CENTRUM DORADZTWA ROLNICZEGO W BRWINOWIE ODDZIAŁ W POZNANIU

INSTYTUT OCHRONY ROŚL– Państwowy Instytut Badawczy

WYKORZYSTANIE PROGRAMÓW

KOMPUTEROWYCH I APLIKACJI MOBILNYCH

W GOSPODARSTWIE ROLNYM

Poznań 2019

Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Oddział w Poznaniu

ISBN 978-83-60232-93-4

Opracowanie:Łukasz Bocheński, Iwona Kajdan-Zysnarska, Kacper Mytko, Oskar Wysocki

Projekt okładkiAlicja Zygmanowska

Skład i łamanie: Agnieszka Leitgeber-Graczyk

Druk: Centrum Doradztwa Rolniczego w BrwinowieOddział w Poznaniu

61-659 Poznań, ul. Winogrady 63tel. 61 823-20-81, fax 61 820-19-71

e-mail: poznan@cdr.gov.plwww.cdr.gov.pl

Zlecenie nr 16/2019, nakład 500 egz.

Spis treści

Wprowadzenie .......................................................................................................................... 5

1. Digitalizacja w rolnictwie ................................................................................................. 6

2. Programy komputerowe i aplikacje mobilne ułatwiające zarządzanie gospodarstwem ............................................................................................................. 8

RolnikON ........................................................................................................................................ 8

365FarmNet .................................................................................................................... 9

3. Specjalistyczne programy komputerowe i aplikacje mobilne wspomagające zarządzanie w produkcji roślinnej .......................................... 12

Agrego .............................................................................................................................. 12

Agridata ........................................................................................................................... 13

Agrinavia .......................................................................................................................... 14

Agrivi ................................................................................................................................. 15

AgroAsystent 2 .............................................................................................................. 15

eAgronom ....................................................................................................................... 16

mRolnik2.0 ...................................................................................................................... 16

4. Specjalistyczne Programy komputerowe i aplikacje mobilne wspomagające zarządzanie w produkcji zwierzęcej......................................... 19

AfiFarm ............................................................................................................................ 19

Elocha .............................................................................................................................. 20

e-stado ............................................................................................................................. 20

Hodowla+ ....................................................................................................................... 21

Stado OnLine (SOL) ..................................................................................................... 21

System Obora ................................................................................................................ 22

Podsumowanie .................................................................................................................... 25

Bibliografia ............................................................................................................................. 27

5

Wprowadzenie

W dobie dynamicznie rozwijającej się cyfryzacji, większość rolników posiada komputer bądź telefon z funkcją dostępu do Internetu. Nieliczni wykorzystu-ją te urządzenia pod kątem zarzadzania gospodarstwem rolnym. Po pierwsze wynika to z faktu, że ponad połowa gospodarstw rolnych w Polsce to gospo-darstwa małe o powierzchni poniżej 10 ha. Zastosowanie programów w tych gospodarstwach jest zazwyczaj nieuzasadnione ekonomicznie i organizacyjnie, zbędne z punktu widzenia małej ilości zdarzeń gospodarczych, a po części jest też efektem braku obowiązku prowadzenia ewidencji tych zdarzeń w gospodar-stwie. Poza tym, w przypadku gospodarstw o większej skali produkcji, rolnicy wykorzystują zazwyczaj oprogramowanie producentów maszyn i urządzeń de-dykowane do poszczególnych działalności, odpowiedzialne za określony pro-ces produkcyjny. Część rolników posiada programy komputerowe lub aplikacje, jednak stanowią one często uzupełnienie dla świadczonej usługi doradczej.

Ostatnią grupę rolników stanowią osoby, które nie korzystają z dostępnych na rynku programów komputerowych ze względu na brak wiedzy na temat oferty produktowej, w świadomości których dostęp do nowoczesnych rozwiązań nie-odłącznie wiąże się z wysokimi kosztami ich nabycia. Takie myślenie pozostaje w sprzeczności z ofertą cenową producentów oprogramowania.

Korzystanie z programów komputerowych w branży rolniczej w zależności od firmy jest darmowe dla wybranych modułów, częściowo odpłatne za dostęp do wybranych funkcjonalności, odpłatne w formie miesięcznego lub rocznego abonamentu, licencji.

W niniejszej publikacji zaprezentowano wybrane programy komputerowe oraz aplikacje internetowe do zarządzania gospodarstwem rolnym kompleksowo lub poszczególnymi działalnościami produkcyjnymi, a także do świadczenia bądź realizacji określonych usług. W zamierzeniu autorów broszura stanowi przewodnik, w którym zebrano informacje na temat funkcjonalności poszcze-gólnych programów oraz przedstawiono zasady dostępu i warunki korzystania z oprogramowania.

6

1. Digitalizacja w rolnictwie

Rolnictwo, podobnie jak inne sektory gospodarki narodowej, podlega nieustan-nym przemianom. Z jednej strony są one następstwem wzrastającej konkuren-cyjności w sektorze rolno-spożywczym i zmian przepisów prawnych, a z drugiej strony coraz częściej wymuszane są przez dynamiczny postęp technologiczny. Nowoczesne technologie informatyczne znajdują zastosowanie bezpośrednio w działalności rolniczej, a dane gromadzone z ich wykorzystaniem stanowią cen-ne źródło informacji dla zarządzających gospodarstwem rolnym. Coraz częściej wykorzystywane są także w pracy doradczej i do świadczenia usług rolnikom.

Jeszcze kilka lat temu głównym celem działalności rolniczej był wzrost skali produkcji wg zasady: większy wolumen produkcji umożliwia obniżkę jednost-kowych kosztów produkcji, a tym samym poprawę opłacalności produkcji. Ko-lejnym działaniem realizowanym równocześnie były inwestycje w mechaniza-cje i automatyzację, co z kolei przekładało się na zmniejszenie pracochłonności produkcji, wzrost wydajności jednostkowej produkcji i stanowiło odpowiedź na niedobór pracowników w rolnictwie. Wraz z przystąpieniem do Unii Europejskiej działania te uległy zdynamizowaniu ze względu na programy wsparcia finanso-wego uruchomione w kolejnych perspektywach finansowych i skierowane na poprawę konkurencyjności rolnictwa. Poza celem produkcyjnym obejmują one obecnie aspekty środowiskowe, bezpieczeństwo żywności, dobrostan zwierząt, gospodarowanie zgodne z Dobrą Kulturą Rolną, racjonalną gospodarkę mate-riałową oraz, w coraz większym stopniu, wdrażanie innowacyjnych rozwiązań w produkcji rolnej w celu realizacji ww. wymogów przy jednoczesnym zacho-waniu efektywności i rentowności produkcji.

Wdrażanie technologii informatycznych jest uzasadnione ekonomicznie w go-spodarstwach o większej skali produkcji. O ich wdrożeniu do praktyki rolniczej najczęściej decydują jednak skłonności rolnika do wykorzystania nowoczesnych rozwiązań w prowadzonej działalności rolniczej bądź stanowią one nieodłączny element realizowanych przedsięwzięć inwestycyjnych, a instalowane urządze-nia posiadają już systemy informatyczne i techniki cyfrowe dopasowane do wa-runków produkcyjnych gospodarstwa rolnego.

Wprowadzanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych przyczynia się do poprawy warunków gospodarowania. Wiele zdarzeń zachodzących w go-

7

spodarstwie jest rejestrowanych w czasie rzeczywistym bądź niezwłocznie po zakończeniu działań agrotechnicznych (np. z wykorzystaniem urządzeń GPS, czujników i sensorów montowanych w maszynach i urządzeniach przeznaczo-nych do pracy w rolnictwie), a zebrane dane są usystematyzowane i powiąza-ne w ramach dostępnych systemów informatycznych. Uzytkownik otrzymuje zwartą i jednocześnie pełną informację na temat warunków produkcyjno-eko-nomicznych we własnym gospodarstwie rolnym. Na ich podstawie może po-dejmować działania o charakterze operacyjnym tzn. reagować na pojawiąjące się zdarzenia, rozwiązywać je na bieżąco m.in z wykorzystaniem automatycz-nego sterowania modułami urządzeń. Posiada także możliwość antycypowa-nia przyszłych zdarzeń poprzez analizę danych − system wspomagania decyzji czy też planowania strategicznego kolejnych działań we własnym gospodar-stwie rolnym w oparciu o posiadane informacje, wiedzę i umiejętności.

Wykorzystanie urządzeń wysoko zaawansowanych technicznie, w których ze-społy robocze są monitorowane przez różnego rodzaju czujniki, umożliwia pre-cyzyjne wykonywanie zabiegów agrotechnicznych dostosowanych do panują-cych warunków w gospodarstwie rolnym. Użytkownik uzyskuje także informa-cje o parametrach ich pracy np. zużyciu paliwa, wydajności, zawartości cieczy roboczej w zbiornikach, itp. oraz konkretne korzyści m.in. w postaci zmniejszo-nego zapotrzebowania na energię, paliwa czy siłę roboczą.

Należy pamiętać, że rolnicy ubiegający się o dofinansowanie z funduszy PROW 2014-2020 m.in. na „Wsparcie inwestycji w gospodarstwach rolnych” w ramach operacji typu „Modernizacja gospodarstw rolnych” mogą uwzględnić w kosz-tach kwalifikowalnych zakup narzędzi informatycznych, takich jak oprogramo-wanie komputerowe na zasadzie licencji pod warunkiem, że jest ono bezpo-średnio związane z działalnością i produkcją rolniczą, w której rolnik wykorzy-stuje sprzęt komputerowy.

Decyzja o zakupie i wprowadzeniu do działalności rolniczej określonych urzą-dzeń i technologii cyfrowych należy do rolnika. Przedtem należy dokonać jed-nak rzetelnej analizy zasobów gospodarstwa i rentowności inwestycji (zwrotu z inwestycji). W tym celu warto skonsultować planowane przedsięwzięcie z oso-bami, które wykorzystują określone rozwiązania w ramach prowadzonej działal-ności rolniczej, przedstawicielami firm wdrażającymi konkretne technologie lub skorzystać z pomocy doradcy rolniczego.

8

2. Programy komputerowe i aplikacje mobilne ułatwiające zarządzanie gospodarstwem

Zarządzanie gospodarstwem rolnym to coraz bardziej skomplikowany i czaso-chłonny proces. W dużych gospodarstwach lub przy dużej ilości działek rolnych, czy też zdarzeń gospodarczych efektywne zarządzanie stanowi wyzwanie dla rolnika. Od szybkości i trafności podejmowanych decyzji zależą m.in. koszty, wydajność, plony i ich jakość, a to przekłada się na zasoby finansowe gospodar-stwa. Sytuacje komplikują także zmiany przepisów prawnych oraz nowe obo-wiązki i wymagania nakładane na producentów rolnych.

Prowadzenie dokumentacji papierowej sprawdza się przy małej ilości danych. Przy dużej ilości informacji pozyskiwanie danych, sortowanie i przetwarzanie staje się nieefektywne i zbyt czasochłonne. Rozwiązaniem w takiej sytuacji są programy komputerowe i aplikacje mobilne ułatwiające zarządzanie gospodar-stwem. Ceny licencji czy koszty abonamentu sprawiają, że są one coraz częściej dostępne dla średnich, a nawet mniejszych gospodarstw. Poniżej przedstawio-no wybrane programy komputerowe do kompleksowego zarządzania gospo-darstwem rolnym, dostępne na rynku.

RolnikON to program opracowany przez Polski Instytut Rolnictwa przy współpracy wielu specja-listów, m.in. z Polskiego Zrzeszenia Producentów Bydła Mięsnego, Krajowej Rady Izb Rolniczych, wyróżniający się przystępnym interfejsem z intu-icyjną obsługą, dostępny dla osób bez specjalnego przeszkolenia z zakresu obsługi komputera i opro-gramowania. Każdy rolnik może wejść na stronę

internetową producenta, zarejestrować się, podając podstawowe informacje i rozpocząć korzystanie z systemu. Do systemu można zalogować się z każde-go komputera, tabletu czy smartfona z dostępem do Internetu. Użytkownik ma nieograniczony dostęp do swoich danych oraz wybranych funkcjonalności dzię-ki rozwiązaniu chmurowemu np. na stronie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi zmienia się lista środków ochrony roślin dopuszczonych do stosowania w Polsce, a następnie po jej zamieszczeniu, w aplikacji dostępna jest zaktuali-zowana wersja.

9

W ofercie RolnikON znajdują się 3 plany: ● Standard – przeznaczony dla gospodarstw z produkcja roślinną,

● Premium – skierowany do producentów roślin i hodowców zwierząt,

● Plan Biznes – dedykowany dużym gospodarstwom, umożliwiający two-rzenie kont dla poszczególnych działów np. dla księgowości, magazynu lub pracowników.

Dla produkcji roślinnej w RolnikON przygotowano moduły upraw, historii pól, kalkulatory nawożenia i stosowania środków ochrony roślin. Program Rolni-kON może być wykorzystywany także do wspomagania decyzji tzn. jeśli rolnik, rejestrując zdarzenie będzie chciał użyć niewłaściwego środka chemicznego w danym okresie na daną roślinę, to system go o tym poinformuje. Omawiany system ułatwia także prowadzenie i dokumentowanie integrowanej ochrony roślin (IOR) dzięki narzędziom do prowadzenia rejestru środków ochrony ro-ślin, wyszukiwarce środków ochrony roślin oraz systemowi powiadamiania sms o zagrożeniu agrofagami.

W odniesieniu do produkcji zwierzęcej RolnikON posiada funkcjonalne modu-ły umożliwiające prowadzenie elektronicznej Księgi Rejestracji Bydła oraz ge-nerowania niezbędnych druków na potrzeby ARiMR. Przykładowo, rejestrując wycielenie, hodowca zaznacza, że konkretna sztuka się wycieliła, a program automatycznie generuje zgłoszenie do ARiMR, które po wydrukowaniu i pod-pisaniu wystarczy wysłać. Dla modułów hodowli bydła oraz hodowli trzody chlewnej dostępne są też kalkulatory obliczające optymalne dawki żywienio-we. Ponadto program RolnikON posiada również moduły finansowy i rejestru VAT, które umożliwiają sprawne wystawianie faktur, kontrolowanie przycho-dów i wydatków. Innymi ciekawymi funkcjonalnościami są: baza danych pod-miotów skupujących płody rolne oraz moduły magazynowe, kadrowe i parku maszynowego. Dla zainteresowanych rolników przygotowano specjalny 6-let-ni pakiet aplikacji wraz z komputerem.

365FarmNet to program do zarządzania gospo-darstwem rolnym, który może być wykorzystany w każdym gospodarstwie, niezależnie od jego wiel-kości czy rodzaju produkcji. Podstawowa wersja programu jest bezpłatna i umożliwia rolnikom m.in. prowadzenie dokumentacji wykonywanych prac polowych i zabiegów agrotechnicznych. Ponadto,

10

rolnicy mają do dyspozycji interaktywne karty pól, interaktywny kalendarz, po-godę z „oknem oprysków”, rejestr środków ochrony roślin, dostęp do wyników i  wartościowych analiz, przydatnych przy podejmowaniu szybkich, racjonal-nych decyzji oraz możliwość korzystania z aplikacji mobilnych.

Program nie wymaga instalacji, wystarczy wejść na stronę internetową i się zarejestrować. Bezpłatna wersja oprogramowania jest skierowana, bez ograni-czeń czasowych, do wszystkich rolników i dla większości z nich ta wersja jest wystarczająca, tzn. umożliwia dokumentowanie wszystkich niezbędnych czyn-ności i zdarzeń we własnym gospodarstwie rolnym. Rozszerzenie funkcjonalno-ści wersji podstawowej stanowią moduły, najczęściej płatne, które pozwalają na indywidualne dostosowanie programu do własnych potrzeb.

Program 365FarmNet uzyskał już wsparcie od ponad 30 partnerów rolniczych w postaci know-how bądź w formie rozwiązania, które jest udostępniane rolni-kom z poziomu platformy 365FarmNet. Partnerami są liczni producenci maszyn, środków ochrony roślin, dostawcy pasz, producenci wyposażenia do chowu, hodowli zwierząt itp.

Dużym zainteresowaniem cieszą się m.in. moduły: ActiveDoc oraz CLAAS Cro-pView usprawniające pracę w gospodarstwie rolnym.

W przypadku wykorzystania modułu ActiveDoc oraz ActivBoxa, dokumentacja czynności polowych rozpoczyna się już w momencie uruchomienia maszyny. System automatycznie, z dokładnością do minuty dokumentuje dane: datę, go-dzinę, pozycję maszyny, ślady przejazdu i na tej podstawie oblicza m.in.: czas dojazdu do pola, przestoju, pracy maszyny w polu, pracy pracownika, parame-try pól, na których wykonywana była dana czynność. Montaż ActivBoxa możli-wy jest na każdej maszynie.

Moduł CLAAS CropView dostarcza z kolei informacje, które rolnicy mogą wykorzy-stać np. w swojej strategii nawożenia azotowego w uprawach. Na podstawie otrzy-manych map wegetacji roślin można dopasować optymalne nawożenie w zależ-ności od zapotrzebowania. Moduł pozwala w bardzo prosty sposób wygenerować mapy aplikacyjne, które z kolei można wczytać do terminalu i wykonać zmienne dawkowanie nawożenia zaplanowane już wcześniej w oprogramowaniu.

Bardzo interesującym i przydatnym modułem jest również Moduł Lacos. Służy do wyznaczenia optymalnej trasy przejazdów polowych i jest wykorzystywany przez rolników, którzy nie posiadają maszyn wyposażonych w automatyczny

11

system sterowania. Dzięki temu modułowi, w prosty sposób można zreduko-wać koszty zużycia paliwa, zaoszczędzić czas, uniknąć niepotrzebnych przejaz-dów a przez to zbędnego zagęszczenia gleby. Praca rolnika staje się w ten spo-sób efektywniejsza.

W tabeli 1 przedstawiono programy komputerowe opisane powyżej z uwzględ-nieniem ich funkcjonalności i zasad użytkowania.

Wyszczególnienie RolnikON 365FarmNet

Funkcjonalność

− Moduł upraw, − Rejestr użycia ŚOR, − Integrowana ochrona roślin, − Wyszukiwarka i rejestr ŚOR, − Sygnalizacja zagrożenia

agrofagami, − Kalkulator nawozów

mineralnych i naturalnych, − Rejestr działań

agrotechnicznych, − Archiwum pół. − Moduł Świń, Bydła, hodowli

Kóz, hodowli Owiec − Park maszyn, Magazyn, − Moduł pracowników, − Rejestr VAT, Finanse, − Moduł powiadomień, − Kalendarz, Książka adresowa

− Uprawa Roślin - Planowanie płodozmianu i odmian,

− Ustawienia maszyn – serwis nawozowy rozsiewaczy Amazone,

− Magazyn, − Planowanie - CLAAS – Optymalizacja

polowych przejazdów roboczych, − Planowanie – CLASS CropView, − Analiza – Meteoblue Prognoza Pogody Profi, − Pogoda na opryski, − Planowanie przejazdów polowych –

Optymalizacja tras Lacos, − Agropressure by Michelin – Optymalizacja

ciśnienia w oponach, − Dane maszyny – CLAAS Telematics, − Dane maszyny – ISO-XML, − Zarządzanie stadem – Bydło, − Zarządzanie stadem – GEA DPconnect Basic, − Zarządzanie stadem – GEA DPconnect

Milking, − Gospodarstwo – Prawo dostępu i

uprawnienia dla współpracowników, − Gospodarstwo – Saatbau Profit Manager, − ActiveDoc

Abonament/licencja Roczny/miesięczny Darmowa wersja podstawowa Dodatkowe moduły – abonament miesięczny

Promocje 14 dni darmowego dostępu, − 10% płacąc za cały rok z góry

Wszystkie moduły można: − anulować co miesiąc, − pojedynczo aktywować, − indywidualnie dobierać, − bezpłatnie testować przez 10 dni.

Zakup w ramach PROW TAK TAK

Użytkowanie PC/mobilnie PC/mobilnie

Strona internetowa https://rolnikon.pl/ https://www.365farmnet.com/pl

Źródło: https://rolnikon.pl/, https://www.365farmnet.pl/

Tabela 1Porównanie funkcjonalności oraz zasad użytkowania programów:

RolnikON oraz 365FarmNet

12

3. Specjalistyczne programy komputerowe i aplikacje mobilne wspomagające zarządzanie w produkcji roślinnej

Wielu rolników korzysta z aplikacji rolniczych każdego dnia. Stały się one ważnym narzędziem, które ułatwia bezpośrednie dokumentowanie zdarzeń, a  tym samym upraszcza i przyspiesza pracę w gospodarstwie. Stosowanie aplikacji mobilnej przekłada się na poprawę efektywności gospodarowania na każdym etapie procesu produkcyjnego. Planowanie zagospodarowania pól uprawnych, stosowania zabiegów agrotechnicznych, w tym dostosowa-nie do określonych warunków, wpływa na optymalizację kosztów produkcji, wyższą jakość plonów oraz uproszczenie czynności związanych ze zbiorem produktów rolnych.

Organizowanie działalności rolniczej z wykorzystaniem aplikacji komputero-wych upraszcza i ułatwia podejmowanie decyzji, racjonalizuje podejmowane działania, a tym samym przyczynia się do skutecznego zarządzania gospodar-stwem. Rolnicy mają wygodny dostęp do informacji i mogą podejmować decy-zje w oparciu o fakty i liczby, a nie polegać na rozwiązaniach stosowanych tylko ze względu na tradycje.

Coraz trudniej wyobrazić sobie prowadzenie gospodarstwa rolnego bez za-awansowanych narzędzi do zarządzania. Aplikacje komputerowe do zarządza-nia gospodarstwem w zależności od producenta oraz przeznaczenia oferują różne warianty funkcjonalności i użyteczności. Poniżej zaprezentowano wy-brane programy komputerowe i aplikacje mobilne wspomagające zarządzanie produkcją roślinną w gospodarstwie rolnym oraz dokonano syntetycznego ze-stawienia ich funkcjonalności (tabela 2).

Agrego poza produktami dla rolników obej-muje wersje dla grup producentów rolnych oraz doradców rolniczych. Podstawowe funkcje we wszystkich 3 wersjach są darmo-

we, jednak w przypadku pełnego dostępu należy wykupić abonament. Aplikacja umożliwia zarządzanie gospodarstwem w tym prowadzenie kart pola i księgi stada. Użytkownik może bez zobowiązań zapoznać się z korzyściami wynikają-cymi z działania w grupie producentów rolnych, takimi jak: wyższe ceny sprze-daży czy dostęp do usług doradczych w ramach Agrego Doradca. Narzędzie to pozwala na automatyzację współpracy z rolnikami, skrócenie wykonywanych

13

czynności, utrzymanie jednolitych standardów usług i automatyczną dokumen-tację zrealizowanych zadań.

Przykładem pozwalającym na niskobudżetowe zrealizowanie celów przez gru-pę producentów rolnych jest wdrożenie systemu Agrego Grupa, który wspiera planowanie produkcji grupy i jej poszczególnych członków. Wspomaga wspól-ne zaopatrzenie oraz zarządzanie sprzedażą grupową, a także stanowi platfor-mę wymiany informacji między członkami grupy. Co więcej, program pozwala na łatwą współpracę pomiędzy wieloma grupami, budowanie wspólnej oferty i co najistotniejsze – pozwala uzyskiwać wyższe ceny sprzedaży produkcji rolnej wszystkim użytkownikom. Cena abonamentu jest zależna od ilości członków w grupie. Im większa liczba członków grupy tym niższa cena.

Agridata to program do zarządzania gospodar-stwem rolnym z rozwiniętym monitoringiem GPS pojazdów rolniczych. Wykorzystując za-montowane na maszynach urządzenia (IoT – In-ternet Rzeczy – urządzenia i maszyny podłączo-

ne do Internetu zbierające i przetwarzające dane), można dokładnie śledzić po-zycję pojazdów. Oprócz dokładnej lokalizacji, użytkownik otrzymuje szczegóło-we informacje o:

● kierunku poruszania się maszyny, ● prędkości w danej chwili i punkcie trasy, ● dystansie pokonanym od początku sesji, ● informacjach o stanie maszyny (dojazd, praca na polu) itp.

Monitoring GPS ciągników i maszyn rolniczych ułatwia pracę zarządców gospo-darstw, tj. rolników, dzierżawców rolnych i przede wszystkim spółdzielni rolni-czych, ponieważ na bieżąco mają dostęp do postępu prac, szacowania kosztów dojazdu (opłacalności stawki wykonania usługi rolnej) oraz przepracowanej przez maszynę powierzchni. Moduł monitoringu jest uniwersalny i nadaje się również do obserwacji samochodów, maszyn do pracy w lesie lub każdego innego urządzenia, które może znaleźć się poza obrębem gospodarstwa. Dla każdej uprawy można prowadzić obserwacje polowe wraz ze zdjęciami, które stają się dziennikiem chorób upraw lub notatnikiem. W ten sposób można reje-strować występowanie chorób i szkodników, a porównując ze sobą obserwacje, dowiedzieć się czy zabiegi agrotechniczne i opryski przynoszą efekt.

14

Każda maszyna i pojazd rolniczy może być monitorowany za pomocą nadajni-ków GPS wraz z informacjami o zużyciu paliwa, kto był operatorem i w jakich trybach pracowała maszyna (stan spoczynku, dojazd, praca w polu). Firma Agri-data pracuje nad rozwojem i ulepszaniem systemu. W tym celu planuje uzu-pełnić system Agridata o następujące urządzenia: Terminal dotykowy, moduł GPS z kamerą a także inteligentną wagę wraz z czytnikiem kodów kreskowych. Waga będzie pozwalała po zeskanowaniu kodu zważyć oraz potwierdzić użycie konkretnego środka. Dodatkowo, w ramach opcji, waga może zostać wyposa-żona w stację pogodową, która stanie się kolejnym sensorem systemu i będzie raportować do centralnej bazy warunki atmosferyczne (wilgotność, temperatu-ra, siła wiatru) w czasie wykonywania prac. Poza modułem monitoringu GPS, na-rzędzie Agridata posiada takie moduły jak: karty pół, gospodarstwo, magazyn, raporty, informacje i pulpit czyli miejsce, w którym zestawione są informację na temat gospodarstwa i usług.

Agrinavia opracowała system do kompleksowego zarządzania produkcją roślinną. Zaletą systemu jest to, że wszystkie moduły: Agrinavia FIELD, MAP, MO-

BILE, OPTIMIZER, a wkrótce również MAGAZYN mogą funkcjonować samodziel-nie lub w dowolnym połączeniu. Ponadto, każdy z wymienionych programów dodatkowo można skonfigurować wg indywidualnych potrzeb. Podstawowymi funkcjami programu są: ewidencja pól czy zabiegów agrotechnicznych, zarządza-nie nawozami czy środkami ochrony roślin. Dzięki modułowi MAGAZYN, aplikacja umożliwi także efektywne zarządzanie zakupami, analizę i planowanie dostaw.

Niewątpliwie dużym plusem jest to, iż kilka razy w roku udostępniane są aktu-alizacje systemu Agrinavia. (np. baza środków ochrony roślin aktualizowana jest 12 razy w trakcie roku w oparciu o ich rejestr dostępny na stronie internetowej MRiRW). Dzięki mobilnej wersji aplikacji można sprawnie rejestrować wszelkie zabiegi wykonywane na polu, przeglądać historię oraz planować.

Firma Agrinavia wprowadziła na rynek nową aplikację – MyWeedMaps, która w połączeniu z kamerą WeedCam oraz programem Agrinavia Map tworzą inte-ligentny system rejestracji i kontroli stopnia zachwaszczenia pól uprawnych. Ka-mera WeedCam montowana na ciągniku, ustawiona w kierunku gleby, rejestru-je stopień jej pokrycia przez chwasty (wyrażony w procentach). W aplikacji My-WeedMaps uruchamianej na tablecie/smartfonie można w czasie rzeczywistym obserwować stopień zachwaszczenia pola. Zarejestrowane dane są następnie

15

przesyłane do programu Agrinavia Map, w którym można stworzyć mapę apli-kacji dla herbicydów.

Agrivi to aplikacja, która może być stosowana zarówno przez indywidualnych rolników, jak i  spółdzielnie czy przedsiębiorstwa. Program, podobnie jak większość ofe-

rowanych na rynku, ma 14-dniowy okres próbny. W przypadku podstawowej wersji skierowanej dla rolników indywidualnych aplikacja pozwala łatwo plano-wać, monitorować i analizować wszystkie czynności w gospodarstwie. W prosty sposób można zarządzać następującymi czynnościami: przygotowaniem gleby pod uprawę, sadzeniem i wysiewem, ochroną roślin, nawożeniem, nawadnia-niem, zbiorami, itp.

Dodatkowo można śledzić nakłady, koszty i godziny pracy dla każdej aktyw-ności. Poza tym istnieje opcja monitorowania pogody i szybkiego wykrywania szkodników. Program Agrivi jest na tyle użyteczny, że umożliwia kontrolę nad zasobami i zapasami, kontrolę dokumentacji finansowej gospodarstwa i innych dokumentów dotyczących działalności rolniczej. Program, na podstawie zebra-nych danych, generuje również bardzo szczegółowe raporty i analizy, które po-zwolą optymalizować działania i poprawiać wydajność w gospodarstwie przy jednoczesnym obniżeniu kosztów. Poza dodatkowymi wersjami, przeznaczony-mi dla spółdzielni czy przedsiębiorstw, platforma Agrivi przygotowała specjalny moduł skierowany do producentów winogron i właścicieli winnic, umożliwiają-cy śledzenie i zarządzanie wszystkimi pracami w winnicy, analizowanie danych oraz zmniejszanie ryzyka występowania niekorzystnych zdarzeń.

AgroAsystent 2 to polskie oprogramowanie prze-znaczone dla rolników prowadzących dowolne za-

siewy, niezależnie od posiadanego areału. Program zawiera wiele funkcji pomoc-nych w prowadzeniu gospodarstwa rolnego takich jak:

● pełna ewidencja prac polowych i ich kosztów. Na wprowadzonych do programu obszarach zasiewów można dodawać wszystkie wykonane prace polowe w rozbiciu na użyte środki obrotowe (np. materiał siewny, środek ochrony roślin, nawóz i inne). Aby szybciej wprowadzać dane moż-na zdefiniować gotowe zestawy środków obrotowych oraz równocześnie dodawać prace polowe na wielu obszarach zasiewów;

● zaawansowany widok list – wygodne filtrowanie, sortowanie i drukowa-nie danych znajdujących się na listach;

16

● raporty – w zależności od wersji programu (wersja Plus, Ekspert); ● inteligentne słowniki środków do produkcji − synchronizacja z bazą da-

nych przez Internet; ● magazyn; ● ewidencja badań gleby, planowanie nawożenia; ● mapa, import pomiarów GPS.

Program można zakupić jako licencję roczną. W cenie otrzymujemy także wszystkie aktualizacje, a także pomoc techniczną. Przed zakupem program można testować bezpłatnie przez 30 dni.

eAgronom to mobilny system na smartfon, tablet lub komputer do zarządzania i nadzorowania produkcji

roślinnej. Program przechowuje wszystkie dane w jednym miejscu. Dzięki temu rolnicy mają możliwość wirtualnego wglądu w swoje pola, magazyn czy finanse. Umożliwia także koordynację pracowników np., dodając zadania dla traktorzy-stów. Warto podkreślić, że eAgronom może wspomóc rolników w dostosowaniu prowadzenia działalności do nowych przepisów, jak chociażby dyrektywa azo-tanowa, dotycząca prawidłowego nawożenia azotem.

W programie można prowadzić ewidencję wykorzystanych środków ochrony roślin i sprawdzić, jakie składniki mineralne występują w danym nawozie. Wielo-funkcyjność umożliwia korzystanie z programu − od kierownika po agronoma i innych pracowników. Program dostępny jest w jednym z trzech dostępnych pakietów w abonamencie rocznym. Istnieje także możliwość darmowego te-stowania programu w 14-dniowym okresie próbnym. Dopiero po zakończeniu testowania wersji próbnej można podjąć ostateczną decyzję o zakupie. eAgro-nom prowadzi również darmowe szkolenia wdrożeniowe użytkowania systemu.

mRolnik2.0 to aplikacja przeznaczona dla małych i średnich gospodarstw rolniczych o różnej specjalizacji.

Podstawowa wersja aplikacji jest bezpłatna i umożliwia zaplanowanie produkcji w  gospodarstwie we współpracy z doradcą rolniczym (panel doradcy). System jest tak zaprojektowany, aby formalności związane z  prowadzeniem gospodar-stwa i uprawą były uproszczone do minimum. Zamieszczenie w jednym miejscu wszystkich druków i formularzy urzędowych ułatwi wypełnienie licznych formal-ności stawianych każdemu gospodarstwu.

17

Aplikacja umożliwia także prowadzenie zapisów rachunkowych oraz wystawia-nie faktur i rachunków, w tym mobilnie np. na targu czy na giełdzie. mRolnik po-siada również kalkulator, w celu obliczenia opłacalności uprawy. Dzięki współ-pracy z producentami i dystrybutorami środków produkcji firma mRolnik umoż-liwia użytkownikom wynegocjowanie atrakcyjnej ceny na zakup środków do produkcji, zaczynając od nasion poprzez nawozy, środki ochrony roślin, kończąc na maszynach czy urządzeniach. W przyszłości planowane jest wprowadzenie funkcjonalności, jak m.in.: doradztwo podatkowe, usługi bankowe, prawne czy finansowe oraz zakup usług i towarów w atrakcyjnej cenie tylko dla użytkowni-ków mRolnika i ich rodzin.

Tabela 2Porównanie funkcjonalności programów wspomagających zarządzanie

w produkcji roślinnejProgram Funkcjonalność Strona

Internetowa

Agrego

AGREGO ROLNIK ROLNIK − Karta pola; − Księga rejestracji zwierząt, Wydruki formularzy IRZ.

ROLNIK PRO − Uprawy i hodowla, planowanie produkcji; − Kalkulacja kosztów i analiza sytuacji finansowej; − Wydruki wniosków ARiMR; − Współpraca z doradcą, grupą producentów.

AGREGO DORADCA AGREGO GRUPA

agrego.pl

Agridata

MONITORING GPS − Monitoring GPS; − Informacje z magistrali CAN, Pomiar prędkości, Alarmy.

GOSPODARSTWO − Zarządzanie gruntami, maszynami i pojazdami; pracownikami; − Obserwacje polowe i notatki, Planowanie sezonów.

KARTY POLA MAGAZYN RAPORTY − Pracy maszyny, paliwowy, płodozmian, użycie ŚOR, karty pola. USŁUGI INFORMACJE − Poradniki: fazy BBCH, agrofagi; − Przeciętne zużycie paliwa przez ciągniki i maszyny samojezdne; − Notowania giełdowe.

PULPIT

agridata.eu

Agrinavia

FIELD − Ewidencja pól, zabiegów; − Nawożenie organiczne, Asystent nawożenia; − Środki ochrony roślin; − Raporty i wydruki.

MAP − Graficzny system zarządzania.

MOBILE − Obserwacje; − WeedMaps.

OPTIMIZER − Optymalizacja przejazdu po polu.

MAGAZYN − Zarządzanie zakupami, analiza i planowanie dostaw.

agrinavia.pl

18

Agrivi

ZARZĄDZANIE GOSPODARSTWEM − Monitorowanie pogody i wykrywanie szkodników; − Zarządzanie uprawami, personelem, maszynami, finansami; − Monitorowanie zapasów; − Analizy i raporty.

ZARZĄDZANIE SPÓŁDZIELNIAMI − Centralne zarządzanie wszystkimi spółdzielniami; − Zwiększanie wydajności w oparciu o najlepsze praktyki; − Algorytmy do automatycznego wykrywania szkodników i chorób.

ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM − Centralne zarządzanie gospodarstwami i pracą Twoich

pracowników; − Rozwiązania, zintegrowane z twoimi dotychczasowymi

systemami; − Prywatna chmura i wsparcie.

WINIARNIA − Śledzenie i zarządzanie wszystkimi pracami w winnicy; − Algorytmy wykrywania szkodników i chorób; − Analiza wzrostu i raporty; − Zarządzanie zadaniami w winnicy; − Mierzenie wszystkich ważnych czynników; − Raporty identyfikowalności wina.

agrivi.com.pl

Agro Asystent 2

WERSJA M − Pełna ewidencja prac polowych i ich kosztów; − Zaawansowany widok list; − Raporty i fakturowanie; − Magazyn; − Ewidencja badań gleby, planowanie nawożenia; − Inteligentne słowniki środków do produkcji, gatunków,

odmian i agrofagów; − Obsługa działek ewidencyjnych i dzierżaw; − Tworzenie zestawów maszyn; − Obsługa programu rolnośrodowiskowego.

WERSJA L Wszystko co zawiera WERSJA M, plus: − Mapa, import pomiarów GPS; − Ewidencja zabudowań gospodarskich oraz kosztów pośrednich; − Pełna gama raportów.

agroasystent.pl

e-agronom

KIEROWNIK − Karty pól, Mapa Twoich pól z Geoportalu, Magazyn

aktualizowany na bieżąco; − Analiza zbiorów, raporty do Agencji; − Zarządzanie pracownikami.

AGRONOM − Aktualna sytuacja prosto z pola: historia pól, analiza zbiorów; − Płodozmian, Planowanie Środków Ochrony Roślin, Plan nawozowy.

PRACOWNIK − Zadania do wykonania w danym dniu; − Aktualna lista zabiegów do wykonania; − Mapa działek do planowania logistyki; − Przegląd produktów środków ochrony roślin i nawozów.

eagronom.com.pl

mRolnik

− Zarządzanie uprawami na mapach, magazynami, flotą maszyn rolniczych;

− Kalkulator opłacalności produkcji; − Szczegółowa prognoza pogody; − Elektroniczny dziennik; − Grupowe zakupy środków do produkcji; − Panel Doradcy; − Druki i formularze urzędowe; − Prowadzenie małej księgowości oraz wystawianie faktur

i rachunków.

mrolnik.pl

Źródło: https://eagronom.com/pl/, https://agrinavia.pl/, https://agridata.eu/, http://www.agrivi.com/pl/, http://www.agroasystent.pl/, http://mrolnik.pl/, https://agrego.pl/

19

4. Specjalistyczne Programy komputerowe i aplikacje mobilne wspomagające zarządzanie w produkcji zwierzęcej

Na rynku można znaleźć także coraz więcej aplikacji wspomagających zarządza-nie i organizację produkcji zwierzęcej. Porównanie ich funkcjonalności przed-stawiono w tabeli 3.

AfiFarm to program, który magazynuje dane, analizuje je, raportuje i informuje hodowcę, inseminatora lub zootechnika danej fermy, co

dzieje się z każdą krową. AfiFarm dostarcza informacji oraz analiz produkcji, zdrowia, płodności itd., zezwala na zwiększenie kontroli i dzięki temu na maksy-malizację dochodów. Jest to system zbudowany z modułów, co daje możliwość dostosowania go indywidualnych potrzeb każdego hodowcy oraz łatwość roz-budowy w przyszłości. Program zawiera następujące moduły:

● Afimilk – kontrola produkcji mleka i zdrowotności wymienia. Jest to mo-duł oparty o elektroniczne liczniki mleka oraz system identyfikacji krów np. pomiar ilości udojonego mleka czy przewodności elektrycznej mleka;

● AfiLab – kontrola składu mleka. Jest to system umożliwiający rejestrację parametrów mleka takich jak: zawartość białka, tłuszczu, laktozy, infor-macja o poziomie komórek somatycznych czy informacja o pojawieniu się krwi w mleku;

● AfiAct II – wykrywanie rui. System oparty o pedometry – urządzenia za-kładane na nogę zwierzęcia, które dokładnie rejestrują ilość wykonywa-nych kroków. Dostępne są również dodatkowe funkcje związane z kom-fortem zwierząt, takie jak czas i częstotliwość spoczynku, które są bardzo pomocne przy ocenie dobrostanu zwierząt;

● AfiWeigh – system, który umożliwia indywidualne ważenie krów po każ-dym doju. Jest on bardzo pomocny przy ocenie bilansu energetycznego po wycieleniu, a tym samym przy podejmowaniu decyzji o pierwszej in-seminacji;

● AfiSort – system umożliwiający automatyczną separację krów do takich celów kontrola, badanie weterynaryjne, inseminacja itp.;

● AfiFeed - system umożliwiający automatyczne żywienie krów paszami treściwymi w stacjach paszowych.

20

Elocha to program do wspomagania zarzą-dzania stadem trzody chlewnej w segmen-tach: stado podstawowe, stado remontowe,

sektor krycia, sektor porodów, sektor odchowu prosiąt, warchlakarnia i tucz. Program umożliwia także wprowadzenie danych dotyczących profilaktyki wete-rynaryjnej czy wygenerowanie kalkulacji kosztów produkcji dla sprzedawanych tuczników.

Podstawowym zadaniem programu jest wspomaganie hodowcy w podejmo-waniu decyzji dotyczących prowadzenia stada. Zbieranie danych w zakresie In-seminacji, badań, porodów czy odsadzeń jest łatwe, gdyż może odbywać się za pomocą smartfona. Dodatkowo w chlewni ułatwiają to kody QR, które można zeskanować z kart zwierząt w trakcie obchodu obiektu. Na podstawie tych infor-macji program przygotowuje analizy stada. Jeśli celem jest zwiększenie liczby prosiąt, statystyki pozwolą wytypować lochy dające najlepsze wyniki rozrodu.

Program cały czas monitoruje stado, wychwytuje zwierzęta o parametrach nie spełniających oczekiwań hodowcy oraz pozwala na przeglądanie statystyk i  raportów dla stada. Dodatkowym modułem jest możliwość drukowania do-kumentów potrzebnych w produkcji m.in. karta lochy czy plan pracy - na dany dzień i na najbliższe miesiące. Dodatkowym plusem jest możliwość korzystania z programu przez pierwsze 6 miesięcy całkowicie za darmo (do 1000 loch).

e-stado dostarcza niezbędnych informacji o zdrowiu krów oraz ich cyklu rozrodu. Za-wiera takie funkcje, jak monitoring zdrowia zwierząt, rui, inseminacji i wycielenia. Jest

to rozwiązanie bezinwazyjne i bezpieczne w użyciu, oparte o bezobsługowe biosensory. System składa się z biosensorów, sensorów oborowych i transmite-rów radiowych. Na podstawie danych z biosensorów system monitoruje stado i środowisko obory przez 24 h. Dane o stanie zwierząt i warunkach panujących w oborze wysyłane są następnie do centralnego serwera, gdzie są przetwarza-ne i zestawiane w przejrzyste i łatwe do interpretacji informacje.

System e-stado posiada również taką funkcję jak monitorowanie czasu pobie-rania paszy i przeżuwania. Jest doskonałym narzędziem do kontrolowania stra-tegii żywieniowej z punktu widzenia dobrostanu krowy. Pozwala także oceniać wpływ zmian w składzie dawki pokarmowej czy jej formy fizycznej, wykrywać

21

błędy żywieniowe, a także natychmiast informuje o pogorszeniu jakości paszy. W ramach abonamentu rolnik otrzymuję także możliwość kontaktu z doradcą hodowlanym, który pomoże w odpowiedni sposób zoptymalizować produkcję.

Hodowla+ to aplikacja wspomagająca produk-cję brojlerów, umożliwiająca szybki monitoring najważniejszych parametrów wzrostu broj-

lerów w wielu kurnikach. Funkcje aplikacji ułatwiają analizę danych, archiwi-zację oraz przewidywanie rozwoju ferm w oparciu o obowiązujące standardy i normy jakości. Hodowca w czasie rzeczywistym może zobaczyć graficzną listę wszystkich swoich kurników i obsadę zwierząt. W kilka sekund będzie w stanie ocenić sytuację, porównując z normami rzeczywiste dane tj.: wiek, masę ciała, ilość spożywanej wody i paszy oraz poziom śmiertelności, co ułatwi utrzyma-nie prawidłowych standardów tuczu.

Zaletą aplikacji jest monitoring parametrów chowu w czasie, prowadzony przez specjalistów firmy Tasomix, co dodatkowo zwiększa bezpieczeństwo ho-dowli. Jeśli zauważą niekorzystne tendencje dla stada, to pomogą właścicielo-wi zoptymalizować warunki, zanim wystąpią problemy.

Stado OnLine (SOL) to program do zarządzania stadem bydła mlecznego opracowany przez Polską Federację Hodowców Bydła i Producentów Mleka. Umożliwia prowadzenie przejrzystych zapisów do-tyczących zdarzeń w oborze a także ułatwia organi-zację i  planowanie pracy. Dzięki modułowi anali-

tycznemu ułatwia podejmowanie strategicznych decyzji dotyczących stada. PFHBiPM oferuje swoją aplikację wszystkim hodowcom bydła mlecznego – za-równo tym, których stada są objęte oceną wartości użytkowej, jak i rolnikom, których zwierzęta nie są oceniane.

Aplikacja Stado OnLine aktualizuje się na bieżąco danymi z systemu SYMLEK, dlatego hodowcom, których stado jest objęte oceną wartości użytkowej bydła umożliwia przeglądanie w wygodny sposób: wyników oceny wartości użytko-wej, hodowlanej, danych rodowodowych, pokryć oraz analiz dotyczących pro-dukcji mleka, rozrodu, liczby komórek somatycznych.

Dodatkowo, hodowca rozpoczynający pracę z programem SOL otrzymuje go-tową bazę startową, w której znajdzie dane krów, obecnych na ostatnim prób-

22

nym doju, a także dane jałówek i buhajków, które są „przypisane” do jego stada w systemie SYMLEK oraz informacje o pokryciach, zasuszeniach, wycieleniach, przybyciach i ubyciach, które są gromadzone w systemie SYMLEK.

Aplikacja ma budowę modułową, co oznacza, że „na start” użytkownik otrzy-muje podstawową wersję programu tzw. Moduł bazowy, który dla gospodarstw objętych oceną wartości użytkowej jest wliczony w koszt oceny. Dla gospo-darstw spoza oceny moduł bazowy jest płatny. Program można rozbudować wedle własnych potrzeb o dodatkowe moduły: zdrowie, inseminator oraz zgło-szenia do ARiMR.

System Obora to kompleksowy program do zarządza-nia stadem bydła mlecznego i mięsnego. W aplikacji do-stępne są karty każdego zwierzęcia, karty zdrowia oraz karty obory. W programie można znaleźć księgę reje-stracji bydła, co pozwala na prowadzenie dokumentów wymaganych przez ARiMR. Ponadto program progno-zuje zdarzenia – przypomina o konieczności realizacji zaplanowanych prac, na podstawie których tworzony jest również wykaz zdarzeń.

Funkcja Banku nasienia umożliwia rejestrację i  obrót ilościowo-wartościowy nasieniem buhajów. System Obora jest w pełni zintegrowany z krajowym sys-temem Oceny Wartości Użytkowej i  Hodowlanej Krów i Buhajów (SYMLEK), przez co umożliwia wysyłanie pokryć inseminacyjnych. Nowa wersja umożliwia również obsługę stad spoza oceny oraz stad bydła mięsnego. Aplikacja na pod-stawie danych generuje analizy i zestawienia dotyczące wydajności, rozrodu, somatyki oraz obserwacji.

23

Tabela 3Porównanie funkcjonowania programów wspomagających zarządzanie

i organizację w produkcji zwierzęcej

Program Funkcjonalność Strona internetowa

AfiFarm

AFIMILK − Kontrola produkcji mleka i zdrowotności wymienia; − Pomiar ilości udojonego mleka, przewodności elektrycznej mleka,

temperatury wody myjącej na stanowisku, czasu mycia na stanowisku; − Wysyłanie i otrzymywanie kodów z komputera; − Wyświetlanie dodatkowych informacji: identyfikacyjnych,

dotyczących doju oraz kalendarzowych. AFILAB − Kontrola składu mleka; − Rejestracja parametrów mleka.

AFIACT ii − Wykrywanie rui; − Czas i częstotliwość spoczynku.

AFIWEIGH − Ważenie krów po każdym doju; − Kondycja krów i jej zmiany w czasie laktacji; − Ocena kondycji krów w okresie zasuszenia, po wycieleniu.

AFISORT − Separacja krów do takich celów jak: kontrola, badanie

weterynaryjne, inseminacja. AFIFEED − Obliczanie i wydawanie porcji paszy; − Optymalizacja spożycia paszy.

afimilk.com

Elocha

− Zbieranie danych dot. Inseminacji, badań, porodów i odsadzeń; − Analiza i monitoring stada; − Karta lochy; − Statystyka plenności i dni jałowych; − Inseminacja; − Badanie na prośność; − Poród; − Dopasowane żywienie; − Zestawiania kosztów; − Plan pracy - na dany dzień i na najbliższe miesiące; − Sprzedaż tuczników przy pełnej kalkulacji kosztów produkcji; − Statystyki i raporty.

elocha.pl

e-stado

ROZRÓD, ZDROWIE − Wykrywanie rui; − Określenie optymalnego czasu inseminacji; − Pomiar temperatury ciała, czasu bezczynności.

ŻYWIENIE − Pomiar czasu przeżuwania, pobierania paszy.

STRES CIEPLNY − Wykrywanie indywidualnego stresu cieplnego; − Pomiar indeksu THI obory, temperatury i wilgotności.

CYKL ŚWIETLNY − Pomiar indywidualnego cyklu świetlnego.

MONITOROWANIE WYCIELENIA − Określenie czasu nadchodzącego wycielenia; − Wykrywanie stanu zalegania.

e-stado.net

24

Źródło: https://e-stado.net/, http://www.oborasystem.pl/, https://www.stadoonline.pl/, https://www.afimilk.com/, https://elocha.pl/, http://hodowlaplus.pl/

Hodowla+

− Monitoring parametrów wzrostu brojlerów – masa, norma wagi, spożycie wody, spożycie paszy, upadki;

− Monitoring parametrów chowu; − Analiza danych, archiwizacja oraz przewidywanie rozwoju ferm.

hodowlaplus.pl

Stado Online (SOL)

PODSTAWOWY − Rejestracja zdarzeń: Pokrycia, Ruje, Wyniki przeprowadzanych

badań na cielność, Zasuszenia, Wycielenia, Przemieszczenia, Ubycia, Ocena kondycji (BCS);

− Własne wykazy zwierząt; − Dokument WZ dla zootechnika oceny; − Elektroniczna księga rejestracji bydła; − Grupy technologiczne i struktura gospodarstwa; − Analizy dotyczące rozrodu, produkcji mleka, obrotu, liczby

komórek somatycznych i kondycji; − kalendarz planowania pracy i przypomnienia SMS; − Wydruk gotowych zgłoszeń do ARiMR.

ZDROWIE − Rejestracja: objawów chorobowych, diagnoz weterynaryjnych,

zabiegów i terapii oraz wyników badań rutynowych; − Tworzenie własnych schematów zabiegów i terapii; − Przypomnienia SMS o planowanych zabiegach weterynaryjnych; − Wykaz zwierząt objętych karencją na mleko, mięso; − Wykaz zwierząt w trakcie leczenia; − Wykaz zaleconych terapii i wykonanych zabiegów weterynaryjnych; − Analizy występowania chorób i zagrożenia ketozą w stadzie; − Gotowe listy objawów, leków, materiałów, czynności.

INSEMINATOR − Pokrycia inseminacyjne w systemie SYMLEK; − Kwit inseminacyjny; − Rejestr Inseminacji.

ZGŁOSZENIA DO ARIMR − Przekazywanie zgłoszeń do ARiMRu za pośrednictwem SOLa.

stadoonline.pl

System Obora

− Karta zwierzęcia, obory, zdrowia; − Selekcja zwierząt; − Prognozowanie zdarzeń; − Księga rejestracji bydła; − Wykaz zdarzeń; − Współczynnik pokrewieństwa; − Księga obrotu inwentarzem żywym (KOIZ); − Analizy i zestawienia; − Bank nasienia; − Wysyłanie pokryć do SYMLEKU.

oborasystem.pl

25

Podsumowanie

Na przestrzeni ostatnich lat powstało wiele specjalistycznych programów kom-puterowych i aplikacji mobilnych wspomagających zarządzanie i organizację procesów produkcji w gospodarstwie rolnym, opracowanych przez firmy pry-watne bądź instytucje publiczne. Dostęp do ich treści możliwy jest bezpośred-nio ze stron internetowych ww. podmiotów, po pobraniu na komputer bądź w wersji mobilnej na urządzeniach, takich jak smartfon czy tablet, dzięki czemu rolnik ma dostęp do wybranych zagadnień lub danych swojego gospodarstwa w każdym miejscu. Obecnie, działania producentów oprogramowania ukierun-kowane są na stały rozwój oferowanych usług, udostępnianych w formie nowych modułów, wykorzystujących innowacyjne rozwiązania technologicznie w tym m.in. automatyczną komunikację i wymianę informacji między poszczególnymi urządzeniami. W rezultacie, uproszczeniu i przyspieszeniu ulega najbardziej pra-cochłonny proces związany ze zbieraniem danych z działalności rolniczej, a rolnik informowany jest na bieżąco o zdarzeniach występujących w gospodarstwie rol-nym i na tej podstawie może podejmować określone działania.

Rozwiązania informatyczne tworzone i wdrażane przez instytucje publiczne sta-nowią zazwyczaj uzupełnienie realizowanej przez nie działalności statutowej. W  przypadku państwowych instytutów badawczych są to m.in. bazy danych np.: środków ochrony roślin, narzędzia wspomagające decyzje jak, np. plat-forma sygnalizacji agrofagów (Instytut Ochrony Roślin, IOR-PIB), wyszukiwar-ka nawozów, program do „Bilansowania składników pokarmowych w gospo-darstwie na powierzchni pola”. (Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa w Puławach, IUNG-PIB). Działania jednostek doradztwa rolniczego tj. Centrum Doradztwa Rolniczego oraz Wojewódzkich Ośrodków Doradztwa Rolniczego w tym zakresie ukierunkowane są, z jednej strony na tworzenie i udostępnianie aplikacji wspomagających pracę doradczą, uwzględniających aktualne wyma-gania prawne techniczne i technologicznie w danym temacie np.: Aplikacja do opracowania: planu działalności rolno-środowiskowo-klimatycznej/ ekologicz-nej, planu nawożenia azotem, wyliczania maksymalnych dawek azotu czy baza danych normatywów produkcji rolniczej, a z drugiej strony narzędzi ułatwiają-cych komunikację i świadczenie usług doradczych dla beneficjentów np. Elek-troniczna Platforma Świadczenia Usług − EPSU utworzona przez Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu.

26

Z kolei, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa udostępnia na swojej stronie internetowej portal oraz aplikacje internetowe np. eWniosekPlus, portal IRZplus, które umożliwiają: złożenie wniosku o przyznanie płatności bezpośred-nich oraz płatności obszarowych PROW lub w formie elektronicznej zgłoszenie zdarzenia dotyczącego obrotu zwierząt do Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt.

Przedstawione w publikacji wybrane programy i aplikacje komputerowe zostały uzupełnione o informacje na temat narzędzi informatycznych oraz bazy danych. Niewątpliwą zaletą tego typu rozwiązań informatycznych jest powszechna do-stępność dla użytkowników zewnętrznych.

Mamy nadzieję, że zaproponowana przez nas forma publikacji oraz szczegółowy opis funkcjonalności produktów oferowanych na rynku będzie stanowić impuls do odwiedzin stron internetowych wybranych podmiotów, skorzystania z wersji darmowych bądź nabycia oprogramowania w celu usprawnienia pracy we wła-snym gospodarstwie rolnym.

27

Bibliografia

Strony internetowe:

− https://rolnikon.pl/,

− https://www.365farmnet.pl/,

− https://eagronom.com/pl/,

− https://agrinavia.pl/,

− https://agridata.eu/,

− http://www.agrivi.com/pl/,

− http://www.agroasystent.pl/,

− http://mrolnik.pl/,

− https://agrego.pl/,

− https://e-stado.net/,

− http://www.oborasystem.pl/,

− https://www.stadoonline.pl/,

− https://www.afimilk.com/,

− https://elocha.pl/,

− http://hodowlaplus.pl/.