Ìwé Òfin Àpapò Ilẹ̀ẹ̣ Nàìjíríà Àgbékalè ̣Ọdún 1999changemovementng.org/nigerian-1999-constitution-in-yoruba.pdf · tuntun àti Àtúntò Ààlà 9. Ònà Ìṣàtúnṣe

2013 - Edà yí je Is e Às es ebere Àwo n Iko tí ńpè fún Ìyípadà ní Ìṣèjo ba Ile Nàìjíríà. - Àyánbo dé O. O je

Ìwé Òfin Àpapo Ile ẹ Nàìjíríà Àgbékale Ọdún 1999

Ìtòle sẹẹsẹ

Orí Kìnńí

Ìlàsíle Gbogboogbò

Apá kìnńí

Òfin L’órí Ìgbékale Ìjọba Àpapo Atọwo -ìlú-gb’àṣẹ

1. Ìgajùlọ Òfin Àpapo yí

2. Oríle Èdè Nàìjíríà gege bí Àparapo dá

3. Àwo n Ìpínle àti Olú-Ìlú, Àbújá.

Apá kejì

Agbára-àṣẹ tí yíò wà lowo Ìjọba Àpapo Ile Nàìjíríà

4. Àṣẹ Ìṣòfin. 5. Àṣẹ Ìṣàkóso 6. Àṣẹ Ìṣèdájo 7. Ètò Ìjọba Ìbíle

8. Ìdásíle Ìpínle tuntun àti Àtúntò Ààlà

9. O nà Ìṣàtúnṣe sí Ìlàsíle Òfin Àpapo yí

10. Ìfòfinde E sìn Ìlú 11. Ìroworọse àti Ààbò 12. Ìmúṣẹ Àdéhùn

Orí Kejì

Àwọn Àkàn-fojúsùn àti Ìpinnu Ètò Ìṣèjọba

13. Ojúṣe Ìjọba 14. Ìjọba àti Ará Ìlú 15. Àfojúsùn lórí Ìṣèlú

16. Àfojúsùn lórí Ọro Ajé

17. Àfojúsùn lórí Ìbágbépo

18. Àfojúsùn lórí Ètò E ko


19. Àfojúsùn lórí Ìbáṣepo pe lú Ile -Òkèèrè

20. Àfojúsùn lórí Àyíká àti Agbègbè

21. Àṣe-ìdarí àwọn Àṣà Ile Nàìjíríà

22. Ojúṣe àwọn Ilé iṣe -ìròyìn

23. Ìme to -ìwà t’ílù 24. Ojúṣe àwọn Ará Ìlú

Orí Kẹta

Ìjárá-ìlú

25. Dídi ọmọ ìlú látipase ìbí

26. Dídi ọmọ ìlú látipase ìforúkọsíle

27. Dídi ọmọ ìlú látipase gbígbé pe n’ílùú

28. Onílùúméjì 29. Ìkọpò-ọmọ-ilú síle 30. Gbígba ipò ọmọ-ìlú

lo wo ẹni 31. Àwọn ẹni tó

f’ọmọyọ fún ipò

ọmọ-ilu Oríle -èdè Nàìjíríà

32. Àṣẹ láti ṣe idari

Orí Kẹrin

Àwọn E to Ọmọnìyàn Pàtàkì

33. E to sí ìwàláyé 34. E to sí àpo nlé ara 35. E to sí òmìnira ẹni 36. E to sí ìgbo -tẹnu-ẹni

kátóó dájo 37. E to sí ìní-bò-ń-kele

àti ìgbé-ayé ẹle bí 38. E to sí òmìnira-

èyítówùnmí èrò, e rí-ọkàn àti e sìn

39. E to sí òmìnira-èyítówùnmí o ro àti ìko royìn

40. E to sí ìṣẹgbe àti ìkórajọ alálàáfíà

41. E to sí ìrìn-yan-fanda

42. E to sí òmìnira kúrò lo wo ìṣẹle yàme yà

43. E to sí níní dúkìá aláìlèṣínípò níbikíbi

44. Dandangbo n níní dúkìá

45. Àìgbàláye àti àìnílèṣe tó wà lórí eto pàtàkì ènìyàn

46. Sàkáání-àṣẹ Ilé-ẹjo -Gíga àti Ìgbo wo òfin

Orí Karùn-ún

O nà-Ìgbìmo ṣòfin

Apá kinni

Ìgbìmo Aṣòfin Àgbà Ileẹ wa

A- Ìkúnlé àti òṣìṣe ti Agbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa 47. Ìṣàgbékale Ilé-

ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa

48. Ìkúnlé Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà

49. Ìkúnlé Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin

50. Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà àti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin


51. Àwọn Òṣìṣe nínú ilé-ìgbìmo ṣòfin

Àpapo Ile ẹ wa

B- Onà-tí-a-lè-gbà-pè fún ìpéjọ àti ìtúká Ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa

52. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra àwọn ọmọ ìgbìmo

53. Dídarí ìpéjọpo Ilé-ìgbìmo ṣòfin àti àjùmo péjọ ilé méjéèjì

54. Ìkúnlétó fún ìjíròrò àti ìbò

55. Èdè ìjíròrò 56. Ìdìbò 57. Irú àwọn tí kò yẹ

láti jókòó tàbí dìbò 58. Bí a o ti máa lo

agbára ìṣòfin: Àpapo

59. Bí a o ti máa lo agbára ìṣòfin: àbá owó

60. Ìdarí ìlánà-ìto se 61. Ìsófo tàbí ìwápàdé

àlejò kì yíò sọ ìjíròrò d’asán

62. Ilé-ìgbìmo alábẹṣékélé

63. Ìjokòógbìmo 64. Ìtúká àti ìte jáde

ìkéde Adarí-ilé

D- Ìkúnjú-òṣùwo n fún jíje -ọmọ Ilé-ìgbìmo -Aṣòfin àti eto ìwásípàdé

65. Ìkúnjú-òṣùwo n fún ìbò

66. Àwọn ajánikule

67. E to Aláṣẹ láti wá s’ípàdé ìgbìmo -Aṣòfin

68. Ìgbà-lórí-àléfà fún ọmọ ìgbìmo -Aṣòfin

69. Ìpèpadà-ro -lóyè 70. Ìsanwó-is é

E- Ìdìbò sí Ilé-ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo

71. Àwọn agbègbè nla aláṣòfin àti agbègbè kéékèèké aláṣojúṣòfin

72. Ìtóbi-sí àwọn agbègbè-aláṣòfin àti Agbègbè-aláṣojúṣòfin

73. Àtúnye wò àtìgbàdégbà àwọn

agbègbè-aláṣòfin àti Agbègbè-aláṣojúṣòfin

74. Gbèdéke ìgbà tí àtúnṣe àwọn agbègbè-aláṣòfin àti Agbègbè-aláṣojúṣòfin yíò f’ẹse múle

75. Ìmúdájú iye-ará-ìlú

76. Àkokò ìdìbò sí ilé Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo

77. Ìbò tààrà (àdìfádíje) àti e to síbò

78. Ìbójútó Ìdìbò 79. Agbára ìgbìmo

Aṣòfin Àpapo l’órí àwọn ìbéèrè kan

Ẹ- Agbára àti Àṣe-ìdarí Owó-ìlú

80. Ìdásíle àpò ìpawósí Owó-àpile to jú Àkópo

81. Ìfúnláṣẹ àtináwó látinú Owó-àpile to jú Àkópo

82. Ìfúnláṣẹ àtináwó nígbà àjẹsíle owó-àyàso to ná

83. Owó-àpile to jú fún ináwó aìròtì

84. Ìfúnlówó-is é Aláṣẹ àti àwọn alájọṣiṣe míràn be e be e lọ

85. Ìye wé-owó-wò Apo-ìpawókọsíle Ìjọba

86. Ìyànsípò Ayewé-owó-wò gbogboogbò

87. Ìgbà-lórí-àléfà Ayewé-owó-wò gbogboogbò

88. Agbara àtisewadi 89. Agbára tó nííṣe

pe lú o ro e rí


Apá Kejì

Ilé Ìgbìmo Aṣòfin Ìpínle

A - Ìkúnlé àti òṣìṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

90. Ìdásíle ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

91. Ìkúnlé ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

92. Abẹnugan ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

93. Àwọn òṣìṣe ilé ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

B – ìto se-ìlánà fún ìpèsílé àti ìtúká Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

94. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra àwọn ọmọ ìgbìmo

95. Dídarí ìpéjọpo Ìgbìmo ṣòfin

96. Ìkúnlétó fún ìjíròrò àti ìbò

97. Èdè ìjíròrò

98. Ìdìbò 99. Irú àwọn tí kò yẹ

láti jókòó tàbí dìbò 100. Bí a o ti máa lo

agbára ìṣòfin: ìpínle

101. Ìdarí ìlánà-ìto se

102. Ìsófo tàbí ìwápàdé àlejò kì yíò sọ ìjíròrò d’asán

103. Ìgbìmò alábẹṣékélé

104. Ìjokòógbìmo 105. Ìtúká àti ìte jáde-

ìkéde látodo Gómìnà

D - Ìkúnjú-òṣùwo n fún jíje -ọmọ Ìgbìmo -ṣòfin Ìpínle àti eto ìwásípàdé

106. Ìkúnjú-òṣùwo n fún ìbò

107. Àwọn ohun tó lè jánikule

108. E to Aláṣẹ láti wá s’ípàdé ìgbìmo -Aṣòfin

109. Ìgbà-lórí-àléfà fún ọmọ ìgbìmo -Aṣòfin ìpínle

110. Ìpèpadà-ro -lóyè 111. Ìsanwó-is é

E - Ìdìbò sí Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Ìpínle

112. Àwọn agbègbè kéékèèké aláṣojúṣòfin ìpínle

113. Ìtóbi-sí àwọn agbègbè aláṣojúṣòfin ìpínle

114. Àtúnye wò àtìgbàdégbà àwọn agbègbè aláṣojúṣòfin ìpínle

115. Gbèdéke ìgbà tí àtúnṣe àwọn agbègbè-aláṣojúṣòfin ìpínle yíò f’ẹse múle

116. Àkokò ìdìbò sí ilé Ìgbìmo Aṣòfin ìpínle

117. Ìbò tààrà (àdìfádíje) àti e to síbò

118. Ìdìbò àti Ìbójútó 119. Agbára ìgbìmo

Aṣòfin Àpapo l’órí àwọn ìbéèrè kan

Ẹ - Agbára àti Àṣe-ìdarí Owó-ìlú


120. Ìdásíle àpò ìpawósí Owó-àpile to jú Àkópo

121. Ìfúnláṣẹ àtináwó látinú Owó-àpile to jú Àkópo

122. Ìfúnláṣẹ àtináwó nígbà àjẹsíle owó-àyàso to ná

123. Owó-àpile to jú fún ináwó aìròtì ìpínle

124. Ìsanwó-is é Gómìnà àti àwọn alájọṣiṣe míràn be e be e lọ

125. Ìye wé-owó-wò Àpò Ìjọba ìpínle

126. Ìyànsípò Ayewé-owó-wò gbogboogbò ìpínle

127. Ìgbà-lórí-àléfà Ayewé-owó-wò gbogboogbò ìpínle

128. Agbára àtisewadi 129. Agbára tó nííṣe

pe lú o ro e rí

Orí Kẹfà

Ìṣàkóso-ìjọba

Apá Kinni Ìṣàkóso-ìjọba Àpapo

A – Aláṣẹ Oríle -èdè yí

130. Ìdásíle Ilé-iṣe Aláṣẹ

131. Ìkúnjú-òṣùwo n fún ìdìbò Aláṣẹ

132. Ìdìbò Aláṣẹ: gbogboogbò

133. Ìdìbò: Olólùdije sípo Aláṣẹ kan

134. Ìdìbò: Olólùdije sípo Aláṣẹ méjì tàbí jù bee lọ

135. Ìgbà-lórí-àléfà fún Aláṣẹ

136. Ikú Aláṣẹ-a-dìbò-yàn kótóó gba ìbúrafúnni

137. Àwọn Àìyẹ-fún 138. Àìyẹ-fún iṣe míràn

Aláṣẹ

139. Ìdájo àwọn ìbéèrè kan tó jẹ mo ìdìbò

140. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra f’Áláṣẹ

141. Ìdásíle Ilé-iṣe Igbákejì-Aláṣẹ

142. Ìdárúkọ-fúnpò àti ìdìbòyàn Igbákejì-Aláṣẹ

143. Ìròlóyè Aláṣẹ 144. Ìdágúnle -àìlèṣiṣe

Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ

145. Adelé-Aláṣẹ lásìkò t’Aláṣẹ ò sí-nílé fúngbà ráńpe

146. Ìṣojúṣe Aláṣẹ

147. Àwọn Alábòjútó Ìjọbà Àpapo

148. Ojúṣe Àwọn Alábòjútó ge ge bí Aṣàkóso

149. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra f’áwọn Alábòjútó

150. Amòfin-Àgbà fún Oríle -èdè wa

151. Àwọn èèkànèèkàn Agbàjọbanímo ràn

152. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra f’áwọn èèkànèèkàn Agbàjọbanímo ràn

B – Ìdásíle Àwọn Eka kan ní Ìṣàkóso Àpapo


153. Àwọn Àjọ-elétò àti Ìgbìmo-ìtòlú ti Àpapo

154. Ìyànsípò Alága àti àwọn ọmọ-ẹgbe

155. Ìgbà-lórí-àléfà àwọn ọmọ-ẹgbe

156. Ìkúnjú-òṣùwo n láti je ọmọ-ẹgbe

157. Ìròlóyè ọmọ-ẹgbe

158. Òmìnira àwọn Eka kan

159. Ìkúnlé-tó àti Ìpàdé 160. Agbára àti Ìlànà-

ìto se 161. Ìlàyé-ìtumo

D – Ìpawó-wọlé sí Àpò Ìlú

162. Àpò-ìpawókọsíle Alapinkiri

163. Ìfisọrí àwọn àpò ìpawó-wọlé

164. Owó-rànwọ Ìjọba àpapo fún ìpawó-wọlé àwọn ìpínlẹ

165. Iye-à-ná-s’órí gbígba àwọn owó-ìlú kan

166. Owó-à-fi-dí-gbèsè 167. Owó-à-dá-lé

Ìpawó-wọlé

alákopo fún owó-àpile to jú

168. Ìpèsè-òfin fún ìsanwó

E – Ìṣiṣe -Ìlú ti Ìjọba-Àpapo

169. Ìdásíle Àjọ-aṣiṣe-ìlú ti Àpapo

170. Àjọ-aṣiṣe-ìlú: Agbára ìfàṣẹfún láti ṣojúṣe

171. Ìyannisípò l’átọwo Aláṣẹ

172. Ìlàkale lórí ìṣọwo-hùwà

173. Ìdáàbòbó e to Owó-ìfe hìntì

174. Ìṣe-ẹjo ìlú 175. Àṣẹ-àdani ìjọba

fún ìṣàforíjì

Apá kejì

Ìsàkóso Ìpínle

A – Gómìnà Ípínle

176. Ìdásíle Ilé-iṣe Gómìnà

177. Ìkúnjú-òṣùwo n fún ìdìbò Alá

178. Ìdìbò Gómìnà : gbogboogbò

179. Ìdìbò: Olólùdije méjì tàbí jù bee lọ

180. Ìgbà-lórí-àléfà fún Gómìnà

181. Ikú Gómìnà -a-dìbò-yàn kótóó gba ìbúrafúnni

182. Àwọn ohun Amúnimáyẹ-fún

183. Àìyẹ-fún iṣe míràn Gómìnà

184. Ìdájo àwọn ìbéèrè kan tó jẹ mo ìdìbò

185. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà

níkàwoo ẹni; ìbúra fún Gómìnà

186. Ìdásíle Ilé-iṣe Igbákejì-Gómìnà

187. Ìdárúkọ-fúnpò àti ìdìbòyàn Igbákejì-Gómìnà

188. Ìròlóyè Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà


189. Ìdágúnle -àìlèṣiṣe Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà

190. Adelé-Gómìnà lásìkò ti Gómìnà ò sí-nílé fúngbà ráńpe

191. Ìṣojúṣe Gómìnà

192. Àwọn Abójútoro Ìjọbà Ìpínle

193. Ojúṣe-ìṣàkóso Igbákejì-Gómìnà àti àwọn Abójútoro

194. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà

níkàwoo ẹni; ìbúra f’áwọn Abójútoro

195. Amòfin-Àgbà fún Ìpínle

196. Àwọn èèkànèèkàn Agbàjọbanímo ràn

B – Ìdásíle Àwọn Eka kan ní Ìṣàkóso Ìpínle

197. Àwọn Abójútoro Ìjọbà Ìpínle

198. Ìyànsípò Alága àti àwọn ọmọ-ẹgbe

199. Ìgbà-lórí-àléfà fún àwọn ọmọ-ẹgbe

200. Ìkúnjú-òṣùwo n láti je ọmọ-ẹgbe

201. Ìròlóyè ọmọ-ẹgbe 202. Òmìnira àwọn Eka

kan

203. Ìkúnlé-tó àti ìfẹnukò

204. Agbára àti Ìlànà-ìto se

205. Ìlàyé-ìtumo

D – Ìṣiṣe -Ìlú tii Ìjọba-Ìpínle

206. Ìdásíle Àjọ-aṣiṣe-ìlú ti Ìpínle

207. Àjọ-aṣiṣe-ìlú Ìpínle : Agbára Ìfúnláṣẹ-ìṣe-ẹni

208. Ìyannisípò láto do Gómìnà

209. Ìlàkale lórí ìṣọwo-hùwà

210. Ìdáàbòbó e to Owó-ìfe hìntì

211. Ìṣe-ẹjo ìlú 212. Àṣẹ-àdalò ìjọba

fún ìṣàforíjì

Apá Kẹta

Àfiṣe kún

A – Ìkànìyàn-ìlú 213. Ètò Ìk’èrò-ìlú

B – Ọlo pàá-Alopágbófinró Ile Nàìjíríà

214. Ìdásíle ilé-iṣe Ọlo pàá Alopágbófinró Ile Nàìjíríà

215. Ìyànsípò O gápátá-Olo pàá-aṣàbe wò àti Ìdarí ilé-iṣe Ọlo pàá Ile Nàìjíríà

216. Ìfúnláṣẹ-ìṣe-ẹni fún O gá-Olo pàá-aṣàbe wò

D – Ọmọ-ogun Adìhámo ra Ile -wa


217. Ìdásíle àti ìkúnlé ọmọ-ogun adìhámo ra Ile -wa

218. Ìpàṣẹwàá àti ìwúlò

219. Ìdásíle e ka fún ìmúdájú àpínkárí-àǹfàní nínú iṣe

ọmọ-ogun adìhámo ra Ile -wa

220. Iṣe -ológun dan-dan-gbon

E – Ẹgbe Òṣèlú

221. Ìfòfinde àwọn akitiyan òṣèlú láto do àwọn ẹgbe kan

222. Àwọn àìgbàláye l’órí ìdegbe -òṣèlú-síle

223. Òfin àti Ìlànà ẹgbe òṣe lú

224. Àfojúsùn àti ìlépa 225. Ètò-ìnáwó ẹgbe

òṣe lú 226. Ìjábo Ètò-ìnáwó

odoodún

227. Ìfòfinde àwọn ẹgbe bi adigun-jà

228. Agbára ìgbìmo ṣòfin ìjọba àpapo l’órí ẹgbe òṣèlú

229. Ìlàyé-ìtumo

Ori Keje

Ètò Ìdájo

Apá Kinni Ilé-ẹjo Ìjọba Àpapo

A - Ilé-ẹjo gígajùlọ Ìjọba Àpapo

230. Ìdásíle Ilé-ẹjo gígajùlọ Ìjọba Àpapo

231. Ìyànsípò àwọn Adájo -àgbà àti àwọn Adájo Ilé-

ẹjo gígajùlọ Ìjọba Àpapo

232. Sàkáání-àṣẹ ojúlówó-gan

233. Sàkáání-àṣẹ Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá

234. Ìkúnlé 235. Òpin ìpinnu-ìdájo 236. Ìṣiṣe àti ìlánà-ìto se

B - Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá (kò-te -mi-lo rùn)

237. Ìdásíle Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá

238. Ìyànsípò Adarí-ìdájo àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá

239. Sàkáání-àṣẹ ojúlówó-gan

240. Sàkáání-àṣẹ Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá

241. Ìgbìpe -fún-ìgbe jo ge ge bíi e to láti ilé-ẹjo gíga àpapo tàbi ilé-ẹjo gíga ìpínle

242. Ìgbìpe -fún-ìgbe jo pelú àṣẹ-ìgbe jókúrò

243. E to láti ṣìpe -fún-ìgbe jo láti ilé-ẹjo gíga àpapo ti ile-ẹjo gíga nínú o ràn tó jẹmo ìrúfin


láàárín-ará-ìlú àti ìdaràn

244. Ìpe -ìt’e jo dá láti ilé-ẹjo Ṣàríà Agbìpe -t’ẹjo -dá

245. Ìpe -ìt’e jo dá láti ilé-ẹjo ìbíle Agbìpe -t’ẹjo -dá

246. Ìpe -ìt’e jo dá láti o do Àjọ-onídàjọ

Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà àti ilé-ẹjo mìíràn

247. Ìkúnlé 248. Ìṣe àti ìlàkale -ìto sẹ

D – Ilé-ẹjo Gíga Àpapo

249. Ìdásíle Ilé-ẹjo Gíga Àpapo

250. Ìyànsípò Adájo Àgbà àti àwọn

Adájo ilé-ẹjo Gíga Àpapo

251. Sàkáání-àṣẹ Ilé-ẹjo Gíga

252. Agbára-àṣẹ 253. Ìkúnlé 254. Ìṣe àti ìlàkale -ìto sẹ

E - Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá

255. Ìdásíle Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá

256. Ìyànsípò Adájo Àgbà àti àwọn Adájo ilé-ẹjo Gíga

Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá

257. Sàkáání-àṣẹ 258. Ìkúnlé

259. Ìṣe àti ìlàkale -ìto sẹ

Ẹ - Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

260. Ìdásíle Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

261. Ìyànsípò Adájo -Kadi Àgbà àti àwọn Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá

Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

262. Sàkáání-àṣẹ 263. Ìkúnlé 264. Ìṣe àti ìlàkale -ìto sẹ

F - Ilé-ẹjo ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

265. Ìdásíle Ilé-ẹjo ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

266. Ìyànsípò Adari-ile àti àwọn

Adájo Ilé-ẹjo ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá



Apá Kejì

Àwọn Ilé-ejo Ìjọba Ìpínle

A - Ilé-ejo Ìjọba Ìpínle


270. Ìdásíle Ilé-ejo Ìjọba Ìpínle

271. Ìyànsípò Adájo Àgbà àti àwọn

Adájo Ilé-ẹjo Gíga ti Ìjọba Ìpínle



B - Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Ìjọba Ìpínle

275. Ìdásíle Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Ìjọba Ìpínle

276. Ìyànsípò Adájo -Kadi Àgbà àti àwọn Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -

t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Ìjọba Ìpínle

277. Sàkáání-àṣẹ 278. Ìkúnlé 279. Ìṣe àti ìlàkale -ìto sẹ

D - Ilé-ẹjo Ìbíle Agbìpe -t’ẹjo -dá (Kòte milo rùn)

280. Ìdásíle Ilé-ẹjo Ìbíle Agbìpe -t’ẹjo -dá

281. Ìyànsípò Adarí-ilé Ilé-ẹjo Ìbíle

Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìjọba Ìpínle



Apá Kẹtá

Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò

285. Ìdásíle àti sàkáání-àṣẹ Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò

Apá Kẹrin

Àfiṣe kún

286. Sàkáání-àṣẹ fún ilé-ẹjo ìpínle lo ro tó kan ìjọba àpapo

287. Ìmúṣẹ ìpinnu 288. Ìyànsípò àwọn

onímo nípa ètò ìdájo ìbíle àti ti Òfin Ṣàríà

289. Ìkanisáìyẹ awo n oníṣe-òfin kan

290. Ìje wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo ẹni; ìbúra f’áwọn òṣìṣe -ìdájo

291. Ìgbà-lórí-àléfà àti e to owó-ìfe hìntì àwọn òṣìṣe ìdájo

292. Ìyọkúrò òṣìṣe ìdájo

293. Ìṣófo àyè 294. Ìdájo áwọn kókó-

e jo àti o ràn 295. Ìdarí-ìbéèrè òfin

síbi tó yẹ 296. Ìṣàlàyé-ìtumo


Orí Kẹjọ

Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá àti Ìpèsè-òfin àfiṣekún gbogboogbò

Apá Kinni

Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

297. Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá: O ro l’órí Òǹ-nile

298. Olú-ìlú Ìjọba Àpapo

299. Ìfòfinṣàkóso 300. Ìsojú ní Ilé-ìgbìmo

Aṣòfin Àpapo

301. Ìsọnípa ìṣàkoso Olú-ìlú ge ge bíi ojúṣe Ìjọba Àpapo

302. Àwọn Alábòjútó ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

303. Ìṣàkoso Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

304. Ìdásíle Ìgbìmo -alábẹṣékélé ti òṣìṣe -ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Apá kejì Ìpèsè-òfin fún àmúlò-onírúurú

305. Ìlànà fún ìkéde ipò-ìdágìrì

306. Ìjáwo-jáse kúrò

307. Àìgbàláye l’órí àwọn ará ìlú kan

308. Àìgbàláye l’órí ìto se -ìgbe jo

Apá Keta

Ìpèsè-òfin fún àsìkò ìtipòkan-bo síkejì àti ìmúpamo

309. Ìjárá-ìlú 310. Òṣìṣe àwọn Ilé-

Ìgbìmo ṣòfin 311. Àṣẹ Afẹse múle pe 312. Àkànṣe Ìpèṣè-òfin

fún Ìdìbò àko ko

313. O nà ìpínfúnni ìpawó-wọlé

314. Gbèsè 315. Àwọn Òfin tó wà

látìgbàyíwá

316. Àwọn ipò, ipò-àṣẹ àti ilé-ẹjo tó wà látìgbàyíwá

317. Ìjogún dúkìá, e to ,ojúṣe àti ohun tó wà níkàwo o ẹni

Apá Kefa

Ìlàyé-ìtumo , Ìme nubà àti ìbere-iṣe

318. Ìlàyé-ìtumo 319. Ìme nubà 320. ìbere-iṣe


Ato ṣe Ato ṣe Àko ko

Apá Kìnńí

Àwọn Ìpínle Oríle -èdè Àparapo dá yìí

Apá Kejì

Ge ge -ojú-ààlà àti Agbègbè-Alògbìmo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Ato ṣe Èkejì

Apá kìńní

Ojúṣe-àdáṣe Ìgbìmo -aṣòfin

Apá kejì

Ojúṣe-àjọṣe Ìgbìmo -aṣòfin

Apá kẹta

Àfiṣe kún àti ìtumo sí

Ato ṣe Eke ta

Apá kìńní

Àwọn E ka Ìṣàkóso ti Ìjọba-àpapo

Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

Ìgbìmo Ìtòlú

Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Íle ẹ wa l’àpapo

Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Íle ẹ wa l’àpapo

Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo


Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa

Ìgbìmo-elétò fún Ààbò-ìlú ti Íle ẹ wa l’àpapo

Ìgbìmo-elétò fún Ọro -ajé ti Íle ẹ wa l’àpapo

Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo

Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo

Ìgbìmo -elétò fún Ìṣo ti Íle ẹ wa l’àpapo

Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà

Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo

Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo

Apá kejì

Àwọn E ka Ìṣàkóso ti Ìjọba-Ìpínlẹ

Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-ìpínlẹ

Àjọ-elétò Olómìnira fún Ìdìbò n’ìpínlẹ

Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba-ìpínlẹ

Apá kẹta

Eka Ìṣàkóso Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún iṣe -ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Ato ṣe Eke rin

Ojúṣe-iṣe Ìgbìmo -ìjọba-ìbíle

Ato ṣe Ekaàrún

Apá kìńní

Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà fún gbogbo Òṣìṣe Ìjọba


Gboogbò

Ìgbìmo -onídàájo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

Ìlàyé-ìtumo

Apá kejì

Òṣìṣe Ìjọba fún idi-pataki Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

Ato ṣe Ekẹfà


Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò fún Ìgbìmo -aṣòfin Àpapo

Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò ti Gómìnà àti ile-igbimọ Aṣòfin

Ato ṣe Èkéje

Ìbúrafúnni

Ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba

Ìbúra Ìwọṣe Aláṣẹ

Ìbúra Ìwọṣe Gómìnà Ìpínle

Ìbúra Ìwọṣe Igbákejì-Aláṣẹ, Igbákejì-Gómìnà, àwọn Alábòjútó, àwọn Abójúto ro tàbí èèkàn-èèkàn Agbàjọbanímo ràn

Ìbúra Ìwọṣe fún àwọn ọmọ ilé-ìgbìmo ṣòfin àpapo , ilé-ìgbìmo ṣòfin ìpínle ,

Ìbúra f’áwọn onídàájo Rántí pé: Ìpín wà l’órí òǹkà, àpíntúnpín wà nínú òǹkà àkámo, àlésíle ḿbẹ l’órí álúfábe e tì, ìpínro sì ḿbẹ l’órí òǹkà Róòmù. Álúfábe e tì Yorùbá yàto sí ti èdè Ge e sì. Note: Sections are numbered, subsections are in bracketed numbers, items are alphabetically ordered while paragraphs are in roman numerals. Yorùbá alphabets are different from English alphabets.


Ìwé Òfin Àpapo Ilẹ Nàìjíríà, Àgbékale Ọdún 1999 Àwa tí a je ọmọ Ile Nàìjíríà, látàrí ìfẹnukò wa láti wà ní ìṣo kan ge ge bíi oríle èdè kan soso àìlèpinyà lábe ìṣàkóso Ọlo run, tí a fi jìn fún ìgbélárugẹ àjọṣepo Ile -Adúláwo , àlááfíà gbogbo àgbáyé, ìfọwo sowo po àti ìgbọrá-ẹni-yé oríle -èdè s’óríle èdè àti láti pèsè Òfin Àpapo fún ìṣàkóso-ìjọba ire àti ìgbáyégbádùn gbogbo ọmọ ile Nàìjíríà, tí yíò dá l’órí ìlàkale -e to bíi: òmìnira, orí-ò-jorí àti ìfòdodo-ṣèdájo , àti fún ìwàníṣo kan wa, nípaa báyìí a ṣe àgbékale àti ìfẹse -múle Òfin yìí pé kí Ìwé-òfin Àpapo yí máa to ìṣe wa:

Orí Kìnńí

Ìlàsíle Gbogboogbò

Apá kìnńí

Òfin L’órí Ìgbékale Ìjọba Àpapo Atọwo -ìlú-gb’aṣẹ Oríle -èdè Nàìjíríà

1. (1) Òfin Àpapo yí je olúborí gbogbo òfin, ó sì di dandangbo n fún t’olórí t’ẹle mù jákèjádò ile Nàìjíríà. (2) Ẹnike ni tàbi ẹgbe ke gbe kan kò níí p’àṣẹ tàbí ṣe ìṣàkoso ìjọba ile Nàìjíríà láì ṣe pé ìwé òfin yìí o fún ní e to tàbí àṣẹ. (3) Bí a bá rí òfinkófin tó tako Òfin àpapo yí, irú òfin be e kì yíò nı ìfẹse múle , gbogbo òfin náà ni yíò di òfútùfe e te porogodo, Ìwé-òfin Àpapo yí ni yíò si jẹ èyí tí yíò borí.

2. (1) Oríle-èdè Nàíjíríà yíò je o kanṣoṣo àìlètú àti àìlèpínyà tí àpèjá orúkọ re yíò sì maa je Oríle Èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gb’aṣẹ Nàìjíríà. (2) Nàíjíríà yíò je Oríle-èdè àparapo dá nínú èyí tí àwọn ìpínle àti Olú-ìlú kan yíò wà.

3. (1) Ìpínle merìndínlógójì ni yíò wà ní Nàìjíríà, àwọn tíí ṣe, Abia, Adamawa, Akwa Ibom, Anambra, Bauchi, Bayelsa, Benue, Borno, Cross River, Delta, Ebonyi, Edo, Èkìtì, Enugu, Gombe, Imo, Jigawa, Kaduna, Kano, Katsina, Kebbi, Kogi, Kwara, Lagos, Nasarawa, Niger, Ògùn, Òǹdó, Òṣun, Oyo , Plateau, Rivers, Sokoto, Taraba, Yobe and Zamfara.


(2) Ìpínle ko o kan tó wà ní Nàìjíríà ge ge bí orúkọ wọn ti wà ní ìṣùpo -kíńní nínú apá kíńní Ato ṣe àkoko nínú Ìwé-òfin Àpapo yíí yíò je àwọn agbègbè tí àfihàn re wà ní ìkọjúsí ìṣùpo kejì Ato ṣe àkoko Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Olú-Ilé-iṣe Ìjọba Ìpínle yíò máa je Olú-Ìlú Ìpínle ge ge bí ó ti wà ní ìṣùpo -kẹta apá kìńní ti Ato ṣe àko ko tó dojúkọ ìpínle wọn nínú ìṣùpo kínní. (4) Olú-Ìlú Ìjọba Àpapo tíí ṣe Àbújá yíò je ge ge bí àgbékale re ti wà ní apá kejì Ato ṣe àkoko Ìwé-òfin Àpapo yí. (5) Ìpèsè-òfin tó wà ní apá kínní Orí kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yí ge ge bí ó ti níí ṣe pe lú o ro Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá yíò nípa ge ge bí àgbékale re ti wà níbe . (6) O tàléle e e de gbe rin-lé-me jọ Ìjọba Ìbíle (768 Local Government Areas) àti agbègbè-alògbìmo me fà ni yíò wà ní Nàìjíríà ge ge bí àfihàn re ti wà ní ìṣùpo kínní apá kínní Ato ṣe àko ko Ìwé-òfin Àpapo yí.

Apá Kejì

Agbára-Àṣẹ Ìjọba Àpapo Ile Nàìjíríà

4. (1) Agbára ìṣòfin fún àparapo ile wa yíò wà lo wo Ìgbìmo-Aṣojúṣòfin fún Oríle -èdè wa eléyìí tí yíò ní ìgbìmo aṣojúṣòfin àgbà àti Ìgbìmo aṣojúṣòfin kékeré. (2) Ìgbìmo-Aṣojúṣòfin yìí yíò ni agbára láti ṣe òfin fún àlááfíà, ìro wo rọse , àti Ìṣàkóso tó gún régé fún àparapo ile wa àti ibikíbi nínú re, ge ge bi o ti wa nínú ojuse-aṣojúṣòfin nikan ti agbekale re wa apá kinni ti Ato ṣe eekejì nínú Ìwé-òfin Àpapo yìí. (3) agbára Ìgbìmo-Aṣojúṣòfin yìí yíò ní láti ṣe òfin fún àlááfíà, ìro wo rọse , àti Ìṣàkóso tó gún régé fún Àparapo ile wa ge ge bí ó ti wà nínú ojúṣe àdaṣe-aṣojúṣòfin nìkan, kí yíò sì fún àwọn aṣojúṣòfin ìpínle àyàfi bí ìwé òfin àpapo yìí ba fìdí re múle be e . (4) L’áfikún síi àti láìṣe ojúṣàájú sí agbára ti àpíntúnpín kejì ìpín yìí fún Ìgbìmo-Aṣojúṣòfin Àpapo , Ìgbìmo yìí yíò tún ní agbára láti sòfin lórí:- (a) oro kọro tó jẹ mo àjọṣe-aṣojúṣòfin àpapo àti ti ìpínle tí àgbékale re wà ní ìṣùpo àko ko ti apá kejì ti Ato ṣe eekejì nínú Ìwé-òfin Àpapo yìí títí kan gbogbo ohun tí a pè’lànà re nínú ìṣùpo eekejì níbe : àti (b) oro kọro tí ìrónilágbára wà fún Ìgbìmo náà láti sòfin lé lórí ge ge bí a ti pèsè re sinu Òfin àpapo yìí. (5) Bí a bá rí òfinkòfin tí àwọn aṣojúṣòfin ìpínle ṣe ṣùgbo n tí ó tako òfin ti àwọn aṣojúṣòfin àpapo ṣe lo nà tó to , gbogbo lájorí irú òfin be e di òfúùtùfe e te tí kò ní àṣẹ ìfẹse múle Kankan, òfin ti àwọn aṣojúṣòfin àpapo ni yíò sì je olúborí. (6) Agbára iṣòfin fún ìpínle ni yíò wà lo wo Ìgbìmo aṣojúṣòfin ìpínle ko o kan. (7) Ìgbìmo aṣojúṣòfin ìpínle yíò ni agbára láti ṣòfin fún alaafia, ìro wo rọse , àti Ìṣàkóso ìjọba ire fún ìpínle ko o kan àti ibikibi nínú ìpínle náà lórí o ro bíi:- (a) oro kọro tí kò sí nínú ojúṣe-àdaṣe Ìgbìmo-aṣojúṣòfin bí a ti tòó sínú apá kìńní Ato ṣe kejì ti Ìwé-òfin Àpapo yìí.


(b) oro kọro tí ó wà nínú ojúṣe-àjọṣe Ìgbìmo-aṣojúṣòfin bí ó ti tò sí ìṣùpo -kinni ti apá kejì Ato ṣe kejì ti Ìwé-òfin Àpapo yìí titi kan bi o ti wa ni ìṣùpo kejì to dojúkọo : àti (d) oro kọro míran tí ìrónilágbára wà fún Ìgbìmo aṣojúṣòfin ìpínle láti ṣòfin lé lórí ge ge bi ìpèsè re ti wa nínú Ìwé-òfin Àpapo yìí. (8) Gbogbo ojúṣe-aṣojúṣòfin ti àpapo àti ti ìpínle ni yíò wà lábe ìkápá ohun tí ètò-ìdájo ile wa le dá sí, àyàfi tí Ìwé-òfin Àpapo yìí bá sọ bámìíràn níbìkan, nítorí be e ni Ìgbìmo-aṣojúṣòfin ti àpapo àti ti ìpínle kò níí ní àṣẹ láti ní ibìkan àdápàṣẹ tí ètò-ìdájo wa kò ní le dá sí, ge ge be e sì ni àwọn Ìgbìmo aṣojú-ṣòfin méjèèjì kò sì gbọdo ṣòfin tí yíò de ètò-ìdájo tibi Àjọ-onígbe jo o tí a ṣàgbékale re lo nà áti dá sí oro kọro tó níí ṣe pelú won. (9) láìtààrò ìpèsè ìpín yìí, Ìgbìmo-aṣojúṣòfin àpapo àti ti ìpínle kò níí ṣòfin tí yíò padàwe hìn mú ni fún ìwà tó ti kọjá te lẹ tí kò tíì di ìrúfin.

5. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yìí, gbogbo agbára Ìṣàkóso-Ìjọba àpapo : (a) yíò wà lo wo Aláṣẹ Ile wa, yíò sì wà lábe ìpèsè òfinkòfin Ìgbìmo aṣojú-sòfin àpapo , Aláṣẹ tìkálárare si lè ṣe àmúlò agbára yìí tàbí fi lé igbákejì re lo wo , tàbí àwọn Alábojútó ìjọba, tàbí Aláṣẹ kéékèèké nínú iṣe ìjọba àpapo lo wo : àti (b) yíò ri si igbòfinro àti ìfẹse múle gbogbo òfin inu Ìwé-òfin Àpapo àti òfin ti àwọn Ìgbìmo-aṣojúṣòfin àpapo ba ṣe àti gbogbo oro kọro ti won ni agbára láti ṣe òfin le lórí. (2) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yìí, gbogbo agbára Ìṣàkóso-Ìjọba ìpínle : (a) yíò wà lo wo Gómìnà ìpínle , l’ábe ìgajùlọ òfinkofin tí àwọn aṣojúṣòfin-ìpínle bá ṣe, Gómìnà yíò sì ṣe àmúlò agbára yìí òun tìkáláráre tàbí fi lé Igbákejì Gómìnà, àti àwọn Abójúto ro Ìjọba-Ìpínle tàbí àwọn Aláṣẹ kéékèèké ìpínle náà lo wo : àti (b) l’áfikún sí ìmúṣẹ òfin tí ó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yìí, yíò rí sí ìgbófinró àti ìfẹse múle gbogbo òfin tí àwọn Ìgbìmo-aṣojúṣòfin ìpínle ba ṣe àti gbogbo oro kọro tí won ní agbára láti ṣe òfin lé lórí. (3) Agbára Ìṣàkóso tí àpíntúnpín kejì ìpín yìí fún Ìpínle ni lílò re kò gbọdo :- (a) ṣèdíwo fún tàbí ṣojúṣàájú sí agbára Ìṣàkóso Ìjọba àpapo ; (b) fa ohun ìní tàbí ọro ijọba àpapo sínú ewu ní ìpínle náà; tàbí (d) fa ìṣèjọba àpapo sínú ewu àìnìléte síwájú ní Oríle -èdè Nàìjíríà (4) Láìtààrò gbogbo ìpèsè òfin tó wà ní ìpín yìí:- (a) Aláṣẹ Oríle -èdè wa kì yíò pè fún ìfogun-kọlù oríle -èdè míràn láìṣepé ìfòǹte lù èsì-ìpàdé wá láti odo Ìgbìmo-aṣòfin àpapo méjèèjì. (b) kì yíò sí ìtúsíle o wo àwọn ọmọ ogun láti lọ jagun le hin odi Nàìjíríà láìṣe pé ìgbàláyè ko ko wá láti o do àwọn Ìgbìmo-Aṣòfin Àgbà ile wa (5) láìtààrò àwọn ìpèsè òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, Aláṣẹ ile wa, látàrí àjọsọ pelú Ìgbìmo Ológun ile wa tí ńbójútó Ààbò Ìlú lè rán àwọn ọmọ ogun Àpapo fún ija tí ó bá dáa lójú wípé ààbò oríle -èdè yìí ḿbẹ nínú ewu àti ìde rùbani: Lórí ìje pé, ọjo méje sí ìkógunjà ni Aláṣẹ yíò ti wa ìfọwo sí ile-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà, ti Ilé-Ìgbìmo Asòfin Àgbà náà yíò sì ti gbà tàbí ko jále láti fọwo sí láàárín ọjo me rìnlá.


6. (1) Agbára ìdájo ti ile ẹ wa l’ápapo yíò wà lo wo àwọn ilé-ẹjo ile ẹ wa tí ìpín yìí dá lé lórí, tí ìdásíle awo n ilé-ẹjo yìí ge ge bí Ìwé-òfin Àpapo ti pèsè je fún gbogbo àparapo ile e wa (2) Agbára ìdájo ní ìpínle yíò wà lo wo àwọn ilé-ẹjo tí ìpín yìí dá lé lórí, tí ìdásíle awo n ilé-ẹjo yìí ge ge bí Ìwé-òfin Àpapo ti pèsè je fún ìpínle . (3) Àwọn ilé-ẹjo tí ìpín yìí wà fún, tí Ìwé-òfin-Àpapo yí dá síle fún ile ẹ wa l’Ápapo àti fún ìpínle , tí e kúnre re àlàyé sì ḿbẹ lórí wọn ní àpíntúnpín (5) (a) títí dé (1) ìpín yìí, nìkan ni yíò je àwọn ilé-ẹjo aláṣẹ-àkọsíle tó gajù ní Nàìjíríà; yàto sí pé ìgbìmo -aṣòfin àpapo tàbí ìgbìmo aṣòfin ìpínle bá sọ bámìíràn lórí èyí, ilé-ẹjo ko o kan yíò ní agbára-àṣẹ ilé-ẹjo alákọsíle tó gajù. (4) Kò sí ohun kan ní ìpèsè-òfin tó ṣáájú ní ìpín yìí tí yíò túmo sí ìdinà:- (a) fún Ìgbìmo -aṣòfin Àpapo tàbí Ìgbìmo -aṣòfin ìpínle láti dá ilé-ẹjo síle , yàto sí èyi tí àgbékale wọn wà ní ìpín yìí, eléyìí tí Sàkáání-àṣẹ re yíò kéré sí ilé-ẹjo gíga; (b) fún Ìgbìmo -aṣòfin Àpapo tàbí Ìgbìmo -aṣòfin ìpínle , láti pa ilé-ẹjo tó ní àṣẹ láti dá síle tàbí ti fi àṣẹ re dá síle re , tí kò bá nílò irúfe ilé-ẹjo be e . (5) Ìpín yìí tan mo :- (a) Ilé-ẹjo -Gíga jùlọ ti Ile Nàìjíríà (b) Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá (kòte milo rùn) (d) Ilé-ẹjo -Gíga Àpapo (e) Ilé-ẹjo -Gíga ti olú-ìlú Àbújá; (ẹ) Ilé-ẹjo -Gíga ìpínle (f) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti olú-ìlú Àbújá (g) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti ìpínle (gb) Ilé-ẹjo ìbíle Agbìpe -t’ẹjo -dá ti olú-ìlú Àbújá; (h) Ilé-ẹjo ìbíle Agbìpe -t’ẹjo -dá ti ìpínle (i) àwọn ilé-ẹjo kan tí a fàṣedásíle láti dájo l’áwọn sàkáání-àṣẹ kan tí Ìgbìmo -Aṣofín àpapo le pàṣẹ dé; àti (j) àwọn ilé-ẹjo kan tí a fàṣedásíle láti dájo l’áwọn sàkáání kan tó ko ko w’áyé tàbí tí a be be fún eleyìí tí Ìgbìmo -aṣòfin le pàṣẹ lé lórí. (6) Gbogbo agbára ìṣèdájo tó kale ge ge bí ìpèsè re ti wà ní ìpín yìí- (a) yíò gbile , láìtààrò ohunkóhun tó l’òdì síi ninu Ìwé-òfin Àpapo yìí, dé gbogbo agbára àṣẹ àti ìfàṣẹfún-ni ilé-ẹjo . (b) yíò gbile , dé gbogbo o ro kọro láàárín ẹni, tàbí ìjọba tàbí agbára-àṣẹ àti sí ẹnike ni ní Nàìjíríà, àti sí gbogbo ìṣe àti ìṣẹjo níbe , fún ìmọbíótirí ìbéèrè-kí-béèrè tó jẹmo eto-ìjọmo -ìlú àti ojúṣe ẹni be e . (d) Gbogbo agbára ìṣèdájo tó kale ge ge bí ìpèsè re ti wà ní ìpín yìí kì yíò yàbá o ro kọro tàbí ìbéèrèkíbèérè tó níí ṣe pe lú bóyá àṣìṣe-ìpajẹ látọwo agbára-àṣẹ yówù tàbí ẹnike ni tàbí tó níí ṣe pe lú òfinkófin tàbí ìdájo kídàjo o wà ní ìbámu pe lú àwọn Àfojúnsùn pàtàkì àti ìpinnu ètò-ìjọba tó wà ní Orí Kejì Ìwé-Òfin Àpapo yí, àyàfi bí ìpèsè-òfin yìí bá sọ be e . (e) be re láti ọjo tí òfin ìpín yìí ti di ìfẹse múle , gbogbo agbára ìṣèdájo tó kale ge ge bí ìpèsè re ti wà ní ìpín yìí kì yíò kan ìṣe tàbí ìṣẹjo tó nííṣe pelú òfinkófin tó ti wà rí tí a ṣe ní


déédé ọjo tàbí le hìn ọjo kẹe dógún oṣù kíńní ọdún 1966 (15th January, 1966) fún ìmọbíyíótirí orokọro tàbí ìbéèrèkíbèérè nípa ìkúnjú-òṣùwo n agbára-àṣẹkáṣẹ tàbí ẹnike ni láti ṣòfin.

7. (1) Ìṣèjọba Ìbíle Alògbìmo l’átipase ìdìbò ìjọba-àwarawa lábe Ìwé-òfin Àpapo yìí dájú pe lú ìfọkànte ; àti nípaabe e , Ìjọba Ìpínle ko o kan yíò rii dájú pé ìdásíle wọn wáyé l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ àpíntúnpín kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yí, l’ábe òfin tí yíò pèsè fún ìdásíle , ìṣètò-e ka, ìkúnlé, ìṣúná-owó àti ojúṣe àwọn ìgbìmo ìṣèjọba ìbíle be e . (2) Ẹni tí òfin fún láṣẹ láti sọ agbègbè ibi tí ìjọba ìbíle yíò ti máa pàṣẹ yíò- (a) sọ o gangan agbègbè yí gan ní pàtó níwo nba bótiṣeé ṣe àpèjúwe sí; (b) yíò rii dájú, níwo n bó ti bo gbo n mu tó pé, l’átàri àti sọ o gangan agbègbè yí, àkíyèsí wà sí

(i) irú ohun tí àwọn ènìyàn agbègbè yí nífe e sí (ii) àjọṣe àtile wá tó wà láàárín àwọn agbègbè yí (iii) ìro rùn ìṣàkóso

(3) yíò je ojúṣe ìgbìmo ìjọba-ìbíle láti kópa nínú ìgbèrò nípa ọro -ajé àti ìdàgbàsókè agbègbè wọn bí àlàyé wọn ti wà ní àpíntúnpín kejì (2) ìpín yìí, àti fún ìmúṣẹ èyí, Ìgbìmo -aṣòfin ìpínle yíò fi òfin dá Àjọ-elétò ọro -ajé kan síle fún ìgbèrò. (4) Ìjọba Ìpínle yíò rii dájú pé gbogbo ẹni tó l’e too láti dìbò fún-ni tàbí je olùdíje fún ìbò sí Ìgbìmo -aṣòfin ìpínle ló ní e to láti dìbò fún-ni tàbí je olùdíje fún ìbò ní ibi ìdìbò ìgbìmo-ìṣàkóso ìjọba ìbíle . (5) Àwọn ojúṣe tí yíò wà lo rùn ìgbìmo-ìṣàkóso ìjọba ìbíle yíò je àwọn èyí tí ó wà nínú Ato ṣe E kẹrin Ìwé-òfin Àpapo yí. (6) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí – (a) Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo ile wa yíò pèsè àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá fún o nà ìyawó-ìlú-s’oto fún àwọn ìgbìmo-ìṣàkóso ìjọba ìbíle tó wà ní ileẹ wa; àti (b) Ìgbìmo -Aṣòfin Ìpínle yíò pèsè àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá fún o nà ìyawó-ìlú-s’oto fún àwọn ìgbìmo-ìṣàkóso ìjọba ìbíle tó wà nínú Ìpínle

8. (1) Àbá-dò-fin àwọn Ìgbìmo -aṣo fin fún ìdásíle Ìpínle ni yíò di ìgbàwọlé bí -

(a) Ìbéèrè-fún bá wá pe lú àtìlẹhìn àwọn ìdáméjì nínú me ta ó kéréjù ọmọ ìgbìmo (tí ń ṣojú agbègbè tí ń pè fún ìdásíle ìpínle tuntun) àwọn bíi –

(i) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin àgbà àti Ilé Ìgbìmo -Aṣojúṣòfin ti Àpapo (ii) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin ti agbègbè náà, àti (iii) àwọn Ìgbìmo ìjọba-ìbíle agbègbè náà

sí Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin àgbà

(b) Àbá fún ìdásíle Ìpínle yíò wá di ìfòǹte lù pe lú ìdìbò-afì’fe -ìlú-hàn tí yíò ní ìdáméjì nínú me ta ó kéré jù àwọn ènìyàn agbègbè tí ńpè fún ìdásíle ìpínle náà;


(d) Èsì ìdìbò-afì’fe -ìlú-hàn yí yíò sì di ìgbàwọlé pe lú ìwo nba o po -ẹse ní gbogbo Ìpínle ile ẹ wa l’Ápapo l’átìlẹhìn ìwo nba o po -ẹse àwọn ọmọ ìgbìmo -aṣòfin gbogbo ìpínle ; àti

(e) àbá yìí di ìfòǹte lù látàri ìfẹnukò tó di ìgbàwọlé pe lú ìdáméjì nínú me ta àwọn ọmọ ilé ìgbìmo -aṣòfin àpapo méjèèjì.

(2) Àbá-dò-fin Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo nípa àtúnṣe ojú ààlà ìpínle tí ḿbẹ ni yíò di ìgbàwọlé bí – (a) Ìbéèrè-fún àtúnṣe ojú ààlà, pe lú àtìlẹhìn àwọn ìdáméjì nínú me ta ọmọ ìgbìmo (tí ń ṣojú agbègbè tí ń pè fún àtúnṣe ojú ààlà ìpínle ) bá wà, ní àwọn bíi –

(i) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin àgbà àti Ilé Ìgbìmo -Aṣojúṣòfin ti Àpapo (ii) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin ti agbègbè náà, àti (iii) àwọn Ìgbìmo ìjọba-ìbíle agbègbè náà

sí Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin Àpapo ; àti (b) Àbá fún àtúnṣe ojú ààlà Ìpínle náà di ìfòǹte lù pe lú (i) ìwo n o po -ẹse ọmọ Ìgbìmo -Aṣòfin àpapo méjèèjì, àti (ii) ìwo n o po -ẹse ọmọ Ìgbìmo -Aṣòfin agbègbè náà tí o ro kàn,

(3) Àbá-ìṣòfin fún ofin Ilé-Ìgbìmo -Aṣòfin láti ṣe ìdásíle ìjọba ìbíle tuntun yíò di ìfòǹte lù bí – (a) ibeere-fun ìdásíle ìjọba ìbíle tuntun pe lú àtìlẹhìn àwọn ìdáméjì nínú me ta ọmọ ìgbìmo (tí ń ṣojú agbègbè tí ń pè ìdásíle ìjọba ìbíle tuntun) bá wà, ní àwọn bíi –

(i) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin ti agbègbè náà, àti (ii) àwọn Ìgbìmo ìjọba-ìbíle agbègbè náà

sí Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin Àpapo ; àti (b) Àbá fún ìdásíle ìjọba ìbíle tuntun yíò wá di ìgbàwọlé pe lú ìdìbò-afì’fe -ìlú-hàn tí yíò ní ìdáméjì nínú me ta ó kéré jù àwọn ènìyàn agbègbè tí ńpè fún ìdásíle ìjọba ìbíle tuntun náà; (d) èsì ıdıbo-afì’fe -ìlú-hàn yíò wá di ìgbàwọlé pe lú ìwọǹ o po -ẹse àwọn ọmọ ìgbìmo ìjọba ìbíle ko o kan ní ìpínle náà; àti (e) èsì ıdıbo-afì’fe -ìlú-hàn yíò gba ìfòǹte lù pe lú ìfẹnukò ti ìdáméjì nínú me ta àwọn ọmọ Ìgbìmo -Aṣòfin àpapo gbà wọlé.

(4) Àbá-ìṣòfin fún ofin Ilé-Ìgbìmo -Aṣòfin fun àtúnṣe ojú ààlà ìjọba ìbíle ni yíò di ìgbàwọlé bí – (a) Ìbéèrè-fún àtúnṣe ojú ààlà, pe lú àtìlẹhìn àwọn ìdáméjì nínú me ta ọmọ ìgbìmo (tí ń ṣojú agbègbè tí ń pè fún àtúnṣe ojú ààlà ìjọba ìbíle ) bá wà, ní àwọn bíi –

(i) Ilé Ìgbìmo-Aṣòfin ti agbègbè náà, àti (ii) àwọn Ìgbìmo ìjọba-ìbíle agbègbè náà

(b) Àbá fún àtúnṣe ojú ààlà ìjọba ìbíle yí di ìgbàwọlé pe lú ìwọǹ o po -ẹse àwọn ọmọ Ìgbìmo-Aṣòfin tó nííṣe pe lú agbègbè náà


(5) Àbádofin Ìgbìmo-Aṣòfin àpapo tó di gbígbàwọlé ge ge bó ti wà ní ìpín yìí yíò pèsè àwọn ìṣòfin láyọrísí nípa orúkọ, olú-ilé-iṣe ìjọba ìpínle tàbí Ìbíle ge ge bó ti wà ní ìpín kẹta Ìwé Òfin Àpapo yí àti ní apá kìńní àti ìkejì ti Ato ṣe Àko ko sí Iwe Òfín Àpapo yí. (6) Fún àtimú agbára-àṣẹ Ìgbìmo Àpapo tí àpíntúnpín kaàrún ìpín yìí fún-un wá sí lílò, Ilé-ìgbìmo -aṣòfin ko o kan yío ri dájú pé, le hìn ìmúṣẹ ìdásíle ìjọba ìbíle bó ti wà ní àpíntúnpín kẹta ìpín yìí, mú ìdápadà tó yẹ lọ sí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo méjèèjì.

9. (1) Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo ile ẹ wa, l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin tó wà ní ìpín yìí, lè tún àwọn òfin inú Ìwé-Òfin àpapo yí ṣe. (2) Àbá-dò-fin Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo fún ìṣàtúnṣe Ìwé-òfin Àpapo yí, èyí tí ìpín kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yí kò gbàláàyè, kì yíò di ìgbàwọlé ní Ilé-Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo méjèèjì àyàfi tí àbá náà bá ní ìtìlẹhìn ìbò ìdáméjì nínú me ta ó kéré mọ gbogbo ọmọ Ilé-ìgbìmo aṣòfin náà pe lú ìfòǹte lù ìfẹnukò ìdáméjì nínú me ta Ilé-ìgbìmo Aṣòfin gbogbo ìpínle . (3) Àbá-dò-fin Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo fún ìṣàtúnṣe ìpèsè-òfin ti ìpín yìí, ìpín kẹjọ tàbí Orí kẹrin Ìwé-òfin Àpapo yí, kì yíò di ìgbàwọlé ní Ilé-Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo méjèèjì àyàfi tí àbá náà bá ní ìfòǹte lù ìbò ìdámerin nínú máàrún o po -ẹse gbogbo ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo pe lú ìfòǹte lù ìfẹnukò ìdáméjì nínú me ta Ilé-ìgbìmo Aṣòfin gbogbo ìpínle . (4) fún èrèdí ìpín kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yí àti àwọn àpíntúnpín kejì àti ìke ta, iye ọmọ ilé-Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo , l’áìtààrò ìṣófo-ààyèkayè, ni yíò je iye ọmọ ilé-Ìgbìmo Aṣòfin ti àsọyanjú re ḿbẹ ní ìpín kejìdínláàádo ta àti ìkọkàndínláàádo ta (sections 48 and 49) Ìwé-òfin Àpapo yí

10. Ìjọba Àpapo tàbí Ìpínle kì yíò gba e sìn kankan láyè ge ge bí E sìn Ìlú 11. (1) Ilé-Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Ile e-wa tàbí ibikíbi nínú re fún ìmúdúró ààbò

àwọn ará ìlú àti ìroworọse nínú ìlú, àti fún ìpèsè, ìmúdúró àti ìṣo ọro -àmúpawó àti òwò-ǹṣe tí Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo kà sí ọro -àmúpawó àti òwò-ǹṣe pàtàkì. (2) kì yíò sí ohunkóhun ní ìpín yìí tí yíò dínà fún Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin kan láti ṣ’òfin l’órí kókó o ro tí ó wà ní ìpín yìí, pe lú ìpèsè-òfin fún ìmúdúró àti ìṣo ọro -àmúpawó àti òwò-ǹṣe tí Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo kà sí ọro -àmúpawó àti òwò-ǹṣe pàtàkì. (3) L’ásìkò ìgbà tí Oríle -èdè wa bá ńjagun lo wo , Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún àlàáfíà, ìro wo rọse àti ìjọba ire fún oríle èdè wa àti ibikíbi nínú re lórí àwọn o ro tí kò sí nínú ojúṣe-àdáṣe Ìgbìmo -Aṣòfin ge ge bó ti ṣe ṣe pàtàkì tàbí yẹ tó fún ìdáàbòbò Oríle -èdè wa. (4) L’ásìkò kasìkò tí Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin ìpínle kan kò bá lè ṣe ojúṣe re fún ìdí kan tí ńjà rànìnrànìn ní ìpínle náà, Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún àlàáfíà, ìro wo rọse àti ìjọba ire fún ìpínle naa lórí àwọn o ro tí Ìgbìmo -Aṣòfin lè ṣ’òfin ge ge bó ti ṣe ṣe pàtàkì tàbí yẹ tó l’oju Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo títí dìgbà tí Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin ìpínle be e bá lè padà se nu iṣe wọn; àtipé irú òfinkófin be e tí àwọn Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo bá ṣe fún ìpínle náà bó ti wà ní ìpín yìí yíò fẹse múle bíi pé Ìgbìmo -Aṣòfin ìpínle náà ló ṣeé: Ní ìjepé kò níí sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò túmo sí ìgbé-agbára-lé Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo lo wo láti yọ Gómìnà tàbí Igbákejì Gómìnà l’óyè.


(5) Nítorí àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin kan kì yíò di aláìlè-ṣ’ojúṣe re níwo n bí wón bá ti le ṣe ìpàdé àti ṣe iṣe wọn lọ.

12. (1) Kì yíò sí ìwé-àdéhùn kan láàárín Oríle -èdè wa àti Oríle -èdè míràn tí yíò ní agbára ìfẹse múle níwo n bí ìsọdàṣẹ ìwé-àdéhùn be e bá ti ṣe wá láti ọwo Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo .*** (2) Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Oríle -èdè wa tàbí ibikíbi nínú re lórí àwọn o ro tí kò sí nínú ojúṣe-àdáṣe Ìgbìmo -Aṣòfin fún ìmúṣẹ ìwé-àdéhùn (3) Àbá-ìṣòfin fún àbádòfin Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo tó di gbígbàwọlé nílèépa àwọn ìpèsè-òfin tó wà ní àpíntúnpín kejì ìpín yìí kì yíò déwájú Aláṣẹ fún ìbuwo lù àṣẹ re kò sì níí múle àyàfi bí ó bá di ìfòǹte lù pe lú o po -ẹse ní gbogbo Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Oríle -èdè yí.

Orí Kejì Àwọn Àfojúsùn Pàtàkì àti Ìpinnu Ètò Ìṣèjọba

13. Yío je ojúṣe àti àgbọdo ṣe ìjọba le le kaje ka, àti gbogbo ẹni tó wà nípò àṣẹ ìjọba, tí ń lo

agbára-àṣẹ ìṣòfin, ìṣàkoso tàbí ìdájo , láti telé-àṣẹ, kíyèsí àti ṣe-àmúlò ìpèsè-òfin tó wà ní Orí yìí nínú Ìwé-Òfin Àpapo yí.

14. (1) Oríle Èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gb’aṣẹ Nàìjíríà yíò je Oríle-èdè tí ó dúró lórí àjọgbàsóòóto ìjọba-àwarawa àti Ìṣe to -pe lú-òdodo l’áwùjọ (2) Ó tipaa báyìí d’àṣẹ pé: (a) pátá-parí-àṣẹ je ti àwọn ọmọ Oríle -èdè Nàíjíríà l’áto do ẹni tí ìjọba ti gba àṣẹ ìṣàkóso látipase Ìwé-òfin Àpapo yí; (b) Ààbò àti ìgbáyégbádùn àwọn ènìyàn ni yíò je ìdí pàtàkì fún ìṣèjọba: àti (d) ìjọkópa àwọn ènìyàn ìlú nínú ètò ìṣèjọba wọn yíò di dájúdájú ge ge bó ti wà nínú àwọn ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) ìkúnlé ìjọba ti Àpapo tàbí ekake ka re àti ìṣọwo ṣetò ni ìṣọwo ṣe re yíò ṣe àfihàn àpínkárí-àǹfàní fún gbogbo e yà Ile e Nàìjíríà àti láti ṣe àgbéga ìṣokan oríle , àti láti lè rí ìṣetìjọba, nípa be e mú dájú pé kò sí ìjẹgàba e yà kan, tàbí àwọn ènìyàn kan láti ìpínle díe , tàbí àwọn tí ńṣe ẹle yàmẹyà nínú Ìṣèjọba tàbí nínú ekake ka ìjọba. (4) ìkúnlé ìjọba ìpínle , ìjọba ìbíle tàbí ekake ka re tàbí ìgbìmo , àti ìṣọwo ṣetò ìjọba tàbí ekake ka tàbí ìgbìmo re , ni ìṣọwo ṣe re yíò ṣe ìkàsí onírúurú ènìyàn tí ńgbé agbègbè àṣẹ ìjọba náà àti láti ṣe ìgbéga emí-àwarawani àti ìṣetìjọba láàrín àwọn ènìyàn oríle -èdè yí.

15. (1) Àkọmo nà fún Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gb’aṣẹ Nàìjíríà yíò maa je Ìṣo kan àti Ìgbẹke lé, Àlááfíà àti Ìlọsíwájú. (2) Bee ge ge , ìjùmo ṣepo -e yà l’óríle èdè wa yíò rí ìtìlẹhìn, nígbà tí ẹle yàme yà lórí ibi-a-ti-wá, akọ-n-b’ábo, e sìn, ipò àti e yà èdè yíò di ìfòfindè. (3) Fún ìdí àtiṣe ìgbélárugẹ ìjùmo ṣepo -e yà l’óríle èdè wa, yíò je ojúṣe ìjọba-ìpinle láti:


(a) pèsè ohun-èèlò tó pé àti ìmúgbòòrò fún ìyanfanda àwọn ènìyàn, ọjà àti òwò-ǹṣe jákèjádò Ileẹ wa. (b) ṣe-ìmúdájú ètò ìgbélùú tó pé fún ẹnike ni tó je ọmọ-ìlú níbikíbi ní Oríle èdè wa (d) ṣ’àtìlẹhìn fún ìlo kọláya láti inú e yà, e sìn tàbí èdè míràn; àti (e) ṣ’àtìlẹhìn àti ìmúgbòòrò ìdàásíle ẹle gbe jẹgbe tí yíò fa ìṣepo e yà, e sìn, àti èdè onírúurú tàbí àwọn ohun ẹle yàmẹyà míran. (4) Ìjọba-ìlú yìí yíò ṣe ìgbélárugẹ emí àwaarawani àti ìlo wo ḿbe láàarín àwọn ènìyàn oríle èdè yí, títí débiipé ìfe -ìṣòóto s’óríle èdè wa yíò b’orí ìfe -ìṣòóto sí agbègbè ẹni. (5) Ìjọba-ìlú yìí yíò f’òpin sí ìwà-ìbàje àti àṣìlò agbára.

16. (1) Ìjọba-ìlú yìí, l’átàrí àwọn àfojúsùn àti ohun-àgbélúyì tí ìpèsè òfin inú Ìwé Òfin-Àpapo yí dá l’órí; (a) yíò ṣ’àkójọpo ọro -àmúpawó ìlú yìí àti pe lú ṣe ìgbésókè ìlo ro àti àṣejèrè ọro -ajé tó mo yánlórí to si lè dádúró fúnra e ; (b) yíò darí ọro -ajé ile wa lo nà tí yíò ṣe-ìmúdájú ìgbáyégbádùn, òmìnira àti ìdùnnún àwọn ọmọ ile wa, tó dá l’órí Ìṣe to -áwùjọ, oríòjorí ipò àti àǹfàní; (d) láì ṣ’ojúṣàájú sí eto Ìjọba ileẹ wa láti ṣiṣe tàbí lo wo nínú àwọn ibi-kàǹkà ní ètò-ọro -ajé, yàto sí àwọn ibi pàtàkì kan nínú ètò-ọro -ajé náà, yíò ṣè’darí pe lú mú àwọn ibi-kàǹkà nínú ètò-ọro -ajé náà ṣiṣe ; (e) láì ṣ’ojúṣàájú sí eto ẹnike ni láti ṣiṣe ajé làwọn ibi-kàǹkà nínú ètò-ọro -ajé, yíò dáàbò bo eto àwọn àrá ílu láti kópase nínú ètò-ọro -ajé èyíòwú l’e hìn àwọn ibi-kàǹkà ní ètò-ọro -ajé náà. (2) Ìjọba-ìlú yìí yíò darí gbogbo Ìpinnu-ìṣàkóso s’órí ìmúdájú: (a) ìgbéga ìdàgbàsókè ọro -ajé àpilèṣe tó ṣe re gí (b) pé ìkójọ àti ìpínkárí ọro àrídìmú oríle èdè wa yíò je l’o nà tí yíò ṣiṣe fún ire tolórítẹle mù níwo n bó ti ṣeé ṣe tó; (d) pé ètò-ọro -ajé kì yíò je l’onà tí yíò mú ọro tàbí èèlò-àmúpèsè-ọro rogún so do àwọn ènìyàn tàbí ẹgbe díe kan; àti (e) pé ibùgbé tó yẹ tó sì ṣe déédé, oúnjẹ tó yẹ tó sì ṣe déédé, owó-ìsanfúnṣe tó bo gbo n mu bó ti kéré mọ tó, ìto jú ogbó àti owó-ìfe hìntì, àti àìríṣé, owó-àjẹmo nú fún àìsàn àti ìgbáyégbádùn àkàndá-e dá ni ìpèsè re wà fún gbogbo ọmọ-ìlú. (3) àjọ kan yíò tipase àbá-dò-fin Ìgbìmo-aṣòfin ileẹ wa kan wáyé tí yíò ní agbára; (a) láti ṣe àtúnye wò àtìgbàdegbà l’órí ìlókòwò àti ìdarí okòwò tí ńṣiṣe ní Nàìjíríà tí yíò sì ma gba Aláṣẹ ní àmo ràn lóríi wọn; àti (b) láti ṣàmójútó òfinkófin fún ìtuko ìlókòwò àti ìdarí irú àwọn okòwò be e (4) fún ìdí pàtàkì àpíntúnpín kìńnín ìpín yìí – (a) ìso ro nípa ti “àwọn ibi-kàǹkà ọro -ajé yìí” yíò túmo sí ìsoro nípa akitiyan ọro -ajé ti ilé-ìgbìmo -aṣòfin àpapo ko o kan leè fẹnukò so pàtó wọn pé kí wo n wà lábe ìṣàkoso ìjọba àpapo , àtipé àyàfìgbàtí ìfẹnukò bá wáyé lòdì sii látọwo ìgbìmo -aṣòfin àpapo , gbogbo akitiyan ọro -ajé tí ìjọba àpapo níkan ńṣèdarí re yálà tààrà tàbí l’átọwo àwọn e ka kan tí a fi


àṣẹ-àtinú-ìjíròrò da tàbí àjọ kan tàbí ilé-iṣe , ṣáájú ọjo tí ìpín yìí di àṣẹ, yíò di kíkàsí àwọn ibi-kàǹkà ọro -ajé ile ẹ wa; (b) “akitiyan ọro -ajé” wà lára gbogbo akitiyan tó kan ìpèsè, ìpínkiri àti pàsípààro ọro -ọlá àti ọro -àmúṣòwò pe lú òwò-ǹṣe; àti (d) “kó’pa” pe lú ìṣefúnni òwò-ǹṣe àti ìpèsèfúnni ọro -àmúṣòwò

17. (1) Ètò ìro wo rọse -àwùjọ ìjọba-ìlú yìí dá lórí ohun-àgbélúyì bíi òmìnira-ẹni, ìṣe-do gbado gba àti ìfòdodo-ṣèdájo . (2) Nílèpáa ètò ìro wo rọse -àwùjọ – (a) gbogbo ọmọ oríle èdè yí ni yíò ní e to oríòjorí, ojúṣe àti àǹfànì bákannáà lábe òfin; (b) ìfìmọrírì-náání e dá ènìyàn ni yíò di kíkàsí tí àpo nlé-ara yíò di ìmúṣinṣin àti ìmúpelékesíi; (d) gbogbo ìṣe ìjọba yíò je atunilára; (e) ìfìwànwọra-loni-nílòkulò tàbí ìlòkulò ohun-àlùmo nì ní o nàkọnà tàbí fún ìdíkidìí tó yàto sí ire agbègbè yíò di ìfòfindè; àti (ẹ) òmìnira, àìṣègbè àti ìpéníwà-òtíto ilé-ẹjo , àti ìro rùn àro wo tó síi yíò di ìmúdájú àti ìmúṣinṣin. (3) Ìjọba ile yı yíò darí Ìpinnu-ìṣàkóso re ní ìlépa ìmúdájú pé – (a) gbogbo ọmọ-ìlú, láì ṣe ẹle yàme yà sí ìkórajọ kankan, ní àǹfàní sí o nà àṣejẹ àti àǹfàní tó ṣe déédé fún ìrí’ṣe tó ṣe re gí; (b) ipò-ìgbàṣiṣe rọjú tó sì bá e to mu, àti pé ìpèsè ibi-amáyédẹrùn tó péye wà fún ìgbafe , ìdàpo áwùjọ, ìṣe sìn àti àṣà; (d) ìlera, ààbò àti ìgbáyégbádùn fún gbogbo ẹni tí ńṣiṣe wà ní ìdáàbòbò láìsí nínú ewu tàbí àṣìlò; (e) nkàn amúṣe rọrùn fún ìṣègùn-ìmo -ìjìnle àti ìlera fún ẹni gbogbo wà: (ẹ) ìṣẹ kannáà owó-ìsanfúnṣe kannáà láìsí ẹle yàme yà lórí akọ-n-b’ábo tàbí ìyaniso to míran wà; (f) àwọn ọmọdé, àwọn o do àti àwọn arúgbó rí ààbò lo wo ìfìwàǹwọra-loni-nílòkulò èyíkéyìí, àti kúrò lo wo ìpanitì-àìkanikún ní tìwà-tóto àti níti ohunkan; (g) ìpèsè wà fún ìrànlo wo ìlú l’áwọn ìṣe le tàbí ipò àìní kan tó yẹ; àti (gb) ìgbèrú àti ìgbé ayé ẹle bíjẹbí di ìgbàláyè.

18. (1) Ìjọba yíò darí ìpinnu-ìṣàkóso re s’órí ìmúdájú àǹfàní ètò e ko oríòjorí ní gbogbo ìpele-àyè (2) Ìjọba yíò ṣe ìgbéga fún ìmo -ìjìnle àti ìmo -e rọ (3) Ìjọba yíò tiraka láti pa àìmo o kọ-mo o kà re ; àti ní ìlépa èyí, Ìjọba yíò pèsè níwo n bó ti ṣeé ṣe tó (a) eko o fe aláko bere tó je dandangbo n káríkárí; (b) eko o fe oníwèéme wàá; (d) eko o fe ìwégíga-fásitì; àti (e) eko o fe àdàgbàkàwé

19. Àfojúsùn ìpinnu ìbáṣepo pe lú ile -òkèèrè yíò jẹ -


(a) ìgbega àti ìpamo ìlepa-ànílérò ìjọba-ìlú; (b) ìgbélárugẹ ìjùmo ṣepo n’íle Adúláwo àti ìtìlẹhìn fún ìṣọkan ile Adúláwo ; (d) ìgbélárugẹ ìfọwo sowo po láàárín oríle èdè àgbáyé fún ìsọdo kan àlááfíà káríayé àti àjọbo wo -fúnra-ẹni láàárín oríle èdè àgbáyé àti ìpare ẹle yàme yà ní oríṣiríṣi o nà yówù tó ńgbà wáyé; (e) ìbowo fún òfin àgbáyé àti ojúṣe ìwé-àdéhùn pe lú ìwá o nà sí ìpẹtùsíjà láàárín oríle èdè àgbáyé pe lú àjọdúnàádúrà, ìdásíjà, ìpẹtùsíjà, ìfìdájo -pẹtùsíjà, pe lú ìdájo -ìjà; àti (ẹ) ìgbéga ìlànà ọro -ajé àgbáyé tó to kan

20. Ìjọba ìlú yìí yíò ṣe ìdáàbòbò àti àtúnṣe sí àyíká àti ṣèto jú omi, afe fe àti ile , igbó àti ẹranko ìgbe ileẹ Nàìjíríà

21. Ìjọba-ìlú yìí yíò – (a) dáàbò bò, múu t’o jo , àti ṣe ìgbélárugẹ àṣà ile ẹ Nàìjíríà eléyìí tó mú ìpeléke bá àpo nlé-ara ènìyàn àti bí ó ti ṣe re gí pe lú àwọn àfojúsùn pàtàkì tí ìpèsè wọn wà ní Orí yìí; àti (b) gba ìdàgbàsókè ìmo -e ro àti ìmo -ìjìnle tí yíò mú ìpelékesíi bá àwọn ohun aníyì-le yẹ nínú àṣà.

22. Àwọn ilé-ìròyìn, aso ro mágbèsì, amóhùnmáwòrán àti àwọn e ka míràn tó je ti onípolongo-f’áyé ni yíò ní òmìnira nígbà gbogbo láti ṣe ìmúṣinṣin àwọn àfojúsùn pàtàkì bó ti wà ní Orí ỳíi, tí wọn yíò sì gbé ojúṣe àti ìjihìn ìjọba sí ará ìlú ró.

23. E to -ìwà t’ílù yíò jẹ, ìkóraẹni-ní-ìjánu, ìṣòdodo, iyì-inú-làálàá, Ìṣe to -pe lú-òdodo l’áwùjọ, ìfaradà eṣin kan fún èkejì, ìdádúró-ara-ẹni àti ìnífe e -ìlú-ẹni-lo kàn.

24. Yíò je ojúṣe gbogbo àwọn ọmọ oríle -èdè yí láti – (a) telé òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí, bo wo fún gbogbo ohun-àgbélúyì re àti àwọn ìdásíle re , Àsíá Oríle e wa, Orin-orí’lùú, Ìje eje , àti àwọn agbára-àṣẹ tó nígbowo òfin; (b) ṣèrànwo láti ṣègbéga agbára, oríyìn àti orúkọ rere ile ẹ Nàìjíríà, gbìjà Nàìjíríà àti pe lú ṣe iṣe ìlú be e tó je àgbọdo ṣe; (d) b’o wo fún àpo nlé-ara àwọn ará-ìlú ẹlẹgbe àti e to àti ìfe látiṣe tó b’ófin mu àwọn ẹlòmíràn àti gbé ní ìre po àti ìṣo kan àti pe lú èrò-emí ọmọ ìyá kannáà; (e) ṣe ìlo wo sí tó wànírẹpo tó sì wúlò fún ìlọsíwájú, ìdàgbàsókè àti ìgbáyé-gbádùn agbègbè tóníto hún ńgbé (ẹ) ṣe ìrànlowo fún e ka-ìjọba tó to tí ó sì b’ófin mu láti mú òfin dúró àti ìro wo rọse ; àti (f) sọ pàtó owó tí ń wọlé fún-un fún àwọn e ka tó yẹ àti pe lú san owó ìtúǹlúṣe déédé

Orí Kẹta Ìjárá-ìlú

25. (1) Àwọn ènìyàn wo nyí ni ọmọ-ìlú Nàìjíríà ní ti ìbí: ní dídárúkọ;


(a) gbogbo àwọn ẹni tí a bí sí oríle ẹdẹ Nàìjíríà ṣáájú ọjo òmìnira, ẹni tí yálà o kan nínú àwọn òbí re tàbí àtìrandíran re je ọmọ agbègbè ìbíle kan n’íle ẹ Nàìjíríà; Lórí ìje pé ẹnìkan kì yíò je ọmọ ile Nàìjíríà látàri ìpín yìí tí àwọn òbí re tàbí àtìrandíran re kankan kìí bá ṣe ẹni tí a bí sí ile Nàìjíríà (b) gbogbo ẹni tí a bí sí oríle ede Nàìjíríà le hìn ọjo òmìnira ẹni tí yálà o kan nínú àwọn òbí re tàbí àtìrandíran re je ọmọ agbègbè kan n’íle ẹ Nàìjíríà; àti (d) gbogbo ẹni tí a bí s’e hìn odi oríle ede Nàìjíríà ẹni tí yálà o kan nínú àwọn òbí re je ọmọ oríle ede Nàìjíríà (2) ní ìpín yìí, “ọjo òmìnira” túmo sí ọjo kìńní, oṣù ọwe we (ìkẹwàá), ọdún 1960.

26. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìdínlo gbo n (section 28) Ìwé-òfin Àpapo yí, ẹni tí ìpèsè òfin yìí wà-fún lè f’orúkọsíle ge ge bí ọmọ ìlú Nàìjíríà, tí Aláṣẹ bá ti n’íbàle -àyà le pé – (a) oníto ún je oníwà ire; (b) ó ti fi ìfẹẹ re hàn kedere láti gbé ní ile ẹ Nàìjíríà; àti (d) ó ti búra ìṣetọba ti Ato nà Kéje Ìwé-Òfin Àpapo yí yàn fún-un látiṣe; (2) ìpèsè-òfin tó wà ní ìpín yìí yíò je fún – (a) obìrinkóbìrin tó fe ẹni tó je ọmọ ile Nàìjíríà; tàbí (b) gbogbo ẹni tí o ti dàgbà tó tó sì dáńto tí a bí l’e hìn odi Nàìjíríà tí ìran re kan sì je ọmo oríle -èdè Nàìjíríà.

27. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìdínlo gbo n (section 28) Ìwé-òfin Àpapo yí, ẹnike ni tó bá pegedé láti ipa ìpèsè-òfin ìpín yìí lè ko wé-bèèrè fún ìwé-e rí ìjọmọ-ìlú nípaa gbígbé pe n’ílùú l’o wo Aláṣẹ. (2) kì yíò sí ẹni tí yíò pegedé fún ìwé-e rí ìjọmọ-ìlú nípaa gbígbé pe n’ílùú, àyàfi bí ó bá ti múu dá Aláṣẹ l’ójú pé – (a) oníto ún je ẹni tí ó ti dàgbà tó tó sì dáńto (b) oníto ún je oníwà rere (d) oníto ún ti fi ìfẹẹ re hàn kedere láti gbé ní ile ẹ Nàìjíríà; (e) ní èrò Gómìnà ìpínle ibi tí oníto ún fe e gbé, olúwaare je ìte wo gbà àwọn ènìyàn agbègbè náà, ó sì ti di ìgbàwọlé sínú ìṣe gbésí-ayé àwọn ọmọ Nàìjíríà ní apá ibi tí ó fee gbé; (ẹ) ó je ẹni tí ó lè ṣe ìlo wo sí tó wúlò tàbí tí ó ti lo wo sí ìgbèrú, ìdàgbàsókè àti ìgbáyégbádùn Ile Nàìjíríà; (f) ó ti búra ìṣetọba ti Ato nà Kéje Ìwé-Òfin Àpapo yí yàn fún-un látiṣe; àti (g) kí ó tó di ge re ìgbà tí ó ko wé-bèèrè fún ìwé erí yìí, yálà oníto ún ti – (i) gbé ní ile Nàìjíríà fún ìwo n ọdún me e edógún láìlábùlà; tabi

(ii) gbé ni ile Nàìjíríà fún ìwo n osu mejila láìlábùlà, atipe laarin ogún ọdún ṣáájú àsìkò oṣù méjìlá yìí, oníto ún ti gbé ile Nàìjíríà fún ìwo n ọdún tí àròpo re géérégé kì yíò dín ní ọdún me e edógún.

28. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín yìí, ènìyàn leè pàdánù ìjo mọ-ìlú oríle -èdè Nàìjíríà re l’o gán bí, oníto hún kìí bá ṣe ọmọ tí a bí sí ile Nàìjíríà, ṣùgbo n tí ó lọ gbà tàbí ṣì je ọmọ-ìlú oríle -èdè míràn l’e hìn Nàìjíríà tí kìí ṣe pé ibe ni a bíi sí ge ge bí ọmọ-ìlú. (2) ìforúkọsíle fún ìjo mọ-ìlú Nàìjíríà tàbí ìfúnni ní ìwé-erí ge ge bí ọmọ-ìlú tí a fún ẹni tí í ṣe ọmọ-ìlú míràn yàto sí Nàìjíríà, lásìkò ìforúkọsíle tàbí ìfúnni ní ìwé-e rí náà, ni yíò dálórí àjọsọ ìjewo-miòṣemo ọmọ-ìlú tí ó ti je tele rí láàárín oṣù márùn-ún ó-po -jù láti ọjo ìforúkọsíle náà.


29. (1) Èyíkéyìí o mọ-ìlú Nàìjíríà tó ti dàgbà jáńto tó fe láti kọ ìjo mọ-ìlú Nàìjíríà síle yíò kéde bí ìlànà re tí wà níhìn láti ṣe ìko síle náà. (2) Aláṣẹ yíò mú ìkéde ìko síle náà tí ó wà l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí wo wé àtipé látàri ìwo wé yí, ẹni náà tó kéde ìko sílẹ ìjo mọ-ìlú re ti de kun ìje ọmọ-ìlú oríle -èdè Nàìjíríà. (3) Aláṣẹ lè dá ìwo wé èyíkéyìí ikede ìko sílẹ ìjo mọ-ìlú tí a ṣe l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí dúró bi – (a) ìkéde yìí bá wáyé lásìkò ogun tí ile ẹ Nàìjíríà gan-an-gan wà lójú ìjà; tàbí (b) ní èrò Aláṣẹ, bí ó bá lòdì sí ìpinnu-ìṣàkóso (4) fún ìdí pàtàkì àpíntúnpín kìńní ìpín yìí (a) “dàgbà tó” túmo sí láti ọmọ ọdún méjìdínlógún s’ókè; (b) obìnrinkóbìnrin tó bá ti l’o kọ ti dàgbà tó

30. (1) Aláṣe lè gba ìjo mọ-ìlú padà lo wo ẹni, yàto sí ẹni tó je ọmọ-ìlú Nàìjíríà ní ti ìbí tàbí ní ti ìforúkọsíle , tí Aláṣẹ bá ti ríi dájú pé ẹni be e , láàrín ọdún méje tí ó ti di ọmọ-ìlú yálà ní ti ìbí tàbí ìgbélùúpe , ti gba ìdájo e wo n tí kò dín ní ọdún meta.*** (2) Aláṣe lè gba ìjo mọ-ìlú padà lo wo ẹni, yàto sí ẹni tó je ọmọ-ìlú Nàìjíríà ní ti ìbí tàbí ní ti ìforúkọsíle , tí Aláṣẹ bá ti ríi dájú ninu akosile idajo ile-ejo tàbí ti awon ajo-onidajo miran tàbí latari iwadi ti Aláṣe funrare se akoso re, pe – (a) oníto ún ti fi ìṣòdì sí ile Nàìjíríà hàn nínú ìso ro tàbí ìhùwàsí re ; tàbí (b) oníto ún ti dòwò po lo nà ti kò b’ófin mu pe lú àwọn o ta ile Nàìjíríà l’ásìkò ogun tí ile Nàìjíríà wà nínú re , tàbí lo wo nínú òwò tí Aláṣe kà sí ìṣègbè l’e hìn àwọn o tá ile ẹ Nàìjíríà, tàbí kànsíraẹni pe lú o tá l’o nà tí kò b’ófin mu tó sì lè ṣe ìjàmbá fún ìfe ile ẹ Nàìjíríà

31. Fún ìdí pàtàkì Orí yìí, òbí tabí ìran ẹni yíò yẹ fún pípè ní ọmọ-ìlú Nàìjíríà bí ó bá je nígbà tí a bíí, àwọn òbí tàbí ìran re ti wà nípò ọmọ-ìlú yìí nípa ìbí wọn bí wọn bá ti wà láyé nígbà òmìnira; àti ní ìpín yìí “ọjo òmìnira” túmo sí ge ge bí ó ti wà ní ìpín kẹe e do gbo n àpíntúnpín kejì (section 25 (2)) Ìwé-Òfin yìí.

32. (1) Aláṣẹ lè ṣe àwọn ìdarí kan, tí kò ṣàì báramu pe lú Orí yìí, tí ń làásíle bí ohun gbogbo tó wà níkàwo re láti làsíle tàbí pọn-dandan tàbí rọrùn láti làásíle , fún ìmúṣẹ àwọn ìpèsè-òfin tó wà ní Orí yìí, àti fún ìfúnni ní ipò àtìpó àkànfúnni pe lú e to ìgbélùú kíkún fún àwọn lokọláya tí kìí ṣe ọmọ oríle -èdè ṣùgbo n tan mo ọmọ oríle -èdè yí, tí wọn kò fe e gba ipò ìjo mọ-ìlú oríle -èdè Nàìjíríà. (2) èyíkeyìí ìdarí látọwo Aláṣẹ nílepa ìpèsè-òfin inú ìpín yìí yíò je gbígbé síwájú Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo .

Orí kẹrin Àwọn E to Ọmọnìyàn Pàtàkì

33. (1) gbogbo oníkálùkù ló ní e to ìwàláàyè, kò sì ní sí ẹnìkan tí ìwàláàyè re yíò di ìmo o mo gbà, àyàfi nígbà ìdájo ikú tí ilé ẹjo pàṣẹ nítorí ìrúfin ìpànìyàn tí oníto ún je bi re ní Ileẹ Nàìjíríà. (2) kì yíò je kíkàsí gbígba ìwàláàyè ẹni tó tako ìpín yìí, bí oníto hún bá kú látàri lílo ipá tó b’o gbo n mu ní ti dandangbo n l’áwọn àsìkò kan t’ófin gbà láàyè – (a) fún ìdáàbòbò ẹnike ni kúrò lo wo jàgídíjàgan ti kò b’ófin mu tàbí fún ìdáàbòbò dúkìá


(b) ní ìgbìyànjú àti f’òfin múni tàbí láti dènà ìsálọ ẹni tí òfin mú mo le (d) fún ìdí àti te rì ìrúkèrúdò, ìtakòjọba tàbí ìdìte léjọba

34. (1) gbogbo oníkálùkù ló ní e to sí ìbo wo fún àpo nlé-ara ẹni, àti nípa báyìí – (a) kì yíò sí ẹni tí yíò di fífi sínú ìjìyà-ìrora tàbí ìṣeni-níṣekúṣe tàbí ìfìwo sílọni; (b) kì yíò sí ẹni tí yíò je ẹrú tàbí wà nínú ìmúnisìn; àti (d) kì yíò sí ẹni tí yíò níláti wà nínú ìfipámúniṣiṣe dandan (2) fún ìdí àpíntúnpín (1) (d) ìpín yìí, “ìfipámúniṣiṣe dandan” kò pe lú – (a) iṣe kíṣe tó je ìjìyà e ṣe tí ilé ẹjo yàn fún ni; (b) iṣe kíṣe tí àwọn ọmọ ogun ile ẹ wa níláti ṣe tàbí àwọn Ọlo pàá nílèpáa ojúṣe wọn (d) l’áwọn ìwáyé-ìṣele kan tó ṣe pé ẹni òhún ní ìdále bi-ọkàn sí iṣe ológun ile ẹ wa, iṣe kíṣe táa nílatiṣe dípò iṣe be e ; (e) iṣe kíṣe táa nílátiṣe ní dandan lásìkò pàjáwìrì tàbí ìjàmbá tó fee sọ ìgbé-ayé àwọn ènìyàn agbègbè kan àti ìgbáyégbádùn wọn sínú ewu; tàbí (ẹ) iṣe kíṣe tó je láraa – (i) iṣe àjùmo ṣe ìlú tàbí ojúṣe ge ge bí ọmọ-ìlú sí ìgbáyégbádùn agbègbè náà.

(ii) àwọn iṣe dandangbo n fún ìsin’le ẹ wa níṣe ológun ge ge bí Àbá-dò-fin ile-ìgbìmo aṣòfin àpapo ti làásíle ; tàbí (iii) àwọn iṣe ojúṣe dandangbo n ge ge bí ọmọ-ìlú tó je lára e ko àti ìko ni fún ará-ìlú ge ge bí Àbá-dò-fin ilé-ìgbìmo aṣòfin àpapo ti làásíle .

35. (1) gbogbo oníkálùkù ni yíò ní òmìnira ara re kò sì níí sí ẹnìkan tí òmìnira yìí yíò di

ìgbàkúrò lo wo ọ re àyàfi l’áwọn ìwáyé ìṣe le wo nyí tó wà ní ìbámu pe lú ìlànà tó b’ófin mu – (a) látàrí ìmúṣẹ ìdájo tàbí àṣẹ ilé-ẹjo tó nííṣe pelú ìrúfin tí onítoún je bi re (b) látàrí ìjákule ẹ re láti te le àṣẹ ilé-ẹjo tàbí nilèpáa àti f’àṣẹ òfin múle l’órí ojúṣe tí òfin yàn fún-un; (d) látilè mú onítoún wá síwájú ilé-ẹjo láti fàṣẹ ilé-ẹjọ múle tàbí látàrí ìfurasí tó bo gbo n mu tó pé onítoún ti rúfin e ṣe -búburú, tàbí tó di dandan láti dènà re fún ìrúfin e ṣe -búburú (e) l’áwọn ìwáyé-ìṣele kan bíi ìmú ẹni tí kò tíì tó ọmọ ọdún mejìdínlógún fún e ko tàbí ìgbáyégbádùn re ; (ẹ) l’áwọn ìwáyé-ìṣele kan bíi ìmú àwọn ẹni tí ó ní àjàkále àrun tàbí àrùn tó lè ran elòmíràn, ẹni tí oríi re kò pé, ẹni tí àṣìlò oògùn olóró tàbí ọtí ti di bárakú fún tàbí alárìnkiri, fún ìto júu wọn tàbí fún ìdáàbò bo ìlú; tàbí (f) fún ìdí àti dènà ìwo ’lú ẹnike ni sí Nàìjíríà tí kò b’ófin mu tàbí fún ìléjáde nílùú, ìdá’rúfin padà s’óríle èdèe re tàbí ìfaniyọ ní Nàìjíríà oríṣi míràn tó b’ófin mu tàbí ìgbéjóró to jẹ moọ: Ní ìjepé ẹni tí ìfe sùnkàn wà lóríi re tí ó sì ti wà ní ìhámo tó b’ófin mu ní ìdúróde ìgbejo ọ re kò kàn ní wà ní ìhámo yìí kọjá àsìkò tó yẹ fún ìwàle wo n re . (2) ẹnike ni t’ófin bá mú tàbí wà n’íhàmo l’e to o àti dáke tàbí ko láti fèsì ìbéèrèkíbéèrè títí dìgbà tí ó bá rí agbejo rò re tàbí elòmíràn tí ó wùú. (3) ẹnike ni t’ófin bá mú tàbí wà n’íhàmo yíò mo ní kíkọ síle (lédè tí ó gbo) láàárín wákàtí me rìnlélógún, irú e ṣe tí òun ṣe pelú erí-dájúṣáká àti lájorí-ìdí tó ṣokùnfà ìfòfinmúni àti ìhámo ọ re . (4) ẹnike ni tí ọwo òfin te tàbí wà ní ìhámo ní ìbámu pe lú àpíntúnpín kìńní (1) (d) ìpín yìí ni yíò déwájú ilé-ẹjo l’ákòókò tó bogbo nmu, bí ìgbejo olúware kò bá sì wáyé láàárín –


(a) oṣù méjì láti ọjo tí òfin ti múu tàbí wọ ìtìmo lé ní o ràn tó kan ẹni tí o wà ní ìhámo tàbí tí kò ní àǹfàni sí àtisàn owó-ìgbo wo ; tàbí (b) oṣù meta láti ọjo tí òfin ti múu tàbí wọ ìtìmo lé ní o ràn tó kan ẹni tí ó ti gba ìtúsíle látipa ìsanwó ìgbo wo , yíò (l’áìṣojúṣàájú sí ìgbe jo ró míràn tó le pèé l’e jo ) di títúsíle l’áìní-ìdálélórí kankan tàbí dálórí àwọn ìdálélórí kan jẹ dandangbo n ní ìbogbo nmu láti ríi dájú pé oníto ún farahàn fún ìgbe jo lo jo iwájú. (5) ní àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, gbólóhùn yí “àkokò tó bogbo nmu” túmo sí – (a) ní ìṣe le bí ìfòfin múni tàbí ìhámo níbití ilé-ẹjo tó ní sàkáání-àṣẹ wà níwo n-ọn ogójì ibùso , ìgbàkókò ọjo kan, àti (b) ní àwọn ìṣe le míràn, ìgbàkókò tó tó ọjo méjì tàbí jù be e lọ ní àwọn ìwáyé kan tí ilé ẹjo rò pé ìgbàkókò be e b’o gbo n mu. (6) ẹnike ni tí a mú tàbí tìmo le l’o nà tí kò b’ófin mu yíò l’e to o sí owó-gbàmáàbínú àti e be -àforíjì gbangba l’áto do aláṣẹ tàbí ẹni yówù kó je ; àti ní ti àpíntúnpín yìí, “aláṣẹ tàbí ẹni yówù kó je ” túmo sí aláṣẹ tàbí ẹni tí òfin s’àsọyanjúu re . (7) kò sí ohun tó wà ní ìpín yìí tí yíò túmo – (a) ní ti àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, sí bó ṣe wà ní ti ẹni t’ófin mu tàbí mú síle látàri e rí tó bo gbo n mu tó pé oníto ún ṣẹ e ṣe -a ṣe gbàdájo -ikú; àti (b) (kò sí ohun tó wà ní ìpín yìí tí yíò túmo ) sí ìsọ-d’àìmúle òfinkófin ní kìkìdáa pé ó ti f’àṣẹ fún ìtìmo lé fún àkókò tí kò kojáa oṣù me ta ẹni tó je o kan l’ára àwọn ọmọ ogun ile ẹ wa tàbí o kan l’ára àwọn Olópàá ileẹ Nàìjíríà ní ìlépa àti mú ìdájo tí aláṣẹ àwọn ọmọ ogun tàbí tí àwọn Ọlo pàá ile ẹ wa kan pa ṣẹ l’átàri ìrúfin tí ìjìyàà re je ìtìmo lé tí oníto ún je bi re .

36. (1) Nínú ìdájo nípa ojúṣe re ge ge bíi ará-ìlú, pe lú ìbéèrèkíbèérè tàbí ìdájo l’átọwo ìjọba tàbí tako ìjọbakíjọba tàbí aláṣẹ kan, ènìyàn ní e to sí ìgbo tẹnu-ẹni-kátóó-dájo láàárín àkokò tó yẹ l’áto do ilé-ẹjo tàbí ìgbìmo onídàájo o míràn tí òfin dá síle tí ìkúnlée re sì je láti mú òmìnira-àṣẹ àti àìṣègbè e re dájú. (2) láìṣojúṣàájú sí ìpèsè òfin tó ṣíwájú ní ìpín yìí, òfin kankan kì yíò di àìlèmúle ní kìkìdáa pé ó gbé agbára àṣẹ lé ìjọbakíjọba tàbí aláṣẹ kan l’owo láti ìdájo àwọn ìbéèrè tó jẹyọ nínú àti mú òfin ṣẹ eléyìí tó ṣèdíwo tàbí ṣeéṣe kó ṣèdíwó fún e to àti ojúṣe ìj’árá-ìlú ẹnike ni, tí irú òfin be e – (a) bá pèsè àǹfàní fún ẹni tí e to àti ojúṣe ìj’árá-ìlú re fee d’ìte lójú láti f’aṣojú ránṣe sí ibi tí àṣẹ náà ti ḿbo kó tóó di pé àwọn aláṣẹ ibe ṣè’pinu tí yíò ta bá ẹni o hún; àti (b) kò bá ní ìpèsè-òfin tó lè mú ìdájo aláṣẹ tí ńṣe’kòòkárí ẹjo náà wá sí ìmúṣẹ (3) ìgbéjóró ilé-ẹjo tàbí ti Àjọ-onígbe jo o tó jẹ mo àwọn kókó o ro tí ó wà ní àpíntúnpín (1) ìpín yìí (pelú ìkéde àwọn ìpinu-ìdájo ilé-ẹjo tàbí àjọ-onídàájo ) ni ìgbe jo re yíò wáyé ní gbangba. (4) Nígbàkugbà tí ẹnìkan bá ní ìpèléjo fún e sùn odaràn, yíò ní e to sí ìgbo tẹnu-ẹni-kátóó-dájo ní gbangba láàárín àkókò tó bo gbo n mu, nílé-ẹjo tàbí àjọ-onídàájo o, àyàfi bí esùn tí won fi kàn-án bá di gbígbàpadà l’o run-un re : Lórí ìjepé – (a) ilé-ẹjo tàbí irú Àjọ-onígbe jo o bee lè yo kúrò nínú ìgbéjóró re , ẹni yàto sí owo tí o rán kàn tàbí agbẹjorò wọn, nilèpáa ìfe latiṣe ìdáàbòbò, ìpamo ìlú, ìro wo rọse ìlú, ìṣọmọlúwàbí nílùú, ìgbáyégbádùn o do tí kò tíì pé ọdún méjìdínlógún, ìpamo ìgbésí-ayé bòńke le ẹ owo to ràn án kàn tàbí títí dé bí ó bá ti b’o gbo n mu àti pọn dandan tó látàri àwọn ipò kan tí ìkédesígbangba re yíò tako ìfe látiṣe ìdájo -òdodo; (b) bí nínú ìgbe jo ro kan níwájú ilé-ẹjo tàbí Àjọ-onígbe jo o , Alábòójútó Ìjọba àpapo kan tàbí Abójúto ro Ìjọba ìpínle bá múu dá ilé-ẹjo tàbí Àjọ-onígbe jo o l’ójú pé, kò níí dáa kí


ẹjo kan di sísọ ní gbangba, ilé-ẹjo tàbí Àjọ-onígbe jo o be e yíò ṣètò fún e rí tó jẹ mo ẹjo bee láti gbo ní bòńkele tí yíò sì gbé àwọn ìgbése tó yẹ tàbí tó di dandan l’áti pa ẹjo náà mo kúrò lójútáyé. (5) Gbogbo ẹni tí e sùn ìwà-o daràn wà l’o rùn un re ni a ó kà sí aláìṣe títí ìmúdájú yíò fi wà pé ó je bi e sùn; L’órí ìjepé kò síbì kan nínú ìpín yìí tí yíò sọ òfin kan d’asán ní kìkìdáa pé òfin náà paá ní dandan fún oníto ún ìníláti-wẹ’ra-ẹni-mo lo wo àwọn àrídájú kan. (6) Gbogbo ẹni tí e sùn ìwà-o daràn wà l’o rùn un re ni yíò l’e too sí – (a) àgbo yé gbogbo e sùn tí wo n fi kàn-án l’e sekẹse l’édè tí oníto ún gbo ; (b) àkokò tí ó tó àti àwọn ohun amúṣe rọrùn fún ìgbaradì àwíjàre e re ; (d) ìṣ’àwíjàre ara re fúnra a re tàbí l’atọwo agbẹjo rò t’óun fúnraa re yan; (e) s’àyewò fúnraa re tàbí l’atọwo agbẹjorò o re , ẹle rìí tí iko olùgbe jo pè jáde síwájú ilé ẹjo tàbí Àjọ-Onígbe jo o , yíò sì tún lè pè wá síwájú ilé-ẹjo tàbí Àjọ-Onígbe jo o atipe lú ṣ’àyewò fún àwọn ẹle rìí tó fe e je rìí gbèé ge ge bí àyè e re ti ṣí síle fún àwọn ẹle rìí iko olùgbe jo ; àtipe lú (e) ní ìrànlo wo ogbufo l’ofee bí ìgbe jo ọ re bá je èyí tí ó wáyé l’édè tí onítoún kò gbo . (7) Nígbà tí ẹnike ni bá ńje jo fún e sùn ìwà-o daràn, ilé-ẹjo tàbí Àjọ-Onígbe jo o yíò ní àkọsíle ìgbejo ró o re ẹni-a-fe sùn-kàn tàbí ẹni tí òun fúnra a re yan l’órí o ràn ohún l’áǹfàní l’áti gba e dà àkọsíle ìdájo ẹjo náà l’áàárín ọjo méje l’e hìn ìparí ẹjo náà. (8) kì yíò sí ẹni tí yíò je bi e sùn ìwà-o daràn l’átipase ìṣe tàbí àṣìṣe-ìpajẹ tí kò tíì di ìrufin l’ásìkò tó wáyé, kò sì níí sí ìjìyà fún ìwà-o daràn tó ju ìjìyà tó wà fún irú ìrúfin be e l’ásìkò tí ìrufin náà wáyé (9) ẹnike ni tó ṣ’àfihàn pé ilé-ẹjo tàbí Àjọ-Onígbe jo o tó yẹ ti ṣẹjo l’órí o ràn kan tí wo n múu fún tí ó sì ti jàre tàbí je bi re kì yíò tún di mímú fún e sùn tàbí ìwà-o daràn kan náà tí wo n múu fún àyàfi látàrí àṣẹ ilé ẹjo tó ga ju ti te le yí lọ. (10) ẹnike ni tó ṣ’àfihàn pé òun ti gba àforíjì fún e sùn o daràn tí wo n fi kàn-án kì yíò tún je jo nípa e sùn kan-náà mo . (11) kì yíò sí ẹni tí ńje jo nípa esùn ìwà-o daràn kan tí yíò di ìpọndandan fún láti fi e rí hàn níbi ìgbe jo . (12) L’ábe ẹ ìje pé ìpèsè òfin míràn tó yàto wà nínú Ìwé-Òfin Àpapo yí, ẹnìkan kì yíò je bi esùn ìwà-o daràn àyàfi tí ìrúfin be e bá ti wà ní àsọyanjú pe lú ìjìyà tó to síi nínú òfin tí ó wà ní kíkọsíle , àtipe lú ní àpíntúnpín yìí, òfin tí ó wà ní kíkọsíle túmo sí Àbádòfin n’Ílé-Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo tàbí òfin ìpínle kan, ìṣòfin àfigbènídìí èyíkéyìí tàbí ohun-àmúlò l’ábe ìpèsè òfin kan.

37. Ìgbé-ayé bòńke le ará-ìlú, ilée wọn, ìko wé-kànsíraẹni, ìtakùro sọ l’órí e rọ afohùnránṣe àti ìkànsíraẹni l’órí e rọ ako wéránṣe , ni ìfọkànte re dájú àti ìpamo

38. (1) Gbogbo ènìyàn ni yíò l’e to o sí òmìnira èrò, e rí-ọkàn àti e sìn, pe lú òmìnira láti kúrò nínú e sìn kan bo sí òmíràn, àti òmìnira (yálà òun níkan tàbí t’òun t’àwùjọ kan, ní gbangba tàbí ní ko ro ) l’áti fi e sìn i re hàn, ṣè’tànkále e sìn tàbí ìgbàgbo ìjọsìn, ìko ni, ìṣe àti àgbọdo ṣe-ìsìn. (2) kò sí ẹni tí ńlọ sí ibi ìke e ko èyíkéyìí tí yíò di dandan fún l’áti gba ìto ni àgbọdo ṣe tàbí kópa tàbí lo síbi ayẹyẹ e sìn kan tàbí àgbọdo ṣe-ìsìn, tí irú ìto ni, ayẹyẹ tàbí ìsìn be e bá tako esìn i tire , tàbí e sìn tí kò ní ìte wo gbà l’odo àwọn òbí rẹ tàbí alágbàto


(3) kì yíò sí ìgbárajọ e sìn tàbí eya-e sìn tí òfin yíò dálo wo ró l’áti pèsè ìto ni e sìn wọn fún ake e kó tó je ti ìgbárajọ e sìn tàbí eya-e sìn n’ílé-e ko -kílé-e ko tí ó je ìgbárajọ e sìn tàbí eya-e sìn yìí ló ńṣe àkóso re . (4) kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò gba ẹnike ni l’áyè l’áti dá, kópa nínú akitiyan tàbí je ọmọ ẹgbe òkùnkùn.

39. (1) Gbogbo ènìyàn ni yíò ní òmìnira o ro , pe lú òmìnira láti ní èróńgbà àti l’áti gba àbá-èrò ẹlòmíràn tàbí fi ko ni pe lú ìfitónilétí láì sí ìyọjúràn. (2) láìṣojúṣàájú sí àkótán àpíntúnpín (1) ìpín yìí, gbogbo ènìyàn ni yíò ní àǹfàní-e to láti ní, ṣèdásíle àtipe lú múṣiṣe o nà ìgbà-pínkiri ìfitónilétí, àbá-èrò àti èròǹgbà: Lórí ìje pe kì yíò sí ẹnìkan yàto sí ìjọba Àpapo , Ìjọba ìpínle tàbí ẹni tí Aláṣẹ Ile ẹ wa fi àṣẹ fún látàrí ìyege re l’áwọn ìlàsíle kan tí Àbádòfin Ilé-Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo ṣe, yíò ní, s edásíle tàbí múṣiṣe ilé-iṣe amóhùnmáwòrán tàbí ilé-ìgbésáfe fe alátagbà fún ìdí èyíkéyìí t’ówùkóje . (3) kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò sọ òfinkófin tó nídàáláre ìbo gbo n-mu d’asán l’áwùjọ elétò òṣèlú àwaarawa – (a) fún ìdí àti ṣèpamo ìtú-àṣírí ìfitónilétí t’ó wọlé l’óhùn-awo, ní ìmúṣinṣin agbára-àṣẹ àti òmìnira ilé-ẹjo tàbí ìṣàkóso-ìdarí ìfohùnránṣe , ìgbésáfe fe alátagbà, ìmóhùnmáwòrán tàbí ìṣàfihàn-níta ìtàwòrán-sára-aṣọ; tàbí (b) fún ìpọndandan àwọn àìgbàláyè l’órí ẹni tí ńmúlé iṣe kan ró l’ábe Ìjọba Àpapo tàbí ti Ìpínle , ọmọ ogun adìhámo ra ile ẹ wa tàbí ilé-iṣe Ọlo pàá tàbí àwọn e ka Aláàbò ìlú òmíràn tí òfin dá síle .

40. Gbogbo ènìyàn ni yíò l’e to o l’áti gbárajọ, báraṣe pe lú àwọn mìíràn bó ti wù wo n, oníto ún lè d’e gbe òṣèlú síle tàbí je ọmọ ẹgbe òṣèlú èyíkéyìí, ẹgbe ọlo jà tàbí ẹgbe èyíkéyìí fún ìlépa-ànílérò ara re : Lórí ìje pé, ìpèsè-òfin tó wà ní ìpín yìí kò ní yapa-kúrò sí àṣẹ tí Ìwé-òfin àpapo yí fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa l’órí àwọn ẹgbe òṣèlú tí Àjọ-elétò náà kò kàkún.

41. (1) Gbogbo ọmọ ile Nàìjíríà ló l’e too láti rìn bótiwùú jákèjádò ileẹ Nàìjíríà àtipe lú l’áti gbé níbikíbi tí ó wùú nínúu re , kì yíò sì sı ọmọ ile Nàìjíríà kan tí yíò di lílé danù kúrò nínù Nàìjíríà tàbí ìkojále fún láti wọlé sínúu re tàbí jáde láti inúu re . (2) kò sí ohun kan ní apintunpín ipin yìí tí yíò sọ àṣẹ òfinkófin tó nídàáláre ìbo gbo n-mu d’asán l’áwùjọ elétò òṣèlú àwaarawa fún – (a) ìpọndandan àwọn àìgbàláyè l’órí ìgbélùú tàbí ìrìnkiri ẹnìkan tó ti rúfin ìwà-o daràn tàbí ti di afurasí ìwà-o daràn l’áti má lè je kó sá kúrò ní Nàìjíríà; tàbí (b) ìpèsè fún ìyọjáde ẹnìkan ní Nàìjíríà lọ sí oríle -èdè mìíràn:- (i) l’ati ṣe ìgbe jo re l’e hìn odi Nàìjíríà fún e sùn ìwà-o daràn, tàbí (ii) l’áti lọ ṣe wo n l’e hìn odi Nàìjíríà ní ìmúṣe ìdájo ilé-ẹjo kan fún e sùn ìwà-o daràn tóníto hún je bi re : Ní ìjepé bù-fúnmi-mbù-fún-ọ àdéhùn wà láàárín oríle -èdè Nàìjíríà àti oríle -èdè be e .

42. (1) Ọmọ oríle -èdè Nàìjíríà kan tó je ọmọ agbègbè kan, e ya kan, ìlú ìbíle kan, ìṣakọ-ìṣabo, ẹle sìn kan tàbí tó f’aramo irú ìṣèjọba kan, ní kìkìdáa pé o je irú ẹni báyìí, kì yíò:- (a) di ìfi s’ábe agbára-àṣẹ kan ní tààràtà sí tàbí l’átàrí ìmúṣiṣe, òfinkófin kan tó fẹse múle ni Nàìjíríà tàbí irú ìṣèjọba tàbí ìṣàkóso ìjọba kan, sí àìdápé tàbí ìhánimo tí àwọn ènìyàn agbègbè míràn, e ya miran, ìlú ìbíle míràn, ìṣakọ-ìṣabo, àwọn ẹle sìn míràn tàbí tó faramo irú ìṣèjọba míràn kan kò wà l’ábe ẹ re ; tàbí (b) gbàá l’áyè ìjọlá níti tààràtà tàbí l’átàrí ìmúṣiṣe òfinkófin kan tó fẹse múle ni Nàìjíríà tàbí irú ìṣèjọba tàbí ìṣàkóso ìjọba kan, ìjọlá àti àǹfàní kan tí àwọn ènìyàn agbègbè míràn,


e ya miran, ìlú ìbíle míràn, ìṣakọ-ìṣabo, àwọn ẹle sìn míràn tàbí tó faramo irú ìṣèjọba míràn kan kò n’írú àǹfàní àti ìjọlá be e . (2) ọmọ Nàìjíríà kankan kò níí di fífi s’ínú àìdápé kankan tàbí àìgbaniláyè-láti-ní-ǹkan nítorí ìṣe -yíká-ìwáyé bíbíi re . (3) kò sí ohun tí ó wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí tí yíò sọ òfinkófin d’asán ní kìkìdáa pé òfin náà pọndandan àwọn àìgbaniláyè l’órí ìyànsípò ẹnike ni sí ipòkípò l’ábe Ìlú tàbí ge ge bí o kan l’ára àwọn ọmọ-ogun adìhámo ra tàbí Ọlo pàá ile ẹ Nàìjíríà tàbí sí ipò ìsise ní ilé-iṣe kan, ti òfin tó fẹse múle kan dá síle tààrà ní Nàìjíríà.

43. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí, gbogbo ọmọ orílẹ èdè Nàìjíríà yíò l’e to o l’áti ní dúkìá aláìlèsínípò ní ibìkíbi ní ile ẹ Nàìjíríà.

44. (1) kò sí dúkìá àgbékiri tàbí ìfe sí dúkìá àdágúnle tí yíò di gbígbà so wo ẹni ní dandan àtipe lú, kì yíò sí e to fún tàbí ìfé sí èyíkéyìí dúkìá be e tí yíò di gbígbà ní dandan níbikíbi ní Oríle èdè Nàìjíríà àyàfi nípase bí ìdí fún-un àti bí ìṣọwo -gbà re ti wà ní ìlàsíle l’ábe òfin pé, ní ìpapo pe lú ohun míràn – (a) nílò ìsan-l’ákòókò gbà-má-bìínú àti (b) fún ẹni tí ńbèèrè-e to irú gbà-má-bìínú be e e to -ìlole -lodúkìá fún ìmọbíótirí ìfẹ re nínúu dúkìá náà àti iye-owó gbà-má-bìínú náà sí ilé-ẹjo tàbí Àjọ-Onígbe jo o tàbí àjọ kan tí sàkàání-àṣẹ re dé’be ní ibikíbi ní ile ẹ Nàìjíríà. (2) kò sí ohun kan ní àpíntúnpín kìńní (1) ìpín yìí tí ó túmo sí ohun tó nṣèdíwo fún òfin gbogboogbò èyíkéyìí. (a) tí ńpèsè òfin fun ìpọndandan tàbí ìmúṣenítipá owó-ìtúnluṣe, owó-orí-ìdíyelé tàbí owó-orí-òwò; (b) tí ńpèsè òfin fun ìpọndandan ìjìyà tàbí ìjìyà-pàdánù fún ìte lójú òfin èyíkéyìí, yálàa l’ábe òfin ìtòlú tàbí le hìn ìje bi e sùn ìrúfin; (d) tó jẹ mo ìyá-dúkìá-lò, ìyáléyále gbé, ìfidúkìá-yáwó, owó-ìdíyelé, owó-ìsanfo jà tàbí àwọn e to mìíràn tàbí ojúṣe tó tinú àdéhùn-òwò wá. (e) tó jẹ mo ìgbé-àṣẹ-wọni àti ìṣàkóso dúkìá ẹni tó ti wọ-gbèsè tàbí ní àìtó dúkìá fún gbèsè, ti àwọn tí orí wọn kò pé mo tàbí tó d’aláìsí, àti ti àjọ-ìṣòwò tàbí ìkórajọ kan tí kìí ṣe àjọ-ìṣòwò nígbà tí wo n bá kógbásílé; (ẹ) tó jẹ mo ìfìdí àṣẹ tàbí ìdájo ilé-ẹjo múle (f) tí ńpèsè òfin fún ìgbadúkìá tó wà nípò ẹgẹrẹmìtì tàbí l’éwu fún ìlerà ènìyàn, ewéko tàbí ẹran; (g) tó jẹ mo dúkìá o tá (gb) tó jẹ mo ìfi-dúkìá-síle -deni àti ìbánigba-dúkìá-síle -deni (h) tó jẹ mo ibìmọ ìṣe (j) tó jẹ mo dúkìá tí a gbé wọ ìkórajọ àjọ-ìṣòwò tí òfin tó fẹse múle níle ẹ Nàìjíríà kan dá síle tààrà; (k) tó jẹ mo gbígba dúkìá l’owo ẹni fún’gbà díe fún àye wò àti ìwádìí (l) tí ńpèsè òfin fún ìṣiṣe l’órí ile nídìí àti ṣèto jú-ile ; tàbí (m) wà l’ábe ìsanwó o gbà-máà-bínú l’ásìkò fún ìbadúkìá je bí ilé, irè tàbí igi owó, ìpèsè-òfin fún agbára àṣẹ tàbí ènìyàn kan láti wọ inú ile , wọn’le tàbí gbe ile , tàbí ri òpó, ọsán-irin, ṣáláńgá, ohun èèlò alátagbà mo le , tàbí ohun-amúṣe rọrùn tí ìlú mìíràn. (3) Láìtààrò ìpèsè-òfin tó síwájú ní ìpín yìí, gbogbo dúkìá tó je ohun àlùmo nì ile , epo-ro bì àti afe fe -rínájó l’ábe ile kíle tó wà ní Nàìjíríà tàbí tó wà l’ábe omi tàbí ibi òwò àdápàṣẹ ìjọba Nàìjíríà yíò wà l’ábe àṣẹ ìjọba àpapo , ìdarí-ìṣàmúlọ re yíò sì je ge ge bí ilé ìgbìmo aṣòfin ti páá l’áṣẹ.


45. (1) Kò sí ohun tó wà ní ìpín wo nyí 37, 38, 39, 40 àti 41 Ìwé-òfin Àpapo yí tı yíò sọ òfinkófin tó nídàáláre ìbo gbo n-mu d’asán l’áwùjọ elétò ìjọba àwaraawa. (a) látàrí ìfeláti dáàbòbò, ìpamo ìlú, ìro wo rọse ìlú, ìmo wà-tóto tàbí ìlera ìlú; tàbí (b) fún ìdí àti ṣèpamo e to àti òmìnira ẹlòmíràn. (2) Àbádòfin Ìgbìmo -Aṣòfin kan kì yíò d’asán ní kìkìdáa pé ó pèsè-òfin fún ìgbé àwọn ìgbése kan, l’ásìkò pàjáwìrì, tó yapa kúrò ní ìpèsè òfin tó wà ní ìpín 33 tàbí 35 Ìwé-òfin Àpapo yí; ṣùgbo n ìgbése be e kò níí je lílò nílèépa irú àbá-dòfin be e l’ásìkò pàjáwìrì àyàfi bí ìgbése be e bá ṣe nídàáláre ìbo gbo n-mu tó fún ìdí àti yanjú o ro tó ṣẹle l’ásìkò pàjáwìrì o hún: Ní ìje pé kò sí ohun tí ó wà ní ìpín yìí tí yíò pàṣẹ ìyapakúrò nínú ìpèsè-òfin tó wà ní ìpín 33 Ìwé-Òfin Àpapo yí, àyàfi ní ti ikú tó wáyé l’átàri ogun tàbí pàṣe ìyapakúrò kan sí ìpèsè-òfin ìpín 36(8) Ìwé-Òfin Àpapo yí. (3) Ní ìpín yìí, “àsìkò pàjáwìrì” túmo sí àsìkòkasìkò tí ìkéde ipò pàjáwìrì bá wáyé l’átọwo Aláṣẹ ní ìmúlò àṣẹ tí Ìwé-Òfin Àpapo yí fún-un ní ìpín 305.

46. (1) Ẹnike ni tó bá f’e sùn kàn wípé ìpèsè-òfin èyíkéyìí nínú Orí yìí ti di ìtakò, ti ń di ìtakò, tàbí ó ṣeéṣe kó di ìtakora ní ìpínlekípinle ní ti ara re lè pẹjo sí Ilé-ẹjo Gíga ìpínle re fún ìṣàtúnṣe. (2) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè òfin inú Ìwé-Òfin Àpapo yí, sàkáání-àṣẹ Ilé-ẹjo Gígá ní ojúlówó-gan yíò dé gbígbo àti dídájo ìpe jo tó dá l’órí ìpín yìí ó sì leè pàṣẹ, ko wé-ìfàṣẹ-dè àtipe lú ṣe ìfàṣẹdarí irú èyí tí ó to fún ìfòfinmúle ní ìpínle náà l’órí e to ke to o tí o leè ó to síi ẹni tí ńpè fún e to bee l’ábe ìpín yìí. (3) Adájo Àgbà ileẹ Nàìjíríà lè ṣe àwọn òfin ní ti ìṣọwo ṣe àti ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Gíga fún èrèdí ìpín yìí. (4) Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo – (a) lè f’àṣẹ wọ Ilé-ẹjo Gíga l’áfikún sí àṣẹ tí ìpín yìí ti fi woo ge ge bí Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo ti ròó pé ó yẹ fún èrèdí àti mú ilé-ẹjo ní àkúntó agbára l’áti ṣojúṣe tí sàkáání-àṣẹ tí ìpín yìí là síle fún-un; àti (b) yíò pèsè-òfin – (i) fún ìpèsè owó-ìrànwo fún ọmọ oríle èdè Nàìjíríà tó ṣe aláìní nígbàtí e to re l’ábe òfin Orí yìí bá di ìte lójú tàbí l’áti lè mú kí ó gba agbẹjo rò l’áti báa ṣe ìgbe jo e to re , àtipe lú (ii) l’áti ríi dájú pé ìfisùn ìte lójú e to be e l’e se níle l’ótìíto àtipé ìbéèrè fún owó ìrànwo tàbí ìrànlo wo agbẹjo rò náà je òtíto .

Orí Karùn-ún O nà-Ìgbìmo ṣòfin

Apá kinni

Ìgbìmo Aṣòfin Àgbà Ileẹ wa


A - Ìkúnlé àti Òṣìṣe ti Agbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa

47. Ìgbìmo Aṣòfin Àpapo yíò wà fún Oríle -èdè wa eléyìí tí yíò kún fún Ilé-ìgbìmo Aṣòfin

Àgbà àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin. 48. Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà yíò kún fún àwọn Aṣòfin me ta me ta l’áti ìpínle ko o kan àti o kan

l’áti olú ìlú ileẹ wa, Àbújá. 49. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin yíò kún fún

ogójìdín-ní-irínwó ọmọ ìgbìmo aṣojúṣòfin tí ń ṣojú agbègbè-aláṣojú tó tó àwọn wo nyí níye, ní ìje pé kò níí sí agbègbè aláṣojú kan tí yíò wà kọjá ìpínle kanṣoṣo.

50. (1) Àwọn wo nyí yíò wà:- (a) Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà àti Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà, eléyìí tí àwọn ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà yíò dìbò yàn láàárín ara wọn; àtipe lú (b) Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín, eléyìí tí àwọn ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò dìbò yàn láàárín ara wọn. (2) Adarí tàbí Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà, tàbí Abẹnuo ro tàbí Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò kúrò l’órí ipò o re – (a) bí kò bá je ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín mo , bí ọrọ náà ti lè wù kó rí, yàto sí ìtúléká Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín; tàbí (b) bí ilé ìgbìmo tí ó je ọmọ ìgbìmo re bá jókòó l’e hìn ìtúléká; tàbí (d) bí wo n bá yọo nípò ge ge bí ìfẹnukò Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín, bí ọrọ náà ti lè wù kó rí, pe lú ìbò tí kò dín ní ìdáméjì nínú me ta ọmọ ìgbìmo ilé náà.

51. Aje ṣe -ilé kan yíò wà fún Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti àwọn òṣìṣe mìíràn ge ge bí Àbádòfin Ilé-Ìgbìmo ṣòfin bá ṣe làásíle , àtipé ètò ìyansípò Aje ṣe -ilé àti àwọn òṣìṣe mìíràn fún Ilé-Ìgbìmo ṣòfin yíò je bí ó ti wà ní ìlàsíle ní aṣamo nàa re .

B- Onà ìgbà-pè fún ìpéjọ àti ìtúléká Ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa

52. (1) Gbogbo ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín ni yíò je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo re fún ìdáhùn-fún, kó tóó péjọ jókòó, ge ge bó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò sì búra àtipe lú faramo ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba àti ìbúra ìjo mọ-ìgbìmo ge ge bó ti wà ní ìlàsíle ní Ato ṣe keje Ìwé-òfin Àpapo yí níwájú Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí, bí o ro náà ti lè wù kó rí, níwájú Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín, ṣùgbo n ọmọ Ilé-ìgbìmo , kó tóó ṣe àwọn ìbúra wo nyí, lè kópa nínú ìdìbò fún Adarí àti Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà, tàbí bí o ro náà ti lè wù kó rí, Abẹnuo ro àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín. (2) Adarí àti Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àgbà àti Abẹnuo ro àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo wọn ge ge bó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí wọn yíò sì búra àtipe lú faramo ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba àti ìbúra ìjo mọ-ìgbìmo ge ge níwájú Aje ṣe -ilé Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

53. (1) Níbi ìjokòó àpérò Ilé-ìgbìmo ṣòfin – (a) Ní ti Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ni yíò darí ìgbìmo , l’áìsínílée re , Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ni yíò darí ìgbìmo ; àti (b) Ní ti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ni yíò darí ìgbìmo , l’áìsínílée re , Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín ni yíò darí ìgbìmo . (2) Níbi àjọjókòópo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín-


(a) Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ni yíò darí ìgbìmo , l’áìsínílée re Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ni yíò darí ìgbìmo (b) L’áìsínílée àwọn tí orúkọ wọn wà ní (a) àpíntúnpín yìí, Igbákejì Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ni yíò darí ìgbìmo , àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín ni yíò darí ìgbìmo . (3) L’áìsínílée àwọn tí orúkọ wọn wà ní ìpèsè òfin tó ṣáájú ní ìpín yìí, irú ọmọ ìgbìmo Aṣòfin tàbí Aṣojúṣòfín tàbí ní ìgbìmo àjọjókòópo , bí o ro náà ti lè wù kó rí, ọmọ ìgbìmo Aṣòfin tàbí Aṣojúṣòfín tí ìjokòó bá yàn ni yíò darí.

54. (1) Ìkúnlétó Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí ti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò je ìdákan nínú me ta Ilé-ìgbìmo ṣòfin o hún. (2) Ìkúnlétó ìgbìmo ṣòfin àjọjókòópo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò je ìdákan nínú me ta gbogbo ìgbìmo ṣòfin àpapo yí. (3) bí e hónú-mokoo bá di gbígbàwọlé ní Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín pé àwọn ọmọ ilé ìgbìmo ṣòfin tó péjọ kò tó ìdákan nínú me ta (láìka ẹni tí ń darí ìpàdé) tí wọn kò sì kúnjú òṣùwo n láti ṣèpàdé, àti lehìn àkókò ráńpe tí ìlánà-ìto se ìgbìmo ṣòfin gbàláyè, tí ẹni tí ń darí bá ríi dájú pé lóòóto ni iye ọmọ ìgbìmo tó péjú kò tó ìdákan nínú me ta, yíò ní láti sún ìgbìmo ṣòfin síwájú. (4) Ìpèsè òfin tó síwájú ní ìpín yìí yíò wà fún àjọjókòópo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo méjèèjì ge ge be e ni yíò wà fún o kàno kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin yìí tí ìsọnípa Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín tàbí ọmọ ìgbìmo èyíkéyìí Ilé-ìgbìmo ṣòfin yìí yíò sì je ìsọnípa Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì.

55. Akitiyan ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò máa wáyé l’édè Ge e sì, àtipe lú l’édè Haúsá, Íbò àti Yorùbá bí ìpèsèle sẹẹsẹ tó yẹ fún-un bá ti wà.

56. (1) Àyàfi bí Ìwé-òfin yìí bá ṣèpèsè-òfin bámìíràn, ìbéèrèkíbéèrè tó wà níwájú Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín láti ṣe àpérò lé lórí ni yíò di ìṣèpinnu lé lórí pe lú o po ẹse tàbí iye àwọn tó wànílé láti dìbò; ẹni tí ń darí ìgbìmo sì lè dìbò tó bá di dandan fún-un látilè já o mì ìbò ṣùgbo n kì yíò dìbò nígbàkan yàto sí èyí. (2) Àyàfi bí Ìwé-òfin yìí bá ṣèpèsè-òfin bámìíràn, iye àwọn tí yíò tó fún ìṣèpinnu lórí ìbéèrèkíbéèrè tó wà yíò je ìwo n o po ẹse . (3) Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín látinu òfin-ìto ni wọn yíò ṣèpèsè – (a) pé ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò je wo bí ó bá nífe e sí o ro kan tó wà níwájú ìgbìmo fún àpérò nítorí èrè owó; (b) pe Ilé-ìgbìmo ṣòfin leè fẹnukò ṣèpinnu bóyá ẹni náà lè dìbò tàbí kópa nínú àpérò, l’órí o ro náà; (d) ìjìyà, bí irú re bá ṣẹle , tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin lè fi jẹni fún ìkùnà láti je wo ìnífe sí o ro fún àpérò nítorí èrè owó; àti (e) fún àwọn o ro míràn tó jẹ mo àwọn tó ṣáájú yìí ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin bá ti ròó sí pé ó yẹ ní dandan, ṣùgbo n kò sí ohun kan ní ìpèsè-òfin ìṣáájú yìí tí yíò fa ìṣòfinkófin tí yíò pọndandan re fún ọmọ ìgbìmo kan tó fi ìfe re hàn láti má dìbò tàbí kópa nínú o ro be e , tí kò sì dìbò tàbí kópa, láti je wo irúfe ìnífe sí o ro be e .

57. Ẹnike ni tó jókòó tàbí dìbò ní Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín tó sì mo dájú pé òun kò l’e to o l’áti ṣe be e ti rúfin ó sì yẹ fún ìjìyà ge ge bí yíò ti wà ní Àbádòfin Ile-ìgbìmo ṣòfin.


58. (1) Agbára-àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo láti ṣòfin yíò di mímúṣẹ l’átipase àbá-ìṣòfin tó dìgbàwọlé l’o wo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín méjèèjì tí Aláṣẹ sì buwo lùú, àyàfi bí àpíntúnpín (5) ìpín yìí ti ṣèpèsè-òfin re bámìíràn. (2) àbá-ìṣòfin lè ti odo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín jáde kì yíò sì di òfin àyàfi tí ó bá ti dìgbàwọlé, àfi bí ìpín yìí àti ìpín 59 Ìwé-òfin Àpapo yí ti ṣèpèsè re bámìíràn, ìgbàwọlé yíò je ge ge bí ó ti wà ní ìpèsè-òfin ìpín yìí. (3) Níbití àbá-ìṣòfin bá ti dìgbàwọlé nílé ìgbìmo tó ti jáde, yíò di gbígbé lọ síwájú ilé ìgbìmo kejì, yíò sì di gbígbé lọ síwájú Aláṣẹ fún ìbuwo lù tí ilé ìgbìmo kejì bá ti gbàáwọlé tí ìfohùnṣo kan àwọn ilé ìgbìmo méjèèjì bá ti wà nípa ìṣàtúnṣe l’óríi re . (4) Níbití àbá-ìṣòfin bá wà níwájú Aláṣẹ fún ìbuwo lù, yíò ṣ’àfihàn ìfe ẹ re l’áti buwo lùú tàbí ko jále láti buwo lùú láàárín ọgbo n ọjo . (5) Níbití Aláṣẹ bá ti ko láti buwo lùú ti àbá-ìṣòfin sì tún di ìgbàwọlé le e kan síi n’ilé ìgbìmo méjèèjì pe lú ìdá-méjì nínú me ta o po ẹse , àbá-ìṣòfin náà yíò di òfin tí ìbuwo lù Aláṣẹ kò sì níí je dandan mo .

59. (1) Ìpèsè-òfin ìpín yìí yíò di lílò fún: (a) àbá-ìṣòfin nípa owó-àyàso to ná tàbí àbá-ìṣòfin aláfiṣekún nípa owó-àyàso to ná, pe lú oríṣiríṣi àbá míràn fún ìsanwó, ìfúnni tàbí ìgbàpadà láti inú àpò ìpawósí Owó-àpile to jú Àpapo tàbí Owó-àpile to jú ìlú míràn owó ìdíyelé èyíkéyìí tàbí èyíkéyìí ìṣàtúnṣe irú ìsanwó be e , ìfúnni tàbí ìgbàpadà; àtipe lú (b) àbá-ìṣòfin nípa ìpọndandan tàbí àfikún èyíkéyìí owó-ìtòlú, owó-orí-òwò tàbí e dáwó tàbí èyíkéyìí ìdín-níye, ìgbàpadà tàbí ìwo gilée níbe . (2) Níbití iru àbá-ìṣòfin kan tí ìpín yìí wà fún bá di ìgbàwọlé nílé ìgbìmo kan ṣùgbo n tí èkejì kò gbàá wọlé láàárín oṣù méjì láti ìbere ọdún-ìṣúná kan, Adarí ilé ìgbìmo Aṣòfin Àpapo láàárín ọjo me rìnlá le hìn èyí yíò pè fún ìpàdé àjoṣe ìgbìmo -alábẹṣékélé oníṣùúná-owó fún àgbéye wò àbá-ìṣòfin náà pe lú ìlépa láti yanjú ìyàtò tó wà láàárín ilé ìgbìmo ṣòfin méjèèjì. (3) Níbití àjoṣe ìgbìmo -alábẹṣékélé oníṣùúná-owó bá tún kùnà láti yanjú ìyàto náà, àbá-ìṣòfin náà yíò lọ síwájú ìpàdé àjọṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , tí àbá-ìṣòfin náà bá di ìgbàwọlé níbi ìpàdé àjọṣe náà, yíò di gbígbé lọ sí iwájú Aláṣẹ fún ìbuwo lù. (4) Níbití Aláṣẹ, láàárín ọgbo n ọjo l’éhìn ìgbé àbá-ìṣòfin náà síwájú re bá kùnà láti ṣ’àfihàn ìbuwo lùu re tàbí ko láti buwo lù, àbá-ìṣòfin náà yíò tún padà lọ sí iwájú ìpàdé àjọṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , tí ìdáméjì nínúu me ta o po -ẹse ìpàdé àjọṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì náà sì gbàá wọlé, àbá-ìṣòfin náà yíò di òfin, ìbuwo lù Aláṣẹ kò sì pọndandan mo . (5) Ní ìpín yìí “àjoṣe ìgbìmo -alábẹṣékélé oníṣùúná-owó” túmo sí àjoṣe ìgbìmo -alábẹṣékélé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo l’órí ìṣúná-owó tí ìdásíle re wà fún ìlépa àtimúṣẹ ìpín kèjílélọgọta àpíntúnpín kẹta {62(3)} Ìwé-òfin Àpapo yí.

60. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣèdarí ìlánà-ìto se re , pe lú ìlánà fún ìpèpàdé àti ìsinmi-ráńpe Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

61. Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín lè ṣiṣe láìtààrò ìṣófo àyè ọmọ ìgbìmo , àti ìwásípàdé tàbí ìkópa ẹni tí kò yẹ l’áti wá sípàdé tàbí kópa nínú akitiyan Ilé-ìgbìmo ṣòfin kì yíò sọ akitiyan náà d’asán.

62. (1) Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín lè yan ọmọ Ilé-ìgbìmo re sí ìgbìmo -alábẹṣékélé fún èrèdí àkànṣe kan tàbí fún gbogboogbò ge ge bí ó ti ròó sí wípé ìgbìmo -alábẹṣékélé be e yíò ṣètò dáadáa, àtipe lú látàri ìfẹnukò, ìdarí kan tàbí òmíràn lè fàṣẹ-ìṣojúṣe-wọ ìgbìmo -alábẹṣékélé náà.


(2) iye ọmọ ìgbìmo -alábẹṣékélé tó di yíyàn l’ábe ìpín yìí, àdéhùn-iṣe àti ìkúnlétó fún ìpàdé ni Ilé-ìgbìmo ṣòfin tó yàn-án yíò ṣe. (3) Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò yan ìgbìmo -alábẹṣékélé alájọṣe l’órí ìṣúná-owó tí yíò kún fún iye kan-náà ọmọ ìgbìmo tí Ilé-ìgbìmo ko o kan yàn, wo n sì lè yan ìgbìmo -alábẹṣékélé alájọṣe mìíràn l’ábe ìpèsè-òfin ìpín yìí. (4) Kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò túmo sí ìgbágbárawọ ilé-ìgbìmo ṣòfin kan l’áti fún àwọn ìgbìmo -alábẹṣékélé l’áṣẹ l’áti sọ bóyá àbá-ìṣòfin yíò di ìgbàwọlé sí òfin tàbí dájo l’órí o ro kan tí ìpèsè-òfin gbàá l’áyè nínú Ìwé-òfin Àpapo yíí láti dájo ọ re pelu ìjíròrò, ṣùgbo n ìgbìmo -alábẹṣékélé náà lè gba agbára-àṣẹ l’áti ṣe ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ fún Ilé-ìgbìmo l’órí àwọn o ro be e .

63. O ko o kan Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò ìjokòó-gbìmo fún o kàn-lé-lo go sàn ọjo (181 days) nínú ọdún kan.

64. (1) O ko o kan Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfín yíò di títúká l’e hìn ọdún me rin be re l’áti ọjo kìnńí ìjokòó-gbìmo (2) Bí Oríle èdè yí bá wà l’ójú ogun tí ile Nàìjíríà sì wà l’ójú ìjà ní gan-an-gan tí Aláṣẹ sì ròó pé kò ṣeéṣe fún ìdìbò l’áti wáyé, Ilé-Ìgbìmo ṣòfin lè fikún ọdún me rin tí àpíntúnpín (1) ìpín yìí fún-un látìgbàdégbà ṣùgbo n kò gbọdo kọjá oṣù me fà le e kan. (3) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, ẹni tí a dìbò yàn ge ge bí Aláṣẹ yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣe ìkéde ìpàdé àkoko Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo ní kété tí ó bá ti ṣe ìbúra tán, tàbí fún ìtúléká ge ge bí ó ti wà ní ìpín yìí.

D- Ìkúnjú-òṣùwo n fún jíje -ọmọ ìgbìmo -Aṣòfin àti eto ìwásípàdé 65. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kẹrìndínlááàdo rin (section 66) Ìwé-òfin Àpapo

yìí, ènìyàn yíò pegedé fún ìdìbò ge ge bí ọmọ-ìgbìmo : (a) Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, bí ó bá je ọmọ oríle èdè Nàìjíríà tó sì ti di ọmọ ọdún márùndínlógójì; àti (b) Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin, bí ó bá je ọmọ oríle èdè Nàìjíríà tó sì ti di ọmọ ọgbo n ọdún

(2) ènìyàn yíò pegedé fún ìdìbò l’ábẹ àpíntúnpín kìńní ìpín yìí bí: (a) Oníto ún bá ti kàwé ókéré pin ìwé e rí oníwèé-me wàá tàbí ẹlẹgbe ẹ re ; àti (b) Oníto ún bá je ọmọ ẹgbe òṣèlú kan tí ẹgbe òṣèlú náà sì ṣàtìlẹhìn fún-un

66. (1) ẹnìkàn ki yíò pegedé fún ìdìbò sí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin bi: (a) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejidinlogbon (section 28) Ìwé-òfin Àpapo yìí, ó ti fínúfe do gba ìjo mọ-ìlú oríle -èdè míràn yàto sí Nàìjíríà tàbí, l’áwọn ìwáyé kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣè’lànàa re , ó ti ṣè’kéde ìbúra-moṣetìẹ irú oríle -èdè be e ; (b) l’ábe òfinkófin tó fẹse múle ní Nàìjíríà, onítoún je wèrè tàbí je ẹni tí orí i re kò pé; (d) onítoún wà l’ábe ìdájo ikú l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o tó kúnjú-òṣùwo n tó níle ẹ Nàìjíríà tàbí ìdájo e wo n tàbí owó ìtanràn fún ìwà-o daràn bíi àìṣòóto tàbí èrú (irú èyíòwú kó je ) tàbí èyíkéyìí e sùn ìrúfin míràn tó wà l’órun-un re l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o be e tàbí di ìpààrò l’átọwo agbára-àṣẹ tó kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdájo òmíràn tó wà l’órun-un re l’átọwo irú ilé-ẹjo be e ; (e) láàárín ọdún me wàá sí ìdìbò ilé-ìgbìmo ṣòfin, onítoún ti je bi e sùn ó sì ti gba ìdájo l’órí ìwà àìṣóóto tàbí je bi ìrékọjá òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (ẹ) onítoún ti wọgbèsè láì yọ, l’e hìn ìgbà tí ó ti gbàdájo ìwọgbèsè l’ábe òfinkófin tó f’ẹse múle ní Nàìjíríà; (f) onítoún je òṣìṣe -ìlú ní oríle èdè wa l’ápapo tàbí èyíkéyìí Ìpínle tí kò sì tíì fiṣésíle , yọ ara re tàbí fe hìntì l’e nu iṣe be e ní ọgbo n ọjo sí ọjo ìdìbò;


(g) onítoún je ọmọ ẹgbe òkùnkùn; (gb) onítoún ti gbàdájo e sùn ìkówójẹ tàbí èrú l’átọwo Ìgbìmo -onídàjo o fún ìtọpinpin o ràn tàbí àjọ-onídàjo o tí ìgbédìde wọn wa l’átinú àbádòfin fún àjọ-onídàjo o atọpinpin o ràn, òfin ìtọpinpin àjọ-onídàjo o kan tàbí èyíkéyìí òfin l’átọwo Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle tí esùn-ìwà o daràn ti di gbígbà wọlé s’o do Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle ; tàbí. (i) onítoún fi ayédèrú-ìwé e rí hàn fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa. (2) Níbi tí o ro ti je ti ẹnìkan tí ó ti (a) ya wèrè (b) kò pe l’órí (d) gbàdájo ikú (e) wọgbèsè, ìpẹjo -kòte milo rùn re ṣì wà ní ilé ẹjo níbàmúu pe lú òfin kan tó fẹse múle ní Nàìjíríà, àpíntúnpín kìńní ìpín náà kò ní ṣiṣe fún-un láàárín ọjo tí ìgbe jo kòte milo rùn náà ti be re títí di ọjo tí ìdájo re wáyé tàbí, bí o ro náà ti wù kó rí, bí ìgbe jo ko te milo rùn náà bá fale tàbí di àpatì, èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé; (3) fún èrèdí àpíntúnpín kejì ìpín yìí “ìpẹjo -kòte milo rùn” je pe lú èyíkéyìí ìko wé-bèèrè fún ìfàṣẹ-dè tàbí àṣẹ-ìdarí bíi ìwé-afàṣẹ-pèfún-àkọsíle , ìwé-afòfin-pàṣẹ-ìṣe, ìfòfin-dè tàbí ìwé-afàṣẹ-po daràn-wá-je jo tàbí ìpẹjo -kòte milo rùn míràn be e

67. (1) Aláṣẹ lè wá sí èyíkéyìí ìpàdé àjọṣepo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ile ẹ wa tàbí ìpàdé èyíkéyìí okan nínú Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì, yálà l’átiwá so ro l’órí o ro ìlú pe lú ìgbése nípa ètò-ìṣúná, tàbí soro nípa ìpinnu ètò ìṣèjọba bó ti ròó sí pé ó ṣe pàtàkì tó fún Oríle -èdèe wa. (2) Alábòójútó ti Ìjọba Àpapo lè wá sí ìpàdé èyíkéyìí okan nínú Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì bí wo n bá pèé wá láti wá soro nípa ìṣọwo ṣiṣe -sí e ka-ìṣàkóso re , àti nípàtàkì nígbà tí akitiyan e ka-ìṣàkóso re bá je kókó ìpàdé. (3) Kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò fún ẹnìkan tí kìí ṣe ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin láti dìbò ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà tàbí ní inú ìgbìmo -alábẹṣékélée re .

68. (1) Ẹnìkan tó je ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin yíò fi ipò re síle ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin tó je ọmọ ìgbìmo ọ re bí – (a) oníto hún bá di ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin mìíràn (b) irú àwọn ìwáyé kan ṣẹle tó je pé tí kìí bá ṣe pé ó je ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin ni, wọn yíò jáa kule láti je ọmọ ilé-ìgbìmo ṣòfin; (d) oníto hún de kun jíje ọmọ Oríle -èdè Nàìjíríà; (e) oníto hún di Aláṣẹ Oríle -èdè, Igbákejì Aláṣẹ, Gómìnà, Igbákejì Gómìnà tàbí Alábòójútó nínú ìjọba oríle -èdè tàbí Abójúto ro ìjọba ìpínle tàbí Agbàjọbanímo ràn pàtàkì kan. (ẹ) àyàfi tí Ìwé-òfin yìí bá ṣe be e pèsè fún-un, oníto hún di ọmọ Àjọ-elétò kan tàbí e ka mìíràn kan tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin mìíràn dá síle . (f) láìsí ìdí kan pàtó, oníto hún kò wá sí ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin tí ó je ọmọ ìgbìmo ọ re fún ìdákan nínúu me ta gbogbo ọjo tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà fi jókòó jíròrò láàárín ọdún kan; (g) ge ge bí ẹnìkan tí ìdìbòyàn re sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ní àtìlẹhìn ẹgbe òṣèlú kan, oníto hún di ọmọ ẹgbe òṣèlú mìíràn kí sáà Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà tó kógbáwọlé; Ní ìje pé ìdọmọ ẹgbe mìíràn re kìí ṣe látàrí ìyapa tó wáyé ní ẹgbe òṣèlú re tele rí tàbí ìsọdo kan ẹgbe òṣèlú méjì sí me ta tàbí ìpínsíwe we ẹgbe òṣèlú tí e ya nínú wọn gbée wọlé; tàbí (gb) Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí, bí o ro náà ti le wù kó rí, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin gba ìwé-e rí kan l’átọwo Alága Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa tí


ńfihàn pé ìpèsè-òfin ìpín kọkàndínláàádo rin (section 69) Ìwé-òfin Àpapo yí ti di títe le láti lè pe ọmọ ìgbìmo náà padà-ro -lóyè. (2) Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin, bí o ro náà ti le wù kó rí, yíò mú ìmúṣẹ bá ìpèsè-òfin tó wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, tí yíò fi je pé lo nàkọnà tí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin tàbí ọmọ ìgbìmọ yíò ko ko ṣàgbékale e rí tó te Ilé-ìgbìmoṣòfin náà l’o rùn pé èyíkéyìí ìpèsè-òfin ti àpíntúnpín náà ti di ìlelò nípa ọmọ-ìgbìmo náà.**** (3) ọmọ ìgbìmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin ni àìwásípàdée re yíò je èyí tí kò sí fún ìdí kan nípàtó, àyàfi tí ẹni tí ńdarí ìgbìmo náà bá ko wé je rìí síi wípé òun ríidájú pé àìwásípàdée ọmọ-ìgbìmọ náà je fún ìdí kan nípàtó.

69. Ọmọ ìgbìmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin ni yíò di ìpèpadà-ro -lóyè bí – (a) Alága Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa bá gba ìwé-ìfesùnkàn tí àwọn tó lé ní ìdáméjì olùdìbò tó forúkọsíle l’ágbègbè-aláṣojú ibi tí ọmọ-ìgbìmo náà ti wá tí wo n sì ń fi àìnígbàgbo -nínú-ẹni-mo ọ wọn hàn nípa ọmọ-ìgbìmo náà; àti (b) ìwé-ìfesùnkàn yìí lehìnòrẹhìn, nínú ìbò-bílùú-ti-fe tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ ṣètò re láàárín àáádo rún ọjo l’áti ọjo tí ìwé-ìfesùnkàn yìí ti wọle , di ìfẹse múle pe lú ìwo n o po -ẹse àwọn olùdìbò tó forúkọsíle l’ágbègbè-aláṣojú ọmọ-ìgbìmo ohún

70. ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin yíò gba owó-iṣe àti àwọn owó-àjẹmo nú mìíràn ge ge bí Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Ìjọba-àpapo ṣe ṣeé sí.

E - Ìdìbò sí Ìgbìmo -Aṣòfin Àpapo

71. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìléláàádo rún (section 72 ) Ìwé-òfin Àpapo yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò – (a) pín ìpínle ko o kan sí agbègbè-aláṣòfin me ta me ta (b) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kọkàndínláàdo ta (section 49) Ìwé-òfin Àpapo yí, yíò pín Àparapo ile ẹ wa sí ogójìdín-ní-irínwó agbègbè-alaṣojúṣòfin fún ìdí àti dìbò sí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin.

72. Kì yíò sí agbègbè-aláṣòfin kanṣoṣo tí yíò wà ní ìpínle tó ju o kan lọ, àtipé ààlà agbègbè-aláṣòfin ko o kan yíò súnmo ra pe kípe kí tí iye olùgbé oko o kan agbègbè-aláṣòfin wo nyí yíò sì fe re je bákannáà iye ìdá olùgbé-agbègbè oníkálùkù níwo n bó ti ṣeé ṣe tó.

73. (1) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ma ṣàtúnye wò sí pínpín agbègbè-aláṣòfin àti agbègbè-alaṣojúṣòfin tó wà káàkiri ile ẹ wa látìgbàdégbà eléyìí tí kì yíò dín l’o dún me wàá síra, tí wọn sì lè ṣàtúnṣe sí agbègbè-aláṣòfin àti agbègbè-alaṣojúṣòfin wo nyí níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí tó bí àtúnye wò náà ti ròó sí pé ó bójúmu. (2) Láìtààrò àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa nígbàkugbà leè ṣàtúnye wò sí pínpín agbègbè-aláṣòfin àti agbègbè-alaṣojúṣòfin tó wà káàkiri ile ẹ wa níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí tó bí ó ti ròó sí pé ó pondandan tó, látàrí ìṣàtúnṣe sí ìṕin kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí irú ìpèsè-òfin kan tó gbapò ìpín yìí, tàbí nítorí èrèdí ìkànìyàn orílè-èdè, tàbí nílèpáa àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan.

74. Níbití ààlà èyíkéyìí agbègbè-aláṣòfin tàbí agbègbè-alaṣojúṣòfin tí ìdásíle re wà l’ábe ìpín kọkànléláàádo rin (section 71) Ìwé-òfin Àpapo yí bá di ìṣàtúnṣesí ní nìbámu pe lú ìpín kẹtàléláàádo rin (section 73), ìṣàtúnṣe sí ààlà náà yíò fẹse múle l’e hìn tó bá di ìfòǹte lù l’átọwo o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì àti l’e hìn sáà Ilé-ìgbìmo Aṣòfin (nígbàtí ìṣàtúnṣesí náà bá je fún agbègbè-aláṣòfin) àti l’e hìn sáà Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin (nígbàtí ìṣàtúnṣesí náà bá je fún agbègbè-aláṣojúṣòfin).


75. Fún èrèdí ìpín kejìléláàádo rin (section 72) Ìwé-òfin Àpapo yí, ìsọnípa iye ọmọ oríle èdè yí tàbí apá ibìkan nínú re yíò je látinú ètò-ìkànìyàn ile ẹ Nàìjíríà tó wáyé l’o dún 1991 tàbí ètò ìkànìyàn àìpe-yìí kan tó wáyé nílèpáa Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin l’e hìn ìfàṣẹmúle ìpèsè-òfin Apá yìí nínú Ìwé-òfin Àpapo yí.

76. (1) Ìdìbò sí o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin ni yíò wáyé l’o jo tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò yàn. (2) Ọjo ìdìbò tó wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kì yíò ju ọgo ta ọjo síwájú ọjo ìtúléká lo, tí ó sì pe jù, ọjo ìtúléká gan-an, tàbí níbití ìdìbò sí ipò kan lè wáyé l’óṣù me ta ṣáájú ọjo náà; kò gbọdo ju oṣù kan tí àlàfo ipò náà ṣi síle lọ.

77. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín yìí, gbogbo agbègbè-aláṣòfin tàbí agbègbè-alaṣojúṣòfin tí ìdásíle re wà l’ábe ìpèsè-òfin Apá yìí nínú Orí yìí ni yíò maa ní ọmọ ìgbìmọṣòfin tí wọn yíò dìbò yàn tààrà sílé Ìgbìmo -aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti lè l’ànà re síle pe lú àbádòfin kan. (2) Gbogbo ọmọ ile ẹ Nàìjíríà tó ti d’àgbà tó ọmọ ọdún méjìdínlógún tí ńgbé ní Nàìjíríà l’ásìkò ìforúkọsíle olùdìbò ìdìbò sílé ìgbìmo aṣojúṣòfin, ni yíò l’e too láti forúkọsíle ge ge bí olùdìbò fún ìdìbò náà.

78. ìforúkọsíle olùdìbò àti ìṣọwo ṣe ìdìbò ni ìdarí re yíò wà l’o wo Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa

79. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò ṣèpèsè-òfin ní ti – (a) ẹni tí ńko wé bèèrè lowo àjọ-onígbe jo o ìdìbò fún ìdájo l’órí èyíkéyìí ìbéèrè bíi bóyá –

(i) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin gún ge ge , (ii) ìgbà-lórí-ipò ẹnìkan ti tán, tàbí (iii) àyé ti ṣófo n’Ílé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ílé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin; (b) irú àwọn ipò kan tí ìbéèrè-fún be è ti lè wáyé àti ìṣọwo béèrè (d) àwọn agbára-àṣẹ, ìṣọwo ṣe àti ìlànà àjọ-onígbe jo o nípa ìbéèrè-fún be e

Ẹ- Agbára àti Àṣe-ìdarí Owó-ìlú

80. (1) Gbogbo owó-ìlú pátá tàbí owó tí Ìjọba-àpapo kójọ tàbí rígbà (tí kìí ṣe owó tí Ìwé-òfin

Àpapo yí tàbí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo fún l’áṣẹ láti san sínú àpò owó-àpile to jú Ìjọba-àpapo míràn fún ìdí pàtàkì kan) ni yíò je sísan sínúu Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo fún Ile ẹ wa l’Ápapo . (2) Owó kan kì yíò jáde nínú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo yìí àyàfi fún ìnáwó tí Ìwé-òfin yìí sọ tàbí níbití o ro owó be e je láti inú àṣẹ Àbádòfin fún owó-àyàso to ná, Àbádòfin fún owó-àyàso to ná aláfiṣekún, tàbí Àbádòfin kan tó di ìgbàwọlé nílèpáa ìpín kọkànlélo go rin (section 81) Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Owó kan kì yíò jáde nínú àpò-owó àpile to jú ilu, yàto sí láti inú àpò ìpawó-àpile to júsí Àkópo fún Ile ẹ wa l’Ápapo , àyàfi bí irú ìfúnnilówó be e bá wà pe lú àṣẹ l’átinú Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo . (4) Owó kan kì yíò jáde láti inú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo fún Ile ẹ wa l’Ápapo , tabi Àpò Ìpawó-àpile to júsí ilu kankan, yàto sí bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti làá síle .

81. (1) Aláṣẹ yíò pàṣẹ ìpèsè àti ìgbéwásíwájú o ko o kan Ilé-Ìgbìmo sòfin Ile ẹ wa, àròpo gbogbo ìnáwó àfojúdá àti owó tí yíò wọlé fún Àparapo Ile ẹ wa fún ọdún ìṣúná tí ńbo l’o nà. (2) Àkòrí owó-nàá tó wà nínú ìwé àròpo -àfojúdá náà (yàto sí owó-nàá tí Ìwé-òfin Àpapo yí sọ pé Àpò Ìpawó-àpile to júsí Àkópo wà fún) yíò wà nínú àbá-ìṣòfin kan, tí yíò di mímo


sí Àbá-ìṣòfin fún owó-àyàso to ná, tí yíò sì fàyègba yíyọ owó tó je dandan látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo fún gbígbo ìnáwó àti ìfètònáwó sí oríṣiríṣi ìlépa tí àsọyanjú re wà níbe . (3) Iyekíye tó wà fún Ètò-Ìdájo l’átinú Àpò Ìpawó-àpile to júsí Àkópo Ile ẹ wa yíò di sísan ní tààrà s’o do Ìgbìmo Elétò-Ìdájo n’Íle ẹ wa fún ìpínkiri śi àwọn Olórí Ilé-ẹjo tí ìdásíle wọn wà fún Ile ẹ wa l’ápapo àti Ìpínle l’ábe ìpín kẹfà Ìwé-òfin Àpapo yí. (4) Bí ó bá di mímo nípa ti ọdún ìṣúná èyíkéyìí pé (a) Iye tí ìfètònáwó Àbá owó-àyàso to ná yà síle fún ìdí pàtàkì kan kò tó; tàbí (b) ìdí kan wà tó nílò nìnáwólé tí Àbá owó-àyàso to ná kò ya owó kankan fún; ìwé àròpo -àfojúdá àfiṣe kún kan tí ńṣàfihàn iye tí a nílòo re yíò di gbígbé lọ síwájú o ko o kan Ilé-Ìgbìmo ṣòfin tí àkòrí ìnáwó náà yíò pe lú Àbá owó-àyàso to ná àfiṣe kún.

82. Bí Àbá owó-àyàso to ná nípaati ọdún-ìṣúná kan kò bá tíì di gbígbà sí òfin níbe re ọdún-ìṣúná, Aláṣẹ leè pàṣẹ gbígba owó jáde látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo fún gbígbo ìnáwó tó je dandan láti mú iṣe ìjọba te síwájú fún ìwo n ìgbà kan tí kò ju oṣù mélòó kan lọ, tàbí títí dìgbà tí àbádòfin owó-àyàso to ná mìíràn yíò fi be re sí ṣiṣe , èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé: Ní ìje pé, gbígba owó jáde nírú àsìkò báyìí kì yíò kọjá iye tí àṣẹ fàyègbà láti gbà jáde nínú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ile ẹ wa l’ábe ìpèsè-òfin tí Àbádòfin owó-àyàso to ná náà tó di gbígbàwọlé ní Ilé-Ìgbìmo Aṣòfin fún àsìkò náà ní ọdún-ìṣúná tó kọjá, eléyìí tíí ṣe iye kannáà pe lú iye tó di gbígba jáde l’o dún-ìṣúná tó kọjá.

83. (1) Ilé-Ìgbìmo sòfin Àpapo lè ṣe òfin fún ìdásíle Owó-àpile to jú kan fún àwọn akìíbaàámo -ìṣele fún Ile ẹ wa l’ápapo àti fún Aláṣẹ Ile ẹ wa láti pàṣẹ tí ó bá ti ríi dájú pé àwọn ìnílò owó-nàá kan àìròtì tí kò sí ìpèsè-òfin fún yọjú ni pàjáwìrì, láti ya-wó síle fún irú ìnílò be e . (2) Níbití èyíkéyìí ìya-wó síle bá ti wáyé níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí, àròpo -àfojúdá aláfiṣekún kan yíò di gbígbésíle tí àbá-owó-àyàso to ná aláfiṣekún yíò sì di gbígbéjáde níwo n bó ti lè yá tó, láti fi dí iye tí ó di yíyà síle .

84. (1) Owó-iṣe , owó-óṣù àti owó-àjẹmo nú yíò wà fún àwọn tí ìpín yìí me nuba orúkọ wọn ge ge bí Ilé-Ìgbìmo sòfin Àpapo lè ṣe làásíle , ṣùgbo n tí kò ju iye tí Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo ṣe lọ. (2) Owó-iṣe , owó-óṣù àti owó-àjẹmo nú fún àwọn òṣìṣe tó dipò kan mú le nu iṣe bí ìme nuba wọn ti wà yí yíò je látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ile ẹ wa. (3) Owó-iṣe àti owó-óṣù fún àwọn òṣìṣe tó dipò kan mú le nu iṣe yí àti ipò-ìgbàṣiṣe , àyàfi owó-àjẹmo nú, ni kì yíò je ìṣàtúnṣesí l’o nà tí yíò pa wo n l’ára, l’e hìn ìyànsípò o wọn. (4) Àwọn ipò tí ìsọnípaa wọn ṣíwájú yìí ni: Ipò Aláṣẹ Oríle èdè, Igbákejì-Aláṣẹ, Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà, Adájo Ilé-ẹjo Gíga-jùlọ, Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá, Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá, Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba-Àpapo , Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba-Àpapo , Adájo Àgbà àti Adájo Ilé-ẹjo Gíga ti Olu-ilu Àbújá, Adájo Àgbà ni Ìpínle , Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , Kadi Àgbà fun Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Shàríà ní Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá, Adari àti Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá, Kadi Àgbà àti Kadi fún Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Shàríà ní àwọn Ìpínle , Adarí àti Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ìbíle ti àwọn Ìpínle , Ayewé-owó-wò Gbogboogbò ti Àpapo Ile ẹ wa àti àwọn Alága àti àwọn ọmọ e ka ìṣàkóso wo nyí, Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa, Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún Iṣe -Ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba-àpapo Àbújá, Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Íle ẹ wa l’àpapo , Ìgbìmo -onídàjo ó fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa


l’àpapo , Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti ti Íle ẹ wa l’àpapo , Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà àti Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo . (5) Ẹnike ni tó bá ti je Aláṣẹ oríle èdè yí rí ni yíò l’e to o sí owó-ìfe hìntì títí ayé e re , níye tó je bákannáà pe lú owó-oṣù Aláṣẹ tí ńṣèjọba l’o wo : Ní ìje pé, oníto hún kìí ṣe ẹni tí ó di yíyọ nípò kúrò l’órí àléfà nípase ìro lo yè tàbí tó tẹjú òfin mo le . (6) Owó-ìfe hìntì èyíkéyìí tí àpíntúnpín karùn-ún (5) ìpín yìí gbàláyè yíò wá l’átinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ile ẹ wa. (7) Ìnáwó alátìgbàdégbà fún iṣe ìdájo n’Íle ẹ wa (l’áfikún sí owó-óṣù àti owó-àjẹmo nú àwọn òṣìṣe ìdájo tí orúkọ wọn wà ní àpíntúnpín kẹrin (4) ìpín yìí) yíò wá l’átinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ile ẹ wa.

85. (1) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò kan yíò wà fún Ileẹ wa tí yíò di yíyàn pe lú ìbámu ìpèsè-òfin ìpín kẹrìndínláàádo rún (section 86) Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Àpò ìpawó-ìlú sí ti Ile ẹ wa àti ti ilé-iṣe àti ilé-ẹjo Ile ẹ wa ni yíò di yíye wò àti jíjábo àye wò náà fún Aye wé-owó-wò Gbogboogbò, tí yíò sì lọ dá ìjábo re fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; àti fún ìdí èyí, Aye wé-owó-wò Gbogboogbò tàbí ẹnike ni tí ó fún l’áṣẹ ìṣojúẹni yíò ní e to sí gbogbo ìwé, àkọsíle , ìjábo -owó àti àwọn ìwé àkọsíle míràn tó jẹ mo àpò ìpawósí be e . (3) Kò sí ohun kan ní àpíntúnpín kejì ìpín yìí tí yíò túmo sí ìfúnláṣẹ Aye wé-owó-wò Gbogboogbò láti ṣàye wò àpò-ìpawókọsílẹ tàbí yan àwọn aye wé-owó-wò fún àwọn àjọ-ìṣòwò-ìlú, àjọ-elétò ìlú, àjọ-afàṣẹ-ìjọba-ṣiṣe , e ka-ìṣàkóso, pe lú àwọn ẹni tàbí àwọn ìkórajọ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin tí àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá dásíle , ṣùgbo n Aye wé-owó-wò Gbogboogbò lè – (a) fún irú ìkórajọ be e ní –

(i) Àkọsíle -orúkọ àwọn aye wé-owó-wò tó dáńgájíá fún ìyànsípò láti je aye wé-owó-wò látòde látinú èyí tí ìkórajọ náà yíò ti yan àwọn aye wé-owó-wò látòde wọn, àti (ii) ìto ni lórí iye owó-iṣe tó yẹ láti fún aye wé-owó-wò; àti

(b) sọ èrò o re l’órí ìpawókọsíle wọn lo dọọdún àti ìjábo àwọn aye wé-owó-wò l’óríi re . (4) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣe kòòkárí àye wò àwọn àjọ-ìṣòwò-ìlú, àjọ-elétò ìlú, àjọ-afàṣẹ-ìjọba-ṣiṣe , e ka-ìṣàkóso, pe lú àwọn ẹni tàbí àwọn ìkórajọ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin tí àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá dásíle (5) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò, láàárín àádo rùn ọjo tó gba àkọsíle ìṣúná Aye wéowó-ṣírò-Lápapo , yíò fi ìjábo ọ re l’ábe ìpín yìí síle fún o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ko o kan náà yíò sì je kí ìgbìmo -alábẹṣékélée wọn tó wà fún àpò-ìṣúnáowó jíròrò lée l’órí. (6) Nínú ìṣojúṣe iṣe ẹ re l’ábe òfin yìí, Aye wé-owó-wò Gbogboogbò kì yíò di fífi sí abe àṣẹ tàbí ìdarí agbára-àṣẹ mìíràn kan tàbí ẹnike ni.

86. (1) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Ile ẹ wa l’Ápapo ni yíò je yíyànsípò l’átọwo Aláṣẹ pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ l’áto do Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo tí ìmúdájúu rẹ yíò sì wá láti Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (2) Àṣẹ l’áti yan olùdipò Aye wé-owó-wò Gbogboogbò yíò wà l’o wo Aláṣẹ (3) Àyàfi pe lú ìtìlẹhìn àṣẹ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Ẹnìkan kì yíò gba ìṣe Aye wé-owó-wò Gbogboogbò ṣe kọjáa oṣù me fà.

87. (1) Ẹnìkan tí ńdipò Aye wé-owó-wò Gbogboogbò oríle -èdè e wa mú ni yíò di yíyọ nípò l’átọwo Aláṣẹ pe lú àtìlẹhìn ìdáméjì-nínúu me ta ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tí ńpè fún ìyọnípò


be ẹ l’átàri àìlè-ṣiṣe ojúṣe re (ìbáàṣe l’átipase àìlera ọkàn tàbí ara tàbí okùnfà míràn) tàbí fún aṣemáṣe kan. (2) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò kì yíò di yíyọ nípò títí ọjo ìfe hìntì eléyìí tí òfin là síle , àyàfi ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí.

88. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, o koo kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò l’ágbára-àṣẹ láti ipase àte jáde-àtìgbàdégbà tàbí àtẹjáde -ilé-iṣe Ìjọba Àpapo láti darí tàbí láti mú kí ìdarí wáyé sí ìwádìí – (a) o ro kọro tàbí ohun kan tí won ní agbára àṣẹ l’áti ṣòfin l’órí; àti (b) Ìṣọwo ṣe ẹnìkan, agbára-àṣẹ kan, e ka-àdásọrí ìṣàkóso, tàbí e ka-ìjọba kan tí àwọn ojúṣe wo nyí ko lo rùn, tàbí wà láti fi ko l’o rùn –

(i) ìmúṣe tàbí ìṣàmójútó òfin tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo fàṣẹ re múle (ii) ìpínkiri tàbí ìṣàmójútó owó tí a yà s’o to tàbí tí a fe e yàso to fúnṣe l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo

(2) Agbára-àṣẹ tí a fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin l’ábe ìpèsè-òfin ìpín yìí yíò ṣeé lò níkan fún ìdí l’áti – (a) s e òfin l’áwọn o ro kan tó wà l’ákàtà ibi tí agbára-àṣẹ ìgbìmo ṣòfin dé àti ṣàtúnṣe sí kùdìe kudiẹ tó wà nínú òfin tó ti wà níle ; àti (b) tú ìwà-ìbàje , àìkúnjú-ìwo n tàbí ìfiṣòfò l’e nu ìmúṣe tàbí ìṣàmójútó òfin tó wà ní ìkápá ìgbìmo ṣòfin rẹ, àti ní ìpínkiri tàbí ìṣàmójútó owó tí a yàso to fún-un.

89. (1) Fún èrèdí ìṣèwádìí èyíkéyìí l’ábe ìpín kejìdínláàádo rún (section 88) Ìwé-òfin Àpapo yí àti l’ábe ìpèsè-òfin tó wà níbe , Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin tàbí ìgbìmo -alábẹṣékélé kan tí a yàn ní ìbámu pe lú ìpín kejìlélo go ta (section 62) Ìwé-òfin Àpapo yí yíò l’ágbára àṣẹ láti – (a) ṣàwárí gbogbo èrí, ní kíkọsíle tàbí l’o ro -ẹnu, táárá tàbí àtipa-ìṣe le mo , ge ge bó bá ti ròó pé ó pọndandan sí tàbí yẹ, àtipe lú gbé gbogbo àwọn ẹle rìí tí e rí wọn je kókó tàbí nííṣe pe lú o ro ohún s’órí àye wò fínífíní; (b) ṣeé l’o ranyàn fún irú ìje rìí bẹe láti wáyé pe lú ìbúra; (d) pe ẹnike ni ní Nàìjíríà láti wá je rìí níbikíbi tàbí fi ìwé-àkọsíle kan tàbí ohunkóhun mìíràn níkàwo o re tàbí l’ábe àṣẹ ẹ re síle , àtipe lú ṣàye wòo re ge ge bí e lérìí àti ṣeé ní dandan fún-un láti fi ìwé-àkọsíle kan tàbí ohunkóhun mìíràn níkàwo o re tàbí l’ábe àṣẹ ẹ re síle , níbo wo fún àwọn àfojúfò tó to ; àti **** (e) fìwé àṣẹ ìpèwáje jo mú ẹnike ni tí, l’e hìn ìgbà tí wo n ti pèé láti wá je jo níwájú ìgbìmo , kùnà, ko tàbí ṣe àìkàsí, láti wá je jo tí kò sì sọ èrèèdí fún kíkùnà, kíko tàbí ṣíṣe àìkàsí tó te Ilé-ìgbìmo ṣòfin tàbí ìgbìmo -alábẹṣékélé náà l’o rùn, àtipe lú paá l’áṣẹ fún-un láti san gbogbo owó tí ó je níná láti mú oníto hún wá je jo , tàbí tí a ná l’átàrí kíkùnà, kíko tàbí ṣíṣe àìkàsí ìpè wá je jo , tí owó ìtanràn náà tí a bù fún-un yíò sì je sísan bí owó ìtanràn ilé-ẹjo . (2) ìpè-wá-je jo tàbí ìwé-ìpeni kan tí a fi síta ni yíò di ìmúṣiṣe l’átọwo àwọn Ọlo pàá Ile ẹ wa tàbí ẹnìkan tí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Abẹnu Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin fi ìrú àṣẹ be e fún láti ṣe, ge ge bí o ro náà ti gbà.

Apá Kejì

Ilé Ìgbìmo Aṣòfin Ìpínle


A - Ìkúnlé àti Òṣìṣe Ilé Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

90. Ilé Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle kan yíò wà ní Ìpínle ko okan n’Íle ẹ wa. 91. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò kún fún

iye ìjokòó-ọmọ-ìgbìmo tó tó ìlo po me ta tàbí me rin ìjokòó-ọmọ-ìgbìmo tí Ìpínle náà ní n’ílé Ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo , tí pínpín wọn yíò je l’o nà tí yíò ṣàfihàn orí-ò-jorí gbogbo olùgbé Ìpínle náà níwo n bó ṣe lè ṣeéṣe tó: Ní ìje pé Ilé-ìgbìmo ṣòfin ìpínle kan kì yíò kéré níye ju ọmọ-ìgbìmo me rìnlélógún tí kì yíò sì po ju ogójì ọmọ ìgbìmo .

92. (1) Abẹnuo ro àti Igbákejì-Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò wà tí wọn yíò je yíyàn látọwo àwọn ọmọ ilé-ìgbìmo ṣòfin láàárín ara wọn. (2) Abẹnuo ro àti Igbákejì-Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò fi ipò re síle – (a) bí kò bá je ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà mo yàto sí pé ìtúléká dé bá ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà; (b) Nígbà tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tí ó je ọmọ ìgbìmo re bá ko ko jókòó l’e hìn ìtúléká; tàbí (d) bí wo n bá yọo nípò ge ge bí ìfẹnukò ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle pe lú ìbò tí kò dín ní ìdáméjì nínú me ta ọmọ ìgbìmo ilé náà.

93. Aje ṣe -ilé kan yíò wà fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle àti àwọn òṣìṣe mìíràn ge ge bí Àbádòfin Ilé-Ìgbìmo ṣòfin bá ṣe làásíle , àtipé ètò ìyansípò Aje ṣe -ilé àti àwọn òṣìṣe mìíràn fún Ilé-Ìgbìmo ṣòfin yíò je bí ó ti wà ní ìlàsíle nínu òfin re .

B – Ìto ṣe-ìlánà fún Ìpèsílé àti Ìtúká Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

94. (1) Gbogbo ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni yíò je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo re , kó tóó péjọ jókòó, ge ge bó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò sì búra àtipe lú faramo ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba àti ìbúra ìjo mọ-ìgbìmo ge ge bó ti wà ní ìlàsíle ní Ato ṣe keje Ìwé-òfin Àpapo yí níwájú Abẹnuoro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , ṣùgbo n ọmọ Ilé-ìgbìmo , kó tóó ṣe àwọn ìbúra wo nyí, lè kópa nínú ìdìbò fún Abẹnuo ro àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle . (2) Abẹnuo ro àti Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwoo wọn ge ge bó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí wọn yíò sì búra àtipe lú faramo ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba àti ìbúra ìjo mọ-ìgbìmo ge ge níwájú Aje ṣe -ilé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle .

95. (1) Níbi ìjokòó àpérò Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni yíò darí ìgbìmo , l’áìsínílée re , Igbákejì Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni yíò darí ìgbìmo . (2) L’áìsínílée Abẹnuo ro àti Igbákejì Abẹnuo ro , ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tí ìjokòó bá yàn ni yíò darí.

96. (1) Ìkúnlétó Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò je ìdákan nínú me ta Ilé-ìgbìmo ṣòfin o hún. (2) bí e hónú-ìko jále bá di gbígbàwọlé ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle pé àwọn ọmọ ilé ìgbìmo ṣòfin tó péjọ kò tó ìdákan nínú me ta (láìka ẹni tí ń darí ìpàdé) tí wọn kò sì kúnjú òṣùwo n láti ṣèpàdé, àti lehìn àkókò ráńpe tí ìlánà-ìto se ìgbìmo ṣòfin gbàláyè, tí ẹni tí ń darí bá ríi dájú pé lóòóto ni iye ọmọ ìgbìmo tó péjú kò tó ìdákan nínú me ta, yíò ní láti sún ìgbìmo ṣòfin síwájú.

97. Akitiyan ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò máa wáyé l’édè Ge e sì, ṣùgbo n ìgbìmo ṣòfin ìpínle lè ṣe ìpàdée wọn l’édè míràn yàto sí Ge e sì tí àwọn ènìyàn ìpínle náà bá ńsọ eléyìí tí ilé f’ọwo sí.


98. (1) Àyàfi bí Ìwé-òfin yìí bá sọ bámìíràn, ìbéèrèkíbéèrè tó wà níwájú Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle láti ṣe àpérò lé lórí ni yíò di ìṣèpinnu lé lórí pe lú o po ẹse iye àwọn tó wànílé láti dìbò; ẹni tí ń darí ìgbìmo sì lè dìbò tó bá di dandan fún-un látilè já o mì ìbò ṣùgbo n kì yíò dìbò nígbàkan yàto sí èyí. (2) Àyàfi bí Ìwé-òfin yìí bá ṣèpèsè-òfin bámìíràn, iye àwọn tí yíò tó fún ìṣèpinnu lórí ìbéèrèkíbéèrè tó wà yíò je ìwo n o po ẹse . (3) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle látinu òfin-ìto ni wọn yíò ṣèpèsè – (a) pé ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò je wo bí ó bá nífe e sí o ro kan tó wà níwájú ìgbìmo fún àpérò nítorí èrè owó; (b) pe Ilé-ìgbìmo ṣòfin leè fẹnukò ṣèpinnu bóyá ẹni náà lè dìbò tàbí kópa nínú àpérò, l’órí o ro náà; (d) ìjìyà, bí irú re bá ṣẹle , tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin lè fi jẹni fún ìkùnà láti je wo ìnífe sí o ro fún àpérò nítorí èrè owó; àti (e) fún àwọn o ro míràn tó jẹ mo àwọn tó ṣáájú yìí ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin bá ti ròó sí pé ó yẹ ní dandan, ṣùgbo n kò sí ohun kan ní ìpèsè-òfin ìṣáájú yìí tí yíò fa ìṣòfinkófin tí yíò pọndandan re fún ọmọ ìgbìmo kan tó fi ìfe re hàn láti má dìbò tàbí kópa nínú o ro be e , tí kò sì dìbò tàbí kópa, láti je wo irúfe ìnífe sí o ro be e .

99. Ẹnike ni tó jókòó tàbí dìbò ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tó sì mo dájú pé òun kò l’e to o l’áti ṣe be e ti rúfin ó sì yẹ fún ìjìyà ge ge bí yíò ti wà ní Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

100. (1) Agbára-àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle láti ṣòfin yíò di mímúṣe l’átipase àbá-ìṣòfin tó dìgbàwọlé l’o wo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tí Gómìnà sì buwo lùú, àyàfi bí ìpín yìí bá ṣèpèsè- re bámìíràn. (2) àbá-ìṣòfin kan kì yíò di òfin àyàfi tí ó bá ti dìgbàwọlé, ge ge bí ó ti wà ní ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, tí ó sì di ìbuwo lù ní ìbàmú pe lú bí ìpín yìí ti ṣèpèsè e re . (3) Níbití àbá-ìṣòfin bá ti dìgbàwọlé n’Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò sì di gbígbé lọ síwájú Gómìnà fún ìbuwo lù. (4) Níbití àbá-ìṣòfin bá wá síwájú Gómìnà fún ìbuwo lù, yíò ṣ’àfihàn ìbuwo lùú re tàbí ko jále láti buwo lùú láàárín ọgbo n ọjo . (5) Níbití Gómìnà bá ti ko láti buwo lùú ti àbá-ìṣòfin sì tún di ìgbàwọlé le e kan síi n’Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle pe lú ìdá-méjì nínú me ta o po ẹse , àbá-ìṣòfin náà yíò di òfin tí ìbuwo lù Gómìnà kò sì níí je dandan mo .

101. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣèdarí ìlánà-ìto se re , pe lú ìlánà fún ìpèpàdé àti ìsinmi-ráńpe Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

102. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle lè ṣiṣe láìtààrò ìṣófo àyè ọmọ ìgbìmo , àti ìwásípàdé tàbí ìkópa ẹni tí kò yẹ l’áti wá sípàdé tàbí kópa nínú akitiyan Ilé-ìgbìmo ṣòfin kì yíò sọ akitiyan náà d’asán.

103. (1) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle kan lè yan ọmọ Ilé-ìgbìmo re sí ìgbìmo -alábẹṣékélé fún èrèdí àkànṣe kan tàbí fún gbogboogbò ge ge bí ó ti ròó sí wípé ìgbìmo -alábẹṣékélé be e yíò ṣètò dáadáa, àtipe lú látàri ìfẹnukò, ìdarí kan tàbí òmíràn lè fàṣẹ-ìṣojúṣe-wọ ìgbìmo -alábẹṣékélé náà. (2) iye ọmọ ìgbìmo -alábẹṣékélé tó di yíyàn l’ábe ìpín yìí, àdéhùn-iṣe àti ìkúnlétó fún ìpàdé ni Ilé-ìgbìmo ṣòfin tó yàn wo n yíò ṣe. (3) Kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò túmo sí ìgbágbárawọ ilé-ìgbìmo ṣòfin kan l’áti fún àwọn ìgbìmo -alábẹṣékélé l’áṣẹ l’áti sọ bóyá àbá-ìṣòfin yíò di ìgbàwọlé sí òfin tàbí dájo l’órí o ro kan tí ìpèsè-òfin gbàá l’áyè nínú Ìwé-òfin Àpapo yíí láti dájo ọ re pelu ìjíròrò,


ṣùgbo n ìgbìmo -alábẹṣékélé náà lè gba agbára-àṣẹ l’áti ṣe ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ fún Ilé-ìgbìmo l’órí àwọn o ro be e .

104. Ilé-ìgbìmo ṣòfín ìpínle yíò jokòó-gbìmo fún ọjo tí kò dín ní o kàn-lé-lo go sàn ọjo (181 days) nínú ọdún kan.

105. (1) Ilé-ìgbìmo ṣòfín ìpínle yíò di títúká l’e hìn ọdún me rin be re l’áti ọjo kìnńí ìjokòó-gbìmo . (2) Bí Oríle èdè yí bá wà l’ójú ogun tí ile Nàìjíríà sì wà l’ójú ìjà ní gan-an-gan tí Aláṣẹ sì ròó pé kò ṣeéṣe fún ìdìbò l’áti wáyé, Ilé-Ìgbìmo ṣòfin lè fikún ọdún me rin tí àpíntúnpín (1) ìpín yìí fún-un látìgbàdégbà ṣùgbo n kò gbọdo kọjá oṣù me fà le e kan. (3) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, ẹni tí ìbò yàn ge ge bí Gómìnà Ìpínle yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣe ìkéde ìpàdé àkoko Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ní kété tí ó bá ti ṣe ìbúra tán, tàbí fún ìtúléká ge ge bí ó ti wà ní ìpín yìí.

D - Ìkúnjú-òṣùwo n fún Jíje Ọmọ-Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle àti Eto Ìwásípàdé 106. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín ọgo rùńléméje (section 107) Ìwé-òfin Àpapo yìí,

ènìyàn yíò pegedé fún ìdìbò ge ge bí ọmọ-ìgbìmo bi – (a) bí ó bá je ọmọ oríle èdè Nàìjíríà (b) Oníto ún bá ti di ọmọ ọgbo n ọdún; (d) Oníto ún bá ti kàwé ókéré pin ìwé e rí oníwèé-me wàá tàbí ẹlẹgbe ẹ re ; àti (e) Oníto ún bá je ọmọ ẹgbe òṣèlú kan tí ẹgbe òṣèlú náà sì ṣàtìlẹhìn fún-un

107. (1) ẹnìkàn ki yíò pegedé fún ìdìbò sí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin bi – (a) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìdínlo gbo n (section 28) Ìwé-òfin Àpapo yìí, ó ti fínúfe do gba ìjo mọ-ìlú oríle -èdè míràn yàto sí Nàìjíríà tàbí, l’áwọn ìwáyé kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣè’lànàa re , ó ti ṣè’kéde ìbúra-moṣetìẹ irú oríle -èdè be e ; (b) l’ábe òfinkófin tó fẹse múle ní Nàìjíríà, onítoún je wèrè tàbí je ẹni tí orí i re kò pé; (d) onítoún wà l’ábe ìdájo ikú l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o tó kúnjú-òṣùwo n tó níle ẹ Nàìjíríà tàbí ìdájo e wo n tàbí owó ìtanràn fún ìwà-o daràn bíi àìṣòóto tàbí èrú (irú èyíòwú kó je ) tàbí èyíkéyìí e sùn ìrúfin míràn tó wà l’órun-un re l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o be e tàbí di ìpààrò l’átọwo agbára-àṣẹ tó kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdájo òmíràn tó wà l’órun-un re l’átọwo irú ilé-ẹjo be e ; (e) láàárín ọdún me wàá sí ìdìbò ilé-ìgbìmo ṣòfin, onítoún ti je bi e sùn ó sì ti gba ìdájo l’órí ìwà àìṣóóto tàbí je bi ìrékọjá òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (ẹ) onítoún ti wọgbèsè láì yọ, l’e hìn ìgbà tí ó ti gbàdájo ìwọgbèsè l’ábe òfinkófin tó f’ẹse múle ní Nàìjíríà; (f) onítoún je òṣìṣe -ìlú ní oríle èdè wa l’ápapo tàbí èyíkéyìí Ìpínle tí kò sì tíì fiṣésíle , yọ ara re tàbí fe hìntì l’e nu iṣe be e ní ọgbo n ọjo sí ọjo ìdìbò; (g) onítoún je ọmọ ẹgbe òkùnkùn; (gb) onítoún ti je bi e sùn ìkówójẹ tàbí èrú l’átọwo Ìgbìmo -onídàjo o fún ìtọpinpin o ràn tàbí àjọ-onídàjo o tí ìgbédìde wọn wa l’átinú àbádòfin fún àjọ-onídàjo o atọpinpin o ràn, òfin ìtọpinpin àjọ-onídàjo o kan tàbí èyíkéyìí òfin l’átọwo Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle tí esùn-ìwà o daràn ti di gbígbà wọlé s’o do Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle ; tàbí. (i) onítoún fi ayédèrú-ìwé e rí hàn fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa. (2) Níbi tí o ro ti je ti ẹnìkan tí ó ti (a) ya wèrè (b) kò pé l’órí (d) gbàdájo ikú


(e) wọgbèsè, tí ìpẹjo -kòte milo rùn re ṣì wà ní ilé ẹjo níbàmúu pe lú òfin kan tó fẹse múle ní Nàìjíríà, àpíntúnpín kìńní ìpín náà kò ní ṣiṣe fún-un láàárín ọjo tí ìgbe jo kòte milo rùn náà ti be re títí di ọjo tí ìdájo re wáyé tàbí, bí o ro náà ti wù kó rí, bí ìgbe jo ko te milo rùn náà bá fale tàbí di àpatì, èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé; (3) fún èrèdí àpíntúnpín kejì ìpín yìí “ìpẹjo -kòte milo rùn” je pe lú èyíkéyìí ìko wé-bèèrè fún ìfàṣẹ-dè tàbí àṣẹ-ìdarí bíi ìwé-afàṣẹ-pèfún-àkọsíle , ìwé-afòfin-pàṣẹ-ìṣe, ìfòfin-dè tàbí ìwé-afàṣẹ-po daràn-wá-je jo tàbí ìpẹjo -kòte milo rùn míràn be e

108. (1) Gómìnà Ìpínle lè wá sí ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle l’átiwá so ro l’órí o ro ìlú pe lú ìgbése nípa ètò-ìṣúná, tàbí soro nípa oro ìṣèjọba Ìpínle tàbí ìpinnu ètò ìjọba bó ti ròó sí pé ó ṣe pàtàkì tó fún Ìpínle náà. (2) Abójúto ro ní ìjọba ìpínle yíò wá sí ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle l’átiwá ṣàlàyé o ro fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle nípa ìṣọwo ṣe e ka-ìṣàkóso re , àtipàápàá nígbà tí ìṣọwo ṣe e ka náà bá wà l’ábe ìjíròrò. (3) Kò sí ohun tó wà ní ìpín yìí tí yíò fún ẹnìke ni tí kìí ṣe ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle l’áyè láti dìbò n’Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà tàbí ni ìgbìmo -alábẹṣékélé e re .

109. (1) Ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò f’ipò re síle bí – (a) bí ó bá di ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle mìíràn; (b) Àwọn ìwáyé kan ṣẹle tó ṣe pé, bí kìí bá ṣe pé ó je ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni, yíò ṣokùnfà ìjákule ẹ re láti je olùdíje ìbò fún ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà; (d) bí ó bá de kun jíje ọmọ ile Nàìjíríà; (e) bí ó bá di Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà tàbí Alábòójútó ile wa l’ápapo tàbí Abójúto ro kan ní ìjọba Ìpínle tàbí Agbàjọbanímo ràn pàtàkì kan; (ẹ) àyàfi tí Ìwé-òfin yìí bá làá bámìíràn, bí oníto hún bá di ọmọ Àjọ-elétò kan tàbí ìkórajọ kan tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin kan dá síle ; (f) láìsí ìdí kan pàtó, oníto hún kò wá sí ìpàdé Ilé-ìgbìmo ṣòfin tí ó je ọmọ ìgbìmo ọ re fún ìdákan nínúu me ta gbogbo ọjo tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà fi jókòó jíròrò láàárín ọdún kan; (g) ge ge bí ẹnìkan tí ìdìbòyàn re sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ní àtìlẹhìn ẹgbe òṣèlú kan, oníto hún di ọmọ ẹgbe òṣèlú mìíràn kí sáà Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà tó kógbáwọlé; Ní ìje pé ìdọmọ ẹgbe mìíràn re kìí ṣe látàrí ìyapa tó wáyé ní ẹgbe òṣèlú re tele rí tàbí ìsọdo kan ẹgbe òṣèlú méjì sí me ta tàbí ìpínsíwe we ẹgbe òṣèlú tí e ya nínú wọn gbée wọle; tàbí (gb) Adarí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle gba ìwé-e rí kan l’átọwo Alága Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa tí ńfihàn pé ìpèsè-òfin ìpín àádo fà (section 110) Ìwé-òfin Àpapo yí ti di títe le láti lè pe ọmọ ìgbìmo náà padà-ro -lóyè. (2) Adarí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò mú ìmúṣẹ bá ìpèsè-òfin tó wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, tí yíò fi je pé lo nàkọnà tí Adarí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tàbí ọmọ ìgbìmọ yíò ko ko ṣàgbékale e rí tó te Ilé-ìgbìmoṣòfin náà l’o rùn pé èyíkéyìí ìpèsè-òfin ti àpíntúnpín náà ti di ìlelò nípa ọmọ-ìgbìmo náà. (3) ọmọ ìgbìmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni àìwásípàdée re yíò je èyí tí kò sí fún ìdí kan nípàtó, àyàfi tí ẹni tí ńdarí ìgbìmo náà bá ko wé je rìí síi wípé òun ríidájú pé àìwásípàdée ọmọ-ìgbìmọ náà je fún ìdí kan nípàtó.

110. Ọmọ ìgbìmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ni yíò di ìpèpadà-ro -lóyè bí – (a) Alága Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa bá gba ìwé-ìfesùnkàn tí àwọn tó lé ní ìdáméjì olùdìbò tó forúkọsíle l’ágbègbè-aláṣojú ibi tí ọmọ-ìgbìmo náà ti wá tí wo n sì ń fi àìnígbàgbo -nínú-ẹni-mo ọ wọn hàn nípa ọmọ-ìgbìmo náà; àti


(b) ìwé-ìfesùnkàn yìí lehìnòrẹhìn, nínú ìbò-bílùú-ti-fe tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ ṣètò re láàárín àáádo rún ọjo l’áti ọjo tí ìwé-ìfesùnkàn yìí ti wọle , di ìfẹse múle pe lú ìwo n o po -ẹse àwọn olùdìbò tó forúkọsíle l’ágbègbè-aláṣojú ọmọ-ìgbìmo ohún

111. ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò gba owó-iṣe àti àwọn owó-àjẹmo nú mìíràn ge ge bí Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ṣe ṣeé sí.

E - Ìdìbò sí Ilé Ìgbìmo -Aṣòfin Ìpínle

112. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kọkànléláàádọrun àti ìkẹtàléláàádo fà (sections

91 and 113) Ìwé-òfin Àpapo yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò pín ìpínle ko o kan sí agbègbè-aláṣojú-ìpínle to to ilopo me ta iye agbègbè-aláṣojú-apapo to wa ninu ìpínle naa.

113. Ààlà agbègbè-aláṣojú ko o kan ni iye olùgbé oko o kan agbègbè-aláṣojú wo nyí yíò fe re je bákannáà níye ìdá olùgbé-agbègbè oníkálùkù níwo n bó ti ṣeé ṣe tó.

114. (1) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ma ṣàtúnye wò sí pínpín ìpínle sí agbègbè-aláṣojú látìgbàdégbà eléyìí tí kì yíò dín l’o dún me wàá síra, àtipe lú wọn sì lè ṣàtúnṣe sí agbègbè-alaṣojúṣòfin ìṕinle wo nyí níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí tó bí àtúnye wò náà ti ròó sí pé ó bójúmu. (2) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa nígbàkugbà leè ṣàtúnye wò sí pínpín agbègbè-alaṣojúṣòfin ìṕinle yìí níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí tó bí ó ti ròó sí pé ó pondandan tó, látàrí ìṣàtúnṣe sí ìṕinle , tàbí nítorí èrèdí ìkànìyàn orílè-èdè, tàbí nílèpáa àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan.

115. Níbití ààlà èyíkéyìí agbègbè-alaṣojúṣòfin ìṕinle tí ìdásíle re wà l’ábe ìpín kejìléláàádo fà (section 112) Ìwé-òfin Àpapo yí bá di ìṣàtúnṣesí ní nìbámu pe lú ìpín kẹrìnléláàádo fà (section 114), ìṣàtúnṣe sí ààlà náà yíò fẹse múle l’e hìn tó bá di ìfòǹte lù l’átọwo o ko ọkan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti l’e hìn sáà Ilé-ìgbìmo ṣòfin ìṕinle .

116. (1) Ìdìbò sí o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin ni yíò wáyé l’o jo tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò yàn. (2) Ọjo ìdìbò tó wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kì yíò ju ọgo ta ọjo síwájú ọjo ìtúléká lo, tí ó sì pe jù, ọjo ìtúléká gan-an, tàbí níbití ìdìbò náà je láti dí ipò kan l’óṣù me ta ṣáájú ọjo náà; kò gbọdo ju oṣù kan tí àlàfo ipò náà ṣi síle lọ.

117. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín yìí, gbogbo agbègbè-alaṣojúṣòfin ìpínle tí ìdásíle re wà l’ábe ìpèsè-òfin Apá yìí nínú Orí yìí ni yíò maa ní ọmọ ìgbìmọṣòfin tí wọn yíò dìbò yàn tààrà sílé Ilé-ìgbìmo ṣòfin ìpínle ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti lè l’ànà re síle pe lú àbádòfin kan. (2) Gbogbo ọmọ ile ẹ Nàìjíríà tó ti d’àgbà tó ọmọ ọdún méjìdínlógún tí ńgbé ní Nàìjíríà l’ásìkò ìforúkọsíle olùdìbò ìdìbò sílé ìgbìmo ṣòfin ìpínle , ni yíò l’e too láti forúkọsíle ge ge bí olùdìbò fún ìdìbò náà.

118. ìforúkọsíle olùdìbò àti ìṣọwo ṣe ìdìbò ni ìdarí re yíò wà l’o wo Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa.

119. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò ṣèpèsè-òfin ní ti – (a) ẹni tí ńko wé bèèrè lowo àjọ-onígbe jo o ìdìbò fún ìdájo l’órí èyíkéyìí ìbéèrè bíi bóyá –

(i) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin ìpínle gún ge ge , (ii) ìgbà-lórí-ipò ẹnìkan ti tán, tàbí (iii) àyé ti ṣófo n’Ilé-ìgbìmo ṣòfin ìpínle ;

(b) irú àwọn ipò kan tí ìbéèrè-fún be è ti lè wáyé àti ìṣọwo béèrè; àti


(d) àwọn agbára-àṣẹ, ìṣọwo ṣe àti ìlànà àjọ-onígbe jo o nípa ìbéèrè-fún be e

Ẹ - Agbára àti Àṣe-ìdarí Owó-ìlú

120. (1) Gbogbo owó-ìlú pátá tàbí owó tí Ìjọba-ìpínle kójọ tàbí rígbà (tí kìí ṣe owó tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan fún l’áṣẹ láti san sínú àpò owó-àpile to jú Ìjọba-ìpínle míràn fún ìdí pàtàkì kan) ni yíò je sísan sínúu Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo fún ìpínle náà. (2) Owó kan kì yíò jáde nínú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo Ìpínle náà àyàfi fún ìnáwó tí Ìwé-òfin yìí sọ tàbí níbití o ro owó be e je láti inú àṣẹ Àbádòfin fún owó-àyàso to ná, òfin fún owó-àyàso to ná, òfin fún owó-àyàso to ná aláfiṣekún, tàbí òfin kan tó di ìgbàwọlé nílèpáa ìpín kọkànlélo go fà (section 121) Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Owó kan kì yíò jáde nínú àpò-owó àpile to jú Ìpínle , yàto sí láti inú àpò ìpawó-àpile to júsí Àkópo fún Ìpínle , àyàfi bí irú ìfúnnilówó be e bá wà pe lú àṣẹ l’átinú òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle . (4) Owó kan kì yíò jáde láti inú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle , tabi Àpò Ìpawó-àpile to júsí Ìpínle kankan, yàto sí bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti làá síle .

121. (1) Gómìnà yíò pàṣẹ ìpèsè àti ìgbéwásíwájú o ko o kan Ilé-Ìgbìmo sòfin Ìpínle , àròpo gbogbo ìnáwó àfojúdá àti owó tí yíò wọlé fún Ìpínle náà fún ọdún ìṣúná tí ńbo l’o nà. (2) Àkòrí owó-nàá tó wà nínú ìwé àròpo -àfojúdá náà, yàto sí owó-nàá tí Ìwé-òfin Àpapo yí sọ pé Àpò Ìpawó-àpile to júsí Àkópo ti Ìpínle wà fún, yíò wà nínú àbá-ìṣòfin kan, tí yíò di mímo sí Àbá-ìṣòfin fún owó-àyàso to ná, tí yíò sì fàyègba yíyọ owó tó je dandan látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle fún gbígbo ìnáwó àti ìfètònáwó sí oríṣiríṣi ìlépa tí àsọyanjú re wà níbe . (3) Iyekíye tó wà fún Ètò-Ìdájo l’átinú Àpò Ìpawó-àpile to júsí Àkópo ti Ìpínle yíò di sísan ní tààrà s’o do Ìgbìmo Elétò-Ìdájo ti Ìpínle . (4) Bí ó bá di mímo nípa ti ọdún ìṣúná èyíkéyìí pé – (a) Iye tí ìfètònáwó Àbá owó-àyàso to ná yà síle fún ìdí pàtàkì kan kò tó; tàbí (b) ìdí kan wà tó nílò nìnáwólé tí Àbá owó-àyàso to ná kò ya owó kankan fún; ìwé àròpo -àfojúdá àfiṣe kún kan tí ńṣàfihàn iye tí a nílòo re yíò di gbígbé lọ síwájú o ko o kan Ilé-Ìgbìmo ṣòfin tí àkòrí ìnáwó náà yíò pe lú Àbá owó-àyàso to ná àfiṣe kún.

122. Bí Àbá owó-àyàso to ná nípaati ọdún-ìṣúná kan kò bá tíì di gbígbà sí òfin níbe re ọdún-ìṣúná, Gómìnà leè pàṣẹ gbígba owó jáde látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle fún gbígbo ìnáwó tó je dandan láti mú iṣe ìjọba te síwájú fún ìwo n ìgbà kan tí kò ju oṣù me fà lọ, tàbí títí dìgbà tí òfin owó-àyàso to ná mìíràn yíò fi be re sí ṣiṣe , èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé: Ní ìje pé, gbígba owó jáde nírú àsìkò báyìí kì yíò kọjá iye tí àṣẹ fàyègbà láti gbà jáde nínú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle l’ábe ìpèsè-òfin tí òfin owó-àyàso to ná náà tó di gbígbàwọlé ní Ilé-Ìgbìmo ṣòfin fún àsìkò náà ní ọdún-ìṣúná tó kọjá, eléyìí tíí ṣe iye kannáà pe lú iye tó di gbígba jáde l’o dún-ìṣúná tó kọjá.

123. (1) Ilé-Ìgbìmo sòfin Ìpínle lè ṣe òfin fún ìdásíle Owó-àpile to jú kan fún àwọn akìíbaàámo -ìṣele fún Ìpínle àti fún Gómìnà Ìpínle láti pàṣẹ tí ó bá ti ríi dájú pé àwọn ìnílò owó-nàá kan àìròtì tí kò sí ìpèsè-òfin fún yọjú ni pàjáwìrì, láti ya-wó síle fún irú ìnílò be e . (2) Níbití èyíkéyìí ìya-wó síle bá ti wáyé níbàmúu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí, àròpo -àfojúdá aláfiṣekún kan yíò di gbígbékale tí àbá-owó-àyàso to ná aláfiṣekún yíò sì di gbígbéjáde níwo n bó ti lè yá tó, láti fi dí iye tí ó di yíyà síle .


124. (1) Owó-iṣe , owó-óṣù àti owó-àjẹmo nú yíò wà fún àwọn tí ìpín yìí me nuba orúkọ wọn ge ge bí Ilé-Ìgbìmo sòfin kan ti ṣe làásíle , ṣùgbo n tí kò ju iye tí Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti ṣe lọ. (2) Owó-iṣe , owó-óṣù àti owó-àjẹmo nú fún àwọn òṣìṣe tó dipò kan mú le nu iṣe bí ìme nuba wọn ti wà yí yíò je látinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle . (3) Owó-iṣe àti owó-óṣù fún àwọn òṣìṣe tó dipò kan mú le nu iṣe yí àti ipò-ìgbàṣiṣe wọn, yàto sí owó-àjẹmo nú, ni kì yíò je ìṣàtúnṣesí l’o nà tí yíò pa wo n l’ára, l’e hìn ìyànsípò o wọn. (4) Àwọn ipò tí ìsọnípaa wọn ṣíwájú yìí ni: Ipò Gómìnà Ìpínle , Igbákejì-Gómìnà Ìpínle , Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Ìpínle , àti Alága àti àwọn ọmọ ìkórajọ wo nyí, Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba Ìpínle , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ fún Ìpínle àti Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Ìpínle . (5) Ìpèsè-òfin lè di ṣíṣe l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle fún ìgbàláyè owó-ìfe hìntì tàbí owó gbà-máàbínú fún ẹnìkan tó ti dipò kan mú ge ge bíi Gòmìnà tàbí Igbákejì Gómìnà tí oníto hún kò sì di yíyọ nípò kúrò l’órí àléfà nípase ìro lo yè; àtipe lú Owó-ìfe hìntì èyíkéyìí tó ìgbàláyè nílèépa àpíntúnpín yìí yíò wá l’átinú Àpò Ìpawó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle .

125. (1) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Ìpínle ko o kan yíò di yíyànsípò ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin ìpín kẹrìnléláàdóje (section 126) Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Gbogbo àpò-ìpawókọsíle Ìpínle àti ilé-iṣe ìjọba àti Ilé-ẹjo Ìpínle ni Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Ìpínle yíò ma ye wo, tí yíò sì fi ìjábo re fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà, àti fún ìdí èyí, Aye wé-owó-wò Gbogboogbò tàbí ẹnike ni tí ó fún l’áṣẹ ìṣojúẹni yíò ní e to sí gbogbo ìwé, àkọsíle , ìjábo -owó àti àwọn ìwé àkọsíle míràn tó jẹ mo àpò ìpawósí be e . (3) Kò sí ohun kan ní àpíntúnpín kejì ìpín yìí tí yíò túmo sí ìfúnláṣẹ Aye wé-owó-wò Gbogboogbò láti ṣàye wò àpò-ìpawókọsílẹ tàbí yan àwọn aye wé-owó-wò fún àwọn àjọ-ìṣòwò-ìlú, àjọ-elétò ìlú, àjọ-afàṣẹ-ìjọba-ṣiṣe , e ka-ìṣàkóso, pe lú àwọn ẹni tàbí àwọn ìkórajọ tí òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin tí àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá dásíle . Ṣùgbo n Aye wé-owó-wò Gbogboogbò lè – (a) fun iru ikorajo bee ni –

(i) Àkọsíle -orúkọ àwọn aye wé-owó-wò tó dáńgájíá fún ìyànsípò láti je aye wé-owó-wò látòde látinú èyí tí ìkórajọ náà yíò ti yan àwọn aye wé-owó-wò látòde wọn, àti (ii) ìto ni lórí iye owó-iṣe tó yẹ láti fún aye wé-owó-wò; àti

(b) (b) sọ èrò o re l’órí ìpawókọsíle wọn lo dọọdún àti ìjábo àwọn aye wé-owó-wò l’óríi re . (4) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò ti Ìpínle yíò ní agbára-àṣẹ láti ṣe kòòkárí àye wò àwọn àjọ-ìṣòwò-ìlú, àjọ-elétò ìlú, àjọ-afàṣẹ-ìjọba-ṣiṣe , e ka-ìṣàkóso, pe lú àwọn ẹni tàbí àwọn ìkórajọ tí òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle fí àṣẹ-àtinú-ìjíròrò-wá dásíle . (5) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò, láàárín àádo rùn ọjo tó gba àkọsíle ìṣúná Aye wéowó-ṣírò-Lápapo , yíò fi ìjábo ọ re l’ábe ìpín yìí síle fún o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà yíò sì je kí ìgbìmo -alábẹṣékélée wọn tó wà fún àpò-ìṣúnáowó jíròrò lée l’órí. (6) Nínú ìṣojúṣe iṣe ẹ re l’ábe òfin yìí, Aye wé-owó-wò Gbogboogbò ti Ìpínle kì yíò di fífi sí abe àṣẹ tàbí ìdarí agbára-àṣẹ mìíràn kan tàbí ẹnike ni.


126. (1) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Ile ẹ wa l’Ápapo ni yíò je yíyànsípò l’átọwo Gómìnà Ìpínle náà pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ l’áto do Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìpínle tí ìmúdájúu rẹ yíò sì wá láti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle .

(2) Àṣẹ l’áti yan olùdipò Aye wé-owó-wò Gbogboogbò ti Ìpínle yíò wà l’o wo Gómìnà náà. (3) Àyàfi pe lú ìtìlẹhìn àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , ẹnìkan kì yíò gba ìṣe Aye wé-owó-wò Gbogboogbò Ìpínle ṣe kọjáa oṣù me fà.

127. (1) Ẹnìkan tí ńdipò Aye wé-owó-wò Gbogboogbò ti Ìpínle mú l’abe ipin kẹrìnléláàádóje (section 126) Ìwé-òfin Àpapo yí ni yíò di yíyọ nípò l’átọwo Gómìnà pe lú àtìlẹhìn ìdáméjì-nínúu me ta ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tí ńpè fún ìyọnípò be ẹ l’átàri àìlè-ṣiṣe ojúṣe re (ìbáàṣe l’átipase àìlera ọkàn tàbí ara tàbí okùnfà míràn) tàbí fún aṣemáṣe kan. (2) Aye wé-owó-wò Gbogboogbò kì yíò di yíyọ nípò títí ọjo ìfe hìntì eléyìí tí òfin là síle , àyàfi ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí.

128. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò l’ágbára-àṣẹ láti ipase ìte jáde-àtìgbàdégbà tàbí ìte jáde-ilé-iṣe Ìjọba Ìpínle láti darí tàbí láti mú kí ìdarí wáyé sí ìwádìí – (a) o ro kọro tàbí ohun kan tí ó ní agbára àṣẹ l’áti ṣòfin l’órí; àti (b) Ìṣọwo ṣe ẹnìkan, agbára-àṣẹ kan, e ka-àdásọrí ìṣàkóso, tàbí e ka-ìjọba kan tí àwọn ojúṣe wo nyí ko lo rùn, tàbí wà láti fi ko l’o rùn – (i) ìmúṣe tàbí ìṣàmójútó òfin tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle fàṣẹ re múle (ii) ìpínkiri tàbí ìṣàmójútó owó tí a yà s’o to tàbí tí a fe e yàso to fúnṣe l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle (2) Agbára-àṣẹ tí a fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin l’ábe ìpèsè-òfin ìpín yìí yíò ṣeé lò níkan fún ìdí l’áti – (a) s e òfin l’áwọn o ro kan tó wà l’ákàtà ibi tí agbára-àṣẹ ìgbìmo ṣòfin dé àti ṣàtúnṣe sí kùdìe kudiẹ tó wà nínú òfin tó ti wà níle ; àti (b) tú ìwà-ìbàje , àìkúnjú-ìwo n tàbí ìfiṣòfò l’e nu ìmúṣe tàbí ìṣàmójútó òfin tó wà ní ìkápá ìgbìmo ṣòfin rẹ, àti ní ìpínkiri tàbí ìṣàmójútó owó tí a yàso to fún-un.

129. (1) Fún èrèdí ìṣèwádìí èyíkéyìí l’ábe ìpín kejìdínláàádóje (section 128) Ìwé-òfin Àpapo yí àti l’ábe ìpèsè-òfin tó wà níbe , Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle tàbí ìgbìmo -alábẹṣékélé kan tí a yàn ní ìbámu pe lú ìpín kẹtàlélo go run (section 103) Ìwé-òfin Àpapo yí yíò l’ágbára àṣẹ láti – (a) (a) ṣàwárí gbogbo èrí, ní kíkọsíle tàbí l’o ro -ẹnu, táárá tàbí àtipa-ìṣe le mo , ge ge bó bá ti ròó pé ó pọndandan sí tàbí yẹ, àtipe lú gbé gbogbo àwọn ẹle rìí tí e rí wọn je kókó tàbí nííṣe pe lú o ro ohún s’órí àye wò fínífíní; (b) ṣeé l’o ranyàn fún irú ìje rìí bẹe láti wáyé pe lú ìbúra; (d) pe ẹnike ni ní Nàìjíríà láti wá je rìí níbikíbi tàbí fi ìwé-àkọsíle kan tàbí ohunkóhun mìíràn níkàwo o re tàbí l’ábe àṣẹ ẹ re síle , àtipe lú ṣàye wòo re ge ge bí e lérìí àti ṣeé ní dandan fún-un láti fi ìwé-àkọsíle kan tàbí ohunkóhun mìíràn níkàwo o re tàbí l’ábe àṣẹ ẹ re síle , níbo wo fún àwọn àfojúfò tó to ; àti **** (e) fìwé àṣẹ ìpèwáje jo mú ẹnike ni tí, l’e hìn ìgbà tí wo n ti pèé láti wá je jo níwájú ìgbìmo , kùnà, ko tàbí ṣe àìkàsí, láti wá je jo tí kò sì sọ èrèèdí fún kíkùnà, kíko tàbí ṣíṣe àìkàsí tó te Ilé-ìgbìmo ṣòfin tàbí ìgbìmo -alábẹṣékélé náà l’o rùn, àtipe lú paá l’áṣẹ fún-un láti san gbogbo owó tí ó je níná láti mú oníto hún wá je jo , tàbí tí a ná l’átàrí kíkùnà, kíko tàbí ṣíṣe àìkàsí ìpè wá je jo , tí owó ìtanràn náà tí a bù fún-un yíò sì je sísan bí owó ìtanràn ilé-ẹjo .


(2) ìpè-wá-je jo tàbí ìwé-ìpeni kan tí a fi síta ni yíò di ìmúṣiṣe l’átọwo àwọn Ọlo pàá Ile ẹ wa tàbí ẹnìkan tí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Abẹnu Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle fi ìrú àṣẹ be e fún láti ṣe, ge ge bí o ro náà ti gbà.

Orí Kẹfà Ìṣàkóso-ìjọba

Apá Kinni

Ìṣàkóso-ìjọba Àpapo

A – Aláṣẹ Oríle -èdè yí

130. (1) Aláṣẹ kan yíò wà fún Oríle èdè wa l’Ápapo (2) Aláṣẹ náà ni yíò je Olórí-oríle èdè, O gá-àgbà Ìṣàkóso Oríle èdè wa l’Ápapo àti Ààrẹ Ọmọ-ogun Adìhámo ra Oríle èdè wa l’Ápapo .

131. Ènìyàn yíò kúnjú-òṣùwo n fún ìdìbò Aláṣẹ Oríle èdè wa l’Ápapo bí – (a) Oníto hún bá je ọmọ Ile Nàìjíríà nípa ìbí; (b) Oníto hún bá ti tó ọmọ ogójì ọdún; (d) Oníto hún bá je ọmọ ẹgbe -òṣèlú kan tí ẹgbe -òṣèlú náà sì tìí l’e hìn; àti (e) Oníto hún ti k’e ko o gbàwé e rí ó kéré jù, ìwé-e rí oníwèé me wàá tàbí ẹlẹgbe ẹ re .

132. (1) Ìdìbò sí ipò Aláṣẹ ni yíò wáyé l’o jo tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò yàn. (2) Ọjo ìdìbò sí ipò Aláṣẹ yìí kò gbọdo tètè wáyé ju ọgo ta ọjo ṣíwájú, tí kó sì gbodo pe jù ọgbo n ọjo ṣíwájú ọjo ìparí-iṣe ẹni ti yíò f’ipò náà síle lọ. (3) Níbití ìdìbò sí ipò Aláṣẹ ti wáyé pé o kanṣoṣo péré ló kù nínú àwọn méjì tàbí jù be e lọ tó je fífàkale ge ge bí olùdíje sípò Aláṣẹ tí àkókò ìfàkale fi kọjá, l’átàrí ìjánikule , ìyọwo kúrò, àìdápé, ìfe kù tàbí ikú àwọn akegbé olùdíje náà, Àjọ-elétò fún Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò fikún àkókò ìfàkale . (4) fún èrèdí àtidìbò sípò Aláṣẹ, gbogbo Oríle èdè yí ni yíò dúró ge ge bí agbègbè kan. (5) Gbogbo ẹni tó f’orúkọ síle fún ìdìbò níbi ìdìbò s’Ílé-ìgbìmo ṣòfin ni yíò l’e to ọ láti dìbò ní ìdìbò Aláṣẹ.

133. Olùdíje kan sí ipò Gómìnà Ìpínle yíò di gbígbàpé ó yege ìbò sí ipò be e níbi tó ti je pé òun ni ẹnìkanṣoṣo tí a fàkale fún ìdìbò náà, bí – (a) oníto hún bá ní o po jùlọ ìbò BE E NI ju ìbo BE E KO tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò bá ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo Ìpínle ní Oríle -èdè e wa àti Olú-ìlú, Àbújá.


134. (1) Olùdíje kan sí ipò Aláṣẹ ni yíò di gbígbàpé ó yege ìbò sí ipò be e bí ó ti ó bá je pé nínú ẹnì méjì tí a fàkale fún ìdìbò náà – (a) oníto hún ní o po jùlọ ìbò tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo Ìpínle ní Oríle -èdè e wa àti Olú-ìlú, Àbújá. (2) Olùdíje kan sí ipò Aláṣẹ ni yíò di gbígbàpé ó yege ìbò sí ipò be e bí ó ti ó bá je pé nínú àwọn tó ju méjì tí a fàkale fún ìdìbò náà – (a) oníto hún ní o po jùlọ ìbò tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo Ìpínle ní Oríle -èdè e wa àti Olú-ìlú, Àbújá. (3) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn níbàámu pe lú àpíntúnpín kejì (2) ìpín yìí, ìdìbò eléèkejì yíò wáyé ní ìbámu pe lú àpíntúnpín kẹrin (4) ìpín yìí níbití olùdíje kanṣoṣo yíò je – (a) Olùdíje tó ní o po jùlọ ìbò tí a dì nínú ìdìbò tó wà níbàámu pe lú àpíntúnpín kejì (2) ìpín yìí; àti (b) o kan nínú àwọn olùdíje tó kù tó ní o po jùlọ ìbò ní iye ìpínle tó po jù, bí ó ti wù kó je pé àwọn olùdíje po ju o kan lọ tó ni o po lo po ìbò ní iye ìpínle tó po jù, o kan nínú àwọn olùdíje náà tó ní o po jùlọ ìbò ti a di lapapo ní iye ìpínle tó po jù ni yíò je olùdíjekejì fún ìdìbò náà. (4) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn l’ábe àwọn àpíntúnpín isaaju yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ṣe ìdìbò láàárín ọjo méje ìdìbòyàn l’ábe àwọn àpíntúnpín isaaju yìí, fún àwọn olùdíje méjèèjì náà, tí olùdíje kan nínú ìdìbò náà yíò sì di gbígbàpé ó yege sí ipò Aláṣẹ bí – (a) oníto hún ní o po jùlọ ìbò tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo Ìpínle ní Oríle -èdè e wa àti Olú-ìlú, Àbújá. (5) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn l’ábe àwọn àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ṣe ìdìbò láàárín ọjo méje ìdìbòyàn l’ábe àwọn àpíntúnpín kẹrin isaaju náà, fún àwọn olùdíje méjèèjì ti àpíntúnpín náà kan, tí olùdíje kan nínú ìdìbò náà yíò sì di gbígbàpé ó yege sí ipò Aláṣẹ bí oníto hún bá ní o po jùlọ ìbò nínú ìdìbò náà.

135. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, ènìyàn kan yíò dipò Aláṣẹ mú títí – (a) ẹlòmíràn tí yíò gba ipò o re yíò fi gba ìbúrafúnni ipò náà; (b) yíò fi kú s’óri àléfà; tàbí (d) ọjo ìkowé-fipòsíle re yíò bere iṣe ; tàbí (e) ó de kun dídi ipò náà mú ní ìbámu pe lú òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, Aláṣẹ yíò f’ipò o re síle ní ìparí ọdún me rin tó be re láti ọjo tí –


(a) Ní ti ẹni tí a ṣe ṣe d’ìbò yàn sípò Aláṣẹ fún ìgbà àko ko l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, gba ìbúrafúnni ipò o re àti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba; àti (b) ní ìwáyé mìíràn tó je pe , Aláṣẹ tó ti wà nípò be e te le rí gba ìbúrafúnni ipò o re àti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba, tàbí bí kìí báá ṣe ikúu re ní, ọjo tí yíò gba ìbúra be e . (3) Bí Oríle -èdè wa bá wà l’ójú ogun eléyìí tó je pé ile ẹ Nàìjíríà je ojú ìjà gan-an-gan tí Aláṣẹ sì ròó pé ìdìbò kò ní ṣeé ṣe, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo l’átinú ìjíròrò lè fikún ọdún me rin tí ó wà ní àpíntúnpín kejì ìpín yìí l’átìgbàdégbà; ṣùgbo n àfikún àtìgbàdégbà náà kì yíò ju oṣù me fà lọ le e kan.

136. (1) Bí ẹnìkan tí a dìbò yàn ge ge bí Aláṣẹ bá kú kí ó tó gba ìbúrafúnni àti ìbúra-ìṣetìjọba, tàbí látàri ìṣele kan d’ẹni tí a kò lè ṣe ìbúra fún, ẹnití a dìbòyàn ge ge bí Igbákejì-Aláṣẹ ni yíò gbapò ge ge bí Aláṣẹ tí yíò sì yan Igbákejì-Aláṣẹ míràn tí yíò je gbígbàwọlé l’odo ìjokòópo àwọn Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Ile ẹ wa méjèèjì. (2) Níbití ẹni tí a dìbò yàn gege bíi Aláṣẹ àti Igbákejì-Aláṣẹ bá kú tàbí látàri ìṣele kan d’ẹni tı kò leè wọṣe kó tóó di ọjo ayẹyẹ-ìwọṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò mú kí idibo fún Aláṣẹ àti Igbákejì-Aláṣẹ wáyé le se kẹse

137. (1) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-òṣùwo n fún ìdìbò sí ipò Aláṣẹ bí – (a) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìdínlo gbo n Ìwé-òfin Àpapo yí, oníto hún ti finúfe do gba ìjo mọ ìlú oríle -èdè míràn yàto sí Nàìjíríà tàbí, yàto sí l’áwọn ìwáyé kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin le là síle , ó ti kéde mo-ṣe-tìẹ sí oríle -èdè be e ; tàbí (b) oníto hún ti di yíyàn sípò yí kańnàn leemejì pe lú ìbò te le ; tàbí (d) l’ábe òfinkófin tó fẹse múle ní Nàìjíríà, onítoún je wèrè tàbí je ẹni tí orí i re kò pé; tàbí (e) onítoún wà l’ábe ìdájo ikú l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o tó kúnjú-òṣùwo n tó níle ẹ Nàìjíríà tàbí ìdájo e wo n tàbí owó ìtanràn fún ìwà-o daràn bíi àìṣòóto tàbí èrú (irú èyíòwú kó je ) tàbí èyíkéyìí e sùn ìrúfin míràn tó wà l’órun-un re l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o be e tàbí di ìpààrò l’átọwo agbára-àṣẹ tó kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdájo òmíràn tó wà l’órun-un re l’átọwo irú ilé-ẹjo be e ; tàbí (ẹ) láàárín ọdún me wàá sí ìdìbò Aláṣẹ, onítoún ti je bi e sùn ó sì ti gba ìdájo l’órí ìwà àìṣóóto tàbí je bi ìrékọjá òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (f) onítoún ti wọgbèsè láì yọ, l’e hìn ìgbà tí ó ti gbàdájo ìwọgbèsè l’ábe òfinkófin tó f’ẹse múle ní Nàìjíríà tàbí ní oríle -èdè míràn; tàbí (g) onítoún je òṣìṣe -ìlú ní oríle èdè wa l’ápapo tàbí èyíkéyìí Ìpínle tí kò sì tíì fiṣésíle , yọ ara re tàbí fe hìntì l’e nu iṣe be e ní ọgbo n ọjo sí ọjo ìdìbò; tàbí (gb) onítoún je ọmọ ẹgbe òkùnkùn; tàbí (i) onítoún ti gbàdájo e sùn ìkówójẹ tàbí èrú l’átọwo Ìgbìmo -onídàjo o fún ìtọpinpin o ràn tàbí Iko -ìṣàkóso kan fún ìtọpinpin o ràn tàbí àjọ-onídàjo o tí ìgbédìde wọn wa l’átinú àbádòfin fún àjọ-onídàjo o atọpinpin o ràn, òfin ìtọpinpin àjọ-onídàjo o kan tàbí èyíkéyìí òfin l’átọwo Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle tí esùn-ìwà o daràn ti di gbígbà wọlé s’o do Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle ; tàbí (h) onítoún fi ayédèrú-ìwé e rí hàn fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa.


(2) Níbi tí o ro ti je ti ẹnìkan tí ó ti (a) ya wèrè (b) kò pé l’órí (d) gbàdájo ikú tàbí ìdájo e wo n; tàbí (e) wọgbèsè, (ẹ) ìpẹjo -kòte milo rùn re ṣì wà ní ilé ẹjo níbàmúu pe lú òfin kan tó fẹse múle ní Nàìjíríà, àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kò ní ṣiṣe fún-un láàárín ọjo tí ìgbe jo kòte milo rùn náà ti be re títí di ọjo tí ìdájo re wáyé tàbí, bí o ro náà ti wù kó rí, bí ìgbe jo ko te milo rùn náà bá fale tàbí di àpatì, èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé;

138. Aláṣẹ kì yíò dipò míràn mú tàbí ṣiṣe kíṣe kan tó l’ówó l’órí, l’ásìkò tó wà nípò Aláṣẹ, bí ó ti wù kí ó rí.

139. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò tipase Àbádòfin ṣèpèsè-òfin l’áwọn nǹkan wo nyí – (a) ẹni tí ńko wé bèèrè lowo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá fún ìdájo l’órí èyíkéyìí ìbéèrè bíi bóyá; (i) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ gún ge ge , (ii) ìgbà-lórí-ipò Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ ti tán, tàbí (iii) àyé ti ṣófo fún Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ; (b) irú àwọn ipò kan tí ìbéèrè-fún be è ti lè wáyé àti ìṣọwo béèrè (d) àwọn agbára-àṣẹ, ìṣọwo ṣe àti ìlànà Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá nípa ìbéèrè-fún be e

140. (1) Ẹni tí a dìbòyàn sípò Aláṣẹ kì yíò be re iṣe ẹ re àyàfìgbà tó bá ti je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwo o re ge ge bí ó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí ó sì ti gba ìbúrafúnni àti ìbúra-ìṣetìjọba tó wà ní ìlàsíle ní Ato ṣe èkeje Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Ìbúra tí ìso ro ọ re ṣáájú yìí ni yíò je mímúṣẹ l’átọwo Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà tàbí ẹni tí ó dípò re fún àsìkò náà.

141. Igbákejì-Aláṣẹ kan yíò wà fún ile ẹ wa. 142. (1) Nínú ìdìbò tí àwọn Ìpèsè-òfin Ìpín yìí nínú Orí yìí dá lé l’órí, olùdíje kan fún ìdìbò

Aláṣẹ kì yíò di gbígbà wípé a ti yàn-án àyàfi tí ó bá yan ọmọ ẹgbe òṣèlú re kan tí yíò je Igbákejì-Aláṣẹ tí ẹni náà yíò sì di ìgbàwípé a ti dìbòyán-án ge ge bí Igbákejì-Aláṣẹ nígbà tí ẹni tí ó yàn-án náà ba ti wọlé ìbò ge ge bí Aláṣẹ ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè òfin tí ó wà ṣáájú. (2) Ìpèsè-òfin Ìpín yìí nínú Orí yìí tó dá l’órí ìkúnjú-òṣùwọn fún ìdìbò, ìgbà-l’órí-àléfà, ìjákule , ìje wo dúkìá àti ohun gbogbo níkàwo o ẹni àti ìbúra Aláṣẹ yíò je níti ipò Igbákejì-Aláṣẹ tí yíò sì je pé ìso ro nípa Aláṣẹ yíò dàbí ìso ro nípa Igbákejì-Aláṣẹ.

143. (1) Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ lè di yíyọ nípò ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin ìpín yìí: (2) Nígbàkugbàtí ìwé-ìfe sùnkanni tí àwọn ọmọ ìgbìmo ṣòfin tí wọn kò dín ní ìdákan nínúu me ta gbogbo ọmọ ìgbìmo ṣòfin buwo lù bá :- (a) di gbígbékale síwájú Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo ; (b) tí ńṣọ wípé ẹni tí ó ńdipò Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ mú náà je bi e sùn aṣemáṣe to burú-jáì nínú ìṣe ojúṣe e re , àsọyanjú o ko o kan eléyìí tí yíò wà níbe , Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin láàárín ọjo méje tí ìwé e sùn yí te e lo wo yíò fi e dà a re ránṣe sí ẹni to ńdipò náà


mú àti o ko o kan ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , tí yíò sì tún mú èsì e sùn aṣemáṣe náà láto do ẹni ti ńdipò náà mú ránṣe sí o ko o kan àwọn ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo . (3) Láàárín ọjo me rìnlá tí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ti gba ìwé-e sùn yí (yálà èsì e sùn látọwo ẹni tí ńdipò náà mú wáyé tàbí kò wáyé) o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò fẹnukò pelú ìgbédìde-èròǹgbà láìní ìjíròrò lé bóyá e sùn náà yíò di títọpinpin re . (4) ìgbédìde-èròǹgbà Ilé-ìgbìmo ṣòfin pé ìwé-e sùn náà yíò di títọpinpin re kì yíò di gbígbàwọlé àyàfi bí ó bá rí àtìlẹhìn ìbò ìdá-méjì nínúu me ta ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì (5) Láàárín ọjo méje tí ìgbédìde-èròǹgbà ti ṣẹle l’ábe ìpèsè-òfin iwájú yìí, Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin yíò sọ fún Adájo -Àgbà ní Nàìjíríà láti ṣàkojọ iko -oníwàádìí ẹle ni méje kan tí ó ríi pé wo n je olóòóto , tí wọn kìí ṣe òṣìṣe -ìlú, ọmọ ilé-ìgbìmo ṣòfin kan tàbí ẹgbe -òṣèlú, láti tọpinpin o ràn e sùn náà ge ge bí ìpèsè re ti wà ní ìpín yìí. (6) Ẹni tí ńdipò kan mú tí ìṣọwo ṣe re sì wà fún ìtọpinpin l’ábe ìpín yìí yíò l’e to o l’áti wá je jo fúnrara re àtipe lú gba agbẹjo rò tó wùú níwájú iko -oníwàádìí náà. (7) iko -oníwàádìí tí a yàn ní ìpín yìí yíò – (a) ní agbára-àṣẹ àti lílò o re ní ìbámu pe lú bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti ṣe làásíle ; àti (b) Láàárín oṣù me ta ìyànsípò, yíò fi ìjábo ìwádì re fún o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo (8) Níbití àbo ìjabo ìwadìí iko náà sí o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo bá ti f’ìdí re múle pé esùn o ràn náà kò f’ẹse múle , kì yíò sí ìgbése kan síwájú síi l’órí o ràn náà. (9) Níbití àbo ìjabo ìwadìí iko náà ti f’ìdí re múle pé esùn o ràn náà nípa ẹni tí ńdipò náà mú f’ẹse múle , láàárín ọjo me rìnlá tí àbo ìjabo ìwadìí náà bá ti wọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò bojúwo ìjabo o ràn náà, àtipé bí o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo bá gba ìjabo náà wọlé pe lú idameji nínú u me ta o po -ẹse ilé náà, ẹni tí ńdipò náà mú yíò fi ipò náà síle láti ọjo tí èsì ìjabo náà ti di gbígbàwọlé. (10) Kò sí ìṣiṣe -l’órí o ro tàbí ìdájo iko -oníwadìí tàbí ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí o ro kọro tó jẹ mo ọ tí yíò di gbígbo tàbí kíkòlójú ní ilé-ẹjo . (11) Ní ìpín yìí – “aṣemáṣe tó burú-jáì” túmo sí ìte lójú-òfin tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí aṣemáṣe kan tí àwọn Ilé-ìgbìmo ṣòfin kà sí Asémaṣe tó burú-jáì.

144. (1) Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ yíò de kun wíwà nípò bí – (a) látara ìfẹnukò tó di ìgbàwọlé pe lú ìdáméjì nínú u me ta opo jùlọ ọmọ ìgbìmo ìṣàkóso ile ẹ wa, ó di kíkéde pé Aláṣẹ tàbí Igbákejì Aláṣẹ kò lè ṣe ojúṣe ipò re ; àti (b) ìkéde yìí di ìje rìísí, l’e hìn àye wò níti ìṣègùn tìmo -ìjìnle ge ge bó ti pọn dandan tó, l’átọwo iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle ti àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí dásíle , nínú ìwé-ìjabo wọn sí Adarí ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo . (2) Níbití iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle náà ti je rìí síi nínú ìjabo wọn pé Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ ní àìlera ọkàn tàbí ara tí ó sì ti múu di aláìlè-ṣe ojúṣe ipò rẹ, àte kéde ti Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Abẹnu Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin buwo lù yíò di gbígbé síta nínú àte jáde-ilé-iṣe Ìjọba Àpapo.


(3) Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ yíò de kun dídi ipò wọn mú láti ọjo tí ìte jáde àte kéde ìjabo àwọn iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle náà ní ìlépa àpíntúnpín kejì ìpín yìí bá wáyé. (4) iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle tí ìpín yìí ńsọ nípa re yíò je yíyàn l’átọwo Adarí Ilé- ìgbìmo Aṣòfin, tí yíò sì kún fún oníṣègùn tímo -ìjìnle márùn-ún ní Nàìjíríà:- (a) o kan nínú àwọn eléyìí yíò je oníṣègùn àdágbà tí ńto jú ẹni tí ńdipò náà mú; àti (b) àwọn oníṣègùn me rin yòókú tó je , ní èrò Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, ti gòkè-àgbà nídìí iṣe ìwòsàn-ìmo ìjìnle ge ge bó ti jẹ mo irú àye wò tí wọn fe e ṣe yìí ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin yìí. (5) Ní ìpín yìí, ìso ro nípa “ ìgbìmo ìṣàkóso Àpapo ” je ìso ro nípa àwọn alábòjútóó ti Àpapo , bó tu wùú kí wo n pè wo n, tí ìdásíle wọn wáyé látọwo Aláṣẹ tí ojúṣe wọn sì je fún ìṣiṣe ìṣàkóso ge ge bí Aláṣẹ ṣe lè dàrí re .

145. Nígbàkugbà tí Aláṣẹ bá sọ fún Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Abẹnu Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin, ìwé-àte kéde pé òun fe e lọ fún ìsinmi le nu iṣe tàbí nítorí ìdí mìíràn kan kò ní lè ṣe ojúṣe ipò re , títí dìgbà tó bá tún fihàn pe lú ìwé-àte jáde pé kò rí be e mo , gbogbo irú àwọn ojúṣe be e ni Igbákejì-Aláṣẹ yíò maa ṣe ge ge bí Adelé Aláṣẹ.

146. (1) Igbákejì-Aláṣẹ yíò maa ṣe ge ge bí Aláṣẹ bí ipò Aláṣẹ bá ṣófo látipase ikú tàbí ìfipòsíle , ìyọkúrò-nípò, àìlera títí-ayé kan, ìyọnípò Aláṣẹ fún ìdí mìíràn tó wà ní ìbámu pe lú ìpín kẹtàlélógóje (section 143) Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Níbití ipò ti ṣ’ófo látàrí àwọn ìwáyé tí ìme nubà wọn wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí l’ásìkò tí ipò Igbákejì-Aláṣẹ náà ṣ’ófo, Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ni yíò dipò Aláṣẹ mú fún ìwo nba àkokò tí kò ju oṣù me ta, l’ásìkò eléyìí tí ìdìbò fún Aláṣẹ tuntun yíò fi wáyé, ẹni tí yíò dipò náà mú fún ìgbà tó kù kí ẹní l’opò ohún te le lò lórí ipò. (3) Níbití ipò Igbákejì-Aláṣẹ ti ṣ’ófo:- (a) l’átàri ikú tàbí ìfipòsíle , ìyọkúrò-nípò, àìlera títí-ayé kan tàbí ìyọnípò fún ìdí mìíràn tó wà ní ìbámu pe lú ìpín kẹtàlélógóje tàbí ìkẹrìnlélógóje (section 143 or 144) Ìwé-òfin Àpapo yí; (b) l’átàri gbigba ipo Aláṣẹ ní ìbámu pe lú àpíntúnpín kìńní ìpín yìí; tàbí (d) fún ìdí mìíràn, Aláṣẹ yíò yan ẹnìkan tí ìfọwo sí o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò sì sọ ẹni náà di Igbákejì-Aláṣẹ tuntun.

147. (1) Àwọn ilé-iṣe Alábòjútó Ìjọba Àpapo yíò wà ge ge bí Aláṣẹ ti lè dá wọn síle . (2) Èyííkèyí ìyànsípò bíi Alábòjútó Ìjọba Àpapo , bí ìfàkale náà bá di ìje rìísí l’átọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, lè je yíyàn l’átọwo Aláṣẹ. (3) Èyííkèyí ìyànsípò l’ábe àpíntúnpín kejì ìpín yìí l’átọwo Aláṣẹ yíò wà ní ìbámu pe lú ìpín kẹrìnlá, àpíntúnpín kẹta Ìwé-òfin Àpapo yí:- Ní ìjépé l’átilè mú àwọn ìpèsè-òfin wo nyí ṣiṣe , Aláṣẹ yíò yan ó kéré jù Alábòójútó kan láti Ìpínle kan, ẹni tí yíò je ọmọ ìbíle Ìpínle náà. (4) Níbití ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan bá di yíyànsípò ge ge bíi Alábòójútó Ìjọba Àpapo , oníto hún yíò di kíkàsí pé ó ti f’ipò re àte hìnwá síle ge ge bíi ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà nígbà tí ó bá ńgba ìburá-ìwọṣẹ ge ge bíi Alábòójútó.


(5) Kì yíò sí ẹnìkan tí yíò di yíyànsípò ge ge bíi Alábòójútó Ìjọba Àpapo àyàfi bí ó bá kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdìbò láti je ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin. (6) Ìyànsípò èyíkéyìí ipò tí ìme nubà wo n wà ní ìṣáájú yìí yíò di gbígbà nígbà tí kò bá sí ìdápadà orúkọ l’áto do Ilé-ìgbìmo Aṣòfin láàárín ọjo iṣe mo kànlélógún.

148. (1) Aláṣẹ lè f’ọgbo n oríi re gbéṣe kan fún Igbákejì-Aláṣẹ tàbí Alábòójútó kan, iṣe kíṣe kan tó je ti Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa, eléyìí tó pe lú ìṣàkóso èyíkéyìí e ka-àdásorí Ìjọba kan.

(2) Aláṣẹ yíò máa ní ìpàdé po pe lú Igbákejì-Aláṣẹ lóòrèkóòrè àti gbogbo àwọn Alábòójútó Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa fún ìdí l’áti – (a) mọ ibi tí ìpinnu-ètò-ìṣèjọba l’ábe lé àti l’áwùjọ Oríle èdè, ti Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa ńdoríkọ; (b) ṣekòòkárí akitiyan Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ àti gbogbo àwọn Alábòójútó Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa nínú ìṣojúṣe ipò ìṣàkóso wọn; àti (c) fún Aláṣẹ nímo ràn ní ti ìṣojúṣe ipò ìṣàkóso re l’ákòótán, yàto sí àwọn ojúṣe tí Ìwé-òfin yìí paá l’áṣẹ fún l’áti béèrè fún àmo ràn tàbí gbé ìgbése l’órí àmo ràn ẹnike ni tàbí ìkórajọ kan.

149. Alábòójútó Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa kan kì yíò wọṣe yàto sí pé ó ti je wo ọ dúkìá àti ohun gbogbo tó wà níkàwo o re ge ge bí ó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí àtipe lú ṣe ìbúra-ìṣetìjọba àti ìbúra ìwọṣe l’áti fi tọkàntara ṣe iṣe ojúṣe re ge ge bó ti wà ní Ato ṣe Keje Ìwé-òfin Àpapo yí.

150. (1) Amòfin-Àgbà kan yíò wà fún Oríle -èdè wa ẹni tí yíò je O gá-àgbà oníṣe -òfin fún Oríle -èdè wa àtipe lú je Alábòójútó Ìjọba Àpapo Oríle -èdè e wa. (2) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò tàbí ṣe ojúṣe Amòfin-Àgbà Oríle -èdè wa àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn.

151. (1) Aláṣẹ lè yan ẹnìke ni s’ípò Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì l’áti ṣ’èrànwo fún-un nínú ìṣojúṣe e re . (2) Iye àwọn Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì yí àti ìsanwó iṣe àti owó àjẹmo núu wọn yíò je ìlàkale òfin tàbí ìfẹnukò Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo . (3) Ìyànsípò èyíkéyìí tí ó di yíyàn nílèpáa ìpèsè-òfin ìpín yìi yíò je fún ìrọnilo rùn Aláṣẹ tí yíò sì dópin nígbà tí Aláṣẹ bá dekun dídi ipò o re mú.

152. Ẹnike ni tí a yàn ge ge bí Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì l’ábe ìpín kọkànléláàádo jọ (section 151) Ìwé-òfin Àpapo yí kì yíò be re sí ṣe ojúṣe ipò o re àyàfi ìgbà tó bá je wo dúkìá àti ohun gbogbo tó wà níkàwo o re ge ge bí Ìwé-òfin Àpapo yí ti paá l’áṣẹ àtipe lú tí ó sì ti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba àti ìbúra-ìwọṣe ge ge bó ti wà ní ìlàkale ní Ato ṣe keje Ìwé-òfin Àpapo yí.

B – Ìdásíle Àwọn Eka kan ní Ìṣàkóso Àpapo

153. (1) Àwọn ìkórajọ Eka-ìṣàkóso wo nyí yíò wà fún Ìjọba Àpapo Ile ẹ wa: (a) Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà (b) Ìgbìmo Ìtòlú


(d) Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Íle ẹ wa l’àpapo (e) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Íle ẹ wa l’àpapo (ẹ) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (f) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa (g) Ìgbìmo-elétò fún Ààbò-ìlú ti n’Íle ẹ wa (gb) Ìgbìmo-elétò fún Ọro -ajé ti n’Íle ẹ wa (i) Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (h) Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo (j) Ìgbìmo -elétò fún Ìṣo ti Íle ẹ l’àpapo (k) Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà (l) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo (m) Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti ti Íle ẹ wa l’àpapo

(2) Ìkúnlé àti Agbára-àṣẹ e ka-ìṣàkóso ko o kan wo nyí tí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí wà ni Apá kìńní Ato ṣe kẹta Ìwé-òfin Àpapo yí.

154. (1) Yàto sí níbi tí ẹni tí ìyànsípò o re di dandan nítorípé ó ti lo ipò kan te le rí tàbí ńlo ipò kan tó f’àyè gbàá (atorí-ipò-kan-gbàmíì), tàbí níbití Ìwé-òfin yìí bá ṣe bámìí pèsè òfin, Alága àti àwọn ọmọ-ilé e ka-ìṣàkóso wo nyí, l’ábe ìpèsè òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, yíò di yíyànsípò l’átọwo Aláṣẹ tí ìyànsípò náà yíò sì wà l’ábe ìje rìsíí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin.

(2) Nígbà tó bá ńlo agbára-àṣẹ ẹ re láti yan ẹnìkan ge ge bíi Alága tàbí ọmọ Ìgbìmo Ìtòlú tàbí Ìgbìmo-elétò fún Ààbò-ìlú n’Íle ẹ wa tàbí Ìgbìmo -elétò fún Ìṣo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Aláṣẹ kì yíò nílò láti gba ìje rìsíí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (3) Nígbà tó bá ńlo agbára-àṣẹ ẹ re láti yan ẹnìkan ge ge bíi Alága tàbí ọmọ Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa, Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo tàbí Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo , Aláṣẹ yíò jíròrò pe lú Ìgbìmo Ìtòlú.

155. (1) Ẹnìkan tó je ọmọ èyíkéyìí nínú àwon e ka ìjọba ti ìṣàájú yìí, l’ábe ìpèsè-òfin Ìpín yìí, yíò je ọmọ e ka náà –

(a) Níti ẹnìkan tí ó je ọmọ ìgbìmo atorí-ipò-kan-gbàmíì, nígbà tí ó bá wà nípò tó múu di ọmọ ìgbìmo náà; (b) Níti ẹnìkan tí ó je ọmọ ìgbìmo nítorípé ó ti lo ipò kan te le rí, títí ayé e re ; àti (d) Níti ẹnìkan tí ó je ọmọ ìgbìmo láìje pé ó je atorí-ipò-kan-gbàmíì tàbí nítorípé ó ti lo ipò kan te le rí, fún ọdún máàrún l’átọjo ìyànsípò o re . (2) ọmọ-ìgbìmo èyíkéyìí nínúu àwọn e ka wo nyí yíò de kun jíje ọmọ ìgbìmo l’áwọn ìwáyé kan tó je pé bí kìí bá ṣe pé ó je ọmọ ìgbìmo ni, yíò fa ìjákule ẹ re fún ìyànsípò ge ge bí ọmọ e ka náà.

156. (1) Ẹnìkan kì yíò yege fún ìyànsípò ge ge bí ọmọ ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka ìjọba ìṣáájú wo nyí bí –

(a) kò bá kúnjú-òṣùwo n tó tàbí di ìjákule fún ìdìbò ge ge bí ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin; (b) láàárín ọdún me wàá sígbà yí, oníto hún ti di ìyọnípò ge ge bí ọmọ-ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka náà tàbí ge ge bí onípò kan nínú e ka náà látàri aṣemáṣe kan.


(2) ẹnike ni tí ńṣiṣe ìjọba àpapo kì yíò di jíjákule fún ìyànsípò ge ge bíi Alága tàbí ọmọ-ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka náà: Ní ìje pé níbití irú ẹni be e ti di ìyànsípò, oníto hún ti ko wé fiṣe ẹ re àte hìnwá síle l’átọjo ìyànsípò o re . (3) Ẹnìkan kì yíò yege fún ìyànsípò ge ge bí ọmọ ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka ìjọba ìṣáájú wo nyí, bí ó bá je pé ó ti je ọmọ ìgbìmo e ka náà te le fún ìdi kan yàto sí ìtorí-ipò-kan-gbàmíì, ó sì wá tún di yíyàn fún ìgbà kan l’o tun ge ge bí ọmọ ìgbìmo e ka kannáà.

157. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹta ìpín yìí, ẹni tí ńdipò kan tí ìpín yìí wà fún mú lè di yíyọ nípò l’átọwo Aláṣẹ níkan tí ńṣiṣe l’órí èròǹgbà àwọn ìdáméjì-nínú-me ta o po jùlọ ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tí ńfe ìyọlóyè oníto hún l’átàrí àìlèṣe ojúṣe re (yálàa eléyìí tó wa l’átọwo àìlera ọkàn tàbí ara tàbí okùnfà míràn) tàbí fún aṣemáṣe kan. (2) Ipin yi wa fun ipo Alaga ati awon omo Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa, Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo ati Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) Gbogbo ọmọ Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo yíò de kun jíje ọmọ-àjọ be e bí Aláṣẹ bá ṣèkéde pé èsì ètò ìkànìyàn kò ṣeé gbáralé tí ìjábo náà sì di ìko síle níbàámu pe lú ìpín igba-lé-mẹtalàá, (section 213) Ìwé-òfin Àpapo yí.

158. (1) Ní ìsagbára re láti yannisípò tàbí láti ṣe ìto so nà pe lú ìjìyà-e ṣe , Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo , Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Ìjọba-àpapo , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa kì yíò wà l’ábe ìto ni tàbí ìdarí agbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan. (2) Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo kì yíò wà l’ábe ìto ni tàbí ìdarí agbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan:- (a) nínúu yíyannisípò, dídánile ko o tàbí ṣíṣètò fún ìdánile ko o àwọn olùkànìyàn tàbí àwọn òṣìṣe mìíràn ti Àjọ náà fún ṣíṣe ìkànìyàn iye-olùgbé; (b) nínúu ìsọ bóyá yíò gbàsíṣe tàbí ṣàtúnye wò ìpadàbo òṣìṣe Àjọ náà kan ní ti ìkànìyàn iye-olùgbé agbègbè èyíkéyìí l’Óríle -èdè yí; (d) nínúu ṣíṣètò ìkànìyàn náà; àti (e) nínúu ṣíṣè àtòpo èsì ìkànìyàn fún ìte jáde.

159. (1) Ìkúnlétó fún ìpàdé èyíkéyìí e ka-ìjọba tí ìdásíle wọn wà pe lú ìpín kẹtàléláàádo jọ Ìwé-òfin Àpapo yí yíò je ó kéré jù ìdákan-nínúú-me ta iye gbogbo ọmọ Àjọ náà l’o jo ìpàdé. (2) Ọmọ Àjọ náà kan yíò dúró fún ìbò kan, ìfẹnukò sì lè wáyé tàbí ìgbése tàbí ohun kan lè di ṣíṣe ní orúkọ Àjọ náà pe lú o po jùlọ ọmọ Àjọ náà tó wá sí ìpàdé náà.


(3) Nígbàkugbà tí Àjọ náà bá kórajọ fún ìpàdé, Alága tàbí ẹni tí ńdarí yíò ní ìbò àdìfúnni àti ìbò àdì-já-omì, (láìtààrò orúkọ tí wọn ìbáà pe ìbò náà) nínúu gbogbo o ro tí wọn yíò bá fí ìbò mọ ìpinnu. (4) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ òfin ìlánà-ìto ṣe rẹ, Àjọ èyíkéyìí náà lè gbé ìgbése tàbí kópa nínú ìṣèpinu kan láìtàààrò ìṣófo-àyè kan tàbí àìwápàdé ọmọ Àjọ náà kan.

160. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ àpíntúnpín kejì ìpín yìí, èyíkéyìí ìkórajọ náà, pe lú ìfọwo sí Aláṣẹ, l’átàrí òfin Àjọ náà tàbí bámìíràn, lè ṣèdarí ìlánà-ìto ṣe re tàbí gbé agbára wo àtipe lú fi ojúṣe fún ẹnike ni tó dipò iṣe kan mú tàbí agbára-àṣẹ l’átilè ṣojúṣe e re . (2) Ní lílo agbára-àṣẹ èyíkéyìí l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, èyíkéyìí ìkórajọ náà kì yíò gbé agbára wo àtipe lú fi ojúṣe fún ẹnike ni tó dipò iṣe kan mú tàbí agbára-àṣẹ l’átilè ṣojúṣe e re ní Àparapo Ile ẹ wa àyàfi pe lú ìfọwo sí Aláṣẹ.*** Aláṣẹ, l’átàrí gbígba àmo ràn l’áto do Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo , yíò ṣàgbékale níwájú Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ìmú-àbá-wá fún ìyawó-ìlú-ṣo to l’átinú àpò Ìjọba-Àpapo , àti ní mímọ e dán-ìfìṣiròpín re , Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò kíyèsí Ìlàkale ìpínwó àgàgà eléyìí tó dá l’órí iye-olùgbé, orí-ò-jorí àwọn Ìpínle , ìpawówọlé abe lé, ìtóbi ìle , ìrísí-ile àti ìkúnfo fo iye-olùgbé.

161. Ní Apá ibí nínúu Orí yìí, àyàfi bí lílò re níbìkan nínú Ìwé-òfin yìí bá pàṣẹ bámìíràn – (a) ìso ro nípa “atorí-ipò-kan-gbàmíì” yíò túmo sí ẹnikan tó je ọmọ Àjo náà l’àtàrà pé ó ńdipò kan mú ní ìjọba Àpapò;

(b) “ipò-iṣe ” yíò je ipò kan nínú iṣe -ìjọba Àpapo ; (d) gbogbo ìso ro nípa “ọmọ-àjọ” ìkórajọ kan tí ìdásíle ẹ re je pe lú ìpín kẹtàléláàádo jọ (section 153 ) Ìwé-òfin Àpapo yí yíò túmo sí ìso ro nípa Alága ìkórajọ náà pe lú; àtipe lú (e) “aṣemáṣe” túmo sí ìte lójú ìbúra-ìṣetìjọba tàbí ìbúra ìwọṣe ọmọ Àjọ kan tàbí ìte lójú òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí ìgba-owó-e yin tàbí ìwà-ìbàje tàbí ìpuro nínú ìje wo ọ dúkìá àti ohun gbogbo níkàwo ẹni tàbí ìje bi e sùn ìdale -dìte .

D – Ìpawó-wọlé sí Àpò Ìlú

162. (1) Àparapo Ile ẹ wa yíò ní àpò-ìpawókọsíle tí yíò maa je “Àpò-ìpawókọsíle Àparapo ” nínú èyí tí ìpawó oríṣiríṣi ti Ìjọba Àpapo ńgbà yíò maa dé sí, yàto sí ìréjọ l’átorí àwọn owó-orí àdánìkànsan tí àwọn òṣìṣe ológun adìhámo ra Ile ẹ wa l’ápapo , Ilé Iṣe Ọlo pàá, Àjọ-elétò tàbí e ka-àdásọrí Ìjọba tí ńbójútó O ro nípa Ile -Òkèèrè àti olùgbé ibùjókòó Ìjọba Àpapo , Àbújá. (2) Aláṣẹ, l’átàrí gbígba ìmo ran l’áto do Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Íle ẹ wa l’àpapo , yíò te síwájú Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ìmú-àbá-wá fún ìfisọrí owó-àpawọlé l’átinú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo , àtipe lú ní mímọ o nà-ìṣọwo pín re , Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò kíyèsí Ìlàkale ìpínwó àgàgà eléyìí tó dá l’órí iye-olùgbé, orí-ò-jorí àwọn Ìpínle , ìpawówọlé abe lé, ìtóbi ìle , ìrísí-ile àti ìkúnfo fo iye-olùgbé; Ní ìje pé Ìlàkale afibi-owó-ti-wá-ṣáájú yíò farahàn nínú o nà-ìṣọwo pín tó di gbígbàwọlé tí kò kéré ju ìdáme tala-ọgo rùn-ún owó-àpawọlé tó ńwọlé sínú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo tààrà láti ohun àlùmo nì ilè.


(3) Iyekíye tó wà nínú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo yíò di pínpín láàárín Ìjọba Àpapo àti Ìjọba Ìpínle àti Ìjọba Ìbíle tó wà ní àwọn Ìpínle ko o kan l’órí àdéhùn àti ìṣọwo ṣe tí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo là síle . (4) Iyekíye tó wà fún àwọn Ìpínle nínú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo yíò di pínpín láàárín àwọn Ìpínle l’órí àdéhùn àti ìṣọwo ṣe tí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo là síle . (5) Iye tó wà fún àwọn Ìjọba Ìbíle nínú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo pe lú yíò di pínpín sí àwọn Ìpínle fún àǹfàní àwọn Ìjọba Ìbíle wọn l’órí àdéhùn àti ìṣọwo ṣe tí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo là síle . (6) Ìpínle ko o kan yíò ní àpò-ìpawókọsíle àkànṣe kan tí yíò maa je “Àpò-ìpawókọsíle àjọni Ìjọba Ìbíle ati Ìpínle ” nínú èyí tí gbogbo ìpín-àyàso to fún àwọn Ìjọba Ìbíle , l’átinú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo àti l’áti o do Ìjọba Ìpínle yíò maa dé sí. (7) Ìpínle ko o kan yíò maa san fún Ìjọba Ìbíle tó wà l’ábe ìṣàkóso re irú ìpín gbogbo owó-àpawọlé re l’órí àdéhùn àti ìṣọwo ṣe tí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo là síle . (8) Iye tó wà fún àwọn Ìjọba Ìbíle tó wà ní Ìpínle kan yíò di pínpín láàárín àwọn Ìjọba Ìbíle be e l’órí àdéhùn àti ìṣọwo ṣe tí Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Ìpínle náà là síle . (9) Iyekíye tó wà fún Ètò-Ìdájo l’átinú Àpò-ìpawókọsíle Àparapo yíò di sísan tààrà sí Ìgbìmo fun Ètò-Ìdájo fún ìpínkiri sí àwọn Olórí Ilé-ẹjo tí ìdásíle wọn wà fún Àparapo Ile ẹ wa àti Ìpínle l’ábe ìpín kẹfà Ìwé-òfin Àpapo yí. (10) Fún èrèdí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, “owó-àpawọlé” túmo sí èyíkéyìí owó tí ńwọlé tàbí owó tí ńrejọ tàbí tí Ìjọba Àpapo ńrígbà l’áti ibikíbi eléyìí tó pe lú – (a) èyíkéyìí owó-ìgbàwọlé, bó ti wùú kó rí, eléyìí tó wá l’átinú ìṣiṣe òfin kan; (b) èyíkéyìí owó tí ńrejọ, bó ti wùú kó rí, eléyìí tó wá l’átinú dukia èyíkéyìí tí Ìjọba Àpapo ní; (c) èyíkéyìí owó tí ńrejọ bí owó-èlé l’átara owó-o yá àti èrè l’átinú ìpín-ìdókòwò tàbí èlé tí Ìjọba Àpapo ní n’ílé-iṣe kan tàbí e ka kan àfàṣẹ-òfin-dá.

163. Níbi tó je pé l’ábe Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan, owó-ìtòlú tàbí owó-orí ọjà di ìpọndandan ní ti èyíkéyìí o ro tí àṣọyanjúu re wà ní àlésíle E ti Apá kejì ti Ato ṣe Kejì nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, ojú-èrè-àṣe jọ irú owó-ìtòlú àti owó-orí-ọjà yíò di pínpín láàárín àwọn Ìpínle l’órí Ìlàkale afibi-owó-ti-wá-ṣáájú àti ní ìbámu be e – (a) Níbití Ìjọba Ìpínle tàbí Agbára-àṣẹ Ìpínle kan ti gba irú owó-ìtòlú tàbí owó-orí-ọjà be e , ojú-èrè-àṣe jọ be e yíò je ge ge bíi ara Owó-àpile to jú Àkópo ti Ìpínle náà; (b) Níbití Ìjọba Àpapọ tàbí Agbára-àṣẹ Ìjọba Àpapọ kan ti gba irú owó-ìtòlú tàbí owó-orí-ọjà be e , iye kan yíò di sísan sí Ìjọba Ìpínle l’ásìkò tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapọ ròó sí pé ó yẹ, àròpo eléyìí tí ó je bákannáà pe lú ojú-èrè-àṣe jọ ti owó-ìtòlú náà tàbí owó-orí-ọjà tí ńwá láti Ìpínle náà.

164. (1) Ìjọba Àpapọ lè fún Ìjọba Ìpínle l’ówó ìrànwo láti fi ṣe kún owó tí ń wọlé fún Ìpínle náà, iye tí yíò wà l’ábe àdéhùn tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapọ le ṣèlàkale ẹ re pé ó yẹ. (2) Ìjọba Àpapọ lè fún Ìpínle òkèèrè kan tàbí ìkórajọ kan l’e hìn odi l’ówó ní ìlépa àfojúsùn ìbáṣepo Nàìjíríà pe lú Ile -òkèèrè iye tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapọ ṣèlàkale ẹ re pé ó yẹ.


165. Ìjọba Ìpínle ko o kan, ní ti ọdún ìṣúná kan, yíò san fún Ìjọba Àpapo iye kan tó je bákannáà pe lú iye tí Ìjọba Àpapo ná l’órí gbígba owó-ìtòlú àti owó-orí-ọjà eléyìí tí ó je sísan l’ódindi tàbí l’áàbo sí Ìpínle náà nílèpáa ìpèsè-òfin Apá yìí nínú Orí yìí tàbí èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ge ge bó ti do gba sí pe lú ìpín èrè-àṣe jọ tí owó-ìtòlú tàbí owó-orí-ọjà tí Ìpínle náà gbà ní ti ọdún ìṣúná náà.

166. (1) Èyíkéyìí ìsanwó tí Apá Òrí yìí pọndandan fún Ìjọba Àpapo láti san fún Ìjọba Ìpínle lè di sísan-pààro pe lú iye tí Ìpínle náà jẹ Ìjọba Àpapo . (2) E to ìsan-pààro tí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí f’àṣẹ re múle yíò je láì ṣojúṣàájú sí e to mìíràn ti Ìjọba Àpapo l’áti gba iye kan tó to fún sísan fún Ìjọba Àpapo l’átàrí e yáwó kan.

167. Èyíkéyìí ìsanwó tí Apá Òrí yìí pọndandan fún Ìjọba Àpapo láti san fún Ìjọba Ìpínle yíò wá l’átinú Owó-àpile to jú Àkópo ti Ìjọba Àpapo àtipe lú èyíkéyìí ìsanwó to pọndandan fún Ìjọba Ìpínle láti san fún Ìjọba Àpapo yíò wá l’átinú Owó-àpile to jú Àkópo ti Ìjọba Ìpínle .

168. (1) Níbití ìsanwó èyíkéyìí ti di sísan l’ábe Apá Orí yìí, iye náà tó wà fún sísan yíò di fífún ní ìwé ìje rìísí l’átọwo Aye wé-owó-wò Gbogboogbò fún Àparapo Ile ẹ wa; **** Ní ìje pé ìsanwó àfidánwò lè di sísan kí Aye wé-owó-wò Gbogboogbò tó fi ìwé-ìje rìísí re le. (2) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣèlàkale àkókò àti ìṣọwo sanwó tó je sísan l’ábe Apá Orí yìí yíò ṣe di sísan àtipe lú fún ṣíṣe àtúnṣe àti fún ìsanwó àfidánwò.

E – Ìṣiṣe -Ìlú tii Ìjọba-Àpapo 169. Àjọ-aṣiṣe-ìlú fún Àparapo Ile ẹ wa kan yíò wà. 170. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí, Àjọ-aṣiṣe-ìlú fún Àparapo Ile ẹ wa,

pe lú ìfọwo sí Aláṣẹ àti l’ábe àdéhùn tó wu àjọ náà, lè gbé agbára-àṣẹ tó wà níkàwo o re bí Ìwé-òfin Àpapo yí ti fún-un wọ èyíkéyìí ọmọ-àjọ náà tàbí wọ èyíkéyìí òṣìṣe kan nínú iṣe -ìlú ti Àparapo Ile ẹ wa.

171. (1) Agbára-àṣẹ láti yannisípò tàbí láti ṣe iṣe ipò tí ìpín yìí wà fún àti láti yọ ènìyàn kúrò nípò be e yíò wà l’o wo Aláṣẹ. (2) Àwọn ipò-iṣe tí ìpín yìí wà fún, ní dídárúkọ je : - (a) Ako wé fún Ìjọba Àparapo Ileẹ wa; (b) Olórí Òṣìṣe -ìlú ti Ìjọba Àparapo Ileẹ wa; (d) Aṣojú-oríle -èdè n’íle òkèèrè, Olórí-iko Aṣojú-oríle -èdè tàbí O gá pàtàkì kan tí ńṣojú ile ẹ Nàìjíríà n’íle òkèèrè; (e) Ako wé-ìjọba Apenípò n’ílé iṣe Àjọ-elétò èyíkéyìí tàbí e ka àjọ eléto ti Ìjọba Àpapo bó ti wùú kí ipò o re je ; àtipe lú (ẹ) èyíkéyìí ipò-iṣe àwọn òṣìṣe Aláṣẹ tìkáláraa re . (3) Ìyannisípò kan sí ipò-iṣe Olórí Àwọn Òṣìṣe -ìlú Ìjọba Àpapo kì yíò wáyé yàto sí láàárín àwọn Ako wé-ìjọba Apenípò tàbí àwọn tí wo n jọ wà ní ìpele kannáà nínú iṣe -ìlú Ìjọba Àpapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle .


(4) Ìyànsípò Aṣojú-oríle -èdè n’íle òkèèrè, Olórí-iko Aṣojú-oríle -èdè tàbí O gá pàtàkì kan tí ńṣojú ile ẹ Nàìjíríà n’íle òkèèrè kì yíò fẹse múle àyàfi ti iyansipo náà bá di ìmúdájú n’Ílé-ìgbìmo Aṣòfin. (5) Ní lílo agbára-àṣẹ ìyànsípò re l’ábe ìpín yìí, Aláṣẹ yíò kobiara sí ìlàkale àpínkárí-àǹfàní n’Íle ẹ Nàìjíríà àti ìnílò l’áti ṣàgbélárugẹ ìṣo kan oríle -èdè wa. (6) Èyíkéyìí ìyànsípò ní ìlépa ìpínro (a) àti (ẹ) ti àpíntúnpín kejì ìpín yìí yíò je sí ìròrùn Aláṣẹ yíò sì dópin l’o jo tí Aláṣẹ bá d’e kun dídi ipòo re mú; Ní ìje pé níbití ẹnìkan ti di yíyàn láti inú ìṣiṣe -ìlú ti Ìjọba-Àparapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle , oníto hún yíò l’e to o l’áti padà se nu iṣe -ìlú ti Àparapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle nígbàtí Aláṣẹ bá ti d’e kun dídi ipò náà mú.

172. Ẹni tí ńṣiṣe -ìjọba Àparapo yíò telé àtipe lú faramo òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà 173. (1) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí, eto ènìyàn l’e nu iṣe -

ìjọba láti gba owó-ìfe hìntì tàbí owó-gbàmábìnúú ni ìṣètò o re yíò wà l’ábe òfin. (2) Èyíkéyìí àǹfàní tí ènìyàn kan l’e to o sí ní ìbámu pe lú tàbí l’ábe irú òfin tí sísọ nípa re wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kì yíò di gbígbà l’o wo ọ re tàbí ṣíṣàtúnṣe sí débi tí yíò pa àǹfàní re l’ára, yàto sí ge ge bí òfin kan ti f’àyè gbà fún àtúnṣe re tó, àtipe lú òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (3) Owó-ìfe hìntì yíò di ṣíṣe àtúnye wò sí ní ọdún márùn-ún márùn-ún síra tàbí papo pelú àtúnye wò owó-oṣù òṣìṣe -ìjọba Àparapo , èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé. (4) Owó-ìfe hìntì ni ti iṣe -ìjọba Àparapo kì yíò di fífa owó-ìtòlú yọ nínúu re .

174. (1) Amòfin-Àgbà fún Àparapo Ile ẹ wa yíò ní agbára-àṣẹ – (a) láti pe ẹnike ni l’e jo àti ṣe ìgbe jo ró ìwà e sùn o daràn níwájú èyíkéyìí ilé-ẹjo ní Nàìjíríà, yàto sí ilé-ẹjo àwọn ológun, ní ti e sùn ìwà-ìrúfin tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ṣe tàbi tó wà l’ábe ẹ re ; (b) láti tún ìgbe jo ró gbé dìde l’órí e sùn ìwà-o daràn tí Agbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan ti gbé dìde te le ; àti (d) láti ṣe ìdáró ìgbe jo ró nípelekípele tó wù kó ti dé, e sùn ìwà-o daràn kí ìdájo tóó ṣẹle , eléyìítí òun fúnraa re tàbí agbára-àṣẹ mìíràn kan gbé kale tàbí gbé dìde. (2) Agbára-àṣẹ tí apíntúnpín kìńní ìpín yìí fún Amòfin-Àgbà fún Àparapo Ile ẹ wa ni òun fúnra re le lò tàbí gbé wọ òṣìṣe -onípò kan ní e ka rẹ. (3) Ní lílo agbára-àṣẹ re l’ábe ìpín yìí, Amòfin-Àgbà fún Àparapo Ile ẹ wa yíò kọbiara sí ìfe -àńlépare ìlú, ìfe -àńlépare ìdájo -òdodo àti ìdí láti dènà bíba ìṣọwo ṣètò òfin je .

175. (1) Aláṣẹ lè – (a) fún ẹni tí o rán kàn tàbí tó je bi e sùn ìrúfin tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣofin Àpapo dá síle ní ìdáríjì, yálà l’o fe e tàbí pe lú àwọn àjọsọ kan tó bófin mu; (b) fún ẹnìke ni ní ìsínmi, yálàa fún àìnígbèdéke ìgbà tàbí ìgbà kan sàn-án, l’órí jíjìyà ìrúfin tí oníto hún gbà ìjìyàa re ; (d) pààro ìjìyà oníto hún sí èyí tó rọju díe fún ìrúfin tí oníto hún gbà ìjìyàa re ; tàbí (e) tú ènìyàn síle kúrò pátápátá tàbí díe nínú ìjìyà o ràn re tàbí ìpàdánù ohun kan sí Ìpínle l’órí o ràn be e .


(2) Agbára-àṣẹ Aláṣẹ l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín ni yíò maa lò l’e hìn ìpàdé pe lú Ìgbìmo Ìtòlú. (3) Aláṣẹ, pe lú ìgbése ní ìbámu pe lú àmo ràn Ìgbìmo Ìtòlú, lè lo agbára-àṣẹ re l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí l’o ro tó jẹ mo ìrúfin ẹnìkan sí òfin Ilé-iṣe ológun adìhámo ra, ológun orí omi tàbí ológun ojú-òfurufú tàbí ẹni tó ti je bi e sùn tàbí gba ìdájo l’átọwo ilé-ẹjo àwọn ológun.

Apá kejì Ìṣàkóso Ìpínle

A – Gómìnà Ípínle

176. (1) O ko o kan Ìpínle tó wà l’óríle èdè e wa yíò ní Gómìnà koo kan

(2) Gómìnà Ìpínle ni yíò je Olórí ìṣàkóso Ìpínle náà 177. Ènìyàn yíò yege fún ìdìbò sí ipò Gómìnà Ìpínle kan bí –

(a) oníto hún bá je ọmọ ile ẹ Nàìjíríà nípa ti ìbí; (b) oníto hún ti pé ọmọ ọdún márùndínlógójì (d) oníto hún je ọmọ ẹgbe òṣèlú kan tí ẹgbe náà si fun ní àtìlẹhìn; àtipe lú (e) oníto hún ti kàwé ó kéré jù, ìwé e rí oníwèé me wàá tàbí irúu re .

178. (1) Ìdìbò sí ipò Gómìnà ni yíò wáyé l’o jo tí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò yàn. (2) Ọjo ìdìbò sí ipò Gómìnà kò gbọdo tètè wáyé ju ọgo ta ọjo ṣíwájú, tí kó sì gbodo pe jù ọgbo n ọjo ṣíwájú ọjo ìparí-iṣe ẹni ti yíò f’ipò náà síle lọ. (3) Níbití ìdìbò sí ipò Gómìnà ti wáyé pé o kanṣoṣo péré ló kù nínú àwọn méjì tàbí jù be e lọ tó je fífàkale ge ge bí olùdíje sípò Gómìnà tí àkókò ìfàkale fi kọjá, l’átàrí ìjánikule , ìyọwo kúrò, àìdápé, ìfe kù tàbí ikú àwọn akegbé olùdíje náà, Àjọ-elétò fún Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò fikún àkókò ìfàkale . (4) fún èrèdí idìbò ní ìpín yìí, Ìpínle kan yíò dúró ge ge bí agbègbè-ìdìbò kan. (5) Gbogbo ẹni tó f’orúkọ síle fún ìdìbò níbi ìdìbò s’Ílé-ìgbìmo ṣòfin ni yíò l’e to ọ láti dìbò ní ìdìbò Gómìnà Ìpínle .

179. (1) Olùdíje kan sí ipò Gómìnà Ìpínle yíò di gbígbàpé ó yege ìbò sí ipò be e níbi tó ti je pé òun ni ẹnìkanṣoṣo tí a fàkale fún ìdìbò náà, bí – (a) oníto hún bá ní o po jùlọ ìbò BE E NI ju ìbo BE E KO tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò bá ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo ìjọba-ìbíle tó wà ní Ìpínle náà, Ṣùgbo n, níbití olùdíje kanṣoṣo ti kùnà ìdìbòyàn ní ìbámu pe lú àpíntúnpín yìí, ìfàkale ọmọ oyè tuntun fún ipò náà yíò tún wáyé l’o tun. (2) Olùdíje kan sí ipò Gómìnà ni yíò di gbígbàpé ó yege ìbò sí ipò be e bí ó ti ó bá je pé nínú ẹnì méjì tí a fàkale fún ìdìbò náà –


(a) oníto hún ní o po jùlọ ìbò tí a dì nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo ìjọba-ìbíle tó wà ní Ìpínle náà. (3) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn níbàámu pe lú àpíntúnpín kejì (2) ìpín yìí, ìdìbò eléèkejì yíò wáyé ní ìbámu pe lú àpíntúnpín kẹrin (4) ìpín yìí níbití olùdíje kanṣoṣo náà yíò je – (a) Olùdíje tó ní o po jùlọ ìbò nínú ìdìbò náà; àti (b) o kan nínú àwọn olùdíje tó kù tó ní o po jùlọ ìbò ní iye ìjọba-ìbíle tó po jù nínú ìpínle, bí ó ti wù kó je pé àwọn olùdíje po ju o kan lọ tó ni o po lo po ìbò ní àwọn ìjọba-ìbíle , o kan nínú àwọn olùdíje náà tó ní o po jùlọ ìbò ṣìkejì l’ápapo ni yíò je olùdíjekejì. (4) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn l’ábe àpíntúnpín kejì (2) ìpín yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ṣe ìdìbò láàárín ọjo méje èsì ìdìbò l’ábe àpíntúnpín yìí fún àwọn olùdíje méjèèjì náà, tí olùdíje kan nínú ìdìbò náà yíò sì di gbígbàpé ó yege sí ipò Gómìnà Ìpínle bí – (a) oníto hún bá ní o po jùlọ ìbò nínú ìdìbò náà; àti (b) oníto hún kò bá ní kéré ju ìdákan nínú ìdáme rin ìbò tí a dì nínú ìdìbò làtí ìdáméjì nínúu me ta ó kéré jù, gbogbo Ìjọba-ìbíle Ìpínle náà. (5) Ní ìwáyé ìkùnà olùdíje kan táa dìbòyàn l’ábe àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ṣe ìdìbò láàárín ọjo méje èsì ìdìbò l’ábe àpíntúnpín náà, fún àwọn olùdíje méjèèjì ti ìpẹyọ-ìpínro náà kan, tí olùdíje kan nínú ìdìbò náà yíò sì di gbígbàpé ó yege sí ipò Gómìnà Ìpínle bí oníto hún bá ní o po jùlọ ìbò nínú ìdìbò náà.

180. (1) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí, ènìyàn yíò di ipò Gómìnà Ìpínle mú títí tí – (a) ẹlòmíràn tí yíò gba ipò o re yíò fi gba ìbúrafúnni ipò náà; (b) yíò fi kú s’órí àléfà; tàbí (d) ọjo ìkowé-fipòsíle re yíò bere iṣe ; tàbí (e) ó de kun dídi ipò náà mú ní ìbámu pe lú òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, Gómìnà yíò f’ipò o re síle ní ìparí ọdún me rin tó be re láti ọjo tí – (a) Ní ti ẹni tí a ṣe ṣe d’ìbò yàn sípò Gómìnà fún ìgbà àko ko l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, ó gba ìbúrafúnni ipò o re àti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba; àti (b) ẹni tó ti wà nípò be e te le rí gba ìbúrafúnni ipò o re àti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba, tàbí bí kìí báá ṣe ikúu re ní, ọjo tí yíò gba ìbúra be e . (3) Bí Oríle -èdè wa bá wà l’ójú ogun eléyìí tó je pé ile ẹ Nàìjíríà je ojú ìjà gan-an-gan tí Aláṣẹ sì ròó pé ìdìbò kò ní ṣeé ṣe, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo l’átinú ìjíròrò lè fikún ọdún me rin tí ó wà ní àpíntúnpín kejì ìpín yìí l’átìgbàdégbà; ṣùgbo n àfikún àtìgbàdégbà náà kì yíò ju oṣù me fà lọ le e kan.

181. (1) Bí ẹnìkan tí a dìbò yàn ge ge bí Gómìnà bá kú kí ó tó gba ìbúrafúnni àti ìbúra-ìṣetìjọba, tàbí látàri ìṣele kan d’ẹni tí a kò lè ṣe ìbúra fún, ẹnití a dìbòyàn ge ge bí Igbákejì-


Gómìnà ni yíò gbapò ge ge bí Gómìnà tí yíò sì yan Igbákejì-Gómìnà míràn tí yíò je gbígbàwọlé l’odo Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà. (2) Níbití ẹni tí a dìbò yàn gege bíi Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà bá kú tàbí látàri ìṣele kan d’ẹni tı kò leè wọṣe kó tóó di ọjo ayẹyẹ-ìwọṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin, Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ṣe ìdìbò Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà Ìpínle náà le se kẹse

182. (1) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-òṣùwo n fún ìdìbò sí ipò Gómìnà Ìpínle bí – (a) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín kejìdínlo gbo n Ìwé-òfin Àpapo yí, oníto hún ti finúfe do gba ìjo mọ ìlú oríle -èdè míràn yàto sí Nàìjíríà tàbí, yàto sí l’áwọn ìwáyé kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin le là síle , ó ti kéde mo-ṣe-tìẹ sí oríle -èdè be e ; tàbí (b) oníto hún ti di dídìbòyàn sípò yí kańnàn leemejì te le ; tàbí (d) l’ábe òfinkófin tó fẹse múle ní Nàìjíríà, onítoún je wèrè tàbí je ẹni tí orí i re kò pé; tàbí (e) onítoún wà l’ábe ìdájo ikú l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o tó kúnjú-òṣùwo n tó níle ẹ Nàìjíríà tàbí ìdájo e wo n tàbí owó ìtanràn fún ìwà-o daràn bíi àìṣòóto tàbí èrú (irú èyíòwú kó je ) tàbí èyíkéyìí e sùn ìrúfin míràn tó wà l’órun-un re l’átọwo ilé-ẹjo tàbí àjo -onídàjo o be e tàbí di ìpààro l’átọwo agbára-àṣẹ tó kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdájo òmíràn tó wà l’orun-un re l’átọwo irú ilé-ẹjo be e ; tàbí (ẹ) láàárín ọdún me wàá sí ìdìbò Gómìnà Ìpínlẹ, onítoún ti je bi e sùn ó sì ti gba ìdájo l’órí ìwà àìṣóóto tàbí je bi ìrékọjá òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (f) onítoún ti wọgbèsè láì yọ, l’e hìn ìgbà tí ó ti gbàdájo ìwọgbèsè l’ábe òfinkófin tó f’ẹsẹ múle ní Nàìjíríà tàbí ní oríle -èdè míràn; tàbí (g) onítoún je òṣìṣe -ìjọba ní oríle èdè wa l’ápapo tàbí èyíkéyìí Ìpínle tí kò sì tíì fiṣésíle , yọ ara re tàbí fe hìntì l’e nu iṣe be e ní ọgbo n ọjo sí ọjo ìdìbò; tàbí (gb) onítoún je ọmọ ẹgbe òkùnkùn; tàbí (i) onítoún ti gbàdájo e sùn ìkówójẹ tàbí èrú l’átọwo Ìgbìmo -onídàjo o fún ìtọpinpin o ràn tàbí Iko -ìṣàkóso kan fún ìtọpinpin o ràn tàbí àjọ-onídàjo o tí ìgbédìde wọn wa l’átinú àbádòfin fún àjọ-onídàjo o atọpinpin o ràn, òfin ìtọpinpin àjọ-onídàjo o kan tàbí èyíkéyìí òfin l’átọwo Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle tí esùn-ìwà o daràn ti di gbígbà wọlé s’o do Ìjọba-àpapo tàbí Ìjọba-Ìpínle ; tàbí (h) onítoún ti fi ayédèrú-ìwé e rí hàn fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa. (2) Níbi tí o ro ti je ti ẹnìkan tí ó ti (a) ya wèrè (b) kò pé l’órí (d) gbàdájo ikú tàbí ìdájo e wo n; tàbí (e) wọgbèsè, (ẹ) ìpẹjo -kòte milo rùn re ṣì wà ní ilé ẹjo níbàmúu pe lú òfin kan tó fẹse múle ní Nàìjíríà, àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kò ní ṣiṣe fún-un láàárín ọjo tí ìgbe jo kòte milo rùn náà ti be re títí di ọjo tí ìdájo re wáyé tàbí, bí o ro náà ti wù kó rí, bí ìgbe jo ko te milo rùn náà bá fale tàbí di àpatì, èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé;

183. Gómìnà kì yíò dipò ìṣàkóso míràn mú tàbí ṣiṣe kíṣe kan tó l’ówó l’órí nípò kípò kan, l’ásìkò tó wà nípò.


184. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò ṣèpèsè-òfin l’áwọn nǹkan wo nyí – (a) ẹni tí ńko wé bèèrè lowo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá fún ìdájo l’órí èyíkéyìí ìbéèrè bíi bóyá;

(i) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà gún ge ge , (ii) ìgbà-lórí-ipò Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà ti tán, tàbí (iii) àyé Igbákejì-Gómìnà ti ṣófo;

(b) irú àwọn ipò kan tí ìbéèrè-fún be e ti lè wáyé àti ìṣọwo béèrè (d) àwọn agbára-àṣẹ, ìṣọwo ṣe àti ìlànà Àjọ-onídàjo o nípa ìbéèrè-fún be e

185. (1) Ẹni tí a dìbòyàn sípò Gómìnà kì yíò be re iṣe ẹ re àyàfìgbà tó bá ti je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwo o re ge ge bí ó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí ó sì ti gba ìbúrafúnni àti ìbúra-ìṣetìjọba tó wà ní ìlàsíle ní Ato ṣe èkeje Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Ìbúra ìbúra-ìṣetìjọba àti ìbura ìwọṣe yìí ni yíò je mímúṣe l’átọwo Adájo Àgbà Ìpínle náà tàbí Adájo Kadi Àgbà ilé-ẹjo agbìpe te jo dá Shàríà ti Ìpínle náà, bí ó bá wà, tàbí Adarí ilé-ẹjo Ìbíle Agbìpe te jo dá tàbí ẹni tí ó nsojuse naa fún àsìkò náà.

186. Igbákejì-Gómìnà kan yíò wà fún Ìpínle ko o kan n’íle ẹ wa. 187. (1) Nínú ìdìbò tí àwọn Ìpèsè-òfin Ìpín yìí nínú Orí yìí dá lé l’órí, olùdíje kan fún

ìdìbò Gómìnà kì yíò di gbígbà wípé a ti yàn-án àyàfi tí ó bá yan ọmọ ẹgbe òṣèlú re kan tí yíò je Igbákejì-Gómìnà tí ẹni náà yíò sì di ìgbàwípé a ti dìbòyán-án ge ge bí Igbákejì-Gómìnà nígbà tí ẹni tí ó yàn-án náà ba ti wọlé ìbò ge ge bíi Gómìnà ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè òfin tí ó wà ṣáájú.

188. (1) Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà lè di yíyọ nípò ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin ìpín yìí: (2) Nígbàkugbàtí ìwé-ìfe sùnkanni tí àwọn ọmọ ìgbìmo ṣòfin tí wọn kò dín ní ìdákan nínúu me ta gbogbo ọmọ ìgbìmo ṣòfin buwo lù bá :- (a) di gbígbékale síwájú Adarí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínlẹ; (b) tí ńṣọ wípé ẹni tí ó ńdipò náà mú je bi e sùn aṣemáṣe to burú-jáì nínú ìṣe ojúṣe e re , àsọyanjú o ko o kan eléyìí tí yíò wà níbe . Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin láàárín ọjo méje tí ìwé e sùn yí te e lo wo yíò fi e dà a re ránṣe sí ẹni to ńdipò náà mú àti o ko o kan ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin, tí yíò sì tún mú èsì e sùn aṣemáṣe náà láto do ẹni ti ńdipò náà mú ránṣe sí o ko o kan àwọn ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin. (3) Láàárín ọjo me rìnlá tí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti gba ìwé-e sùn yí (yálà èsì e sùn látọwo ẹni tí ńdipò náà mú wáyé tàbí kò wáyé) Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò fẹnukò pelú ìgbédìde-èròǹgbà láìní ìjíròrò lé, bóyá e sùn náà yíò di títọpinpin re . (4) ìgbédìde-èròǹgbà Ilé-ìgbìmo ṣòfin pé ìwé-e sùn náà yíò di títọpinpin re kì yíò di gbígbàwọlé àyàfi bí ó bá rí àtìlẹhìn ìbò ìdá-méjì nínúu me ta ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin. (5) Láàárín ọjo méje tí ìgbédìde-èròǹgbà ti ṣẹle l’ábe ìpèsè-òfin iwájú yìí, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínlẹ yíò sọ fún Adájo -Àgbà ní Ìpínlẹ láti ṣàkojọ iko -oníwàádìí ẹle ni méje kan tí ó ríi pé wo n je olóòóto , tí wọn kìí ṣe òṣìṣe -ìlú, ọmọ ilé-ìgbìmo ṣòfin kan tàbí ẹgbe -òṣèlú, láti tọpinpin o ràn e sùn náà ge ge bí ìpèsè re ti wà ní ìpín yìí. (6) Ẹni tí ńdipò kan mú tí ìṣọwo ṣe re sì wà fún ìtọpinpin l’ábe ìpín yìí yíò l’e to o l’áti wá je jo fúnrara re àtipe lú gba agbẹjo rò tó wùú níwájú iko -oníwàádìí náà.


(7) iko -oníwàádìí tí a yàn ní ìpín yìí yíò – (a) ní agbára-àṣẹ àti lílò o re ní ìbámu pe lú bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti ṣe làásíle ; àti (b) Láàárín oṣù me ta ìyànsípò, yíò fi ìjábo ìwádì re fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin. (8) Níbití ìjabo ìwadìí iko náà sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti f’ìdí re múle pé esùn o ràn náà kò f’ẹse múle , kì yíò sí ìgbése kan síwájú síi l’órí o ràn náà mo . (9) Níbití àbo ìjabo ìwadìí iko náà ti f’ìdí re múle pé esùn o ràn náà nípa ẹni tí ńdipò náà mú f’ẹse múle , láàárín ọjo me rìnlá tí àbo ìjabo ìwadìí náà bá ti wọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin, Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò bojúwo ìjabo o ràn náà, àtipé bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin bá gba ìjabo náà wọlé pe lú idameji nínú u me ta o po -ẹse ilé náà, ẹni tí ńdipò náà mú yíò fi ipò náà síle láti ọjo tí èsì ìjabo náà ti di gbígbàwọlé. (10) Kò sí ìṣiṣe -l’órí o ro tàbí ìdájo iko -oníwadìí tàbí ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin tàbí o ro kọro tó jẹ mo ọ tí yíò di gbígbo tàbí kíkòlójú ní ilé-ẹjo kankan. (11) Ní ìpín yìí – “aṣemáṣe tó burú-jáì” túmo sí ìte lójú-òfin tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí aṣemáṣe kan tí àwọn Ilé-ìgbìmo ṣòfin kà sí Asémaṣe tó burú-jáì.

189. (1) Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà yíò de kun wíwà nípò bí – (a) látara ìfẹnukò tó di ìgbàwọlé pe lú ìdáméjì nínú u me ta opo jùlọ ọmọ ìgbìmo ìṣàkóso Ìpínle náà, ó di kíkéde pé Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà kò lè ṣe ojúṣe ipò re ; àti (b) ìkéde yìí ní ìpinro (a) àpíntúnpín kìnní di ìje rìísí, l’e hìn àye wò níti ìṣègùn tìmo -ìjìnle ge ge bó ti pọn dandan tó, l’átọwo iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle ti àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí dásíle , nínú ìwé-ìjabo wọn sí Abẹnuo ro ilé-ìgbìmo ṣòfin. (2) Níbití iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle náà ti je rìí síi nínú ìjabo wọn pé Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà ní àìlera ọkàn tàbí ara tí ó sì ti múu di aláìlè-ṣe ojúṣe ipò rẹ, àte kéde ti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin buwo lù yíò di gbígbé síta nínú àte jáde-ilé-iṣe Ìjọba Ìpínlẹ. (3) Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà yíò de kun dídi ipò wọn mú láti ọjo tí ìte jáde àte kéde ìjabo àwọn iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle náà ní ìlépa àpíntúnpín kejì ìpín yìí bá wáyé. (4) iko -oníṣègùn tímo -ìjìnle tí ìpín yìí ńsọ nípa re yíò je yíyàn l’átọwo Abẹnuo ro Ilé- ìgbìmo ṣòfin, tí yíò sì kún fún oníṣègùn tímo -ìjìnle márùn-ún ní Nàìjíríà:- (a) o kan nínú àwọn eléyìí yíò je oníṣègùn àdágbà tí ńto jú ẹni tí ńdipò náà mú; àti (b) àwọn oníṣègùn me rin yòókú tó je , ní èrò Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin, ti gòkè-àgbà nídìí iṣe ìwòsàn-ìmo ìjìnle ge ge bó ti jẹ mo irú àye wò tí wọn fe e ṣe yìí ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin ìpín yìí. (5) Ní ìpín yìí, ìso ro nípa “ ìgbìmo ìṣàkóso Ìpínle ” je ìso ro nípa àwọn abójúto ro ti Ìpínle , bó tu wùú kí wo n pè wo n, tí ìdásíle wọn wáyé látọwo Gómìnà tí ojúṣe wọn sì je fún ìṣiṣe ìṣàkóso ge ge bí Gómìnà ṣe lè dàrí re .

190. Nígbàkugbà tí Gómìnà bá sọ fún Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin, pe lú ìwé-àte kéde pé òun fe e lọ fún ìsinmi le nu iṣe tàbí nítorí ìdí mìíràn kan kò ní lè ṣe ojúṣe ipò re , títí dìgbà tó bá tún fihàn pe lú ìwé-àte jáde pé kò rí be e mo si Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin, gbogbo irú àwọn ojúṣe be e ni Igbákejì-Gómìnà yíò maa ṣe ge ge bí Adelé Gómìnà.


191. (1) Igbákejì-Gómìnà Ìpínle yíò maa ṣe ge ge bí Gómìnà bí ipò Gómìnà bá ṣófo l’átipase ikú tàbí ìfipòsíle , ìyọkúrò-nípò, àìlera títí-ayé kan, ìyọnípò Gómìnà fún ìdí mìíràn tó wà ní ìbámu pe lú ìpín kejìdínláàádo wàá tàbí ìpín kọkàndínláàádo wàá (section 188 or 189) Ìwé-òfin Àpapo yí. **** (2) Níbití ipò ti ṣ’ófo látàrí àwọn ìwáyé tí ìme nubà wọn wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí l’ásìkò tí ipò Igbákejì-Gómìnà náà ṣ’ófo, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin ni yíò dipò Gómìnà mú fún ìwo nba àkokò tí kò ju oṣù me ta, l’ásìkò eléyìí tí ìdìbò fún Gómìnà tuntun yíò fi wáyé, ẹni tí yíò dipò náà mú fún ìgbà tó kù kí ẹní l’opò ohún te le lò lórí ipò. (3) Níbití ipò Igbákejì-Gómìnà ti ṣ’ófo:- (a) l’átàri ikú tàbí ìfipòsíle , ìyọkúrò-nípò, àìlera títí-ayé kan tàbí ìyọnípò fún ìdí mìíràn tó wà ní ìbámu pe lú ìpín ìpín kejìdínláàádo wàá tàbí ìpín kọkàndínláàádo wàá (section 188 or 189) Ìwé-òfin Àpapo yí; tàbí (b) l’átàri gbigba ipo Gómìnà ní ìbámu pe lú àpíntúnpín kìńní ìpín yìí; tàbí (d) fún ìdí mìíràn, Gómìnà yíò yan ẹnìkan tí ìfọwo sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin yíò sì sọ ẹni náà di Igbákejì-Gómìnà tuntun.

192. (1) Àwọn ilé-iṣe Abójúto ro fún Ìjọba Ìpínle yíò wà ge ge bí Gómìnà Ìpínle ti ṣe lè dá wọn síle . (2) Èyííkèyí ìyànsípò bíi Abójúto ro sí Ìjọba Ìpínle , bí ìfàkale náà bá di ìje rìísí l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin, lè je yíyàn l’átọwo Gómìnà, àti ní yíyanisípò yí, Gómìnà yíò wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín kẹrìnlá {section 14(4)} Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Níbití ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan bá di yíyànsípò ge ge bíi Abójúto ro Ìjọba Ìpínle , oníto hún yíò di kíkàsí pé ó ti f’ipò re àte hìnwá síle ge ge bíi ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà nígbà tí ó bá ńgba ìburá-ìwọṣẹ ge ge bíi Abójúto ro . (4) Kì yíò sí ẹnìkan tí yíò di yíyànsípò ge ge bíi Abójúto ro Ìjọba Ìpínle àyàfi bí ó bá kúnjú-òṣùwo n tó fún ìdìbò láti je ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣojúṣòfin Ìpínle náà. (5) Ìyànsípò Abójúto ro tí ìme nubà wo n wà ní ìṣáájú yìí yíò di gbígbà nígbà tí kò bá sí ìdápadà orúkọ l’áto do Ilé-ìgbìmo ṣòfin láàárín ọjo iṣe mo kànlélógún tí wo n ti gba orúkọ ìyànsípò náà ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

193. (1) Gómìnà lè f’ọgbo n oríi re gbéṣe kan fún Igbákejì-Gómìnà tàbí Abójúto ro kan, iṣe kíṣe kan tó je ti Ìjọba Ìpínle , eléyìí tó pe lú ìṣàkóso e kake ka Ìjọba kan. (2) Gómìnà Ìpínle yíò máa ní ìpàdé po pe lú Igbákejì-Gómìnà lóòrèkóòrè àti gbogbo àwọn Abójúto ro Ìjọba Ìpínle fún ìdí l’áti – (a) mọ ibi tí ìpinnu-ètò-ìṣèjọba Ìjọba Ìpínle ńdoríkọ; (b) ṣekòòkárí akitiyan Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà àti gbogbo àwọn Abójúto ro Ìjọba Ìpínle nínú ìṣojúṣe ipò ìṣàkóso wọn; àti (d) fún Gómìnà n’ímo ràn ní ti ìṣojúṣe ipò ìṣàkóso re l’ákòótán, yàto sí àwọn ojúṣe tí Ìwé-òfin yìí paá l’áṣẹ fún l’áti béèrè fún àmo ràn tàbí gbé ìgbése l’órí àmo ràn ẹnike ni tàbí ìkórajọ kan.


194. Abójúto ro Ìjọba Ìpínle kan kì yíò wọṣe yàto sí pé ó ti je wo ọ dúkìá àti ohun gbogbo tó wà níkàwo o re ge ge bí ó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí àtipe lú ṣe ìbúra-ìṣetìjọba àti ìbúra ìwọṣe l’áti fi tọkàntara ṣe iṣe ojúṣe re ge ge bó ti wà ní Ato ṣe Keje Ìwé-òfin Àpapo yí.

195. (1) Amòfin-Àgbà kan yíò wà fún Ìjọba Ìpínle ko o kan ẹni tí yíò je O gá-àgbà oníṣe -òfin fún Ìpínle náà àtipe lú je Abójúto ro òfin fún Ìjọba Ìpínle náà. (2) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò tàbí ṣe ojúṣe Amòfin-Àgbà fún Ìjọba Ìpínle àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn.

196. (1) Gómìnà Ìpínle lè yan ẹnìke ni s’ípò Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì l’áti ṣ’èrànwo fún-un nínú ìṣojúṣe e re . (2) Iye àwọn Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì yí àti ìsanwó iṣe àti owó àjẹmo núu wọn yíò je ìlàkale òfin tàbí ìfẹnukò Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle . (3) Ìyànsípò èyíkéyìí tí ó di yíyàn nílèpáa ìpèsè-òfin ìpín yìi yíò je fún ìrọnilo rùn Aláṣẹ tí yíò sì dópin nígbà tí Gómìnà bá dekun dídi ipò o re mú. (4) Ẹnike ni tí a yàn ge ge bí Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì l’ábe àpíntúnpín kìńní Ìwé-òfin Àpapo yí kì yíò be re sí ṣe ojúṣe ipò o re àyàfi ìgbà tó bá je wo dúkìá àti ohun gbogbo tó wà níkàwo o re ge ge bí Ìwé-òfin Àpapo yí ti paá l’áṣẹ àtipe lú tí ó sì ti ṣe ìbúra-ìṣetìjọba àti ìbúra-ìwọṣe ge ge bó ti wà ní ìlàkale ní Ato ṣe keje Ìwé-òfin Àpapo yí.

B – Ìdásíle Àwọn Eka kan ní Ìṣàkóso Ìpínle

197. (1) Àwọn ìkórajọ Eka-ìṣàkóso wo nyí yíò wà fún Ìjọba Ìpínle koo kan ní Àparapo ile ẹ wa, ní dídárúkọ - (a) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìpínle ; (b) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ ti Ìpínle ; àti (d) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìpínle (2) Ìkúnlé àti Agbára-àṣẹ e ka-ìṣàkóso ko o kan wo nyí tí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí wà ni Apá kìńní Ato ṣe kẹta Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Nígbà tó bá nyan ẹnìkan ge ge bíi Alága tàbí ọmọ Àjọ àti àwọn olùṣàkóso àjọ-okoòwò àti ilé-iṣe tí Ìjọba Ìpínle náà ní ìpín-ìdókòwò tàbí ìfe -àńlépare àti ìgbìmo ilé-e ko gíga fásitì, Ko le e jì àti àwọn ilé-e ko gíga mìíràn, Gómìnà yíò wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín kẹrìnlá Ìwé-òfin Àpapo yí.

198. Yàto sí ní ìwáyé kan tí ẹnìkan tí ó je ọmọ ìgbìmo atorí-ipò-kan-gbàmíì, tàbí níbití ìpèsè-òfin mìíràn ti wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, Alága àti ọmọ-àjọ èyíkéyìí e ka tí a dá síle náà, l’ábe ìpèsè-òfin ìpín yìí, yíò di yíyàn l’átọwo Gómìnà Ìpínle tí ìyànsípò náà yíò sì wà l’ábe ìje rìsíí pe lú ìfẹnukò Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle .

199. (1) Ẹnìkan tí ó je ọmọ àjọ èyíkéyìí e ka tí ìdásíle wọn wà ní ìme nubà ṣáájú yìí, l’ábe ìpèsè-òfin Apá yìí, yíò wà l’o mọ àjọ be e - (a) ní ti ọmọ àjọ atorí-ipò-kan-gbàmíì, nígbà tí ó bá ṣì ńdipò tó múu je ọmọ àjọ náà mú (b) ní ti ọmọ àjọ tó wà nípò nítorípé ó ti wà nípò kan rí, títí ìgbésí ayé e re ; àti


(d) ní ti ọmọ àjọ tó wà nípò yàto sípé ó je atorí-ipò-kan-gbàmíì tàbí nítorípé ó ti wà nípò kan rí, fún ọdún márùn-ún láti ọjo ìyànsípò o re . (2) ọmọ àjọ èyíkéyìí e ka wo nyí yíò de kun jíje ọmọ àjọ, l’áwọn ìwáyé kan tó ṣepé bí kìí bá ṣe pé ó je ọmọ àjọ náà ni, yíò fa ìjákule ẹ re láti di ọmọ àjọ náà.

200. (1) ẹnìkàn ki yíò pegedé fún ìyànsípò ge ge bí o kan l’ára ọmọ àjọ tí a d’árúkọ ṣíwájú yìí bí – (a) bí kò bá kúnjú-òṣùwo n tàbí tó di ìjákule fún ìdìbò sí Ilé-ìgbìmo sòfin; (b) láàárín ọdún me wàá se hìn, wo n ti yọo l’óyè ge ge bí ọmọ àjọ náà kan tàbí ge ge bí ẹni tí ńdipò iṣe kan mú látàri aṣemáṣe. (2) ẹnike ni tí ńṣiṣe ìjọba Ìpínle kì yíò di jíjákule fún ìyànsípò ge ge bíi Alága tàbí ọmọ-ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka náà: Ní ìje pé níbití irú ẹni be e ti di ìyànsípò, oníto hún ti ko wé fiṣe ẹ re àte hìnwá síle l’átọjo ìyànsípò o re . (3) Ẹnìkan kì yíò yege fún ìyànsípò ge ge bí ọmọ ìgbìmo èyíkéyìí nínú àwọn e ka ìjọba ìṣáájú wo nyí, bí ó bá je pé ó ti je ọmọ ìgbìmo e ka náà te le fún ìdi kan yàto sí ìtorí-ipò-kan-gbàmíì, ó sì wá tún di yíyàn fún ìgbà kan l’o tun ge ge bí ọmọ ìgbìmo e ka kannáà.

201. (1) ẹni tí ńdipò kan tí ìpín yìí wà fún mú lè di yíyọ nípò l’átọwo Gómìnà Ìpínle náà tí ńṣiṣe l’órí èròǹgbà àwọn ìdáméjì-nínú-me ta o po jùlọ ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin tí ńfe ìyọlóyè oníto hún l’átàrí àìlèṣe ojúṣe re (yálàa eléyìí tó wa l’átọwo àìlera ọkàn tàbí ara tàbí okùnfà míràn) tàbí fún aṣemáṣe kan. (2) Ipin yi wa fun ipo Alaga ati awon omo, Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìpínle , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ ti Ìpínle , Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Ìpínle .

202. Ní ìlo agbára re láti yannisípò tàbí láti ṣe ìto so nà pe lú ìjìyà-e ṣe , Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìpínle , Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ ti Ìpínle àti Àjọ-elétò fún Iṣe -ìdájo kì yíò wà l’ábe ìto ni tàbí ìdarí agbára-àṣẹ mìíràn kan tàbí ẹnìkan

203. (1) Ìkúnlétó fún ìpàdé èyíkéyìí e ka-ìjọba tí ìdásíle wọn wà pe lú ìpín kẹtàdinlugba (section 197) Ìwé-òfin Àpapo yí yíò je ó kéré jù ìdákan-nínúú-me ta iye gbogbo ọmọ Àjọ náà l’o jo ìpàdé. (2) Ọmọ Àjọ náà kan yíò dúró fún ìbò kan, ìfẹnukò sì lè wáyé tàbí ìgbése tàbí ohun kan lè di ṣíṣe ní orúkọ Àjọ náà pe lú o po jùlọ ọmọ Àjọ náà tó wá sí ìpàdé náà. (3) Nígbàkugbà tí Àjọ náà bá kórajọ fún ìpàdé, Alága tàbí ẹni tí ńdarí yíò ní ìbò àdìfúnni àti ìbò àdì-já-omì, (láìtààrò orúkọ tí wọn ìbáà pe ìbò náà) nínúu gbogbo o ro tí wọn yíò bá fí ìbò mọ ìpinnu. (4) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ òfin ìlánà-ìto ṣe rẹ, Àjọ èyíkéyìí náà lè gbé ìgbése tàbí kópa nínú ìṣèpinu kan láìtàààrò ìṣófo-àyè kan tàbí àìwápàdé ọmọ Àjọ náà kan.

204. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ àpíntúnpín kejì ìpín yìí, èyíkéyìí ìkórajọ náà, pe lú ìfọwo sí Gómìnà, l’átàrí òfin Àjọ náà tàbí bámìíràn, lè ṣèdarí ìlánà-ìto ṣe re tàbí gbé agbára wo , àtipe lú fi ojúṣe fún ẹnike ni tó dipò iṣe kan mú tàbí agbára-àṣẹ l’átilè ṣojúṣe e re .


(2) Ní lílo agbára-àṣẹ èyíkéyìí l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, èyíkéyìí ìkórajọ náà kì yíò gbé agbára wo àtipe lú fi ojúṣe fún ẹnike ni tó dipò iṣe kan mú tàbí agbára-àṣẹ l’átilè ṣojúṣe e re ní Ìpínle àyàfi pe lú ìfọwo sí Gómìnà Ìpínle náà.

205. Ní Apá ibí nínúu Orí yìí, àyàfi tí lílò re níbìkan bá pandandan bámìíràn – (a) ìso ro nípa “atorí-ipò-kan-gbàmíì” yíò túmo sí ẹnikan tó je ọmọ Àjo náà l’àtàrà pé ó ńdipò kan mú ní ìjọba Ìpínle ; (b) “ipò-iṣe ” yíò je ipò kan nínú iṣe -ìjọba Àpapo ; (d) gbogbo ìso ro nípa “ọmọ-àjọ” ìkórajọ kan tí ìdásíle ẹ re je pe lú ìpín kẹtàdínlúgba (section 197) Ìwé-òfin Àpapo yí yíò túmo sí ìso ro nípa Alága ìkórajọ náà pe lú; àtipe lú (e) “aṣemáṣe” túmo sí ìte lójú ìbúra-ìṣetìjọba tàbí ìbúra ìwọṣe ọmọ Àjọ kan tàbí ìte lójú òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí ìgba-owó-e yin tàbí ìwà-ìbàje tàbí ìpuro nínú ìje wo ọ dúkìá àti ohun gbogbo níkàwo ẹni tàbí ìje bi e sùn ìdale -dìte

D – Ìṣiṣe -Ìlú tii Ìjọba-Ìpínle

206. Àjọ-aṣiṣe-ìlú kan yíò wà fún Ìpínle ko o kan. 207. L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí, Àjọ-aṣiṣe-ìlú fún Ìpínle , pe lú ìfọwo sí

Gómìnà àti l’ábe àdéhùn tó wu àjọ náà, lè gbé agbára-àṣẹ tó wà níkàwo o re bí Ìwé-òfin Àpapo yí ti fún-un wọ èyíkéyìí ọmọ-àjọ náà tàbí wọ èyíkéyìí òṣìṣe kan nínú iṣe -ìjọba ti Ìpínle .

208. (1) Agbára-àṣẹ láti yannisípò tàbí láti ṣe iṣe ipò tí ìpín yìí wà fún àti láti yọ ènìyàn kúrò nípò be e yíò wà l’o wo Gómìnà Ìpínle náà. (2) Àwọn ipò-iṣe tí ìpín yìí wà fún, ní dídárúkọ je : - (a) Ako wé fún Ìjọba Ìpínle ; (b) Olórí Òṣìṣe -ìjọba ti Ìpínle ; (d) Ako wé-ìjọba Apenípò n’ílé iṣe Àjọ-elétò èyíkéyìí tàbí e ka àjọ eléto ti Ìjọba Ìpínle bó ti wùú kí ipò o re je ; àtipe lú (e) èyíkéyìí ipò-iṣe àwọn òṣìṣe Gómìnà tìkáláraa re . (3) Ìyannisípò kan sí ipò-iṣe Olórí Àwọn Òṣìṣe -ìjọba Ìpínle kì yíò wáyé yàto sí láàárín àwọn Ako wé-ìjọba Apenípò tàbí àwọn tí wo n jọ wà ní ìpele kannáà nínú iṣe -ìlú Ìjọba Àpapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle . (4) Ní lílo agbára-àṣẹ ìyànsípò re l’ábe ìpín yìí, Gómìnà yíò kobiara sí oríṣiríṣi ènìyàn tí ńgbé Ìpínle náà àti ìnílò l’áti ṣàgbélárugẹ ìṣo kan oríle -èdè wa. (6) Èyíkéyìí ìyànsípò ní ìlépa ìpínro (a) àti (e) ti àpíntúnpín kejì ìpín yìí yíò je sí ìròrùn Gómìnà yíò sì dópin l’o jo tí Gómìnà bá d’e kun dídi ipòo re mú; Ní ìje pé níbití ẹnìkan ti di yíyàn láti inú ìṣiṣe -ìlú ti Ìjọba-Àparapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle , oníto hún yíò l’e to o l’áti padà se nu iṣe -ìlú ti Àparapo tàbí ti Ìjọba Ìpínle nígbàtí Gómìnà bá ti d’e kun dídi ipò náà mú.

209. Ẹni tí ńṣiṣe -ìjọba Ìpínle yíò telé àtipe lú faramo òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà.


210. (1) l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin àpíntúnpín kejì inú Ìwé-òfin Àpapo yí, eto ènìyàn l’e nu iṣe -ìjọba Ìpínle láti gba owó-ìfe hìntì tàbí owó-gbàmábìnúú ni ìṣètò o re yíò wà l’ábe òfin. (2) Èyíkéyìí àǹfàní tí ènìyàn kan l’e to o sí ní ìbámu pe lú tàbí l’ábe irú òfin tí sísọ nípa re wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kì yíò di gbígbà l’o wo ọ re tàbí ṣíṣàtúnṣe sí débi tí yío pa àǹfàní re l’ára, yàto sí ge ge bí òfin kan ti f’àyè gbà fún àtúnṣe re tó, àtipe lú òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. (3) Owó-ìfe hìntì yíò di ṣíṣe àtúnye wò sí ní ọdún márùn-ún márùn-ún síra tàbí papo pelú àtúnye wò owó-oṣù òṣìṣe -ìjọba Ìpínle , èyíkéyìí tó bá ko ko wáyé. (4) Owó-ìfe hìntì ni ti iṣe -ìjọba Ìpínle kì yíò di fífa owó-ìtòlú yọ nínúu re .

211. (1) Amòfin-Àgbà fún Ìpínle yíò ní agbára-àṣẹ – (a) láti pe ẹnike ni l’e jo àti ṣe ìgbe jo ró ìwà e sùn o daràn níwájú èyíkéyìí ilé-ẹjo ní Nàìjíríà, yàto sí ilé-ẹjo àwọn ológun, ní ti e sùn ìwà-ìrúfin tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin ṣe tàbi tó wà l’ábe ẹ re ; (b) láti tún ìgbe jo ró gbé dìde l’órí e sùn ìwà-o daràn tí Agbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan ti gbé dìde te le ; àti (d) láti ṣe ìdáró ìgbe jo ró nípelekípele tó wù kó ti dé, e sùn ìwà-o daràn kí ìdájo tóó ṣẹle , eléyìítí òun fúnraa re tàbí agbára-àṣẹ mìíràn kan gbé kale tàbí gbé dìde. (2) Agbára-àṣẹ tí apíntúnpín kìńní ìpín yìí fún Amòfin-Àgbà fún Àparapo Ile ẹ wa ni òun fúnra re le lò tàbí gbé wọ òṣìṣe -onípò kan ní e ka rẹ. (3) Ní lílo agbára-àṣẹ re l’ábe ìpín yìí, Amòfin-Àgbà fún Ìpínle yíò kọbiara sí ìfe -àńlépare ìlú, ìfe -àńlépare ìdájo -òdodo àti ìdí láti dènà bíba ìṣọwo ṣètò òfin je .

212. (1) Gómìnà lè – (a) fún ẹni tí o rán kàn tàbí tó je bi e sùn ìrúfin tí òfin Ìpínle naa dá síle ní ìdáríjì, yála l’o fe e tàbí pe lú àwọn àjọsọ kan tó bófin mu; (b) fún ẹnìke ni ní ìsínmi, yálàa fún àìnígbèdéke ìgbà tàbí ìgbà kan sàn-án, l’órí jíjìyà ìrúfin tí oníto hún gbà ìjìyàa re ; (d) pààro ìjìyà oníto hún sí èyí tó rọjú díe fún ìrúfin tí oníto hún gbà ìjìyàa re ; tàbí (e) tú ènìyàn síle kúrò pátápátá tàbí díe nínú ìjìyà o ràn re tàbí ìpàdánù ohun kan sí Ìpinle l’órí o ràn be e . (2) Agbára-àṣẹ Aláṣẹ l’ábe àpíntúnpín kìńní ìpín yìí ni yíò maa lò l’e hìn ìpàdé pe lú Ìgbìmo -alámo ràn an rẹ l’órí ìjẹlógún ojú-ààánú ge ge bí òfin Ìpínle náà ti ṣe ṣeé sí.

Apá Kẹta

Àfiṣe kún

A – Ìkànìyàn-ìlú


213. (1) Èsì Ìkànìyàn-ìlú l’áto do Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo l’e hìn ìkànìyàn yíò máa dé s’’o wo Aláṣẹ l’átọwo Alága àjọ náà. (2) Aláṣẹ yíò fún Ìgbìmo -Ìtòlú ní e dà èsì náà láàárín ọgbo n ọjo tó ti gba èsì náà, tí wọn yíò sì fún Aláṣẹ l’ámo ràn bóyá kó gba èsì náà wọlé tàbí kó ko o síle . (3) Níbití Ìgbìmo -Ìtòlú ti fún Aláṣẹ l’ámo ràn kó gba èsì náà wọlé, Aláṣẹ yíò gbàá wọlé yíò sì te ẹ síwájú o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo . (4) Níbití Aláṣẹ ti gba èsì náà wọlé tó sì ti te ẹ síwájú o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , yíò gbée jáde ninu àte jáde-ilé-iṣe Ìjọba fún ìfitó ìlú létí. (5) Níbití Ìgbìmo -Ìtòlú ti fún Aláṣẹ l’ámo ràn kó kọ èsì náà síle l’órí ìdí pé – (a) èsì ìkànìyàn-ìlú náà ṣi iye ènìyàn ìlú ṣe ; tàbí (b) èsì ìkànìyàn-ìlú náà jẹ àlùmo koro yí Aláṣẹ yíò kọ èsì náà síle kì yíò sì sí ìgbẹke lé kan nínú èsì be e látọwo agbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan tàbí fún ìdí kan.

B – Ọlo pàá Alopáfigbófinró Ile Nàìjíríà

214. (1) Ilé-iṣe Ọlo pàá Alopáfigbófinró kan yíò wà fún Ile ẹ Nàìjíríà, àti l’ábe ìpín yìí, Ilé-iṣe Ọlo pàá mìíràn kì yíò di dídásíle fún Àparapo Ile ẹ Nàìjíríà tàbí ibìkíbi nínúu re . (2) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí – (a) Ilé-iṣe Ọlo pàá Alopáfigbófinró yíò je ṣíṣàkóso àti ìdarí re pe lú àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; (b) àwọn ọmọ Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà náà yíò ní agbára-àṣẹ àti ojúṣe ge ge bí òfin ti gbée wo wo n; (d) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìpèsè-òfin fún e ka Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà láti je ara ọmọ ogun adìhámo ra Àparapo ile ẹ wa tàbí fún ìdáàbò bo èbúté-ọko omi, o nà-orí-omi, ojú-irin àti ojú-òfurufú.

215. (1) Àwọn wo nyí yíò wà – (a) O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò, ẹnití, l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ àpíntúnpín kẹfà ìpín igba-lé-mẹrindínlogún{ section 216(2)} Ìwé-òfin Àpapo yí yíò di yíyànsípò l’átọwo Aláṣẹ pe lú àmo ràn Ìgbìmo -Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà l’átinú àwọn Òṣìṣe Ọlo pàá Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà; (b) O gá-Ọlo pàá-Abójúto ro kan fún Ìpínle ko o kan ní Àparapo Ile ẹ wa yíò wà tí yíò di yíyàn sípò l’átọwo Àjọ-elétò fún iṣe Ọlo pàá (2) Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà yíò wà l’ábe àṣẹ ìdarí O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò àtipé iko Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà, tó wà ní Ìpínle kan, l’ábe àṣẹ O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò, yíò wà l’ábe ìdarí Abójúto ro Ọlo pàá fún Ìpínle náà. (3) Aláṣẹ tàbí Alábòójútó Ìjọba Àparapo míìrán tí ó wù kó yàn fún iṣe yìí lè fún O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò l’àwọn àmo ràn ìdarí tó bófin mu eléyìí tó nííṣe pe lú ìfẹse múle ìdáàbòbò àti ìro wo rọse ge ge bó ti ròó pé ó pọndandan sí, tí O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò náà yíò sì gba ìdarí náà tàbí mú wọn ṣẹ.


(4) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín yìí, Gómìnà ìpínle tàbí Abójúto ro Ìjọba ìpínle kan tí ó wù kó yàn fún iṣe be e lè fún O gá-Ọlo pàá-Abójúto ro l’àwọn àmo ràn ìdarí tó bófin mu eléyìí tó nííṣe pe lú ìfẹse múle ìdáàbòbò àti ìro wo rọse ge ge bó ti ròó pé ó pọndandan sí, tí O gá-Ọlo pàá-Abójúto ro náà yíò sì gba ìdarí náà tàbí mú wọn ṣẹ: Ní ìje pé, kó tóó di pé ó te lé ìdarí wo nyí tó wà l’ábe ìpèsè-òfin àpíntúnpín ìpín tó ṣáájú yìí, O gá-Ọlo pàá-Abójúto ro náà lè pè fún gbígbé o ro náà re iwájú Aláṣẹ tàbí Alábòójútó Ìjọba Àpapo tí ó wù kí Aláṣẹ yàn fún iṣe yìí (5) Ìbéèrè l’óríi bóyá irú ìdarí kan ti wà tàbí irú ìdarí tó je kì yíò di títọpinpin re n’ílé-ẹjo .

216. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín yìí, Ìgbìmo -Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà lè gbé agbára-àṣẹ èyíkéyìí tí Ìwé-òfin yìí fún-un wọ ẹnike ni tó je ọmọ ìgbìmo náà tàbí O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò tàbí ẹni mìíràn nínú Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà, pe lú ìfọwo sí Aláṣẹ àti l’ábe ipò tí ìgbìmo náà rò pé ó yẹ, (2) kó tó di pé ìyànsípò O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò wáyé tàbí ìyọlóyè re , Aláṣẹ yíò finúkonú pe lú Ilé-iṣe Ọlo pàá Ile ẹ Nàìjíríà.

D – Ọmọ-ogun Adìhámo ra Ile -wa

217. (1) Ilé-iṣe Ọmọ-ogun Adìhámo ra kan yíò wà fún Àparàpo Ile ẹ wa tí yíò kún fún Ọmọ-ogun oríle , Ọmọ-ogun orí omi, Ọmọ-ogun ojú òfurufú àti irú àwọn Ọmọ-ogun mìíràn tí ìdásíle ẹ wọn wá l’átinú Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa. (2) Ìjọba Àparapo Ile ẹ wa, l’ábe Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa tó wà fún irú iṣe be e , yíò pèsè irinṣe àti àmúró tó yẹ tó sì múnádóko fún Ilé-iṣe Ọmọ-ogun Adìhámo ra ti Àparàpo Ile ẹ wa fún ìdí láti – (a) dáàbò bo ile ẹ Nàìjíríà kúrò l’o wo ìkọlù àtòkèèrè wá (b) ṣe ìmúró ìwà-níṣòkan oríle re àti ìdáàbò bò ojú ààlà l’órí ile , l’órí omi àti l’ójú òfurufú kúrò l’o wo ṣíṣe ìkọjá-àyè-sí; (d) tẹrí ìdìte síjọba wọle àti fún ríran àṣẹ ìlú l’o wo l’áti mú ìro wo rọse padàbo sípò nígbà tí Aláṣẹ bá pè wo n láti wá ṣe be e , ṣùgbo n èyí wà l’ábe ẹ bí àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin àpapo bá ti làá kale ; àti (e) ṣíṣe iṣe mìíràn tí àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin le là kale . (3) ìkúnlé àwọn ọmọ-ogun ile ẹ wa náà yíò ṣàfihàn àpíkárí àǹfàní n’íle ẹ Nàìjíríà.

218. (1) Agbára-àṣẹ Aláṣẹ ge ge bí Ààrẹ àwọn Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa yíò pe lú Agbára-àṣẹ láti sọ pàtó lílo Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa. (2) Agbára-àṣẹ tí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí gbé wo Aláṣẹ yíò pe lú àṣẹ láti yan O gágun Àgbà Òṣìṣe Aláàbò, O gágun Àgbà Òṣìṣe ọmọ-ogun oríle , O gágun Àgbà Òṣìṣe ọmọ-ogun ojú-omi, O gágun Àgbà Òṣìṣe ọmọ-ogun ojú-òfurufú àti àwọn olórí e ka Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa mìíràn ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ile ẹ wa ti ṣe lè dáa síle . (3) Aláṣẹ lè gbé àṣẹ ìṣojúṣe-ẹni wọ ẹnìkan tó je ara Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa, àṣẹ tó nííṣe pe lú lílo àwọn Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa, pe lú ìdarí tó wà ní kíkọsíle àti l’ábe ipòkípò tó l’érò pé ó yẹ.


(4) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò ní Agbára-àṣẹ láti ṣòfin fún ìṣètò o – (a) Agbára-àṣẹ tí Aláṣẹ lè lò ge ge bí Ààrẹ Ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa; àti (b) ìyànsípò, ìgbé-s’ípele-òkè àti ìfìjìyà-to niso nà àwọn ọmọ-ogun Adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa

219. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò – (a) ní ìmúṣiṣe àwọn ojúṣe tí àsọyanjú re wà ní ìpín igba-ó-lé-mẹtadínlogún (section 217) Ìwé-òfin Àpapo yí; àti (b) nípa ti agbára-àṣẹ tí Aláṣẹ le lo l’ábe ìpín igba-ó-lé-méjìdínlogún (section 218) Ìwé-òfin Àpapo yí, Eléyìí tí yíò kún fún ọmọ-ogun tí Ìgbìmo ṣòfin Àpapo ile ẹ wa lè ṣèpinnu re , àtipé yíò ní agbára-àṣẹ láti múu dájú pé Ìkúnlé ọmọ-ogun ile ẹ wa yíò ṣàfihàn àpínkárí àǹfàní láàárín ile ẹ Nàìjíríà ge ge bó ti wà ní ìpín igba-ó-lé-mẹtadínlogún (section 217) Ìwé-òfin Àpapo yí.

220. (1) Ìjọba Àparapo ile ẹ wa yíò ṣèdásíle àti ìpèsè àwọn ohun amúṣe rọrùn tó péye fún ìmúṣiṣe èyíkéyìí Àbádòfin ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tí ń pèsè fún ìkẹko ó-ìgbaradì àwọn ológun tàbí fún iṣe ológun tó pọndandan fún ọmọ ile ẹ Nàìjíríà. (2) Títí dìgbà tí Àbádòfin ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kan bá wà fún-un, Aláṣẹ lè pèsè àwọn ohun amúṣe rọrùn tó péye ní ilé-e ko oníwèé me wàá tàbí ilé-e ko mìíràn tó ga ju èyí lọ ní Nàìjíríà tó nífe e sí fífúnni ní e kó ológun.

E – Ẹgbe Òṣèlú

221. Kì yíò sí ẹgbe kan, yàto sí ẹgbe òṣèlú, tí yíò tún polongo fún ìbò nínú ìdìbò kan tàbí dáwójọ fún ẹgbe òṣèlú tàbí ìnáwó ìdìbò adíje kan nínú ìdìbò èyíkéyìí.

222. Kì yíò sí ẹgbe kan, orúkọ-kórúkọ tíì báà je tí yíò je ẹgbe òṣèlú, àyàfi bi – (a) Orúkọ àti àjúwe-ilé àwọn onípò re ní ile ẹ wa bá wà l’ákọsíle l’o do Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa; (b) Àyè láti jo mọ ẹgbe náà sí síle fún gbogbo ọmọ oríle èdè Nàìjíríà láìka ìlú ìbíle ẹni, ìwáyé ìbí ẹni, e yà-ìfibímọ ẹni, e sìn tàbí e yà èdè sı; (d) e dà Ìwé-òfin re wà l’ákọsíle nílé iṣe Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa ní bí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa ti ṣe le ṣèlàkale ẹ re sí. (e) èyíkéyìí ìṣàtúnṣeṣí tó bá wáyé sí Ìwé-òfin re yíò di ṣíṣe àkọsíle ẹ re l’o do Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa láàárín ọgbo n ọjo tí ìṣàtúnṣesí náà wáyé. (ẹ) Orúkọ ẹgbe náà, àmì-ìdánimo tàbí àmì-aṣàfihàn-ẹni kò l’o wo e yà kan tàbí e sìn nínú tàbí ṣàfihàn pé gbogbo akitiyan ẹgbe náà wà fún apá kan ile ẹ Nàìjíríà; àti (f) Olú-ilé-iṣe ẹgbe náà fìdíkale sí Olú-ìlú, Àbújá.

223. (1) Ìwé-òfin àti òfin-ìto ni ẹgbe òṣèlú yíò – (a) ṣèpèsè-òfin fún ìdìbò àtìgbàdegbà sí ipò àwọn onípò pàtàkì àti ọmọ ẹgbe tí ìgbìmo-ìṣàkóso tàbí èyíkéyìí e ka ìṣàkóso ẹgbe náà; àti (b) múu dájú pé ọmọ ìgbìmo -ìṣàkóso tàbí e ka ìṣàkóso ẹgbe náà mìíràn ṣ’àfihàn ìpínkárí-àǹfàní ile ẹ Nàìjíríà.


(2) fún èrèdí ìpín yìí – (a) ìdìbò sí ipò àwọn onípò pàtàkì tàbí ọmọ ẹgbe tí ìgbìmo-ìṣàkóso tàbí èyíkéyìí e ka ìṣàkóso ẹgbe náà yíò je àtìgbàdegbà bí ó bá ńwáyé l’ásìkò tó bárado gba tí kò ju ọdún me rin síra lọ; àti (b) ọmọ ìgbìmo-ìṣàkóso tàbí èyíkéyìí e ka ìṣàkóso ẹgbe òṣèlú náà yíò je ti àpínkárí anfani bí àwọn ọmọ ìgbìmo náà bá wá láti oríṣiríṣi ìpínle tí kò kéré ju ìdáméjì-nínúu-me ta gbogbo ìpínle tó wà ní àparapo ile ẹ wa àti Olú-ìlú, Àbújá.

224. Ètò àti àfojúsùn àti ìlépa ẹgbe -òṣèlú yíò wà ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin tó wà ní Orí kejì Ìwé-òfin Àpapo yí.

225. (1) Gbogbo ẹgbe òṣèlú ni yíò kéde dúkìá àti ohun tó wà níkàwo o wọn l’ásìkò àti ge ge bí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa ṣe fe ẹ sí. (2) Gbogbo ẹgbe òṣèlú ni yíò dá ìwé tó sọ àsọyanjú àti e kúnre re ibi tí owó ti ńgbàwọlé fún ẹgbe àti dúkìá pe lú ètò ìnáwó re ge ge bí Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa ṣe fe ẹ sí. (3) Ẹgbe òṣèlú kan kì yíò – (a) dìmú tàbí ní owó-àdáfúnni kan tàbí dúkìá mìíràn kan l’e hìn odi Nàìjíríà; tàbí (b) l’e to o sí owó-àdáfúnni kan tàbí dúkìá kan tó wo tàbí tí wo n fi ránṣe síi l’áte hìn odi Nàìjíríà. (4) owó-àdáfúnni kan tàbí dúkìá kan tó wo tàbí tí wo n fi ránṣe sí ẹgbe òṣèlú kan l’áte hìn odi Nàìjíríà yíò di sísan fún tàbí gbígbélọ s’o do Àjọ náà láàárín ọjo mo kànlélógún gbígba rẹ, àti gbogbo ìfitónilétí tí Àjọ náà lè fe e gbà. (5) Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti fún àwọn egbé-òṣèlú ní ìdarí nípa ìwé tàbí àkọsíle ìnáwó tí wo n gbo dọ t’o jú àti, láti ṣàye wò irú ìwé àti àkọsíle be e . (6) Agbára-àṣẹ tí àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí gbé wọ Àjọ lè di lílò látọwo ọmọ Àjọ náà kan tàbí ẹnìkan tó je aye wé-owó-wò tí kìí ṣe ọmọ ẹgbe -òṣèlú kan.

226. (1) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò maa ṣe àtipe lú jábo ìpawó-náwó ẹgbe -òṣèlú fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo Ile ẹ wa lo dọọdún. (2) Yíò je ojúṣe Àjọ náà, ní ìṣètò ìjábo re l’ábe ìpín yìí, láti ṣàye wò fínífíní tó lè múu ṣe ìpinu wípé àkọsíle ìpawó-náwó ẹgbe -òṣèlú kan pegedé, àtipé bí Àjọ náà bá ròó wípé àkọsíle ìpawó-náwó ẹgbe -òṣèlú kan kò pegedé, Àjọ náà yíò fi sínú ìjábo re be e . (3) Gbogbo ọmọ Àjọ náà tàbí àwọn àṣojújíṣe re tó l’áṣẹ l’e nu yíò – (a) ní àṣẹ ìlẹto o sí ìwé àti àkọsíle ìpawó-náwó àti àkọje rìísí-ìnáwó gbogbo ẹgbe -òṣèlú; àti (b) l’áṣẹ látì béèrè l’o wo àwọn onípò ẹgbe -òṣe lú irú àlàyé àti ìfitónilétí eléyìí tó rò pé ó je dandan fún èrèdí ìtọpinpin, Àjọ náà yíò sọ pàtó èyí nínú ìjabo ọ re .

227. Kì yíò sí ìkórajọ-ẹgbe ke gbe kan tí yíò ṣe ìkójọ, dánile ko o tàbí dìhámo ra fún ẹnike ni tàbí ìkórajọ àwọn ènìyàn kan láti lò wo n fún ìwà ipá tàbí ìfipámúni látilè ṣègbéga fún àfojúsùn ẹgbe -òṣèlú tàbí ìlépa wọn tàbí lo nà tó lè mú ìfurasí tó bo gbo n mu wá pé ìkójọ, ìdánile kòo tàbí ìdìhámo ra-fúnni náà wà fún irú iṣe ẹ láabi be e.

228. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , látipa òfin lè pèsè –


(a) fún ìfìyàjẹni ẹnike ni tó l’o wo nínú ìdarí àti ìṣàkoso ẹgbe -òṣèlú èyíkéyìí eléyìí tí ìtọpinpin gidi fìdí re múle pé ó lòdì sófin tí ìpèsè re wà ní ìpín okòólérúgba-ó-lé-kan, okòólérúgba-ó-lé-árùn-ún àti okòólérúgba-ó-lé-méje{ sections 221, 225(3) and 227} Ìwé-òfin Àpapo yí; (b) fún ìjákule ẹnike ni láti dipò ìjọba mú látàríi pé ó mo o mo ṣèrànwo tàbí ṣonígbowo ẹgbe -òṣèlú kan láti lòdì sí àpíntúnpín kẹta ìpín okòólérúgba-ó-lé-márùn-ún{section 225(3)} Ìwé-òfin Àpapo yí; (d) fún ìfúnilówónàá ọlo dọọdún fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa fún ìpínkiri sí ọwo àwọn ẹgbe òṣèlú lóríòjorí látilè fi le ṣe ojúṣe wọn; àti (e) fún ìgbéwọni àṣẹ fún Àjọ náà ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti ròó sí pé ó yẹ tàbí ó to fún Àjọ náà láti múu dájú pé àwọn ẹgbe òṣèlú te lé àwọn ìpèsè òfin tó wà ní Apá ibí nínú Orí yìí.

229. Ní Apá ibí nínú Orí yìí, àyàfi bí ìso ro -nípaare bá feẹ bámìíràn – “ìkórajọ-ẹgbe ” túmo sí ìkórajọ àwọn ènìyàn kan bí ájọ-ìṣòwò tàbí tí kìí ṣe ti ájọ-ìṣòwò tíwo n gbà láti ṣiṣe pò fún èrè, àtipe lú ìkórajọ-ẹgbe tó wà fún,eyà-èdè, àjọṣe, àṣà, iṣe àti fún e sìn; àtipe lú “ẹgbe -òṣèlú” pe lú èyíkéyìí ìkórajọ-ẹgbe tí akitiyan wọn je pípolongo fún ìbò fún àtìlẹhìn adíje nínú ìdìbò sípò Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà tabi ọmọ Àjọ Ìgbìmo ṣo fin tàbí ìjọba ìbíle .

Ori Keje Ètò Ìdájo

Apá Kinni

Ilé-ẹjo Ìjọba Àpapo

A - Ilé-ẹjo Gígajùlọ Ìjọba Àpapo

230. (1) Ilé-ẹjo Gígajùlọ fún ile ẹ Nàìjíríà kan yíò wà. (2) Ilé-ẹjo Gígajùlọ ile ẹ Nàìjíríà yíò kún fún – (a) Ogá-Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà; àti (b) Iye àwọn Ogá-Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gígajùlọ, tí kò ju mo kànlélógún, eléyìí tí Àbádòfin ilé Ìgbìmo ṣòfin Àpapo le ṣèlàkale ẹ re.


231. (1) Ìyànsípò ge ge bí Ogá-Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà yíò wá látọwo Aláṣẹ pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo tí gbogbo èyí sì wà lábe ìjerìígbè ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ile ẹ wa. (2) Ìyànsípò ge ge bí Ọgá-Adájo n’Ílé-ẹjo Gígajùlọ fún ile ẹ Nàìjíríà yíò wá látọwo Aláṣẹ pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo tí gbogbo èyí sì wà lábe ìjerìígbè ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ile ẹ wa. (3) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Ogá-Adájo Àgbà tàbí Ọgá-Adájo n’Ílé-ẹjo Gígajùlọ l’Óríle -èdè wa mú àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me e dógún. (4) Bí ipò Ogá-Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà bá ṣófo tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá ti di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn O gá-Adájo Ílé-ẹjo Gígajùlọ láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Yàto sí látàrí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa àpíntúnpín kerin ìpín yìí yíò dópin l’e hìn oṣù me ta l’átọjo ìyànsípò be e , Aláṣẹ kì yíò sì tún ọníto hún tí ìyànsípò re dópin yàn mo .

232. (1) Ílé-ẹjo Gígajùlọ Ile ẹ wa, láìsí ilé-ẹjo mìíràn kankan tí yíò tún níi, yíò ní sàkáání-àṣẹ ìdájo nínú oràn-ẹjo tó kan Ìjọba Àparapo àti Ìjọba Ìpínle tàbí láàárín àwọn ìjọba Ìpínle bí ó bá fi je pé àti bí o ràn-ẹjo náà bá kan ìbéèrè kan (bóyá nípa ti òfin tàbí àmo dájúṣáká) lórí èyí tí wíwà tàbí parípátá e to òfin kan dúró lé lórí. (2) L’áfikún sí àwọn sàkáání-àṣẹ ìdájo tí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí gbé wo o , Ílé-ẹjo Gígajùlọ Ile ẹ wa yíò ní sàkáání-àsẹ ojúlówó-gan ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmoṣòfin ti le gbé e wo o l’o rùn. Ní ìje pé kì yíò sí sàkáání-àsẹ ojúlówó-gan tí aóò gbé wọ Ílé-ẹjo Gígajùlọ Ile ẹ wa l’o rùn ti yíò jẹ mo o ro tó kan ìdaràn.

233. (1) Ílé-ẹjo Gígajùlọ Ile ẹ wa yíò ní sàkáání-àsẹ, láìsí ilé-ẹjo mìíràn kankan n’ile ẹ Nàìjíríà tí yíò tún níi, láti gbo ẹjo àti láti dájo kòte milo rùn láti ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá. (2) Ẹjo ọ kòte milo rùn yíò wá látinú ìpinu-ìdájo ilé-ẹjo agbìpe te jo dá sí Ílé-ẹjo Gígajùlọ Ile ẹ wá ge ge bíi e to ní àwọn ìwáyé wo nyí – (a) níbití kókó ìpẹjo kòte milo rùn náà je èyí tíí ṣe ti ìbéèrè nípa ti òfin nìkan, ìpinu-ìdájo nínú ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn tàbí ìdaràn níwájú ilé-ẹjo agbìpe te jo dá; (b) ìpinu-ìdájo nínú ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn l’órí ìbéèrè ní ti ìtumo sí tàbí lílò Ìwé-òfin àpapo yí, (d) ìpinu-ìdájo nínú ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn l’órí ìbéèrè ní ti bóyá èyíkéyìí ìpèsè-òfin Orí kẹrin Ìwé-òfin àpapo yí ti di ìte lójú, ti ń di ìtelójú tàbí ṣeéṣe kó di ìte lójú nípaa ti ẹnìkan; (e) ìpinu-ìdájo nínú ìgbe jo ró ìdaràn kan tí ẹnìkan ti gba ìdájo ikú l’átọwo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá tàbí eléyìí tí Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá fọwo sí ìdájo ikú fún oníto hún l’átọwo Ilé-ẹjo mìíràn kan;


(e) ) ìpinu-ìdájo l’órí ìbéèrè èyíkéyìí – (i) bóyá ìdìbòyàn ẹnìkan sípò Aláṣẹ tàbí Igbákejì Aláṣẹ gún ge ge l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, (ii) bóyá ìgbà-l’órí-àléfà Aláṣẹ tàbí Igbákejì Aláṣẹ ti dópin, (iii) bóyá ipò Aláṣẹ tàbí Igbákejì Aláṣẹ ti ṣ’ófo; àti (d) irú àwọn ẹjo mìíràn tó le je Àbádòfin Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo . (3) L’ábe àwọn ìpèsè-òfin ti àpíntúnpín kejì ìpín yìí, ìgbe jo ko te milo rùn yíò wá láti inú ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ pe lú ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe ìle-ẹjo ti Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá tàbí Ilé-ẹjo Gígajùlọ. (4) Ilé-ẹjo Gígajùlọ lè dá ìpè fún ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe ìpẹjo ọ kòte milo rùn nù n’ídàjo o èyíkéyìí ti Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá ní ti ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn nínú àkọsíle ìgbe jo ró bí Ilé-ẹjo Gígajùlọ bá níi lérò pé ìfe -àńlépa ìdájo -òdodo kò pọndandan ìgbe jo be e l’o ro ẹnu. (5) èyíkéyìí e to ìpè fún ìgbe jo kòte milo rùn sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ látinú ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá eléyìí tí ìpín yìí gbé woo yíò di lílò l’áwọn ìwáyé ìgbe jo ìrúfin ró kan nígbàtí ẹni tí ẹjo náà kàn kan bá pè fún-un, tàbí pe lú ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe ìle-ẹjo ti Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá tàbí Ilé-ẹjo Gígajùlọ nígbàtí ẹnìkan tó nífe e sí o ro náà bá pè fún-un, àti ní ti ìgbéjo ró ìdaràn nígbàtí ẹni-a-fe sùn-kàn bá pè fún-un, tàbí l’ábe ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, agbára-àṣẹ tí a gbé wọ Amòfin-Àgbà Àparapo Ile ẹ wa tàbí Amòfin-Àgbà Ìpínle láti gba ẹjo náà sódò láti máa ṣẹjo lọ tàbí dáwo ẹjo náà dúró, nígbàtí alágbára-àṣẹ mìíràn kan tàbí ẹnìkan bá pè fún-un ge ge bó ti ṣe lè wà ní ìlàsíle . (6) èyíkéyìí e to ìpè fún ìgbe jo kòte milo rùn sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ látinú ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá eléyìí tí ìpín yìí gbé woo yíò di lílò, l’ábe ìpín igba-ó-lé-mẹrindínlogójì (section 236) Ìwé-òfin Àpapo yí, ní ìbámu pe lú èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti ìpinu-ìdájo ilé-ẹjo tó fẹse múle fún’gbàkan fún ṣíṣètò agbára, ìṣọwo ṣe-iṣe ati ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Gígajùlọ.

234. Fún èrèdí àtilo sàkáání-àṣẹ èyíkéyìí tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfinkófin gbé wo o , Ilé-ẹjo Gígajùlọ yíò je èyí tí ìkúnlé re dáa bí kò bá ní kéré ju Ọgá-Adájo márùn-ún n’Ílé-ẹjo Gígajùlọ: Ní ìje pé níbití Ilé-ẹjo Gígajùlọ ti ńjókòó láti ṣàṣàrò lórí ẹjo ọ kòte milo rùn tó wá látipa àpíntúnpín kejì, èlé (b) tàbí (d), ìpín igba-ó-lé-mẹtalélọgbọn {section 233(2)(b) or (c)} Ìwé-òfin Àpapo yí, tàbí láti lo sàkáání-àṣẹ re ojúlówó-gan ní ìbámu pe lú ìpín igba-ó-lé-méjìlélọgbọn (section 232) Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ẹjo náà yíò kúnlé pe lú Ọgá-Adájo méje.

235. Láìṣojúṣàájú sí agbára-àṣẹ Aláṣẹ tàbí Gómìnà Ìpínle ní ti Àṣẹ-àdani ìjọba fún ìṣàforíjì, ìpè fún ẹjo -kòte milo rùn kì yíò je to o fún ìkórajọ tàbí ẹlòmíràn kan látinú ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ.

236. L’ábe ìkápá ìpèsè-òfin ti Àbádòfin èyíkéyìí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Gígajùlọ.

B - Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá (kò-te -mi-lo rùn)


237. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -tún-ẹjo -dá kan yíò wà. (2) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá náà yíò ní – (a) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá kan; àti (b) iye àwọn Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá, tí kò kéré ju mo kàndínláàádo ta nínú èyí tó ó kéré jù, me ta nínú wọn yíò nímo nípa O nà Òfin E sìn-Ìsìláàmù, àti iye ẹni tí kò kéréju me ta lọ tí yíò mo nípa O nà Òfin-Ìbíle , ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ti ṣe le ṣèlàkale ẹ re sí.

238. (1) Ìyànsípò ènìyàn kan sípò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (2) Ìyànsípò ènìyàn kan sípò Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá yíò wá l’átọwo Aláṣẹ pelú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá mu àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún méjìlá s’e hìn (4) Bí ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Ílé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Aláṣẹ kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

239. (1) L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá yíò ní sàkáání-àṣẹ ojúlówó-gan, láìsí ilé-ẹjo mìíràn kankan n’ile ẹ Nàìjíríà tí yíò tún níi, láti gbó àti láti dájo l’órí èyíkéyìí ìbéèrè bíi bóyá – (a) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ gún ge ge ; tàbí (b) ìgbà-l’órí-àléfà Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ ti dópin; tàbí (c) ipò Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ ti ṣ’ófo. (2) Ní gbígbe jo àti dídájo ọ ìwé-ìfesùnkàn nípa ìdìbò l’ábe ìpinro (a) àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá yíò je èyí tí ìkúnlé re pé tí ó bá ní ó kéré jù, Adájo me ta ti Ílé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá.

240. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá yíò ní sàkáání-àṣẹ, láìsí ilé-ẹjo mìíràn kankan n’ile ẹ Nàìjíríà tí yíò tún níi, láti gbó àti láti dájo l’órí ìpẹjo -kòte milo rùn láti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo , Ilé-ẹjo Gíga ti Olú-ìlú, Àbújá, Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú, Àbújá, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá Ṣàríà ti Ìpínle , Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá Ìbíle àti ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Ológun tàbí àwọn Àjọ-Onígbe jo o mìíràn eléyìí tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin lè dá síle .

241. (1) Ẹjo -kòte milo rùn yíò wà láti ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo si Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo -dá ge ge bí e to ní àwọn ìwáyé wonyí –


(a) ìdájo -parí ní èyíkéyìí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn níwájú Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan tí ńjókòó fún ìgbà àko ko ; (b) Níbití ìdí fún ìpe -ìt’e jo dá ti ní àwọn ìbéèrè nípa òfin nínú níkan, nínú èyíkéyìí ìdájo nínú ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn; (d) ìpinu-ìdájo nínú èyíkéyìí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn lórí ìbéèrè nípa ìtumo sí tàbí ìmúlò Ìwé-òfin Àpapo yí; (e) ìpinu-ìdájo nínú èyíkéyìí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn lórí ìbéèrè nípa bóyá èyíkéyìí ìpèsè-òfin Orí kẹrin Ìwé-òfin àpapo yí ti di ìte lójú, ti ń di ìtelójú tàbí ṣeéṣe kó di ìte lójú nípaa ti ẹnìkan; (ẹ) ìpinu-ìdájo nínú èyíkéyìí ìgbe jo ìdaràn níbití Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan ti dájo ikú; (f) ìpinu-ìdájo tí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan ṣe – **** (i) níbi tí o ro náà ti kan òmìnira ẹnìkan tàbí ìwàlákàtà-ẹni ọmọdé kan, (ii) níbi tí ìfàṣẹ-dè tàbí ìyànsípò olùgbà kan ti di gbígbà tàbí kíko jále , (iii) ní ìwáyé ìdájo kan tó dá pàtó o ràn nípaati afowósíle kan tàbí ìjẹnígbèsè àjo-èsúsú kan tàbí onípò míràn kan l’ábe ìṣelófin tó jẹ mo àjọ-ìṣòwò ní ti ìfìkàṣeuntóto kan tàbí bámìíràn, (iv) ní ìwáyé ìdájo apekótóódàṣẹ kan l’o ro lo kọláya tàbí ìdájo kan lo ro tó kan ìdáhùn-fún n’íṣe ọmọ-ogun ojú-omi, àti (v) l’áwọn ìwáyé o ro míràn ge ge bí òfin kan tó rinle ní Nàìjíríà ti lè ṣeé sí (2) kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò fi ìpe -ìt’e jo dá èyíkéyìí s’óríi – **** (a) látinú ìdájọ Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan tí ńfàyè aláìnígbèdéke síle láti ṣàwíjàre ìṣe kan; (b) látinú pátápátá-àṣẹ láti já tàbí da ìgbeyàwó rú níte e lo rùn apákan tó ti ní àyè iṣìpe -fún-ìt’ẹjo -dá látinú ìdájo apekótóódàṣẹ kan lórí èyí tí àṣẹ-ìdarí náà dúró lé lórí, tí kò sì ṣìpe -fún-ìt’ẹjo -dá ìdájo apekótóódàṣẹ náà; àti (e) láìsí ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe ìle-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga Agbìpe -t’ẹjo -dá, láti inú ìdajo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí ìle-ẹjo Gíga tí ó wáyé pe lú ìfọwo sí àwọn ẹle jo apá méjèèjì tàbí iye tí yíò ná ni níkan

242. (1) L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin ìpín igba-ó-lé-mo kànlélógójì (section 241) Ìwé-òfin Àpapo yí, ìpe -ìt’e jo dá yíò wá látinú ìdájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá pe lú àṣẹ-àtiṣe ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo náà tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá. (2) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá lè dá èyíkéyìí ìpè fún ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe láti ṣìpe ìt’ẹjo -dá ìdájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan nù, ní ti ìgbe jo ro ẹjo ke jo tó je ti t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn nínú èyí tí ìṣìpe ìt’ẹjo -dá ti wá sí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan l’áto do Ilé-ẹjo mìíràn l’e hìn ìbojúwò àkọsíle ìgbe jo ró náà, bí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá bá ròó pé ní ìlépa ìdájo -òdodo kò pọndandan láti gbo ẹjo náà l’o ro ẹnu.

243. Èyíkéyìí e to sí ìpe -ìt’e jo dá sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá látinú ìpinu-ìdájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga kan tí Ìwé-òfin yìí gbéwọni yíò je –


(a) àlèmúṣiṣe ní ìwáyé ìgbe jo ró kan tó je ti ìrúfin tí apákan àwọn ẹle jo gbédìde, tàbí pe lú àṣẹ-àtiṣe Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ní ìgbédìde látọwo ẹnìkan tó nífe e sí ẹjo náà, àti ní ti ìgbe jo ró ẹjo ìdaràn ní ìgbédìde látọwo eni-a-fe sùnkàn tàbí, l’ábe ìkápá àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí àti èyíkéyìí agbára-àṣẹ tí a gbé wọ Amòfin-Àgbà ti Àpapo ile ẹ wa tàbí Amòfin-Àgbà Ìpínle láti gba ìgbe jo náà ṣe tàbí láti dáa dúró, látipa ìgbédìde àwọn àṣẹ tàbí ẹlòmíràn kan ge ge bó ti ṣe wà ní ìlàkale ; (b) àlèmúṣiṣe ní ìbámu pe lú èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti òfin-ìdarí Ilé-ẹjo lásìkò tó fẹse múle fún’gbàkan fún ṣíṣètò agbára, ìṣọwo ṣe-iṣe àti ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá náà.

244. (1) ìpe -ìt’e jo dá yíò wá látinú ipinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà kan si Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ge ge bí e to , nínú ìgbe jo ró ìrúfin kan níwájú Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà nípaa òfin Ísíláàmù tí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà náà lè dájo ọ re . (2) Èyíkéyìí ìpe -ìt’e jo dá sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá látinú ipinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà kan tí ìpín yìí gbéwọni yíò je – (a) àlèmúṣiṣe ni igbedide apakan awon elejo naa tabi pelu ìtọrọ-àṣẹ-àtiṣe ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà tabi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá, ni igbedide elomiran to nifee ninu ejo naa; ati (b) múṣiṣe ní ìbámu pe lú èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti òfin-ìdarí Ilé-ẹjo lásìkò tó fẹse múle fún’gbàkan fún ṣíṣètò agbára, ìṣọwo ṣe-iṣe àti ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá náà.

245. (1) ìpe -ìt’e jo dá yíò wá látinú ipinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle kan sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ge ge bí e to , nínú ìgbe jo ró ìrúfin kan níwájú Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle nípaa ìbéèrè kan tó jẹ mo òfin Ìbíle àti irú àwọn o ro míràn tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le ṣèlàkale ẹ re . (2) Èyíkéyìí e to ìpe -ìt’e jo dá sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá látinú ipinu-ìdájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle kan tí ìpín yìí gbéwọni yíò je – (a) àlèmúṣiṣe ní ìgbédìde tí apákan àwọn ẹle jo gbédìde, tàbí pe lú àṣẹ-àtiṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ní ìgbédìde látọwo ẹlòmíràn kan tó nífe e sí ẹjo náà; (b) ìmúṣiṣe ní ìbámu pe lú èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti òfin-ìdarí Ilé-ẹjo lásìkò tó fẹse múle fún’gbàkan fún ṣíṣètò agbára, ìṣọwo ṣe-iṣe àti ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá náà.

246. (1) ìpe -ìt’e jo dá sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá yíò wà ge ge bí e to látinú – (a) ìpinu-ìdajo àwọn Àjọ-oníìdájo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà tí ìdásíle re wà ní Ato ṣe Ìkarùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo yí; (b) ìpinu-ìdajo Àjọ-oníìdájo fún Ìdìbò Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti àwọn Àjọ-oníìdájo fún Ìdìbò Gómìnà àti àwọn Ilé-ìgbìmo ṣòfin wípé bóyá – (i) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bíi ọmọ ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle gún ge ge l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, (ii) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bíi Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà gún ge ge , tàbí


(iii) ìgbà-lórí-ipò ẹnìkan ti dópin, tàbí àyé irú ẹni be e ti ṣófo (2) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè gbé sàkáání-àṣẹ wọ Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá láti gbo àti láti dá ìpe -ìt’e jo dá látinú ìpinu-ìdájọ èyíkéyìí Ilé-ẹjo kan tàbí Àjọ-onígbe jo o tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo dá síle . (3) Ìpinu-ìdájọ Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá nípaa ti ìpe -ìt’e jo dá látinú ìko wé-fesùnkàn ìdìbò yíò je àdáparí.

247. (1) Fún ìdí láti mú sàkáání-àṣẹ kan tí a gbé wo o látipa Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin mìíràn ṣiṣe , ìkúnlé Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá yíò gún ge ge bí ó bá ní ó kéré jù Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá me ta àti ní ìwáyé ìpe -ìt’e jo dá láti – (a) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà bí ó bá ní ó kéré jù Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá me ta tí wo n nímo nípaa òfin Ìsìláàmù; àti (b) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle , bí ó bá ní ó kéré jù Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá me ta tí wo n nímo nípaa òfin Ìbíle .

248. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá lè ṣe òfin-idarí fún ṣíṣètò agbára, ìṣọwo ṣe-iṣe àti ìlánà-ìto se Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle náà.

D – Ilé-ẹjo Gíga Àpapo

249. (1) Ilé-ẹjo Gíga ti Àparapo Ile ẹ wa kan yíò wà. (2) Ilé-ẹjo Gíga Àpapo naa yíò ní – (a) Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo kan; àti (b) Iye Adájo tí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti lè ṣe ìlàkale ẹ re sí.

250. (1) Ìyànsípò ge ge bí Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò wá látọwo Aláṣẹ pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo tí gbogbo èyí sì wà lábe ìjerìígbè ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin ile ẹ wa. (2) Ìyànsípò ge ge bíi Adájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò wá látọwo Aláṣẹ pe lú ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo -Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo mú àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá. (4) Bí ipò Adájo -Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo bá ṣófo tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Yàto sí látàrí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa àpíntúnpín kẹta ìpín yìí yíò dópin l’e hìn oṣù me ta l’átọjo ìyànsípò be e , Aláṣẹ kì yíò sì tún ọníto hún tí ìyànsípò re dópin yàn mo .

251. (1) Láìtààrò ohunkóhun tó lòdì sí ohun tí ìpèsè e re wà nínú òfin ìpín yìí àti láfikún sí sàkáání-àṣẹ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin lè gbé wo o , Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò ní


àtipe lú lo sàkáání-àṣẹ, láìsí ilé-ẹjo mìíràn kankan tí yíò tún níi, nínú àwọn ẹjo ìrúfin wo nyí – (a) eléyìí tó jẹ mo ìpawo wọlé Ìjọba Àpapo níbi tí Ìjọba náà tàbí e yà-e ka-ìjọba níbe tàbí olùpe jo tàbí olùje jo tí a fe sùn kàn ti ńdípò fún ìjọba je apákan ẹle jo ; (b) tó dàpo mo tàbí tó jẹ mo ìsanwó-orí àwọn Ilé-iṣe àti ìkórajọ mìíràn tí ìdásíle wọn wáyé tàbí tí ń ṣòwò ní Nàìjíríà àti gbogbo ẹni tó wà l’ábe ìsanwó-orí fún Ìjọba Àpapo ; (d) tó dàpo mo tàbí tó jẹ mo owó-orí ọjà-àkókọjá àti owó-orí-iye-òwò àti owó-orí ọjà-àkólọ, tó fi mo ìjàfún-e to l’átọwo tàbí nítakò sí Ilé-iṣe Aṣo bodè Nàìjíríà tàbí onípò-iṣe kan níbe , eléyìí tó jẹ yọ látàri ìṣojúṣe kan tó pọndandan l’ábe òfin-ìdarí ìsanwó owó-orí ọjà-àkókọjá àti owó-orí-iye-òwò àti owó-orí ọjà-àkólọ; (e) tó dàpo mo tàbí tó jẹ mo ìfowópamo , ilé-ìfowópamo , ìgbékale mìíràn kan tó je ti owó, tó fi mo ìṣe ilé-ìfowópamo kan sí èkejì, ìṣe kan l’átọwo tàbí nítakò sí Ilé-ìfowópamo Àpapo Ile ẹ Nàìjíríà tó jẹyọ nínú ìfowópamo , pàṣípààro -òwò pelú íle òkèèrè, ṣíṣedá owó, owó tó bófinmu, àwọn ìwé-afúniláṣẹ ìsanwó, àwọn ìwé-afúniláṣẹ ìgbowó, àwọn ìwé-ìlérí ìsanwó àti àwọn àmúdarí ètò ìṣúná mìíràn: Ní ìje pé ìpinro yí kì yíò di ìmúṣiṣe nínú fàákája láàárín oníìbárà kan àti ilé-ìfowópamo ọ re látàri ìṣòwòpo láàárín oníìbárà òhún àti ilé-ìfowópamo ọ re ; (ẹ) tó jẹjáde nínú ìmúṣiṣe Àbádòfin fún o ro nípa ilé-iṣe àti ìleka-níle -òkèèèrè tàbí ìṣelófin mìíràn tó dípòo Àbádòfin náà tàbí ńṣèdarí iṣe àwọn ilé-iṣe tó je àjọ-ìṣòwò l’ábe Àbádòfin fún o ro nípa ilé-iṣe àti ìleka-níle -òkèèèrè; (f) èyíkéyìí ìṣelófin Ìjọba Àpapo tó jẹ mo e to -e dà-iṣe , e to -ẹníko ko ṣeé, e to -àwòrán-ìko ṣe, àmì-ọjà àti ìfìkanpe-òmíràn, àmì-ilé-iṣe ajé ńlá àti àmì-oníkáràkátà, orúkọ-ìṣòwò, alágbàtán-òwò ti okoòwò àti ilé-iṣe -ajé, òwò-àjọṣe àti àjọ-òwò-àgbàtán, ìṣojúlówó ọjà àti ohun-àmúná’jà àti ìṣojúlówó ọjà láti ilé-iṣe -ajé; (g) èyíkéyìí sàkáání-àṣẹ ilé-iṣe ọmọ-ogun ojú-omi, tó fi mo ìfọko ke rù àti ìwako l’órí Odò Ọya (River Niger) tàbí Odò Benue (River Benue) àti àwọn àyasí-omi wọn àti l’órí o nà-orí-omi ge ge bí ìṣelófin kan ti lè sọo pé ó je o nà-omi àto já-oríle -èdè mìíràn, gbogbo èbútéko Ìjọba Àpapo , (ìgbékale àti agbára-àṣẹ àwọn aláṣẹ-èbútéko ti èbútéko ìjọba Àpapo àti ìgbérù-gba-orí-omi (gb) àyínìke láàárín orílè-èdè, ìṣojú-okoòwò àti káràkátà òkèèrè; (h) ìjo mọ-ìlú, ìgbépé-d’ọmọ-ìlú àti àjòjì, ìlékúrònílùú ẹnìkan tí kìí ṣe ọmọ oríle èdè Nàìjíríà, ìdárúfin-padà, wíwo lú àti kíkúrò l’óríle èdè Nàìjíríà, ìwé-ìrìnà àti ìwé-àṣẹ-ìwo lú; (i) ìwọgbèsè àti o dá-owó (j) ìrìnà-òfurufú àti ààbò ọko -òfurufú (k) ohun-ìjà, èèlò-ìjagun àti àwọn ohun-abúgbàmù; (l) oògùn-olóró àti májèlé; (m) iwakusa ati ohun-alumoni (to fi mo saari epo-robi, iwaepo-robi, iwolewo fun alumoni ati afe fe -rínájó); (n) ìwúwo àti ìdiwo n; (o) ìṣàkoso tàbí ìṣètò àti ìdarí Ìjọba Àpapo tàbí èyíkéyìí e ka-ìṣàkoso re ;


(p) l’ábe ìkápá ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, ìmúṣiṣe àti ìtumo sí Ìwé-òfin Àpapo yí ní bó bá ṣe kan Ìjọba Àpapo tàbí èyíkéyìí e ka-ìṣàkóso re tó; (r) èyíkéyìí ìṣe tàbí ìgbe jo ró kan fún ìkéde-s’íta tàbí ìfàṣẹ-dè tí ńdínà fún ìṣojúṣe tàbí ìpinnu èyíkéyìí ìṣàkóso l’átọwo Ìjọba Àpapo tàbí èyíkéyìí e ka-ìṣàkóso re ; àti (s) irú sàkáání-àṣẹ tó jẹ mo ìrúfin tàbí ìdaràn, pe lú bóyá sí ìyọkúrò àwọn ilé-ẹjo mìíràn tàbí be e ko , ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin ti ṣe le gbée wo o : Ní ìje pé kò níí sí ohun kan ní ìpèsè-òfin ìpinro (p), (r) àti (s) ti àpíntúnpín yìí tí yíò dá ènìyàn dúró láti jà fún ìṣàtúnṣe l’áto do Ìjọba tàbí èyíkéyìí e ka-ìṣàkóso re nínú ẹjo ìbadúkìáje , ìfàṣẹ-dè tàbí ìhùwà kan ní pàtó níbití ìṣe be e ti dá l’órí ìṣelófin, òfin tàbí ìṣe-do gbado gba. (2) Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò ní agbára àti sàkáání-àṣẹ nípaa ti ìdale -dìte , ìwà-ìdale -dìte tó burújáì àti ìrúfin mìíràn tó jẹ mo ọ (3) Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò tún ní agbára àti sàkáání-àṣẹ nípaa tí ẹjo ìdaràn nípa èyí tí àpíntúnpín kìnńí ìpín yìí gbé wo o .

252. (1) Fún èrèdí àtilo sàkáání-àṣẹ èyíkéyìí tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo gbé wo o , Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò gbogbo agbára-àṣẹ Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle . (2) Láìtààrò àpíntúnpín (1) ìpín yìí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè pèsè-òfin tó gbé agbará wọ Ilé-ẹjo Gíga Àpapo l’áfikún síi ge ge bó ti to àti bó ti yẹ fún Ilé-ẹjo náà láti ṣojúṣe sàkáání-àṣẹ re dáadáa.

253. Ilé-ẹjo Gíga Àpapo yíò je èyí tó kúnlé bó ti yẹ bí ó bá ní ó kéré jù Adájo Ilé-ẹjo náà kan.

254. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè òfin ti Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Gíga.

E - Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

255. (1) Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá kan yíò wà. (2) Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá yíò ní – (a) Adájo -Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá; àti (b) Iru iye awon Adájo ti Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè làkale .

256. (1) Ìyànsípò ge ge bí Adájo -Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (2) Ìyànsípò ge ge bí Adájo ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo -Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá mu àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn (4) Bí ipò Adájo -Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí


ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo -Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Aláṣẹ kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

257. (1) L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin ìpín igba-ó-lé-mo kànléláàádo ta (section 251) àti èyíkéyìí ìpèsè-òfin mìíràn kan nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, àti láfikún sí sàkáání-àṣẹ tí òfin lè gbé wòó, Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá yíò ní sàkáání-àṣẹ láti gbo àti láti dájo èyíkéyìí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú nínú èyí tí wíwà tàbí parípátá e to òfin, agbára-àṣẹ, ojúṣe, ohun-ìdáhùn-fún, ìjọlá-óṣèwọni, ìlépa-ànílérò, ojúṣe-e to tàbí e to síni ti je kókó o ro , àti láti gbo tàbí láti dájo ìgbe jo ró ìdaràn tó jẹ mo ìjìyà-eṣe , ìjìyà-pàdánù, ìfìyà-e ṣe -jẹni tàbí èyíkéyìí ohun-ìdáhùn-fún mìíràn nípaa ti o ràn tí e nikan dá. (2) Ìso ro -nípaa ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn ní ìpín yìí pe lú ìsọnípa ìgbe jo ró tó wáyé láti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá àti àwọn tí wo n gbé wa síwájú Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá fún Ilé-ẹjo náà láti ṣiṣẹ lé lórí látipase sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí re .

258. Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá yíò je èyí tí ìkúnlé e re gún ge ge bí ó bá ní ó kéré jù, irú Adájo Ilé-ẹjo náà kan.

259. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adájo -àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Àbújá.

Ẹ - Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Àbújá

260. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Àbújá kan yíò wà. (2) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá náà yíò ní - (a) Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà kan; àti (b) Iye Adájo -Kadi tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìlàkale ẹ re .

261. (1) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Àbújá, yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (2) ) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà, yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (3) Ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo -Kadi Àgbà tàbí Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá mu àyàfi – (a) bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn, tí ó sì ti gbà’wé e rí ojúlówó nípa òfin Ìsìláàmù láti Ilé-ìwé tí Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo gbàwọlé; tàbí (b) ó ti lọ sí ilé-ìwé gbà’wé e rí ojúlówó nípa òfin Ìsìláàmù láti Ilé-ìwé tí Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo gbàwọlé, ó kéré jù, l’áti bíi ọdún méjìlá s’e hìn; àti


(i) ó ní ìrírí ìmo nípa ṣíṣe òfin Ìsìláàmù, tàbí (ii) ó je onímo pàtàkì kan nípa ṣíṣe òfin Ìsìláàmù (4) Bí ipò Adájo -Kadi Àgbà ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo -Kadi ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Aláṣẹ kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

262. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, l’áfikún sí sàkáání-àṣẹ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo fun-un, yio ni sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí ní ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tó kan ìbéèrè kan tó jẹ mo ti òfin Ísíláàmù. (2) fún èrèdí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà yíò ní agbára láti ṣèdájo – (a) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ìgbeyàwó tí a ṣe n’ílànà òfin náà, pe lú ìbéèrè tó jẹ mo ìfẹse múle àti ìtúká ìgbeyàwó be e tàbí ìbéèrè tó dá lé irú ìgbeyàwó be e àti ìbáṣepo ẹbí tàbí ìṣàgbàto jú ọmọdé; (b) níbi tí gbogbo ẹni tí o ràn náà kan ti je Mùsùlùmí, èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ìgbeyàwó tí a ṣe n’ílànà òfin náà, pe lú ìbéèrè tó jẹ mo ìfẹse múle ati ìtúká ìgbeyàwó be e tàbí ìbéèrè tó dá lé irú ìgbeyàwó be e àti ìbáṣepo ẹbí tàbí ìṣàgbàto jú ọmọdé; (d) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ọmọ-àjájùsíle , e bùn, ìpín-ogún tàbí ìro pò-oyè níbití àfúnnilójì, afúnnilóhun, ako wé-ìpín’gún tàbí ẹni tó j’áláìsí je Mùsùlùmí; (e) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ọmọdé kan, àpà tàbí ẹni tí orí i re kò pé kan tí ó je Mùsùlùmí tàbí ìgbàto jú Mùsùlùmí tí kò dápé l’ára tàbí l’o kàn; tàbí (ẹ) níbi tí gbogbo ẹni tí o ràn náà kan, nítorí tí wón je Mùsùlùmí, ti pè fún ilé-ẹjo náà tó gbe jo náà l’áko o ko láti dájo náà n’ílànà òfin àdáni Ìsìláàmù.

263. Fún èrèdí àtiṣojúṣe sàkàání-àṣẹ èyíkéyìí ti Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣofin Àpapo , Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà yíò kúnlé tó bí ó bá ní, ó kéré mọ, Adájo -Kadi me ta ti Ilé-ẹjo náà.

264. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adájo -àgbà Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá.

F - Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá

265. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá kan yíò wà


(2) Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò ní – (a) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle ; àti (b) Iye Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìlàkale ẹ re .

266. (1) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle ti Olú-ìlú Àbújá, yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin. (2) ) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle , yíò wá l’átọwo Aláṣẹ lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (3) Yàto sí irú amúniyẹfúnpò kan tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìlàkale ẹ re , ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adarí tàbí Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá mu àyàfi – (a) bí oníto hún bá je oniṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà tí ó sì ti pegedé l’áti bíi, ó kéré jù, ọdún me wàá s’e hìn, àti ní èrò Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , oníto hún ní ìrírí àti ìmo tó po nípa ìdájo ìbíle ; tàbí (b) ní èrò Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , oníto hún ní ìrírí àti ìmo tó po nípa ìdájo ìbíle . (4) Bí ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle , bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Aláṣẹ yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Agbìpe -te -jo -dá ìbíle náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Aláṣẹ kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

267. Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, l’áfikún sí sàkáání-àṣẹ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo fun-un, yio ni sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí ní ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tó kan ìbéèrè kan tó jẹ mo ti òfin ìbíle .

268. Fún èrèdí àtiṣojúṣe sàkàání-àṣẹ èyíkéyìí ti Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣofin Àpapo , Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle yíò kúnlé tó bí ó bá ní, ó kéré mọ, Adájo me ta ti Ilé-ẹjo náà.

269. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá.

Apá Kejì Àwọn Ilé-ejo Ìjọba Ìpínle

A - Ilé-ejo Gíga Ìjọba Ìpínle

270. (1) Ilé-ejo Gíga Ìjọba Ìpínle kan yíò wà


(2) Ilé-ejo Gíga Ìjọba Ìpínle náà yíò ní – (a) Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga ti Ìjọba Ìpínle (b) Iye Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìlàkale ẹ re .

271. (1) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle , yíò wá l’átọwo Gómìnà lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà. (2) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle , yíò wá l’átọwo Gómìnà ti ńṣiṣe lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (3) ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo Àgbà tàbí Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle mu àyàfi bí oníto hún bá ti pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà ó kéré jù l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn. (4) Bí ipò Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Gómìnà yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Gómìnà kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

272. (1) L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin ìpín igba-ó-lé-mo kànléláàádo ta (section 251) àti èyíkéyìí ìpèsè-òfin mìíràn kan nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle yíò ní sàkáání-àṣẹ láti gbo àti láti dájo èyíkéyìí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú nínú èyí tí wíwà tàbí parípátá e to òfin, agbára-àṣẹ, ojúṣe, ohun-ìdáhùn-fún, ìjọlá-óṣèwọni, ìlépa-ànílérò, ojúṣe-e to tàbí e to síni ti je kókó o ro , àti láti gbo tàbí láti dájo ìgbe jo ró ìdaràn tó jẹ mọ ìjìyà-eṣe , ìjìyà-pàdánù, ìfìyà-e ṣe -jẹni tàbí èyíkéyìí ohun-ìdáhùn-fún mìíràn nípaa ti o ràn tí e nikan dá. (2) Ìso ro -nípaa ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn ní ìpín yìí pe lú ìsọnípa ìgbe jo ró tó wáyé láti Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , àti àwọn tí wo n gbé wa síwájú Ilé-ẹjo Gíga fún Ilé-ẹjo náà láti ṣiṣẹ lé lórí látipase sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí re .

273. Fún èrèdí àtiṣojúṣe sàkàání-àṣẹ èyíkéyìí ti Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin èyíkéyìí, Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle yíò kúnlé tó bí ó bá ní, ó kéré mọ, Adájo kan ti Ilé-ẹjo náà.

274. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle .

B - Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Ìjọba Ìpínle

275. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà kan yio wa fun Ìpínle èyíkéyìí tó bá fe ẹ. (2) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle náà yíò ní – (a) Adájo -Kadi Àgbà kan ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà.


(b) Iye Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle lè ṣe ìlàkale ẹ re .

276. (1) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle , yíò wá l’átọwo Gómìnà l’órí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà. (2) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle , yíò wá l’átọwo Gómìnà lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle mu àyàfi – (a) bí oníto hún bá je oniṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà tí ó sì ti pegedé l’áti bíi, ó kéré jù, ọdún me wàá s’e hìn, tí ó sì ti gbà’wé e rí ojúlówó nípa òfin Ìsìláàmù láti Ilé-ìwé tí Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo gbàwọlé; tàbí (b) ó ti lọ sí ilé-ìwé gbà’wé e rí ojúlówó nípa òfin Ìsìláàmù láti Ilé-ìwé tí Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo gbàwọlé, ó kéré jù, l’áti bíi ọdún me wàá s’e hìn; àti (i) ó ní ìrírí ìmo nípa ṣíṣe òfin Ìsìláàmù, tàbí (ii) ó je onímo pàtàkì kan nípa ṣíṣe òfin Ìsìláàmù (4) Bí ipò Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Gómìnà yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Ìpínle náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Gómìnà kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

277. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle , l’áfikún sí sàkáání-àṣẹ tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle fun-un, yio ni sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí ní ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tó kan ìbéèrè kan tó jẹ mo ti òfin Ìsìláàmù eléyìí tí ilé-ẹjo náà kúnjú-òṣùwo n láti dájo ọ re ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin àpíntúnpín kejì ìpín yìí. (2) Fún èrèdí àpíntúnpín kinni ìpín yìí yíò kúnjú-òṣùwo n láti dájo ọ – (a) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ìgbeyàwó tí a ṣe n’ílànà òfin náà, pe lú ìbéèrè tó jẹ mo ìfẹse múle àti ìtúká ìgbeyàwó be e tàbí ìbéèrè tó dá lé irú ìgbeyawó be e àti ìbáṣepo ẹbí tàbí ìṣàgbàto jú ọmọdé; (b) níbi tí gbogbo ẹni tí o ràn náà kan ti je Mùsùlùmí, èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ìgbeyàwó tí a ṣe n’ílànà òfin náà, pe lú ìbéèrè tó jẹ mo ìfẹse múle ati ìtúká ìgbeyàwó be e tàbí ìbéèrè tó dá lé irú ìgbeyàwó be e àti ìbáṣepo ẹbí tàbí ìṣàgbàto jú ọmọdé; (d) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ọmọ-àjájùsíle , e bùn, ìpín-ogún tàbí ìro pò-oyè níbití àfúnnilójì, afúnnilóhun, ako wé-ìpín’gún tàbí ẹni tó j’áláìsí je Mùsùlùmí;


(e) èyíkéyìí ìbéèrè kan nípaa ti òfin àdáni Ìsìláàmù ní ti ọmọdé kan, àpà tàbí ẹni tí orí i re kò pé kan tí ó je Mùsùlùmí tàbí ìgbàto jú Mùsùlùmí tí kò dápé l’ára tàbí l’o kàn; tàbí (ẹ) níbi tí gbogbo ẹni tí o ràn náà kan, nítorí tí wón je Mùsùlùmí, ti pè fún ilé-ẹjo náà tó gbe jo náà l’áko o ko láti dájo náà n’ílànà òfin àdáni Ìsìláàmù.

278. Fún èrèdí àtiṣojúṣe sàkàání-àṣẹ èyíkéyìí ti Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin èyíkéyìí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà Ìpínle yíò kúnlé tó bí ó bá ní, ó kéré mọ, Adájo -kadi meta ti Ilé-ẹjo náà.

279. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn ìpèsè-òfin èyíkéyìí tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ṣe, Adájo -àgbà Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà Ìpínle lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà ti Ìpínle .

D - Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle (Kòte milo rùn)

280. (1) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle kan yio wa fun Ìpínle èyíkéyìí tó bá fe ẹ. (2) Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle Ìpínle náà yíò ní – (a) Adarí kan ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle ; àti (b) Iye Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle lè ṣe ìlàkale ẹ re .

281. (1) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle tí Ìpínle , yíò wá l’átọwo Gómìnà l’órí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ábe ìfọwo sí ìyànsípò be e látọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà. (2) Ìyànsípò ẹnìkan sí ipò Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle , yíò wá l’átọwo Gómìnà ti ńṣiṣe lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo . (3) Yàto sí irú amúniyẹfúnpò mìíràn kan tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣe ìlàkale ẹ re , ẹnìkan kì yíò kúnjú-o ṣùwo n láti di ipò Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle tí Ìpínle mu àyàfi – (a) bí oníto hún bá je oniṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà tí ó sì ti pegedé l’áti bíi, ó kéré jù, ọdún me wàá s’e hìn, àti ní èrò Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , oníto hún ní ìrírí àti ìmo tó po nípa ìdájo ìbíle ; tàbí (b) ní èrò Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , oníto hún ní ìrírí àti ìmo tó po nípa ìdájo ìbíle . (4) Bí ipò Adarí Ilé-ẹjo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle bá ṣ’ófo, tàbí bí ẹni tí ńdipò náà mú, fún àwọn ìdí kan, kò bá le ṣe ojúṣe ipò o re , nígbànáà àyàfí ìgbà tí ẹnìkan bá di yíyàn fún ipò náà tó sì ti gba ojúṣe ipò náà, tàbí títí dìgbà tí ẹni tí ńdipò náà mú te le bá fi padà síí ṣe ojúṣe ipò o re , Gómìnà yíò yan ẹni tí ó je o gájùlọ nínú àwọn Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle náà láti ṣe àwọn ojúṣe wo nyí. (5) Àyàfi lórí ìfúnilámo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , ìyànsípò ní ìlépa ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe le hìn oṣù me ta látọjo ìyànsípò, Gómìnà kì yíò sì tún ẹni náà tí ìyànsípò o re dópin yàn mo .

282. Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle yíò lè lo sàkáání-àṣẹ ìgbìpe -t’ẹjo -dá tàbí ìṣekòókárí re nínú ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tó ní ìbéèrè nípa ti ìdájo ìbíle nínú.


(2) Fún èrèdí ìpín yìí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle yíò lè lo sàkáání-àṣẹ àti dájo àwọn ìbéèrè kan ge ge bí ìlàkale Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà eléyìí tí dídásíle re wà fún.

283. Fún èrèdí àtiṣojúṣe sàkàání-àṣẹ èyíkéyìí ti Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin èyíkéyìí, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle ti Ìpínle náà.

284. L’ábe ìkápá àṣẹ àwọn òfin èyíkéyìí tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà lè ṣe, Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle ti Ìpínle lè ṣe òfin-ìto ṣe láti fi ṣèdarí ìṣiṣe àti ìlánà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle ti Ìpínle náà.

Apá Kẹtá


285. (1) Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò kan tàbí jù be e lọ yíò wà fún Àparapo Ile ẹ wa tí a ó mo sí Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , tí yíò sì ní sàkáání-àṣẹ ojúlówó-gan, tí kì yíò sí Àjọ-Onígbe jo o mìíràn tí yíò tún níi, láti gbo àti láti dájo l’órí ìwé-ìfesùnkàn pé bóyá – (a) ìdìbò yan ẹnìkan ge ge bí ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo gún ge ge , (b) ìgbà-lórí-ipò ẹnìkan l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí ti d’ópin; (d) àyé ẹnìkan ti ṣófo n’Ílé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí Ílé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin; àti (e) ìbéèrè kan tàbí ìwé-ìfesùnkàn tí a kọ sí Àjọ-Onígbe jo o je èyí tí ìmúwá a re gún tàbí tí kò gún ge ge . (2) Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò kan tàbí jù be e lọ yíò wà fún Ìpínle ko o kan tí a ó mo sí Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò ti Gómìnà ati Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , tí yíò sì ní sàkáání-àṣẹ ojúlówó-gan, tí kì yíò sí Àjọ-Onígbe jo o mìíràn tí yíò tún níi, láti gbo àti láti dájo l’órí ìwé-ìfesùnkàn pé bóyá ìdìbò yan ẹnìkan si ipo Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà tàbí ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin èyíkéyìí gún ge ge (3) ìkúnlé Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò ti Gómìnà àti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò je ge ge bó ti wà nílàkale ní Ato ṣe e kẹfà Ìwé-òfin Àpapo yí. (4) ìkúnlétó fún ìpàdé Àjọ-Onígbe jo o Ìdìbò tí ìdásíle re wáyé l’ábe ìpín yìí yíò je Alága àti ọmọ-àjọ méjì mìíràn.

Apá Kẹrin

Àfiṣe kún

286. (1) l’ábe ìkápá ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí – (a) Níbití lát’ara Òfin Ìpínle kan, sàkáání-àṣẹ di ìgbéwọ èyíkéyìí ilé-ẹjo kan l’o rùn fún gbígbo àti dídá ẹjo t’alárá-ìlú àti ìpe -ìt’e jo dá tó jẹyọ nírú ẹjo be e , ilé-ẹjo náà yíò ní


sàkáání-àṣẹ irúkannáà níti ìgbe jo àti ìdájo nínú ẹjo ọ ti Ìjọba Àpapo àti ìpe -ìt’e jo dá tó jẹyọ nírú ẹjo be e ; (b) Níbití lát’ara Òfin Ìpínle kan, sàkáání-àṣẹ di ìgbéwọ èyíkéyìí ilé-ẹjo kan l’o rùn fún ìṣòfíntótó-ìwadìí, ìṣèwadìí sí, tàbí ìṣẹjo ẹnìkan tí a fe sùn ìrúfin Ìpínle kàn, àti látàrí ìgbe jo àti ìdájo ìpe -ìt’e jo dá tó jẹ jáde látinú irú ìṣẹjo be e tàbí ìgbe jo ró tó jẹ mo ọ, ilé-ẹjo náà yíò ní sàkáání-àṣẹ irúkannáà níti ìṣòfíntótó-ìwadìí, ìṣèwadìí sí, tàbí ìṣẹjo ẹnìkan tí a fe sùn ìrúfin Ìjọba Àpapo kàn àti ìdájo ìpe -ìt’e jo dá tó jẹ jáde látinú irú ìṣẹjo be e tàbí ìgbe jo ró be e ; (d) sàkáání-àṣẹ tó di ìgbéwọ ilé-ẹjo Ìpínle kan ní ìlépa àwọn ìpèsè-òfin ìpín yìí yíò di ìmúṣiṣe ní ìbámu pe lú ìṣiṣe àti ìlànà-ìto ṣe fún àsìkò tí ó wà ní ìlàkale , ní ti sàkáání-àṣẹ re l’órí ẹjo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn yàto sí ẹjo ti Ìjọba Àpapo . (2) kò sí ohun kan ní ìpèsè-òfin ìpín yìí, àyàfi níwo n bí ìpèsè-òfin mìíràn bá ti di pípèsè látipa ìfiṣiṣe àwọn ìpín kọkàndínlo o o dúnrún àti ìkọkànlélo o o dúnrún (sections 299 and 301) Ìwé-òfin Àpapo yí, tí yíò di títúmo sí èyí tí ńgbé sàkáání-àṣẹ nípa ẹjo Ìjọba Àpapo tàbí ìrúfin Ìjọba Àpapo wọ ilé-ẹjo kan tí ìdaríi re wà l’o wo ẹnìkan tí kìí ṣe tàbí tí kò tíì pegedé láti ṣiṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà. (3) Ní ìpín yìí, àyàfi bí ìlò-nínú-ìso ro re bá pàṣẹ bámìíràn – “ẹjo ” pe lú o ràn; “ẹjo Ìjọba Àpapo ” túmo sí ẹjo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn tó jẹ mo àwọn ìpèsè-òfin tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo l’ágbára láti ṣòfin lé; àti “ìrúfin Ìjọba Àpapo ” túmo sí ìrúfin tó tako ìpèsè-òfin Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí òfinkófin kan tó fẹse múle bí èyí tí ó ti di ìṣelófin.

287. (1) Ìpinnu Ilé-ẹjo Gígajùlọ yíò di ìmúṣẹ níbikíbi l’óríle èdè yí l’átọwo gbogbo alágbára-àṣẹ àti ẹni, àtipe lú l’átọwo ilé-ẹjo tí sàkáání-àṣẹ re kò tó ti Ilé-ẹjo Gígajùlọ. (2) Ìpinnu Ilé-ẹjo Gígajùlọ yíò di ìmúṣẹ níbikíbi l’óríle èdè yí l’átọwo gbogbo alágbára-àṣẹ àti ẹni, àtipe lú l’átọwo ilé-ẹjo tí sàkáání-àṣẹ re kò tó ti Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá. (3) Ìpinnu Ilé-ẹjo Gíga Àpapo , Ilé-ẹjo Gíga, àti gbogbo Ilé-ẹjo tí Ìwé-òfin Àpapo yí dasile yíò di ìmúṣẹ níbikíbi l’óríle èdè yí l’átọwo gbogbo alágbára-àṣẹ àti ẹni, àtipe lú l’átọwo ilé-ẹjo tí sàkáání-àṣẹ re kò tó ti Ilé-ẹjo Gíga Àpapo , Ilé-ẹjo Gíga àti gbogbo àwọn Ilé-ẹjo náà, ge ge .

288. (1) Ní lílo agbára-àṣẹ ìyànsípò re l’ábe àwọn ìpèsè-òfin Orí yìí, ní ti ìyànsípò àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ àti Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá, Aláṣẹ yíò kobiara sí ìnílò l’áti ríi dájú wípé l’ára àwọn tí yíò di irú ipò be e mú, àwọn tí wo n nímo nípaa òfin Ìsìláàmù àti nípaa òfin Ìbíle wà. (2) fún èrèdí àpíntúnpín kìńní ìpín yìí – (a) ènìyàn yíò je ẹni tó mo nípa òfin àdáni Ìsìláàmù bí oníto hún bá je oniṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà tí ó sì ti pegedé l’áti bíi ìgbà tí kò kéré jù ọdún me e e dógún s’e hìn lọ ní ti Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, tàbí ìgbà tí kò kéré jù ọdún méjìlá s’e hìn ní ti Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá, àtipe lú tí ó ti gbà’wé e rí ojúlówó nípa òfin Ìsìláàmù láti Ilé-ìwé tí Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo gbàwọlé; àti


(b) ènìyàn yíò je ẹni tó mo nípa òfin ìbíle bí oníto hún bá je oniṣe -òfin ní Ile Nàìjíríà tí ó sì ti pegedé l’áti bíi ìgbà tí kò kéré jù ọdún me e e dógún s’e hìn lọ ní ti Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, tàbí ìgbà tí kò kéré jù ọdún méjìlá s’e hìn ní ti Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá, àtipe lú, ní ìwáyé èyíkéyìí méjèèjì wo nyí àti ní èrò Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’Ápapo oníto hún ní ìmo àti ìrírí tó péye nínú iṣe òfin ìbíle .

289. Kì yíò sí oniṣe -òfin kan tí yíò pegedé fún ìyànsípò ge ge bíi Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá tàbí Adájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Adájo Ilé-ẹjo Gíga tàbí Adájo -kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ṣàríà tàbí Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá Ìbíle nígbà tó ṣì je ọmọ Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa tàbí ọmọ ìgbìmo-alábẹṣékélé ti Olú-ìlú Ìjọba Ile ẹ wa l’Ápapo , Àbújá tàbí Ìgbìmo-elétò fún Ìṣe -idájo ti Ìpínle , oníto hún yíò sì wà láìyẹ fún ipò náà títí ọdún me ta l’e hìn ìgbà tó ti de kun jíje ọmọ ìgbìmo be e .

290. (1) Ẹnìkan tó di ìyànsípò sípò èyíkéyìí ipò ìdájo kì yíò be re iṣe ẹ re àyàfìgbà tó bá ti je wo dúkìá àti ohun tó wà níkàwo o re ge ge bí ó ti wà ní ìlàsíle nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí ó sì ti gba ìbúrafúnni àti ìbúra-ìṣetìjọba tó wà ní ìlàsíle ní Ato ṣe èkeje Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Ìbúra tí ìso ro ọ re ṣáájú yìí ni yíò je mímúṣẹ l’átọwo ẹni tí àṣẹ wà fún láti f’ìbura fún ni fún àsìkò náà.

291. (1) oníṣe ìdájo kan tí ó di yíyàn sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -te -jo -dá lè f’e hìn tì bí ó bá pé ọmọ ọdún márùndínláàádo rin tí yíò sì de kun dídi ipò náà mú bí ó bá pé ọmọ àádo rin ọdún. (2) oníṣe ìdájo kan tí ó di yíyàn sí Ilé-ẹjo mìíràn kan, yàto sí èyí tí àsọyanjú wọn wà ní àpíntúnpín kìńní ìpín yìí lè fe hìntì bí ó bá pé ọmọ ọgo ta ọdún tí yíò sì de kun dídi ipò náà mú bí ó bá pé ọmọ ọdún márùndínláàádo rin. (3) ẹnike ni tí ó ti di ípò mú ge ge bí oníṣe ìdájo kan – (a) fún ìgbà tí kò kéré ju ọdún me e e dógún, bí ó bá fe hìntì l’o mọ ọdún tàbí l’e hìn ọdún márùndínláàádo rin ní ti Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà, Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Adarí ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá tàbí Adajo Ilé-ẹjo Agbìpe-t’e jo dá tàbí ní géérégé ọgo ta ọdún tàbí jùbe e lọ ní ìwáyé mìíràn, yíò l’e to o sí owó-ìfe hìntì títí ọjo -ayé e re níye tó je déédé owó-oṣù àgbàke hìn àti owó-àjẹmo núu re láfikún sí oríṣiríṣi àǹfànì ìfe hìntì míìran tó to síi; (b) fún ìgbà tí kò kéré ju ọdún me e e dógún, bí ó bá fe hìntì l’o mọ ọdún tàbí l’e hìn ọdún márùndínláàádo rin, bíítiíwù kórí, yíò l’e to o sí owó-ìfe hìntì títí ọjo -ayé e re ge ge bó ti wà ní ìpinro (a) àpíntúnpín yìí ní déédé iye ọdún tó fi ṣiṣe ge ge bí oníṣe ìdájo ní ti ọdún me e e dógún, àti gbogbo owó-àjẹmo núu re láfikún sí oríṣiríṣi àǹfànì ìfe hìntì míìran tó to síi l’ábe àjọsọ àti ipò-ìṣiṣe ; àti (d) bíítiíwù kórí, yíò l’e to o sí irú owó-ìfe hìntì àti oríṣiríṣi àǹfànì ìfe hìntì míìran ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kan tàbí Òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle kan ti ṣ’ètòo re sí. (4) Kò sí ohun kan ní ìpín yìí tàbí ibòmíràn kan nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò dínà ìmúṣiṣe ìpèsè-òfin mìíràn kan tó ńṣètò owó-ìfe hìntì, owó-gbàmábìínú-ìfe hìntì àti gbogbo owó-àjẹmo nú míìran kan fún ẹnìkan tó wà níṣẹ Ìjọba Àpapo tàbí ti Ìpínle .


292. (1) oníṣe ìdájo kan kì yíò di yíyọ nípò tàbí ìyànsípò kó tóó tó ọjo ìfe hìntì re àyàfi l’áwọn ìwáyé yìí – (a) níwàáyé bíi – (i) O gá-Adájo Àgbà Ileẹ Nàìjíríà, Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá, Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo , Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá àti Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, látọwọ Aláṣẹ tí ńṣiṣe l’órí àdéhùn tí ìdáméjì nínú me ta o po jùlọ ọmọ Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Ile ẹ wa ṣàtìlẹhìn fún. (ii) Adájo Àgbà Ìpínle , Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ṣàríà ti tabi Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá Ìbíle ti Ìpínle , látọwọ Gómìnà tí ńṣiṣe l’órí àdéhùn tí ìdáméjì nínú me ta o po jùlọ ọmọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà ṣàtìlẹhìn, Tí ńpè fún ìyọnípò be ẹ l’átàri àìlè-ṣe ojúṣe ipò re (ìbáàṣe l’átipase àìlera ọkàn tàbí ara) tàbí fún aṣemáṣe kan tàbí fún ite òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà l’ójú; (b) niwaye miran, to yato si eyi ti ipinro (a) apaintunpin yi dale, látọwọ Aláṣẹ tabi, bíítiíwù kórí, látọwọ Gómìnà, tí ńṣiṣe l’órí àmo ràn-ó-dáabe e ti Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo pe oníṣe ìdájo naa di yiyo l’átàri àìlè-ṣe ojúṣe ipò re (ìbáàṣe l’átipase àìlera ọkàn tàbí ara) tàbí fún aṣemáṣe kan tàbí fún ite òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà l’ójú; (2) Ẹnike ni tí ó bá ti dipò mú ge ge bí oníṣe ìdájo kan kì yíò tún farahàn tàbí ṣe bí oníṣe ìdájo kan níwájú ilé-ẹjo tàbí àjọ-onígbe e jo èyíkéyìí ní Nàìjíríà.

293. Àyàfi fún ìmúṣẹ sàkáání-àṣẹ èyíkéyìí tí Ìwé-òfin Àpapo yí gbé wo o tàbí òfin mìíràn, gbogbo ilé-ẹjo tí ìdásíle wọn je látipa Ìwé-òfin Àpapo yí ni yíò je èyí tí ìkúnlé re tó láìtààrò ìṣófo àyè èyíkéyìí nínú ọmọ ìgbìmo ìdájo ilé-ẹjo náà.

294. (1) Gbogbo Ilé-ẹjo tí ìdásíle wọn wà l’ábe ìpín yìí ni yíò fi ìdájo re léle ní kíkọsíle , ó pe jù, àádo rùn-ún ọjo l’e hìn ìfẹnukò l’órí e rí-àríṣègbè àti o ro ìparí-ẹjo àti fún gbogbo apá tí o ro tó di ìṣẹjo lélórí náà kàn ní e dà ojúlówó ìdájo náà láàárín ọjo méje tí ìgbékale náà wáyé. (2) O ko o kan O gá-Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá yíò gbé èròǹgbà re kale ní kíkọsíle , tàbí ṣo ní kíkọsíle wípé òun gba èrò O gá-Adájo mìíràn tó sọ èrò tire náà ní kíkọsíle wọlé: Ní ìjepé kìí ṣe dandan fún O gá-Adájo tó gbo ẹjo kan láti wà níbe nígbàtí ìdájo bá fe e wáyé tí èrò Ogá-Adájo kan sì lè di kíkàsíta l’átọwo O gá-Adájo mìíràn, bóyá ó wá tàbí kò wá síbi ìgbe jo náà. (3) Ìpinnu ilé-ẹjo tó ní Adájo tó ju o kan lọ nínú yíò di dídá pe lú èròǹgbà o po jùlọ ọmọ ìgbìmo ìdájo náà. (4) fún èrèdí ìṣègbékale ìpinnu rẹ tó wà l’ábe ìpín yìí, Ilé-ẹjo Gígajùlọ tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá yíò je èyí tí ìkúnlé re tó bí, ọmọ ìgbìmo ìdájo ilé-ẹjo náà kan, o kere ju, bá jókòó fún ìdí náà. (5) Ìdájo ilé-ẹjo kan kì yíò di pípatì tàbí kíkọsíle níwo n-ọn pé ó ṣ’aláìbáre pe lú àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí àyàfi bí ó bá te ilé-ẹjo tí ńlo sàkáání-àṣẹ látipa ìgbìpe -


t’ẹjo -dá tàbí ìṣàtúnye wò ìdájo náà l’o rùn pé apákan àwọn ẹle jo tí ńfe sùnkàn ti jìyà kan l’átara àṣìṣe ìdájo nítorí ìdí kan níbe . (6) Ge ge bí ó bá ti tètè ṣeé ṣe tó, l’e hìn tí ìgbe jo àti ìdájo bá ti wáyé níbití ó ti je tàbí di mímo pé ìṣ’aláìbáre pe lú àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí wà, ẹni tí ńdarí-ẹjo níbi ìjokòó ẹjo náà yíò fi ìjabo ránṣe sí Alága Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo ẹni tí yíò máa fi o ro náà tó ìgbìmo náà l’étí bí ìgbìmo náà bá ti fe ẹ sí.

295. (1) Níbi tí ìbéèrè-èrèdí òfin kan nípa ìtumo sí tàbí ìmúfiṣiṣe Ìwé-òfin Àpapo yí bá ti wáyé nínú ìgbe jo ró kan n’ílé-ẹjo èyíkéyìí kan ní Nàìjíríà (yàto sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá, Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tabi Ilé-ẹjo Gíga) tí Ilé-ẹjo náà sì wòó pé o ro náà kan ìbéèrè-èrèdí kan pàtàkì ní t’òfin, Ilé-ẹjo náà lè, bí apákan nínú àwọn ele jo ìgbe jo ró náà bá fe ẹ, gbé ìbéèrè náà lọ sí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga tó ní sàkáání-àṣẹ ní agbègbè náà ní Nàìjíríà tí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga náà yíò sì - (a) bí ó bá je ní ti èròǹgbà, èrèdí náà kan èrèdí-òfin pààtàkì, yíò gbé ìbéèrè náà lọ sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá; tàbí (b) bí ó bá je ní ti èròǹgbà, èrèdí náà kò kan èrèdí-òfin pààtàkì kan, yíò gbé ìbéèrè náà padà sí ilé-ẹjo tó gbée wá fún ìkódanù ní ìbámu pe lú ìdarí bí Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga bá ṣe ròó pé ó yẹ. (2) Níbi tí ìbéèrè-èrèdí òfin kan nípa ìtumo sí tàbí ìmúfiṣiṣe Ìwé-òfin Àpapo yí bá ti wáyé nínú ìgbe jo ró kan ní Ilé-ẹjo Gíga Àpapo tàbí Ilé-ẹjo Gíga, tí Ilé-ẹjo náà sì wòó pé o ro náà kan ìbéèrè-èrèdí kan pàtàkì ní t’òfin, Ilé-ẹjo náà lè, bí apákan nínú àwọn ele jo ìgbe jo ró náà bá fe , gbé ìbéèrè náà lọ sí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá; àti níbití ìbéèrè kan ti di gbígbélọ ní ìlépa àpíntúnpín yìí, Ilé-ẹjo yíò fi ìpinnu re léle l’órí ìbéèrè nípa òfin náà tí ilé-ẹjo tí ìbéèrè náà ti j’ẹyọ yíò kó ìbéèrè náà danù ní ìbámu pe lú ìdarí ìpinnu ohún. (3) Níbi tí ìbéèrè-èrèdí òfin kan nípa ìtumo sí tàbí ìmúfiṣiṣe Ìwé-òfin Àpapo yí bá ti wáyé nínú ìgbe jo ró kan ní Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá tí Ilé-ẹjo náà sì wòó pé o ro náà kan ìbéèrè-èrèdí kan pàtàkì ní t’òfin, Ilé-ẹjo náà lè, bí apákan nínú àwọn ele jo ìgbe jo ró náà bá fe , gbé ìbéèrè náà lọ sí Ilé-ẹjo Gígajùlọ tí yíò sì fi ìpinnu re léle l’órí ìbéèrè nípa òfin náà àti irú ìdarí kan fún Ilé-ẹjo Agbìpe -t’ẹjo -dá ge ge bó ti ríi pé ó bójúmu sí.

296. Ní Orí yìí, àyàfi bí lílò-nínú-ìso ro bá pọndandan ìyàto ọ re , “ipò” nígbàtí lílò o re bá pe lú ìgúnge ge ìdìbò sípò kan pe lú ipò Aláṣẹ Àparapò Oríle -èdè yí, Igbákejì-Aláṣẹ Àparapo Oríle -èdè yí àti Gómìnà tàbí Igbákejì-Gómìnà Ìpínle ṣùgbo n kò pe lú ipò Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin, Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin tàbí ipòkípò kan tí Ìwé-òfin Àpapò yí dá síle .


Orí Kẹjọ Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá àti Ìpèsè-òfin àfiṣekún gbogboogbò

Apá Kinni

Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

297. (1) Olú-ìlú Ìjọba Àpapo kan, Àbújá yíò wà, ààlà ìpínle re yíò sì wà ge ge bó ti wà ní àsọyanjú ní Apá Kejì Ato ṣe àko ko sí Ìwé-òfin Àpapo yí. (2) Ìnile gbogbo ile ojú agbègbè tó wà ní Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò je ti Ìjọba Àpapo Oríle-èdè Atọwo -ìlú-gb’aṣẹ Nàìjíríà.

298. Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò je Olú-ìlú Oríle-èdè àparapo dá àti ibùjókòó Ìjọba Àpapo .

299. Àwọn ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí yíò di lílò fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá ge ge bíi pe Ìpínle kan ni nínú Ìpínle Oríle-èdè àparapo dá yìí; àtipe lú ge ge bíi – (a) gbogbo agbára-àṣẹ ìṣòfin, agbára-àṣẹ ìṣàkóso àti agbára-àṣẹ ìṣèdájo tó wà l’o wo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , Gómìnà Ìpínle àti l’o wo Ilé-ẹjo Ìpínle , lo kòòkan yíò wà l’o wo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , Aláṣẹ Oríle -èdè àti Ilé-ẹjo eléyìí tó je ní ti ìpèsè-òfin ìṣáájú yìí di dídásíle fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá; (b) gbogbo agbára-àsẹ tó wà ní ìpinro (a) ìpín yìí yíò di mímúlò ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí; àtipe lú (d) àwọn ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí yíò di kíkà pe lú àyínìke àti àyínìpadà tó yẹ tó sì b’o gbo n mu láti mú wọn wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin ìpín yìí.

300. Fún èrèdí Orí Kẹrin Ìwé-òfin Àpapo yí, Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò je agbègbè-aláṣòfin kanṣoṣo àti agbègbè-aláṣojúṣòfin Àpapo tó po tó bó ti to síi l’ábe ìpín kọkàndínláàádo ta (section 49) Ìwé-òfin Àpapo yí.

301. Láìṣojúṣàáájú sí gbogbo ìpèsè-òfin tó wà ní ìpín kọkàndínlo o o dúnrún Ìwé-òfin Àpapo yí, ní ṣíṣàmúlò re fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Ìwé-òfin Àpapo yí yíò di títúmo bíi pé - (a) ìso ro nípaa Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà àti ìgbìmo -ìṣàkóso Ìpínle (bó ṣe wù ká pèé) je ìso ro nípaa Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ àti ìgbìmo -ìṣàkóso Oríle -èdè (bó ṣe wù ká pèé) be è ge ge ; (b) ìso ro nípaa Adájo Àgbà àti Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle je ìso ro nípaa Adájo Àgbà àti Adájo Ilé-ẹjo Gíga tí ìdásíle re wà fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá látipa ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí; àti (d) ìso ro nípaa ẹni, ipò àti alágbára-àṣẹ Ìpínle kan je ìso ro nípaa irúkannáà ẹni, ipò àti alágbára-àṣẹ Ìjọba Àpapo pelú ipò-ọlá, àfipè-oyè àti agbára-àṣẹ bákannáà; àti ní pàtàkìjùlọ, bíi pé ìso ro nípaa Amòfin-Àgbà, àwọn Abójúto ro àti Aye wé-owó-wò


Gbogboogbò je ìso ro nípaa Amòfin-Àgbà, àwọn Alábòójútó àti Aye wé-owó-wò Gbogboogbò Ìjọba Àpapo pelú ipò-ọlá, àfipè-oyè àti agbára-àṣẹ bákannáà.

302. Aláṣẹ lè yan Alábòójútó fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, ní ìmúṣe agbára-àṣẹ tí ìpín (section 147***) Ìwé-òfin Àpapo yí gbé wo o sípò, ẹni tí yíò máa lo agbára-àṣẹ àti ṣe àwọn ojúṣe kan ge ge bí Aláṣẹ ti lè fi lée lo wo látìgbàdégbà.

303. Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò ní agbègbè-alògbìmo me fà tí ìṣọwo tòpo ìṣàkoso àti ìṣèlú re yíò je bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti làá síle .

304. (1) Ìgbìmo Iṣe Ìdájo Olú-ìlú Ìjọba Àpapo kan yíò wà fún Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, ìkúnlé àti ojúṣe èyí tí yíò wà ge ge bí Apá kẹta Ato ṣe e kẹta Ìwé-òfin Àpapo yí ti ṣe pèsè e re . (2) Àwọn ìpèsè-òfin ìpín { sections 154(1) and (3), 155, 156, 157(1) and (2), 158(1) and 159 to 161} Ìwé-òfin Àpapo yí, pe lú àyínìke àti àyínìpadà tó pọndandan, yíò di lílò fún Ìgbìmo Iṣe Ìdájo Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá.

Apá kejì Ìpèsè-òfin fún àmúlò-onírúurú

305. (1) L’ábe ìkápá agbára-àṣẹ Ìwé-òfin Àpapo yí, Aláṣẹ lè ṣè’kéde síta ipò-ìdágìrì ní Oríle -èdè yí tàbí ibìkíbi nínú re látipa Àte jáde Ilé-iṣe Ìjọba Àpapo . (2) Aláṣẹ, lese kẹse tó bá ti gbé ìkéde náà síta, yíò fi e dà ìkéde náà àti e kúnre re àlàyé ipò-ìdágìrì náà ṣọwo sí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo , o ko o kan wọn yíò sì pe ìpàdé ìgbìmo ilé tí ó ti ńṣe Aṣòfin tàbí Abẹnuo ro lo wo kan látilè fẹnukò l’óríi bóyá kí wo n gba ipò-ìdágìrì náà wọlé tàbí be e ko. (3) Aláṣẹ yíò lágbára-àṣẹ láti fi ìkéde síta fún ipò-ìdágìrì l’áwo n ìgbà wo nyí níkan – (a) bí Oríle -èdè yí bá wà l’ójú ogun; (b) bí Oríle -èdè yí bá wà nínú ewu ìkọlù ogun tàbí wà l’ójú ìjà; (d) ìrúkèrúdò àti àìsí-ààbò fún ará-ìlú ní Oríle -èdè tàbí apá kan nínúu re ti wáyé gan-an-gan, èyí tó le débii pé, ó nílò fún ìgbése tó nípọn láti lè mú àlááfíà àti ààbò padà bo sípò; (e) ewu ìrúkèrúdò àti àìsí-ààbò fún ará-ìlú ní Oríle -èdè tàbí apá kan nínúu re ti be re síí fojúhàn kete, èyí tó nílò fún ìgbése tó nípọn láti lè mú àlááfíà àti ààbò padà bo sípò; (ẹ) ìṣe le kan ti ṣe tàbí ewu kan ńbo , tàbí ìṣe le aburú kan ti ṣe tàbí ìṣe le -aburú àbámáyé kan ti ṣe , eléyìí tó ṣe sí agbègbè kan tàbí apá kan agbègbè kan ní Oríle -èdè yí; (f) ewu mìíràn kan wà l’órí ìlú eléyìí tó hàn gbangba ge ge bí adáyàjáni sí wíwà Oríle -èdè yí; tàbí (g) bí Aláṣẹ bá gba ìpèfún ṣíṣe be e ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin tó wà ní àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí. (4) Gómìnà Ìpínle, pe lú ìfòǹte lù èsì-ìpàdé láti odo Ìgbìmoṣòfin Ìpínle, lè pèfún ìkéde ipò ìdágìrì l’átọwo Aláṣẹ sí Ìpínle kan tí àwọn ìṣe le tó wà ní ìpinro (d), (e) àti (ẹ) àpíntúnpín kẹta ìpín yìí ti ìṣe le náà kò kọjá ààlà Ìpínle náà.


(5) Aláṣẹ kì yíò fi ìkede ipò-ìdágìrì síta l’áwọn ìwáyé tí àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹrin ìpín yìí wà fún àyàfi bí Gómìnà Ìpínle náà bá kùnà láti béèrè fún ìkéde be e lo wo Aláṣẹ l’ásìkò tó b’o gbo n mu. (6) ìkede ipò-ìdágìrì tí Aláṣẹ fi síta l’ábe ìpín yìí yíò dópin ìṣiṣe – (a) bí Aláṣẹ bá pe àṣẹ náà padà pe lú ìkọsíle kan tó jáde nínú Àte jáde Ilé-iṣe Ìjọba Àpapo ; (b) bó bá kan àparapo oríle -èdè yíi tàbí apákan nínúu re , àtipe lú láàárín ọjo méjì tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo fi wà l’e nu iṣe , tàbí láàárín ọjo me wàá tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kò fi wà l’e nu iṣe l’e hìn ìte jáde náà, kò sí ìfẹnukò tó ní ìtìlẹhìn pe lú ìdáméjì-nínúu-me ta o po jùlọ ọmọ ìgbìmo ṣòfin ní o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; (d) l’e hìn oṣù me fà tí ìkéde náà ti wà ní ìfẹse múle ; Ní ìje pé Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè fikún àkókò ipò-ìdágìrì náà kí oṣù me fà àko ko tóó pé, látipa ìfẹnukò tó wáyé be e ge ge ; tàbí (e) nígbà míràn kan l’e hìn ìfòǹte lù tí ìso ro nípaa re wà ní ìpinro (b) tàbí àfikún ọjo , tí ìso ro re wà ní ìpinro (d) àpíntúnpín yìí, nígbàtí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo bá da ìkéde náà nù pe lú ìwo n o po -ẹse gbogbo ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin ko o kan.

306. (1) yàto sí bí ó bá wà ní ìpèsè bámìíràn, ẹnike ni tí ó bá di yíyàn sí ipò, dídìbòyàn tàbí ìfàkale sí ipò kan tí Ìwé-òfin Àpapo yí dá síle lè fipò síle pe lú ìko wé ìfipòsíle tóun tìkálára re kọ l’órúkọ re , sí alágbára-àṣẹ tàbí ẹni tó yàn-án sípò, dìbòyàn-án tàbí fàákale . (2) Ìko wé-fipòsíle ẹnike ni kúrò ní ipò èyíkéyìí tí Ìwé-òfin Àpapo yí dá síle yíò be re iṣe nígbàtí ìwé náà tí ń so ro nípa ìko wé-fipòsíle náà bá di gbígbà so wo alágbára-àṣẹ tàbí ẹni tí ìwé náà wà fún tàbí ẹnike ni tí àṣẹ láto wo alágbára-àṣẹ náà wà fún láti gbàá. (3) Ìko wé-fipòsíle Aláṣẹ àti ti Igbákejì-Aláṣẹ yíò je kíkọ sí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti sí Aláṣẹ. (4) Ní ìwáyé ìko wé-fipòsíle Aláṣẹ, Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin yíò kéde ìko wé-fipòsíle náà lo gán sí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin. (5) Ìko wé-fipòsíle Gómìnà àti ti Igbákejì-Gómìnà Ìpínle kan yíò je kíkọ sí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle àti sí Gómìnà Ìpínle náà. (6) Ìko wé-fipòsíle Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin àti ti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin yíò je kíkọ sí Aje ṣe -ilé Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo lo ko o kan, àti ti Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle yíò je kíkọ sí Aje ṣe -ilé Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà. (7) Ìko wé-fipòsíle ọmọ-ìgbìmo Ilé-Ìgbìmo ṣòfin kan yíò je kíkọ sí Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin tàbí, bí o ro náà bá ṣe gbà, sí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin tí o ro náà kàn.

307. Láìtààrò ìpèsè-òfin èyíkéyìí ní Orí Kẹrin àti l’ábe ìkápá agbára-àṣẹ ìpín kọkànléláàádóje àti kẹtàdínlo go sàn-án (sections 131 and 177) Ìwé-òfin Àpapo yí, kì yíò sí ọmọ ile Nàìjíríà kan tó gba ìjo mọ-ìlú re látipa ìforúkọsíle tàbí ìwé-e rí ìgbépé-d’ọmọ-ìlú tí yíò dipò kan tí a fi ìdìbò tàbí ìyànsípò gbéwọlé mú, láàárín ọdún me wàá sí ìforúkọsíle tàbí gbígba ìwé-e rí o hún, l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí.

308. (1) Láìtààrò ohun kan tó lè lòdì síi nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, ṣùgbo n s’ábe agbára-àṣẹ àpíntúnpín kejì ìpín yìí –


(a) kì yíò sí ìgbe jo róo t’alárá-ìlú tàbí ìdaràn tí yíò di gbígbé dìde tàbí ṣíṣe lọ l’órí ẹnìkan tí ìpín yìí kàn l’ásìkò tó ńdipò kan mú; (b) ẹnìkan tí ìpín yìí kàn kì yíò di ìfòfinmú tàbí ìtìmo lé l’ásìkò náà, yálàa ní ìlépa ìgbe jo róo ilé-ẹjo tàbí bámìíràn; àtipe lú (d) kì yíò sí ìṣe ilé-ẹjo kan tí ńpè fún tàbí tí ńfi dandangbo n pè fún ìfarahàn ẹnìkan tí ìpín yìí kàn tí yíò di ìbéèrè fún tàbí ìfisíta: Ní ìje pé nínú àtimo bóyá àkókò ìdádúró ti dópin fún ìgbe jo róo nítakò ẹnìkan tí ìpín yìí kàn, àkókò ìwànípò re kì yíò je kíkàsí. (2) Àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kìńní ìpín yìí kì yíò kan ìgbe jo róo t’alárá-ìlú nítakò ẹnìkan tí ìpín yìí kàn, nípo iṣe -ìjọba re , tàbí ìgbe jo róo ìdaràn níbití oníto hun ti tan mo ẹjo náà ní ti ìdárúkọ níkan. (3) ìpín yìí kan ẹni tí ńdipò Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ, Gómìnà tàbí Igbákejì Gómìnà; àtipe lú, ìso ro nípaa “àsìkò ìdipòmú” je ìso ro nípaa àkokò tí ẹni tí ńdipò náà mú yíò lò láti fi ṣe ojúṣe ipò o re .

Apá Keta Ìpèsè-òfin fún àsìkò ìtipòkan-bo síkejì àti ìmúpamo

309. Láìtààrò ipese-ofin Orí Kẹta Ìwé-òfin Àpapo yí, ṣùgbo n s’ábe agbára-àṣẹ ìpín kejìdínlo gbo n níbe , ẹnike ni tó di ọmọ oríle-èdè Nàìjíríà nípaa ìbí, ìforúkọsíle tàbí ìgbépe -títí-dọmọ-onílùú l’ábe ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo míran yíò maa je ọmọ oríle -èdè Nàìjíríà lọ l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí.

310. (1) Àyàfìgbà tí Ilé-ìgbìmoṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmoṣòfin kan bá lo agbára-àṣẹ rè láti fi ṣòfin ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin (section 51 or 93) Ìwé-òfin Àpapo yí, Aje ṣe -ilé tàbí òṣìṣe mìíràn n’Ilé-ìgbìmoṣòfin yíò di yíyàn, ní ti o ko o kan Ilé-ìgbìmoṣòfin Àpapo látọwo Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo , ati ni ti Ilé-ìgbìmoṣòfin Ìpínle látọwo Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-ìpínle . (2) Ní lílo agbára-àṣẹ re l’ábe ìpèsè-òfin ìpín yìí, Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo yíò fikùnlukùn bó ṣe yẹ pe lú Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo tàbí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin, tí Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-ìpínle yíò sì kàn sí Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmoṣòfin Ìpínle .

311. (1) Àwọn ìpèsè-òfin ìpín yìí yíò fẹse múle títí dìgbà tí Ilé-ìgbìmoṣòfin Àpapo tàbí Ilé-ìgbìmoṣòfin Ìpínle bá ṣàmúlò agbára-àṣẹ tí ìpín ọgo ta tàbí ìkọkànlélogo rùn-ún (section 60 or 101) Ìwé-òfin Àpapo yí gbé wo o bó ṣe yẹ. (2) Àṣẹ Afẹse múle pe Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo tí ìdásíle re wá látinú Ìwé-òfin Àpapo ti te le yíò fẹse múle ní ti ìjọgbìmo ní Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo tí ìdásíle re wà l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Àṣẹ Afẹse múle pe Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo tí ìdásíle re wá látinú Ìwé-òfin Àpapo ti te le yíò fẹse múle ní ti ìjọgbìmo ní Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo tí ìdásíle re wà l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí.


(4) Àṣẹ Afẹse múle pe Ilé-ìgbìmoṣòfin kan tí ìdásíle re wá látinú Ìwé-òfin Àpapo ti te le yíò fẹse múle ní ti ìjọgbìmo ní Ilé-ìgbìmoṣòfin Ìpínle tí ìdásíle re wà l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí. (5) Àṣẹ Afẹse múle pe àwọn Ilé-ìgbìmoṣòfin ti te le tí ìsọnípaa wọn wà ní àpíntúnpín (2), (3) àti (4) ìpín yìí, yíò fẹse múle ní ti Ilé-ìgbìmoṣòfin kan pe lú ìṣàtúnṣesí tó yẹ láti mú wọn wà ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí. (6) Ní ìpín yìí, “Ìwé-òfin Àpapo ti te le ” ńsọ nípaa Ìwé-òfin Àpapo ti Oríle -èdè Àparapo dá atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà ti ọdún 1979.

312. (1) Àjọ elétò ìdìbò tí ìdásíle re wà fún Oríle -èdè yí l’ábe òfinkófin tó fẹse múle títí dé ge re ìgbà tí ìpín yìí di ìfẹse múle ni yíò je ojúṣe fún láti ṣe gbogbo iṣe Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa tí ìpèsè-òfin tí Ìwé-òfin Àpapo yí dá síle . (2) Ẹnike ni tí ó ti je dídìbòyàn sípò kan, kí Ìwé-òfin Àpapo yí to fẹse múle , ti Ìwé-òfin Àpapo yí me nubà ní ìbámu pe lú àwọn ìpèsè-òfin òfinkófin tó fẹse múle títí dé ge re ìgbà tí Ìwé-òfin Àpapo yí fi di ìfẹse múle yíò je kíkàsí ẹni tí dídìbòyàn re sípò náà gún ge ge l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí.

313. Títí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapò fún ìpèsè-òfin fún o nà-ìgbà-pín owó-àpawọlé láàárín Ìjọba Àpapo àti Ìjọba Ìpínle , láàárín àwọn Ìpínle , láàárín Ìjọba Ìpínle àti Ìjọba Ìbíle àti láàárín àwọn Ìjọba Ìbíle nínú Ìpínle yíò fi di mímúṣiṣe , o nà-ìgbà-pín owó-àpawọlé tó ṣì wà fún ọdún ìṣúná tó be re láti ọjo kìńní oṣù Ṣe e re (oṣù kìńní) ọdún 1998 tó sì parí sí ọjo kọkànlélo gbo n oṣù Ọpe (oṣù kejìlá), ni yíò máa fẹse múle l’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí àti látìgbàtí ìpín yìí bá ti di ìfẹse múle , ni yíò máa ṣiṣe lọ: Ní ìje pe , níbití àwọn ojúṣe kan bá ti di gbígbé, l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, lati o do Ìjọba Àpapo fún Ìjọba Ìpínle àti láti Ìjọba Ìpínle sí Ìjọba Ìbíle , owó-àyàso to ná fún ojúṣe be e pelú yíò di gbígbé fún Ìjọba Ìpínle àti Ìjọba Ìbíle , ge ge bí o ro náà bá ṣe gbà.

314. Èyíkéyìí gbèsè Oríle -èdè yí kan tàbí ti Ìpínle kan eléyìí tó je , títí di ge re ọjo tí ìpín yìí fẹse múle , ó wà l’o rùn owó-àpawọlé àti dúkìá Ìjọba Àpapo tàbí owó-àpawọlé àti dúkìá Ìjọba Ìpínle , yíò je èyí tó wà l’o rùn re be e , l’átọjo tí ìpín yìí ti fẹse múle .

315. (1) L’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, òfin kan tó wà níle yíò fẹse múle pe lú ìṣàtúnsesí tó yẹ láti múu wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò sì di gbígbà sí – (a) Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , ní bó ti je òfin tó l’órí o ro kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ní agbará látinú Ìwé-òfin Àpapo yí láti ṣ’òfin lé; àti (b) òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan, ní bó ti je òfin tó l’órí o ro kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin náà ní agbará látinú Ìwé-òfin Àpapo yí láti ṣ’òfin lé. (2) Alágbára-àṣẹ to ro kàn lè fàṣẹ ṣàtúnṣe sí òfin kan tó wà níle lásìkòkasìkò ge ge bó ti ròó pé ó pọndandan tàbí yẹ láti mú òfin náà wá sí ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí. (3) Kò sí ohun kan nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò túmo sí èyí tí ńṣèdíwo fún ilé-ẹjo kan tàbí Àjọ-onígbe jo o tí ìdásíle wọn wà l’ábe òfin láti pe èyíkéyìí ìpèsè-òfin òfin kan tó wà níle ní àìfẹse múle l’órí pé ó je aláìrọgbọ pe lú ìpèsè-òfin òfinkófin mìíràn kan, èyí je wípé – (a) òfinkófin mìíràn kan tó ti wà níle rí;


(b) òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan; (d) Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; tàbí (e) èyíkéyìí ìpèsè-òfin nínú Ìwé-òfin Àpapo yí. (4) Ní ìpín yìí, gbogbo àwọn o ro wo nyí ló ní ìtumo ge ge báyìí – (a) “Alágbára-àṣẹ to ro kàn” túmo sí – (i) Aláṣẹ, ní ti ìpèsè-òfin èyíkéyìí òfin ti Àparapo ile ẹ wa, (ii) Gómìnà Ìpínle kan, ní ti ìpèsè-òfin èyíkéyìí òfin tó wà n’íle te le to di òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , tàbí (iii) ẹnìkan tí òfin yàn láti ṣàtúnye wò tàbí ṣe àtúnkọ àwọn òfin Àparapo Ile ẹ wa tàbí ti Ìpínle ; (b) “òfin tó wà n’íle ” túmo sí òfin èyíkéyìí tó ṣì pelú èyíkéyìí àṣẹ òfin tàbí ìṣelófin kan tàbí àmúṣiṣe kan eléyìí tó fẹse múle ní ge re kó tóó di ọjo tí ìpín yìí di ìfẹse múle tàbí eléyìí tó di ìgbàwọlé tàbí di ṣíṣe kí ọjo tí ìfàṣẹmúle náà tóó dé; àti*** (d) “ìṣàtúnṣesí” pe lú àfikún, ìyípadà, ìpajẹ tàbí ìyọdanù. (5) kò sí ohun tí ó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yí tí yíò sọ ìṣelófin wònyí dasán, èyí ni wípé – (a) Àṣẹ-òfin Ìsìnrú-ìlú Odo -langba Oríle -èdè yí ti ọdún 1993; (b) Àbádòfin Ìgbìmo -elétò fún Atótónu Ará-ìlú; (d) Àbádòfin fún Ìṣo ti Íle ẹ wa l’Ápapo (e) Àbádòfin Ìlole Tí àwọn ìpèsè-òfin ìṣelófin náà yíò sì máa ṣiṣe lọ àtipe lú fẹse múle ní ìbámu pe lú ìtumosí wọn àti ní bí ìṣelófin ṣe fẹse múle tó èyí tó wà l’ára Ìwé-òfin Àpapo yí, kì yíò sì di yíyípadà tàbí yíyọdanù àyàfi ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin àpíntúnpín kejì ìpín kẹsàn-án Ìwé-òfin Àpapo yí. (6) Láìṣojúṣàájú sí àpíntúnpín karùn-ún ìpín yìí, àwọn ìṣelófin tí ìṣo ro nípaa wọn wà ní àpíntúnpín náà yíò máa ṣiṣe lọ ge ge bíi ìṣelófin Ìjọba Àpapo àtipe lú yíò dàbíi pé wo n jẹ mo o ro tó wà ní ojúṣe-àdáṣe ìgbìmo -aṣòfin tó wà nílàsíle ní Apá kìńní Ato ṣe èkejì sí Ìwé-òfin Àpapo yí.

316. (1) Èyíkéyìí ipò-iṣe , ilé-ẹjo tàbí alágbára-àṣẹ tó wà ní ìdásíle ní kété kí ìpín yìí tó di ìfẹse múle , tí Ìwé-òfin Àpapo mìíràn kan tàbí òfin kan sì gbé ojúṣe fún, yíò je gbígbà pé ó wà ní ìdásíle tí yíò sì máa ní àwọn ojúṣe náà lọ títí dìgbà tí ìpèsè-òfin mìíràn bá fi wáyé, ge ge bíi wípé ipò-iṣe náà, ilé-ẹjo tàbí alágbára-àṣẹ náà je èyí tí Ìwé-òfin yìí dásíle tí ó sì gbé ojúṣe náà fún tàbí wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin tí ó di ṣíṣe lábe ẹ re . (2) Ẹnike ni tó dipò kan mú ní kété kí ìpín yìí tó di ìfẹse múle , látipaa Ìwé-òfin Àpapo mìíràn kan tàbí òfin kan tó wà ní kété kí ìpín yìí tó di ìfẹse múle ni yíò di gbígbà pé ó wà ní ipo náà látipase Ìwé-òfin Àpapo yìí tàbí alágbára-àṣẹ kan ẹni tí ìyànsípò re je ṣíṣe ní ìlépa Ìwé-òfin Àpapo yìí. (3) Láìtààrò àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kejì ìpín yìí, ẹnike ni tí ńdipò kan mú, ọmọ-ìgbìmo Ilé-ẹjo kan tàbí alágbára-àṣẹ kan, ẹni tí yíò yẹ fún láti fipò náà síle , tàbí níbití ìjo mọ-ìgbìmo Ilé-ẹjo re náà tàbí ìlágbára-àṣẹ re kì bá ti dópin, bí kìí bá ṣe ti àwọn ìpèsè-òfin àpíntúnpín kejì ìpín yìí, yíò fi ipò náà síle l’o jo tí ìgbà l’órí ipò re bá tán ge ge bó ti


wà ní ìlàsíle fún-un te le rí, l’átọjo tí ìpín yìí ti di ìfẹse múle , bíí tií wù kó rí, ìjo mọ-ìgbìmo re n’Ílé-ẹjo be ẹ tàbí ipò àṣẹ be e yíò dópin ge ge . (4) Àwọn ìpèsè-òfin tó wà ní ìṣáájú wo nyí ní ìpín yìí wà láìṣojúṣàájú sí lílo agbára-àṣẹ ge ge bí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí agbára òfin kan ti lè gbée wọ alágbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan láti ṣè’pèsè òfin lórí àwọn o ro kan tí Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí òfin kan ṣèlàkale re tàbí fi àṣẹ fúnni láti ṣe, tó fi mo ìdásíle àti ìfòfindá ipò, ilé-ẹjo tàbí alágbára-àṣẹ kan, tó tún fi mo ìyànsípò ẹnìkan láti di ipò kan mú tàbí láti je ara ìgbìmo ilé-ẹjo kan tàbí alágbára-àṣẹ kan àti ìyọkúro ní irú ipò, ilé-ẹjo tàbí àwọn alágbára-àṣẹ be e .

317. (1) Láìṣojúṣàájú sí gbogbo ìpín okòólélo o dúnrún-ó-dín-márùn-ún (section 315) Ìwé-òfin Àpapo yí, èyíkéyìí dúkìá, e to , àǹfàní-óṣèwọni, ohun tó wà lákàtà ẹni tàbí ojúṣe kan, eléyìí tó je ní ge re kí ìpín yìí tó fẹse múle ló ti wà lorùn, di àlèmúṣiṣe tàbí àlèpa-ní-dandan l’átọwo tàbí ní ìtakò sí – (a) Alágbára-àṣẹ Àparapo Ile ẹ wa àná kan ge ge bíi aṣojú tàbí onígbo wo fún àǹfàní Àparapo Ile ẹ wa; (b) èyíkéyìí alágbára-àṣẹ Ìpínle kan ge ge bíi aṣojú tàbí onígbo wo fún àǹfàní Ìpínle náà, látọjo tí ìpín yìí ti fẹse múle àti láìsí ìdánilójú mìíràn yàto sí àwọn ìpèsè-òfin tó wà níbe , yíò gbé àṣẹ náà wo o , tàbí di àlèmúṣiṣe tàbí àlèpa-ní-dandan l’átọwo tàbí ní ìtakò sí Aláṣẹ àti Ìjọba Àpapo , àtipe lú Gómìnà àti Ìjọba Ìpínle , bó ti wùú kó rí. (2) Fún èrèdí ìpín yìí – (a) Aláṣẹ àti Ìjọba Àpapo , àtipe lú Gómìnà àti Ìjọba Ìpínle yíò je gbígbà sí pé àwọn ni wo n gba ipò lo wo alágbára-àṣẹ Ìjọba Àpapo àti alágbára-àṣẹ Ìjọba Ìpínle àná to ro kan; àti (b) ní ìpín yìí, ìso ro nípaa “alágbára-àṣẹ Ìjọba Àpapo àná” àti “alágbára-àṣẹ Ìjọba Ìpínle àná” je ìso ro nípaa alágbára-àṣẹ Ìjọba Àpapo àti alágbára-àṣẹ Ìjọba Ìpínle àná, alágbára-àṣẹ Ìjọba Ìbíle tàbí ẹnike ni tí ńlo alágbára-àṣẹ ní ìdipò re .

Apá Kẹrin Ìlàyé-ìtumo , Ìme nubà àti ìbere-iṣe

318. Ní ti Ìwé-òfin Àpapo yí, àyàfi bí lílò-nínú-ìso ro bá ní ìtumo re bámìíràn – “Àbádòfin” tàbí “Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin” túmo sí òfinkófin tí Ilé-ìgbo moṣòfin Àpapo ṣe, ó sì pe lú òfinkófin tó fẹṣemúle l’ábe ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí ge ge bíi Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; “ìyànsípò” tàbí gbólóhùn mìíràn tó sún mo ọ je ìyan-ni-sípò látàrí àgbéga àti ìgbélọ tàbí ìmúdájú ìyànsípò; “agbègbè alògbìmo ” túmo sí o ko o kan agbègbè ìṣàkóso láàárín Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá; “alágbára-àṣẹ” pe lú Ìjọba; “je ti” tàbí gbólóhùn mìíràn fún-un nígbà tí lílò re bá je fún ẹnìkan ní ìpínle je ti ẹnìkan tí òuntìkálára re tàbí òbí re je ọmọ ìbíle ní ìpínle náà;


“Àjọ-aṣiṣe-ìlú fún Àparapo Ile ẹ wa” túmo sí ìṣiṣe-ìjọba fún Àparapo Ile ẹ wa ní ti ipò òṣìṣe Ilé-iṣe Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, àjọ tàbí e ka ìṣàkóso Ìjọba Àpapo tí ó ní ojúṣe tó jẹ mo ti ìṣèjọba Àparapo Ile ẹ wa; “Àjọ-aṣiṣe-ìlú fún Ìpínle ” túmo sí ìṣiṣe-ìjọba fún Ìpínle ní ti ipò òṣìṣe Ilé-iṣe Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà, àjọ tàbí e ka ìṣàkóso Ìjọba Ìpínle tí ó ní ojúṣe tó jẹ mo ti ìṣèjọba Ìpínle náà; “Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà” ńsọ nípaa Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ní Ato ṣe karùn-ún Ìwé-òfin Àpapo yí; “Abójúto ro ” túmo sí Alábòójútó ìṣàkoso Ìjọba Ìpínlẹ; “ojúṣe-àjọṣe ìgbìmo -aṣòfin” túmo sí àkọsíle àwọn kókó-o ro tó wà ní ìtòlésẹẹsẹ sí ìṣùpo àko ko ní Apá kejì Ato ṣe èkejì Ìwé-òfin Àpapo yí, nípa èyí tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan ti lè ṣe òfin ní bó ti ṣe ìlàkale ẹ re tó, nídojúkọ re ní ìṣùpo èkejì níbe ge ge ; “ìpinnu” túmo sí, ní ti ilé-ẹjo , èyíkéyìí ìdájo ilé-ẹjo tó fi mo àṣẹ ìdájo , ìdarí, ìmúdájúṣáká, gbólóhùn-ìdájo tàbí àmo ràn-èyílóyẹ; “ìṣelófin” túmo sí ìpèsè-òfin kan tàbí amúgbále gbe e òfin àmúṣiṣe kan; “ojúṣe-àdáṣe ìgbìmo -aṣòfin” túmo sí àkọsíle ní Apá kìńní Ato ṣe èkejì Ìwé-òfin Àpapo yí; “òfin tó wà níle te le rí” ni ìtúmo tí ó wà fún-un ní ìpín okòólélo o o dúnrún-ó-dín-márùn-ún (section 315) Ìwé-òfin Àpapo yí; “àpínkárí àǹfàní Nàìjíríà” ńsọ nípaa ìfe ìyàto kan tí àwọn ọmọ ile ẹ Nàìjíríà ní láti ṣàgbéga ìṣòkan, fa ìgbèrúsíi ìfe sí oríle -èdè àti láti fún gbogbo ọmọ ile ẹ Nàìjíríà ní emí-àwarawani sí oríle -èdè ge ge bó ti wà ní ìlàkale ní àpíntúnpín kẹta àti ìkẹrin ìpín kẹrìnlá Ìwé-òfin Àpapo yí; “Àparapo Ile ẹ wa” túmo sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; “ọdún ìṣúná” túmo sí àkókò oṣù méjìlá, be re láti ọjo kìńní oṣù Ṣe e re (oṣù kìńní) ọdúnko dún kan tàbí bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo bá ṣe làákale ; “ojúṣe” túmo sí agbára-àṣẹ àti iṣe -àyànfúnni; “Ìjọba” pe lú Ìjọba Àpapo , tàbí ti Ìpínle èyíkéyìí, tàbí ti ìjọba-ìbíle tàbí enike ni tí ńṣàmúlò agbára-àṣẹ ní ìdipò o re ; “Gómìnà” tàbí “Igbákejì-Gómìnà” túmo sí Gómìnà Ìpínle tàbí Igbákejì-Gómìnà Ìpínle kan; “Ilé-ìgbìmo ṣòfin” túmo sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ; *** “Ipò-iṣe -Ìdájo ” túmo sí ipò iṣe Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà tàbí O gá Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Adarí, O gá-Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá, Ipò Adájo Àgbà tàbí Adájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo , ipò Adájo Àgbà tàbí Adájo Ilé-ẹjo Gíga Olú-ìlú Ile ẹ wa, Àbújá, ipò Adájo Àgbà Ìpínle àti Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , Adájo -Kadi Àgbà tàbí Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ṣàríà tí Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adarí tàbí Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adájo -Kadi Àgbà tàbí Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle ; Àtipe lú, ìso ro nípaa “Oníṣẹ ìdájo ” kan je ìso ro nípaa onípò kan nínú àwọn wo nyí. “òfin” túmo sí òfin kan tí ìfàse -múle re wá l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ;


“Ilé-ìgbìmo ṣòfin” túmo sí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin tàbí Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan. “Agbègbè Ìjọba Ìbíle ” tàbí “Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle ” pe lú agbègbè ìgbìmo ìjọba ìbíle ; “Iṣe -ìjọba Ìpínle ” túmo sí iṣe ìṣàkóso Ìpínle tó jẹ mo : (a) Aje ṣe -ilé tàbí òṣìṣe Ilé-ìgbìmo ṣòfin mìíràn; (b) àwọn òṣìṣe Ilé-ẹjo Giga, Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ṣàríà, Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá Ìbíle ; tàbí Ilé-ẹjo mìíràn tí ìdásíle wọn wà fún Ìpínle kan l’átipa Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí l’átipa òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan; (d) ọmọ-ìgbìmo tàbí òṣìṣe ìgbìmo tàbí agbára-àṣẹ tí ìdásíle wọn wà fún Ìpínle kan l’átipa Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí l’átipa òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan; (e) òṣìṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle kan (ẹ) òṣìṣe àjọ-ìṣòwò àfàṣẹ-òfin-dá tí ìdásíle wọn wà l’átipa òfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan; (f) òṣìṣe ilé-e ko tí ìdásíle wọn wá l’áto do ìjọba Ìpínle tàbí tí ìnáwósí wọn wá l’áto do ìjọba Ìpínle ; àti (g) òṣìṣe ilé-iṣe tàbí okoòwò kan tí ìjọba Ìpínle kan tàbí e ka-ìṣàkóso re ní ìpín-ìdókòwò nínú re ; “Ìwé-e rí tàbí ẹlẹgbe ẹ re ” túmo sí (a) Ìwé-e rí oníwèé-me wàá tàbí ẹlẹgbe ẹ re , tàbí Ìwé-e rí Ilé-ìwé Olùko , Ìwé-e rí Ẹle gbe -òwò; tàbí (b) e ko dé ìpele Ìwé-e rí oníwèé-me wàá; tàbí (d) Ìwé-e rí Aláko obere tàbí ẹlẹgbe ẹ re , àti (i) Ìṣiṣe ní ilé-iṣe ìjọba tàbí aládàáni ní Àparapo ile ẹ wa nípòkipò tí je ìte wo gbà fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa fún ìgbà tí kò kéré ju ọdún me wàá lọ, àti (ii) lílọ fún ìke eko àti ìdánile ko o nílé e ko tó je ìte wo gbà fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa fún ìgbà tí ìròpo re je ọdún me wàá lọ; àti (iii) agbára láti kàwé, ko wé, gbo -àgbóyé àti bániso ro l’édè Ge e sì débi tó té Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa l’o rùn; àti (e) èyíkéyìí ìkúnjú-òṣùwo n mìíràn tó je ìte wo gbà fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa; “ẹgbe òkùnkùn” pe lú èyíkéyìí ẹgbe , ìdarapo , iro tàbí ìkórajọ ènìyàn (bóyá wo n f’orúkọsíle tàbí be e ko ) (a) tí ńlo àmì ìko ko , ìbúra, ìṣẹbọ tàbí àmì-aṣàfihàn eléyìí tí ìdásíle re wà láti fi ṣe ìgbélárugẹ ìfe tàbí ìdí kan tó jẹ mo láti mú àbá èròǹgbà ọmọ ẹgbe re ṣẹ láìtààrò e to , ìṣe-do gbado gba tàbí ìdájo -òdodo, sí ìpàdánù e to àbófìnmu àwọn tí kìí ṣe ọmọ-ẹgbe náà; (b) ìjo mọ-ẹgbe èyí tí kò bá ojúṣe tàbí àpo nlé-ara ipò iṣe ìjọba kan l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí mu, tí àwọn ọmọ-ẹgbe ẹ re sì ti je je e awo-ìko ko ; tàbí (d) akitiyan àwọn tí kò je mímo ní gbangba, tí orúkọ wọn sì je ní ìko ko àtipe lú tí ìpàdé wọn àti ìṣe wọn je ti awo-ìko ko ; “Ìpínle ” nígbà tí lílò re bá yàto sí fún ẹyọ ara Oríle -èdè yí l’Ápapo yíò túmo sí Ìjọba.


(2) Níbikíbi tí ó bá ti wà ní pípèsè re pé alágbára-àṣẹ kan tàbí ẹnìkan ní agbára-àṣẹ láti ṣe, fúnilámo ràn-èyílóyẹ tàbí fòǹte lù ìyànsípò kan, irú agbára-àṣẹ be e yíò di gbígbà sí pé ó ní àṣẹ láti ṣe, fúnilámo ràn-èyílóyẹ tàbí fòǹte lù ìyànsípò be e , yálàa l’órí ìgbéga tàbí bámìíràn, tàbí l’áti ṣe ojúṣe ipò náà. (3) Nínú Ìwé-òfin Àpapo yí, ìso ro nípaa ẹnìkan tí ńdi ipò-iṣe kan mú yíò pe lú ìso ro nípaa ẹnìkan tí ńṣojúṣe ipò-iṣe náà. (4) Àbádòfin Ìtumo sí-oro yíò ṣeé múṣiṣe fún ìtumo sí àwọn ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí.

319. .Ìwé-òfin Àpapo yí yíò ṣeé kà-fún-àmúlò ge ge bíi Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà ti ọdún 1999.

320. Ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí yíò fẹse múle láti ọjo kọkàndínlo gbo n oṣù èbìbí (oṣù karùn-ún), ọdún 1999.

Ato ṣe

Ato ṣe Àko ko

Apá Kìnńí Ìpínle Oríle -èdè Àparapo dá yìí

Ìpínle , Ìjọba-ìbíle , Olú-ìlú

Abia, Àríwá Aba, Gúsù Aba, Arochukwu, Bende, Ikwuano, Àríwá Isiala-Ngwa, Gúsù Isiala-Ngwa, Isuikwato, Obi Nwa, Ohafia, Osisioma Ngwa, Ugwunagbo, Ìlà-oòrùn Ukwa, Ìwo -oòrùn Ukwa, Àríwá Umuahia, Gúsù Umuahia, Umu-Neochi. Umuahia

Adamawa, Demsa, Fufore, Ganaye, Gireri, Gombi, Guyuk, Hong, Jada, Lamurde, Madagali, Maiha, Mayo-Belwa, Michika, Àríwá Mubi, Gúsù Mubi, Numan, Shelleng, Song, Toungo, Àríwá Yola, Gúsù Yola. Yola

Akwa Ibom, Abak, Ìlà-oòrùn Obolo, Eket, Esit Eket, Essien Udim, Etim Ekpo, Etinan, Ibeno, Ibesikpo Asutan, Ibiono Ibom, Ika, Ikono, Ikot Abasi, Ikot Ekpene, Ini, Itu, Mbo, Mkpat Enin, Nsit Atai, Nsit Ibom, Nsit Ubium, Obot Akara, Okobo, Onna, Oron, Oruk Anam, Udung Uko, Ukanafun, Uruan, Urue-Offong/Oruko, Uyo. Uyo

Anambra,


Aguata, Ìlà-oòrùn Anambra, Ìwo -oòrùn Anambra, Anaocha, Àríwá Awka, Gúsù Awka, Ayamelum, Dunukofia, Ekwusigo, Àríwá Idemili, Gúsù Idemili, Ihiala, Njikoka, Àríwá Nnewi, Gúsù Nnewi, Ogbaru, Àríwá Onitsha, Gúsù Onitsha, Àríwá Orumba, Gúsù Orumba, Oyi. Awka

Bauchi, Alkaleri, Bauchi, Bogoro, Damban, Darazo, Dass, Ganjuwa, Giade, Itas/Gadau, Jama’are, Katagum, Kirfi, Misau, Ningi, Shira, Tafawa-Balewa, Toro, Warji, Zaki Bauchi BayelsaBrass, Ekeremor, Kolokuma/Opokuma, Nembe, Ogbia, Sagbama, Gúsù Ijaw, Yenegoa.Yenagoa

Benue, Ado, Agatu, Apa, Buruku, Gboko, Guma, Ìlà-oòrùn Gwer, Ìwo -oòrùn Gwer, Katsina-Ala, Konshisha, Kwande, Logo, Makurdi, Obi, Ogbadibo, Oju, Okpokwu, Ohimini, Oturkpo, Tarka, Ukum, Ushongo, Vandeikya.Makurdi

Borno, Abadam, Askira/Uba, Bama, Bayo, Biu, Chibok, Damboa, Dikwa, Gubio, Guzamala, Gwoza, Hawul, Jere, Kaga, Kala/Balge, Konduga, Kukawa, Kwaya Kusar, Mafa, Magumeri, Maiduguri, Marte, Mobbar, Monguno, Ngala, Nganzai, Shani.Maiduguri

Cross River, Abi, Akamkpa, Akpabuyo, Bakassi, Bekwara, Biase, Boki, Ojú-Ìlú Calabar, Calabar Gúsù, Etung, Ikom, Obanliku, Obubra, Obudu,Odukpani, Ogoja, Yakurr, Yala, Calabar

Delta, Àríwá Aniocha, Gúsù Aniocha, Bomadi, Burutu, Ìlà-oòrùn Ethiope, Ìwo -oòrùn Ethiope, Àríwá-Ìlà-oòrùn Ika, Gúsù Ika, Àríwá Isoko, Gúsù Isoko, Ìlà-oòrùn Ndokwa, Ìwo -oòrùn Ndokwa, Okpe, Àríwá Oshimili, Gúsù Oshimili, Patani, Sapele, Udu, Àríwá Ughelli, Gúsù Ughelli, Ukwuani, Uvwie, Àríwá Warri, Gúsù Warri, Gúsù-Ìwo -oòrùn Warri.Asaba

Ebonyi, Abakaliki, Àríwá Afikpo, Gúsù Afikpo, Ebonyi, Àríwá Ezza, Gúsù Ezza, Ikwo, Ishielu, Ivo, Izzi, Ohaozara, Ohaukwu, OnichaAbakaliki

Edo, Akoko-Edo, Egor, Àárín-gbùngbùn Esan, Àríwá-Ìlà-oòrùn Esan, Gúsù-Ìlà-oòrùn Esan, Ìwo -oòrùn Esan, Àárín-gbùngbùn Etsako, Ìlà-oòrùn Etsako, Ìwo -oòrùn Etsako, Igueben, Ikpoba-Okha, Oredo, Orhionmwon, Àríwá-Ìlà-oòrùn Ovia, Gúsù-Ìwo -oòrùn Ovia, Ìlà-oòrùn Owan, Ìwo -oòrùn Owan, Uhunmwonde. Benin City

Ekiti,


Ado Ekiti, Aiyekire, Efon, Ìlà-oòrùn Ekiti, Gúsù-Ìwo -oòrùn Ekiti, Ìwo -oòrùn Ekiti, Emure, Idosi-Osi, Ijero, Ikere, Ikole, Ilemeji, Irepodun/Ifelodun, Ise/Orun, Moba, Oye. Ado Ekiti

Enugu, Aninri, Awgu, Ìlà-oòrùn Enugu, Àríwá Enugu, Gúsù Enugu, Ezeagu, Igbo-Etiti, Àríwá Igbo-Eze, Gúsù Igbo-Eze, Isi-Uzo, Ìlà-oòrùn Nkanu, Ìwo -oòrùn Nkanu, Nsukka, Oji-River, Udenu, Udi, Uzo-Uwani. Enugu

Gombe, Akko, Balanga, Billiri, Dukku, Funakaye, Gombe, Kaltungo, Kwami, Nafada, Shomgom, Yamaltu/Deba.Gombe

Imo, Aboh-Mbaise, Ahiazu-Mbaise, Ehime-Mbano, Ezinihitte, Àríwá Ideato, Gúsù Ideato, Ihitte/Uboma, Ikeduru, Isiala Mbano, Isu, Mbaitoli, Ngor-Okpala, Njaba, Nwangele, Nkwerre, Obowo, Oguta, Ohaji/Egbema, Okigwe, Orlu, Orsu, Ìlà-oòrùn Oru, Ìwo -oòrùn Oru, Ojú-ìlú-ńlá Owerri, Àríwá Owerri, Ìwo -oòrùn Owerri, Unuimo.Owerri

Jigawa Auyo, Babura, Birni Kudu, Biriniwa, Buji, Dutse, Gagarawa, Garki, Gumel, Guri, Gwaram, Gwiwa, Hadejia, Jahun, Kafin Hausa, Kaugama Kazaure, Kiri Kasamma, Kiyawa, Maigatari, Malam Madori, Miga, Ringim, Roni, Sule-Tankarkar, Taura, Yankwashi.Dutse

Kaduna, Birnin-Gwari, Chikun, Giwa, Igabi, Ikara, Jaba, Jema'a, Kachia, Àríwá Kaduna, Gúsù Kaduna, Kagarko, Kajuru, kauru, Kubau, kudan, Lere, Markafi, Sabon-Gari, Sanga, Soba, Zango-Kataf, Zaria. Kaduna

Kano, Ajingi, Albasu, Bagwai, Bebeji, Bichi, Bunkure, Dala, Dambatta, Dawakin Kudu, Dawakin Tofa, Doguwa, Fagge, Gabasawa, Garko, Garum Mallam, Gaya, Gezawa,Gwale, Gwarzo, Kabo, Ojú-ìlú-ńlá Kano, Karaye, Kibiya, Kiru, kumbotso, Kunchi, Kura, Madobi, Makoda, Minjibir, Nasarawa, Rano, Rimin Gado, Rogo, Shanono, Sumaila, Takali, Tarauni, Tofa, Tsanyawa, Tudun Wada, Ungogo, Warawa, Wudil. Kano

Katsina, Bakori, Batagarawa, Batsari, Baure, Bindawa, Charanchi, Dandume, Danja, Dan Musa, Daura, Dutsi, Dutsin-Ma, Faskari, Funtua, Ingawa, Jibia, Kafur, Kaita, Kankara, Kankia, Katsina, Kurfi, Kusada, Mai’Adua, Malumfashi, Mani, Mashi, Matazuu, Musawa, Rimi, Sabuwa, Safana, Sandamu, Zango. Katsina

Kebbi


Aleiro, Arewa-Dandi, Argungu, Augie, Bagudo, Birnin Kebbi, Bunza, Dandi, Fakai, Gwandu, Jega, Kalgo, Koko/Besse, Maiyama, Ngaski, Sakaba, Shanga, Suru, Wasagu/Danko, Yauri, Zuru. Birnin Kebbi

Kogi, Adavi, Ajaokuta, Ankpa, Bassa, Dekina, Ibaji, Idah, Igalamela-Odolu, Ijumu, Kabba/Bunu, Kogi, Lokoja, Mopa-Muro, Ofu, Ogori/Mangongo, Okehi, Okene, Olamabolo, Omala, Ìlà-oòrùn Yagba, Ìwo -oòrùn Yagba. Lokoja

Kwara, Asa, Baruten, Edu, Ekiti, Ifelodun, Ìlà-oòrùn Ilorin, Ìwo -oòrùn Ilorin, Irepodun, Isin, Kaiama, Moro, Offa, Oke-Ero, Oyun, Pategi. Ilorin

Lagos, Agege, Ajeromi-Ifelodun, Alimosho, Amuwo-Odofin, Apapa, Badagry, Epe, Eti-Osa, Ibeju/Lekki, Ifako-Ijaye, Ikeja, Ikorodu, Kosofe, Lagos Island, Lagos Mainland, Mushin, Ojo, Oshodi-Isolo, Shomolu, Surulere. Ikeja

Nasarawa, Akwanga, Awe, Doma, Karu, Keana, Keffi, Kokona, Lafia, Nasarawa, Nasarawa-Eggon, Obi, Toto, Wamba. Lafia

Niger, Agaie, Agwara, Bida, Borgu, Bosso, Chanchaga, Edati, Gbako, Gurara, Katcha, Kontagora, Lapai, Lavun, Magama, Mariga, Mashegu, Mokwa, Muya, Pailoro, Rafi, Rijau, Shiroro, Suleja, Tafa, Wushishi. Minna

Ogun, Àríwá Abeokuta, Gúsù Abeokuta, Ado-Odo/Ota, Àríwá Egbado, Gúsù Egbado, Ewekoro, Ifo, Ìlà-oòrùn Ijebu, Àríwá Ijebu, Àríwá-Ìlà-oòrùn Ijebu, Ijebu Ode, Ikenne, Imeko-Afon, Ipokia, Obafemi-Owode, Ogun Waterside, Odeda, Odogbolu, Remo Àríwá, Shagamu. Abeokuta

Ondo, Àríwá-Ìlà-oòrùn Akoko, Àríwá-Ìwo -oòrùn Akoko, Gúsù Akoko, Ìlà-oòrùn Akure, Gúsù-Ìwo -oòrùn Akoko, Àríwá Akure, Gúsù Akure, Ese-Odo, Idanre, Ifedore, Ilaje, Ile-Oluji-Okeigbo, Irele, Odigbo, Okitipupa, Ìlà-oòrùn Ondo, Ìwo -oòrùn Ondo, Ose, Owo. Akure

Osun, Aiyedade, Aiyedire, Ìlà-oòrùn Atakumosa, Ìwo -oòrùn Atakumosa, Boluwaduro, Boripe, Àríwá Ede, Gúsù Ede, Egbedore, Ejigbo, Àárín-gbùngbùn Ife, Ìlà-oòrùn Ife, Àríwá Ife, Gúsù Ife, Ifedayo, Ifelodun, Ila, Ìlà-oòrùn Ilesha, Ìwo -oòrùn Ilesha, Irepodun, Irewole, Isokan, Iwo, Obokun, Odo-Otin, Ola-Oluwa, Olorunda, Oriade, Orolu, Osogbo. Oshogbo


Oyo, Afijio, Akinyele, Atiba, Atigbo, Egbeda, Àárín-gbùngbùn Ibadan, Àríwá Ibadan, Àríwá-Ìwo -oòrùn Ibadan, Gúsù-Ìlà-oòrùn Ibadan, Gúsù-Ìwo -oòrùn Ibadan, Àárín-gbùngbùn Ibarapa, Ìlà-oòrùn Ibarapa, Àríwá Ibarapa, Ido, Irepo, Iseyin, Itesiwaju, Iwajowa, Kajola, Lagelu Ogbomosho Àríwá, Ogbmosho Gúsù, Ogo Oluwa, Olorunsogo, Oluyole, Ona-Ara, Orelope, Ori Ire, Ìlà-oòrùn Oyo, Ìwo -oòrùn Oyo, Ìlà-oòrùn Saki, Ìwo -oòrùn Saki, Surulere. Ibadan

Plateau, Barikin Ladi, Bassa, Bokkos, Ìlà-oòrùn Jos, Àríwá Jos, Gúsù Jos, Kanam, Kanke, Àríwá Langtang, Gúsù Langtang, Mangu, Mikang, Pankshin, Qua’an Pan, Riyom, Shendam, Wase. Jos

Rivers, Abua/Odual, Ìlà-oòrùn Ahoada, Ìwo -oòrùn Ahoada, Akuku Toru, Andoni, Asari-Toru, Bonny, Degema, Emohua, Eleme, Etche, Gokana, Ikwerre, Khana, Obia/Akpor, Ogba/Egbema/Ndoni, Ogu/Bolo, Okrika, Omumma, Opobo/Nkoro, Oyigbo, Port-Harcourt, Tai. Port-Harcourt

Sokoto, Binji, Bodinga, Dange-shnsi, Gada, Goronyo, Gudu, Gawabawa, Illela, Isa, Kware, kebbe, Rabah, Sabon birni, Shagari, Silame, Àríwá Sokoto, Gúsù Sokoto, Tambuwal, Tqngaza, Tureta, Wamako, Wurno, Yabo. Sokoto

Taraba Ardo-kola, Bali, Donga, Gashaka, Cassol, Ibi, Jalingo, Karin-Lamido, Kurmi, Lau, Sardauna, Takum. Ussa, Wukari, Yorro, Zing. Jalingo

Yobe, Bade, Bursari, Damaturu, Fika, Fune, Geidam, Gujba, Gulani, Jakusko, Karasuwa, Karawa, Machina, Nangere, Nguru Potiskum, Tarmua, Yunusari, Yusufari. Damaturu

Zamfara Anka, Bakura, Birnin Magaji, Bukkuyum, Bungudu, Gummi, Gusau, Kaura, Namoda, Maradun, Maru, Shinkafi, Talata Mafara. Tsafe, Zurmi. Gusau.

Apá Kejì

1. Ge ge -ojú-ààlà àti Agbègbè-Alògbìmo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Ge ge -ojú-ààlà ile Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá tí ìso ro nípaa wọn wà ní Orí Kìńní àti Orí Kẹjọ Ìwé-òfin Àpapo yíi yíò je báwo nyí:


Be re láti abúlé kan tí ńje Izom l’órí ìwo n-ìjìn-lóòró 7oE àti ìwo n-ìjìn-níbùú 9o 15 oríle Ayé, tọ ìlà tààrà kan lọ sí ìwo -oòrùn sí o gangan àmì kan ní àríwá Lehu l’órí ìṣàn-odò Kemi, tún tọ ìlà kan lọ sí 6 o 47 ½ ‘ E gúsù tó kọjá l’e gbe e àwọn abúlé kan tí ńje Semasu, Zui àti Bassa wá síle díè sí ìwo -oòrùn ìlú Abaji; látibe fa ìlà kan lọ le gbe e gbe 8o 27 ½ ‘N ìwo n-ìjìn-níbùú sí abúlé Ahinza 7o 6" l’órí ìsàn-odò Kanama; l’átibe , ìlà tó to kan yíò lọ sí abúlé Buga l’órí 8o 30 ‘N ìwo n-ìjìn-níbùú ati 7" 20’E ìwo n-ìjìn-lóòró; l’átibe , fa ìlà lọ sí Àríwá eléyìí tó já àwọn abúlé bíi Odu, Karshi àti Karu. Láti Karu, ìlà náà yíò máa lọ láàrín ààlà Ìpínle Niger àti Ìpínle Plateau títí dé Kawu; l’átibe ìlà náà yíò máa lọ láàárín ààlà Ìpínle Kaduna àti Ìpínle Niger títí débi àmì kan ní ge re Àríwá abúlé Bwari, látibe ìlà náà yíò kọjá lọ tààrà sí abúlé Zuba àti látibe tààrà sí Izom.

2. Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

Agbègbè-Alògbìmo

Olú-ilé-iṣe Agbègbè-Alògbìmo

Abaji -- Abaji Abuja -- Municipal Garki Bwari -- Bwari Gwagwalada -- Gwagwalada Kuje -- Kuje Kwali -- Kwali

Ato ṣe E e kejì

Apá kìńní Ojúṣe-àdáṣe Ìgbìmo -aṣòfin

Àlésíle

1. Àpò-ìpawókọsíle Ijoba Apapo, àti ti ilé-iṣe , ilé-ẹjo , àti agbára-àṣẹ níbe , pe lú Iyewé-owó-wò àwọn àpò-ìpawókọsíle náà.

2. Ohun-ìjà aṣeniléṣe, èèlò-ìjagun àti ohun-abúgbàmù 3. Ìrìnà-òfurufú, tó fi mo pápá’ko -òfurufú, ààbò ọko -òfurufú àti ìkérò-ke rù gba ojú òfurufú 4. Ìgbé òṣùbà oríle -èdè fún ni, ìdánilo lá oríṣiríṣi àti ìye nisí 5. Ìjẹgbèsè àti o dá-owó 6. Ile-ifowopamo, ifowopamo, àwọn ìwé-afúniláṣẹ ìsanwó àti àwọn ìwé-ìlérí ìsanwó 7. Ìyáwó láàárin Oríle -èdè tàbí láti ile -òkèèrè fún èrèdí Oríle -èdè tàbí Ìpínle 8. Ìkànìyàn, tó fi mo ìdásíle àti ìṣàmúró irinṣe ìforúkọsíle fún ìbí àti ìjáláìsí jákèjádò

Nàìjíríà. 9. Ìjo mọ-ìlú, ìgbépé-d’ọmọ-ìlú ati àwọn àjòjì


10. alágbàtán-òwò àti alágbàtán-ilé-iṣe ajé, òwò-àjọṣe àti àjọ-òwò-àlágbàtán. 11. Líla òpópó, ìṣàtúnṣe àti ìṣàmójútó o nà tí ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kà sí onà Ìjọba Àpapo . 12. Ìdarí o ro tó jẹ mo olówó ńlá. 13. e to -e dà-iṣe ẹni 14. Ìdásíle Ìpínle 15. Owó níná, rírọ owó, owó tó bófinmu 16. owó-orí ọjà-àkókọjá àti owó-orí-iye-òwò 17. Ìdáàbò-bò’lú 18. Ìlékúrònílùú àwọn tí kìí ṣe ọmọ Oríle -èdè Nàìjíríà 19. Ìfúnlórúkọ ìpín-ìdókòwò níbití owó-àyàso to ná ti di ìfidókòwò. 20. àyínìke láàárín orílè-èdè, ìṣojú-okoòwò àti káràkátà òkèèrè 21. Oògùn-olóró àti Májèlé 22. Ìdìbò sí ipò Aláṣẹ àti Igbákejì Aláṣẹ tàbí Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà àti Ipò mìíràn tí

ènìyàn lè dìmú látipa ìbò látàrí Ìwé-òfin Àpapò yí, tí kò mo ìdìbò sí Ìjọba Ìbíle tàbí irú ipò mìíràn be e .

23. Ẹrí-àríṣègbè 24. Ìdarí káràkátà 25. owó-orí ọjà-àkólọ 26. O ro nípa Ilè-òkèèrè 27. ìdárúfin-padà s’ílùú tó ti wá 28. Ìdanimo látipa ìte ka àti àkọsíle o daràn 29. Ìpẹja àti ìsìn-ẹja tó yàto sí ìpẹja àti ìsìn-ẹja nínú ìṣàn-odò àti adágún-omi 30. Ìwo lú àti Ìjáde-nílùú Oríle -èdè Nàìjíríà 31. Ìmúṣẹ àwọn ìwé-àdéhùn tó jẹ mo kókó o ro tó wà nínú ìkàsíle yí 32. Ìgbàmo ra-sínú-àjọ-òwò, ìṣètò àti ìkógbáwọlé ìkórajọ àwọn àjo-òwò kan yàto sí ẹgbe

aláfọwo sowópo, ìgbìmo ìjọba ìbíle , àti àwọn àjọ tí ìdásíle wọn je tààrà látipa Òfin tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle kan sọd’òfin.

33. Adíye-l’ófò 34. Àjọ-òṣìṣe , tó fi mo ẹgbe oníṣe -ajé, ìbáraṣepo nínú ilé-iṣe ; ipò-ìgbàṣiṣe , ààbò àti

ìgbáyégbádùn òṣìṣe ; fàákája láàárín ilé-iṣe ; ṣíṣètò owó-iṣe tó kéré jù fún Àparapo Oríle -èdè tàbí ibìkíbi nínú re ; àti ìpẹtù-síjà òṣìṣe àti ilé-iṣe .

35. Ìṣẹjo láàárín Ìjọba Ìpínle kan síkejì tàbí láàárín Ìjọba Àpapo àti Ìjọba Ìpínle kan tàbí èyíkéyìí alágbára-àṣẹ tàbí ẹnìkan.

36. Ìke rù-l’ójú-omi àti ìwako -ojú-omi, tó fi mo – (a) Ìfọko ke rù-l’ójú-omi àti ìwako -ojú-omi abáfe fe -ṣiṣe (b) Ìfọko ke rù-l’ójú-omi àti ìwako -ojú-omi odò Ọya àti àyasí-omi re àti èyíkéyìí o nà-orí omi ìṣàn-odò láàárín ile tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin dárúkọ ge ge bíi o nà-omi àto já-oríle -èdè mìíràn tàbí o nà-omi àto já Ìpínle mìíràn; (d) Ilé-ìṣo , ọko -omi onílé-ìṣo , àmì-olobó àti àwọn ìpèsè-òfin mìíràn fún ààbò ìfọko ke rù-ojú-omi àti ìwako -ojú-omi;


(e) èbútéko oríṣiríṣi tí Ìjọba Àpapo dárúkọ pé wo n je èbútéko Ìjọba Àpapo (tó fi mo ìwé-òfin àti agbára-àṣẹ àwọn alágbára-àṣẹ èbútéko fún ti Ìjọba Àpapo ).

37. Ìfìmo -ìjìnle -wojú-ọjo 38. Ilé-iṣe Ọmọ-Ogun (Ọmọ-ogun oríle , Ọmọ-ọgun Ojú-omi àti Ọmọ-ogun Ojú-òfurufú) tó fi

mo èyíkéyìí Ọmọ-ogun Àparapo Ile ẹ wa mìíràn. 39. Ìwakùsà àti ohun àlùmo nì-ile , tó fi mo saari epo ro bì, wíwa epo-ro bì, ìfojúwole fún ohun-

àlùmo nì àti afe fe ẹ-rínájó àbámáyé. 40. Saari ile -àyàso to -fún-ìgbafe Oríle -èdè, eléyìí tó je , pe lú ìfọwo sí Ìjọba Ìpínle náà, yíò di

ibi-ìgbafe oríle -èdè l’átọwo ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo . 41. Agbára abúgbàmù-p’ayé-re 42. ìwé-ìrìnà àti ìwé-àṣẹ-ìwo lú 43. e to -ẹníko ko ṣeé, àmì-ọjà, orúkọ ọjà tàbí òwò, àmì-ilé-iṣe ajé ńlá àti àmì-oníkáràkátà 44. owó-ìfe hìntì, owóo-gbà-máàbínú àti àwọn àǹfàní àjẹmo nú mìíràn be e tó je sísan látinú

Owó-àpile to jú Àkópo tàbí èyíkéyìí àpò-ìpawó-àpile to júsí Ìjọba Àpapo mìíràn kan. 45. Ilé-iṣe Ọlo pàá-agbófinró àti àwọn ilé-iṣe aláàbò mìíràn tí òfin dá síle 46. Ilé-iṣe ìfìwé-ránṣe , ìko wéránṣe àti afohùnránṣe 47. Agbára-àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin, tó fi mo àǹfàní-óṣèwọni àti ìmúnitì-fe sùn tó wà l’ára ọmọ-

ìgbìmo . 48. Ọgbà-e wo n 49. Iṣe -ǹṣe ẹni ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti fún-un l’órúkọ 50. Gbèsè-ìlú Ìjọba Àpapo 51. Àsìkò ìsinmi t’ìjọba 52. Ìbáraṣepo ìlú ti Àparapo ile ẹ wa 53. Iṣe -ìjọba ti Àparapo ile ẹ wa, tó fi mo ìpẹtùsíjà láàárín Ìjọba Àpapo àti onípò iṣe be e . 54. Ìdáṣo Alárùn àjàkále 55. Ọko -ojú-irin 56. Ìṣètò-ìdarí Ẹgbe Òṣèlú 57. Iṣe àti ìmú-àṣẹ-ìdájo -ṣẹ ní Ìpínle ní ti ẹjo t’alárá-ìlú àti ìdaràn, ìdájo , ìpàṣẹ, ìpàṣẹ-ìdarí àti

àwọn ìpinnu mìíràn ilé-ẹjo kan le hìn odi tàbí ní Nàìjíríà, yàto sí ilé-ẹjo tí ìdásíle wọn wáyé látọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle náà.

58. Owó-orí èdìdí-e rí 59. Ìfowó-orí-lé owó tí ńwọlé fún ni, èrè àti ojú-èrè, ayafi bi Iwe-ofin yii ba so bamiiran 60. Ìdásíle àti ìṣètò-darí àwọn agbára-àṣẹ fún Àparapo ile ẹ wa tàbí apákan níbe –

(a) láti ṣe ìgbélárugẹ àti ìmúṣẹ àfojúsùn pàtàkì àti ìto ni Ìlàsíle -àjọgbàsóòóto tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo yí; (b) láti ṣàwárí, gbà, to jú tàbí ṣètójú ohun àjogúnbá, tó fi mo àkọsíle àtipe lú ojú-ìwale kàn ohun àtijo àti àjẹràkù tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo gbà pé okan pàtàkì ni fún oríle -èdè. (d) láti ṣètò fún ilé-ohun-ìṣe mbáyé àti ilé-ìyáwèékàwé yàto sí ilé-ohun-ìṣe mbáyé àti ile-ìyáwèékàwé tí Ìjọba Ìpínle dá síle ; (e) láti ṣètò ìdarí ìwo lọwo bo àwọn àrìnrìn àjò afe ; àti


(ẹ) láti ṣèlàkale ojúlówó e ko tó kéré jù ní gbogbo ìpele 61. Ìsopo , ìsọdasán àti ìtúká ìgbeyàwó yàto sí ìgbeyàwó n’ílànà òfin Ìsìláàmù àti òfin Ìbíle tó

fi mo o ro tó kan ìṣòkan-lo kọláya níbe . 62. Òwò àti káràkátà, àti ní pàtàkì jùlọ –

(a) òwò àti káràkátà láàárín ile ẹ Nàìjíríà àti oríle -èdè mìíràn tó fi mo kíkó ọjà wọlé àti kíkó ọjà jáde láti Nàìjíríà, pe lú òwò àti káràkátà láàárín Ìpínle ; (b) ìdásíle alágbára-àṣẹ fún ìrajà pelú agbára-àṣẹ láti gbàyè fún ìko jà-jáde tàbí ìtajà sí ọjà àgbáyé irú irè oko tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo d’árúkọ; (d) ìye wò àwọn irè oko fún ìkójáde láti Nàìjíríà àti ìpọndandan ṣíṣe ojúlówó ọjà tí wo n ye wò; (e) ìdásíle àjọ kan fún ìmójútó ṣíṣe ojúlówó ọjà àti irè-oko tí ó wà fún títà; (ẹ) ìdarí iye-owó ọjà àti irè tı Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo d’árúkọ; (f) ìforúkọsíle òwò

63. Ìrìn-àjò l’órí o nà Ìjọba Àpapo 64. Omi láti orísun kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo gbà pé ó kan Ìpínle tó jú o kan lọ. 65. Ìwúwo àti ìwọn 66. ìgbésáfe fe alátagbà, àti ilé-iṣe amóhùnmáwòrán tó yàto sí ìgbésáfe fe àti iṣe

ìmóhùnmáwòrán tí Ìjọba Ìpínle pèsè; ìpínfúnni òpó-àtagbà fún ìgbésáfe fe alátagbà àti ìmóhùnmáwòrán

67. O ro mìíràn kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo l’ágbára-àṣẹ láti ṣe òfin lé l’órí pe lú ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí.

68. O ro kọro kan tó je àyàbá tàbí àfiṣe kún sí kókó o ro tí ìtòsíle yí me nubà

Apá kejì Ojúṣe-àjọṣe Ìgbìmo -aṣòfin

Tító agbára-àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti ti Ìpínle

1. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo látipa Àbádòfin kan lè ṣèpèsè-òfin fún – (a) pínpín owó-àpawọlé ìlú – (i) láàárín Ìjọba Àparapo Ile ẹ wa àti àwọn Ìjọba Ìpínle ; (ii) láàárín àwọn Ìjọba Ìpínle (iii) láàárín àwọn Ìjọba Ìpínle àti àwọn Ìjọba Ìbíle ; (iv) láàárín àwọn Ìjọba Ìbíle ní Ìpínle ; àti (b) owó-rànwo tàbí owó-yàá látinú owó-àpile to jú Àkópo àti ìgbówó-orí-lé owó-àpile to jú Àkópo tàbí àpò-owó-ìlú Ìjọba Àpapo mìíràn kan, tàbí fún ìgbówó-orí-lé owó-àpawọlé àti dúkìá Ìjọba Àpapo fún èrèdí kan, láìtàààrò pé ó je o ro tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kò ní àṣẹ láti ṣ’òfin lé.


2. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, èyíkéyìí Ilé-ìgbìmo ṣòfin lè ṣèpèsè-òfin fún owó-rànwo tàbí owó-yàá látinú, àti ìgbówó-orí-lé èyíkéyìí owó-àpawọlé Ìjọba Ìpínle náà, tàbí, ìgbówó-orí-lé owó-àpawọlé àti dúkìá Ìjọba Ìpínle náà, fún èrèdí kan, láìtàààrò pé ó je o ro tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ní àṣẹ láti ṣ’òfin lé.

3. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo Ile ẹ wa tàbí ibikíbi nínúu re ní ti àwọn ohun ìṣe mbáyé àti ohun àjogúnbá pe lú ìfọwo sí Ìpínle tí àwọn ohun ìṣe mbáyé àti ohun àjogúnbá náà wà, ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ṣe lè pèé ní ohun Ìṣe mbáyé àti ohun Àjogúnbá ti Àparapo Ile ẹ wa, ṣùgbo n kò sí ohun kan ní ìpín yìí tí yíò ṣèdíwo fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan láti ṣ’òfin fún Ìpínle tàbí ibìkíbi nínúu re ní ti ohun ìṣe mbáyé àti ohun àjogúnbá tí kò tíì di ìfúnlórúkọ ge ge bí ìpèsè-òfin ìṣáájú yìí ti ṣeé sí.

4. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo Ile ẹ wa tàbí ibikíbi nínúu re ní ti àwọn ilé-ìto jú-àkọsíle -àtayébáyé àti àkọsíle -ìlú ti Àparapo oríle-èdè wa sí.

5. Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan, l’ábe ìkápá àṣẹ ìpinro kẹrin níbí, lè ṣ’òfin fún Ìpínle tàbí ibìkíbi níbe , ní ti àwọn ilé-ìto jú-àkọsíle -àtayébáyé àti àkọsíle -ìlú ìjọba Ìpínle .

6. Kò sí ohun kan ní ìpinro kẹrin àti ìkarùn-ún níbí tí yíò túmo sí èyí tó fàyè síle fún ṣíṣe òfinkófin kan tí kò ṣe ìtójú àwọn ilé-ìto jú-àkọsíle -àtayébáyé àti àkọsíle tó ti wà n’íle lo jo tí Ìwé-òfin yìí fẹse -múle , àti èyí tí ó wà ní ìpamo l’átọwo alágbára-àṣẹ kan tó ní e to láti ṣe be e níbikíbi l’óríle -èdè yí.

7. Ní ìṣojúṣe re láti gbówó-orí tàbí owó-orí-òwò lé – (a) ojú-èrè, owó tí ńwọlé fún-ni tàbí èrè tàbí ẹnìkan níyàto sí ilé-iṣe ; àti (b) iwe-akojeri tabi itajaraja latipa owó-orí èdìdí-e rí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , l’ábe ìkápá àṣẹ àdéhùn-iṣe tó le ṣèlàkale re , lè ṣèpèsè-òfin pé gbígba owó-orí àti owó-orí-ọjà tàbí ìṣàkóso òfin tó kàn-ńpá, yíò máa wáyé l’átọwo Ìjọba Ìpínle tàbí alágbára-àṣẹ Ìpínle mìíràn.

8. Níbití Àbádòfin ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kan ṣèpèsè-òfin fún gbígba owó-orí àti owó-orí-ọjà l’órí ojú-èrè, owó-tí-ńwọlé tàbí èrè tàbí ìṣàkóso òfin l’átọwo Àṣẹ Ìjọba Ìpínle ní ìbámu pe lú ìpinro keje níbí, yíò ṣèdarí ìdáhùn-fún ènìyàn sí irú owó-orí àti owó-orí-ọjà be e l’o nà tí yíò múu dájú pé owó-orí àti owó-orí-ọjà be e kò di gbígbà l’o wo ẹni be e l’átọwo Ìjọba Ìpínle tó ju o kan lọ.

9. Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan, l’ábe ìkápá àṣẹ àdéhùn-iṣe tó le ṣèlàkale re , lè ṣèpèsè-òfin pé gbígba owó-orí, owó-sísan tàbí owó-ìdíyelé tàbí ìṣàkóso òfin tó fun Ìjọba Ìbílẹ l’áṣẹ gbígbà owo be e .

10. Níbití òfin ilé-ìgbìmo ṣòfin kan bá ṣèpèsè-òfin fún gbígba owó-orí, owó-sísan tàbí owó-ìdíyelé tàbí ìṣàkóso òfin be e l’átọwo Ìjọba Ìbílẹ ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin tó wà níbí, yíò ṣàkóso ìdáhùn-fún ẹni tó wà fún owó-orí, owó-sísan tàbí owó-ìdíyelé be e l’o nà tí yíò múu dájú pé owó-orí àti owó-orí-ọjà be e kò di gbígbà l’o wo ẹni be e níti ìdáhùn-fún kan-náà l’átọwo Ìjọba Ìpínle tó ju o kan lọ.

11. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa ní ti ìforúkọsíle àwọn olùdìbò, àti ìlànà-ìto ṣe tí ńdarí ìdìbò sí Ìjọba Ìbíle.


12. Kò sí ohun tó wà ní ìpinro kọkànlá níbí tí yíò ṣèdinà fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan láti ṣe òfin ní ti ìdìbò Ìjọba Ìbíle l’áfikún síi, ṣùgbo n tí kìí ṣe àìbáramu pe lú òfinkófin tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ṣe.

13. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa ní ti – (a) Iná-mo nàmo ná àti ìdásíle ilé-iṣe amúnáwá; (b) ìmúwá àti ìfàkiri iná-mo nàmo ná ní tàbí sí ibikíbi ní oríle -èdè àti láti Ìpínle kan sí èkejì (d) ìṣàkóso e to ẹnike ni láti dá omi ìṣan gún tàbí ṣèdíwo kan fún ìṣàn omi tó l’órísun níbikíbi l’Áparapo ile ẹ wa; (e) ìkópa ile ẹ wa pe lú oríle -èdè mìíràn nínú àjọṣe láti ṣe ìmúwá, ìfàkiri àti ìpínkiri iná-mo nàmo ná níbikíbi tó je apákan ile yí, apákan ile mìíràn l’e hìn odi oríle -èdè wa; (ẹ) ìṣàkóso e to ẹnike ni tàbí ágbára-àṣẹ láti lò, ṣiṣe tàbí ṣèmúṣiṣe e rọ, ohun-èèlò, irinṣe tàbí iṣe tí ìgbékale ẹ re wà fún pípèsè iná-mo nàmo ná.

14. Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan lè ṣ’òfin fún Ìpínle ní ti – (a) iná-mo nàmo ná ati idaasile ni Ìpínle naa ilé-iṣe amúnáwá; (b) ìmúwá, ìfàkiri àti ìpínkiri iná-mo nàmo ná sí ibi tí e rọ-apínná-mo nàmo ná Ìjọba Àpapo kò dé ní Ìpínle náà; àti (d) ìdásíle láàárín Ìpínle náà, Alágbára-àṣẹ fún ìgbálárugẹ àti ìṣètò-ìdarí ilé-iṣe apèsè iná-mo nàmo ná tí Ìjọba Ìpínle náà dá síle

15. Ní àwọn ìpèsè-òfin tó wà ní àlésíle ìṣáájú yìí, àyàfi bí lílò nínú o ro bá túmo re bámìíràn, àwọn gbólóhùn yìí ní ìtumo tí ó wà fún wọn ge ge – “ìpínkiri” túmo sí ìpèsè iná-mo nàmo ná láti ilé-e rọ amúnáwá kan sí ẹni tí yíò loná náà gbe yìngbe yìn; “ìṣètò-ìdarí” pe lú ìṣàmúró, ìṣàtúnṣe tàbí ìpààro ; “ilé-e rọ amúnáwá” túmo sí ibi ìkójọ e rọ tàbí ohun-èèlò fún ìṣedá tàbí ìmúwá agbára iná-mo nàmo ná; àti “ìfàkiri” túmo sí ipese iná-mo nàmo ná láti ilé-e rọ amúnáwá kan sí ilé-e rọ amúnáwá kékeré tàbí ilé-e rọ amúnáwá kékeré kan sí ilé-e rọ amúnáwá kékeré mìíràn, àti ìso ro nípa “ilé-e rọ amúnáwá kékeré” níbí je ìso ro nípaa àkójọ e rọ, irin-iṣe tàbí ohun èèlò fún ìpínkiri iná-mo nàmo ná.

16. Ile-igbimosofin Àpapo lè ṣ’òfin fún ìdásíle alágbára-àṣẹ kan pe lú agbára-àṣẹ láti ṣe ìfòfinse ìtàwòrán-sára-aṣọ àti láti fòfinde tàbí fòfindínà ṣíṣàfihàn irú ìtàwòrán be e ; kì yíò sì sí ohun kan níbí tí yíò – (a) ṣèdinà fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan láti ṣèpèsè-òfin fún alágbára-àṣẹ irúu re ní Ìpínle náà; tàbí (b) fàṣẹwọni láti ṣàfihàn ìtàwòrán ní Ìpínle láìgbàṣẹ l’o wo alágbára-àṣẹ tí òfin Ìpínle náà yàn fún ìfòfinse ìtàwòrán be e .

17. Ile-igbimosofin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa tàbí ibìkíbi nínúu re ní ti – (a) ìlera, ààbò àti ìgbáyégbádùn ẹni tí a gbà síṣe ilé-iṣe oníṣe, ilé-iṣe tàbí agbègbè mìíràn tàbí ìkérò-ke rù-lọ láti Ìpínle kan síkejì àti káràkátà, tó fi mo ìdánile koo , ìmójútó àti ìyege onítohún.


(b) ìṣètò ìje tẹni àti ìdarí okoòwò jákèjádò Àpapo ile ẹ wa fún èrèdí àti ṣàgbélárugẹ, ṣe-ìgbàníyànjú tàbí láti mú irú ìje tẹni àti ìdarí be e látọwo ọmọ-ìlú Nàìjíríà rọrùn; (d) ìdásíle ilé-ìwadìí nípa ìmo -o gbìn; àti (e) ìdásíle ilé-ìkẹe ko àti ìkórajọ mìíràn fún ìṣàgbélárugẹ tàbí ìnáwósí ìdáwo le bíi ti onílé-iṣe -ajé ńlá, olókoòwò àti ìṣ’àgbe .

18. L’ábe ìkápá àṣẹ ìpèsè-òfin inú ìwé-òfin Àpapo yí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan lè ṣ’òfin fún Ìpínle ní ti onílé-iṣe -ajé ńlá, olókoòwò tàbí ìgbédìde ìṣ’àgbe ní Ìpínle náà.

19. Kò sí ohun tó wà ní àwọn ìpinro àlésíle ìṣáájú wo nyí tí yíò túmo sí èyí tí ńṣèdíwo fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan láti ṣ’òfin ní ti èyíkéyìí kókó-o ro kan tí àwọn ìpinro wo nyí me nubà.

20. Fún èrèdí ìpinro àlésíle wo nyí, o ro yí “ìṣ’àgbe ” pe lú o sìn-ẹja. 21. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin láti ṣètò tàbí ṣè’darí ìwadìí ìmo -ìjìnle àti ìmo -ìjìnle -e rọ

jákèjádò ile ẹ wa l’ápapo . 22. Kò sí ohun kan níhìń tí yíò ṣè’dinà fún Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan láti ṣèdásíle tàbí ṣe ìpèsè-òfin

fún ilé-ìkẹe ko tàbí ètò mìiràn fún èrèdí ìwadìí ìmo -ìjìnle àti ti ìmo -ìjìnle -erọ. 23. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa tàbí ibikíbi nínúu re ní ti ìṣòǹkaye,

bí kókó-o ro náà bá jẹ mo – (a) o ro kọro kan tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ní agbára láti ṣ’òfin lé; àti (b) ìṣètò ìfèrò-pìle ìṣòǹkaye fún Àparapo oríle -èdè tàbí ibìkíbi nínúu rẹ l’órí o ro kọro kan, bóyá ó l’áṣẹ tàbí kò l’áṣẹ l’áti ṣ’òfin ní ti ibe .

24. Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan lè ṣ’òfin fún Ìpínle kan ní ti ìṣòǹkaye àti l’órí àwọn o ro kọro kan tí ìpinro kẹtàlélógún (a) àlésíle yìí ńsọ nípaa re .

25. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa tàbí ibikíbi nínúu re ní ti ìwọnle -wọn-igun, àkọsíle -oníle tale àti ìwo nte júsí-ile.

26. Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan, l’ábe ìkápá-àṣẹ ìpinro kẹe do gbo n níbíyìí, lè ṣ’òfin fún Ìpínle náà tàbí ibikíbi nínúu re ní ti ìwọnle -wọn-igun, àkọsíle -oníle tale àti ìwo nte júsí-ile.

27. Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò l’ágbára l’áti lè ṣ’òfin fún Àparapo ile ẹ wa tàbí ibikíbi nínúu re ní ti e ko ìwégíga-fásitì, e ko ìmo -e rọ tàbí ìdánile ko o ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le ṣèlàkale re .

28. Agbára-àṣẹ tó di gbígbé wọ Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lo rùn l’ábe ìpinro kẹtàdínlo gbo n àlésíle yí yíò pe lú agbára-àṣẹ láti ṣèdásíle ilé-e ko fún èrèdí ìwégíga-fásitì, ìpele-ìkẹe ko tó ga ju ti aláko obe re , e ko ìmo -e rọ tàbí ìdánile ko o oníṣe mọṣe .

29. L’ábe ìkápá àṣẹ bó ṣe wà níhìnyìí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan yíò l’ágbára-àṣẹ láti ṣ’òfin fún Ìpínle náà ní ti ìdásíle ilé-e ko kan fún èrèdí ìwégíga-fásitì, e ko ìmo -e rọ tàbí ìdánile ko o oníṣe mọṣe .

30. Kò sí ohun kan ní ìpinro àle síle wo nyí tí yíò di títúmo sí èyí tó dín agbára-àṣẹ Ilé-ìgbìmo ṣòfin kan kù láti ṣ’òfin fún Ìpínle ní ti e ko ìmo -e rọ, ìdánile ko o -e ko ṣe -ọwo , ìpele-ìkẹe ko tó ga jù ti aláko obe re , ìkẹe ko -aláko obe re tàbí èyíkéyìí ìkẹko o mìíràn kan, tó fi mo ìdásíle ilé-e ko fún ìlépa irú àwọn e ko be e .


Apá kẹta Àfiṣe kún àti ìtumo sí

1. Níbití, l’átipa Ato ṣe yìí, Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti nílò láti ṣe ìfúnlórúkọ o ro kọro tàbí ohun kan tàbí ṣe ìkédesíta kan, ó le ṣe be e l’átipa Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tàbí l’átipa ìfẹnukò tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin méjèèjì gbà wọlé.

2. Nínú Ato ṣe yìí, ìso ro nípaa kókó-o ro tó je àyàbá tàbí àfiṣe kún, pe lú, láìṣojúṣàájú sí ìje gbogboogbò wọn, ìsoro nípaa: (a) irufin (b) sakaani-ase, agbara-ase, ìṣọwo ṣe ati ìlánà-ìto se ile-ejo; ati (d) gbígbà àti ìgbà-ìlole .

Ato ṣe E e ke ta

Apá kìńní Àwọn E ka Ìṣàkóso ti Ìjọba-Apapo

A - Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

1. Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí: (a) Alága kan; àti (b) ọmọ-ìgbìmo me sàn-án mìíràn, o ko o kan èyí tí kì yíò dín ní ọmọ àádo ta ọdún lásìkò ìyànsípò wọn, àti l’ábe ìpèsè-òfin ìpín kẹtàdínlogo jọ Ìwé-òfin Àpapo yí, yíò fipò náà síle tó bá ti pé ọmọ àádo rin ọdún.

2. E ka-ìṣàkoso náà yíò ṣèdásíle irú àwọn ilé-iṣe re tí ó yẹ ní àwọn Ìpínle láti ṣe ojúṣe re lábe Ìwé-òfin Àpapo yí.

3. E ka-ìṣàkóso náà yíò lágbára-àṣẹ láti: (a) gba ìkéde-síta tí onípò Ìjọba kan ṣe l’ábe ìpinro kejìlá ti Apá kìńní ti Ato ṣe karùn-ún Ìwé-òfin Àpapo yí wọlé; (b) yẹ ìkéde-síta náà wò ní ìbámu pe lú ohun-àìgbọdo mánìí tí Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà náà tàbí èyíkéyìí òfin pàṣẹ re ; (d) gbà sí ìkáwo ọ re , irú àwọn ìkéde-síta be e àtipe lú mú wọn wà fún àye wò l’átọwo èyíkéyìí ọmọ ile ẹ Nàìjíríà l’órí àdéhùn àti àjọsọ tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le ṣèlàkale rẹ. (e) ṣe ìmúdájú títe lé, àti níbi tó yẹ, pọndandan ìpèsè-òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà náà ti èyíkéyìí òfin tó jẹ mo ọ; (ẹ) gba atótónu-e sùn l’órí àìte lé tàbí ìte lójú ìpèsè-òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà náà tàbí èyíkéyìí òfin tó jẹ mo ọ,


ṣèwadìí e sùn náà, àti níbi tó yẹ, gbé o ro náà lọ fún Àjọ-onídàjo o fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà; (f) yànsípò, ṣègbéga, lé kúrò l’e nu iṣe àtipe lú mú ìfìjìyà-to niso nà bá àwọn òṣìṣe Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo kan tí ìsọdòfin re wà fún-un; àtipe lú (g) ṣe àwọn ojúṣe mìíràn ge ge bó ti di gbígbé wo o l’o rùn l’átọwo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo .

4. Àjọsọ àti àdéhùn l’órí iṣe àwọn òṣìṣe Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yíò je bákannáà pe lú èyí tí ó wà nílàkale fún òṣìṣe Ìjọba ní Àparapo Ile ẹ wa.

B - Ìgbìmo-Ìtòlú

5. Ìgbìmo-Ìtòlú yíò ní àwọn ẹni yìí: (a) Aláṣẹ tí yíò je ge ge bí Alága; (b) Igbákejì-Aláṣẹ tí yíò je ge ge bí Amúgbá-le gbe e Alága; (d) Gbogbo Aláṣẹ Oríle -èdè àná àti gbogbo Olórí Oríle -èdè àná; (e) Gbogbo Ogá-Adájo Àgbà ni Nàìjíríà; (ẹ) Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin Àpapo ; (f) Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin; (g) Gbogbo Gómìnà Ìpínle tó wà ní Àparapo oríle èdè wa; àti (gb) Amòfin-Àgbà fún Àparapo oríle èdè wa

6. Ìgbìmo -Ìtòlú náà yíò ní agbára-àṣẹ láti: (a) fún Aláṣẹ ní àmo ràn nípaa lílo agbára-àṣẹ re ní ti:- (i) Ìkànìyàn oríle -èdè àti ìṣàkójọ, ìte jáde àti ìto jú àkọsíle àti ìfitónilétí mìíràn ètò náà; (ii) àṣẹ-àdani ìjọba fún ìṣàforíjì; (iii) Ìgbé-òṣùbà oríle -èdè fún ni; (iv) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa (tó fi mo ìyànsípò ọmọ-ìgbìmo àjọ náà) (v) Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo (tó fi mo ìyànsípò ọmọ-ìgbìmo àjọ náà yàto sí ọmọ-ìgbìmo atorí-ipò-kan-gbàmíì àjọ náà); àti (vi) Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo (tó fi mo ìyànsípò ọmọ-ìgbìmo àjọ náà); àti (b) fún Aláṣẹ ní àmo ràn nígbàkugbà tí ìpèfún àmo ràn be e bá wà l’órí àmúró ìro wo rọse l’Áparapo oríle -èdè tàbí ibikíbi nínúu re àti l’órí àwọn o ro mìíràn kan tí Aláṣẹ lè ṣe ìdaríi re .

D - Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Ìjọba-àpapo 7. (1) Àjọ-elétò fún àpínkárí-àǹfàní ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí:

(a) Alága kan; àti (b) ẹnìkan tí yíò ṣojú o ko o kan Ìpínle nínú Àparapo ile ẹ wa àti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá.


(2) Alága àti àwọn ọmọ-ìgbìmo yíò je yíyànsípò látọwo Aláṣẹ, tí yíò sì di gbígbàwọlé látọwo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin.

8. (1) Látilè fẹse ìpèsè-òfin àpíntúnpín kẹta àti ìkẹrin ìpín kẹrìnlá {section 14(3) and (4)} Ìwé-òfin Àpapo yí múle , ìgbìmo -àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti: (a) ṣe ìlàkale e dán-ìfìṣiròpin kan tí yíò ṣàmúdájú orí-ò-jorí, l’ábe ìfọwo sí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , fún pínpín ipò ní gbogbo ìdásí ilé-iṣe ìjọba Àpapo àti ti Ìpínle , Ilé-iṣe Ológun ti Àparapo ile ẹ wa, Ilé-iṣe Ọlo pàá àti Ilé-iṣe e ṣo -aláàbò ti ìjọba, ilé-iṣe ajé àti e ka ìṣàkóso tó je ti ìjọba àwọn Ìpínle . (b) ṣàgbélárugẹ, ṣàmójútó àtipe lú ṣe ìpọndandan títe le ìlànà ìpín-do gbado gba gbogbo ipò iṣe -ìjọba, iṣe -ajé, iṣe -ìròyìn àti ipò-òṣèlú ní gbogbo ìpele ìṣèjọba; (d) láti ṣe ìgbe jo ró pe lú mímú olórí kan tàbí òṣìṣe èyíkéyìí e ka ìjọba tó kùnà láti te lé ìlànà ìpínkárí-àǹfàní ìjọba tàbí e dán-ìṣirò aṣàmúdájú orí-ò-jorí tí ìgbìmo -àjọ náà ṣe ìlàkale ẹ re , ba ilé-ẹjo ; àti (e) ṣe irú àwọn iṣe mìíràn tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le gbé wo o . (2) Àwọn ipò tí ìdárúkọ wọn wà ní e là-ipinrọ (1)(a) àti (b) ìpinro yí yíò pe lú àwọn Ako wé-ìjọba Apenípò, Adarí-Gbogboogbò ní àwọn E ka-àfiṣe kún ìṣàkóso ti ìjọba àti eka-ìṣàkóso, Adarí l’áwọn E ka-ìṣàkóso Ìjọba àti E ka-àfiṣekún, O gá-onípò àwọn Ológun, ipò O gá Aṣojú-oríle èdè níle òkèèrè, àti ipò àwọn aṣètò-ìdarí ní ti Ìjọba Àpapo . (3) Láìtààrò ìpèsè-òfin kan nínú òfin mìíràn kan tàbí ìsọdòfin, Àjọ náà yíò ríi dájú pé gbogbo ilé-iṣe ajé tàbí àjọ-ìṣòwò tó je ti ìjọba ṣàfihàn ìpínkárí-àǹfàní ní yíyan àwọn adarí àti o gá òṣìṣe .

9. Yíò je ojúṣe Ìgbìmo -Àjọ àwọn Adarí ilé-iṣe olókoòwò Ìpínle láti gbà àti láti te le ìlànà ìpínkárí-àǹfàní nínú ìje tẹni àti ìṣọwo tòpo ètò-ìdarí ilé-iṣe náà.

E - Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo 10. Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) Alága kan; àti (b) ọmọ-ìgbìmo tí kò ju me e dógún lọ níye, tí wọn yíò je ẹni tó pé níwà òtíto àti olódodo nínú o ro òṣèlú l’érò Aláṣẹ.

11. (1) Ìgbìmo -àjọ náà, láìṣojúṣàájú sí agbára-àṣẹ tí a gbé wọ Aláṣẹ, Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Íle ẹ wa l’àpapo àti Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo , yíò l’ágbára-àṣẹ – (a) láti yan ènìyàn sípo fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo ; àti (b) láti yọ ènìyàn danù àti láti fìjìyà-to niso nà ẹni tí ń dipò iṣe náà mú. (2) Àjọ náà kì yíò ṣàmúlò èyíkéyìí agbára-àṣẹ re l’ábe e là-ìpinro (1) ìpinro yí, ní ti ipò-iṣe àwọn olórí e ka ìṣàkóso tàbí e ka-àdásọrí ti ìjọba Àpapo , ge ge bó ti lè wà ní ṣíṣe látìgbàdégbà, látipa àṣẹ ìdarí tí Aláṣẹ pa, àyàfi l’e hìn ìfikunlukùn pe lú Olórí Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-àpapo .


Ẹ - Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba-àpapo 12. Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) O gá-Adájo Àgbà ti ile ẹ Nàìjíríà, ẹni tí yíò je Alága; (b) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá; (d) Amòfin-Àgbà fún Àparapo Ile ẹ wa; (e) Adájo Àgbà ti Ilé-ẹjo Gíga Àparapo ; (ẹ) ẹni méjì, tí wo n ti pegedé láti ṣiṣe òfin ní Nàìjíríà fún ìgbà tí kò dín ní ọdún me e dógún ṣe hìn, látinú orúkọ àwọn tí kò dín ní me rin tó pegedé be e tí Ẹgbe Oníṣe -òfin n’Íle ẹ Nàìjíríà yàn pé èyílóyẹ; àti (f) ẹni méjì mìíràn, tí wọn kìí ṣe oníṣe -òfin, ní ti èrò Aláṣẹ tí wo n je ẹni tó pé n’íwà òtíto àti òdodo.

13. Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) gba Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo nímo ràn ní dídárúkọ ènìyàn fún ìyànsípò, ní ti ìyànsípò iṣe – (i) O gá-Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà (ii) O gá-Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ; (iii) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá; (iv) O gá-Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá; (v) Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ; (vi) Adájo Ilé-ẹjo Gíga; àti (vii) Alága àti ọmọ Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà.

(b) fún Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo ní àmo ràn ìyọnípò oníṣe -òfin tí ìsọnípa re wà ní e là-ìpinro (a) ìpinro yí; àti (d) yàn-án sípò, lée kúrò àtipe lú fi ìjìyà-to niso nà darí Ato jú-àkọsíle Àgbà àti Igbákejì Ato jú-àkọsíle Àgbà Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá, Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Àpapo àti gbogbo òṣìṣe oníṣe ìdájo Àparapo ile ẹ wa tí kò sí ní àsọyanjú nínú Ìwé-òfin Àpapo yí àti Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo .

F - Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa 14. (1) Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) Alága kan, ẹni tí yíò je Alábòójútó Àgbà fún Ìdìbò; àti (b) àwọn méjìlá mìíràn tí wọn yíò je mímo sí Alábòójútó Ìdìbò fún Ile ẹ wa, tí wọn yíò sì je ẹni tó pé ní ìwà òtíto àtipé tí wọn kò dín ní ọmọ àádo ta ọdun àti ọmọ ogójì ọdún fún o ko o kan. (2) Alábòójútó Ìdìbò Adúrósílé kan yíò wà fún o ko o kan Ìpínle ní Àparapo ile ẹ wa àti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, ẹni tí yíò – (a) je yíyàn látọwo Aláṣẹ; (b) je ẹni tó pé níwà òtíto ;


(d) tí kò dín ní ọmọ ogójì ọdún 15. Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti –

(a) ṣètò, ṣe àtipe lú ṣàmójútó gbogbo ìdìbò sí ipò Aláṣẹ àti Igbákejì Aláṣẹ, Gómìnà àti Igbákejìi Gómìnà Ìpínle , àti ìjo mọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin àti ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ko o kan tó wà ní Àparapo Ile ẹ wa; (b) f’orúkọ àwọn ẹgbe -òṣèlú síle ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin inú Ìwé-òfin Àpapo yí àti Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ; (d) mójútó ìkórajọpo àti ìṣọwo ṣe ẹgbe -òṣèlú, tó fi mo ìnáwó wọn; (e) ṣètò fún àye wò ìpawó-wọlé àti àpò-ìpawókọsíle ẹgbe -òṣèlú, àtipe lú ṣe àte jáde ìjabo àye wò be e fún ìfitónilétí ará ìlú; (ẹ) ṣètò fún ìforúkọsíle ènìyàn tó pegedé láti dìbò àtipe lú pèsè-síle , ṣàmúró àtipe lú ṣàtúnye wò ìwé-ìforúkọsíle olùdìbò fún èrèdí èyíkéyìí ìdìbò l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí; (f) mójútó ìpolongo òṣèlú àtipe lú pèsè òfin-ìdarí àti òfin-ìṣètò tí yíò máa to àwọn ẹgbe -òṣèlú s’o nà; (g) ríi dájú wípé àwọn Alábòójútó Ìdìbò, àwọn òṣìṣe ìdìbò àti àwọn Akésì-ìbò-padà je je e àti ṣè’búra ìwọṣe tí òfin ṣè’làkale ẹ re ; (h) gbé èyíkéyìí àṣẹ re wọ Alábòójútó Ìdìbò Adúrósílé èyíkéyìí; àtipe lú (i) ṣe àwọn ojúṣe mìíràn tí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo lè gbé wo o .

G - Ìgbìmo-elétò fún Ààbò-ìlú ti Ìjọba-àpapo 16. Ìgbìmo-elétò fún Ààbò-ìlú ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) Aláṣẹ tí yíò je Alága; (b) Igbákejì-Aláṣẹ tí yíò je Amúgbále gbe e Alága; (d) Alábòójútó Ìjọba Àpapo tó wà fún Ìdáàbò-bòlú; (e) O gá-Àgbà Aláàbò; (ẹ) O gá-Àgbà Ọmọ-ogun oríle ; (f) O gá-Àgbà Ọmọ-ogun ojú-omi; (g) O gá-Àgbà Ọmọ-ogun ojú-òfurufú; àti (h) irú ọmọ-ìgbìmo mìíràn tí Aláṣẹ lè yàn.

17. Ìgbìmo náà yíò ní agbára-àṣẹ láti gba Aláṣẹ ní àmo ràn lori oro to je mo idaabo bo pátá-parí-àṣẹ ati ojule ilee Naijiria.

H - Ìgbìmo-elétò fún Ọro -ajé ti Ile ẹ wa 18. Ìgbìmo-elétò fún Ọro -ajé ti Ile ẹ wa yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) Igbákejì-Aláṣẹ tí yíò je Alága; (b) gbogbo Gómìnà Ìpínle ko o kan ní Àparapo Ile ẹ wa; àti (d) Apàṣẹ Ilé-ìfowópamo Àparapo Ile ẹ wa tí ìdásíle re wa l’ábe Àṣẹ-òfin ti Ilé-ìfowópamo Àpapo Ile ẹ wa ti Ọdún 1991 tàbí ìṣelófin kan tí ńdípò Àṣẹ-òfin náà.


19. Ìgbìmo-elétò fún Ọro -ajé ti Ile ẹ wa náà yíò ní agbára-àṣẹ láti gba Aláṣẹ ní àmo ràn l’órí ọro -ajé oríle -èdè yí, àti ní pàtàkìjùlọ, l’órí ìgbése tó yẹ fún ìṣètò-darí akitiyan ìròpìle ọro -ajé tàbí ètò ọro -ajé onírúurú Ìjọba ní Àparapo Ile ẹ wa.

I - Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Ìjọba-àpapo 20. Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) O gá-Adájo Àgbà fún Ile ẹ Nàìjíríà ẹni tí yíò je Alága (b) ẹni tó tún pa ọwo lé O gá-Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ ẹni tí yíò je Amúgbále gbe e Alága; (d) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá; (e) Àwọn O gá-Adájo márùn-ún tó ti fe hìntì tí O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà yàn láti Ilé-ẹjo Gígajùlọ tàbí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá; (ẹ) Adájo Àgbà Ilé-ẹjo Gíga; (f) Adájo Àgbà márùn-ún láti Ìpínle tí O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà yíò yàn látara àwọn Adájo Àgbà Ìpínle àti Ilé-ẹjo Gíga Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá, tí yíò máa yí kàn wo n ní ọdún méjì síra; (g) Adájo -Kádi Àgbà kan tí yíò je yíyàn l’átọwo O gá-Adájo Ile ẹ Nàíjíríà látara àwọn Adájo -Kádi Àgbà ti Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ṣàríà tí yíò máa yí kàn wo n ní ọdún méjì síra; (gb) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ìbíle kan tí yíò je yíyàn l’átọwo O gá-Adájo Ile ẹ Nàíjíríà látara àwọn Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ìbíle tí yíò máa yí kàn wo n ní ọdún méjì síra; (h) ọmọ-ẹgbe márùn-ún látinú Ẹgbe Oníṣe -òfin n’Íle ẹ Nàìjíríà, tí wo n ti pegedé láti ṣiṣe òfin ní Nàìjíríà fún ìgbà tí kò dín ní ọdún me e dógún ṣe hìn, ó kéré jù, o kan nínú wọn yíò je O gá-àgbà Oníṣe -òfin ile ẹ Nàìjíríà, tí yíò je yíyàn l’átọwo O gá-Adájo Ile ẹ Nàíjíríà tí yíò máa ṣiṣe láàárín ọdún méjì síra àtipe lú wà l’órí àtúnyànsípò; Ní ìje pé, àwọn ọmọ-ẹgbe márùn-ún náà yíò jókòó ìgbìmo fún èrèdí àti ṣàṣàrò l’órí orúkọ àwọn ẹni tó wà fún yíyàn sípò sí ilé-ẹjo aláṣẹ-àkọsíle tó gajù; àti (i) ẹni me jì tí kìí ṣe oníṣe -òfin, tí wo n je ẹni tí ó pé níwà òtíto l’ójú O gá-Adájo Àgbà ile ẹ Nàìjíríà.

21. Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) fún Aláṣẹ náà ní àmo ràn-èyílóyẹ látinú àwọn orúkọ tí wo n dá fún-un láti o do – (i) Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , fún àwọn ènìyàn sí ipò O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà, O gá-Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Adarí àti àwọn O gá-Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá, Adájo Àgbà àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Àpapo , àti (ii) Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún Iṣe -Ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, fún àwọn ènìyàn sí ipò Adájo Àgbà àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìjọba Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adájo -Kadi Àgbà àti àwọn Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adarí àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá;


(b) fún Aláṣẹ náà ní àmo ràn-èyílóyẹ l’órí ìyọnípò oníṣe ìdájo tí àsọyanjú re wà ní e là-ìpinro (a) ti ìpinro yí àti ìmúṣẹ ìfìjìyà-to ni-so nà l’órí àwọn oníṣẹ náà; (d) fún Gómìnà náà ní àmo ràn-èyílóyẹ látinú àkọsíle orúkọ àwọn ènìyàn tí Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ní Ìpínle fún-un, fún ìyànsípò àwọn Adájo Àgbà Ìpínle àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , àwọn Adájo -Kadi Àgbà àti àwọn Adájo Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ṣàríà Ìpínle , àti àwọn Adarí àti àwọn Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá Ìbíle ti Ìpínle ; (e) fún Gómìnà náà ní àmo ràn-èyílóyẹ l’órí ìyọnípò oníṣe ìdájo tí àsọyanjú re wà ní e là-ìpinro (d) ti ìpinro yí àti ìmúṣẹ ìfìjìyà-to ni-so nà l’órí àwọn oníṣẹ náà; (ẹ) gbà jọ, ṣe ìdarí àti ìpínkiri gbogbo owó àmúṣàtúnṣe ọlo jo pípe àti àtìgbàdégbà, fún ìṣèdájo ; (f) fún Gómìnà àti Aláṣẹ ní àmo ràn-èyílóyẹ l’órí o ro kọro tó jẹ mo ètò-ìdájo ge ge bí Gómìnà tabi Aláṣẹ ti le gbée wá síwájú Ìgbìmo náà; (g) yan ènìyàn sípò, lée jáde tàbí mú ìfìjìyà-to niso nà ṣẹ l’órí ọmọ-ìgbìmo àti òṣìṣe Ìgbìmo náà; (gb) ṣe ìdarí àti ìpínkiri gbogbo owó àmúṣàtúnṣe ọlo jo pípe àti àtìgbàdégbà; fún iṣe Ìgbìmo náà; àti (h) rí sí gbobgo àwọn o ro mìíràn tó jẹ mo onírúurú ìpinnu-ètò ìṣèjọba àti ìṣàkóso.

22. Ako wé Ìgbìmo náà yíò je yíyàn látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo látipa àmo ràn-èyílóyẹ láto do Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo , àtipe lú, oníto hún yíò je oníṣe -òfin.

J - Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Ìjọba-àpapo

23. Àjọ-elétò fún Iye-olùgbé ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí – (a) Alága kan; àti (b) ẹnìkan láti Ipínle ko o kan Àparapo ile ẹ wa àti láti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Àbújá.

24. Ìgbìmo náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) ṣe ìkànìyàn iye-olùgbé ọlo dọọdún látipa àpẹẹrẹ, ìwole wò, ìkànìyàn tàbí bámìíràn; (b) ṣèdásíle àti àmúró ohun-àmúṣiṣe fún ìforúkọsíle aláìdáwo dúró ìbí àti ikú kárí Àparapo ile ẹ wa; (d) gba Aláṣẹ ní àmo ran l’órí o ro nípa iye-olùgbé; (e) ṣe àte jáde àti ìfitónilétí àti àwọn afún-ni-nímo l’órí iye-olùgbé fún èrèdí ìmúrọrùn ìfèrò-pìle ọro -ajé àti ìdàgbàsókè; àti (ẹ) yan ènìyàn àtipe lú ṣe ìdánile ko o tàbí ṣe ètò fún ìyànsípò àti ìdánile ko o fún àwọn olùkànìyàn tàbí òṣìṣe Ìgbìmo náà.

K - Ìgbìmo -elétò fún Ìṣo ti Ìjọba-àpapo 25. Ìgbìmo -elétò fún Ìṣo ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí –

(a) Aláṣẹ, ẹni tí yíò je Alága; (b) Igbakejì-Aláṣẹ ẹni tí yíò je Amúgbále gbe e Alága;


(d) O gágun Àgbà Òṣìṣe Aláàbò; (e) Alábòójútó Ìjọba Àpapo tó wà fún o ro abélé; (ẹ) Alábòójútó Ìjọba Àpapo tó wà fún o ro ààbò; (f) Alábòójútó Ìjọba Àpapo tó wà fún o ro ile òkèèrè; (g) Agbàjọba-àpapo -nímo ràn l’órí o ro Ààbò; (gb) O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò; àti (i) irú àwọn ènìyàn mìíràn tí Aláṣẹ bá fe láti yàn.

26. Ìgbìmo náà yíò ní agbára-àṣẹ láti gba Aláṣẹ nímo ràn l’órí o ro tó jẹ mo ààbò ìlú, tó fi mo o ro tó jẹ mo ìkórajọ kan tàbí e ka kan tí ìdásíle re wá látipa òfin láti ṣe àmúdájú ààbò Àparapo ile ẹ wa.

K - Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà

27. Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà yíò ní àwọn wo nyí – (a) Aláṣẹ, ẹni tí yíò je Alága; (b) Gómìnà Ìpínle ko o kan ní Àparapo ile ẹ wa; (d) Alága Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Íle ẹ wa l’àpapo ; àti (e) O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò;

28. Ojuse Ìgbìmo -elétò àwọn Ọlo pàá fún Igbófinró Ile ẹ Nàìjíríà yíò je – (a) ìṣètòdarí àti ìṣàkóso Ọlo pàá-agbófinró Ile ẹ Nàìjíríà àti àwọn o ro mìíràn tó jẹ mo ọ (tí kìí ṣe o ro tó jẹ mo lílò àti ìdarí-iṣe Ọlo pàá-agbófinró náà tàbí ìyànsípò, ìfìjìyà-to ni-so nà àti ìyọkúrò níṣe ọmọ-iṣe Ọlo pàá-agbófinró); (b) ìṣàbójútó gbogboogbò fún Ọlo pàá-agbófinró Ile ẹ Nàìjíríà; àti (d) gbígba Aláṣẹ ní àmo ràn l’órí ìyànsípò O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò.

M - Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Ìjọba-àpapo 29. Àjọ-elétò fún Iṣe -Ọlo pàá ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn wo nyí –

(a) Alága kan; àti (b) iye àwọn ènìyàn mìíràn tí kò kéré ju méje, tí kò sì po ju me sàn-án, ge ge bí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo ti ṣèlàkale ẹ re .

30. Ìgbìmo náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) yan ènìyàn sípò (yàto sí ipò O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò) n’ílé-iṣe Ọlo pàá-agbófinró Ile ẹ Nàìjíríà; àti (b) lé kúrò l’e nu iṣe àtipe lú lo ìfìjìyàto niso nà l’órí ẹni tí ńdipò èyíkéyìí tí ìme nubà re wà ní e là-ìpinro (a) ìpinro yí.

N - Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Ìjọba-àpapo

31. Àjọ-elétò fún Ìpawówọlé àti ìnáwósílùú ti Ìjọba-àpapo yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí – (a) Alága kan; àti


(b) ọmọ ìgbìmo kan láti Ìpínle ko ọkan ní Àparapo oríle -èdè yí àti láti Olú-ìlú Ìjọba Àparapo , Àbújá, àwọn ẹni tí wo n pé níwà òtíto pe lú ìkúnjú-òṣùwo n tó pọndandan àti ìrírí.

32. Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) mójútó ìpelemọ síi àti ìpínkiri owó-àpawọlé látinú Àpò-ìpawókọsíle Ìjọba Àpapo ; (b) ṣàtúnye wò, látìgbàdégbà, o nà-ìṣọwo pín àti ìlànà ìpínwó owó-àpawọlé tó wà l’ójú iṣe látilè je kó wà ní ìbámu pe lú ìyípadà tí ńdé bá bí gbogbo ǹkan ti rí. Ní ìje pé, eyikeyi o nà-ìṣọwo pín tó di gbígbà-wọlé látipa Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò wà ní ìfẹse múle fún ìwo n àkókò tí kò dín ní ọdún márùn-ún látọjo tí Àbádòfin náà ti be re iṣe ; (d) gba Ìjọba Àpapo àti Ìjọba Ìpínle ní àmo ràn l’órí ìṣúná owó tó pé’ye àti ọgbo n tí yíò mú e kún bá o nà ìpawó-wọlé wọn; (e) mọ iye owó-iṣe tó yẹ fún àwọn tó dipò òṣèlú mú, tó fi mo Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, àwọn Gómìnà, Igbákejì-Gómìnà, Alábòójútó, Abójúto ro , Agbàjọbanímo ràn Pàtàkì, Aṣòfin àti àwọn tí ń dipò tí orúkọ wọn wà ní ìpín kẹrìnlélogo rin àti ìkẹrìnlélo go fà (sections 84 and 124) Ìwé-òfin Àpapo yí mú; àti (ẹ) ṣe àwọn ojúṣe mìíràn tí Ìwé-òfin yìí tàbí èyíkéyìí Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le gbé wo o .

Apá kejì

Àwọn E ka Ìṣàkóso ti Ìjọba Ìpínlẹ (tí ìdásíle re wá látipa ìpín o tàdínlúgba)

A - Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-ìpínlẹ 1. Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìjọba ti Ìjọba-ìpínlẹ yíò ní àwọn ọmọ-àjọ wo nyí -

(a) Alága kan; àti (b) àwọn ẹni tí kò dín ní méjì níye tí wọn kò sì po ju me rin lọ,tí wo n je , ní ti èrò Gómìnà, ẹni tó pé níwà òtíto àti olódodo nínú o ro òṣèlú.

2. (1) Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láìṣojúṣàájú sí agbára-àṣẹ tó wà ní gbígbéwo Gómìnà àti Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba-ìpínlẹ láti – (a) yan ènìyàn sípò ní Ilé-iṣe -ìjọba Ìpínle ; àti (b) lé ènìyàn kúrò níṣe àtipe lú ṣe ìfìjìyà-to ni-so nà l’órí ẹni tí ńdi irú àwọn ipò náà mú. (2) Àjọ náà kì yíò lo èyíkéyìí agbára-àṣẹ rẹ l’ábe e là-ìpinro kìńní ti ìpinro yìí ní ti ipò àwọn Olórí e ka-ìṣàkóso tàbí e ka-àdásorí tí Ìjọba Ìpínle , ge ge bó ti ṣe lè je fífún l’órúkọ l’átipa àṣẹ ìdarí Gómìnà l’átìgbàdégbà, àyàfi l’e hìn ìfikùnlukùn pe lú Olórí Iṣe -ìjọba Ìpínle .

B - Àjọ-elétò fún Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’ìpínlẹ 3. Àjọ-elétò fún Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’ìpínlẹ yíò ní àwọn ọmọ-àjọ wo nyí –

(a) Alága kan; àti (b) àwọn ẹni tí kò dín ní márùn-ún, tí wọn kò sì po ju méje lọ.


4. Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ – (a) láti ṣètò, àtipe lú ṣe kòòkárí gbogbo ìdìbò sí Ìjọba Ìbíle láàárín Ìpínle (b) láti fún Àjọ-elétò Ìdìbò Olómìnira-àṣẹ n’Íle ẹ wa l’ámo ràn tó yẹ l’órí ìṣàkójọ àti ìforúkọsíle olùdìbò, ní bí ìforúkọsíle náà tí kan ìdìbò ìjọba ìbíle tó ní Ìpínle náà.

D - Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba Ìpínlẹ

5. Àjọ-elétò fún Iṣe -Ìdájo ti Ìjọba Ìpínlẹ yíò ní ọmọ-àjọ wo nyí – (a) Adájo Àgbà Ìpínle , tí yíò je Alága; (b) Amòfin Àgbà fún Ìpínle ; (d) Adájo -Kadi Àgbà ti Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà, bí ó bá wà; (e) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle , bí ó bá wà; (ẹ) ọmọ-àjọ méjì, tó je oníṣe òfin, tí wo n ti pegede láti ṣiṣe òfin ní Ile ẹ Nàìjíríà fún ìgbà tí kò dín ní ọdún me wàá; àti (f) àwọn méjì mìíràn, tí wọn kìí ṣe oníṣẹ òfin, tí wo n je ẹni tó pé ní ìwà òtíto ní èrò Gómìnà.

6. Àjọ náà yíò ní agbára-àṣẹ láti – (a) gba Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ámo ràn l’órí ẹni tó yẹ fún ìdárúkọ fún ipò – (i) Adájo Àgbà Ìpínle (ii) Adájo -Kadi Àgbà tí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle , bí ó bá wà, (iii) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle , bí ó bá wà; (iv) àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle , (v) Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle , bí ó bá wà; ati (vi) Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle , bí ó bá wà; (b) l’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè òfin Ìwé-òfin yìí, láti fún Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo ní àmo ràn l’órí ìyọnípò oníṣe -ìdájo kan tí àsọyanjú re wà ní e là-ìpinro (a) ìpinro yí; àti (d) láti yànsípò, lékúrò le nu iṣe àti ṣe ìfìjìyà-to ni-so nà lórí Ato jú-àkọsíle Àgbà àti Igbákejì Ato jú-àkọsíle Àgbà Ilé-ẹjo Gíga, àwọn Ato jú-àkọsíle Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle àti ti Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle , Adájo -e sùn-we we , àwọn Adájo àti ọmọ-ìgbìmo Ilé-ẹjo àdúgbò àti Ilé-ẹjo Ìbíle àti gbogbo ọmọ-ìgbìmo òṣìṣe ìdájo ti Ìpínle tí Ìwé-òfin Àpapo yìí ko sọ àsọyanjú wọn.

Apá kẹta Eka Ìṣàkóso Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

(tí ìdásíle re wà l’ábe Ìpín kẹrìnlélo o o dúnrún)


Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún iṣe -ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá

1. Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún iṣe -ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá yíò ní àwọn ọmọ-ìgbìmo wo nyí – (a) Adájo Àgbà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá ẹni tí yíò je Alága. (b) Amòfin Àgbà Àparapo Ile ẹ wa; (d) Adájo -Kadi Àgbà tí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá; (e) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá; (ẹ) ẹnìkan tí ó je oníṣe -òfin tí ó sì ti pegedé láti ṣiṣe òfin ní Nàìjíríà fún ìgbà tí kò dín ní ọdún méjìlá; àti (f) ẹnìkan tí kìí ṣe oníṣe -òfin, ẹni tí ó pé ní ìwà òtíto ní èrò Aláṣẹ.

2. Ìgbìmo náà yíò ní agbára-àṣẹ – (a) láti fún Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ámo ràn tó yẹ nípa ẹni tó yẹ fún ìyànsípò – (i) Adájo Àgbà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, (ii) Adájo Ilé-ẹjo Giga ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, (iii) Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, (iv) Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, (v) Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, (vi) Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá. (b) l’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, láti fún Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo l’ámo ràn tó yẹ nípa ìyọkúrò-nípò òṣìṣe -ìdájo kan tí àsọyanjú re wà ní e là-ìpinro (a) ìpinro yí; (d) láti yan-ni sípò, lékúrò le nu iṣe àti ṣe ìfìjìyà-to ni-so nà lórí Ato jú-àkọsíle Àgbà àti àwọn Igbákejì Ato jú-àkọsíle Àgbà Ilé-ẹjo Gíga, àwọn Amúgbále gbe e Ato jú-àkọsíle Àgbà Ilé-ẹjo Gíga, Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà àti ti Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, Adájo -e sùn-we we , àwọn Adájo àti ọmọ-ìgbìmo Ilé-ẹjo agbègbè àti àdúgbò ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá, bí ó bá wà, àti gbogbo ọmọ-ìgbìmo òṣìṣe ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá tí Ìwé-òfin Àpapo yìí ko sọ àsọyanjú wọn àti ti Ìgbìmo -alábẹṣékélé fún iṣe -ìdájo ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo , Àbújá.

Atoṣe Ee ke rin Ojúṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle

Ojúṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle

1. Ojúṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle gan-an-gan ni àwọn wo nyí: (a) ìwò-láwòṣe àti ṣíṣe àwọn àmo ràn-èyílóyẹ fún Àjọ Ìpínle lórí ìròpìle ọro -ajé tàbí irú àjọ mìíràn be ẹ l’órí (i) ìdàgbàsókè ọro -ajé Ìpínle , ní pàtàkì jùlọ, ní bó ti kan agbègbè àṣẹ Ìgbìmo náà àti Ìpínl e náà, àtipe lú


(ii) àwọn èròǹgbà tí àjọ tàbí ìkórajọ náà ṣe; (b) gbígba owó-ìdíyelé, ìwé-àṣẹ ilé-iṣe aso ro mágbèsì àti amóhùnmáwòrán; (d) ìdásíle àti ìmúró ite -òkú, ibi-ìsìnkú-sí àti ilé àwọn alárìnkiri tàbí aláìdápé; (e) ìwé-àṣẹ ke ke , ohun-ake rù (yàto sí ọko ake rù), ọkọ’ju-omi àfàje wà, ọmọlanke àti ke ke -ake rù; (ẹ) ìdásíle , àmúró àti ìṣètò-ìdarí odò ẹran, ibi ìpẹran, ọjà, ibùdókò àti ṣáláńgá ìlú; (f) lílà àti àmúró òpópó’nà, títì, iná etí títì, kòtò-o gbàrá àti ojú o nà márose mìíràn, ibi-ìgbafe , ọgbà-eléwéko, gbangba-ìta fún àṣeye, tàbí ibi àjọlò mìíràn tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle lè ṣe ìlàkale re látìgbàdégbà; (g) ìfúnlórúkọ o nà àti títì, àti ìṣòǹkà ilé; (gb) ìpèsè ibi ìgbo nse , o gbún-ṣáláńgá àti ìdale nù; (h) ìforúkọsíle gbogbo ìbímọ, ìjáláìsí àti ìgbeyàwó; (i) àye wò ilé àdáni tàbí ìyálégbé fún èrèdí ìfowó-orí lée ge ge bí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle ti ṣe ìlàkale re ; àti (j) ìdarí àti ìfòfin-ṣèdaríi – (i) ìpolówó ọjà níta àti ìkó-ọjà-pamo , (ii) ìrìnkiri ẹran o sìn onírúurú (iii) ilé-ìtajà àti ilé-ìpàtẹ (iv) ilé-oúnjẹ, ilé-iṣe búre dì àti gbogbo ibi ìtàjà ohun jíjẹ fún ará ìlú (v) ibi ìfọṣọ, àti (vi) ìfúnníwèé-àṣẹ, ìfòfindarí àti ìfàṣẹdarí títa ohun mímu.

2. Ojúṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle yíò mo ìkópa ìgbìmo be e ní ìṣàkóso Ìpínle náà ní àwọn o ro wo nyí – (a) Ìpèsè àti ìṣàmúró ilé-e ko aláko o be re, ìdánile ko o iṣe -ọwo àti ìdàgbàkàwé; (b) ìmúdàgbà iṣe -o gbìn àti ohun àlùmo nì-ile , yàto sí mímú ohun àlùmo nì náà (d) ìpèsè àti ìṣàmúró iṣe -ìlera; àti (e) irú ojúṣe mìíràn tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle le gbé wọ Ìjọba Ìbíle l’o rùn láti ṣe.

Atoṣe Ee kaàrún Apá kìńní

Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà fún gbogbo Òṣìṣe Ìjọba Gboogbò

1. Òṣìṣe onípò kan ní iṣe -ìjọba kì yíò fi ara re sí ipò tí ìfe inú re àti ojúṣe ipò re yíò ti ta ko ara wọn.

2. Láìṣojú-ṣàájú sí àkótán ìpinro ìṣáájú wo nyí, onípò iṣe -ìjọba kan kì yíò – (a) gbà tàbí di sísan fún-un, owó-àjẹmo nú-iṣe onípò kan n’íṣe ìjọba l’ásìkò kan-náà tó ńgba owó-àjẹmo nú-iṣe ipò níṣe -ìjọba mìíràn; tàbí


3. Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, Gómìnà, Igbákejì Gómìnà, Alábòójútó Ìjọba Àparapo Ile ẹ wa àti àwọn Abójúto ro Ìjọba Ìpínle , ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo àti ti Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle , àti irú àwọn onípò iṣe -ìjọba be e tàbí ẹni tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo látipa òfin le ṣèlàkale re , kì yíò ní àpò-ìpawókọsíle ní oríle -èdè mìíràn le hín Nàìjíríà.

4. (1) Onípò kan ní iṣe ìjọba, l’e hìn ìfe hìntì re le nu iṣe -ìjọba àti nígbà tó bá ńgba owó-ìfe hìntì látinú àpò ìlú, kì yíò gbà ju owó-àjẹmo nú ipò kanṣoṣo lọ ge ge bíi Alága, Adarí tàbí ọmọ-iṣe – (a) ilé-iṣe kan tí ìjọba ńdarí re ; tàbí (b) èyíkéyìí alágbára-àṣẹ ìlú (2) òṣìṣe -fe hìntì iṣe ìjọba kan kì yíò tún gba owó-ìsanfúnṣẹ látinú àpò-ìlú láfikún sí owó-ìfe hìntì rẹ àti owó-àjẹmo nú fún ipò ìsanwó-iṣe kanṣoṣo náà.

5. (1) Àwọn òṣìṣe -fe hìntì tí wo n ti di ipò tí ìpinro yí kan je ìfòfindè láti ṣiṣe ní ilé-iṣe ile -òkèèrè tàbí okoòwò ile -òkèèrè. (2) Ìpinro yí kan ipò Aláṣẹ, Igbákejì-Aláṣẹ, O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà, Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà Ìpínle .

6. (1) Onípò iṣe -ìjọba kan kì yíò béèrè fún tàbí gba o ro tàbí ìṣelóore èyíkéyìí kan fún ara re tàbí ẹlòmíràn kan látarí ṣíṣe ohun kan tàbí àìṣe ohun kan nínú ojúṣe re . (2) fún èrèdí e là-ìpinro (1) ìpinro yí, gbígba e bùn tàbí ìṣelóore kan l’o wo ilé-iṣe olókoòwò, ilé-iṣe oníkáràkátà tàbí àwọn ẹni tó ní àdéhùn-òwò pe lú ìjọba yíò di kíkà sí pé gbígba e bùn ní ìrúfin sí e là-ìpinro náà, àyàfi tí àwíjàre bá wà fún-un. (3) Onípò iṣe -ìjọba kan yíò lè gba e bùn tàbí ìṣelóore lo wo àwọn ojúlùmo tàbí o re tímo tímo kan níwo n bí àṣà-ìṣe ti gbàá láyè tó: Ní ìje pé èyíkéyìí e bùn tàbí ìdájọpo fún onípò kan níṣe ìjọba lojo ayẹyẹ tàbí àyájo ìlú kan yíò je gbígbà ge ge bí e bùn sí ìgbékale tí ẹni náà ńṣojú re , àti be e ge ge , gbígba e bùn náà kì yíò je èyí tó lùfin ìpèsè-òfin yìí.

7. Aláṣẹ tàbí Igbákejì-Aláṣẹ, Gómìnà tàbí Igbákejì Gómìnà, Alábòójútó Ìjọba Àparapo Ile ẹ wa tàbí àwọn Abójúto ro Ìjọba Ìpínle , tàbí irú àwọn onípò iṣe -ìjọba mìíràn tó dipò Ako wé-ìjọba Ape nípò tàbí olórí àjọ-òwò ìjọba, Ilé-ìwé fásitì, tàbí àgbékale ìjọba mìíràn kì yíò gba – (a) owó-èlé, àyàfi látọwo ìjọba tàbí e ka-ìṣàkóso ìjọba, ilé-ìfowópamo , àjọ-abániko lé, àjọ-ayánilówó-fowópamo tàbí ìgbékale mìíràn tó je fún ìṣúná-owó tí òfin fàyègbà; àti (b) èyíkéyìí àǹfàní kan láti o do ilé-iṣe , agbaṣe ṣe, tàbí oníṣòwò, tàbí ẹnìkan tí oníto hún yàn tàbí aṣojú-iṣe oníto hún: Ní ìje pé olórí àjọ-òwò ìjọba, Ilé-ìwé fásitì, tàbí àgbékale ìjọba mìíràn náà lè gba owó-èlé lo wo ìkórajọ náà, l’ábe òfin àti àṣẹ-ìdarí ìkórajọ tire .

8. Kò ní s’e ni tí yíò fún onípò kan n’íṣe ìjọba ní dúkìá, e bùn tàbí àǹfàní kan ge ge bíi àfiṣe-kóríyá tàbí owó-èrú fún ṣíṣe ojú-rere kan sí-ni tàbí ṣíṣe ojúṣe onípò náà tó je fún ìfe -inú oníto hún.


9. Onípò iṣe -ìjọba kan kì yíò ṣe tàbí darí ṣíṣe re , lo nà tó tàbùkù bá ipò-iṣe re , èyíkéyìí ìwà bótiwùmí kan tó ṣojúṣàájú sí e to ẹlòmíràn kan, tó sì mo pé ìwà náà kò bófin mu tàbí tako ìpinnu ìṣàkóso ìjọba.

10. Onípò iṣe -ìjọba kan kì yíò je ọmọ-ẹgbe , faramo , tàbí kópa nínú ẹgbe tí ìjo mọ-ẹgbe re kò báramu pe lú ojúṣe tàbí bu iyì kún ipò-iṣe re .

11. (1) L’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí, gbogbo onípò kan níṣe ìjọba, láàárín oṣu me ta l’e hin ìfẹse múle òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí tàbí lo gán le hìn gbígba ìbúra ìwọṣe àti le hin-náà, yíò – (a) le hìn ọdún me rin me rin; àti (b) le hìn ìgbà-lórí àléfà re , Fún Àjọ fún ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ní ìjẹwo , ní kíkọsíle , gbogbo ohun-ìní, dúkìá, àti ohun ìdáhùn-fún re àti ti àwọn ọmọ re tí kò tíì ṣègbéyàwó, tí kò tíì ju ọmọ ọdún méjìdínlógún lọ. (2) Èyíkéyìí gbólóhùn tó wà nínú ìje wo yìí tó di mímo le hìn-ò-rẹhìn pé iro ni látọwo alágbára-àṣẹ kan tàbí ẹni tí agbára-àṣẹ wà fún láti tọpinpin re yíò túmo sí títẹ òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yìí lójú. (3) Èyíkéyìí ohun-ìní tàbí dúkìá tí onípò-iṣe ìjọba kan rà le hin ìje wo -dúkìá tí ó pọndandan l’ábe Ìwé-òfin Àpapo yí, tí kò sì jọ pé látipa ìwo nba owó tó le wọlé fún-ni, e bùn, tàbí owó-èlé tí òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí fòǹte lù ni, yíò di kíkàsí pé, wíwà níkàwo o ẹni re tẹ òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí lójú, àyàfi tí àwíjàre bá wà fún-un.

12. Èyíkéyìí e sùn pé onípò kan n’íṣe ìjọba ti tẹ òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yì l’ójú tàbí kò tíì te le àwọn ìpèsè-òfin inú òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí, yíò máa lọ sí o do Àjọ fún ìlàkale -ìṣọwo-hùwà.

13. Onípò kan n’íṣe ìjọba tó hùwà kan tí òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yì fòfindè, látipa alájọmo kan, onígbo wo kan, tàbí àṣojújíṣe kan yíò di gbígbà sí pé ó tẹ òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yì l’ójú ní gan-an-gan pe lú erí-dájúṣáká.

14. Ninu ikowe-beere re si onipo ise-ijoba – (a) Ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣofin yìó je yíyọsíle nínú àwọn tí ìpèsè-òfin ìpinro kẹrin òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí kàn; àtipe lú (b) Ilé-ìgbìmo ṣofin Àpapo látipa òfin lè yọ se hìn èyíkéyìí ìdásí onípò-iṣe ìjọba kan nínú ìpèsè-òfin ìpinro kẹrin àti ìkọkànlá òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí bó bá farahàn pé ìpele wọn n’íṣe ìjọba kéré sí ìpele tí àwọn ìpèsè-òfin náà wà fún.

Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

15. (1) Ìgbìmo -onígbee jo kan yíò wà tí yíò je mímo sí Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, tí yíò ní Alága kan àti ẹni méjì mìíràn. (2) Alága náà yíò je ẹni tó dipò mú ge ge bí Adájo Ilé-ẹjo Alákọsíle ní Nàìjíríà rí tàbí pegedé láti dipò náà mú, yíò sì máa gba owó-iṣe ge ge bí òfin ti ṣeé sí. (3) Alága àti ọmọ ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yíò je yíyàn látọwo Aláṣẹ, pe lú àmo ràn-èyílóyẹ látọwo Ìgbìmo-elétò fún Ìdájo ti Íle ẹ wa l’àpapo .


(4) Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo látipa òfin lè gbé àfikún agbára-àṣẹ wọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, ge ge bí ó ti yẹ lójú re fún ìgbìmo náà láti ṣe ojúṣe re tí Ato ṣe yìí gbé wo o dáadáa.

16. (1) Ìgbà-lórí-àléfà òṣìṣe Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, l’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè-òfin yìí, yíò je bákan-náà pe lú èyí tó wà fún òṣìṣe -ìjọba ní Àparapo Ile ẹ wa. (2) Agbára-àṣẹ láti yan òṣìṣe Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà àti láti mú ìfìjìyàto ni-so nà ṣẹ l’órí wọn yíò wà l’o wo àwọn ọmọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà, tí yíò sì di lílò ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tó di ìsọdòfin fún-un.

17. (1) L’ábe ìkápá-àṣẹ ìpèsè-òfin ìpinro yí, ẹni tí ńdipò Alága tàbí ọmọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà mú yíò fi ipò náà síle bí ó bá ti pé ọmọ àádo rin ọdún. (2) Ẹni tó ti dipò Alága tàbí ọmọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà mú fun ọdún tí kò kéré ju me wàá lọ, bí ó bá fe hìntì le ni àádo rin ọdún, yíò l’e to o sí owó-ìfe hìntì títí ọjo ayé re , ní iye tó je bákan-náà pe lú owó-oṣù àgbàgbe hìn re , láfikún sí àjẹmo nú ìfe hìntì mìíràn tó l’e to o sí. (3) Ẹni tó ti dipò Alága tàbí ọmọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà mú kì yíò di yíyọ n’íṣe tàbí nípò tí a yàn-án sí látọwo Aláṣẹ, àyàfi l’órí ìkéde-o ro be e tí ó ní àtìlẹhìn ìdáméjì-nínú-me ta o po jùlọ o ko o kan Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo tí ńfe ìyọnípò be e látarí àìlèṣojúṣe ipò iṣe ẹ re (yálà èyí tó wáyé látipa àìlera ọkàn tàbí ara) tàbí fún aṣemáṣe kan tàbí títẹ òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí l’ójú. (4) Ẹni tó ńdipò Alága tàbí ọmọ Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà mú kì yíò di yíyọ n’íṣe kó tóó d’ọjo ìfe hìntì àyàfi ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí.

18. (1) Níbití Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ti ríi pé onípò-iṣe kan je bi dídá èyíkéyìí ìpèsè-òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí kọjá, yíò fi ìyà èyíkéyìí tí àṣọyanjú re wà ní e là-ìpinro (2) ìpinro yí jẹ onípò-iṣe náà, àti irú ìjìyà mìíràn tí Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo le ṣèlàkale re . (2) Ìjìyà tí Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà le fún-ni yíò mo àwọn wo nyí – (a) ìkúrò-nípò tàbí l’órí àga ní Ilé-ìgbìmo ṣòfin èyíkéyìí, bó ti wù kó rí; (b) ìjákule oníto hún ge ge bí ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo ṣòfin àti láti di ipò ìjọba kan mú fún ìgbà tí kò ju ọdún me wàá lọ; àti (c) gbígbà àti pípàdánù dúkìá tí oníto hún fi èrú kójọ l’órí ipò so wo ìjọba. (3) Ìfòfindè tí ìme nubà re wà nínú e là-ìpinro kejì níbí yíò je láìṣojúṣàájú sí ìjìyà t’ófin mìíràn lè pa l’áṣẹ níbiti ìwà náà ti je ìwà-o daràn. (4) Níbití Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ti gbe jo kale nípa bóyá ẹnìkan je bi ìtẹ-òfin-lójú èyíkéyìí ìpèsè-òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí tàbí be e ko , ìṣìpe -fún-ìte jo dá yíò wá ge ge bí e to , látinú ìdájo náà tàbí látinú èyíkéyìí ìjìyà tí a fi fún oníto hún, sí ilé-ẹjo Agbìpe -t’e jo dá látipa apákan ẹle jo náà.


(5) Èyíkéyìí e to fún ìte jo dá sí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá látara ìpinnu-ìdajo Ìgbìmo -onígbee jo fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ti e là-ìpinro kẹrin níbíyìí gbé wo o , yíò di mímúṣẹ ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin Àbádòfin Ilé-ìgbìmo ṣòfin Àpapo , àti àṣẹ-ìdarí ilé-ẹjo l’ásìkò náà tó ńdarí agbára-àṣẹ, ìṣọwo ṣe àti ìlànà-ìto ṣe Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá. (6) kò sí ohun tó wà ní ìpinro yí tí yíò je ìṣojúṣàájú sí gbígbé ẹjo kale l’órí ẹni tó je onípò-iṣe ìjọba kan tí a fìyà e ṣe jẹ l’ábe ìpinro yí, tàbí ṣèdinà fún onípò-iṣe be è láti fojú ba òfin tàbí fi ìyà e ṣe jẹ e l’órí e sùn ìdaràn kan n’ílé-ẹjo . (7) Ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí tó jẹ mó àṣẹ-àdani ìṣàforíjì kì yíò kan èyíkéyìí ìfìyà-e ṣe -jẹni tó wà ní ìbámu pe lú ìpèsè-òfin ìpinro yí.

Ìlàyé-ìtumo

19. Nínú òfin ìlàkale -ìṣọwo-hùwà yí, yàto sí bí lílò nínú o ro bá pọndandan ìtumo re bámìíràn – “dúkìá” túmo sí ohun-ìní, aláṣìkiri tàbí àgbéléle , àti ọro tí ńwọle fún-ni; “oko-òwò” túmo sí èyíkéyìí ìṣeníṣe kan, iṣe -ọwo , òwò, tàbí èyíkéyìí ìṣẹ-ǹṣe kan tó jẹ mo títà-rírà, yàto sí àgbe ṣíṣe; “ọmọ” pe lú ọmọ-ọmọ, ọmọ-àgbàto tó bófin mu, ọmọ tí a bí s’óde, àti èyíkéyìí ọmọ tí ẹnìkan dúró bíi òbí re ; “owó-àjẹmo nú-iṣe ” túmo sí owó-oṣù, owó-iṣe alátìgbàdégbà, owó-iṣe àṣekún tàbí owó-iṣe l’ákòókò ìsinmi, owó-àlépín, owó-sísan, ènì, owó-gbà-máàbínú, owó-ìṣelóore, àǹfàní (yálà bóyá àǹfàní náà lè di sísọ d’owo tàbí ohun oníyelóri), owó-ìgbàláyè, owó-ifehinti tàbí owó-èrè-ìdókòwò, tó di sísan tàbí fífún-ni nítorí ìgbanisíse kan tàbí ipò-iṣe ; “ilé-iṣe ile -òkèèrè” tàbí “oko-òwò òkèèrè” túmo sí ilé-iṣe tàbí oko-òwò níbití Ìjọba, e ka re kìí ṣe ọmọ ìlú Nàìjíríà, tàbí èyí tí ìpinnu re je ṣíṣe látọwo ẹni tàbí àjọ kan l’e hìn odi ile ẹ Nàìjíríà; “ohun ìdáhùn-fún” pe lú ojúṣe nípa ti òfin láti san gbèsè, iṣe -ẹni tàbí ohun tó pọndandan fún-ni láti ṣe tí ó ṣeé dáye lé, le se kẹse àtipe lú tó dìro mo ohunkan; “aṣemáṣe” túmo sí jíjá ìbúra-ìṣetìjọba tàbí ìbúra ìwọṣe ọmọ-ìgbìmo kan, tàbí títàpá sí ìpèsè-òfin Ìwé-òfin Àpapo yí tàbí aṣemáṣe kan tó jẹ mo èrú tàbí ìwà-ìbàje tàbí iro pípa nínú ìjẹwo dúkìá àti ohun-ìdáhùn-fún; “iṣe ìjọba” túmo sí ẹni tí ńdipò iṣe kan mú tí àsọyanjú re wà ní Apá kejì Ato ṣe yìí; àti “iṣe ìjọba” kì yíò pe lú jíje Alága tàbí ọmọ-ìgbìmo alábẹ ṣékélé onígbe e jo , àjọ tàbí ìgbìmo -alábẹṣékélé.

Apá kejì

Òṣìṣe Ìjọba fún idi Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà

1. Aláṣẹ Àparapo Oríle -èdè


2. Igbákejì-Aláṣẹ Àparapo Oríle -èdè 3. Adarí àti Igbákejì-Adarí Ilé-ìgbìmo Aṣòfin, Abẹnuo ro àti Igbákejì-Abẹnuo ro Ilé-

ìgbìmo Aṣojúṣòfin àti Abẹnuo ro àti Igbákejì-Abẹnuo ro Ilé-ìgbìmo ṣòfin àwọn Ìpínle , àti gbogbo ọmọ-ilé àti òṣìṣe àwọn Ilé-ìgbìmo ṣòfin.

4. Gómìnà àti Igbákejì-Gómìnà àwọn Ìpínle . 5. O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Nàìjíríà, O gá-Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ, Adarí àti àwọn O gá-

Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe te jo dá, gbogbo òṣìṣe ìdájo mìíràn àti òṣìṣe Ilé-ẹjo . 6. Amòfin-Àgbà Àparapo Ile ẹ wa àti Amòfin Àgbà ọko o kan àwọn Ìpínle . 7. Alábòójútó Ìjọba Àpapo àti àwọn Abójúto ro Ìjọba àwọn Ìpínle . 8. O gágun Àgbà Òṣìṣe Aláàbò, O gágun Àgbà Òṣìṣe ọmọ-ogun oríle , O gágun Àgbà

Òṣìṣe ọmọ-ogun ojú-omi, O gágun Àgbà Òṣìṣe ọmọ-ogun ojú-òfurufú, àti gbogbo ọmọ-ogun adìhámo ra Àparapo Ile ẹ wa.

9. O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò, Igbákejì-O gápátá-Ọlo pàá-aṣàbe wò àti gbogbo ọmọ ilé-iṣe Ọlo pàá Agbófinró àti e ka-aláàbò mìíràn kan tí Ìjọba tipa òfin dá.

10. Ako wé fún Ìjọba Àparapo Ile ẹ wa, Olórí Òṣìṣe Ìjọba, Ako wé-ìjọba Apenípò, Adarí-Àgbà àti gbogbo àwọn ẹni mìíràn n’íṣe ìjọba Àparapo Ile ẹ wa tàbí Ìpínle .

11. Aṣojú-oríle , Alábòójútó n’íle òkèèrè àti àwọn oníṣẹ iko Nàìjíríà níle òkèèrè. 12. Alága, ọmọ-ilé àti òṣìṣe Àjọ fún Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà àti Ìgbìmo -onígbe jo o fún

Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà. 13. Alága, ọmọ-ilé àti òṣìṣe Ìgbìmo Ìjọba Ìbíle . 14. Alága, ọmọ-ilé àti òṣìṣe Àjọ tàbí e ka ìṣàkóso àti òṣìṣe àjọ-òwo àfàṣẹ-òfindá àti ti ilé-

iṣe ajé níbití Ìjọba Àpapo , Ìpínle àti Ìbíle ti ní ìpín-ìdókòwò.*** 15. Gbogbo òṣìṣe ilé-ìwé fásitì, ilé-ìwé gíga àti ilé-e ko gíga tí Ìjọba Àpapo , Ìpínle tàbí

Ìbíle ní tàbí sanwó fún. 16. Alága, ọmọ-ilé àti òṣìṣe àjọ tàbí ìgbìmo ape títí kan tí a yàn fún iṣe ní kíkún.

Atoṣe Ee kẹfà

Ìgbìmo -onídàájo fún Ìdìbò A - Ìgbìmo -onídàájo -fún-Ìdìbò fún Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo

1. (1) Ìgbìmo -onídàájo -fún-Ìdìbò fún Ilé-Ìgbìmo ṣòfin Àpapo yíò ní Alága kan àti ọmọ-ìgbìmo me rin mìíràn. (2) Alága náà yíò je Adájo Ilé-ẹjo Gíga, àtipe lú, àwọn ọmọ-ìgbìmo me rin tó kù yíò je yíyàn látara àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga, Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà, Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle , tàbí ẹlòmíràn tó je ara ìgbìmo ìdájo tí kò kéré ju Adájo -e sùn-we we Àgbà. (3) Alága àti àwọn ọmọ-ìgbìmo mìíràn yí yíò je yíyàn látọwo Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá pe lú ìfikùnlukùn pe lú Adajo Àgbà Ìpínle náà, Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo


Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle , tàbí Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle náà, bó bá ṣe wù kí o ro náà rí.

B - Ìgbìmo -onídàájo fún Ìdìbò ti Gómìnà àti ile-igbimọṣòfin

2. (1) Ìgbìmo -onídàájo fún Ìdìbò ti Gómìnà àti ile-igbimọṣòfin yíò ní Alága kan àti ọmọ-ìgbìmo me rin mìíràn. (2) Alága náà yíò je Adájo Ilé-ẹjo Gíga, àtipe lú, àwọn ọmọ-ìgbìmo me rin tó kù yíò je yíyàn látara àwọn Adájo Ilé-ẹjo Gíga, Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà, Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle , tàbí ẹlòmíràn tó je ara ìgbìmo ìdájo tí kò kéré ju Adájo -e sùn-we we Àgbà. (3) Alága àti àwọn ọmọ-ìgbìmo mìíràn yí yíò je yíyàn látọwo Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá pe lú ìfikùnlukùn pe lú Adajo Àgbà Ìpínle náà, Adájo -Kadi Àgbà Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Ìpínle , tàbí Adarí Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle náà, bó bá ṣe wù kí o ro náà rí.

Atoṣe Èkéje

Ìbúrafúnni Ìbúra ìtúúbá-ìṣetìjọba Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà, àtipe lú láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà. Kí Olódùmarè kí ó ràn mí l’o wo Ìbúra Ìwọṣe Aláṣẹ Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé ge ge bí Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà, un-óò ṣe ojúṣe è mí títí dé bí ipá à mi bá ṣe tó, lótìto o àti ní ìbámu pe lú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà àti àwọn òfin re , àtipe lú ní gbogbo ìgbà, láti wà ní ìlépa ìfe -látiṣe pátá-parí-àṣẹ, ìpé-pérépéré, ìṣo kan, ìgbáyégbádùn àti ìlo lá Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé un-óò làkàkà láti ṣe ìpamo Àfojúsùn Pàtàkì àti Ìlànà Ìdarí ìpinnu-ètò ìṣèjọba tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi kò ní je kí ìfe -inúù mi nípa l’órí ojúṣe ipò mí tàbí ìpinnu ipò-iṣe e mí; pé èmi yíò sa gbogbo ipáà mi láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi yíò te le Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ge ge bó ti wà ní Ato ṣe karùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipe lú, ní gbogbo ìgbà àti ipò, èmi yíò ṣe eto sí onírúurú ènìyàn, ní


ìbámu pe lú òfin, láìsí ìbe rù tàbí ìṣojú-rere-sí-ni, ìfìfe hànsí tàbí ìgbèrò-búburú; pé èmi kì yíò sọ tàbí tú-àṣírí re fún ẹnìkan ní tààrà tàbí ní àdo gbo n-wí, o ro kọro tó wa s’o do mi fún àṣàrò tàbí tó di mímo fún mi nítorípé mo je Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà, àyàfi bó bá pọndandan be e láti lè ṣe ojúṣe ipò-iṣe e mi ge ge bí Aláṣẹ; àtipe lú, wípé èmi yíò fi gbogbo ara à mi síle fún iṣe àti ìgbáyégbádùn ọmọ Oríle -èdè Nàìjíríà. Kí Olódùmarè kí ó ràn mí l’o wo . Ìbúra Ìwọṣe Gómìnà Ìpínle Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé ge ge bí Gómìnà Ípìnle …………, un-óò ṣe ojúṣe è mí títí dé bí ipá à mi bá ṣe tó, lótìto o àti ní ìbámu pe lú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà àti àwọn òfin re , àtipe lú ní gbogbo ìgbà, láti wà ní ìlépa ìfe -látiṣe pátá-parí-àṣẹ, ìpé-pérépéré, ìṣo kan, ìgbáyégbádùn àti ìlo lá Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé un-óò làkàkà láti ṣe ìpamo Àfojúsùn Pàtàkì àti Ìlànà Ìdarí ìpinnu-ètò ìṣèjọba tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; pé èmi yíò lo agbára-àṣẹ tí a gbé wo mí ge ge bí Gómìnà l’o nà tí kò níí ṣèdíwo tàbí ṣojúṣàájú sí agbára-àṣẹ tí a tipa òfin gbé wọ Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà, àtipe lú l’o nà tí kì yíò ṣàkóbá fún ìlọsíwájú Ìjọba Àpapo ní ile ẹ Nàìjíríà; àtipé èmi kò ní je kí ìfe -inúù mi nípa l’órí ojúṣe ipò mí tàbí ìpinnu ipò-iṣe e mí; pé èmi yíò sa gbogbo ipáà mi láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi yíò te le Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ge ge bó ti wà ní Ato ṣe karùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipe lú, ní gbogbo ìgbà àti ipò, èmi yíò ṣe eto sí onírúurú ènìyàn, ní ìbámu pe lú òfin, láìsí ìbe rù tàbí ìṣojú-rere-sí-ni, ìfìfe hànsí tàbí ìgbèrò-búburú; pé èmi kì yíò sọ tàbí tú-àṣírí re fún ẹnìkan ní tààrà tàbí ní àdo gbo n-wí, o ro kọro tó wa s’o do mi fún àṣàrò tàbí tó di mímo fún mi nítorípé mo je Gómìnà Ípìnle …………, àyàfi bó bá pọndandan be e láti lè ṣe ojúṣe ipò-iṣe e mi ge ge bí Gómìnà; àtipe lú, wípé èmi yíò fi gbogbo ara à mi síle fún iṣe àti ìgbáyégbádùn ọmọ Oríle -èdè Nàìjíríà. Kí Olódùmarè kí ó ràn mí l’o wo .

Ìbúra Ìwọṣe Igbákejì-Aláṣẹ, Igbákejì-Gómìnà, àwọn Alábòjútó, àwọn Abójúto ro tàbí Èèkàn-èèkàn Agbàjọbanímo ràn Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé ge ge bí Igbákejì-Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà/Igbákejì-Gómìnà Ípìnle …………/Alábòójútó Ìjọba Àpapo / Abójúto ro Ìjọba Ìpínle ………/Agbàjọba-nímo ràn Pàtàkì sí…………., un-óò ṣe ojúṣe è mí títí dé bí ipá à mi bá ṣe tó, lótìto o àti ní ìbámu pe lú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà àti àwọn òfin re , àtipe lú ní gbogbo ìgbà, láti wà ní ìlépa ìfe -látiṣe pátá-parí-àṣẹ, ìpé-pérépéré, ìṣo kan, ìgbáyégbádùn àti ìlo lá Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ


Nàìjíríà; àtipé un-óò làkàkà láti ṣe ìpamo Àfojúsùn Pàtàkì àti Ìlànà Ìdarí ìpinnu-ètò ìṣèjọba tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi kò ní je kí ìfe -inúù mi nípa l’órí ojúṣe ipò mí tàbí ìpinnu ipò-iṣe e mí; pé èmi yíò sa gbogbo ipáà mi láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi yíò te le Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ge ge bó ti wà ní Ato ṣe karùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipe lú, ní gbogbo ìgbà àti ipò, èmi yíò ṣe eto sí onírúurú ènìyàn, ní ìbámu pe lú òfin, láìsí ìbe rù tàbí ìṣojú-rere-sí-ni, ìfìfe hànsí tàbí ìgbèrò-búburú; pé èmi kì yíò sọ tàbí tú-àṣírí re fún ẹnìkan ní tààrà tàbí ní àdo gbo n-wí, o ro kọro tó wa s’o do mi fún àṣàrò tàbí tó di mímo fún mi nítorípé mo je Igbákejì-Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà/Igbákejì-Gómìnà Ípìnle …………/Alábòójútó Ìjọba Àpapo / Abójúto ro Ìjọba Ìpínle ………/Agbàjọba-nímo ràn Pàtàkì sí…………., àyàfi bó bá pọndandan be e láti lè ṣe ojúṣe ipò-iṣe e mi ge ge bí Igbákejì-Aláṣẹ Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà/Igbákejì-Gómìnà Ípìnle …………/Alábòójútó Ìjọba Àpapo / Abójúto ro Ìjọba Ìpínle ………/Agbàjọba-nímo ràn Pàtàkì; àtipe lú, wípé èmi yíò fi gbogbo ara à mi síle fún iṣe àti ìgbáyégbádùn ọmọ Oríle -èdè Nàìjíríà.

Kí Olódùmarè kí ó ràn mí l’o wo .

Ìbúra Ìwọṣe fún àwọn Ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin/Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo /Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle

Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé ge ge bí Ọmọ-ìgbìmo Ilé-ìgbìmo Aṣòfin/Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo /Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle …………, un-óò ṣe ojúṣe è mí títí dé bí ipá à mi bá ṣe tó, lótìto o àti ní ìbámu pe lú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà àti àwọn òfin re , àti àwọn òfin Ilé-ìgbìmo Aṣòfin/Ilé-ìgbìmo Aṣojúṣòfin Àpapo /Ilé-ìgbìmo ṣòfin Ìpínle …………, àtipe lú ní gbogbo ìgbà, láti wà ní ìlépa ìfe -látiṣe pátá-parí-àṣẹ, ìpé-pérépéré, ìṣo kan, ìgbáyégbádùn àti ìlo lá Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé un-óò làkàkà láti ṣe ìpamo Àfojúsùn Pàtàkì àti Ìlànà Ìdarí ìpinnu-ètò ìṣèjọba tó wà nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi yíò sa gbogbo ipáà mi láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi yíò te le Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ge ge bó ti wà ní Ato ṣe karùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà.


Ìbúra f’áwọn Onídàájo

Èmí, ………………… fi to wo to wo je je e /gbà láti je olótìto o àti olùfọkàntán sí Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé ge ge bíi O gá-Adájo Àgbà Ile ẹ Naijiria/ O gá Adájo Ilé-ẹjo Gígajùlọ/ Adarí/O gá-Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá/Adájo Àgbà/ Adájo Ilé-ẹjo


Gíga Àpapo /Adájo Àgbà/Adájo Ilé-ẹjo Gíga Àpapo ti Olú-ìlú Ìjọba Àparapo , Àbújá/Adájo Àgbà Ìpínle ………/Adájo Ilé-ẹjo Gíga Ìpínle ……… Adájo -Kadi Àgbà/Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Abuja/Adájo -Kadi Àgbà/Adájo -Kadi Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ṣàríà Ìpínle ………/Adarí/Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Olú-ìlú Ìjọba Àpapo Abuja/Adarí/Adájo Ilé-ẹjo Agbìpe -te jo dá Ìbíle ti Ìpínle ……… un-óò ṣe ojúṣe è mí títí dé bí ipá à mi bá ṣe tó, lótìto o àti ní ìbámu pe lú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà àti àwọn òfin re , àtipé èmi yíò te le Òfin Ìlàkale -ìṣọwo-hùwà ge ge bó ti wà ní Ato ṣe karùn-ún nínú Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà; àtipé èmi kò ní je kí ìfe -inúù mi nípa l’órí ojúṣe ipò mí tàbí ìpinnu ipò-iṣe e mí; àtipé èmi yíò sa gbogbo ipáà mi láti ṣe ìpamo , ìto jú àti ìdáàbòbò Ìwé-òfin Àpapo Oríle -èdè Àparapo dá Atọwo -ìlú-gbàṣẹ Nàìjíríà.


Documents

Ìwé Òfin Àpapò Ilẹ̀ẹ̣ Nàìjíríà Àgbékalè ̣Ọdún 1999changemovementng.org/nigerian-1999-constitution-in-yoruba.pdf · tuntun àti Àtúntò Ààlà 9. Ònà Ìṣàtúnṣe