VOL. V. SIDNI, C. B. , D I - S A T H A I R N E , X A N U A R A I D H 9, 1897. No. 27.

Litir a Manitoba. FHIR-DEASACHAIPH GHAOLAICH:—"Ruig-

iuh each mall muileann mu'n ruig each a bhrisea.3 a chas.." Na'm bit-headh fios agads' a dhuine choir air a h-uile maille a chaidh a chur air do charaid a' bogadaidh chuui n a n iosgaidean a i m an sneachda domhainn dumhail a' sireadh lan a ghlaice de'n bhrog-ach luathaireach aimlisgeach ud a rinn a n t-6rari do'n oigh Nicllleathain, bhiodh iogh-nadh ort gu'n d' fhuair mi an so cho aith-ghearr. Ach coltach ris an allaban a gheibh fear a do! a choimhead air a leannan 'nuair a bhios an gnothuch a' soirbheachadh leis, oha bhi iomradh air, aig am pos e agus an toisioh an dithis ri bhi comhstri mu 'n uaehdranachd, a tarruin? tia slat rioghail bho aon a chdile. Sin direach mar a dh :

tsirich dhomhsa a' ruith an aniadairi ghlio, ach gu einnteach ma labhras mi an fhiiiun faodaidh mise agus a m bard a dhol troimhe cheiie fathast airsou slat cho oirdheiirc agus air an an do dhuin dorn righ na tighearna riamh; agus faodaidh deoir an aithreachais a bhi deanamh claisean am ghruaidhean airson mo shaothair san am so. Ach tha mi coma co-dhiu; rinn am bard ni nach robh an comas domhsa a dheanamh. Fagaidh mi uime sin e-fein agus 6ran fuidh bhreitheanas MHIC-TALLA ch6ir nach d' rinn eucoir air bochd n o beartach riamh.

Tha mi fad an comain a n duine shuilbhir, Aonghas MacAoidh. 'Sann leam bu mhiann a bhi tacan 'na ch6mhradh's cha chreid mi nach abrainn a n t-altachadh arg Eachann Hamara, 'nuair bha e measg nam ministireau a bha 'comhradh arms a Bheurla,—"Moladh dhuifc a Thighearna gu'n tuig thu Gailig." Ach Eachainn Hauiara choir na'm bitheadh ,tu ' sa c'lolainn an diugh chluinneadh do chliiasan slaodairean mosach aig nach b' abhaist min a bhi air a bhrochan ag aicheadn nach robh Gailig a c a riamh, agus a labhairt cainnt nach faod a bhi aon chuid taimeach le Dia na le daoine. 'S trie a bhios iad sud a toii't a'm chuimhne briathran duine choir n bha sgith de nitheigin: •'•'laid dhe na G h a i l i g ' s pairt dhe na Bheurla Sa chuid nach tuig each dhe bheir e gair air fear

Ghes to , "

Is mi do charaide dileas, MAC DHOMHUILL BHEEABADAIR.

[Bidh a n t-oran a tha air ainmeachadh a n n s a n litir so anns a n ath aireamh. Thainig e tuilleadh us anamoch airson n a h-aireamh so. Tha sinn toilichte eluinntinn o "Mhac Dhomhnuill Bhreabadair," agus tha siini au d&chas gu'n cluinn sinn uaithe gu jfcric »it' a uiiiiadhua so.]

Mu Bhrsugan. —Earail do'n Oigridh. Tha e anabarrach feumail, mo chairdean,

gu'n labhair sibh do ghnath an fhirinn. Ma tha sibh co sona's gu'n do ghnathaich sibh an cleachdadh so an am na h-6ige, is dual da gu'n lean e ribh an deigh laimhe; ach ma ghnathaicheas sibh san am so breugan agus mealltaireachd, ciod ris an ion fiughar a bhi ach gu'iu fas sibh ni's cealgaiche mar theid sibh an aois.

'Nuair a dh' eireas duibh aon olc a dhean­amh, theagamh gur math leibh a chleith le breug innseadh do'r parantaibh no do'r maighstiribh; ach bithibh air 'ur faieeall roi' a leithid sin do cheilg. Cha bhiodh ami ach aon chionta chur ri cionta eil,agus mar sin bhiodh ur giulan ni bu mhiosa nabhaeroimhe. Ach ma ni sibh aideachadh saor, soilleir, 's docha gur lughaid an aire bheirear do 'ur mearachd; ach ma gheibliear a mach gu'n d'rinn sibh eoire, agus gfi •>. d! oidhearpaich sibh a chleith ie breig, s du gu m bi 'ur peanas ni's truime. Ma b' aill leibh a bhi saor o bhi cleith 'ur lochdan le breugaibh, thugaibh oidheirp air a bhi co neo-lochdach 's a dh' fheudas sibh. Bithibh curamach m'ar foghlum agus mu'r n-obair. Seach-naibh droch cleasachd agus giulan mi-shuairce, agus bithibh curamach gu bhi umhal do'r parantaibh agus do'r maighstiribb.

Ma tha bhur companaich olc agus mi-bheusach, theagamh gu'n iarr iad oirbh am mearachdan a chleith le breugaibh innseadh, agus mur dean sibh e bheir iad beum dhuibh, a.gus their iad ribh luchd innse-tuaileis. Ma dh'eireas duibh a bhi ann an tigh far am bheil seirbhisich, theagamh gu'n oidheirpich iad a thoirt oirbh a shaoilsinn gur ciatach an ni am mearachdan a chleith le breug innseadh. Gun teagamh is neo-fhiachail agus mi-chiatach a thig e bhi do ghnath air 'ur faicill gu mearachdan fhaot-ainn a mach, 's an uair a gheibhear a mach iad, a bhi ro-dhe6nach air an leigeil ris; ach 'nuair a dh' fhe6raichear dhibh mu ghiiilan dhaoin' eile, 's c6ir dhuibh ?• bhi 'nur tosd, no an fhirinn shoillcir innseadh umpa. Ma theirear luchd innse-tuaileis ribh air a shon sin, cha'n 'eil arech air. Bithidh do thoileachadh agaibh a smuain-eachadh nach do thoill sibh siti a radh ribh; agus gur mor a's taire bhi 'g innse' bhreug na bbi 'nur luchd innse'-sge&il.

A dh' aon fhocal, ge b'e ni a bhrosnaich-eadh sibh gu breug aithris, na geillibh dha. Is comharradh air inntinn mhiuthair agus

neo-fhiachail a bhi 'g aithris bhreug. Ged a dheanadh e air uairibh 'ur dion o ana-goireas, agus theagamh caileigin do bhuan-achd a ohosnadh dhuibh, cha b' fhiach an gnothuch an dragn. 'S eiginn gu'm faighear a mach an uine ghearr luchd aithris bhreug, agus an sin cha toirear creideas doibh. A thuilleadh air so, tha breugan 'nam mathair-aobhair air ioma droch-bheart eile; tha iad a' fagail a' ghiulain gu h-iomlan mi-mheasail; agus chuireadh iad fodha sibh mu dheireadh ann am beag toirt agus mi-chliu.

Air an laimh eile, thugaibh fa 'near a' bhuaidh a tha'n lorg a bhi labhairt na firinn; an toileachadh a bheir e do'r n-inntinn fein. Nach taitneach an ni dhuibh a chuimhneach-adh nach robh sibh ciontach do ni co mi-chliuiteach ri bhi 'g aithris bhreug? Tha gnuis a bhreugaire 'ga bhrath; tha a shealf-adh iosal, cha e fo iomaguin; tha sgath air d j shi:il a choimi<\u•' •,r:•• ,.' .{ as afi" fad a' leigeil ris co iomaguineach's a tha e, agus cia fiosrach 's a tha e air a chionta. Ach cha ruig an neach a labhras an fhirinn a leas eagal a bhi air; agus tha sblas air a chridhe a chionn gu bheil e fiosrach air a threibhdhireas. Nach taitneach ma ta an ni meas fhaotainn o chach? agus ciod a's luachmhoire na 'n fhirinn? Ciod a's urram-aiche's urrainn duinn a radh mu ghille no mu nionaig dig, mu dhuine no mu rnhnaoi, na 'nuair a their sinn, Is aon so a dh'fheudar a chreidsinn anns gach ni, agus leis nach b'fhiu breug a dheanamh?

Tha sibhse fhathast 6g, agus theagamh nach h-aithne dhuibh an sdlas agus an t-sochair a tha 'g eiridh o dheagh chliu; ach feudaidh sibh mo chreidsinn, ma bhitheas t i e bheannachd Dhe, an steigh air a suidh-eachadh gu bhi ionraic agus firinneach ann ur giulan, trid 'ur cuairt sa: bheatha so, bithidh aobhar agaibh gairdeachas a dhean­amh, gu'n deachaidh gu trathail a theagasg dhuibh tair a dheanamh air a' bhreig agus gradh a thoirt do'n fhirinn.—Leabhar nan Cnoc.

GLE STOIRMEIL.—Bha da mhinisteir ann am bata air loch 'san t-seann duthaich, agus thbisich i ri seideadh gu gailbheach. Chualas fear de na bh' air b6rd ag radh gum bu choir do na ministearan a dhol a dh' urnuigh. "Gu dearbh cha teid," arsa fear na stiuire, "faodaidh am fear beag a dhol ann ma thogras e, aeh feumaidh am fear mor tois-eachadh air iomaradh.

2 0 2 Z M Z . A . O - T A L L A .

SGEULACHDAN ARABIANACH.

II. AM MARSANTA AGUS AM FATHACH.

Bha marsanta m o r a r m a o n uair aig an robh staid mhath fhearairm, buth mor, agus suim mfcor airgid. Bha aireamh mhor de luchd-riaghlaidh agus de sheirbbisich de gach seorsa fo 'laimh. Bha aige ri dhol o am gu am air turasan fada, a chum gu faic-eadh e cia mar a bha gach aon de 'n luchd-riaghlaidh a bha fo 'laimh a' deanamh gach gnothaich a bha air earbsadh riutha. Air latha araid b' fheudar dha 'dlnol air astar gle fhada, air cheann gnothaich a bha co cudthromach 's nach deanadh duine s a m bith e ach e fhein. Thug e leis each fodha, agus bha aran is cnomhan aige a i m s a' mhaileid a bha 'n crochadh air a dhruim; oir bha aige ri dhol troimh fhasach mor far nach robh greim bidh ri fhaotainn. Rainig e ceann a thuruis gu sabhailte, agus an uair a rinn e gach gnothaeh a bh' aige ri dhean­amh, rinn e deas air son tilleadh dhacharih.

Air a' cheathramh latha's e air ani-slighe dhachaidh, dh' fhas an t-side cho teith 's gu 'm b' fheudar dha bristeadh bhar an rath-aid, agus a dhol a steach do 'n choille a bha dluth dha gus anail a leigeadh, agus fionn-achd f'haotairm, gus an cromadh a' ghrian gu math. An uair a rainig e iomall na coille chunnaic e tobar boidheach aig bonn creige; agus an uair a thainig e bhar an eich 's a cheangail e an t-srian ri craoibh, shuidh e aig an tobar, agus thoisich e ri itheadh an arain's nan cnomhan a bh' aige's a' mhail­eid. Agus mar a bha e ag itheadh nan cnomhan, bha e 'tilgeadh nan sligean air aach taobh dheth. An u a i r a bha e ullamh o

dhe 'bhiadh nigh e a lamhan, agus aodann, agus a chasan, agus rinn e urnuigh. Mu 'n robh e ullamh a dh' urnuigh, chunnaic e fathach mor a' tighinn dluth dha, agus a cheann geal le aois. Bha claidheamh ruisgte 'ria laimh, agus labhair e le guth uamhasach, ag radh,—"Eirich a sin, a chum gu 'n grad mharbh mi thu leis a' chlaidheamh so, o'n a ruharbh thu fhein mo mhac-sa." An uair a thuirt e so leig e sgriach eagallach as.

Chuir a chruth agus a choltas a chearc uiread a dh' eagal air a' mharsanta's a chuir na bagraidhean uamhasach a rinn e air, agus air dha bhith air cbrith le eagal, thuirt e, "Och! mo dheadh thighearna, cha d' rinn mise ni olc riamh ort, agus c'ar son a tha thu 'g iarraidh mo bheatha 'thoirt air falbh r

"Marbhaidh mise thusa, o'n a mharbh thusa mo mhac-sa," ars' am fathach.

"Gu sealladh ni math ort," ars' am mar­santa, "cia mar a b' urrainn mise do mhac a naharbhadh? Cha'n fhaca mise riamh e, agus cha mho na sin a chunnaic esan mise."

"Nach do shuidh thu ann an so an uair a thainig thu?" ars' am fathach. "JSTach robh thu 'g itheadh chnomhan, agus an uair a bha thu 'g an itheadh, riach robh thu 'tilg­eadh nan sligean air gach taobh dhiot 1"

"Tha mi ag aideachadh gu 'n d' rinn mi a

h-uile dad a tha thu 'g radh," ars' am mars­anta.

"Ma tha sin fior," ars' am fathach 's e 'freagairt, "tha mise ag innseadh dhut gu 'n do mharbh thu mo mhac. Agus so mar a mharbh thu e : an uair a thilg thu sligean nan cnomhan uat, bha mo mhac a' dol seaehad; bhuail thu te dhiubh air anns an t-suil, agus mharbh thu e. Air an aobhar sin marbhaidh mise thusa."

" A h 1 mo thighearna, thoir mathanas dhomh," ars' am marsauta.

"Cha 'n fhaigh thu mathanas no trocair uamsa. Nach eil e ceart gu leor duine a mharbhadh, ma mharbh e-fhein duine eile ?" ars' am fathach.

"Tha mi 'cur m' aonta ris a sin," ars' am marsanta; "ach gu cinnteach ceart, cha do mharbh mise do mhac riamh : agus ged a thachradh dhomh a mharbhadb, cha h' ann d' am dheoin; air an aobhar sin, tha mi 'guidhe ort thoir mathanas dhomh, agus leig mo bheatha leam."

"Cha leig, is mi nach leig,"'ars' am fath­ach. Feumaidh mi do mharbhadh, o'n a mharbh thu fhein mo mhac-sa."

An uair a thuirt e so, rug e air a' mhars­anta 'n a chroig, agus thilg e air a bheul 's air a shroin air an talamh e, agus thog e an claidheamh gus ag ceann a chur dheth.

Thoisich am marsanta ri sileadh nan deur 's ri fasgadh nan dorn. Bha e sior radha gu robh e neo-chiontach, agus bha e 'guidhe le uile dhuraehd air an fhathach a bheatha leigeadh leis air sgath na mna's na cloinne.

Bha am fathach ag eisdeachd ris gle fhoighidneach, ach aig a' cheart am bha a lamh an togail gus an ceann a sgudadh dheth leis a' chlaidheamh. Mu dheireadh thuirt e ris, "Cha 'n 'eil stath sam bith 'nad chuid caoidh is ochanaich; ged a thuiteadh na suilean asad a' caoineadh, cha chum sin mise gu 'n do mharbhadh, o'n a mharbh thu fhein mo mhac-sa."

"Am bheil ni sam bith idir air an t-saogh-al a bheir ort do run atharrachadh 1 Am bheil thu suidhichte as is as air beatha duine bhochd neo-chiontaich a thoirt air falbh T ars' am marsanta.

"Tha mi lan-shuidhichte air," ars' am fathach.

An uair a chunnaic am marsanta gu robh am fathach a' dol 'ga ghrad mharbhadh, ghlaodh e aird a chlaiginn, agus thuirt e ris, "Air sgath neimh, cum air ais do lamh ! Leig dhomh aon fhacal a radh. Bi cho math 's gu 'n dean thu beagan foighidinn rium. Leig dhomh a bhith beo beagan uine gus an gabh mi mo chead de m' mhnaoi 's de m' phaisdean, agus gus an dean mi mo thiomn-adh, a chum gu fag mi mo chuid de 'n t-saoghal aca. Cha bu mhath leam gu rach-adh iad gu lagh mu 'n dileab an deigh mo bhais. An uair a chuireas mi gach ni a bhuineas dhomh ann an ordugh cho math 's is math leam, thig mi air ais do 'n cheart I aite so, agus faodaidh tu an uair sin an rud j a thogras tu a dheanamh riuui."

"Ach ged a bheirinn dhut an uine a tha thu ag iarraidh, is docha nach till thu air ais gu brath tuilleadh," ars am fathach.

"Ma chreideas tu mo mhionnan, bheir mise mo mhionnan air neamh 's air an tal­amh, gu 'n tig mi air m' ais's gu 'n coinnicb mi thu ann an so," ars' am marsanta.

"<5iod an uine a tha thu 'g iarraidh, ma. ta," ars' am fathach.

"Tha mi ag iarraidh bliadhna," a r s ' an* marsanta. "Cha 'a urrainn domh mr> ghnothaichean a chur an ordugh gu ceart, agus mi fhein a dheasachadh air son a" bhais a n n an uine ni 's lugha. Ach tha mi 'gealltainn dhutsa, gu 'n tig mi air m' ais an so bliadhna o 'n diugh."

"Am bheil thu 'gabhail neimh mar fhian-uis gu 'a cum thu ri d' ghe&HadhJ" ars' am fathach.

"Tha, agus tha. mi 'boideachadh gu 'n dean mi mar a tha mi 'gealltainn. Faodaidb tusa mo bhoidean a gbabhail," ars' am marsanta.

An uair a chual' am fathach so, chaidh e as an t-sealladh, agus dh' fhag e am marsan­ta aig an tobar.

Bha 'n cridhe air chrith aig a' mharsanta fhad 's a bha am fathach a' bagradh a. bheatha 'thoirt dheth; ach cha bu luaithe a. chaidh am fathach as a n t-sealladh na ghabh e misneach, agus gun dail sam bith leum e air muin an eich, agus thug e 'agh-aidh air an t-iigh. Ged a bha e toilichte gu 'n d' fhuair e a lamhan a n fhathaich, gidheadh bha bron is cradh air a chridhe ars uair a smaoinicheadh e air na boidean at thug e.

An uair a rainig e dhachaidh ghabh a. bhean's a chlann ris le mor-ghairdeachas. Ach an aite bhith aoibhneach a n uair a. chunnaic e iad, is ann a thoisich e ri gul ga goirt. An uair a chunnaic iad an staid mhnladaeh anns an robh e, dh' aithnich iad gu 'n d' thainig mi-fhortan mor air choir-eiginn 'n a rathad air a thurus. Dh' fheor-aich a bhean dheth c'ar son a bha e cho mor fo bhron's fo lionn-dubh. "Bha sinn uile-ro aoibhneach an uair a thainig thu," ars' ise, "ach tha sinn a nis fo eagal mor mu d* dheidhinn. Innis dhuinn, guidheam ort, aobhar do bbroin."

"Och, mo leireadh ! a bhean 's a chlann mo ghaoil," ars' esan, "is mor aobhar mo bhroin. Cha 'n 'eil de shaoghal again ach aon bhliadhna eile." An sin dh' innis e dhaibh mar a bh' eadar e-fhein 's a m fath­ach, agus mar a thug e a mhionnan gu ' n tilleadh e air ais an ceann n a bliadhna gu bhith air a chur gu bas.

An u a i r a chual' iad so bhuail iad uile n a

basan's thoisich iad ri gul 's ri caoidh gu muladach. Bha glaodh na mna os cionij glaodh chaich. Thoisich i air spionadh na gruaige aisde fhein. Bha 'n aon ghlaodh ann an ceann gach aon de ' n chloinn. Cha. b' urrainn am marsanta cumail air fhein ni b' fhaide, an uair a chunnaic e an staid anns an robh a bhean's a chlann. Cha b' urrainn

3 V L A . C - T A L L A 2 0 3

teaghlach a bhith ni bu bhronaiche na bha iad air an fheasgar ud.

An la'r-na-mhaireach chuir am marsanta mu dheidhinn gach ni a bhuineadh dha a chur ann an ordugh. Phaigh e a h-ui!e sgillinn fhiach a bh' air. Thug e airgiod is nithean luachinhor eile do gach a o n de 'chairdean. Thug e suim mhath airgid do tia bochdan. Roinn e a chuid de 'n t-saoghal gu cothromach, eadar a bhean 's a chlann; agus chuir e airgiod na cloinue a b' oige a i m an lamhai luchd-riaghlaidh, a chum gu faiceadh iad ceartas aca. A dh' aon f'hacal, chuir e gach ni a bhuineadh dha a n n a n ordugh cho amath 's a ghabhadh deanamh.

Mu dheireadh thainig deireadh n a bliadh­n a , agus' b' eiginn da falbh a choinneachadh an fhathaich mar a gheall e. Chuir e an leine-bhais anns a' mhaileid; agus rinn e gach deisealachd eile a bha feumail dha air-son aHhuruis. Ach ma bha bron is caoidh anns a n teaghlach an latha a thainig e, is ann a bha'm bron's a' chaoidh ann a n uair ii bha e 'gabhail a chead de 'n mhnaoi 's de 'n chloinn, agus gun duil sam bith aca taobh air thaobh gu faiceadh iad a cheile gu brath tuilleadh anns an t-saoghal so. Bha iad cho fad an aghaidh dealachadh ris's gur ann a bha iad a' cur rompa gu leanadh iad e, eiidhon gu'm bas. Ach an uair a thainig a n t am dha dealachadh riutha, thuirt e, " A bhean, agus a chlann, mo ghaoi!, tha mise 'toirt umhlachd do dh' ordugh neimh an uair a tha mi 'dealachadh ruibh an diugh. Lean-aibh an t-eijimpleir a tha mi 'cur romhaibh. Le cleadh mhisnich cuiribh suas leis gach eiginn is trioblaid a thig 'nur rathad, agus thugaibh fanear gu bheil e air orduchadh do na h-uile dhaoine am bas fhulang."

An uair a thuirt e so, dh' fhalbh e, as an sealladh's as an eisdeachd. Rainig e an t-aite anns an do gheall e am fathach a choinneachadh air a ' cheart latha 'gheall e. Thainig e bhar an eich, agus shuidh e aig an tobar gus an tigeadh am fathach; agus mar a dh' fhaodar a thuigsinn, bha e ann an suidheachadh cho bronach 's a b' urrainn duine a bhith.

An uair a bha e gu muladach a feitheamh gus an tigeadh am fathach, chunnaic e se.mn duine iiath, air an robh nor choltas siobhalta, a' tighinn an rathad a bha e, agus eilid aige air rop. An deis dhaibh failte a chur air a cheile, thuirt an seann duine ris, " A bhrathair, am faod mi 'fheorach dhioc, c'ar son a thainig thu do 'n aite fhasail, iomallach so 1 Tha 'n t-aite so lan de dhroch spioradan, agus cha 'n 'eil e sabhailte dhut a bhith ann. Shaoileadh duine le sealltainn air na craobhan so gur aite e anns am bheil daoine a' gabhail comhnuidh; ach is e th' ann fasach anns nach 'eil e sabhailte do dhuine sam bith fuireach fad a."

Dh' innis am marsanta dha a h-uile ni mu 'n aobhar air son an robh e anns an aite ud. Dh' eisd an seann duine ris le mor-ioghnadh, agus an uair a chuir e crioch air na bh' aige

ri radh, thuirt an seann duiue ris, "Is e so ni a's mo a chuir a dh' ioghnadh orm a cliuala mi riamh. Tha thu gle cheart seas-amh ris na mionnan a thug thu do 'n fhath-ach. Ach fanaidh mise maille riut gus am faic mi cia mar a theid dhut "

Shuidh e ri taobh a' mharsanta, agus thoisich iad ri comhradh.

Am feadh a bha iad a' comhradh, chunn­aic iad seann duine liath a' tighinn an rath­ad a bha iad, agus da chu dhubh aige. An uair a chuir a failte orra dh' fheoraich e dhiubh ciod a bha iad a' deanamh anns an aite ud. Dh' innis an seann duine aig an robh an eilid dha a h-uile ni mar a bha eadar am marsanta agus am fathach. An uair a chual' e mar a bha, thuirt e, ga 'm fanadh e mar an ceudna, gus am faiceadh e cia mar a dh' eireadh do 'n mharsanta. Agus shuidh e coinhladh riutha aig an tobar. Mu 'n gann a shuidh e chunnaic iad an treas seann duine liath a' tighinn an rathad a bha iad, agus e h-uile buille a cheart cho coir 's cho siobhalta ann an coltas ris an dithis eile. Cha bu luaithe a thainig e far an robh iad na dh' fheoraich e dhiubh, c'ar son a bha am marsanta fo bhron's fo lionn-dubh. An uair a dh' innis iad dha mar a bh' eadar am marsanta 's am fathach, ghabh e ioghnadh mor, agus thuirt e, gu 'm fanadh e gus am faiceadh e cia mar a dh' eireadh do 'n mharsanta. Shuidh e aig an tobar mar a rinn an dithis eile.

An ceann beagan uine chunnaic iad meall ceo a' tighinn dluth dhaibh's e 'dol mu 'n cuairt mar gu'm biodh e air a ghiulan le ioma-ghaoith. Ann an tiotadh chaidh an ceo as an t-sealladh, agus bha am fathach 'n a sheasamh air am beulaobh. Bha claidh­eamh ruisgte 'na laimh. Rug e air ghual-ainn air a' mharsanta, agus thuirt e, "Eirich gu grad's gu marbhainn thu, o'n a mharbh thu fhein mo mhac-sa."

Ghabh am marsanta 's an triuir sheann daoine a leithid a dh' eagal's gu 'n do thois­ich iad ri gul 's ri caoidh gu goirt. Ach an uair a chunnaic an seann duine aig an robh an eilid gu robh am fathach a' dol a ghrad mharbhadh a' mharsanta, thilg e e-fhein aig a chasan, agus thuirt e, " A Phrionnsa nam fathach, guidheam ort, dean de dh' fhabhar gu 'n eisd thu rium car tiotaidh. Innsidh mi dhut eachdraidh mo bheatha, agus eachd-raidh na h-eilid so a th' agam air an rop; agus ma shaoileas tu gu bheil i ni 's iongan-taiche na eachdraidh a' mharsanta a tha thu 'dol a mharbhadh, tha mi 'n dochas gu 'n ooir thu mathanas do 'n duine thruagh anns an treas cuid de 'n olc a rinn e."

Smaoinich am fathach air a' chuis car uine, agus mu dheireadh thuirt e, "Tha mi ag aontachadh leat."

Tha duine saoibhir ann an ceann a deas Africa ag aideachadh gu saor nach fiach e ri posadh ri bheo, agus's e 'n reusan a th' aige air sin gu bheil e cho gnada 's gu bheil e cinnteach nach gabhadh te sam bith gnoth­uch ris mur biidh a chuid airgeid.

Gaidheil Ghlaseho. CEILIDH COMUNN GAIDHLIG NA SGOILE.

Bha tigh n a Ceilidh lan gus an dorus air feasgar Dhi-Sathuirne so chaidh (Dec. 5). Bha an Ceann-suidhe, Mr. Donnachadh Mac-illeruaidh, a i m s a chathair. B'e M r , Iain A . MacNeacail, ministeir Chillemhealart a b' oraidiche. Roghnaich a m fear-labhairt mar chuspair "Geiread agus gliocas n a n Sean-fhacal." Thubhairt e gun robh n a sean-fhacail a taisbeanadh dhuinn m6r-ghliocas n a muinntir sin a dhealbh iad; agus ma's miann leinn a bhi 'rannsachadh cor n a n Gaidheal 'us n a Gaidhealtachd anns n a linntean a dh' fhalbh nach urrainn dhuinn na's fearr a dheanamh n a bhi a beachdachadh air n a sean-fhacail, agus m a ni sinn so gu'm faigh sinn luach a r saothair. Thugadh taing do M r . MacNeacail airson n a h-6raid thait-neach a thug e seachad. M u ' n do sgaoil a chuideachd, dh' ainmich fear-na-cathraoh gu 'n robh leabhar-lann n a Ceilidh a nis fosg-ailte, gu'n cuirteadh air chuairt na leabhr-aichean air a n ath Dhi-Sathuirne. Air Di-Sathuirne so tighinn a n dara la deiag de'n tnhios so gheibhear braid Ghaidhlig air "Bride" bho a n bhean-uasal E. Nic-illemhich-eil a Dun-Eideann.

CEILIDH NAN GAIDHEAL

Cboinnich a' Cheilidh ann an 7mh seomar Talla na h-Aithne ("Athenseum") aig an uair abhaisteach (7.30) air Di-Sathuirne seo 'chaidh. Bha lan chuideachd ann. B' e Murchadh Martuinn fear na cathrach.

Thug an Urr. Iain Mac Caluim 6raid air Seann Chleachdaidhean Gaidhealach. Thug e fa-near Cleachdaidhean (1) an am cogaidh, (2) an am pbsaidh, agus (3) an am tiodhlac-aidh.

1.—Bheachdaidi e riach b' urrainn cogadh bhi air a ghairm anns a' Ghaidhealtachd o shean, ach le aont mor-chuid an t-sluaigh, agus gu'm b' e 'n crann-tarra a bh' air a chur a mach airson tionail an t-sluaigh gu cath.

2.—Gum b' e comharradh s6nruichte na bainnse o shean gu'n robh na coimhearsnaich uile air an gairm, 's gu'n robh a' bhanais air a cumail an aird ri seachdain.

3.—Gum b' e na gnathan sonruichte bhatar a coimhead aig am bais, gu'n robhtar a' brbn, agus a dannsa, ri gail agus ri caoidh uair mu seach aig a chaithris; agus gu'n robh an tiodhlacadh air a chomharrachadh le 'bhi a' seinn shalm agus ag 61 uisge-beatha —agus gu leor dheth.

Lean deasbaireachd air an braid mar is gnath. Fhuair an t oradaiche lan taing chridheil bho 'n chuideachd.

Chaidh each de 'n fheasgar a chur seachad gu sunntach le cebl agus brain, Bheir Nial Ros braid do 'n Cheilidh air an fheasgar so (Di-Sathuirne). 'S e a' chuspair a bhitheas aige, An Doigh a's fhearr air son cumail suas na Uaidhlig

BLAR COGAIDH.

Cuir a dh' iarraidh MHIC-TALLA.

2 0 4 I V C - ^ O - T A L L A

MAC-TALLA. A P H R I S .

Bliaihna, . . • $1.00 Sia miosan, . . - .50 Tri miosan, . . .25

fp^'Tha 'phris ri bhi air a pdigheadh ois na bliadhna.

Cuirear am paipear gu luchd-gabhaU am Breatuinn, an New Zealand's an duthchan-nan eile air son $1.52, neo 6s. 3d. 'sa

hliadhna,

Thugadh iad-san a bhios a sgriobhadh ailig g' ar 'n ionnsidh an aire nach sgriobh d ach air aon taobh d' an duileig, agus

nach bi an sgriobhadh tuilleai Ih us meanbh.

Biodh gach litir us eile air a seoladh gu, J. G. MaeKINNON, Publisher 'Mae-Talla,'

Sydney, Cape Breton

SIDNI~ IANUARAIDH 9. 1897.

Thug sinn inmradh roimhe so air sgeul a thainig a Cuba ag innse gu robh Maceo, ceannard nan ceannairceach, tnarbh, agus gur ann le foill a chuireadh gu bas e. Air an t-seachdain so thainig sgeu! gu bheil e bed fhathast; gu'n d' thug a chairdean leotha a chorp marbh mar a shaoil iad, agus an deigh dhaibh an campa ruigheaehd gu'n d' fhuair iad gu robh an anail ann. Faodar a bhi cinnteach gu'n d' fhuair e deagh aire uapa, agus tha e nise beo gun teagamh sam bitb, ged nach eil e fhathast, 's nach bi a cheud-treis, comasach air dad a dheanamh as leth a dhuthcha. Thatar ag radh gu bheil na Cubaich a cur rompa cho luath 'sa bhios e laidir gu le6r, a chur air chuairt do na Staitean a chum gu'm bi fhios aig an t-saoghal gu bheil e bed. Tha a cheannairc a' dol air adhart. Tha Weyler ag radh gu'n cuir e crioch oirre an uine ghoirid, ach tha 'n duan sin 'na bheul cho trie's naeh mor a chreideas e. 'Se 's docha gu 'n teid i air adhart gus an bi Cuba saor.

Cha'n eil cuisean ach car an-shocrach anns an Roinn-Eorpa. Ged nach cluinnear a bheag an drasda mu chogadh, gidheadh cha 'n eil e ro choltach gu bheil an t-sith air aire cuid de na rioghachdan. Tha sinn a leugh-adh an drasda 'sa rithist gu bheil an Fhraing no a' Ghearrnailt no Ruisia 'ga neartachadh fern agus a' cur gu mor ri aireamh a h-armailtean. Cha'n eil ni a cumail nan rioghachdan mora o bhi gabhail rau- chul an Turcaich ach cho nor an-earbrach 'sa tha iad a3 a cheile.

Tha fhios againn gu robh moran d' ar leughadairean a' fuireach air ais o phaigh-eadh gus an tigeadh a Bhliadhn' Ur. Tha siun an d6chas nach cuir iad sin an cbrr dail a m i s a' chilis ach gu'n cuir iad air adhart e gu'u dail. Far am bi dail bidh dearinad, agus tha eagal oirnn ma chuireas iad an tuilleadh dail ann am paigheadh MHJC-TALLA, gu'n dean iad dearmad air gu buileach,

Ma chluitmeas tu duine sam bith—Gaidh-eal no Gall—ag radh gu bheil a Ghailig a' dol bas, cha'n eil ann ach duin' aineolach aig nach eil fhios ciod a tha 'n saogha! a' deanamh. Da fhicliead no leth cheud bliadh­na roimhe so, bhiodh tomhas de'u fhirinn aig duine a theireadh a leithid. Anus an am sin bha Gaidheal aig am biodh Beurla 'ga., mheas fhein na sheorsa de dhuin-uasal, agus cha leigeadh e le 'chloinn facal de chainnt an duthcha a labhairt; cha robhtar 'ga meas ach gann mar chainnt idir. Ach an diugh tha car eile a m i s a chuis; Gaidheal no mac Gaidheil aig nach eil Gailig, no aig am bheil i 's nach labhair i, nithear tair air eadhon leis na Goill. Tha iadsan a bhiodh a deanamh taire air a Ghailig air a dhol as an fhasan.

— •-•-« Tha an t-Urr. Domhull L. Domhnullach,

sagart Sandy Point, Newfoundland—a cheud fhear-gabhail a bh' aig a MHAC-TALLA air an

eilean sin riamh—ann an litir a sgriobh e ugainn o chionn ghoirid ag radh gu bheil air taobh siar Newfoundland, far am bheil e-fhem a' saoithreachadh, taosg mor de Ghaidheil. Chaidh iad a null ann air tus a Ceap Breatuinn, agus tha ar caraid TJrram-ach ag radh gu bheil an cuid Gaidhlig,— eadhon aig oghachan nan daoine 'shuidhich ann an toiseach—a cheart cho glan 'sa tha i n aite sam bith air an eilean so fhein.

A Columbia Bhreatunnaeh. FHIR-DHEASACHAIDH:—Faigh anns an litir

so dolar airson bliadhna eile dhe na MHAC-TALLA agus 35c a dh' iarraidh an leabhair, "Na Baird Ghaidhealach." Cha'n eil fios agam cuin a bha 'n uine mach air son na phaigh mi, ach's fhearr an dolar anmoch na gun e g'ad ruigheachd idir. Cha'n eil mi a faighinn paipeir a tha mi cho toilichte dheth ris a MHAC-TALLA- Tha atharrachadh mor air tighinn air ann am meudachd agus ann an grinneas bho na thoisich m i air fhaighinn an toiseach.

Tha moran arms an aite so a thainiff a Ceap Breatuinn agus gu araidh a Hogomah an t-ait anns na rugadh agus na thogadh mi, (ann an Roseburn), agus feadhainn dhiu a leubhas Gailig gle mhath ged nach aithne dhomh gu bheil a h-aon dhiubh a faighinn MHIC-TALLA.

Thainig an geamhradh gle thrath oirnn an so; tha sneachda gu leor againn air son deagh rathad sleighe o chionn deich no dusan latha agus tha an t-side gle fhuar air son na duthcha so. Ach mar a's mo am fuachd 'sann a's fhearr a bhios an obair anus na meinnean guail; cha'n eil moran de dh' obair eile dol air aghart ann an so. Tha sinn a cluinntinp moran fuaim mu na bheil do mheinnean 6ir anns an duthaich so. Cha 'n eil a reir coltais teagamh sam bith nach eil feadhainn dhiubh gle bheairteach ged is cinnteach sinn nach eil iad a leth co math's a tha 'san ainm.

'S fheudar dhomh a nise sgur, Na'm bithinn a'm sgoilair Gailig 's mi nach bith-eadh leisg air sgriobhadh ugad. Is mi do charaid dileas a tha guidhe dhuibh uile Nollaig Chridheil agus Bliadhna rahach ur.

DOMHNP 'LL M A C N EACAIL. Wellington, B. C.

STOE UR T 1 I L L E 1 E A 0 H S ,

Aodaiehean Matha dhe g-AEN seorsa, Gearradair air ur-ionnsaehadh

AIM an Sg-oil ghearraidh Mhitehell, an New

York.

TM[! sinn an urras air an okir,

MacGoinnieh & Co. Sidni, C. B.

F. W . MORJLElfr DOTAIR F R A D H A I R C

An aon fhear dhe sheorsa th' air Eilean Cheap Bieatunn.

Faodar fhaicinn anns an stdr aig F. & J Morley.

Neach sam bith aig am bheil droch fhradh arc, no tha cosg speuclair nach eil a freagairt dha's coir dha toghal air.

Tha stoc math de speuclairean's de ghiaino achan suil aige, agus ni e suas nungaidhean air son leigbeas agus ceartachadh shuileau.

Sidni, C. B. Feb. 1, '96.

C. H. I I M I S G L U M & 0 0 .

Soithichean Dirmearach, fcjoithich-ean Ti, Soithichean Seomar, Soithichean Creadha dhe gi.ch seor sa, SAOR.

Caiseart dhe gach seorsa, Brogan Botainnean, Rubbers, &c, &o lad uile math 's na prisean ceart.

Amhlan, Flur, Min, Ti, Siuca Siabunn, Molasses, Olla, Mart

fheoil, Muc-fheoil, Sgadah. A seorsa's fhearr.

Fiodh, Buird, Laths, Ckchan creadha, Aol , agus ioniadh ni eile air am bi fenm an am togail thaighean.

C . H , Har r ing ton &, Co-Siclni, V. B.

H. D. MAC ILLE-MliAOiL~ >i Y A N Z A , C. B.

" P H A e creic C L O T H , D R O O A I D , agus P L A I D EAOHAA 1 " " E U R E K A " air a ciieart phris

air-am beilear 'g an creic aig na niuillin. ThaFactor i r th Eureka air aon de'n fiieadbain a's

fhearr an Canada. Olioisinn na Plaiileachan a thatar a' ileanamh innfee D U A I S A1RGEIU aig Exhalj i t ion Chanaila da uair.

Chreic e an uiridii fiach eheithir ebeud deug doiair (§1400.00) dhe na h-aodaichean so an coinn-eamh Cloimhe, agua tha duil aige barrai'iid air sin a chreic am bliadhna.

Tha luchd-gnot lmich (agents) aige u:ar aleanafc: — A n n an Siorrachd Inbhirnis, Kiai l Mao Ille-mhao i l , a ig Loch Ainsl ie , a g u s D . D . M a c f l i io i ig ja in , Tail lear,) an Orangedale; an Siorractitl .-heap Breatuun, Tearlach E . Clark, aig Cross Roada Leitche 's Creek. Tha mu dbeiohair fbiel<ead sam all aodaich aca, agus theid aca air seorsut s amp bith a thoir t dho i t ochel latha 'n deign a obloi ioh a chur air f A m hiieil iad matb? Tri iLl - i i i t ' S t 'AIC.

J V L A - O - T A L L A 2 0 5

NAIDHEACHDAN.

Bhrist fear Aonghas Mao Aonghais a ohas ann am Por t Morien , a sheacbdain gus a bhon-de , le onap de ghual a thu i team air.

Tha saeramaid na suipeir ri bhi air frithealadh ann an Eaglais St. Andrew ' s am maireaeh. Bha na seirbheisean abhaisteaeh aims an eaglais re na seachdain.

Tha muinntir Vancouve r air an cl isgeadh romh bhruidheann de robairean a tba anns a' bhaile, agus a tha toirt air daoine an cuid airgeid a liubh-airt dhaibh air a mheadhon latha.

Ma's fior an sgeul, tba ceannardan an airm ann a Halifaes ag radb gu bheil an R iagh la l i i i'.reat-unnach, an iline gun bhi fada, 'do l a tho^ai l daing-neachdan laidir ann an Louisburg.

Chaidh d u i u ' o g d ' a m b ' a inm Padruig !>iigli-lacli a mharbhadh ann am meinn Victor ia 'sa mhadumn Di-luain s'a chaidh. Chaidh a bhualadh le te dhe na tubaichean, aeus bha e marbh air ball. Cha robh e ach naodh bl iadhn' deug a dh ' aois.

Chuir an t-Onaraeh Dcorsa Murray , Pr iomhair Nobha Scotia, an N o l l a i g ' s a Bliadhn' Ur seachad a ig a dhachaidh ann an Sidni Tuath. T h u g e sgr iob do Bhaddeck re na h-iiine sin, agus bha t uair no dha ann an Sidni , Chaidh e air ais do tialifacs Di-inairt.

Bha uisge troni ann fad dha no tri lathaichean air an t-seachdaiu so . T h u g e air falbh an sneachda gu huileach, agus bha na roidean anabarrach dona. B h o o idhche Dhi-ciaduin, bha reotbadii ann, agus tha 'u talamh a nise cruaidh, t ioram, ach cha 'n eil dad a clioltas sneachd air an t-side.

Fhuair an t-Urr. Ruairidh M a c Aonghais , sagMt na Meinn Uire, sporan anns an robh ceud dolair de dh ' or mar ghibht bho oigridh a pbaraiste latha ua Bliadhn' Uire. T b a so a' nochdadh gu bheil Maighst i r M a c Aonghas gle mheasail aig an t-sluagh am measg am bheil e 'soithreachadh,

Chaidh dotair Frangach a dh ' fhuireach ann an Alger ia , agus an deigh dha bhi ann aireamh bhli-adhnaichean, thionudaidh e 'na Mhahomedanach . Thi l l e do 'n Phraiug, agus an la roimhe chaidh a thaghadh gu bhi na fhear-parlamaid—a cheud fhear de ohreud Mhahomed a fhuair do pharlamaid na Frainge r iamh.

Chaidh drochad mhor a thog^ail thairis air an amhuinn Danube air a bhl iadhna s'a dh ' fhalbh, air son an t-slighe eadar Lunnainn us Constanti­nople a dheanamh n a ' s giorra. Tha i naodh mile dh ' i'had, agus 'si drochaid rathaid-iaruinn a's fhaide th' air an t-saoghal. 'S ainmeil an drochaid a tha thairis air an amhuinn Tay an Alba , ach tha i so mile troigh n a ' s fhaide na i.

Tha corr us deich bailtean fichead ami aifl On­tario anus am bheil an curfew mar lagh: tha clay air a bhualadh aig am araidh gach o idhche , agus an uair sin, tha aca-san uile tha fo aois choir; no shia bliadhn' deug ris na taighean a thoir t orra. 'S aithne dhuinn bails no dha amis an cuirte feum air a lei thid sid de lagh, agus cha 'n eil teagamh nach bi e aca mu'n ruith moran bhliadhnaichean.

Chaochail boir ionnach ann an River John, an siorrachd Phic tou , o chionn ghoi r id , a bha ceithir fichead bliadhna 'sa dha dheug a dh ' aois, agus a bha ann an seadh, air afagail lea tha fhein o chionn aireamh bhliadhnaichean. ShiubhaU a braithrean 'sa peathraicheau, a fear posdr, agus a h-uile h-aon d e ' c l o i n n ro imhpe; ach a d h ' a i n d e o i n sin, bha i gu deireadh a laithean str iochte ri crannchur, agus eadhon toi l ichte 'na h-inntinn. Bha i posda aig fear Deorsa Gordon , a chriochrmich a thurus air-t»ri |h mhor bhliadhnaichean roimhpe.

Tha moran de bhuinn airgeid a' do l mu 'n cuair t anns an duthaich so a tha air am milleadh le bhi air an gearradh no air an tolladh. Cha 'n eil buinn a tha mar sin 'nan airuead laghail, agus duine sam bith a gheibhear ciontaeh de bhi milleadh airgeid air an doigh sin, faodar a phriosanachadh.

Thainig a chuir t a bh' ann am Boston a feuch-ainn nan daoine air an robh amhrus a thaobh a mhoirt a rinneadh air bord an t-soithich Herbert Fuller, gu crich air an t-seachdain so, agus fhuair-eadh am meat Bram ciontach. Cha robh an jury uile gu leir aon-ghuthach mu'n chas agus tha e coltach gu 'm feumar fheuchainn fhathast.

Tha na d a o i n e ' s eolaiche air staid Armenia ag radh nach lugha na leth-cheud mile duine cloinne a bha air am fagail 'nan dil leachdain le lamh nan Turcach air a bhliadhna so dh ' fhalbh. Iarrar f uil parantan na cloinue sin orra-san a cheadaich do 'n t-Sultan a dhol air adhart a' sgrios nan neo-chiontach gun bhacadh sam bith a chur air.

Iadsan a Phaigh. Padruig M a c Fhionghain, iVew Canada. §2.00. Domhnul l M a c Fhearghais, Caribou Marsh. Alasdair N . Domhnul laeb , Por t Morien , M . R . Mae Neil l , Benacadie Pond . Iain Mac-a-Phi , Seana Bhridgepor t . Ailein D , Mae Eachairn Sidni . ,30c. Domlmul l Mac Cuthais, Br idgepor t . Coinneach Mac-an-Tois ich, Bai 'n Iar, Aonghas M a c Ri tch ie , Baile nan Gall. Bean Raonuil Dhomhnul la ich, M . B. Road . Somhairle Mac Neacail , an Arnhuinn Mheadhonach. Cailein Caimbeul, " " An t-Urr L , I , Mao-a-Phearsain, D'Escousse .

" Uil leam Calder, Marion Bridge. | 3 . 0 0 . A . B , Domhnul lach , Meat Cove . Eobhan M a c Fhionghain, Rosedale. Iain Mac-a-Bhiooair , Catalone. R . Mao Citheagain, Gut Chatalone. M o r A . Nic-Gil leain, L o c h Ainslie. M o r Nic-an-Toisieh, OrangeMale. Domhnul l Mac-Gil l-Fhinnein, Boulardar ie . Somhairle M a c Gilleain, St. Esperi t . Calum Mac Fhearghais, " Ruair idh Mao Gilleain, "

Seumas R , Diighlach, Giand Mira , 50c. Mair i Cheanadach, A l b a , " Eachunii Mae Nei l l , South Bar, " Donnacha I, Gill ios, Hawthorne , 25c. Ceit I. N i c Neil l , cul Iona , " A . I. Moireastan, Joggins Mines , " Calum Gill ios, Blue's Mil ls . A n t-Oilear A . G. Domhnul lach , Truro , N . S. Bomhnul l Domhnul lach , Ashdale , "

Seumas Mac Rath , Marshy H o p e , " Frank Anderson , Niagara Falls, Ont. Bean Iain Mc IUe-Mhaoil , Gleann Sandfield, " D . I . Friseal, Vank leek Hi l l , A , J. M a c Dhiarmaid, Ot tawa, "

I ) . M a c Cuthaig, " " T igh nan Cumantach, " " Seumas M a c Gil le-Mhaoi l , South Winch, " Aonghas M a c Fhearghais, Por t H a m m o n d , B, C. Domhuul l M a c Neacai l , Wel l ing ton , " Domhnull. M a c Fhioughain, Ear l swood , N , W . T, Seumas N . M a c Fhionghain, M o o s o m i n , ' ' Seumas Gil l ios, Gage town , Mich-A m Breitheamh Domhnul lach, Calumet, ' " Griogar M a c Fhionghaiu, Arthur , N . Dakota . Nia l Sha, Rosebury , Mani toba. A n t-Urr. D , L. Domhnul lach , Sandy Point , Nfld. Andra M a c Gil le-chriosd, Burnbank, Alba .

BAS.

A i g 286 Sraid Anna, Ottawa, Ontario, air an 17mh la de Dhesember , 1896, Dour.achadh Eogli ainn Christie M a c Diarmaid, treas mac Aonghais M h i c Diarmaid, 26 bliadhna agus 5 miosan a dh ' aois. Chaidh a chorp a thoirt air a' charbad-iar-uinn gn Maxvi i l e , 's as a sin giis an Amhuinn a Tuath teann air Baile-Mhartuinn faa an deaoh a thiodhlacadh.

D. A, l a c FHIONGHAIN, Fear-Tagraidh, Comhairliche, JS"o

tair, Etc.

Baile-Sheorais, B. P. I.

IoBBpli A. lac&illios, 0- 0., I , P. Fear-Tagraidh, Comhair­

liche, Notair, &c.

SIDNI, C. B,

Dr. G. T. Mac GULLED IN

DOTAIR FHIACAL,

OIFTG : — Os cionn Stor Harrington,

SIDNI, C. B.

A, J, (}, laoEacMmn, Fear 1 agraidh. Comhairliche

-Notair, &c. Fear-ionaid aid chuirtean Nova 8cotia

Quebec agas Newfoundland. SrDNI, - - C. B.

0 . P. MOORE.

T H A SINN A CREIC,

Paipear-tearra Tairnnear.

Luaidhe Glaine

Glasan Tiiagnannan

Saibh Olla

Sguabaicheau Bucaidean

Lainntearan Fudar

Sgeinein Siosaran

Paipear-tubhaidh.

SAOR AIR SON AIRGID.

G IB JL.l<riSrJL.X C H E . Ti, Si ucar, Amhlan, Milsean

an, &c.

Leabhraichean G-ailig dhe gach seorsa.

Mu choinneamh Tigh-Osda Dhunlap.

BADDBCK, C. B, *S"Tha e na fhear-gnothuich do 'n . MHAC-TAIAA,

agus faodar pris a phaipear, agus ainmeau luchd-gabhail a thoir t d h .

2 0 6 n V L ^ C - T A L L A .

Alba 'san Naodhamh Linn Deug. 'An deigh bais Challuim thug a bhrath-

air, D6mhull Ban, tamhadh air a' cliriin. Agus feudar beaohd a thogail air an staid 's an robh an rioghachd o'n cheud Achd a rinn an righ ur. B' e sin na h-uil' eilthireach no neach nach buineadh do 'n rioghachd g' a grad fhagail. Tha so a' cur ni eigin de sholus air mar a bha ard uaislean na riogh­achd air am brosnachadh leis an struidheal-achd a bha Callum Ceann-m6r a' gnathach-adh ann a bhi 'buileachadh fearann Alba air na deirleanaibh a thainig a Sasunn an deigh ban-righ Mairearait. Roinn Uilleam am Buadhair fearann Shasuinn 'na thri fichead mil' earrann, 's bhuilich e 'm fearann a reir na h-oifig a bh' aca 's an arm. Cha robh e 'foighneachd c6 aig an robh coir air roimhe sud, no aig nach robh. Ghabh e sealbh air an rioghachd mar a dheanadh fear-reubainn air tigh a ghlac e. Rinn e traillean de 'n chuid mhor de sh'uagh n a tire, a bha na h-oifigich ud a' reiceadh 's a' ceannach maille ris an fhearann, mar gu 'in bu stoc spreidh iad. Agus a' chuid de nach d' rinn e traillean bha iad ' an daorsa le seirbhis chruaidh. Dh' fheumadh iad a bhi 'n ceann gach seirbhis bu chruaidhe, 's bu taireile na cheile. Rinn am Buadhair Nor-manach sin air son an rioghachd a dhean­amh cinnteach dha fein 's da shliochd. B' e 'n cumha air an d' fhuair na h-oifigich ud am fearann, gu 'm biodh iad fein 's na bha de shluagh air an fhearann ullamh gu eiridh a mach a chogadh leis an righ uair sam,bith a thogradh e fios a chur orra. Bha na h-ard oifigich ud a' toirt an fhearainn do oifigich bheaga fodhpa fein air a' chumha cheudna. Bha mar so an sluagh uile ceangailte mar shaighdearaibh aig na Nor-manach. Rinn esan sud gu glic 'na ghineal-ach fein, ach gu h-ain-tighearnail's gu f6irn-eartach, ged a ghiiilaineadh leis car uine-Agus feumar a bhi 'g aithris droch ghniomh-aran an uile-bheist ud 'an eachdraidh Alba air son da aobhair. An toiseach, a chionn gu'n d' fhuadaich sud moran de ard-uaislean Shasuinn a mach as an rioghachd. Rinn-eadh orra fein a nis mar a rinn an aithrich-ean air seann luchd-aiteaehaidh na tire. Agus a ris, a chionn gu 'n d' rinn righrean eile na Roinn-E6rpa, 's righ Alba mar aon diubh, an dearbh ni so ri fearann 'us sluagh nan duthchanna aca' fein fa letli. Agus nihair an rian so re cheudan bliadhna an Alba mar 'an tiribh eile. Agus dh' fheudta iomadh eisimpleir mar dhearbhadh air sin ainmeachadh 'an eachdraidh Alba. Nis an uair a fhuair agus a gh-ibh an creachadair Normanach an cothrom ud air Sasunn, bha na daoin'-uaisle o'n robh e 'toirt an cuid fearainn a' tighinn 'n an sruth a nail do Alba, le'n lamhaibh mu 'n ceanu gu 'n gearan a dheanamh ri ban-righ Mairearat. Dh' iarradh is' air an righ, 's bheireadh esan do na h-eilthirich stiallag mhaith fhearainn an so 's an sud air feadh Alba, air a' chumh' ud mu 'n robh sinn a' labhairt. Agus 's ann

do na teaghlaichibh ud a bhuineas roinn mhaith de Mhorairean's de Ridirean Gall-tachd Alba gus an ia 'n diugh. Agus o nach robh parlamaid anns na h-amaibh ud bha cothrom aig an righ a thoil fein a dheanamh fhad 's bu bhe6 e. Feudar a bhi cinnteach ma ta, nach bu ni taitneach le seann luchd-fearainn na Galltachd a bhi faicinn nan Sgaothach ud a' domhlachadh a steach air gach laimh dhiubh. 'S gun teag­amh bha Domhull Ban a' tuigsinn sin an am dha bhi deanamh air son leum a thoirt do'n righ-chaithir. Ach o nach do sheas an lioghachd air a thaobh, agus gur coslaiche nach lobh iad idir air a shon, bha na tigh-earnan Sasunnach a bh' air iir-theachd do 'n tir ro chruaidh air a shon, 's dh' eirich iad 'na aghaidh. Agus le 'n comhnadh-san fhuair Donnachadh, mac bu shine an righ mu dheireadh, agus a bha 's an am sin na oifigeach's an arm Shasunnach, sealbh air an^righ-chaithir. Acb cha b' fhad a mheal e'n onair sin. Chaidh a mharbhadh beagan mhiosan an deigh sin, mar tha cuid ag radh, le brathadair a chuir Domhull Ban uaithe. 'S e 's coslaiche gu 'm bu mhac diolain Donnachadh, oir tha e gle dbuibch a dhean-amh a mach gu'n robh Galium Ceann-mor posda da uair. Fhuair Domhull Ban an crun mu 'cheann aon uair eile an deigh bais Dhonnachaidh. Ach mu 'n cuairt do dha bhliadhn' an deigh sin chuir Edgar, am mac bu shine 'bha lathair de 'n t-sliochd rioghail, dheth'n chaithir e, chuireadh a shuilean a mach, 's chuireadh 'an gainntir e re a bheatha. Rioghai«h Edgar naoi bliadhna, 's thainig a bhrathair a b' fhaisge, Alastair, a dh' ionnsuidh na caithreach. Cha 'n 'eil m6ran r'a innseadh mu rioghachadh an fhir a chaidh roimhe. Bha e anabarrach tigh-earnail 'na mhodh deiligidh ris na h-ull' a thigeadh fagus da. Theireadh iad "Alastair an Gairgean" ris mar fhar-ainm. Chuir e sios gu h-ath-ghoirid aon troimhe cheile dh' eirich's an taobh Mhuireach 'na rioghach­adh, 'n uair a dh' eirich Aonghas, ogha do Liilaoch, suas an aghaidh an ughdarrais rioghail 'an dochas gu'm faigheadh e fein thun na righ-chaithreach. Ged a chuireadh am Muireach sios aig at! am sin, dh' eirich e ris deich bliadhn' an deigh sin 'n uair a chuireadh sios e gu buileach air sheol 's nach d' eirich e tuilleadh. Bhasaich Alastair an Gairgean gun chloinn an d^igh sheachd bliadhna deug de rioghachadh, agus thainig Daibhidh a bhrathair a b' dige a dh' ionn­suidh na caithreach, 's a' bhliadhna 1124. Thainig mar so triuir mac ban-righ Mairear­ait gu bhi nan righribh, agus am fear mu dheireadh gu bhi air thoiseach a ttiaobh urraim 'us cumhachd. Bha aon phiuthar aige d' am b' ainm Maud, a phos Eanruic Beau-clerc. righ Shasuinn. B' e Eanruic so mac a b' oig' Uilleim a' Bhuadhair. Ph6s e uighean ban-righ Mairearait a bha de sheaun sliochd rioghail Shasuinn, 'an duil gu'n neartaicheadh sin a ghreim fein air a' chruu. Tha e oillteil ri innseadh an ddigh

's an do laimhsich an righ ud a bhrathair bu shine na e fein, agus a b'e oighre dligh-each a' chruin, a reir a' ghne dlighe 'bha 's an teaghlach ud. Bha Richard thall 'am Palestin 'nuair a bhasaich Uilleam Rufus, an ceud aon de na braithrean a rioghaich. Ghabh Eanruic sealbh dha fein air an rioghachd, cbuir e 'n teich air Richard ann am blar 'an Normandi, 's ghlac e mar phriosanach e 's chuir e mach a shuilean, 's chum e 'na phriosunach e deich bliadhna fichead. So mar a bha na mic a' mealtuinn buaidh an 'athar. Bha mac 'us nighean aig Eanruic o bhan-righ Maud. Bhathadh am mac so air a n t-slighe tighiun as an Fhraing. Mar so thainig an nighean air an robh ainm a mathar <*u bhi 'na ban-oishre air crun Shasuinn. Bha i air p6sadh Geofri Plan-tagenet, diuc Anjou. 'Nuair a bhasaich Eanruic's a' bhliadhna 1135, thug e air a chairdean mionnachadh gu'n cnidicheadh iad a nighean a dh' ionnsuidh na caithreach. Bha mac peatbar aige d' am b' ainm Stephen, a thainig fo na h-aon bhoidibh ri each. Ach 'n uair a fhuair e 'chathair falamh, agus greim air iuchraichibh nan tighean ionmhais, sgap e 'n t-6r a' measg nan ard uaislean, 's fhuair se e fein air eigheach ' n a righ.—Eachdraidh na h-Alba.

Am Mod agus a' Ghaidhlig. (Highland Neu^)

FHIE-DEASACHAIDIJ,—Tha neach 'us neach a toirt duinti am barail fein air a mhod ach tha aon ni air nach fhaca mi iomradh sam bith air a dheanamh, agus is e sin cho beag Gaidhlig's a bha ri cluinntinn aig a chruinn-eachadh sin. Gun teagamh bha na h-6rain gu leir anns a' Ghaidhlig ach bha uile ghnothuicheau na coinneimh air an giulan air adhart ann am Beurla chruaidh nan Gall. Ged a tha pail teas Gaidhlig aig an Lighich MacGriogair a bha anns a' chathair cha chuala mi facal di tighinn as a cheann; ni too chnnnaic na Run-chleirich no an luchd-dreuchd eile iomchuidh feum s a m bith a dheanamh de ' n chainnt air sgath an robh iad a gabhail na h-niread de dhragh. Eadhon an t-aitachadh a chaidh a radh roimh ar trath-noin is a m i sa Bheurla a bha e.

Anns an "Naigheachd Ghaidhealach" air an t-seachdain a chaidh seachad bha "C. M. P." a faotainn coire do'n Lighich Mac IU-Iosa airson nach 'eil e a .sgriobhadh ni's m6 anns a' Ghaidhlig na thae deanamh, ach de th' aige ri radh mu dheidhinn a Chomuinn Ghaidhealaich? Faodaidh an Lighich Mac 111 losa a bhi ag oibreacbadh anns an doigh a shaoileas e fein is fearr agus cha 'n 'eil cunntas aige ri thoirt do neach sam bith ach do 'chogais fein, ach s o agaibh comunn a bba air a chur air chois a dh' aon ghnothuch gus a' Ghaidhlig a chumail suas, agus nuair a theid mi do 'n mhod bhliadhn-ail gheibh mi na h-uile ni air a dheanamh arms a ' Bheurla. Ach cha 'n abair mi an corr air a chub; so an drast.

'S e an t-aoii ni m o r a tha dhith oil nn an

2 0 7

diugh gu 'm bitheadh a chainnt air a teagasg anns na sgoilibh, agus is i mo bheachd fein (agus cha 'n 'eil mi na m' aonar innte) gur i an aon d6igh air so a thoirt mu 'n cuairt, duaisean matha a thoirt do na maighstearan-sgoile a chuireas an aireamh a 's mo troimh lamhan an fhir-cheasuachaidh, a gabhail cunntas de 'n aireamh a th' anns an sgoil gu leir. Nis, tha am M6d gu bhi ann an Inbhirnis an ath bhliadhna agus dh' iarrainn oirbhse, Fhir-dheasachaidh, gu'm bitheadh sibh cho math agus gu'n gabhadh sibh curam de airgead sam bith a chuireadh bhur leugh-adairean chugaibh airson duaisean de'n t-seorsa so a dheanamh suas, a bhitheadh air an tairgseadh comh-cheangailte ris a Mh6d. Cha'n 'eil teagamh sam bith agam nach 'eil iomadh neach air feadh na Gaidh ealtachd agus an aitean eile a bhitheas de6n-ach air beagan airgid a chur chugaibh airson an aobhair so.

Bu choir do luchd-comhairle a' Chomuinn Ghaidhealaich latha a' Mh&id a shuidheach

„adh gun dail agus fios a, thoirt duinn air ball air gacb comh-dheuchainn airson am bheil iad air bheachd duaisean a thairgseadb. Tha mi cinnteach gu'n oibricheadh so airson math a Chomuinn.

Cha'n urrainn domh crioch a chur air mo litir gun a bhi toirt taing duibh airson an tomhas mor Gaidhlig a thug sibh dhuinn anns a.' phaipeir mu dheireadh. Cha'n fhaca mi riamh paipeir-naigheachd Albann ach a cloth-bhualadh na h-uireid aig an aon am. Gu ma fada beo sibh gu bhi cumiil suas "ar canain aosda, blasda, binn."

Is mise bhur caraid, CABAR-FEIDII.

Lunnain, 28, 11, '9g.

Litir a Eilean a Phrionnsa. Bliadhna mhath ur do chairdean a MHIC-

TALLA—'near 'sa 'n-iar, tuath is deas. Tha mise 74 bliadhna dh' aois agus mo

fhradharc air falbh gu mor 's bu mhaith Seam beannrchd a chur a dh' ionnsuidh cairdean MHIC-TALLA uile—gu sonruicht' a luchd-sgriobhaidh agus gu ro sh6nruicht' a chuid dhiu 'tha 'n taobh thall do 'n chuan mhor a tha cho cuimhneachail oirnn—mar tha Iain coir agus Bodachan a Gharaidh. Ghabh mi sagal aon uair gu robh iad a dol a chur beam as an cuid chliathan; b'e sin an call, oir tha meas mor agam air an cuid litrichean. B' fhearr leam gu robh Bodachan a Gharaidh a bhos greis an seo .fiach an cuireadh e as do dhroch luibhe 'th'againn ris an abair iad gu baeugach Daisy; far am bi e cha mhor gu'm bi ann ach e fein. Far am bi barr grain cha nochd e e-fein cho mor, ach an uair a bhios an talamh a mach fo i'hiar bidh an raon co geal ri cut rag.

Bha duin' araidh ann an aite sonruicht' a sgriobh da litir "o Chreag an Fhithich," agus gu dearbh bha iad math, 's mar do chuir am fitheach leis a chreig e b' fhearr leam gu'n cuireadh e tuilleadh a nail. Agus "Cabar Feidh" coir, 'sann a tha eagal orm gur ann a chuir iad a chr6ic dheth; ach mur

do chuir cluinnidh am MAC-TALLA uaithe 'n uine gun bhi fada. Tha duine c&ir eile ann a R. I.—Aonghas—duine cumhachdach 'san fhirinn, 's cha'n ioghnadh sinn's e cho cumh­achdach 'sa Ghaidhlig; mar a thuirt an duine cdir roimhe—creideimh gun Ghailig cha mhor a bheirinn fhin air a shon.

Tha moran eile do dhaoine gleusda air an taobh so de'n chuan a' sgriobhadh a dh' ionnsuidh a MHIC-TALLA. Tha sinn bho fhiachaibh dhoibh, ach cha'n urrainn mi luaidh orr' an drast'.

Bha a h-uile seorsa barra gu math air an eilean am bliadhna ach am buntata, ach tha prisean bochd air gran 's air feoil, air chor 's gu bheil moran againn (seadh a chuid a's bochda dhe'n tuath) ga fhaotainn doirbh gu le6r an creideas a sheasamh.

Bha daoine gle mhath dheth air an eilean bliadhnaichean air ais—-bha 'n t-airgiod pailt's prisean ard—ach cha robh sinn cho glic ri Ioseph. Cheannaich daoine moran do nithe a dhaoidte deanamh as an aouais; ach an uair a thionndaidh an roth an rathad eile tha e nise gle dhoirbh sealltuinn 'san aodann air na ceannaichean. Ach se daoine cdire truasail a th' anns na ceannaichean 's tha fhios aca gu faigh iad an cuid fhein le riadh ge do thigeadh e gu h-aon 's gu dha, seadh gu groigean an lagha. Tha pailteas do bhiadh airson duine a's ainmhidh air an eilean so an diugh; ;sann ris bu choir a radh, "'Se eilean a's maisich' 's a's pailt' ann am biadh."

Chuir a Pharlamaid beagan cis oirnn ach bhuinn iad gle shuairc ruinn. Thug iad cead do gach duine a chuid fearainn fhein a mheas agus sedrsa eile an ionmhais, ach leag iad a chis cho aotrom, cha chuireadh e grainne air a bhalgam na snaithne san fhiac-ail dhe na dh' fheumadh iad.

Ach an deigh sin uile c'ait a bheil ait a's fhearr na seo. D6cha gu'n can cuid gur e cleas faoileag an drooh cladaich a th' againn, gur e 'n cladach alee fhein cladach is fhearr air an t-saoghal.

Na biodh ro churam oirnn. " 'Nuair is tinne 'n taod 'sann as dual da bristeadh."

Faodaidh sibh seo a ridieadh 's ma tha dad ann as fhiach, thugaibh dha'n MHAC-TALLA e. Is mi ur caraid a ghnath,

MURCHA' CAM. Bail' an Tobair, E. P. I., 1, 1, '97. P. S. Tha 'n da iarunn dhiag san teallach

aig "C. C." ach tha e mar a bha 'n taillear san sgeulachd, "Chi mi sin 's fuailidh rai seo." Tha 'shuilair MAC-TALLA, ach an uair a gheibh sibh rud uaithesan bidh e trbm, tarbhach. M . C.

Siosal & Crowe, Fir-Tagraidh, Comhairlichean Notairean &c.

SIDNI, C. B.

CAILEAN SIOSAL. W . CROWB.

D. A. HEARN. Fear-Tagraidh,Notair &c.&e.,

SIDNI, C.B.

CARADH Uaireadairean

G-lanadh, Mainspring, An da chuid,

$ 0 . 5 0 . 6 0

1 .00

W . H. W A T S O N

Ijgp" Air an t seann Laraich.

Baddeck, C. B.

Tha so air a chumail do

Niall Mao Fliearghais, Taillear,

Ma tha aodach z dhith ort, feuch nach teid thu seachad air.

Taghail aig Stor

IATHESOI, TOWNSEND & GO, agus faic na tha aca do

l a t t o de gacli seorsa agus e ri reic gu jaor.

Math ar uthcha tha 'nar beachd

McDonald Hanralian & Go,

Tha sinn a' fosgladh stoc mor de Bhathar Tioram a

fhuair sinn direach

A ALBA.

Tha ar prisean iosal, agus tha 'm bathar dhe'n t-seorsa's

fhearr. A bharrachd air stoc mor de Bhathar Tior-am,tha sinn

a cumail

GACH SEORSA CEANNACHD.

M A C D O N A L D H A N R A H A N &

Mai 4.; '95

2 0 8 JSK - T _ A L L A..

Dan an Uisge-Bheatha. Cha 'n fhaod mi ris fnireach, ged phaighte d h o m h

ehruiune,

'S e faoin-fhear a shluigesdh an dubhvn gu ehall,

N a dh ' o ladh an drubhag li caoehan na duuaeb,

'S ma 'n traigh thu e buileach, b i 'n tubaist 's a'

cheann.

B i o d h teas na b iodh fuachd ann, cha bhi e g 'ar

buannachd,

Cha 'n 'fhag e sinn uallach ach truagh luideach

fann,

'S ann a dh ' fhogras sinn bhuainn e mar phlaigh a

ni sguabadh;

' 8 e puinnsean an uamhais gach uair tha 's an

dram.

Mar neoil maduinn oheitein a muthadh na greine, A r 'n inntinn gun geill da, ma theid sinn na choi r ; 'S an teanga bu gheire gu 'u leon e gu gleusd' i; T h e i d sgleo air d o leirsinn, cha leir dhut d o bhrog.

Leann-aobhair gaeh e u c o i r ' s ciurte na cheile,

Gach gras-an ni threigsinn fear-eibhaeh nan s top.

' S a n c u m h n a n t a b r e u n a n n ' s dubh aogas a' sheul e,

'S e hine agus c&lle bheir reusan 'na choir .

Fear aon-sml na faillinn gun aitlmich air faireadh

' M poi tear air straid gu de bhlath anns an am,

A mhala bi gearrte, siiil dhuinte neo dha dhiu.

M a r bhriathran ag radh riut, " m o ghrudhsa se 'n

d ram."

'Cur seachad a shaoghail an dachaidh na daorsna,

N i fheannadh ' s . a rusgadh 's gun chaomhalachd

ann;

A c h ' s iniosa na chilis sin bi 'dh 'anam gun diu

dheth,

'S gun bheatha ri faotainn 's an taobh ach gu

chall.

B idh 'aodach na shroichdean, eha 'n fhaod e bhi

leomach,

Cha teid e 'na chomhlan Di-donaich 'se gann,

A c h iarr dan t igh-osd' e 's cha 'n ionndrainn e

cota,

Breid-sguraidh ni leor dha 's an dredis ud 'na

cheann.

N a casan bha luthmhor gu siubhal an aonaich, Cha dian iad a g h i u l a n ' s an liiths air a chal l ; G e d ' s trie air a ghliii:: P , cha'n ann ris an uxnuigb, 'To i r t aoradh da'.: ilunn' ni e l u b a d h ' s an am.

D h ' an leabaidh 'n uair theid e mu ghlasadh ann speuran,

Bi 'fhedil t roimhe che i l e ' s cha 'n eibhinn a chainnt , A ' ghrian 'nuair a dh' eireas, a buadhan cha leir

da,

A c h bruaillean 'no eibheaeh, " m o leireadh, m o cheann!"

Gun smaointean an trath sin cho caol 'sa tba snathlain,

'S cho faoin 'sa tha 'n ait' bheil a shailtean 's an am,

'S gu faodar a smaladh mar chriiisgean nach dearrsadh,

M a r chraoibh am biodh faillinn an garadh nam plannt.

Cha 'n 61 sinn a ghruid ud a thairneadh d' an stiir

N a ' s isle na brhid b i gach ami theid na champ: 'S e uisge na 'n aonach dh ' fhag nadur mar chunn-

radh,

'S e dh ' fhagadh sinn a o t r o m ' s a dhiiisgeadh fear fann,

Cha taobh s i n n ' s a chhil e ' s cha 'n ai 11 leinn air bhuird e,

'S gun bhuaidh air ri ehumitas, 's a im chaochail na bh ' ann;

Gur agrios air na d a o i n ' e mar theine gun mhuch-adh,

Mar bheitheir a rusgadh air aodann nam beann.

Cha ehum e rium slainte gacb ciiis tha 'ga smal-adh,

Gun aon dhiu na fhabhar s gun sabhaladh aim, Cha dirich fear aradh na buannachd gu brath

leis,

Cha bhuannaich e airde ach tearnaidli e trang. S. N . MAC FHIONGHAIN.

IUAII1 THEIB THU 'BEABDEOK tag"hail an stor

Crodh Chailein. Gun dugadh j rodh Chailein Dhomh bain' air an fhraoch, Gun bhuarach, gun ghogan , Gun bhoiceann, gun lviogh; ( inn aon ni fo 'n domhan A c h suidhe r' an t a o l h .

Clia deid mise Ghleann-F ilaich

Far nach h-aithnieh iad mi;

Cha deid mis ' an Ghleann-uaine

Far an uainharra 'n t-sid;

Far an t rom an laigh' ghaill ionn

'S nach bi bain' aig an ni.

Is glic agus ceart a runaieh baintighearn araidh roimh so inu theagasg a cuid nighean fein. Thubhairf i, "Feuch gu'm faigh gach caileag, biodh i uasal no iosal, deagh eolas air ceaird, no obair air choreigin. Seadh, ionnsaicheadh i le curam an ni sin d'am mo am bheil do speis aice, ge b'e ciod e. Cuir­eadh i a lamb ris gach gniomh feumail air feadh a n taighe air a shuaraichead; cha tig a n la anns an gabh i aithreachas.

Tha Stoc mor aige dhe na h-uile seor-sa bathair.

Batliar Tioram Batliar Gruaidli Anililaii, Aoiaioliean, Caiseart, Adan, OurraicMean, a p s iomadli ni eile.

An seorsa's fhearr's a' phris a's isle. ALBERT I. H A R T .

Baddeck, Aug. 1, '90.

Ann an Ruisia mur a pos duine mu'm bi e ceithir fichead, cha'n fhaod e posadh tuill­eadh, agus cha'n fhaod neach sam bith pbsadh barrachd us c6ig uairean.

Mar creideamaid ach na nithe sin a mhain a ta sinn a' tuigsinn, bhiodh ar n-e61as a thaobh gach cuise araon beag agus cuibhr-ichte; agus cha bhiodh e 'nar comas gnoth-uichean an t-saoghail a ghiulan air an aghaidh.

T H A SO A I R A CHUM A I L DO

D. J. D O M H N U L L A C K,

SIDNI, C. B.

N A BAIED GHAIDHEALACH.—Cuirear an

leabhar so gu duine sam bith a chuireas air adhart 35c, no tri airson dolair.

AN

AGUS

K. D. G. PILLS Leigsidh iad an da Eucai l M h o r

CION- ONAMHAIDH agus

TEANNTAOHD. Cuir a dh' iarraidh pampuill, teisteannais us urrais.

K. D. C. COMPANY, Ltd., N e w Glasgow,

N o b h a Scotia. —agus-127 State St . ,

Bos ton , Mass .

CLO-BIIUALADH air a dheanamh gu snasail ann an oifig a MHAC-TALLA. Gailig- no Beurla. Ma tha dad dhe'n t-seorsa dhith ort euir litir thug-ainn a feoraeb nam pris­ean.

Tha iad gle raheasail aig smocairean, agus aig : mnathan-taighe.

Tha iad g le tliait-A neach ri 'n iiisneacharih,

oir cha 'n eil faileadh dbiubh idi r .

THE

E. B. EDDY Co

MONTREAL, TORONTO.