การจดทำาองคความร (KM)

เรอง เกษตรประณต

โดย นายพน มนกจ

บานเลขท 18 หมท 10 ตำาบลหนองพลวง อำาเภอ

สำ�นกง�นเกษตรอำ�เภอจกร�ช อำ�เภอจกร�ช จงหวดนครร�ชสม�

เกษตรประณต หม�ยถง ก�รเกษตรทปลกดวยฝมอ มคว�มปลอดภยตอผบรโภค มคว�มมนคงตอผผลต เปนสวนอ�ห�รของครอบครวทอดมสมบรณและมคณภ�พ (ไมตองไปตล�ด และตล�ดม�ต�มห�เอง) มคว�มสขบนตวชวดทตนเองสร�งขน (ดวนดคนและมคว�มยงยนตอสงแวดลอมโลก)

ก�รทำ�เกษตรประณต 1 ไร เปนแนวท�งหนงในก�รแกไขปญห�คว�มย�กจนของคนอส�น ซงตงอยบนสมมตฐ�นทว�คนย�กจนมททำ�กนนอย จะทำ�อย�งไรจงจะพงพ�ตนเองได และมสขภ�พด ครอบครวมคว�มสข คอทำ�ใหตวเองอยรอดกอนจะรวย และอ�จกล�วไดว�เกษตรประณต 1 ไร เปนร�กฐ�นทมนคงของเศรษฐกจพอเพยงอนนำ�ไปสก�รแกปญห�คว�มย�กจนของคนอส�นนนเอง

น�ยพน มนกจ อยบ�นเลขท 18 หมท 10 บ�นโนนคอย ตำ�บลหนองพลวง อำ�เภอจกร�ช จงหวดนครร�ชสม� ปจจบนน�ยพน มนกจ อ�ย 66 ป สมรสกบน�งเรณ มนกจ มบตรส�ว 1 คน น�งส�วประณต มนกจ อ�ย 20 ป ศกษ�อยคณะวทย�ศ�สตร ส�ข�วทย�ศ�สตรเคม ป 4 ซงน�ยพน มนกจ เล�ว� ก�รทำ�เกษตรประณต เปนก�รเปลยนวธคดใหมของ

เกษตรกร จ�กก�รคดเพยง 1 ไร คอทดน 1,600 ต�ร�งเมตร ไมมก�รคำ�นวณและคำ�นงถงประโยชนทจะไดม�กนก ไมคดเฉพ�ะดน แตใตดนกส�ม�รถปลกพชได เชน ปลกมนเทศซงลงหวในดน เหนอดนขนไป 2 ชน 3 ชน กมตนไม มนก และมสตวต�งๆ รอบๆ แปลงปลกชะอม มะข�ม จะมกนตลอดทงป มเหลอแจกจ�ยเพอนบ�น เหลอแจกนำ�ไปข�ย พนทเหนอดนปลกบวบก นำ�เต� ผกกด เตยหอม สบปะรด ผกพนบ�นหล�กชนดในแปลงปลกสลด ถวแปบ มะน�ว ไมใชสอย พนทว�งเลยงไกพนเมอง บอปล�ดก เปนตน

ขนตอนก�รทำ�เกษตรประณต ม 4 ขนตอน

1. ขนกำ�หนดเป�หม�ย ตองอ�ศยก�รคดถกทำ�ถก เพร�ะเปนเรองทตนเองสนใจ เอ�คว�มสขเปนตวตง คดเสมอว�ถ�ทำ�แลวตนเองมคว�มสข ครอบครวมคว�มสขกทำ� และส�ม�รถทจะทำ�ไดเลย เอ�ทบรเวณของบ�นนแหละ ไมตองมทนม�ก คว�มขยนนแหละคอทน และเอ�คว�มมเปนตววด คว�มมกคอมทกอย�งทส�ม�รถเกบกน เหลอเกบกข�ยเปนร�ยไดของครอบครว อ�ยม�กขนกส�ม�รถทำ�ได มรมเง�ของตนไม ผลไมใชสอย

2. ขนก�รรวมพลง เรมจ�กก�รรวมพลงของคนในครอบครวกอน ตอม�ชมชนกม�ชวยกนสร�งขย�ยตอๆ กนไปเปนวงกว�ง

3. ขนของก�รตงมน โดยสงสำ�คญ 2 อนดบ หนง คอตองรจกตนเองถอเปนสงสำ�คญม�กในก�รทำ�ก�รเกษตรแบบประณต 1 ไร ใหพออยพอกน ซงตองเรมตนดวยก�รออม ทงก�รออมนำ� ออมคว�มอดมสมบรณของดน ออมสตว ออมตนไมยนตนทหล�กหล�ย ออมเงนทน สงสมกลย�ณมตร และสงสมภมปญญ�ในก�รแกปญห� จะชวยใหมอยมกน มเพอน มเงน มสขภ�พด อกทงตองรจกผอน ผอนในทนคอผคนทอยรอบข�งเร�หนง และหนวยง�นต�งๆ หนง รวมไปถงว�จะตองรจกสงแวด

ลอมรอบๆ เร�ดวย เข�ทำ�อะไร อย�งไร เปนอย�งไรเร�กไมว�อะไร เร�ทำ�ของเร�ไป

4. ขนของก�รตงใจ ไมมอะไรตองกงวล ตนเช�ม�กทำ�เลย ทำ�ทกอย�งไมมก�รว�งแผนทแนนอน ทำ�ดวยคว�มสข ทกคนในครอบครวมคว�มสข ลกเรยนจบและมง�นทำ�ทมนคง

ขอพจ�รณ� 5 ขนตอน

ขนตอนท 1 ใหพจ�รณ�ตวเอง อ�นตวเองใหออก บอกตวเองใหได ใชตวเองใหเปน แลวจงบอกคนข�งเคยง และบอกคนอนทำ�

ขนตอนท 2 พจ�รณ�ทรพย�กร ดนตองสมบรณ นำ�ตองเพยงพอ สตวตองสมบรณ ตนไมตองรมรน และมแสงทเหม�ะสม ตองจดระดบใหเกอกลกน

ขนตอนท 3 ตดสนใจทำ�แลวทำ�ทนท ไมตองรอ

ขนตอนท 4 จดบญชร�ยรบ ร�ยจ�ย กำ�ไร ข�ดทน กวนออกดอก กวนออกผล กวนจบข�ย เปนตน

ขนตอนท 5 ตองทำ�อย�งตอเนอง ทำ�ทกวน ม�กบ�งนอยบ�ง วนไหนห�กไมไดทำ�กเหมอนว�วนนนข�ดอะไรไป

ผก ผลไมและสมนไพร

ชนด อ�ย ชนด อ�ย ชนด อ�ย1.ทเรยน 12 ป 24.ชมพ 5 ป 47.ย�ง 6 เดอน2.เง�ะ 15 ป 25

.กระเจยว1 ป 48.อนน 7 เดอน

3.กะทอน 14 ป 26.ขมน 1 ป 49.มะเขอพลวง

1 ป

4.มะกอก 13 ป 27.กะช�ย 1 ป 50.เพก� 6 ป5.มะเฟอง 12 ป 28.เตย

หอม2 ป 51.มะรม 7 ป

6.สะเด� 5 ป 29.ผกกด 1 ป 52.ชะอม 2 ป7.ละมด 20 ป 30

.สบปะรด2 ป 53.มน

ออน4 เดอน

8.มะมวง 6 ป 31.ข� 1 ป 54.จำ�ป�ดะ 1 ป9.ทบทม 10 ป 32.ตะไคร 1 ป 55.ไผ 20 ป10.มะไฟ 15 ป 33.ถวแปบ 1 ป 56.ตะไคร

หอม2 เดอน

11.มะกรด 10 ป 34.มะข�ม 3 ป 57.มะข�ม 5 ป12.กลวย 10 ป 35.ชม

จนทร1 ป 58.จก 1 ป

13.มะละกอ

1 ป 36.บวบก 1 ป 59.สมโอ 6 ป

14.มะน�ว 3 ป 37.สลด 1 ป 60.สมเขยวหว�น

4 ป

15.ชะมวง 8 ป 38.ตำ�ลง 1 ป 61.เหรยง 3 ป16.กำ�มะเรยน

3 ป 39.นอยหน�

4 ป 62.หว� 8 ป

17.ชมมง 5 ป 40.ท�วย�ยมอม

1 ป 63.มนเทศ 1 ป

18.มะตมแขก

5 ป 41.เอองน� 1 ป 64.ลนจ 4 ป

19.กะสง 7 ป 42.เผอก 1 ป 65.ฟ�ทะล�ยโจร

1 ป

20.หม�ก 8 ป 43.บอน 1 ป 66.มหศจรรย

10 ป

21.กม 5 ป 44.บวส�ย 1 ป 67.แตว 7 ป22.ขนน 10 ป 45.ใสตน 1 ป 68.ย�งน� 1 ป23.มะพร�ว

10 ป 46.ชะพล 6 เดอน 69.ไผจด 6 เดอน

ในพนท 1 ไร ของน�ยพน มนกจ จะไมมพนทน� จะมสวนของแปลงผก ไมผล สมนไพร เลยงสตว เลยงปล� ในพนท 1 ไร มก�รปลกไมยนตน เชน มะน�ว กลวย เง�ะ ทเรยน มะละกอ เปนตน มก�รปลกไมใชสอย เชน สะเด� สก เปนตน

ปรม�ณและชนดของผลผลตจ�กทดน 1 ไร ของน�ยพน มนกจ

สตวม 2 ชนด นำ�หนกรวม 510 กโลกรมผกม 15 ชนด นำ�หนกรวม 125 กโลกรมผลไมม 10 ชนด นำ�หนกรวม 300 กโลกรมรวมมพชและสตว 27 ชนด คดเปนนำ�หนกรวม 935 กโลกรมผลผลตทไมไดชงหรอกนไดม กล�ไม ชนด จำ�นวน กล�– –

ค�ใชจ�ยต�งๆ ในก�รทำ�เกษตรประณต 1 ไร ของน�ยพน มนกจ

ค�แรงง�น 386 ชงโมง คดเปนเงน 6,948 บ�ทค�ปย 3,000 กโลกรม คดเปนเงน 0 บ�ทค�ไฟฟ�สบนำ� 114 ชวโมง คดเปนเงน 342 บ�ทค�พนธพช 56 ตน คดเปนเงน 1,960 บ�ทค�เมลดพนธ กรม คดเปนเงน บ�ท– –ค�พนธสตว 2,000 ตว คดเปนเงน 4,000 บ�ทเครองจกรกล บ�ท–อนๆ - บ�ทค�ใชจ�ยทกประเภทไมรวมค�แรงง�น คดเปนเงน 6,302 บ�ทค�ใชจ�ยทกประเภทรวมแรงง�น คดเปนเงน 13,250 บ�ท

หม�ยเหต : เกบขอมลระหว�งวนท 1 กรกฎ�คม 2547 ถง 18 สงห�คม 2548

“พย�ย�มห�และเกบรวมรวมพนธพชโดยเฉพ�ะพชทห�ย�ก อย�กจะปลกรวบรวมไวใหไดเหนใหไดมไดกน”