สำ�นกง�นคณะกรรมก�รวจยแหงช�ต

แบบสรปผบรหาร…………………………………………………………………………

……………

1. รายละเอยดเกยวกบการทำากจกรรมสงเสรมและสนบสนนการวจย แผนพฒนาศกยภาพบณฑตวจยรนใหม ปงบประมาณ 25611.1 ชอเรอง

ก�รถ�ยภ�พส�รคดเพอสงเสรมภ�พลกษณก�รทองเทยวแหลงพนำ$�รอนอ�รยธรรมล�นน�

1.2 ชอคณะผรบผดชอบก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจย น�ย ณฐพล นกลค�ม

หนวยง�นทสงกด นสต ส�ข�ศลปะและก�รออกแบบ คณะ สถ�ปตยกรรมศ�สตร

มห�วทย�ลยนเรศวรหม�ยเลขโทรศพท 089-460-3150

1.3 งบประม�ณและระยะเวล�ก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจย

ไดรบงบประม�ณ ประจำ�ปงบประม�ณ พ.ศ. 2561 งบประม�ณทไดรบ 29,800 บ�ท

ระยะเวล� ต$งแต (เดอน, ป) มกร�คม 2561 ถง (เดอน, ป) กรกฎ�คม 2562 .

2. สรปแผนกจกรรม (เขยนภาพรวมโครงการในลกษณะยอและกะทดรดทสามารถใชในการเผยแพรได)2.1 คว�มสำ�คญและทม�ของปญห�ในก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนวจย

ก�รทองเทยวเชงสขภ�พเปนก�รทองเทยวท�งเลอกทประกอบดวยกจกรรมนนทน�ก�รและก�รฟ$ นฟสขภ�พมแนวโนมเตบโตจ�กคว�มตองก�รทองเทยวในคว�มสนใจพเศษ ซงทรพย�กรธรรมช�ตเชนแหลงพนำ$�รอนส�ม�รถพฒน�เปนแหลงทองเทยวรองรบก�รทองเทยวรปแบบดงกล�ว ในประเทศไทยมแหลงพนำ$�รอนถง 112 แหง โดยพ$นทในภ�คเหนอมม�กถง 37 แหง ซงมก�รกำ�หนดเสนท�งพนำ$�รอน เมองสป� และหมบ�นพนำ$�รอนตนแบบนำ�รองเสนท 1 ในจงหวดเชยงใหม เชยงร�ย และแมฮองสอน แตยงไมมก�รศกษ�แนวท�งก�รพฒน�ทหรอภ�พลกษณสถ�นทๆ เหม�ะสมกบศกยภ�พของพ$นท โครงก�รวจยน$จงเปนสวนหนงของก�รศกษ�ภ�พลกษณสถ�นทของแหลงพนำ$�รอนและใชก�รถ�ยภ�พเปนเครองมอสอส�รและสงเสรมภ�พลกษณสถ�นท ก�รถ�ยภ�พเปนสอนำ�เสนอศลปวฒนธรรมและวถชวตต�งถนเพอนำ�เสนอและสงเสรมก�รทองเทยว แตจ�กก�รศกษ�พบว�ก�รถ�ยภ�พมกเกดจ�กคว�มตองก�รจ�กภ�ยนอกและมกชงพ$นทสอส�รจ�กคนในพ$นทแหลงทองเทยวผมคว�มรเกยวกบพ$นทและทนวฒนธรรม ซงก�รไมมก�รประส�นง�นรวมกบชมชนในก�รสอส�รอ�จกอใหเกดภ�พลกษณสถ�นทๆ ไมสอดคลองกบคว�มตองก�รของชมชน รวมถงไมสอดคลองกบยทธศ�สตรก�รจดก�รทองเทยวทเนนก�รมสวนรวมของทองถน โครงก�รวจยน$จงเลอกศกษ�แนวท�งจ�กก�รถ�ยภ�พส�รคดเชงสงคมและม�นษยวทย�เนองจ�กมแนวท�งปฏบตทใหคว�มสำ�คญกบก�รแลกเปลยนคว�มรและประสบก�รณระหว�งช�งภ�พ ประเดนศกษ� และผมสวนเกยวของ และก�รศกษ�ประเดนเปนระยะเวล�น�น แนวท�งปฏบตเหล�น$อ�จชวยลดปญห�ในก�รถ�ยภ�พข�งตนได โครงก�รวจยน$จงเปนก�รศกษ�และสร�งแนวท�งก�รถ�ยภ�พเพอสงเสรมก�รทองเทยวโดยประยกตใชทฤษฎภ�พลกษณสถ�นทและก�รถ�ยภ�พดวยมมมองและแนวท�งปฏบตก�รถ�ยภ�พส�รคด และทดลองใชแนวท�งกบพ$นทแหลงพนำ$�รอนกรณศกษ�ทยงข�ดก�รศกษ�ด�นภ�พลกษณสถ�นท

2.2 วตถประสงคของก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจย

วตถประสงคของก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยแบงออกต�มวตถประสงคของโครงก�รวจย 3 ขอ ประกอบดวย1)เพอศกษ�รปแบบก�รทองเทยวของแหลงพนำ$�รอนท$ง 3 แหลง

ไดแก แหลงพนำ$�รอนดอยสะเกด จงหวดเชยงใหม แหลงพนำ$�รอนโปงปเฟอง จงหวดเชยงร�ย และแหลงพนำ$�รอนเมองแปง จงหวดแมฮองสอน

2)เพอศกษ�แนวท�งก�รถ�ยภ�พส�รคดและกระบวนก�รสร�งภ�พลกษณสำ�หรบแหลงทองเทยว

3)เพอสร�งสรรคภ�พถ�ยส�รคดเพอสงเสรมภ�พลกษณก�รทองเทยวผ�นมมมองก�รถ�ยภ�พส�รคด

2.3 วธก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยวธก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยสรปไดต�มภ�พ

ประกอบตอไปน$

2.4 ผลก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยผลก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยแบงออกต�ม

วตถประสงคของโครงก�รวจย 3 ขอ โดยมร�ยละเอยดตอไปน$1)เพอศกษ�รปแบบก�รทองเทยวของแหลงพนำ$�รอนท$ง 3 แหลง

ผลก�รศกษ�รปแบบก�รทองเทยวแบงออกเปนก�รประเมนแหลงพนำ$�รอนกรณศกษ�ต�มหลกก�ร ROS และผลก�รวเคร�ะหขอมล

วตถประสงคการวจยเพอศกษ�รปแบบก�รทองเทยวของแหลงพนำ$�รอนท$ง 3 แหลง

ปจจยนำาเขา หลกก�รจำ�แนกเขตทองเทยวเชงนเวศโดยหลกชวงช$นโอก�สด�นนนทน�ก�ร (ROS)

ก�รวดภ�พลกษณสถ�นท

ขอมลศกยภ�พและคณภ�พแหลงพนำ$�รอน

ขอมลสถ�นท วถชวต รปแบบก�รทองเทยว และภ�พลกษณสถ�นท

แนวท�งก�รศกษ�

กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พ ชดภ�พถ�ยทยงไมถกคด

เลอกและประเมน ก�รสอบถ�มดวยภ�พ

สำ�หรบก�รคดเลอกและประเมนภ�พแบบมสวน

กระบวนการ

ประเมนแหลงพนำ$�รอนต�ม ROS

วเคร�ะหคณลกษณะและภ�พลกษณแหลงพนำ$�รอน

กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พ (Criteria) ทสอส�รถงรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณ

ทำ�ก�รถ�ยภ�พต�มเน$อห�ทกำ�หนด

คดเลอกและประเมนภ�พถ�ยโดยคนในพ$นทม

ขอมลศกยภ�พและคณภ�พแหลงพนำ$�รอน

ขอมลสถ�นท วถชวต รปแบบก�รทองเทยว และภ�พ

กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พ

ผลผลต

เพอสร�งสรรคภ�พถ�ยส�รคดเพอสงเสรมก�รทองเทยวในมมมองก�รถ�ยภ�พส�รคด

เพอศกษ�แนวท�งก�รถ�ยภ�พส�รคดและกระบวนก�รสร�งภ�พลกษณสำ�หรบแหลงทอง

แนวทางการประยกตใชทฤษฎภาพลกษณสถานทสำาหรบการถายภาพสารคดเพอสงเสรม

ผลง�นภ�พถ�ยจ�กกก�รประยกตใชทฤษฎภ�พลกษณสถ�นทและก�รถ�ยภ�พส�รคดเชงสงคมทแสดงถงภ�พลกษณ

คณลกษณะและภ�พลกษณสถ�นทของพ$นทกรณศกษ�ดวยก�รวดภ�พลกษณสถ�นท ผลก�รประเมนแหลงพนำ$�รอนต�มหลกก�ร ROS สรปไดในต�ร�งตอไปน$

แหลงพนำ5ารอนดอยสะเกดพ$นทชนบท (Rural, R) ก�รพฒน�ในระดบชมชนชนบท เข�ถงไดจ�กเขตเมอง สภ�พพ$นทมก�รเปลยนแปลงจ�กธรรมช�ตเพอรองรบก�รทองเทยวชดเจน

แหลงพนำ5ารอนโปงปเฟองพ$นทธรรมช�ตดดแปลง (Roaded Natural-Modified, RN-M) มระยะห�งจ�กแหลงชมชนไมม�ก มก�รใชประโยชนบนพ$นทใกลเคยง พ$นทยงมคว�มเปนธรรมช�ตแตมก�รดดแปลง

แหลงพนำ5ารอนเมองแปงพ$นทธรรมช�ตกงสนโดษโดยใชย�นยนต (Semi-primitive Motorized Area, SPM) เนองจ�กต$งอยห�งชมชน สนโดษ มก�รดดแปลงและมถนนท�งเข�แตยงกลมกลนกบธรรมช�ต

ผลก�รวเคร�ะหขอมลคณลกษณะและภ�พลกษณสถ�นทของพ$นทกรณศกษ�เพอกำ�หนดรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณสถ�นทดวยก�รวดภ�พลกษณสถ�นทแบงออกต�มพ$นทกรณศกษ�ในรปแบบสรปก�รวดภ�พลกษณสถ�นท โดยมร�ยละเอยดดงตอไปน$

ภ�พแสดงสวนประกอบภ�พลกษณสถ�นทของพ$นทกรณศกษ�แหลงพนำ$�รอนดอยสะเกด

ภ�พแสดงสวนประกอบภ�พลกษณสถ�นทของพ$นทกรณศกษ�แหลงพนำ$�รอนโปงปเฟอง

ภ�พแสดงสวนประกอบภ�พลกษณสถ�นทของพ$นทกรณศกษ�แหลงพนำ$�รอนเมองแปง

2)เพอศกษ�แนวท�งก�รถ�ยภ�พส�รคดและกระบวนก�รสร�งภ�พลกษณสำ�หรบแหลงทองเทยวผลก�รศกษ�แนวท�งก�รถ�ยภ�พส�รคดและกระบวนก�รสร�งภ�พ

ลกษณสำ�หรบแหลงทองเทยวแบงออกเปนหวขอสรปแนวท�งก�รถ�ยภ�พทองเทยวเชงส�รคดและกำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พ โดยแนวท�งก�รถ�ยภ�พทองเทยวเชงส�รคดมคณลกษณะและแนวท�งก�รดำ�เนนง�นตอไปน$

ภ�พถ�ยควรมก�รใชสญญะและเรยงลำ�ดบเพอเล�เรองร�ว ใชคว�มสวยง�มถ�ยทอดคว�มร

ภ�พถ�ยทองเทยวประกอบดวยภ�พถ�ยหล�กหล�ยประเภท ช�งภ�พควรมทกษะทหล�กหล�ย ซงนอกจ�กภ�พสงดงดดหรอเชญชวนทองเทยวแลวยงรวมถงภ�พสถ�นทบรก�รและสงอำ�นวยคว�มสะดวก กจกรรม หรอง�นประเพณต�งๆ

ช�งภ�พจำ�เปนตองเข�ห�และทำ�ง�นรวมกบชมชนทองถนเพอสอส�รและสร�งภ�พลกษณทท$งเชญชวนและสร�งคว�มเข�ใจเกยวกบผทอ�ศยอยในแหลงทองเทยว

กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พประยกตใชแนวท�งจ�กก�รศกษ�ม�นษยวทย�ภ�พ โดยในก�รดำ�เนนง�นวจยน$ใชรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณสถ�นทเปนหลกในก�รคดเลอกคณลกษณะหรอภ�พลกษณยอยทสอดคลองและสงเสรมรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณสถ�นทๆ กำ�หนด เปนเน$อห�หรอเป�หม�ยหลกในก�รถ�ยภ�พในระยะก�รทำ�ง�นตอไป กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พของแตละพ$นทกรณศกษ�มร�ยละเอยดต�มต�ร�งตอไปน$

รปแบบการทองเทยวเชงสขภาพ ภาพลกษณรวมทรพยากรทเกดข5น

ตามธรรมชาตทรพยากรทมนษยสรางข5น ชมชนเกษตรพงพ�

ตนเองทรพยากรทางการทองเทยว

- แหลงพนำ$�รอนดอยสะเกด

- บรก�รสป� (นวด อ�บนำ$�แร)

- วถชวตกบแหลงพนำ$�รอน (อ�บ ทำ�คว�มสะอ�ด ปรงอ�ห�ร)

- วถชวตก�รเกษตร พชผกสวนครว ก�รทำ�ก�รเกษตรในครวเรอน ก�รเล$ยงสตว

ต�ร�งกำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พแหลงพนำ$�รอนดอยสะเกด

รปแบบการทองเทยวเชงวฒนธรรมกงนเวศ ภาพลกษณรวมทรพยากรทเกดข5น

ตามธรรมชาตทรพยากรทมนษยสรางข5น ชมชนเชอมตอ

แหลงทองเทยว

ทรพยากรทางการทองเทยว

- แหลงพนำ$�รอนโปงปเฟอง

- สวนสมนไพร- แหลงทองเทยวบรเวณ

เขอนแมสรวย

- แหลงพนำ$�รอน- วดต�งๆ- ชมชนกลมช�ตพนธ- ก�รทำ�ก�รเกษตรสวน

พทร�

ต�ร�งกำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พแหลงพนำ$�รอนโปงปเฟอง

รปแบบการทองเทยวเชงนเวศกงผจญภย ภาพลกษณรวมทรพยากรทเกดข5น

ตามธรรมชาตทรพยากรทมนษยสรางข5น พ$นทเกษตรกรรม

ขน�ดใหญทมคว�มหล�กหล�ยด�น

ช�ตพนธทรพยากรทางการทองเทยว

- แหลงพนำ$�รอนเมองแปง

- แหลงพนำ$�รอนเหมองแร

- แมนำ$�ป�ย- ภมประเทศทเปน

ทร�บลมแมนำ$�ในหบเข�

- กจกรรมลองแกงแมนำ$�ป�ย

- ศกษ�ธรณนเวศ- วถชวตเกษตรกรรม- สถ�นทสำ�คญ เชน วด- กลมช�ตพนธ

ต�ร�งกำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พแหลงพนำ$�รอนเมองแปง

3) เพอสร�งสรรคภ�พถ�ยส�รคดเพอสงเสรมภ�พลกษณก�รทองเทยวผ�นมมมองก�รถ�ยภ�พส�รคดผลก�รสร�งสรรคภ�พถ�ยส�รคดเพอสงเสรมภ�พลกษณก�รทอง

เทยวผ�นมมมองก�รถ�ยภ�พส�รคดสำ�หรบแบบสรปผบรห�รเปนตวอย�งผลง�นภ�พถ�ยจ�กก�รลงพ$นทถ�ยภ�พต�มกำ�หนดเน$อห�ทไดรบก�รคดเลอกและประเมนอย�งมสวนรวมโดยคนในชมชนพ$นทกรณศกษ� มร�ยละเอยดตอไปน$

ตวอยางภาพถายทคดเลอกและประเมนแลวจากแหลงพนำ5ารอนดอยสะเกด

ตวอยางภาพถายทคดเลอกและประเมนแลวจากแหลงพนำ5ารอนโปงปเฟอง

ตวอยางภาพถายทคดเลอกและประเมนแลวจากแหลงพนำ5ารอนเมองแปง

2.5 ผลสำ�เรจและคว�มคมค�ก�รคดเลอกและประเมนภ�พถ�ยอย�งมสวนรวมมผลในเชงบวก

โดยตวแทนคนในพ$นทเหนชอบกบก�รเผยแพรภ�พและเน$อห�สวนใหญ ผลสำ�เรจของก�รดำ�เนนง�นวจยนอกเหนอจ�กขอมลเกยวกบพ$นทกรณศกษ�และตวอย�งผลง�นภ�พถ�ยแลวยงส�ม�รถสรปเปนแนวท�งก�รประยกตใชทฤษฎภ�พลกษณสถ�นทสำ�หรบก�รถ�ยภ�พส�รคดเพอสงเสรมก�รทองเทยว ซงมข $นตอนประกอบดวย

1)ประเมนศกยภ�พของพ$นทเป�หม�ยดวยหลกชวงช$นโอก�สด�นนนทน�ก�รเพอศกษ�คณลกษณะ คว�มแตกต�ง และโอก�สในก�รจดก�รทองเทยวรปแบบต�งๆ

2) ศกษ�คณลกษณะและภ�พลกษณะของพ$นทเป�หม�ยจ�กคนในชมชนดวยก�รวดภ�พลกษณสถ�นทเพอเรยนรและกำ�หนดรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณสถ�นทโดยรวม

3)กำ�หนดเน$อห�ก�รถ�ยภ�พโดยใชรปแบบก�รทองเทยวและภ�พลกษณสถ�นทรวมเปนหลกแลวเลอกคณลกษณะหรอเน$อห�ทสอดคลองและสงเสรม

4) ถ�ยภ�พต�มเน$อห�ทกำ�หนด คดเลอกภ�พถ�ยทสอดคลองกบเน$อห�ทกำ�หนดในเบ$องตน

5)ทำ�ก�รคดเลอกและประเมนภ�พถ�ยอย�งมสวนรวมโดยคนในชมชนพ$นทเป�หม�ย

นอกจ�กน$ก�รดำ�เนนก�รวจยยงไดเรยนรถงเน$อห�หรอลกษณะทชมชนไมตองก�รนำ�เสนอ ซงอ�จเปนร�ยละเอยดในภ�พทคนทวไปอ�จมองข�ม เชน ภ�พก�รเตรยมอ�ห�รทใชเครองมอแบบเดยวกบทใชในก�รเกษตรซงสงผลตอภ�พลกษณด�นคว�มสะอ�ด เปนตน

2.6 กลมเป�หม�ยและประโยชนทไดรบจ�กโครงก�รกลมเป�หม�ยและประโยชนทไดรบจ�กโครงก�รประกอบดวย

1) ผผลตสอ ช�งภ�พ และนกวจย ส�ม�รถประยกตใชแนวท�งในก�รศกษ�และนำ�เสนอสถ�นทอนๆ

2)ชมชนพ$นทแหลงทองเทยว ส�ม�รถใชแนวท�งน$เปดโอก�สใหชมชนมสวนรวมในก�รกำ�หนดและสร�งภ�พลกษณของชมชนทจะสอส�รตอส�ธ�รณะ รวมถงเปนก�รทบทวนเกยวกบชมชนในสวนทอ�จมองข�มดวยภ�พถ�ย เพอแกไขหรอกำ�หนดภ�พลกษณชมชนในอน�คต

3) ผประกอบก�รเกยวกบก�รทองเทยว ส�ม�รถใชแนวท�งในก�รสอส�รและสงเสรมก�รทองเทยวดวยก�รศกษ�พ$นทในเชงลกอย�งมสวนรวม ซงชวยตอรองและรกษ�สมดลระหว�งก�รเปดกจก�รทองเทยวและก�รอนรกษอตลกษณและวถชวตชมชน

2.7 ก�รนำ�ไปใชประโยชนขอมลจ�กก�รวจยมก�รนำ�ไปใชประโยชนประกอบดวย

1)ง�นวจยไดถกนำ�เสนอในก�รประชมวช�ก�รภ�ยในประเทศในรปแบบป�กเปล� 2 คร$ง ประกอบดวยในง�นประชมวช�ก�ร นเรศวรวจย คร$งท 13 วนท 21 กรกฎ�คม 2560 ทคณะสถ�ปตยกรรมศ�สตร มห�วทย�ลยนเรศวร และในง�นประชมวช�ก�ระดบบณฑตศกษ� คณะสถ�ปตยกรรมศ�สตร คร$งท 9 วนท 27 เมษ�ยน 2561 ทคณะสถ�ปตยกรรมศ�สตร สถ�บนเทคโนโลยพระจอมเกล�เจ�คณทห�รล�ดกระบง

2)ขอมลจ�กก�รวจยไดรบก�รเผยแพรใหชมชนพ$นทกรณศกษ�ผ�นก�รจดประชมและจดทำ�คมอ ซงเปนโอก�สทชมชนไดเรยนรศกยภ�พในก�รจดก�รทองเทยวและภ�พลกษณของชมชนผ�นภ�พถ�ย และเปนก�รทบทวนเพมเตมเกยวกบคณลกษณะของชมชน

2.8 ขอเสนอแนะทไดจ�กก�รทำ�กจกรรมสงเสรมและสนบสนนก�รวจยขอเสนอแนะทไดจ�กก�รดำ�เนนก�รวจยประกอบดวย

1)องคคว�มรและแนวท�งจ�กก�รดำ�เนนง�นวจยส�ม�รถนำ�ทฤษฎก�รตล�ดม�ปรบใชเพอศกษ�ตอยอด เพอสร�งแนวท�งก�รสงเสรมภ�พลกษณก�รทองเทยวในเชงพ�ณชอย�งมสวนรวม

2)ก�รนำ�เสนอวถชวตชมชนในเชงก�รทองเทยวตอบสนองคว�มตองก�รเรยนรวฒนธรรมทแตกต�งจ�กก�รทองเทยว อย�งไรกต�ม ยงไมมก�รศกษ�ด�นคว�มสมพนธและคว�มเหม�ะสมของก�รนำ�วถชวตซงอ�จเปนเรองสวนตวม�ใชในเชงก�รทองเทยว ซงเปนประเดนทอ�จศกษ�ตอ

3)ผลก�รถ�ยภ�พในก�รดำ�เนนง�นวจยน$ไดรบก�รคดเลอกและประเมนจ�กคนในพ$นทแหลงทองเทยว แตยงไมไดรบก�รประเมนจ�กคนภ�ยนอก ซงอ�จมคว�มคดหรอคว�มตองก�รทองเทยวทหล�กหล�ย

ทอ�จแตกต�งจ�กคว�มคดของคนในชมชน ซงเปนประเดนทอ�จศกษ�ตอ