen, por paditësat nuk kanë marrë njoftim zyrtar që prona e tyre është shpronësuar... në rastin konkret masa e kompensimit në 500 lekë/m2 nuk i afrohet as 10% të vlerës së plotë të pasurisë, prandaj gjykata çmon se duhet të marrë vlerën e tregut të lirë prej 3.000 lekë/m2 për të shpërblyer paditësat duke e shumëzuar këtë vlerë me sip. të shpronësuar, sipas vlerës të pasqyruar në aktin e ekspertimit.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1148, datë 21.10.2004 ka vendosur:“Prishjen e vendimit nr.572, datë 12.11.2003 të Gjykatës së Shkallës Parë Krujë dhe

dërgimin e çështjes për rigjykim në po atë gjykatë, por me tjetër trup gjykues”.Gjykata e apelit ka arsyetuar se... gjykata ka gabuar në formimin e ndërgjyqësisë,

pasi duhet të thirret me cilësinë e të paditurit organi që ka nxjerrë aktin (Këshilli i Ministrave), edhe pse përllogaritjet janë bërë nga Ministria, kjo e fundit nuk është organ vendimmarrës, në këto kushte bëhet e pashmangshme prishja e vendimit dhe dërgimi i çështjes për rigjykim.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë me vendimin nr.380, datë 18.07.2005, ka vendosur:

“Pranimin e padisë ndryshimin e V.K.M. nr.529, datë 31.10.2002 përsa i takon masës së shpërblimit nga 500 lekë për m2 në 3300 lekë për m2 si vlerë e tregut të lirë të tokës për periudhën Tetor 2002.

Detyrimin e palës së paditur Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit Tiranë për t’i paguar paditësave masën e shpërblimit sipas sipërfaqeve të pronës së shpronësuar sipërfaqe toke përcaktuar në V.K.M. nr.529, datë 31.10.2002 sipas aktit të ekspertimit datë 04.05.2005 paditësave:

1- Shefqet Caca për sip. 193 m2 në shumën 636900 lekë.2- Muharrem Caca për sip. 157 m2 në shumën 518100 lekë.3- Xhaferr Caca për sip. 88 m2 në shumën 290400 lekë.4- Xhavit Caca për sip. 63 m2 në shumën 207900 lekë.5- Durim Caca për sip. 55 m2 në shumën 181500 lekë.6- Ramiz Caca për sip. 63 m2 në shumën 207900 lekë.7- Ramazan Caca për sip. 192 m2 në shumën 633600 lekë.8- Sabri Caca për sip. 339 m2 në shumën1118700 lekë

189

dhe për sip. 42 m2 në shumën 138600 lekë.10- Agim Caca për sip. 49 m2 në shumën 161700 lekë.10- Ismail Caca për sip. 10 m2 në shumën 33000 lekë.11- Gëzim Caca për sip. 22 m2 në shumën 72600 lekë.12- Sinan Caca për sip. 19 m2 në shumën 62700 lekë.13- Xhevdet Caca për sip. 4 m2 në shumën 13200 lekë.14- Mustafa Caca për sip. 48 m2 në shumën 158400 lekë.15- Pëllumb Caca për sip. 30 m2 në shumën 99000 lekë.16- Sami Caca për sip. 75 m2 në shumën 247500 lekë.17-Trashëgimtarëve të trashëgimlënësit Halil Caca, paditësat Islam Caca, Xhire Kororri (Caca), Nadire Koci (Caca), Nazmije Xheka (Caca), Duhije Manreka (Caca) dhe Fatime Caca për sipërfaqen 97 m2 në shumën 320.100 në pjesë të barabarta.Gjithsej për sipërfaqen 1546 m2 masa e shpërblimit arrin shumën 5.101.800 lekë.Pushimin e gjykimit të çështjes për paditësit Besnik Sinan Caca dhe Dashamir Sinan Caca”.

Kjo gjykatë ka arsyetuar se pala e paditur nuk ka plotësuar kërkesat e nenit 14 të Ligjit për Shpronësimet........ nuk u provua se pala paditëse ka marrë një njoftim zyrtar që pasuria e tyre është shpronësuar për interes publik. Sipas akt ekspertimit,“vlera e lirë e tregut në njësinë për m2 të pasurisë vlerësohet në masën 3300 lekë për m2 ose 25-27 $ për m2 që ishte mesatarja e çmimit të lirë të tregut për periudhën Tetor 2002, ..“... për muajt Gusht dhe Tetor nuk ka patur asnjë shitje të regjistruar pranë kësaj zyre, e vetmja shitje i takon datës 23.09.2002 në zonën Nikël dhe çmimi i deklaruar është 1826 lekë për m2. Kjo shitje është brenda fisit Caca dhe se me një të dhënë nuk arrihet në vlerën reale të tregut për një zonë”.

Në lidhje me padinë e paditësve Dashamir Caca e Besnik Caca, gjatë gjykimit është konstatuar se V.K.M. ka shpronësuar atin e tyre Sinan Caca dhe bazuar në nenin 2012 e 299/b të K.Pr.Civile ka vendosur pushimin e gjykimit.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.61, datë 29.01.2007 ka vendosur:“Lënien në fuqi të vendimit nr.380, datë 18.07.2005 të Gjykatës të Rrethit Gjyqësor

Krujë”.Gjykata e apelit ka arsyetuar se ...për të verifikuar pretendimet e ankuesit, ka

përsëritur hetimin gjyqësor duke urdhëruar kryerjen edhe të një akti tjetër ekspertimi, sipas të cilit çmimi i tregut për sipërfaqet objekt konflikti për periudhën Tetor 2002 ka qënë 3400 l/m2, ndërsa çmimi i shitjes së trojeve në momentin kur është kryer shpronësimi ka qënë 1826 l/m2.

Kundër këtij vendimi ka ushtruar rekurs Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Tiranë që kërkon ndryshimin e vendimeve nr.61, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe nr.380, datë 18.07.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë dhe parashtron ato shkaqe që janë përmendur në pjesën hyrëse të këtij vendimi. Rezulton që paditësi, Shefqet Caca, ka ushtruar kundër rekurs me të cilin kërkon mospranimin e rekursit, duke parashtruar ato shkaqe që janë parashtruar në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga ana e paditur përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile.

Ky Kolegj çmon se vendimi nr.61, datë 29.01.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë nr.380, datë 18.07.2005, është marrë në zbatim të gabuar si të ligjit procedurial dhe të atij material, dhe për rrjedhoje ky vendim duhet të prishet.

190

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se nuk qëndron pretendimi i ngritur në rekurs nga ana e paditur se padia e paditësave duhet të rrëzohet, pasi kjo padi është paraqitur jashtë afatit të parashikuar në nenin 24 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 “Për shpronësimin dhe marrjen në përdorim të përkohshëm të pasurisë pronë private për interes publik”. Sipas anës së paditur njoftimi është realizuar nëpërmjet publikimit që ka bërë kjo palë në dy gazeta të shtypit të përditshëm me tirazh të madh dhe më vonë në Fletoren Zyrtare.

Në nenin 24/1 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 parashikohet shprehimisht se: “... 1. Vendimi i Këshillit të Ministrave për shpronësimin u njoftohet nga ministria kompetente drejtpërdrejt pronarëve të shpronësuar, pronarëve të pasurive që zhvlerësohen nga shpronësimi dhe personave të tretë, të drejtat e të cilëve kompensohen për shkak të shpronësimit, të cilët vetëm lidhur me masën e shpërblimit të caktuar në këtë vendim kanë të drejtën e ankimit në gjykatë brenda 30 ditëve nga marrja dijeni”.

Po kështu në nenin 14 të Ligjit të mësipërm parashikohet shprehimisht se: “1. Ministria kompetente, brenda 10 ditëve nga data e lidhjes së marrëveshjes me subjektin kërkues të shpronësimit, fillon përmbushjen e procedurave të njoftimit të drejtpërdrejtë të secilit pronar a bashkëpronar të pasurive pronë private që kërkohet të shpronësohen ose zhvlerësohen, si dhe personave të tretë lidhur me kompensimin e tyre. Së bashku me procedurat e njoftimit, ministri kompetent realizon edhe ato të publikimit të kërkesës për shpronësim për interes publik.

2. Rregullat e hollësishme për mënyrën e njoftimit, përmbajtjen e tij dhe procedurat përkatëse caktohen me akt normativ të Këshillit të Ministrave”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të theksojë se Ligji nr.8561, datë 22.12.1999 përmban norma me karakter procedurial dhe norma me karakter material. Normat proceduriale të këtij ligji parashikojnë në mënyrë eksplicite të drejtën e palës për të marrë

dijeni në mënyrë të drejtpërdrejtë për shpronësimin që po realizohet, si dhe detyrimin e autoritetit shtetëror për të bërë njoftim të drejtpërdrejtë tek subjekti që shpronësohet.

Ky Kolegj, në analizë të ligjit të mësipërm, konstaton se jo më kot ligjvënësi në dy dispozitat e cituara më lart ka parashikuar një procedurë specifike të detyrueshme për t’u respektuar. Kjo si për natyrën e këtij procesi, (pasi pronari zhvishet nga e drejta e tij e pronësisë, e drejtë kjo e garantuar dhe e mbrojtur nga Kushtetuta dhe të gjitha ligjet e tjera që rregullojnë të drejtën e pronës), ashtu dhe për faktin se njoftimi i aktit të shpronësimit kushtëzon drejtpërsëdrejti efektet që ky akt sjell pasi i njoftohet subjektit që do të shpronësohet.

Një prej këtyre efekteve është parashikuar qartë dhe në nenin 24 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999, sipas të cilit pronari i shpronësuar ka të drejtë të kundërshtojë në gjykatë masën e shpërblimit brenda 30 ditëve nga marrja dijeni për aktin e shpronësimit. Pra, ligjvënësi e lidh momentin e paraqitjes së kërkesë padisë në gjykatën kompetente me marrjen dijeni të subjektit të shpronësuar për shpronësimin dhe jo me momentin kur organi shtetëror bën shpalljen e subjekteve që do të shpronësohen nëpër gazetat e shtypit të përditshëm.

Kjo për arsye se e drejta për të kërkuar një shpërblim të drejtë në rast shpronësimi për interes publik, buron nga neni 1 i Protokollit 1 të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, nenit 41 të Kushtetutës që shprehimisht thotë:

“1. E drejta e pronës private është e garantuar.2. Prona fitohet me dhurim, me trashëgimi, me blerje dhe me çdo mënyrë tjetër

klasike të parashikuar në Kodin Civil.3. Ligji mund të parashikojë shpronësime ose kufizime në ushtrimin e së drejtës së

pronës vetëm për interesa publikë.

191

4. Shpronësimet ose ato kufizime të së drejtës së pronës që barazohen me shpronësimin, lejohen vetëm përkundrejt një shpërblimi të drejtë.

5. Për mosmarrëveshjet lidhur me masën e shpërblimit mund të bëhet ankim në gjykatë”.

Në analizë dhe të dispozitave më sipër, rezulton se e drejta e gëzimit të pronës private është e njohur dhe e garantuar nga Kushtetuta dhe ligji. Kjo garanci kushtetuese u lejon pronarëve të gëzojnë tagrat e plota të pronësisë për pronat e tyre dhe në të njëjtën kohë mbron pronarin privat nga çdo veprim arbitrar.

Shteti nuk mund të përdorë pushtetin e tij për të marrë pronën e subjekteve private, përveçse në rastet e parashikuara në Kushtetutë e ligje, si shpronësimi për interes publik dhe vetëm përkundrejt një shpërblimi të drejtë, real dhe në përputhje me kushtet e tregut për pasurinë që shpronësohet për qëllime të interesit të gjerë publik. Garancia kushtetuese për mbrojtjen e të drejtës së pronësisë qëndron në themel të çdo procedure shpronësimi, përndryshe cënimi apo shkelja e kësaj garancie nga organet shtetërore në kuptim të nenit 41, parag. 5 të Kushtetutës mund të bëhet objekt kundërshtimi në gjykatë, ku pronari i prekur nga shpronësimi, në rast se çmon se dëmshpërblimi përkatës nuk është i drejtë, mund të godasë aktin e shpronësimit në rrugë gjyqësore duke kërkuar një shpërblim të drejtë për pronën e tij që do të kalohet në pronë publike.

Rezulton nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore dhe që i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor, si dhe pranohet në rekursin e paraqitur nga Avokatura e Shtetit, Zyra Vendore Tiranë, se Ministria e Transporteve dhe Telekomunikacionit nuk ka bërë njoftim të drejtpërdrejtë tek pronarët e shpronësuar për realizimin e këtij procesi. Paditësit (sipas pretendimeve që ata ngrenë), janë vënë në dijeni të këtij procesi vetëm në datën 28.02.2003 në mënyre private. Mungesa e njoftimit të subjekteve që shpronësohen në mënyrë të

drejtpërdrejtë, sipas një forme dhe procedure të parashikuar shprehimisht në ligj, nuk mund të zëvendësohet me mjete të tjera, siç mund të jenë shpallja në gazeta të shtypit të përditshëm me tirazh të gjerë, apo shpallja në Fletoren Zyrtare. Mungesa e njoftimit të drejtpërdrejtë për aktin e shpronësimit sjell si pasojë që paraqitja e kërkesë padisë të mos i nënshtrohet asnjë afati, duke ruajtur të drejtën e paditësit që të paraqesë në çdo kohë kërkimin e mësipërm.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se për sa kohë në dosjen gjyqësore nuk ndodhet asnjë provë, e cila të vërtetojë njoftimin e drejtpërdrejtë të këtyre subjekteve (paditësave) për aktin e shpronësimit, detyrim ky i anës së paditur, padia e paraqitur nga pala paditëse është në afat dhe të dy gjykatat më të ulëta që e kanë marrë në shqyrtim atë kanë vepruar drejt.

Ndërkohë, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të drejtë pretendimin e Avokaturës së Shtetit se në gjykimin e kësaj çështje të dyja gjykatat më të ulëta nuk kanë realizuar “një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin” (neni 14 i K.Pr.Civile), nuk kanë bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe rrethanave në këtë mosmarrëveshje; nuk i kanë dhënë përgjigje pretendimeve të anës së paditur dhe nuk kanë realizuar një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126 i K.Pr.Civile), për ta zgjidhur mosmarrëveshjen ne përputhje me ligjin dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj (neni 16 i K.Pr.Civile).

Siç është përmendur dhe në pjesën hyrëse të këtij vendimi, kërkimi i paditësit në këtë gjykim është: “Ndryshimi i Vendimit të Këshillit të Ministrave nr.529, datë 13.10.2002, për vlerën e masës së kompensimit në Lekë për m2”, bazuar në nenin 190 të K.Civil, si dhe nenit 14 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999.

Paditësit në këtë gjykim kanë pretenduar se vlera e vendosur për kompensimin e pronës së tyre për efekt shpronësimi për interes publik në masën 500 Lekë për m2, është një

192

vlerë simbolike dhe nuk i përshtatet çmimit të tregut për këtë pasuri dhe zonës në të cilën ajo ndodhet.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykatat më të ulëta në përcaktimin e vlerës së kompensimit nuk kanë respektuar as ligjin material dhe as atë procedurial.

Në nenin 18 të Ligjit nr.8561, datë 22.12.1999 parashikohet shprehimisht se: “1. Jepet kompensim për vlerën e zhvlerësimit të pronës në rastet kur shpronësimi për interes publik shoqërohet me zhvlerësimin e pjesës së pronës që nuk është shpronësuar ose të pronës që ndodhet pranë asaj që shpronësohet. 2. Rastet, mënyrat dhe llogaritjet e shumës së kompensimit caktohen me udhëzim të Këshillit të Ministrave”.

Në Vendimin e Këshillit të Ministrave nr.138, datë 23.03.2000, pika 5, shprehimisht thuhet se: “Vlerësimi për tokën bujqësore, bimëve frutore, pyjeve, kullotave, livadheve, tokave pyjore dhe fidanishteve të përhershme, të përcaktohet si mesatare e shitblerjeve që ka ZRPP, në përputhje me procedurën për rastin e truallit. Në rastet kur mungojnë treguesit e shitblerjeve të deklaruara me shkrim nga ZRPP, subjektet e interesuar për shpronësim kërkojnë pranë strukturave të ministrisë përkatëse vlerësimin teknik përllogaritjen e shpërblimit të pronës private që kërkohet të shpronësohet...”.

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore, ky Kolegj vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë dhe ekspertët e caktuar prej saj nuk kanë respektuar kriteret e parashikuara në dispozitat e mësipërme, si dhe nuk janë bazuar në provat që janë administruar në dosjen gjyqësore (shkresa e Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Krujë datë 22.06.2005, ku çmimi për m2 i pronës pasqyrohet 1.862 Lekë).

Vlera e dalë nga ekspertët në aktin e ekspertimit datë 23.01.2006 është 3.400 Lekë për m2 tokë, në një kohë që në aktin e ekspertimit nuk është bashkëngjitur asnjë dokument se nga ka dalë kjo vlerë (siç mund të jenë shkresë nga ZRPP, kontrata për transferim pronësie të

realizuara në të njëjtën zonë apo në zonat afër, të dhëna nga shoqëritë imobiliare, etj.).Vetë ekspertët sqarojnë në aktin e tyre se: “... nga ana jonë janë bërë hulumtime të

ndryshme lidhur me çmimet e tokave në zonë, qoftë të marra nga regjistrat e ZRPP, qoftë nga informacione të mbledhura privatisht mbi çmimet e shitjeve që figurojnë në aktet e shitblerjeve. Jemi të mendimit që në mjaft raste këto çmime mbartin elemente subjektive, të kushtëzuar nga tendenca për të paraqitur vlera sa më të vogla transaksionesh, me qëllim minimizimin e taksës së regjistrimit të pasurisë..”, por nuk rezulton që ekspertët të shpjegojnë se si janë nxjerrë këto konkluzione dhe këto të dhëna, si dhe cilat janë provat shkresore mbi të cilat ata janë mbështetur.

Ky Kolegj vlerëson se është i njohur parimi që pronari duhet të kompensohet me vlerën e tregut për pronën që shpronësohet (neni 41, pika 4 i Kushtetutës), por kjo vlerë nuk mund të jetë dhe nuk mund të dalë jashtë konceptit të qëllimit të shpronësimit. Kjo vlerë duhet të jetë në proporcion të plotë me qëllimin për të cilin realizohet shpronësimi, si dhe të përfitimit që ka komuniteti nga ky shpronësim.

Ligjvënësi kur thotë vlerë tregu ka ndërkohë parasysh dhe faktin që (i) prona shpronësohet për interesa publike, (ii) përfitimet që ka komuniteti dhe vetë pronari që shpronësohet nga realizimi i veprave të reja, siç mund të jetë rritja e vlerës së pronës së tij që mund të ketë në këtë zonë, rritja e cilësisë së jetës, etj., (iii) vlera e kompensimit duhet të jetë e kënaqshme për të shpronësuarin, por jo ekstreme.

Në këto kushte Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjen të drejtë pretendimin e ngritur në rekurs nga pala e paditur se mungon hetimi gjyqësor në këtë pikë dhe vlera e shpronësimit e dhënë nga gjykata nuk i përgjigjet vlerës reale që ana e paditur duhet të paguajë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rigjykim, Gjykata e Apelit Tiranë është e detyruar që, duke u nisur nga karakteristikat dhe veçoritë e këtij gjykimi, të caktojë

193

një ekspert vlerësues të pasurisë së paluajtshme për të përcaktuar çmimin real të tregut që ka prona e shpronësuar, në respektim të kritereve të parashikuara në nenin 5 të VKM nr.138, datë 23.03.2000 si dhe akteve ligjore dhe nënligjore të dala për këtë qëllim.

Gjykata e Apelit Tiranë, duke mbajtur parasysh (për aq sa janë të zbatueshme dispozitat mbi procedurën e gjykimit në shkallë të parë, dhe konkretisht nenet 225-230 të K.Pr.Civile), duhet të lejojë përsëritjen pjesërisht ose plotësisht të hetimit gjyqësor.

Në rigjykim, Gjykata e Apelit Tiranë do t’u bëjë të qartë palëve që është detyrë e secilës prej tyre, që në përputhje me ligjin, të provojnë faktet mbi të cilat bazojnë pretendimet për të drejtat që kërkojnë. Palët ashtu siç kanë të drejtat kanë dhe detyrimet që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara me ligj.

Kryerja e veprimeve si më sipër, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të lindin gjatë rigjykimit, do të lejojnë gjykatën të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive lidhur me zgjidhjen e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485, germa (c) të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.61, datë 29.01.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues. Tiranë, më 27.09.2011

194

Nr.31001-01265-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1905 i Vendimit (404)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Ardian Dvorani KryesuesFatos Lulo AnëtarEvelina Qirjako Anëtare Andi Çeliku AnëtarMedi Bici Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 27.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket:

PADITËSE: SHOQËRIA “MARE OIL” SHPK, përfaqësuar nga Av. Arqile Nini

TË PADITUR: DREJTORIA E PËRGJITHSHME E TATIMEVE, në mungesëDEGA E TATIM PAGUESVE TË MËDHENJKOMISIONI I APELIMIT, në mungesë

OBJEKTI PADISË:Anullimi i njoftimit të vlerësimit tatimor nr.8916/1 prot.,

datë 17.03.2006 dhe vendimi nr.301,datë 12.05.2006 i Komisionit të Apelimit Tatimor.

Baza Ligjore: Nenet 324-329 të K.Pr.Civile.Ligji nr.8560, datë 22.12.1999

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.1223, datë 23.02.2007, ka vendosur:

Të pranojë padinë e ngritur nga paditësi Shoqëria “Mare Oil” Sh.p.k. si të bazuar në ligj dhe në prova.Të shfuqizojë njoftim vlerësimin tatimor nr.8916/1 prot. datë 25.01.2006, shkresën nr.2163/1 prot. datë 17.03.2006 dhe vendimin nr.301, datë 12.05.2006.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.478, datë 06.03.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, ka ushtruar rekurs Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj (Dega e Tatimpaguesve të Mëdhenj), me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe rrëzimin e kërkesë padisë, për këto shkaqe:

- Vendimet e gjykatave janë të pa mbështetur në ligj.

195

- Nga ana proceduriale paditësi ka shkelur afatet prekluzive të parashikuara në ligjin material fiskal, ai është vënë në dijeni të vendimit të Drejtorisë së Apelimit Tatimor pranë Drejtorisë së Përgjithshme të Tatimeve me shkresën nr.2163/1, datë 17.03.2006 më datë 20.03.2006 dhe kishte të drejtë ta ankimonte pranë Drejtorisë së Apelimit Tatimor brenda 30 ditëve, por në fakt e ka ankimuar jashtë këtij afati.

- Për rrjedhojë palës paditëse, duke qenë se nuk ka vepruar brenda afatit, i ka humbur e drejta për t’iu drejtuar organeve gjyqësore.

- Për sa i përket themelit të çështjes shkresa nr.8916, datë 13.12.2005, është shkresa përcjellëse e proces verbalit dhe nuk është njoftim vlerësimi tatimor. Kjo shkresë nuk ka sjellë asnjë pasojë juridike ndaj paditësit dhe nuk mund të jetë objekt gjykimi.

- Akti që mbart detyrime për paditësin është njoftim vlerësimi tatimor nr.8916/1, datë 25.01.2006 të cilin paditësi nuk e ka bërë objekt gjykimi.

- Pala paditëse nuk ka bërë objekt gjykimi as vendimin nr.301, datë 12.05.2006 të Komisionit të Apelimit të Tatimve, e për rrjedhojë ky komision nuk legjitimohet për t’u thirrur si palë e paditur, sikurse ka vepruar paditësi.

- Pala paditëse ka shitur gazoil me fatura tatimore shitje për blerësa të pa regjistruar si persona të tatueshëm. Fakt ky i konfirmuar nga organet përkatëse dhe i vërtetuar me akte shkresore të administruara gjatë gjykimit.

- Ligji detyron personin që lëshon faturën tatimore (paditësin) të plotësojë atë me të gjitha të dhënat e sakta, përfshi dhe kodin fiskal, dhe nuk ka asnjë dispozitë që të përjashtojë lëshuesin e faturës nga kjo përgjegjësi.

- Sipas pikës 21.2.2. të udhëzimit nr.4, datë 11.02.2002 personi që lëshon faturën tatimore pa informacionin e plotë, që nuk vendos NIPT-in e vërtetë të blerësit dhe identitetet e sakta, detyrohet të paguajë një dëm të barabartë me shumën e TVSH-së të

zbatuar në atë furnizim.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Andi Çeliku; Av. Arqile Nini, që kërkoi lënien në

fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NNga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se pala paditëse, Shoqëria “Mare Oil” shpk

është regjistruar si person juridik me vendimin të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe regjistruar pranë anës së paditur me nr.NIPT J219228001 I.

Nga Inspektoriati i Informacionit dhe Investigimit të anës së paditur është mbajtur proçes verbali i datës 26.09.2005 dhe është konstatuar se pala paditëse për periudhën e kontrolluar ka shkelje të pikës 19/2 të ligjeve “Për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar” dhe “Tatimin mbi Fitimin” për mosplotësim korrekt të faturave tatimore të shitjes, të shitura subjektit “Marjus”.

Për këtë shkak, nga ana e Degës së Tatimpaguesve të Mëdhenj është nxjerrë njoftim vlerësimi tatimor nr.8916/1 prot., datë 25.01.2006 me të cilin pala paditëse është gjobitur në shumën e 1.317.807 lekë.

Mbi ankimin e palës së paditur, nr.2163, datë 24.02.2006, Drejtoria e Apelimit Tatimor ka lënë në fuqi njoftim vlerësimin tatimor dhe Komisioni i Apelimit Tatimor, me vendimin nr.301, datë 12.05.2006 ka rrëzuar kërkesën e subjektit, pasi ankimi është ushtruar jashtë afatit procedural.

196

Pala paditëse, Shoqëria “Mare Oil” SHPK, me pretendimin se aktet e anës së paditur janë nxjerrë në kundërshtim me ligjin, faturat tatimore janë plotësuar në rregull dhe se ka paguar T.V.SH.-në për faturat e shitjes të datave respektive, ka kërkuar në rrugë gjyqësore shfuqizimin e akteve administrative të palës së paditur.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.1223, datë 23.02.2007, ka vendosur:

Të pranojë padinë e ngritur nga paditësi Shoqëria “Mare Oil” shpk si të bazuar në ligj dhe në prova.

Të shfuqizojë njoftim vlerësimin tatimor nr.8916/1 prot., datë 17.03.2006, shkresën nr.2163/1 prot., datë 17.03.2006 dhe vendimin nr.301, datë 12.05.2006.

Gjykata ka pranuar të provuar se pala paditëse ka ezauruar rrugën administrative të ankimimit; e drejta e padisë është ushtruar brenda afatit 1 mujor; në 6 faturat e shitjes të datave 2, 3, 4 shkurt 2004 mungon Kodi Fiskal i Shoqërisë blerëse “Marius-Vlorë” shpk dhe arsyeton: “...nuk është kërkesë e ligjit nr.7928, datë 27.04.1995 “Për TVSH” (me ndryshimet përkatëse) dhe as e udhëzimit nr.4, datë 11.02.2002, që në këto fatura të shënohet kodi fiskal dhe dokumenti që shërben për identifikimin e blerësit është NIPT-i, i cili në 6 (gjashtë) faturat e shitjes, nuk mungon. Nga pala paditëse është kryer pagesa e TVSH-së, nuk kemi shmangie të detyrimit tatimor, për rrjedhojë nuk mund të ngarkohet me penalitete. Pra gjoba... është vendosur në kundërshtim me nenin 36/3 të ligjit nr.8560...”

Mbi ankimin e anës së paditur dhe me të njëjtin arsyetim, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.478, datë 06.03.2008, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.1223, datë 23.02.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Në lidhje me pretendimet e parashtruara në ankim gjykata arsyeton se: “... ato nuk qëndrojnë për arsye se paditësi ka kërkuar nga gjykata anulimin e njoftimit tatimor nr.8916/1 datë 25.01.2006 e jo të shkresës përcjellëse sikundër thuhet nga ana e paditur, veç kësaj nga rakordimi i datave të komunikimit të akteve të paditësit dhe paraqitjes së padisë në gjykatë, rezulton se ai është me afat të ankimit,...arsyetimi i anës së paditur se blerësi nuk figuron i regjistruar në tatimet e Vlorës, nuk përbën rrethanë për të ngarkuar me përgjegjësi paditësin. Nga faturat të cilat janë administruar nga gjykata si prova (...), rezulton se ato janë plotësuar me kërkesat që përmbajnë aktet ligjore. Blerësi është person i tatueshëm me T.V.SH. prandaj është pasqyruar numri i identifikimit të tij sikundër parashikon Udhëzimi nr.4 në kapitullin 11 faturat, në pikën 11/1: të dhënat që duhet të përmbajë një faturë tatimore, ku përcakton se fatura duhet të përmbajë nr.rendor, nr.serial i parashtypur, datën e lëshimit,...emrin, adresën, numrin e identifikimit të blerësit (kur ai është person i tatueshëm me T.V.SH. siç është rasti në shqyrtim). Të gjitha këto të dhëna që kërkon udhëzimi pasqyrohen në faturat që përbëjnë objektin e shqyrtimit. Ndonëse nuk pretendohet nga ana e paditur çështja e adresës, por gjykata çmon se adresa “Vlorë” është e mjaftueshme dhe e plotë duke pasur parasysh se aty figuron numri i identifikimit të personit”.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit, ka ushtruar rekurs Njësia e Tatimpaguesve të Mëdhenj (Dega e Tatimpaguesve të Mëdhenj), më datë 03.04.2008, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe rrëzimin e kërkesë padisë, për shkaqet e përshkruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

Në seancë gjyqësore në Gjykatën e Lartë, përfaqësuesi i palës paditëse, kërkoi që paraprakisht Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë të shprehej në lidhje me pretendimin e kësaj pale (të paraqitur edhe në formë kërkese me shkrim nr.K-203 Prot., datë 10.12.2008) se gjoba e aplikuar nga pala e paditur duhet konsideruar e falur për shkak të hyrjes në fuqi (pas

197

shpalljes së vendimit nga Gjykata e Apelit Tiranë) të ligjit nr.9986, datë 11.09.2008, botuar në Gazetën Zyrtare nr.143, datë 22.09.2008.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, konstaton se në bazë të nenit 2 të ligjit nr.9986, datë 11.09.2008 “Për faljen e detyrimeve doganore dhe tatimore.....” dhe Udhëzimit nr.33, datë 27.10.2008 të Ministrisë së Financave i dalë në bazë e për zbatim të ligjit të mësipërm, gjoba që pala e paditur kish aplikuar në ngarkim të paditësit duhet konsideruar e falur.

Në të tilla rrethana, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, pavarësisht se çështja është zgjidhur në themel në favor të paditësit nga të dy gjykatat e faktit, vlerëson se duhet të vendoset pushimi i gjykimit në Gjykatën e Lartë, për shkak të aplikimit të dispozitave ligjore e nënligjore të sipërcituara.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë mbështetur në nenin 484, 485 të K.Pr.Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

Tiranë, më 27.09.2011

198

Nr.21001-02297-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1613 i Vendimit (405)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËS: A. K., në mungesëE PADITUR: M. K., në mungesë

OBJEKTI:Zgjidhje martese

Baza Ligjore: Neni 132 i K.Familjes.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.2269, datë 30.03.2007, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë.Zgjidhjen e martesës midis paditësit, A. K. dhe të paditurës M. K.Lënien e fëmijës, H. K., i datëlindjes 20.08.1999, për rritje dhe edukim të paditurës, M. K.Të drejtën e të paditurit, A. K. të takohet me fëmijën e tij H. K., të dielën e parë dhe të tretë të çdo muaji nga ora 09.00 e mëngjezit deri në orën 16.00 të mbrëmjes, si dhe ta marrë atë për pushime verore gjatë muajit korrik të çdo viti.Detyrimin e palës paditëse, A. K. të paguajë për fëmijën e tij një detyrim ushqimor në masën 25.000 lekë të reja në çdo muaj. Ky detyrim fillon nga dita e ngritjes së padisë, me datë 26.05.2006.Një kopje e këtij vendimi t’i dërgohet Zyrës së Gjendjes Civile për të bërë ndryshimet përkatëse.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1100, datë 04.06.2008, ka vendosur:Mospranimin e ankimit të paraqitur nga avokati Llesh Ndokaj kundër vendimit nr.2269, datë 30.03.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka ushtruar rekurs A. K., i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe kthimin e çështjes për rigjykim pranë kësaj gjykate.

199

- Gjykata e apelit, me mospranimin e ankimit, ka rënë në kundërshtim me vetveten duke thënë se avokati nuk ka tagra për të vepruar e për të bërë ankim, në një kohë që në prokurë thuhet shprehimisht për zgjidhje martese dhe çdo problem që lidhet me këtë objekt.

- Është shkelur proçedura e gjykimit duke mos njohur të drejtën e prokurës së posaçme, për tagrat që mban përfaqësuesi në të gjitha shkallët e gjykimit.

- Vlera 25.000 lekë është e lartë dhe ky vendim nga gjykata është marrë pa prova që të provojnë të ardhurat.

- I është kërkuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë që të merren provat për të ardhurat për secilin prind për të gjykuar drejt mbi masën e kompensimit, gjë të cilën gjykata nuk e mori parasysh.

- Arsyetimi i vendimit është haptazi jo logjik sepse në vendin tonë nuk ka mundësi kompensimi për 25.000 lekë të reja për një person, pasi do të ishte një luks dhe për vendet më të zhvilluara një kompensim i tillë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se paditësi A. K. ka lidhur martesë ligjore me të paditurën M. K. më datën 10.12.1997.

2. Nga martesa, më datë 20.08.1999, ka lindur fëmija i seksit mashkull H K.3. Paditësi A. K., me pretendimin se midis tij dhe bashkëshortes ka grindje të

vazhdueshme për shkak të punës, për detyrimet reciproke familjare dhe se e paditura ka patur lidhje me një person tjetër, shkaqe këto që kanë tronditur marrëdhëniet bashkëshortore aq sa martesa ka humbur qëllimin për të cilin është lidhur, me padi ka kërkuar zgjidhjen e martesës dhe lënien e fëmijës paditësit për rritje dhe edukim.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.2269, datë 30.03.2007, ka zgjidhur martesën midis paditësit A. K. dhe të paditurës M. K., lënien e fëmijës H. K. për rritje dhe edukim të paditurës, të drejtën e takimit të paditësit me fëmijën, si dhe detyrimin e tij për të paguar për fëmijën një detyrim ushqimor në masën e 25.000 lekëve në muaj.

4.1. Në pranimin e padisë gjykata arsyeton: “Pala e paditur u shpreh në seancë gjyqësore se është dakort me zgjidhjen e martesës, lënien e fëmijës H. K. për rritje dhe edukim të paditurës si dhe pagimin e një detyrimi ushqimor nga ana e paditësit në masën 40.000 lekë të reja në çdo muaj. Gjykata nuk arriti t’i pajtojë këto palë, megjithë përpjekjet e saj për pajtim, në zbatim të neneve 134, 135 të K.Familjes, pasi ndeshi në këmbënguljen për tu ndarë të paditësit. Në lidhje me fëmijën H. K., nisur nga interesat e mirërritjes së tij, gjykata çmon që t’i lihet për rritje dhe edukim të paditurës, pasi aktualisht fëmija jeton me të ëmën në Greqi dhe paditësi është dakord me këtë zgjidhje dhe ky ishte edhe mendimi i psikologes, në bazë të nenit 155 të Kodit të Familjes. Përsa i përket detyrimit ushqimor, nisur nga nevojat e fëmijës për rritje dhe edukim, gjykata çmon që paditësi të paguajë për fëmijën e tij një detyrim ushqimor në masën 25.000 (njëzet e pesë mijë) lekë të reja në çdo muaj”.

5. Mbi ankimin e paditësit, të nënshkruar nga avokat Ll. Ndokja, Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1100, datë 04.06.2008, ka vendosur mospranimin e ankimit të paraqitur nga avokati.

200

5.1. Në mospranimin e ankimit, gjykata e apelit arsyeton: “... gjykimi në shkallë të parë, si dhe shpallja e vendimit nga ana e gjykatës, është bërë në prani të paditësit A. K., si dhe përfaqësuesit të tij, Avokatit Llesh Ndokaj, i caktuar me prokurën e posaçme...”, ndërsa “...ankimin kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë e ka bërë Avokati Llesh Ndokaj, i paraqitur si përfaqësues i posaçëm i paditësit...”. Nga përmbajtja e prokurës së posaçme nr.1136/383, datë 20.04.2006 del se “...i përfaqësuari A. K. ka emëruar si përfaqësues të posaçëm Avokatin Llesh Ndokaj, që në emër dhe për llogari të tij, ta përfaqësojë atë në seancat gjyqësore në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë, që kanë të bëjnë me zgjidhjen e martesës së tij... Nga sa del, avokati... ka pasur tagra përfaqësimi të paditësit vetëm gjatë gjykimit të çështjes në shkallë të parë, ndërkohë që i përfaqësuari.. .nuk i ka dhënë tagra për të bërë ankim kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë apo për ta përfaqësuar atë në gjykimin e çështjes në gjykatat më të larta... në rrethanat kur ankimi për paditësin është bërë dhe paraqitur nga një person që nuk ka pasur tagrin për t’a bërë atë, konkludohet se paditësi në këtë rast nuk ka paraqitur ankim brenda afatit ligjor. Mungesa e një ankimi të tillë bën të pamundur shqyrtimin e çështjes nga gjykata e apelit”.

6. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs paditësi A. K., duke kërkuar prishjen e vendimit të kësaj gjykate dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim.

Ligji i zbatueshëm

7. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, të Kodit Civil në të cilat është parashikuar:7.1. Neni 97 i K.Pr.Civile: “Kur palët përfaqësohen në gjykim nga mbrojtësi, ky

mund të kryejë dhe të marrë në interes të palës së vet të gjitha aktet që i nevojiten

procesit, që ligji nuk e ndalon.Në çdo rast nuk mund të kryejë akte që sjellin disponim të së drejtës, përveç

rasteve kur ka fituar tagër në mënyrë të shprehur”.7.2. Neni 453 i K.Pr.Civile: “Ankimi që i drejtohet gjykatës së apelit duhet të

nënshkruhet nga vetë pala, avokati ose përfaqësuesi i pajisur me prokurë”.7.3. Neni 65 i K.Civil: “Tagrat e përfaqësimit ligjor caktohen nga dispozitat e

ligjit që i japin këtë cilësi, ndërsa tagrat e përfaqësuesit të emëruar nga i përfaqësuari caktohen me prokurë.

Tagrat e përfaqësuesit mund të nxirren edhe nga rrethanat, në të cilat kryhen veprimet juridike përkatëse”.

7.4. Neni 78 i K.Civil: “Kur një person fizik ose juridik vepron si përfaqësues pa e patur këtë cilësi, si edhe kur përfaqësuesi ka kapërcyer tagrat që i janë dhënë, veprimi juridik i kryer në këto kushte nuk është i detyrueshëm për personin në emrin e të cilit janë kryer, përveç kur ky e ka miratuar atë më vonë.

Kur miratimi nuk është dhënë, personi i tretë që ka qenë në mirëbesim ka të drejtë të kërkojë shpërblimin e dëmit nga përfaqësuesi”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Se rekursi i paraqitur nga paditësi A. K. nuk përmban shkaqe ligjore që të motivojnë cënimin e vendimit nr.1100, datë 04.06.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

9. Në shqyrtim të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore, vendimit të gjykatës së apelit, si dhe referuar shkaqeve të parashtruara në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit është marrë në respektim të ligjit dhe për këtë shkak duhet të lihet në fuqi.

201

10. Evidentohet se gjykata e apelit, pasi ka verifikuar aktet që i bashkëngjiten dosjes gjyqësore të administruara gjatë gjykimit në shkallë të parë, ka konkluduar se akti procedurial, ankimi me të cilin vihet në lëvizje kjo gjykatë nuk plotësonte kërkesat e ligjit dhe për rrjedhojë ka vendosur mospranimin e tij, duke mosshqyrtuar themelin e çështjes.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen të mbështetur në ligj arsyetimin dhe përfundimin e arritur nga gjykata e apelit se avokati ka patur tagra përfaqësimi të paditësit vetëm për gjykimin e çështjes në shkallë të parë dhe se ankimi është bërë dhe paraqitur nga një person që nuk ka pasur tagrin për t’a bërë atë.

12. Ndryshe nga sa pretendohet në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se pala paditëse nuk ka plotësuar kërkesat e nenit 453 të Kodit të Procedurës Civile. Ankimi kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë rezulton se nuk është nënshkruar nga vetë pala, por nga avokat i pa pajisur me prokurë për të ushtruar këtë të drejtë.

13. Sikurse ka konstatuar gjykata e apelit, pala paditëse jo vetëm që me prokurën e posaçme ka limituar tagrat e dhëna përfaqësuesit, por njëkohësisht nuk rezulton që me ndonjë akt tjetër shkresor, qoftë dhe jo noterial apo verbalisht para gjykatës së apelit të ketë miratuar veprimin e përfaqësuesit të tij në lidhje me nënshkrimin e ankimit kundër vendimit të gjykatës së shkallës së parë.

14. Mospërmbushja e kërkesave të ligjit nga pala paditëse nuk detyron gjykatën të shqyrtojë në themel ankimin. Në rrethana të tilla, kur pala ankuese nuk ka plotësuar kërkesat e dispozitave të Kodit të Procedurës Civile edhe gjykata ka pengesë ligjore të shqyrtojë në themel çështjen.

15. Kolegji Civil i Gjykatës Lartë e gjen me vend të parashtrojë se ankimi si akt procedurial është materializimi i ushtrimit të të drejtave subjektive proceduriale, të drejta këto që mund t’i ushtrojë vetëm titullari i tyre, që është personi që legjitimohet të kryejë këto akte

proceduriale. Në një proces gjyqësor civil askush tjetër, veç palës nuk mund të bëjë të vlefshme në emrin e tij një të drejtë të një tjetri, përveçse kur kjo e drejtë i është dhënë nga titullari me akt përfaqësimi.

15.1. Është në disponibilitetin e palëve vënia në lëvizje e gjykatës për fillimin e një procesi gjyqësor, por ato janë të detyruara të përmbushin detyrimet që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara në Kodin e Procedurës Civile (neni 3). Është po në çmimin e palës të ndërtojë mbrojtjen e interesave të saj në gjykim; nëpërmjet përfaqësimit ose të çdo ndihme tjetër juridike, por dhe kjo duhet realizuar në përputhje me dispozitat në fuqi (neni 23). Kështu në nenet 96 dhe 97 të Kodit të Procedurës Civile janë përcaktuar në mënyrë eksplicite subjektet që mund të jenë përfaqësues të palëve ndërgjyqësore, format ligjore të shprehjes së vullnetit të të përfaqësuarëve, por në çdo rast i përfaqësuari nuk mund të kryejë akte që sjellin disponim të së drejtës, përveç rasteve kur ka fituar tagër në mënyrë të shprehur (neni 97§2).

15.2. Ankimi është akti procedurial me anë të cilit pala shfaq vullnetin e saj për të drejta që ligji i’a njeh personalisht, dhe askush tjetër nuk mund të disponojë mbi to, pa i’u dhënë një tagër e tillë shprehimisht.

16. Për të kundërshtuar në mënyrë të vlefshme një vendim gjyqësor, përveç legjitimitetit, pala duhet të respektojë dhe përcaktimet ligjore në lidhje me anën formale të akteve proceduriale, për rastet kur ligji e kërkon shprehimisht atë, sikundër janë kërkesë padia, kundërpadia, ankimi në gjykatën e apelit, rekursi, etj.

16. Në parashtrim të këtij argumenti dhe interpretimit të rregullimeve të bëra në Kodit të Procedurës Civile, mbahet në konsideratë edhe qëndrimi i Gjykatës Europiane të të Drejtave të Njeriut e cila ka vënë në dukje se e drejta për t’iu drejtuar një gjykate nuk është e

202

drejtë absolute.1 Kjo e drejtë mund të jetë objekt kufizimesh, çka nënkupton rregullimet e posaçme të sanksionuara me ligj për ushtrimin e saj.

17. Përsa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.1100, datë 04.06.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të lihet në fuqi.

1 Vendimi i GJEDNJ, çështja Treska kundër Shqipërisë nr.26937/04 i aplikimit.

203

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O SILënien në fuqi të vendimit nr.1100, datë 04.06.2008 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 29.09.2010

204

Nr.11231-00212-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1624 i Vendimit (406)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËSE: EGLANTINA LULOTË PADITUR: SHOQËRIA INSIG SH.A.

OBJEKTI:Detyrimi i palës së paditur t’i shpërblejë paditëses

detyrimin kontraktor të rrjedhur nga

kontrata e sigurimit Kasko datë 03.09.2003.Baza ligjore: Neni 690 e vijues, 950 e vijues,

Neni 1113 e vijues i Kodit Civil dhe neni 153 e vijues i K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.3656, datë 21.06.2006, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë-padisë. Detyrimin e palës së paditur INSIG sh.a, t’i paguajë paditëses Eglantina Lulo shumën e sigurimit të përfituar në bazë të kontratës së sigurimit Kasko, datë 3 Shtator 2003, duke llogaritur edhe pjesën e zbritshme të rrjedhur nga kjo kontratë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1419, datë 21.11.2007, ka vendosur: Lënien në fuqi të vendimit nr.3656, datë 21.06.2006 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër këtij vendimi ka bërë rekurs pala e paditur që kërkon ndryshimin e vendimeve të dy gjykatave dhe rrëzimin e padisë dhe parashtron këto shkaqe:

- Vendimet e gjykatave janë marrë në zbatim të gabuar të dispozitave proceduriale dhe materiale;

205

- Edhe pse palës paditëse i’u dha mundësia të provonte shkakun e djegies së mjetit motorik, ajo nuk paraqiti asnjë provë në gjykimin në apel ku u krye edhe riçelja pjesërisht e hetimit gjyqësor;

- Paditësja nuk ka respektuar kontratën e sigurimit pasi ka njoftuar 4 muaj pas ndodhjes së rastit të sigurimit në shoqërinë e sigurimit;

- Telefonata me një agjent nuk përbën njoftim, pasi paditësja duhej të paraqitej vetë në zyrat e Insig e të plotësonte formularët përkatës;

- Agjenti dhe Insig sh.a. kanë një kontratë me detyrime të përcaktuara qartë dhe në të nuk parashikohen tagra në lidhje me njoftimin apo procedurat e një rasti sigurimi;

- Thëniet e agjentit të fiksuara në procesverbalin e dosjes gjyqësore provojnë se Insig sh.a. ka patur të drejtë për vendimin e refuzimit të shpërblimit ndaj paditëses.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Besnik Imeraj; Avokatin e Shtetit A. Deda, që kërkoi

ndryshimin e dy vendimeve dhe rrëzimin e kërkesë padisë; av. K.Trëndafili, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ë R E NPaditësja ka bërë sigurimin e mjetit të saj motorik “CRYSLER” me një kontratë të

tipit Kasko, me një shumë sigurimi 1.700.000 lekë. Kjo kontratë ishte lidhur me afat një vjeçar nga data 03.09.2003 deri në datë 02.09.2004.

Kontrata e sipërcituar ishte lidhur nga pala paditëse nëpërmjet agjentit të INSIG-ut Fatmir Dajcaj, kundrejt pagesës së një primi prej 39.168 lekë. Sigurimi i mjetit motorik përfshinte përplasjen, përmbytjen, zjarrin, eksplozionin, rrufenë, katastrofat natyrore, si dhe

vjedhjen dhe thyerjen e xhamave. Në datë 17.05.2004, pala paditëse, pasi kishte parkuar mjetin përpara shtëpisë së saj,

ishte njoftuar nga policia se i ishte djegur mjeti. Paditësja Eglantina Lulo, pasi është pyetur nga policia, e cila kishte marrë njoftimin përpara saj (Eglantina Lulos), kishte bërë edhe kallëzimin përkatës pranë Komisariatit të Policisë nr.1, Tiranë. Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë, mbi bazën e kallëzimit të bërë, ka nisur procedimin penal për hetimin e këtij rasti.

Pala paditëse ka njoftuar me telefon agjentin Fatmir Dajcaj për ndodhjen e rastit të sigurimit dhe nga ana e tij është komunikuar menjëherë me telefon me palën e paditur. INSIG sh.a nuk ka kthyer përgjigje dhe paditësja në datë 27.09.2004 është paraqitur në Drejtorinë e Përgjithshme dhe nga punonjës të palës së paditur i është thënë të plotësonte një kërkesë. Me shkresën nr.4646 prot, datë 18.11.2004, paditëses i është refuzuar kërkesa për shkak të mosplotësimit të kushteve të kontratës së sigurimit.

Pala paditëse ka kërkuar gjyqësisht të shpërblehet nga i padituri, për shkak se sipas pretendimeve të tij, paditësja e ka realizuar njoftimin për palën e paditur vetëm ditën e nesërme të ndodhjes së rastit të sigurimit, duke komunikuar direkt me agjentin me të cilin kishte lidhur kontratën dhe duke komunikuar edhe me telefon me palën e paditur.

Njëkohësisht paditësja kishte realizuar edhe njoftimin në organet e mbrojtjes kundër zjarrit, pasi kishin qenë vetë këto organe dhe shkresa e Komisariatit të Policisë që i kishte bërë me dije paditëses se mjeti që kishte në pronësi ishte djegur nga zjarri.

206

Me arsyetimin se pala paditëse, në përmbushje të neneve 1113 e vijues të Kodit Civil, ka respektuar të gjitha detyrimet ligjore dhe kontraktuale, që i lindnin nga marrëdhënia e sigurimit e krijuar me kontratën e sigurimit Kasko, datë 03.09.2003, lidhur me palën e paditur INSIG sh.a. Tiranë, Gjykata e Rrethit Tiranë ka pranuar kërkesë padinë, vendim i cili është lënë në fuqi edhe nga Gjykata e Apelit Tiranë. Të dyja gjykatat kanë pranuar se paditësja ka njoftuar në kohë agjentin për rastin e sigurimit dhe se ky njoftim është i vlefshëm bazuar në nenin 56 dhe 953 të K.Civil dhe se fakti i ndodhur përbën një rast sigurimi të parashikuar në kontratën e sigurimit Kasko midis palëve.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, duke gjetur pjesërisht të bazuara në ligj pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur, çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet, pasi në marrjen e këtij vendimi nuk janë respektuar kërkesat e nenit 309 të K.Pr.Civile.

Paditësja ka kërkuar gjyqësisht dëmshpërblimin që i takon sipas kontratës së sigurimit Kasko datë 03.09.2003 të lidhur ndërmjet saj dhe palës së paditur INSIG sh.a.

Gjykata e Apelit Tiranë, pa hetuar nëse janë plotësuar ose jo të gjitha kushtet e pranuara prej palëve në këtë kontratë sigurimi, ka pranuar kërkesë padinë vetëm duke arsyetuar faktin se nga pala paditëse është plotësuar detyrimi kontraktor për njoftimin e të paditurit sipas pikës 15/a të kësaj kontrate.

Por nga provat e administruara në gjykim, rezulton se për faktin e ndodhur në datën 17.05.2004, pra për djegien e autoveturës së paditëses, nga ana e organit të Prokurorisë së Rrethit Tiranë, pas depozitimit të materialit kallëzues nr.1886 datë 25.5.2004, të Komisariatit të Policisë nr.1 Tiranë, është filluar procedimi dhe sipas shkresës nr.1472, datë 26.04.2005 të kësaj prokurorie rezulton se për ngjarjen “po kryhen veprimet e nevojshme hetimore”.

Në dosjen gjyqësore nuk rezulton të ketë asnjë të dhënë se si ka përfunduar hetimi i

kësaj çështje, konkluzionet e të cilës lidhet drejtpërsëdrejti me njërin prej parashikimeve të kontratës së sigurimit objekt i këtij gjykimi.

Në pikën 5.2 të kontratës së sigurimit Kasko, nga palët është pranuar se nuk mbulohen nga sigurimi, duke mos u paguar dëmet nga pala e paditur në tre raste e konkretisht :

a. Dëmet e shkaktuara nga zjarri apo eksplozioni që vijnë nga shkaqe të brendshme të mjetit motorik.

b. Dëmet e shkaktuara nga zjarri apo eksplozioni ku shkak ka qenë pirja e duhanit në mjetin motorik.

c. Dëmet kur aksidenti nuk është njoftuar në polici apo në repartin zjarrfikës.Ndërsa për germën c të përmendur më sipër nga ana e gjykatave është hetuar dhe kanë

arritur të provojnë se paditësja e ka plotësuar këtë detyrim, lidhur me germat a dhe b, gjykatat kanë konkluduar duke mos u bazuar në prova të shqyrtuara në seancë gjyqësore.

Për të arritur në përfundimin nëse pala e paditur është e detyruar të dëmshpërblejë paditësen për dëmin e shkaktuar nga djegia e autoveturës, nga ana e gjykatave më parë duhet të ishte hetuar nëse djegia është shkaktuar ose jo nga zjarri apo eksplozioni që vjen për shkaqe të brendshme të mjetit motorik, apo ka qenë shkak pirja e duhanit në këtë mjet. Për të sqaruar këto rrethana, veç detyrimit që vetë palët kanë për të provuar pretendimet e tyre, gjykata e apelit në rigjykim duhet të administrojë dosjen hetimore dhe përfundimet e hetimit të çështjes penale nga ana e organit të prokurorisë, me qëllim që në marrjen e vendimit të mbështetet në të dhënat dhe aktet e shqyrtuara në seancë gjyqësore dhe bindjen e brendshme ta formojë nga shqyrtimi i të gjitha rrethanave të çështjes në tërësinë e tyre.

207

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 485/c të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.1419, datë 21.11.2007 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe

dërgimin e akteve për rishqyrtim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 29.09.2011

208

Nr.11115-01623-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1817 i Vendimit (407)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

PADITËS: KOSTA DHIMA, në mungesëI PADITUR: VANGJEL DHIMA, u paraqit i pa përfaqësuar

me avokat

OBJEKTI:Lirim dhe dorëzim sendi.

Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.1135, datë 15.12.2005, ka vendosur:

1. Pranimin e padisë. 2. Detyrimin e të paditurit Vangjel Dhima të lirojë dhe të dorëzojë ndërtesën pronë e paditësit Kosta Dhima me sip. 65 m2 të ndodhur në fshatin Zervat, Gjirokastër.

Gjykata e Apelit Gjirokastër, me vendimin nr.135, datë 18.04.2007, pas ankimit nga i

padituri, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.1135, datë 15.12.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke vendosur:Rrëzimin e kërkesëpadisë së paditësit Kosta Dhima.

Kundër vendimit nr.135, datë 18.04.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër, ka paraqitur rekurs paditësi Kosta Dhima, duke pretenduar se:

- Ndërkohë që zhvillohej gjykimi në Gjykatën e Apelit Gjirokastër me objekt “Lirim dhe dorëzim sendi”, paditësi paraqiti pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër një kërkesë padi me objekt “Detyrimi i të paditurit Vangjel Dhima për të njohur paditësin Kosta Dhima pronar të vetëm të banesës së ndodhur në fshatin Zervat. Nisur nga kjo, paditësi kërkoi pezullimin e gjykimit nga gjykata e apelit, kërkesë që nuk iu pranua. Në rekurs z.Kosta Dhima pretendon që ndodheshim përpara rastit të

209

parashikuar nga neni 297/a i K.Pr.C. dhe duke refuzuar pezullimin, gjykata e apelit ka dhënë një vendim të paligjshëm.

I padituri Vangjel Dhima ka paraqitur kundër-rekurs, duke pretenduar që:- Nga arsyetimi i vendimit nr.135, datë 18.04.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër

rezulton qartë që nuk jemi përpara kushteve të nenit 297/a, ndaj edhe rekursi nuk duhet të pranohet.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; dhe pasi e analizoi e diskutoi çështjen

në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.135 datë 18.04.2007 i Gjykatës së Apelit Gjirokastër, është marrë në

përputhje me ligjin material e procedural civil dhe si i tillë duhet të lihet në fuqi.

I. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore rezulton se paditësi Kosta Dhima dhe i padituri Vangjel Dhima janë vëllezër dhe banojnë në fshatin Zervat, Gjirokastër.Palët ndërgjyqëse kanë lindur në fshatin Zervat dhe kanë jetuar në një shtëpi me familjen e tyre.

2. Paditësi Kosta Dhima, me pretendimin se i padituri Vangjel Dhima i ka zënë dhe mban pa asnjë tagër dy dhoma të banesës në pronësi të tij (paditësit), me padi ka kërkuar detyrimin e të paditurit t’i lirojë e dorëzojë dy ambientet e zëna.

3. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, me vendimin nr.135, datë 18.04.2007, ka pranuar padinë duke vendosur detyrimin e të paditurit Vangjel Dhima të lirojë dhe të dorëzojë ndërtesën pronë e paditësit Kosta Dhima me sip. 65m2 të ndodhur në fshatin Zervat, Gjirokastër.

4. Në pranimin e padisë gjykata ndër të tjera ka arsyetuar: “Dy dëshmitarët që u thirrën në seancë gjyqësore, ... deklaruan se paditësi ka banesë private në fshatin Zervat dhe se është e vërtetë se dy dhomat janë zënë nga i padituri. Gjykata, bazuar në rrethanat e faktit dhe provat e administruara, arrin në përfundimin se plotësohen kërkesat ligjore të nenit 296 të K.Civil, paditësi është pronar i banesës së zënë nga i padituri dhe se i padituri i mban dhomat e kësaj banese pa ndonjë titull ose të drejtë që mund të ketë mbi to”.

5. Mbi ankimin e paraqitur nga i padituri, Gjykata e Apelit Gjirokastër ka shqyrtuar çështjen dhe me vendimin nr.135, datë 18.04.2007, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.1135, datë 15.12.2005 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Gjirokastër, duke vendosur:Rrëzimin e kërkesëpadisë së paditësit Kosta Dhima”.

5.1 Në vendimin e saj gjykata e apelit, e cila ka ripërsëritur pjesërisht shqyrtimin gjyqësor dhe ka bërë një hetim gjyqësor më të plotë, kur ka ndryshuar vendimin e gjykatës së shkallës së parë, ka arsyetuar: “Në kushtet kur gjykimi i çështjes në shkallë të parë është bërë në mungesë të të paditurit, nisur edhe nga dëshmitarët e pyetur në seancë sipas të cilëve i padituri posedon dy dhoma të banesës, gjykata ka vendosur detyrimin e këtij të fundit të lirojë e dorëzojë ndërtesën, si pronë e paditësit. Në gjykimin e çështjes në apel rezultoi se i padituri Vangjel Dhima disponon gjithashtu çertifikatë pronësie të lëshuar nga ZRPP Gjirokastër sipas të cilës ai është pronar i 300 m2 truall nga, e cila 65 m2 ndërtesë, në fshatin Zervat , me nr.pasurie 2/45......Në bazë të konkluzioneve të dhëna nga

210

eksperti Argjir Luzi, rezultoi se palët ndërgjyqëse janë pronar fqinj, përkatësisht paditësi mbi pasurinë nr.2/47, ndërsa i padituri me nr.2/45 sipas hartës treguese të ZRPP. Secili prej tyre përveç 300 m2 truall disponon dhe nga 65 m2 ndërtim, duke përfshirë nga një pjesë të banesës si dhe nga një kasolle me mur guri e soletë, që hyn në sipërfaqen e ndërtimit të regjistruar. Pra secili është pronar i pjesës së vet të regjistruar në ZRPP dhe e disponon atë në fakt. Paditësi Kosta Dhima, megjithëse figuron pronar vetëm i pasurisë me nr.2/47, ka pretenduar pronësinë e lirim dorëzim sendi edhe mbi pjesën tjetër të banesës me nr.2/45, që në fakt figuron në emrin e të paditurit Vangjel. Në këto kushte, gjykata e apelit çmon se padia e ngritur është e pabazuar në ligj e në prova”.

6. Kundër vendimit nr.135, datë 18.04.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër ka paraqitur rekurs paditësi Kosta Dhima dhe kundër rekurs i padituri Vangjel Dhima, duke parashtruar shkaqet e paraqitura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

II. Ligji i zbatueshëm

Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të Kodit Civil, në të cilat është parashikuar:7.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat

ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.

7.2. Neni 29 i K.Pr.Civile: “Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të

formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.7.3. Neni 296 i K.Civil: “Pronari ka të drejtë të ngrejë padi për të kërkuar sendin e tij nga

çdo posedues ose mbajtës. Këtë të drejtë e ka edhe çdo bashkëpronar për sendin e përbashkët, me qëllim që ai t’u dorëzohet gjithë bashkëpronarëve”.

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Se rekursi i paraqitur nga paditësi Kosta Dhima nuk përmban shkaqe ligjore që të justifikojnë cënimin e vendimit nr.135, datë 18.04.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

9. Pas shqyrtimit të akteve të dosjes gjyqësore, vendimit të gjykatës së apelit që rekursohet, duke i’u referuar shkaqeve të parashtruara në rekurs dhe ato në kundërrekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i gjykatës së apelit është marrë në respektim të ligjit.

10. Ka rezultuar se gjykata e apelit, pasi ka shqyrtuar aktet e ndodhura në dosje, të cilat janë administruar e shqyrtuar nga gjykata e shkallës së parë, ka arritur në përfundimin se padia e paditësit Kosta Dhima është e pabazuar në prova e në ligj, pasi ka arsyetuar se paditësi nuk është pronar i sendit që pretendon se i është zënë prej të paditurit, bazuar në provat që ajo ka administruar gjatë hetimit të pjesshëm gjyqësor.

11. Ky Kolegj e gjen të mbështetur në ligj arsyetimin dhe përfundimin e gjykatës së apelit se paditësi ka të regjistruar dhe disponon një pasuri të regjistruar në regjistrat hipotekorë me nr.2/47 dhe jo atë të regjistruar me nr.2/45 (objekt gjykimi).

12. Ashtu sikurse ka konstatuar gjykata e apelit, pala paditëse jo vetëm që nuk është pronar i pasurisë që pretendon se i është zënë nga i padituri, por njëkohësisht është provuar se prona që pretendohet si e zënë është e regjistruar në emër të të paditurit.

211

13. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon të theksojë se gjykata e apelit mbi kërkesën e paditësit, duhet të pezullonte gjykimin, në mënyrë që t’i jepej zgjidhje çështjes së pronësisë ndërmjet palëve për pronën objekt gjykimi, pasi nëse do të rezultonte se pasuria me nr.2/45 nuk ishte pronë e të paditurit, por e paditësit, atëherë ai vendim sigurisht që do të ndikonte në zgjidhjen e kësaj çështje. Por ka rezultuar se padia e paditësit për njohje pronar të pronës objekt gjykimi është rrëzuar dhe vendimi ka marrë formë të prerë.

14. Megjithatë, vendimi i gjykatës së apelit në këtë rast nuk bëhet i cënueshëm, për shkak të refuzimit të pezullimit të gjykimit.

15. Nisur nga sa u parashtrua më lart, në kushtet kur nuk është provuar pronësia e paditësit mbi pronën objekt gjykimi (dy dhomat, dhe kur nga akti i ekspertimit të marrë si provë nga gjykata e apelit, ka rezultuar se dhomat që posedon i padituri janë në pronësi të këtij të fundit, provuar me aktin e pronësisë, atëherë me të drejtë është rrëzuar padia e paditësit, pasi vetëm pronari mund të ngrejë padinë e rivendikimit, sipas nenit 296 të K.Civil.

16. Për sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi nr.135, datë 18.04.2007 i Gjykatës së Apelit Gjirokastër duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.Civile,

V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.135, datë 18.04.2007 të Gjykatës së Apelit Gjirokastër.

Tiranë, më 29.09.2011

212

Nr.31001-01214-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2019 i Vendimit (408)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: FLORA SHAKAJ, përfaqësuar nga av. Arben Vani

E PADITUR: MINISTRIA E DREJTËSISË SË REPUBLIKËS SË SHQIPËRISË, përfaqësuar nga avokati i shtetit Abaz Deda

OBJEKTI I PADISË:

1. Shfuqizimi i aktit administrativ, i urdhërit nr.1615, datë 15.03.2005 të Ministrit të Drejtësisë

për shkarkimin e paditëses nga detyra dhe kthimin e saj në vendin e mëparshëm të punës.

2. Detyrimin për pagimin e pagës për kohën e qëndrimit pa punë.Baza Ligjore: Nenet 32/a, 325, 327 të Kodit të Procedurës Civile;

Ligji nr.8436, datë 28.12.1998 "Për organizimin e pushtetit gjyqësor në Republikën e Shqipërisë";

nenet 4, 144, 146 e 155/3 të Kodit të Punës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.4820, datë 20.07.2005 ka vendosur:

Pranimin e padisë. Shfuqizimin e aktit administrativ nr.1615, datë 15.03.2005 të Ministrit të Drejtësisë, i cili ka të bëjë me shkarkimin e paditëses Flora Shakaj si kancelare e Gjykatës së Apelit Tiranë. Detyrimin e palës së paditur të paguajë në favor të paditëses diferencën e pagës për periudhën e qëndrimit pa punë.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.967, datë 07.10.2005 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4820, datë 20.07.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë, përsa i përket anullimit të urdhërit administrativ nr.1615, datë 15.03.2005 të Ministrit të Drejtësisë, që ka të bëjë me paditësen Flora Shakaj.

213

Prishjen e këtij vendimi dhe dërgimin e çështjes për rigjykim në Gjykatën e Shkallës së Parë Tiranë për të gjitha pjesët e tjera të objektit të padisë.

Gjykata e Lartë me vendimin 00-2006-798 (1190), datë 25.10.2006 ka vendosur:Prishjen e vendimit nr.967, datë 07.10.2005 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim po në Gjykatën e Apelit Tiranë, me tjetër trup gjykues.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.421, datë 11.04.2007 ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.4820, datë 20.07.2005 të Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë.

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё rekurs pala e paditur, Ministria e Drejtësisë, e cila parashtron kёto shkaqe pёr prishjen e tij:

- Gjykata ka argumentuar paligjshmërinë e aktit që ka shkarkuar paditësen nga detyra, pa ju referuar dispozitave të K.Pr.A., por duke u bazuar vetëm në argumentin se shkeljet që i janë atribuar asaj nuk kanë pasur të bëjnë me detyrat e saj funksionale ose janë shkaktuar si pasojë e urdhërave të kryetarit të gjykatës.

- Në gjykim u provua se paditësja ka vepruar në kundërshtim me Rregulloren “Për organizimin dhe funksionimin e administratës gjyqësore”.

- Shkaqet për të cilat paditësja është shkarkuar nga detyra janë provuar nëpërmjet inspektimit të përgjithshëm të gjykatës.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; avokatin e shtetit, i cili kërkoi

prishjen e vendimeve dhe rrëzimin e padisë; përfaqësuesin e paditëse, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës ës Apelit Tiranë; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E NVendimi nr.421, date 11.04.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të

gabuar të ligjit, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Rezulton se paditësja Flora Shakaj ka punuar si kancelare pranë se Gjykatës së Apelit Tiranë.

Ajo është shkarkuar nga kjo detyrë me urdhërin nr.1615, datë 15.03.2005 të Ministrit të Drejtësisë, për shkelje të disiplinës.

Paditësja e ka kundërshtuar këtë urdhër në gjykatë, duke kërkuar shfuqizimin e tij, kthimin e saj në vendin e mëparshëm të punës dhe detyrimin e palës së paditur për pagimin e pagës për kohën e qëndrimit pa punë.

Gjykata e shkallës së parë ka vendosur pranimin e padisë, shfuqizimin e urdhërit nr.1615, datë 15.03.2005 të Ministrit të Drejtësisë dhe detyrimin e palës së paditur të paguajë në favor të paditëses diferencën e pagës për periudhën e qëndrimit pa punë.

Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë përsa i përket anulimit të urdhërit të mësipërm dhe prishjen e këtij vendimi e dërgimin e çështjes për rigjykim në gjykatën e shkallës së parë për të gjitha pjesët e tjera të objektit të padisë.

Gjykata e Lartë ka prishur vendimin e gjykatës së apelit për shkelje procedurale dhe ka kthyer çështjen për rishqyrtim në po atë gjykatë.

214

Në rishqyrtim, gjykata e apelit ka lënë në fuqi vendimin duke arsyetuar se paditësja nuk ka kryer shkelje gjatë ushtrimit të detyrës, prandaj akti është i pabazuar në ligj e në prova. Në bazë të Kodit të Punës asaj duhet t’í paguhet diferenca e pagës për kohën e qëndrimit pa punë dhe në bazë të 146/3 të Kodit të Punës ajo duhet të rikthehet në punë.

Kundёr kёtij vendimi ka bёrё rekurs pala e paditur, Ministria e Drejtësisë, e cila parashtron kёto shkaqe pёr prishjen e tij:

Gjykata ka argumentuar paligjshmërinë e aktit që ka shkarkuar paditësen nga detyra, pa ju referuar dispozitave të K.Pr.Administrative, por duke u bazuar vetëm në argumentin se shkeljet i janë atribuar asaj nuk kanë pasur të bëjnë me detyrat e saj funksionale ose janë shkaktuar si pasojë e urdhërave të kryetarit të gjykatës;

Në gjykim u provua se paditësja ka vepruar në kundërshtim me Rregulloren “Për organizimin dhe fuksionimin e administratës gjyqësore”.

Shkaqet për të cilat paditësja është shkarkuar nga detyra janë provuar nëpërmjet inspektimit të përgjithshëm të gjykatës.

Ky Kolegj vlerëson se gjykata e apelit ka zbatuar gabim ligjin, dispozitat e Kodit të Punës.

Në rigjykimin e çështjes, Gjykata e Apelit Tiranë ka lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë për shfuqizimin e aktit administrativ dhe pagimin e pagës për kohën e qëndrimit pa punë, duke analizuar në vendimin e saj se paditësja duhet të rikthehet në punë.

Gjykata e apelit ka disponuar sikur mosmarrëveshja objekt gjykimi të ishte e natyrës administrative, ndonëse vetë i referohet dhe arsyeton mbështetur në Kodin e Punës dhe marrëdhëniet juridike të punës. Në këtë mënyrë, gjykata e apelit ka çmuar mbi vlefshmërinë apo pavlefshmërinë e aktit të konsideruar administrativ dhe pasojat përkatëse të kësaj

pavlefshmërie. Kolgji Civil çmon se akti me të cilin i padituri ka vendosur zgjidhjen e njëanshme dhe

të menjëhershme të kontratës së punës është vetëm forma e shprehjes së vullnetit të punëdhënësit, i shprehur në formë të shkruar (neni 144 i K.Punës) dhe, nëse është organ i administratës publike nëpërmjet një akti administrativ individual (urdhër apo vendim).

Pikërisht kjo përbën objektin e mosmarrëveshjes s tij me punëmarrësin dhe pikërisht nga rrethi i të drejtave e detyrimeve të marrëdhënies së punës përcaktohet edhe objekti i mosmarrëveshjes ndërmjet tyre, për rrjedhojë, edhe kërkimet e mundshme përpara gjykatës dhe objekti i saj i gjykimit.

Në çështjen objekt i këtij gjykimi ndodhemi përpara rastit të zgjidhjes së njëanshme e të menjëhërshme të kontratës së punës. Prandaj në rigjykim, gjykata e apelit duhet të marrë në shqyrtim, gjithnjë në zbatim të dispozitave të K.Punës, për të arritur pastaj në përfundimet e duhura nëse jemi përpara zgjidhjes së kontratës së punës pa shkaqe të arsyeshme (neni 146 i K.Punës), zgjidhjes së menjëheshme e të justifikuar (nenet 153, 154 të K.Punës), apo zgjidhjes së menjëhershme të pajustifikuar të kësaj kontrate (neni 155 i K.Punës).

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë në vendimin e saj nr.4820, datë 20.07.2005, i cili është lënë në fuqi nga gjykata e apelit me vendimin nr.421 datë 11.04.2007, përveç shfuqizimit të aktit administrativ, ndër të tjera ka vendosur – detyrimin e palës së paditur të paguajë në favor të paditëses diferencën e pagës për periudhën e qëndrimit pa punë, që do të thotë rikthimin e paditëses në punën e mëparshme, megjithëse nuk është shprehur me shkrim për këtë pjesë.

Në këto kushte Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se vendimi i gjykatës së apelit duhet të prishet dhe çështja të kthehet për rigjykim në atë gjykatë me tjetër trup gjykues, pasi

215

kjo gjykatë ka vepruar në kundërshtim me ligjin dhe me praktikën gjyqësore tashmë të konsoliduar, pasi e drejta e kthimit në punë nuk gëzon mbrojtje ligjore.

Në këtë këndvështrim gjykata e apelit, në rigjykimin e çështjes, duhet të mbajë parasysh përsa i përket pjesës së rikthimit në punë, praktikën gjyqësore të deritanishme, vendimin unifikues nr.31, datë 14.04.2003 që prek në mënyrë indirekte këtë problem si dhe vendimin unifikues të fundit të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë nr.7, datë 01.06.2011, që i jep një zgjidhje përfundimtare problemit në fjalë.

Në varësi të këtyre përfundimeve duhet të rregullohet dhe mënyra e shpërblimit për paditësen, ku gjykata të vendosë llojin e dëmshpërblimit dhe masën përkatëse të tij sipas rrethanave konkrete të çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/c tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.421, datë 11.04.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rishqyrtim të çështjes po asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 29.09.2011

216

Nr.31001-02277-00-2007 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2020 i Vendimit (409)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea Anëtare Mirela Fana AnëtareGuxim Zenelaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me palë:

PADITËS: MINISTRIA E DREJTËSISË, përfaqësuar nga avokati i shtetit Kadri Skera

I PADITUR: LEONARD TASELLARI, përfaqësuar nga av.Spiro Kaso

OBJEKTI I PADISË:Kundërshtim i vendimit nr.63, datë 14.05.2007

të Komisionit të Shërbimit Civil.Baza Ligjore: Neni 8 i ligjit nr.8549, datë 11.11.1999

“Për statusin e nëpunësit civil”

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.370, datë 26.10.2007, ka vendosur:Pranimin e padisë së palës paditëse Ministrisë së Drejtësisë kundër të paditurit Leonard Tasellari.Shfuqizimin e Vendimit nr.63, datë 14.05.2007 të Komisionit të Shërbimit Civil.

Kundër këti vendimi ka ushtruar rekurs i padituri Leonard Tasellari, duke kërkuar prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Komisionit të Shërbimit Civil, për këto shkaqe:

- Vendimi i gjykatës së apelit është marrë në shkelje të ligjit, i njëanshëm dhe nuk i përgjigjet aspak provave shkresore që u administruan gjatë gjykimit.

- Gjykata e apelit pranon se fillimi i ecurisë disiplinore është bazuar, ndër të tjera, në vendimin e pushimit të procedimit penal nga Prokuroria. Ç’ka do të thotë se ecuria disiplinore është filluar mbi bazën e një akti që ende nuk ka marrë formë të prerë dhe, as pala paditëse dhe as gjykata, nuk mund t’i referohen këtij akti. Po kështu edhe praktikat e procedimit penal, përderisa vendimi i pushimit nuk ka marrë formë të prerë, nuk mund të përdoren me cilësinë e provës në një çështje tjetër.

- Gjykata e apelit, duke referuar në vendimin e prokurorit për pushimin e procedimit penal, gabimisht ka vlerësuar si shkelje të të paditurit ato veprime që i ka konsideruar

217

shkelje edhe pala paditëse në kallëzimin penal, pa u konkretizuar e vërtetuar gjatë gjykimit.

- Mendojmë se gjykata ka marrë vendimin bazuar në një vendim tjetër gjyqësor që ende nuk ka marrë formë të prerë. Kemi të bëjmë me dy gjykime për të njëjtën çështje, por të formuluara në dy mënyra të ndryshme.

- Kontrolli i Lartë i Shtetit, në raportin përfundimtar (faqe 62 dhe 63), pasi ka analizuar të gjitha ato që i atribuohen si shkelje disiplinore paditësit, ka arritur në konkluzionin se nga ana e tij çdo gjë është kryer në bazë dhe për zbatim të ligjit.

- Kujtojmë se në procedimin penal kanë qenë edhe persona të tjerë dhe kurrsesi, as pala paditëse dhe as vetë gjykata nuk kanë mundur të ndajnë përgjegjësinë administrative të gjithsecilit, por vendimin e ka marrë duke u nisur vetëm nga çfarë shkruhet në vendimin e prokurorisë.

- Kemi provuar para gjykatës se nuk vënë në dispozicion aktet e auditit, nuk është garantuar e drejta e informimit sipas kërkesave të ligjit.

- Pala paditëse në masën disiplinore nuk mund t’i referohej vendimit të Prokurorisë, sa kohë kur vetë kjo palë e ka kundërshtuar këtë vendim, duke kërkuar nga gjykata prishjen e tij.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dёgjoi relatimin e gjyqtarit Guxim Zenelaj; përfaqësuesin e të paditurit, i cili

kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien fuqi të vendimit të KSHC; avokatin e shtetit, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit; dhe si bisedoi çështjen nё tёrёsi,

V Ë R E N

Vendimi nr.370, datë 26.10.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedural, prandaj duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Rezulton se, i padituri Leonard Tasellari ka qenë në marrëdhënie pune pranë palës paditëse, Ministrisë së Drejtësisë, në pozicionin e Drejtorit të Drejtorisë Ekonomike, duke gëzuar statusin e nëpunësit civil.

Me vendimin nr.1692, datë 09.03.2007 të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Drejtësisë ndaj të paditurit Leonard Tasellari është marrë masa disiplinore “Largim nga shërbimi civil”, me motivacionin “Për shkeljet e konstatuara në procedurën e prokurimit për investimin në Institutin e Riedukimit për të mitur në Pojskë-Pogradec...”, duke “... shkelur rëndë dispozitat ligjore për disiplinën në punë..”.

Kundër këtij vendimi ka ushtruar ankim në K.SH.C. i padituri Leonard Tasellari.Komisioni i Shërbimit Civil, me vendimin nr.63 datë 14.05.2007, ka vendosur:Pranimin e ankesës së z. Leonard Tasellari, duke shfuqizuar aktin administrativ

nr.1692, datë 09.03.2007 të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Drejtësisë, për marrjen e masës disiplinore “Largim nga shërbimi civil” ndaj ankuesit, për shkak të moszbatimit të procedurave administrative disiplinore.

Kthimin e ankuesit në pozicionin e mëparshëm të punës, Drejtor i Drejtorisë Ekonomike, në Ministrinë e Drejtësisë”.

Në shfuqizimin e vendimit nr.1692, datë 09.03.2007 të Sekretarit të Përgjithshëm të Ministrisë së Drejtësisë, K.SH.C.-ja arsyeton se: “... masa disiplinore është marrë duke mos respektuar rregullat procedurale, pavarësisht se, formalisht, duket sikur janë bërë përpjekje për zbatimin e tyre... ankuesit nuk i është dhënë mundësia që të njihet me materialin e

218

përmendur..., ndërkohë që ky është detyrim i palës që ka filluar procesin disiplinor, duke i mohuar kështu atij të drejtën e mbrojtjes në lidhje me shkeljet në ngarkim të tij”.

Nuk janë respektuar procedurat parashikuara në nenin 25/2 të ligjit për statusin e nëpunësit civil, VKM nr.306, datë 13.06.2000 “Për disiplinën në shërbimin civil” dhe “... në vështrim të nenit 116 e 117 të ligjit nr.8485, datë 12.05.1999 (K.Pr.A.)..., passjell pavlefshmërinë absolute të aktit administrativ...”.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.370, datë 26.10.2007, ka vendosur:Pranimin e padisë së palës paditëse Ministrisë së Drejtësisë kundër të paditurit

Leonard Tasellari.Shfuqizimin e vendimit nr.63, datë 14.05.2007 të Komisionit të Shërbimit Civil.Sipas kësaj gjykate nisur nga provat e marra dhe të shqyrtuara gjatë gjykimit të

çështjes, materiale këto të shqyrtuara edhe nga Komisioni i Shërbimit Civil, si dhe në konsideratë të parashikimeve ligjore, gjykata e apelit çmon se pretendimet e palës paditëse janë të bazuara, duke konkluduar për pabazueshmërinë e përfundimeve të arritura nga Komisioni i Shërbimit Civil për çështje të faktit dhe të ligjit.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tirane ka ushtruar rekurs i padituri Leonard Tasellari, duke kërkuar prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Komisionit të Shërbimit Civil.

Ky Kolegj konstaton se, Gjykata e Apelit Tiranë ka kryer shkelje të ligjit procedural, pasi nuk është administruar në gjykim një provë me rëndësi për çështjen (neni 467/d i K.Pr.C.), raporti i Kontrollit të Auditit të Brendshëm, provë të cilës gjykata i referohet në vendimin e saj.

Nga dosja ka rezultuar e provuar se ndaj të padituri Leonard Tasellari është marrë

masa e largimit nga shërbimi civil. Pikërisht vendimi i marrë për largimin nga shërbimi civil i të paditurit është bazuar në vendimin e pushimit të çështjes penale nga prokuroria, për shkak se kjo e fundit i ka quajtur ato shkelje administrative dhe në- raportin e kontrollit të auditit të brendshëm të Ministrisë së Drejtësisë: për kontrollin e ligjshmërisë lidhur me procedurat e kryera për investimin në Institutin e Riedukimit për të mitur në Pojskë Pogradec, i cili ka renditur një sërë shkeljesh në procedurat e tenderimit, pasojë kjo e veprimit, apo mosveprimit nga ana e të paditurit në ushtrimin e detyrës.

Megjithëse vetë organi vendimmarrës për largimin e të paditurit nga shërbimi civil është mbështetur i gjithi në këtë raport të auditit të brendshëm, rezulton se në dosje nuk ndodhet një dokument i tillë, apo qoftë dhe i administruar si akt (përmbajtja e tij) dhe më pas t’i kthehej organit që e ka nxjerrë.

Në këto kushte kur prova e vetme mbi të cilën është bazuar organi kompetent për largimin nga shërbimi civil i të paditurit nuk ndodhet e administruar në dosjen gjyqësore, përmbajtja e së cilës në vlerësimin e gjykatës do të bënte që vendimi për largimin nga shërbimi civil i të paditurit do të ishte i drejtë dhe i bazuar në ligj e në prova apo e kundërta, vendimi nr.370, datë 26.10.2007 i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Në rigjykim gjykata e apelit, pasi të administrojë provat e pretenduara nga palët, të marrë në shqyrtim si shkaqet procedurale të pretenduara nga i padituri, ashtu dhe ato për themelin e çështjes, të parashtruara në raportin e auditit të brendshëm dhe mbi bazën e tyre të dalë dhe lidhja shkakësore e veprimeve apo mosveprimeve të të paditurit me ardhjen e pasojave për shkak të shkeljeve të evidentuara. Pas një analize të hollësishme për sa më sipër gjykata mund të japë një vendim të drejtë e të bazuar në ligje e në prova.

219

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatёs sё Lartё, mbёshtetur nё nenin 485/c tё K.Pr.Civile,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.370, datë 26.10.2007 tё Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin

e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranё, mё 29.09.2011

220

Nr.11112-01614-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-2042 i Vendimit (410)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarMajlinda Andrea AnëtareGuxim Zenelaj AnëtarMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011, mori në shqyrtim çështjen civile, që i përket palëve:

PADITËSA: VALBONA JAHAJ, në mungesë.AFËRDITA VAKA, në mungesë.QAMIL MUÇAJ, në mungesë.LUFTAR SULAJ, në mungesë.LAVDOSH SULAJ, në mungesë.

QEFSERE SULAJ, në mungesë.ANGJELINA SULAJ, në mungesë.TEFTA SULAJ, në mungesë.LEJLA SULLAJ, në mungesë.SELAMET MULLAI, në mungesë.SAIMIR MULLAI, në mungesë.BESNIK MULLAI, në mungesë.ARDIAN MULLAI, në mungesë.SHERIBAN SELFO, në mungesë.VJOLLCA DEMA, në mungesë.LILJANA DUKA, në mungesë.INGRID DUKA, në mungesë.AIVA DUKA, në mungesë.

TË PADITUR: EDMOND MUÇAJ, në mungesë.NENEKA XHEMALI, në mungesë.BRUNILDA MUÇAJ, në mungesë.FATMIR MUÇAJ, në mungesë.

221

OBJEKTI I PADISË:Pjesëtim pasurie në bashkëpronësi e përbërë prej disa sipërfaqe toke truall të ndodhura në Vlorë,

Lagja “Uji i ftohtë“ të regjistruara në ZRPP Vlorë.Baza Ligjore: Neni 207 i K.Civil.

Neni 369 i K.Pr.Civile

Gjykata e Rrethit Vlorë, me vendimin nr.793 Akti, datë 22.05.2007, ka vendosur:

Lejimin e pjesëtimit të këtyre pasurive:Një sipërfaqe trualli prej 374 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - Bregore, L - truall i kthyer, J - rrugë automobilistike dhe P - Bregore.Një sipërfaqe trualli prej 3525 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet:V - truall i të zot, L - rrugë automobilistike, J - truall i të zot dhe P - truall i të zot.Një sipërfaqe trualli prej 800 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - magazina me distancë 4 m larg, L - rrugicë, J - rrugicë dhe P - Bregore.Një sipërfaqe trualli prej 1411 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - rrugicë, L - Kava e vjetër, J - banesë private dhe P - rrugë automobilistike.Një sipërfaqe trualli prej 1300 m2 me dimensione 35 x 37 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet:V - banesë private, L - rrugicë, J - hipoteka e Irma Sakos dhe P - rrugë lagjeje.Një sipërfaqe trualli prej 413 m2 me kufizimet: V - përroi, L - rruga automobilistike, J - truall i të zotit, H.Zeneli dhe P - i zoti, H.Zeneli.Një sipërfaqe trualli prej 5472 m2 me kufizimet: V - i zoti, L - rruga

automobilistike, J - ish-territor i vilave dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 480 m2 me kufizimet: V-L-J- i zotit dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 1360 m2 me kufizimet: V - trualli të zot, L - rrugë lagjeje, J - banesë private dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 1540 m2 me kufizimet: V - truall i të zot, L - rrugë lagjeje, J - banesë private dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 3808 m2 me kufizimet: V-L-J- rrëpirë dhe P - rruga e vjetër e Dukatit;Ndërmjet këtyre bashkëpronarëve Lavdosh Sulaj me 1/20 pjesë, Qefsere Sulaj me 1/20 pjesë, Luftar Sulaj me 1/20 pjesë, Adelina Sullaj me 1/20 pjesë, Tefta Sulaj me 1/20 pjesë, Afërdita Vaka me 1/8 pjesë, Lejla Sullaj me 1/8 pjesë, Edmond Muçaj me 1/24 pjesë, Qamil Muçaj me 1/28 pjesë, Neneka Xhemali me 1/24 pjesë, Fatmir Muçaj me 1/24 pjesë, Brunilda Muçaj me 1/24 pjesë, Selamet Mullai me 1/96 pjesë, Saimir Mullai me 1/96 pjesë, Besnik Mullai me 1/96 pjesë, Ardian Mullai me 1/96 pjesë, Sheriban Selfo me 1/16 pjesë, Valbona Jahaj me 1/16 pjesë, Vjollca Dema me 1/16 pjesë, Liljana Duka 1/48 pjesë, Arva Duka me 1/48 pjesë, Ingrid Duka me 1/48 pjesë.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.18, datë 19.03.2008, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.793 akti, datë 22.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, që i përket fazës së parë të pjesëtimit.

222

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë, me nr.18, datë 19.03.2008, ka ushtruar rekurs i padituri Edmond Muçaj, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe gjykatës së shkallës së parë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në gjykatën e shkallës së parë, për këto shkaqe:

- Vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë është marrë në shkelje të rënda proceduriale. Nuk kam marrë pjesë në gjykimin e çështjes në apel pasi kam qenë me raport mjekësor, por gjykata duke mos respektuar nenin 175 të K.Pr.Civile, pa verifikuar shkakun e mosparaqitjes sime, ka zhvilluar gjykimin në mungesë.

- Të dyja gjykatat nuk më kanë dhënë të drejtë dhe mundësi të marr pjesë në gjykim për t’u shprehur dhe për të mbrojtur të drejtat e mia, duke më mohuar këtë të drejtë.

- Për rrjedhojë gjykata ka shkelur nenet 4 dhe 18 të K.Pr.Civile, parimet themelore të përcaktuara në këto dispozita, si dhe parimin e sanksionuar në nenin 41/1 të Kushtetutës, të drejtën për një proces ligjor të rregullt.

- Edhe për zgjidhjen në themel gjykatat kanë gabuar pasi nuk kanë përcaktuar drejt pjesët për bashkëpronarët. Sipas vendimit të gjykatës së shkallës së parë të paditurit Edmond Muçaj i takon 1/24 pjesë, ndërsa sipas një dokumenti të nxjerrë nga Z.V.R.P.P. ai figuron të ketë 1/30 pjesë në bashkëpronësi. Kjo do të thotë se gjykata nuk ka kryer një hetim të plotë e të gjithanshëm të çështjes objekt gjykimi.

- Po kështu paditësi Qamil Muçaj nuk ka 1/24 pjesë siç është shprehur gjykata, por atij i takon 1/28 pjesë.

- Gjykata nuk ka përcaktuar drejt as rrethin e bashkëpronarëve, pasi sipas Z.V.R.P.P. bashkëpronar është dhe një person tjetër që nuk është thirrur në gjykim, Ylli Ndroqi me 1/120 pjesë në bashkëpronësi

- Me kontratë dhurimi i kam dhuruar Ylli Ndroqit 1/5 pjesë ideale që kam zotëruar në sendet objekt pjesëtimi. Kontrata është regjistruar pranë Z.V.R.P.P.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Mirela Fana; në mungesë të përfaqësuesve të palëve

dhe si shqyrtoi aktet dhe bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N Se vendimi nr.18, datë 19.03.2008 i Gjykatës së Apelit Vlorë është dhënë në zbatim të

drejtë të ligjit, prandaj duhet të mbetet në fuqi.

Rrethanat e çështjes

Nga shqyrtimi i çështjes dhe vendimet e dhëna nga gjykatat më të ulëta, rezulton e pranuar si e vërtetuar prej tyre se palët ndërgjyqëse janë trashëgimtarë ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj. Bazuar në dëshminë e trashëgimisë ligjore nr.174 Rep., datë 08.01.1993 të lëshuar nga notere Jetmira Veraj, me vendimet gjyqësore me nr.730, datë 02.04.1996 dhe nr.180, datë 10.02.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Me vendimet e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.108, datë 17.05.2006, trashëgimtareve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 374 m2 e ndodhur në Vlorë me kufizimet: V - bregore, L - Truall i kthyer, J - rrugë automobilistike, dhe P - bregore. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.83, datë 30.10.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 09.11.2006.

223

Me vendimet e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.107, datë 17.05.2006 trashëgimtareve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 3525 m2 e ndodhur në Vlorë me kufizimet: V - truall i të zotit, L - rrugë automobilistike, J - truall i të zotit, dhe P - truall i të zotit. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.69, datë 09.10.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 10.10.2006. Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.106, datë 17.05.2006 trashëgimtareve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 800 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - magazina me distancë 4m larg, L - rrugicë, J - rrugicë, dhe P - bregore. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.89, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.105, datë 17.05.2006 trashëgimtareve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 1411 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - rrugicë, L - Kava e Vjetër, J - banesë private, dhe P - rrugë automobilistike. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.95, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.104, datë 17.05.2006 trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 1300 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - banesë private, L - rrugicë, J - pronë e Irma Sakos dhe P - rrugë lagjeje. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.93, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.109, datë 17.05.2006 trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i

është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 413 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - përroi, L - rrugë automobilistike, J - pronë e H.Zeneli dhe P - pronë e H.Zeneli. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.94, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.110, datë 17.05.2006 trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 5472 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - pronë e të zotit, L - rrugë automobilistike, J - ish territori vilave dhe P - rrëpirë. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.70, datë 09.10.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 10.10.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.111, datë 17.05.2006, trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 480 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - pronë e të zotit, L - pronë e të zotit, J - pronë e të zotit dhe P - rrëpirë. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.81, datë 10.10.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 09.10.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.112, datë 17.05.2006 trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 1360 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - trualli i të zotit, L - rrugë lagjeje, J - banesë private dhe P - rrëpirë. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.90, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.113, datë 17.05.2006 trashëgimtarëve ligjorë të trashëgimlënësit Qamil Muhamet Muçaj i është njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 1540 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet:

224

V - trualli i të zotit, L - rrugë lagjeje, J - banesë private dhe P - rrëpirë. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.90, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Me vendimin e ish-Komisionit Vendor të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.114, datë 17.05.2006 palëve ndërgjyqëse ju janë njohur dhe kthyer një sipërfaqe trualli prej 3808 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - rrëpirë, J - rrëpirë L - rrëpirë, dhe P - rrugë e vjetër e Dukatit. E regjistruar në regjistrin hipotekor nr.92, datë 10.11.2006, në bazë të vërtetimit të pronësisë datë 14.11.2006.

Paditësat me padi drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë kanë kërkuar pjesëtimin e sipërfaqeve të përfituara nga vendimet e sipërcituara të K.K.K.Pronave.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.793 Akti, datë 22.05.2007, ka vendosur:“Lejimin e pjesëtimit të këtyre pasurive:

Një sipërfaqe trualli prej 374 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - Bregore, L - truall i kthyer, J - rrugë automobilistike dhe P - Bregore.

Një sipërfaqe trualli prej 3525 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - truall i të zot, L - rrugë automobilistike, J - truall i të zotit dhe P - truall i të zot.

Një sipërfaqe trualli prej 800 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - magazina me distancë 4 m larg, L - rrugicë, J - rrugicë dhe P - Bregore.

Një sipërfaqe trualli prej 1411 m2 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet: V - rrugicë, L - Kava e vjetër, J - banesë private dhe P - rrugë automobilistike.

Një sipërfaqe trualli prej 1300 m2 me dimensione 35 x 37 e ndodhur në Vlorë, me kufizimet:V - banesë private, L - rrugicë, J - hipoteka e Irma Sakos dhe P - rrugë lagjeje.

Një sipërfaqe trualli prej 413 m2 me kufizimet: V - përroi, L - rruga automobilistike, J - truall i të zot, H.Zeneli dhe P - i zot, H.Zeneli.

Një sipërfaqe trualli prej 5472 m2 me kufizimet: V - i zoti, L - rruga automobilistike,

J - ish-territor i vilave dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 480 m2 me kufizimet: V-L-J- i zoti dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 1360 m2 me kufizimet: V - trualli të zot, L - rrugë lagjeje,

J - banesë private dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 1540 m2 me kufizimet: V - truall i të zot, L - rrugë lagjeje,

J - banesë private dhe P - rrëpirë.Një sipërfaqe trualli prej 3808 m2 me kufizimet: V-L-J- rrëpirë dhe P - rruga e vjetër

e Dukatit;Ndërmjet këtyre bashkëpronarëve Lavdosh Sulaj me 1/20 pjesë, Qefsere Sulaj me 1/20

pjesë, Luftar Sulaj me 1/20 pjesë, Adelina Sulaj me 1/20 pjesë, Tefta Sulaj me 1/20 pjesë, Afërdita Vaka me 1/8 pjesë, Lejla Sullaj me 1/8 pjesë, Edmond Muçaj me 1/24 pjesë, Qamil Muçaj me 1/28 pjesë, Neneka Xhemali me 1/24 pjesë, Fatmir Muçaj me 1/24 pjesë, Brunilda Muçaj me 1/24 pjesë, Selamet Mullai me 1/96 pjesë, Saimir Mullai me 1/96 pjesë, Besnik Mullai me 1/96 pjesë, Ardian Mullai me 1/96 pjesë, Sheriban Selfo me 1/16 pjesë, Valbona Jahaj me 1/16 pjesë, Vjollca Dema me 1/16 pjesë, Liljana Duka 1/48 pjesë, Aiva Duka me 1/48 pjesë, Ingrid Duka me 1/48 pjesë.

Mbi ankimi e paditurit Edmond Muçaj, Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.18, datë 19.03.2008, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.793 Akti, datë 22.05.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë, që i përket fazës së parë të pjesëtimit.

Kundër vendimit me nr.18, datë 19.03.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë, ka ushtruar rekurs në Gjykatën e Lartë, i padituri Edmond Muçaj, me të cilin kërkon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në gjykatën e shkallës së parë, për shkaqet e sipërpërmendura në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

225

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se rekursi i paraqitur nga pala e paditur nuk përmbajnë shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të K.Pr.Civile, të cilat bëjnë të cenueshme vendimet e gjykatave më të ulëta.

Ky Kolegj vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë me nr.18, datë 19.03.2008 që ka lënë ne fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë me nr.793 Akti, 22.05.2007, janë marrë në respektim të ligjit procedurial dhe atij material, dhe në këto kushte ato duhet të lihen në fuqi.

Ky Kolegj nuk i gjen të mbështetura në ligj dhe në aktet proceduriale të dosjes gjyqësore pretendimet e ngritura në rekurs nga pala e paditur se të dyja gjykatat nuk i kanë dhënë të drejtë dhe mundësi të marr pjesë në gjykim për t’u shprehur dhe për të mbrojtur të drejtat e tij, duke i mohuar këtë të drejtë. Për rrjedhojë gjykata ka shkelur nenet 4 dhe 18 të K.Pr.Civile, parimet themelore të përcaktuara në këto dispozita, si dhe parimin e sanksionuar në nenin 41/1 të Kushtetutës, të drejtën për një proces ligjor të rregullt.

Nga këqyrja e dosjes gjyqësore nga ky Kolegj rezulton se gjykimi në Gjykatën e Apelit Vlorë është çelur me seancën e datës 15.02.2008 në të cilën rekursuesi ka paraqitur raport mjekësor dhe seanca është shtyrë për këtë shkak. Gjykata ka vendosur që i padituri Edmond Muçaj të njoftohej me fletë thirrje për seancën pasardhëse të datës 27.02.2008. I padituri ka paraqitur raport mjekësor dhe seanca është shtyrë për të verifikuar pranë drejtorisë së Spitalit Rajonal Vlorë në lidhje me vërtetimin të lëshuar nga mjeku i kësaj drejtorie. I padituri është njoftuar me fletë thirrje për seancën e datës 19.03.2008; ka marrë dijeni duke refuzuar të firmosë dhe është shprehur se është me raport mjekësor dhe nuk paraqitet në gjykim.

Në seancën e datës 19.03.2008 i padituri nuk është paraqitur në gjykim. Në dosje

është fashikulluar një epikrizë përcjellëse (faqe dosjes 22), sipas së cilës i padituri ka dalë nga spitali më datë 28.02.2008. Gjykata ka vendosur zhvillimin e gjykimit në mungesë të të paditurit Edmond Muçaj me arsyetimin se: “...me mospërfillje për gjykatën dhe palët ndërgjyqëse, ai ka dijeni për seancën e sotme, e pa shkaqe ligjore nuk e justifikon mungesën, si dhe është bërë shkak për shtyrje të gjykimit të çështjes e zvarritjen e saj” (faqe proces verbali 28-29).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen të drejtë konstatimin e bërë nga gjykatat më të ulëta në lidhje me disa parime të përgjithshme në gjykimet e këtij lloji, për të pasur një vendim të drejtë të bazuar në ligj dhe një proces të rregullt ligjor.

Rezulton, referuar kërkesë padisë, që kërkimi i palës paditëse në këtë gjykim ka qenë pjesëtimi i sendit (pasuri e paluajtshme), dhe konkretisht disa sipërfaqe trojesh të ndodhura në Vlorë dhe të regjistruara në ZRPP Vlorë, bazuar në nenin 207 të K.Civil. Paditësat kanë kërkuar pjesëtimin e sendit (pasuri e paluajtshme), me pretendimin se ata së bashku me palët e paditura janë bashkëpronarë mbi këto sende, ku secili prej palëve ndërgjyqëse zotërojnë dhe konkretisht nga Lavdosh Sulaj me 1/20 pjesë, Qefsere Sulaj me 1/20 pjesë, Luftar Sulaj me 1/20 pjesë, Adelina Sulaj me 1/20 pjesë, Tefta Sulaj me 1/20 pjesë, Afërdita Vaka me 1/8 pjesë, Lejla Sullaj me 1/8 pjesë, Edmond Muçaj me 1/24 pjesë, Qamil Muçaj me 1/28 pjesë, Neneka Xhemali me 1/24 pjesë, Fatmir Muçaj me 1/24 pjesë, Brunilda Muçaj me 1/24 pjesë, Selamet Mullai me 1/96 pjesë, Saimir Mullai me 1/96 pjesë, Besnik Mullai me 1/96 pjesë, Ardian Mullai me 1/96 pjesë, Sheriban Selfo me 1/16 pjesë, Valbona Jahaj me 1/16 pjesë, Vjollca Dema me 1/16 pjesë, Liljana Duka 1/48 pjesë, Aiva Duka me 1/48 pjesë, Ingrid Duka me 1/48 pjesë.

Palët ndërgjygjëse kanë pretenduar gjatë gjykimeve se e kanë fituar bashkëpronësinë e tyre mbi sendet mbi bazën e trashëgimisë, provuar me dëshminë e trashëgimisë ligjore

226

nr.174 Rep, datë 08.01.1993 të lëshuar nga notere Jetmira Veraj, me vendimet gjyqësore me nr.730, datë 02.04.1996 dhe nr.180, datë 10.02.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të theksojë se, do të kemi bashkëpronësi mbi sendin pasuri e paluajtshme, në kuptimin e ligjit material, kur ky i fundit, si dhe të drejtat reale të lidhura me të, i përkasin bashkërisht dy ose më shumë personave.

Në nenin 199 të K.Civil ligjvënësi ka parashikuar shprehimisht se: “Ka bashkëpronësi kur një ose disa sende dhe të drejta të tjera reale u përkasin bashkërisht dy ose më shumë personave. Pjesët e bashkëpronarëve janë të barabarta, gjersa nuk vërtetohet e kundërta. Të drejtat dhe detyrimet e bashkëpronarëve caktohen në pjesëtim me pjesët përkatëse”.

Në analizë të kësaj dispozite rezulton se ligjvënësi e ka rregulluar institutin e bashkëpronësisë si një nga format e shfaqjes së të drejtës së pronësisë dhe ka përcaktuar qartë kuptimin e saj. Bashkëpronësia, në kuptimin e së drejtës materiale, nuk është gjë tjetër veçse një formë e veçantë e shfaqjes së të drejtës së pronësisë, ku dy ose më shumë persona ushtrojnë këtë të drejtë bashkërisht mbi një ose disa sende, si dhe mbi të drejtat reale të lidhura me to (titulli universal).

Çdo bashkëpronar, i cili pretendon se ka në bashkëpronësi një send me persona të tjerë, në referim të nenit 200/ç të K.Civil, ka të drejtë të kërkojë pjesëtimin e tij. Kjo është një e drejtë absolute që ka çdo bashkëpronar mbi sendin në bashkëpronësi, e cila nuk mund të kufizohet për asnjë arsye dhe mund të realizohet në çdo kohë, por duke zbatuar kriteret e vendosura nga neni 207 e 227 të Kodit Civil.

Në nenet 370 e 371 të Kodit Civil ligjvënësi ka përcaktuar qartë që pikërisht gjykimi i pjesëtimit gjyqësor të sendit të paluajtshëm në bashkëpronësi kalon në dy faza.Faza e parë, në të cilën gjykata duhet të përcaktojë qartë 3 (tre) elementë të rëndësishëm, që janë: (i) Rrethi i bashkëpronarëve që do të marrin pjesë në pjesëtimin e sendit të paluajtshëm;

(ii) Rrethi i sendeve në bashkëpronësi që do t’i nënshtrohen pjesëtimit gjyqësor; (iii) Pjesët ideale të secilit bashkëpronar mbi sendin e përbashkët.

Mospërcaktimi i saktë dhe i qartë i këtyre tre elementëve bën që faza e parë e gjykimit për pjesëtimin e sendit në bashkëpronësi të jetë e cënueshme dhe jo konform ligjit (sa më sipër parashikohet qartë në nenet 370, 371 të K.Pr.Civile). Faza e dytë është pikërisht ajo në të cilën gjykata merr në shqyrtim kërkesat që mund të kenë bashkëpronarët për pjesët takuese, si dhe llogaritë që duhet të japin midis tyre, të cilat rrjedhin nga marrëdhëniet e bashkëpronësisë mbi sendin objekt pjesëtimi gjyqësor.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson të theksojë se, gjatë gjykimit të fazës së parë të pjesëtimit të sendit të paluajtshëm, gjykatat më të ulëta duhet të kenë parasysh që: “Në përcaktimin e sendeve që do t’i nënshtrohen pjesëtimit, kur këto të fundit janë sende të paluajtshme, ato duhet të jenë të regjistruara në regjistrin e pasurive të paluajtshme, në të kundërt nuk mund t’i nënshtrohen pjesëtimit”. Sa më sipër është tashmë qëndrim i konsoliduar i praktikës gjyqësore i shprehur qartë në Vendimin Unifikues nr.22, datë 13.03.2002.

Pas pjesëtimit të sendit në bashkëpronësi, secili nga bashkëpronarët do të regjistrojë në regjistrin përkatës të pasurive të paluajtshme ku ka qenë regjistruar sendi që i është nënshtruar pjesëtimit, pjesën e sendit që i takon, pjesë kjo e cila tashmë është e individualizuar, e përcaktuar dhe lehtësisht e tjetërsueshme. Pjesa që secili nga bashkëpronarët do të marrë pas pjesëtimit të sendit në bashkëpronësi, do të regjistrohet në mënyrë të veçantë, dhe si rrjedhojë do të marrë një numër të veçantë pasurie, të ndryshëm nga numri dhe të dhënat e regjistrimit që ka pasur sendi kur ka qenë në bashkëpronësi.

227

Sa më sipër është një praktikë e konsoliduar e zyrave të regjistrimit të pasurive të paluajtshme që kryhet në përputhje dhe në respektim të nenit 195 të K.Civil, si dhe Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme”.

Në nenin 195 të K.Civil thuhet shprehimisht se: “Pasuritë e paluajtshme dhe të drejtat reale mbi ato që janë fituar ose njohur sipas dispozitave të këtij Kodi, nuk mund të tjetërsohen dhe kur është rasti, të ngarkohen me barrë, në rast se nuk është bërë regjistrimi i tyre në regjistrat e pasurive të paluajtshme”.

Në nenin 21 dhe 39 të Ligjit nr.7843, datë 13.07.1994 “Për regjistrimin e pasurive të paluajtshme” jepen në mënyrë të detajuar dhe të hollësishme gjithë procedurat që duhet të ndiqen nga ZRPP ne rastin e pjesëtimit, ndarjes, apo bashkimit të një pasurie të paluajtshme.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e çmoi të domosdoshme të analizonte sa më sipër, pasi në çështjen objekt gjykimi, pretendimet të ngritura nga pala e paditur në rekurs janë pikërisht se nuk ka përcaktuar drejtë rrethin e bashkëpronarëve, pasi sipas Z.V.R.P.P. bashkëpronar është dhe një person tjetër që nuk është thirrur në gjykim si ndërgjyqës Ylli Ndroqi me 1/120 pjesë në bashkëpronësi. Rekursuesi, i padituri Edmond Muçaj, pretendon se i ka dhuruar Ylli Ndroqit 1/5 pjesë ideale që ka zotëruar në sendet objekt pjestimi. Kontrata është regjistruar pranë Z.V.R.P.P. Po kështu i padituri Edmond Muçaj pretendon se gjykatat kanë gabuar në përcaktimin e pjesëve të bashkëpronësisë dhe konkretisht të paditurit Edmond Muçaj i takon 1/24 pjesë, ndërsa sipas një dokumenti të nxjerrë nga Z.V.R.P.P. ai figuron të ketë 1/30 pjesë e bashkëpronësi. Po kështu paditësi Qamil Muçaj nuk i takon 1/24 pjesë siç është shprehur gjykata, por 1/28 pjesë. Këto pretendime paditësi i mbështet në prova shkresore bashkëngjitur rekursi.

Referuar këtyre pretendimeve, të ngritura në rekurs, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se gjykatat më të ulëta, në përputhje me kërkesat e normave procedurale, kanë kryer

“një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin”, në çështjen objekt gjykimi (neni 14 i K.Pr.Civile); i kanë dhënë përgjigje një sërë pretendimeve të palëve, kanë bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126 i K.Pr.Civile), dhe si rezultat e kanë zgjidhur “mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj” (neni 16 i K.Pr.Civile).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin e mësipërm pasi nga aktet që ndodhen në dosjen gjyqësore, të cilat i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor, rezulton se të dyja palët pjesëmarrëse në këtë proces kërkojnë të provojnë fakte, të vërtetojnë bashkëpronësinë pronësinë mbi sendin objekt pjesëtimi.

(i) Paditësit i mbështesin pretendimet e tyre dhe kanë paraqitur si titull bashkëpronësie për sendet objekt pjesëtimi dëshminë e trashëgimisë ligjore nr.174 Rep., datë 08.01.1993 të lëshuar nga notere Jetmira Veraj, me vendimet gjyqësore me nr.730, datë 02.04.1996 dhe nr.180, datë 10.02.2004 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë si dhe vendimet nr.104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114 datë 17.05.2006 të K.K.K.Pronave Vlorë me vërtetimet hipotekore përkatëse.

Nga këqyrja e dosjes gjyqësore nga Kolegji rezulton se nuk ka asnjë provë të administruar që të tregojë në lidhje me dhurimin e një pjese të kësaj prone nga i padituri Edmond Muçaj tek shtetasi Ylli Ndroqi, duke përcaktuar edhe pjesët takuese të ndryshuar të tyre dhe kjo kontratë dhurimi të jetë regjistruar pranë Zyrës së Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme.

Nga vërtetimet e pronësisë, listës së bashkëpronarëve bashkëngjitur, të administruara gjatë gjykimit e të lëshuara në vitin 2006, rekursuesi figuron si bashkëpronar në 1/24 pjesë të pandarë dhe nuk figuron personi për të cilin ai pretendon se i ka dhuruar 1/5 pjesë nga pjesa e tij.

228

Ndërsa sipas vërtetimeve të pronësisë së lëshuara në vitin 2008, listës së bashkëpronarëve bashkëngjitur, rekursuesi Edmond Muçaj figuron me 1/30 pjesë (e korrigjuar), si dhe në fund është fiksuar si bashkëpronar edhe Ylli Ndroqi me 1/120 pjesë (me shkrim të ndryshëm nga ai ku janë pasqyruar bashkëpronarë e tjerë).

Aktet që janë administruar gjatë gjykimit, listat e bashkëpronarëve janë nënshkruar nga personi që i ka konceptuar, juristi, dhe nga Regjistruesi, ndërsa listat e paraqitura së bashku me rekursin jo të gjitha janë nënshkruar, krahas Regjistruesit edhe nga juristi.

Nisur nga sa më sipër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë thekson se janë të njohura parimet proceduriale se gjatë gjykimit palët kanë detyrimin që të paraqesin prova me anën e të cilave ato provojnë faktet që pretendojnë (neni 8 i K.Pr.Civile); palët duhet t’i bëjnë të njohura njëra tjetrës në kohën e duhur, mjetet, faktet, provat dhe dispozitat ligjore mbi të cilat ato mbështesin pretendimet dhe kërkimet e tyre, në mënyrë që të bëhet e mundur për secilën palë mbrojtja e interesave të tyre në gjykim (neni 19 i K.Pr.Civile).

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, çmon se pretendimi i paraqitur nga pala e paditur se:“... se ai i ka dhuruar një pjesë të pasurisë së tij shtetasit Ulli Ndroqi, duke ndryshuar në këtë mënyrë pjesët takuese të tij ... kjo kontratë është e regjistruar në Z.R.R.P.P. Tiranë”, është i pabazuar në ligj e si i tillë ai nuk do të merret parasysh nga ky Kolegj. Ky pretendim ka të bëjë me vlerësimin e provave, marrja dhe vlerësimi i të cilave nuk është atribut dhe nuk mund të bëhet gjatë gjykimit në Gjykatën e Lartë.

Sa më sipër Kolegji Civil çmon se vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë me nr.18, datë 19.03.2008 është rezultat i interpretimit dhe zbatimit të drejtë të ligjit e për këto shkaqe do të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 485, shkonja “a” të

K.Pr.Civile,

V E N D O S I Lënien në fuqi të vendimit nr.18, datë 19.03.2008 të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 29. 09.2011

229

Nr.11243-02199-00-2008 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1801 i Vendimit (411)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea AnëtareMirela Fana Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 29.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile, që u përket palëve:

PADITËSE: ARQIPESHKVIA SHKODËR, përfaqësuar nga avokat Mitat Dautaj.

TË PADITUR: GJET VOCAJ, ILJANA VOCAJ, ARDIAN VOCAJ, përfaqësuar nga avokat Dashamir Kore.BASHKIA SHKODËR (SEKTORI I

SHËRBIMIT PUBLIK), në mungesëPERSON I TRETË: ZYRA VENDORE E REGJISTRIMIT TË

PASURIVE TË PALUAJTSHME SHKODËR, në mungesë

OBJEKTI:Pavlefshmëri absolute të aktit të shitblerjes

së oborrit me sipërfaqe 750 m2 realizuar mes të paditurve; Pavlefshmërinë absolute të aktit të shitblerjes

së apartamentit të banimit me nr.435/222, datë 08.09.1994 të bërë para noteres Lumturi Hoxha, të realizuar mes palëve të paditura;

rregullimin e pasojave të këtyre pavlefshmërive duke përfshirë dhe shënimet në regjistrat e Z.V.R.P.P. Shkodër;

Marrjen e masës së sigurimit të padisë duke bllokuar çdo veprim juridik të mundshëm, që mund të realizohet nga palët

për objektin e gjykimit me pengimin e pronës në Z.V.R.P.P. Shkodër.Baza Ligjore: Nenet 92 e vijues të Kodit Civil.

Nenet 32 dhe 202 e vijues të K.Pr.Civile.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.3003, datë 19.12.2007 ka vendosur:

Rrëzimin e kërkesë padisë si të pabazuar në ligj.

230

Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.288, datë 28.05.2008 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.3003, datë 19.12.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, në këtë mënyrë:Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes së apartamentit të banimit me nr.435/222, datë 08.09.1994, të lidhur midis palëve të paditura.Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes me nr.2234/591, datë 25.05.1996 të lidhur mes palëve të paditura.Konstatimin e pavlefshmërisë absolute të kontratës së shitjes së oborrit datë 31.10.1996, numër nuk ka, lidhur mes palëve të paditura para noteres Genciana Shkreli.Urdhërohet Zyra Vendore e Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme Shkodër të regjistrojë në regjistrin e pasurive të paluajtshme këtë vendim.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Shkodër ka bërë rekurs pala e paditur, Gjet Vocaj, Iljana Vocaj dhe Ardian Vocaj, të cilët kërkojnë prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, për këto shkaqe:

- E drejta e pronësisë që ne kemi fituar me kontrata të ligjshme, janë mënyra të fitimit të pronësisë që K.C. i parashikon shprehimisht; është një e drejtë e jona subjektive e pronësisë mbi shtëpinë e banimit dhe tokën e oborrin rreth saj prejardhur nga e drejta e pronësisë shtetërore mbi këtë pasuri dhe jo nga e drejta e pronësisë mbi truallin e ish pronarit të truallit ku është ndërtuar banesa në fjalë.

- Gjykata e apelit, në kundërshtim me kushtetutën e ligjin, ka krijuar për paditësin një

lloj bashkëpronësie, të cilën legjislacioni ynë si dhe praktika gjyqësore nuk e kanë njohur dhe pranuar asnjëherë. Kjo lloj bashkëpronësie bie ndesh me nenin 41 të Kushtetutës së R.Sh. dhe nenin 163 të K.Civil. Përderisa kjo pronë në pronësi ekskluzive të shtetit, e kthyer në fond banimi para daljes së ligjit: “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” është disponuar nga shteti si pronar tek ne si qiramarrës së saj, duke e blerë në bazë të ligjit, paditësi nuk legjitimohet të godasë kontratat e shitjeve, mbasi ai mbi këto prona nuk ka asnjë të drejtë bashkëpronësie me ne. Paditësi nuk legjitimohet në ngritjen e padisë. Në pronën objekt gjykimi e kemi fituar nga shteti në mënyrë të ligjshme dhe kemi më shumë se 12 vjet që e disponojmë atë me cilësinë e pronarit të ligjshëm pa shqetësim dhe pa ndërprerje.

- Paditësit me asnjë veprim juridik të ligjshëm nuk i janë njohur të drejta subjektive pronësie apo bashkëpronësie mbi pasuritë objekt gjykimi. Pra me kontratat e shitblerjes që kemi lidhur nuk i kemi cënuar asnjë të drejtë subjektive.

- Paditësit i mungon shkaku ligjor për ngritjen e kësaj padie, si e drejta ku bazohet kërkimi i padisë dhe veprimi i kundërligjshëm që i kundërvihet kësaj të drejte.

- Paditësi ka qenë në dijeni që para 12 vjetëve që jemi bërë pronarë të kësaj prone, pra në bazë të nenit 168 të K.Civil jemi bërë pronarë edhe me parashkrim fitues. Vendimi gjykatës është i gabuar edhe për pjesën që ka konkluduar lidhur me efektet e vendimit nr.1094, datë 29.10.1998 të Gjykatës së Rrethit Shkodër për gjykatën që shqyrton të njëjtën çështje, sepse ka bërë interpretim të gabuar të nenit 451/a të K.Pr.Civile, duke konfonduar parimin e “gjësë së gjykuar” me fuqinë detyruese të vendimit gjyqësor të formës së prerë për gjykatën civile dhe palët që heqin të drejta nga ky gjykim.

- Gjykata e apelit ka marrë në shqyrtim e ka vendosur edhe për çështje të cilat nuk janë shqyrtuar nga gjykata e shkallës së parë. Ajo nuk mund të kryejë në këtë rast gjykim

231

fillestar, d.m.th. të kryejë vetë gjykimin e çështjes si gjykatë fakti, kur gjykata e shkallës së parë nuk ka zhvilluar një hetim të tillë për themelin e pretendimeve të bëra nga paditësi në padi. Ajo në bazë të nenit 465/2 të K.Pr.Civile mund të përsërisë hetimin gjyqësor të zhvilluar nga gjykata e faktit, por nuk mund të shndërrohet në gjykatë e shkallës së parë. Gjykata ka zbatuar gabim ligjin nr.7652, datë 23.12.1992 “Për privatizimin e banesave shtetërore”, nenin 20 për gjendjen e strehimit në datën 01.12.1992 dhe nenin 10, pasi kjo pronë ka qenë shtetërore vazhdimisht. Banesa objekt gjykimi ka qenë dhe është një e vetme, nuk bëhet fjalë për dy banesa, por për një banesë, e privatizuar në dy momente të ndryshme nga e njëjta familje.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Mirela Fana; përfaqësuesin e të paditurëve Gjet

Vocaj, Iljana Vocaj dhe Ardian Vocaj, avokatin Dashamir Kore, që kërkoi prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së shkallës së parë; përfaqësuesin e palës paditëse, Arqipeshkvia Shkodër, avokatin Mitat Dautaj, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe rekursi i paraqitur nga pala e paditur Gjet Vocaj, Iljana Vocaj dhe Ardian Vocaj

përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që motivojnë cënimin e vendimit nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, pretendimeve e prapësimeve të palëve,

vendimeve të gjykatave të faktit, si dhe shkaqeve të parashtruara në rekurs arrin në përfundimin se vendimi nr.288, datë 28.05.2008 i Gjykatës së Apelit Shkodër, me të cilin është ndryshuar vendimi nr.3003, datë 19.12.2007 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, është rrjedhojë e mosrespektimit të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishet.

Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se mbi truallin e shpronësuar palës paditëse, Arqipeshkvisë Shkodër, është ngritur një ndërtesë banimi nga shteti e cila, në zbatim të ligjit nr.7652, datë 23.12.1992 “Për privatizimin e banesave shtetërore”, mbi bazën e autorizimeve përkatëse, është privatizuar në favor të të paditurve Gjet Vocaj, Iljana Vocaj dhe Ardian Vocaj, duke u lidhur dhe kontratat respektive të sipërcituara.

Nga ana tjetër, me vendimin nr.798, datë 13.02.1995 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave pranë Bashkisë Shkodër, inter alia, palës paditëse, Arqipeshkvisë Shkodër, i është njohur pronësia mbi 802 m2 truall dhe trajtuar sipas rregullimeve të nenit 16 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993. Shprehimisht në këtë vendim të komisionit përcaktohet: “TË NJOHË NË PRONËSI: në zbatim të nenit 16 një sipërfaqe trualli prej 802 m2 (tetëqind e dy), e cila është e zënë me banesë”.

Gjithashtu, rezulton se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin nr.1094, datë 29.10.1998, ka rrëzuar padinë e Bashkisë Shkodër kundër të paditurës Iljana Vocaj, me objekt padie: pavlefshmëri kontratë shitblerje. Vendim ky që është lënë në fuqi nga Gjykata e Apelit Shkodër, me vendimin nr.321, datë 28.12.1998.

Në këto rrethana pala paditëse, Arqipeshkvia Shkodër ka ngritur padinë në shqyrtim, duke kërkuar pavlefshmërinë e kontratave të shitjes të banesës nr.752 ndodhur mbi sipërfaqen prej 802 m2, lidhur midis të paditurve, me pretendimin se i është cënuar e drejta e parablerjes që ajo ka mbi truallin në bazë të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993.

232

Gjykata e shkallës së parë ka rrëzuar padinë me arsyetimin e mbështetur në dy argumente. Së pari, “Pala paditëse nuk e mbështet padinë në gjykim në një interes të ligjshëm... Kjo pasi, sikurse e pranon edhe vetë përfaqësuesi i kësaj pale, e drejta e parablerjes mbi oborrin e banesës në fjalë nuk i është njohur Arqipeshkvisë së Sapes me vendimin nr.798, datë 13.02.1995 të K.K.K.P. ish pronarëve...”. Më tej gjykata parashtron se për t’u ngritur kjo padi “...duhet që e drejta subjektive që përbën objektin e saj (interesi i ligjshëm), të jetë reale dhe aktuale. Kjo nënkupton, që një e drejtë subjektive që mund të fitohet në të ardhmen, nuk mund të shërbejë si bazë për ngritjen e padisë, pasi nuk është i sigurt fakti, nëse kjo e drejtë do të fitohet apo jo nga paditësi”.

Së dyti, parashtron si argument të rrëzimit të padisë edhe vendimin e formës së prerë nr.1094, datë 20.10.1998 të Gjykatës së Rrethit Shkodër.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e vlerëson të drejtë arsyetimin në lidhje me argumentin e parë dhe përfundimin e arritur nga gjykata e shkallës së parë dhe për këtë shkak vendimi i kësaj gjykate duhet të lihet në fuqi. Drejt arsyeton gjykata e shkallës së parë kur rrëzon padinë, me argumentin se palës paditëse i mungon legjitimiteti aktiv.

Ndonëse argumenti i dytë i gjykatës së shkallës së parë për rastin konkret nuk gjen mbështetje në ligj, ky Kolegj vlerëson se për zgjidhjen përfundimtare të dhënë nuk e bën të cënueshëm vendimin e saj.

Përkundrejt vendimit të gjykatës së shkallës së parë, arsyetimi i gjykatës së apelit është rrjedhojë e keqinterpretimit të nenit 32 të Kodit të Procedurës Civile dhe të neneve 92 e vijues të Kodit Civil, çka e bën vendimin e kësaj gjykate të cënueshëm.

Qëndrimi i mbajtur nga gjykata e apelit nuk gjen mbështetje në ligj. Ai është rezultat i interpretimit dhe zbatimit të gabuar të ligjit në çështjen objekt gjykimi, për sa i përket legjitimimit të palës paditëse për të goditur kontratat e shitjes nr.435/222, datë 08.09.1994,

nr.2234/591, datë 25.05.1996 dhe atë të datës 31.10.1996 të lidhura midis të paditurve të këtij gjykimi.

Ky Kolegj evidenton se në themel të zgjidhjes që i është dhënë çështjes nga gjykata e apelit qëndron konkluzioni i gabuar i saj në lidhje me të drejtat që ka tërhequr pala paditëse me vendimin nr.798, datë 13.02.1995 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave pranë Bashkisë Shkodër, duke arsyetuar se “...palës paditëse i është njohur e drejta e pronësisë mbi truallin, ku është ndërtuar ndërtesa shtetërore njëkatëshe e për rrjedhim ky është njohur bashkëpronar mbi të”.

Në arsyetim të kundërt të përmbajtjes së vendimit të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nr.798, datë 13.02.1995, gjykata e apelit arrin në konkluzionin se pala paditëse legjitimohet të ngrejë padinë objekt gjykimi.

Gjykata e apelit ab initio, nisur nga një argument i gabuar, ai i legjitimitetit të paditësit, tej disponimeve të vendimit të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave pranon ekzistencën e bashkëpronësisë dhe të së drejtës të parablerjes të banesës objekt material i këtij gjykimi në kundërshtim me vetë përmbajtjen e këtij vendimi.

Gjithashtu, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e vlerëson të gabuar dhe në kundërshtim me përmbajtjen e nenit 16 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, të ndryshuar konkluzionin e gjykatës së apelit, në lidhje me sipërfaqen prej 802 m2.

Në nenin 16 të ligjit të sipërcituar, dispozitë e zbatueshme për rastin konkret, ka qenë parashikuar se “Kur trojet, ose tokat bujqësore të tjetërsuara në truall, janë zënë me ndërtime të përhershme, pronarët kompensohen me kufijtë e shpronësimit, me mënyrat e mëposhtme: a) me obligacione shtetërore, që do të përdoren sipas vlerës ekuivalente dhe me përparësi në marrëdhënie me shtetin si në procesin e privatizimit të objekteve shtetërore e në veprimtari të tjera që kryhen me kredi; b) me sipërfaqe trojesh, ose tokash bujqësore të tjetërsuara në

233

troje, ekuivalente pranë qendrave të banuara në përputhje me planet rregullues të përgjithshëm; c) me sipërfaqe ekuivalente në zonat turistike, në përputhje me planet rregullues të përgjithshëm. Pjesa tjetër, për pikat b dhe c do të kompensohet sipas mënyrave të tjera të parashikuara në këtë ligj. Këshilli i Ministrave përcakton rregulla më të hollësishme për mënyrat dhe afatet e kryerjes së këtyre kompensimeve”.

Në kuptim të përmbajtjes së kësaj dispozite, në qëllim të ligjit në fuqi, (ratio legis) dhe të drejtës (ratio iuris), në kohën e nxjerrjes së vendimit nr.798, datë 13.02.1995 të Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave dhe të kryerjes së privatizimit të banesës shtetërore rezulton se palës paditëse, jo vetëm që nuk i është kthyer sipërfaqja truall prej 802 m2, por për shkak se ajo është konsideruar e zënë në kuptim të ligjit ish-pronarit i është njohur e drejta e pronësisë me efekt kompensimi me një nga mënyrat e parashikuara në nenin 16 dhe, njëkohësisht nuk i është akorduar e drejta e parablerjes për shkak se objekti i ndërtuar nga shteti është ndërtesë banimi që i nënshtrohej rregullimeve të ligjit “Për privatizimin e banesave shtetërore”.

Ndërkohë, konstatohet se vendimi nr.798, datë 13.02.1995 i Komisionit të Kthimit dhe Kompensimit të Pronave nuk është goditur me ndonjë nga mjetet juridike të njohura nga ligji dhe për rrjedhojë ai është në fuqi.

Pala paditëse do të mund të legjitimohej të kërkonte si në objektin e padisë nëse do të kishte goditur vendimin e komisionit në lidhje me disponimin e tij për sipërfaqen prej 802 m2 truall, por për sa kohë ky disponim qëndron i tillë, ajo nuk ka legjitimim aktiv të godasë veprimet juridike të kryera midis të paditurve në zbatim të ligjit “Për privatizimin e banesave shtetërore”.

Po kështu, në lidhje me rastin konkret, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se nuk mund të paraqitet si padi më vete konstatimi i pavlefshmërisë

absolute i një veprimi juridik, sikurse ka vepruar pala paditëse, nëse ky kërkim nuk shoqëron gjykimin e një çështje në themel.

Në këtë qëndrim ky Kolegj mban në konsideratë edhe praktikën e njehsuar të Gjykatës së Lartë2, por për rastin konkret evidentohet se nuk ndodhemi para kohezionit të ligjit nr.7652, datë 23.12.1992 dhe ligjit nr.7698, datë 15.04.1993, ku përparësi i jepet ligjit të dytë. Kjo për arsye se vendimi i komisionit aktualisht nuk përbën shkak ligjor për të goditur aktet e organeve të tjera shtetërore dhe të palëve private, sikurse kërkohet në padi. Gjithashtu, ky Kolegj gjykon se rrethanat dhe faktet e rastit në shqyrtim, objekti i padisë dhe arsyet e kërkimit të parashtruara në të janë krejt të ndryshme nga ato që përmbanin çështjet mbi të cilat kanë dalë vendimet njehsues të sipërcituar.

Për sa më sipër dhe në rrethanat kur gjykata e shkallës së parë ka zgjidhur drejt e në zbatim të ligjit mosmarrëveshjen objekt shqyrtimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë gjykon se vendimi i gjykatës së apelit duhet prishur duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/b të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S I

2 Vendimet njehsues nr.9, datë 16.01.2002, nr.23, datë 01.04.2002 dhe nr.25, datë 28.03.2005 të Kolegjeve të Bashkuara të Gjykatës së Lartë.

234

Prishjen e vendimit nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.3003, datë 19.12.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Tiranë, më 29.09.2011

235

MENDIMI I PAKICËSUnë si gjyqtare në pakicë, nuk jam dakord me vendimin nr.411, datë 29.09.2011 të

Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë (shumica), me të cilin është vendosur prishja e vendimit nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënia në fuqi e vendimit nr.3003, datë 19.12.2007 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër.

Mendoj se Kolegji Civil duhet të kishte vendosur lënien në fuqi e vendimit nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër si një vendim i marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural dhe atij material.

Në ndryshim me sa ka arritur në përfundim Kolegji Civil (shumica), mendoj se rekursi i paraqitur nga pala e paditur Gjet Vocaj, Iliana Vocaj dhe Ardian Vocaj nuk përmban shkaqet e parashikuara ne nenin 472 të K.Pr.Civile dhe për rrjedhim nuk e bëjnë të cënueshëm vendimin nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër.

Mendoj se Gjykata e Apelit Shkodër ka dhënë një vendim të mbështetur në ligjin nr.7698, datë 15.04.1993 “Për kthimin dhe kompensimin e pronave ”.

Çmoj se i drejtë është arsyetimi i Gjykatës së Apelit Shkodër se, pala paditëse legjitimohet të kërkojë pavlefshmërinë e privatizimit të pronave, objekt gjykimi.

Në bazë të nenit 20 të ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 paditësit i është njohur e drejta e pronësisë mbi truallin ku është ndërtuar banesa shtetërore njëkatëshe e për rrjedhojë ky është njohur bashkëpronare mbi të.

Gjithashtu vendimi nr.1094, datë 29.10.1998 të Gjykatës së Rrethit Shkodër nuk ka efekt mbi paditësin, pasi nuk ka qenë palë në këtë gjykim nr.451/a të K.Pr.Civile. Sipas vendimit nr.798, datë 13.02.1995 të K.K.K.Pronave pranë Bashkisë Shkodër është vendosur në favor të Arqipeshkëvisë Shkodër të kthejë në pronësi (sipas notës së transkriptimit, pika 56; nr.589, datë 1327 i regjistrit Tahir Emlaqe) një shtëpi e lartë dy katëshe e cila nuk ka

ndryshime dhe me një sipërfaqe trualli prej 216 m2 dhe një oborr me sipërfaqe 104 m2, e cila është e ndodhur në Lagjen “Vasil Shanto”, Rr.“Migjeni”, me kufizimet përkatëse. Në zbatim të nenit 16 një sipërfaqe prej 802 m2, e cila është e zënë me banesë.

Sipas kontratës datë 8.9.1994 të paditurit Gjeto Voci, Liljana Voci, Edmir Voci dhe Ardian Voci kanë privatizuar një dhomë e një kuzhinë me 54 m2 në banesën e ndërtuar nga shteti në truallin prej 802 m2, që i është njohur pronësia paditësit. Gjithashtu me kontratën datë 25.05.1996 të paditurit Gjeto. Liljana, Edmir dhe Ardian Voci kanë privatizuar edhe 3 dhoma e një kuzhinë të njëjtës ndërtesë të ndërtuar në të njëjtin truall. Me kontratën e shitblerjes datë 31.10.1996 të paditurit Gjeto Voci Liljana Voci dhe Ardian Voci kanë privatizuar oborrin e banesës. Sipas nenit 20 të Ligjit nr.7698, datë 15.04.1993 “Për Kthimin dhe kompensimin e pronave” ish–pronari i truallit, mbi të cilin janë ndërtuar banesa shtetërore një dhe dykatëshe, ka të drejtën e bashkëpronësisë në truall në rastin e parë në raport 1/2 dhe në rastin e dytë në raport 1/3. Në të dyja rastet ish-pronari ka të drejtën të ndërtojë një shtesë kati mbi banesë, ndërsa të gjitha ndryshimet e tjera të mëvonshme i nënshtrohen ligjit “për bashkëpronësinë në banesa”.

Çmoj gjithashtu se i drejtë është arsyetimi i Gjykatës së Apelit Shkodër se kontratat objekt gjykimi të privatizimit të kryera në favor të së paditurve janë absolutisht të pavlefshme si kontrata që vijnë në kundërshtim me ligjin, kryer tej afateve dhe kritereve të përcaktuara nga ligji dhe nxjerrë jo nga organi kompetent i përcaktuar nga ligji.

Sa më sipër, mendoj se Kolegji Civil duhet të kishte vendosur lënien në fuqi e vendimit nr.288, datë 28.05.2008 të Gjykatës së Apelit Shkodër si një vendim i marrë në zbatim të drejtë të ligjit procedural dhe atë specifik.

Mirela Fana

236

Nr.31001-00250-00-2006 i Regj. ThemeltarNr.00-2007-774 i Vendimit (768/1)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Besnik Imeraj KryesuesArdian Dvorani AnëtarArdian Nuni AnëtarGuxim Zenelaj AnëtarMajlinda Andrea Anëtare

në seancën gjyqësore të datës 15.09.2011 mori në shqyrtim çështjen civile me nr.31001-00250-00-2006, që u përket palëve:

KËRKUES: SHOQËRIA “VAJRA BIMORE” SHA, FIER

OBJEKTI:Sqarim dhe interpretim dispozitivi të vendimit

nr.00-2007-774 (768), datë 05.06.2007

të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.Baza Ligjore: Neni 314 i K.Pr.Civile.

Në lidhje me çështjen civile me palë:

PADITËS: SHOQËRIA “VAJRA BIMORE” SHA, FIER E PADITUR: DEGA E DOGANËS VLORË

OBJEKTI I PADISË:Shfuqizim akti administrativ.

Baza Ligjore: Nenet 324 e 328 të K.Pr.Civile.Neni 289 i K.Doganor.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.1993, datë 02.12.2003, ka vendosur:

Pranimin e padisë, duke shfuqizuar aktin administrativ, vendimin nr.204 Prot., datë 12.09.2002 të Degës së Doganës Vlorë.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.430, datë 05.10.2004, ka vendosur:Mospranimin e ankimit.

237

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.00-2007-774 (768), datë 05.06.2007, ka vendosur:

Pushimin e gjykimit të çështjes që i përket palëve, paditës-Shoqëria “Vajrat Bimore” SHA, i paditur- Dega e Doganës Vlorë, me objekt -shfuqizim akti administrativ në Gjykatën e Lartë.

Shoqëria “Vajrat Bimore” Sh.a Fier, me kërkesën e datës 08.02.2011 (S-33 prot.), kërkon sqarimin dhe intrepretimin e vendimit të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë, duke parashtruar:

- Dispozitivi i vendimit të Gjykatës së Lartë po keqpërdoret nga ana e Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave dhe Degës së Doganës Vlorë.

- Në formë shkresore i jemi drejtuar disa herë Degës së Doganës Vlorë dhe Drejtorisë së Përgjithshme të Doganave për të hequr Shoqërinë “Vajra Bimore” SHA nga lista e debitorëve doganorë, por nga ana e tyre na është kthyer përgjigje verbale se, sipas vendimit të Gjykatës së Lartë, vendimi nr.204, datë 12.09.2002 i Degës së Doganës Vlorë nuk është shfuqizuar, pasi është vendosur pushimi i gjykimit.

- Organet doganore e kanë të errët kuptimin e institutit procedurial të “Pushimit të gjykimit” në mosmarrëveshjen konkrete në Gjykatën e Lartë.

- Nga ana tjetër, nga kjo gjendje, po përballemi me dëme financiare të konsiderueshme dhe e shohim të domosdoshme çlirimin nga kjo gjendje duke u sqaruar në mënyrë përfundimtare nëse: akti administrativ nr.204, datë 12.09.2002 i Degës së Doganës Vlorë është shfuqizuar sipas vendimeve të organeve gjyqësore? Pushimi i gjykimit në Gjykatën e Lartë ka ndikuar në prishjen e vendimeve gjyqësore, përkatësisht vendimit

nr.1993, datë 02.12.2003 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorë dhe vendimit nr.430, datë 05.10.2004 të Gjykatës së Apelit Vlorë?

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Ardian Nuni; Avokatin e Shtetit Abaz Deda, që kërkoi

pushimin e gjykimit të çështjes; përfaqësuesit e Degës së Doganës Vlorë, juristët Ornela Biti dhe Emiljano Mustafallari, që kërkuan pushimin e gjykimit të çështjes; dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

1. Shoqëria “Vajrat Bimore” Sh.a. është regjistruar si person juridik me vendimin nr.12663, datë 30.05.1995 të Gjykatës së Rrethit Tiranë, me objekt veprimtarie: Prodhim, tregtim vajrash ushqimore, ushqime për blegtorinë, eksport-import të prodhimeve blegtorale, me seli në Fier.

2. Gjatë ushtrimit të aktivitetit ka hartuar praktikën doganore pranë Degës së Doganës Vlorë më datën 13.04.2001. Nga ana e kësaj të fundit është nxjerrë vendimi nr.204 prot., datë 12.09.2002, sipas të cilit Shoqëria “Vajrat Bimore” Sh.a. ka kryer kundravajtje administrative duke i’u shmangur pagimit të detyrimeve doganore.

3. Me vendimin nr.204 Prot., datë 12.09.2002 të Degës së Doganës Vlorë, Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier është shpallur debitore për detyrim doganor të papaguar në vlerën 2.060.667 lekë dhe gjobë sa 3 fishi i detyrimit, në total në vlerën prej 8.242.668 lekë.

4. Pasi ka shteruar rrugën administrative të ankimit i është drejtuar gjykatës me padi.

238

5. Mbi padinë e Shoqërisë “Vajra Bimore” Sh.a Fier, kundër Degës së Doganës Vlorë, me objekt: Shfuqizimin e aktit administrativ të degës së Doganës Vlorë, vendimit nr.204 prot., datë 12.09.2002, lënë në fuqi me vendimin nr.8265/1, datë 12.11.2002 të Drejtorit të Përgjithshëm të Doganave, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Vlorë, me vendimin nr.1993, datë 02.12.2003, ka vendosur: “Pranimin e padisë, duke shfuqizuar aktin administrativ, vendimin nr.204 Prot., datë 12.09.2002 të Degës së Doganës Vlorë”.

6. Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.430, datë 05.10.2004, ka vendosur: “Mospranimin e ankimit”.

7. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, me vendimin nr.00-2007-774 (768), datë 05.06.2007, ka vendosur: “Pushimin e gjykimit të çështjes që i përket palëve, paditës- Shoqëria” Vajrat Bimore” sh.a., i paditur- Dega e Doganës Vlorë, me objekt- shfuqizimi akti administrativ në Gjykatën e Lartë”.

7.1. Në pushimin e gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë, Kolegji Civil i kësaj gjykate arsyeton: “… rekursi i paraqitur në Gjykatën e Lartë nga pala e paditur, Dega e Doganës Vlorë, mban datën 21.11.2005, ndërsa vendimi i gjykatës së apelit nr.430, ndaj të cilit është ushtruar ky rekurs, mban datën 05.10.2004. Pra, rezulton që rekursi të jetë paraqitur tej afatit një vjeçar.

Sipas nenit 445 te K.Pr.C., rekursi në Gjykatën e Lartë nuk mund të bëhet pasi ka kaluar një vit nga shpallja e vendimit. Kjo dispozite nuk zbatohet kur pala në mungesë vërteton se nuk ka qenë në dijeni të procesit gjyqësor për shkak të pavlefshmërisë së njoftimeve.

Ky Kolegj konstaton se, pala e paditur nuk e ka vërtetuar një shkak të tillë.Kështu, po nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se, pala e paditur,

Dega e Doganës Vlorë, ka paraqitur ankim në gjykatën e apelit ndaj vendimit nr.1993, datë 02.12.2003 të Gjykatës së Shkallës së Parë Vlorë, me të cilin është pranuar padia, duke u shfuqizuar akti administrativ i nxjerrë prej saj.

Njoftimi për ditën dhe orën e zhvillimit të seancës gjyqësore në gjykatën e apelit është bërë rregullisht, me shpallje, por pala e paditur nuk është paraqitur pa ndonjë shkak të arsyeshëm.

Nga ana tjetër rezulton se, pala e paditur nuk ka paraqitur ndonjë kërkesë për pavlefshmërinë e njoftimit të bërë nga gjykata e apelit mbi ditën dhe orën e zhvillimit të seancës gjyqësore në atë gjykatë dhe as nuk e ka vënë në diskutim faktin, se nuk ka qënë në dijeni të procesit gjyqësor në gjykatën e apelit, aq më tepër për pavleshmërinë e njoftimit.

Në këto kushte, ky Kolegj konkludon se, rekursi është paraqitur jashtë afatit ligjor. Prandaj, gjykimi i çështjes duhet të pushohet”.

8. Shoqëria “Vajrat Bimore” Sh.a. Fier, me kërkesën e datës 08.02.2011 (S-33 prot.), ka kërkuar sqarimin dhe intrepretimin e vendimit të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë.

Ligji i zbatueshëm

9. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, në të cilat është parashikuar:9.1. Neni 3 i K.Pr.Civile: “Kërkesa e palëve për fillimin e një procesi gjyqësor

është e lidhur me përmbushjen nga ana e tyre të detyrimeve që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara në këtë Kod”.

9.2. Neni 179/1 i K.Pr.Civile: “Nëse paditësi, ose asnjëra nga palët, pa ndonjë shkak të arsyeshëm, nuk paraqiten, si në veprimet përgatitore ashtu edhe në seancën gjyqësore, dhe rezulton se kanë dijeni rregullisht, gjykata apo gjyqtari i vetëm vendos pushimin e gjykimit”.

239

9.3. Neni 299/c i K.Pr.Civile: “Gjykata vendos pushimin e gjykimit kur:...c) Pushimi i gjykimit parashikohet shprehimisht në ligj”.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

10. Se ndodhemi përpara kushteve ligjore kur duhet të vendoset pushimi i gjykimit të çështjes në Gjykatën e Lartë.

10.1. Për rastin nuk mund të merret në shqyrtim kërkesa e Shoqërisë “Vajra Bimore” Sh.a. Fier me objekt “Sqarim dhe interpretim dispozitivi të vendimit nr.00-2007-774 (768), datë 05.06.2007 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë”, për shkak të mosparaqitjes së kërkuesit.

11. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier ka depozituar kërkesën pranë Gjykatës së Lartë më datën 08.02.2011 (nr.S-33 Prot.). Për të siguruar pjesëmarrjen e palës kërkuese dhe të palës së paditur të gjykimit të zhvilluar, Degës së Doganës Vlorë, në drejtim të tyre dhe të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Vlorën nga ana e administratës të Gjykatës së Lartë janë përcjellë komunikimet më datë 03.06.2011 (nr.V-39/1 Prot.) për seancën gjyqësore të datës 30.06.2011, ora 10.00. Njëkohësisht data dhe ora e seancës gjyqësore është shpallur në vendin e shpalljeve të gjykatës, si dhe në faqen zyrtare on-line të Gjykatës së Lartë.

12. Për shkak të moskonfirmimit të komunikimit shkresor nga ana e kërkuesit dhe Degës së Doganës Vlorë seanca gjyqësore e datës 30.06.2011 është shtyrë.

13. Ndërkohë, pranë administratës së Gjykatës së Lartë, më datë 04.07.2011 (nr.V-33/2 prot.) është depozituar shkresa nr.536 prot. e datës 28.06.2011, nga përmbajtja e së cilës rezulton se Dega e Doganës Vlorë ka marrë njoftim dhe ka autorizuar për përfaqësimin në gjykim juristin Emiljano Mustafallari, i cili ishte prezent në seancën e datës 30.06.2011.

14. Seanca e datës 15.09.2011, ora 10.00, është rishpallur më datë 22.07.2011, duke u pasqyruar edhe në faqen zyrtare on-line të Gjykatës së Lartë. Njëkohësisht në drejtim të kërkuesit, Degës së Doganës Vlorë dhe Gjykatës së Rrethit Vlorë është përcjellë shkresa nr.V-39/2 Prot., datë 18.07.2011, me anë të së cilës njoftoheshin edhe njëherë palët për datën dhe orën e zhvillimit të gjykimit.

15. Në çeljen e seancës gjyqësore të datës 15.09.2011, ora 10.00, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konstaton se kërkuesi, Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier, megjithë njoftimet shkresore dhe atë të shpalljes, pa ndonjë shkak të arsyeshëm nuk është paraqitur në gjykim. Edhe pas verifikimeve të bëra pranë administratës së gjykatës nuk rezultoi që kjo palë të ketë paraqitur ndonjë shkak të ligjshëm për mungesën e saj.

16. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë e gjen me vend të parashtrojë se pala kërkuese, Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier, megjithëse është ajo që ka vënë në lëvizje gjykatën, nuk ka treguar asnjë interes për zhvillimin e këtij procesi gjyqësor. Ndonëse, krahas shpalljeve, palës kërkuese i janë bërë disa herë komunikimet për datat dhe orën e zhvillimit të gjykimit, ajo pa ndonjë shkak të arsyeshëm nuk është paraqitur në gjykim. Për këtë shkak shqyrtimi i kërkesës së saj në këtë Kolegj nuk mund të vazhdojë.

17. Ky Kolegj vlerëson se procesi civil i inicuar nga Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier nuk mund të zhvillohet në mungesë të palës kërkuese, pasi për zhvillimin dhe vazhdimin e tij është i domosdoshëm prezenca e saj.

17.1. Me paraqitjen e kërkesës, Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier ka iniciuar fillimin e një procedimi civil drejtëpërdrejt në Gjykatën e Lartë. Në funksion të zhvillimit të procesit gjyqësor, konform kërkesave të Kodit të Procedurës Civile dhe për t’u siguruar palëve kushte të barabarta për realizimin e një procesi të rregullt ligjor (nenet 4, 171/a§1,2 të K.Pr.Civile), nga ana e gjykatës janë ndjekur disa mënyra për njoftimin e palëve.

240

18. Në kodin e Procedurës Civile është parashikuar se kur pala inicuese e procesit gjyqësor, pa ndonjë shkak të arsyeshëm, nuk paraqitet dhe rezulton se ka dijeni rregullisht, gjykata vendos pushimin e gjykimit (neni 179 i K.Pr.Civile).

19. Pala kërkuese ka detyrimin t’u përgjigjet kërkesave ligjore për të mos lënë pas dore kryerjen e akteve dhe veprimeve proceduriale që janë të domosdoshme për zhvillimin dhe çuarjen e procesit drejt përfundimit të tij.

Inisiativa e palës për të vënë në lëvizje gjykatën duhet të shoqërohet dhe me plotësimin e detyrimeve që rrjedhin prej këtij procesi, në format dhe afatet e parashikuara në Kodin e Procedurës Civile (Neni 3 i K.Pr.Civile).

20. Për rastin ndodhemi përpara faktit të mosveprimit të palës kërkuese, e cila nuk ka plotësuar asnjë nga detyrimet që rrjedhin nga ky proces gjyqësor. Qëndrimi indiferent dhe mosrespektimi i kërkesave të Kodit të Procedurës Civile nga ana e palës kërkuese, duke mos u paraqitur në gjykim, passjell pushimin e gjykimit.

21. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, nisur nga rregullimet ligjore të mësipërme dhe ndodhur në rrethanat kur kërkuesi nuk ka paraqitur ndonjë shkak të ligjshëm për mungesën e tij, vlerëson se ka vend të pushojë gjykimin e çështjes.

PËR KËTO ARSYEKolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485 të Kodit të Procedurës

Civile,

V E N D O S IPushimin e gjykimit të çështjes me kërkues Shoqëria “Vajra Bimore” Sh.a. Fier, me

objekt: “Sqarim dhe interpretim dispozitivi të vendimit nr.00-2007-774 (768), datë 05.06.2007 të Kolegjit Civil të Gjykatës së Lartë”, për shkak të mosparaqitjes së kërkuesit.

Tiranë, më 15.09.2011

241

ÇËSHTJE PENALE

242

243

Nr.61004-00859-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-709 i Vendimit (102)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Shpresa Beçaj KryesueseGani Dizdari AnëtarArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 07.09.2011 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket palëve:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË PËR KRIME TË RËNDA

KUNDËR: ROLADO KURTI

D Y S H U A R:

Për veprën penale të “shtrëngimit me anë të kanosjes ose dhunës për dhënie të pasurisë”, të kryer në bashkëpunim,

parashikuar nga nenet 109/b/1 e 25 të K.Penal.OBJEKTI:

Caktim masë sigurimi “arrest në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Baza Ligjore: Neni 244 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda me vendimin nr.59 datë 06.05.2011 ka vendosur:

Caktimin e masës shtrënguese të “detyrimit për paraqitje në policinë gjyqësore” të parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale ndaj shtetasit Rolado Kurti, i biri i Bujarit dhe i Ferides, i datëlindjes 15.06.1986, lindur në Shkodër dhe banues në Rr.“Jordan Misja”, Tiranë, me arsim të mesëm, i padënuar më parë. Urdhërohet shtetasi Rolado Kurti që të paraqitet çdo ditë të mërkurë, ora 10.00 në Policinë Gjyqësore pranë Prokurorisë për Krime të Rënda, Tiranë.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda me vendimin nr.13, datë 26.05.2011 ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.59, datë 06.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

244

Caktimin e masës së sigurimit personal me karakter shtrëngues “arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale ndaj personit nën hetim Rolado Bujar Kurti, i dyshuar për kryerjen e veprës penale “shtrëngim me anë të kanosjes ose dhunës për dhënien e pasurisë” në bashkëpunim, sipas nenit 109/b dhe 25 të K.Penal.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nr.13, datë 26.05.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs personi nën hetim Rolado Kurti, i cili kundërshton vendimin e mësipërm, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Rezulton se ka prova që tregojnë dyshime se shtetasi Rolado Kurti, në bashkëpunim me persona të tjerë, shtrëngimin ndaj shtetasit Leonard Bombaj për dhënien e pasurisë, konkretisht të shumës 20.000 euro, nuk e ka shoqëruar me kanosje dhe as me dhunë fizike apo psikike, por e ka shoqëruar me forma të tjera të shtrëngimit, të cilat nuk janë parashikuar nga neni 109/b/1 i K.Penal.

- Dyshohet se shtetasi Rolado Kurti dhe bashkëpunëtorët e tij kanë shtrënguar shtetasin Leonard Bombaj, me anë të shantazhit, duke e shtrënguar që t’u japë atyre shumën prej 20.000 euro me qëllim që ata të mos tregonin për abuzimet seksuale që ai kishte kryer ndaj shtetases Ajselda Xhaxhaj, si dhe e kanë shtrënguar me anë të formave të tjera të shtrëngimit si publikimi i videos komprometuese, etj., por që nuk kanë arritur deri në fazën e kanosjes apo dhunës, forma shtrëngimi të cilat nuk parashikohen nga ana e Kodit Penal.

- Nuk ekzistojnë për rrjedhojë dyshime të arsyeshme që personi nën hetim të ketë kryer veprën penale për të cilën akuzohet, por dyshimet ekzistojnë vetëm për veprën e “vjedhjes” kryer në bashkëpunim, e cila ka ngelur në tentativë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; përfaqësuesin e personit nën hetim,

Av. Remzi Ponari, i cili kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda; prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet e administruara në dosje rezulton se Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda ka regjistruar në regjistrin e personave që i atribuohet vepra penale shtetasin Rolado Kurti, si të dyshuar për kryerjen e veprës penale të “shtrëngimit me anë të kanosjes ose dhunës për dhënie të pasurisë” kryer në bashkëpunim, të parashikuar nga neni 109/b/1 e 25 i K.Penal.

Rrethanat e faktit, për të cilat dyshohet se ky shtetas ka kryer veprën penale për të cilën akuzohet, rezultojnë si më poshtë:

Shtetasi Leonard Bombaj, banor i Tiranës, ka krijuar në vitin 2003 Qendrën Artistike të Fëmijëve të quajtur “Sirea Film” me seli në Tiranë. Në këtë qendër ka qenë pjesëtare dhe është aktivizuar edhe shtetasja A. Xh., që në moshën 8 vjeçare e në vazhdim. Kjo shtetase ka qenë një nga pjesëtaret më të dalluara të kësaj qendre, duke qenë edhe imazhi i qendrës, deri sa në datë 30.08.2010 Bordi Drejtues i qendrës ka vendosur përjashtimin e saj.

245

Më datë 05.09.2010 rezulton se shtetasja A. Xh. ka bërë kallëzim ndaj shtetasit Leonard Bombaj, duke e akuzuar atë për kryerje të marrëdhënieve seksuale me dhunë, sipas saj për herë të parë që në moshën 10 vjeçare dhe më pas disa herë, ku sipas kallëzueses, shtetasi Leonard Bombaj ka abuzuar seksualisht në mënyrë të vazhdueshme.

Më datë 06.09.2010 rezulton se shtetasi Leonard Bombaj ka bërë kallëzim ndaj shtetasit A. Xh., i cili është babai i shtetases A. Xh., duke pretenduar se shtetasi A. Xh. e ka kanosur seriozisht për jetën e tij dhe duke qenë se ndihej i frikësuar ka paraqitur kallëzim penal ndaj tij.

Rezulton gjithashtu se shtetasja A. Xh., duke përfituar nga marrëdhënia me personin nën hetim Arkimed Lushaj, i ka kërkuar këtij të fundit ndihmë, për situatën e krijuar midis saj dhe shtetasit Leonard Bombaj, si dhe të vendimit të largimit nga qendra e fëmijëve, duke i kërkuar të hakmerret ndaj shtetasit Leonard Bombaj.

Pretendohet nga kallëzuesi, shtetasi Leonard Bombaj, se, në datë 22.08.2010, në banesën e tij kanë hyrë disa persona, midis tyre edhe personi nën hetim Rolado Kurti. Sipas pretendimeve të kallëzuesit, njëri prej personave ishte i armatosur.

Sipas kallëzuesit, personat e mësipërm i kanë bërë presion, duke pretenduar se, që të mos merrej vesh se ai e kishte përdhunuar dhe kishte abuzuar seksualisht në mënyrë të vazhdueshme shtetasen A. Xh. dhe, kjo çështje do të mbyllej, duhej t’u paguante shumën 20.000 Euro. Pretendohet prej tij se është pikërisht personi nën hetim Rolado Kurti (Genti), i cili i ka bërë kërkesën për pagesën e shumës prej 20.000 Euro.

Është pretenduar nga kallëzuesi se, nën shtrëngimin e grupit të personave, duke përfshirë personin nën hetim, kallëzuesi ka tërhequr një sasi prej 500.000 mijë lekësh si dhe, ka nënshkruar një kontratë shitje të automjetit tip BENZ, me targa TR 9485 L, për shumën prej 5000 euro.

Në këto rrethana fakti, Prokuroria e Krimeve të Rënda pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka kërkuar caktimin si masë sigurimi “Arrest në burg”, për shtetasin nën hetim Rolado Kurti.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda me vendimin nr.59, datë 06.05.2011 ka vendosur: “Caktimin e masës shtrënguese të “detyrimit për paraqitje në policinë gjyqësore” të parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale ndaj shtetasit Rolado Kurti, i biri i Bujarit dhe i Ferides, i datëlindjes 15.06.1986, lindur në Shkodër dhe banues në Rr.“Jordan Misja”, Tiranë, me arsim të mesëm i padënuar më parë. Urdhërohet shtetasi Rolado Kurti që të paraqitet çdo ditë të mërkurë, ora 10.00 në Policinë Gjyqësore pranë Prokurorisë për Krime të Rënda Tiranë”.

Arsyetimi i gjykatës: “.......... Nga ana tjetër gjykata çmon se nga provat e shqyrtuara rezulton se ekzistojnë dyshime të arsyeshme që veprimet e shtetasit Rolado Kurti dhe të bashkëpunëtorëve të tij, në drejtim të shtetasit Leonard Bombaj, të përbëjnë një vepër tjetër penale dhe konkretisht atë të “vjedhjes”, e kryer në bashkëpunim e ngelur në tentativë, parashikuar nga neni 134/2 e 22 të Kodit Penal ose mund të kualifikohen edhe si vepër tjetër penale, në varësi të fakteve që mund të dalin në të ardhmen. Në këtë përfundim kjo gjykatë del pavarësisht faktit se nuk është detyrë e saj si gjykatë e hetimeve paraprake që të bëjë kualifikimin e drejtë ligjor të veprës penale të kryer nga ky shtetas apo bashkëpunëtorët e tij, sepse kjo është detyrë e gjykatës së themelit që do të gjykojë fajësinë apo pafajësinë e të pandehurve.........”.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda me vendimin nr.13, datë 26.05.2011 ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.59, datë 06.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë. Caktimin e masës së sigurimit personal me karakter shtrëngues

246

“arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale ndaj personit nën hetim Rolado Bujar Kurti, i dyshuar për kryerjen e veprës penale “shtrëngim me anë të kanosjes ose dhunës për dhënien e pasurisë” në bashkëpunim, sipas nenit 109/b dhe 25 të K.Penal.........”.

Arsyetimi i gjykatës: “.........Në favor të dyshimit të arsyeshëm që i hetuari mund të jetë një prej autorëve të shtrëngimit me anë të kanosjes, por edhe të dhunës psikike, të personit Leonard Bombaj për të përfituar padrejtësisht pasuri monetare të tij, janë edhe deklarimet e personit Gazmend Canaj dokumentuar nga policia gjyqësore në procesverbal, të cilat nxjerrin në dukje faktin se në servisin e tij kanë ardhur me makinën Benz-Mercedes tip 320 Tip Avanguard ngjyrë Blu, personi që thirrej me emrin Arusha dhe Leonard Bombaj, ku Arusha ka zbritur dhe i ka folur në emër të Leonard Bombaj se ai donte të shiste makinën, duke e justifikuar moszbritjen nga makina të Leonard Bombaj se “...i vjen turp”....Në të kundërt me sa ka argumentuar gjykata e shkallës së parë arsyeton kjo gjykatë. Gjykata e apelit, për të vjelë kuptimin e termave kanosje dhe dhunë të përdorura nga ligji, i referohet dispozitave penale nga tërësia e të cilave termi kanosje kuptohet si kërcënim për jetën, ndërsa termi dhunë kuptohet si përdorim i forcës fizike ose psikike. Duke ballafaquar faktin për të cilin dyshohet të ketë kryer i hetuari, me dispozitat penale, kjo gjykatë çmon se ai dyshohet për cënimin e neneve 109/b e 25 të K.Penal, sepse veprimet që dyshohet të ketë kryer i hetuari dhe bashkëpunëtorët e tij janë edhe kanosje për jetën, pasi në një moment të parë dyshohen se kanë pasur armë, por edhe dhunë psikike, pasi e kanë frikësuar të dëmtuarin se do të publikonin video kompromentuese të sjelljes së tij duke ndikuar dhunshëm në psikikën e tij e duke shtrënguar atë që të kryejë veprime të tilla, që kanë sjellë përfitime të padrejta për të hetuarin dhe bashkëpunëtorët e tij. Për sa ka arsyetuar më sipër, kjo gjykatë çmon se elementet provues të paraqitur nga prokuroria për caktimin e masës së sigurimit janë të afta t’i krijojnë dyshimin kësaj gjykate se i hetuari dhe bashkëpunëtorët e tij kanë

shtrënguar të dëmtuarin nëpërmjet kërcënimit dhe dhunës psikike të kryejë veprime të tilla që i kanë sjellë atyre padrejtësisht përfitime..........”.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nr.13, datë 26.05.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs personi nën hetim Rolado Kurti, i cili ka kërkuar lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë është i pabazuar në ligj dhe për rrjedhojë duhet të prishet.

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, i cili është zhvilluar në mungesë të të pandehurit, nuk i është njoftuar këtij të fundit. Mosnjoftimi i këtij vendimi përbën shkelje në kuptim të nenit 246 (3) të K.Pr.Penale, i cili parashikon se: “Vendimet për masat e tjera të sigurimit i njoftohen të pandehurit nga gjykata”.

Rëndësia e njoftimit të vendimit të marrë në mungesë të të pandehurit lidhet me një moment tjetër të rëndësishëm procedural, me momentin e lindjes së të drejtës së këtij të fundit për t’u ankuar kundër vendimit për caktimin e masës së sigurimit. Neni 249 (1) parashikon afatin brenda të cilit palët kanë të drejtë të ankimojnë vendimin për caktimin e masë së sigurimit/ose refuzimin për caktimin e saj, duke parashikuar se: “Brenda dhjetë ditëve nga zbatimi ose njoftimi i vendimit të gjykatës, në bazë të të cilit është marrë ose është refuzuar një masë sigurimi, prokurori, i pandehuri, ose mbrojtësi i tij mund të bëjnë ankim në gjykatën më të lartë”.

Nga interpretimi i dispozitës së mësipërme del qartë se momenti i lindjes së të drejtës së ankimit për secilin prej subjekteve të përcaktuara në këtë dispozitë është i ndryshëm. Ndërsa për prokurorin e drejta e ankimit lind nga dita e dhënies së vendimit të gjykatës ku ai

247

ishte prezent, për personin nën hetim/të pandehur kjo e drejtë lind vetëm në momentin e njoftimit të këtij vendimi.

Në kushtet kur rezulton se atij nuk i është njoftuar vendimi i gjykatës për caktimin e masë së sigurimit, pavarësisht depozitimit të ankimit të prokurorit brenda afatit të caktuar 10 ditor, gjykata e apelit nuk duhej të fillonte gjykimin. Gjykimi i ankimit në kushtet kur personi nën hetim/i pandehuri nuk ka pasur njoftim, çon në shkeljen e së drejtës së tij për të ankimuar vendimin e dhënë në mungesë nga gjykata më e ulët, konsideruar kjo shkelje e të drejtës themelore për t’u dëgjuar, për t’u mbrojtur dhe për t’u ankuar në një gjykatë më të lartë, të drejta themelore të marra në mbrojtje nga Kushtetuta e Republikës së Shqipërisë (neni 28) dhe KEDNJ-ja (nenet 5 e 6).

Për më tepër, rezulton se edhe ankimi i paraqitur nga Prokuroria nuk i është njoftuar gjithashtu personit nën hetim, veprim që bie ndesh me nenin 414 të K.Pr.Penale, që parashikon se: “Akti i ankimit u njoftohet prokurorit, të pandehurit dhe palëve private nga sekretaria e gjykatës që ka dhënë vendimin”. Në kushtet e mosnjoftimit të ankimit të prokurorisë gjykata e apelit, si gjykatë më e lartë, duhet të vendoste në çdo rast mospranimin e ankimit, siç parashikohet në nenin 420 (1-c): “1. Ankimi nuk pranohet:…c) kur nuk janë respektuar dispozitat për formën, paraqitjen, dërgimin, njoftimin dhe afatin e ankimit”.

Në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda nr.13, datë 26.05.2011, me të cilin është vendosur ndryshimi i vendimit nr.59, datë 06.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishet.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.13, datë 26.05.2011 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda

Tiranë dhe mospranimin e ankimit të bërë nga prokurori pranë Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë kundër vendimit nr.59, datë 06.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

Tiranë, më 07.09.2011

248

Nr.61004-00852-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2011-623 i Vendimit (103)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancë gjyqësore, datë 07.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR ELBASAN, e përfaqësuar nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë Hysen Keta.

KUNDËR: PERSONIT NËN HETIM SAIMIR BEQIRI, i mbrojtur nga av.Pëllumb Molla.

DYSHUAR:Për veprën penale të “Prodhimit dhe shitjes së narkotikëve”,

parashikuar nga neni 283/2 i Kodit Penal.OBJEKTI:

Caktimin e masës së sigurimi “arrest në burg”.Baza Ligjore: Neni 238 i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan me vendimin nr.81, datë 21.02.2011 ka vendosur: Caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri “arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i K.Penal. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Saimir Beqiri. Urdhërohet personi nën hetim Saimir Beqiri të mos largohet nga banesa e tij në Lagjen Çlirimi, banesa 80/3 Elbasan...........”.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.84, datë 24.03.2011 ka vendosur:Ndryshimin e vendimit nr.13-2011-769 (81), datë 21.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan. Caktimin si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Saimir Beqiri atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” pranë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Elbasan, çdo ditë të hënë ora 13.00, parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale.

249

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Durrës nr.84, datë 24.03.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Durrës, e cila ka kërkuar ndryshimin e vendimeve të mësipërme në lidhje me llojin e masës së sigurimit duke caktuar si masë sigurimi “arrest në burg”, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Ndryshe nga ajo pjesë e vendimit që ka të bëjë me caktimin e masës së sigurimit, në lidhje me llojin e masës së sigurimit, vendimet e gjykatave nuk janë të bazuara pasi nuk kanë vlerësuar drejt gjithë rrethanat e çështjes.

- Gjykatat kanë argumentuar drejt ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm dhe bazueshmërinë e tij në prova, por njëkohësisht, pa bërë asnjë lloj argumentimi në lidhje me shkallën e rrezikshmërisë shoqërore të veprës penale dhe të vetë të dyshuarit, kanë caktuar masë sigurimit të ndryshme nga ajo që kërkoi prokurori.

- Gjykatat janë kontradiktore, pasi nga njëra anë kanë argumentuar se provat e administruara provojnë dyshimin e arsyeshëm për konsumim të elementeve të veprës penale të parashikuar nga neni 283/1 i K.Penal dhe nga ana tjetër kur caktojnë llojin e masës së sigurimit marrin për bazë vetëm shpjegimet e të dyshuarit duke i cituar edhe në pjesën arsyetuese të vendimeve, sipas të cilave ai nuk ka asnjë dijeni për lëndën narkotike të gjetur dhe se ai nuk është përdoruesi i lëndës narkotike. Ndonëse i dyshuari pretendon se nuk është përdorues i lëndës narkotike, nga akti i ekspertimit të cituar më sipër rezulton se ai është përdorues i lëndës narkotike.

- Shkalla e rrezikshmërisë shoqërore të veprës është e veçantë dhe rezulton nga sasia e lëndës së kapur, përhapja e kësaj vepre penale, sanksioni që parashikon dispozita, mosshfaqja e bashkëpunimit me organin e procedimit, etj., rrethana që s’janë patur fare në konsideratë nga gjykata.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së

Lartë, Hysen Keta, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.84, datë 24.03.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe të vendimit nr.81, datë 21.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan; mbrojtësin e personit nën hetim Saimir Beqiri, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.84, datë 24.03.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës; dhe pasi diskutoi çëshjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.84, datë 24.03.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimi nr.81,

datë 21.02.2011 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedurial dhe si të tillë duhet të ndryshohen.

I. Rrethanat e faktit

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit, si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës, ka rezultuar e provuar se:

Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan në bazë të referimit të seksionit të Policisë Gjyqësore, seksioni kundër narkotikëve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Elbasan, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike”, e parashikuar nga neni 283/2 të Kodit Penal në ngarkim të të dyshuarit Saimir Beqiri.

250

I dyshuari Saimir Beqiri është banor i qytetit të Elbasanit dhe ushtron aktivitet privat në fushën e tregëtimit të mallrave ushqimore. Në pronësi të tij rezulton ndër të tjera edhe një automjet i markës Ford me ngjyrë të kuqe me targë EL 3867 C, të cilin e përdor për nevoja të aktivitetit tregtar.

Seksioni i Policisë Gjyqësore kundër narkotikëve pranë Drejtorisë së Policisë së Qarkut Elbasan, në datën 19.01.2011, ka siguruar në rrugë operative informacion se shtetasi Saimir Beqiri posedonte në makinën e tij Ford me targë EL 3867 C në mënyrë të kundraligjshme një sasi lënde narkotike.

Në datë 19.01.2011, rreth orës 06.20, në kushtet e flagrancës nga Policia Gjyqësore është ushtruar kontroll në automjetin të cilin e drejtonte personi nën hetim Saimir Beqiri.

Nga kontrolli ka rezultuar se “brenda në makinë, në pjesën e poshtme plastike midis sediljes së shoferit, krahu i majtë ngjitur me shinën e poshtme horizontale, në distancë 22 cm nga traversa vertikale, poshtë në tapiceri u gjend e fshehur një qese e mbyllur brenda të cilës kishte material pluhur me ngjyrë të kuqërremtë e cila ngjasonte për nga karakteristikat me lëndën narkotike të llojit ‘”heroinë”.

Policia gjyqësore ka kryer arrestimin në flagrancë të shtetasit Saimir Beqiri, i dyshuar se ka kryer vepren penale të prodhimit dhe shitjes në bashkëpunim, në bazë të nenit 283/2 të Kodit Penal.

II. Procedurat gjyqësore

Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan në datë 21.01.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktim mase sigurimi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me

vendimin nr.31, datë 22.01.2011 ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm arrestin në flagrancë të kryer ndaj shtetasit Saimir Beqiri. Caktimin si masë sigurimi atë të “arrestit në burg” me afat 30 ditë, në bazë të nenit 238 të K.Pr.Penale”.

Prokurori, brenda afatit të përcaktuar, në datë 21.02.2011 i është drejtuar gjykatës me një kërkesë të re për caktim mase sigurimi, duke kërkuar që ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri të caktojë si masë sigurimi atë të “arrestit në burg”.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan, mbasi ka marrë në shqyrtim kërkesën e re të paraqitur nga prokurori me vendimin nr.81, datë 21.02.2011, ka vendosur: “Caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri “arrest në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 i Kodit të Procedurës Penale”.

Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim si prokurori, i cili ka kërkuar ashpërsimin e masës së sigurimit personal, ashtu dhe i dyshuari, i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.

Gjykata e Apelit Durrës me vendimin nr.84, datë 24.03.2011, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.81 (13-2011-769), datë 21.02.2011 Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan. Caktimin si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Saimir Beqiri atë të “detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, pranë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Elbasan çdo ditë të hënë, ora 13.00, parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale”.

Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.84, datë 24.03.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe të vendimit nr.81, datë 21.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan në lidhje me llojin e masës së sigurimit për shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

251

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan në caktimin e masës së sigurimit “arrest në shtëpi” ka arsyetuar se: “duke u nisur nga aktet e deritanishme të hetimit, gjendjen familjare të të dyshuarit, faktin se shtetësja me të cilën bashkëjeton është shtatzanë dhe në gjendje të vështirë shëndetsore, vlerëson se masa e sigurimit arrest në shtëpi i përgjigjet më mirë hetimit dhe konsiderohet si më e përshtatshmja që i përgjigjet nevojave të sigurimit”.

Mbas shqyrtimit të ankimit të prokurorit dhe të të dyshuarit Gjykata e Apelit Durrës ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan është i gabuar dhe e ka ndryshuar, duke caktuar si masë sigurimi ndaj të dyshuarit Saimir Beqiri“detyrimin për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” të parashikuar nga neni 234/1 i K.Pr.Penale.

Gjykata e apelit arsyeton se: “me të drejtë gjykata e shkallës së parë nuk ka pranuar kërkesën e organit të prokurorisë që, ndaj shtetasit Saimir Beqiri të caktohet si masë sigurimi ajo e arrestit në burg. Sipas nenit 230 të K.Pr.Penale që të caktohet masë sigurimit “arrest në burg” duhet të ekzistojnë njëkohësisht rrezikshmëria e veçantë e veprës dhe e autorit. Në rastin konkret nuk provohet që i dyshuari Saimir Beqiri të paraqesë rrezikshmëri të veçantë”.

Në vazhdim të arsyetimit gjykata e apelit shprehet se: “duke vlerësuar rrethanat që ka marrë parasysh gjykata e shkallës së parë në caktimin e masës së sigurimit si gjendjen familjare te dyshuar, faktin se shtetësja me të cilën bashkëjeton i dyshuari është shtatzanë dhe në gjendje të vështirë shëndetësore, konkludon se ndaj të dyshuarit Saimir Beqiri duhet caktuar si masë sigurimi ajo e detyrimit për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga prokurori

1. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i prokurorit është i bazuar në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si i tillë duhet të pranohet.

Vendimi i Gjykatës së Apelit Durrës, si edhe vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan në lidhje me caktimin e masës së sigurimit janë rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit procedurial, ç’ka ka sjellë si pasojë që vendimet të jenë të gabuara.

Kolegji Penal vlerëson se si Gjykata e Rrethit Gjyqësor Elbasan në caktimin si masë sigurimi “arrest në shtëpi”, ashtu edhe Gjykata e Apelit Durrës, e cila ka zbutur masën e sigurimit ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri në “detyrim per t’u paraqitur në policinë gjyqësore”, nuk kanë marrë parasysh kriteret e përgjithshme për caktimin e masave të sigurimit (neni 229 i Kodit të Procedurës Penale”) dhe rrethanat konkrete që kanë ekzistuar, të cilat bëjnë të aplikueshëm kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit arrest në burg (neni 230 i K.Pr.Penale).

Në nenin 229 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.

2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal...”.

Neni 230 i K.Pr.Penale

Kriteret e veçanta për caktimin e masës së arrestit në burg“1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e

papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit...”.Të dy gjykatat, si Gjykata e Apelit Durrës ashtu edhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor

Elbasan kanë pranuar se ndaj personin nën hetim Saimir Beqiri ka një dyshim të arsyeshëm të bazuar në prova se nga ana e tij është kryer vepra penale e prodhimit dhe shitjes së

252

narkotikëve në bashkëpunim, parashikuar nga neni 283/2 i Kodit Penal. Prokurori, për t’i krijuar bindje gjykatës në lidhje me ekzistencën e faktit penal dhe se autori i dyshuar është personi nën hetim gjatë seancës gjyqësore për shqyrtimin e masës së sigurimit në materialin e fashikullit, ka paraqitur prova bindëse si: akt ekspertimi kimik nr.884, datë 03.02.2011, akt ekspertimi toksikologjik nr.79, datë 27.01.2011, procesverbali i transkriptimeve të përgjimit ambiental datë 19.01.2011.

Vepra penale e prodhimit dhe shitjes së narkotikëve, e kryer në bashkëpunim e parashikuar nga neni 283/2 për të cilën dyshohet shtetasi Saimir Beqiri nuk rezulton të jetë parashkruar, amnistuar apo depenalizuar, ç’ka plotëson formalisht mundësinë e zbatimit ndaj tij të një mase sigurimi.

Përsa i përket nevojave të sigurimit, të dy gjykatat e kanë argumentuar me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit. Ky argument, ndonëse i mangët përsa i përket arsyetimit konkret të rrethanave të çështjes dhe të analizimit të personalitetit të të dyshuarit, është i drejtë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit. Gjykatat nuk duhet të mjaftoheshin vetëm në citimin e ligjit, por duhet t’i bënin një analizë të hollësishme rrethanave të faktit penal dhe rrezikshmerisë shoqërore të autorit.

Në lidhje me këtë çëshje GJEDNJ, në çështjen Sarban kundër Moldavisë, vendimi i datës 04.10.2005, është shprehur se: “... Në arsyetimin e vendimit të gjykatës për masat e sigurimit, duhet të analizohet në mënyrë ezauruese e reale motivet konkrete të pranimit ose jo të kërkesës/ankesës për revokimin a zëvendësim të masës së sigurimit dhe jo të bëhet një përshkrim ritual e formal i shkaqeve e kritereve të parashikuara nga ligji...”.

Kolegji Penal arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe rrezikshmërisë shoqërore të autorit dhe se ka vend që ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri të caktohet masa e sigurimit “arrest

në burg”, e parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.Nga shqyrtimi i akteve të paraqitura gjatë shqyrtimit të kërkesës së prokurorit për

caktimin e masës së sigurimit, provohet dyshimi se personi nën hetim Saimir Beqiri ka mbajtur në mënyrë të kundraligjshme një sasi lënde narkotike e llojit heroine, e parashikuar si vepër penale nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale. Ky dyshim provohet nga një sërë aktesh proceduriale dhe provash të grumbulluara dhe të paraqitura nga prokurori gjatë gjykimit të kërkesave për caktim mase sigurimi ku mund të përmendim: a) procesverbalin e arrestimit në flagrance, nga i cili rezulton se në bazë të informacioneve policia gjyqësore ka ushtruar kontroll në automjetin të cilin e drejtonte personi nën hetim, nga i cili ka rezultuar se ai ishte në posedim të një sasie lendë pluhur e cila dyshohet të ishte lëndë narkotike; b) procesverbali për kqyrjen dhe marrjen e provës materiale me të cilin provohet se lënda e kapur ka karakteristikat e lëndës narkotike heroinë, c) akti i ekspertimit kimik, me të cilin provohet se lënda e kapur në makinën e drejtuar nga shtetasi Saimir Beqiri ka në përmbajtje të saj heroinë. Të gjitha këto prova vërtetojnë ekzistencën e faktit penal.

Përsa i përket dyshimit nëse shtetasi Saimir Beqiri është autor i kryerjes së vepres penale, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, kundër tij janë paraqitur prova të cilat e implikojnë atë si mbajtësin e lëndës narkotike prej 27.5 gram e llojit heroinë e cila u gjend në makinë. Në bazë të akteve rezulton se personi nën hetim është pronar i mjetit i markës Ford me targë EL 3876 C ku u gjend lënda narkotike. Në momentin e arrestimit ai ka qenë duke drejtuar automjetin dhe lënda narkotike ka qenë e vendosur poshtë sediljes së tij. Personi nën hetim ka rezultuar përdorues i lëndës narkotike mbas analizës që i është bërë menjëherë mbas arrestimit, në aktin e ekspertimit toksikologjik. Dyshimi se shtetasi Saimir Beqiri është poseduesi i lëndës narkotike provohet dhe nga procesverbalet e përgjimit ambiental ku gjatë

253

bisedës që zhvillohet ndërmjet tij dhe shtetasit Klajdi Taipi, i dyshuari përmend shprehjen kompromentuese “s’u shit” duke nënkuptuar se i referohet lendës narkotike.

Kolegji Penal arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore’’ nuk i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe sanksionit penal. Personi nën hetim Saimir Beqiri dyshohet të jetë autor i mbajtjes së një sasie të madhe lënde narkotike prej 27.5 gram heroinë, e cila klasifikohet tek drogat e forta. Vepra penale për të cilën dyshohet dhe autori paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore parashikohet nga neni 283/2 i Kodit Penal ku si dënim parashikohet vetëm dënimi me burgim nga 7 (shtatë) gjer në 15 (pesëmbëdhjetë) vjet.

Përveç ekzistencës së nevojave të vendosjes së masës së sigurimit ekzistojnë dhe kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg’’ sipas nenit 230/1 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se “1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të autorit...”.

Vepra penale e prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike, e parashikuar nga neni 283 i Kodit Penal, është vepër me rrezikshmëri të theksuar shoqërore për shkak të marrëdhënies juridike e cila cënohet, parashikimi i saj si krim si dhe sanksioni penal vetëm me burgim me marzhe të larta dënimi. Gjithashtu tregon për rrezikshmëri të theksuar të subjektit dhe mundësisë reale që personi nën hetim të ndërhyjë në procesin e të provuarit dhe, në rast të një vendimi fajësie kundër tij, shmangien nga dënimi. Në caktimin e masës së sigurimit personal ndaj shtetasit Saimir Beqiri si gjykata e apelit, ashtu dhe gjykata e shkallës së parë kanë anashkaluar kriteret e përgjithshme (neni 229/1/2 te K.Pr. Penale), ashtu dhe kriteret e veçanta (neni 230/1 i K.Pr.Penale), pa bërë analizë konkrete të fakteve dhe arsyet ligjore që e çuan gjykatën në vendimin për caktimin e masës.

Kolegji Penal, në lidhje me pretendimet e personit nën hetim Saimir Beqiri se nuk është posedues i lëndës narkotike, konkludon se ka të dhëna të mjaftueshme dhe prova të besueshme të cilat e implikojnë si autor të veprës penale. Masa e sigurimit personal nuk është dënimi penal, por veprim procedurial që kufizon ose heq përkohësisht lirinë e personit ndaj të cilit po zhvillohet procedimi penal. Ky kufizim është i përkohshëm dhe shkalla e tij varet nga nevojat e procesit të hetimit dhe ka për qëllim të parandalojnë veprimtarinë e mëtejshme kriminale të personave, prishjen apo fshehjen e provave, si dhe të garantojë shlyerjen e dënimit penal. Në vazhdim të këtij arsyetimi në këtë fazë të procedimit penal është i mjaftueshëm “dyshimi” se personi mund te jetë autor i vepres penale, dyshim i cili mbështetet ne prova te mjaftueshme dhe që dallon nga koncepti i “fajësisë”, i cili do të jetë objekt i një shqyrtimi gjyqësor.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

Vendimi nr.84, datë 24.03.2011 i Gjykatës së Apelit Durrës dhe vendimi nr.81, datë 21.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan janë marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedurial dhe si të tillë duhet të ndryshohen.

Kolegji Penal e gjen të drejtë rekursin e paraqitur nga prokurori duke caktuar si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Saimir Beqiri atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249 pika “8” e Kodit të

Procedurës Penale,

254

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.84, datë 24.03.2011 të Gjykatës së Apelit Durrës dhe

vendimit nr.81, datë 21.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Elbasan duke i caktuar te dyshuarit Saimir Beqiri masën e sigurimit personal atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale.

Një kopje e këtij vendimi për efekt ekzekutimi t’i komunikohet Prokurorisë së Përgjithshme.

Tiranë, më 07.09.2011

255

Nr.61006-00323-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-589 i Vendimit (104)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Shpresa Beçaj KryesueseGani Dizdari AnëtarArjana Fullani AnëtareAleksander Muskaj AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 14.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: PROKURORI I APELIT TIRANËKUNDËR: PERSONIT NËN HETIM SADIK ÇELA,

i përfaqësuar nga Av. Bujar Kareci

D Y S H U A R:Për kryerjen e veprave penale

“vrasja në rrethana të tjera cilësuese në bashkëpunim”

dhe “shpërdorimi i detyrës”, parashikuar nga nenet 79, gërma “dh”, “e”,

25 dhe 248 të K.Penal.OBJEKTI:

Caktim mase sigurimi “Arrest në burg”, ndaj personit nën hetim Sadik Çela.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.260, datë 11.02.2011, ka vendosur:

Caktimin e masës së sigurimit “Arrest në burg” me një afat 30 (tridhjetë) ditë, nga dita e zbatimit të kësaj mase ndaj shtetasit nën hetim Sadik Çela.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.114, datë 02.03.2011, ka vendosur:Shfuqizimin e vendimit penal nr.260, datë 11.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i të arrestuarit Sadik Çela në qoftë se nuk mbahet në paraburgim për shkak tjetër ligjor.Ngarkohet Policia Gjyqësore për ekzekutimin e vendimit.

Kundër vendimit të gjykatës se apelit ka paraqitur rekurs Prokurori i Apelit Tiranë, i cili kërkon prishjen e këtij vendimi dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke parashtruar këto shkaqe:

256

- Gjykata ka arsyetuar se nuk ka dyshime të bazuara në prova për caktimin e kësaj mase dënimi, ndërkohë që janë administruar procesverbali i kqyrjes së vendit të ngjarjes datë 21.01.2011, gjatë të cilit janë fiksuar dhe sekuestruar brenda territorit të Kryeministrisë 131 gëzhoja; procesverbali i kqyrjes së ngjarjes datë 29.01.2011, ku janë fiksuar se në rrethimin metalik të selisë se Kryeministrisë ka shenja predhash dhe lartësia e tyre nga toka është e ulët, në lartësinë e një njeriu; është administruar libri i planifikimit dhe instruktazhit sipas urdhërit nr.28/1, datë 21.01.2011 të Gardës së Republikës nëpërmjet të cilit provohet se ka qenë grupi i “zjarrit” i përbërë nga personat nën hetim Agim Llupo, Agron Malaj, Gazmend Ahmetaj, Mark Nikolli dhe Sadik Çela në vendet që është qëlluar me armë zjarri në drejtim të turmës dhe janë sekuestruar gëzhojat, që nga akti i ekspetimit balistik rezulton se edhe nga arma që ka patur në përdorim Sadik Çela është qëlluar.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Shpresa Beçaj; prokurorin Artur Selmani, i cili

kërkoi prishjen e vendimit nr.114, datë 02.03.2011 të Gjykatës se Apelit Tirane dhe lënien ne fuqi te vendimit nr.260, datë 11.02.2011 të Gjykatës se Rrethit Gjyqësor Tiranë; av. Bujar Kareci, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë; dhe pasi bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi nr.114, datë 02.03.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili ka shfuqizuar

vendimin nr.260, datë 11.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, është marrë në

zbatim të gabuar të ligjit procedurial penal e si i tillë duhet të prishet duke u lënë në fuqi vendimi i gjykatës së shkallës së parë.

Nga aktet e administruara në dosje rezulton se:Në datën 21.01.2011 nga ana e subjektit politik, Partia Socialiste e Shqipërisë, është

njoftuar zhvillimi i një demonstrate në bulevardin “Dëshmorët e Kombit” në orën 14:00, duke u marrë dhe leja përkatëse pranë organeve kompetente. Ky subjekt më parë kishte njoftuar për kalimin e stadit të “tubimit” nga “protestë” në “demonstratë”. Personi nën hetim, Sadik Çela, është njeri nga efektivët e Gardës së Republikës që ishte i armatosur me “armë zjarri krahu” dhe që bënte pjesë në grupin e mbështetur të efektivit të Gardës së Republikës për ruajtjen e institucionit të Kryeministrisë.

Rezulton e provuar se gjatë zhvillimit të tubimit është ushtruar dhunë nga shumë pjesëmarrës me mjete të forta rrethanore të rrezikshme për jetën dhe shëndetin; po kështu pas përfundimit të demonstratës ka rezultuar se kanë mbetur të vrarë tre demonstrues e pikërisht shtetasit Ziver Veizi, Faik Myrtaj e Hekuran Deda, ndërsa disa ditë më vonë ka vdekur në spital (në Turqi) shtetasi Aleks Nika.

Gjatë hetimeve paraprake ka rezultuar se vdekja e këtyre shtetasve gjatë demonstratës ka ardhur si rezultat i goditjes me armë zjarri, pasi secili prej tyre ka marrë nga një plumb. Pas sekuestrimit të të gjithë armëve të përdorura nga efektivat e Gardës së Republikës në ditën e demonstratës për ruajtjen e institucionit të Kryeministrisë, ato i janë nënshtruar ekspertimit balistik. Sipas konkluzionit përfundimtar të aktit të ekspertimit balistik nr.1022, datë 08.02.2011 rezulton se: nga 131 gëzhojat e gjetura në vendngjarje, brenda rrethimit të Kryeministrisë dhe kryesisht në pozicionet ku ishin vendosur rojet e Gardës së Republikës, 117 prej tyre janë qitur nga 51 automatikë 9 mm të sekuestruar tek Garda e Republikës.

257

Personi nën hetim Sadik Çela pohon se ka qenë një nga efektivët e Gardës së Republikës që ka bërë qitje paralajmëruese në ajër pasi është hapur me forcë porta kryesore e rrethimit të Kryeministrisë, por, sipas tij, këto qitje i ka kryer në përputhje me rregulloren (duke kontrolluar këndin e tytës së armës gjatë qitjes në ajër) dhe se qitja në ajër është bërë pas paralajmërimit disa herë me megafon, si dhe dhunës me gurë, pllaka dhe bomba molotov që ushtrohej në drejtim të efektivave të policisë dhe të Gardës së Republikës nga demonstruesit e dhunshëm.

Në rrethanat e mësipërme, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Tiranë ka regjistruar procedimin penal nr.285, datë 21.01.2011 dhe me kërkesën nr.285 prot., datë 09.02.2011 ka kërkuar para Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë caktimin si mase sigurimi personal “Arrest në burg” ndaj personit nën hetim Sadik Çela, konform nenit 238 të Kodit të Procedurës Penale. Pasi ka parashtruar hollësisht dinamikën e rrethanave të ngjarjes së ndodhur, organi i Prokurorisë në këtë kërkesë ka argumentuar se: duke u mbështetur në provat e fiksuara në procesverbalin e kqyrjes së vendit të ngjarjes (113 gëzhoja dhe shenjat e predhave në gardhin metalik të godinës së Kryeministrisë), sekuestrimi me cilësinë e provës materiale të armëve të zjarrit të efektivave, të cilët sipas planit të masave datë 21.01.2011 kanë qenë të dislokuara në objektin Këshilli i Ministrave dhe ekspertimi balistik dhe teknik i tyre, pamjeve filmike të stacioneve të ndryshme televizive të sekuestruara me cilësinë e provës, në të cilat ka rezultuar se gardistët e “grupit të zjarrit” kanë qëlluar në drejtim të turmës dhe pohimeve të efektivit të Gardës së Republikës, Sadik Çela, konkludojnë se: ekziston një “dyshim i arsyeshëm i bazuar në prova” që ndaj tij të caktohet një masë sigurimi personal në funksion të hetimit të çështjes.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, në përfundim të hetimit gjyqësor, ka vendosur si masë sigurimi personal “Arrest në burg” me një afat 30 (tridhjetë) ditë, nga dita e zbatimit të

kësaj mase ndaj personit nën hetim Sadik Çela. Gjykata e ka çmuar vendosjen e kësaj mase sigurimi personal me afat 30 ditë duke e konsideruar atë si një afat të mjaftueshëm dhe të arsyeshëm për organin e akuzës me qëllim që të kryejë ato veprime hetimore, të cilat konsiderohen të domosdoshme për të krijuar një dyshim të arsyeshëm, të bazuar në prova, për individualizimin e përgjegjësisë penale të personit nën hetim Sadik Çela në lidhje me pasojën e ardhur në ngjarjen e 21 Janarit 2011. Sipas asaj gjykate, duhet të kryhen ekzaminimi dhe ekspertimi balistik i të gjithë predhave që janë gjetur në trupin e viktimave, ndërkohë që konstatohet se janë kryer vetëm për dy prej tyre; po kështu duhet të kryhet ekspertimi ligjor i dëmtimeve të konstatuara në gardhin metalik të godinës së Kryeministrisë për të përcaktuar natyrën e tyre.

Mbi ankimin e personit nën hetim, Sadik Çela, Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.114, datë 02.03.2011 ka vendosur shfuqizimin e vendimit të mësipërm dhe urdhërimin e lirimit të menjëhershëm të të arrestuarit Sadik Çela, duke arsyetuar se: “... organi i akuzës nuk e ka mbështetur kërkesën e saj në asnjë dyshim të materializuar në prova, ndaj kërkesa e tyre ka qenë e pabazuar në ligj e si e tillë duhet rrëzuar. Vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë duhet shfuqizuar si vendim i marrë në shkelje të ligjit procedural penal...”. Ndërkohë orienton organin e procedimit penal se mund të ringrejë një kërkesë të tillë pas kryerjes së aktit të ekspertimit balistik të predhës së gjetur në trupin e viktimës Aleks Nika, n.q.s. ajo është qitur nga njëra prej armëve të përdorura nga efektivi i Gardës së Republikës.

Ky vendim është rekursuar nga ana e Prokurorit të Apelit Tiranë, i cili parashtron ato shkaqe të cilat janë cituar në pjesën hyrëse të vendimit dhe që në thelb konsistojnë se vendimi është në kundërshtim me kriteret e ligjit procedural penal dhe me provat e administruara në gjykim.

258

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se shkaqet e parashtruara në rekursin e paraqitur janë nga ato që parashikon neni 432/a i Kodit të Procedurës Penale, si të tilla e bëjnë vendimin e Gjykatës së Apelit Tiranë të cënueshëm ligjërisht.

Ky Kolegj vlerëson se vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është:Rrjedhojë e interpretimit dhe zbatimit të gabuar të dispozitave të Kodit të Procedurës

Penale që parashikojnë masat e sigurimit, kushtet e kriteret për caktimin e tyre (nenet 228-231);

Rrjedhojë e ngatërrimit (konfondimit) të objektit të shqyrtimit të çështjes, pasi ajo gjykatë ka analizuar elementët e provueshmërisë së veprave penale për të cilat ka filluar procedimi penal, të cilat i përkasin një faze tjetër (asaj të gjykimit në themel të çështjes), ndërkohe që çështja është në fazën e caktimit të masës së sigurimit personal ndaj personit nën hetim.

Gjykata e apelit, pasi ka bërë një parashtrim të rrethanave të ngjarjes dhe një pasqyrim të dispozitave të K.Pr.Penale që parashikojnë kriteret lidhur me caktimin dhe zbatimin e masës së sigurimit, nuk ka argumentuar lidhur me arsyet se përse ndaj personit nën hetim, Sadik Çela, masa e sigurimit e vendosur nga gjykata e rrethit është rrjedhojë e keq interpretimit të ligjit procedural penal si dhe i keq zbatimit të tij.

Në referim të përmbajtjes së dispozitës së nenit 383 të K.Pr.Penale gjykata, në vendimin e saj, përveç parashtrimit në mënyrë të përmbledhur të faktit dhe provave mbi të cilën bazohet vendimi, si dhe arsyet për të cilat i quan të papranueshme provat e kundërta, ka detyrim ligjor që të argumentojë ligjërisht zgjidhjen e çështjes në mbështetje të dispozitave të

neneve të zbatuara të ligjit. Në rastin objekt shqyrtimi, kjo gjykatë duhet të analizonte dhe të argumentonte në

tërësi dhe në përputhje me përcaktimet e dispozitave respektive të K.Pr.Penale që parashikojnë masat e sigurimit personal, nëse ekzistojnë kushtet dhe kriteret e parashikuara nga këto dispozita për caktimin e masës së sigurimit personal “arrest në burg” ndaj personit nën hetim Sadik Çela; nëse në gjendjen që ndodhen aktet ekziston ndaj tij një “dyshim i arsyeshëm i bazuar në prova” në kuptim të nenit 228 të K.Pr.Penale, duke analizuar dhe vlerësuar ato prova që ka paraqitur në gjykim organi i akuzës; nëse masa e sigurimit “arrest në burg” me afat 30 ditë ndaj personit nën hetim Sadik Çela çmohet nga ana e gjykatës së apelit në përputhje me përcaktimet e dispozitës së nenit 245, gërma “ç” e K.Pr.Penale, si afat i arsyeshëm dhe i justifikuar për kryerjen e veprimeve hetimore të domosdoshme në funksion të procedimit penal.

Vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë ky Kolegj e vlerëson si të bazuar në dispozitat e ligjit procedurial penal dhe rrjedhojë të një analize të plotë e të gjithanshme të provave të paraqitura nga organi i akuzës, sikurse janë: “proces verbali i kqyrjes së vendit të ngjarjes ku janë sekuestruar me cilësinë e provës 131 gëzhoja; aktet e ekspertimit balistik të këtyre gëzhojave; proces verbali i Librit të Planifikimit të Shërbimit dhe Instruktazhit, nga ku rezulton se në përbërje të grupit të zjarrit ishte dhe personi nën hetim Sadik Çela; akti i ekspertimit balistik të armës së përdorur nga personi nën hetim, nga ku ka rezultuar se nga kjo armë janë shtënë 10 gëzhoja; aktet e ekspertimit mjeko-ligjor të viktimave të ngjarjes; aktet e ekspertimit mjeko-ligjor të personave të plagosur, nga ku rezulton se janë plagosur me armë zjarri 6 shtetas; regjistrimet filmike të disa kanaleve televizive, nga ku ka rezultuar se gardistët e grupit të zjarrit ku ndodhej dhe personi nën hetim Sadik Çela kanë qëlluar në drejtim të demonstruesve para Kryeministrisë”. Ndodhur në këto rrethana, me të drejtë ajo

259

gjykatë ka çmuar se në ngarkim të personit nën hetim Sadik Çela duhet të caktohet si masë sigurimi personal ajo e “arrestit në burg” me afat 30 ditor, sipas përcaktimeve të nenit 245, gërma “ç”.

Në caktimin e kësaj mase Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, veç sa më sipër, ka vlerësuar edhe ekzistencën e kritereve të tjera të parashikuara në dispozitën e nenit 228 të Kodit te Procedurës Penale, sikurse janë në rastin konkret rreziku i marrjes ose vërtetësisë së provës dhe rëndësinë e faktit dhe sanksionet që parashikohen për veprat penale që i atribuohen personit nën hetim Sadik Çela.

Ajo gjykatë ka arritur në këtë përfundim duke i lënë prokurorisë një afat të përcaktuar dhe të arsyeshëm prej 30 ditësh, pasi ka konkluduar se organi i akuzës duhet të kryeje disa veprime të tjera të nevojshme hetimore, siç është ekspertimi balistik i predhës që është gjendur ne trupin e viktimës Aleks Nika, pasi janë pikërisht konkluzionet e këtij akt ekspertimi, të cilat do të përcaktojnë në mënyre shkencore nëse ajo predhë është qitur nga ndonjëra prej armëve të përdorura nga efektivët e Gardës së Republikës, përfshi dhe personin nën hetim Sadik Çela. Po kështu është çmuar se për dëmtimet e konstatuara në gardhin metalik të godinës së Kryeministrisë, të cilat janë pasqyruar në “Procesverbalin e kqyrjes së vendit të ngjarjes” datë 06.02.2011 dhe paraqiten nga prokurori i çështjes si dëmtime që i përkasin predhave të qëlluara nga efektivet e Gardës së Republikës, duhet të kryhet dhe një ekspertim me ekspertë kriminalistë për t’u përcaktuar shkencërisht ky fakt.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë këto përfundime të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë i çmon të drejta dhe të bazuara, pasi vijnë në përputhje me përcaktimet e nenit 245, gërma “ç” të Kodit të Procedurës Penale. Vetëm pasi të kryhen këto veprime hetimore dhe të vlerësohen në tërësinë e provave të tjera gjykata do të jetë në gjendje të vlerësojë, në përputhje me ligjin procedurial penal, nëse ekzistojnë dyshime të arsyeshme të bazuara në

prova që personi nën hetim Sadik Çela të jetë bashkëpunëtor në veprën penale të “vrasjes në rrethana të tjera cilësuese në bashkëpunim”, të parashikuar nga nenet 79, gërma “dh”, “ë” dhe 25 të Kodit Penal.

Për sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë çmon prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441/d të K.Pr.Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.114, datë 02.03.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në

fuqi të vendimit nr.260, datë 11.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.Një kopje e këtij vendimi i dërgohet Prokurorisë së Përgjithshme për efekt

ekzekutimi.

Tiranë, më 14. 09.2011

260

Nr.61004-00363-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-818 i Vendimit (105)

VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesAleksandër Muskaj AnëtarArjana Fullani AnëtareEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 14.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR DIBËR.

OBJEKTI:Vleftësim si të ligjshëm të “Arrestit në flagrancë”

si dhe caktimin si masë sigurimi personal atë të “Arrestit në burg”,

parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale. Baza Ligjore: Nenet 244, 245 dhe 258 të K.Pr.Penale

NDAJ PERSONIT NËN HETIM: ELIONARD NDREU

D Y S H U A R:Për kryerjen e veprës penale të

Vrasjes me dashje në bashkëpunim të ngelur në tentativë, prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake dhe e municioneve

si dhe shkatërrimit të pronës,parashikuar respektivisht nga nenet 76, 22, 225, e 278/2

dhe 150, 25 të K.Penal.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër, me vendimin nr.5, datë 08.01.2011, ka vendosur:Të vleftësojë të ligjshëm masën e arrestit në flagrancë vendosur nga Oficeri i Policisë Gjyqësore me datën, 05.01.2011, ora 23.45, në ambientet e spitalit të Peshkopisë të dyshuarit Elionard Ndreu.Të caktojë si masë të sigurimit personal të karakterit shtrëngues për të arrestuarin Elionard Ndreu, “Arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.Urdhërohet Policia Gjyqësore të dërgojë të arrestuarin Elionard Ndreu në një Institucion të ekzekutimit të masave të sigurimit “Arrest në burg”.

261

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.50, datë 03.02.2011, ka vendosur:Miratimin e vendimit penal (masë sigurimi) me numër 5, datë 08.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër, me këtë ndryshim.Caktimin si masë sigurimi personal për personin nën hetim Elionard Ndreu atë të “Arrestit në shtëpi”, të parashikuar nga neni 237 të K.Pr.Penale.Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i personit nën hetim Elionard Ndreu nga dhomat e paraburgimit Burrel nëqoftëse nuk mbahet për ndonjë vepër tjetër penale.

Kundër vendimit të mësipërm të Gjykatës së Apelit Tiranë, nr.50, datë 03.02.2011, ka ushtruar rekurs Prokurori i Prokurorisë pranë Gjykatës së Apelit Tiranë, i cili kërkon, prishjen e vendimit të mësipërm të gjykatës së apelit, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykata e Apelit Tiranë ka ndryshuar masën e sigurimit për të arrestuarin Elionard Ndreu pa asnjë shkak ligjor dhe është mjaftuar me një arsyetim prej disa rreshta aspak bindës dhe shkencor.

- Në përzgjedhjen e kësaj mase sigurimi, gjykata e apelit nuk ka pasur parasysh se i dyshuari Elionard Ndreu ka qenë i pranishëm në ngjarje, por ka pretenduar shkaqe të padënueshme, pasi pretendon se ai ka qenë kalimtar i rastit dhe si rrjedhojë i shkëmbimit të zjarrit midis grupeve në konflikt ai ka ngelur i plagosur dhe është shtruar në urgjencë në spital dhe aty është arrestuar shumë kohë pas ngjarjes.

- Rrethanat kanë qenë të njëjta me ato që kanë konkurruar në gjykimin në shkallë të parë, ku me të drejtë nga gjykata e faktit është vendosur si masë sigurimi ajo e arrestit në burg.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Gani Dizdari; prokurorin Artur Selmani, që kërkoi

prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Dibër; mbrojtësin Ismail Uka, i cili kërkoi mospranimin e rekursit të ushtruar nga Prokurori i Apelit Tiranë; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NVendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë nr.50, datë 03.02.2011 është rezultat i zbatimit të

drejtë të ligjit procedural penal dhe duhet të lihet në fuqi. Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore del se më datën 05.01.2011 në qytetin e

Bulqizës është shkëmbyer zjarr mes disa personave si pasojë e të cilit ka gjetur vdekjen viktima Fehmi Kurcani dhe janë plagosur shtetasit Shpëtim Keka e Elionard Ndreu duke u rrezikuar dhe jeta e qytetarëve të tjerë. Mbi këtë bazë fillimisht është vënë nën akuzën e vrasjes me dashje mbetur në tentativë në bashkëpunim, mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe shkatërrim të pronës parashikuar nga nenet 76-22-25, 278/2 e 150-25 te K.Penal edhe personi nën hetim Elionard Ndreu, për të cilin prokurori ka kërkuar nga gjykata vendosjen e masës arrest në burg.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër, me vendimin nr.5, datë 08.01.2011 ka vendosur ndaj këtij shtetasi masën e sigurimit arrest në burg, me arsyetimin se ka dyshime të arsyeshme të bazuara mbi prova për kryerjen nga Elionard Ndreu të veprave për të cilat akuzohet të cilat paraqesin rrezikshmëri të theksuar shoqërore dhe se ekzistojnë të gjithë kushtet e parashikuara nga neni 228/1 i K.Pr.Penale.

262

Mbi ankimin e personit nën hetim Elionard Ndreu çështja është shqyrtuar nga Gjykata e Apelit Tiranë, e cila me vendimin nr.50, datë 03.02.2011, ka vendosur ndryshimin e vendimit të gjykatës së rrethit duke vendosur ndaj tij masën e sigurimit arrest në shtëpi dhe ka urdhëruar lirimin e tij të menjëhershëm nga dhomat e paraburgimit. Në marrjen e këtij vendimi, gjykata e apelit arsyeton se ka parasysh kërkesat e neneve 228 e 229 të K.Pr.Penale dhe arrin në përfundimin se në rastin konkret nuk ekzistojnë shkaqe të rëndësishme që të vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e provave, nuk ekziston rreziku që i dyshuari Elionard Ndreu të largohet, si dhe për shkak të rrethanave të faktit ose personalitetit te tij apo të ketë rrezik se ai mund të kryejë një krim tjetër.

Në rekursin e paraqitur nga prokurori pretendohet se ndryshimi i masës së sigurimit është bërë pa asnjë shkak ligjor se gjykata e apelit, në caktimin e masës së sigurimit nuk ka pasur parasysh faktin se i dyshuari Elionard Ndreu ka qenë i pranishëm në ngjarje pavarësisht se ka pretenduar se ka qenë kalimtar i rastit e nga shkëmbimi i zjarrit ai u plagos e u strehua me urgjencë në spital.

Në seancën gjyqësore të datës 07.09.2011, para Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë, mbrojtësi i shtetasit Elionard Ndreu ka pretenduar se vendimi i gjykatës së apelit është i bazuar në ligj e duhet të lihet në fuqi edhe për faktin se çështja ishte në gjykim dhe akuzat ndaj këtij shtetasi kishin ndryshuar duke u akuzuar vetëm për veprën penale të mos kallëzimit të krimit, parashikuar nga neni 300 i K.Penal. Mbi këtë bazë, Kolegji shtyu seancën gjyqësore për t’i dhënë mundësi prokurorit të merrte informacione se në ç’fazë ndodhej çështja.

Në seancën e datës 14.09.2011, prokurori konfirmoi pretendimin e ngritur nga mbrojtësi që përfundimisht shtetasi Elionard Ndreu është dërguar për gjykim për veprën

penale të moskallëzimit të krimit, parashikuar nga neni 300 i K.Penal. Ky fakt vërtetohet edhe me kërkesën e prokurorit për gjykimin e çështjes datë 28.07.2011, nga del se për Elionard Nreun kërkohet procedimi për veprën penale të mos kallëzimit të krimit.

Nisur nga këto rrethana, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë e gjen të pabazuar rekursin e prokurorit, për faktin se kanë ndryshuar tërësisht kushtet mbi të cilat gjykata e rrethit vendosi masën e sigurimit arrest në burg dhe ka përfunduar shqyrtimi gjyqësor i çështjes, prandaj vendimi i gjykatës së apelit duhet lënë në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441/a të K.Pr.Penale,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.50, datë 03.02.2011.

Tiranë, më 14.09.2011

263

Nr.61004-00912-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-761 i Vendimit (106)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnёtareEdmond Islamaj AnёtarShkëlzen Selimi AnёtarAleksandër Muskaj Anёtar

në seancën gjyqësore të datës 14.09.2011 shqyrtoi, çështjen penale me palë:

KËRKUESE: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË PËR KRIME TË RËNDA TIRANË, e përfaqësuar në gjykim nga prokurori pranë Gjykatës së Lartë Artur Selmani.

KUNDËRPERSONIT NËN HETIM: ALEKSANDËR LALAJ, i mbrojtur

nga av. Saimir Visha.

OBJEKTI: Vleftësim i arrestit në flagrancë dhe caktimi i masës së sigurimit.

Baza Ligjore: Nenet 88, 228, 229, 230, 244, 252 dhe 259 të Kodit të Procedurës Penale.

A K U Z U A R:Për veprën penale të “Trafikim të femrave”,

e kryer në bashkëpunim, e parashikuar në nenin 114/b e 25 të Kodit Penal

dhe “Prodhimi dhe mbajtje pa leje e armëve luftarake dhe municioneve”, e parashikuar nga neni 278 i Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin penal nr.62-2011-711 (177), datë 17.03.2011, ka vendosur:

Të pranojë kërkesën e prokurores Alketa Zifla.Vleftësimin të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të shtetasit Aleksandër Lalaj të kryer nga Oficerët e Policisë Gjyqësore Fier në datë 14.03.2011.Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Aleksandër Lalaj, “arrestin në burg”, parashikuar nga neni 238 të Kodit të Procedurës Penale.

264

I arrestuari Aleksandër Lalaj të sigurohet në dhomat e paraburgimit të IEVP Rrogozhinë. Të deklarojë mos kompetencën lëndore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier për gjykimin e çështjes penale nr.61005-00219-62-2011(196) regj, datë 16.03.2011 regjistrimi, që i përket Prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier me objekt “vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktimin e masës së sigurimit” ndaj shtetasit Aleksandër Lalaj, i arrestuar si i dyshuar për kryerjen e veprës penale të trafikimit të kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 114/b i Kodit Penal dhe veprën penale të “prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municioneve”, e parashikuar nga neni 278 i Kodit Penal. Urdhërohet dërgimi i akteve të kësaj çështjeje pranë Gjykatës së Krimeve të Rënda Tiranë.

Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.66, datë 12.04.2011, ka vendosur:Miratimin e vendimit nr.62-2011-711 (711), datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.69, datë 31.05.2011, ka vendosur:

Pushimin e gjykimit të kërkesës për shkak se ajo mbetet pa objekt, në kushtet kur Gjykata e Rrethit Gjyqësor Fier ka qenë dhe është kompetente në caktimin e masës së sigurimit personal ndaj shtetasit Aleksandër Lalaj.Urdhërohet Policia Gjyqësore që të vijojë të mbajë në një institut paraburgimi

shtetasin Aleksandër Lalaj në zbatim të vendimit nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, me të cilin është caktuar masa e sigurimit “arrestit në burg” për të. Urdhërohet Kryesekretari gjyqësorë të dërgojë fashikullin në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Fier.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin nr.16, datë 16.06.2011, ka vendosur:

Ndryshimin e vendimit nr.69, datë 31.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë. Konstatimin e humbjes së efekteve, fuqisë të masës së sigurimit “arrest në burg”, të caktuar ndaj të hetuarit Aleksandër Lalaj, me vendimin nr.62-2011-711 (177), datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i shtetasit Aleksandër Lalaj. Caktimi i masës së sigurimit “arrest në burg” ndaj të hetuarit Aleksandër Lalaj, i dyshuar për kryerjen e veprës penale të “trafikimit të femrave” kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 114/b i Kodit Penal. Urdhërohet policia gjyqësore që të kapë të hetuarin Aleksandër Lalaj dhe ta çojë menjëherë në institutin e paraburgimit.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs personi nën hetim Aleksandër Lalaj, nëpërmjet avokatit të tij S.Visha, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit nr.16, datë 16.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë dhe caktimin e masës së sigurimit arrest në shtëpi.

265

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë

Gjykatës së Lartë, Artur Selmani, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.16, datë 16.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë; mbrojtësin e personit nën hetim Aleksandër Lalaj, av. Saimir Visha, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.69, datë 31.05..2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë dhe pushimin e gjykimit të çështjes; dhe, si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.16, datë 16.06.2011 i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë,

me të cilin është vendosur në lidhje me masën e sigurimit për personin nën hetim Aleksandër Lalaj, ashtu dhe vendimi nr.69, datë 31.05.2011 Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, për pjesën që ka vendosur pushimin e gjykimit, janë rrjedhojë e zbatimit keq të ligjit procedural penal.

A. Rrethanat e faktit

1. Në datën 11.03.2011 Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Fier ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “Trafikimit të femrave”, e kryer në bashkëpunim.Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se personi nën hetim Aleksandër Lalaj është akuzuar për veprat penale të parashikuara nga nenet 114/b e 278 të Kodit

Penal.2. Më datën 16.03.2011, Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Fier ka kërkuar vleftësimin e

ligjshëm të arrestit në flagrancë të personit nën hetim Aleksandër Lalaj dhe caktimin e masës së sigurimit personal “arrest në burg” (në bazë të neneve 88, 228, 229, 244, 252, 259 të Kodit të Procedurës Penale).

3. Prokuroi ka kërkuar gjithashtu shpalljen e moskompetencës lëndore dhe dërgimin e akteve Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

4. Organi akuzës ka pretenduar se nga veprimet e para hetimore ka dyshime të arsyeshme që personi nën hetim të ketë kryer veprën penale të “trafikimit të femrave”, në bashkëpunim me persona të tjerë, e parashikuar nga neni 114/b i Kodit Penal, si dhe veprën penale të “prodhimit e mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municioneve”, parashikuar nga neni 278 i Kodit Penal.

5. Arrestimi i personit nën hetim Aleksandër Lalaj është kryer në datë 14.03.2011, ora 9.00.

6. Në kuadrin e procedimit penal nr.75 të vitit 2011, të filluar ndaj shtetases Teuta Lalaj dhe disa personave të tjerë, të cilët dyshoheshin se kryenin veprimtarinë kriminale në fushën e prostitucionit, pas vëzhgimit dhe përgjimit të fshehtë fotografik dhe filmik, ka rezultuar se kishte dijeni edhe djali i saj, Aleksandër Lalaj.

7. Konkretisht ka rezultuar se Aleksandër Lalaj ka çuar tek shtetasi Mikel Ferko një vajzë, të cilën ky i fundit ka tentuar ta trafikojë në Greqi, por nuk ka mundur për shkak të arrestimit të tij në pikën kufitare Kakavijë. Për këtë ngjarje, më pas janë arrestuar dhe shtetasit Mario Osmani, Arben Veizi, Virjon Menaj dhe Teuta Lalaj.

8. Gjatë kontrollit të ushtruar në banesën e Teuta Lalaj është gjetur një armë zjarri, të cilën ka rezultuar se e ka çuar djali i saj Aleksandër Lalaj.

266

B. Procedurat gjyqësore

9. Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin penal nr.177, datë 17.03.2011 ka vendosur: “Vleftësimin të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të shtetasit Aleksandër Lalaj të kryer nga Oficerët e Policisë Gjyqësore Fier në datë 14.03.2011.Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Aleksandër Lalaj, “arrestin në burg”, e parashikuar nga neni 238 të Kodit të Procedurës Penale. Të deklarojë moskompetencën lëndore të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, duke urdhëruar dërgimin e akteve të kësaj çështjeje pranë Gjykatës së Krimeve të Rënda Tiranë”.

10. Më datën 25.03.2011 personi nën hetim Aleksandër Lalaj ka ankimuar vendimin nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

11. Gjykata e Apelit Vlorë me vendimin nr.66, datë 12.04.2011 ka vendosur miratimin e vendimit nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier. Çështja është dërguar në Gjykatën e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe është regjistruar më datën 31.05.2011.Gjatë gjykimit, në fazën e kërkesave paraprake, prokurorja e gjykatës së apelit ka kërkuar shpalljen e moskompetencës lëndore për shqyrtimin e kërkesës, pasi me vendim të datës 18.04.2011 Prokuroria e Krimeve të Rënda ka shpallur moskompetencën për hetimin e çështjes dhe, sipas shkresës nr.305/8 prot., datë 20.04.2011, aktet e procedimit penal i janë dërguar për kompetencë Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Fier.

12. Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin penal nr.69, datë 31.05.2011, ka vendosur pushimin e gjykimit të kërkesës për caktimin e masës së sigurimit, duke urdhëruar Policinë Gjyqësore të vijojë të mbajë në gjendje arresti

shtetasin Aleksandër Lalaj, në zbatim të vendimit nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

13. Në datën 02.06.2011 ka paraqitur ankim personi nën hetim Aleksandër Lalaj, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.69, datë 31.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë dhe caktimin e masës së sigurimit “arrest në shtëpi”.

14. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin nr.16, datë 16.06.2011, ka vendosur caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” ndaj të hetuarit Aleksandër Lalaj.

15. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs personi nën hetim Aleksandër Lalaj, nëpërmjet avokatit të tij Saimir Visha, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.16, datë 16.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë dhe lirimin e menjëhershëm të të arrestuarit.Në shkaqet e rekursit veçohen: “Gjykata ka rënduar pozitën procedurale të personit nën hetim, pasi gjykimi i çështjes penale në lidhje me masën e sigurimit u bë në bazë të ankimit të të pandehurit dhe jo të prokurorit. Në kundërshtim me nenin 425/3 të Kodit të Procedurës Penale gjykata, nga njëra anë pranoi apelin e ankuesit, duke ndryshuar vendimin nr.69, datë 31.05.2011, konstatoi humbjen e efekteve të masës së sigurimit arrest në burg, urdhëroi artificialisht “de jure” lirimin e tij, por nga ana tjetër caktoi masë sigurimi arrest në burg pa kërkesë të prokurorit (neni 244/1 i Kodit të Procedurës Penale).Gjykata ka shkelur kërkesat e nenit 266/1 të Kodit të Procedurës Penale, pasi kur konstatohet humbja e efekteve të fuqisë së masës së sigurimit, kjo dispozite i jep të drejtë gjykatës të caktojë masa të tjera, por jo arrest në burg, pasi kjo masë ka humbur fuqinë e saj.

267

Personi nën hetim është i mitur dhe domosdoshmërisht kërkohet prania e një psikologu.Për tre pikat e para të vendimit nr.16, datë 16.06.2011 kërkojmë që të vendoset miratimi i vendimit, ndërsa për pjesën që ka vendosur arrestin në burg në bazë të nenit 249/6, 9 dhe 441/1, shkronja “c” të Kodit të Procedurës Penale, kërkojmë shfuqizimin e vendimit dhe lirimin e menjëhershëm nga burgu të ankuesit, nëse nuk mbahet për ndonjë vepër tjetër penale”.Ndërkohë, në datën 31.03.2011 Prokuroria e Krimeve të Rënda Tiranë kishte pranuar aktet e procedimit penal, ndërsa në datën 18.04.2011 ka marrë vendim të shpallë moskompetencën dhe t’i dërgojë aktet prokurorisë pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

16. Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, midis të tjerave, ka arsyetuar:“... Në bazë të nenit 5, pika 3 të Ligjit nr.9110, datë 24.07.203 “Për organizimin dhe funksionimin e gjykatave të krimeve të rënda”, masa e sigurimit e dhënë nga Gjykata e Faktit Fier është ende në fuqi, pasi është dhënë nga një gjykatë kompetente,.......ndryshe nga sa ka disponuar ajo gjykatë me vendimin nr.177, datë 17.03.2011 lidhur me moskompetencën, gjykata vlerëson se ajo gjykatë është kompetente për caktimin e një mase sigurimi... ....prokuroria e krimeve të rënda në datë 18.04.2011 ka vendosur shpalljen e moskompetencës, pasi sipas saj vepra penale për të cilën duhet të hetohen e mbajnë përgjegjësi shtetasit Teuta Lalaj, etj., nuk është ajo e nenit 114/b të Kodit Penal, por mund të jetë tjetër vepër penale, që sipas nenit 75 të Kodit të Procedurës Penale nuk është kompetencë e krimeve të rënda.... kjo gjykatë nuk erdhi në dijeni nëse nga

Prokuroria e Rrethit Fier është bërë konflikt për kompetencë lidhur me këtë çështje.......për këtë arsye duhet të pushojë gjykimin e çështjes pasi mbetet pa objekt...”.

17. Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë ka arsyetuar se: “....ky Kolegj vlerëson se, së pari duhet të vendoset masë sigurimi rishtazi, pasi ajo masë e vendosur nga Gjykata e Faktit Fier i ka humbur efektet dhe, sipas nenit 262 të Kodit të Procedurës Penale, gjykata e apelit posedon të njëjtin pushtet dhe të njëjtën kompetence për çështjen, që ka deçizuar gjyqtari i vetëm për hetimet paraprake...... sipas nenit 244 të Kodit të Procedurës Penale çmohet se ekzistojnë kushtet dhe nevojat e caktimit të masës së sigurimit, pasi vepra penale që akuzohet dhe personi paraqesin rrezikshmëri shoqërore....”.

D. Në lidhje me ankimin (rekursin)

Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla nuk do të pranohen.Përfundimet e vendimit të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë gjenden të drejta dhe rrjedhojë e kuptimit të drejtë të ligjit procedural, vetëm në lidhje me përshtatshmërinë e masës së sigurimit për personin nën hetim Aleksandër Lalaj.E njëjta gjë nuk mund të thuhet për respektimin e kërkesave procedurale të gjykimit në shkallë të dytë, për vleftësimin e vendimeve që lidhen me caktimin e masave të sigurimit. 18. Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka pasur për objekt të gjykimit caktimin e masës së sigurimit të vlerësuar me parë nga një gjykatë e shpallur jo kompetente, sipas kërkesave të nenit 88 të Kodit të Procedurës Penale.“Masat e sigurimit të vendosura nga gjykata jo kompetente.

268

Masat e sigurimit të vendosura nga gjykata, e cila në të njëjtën kohë ose më vonë shpallet jo kompetente për çdo lloj shkaku, i humbasin efektet, në qoftë se brenda dhjetë ditëve nga marrja e akteve, gjykata kompetente nuk vendos për masën e sigurimit.” (neni 88 të Kodit të Procedurës Penale).Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë kishte detyrimin që, brenda afatit dhjetë ditor, të caktonte një masë sigurimi tjetër apo të ligjëronte masën e dhënë nga gjykata e mëparshme.Në objektin e gjykimit të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë nuk ishte vlerësimi i kompetencës apo moskompetencës së gjykimit të procedimit penal, apo të masave të sigurimit.

19. Mosmarrëveshjet në lidhje me kompetencën, apo ndryshimi i kompetencës për çdo lloj shkaku, nuk ndikojnë në kërkesën e prokurorit për caktimin e masës së sigurimit, në kuptimin që i ka dhënë Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, “kërkesa ngelet pa objekt”.Objekti i kërkesës së prokurorit ka qenë vleftësimi i ndalimit dhe caktimi i masës së sigurimit dhe, nga materialet e çështjes, nuk rezulton që të jetë revokuar apo ndryshuar.

20. Megjithatë, Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë ka vendosur në fakt ligjërimin e masës, kur ka urdhëruar mbajtjen në arrest në burg të personit nen hetim, pas konsiderimit të vlefshme, të masës së përzgjedhur me vendimin nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

21. Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka arsyetuar dhe ka ndërmarrë veprimtari procedurale të gabuar, në lidhje me humbjen e fuqisë së masës së sigurimit të përzgjedhur nga Gjykata e Shkallës së Parë Fier dhe të ligjëruar në mënyrë të pazakontë procedurale nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë.

22. Përfundimi i arritur nga Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë, se Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë nuk ka vendosur në lidhje me masën e sigurimit, brenda afatit prej 10 ditësh sipas nenit 88 të Kodit të Procedurës Penale, është i gabuar.Nga materialet e çështjes, ka rezultuar se Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë ka vendosur brenda 5 ditëve nga marrja e akteve.Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë i ka marrë aktet në datën 26.05.2011, ndërsa ka shpallur vendimin në lidhje me masën e sigurimit në datën 31.05.2011.

23. Në të tilla rrethana vendimi i Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda Tiranë gjendet i gabuar dhe do të prishet.

24. Përsa i përket masës së sigurimit personal me karakter shtrëngues, të zgjedhur ndaj personit nën hetim Aleksandër Lalaj e vendosur nga Gjykata e Shkallës së Parë Fier dhe e ligjëruar nga Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se ajo është zgjedhur drejt dhe në përputhje me kriteret e përcaktuara në ligj.

25. Masat e sigurimit personal caktohen me verifikimin e kushteve të parashikuara në nenin 228 të Kodit të Procedurës Penale.Caktimi dhe vendosja e masës së sigurimit personal është rrjedhojë edhe e kritereve materialë si përshtatshmëria e masës, etj., të parashikuara në nenet 229, pikat 1, 2 dhe 230, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale:

“Kriteret për caktimin e masave të sigurimit personal1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.

269

2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal.

Kriteret e veçanta për caktimin e masës së arrestit në burgArresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit”.

26. Kriteri parësor në përzgjedhjen e masës është përshtatshmëria e saj me nevojën e sigurimit, duke vijuar me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete.Në përzgjedhjen e saj gjykatat kanë mbajtur parasysh rëndësinë e faktit, që buron jo vetëm nga natyra e veprës penale të dyshuar, trafikim të femrave e kryer në bashkëpunim, por edhe sanksionin penal të parashikuar nga neni 114/b i Kodit Penal, objekt akuze:“Rekrutimi, transportimi, transferimi, fshehja ose pritja e femrave nëpërmjet kërcënimit ose përdorimit të forcës apo formave të tjera të shtrëngimit, rrëmbimit, mashtrimit, shpërdorimit të detyrës ose përfitimit nga gjendja shoqërore, fizike a psikike, ose dhënies apo marrjes së pagesave ose përfitimeve për të marrë pëlqimin e një personi që kontrollon një person tjetër, me qëllim shfrytëzimin e prostitucionit të të tjerëve ose formave të tjera të shfrytëzimit seksual, të punës ose shërbimeve të detyruara, të skllavërimit ose formave të ngjashme me skllavërimin, të vënies në përdorim ose transplantimit të organeve, si dhe formave të tjera të shfrytëzimit, dënohen me burgim nga shtatë deri në pesëmbëdhjetë vjet dhe me gjobë nga tre milionë deri në gjashtë milionë lekë.Organizimi, drejtimi dhe financimi i trafikimit të femrave dënohen me burgim nga dhjetë deri në pesëmbëdhjetë vjet dhe me gjobë nga pesë milionë deri në shtatë milionë lekë. Kur

kjo vepër kryhet në bashkëpunim ose me shumë së një herë, apo shoqërohet me keqtrajtimin dhe detyrimin me dhunë fizike a psikike ndaj të dëmtuarës, për të kryer veprime të ndryshme, ose sjell pasoja të rënda për shëndetin, dënohet me burgim jo me pak së pesëmbëdhjetë vjet dhe me gjobë nga gjashtë milionë deri në tetë milionë lekë”.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

27. Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Apelit për Krimet e Rënda Tiranë ka zbatuar gabim ligjin procedural penal, me rrjedhojë prishjen e vendimit nr.16, datë 16.06.2011.

28. Në rrethanat e parashtruara, edhe vendimi nr.69, datë 31.05.2011 i Gjykata e Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë do të prishet në pjesën që është vendosur pushimi i gjykimit, duke u lënë në fuqi në lidhje me ligjërimin e masës së sigurimit arrest në burg, të caktuar me vendimin nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenet nenin 249, pika 8, e Kodit të

Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.16, datë 16.06.2011 të Gjykatës së Apelit për Krimet e Rënda

Tiranë.Prishjen e vendimit nr.69, datë 31.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet

e Rënda Tiranë, përsa i përket pushimit të gjykimit.

270

Lënien në fuqi të nr.69, datë 31.05.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krimet e Rënda Tiranë, në lidhje me ligjërimin e masës së sigurimit arrest në burg, të caktuar me vendimin nr.177, datë 17.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Tiranë më 14.09.2011

271

Nr.61004-00848-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2011-1152 i Vendimit (108)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 21.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61004- 00848-00-2011, që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË RRETHIT GJYQËSOR POGRADEC

PERSONI NËN HETIM: DORIAN HOXHA

A K U Z U A R:Për veprën penale të

“Shkatërrimit të pronës me eksploziv me pasoja të rënda”, “Kanosje”,

“Prodhimin dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake e municioneve”, parashikuar në nenin 152/1, 84 dhe 278 të K.Penal.

OBJEKTI:Për vleftësimin e ndalimit

dhe caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”.Baza Ligjore: Nenet 244, 258 dhe 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec me vendimin penal nr.48, datë 22.04.2011, ka vendosur:

Vleftësimin e ligjshëm të ndalimit të kryer ndaj shtetasit Dorian Hoxha, i dyshuar për kryerjen e veprave penale të “Shkatërrim të pronës me eksploziv me pasoja të rënda”, “Kanosje”, “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake e municioneve“, parashikuar nga nenet 152/1, 152/2, 84 dhe 278/2 të K. Penal. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Dorian Hoxha, atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.17, datë 13.05.2011, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.48, datë 22.04.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec si më poshtë: Konstatimin e paligjshëm të ndalimit të kryer ndaj shtetasit Dorian Hoxha si i dyshuar për veprat e parashikuara nga nenet 152/1, 152/2, 84 dhe 278/2 të K.Penal.

272

Heqjen e masës së sigurimit ndaj shtetasit Dorian Hoxha atë të “Arrestit në burg”. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i të ndaluarit Dorian Hoxha në qoftë se nuk mbahet për vepër tjetër penale.

Kundër vendimit te Gjykatës së Apelit Korçë, ka paraqitur rekurs Prokuroria pranë Gjykatës së Apelit Korçë, me anën e të cilit ka kërkuar: Ndryshimin e vendimit penal nr.17, datë 13.05.2010 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe miratimin e vendimit nr.48, datë 22.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec, duke parashtruar edhe shkaqet përkatëse.

- Vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë është marrë në shkelje të ligjit procedural penal, konkretisht të neneve 228, 229, 230/1 dhe 253 të K.Pr.Penale dhe në këto kushte ky vendim duhet të ndryshohet duke u miratuar vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Korçë.

- Përfundimi i arritur nga Gjykata e Apelit Korçë se për të dyshuarin Dorian Hoxha nuk ekziston një dyshim i bazuar në prova është i gabuar dhe në kundërshtim me provat bashkëngjitur kërkesës.

- Ndaj shtetasit Dorian Hoxha ekziston dyshimi, pasi ky person me familjen e të dëmtuarit ka pasur një konflikt të mëparshëm.

- Ka rezultuar nga deklarimet e dëshmitarëve se shtetasi Dorian Hoxha posedonte lëndë plasëse tritol ditën e ngjarjes dhe se këtë sasi e blinte nga dëshmitari Altin Jashari.

- Gjykata e apelit nuk ka pasur në konsideratë personalitetin e të dyshuarit i cili rezulton i dënuar me kusht dhe është ende në periudhën e kushtit.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatorin e çështjes, Edmond Islamaj; prokurorin Artur Selmani, i cili

kërkoi prishjen e vendimit nr.17, datë 13.05.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.48, datë 22.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec; dhe mbrojtësin e personit nën hetim Dorian Hoxha, av. Nevruz Nana, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.17, datë 13.05.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë, pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi;

V Ë R E NSe vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë nr.17, datë 13.05.2011, i cili ka ndryshuar

vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec, për personin nën hetim Dorian Hoxha është i drejtë e si i tillë duhet lënë në fuqi.

I. Rrethanat e çështjes

I. 1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se, më datën 16.04.2011, rreth orës 23.00, është njoftuar salla operative e Komisariatit te Policisë Pogradec se, në Lagjen nr.1 të qytetit të Pogradecit, në afërsi të Agjencisë së Udhëtarëve, është dëgjuar një shpërthim i fortë.

Nga ky shpërthim banesa e shtetasit Vasfi Syzo ka pësuar dëmtime të mëdha. Shtetësja Rajmonda Syzo e cila ndodhej në banesë në momentin e shpërthimit, ka qenë në ballkon duke nderë rrobat e lara, kur ka dëgjuar zhurmën ka dalë në korridor dhe më pas në kuzhinë, ku ka konstatuar dritaren e duraluminit të dëmtuar dhe tek dera kryesore që ka qenë e hapur ishte dëmtuar sopraluçi (i rënë në tokë). Menjëherë ka lajmëruar burrin e saj Vasfi, i cili kishte dalë për të parë një ndeshje futbolli në një nga lokalet aty pranë. Në raportin e mbajtur nga policia gjyqësore ka rezultuar se, rreth orës 01.00 të datës 17.04.2011, në shtëpi ka telefonuar shtetasi Brian Syzo, djali tjetër i Vasfi Syzos (ky i fundit ndodhej me studime në Tiranë), i cili kur është vënë në dijeni të ngjarjes iu ka thënë pjesëtarëve të tjerë të familjes

273

se këtë punë mund ta ketë bërë i pandehuri Dorian Hoxha, pasi vetëm me të ka pasur konflikt, konflikt i cili ka lindur para dy vitesh pikërisht në qytetin e Tiranës dhe ka kapërcyer disa herë në konflikte fizike me njëri-tjetrin, në njërën nga të cilat (ngjarja e ndodhur në korrik të vitit 2010) ka mbetur i dëmtuar i pandehuri Dorian Hoxha. Në lidhje me këtë ngjarje ata kanë arritur të normalizojnë marrëdhëniet dhe çështja penale në ngarkim të shtetasit Brian Syzo është pushuar.

II. Procedurat Gjyqësore

Me vendimin nr.48, datë 22.04.2011, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec ka vendosur:

“Vleftësimin e ligjshëm të ndalimit të kryer ndaj shtetasit Dorian Hoxha, i dyshuar për kryerjen e veprave penale të, “Shkatërrim të pronës me eksploziv me pasoja të rënda”, “Kanosje”, “Prodhim dhe mbajtje pa leje të armëve luftarake e municioneve”, parashikuar nga nenet 152/1, 152/2, 84 dhe 278/2 të K.Penal. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Dorian Hoxha, atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale...”,

Gjykata e Apelit Korçë me vendimin nr.17, datë 13.05.2011, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.48, datë 22.04.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Pogradec si më poshtë: Konstatimin e paligjshëm të ndalimit të kryer ndaj shtetasit Dorian Hoxha si i dyshuar për veprat e parashikuara nga nenet 152/1, 152/2, 84 dhe 278/2 të K.Penal.

Heqjen e masës së sigurimit ndaj shtetasit Dorian Hoxha atë të “Arrestit në burg”. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i të ndaluarit Dorian Hoxha në qoftë se nuk mbahet për vepër tjetër penale”.

III. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

Vendimi i Gjykatës së Apelit Korçë për “Ndryshimin e vendimit nr.48, datë 22.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Pogradec”, është marrë duke arsyetuar me të drejtë, se nga të dhënat e administruara në gjykim nuk rezulton që shtetasi Dorian Hoxha të ketë kryer veprime direkte që lidhen me shpërthimin e lëndëve plasëse.

Gjykata e apelit me të drejtë ka arsyetuar se nuk jemi para kushteve ligjore për caktimin e masës së sigurisë “Arrest me burg”, duke vlerësuar që nuk jemi para kushteve ligjore për caktimin e një mase të tillë.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Pogradec ka arsyetuar në mënyrë të gabuar kur thotë se ka prova të mjaftueshme që krijojnë dyshimin e arsyeshëm që ky shtetas të ketë kryer veprën penale për të cilën akuzohet. Ky dyshim i arsyeshëm është krijuar nga provat e marra nga prokuroria që janë dyshime të supozuara, se shtetasi Dorian Hoxha ka kryer veprën penale të mbajtjes së lëndëve plasëse.

Referuar nenit 228/1 të K.Pr.Penale kriteri themelor për caktimin e një mase sigurimi është “ekzistenca e një dyshimi të arsyeshëm të bazuar në prova”, ky dyshim nuk mund të jetë vetëm i supozuar, por duhet të mbështetet në prova që i ofrohen gjykatës nga ana e organit të akuzës.

IV. Në lidhje me shkaqet kryesore të rekursit

Organi i akuzës duke u bazuar në dyshimet e djalit të të dëmtuarve se, vetëm personi nën hetim mund ta ketë kryer këtë vepër, ka kërkuar ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit.

Të njëjtin arsyetim ka përdorur si shkak në rekurs, gjithashtu nisur dhe nga fakti se, personi nën hetim është i dënuar me kusht.

274

Ndalimi i shtetasit Dorian Hoxha nuk vjen në kundërshtim me parashikimet e bëra në K.Pr.Penale.

Personaliteti i të dyshuarit është problematik pasi rezulton të jetë i dënuar me kusht.Personi nën hetim ka mbajtur lëndë plasëse të cilën e ka marrë nga një tjetër shtetas.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Apelit Korçë ka zbatuar në mënyrë të drejtë ligjin procedural penal.

Vendimi i kësaj gjykate është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor.

Me të drejtë gjykata e apelit nuk i ka konsideruar prova të mirëqena dyshimet e shtetasit Brian Syzo lidhur me personin nën hetim, si prova të mjaftueshme nën cilësinë e parashikimeve të K.Pr.Penale, të tilla të cilat të motivojnë dhe çojnë gjykatën në përfundimin se është autor i veprës penale. Po kështu fakti se i pandehuri gjuan në mënyrë të paligjshme, nuk mund të çojë gjithashtu në përfundimin se është ai autor i veprës penale.

Në këtë mënyrë, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se, nga aktet që ndodhen në fashikullin e gjykimit, nuk rezulton të jetë administruar asnjë provë e vetme, e cila e vetme ose shoqëruar me indicie të tjera, të çojë në konkluzionin paraprak mbi mundësinë e qenies së personit nën hetim Dorian Hoxha, si autor i mundshëm i veprës penale.

Pra provat, në të cilat duhet të mbështetet dyshimi i arsyeshëm, duhet të jenë të qarta, bindëse dhe me lidhje konkrete ndërmjet personit nën hetim dhe faktit të cilit i atribuohet, në të kundërt nuk mund të pretendohet se jemi para kushteve te parashikuara nga neni 228 i K.Pr.Penale.

Një tjetër rrethanë e sqaruar nga vetë organi i akuzës është fakti se, për sa i përket lëndës plasëse të cilën ka blerë personi nën hetim Dorian Hoxha, ajo është provuar se është përdorur për peshkim nga ai së bashku me shokë të tij të cilët e kanë sjellë si dëshmi të gjithën.

Dëshmia ka ardhur e tillë nga i njëjti burim dhe jo e copëzuar apo e ngjizur e tillë, që do të thotë se, i njëjti dëshmitar që ka dhënë këtë të dhënë, blerjen e lëndës plasëse, ka treguar dhe qëllimin dhe përdorimin e saj jo vetëm herën e fundit, por dhe herë të tjera.

Në këtë mënyrë dhe këtë indicie të pretenduar në vazhdimësi nga organi i akuzës, jo vetëm në rekursin e saj para Gjykatës së Lartë, por dhe në gjykimin para gjykatës së apelit, është vetë organi i prokurorisë i cili e ka sqaruar atë që gjatë kësaj faze të hetimit paraprak.

Fillimisht organi i akuzës duhet të provojë ekzistencën e provave të duhura për të bërë lidhjen ndërmjet personit nën hetim dhe faktit penal dhe pas kësaj mund të kalohet në diskutimin konkret i cili lidhet me rrezikshmërinë e personit dhe të veprës penale.

Në rastin në gjykim mungojnë dyshimet e bazuara në prova të cilat lidhin personin nën hetim me veprën penale në këtë fazë të procedimit penal, në mënyrë të tillë sa që të justifikojnë marrjen e masës së sigurimit në ngarkim të tij.

Në rrethanat e parashtruara ky vendim do të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 441/a të Kodit të Procedurës

Penale,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.17, datë 13.05.2011 të Gjykatës së Apelit Korçë.

275

Tiranë, më 21.09.2011

276

Nr.61004-00819-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-760 i Vendimit (109)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari Kryesues Arjana Fullani AnёtareEdmond Islamaj AnёtarShkëlzen Selimi AnёtarAleksandër Muskaj Anёtar

në seancën gjyqësore të datës 21.09.2011 shqyrtoi, çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË KRUJË, e përfaqësuar në gjykim në Gjykatën e Lartë nga prokurori Kujtim Luli.

KUNDËRPERSONIT NËN HETIM: AMARALDO PUSHI, i pa dënuar,

i mbrojtur në gjyq nga av. Fariz Xhurxhi.

OBJEKTI:Vleftësim i arrestit në flagrancë dhe caktimi i masës së sigurimit.

Baza Ligjore: Nenet 228, 229, 230, 237, 238 dhe 251 të Kodit të Procedurës Penale.

A K U Z U A R:Për veprën penale të “Vjedhjes me dhunë”,

e kryer në bashkëpunim, e parashikuar në nenin 139 e 25 të Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, me vendimin penal nr.63, datë 12.04.2011, ka vendosur:

Vleftësimin si të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të shtetasit Amaraldo Pushi kryer nga oficerët e Policisë Gjyqësore Krujë në datë 09.04.2011. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Amaraldo Pushi, i biri i Halilit dhe i Tumës, i datëlindjes 19.09.1991, lindur dhe banues në Tiranë, me tetë klasë, me gjendje civile beqar, me shtetësi dhe kombësi shqiptare, atë të “Arrestit në burg me afat 45 (dyzet e pesë) ditor”, parashikuar nga neni 245/ç i Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.265, datë 11.05.2011, ka vendosur:

277

Miratimin e vendimit nr.63, datë 12.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë lidhur me vleftësimin e ligjshëm të arrestimit në flagrancë. Ndryshimin e këtij vendimi lidhur me masën e sigurimit “Arrest në shtëpi”. Urdhërohet lirimi i të dyshuarit Amaraldo Pushi nga paraburgimi nëse nuk mbahet për vepër tjetër penale.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs prokurori i apelit, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.265, datë 11.05.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.63, datë 12.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë.

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; pasi dëgjoi prokurorin Kujtim

Luli, i cili kërkoi prishjen e vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë; dëgjoi av. Feriz Xhurxhi, i cili kërkoi prishjen e të dy vendimeve dhe refuzimin e kërkesës së prokurorit; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.265, datë 11.05.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është

vendosur në lidhje me masën e sigurimit, për personin nën hetim Amaraldo Pushi, është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural penal.

A. Rrethanat e faktit.

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë ka regjistruar

procedimin penal për veprën penale të “vjedhjes me dhunë”, e kryer në bashkëpunim, në dëm të shtetases Flutura Kurti. Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se, personi nën hetim, Amaraldo Pushi, është akuzuar për veprën penale të parashikuar nga neni 139 i Kodit Penal.2. Me datë 09.04.2011, rreth orës 08.30, ndërkohë që e dëmtuara Flutura Kurti ishte duke dalë nga një farmaci në qendër të qytetit të Fushë Krujës, është shtyrë nga dy persona, të cilët i kanë rrëmbyer, duke e këputur, një varëse floriri që ajo e mbante në qafë.3. Pas kallëzimit në polici, mbi bazën e shpjegimeve të dhëna nga e dëmtuara, oficerët e Policisë Gjyqësore kanë arrestuar në flagrancë të dyshuarin Amaraldo Pushi.

B. Procedurat gjyqësore.

4. Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, me vendimin penal nr.63, datë 12.04.2011 ka vendosur vleftësimin të ligjshëm të arrestimit në flagrancë të shtetasit Amaraldo Pushi të kryer në datën 09.04.2011. Caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Amaraldo Pushi, “arrest në burg me afat dyzetepesë ditë”, në bazë të nenit 245/1, shkronja “ç” të Kodit të Procedurës Penale.5. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.265, datë 11.05.2011 ka vendosur miratimin e vendimit nr.63, datë 12.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë lidhur me vleftësimin e ligjshëm të arrestimit në flagrancë. Ndryshimin e këtij vendimi lidhur me masën e sigurimit, duke caktuar masë sigurimi “arrestin në shtëpi”.6. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs prokurori apelit, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.265, datë 11.05.2011 të Gjykatës së

278

Apelit Tiranë dhe lënien në fuqi të vendimit nr.63, datë 12.04.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Krujë.7. Në shkaqet e rekursit veçohen:“Masa e sigurimit arrest në shtëpi nuk është e përshtatshme dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit të saj.Duke vlerësuar që i dyshuari është autori i një vepre me rrezikshmëri të lartë, masa e sigurimit arrest në burg, e caktuar nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor, është e përshtatshme dhe në përputhje me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit.Duke pasur parasysh rrezikshmërinë shoqërore të kësaj vepre penale, rëndësinë e theksuar të faktit kriminal, masën e dënimit të përcaktuar në dispozitën përkatëse, si dhe rrezikshmërinë shoqërore të autorit të veprës penale, mendojmë se e vetmja masë sigurimi e përshtatshme është ajo e “arrestit në burg”.”

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar.

8. Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur të ndryshojë llojin e masës së sigurimit, duke arsyetuar se masa e zgjedhur nga gjykata e shkallës së parë është e gabuar dhe e pabazuar ligj.Gjykata e apelit arsyeton se marrja e provës nuk është kërkuar nga prokurori dhe gjykata e shkallës së parë nuk ka arsyetuar në këtë drejtim.Gjykata e Apelit Tiranë ka pranuar ekzistencën e kushteve për marrjen e masës së sigurimit personal, midis të tjerave, ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm të bazuar në prova.

D. Në lidhje me ankimin (rekursin).

9. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla nuk do të pranohen. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale, për caktimin e masave të sigurimit. 10. Gjykata e apelit ka arritur në konkluzion të drejtë në lidhje me vlerësimin të paligjshëm të masës së sigurimit të përzgjedhur nga gjykata e shkallës së parë, arrestin në burg me afat.Gjithashtu, gjendet në përshtatje me rrethanat e faktit dhe dyshimin e arsyeshëm të bazuar në prova dhe përfundimi i arritur për nevojën e vendosjes së masës së sigurimit personal për personin nën hetim, Amaraldo Pushi.Në caktimin e masës së sigurimit, gjykata e apelit është udhëhequr dhe është bazuar jo vetëm në vlerësimin e ekzistencës apo jo të kushteve të parashikuara nga nenin 228 të Kodit të Procedurës Penale. Caktimi dhe vendosja e masës së sigurimit personal duhet t’i nënshtrohen gjithashtu edhe kritereve materialë, si përshtatshmëria e masës, etj., të parashikuar në nenet 229, pikat 1, 2 dhe 230, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale.

Neni 229

Kriteret për caktimin e masave të sigurimit personal

1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.

279

2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal.

Neni 230

Kriteret e veçanta për caktimin e masës së arrestit në burg

1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit.11. Kriteri parësor në përzgjedhjen e masës është përshtatshmëria e saj me nevojën e sigurimit, duke vijuar me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete.Në përzgjedhjen e saj, gjykata e apelit, pa nënvleftësuar rëndësinë e faktit që buron jo vetëm nga natyra e veprës penale të dyshuar, është bazuar dhe në kritere të tjera të përcaktuara në ligjin procedural.Gjykata e apelit në vendimmarrjen e saj është kushtëzuar edhe nga paligjshmëria e llojit të masës së përzgjedhur nga gjykata e shkallës së parë, si dhe nga fakti që prokurori nuk e kishte ankimuar atë vendim.12. Në të tilla rrethana, vendimi për caktimin e masës së sigurimit ndaj personit nën hetim Amaraldo Pushi i marrë nga gjykata e apelit, gjendet në përputhje me ligjin procedural.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes.

13. Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë ka zbatuar drejt ligjin procedural penal, në caktimin dhe përzgjedhjen e llojit të masës së sigurimit. 14. Në rrethanat e parashtruara, vendimi nr.265, datë 11.05.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë të lihet në fuqi, në lidhje me përfundimet e arritura në vlerësimin e arrestit në flagrancë dhe caktimin e masës së sigurimit arrest në shtëpi, duke i bërë vërejtje gjykatës së shkallës së parë në përzgjedhjen e gabuar, në kundërshtim me kriteret e vendosura në ligj, të masës së sigurimit arrest në burg me afat të caktuar.Masa e sigurimit arrest në burg me afat mund të merret vetëm në ato raste kur masa e sigurimit është urdhëruar për të garantuar marrjen ose vërtetësinë e provës. Në vendimin e gjykatës së shkallës së parë, jo vetëm nuk është kërkuar kohë për marrjen e provës apo verifikimin e saj, por edhe nuk është arsyetuar fare në këtë drejtim.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 249, pika 8, e Kodit

të Procedurës Penale,

V E N D O S ILënien në fuqi të vendimit nr.265, datë 11.05.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë më 21.09.2011

280

Nr.71010-00489-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-803 i Vendimit (110)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 21.09.2011 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket palëve:

KËRKUES: SHABAN DAUTIPALË E INTERESUAR: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË

SHKALLËS SË PARË PËR KRIME TË RËNDA

OBJEKTI:

Konstatimi i humbjes së fuqisë së paraburgimit për shkak të plotësimit të afateve të paraburgimit.

Baza Ligjore: Neni 263, pika 2, 3 dhe 6 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda me vendimin nr.30 datë 07.04.2011 ka vendosur:

Shpalljen e moskompetencës për gjykimin e kërkesës me kërkues Shaban Fiqiri Dauti dhe objekt konstatimin e humbjes së fuqisë së paraburgimit. Dërgimin e akteve Gjykatës së Lartë Tiranë, si gjykatë kompetente që ka në shqyrtim çështjen penale në ngarkim të kërkuesit Shaban Fiqiri Dauti.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi

prishjen e vendimit të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda dhe dërgimin e akteve kësaj gjykate për shqyrtimin e kërkesës; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Nga aktet e administruara në dosje rezulton se kërkuesi Shaban Dauti, me vendimin nr.22, datë 21.05.2007 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë, është deklaruar fajtor për kryerje të veprës penale “trafikim i narkotikëve” në bashkëpunim, dhe në

281

bazë të nenit 283/a paragrafi 2 i K.Penal është dënuar me 10 vjet burgim, duke i filluar llogaritja e vuajtjes së dënimit nga data e arrestimit të tij 16.03.2006.

Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin nr.35, datë 16.07.2007 ka lënë në fuqi vendimin e mësipërm të Gjykatë së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë.

Gjykata e Lartë me vendimin e saj nr.368, datë 01.07.2009 ka prishur vendimin nr.35, datë 16.07.2007 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë, duke i dërguar aktet për rishqyrtim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

Pas kthimit të çështjes për rishqyrtim, Gjykata e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, me vendimin e saj nr.01, datë 06.01.2010 ka vendosur prishjen e vendimit nr.22, datë 21.05.2007 të Gjykatës së Shkallë së Parë për Krime të Rënda Tiranë duke e kthyer çështjen për rigjykim, me tjetër trup gjykues.

Mbi rekursin e paraqitur nga Prokuroria e Apelit për Krime të Rënda Tiranë, dosja penale në ngarkim të kërkuesit Shaban Dauti është dërguar për shqyrtim në Gjykatën e Lartë.

Në datë 17.03.2011 kërkuesi Shaban Dauti, i ndodhur aktualisht në Burgun e Vaqarrit Tiranë, nëpërmjet mbrojtësve të tij Harallamb Kule dhe Seit Hoxha ka paraqitur para kësaj gjykate, në bazë të nenit 263, pika 2,3 dhe 6 të K.Pr.Penale, kërkesën me objekt konstatimin e humbjes së afateve të kohëzgjatjes së paraburgimit.

Gjykata e Shkallës së Parë për Krime të Rënda me vendimin nr.30, datë 07.04.2011 ka vendosur: “Shpalljen e moskompetencës për gjykimin e kërkesës me kërkues Shaban Fiqiri Dauti dhe objekt konstatimin e humbjes së fuqisë së paraburgimit. Dërgimin e akteve Gjykatës së Lartë Tiranë, si gjykatë kompetente që ka në shqyrtim çështjen penale në ngarkim të kërkuesit Shaban Fiqiri Dauti”.

Arsyetimi i gjykatës: “..............afatet e paraburgimit janë parashikuar në K.Pr.Penale si një garanci për mbrojtjen e të drejtave procedurale të të pandehurit. Tejkalimi

i tyre është një situatë paligjshmërie, e cila duhet të konstatohet nga gjykata dhe jo të pritet paraqitja e kërkesës nga i interesuari. Këtë disponim mund ta bëjë vetëm gjykata që shqyrton çështjen dhe për rastin konkret Gjykata e Lartë.............................”.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë është i pabazuar në ligj dhe për rrjedhojë duhet të prishet.

Shqyrtimi i kërkesës nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në rast se do të pranohej, do të binte ndesh me përmbajtjen e nenit 43 të Kushtetutës së Shqipërisë sipas të cilit: “Kushdo ka të drejtë të ankohet kundër një vendimi gjyqësor...”.

Ky Kolegj konstaton se është pranuar si nga interpretimi i dispozitave të K.Pr.Penale dhe nga qëndrimi tashmë i konsoliduar i Gjykatës së Lartë se kërkesat që lidhen me shuarjen, ndryshimin apo revokimin e masave të sigurimit personal dhe që bëhen kur çështja është në gjykim, i drejtohen dhe do të gjykohen nga gjykata që është duke shqyrtuar çështjen në momentin e bërjes së kërkesës. Në çdo rast, ky interpretim përjashton Gjykatën e Lartë nga shqyrtimi i këtyre kërkesave duke konsideruar si gjykata kompetente gjykatën e rrethit gjyqësor dhe gjykatën e apelit, të cilat si gjykata fakti kanë të drejtën dhe detyrimin të marrin e shqyrtojnë prova.

Në kushtet kur Gjykata e Lartë është gjykatë ligji dhe shqyrton si gjykatë fakti vetëm në raste të veçanta të përcaktuara specifikisht në ligj dhe meqenëse K.Pr.Penale nuk përcakton shprehimisht kompetencën e Gjykatës së Lartë për shqyrtimin e kërkesave me këtë objekt, Gjykata e Lartë nuk mund të pranojë të gjykojë kërkesa për të cilat nuk është kompetente.

Për më tepër, rezulton se në momentin e shqyrtimit të kësaj kërkese, Gjykata e Lartë nuk ka më në shqyrtim çështjen penale në ngarkim të të gjykuarit Shaban Fiqiri Dauti, pasi me vendimin nr.348, datë 06.05.2011 Kolegji Penal i kësaj gjykate ka vendosur

282

“Mospranimin e rekursit të paraqitur nga Prokurori i Prokurorisë pranë Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda Tiranë, kundër vendimit nr.01, datë 06.01.2010 të Gjykatës së Apelit për Krime të Rënda”.

Në këto kushte, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime të Rënda Tiranë nr.30, datë 07.04.2011 me të cilin është vendosur shpallja e moskompetencës për gjykimin e kërkesës është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishet.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441 të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.30, datë 07.04.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për Krime

të Rënda Tiranë dhe dërgimin e çështjes për vazhdimin e gjykimit në po atë gjykatë.

Tiranë, më 21.09.2011

283

Nr.54100-00638-00-2010 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-759 i Vendimit (111)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareShkëlzen Selimi Anëtar Edmond Islamaj AnëtarAleksandër Muskaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 21.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË KRUJË, e përfaqësuar në gjyq ngas prokurori pranë Gjykatës së Lartë, Hysen Keta.

KUNDËRTË GJYKUARIT: “FUSHË KRUJË CEMENT FACTORY” SH.P.K.,

mbrojtur në gjyq nga av. Agim DishnicaKUNDËR

A K U Z U A R:Për veprën penale të “shpërdorimit të tokës”,

parashikuar nga neni 199 i Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, me vendimin nr.66, datë 17.06.2009, ka vendosur: Deklarimin fajtor të të pandehurit “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., për veprën penale të “shpërdorimit të tokës” dhe, në bazë të nenit 199 të Kodit Penal, dënimin me 300.000 lekë gjobë në favor të shtetit. Afati i shlyerjes së gjobës do të jetë gjashtë muaj, duke filluar ky afat nga dita e marrjes së vendimit formë të prerë.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.146, datë 12.02.2010, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.66, datë 17.06.2009, të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë.

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs i gjykuari, nëpërmjet avokatit të zgjedhur prej tij Agim Dishnica, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.146, datë 12.02.2010, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe pushimin e çështjes, në bazë të nenit 442/1, shkronja “a” dhe 442/2 të Kodit të Procedurës Penale.

284

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës

së Lartë Hysen Keta, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.146, datë 12.02.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., Av. Agim Dishnica, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.146, datë 12.02.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe pushimin e çështjes, në bazë të nenit 442/1, shkronja “a” dhe 442/2 të Kodit të Procedurës Penale; dhe pasi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.146, datë 12.02.2010, të Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e

zbatimit të keq të ligjit penal.

Rrethanat e faktit

1. I gjykuari, “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., është person juridik që kryen aktivitet në fushën e prodhimit të çimentos, në territorin e Ish-Fabrikës së Çimentos Fushë-Krujë. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë e ka akuzuar të gjykuarin për kryerjen e veprës penale të “Shpërdorimit të tokës”, në bazë të nenit 199 të Kodit Penal.I gjykuari “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., është pajisur nga Ministria e Ekonomisë Tregtisë dhe Energjetikës me lejen e shfrytëzimit minerar nr.796, datë 06.09.2004, me afat dhjetë vjeçar.

Gjithashtu, shoqëria është pajisur edhe nga Ministria e Mjedisit, me Lejen Mjedisore nr.8, datë 30.06.2004, në të cilën përcaktohet dhe sipërfaqja e tokës prej 0.216 km2, e dhënë në shfrytëzim për nxjerrjen e argjilës, si lëndë e parë për prodhimin e çimentos.

Leja është e shoqëruar me gent-planin përkatës. Bazuar në këtë dokumentacion, në tetor 2006, i gjykuari ka filluar aktivitetin tregtar.

Shtetasit Vladimir Çypi dhe Ilirjan Çypi, banorë të fshatit Luz, Komuna Thumanë kanë pretenduar se i gjykuari ka kryer punime (gërmime dheu/argjile) jashtë kufijve të zonës minerare.

Në bazë të kallëzimit të bërë prej tyre, është pretenduar që janë dëmtuar pasuritë e tyre nr.250/36 dhe 250/39, pasuri të cilat janë regjistruar në emër të nënës së tyre Marte Çypi, si përfaqësuese e familjes bujqësore

2. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë ka kërkuar gjykimin e të pandehurit “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., për veprën penale të “Shpërdorimit të tokës”, të parashikuar nga neni 199 i Kodit Penal:

“Shpërdorimi i tokës në kundërshtim me destinacionin e saj përbën kundërvajtje penale dhe dënohet me gjobë ose me burgim gjer në gjashtë muaj”.

A. Procedurat gjyqësore

3. Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, me vendimin nr.66, datë 17.06.2009, ka vendosur deklarimin fajtor të të pandehurit “Fushë Krujë Cement Factory” sh.p.k., për veprën penale të “shpërdorimit të tokës” dhe, në bazë të nenit 199 të Kodit Penal, e ka dënuar me 300.000 lekë gjobë.

4. Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.146, datë 12.02.2010, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.66, datë 17.06.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë.

5. Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs i gjykuari “Fushë Krujë Cement Factory” Sh.p.k., me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit nr.146, datë 12.02.2010 të

285

Gjykatës së Apelit Tiranë, të vendimit nr.66, datë 17.06.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë dhe pushimin e çështjes penale.

Në rekursin e paraqitur, i gjykuari ka pretenduar:“Neni 199 i Kodit Penal parashikon përgjegjësi penale në rastet e shpërdorimit të

tokës në kundërshtim me destinacionin e saj. Me këtë duhen kuptuar rastet ku me ligj përcaktohet destinacioni konkret i përdorimit të saj. Në të kundërt, përdorimi i tokës jashtë destinacionit të përcaktuar nga kushdo qoftë, pronar ose jo, përbën shkelje që passjell përgjegjësi penale.

Në rastin konkret, sipërfaqja e tokës prej 0,216 km2, ku përfshihen dhe parcelat që janë objekt akuze, është shfrytëzuar në përputhje me destinacionin.

Argumenti me të cilën gjykatat na kanë dënuar penalisht bazuar në nenin 199 të Kodit Penal është i gabuar.

Në kushtet ku nuk ka një marrëveshje kontraktuale midis pronarit të tokës dhe çdo subjekti privat apo shtetëror që merr tokën në përdorim për destinacionin e përdorimit, nuk mund të sjellë përgjegjësi penale në bazë të kësaj dispozite.

Shoqëria për të gjithë sipërfaqen e tokës sipas lejes së shfrytëzimit, edhe për sipërfaqen 33.22 m2 që është jashtë kufijve të lejes së shfrytëzimit, nuk ishte në dijeni për ekzistencën e pronarëve për këto sipërfaqe, dhe cënimi i sipërfaqes jashtë lejes së shfrytëzimit nuk ishte i qëllimshëm prej punëtorëve të saj. Në këto kushte mungon një nga elementet kryesore të ekzistencës së veprës penale, e cila është qëndrimi subjektiv, ç’ka nënkupton vërtetimin e dashjes në dëmin e shkaktuar gjatë veprimtarisë së shoqërisë. Në kushte të tilla ndodhemi përballë një pakujdesie dhe për shkaktimin e këtij dëmi shoqëria duhet të përgjigjet në rrugë civile”.

B. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar.

Gjykata e Shkallës së Parë Krujë, në vendimin nr.66, datë 17.06.2009, midis të tjerave ka arsyetuar:

....Me provat e shqyrtuara në seancë gjyqësore u provua plotësisht që i pandehuri .....ka konsumuar elementët e veprës penale të shpërdorimit të tokës së parashikuar nga neni 199 i Kodit Penal dhe pikërisht për sipërfaqen prej 33.22 m2 që i përket parcelës nr.250/36 me pronare Marte Çypi.

Objekti i veprës penale të parashikuar nga neni 199 i Kodit Penal janë marrëdhëniet juridike të vendosura për të siguruar regjimin juridik të tokës, pra përdorimin e saj sipas destinacionit.

Nga sa rezultoi toka prej 33.22 m2, e cila në bazë të dokumentacionit rezulton pemëtore, është përdorur për nxjerrjen e argjilës nga i pandehuri në gjykim. Për parcelën nr.250/36 për sipërfaqen prej 33.22 m2 i pandehuri në gjykim ka ushtruar aktivitet duke dalë jashtë kufijve të lejes së shfrytëzimit.

Nuk rezulton nga gjykimi që i pandehuri të ketë lidhur marrëveshje paraprakisht me pronarët e tokës për ndryshimin e destinacionit dhe ushtrimin e të drejtave dhe detyrimeve të parashikuara në lejen minerare, për sipërfaqen jashtë lejes së shfrytëzimit, por edhe për sipërfaqen brenda lejes së shfrytëzimit, për të cilat pronarit të ligjshëm i lind e drejta për të kërkuar administrativisht apo në rrugë gjyqësore civile dëmshpërblimin sipas ligjit...”.

Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin që vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë është i drejtë dhe e ka lënë në fuqi vendimin, duke pranuar të njëjtat rrethana fakti sikurse gjykata e shkallës së parë.

286

Gjykata e apelit, pas analizës së provave, ka pranuar faktin penal të shpërdorimit të tokës, duke vlerësuar dhe mos pranuar njëkohësisht edhe pretendimet e ngritura nga i gjykuari në ankim.

Në lidhje me rekursin e paraqitur nga i gjykuari.

Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla do të pranohen.

Vendimet e të dy gjykatave janë rrjedhojë e zbatimit të keq të ligjit material, nenit 199 të Kodit Penal.

Neni 199 të Kodit Penal është dispozitë e bardhë dhe objekti i mbrojtur prej tij adresohet, si rregull, në dispozitat për regjimin juridik të tokës, të rregulluara dhe të mbrojtura nga ligji nr.9244, datë 17.06.2004 “Për mbrojtjen e tokës bujqësore”.Ligji material parashikon mundësinë e kallëzimit penal, për rrjedhojë edhe të përgjegjësisë penale, midis të tjerave për veprën penale të shpërdorimit të tokës, në nenin 27, shkronjat “a, dh” të ligjit nr.9244, datë 17.06.2004 “Për mbrojtjen e tokës bujqësore”:

Seksioni i administrimit dhe mbrojtjes së tokës në këshillin e qarkut bën kallëzim penal në organet e drejtësisë për shkatërrim prone në çdo rast, kur vëren:

a) shkatërrim të tokës bujqësore, sipas përcaktimit të nenit 23 të këtij ligji;dh) çdo rast tjetër të ngjashëm, që strukturat e mbrojtjes së tokës në komunë, ose

bashki dhe në qark e vlerësojnë se ka shkaktuar dëmtime të rënda të tokës bujqësore.

Ndërsa në nenin 23 të ligjit nr.9244, datë 17.06.2004 “Për mbrojtjen e tokës bujqësore”, parashikohet:

1. Pronarët dhe posedues të ligjshëm të tokës bujqësore dhe çdo person fizik e juridik, veprimtaria e të cilëve ndikon mbi tokën bujqësore, janë të detyruar ta mbrojnë atë nga çdo faktor që çon në shkatërrimin e saj.

2. Toka bujqësore vlerësohet e shkatërruar kur:a) nuk mund të përdoret më si e tillë;b) nuk mund të rehabilitohet në kufijtë e vlerave që janë përcaktuar për tokën

bujqësore;c) për rehabilitimin e sipërfaqes së dëmtuar rezulton një kosto më e lartë se vlera

reale e tokës bujqësore.Rrethanat e çështjes tregojnë të mos jenë konsumuar kriteret dhe kushtet e parashikuara në ligjin nr.9244, datë 17.06.2004 “Për mbrojtjen e tokës bujqësore”, për rrjedhojë vërtetohet dhe mungesa e objektit të akuzës.

Së pari në ligjin material (nenin 23, Pika 1, 2) identifikohen qartë subjektet e mundshëm për përgjegjësi penale, “pronarët dhe posedues të ligjshëm të tokës bujqësore dhe çdo person fizik e juridik, veprimtaria e të cilëve ndikon mbi tokën bujqësore”, si dhe pasojat e veprimtarisë së tyre, për t’u konsideruar të konsumuar elementet e figurës së veprës penale, objekti dhe ana objektive.

Është pranuar nga të dy gjykatat, që i gjykuari, pavarësisht se nuk e ka pasur në përdorim apo posedim tokën bujqësore, e ka përdorur atë në pajtim me destinacionin e njohur dhe të lejuar nga autoritetet shtetërore, nxjerrjen e argjilës për prodhim të çimentos.

Është pikërisht kjo rrethanë, si dhe mungesa e vërtetimit të anës subjektive, fajit, kryerjes së veprimeve me dashje me synim shkatërrimin nëpërmjet përdorimit jashtë destinacionit të tokës, që e zhveshin gjykuarin nga përgjegjësia penale.

287

Ndërkohë që kallëzuesit dhe organi i akuzës kanë qenë të ndërgjegjësuar që, mbi bazën e fakteve dhe rrethanave të çështjes, i gjykuari nuk ka synuar dhe nuk ka realizuar pushtimin e tokës, sjellja ndaj tokës në përdorim sipas destinacionit të lejuar nga autoriteti shtetëror nuk përbën vepër penale.

C. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykata e shkallës së parë dhe ajo e apelit kanë kuptuar dhe zbatuar keq ligjin penal.

Në rrethanat e parashtruara, vendimi nr.146, datë 12.02.2010 i Gjykatës së Apelit Tiranë dhe vendimi nr.66, datë 17.06.2009 i Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë do të prishen dhe çështja do të pushohet, për shkak të mungesës së faktit penal.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 441/1, shkronja “c”

dhe 442/1, shkronja “a” të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.146, datë 12.02.2010 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të

vendimit nr.66, datë 17.06.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Krujë dhe pushimin e çështjes.

Tiranë, më 21.09.2011

288

Nr.53110-00305-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-788 i Vendimit (112)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesBesnik Imeraj AnëtarFatos Lulo Anëtar Anëtar Arjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 21.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË FIER.

KUNDËRTË GJYKUARIT: SHKËLQIM ZEQO, i mbrojtur në gjyq

nga av. Arjan Salati.

A K U Z U A R:

Për veprën penale të “trafikimit të mjeteve motorike”, parashikuar nga neni 141/a/1 i Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin nr.266, datë 23.10.2009, ka vendosur: Deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Zeqo për veprën penale të “Trafikimit të mjeteve motorike”, të parashikuar nga neni 141/a/1 i Kodit Penal dhe, në bazë të kësaj dispozite, dënimin e tij me 3 (tre) vjet burgim.Në bazë të nenit 190/1, a, b të Kodit të Procedurës Penale gjykata urdhëron që: a) Automjeti i markës BMW me nr.shasie WBANJ71020B516520 me targë FR 7835 C i sekuestruar me procesverbalin e datës 20.04.2007, të konfiskohet, pasi ky send është objekt dhe përfitim i veprës penale konkrete.b) Dosja e mjetit me targë FR 7835 C e sekuestruar me procesverbalin e datës 30.04.2007 pranë D.R.SH.T.RR. Fier, si dhe dokumentacioni i këtij mjeti të asgjësohet.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.371, datë 24.11.2010, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.266, datë 23.10.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs i gjykuari, nëpërmjet avokatit të zgjedhur prej tij Luan Xhuveli, me anën e të cilit ka kërkuar, prishjen e vendimit nr.371, datë 24.11.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe pushimin e çështjes në bazë të nenit 442/1, shkronja “a” dhe 442/2 të Kodit të Procedurës Penale.

289

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës

së Lartë, Kujtim Luli, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.371, datë 24.11.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim në Gjykatën e Apelit Vlorë; dëgjoi mbrojtësin e të gjykuarit Shkëlqim Zeqo, Av. Arjan Salati, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.371, datë 24.11.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe pushimin e çështjes, në bazë të nenit 442/1, shkronja “a” dhe 442/2 të Kodit të Procedurës Penale; dhe pasi e diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.371, datë 24.11.2010 i Gjykatës së Apelit Vlorë është rrjedhojë e një

procesi jo të rregullt ligjor.

A. Rrethanat e faktit

1. I gjykuari Shkëlqim Zeqo është banor i fshatit Radostinë në Rrethin e Fierit. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Fier e ka akuzuar të gjykuarin, për kryerjen e veprës penale të “Trafikimit të mjeteve motorike”, në bazë të nenit 141/a/1 të Kodit Penal.

2. Në datën 20.04.2007, oficerët e policisë gjyqësore të seksionit të luftës kundër trafiqeve të paligjshme në Drejtorinë e Policisë të Qarkut Fier, kanë bërë sekuestrimin, me cilësinë e provës materiale, të mjetit të markës BMW, me nr.shasie

WBANJ71020B516520, me targë FR7835C. Nga verifikimet ka rezultuar se ky mjet ishte i vjedhur.

3. Mbi këtë bazë është bërë edhe verifikimi i dokumentacionit të automjetit pranë Drejtorisë Rajonale të Transportit Rrugor Fier (DRSHTRR). Sipas akteve të ndodhura në dosjen e këtij automjeti, rezulton që ai të jetë blerë nga shtetasi Naim Suli, me kontratën e shitblerjes nr.847 rep., e nr.421 kol., datë 17.02.2007, nga shtetasi Artur Gjini dhe me pas e ka targuar në Drejtorinë Rajonale të Transportit Rrugor Fier, më datë 07.03.2007.

4. Organi i akuzës ka sekuestruar me cilësinë e provës materiale, dosjen e regjistrimit të automjetit me targë FR7835C.

5. Nga verifikimet e kryera ka rezultuar se automjetin e sekuestruar e ka futur në Republikën e Shqipërisë, nëpërmjet Pikës së Kalimit të Kufirit Kakavijë, më datë 21.01.2007, ora 11.03, i gjykuari Shkëlqim Zeqo, i cili është pajisur me vërtetimin e hyrjes nr.0751541. I pandehuri Shkëlqim Zeqo gjatë shitjes së automjetit nuk ka përdorur këtë vërtetim hyrje, por një vërtetim hyrje të falsifikuar, që gjendet në dosjen e automjetit, e sekuestruar gjatë hetimeve paraprake. Vërtetimi i hyrjes që ndodhet në dosjen e automjetit, me nr.1740, i përket datës 19.02.2007 dhe është i falsifikuar, pasi ky dokument nuk është lëshuar nga Pika e Kalimit Kufitar Durrës. Me shkresën nr.1010/1 prot., datë 15.08.2007 rezulton se vërtetimi i hyrjes, me nr.1740, datë 19.02.2007, nuk është lëshuar nga Komisariati i Policisë së Portit Durrës.Gjithashtu, i gjykuari ka përdorur dhe një çertifikatë lindjeje me nr.kodik 152, nr.serial 006782 e falsifikuar, në emër të blerësit Artur Gjini (shtetas i pa

290

identifikuar). Sipas aktit të ekspertimit nr.310, datë 16.01.2008, çertifikata është prodhim i rregullt, por nuk është lëshuar nga Zyra e Gjendjes Civile e Rajonit nr.3, Fier.

6. Zyra Qendrore Kombëtare e Interpol Tirana, pas verifikimeve të bëra me shkresën nr.1035/1, datë 10.04.2007, ka konfirmuar se mjeti i markës tip BMW, me numër shasie WBANJ71020B516520, me targë të huaj CS143EZ rezulton të jetë i vjedhur në Itali.Organi i akuzës ka kërkuar me letër-porosinë nr.4166, datë 01.11.2007, autoriteteve kompetente italiane të procedojnë me vënien në dispozicion të Prokurorisë Fier të këtyre akteve: Të çdo lloj dokumentacioni në lidhje me denoncime të mundshme për vjedhjen e mjetit; të çdo lloj dokumentacioni që lidhet me hetimin për vjedhjen e mjetit, për autorët e mundshëm, kohën dhe mënyrën e vjedhjes, si dhe çdo akt tjetër të nevojshëm në lidhje me gjendjen aktuale të hetimeve, të administruar nga autoritetet policore e gjyqësore italiane.

7. Në përgjigje të kësaj letër porosie, sipas materialeve të ardhura nga autoritetet italiane rezulton se automjeti i mësipërm është denoncuar i vjedhur në Itali më datë 13.02.2007, nga pronarja Anna Maria Borogina, në stacionin e karabinierëve në Vibo Marina. Pas hetimeve të kryera nuk është bërë e mundur të njihen autorët e vjedhjes dhe më datë 22.09.2007, nga gjyqtari i hetimeve paraprake, është vendosur pushimi i çështjes.

8. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Fier ka kërkuar gjykimin e të pandehurit Shkëlqim Zeqo, për veprën penale të “Trafikimit të mjeteve motorike”, të parashikuar nga neni 141/a/1 i Kodit Penal:

“Importimi, eksportimi, tranzitimi dhe tregtimi në kundërshtim me ligjin i mjeteve

motorike të vjedhura, me qëllim fitimi material ose çdo përfitim tjetër dënohet me burgim nga tre gjer në shtatë vjet”.

9. Të dy gjykatat, ajo e Shkallës së Parë Fier dhe Gjykata e Apelit Vlorë, e kanë gjykuar çështjen në mungesë të të gjykuarit.Nga proces verbali i seancave gjyqësore të zhvilluara në gjykatën e apelit, si dhe aktet e komunikimit që ndodhen të administruara në dosje rezulton që i gjykuari Shkëlqim Zeqo, apo avokatët e zgjedhur prej tij, të mos kenë dijeni dhe të mos jenë njoftuar, për seancat e datave 13.10.2010 dhe 24.11.2010.

10. Gjykata e apelit ka marrë vendim të ndërmjetëm për zhvillimin e gjykimit në mungesë të të gjykuarit, pa bërë asnjë verifikim për shkaqet e mosparaqitjes. Gjithashtu gjykata ka bërë zëvendësimin e mbrojtësit të zgjedhur nga i gjykuari, me një mbrojtës të caktuar kryesisht, ndërkohë që avokatët Rozeta Plaku apo Luan Xhuveli, nuk kanë pasur njoftim dhe dijeni, për ditët e zhvillimit të seancave gjyqësore.

B. Procedurat gjyqësore

11. Gjykata e Shkallës së Parë Fier, me vendimin nr.266, datë 23.10.2009, ka vendosur deklarimin fajtor të të pandehurit Shkëlqim Zeqo, për veprën penale të “trafikimit të mjeteve motorike” dhe, në bazë të nenit 141/a/1 të Kodit Penal, e ka dënuar me tre vjet burgim.

12. Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.371, datë 24.11.2010, ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.266, datë 23.10.2009 të Gjykatës së Shkallës së Parë Fier.

13. Kundër këtij vendimi, ka paraqitur rekurs i gjykuari Shkëlqim Zeqo, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.371, datë 24.11.2010, të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe pushimin e çështjes penale.

291

Në rekursin e paraqitur, i gjykuari ka pretenduar:“Vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë është në shkelje të hapur me ligjin procedural penal, pasi i pandehuri Shkëlqim Zeqo me prokurën me nr.1531 rep & nr.3719 kol, datë 29.09.2010 ka emëruar si avokat të tij për në Gjykatën e Apelit Vlorë, avokat Luan Xhuveli. Prokura është vënë në dispozicion trupit gjykues, por nga kjo gjykatë nuk është njoftuar, as i pandehuri dhe as përfaqësuesi ligjor i tij, për orën dhe datën e gjykimit, duke i caktuar një avokat kryesisht në shkelje të ligjit procedural penal.

14. Meqenëse fakti i trafikimit të mjeteve motorike nuk ekziston, në mbështetje të nenit 432/a dhe 441, pika “c” të Kodit të Procedurës Penale, gjykata duhet të prishë çështjen dhe, pa e kthyer për rigjykim, duhet të vendosë pushimin e kësaj çështje, meqënëse fakti nuk përbën vepër penale”.

a. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

15. Gjykata e Apelit Vlorë ka arritur në përfundimin që vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Fier është i drejtë dhe e ka lënë në fuqi vendimin, duke pranuar të njëjtat rrethana fakti, sikurse gjykata e shkallës së parë.

16. Gjykata e apelit, pas analizës së provave, ka pranuar faktin penal të trafikimit të mjeteve motorike, duke vlerësuar dhe mos pranuar njëkohësisht edhe pretendimet e ngritura nga i gjykuari në ankim.

b. Në lidhje me rekursin e paraqitur nga i gjykuari.

17. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla do të pranohen.18. Vendimi i Gjykatës së Apelit Vlorë është rrjedhojë e një gjykimi me shkelje të

renda procedurale, shkelje të cilat dhunojnë parimet e një procesi të rregullt ligjor.19. Në gjykimin në apel provohet, nga aktet e dosjes gjyqësore, që i gjykuari nuk ka pasur dijeni për ditën dhe orën e gjykimit, për shkak se nuk është njoftuar.Për shkak të mosparaqitjes së të gjykuarit në seancën gjyqësore të datës 13.10.2010, në mungesë të mbrojtjes së zgjedhur nga i pandehuri, apo të një mbrojtësi të caktuar kryesisht, gjykata, pa verifikuar shkaqet e mosparaqitjes, ka vendosur të zhvillojë gjykimin në mungesë të të pandehurit.Vendimi i ndërmjetëm datë 13.10.2010 i gjykatës së apelit rezulton të jetë marrë në kundërshtim me ligjin dhe, në shkelje të dispozitave procedurale penale.Në bazë të nenit 349 të Kodit të Procedurës Penale, gjykata kishte detyrimin të shtynte seancën gjyqësore, duke urdhëruar përsëritjen e thirrjes për gjykim:“Gjykata urdhëron, edhe kryesisht, që të përsëritet thirrja për gjykim kur del që i pandehuri, ose personi ndaj të cilit është bërë kërkesë për gjykim nga i dëmtuari akuzues, nuk ka marrë njoftim ose njoftimi është i dyshimtë.” (Neni 349 i Kodit të Procedurës Penale).Gjithashtu, për shkak të mungesës së të pandehurit dhe të mbrojtësit të zgjedhur prej tij, në bazë të nenit 350 të Kodit të Procedurës Penale, gjykata kishte detyrimin të shtynte seancën gjyqësore, duke urdhëruar përsëritjen e thirrjes për gjykim:“1. Kur i pandehuri, qoftë edhe i paraburgosur, ose personi ndaj të cilit ka bërë kërkesë për gjykim i dëmtuari akuzues, nuk paraqitet në seancë dhe del se mungesa është shkaktuar nga forca madhore ose ndonjë pengesë tjetër që e përjashton nga përgjegjësia, gjykata, edhe kryesisht, shtyn ose pezullon shqyrtimin gjyqësor, cakton datën e seancës së re dhe urdhëron që të përsëritet thirrja.

292

3. Gjykata vendos në bazë të paragrafit 1 edhe kur mungon mbrojtësi, me përjashtim të rasteve kur i pandehuri ndihmohet nga dy mbrojtës dhe pengesa për paraqitje lidhet me njërin prej tyre ose kur mbrojtësi i penguar ka caktuar një zëvendësues, ose kur i pandehuri kërkon që të procedohet në mungesë të mbrojtësit të penguar.4. Kur del që njoftimi nuk ka qenë i rregullt, gjykata vendos shtyrjen e shqyrtimit gjyqësor dhe urdhëron përsëritjen e njoftimit” (Neni 350/1, 3, 4 i Kodit të Procedurës Penale).Në aktet e gjykimit në apel, nuk rezulton që i pandehuri apo mbrojtja e zgjedhur prej tij të jetë njoftuar apo të ketë dijeni.

20. Pavarësisht shkeljeve të cituara, gjykata ka vijuar me mosrespektimin e detyrimeve procedurale në lidhje me gjykimin në apel, kur nuk ka përsëritur shqyrtimin gjyqësor, sipas parashikimit të nenit 427, pika 4 të Kodit të Procedurës Penale:“4. Gjykata vendos përsëritjen e shqyrtimit gjyqësor kur vërtetohet se i pandehuri nuk ka marrë pjesë në shkallë të parë, sepse nuk ka marrë dijeni ose nuk ka mundur të paraqitet për shkaqe ligjore” (Neni 427/4 i Kodit të Procedurës Penale)

21. Gjykata e apelit ka konsideruar njoftimin e të pandehurit në një mënyrë të paparashikuar në nenet 132 dhe 140 të Kodit të Procedurës Penale, nëpërmjet “marrjes përsipër të njoftimit të tij nga kushëriri i vet”.

22. Në gjykimin e çështjes, të dy gjykatat ishin të detyruara të respektonin arritjet e vendimit unifikues të Gjykatës së Lartë nr.l, datë 15.02.2001:“... pjesëmarrja e të pandehurit të lirë apo të arrestuar në gjykim (edhe në apel), dëgjimi dhe mbrojtja e tij, ndërsa për të (të pandehurin) është një e drejtë kushtetuese dhe ligjore, për gjykatën është një detyrim gjithashtu ligjor, që nuk lë

shteg për ekuivoke.Kolegjet e Bashkuara të Gjykatës së Lartë çmojnë se mos respektimi i këtij detyrimi ligjor, për të thirrur dhe njoftuar të pandehurin e lirë apo të arrestuar në gjykimin në apel, përbën shkelje edhe të së drejtës kushtetuese për një proces të rregullt ligjor, në kuptim të nenit 42 të Kushtetutës, sipas të cilit: “Liria, prona dhe të drejtat e njohura me Kushtetutë dhe me ligj nuk mund të cënohen pa një proces të rregullt ligjor”.

c. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes.

23. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykata e apelit nuk ka respektuar kërkesat procedurale që garantojnë një proces të rregullt ligjor, lidhur me njoftimin e të pandehurit dhe pjesëmarrjen e tij, përgjatë një procesi ligjor që zhvillohet kundër tij.Gjykata e ka shqyrtuar çështjen në mungesën e të pandehurit, duke mos zbatuar ligjin procedural, duke dhunuar haptazi Kushtetutën e Republikës dhe Konventën Europiane mbi Liritë dhe të Drejtat e Njeriut.Duke shkelur kërkesat për një proces të rregullt ligjor, megjithëse ka ardhur në dijeni të pamundësisë së paraqitjes së të gjykuarit, për shkak të mos pasjes dijeni, gjykata ka vendosur zhvillimin e gjykimit në mungesë të tij. Mosrespektimi i këtij detyrimi procedural ka bërë që gjykata të dhunojë të drejtën e një procesi të rregullt ligjor, duke cënuar në të njëjtën kohë parimin e kontradiktorialitetit.Gjykata e apelit ka dhunuar nenet 31 gërma “ç”, 33, pika 1 dhe 42 të Kushtetutës, nenin 6, pika 3, gërma “c” të Konventës Europiane të të Drejtave të Njeriut, si dhe kërkesat e parashikuara në nenin 426, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale.

293

24. Rezulton që gjykata të ketë dhunuar disa nga parimet bazë të të drejtës procedurale. Dhunimi, qoftë dhe i një parimi të vetëm, e bën procesin gjyqësor të pavlefshëm. Në gjykimin e zhvilluar janë të dallueshme cënimi i parimit të kontradiktorialitetit, ai i oralitetit, i barazisë së armëve dhe të mjeteve në gjykim, si dhe parimi i mbrojtjes.

25. Në kushtet e parashtruara, vendimi nr.371, datë 24.11.2010, i Gjykatës së Apelit Vlorë, duke qenë rrjedhojë e zbatimit të keq të ligjit procedural penal do të prishet dhe çështja do të kthehet për rishqyrtim, po pranë asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

26. Gjatë rigjykimit duhet të mbahen parasysh jo vetëm mospërsëritja e shkeljeve të konstatuara dhe të përmendura në këtë vendim, por duhet të verifikohen dhe t’u jepet përgjigje të gjitha pretendimeve të të gjykuarit, të ngritura në ankim. Për realizimin e kësaj detyre, gjykata e apelit duhet të përsërisë shqyrtimin gjyqësor, në bazë të nenit 427 të Kodit të Procedurës Penale.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 441/1, shkronja “ç” të

Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.371, datë 24.11.2010 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe kthimin e

akteve për rishqyrtim në atë gjykatë, me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 21.09.2011

294

Nr.61004-00302-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-789 i Vendimit (115)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 28.09.2011 mori në shqyrtim çështjen penale, që i përket:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR DIBËR

PERSONI NËN HETIM: ADRIAN DURIÇI

A K U Z U A R:Për veprën penale të “vrasjes me dashje” në bashkëpunim të mbetur në tentativë,

“prodhimin dhe mbajtjes pa leje të armëve luftarake dhe municioneve” si dhe “shkatërrimit të pronës”

të parashikuar respektivisht nga nenet 76-22-225, 278/2 dhe 150-25 të K.Penal.

OBJEKTI:Vleftësim arresti dhe caktim i masës së sigurimit.

Baza Ligjore: Nenet 228, 229 dhe 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër me vendimin nr.04 datë 08.01.2011 ka vendosur: Të vleftësojë të ligjshëm masën e arrestit në flagrancë vendosur nga oficeri i policisë gjyqësore me iniciativën e tij më datë 05.01.2011, ora 22 40 min, ndaj të dyshuarit Adrian Duriçi. Të caktojë si masë sigurimi personale të karakterit shtrëngues për të arrestuarin Adrian Duriçi “arrest në shtëpi”, parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale. Urdhërohet lirimi i të arrestuarit Adrian Duriçi nga masa ndaluese “arrest në flagrancë”. Personi nën hetim Adrian Duriçi urdhërohet të qëndrojë në banesën e tij deri në përfundim të hetimit paraprak e gjyqësor.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.44, datë 01.02.2011 ka vendosur: Miratimin e vendimit penal (masë sigurimi) me nr.4, datë 08.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër që i përket personit nën hetim Ardian

295

Duriçi, i dyshuar për veprat penale të parashikuara nga nenet 76-22-25-278/2 e 150-25.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.44, datë 01.02.2011, mbështetur në nenin 249 të K.Pr.Penale dhe brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila ka kërkuar prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendosjen e masës “arrest në burg” për të gjykuarin Adrian Duriçi, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Kolegji Penal i gjykatës së apelit ka lënë në fuqi ndryshimin e masës së sigurimit pa asnjë shkak të mirëqenë ligjor dhe është mjaftuar me një arsyetim prej disa rreshtash aspak bindës dhe shkencor.

- Lënia në fuqi e ndryshimit të masës së sigurimit për të gjykuarin ka qenë e pa mbështetur në prova dhe rrethana të vërtetuara në seancë gjyqësore gjatë gjykimit në shkallë të dytë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relacionin e gjyqtares Arjana Fullani; prokurorin Hysen Keta, i cili kërkoi

prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg”; avokatin Albert Golemi, i cili kërkoi ndryshimin e vendimit të gjykatës së apelit dhe caktimin e një mase sigurimi më të butë; si dhe pasi diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NRrethanat e çështjes

Mbi bazën e materialit të ardhur nga Drejtoria e Policisë Qarkut Dibër me shkresën nr.26, datë 07.01.2011 Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Dibër më datën 07.01.2011 ka

regjistruar procedimin penal nr.16 në ngarkim të shtetasve Ilirjan JANGULLI, Destan GJETA, Shpëtim REKA, Eleonard NDREU, Vladimin CRROJ, Ilia DURIÇI, Adrian DURIÇI, Ndriçim DURIÇI, etj.

Nga materiali hetimor rezulton se më datë 05.01.2011, rreth orës 10.00, është njoftuar salla operative e Drejtorisë së Policisë Qarkut Dibër se në qendër të qytetit Bulqizë nga të shtënat me armë zjarri ka mbetur i vrarë shtetasi Fehmi Kurcani, si dhe janë plagosur shtetasit Shpëtim Reka dhe Eleonard Ndreu.

Me marrjen e këtij informacioni nga Policia Gjyqësore janë kryer veprimet e para hetimore si kqyrja e vendit të ngjarjes, kqyrja e jashtme e kufomës, kqyrja e automjeteve të ndodhura në vendin e ngjarjes, kqyrja e brendshme e lokalit të noteres Fatbardha Murra, kqyrja dhe marrja me cilësinë e provës materiale të gëzhojave të gjetura në vendin e ngjarjes, pyetja me cilësinë e dëshmitarit të personave që tregojnë rrethana të dobishme për qëllimin e hetimit.

Nga shqyrtimi i fakteve të mbledhura nga policia gjyqësore rezulton se ngjarja ka ndodhur në këto rrethana: Personi nën hetim, i arrestuari për këtë ngjarje shtetasi Ilia DURIÇI, përpara disa ditësh është konfliktuar me shtetasin Destan Gjeta për shkak të një mosmarrëveshje që kanë pasur për shfrytëzimin e një galerie kromi në zonën D të qytetit Bulqizë.

Duke qenë se mosmarrëveshjet ndërmjet palëve nuk ishin zgjidhur dhe raportet ndërmjet tyre ishin të acaruara, më datë 05.01.2011, rreth orës 10 të paradites në qendër të qytetit Bulqizë janë vënë përballë njëri tjetrit të armatosur me armë automatike dhe pistoleta brezi shtetasit Ilirjan JANGULLI, Destan GJETA, Shpëtim REKA, Eleonard NDREU, Vladimin CRROJ, Ilia DURIÇI, Adrian DURIÇI, Ndriçim DURIÇI, të cilët kanë nisur të qëllojnë me armë zjarri kundër njëri tjetrit.

296

Shkëmbimi i zjarrit ndërmjet dy palëve ka vazhduar për disa minuta. Përballja me armë zjarri nga të dyja palët ka qenë e menjëhershme duke qëlluar reciprokisht përballë njëri tjetrit, duke vënë në rrezik jetën e shumë personave që ndodheshin në qendër të qytetit në një orë të populluar.

Si rezultat i shkëmbimit të zjarrit ndërmjet palëve ka mbetur i vrarë shtetasi Femi KURCANI, i cili në momentin e përplasjes së këtyre shtetasve me armë zjarri ndodhej brenda lokalit të noteres Fatbardha MURRA. Gjithashtu nga shkëmbimi i zjarrit ndërmjet palëve kanë mbetur të plagosur shtetasit nën hetim Shpëtim REKA dhe Eleonard NDREU, si dhe janë dëmtuar disa automjete të cilat ishin të parkuara në sheshin në qendër të qytetit.

Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Dibër ka filluar procedimin penal ndaj të dyshuarit Ardian DURIÇI, duke e akuzuar atë për veprat penale të parashikuara nga nenet 76-22-25, 278.2 e 150 e-25 të K.Penal. Akuza në ngarkim të të dyshuarit Ardian DURIÇI bazohet në deklarimet e personave të pranishëm në vendngjarje, të cilët kanë deklaruar se kanë parë të dyshuarin Ardian DURIÇI me një armë tip pistoletë në dorë dhe me të cilën ka qëlluar kundër shtetasve Ilirjan JANGULLI e Destan GJETA.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër me vendimin nr.04 datë 08.01.2011 ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm masën e arrestit në flagrancë vendosur nga oficeri i policisë gjyqësore me iniciativën e tij më datë 05.01.2011, ora 22 40 min ndaj të dyshuarit Adrian Duriçi. Të caktojë si masë sigurimi personale të karakterit shtrëngues për të arrestuarin Adrian Duriçi “arrest në shtëpi” parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale Urdhërohet lirimi i të arrestuarit Adrian Duriçi nga masa ndaluese “arrest në flagrancë”. Personi nën hetim Adrian Duriçi urdhërohet të qëndrojë në banesën e tij deri në përfundim të

hetimit paraprak e gjyqësor..........”.Arsyetimi i gjykatës: “......gjykata, duke marrë parasysh rrethanat e fakti, pasojën e

rëndë që ka ardhur për shkak të vdekjes së një kalimtari të rastit dhe rrezikimit të jetës së personave të tjerë, çmon se ka vend për caktimin e një mase sigurimi të karakterit shtrëngues, parashikuar nga neni 232 i K.Pr.Penale. ....Gjykata çmon se ndaj këtij personi duhet të caktohet një masë sigurimi më e butë nga ajo e kërkuar nga prokurori. Kjo për faktin se nga deklarimet e dëshmitarëve Luan Llorja e Bledar Leti të cilët kanë parë ngjarjen, rezulton se i dyshuari Adrian Duriçi ka qëlluar me armë në drejtim të shtetasve Destan Gjeta e Ilirjan Jangulli, por këto veprime i ka kryer kur ka vënë re se ndaj tij ishte hapur zjarr dhe po i rrezikohej jeta..........”.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.44, datë 01.02.2011 ka vendosur: “Miratimin e vendimit penal (masë sigurimi) me nr.4, datë 08.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër që i përket personit nën hetim Adrian Duriçi i dyshuar për veprat penale të parashikuara nga nenet 76-22-25-278/2 e 150-25”.

Arsyetimi i gjykatës: “.......“arresti në shtëpi” si masë sigurimi personal heq lirinë, duke izoluar të pandehurin në banesën e tij, e cila është një masë e rëndë dhe ligji e barazon atë në shumë drejtime me “arrestin në burg” me dallimet përkatëse. Adrian Duriçi është e vërtetë se ka qenë i pranishëm në ngjarje, por ai ka pretenduar shkaqe padënueshmërie të parashikuara nga neni 19 i K.Penal pasi ka qëlluar në ajër se është hapur zjarr ndaj tij më parë, etj.......Në këtë fazë që ndodhet procesi penal nuk ekzistojnë shkaqe të rëndësishme që të vënë në rrezik marrjen ose vërtetësinë e ndonjë prove, si dhe nuk ekziston rreziku që i dyshuari Adrian Duriçi të largohet, si dhe për shkak të rrethanave të faktit ose personalitetit të tij, të ketë rrezik, se ai do të kryejë një krim të rëndë ose një lloj me atë për të cilin procedohet.......”.

297

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë nr.44, datë 01.02.2011 ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiranë, e cila ka kërkuar prishjen e vendimit të gjykatës së apelit dhe vendosjen e masës “arrest në burg” për të gjykuarin Adrian Duriçi.

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër si dhe ai i Gjykatës së Apelit Tiranë, vetëm për sa i përket llojit të masës së sigurimit personal, janë të pa bazuara në ligj dhe për rrjedhojë duhet të ndryshohen.

Caktimi i masës së sigurimit personal parashikohet dhe rregullohet në nenet 228 e vijues të K.Pr.Penale. Ndërsa gjykatat e të dyja shkallëve kanë arsyetuar dhe vendosur drejt në lidhje me ekzistencën e kushteve për caktimin e masës së sigurimit personal, ato kanë gabuar në lidhje me evidentimin e kritereve për caktimin e masës së sigurimit personal. Neni 229 i K.Pr.Penale përcakton se: “Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret. 2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete…”.

Gjykatat e të dyja shkallëve, ndonëse kanë pranuar se personi nën hetim Adrian Duriçi ka pasur armë dhe me të ka qëlluar në drejtim të disa shtetasve, konflikt nga i cili ka humbur jetën edhe një person i cili nuk kishte asnjë lidhje me ngjarjen, nuk e kanë vlerësuar masën e dhënë në raport me rëndësinë e këtij fakti, pasojat e ardhura si dhe sanksionin që parashikojnë veprat për të cilën po hetohet ky person dhe që kanë rrezikshmëri të lartë shoqërore. Për rrjedhojë, caktimi i masës së sigurimit personal “arrest në shtëpi” nuk i përshtatet rrezikshmërisë së veprës për të cilën hetohet personi si dhe nuk është në raport me rëndësinë e fakteve të evidentuara gjatë gjykimit. Në këto kushte, masa e sigurimit personal “arrest në burg” e kërkuar edhe nga prokuroria, rezulton të jetë e vetmja masë e përshtatshme sigurimi në raport me shkallën e nevojave të sigurimit që kërkohet në rastin konkret

Për sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se vendimi nr.44, datë 01.02.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është vendosur miratimi i vendimit nr.4, datë 08.01.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër, vetëm për sa i përket masës së sigurimit personal, është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit dhe për këtë shkak duhet ndryshuar.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në bazë të nenit 441, të Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S INdryshimin e vendimit nr.44, datë 01.02.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, vetëm

përsa i përket masës së sigurimit personal, duke caktuar si masë sigurimi personal ndaj personit nën hetim Adrian Duriçi “arrestin në burg”.

Një kopje e këtij vendimi për efekt ekzekutimi i dërgohet Prokurorisë së Përgjithshme.

Tiranë, më 28.09.2011

298

Nr.70007-00971-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-884 i vendimit (116)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari Kryesues Arjana Fullani AnёtareArdian Nuni AnёtarShkëlzen Selimi AnёtarAleksandër Muskaj Anёtar

në seancën gjyqësore të datës 28.09.2011 shqyrtoi, çështjen penale me palë:

KËRKUES: PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË TIRANË, e përfaqësuar nga prokurori Kujtim Luli.

KUNDËR PERSONIT NËN HETIM: OLGERT BEQIRAJ, mbrojtur nga

av. Zoi Qyrana.

OBJEKTI:Caktimi i masës së sigurimit.

Baza Ligjore: Nenet 228, 229, 230 dhe 238 të K.Pr.Penale.A K U Z U A R:Për veprën penale

“Vjedhje e kryer duke shpërdoruar detyrën”, e kryer në bashkëpunim,

e parashikuar në nenin 135 të Kodit Penal.

Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin penal nr.989 akti, datë 14.11.2009 ka vendosur:

Caktimin e masës së sigurimit për të dyshuarin Olgert Beqiraj, i akuzuar për vjedhje e kryer duke shpërdoruar detyrën në bazë të nenit 135 të Kodit Penal, atë të “Arrestit në burg”.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.238, datë 21.04.2011 ka vendosur: Miratimin e vendimit nr.989 akti, datë 14.11.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs personi nën hetim Olgert Beqiraj, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.238, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, prishjen e vendimit nr.989 akti, datë 14.11.2009 të Gjykatës së Rrethit

299

Gjyqësor Tiranë dhe caktimin si masë sigurimi “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”.

KOLEGJI PENAL I GJYKATЁS SЁ LARTЁpasi dëgjoi relacionin e gjyqtarit Aleksandër Muskaj; dëgjoi mbrojtësin e personit nën

hetim Olgert Beqiraj, avokatin Zoi Qyrana, i cili kërkoi prishjen e vendimit nr.238, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë, prishjen e vendimit nr.989 akti, datë 14.11.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe caktimin si masë sigurimi “detyrim për t’u paraqitur në Policinë Gjyqësore”; dëgjoi Prokurorin pranë Gjykatës së Lartë Kujtim Luli, që kërkoi lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit; dhe si shqyrtoi në tërësi çështjen,

V Ё R E NSe vendimi nr.238, datë 21.04.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë, me të cilin është

vendosur në lidhje me masën e sigurimit për personin nën hetim Olgert Beqiraj, është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural penal.

A. Rrethanat e faktit

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë Tiranë ka regjistruar procedimin penal, për veprën penale të “Vjedhjes të kryer duke shpërdoruar detyrën”, në dëm të Shoqërisë “Harri Lena” sh.a.

Nga aktet e administruara në dosjen gjyqësore rezulton se personi nën hetim, Olgert Beqiraj, është akuzuar për veprën penale të parashikuar nga neni 135 i Kodit Penal.

2. Personi nën hetim Olgert Beqiraj ka filluar punë pranë shoqërisë së dëmtuar në datën 10.07.2009, për të kryer detyrën e shoferit dhe të shpërndarësit të furnizimeve. Gjatë

kryerjes së punës, personi nën hetim duhej të faturonte shitjet dhe të derdhte lekët me mandat arkëtimi në arkën e shoqërisë.

Me datë 28.09.2009, personi nën hetim është larguar nga puna pa njoftuar drejtuesit e shoqërisë dhe pa derdhur të ardhurat e realizuara nga shitjet, në vlerën 345.500 lekë. Gjithashtu, personi nën hetim ka mbajtur dhe shumën 83.100 lekë të marrë pa autorizim të shoqërisë në lokalin e thirrur “Blur”.

3. Pas kallëzimit, organi i akuzës ka kërkuar caktimin e masës së sigurimit për të dyshuarin Olgert Beqiraj.

B. Procedurat gjyqësore

4. Gjykata e Shkallës së Parë Tiranë, me vendimin penal nr.989 akti, datë 14.11.2009, ka vendosur caktimin si masë sigurimi personal ndaj shtetasit Olgert Beqiraj “arrest në burg”, në bazë të nenit 245 të Kodit të Procedurës Penale.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.238, datë 21.04.2011 ka vendosur miratimin e vendimit nr.989 akti, datë 14.11.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

5. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka paraqitur rekurs mbrojtësi i të gjykuarit, me anën e të cilit ka kërkuar prishjen e vendimit nr.238, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.989 akti, datë 14.11.2009 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe caktimin e një mase më të butë.

6. Në shkaqet e rekursit veçohen:“Personi nën hetim nuk ka kryer ndonjë vepër penale, por ndodhemi përpara një

marrëdhënie juridike civile të detyrimit. Mbi këtë bazë Shoqëria “Harri Lena” ka depozituar dhe padi civile në gjykatë.

300

Caktimi i masës së sigurimit vjen në kundërshtim me nenin 27 të Kushtetutës së Republikës.

Gjykatat nuk kanë mbajtur parasysh kriteret për caktimin e masave të sigurimit”.

C. Arsyetimi ligjor i vendimit të ankimuar

7. Gjykata e Apelit Tiranë ka vendosur të miratojë vendimin për caktimin e masës së sigurimit, duke arsyetuar se masa e zgjedhur nga gjykata e shkallës së parë është e bazuar ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë ka pranuar ekzistencën e kushteve për marrjen e masës së sigurimit personal, midis të tjerave ekzistencën e dyshimit të arsyeshëm të bazuar në prova dhe rrezikshmërinë e veprës dhe të autorit, si dhe nevojën për marrjen e kësaj mase.

D. Në lidhje me ankimin (rekursin)

8. Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të pabazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla, nuk do të pranohen.

Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit procedural në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale, që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor, si dhe ato të përcaktuara në dispozita të posaçme procedurale, për caktimin e masave të sigurimit.

9. Gjykata e apelit ka arritur në konkluzion të drejtë në lidhje me vlerësimin e gjykatës së shkallës së parë për llojin e masës të përzgjedhur, arrestin në burg.

Gjithashtu, gjendet në përshtatje me rrethanat e faktit dhe dyshimin e arsyeshëm të

bazuar në prova dhe përfundimi i arritur, për nevojën e vendosjes së masës së sigurimit personal për personin nën hetim Olgert Beqiraj.

Në caktimin e masës së sigurimit të dy gjykatat janë udhëhequr dhe janë bazuar në vlerësimin e ekzistencës, të kushteve të parashikuara nga nenin 228 të Kodit të Procedurës Penale.

Caktimi dhe vendosja e masës së sigurimit personal i është nënshtruar gjithashtu, kritereve materiale si përshtatshmëria e masës, etj., të parashikuar në nenet 229, pikat 1, 2 dhe 230, pika 1 të Kodit të Procedurës Penale.

Neni 229Kriteret për caktimin e masave të sigurimit personal1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e

secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që

parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja, si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal.

Neni 230Kriteret e veçanta për caktimin e masës së arrestit në burg1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme

për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të pandehurit.C. Kriteri parësor në përzgjedhjen e masës është përshtatshmëria e saj me

nevojën e sigurimit, duke vijuar me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete.

301

Në përzgjedhjen e saj, gjykata e apelit, pa nënvleftësuar rëndësinë e faktit që buron jo vetëm nga natyra e veprës penale të dyshuar, vjedhje me anë të shpërdorimit të detyrës, është bazuar dhe në kritere të tjera të përcaktuara në ligjin procedural.

Fakti i pretenduar, që i gjykuari është në gjykim në mungesë, konfirmon edhe një herë nevojën e marrjes së masës së sigurimit për të realizuar, veç të tjerave dhe normalitetin e zhvillimit të procesit ligjor

D. Në të tilla rrethana, vendimi për caktimin e masës së sigurimit ndaj personit nën hetim Olgert Beqiraj, i marrë nga gjykata e shkallës së parë dhe, i miratuar nga gjykata e apelit, gjendet në përputhje me ligjin procedural.

E. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

E. Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Apelit Tiranë ka zbatuar drejt ligjin procedural penal në caktimin dhe përzgjedhjen e llojit të masave të sigurimit.

F. Në rrethanat e parashtruara, vendimi nr.238, datë 21.04.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë të lihet në fuqi, në lidhje me përfundimet e arritura në caktimin e masës së sigurimit arrest në burg.

PЁR KЁTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në përcaktimet e nenit 249, pika 8 e Kodit të

Procedurës Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.238, datë 21.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë më 28.09.2011

302

Nr.61009-00869-00-2011 i Regj. ThemeltarNr.00-2011-1160 i Vendimit (117)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarShkëlzen Selimi AnëtarEdmond Islamaj Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 28.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61009- 00869-00-2011, që i përket:

PERSONI NËN HETIM: KRIOS VANGJELI

A K U Z U A R:Se ka kryer veprën penale

të plagosjes së rëndë me dashje të kryer në bashkëpunim, parashikuar nga neni 88/1 -25 të K.P.

OBJEKTI:Zëvendësim i masës së sigurimit

“Detyrim për paraqitje në Policinë Gjyqësore” parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale

me atë të “arrestit në burg” parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Baza Ligjore: Nenet 260/3, 228 – 230 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Shkallës së Parë Berat, me vendimin nr.05 akti, datë 08.03.2011, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës.Zëvendësimin e masës së sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore” të caktuar ndaj të pandehurit Krios Vangjeli me vendimin nr.04, datë 28.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat.Caktimin e masës së sigurimit “Arrest në Burg” ndaj të pandehurit Krios Vangjeli për veprën penale të parashikuar nga neni 88/1-25 të K.Penal.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.57, datë 05.04.2011, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit datë 08.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë për sa i përket Krios Vangjeli.

303

Kundër vendimeve te mësipërme ka paraqitur rekurs i pandehuri Krios Vangjeli nëpërmjet av. Petraq Semani dhe Erion Semani, i cili kërkon prishjen e këtyre vendimeve dhe shfuqizimin e tyre, duke parashtruar këto shkaqe:

- Në një periudhë kohe mjaft të shkurtër nga organi i akuzës janë ushtruar disa kërkesa për zëvendësimin apo rëndimin e nevojave të sigurimit në vështrim të kërkesave të parashikuara nga nenet 244 e vijues, 260 e vijues të K.Pr.Penale.

- Arsyetimet e gjykatave janë kontradiktore e të pabazuara në ligje e prova.- Konstatohen të jenë kryer veprime hetimore si kryerja e ekspertimeve mjeko-ligjore,

caktim ekspertësh, etj., në shkelje të ligjës, të cilat passjellin pavlefshmëri absolute të akteve në bazë të nenit 128/1/c të K.P.Penale.

- Në rastin konkret kemi të bëjmë me një ricaktim të masës së sigurimit. Gjykata, në shkelje të nenit 248 te K.Pr.Penale, nuk ka marrë në pyetje brenda 3 ditëve të pandehurin, për të cilin është vënë masa e sigurimit arrest në burg. Kjo gjë passjell humbjen e fuqisë së masës shtrënguese.

- Nga proces verbali i seancës gjyqësore datë 08.03.2011, mbajtur në Gjykatën e Shkallës së Parë Berat, rezulton se i pandehuri Krios ka dijeni rregullisht, por nuk është paraqitur, ndërkohë që nga fletë thirrja datë 07.03.2011 provohet se ajo nuk i është komunikuar të pandehurit, por babait të tij, i cili është i paaftë si fizikisht edhe mendërisht.

- Seanca gjyqësore për zëvendësimin e masës së sigurimit është bërë në mungesë të të pandehurit ndërkohë që është detyrim ligjor thirrja e këtij të fundit apo mbrojtësit të tij qoftë edhe duke e caktuar atë kryesisht. Kjo e bën të pavlefshëm këtë vendim në bazë të nenit 128 të K.Pr.Penale.

- Kryerja e ekspertimit plotësues me vendimin datë 23.03.2011, nuk i është njoftuar të

pandehurit apo mbrojtësit të tij, duke vepruar kështu në kundërshtim me kërkesat e nenit 179 e vijues të K.Pr.Penale.

- Gjithashtu edhe kryerja e ekspertimit mjeko-ligjor për të dëmtuarin Erges Daka nuk i është komunikuar të pandehurit dhe as mbrojtësit të tij. Nuk është mbajtur asnjë proces verbal ku të shënohen pyetjet, që këto të fundit do t’u drejtonin eksperteve për kryerjen e këtij ekspertimi.

- Edhe prokurori që ndjek këtë procedim penal në vendimin datë 23.03.2011 bën vlerësime mjaft subjektive dhe aspak ligjore lidhur me autorësinë e dëmtimeve apo vetëdëmtimeve, duke përjashtuar dëmtimet që i janë shkaktuar edhe vetë të pandehurit prej të dëmtuarve.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatorin e çështjes, Edmond Islamaj; prokurorin Kujtim Luli, i cili kërkoi

lënien në fuqi të vendimit të gjykatës së apelit dhe mbrojtësin e kërkuesit; av. Petraq Semani, i cili kërkoi prishjen e dy vendimeve dhe lirimin e menjëhershëm të të pandehurit; dhe pasi analizoi dhe diskutoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi i Gjykatës së Shkallës së Parë Berat nr.05 akti, datë 08.03.2011 dhe

vendimi Gjykatës së Apelit Vlorë nr.57, datë 05.04.2011, me të cilët është vendosur në lidhje me masën e sigurimit, për personin nën hetim Krios Vangjeli, janë rrjedhojë e shkeljeve procedurale.

A. Rrethanat e faktit

304

Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se, i pandehuri Krios Vangjeli me datë 13.02.2011 ka plagosur me armë të ftohtë, thikë, shtetasin Erges Daka.

I pandehuri dhe shoku i tij Arian Kajo fillimisht janë zënë me fjalë e më pas me grushta me të dëmtuarit e pas një ndërhyrje nga persona të tjerë ata janë ndarë e larguar nga vendi i ngjarjes.

Pas disa minutash ato janë rikthyer aty dhe kane filluar të zihen përsëri me të dëmtuarit ku konkretisht Erges Daka është goditur me thikë nga shtetasi Arian Kajo, kurse Emirjan Qosja është goditur në shpatull nga i pandehuri Krios.

Ky i fundit është vetë dorëzuar në polici ndërsa personi tjetër është shpallur në kërkim.

B. Procedurat Gjyqësore

Me vendimin nr.32, datë 16.02.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Berat është vleftësuar i ligjshëm arresti në flagrancë i të pandehurit, i cili akuzohet për veprën penale të plagosjes me dashje në bazë të nenit 88/1 të K.Penal dhe është caktuar si masë sigurimi “Arrest në burg” me afat deri në datë 26.02.2011, masë e cila është kërkuar me afat 10 ditor nga vetë prokurori deri në marrjen e përgjigjes dhe provës shkencore nga eksperti mjeko-ligjor.

Në datë 25.02.2011, prokuroria paraqiti në gjykatë kërkesën për zëvendësimin e masës së sigurimit, pasi nuk u saktësua akuza ndaj të pandehurit. Prokurori pretendoi se nevojat e sigurimit ishin zbutur dhe kriteret për caktimin e masës së sigurimit “Arrest në burg” kishin ndryshuar.

Në këto rrethana, gjykata me vendimin e datës 28.02.2011, vendosi zëvendësimin e masës se sigurimit “arrest në burg me afat 10 ditor”, në “detyrim për paraqitje”.

Në datë 07.03.2011 nga Prokuroria është kërkuar përsëri zëvendësimi i masës së sigurimit, me pretendimin se nevojat e sigurimit janë rënduar duke i bashkëngjitur kërkesës aktin e ekspertimit mjeko-ligjor nr.228, datë 25.02.2011, deklarimet e shtetasit Emirjan Qosja dhënë më datë 01.03.2011 (ku pranon se i pandehuri Krios ka goditur edhe shtetasin Erges), si dhe deklarimet e shtetasit Erges Daka i cili ka dëshmuar se është goditur nga të dy të pandehurit, ndërsa nga akti i ekspertimit rezulton se tek i dëmtuari konstatohen plagë penetruese në gjoks të rrezikshme për jetën në çastin e shkaktimit.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Berat, me vendimin nr.05 akti, datë 08.03.2011, ka vendosur:

Pranimin e kërkesës.Zëvendësimin e masës së sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”

të caktuar ndaj të pandehurit Krios Vangjeli me vendimin nr.04, datë 28.02.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat.

Caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” ndaj të pandehurit Krios Vangjeli për veprën penale të parashikuar nga neni 88/1-25 të K.Penal.

Gjykata e Apelit Vlorë, me vendimin nr.57, date 05.04.2011, ka vendosur:Lënien në fuqi të vendimit nr.05 akti, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor

Berat për sa i përket Krios Vangjeli.

C. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuar

Gjykata e Shkallës së Parë Berat, në vendimin për zëvendësimin e masës së sigurimit ndaj personit nën hetim Krios Vangjeli, ka vendosur të ndryshojë llojin e masës së sigurimit, e bazuar kryesisht në dispozitën ligjore, e cila parashikon masën e dënimit, duke mos përfillur objektin e gjykimit, i cili ishte verifikimi i kushteve për caktimin e masës së sigurimit.

305

Gjykata e Shkallës së Parë Berat ka arritur në vlerësimin e rrezikshmërisë shoqërore të të dyshuarit e bazuar në faktin që subjekti akuzohet për një vepër të rëndë penale.

Në këtë përfundim Gjykata e Shkallës së Parë Berat ka arritur pasi është njohur me kërkesën e organit të akuzës duke e konsideruar atë në përputhje me ligjin.

Bazuar në nenin 260 të K.Pr.Penale, duke konsideruar nevojat e sigurimit të rënduara, gjykata e shkallës së parë ka pranuar kërkesën dhe ka vendosur një mase tjetër sigurimi, atë të “arrestit në burg”.

Të njëjtin qëndrim ka mbajtur dhe gjykata e apelit, duke argumentuar se nevojat e sigurimit janë rënduar, bazuar në nenin 260/3 të K.Pr.Penale nuk ka pranuar ankimin e personit nën hetim duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat.

Në lidhje me rekursin

Gjykata e shkallës së parë nuk ka argumentuar asnjëherë në lidhje me mosrespektimin e kërkesave procedurale për një proces të rregullt ligjor, ku jo vetëm nuk janë respektuar rigorozisht kërkesat e nenit 140 të K.Pr.Penale për njoftimin e të pandehurit në gjendje të lirë, por nuk është caktuar as mbrojtës kryesisht nga ana e gjykatës.

Ky zbatim i gabuar i ligjit procedural penal nuk është konstatuar as nga ana e Gjykatës së Apelit Vlorë, e cila me vendimin nr.57, datë 05.04.2011, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit datë 08.03.2011, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Berat.Gjykatat në zëvendësimin e masës së sigurimit duhet të udhëhiqeshin dhe të

bazoheshin, jo vetëm në vlerësimin e ekzistencës apo jo, të kushteve të parashikuara nga nenet 229 dhe 230 të Kodit të Procedurës Penale, por duhej të mbante parasysh dispozita procedurale, që lidhen me kërkesat për realizimin e të drejtave të të pandehurve, apo të subjekteve që i nënshtrohen gjykimit në lidhje me masat e sigurimit.

Caktimi dhe vendosja e masës së sigurimit personal duhet t’i nënshtrohen jo vetëm kritereve materiale si, përshtatshmëria e masës, etj., të parashikuar në nenet 229 dhe 230 të Kodit të Procedurës Penale, por edhe parimeve e kërkesave procedurale në lidhje me një gjykim të drejtë.

Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si të tilla do të pranohen.

D. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

Kolegji Penal i Gjykatës së Larte, pasi shqyrtoi në seancë gjyqësore çështjen objekt gjykimi, konstaton se nga ana e gjykatës së shkallës së parë nuk janë respektuar drejt rregullat procedurale lidhur me zëvendësimin e masës se sigurimit.

Gjykata e shkallës së parë gjatë shqyrtimit dhe gjykimit të kërkesës për zëvendësimin e masës së sigurimit, ka vepruar sikur të ishte para caktimit te masës së sigurimit në mungesë. Por një këndvështrim i tillë i situatës nuk është në përputhje me K.Pr.Penale i cili parashikon dy mënyra të ndryshme lidhur me caktimin në mungesë të masës së sigurimit dhe zëvendësimin e saj.

Gjykata, para se të ndryshonte dhe pranonte kërkesën e organit të akuzës, duhet më parë të siguronte praninë e personit nën hetim ose të mbrojtësit të tij.

Në rastin konkret gjykata i ka të ditura të gjitha rrethanat e çështjes, personin të cilit i ngarkohet një akuzë, mbrojtësin i cili e ka përfaqësuar deri atëherë, etj.

Duke pasur parasysh gjithë sa më sipër, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë vlerëson se Gjykata e Shkallës së Parë Berat dhe Gjykata e Apelit Vlorë kanë zbatuar gabim ligjin procedural penal.

306

Vendimet e gjykatave janë rrjedhojë e zbatimit jo të drejtë të ligjit procedural, në lidhje me respektimin e kërkesave procedurale që kanë të bëjnë me kriteret për zhvillimin e një procesi të rregullt ligjor.

Në rrethanat e parashtruara këto vendime do të prishen dhe çështja duhet të kthehet për rigjykim në gjykatën e shkallës së parë.

307

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, bazuar në nenin 441/ç të Kodit të Procedurës

Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.05 Akti, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Shkallës së Parë Berat

dhe vendimit nr.57, datë 05.04.2011 të Gjykatës së Apelit Vlorë dhe kthimin e akteve për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Berat, me një tjetër trup gjykues.

Urdhërohet lirimi i personit nën hetim Krios Vangjeli nga dhomat e paraburgimit, nëse nuk mbahet për ndonjë shkak tjetër ligjor.

Një kopje e këtij vendimi t’i komunikohet për ekzekutim Prokurorisë së Përgjithshme.

Tiranë, më 28.09.2011

308

Nr.61007-00941-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2011-787 i Vendimit (118)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 28.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61007-00941-00-2011 akti që u përket:

KËRKUES: AJET HOTI, i përfaqësuar nga av. Bujar Hoti

OBJEKTI:Zëvendësim i masës së sigurimit personal

nga “arrest në burg”, me një masë më të butë sigurimi.

D Y S H U A R:Për kryerjen e veprës penale

të prodhim dhe shitje narkotikësh, parashikuar nga neni 283/2 i Kodit Penal.Baza Ligjore: Neni 260/2, 4 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër me vendimin nr.129, datë 08.03.2011 vendosi:Pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për personin nën hetim Ajet Hoti nga “arrest në burg”, të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale në “Detyrim për t’u paraqitur” pranë prokurorit të çështjes. Urdhërohet lirimi i menjëhershëm i të dyshuarit Ajet Hoti.Urdhërohen organet e Policisë Gjyqësore pranë Prokurorisë së Rrethit gjyqësor Shkodër për ekzekutimin e këtij vendimi.

Mbi bazën e ankimit të Prokurorit Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.47, datë 11.04.2011 vendosi:

Lënien në fuqi të vendimit nr.129, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër. Urdhërohet Policia Gjyqësore të ndjekë zbatimin e kësaj mase.

309

Kundër vendimit të mësipërm të gjykatës së apelit, ka ushtruar rekurs, Prokuroria e Përgjithshme, e cila ka kërkuar prishjen e vendimit nr.47, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe vendimit nr.129, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe lënien në fuqi të masës së sigurimit “Arrest në burg”, duke parashtruar këto shkaqe:

- Gjykatat kanë gabuar në interpretimin e nenit 283/2 të K.Penal, kur arsyetojnë se kur lënda e dyshuar si lëndë narkotike bazuar në konkluzionet e akt ekspertimit nuk rezulton në fakt të jetë e tillë; kjo nuk do të thotë se mungon vepra penale; veprimet e kryera nga të dyshuarit janë kryer për shit-blerje lënde narkotike, mungesa e objektit material nuk do të thotë se veprimet janë të padënueshme. Ana subjektive plotësohet kryerje e shit-blerjes së lëndës narkotike.

- Gjykatat kanë gabuar në interpretimin e nenit 260 të K.Pr.Penale kur arsyetojnë se fakti që substanca e menduar si lëndë narkotike ka rezultuar më pas se nuk ka qenë e tillë përbën rrethanë që tregon ulje të nevojave të sigurimit; vepra paraqet rrezikshmëri të lartë, ndonëse mund të kualifikohet e mbetur në tentativë, është e kryer në bashkëpunim e dënohet jo më pak se 10 vjet burgim.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R EN Se vendimi nr.47, datë 11.04.2011 i Gjykatës së Apelit Shkodër është marrë në zbatim

të gabuar të dispozitave proceduriale dhe për pasojë vendimi duhet të prishet e çështja duhet

të kthehet për rigjykim.

I. Rrethanat e faktit

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës dhe të zëvendësimit ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, në bazë të referimit të seksionit të Policisë Gjyqësore, seksioni kundër narkotikëve në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Shkodër, ka regjistruar procedimin penal për veprën penale të “prodhimit dhe shitjes së lëndëve narkotike” dhe të “mbajtjes pa leje të armëve luftarake”, të parashikuar nga neni 283/2 e 278/2 të Kodit Penal në ngarkim të të dyshuarit Ajet Hoti, si dhe ndaj shtetasve Kristian Gjyrgji, Naim Hotaj dhe Saimir Hoti.

2. Personi nën hetim Ajet Hoti është banor i qytetit të Shkodrës dhe dyshohet të jetë përfshirë së bashku me vëllain Saimir Hoti dhe shtetasit Ajet Hoti dhe Kristian Gjyrgji në tregtimin e lëndëve narkotike.

3. Nga hetimi paraprak rezulton se fillimisht janë siguruar në rrugë operative të dhëna se në hyrjen e qytetit të Shkodrës në afërsi të karburantit “ALPET” ishin të ndaluar tre persona të cilët: dy po lëviznin me një automjet me targë TR 7960 S dhe një person me motoçikletë nga Ura e Bahçallëkut në drejtim të qytetit të Shkodrës.

4. Në verifikim të informacionit punonjësit e policisë së shtetit kanë bërë shoqërimin e shtetasve të lartpërmendur në Komisariatin e Policisë Shkodër. Nga kontrolli personal i ushtruar ndaj këtyre shtetasve ka rezultuar se në anën e majtë të xhupit të cilin e mbante veshur shtetasi Kristian Gjyrgji është gjetur një pako e mbështjellë me letër natriban

310

të tejdukshëm në brendësi të së cilës ndodhej e mbështjellë me letër të errët një sasi lënde prej 369.6 gramë e dyshuar si lëndë narkotike.

5. Gjatë hetimit nga provat e grumbulluara nga organi i akuzës ka rezultuar se lënda e kapur dhe e sekuestruar me cilësinë e provës materiale i është shitur për lëndë narkotike të llojit “kokainë” në datë 26.12.2010 shtetasit Naim Gjyrgji nga shtetasi Saimir Hoti për shumën 3000 euro.

6. Shtetasi Naim Gjyrgji nuk e dispononte këtë shumë lekësh në momentin e blerjes prandaj si garanci ka lënë autoveturën e markës “Wolksvagen” tip Golf-3, me targë LU 7009 B.

7. Shtetasi Naim Gjyrgji mbasi ka marrë sasinë e pretenduar si heroinë ka konstatuar se ajo nuk ishte heroinë por një përzierës dhe mpirës farmaceutik. Në këto kushte, mbas disa kohësh i ka kërkuar shitësit Saimir Hoti që t’i kthente automjetin të cilin e kishte lënë peng për kryerjen e pagesës dhe të merrte mbrapsht lëndën e shitur.

8. Shtetasi Saimir Hoti nuk ka pranuar ta marrë “mallin” mbrapsht duke e kërcënuar. Gjatë bisedave ka ndërhyrë edhe personi nën hetim Ajet Hoti, i cili e ka kërcënuar të dyshuarin tjetër Kristian Gjyrgji për pasojën në rast se e kthente mbrapsht “lëndën narkotike” të blerë.

9. Shtetasi Kristian Gjyrgji i shoqëruar nga shtetasi Nertil Bajrami në datë 03.02.2011 kanë udhëtuar nga Tirana për në Shkodër ku do të takonin vëllezërit Saimir dhe Ajet Hoti me qëllim që t’i kthente lëndën e shitur për lëndë narkotike të llojit “kokainë” dhe marrjen e automjetit të markës Wolksvagen, i cili ishte lënë peng deri në kryerjen e pagesës. Në vazhdim veprimet e mëtejshme të këtyre shtetasve janë ndërprerë si rezultat i veprimtarisë parandaluese të policisë së shtetit.

10. Policia gjyqësore ka kryer ndër të tjera edhe arrestimin në flagrancë të shtetasit Ajet Hoti, i dyshuar se ka kryer veprën penale të prodhimit dhe shitjes së narkotikëve në bashkëpunim, në bazë të nenit 283/2 të Kodit Penal.

II. Procedurat gjyqësore

11. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër në datë 05.02.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrancë dhe caktim mase sigurimi, ndër të tjerave edhe për shtetasin Ajet Hoti.

12. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.73 (51-2011-316), datë 06.02.2011 ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm arrestin në flagrancë të kryer ndaj shtetasit Ajet Nazmi Hoti. Caktimin si masë sigurimi atë të “arrestit në burg”, në bazë të nenit 238 të K.Pr.Penale”.

13. Në datë 28.02.2011 personi nën hetim Ajet Hoti i është drejtuar gjykatës me kërkesë për zëvendësimin e masës së sigurimit në bazë të nenit 260/2, 4 të K.Pr.Penale nga ajo e “arrestit në burg” në atë të “detyrimit për t’u paraqitur në Policinë Gjyqësore”.

14. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër mbasi ka marrë në shqyrtim kërkesën e re të paraqitur nga personi nën hetim me vendimin nr.129 (51-2011-736), datë 08.03.2011 ka vendosur: “Pranimin e kërkesës. Zëvendësimin e masës së sigurimit për personin nën hetim Ajet Nazmi Hoti, nga “arrest në burg” të parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale në masën e sigurimit “Detyrim për t’u paraqitur pranë prokurorit të çështjes z. Agron Bushati, çdo të mërkurë, ora 11:00, e parashikuar nga neni 234 i Kodit të Procedurës Penale”.

15. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim prokurori, i cili ka kundërshtuar zbutjen e masës së sigurimit ndaj personit nën hetim.

311

16. Gjykata e Apelit Shkodër me vendimin nr.47, datë 11.04.2011, ka vendosur: “Lënien në fuqi të vendimit nr.129, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër”.

17. Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs Prokuroria e Përgjithshme, i cili ka kërkuar prishjen e vendimit nr.47, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe të vendimit nr.129, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër dhe lënien në fuqi të masës së sigurimit “arrest në burg” për të gjykuarin Ajet Hoti.

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

18. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër në vendimin për zëvendësimin e masës së sigurimit nga “arrest në burg” në “detyrim për paraqitje tek prokurori” ndaj personit nën hetim Ajet Hoti ka arsyetuar se: “në caktimin e masës së sigurimit për të dyshuarin Ajet Hoti nga provat e paraqitura nga ana e organit të akuzës, dyshimi ishte i arsyeshëm se lënda në pako e kapur shtetasit Kristian Gjyrgji ishte lëndë narkotike e llojit “kokainë” dhe ndaj të dyshuarit Ajet Hoti si pjesë e këtij grupi u caktua masa e sigurimit arrest në burg” pavarësisht se lënda në atë moment nuk i ishte nënshtruar një akti ekspertimi kimik për të përcaktuar llojin e saj. Ndërkohë është kryer akti i ekspertimit kimik të lëndës së dyshuar dhe në aktin e ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 është përcaktuar që pluhuri objekt ekspertimi tregon praninë e lidokainës, e cila sipas referencave dhe klasifikimit të bërë në bazë të ligjit nr.7975, datë 26.07.1995, i ndryshuar, “Për barnat narkotike dhe lëndët psikotrope” nuk rezulton të jetë lëndë narkotike”. Në këto rrethana, masa shtrënguese duhet të revokohet pasi

mungojnë kushtet dhe kriteret e zbatimit të saj”. Tashmë nuk ekziston asnjë dyshim i arsyeshëm dhe më pak prova që e bazojnë atë, pra ekzistojnë shkaqe padënueshmërie që pasqyrohen në aktin e ekspertimit, mos ekzistenca e faktit bën që vepra penale të mos ekzistojë”.

19. Mbas shqyrtimit të ankimit të prokurorit Gjykata e Apelit Shkodër ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër është i drejtë në lidhje me zëvendësimin e masës së sigurimit për personin nën hetim Ajet Hoti.

Gjykata e apelit arsyeton se: “gjendja e faktit është e njëjtë me gjendjen juridike të fiksuar në nenin 260/2 të K.Pr.Penale. Ekzistenca e një rrethane të tillë (akt nr.1025... të përmendur më lart) vë në dyshim ekzistencën e faktit penal, ndonëse në kushtet e zhvillimit të këtij procesi penal, nuk është objekt gjykimi themeli i vendimit, shqyrtimi i provave dhe procesi i të provuarit”.

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga prokurori

20. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i prokurorit duhet të pranohet për shkelje të ligjit procedurial (Neni 434 i Kodit të Procedurës Penale), të kryer nga gjykata e apelit dhe çështja duhet të kthehet për rigjykim.

21. Neni 434 i Kodit të Procedurës Penale megjithëse detyron Gjykatën e Lartë ta shqyrtojë çështjen brenda shkaqeve të ngritura në rekurs e lejon atë që të shprehet dhe të vendosë edhe për çështje të tjera ligjore, të cilat, gjykatat më të ulëta duhet t’i kishin parë kryesisht.

22. Gjykata e apelit, në arsyetimin e vendimit me të cilin ka lënë në fuqi vendimin e shkallës se parë për zëvendësimin e masës së sigurimit për personin nën hetim Ajet Hoti, ka

312

përmendur si shkak për zbutjen e masës së sigurimit nga arrest në burg në atë të detyrimit për t’u paraqitur, faktin se sasia prej 369,6 gram nuk është lëndë narkotike, por medikament mjekësor. Ky fakt gjendet i provuar në aktin e ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011.

23. Në lidhje me këtë provë siç rezulton nga përmbajtja e fashikullit të hetimit ashtu edhe gjykimit, akti i ekspertimit të cilit i referohen të dy gjykatat nuk gjendet i administruar si provë. Siç rezulton nga procesverbali gjyqësor i gjykimit në shkallë të parë i kërkesës për zëvendësimin e masës së sigurimit gjatë shqyrtimit gjyqësor në kërkesat për paraqitjen e provave nga ana e mbrojtësit të personit nën hetim është kërkuar që të merret në shqyrtim me cilësinë e provës akti i ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011.

24. Në lidhje me këtë kërkesë gjykata, në bazë të nenit 375 të K.Pr.Penale, ka disponuar me vendim duke e pranuar dhe marrë në shqyrtim si provë. Në përfundim të shqyrtimit gjyqësor gjykata, megjithëse ka disponuar me vendim për përfshirjen e akteve që u shqyrtuan, ku nga procesverbali rezulton që ai të jetë e vetmja provë që është shqyrtuar, nuk rezulton që ai të jetë administruar në bazë të nenit 371 të K.Pr.Penale si pjesë e fashikullit të gjykimit.

25. Mos administrimi në fashikullin e gjykimit të aktit të ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 e bën të dyshimtë faktin që kjo provë të jetë paraqitur fizikisht përpara gjykatës. Ndërkohë edhe vendimi gjyqësor në pjesën arsyetuese të lë të kuptosh që gjykata është mjaftuar vetëm me konfirmimin e rezultatit të ekspertimit nga ana e prokurorit.

26. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i tërheq vëmendjen trupit gjykues të shkallës së parë në lidhje me zbatimin e rregullave proceduriale penale mbi mënyrën e pasqyrimit të provave në procesverbal dhe në veçanti të administrimit të provave të paraqitura gjatë gjykimit. Gjykata me mos administrimin në fashikullin e gjykimit të aktit të ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 ka vepruar në kundërshtim me nenin 371 të K.Pr.Penale. Në këtë

nen parashikohet se: “Procesverbalet dhe aktet që janë lexuar, si dhe dokumentet e paraqitura nga palët e të pranuara nga gjykata, futen bashkë me procesverbalin e seancës në fashikullin e gjykimit”.

27. Administrimi i provave në vetvete është faza përmbyllëse e procesit të shqyrtimit të provave gjatë procesit penal, i cili provon se një provë mbasi është kërkuar dhe marrë në shqyrtim është administruar me qëllim që pas përfundimit gjyqësor të përdoret nga gjykata për marrjen e vendimit përfundimtar.

28. Mungesa fizike e këtij dokumenti (aktit të ekspertimit) në fashikullin e gjykimit i ka hapur rrugë një procesi të parregullt gjatë gjykimit në gjykatën e apelit. Siç rezulton me vendimin për zëvendësimin e masës së sigurimit për personin nën hetim Ajet Hoti nuk ka qenë dakord prokurori, i cili ka bërë ankim.

29. Gjykata e apelit në zbatim të detyrimit që ka për shqyrtimin e çështjes në tërësi (neni 425 i K.Pr.Penale) dhe të shkaqeve të parashtruara nga prokurori në ankim duhet të kishte konstatuar mungesën si provë të aktit të ekspertimit kimik nr.1025, datë 08.02.2011 për më tepër se ajo kishte shërbyer si provë e vetme për pranimin e kërkesës per zëvendësimin e masës së sigurimit.

30. Gjykata e Apelit Shkodër gjatë gjykimit të ankimit duhet të kishte konstatuar mungesën e saj në fashikullin e gjykimit dhe të kishte ndrequr këtë të metë duke e administruar vetë si provë. Gjykimi dhe arsyetimi mbi bazën e provave hipotetike, të cilat nuk i janë nënshtruar debatit gjyqësor, e bën procesin gjyqësor të parregullt mbasi vjen në kundërshtim me nenin 3, paragrafi i dytë i Kodit të Procedurës Penale. Në këtë nen parashikohet se: “... 2. Gjykata jep vendim në bazë të provave që shqyrtohen e verifikohen në seancë gjyqësore”.

313

31. Në bazë të akteve të fashikullit rezulton që gjykata e apelit të ketë disponuar vetëm mbi bazën e provave të shqyrtuara nga gjykata e shkallës së parë duke mos konstatuar mungesën e administrimit të aktit të ekspertimit. Kjo mangësi ka sjellë një proces të parregullt në gjykatën e apelit, mbasi në vendim nuk mund t’i referohet një prove e cila nuk është verifikuar gjatë shqyrtimit gjyqësor.

32. Kjo parregullsi ka cënuar të drejtat e prokurorit si palë në proces, mbasi nuk kanë gjetur përgjigje pretendimet e ngritura prej tij në ankim. Gjykata e apelit në vendim, duke ju referuar aktit të ekspertimit të pa administruar në fashikullin e gjykimit në bazë të një konkluzioni hipotetik për aq kohë sa nuk e ka shqyrtuar, ka arritur në konkluzionin se fakti i provuar përbën një rrethanë e cila ka zbutur nevojat e sigurimit.

33. Pavarësisht se gjykata nuk është e detyruar që t’i japë përgjigje në mënyrë shteruese çdo pretendimi që prokurori ngre në ankimin e vendimit të gjykatës së shkallës së parë për zëvendësimin e masës së sigurimit ajo duhet të trajtojë çdo pretendim në lidhje me mungesën e kushteve dhe kritereve për zëvendësimin e masës së sigurimit dhe të argumentojë në bazë të provave të shqyrtuara bazueshmërinë e tyre. Në kundërshtim me sa argumenton gjykata e apelit në vendimin e saj se: prokurori ka trajtuar aspekte juridike që lidhen me themelin e vendimit apo kualifikimin përfundimtar të faktit penal të cilat nuk mund të jenë objekt gjykimi, prokurori, duke ju referuar provave të tjera të cilat disponon, argumenton dyshimin e arsyeshëm se personi është autor i veprës penale të parashikuar nga neni 283/2 i Kodit Penal, ç’ka bën që nevojat e sigurimit të qëndrojnë.

34. I gjithë debati gjyqësor në rigjykim mbasi të administrohet si provë akti i ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 në raport dhe me provat e tjera duhet të konsistojë nëse fakti përbën vepër penale ç’ka përbën kushtin thelbësor sipas nenit 228 të K.Pr.Penale për caktimin e masës së sigurimit personal dhe mandej me nevojat e sigurimit në lidhje me masën

që duhet të zbatohet. 35. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë konstaton se gjykata e apelit ka lejuar

shkelje proceduriale sipas nenit 432/2 të K.Pr.Penale që kanë ndikuar në dhënien e një vendimi në kundërshtim me ligjin procedurial.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

36. Vendimi nr.47, datë 11.04.2011 i Gjykatës së Apelit Shkodër është marrë në zbatim të gabuar të ligjit procedurial dhe si i tillë duhet të prishet dhe çështja duhet të kthehet për rigjykim, me një tjetër trup gjykues.

37. Në rigjykim gjykata e apelit duhet të ndreqë parregullsitë proceduriale duke përsëritur pjesërisht shqyrtimin gjyqësor përsa i përket shqyrtimit dhe administrimit të aktit të ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 më qëllim që në përfundim të arrijë në një konkluzion të drejtë e të bazuar në ligj.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 441, pika “1”, gërma “ç” e

Kodit të Procedurës Penale,

V E N D O S IPrishjen e vendimit nr.47, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe kthimin

e çështjes për rigjykim, me një tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 28.09.2011

314

MENDIMI I PAKICËSNë ndryshim me shumicën, unë gjyqtari në pakicë mendoj se vendimi i Gjykatës së

Apelit Shkodër nr.47, datë 11.04.2011, që ka lënë në fuqi vendimin nr.129, datë 08.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Shkodër, është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit e si i tillë duhet lënë në fuqi.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Shkodër, me vendimin e mësipërm ka pranuar kërkesën e personit nën hetim Ajet Hoti, duke vendosur zëvendësimin e masës së sigurimit personal nga “arrest në burg”, parashikuar nga neni 238 të K.Pr.Penale, me masën e sigurimit “detyrim për t’u paraqitur në policinë gjyqësore”. Ashtu siç ka arsyetuar gjykata e shkallës së parë, edhe gjykata e apelit ka pranuar se në bazë të akt-ekspertimit nr.1025, datë 08.02.2011 të Drejtorisë së Policisë Shkencore Tiranë ka rezultuar se analiza GC/MS për pluhurin objekt ekspertimi tregoi për praninë e lidokainës dhe, meqenëse kjo lëndë nuk listohet në klasifikimin që ka parashikuar ligji nr. 7875 datë 26.07.1995 për barnat narkotike dhe lëndët psikotrope, përbën një rrethanë e cila ka zbutur nevojat e sigurimit personal.

Fakti se ky akt-ekspertimi është administruar nga Gjykata e Shkallës së Parë Shkodër nuk përbën asnjë dyshim, mbasi siç theksuam edhe më lart, i gjithë arsyetimi i kësaj gjykate dhe konkluzioni i arritur prej saj mbështetur tek ky akt-ekspertimi teknik. Edhe gjykata e apelit, jo vetëm që pranon përfundimin e arritur nga gjykata e shkallës së parë, por edhe argumentimin e saj e bazon tek ky akt-ekspertimi.

Edhe palët në proces si përfaqësuesi i akuzës dhe mbrojtësi i personit nën hetim nuk e kanë kontestuar këtë fakt. Përkundrazi, si prokurori në ankimin e paraqitur në gjykatën e apelit dhe ai në rekursin e paraqitur në Gjykatën e Lartë nuk e kanë kontestuar ekzistencën dhe administrimin e këtij akti në gjykim, por duke e pranuar atë, arsyetojnë: “Në vendimin e saj gjykata i është referuar dhe ka interpretuar vetëm konkluzionet e akt-ekspertimit nr.1025,

datë 08.02.2011, ardhur nga Drejtoria e Policisë Shkencore Tiranë...”.Në kushtet si më sipër, kur ky akt-ekspertimi kimik nuk disponohet fizikisht në dosjen

gjyqësore, mbasi ai i shërben në mënyrë të veçantë gjykimit të çështjes në themel e për rrjedhojë duhet që të ekzistojë në atë dosje, pra vetëm kjo mangësi e proces-verbalit të seancës gjyqësore, që me të drejtë vihet në dukje nga shumica, nuk duhet të shërbejë si shkak për prishjen e vendimit dhe kthimin e çështjes për rishqyrtim, por duhet të ishte mjaftuar vetëm me një tërheqje vëmendjeje për gjykatën, duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Apelit Shkodër.

Gani Dizdari

315

Nr.61006-00736-00-2011 Regj. ThemeltarNr.00-2011-786 Vendimit (119)

VENDIMNË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Gani Dizdari KryesuesArjana Fullani AnëtareAleksandër Muskaj AnëtarEdmond Islamaj AnëtarShkëlzen Selimi Anëtar

në seancën gjyqësore të datës 28.09.2011, mori në shqyrtim çështjen penale nr.61006-00736-00-2011 akti, që u përket:

KËRKUES: PROKURORIA E RRETHIT GJYQËSOR DIBËR

OBJEKTI:1. Vleftësimin si të ligjshëm të arrestit

në flagrancë datë 26.02.2011, ora 17.00.

2. Caktimin e masës së sigurimit “Arrest në burg”, të parashikuar nga Neni 238 i K.Pr.Penale

KUNDËR: OLSI GJURRA në mungesë

D Y S H U A R:Për veprën penale të “Falsifikimit të monedhave”,

parashikuar nga Neni 183/1 i Kodit PenalBaza Ligjore: Nenet 244, 245, 258/1 dhe 259 të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër, me vendimin nr.26 datë 01.03.2011 ka vendosur: Vleftësimin e ligjshëm të “arrestit në flagrancë” të datës 26.02.2011, ora 17:00 të personit nën hetim Olsi Gjurra. Caktimin e masës së sigurimit personal për personin nën hetim Olsi GJURRA atë të “arrestit në burg” me afat 20 ditor, të parashikuar nga neni 238 dhe 245/ç të K.Pr.Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër me vendimin nr.26/1, datë 20.03.2011 ka vendosur:Të caktojë si masë sigurimi për personin nën hetim Olsi Gjurra atë të “arrestit në burg”, të parashikuar nga Neni 238 i K.Pr.Penale. Me ekzekutimin e këtij vendimi ngarkohet Prokuroria e Rrethit Gjyqësor Dibër.

Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.216, datë 11.04.2011 ka vendosur:

316

Miratimin e vendimit nr.26/1, datë 01.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, nr.216, datë 11.04.2011, brenda afatit ligjor, ka paraqitur rekurs personi nën hetim Olsi Gjurra, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimeve të mësipërme në lidhje me llojin e masës së sigurimit duke caktuar si masë sigurimi “arrest në burg”, duke parashtruar shkaqet e mëposhtme:

- Gjykatat kanë caktuar një masë sigurimi ekstreme, ndërkohë që nuk ekziston asnjë dyshim i arsyeshëm që i pandehuri të ketë kryer veprën penale të falsifikimit të monedhave, si dhe nuk prova të mjaftueshme për të bazuar dyshimin.

- Masa e vendosur është e padrejtë, pasi organi i prokurorisë nuk ka kryer asnjë veprim hetimor.

- Masa e dhënë nuk justifikohet as nga rrezikshmëria e veprës dhe as e autorit. - Masa e dhënë është në kundërshtim me kriteret që përcaktojnë nenet 228/3, 229, 230

dhe 232 të K.Pr.Penale. - Organi i akuzës nuk vërtetoi në gjykim ekzistencën e fajit të të pandehurit.

KOLEGJI PENAL I GJYKATËS SË LARTËpasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Shkëlzen Selimi; dëgjoi prokurorin pranë Gjykatës së

Lartë, Artur Selmani, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit; në mungesë të përfaqësuesit të personit nën hetim pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E NSe vendimi nr.216, datë 11.04.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë është i mbështetur në

ligj dhe si i tillë duhet të lihet ne fuqi.

I. Rrethanat e faktit

Në bazë të akteve të ndodhura në fashikullin e masës së sigurimit si dhe të provave të paraqitura në seancë gjyqësore të shqyrtimit të masës ka rezultuar e provuar se:

1. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër, në bazë të referimit të seksionit të policisë gjyqësore, seksioni kundër krimit financiar në Drejtorinë e Policisë së Qarkut Dibër ka regjistruar procedimin penal për veprën penale “të falsifikimit ose vënies në qarkullim të monedhave të falsifikuara”, e parashikuar nga neni 183/1 të Kodit Penal në ngarkim të të dyshuarit Olsi Gjurra.

2. I dyshuari Olsi Gjurra është banor i fshatit Sukth të Rrethit Durrës. Në datë 25.02.2011 së bashku me disa familjare të tij ka udhëtuar në drejtim të qytetit të Peshkopisë për vizitë tek motra e tij Fatime Hysa. Mbasi ka qëndruar atë natë, të nesërmen në datë 26.02.2011 rreth orës 14.30, së bashku me shtetasit Leonard Haxhiu dhe Marie Haxhiu të cilët e shoqëronin gjatë vizitës, ka marrë rrugën e kthimit me automjetin e markës Mercedes Benz me targë DR 7261 E.

3. Gjatë rrugës kanë ndaluar makinën në vendin e quajtur “Ura e tregut”, në qytetin e Peshkopisë. Mbasi ka zbritur nga makina personi nën hetim është drejtuar për tek lokali ku punonte shtetasi i mitur Bledar Melani. Këtij të fundit i ka kërkuar që të shkëmbente një shumë prej 40 (dyzet) paund anglez të prerjeve 20 paund të cilat ishin të falsifikuara dhe shumën prej 20 euro me monedhë shqiptare, me pretendimin se aty afër nuk kishte pikë shkëmbimi valute.

4. Shtetasi Bledar Melani ka pranuar t’ia shkëmbejë sasinë e valutës mbasi ka rënë dakort paraprakisht me të dyshuarin për kursin e këmbimit. Meqenëse nuk dispononte të

317

gjithë shumën e lekëve për këmbimin e valutës Bledar Melani i ka kërkuar shtetasit Fejzulla Iskurti që t’i jepte hua shumën 9100 lekë të cilën i’a ka dorëzuar të dyshuarit Olsi Gjurra. I dyshuari sapo ka marrë të gjithë shumën e lekëve është larguar menjëherë duke dalë nga lokali.

5. Shtetasi Bledar Melani është informuar nga shtetasi Fejzulla Kurti i cili mbasi ka verifikuar kartëmonedhat nga paraqitja e jashtme ka dyshuar se ato mund të ishin të falsifikuara prandaj është munduar të ndalojë të dyshuarin. Personi nën hetim Olsi Gjurra, megjithëse e ka dëgjuar shtetasin Bledar Melani nuk ka ndaluar, por është futur në makine në vendin e parë të pasagjerit dhe është larguar në drejtim të Bulqizës. Shtetasi Bledar Melmani ka njoftuar menjëherë për ngjarjen policinë e shtetit duke dhënë informacion për ngjarjen dhe drejtimin e largimit të autorit.

6. Policia e shtetit në bazë të informacionit është vënë në ndjekje për kapjen e autorit i cili është arrestuar në flagrancë nga shërbimet e policisë në hyrje të qytetit të Bulqizës po në datë 26.02.2011, rreth orës 17.00.

II. Procedurat gjyqësore

7. Prokuroria pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër në datë 27.02.2011 i është drejtuar Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër me kërkesë për vleftësimin e arrestit në flagrance dhe caktim mase sigurimi.

8. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër mbasi ka shqyrtuar kërkesat e prokurorit, me vendimin nr.26, datë 01.03.2011 ka vendosur: “Të vleftësojë të ligjshëm arrestin në flagrancë të kryer ndaj shtetasit Olsi Gjurra. Caktimin si masë sigurimi atë të “arrestit në burg’’ me afat 20 ditë, në bazë të nenit 245/ç të K.Pr.Penale”.

9. Prokurori brenda afatit të përcaktuar, në datë 18.03.2011 i është drejtuar

gjykatës me një kërkesë të re për caktim mase sigurimi duke kërkuar që ndaj personit nën hetim të caktojë si masë sigurimi atë të “arrestit në burg”.

10. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër pasi ka marrë në shqyrtim kërkesën e re të paraqitur nga prokurori me vendimin nr.26/1, datë 20.03.2011 ka vendosur: “Caktimin si masë sigurimi ndaj personit nën hetim Olsi Latif Gjurra atë të “arrestit në burg” të parashikuar nga neni 238 i Kodit të Procedurës Penale”.

11. Kundër vendimit të sipërcituar ka paraqitur ankim, personi nën hetim i cili ka kërkuar zbutjen e masës shtrënguese të vendosur nga gjykata.

12. Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.216, datë 11.04.2011 ka vendosur: “Miratimin e vendimit nr.26/1, datë 20.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër”.

13. Kundër këtyre vendimeve ka paraqitur rekurs personi nën hetim, i cili ka kërkuar ndryshimin e vendimit nr.216, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.26/1, datë 20.03.2011 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër në lidhje me llojin e masës së sigurimit për shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

III. Arsyetimi ligjor i vendimeve të ankimuara

14. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg” e ka vendosur me arsyetimin se: “ për personin nën hetim ekziston dyshimi i arsyeshëm dhe i bazuar në prova se është autor i veprës penale për të cilën është arrestuar, referuar rrethanave të faktit pas këmbimit të monedhave të falsifikuara është larguar menjëherë mbas vendit të ngjarjes dhe pse është thirrur nga i ndaluari; vepra penale për të cilën dyshohet paraqet rrezikshmëri shoqërore të lartë sepse parashikon vetëm dënimin me burgim, ekziston rreziku të kryejë vepra të tjera penale...”.

318

15. Mbas shqyrtimit të ankimit të personit nën hetim Gjykata e Apelit Tiranë ka arritur në përfundimin se vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër është i drejtë.

Gjykata e apelit me të njëjtat argumente ashtu si edhe shkalla e parë arsyeton se: “ekzistojnë kriteret e përgjithshme dhe të veçanta për caktimin e masës së sigurimit, nuk ekzistojnë shkaqe pa dënueshmërie ose shuarje të veprës penale”.

Në vazhdim të arsyetimit gjykata e apelit shprehet se: “Referuar rrethanave të faktit ku personi nën hetim, pas këmbimit të monedhave të falsifikuara është larguar menjëherë nga vendi ku ka kryer veprën edhe pse është thirrur nga i dëmtuari, por edhe qëndrimi i tij në seancë gjyqësore ekziston rreziku se personi nën hetim të largohet dhe të kryejë vepër penale prandaj masa më e përshtatshme në këtë fazë të hetimit paraprak për shkak të rrezikshmërisë së lartë shoqërore të veprës penale që dyshohet se ka kryer personi nën hetim, e cila parashikon vetëm dënim me burgim .

IV. Në lidhje me themelin e rekursit të paraqitur nga personi nen hetim

16. Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë arrin në konkluzionin se rekursi i personit nën hetim Olsi Gjurra nuk është i bazuar në ligj (Neni 432 i Kodit të Procedurës Penale) dhe si i tillë duhet të rrëzohet.

17. Vendimi i Gjykatës së Apelit Tiranë, si dhe vendimi i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Dibër në lidhje me caktimin e masës së sigurimit janë dhënë në përputhje me dispozitat proceduriale penale në Kreun I, Seksioni I, që rregullon “kushtet dhe kriteret për caktimin e masave të sigurimit personal”.

18. Kolegji Penal vlerëson se në caktimin si masë sigurimi “arrest në burg”, janë marrë parasysh kriteret e përgjithshme për caktimin e masave të sigurimit (neni 229 i Kodit të

Procedurës Penale) dhe rrethanat konkrete që kanë ekzistuar të cilat bëjnë të aplikueshëm kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit arrest në burg (neni 230 i K.Pr.Penale).

Në nenin 229 të Kodit të Procedurës Penale parashikohet se: “1. Në caktimin e masave të sigurimit gjykata mban parasysh përshtatshmërinë e secilës prej tyre me shkallën e nevojave të sigurimit që duhen marrë në rastin konkret.

2. Çdo masë duhet të jetë në raport me rëndësinë e faktit dhe me sanksionin që parashikohet për veprën penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimësia, përsëritja si dhe rrethanat lehtësuese dhe rënduese të parashikuara nga Kodi Penal...”.

19. Të dy gjykatat. si Gjykata e Apelit Tiranë. ashtu edhe Gjykata e Rrethit Gjyqësor Dibër kanë pranuar se ndaj personin nën hetim Olsi Gjurra ka një dyshim të arsyeshëm të bazuar në prova se nga ana e tij është kryer vepra penale e falsifikimit të monedhave, e parashikuar nga neni 183/1 i Kodit Penal ç’ka përbën kushtin e përgjithshëm për caktimin e një mase sigurimi personal (neni 228/1 i K.Pr.Penale).

20. Nga shqyrtimi i akteve të paraqitura gjatë shqyrtimit të kërkesës së prokurorit për caktimin e masës së sigurimit provohet dyshimi se personi nën hetim Olsi Gjurra ka vënë në qarkullim një sasi valute për të cilën kishte dijeni se ajo ishte e falsifikuar e parashikuar si vepër penale nga neni 183 i Kodit Penal. Ky dyshim provohet nga një sërë aktesh proceduriale dhe provash të grumbulluara dhe të paraqitura nga prokurori gjatë gjykimit të kërkesave për caktim mase sigurimi ku mund të përmendim: a) procesverbalin e arrestimit në flagrancë nga i cili rezulton se mbas kallëzimit të të dëmtuarit është bërë arrestimi i shtetasit Olsi Gjura, i cili ishte duke u përpjekur të largohej me qëllim shmangien nga përgjegjësia penale; b) procesverbali për kqyrjen dhe marrjen e provës materiale me të cilin provohet përdorimi prej të dyshuarit të dy kartëmonedhave të prerjes 20 paund, c) akti i ekspertimit teknik me të cilin provohet se kartëmonedhat e prerjes 20 paund me nr.serie AE 68678904

319

dhe nr.serie EE 63967314 të vëna në përdorim nga personi nën hetim Olsi Gjura janë të falsifikuara. Të gjitha këto prova vërtetojnë ekzistencën e faktit penal.

21. Vepra penale e falsifikimit të monedhave e parashikuar nga neni 183/1 i Kodit Penal për të cilën dyshohet shtetasi Olsi Gurra nuk rezulton të jetë parashkruar, amnistuar apo depenalizuar ç’ka plotëson formalisht mundësinë e zbatimit ndaj tij të një mase sigurimi.

22. Për sa i përket nevojave të sigurimit të dy gjykatat e kanë argumentuar me rrezikshmërinë shoqërore të veprës penale dhe të autorit. Ky argumentim për sa i përket arsyetimit konkret të rrethanave të çështjes dhe të analizimit të personalitetit të të dyshuarit, është i drejtë në lidhje me nevojën e caktimit të masës së sigurimit.

23. Nisur nga rrethanat e faktit ka rezultuar se personi nën hetim është përpjekur që të largohet mbas kryerjes së veprës penale me qëllimin për t’iu shmangur përgjegjësisë penale duke përligjur konkretisht kushtin për caktimin e masës së sigurimit (neni 228/3 pika b) për nevojat e hetimit.

24. Për sa i përket dyshimit nëse shtetasi Olsi Gjurra është autor i kryerjes së veprës penale të parashikuar nga neni 183/1 i K.Penal kundër tij janë paraqitur prova të cilat e implikojnë atë si autor të mundshëm. Në bazë të akteve paraprake të hetimit siç janë deklarimet e shtetasve Bledar Melani, Fejzulla Iskurti, por edhe pjesërisht nga pohimet e të dyshuarit provohet se ka qenë personi nën hetim Olsi Gjurra i cili ka vënë në përdorim kartëmonedhat e falsifikuara të prerjes 20 paund me nr.serie AE 68678904 dhe nr.serie EE 63967314 nëpërmjet këmbimit.

25. Kolegji penal arrin në konkluzionin se masa e sigurimit “arrest në burg’’ i përgjigjet rëndësisë së faktit dhe sanksionit penal. Personi nën hetim Olsi Gjurra dyshohet të

jetë autor i mbajtjes dhe i vënies në qarkullim të një sasie kartëmonedhash të falsifikuara. Vepra penale për të cilën dyshohet autori paraqet rrezikshmëri të theksuar shoqërore sepse parashikohet si krim nga neni 183/1 i Kodit Penal dhe si dënim parashikohet vetëm dënimi me burgim gjer në 7 (shtatë) vjet.

26. Përveç ekzistencës së nevojave të vendosjes së masës së sigurimit ekzistojnë dhe kriteret e veçanta për caktimin e masës së sigurimit “arrest në burg’’ sipas nenit 230/1 të K.Pr.Penale. Në këtë nen përcaktohet se “1. Arresti në burg mund të vendoset vetëm kur çdo masë tjetër është e papërshtatshme për shkak të rrezikshmërisë së veçantë të veprës dhe të autorit...”.

27. Vepra penale e falsifikimit të monedhave e parashikuar nga neni 183 i Kodit Penal është vepër me rrezikshmëri të theksuar shoqërore për shkak të marrëdhënies juridike, e cila cënohet, parashikimi i saj si krim si dhe sanksioni penal vetëm me burgim. Gjithashtu rrethanat konkrete të kryerjes së veprës tregon për rrezikshmëri të theksuar të subjektit dhe mundësisë reale që personi nën hetim të ndërhyjë në procesin e të provuarit dhe në rast të një vendimi fajësie kundër tij shmangien nga dënimi. Në caktimin e masës së sigurimit personal ndaj shtetasit Olsi Gjurra si gjykata e apelit ashtu dhe gjykata e shkallës së parë kanë analizuar drejt kriteret e përgjithshme (neni 229/1/2 te K.Pr. Penale) ashtu dhe kriteret e veçanta (neni 230/1 i K.Pr.Penale), duke bërë analizë konkrete të fakteve dhe arsyet ligjore që e çuan gjykatën në vendimin për caktimin e masës.

28. Kolegji Penal, në lidhje me pretendimet e personit nën hetim, Olsi Gjurra, se nuk ka qenë në dijeni të faktit se kartëmonedhat e përdorura prej tij ishin të falsifikuar, konkludon se ka të dhëna të mjaftueshme dhe prova të besueshme të cilat e implikojnë si autor të veprës penale. Në lidhje me pasjen dijeni të faktit se kartëmonedhat ishin të falsifikuara si element i domosdoshëm i përgjegjësisë penale në analizë të provave të

320

paraqitura nga organi i akuzës ka prova në ngarkim të Olsi Gjurrës, të cilat e mbështesin këtë dyshim.

29. Personi nën hetim në mënyrën se si ka vepruar për t’i shkëmbyer, vendin dhe kohën tregon se ka patur dijeni se kartmonedhat ishin të falsifikuara. I pandehuri rezulton se: a) shkëmbimin e ka kryer me person të panjohur (subjekt i mitur), jashtë pikave të këmbimit të valutave të cilat kanë mundësi nëpërmjet aparaturave dhe janë të specializuar që të dallojnë valutën e falsifikuar b) personi nën hetim është munduar që shkëmbimin e kartëmonedhave ta kryerje në një vend të panjohur dhe larg vendbanimit të tij me qëllim mos zbulimin c) në një kohe të përshtatshme në momentin e largimit nga qyteti i Peshkopisë në drejtim të vendbanimit të tij. Në analizë të veprimeve konkrete ndryshe nga sa pretendon personi nën hetim e çojnë Kolegjin Penal në konkluzionin se ka dyshime të arsyeshme të bazuar në prova se ka pasur dijeni për faktin se kartëmonedhat e përdorura prej tij kanë qenë të falsifikuara ç’ka përligjin procedimin penal kundër tij, nevojën për masë sigurimi personale shtrënguese si edhe masën e sigurimit “arrest në burg” të caktuar ndaj tij nga gjykata.

V. Në lidhje me zgjidhjen e çështjes

30. Vendimi nr.216, datë 11.04.2011 i Gjykatës së Apelit Tiranë është marrë në zbatim të drejte të ligjit procedurial dhe si të tillë duhet të lihet në fuqi.

PËR KËTO ARSYEKolegji Penal i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 249/8 të Kodit Proçedurës

Penale,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.216, datë 11.04.2011 të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 28.09.2011

321