Voe(t)dsel aan de Vecht - Routemaker · F22 Wandelkeuzepunt F22 Afstand tot volgende punt: 120 m > ontdek meer op de volgende pagina. Vervolg route 12 Paardenbloem in het Vechtpark

VOE(T)DSEL AAN DE VECHT

ROUTE 6 km

Langs de oevers van de Vecht strekt zich een prachtig landschap uit. Beleef het Vechtpark enontdek eetbare planten in bermen en langs de waterkant. Rolstoelgebruikers kunnen opsommige delen de oranje alternatieve route volgen. Er is dan wel enige spierkracht vereist inverband met hellingen.

Deze route is gemaakt door Miriam Gerrits; natuuractiviteitencentrum De Koppel

2019

F25F25

1

2

3

4

F26F265

6F27F277

F20F2089

F21F21

10

F31F31

F301F301F302F302

F34F34

11

F22F22

12

13

14

F24F24

1516

Voe(t)dsel aan de Vecht

Voe(t)dsel aan de VechtHoe kom ik bij het startpunt?Startpunt: Natuuractiviteitencentrum De Koppel, Vechtstraat 8, 7772 AX HardenbergMet de auto vanuit richtingZwolle of Emmen:N34, afslag Hardenberg Centrum. Twenteweg volgen tot rotonde. Rotonde 3 kwart, u komtdan op de Bruchterweg. Eerste weg links Vechtstraat.OV: vanaf station Hardenberg linksaf Burg. Schuitestraatin. Bruchterweg oversteken en rechtdoor lopen tot u niet verder kunt. Aan het eind linksaf Stuwdijk op. U zietaan het eind De Koppel. Deze wandeling duurt circa 15 minuten.

F25 Wandelkeuzepunt F25

Afstand tot volgende punt: 10 m

1 De Koppel


2 Uitzicht Vechtpark


3 Fruitbomen


4 Zicht op Oele Mölle




5 Pomp en muur


6 Historisch Museum Hardenberg




7 De Baander




8 Informatiebord de Vecht.


9 Grote lisdodde




10 Vogelkijkhut










11 Zuring, wel of niet te eten...




> ontdek meer op de volgende pagina

Vervolg route

12 Paardenbloem in het Vechtpark


13 Molengoot


14 Sint Jacobskruiskruid.




15 Brandnetels


16 De Stuw


Einde van de route

Voe(t)dsel aan de Vecht6 km

1 De KoppelNatuuractiviteitencentrumIn natuuractiviteitencentrum De Koppel isaltijd iets te zien of te doen. Regelmatigwisselende exposities, lezingen, proefjes,excursies, uilenballen pluizen en nog veelmeer. Vanaf de zomer van 2016 is er eenexpositie over de natuur in het Vechtdal. Opmaandagmiddag gesloten.

Anjerpunt

De Koppel is een van de vijf Anjerpunten in het Vechtdal, genoemd naar deVechtdalanjer. Bij deze punten is van alles te zien over de facetten historie(Gramsbergen), natuur (De Koppel), landbouw (Beerze), landgoederen (Vilsteren) enduurzaamheid (Hoonhorst).


2 Uitzicht VechtparkAlles begint met water!Uitzicht over het Vechtpark. Niet voor nietsliggen veel steden en dorpen langs eenrivier. Men kon niet zonder water. Daarnaastbracht een rivier vruchtbare grond mee voorde landbouw en maakte transport mogelijk,zodat er gehandeld kon worden met andereplaatsen.

3 FruitbomenMmmm, heerlijk fruit!Bijna elk huis had vroeger een boomgaardmet fruitbomen. Om fruit voor de winter tebewaren werden appeltjes gedroogd enwerd veel fruit geweckt. Ook werdenfruitbomen zó gesnoeid dat ze zomers voorschaduw zorgden, zoals hier te zien is. Eenfruitboom is nog steeds een aanwinst voorde tuin.

4 Zicht op Oele MölleVoor uw dagelijks brood...Windmolens vond je vroeger overal, zewaren letterlijk broodnodig. Ze maalden hetgraan tot meel, zodat er brood gebakkenkon worden. Er waren ook molens om olie tepersen, mosterd te maken, water teverpompen of hout te zagen. Eenwindmolen zet wind om in energie, vroegerén nu.

De Oele MölleDe Oele Mölle is een achtkantige, houten stellingmolen. De achtkant is met riet gedekt engebouwd op een stenen onderkant. Ook de kap is met riet gedekt. De wieken hebbeneen vlucht van 24 meter. De huidige molen heeft niet zijn oorspronkelijke vorm en is-deels- gebouwd in 1870.


Werkend werkeloosDe Oele Mölle is deels werkend; als het mogelijk is dan draaien de wieken twee maal inde week. De molenstenen zijn echter niet aangesloten en de molen produceert dus nietdaadwerkelijk meel.

MolenbiotoopOok een molen heeft 'leefruimte' nodig. Vaak staat een molen op een molenbelt omzoveel mogelijk wind te vangen. Steeds vaker zien we dat door bebouwing de windkrachtrichting molen gehinderd wordt. De mogelijkheid om wind te vangen noemt men eenmolenbiotoop.

5 Pomp en muurStadspompEen pomp was van levensbelang voor eenstad. Hardenberg had er ooit zeven, dit is deenige die is overgebleven. Een pomp wasook een ontmoetingspunt waar de laatstenieuwtjes werden uitgewisseld. De pompstond niet altijd hier en levert helaas ookgeen water meer.

StadsmuurAchter de pomp ziet u nog een deel stadsmuur van ijzeroer. Dit is een reconstructie metgevonden stenen van de oorspronkelijke muur. In 1497 werd Hardenberg grotendeelsverwoest door brand en in 1518 liet Filips van Boergondië, bisschop van Utrecht kasteelen stadsmuur slopen.


6 Historisch Museum HardenbergNeem een kijkje in de kelder.In het Historisch Museum voor streekcultuur't Stadhuus, Voorstraat 34, vindt u eenprachtig voorbeeld van een ouderwetsekelder. Daarin kon men voorraden bewarenvoor de winter, een periode dat er weinigvers voedsel was. Bedenk daarbij dat vries-en koelkasten en blikjes nog niet bestonden.


WeckenRond 1900 werd de firma 'Weck' opgericht. Zij verkocht speciale flessen met een rubberring en beugel. De flessen werden gevuld met groente, fruit of vlees en daarna langdurigtegen de kook aan verhit. Door het ontstane vacuüm komt er geen zuurstof bij hetvoedsel en kan het jarenlang goed blijven.

Een kijkje in de keuken


De keuken was vroeger het hart van het huis. Rond het fornuis speelde zich hetdagelijkse leven af. Niet alleen omdat het daar warm was, maar ook omdat de huisvrouwtijdens het koken en bakken in de gaten moest houden of het vuur niet te warm of te koudwas. Bovendien waren de kooktijden lang!

7 De BaanderEten uit de regioIn streekproductenwinkel De Baander vindtu allerlei heerlijks dat door plaatselijkeboeren geleverd wordt. Tip: koop hier eenlekkere hap om in het gras aan de oeversvan de Vecht te nuttigen. Streekproductenzijn duurzaam, omdat het vervoer zo beperktmogelijk wordt gehouden.


8 Informatiebord de Vecht.Neem even de tijdMet uitzicht op de Vecht vindt u hier eenbord met een mooi overzicht van de rivier. Uziet hier de vele meanders die de rivier eenshad en die nu voor een deel weer hersteldworden. Dit om meer capaciteit te creërenvoor wateropvang, maar uiteindelijk ookpositief voor natuurontwikkeling.

Schoon waterSchoon drinkwater is de basis van gezonde voeding. Langs de Vecht zijn opverschillende plekken drinkwaterwingebieden. In de Vecht is de waterkwaliteit deafgelopen jaren sterk verbeterd onder andere door een betere waterzuivering en hetstoppen van het lozen van industrieel water.


9 Grote lisdoddeHapje waterplantDe wortelstok van de lisdodde is eetbaar enheel zetmeelrijk, dus voedzaam. De planthaalt echter allerlei stoffen uit het water, ookvervuilende, daarom is het niet verstandig zomaar wilde planten te eten. Lisdodden zijngoed herkenbaar aan hun bruine 'sigaren'.

Waarom Typha latifolia

De wetenschappelijke naam van deze plantis Typha latifolia. Typhos staat in het oudeGrieks voor plas of moeras en latifoliabetekent 'bredere bladeren'. Zo hebben veelwetenschappelijke planten- en dierennameneen heel logische betekenis. Wilt u meerweten, dan zijn er leuke websites.

http://www.etymologiebank.nl/ (Direct naaretymologiebank)

https://www.plantennamen.info/(Plantennamen verklaard:)


10 VogelkijkhutGluren naar de buren.De meanderende Vecht bij Hardenberg iseen foerageerplek voor talrijke trekvogels.Maar er zijn ook soorten, die hier blijven omte nestelen en hun jongen groot te brengen.De Vecht levert voedsel genoeg! Ga evenrusten in de kijkhut en geniet van de velevogelsoorten die hier te zien zijn.

11 Zuring, wel of niet te eten...OxaalzuurIn alle zuringsoorten komt oxaalzuur voor.Daarom worden de planten niet gegetendoor vee, te zuur. Oxaalzuur onttrekt kalkaan je lichaam en is in groterehoeveelheden ongezond. De planten zijndan ook vaak opvallend aanwezig in weiden.Sommige zuringsoorten worden wél doormensen gegeten.


Ridderzuring; niet eten!

(Rumex obtusifolius) Niet te missen in hetVechtpark: de grote Ridderzuring met zijnrode bloeiwijze, die tot het volgend voorjaarrechtop blijft staan. Niet voor niets loopt hetvee hier met een grote boog omheen:Ridderzuring veroorzaakt o.a. diarree, in hetdialect wel 'aan de ridder' genoemd..

Schapenzuring(Rumex acetosella) Een klein zuringsoortjewaarmee je met een eenvoudig trucje* eenschapenkopje te voorschijn kunt toveren. Tevinden in tuinen en akkers, de jongeblaadjes worden wel als toevoeging gegetenin salades. Gebruik deze blaadjes vanwegehet oxaalzuur met mate en alleen in hetvoorjaar!

*TrucjeDe blaadjes van de Schapenzuring lijken al een beetje op een schapenkop. Dit kun jenog versterken door het blaadje net na de twee uitsteeksels dubbel te vouwen, waarbij jetegen de achterkant van het blad kijkt. Je ziet nu een heus schapenkopje!


Veldzuring(Rumex acetosa) Deze plant is eenbescheiden zuringsoort met puntig blad, dieje vindt in graslanden. De blaadjes wordenwel gegeten in salades en als ingrediëntvoor 'paling in het groen'. Nu gaat het niet zobest met de paling, ook niet in de Vecht, allereden om dit gerecht níet aan te bevelen.

Tuinzuring(Rumex rugosa) Tuinzuring is een leuke, gemakkelijke plant voor de groentetuin. Deblaadjes worden vroeg in het voorjaar gegeten in soep en bijvoorbeeld pannenkoeken.De smaak is friszuur. Oogst niet te lang, later in het jaar neemt het oxaalzuur teveel toe.Zaad is in betere tuinwinkels te koop.

12 Paardenbloem in het VechtparkEetbare paardenbloemIedereen kent wel dePaardenbloem,Taraxacum officinalis.Tijdens de lente kan men jong blad eten.Hoe later in het jaar hoe bitterder debladeren. Vroeger kweekte men 'molsla'doorpaardenbloemblad af te dekken met zand ofeen bord. De bladeren blijven dan bijna witen zijn niet bitter.

PaardenbloemengeleiOok de bloem is eetbaar, maar dan vooral verwerkt in drankjes of gelei. Pluk hiervooralleen de gele delen, groene deeltjes geven een bittere smaak. Probeer het volgenderecept eens:

Ingrediënten200 g paardenbloemen (was ze niet) halve citroen 450 g geleisuiker


Recept:

Kook de bloemblaadjes in 1/2 l. water. Rasp de schil van de halve citroen en pers hemdaarna uit. Voeg de rasp toe aan de bloemblaadjes, laat 15 min. koken. Leg eenkaasdoek vergiet en zeef het prutje. Druk met een pollepel het sap eruit. Vul het sap aantot 300 ml en voeg citroensap en suiker toe..

Breng zachtjes aan de kook en laat vier minuten koken. Schuim af met een schuimspaanvoor heldere gelei te krijgen. Giet een druppel van de gelei op een koud bordje; als zedirect stolt dan is ze goed. Giet de gelei in een schone pot en laat op de kop afkoelen.

13 MolengootWaar een weg is....De Molengoot fungeert sinds deherinrichting van het Vechtpark als vistrap.De vissen kunnen langs deze weg de stuwpasseren. Ook is hier voldoende voedsel tevinden voor vissen en vogels. De Molengootkan ook per kano bevaren worden.


14 Sint Jacobskruiskruid.Niet alles is eetbaar!Naast een aantal eetbare planten, zijn erook planten die nergens naar smaken, eenvieze smaak hebben of zelfs giftig zijn. Zo'nplant is het St. Jacobskruiskruid. Giftig voormens en dier. Paarden en koeien lusten hetniet. In de vorm van hooi krijgen ze het tochsoms binnen, met nare gevolgen.

Toch zijn er liefhebbers..

Sint Jacobsrupsen lusten wel graag het SintJacobskruiskruid!! En ze groeien er flink van.Doordat ze de giftige stoffen uit de plantbinnenkrijgen, worden ze zelf ook giftig voorvogels. Daarvoor waarschuwen ze met dealarmkleuren geel en zwart, dezelfdekleuren die ook wespen hebben.

15 BrandnetelsBrandhaard?Aan uw rechterhand ziet u tegen de dijk veelbrandnetels groeien. Brandnetels groeien opvoedselrijke grond en floreren bij stikstof.Daarom zijn brandnetels vaak langsmesthopen en wegen te vinden. Brandnetelszijn een teken van veel voeding in de grond.


SmaakprikkelBrandnetels bevatten veel ijzer en zijn een gezonde voedselbron. Door het blad een paarminuten te koken verdwijnt de stekeligheid. Voor recepten gebruikt u de jonge toppen vanongeveer 15 cm lang. Ouder blad is vezelig. Gekookte brandnetel heeft wel wat weg vanspinazie en is net zo te gebruiken.

Lekker heksensoepje:Ca. 500 gr verse brandneteltoppen, 2 grote geschilde en in kleine blokjes gesnedenaardappels, 2 gesnipperde uien, teen knoflook, geperst, 1 theelepel gemalen komijn, 1theelepel koriander, 1 theelepel kruidnagelpoeder, 1 l. water, 2 kippenbouillonblokjes,klein blik kikkererwten.

Kook de brandneteltoppen in het water en pureer ze met de staafmixer. Voeg alleingrediënten toe, behalve de kikkererwten. Laat je soep 15 minuten zachtjes koken. Voegde kikkererwten toe, warm nog even goed door en je hebt een heerlijke stevige soep.Serveer met grof volkorenbrood met boter.

16 De StuwUitzichtpuntVanaf de brug heeft u goed zicht op hetwoelige water! Water is voor iedereen vanlevensbelang, maar kan ooklevensbedreigend zijn. Door allerleimaatregelen langs de Vecht, zoals ruimtevoor hoog water, wordt de veiligheidvergroot.

De KoppelU ziet hier uw startpunt weer liggen. Kijk nog even binnen of bezoek de aangrenzendetuinen met wilde planten. U komt hier nog meer te weten over de natuur in het Vechtdal.

Gemaakt met routemaker.nl

Documents

Voe(t)dsel aan de Vecht - Routemaker · F22 Wandelkeuzepunt F22 Afstand tot volgende punt: 120 m > ontdek meer op de volgende pagina. Vervolg route 12 Paardenbloem in het Vechtpark