Upload
221816222623
View
796
Download
2
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Xavier Buijs van de Vereniging van Vlaamse steden en gemeenten (VVSG) licht de uitdagingen toe waarmee het gemeentelijk beleid de komende decennia geconfronteerd gaat worden. Hij pleit voor een intergemeentelijke samenwerking op initiatief van gemeentebesturen (en niet opgelegd door de Vlaamse overheid).
Citation preview
Ambitieus besturenin moeilijke tijden
Xavier BUIJS,hoofd dienst omgeving en
stafmedewerker ruimtelijke ordening
Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten
Wat doet de VVSG?• Ledenorganisatie voor:
– alle gemeenten (308)– alle OCMW’s (308)– bijna alle politiezones (107)– Intergemeentelijke samenwerkingsverbanden
Kerntaken:• Kerntaken:– Ondersteuning & dienstverlening aan onze leden– Visievorming over lokale besturen– Belangenbehartiging
• Financiering:– lidgelden (36%)– subsidies (23%)– eigen inkomsten (41%)
Uitdagingen zijn groot!
GlobaliseringKlimaatverandering
Globalisering
Demografische evolutie
Energietransitie
Mobiliteitscapaciteit
Innovatie
Biodiversiteit
Toenemende financiële zorgenHet goede nieuws: lokale financiën nu nog redelijkgezond door:
• Verplicht begrotingsevenwicht (sinds 1988!)
• Lage rente
• Verkoop participaties (Electrabel, Distrigas, Telenet, …)
• Stijging Gemeentefonds met 3,5% per jaarBelastingverhogingen (ook vergoeding waterzuivering)
• Schuldovername lokaal pact (100 euro/inw. in 2008)
Onzekere inkomsten• Gemeentefonds en subsidies:
– Huidige aandeel: ca. 40%– Belangrijkste uitdagingen:
• Kan Vlaanderen groei van 3,5% per jaar voor GF aanhouden?• Kan Vlaanderen groei van 3,5% per jaar voor GF aanhouden?• Effect saneringsmaatregelen federale en Vlaamse overheid?
• Belastingen:– Huidig aandeel: ca. 45%– Belangrijkste uitdagingen:
• Effect economische crisis (vooral op APB)• Lokale belastingen blijven (ondanks beperkt aandeel; ca. 7%)
voorwerp van fundamentele kritiek
Onzekere inkomsten
• Intresten en dividenden:
– Huidig aandeel: ca. 10%
– Uitdagingen– Uitdagingen
• Gemeentelijke Holding:
• Energiedividenden wellicht omlaaag
Stijgende uitgaven• Hoger gekwalificeerd, dus duurder personeel• Politie en brandweer• Economische crisis:
– Groter beroep op OCMW’s– Groter beroep op OCMW’s– Stijgende werkingskosten
• Investeringen in waterzuivering• Verkorting leningsduur heeft groot budgettair
effect• Politie en brandweer• Pensioenhervorming
Effect pensioenherv. statutairen
250.000.000
300.000.000
Jaarlijkse stijging pensioenuitgaven statutairen lokale besturen versustoename Gemeentefonds
10
0
50.000.000
100.000.000
150.000.000
200.000.000
2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Stijging pensioenuitgaven Stijging Gemeentefonds
Opbrengst personenbelasting per inwoner (dus zonder APB)• Vlaams gemiddelde: 3.586 euro• Mediaan Vlaamse gemeenten: 3.565 euro
Fiscale draagkracht: grote verschillentussen gemeenten
• Mediaan Vlaamse gemeenten: 3.565 euro• Hoogste waarde : Sint-Martens-Latem: 6.320 euro• Laagste waarden:
– Baarle-Hertog: 1.434 euro
– Mesen: 1.621 euro– Hamont-Achel: 1.964 euro– Maasmechelen: 2071 euro– Kinrooi: 2.091 euro– Alveringem: 2.095 euro
Kadastraal inkomen per inwoner:• Vlaams gemiddelde: 1.047 euro• Mediaan Vlaamse gemeenten: 843 euro• Hoogste waarde (Zaventem): 2.495 euro
Fiscale draagkracht
• Hoogste waarde (Zaventem): 2.495 euro• Laagste waarden:
– Mesen: 397 euro– Gingelom: 490 euro– Lierde: 521 euro– Zwalm: 534 euro– Heers: 535 euro
Gemeente met veel open ruimteen een lage fiscale draagkracht
Schaalvergroting gemeenten• Wat is de ideale grootte?
– VOKA: 60.000 inwoners
– NL : Regeerakkoord Rutte II: minimaal 100.000inwonersinwoners
• Profiel van Vlaamse gemeenten
– 86 gemeenten met minder dan 10.000 inwoners
– Helft gemeenten minder dan 15.000 inwoners
– 3 gemeenten hebben meer dan 100.000 inwoners
Schaalvergroting gemeenten• Uitdaging
– Efficiënt besturen, kostenbesparingen doorvoeren
– Een overheid die dicht bij de burger staat
• Géén schaalvergroting om schaalvergrotingGéén schaalvergroting om schaalvergroting
• Wel schaaloptimalisatie
• Hoe bereiken?– Meer samenwerking
• Tussen gemeenten en OCMW
• Tussen gemeenten
– Fusie als eindpunt
RESOC’s
Politiezones
Brandweerzones
Ziekenhuisregio’s: 38 polen
LOGO’s
Regionale landschappen
Werkwinkels
Aantal samenwerkingsverbanden
Regioscreening, minstens 50%samenwerkingsverbanden gedeeld
Intergemeentelijke samenwerking
• IGS als verlengstuk van lokale besturen– Geen apart bestuursniveau– Altijd mogelijk, tenzij anders bepaald– Altijd mogelijk, tenzij anders bepaald– Waken over participatie op politiek en ambtelijk
niveau in IGS– IGS van onderuit aangestuurd
• Decreet Intergemeentelijke Samenwerking• Geen sectorale uitspraken over IGS
Intergemeentelijke samenwerking
• Principe: gemeenten nemen initiatief ombovengemeentelijke problemen aan te pakken
• Stimuleer intergemeentelijke samenwerking• Stimuleer intergemeentelijke samenwerking– Werk met regionale taakstellingen
– Ondersteun procesbegeleiding
• Opgelegde vormen van samenwerking kan maaroverwogen worden als gemeenten er samen nietuitkomen