Viti XXVI - Nr. 7830 E diel 24 Mars 2019 Çmimi, 50 lekë (1.5 euro)

EMRAT, 600 PRONARET QE MARRIN TAPINE E TRUALLIT

Prapaskenat e kongresit, mungon Nano

PS: Nuk e ndërpresim mandatin qeverisës. PS: Nuk e ndërpresim mandatin qeverisës. Konfi rmohen 7 kandidatët e parë të 30 qershorit.Konfi rmohen 7 kandidatët e parë të 30 qershorit.

Rama: Zgjedhje para kohe po morët një bashki më shumë.

Basha: Fiton opozita

Sami Frashëri “i zakonshëm” në

sytë dhe kujtimet e vajzës së tij, Samijes

SOT NE “MILOSAO”

Suplement

Kryeredaktor: Erl MURATIZv/kryeredaktore - Rezarta DELISULA

Tel:(04)2359-104, Fax:(04) 2359-116 E-mail:gazetashqiptare@hotmail.com

LISTA E RE/ FAMILJET QE PERFITOJNE NE TIRANE DHE NE 4 RRETHE TE VENDIT

Nga FATOS ÇOÇOLI

Kumti i djeshëm i numrit një të partisë së sotme në pushtet(kryeministrit të vendit) se, nëse partitë opozitare të vetëmërguara nga Kuvendi fi tojnë një bashki të vetme ...

Tango dyshe kërkon më shumë

Opinioni Ditësi

Vijon në faqen 22Vijon në faqen 21

Nga JORGJI KOTE

Kisha dëgjuar për profesoren e njohur të ekonomisë qysh në

mesin e viteve ‘80 dhe veçanërisht mbi angazhimin e saj si prurje e re origjinale në jetën ...

Zonja e Ndjerë e Shkodrës dhe e kulturës shqiptare

Opinioni Ditësi

MES TYRE, BIRRA “KORÇA”

Në faqen 6

Ndërtuan në tokën e shtetit ose të të tretëve, marrin certifikatën e pronësisë për pronën. Vendimi i qeverisë, siperfaqja që merr secili. Publikohen tabelat

Partia Socialiste ka mbajtur dje kongresin elektoral, i cili përveçse konfi rmoi qëndrimin e mazhorancës për të vijuar qeverisjen, ishte edhe një shfaqje force ndaj opozitës, e cila nga ana e saj ka braktisur Kuvendin dhe ka dalë për të protestuar në rrugë. Pas 7 orësh diskutime të majtët miratuan me votë unanime në kongres një deklaratë të përbashkët ...

Në faqet 2-3(Në foto) Ndërtime informale

Në faqen 8

Në faqen 9

Atentati mafioz në Elbasan, kamerat filmuan vrasjen e

avokatit Ravik Gurra

ARRESTOHET AUTOR

HETIMET

Krimi në familje trondit Gramshin,

burri mbyt me duar nënën e 3 fëmijëve

NDRYSHON LIGJI

Në faqen 7

Konferenca e Tiranës që tronditi Enver Hoxhën pas

Kongresit të Moskës

DOSSIER

Në faqet 10-11

Toka e përfituar me ligjin 7501, shtohen 3 kategori që mund të përfitojnë tapiGaz Paja, Redi Jupi, ja 100 këshilltarët e PS

Në faqen 4

Veliaj: Me Ramën më pranë se kurrë. Fitojmë edhe tek Unaza e Re

Emrat/ Kush janë kandidatët për këshillin bashkiak të Tiranës. Disa zv/ministra

duke konfi rmuar Veliajn për një mandat të dytë në krye të bashkisë më të madhe të ven-dit. Ai kërkoi prej qytetarëve që kishin mbushur sheshin që të mbështesin Veliajn dhe ekipin e tij në zgjedhjet e ardhshme duke theksuar se së bashku ata do bënin ...

Erion Veliaj është zyrtar-isht kandidat i Partisë

Socialiste për një mandat të dytë për Bashkinë e Tiranës. Kryeministri Edi Rama në takimin “Bashkia që duam” të organizuar në sheshin “Nënë Tereza”, ka shuajtur çdo pikëpyetje dhe dyshim,

EKSKLUZIVE

2 - E diel 24 Mars 2019

REDAKSIA: Redaktor i Suplementeve dhe Sociales: Rezarta Delisula, Dossier: Iv Kaloçi, Redaktor i Rretheve: Trëndafile VISHA, Redaktor i Kulturës: Fatmira Nikolli, Art Designer: Nevila SAMARXHI.ADMINISTRATA: Përgjegjëse e Financës: Alma Smokthina 0682074397, Shpërndarja: Elvis Llaka Cel 0682074416, Marketingu: Cel:0688087823-email:marketing@gazetashqiptare.com, ADRESA: Ish-Drejtoria e Uzinës

së Autotraktorëve, Tiranë - Tel:(04) 2359-104 Tel&Fax:(04) 2359-116 Marketingu: Tel:(04) 2359-104/359-123. Tiranë, Internet: www.balkanweb.com, Email: gazetashqiptare@hotmail.com; redaksia@gazetashqiptare.com, SHTYPUR në “Klasik”Shpk

FAQJA E PARE

KONGRESISOCIALISTET

Socialistët kanë konfirmuar qëndrimin për të vijuar mandatin qeverisës deri në fund

PS 7 orë kongres, konfirmohetqeverisja dhe kandidatët e parëI vetmi vendim i kongresit ishte miratimi i deklaratës

Pëllumbi: PS në zgjedhje dhe paopozitën, Meta deklarata në panik

KANDIDATËTDritan Leli në Vlorë,Sotiraq Filo nëKorçë, ArmandoSubashi në Fier,Majlinda Bufi nëRoskovec, PjerinNdreu në Lezhë dheGledian Llatja nëElbasan ukonfirmuan sikandidatë përkryetar bashkie përzgjedhjet e 30qershorit. Ukonfirmua edheErion Veliaj për njëmandat të dytë përBashkinë e Tiranës.Kështu shkon në 7numri i kandidatëvetë konfirmuar.

Partia Socialiste ka mbajtur dje kongresin elektoral, i cili përveçse kon-

firmoi qëndrimin emazhorancës për të vijuarqeverisjen, ishte edhe njëshfaqje force ndaj opozitës, ecila nga ana e saj ka braktisurKuvendin dhe ka dalë për tëprotestuar në rrugë. Pas 7orësh diskutime të majtëtmiratuan me votë unanimenë kongres një deklaratë tëpërbashkët përmes së cilëstheksuan se PS është e vetm-ja forcë politike që mund tëqeverisë vendin dhe të garan-tojë të ardhmen integruese tëvendit, ndërsa bën edhe kon-firmimin e 7 kandidatëve tëparë për zgjedhjet vendore të30 qershorit, 5 prej të cilëvejanë kryebashkiakë që rikon-firmohen sërish.KONGRESI

Kongresi nisi meekzekutimin e Himnit Ko-mbëtar nga këngëtarja Marse-la Çibukaj dhe më paspunimet u çelën nga Sekre-tari i Përgjithshëm i PS-së,Taulant Balla, i cili në fjalëne tij ndërsa bëri një përm-bledhje të shkurtër të ar-ritjeve të PS në këto 5 vite egjysmë qeverisje, theksoi seajo mbetet e vendosur për tëpërmbushur deri në fund kon-tratën me zgjedhësit. Ballatha se PS do rikonfirmohet jovetëm në bashkitë që ka fitu-ar në zgjedhjet e kaluara poredhe në bashkitë që sipas tijmbahen peng nga opozita,ndërsa shtoi se PS është e gat-shme për çdo lloj dialogu par-lamentar në shërbim të ven-dit dhe qytetarëve. Pas tijfjalën e kanë marrë me radhëzëvendëskryeministri, ErionBraçe dhe ministrja e Drejtë-sisë, Etilda Gjonaj, të cilëtkanë folur mbi reformën eshërbimeve dhe luftënkundër korrupsionit. "Rreth22 513 shqiptarë kanë marrëmë në fund shërbim publiknga qeveria e Shqipërisë, pasankesës së tyre në platformëne bashkëqeverisjes"shqipëriaqeduam.al"", - ushpreh Braçe. Më pas nëskenën e kongresit janë ftuaredhe shumë qytetarë që kanëdëshmuar rastet konkrete tëzgjidhjes së problemevenëpërmjet kësaj platforme.Kongresi ka vijuar punimet

me fjalimet e disa ministravesi Belinda Balluku, OgertaManstirliu, Blendi Klosi, apoBesa Shahini, të cilët, gjith-ashtu, kanë folur mbi sfidatdhe arritjet e qeverisë sipassektorëve dhe fushave që mb-ulojnë.KONFIRMIMET

Kongresi ka vijuar më pasme fjalimet e shkurtra të disa

prej kryebashkiakëve që përsocialistët janë modele sukse-si, si Dritan Leli në Vlorë, Soti-raq Filo në Korçë, ArmandoSubashi në Fier dhe MajlindaBufi në Roskovec. Natyrishtqë fjala e tyre në këtë kongresishte dhe një lloj konfirmimipër të kandiduar për një man-dat tjetër në bashkitë që atadrejtojnë. E bashkë me ta në

skenë u ngjitën edhe deputetiPjerin Ndreu dhe prefekti i El-basanit Gledian Llatja, të dykëta si kandidatë për kryetarbashkie në Lezhë dhe në El-basan. Bashkë edhe me ErionVeliajn që u konfirmua në se-sionin e dytë, këta janë 7 kan-didatët e parë që PS konfir-mon për zgjedhjet e ardhshmevendore. Kongresi ka vijuar

Ish-kryetari i Kuvendit,Servet Pëllumbi, teksa

mori pjesë në punimet e kon-gresit u shpreh dje për me-diat se nuk ka asgjë të jash-tëzakonshme në krizën poli-tike në Shqipëri. "Mendoj senuk ka ndonjë gjë të jashtëza-konshme, këto situata ndo-dhin edhe në vende të tjera.Jelekverdhët në Francëkanë 5 muaj dhe Macronivazhdon punën i qetë. Atakanë të drejtë të protestojnë,kur e teprojnë shteti vepronme mjetet që i lejon ligji. NëShqipëri nuk janë jelekver-dhë biles edhe jeleku anti-plumb i Berishës ështëvjetërsuar", - tha Pëllumbi.Gjithsesi ai theksoi se kykongres është i një rëndësietë veçantë për situatën që pokalon vendi. Ai hodhi posh-

të edhe mundësinë që në vendtë mbahen zgjedhje të para-kohshme, duke shtuar seqeverisja është legjitime. "Nukka pse bëhen zgjedhje të para-kohshme, në kushtetutë ësh-të përcaktuar, zgjedhjet bëhennjë herë në 4 vjet dhe mundtë bëhen zgjedhje të parakohs-hme kur humbetmazhorancës qeverisëse, nukqeveris dot dhe nuk miratondot një ligj, derisa një kusht të

tillë nuk e kemi nuk ka psetë ketë zgjedhje se ështëmundim i madh për popul-lin dhe minus përdemokracinë", - shtoi Pël-lumbi. Në këtë kuadër aitheksoi se nuk arsye psemazhoranca të mos shkojëedhe në zgjedhjet vendoreedhe nëse opozita do ti bojko-tojë ato. "Mirë është të jetëopozita, por opozita nuk ësh-të ata që dalin e rrethojnëparlamentin, opozita ështëtek populli. Marrin nuk mar-rin pjesë forcat politike pop-ulli do votojë të zgjedhë për-faqësuesit e vet, qofshin tëpavarur apo partiak", - tha ai.I pyetur për deklaratat epresidentit Ilir Meta, ish-kryetari i Kuvendit ushpreh: "Deklaratat që kanëpanik, nuk komentohen".

me fjalimet e zëvendësminis-trit të Jashtëm, Gent Cakajdhe ministres për Mar-rëdhëniet me Parlamentin,Elisa Spiropali dhe pas edheme miratimin e një deklaratesi qëndrim të PS-së për situ-atën politike. Me kaq u mbyllsesioni i parë i punimeve tëkongresit dhe të gjithë dele-gatët e tij, përfshi kryeminis-trin Rama ecën në këmbë përt'iu bashkuar mijëra qyteta-rëve që kishin mbushursheshin "Nënë Tereza" dhe njëpjesë të mirë të bulevardit"Dëshmorët e Kombit", ku dhe

u bë prezantimi i Veliajt përnjë mandat të dytë. Në fundKongresi vazhdoi punimet metre panele të ndryshmetakimesh në tre ambiente tëveçanta, dy në Pallatin e Kon-greseve dhe një në ish-hotel"Sheraton", ku u diskutua qën-drimi i PS për reformën zgjed-hore, si dhe çështjet e qever-isjes lokale dhe edukimi dhepunësimi i të rinjve. Në fundkongresin e mbylli TaulantBalla nëpërmjet një deklaratepër mediat, ku dhe bëri njëpërmbledhje të shkurtër të ar-ritjeve të 7 orë mbledhje.

Kongresi i djeshëm i socialistëve ishte organizuarpër të treguar së pari, forcën e socialistëve për-

ballë opozitës, por edhe për të demonstruar një tjetërsjellje nga ajo që kanë shfaqur opozitarët në protestate tyre. Ndaj organizatorët ishin kujdesur si për ma-sivitetin e pjesëmarrësve ashtu edhe për anën e spe-ktaklit, ku nuk munguan edhe performanca ekëngëtarëve të njohur siç është rasti i Aurela Gaçesapo Marsela Çibukajt. Ndërkohë që për ta bërë më tëlehtë përcjelljen e mesazheve të kongresit në gjithëbulevardin nga sheshi "Nënë Tereza" deri te kryemi-nistria ishin vendosur ekrane LED dhe bokse tëmëdha zëri. Ndryshe nga sa ishte lajmëruar më parënë kongres nuk mori pjesë ish-kryetari Fatos Nano,ashtu siç ra në sy edhe mungesa e ish-presidentitsocialist Rexhep Mejdani. I vetmi që ishte i pran-ishëm nga "senatorët" e PS ishte ish-kryetari i Kuv-endit Servet Pëllumbi. Gjithashtu, ranë në sy edhemungesa e disa prej aleatëve të PS-së, si Skënder Gji-nushi apo Paskal Milo, ndërsa të pranishëm ishin ko-munistët dhe disa aleatë të tjerë të vegjël. Por pavar-ësisht akreditimit disa ditë më parë, media nuk u lejuatë ishte e pranishme në sallën ku zhvillohej kongre-si. Organizatorët kishin menduar që gazetarët dhe ka-merat të qëndronin vetëm në holl, ku mund të merr-nin drejtues të PS në intervista. Gjithashtu, si për tambajtur mirë me gazetarët, organizatorët kishin kon-traktuar edhe shërbim katering, ku kamerierët servir-nin për gazetarët dhe të pranishmit e tjerë në hollkafe, ujë dhe ushqime.

Nga mungesa e Nanos te kafet përgazetarët, ç' ndodhi në kongres

Nga punimet edjeshme në kongres

E diel 24 Mars 2019 - 3 FAQJA E PARE

Kreu i qeverisë ka përjashtuar çdo mundësi që ta lërë pushtetin veçse me votë

Rama sfidon opozitën: Fitoni njëbashki më shumë, shkojmë në zgjedhje"Basha s'fiton dot as në partinë e tij, po të mos i vjedhë"

Kryeministri Edi Ramaka sfiduar opozitën teksa i ka ofruar një

zgjidhje për krizën politike fi-toren e një bashkie më shumënë zgjedhjet vendore. Ngasheshi "Nënë Tereza" kryemi-nistri Edi Rama përmes njëfjalimi që zgjati afro 1 orë, iofroi ndër të tjera opozitësmundësinë për të garuar nëzgjedhjet e ardhshme vendoredhe nëse ajo do arrijë të fitojëqoftë edhe një bashki mëshumë, atëherë sipas tijmazhoranca do të pranojë qëvendi të shkojë në zgjedhje tëparakohshme në shtator."Nëse në 30 qershor fitoni njëbashki më shumë se ne jemigati të shkojmë në zgjedhje tëparakohshme që në vjeshtë. Edi që ju Lulzim dhe ju pas Lul-zimit nuk do e pranoni këtësfidë se e dini ndaj keni dalënë rrugë, që aleancën e PS menjerëzit nuk e mundin dot mezgjedhje as në Kukës, as nëSkrapar lëre më pastaj nëgjithë Shqipëri", - tha Rama. Jovetëm kaq, por ai i ofroiopozitës mundësinë që sëbashku të bëjnë ndryshimet enevojshme në Kodin Zgjedhor,që nga numërimi elektronik,depolitizimi i komisioneve dhederi tek ashpërsimi e dënimitpër shitblerjen e votave. "Njëftesë e kam ende për ju. Jeniju që i keni rrokanisur kokënshqiptarëve dhe miqvendërkombëtarë për reformënzgjedhore, dhe që keni mbaj-tur peng Shqipërinë përvotimin elektronik, hajdeniulemi, ta miratojmë së bashkuatë reformë, të biem dakord, t'ieksperimentojmë në disa zona,që në 30 qershor të eksperi-mentojmë votimin elektronik.Dhe meqë e keni qejf edheshitblerjen e votës, jemi gati tëmiratojmë në Kuvend çdomasë të fortë kundër këtijfenomeni, çdo masë që mundtë propozojë doktoresha e sh-kencave, Kryemadhi, pastaj ekalojmë vetë në Kuvend medeputetët e rinj, ata i kenizgjedhur ju jo ne", - shtoikryeministri. Nga ana tjetër aitheksoi se mazhoranca nuk kamandat qeverisës për të degur,duke hedhur poshtë kështuçdo mundësi që opozitanëpërmjet djegies së mandat-eve të deputetëve dheprotestave ta detyrojnë atë tëlargohet nga pushteti. "I themLulzim Bashës dhe atyre qe endjekin pas: Na vjen turp përju, dhe na vjen keq për ata qëbraktisët që votuan për ju. Porështë e drejta juaj t'i tradhto-ni, turpin e Shqipërisë dhe his-torisë së parlamentarizmit sh-

qiptar, ne nuk kemi mandatt'ju japim pushet në tavolinë",- u shpreh Rama. Por, nëseopozita nuk do i pranojë këtooferta të mazhorancës dhenuk do futet në zgjedhjet e 30qershorit, kreu i mazhorancëstheksoi se kjo nuk do të ishtesërish problem. "Keni nisuravazin se nuk futeni nëzgjedhje. Punë e madhe fort. Ihumbët zgjedhjet me qeverinëtuaj dhe prapëseprapë e nxitëShqipërinë në çdo gjuhë tëhuaj. Pushteti nuk është qoftete daja dhe nuk është cirk përarushin Lul që bërtet për kara-melen e radhës. Ka ardhurkoha që kjo valle me maska tëmbarojë", - tha më tej Rama.Ai akuzoi kreun e opozitës setë gjithë këtë përpjekje për të

krijuar këtë situatë e bën pasikërkon pushtet në tavolinë,pasi siç tha Rama ai nuk fitondot me votë. Madje kreu iqeverisë ka ironizuar se Bashanuk fiton dot as në partinë etij. "Basha i ka tmerr zgjedh-jet, sepse nuk i fiton dot, nuk ifiton dot as në partinë e tij, potë mos i vjedhë, lerë më t'i fi-tojë në mexhlisin e gjerë. Mad-je, kam një dyshim, sikur netë mos futemi në zgjedhjet eqershorit dhe Luli të futetvetëm, prapë nuk i fitonzgjedhjet, sepse njerëzit nuk epranojnë dot dhe jo më ta vo-tojnë" - u shpreh Rama. Kreu iqeverisë nuk ka lënë pa sul-muar as Presidentin e Repub-likës, për qëndrimet që kambajtur dhe deklaratat e tij

për vetëflijim apo përdorëheqje nga posti i kreuttë shtetit. "LSI sot nuk për-faqëson askënd, por po ta be-sojnë Monikën, LSI nuk për-faqëson më as Ilir Metën.Meta ndihet kaq i papërfaqë-suar saqë i duket sikur njëjuntë ushtarake do sulmojëpallatin presidencial. Zotipresident, e di që më dëgjon,rri i qetë jemi dhe do të mbe-temi gjithmonë vendi iNATO-s. Të garantoj që sa tëkemi Pandin ky vend nukdel nga NATO. Në fund tëditës fundi politik i Lulit eMonikës nuk duhet të jetëproblem i yti dhe i yni. Zotipresident rri i qetë dhe mosi ço më nëpër mend atoçudira", - u shpreh Rama.

META"LSI sot nuk përfaqësonaskënd, por po tabesojnë Monikën, LSInuk përfaqëson më asIlir Metën. Meta ndihetkaq i papërfaqësuarsaqë i duket sikur njëjuntë ushtarake dosulmojë pallatinpresidencial. Zotipresident, e di që mëdëgjon, rri i qetë jemidhe do të mbetemigjithmonë vendi iNATO-s. Të garantoj qësa të kemi Pandin kyvend nuk del ngaNATO. Në fund të ditësfundi politik i Lulit eMonikës nuk duhet tëjetë problem i yti dhe iyni. Zoti president rri iqetë dhe mos i ço mënëpër mend atoçudira", - u shprehRama.

"Zgjedhje nëse merrni një bashki më shumë"

PD refuzon ofertën e Ramës: Më linit'i vjedh edhe zgjedhjet vendore

Partia Demokratike refuzoi dje ofertën e

Kryeministrit Edi Rama, icili sfidoi opozitën duke ithënë që nëse fitojnë njëbashki më shumë se PS nëzgjedhjet e 30 qershorit,vendi atëherë do të shkojënë zgjedhje të parakohs-hme. Përgjigjja refuzueseerdhi nga Sekretari iPërgjithshëm i PD-së, Gaz-ment Bardhi i cili në njëpostim në rrjetet socialeshkruan: "Propozimi iRamës për zgjidhjen ekrizës: "Më lini t'i vjedhedhe zgjedhjet vendore

dhe po t'i fitojë opozitazgjedhjet që unë do vjedh,shkojmë pastaj në zgjedhjetë parakohshme". Për sekre-tarin e përgjithshëm të PD,Kongresi i PS0së ishte njëshpenzim marramendës qënuk e arriti dot qëllimin pro-pagandistik. I ftuar dje nëNews 24 Bardhi tha se Ramafoli me një gjuhë urrejtjejendaj opozitës, pasi prej ko-hësh e ka humbur qetësinë."Kongresi ishte një shpen-zim marramendës që nuk earriti dot qëllimin propagan-distik, një mbledhje partieqë tentuan ta kthejnë në

shfaqje e nuk e bënë dot.Edhe fjalimi i mërzitur iRamës e tregon këtë, ektheu në fjalim urrejtjejendaj opozitës. Është ner-voz dhe ka humbur prejkohësh qetësinë. Opozitaështë në rrugën e vet tëdrejtë. Nuk kemi nevojë tëurdhërojmë punonjës tëna bashkohen në aksion-in tonë politik, siç bëri PS.As punonjësit e adminis-tratës nuk iu përgjigjën.Nga 16 shkurti është vrarëfrika, regjimit të Ramës poi vjen fundi",-theksoiz.Bardhi.

SHKURT

Mazhoranca nis ofensivën: Taharrojnë pushtetin në tavolinëKongresi i djeshëm duket se do jetë dhe pika e

kthesës së qëndrimit që do mbajë tashmëmazhoranca karshi opozitës dhe të gjithëve atyre qësulmojnë institucionet. Kreu i qeverisë Edi Rama kaqenë i ashpër dhe prerë dje në fjalën e tij, se koha kurmazhoranca kafshonte gjuhën për të mos agravuar mëtej situatën ka marrë fund. Sipas tij tashmë ajo do tëjetë në një ofensivë totale ndaj të gjithë atyre qëkërkojnë të cenojnë ligjet demokratike. "Sot mbaronecja jonë në majë të gishtave dhe nis një ofensivë fron-tale. Kohët e fundit e kemi kafshuar shpesh gjuhën përata që e duan Shqipërinë shesh për përsheshin e tyre.I kemi parë sulmet e tyre ndaj vendit, kur kanë sul-muar qeverinë duke eksportuar nëpër botë shfaqjet eturpshme, kur kanë sulmuar prokurorinë e shtetit dhevetë reformën në drejtësi sa herë vetingu nxjerr ngapallati shërbëtorët e tyre. I kemi parë kur kanë sul-muar Shqipërinë në çdo kanal të huaj kur kanë pasurmundësi të fusin hundët e tyre. U kemi ofruar sa kemimundur bashkëpunim për reformën zgjedhore dhe jovetë. Kemi duruar baltën, vezët dhe bojën e dëshpërim-it të tyre mbi fytyrat tona. Në vend që të na sfidoninnë fushën e demokracisë kanë vendosur që ta bëjnëShqipërinë që të duket ai vendi i mbytur. Ta harrojnëpushtetin në tavolinë",-tha kryeministri.

Kryeministri ironizon Bashën:Lider pa "hallate", pret karameleKreu i qeverisë fjalën e tij e ka shoqëruar me plotë

batuta teksa ka ironizuar dy liderët e opozitës,kryetarin e PD-së Lulzim Basha dhe kryetaren e LSI-së, Monika Kryemadhi. Rama ka theksuar se Bashapret karamelen e radhës duke lënë të kuptohet sepret fitoren në tavolinë, ndërsa Kryemadhi kërkonpushtet për përfituar ekonomikisht. "Lulzim Bashaështë si lider pa "hallate" që djeg mandatin e de-putetëve. Për arushën Lul që bërtet për karamelene radhës, as për shoqen Mona që ulërin për trastëne radhës, dhe askush nuk futet në zgjedhje, poraskujt nuk mund t'i ndalohet të zgjedhë dhe të zgjid-het", - tha Rama.

DEKLARATA “Kemi duruar baltën, vezët dhe bojën e dëshpërimittë tyre mbi fytyrat tona. Në vend që të na sfidoninnë fushën e demokracisë kanë vendosur që tabëjnë Shqipërinë që të duket ai vendi i mbytur. Taharrojnë pushtetin në tavolinë",-tha kryeministri.

4 - E diel 24 Mars 2019POLITIKE

KANDIDIMIZGJEDHJET

Mandati i ri, kryeministri: Me Erionin do bëjmë 4 herë më shumë për kryeqytetin

Veliaj rikandidon në Tiranë: MeRamën jemi më bashkë se kurrë"PS do jetë numri një edhe në zonën e Astirit"Erion Veliaj është zyr

tarisht kandidat iPartisë Socialiste për

një mandat të dytë për Bash-kinë e Tiranës. Kryeminis-tri Edi Rama në takimin"Bashkia që duam" të orga-nizuar në sheshin "NënëTereza", ka shuajtur çdopikëpyetje dhe dyshim,duke konfirmuar Veliajnpër një mandat të dytë nëkrye të bashkisë më të mad-he të vendit. Ai kërkoi prejqytetarëve që kishinmbushur sheshin që tëmbështesin Veliajn dheekipin e tij në zgjedhjet eardhshme duke theksuar sesë bashku ata do bëninshumë më tepër se sa ështëbërë deri më tani për Ti-ranën. Duke vlerësuar krye-bashkiakun Veliaj përpunën e bërë në këto katërvite duke transformuar Ti-ranën, Rama siguroi se be-simi për Erion Veliajn dhePS në 30 qershor do të sjellëdhe katërfishin e punëve qëjanë bërë në mandatin eparë. "Kjo Tiranë sot nuk kaasnjë lidhje me atë që jupatë me sytë e kujtesës.Është një provë e dallimit tëmadh, nata me ditën, mesnesh dhe atyre që i kemimbrapa, çdo ditë e më mbra-pa. Tirana jonë sot, ashtu siçdo qytet tjetër qëqeverisim, edhe si vetë Sh-qipëria, nuk ka të krahasuarme çka ishte para se ne tamerrnim në dorë. Sot Tira-na europiane nuk është mënjë vegim, por është një re-alitet në formim e sipër", -tha Rama. Ndërkohë që vetëErion Veliaj në fjalën e tijgjatë këtij takimi u shprehse me mbështetjen e qever-isë socialiste, është i vendo-sur që ta çojë Tiranën për-para për ta bërë atë njëqytet të denjë evropian."Pati nga ata që filluan tëbënin diversion dhethoshin, Erioni dhe Edi s'ikanë punët mirë, nuk fla-sin. Dëshpërimi duhet tëjetë aq i madh sa e vetmjashpresë që ata të kenëndonjë shans është që të zi-hemi ne. Më vjen keq t'uzhgënjej po unë dhe EdiRama jemi më bashkë sekurrë, më të fortë se kurrë,më të vendosur se kurrë tëçojmë përpara Tiranën dheai të çojë përpara Sh-

qipërinë dhe ambicien tonëevropiane", - tha Veliaj. Aibëri një prezantim të sh-kurtër të punëve të bëra nëgjithë Tiranën në këto 3vite e gjysmë, duke thek-suar se në mandatin e dytëdo bëj shumë më shumë përTiranën. Ai u ndal edhe tedisa nga investimet mad-hore në Tiranë që janë kthy-er në vendet më të preferu-ara për qytetarët dhe tur-istët. Gjithashtu, ai theksoi

se transformimi i madh qëka pësuar gjithë Tirana janëgarancia edhe se Tirana doketë një unazë të re mod-erne, një teatër dinjitoz dhenjë piramidë që do kthehetnë një qendër të zhvillimittë teknologjisë për të rinjtë.Ai theksoi se një pakicë ezhurmshme nuk mund tëjetë pengesë e zhvillimit qëmbështetet nga shumicat eheshtura. "Partia Socialistedo të jetë numri një edhe në

zonën e Astirit, përtej njëminorance që bën zhurmë,ka një shumicë të heshturqë nuk e pranon bullizmin,nuk e pranon që një grup ivogël, një grup i përdorur,një grup i zhurmshëm të nacaktojë axhendën e shu-micës së njerëzve të nder-shëm dhe të familjeve tona.Ne në Tiranë jemi të vendo-sur që t'i themi jo bullizmit,jo vandalëve, jo atyre që sh-katërrojnë qytetin, jo atyre

Nga profesorët te zv.ministrat, ja100 kandidatët për këshilltarë

që përdhosin Tiranën", thaVeliaj. Ndaj për ta bërë re-alitet ëndrrën e Tiranës evro-piane, Veliaj ftoi gjithë qyteta-rët e Tiranës që të mbështes-in PS-në dhe ekipin e Bash-kisë Tiranë. "Disa prej neshvazhdojnë të sillen ende mekompleksin e Rozafës, nendërto ata prish. Por di t'iuthem se kjo betejë do të fito-het nga ata që ndërtojnë dhejo nga ata që prishin. Nga sotkemi 100 ditë dhe sikur secili

prej nesh nga 100 mijë veta qëjemi sot në këto 100 ditë tëtakojmë vetëm 1 njeri që nuki është bashkuar atëherë nëfund të 100 ditëve ne do kemitakuar 100 vetë. Sa prej neshdo takojmë një njeri që do t'ibashkohet progresit dhe që edo Shqipërinë në BE? 100 ditësprint për Tiranën dhe 100ditë sprint për Shqipërinë.Lipset për secilin nga ne njëkontakt për të sjellë ndry-shimin",-shtoi Veliaj.

DIVERSIONI"Pati nga ata që filluantë bënin diversion dhethoshin, Erioni dhe Edis'i kanë punët mirë, nukflasin. Dëshpërimiduhet të jetë aq i madhsa e vetmja shpresë qëata të kenë ndonjëshans është që tëzihemi ne. Më vjen keqt'u zhgënjej po unë dheEdi Rama jemi mëbashkë se kurrë, më tëfortë se kurrë, më tëvendosur se kurrë tëçojmë përpara Tiranëndhe ai të çojë përparaShqipërinë dheambicien tonëevropiane", - tha Veliaj.

Pas zyrtarizimit të kandidaturës së kryebashki-

akut Erion Veliaj për njëmandat të dytë në Tiranë,qytetarët e kryeqytetit janënjohur nga Erion Veliaj edheme emrat e 100 kandidatëvepër Këshillin Bashkiak, metë cilët Partia Socialiste dotë përfaqësohet në zgjedhjete 30 qershorit. Ndryshe ngazgjedhjet e 2015-ës, kur kan-didatët për këshilltarë ishin61 (sa ç'është edhe numrimaksimal i Këshillit Bashki-ak të Tiranës), kësaj herePartia Socialiste, siç e kashpjeguar më herët edheVeliaj, ka sjellë një listë me100 kandidatë për t'i parapr-irë ndonjë bojkoti të mund-shëm të zgjedhjeve nga anae PD-LSI. Por, nga ana tjetër,Këshilli Bashkiak i Tiranës

është bërë shpeshherë edhetrampolinë për të kaluar sideputet në parlament, siç ndo-dhi në vitin 2017, kukëshilltarë si Elisa Spiropaliapo Klotilda Ferhati u zg-jodhën deputete të PS-së. Lis-ta pasqyron një ndërthurjetë zgjedhurish mes qeverisëdhe bashkisë, ku spikasin njësërë zëvendësministrash tëqeverisë Rama, të cilët kan-didojnë për një vend nëKëshillin Bashkiak. Nga anatjetër, vihet re një numër imadh pedagogësh e profe-sorësh. Një fokus i veçantëduket se i është dhënë të rin-jve, ku bien në sy mbi 30 tërinj nën moshën 30 vjeç; çkae konfirmon edhe njëherëVeliajn si promotor të të rin-jve për të qenë pjesë aktive evendimmarrjes së qytetit,

por edhe se Tirana ështënjë nga finalistet për tëqenë kryeqyteti i Europëspër rininë në vitin 2022.Disa nga emrat publik janëaktori Gazmend Paja apoedhe ish-futbollisti RediJupi, Artur Sula, OltiRrumbullaku dhe Klodi-ana Beshku janë emrat espikatur nga katedrat euniversiteteve, që janëpjesë e listës së kandi-datëve. Në listë spikasinnjë numër i lartë zëv-endësministrash, të gjithëtë rinj, të cilët me saduket Këshillin Bashkiaktë Tiranës do ta kenë edhesi një lloj "trampoline",për të fituar eksperiencëtë vyer në debatimin eçështjeve me rëndësi përqytetin.

LISTA, GAZMEND PAJA E REDI JUPINË EKIPIN E KËSHILLTARËVE.

1. Abdyl Sarja2. Agim Kraja3. Aida Llazani4. Albert Nikolla5. Aldrin Dalipi6. Alketa Hila7. Alketa Cobo8. Anxhela Bakiasi9. Aqif Qefalia10.Arnisa Lushaj11.Arta Dollani12.Arta Harxhi13.Artur Sala14.Auran Xhani15.Bajram Shera16.Bardha Sadikaj17.Bardhylka Kospiri18.Besfort Lamallari19.Blerina Doracaj20.Blerina Vorpsi21.Bora Panajoti22.Dajna Sorenson23.Darling Mersini24.Dorian Balla25.Dorina Kuka26.Egert Vargu27.Eni Bistri28.Eni Pëllumbi29.Enis Hoxha30.Erald Mara31.Eralda Shqarthi32.Eridian Salianji33.Ermira Gjeci

34. Ervin Meta35. Etjen Xhafaj36. Eugerta Teqja37. Eugerta Bakiu38. Fabjan Azuni39. Fatmir Heti40. Fjoralba Jahupi41. Flavio Barci42. Frida Krifca43. Gaz Paja44. Geldi Belba45. Genc Duka46. Genta Mezini47. Gerta Pëllumbi48. Glindxhet Madhi49. Grejs Bixhi50. Gresa Hoxha51. Hantin Bonati52. Iva Beharaj53. Jeton Skenderaj54. Joleza Koka55. Jonida Mema56. Julian Hima57. Julian Hodaj58. Kamela Banushi59. Karolina Kostallari60. Katerina Marku61. Klevi Lala62. Klodeta Dibra63. Klodiana Beshku64. Koli Bele65. Laureta Sinanaj66. Liri Jani67. Luan Bregasi

68. Luiza Grazhdani69. Marjana Suli70. Maura Linadi71. Meli Kondi72. Militan Marku73. Mira Rakacolli74. Naim Halili75. Neki Hoxha76. Olsa Ulqinaku77. Olti Rrumbullaku78. Orion Gliozheni79. Ornela Cuci80. Petrit Desku81. Plarent Ndreca82. Rajsi Hamza83. Ramazan Buci84. Rasim Hidri85. Redi Jupi86. Roi Bashaj87. Romina Kuko88. Rona Serjani89. Rovena Voda90. Rudolf Xhillari91. Ruilda Lite92. Sara Shameti93. Sonila Qato94. Ted Deraj95. Teuta Vodo96. Toni Gogu97. Valbona Zeka98. Xheni Hatillari99. Xhensila Visha100.Ylli Çano

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

Kryeministri Edi Rama dhe kryebashkiaku iTiranës Erion Veliaj dje në kongresin e PS-së

E diel 24 Mars 2019 - 5POLITIKE

Kreu i opozitës: Jo Shqipërisë së drogës dhe pastrimit të parave

Basha: Opozita fituese nësezhvillohen zgjedhje të përgjithshme"Nuk luftojmë për pushtet, duam qeveri për qytetarët"

Për kreun e PD-së Lulzim Basha beteja eopozitës nuk është

një betejë për pushtet, porqë Shqipëria të mos jetëmë parajsë për trafikun edrogës dhe pastrimit tëparave. Sipas tij paraja enxjerrë nga trafiku ështëpërdorur si në aktiviteteekonomike, ashtu edhe nëpolitikë. Duke cituarraportet e Europolit dheDepartamentit Amerikantë Shtetit, z.Basha akuzonqeverinë se e ka kthyer Sh-qipërinë në prodhuesindhe furnizuesin kryesor tëmarijuanës në Europë. Nënjë intervistë për të përdit-shmen italiane "Il FattoQuotidiano", Basha sqaroise çfarë kërkon opozita pasdjegies së mandateve."Duam që politikanët elidhur me krimin dhenarkotrafikun, si dhe ataqë janë përfshirë në shit-blerjen e votave, të vendos-en përpara drejtësisë. Dhekjo, sigurisht, që nukmund të ndodhë sa kohënë krye të qeverisë të jetëEdi Rama, mbrojtësi dhegaranti kryesor i kësajgjendjeje. Prandaj,kërkojmë dorëheqjen e tij",deklaroi lideri i opozitës.Basha i ktheu përgjigje de-klaratës së kryeministritRama sa nuk ka një revoltëpopullore, por një revoltëtë një opozite të dërguar nështëpi. "Këto janë deklara-ta propagandistike, tipiketë liderëve autokratë, tëcilët mendojnë se po flasinnë emër të popullit dhe qëçdo kritikë e klasifikojnë sinjë tentativë për t'u kthy-er prapa, në të shkuarën.Në fakt, kemi të bëjmë menjë pakënaqësi e mjerimmasiv, i cili po mishërohetjo vetëm në protesta e re-volta masive, por edhe nënjë fluks masiv emigrimi",deklaroi z.Basha. Nëbisedë, kreu demokratakuzon policinë se e ka për-dorur gazin lotsjellës nëmënyrë të pajusti-fikueshme. Madje ai aku-zon se qëllimi është i qartë:Nuk duan që njerëzit,veçanërisht gratë dhefamiljarë me fëmijë, tëmarrin pjesë në protesta."Forcat e rendit e përdorënnë mënyrë të rrezikshmedhe krejt të pajusti-

fikueshme. Gazi lotsjellës upërdor qysh në fillim prejpolicisë dhe jo si alternati-va e fundit e mundshme.Ekzistojnë pamje që tre-gojnë sesi gazi lotsjellësështë përdorur në mënyrëtë qëllimshme nga forcatpolicore për të dëmtuarprotestuesit. Synimi ështëi qartë, nuk duan qënjerëzit, veçanërisht gratëdhe familjarë me fëmijë, tëmarrin pjesë në protesta",deklaroi z.Basha. Njëshpjegim, kreu idemokratëve, e ka edhepër aleancën me LSI-në,ish-aleaten e qeverisëRama. Sa i përket bash-këpunimit me LSI, Bashashprehet se qëllimi i të dyforcave politike është injëjtë. "Pozicioni ynë ësh-të i qartë. Çdo qytetar, or-ganizatë a formacion poli-tik që ka si objektiv të ve-tin çlirimin e vendit ngadroga dhe krimi i organi-zuar është i mirëpritur tëbëhet pjesë e frontit tëbashkuar opozitar. Ramaka qenë ministër qysh më1998-n, është lider i Par-tisë Socialiste prej 14vitesh dhe shef i qeverisëprej 6 vitesh. Nën qever-isjen e ti j , Shqipëria ushndërrua në një parajsëpër trafikimin e drogësdhe pastrimin e parave tëpista", theksoi z.Basha.Kreu i opozitës u shpreh ibindur se në betejën përrrëzimin e pushtetit kambështetjen e shumicës sëshqiptarëve. Madje ai thek-son se në sondazhe, PartiaDemokratike do të fitojëshumicën nëse sot zhvillo-

hen zgjedhje të përgjiths-hme. "Kjo e jona nuk ështënjë betejë për pushtet. Poluftojmë që të ketë drejtësidhe një qeveri për qyteta-

THIRRJA"Çdo qytetar,organizatë aformacion politik qëka si objektiv tëçlirimin e vendit ngadroga dhe krimiështë i mirëpritur nëfrontin e bashkuaropozitar. Rama kaqenë ministër qyshmë 1998-n, ështëlider i PS prej 14vitesh dhe shef iqeverisë prej 6vitesh. Nënqeverisjen e tij,Shqipëria ushndërrua në njëparajsë për trafikimine drogës dhepastrimin e parave tëpista", tha z.Basha.

Valentina Madani

Kreu i PD-së, Lulzim Basha

PËRGJIMET, BISEDA MES DREJTORITTË POLICISË SË FIERIT DHE ALIZOTITNushi: Nushi: Nushi: Nushi: Nushi: O Fredi por po vij mor burrë, kalovaKolonjën, po vijAlizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti: Ore je drejtori ti apo jo?Nushi:Nushi:Nushi:Nushi:Nushi: Tashi, unë jam drejtori Albert NushiAlizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti: Ej, se dua të takoj Taulant BallënNushi: Nushi: Nushi: Nushi: Nushi: Kë do takosh?Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti: Taulant Ballën, o vëllaNushi: Nushi: Nushi: Nushi: Nushi: OkNushi:Nushi:Nushi:Nushi:Nushi: Jam në një vendngjarje tani. Më thuaj

çfarë doAlizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti: Dua diçka se kam ngelur rrugëve, jam ku

më le radhën e parëNushi:Nushi:Nushi:Nushi:Nushi: Thuaj çfarë do nga unë?Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti:Alizoti: Do më dërgosh një njeriNushi:Nushi:Nushi:Nushi:Nushi: Po, po, po, do të nis aty një njeri me lekëAlizoti: Alizoti: Alizoti: Alizoti: Alizoti: E more vesh, e do troç. E kape muhabetin

Ish-deputeti demokrat Ervin Salianji publikoi dje njëtjetër përgjimeve mes drejtorit të policisë së Fierit, Al-

bert Nushi dhe Fredi Alizotit, lidhur me dosjen "Babale".Sipas tij, dëshmitarit Fredi Alizoti i janë afruar para ngazyrtarët e policisë dhe se gjithçka është koordinuar ngaTaulant Balla. "Prokuroria e bën me qëllim që të fshehëemrin e Drejtorit të Përgjithshëm të Policisë, të kupolësdrejtuese të policisë, e përfshirë e gjitha në sajimin aponë përdorimin politik për të mbuluar aferën kriminale,apo të fshehë po ashtu edhe emrin e një zyrtari të lartëtë PS, Sekretarit të Përgjithshëm të PS-së Taulant Ballësdhe përfshirjen e tij në aferën e sajimit të dëshmitarit tërremë kundër opozitës", deklaroi z.Salianji. Për LSI,përgjimet tregojnë përdorimin e policisë nga qeveria. "Egjithë policia e shtetit është vënë në shërbim të krimitdhe interesave politike të Edi Ramës. Edi Rama ka sh-katërruar policinë e shtetit duke e vënë në shërbim tëkrimit të organizuar", deklaroi ish-deputeti i LSI-së In-drit Brahimllari. Për çështjen "Babalja", prokuroria kakërkuar ndalimin e Albert Veliut, i cili në videon e pub-likuar prej PD është personi që ka zhvilluar bisedën përblerjen e kanabisit. Për PD-në diskutimi është bërë mevëllain e ish-ministrit Fatmir Xhafaj. Por akuza shpre-het se kallëzimi është i rremë pasi biseda zhvillohet mesVeliut dhe Alizotit.

Përgjimi i ri për "Babalen", PD:Balla i përfshirë në aferën kriminale

SHKURT

Basha mbledh kolegjin e kryetarëve:Më 13 prill protesta kombëtare

Kreu i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, mblodhipasditen e djeshme kolegjin e kryetarëve në selinë

blu, ku u diskutua për protestat dhe vijimin e aksion-it politik. Nuk dihet nëse kryedemokrati do ta hedhëpër diskutim apo marrë në konsideratë ftesën e shefittë mazhorancës Edi Rama për të shkuar në zgjedhje tëparakohshme në shtator, nëse opozita futet në zgjedh-jet lokale të qershorit dhe fiton një bashkia më shumëse PS. Protesta e fundit e opozitës së bashkuar, por paBashën, u zhvillua të enjten para Kuvendit ndërsambahej seanca plenare.Partia Demokratike ka vendo-sur që të thërrasë shqiptarët sërish në një protestë tëmadhe kundër qeverisë dhe kjo është caktuar tëmbahet me 13 prill, duke nisur nga ora 18:00.Ky vendim u mor pas mbledhjes së Këshillit të Kry-etarëve. Në fuqi mbetet vendimi për protestë në çdoseancë plenare që do të zhvillohet, sikurse është bërëedhe më herët, përgjatë javëve të fundit.Protesta e fundit e opozitës së bashkuar, u zhvillua tëenjten para Kuvendit ndërsa mbahej seanca plenare.

Banorët e Astirit mesazh Ramës:Ki kujdes, mos e trash zullumin

Protesta e banorëve të Unazës së re hyri dje në të140-ën ditë në mbrojtje të banesave të tyre. Ban-

orët i kujtuan Ramës se duhet ta harrojë që mund tëvjedhë vota në Unazë, siç ka bërë në të gjithë Shqipërinëdhe se ata nuk do të lejojnë që t'u dhunohen shtëpitëdhe mundi i tyre. Ish-deputeti demokrat Klevis Balliu,komentoi fillimisht ofensivën e Ramës ndaj qytetarëvedhe medias, duke i kërkuar të mos e trashë më tej zul-lumin. "Pashë mitingun mjeran të Erion Veliaj dhe duat'i them që Erion po ta bëjmë ne me karrige mbaronvargu në Tropojë", - tha ish-deputeti i PD-së .

rët. Në këtë betejë besojmëse kemi edhe mbështetjene shumicës dhe sondazhete konfirmojnë këtë", ushpreh kreu I PD-së.

E diel 24 Mars 20196 - SPECIALE

PRPRPRPRPRONONONONONARËT QË U MIRAARËT QË U MIRAARËT QË U MIRAARËT QË U MIRAARËT QË U MIRATTTTTOHET E DREJTOHET E DREJTOHET E DREJTOHET E DREJTOHET E DREJTA MBI A MBI A MBI A MBI A MBI TRTRTRTRTRUUUUUALLINALLINALLINALLINALLIN

Ndërtuan në tokën e shtetit ose të të tretëve, marrin tapitë për tokën

Lista me 600 pronarë që umiratohet e drejta mbi truallinPërfituesit Tiranë, Shkodër, Durrës, Elbasan dhe Korçë

Miratohet lista mepersonat që kanëndërtuar pa leje

dhe fitojnë të drejtën e pronë-sisë mbi sipërfaqet ndërti-more. Me një vendim tëveçantë, qeveria ka përcak-tuar metra katrorë për par-celat ndërtimore në Tiranë,Shkodër, Durrës, Elbasandhe Korçë. Janë 600 për-fitues në të gjithë vendin, tëcilët do të marrin tapitë përtruallin mbi të cilin kanëndërtuar. Në listën e mirat-uar nga qeveria janë përcak-tuar sipërfaqet për çdo për-fitues, ndërsa ngarkohetALUIZNI për pasqyrimin etyre në dokumentet për-katëse. Përfituesit do të mar-

rin tapitë për sipërfaqet epërcaktuara në VKM, pavar-ësisht sipërfaqes që kanëdeklaruar në procesin evetëdeklarimit të ndërtimitpa leje. Përfituesit kanë mby-llur të gjithë detyrimet dhe

pritet të marrin tapinë përtokën.KALIMI I PRONËSISËKALIMI I PRONËSISËKALIMI I PRONËSISËKALIMI I PRONËSISËKALIMI I PRONËSISË

Kalimi i së drejtës sëpronësisë mbi parcelën ndër-timore të objektit pa lejebëhet sipas dispozitave të

Kodit Civil. Sipërfaqja e par-celës për të cilën miratohetkalimi i së drejtës së pronë-sisë nuk mund të jetë më emadhe se trefishi i sipërfaqessë bazës së ndërtimit dhe përndërtimet pa leje me funk-

sion banimi jo më shumë se500 m². Sipërfaqet mbi masate përcaktuara në këtë pikë,të cilat për shkak të për-masave ose konfiguracionitnuk mund të shfrytëzohenmë vete për ndërtim i shiten

poseduesit të ndërtimit paleje sipas vlerës së pronës,të miratuar me vendim tëKëshillit të Ministrave,vetëm nëse ka shprehur mëparë vullnetin nëpërmjet njëkërkese me shkrim.

301 KRIST LENA 522302 KRIST LENA 222303 KRIST LENA 972304 KRIST LENA 3278305 KRIST LENA 1408306 KRIST LENA 580

307 SULEJM HOTI 423.3308 ASLLA HETEMAJ 427309 FERIZ KAJOLLI 286310 HAMIT CAKERRI 288311 SHYQY ELMAZAJ 405.9312 MUSTA MALOKU 718313 FEJZI FERKO 323314 ASLLA HETEMAJ 427315 SULEJM HOTI 423.3

SELADI DERVISHISELADI DERVISHI

SELADI DERVISHI317 MYSTEH ALUSHAJ 307318 KRIST DEVIJA 124319 KOLI GJONI 463320 BARJA HEBEJA 90.5321 JOTI DASHI 240322 HARED DURAJ 43323 LONI MILE 70

RAPI KERRIRAPI KERRI

VIKTO

324ADMIRI

276REDIA

PELLUMVALENTI

KOZMNATASH

ARQILVIOLETA

BASHKIBESNIHAXHITAHIR

SHEHEQARKU FIER , ZONA KADASTRALE 8532 ZVRPP FIER

316

GEZIM

450ARDIA

MANUE

DREJTORIA E ALUIZNI-t FIERQARKU FIER , ZONA KADASTRALE 3358 SH. MARINAS

PANDELPANDELPANDELPANDELPANDELPANDEL

QARKU FIER , ZONA KADASTRALE 8533 ZVRPP FIER

SHEHETAHIR

HAJROSHAXHI

325 DILAVE DERVISHAJ 226326 FEJZU GURGURI 219.8327 TODI PRIFTI 357328 PETRO MERTIRI 290329 ENVER ISUFAJ 227.8330 DUD KOLA 129.6331 PANDE MERTIRI 184332 LLAZI KOLA 217.2

333 RUSTE SINASI 337334 NURE MANAJ 374335 ALI DRIZA 355336 SADIK IDRIZAJ 331337 MYSTEH HATIJA 228338 ENVER KABASHI 258

339 MEMET ELMAZAJ 317340 SAFET KAMBERAJ 500341 QERIM SALAJ 103342 SABRI GASHI 354

SOKRATQARKU FIER , ZONA KADASTRALE 3981 ZVRPP FIER

KRISTBESIMFAIK

VLADIMIAGUR

ALBANAQARKU FIER , ZONA KADASTRALE 8534 ZVRPP FIER

HASABASHKI

SELAMMYLAZI

NORISRAMAZAVASILJORGJARBE

PANDELALTIN

343 SELIM HILAJ 424344 MATO BUDAJ 363.2345 RESMI GEGA 359346 MITI PJETRI 213347 ISMAIL SHESHALLIU 340.2348 DHANI GJATA 200

LONI KOLAVANGJ KOLA

350 RAKO SHTEMBARI 316.6351 MUSTA SULAJ 322352 RAMO ALUSHAJ 371353 REFAT KASA 308354 PALI NUSHI 405355 SELAM SALAJ 161.1

TODI FILIPIVILSO FILIPIVILSO FILIPI

357 TEKI HADUSHAJ 297358 PETRI KUQI 450359 KAMBE SUBASHAJ 329360 HALIL SMAKA 222361 PETRIT SALAJ 406362 LILI PIPA 221.9363 NEZET SALIAJ 300364 VASIL NAKA 331365 FANI MONE 283

366 VELI HATELLARI 351367 SHABA HOXHAJ 170368 SHABA HOXHAJ 889

AGIMLEONAMARIGLMEHMEPETRAQ

AGROQARKU FIER , ZONA KADASTRALE 3031 ZVRPP FIER

MIRESIJSHKENSHKEN

KASTRIARIST

FERDIN

DILAVEPANDEL

349VANGJE

279LEONA

ERVINXHEVIFASLLI

SHPETITHOMLEDIO

356

LAURET

300

GENTIAENEA

GEZIMARBE

LEONAEDMON

369 ISMAIL BRAHUSHAJ 323370 RUSTEM CANAJ 498371 MUHAME BRAHUSHAJ 308372 XHEPO BRAHUSHAJ 407373 SKENDE BRAHUSHAJ 448374 QEMAL XHOKAXHI 411

376 JUSUF FARRICI 400

GEZIM JAHOLLARIHYSEN JAHOLLARI

ZINI HOXHABAJRAM HOXHA

ZINI HOXHABAJRAM HOXHA

380 SOTIR SHAHAJ 19

379NARDI

71FIKE

QARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 8518, ZVRPP

JOLLANDQARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 8516, ZVRPP

SAJMIRQARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 3385, ZVRPP

377MARIGLE

200GEZIM

QARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 3542, ZVRPP

378NARDI

90FIKE

QARKU FIER , ZONA KADASTRALE 1634 fshati Frakull e

DREJTORIA E ALUIZNI-t DURRESQARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 1925, ZVRPP

FEIMYLLI

HAMITSKENDE

RAMISTHANAS

381 ANDON COMOLLARI 138382 ANDON COMOLLARI 137383 QEMAL PAPUSHALLAI 456384 HAXHI TURKU 391

XHEMAL BERHOMIABDYL BERHOMI

AGRON GJEVORIAVDYL GJEVORI

387 HASAN DUNGA 522

QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 2380, ZVRPP TIRANE

QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 3550, ZVRPP TIRANE

QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 1604, ZVRPP TIRANE

388 FERIK ÇULLHAJ 223.5389 ALUSH RRAHMANI 262.2

QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 1605, ZVRPP TIRANE

391 MEDI BASHA 356.4ASLLAN DEMUSH

398 HYS DARSI 350QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 1604

399 BAJRA AHMETI 293.7QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 2105

400 RAMAD SHIRA 350.4QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 3064

401 KAMBE MILLOSHI 262.2QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 2951

SADRI

ISLAM

MENTO

RIDVA

BAJRAM

BAJRAMDREJTORIA E ALUIZNI-t TIRANA RURALE

ARJANHAXHI

390 HAMDIMUSTAF TOSHI 316.8

BUJARSHPRE

QARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 8514, ZVRPP

385HATE

17MERIT

QARKU DURRES , ZONA KADASTRALE 8511, ZVRPP

386RITVA

410MIRJET

JANILEFTER

402 MERSI CELMETA 370QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 2953

403 FETAH METKO 421.5TERXHA LENAKUJTIM LENA

405 DEMIR KALAJA 419.4QARKU TIRANE ZONA KADASTRALE 3866

406 SERVET XHEPA 264.3TAHIR XHEPA

SERVET XHEPA408 ISUF PUCI 266.1409 HAJREDI CERA 234.9410 CAUSH DINOSHI 159.3411 QERIM ISTREFI 198.8412 MAN CERA 500

413 NUREDI BARDHI 110.8

414 QEMAL SHABANAJ 288.6

415 SEID SALLAKU 261

LIRI

ERVIS

FATIME

AGRONSULEJMA

RIZA

407SERVET

297ARTAN

ASTRI

ARBEN

404KUJTIM

492.9

MUNIRSADIK

ZAMBAKHAJREDI

FERIT

E diel 24 Mars 2019 - 7EKONOMI

Personat që kanë punuar në ish-ndërmarrjetbujqësore, por që nuk

jetonin në fshat, personat qëjetonin në fshat, por që nukkanë punuar në ish-ndër-marrjet bujqësore dhe per-sonat që kanë marrë me qiratokë bujqësore, por ajo nukështë pjesë e investimevestrategjike do të pajisen metapi për tokën. Kushti ivetëm që duhet të plotësojnëtë tri kategoritë është që tëkenë pasur regjistrimin nëgjendjen civile në fshat në 1gusht të vitit 1991. Ky ështëndryshimi i fundit që kamiratuar qeveria shqiptarenë lidhje me kalimin e tëdrejtës mbi pronësinë përtokat bujqësore. Në vendi-min që është botuar në fle-toren zyrtare, i cili iu jep tëdrejtë përdoruesve të tokëstë kthehen në pronarë, thu-het se " familjet bujqësoreose individët, të cilët përm-bushin kushtet: janë punon-jës të ish-ndërmarrjes bujqë-sore më 1.8.1991, gjendjacivile e të cilëve u ështëtransferuar në fshatin kugjendet toka objekt i kalim-it në pronësi, pas datës1.8.1991, por të mos kenë për-fituar tokë bujqësore në për-dorim apo pronësi, në fsha-tin ku kanë pasur gjendjencivile më 1.8.1991; që e përdor-in tokën për veprimtaribujqësore, por kanë munge-sa në plotësimin e dokumen-tacionit të përdorimit apopronësisë"-thuhet në ven-dim. Për të marrë tapinëfamiljet bujqësore ose indi-vidët, të cilët përmbushinkushtin "nuk kanë qenëpunonjës të ish-ndërmar-rjeve bujqësore, por kanëqenë banorë të fshatit kugjendet toka bujqësore, ob-jekt i kalimit të pronësisë,sipas regjistrit të gjendjescivile më 1.8.1991, por të moskenë përfituar më parë tokëbujqësore në përdorim apopronësi dhe ata persona qëe përdorin tokën për veprim-tari bujqësore, por kanëmungesa në plotësimin edokumentacionit të për-dorimit apo pronësisë." Pr-onarë të tokës do të jenë edhepersonat që kanë marrë me

qira, në bazë të ligjit përdhënien me qira të tokësbujqësore e pyjore, të livad-heve e kullotave që janë pa-suri shtetërore dhe aktevenënligjore në zbatim të tijose ka kaluar në adminis-trim të ministrisëpërgjegjëse për çështjet ebujqësisë dhe zhvillimit ru-ral, me destinacion dhënienme qira, sipas legjislacionitnë fuqi. Afati për përfundi-min e procedurave të kalim-it të tokës bujqësore të ish-ndërmarrjeve bujqësore nëpronësi të përfituesve mbyl-let në datën 31 dhjetor 2019.KALIMI I PRONËSISË

Përfitojnë kalimin nëpronësi, pa shpërblim, tëtokës bujqësore, subjektetqë plotësojnë, njëkohësisht,këto kushte: a) Kanë qenëlegjitimuar për të përfituar

tokë sipas vendimeve tëKëshillit të Ministravenr.255, datë fillim te gushtit1991,nr.452, datë 17.10.1992,apo vendimeve të veçanta,pavarësisht nëse kanë ndry-shuar vendbanimin pasdatës 1.10.1992. Këtu përfshi-hen edhe subjektet, që, sipasinformacionit të gjendjescivile, kanë ardhur me banimnë territorin e ish-ndërmar-rjeve bujqësore pas datës1.8.1991 si dhe banorët jopunonjës të ish-kooperati-vave bujqësore; b) Nuk kanëpërfituar tokë bujqësore nëterritorin e ndonjë koopera-tive apo ndërmarrjeje bujqë-sore tjetër; c) Përpara hyrjesnë fuqi të këtij ligji, kanëparaqitur kërkesë pranë or-ganeve kompetente për plotë-simin me AMTP për tokat eish-kooperativave bujqësore

Qeveria miraton ndryshimet procedurat ligjore të kalimit të tokës bujqësore

Tokë me ligjin 7501, shtohenedhe tri kategori që përfitojnë tapi

Kusht mbetet regjistrimi në gjendjen civile më 1 gusht 1991

Nëse jeni në vështirësifinanciare dhe nuk

arrini të paguani njëherëshdetyrimet që keni ndaj tati-meve, mund ta bëni mekëste. Drejtoria e Përgjiths-hme e Tatimeve njofton tëgjithë tatimpaguesit, tëcilët kanë nënshkruar meorganin tatimor, një mar-rëveshje të pagesës mekëste se mund ta ndjekinnë kohë reale nëpërmjetmodulit e-Filing. Në llog-arinë individuale të ta-timpaguesit, në menynë"Kontabilitet" shfaqet men-jëherë plani i pagesës, ngaku mund të gjenerohet "Ur-dhër Pagesa" e dedikuarvetëm për këtë plan. Page-sa do të mbulojë vetëm pe-riudhën/periudhat e për-caktuara në këstin eradhës. Në rastet e mar-rëveshjeve për pagesë mekëste, tatimpaguesipaguan kamatëvonesat,ndërsa nuk llogaritet gjobëpër pagesë të vonuar. Ad-ministrata Tatimore, gjith-ashtu, sjell në vëmendje tëtatimpaguesve që përko-hësisht gjenden në situatëtë vështirë financiare, seligji nr. 9920, datë 19.05.2008"Për procedurat tatimorenë RSH" i ndryshuar, neni

KRITERET

Toka që kalohet në pronësi, pa shpërblim,duhet të përmbushë, njëkohësisht, këto kushte:

a) T'i përkasë një prej zërave të tokës bujqësore;b) Të mos jetë pronë private e të tretëve;c) Të mos u jetë dhënë në përdorim apo me qira tëtretëve;ç) Të mos jetë objekt i formave të kompensimit fizik,sipas ligjit nr.133/2015, "Për trajtimin e pronës dhepërfundimin e procesit të kompensimit të pronave",të ndryshuar;d) Të mos jetë zënë nga ndërtime pa leje, të tëtretëve apo të vetë subjektit kërkues;dh) Të mos jetë objekt i investimeve strategjike,sipas ligjit nr.55/2015,"Për investimet strategjike nëRepublikën e Shqipërisë";e) Të mos jetë në përgjegjësi administrimi tëinstitucioneve kërkimore-shkencore. Lista e këtyrepasurive vendoset në dispozicion nga ministriapërgjegjëse për çështjet e bujqësisë.

Bizneset në vështirësi financiare

Tatimet: Si mund t'i paguani detyrimet me këste

77, ju jep të drejtën për tëpaguar me këste një detyrimtatimor të papaguar. Mar-rëveshja për pagesë me këstenuk mund të lidhet për detyr-imin tatimor të vetëdeklaru-ar nga tatimpaguesi, i ciliështë llogaritur, osembledhur, ose mbajtur prejtij, përfshirë kontributet esigurimeve shoqërore dheshëndetësore. Tatime të njënatyre të tillë, por pa u kufi-zuar vetëm në to, përmenden:Tatimi mbi Vlerën e Shtuar,Tatimi në Burim, Kontrib-utet për sigurimet shoqëroree shëndetësore, ndonjë llojtakse e cila llogaritet, mblid-het e mbahet nga tatimpa-guesi. Hapat që duhen tëndiqen për të nënshkruar njëmarrëveshje të pagesës mekëste janë: 1.Kërkesë me sh-krim drejtuar Drejtorisë Ra-jonale Tatimore nën juridik-

sionin e të cilës është regjis-truar. (Shpjegoni rrethanatdhe arsyet pse kërkohet tëlidhet një marrëveshje përtë paguar me këste dety-rimet tatimore. 2. DrejtoriaRajonale Tatimore brenda10 ditëve njofton nëse kërke-sa pranohet apo refuzohet.3. Nëse kërkesa pranohet,nënshkruhet marrëveshjapër pagesë me këste të detyr-imeve tatimore tëpapaguara. Kjo mar-rëveshje nënshkruhet ngatatimpaguesi dhe nga drej-tori i Drejtorisë Rajonale tëTatimeve ose drejtuesi i një-sisë së ngjashme me të,vetëm nëse tatimpaguesipaguan menjëherë 20% tëvlerës së detyrimit, për tëcilin lidhet marrëveshja epagesës me këste. Adminis-trata tatimore thekson senë këtë rast ndërpret masate mbledhjes me forcë, tëmbledhjes së detyrimeve ta-timore, por ajo nuk tërheqmasën e vendosur për të sig-uruar pagesën e detyrimittatimor. Nënshkrimi i njëmarrëveshje për pagesën mekëste të një detyrimi tatimor,nuk ndërpret llogaritjen ekamatëvonesave për mo-spagim në afat të detyrimittatimor të mbetur pa paguar.

apo ish-ndërmarrjeve bujqë-sore ose janë pajisur me ak-tin e marrjes së tokës në për-dorim; ç) Janë përdoruesfaktikë të tokës bujqësore.

Foto ilustruese

TENDER I HAPUR KOMBËTAR

REPUBLIKA E SHQIPERISEBANKA E SHQIPERISEDEPARTAMENTI I ADMINISTRIMITSEKTORI I PROKURIMIT

Banka e Shqipërisë kërkon të realizojë objektin e prokurimit: “Blerje pjesë këmbimi, mirëmbajtjedhe riparim i automjeteve të Bankës së Shqipërisë për një periudhë një vjeçare”

‘Banka e Shqipërisë fton kandidatët e interesuar, të marrin pjesë në procedurën e prokurimit “Tender ihapur kombëtar”, për realizimin e objektit të prokurimit si më sipër, me fond limit 4,000,000 Lekë”.

Dokumentet e tenderit mund të tërhiqen pranë Sektorit të Prokurimeve të Departamentit të Administrimit,të Bankës së Shqipërisë, me adresë: Rruga e Dibrës, Kompleksi “Halili”, Kulla A, Tiranë, Tel.042419411(ext. 1844), çdo ditë nga çdo person i autorizuar, me paraqitjen e një kërkese me shkrim.Tërheqja e dokumenteve mund të bëhet vetëm pasi të keni bërë paraprakisht pagesën e pakthyeshmeprej 500 Lekë, pranë një banke tregtare në llogarinë e Bankës së Shqipërisë sipas detajeve të mëposhtme:

Përfituesi: Banka e ShqipërisëBIC: STANALTRIBAN: AL68 1011 1008 0000 0000 2222 222L; BIC

Përshkrimi: Blerje dokumente tenderi për tenderin me objekt: “Blerje pjesë këmbimi, mirëmbajtjedhe riparim i automjeteve të Bankës së Shqipërisë për një periudhë një vjeçare”Oferta duhet të paraqitet në zyrën e Sektorit të Prokurimeve, pranë Departamentit të Administrimit, nëBankën e Shqipërisë, deri më datë 15 Prill 2019, ora 11:00, kohë në të cilën do të hapet edhe tenderi,ku ftohen të marrin pjesë kandidatët ose përfaqësuesit e autorizuar të tyre.

8 - E diel 24 Mars 2019AKTUALITET

Arrestohet 35-vjeçari. Trajtohej me KEMP, pasi vuante nga probleme mendore

Krimi në familje trondit Gramshin, burri mbytme duar bashkëshorten, nënë e 3 fëmijëveAutori Alvin Hysa para hetuesve: Gruane vrava, pasi dyshoja se më tradhtonte

DËSHMIA EVRASËSITGjatë marrjes nëpyetje nga oficerët ePolicisë Gjyqësore,Alvin Hysa kapranuar se kambytur nënën efëmijëve të tyre, dukethënë se mes tyrekishin lindur konflikte,pasi ai dyshonte seajo e tradhtonte. Paskryerjes sëveprimeve hetimoreparaprake, hetuesit eçështjes pohuan seautori i krimit rezultontë ketë qenë njeriproblematik dheushtronte dhunësistematike ndajbashkëshortes përshkaqe qe lidhen mexhelozinë.

"RRËFIMI" TEMOTRADyshimi se gruaja etradhtonte ka çuarderi në marrëzi AlvinHysën, i cili i ka futurduart në fyt gruasteksa ajo ishte nëgjumë. Pas krimit,35-vjeçari, i cilidyshohet se vuannga problememendore ka dalë ngabanesa dhe ka ikurme një mushkë tekmotra e tij në fshatinLumas të Beratit.Pasi i ka treguarmotrës se kishtevrarë bashkëshorten,ai është rikthyersërish në banesë.

Zbardhen procedurat e ndjekura edhe për nënshtetësinë

Si u bë indiani Nitin Sandesara,konsull nderi i Shqipërisë në Afrikë?

BURG INDIANITIndiani Hitesh Patelqë u arrestua tri ditëmë parë në Rinasështë lënë në burgnga Dhoma Penale eGjykatës së Tiranës.Togat e zeza kanëvendosur ndaj tijmasën e sigurisë 40ditë qëndrim nëparaburgim, pasi 59-vjeçari akuzohet përmashtrim të kredivebankare, të cilat ipërfitoi përmeskompanisë "SterlingBiotech" me bazë nëIndi. Hitesh Patelështë kunati ivëllezërve indianëNitin dhe ChetanSandesara, të cilëtzotërojnë grupin"Sterling Biotechgroup".

GRAMSH GRAMSH GRAMSH GRAMSH GRAMSH

Një tjetër vrasje ështëshënuar në orët epara të mëngjesit të

djeshëm në Gramsh. 35-vjeçari Alvin Hysa ka mby-tur me duar bashkëshorten,nënë e tre fëmijëve. Burimezyrtare nga policia bënë medije se ngjarja e rëndë kuhumbi jetën 32-vjeçarja Gur-ije Hysa ka ndodhur në fsha-tin Grekan të këtij rrethi.Mësohet se ngjarja kandodhur për motive xheloz-ie, pasi autori i krimit nëfamilje dyshonte se e shoqjae tradhtonte. Sipas burimevetë mësipërme, konflikti nëçift kishte nisur që prej disamuajsh. Dyshimet që kishtepër gruan kanë çuar deri nëmarrëzi Alvin Hysën, i cili ika futur duart në fyt gruasteksa ajo ishte në gjumë. Paskrimit, 35-vjeçari, i cili dys-hohet se vuan nga problememendore ka dalë nga banesadhe ka ikur me një mushkëte motra e tij në fshatin Lu-mas të Beratit. Pasi i katreguar motrës se kishtevrarë bashkëshorten, ai ësh-të rikthyer sërish në banesë.Pas kësaj policia ka shkuarnë vendngjarje dhe ka vënënë pranga autorin e dyshuar,ndërsa mësohet se ai ush-tronte dhunë të vazh-dueshme ndaj gruas së tij."Specialistët e Hetimit tëKrimit në Komisariatin ePolicisë Gramsh, arrestuannë flagrancë shtetasin: A.H.,rreth 35 vjeç, banues në Gre-kan, Gramsh. Arrestimi i tiju bë pasi në banesë për mo-tive ende të paqarta, kavrarë duke e mbytur me du-art bashkëshorten e tij sh-tetasen G.H., rreth 32 vjeçe.Materialet hetimore i kalu-an Prokurorisë pranëGjykatës së Shkallës ParëElbasan për veprimet emëtejshme", thuhet nënjoftimin zyrtar të policisë.Çifti kishte një vajzë 12vjeçe dhe dy djem, përkatë-sisht 9 dhe 5 vjeç, ndërsa je-tonin në kushte të vështiraekonomike. Ndërkaq, gjatëmarrjes në pyetje nga

oficerët e Policisë Gjyqësore,Alvin Hysa ka pranuar se kambytur nënën e fëmijëve tëtyre, duke thënë se mes tyrekishin lindur konflikte, pasiai dyshonte se ajo e tradh-tonte. Pas kryerjes së vepri-meve hetimore paraprake,hetuesit e çështjes pohuanse autori I krimit rezulton tëketë qenë njeri problematikdhe ushtronte dhunë sistem-atike ndaj bashkëshortes përshkaqe që lidhen me xheloz-inë. Madje ka qenë i dënuardy herë për dhunë në famil-je, ndërsa trajtohej meKEMP si njeri me problemetë shëndetit mendor. Në mo-mentin e ngjarjes fëmijëtnuk kanë qenë në banesë,por tek shtëpia e gjyshes sëtyre në Berat.

Skandali i dy vëllezërveindianë që kërkohen

nga autoritetet e vendit tëtyre për vjedhjen dhepastrimin e 1 miliardë dol-larëve amerikanë, përfshininstitucionet më të larta nëShqipëri. Sipas mediave in-diane, arrestimet e para përskandalin e "Sterling Bio-tech" janë kryer në nëntortë vitit 2017. Dy muaj mëvonë, në janar të 2018-ësByroja Qendrore e Heti-meve në Indi, listoi si tëkërkuar dy vëllezërit, Nitindhe Chetan Sandesara. Poredhe pse ishte në kërkimNitin Sandesara ia doli qënjë muaj më pas të merrtenënshtetësinë shqiptare,përmes një procedure tëveçantë, siç informoi zyra epresidentit.

"Janë zbatuar proce-durat ligjore me propozimine Ministrisë së Turizmitdhe Mjedisit, për shkak tëangazhimit për realizimin einvestimeve të rëndë-sishme elitare në vendintonë", thuhej në reagiminzyrtar të Presidencës. Pra,ministria e Blendi Klosit kapropozuar që dy vëllezërit

në kërkim për vjedhjen dhepastrimin e 1 miliardë dol-larëve, të pajisen me shtetë-si shqiptare me argumentinse do të kryenin investime nëShqipëri. Por skandali thello-het më tej. Pas marrjes sënënshtetësisë shqiptare,Nitin Sandesara zgjidhet ngaministria e Jashtme si Kon-sull Nderi i Shqipërisë në Ni-geri. Sipas Ceremonialit Zyr-tar, konsulli i nderit emëro-het me propozim të ambasa-dës ose Ministrisë së Jasht-me të vendit pritës, pra nëkëtë rast nga Ministria e Jas-htme e Nigerisë ose ambasa-

da e këtij shteti në Romë.Duke sqaruar këtë proce-durë si reagim ndaj skandalittë publikuar në Top Channel,ish-ministri i Jashtëm, Dit-mir Bushati hoqi përgjegjës-inë nga vetja duke theksuarse verifikimi i konsujve itakon një strukture tjetër."Procedurat për emërimin ekonsujve të nderit janë të për-caktuara qartë. Në çdo rastjanë agjencitë e specializuaraqë kryejnë verifikimin epastërtisë së personit", thaBushati në reagimin e tij.Ish-ministri i Jashtëm Bus-hati dje ka bërë leksion gaze-tarie, duke e fshehurpërgjegjësinë pas institucion-eve të tjera, por ai duhet tëtregojë sa ishte çmimi i këtijemërimi, pasi natyrisht indi-ani u zgjodh të bëhet konsullnë Afrikë, jo sepse ishte dip-lomat, as sepse kishte dashu-ri për Shqipërinë, por sepseishte i pasur. Dështimi i or-

Alvin Hysa me bashkeshorten Banesa e familjes Hysa ku ndodhi vrasja

Shitje me Ankand te dyte nga Studio Permbarimore L.D.C

-"Truall + ndertese" me nr. pasurie 286/5/1, vol.3, faqe 36, Zona Kadastrale.3866, me siperfaqe totale 300 m2, regjistruar ne Z.V.R.P.P. Tirane. Çmimifillestar per shitje eshte 1.800.000 Leke.Data e shpalljes 27.02.2019Data e zhvillimit 28.03.2019 deri ne oren 16.00

Ankandi zhvillohet ne ambjentet e Studios Permbarimore L.D.C meadrese Rruga "Myslym Shyri" Vila 8/1, kati 1 Tirane.

NJOFTIM SHITJE ME ANKANDPërmbarimi Gjyqësor Privat “Jon 2014”, me permbaruese Jonida Ujkashido të zhvillojë Ankandin e dyte për pasurine :1- Truall”, me sipërfaqe 250 m2 dhe sipërfaqe ndërtese 85m2 ,e ndodhur nëBitincke, Devoll, në Zonën Kadastrale 1202, Numri i Pasurisë: 1831/50, Vol. 20,Faqe. 70. ne pronesi te Vasil Ferit Muceku .Çmimi me të cilin fillon shitja e kësajpasurie është në vlerën e 5,600 (pesmije e gjashteqind ) EURO ose 700,000 (shtateqind mije ) LEKE.Ankandi i dyte per pasurine e mesiperme zhvillohet me datë 17.04.2019, ora 16:00 në ambientet e Zyrës se permbaruese gjyqesore private JonidaUjkashi me adresë: Rr.”Myslym Shyri, vila nr.8/1,kt.4,Tiranë, nr.kontakti0699381883 .

ganeve të rendit dhe SHISH-it për të verifikuar pastërtinëe Nitin Sandesaras, ështënjëra anë e skandalit. Anatjetër është se në koordinimtë përbashkët, dy ministri tëqeverisë shqiptare, ajo e Tur-izmit, e drejtuar nga BlendiKlosi dhe ministria e Jasht-me në atë kohë e drejtuar ngaDitmir Bushati, i kanë dhënëimunitet diplomatik një per-soni, i cili ka vjedhur 1 mil-iardë dollarë, një pjesë e tëcilave ishin vendosur që tëpastroheshin në Shqipëri.Top Channel

E diel 24 Mars 2019 - 9AKTUALITET

Shoqërohen mbi 30 persona. Avokatët bojkotojnë për 3 ditë proceset gjyqësore

Atentati mafioz në qendër të Elbasanit,kamerat filmuan ekzekutimin e avokatitKrimet e Rënda marrin në dorë çështjen. Ja 2 pistat

e hetimit për vrasjen e 50-vjeçarit Ravik GurraÇFARË THOTËNENI 79/A:"Vrasja efunksionarëvepublikë (Shtuar meligjin nr. 144/2013,datë 2.5.2013) Vrasjame dashje edeputetit, gjyqtarit,prokurorit, avokatit,ushtarakut apo efunksionarëve të tjerëpublikë, gjatë detyrësose për shkak të saj,kur cilësitë e viktimësjanë të dukshme osetë njohura, dënohetme burgim jo më pakse tridhjetë vjet oseme burgim tëpërjetshëm".

TIRANËTIRANËTIRANËTIRANËTIRANË - Ish-kryeministri Sali Berishashprehet se Shqipëria është kthyer si Afgan-istani, pasi në 7 ditët e fundit janë bërë 5vrasje. Në një postim në "Facebook", ai thotëse java me 5 të vrarë u mbyll "me Kongresine suksesit të partisë së pushtetit të krimit".

POSTIMI I BERISHËS:5 të vrarë në 7 ditë në Shqipëri! 3 në gjithëEuropën pa Shqipërinë! Ngushëllime të nd-jera për familjet e tyre. Miq, Shqipëria sotmund të krahasohet vetëm me Afganistaninose Libinë. Ajo mbylli javën me pothuaj dy-fishin e të vrarëve të të gjithë Europës. Nëdy raste vrasësit u dorëzuan vetë, ndërsa nëtre rastet e tjera ata u larguan në drejtim tëpaditur se kishin punë, ishin delegatë në kon-gresin e suksesit të partisë të sojit të tyre.Kurse narko-policia mori nga reanimacionimadje me serum për në komisariat protes-tuesin armik.Java me 5 të vrarë u mbyll me kongresin esuksesit të partisë së pushtetit të krimit. Suk-sese! Sb

'5 vrasje në 7 ditë', ish-kryeministriSali Berisha: Shqipëria si Afganistani

ELBASANELBASANELBASANELBASANELBASAN

Një ditë pas ekzekutimit me dy plumba paskoke të avokatit të

njohur Ravik Gurra, policiaka shoqëruar dhe marrë nëpyetje mbi 30 persona nëlidhje me ngjarjen e rëndë tëndodhur në qendër të qy-tetit të Elbasanit. Mësohetse mes personave të sho-qëruar, janë dhe pjesëtarë tëfiseve në konflikte të vazh-dueshme me njëri-tjetrin,Çapja e Çelaj, të cilët pas ver-ifikimeve dhe deklarimevejanë lënë të lirë. Ndërkaq,Prokuroria për Krimet e Rën-da ka marrë në dorë hetimetpër vrasjen në një atentatmafioz të 50-vjeçarit Gurra.Pas kryerjes së veprimevehetimore paraprake në loka-lin pranë kalasë së këtij qy-teti dhe pyetjes së dëshmi-tarëve, oficerët Krimeve tëRënda kanë ngritur edhepistat e para hetimore përekzekutimin e avokatit. Pis-ta kryesore të hetimit kuështë përqendruar policia,janë: Vrasje për shkak tëdetyrës dhe përplasjes mesbandave në qytetin e El-basanit. Ravik Gurra 50 kaqenë avokat i fisit Çapja nëElbasan dhe avokat në pro-cesin e Emiljano Shullazitdhe grupit të tij. Një burim iorganit të akuzës pohoi përtvklan.al, se për shkak tëdyshimeve paraprake që ng-jarja lidhet me detyrën qëushtronte si avokat, çështjai ka kaluar për hetimProkurorisë së Krimeve tëRënda bazuar në nenin 79/atë Kodit Penal "për vrasjene funksionarëve publikë".

Lidhur me hetimin përkëtë ngjarje, ekspertët ekriminalistikës kanë sekues-truar pamjet e kamerave tësigurisë në lokal. Nga burimehetimore, mësohet se ështëfilmuar ekzekutimi i avoka-tit të njohur. Sipas kameravetë sigurisë, një person uafrua në tavolinën ku ndod-hej i ulur 50-vjeçari së bash-ku me dy miq të tij (njëriprej të cilëve, ekspert iAvokatit të Popullit). Atenta-tori ka zbritur nga një mak-inë tip "Benz", e cila drejto-hej nga një person i dytë.Pasi u afrua në tavolinën kuishte ulur viktima, ekzeku-tori e ka qëlluar dy herë nëkokë me pistoletë me silen-ciator. Ravik Gurra ka hum-bur jetën menjëherë. Ndër-sa dy miqtë që ndodheshinme të nuk kanë pësuar asn-jë lëndim. Ata i dhanë poli-cisë të gjitha informacionete nevojshme për aq sa kish-in mundur të shikoninskenën e krimit dhe karak-teristikat fizike të autorit.Në vendngjarje, grupi heti-mor sekuestroi vetëm njëgëzhojë. Më pas, ekzekutorii avokatit Gurra u largua meautomjetin që po e priste iparkuar pak metra më tutjelokalit pranë zonës së kalasë.Disa minuta më vonë, poli-cia gjeti 7 km larg vendit tëngjarjes në zonën e Bra-dasheshit makinën tip Mer-cedes-Benz të përdorur nga

autorët. Mjeti u konstatua ishkrumbuar, çka do ta bëjëmë të vështirë punën ehetuesve për të mbledhurprova. Sipas burimeve poli-

core, kjo makinë e përdorurnë vrasjen e avokatit RavikGurra rezulton që të jetë evjedhur në dhjetor të vitit2018 në Fushë-Krujë. Pr-

onari i automjetit kishtebërë denoncim për vjedhjene makinës së tij. Pavarësishthetimeve të kryera deri tanidhe kontrolleve të bëra nga

efektivët e repartit RENEAnë më shumë se 20 banesa,policia ende nuk ka rënë nëgjurmët e autorëve të krim-it. Vrasja e avokatit ka tron-ditur gjithë opinionin pub-lik. Avokatët në qytetin e El-basanit vendosën të bojko-tojnë për 3 ditë seancatgjyqësore në shenjë protestepër vrasjen e kolegut të tyre.

Ndërkohë, përekzekutimin e avokatit ësh-

të njoftuar zyrtarisht edheambasada britanike në Ti-ranë, pasi Ravik Gurra prejmë shumë se 8 vitesh ishteshtetas britanik. Viktima meshtetësi angleze bënte jetëmes Shqipërisë dhe Anglisë.Ai jetonte me nënën e tij nëElbasan, ndërkohë që ka dyvajza.

Vendi ku ndodhi ngjarjaAvokati i vrarë, Ravik Gurra

Njo

MAMAMAMAMAMAMAMAMAMAPHIPHIPHIPHIPHIMEMEL&ML&ML&ML&M

NjoFinavler

ofton se duk

ARLBORO PARLBORO ARLBORO ARLBORO ARLBORO ARLBORO FARLBORO ARLBORO ARLBORO ARLBORO ILIP MORRILIP MORRILIP MORRILIP MORRILIP MORR

ERIT BIANCERIT (ORAN

M RED LAM LOFT 4MM LOFT 6MM LOUNG

oftimi bëhetancave “Përrën e shtuar

R

PH

ke filluar nga1 paketë

Përshkrim

PREMIUMGOLD (2.0GOLD (2.0(RED FWD(RED FWDFLAVOR PTOUCH (4TOUCH (6TOUCH XLTOUCH XL

RIS QUANTRIS QUANTRIS SLIMSMRIS COMPARIS COMPACA 100 BONGE) KS R

ABEL KS RMG RCB 2MG RCB 2

GE (6MG) 1

t në përputr disa ndrys’” (i ndrysh

PHRr. Murat T

HILIP MO

a data 27 Më për produk

mi i Produk

M BLACK K0 ORIGINA0 ORIGINAD) KS BOXD) KS BOXPLUS (FWD MG) KS R MG) KS RL (2.0) 100 L (2.5) 100 TUM SUPRTUM SUPRMAG 100 RAC6M KS RAC4 KS RC

OX 20 SSL RCB 20 RCB 20

0000 DSP 20

thje me Udshime në Udhuar).

HILIP MOoptani , Qen

1000 Tel: +

ORRIS ALB

Mars 2019 çmktet e mëpos

ktit

KS BOS 20 AL) KS LCBAL) KS BOXX 20 X 10 D) KS SRP

RCB 20 SLIRCB 20 SLI

RCB 20 XDSP 20 SS

REME KS BREME KS RRCB 20 XSRCB 20 SLCB 20 SLIM

SSL

dhëzimin nrdhëzimin nr

ORRIS ALBndra e bizneTirana, Alb+355 42 27

BANIA Shp

mimi maksishtme është

B 20 X 10

20IISL

SLBOX 20 RCB 10

SLLIMSMS

r. 2, datë 2r. 17, datë 1

BANIA Shpesit Eurocobania6 670

pk

imal i shitjeë si vijon:

Çmim2

(përfs500320320320320320300300300280260260240240240220230220220220200

28.1.2010 t13.5.2008 ‘P

pkl, Kati i 10,

es me pakicë

mi prej dat27.03.2019shirë TVSh0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket0 Lekë/paket

të MinistrisPër tatimin

ë për

tës

-në)tëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtëtë

së së mbi

E diel 24 Mars 201910 - DOSSIER II

NDIKIMI NE TIRANEHRUSHOVI

Historia e panjohur e raportit sekret të Kongresit të XX-të të Bashkimit Sovjetik që tronditi edhe Enver Hoxhën dhe si ra ai në dorë të amerikanëve…?!

Konferenca e Tiranës që tronditi EnverHoxhën pas Kongresit të XX-të në Moskë

Enveri, ky mjeshtër i madh i lojës së dyfishtë, ende nuk e kish ndarë mendjen seme kë do të ishte: Me Stalinin e balsamosur, apo me Hrushovin, liderin e gjallë

(vijon nga numri i kaluar) (vijon nga numri i kaluar) (vijon nga numri i kaluar) (vijon nga numri i kaluar) (vijon nga numri i kaluar)

HRUSHOVI DREJT MAJËS SË PUSHTETIT,PASI ELIMINON BERIAN

Ashtu si pa u ndjerë, Hrushovifilloi t'i lëvizë fijet e padukshmederi te kapilarët e partisë (që ur-renin gjarpërinjtë e Sigurimit) përtë hapur rrugën drejt majës sëpushtetit. Kjo duhej bërë shpejtdhe pa humbur kohë, përpara se"Qeni i Kuq", siç thirrej Beria, tëmund të kafshonte. Dhe këtu ais'kish sesi të mos sigurontepërkrahjen e shumicës së Presid-iumit 14-të anëtarësh e kandi-datësh, përfshi dhe dy nga "kua-jt" e Trojkës, Malenkovit dhe Mo-lotovit, të cilët e njihnin mirë su-perkriminelin e djallëzuar dhekryeintrigantin gjeorgjian, këtëkameleon të paklasifikueshëm.Për të realizuar skemën e tij,Hrushovi thirri në ndihmë Zhuk-ovin, Marshallin "bonapartist",siç e quajti më vonë dhezëvëndësin e Berias, Serovin, qëgjithashtu për 1001 arsye i trem-bej dhe e urrente shefin e tij. Be-ria arrestohet nga këta të dy,gjykohet dhe ekzekutohet në fshe-htësi të plotë, siç kish bërë vetëmë parë me një numër pa funddrejtuesish të të gjithë niveleve,pa mundur ta gëzojë Vitin e Ri1954. Bashkë me atë, të njëjtin fatpësuan, tre nga bashkëpunëtorëtmë të ngushtë të tij Merkulov,Rjumin dhe Abakhumov.REFORMAT DHE POLITIKALIBERALE PAS KONGRESITTË XX-TË

Tani udhëheqja e re, ku hynëedhe Zhukovi e Serovi, e pati mëtë lehtë marrjen e masave dhe re-formave të guximshme në të gjithësektorët, jo vetëm duke anuluarshumë nga vendimet dhe metodatrepresive e drastike të kohës sëStalinit, por edhe ndryshimetmenjëhershme për përmirësimine jetesës së popullit dhe fillimingradual të liberalizimit të sho-qërisë, si edhe u bënë ndryshimetë dukshme në politikën e jasht-me, si armëpushimi në Kore, sht-ensionimi i marrëdhënieve meJugosllavinë e Titos, me vendet ePerëndimit e sidomos me SHBA-

në. Në shtator 1953, Hrushovizgjidhet edhe de jure Sekretar iParë i KQ dhe nga kjo pozitë, sul-moi, kritikoi ashpër, e ngarkoi mepërgjegjësi për gabime të rëndaMalenkovin, duke emëruar Bulga-ninin në vend të tij në krye tëQeverisë Sovjetike. Shumë minis-tra të shkarkuar, mbetën megjith-atë të kënaqur, teksa u dekretuanambasadorë, ndërsa vetë Molo-tovi i shpëtoi përkohësisht kësajdallge që po merrte përpara njëkastë të tërë stalinistësh.

Në këto rrethana, nga 14-26 sh-kurt 1956, u mbajt në Kremlin ifamshmi Kongres i XX-të i PKBS,me praninë e 1436 delegatëve tëpërzgjedhur me kujdes personal-isht nga Hrushovi dhe bash-këpunëtorët më të besueshëm tëtij (1356 me votë deliberative dhe80 me votë konsultative). Ky Kon-gres, pa mëdyshje historik, meraportin sekret të Hrushovit, kusundimi i Stalinit u quajt tiranidhe u denoncua ashpër e pa dore-za kulti i tij i individit, tronditirëndë komunizmin botëror dheveçanërisht, vendet ku regjimetkomuniste ishin në pushtet! Që nëseancën inauguruese, çliruar ngafantazma e Stalinit, me fjalënhyrëse që zgjati 5 orë, Hrushovinuk është se s'e befasoi dhe tron-diti sallën, pavarësishtpërzgjedhjes së delegatëve apopjesëmarrjes së 55 delegacionevetë huaja komuniste, ku spikasteMao Ce Duni, Ho Shi Mini, Kim IrSeni, Dezhi, Vilhem Piku, Torezi,Toliati, Ibaruri, etj pa lënë mën-

janë në fund Enver Hoxhën. Përtë parën herë u pranua si alterna-tivë fitorja e socializmit pa revolu-cion, me rrugë parlamentare, prame votë demokratike dhe u hodhteza e bashkë-ekzistencës paqë-sore mes dy blloqeve të mëdha. Përshmangien e çdo situate jo nor-male dhe zbardhjen e ndonjëpaqartësie, shërbeu ndërhyrja eMikojanit, i cili foli hapur për ga-bimet e rënda të Stalinit në poli-tikën e jashtme dhe përmendishumë nga personalitetet e par-tisë dhe të shtetit të ekzekutuarpa asnjë faj në vitet '30-të!RAPORTI SEKRET NËKONGRES ME KRIMET EPËRBINDSHME TË STALIN-IT

Më datën 24 shkurt, u zgjodhK.Q. i ri me 133 anëtarë dhe 122kandidatë, ndërkohë që delegatëtu ftuan të marrin pjesë të nesër-

men në një seancë me dyer të mby-llura, në të cilën u mbajt dhe i fam-shmi raport sekret i N. S. Hrusho-vit: Mbi kultin e individit dhe pa-sojat e tij. Që më 1955 ishte ngri-tur një Komision me në krye Sek-retarin e K.Q., Pospjellov për veri-fikimin e të gjithë krimeve, fajeve,gabimeve dhe përgjegjësive tëepokës staliniste. Më 9 Shkurt1956, Komisioni paraqiti para Pre-sidiumit materialin tronditës tëpërgatitur, me miratimin e Hrush-ovit dhe Shepilovit, material i cili,u vendos t'i paraqitej Kongresit,pavarësisht kundërshtimit tëtreshes Kaganoviç, Voroshillov,Molotov. Raporti sekret i paraqi-tur në Kongres mëngjesin e 25Shkurtit nga Hrushovi, shokoisallën e Madhe të Kremlinit. Stali-ni, denoncohej, fajësohej, akuzo-hej dhe dënohej rëndë, si shkak-tar i të gjithë të këqijave, por jo

vetë Partia?! Stalini u akuzua jovetëm për eliminimet etmerrshme të udhëheqësve të Par-tisë, Shtetit dhe Ushtrisë, në vitet'30-të, por sidomos për mungesëne përgatitjes, përballimit dhe ko-mandimit të Ushtrisë së Kuqe nëdy vitet e para të Luftës së DytëBotërore, kur edhe ajo pësoi hum-bjet më të rënda. E pafalshme përHrushovin ishte mospërmendja eMasakrës së Katinit ndaj 22.000oficerëve robër polakë në mars të1940-të, kryer nga Beria pas ur-dhrit të Stalinit, zbuluar nga ush-tria gjermane më 1943, që dhe ishakuzuar si autore e Masakrës, efshehtë që u zbardh vetëm pasvitit 1990, e që nuk lehtëson dhepërgjegjësinë e aleatëve anglo-amerikanë, që ishin në dijeni të sëvërtetës. Nga ana tjetër, Hrushoviheshti dhe për farsat gjyqësoredhe ekzekutimet, ndaj disa prejudhëheqësve në vendet eDemokracive Popullore, siç qu-heshin aso kohe, vendet e Eu-ropës Lindore. Kështu Slanski,Rajku, Kostovi dhe Xoxe u mash-truan për "interes" të Partisë dheSocializmit, duke iu premtuar fal-ja e jetës, edhe pse "pranonin" fa-jësinë si agjentë imperialisto-tit-istë, dhe u ekzekutuan pamëshirë.(Natyrisht ata kishinbërë krime dhe e meritonin dën-imin, por krimet e tyre u bënë medijeninë, miratimin dhe urdhratstalinistë të udhëheqësve në ven-det e tyre respektive, siç qe rasti iKoçi Xoxes, i cili kur kuptoi mash-trimin në seancën e fundit farsëtë gjyqit, deklaroi: "Qofsha birkurve, po fola më, pasi çdo krimështë bërë me dijeninë, miratimindhe urdhrin e Komandantit"?!Si e përmendëm më sipër, mes 55delegacioneve të huaja që morënpjesë në Kongresin e XX të PK tëBS, ishte dhe ai i PPSH-së, krye-suar personalisht nga Enver Hox-ha. Si e përjetoi ai këtë atmosferëtë acartë të destalinizimit, nëMoskën e Shkurtit 1956,ç'mendonte dhe ç'plane ogurzezaprojektonte dhe thurte ai për tëruajtur, mbajtur, konsoliduar epërjetësuar sundimin despotik tëtij? Hipokrit, kameleon, intrigant,prapaskenist klasi, siç edhe ishteai, Enveri po përgatiste Kongres-in e III të Partisë, por para saj ish-te Konferenca e Tiranës (Prill1956), por për këto dhe ngjarje të

Spartak Topollaj

E diel 24 Mars 2019 - 11DOSSIER II

tjera të mëdha, si vizita e çudit-shme, enigmatike e plot mistere eHrushovit në Shqipëri, do tëbëjmë fjalë në pjesën e tretë tëkëtij shkrimi.SI E ZBULOI RAPORTIN EFSHEHTË GAZETARIHEBREO-POLAK, VIKTORGRAJEVSKI?!

Në një numër të reduktuar ko-pjesh, nën siglën TOP SECRET, tënesërmen e mbajtjes, Raporti mekapakë të kuq, iu shpërnda tëgjithë krerëve të delegacionevedhe Sekretarëve të Parë të tëgjitha Partive Komuniste, prakuptohet edhe Enver Hoxhës. In-teresant mbetet fakti se si u bë emundur që, në vend të shërbimevetë fuqishme inteligjente, aq të in-teresuara për ta shtënë në dorëatë, raporti u sigurua prej njëgazetari të ri e mjaft të pashëmhebreo-polak, 32-vjeçarit ViktorGrajevski,(ndryshe Viktor Shpil-man), kryeredaktor i PAP (Agjen-cia Polake e Lajmeve), e dashurae te cilit, Luçia Baranovski, sek-retare e Eduard Ohabit, kreut tëPartisë e Shtetit polak, në prag di-vorci me bashkëshortin, zv/kryeministrin e vendit, e pa-kujdesshme dhe e turbulluar ngapasioni, e kish lënë librin mbi tav-olinën e zyrës ?! Ai iu lut asaj nësemund t'i hidhte një sy raportit, porajo për hir të dashurisë ia ofroiatë ta lexonte të tërin, me kushtqë t'ia kthente deri në orën katërtë pasdites, se duhej mbyllur nëkasafortë. Pas një hezitimi të sh-kurtër, gazetari u nis drejt ambas-adës izraelite, ku në fillim e pritënftohtë, madje me skepticizëm dhemosbesim, por shpejt e kuptuanse çfarë u kish rënë në dorë dhesakaq e foto-filmuan. Më 5 qer-shor, raportin të plotë e publikoiThe New York Times?! Duket e pa-besueshme, por ky raport, përherë të parë u publikua i plotë nëBashkimin Sovjetik të Gorbaço-vit, vetëm më 1989, nga gazeta Iz-vjestia!?

Tashmë që çdokush mund talexojë raportin, dalin në pah tmer-ret e regjimit të kuq stalinian meekzekutimet, burgjet, gulagët ellahtarshëm, terrorin në masë,varfërinë ekstreme etj, përshkru-ar nga mijëra prej atyre që e vua-jtën atë dhe mbijetuan, ndër tëcilët shkëlqen nobelisti Sollzhen-jicin me "Arkipelagun Gulag".Nga ana tjetër, për paradoks, sadoe pabesueshme por është e vërtetëse një profesor universitar ameri-kan (në fakt ai jep Letërsinë An-gleze të Mesjetës), i quajtur Grov-er Carr Furr III, neostalinist para-

nojak, në disa prej librave të tij tëviteve të fundit, si p.sh."HrushoviGënjen", justifikon krimet etmerrshme të Stalinit, madje edhee ekzalton figurën monstruoze tëtij! Le ta ilustrojmë lajthitjen ekëtij "profesori", vetëm me njëfakt: nga 139 anëtarët dhe kandi-datët e K.Q. të PKBS, zgjedhur ngaKongresi i XVII, 98 prej tyre ose70% u arrestuan dhe u ekzekutu-an, ndërsa nga 1966 delegatëtpjesëmarrës në Kongres, 1108 prejtyre patën të njëjtin fat të zi! KONFERENCA E TI-RANËS QË TRONDITI EN-VERIN

Enver Hoxha që e përjetoigjithçka ndodhi drejtëpërsëdrejti,madje dhe e përshëndeti Kongres-in, kthehet në Tiranë plot dilemapër vijën që tani e tutje do tëndiqte PPSH-ja, e cila po përgatitejpër Kongresin e saj të Tretë.Ndërkohë në rrethe, para Kon-gresit pritej të zhvilloheshin edheKonferencat e Partisë, nga të cilatajo e Tiranës, prill 1956, jo vetëmbefasoi por edhe e tronditi Politb-yronë dhe vetë Enverin me frymëne saj të ngjashme me atë të Kon-gresit të XX. Enver Hoxha, kymjeshtër i madh i lojës së dyfish-të, ende nuk e kish ndarë mend-

jen se me kë do të ishte: Me Stalin-in e balsamosur në mauzoleumpranë Leninit në sarkofag xhami,poshtë mureve të Kremlinit nëSheshin e Kuq, apo me Hrushovin,liderin e gjallë sovjetik, zyra e tëcilit ndodhej vetëm disa metra mëtej…?! Po t'i referohemi kujtimevetë kryesekretarit personal të dik-tatorit tonë, apo si quhej ndrysheShef i Sektorit të Përgjithshëm,Haxhi Kroit, këtij burokrati uni-kal, që mund ta quajmë edheROLEX-i i Enverit, Komandantipushonte gjatë, sa në Karlovi Vari,aq edhe në Soçi e Sukhumi, sa nëDrilon, aq edhe në Vlorë, apoDajt(madje Nexhmije Hoxha nuklejoi botimin e tyre, pasi dilte qëEnveri, tërë jetën më shumë kish-te pushuar se sa kish punuar)!Kështu, teksa pushonte për shtatëpalë qejfe në rezidencën e tij në Ujëtë Ftohtë, mori një telefonatëshumë shqetësuese nga Beqir Bal-luku, i deleguari i K.Q. në Konfer-encë, i cili e njoftoi mbi situatën erëndë të krijuar nga diskutimet eforta dhe pyetjet e shumta drejtu-ar udhëheqjes, prej një numri tëmadh delegatësh, mbi shkeljet eabuzimet e Bllokut në luks, ndër-sa populli vuante mungesën e ush-qimeve, që ishin me triska, mung-

esën e vendeve të punës, strehim-it, veshjeve dhe mallrave të domos-doshme, gjendjen e mjerueshme nëfshat, burgosjet, internimet, etj. Ikthyer me urgjencën më të madhe,ai hyri si i tërbuar në sallë, që meurdhër të tij tashmë ishte rre-thuar nga forca të shumta të Sig-urimit dhe Policisë. I informuar mësë miri për zhvillimet në Konfer-encë, ai sulmoi egërsisht disku-tantët disidentë, madje duke ietiketuar si të nxitur e frymëzuarnga Legata Jugosllave!? U arrestu-an dhjetëra delegatë, disa prej tëcilëve si Liri Gega ish-anëtare eByrosë Politike, Gjeneral DaliNdreu (bashkëshort i saj), kolonelPetro Bullati (kunat i Vasil Shan-tos), etj u dënuan me vdekje dhe uekzekutuan me shpejtësi si agjentëtë Beogradit!HRUSHOVI I KËRKOIENVERIT TË MOSPUSHKATONTE LIRI GEGËN

Hrushovi iu lut Enverit, të pak-tën t'i kursehej jeta Lirisë tetëmuajshe shtatzënë por ai, si rën-dom, nuk pati asnjë pikë mëshirë?!Kongresi i III-të i PPSH u mbajt nga25 maj deri më 3 qershor 1956. Aiishte kongres hipokrizie dhe dyfy-tyrësie i Hoxhës, çka vërtetohetnga fakti se materialet e tij, u botu-an disa herë në versione të ndry-shme dhe në varësi të koniuk-turave politike dhe kalkulimevedjallëzore të tij.

Revolta e parë e armatosurndaj një regjimi komunist të pasLuftës së Dytë është ajo në Sh-qipëri, që njihet si Revolta e Kop-likut e 1945, por Bota njeh si revol-ta të para ato të shpërthyera nëRDGJ, më pas në Poznan, Polonidhe si kulm RevolucioninDemokratik të Tetorit 1956 në Hun-gari, të shtypur me tanket sovje-tike të Hrushovit, sipas një skenaritë Juri Andropovit, ambasadorsovjetik i kohës në Budapest, mëpas Shef i KGB-së dhe në fund kreui Partisë dhe Shtetit Sovjetik pasBrezhnjevit (1982-1984). Në këtëperiudhë udhëheqja sovjetike përf-shihet nga ethet e një gare, të ash-tuquajtur paqësore, për ta arriture madje edhe për t'ia kaluar SHBAnë të gjitha fushat, ndërkohë qëLufta e Ftohtë vazhdonte, sovje-tikët hodhën në orbitën e Tokësedhe satelitin e parë SPUTNIK(Bashkudhëtari) më 4 tetor 1957, icili pasi përshkoi 70.000.000 km, rai djegur. Në delirin e madhështisëderi te krijimi i njëriut të ri sovje-tik, Hrushovi urdhëroi hedhjen nëorbitë të SPUTNIK 2, kësaj here menjë qenie të gjallë brenda, vetëmnjë muaj pas të parit, në prag të 40Vjetorit të Revolucionit Bolshevik,më 3 nëntor 1957. Mes tre qenve upërzgjodh LAJKA, që mbijetoivetëm shtatë ditë, ky program isputnikëve, qe vepër e shkencë-tarit Sergej Koreljev. ShkrimtariJarosllav Gollovanov në Librin"Kozmonauti Nr.1", tregon se në tëvërtetë raketa e parë me dy qentëDezik dhe Cigan ishte ngritur qëmë 1951 deri 100 km. dhe pas 15minutash kishin bërë ulje meparashutë. Por njeriu i parë që flu-turoi në orbitën e Tokës me VOS-TOK 3 KA-3 dhe u kthye si hero,ishte Juri Gagarin më 12 prill 1961,i thirrur me humor "xhuxhi gji-gand", nga që ishte vetëm 157 cm ilartë, i cili pati një fund tragjik më27 mars 1968, teksa avioni që pilo-tonte u rrëzua dhe u dogj bashkëme të. Pas tij, kozmonautë tëshquar ishin German Titov dheValentina Tereshkova. Tani ishterradha e amerikanëve që garën, siata atletët e distancave të gjata, s'e

nisën me sprint, por vrapuan tësigurtë drejt kozmosit duke ulurnjeriun e parë në Hënë. Kjo ndo-dhi më 20 Korrik të 1969 kur"APOLLO 11" u ul pas 385.000 km.rrugë mbi sipërfaqen e të vetmittrup qiellor, satelit i Tokës, me as-tronautët Neil Armstrong, Micha-el Collins dhe Buzz Aldrin.KOMPROMISI I ENVERIT MEHRUSHOVIN NË 1957-ËN

Në nëntor të 1957 në Moskë umbajt Mbledhja e Partive Komu-niste të Botës, në të cilën nukmund të mungonte PPSH dhe kreui saj Enver Hoxha. I ndodhur mesdilemash të shumta dhe pothuaj ivetëm (PKK dhe Mao Ce-Duni endenuk dilnin haptazi kundër Hrush-ovit) ndjeu rrezikun e spostimitnga pushteti, si po ndodhte nëshumë vende komuniste në frymëne Kongresit të XX-të të PKBS, mekrerët e Partive apo Shteteve res-pektive, ai vendosi të bëjë një kom-promis të përkohshëm me Hrush-ovin, nisur edhe nga gjendja realeshumë e rëndë ekonomike e ven-dit dhe nevoja jetike për ndihmatsovjetike dhe vendeve të tjera so-cialiste për realizimin e Planit tëDytë Pesëvjeçar. Deklarata përfun-dimtare e Mbledhjes së Moskës,vetëm sa e konfirmoi kompromi-sin, që zgjati de facto edhe tre vitedhe de jure edhe katër të tillë. Du-het thënë, se Hrushovi ishte i pariqë bëri shkrirjen e akujve stalin-istë dhe Informbyroistë të 1948-ësme Titon, teksa vizitoiJugosllavinë e u takua me Titonmë 1955 (me vete kishte edhe Bul-ganinin). Hoxhës nuk kish si t'ipëlqente kjo, pasi nga një servil ineveritshëm i Titos, deri më 1948-ën, ai ishte shndërruar në njëarmik i betuar i tij me nxitjen e mëtë fortit, Baba Stalinit! Në tëvërtetë ishin të "deleguarit" eTitos, Miladini e Dushani, ata që ekishin sjellë Hoxhën në krye tëPartisë e më pas edhe të Qeverisë.Në një akt të turpshëm, të papre-cedent dhe të pafalshëm, në kor-rikun e 1946-ës, gjatë vizitës gatidy javore të Enverit në Jugosllavi,ky i fundit pranoi të poshtërohejnga Marshalli deri aty, saqë edhepse brodhi e gjezdisi gjithë Feder-atën, nuk u lejua të vizitonte, asedhe një minutë të vetme Kosovënshqiptare! Nga ana tjetër, edhe vetëTito, që s'la vend të Botës pa shëti-tur, nuk denjoi kurrë ta vizitontefqinjin jugor, Shqipërinë! Hrush-ovi bëri disa përpjekje ta pajtonteEnverin me Titon dhe arriti në njëfarë mënyre ta bënte përkohësishtkëtë. Por aty nga fundi i '57-ës e filli-mi i '58-ës, Hrushovi u ftoh meTiton, që nuk pranoi tërheqjen pra-pa nga qëndrimet e Kongresit tëXX-të ndaj Stalinit në Deklaratëne Moskës. Kjo e detyroi Hrushovintë pohonte se paskësh patur tëdrejtë Stalini, madje ai, fill pas viz-itës në Shqipëri e përcjelljes ngaHoxha e Shehu në aeroport, sh-karkoi nga detyra e Ministrit tëMbrojtjes dhe anëtarit të fuqishëmtë Byrosë Politike, MarshallinZhukov, i vetmi i dekoruar katërherë, hero i Bashkimit Sovjetik. Nëvitet 1956-'59-të Hoxha vizitoi gatitë gjitha vendet e ashtuquajturatë demokracive popullore, e më sëshumti vetë BS, ku pati rast qëqëndroi edhe deri dy muaj, ashtusi dhe e kundërta që lider tëshumtë komunistë vizituan Sh-qipërinë. Në këtë klimë të krijuar,Enveri mendoi se nuk duhej hum-bur rasti të realizohej vizita epremtuar disa herë e Liderit sov-jetik, N S. Hrushovit në Shqipëri.

(vijon) (vijon) (vijon) (vijon) (vijon)

E diel 24 Mars 201912 - KULTURE

LIBRI

Sqarimi i drejtoreshës përpanairin në Gjermani dhenjë takim për përkthimin

Letërsia shqipe ështëe pranishme nëPanairin e Librit në

Lajpcig nga data 21 deri 24mars. Ka pasur një pro-gram takimesh të organi-zuara në stendën e Minis-trisë së Kulturës, nëstendën e rrjetit TRADU-KI si dhe në hapësira tëtjera të panairit dhe jash-të tij. Në Lajpcig janë tëpranishëm edhe dy autorëtë ftuar nga Ministria eKulturës Lisandri Koladhe Saimir Muzhaka e dyautore e përkthyese të ftu-ara nga rrjeti TRADUKIdhe rezidenca e përk-thyesve në Berlin LinditaArapi dhe Anrila Spahia(Ana Kove).

Por në imazhet e pub-likuara nga vetë Minis-tria e Kulturës në faqen esaj zyrtare, stenda e Sh-qipërisë shihet bosh, çkaka nxitur edhe kritika.

Mimoza Hysa, drejtoree librit në Ministrinë eKulturës ka shkruar nëprofilin e saj në rrjetinsocial 'Facebook' se "përmungesën e l ibrave nëstendën e Shqipërisë: sëpari, Ministria e Kulturësnuk ka të drejtë të shesëlibra; së dyti, vetëm ekspo-zimi i librave në gjuhënshqipe në një panair nëGjermani nuk ka kuptimdhe është vetëm për tëmbushur raftet; së treti, karëndësi se me çfarë koncep-ti shkohet në panair". Si-pas Hysës, MK-ja popërpiqet të bëjë një punëmbështetëse për prezan-tim dinjitoz dhe përfshir-jen e autorëve shqiptarë nëprogram me autorët e huajpërmes rrjetit TRADUKI,si dhe hartimin e kata-logut të autoreve meskedën e librit në gjuhënangleze, gjë që përbënpunën bazë për të tërhequrvëmendjen për autorëttanë nga shtëpitë e huajabotuese. "Kjo është mënyraprofesionale për t'u para-qitur në një panair, jombushja e rafteve përsoditje. Në panair shkohetpër të tërhequr vëmendjene botuesve të huaj, jo përtë falur disa libra shqippesë lexuesve shqiptarë qëmund të rastisin aty. Sëfundmi, për ata që nuk injohin autorët e paraqiturnë stendë dhe në katalog,janë thjesht fituesit e çmi-meve më të rëndësishme tëvitit të kaluar: nëse nukjanë të informuar është

"Stenda bosh në Lajpcig?Ministria e Kulturës nuk shet libra"

problemi i tyre. Dhe njëkëshillë për të rinjtë qëduan të bëjnë emër në këtëfushë: emri bëhet me punëjo me sulme vend e pavend", e ka mbyllur Hysasqarimin e saj.

Gjatë këtyre ditëve janëmbajtur diskutime nëstendën e Traduki-t me au-torët Saimir Muzhaka,Aleksandar Špatov, Chris-tiani Wtter, me temën "Nëjetën time private jam mëi mirë se kaq" moderuarnga Annemarie Türk.Brenda katër mureve të tundonjëherë ndeshesh mediçka të pamundur. Të pa-pritur. Rizbulon vetvetendhe ambientin rreth teje.Në tregimin e AlexanderŠpatov "Ditëlindja e nënëssime në Mladost Dy" (botu-ar në librin me tregime"Një mik i huaj", ShtëpiaBotuese Eta 2018) një birbullgar, për herë të parë,sheh prindërit e tij me njësy të tjetër. Protagonistja- një vajzë e re - e Chris-tiani Wtters tek "Në jetënprivate jam shumë mëmirë se kaq", merr shumëkëshilla nga gjyshi i saj.Ndërsa tregimi i SaimirMuzhakës "I harruari"nderon nënën dhe babaine tij të harruar.PËRKTHIMI

Ndërsa përkthimi, ish-te tema e diskutimit nëstendën e Shqipërisë djeme autorët dhe përkthyes-it Lisandri Kola, Ana Kovedhe Mimoza Hysa.

Letrat shqipe kanë njëtraditë të pasur përkthiminga gjuha e huaj, por kanëvështirësi të kalojnëletërsinë shqipe në gjuhëtë huaja. Ku qëndron thel-bi i kësaj marrëdhënie tëvështirë? A ka shkaqe tëbrendshme, përveç atyre tëmungesës së përkthyesvetë huaj të interesuar përgjuhën shqipe, mungesëssë agjencive letrare pri-vate në Shqipëri apo njëpune mbështetëse nga sh-tëpitë botuese që botojnëletërsi shqipe? Cilat janëpolitikat mbështetëse për

përkthimin e letërsisë sh-qipe? Mimoza Hysa e hapitakimin duke prezantuarkatalogun në gjuhën an-gleze të letërsisë shqipe nëPanairin e Librit nëLeipzig, në të cilin përveçautorëve fitues të çmimevetë vitit të kaluar janë përf-shirë dhe dy përkthyesetAni Gjika dhe EvelyneNoyguest, të dyja finalistepër çmimet e përkthimit nëdy vendet respektive të ve-prave të përkthyera, nëAmerikë dhe Francë, gjë qëdëshmon raste suksesi tërëndësishme të përkthim-it të letërsisë shqipe dhefutjes në tregun e huaj tëlibrit. Nisur nga krijim-taria e Lisandri Kolës kugjuha dhe identiteti që

mbërthehet në të është"strajca me rrënjë" apo"kryqi" që mban mbishpinë, u shtrua pyetja sahumbet poezia dhe prozae tij nga përkthimi, sido-mos po të merret parasy-sh përdorimi i variantit tëgegnishtes në tekstet e tij.Për Lisandri Kolën varian-ti i gegërishtes në përk-thim mbart të njëjtat vësh-tirësi si çdo gjuhë tjetër.Dëshmi është përkthimi isuksesshëm i shumë au-torëve që shkruajnë nëkëtë variant, për të për-mendur një me shkallëvështirësie të lartë si Mar-tin Camaj. Ana Kove sishumë autorë shqiptarë kanisur ta përkthejë vetëpoezinë e saj në gjuhëngjermane gjë që e bën mëtë lirë përkthimin, duke e

"Në panairshkohet për të

tërhequrvëmendjen e

botuesve të huaj,jo për të falur disalibra shqip pesë

lexuesve shqiptarëqë mund tërastisin aty"

““

"Një këshillë përtë rinjtë që duan të

bëjnë emër nëkëtë fushë: emribëhet me punë jome sulme vend e

pa vend"

““

rikrijuar.Pyetjes nëse letërsia sh-

qipe ka prurje të rëndë-sishme që meritojnë tëpërkthehen në gjuhë tëhuaj, Lisandri Kola, në ro-lin e studiuesit të letërsisëshqipe, iu përgjigj se letër-sia shqipe është në një fazëtranzicioni estetik dhe, megjithë prurjet e shumta kunuk mungojnë vepra tërëndësishme, mbetet endenë kërkim të identitetit tëvet në rrafshin estetik. Mëpas më konkretisht u dis-kutua rreth mungesave tëstrukturave të qën-drueshme për përcjelljen eletërsisë shqipe në gjuhëtë huaj: si mungesa e përk-thyesve të huaj të intere-suar për letërsinë shqipe,gjë që kërkon edhe politi-ka mbështetëse. Hapja efondit të mbështetjes sëpërkthimit nga gjuha sh-qipe të mundësuar ngaMinistria e Kulturës kandihmuar që në tre vite 16vepra të përkthehen ngagjuha shqipe, por është erëndësishme që nismat emira të mos jenë sporad-ike, por të qëndrueshme.Për Lisandri Kolën ngritjae një sistemi nuk ka të bëjëdrejtpërdrejt me Minis-trinë e Kulturës. Rasti irrjetit TRADUKI që përbënnjë shembull suksesi nëkëtë drejtim dëshmon sestrukturat e qëndrueshmejanë ndërthurje faktorështë ndryshëm.

Ana Kove mbyllitakimin me leximin e poez-isë së saj të përkthyer nëgjuhën gjermane.

Për Lisandri Kolën varianti igegërishtes në përkthim mbart të

njëjtat vështirësi si çdo gjuhë tjetër.Dëshmi është përkthimi i suksesshëmi shumë autorëve që shkruajnë në këtë

variant, për të përmendur një meshkallë vështirësie të lartë

si Martin Camaj.

““

SHPALLJE ANKANDIZyra Permbarimore "E.G Bailiff Service" me Përmbarues Gjyqësor Enuar Merko me adresë Rr."Ibrahim Rruova", Pallati 64, Hyrja 8, Ap. 1, Tiranë, njofton se më datë 03.04.2019 ora 8ºº - 16ºº nëambientet e saj, do të zhvillohet : Ankandi i I për shitjen e pasurisë së paluajtshme, Ndërtesë mesipërfaqe totale 186 m², rregjistruar në Z.V.R.P.P Shkodër me Nr.pasurie 2/613+1-6, Volumi 37,Faqe 232, Zona Kadastrale Nr. 8591 në pronësi të Z.Alfred Lec Mazi me vlerë fillestare në ankand100.000 (njëqind mijë) EURO.Të interesuarit të kontaktojnë në nr. e telefonit 0672027580, +355 4 22 31 888. emailenuar.merko@gmail.com;

Njoftim për shitje me ankandSh “Power & Justice” (P&J) sh.p.k ka shpallur ankandin e trete të pasurisë të palës debitoreSh “”ARNI “ sh.p.k dhe hipotekuesve P Goxhaj dhe M Goxhaj , Pasuria qe del ne ankand tetrete përbëhet nga :· “ Apartament “, me Nr pasurie 69/11/ND +1-14 ndodhur ne Rr “Dodona”, Hyrja nr.1,Kati i 3 Ap 14, Orikum e rregjistruar ne ZVRPP- Vlore , Z K Nr.2832, volumi 16, faqe 120,Ankandi i pasurisë fillon me çmimin fillestar në masën 1.209.600 lekëAnkandi do të zhvillohet në datë 10.04.2019 në orën 15:00 në selisë Bul “Gjergj Fishta”Kulla 1, Kati 2, Zyra nr.5 . Kontakt 067 2082543 e-mail ilir_dervishaj@yahoo.com faqenWEB www.powerjustice-al.com.

E DIEL

24 Mars2019

Në këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numërNë këtë numër: : : : : OLGA CARLISLE PËR PASTËRNAK, KUJTIM NURO DHE HIKMET FERIDUN ES, KOSTANDIN RISTANI, AD DEVOLLI NGA A. MEKSI, QERIM VRIONI ETJ... }}

Reda

ktor

: Be

n A

ndon

i; G

rafi

ka A

rtan

Buc

a. 3

80

NGA HIKMET FERIDUN ESDHE KUJTIM NURO

Një nga shkrimete para, ku studiuesit Turq të periudhës së viteve40- 60, të shekul-

lit XX- të si Agah Sirri Lev-end, Hikmet Dizdaroglu,Omer Faruk Akun etj., dhederi në ditët e sotme lidhurme historinë e jetës personaletë Sami Frashërit, përveç kuj-timeve të shkruara prej tij, tëdjalit Ali Sami Yenit, e miqvedhe të bashkëkohësve janë

mbështetur dhe mbështeten dhenë kujtimet e hollësishme të vajzëssë tij te madhe, Samijes. Këto kuj-time, të cilat deri me sot janë dhënënë mënyrë fragmentare nga studi-uesit e lartpërmendur ne studimete tyre, janë botuar ne disa numrate gazetës "Aksam " (Aksham- K.N.)gjate periudhës : 20 Dhjetor 1944 - 4Janar 1945, nga gazetari i mirënjo-hur Turk, Hikmet FeridunEs(1909- 1992). Ai i ka përfshirekujtimet e vajzës se Samiut, nëvazhdimësinë e botimit të shkri-meve në seri në faqet e gazetës "Ak-sham" lidhur me jetën dhe veprim-tarinë e njerëzve më të shquar, tëcilet kishin dhënë një ndihmesë të

madhe në përparimin dhe civiliz-imin e Turqisë , por qe ne krahasimme veprën e madhe qe kishin lënë,jeta e tyre personale ishte mjaft pake njohur nga lexuesi i gjere dheveçanërisht nga studiuesit e fush-ave te ndryshme te shkencës. Sh-krimet e botuara nga Hikmet Fer-idun Es ne këtë gazete, janë përf-shirë dhe ne librin me te njëjtintitull: " Njerëzit e famshëm që nuki njohim", botuar nga Shtëpiabotuese "Otuken Nesriyat", Stam-boll, 2009. Ai, ne serine e këtyreshkrimeve, duke u mbështetur nëkujtesën e familjarëve, të bash-këshorteve, fëmijëve, nipërve, mb-esave dhe te miqve te tyre te

afërm, jep mjaft të dhëna të hollë-sishme dhe me interes nga jeta per-sonale e personaliteteve të mëdhaTurke. Hikmet Feridun Es ështëpërpjekur të marrë të dhëna tëhollesishme nga jeta personale eAhmet Vefik Pashes, Besim OmerPashes Haxhi Arifit, Husejin Rah-miut, Kemal Pashazadese, LejlaHanemit, Marko Pashes, Mit'hatPashes, Mizanci Muratit, MuallimNacit, Nigar Hanit, Osman Ham-diut, Sulejman Numanit, TevfikFikretit etj. Ne mesin e këtyre per-sonaliteteve, ndodhet dhe enciklo-pedisti, dramaturgu, gjuhtari, ro-mancieri, përkthyesi, i rralle përtë gjitha kohërat, Sami Frasheri,

apo Shemseddin Samiu, siç nji-het ne historiografinë Turke.Kujtimet e botuara nga gazetarii talentuar, i kemi gjetur neArkivin e Taha Toros, i cili ndod-het pranë bibliotekës së Univer-sitetit te qytetit te Stambollit.Arkivi I koleksionistit te rralleTurk përmban 400.000 dosje, kunjë pjese të rëndësishme e për-bëjnë dokumentet, fotografitë,kupurat e gazetave, shënimet e tijlidhur me historinë e territorevedhe personalitetet shqiptaregjate Perandorisë Osmane dhe metej.

Sami Frashëri "i zakonshëm"me sytë e vajzës së tij, Samijes

Vijon në faqen 14

Për herë të parë

E diel 24 Mars 201914 -HISTORI

DDOKUMENT

Autori është një nga osmanologët më të mirë në vend me një kontribut të jashtëzakonshëm. Në këtë kontribut të tij,kemi punimin mbi një shkrim botuar nga gazetari i mirënjohur turk Hikmet Feridun Es, në gazetën"Aksham"(Stamboll), Dhjetor 1944-Janar 1945 me titull: Personalitetet e famshme që nuk i njohim- ShemseddinSamiu - Një gjigand mendimtari, të cilin nuk e njohim aspak (Arkivi i Taha Toros - Universiteti i Qytetit të Stam-bollit). Ne kemi vendosur ta botojmë në dy numra për shkak që të ruajmë të plotë të gjithë strukturën e tij...

NGA KUJTIM NURO

VVVVVijon ngijon ngijon ngijon ngijon nga fa fa fa fa faqja 13aqja 13aqja 13aqja 13aqja 13

Prandaj koleksioni i arkivit teTaha Toros, nje pjese e te cilit,Universiteti I Qytetit te Stam-

bollit e ka dicitalizuar, eshte njeko-hesisht dhe nje burim i rendesishemarkivor jo vetem per historianetTurq , por dhe per studiuesit e Shqi-perise . Lidhur me sherbimin emadh qe Taha Toros i ka bere dhehistoriografise Shqiptare, neperm-jet grumbullimit te nje numri teshumte dokumentesh, do t'i kush-tojme ne shenje mirenjohjeje njeshkrim te vecante. Gazetari Hik-met Feridun Es, e cili dhe ai ka njemerite te vecante, duke u mbeshte-tur ne kujtimet e Samijes, pershk-ruan ngjarje nga jeta e perditshmee dijetarit te madh te dy kulturaveasaj Shqiptare dhe Turke, te SamiFrasherit. Keto kujtime kane lenegjurme te paharruara ne kujtesene femijeve te tij, dhe vecanerisht, tevajzes se madhe, Samijes, e cila i kaqendruar gjithmone prane babait tesaj, Samiut. Ajo ka qene e martuarme Reshat Ererin, i cili ka qene nekabinetin e Tevfik Pashes ne dety-ren e Ministrit te Financave, Arsim-it dhe Vakufeve. Nga kjo martese etyre, ata kane patur dy djem: Meh-met dhe Emin Ererin. Emin Ererika dhene nje ndihmese te madhe nepasurimin e fondit arkivor te gjy-shit te tij me dokumente te reja, fondi cili ndodhet ne Arkivin Qendrorte Shtetit. Ai ka nderruar jete neStamboll me 13 Tetor 1992. Duhet tekujtojme gjithashtu se Samija,motra e Ali Sami Yenit se bashkume nenen e Asim Tevfik Sonmut,Ayshe Hacer kane qepur me doredhe uniformen e pare te klubit tefutbollit GallataSaray, te cilet sebashku me shoket e tjere e themelu-an ne shkollen "Sultaniye", ne Stam-boll, diten e hene me 30 Tetor 1905.Njekohesisht, emrin e saj e katrasheguar dhe nje nga stermbesate Samiut. Ashtu sic thekson gaze-tari Hikmet Feridun Es se kur ai ika marre kujtimet e saj , ajo ka qenene moshen 60 vjecare, dhe kujtesene saj e krahason me kujtesen e njevajze 20-vjecare. Ne rrefimet e saj,ajo thekson se babai, Samiu ishte isemure dhe i varfer, nen driten eqiririt, i vetem, krijoi vepra te medha,sikur te ishte nje Akademi e tere eShkencave e perkushtuar ndaj his-torise dhe kultures se qyteterimitnjerezor. Por, femijet e "Babait te en-ciklopedisteve", sic do ta therrisninme vone studiuesit Turq, mbas vde-kjes se tij, dolen nga shtepia, pershkak te borxheve qe ai nuk kishtemundur te shlyente. Pronari FehmiPasha, i cili morri shtepine e SamiFrasherit, per arsye te mos pagimitte ketyre borxheve te mbetura, ukishte lene femijeve te tij vetem 24ore per te dale nga shtepia. Femijet,me tu mbushur afati, dolen nga sh-tepia dhe i grumbulluan rrobat qekishin perpara avllise se xhamise.Ata, aty perjashta, me syte e tyre tedeshperuar dhe plot lot, shikonin sesi nje pasha i pasur po hynte ne sh-tepine e dijetarit te madh, por ne njegjendje varferie. Biblioteka e Samiutprej 20 mije vellimesh, mbasi nder-roi jete, u shit vetem 80 lira. Gaze-

tari Hikmet Feridun Es ve ne dukjese Sami Frasheri kishte shumeshoke te ditur te kultures islame,por nga pikpamja e besimit fetar aiishte ndare nga ata perfundimisht,edhe pse fjala e fundit qe ai ka thenekur nderroi jete, ishte fjala"Allah"(Perendi). Samiu bente njejete mjaft te thjeshte, por zemren ekishte shume te madhe. Edhe psene gjendje jot e mire ekonomike, aipriste dhe percillte me mjaft bujarimiq, shoke, edhe pse jo ne disa rasteedhe grupe-grupe. Cdo te merkure,ne shtepine ku banonte, ai e kishtebere zakon te takohej dhe te bise-donte me miqte dhe shoket e tij mete afert, edhe pse ne trupin e tij kish-te disa semundje. Gazetari HikmetFeridun Es, duke u mbeshtetur nekujtimet e vajzes, do te theksoje seveshjen e dijetarit te kohes, Samiudo ta mbante qe ne moshe te vogel.Rrobat dhe kepucet e tij 10- 15 vje-care do te dukeshin te reja, sepse aidilte rralle nga shtepia. Ishte shumei vemedshem ndaj te tjereve dhemjaft tolerant ne bisedat me shokete tij, por kerkonte nje qetesiabsolute,kur shkruante. Cdo dite, icili e fillonte punen perpara se telindte dielli. Seria e shkrimeve tegazetarit Hikmet Feridun Es, negazeten " Aksham" permban titul-lin kryesor : "Njerezit e famshem qenuk i njohim". Kujtimet e botuara,per te terhequr vemendjen e lexues-it ,jane shoqeruar nga gazetari ilartepermendur, pervec titullit krye-sor dhe me nentituj dhe shenimete pembledhura. Nen titullin "Njerezit e famshem qe nuk i njohim",ne pershkrimin e jetes se perdit-shme, dhe te veprimtarise krijuesese Sami Frasherit, ai, botimin e kuj-timeve te vajzes se madhe, Samijes,e fillon shkrimin me nen titullin:

Nje gjigand mendimtari, te cilinnuk e njohim aspak : ShemseddinSamiu. Dhe me poshte, Hikmet Fer-idun Es nenvizon: Samiu nuk e don-te llampen me gaz. Te gjitha veprate tij i ka shkruar nen driten e qirir-it. Ne jeten e tij, llampa me gaz nukka hyre ne shtepi. Qirinjte vininarka-arka. Minderi, ku ai rrinte,kishte ngjyre te kuqe. Fillonte teshkruante perpara se te lindte diel-li. Leter me ngjyre te kalter dhe boje,e cila nuk perhapej. Mbasi shkrim-it, konjak dhe caj. Mos merrni pel-hurin e dhomes.

Ne fillim te ciklit te shkrimit,gazetari Hikmet Feridun Es shkru-an se Sami Frasheri eshte autori iKamus-i Turki(Fjalori Turqisht). Aipervec gjuhes Turke, njihte dhe Gre-qishten, Latinishten, Frengjishten,Persishten dhe ka spieguar te fol-met e gjuhes Indiane. Nuk preu as-njehere mjekren e tij te bardhe dhejetoi nje jete shume te varfer, qe perarsye te borxheve, shtepia u shitmbas vdekjes. Ai, i detyruar per tembyllur borxhet e 20. 000 vellimeve,

i shiti ato vetem per 80 lira.Punoi 16 vjet, dite dhe nate perpergatitjen e Enciklopedisedhe mundi te marre nga kjo,vetem 300 lira. Ali Sami Yeni, iGalataSarayt te njohur, eshtedjali i tij. Kongreset gjuhesore,veprat ne fushen e gjuhesise,kishin vendosur te mbanin sibaze kryesore te burimeve, ve-prat e Samiut. Ne anketen e njeletrari, Ismail Habib, ka thene:Punen, qe nuk kane bere sh-kencetaret per 40-50 vite te tera,e ka bere vetem Sami Frasheriduke punuar si nje gjigant dheia ka dale me sukses. Ne bib-liotekat tona, mbi tavolinattona, ne duart tona per t'iu

dhene pergjigje pyetjeve te vesh-tiresive tona, akoma qe qen-drojne, jane veprat e tij. Shumi-ca e ketyre librave qe i kalon mbi40-te, si nga lloji i tyre, te cilatcilesohen si vepra kryesore, janepunime te nje pune madhesh-tore, te cilave ne u drejtohemiatyre ne cdo kohe. Kane kaluarshpejt 40 vjet nga vdekja e Sa-miut, e ketij gjigandi te madhmendimi, veprat e te cilit, qe rra-dhiten ne raftet, ndodhen neplanet me te para te bibliotekave.Ato jane veprat me me vlere.C'fare dime per jeten, stilin epunes, idealet, gezimet e tij, ve-canerisht per jeten e tij ne shte-pi, per romanet, enderrimet e ti,

te cilat jane lene ne hije. Ky eshtenje person i madh, ndaj te cilit nekemi bere nje gabim te madh, i cilinuk i falet shkences se vendit, qe neemer te diturise, ne nuk e njohin ate.Nga ana jone do te pyetet nje nganje per cdo gje te ketij njeriu, veprate te cilit jane vepra kryesore ne jetene mendimit Turk. Ne lidhje me kete,ne kemi indetifikuar me nje kujdeste perpikte, te gjitha detajet person-ale, qe nga harresa e zjarrit deri negjerat me me vlere te tij. Une i degjo-va ato nga njerezit me te afert teSamiut, sidomos nga vajza e tij me emadhe, me emrin Samije Erer.Megjithese, ajo eshte ne moshen 60-vjecare, kujtesa e saj qe mban, esh-te plotesisht e nje moshe 20 vjecare.Zonja Erer, qe eshte njetrashegimtare ndaj shume pasuriveshpirterore, qe nga miresjellja derine te dhenat e gjuhes qe ka perdorurbabai i saj, pati miresine te me japenje sere te dhenash te pakraha-sueshme me mjaft vlere lidhur meSamiun. Per moshen qe ajo ka, unegjeta keshtu, romanin e jetes se tij.Sot, une nuk mund te gjeja njeritjeter, te cilin e njihte me mire atene te gjitha anet per shkak se ajonuk iu nda babait te saj per me tep-er se 20 vjet.

NEN DRITEN E QIRIRIT,NJERIU, I CILI ZBULOIGJITHESINE

Ishte nje mengjes perpara 50vjetesh. Pothuajse kishte mjaftkohe qe te lindte dielli. Brenda erre-sires qe kishte mbuluar gjithe Er-enkoy-in, Cadde Bostan, gjithe se-cili ishte ne gjumin e tij te embel.Kishte vetem nje drite te zbehte nedhomen perpara, e cila ndodhej nekatin e dyte te shtepise. Kjo shtepiishte plotesisht perballe xhamise seCadde Bostan-it. Ajo eshte shtepiae Sami Frasherit, dhoma e SamiFrasherit, dhe Sami Frasheri, i cilipunon. Ky eshte zakoni i tij i pan-derprere gjate gjithe jetes. Deri sate kishte lindur dielli, ai shkruanteshkrimet e tij, i redaktonte ato dhepasi i dergonte ne shtypshkronje,shtrihej perseri. Tani, per te pare menga afer ku ai shkruante, le te hyjmederi ne dhomen e tij. Ne shtepi nukka zhurme, nuk degjohet asgje,sepse Sami Frasherin nuk e kashqetesuar asnjeri. Ne qoftese hap-ni ngadale deren e dhomes ne katine dyte, ne fillin nuk kini per te mun-dur te shihni asgje, vetem grumbuj-grumbuj librash. Hidhni syte tuajdhe do t'iu dale nje koke madhesh-tore, terheqese, me nje mjeker tegjate dhe krejt te bardhe. Gjithash-tudo te degjoni gervishtjen e lehtete nje pene. Ne mure, hijet e dritesse qiririt, te cilat shfaqeshin nemenyre te vazhdueshme, vecaner-isht, hija e nje koke te madhe, te rreg-ullt, hija e nje mjekre te gjate. Ketuperballemi me ceshtjet e para te Sa-

Sami Frashëri në kujtimete vajzës së tij, Samijes

Si punonte ai?!Nje gjigand mendimtari, te cilin nuk e njohim aspak : ShemseddinSamiu. Dhe me poshte, Hikmet Feridun Es nenvizon: Samiu nuk edonte llampen me gaz. Te gjitha veprat e tij i ka shkruar nen dritene qiririt. Ne jeten e tij, llampa me gaz nuk ka hyre ne shtepi.Qirinjte vinin arka-arka. Minderi, ku ai rrinte, kishte ngjyre te kuqe.Fillonte te shkruante perpara se te lindte dielli. Leter me ngjyre tekalter dhe boje, e cila nuk perhapej. Mbasi shkrimit, konjak dhecaj. Mos merrni pelhurin e dhomes.

E diel 24 Mars 2019 - 15ARTE PAMORE

miut. Ai gjate neteve ka pergatiturnen driten e qiririt te gjitha veprate tij. Nen llamben e gazit, nuk kashkruar asnje rresht. Llamba e gazitishte "tersi'' me i madh per te. Nendriten e qiririt, ai krijoi boten e sh-kences. E urrente, driten e llambes,llamben dhe eren e gazit te saj. Perkohen, dhe pse ishte periudha me endritshme e llabave te gazit, dheSami Frasheri ishte nje nga njerez-it me perparimtare,ne jeten e tij,llamba e gazit nuk ka hyre ne sh-tepine e tij qe ndodhej ne CaddeBostan. Ne vend te kesaj, ne shtepivinin qirinj te cdo lloji, arka- arka.

ULEJ NE MINDER, LETREN EMBESHTESTE NE GJUNJE

Le te shohim akoma me mire tanine anet tona driten e qiririt, mbasizgjojme plotesisht syte tane. Samiuulej ne nje minder, i cili kishte mad-hesine qe mund te ulej vetem nje per-son, duke te kujtuar nje divan tevogel. Kolltuku i tij i punes kishtedisa gjera specifike. Ai ishte iharkuar dhe ishte i mbuluar me njecope ngyre vishnje. Ulej mbi kolltukdhe shpinen, kurrizin nuk e mbesh-teste ne asnje vend. Punonte vazh-dimisht ne nje pozicion te perkulur.Letren e kthente nga njera ane dhee mbeshteste mbi gjunje. Ai gjith-ashtu, ne te njeten kohe u drejtohejshume librave . Per kete kishte berenje tavoline me nje plan perseri tevehtin, ne nje menyre te vecante. Kjoeshte nje tavoline e vecante, mjaft egjate, sirtaret e se ciles zgjateshinkur hapeshin me terheqje te ndry-shme. Mbi te qendronin hapur librane gjuhe te vecanta, ndonjehere ne6-7 gjuhe te ndryshme, te cilet do t'iuduhej t'i shikonte dhe t'iu drejtohej.Kjo tavoline eshte tek vajza e mad-

he dhe e ruan ate, ashtu sic kaqene. Zonja Samije Erer, e cilandodhet perballe tavolines thote:Per librat qe ai do te lexonte, kjotavoline nuk ishte e mjaf-tueshme. Ne mes te grumbujvete librave, te cilet lartesoheshinne cdo cep te dhomes, ai vehtesse tij i kishte caktuar nje vend ,nje fole. Ne kete ambjent, dukekaluar permes cepave te ketyregrumbujve librash qendronteduke punuar trupi i tij mjaft ilehte. Ne kohen qe ju hyni ne

dhome, ju nuk mund te shiko-ni ate nga poshte qafes. Dheakoma me teper, ne hapin e pareju do te ndjeni nje arome te ve-cante. Kjo arome do te ishte "erae librit", e cila do te godiste men-jehere hunden tuaj. Zonja Sam-ije Erer, me syte e saj te kredhurne mendime dhe te vrejtur dukepare tavolinen, ne te cilen Sa-miu ka kaluar perballe saj tegjithe jeten e tij, shton: Tani, mete hapur nje liber te vjeter, me

AARGUMENT

Adi ka arritur këtë nivel në sajë të talentit dhe kulturës së gjerë, fal pasionit për historinë, letërsinë, muzikën,njohës i mirë i artit botëror, të hershëm dhe bashkëkohor. Shumë i kujdessshëm në kompozim, shpërndarjen enjollave, kontrastin, grafiken dhe trasparencen. Ai nuk ka frikë edhe pse disa tema i përsërit në forma të ndryshmesepse edhe Brenda të njëjtës teme në shohim diversitet në teknike në forme dhe ngjyre.

Për artin e Ad DevollitNGA ARBEN MEKSI

Si të gjithë artistët e tjerë, AdDevolli jeton talentin e tij, sinjë njëri i përkushtuar dhe

pasionant në atë që ai krijon. Nëart ai e njeh mjaft mirë kuptimin elirisë dhe e di që për të arritur atë,duhet mjaft përkushtim.

Me një krijimtari të gjerë, tëveçantë dhe cilësore me një talentvetjak por edhe të trashëguar, aiështë sot një nga personalitet eartit tonë pamor bashkëkohor.

Vizioni i tij për pikturën e te-jkalon kohën që jetojmë. Ai nxjerrvlera artistike dhe me tema tëthjeshta, që artistit të tjerë vësh-tirë do guxonin t’i pikturonin. Këtotema janë sa personale po aq edheuniversale.

Po të vesh re punët e tij dukenmë të mëdha se sa janë në realitet,këtë e bën drita qe ato mbartin nëvetvete, sepse ai e di se në art dritaështë esenca e pikturës dhe formaështë arkitektura e saj.

Adi është një njeri i lirë, paparagjykime i drejtpërdrejtë,shpërthyes, ekspresiv, po pa hum-bur sensin e masës, dhe mbi tëgjitha Adi është njëri i butë, tepërnjerëzor, përherë në kërkim të rreg-ullit dhe harmonisë. Ai e ka tëqartë se në art nuk mbahen mendata qe kanë bere shume, por ata qekanë bërë saktë. Arti është mjaftselektiv, kërkon cilësi, është kjo

arsyeja qe ai punët i mban gjatë nëmendje dhe në dore.

Adi ka arritur ketë nivel në sajtë talentit dhe Kulturës së gjerë,fal pasionit për historinë, letërs-inë, muzikën, njohës i mirë i artitbotëror, të hershem dhe bashkëko-hor. Shumë i kujdessshëm në ko-mpozim, shpërndarjen e njollave,kontrastin, grafiken dhe transpar-encën. Ai nuk ka frike edhe psedisa tema i përsërit në forma tëndryshme sepse edhe Brenda tënjëjtës teme në shohim diversitetnë teknike në forme dhe ngjyre.

Paleta e tij është potenciale epasur në ngjyra por edhe shumenë harmoni, puna e tij nuk kërcetajo është e lëmuar, e butë, e kurbë-zuar, e kadiftë, duket sikur nuk

është punuar me penel.Në telajon e tij përzihet imagji-

nata dhe emocioni duke na ushfaqur në forme, në ngjyre dhenë teknika të ndryshme pastel, vaj,laps, akrilik me kontraste grafike.Sot nuk është e lehtë të besh art tëmire. Shija e publikut është e rafin-uar. Por artisti duhet të shfaqet

sepse njerëzit nuk mund tëgjykojnë për atë qe ke në mendjepor për atë qe ti i paraqet publikut.Artistët përgjithësisht janë vetmi-tar ta jetojnë me pasionin e tyre.Jo me kot Bukovski ka vargun efamshëm “O zot me jep një talentdhe lere të me vras”. Prandajartistët nuk duhet rreshtim se

foluri mire për punën e njëritjetrit, se mundimet dhe gëzimetjanë të njëjtë. Aq me tepër tani nëekonominë e tregut.

Në galerinë “Kalo, kohet e fun-dit janë hapur shume ekspozitacilësore me artistë të njohur si GazLeka, Ilir Pojani, Fatmir Thaçi,Leon Cika e shume të tjerë piktorëdhe skulptore elitare.

Kjo galeri u ka bere nderartistëve duke ju venë në dispozi-cion hapësirat e saj intime dheplotë dritë, por edhe artistët jakanë rritur emrin dhe vlerat ekësaj galerie të vogël në dimen-sione por tepër të ngrohta dhenjerëzore.

Natyrisht ekonomia e tregut ika çekulibruar përkohësisht lidh-jet direkte me artin, si të atij qe ekrijon edhe të atij qe e shijon.

Prandaj disa artistë ndihen nëpozita jo të favorshme, sepse ështëulur kërkesa për krijimtarinëshpirtërore dhe artistike. Por kjonuk do të zgjasë shumë. Kërkesapër art cilësor do të kthehet në tre-gun artistik.

Ekspozita e Ad Devollit ështënjë tjetër stad në rrugën e tij kri-juese, duke e evidentuar atë edhenjëherë si një nga piktoret me tërëndësishëm të brezit të tij. Ju fal-enderoj të gjithë ju që merrni pjesë.

te ndjere aromen e nje libri, eshte nje-soj sikur une ndjiej eren e babait tim.

TRE LLOJ NGJYRASH BOJE.MBAS SHKRIMIT ÇAJ MEKONJAK

Ne te dy anet e tavolines, ndod-heshin dy mbeshtetese vendosese.Dhe ne keto, qendronin letrat e dije-tarit, doreshkrimet, boja , pena. Dri-ta, vazhdimisht, vinte nga mbrapa.Per kete, ai kishte bere rafte teposacem per te vendosur qiririn. Neraftin, i cili ndodhej mbrapa, qen-dronte nje shandan trekendor.Kurse ne mbeshtetset, ne secilen prejtyre, ishte vendosur nje qiri. Dije-tari, simbas nevojes, i terhiqte ngaatje - ketu, djathtas - majtas. Simbasnevojes, shkonte ne tavolinen per tehapur librat voluminoze me trashe-si te madhe. Vendosjen e qirinjeve ekishte bere ne ta e menyre, qe te kryq-ezoheshin ne te njejten kohe mesyrin e tij. Vazhdimisht, shkruantene leter me madhesi te gjate dhengjyre blu te erret, jo te hapur. Pjesetanesore te letres, gjithmone i per-thyente, dhe i linte bosh per te berekorrigjimet dhe shtesat e tjera temevonshme. Rregullisht, ne shk-rimet e tij perdorte vetem bojen ezeze. Mirepo ne veprat me tre tek-ste, per te mos i ngaterruar ato menjeri -tjetrin, perdorte trej llojngjyrash, te kuqe, blu dhe jeshile.Mirepo ngjyren blu te letres, dukemos e patur nje detyrim te madh,nuk e ndryshoi. Ne gjithe jeten e tij,ka perdorur letren me kete ngjyredhe do te shkruante me pene. Penene tij, do ta pergatiste me nje kujdestevecante, perpara se te fillonte te sh-kruante. E perthyente, i jepte asajnje ne form te holle dhe te trashe.Ndiente kenaqesi nga perthyerja e

penes. Shishja e bojes perbehej ngaqelqi,e cila ishte ne ate forme, qe pote permbysej, boja nuk derdhej dheishte nga lloji me i lire. Te gjithaveprat e tij me te njohura, ai ka shk-ruar me penen, e cila futej ne shishedhe kushtonte pese lek. Ne kohenqe punonte, nuk do te futej asnjerine dhomen e tij. Mirepo, me tembaruar punen, ai bente dicka tevecante. Kur mbaronte dhe korri-gjimet, menjehere, perplaste tre hereduart me njera tjetren. Kjo perplasjetre here e duarve ishte e vetmja shen-je, i cili therriste vajzen e madhe,Samijen Ererin. Ajo ndodhej nedhomen, ngjitur me ate te Samiut.Me te degjuar zhurmen e duarve trehere, vajza e re fluturonte nga kre-vati, dhe e djersitur, neqoftese ishte,do te vraponte prane babait te saj,ne dhomen e tij te punes. Ja ne ketekohe, do te ishin oret me te mira tebabait te saj me vajzen e re, e cilakishte ngelur pa nene qe ne moshengjashte vjecare. Sami Frasheri, ngamesi librave, do ta ngrinte ate dukekapur kembet e saj ne ate moshemjaft te re. Trupi i tij ishte shume igjate dhe delikat, me mjeker te bard-he si debora. Nen driten e qiririt, dote ngjante me nje luan te dobet. Ba-bai kishte nje zakon te rendesishemne oret e ketij mengjezi: Te perga-tiste nje ponc, te cilin e bente vehteme konjak, limon dhe caj. Cajin, pat-jeter e ziente me doren e tij. Babai epinte kete caj, filxhan mbas filxhani.Samiu tregonte mjaft tregime tebukura. Pastaj, vajza e re Samije,duke thene : Babaxhem: -Perendiate dhente qetes-i, do te dilte nga dho-ma, sepse dijetari i madh , mbasidergonte doreshkrimet, perseri sh-trihej per te fjetur.

VVVVVijonijonijonijonijon

Letrat i vinin nga shtatë gjuhëJo vetem misafiret, por dhe letrat e tij ishin mjaftinteresante. Dijetari ishte njeriu i kohes, i cili merrte meshume letra. Numri i letrave qe ai merrte aq shume, ishte iatille, sa qe do te bente xheloz dhe yjet e sotme tekinematografise. Nga qe pergatiste fjalore te lidhur meLindjen dhe Perendimin, i vinin letra ne gjuhe tendryshme,nga vendet me te largeta te botes, nga qytetete Afrikes dhe te Azise, qe nuk e priste. Keto, shumica etyre ishin te dhena per vendet, njerezit, ngjarjet, te cilat iduheshin per fjaloret qe po pergatiste.

E diel 24 Mars 201916 -ARTI I RRËFIMIT

PPERSONAZH

Intervistuesja e shkrimtarit të njohur ishte një publiciste e njohur me origjinë ruse, e cila ka jetuar jashtëvendit të saj të origjinës. Në pjesën e parë të takimit të Carlisle me Pastërnakun, autorin e njohur të“Doktor Zhivagos”, po japim përshkrimin që i bën ajo takimit shumë mbresëlënës me Nobelistin e njohurrus për Paris Review

BORIS PASTËRNAKSi jetonte 'babai' i "Doktor Zhivagos"

NGA OLGA CARLISLE*

Më një janar, vendosa ta vizitoja Boris Pastërnakun,dhjetë ditë pasi kisha

mbërritur në Moskë. Kisha dëgjuarshumë për të nga prindërit, që ekishin njohur para shumë vjetëshdhe i doja shumë poemat e tij, që injihja prej viteve të mia të fëm-ijërisë.

Kisha edhe disa porosi dhe dhu-rata të vogla me vete për t'ia çuarnga prindërit dhe nga disa ad-mirues të tjerë. Por Pastërnakus'kishte telefon dhe këtë e zbulovavetëm në Moskë. I përzura men-dimet për të bërë një shkrim tëplotë, ku do të kishte dhe njëshënim i cili do të ishte jo aq per-sonal për shkrimtarin. Frikëso-hesha, së pari, duke marrë parasy-sh pikëpamjen e madhësisë së kor-respondencës së tij, se ai mund tëkishte përpunuar ndonjë lloj formeshmangie standarde të kërkesavetë shumta që i bëheshin për ta viz-ituar. Befas vendosa një gjë të mad-he... do t'i shkoja pa e njoftuar farekëtë njeri kaq të famshëm. Së dyti,frikësohesha se Pastërnaku nëvitet e mëvonshme nuk do më mb-este në imagjinatë, ashtu si më vin-in natyrshëm poezitë e tij (lirikat),impulse të tëra që më hovnin prejfëmijërie.

Prindërit më kishin përmendurse kur e kishin parë Pastërnakunmë 1957, pak kohë para se të merrteÇmimin Nobel, ai mbante të hapurzakonisht shtëpinë ditën e dielë-nëfakt element i cili përbënte një tra-ditë të njohur në mes shkrimtarëverusë dhe që ruhej si zakon i tyreedhe kur ata ishin jashtë Rusisë.Kur kisha qenë adoleshente në Par-is, prindërit më morën njëherë tëtakoja shkrimtarin Reizov dhe filo-zofin e famshëm Berdyayev, pikër-isht në mbrëmjet e të dielës.

Të dielën time të dytë në Moskë,papritur vendosa të shkoja tek ainë Peredelkino. Ishte një ditë e sh-këlqyeshme dhe në qendrën e qy-tetit, ku po qëndronim, bora efreskët shndriste përkundrejtkupolave të arta të Kremlinit.Rrugëve ishin derdhur vizitorë apofamiljarë, të cilët kishin mbërriturqë nga rrethinat dhe ashtu tëmbledhur në mënyrën e tyre të za-konshme fshatareske, ecnin nëdrejtim të Kremlinit. Shumë syreshmbanin tufa me mimoza të freskë-ta- që konsiderohej ende një modë enjohur e asaj kohe. Në fakt, në tëdielat e dimrit, mbërrinin anije tëtëra me mimoza në Moskë. Rusët iblinin ato për t'ia dhuruar njëri-tjetrit ose thjesht për t'i mbajtur

për të shënuar solemnitetin e ditës.Vendosa të merrja një taksi për

në Peredelkino, megjithëse e dijamirë se një tren elektrik që vintenga Stacioni i Trenit të Kievit afërrrethinave të Moskës, afrohej deriaty afër. Papritmas më kapi një singut i madh për të shkuar, paçkase e kisha parashikuar edhe kohëne shkuar dëm e që lidhej me atë qëmoskovitët e njihnin fare mirë dheqë përbënte pakënaqësinë e zakon-shme të Pastërnakut për të priturtë huajt. Isha përgatitur thjesht t'ijepja porositë dhe pasi ti shtrëngo-ja dorën të kthehesha rishtas pas.

Shoferi i taksisë, një djalë i ri qënuk ngjante fare me taksistët etjerë përreth, më siguroi se e njihteshumë mirë Peredelkinon. Dhe, qëishte gati rreth tridhjetë kilometrajashtë autostradës së Kievit. Page-sa do të ishte rreth tridhjetë rubla(3 dollarë). Ai dukesh se po e gjentekaq natyrshëm drejtimin saqë muahera-herës më vinte të dilja dhe tëshëtisja pak jashtë në këtë ditë kaqtë mrekullueshme me diell.

Por, pretendimi i shoferit se enjihte mirë rrugën, qëlloi të ishtenjë mburrje e kotë sepse shumëshpejt e humbëm drejtimin. Kishimudhëtuar me një bajagi shpejtësipërgjatë autostradës me katër kor-si, pastruar jo vetëm nga bora poredhe nga billboard-ët apo stacionete karburantit. Nga ana tjetër, kish-te fare pak sinjalistikë në rrugët qëpo përshkonim dhe ato nuk po nadërgonin drejt Peredelkino, kësh-tuqë ndalonim kudo, ku kishimmundësi të hasnim dikë, e tapyesnim për drejtimin. Çdokushishte miqësor dhe dëshironte të nandihte, por dukej qartë se askushnuk e dinte fare se nga bintePeredelkino. Ne vozitëm për një

kohë të madhe në një rrugë të gjatëtë ngrirë dhe pa trotuare përmesfushave pafundësisht të bardha.Përfundimisht, u futëm në një fs-hat që dukej se i takonte një epokekrejt tjetër, e në kontrast të plotëme apartamentet pafundësisht tëreja në rrethinat e Moskës-këto ish-in të ulëta, shtëpi të stërvjetra metrarë, të cilat kufizonin një si rrugë

të drejtë që kalonte në mes. Një sajëqë tërhiqej nga kuajt dhe disa grame shami ishin mbledhur paraderës së një kishe druri. Morëmvesh se ishim në një vendndodhjefare afër Peredelkinos. Pas dhjetëminutash duke ecur në një rrugëku nuk pushonte një erë e lehtë epërmes një gjelbërimi të përher-shëm, isha mu përpara shtëpisë sëPastërnakut. Kisha parë fotografitë tij në revista dhe papritmas, ajou shfaq e gjallë në të djathtën time;kafe, në ballinë disa dritare mendarje, të cilat qëndronin në njëpjerrësi përkundrejt një sfondi mebredha, e cila shikonte mbi rrugënnga e cila ne aksidentalisht ishimfutur në qytet.

Peredelkino është një qytet i ven-dosur shumë afër Moskës me pam-je shumë mikpritëse dhe i gëzue-shëm në të tilla mesdita me diell.Me aq sa di unë, shumë shkrimtarëdhe artistë jetojnë aty për të gjithëjetën në shtëpitë e siguruara ngashteti dhe, madje tutje ndodhetedhe një shtëpi e madhe pushimi përshkrimtarët dhe gazetarët, e cilamenaxhohet nga Bashkimi i Sh-krimtarëve Sovjetikë. Por pjesë tëtëra të qytetit ende i takojnë arti-zanëve të vegjël dhe fshatarëveedhe pse nuk ka asgjë "artistike"në atë atmosferën e tyre të zakon-shme.

Chukovsky, kritiku i famshëmletrar dhe shkrimtari i librave përfëmijë, jeton aty mes kolegëve tëtjerë, në një shtëpi komode dhe mik-pritëse, rrethuar me libra. Madje,drejton një bibliotekë të vogël tëdashur për fëmijët e qytezës. Con-stantin Fedin, një nga shkrimtarëtmë të njohur që janë gjallë në Rusi,jeton në derën ngjitur Pastër-nakut. Ai është tani sekretari ipërgjithshëm i Unionit të Sh-krimtarëve, një post që deri më tanii takonte Aleksandër Fadeev, qëgjithashtu jetonte këtu deri sa vdiqmë 1956. Më vonë, Pasternaku mëtregoi dhe shtëpinë e Isaac Babel,në kohën kur ai u arrestua në vitin1930 dhe nga ku nuk u kthye mëkurrë.

Shtëpia e Pastërnakut është nënjë nga rrugët e lakuara të qytezës,të cilat të drejtojnë poshtë kodrësdrejt një përroi të vogël. Në këtëmbasdite me diell, kodra ishtembushur me fëmijë që bënin ski dheslita, të grumbulluar bash njësoj siarinjtë prej pellushi. Përgjatërrugës nga shtëpia e tij ishte njëfushë me gardhe të mëdha-një mje-dis shoqëror, që kultivohet vetëmnë verë; kur tashmë ishte thjeshtnjë shtrirje e gjerë e bardhë, i ciladominohej nga një varrezë e vogël

në kodër, ngjashëm me një copësfondi nga pikturat e Chagall.Varrezat ishin të rrethuara megardhe druri të pikturuara me blutë ndritshme, kryqëzimet ishin tëmbjella në qoshkut e cepave dhekishte trëndafila të ndritshëm dhelule artificiale të kuqe, të cilat qën-dronin gjysmë të varrosura nëborë. Ishte, gjithsesi një varrezë egëzuar.

Veranda e shtëpisë e bënte tëdukej më shumë si hapësira e njështëpie amerikane e dyzetë vitevetë shkuara, por përpara të dukejpak edhe si ruse. Ato qëndroninashtu bashkë afër me njëra-tjetrëndhe të jepnin ndjenjën e një pylli tëthellë, megjithëse kishte vetëm pakkorije, që ishin ndër to përgjatëqytetit.

E pagova shoferin dhe medrithërimë të madhe shtyva derëne hapur të kopshtit nga rruga dheiu afrova ngadalë shtëpisë së errët.Në verandën e vogël, nga njërë anë,kishte një derë me një shënim tëzbërdhulur, gjysmë të çjerrë dheshkruar në anglisht, e cila ishtengjitur diku shkujdesshim dhe qëshkruante: "Jam duke punuar. Nukpres askënd. Ju lutem largohuni".Pas një momenti të tërë hezitimi,zgjodha të mos e respektoja, mëshumë nga fakti që ajo dukej se ish-te e vënë aty prej shumë kohësh tëshkuara dhe për shkak të asaj pa-kos së vogël, që mbaja në duar. Tro-kita dhe pothuaj aq menjëherë uhap edhe dera-nga vetë Pastër-naku.

Ai mbante një kapele strakhani.Ishte tmerrësisht i bukur; memollëzat e kërcyera dhe sytë e errë-ta bashkë me kapelën me qime, që ebënte të dukej sikur kishte dalë ngandonjë prej atyre përrallave ruse.Pas një ankthi të vazhdueshëm, ecila më kishte përcjellë udhëtimi,papritmas u ndjeva i qetësuar-mëdukej se kurrë s'kisha dyshuar sedo të takoja vetë Pastërnakun.

U paraqita vetë si Olga Andreev,e bija e Vadim Leonidovitch, dukepërdorur mes-emrin e tim eti. Ishtei ndërtuar nga emri i tij i vërtetëdhe ai i babait, një shkrimtar i tre-gimesh dhe dramaturg, Leonid au-tori i dramës "Ai që u qëllua medackë" dhe "Të shtatët që u varën" .Andreev është në të vërtetë njëemër shumë i zakonshëm në mes tërusëve.

Iu desh gati plot një minutëPastërnakut, të kuptonte se vijanga jashtë shtetit. Ai më përshën-deti me shumë ngrohtësi, duke mamarrë dorën mes dy të tijave dhemë pyeti për shëndetin e nënës dheshkrimet e babait si dhe për kuj-

Për përkthimin"Po", tha ai "Jam në dijeni tëkëtij interesi dhe jam jashtëza-konisht i gëzuar dhe krenar përtë. Kam marrë jashtëzakonishtshumë letra, e të gjithë ato mëkërkonin t'u përgjigjesha, poratëherë ishte e detyrueshme tëmbaje lidhjet përtej kufijve.Ndërsa për përkthyesit e 'DoktorZhivagos', nuk mund t'i fajësojkaq shumë. Nuk është gabimi ityre. Ata kanë përdorur, ashtu sibëjnë kudo përkthyesit, të cilëtmundohen të riprodhojnë nëmënyrë fjalë-për-fjalë sesa tëpërgjigjen për tonin e veprës,bash nga ajo që thuhet-dhenatyrisht ky është edhe toni ivërtetë i çështjeve. Aktualisht,lloji i vetëm i interesit tim mbetetai klasik. Ka dhe punë tëndryshueshme në një vepër. Përaq sa ka të bëjë sot çështja meshkrimin modern, rrallë më duketse shpërblehet përkthimi,megjithëse mund të jetë më ilehtë. Ju po më thoni se jenipiktore. Mirë, përkthimi ështëpak a shumë si të kopjosh njëpikturë. Imagjinoni veten të jeniduke kopjuar Malevich; nuk doishte e mërzitshme?

E diel 24 Mars 2019 - 17MEA CULPA

}}...nga numri i shkuar

“Milosao” e kësaj radhe nuk mund të quhet një numër i mirë. Ishte një numër ifjetur dhe një faj i madh i duhet vënë redaktorit, që zgjodhi këtë rrugë përfaqë-simi, pasi nuk ishte vetë fizikisht në mbylljen e vet. Shkrimi kryesor iu la njërevieë të Tadeusz Czekalskit, i cili rrëfeu për botimin në shqip të librit me autorhistorianin polak, teologun dhe filozofin, profesorin e Akademisë IGNATIANUMtë Krakovit, Stanislaw Ciewlak SJ (Stanisllav Çieshlak) me titull “Ndre Mjedadhe jezuitët e tjerë të Provincës së Venecies në Krakov”. Libri është përkthy-er nga Leonard Zissi. Redaktori vlerësoi punën e jashtëzakonshme të këtijpunëtori të bukur të përthimit nga polonishtja, por libri në origjinal duhet thënëse nuk ishte se ka sjellë shumë të reja për Mjedën. Për shkak se (e përsërisim)redaktori nuk ka qenë dhe nuk ka ndjekur korrigjimin ka frikë se ka pasurgabime. Disa karaktere polonisht ende layout nuk i zgjidh dot!! Pak e pakup-tueshme me kushtet ku kanë shkuar sot programet e ndryshme të layout.Vazhduam konceptin ex-cathedra të Kostadin Ristanit për funksionet e shtetitshqiptar, i cili rrëfen në disa numra: krahasimin e disa nga funksionet mëkryesore të shtetit shqiptar me funksionet respektive të shtetit modern e ligjor,ku autori, një ushtarak i lartë i strukturave të NATO-s, thekson funksioninekonomik si më të rëndësishëm.“Në kërkim të këmishës së humbur” po zë vend në botimet e vendit. Janë

dhjetë esse nga autori Arian Leka, të cilat janë përmbledhur në një libër, botuarpak kohë më parë. Me një sens të lartë mase dhe me një ironi të këndshme, aibëhet kronikan i kohës së vet dhe i mjedisit, ku gjendemi, por edhe ku jemi “tëdënuar” të ekzistojmë... Ariani ka kohë që shkruan esse-në dhe mundohet tësjellë një risi me stilin dhe këndvështrimin e tij, shkroi redaktori.Në pjesën e krijimit kishim autorin Ilir Kalemaj që rivjen në faqet e “Milosao” me njëcikël, ku shpreh gjendjen e këtij momenti në shoqërinë tonë dhe boshësinë epërgjithshme...Redaktori i bëri lëshim një autore me tituj, që bëri një analizë të romanit “NILKON”të Fate Velës. Lëshimi i redaktorit nuk ishte normal, pasi Milosao nuk mund tëketë autor, që janë jo në rangun e autorëve potencialë të letërsisë.Orjela Stafasani solli një review për librin e Stefan Çapalikut, “Secili çmendetsipas mënyrës së vet”. Autorja bën një radiografi të triptikut, ku theksohet se:në vëllimin e tretë nuk zgjerohet vetëm hapësira gjeografike (që del edhejashtë kufijve të Shqipërisë), por, autori i kapërcen kufijtë e rrëfimit auto-biografik, duke ia lënë “privilegjin” e të rrëfyerit një narratori heterodiegjetikqë rrëfen historinë e personazheve të tjera, duke i dhënë veprës edhe sta-tusin fiksional. Redaktori duhet të mendojë për numra, që të jenë më fleksibëldhe më me ajër.

timet, që kur isha e vogël në Paris,duke kërkuar ngjashmëritë e famil-jes time në fytyrë. Ai po dilte tëbënte disa takime. Nëse do të kishaqenë vetëm një minutë më vonë dota humbja takimin me të. Më kërkoitë ecja me të- deri në ndalimin e tijtë parë, i cili do ishte-Klubi i Sh-krimtarëve.

Ndërsa Pastërnaku po bëhej gatipër të dalë, pata rastin t'i hidhja njësy mobilimit të dhomës së ngrënies,të cilën tash e kisha përpara syve.Që nga momenti kur hyra u goditanga ngjashmëria e këtij mjedisi meshtëpinë e Leon Tolstoit në Moskëdhe që e kisha vizituar një ditë mëparë. Atmosfera në të dyja ko-mbinonte me asketizmin dhe mik-pritjen dhe që u bë një mënyrë, tëcilën mendoja se duhej të ishte kar-akteristika kryesore e shtëpive tëintelektualëve rusë në shekullin enëntëmbëdhjetë. Pajisjet ishin të re-hatshme, por të vjetra dhe pa pre-tendime. Dhomat dukeshin idealepër përditmërinë, pra për grum-bullimet e fëmijëve apo edhe përjetën studimore. Megjithëse ishteekstremist e thjeshtë për periudhëne saj, duhet sqaruar se shtëpia eTolstoit ishte më e përpunuar se kjoe Pastërnakut, ndërsa shkujdesjae treguar rreth elegancës dhe para-qitjes ishte gati e njëjta.

Zakonisht, dikush që futej nështëpinë e Pastërnakut përmeskuzhinës, do të haste përshënde-tjen e një kuzhinieri në moshë me-satare, trupvogël, të qeshur, që ndi-hmonte zakonisht të pastronteborën nga rrobat e tij. Atëkohë poqëndroja në dhomën e ndenjes medritaret e ndara, ku rritej barbaro-za. Në mure vareshin skicë-ide mekarbon, bërë nga i ati piktor i sh-krimtarit. Kishte shumë skica naty-rore dhe portrete. Një njeri ikujdesshëm mund të dallonte mestyre Tolstoin, Gorkin, Scriabin,Rachmaninoff. Kishte dhe skica tëBoris Pasternak dhe vëllait dhemotrës së tij në fëmijëri apo të disazonjave me kapele të mëdha mevelë...Ishte gati një botë e tërë ekujtimeve të hershme të Paster-nakut, e poezive të tij dhe e dashu-risë në adoleshencë.

Ndërkohë, Pasternaku u bëshumë shpejt gati për të dalë. Dolëmnë një dritë shkëlqyese dielli dheecëm përmes korijes të pemëve megjelbërim të përhershëm pas sh-tëpisë në një borë të thellë, e cilashoshitej nën shoshonet e mia.

Shpejt mbërritëm në një rrugëtë mbushur, e cila ishte shumë mëkomode për të ecur paçka copëzavetradhtare te akullit aty-këtu.Pastërnaku përshkonte udhën meca si hapa të mëdhenj stërhelli. Nëveçanti, në vendet që mund të shki-ste, mbahej prej dorës sime; përn-

dryshe e kishte mendjen të gjithënnë bisedën që bënim. Ecja është njëpjesë e mirë e jetës së përditshmenë Rusi-ashtu si pirja e çajit apodiskutimet e gjata filozofike-njëpjesë që ai edhe e shijonte veçanër-isht. Ne morëm atë që ishte qartë-sisht një si rrugë e tërthortë drejtKlubit të Shkrimtarëve. Shëtitjazgjati për më shumë se dyzetë minu-ta. Ai fillimisht u zhyt në një dis-kutim tepër të përpunuar për artine përkthimit. Ndërkaq, rrugës, nda-lonte kohë pas kohe të më pyeste

letrare kudo në botë; e kjo dukej sei interesonte edhe më shumë.

Që nga momenti i parë, jammrekulluar dhe më bëri përshtypjengjashmëria e fjalimit të atij mo-menti të Pastërnakut me poezinëqë shkruante-mbushur me alitera-cione dhe imazhe të pazakonshme.Ai i lidhte fjalët me njëra-tjetrëngati në mënyrë muzikore, megjith-atë pa ndonjë gjë që tingëllonte eafektuar apo e sakrifikuar me kup-timin ekzakt. Për dikë, që njihtemirë vjershën e tij në rusisht, të

tij. Dhe kuptimi-përmbajtja-duhettë na drejtojë gjithmonë".

Shpesh më vonë, do e konsidero-ja të vështirë ta besoja se po flisjame një njëri në të shtatëdhjetat;ngaqë Pastërnak dukej jashtëza-konisht i ri dhe gëzonte shëndet tëmirë.

Kishte diçka si një çudi të vogëldhe të habitshme, mbase që ngafëmijëria, ndërsa këtë diçka-ai ekishte kthyer në art?-kishte arri-tur të përziente veten me një thelbtë vërtetë të njeriut për ta ruajtur.Lëvizjet i kishte shumë rinore-një-soj si gjestet e duarve dhe mënyrame të cilën ai e hidhte kokën pas.Miku i tij më i afërt, poetesha Mari-na Cvetaeva, ka shkruarnjëherë:'Pastërnak shikonte me tënjëjtën përqendrim nga fytyra e tijarabike". Dhe, vërtetë, me komple-ksin e tij të errët dhe me tiparet disiarkaike, Pasternaku kishte diçkavërtetë nga fytyra arabike. Në mo-mente të veçanta, dukej se paprit-mas bëhej i ndërgjegjshëm të impa-ktit, të cilën e linte fytyra e tij e jas-htëzakonshme dhe i gjithë person-aliteti i tij. Dukej se tërhiqej bashpër një moment, duke i mbyllurpërgjysmë sytë e tij kafë, të cilëtrrinin gjithmonë pak të zgurdullu-ar, duke e mbajtur kokën anash,turbull që të kujtonte në një farëmënyre- pengimin e një kali.

Disa shkrimtarë në Moskë mëkishin thënë, paçka se shumë prejtyre nuk e njihnin personalisht, sePasternakut ishte vazhdimisht idashuruar me imazhin e tij. Asoko-he më kishin thënë edhe plot gjëratë tjera kontradiktore rreth tij, nëpak ditët e qëndrimit në Moskë.Pastërnaku dukej si një legjendë egjallë-një hero për disa, një njeri qëishte shitur te armiqtë e Rusisë përpjesën tjetër. Një admirim i madhpër poezinë e tij mes shkrimtarëvedhe artistëve ishte gati universale.Shtuar dhe me titullin e karakterittë Doktor Zhivagos, që dukejshumë kundërshtues. "Asgjë, poredhe një intelektual i veçantë, qënuk i përkiste as edhe një lloj inter-esi kudoqoftë" më tha një poet i ri imirënjohur, një mëndje shumë endryshme liberale dhe një admiruesi madh i poezisë së Pastërnakut.

Në të gjitha gjërat që më kishinthënë, kuptova se nuk kishte tëvërteta në ngarkim të asaj qëPastërnaku ishte një egocentrik.Përndryshe, ai dukej krejtësisht nëdijeni të botës përreth tij dhe re-agonte me të gjithë grimasat dhenë mënyrën e duhur me të gjithënjerëzit përreth. Ishte e vështirë tëimagjinoje një bashkëbisedues kaqshumë perceptues. Ai kapte men-jëherë edhe mendimin më bisht-nues. Bashkëbisedimi ynë e humbitë gjithë rëndesën e parashikuar.

Pasternaku bënte pyetje rrethprindërve të mi. E megjithëse i kish-te parë ata shumë pak herë, ai ikujtonte të gjitha gjërat, madje derinë shijet e tyre më të veçanta. Aimë kujtoi me një saktësi të habit-shme disa nga poezitë e babait tim,të cilat i pëlqente shumë. Donte tëdinte shumë rreth shkrimtarëve tëcilët njihte: Rusët në Paris dhe bash-kë me ta edhe francezët dhe Ameri-kanët. Letërsia amerikane dukej sei interesonte në mënyrën më tëveçantë, megjithëse nga ajo dukejse njihte thjesht emrat më krye-sorë. Shpejt kuptova se ishteshumë e vështirë ta bëjë atë të flistepër veten, qëllimi të cilën doja tërealizoja në të vërtetë, pas gjithëkëtyre gjërave.

Ndërsa po ecnim ende në shkël-qimin e diellit, i tregova Pastër-nakut se çfarë interesi dhe admiri-mi kishte ngjallur Doktor Zhivagonë Perëndim dhe veçanërisht nëShtetet e Bashkuara, përkundrejtfaktit se në opinionin tim personaldhe të tjerëve, përkthimi në an-glisht nuk i shkonte shumë librittë tij.

"Po", tha ai "Jam në dijeni të këtijinteresi dhe jam jashtëzakonisht igëzuar dhe krenar për të. Kam mar-rë jashtëzakonisht shumë letra, etë gjithë ato më kërkonin t'upërgjigjesha, por atëherë ishte edetyrueshme të mbaje lidhjet përtejkufijve. Ndërsa për përkthyesit e'Doktor Zhivagos', nuk mund t'i fa-jësoj kaq shumë. Nuk është gabimii tyre. Ata kanë përdorur, ashtu sibëjnë kudo përkthyesit, të cilëtmundohen të riprodhojnë nëmënyrë fjalë-për-fjalë sesa tëpërgjigjen për tonin e veprës, bashnga ajo që thuhet-dhe natyrisht kyështë edhe toni i vërtetë i çështjeve.Aktualisht, lloji i vetëm i interesittim mbetet ai klasik. Ka dhe punëtë ndryshueshme në një vepër. Përaq sa ka të bëjë sot çështja me sh-krimin modern, rrallë më duket seshpërblehet përkthimi, megjithësemund të jetë më i lehtë. Ju po mëthoni se jeni piktore. Mirë, përkthi-mi është pak a shumë si të kopjoshnjë pikturë. Imagjinoni veten tëjeni duke kopjuar Malevich; nuk doishte e mërzitshme? Dhe kjo ështënë mënyrë preçise se çfarë duhet tëthem me surrealistin e mirënjohurçek Nezval. Ai nuk është në tëvërtetë i keq, por të gjithë këto sh-krime të shekullit të njëzetë janëvjetruar tani shumë. Ky përkthim,që i kam premtuar ta mbarojë dhekorrespondenca, po merr shumë emë shumë çaste nga koha ime".

VIJON në numrin e ardhshëmVIJON në numrin e ardhshëmVIJON në numrin e ardhshëmVIJON në numrin e ardhshëmVIJON në numrin e ardhshëm

Përktheu nga origjinaliPërktheu nga origjinaliPërktheu nga origjinaliPërktheu nga origjinaliPërktheu nga origjinaliBen AndoniBen AndoniBen AndoniBen AndoniBen Andoni

Si është në shkrim"Në shkrim është ashtu si flet", tha ai. "Muzikaliteti i fjalëvekurrë s'është vetëm një çështje e thatë tingulli. Kjo nuk mërezulton edhe nga harmonia e tingujve dhe bashkëtingël-lorëve. Ajo realizohet nga lidhje ndërmjet fjalimit dhe kuptimittë tij. Dhe kuptimi-përmbajtja-duhet të na drejtojë gjithmonë".

për situatën politike dhe atë tëletërsisë në Francë dhe në Shtetet eBashkuara. Më tha se i lexonteshumë rrallë gazetat-"Po të mosmpreh lapsin dhe të hedh një sy nëtë mbeturat e lapsit mbi faqet egazetës. Kështu e kam mësuar dim-rin e fundit se kishte një revolucionkundër De Gaulle në Algjeri dhe seSoustelle ishte përzënë-'Soustelleështë përzënë', ma përsëriti sërish-një përkthim të vrazhdë të fjalëve,duke theksuar këtë fiksim, si nëaprovimin për vendimin e DeGaulle dhe ngjashmërinë me fjalët,ndërkohë që isha unë që po iathosha. Por, aktualisht, dukej kre-jtësisht i informuar mirë për jetën

arrije të bisedoje me Pastërnakunishte një eksperiencë vërtetë e pa-harrueshme. Ndjenja e tij e fjalësishte kaq personale, saqë ndjentese biseda me dikë ishte diçka qëvazhdonte ende, njësoj si kryerja enjë poeme, një ngutje për fjalim mevalë fjalësh dhe imazhe, e cila vazh-dojnë pas njëra tjetrës në kreshendo.

Më vonë, vërejta tek ai edhe njëcilësi muzikore të fjalimit. "Në sh-krim është ashtu si flet", tha ai."Muzikaliteti i fjalëve kurrë s'ështëvetëm një çështje e thatë tingulli.Kjo nuk më rezulton edhe nga har-monia e tingujve dhe bashkëtingël-lorëve. Ajo realizohet nga lidhjendërmjet fjalimit dhe kuptimit të

E diel 24 Mars 201918 - ESE

AARGUMENT

Ushtaraku kanadez me origjinë shqiptare, pjesë e strukturave të NATO-s, e mbaron këtu konceptin e tij për njështet demokratik, si Shqipëria, duke pasur parasysh kushtet e saj. Në formën e një traktati, autori mëtoi tëpërcjellë shumë mendim, por mbi të gjitha një koncept të drejtë dhe fair, të vendit të tij, që të jetë pjesë normalee komunitetit demokratik të botës...Sipas tij, forcat politike ligjërojnë me konsensus funksionet shtetërore që emërohen prej qeverive të tyre por qëdalin jashtë kontrollit të qeverisë fill pasi bëhet emërimi dhe nuk preken dot, veçse në rastet e parashikuara meligj. Shembulli më tipik i kësaj kategorie janë gjykatësit por jo prokurorët. Për të përcaktuar një pozicion të tillënë një shtet ligjor dhe modern ka procedura dhe konsiderata të caktuara të cilat nuk janë objekt analize i këtijshkrimi...

NGA KOSTANDIN RISTANI

Lexuesi që ka arritur në këtëpike të shkrimit pret me tëdrejtë që në këtë pjesë të pro-

pozohet e parashtrohet zgjidhjaose variantet e zgjidhjeve për prob-lemet e analizuara në funksion-imin e shtetit shqiptar. Kjo për muapërbën sfidën më të mundimshmenë këtë ndërmarrje intelektualepër disa arsye.

E para, kultura jonë shqiptarejo rrallë e stigmatizon bashkëbise-duesin kur ai fillon të propozojëzgjidhje për një problem në dis-kutim aq sa shprehja "po na shetmend" është pothuajse shprehjamë e përdorur apo e menduar në tëtilla rrethana.

E dyta, përsëri kultura jonë sh-qiptare e ka tmerrësisht të vësh-tirë durimin për të dëgjuar bash-këfolësin deri në fund dhe pa endërprerë. Pra e theksoj se neve sigrup shoqëror nuk jemi aspak tëprirur për të dëgjuar por në tëkundërt jemi të prirur për të llo-motitur të parët edhe për gjëra qëas ja kemi idenë se si funksionojnë.Neve na pëlqen vetëm të dëgjohe-mi dhe jo të dëgjojmë duke harru-ar se komunikimi njerëzor ështëdy kahesh dhe jo një kah. Neveduam ta shkatërrojmë bashkëbise-duesin deri në "vdekje" me ndë-rhyrjet tona për të treguar qëvetëm neve kemi të drejtë në argu-mentin në fjalë ose për të imponu-ar "dhunshëm" këndvështrimettona.

E treta, kultura e shoqërisë nëtë cilën unë jetoj tani dhe me tëcilën riedukova dhe po riedukojvazhdimisht e pa ndërprerje mu-ngesat që unë vija dhe vë re nëformimin tim ashtu siç e percep-toj unë emancipimin dhe civiliz-imin, nuk e stimulon, mbështet epërkrah dhënien e pakërkuar tëdijeve dhe eksperiencës dhe në njëaudiencë të paidentifikuar. Pra,unë nuk jam i sigurtë për llojin eaudiencës që është e interesuar përtë pranuar "shitje mendsh" e përtë dëgjuar opsione sfiduese që sho-qëria dhe shteti shqiptar mund tëadaptojnë e ndjeki.

E katërta, problemet e zbuluaradhe analizuara në këtë shkrimkanë pasoja tejet serioze mbi gjen-erata të kombit dhe shoqërisë sh-qiptare në tërësi e në të gjithë spe-ktrin politik të saj. Si rezultat ikësaj unë nuk jam i sigurt seforcat politike dhe grupimet e ndry-shme në Shqipëri aktualisht janëtë predispozuara dhe kanë vullne-tin e mirë politik e moral që të bash-këpunojnë, bashkërendojnë e insti-tucionalizojnë organizata apo or-ganizma të zhvillimeve e drejti-meve strategjike kombëtare pa imonopolizuar, politizuar, futurnën tutelë e më vonë dhunuar vep-

rimtarinë e pavarur e objektive tëtyre. Ky organizëm i instituciona-lizuar shtetëror duhet të ketë sta-tus të veçantë ku krahu dhe dorae partive e forcave politike s'arrindot.

E pesta, fatkeqësisht modelet qëdrejtuesit e shtetit shqiptar his-torikisht kanë zgjedhur, kopjuare imponuar për strukturën e sh-tetit dhe administratës shtetërorejanë nga më të pakompletuarit, meshumë boshllëqe e mangësi, mjafttë thyeshme e arbitrare bile edheqë kanë falimentuar dhe që për tëmos shkuar më tej vetëm gjatëshekullit të njëzet kanë lejuar eimponuar diktatura të tmershmenë shoqëritë e tyre dhe ndonjeraprej tyre ka shkaktuar katastrofanjerëzore evropiane e botërore.Edhe sot e kësaj dite drejtuesit eshtetit shqiptar i referohen shpeshe pa ndërprerje këtyre modeleve

bile njëri prej tyre është vërtet sim-boli dhe djepi i principeve të lirisë,barazisë e demokracisë të civiliz-imit modern perëndimor dhe që ka

arritur një aplikim shembullor nëshoqërinë e vet, por e kaluara jo elargët koloniale e këtij modeli asedhe në një rast të vetëm nuk ka

arritur të ndërtojë një shtet tjetërme këto virtyte, përkundrazi kalënë nga pas luftra civile, anarki elëvizje terroriste.

Vetëm një model shteti që fat-keqësisht shihet si fuqia më erreptë koloniale dhe imperiale enjerëzimit dhe që pavarësisht ngavuajtjet njerëzore që ka shkaktu-ar në shekuj mund të thuhet se kaservirur modelin më të sukseshëmsi në vendin e vet ashtu edhe nëmjaft vende të tjera të botës e mekultura të ndryshme dhe që nukmjaftojnë gishtat e një dore për t'inumëruar. Drejtuesit e shtetit sh-qiptar historikisht e kanë injoru-ar e përbuzur deri në armiqësimkëtë model shteti dhe unë s'jap dotasnjë hamendje se pse ka ndodhurkjo.

E gjashta, kombi shqiptar kanjë nga fatkeqësitë më të veçantae më tmerrshme që ka pasur ndon-

Një vështrim sfidues përatë ç'ka duhet të vijë më pas

NGA KOSTANDIN RISTANI

Duke punuar prej rreth 20vjetësh në Shqipëri nëfunksione të ndryshme

tekniko-drejtuese dhe më pas,prej më se 25 vjetësh, në Kanada,fillimisht në sektorin privat dhepastaj në sektorin publik feder-al, i mbështetur nga një arsimimdhe kualifikim universitar dhepasuniversitar të kryer në të dyvendet e përmendura më sipër,kam grumbulluar një eksperi-encë, ekspertizë dhe pjekurimjaft të çmuar dhe të pakraha-sueshme edhe për nivelin e stan-darteve Amerikano-Veriore, tëcilën po e vë në shërbim të njëritprej dikasterve më të rëndë-sishme të administratës sh-tetërore të Kanadasë si punonjëscivil publik në cilësinë e analizës,përpilimit dhe mbështetjes sëdrejtimit strategjik në fushënpërkatëse.

Veçantia dhe përparësia e fitu-ar në formimin tim individual tëderitanishëm nuk është rezultati ndonjë spekullimi mbi aftësi tëjashtëzakonshme individualepor përkundrazi, rezultat i kush-teve dhe rrethanave specifike të

jetës sime që përfshin: eksperiencëne dy sistemeve shoqërore diametral-isht të kundërta; eksperiencën e dyshoqërive e marrëdhënieve njerë-zore brenda tyre që përfaqësojnënivele shembullore tolerance/intol-erance dhe emancipimi/primitiv-izmi në kategoritë përkatëse; eks-periencën e dy varianteve të plotaarsimimi përkatës të përfunduaranë nivelet më të larta e në pajtuesh-mëri me kërkesat rigoroze të seicil-it sistem; eksperienca e dy punësi-meve përkatëse në sektorin publikme konkurrim të pa kompromen-tuar e të pa kontestuar (pavarë-sisht nga korrektesa e rregullavetë konkurrimit); pavarësia e plotëdhe e pa angazhuar gjatë gjithërrjedhës së jetës time të deritan-

ishme ndaj grupimeve e forcavepolitike në të dy sistemet e vendetdhe që manifestohet në pavarësinëabsolute të mendimit tim intelek-tual ndaj tyre; dhe së fundi në in-tegritetin dinjitoz personal dhe pro-fesional, analitik e racional të pacënuar e njollosur. Në këtë analizëpatjetër ndikojnë dhe nuk mund tëpërjashtohen besimi, botëkuptimi dhefilozofia e bindjeve të mia personale.

E shpjeguar më tej kjo përparë-si, e që unë besoj se është e veçantënë mes antarëve të shoqërisë sh-qiptare të brezit tim, përbën mple-ksjen më të përkryer të arritjeve tëmia arsimore, tekniko-profesionaledhe drejtuese, si në shoqërinë sh-qiptare ashtu edhe në atë kanadeze,pa anësi, shtytje e përkrahje artifi-ciale të njohjes, lidhjeve, kompro-miseve apo hatërve sa mbizotëruesenë shoqërinë shqiptare aq edhe tëpapranueshme në shoqërinë kana-deze. Kjo që pohova më sipër mundtë shpjegohet më tej si ndërthurrjee pavarësisë së plotë time ndaj çdoindividi të veçantë dhe vartësisë sëplotë time (në kohë të ndryshme)ndaj të dy sistemeve dhe shoqërivetë përmendura më sipër.

Megjithë zhgënjimet dhe pa-kënaqësitë e pafundme e plotësisht

të justifikuara përpara ndërgjegjestime personale dhe etnike, që kampasur kundrejt shtetit shqiptar nëtërësi në të gjitha sistemet e jetu-ara në atë vend, prap se prap ndjen-ja e origjinës, përkatësisë, detyrësdhe e profesionalizmit intelektualmë bën që të mendoj shpesh se pseunë, me këndvështrimin analitiktimin, mos të kontriboj edhe ndajshoqërisë shqiptare, që jeton dhenuk gëzon në atë vend funksionete një shteti modern siç e meritonnjë shoqëri që aspiron për t'u quaj-tur Evropiane dhe e emancipuar.Kësaj ndjenje i shtohet edhe shtyt-ja e fortë që kam shpesh herë ngabrenda vetes kur shoh se sa çmo-hen dhe vlerësohen analizat dhe re-komandimet e mia në ambientin epunës së tanishme dhe se përsestrukturat shtetërore të vendit timtë origjinës të mos përfitojnë në tëmirën e shoqërisë shqiptare nga kjoexperiencë e fuqishme e grumbul-luar vetëm me punë, djersë, sakrifi-ca dhe përkushtim.

Sipas mendimit tim "periudhakalimtare" apo "përgatitore" e për-mendur dhe artikuluar shpesh herënga opinione të ndryshme sh-qiptare e këshilltarësh perëndi-morë po zgjatet pak si tepër për

Pse e shkrova këtë punim

E diel 24 Mars 2019 - 19BOTIM

NGA BEN ANDONI

Ka një zakon të hershëmnë vendin tonë, të cilënmund ta hasësh si indika-

cion deri tek Hahn, ku në udhë-timet e tij, fshatarët për t'itreguar vjetërsi të vendit ku je-tojnë, i tregojnë udhwtarit twfamshwm kisha dhe numër tëmadh objektesh kishtare. Ky za-kon, rrudhur në kohë për shkaktë revolucionit antifetar në ven-din tonë, ishte e rrënjosur jothjesht te pjesa e folkut por lex-uesi e haste deri në sintezat epunimeve që studiues të ndry-shëm vendas për të treguar iden-titetin kombwtar nën Peran-dorinë Osmane e theksonin iden-titetin fetar, kuptohet duke iu ru-ajtur ngjyresave. Për hir të sëvërtetës, Perandoria Osmanekrahas asaj politike që ndoqikundër shqiptarëve nuk është seu tregua kaq e ashpër me klerin.Ky i fundit, i rrudhur në kushtejo aq të mira, jetoi mirë nën sqet-ullën e perandorisë.

Inxhinierët dhe studiuesitGenc Samimi dhe Dritan Çoku,dy njerëz që merren kaherë meBeratin, alias "Qytetin e Bardhë"u munduan dhe sollën për pub-likun ditët e fundit një libër tëjashtëzakonshëm studimor nëgjininë e monografisë, me njëmaterial të detajuar për kishat eqytetit të Beratit. Genc Samimi,restauratori veteran e përshkru-an me kujdes këtë situatë dheamullinë që ekzistonte para disadekadash në kohën kur bëntepunën e tij restauruese dhe kon-servuese në kalanë dhe qytetin eBeratit. Dhe për ta zgjidhur këtërebus, në bashkëpunim me njëstudiues të nderuar të Beratit,ata arritën të sjellin njëmonografi me pretendimeshumë të larta, botuar nga PEGI,me ndihmën e shumëdashamirëve për kulturën. Rre-thanat historike të Krishtërimitdhe pastaj Kalatë janë dy seksio-net bosht të kësaj monografie, qëka elementë të ilustruar deri nëdetaje më të imta dhe plotësuarme një kronologji fotosh shumëinteresante. Autorët e nisënpunën si sfidë por duket seburimin e shkruar më të madh etë rëndësishëm për idenë lidhurme numrin real të kishave embështetën në librin historik metitull: "Përshkrim i shkurtër his-torik Metropolia e shenjtë e Beli-gradit (Beratit)", i botuar nga

autori Peshkopi Anthin Aleksudhi.Mitropoliti, i cili jetonte në

Kalanë e Beratit në shekullin e XIXdhe që e botoi librin përshkrues nëKorfuz, në një farë mënyre ezauronnjohuritë që ishin deri atëherë përkishat por edhe strukturën e tyre.Siç ndodh zakonisht tek ne, shumëautorë duke iu referuar njëri-tjetritmë shumë e konfuzojnë të gjithën,pasi ishte e pamundur në vetëm 9.6hektarë, ku ekzistonin më shumëse 150 objekte të ngriheshin kaqshumë lloje institucionesh fetare.

Autorët e fitojnë shpejt sfidën menumrat dhe pastaj hidhen në atëqë i mungon realisht publikut: për-shkrimit të objekteve reale dhe re-alisht atë imazh që i dha krenarinëe madhe qytetit të Beratit. Kishat eBeratit duket se do t'i kenë dhënëshumë mundësi konkurrence ko-munitetit mysliman që të ndërton-te xhami, ashtu si anasjelltas pre-tendimet e larta të ndërtimeve tëkëtij kulti ndikuan për cilësitë eveprave të ritit ortodoks... Të dybesimet, përveç dallimeve të duk-shme kanë marrë dhe shkëmbyernga njëri-tjetri por më shumë ako-ma janë ndikuar që të përsosinpafund arritjet e tyre. Autori do tëshkruante pak vite më parë se:"Kuptohet se kjo garë bëri, që të dybesimet të ngrinin dhe legjendaturbane mesveti. Ato kapnin njëspektër të ndryshëm, por në këtëvend flitet për shumë më tepër ob-jekte kulti sa mund të jenë në tëvërtetë. Një e tillë, i atribuohet përshembull, kalasë, ku besohej se ish-

in plot 40 kisha, një shifër që mëshumë se hipotetike nuk i përgjig-jet strukturës së hapësirës sëkalasë. Megjithatë, paçka shifrës sëfryrë të kishave duhet thënë se atoekzistueset kanë qenë të një nivelitë tillë, saqë jo vetëm e justifikojnënamin, por i japin të gjithë religjion-it shqiptar një vello nderimi të pa-shembullt.

Do të ndaleshim më shumë nëpjesën kristiane, jo për ta veçuar,por ngaqë kjo shkon më shumë metemën tonë. Sqarojmë se në Berat,këtij niveli, i është përgjigjur dhenjë nivel sipëran dëshmish të tëradorëshkrimore, që përfaqësojnë in-telektin e njerëzve që i bënë ato.Është e pakët të thuhet sot seKodiku i Purpurt (Codex Pur-pureus Beratinus O) i shekullit VI,i shkruar në pergamen të purpurt,përbën një nga fare pak kopjet evetme të gjetura të këtij lloji, në tëgjithë botën. I dyti është Kodiku iArtë (Codex Aureus), i shekullit IX,shkruar në

pergamen me shkronja ari. Tëshkruara në greqishte, ato u rizbu-luan në kështjellën e qytetit dhe pasrestaurimeve të kujdesshme jash-të vendit, sot, ruhen në MuzeunHistorik Kombëtar në Tiranë".

Genc Samimi, që ka vite qëpunon në këtë qytet, por edhe mënjë përvojë të vyer dhe studiuesi inderuar Dritan Çoku bën një gjëshumë të bukur sepse shkuanthellë dhe u morën realisht me do-kumentimin dhe gjithçka dihetderi më sot qoftë me zbukurimin einterioreve dhe elementët arkitek-tonikë të kishave, ku mund të shi-johet dora e artistëve vërtetë të zotëvendas dhe mbase dhe shumë tëhuajve syresh.

Dy autorët e mrekullueshëmOnufri dhe i biri Nikolla janë atydhe fare të kapshëm me shfletiminqë bën shumë përcjellje në forma tëndryshme përmes skicimit, fo-tografisë, detajit, shpjegimit tëngushtë dhe historisë të çdo objek-ti, ku një lexues shikon shtrirjen egjatë të kulteve deri në periudhënpaleokristiane, ku falë detaje ar-kitektonike si disa kolonada dhekapitele interesante, bëhet e duk-shme ekzistenca e kishave pale-okristiane prej shekujve IV-VI(Shën Todri). Kishat e shekujveXIII-XIV si Shën Mari Vllaherna,Shën Triadha dhe Shën Mëhilli janëtë paarritshme, sa i përket ele-mentëve dhe komplet strukturës.Dëshmi e bukur e një pune të bukurpor më shumë se kaq përmbledhjae një historie e cila s'mbaron prejshekujsh.

shoqërinë dhe shtetin shqiptar. Memendësinë e tanishme, tejet primi-tive, me të cilën shoqëria shqiptare,nëpërmjet grupimeve politike që epërfaqësojnë atë, ndërton shtetindhe qeveris e administron vendin,ndihmon të gjarat që kjo "periudhëkalimtare/përgatitore" të vazhdojëme dekada të tëra pa u arritur njëgjendje e re deri diku solide, e for-muar dhe përgjithësisht e përcak-tuar. Historikisht shprehja "peri-udhë kalimtare" u ka pëlqyerpothuajse të gjithë politikanëve qëkanë qeverisur (lexo: mashtruar)Shqipërinë dhe shoqërinë shqiptarekëto 75 vjetët e fundit. Por më iron-ikja është se edhe publiku shqiptarduket se i pëlqen të mashtrohet mepritjen (që ndjehet si rendje) plotankth drejt iluzionit që s'ka asnjëfund të përcaktuar me objektivaekonomikë e socialë strategjikë tëarritshëm, të matshëm e të kraha-sueshëm në çdo fazë.

Qëllimi i këtij shkrimi analizëështë për të treguar këndvësht-rimin personal dhe të mirëinfor-muar timin si edhe për të ndihmuare kontribuar në projektimin e per-spektivave të shoqërisë shqiptarepër një shtet modern e ligjor - kjonë rast se grupi apo grupet drej-tuese të shtetit shqiptar dhe opin-ioni i emancipuar intelektualo-sho-qëror e politik shqiptar kadashamirësinë dhe e sheh me mend-je të hapur e pa megalomani e xhe-lozi mesjetare dhe cmirë bizantinekëtë vështrim analitik. Kundrejtçdo keqinterpretimi të qëllimit tim

të shprehur më sipër dëshiroj tëpohoj me krenari të palëkundur seunë e kam gjetur një mbijetesë din-jitoze e mjaft të lakmuar nga shumëindividë të shoqërisë kanadeze panevojën dhe domosdoshmërinë eshtetit shqiptar; ndërsa shteti dheshoqëria shqiptare e ka tejet dhedhimbshmërisht të nevojshmemodernizimin dhe emancipimin etij dhe të saj me kontribute të grum-bulluara nga përvoja të suk-sesshme e jo të dështuara, të pro-vuara e jo të stisura, të pa stimulu-ara nga nepotizmat e patronazhetlidhës miqësoro-fisnorë, të pa injek-tuara nga interesa e faktorë rreth-anorë të drejtpërdrejtë apo tëtërthortë apo edhe të këshilltarëvetë huaj. Kjo mbijetesë e pa kompro-mentuar në etapa krejt të pabara-barta jetësore në shoqëritë sh-qiptare e kanadeze përbën njëndërthurje ideale e shumë të rrallëpër një kontribut të zëshëm.

Për këtë qëllim vendosa tëparashtroj mendime e mia person-ale në mënyrë analitike, jo tëfundme dhe të plota, por specifikedhe të përzgjedhura të funksionevetë një shteti modern që përfaqësonvërtet një shoqëri të emancipuar, tëkrahasuara ato me funksionet eshtetit shqiptar ashtu siç e kam jet-uar vetë gjatë viteve të jetesës nëShqipëri dhe ashtu siç po e vëzhgojme cilësinë e analistit vëzhgues, pasndryshimit të vendbanimit timkryesor, por gjithmonë nga afër,gjatë çdo qëndrimi tim në Shqipëridisa here në vit.

jë komb evropian: raporti ndërm-jet mendjeve e figurave më të ndrit-ura të tij, në të gjitha kohërat papërjashtim, që kanë punuar jash-të vendit e për të tjerë ndaj atyreqë kanë punuar brenda vendit e përShqipërinë është një numurshumëfish dhe jo një fraksion.Vetëm ky fakt është dhimbshmër-isht ç'inkurajues për të gjithë in-telektualët e tjerë të racës sh-qiptare kudo që janë dhe jo të këtijkalibri madhor.

Problemet e përshkruara dhe tëanalizuara në këtë shkrim dhe metë cilat ballafaqohet shoqëria dheshteti shqiptar janë shumë seriozepër vetë ekzistencën e saj. Sa mëtepër që të shtyhen dhe të injoro-hen këto probleme aq më tepërkohë do t'i duhet shoqërisë sh-qiptare për të dalë nga kjo gjendjevetëshkatërruese dhe për t'u eman-cipuar, rimëkëmbur e zhvilluar.Por mos të harrohet se ky injorime mosveprim mund të shtrihetshumë në kohë saqë shoqëria dheshtetit shqiptar praktikisht fali-mentojnë e dështojnë dhe bëhen tëpaaftë për t'u rimëkëmbur vetë. Kypohim nuk është një keqdashësiose dëshirë ndjellakeqe por ështënjë rrezik potencial që ekzistondhe duhet e mundet të shmanget.Një njeri i vetëm sado i veshur mepushtet nuk munda ta ndryshojëkëtë rrjedhje dhe formula e recetatë gatshme që mund të ndiqen melehtësi s'ka. Zgjidhjet kërkojnëvullnetin kolektiv për të hartuare marrë pjesë në zbatimin e njëplani me drejtim strategjik të qartëdhe të detajuar me objektiva eafate.

Lexuesi i vëmendshëm i pjesëssë dytë të këtij shkrimi mund taketë nuhatur menjëherë se dy janëfrontet kryesore ku zgjidhja shpal-oset me tërë hapsirën përfshirësetë saj:

1) Hartimi i varianteve e drej-timeve strategjike për një zhvillimekonomik kombëtar që sigurojnëtë ardhura të mjaftueshme, të kon-

trollueshme e të vazhdueshme përtë mbuluar shpenzimet dhe shly-erjen e detyrimeve. Si rrjedhojëhartimi e detajimi i një planiekonomik afatgjatë për vënien nëjetë të variantit më të pranueshëm,më të realizueshëm dhe më të le-verdisshëm strategjik;

2) Hartimi i një plani ambicioze agresiv për identifikimin e shër-bimeve dhe programeve më tërëndësishme që ka shteti për tëkryer normalisht funksionet esipërpërmendura dhe planifikimie zbatimi i të gjithë hapave të hollë-sishme për të vënë në jetë e punëkëto shërbime e programe.

Si përfundim, përsa i përketfrontit të parë veprues të paraqi-tur po më lart, unë mendoj se kom-bi e shoqëria shqiptare ka intelek-tualë shumë të aftë që mund të drej-tojnë e kontribojnë intensivisht nëkëtë drejtim. Ky front mendoj semund të atakohet me një pjesëmar-rje mjaft të gjerë të personaliteteveintelektuale shqiptare të të gjithafushave të aktivitetit njerëzor porsidomos ekonomiko-financiar dheligjor. Ky front mendoj se duhetinstitucionalizuar sipas arsyetimitdhe logjikës së shprehur në para-grafin e arsyes së katërt të kësajpjese.

Ndersa sfida ime personale qen-dron në përgjegjësinë time intele-ktuale, profesionale dhe qytetarepër të pranuar rolin kryesor nëdrejtim dhe kontribut intensiv nëfrontin e dytë hartues e ndërve-prues të paraqitur pak më lart. Kjorrjedh nga vetëdija e njohjes mjafttë mirë të gjendjes se ku kemi qenë,ku jemi e ku duhet të jemi po ash-tu dhe nga visioni tërësor i rrugësqë duhet të përshkojmë për të arri-tur aty ku duhet të jemi.

Duke qenë i bindur se po ngac-moj e nxis një frymë të re përkush-timi atdhetar të emancipuar, mbe-tem i kushtëzuar nga shkalla epranimit e përkrahjes së kësaj bind-je nga lexuesi shqiptar e shqipfolëskudo qoftë.

RREVIEW

Inxhinierët dhe studiuesit Genc Samimi dhe Dritan Çoku,dy njerëz që merren kaherë me Beratin, alias "Qytetin eBardhë" sollën për publikun ditët e fundit një libër të jash-tëzakonshëm studimor në gjininë e monografisë, me njëmaterial të detajuar për kishat e qytetit të famshëm. GencSamimi, restauratori veteran, e përshkruan me kujdes këtësituatë dhe amullinë që ekzistonte para disa dekadash nëkohën kur bënte punën e tij restauruese dhe konservuese nëkalanë dhe qytetin e Beratit...

Kishat e kalasë së Beratitpër herë të parë në njëmonografi të plotë

E diel 24 Mars 201920 -ARTE PAMORE

AARGUMENT

Në kapërcyell të shekujve XX dhe XXI, në vendin tonë peizazhi (sidomos ai natyror) u lëvrua nga mjaft fotografë, ndër më tësuksesshmit përmendim Leon Çikën, Zamir Marikën, Nikolin Babën, ndërsa nga Kosova shënojmë Afrim Spahiu, NaimShala, Fahredin Spahija. Në rreshtin e parë të peizazhistëve të Republikës së Shqipërisë, ka vendin e tij të merituar edhepogradecari Ardian Fezollari...

ARDIAN FEZOLLARI,liriku i peizazhit fotografik

NGA QERIM VRIONI

Në historinë e fotografisëbotërore, peizazhet, bashkëme portretet përbëjnë dy

gjinitë më të hershme të lëvruaraqysh nga mjeshtrat e parë të kësajveprimtarie. Kështu, ndër më të vje-trat shënojmë peizazhin (urban) tëfrancezit Louis-Jacques Daguerreme titull “Pamje e Bulevardit tëTemple”(1838) dhe atë natyror tëanglezit William Fox-Talbot me tit-ull “Disa pemë” (1842), jo rastësisht,këta janë edhe dy shpikësit më mepeshë të fotografisë. Në peizazhetnatyrore, përgjithësisht nuk duketnjeriu dhe dora e tij, ndërsa në atourbane shihen edhe ndërtesa, ura,rrugë, me fjalë të tjera gjithçka ekrijuar nga njeriu..

Më pas, me përparimin e pro-ceseve teknologjike, peizazhi fo-tografik nisi të dukesh përherë emë shumë në portfolio-t e mjesh-trave të “dhomës së errët”, natyr-isht gjithmonë në foto bardhë e zi.Nga fundi i shekullit XIX, fo-tografët me ambicje artistike synu-an të krijonin peizazhe të përafër-ta me ato të piktorëve duke formë-suar rrymën e quajtur pikturial-izëm, që vazhdoi deri nga fillimi ishekullit XX, kohë kur i shteruanfuqitë. Po nga vitet ’20 të qindvjet-shit të kaluar, fotografi amerikanAnsel Adams u dallua për peizazhetnatyrore të botës së vendlindjes sëtij, duke i dhënë peshë të re peiza-zhit.

Prej atëherë, peizazhi ështëlëvruar gjerësisht nga fotografët,thuajse nga të gjitha vendet e botës,me to hapen ekspozita, konkurse,ka revista periodike dhe botohenalbume, me ngjyra, por edhebardhë e zi.

Në Shqipëri, mesa dihet der-it tani, historikisht, ndër peizazhete parë mbahen, shkrepje të KristoShulit, Thimi Racit, Kel Marubit,Kristaq Sotirit, Misto Cici, YmerBalit, e sidomos të Shan Picit, i cilidallohet për numrin e madh të pam-jeve të natyrës (sidomos Alpeve tëVeriut) të përngrirë në letrën fo-tografike dhe për nivelin e tyre.Gjithsesi, mendohet se një pjesë emjeshtrave i realizonin peizazhetpër kartolina postare.. Gjatëgjysmës së dytë të viteve 1900, nëvend u zhvillua veçanërisht peiza-zhi urban ose i etiketuar nga soc-realizmi, peizazh industrial , në tëcilat si propagandë e pastër, pasqy-roheshin ndërtimet e veprave të til-

la si fabrika, hidrocentrale, ura,rrugë, tunele, për të shfaqur kë-sisojë madhështinë e sistemit dik-tatorial komunist. Këto peizazhembushnin faqet e shtypit të partisë-shtet nga fotoreporterët e ATSHdhe gazetave dhe revistave të ko-hës, ndër to edhe me vlera estetike,ndonëse parësore në to ishte agjit-acioni figurativ. Jo shpesh, gjatëasaj ndërkohe botohej edhe ndonjëpeizazh natyror, me ngjyra osebardhë e zi.

Në kapërcyell të shekujve XXdhe XXI, në vendin tonë peizazhi(sidomos ai natyror) u lëvrua ngamjaft fotografë, ndër më të suk-sesshmit përmendim Leon Çikën,Zamir Marikën, Nikolin Babën,ndërsa nga Kosova shënojmë AfrimSpahiu, Naim Shala, Fahredin Spa-hija. Në rreshtin e parë të peiza-zhistëve të Republikës së Sh-qipërisë, ka vendin e tij të merituaredhe pogradecari Ardian Fezollari.

Më 1994, pasi kishte kryerShkollën e lartë të Policisë për ek-spert kriminalist, ai nisi të merrejseriozisht me fotografinë për pa-sion ose si hobby. Në të vërtetë, edheprofesioni i tij si kriminalist e kish-te përdorimin e aparatit fotografiksi një nga disiplinat e detyrueshmetë punës. Sidoqoftë, më vendimtarnë ushtrimin e pasionit për“dhomën e errët”, mendojmë se ish-te peizazhi i rrallë piktorik i Po-gradecit, qytetit të liqenit më tëbukur të Ballkanit. Kështu, ai ush-tron profesionin e oficerit, por pahequr asnjë çast aparatin ngakrahu për të kapur peizazhe.

Në vitin 1996, Ardi Fezollarihapi ekspozitën e parë fotografikevetjake, e cila u pëlqye nga publikuartdashës i Pogradecit. Tanipërkushtimi për fotografinë ukthye në një passion të fortë përoficerin e policisë kriminale, dhevlerësimet për të nuk vonuan. Nëvitin 2000, ai u nderua me Çmimine Tretë në Ekspozitën e Agjensisë

Kombëtare të Turizmit, çka shtoikërkesat e tij për foto sa më të arr-ira estetikisht. Ndërkohë, ai merrpjesë në ekspozita të ndryshme fo-tografike jashtë vendit, si në Maqe-doni, Bullgari, Austri, Egjipt, Dan-imarkë etj., herë duke përfaqësuarveten dhe, herë vendin. Në vitin2006, Ardi Fezollari doli para pub-likut me botimin serioz me titull“Landscape” (Peizazhe), një albumme format të madh dhe letër cilë-sore, por mbi të gjitha cilësore ish-in fotot që përmbante vet albumi.

Peizazhe fotografike nga Po-gradeci janë realizuar edhe ngavitet ’20 të shekullit të kaluar ngamjeshtri i aparatit, Misto Cici (1902-1981), një pjesë e të cilave u shtypënsi kartolina (bardhë e zi) në Italipër tregun e brandshëm dhe të jas-htëm. Pra, fotografimi i natyrës sëqytetit dhe liqenit, për ta përjetë-suar në letër, nuk ishte diçka qëbëhej për herë të pare vitet e fundit.Ndoshta Fezollari ka përfituar edhenga përvoja e peizazheve të Cicit,por dhe e ka çuar në një stad më tëlartë nivelin e tyre, natyrisht jo prejpërparësive teknologjike të kohëvetë sotme.

Për disa vite rresht Ardi Fe-zollari me nismën e vet, ka organi-zuar në Pogradec “Ditët e Fo-tografisë”, me artistë të aparatitnga i gjithë vendi, madje edhe ngaKosova e Maqedonia, një nga vep-rimtaritë e rralla që i bashkon ata.Në to, mjeshtrat e ftuar të aparatit,kanë ekspozuar foto të tyre dhekanë shkëmbyer përvoja vetjake.

Po çfarë e ka shtyrë Ardi Fe-zollarin t’i përkushtohet me aqëpasion (do thoshim edhe me suk-ses) edhe fotografisë (veçanërishtpeizazhit), përveç punës si ekspertkriminalist ? Një përgjigje e shpej-tuar do ishte, njohja me fotografinëdhe aparatin si pjesë e detyrës sioficer i diplomuar. Po të ishte kjopërgjigjja shteruese, atëhere në çdokomisariat do kishte fotografë pei-

zazhista të njohur në botën sh-qiptare të fotografisë, çka nuk ësh-të e vërtetë. Peshë kryesore, men-doj se e ka pasur edhe natyra eveçantë e Pogradecit me liqenin etij të bekuar. Nuk duhet lënë papërmendur kurajimi i Ardian Fe-zollarit për të hyrë thellë dhe vazh-duar pandërprerje në lëmin e fo-tografis, nga mësuesi i tij i vizatim-it, piktori i ndjerë pogradecarSkënder Lako

Peizazhet e Fezollarit janëpërgjithësisht, me ngjyra, ashtu siçështë natyra, të cilën ai si dashnori flaktë e fotografon, duke ndjerëtek mollëza e gishtit tregues ]lirimsa herë shtyp butonin. Stinët më tëpëlqyera në Pogradec për të janëvjeshta dhe dimri. Kjo nuk do tëthotë se aparati i tij ze ndryshk nëpranverë dhe verë. Jo, ai thuajse çdoditë fotografon, duke nisur qysh nëmëngjes, gjatë rrugës 50 kilometër-she për të mbërritur në vendin epunës, të cilën e përshkon me ndër-prerje të detyruara nga pamjet pik-torike që kap syri i tij i stërviturpër të dalluar të bukurën nga e za-konshmja,. Natyrisht, edhe gjatëkthimit nga puna, sidomos në mbas-dite dhe mbrëmje me ndriçim tëmënjanshëm, të butë dhe të pjerrët,ai sërish e ndalon makinën,dhe….nis të fotografojë.

Po ku qëndron vlera tipike epeizazheve të Ardianit ? Së pari nëgjetjen e të veçantës dhe futjen esaj në katërkëndshin e kuadrimit,atë që një sy i zakonshëm nuk edallon, Kësaj i shtohet edhe përfy-tyrimi tij paraprak që e shikon pei-zazhin të ndehur në letrën fo-tografike, shumë përpara se takryej laboratori këtë proces. Poashtu, si artist, ai synon dhe arrinëtë kapi në çaste shumë të shkurtrakohe një motiv brenda fotos, që t’ipërcjelli diçka shikuesit kur ta ketëpara syve, jo vetëm kumte estetike,ndonëse këto janë parësore në kr-ijimtarinë e Fezollarit. Kjo tendencë

e zgjedhjes së motivit i largojnë pei-zazhet e tij nga imazhet karto-lineske aq të përhapura kur bëhetfjalë për fotografimin e vendeve menatyrë të dallueshme piktorike.Vërtetë themi se Pogradeci e nxitiArdian Fezollarin ta fotografonte,por mos vetëm qytetin e tij, liqenindhe rrethinat di të fotografojë ai ?Përvoja e tij disavjeçare e hedhposhtë këtë mendim. Ai ka fo-tografuar edhe jashtë vendit (Po-gradecit po e po) peizazhe natyroredhe urbane si psh, në Firence (Ita-li) dhe me të cilat ka hapur edhe njëekspozitë të posaçme, e pritur mekureshtje dhe kënaqësi nga ital-ianët.

Përgjithësisht, me fotot më tëzgjedhurat e krijimtarinë së tij, aimerr pjesë në çdo veprimtari që or-ganizohet për fotografinë, jo vetëmnë Shqipëri, por edhe në Kosovë eMaqedoni. Duke vështruar me vë-mendje të shtuar peizazhet fo-tografike të Fezollarit, mund tëthuhet se ato ngërthejnë brendatyre “filigrana të padukshme poet-ike”, shenjë e sigurtë e shpirtit prejpoeti të fotografit pogradecar. Ai,siç u përmend edhe më sipër, vazh-don me përkushtim të realizojë fototë arrira estetikisht dhe të priturame kënaqësi nga publiku.

Ekspozita e fundit fo-tografike e Fezollarit jashtë vendit,është hapur para 3-4 muajsh (18dhjetor 2018) në Bukuresht (Ru-mani) me titull “Shqipëria, poetikae hapësirës” e cila u përurua meceremoni, u vizitua po ashtu ngashumë dashamirë të fotografisë dheu pasqyrua nga media vendase. Vettitulli mjaft i goditur i ekspozitëspërbën edhe thelbin e punimeve tëtij fotografike, ose më ndryshe lait-motivin e peizazheve të Ardian Fe-zollarit, të ngjizura me aq dashurinë letrën fotografike. Kështu, aimbetet një nga virtuozët më tëshquar shqiptar të aparatit fo-tografik për kapjen e peizazhit.

E diel 24 Mars 2019 - 21OPINION

Tango dyshekërkon më shumë

Opinioni i Ditës

Disa Demë do të ndihen shumë të irrituar.Gjendja financiare nuk do të jetë ashtusikurse ju dëshironi duke ju shkaktuar stres.Mos u përpiqni të luftoni me rrethanat. Reko-mandohet të mos mendoni rreth problemeve,por të relaksoheni gjatë kësaj të diele.

DEMI

Gjatë kësaj të diele do të jeni nën një at-mosferë miqësore, të ngrohtë dhe dashu-rie. Mund të jeni pjesë e një eventi festivose e një dreke familjare. Sot do të dëgjonifjalët që keni pritur prej kohësh nga part-neri, partnerja juaj.

UJORI

BRICJAPI

SHIGJETARI

AKREPI

PESHORJA

LUANI

V I R G J E R E S H A

GAFORJA

BINJAKET

DASHI

PESHQIT

Binjakët nuk do të jenë të lumtur sot. Njëgjendje e tillë mund të vijë për shkak të njëkonflikti me të afërmit tuaj. Mos u tregoni tëashpër kur debatoni, vetëm për të mbrojturidenë tuaj. Ka gjasa që disa Binjakët mundtë përfshihen në disa punë emergjente.

Nuk do të jeni të saktë teksa kryeni disa përllog-aritje matematikore. Si rezultat i kësaj, mund tëgaboni gjatë një plani financiar. Shmangni çdoplan për të ardhmen gjatë kësaj periudhe.Megjithatë, në mbrëmje do të kaloni momente tëkëndshme në shoqërinë e miqve të ngushtë.

Për Luanët nuk parashikohen as problemetë vogla dhe as të mëdha. Megjithatë, kjoditë parashikohet të jetë e mërzitshme.Ndoshta mund të qëndroni në shtëpi dukebërë punë, duke ndihmuar familjen ose dukediskutuar për të ardhmen.

Nuk rekomandohet të ndjeni keqardhje përtë kaluarën apo të kritikoni veten. Të gjithëkëto mund të ndikojnë negativisht si në fizikashtu edhe në gjendjen tuaj psikologjike.Do të ishte shumë më mirë nëse dilni ose tëshkoni në një udhëtim të shkurtër.

Peshoret do t'ia kushtojnë këtë ditë vetes.Duhet të shmangni në mënyrë strikte alk-oolin dhe dietën e pabalancuar ushqimore,pasi mund të ndikojnë negativisht në shën-detin tuaj. Ata që janë në kërkim të dashu-risë duhet të bëjnë përpjekje të pazakontapër ta fituar atë.

Sjellja e Akrepëve sot mund të jetë epaparashikueshme. Ka gjasa qëthashethemet të përhapen shumëshpejt. Ata që nuk janë në gjendje tëpërballojnë një situatë të tillë duhettë tregohen të kujdesshëm.

Çdo synim i juaji mund të realizohet nëseveproni me vendosmëri dhe duke mosqenë nën presion. Kërkoni mbështetje ngatë afërmit tuaj. Në fund të ditës do t'i har-roni problemet dhe do t'i përkushtohenipartnerit/partneres suaj.

Për Bricjapët kjo e diel premton të kalojëme trazira. Është koha e duhur të kujde-seni për veten, të ndryshoni stilin eflokëve, të blini veshje të reja ose tëflisni hapur me partnerin/partneren.

Ujorët do të dëgjojnë shumë këshilla të vlef-shme sot. Nëse ndërprisni dikë teksa popërpiqet t'ju mësojë, do të ofendohej shumë.Arroganca nuk do të pritet mirë në shtëpinëtuaj. Kërkoni mënyrat për të rënë në kompro-mis me të afërmit tuaj.

Peshqit mund të zhgënjehen sot. Arsyeja përkëtë mund të jenë veprimet e një shoku/sho-qes suaj ose përfshirja në një trekëndëshdashurie. Mund të jeni edhe dyshues ndaj bash-këshortit/bashkëshortes suaj. Mos u përpiqnitë merreni me probleme që nuk i keni të qarta.

Nga Fatos Çoçoli

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... më shumë në garën vendoretë 25 qershorit 2019, atëherë do tëkemi menjëherë në shtator zgjedhjetë parakohshme përbën lëshimin eparë të pozitës. Pyetja një miliondollarësh këtu është: a do të ketëkjo parti që organizoi dje një kon-gres "nga fitorja në fitore" lëshimetë tjera? A është e gatshme t'i bëjë,për hir të kthimit të qetësisë dhenormalitetit të jetës në këtë vend?Pikërisht tani, e përkëdhelur nësedër nga mbështetja e pakushtë-zuar e të gjithë faktorit ndërko-mbëtar? E sigurtë se e ka të terezi-tur garën zgjedhore, aq sa ta fillojëpraktikisht fushatën një muaj e trejavë përpara 40 ditëshit zyrtar? Apodo të qëndrojë "shkëmb graniti" nëguaskën e saj krenare të "bash-këqeverisjes me qytetarët", që ësh-të dhe do të ngelet një utopizëm dhepupulizëm i pastër? Një kongreszgjedhor i organizuar gjysmë nërrugë, me fjalime patetike dhe paasnjë analizë konkrete dhe kritikëe debat se çfarë u bë keq apo nukshkoi në qeverisjen vendore të so-cialistëve në vitet 2015-2018. Njëaradhë suksesesh dhe listashdëshirash për të bërë mirë përkatër vitet e ardhshme(edhe psembështetur në një histori realesuksesi ai ajo e kryetarit të sotëmtë bashkisë së kryeqytetit), ndërko-hë që në katër vitet që lamë pas ijanë larguar Shqipërisë 360 mijëvetë! Ose 60 mijë persona më shumëse sa premtimi i bujshëm për 300mijë vende të reja pune i kësaj par-tie (edhe i një tjetre përpara kësaj),asnjëherë i mbajtur. Ajo që pamëdje ishte gjithçka, vetëm një tri-bunë e mendimit të lirë partiak, kutë mbizotërojë shqetësimi për situ-atën e sotme politike të vendit nukishte. Nuk ishte një analizë e thellëe kostos së jashtëzakonshme që pombajnë shpatullat e brishta tëimazhit të Shqipërisë si vend i qën-

drueshëm dhe normal, apo supete një ekonomie tejet premtuese,por plotësisht peng e papërgjegjsh-mërisë ekstreme të politikës, si kjoe jona. Nuk pamë një ndjenjëpërgjegjshmërie dhe faji apo pran-imi gabimi, lidhur me "çmendjen"aktuale të opozitës reale të vendit,që braktisi pa kthim parlamentin.Duke e bërë këtë parlament absurddhe tërësisht grotesk për herë tëparë në historinë e pluralizmit sh-qiptar. Një kongres zakonishtshërben si një moment reflektimi

për çfarë është arritur dhe çfarë jonë premtimet e dhëna votuesve dhegjithë vendit për periudhën qëkaloi. Këtë reflektim, këtë analizëtë thellë dhe nxjerrje përgjegjësishkonkrete për gabimet(pse jo edhefajet) e qeveritarëve që sot kjo par-ti nuk i ka më mes vedit, nuk epamë dje në kongresin zgjedhor tëpartisë Socialiste. Ajo është partiamë e madhe e vendit. Ajo mban dhepërgjegjësitë më të mëdha përgjendjen e sotme politike të Sh-qipërisë sonë. Ajo priti një Godo që

mesa duket nuk do t'i vijë për njëkohë të gjatë, themeluesin dhefrymëzuesin e shpirtit liberal bren-da saj. Ia bëri ftesën të vinte, e pri-ti me padurim të vinte dhe ishtekrejtësisht e pasigurtë nëse Godo-ja(Fatos Nano) do të shfaqej nëçastet e fundit. Nuk e pati këtëdhuratë. Në vend të saj, na dhuroine qytetarëve një spektakël entu-ziazmi fals dhe hipokrit, pasigjendja reale është shumë e rëndë.Partia më e madhe e vendit nukmund të bëjë strucin. Nuk mundtë fshihet pas sukseseveimagjinare ose reale të korruraderi tani në pushtet. Kjo parti du-het të kishte kërkuar me forcë ngakryetari i sotëm i shtetit, të cilin eka zgjedhur vetë, që të thërrasëtryezën e partive kryesore poli-tike të vendit. Dhe në këtë tryezëtë paraqiten opsionet, variantetpër zgjidhjen e krizës. Sado falseapo fantapolitike të mund tëtingëllojë sot kjo kërkesë, do tëshërbente për uljen e gjakrave dhekthimin real të ndërluftuesve nërrugën e dialogut. Partia më emadhe e vendit nuk duhet të de-het me miratimin e ndërko-mbëtarëve për qëndrimet e sajndaj reformës në drejtësi. Kjo partipër këtë reformë ka bërë vetëmdetyrën. Tani ka një detyrë shumëmë të madhe përpara vetes. Të rik-thejë mrekullinë e 17-18 prillit tëdy viteve më parë. Të ripropozojënjë marrëveshje ndoshta aspak tëngjashme, por me po aq peshë samarrëveshja e në të gdhirë tëdatës 18 prill 2017, që shpëtoi ven-din nga përshkallëzimi i një krizetë jashtëzakonshme politike meopozitën-çadër jashtë zgjedhjevetë përgjithshme. Tango edemokracisë dhe e garës së drejtëzgjedhore luhet dyshe dhe PartiaSocialiste ende nuk e ka siguruarpartnerin e saj në garë, me gjithëgarancitë e ndërkombëtarëve, qëdo të gabojë rëndë, po t'i konsid-erojë si qetësuesit e duhur për këtëdhimbje të madhe koke në nivelkombëtar.

E diel 24 Mars 201922 - OPINION

Opinioni i Ditës

Zonja e Ndjerë e Shkodrësdhe e kulturës shqiptare

Nga Jorgji KOTE

(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)(vijon nga faqja 1)

... politike në PS-në nga fundi iviteve 90.

Por rastin që ta njihja më ngaafër e pata në gusht 2001, kur ajoerdhi dhe përshëndeti ceremoninësolemne të çeljes së Ekspozitës Et-nografike të vendit tonë të organi-zuar nga ambasada jonë në Berlinnë bashkëpunim me Muzeun Qen-dror të Mynihut.

Sidomos në atë kohë, kureshtjadhe emocioni kur takoje një min-istre grua të këtij formati dhe epara nga Shkodra pas viteve 90 ish-in të mëdha.

Ministrja e Kulturës, RinisëSporteve, e ndjera EsmeraldaUruçi la mbresa te të pranishmit eshumtë, te ne diplomatët dhe bash-këshortet tona me thjeshtësinë,çiltërsinë, përulësinë dhe komuni-kimin e këndshëm e të natyrshëm.Ishim dhe në disa veprimtari tëtjera gjatë dy ditëve që qëndroi nëMynih. Binte menjëherë në sy sete ajo mungonte sjellja dhe të folu-rit " ex katedra ". Na kërkoi me sin-qeritet mendimet tona për fjalënqë do të mbante, tregonte respektpër përvojën tonë në diplomaci, kr-ijonte intimitet dhe bënte hera-herës dhe humor.

Këto cilësi të spikatura intelek-tuale të trashëguara nga familjaajo i kishte zhvilluar më tej qyshnë bankat e shkollës dhe në të dyfakultetet ku ishte diplomuar (ekonomi politike/drejtësi) me re-zultate të shkëlqyera.

Esmeraldës i ngarkuan detyrëne ministres në një gjendje tejet tërëndë që kalonte vendi ynë pas ng-jarjeve të vitit 1997 - 1998 dhe konf-liktit të armatosur në Kosovë.Vërtet qëndroi në atë post vetëmdy vjet, se aq e lanë, por sfidat, je-hona dhe arritjet ishin dhjetë herëmë të mëdha se mandati i saj. Ish-te koha kur në Tiranë kërkohejdhe filloi me vrull ringritja e in-stitucioneve kulturore të shkatër-ruara ndërsa në anën tjetër të ku-firit lipsej po aq me urgjencë bash-këpunimi dhe ndihma për Kosovëndhe trevat e tjera që i mbanin sytënga Atdheu i tyre amë. Veç tëtjerash, kishte "uri" fondesh për tëmbështetur gjithë këto veprimtaribrenda vendit, por dhe në Kosovëdhe gjetkë.

Me po aq ngut kërkohej krijimii një imazhi dhe perceptimi cilë-sisht të ri për vendin, ku roli i kul-turës, rinisë dhe sporteve ishte ipazëvendësueshëm. Aq më tepër qësapo ishte shpalosur procesi i sta-bilizim - asociimit me BE-në, kuarti dhe kultura jonë ofrojnë mëshumë vlera se në çdo sektor tjetër.

Këtë mision dhe përgjegjësi his-torike ministrja energjike e për-balloi me sukses nga viti 1999 derimë 2001. Esmeralda nuk ishte spe-

cialiste kulture, por shumë mëtepër se aq; ajo ishte misionare dhepersonalitete rrezatuese qëmishëronte frymën dhe vlerat mëtë mira të kulturës dhe rinisë tradi-cionale shkodrane dhe shqiptare.

Pikërisht në atë periudhë u or-ganizuan veç të tjerash për herë tëparë në 10 vitet e demokracisë plu-raliste aktivitete dhe festivale tëpërbashkëta me institucionet kul-turore, rinore dhe sportive të Kos-ovës, Maqedonisë e Malit të Zi dheu sigurua mbështetja financiarepër krijimin dhe dërgimin e an-sambleve tona artistike dinjitozenë Evropë, SHBA dhe gjetkë, kra-has aktiviteteve tingëlluese në Ti-ranë si " E duam Shqipërinë ".Gjithashtu, u nderuan person-alitete të spikatura të kulturëssonë jashtë vendit me titullin "Ambasadore të Kulturës Shqiptare" etj. Po gjatë asaj periudhe u pro-pozua me dosjen përkatëse volu-minoze që Berati dhe Gjirokastratë pranohen në trashëgiminëbotërore të UNESCO.

Tipar tjetër mbresëlënës, siç kapohuar letrari dhe publicisti i njo-hur, Ermir Nika, ishte se si minis-tre, ajo nuk pranonte kurrsesi tëbënte emërime politike, nepotike,me lista dhe trysni nga Partia, porvetëm mbi bazën e meritave dhe të

CV-së reale. Mbeti deri në fund epapajtueshme me çdo shfaqje ko-rrupsioni, abuzimi dhe dukuri tëtjera negative që i ushqente tru-alli dhe mjedisi kaotik i asaj pe-riudhe. Ajo karakterizohej,gjithashtu, nga fryma e respek-tit dhe vlerësimi i drejtë për bash-këpunëtorët dhe punonjësit edikasterit dhe kulturës nëpërgjithësi.

Pasi militoi për vite me gux-im, ndershmëri dhe qytetari nëqytetin e saj të lindjes nën siglëne PS-së dhe LSI-së në Shkodër, ajou largua nga politika aktive,ashtu siç hyri, pa zhurmë, pasherre, pa inate personale. Sepseajo nuk e shihte politikën siprivilegj, por përgjegjësi, jo kon-flikt personash por kohezion nëdiversitet, jo si servilizëm por sishërbim ndaj publikut, jo si paz-ar individual por si perspektivësociale. Por dhe xhelozitë e ras-tit përballë një politikaneje ek-sperte ndryshe dhe nga Shkodrae panjohur për të majtën deriatëherë, sidomos në gjendjen enderë në të cilën ndodhej PS-janë vitet 2001 - 2003 nuk munguan.

Por Esmeralda ishte dhe mbe-ti " esmeraldë " në personalitetine saj vezullues, u fut me po atëpasion dhe zell aty ku ndihej më

e fortë në 'olimpin' e vet universi-tar akademik me një karrierë që epasuroi më tej 10 vitet e fundit tëjetës së saj dinjitoze. Lektore, de-kane dhe zv.rektore e Universitetit" Aleksandër Moisiu " në Durrës,promovuesja e njohjes së pro-grameve " Bachelor " dhe doktor-aturave në ekonomi, autore eshumë teksteve universitare, refer-uese në veprimtari ndërkombëtareshkencore në bashkëpunim me au-torë të huaj, etj. Si Prof.Dr. nëekonomi, ajo ka shtjelluar me ko-mpetencë të lartë efektet dhe paso-jat e tranzicionit në fushën e tur-izmit, pronës, investimeve të hua-ja, biznesit të vogël e të mesëm, etj.Si pedagoge ajo shquhej dhe përlidhjen/ndërveprimin e natyrshëmme studentët dhe bashkëbisedues-it.

Me gjithë këtë veprimtari inten-sive të parreshtur, familjarët, tëafërmit, shokët dhe shoqet e sajtregojnë me emocion dhe dhimbjese krahas kualiteteve elitare dheakademike, Esmeralda ishte nënë,bashkëshorte, vajzë, motër, kolegedhe shoqe model; jo vetëm nukmungonte, por ishte organizatoree rregullt e gëzimeve familjare tekolegët dhe bashkëpuntorët mefamiljen e saj vërtet të shëndoshëdhe solide; rrezantonte kudo dhekurdoherë seriozitet, mirësi, butë-si, dhe thjeshtësinë tipike të qyteta-res shkodrane në çdo situatë.

Këtë e pohon dhe shoqja e saj engushtë e gjimnazit dhe FakultetitEkonomik, njëkohësisht kolegepedagoge, Dr. Majlinda Hafizi (Bushati ) drejtore në Ministrinë eEkonomisë dhe Financave; ajo tre-gon me shumë dhimbje dhe krenarise nisur nga këto veti dhe virtytefisnike, Esmeraldën e cilësonin "Zonja e Shkodrës " dhe e tillë kambetur përjetësisht.

Fatkeqësisht, këto kulme të ak-tivitetit të saj të gjithanshëm e tëpareshtur i ndërpreu papritur dhetragjikisht në Vorë, në dhjetor 2011goditja fatale pas automjetit me tëcilin kthehej nga puna meDashamirin, shokun dhe bash-këshortin e saj të pandarë. Megjithë përpjekjet e mjekëve austri-akë dhe luftën e paepur të së nd-jerës, ajo ndërroi jetë ditën e parëtë pranverës, më 21 mars 2012, kurishte vetëm 51 vjeç.

Ceremonia e lamtumirës në Te-atrin e Operës dhe Baletit mehomazhet e nivelit më të lartë ngatë dy krahët e politikës dhe kultu-ra jonë ishte e merituar dhe më epakta që mund të bënte shteti dheqeveria për këtë margaritar të ar-simit dhe kulturës sonë.

Esmeralda la pas një trashëgi-mi të gjallë të misionit të saj të cil-in e vazhdojnë miqtë, shokët dhekolegët universitarë në Durrës,Shkodër dhe gjetkë. Po ashtu, tëafërmit dhe familja Uruçi e mbajnëlart emrin dhe kujtimin e saj tëçmuar. Bashkëshorti, intelektuali

i shquar Dashamir Uruçi, djali iMuhametit, luftëtarit dhe anti-fashistit të shquar, drejtuesit të ar-simit të Shkodrës në vitet 40 dhe50 vazhdon në gjurmët e të shoqessidomos me riorganizimin e sho-qërisë civile dhe me botime pres-tigjioze.

Veç të tjerash, Dashamiri bënpjesë prej dekadash te ata intelek-tualë me kontribut të jashtëzakon-shëm qysh në orët e para dhe mëtë vështira kur dha gjithçka përçlirimin, mbështetjen, pavarë-simin dhe demokratizimin e Kos-ovës; është bashkëthemelues dhedrejtuesi kryesor i Shoqatës atd-hetare "Kosova" nga viti 1992 derinë shkrirjen e saj më 2008 meshpalljen e Pavarësisë.

Bujaria dhe solidariteti i çiftitUruçi dhe dy fëmijëve të tyre sh-këlqyen sërish gjatë konfliktit tëdhunshëm në Kosovë, kur mbajtënçelur për një vit të tërë dyert e sh-tëpisë në Shkodër për 15 familje mefëmijët e tyre të ardhur nga Deçani.

Në Universitetin " AleksandërMoisiu " në Durrës, vazhdon tëpunojë në gjurmët e nënës dhe pro-fesores së tij të paharuar djali,Enisi, si pedagog mjekësie; ashtusi prindërit dhe ai është diplomuarnë dy universitete dhe po tanimbron doktoraturën. Falë dhekualifikimit universitar përmenazhim biznesi, Enisi vazhdontë jetë aktiv dhe me rreth 15 pub-likime dhe referate shkencore mbitemat dhe reformat më të rëndë-sishme shëndetësore në revistadhe konferenca prestigjiozendërkombëtare

Vajza, Besmira, pas diplomim-it me rezultate të shkëlqyera nëSorbonë për drejtësi, ka vite qëpunon dhe dy vitet e fundit drej-ton një departament të rëndë-sishëm juridik në Kompaninë enjohur " Selectra " në Luksemburg.

Ajo e shoqëronte shpesh qyshstudente dhe si bashkëautorenënën e saj në konferenca jashtëvendit; në vitin 2013 Besmira për-faqësoi rininë shqiptare nëUNESCO dhe në forume të tjera siSekretare e Përgjithshme e Univer-sitetit Veror franko - gjerman, etj.

Këto vitet e fundit, gjatë punësnë ambasadën tonë në Bruksel dhenë Luksemburg kemi ndjerë ngaafër Atdhedashurinë, ndihmën,pasionin dhe pozitivitetin e saj tip-ik uruçian; Besmira është ndërpërfaqësueset më dinjitoze të ko-munitetit shqiptar në Luksem-burg; prej gati dy vitesh, ajo ështëbashkëthemeluese dhe zv.Kryetaree Dhomës së Përbashkët tëTregtisë Luxemburg - Shqipëri.Miqtë, kolegët dhe të afërmit efamiljes ndjekin me vëmendje dheadhurim Enisin dhe Besmirën kurpohojnë me butësinë dhe modes-tinë tipike se nëna e tyre e ndjerëishte dhe mbetet model njerëzordhe intelektual dhe se shpirti i saju ndriçon rrugën përpara.

E diel 24 Mars 2019 - 23ZBAVITJE

AAAAArgëtimrgëtimrgëtimrgëtimrgëtimfilozofikfilozofikfilozofikfilozofikfilozofik

- Gjithçka që kërkoj është njëmundësi për të treguar se paratënuk më bëjnë të lumtur.

- “Çdo ditë ngrihem dhe shikojlistën e “Forbes” për njerëzit mëtë pasur. Nëse nuk jam atje,shkoj në punë”.

- Ka njerëz që shembin mekarakterin e tyre, atë që atandërtojnë me mendjet e tyre.

- Mos kujtoni se nuk ka kafshë,vetëm dhe vetëm sepse pylliështë i qetë ..

- Ne jetojmë në një periudhëhistorike kur ndryshimi është aq ishpejtë saqë fillojmë të shohim tëtashmen kur ajo tashmë polargohet.

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

AAAA Argët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikrgët

im filoz

ofikFJ

ALEK

RYQI

(1)

FJAL

EKRY

QI (2

)

Plotësoni vendet bosh në mënyrë që çdo kolonë të ketë numrat nga 1-9

SUDOK Përgjigje e sudokut të numrit të kaluar

KRIPTOSKEMEPërgjigja e numrit të djeshëmKRIPTOSKEME

Fjalëkryqi (1) Fjalëkryqi (2)HORIZONTAL1. Satelit i Uranit.6. Eshtë edhe ai i Pallës.11. Tiran pa kufij12. Në krye të armatës.13. Një Ibrahim violinist.14. Qendër ditore.15. Mund të jenë fotografikë.17. Inicialet e Einstein.18. Një mbishkrim në kryq.20. Janë si vite.21. Thurman aktore.22. Të parat në irritim.23. I preu Seneka.25. Fillojnë ilustrimet26. Isaac Asimov.27. Një Vladimir kompozitor.28. Janë në modë.30. Janë zyrat... qeveritare32. Me të nxjerrin trarë.35. Një shkop, thupër.

Gjeni ndryshimin

Dy figurat kanë ndryshime nga njëra-tjetra

Përgjigja, ja cilat janë ndryshimet e figurave

HORIZONTAL1. Eshtë babëzia.8. Burton regjisor.11. Skllavja e Abrahamit.12. Një dite në mbledhje.14. Tyson i boksit.15. Rrethojnë ringun.17. Beson pa kufij.19. Zola që shkroi Nana.20. Eshtë ankimim.23. Pak elementared24. Janë me para në bankë.26. Matet pa kufij.27. Janë ngrehina për reparte fabrikash.28. Një zog i verdhë.29. Inicialet e Moravia-s.31. Qytet gjerman.34. Një zonjë që ha gurë.35. Pak analogji.36. I ka plasur të paturpit.

TTTTThëniehëniehëniehëniehënietë mençuratë mençuratë mençuratë mençuratë mençuraPË

RGJI

GJET

E F

JALË

KRYQ

EVE

TË N

UMRI

T TË

KAL

UAR

- Eekzistojnë krime më keq se sa të djegësh libra.Një nga këto është të mos i lexosh.

- Sa më shumë i ndershëm njeriu, aq më i keq fati itij.

- Nuk jemi qenie njerëzore që kanë përvojë shpirtërore.Jemi qenie shpirtërore që kanë përvojë njerëzore.

- Gratë e bukura kurrë nuk dyshojnë në inteligjencën evet, por gratë inteligjente çdoherë dyshojnë nëbukurinë e vet.

37. Janë legjendat.38. Nuk ka akoma një bebe.39. Fillojnë mirë.40. Janë brinjë në skuadër.42. Shkruhet i shtati.44. Nget edhe ajo e mirë47. Mbahet në gisht.48. Janë numrat 1, 3, 3...

VERTIKAL

1. Kanë shpate të tilla.2. Janë edhe ato polare.3. Janë mizorët.4. Janë male në Rusi të tilla5. Eshtë nusja me vello.6. Një rreth pa ekstreme.7. Mbyllin kuvendin.8. Në kryr të titujve9. Diku në qendër.10. Markë cigaresh.13. Janë rrëfimet e të pandehurit.14. Janë penjtë për gjergjef.

16. Mbarojnë fare.18. Janë stitët e... provimëeve.20. Mund të jenë fotografikë të tillë.21. Vitet pa kufij.22. Një fjalë për tutje.24. Brown i Kodi i Da Vinci-t.25. Eshtë e akuzuara... injorante26. Baldwin aktor27. Një pjesë e kandidatëve.28. Krenar pa çift.30. Grazia Cucinotta.32. Paul këngëtar.33. Janë pështjellat.35. Inicialet e Moravia-s.37. Pak makinacione.38. Samuel bomber kamerunas.40. Markë makine koreane.41. Ente Kombëtare Durrës.42. Fillojnë kurat.43. Inicialet e Zemeckis regjisor.45. Ekstreme në litar.46. Fillojnë lejen.

37. Eshtë Shqipëria e madhe.39. U thyen në Salamina.40. Një raport shumë i ngushtë.41. Nota e diapzonit.42. Fund heroi.43. Një top në rrjetë.45. Gjysma alarmi.46. Herët pa zë.47. Sampras i tenisit.48. Me to bëjnë triko.49. Një gjuajtje fluturimthi në tenis.50. Janë kokrrat e lisit.

VERTIKAL

1. I famshëm ai i Sizifit.2. Mund të jetë e hollë dhe therëse.3. Fillojnë rastësisht.4. Një pjesë e napolitanëve.5. Janë situatat e rrezikshme para portave.6. Mund të jenë kundërajrore.

7. Lindin në kokë.8. Gjysmë shtegu.9. Hidhen të parat.10. Eshtë njeriu i përsosur.13. Një fjalë për tutje.15. Fundi i një samurai.16. Mbyllen me epilog.17. Bel i maupassant.19. Inicialet e Redford.23. I manifeston nxënësi i papërgatitur.24. Në hyrje të tokës.26. Pak impresioniste.27. Janë metrat në sipërfaqe29. Hapet një për ajër.30. Gjysmë krenar.31. Një hidrokarbur.33. Vrau Hektorin.34. Një film i rixhiruar.36. Kupat pa kufij.38. Inicialet e Nolte aktor.41. Ullmann aktore.43. Një brilantinë moderne44. Hotel pa kufij.46. Ekstremë në hall.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13 14

15 16 17 18

19 20 21 22

23 24 25

26 27

28 29 30

31 32 33 34 35

36 37 38

39 40 41

42 43 44 45 46

47 48

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

11 12 13

14 15 16 17

18 19 20 21

22 23 24 25

26 27 28 29

30 31 32 33 34

35 36 37 38

39 40

41 42 43 44 45

46 47 48

49 50

U P E T R I K A A S P A K

T R U P T A L E N T I R A

T R P A N T E R A T

B E L S A N D O K A N

B A K U N I N A N E M I

T A M A R O C I I A H

P I E E N A O D R E

A C T O N E K K A O S

R A T R A D E A L M A

K E M A P E T E E A P

E L S A V A L R O T N E

R I T M A L L A R M E T T

M A B U S E H A N E T

O R E K S B D E M O N I

R A S T K A B I R E T D P

I B A P E R I T O N I T I

A I K I M B O I R K

R A S A P A G A N I N I I

T A V E R R A D O M

Y M A R S I A N E T J A

M A J A F O R M A T

H A R A K I R I E R I T

A S I I R A D A M E S E

S H A M A T A L O T U S

M A S H U R K A P I R A K

E S T E R A D H U N A

I T E A T E R M I N

E R A I P O L A R T A

K E L P O L E M I K A T

L P O L I G A M I

E T A P I K A T A R E L

K O M O I D E N T O K E

T R I S E T M N U N

I T T U T U I I T I D

K A D E T K O S H L E

E T I K S E K S E R E T

1 K 3 U 7 L 2 T 14 4 9 7 4 19

8 10 5 1 4 12 2 6 7 5 10

10 4 7 4 1 2 8 10 6 4 7 5

18 7 1 7 5 8 9 4 2 10 4

6 5 1 6 2 10 5 2 5 12

7 1 11 17 5 1 5 10 17 4 2

2 5 10 17 4 2 4 10 14 6 15 5

8 2 8 12 15 6 10 17 5

18 10 5 16 19 10 6 4 8 10 1

6 3 7 5 6 11 5 9 19 6 7

4 11 4 7 6 2 6 1 5 7 17 6

12 5 2 5 12 1 6 15 4 2 8

E diel 24 Mars 201924 - REKLAME