Չորեքշաբթի՝ 8 Նոյեմբեր 2017-ին, վար-չապետ Կարէն Կարապետեանի գլխաւորու-թեամբ տեղի ունեցած է խորհրդակցութիւն,որուն ընթացքին քննարկուած են Մեղրիիմէջ Ազատ տնտեսական գօտիի ստեղծմանաշխատանքներուն վերաբերող հարցեր:

Հայաստանի Հանրապետութեան տնտե-սական զարգացման եւ ներդրումներու նա-խարար Սուրէն Կարայեան վարչապետինզեկուցած է աշխատանքներու կատարմանընթացքի մասին, ներկայացուցած է  իրա-

կանացուող միջոցառումները:Վարչապետ Կարէն Կարապետեան, ընդ-

գծելով ծրագիրին կարեւորութիւնը Հայաս-տանի Հանրապետութեան տնտեսութեանզարգացման համար, յանձնարարած է շա-ր ո ւ ն ա կ ե լ ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ե ա ն կ ե դ ր ո ն պ ա հ ե լԱզատ տնտեսական գօտիին մէջ կառուց-ման հոլովոյթը եւ բոլոր աշխատանքներըիրականացնել ըստ սահմանուած ժամանա-կացոյցին:

Քրեմլին. «Սուրիոյ վերաբերեալՓութինի եւ Թրամփի միացեալհաղորդագրութեան երկակիբացատրութիւնը անպատշաճ է»

Քրեմլինի բանբեր Տմիթրի Փեսքով յայտնեց, որ Սուրիոյվերաբերեալ Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութինի եւՄ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ո ւ ն ա խ ա գ ա հ Տ ա ն ը լ տ Թ ր ա մ փ իմիացեալ հաղորդագրութեան երկակի բացատրութիւնը ան-պատշաճ է: Այս մասին կը հաղորդէ «Սփութնիք» լրատուգործակալութիւնը:

Փ ե ս ք ո վ յ ա յ տ ն ե ց , ո ր մ ի ա ց ե ա լ հ ա ղ ո ր դ ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ըՇար. էջ 3

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2110 :RKOU<ABJI% 20 NO|:MB:R 2017

• VOL. XXXVI, NO 2110 • LUNDI, 20 NOVEMBRE 2017 • MONDAY, NOVEMBER 20, 2017

ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսեան ցաւակցա-կան հեռագիր յղած է Իրանի Իսլամական Հան-րապետութեան նախագահ Հասան Ռոհանիին`Իրանի Քերմանշահ նահանգի Ազգալէ բնակա-վայրի յարակից տարածքին մէջ հարիւրաւորզոհերու պատճառ դարձած աւերիչ երկրաշար-ժի առնչութեամբ: ՀՀ նախագահի պաշտօնա-կան էջէն կը տեղեկանանք, որ Հանրապետու-թ ե ա ն ն ա խ ա գ ա հ ը խ ո ր ի ն վ շ տ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ե ւզօրակցութիւն յայտնած է Իրանի նախագահինեւ բարեկամ ժողովուրդին` զոհուածներու ըն-տանիքներուն եւ հարազատներուն մաղթելովհամբերութիւն, ուժ եւ կորով, իսկ վիրաւորնե-րուն` շուտափոյթ ապաքինում:

Վարչապետին ներկայացուած է Մեղրիիազատ տնտեսական գօտիի ստեղծմանաշխատանքներուն ընթացքը

Արցախցի երիտասարդդաշնակահարուհին միջազգայինմրցոյթ-փառատօնին արժանացածէ «Կրան-փրի» մրցանակին

Ս տ ե փ ա ն ա կ ե ր տ ց ի ե ր ի տ ա ս ա ր դ դ ա շ ն ա կ ա հ ա ր ո ւ հ իԱնահիտ Առուշանեան Հոկտեմբեր 22-ին մասնակցած էՔանարեան կղզիներու մէջ տեղի ունեցած սպանականամենամեայ միջազգային «Stars at Tenerife» մրցոյթ-փա-ռատօնին եւ արժանացած «Կրան-փրի» մրցանակի:

Ըստ «Արցախփրէս»-ի՝  Նիւ Եորքի «Լոնգ Այլընտ» (LongIsland) երաժշտանոցի առաջին տարուան ուսանող ԱնահիտԱռուշանեան ըսած է, որ փառատօնին կը մասնակցէին 26երկիրներու ներկայացուցիչներ:

« Հ ա ն դ է ս ե կ ա ծ ե մ Ռ ա խ մ ա ն ի ն ո վ ի , Շ ո փ է ն ի , Պ ի զ է ի ,Պրամսի ստեղծագործութիւններով եւ շատ ուրախ եմ, որ իմկատարումները նման բարձր գնահատականի արժանացածեն»,- ըսած է Առուշանեան եւ աւելցուցած, որ բացի «Կրան-փրի» մրցանակէն, ստացած է նաեւ երկու այլ մրցոյթ-փա-ռատօններու մասնակցութեան հրաւէր:

Ան յայտնած է, որ առաջինը տեղի պիտի ունենայ Յուն-ւար 3-7 Ռուսիոյ Ս․Փեթերզպուրկ քաղաքին մէջ, ուր պիտիկայանայ հանրայայտ ռուս դաշնակահար Սաւշինսքիի ան-ւան միջազգային մրցոյթ-փառատօնը, իսկ երկրորդը` Ապ-րիլին, Գերմանիոյ Պատեն-Ոււրթեմպըրկ երկրամասին մէջ:

Վիեննայի մէջ պիտի քննարկուիԼեռնային Ղարաբաղի տագնապի լուծման հարցը

Վ ի ե ն ն ա յ ի մ է ջ Ե Ա Հ Կ - իա ր տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա -րարներու խորհուրդի նիս-տին ընթացքին պիտի քըն-նարկուի Լեռնային Ղարա-բ ա ղ ի տ ա գ ն ա պ ի լ ո ւ ծ մ ա նհարցը:

Ա յ ս մ ա ս ի ն ա տ ր պ է յ ճ ա -նական «Ռիփորթ» գործա-կալութեան յայտնած են կազ-մակերպութեան գործող նա-խ ա գ ա հ ի մ ա մ լ ո յ ծ ա ռ ա յ ո ւ -թենէն:

Նիստը տեղի պիտի ունե-նայ 7-8 Դեկտեմբերին:

Մ ա մ լ ո յ ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ե ն է նն շ ա ծ ե ն , ո ր ն ա խ ա ր ա ր ա -կան հանդիպումը պիտի չու-նենայ ընդհանուր մէկ նիւթ:

«ԵԱՀԿ-ի մէջ աւստրիա-կան նախագահութեան գլխաւոր առաջնահերթութիւնները, որոնք պիտի քննարկուինհանդիպումին ընթացքին, ԵԱՀԿ-ի տարածքին տագնապներու գօտիին մէջ լարուա-ծութեան նուազեցումէն բացի ծայրայեղականութեան դէմ պայքարն է եւ կազմակերպու-թեան ծիրին մէջ վստահութիւնը վերականգնելու ջանքերը: Սակայն, հակառակ այն իրո-ղութեան, որ Լեռնային Ղարաբաղի տագնապը պիտի չըլլայ հանդիպումին առանձին նիւթը,պատուիրակութիւնները կարելիութիւն պիտի ունենան անդրադառնալու նաեւ այդ հար-ցին», յայտնած է ԵԱՀԿ-ի գործող նախագահի գրասենեակը:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $150

U.S.A. 1st class (US) $150

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

Արցախի մէջամուսնութիւններունթիւը աճած է

Ա յ ս տ ա ր ո ւ ա ն Յ ո ւ ն ո ւ ա ր - Հ ո կ -տեմբեր ամիսներուն Արցախի մէջարձանագրուած է 771 ամուսնու-թիւն: Այս մասին «Արցախփրէս»-իթղթակիցին տեղեկացուցած են ԱՀարդարադատութեան նախարարու-թեան ՔԿԱԳ եւ նոտարական գոր-ծակալութեան կեդրոնական մար-մինէն` աւելցնելով, որ նախորդ տար-ւան նո յն ժամանակահատուածինամուսնութիւններուն թիւը աճած է51-ով, կամ աւելի քան 7 տոկոսով:

Ամենաշատ ամուսնութիւններըարձանագրուած են Ստեփանակեր-տ ի մ է ջ ` 3 2 1 , ն ա խ ո ր դ տ ա ր ո ւ ա ն275-ի փոխարէն, իսկ շրջաններէն`Մարտակերտի մէջ` 109, 2016 թուա-կանի նոյն ժամանակահատուածի`83-ի դիմաց:

Չորեքշաբթի՝ 8 Նոյեմբեր 2017-ին, Նախագահ ՍերժՍ ա ր գ ս ե ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ա ծ է ր հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նժողովրդագրական խնդիրներուն նուիրուած խորհըր-դ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն , ո ր ո ւ ն մ ա ս ն ա կ ց ա ծ ե ն վ ա ր չ ա պ ե տ ը ,փոխվարչապետը, նախագահի աշխատակազմի ղեկա-վարը, Ազգային ժողովի  առողջապահութեան եւ ընկե-րային հարցերու մնայուն յանձնախումբի նախագահը,աշխատանքի եւ ընկերային հարցերու, առողջապա-հութեան, տարածքային կառավարման եւ զարգացման,գիւղատնտեսութեան, ելեւմտական, տնտեսական զար-գացման եւ ներդրումներու, սփիւռքի նախարարները,արտաքին գործոց նախարարի տեղակալը, նախագահիաշխատակազմի պաշտօնեաներ:

Խորհրդակցութեան ընթացքին ըստ բնագաւառնե-րու ներկայացուած եւ քննարկուած են ՀայաստանիՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ժ ո ղ ո վ ր դ ա գ ր ա կ ա ն հ ի մ ն ա կ ա նխնդիրները եւ իրավիճակի բարելաւման կարելիութիւն-ները, անդրադարձ կատարուած է պետական քաղա-քականութեան թիրախաւորման հիմքը կարեւորուող`երկրի ժողովրդագրական իրավիճակին վրայ ազդողհիմնական գործօններուն, առաջնահերթութիւններունեւ անոնց հիման վրայ իրականացուելիք միջոցառում-ներուն, ինչպէս նաեւ թիրախային նպատակին հաս-նելու խթաններուն:

Խորհրդակցութեան սկիզբը հանրապետութեան նա-խագահը ընդգծած է , որ մինչեւ 2040 Հայաստանիբնակչութիւնը 4 միլիոնի հասցնելու համազգային նպա-տակը դժուար, բայց իրականանալի խնդիր է: Նախա-գահը յաղթահարելի նկատած է նաեւ ժողովրդագրա-կան իրավիճակին վրայ այսօր բացասաբար ազդող`Հայաստանի հետ դրացիներուն ունեցած յարաբերու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն պ ա տ ճ ա ռ ո վ ա ռ կ ա յ   ա ն վ տ ա ն գ ո ւ թ ե ա նխնդիրները:

Նախանշուած թիրախային նպատակին հասնիլը ,նախագահ Սարգսեանի համոզումով, պէտք է ըլլայ Հա-յաստանի բոլոր իշխանութիւններուն խնդիրը, եւ 2040-էնե տ ք ա լ ժ ո ղ ո վ ր դ ա գ ր ա կ ա ն ի ր ա վ ի ճ ա կ ի շ ա ր ո ւ ն ա -

կական բարելաւումը պէտք է նոյնչափ կարեւոր նկատ-ւի:

Խորհրդակցութեան հիման վրայ հանրապետութեաննախագահը տուած է շարք մը յանձնարարականներ.մասնաւորապէս` կառավարութեան յանձնարարուած էմշակել Հայաստանի Հանրապետութեան ժողովրդագը-րական իրավիճակի (մինչեւ 2040) բարելաւման ռազ-մավարական հիմնադրոյթները, արտացոլել զանոնքմինչեւ 2030 Հայաստանի զարգացման ռազմավարու-թեան մէջ` սահմանելով համապատասխան բաղադրիչ-ներ եւ 5-ամեայ թիրախներ հետագայ ծրագիրներումշակման ու իրականացման համար: Ընդգծուած է, որկառավարութեան կողմէ մշակուող բոլոր ռազմավարա-կան ծրագիրները պէտք է անդրադառնան ժողովրդագը-րական իրավիճակին` հիմք ընդունելով կառավարու-թեան կողմէ հաստատուած ժողովրդագրական իրավի-ճակի բարելաւման մինչեւ 2040-ի  ռազմավարականհիմնադրոյթներն ու այդ պահուն գործող համապար-փակ ռազմավարական ծրագիրի մօտեցումները:

Նախագահ Սարգսեան. «Մինչեւ 2040Հայաստանի հանրապետութեան բնակչութիւնը4 միլիոնի հասցնելու համազգային նպատակըդժուար, բայց իրականանալի խնդիր է»

Մոլտովայի նախագահը յարգանքի տուրք մատուցեց Հայոց Ցեղասպանութեան զոհերու յիշատակին

Պաշտօնական այ-ց ո վ Ն ո յ ե մ բ ե ր 9 - ի նՀ ա յ ա ս տ ա ն ժ ա մ ա -նած Մոլտովայի նա-խագահ Իկոր Տոտոնկնոջ` Կալինա Տոտո-ն ի հ ե տ մ ի ա ս ի ն ա յ -ցելեց Հայոց Ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն զ ո հ ե -րու յիշատակը յաւեր-ժ ա ց ն ո ղ Ծ ի ծ ե ռ ն ա -կ ա բ ե ր դ ի յ ո ւ շ ա հ ա -մալիր:

Մոլդովայի նախա-գ ա հ ի ն ե ւ ա ռ ա ջ ի նտիկնոջը կ՛ուղեկցէրԵ ր ե ւ ա ն ի ք ա ղ ա ք ա -պ ե տ Տ ա ր օ ն Մ ա ր -գարեանը:

Ինչպէս կը տեղեկացնէ «Արմէնփրէս»-ը, Մոլտովայի նախագահը, ծաղ-կեպսակ դնելով յուշահամալիրին, ապա ծաղիկներ խոնարհելով անմարկրակին մօտ, յարգեց 20-րդ դարասկիզբի մեծագոյն ոճիրի` Հայոց Ցեղաս-պանութեան զոհերու յիշատակը:

Այնուհետեւ ան այցե լեց Հայոց Ցեղաասպանութեան թանգարան,ծանօթացաւ ցուցանմուշներուն, իսկ թանգարանի յուշամատեանին մէջմասնաւորապէս, գրեց. «Իմ վրայ խոր տպաւորութիւն եւ հոգիիս մէջանջնջելի հետք ձգեցին պատմական փաստաթուղթերը, լուսանկարները եւողբերգական դէպքերու ականատեսներու վկայութիւնները, որոնք աւելիքան 100 տարի առաջ բաժին հասան հայ ժողովուրդին: Անոնք կը պահ-ւին թանգարանին, ինչպէս նաեւ իւրաքանչիւր հայու սրտին մէջ: Սրտանցեւ անկեղծօրէն հայ ազգին կը մաղթեմ խաղաղութիւն, բարութիւն, համե-րաշխութիւն եւ բարեկեցութիւն»:

Թանգարանին կից պուրակին մէջ նախագահը տնկեց խորհրդանշականեղեւնի:

Եոյլ Էտէլսթայն.«Պատրաստ էԱջակցելու ԲարեկամՀայաստանին»

Իսրայէլի Քնեսեթի խօսնակԵւլի Եոյլ Էտէլսթայն ըսած է, որ«Քնեսեթը պատրաստ է ամե-նայն աջակցութիւն ցուցաբե-րել բարեկամ Հայաստանի հետյ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ հ ա մ ա -կողմանի զարգացման»:

ՀՀ ԱԳՆ տարածած հաղոր-դագրութեան համաձայն` Էտէլս-թայն այս մասին նշած է ԱԳ նա-խ ա ր ա ր Է դ ո ւ ա ր դ Ն ա լ պ ա ն տ -ե ա ն ի հ ե տ հ ա ն դ ի պ մ ա ն ժ ա -մանակ, երբ Նալպանտեան պաշ-տ օ ն ա կ ա ն ա յ ց ո վ Ի ս ր ա յ է լ կ ըգտնուէր:

Կողմերը բարձր գնահատածեն երկու խոհրդարաններու մի-ջեւ հաստատուած արդիւնա-ւ է տ փ ո խ գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը ,ք ն ն ա ր կ ա ծ մ ի ջ խ ո ր հ ր դ ա ր ա -նական կապերու սերտացումը,միջազգային կառոյցներու ծի-ր է ն ն ե ր ս հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թիւնը:

Ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վ Ք ն ե ս ե թ իկ ո ղ մ է Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ -թեան ճանաչման` Եւլի Էտէլս-թայն նշած է, որ իր տեսակէտըճանաչման կարեւորութեան վե-ր ա բ ե ր ե ա լ յ ա յ տ ն ի է , ե ւ ի ն քզայն արտայայտելու բազմաթիւառիթներ ունեցած է:

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 3

Ատրպէյճան ԵԱՀԿ առաքելութիւնը չէտարած իր առաջապահ դիրքեր

Արցախի Հանրապետութեան իշխանութիւններուն հետ ձեռք բերուածպայմանաւորուածութեան համաձայն` Նոյեմբեր 8-ին ԵԱՀԿ առաքելու-թիւնը Արցախի եւ Ատրպէյճանի զինուած ուժերու սահմանագիծին վրայծրագրուած դիտարկում իրականացուցած է Մարտակերտ քաղաքէն դէպիհիւսիս:

Ինչպէս  կը տեղեկացնէ Արցախի արտաքին գործոց նախարարութեանտեղեկատուական վարչութիւնը, Արցախի Հանրապետութեան պաշտ-պանութեան բանակի դիրքերէն դիտարկումը իրականացուցած են ԵԱՀԿգործող նախագահի անձնական ներկայացուցչի (ԳՆԱՆ) դաշտային օգնա-կաններ Կենատիէ Փեթրիքան (Մոլտովա) եւ Օգնեն Եովիչ (Պոսնիա եւՀերցեկովինա):

Շ փ մ ա ն գ ի ծ ի հ ա կ ա ռ ա կ կ ո ղ մ է ն դ ի տ ա ր կ ո ւ մ ը ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ ց ա ծեն  ԵԱՀԿ ԳՆԱՆ դաշտային օգնական Միխայիլ Օլարուն (Մոլտովա) եւԳՆԱՆ գրասենեակի աշխատակից  Մարթին Շուսթըր (Գերմանիա):

Դիտարկումը անցած է ըստ նախատեսուած ժամանակացոյցի, սակայնատրպէյճանական կողմը ԵԱՀԿ առաքելութիւնը չէ տարած իր առաջապահդիրքեր:

Դիտարկման առաքելութեան արցախեան կողմէ ուղեկցած են ԱրցախիՀանրապետութեան արտաքին գործոց նախարարութեան եւ պաշտպա-նութեան նախարարութեան ներկայացուցիչները:

Ատրպէյճան կը բողոքէԱրցախ այցելած մեքսիքացիպատգամաւորներուն դէմ

Մեքսիքայի խորհրդարանի նախագահ Հորհէ Քարլոս Ռամիրեզ Մարինհանդիպում մը ունեցած է Մեքսիքայի մօտ Ատրպէյճանի ժամանակաւորհաւատարմատար Մամետ Թալիպովի հետ, որ, ըստ ատրպէյճանական«Էյ.Փի.Էյ.» լրատու գործակալութեան՝ քննարկած է վերջերս տեղի ունե-ցած մեքսիքացի պատգամաւորներու Արցախ այցելութիւնը։

Դեսպանատան հրապարակած հաղորդագրութեան մէջ կը նշուի, թէԱտրպէյճանի արտաքին գործոց նախարարութեան յանձնարարութեամբ՝դեսպանատունը բողոքագիր մը յղած է Մեքսիքայի արտաքին գործոց նա-խարարութեան։

Նշենք, որ Հոկտեմբեր 24-ին, Մեքսիքայի խորհրդարանի երեք երես-փոխաններ այցելած էին Արցախի Հանրապետութիւն, ուր հանդիպումներունեցած էին շարք մը պաշտօնատարներու հետ։ Անոնք նաեւ այցելած էինԱրցախի ազատագրական պայքարի նահատակներուն նուիրուած Ստե-փանակերտի յուշահամալիրը:

Քրեմլին «Սուրիոյ վերաբերեալ...Շար. էջ 1-էն

պատրաստուեցաւ փորձագէտներու մակարդակով, որմէ ետք երկու երկիր-ներու արտաքին գործոց նախարարները զայն ենթարկեցին վերջին բարեփո-խումներուն, ապա փաստաթուղթը ներկայացուեցաւ նախագահներուն:

Ըստ Փեսքովի, Ուաշինկթըն փորձած է երկու նախագահներուն միջեւ ոչպաշտօնական հանդիպում մը դասաւորել , սակայն ժամկէտը եւ վայրըմիայն Ուաշինկթընին յարմար էին:

Քրեմլինի բանբերը յայտնեց, որ միացեալ հաղորդագրութեան վերաբեր-եալ մեկնաբանութիւն կատարելու կարիք չկայ եւ որեւէ երկակի բացատ-րութիւն անպատշաճ է:

Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարութեան բանբերընախապէս նշած էր, որ Ռուսիոյ, Միացեալ Նահանգներու եւ Յորդանանիստորագրած հաղորդագրութիւնը կը ներառէ ոչ սուրիական ուժերու, նե-րառեալ իրանեան եւ անոր կողմէ հովանաւորուած ուժերուն Սուրիոյ հա-րաւ-արեւմուտքէն հեռացումը` աւելցնելով, որ Ռուսիա համաձայն գտնը-ւած է այդ հարցը սուրիական իշխանութիւններուն հետ քննարկելու:

Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարութեան բանբերընաեւ նշած էր, որ փաստաթուղթը կ ՛արտօնէ սուրիական ընդդիմադիրուժերուն Սուրիոյ հարաւ-արեւմտեան շրջանին մէջ մնալը մինչեւ քաղա-քական լուծման հոլովոյթին սկսիլը:

Նշենք, որ միացեալ հաղորդագրութիւնը կը նշէ, թէ Թրամփ եւ Փութինհամամիտ գտնուած են, որ Սուրիոյ տագնապը զինուորական լուծումչունի, եւ վերջնական լուծումը պէտք է ըլլայ ժընեւեան հոլովոյթի ծիրին մէջեւ ըստ ՄԱԿ-ի Ապահովութեան խորհուրդի թիւ 2254 որոշումին:

Երկու նախագահները ողջունած են ժընեւեան հոլովոյթին, սահմա-նադրական բարեփոխումներուն եւ Ապահովութեան խորհուրդի թիւ 2254որոշումին նկատմամբ իր յանձնառութեան մասին Սուրիոյ նախագահ Պաշ-շար Ասատի յայտարարութիւնը:

Փութին եւ Թրամփ շեշտած են իրենց յանձնառութիւնը Սուրիոյ գերիշ-խանութեան, անկախութեան, հողային ամբողջականութեան եւ աշխարհի-կութեան նկատմամբ եւ սուրիական բոլոր կողմերուն կոչ ուղղած են գոր-ծօն մասնակցութիւն բերելու Ժընեւի քաղաքական հոլովոյթին եւ աջակցե-լու զայն յաջողցնելու ջանքերուն:

Միւս կողմէ, Թրամփ Վիեթնամի մէջ իր արտասանած խօսքի ընթացքինյայտարարած է, թէ շարք մը հարցերու շուրջ Միացեալ Նահանգներու եւՌուսիոյ միացեալ աշխատանքը կրնայ օգուտ բերել թէ՛ Միացեալ Նահանգ-ներուն, թէ ՛ ալ ամբողջ աշխարհին: Այս մասին կը հաղորդէ ռուսականպատկերասփիւռի առաջին ալիքը:

«Ես վստահ եմ, որ մենք պէտք է աշխատինք միասին, որպէսզի կարե-նանք լուծել Սուրիոյ, Հիւսիսային Քորէայի եւ Ուքրանիոյ հիմնահարցերն ույաղթենք ահաբեկչութեան: Ես կը կարծեմ, որ Ռուսիոյ դէմ պայքարելու փո-խարէն անոր հետ բարի դրացիական յարաբերութիւններ կառուցելը կարե-ւոր է աշխարհի եւ մեր երկրին համար», ըսած է Թրամփ:

Շարժայի մէջ Հայաստան կը նախատեսէ բանալառեւտրաարդիւնաբերական կեդրոն

Արաբական Միացեալ Էմիրութիւններու Շարժայի էմիրութեան մէջ, Հա-յաստանը կը նախատեսէ բանալ առեւտրաարդիւնաբերական կեդրոն: Այսմասին՝ ըստ «Արմէնփրէս»-ի   նշած է ՀՀ տնտեսական զարգացման եւներդրում-ներու նախարարի տեղակալ Յովհաննէս Ազիզեան։ «Հողատա-րածքը յատկացուած է, այժմ շէնքի նախագծային փուլն է: Պիտի փորձենքառաջընթաց արձանագրել այս ուղղութեամբ, որովհետեւ առեւտուրի տունունենալը կարեւոր գործիք է: Այժմ կը յստակեցուի առեւտրաարդիւնա-բերական կեդրոնի ձեւը: Կը նախատեսենք, որ ան մէկտեղէ քանի մը գոր-ծառոյթ: Նախ ըլլայ հայկական ապրանքներու ցուցահանդէս, այնուհետեւնախատեսուած է բաժին հայաստանեան զբօսաշրջային հնարաւորու-թիւնները ներկայացնելու համար: Ատկէ բացի, Հայաստանի գործարարներկայացուցիչներուն հնարաւորութիւն տրուի այնտեղ գրասենեակներունենալու»,-ըսած է ան:

Ա զ ի զ ե ա ն ն շ ա ծ է , ո ր չ ի բ ա ց ա ռ ո ւ ի ր ա ռ ե ւ տ ր ա ա ր դ ի ւ ն ա բ ե ր ա կ ա նկ ե դ ր ո ն ի ձ ե ւ ը ա յ լ ո ւ ղ ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ կ ի ր ա ռ ե լ ը : Մ ա ն ա ւ ա ն դ , ո ր ա յ լերկիրներու մէջ նման կեդրոն բանալու առաջարկներ կան:

Շար. էջ 15

4 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Մոլտովան հետաքրքրուած էԵԱՏՄ-ի մէջ Հայաստանիաշխատանքի փորձով

Հինգշաբթի՝ 9 Նոյեմբեր 2017-ին, Նախագահ Սերժ Սարգսեանի հրաւէ-րով, պաշտօնական այցով տիկնոջ հետ Հայաստանի Հանրապետութիւնժամանած է Մոլտովայի Հանրապետութեան նախագահ Իկոր Տոտոն:Հանրապետութեան նախագահի նստավայրին մէջ նախագահ Սերժ Սար-գըսեանն ու տիկին Ռիթա Սարգսեանը   դիմաւորած են նախագահ ԻկորՏոտոնը եւ տիկին Կալինա Տոտոնը: Դիմաւորման պաշտօնական արարո-ղութենէն ետք կայացած է նախագահներ Սերժ Սարգսեանի եւ Իկոր Տո-տոնի առանձնազրոյցը:

Ողջունելով գործընկերը Հայաստանի մէջ` Սարգսեան նշած է, որ Մոլտո-վայի նախագահը ցանկալի հիւր է մեր երկրին մէջ եւ բարձր գնահատած էանոր պաշտօնական այցը, որ կը կայանայ Հայաստանի եւ Մոլտովայիմիջեւ դիւանագիտական յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեա-կին:

« Ա ս ի կ ա շ ա տ լ ա ւ ա ռ ի թ է վ ե ր լ ո ւ ծ ե լ ո ւ ա յ ն ա շ խ ա տ ա ն ք ը , ո ր մ ե ն քՇար. էջ 14

Ասիական զարգացման դրամատունըպիտի աւելցնէ Հայաստանինտրամադրած նիւթական միջոցները

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի վ ա ր չ ա պ ե տԿարէն Կարապետեան Նոյեմ-բեր 6-ին ընդունած է Ասիա-կան զարգացման դրամատանփոխ-նախագահ Վենքայի Ժեն-ք ի գ լ խ ա ւ ո ր ա ծ պ ա տ ո ւ ի ր ա -կութիւնը:

Ն շ ե լ ո վ , ո ր դ ր ա մ ա տ ո ւ ն ըՀ ա յ ա ս տ ա ն ի կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թեան կարեւորագոյն գործըն-կերներէն է` վարչապետը ընդ-գ ծ ա ծ է , ո ր ն ա խ ո ր դ տ ա ր ի -ն ե ր ո ւ ն ա ն ի կ ա Հ ա յ ա ս տ ա ն իմէջ գործադրած է 25 մեծ ծրա-գիրներ, որոնց մէջ ներառուած է նաեւ սեփական մարզը:

Կարէն Կարապետեան կարեւոր նկատած է ենթակառոյցներու բնա-գաւառին մէջ ծրագիրներու իրականացումը, մասնաւորաբար` Հիւսիս-հա-րաւ միջանցքի, Վանաձոր-Ալավերդի-Վրաստանի սահման (Մ-6) միջ-պետական ճամբու վերանորոգութեան, Քաղաքային կայուն զարգացմաններդրումային ծրագիրի ծիրին մէջ ճանապարհաշինական, Երեւանի երթե-ւեկի նոր համակարգի ներդրման, Հայաստանի թուային օրակարգի իրա-կանացման ծրագիրները եւ այլն:

Վարչապետը շեշտած է , որ Հայաստանի կառավարութիւնը հետա-քըրքրուած է Ասիական զարգացման դրամատան հետ համագործակ-ց ո ւ թ ե ա ն մ ն ա յ ո ւ ն զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ո վ ե ւ վ ե ր ջ ի ն ի ս կ ո ղ մ է հ ա յ ա ս տ ա ն ե ա նսեփական մարզի ֆինանսաւորման ծաւալներու ընդլայնումով:

Վենքայի Ժենք հաստատած է, որ դրամատունը պատրաստ է շարու-նակելու օժանդակութիւնը Հայաստանի կառավարութեան նախաձեռ-նութիւններուն` ենթակառոյցներու զարգացման, ուժանիւթի, առողջապա-հութեան, կրթութեան եւ այլ բնագաւառներու մէջ: Ըստ անոր, դրամատու-նը ներկայիս կ’աշխատի մինչեւ 2030 թուական նախատեսուող ծրագիր-ներու ռազմավարութեան վրայ եւ նշած, որ անհրաժեշտ է Հայաստանիհետ քննարկել համագործակցութեան բոլոր ուղղութիւնները: ՎենքայիԺենք նաեւ տեղեկացուցած է, որ դրամատունը պիտի աւելցնէ Հայաստանիսեփական մարզին համար ֆինանսական միջոցներու քանակը:

Հանդիպման ընթացքին զրուցակիցները քննարկած են երկկողմանիհամագործակցութեան առնչուող տարբեր հարցեր եւ անդրադարձած նաեւՀիւսիս-հարաւ մայրուղիի կառուցման ծրագիրին մէջ սեփական մարզիներգրաւման կարելիութեան:

Թանքեան Հայաստանէն կը խնդրէ“Հեռու Մնալ” ամերիկեան Monsantoընկերութենէն

System of a Down ռոք-խումբի եր-գ ի չ , հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն գ ո ր ծ ի չ Ս ե ր ժԹ ա ն ք ե ա ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն կ ո չ կ ՛ ը ն է«հեռու մնալու» ամերիկեան Monsantoընկերութենէն, որը բոյսերու biotech-nology համաշխարհային առաջատարկը համարուի:

Թանքեան այսպէս արձագանգած էԵ ր ե ւ ա ն ի մ է ջ Ա Մ Ն դ ե ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նկ ո մ է կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ V a l m o n t ե ւM o n s a n t o ը ն կ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ շ ն ո ր -հանդէսին: Ելոյթ ունենալով միջոցառ-ման, ԱՊՀ-ի մէջ Monsanto-ի ներկայա-ցուցիչ Ալեքսանդր Զուեագինցեւը հա-ւաստիացուցած էր, որ ընկերութիւնըՀայաստանի մէջ ծննդականօրէն փոխակերպուած (genetically modified)արտադրանք պիտի չզարգացնէ:

Իր ֆէյսպուքեան էջին մէջ Թանքեան, մասնաւորապէս, նշած է.«Monsanto-ն թունաւորած է մեր շրջակայ միջավայրը` մեծապէս նպաս-

տելով մեղուներու ոչնչացման: Անոնց կողմէ մշակուած ծննդականօրէնփոխակերպուած մթերքները բնական սնունդի վերջը կը նախանշեն :Միացեալ Նահանգներու եւ Եւրոպայի մէջ Monsanto-ն յայտնի է որպէս չա-րիքի ընկերութիւն` իր վարուելակերպին համար: Երբ ես Հայաստան կ՛այ-ցելեմ եւ այնտեղ խնձոր կ՛ուտեմ, անիկա իրական է, խռթխռթան եւ համեղ,քանի որ կը հանդիսայ հազարաւոր տարիներու գիւղատնտեսական աշխա-տանքի արգասիք: Թող ամէն ինչ այդպէս ալ մնայ: Monsanto-ի «շնորհիւ»ես ԱՄՆ-ի մէջ նման խնձոր չեմ կրնար գտնել: Կը խնդրեմ տարածել այսգրառումս»:

Նախարար Վիգէն Սարգսեանաշխատանքային այց կատարած էՏաւուշի մարզ

Նոյեմբեր 8-ին Հայաստանի Հան-րապետութեան պաշտպանութեաննախարար՝ Վիգէն Սարգսեան  աշ-խ ա տ ա ն ք ա յ ի ն ա յ ց կ ա տ ա ր ա ծ էՏաւուշի մարզ:

Այցի ծիրէն ներս Տաւուշի մարզ-պետ  Յովիկ Աբովեանի, ԶՈՒ 3-րդբանակային զօրամիաւորման  հրա-մ ա ն ա տ ա ր , գ ն դ ա պ ե տ   Գ ր ի գ ո ր իԽաչատուրովի  եւ բարձրաստիճանա յ լ ս պ ա ն ե ր ո ւ ո ւ ղ ե կ ց ո ւ թ ե ա մ բպաշտպանական նախարարը եղածէ հիւսիսարեւելեան ուղղութեամբտեղակայուած մարտական յենա-կէտերէն մէկը, դիտարկած մարտա-կ ա ն հ ե ր թ ա պ ա հ ո ւ թ ե ա ն ի ր ա կ ա -նացման պայմանները: Պաշտպա-նութեան նախարարը ծանօթացածէ   « Ա ր ա ր »   ք ա ղ ա ք ա կ ր թ ա կ ա ն հ ե -տազօտութիւններու հիմնադրամիաջակցութեամբ մարտական յենա-կէտերու եւ խրամախորշերու մէջիրականացուած լրակահաւորմանե ւ վ ե ր ա մ ր ա ց մ ա ն ա շ խ ա տ ա ն ք -ներուն:

Տաւուշի մարզ այցելութեան յա-

ջ ո ր դ կ ա ն գ ա ռ ը ե ղ ա ծ է ս ա հ մ ա -ն ա մ ե ր ձ   Ն ե ր ք ի ն Կ ա ր մ ի ր ա ղ բ ի ւ րհ ա մ ա յ ն ք ը : Բ ն ա կ ի չ ն ե ր ո ւ ն հ ե տհանդիպման ընթացքին Վիգէն Սար-գըսեան վստահեցուցած է, որ պե-տութիւնը սահմանամերձ համայնք-ն ե ր ո ւ ն յ ա տ ո ւ կ ո ւ շ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն կ ըդ ա ր ձ ն է , ե ւ կ ը կ ա տ ա ր ո ւ ի հ ն ա -րաւորը` առկայ խնդիրներու լուծ-ման ուղղութեամբ: Այդ նպատակովստեղծուած է սահմանամերձ հա-մ ա յ ն ք ն ե ր ո ւ մ է ջ   հ ա մ ա կ ա ր գ մ ա նենթակայ հարցերու լուծման միջ-գերատեսչական յանձնաժողովը:

Վիգէն Սարգսեան անդրադար-ձ ա ծ է ն ա ե ւ « Ե ս ե մ » ո ւ « Պ ա տ ի ւունեմ» ծրագիրներու մանրամաս-ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն , ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց ա ծանոնց նպատակներն ու ակնկալ-ւող արդիւնքները:

Ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վ հ ա ս ա ր ա կ ա -կ ա ն լ ա յ ն հ ն չ ե ղ ո ւ թ ի ւ ն ս տ ա ց ա ծ« Պ ա տ ի ւ ո ւ ն ե մ » ծ ր ա գ ր ի դ ր ո յ թ -ն ե ր ո ւ ն ե ւ ա ռ ա ւ ե լ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն `պ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ը

Շար. էջ 14

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 5

“Ակօս”․- Խորհրդարանի հայ պատգամաւորԿ ա ր օ Փ ա յ լ ա ն 2 0 1 8 - ի ա զ գ ա յ ի ն պ ի ւ տ ճ է իքննարկումնե րու ժա մանակ բա նավէճ ու նե ցաւվար չա պետի օգ նա կան Հա քան Չա ւու շօղ լուիհետ։ Փայ լան առար կեց վար չա պետի օգ նա կա-նին երկրի քրիս տո նեայ փոք րա մաս նութիւննե -րու հասցէին օգ տա գոր ծած «անոնք մեր կող մէերաշ խա ւորուած աւանդներ են» խօս քին։ Վար -չա պետի օգ նա կան Չա ւու շօղ լու Վա քըֆ նե րուԸնդհա նուր Տնօ րէնու թեան եւ իրեն են թա կայ այլկազ մե րու տա րեկան պիւտճէն ներ կա յաց նե լուպա հուն պա տաս խա նեց նաեւ երես փո խան նե րուուղղած հար ցումնե րուն։ Այդ շրջագ ծով բա նավէճմը տե ղի ու նե ցաւ Փայ լա նի ու նա խարա րին մի -ջեւ։ «Իմ ապ րած պայ մաննե րը զիս կը մղեն փո -խադարձ ըն կա լու մի։ Երկրի մէջ մնա ցած փոք-րամասնութիւննե րը մե զի աւանդ են։ Իս թանպու -լի մէջ բնա կող փոք րա մաս նութիւննե րը աւանդե ն մ ե ր պ ե տ ո ւ թ ե ա ն , ի ն չ պ է ս ո ր ա ր ե ւ մ տ ե ա նԹ ր ա ք ի ո յ ի ս լ ա մ փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ն ա լաւանդ են Յու նաստա նին»։ Նա խարար Չա ւու -շօղլու այս խօս քե րէն ետք իր ելոյ թը եզ րա փակեց«սա ո՛չ միայն իմ անձնա կան հա մոզումն է, այլմեր կա ռավա րու թիւնն ալ կը ցան կա նայ երկրիքա ղաքա ցինե րուն բո լոր իրա ւունքնե րուն տի -րանա լուն ։ 2013-ին ար դէն այս մա սին շրջա -բ ե ր ա կ ա ն մ ը հ ր ա տ ա ր ա կ ա ծ ե ն ք ։ Թ ո ւ ր ք ի ո յՊատ ժա կան Օրէն քի մէջ բան տարկու թեան պա -տիժ սահմանուած է խտրա կանու թեան դէմ։ Մերհ ա մ ո զ ո ւ մ ո վ ե ր կ ր ի փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըպ է տ ք է լ ի ա կ ա տ ա ր ք ա ղ ա ք ա ց ի ն ե ր հ ա մ ա ր -ւին»։ Ան տա կաւին շա րու նա կեց թուելով բո լորա յ ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը , ո ր ո ն ք ա ն ց ե ա լ ի նառգրա ւուած էին եւ ապա վե րադար ձուեցանիրենց նախկին տէ րերուն։ «2003-2014 տա րինե -րու մի ջեւ 1029 կա լուած ներ վե րադար ձուեցանիրենց նախ կին տէ րերուն։ Իսկ 21 կա լուած նե րուհա մար պե տու թիւնը հա տու ցում կա տարեց»։Չաւուշօղ լու անդրա դար ձաւ նաեւ հայ կա կանմշա կոյ թի ժա ռանգնե րու պահ պանման ուղղու-թեամբ կա տարուած աշ խա տու թիւննե րուն։

Այս բա ցատ րութիւննե րէն ետք Չա ւու շօղլուակ նարկե լով ՀՏՓ-ի Իս թանպու լի պատ գա մաւորԿարօ Փայ լա նին հար ցուց թէ ար դեօ՞ք ինք լուրու նի Երե ւանի մէջ գտնուող Սէր տար պա լատէն։«Ո՞ւր է այդ պա լատը հի մա։ Մնա ցոր դա ցը մնա -ցած է ար դեօ՞ք։ Գի տէք թէ ո՞վ կա ռու ցած է այդ։Ռեւանի Խան Հիւ սէ յին Ալին։ Խնդրեմ հի մա մամ -լ ո յ ժ ո ղ ո վ մ ը գ ո ւ մ ա ր ե ց է ք ե ւ ա յ ս բ ո լ ո ր ի նյայտնաբեր ման հա մար կոչ ուղղե ցէք Հա յաս տա -նի կա ռավա րու թեան։ Եթէ իրենք չեն կրնար, թողԹԻ ՔԱ-ի հետ կապ հաս տա տեն մենք պատ րաստենք պէտք եղած աջակ ցութիւ նը ցու ցա բերե-լու»։

Կա րօ Փայ լան նիս տի ըն թացքին հա կազ դեցնա խարա րին այս խօս քե րուն։ Փայ լան աւե լի ետքիր ընդվզու մը բա ցատ րեց հե տեւեալ խօս քե րով.« Դ ժ բ ա խ տ ա բ ա ր կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ ի ր ե ն ցհետ միասին ամ բողջ պե տական հա մակար գըվեր ջին եր կու տա րինե րուն որ դեգրած կ՚երե ւինպետութեան նախ կին մտա ծելա կեր պը։ Այժմ կըլսենք այնպի սի խօս քեր, որոնց ար դէն սո վոր

էինք մեր ման կութեան տա րինե րէն։ Ես այդ օրնա խարա րին յայտնե ցի որ մենք ո՛չ աղանդ եւ ո՛չալ պա տանդ ենք։ Մենք քա ղաքա ցիներ ենք, քա -ղաքա ցիներ՝ որ հա զարա ւոր տա րինե րէ ի վեր կըբնա կինք այս հո ղերու վրայ։ Պե տու թիւնը ստի -պուած է մե զի հետ յա րաբե րու թիւննե րու մէջորդեգրել հա մաշ խարհա յին սկզբունքնե րու թե -լադ րած կա նոն նե րը։ Ինք ծնած է Կիւ միւլճի նէ։Հետեւա բար պէտք է քաջ իմա նայ փոք րա մաս -նութիւննե րու խնդիր նե րը։ Սխալ գոր ծած կ՚ընէ,եթէ Կիւ միւլճի նէի մէջ իրեն դէմ գոր ծադրուածանար դա րու թիւննե րը այստեղ մե զի դէմ գոր -ծադրել ուզէ։ Փո խանա կում ըսուածը քա ղաքա -ցինե րու դէմ գոր ծադրե լը անըն դունե լի է։ ԵթէՅու նաստան իր երկրի փոք րա մաս նութիւննե րունդէմ աւե լի անար դար գտնուի ինք ալ այստեղ մե -զի՞ դէմ անար դա րու թիւն պի տի ընէ։ ԹուրքիաԼո զանի դաշ նագրով պա հան ջուած նե րէն առա -ջին շե ղողը եղաւ։ Ու նե ւորու թեան տուրքի գոր -ծադրու թիւնը, փոք րա մաս նութիւննե րու դպրոց -նե րուն իրաւունքնե րուն յափշտա կու մը, Պատ -րիար քա րանի իրա վիճա կին մեր ժուիլը հետզհե -տէ Յունաստանն ալ ստի պեցին փո խադարձ մի -ջոց նե րու ձեռ նարկե լու։  Ես Թուրքիոյ Հանրապե-տութեան պատ գա մաւորն եմ։ Ինձմէ չէք կրնարՅու նաստա նի կամ Հա յաս տա նի որե ւէ մեր ժո -ղական քա ղաքա կանու թեան հա շիւը պա հան ջել։Թուրքիան պէտք է իր քաղաքականութիւնով ար -դար գոր ծէ, որ պէսզի ես ալ ձե զի հետ միասինՅու նաստա նի կամ Հայաս տա նի բա ցասա կանգոր ծունէու թիւննե րու դէմ պայ քա րիմ»։

Կա րօ Փայ լան անդրա դար ձաւ նաեւ պատ -րիար քա կան եւ հա մայնքա յին հաս տա տու թիւն-նե րու ընտրու թեան խնդրին։ «Հայ հա մայնքըխնդիր ներ ու նի, որոնք շտապ լու ծումնե րու կա -րիք ու նին։ Պէտք է շու տով կա տարուի պատ -րիար քի ընտրու թիւնը եւ պատ րաստուած նորկա նոնագ րի մը հի ման վրայ ալ ձեռ նարկուի հա -մ ա յ ն ք ա յ ի ն հ ա ս տ ա տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ը ն տ ր ո ւ -թիւննե րուն», – ըսաւ Կարօ Փայլան։

Բանավէճ թուրքիոյ վարչապետի օգնականին եւ Կարօ Փայլանի միջեւ

Թուրքիա տեսադիտարկմանսարքեր կը զետեղէ Հայ-թրքականսահմանի վրայ

Թուրքիա տեսադիտարկ-մ ա ն ս ա ր ք ե ր տ ե ղ ա դ ր ա ծէ Հայաստանի հետ սահմա-ն ի ն վ ր ա յ : Տ ե ս ա խ ց ի կ ն ե -րը  տեղադրած է ԹուրքիոյԿարսի շրջանի տեղականինքնակառավարման մար-մինը` սահմանը միշտ հսկե-լու նպատակով, կը հաղոր-դէ «Փանարմինիըն»-ը՝ վկա-յակոչելով Anadolu-ին:

«Սահմանագիծի երկայ-քով տեսախցիկներու տե-ղադրման եւ ամրակայմանա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ը ա ւ ա ր -տած են: Տեսախցիկներուփ ո ր ձ ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ը կ ը շ ա -րունակուին: 2,800 միլիոնթրքական լիրա արժողու -թ ե ա մ բ տ ե ս ա խ ց ի կ ն ե ր ո ւտ ե ղ ա դ ր մ ա ն ն ա խ ա գ ի ծ ը , ո ր ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ է Կ ա ր ս ի մ է ջ ս ա հ մ ա ն ա գ ի ծ ըհսկելուն, պիտի կասեցնէ որոշ բացասական երեւոյթներ ու աւելի մեծանվտանգութիւն պիտի ապահովէ»,-կ՛ըսուի հաղորդագրութեան մէջ:

1 9 9 3 - ի ն Թ ո ւ ր ք ի ա մ ի ա կ ո ղ մ ա ն ի փ ա կ ա ծ է օ դ ա յ ի ն ե ւ ց ա մ ա ք ա յ ի նսահմանը Հայաստանի հետ: Միջազգային հանրութեան ճնշման տակօդային սահմանը վերաբացուեցաւ 1995-ին, իսկ ցամաքային սահմանիվերաբացման եւ դիւանագիտական յարաբերութիւններ հաստատելուհամար Թուրքիա առաջ կը քաշէր շարք մը նախապայմաններ, որոնցմէհ ի մ ն ա կ ա ն ն ե ն Լ Ղ - ի վ ե ր ա հ ս կ ո ղ ո ւ թ ե ա ն տ ա կ գ տ ն ո ւ ո ղ շ ր ջ ա ն ն ե ր ըԱտրպէյճանին վերադարձը ու Հայոց Ցեղասպանութեան միջազգայինճ ա ն ա չ ո ւ մ է ն հ ր ա ժ ա ր ո ւ մ ը : 1 9 9 1 - է ն ի վ ե ր յ ա ր ա բ ե ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւկ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն բ ա զ մ ա թ ի ւ փ ո ր ձ ե ր ե ղ ա ծ ե ն , ո ր ո ն ք ա ն յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ե ա նմատնուած են Թուրքիոյ որդեգրած դիրքորոշման պատճառով:

Ատրպէյճան կը պատրաստուի իրբողոքը ներկայացնելու CNN-ի յու-ն ա կ ա ն ծ ա ռ ա յ ո ւ թ ե ա ն ՝ Ա ր ց ա խ իհակամարտութեան մասին պատ-մող փաստագրական ֆիլմին վերա-բերեալ:

Ատրպէյճանի արտաքին գործոցն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն մ ա մ ո ւ լ ի ք ա ր -տուղար Հիքմաթ Հաճիեւ յայտնածէ, թէ իրենք այս միջազգային լրա-տըուական միջոցին  պիտի ներկա-յացնեն իրենց դժգոհութիւնը «քա-ր ո զ չ ա կ ա ն ն պ ա տ ա կ ն ե ր հ ե տ ա -պընդող» շարժապատկերին վերա-բ ե ր ե ա լ , զ ո ր յ ո ւ ն ա կ ա ն ծ ա ռ ա յ ո ւ -թ ի ւ ն ը ն կ ա ր ա հ ա ն ա ծ է ի բ ր ե ւ թ է ՝հայկական կողմին պատուէրով:

CNN Greece լրատուական համա-ցանցային կայանը ներկայացուցածէ 27 վայրկեան տեւողութիւն ունե-ցող վաւերագրական տեսաերիզ մը՝պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ լ ր ա գ ր ո ղ ե ւ պ ա -տերազմներու առաջին գիծին վրայգտնուելու միշտ պատրաստ թղթա-կից Մարիա Քարխիլաքիի եւ նկա-րահան Էորղոս Ափոսթոլոփուլոսիկողմէ:

Շարժապատկերը կը ներկայացնէ1991ի ազատագրական շարժումէնս կ ս ե ա լ Ա ր ց ա խ ի պ ա տ մ ո ւ թ ի ւ ն ը ՝տեսակցութիւններ ունենալով ար-ցախցի երիտասարդներու, Հայաս-տանի եւ Արցախի կառավարական

դէմքերու, զինուորական ղեկավար-ներու եւ զինուորներու հետ, վկա-յութիւններ առնելով անոնցմէ, այդշ ր ջ ա ն ի պ ա տ ե ր ա զ մ ի օ ր ե ր ո ւ նանոնց ապրումներուն մասին, ինչ-պէս նաեւ անոնց զգացումներուն եւխաղաղութեան ակնկալութիւննե-ր ո ւ ն մ ա ս ի ն : Ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ա ծ ե ննաեւ յունական արմատներ ունեցողԱրցախի բնակիչներ:

Տտեսաերիզը կը ցուցադրէ 2016-իԱպրիլեան քառօրեայ աւերիչ պա-տ ե ր ա զ մ ի ա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ը շ ր ջ ա ն իբնակչութեան վրայ:

Ատրպէյճան կը ծրագրէբողոքել CNN-ին՝ Արցախի մասինվաւերագրական ժապաւէնին համար

6 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Յարութ ՍաՍունեան

Դեռ 2013-ի Օգոստոսին ես յօդուած մը գրած էի` «Արցախ այցելող-ներու Պաքուի սեւ ցուցակը օգտակար է Հայաստանին, վնասակար`Ատրպէյճանին» վերնագիրով, լուսաբանելով ատրպէյճանցի պաշտօնեա-ներու տխմարութիւնը` սեւ ցուցակի մէջ ընդգրկելու համար մարդոց,որոնք առանց Ատրպէյճանի թո յ լտուութեան կ ՛այցե լեն Արցախ: Եսընդգծած էի, որ աշխարհի տարբեր երկիրներէ Արցախ այցելողները սեւցուցակի մէջ ներառելը, առաջին հերթին վնաս կը հասցնէ Ատրպէյճանիշահերուն, քանի որ սեւ ցուցակը կը մեկուսացնէ Ատրպէյճանը մնացածաշխարհէն… փաստօրէն, որքան սեւ ցուցակի մէջ շատ է թիւը մարդոց,որոնցմէ շատերը յայտնի անձիք եւ բարձրաստիճան պաշտօնեաներ են,այնքան Ատրպէյճանը ինքզինք աւելի շատ կը զրկէ նման կարեւոր այցե-լուներէ:

2 0 1 3 - ի ի մ յ օ դ ո ւ ա ծ ի ն մ է ջ , ք ա ն ի մ ը յ ա յ տ ն ի ա ն ձ ե ր ո ւ ա ն ո ւ ն ն ե րմէջբերելէ ետք, որոնք ծաղրած էին Ատրպէյճանի կողմէ սեւ ցուցակի մէջընդգրկուելու փաստը, ես առաջարկեցի, որ իմ անունը եւս աւելցնեն սեւցուցակի մէջ, քանի որ ես նոյնպէս գացած էի Արցախ ու յօդուած գրածայդ այցին վերաբերեալ: Զարմանալիօրէն, իմ առաջարկէն կարճ ժա-մանակ անց, Ատրպէյճանի կառավարութիւնը իմ անունը աւելցուց սեւցուցակի մէջ` «Յարութ Սասունեան, հայազգի, սուրիացի-ամերիկացիլրագրող»: Ատկէ ետք, ես դարձեալ այցելեցի Արցախ…

Պէտք է աւելցնեմ, որ տարիներ առաջ, երբ հայր Ալիեւը Ատրպէյճանինախագահն էր, միջնորդներու միջոցով ան զիս հրաւիրած էր Պաքու`հանդիպելու իր հետ եւ քննարկելու Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտու-թիւնը: Ես, ի հարկէ, մերժեցի անոր հրաւէրը: Ես նոյնիսկ հրաժարեցայնախագահ Հէյտար Ալիեւի առաջարկէն հանդիպելու անոր հետ որեւէերրորդ երկրի մէջ, օրինակ Մեծ Բրիտանիոյ, եթէ չեմ ցանկար Ատրպէյ-ճան երթալ: Ես մերժեցի նաեւ այդ առաջարկը: Այնպէս որ, հիմա, երբյայտնուած եմ սեւ ցուցակի մէջ, Ատրպէյճանի արտաքին գործոց նա-խարարութիւնը իր նախագահը զրկած է զիս Պաքու հրաւիրելու հնա-րաւորութենէն…

Ատրպէյճանի սեւ ցուցակին մէջ աւելի քան 700 անուն կայ, ներառեալխորհրդարանի անդամներ, գործարարներ, լրագրողներ, դերասաններ,ընտրուած պաշտօնեաներ եւ այլ յայտնի անձիք: Արցախի վերջին այցե-լուն, որ կը յայտնուի սեւ ցուցակին մէջ` Էնթընի Պուրտէյն է, որ CNN հե-ռուստաընկերութեան աշխարհահռչակ խոհարարական հաղորդաշարիհաղորդավարն է: Անցեալ շաբաթ ան մեկնեցաւ Հայաստանի Հանրապե-տութիւն եւ Արցախ` այդ երկու երկիրներուն մէջ հայկական խոհանոցիվերաբերեալ հեռուստածրագիրներ պատրաստելու նպատակով, եւԱտրպէյճան զայն անմիջապէս «փերսոնա նոն կրատա» (անցանկալիանձ) յայտարարեց…

Պուրտէյնի անունը աւելցած է սեւ ցուցակին մէջ` «Ատրպէյճանի տա-րածքային ամբողջականութեան եւ ինքնիշխանութեան հանդէպ իր ան-յարգալից վերաբերմունքին համար», յայտնած է Ատրպէյճանի ԱԳՆ մա-մուլի քարտուղար Հիքմեթ Հաճիեւ «Ֆրանս փրէս» գործակալութեան:

«Ատրպէյճանի գրաւեալ տարածքներուն մէջ խոհարարական ծրագիրնկարահանելը վիրաւորանք է մէկ միլիոն ատրպէյճանցի փախստա-կաններու հանդէպ, որոնց բռնի տեղահանած են իրենց տուներէն»,ա ւ ե լ ց ո ւ ց ա ծ է Հ ա ճ ի ե ւ : Ա ն ի մ ա ս տ խ օ ս ք ե ր ե ն : Մ ի ա կ բ ա ն ը , ո ր ո ւ նատրպէյճանցի պաշտօնեաները հասան` Պուրտէյնի այցի կանխումն էրԱտրպէյճան եւ ատրպէյճանական խոհանոցի մասին CNN ծրագրի կազ-մակերպումը, որ մեծ գովազդ պիտի ըլլար երկրին համար:

Ատրպէյճանի սեւ ցուցակը ունի շարք մը թերութիւններ.1) Մինչեւ այսօր ընդամէնը 700 անուն ներառուած է սեւ ցուցակի

մէջ, մինչդեռ տարիներ շարունակ աշխարհի տարբեր երկիրներէ հարիւրհազարաւոր  զբօսաշրջիկներ այցելած են Արցախ: Թէեւ Արցախի բոլորայցելուներուն անունները հանրութեան յայտնի չեն, սակայն, իհարկէ,անոնք 700-էն աւելի են: Կը պարզուի` Ատրպէյճանի արտաքին գործոցնախարարութեան մէջ ինչ-որ մէկը քնացած է իր աշխատավայրին մէջ:

2) Ինչո՞ւ սեւ ցուցակի մէջ ընդգրկուած 700 անուններուն մէջ չկայՀայաստանի Հանրապետութեան նոյնիսկ մէկ քաղաքացի: Թէեւ Ատրպէյ-ճանի պաշտօնեաներուն յայտնի չեն Հայաստանէն սովորական այցե-լուներու անունները, անոնք, անշուշտ, գիտեն, որ Հայաստանի Հանրա-պետութեան նախագահը, վարչապետը եւ այլ բարձրաստիճան պաշտօն-եաներ յաճախակի կ՛այցելեն Արցախ եւ անոնց այցերը հրապարակայինեն: Հնարաւո՞ր է արդեօք,  որ Ատրպէյճան Արցախ այցելող Հայաստանիքաղաքացիները չի համարեր օտարերկրացիներ: Ատրպէյճանի ԱԳՆ-իկայքէջը կը խոստովանի, որ «Լեռնային Ղարաբաղը ժամանակաւո-րապէս դուրս մնացած է Ատրպէյճանի Հանրապետութեան վերահսկո-ղութենէն»: Հնարաւո՞ր է, որ Ատրպէյճան այժմ Արցախը կը համարէմշտապէս «Ատրպէյճանի Հանրապետութեան վերահսկողութենէ դուրսմնացած»:

3) Սեւ ցուցակի մէջ ընդգրկուածներէն շատ քիչերը դժգոհած են, որիրենք չեն կրնար այցելել Ատրպէյճան: Ընդհակառակը, անոնցմէ շատերըկը հպարտանան, որ իրենց անունները յայտնուած են Ատրպէյճանի սեւցուցակին մէջ: Նոյնիսկ աւելի ապշեցուցիչ է, երբ որոշ մարդիկ, Արցախայցելելէ ետք իրենց անունները չգտնելով սեւ ցուցակի մէջ, խնդրած են,որ զիրենք աւելացնեն սեւ ցուցակի մէջ, քանի որ անոնք մեծ պատիւ կըհամարեն այդ ցուցակին մէջ ըլլալը:

Վերջին ամիսներուն Ատրպէյճան, իրավիճակը աւելի սրելով, պահան-ջած է այլ երկիրներէ` իրենց քաղաքացիները Արցախ այցելելու համարարտայանձնել Պաքուին: Մէկ պարագայի, Պելառուսի լրագրող մը անա-մօթաբար կալանաւորեցին եւ ուղարկեցին Ատրպէյճան, ուր անոր քանիմը ամիս բանտարկեցին: Ան վերջապէս ազատ արձակուեցաւ` Ատրպէյ-ճանի վրայ միջազգային ճնշումներէ եւ Եւրոխորհուրդի կողմէ դատա-պարտումէն ետք:

Ասիկա իշխանութեան չարաշահում է, ատրպէյճանական ճնշում-ներու արտահանում եւ ահաբեկում երրորդ երկիրներու նկատմամբ,որոնք պէտք է ամչնան ատրպէյճանական բռնապետական վարչակարգիհետ համագործակցելու համար:

թարգմանութիւնը` Ռուզաննա աւագեանիարեւմտահայերէնի վերածեց՝ եՌագոՅն կայքը

Ուրախ եմ տեղեկացնելու, որ ատրպէյճանցի պաշտօնեաներըկը կարդան իմ յօդուածները եւ կը հետեւին իմ խորհուրդներուն

Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտպանութեան նախարարութիւննու «Արար» հիմնադրամը իրականացուցած են համատեղ փորձնականծրագիր` մարտական դիրքերէն մէկը լիարժէք կահաւորելով եւ ամրացնե-լով, կը հաղորդէ “Մեդիամասք”-ը:

Ծրագրի ծիրէն ներս տեղադրուած է արեւային կայան, բնական կազիմասնաւոր համակարգ, ինչպէս նաեւ դիրքի տարբեր հատուածներու մէջկիրառուած են նոր գիտարուեստական լուծումներ:

ՀՀ պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեան Նոյեմբեր 8-ինծանօթացած է նշուած մարտական յենակէտին եւ խրամախորշերու մէջ

իրականացուած լրակահաւորման եւ վերամրացման աշխատանքներուն:Հիմնադրամը նշած է, որ ծրագրի նպատակն է դիրքին մէջ իրակա-

նացուած լուծումները կիրառել տարբեր մարտական դիրքերու մէջ՝ զինծա-ռայողներու անվտանգութիւնը եւ մարտունակութիւնը բարձրացնելունպատակով:

Պաշտպանութեան նախարարութեան ու «Արար» հիմնադրամիջանքերով դիրքերը պիտի դառնան աւելի անվտանգ

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017

Des attentes élevées pourl’Arménie et l’Union douanièreeurasienne

Avant de se joindre à l’Union éco-nomique eurasienne (UEE),l’Arménie avait des attentes beau-coup plus élevées face à la zonedouanière commune, a déclaré leprésident Serge Sargissian dans unrécent entretien avec une chaîne deradio russe.

« Il y avait certainement plusd’attentes. Mais la situation de l’éco-nomie mondiale - ainsi que de l’éco-nomie russe - a miné l’impact estimé.De toute façon, l’influence est évidente, » a-t-il déclaré, résumant les deuxdernières années d’adhésion du pays à l’Union.

Le président a cité la dépréciation de la monnaie russe comme facteurnégatif, soulignant l’importance du rouble pour le marché agricole du pays.

« C’est la base pour stimuler la consommation de produits agricoles carle rouble n’apparaît pas toujours comme monnaie fixe dans les accordssignés. L’homme d’affaires d’Arménie utilise le dram arménien pour gérerson industrie agricole. Ainsi, le taux de change du dollar US influe ceux durouble et du dram, » a-t-il précisé.

Le président a souligné une augmentation de 5% du produit intérieur brut(PIB) du pays et une augmentation de 34% des exportations entre janvier etoctobre 2017, par rapport à la même période de 2016.

Les Arméniens ont un célèbrefabuliste médiéval nommé VartanAykeghtzi, dont l’une des fables n’apas perdu de sa pertinence, et pourraitcaractériser la vie arménienne, et dansce cas, la mission du périodiqueArmenian Mirror-Spectator.

C’est l’histoire d’un soldat valide quise moque d’un handicapé : « Commentvas-tu t’enfuir lorsque se montreral’ennemi ? L’autre soldat répond : « Jene vais pas me joindre à l’armée pourfuir. Je vais au front pour me dressercontre l’ennemi, combattre etgagner. »

Les fondateurs de ce journal étaienthandicapés de plusieurs façons, maisla désertion n’était pas envisageable.Dans les années 1930, la premièrevague d’immigrants arrivait à maturitéet la génération suivante se frayait unchemin dans les rangs de la commu-nauté arménienne.

Les fondateurs du Armenian Mirror-Spectator ont vécu un momentd’introspection : la communautés’organisait et les jeunes prenaient peuà peu le relais, tandis que la languearménienne était en perte de vitesse etentravait la communication entre lesdeux générations. Ils étaient tous com-pétents en leur langue maternelle et sesont demandé s’ils trahissaient leurhéritage en passant outre la langue.Mais finalement, les fondateurs ontdécidé que la langue n’était que lemoyen - le messager - et que le messa-ge de l’histoire devait en quelque sorteêtre transmis à la jeune génération,même si cela signifiait devoir utiliserl’anglais. Ils n’ont pas hésité bien long-temps, d’autant plus que la publicationsœur, le quotidien Baikar, publiée enarménien, était toujours florissante.

Par conséquent, le ArmenianMirror-Spectator a vu le jour en 1932en tant que premier hebdomadairearménien de langue anglaise, le resteappartient à l’histoire.

Mon voyage avec le Mirror-Spectator a commencé il y a exacte-ment 50 ans, quand tous les fondateursétaient encore vivants et actifs dans lacommunauté. En faisant la connais-sance des fondateurs, je n’avais pasréalisé que je touchais de près l’histoi-re. À la réflexion, je pense que je doischérir ces souvenirs pour la postérité.

Parmi les fondateurs, j’étais trèsproche du professeur Elisha Chrakian,un homme qui avait tous les traits phy-siques du professeur de philosophiequ’il était : la barbe, la pipe, la cravateet le gilet. Il parlait délibérément d’unemanière appliquée, trouvant les motsles plus corrects pour chaque situa-

tion. La plupart du temps, cependant,les derniers mots de ses phrasesétaient perdus dans la fumée de sapipe. Chaque fois que je me souviensdu professeur Chrakian, mes narinesse mêlent à l’odeur de son tabac àpipe.

C’était un intellectuel classique. Il aenseigné la philosophie à lal’Université Northeastern, où j’ai égale-ment fait mes premiers pas dans lemonde plus large de la littérature enm’encourageant à m’inscrire à descours de littérature anglaise et améri-caine. Et pour cela je lui suis rede-vable de cet encouragement.

Le professeur Chrakian s’est fré-quemment rendu dans les bureaux duMirror-Spectator pour s’assurer que lebébé qu’il avait aidé à mettre aumonde était toujours en vie. Sonconseil, adressé poliment à la rédac-tion, a toujours été accepté avec res-pect et gratitude.

Bedros Norehad était installé àNew-York et était responsable de laversion anglaise du magazine del’Union générale arménienne de bien-faisance (UGAB). Il était toujours fierde voir que la publication servait samission.

Bob Vahan n’a pas servi longtempscomme rédacteur en chef. En tant quemembre de la jeune génération, il pro-posait de nouvelles idées, mais étaitfrustré de ne pas pouvoir les appliquer.La vieille garde n’a pas apprécié leschangements, il a donc démissionné.

Varoujan Samuelian était tout unpersonnage ; il a été embauché etlicencié plusieurs fois. Sa vision dumonde se limitait à Watertown. Il n’ajamais conduit de voiture pour ne pass’éloigner des limites de la ville. Il a étécontraint de quitter la ville une seulefois lorsqu’il a été enrôlé dans l’armée.

Alors qu’il marchait dans les rues deWatertown, tout le monde le connais-sait et il connaissait tout le monde. Sesblagues avec un épicier figuraient lasemaine suivante dans la colonne édi-toriale, bien que les lecteurs de New-York ou Philadelphie pouvaient êtreprobablement déconcertés par la plai-santerie. Il était connu pour sa chro-nique « Juicy Tidbits » (friandisesjuteuses), et le surnom est demeuré. Ilétait aimé de tous, et ses amis etconnaissances l’appelaient tous «juteux ».

Jack Antreassian était une dynamohumaine. Rédacteur en chef à deuxreprises, il a fait la rotation entre lebureau de l’UGAB à New-York, le dio-cèse et le Mirror-Spectator. Il était un

Suite à la page 8

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 7

Une histoire de 85 ans en devenir

Éditorial écrit en anglais par Edmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectator en date du 2 novembre 2017

La Russie valorise le rôle de l’OSCEdans le règlement des conflits

Lors d’une conférence de presseconjointe avec le secrétaire général del’OSCE, Tomas Greminger, le ministrerusse des Affaires étrangères, SergueïLavrov, a déclaré que la Russie appré-ciait le rôle de l’OSCE dans le règle-ment des conflits.

Selon lui, Moscou est intéressé parla contribution de l’OSCE à la résolu-tion du conflit en Transnistrie.

Lavrov a également noté que la par-tie russe reste intéressée par le rôleactif de l’OSCE dans les discussions de Genève sur la stabilité en Transcaucasieet dans les Balkans.

Il a ajouté que les co-présidents du Groupe de Minsk de l’OSCE jouent égale-ment un rôle important dans le règlement du Haut-Karabagh.

Signature d’accords conjoints de la CEIen matière de défense aérienne et luttecontre le terrorisme

À la suite de leur réunion àTachkent, capitale de l’Ouz-békistan, les premiers mi-nistres des pays de la Com-munauté des États indépen-dants (CEI), dont l’Arménie,ont signé un accord surl’échange d’informations dansla lutte contre le terrorisme etautres manifestations vio-lentes de terrorisme.

En outre, il a été décidéd’allouer des fonds, en 2018, pour la création et le développement de la défenseaérienne commune de la CEI, a rapporté l’agence de presse russe RIA Novosti.

8 • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Une histoire...Suite de la page 7

comité à lui seul, immensément créatifet ingénieux. Il savait changer leschoses. La plupart des innovationsdans le format et le contenu du docu-ment ont été réalisées durant son man-dat de rédacteur en chef.Hélène Pilibosian-Sarkissian a servi àla fois comme rédactrice puis commeéditorialiste. Elle a grandi dans unefamille d’Arméniens dévoués et aacquis son héritage par osmose. Poètepar excellence, elle a créé des œuvresuniques. Elle et son mari, HagopSarkissian, étaient très dévoués auxprincipes et aux valeurs libéralesdémocrates arméniennes, qu’elle s’estassurée de voir se refléter dans lejournal.

Barbara Merguerian était une réfé-rence du savoir. Ses antécédents sco-laires, son expérience et ses liens avecla collectivité ont été des atouts consi-dérables pour le journal. Elle avait desopinions bien arrêtées sur les pro-blèmes des femmes et a certainementfaçonné plusieurs des idées des lec-teurs à ce sujet. Elle était particulière-ment intéressée à changer la domina-tion masculine de l’Église arménienneet chérissait le jour où elle pourraitvoir des femmes arméniennes à l’autel.

85 ans plus tard, les femmes ne sonttoujours pas autorisées à servir

comme prêtres. Ce sera peut-être àl’occasion du centenaire du journal.

Ara Kalayjian était un érudit monas-tique. Il est né et a grandi entre lesmurs du monastère de Jérusalem,où il s’est plongé dans de sérieusesrecherches et publications scienti-fiques. Il parlait couramment l’anglaiset l’arménien et son passage de cher-cheur à rédacteur en chef a étéincroyable. Il a rapidement écrit deséditoriaux significatifs. Il avait unesprit encyclopédique et était Googleavant même que n’existe Google. Il nelui fallait que quelques minutes pourretrouver un fait, un nom ou une datedans l’histoire et la littérature armé-niennes. Il a maintenu sa solitudemonastique jusqu’à la fin et j’étais tou-jours heureux de le rapprocher del’administration et du lectorat. Samémoire phénoménale l’a abandonnéà un âge relativement précoce.

Sa maladie et son décès prématuréont été tragiques.

Pendant mon mandat de six anscomme directeur exécutif del’Association Baikar, nous avons eu untaux élevé de roulement de rédacteurset de membres de l’administration,bien que nous ayons toujours supposéque quelqu’un interviendrait et respec-terait les délais. C’est comme ça quej’ai dû m’impliquer.

Arminé Dikijian n’a jamais étérédactrice, mais était le cœur et l’âmedu Mirror-Spectator, en particulier

pour les lecteurs de New-York. Sachronique hebdomadaire a duré prèsde 50 ans. Elle était partout dans la viearménienne de la ville, couvrant lesassemblées diocésaines, les confé-rences, les expositions d’art, les ban-quets et les concerts. Elle était critiquemusicale et n’a jamais tapée sur uneperformance médiocre. Elle a égale-ment couvert les aspects plus légersde la communauté. C’est pourquoi lamoitié des abonnés du journal se trou-vait dans la région de New-York et leNew Jersey. Lorsque les dames de lasociété portaient une robe de coutu-rier, elles s’assuraient d’être vuesd’Arminé afin d’avoir une descriptiondu « corsage de la robe » ou de la« mousseline en cascade » dans sarubrique de la semaine suivante.

Le journal a débuté sa période laplus stable il y a 20 ans lorsqu’Alin K.Gregorian a s’est joint au personnel,d’abord comme rédactrice adjointe etpuis comme rédactrice en chef. Desprogrès ont été réalisés grâce à cettestabilité. Alin s’est révélée être uneprofessionnelle accomplie, profondé-ment enracinée dans son passé armé-nien, mais toujours vigilante à conser-ver la position appropriée du journal lelong des lignes de failles ethniques,sans compromettre ni ses normes pro-fessionnelles ni sa mission. C’est pour-quoi le Mirror-Spectator ancré sur sabase ethnique, a toujours entretenuune prospective mondiale. L’évolution

mondiale et les bouleversementssociaux ne connaissent pas de fron-tières ethniques, affectent et façonnentla vie et le destin des groupes eth-niques ainsi que des nations.

Le 85e anniversaire n’est pas lemoment de s’asseoir sur ses laurierscar l’industrie de l’information est enrévolution quotidienne. Les nouvellestechnologies reprennent les anciennesfaçons de faire des affaires et nousprésentent de nouveaux défis.Aram Arkun s’est joint à la rédaction,le Armenian Mirror-Spectator aconfortablement traversé les vaguestechnologiques et le journal est entrain de faire sa transition vers l’èreinformatique avec confiance. Aram estun érudit et ses compétences journa-listiques a introduit une nouvelledimension au journal.

C’est le moment de se souvenir etde rendre hommage à tous les pion-niers qui ont fondé le ArmenianMirror-Spectator, il y a 85 ans et quil’ont guidé tout au long des décennies.Face à de futurs défis, épreuves et tri-bulations, nous avons toujours l’espritindomptable d’Aykeghtzi.

Tant d’amour, de larmes et dedévouement ont contribué à bâtircette histoire de 85 ans, et alors que jeme souviens des fondateurs, je senstoujours l’arôme de la pipe du profes-seur Chrakian.

Traduction N.P.

Succès pour la nouvelle production de Gérald Papasian en ArménieLe 14 octobre dernier, alors que la ville d’Erévan

célébrait son 2 799e anniversaire, une soirée desplus festives a été offerte aux amateurs de théâtredans l’ambiance intime et conviviale du théâtreHenrik-Malian. Une ovation a clôturé cette performance très savou-reuse d’une nouvelle version de la comédie deHagop Baronian, « Le dentiste oriental », rebaptisée« Le dentiste… encore ! » réécrite et mise en scènepar Gerald Papasian. Une distribution jeune, brillan-te, et avec un ajout particulièrement ingénieux,conçu par G. Papasian.La nouvelle version dramaturgique, testée plusieursfois dans sa carrière, notamment en français auprèsdu public parisien, est encore plus audacieuse, plusphysique et plus chargée d’électricité sexuelle grâceà une nouvelle génération d’acteurs d’Arménie.

G. Papasian a été invité par Narine Malian, direc-trice artistique du théâtre, qui souhaitait ajouter unepièce en arménien occidental, langue originale deBaronian, à son répertoire.

Comme dramaturge, G. Papasian parvient àconserver environ 90% du dialogue original deBaronian, mais le montage discret et les ajouts sub-stantiels fonctionnent parfaitement, et ne sont àaucun moment superflu.

Sous sa direction, le jeu devient une farce bur-lesque outrageusement vilaine, un classique intem-porel, sans prétention particulière de commentairessociaux sérieux. Cependant, l’impeccable languearménienne occidentale maîtrisée efficacement parles acteurs arméniens orientaux du théâtre Malian.Pour une fois, la langue n’est pas caricaturée aupoint d’être méconnaissable, car les pièces deBaronian étaient (et sont encore, hélas!) jouées ainsisur les scènes d’Arménie.Viktoria Riedo Hovhannisyan (Suisse/Arménie), quiparticipe à sa troisième collaboration avec G.Papasian (« Faisons un rêve » de Sacha Guitry authéâtre d’État Sos Sargissian et la présentation del’opérette de Tchouhadjian « Gariné » à l’Opéranational d’Erévan) a créé des décors minimalistes(seulement des coussins), presque comme un décorjaponais, et les merveilleux costumes sensuels ontété créés par Maro Parian (Los Angeles), qui a colla-

boré avec G. Papasian, notamment pour le célèbre« Chant d’Ararat », interprété par G. Papasian etNora Armani, pour lequel, en plus des récompensesdonnées aux acteurs, elle a remporté le prix« Drama-Logue » des meilleurs costumes.

La sélection musicale de G. Papasian est baséesur des compositions de Charles Chaplin, à uneexception près, une chanson de boisson folle-dinguepar Robert Amirkhanyan. Il faut mentionner aussi le« faux départ » inattendu au début du spectacle,avec l’ouverture de Don Giovanni de Mozart, aucours de laquelle les acteurs, en costumes clas-siques, récitent des vers tragiques, et sont interrom-pus par nul autre que Baronian lui-même qui leurdemande d’oublier la tragédie et de jouer une de sescomédies ! Une idée que G. Papasian emprunteouvertement à la production du « Dentiste à l’orien-tal » monté par le regretté Varoujan Khedeshian en1974, à Beyrouth, Liban, pour laquelle GéraldPapasian a dédié cette présentation à la mémoire dumetteur en scène libano-arménien dans les pages duprogramme.

La troupe comprend des acteurs bien connus decinéma et de théâtre comme Samvel Topalyan,brillant et éblouissant dans le rôle de Taparnigos, ledentiste, et Georgi Hovakimyan qui nous offre sonsens du jeu de comédien expérimenté, en tant queThomas, le mari cocu.

D’autres acteurs parmi les merveilleux membresde la compagnie de théâtre Malian sont VahagnGasparyan, hilarant comme Nigo, serviteur habile,

Astghik Abajyan, horriblement peu attirante au pre-mier abord puis incroyablement belle en tant queMartha, l’épouse du dentiste, Levon Ghazaryan, écra-sé au début, puis dangereusement fulminant en tantque Margos le patient, Alla Sahakyan (du Théâtred’État Hamazkain Sos Sargissian) magnifiquementbelle mais aussi très drôle dans le rôle de la femmede Margos, Anoush.

Les nouveaux arrivants, passionnants et très pro-metteurs comprennent, Anna Zaqaryan, qui incarneSophie avec une attirance féminine épicé et unexcellent sens de la comédie, Valentina Julhakyan,adorable femme-enfant et véritable acrobate en tant

qu’Yeranyag, la fille du dentiste, et PoghosGuyumjyan en tant que Lévon, un chérubin amou-reux affreusement mal dans sa peau.

La production est très effervescente, pleined’esprit et de couleur. J’ai été impressionné par leconcept et par l’exécution. Et surtout... c’était amu-sant ! Très fortement recommandé ... et pour citerl’un des personnages : la production est en effet évo-catrice de « tasagark yev djachag » (de classe et debon goût) !S’il vous arrive d’être à Erévan, les 7 ou 9 novembreprochain, ne le manquez pas. Le théâtre est situédans la célèbre zone commerciale « Vernissage. »

Écrit par Haig Utidjian, chef d’orchestre et

d’opéra professionnel et chef de chœur et musico-

logue à Prague. Il mène un emploi du temps chargé

d’engagements de concerts ainsi que de conférences

internationales comme pédagogue.

BY EDMOND Y. AZADIAN

Two major events that took placeone hundred years ago are being treat-ed almost silently, although they theirreverberations affect the world untiltoday.

One of those events was theOctober Revolution of November 8,1917 and the other, the BalfourDeclaration of November 2, 1917.

Although outwardly it seems theyhave no relevance to Armenian lifeand history, in fact, they have affectedthe lives and the history of Armeniaand Armenians profoundly.

The October Revolution sought afair economic system instead of thefeudal one existing in Russia. It wasinspired by Karl Max’s theory of revo-lutionary socialism, and was propelledand implemented by Vladimir Lenin.

Marx’s theory advocates that theproletariat overthrow the yoke of thecapitalist structures within a society totake over communal ownership andgovernance of the means of produc-tion and eventually establish a societywithout class divisions.

The theory was simplified for popu-lar appeal, like Jesus’ parables, tocatch the imagination of the masses ina conflagration.

The motto was: “From each accord-ing to his capacity to each accordingto his needs.”

This simplistic philosophy was tobe imposed over the society by thegovernment, actually by the govern-ment of the proletariat.

The Industrial Revolution had mod-ernized the production of goods andservices in Europe, leading to a greaterdisparity in income distribution.Marx’s theory was developed based onthe premises of economic life inEurope rather than the feudal systemof Russia.

Despite the revolutions that tookplace in several European countries I1848, none of them came to adoptsocialism as imagined by Karl Marx.

The irony was that Marx’s theoriestook root in Russia, in a backwardagrarian society where the means ofproduction did not match those ofEurope, nor were production of goodsand services in abundance. Thus, themisapplication of the theory to thereality on the ground was doomedsince its inception. But the theory andthe implementation of that theorywere forced on the Russian people andthe experiment of a social laboratorybegan, with awful consequences forthe people and for humanity as awhole.

After 70 years of experimentation,the theory ran out of steam and thestructure that it had developed — theSoviet Union — collapsed on its own,without any shots fired from outsideenemies.

Armenia became entangled withthis huge social experiment, because ithad been part of the former Tsaristempire. It had hardly attained indepen-dence in 1918 when the Soviet forcesoverran former territories on theperiphery of the empire.

For 70 years, the life of the peoplein Soviet Armenia was shaped by thissystem. Armenians shared the terrorof Stalin’s rule as they sacrificed300,000 males during World War II indefense of the homeland, far more pro-portionately to their number in theSoviet Union.

On the other column of the balance,Armenia shared the phenomenal eco-nomic development of the SovietUnion; industry, science, arts, litera-ture developed at a rapid rate andrural Armenia moved to the thresholdof the space age.

One restrictive, negative factor,ironically, worked in favor of theArmenians: that of a travel ban.Indeed, Armenians historically andinstinctively have a propensity toabandon their historic homeland tomake other countries prosper — thepopulation was forced to live on theland and maybe for the first time in

Cont’d on page 10

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Marking Two Centennials

Impacting Armenian Life

Armenian FM presents to IsraeliPM efforts aimed at Karabakhconflict settlement

Armenian ForeignMinister EdwardNalbandian met withthe Prime Ministerand Foreign Ministerof Israel BenjaminNetanyahu during hisofficial visit toIsrael, the press ser-vice of MFA Armeniareported.

The meetingkicked off in anexpanded format withthe participation ofthe delegations, afterwards, private conversation took place.

Greeting the guest, the Israeli PM highlighted the visit of the ArmenianFM to Israel, and noted that Israel is ready to expand relations withArmenia, stressing that a great potential for cooperation exists between thetwo states.

Thanking for the invitation and the reception, Minister Nalbandian con-veyed the greetings and warm wishes of Armenian President SerzhSargsyan to Benjamin Netanyahu.

The Armenian Foreign Minister noted with satisfaction that in the recentperiod activation of Armenian-Israeli interactions is visible and expressedconviction that based on the rich historical friendly relations between thetwo peoples, new impetus will be given to Armenian-Israeli relations.

The interlocutors noted that it’s symbolic that the visit takes place in ajubilee year of establishment diplomatic relations between the two states,the 25th anniversary, expressing conviction that it is a good opportunity toevaluate the past path and take new steps aimed at developing therelations.

During the meeting the sides also discussed the bilateral agenda of theArmenian-Israeli relations, and issues of cooperation in international plat-forms.

The Israeli PM and the Armenian FM touched upon the rich Armenianhistorical heritage in Israel. PM Netanyahu and Minister Nalbandianexchanged views on pressing regional and international issues and develop-ments in the Middle East.

Nalbandian presented the efforts of Armenia and the OSCE Minsk GroupCo-chairs aimed at exclusively peaceful settlement of Karabakh conflict.

“ Our relations with the Council ofEurope will continue to deepen” –PM receives PACE Co-Rapporteurs

Since joining the Council of Europe, Armenia has been actively involved inthe proceedings of the Council of Europe and its various bodies, Prime MinisterKaren Karapetyan said today at the meeting with PACE Monitoring Committeemembers, PACE Co-Rapporteurs Alan Meale and Giuseppe Galati.

The premier emphasized the importance of Co-Rapporteurs’ regular visits toArmenia, which make it possible to discuss the ongoing reforms and Armenia’scompliance with its commitments, the Government’s press service reported.

“We highly appreciate our cooperation and are grateful to the Council ofEurope for extending expert support, including the development of legislativereforms packages. I think that Armenia has gone a long way towards fulfillingthese commitments, as evidenced by the findings of the monitoring conductedby PACE and the CoE Committee of Ministers,” Mr. Karapetyan said.

PACE Co-Rapporteurs Alan Meale and Giuseppe Galati agreed that Armeniahas passed a long way in a short period of time, noting that the country has

Cont’d on page 10

10 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Marking two...Cont’d from page 9

history, 4.5 million Armenians livedtogether and developed a commonnational consciousness. The attractionof a burgeoning homeland became socompelling that almost 200,000Armenians before and after World WarII repatriated from the diaspora.

After the collapse of the SovietUnion, the floodgates of emigrationopened wide and no one to this dayhas devised a policy to stop the popu-lation hemorrhage. Thus, one of theills of the Soviet system became a bles-sing for Armenia, sealing its future.

The other event whose centennial isbeing marked this year has a moreindirect impact on Armenian life, or tobe more specific, on the ArmenianDiaspora. That is the Balfour declara-tion of 1917.

After centuries of persecution inEurope and Russia, the Jews sought toestablish a homeland. A Viennese jour-nalist, Theodor Herzl, came up withthe ideology of Zionism to inflame theimagination of Jews scattered aroundthe world. They were offered by theBritish a vacant piece of land in Africa,and one in Russia by Stalin in lateryears.

But the goal of the Zionists was torepatriate to their historic homeland inPalestine. Eventually, Herzl’s dream

was realized in 1948.Chaim Weizmann, a British scientist

and a Zionist leader, and LouisBrandeis, a US Supreme Court Justice,were instrumental in bringing aboutthe issuance of the declaration by theBritish Foreign Secretary Lord ArthurJames Balfour, who on November 2,1917, wrote to the leader of the ZionistFederation Lord Walter Rothschild:“His Majesty’s Government view withfavor the establishment in Palestine ofa national home for the Jewish peopleand will use their best endeavors tofacilitate the achievement of thisobject, it being clearly understood thatnothing shall be done which may prej-udice the civil and religious rights ofexisting non-Jewish communities inPalestine or the rights and politicalstatus enjoyed by Jews in any othercountry.”

Later on, the declaration was rele-gated to the League of Nations forimplementation.

In the 1930s, while Britain main-tained its mandate over Palestine, theBritish government tried to opt out ofthe commitment, but it was too late.The Jews had already begun repatriat-ing from around the world, startingagricultural communities (kibitzes)like Armenians in Cilicia and unlikeArmenians in Karabakh.

Jewish armed insurrection hadalready begun in Palestine against theBritish occupation and the local Arab

population. The King David Hotel inJerusalem, which was the Britishheadquarters, was blown up in 1946and a campaign against thePalestinians was launched. Massacreslike Deir Yassin and other areasintended to terrorize the local popula-tion. Lehi, the paramilitary organizedgroup of militants, was no differentthan the Palestine LiberationOrganization or Hamas. David Ben-Gurion, Yitzhak Shamir, andMenachem Begin were instrumental incarrying out those raids. They wereleaders who later became respectedstatesmen.

When Israel declared indepen-dence, Armenians had to empathizewith the Jewish people who had suf-fered the same historic trauma.

As to the caveat in the BalfourDeclaration to observe the “civil andreligious rights of existing non-Jewishcommunities,” it suffices to say that700,000 Palestinians were deportedfrom their land and today 1,500Armenians remain from a communityof 25,000. On the day of independence,the Jewish population was 600,000.Today the population is 8 million.

What was the liberation of theJewish people was nakba (catastro-phe) for the Palestinian people.

The conflict and the controversycontinue to this day and they havespilled out onto the Middle East.

Egypt fought three major wars with

Israel until the late Anwar Sadatsigned a peace agreement with hisIsraeli counterpart, Menachem Begin,in 1979. By that time, the affluentArmenian community in Egypt haddwindled from 55,000 to 4,000.

Since 1948, the Middle East hasbeen a war zone. The Israeli-Palestinian conflict has mushroomedto become a global issue and Europe’sand especially the US’s unilateral sup-port of Israel has pitted the Islamicworld against the West, relegating aninnocent bystander’s position to Israel.

The 1982 invasion of Lebanon byAriel Sharon decimated the Palestinianforces there, and scared away one ofthe most stable Armenian communi-ties in the diapsora. The later invasionand occupation of Iraq destroyed thelocal Armenian community, similar tothe one that followed in Syria.

The Armenians have suffered unin-tended consequences from the wars,sustaining collateral damage.

Armenians from all the prosperousMiddle eastern countries flooded intoEurope and the US, bringing freshblood to these communities in theWest. But on balance, the damage ismuch higher than the benefits.

Very few people are marking thisweek those two centennials.Armenians have a saying: “The fireburns where it hits.”

Two muted centennials and onedestiny: the Armenian destiny.

“Our relations with the Council...Cont’d from page 9

embarked upon the next stage of transformations and developments followingthe general elections.

The prime minister also touched upon the possibilities of economic coopera-tion with different integration associations and individual countries. In this con-text, he spoke about the improvement of the business environment, the promo-tion of investment activity and the attraction of investments.

“Our main goal is to provide every investor, both local and foreign, with allthe necessary conditions for their activities. We are paying special attention tothe business environment, and we can state that we have had positive resultsover the past one year. At the same time, we are well aware of our weaknessesand are trying to address them,” Karen Karapetyan emphasized.

The PACE Co-Rapporteurs welcomed the multifaceted reforms implementedby the Armenian government. “Thanks are owed for two things: first, for the dig-nified and serious approach your country is showing to Syrian refugees, particu-larly the Diaspora Armenians. We are grateful for that; it is a good example thatother nations can follow and rely on. On behalf of the Council of Europe, we aregrateful to you for the work done by Armenian diplomats and Armenia’s autho-rized representatives in Europe, including your delegation to PACE. You mayrest assured that we will continue to help you keep up the pace on the way tobuilding the new Armenia you are dreaming about,” Alan Meale said.

Thankful for the words of appreciation and the readiness for assistance, theprime minister stated in part: “Our relations with the Council of Europe will con-tinue to deepen in line with Armenia’s commitments and political undertakings.Their unconditional implementation will help us promote democracy, protecthuman rights and fundamental freedoms in the country as key components ofsecurity and sustainable development.”

OSCE Minsk Group working on place anddate for Armenia-Azerbaijan FMs’ meeting

Co-Chairs of the OSCE Minsk Group are planning to organize a meetingbetween the foreign ministry heads of Armenia and Azerbaijan. This wasannounced by official representative of Russian foreign ministry MariaZakharova during a briefing on Thursday.

According to her words, taking into account the results of the summit held inGeneva on October 16, co-chairs are planning to organize the meeting of foreignministry heads until the end of the year.

Zakharova also noted, that prior to that meeting, the co-chairs will holdseparate consultations with the foreign ministers of Armenia and Azerbai-jan.

Currently, the Russian co-chair along with American and French colleaguesis working on the determination of the place and time of that separate consulta-tions.

EurasiaNet: Azerbaijan moves todrastically cut number of lawyers

EurasiaNet websitehas made a reference tothe amendments toAzerbaijan’s civil codeadopted by the country’sparliament on 31October, characterizingthe move as a test ofpatience of the westerngovernments.

According to thesource, the amendmentswould effectively barroughly 90 percent of thecountry’s legal professionals from practicing law. The changes will take effect on1 January 2018.

“Observers characterize the move as the latest and most decisive step in anescalating crackdown on the country’s few remaining human rights lawyers.Less than 24 hours after Azerbaijan’s parliament ratified the changes, severallawyers reported being summoned to their local police stations, where they weretold they were no longer licensed to practice law and would be subject to arrestor fines if they continued,” EurasiaNet wrote.

The article noted that Azerbaijani lawyers are either v kill r, licensed barmembers who pass a series of written tests and a highly politicized oral examina-tion, or hüquq ünaslar, registered lawyers who have not passed the bar but, untilnow, have been entitled to represent clients in all non-criminal courts.

“Under the amendments, an estimated 8,000 registered lawyers stand to bebarred from representing clients in any Azerbaijani court, leaving a nation ofnearly 10 million people with only 934 registered legal professionals. At roughlynine lawyers per 100,000 people, that would be a ratio that is 18 times lower thanthe European average, and by far the lowest figure of any Council of Europemember.

The amendments’ adoption has occurred against the backdrop of two over-lapping Azerbaijani political-legal dramas – a showdown between Azerbaijan andthe Council of Europe over Azerbaijan’s continued failure to comply with a 2014ruling ordering the release of Ilgar Mammadov, and the continued internationalpolitical fallout of the revelations of large-scale bribery and money launderingknown as the “Azerbaijani Laundromat.”

The amendments could turn out to be an attempt to bully independent-mind-ed hüquq ünaslar into submission, rather than legislate them out of existence.

They also may constitute a test case in which Azerbaijan is pushing theboundaries to see how far western governments will permit Baku to stray fromits international norms governing basic rights without facing serious conse-quences,” reads the article.

LUNDI 20 NOVEBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 11

Պարէտ Մարոնեանի «1915-իԿիները» վաւերագրականժապաւէնը ցուցադրուեցաւՀայկազեան համալսարանին մէջ

26 Հոկտեմբեր 2017-ին Հայկազեան համալսարանին մէջ ցուցադրուե-ցաւ Հայկազեանի շրջանաւարտ Պարէտ Մարոնեանի «1915-ի կիները» վա-ւերագրական ժապաւէնը, որուն ներկայ էին մեծ թիւով ակադեմականներ,դիւանագէտներ, լրագրողներ, քաղաքական գործիչներ, հանրային դէմքերեւ ուսանողներ:

Այս առիթով  Հայկազեան համալսարանի նախագահ վեր. դոկտ. ՓոլՀայտոսթեան յուշանուէրով մը պարգեւատրեց Պարէտ Մարոնեանը` իր ժա-պաւէնին ընդմէջէն Հայոց Ցեղասպանութեան ընթացքին հայ կնոջ տան-ջանքները հարազատօրէն ներկայացնելու եւ տարածելու աշխատանքինհամար: Իր Խօսքին մէջ վեր. դոկտ. Փոլ Հայտոսթեան շեշտեց կարեւորու-թիւնը նման գործերու, որոնք լոյս կը սփռեն ոչ միայն հայ ժողովուրդինապրած տառապանքներուն, այլեւ` բոլոր ժողովուրդներուն, որոնք մինչեւներկայ ժամանակները կ՛ապրին նմանատիպ դժուարութիւններ:

Յ ա յ տ ա գ ի ր ը ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ց Հ ա յ կ ա զ ե ա ն հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի հ ա ն ր ա յ ի նկ ա պ ե ր ո ւ պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ Մ ի ր ա Ե ա ր տ ը մ ե ա ն ը , ո ր ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ցՊարէտ Մարոնեանի «1915-ի կիները» վաւերագրական ժապաւէնի հիմ-նական խորհուրդը` վեր առնել հայ կնոջ դերակատարութեան կարեւո-րութիւնը Հայոց Ցեղասպանութեան ժամանակաշրջանին, ինչպէս նաեւ`լուսարձակի տակ առնել ամերիկացի եւ եւրոպացի կիներու կողմէ տրուածբոլոր տեսակի օժանդակութիւնները, որոնք անկիւնադարձային եղան Հա-յոց Ցեղասպանութենէն ետք կազմուած գաղթավայրերուն մէջ, յիշելովյատկապէս ժապաւէնին մէջ նշուած Օրորա (Արշալոյս) Մարտիկանեանը,Մարի Լուիզ Կրաֆֆամը, Տիանա Աբգարը եւ Մարիա Ճէյքըպսընը:

Նշենք, որ վաւերագրական ժապաւէններու բեմադրիչ, Պարէտ Մարոն-եանը չորս անգամ շրջանային պատկերասփիւռի «Էմմի» մրցանակի մրցա-նակակիր է, 2016-ին «Արմին Վեկներ» մարդասիրական մրցանակի մրցա-նակակիր, ինչպէս նաեւ վերջերս ստացած է Ամերիկայի Հայ դատի յանձ-նախումբի Արեւմտեան շրջանի «Արուեստի եւ գրականութեան» մրցանա-կը:

Մարոնեան 2006-ին հիմնած է «Արմենոյտ» խումբը եւ հիմնականօրէնկ՛արտադրէ հայկական նիւթերով վաւերագրական ժապաւէններ: Մարոն-եանի «Ցեղասպանութեան որբերը» վաւերագրական ժապաւէնը Ամերի-կայի տարածքին յաջողած է հասնիլ 100 միլիոն հանդիսատեսի:

Շուրջ իննսուն վայրկեան տեւող ժապաւէնին հետեւելէ ետք ներկաներըբարձր գնահատեցին Պարէտ Մարոնեանին աշխատանքը` ընկերայինմթնոլորտի մը մէջ ուղղելով իրենց հարցումները:

Զապէլ Եսայեան` աշխարհիամենաքաջ կանանց 5-ին մէջ․Refinery29

2 0 - ր դ դ ա ր ա ս կ ի զ բ ի լ ր ա գ ր ո ղ ,բանաստեղծ եւ գրող Զապէլ Եսայ-եան  ճանչցուած է  աշխարհի ամե-նաանվախ 5 կիներէն մէկը ամերիկ-եան  Refinery29-ի  լրատուամիջոցիվարկածով:

Ըստ պարբերականին, «Եսայեա-ն ը կ ն ո ջ ա ն թ ե ր ի օ ր ի ն ա կ է , ո րապրած է այն ժամանակներուն մէջ,երբ շատ վտանգաւոր էր ցոյց տալիր խելքն ու ուժը»:

2017-ի Մարտին Զապէլ Եսայ -եանի անունով անուանակոչուեցաւՓարիզի փողոցներէն մէկը, կը գրէSputnik Արմէնիան:

Զապէլ Եսայեան իր ժամանակ-ներու ամենակրթուած հայուհինե-ր է ն ե ղ ա ծ է : Ծ ն ա ծ է 1 8 7 8 - ի ն Կ ․Պ ո լ ի ս : Ս կ զ բ ն ա կ ա ն կ ր թ ո ւ թ ի ւ ն ըս տ ա ն ա լ ո վ Ս կ ի ւ տ ա ր ի Ս բ . Խ ա չ իդպրոցին մէջ` ան տեղափոխուած էՓ ա ր ի զ ե ւ շ ա ր ո ւ ն ա կ ա ծ ո ւ ս ո ւ մ ըՍորպոնի համալսարանին մէջ:

1900-ին ան ամուսնացած է նկա-ր ի չ Տ ի գ ր ա ն Ե ս ա յ ե ա ն ի հ ե տ ե ւ 2երեխայ ունեցած: 1908-ին ան վե-րադարձած է Կ .Պոլիս ` դառնալովհայերու հանդէպ թրքական իշխա-ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ բ ռ ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ նականատեսը: Ատանայի ջարդերուատեն ստեղծուած պատուիրակու-թեան կազմին մէջ 1909-ին Եսայ-եան մեկնած է Կիլիկիա, «Ազատա-մ ա ր տ » թ ե ր թ ի ն մ է ջ տ պ ա գ ր ա ծ էյ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր ա ղ է տ ի մ ա ս ի ն : Կ ի -լիկիոյ հայութեան ողբերգութիւնընկարագրած է «Աւերակներու մէջ»(1911) գիրքին մէջ:

1915-ին խոյս տալով ձերբակա-լութենէն` ապաստանած է Պուլկա-րիա, ապա Թիֆլիս, ցեղասպանու-թեան մասին յիշողութիւններ հրա-

տարակած է Պաքուի «Գործ» ամ-սագրին մէջ: 1918 թուականին Մեր-ձաւոր եւ Միջին Արեւելքի երկիրնե-րուն մէջ կազմակերպած է հայ տա-րագիրներու եւ ողբերու հաւաքմանու տեղաւորման գործը: Այդ տարի-ներուն գրած է «Վերջին բաժակը»(1916), «Հոգիս աքսորեալ» (1919)վիպակները, բողոքած է քաղաքա-կ ա ն ե ւ ը ն կ ե ր ա յ ի ն ա ն ա ր դ ա ր ո ւ -թիւններու դէմ:

1 9 3 3 - ի ն Ե ս ա յ ե ա ն հ ա ս տ ա տ -ւ ա ծ է Խ ո ր հ ր դ ա յ ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն :Ա ն հ ր ա տ ա ր ա կ ա ծ է յ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր `ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ո ւարուեստի հարցերուն, կատարածթարգմանութիւններ: 1936-ին գրող-ներու միութեան մէջ իր ելոյթին կըյաջորդէ ձերբակալութիւնը: Պաքուիբանտէն գրողին գրած նամակներըխօսուն են ` նո յն տոկուն , խիզախկեցուածքը: Անոր կեանքի ողբեր-գ ա կ ա ն ա ւ ա ր տ ը ` ո ղ բ ե ր գ ա կ ա նմ ա հ ո ւ ա ն հ ա ն գ ա մ ա ն ք ն ե ր ը մ ի ն չայժմ անյայտ են:

Յովհաննէս Այվազովսկիի հինգկտաւները պատկերող գեղաթերթիկըշրջանառութեան մէջ դրուեցաւ

Յովհաննէս Այվազովսկիի ծննդեան 200-ամեակին նուիրուած դրոշմա-հաւաքի ցուցահանդէսին ներկայացուած էին ինչպէս Հայաստանի, այնպէսալ Արցախի եւ այլ երկիրներու մէջ ապրող դրոշմահաւաքներու հաւաքա-ծուներ:

Ցուցահանդէսի ծիրէն ներս Նոյեմբեր 7-ին Երեւանի պատմութեանթանգարանին մէջ մարուեցաւ եւ շրջանառութեան մէջ դրուեցաւ հինգ նա-մականիշով գեղաթերթիկ: Անոնք կը վերաբերին «Աշխարհահռչակ հայեր.Յովհաննէս Այվազովսկիի ծննդեան 200-ամեակը» թեմային:

«Յովհաննէս Այվազովսկի մեծութիւն է ինչպէս հայ , այնպէս ալ այ -լ ա զ գ ի ա ր ո ւ ե ս տ ա ս է ր ն ե ր ո ւ հ ա մ ա ր : Ն մ ա ն ա տ ի պ ց ո ւ ց ա հ ա ն դ է ս ն ե ր ը ,

Շար. էջ 12

12 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Յովհաննէս Այվազովսկիի հինգ...Շար. էջ 11-էն

նամականիշներու մարումները էական նշանակութիւն ունին մեզի համար:Ատոնք իրազեկման հիանալի միջոց են. աշխարհի տարբեր երկիրներու դրոշմահաւաքները  կը ճանչնան մեր մեծերը, կը ծանօթանան մեր կատա-րած աշխատանքին»,- նշած է Հայաստանի դրոշմահաւաքներու միութեաննախագահ Յովիկ Մուսայէլեան:

Հայաստանի նկարիչներու միութեան նախագահ Կարէն Աղամեանիխօսքով` Յովհաննէս Այվազովսկիի հանճարը կը պատկանի համայն մարդ-կութեան եւ պատահական չէ, որ բազմաթիւ պետութիւններ իրենց դրոշ-մանիշներուն մէջ կ՛անդրադառնան մեծագոյն վարպետին:

Գեղաթերթիկի 170, 220, 230, 380 եւ 450 ՀՀ դրամ անուանական

արժէքով  նամականիշներու վրայ արտայայտուած են  մեծանուն հայազգիծովանկարիչ Յովհաննէս Այվազովսկիի յայտնի կտաւներէն հինգը` պատ-կերուած եռաչափ ցուցասրահի խորապատկերին:

Հինգ նամականիշով գեղաթերթիկը տպագրուած է Ֆրանսայի «Cartor»տպագրատան մէջ` 30 000 տպաքանակով: Գեղաթերթիկի գաղափարը կըպատկանի «Հայփոստ թրասթ մենեճմընթ»-ի գլխաւոր տնօրէն ԽուանՓապլօ Քեչիճեանին: Ձեւաւորողներն են Աննա Աբգարեանը եւ ՅարութիւնՍամուէլեանը:

Թողարկման օրը` 07 Նոյեմբեր 2017Նամականիշի չափերը`  29,0×35,0 եւ 43,0×45,5Գեղաթերթիկի չափերը` 244,0×94,0

Հայ երեխաները աւելի ներդաշնակկը զարգանան` դպրոցի մէջճատրակ ուսանելով

Հայաստանի մէջ նոր սերունդի ձեւաւորման եւ բնաւորութեան զարգաց-ման մէջ շատ կարեւոր կը համարուի դպրոցներու մէջ  ճատրակի դասա-ւանդումը: Ա յդ մասին յօդուած հրապարակած է Ֆինլանտիոյ ամենա-մեծ Hufvudstadsbladet (HBL) թերթը, կը հաղորդէ «Փանարմինիըն»-ը:

«Հայ երեխաները ատոր շնորհիւ աւելի ներդաշնակ կը զարգանան, ինչոր կը հաստատեն Դանիոյ եւ Վենզուելայի հետազօտութիւնները երեխայիկեդրոնացման եւ մտաւոր կարողութիւններու վրայ ճատրակի ազդեցու-թեան մասին»,- կ՛ըսուի յօդուածին մէջ։

Պարբերականը կը նշէ, որ 2011-ին Հայաստանը առաջինը աշխարհիմէջ ճատրակը իբրեւ պարտադիր առարկայ ներդրեց դպրոցներուն` տար-րական դպրոցի 2-4-րդ դասարաններուն մէջ:

«Սակայն երեխաներէն շատերը աւելի վաղ կը ծանօթանան այս մտա-խաղին, քանի որ ծնողները զանոնք մասնգիտական դպրոցներ կը տանին:Երեւանի այդպիսի դպրոցներէն մէկուն մէջ 5-16 տարեկան 200 աշակերտկայ: Այդպիսի մասնագիտական դպրոցները Երեւանի մէջ 12-ն են, բոլորըկը ֆինանսաւորուին քաղաքապետարանին կողմէ»,- կը գրէ թերթը:

Քոնեակը 2017 թուականի առա-ջին 9 ամիսներուն ամենաշատ ար-տադրուած ոգե լից խմիչքն է Հա-յաստանի մէջ:

Ազգային վիճակագրական ծա-ռայութեան տուեալներով` այս տար-ւան Յունուար-Սեպտեմբեր ամիս-ներուն 21,134 միլիոն լիթր քոնեակարտադրուած է, ինչ որ 56,5 %-ովաւելի է 2016-ի նոյն ժամանակա-հատուածի 13,503 միլիոն լիթրէն:

Ա ճ ա ծ է ն ա ե ւ գ ի ն ի ի ` 3 6 % - ո վ ,գարեջուրի` 10%-ով եւ շամփայնի`1 1 % - ո վ , ա ր տ ա դ ր ո ւ թ ի ւ ն ը : Յ ո ւ ն -ւար-Սեպտեմբերին այս խմիչքներուարտադրութեան ծաւալները կազ-մած են համապատասխանաբար`5,872 միլիոն լիթր, 17,766 միլիոնլիթր եւ 320,800 լիթր:

Նախորդ տարուան նոյն ժամա-նակահատուածի համեմատ 29%-ովնուազած են օղիի արտադրութեանծաւալները. 2016-ին արտադրուած

է 5,603 միլիոն լիթր, իսկ 2017-ին`3,945 միլիոն լիթր:

Ուիսքիի արտադրութիւնը նոյն-պէս նուազած է` նախորդ տարուան9 ամիսներուն 1,083 միլիոն լիթրիփոխարէն այս տարի 876,000 լիթրկազմելով:

Հայաստանի մէջ քոնեակիարտադրութիւնը աճած է 56 տոկոսով

Հայաստանի կառավարութիւնը«Տիզնիլենտ» (Disneyland) եւ «Եու-նիվըրսըլ» (Universal) ընկերութիւն-ներու փորձագէտները Հայաստանհրաւիրած է Վանաձորի մէջ «Տիզ-նի լենտ»ի նման վայրի մը նախա-գ ի ծ ի ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն ա շ խ ա տ ա ն ք -ներու հետ: Այդ վայրը պիտի կոչուի«Նոյլենտ»: Այս մասին յայտարարեցվարչապետ Կարէն Կարապետեան:

« Ն ա խ ա գ ծ ի ա շ խ ա տ ա ն ք ն ե ր ըսկսուել են մէկ տարի առաջ, մեկ-նարկել է 100 մլն. տոլարի ներդրու-մ ա յ ի ն ծ ր ա գ ի ր ը ա ր դ ի ւ ն ա բ ե ր ո ւ -թեան եւ գիւղատնտեսութեան ոլորտ-ներում, եւ այժմ իտալացի լաւագոյնխ ո ր հ ր դ ա տ ո ւ ն ե ր օ գ ն ո ւ մ ե ն մ ե զՎանաձորի զարգացման հայեցա-կ ա ր գ ը մ շ ա կ ե լ ո ւ գ ո ր ծ ո ւ մ » , ը ս ա ւվարչապետը:

Վերջինս նաեւ յայտնեց, որ կա-ռավարութիւնը ներկայիս կը քննար-կ է ե ն թ ա կ ա ռ ո ւ ց ա յ ի ն կ ա ր ե լ ի լ ո ւ -

ծ ո ւ մ ն ե ր ը , ո ր ո ն ք կ ր ն ա ն ա ռ ա ւ ե լգ ր ա ւ ի չ դ ա ր ձ ն ե լ Վ ա ն ա ձ ո ր ի մ է ջհիմնադրուող ձեռնարկը:

Հայաստան պիտի ունենայ իր«Տիզնիլենտ»ը, որ պիտի կոչուի «Նոյլենտ»

Թալինի մէջ բացուեցաւՀայաստանի մեծագոյնարեւային կայանը

Նոյեմբեր 7 -ին  Արագածոտնի մարզի Թալին քաղաքին մէջ բա-ցումը կատարուեցաւ Հայաստանի ամէնէն մեծ՝ 1 մեկաուաթ հզօրու-թեամբ «Թալին-1» արեւային կայանը, կը հաղորդէ “Նիւզ”-ը:

Ա յ ս ե զ ա կ ի ն ա խ ա գ ի ծ ը ա ր տ ա դ ր ա կ ա ն ծ ա ւ ա լ ո վ ե ւ հ ն ա ր ա -ւորութիւններով կարեւոր նշանակութիւն ունի Հայաստանի արեւայինո ւ ժ ա ն ի ւ թ ի , բ ն ա պ ա հ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ե ւ տ ն տ ե ս ա կ ա ն զ ա ր գ ա ց մ ա նոլորտներուն համար:

Նախագիծը իրականացուած է հայաստանցի ներդրողներու խումբի(Էդուարդ Մարութեան, Արայիկ Կարապետեան, Զաւէն Սարգսեան եւՀայկ Չոպանեան) միջոցներով եւ համաֆինանսաւորուած է Գեր-մանահայկական հիմնադրամի եւ KFW դրամատան կողմէ:

Արեւային կայանի բացման արարողութեան ներկայ էր նաեւ վար-չապետ Կարէն Կարապետեան:

ՆիՒ ԵՈՐքցի ՀԱյ ԵՐիտԱսԱՐդը

ՌՈպէՐ ՀԱտտէճԵԱՆ

Խմբագրատան ընկերները վարէն հեռաձայնովյ ա յ տ ն ե ց ի ն , ո ր ա մ ե ր ի կ ա հ ա յ ե ր ի տ ա ս ա ր դ մ ըայցելութեան եկած էր եւ կ՛ուզէր զիս տեսնել: ՆիւԵորքէն: Կրնայի՞ զինքը ընդունիլ:

– Թող հրամէ,- ըսի:Երկու վայրկեան վերջ սենեակէս ներս առաջ-

նորդեցին հազիւ քսան-քսան մէկ տարեկան երի-տասարդ մը` բարձրահասակ, սուր ու հեգնական

նայուածքով, ճինզ տաբատով եւ երկու ականջ-ներուն վրայ մէկ-մէկ օղ դրած:Չեմ գիտեր, թէ ի՛նչ յանկարծ յոռի տպաւորութիւն գործեց վրաս, զղջա-

ցի այս երիտասարդը ընդունելուս համար: Հաւանաբար երկու օղերն էին,որ ժխտական տպաւորութիւն գործած էին իմ վրայ: Երիտաարդը սուրժպիտով մօտեցաւ ու առանց բառ արտասանելու` ձեռքս սեղմեց:

– Հայերէն կը խօսի՞ք,- հարցուցի, հարցում մը, զոր քիչերուն կ՛ուղղեմ:Երիտասարդը նոյն ժպիտով ու քաղաքավար հաստատումով մը պա-

տասխանեց.– Հարկաւ, ինչո՞ւ պիտի չխօսինք:Հանգստացայ:Կեանքիս մէջ թերեւս առաջին անգամ էր, որ կը խօսէի հայ երիտա-

սարդի մը հետ, որուն ականջներուն վրայ մէկ-մէկ օղ կար: Շուտով անդրա-դարձայ, որ նիւեորքցի մեր երիտասարդը շատ լաւ ու շատ սահուն կերպովկը խօսէր հայերէնը, քաղաքավար ու հասուն տղայ մըն էր, իր խօսքերըկշիռ ու տպաւորիչ շեշտ մը ունէին: Զգացի, որ այս երիտասարդը հե-տըզհետէ կը գրաւէր զիս, համակրանքի ալիքով մը կը կապուէի անոր:

– Մայրս պատուիրեց, որ Պոլսոյ մէջ անպայման ձեր մօտ գամ, ձեզիյարգանք յայտնեմ ու ձեզի հետ ծանօթանամ,- ըսաւ, երբ ան խօսքի սկսաւ:

Մօրը անունը հարցուցի, տուաւ: Չէի ճանչնար այդ անունը:– Ձեր մայրը պոլսեցի՞ է,- հարցուցի ակամայ:– Ո՛չ,- պատասխանեց,- մենք Հայաստանէն արտագաղթած ենք: Ես չորս

տարեկան էի, երբ ծնողներս Ամերիկա գաղթեցին: Բայց մայրս սփիւռքիմամուլին լաւ կը հետեւի ու ձեզ լաւ կը ճանչնայ, ուստի ուզեց, որ ան-պայման ծանօթանամ ձեզի հետ: Մայրս շարունակ հայերէն կը կարդայ:Մեր մանկութեան շրջանին, ամէն իրիկուն մեզ իր շուրջ կը հաւաքէր ու մե-զի հայերէն կը կարդար:

Ահաւասիկ երիտասարդ մը եւս, որ օտար ափերու վրայ շատ բան առածէ ր ի ր ծ ն ո ղ ք է ն , մ տ ա ծ ե ց ի : Ս ր տ ի ս մ է ջ ջ ե ր մ ո ւ թ ի ւ ն մ ը , ե ր ա խ տ ա -պարտութեան զգացում մը ծնունդ առաւ այդ անծանօթ կնոջ նկատմամբ,որ այս արդիապաշտ հայ երիտասարդին հոգիին խորը ողջ պահած էրմայրենի լեզուի ու արմատներու նկատմամբ սէրն ու յարգանքը: Հիմաայլեւս չէի տեսներ երիտասարդին ականջներուն օղերը, ընդհակառա՛կը,շատ համակրելի կը գտնէի զինքը եւ` հաղորդական:

– Մենք Նիւ Եորքի մէջ ինքնաշարժի պահեստի կտորներ կը վաճառենք.,ըսաւ երիտասարդը:- Բայց ես համալսարանի մէջ փիլիսոփայութիւն ուսածեմ: Հայրս պայման դրած էր, որ համալսարանը աւարտեմ: Նախ զար-գացիր, ապա եթէ կ՛ուզես փողոցը պանիր ծախէ, կ՛ըսէր ինծի: Ես ալ հա-մալսարանը աւարտեցի:

– Ուրեմն պաշտօնակից կը նկատուինք,- պատասխանեցի ժպտելով,-քանի որ ես ալ փիլիսոփայութիւն ուսանած եմ համալսարանին մէջ:

Երիտասարդին աչքերը փայ լեցան, գոհունակութիւն արտայայտեց:Այնուհետեւ մեր խօսակցութիւնը հուն փոխեց, ու սկսանք խօսակցիլհայկական նիւթերու շուրջ: Յայտնուեցաւ, որ ան վերջերս գացած էր նաեւՀայաստան ու մեծապէս տառապած էր տեսնելով, որ դիմացը ելլողը, բարեւտուողը արտագաղթի մասին կը մտածէր: Այս պարագան շատ յուզած էրզինքը:

– Բայց չէի կրնար մեղադրել,- շարունակեց մեր հիւրը: – Մենք ալ արտա-գաղթած մարդիկ էինք: Երկրին մէջ պայմանները դիւրին չէին: Ցաւալի,շա՛տ ցաւալի է, ո՞վ տէր պիտի կանգնի հայրենիքին:

Յետոյ կարծիքներ արտայայտեց երկրին ապագային մասին, եւ տեսայ,որ այս երիտասարդը շատ առողջ գաղափարներ ունէր:

Աստուա՜ծ իմ, մտածեցի, ահաւասիկ, երբեք իրաւունք չունինք արհա-մարհելու մեր երիտասարդները, նոյնիսկ եթէ անոնք մէկ-մէկ օղ անցընենիրենց ականջներուն: Որքա՜ն ուրախ եմ, որ այս երիտասարդը եկաւ մերմօտ ու ճանչցայ զինքը:

Երբ կը պատրաստուէր մեկնիլ, գիրքերէս մէկը մակագրեցի իր մօրըանուան եւ խնդրեցի, որ ատիկա իբրեւ նուէր տանի իր մօրը:

– Անցեալ ամիս Նիւ Եորք էի, նոյնիսկ հոն բանախօսութիւն մը տուի,երա՜նի թէ ձեր մայրը ճանչնայի,- ըսի:

Գիրքը առաւ, շնորհակալութիւն յայտնեց ու աչքերուս մէջ ուշադրու-թեամբ նայեցաւ.

– Երբեք մօրս պիտի չըսեմ , որ անցեալ ամիս Նիւ Եորք էիք , - պա-տասխանեց, որովհետեւ շա՜տ, շա՛տ պիտի ցաւի ձեզի լսած չըլլալուն հա-մար:

Յետոյ շնորհակալութիւն յայտնեց ու հեռացաւ:Երկա՜ր ու երկար նայեցայ այդ երիտասարդին ետեւէն:Հիմա քիչ մը աւելի խանդավառութեամբ պիտի շարունակէի աշխատիլ:

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 13

ԿամուրջներՄԱՐՈՒՇ ԵՐԱՄԵԱՆ

Հալէպէն դուրս, կամաց-կամաց, ամէն օրս կ ս ա ւ մ ե ր մ է ջ ս ո ւ զ ո ւ ի լ ա յ ն ո ւ շ ա ց ա ծգիտակցութիւնը, որ մեր գաղութը էր եւ կըշարունակէ մնալ սփիւռքի ամէնէն կազմա-կերպուած, ամէնէն աւելի ոգի ունեցող գա-ղութը` ոչ միայն երկրին խաղաղ օրերուն, այլնաեւ, թերեւս զարմանալիօրէն, պատերազ-մի ընթացքին:

Այս խօսքերը կ’ըսեմ, որովհետեւ պատե-րազմի առաջին երեք տարիներուն ես ալ  շարունակեցի ապրիլ եւաշխատիլ Հալէպի մէջ:

Երբեք չէինք մտածեր «դուրս»-ին կամ «ներս»-ին մասին. մե՛ր քա-ղաքն էր, գրեթէ հայրենիք էր մեզի համար իր մթնոլորտով, իր ջամբածոգիով, ապրեցնելու իր թափով:

«Դուրս»-ն էր հաւանաբար, որ «ներս»-ին մասին մտածել տուաւ:«Դուրս»-ը ըլ լալուն դրական գլխաւոր երեւոյթը այն է, որ կ’անդ-

րադառնաս ունեցածիդ արժէքին. այդ անդրադարձին հետ կու գան գի-տակցութիւնը եւ ունեցածդ գնահատելու հրամայականը: Չափա-զանցօրէն գնահատելու, որովհետեւ պատերազմական պայմաններումէջ կարելի չէ հաւասարակշռութիւն փնտռել. ծայրայեղ պայմաններումէջ պէտք է դրականը չափազանց կերպով գնահատել: Այ լ կերպովկարելի չէ առօրեան ապրելու հաւասարակշռութիւն ստեղծել:

«Դուրս»-ը հայելիի պէս մեր եսը ցոյց տուաւ մեզի: Ըլլալով կատարե-լապաշտ` միշտ աւելին պահանջած եմ ինքզինքէս, շրջապատէս, գա-ղութէս: Ու յանկարծ տեսայ, որ իրաւունք չունիմ նման պահանջ դնելու,երբ գաղութը իր լաւագոյնը արդէն տուած էր եւ կը շարունակէր տալ:

Պատերազմը եւ անոր ընթացքին ամբողջ գաղութին կեցուածքը` իրմեծերէն մինչեւ յետին դպրոցականը, հաստատեց ա՛յն ներուժը, որունի հալէպահայ գաղութը: Աւելի՛ն. գաղութը ունի այնպիսի մարզուածնոր սերունդ մը, որ այսօր կը յուզէ եւ հպարտութեամբ կը լեցնէ զիս:Օրինակներ տալու կարիք չեմ զգար: Հալէպէն հասնող լուրերն ունկարները կը հաստատեն ասիկա:

Իսկ անոնք, որոնք կրցան այպանել` ըսելով, որ «պատերազմին մէջինչպէ՞ս կարելի է հարսանիք, հանդէս կամ խրախճանք ընել», կարելիէ ըսել` հալէպահայ գաղութը կեանքի եռանդով լեցուն է եւ այնքանիմաստուն դարձած է, որ կը հասկնայ, որ իւրաքանչիւր ապրուած օրկրնայ մեր իւրաքանչիւրին վերջին օրը ըլլալ: Հետեւաբար ոչ միայնապրիլ, այլ ` ապրիլ կազմակերպուած ձեւով, ապրիլ որպէս գաղութ,ապրիլ լաւագոյն ձեւով եւ լաւագոյնը տալով: Սփիւռքի այլ գաղութներ,խաղաղութեան մէջ իսկ, նման եռանդ եւ կազմակերպուածութիւնդժուար թէ ցուցաբերեն:

Հալէպը իւրայատուկ եղած է մի՛շտ իր ոգիով, մանաւանդ որ կրցածէ այդ ոգին վառ պահել եւ փոխանցել յաջորդ սերունդներուն` արդէնա ւ ե լ ի ք ա ն հ ա ր ի ւ ր տ ա ր ի է ի վ ե ր : Պ ա տ ե ր ա զ մ ը չ կ ր ց ա ւ խ ա խ տ ե լատիկա, նսեմացնել հայ ոգիին ջահը: Այստեղ «հայ» եւ «ոգի» բառերըկը վերադառնան իրենց սկզբնական իմաստներուն, կը թօթափեննախորդ տասնամեակներու «հնութիւնը» եւ նոր իմաստ կ’առնեն. կա՞յայ լ գաղութ, որ նման ը լ լայ Հալէպի գաղութին` իր եկեղեցիներու ,դպրոցներու, երկրորդական վարժարաններու, ակումբներու, միու-թիւններու եւ այլ կառոյցներու թիւով, աշակերտութեան թիւով, ժողո-վուրդին եռանդով, երկրին եւ անոր ժողովուրդին հանդէպ ունեցածհաւատքով: Եւ այս բո լորը ` պատերազմի ընթացքին աւե լի յստա-կացած,  բիւրեղացած:

Հալէպահայը մի՛շտ սիրած է նաեւ հալէպցի արաբը, որ իւրայատուկտեսակի մարդ էր` ազնիւ, հիւրասէր, բարի, եւ որ ամէնէն կարեւորն է`հայը գնահատող: Ափսո՜ս, որ այդ տեսակը գրեթէ ջնջուեցաւ քաղա-քէն, եւ մարդու ա՛յդ տեսակին անհետացումը մեր կարեւոր կորուստ-ներէն մէկն է ` մարդկային զոհերէն ետք եւ նիւթական վնասներէնառաջ:

Տ ա կ ա ւ ի ն , Հ ա լ է պ ի ն ա խ կ ի ն խ ա ղ ա ղ կ ե ա ն ք ն ո ւ ա շ խ ա տ ա ն ք իառիթները կը ստիպեն, որ հալէպահայը կարօտով յիշէ իր օրերը եւսպասէ անոնց վերադարձին:

Այս բոլորը նկատի առնելով է որ «ներս»-ն ու «դուրս»-ը կրնաննպաստել իրարու:

Շատեր վերադարձան, շատեր կը մտածեն վերադառնալ, շատերպիտի չվերադառնա՛ն: Շատեր պիտի կարդան այս տողերը եւ կրկինայպանեն « լաւատեսութիւնը», որ կայ տողերուն մէջ, մոռցած, որայսօրուան իրենց ապահովութիւնը եկած է երէկի իրենց քաղաքէն,իրենց գաղութէն:

Դժուար պիտի ըլ լայ գալիքին մէջ երկխօսութիւն ստեղծել ո՛չ թէ«ներս»-ին եւ «դուրս»-ին միջեւ, այլ` դրսեցի դարձածներուն եւ տեղա-ցի մնացածներուն միջեւ: Սակայն սպասելի է ասիկա եւ հասկնալի:

Ինչպէս մեր բոլոր գաղութները պատմութեան ընթացքին դիմագ-րաւած եւ յաղթահարած են բազմաթիւ դժուարութիւններ, Հալէպի գա-ղութը եւս կը կրէ իրեն բաժին ինկած այս մեծ ցաւը, կը կրէ գաղութինհանդէպ իր անսահման սիրով եւ «անսրբագրելի» լաւատեսութեամբ:

Գիտեմ, որ կարօտը «սրբագրեր» է բոլոր ժխտականները եւ պահերմիայն դրականը:

Այդ դրականին հանդէպ հաւատքով է, որ կը շարունակենք, դուրսըըլլանք թէ ներսը:

14 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

Մոլտովան հետաքրքրուած է ԵԱՏՄ-ի...Շար. էջ 4-էն

կ ա տ ա ր ա ծ ե ն ք ա յ ս 2 5 տ ա ր ի ն ե ր ո ւ ը ն թ ա ց ք ի ն ե ւ ն ա խ ա ն շ ե լ ո ւ հ ե -ռանկարները: Մեր ժողովուրդներու միջեւ կապերը գոյութիւն ունին ոչ մէկհարիւրամեակ, այդ պատճառով ալ մեր միջպետական յարաբերութիւններըկառուցուած են շատ ամուր հիմքի վրայ: Ես ուղղակի վստահ եմ, որ Ձերայցը շատ լաւ խթան պիտի հանդիսանայ մեր յարաբերութիւններու աշ-խուժացման: Մենք ատով շահագրգռուած ենք: Մենք շահագրգռուած ենքբոլոր ոլորտներու` քաղաքական, տնտեսական, մարդասիրական, սերտ հա-մագործակցութեան մէջ: Փոխգործակցութեան որեւէ սահմանափակումչունենք ինչպէս երկկողմ, այնպէս ալ բազմակողմ ձեւաչափերու մէջ: Բա-րով եկած էք: Սա Ձեր առաջին պաշտօնական այցն է, եւ յուսով եմ, որնման այցեր կ՛ըլլան ամէն տարի»,-ըսած է Սերժ Սարգսեան:

Նախագահ Տոտոն շնորհակալութիւն յայտնած է Սերժ Սարգսեանինհրաւէրին համար եւ իր պաշտօնական այցը համարած պատմական` նկա-տի առնելով, որ երկու երկիրներու միջեւ դիւանագիտական յարաբերու-թիւններու հաստատումէն անցած 25 տարիներու ընթացքին սա Մոլտո-վայի Հանրապետութեան նախագահի առաջին այցն է Հայաստան:

«Այս ընթացքին չէ եղած ո՛չ աշխատանքային, ո՛չ պաշտօնական այց,այդ իսկ պատճառով, հաշուի առնելով մեր պատմական ընդհանուր կա-պերը, ընդհանուր շահերը եւ՛ ԱՊՀ շրջանակներու մէջ, եւ՛ ԱՊՀ տարածքիննոր համարկումի նախագիծերուն, ես որոշած եմ գալ: Այս այցին մենք, ան-կասկած, մեծ ուշադրութիւն կը յատկացնենք: Այո՛, 25 տարիներու ընթաց-քին մենք շատ համաձայնագիրներ ստորագրած ենք: Ունինք տասնհինգհամաձայնագիր, եւս եօթը այժմ կը պատրաստուի: Մենք խօսելու բանունինք, կան որոշակի արդիւնքներ, կան, ի հարկէ, հեռանկարներ: Մեզի կըհետաքրքրէ, եւ ես յոյս ունիմ շատ մանրակրկիտ Ձեզ հետ քննարկել ձերաշխատանքի փորձը ԵԱՏՄ ծիրէն ներս: Գիտեմ, որ մօտակայ ժամա-նակներս կը ծրագրէք ստորագրել Եւրոպական Միութեան հետ համագոր-ծակցութեան մասին համաձայնագիր: Կը կարծեմ, որ այնպիսի երկիրները,ինչպիսիք են` Մոլտովան եւ Հայաստանը, դատապարտուած են լաւ յարա-բերութիւններ ունենալու բոլորին հետ` ե՛ւ Արեւմուտքի, ե՛ւ Արեւելքի: Մեզիհամար արդիական է  ձեր փորձը` ե՛ւ ԵԱՏՄ-ի մէջ գտնուելու, ե՛ւ Եւրոմիու-թեան հետ համաձայնագրի:

«Դուք գիտէք, որ Մոլտովայի մէջ հայկական համայնք կայ, որու հետմ ե ն ք լ ա ւ կ ը հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ի ն ք , ո ր Մ ո լ տ ո վ ա յ ի մ է ջ կ ՛ ա պ ր ի ո չ մ է կտասնամեակ եւ իրեն արդէն կը զգայ ինչպէս իր տան մէջ:

«Ես կը ցանկամ Ձեզ շնորհակալութիւն յայտնել, որ առաջին անգամշատ լուրջ քայլ կատարուած է երկկողմ յարաբերութիւնները խորացնելուհամար` նկատի ունիմ Հայաստանի դեսպանութեան բացումը Քիշնեւի մէջանցած տարուան վերջին: Եւ այս տարի մենք շատ աշխոյժ սկսանք հա-մագործակցիլ դեսպանին հետ: Այս ամէնը ցոյց կու տայ, որ մենք դուրս կուգանք մեր երկկողմ յարաբերութիւններու նոր մակարդակի»,- ըսած է Մոլ-տովայի նախագահ Իկոր Տոտոն:

Նախարար Սարգսեան...Շար. էջ 4-էն

հաւաստիացուցած է, որ հակառակտ ա ր ա տ ե ս ա կ շ ա հ ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ո ւ ն ,պաշտպանական գերատեսչութեանխ ն դ ի ր ն է ո ր ա կ ա կ ա ն ն ո ր հ ա ր -թութեան վրայ դնել զօրակոչայինգ ո ր ծ ը ն թ ա ց ը ` ա յ լ ը ն տ ր ա ն ք ա յ ի նզինուորական ծառայութեան տար-բերակներ առաջարկելով երիտա-սարդներուն:

«Առաջարկուող ծրագիրները մեծառաւելութիւն պիտի տան երիտա-ս ա ր դ ն ե ր ո ւ ն ` թ ո յ լ տ ա լ ո վ ա ն ո ն ցծառայութեան ընթացքին ոչ միայնպահպանել մշտական կապը հարա-զ ա տ ն ե ր ո ւ ն հ ե տ , ա յ լ ե ւ ս տ ա ն ա լֆ ի ն ա ն ս ա կ ա ն փ ո խ հ ա տ ո ւ ց ո ւ մ ,միեւնոյն ժամանակ ծառայութեանտարիները օգտագործել ի նպաստիրենց ապագայի կառուցման: «Պա-տիւ ունեմ» ծրագիրը, որ այս օրե-րուն բուռն քննարկումներու առիթտ ո ւ ա ծ է , ն ա ե ւ ա յ ս տ ե ղ ն ե ր կ ա յե ր ե խ ա ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր է , ո ր ո ն քապագային, ծրագրի շնորհիւ, պիտիկարենան պետութեան կողմէ ամ-բ ո ղ ջ ո ւ թ ե ա մ բ փ ո խ հ ա տ ո ւ ց ո ւ ա ծա ն վ ճ ա ր բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն կ ր թ ո ւ թ ի ւ նստանալ, ծառայել ոչ թէ որպէս շար-ք ա յ ի ն , ա յ լ ո ր պ է ս ս պ ա յ 3 տ ա ր իժամկէտով, այնուհետեւ վերադառ-նալ իրենց քաղաքացիական կեան-քին»,- ընդգծած է նախարարը։

Ն ե ր ք ի ն Կ ա ր մ ի ր ա ղ բ ի ւ ր հ ա -մայնք կատարած այցի աւարտինպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ըմասնակցած է նաեւ  Լեւոն Ադամ-եանի անուան միջնակարգ դպրո-ցի բակին մէջ կազմակերպուած ծա-ռատունկին:

Նախարարին յաջորդ հանգրուա-նը եղած է ՊՆ Մ. Մելքոնեանի ան-ւան ռազմամարզական վարժարա-նը, ուր ան մասնակցած է  «Դպրոցկ ե դ ր ո ն ն ե ր ո ւ մ ի ո ւ թ ե ա ն »   ն ա խ ա -ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա մ բ կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ

քննարկման, որուն կը մասնակցէինհանրակրթական դպրոցներու տնօ-րէններ` հանրապետութեան բոլորմարզերէն:

Հանդիպման ընթացքին ՎիգէնՍարգսեան անդրադարձած է պաշ-տապանական համակարգին, մաս-նաւորապէս` «Զինապարտութեանմ ա ս ի ն » օ ր է ն ք ո վ ն ա խ ա տ ե ս ո ւ ո ղհայեցակարգային փոփոխութիւն-ներուն, զօրակոչային գործընթա-ցի ծիրէն ներս զօրակոչիկներունտ ր ո ւ ո ղ բ ո վ ա ն դ ա կ ա յ ի ն շ ա ր ք մ ըարտօնութիւններուն : Ի պատաս-խան հանդիպման մասնակիցներէնմէկու այն մտահոգութեան, թէ ինչունոր օրէնսդրութեամբ կը վերացուի150 քմ․ շառաւղով հեռաւորութեանվրայ գտնուող զօրամասին մէջ ծա-ռայելու արտօնութիւնը, պաշտպա-նութեան նախարարը փաստած է,ո ր ն շ ե ա լ ա ր տ օ ն ո ւ թ ի ւ ն ը ա ռ ա ւ ե -լապէս ձեւական բնոյթ կը կրէ, իսկայժմ, նոր օրէնսդրութեամբ, նորովիկը կարգաւորուի զօրակոչիկներունտրուող արտօնութիւններու գաղա-փարն ու բովանդակութիւնը:

Հ ա ն դ ի պ մ ա ն մ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւխնդրանքով պաշտպանութեան նա-խ ա ր ա ր ը ա ն դ ր ա դ ա ր ձ ա ծ է ն ա ե ւԵ Պ Հ կ ե դ ր ո ն ա կ ա ն մ ա ս ն ա շ է ն ք իդ ի մ ա ց խ ո ւ մ բ մ ը ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր ո ւկողմէ յայտարարուած դասադուլիհնարաւոր պատճառներուն եւ հե-տեւանքներուն` ընդգծելով, որ ժո-ղ ո վ ր դ ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ը կ ՛ ե ն թ ա դ ր էկ ա ր ծ ի ք ն ե ր ո ւ փ ո խ ա ն ա կ ո ւ մ , ե ր -բեմն նաեւ բախում, սակայն միեւ-նոյն ժամանակ կ՛ենթադրէ որոշում-ներու կայացում մեծամասնութեանդիրքորոշմամբ:

ՀՀ ՊՆ Մ. Մելքոնեանի անուանռազմամարզական վարժարան կա-տարած այցի աւարտին պաշտպա-նութեան նախարարը մասնակցած էնաեւ  «Հայ զինուորը»  խորագիրովպաստառներու մրցոյթի ամփոփիչձեռնարկին եւ պարգեւատրած յաղ-թողները:

Արտակարգ իրավիճակներունախարարութիւնը Կլենտէյլէն2 հրշէջ մեքենայ կը ստանայ

Արտակարգ իրավիճակներու նախարարութիւնը (ԱԻՆ) կը տեղեկացնէ,որ փրկարար ծառայութեան հրշէջ-փրկարարական մեքենաներու իր շար-ժակազմը համալրուած է ամերիկեան արտադրութեան Pierce մակնիշիերկու մեքենաներով՝ 2 թոն ջրատարողութեամբ, բժշկական եւ հրշէջ-փրկարարական կազմածով, յագեցած երկճիւղ եւ եռաճիւղ փողրակներով:

Նախարարութիւնը կը յիշեցնէ, որ վերջերս ԱԻ նախարար Դաւիթ Տօնոյ-եան, Կլենտէյլ քաղաքի քաղաքապետ Վարդան Կարապետեանի եւ Կլեն-տէյլի հրշէջ բաժանմունքի ղեկավար Կրեկ Ֆիշինի հետ իր ունեցած հան-դիպման ընթացքին քննարկած էր Կլենտէյլ քաղաքին կողմէ, իբրեւ նուի-րատուութիւն, Հայաստանի ԱԻ նախարարութեան 2 հրշէջ-փրկարարականմեքենայ, յատուկ հրշէջ-փրկարարական հագուստներ եւ պատգարակներյատկացնելու հարցը: Խոստացուած մեքենաները եւ գոյքը Չորեքշաբթի, 7Նոյեմբերին  յանձնուեցան Հայաստանի արտակարգ իրավիճակներու նա-խարարութեան:

«ՀՀ ԱԻ նախարարութիւնը եւ ԱՄՆ Գալիֆորնիա նահանգի Կլենտէյլ քա-ղաքի միջեւ համագործակցութիւնը նոր մեկնարկ է ստացել՝ խորացնելովարտակարգ իրավիճակների կառավարման տարբեր ուղղութիւններով հա-մատեղ ծրագրերի իրագործումը»,- գրուած է հաղորդագրութեան մէջ:

Իսթանպուլի մէջ գիրքի 36-րդ միջազգայինտօնավաճառին ներկայացուած են ՀայոցՑեղասպանութեան մասին պատմող գիրքեր

Իսթանպուլի մէջ մեկնարկած Գիրքի 36-րդ միջազգային տօնավաճառիծիրէն ներս թուրք եւ այ լազգի ընթերցողին Հայոց Ցեղասպանութեան,հայկական մշակոյթի ու մեծանուն հայերու մասին պատմող գիրքերընոյնպէս տեղ գտած են տարբեր մասնակիցներու տաղաւարներուն մէջ, կըհաղորդէ «Թերթ․am»-ը:

Հայկական թեմայով գիրքերը ներկայացուած են հայկական  «Արաս»,թրքական «Իլեթիշիմ» եւ «Պելկէ» հրատարակչութիւններու սեղաններուն:

Տօնավաճառին իր ոչ առեւտրական անկիւնը ներկայացուցած է նաեւՊոլսոյ հայկական պարբերականներէն «Ակօս»-ը:

Տօնավաճառը արդէն այցելած ու իր ընթերցողներուն հետ հանդիպումունեցած է ժամանակակից պոլսահայ   գրող Մկրտիչ Մարկոսեան, կըսպասուին համշէնահայ գրող Մահիր Օզքանի եւ պոլսահայ Զաքարիա Միլ-տանօղլուի հետ հանդիպումներ:

Ա յս տարի տօնավաճառի օտարերկրացի հիւրերուն մէջ են Քո լոմ-պիայէն, Գերմանիայէն, Ռումանիայէն, Չինաստանէն, Ատրպէյճանէն, Իրա-նէն, Քաթարէն եւ այլ երկիրներէ ներկայացուցիչներ: Յայտնի է, որ տօնա-վաճառը գործած է մինչեւ Նոյեմբեր 12:

LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017 • ABAKA • 15

F U N E R A L C O M P L E X

S I N C E 1 9 9 7

Always standingby our community

5180 Salaberry, Montreal, QC H4J 1J3

T 514.331.0400

PRE-PLANNING WITH 0% INTEREST1, 3, 5 OR 10 YEAR PAYMENT PLANS

Տերսիմի մէջ Էրգանի հայկական եկեղեցինկը գտնուի ոչնչացման եզրին

Այժմեան  Թուրքիոյ տարածքին գտնուող Տերսիմնահանգի Հոզաթ շրջանի Էրգան գիւղին մէջ գտնուողհայկական եկեղեցին, որ յայտնի է որպէս Էրգանի եկե-ղեցի, ամբողջական աւերման եզրին յայտնուած է:

Ինչպէս կը փոխանցէ Թերթ․amը՝ վկայակոչելով Ye-niozgurpol i t ika.org կայքին, վերակառուցման կարիքունեցող եկեղեցին պետութեան կողմէ պահպանութեանտակ առնուելու որոշումէն ետք նոյնիսկ որեւէ կերպովչէ նորոգուած:

Բացի այդ` Էրգանի եկեղեցին պարբերաբար կ՛են-թարկուի բնակիչներու` քիւրտ եւ զազա ալեւի գանձա-գողերու յարձակումներուն:

Կը նշուի, որ եկեղեցին կառուցուած է 975-ին, պա-տերուն ներսի կողմը դեռ պահպանուած են հայատառորոշ արձանագրութիւններ:

էրգանի եկեղեցին կը համարուի Տերսիմի ամենամեծու հին հայկական եկեղեցիներէն մէկը. կը պատմուի, որ1915-էն ի վեր անիկա չէ գործած. Ցեղասպանութեանժամանակ եկեղեցւոյ վերջին քահանան սպաննուած էայստեղ:

էրգան գիւղը նաեւ կը յիշատակուի Տերսիմի 1937-3 8 թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ո ւ ժ ա մ ա ն ա կ . կ ըպատմուի, որ այստեղ սպաննուած է գիւղի 200 բնա-կիչ, որոնց զանգուածային գերեզմանը կը գտնուի գիւ-ղին մէջ:

Յայտնի է, որ պատմական Տերսիմի տարածքին կան132 եկեղեցիներ ու 4 վանքեր, որոնց մեծ մասը աւե-րակի վերածուած է:

$4000«Ապագայ»-ի բարեկամ մը:

$2000Տէր եւ տիկին Սուրէն Աճէմեան (Թորոնթօ):

$1000Տէր եւ տիկին Արա եւ Հուրի Գուլեան, տէր եւ տիկին Կարօ եւ Անի Տօ-

նոյեան, տիար Վարուժան Քըրտեան, տիար Հէրի Եսայեան (Թորոնթօ):

$500Տօքթ. եւ տիկ. Յարութիւն եւ Սիմա Արզումանեան, տօքթ. եւ տիկ.

Հ ր ա յ ր ե ւ Մ ա ն ո ւ շ Տ է ր Գ է ո ր գ ե ա ն , տ է ր ե ւ տ ի կ ի ն Ա ր ա ե ւ Ա ն ի Տ է րԳէորգեան, տէր եւ տիկին Աւետիս եւ Արշօ Ճիհանեան, տէր եւ տիկինԱրթօ եւ Անի Մանուկեան, տէր եւ տիկին Յովիկ եւ Այտա Ալպարեան,տէր եւ տիկին Արտէն եւ Քրիստին Տէրվիշեան, տիկ. Քնարիկ Աքքէլեան,տօքթ. Ժիրայր եւ տօքթ. Ռիթա Գույումճեան, Թէքէեան ՄշակութայինՄիութիւն Թորոնթոյի մասնաճիւղ:

$300Թէքէեան Մշակութային Միութիւն Վանգուվըրի մասնաճիւղ:

$250Դոկտ. եւ տիկ. Արշաւիր եւ Նատիա Կէօնճեան, տօքթ. եւ տիկին Արթօ

եւ Սօնա Տէմիրճեան, տէր եւ տիկին Հրաչ եւ Անի Թորիկեան, Տէր եւտիկին Աւետիս եւ Սիմա Պահլավանեան, տէր եւ տիկին Պերճ եւ ՄարօԳոգորեան, մեթր. եւ տիկ Հրայր եւ Ֆարահ Ճիհանեան, տիկ. ՎարդուհիՊալեան ( իր սիրեցեալ ամուսնոյն՝ ողբ. Օննիկ Պալեանի յիշատակին),տիկ. Քարմէն Քէթլի ( իր սիրեցեալ ամուսնոյն ողբ. Վահէ Քէթլիի յիշա-տակին), տէր եւ տիկին Բարսեղ եւ Նինա Աշըքեան (Օթթաուա), տէր եւտիկին Վարդան եւ Նորա Գարասէֆէրեան, տէր եւ տիկ. Նուպար եւ Մա-րալ Պապիկեան, տօքթ. եւ տիկին Լեւոն եւ Մարիա Քէչեան , տէր եւ տիկ.Պարգեւ եւ Արփի Նազարէթեան, Ալիս եւ Սօնիա Սողոմոնեան, տէր եւտիկին Յակոբ Շիրինեան, տէր եւ տիկին Արմէն եւ Հերմինէ Պչաքճեան,

տիար Անդրանիկ Թադոսեան, տիար Արա Տեմիրճեան, տիկին ԱղաւնիԳալուստեան, տէր եւ տիկին Գրիգոր եւ Ռօզա Տիգրանեան, տէր եւտիկին Ռազմիկ եւ Արմինէ Կարապետեան, տիար Էտի Հիւսէյնճեան:

$200Տիկ. Անէթ Պահչաճեան, տօքթ. Սարգիս Երէցեան, տիար Ժիրայր Բե-

տերեան (թորոնթօ):

$150Տէր եւ տիկ. Կարօ եւ Նուարդ Բարաղամեան, տիկ. Այտա Գարիպեան,

տիար Տիրան Աւետեան, տէր եւ տիկին Գէորգ եւ Շողիկ Թիւթիւնճեան(թորոնթօ):

$100Տիկ. Սօնիա Ճանճիկեան, տէր եւ տիկ. Նուպար եւ Սիլվիա Թէլլալեան,

Տէր եւ տիկին Կարպիս եւ Յասմիկ Աբոշեան, տօքթ. եւ տիկ. Արմէն Բա-րունակ, տէր եւ տիկին Վարդան եւ Մարիա Ճերահեան, տիկ. ՔրիստինԳույումճեան, տէր եւ տիկին Ծերօն եւ Սւետիկ Օհանեան, տէր եւ տիկինՎահրամ եւ Ռաքէլ Սալիպեան (Թորոնթօ), տէր եւ տիկին Ժիրայր եւԱ ն ա հ ի տ Տ ո լ ա ր , տ է ր ե ւ տ ի կ ի ն Մ ա - տ ա թ ե ւ Թ ա մ ա ր Մ ա մ ո ւ ր ե ա ն(Թորոնթօ), տէր եւ տիկին Էտուարտ եւ Լիւսի Խունկանեան (Թորոնթօ),տէր եւ տիկին Վարուժան եւ Վերժին Քարապուլութ (Թորոնթօ), տէր եւտիկին Արտաշէս Քունտաքճեան (Օթթաուա), տէր եւ տիկին Վարուժանեւ Յասմիկ Մարկոսեան, Դոկտ. Իզապէլ Պասմաճեան (թորոնթօ), տիարԱնդրանիկ Պօյրազեան, տիկին Թէրէզ Պաղտատլեան, տէր եւ տիկինՆշան եւ Տիանա Մանճէլիքեան, տիար Ալպէր Միքայէլեան, ՊոլսահայՄիութիւն:

$50Տիկ. Մարի Փաթթուքեան, օր. Վարսենիկ Նազոյեան ,տէր եւ տիկին

Վահագն Արաբեան, տիկին Անահիտ Պոյաճեան, Տէր եւ տիկին Աւետիսեւ Մարի Պասմաճեան, տիկին Սօնիա Գարահիսաեան, տիար ՎիգէնԱդդարեան, տիկին Սիրվարդ Մաթոսօղլու:

«աՊաԳաՅ»ի 42-րդ տարեդարձի առթիւնուիրատուութիւններ

Շարժայի մէջ Հայաստան կը...Շար. էջ 3-էն

«Ան արտահանումը խրախուսող լաւ ուղղութիւններէն մէկն է: Պէտք էկեդրոնանալ այն շուկաներու վրայ, որոնք մեզի համար մեծ ներուժ ունին:Այսօր կան առաջարկներ Մոսկուայի մէջ այդպիսի կեդրոն ստեղծելու

համար: Մեզի համար ատիկա նոր ուղղութիւն է, փորձ ձեռք բերելով, մէկ,երկու այսպիսի ծրագիր ընելով, կրնանք հասկնալ, թէ որքանով անիկապիտի աջակցի արտահանման: Ատոր հիման վրայ ալ պիտի որոշենք, այնտ ա ր ա ծ ե լ ո ւ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ ո ւ թ ի ւ ն կ ա ՞ յ , թ է ՞ ա յ լ մ ե ք ա ն ի զ մ ն ե ր ո ւ վ ր ա յկեդրոնանանք»,- աւելցուցած է փոխնախարարը: Ան ընդգծած է, որ պիտիփորձեն այդ ծրագիրերը իրականացնել գործի հետ համագործակցու-թեամբ։

Յարգելի նուիրատու`Սոյն գիրով՝ «Ապագայ» շաբաթաթերթի վարչութիւնը իր սրտագին շնորհակալութիւնը կը յայտնէ Ձեր կատարած նուի-

րատուութեան համար ու բարձրօրէն կը գնահատէ Ձեր զօրավիգը՝ ի նպաստ հայ թերթի շարունակականութեան, մաղթե-լով Ձեզի՝ ամենայն բարիք:

Վարչութիւն

16 • ABAKA • LUNDI 20 NOVEMBRE 2017 - MONDAY NOVEMBER 20, 2017

լոյս տեսաւ՝

T HE A RM ENI A N GENOC I DEA N ONGOI NG BAT T L E FOR S URVI VA L

A ND RES T I T UT I ON1 9 0 8 – 1 9 1 5

ՀայոՑ ՑեՂասպաՆուԹիւՆԸ՝ՎերապրուՄի եւ ՎերաԿաՆԳՆուՄիՇարուՆաԿաԿաՆ ՃաԿատաՄարտ ՄԸ

Պրակ 23 էջերով. Մոնթրէալ, Գանատա

Research by: Antranig Tatossian. Հայերէն Թարգմանութիւն- տօքթ. յ. արզումանեան

ստանալու համար դիմել՝ Մոնթրէալի Թէքէեան Մշակութային Միութեան՝

514-747-6680

ՆուիրատուութիւնՏ ի կ ի ն Ի ր մ ա Ա շ ը ճ ե ա ն ՝ ի ր շ ա տ յ ա ր գ ե լ ի խ ն ա մ ի ի ն ո ղ բ ա ց ե ա լ `

Կարպիս ԳալուստեաՆ-իմահուան 10-րդ տարելիցին առիթով, «Ապագայ» շաբաթաթերթին կընուիրէ 100 տոլար:

Visit ABAKA online, in color, current and past issues

abakanews.org