Nr.61004-01438-00-2014 i Regj. Themeltar

Nr.00-2014-1975 i Vendimit (208) V E N D I M

N EMR T REPUBLIKS

Kolegji Penal i Gjykats s Lart i prbr prej:

Aleksandr MuskajKryesuesEdmond IslamajAntar

Shklzen SelimiAntar

Artan Zeneli

Antar

Tom Ndreca

Antarn seancn gjyqsore t dats 05.11.2014, mori n shqyrtim shtjen penale q i prket:

Krkues:Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Tiran. Personi nn hetim: AdRian FullaniA k u z u a r:Pr veprn penale t Shprdorimit t detyrs, parashikuar nga neni 248 t Kodit Penal.

Objekti:Caktimin e mass s sigurimit.

Baza Ligjore: Neni 244 t Kodit t Procedurs Penale.

Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr.1909 akti, dat 05.09.2014, ka vendosur:

Caktimin e mass s sigurimit personal ndaj t dyshuarit Adrian Jani Fullani, at t Arrestit n burg, n munges, t parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr.1092, dat 15.09.2014, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.1909 akti, dat 05.09.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, ligjruar me vendimin e dats 07.09.2014 n kt mnyr:Caktimin e mass s sigurimit Arrest n shtpi t parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale pr personin nn hetim Adrian Fullani.

Detyrimin e personit nn hetim Adrian Fullani t mos largohet nga banesa e tij e ndodhur n kt adres: Kompleksi Green Park, nr.46, Tiran.

Detyrimin e personit nn hetim t mos komunikoj me persona t tjer me prjashtim t atyre q bashkjetojn me t. Kundr ktij vendimi, m dat 09.10.2014, ka paraqitur rekurs Prokuroria e Apelit Tiran, me an t t cilit krkon: Prishjen e vendimit penal nr.1092, dat 15.09.2014 t Gjykats s Apelit Tiran, si dhe lnien n fuqi t vendimit nr.1909 akti, dat 05.09.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, q ka caktuar si mas sigurimi personal pr personin nn hetim Adrian Fullani at t arrestit t burg t parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.Si shkaqe t rekursit, paraqet: Nuk i ka propozuar Kshillit Mbikqyrs, Zvendsguvernatorin e dyt t Banks s Shqipris, duke krijuar nj boshllk n prmbushjen e detyrimeve t ktij funksioni, t parashikuara nga neni 11 i Statutit t Banks s Shqipris, si detyrim q buron nga neni 44 i ligjit pr Bankn e Shqipris.

Theksojm q detyrat dhe prgjegjsit e Zvendsguvernatorit t dyt t Banks s Shqipris lidhen direkt me administrimin, mbikqyrjen dhe zbatimin e akteve e procedurave t prdorimit t mjeteve financiare si dhe n drejtimin e prgjithshm ekzekutiv dhe administrativ n Bankn e Shqipris.

N cilsin e Kryetarit t Kshillit Mbikqyrs, nuk ka ushtruar kompetencat e tij pr propozimin e nismave juridike t funksionimit t Banks s Shqipris si detyrim q buron nga vendimi i Kshillit Mbikqyrs nr.13, dat 22.02.2006.

Bazuar n vendimin e Kshillit Mbikqyrs nr.13, dat 22.02.2006 Pr miratimin e rregullores pr nxjerrjen e akteve juridike n kapitullin e II, neni 5, pika 1, parashikon se Nismn propozuese pr hartimin e akteve juridike e kan: Kshilli Mbikqyrs..

Pra me nisjen e funksionimit t Departamentit t Emisionit, Kshilli Mbikqyrs duhej t propozonte e miratonte rregulloret prkatse pr funksionimin e ktij Departamenti.

N vijim Kryetari i Kshillit Mbikqyrs (Guvernatori i Banks s Shqipris), prgjigjet pr hartimin dhe zbatimin e vendimeve t miratuara nga Kshilli Mbikqyrs, si prgjegjsi q parashikohet n nenin 9 t statutit t Banks s Shqipris, miratuar me vendimin nr.100, dat 19.12.2000.

Nga hetimet e kryera ka rezultuar se Departamenti i Emisionit deri n muajin mars t vitit 2014, ka funksionuar jo me rregullore t veant, por me urdhrin nr.1798, dat 06.11.2001. Ky urdhr nuk prcaktonte mnyrn e prdorimit dhe administrimit t elsave aktiv dhe kodeve t kombinatorve numerik, nga ana e treshes pr veprim dhe asaj t arks stok.

Nisur nga kto rrethana ka prfituar dhe personi nn hetim Ardian Bitraj, duke prvetsuar shuma t mdha parash q gjendeshin n t dy arkat.

N cilsin e Drejtorit t Prgjithshm Ekzekutiv t BSH, nuk ka marr masat e nevojshme ligjore pr zbatimin e vendimeve dhe rregulloreve t Kshillit Mbikqyrs, si prgjegjsi q parashikohet nga pikat b, c dhe t nenit 9 t Statutit t BSH, si dhe nenit 53 t ligjit pr BSH,e konkretisht:

Zbatimin e vendimeve t miratuara nga Kshilli Mbikqyrs duke prfshir zbatimin e politikave monetare..;

Zbatimin e politikave t miratuara nga Kshilli Mbikqyrs, pr mbarvajtjen e veprimtaris s prditshme pr administrimin e procedurave ekzekutive si dhe pr qeverisjen e punve administrative t veprimtaris s Banks s Shqipris;

Koordinimin e puns n Bankn e Shqipris q t sigurohet zbatimi i vendimeve, rregulloreve dhe udhzimeve me karakter t prgjithshm t miratuara nga Kshilli Mbikqyrs i Banks s Shqipris.

Vlen t prmendet mos marrja e masave pr zbatimin e rregullores nr.741, dat 28.03.2014, gj e cila ka ndikuar drejtprsdrejti n ardhjen e pasojs. Ky fakt sht provuar nga kqyrjet e dokumentuara n ambientet e Departamentit t Emisionit, proces-verbali i pamjeve filmike si dhe tabela fotografike, pyetjet e t arrestuarve, etj.

Pra Guvernatori i Banks s Shqipris Adrian Fullani, nuk ka marr masa pr zbatimin e vendimeve dhe udhzimeve t miratuara nga Kshilli i Mbikqyrs, dhe moszbatimi i tyre ka ndikuar drejtprsdrejti n vjedhjen e Banks s Shqipris.

N cilsin e Drejtorit t Prgjithshm Ekzekutiv t Banks s Shqipris, Guvernatori sht i ngarkuar me mbarvajtjen e veprimtaris s prditshme t Banks, prgjegjsi t ciln nga analiza e hetimit t procedimit penal nuk e ka ushtruar.

Bazuar n vendimin nr.82, dat 15.11.2006 t Kshillit Mbikqyrs, pr miratimin e rregullores Mbi inventarizimin e vlerave materiale e monetare n Bankn e Shqipris n nenin 8 t saj prcaktohen kriteret skualifikuese pr antart e komisionit t inventarizimit. Ktu shprehimisht thuhet Nuk mund t przgjidhen si antar t komisionit punonjsit t cilt kan marr pjes n komisionin paraardhs t ngritur pr inventarizimin e vlerave t njjta.

N kundrshtim me kt prcaktim t rregullores, guvernatori i Banks s Shqipris, me urdhrin nr.2601, dat 10.12.2012 dhe urdhrin nr.2650, dat 02.12.2013 ka ngritur Komisionet pr Kryerjen e Inventarizimit t Detyrueshm Periodik t Vlerave Monetare n Bankn e Shqipris. Rezulton se n t dy kto komisione konstatohet caktimi i shtetasit Ilir Dedja pr vitet 2012 dhe 2013 si antar komisioni pr inventarizimin e arks pr veprim.

Ne si organ akuze vlersojm s pari se ekzistojn kushtet pr caktimin e nj mase sigurimi personal ndaj personit nn hetim Adrian Fullani. N rastin konkret pr personin nn hetim Adrian Fullani, ne si organ akuze me qllim vlersimin e vendimit lidhur me caktimin e nj mase t prshtatshme, e cila do t garantoj nevojat e sigurimit, q lidhet me rrezikun q paraqet personi nn hetim Adrian Fullani, si Guvernator i Banks s Shqipris, pr t dmtuar procesin e provave, mbajm parasysh sa vijon: Fakti pr t cilin ka filluar procedimi penal konsiderohet shum i rnd, referuar jo vetm sanksionit q parashikohet pr veprat penale q dyshohet t ket kryer personi nn hetim Adrian Fullani, por edhe impaktin q ka pasur kjo n shoqri.

Personi nn hetim, Adrian Fullani, rrjedhimisht paraqet rrezikshmri t lart shoqrore, prandaj mendojm ne se masa e sigurimit arrest n burg sht m e prshtatshme nga do mas tjetr e sigurimit personal.

N prbrje t trupit gjykues kan marr pjes gjyqtart Sh. Miri, A. Bendo dhe A. Malaj. Kur sht gjykuar shtja penale n ngarkim t personit nn hetim Gentian Jahja, pran Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran kan marr pjes n gjykim mbrojtsit Maksim Ostreni dhe Bojken Bendo.

Duke qen se personi nn hetim Gentian Jahja sht mbrojtur nga avokati Bojken Bendo, duke qen gjithashtu se jemi prpara t t njjtit procedim nr.5454/1014 dhe se personi Gentian Jahja sht n bashkpunim, mendojm se gjyqtari Agim Bendo kishte penges ligjore pr t marr pjes n gjykimin e ksaj shtje. Kundr ktij vendimi, m dat 22.09.2014, ka paraqitur rekurs krkuesi Adrian Fullani, nprmjet avokatit t tij mbrojts, me an t t cilit krkon: Prishjen e vendimit penal nr.1092, dat 15.09.2014 t gjykats s apelit Tiran, me ann e t cilit sht vendosur masa e sigurimit personal ajo e Arrestit n shtpi, caktuar ndaj t arrestuarit Adrian Fullani, akuzuar pr veprn penale t Shprdorimit t detyrs, vepr kjo e parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal.Si shkaqe t rekursit, paraqet: Gjykata n vendimin e saj nuk mori n konsiderat faktin se organi i akuzs si n krkimin e par ashtu edhe tani, nuk paraqiti ekzistencn e nj shkaku t rndsishm apo e nj t dhne q i arrestuari t vej n rrezik marrjen ose vrtetsin e provs apo provave lidhur me kt ngjarje, kur tashm dihet botrisht autori dhe mekanizmi i realizimit t vjedhjes nga ana e tij. Kjo aq m tepr q personi nn hetim ka qndruar pr nj periudh kohe t gjat n detyrn e Guvernatorit t Banks s Shqipris pas ngjarjes, tashm t njohur t vjedhjes s Banks s Shqipris.

sht provuar q zoti Fullani n kt pozicion jo vetm q ka marr masat paraprake n mnyr institucionale, t cilat filluan me denoncimin e ngjarjes pran organit kompetent, duke qen n vazhdimsi bashkpunues, pa evidentuar n asnj moment asnj shkak apo rrezik n pengim t hetimit qoft edhe n dmtimin apo vnie n rrezik t provs.

Pra, nj pretendim i till si nga ana e organit t akuzs ashtu edhe i marr n konsiderat nga ana e gjykats, nuk qndron, nisur edhe nga fakti se n kohn kur sht marr vendimi objekt i ktij rekursi, ndaj krkuesit Adrian Fullani, ishte marr vendimi nga Kshilli Mbikqyrs i Banks s Shqipris pr propozim pr shkarkimin e tij nda detyra, drejtuar Kuvendit t Shqipris, propozim i cili sht votuar pozitivisht n Kuvend. Po kshtu, sht e panevojshme dhe e pakundrshtueshme por, juridikisht jemi t detyruar ta evidentojm faktin se nuk ka asnj t dhn apo tendenc q i arrestuari Adrian Fullani t paraqiste rrezik pr tu larguar apo pr tiu shmangur dhe fshehur hetimit. N vendimin e caktimit t mass s arresti n shtpi, tashm t caktuar ndaj t arrestuarit, nuk jan marr n konsiderat nga ana e gjykats n vendimin e saj t caktimit t mass, kriteret or caktimin e masave t sigurimit personal ashtu si jan fiksuar n nenin 239, pika 1 dhe 2 t K.Pr.Penale. Konkretisht nuk jan mbajtur parasysh prshtatshmria e mass t sigurimit personal, n rastin konkret ajo e arrestit n shtpi, me shkalln dhe nevojn e sigurimit q duhet br ndaj ktij personi n shtjen n gjykim dhje pr veprn konkrete pr t ciln ai akuzohet si sht ajo e t Shprdorimit t detyrs, vepr kjo e parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal.

Gjykata e apelit n vendimin e saj nuk morri n konsiderat krkesn e rndsishme ligjore q do mas sigurimi personal duhet patjetr t jet marr dhe vendosur n raport me rndsin e faktit dhe me sanksionin q parashikohet pr veprn penale konkrete pr t ciln akuzohet personi ndaj t cilit krkohet masa, pra n kt raste dhe n aspektin formalo juridik, kemi t bjm me nj vepr e cila n diapozitivin e saj parashikon nj dnim nga gjob deri n shtat vjet burgim.

Caktimi nga ana e gjykats n vendimin e saj t mass s sigurimit personal at t arrestit n shtpi, vendosur ndaj t arrestuarit Adrian Fullani nuk sht nj konkluzion i cili, prputhet me rrezikshmrin e veprs pr t ciln ai akuzohet dhe rrezikshmris dhe personalitetit t t arrestuarit. Dihet se kjo mas sigurimi personal sht nj nga masat ekstreme n trsin e masave t sigurimit personal pra, n trsin e masave ndaluese dhe shtrnguese dhe pikrisht pr kt shkall ekstremiteti dhe represiviteti n legjislacionin procedural jan parashikuar kritere strikte t veanta pr caktimin e mass s arrestit n burg. Kritere kto q nuk jan marr n konsiderat edhe n vendimin e marr nga ana e gjykats s apelit n rastin konkret.

Trsia e t gjitha argumenteve q ne parashtruam m sipr n kt rekurs kan gjetur prkrahje dhe jan n unison me t gjith argumentimet n interpretim t krkesave procedurale br nga ana e gjykats s apelit n vendimin e saj me ann e t cilit sht vendosur prishja e vendimit t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran.

Ndryshimi i vetm pr sa parashtruam n kt rekurs ka t bj me caktimin e nj mase sigurimi q edhe ajo n vetvete sht n kundrshtim me argumentet dhe krkesat e ligjit procedural q uan gjykatn e apelit n vendimin e saj t caktimit t mass s sigurimit personal at t Arrestit n shtpi. Aq m tepr kur sht vet kjo gjykat q n argumentet e saj sjell n vmendje ecurin e praktiks gjyqsore t gjykats s t Drejtave t Njeriut n zbatim t krkesave t nenit 5, germa (c) t Konvents pr t Drejtat e Njeriut, ku n zbatim t saj gjykata me t drejt ju referohet rasteve t gjykimit nga ana e asaj gjykate si rasti McGoff kundr Suedis, dat 26.10.1984, si dhe n rastin Cicek kundr Turqis, dat 27.02.2001.

KOLEGJI PENAL I GJYKATS S LARTpasi dgjoi relacionin e gjyqtarit Edmond Islamaj; prokurorin M. Kullolli, i cili krkoi prishjen e vendimit t gjykats s Apelit dhe lnien n fuqi t vendimit t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran; Avokatin M. Haxhia dhe A. Visha, t cilt krkuan prishjen e vendimit t gjykats s Apelit; e si e analizoi shtjen n trsi,V R E N

A. Rrethanat e shtjes.1. N dat 21.07.2014, Prokuroria Tiran, ka regjistruar procedimin penal nr.5454 pr veprat penale t parashikuara nga nenet 135 e 248 t Kodit Penal, n ngarkim t punonjsve t Banks s Shqipris Ardian Bitraj, Mimoza Bruzia, Dorian ollaku, Bashkim Xhilaga, Petrit Ramohitaj, Myzejen Belba, Lavdim Cani, Liljana Kola, Dhimitr Davidhi, Gentian Jahja,Ilir Dedja, Emiljano Lame, Mehdi Marku, Bahri Allushi, Mehdi Molla, Fatbardha Gurthi dhe Klevis Bejtja, t dyshuar pr kryerjen e veprave penale t Vjedhje duke shprdoruar detyrn, Shprdorimit t detyrs dhe Moskallzimi i krimit.

2. N dat 04.09.2014 sht urdhruar regjistrimi si persona nn hetim i shtetasve Adrian Fullani dhe Elivar Golemi, t dyshuar pr kryerjen e veprs penale t Shprdorimit t detyrs.

3. N janar t vitit 2013, Departamenti i Emisionit i Banks s Shqipris sht zhvendosur n repartin X n Linz. Pjes prbrse e ktij departamenti jan dhe Arka stok dhe Arka pr veprim, duke u shtuar edhe Dhoma Transit (Rondo). Ndrkaq vnia n funksionim t ktyre hallkave t departamentit t emisionit nuk sht shoqruar me miratimin e akteve nnligjore t nevojshme, si udhzime dhe rregullore, duke vijuar funksionimin e tyre mbi bazn e akteve t mparshme.

4. Rezulton se Departamenti i Emisionit n repartin X n Linz, deri n muajin mars 2014, ka funksionuar n baz t urdhrit t mparshm nr.1798, dat 06.11.2001, i cili nuk parashikonte mnyrn e prdorimit dhe administrimit t elsave aktiv dhe kodeve t kombinatorve numerik t Arks Stok dhe Arks pr Veprim. N kto rrethana personi nn hetim Ardian Bitraj ka prfituar duke prvetsuar shuma t mdha parash q gjendeshin n kto arka.

5. Prej disa vitesh pozicioni i zvendsguvernatorit t dyt t Banks s Shqipris sht vakant si rrjedhoj e mungess s propozimit t nevojshm ligjor nga ana e Guvernatorit.

6. Pr kt arsye, Guvernatori nuk i ka propozuar Kshillit Mbikqyrs, Zvendsguvernatorin e dyt t Banks s Shqipris, duke krijuar nj boshllk n prmbushjen e detyrimeve t ktij funksioni, t parashikuara nga neni 11 i Statutit t Banks s Shqipris, si detyrim q buron nga neni 44 i ligjit pr Bankn e Shqipris.7. Detyrat dhe prgjegjsit e Zvendsguvernatorit t dyt t Banks s Shqipris lidhen direkt me administrimin, mbikqyrjen dhe zbatimin e akteve e procedurave t prdorimit t mjeteve financiare si dhe n drejtimin e prgjithshm ekzekutiv dhe administrativ n Bankn e Shqipris.

8. Po kshtu, Guvernatori Adrian Fullani, n cilsin e Kryetarit t Kshillit Mbikqyrs, nuk ka ushtruar kompetencat e tij pr propozimin e nismave juridike t funksionimit t Banks s Shqipris si detyrim q buron nga vendimi i Kshillit Mbikqyrs nr.13, dat 22.02.2006.

B. Procedura gjyqsore.

9. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr.1909 akti, dat 05.09.2014, ka vendosur:

Caktimin e mass s sigurimit personal ndaj t dyshuarit Adrian Jani Fullani, at t Arrestit n burg, n munges, t parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale.

10. Gjykata e Apelit Tiran, me vendimin nr.1092, dat 15.09.2014, ka vendosur: Ndryshimin e vendimit nr.1909 akti, dat 05.09.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, ligjruar me vendimin e dt. 07.09.2014 n kt mnyr: Caktimin e mass s sigurimit Arrest n shtpi t parashikuar nga neni 237 i K.Pr.Penale pr personin nn hetim Adrian Fullani.

Detyrimin e personit nn hetim Adrian Fullani t mos largohet nga banesa e tij e ndodhur n kt adres: Kompleksi Green Park, nr.46, Tiran.

Detyrimin e personit nn hetim t mos komunikoj me persona t tjer me prjashtim t atyre q bashkjetojn me t.

11. Kundr ktij vendimi, m dat 09.10.2014, ka paraqitur rekurs prokuroria e apelit Tiran, me an t t cilit krkon: Prishjen e vendimit penal nr.1092, dat 15.09.2014 t Gjykats s Apelit Tiran, si dhe lnien n fuqi t vendimit nr.1909 akti, dat 05.09.2014 t Gjykats s Rrethit Gjyqsor Tiran, q ka caktuar si mas sigurimi personal pr personin nn hetim Adrian Fullani at t arrestit t burg t parashikuar nga neni 238 i K.Pr.Penale, duke parashtruar edhe shkaqet e cituara n pjesn hyrse t ktij vendimi.

12. Kundr ktij vendimi, m dat 22.09.2014, ka paraqitur rekurs krkuesi Adrian Fullani, nprmjet avokatit t tij mbrojts, me an t t cilit krkon: Prishjen e vendimit penal nr.1092, dat 15.09.2014 t Gjykats s Apelit Tiran, me ann e t cilit sht vendosur masa e sigurimit personal ajo e Arrestit n shtpi, caktuar ndaj t arrestuarit Adrian Fullani, akuzuar pr veprn penale t Shprdorimit t detyrs, vepr kjo e parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal, duke parashtruar edhe shkaqet e cituara n pjesn hyrse t ktij vendimi.

C. N lidhje me rekursin e paraqitur.

13. Kolegji Penal i Gjykats s Lart n referim t ligjit procedural penal arrin n konkluzionin se vendimi nr.1092, dat 15.09.2014 i Gjykats s Apelit Tiran duhet t ndryshohet pr sa i prket llojit t mass s sigurimit personal t vendosur ndaj personit nn hetim, Adrian Fullani.14. Prokuroria e Rrethit Gjyqsor Tiran, mbi bazn e kallzimit t t depozituar nga Banka e Shqipris, m dat 21.07.2014, ka regjistruar procedimin penal nr.5454/2014 pr veprn penale t Vjedhjes duke shprdoruar detyrn, parashikuar nga neni 135 i Kodit Penal, n ngarkim t shtetasit Ardian Bitraj dhe duke vazhduar m tej m t dyshuarit e tjer, punonjs pran Banks s Shqipris, pr veprat penale t Shprdorimit t detyrs dhe Moskallzim t krimit.15. N vazhdim t ktij hetimi, jan regjistruar si persona nn hetim edhe shtetasit Adrian Fullani, Guvernator i Banks s Shqipris, si edhe shtetasja Elivar Golemi, Inspektore e Prgjithshme e ktij institucioni, si t dyshuar pr kryerjen e veprs penale t Shprdorimit t detyrs, parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal.16. Gjykata e Rrethit Gjyqsor Tiran, me vendimin nr.1909 akti, dat 05.09.2014, ka caktuar ndaj personit nn hetim Adrian Fullani masn e sigurimit personal arrest n burg. Kjo mas sht ndryshuar nga Gjykata e Apelit Tiran, duke caktuar ndaj personit nn hetim, masn e arrestit n shtpi.17. Kolegji Penal vlerson se n caktimin e mass s sigurimit arrest n shtpi, nga gjykata e apelit, nuk jan marr parasysh kriteret e prgjithshme pr caktimin e masave t sigurimit dhe rrethanat konkrete t shtjes. 18. Kolegji Penal, vren se, si n rekursin e paraqitur ashtu edhe n qndrimet e prfaqsuesit t organit t akuzs n kt gjykim, sht pretenduar ndr t tjera se personi nn hetim, Adrian Fullani, n kohn q ai ka ushtruar detyrn e Guvernatorit t Banks s Shqipris, nuk i ka propozuar Kshillit Mbikqyrs, Zvendsguvernatorin e dyt t Banks s Shqipris, duke krijuar nj boshllk n prmbushjen e detyrimeve t ktij funksioni. N cilsin e kryetarit t Kshillit Mbikqyrs, Guvernatori i BSH-s nuk ka ushtruar kompetencat e tij pr propozimin e nismave juridike t funksionimit t Banks s Shqipris. N cilsin e Drejtorit t Prgjithshm Ekzekutiv t Banks s Shqipris, nuk ka marr masat e nevojshme ligjore pr zbatimin e vendimeve dhe rregulloreve t Kshillit Mbikqyrs. Po kshtu, n cilsin e Drejtorit t Prgjithshm Ekzekutiv t Banks s Shqipris, Guvernatori sht i ngarkuar me mbarvajtjen e veprimtaris s prditshme t Banks s Shqipris, prgjegjsi t ciln nga analiza e hetimit t procedimit penal rezulton se nuk e ka ushtruar. 19. N lidhje pr sa m sipr, shkaqet e siprcituara nga organi i akuzs, kan t bjn me veprimet apo mosveprimet e personit nn hetim, Adrian Fullani, t cilat jan t shtrira n nj hark kohor disa vjear, si sht mos propozimi i Zvendsguvernatorit t dyt, i akteve juridike pran Kshillit Mbikqyrs apo mos marrja e masave ligjore pr zbatimin e vendimeve dhe rregulloreve t ktij Kshilli. 20. Banka e Shqipris, si nj institucion publik ushtron veprimtarin e saj n prputhje me ligjin nr.8269, dat 23.12.1997 Pr Bankn e Shqipris t ndryshuar, dhe akteve nnligjore n zbatim t ktij ligji.21. Aktet juridike mbi t cilat ka funksionuar Banka e Shqipris, kan parashikuar qart, detyrat, prgjegjsis dhe kompetencat q i prkasin nivelit drejtues t ktij institucioni, duke nisur me Kshillin Mbikqyrs, Guvernatorin, Zvendsguvernatort Banks, e duke vijuar me pas me funksionet e tjera drejtuese dhe atyre zbatuese.22. N shtjen n shqyrtim, veprimet apo mosveprimet e personit nn hetim, Adrian Fullani, nuk rezultojn t ken shkaktuar pasojn e pretenduar nga ana e organit t akuzs. N prputhje me frymn e ligjit Pr Bankn e Shqipris t ndryshuar, Guvernatori ka t drejtn ti propozoj Kshillit Mbikqyrs, Zvendsguvernatort Banks s Shqipris. Po kshtu, n raste t tjera, ligji ka ngarkuar me prgjegjsi Guvernatorin pr zbatimin e vendimeve t miratuara nga Kshilli Mbikqyrs, q kan t bjn me zbatimin e politikave monetare, drejtimin, kontrollin dhe mbikqyrjen mbi administrimin e operacioneve t Banks.23. N vijim, ligji Pr Bankn e Shqipris, dhe rregullorja e brendshme kan parashikuar rastet e vakancave t funksioneve drejtuese, duke parashikuar shprehimisht kalimin e kompetencave nga Guvernatori te Zvendsguvernatori i Par dhe n rast mungese t Zvendsguvernatori t dyt, fusha e prgjegjsive q mbulohen nga ky i fundit kalojn te Zvendsguvernatori i Par.24. Sipas akteve t dosjes hetimore dhe asaj gjyqsore, ka rezultuar e provuar ekzistenca e akteve juridike, akte t cilat normojn veprimtarin e Departamentit t Emisionit, Departament n t cilin ka ndodhur vjedhja. 25. Gjithashtu, n prputhje me parashikimet e akteve juridike q normojn dhe rregullojn funksionimin e brendshm t Banks Qendrore, kto akte prcaktojn Kshillin Mbikqyrs si autoritetin pr t ndrmarr nismn propozues pr hartimin e akteve juridike.26. Nga ana tjetr, Guvernatori i Banks s Shqipris, Adrian Fullani, akuzohet pr mos marrjen e masave pr zbatimin e rregulloreve dhe akteve juridike, ku si rrjedhoj ky fakt ka ndikuar drejtprdrejt n ardhjen e pasojs, at t vjedhjes s shumave monetare t arks stok dhe arks pr veprim, pran Departamentit t Emisionit.27. N vijim pr sa m sipr, vrehet nj lloj mosmarrveshjeje pr sa i prket akuzs s ngritur, ku nga njra an personi nn hetim, Adrian Fullani, n cilsin e Guvernatorit t Banks akuzohet pr mos prmbushje t rregullt t detyrs, pr shkak se nuk ka iniciuar prpara Kshillit Mbikqyrs, propozimin e akteve juridike dhe, nga ana tjetr, persona t tjer po n t njjtin procedim penal, akuzohen pr mos zbatim t ktyre akteve, duke cenuar si rrjedhoj veprimtarin e Banks s Shqipris, e cila solli si pasoj vjedhjen e nj shume teje t konsiderueshme monetare.28. Nga t dhnat e msiprme, ky Kolegj e gjen jo t argumentuar dhe t pambshtetur n ligj, parashtrimet e organit t akuzs, mbi t cilat mbshtetet krkesa pr vendosjen e mass s sigurimit personal arrest n burg.29. Po kshtu, Kolegji Penal i Gjykats s Lart vlerson se vendimi nr.1092, dat 15.09.2014 i gjykats s apelit Tiran duhet ndryshuar dhe si mas sigurimi ndaj personit nn hetim, Adrian Fullani, t caktohet ajo e Detyrimit pr tu paraqitur n policin gjyqsore.30. Organi i akuzs nuk ka br nj analiz t shkaqeve se prse do lloj mase tjetr prvese asaj t arrestit n burg, sht e paprshtatshme. Neni 230/1 i K.Pr.Penale parashikon se: Arresti n burg mund t vendoset vetm kur do mas tjetr sht e paprshtatshme pr shkak t rrezikshmris s veant t veprs dhe t pandehurit. Po kshtu, Gjykata e Apelit Tiran, n caktimin e mass s arresti n shtpi, ka anashkaluar kriteret ligjore t prcaktuara pr caktimin e masave t sigurimit personal. 31. Kjo gjykat (gjykata e apelit), gjithashtu nuk ka arritur t argumentoj se prse masa e arrestit n shtpi, prshtatet me shkalln dhe nevojn e sigurimit q duhet caktuar ndaj personit nn hetim n lidhje me veprn pr t ciln ai akuzohet, at t Shprdorimit t detyrs, parashikuar nga neni 248 i Kodit Penal. 32. N vshtrim t provave t mbledhura dhe t paraqitura nga organi i akuzs, ky Kolegj, pa dashur t hyj n analizn e tyre n kt faz t hetimeve, n rastin konkret ka parasysh disa kritere pr sa i prket ndryshimit t mass s sigurimit personal t caktuar ndaj personit nn hetim Adrian Fullani, si: Fakti se lnia i lir e personit nn hetim nuk rrezikon prishjen e provave apo marrjen e provave t reja lidhur me provueshmrin e elementve t veprs penale pr t cilat organi i akuzs po heton, nuk paraqet rrezikshmri shoqrore apo t prbj ndonj rrezik t mundshm pr tiu larguar dhe fshehur drejtsis. 33. Gjithashtu n vshtrim t neneve 229 dhe 230 t Kodit t Procedurs Penale, masa e sigurimit arrest n shtpi e dhn nga gjykata e apelit sht e paprshtatshme pasi nuk i prgjigjet rrezikshmris s personit nn hetim Adrian Fullani, i cili jo vetm q sht nj individ i respektuar n komunitetin ku ai jeton, ku pr nj periudh dhjetvjeare ka drejtuar institucionin m t lart financiar n vend, Bankn e Shqipris, por gjithashtu, ai nuk paraqet ndonj rrezikshmri t lart shoqrore, apo t prbj ndonj rrezik t mundshm pr pengimin dhe prishjen e procesit hetimor n ngarkim t tij, ashtu si pretendohet nga ana e organit t akuzs.34. N vijim t ksaj premise, q nga muaji korrik 2014, kur sht konstatuar vjedhja e shumave monetare n Departamentin e Emisionit dhe deri n muajin shtator kur sht br ndalimi, personi nn hetim, Adrian Fullani, ka vazhduar t ushtroj detyrn e Guvernatorit t Banks s Shqipris, periudh gjat t cils sht zhvilluar hetimi dhe sht arritur n konkluzionin nga ana e organit t akuzs pr marrjen n cilsin e t pandehurit t Guvernatorit t Banks, ka vendos n pikpyetje krkesn e prokuroris pr caktimin e mass s sigurimit, mbshtetur kjo edhe n parashikimet e ligjit procedural penal pr vendosjen e nj mase sigurimi.35. Kolegji Penal vlerson se gjykata e apelit gjat shqyrtimit t shtjes duhet t kishte mbajtur n konsiderat faktin q masa e sigurimit personal caktuar ndaj personit nn hetim, Adrian Fullani, duhet t jet midis nj raporti t drejt, t rndsis s faktit dhe sanksionit t parashikuar nga dispozita penale.36. Kolegji Penal n analiz t pretendimeve t paraqitura n rekurs, si edhe n qndrimet e mbajtura nga prfaqsuesi i akuzs, mon se personi nn hetim, Adrian Fullani, nuk paraqet ndonj rrezik t mundshm pr sa i prket dmtimit t procedimit hetimor, marrjen apo vrtetsin e provave lidhur me ngjarjen nn hetim. 37. Rezulton se, n momentin q kjo shtje sht marr n shqyrtim nga Kolegji Penal i Gjykats s Lart, personi nn hetim, Adrian Fullani, nuk sht m n funksionin e Guvernatorit t Banks s Shqipris.38. Paralelisht, me procesin hetimor, ndaj personit nn hetim ka evoluar edhe procesi administrativ. Rezulton se n mbledhjen e dats 6 shtator 2014, Kshilli Mbikqyrs, mbshtetur n nenin 47, pika 2, germa c t ligjit Pr Bankn e Shqipris, ka vendosur ti propozoj Kuvendit t Shqipris shkarkimin e Adrian Fullanit nga funksioni i Guvernatorit t Banks s Shqipris.39. N vijim t ksaj krkesa t paraqitur nga Kshilli Mbikqyrs, Kuvendi i Shqipris, n seancn plenare t dats 18 shtator 2014, ka votuar shkarkimin e Adrian Fullanit, nga detyra q ai mbante si Guvernator i Banks s Shqipris.40. Pavarsisht faktit q personi nn hetim, Adrian Fullani, rezulton se ka qen n shrbim t procesit hetimor, q me paraqitjen e kallzimit pran organit t akuzs pr vjedhjen e konstatuar, me marrjen e masave disiplinore ndaj punonjsve t Banks, si edhe me vnien n dispozicion t do krkese t paraqitur nga ky organ (Prokuroria e rrethit gjyqsor Tiran), pas marrjes edhe t vendimit nga Kuvendi i Shqipris, personi nn hetim, Adrian Fullani, ka humbur do akses n lidhje me administrimin, fshehjen apo dmtimin e dokumentacionit ligjor pran institucionit q ai ka drejtuar, dokumentacion i cili ka fuqin e provs n shtjen nn hetim nga organi i prokuroris.41. Kolegji Penal vlerson se masat e sigurimit sjellin nj kufizim t lirive personale q parashikohen n Kushtetut dhe n Konventat ndrkombtare, duke cenuar t mirat dhe interesat m t rndsishme dhe t muara t personit, si jan liria personale, liria pr t lvizur dhe e drejta e prons, si aspekte thelbsore kto t dinjitetit t njeriut. Masa e sigurimit personal, e veanrisht ajo e arrestit n burg, mund t justifikohet vetm n pranin e nj rreziku real pr procedimin penal.42. N procesin penal, aplikimi i masave t sigurimit personal krkon vrtetimin e dyshimeve t arsyeshme (neni 228 i K.Pr.Penale), t bazuar n prova. Bhet fjal pr ato provaq prokurori duhet t grumbulloj gjat zhvillimit t hetimeve paraprake, por t cilat formohen n gjendjen q jan aktet, pra t bazuara n materialin provues t grumbulluar deri n at ast t caktuar e q mund t ndryshoj duke evoluar apo involvuar n baz t pretendimeve t sjella nga prokuroria dhe nga mbrojtja.43. Masa e sigurimit sht e ndryshueshme ose e revokueshme n pritje t vendimit prfundimtar t themelit, n baz t rezultateve hetimore, t cilat mund t konfirmojn dyshimet e ngritura deri n at ast apo ti rrzojn ato dyshime fajsie t krijuara n baz t akuzs s ngritur. 44. Masat e sigurimit bjn kufizimin e lirive dhe t drejtave themelore, veanrisht liris personale n prputhje me parimin e prpjestueshmris dhe sakrifics sa m t pakt t nevojshme t cenimit s lirive themelore. 45. N jurisprudencn e saj Gjykata sht shprehur se: kushtet, kriteret dhe procedurat pr caktimin, zbatimin, rivlersimin, zvendsimin dhe kontrollin gjyqsor mbi masat e sigurimit, veanrisht atyre t arrestit, jan drejtprdrejt t lidhura me respektimin e t drejtave dhe lirive themelore t njeriut, konkretisht me lirin e personit dhe se kto procedura duhet t ken karakter gjyqsor dhe t sigurojn garancit e duhura sipas llojit t privimit t liris (shih vendimin nr.28, dat 23.06.2011 t Gjykats Kushtetuese, vendim nr.40 dat 18.07.2012).46. N vendimin nr.19/2012, Gjykata Kushtetuese, ka vlersuar se Gjykata e Lart, bazuar edhe n Vendimin Unifikues nr.3, dat 27.09.2002 t Kolegjeve t Bashkuara, duhet t mbante nj qndrim t shprehur lidhur me pretendimin e cenimit t liris personale, sepse kontrolli i respektimit t standardeve kushtetuese nga gjykatat m t ulta, sht detyr dhe funksion i ksaj Gjykate.47. Gjykata Evropiane e t Drejtave t Njeriut n jurisprudencn e saj ka theksuar n mnyr t vazhdueshme mjaftueshmrin e nj justifikimi dhe arsyetimi t prshtatshm pr sa i prket paraburgimit.48. Kjo gjykat, n nj sr rastesh ka deklaruar se arsyetimi i gjykatave vendse do t konsiderohet gjithmon i paprshtatshm nse sht abstrakt ose i bazuar n stereotipe (shtja Clooth kundr Belgjiks, GJEDNJ 12.12.1991; shtja Yagci dhe Sargin kundr Turqis; GJEDNJ 23.05.1995); Pr sa i prket diskutimit t rrezikut t largimit, GjEDNj-ja gjithashtu ka deklaruar se ai nuk mund t matet vetm n baz t ashprsis s dnimit t mundshm q personi rrezikon, por, duhet t vlersohet duke iu referuar disa faktorve t tjer t rndsishm, si veanrisht, karakteri i personit, morali i tij, shtpia, profesioni, pasuria, lidhjet familjare dhe t gjitha lidhjet e tij me shtetin ku ai po ndiqet penalisht, si dhe lidhjet e tij ndrkombtare (shtja Neumeister kundr Austris, GjEDNj, 27 qershor 1968, para. 10; shtja Smirnova kundr Rusis; shtja Letellier kundr Francs, GjEDNj, 26 qershor 1991, para. 43).49. Duke marr n konsiderat, kushtet dhe kriteret pr caktimin e masave t sigurimit personal, sa m sipr, Kolegji Penal i Gjykats s Lart vlerson me vend q ndaj shtetasit Adrian Fullani, t caktohet masa e sigurimit personal detyrim pr tu paraqitur n policin gjyqsore, parashikuar nga neni 234 i Kodit t Procedurs Penale.D. N lidhje me zgjidhjen e shtjes.50. Vendimi nr.1092, dat 15.09.2014 i Gjykats s Apelit Tiran n lidhje me caktimin e mass e sigurimit personal arrest n shtpi sht marr n zbatim t gabuar t ligjit procedural dhe si i till duhet t ndryshohet pr kt pjes.

51. Kolegji Penal e gjen me vend pr t ndryshuar vendimin e gjykats s apelit e duke vendosur si mas sigurimi personal ndaj personit nn hetim Adrian Fullani, at t Detyrimit pr tu paraqitur n policin gjyqsore, t parashikuar nga neni 234 i Kodit t Procedurs Penale.

PR KTO ARSYE

Kolegji Penal i Gjykats s Lart, mbshtetur n nenin 249, t Kodit t Procedurs Penale,

V E N D O S I

Ndryshimin e vendimit nr.1092, dat 15.09.2014, t Gjykats s Apelit Tiran.

Caktimin si mas sigurimi pr personin nn hetim Adrian Fullani at t paraqitjes n policin gjyqsore nj her n muaj t hnn e par t do muaji n orn 10.00.

Ngarkohet prokurori pran Gjykats s Lart pr zbatimin e ktij vendimi.

Tiran, m 05.11.2014MENDIM PAKICE

Un gjyqtari Aleksander Muskaj, anetar i trupit gjykues nuk jam dakord me vendimin e gjykates (shumices) dhe shfaq kete mendim per zgjidhjen e eshtjes:

Shumica eshte kontradiktore ne qendrimin e saj, ne lidhje me caktimin e mases se sigurimit "Detyrim per t'u paraqitur npolicin gjyqesore", te parashikuar nga neni 234 i K.Pr.Penale.

Ne qendrimin tim, vendimmarrja e Kolegjit Penal te Gjykates se Larte eshte kontradiktore, pasi shumica ka caktuar nje mase sigurimi, ate te "Detyrimit per t'u paraqitur ne policine gjyqesore" te parashikuar nga neni 234 i K. Pr. Penale, nderkohe qe, duke iu referuar arsyetimit te Kolegjit, nuk ekziston asnje prej kushteve te veanta te parashikuara nga neni 228/3 i K.Pr.Penale per caktimin e nje mase sigurimi.

Qe te mund te caktohet masa e sigurimit, Gjykata, perve ekzistences se kushteve te pergjithshme duhet te verifikoje nese ekziston dhe nje nga kushtet e veanta te parashikuara nga neni 228/3 i Kodit te Procedures Penale, qe jane:

ekzistenca e shkaqeve te rendesishme qe vene ne rrezik marrjen ose vertetesine e proves;

largimi i te pandehurit, ose rreziku qe ai te largohet;

rreziku qe i pandehuri per shkak te rrethanave te faktit dhe te personalitetit te tij, mund te kryeje krime te renda ose te te njejtit lloj me ate per te cilin procedohet.

Shumica ka argumentuar se: "...ky Kolegj, pa dashur te hyje ne analizen e tyre ne kete faze te hetimeve, ne rastin konkret ka parasysh disa kritere per sa i perket ndryshimit te mases se sigurimit personal te caktuar ndaj personit nen hetim Adrian Fullani, si: Fakti se lenia i lire e personit nen hetim nuk rrezlkon prishjen e provave apo marrjen e provave te reja lidhur me provueshmerine e elementeve te vepres penale per te cilat organi i akuzes po heton, nuk paraqet rrezikshmeri shoqerore apo t'eperbeje ndonje rrezik te mundshem per t'iu larguar dhe fshehur drejtesise".

Sa me siper vihet re qe, nga ana e gjykates eshte caktuar nje mase sigurimi ne mungese te kushteve te veanta te caktimit te saj. Pakica eshte e mendimit qe, nese Kolegji Penal i Gjykates se Larte (shumica) do te vleresonte, ashtu si ka konkluduar qe, nuk plotesohen kriteret e nenit 228 te K.Pr.Penale, ne perputhje me percaktimet e kesaj dispozite, duhej te vendoste rrezimin e kerkeses se organit te akuzes, per caktim mase sigurimi personal me karakter shtrengues ndaj personit nen hetim Adrian Fullani.

Mirepo, ne kushtet kur Kolegji Penal i Gjykates se Larte (shumica), vendos qe personit nen hetim Adrian Fullani t'i caktohet mase sigurimi personal me karakter shtrengues, pakica ka mendimin qe masa e zgjedhur nuk eshte caktuar ne perputhje me parashikimin ligjor te bere nga ligjvenesi ne dispoziten e nenit 229 te K.Pr.Penale.Caktimi i nje mase sigurimi personal kerkon nje analize lidhur me pershtatshmerine e mases se sigurimit, me shkallen e nevojave te sigurimit qe kerkohen per rastin e dhene. Nevoja e sigurimit lidhen kryesisht me personalitetin e autorit te vepres, por edhe me rendesine e faktit penal te pretenduar te kryer.

Pakica eshte e mendimit se, vendimi i shumices (perderisa ka arritur ne konkluzionin qe ndaj personit nen hetim Adrian Fullani duhet te vendoset mase sigurimi personal me karakter shtrengues), eshte jo ne perputhje me ligjin e konkretisht ate procedural penal, persa i perket kushteve te pergjithshme e te veanta per vendosjen e masave te sigurimit personal me karakter shtrengues, te parashikuara ne Titullin V, Kreu I, Seksioni I i K.Pr.Penale.

Detyre e gjykates ne caktimin e mases se sigurimit eshte te vleresoje si dhe te argumentoje pershtatshmerine e seciles mase me shkallen e nevojat e sigurimit te eshtjes konkrete, referuar parashikimeve te nenit 229 te K.Pr.Penale. Ne nenin 229 te K.Pr.Penale percaktohet se: "...1. Ne caktimin e masave te sigurimit, gjykata mban parasysh pershtatshmerine e seciles prej tyre me shkallen e nevojave te sigurimit qe duhen marre ne rastin konkret. 2. do mase duhet te jete ne raport me rendesine e faktit dhe me sanksionin qe parashikohet per vepren penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimesia, perseritja si dhe rrethanat lehtesuese dhe renduese te parashikuara nga Kodi Penal...".

Ne rastin konkret, pakica ka mendimin qe, shumica nuk i ka patur parasysh kriteret ligjore te sipercituara pasi si eshte percaktuar me siper, shumica ka arritur ne konkluzionin qe eshte e nevojshme qe ndaj personit nen hetim Adrian Fullani, duhet te caktohet masa e sigurimit personal me karakter shtrengues.

Ne kete kendveshtrim pakica ka mendimin qe, masa e zgjedhur nga Kolegji Penal i Gjykates se Larte (shumica) nuk i pergjigjet rendesise se faktit dhe eshte jo ne pershtatje me nevojat e sigurimit ne rastin konkret.

Duke patur parasysh sa me siper, pakica shfaq mendimin se, Kolegji Penal i Gjykates se Larte (shumica), duhej te vendoste:

"Lenien ne fuqi te vendimit nr.1092, date 15.09.2014 te Gjykates se Apelit Tirane, me ndryshimin qe te hiqen sanksionet e parashikuara nga pika 2 e nenit 237 te K.Pr.Penale.

Aleksandr Muskaj K.Pr.Penale, neni 432,

1. Rekursi n Gjykatn e Lart kundr vendimeve t gjykats s apelit mund t bhet pr kto shkaqe:

a) pr mosrespektimin ose pr zbatimin e gabuar t ligjit penal;

b) pr shkelje q kan si pasoj pavlefshmrin absolute t vendimit t gjykats, sipas nenit 128 t ktij Kodi;

c) pr shkelje procedurale q kan ndikuar n dhnien e vendimit.

K.Pr.Penale, neni 229/1/2 Kriteret pr caktimin e masave t sigurimit personal

1. N caktimin e masave t sigurimit gjykata mban parasysh prshtatshmrin e secils prej tyre me shkalln e nevojave t sigurimit q duhen marr n rastin konkret.

2. do mas duhet t jet n raport me rndsin e faktit dhe me sanksionin q parashikohet pr veprn penale konkrete. Mbahen parasysh edhe vazhdimsia, prsritja, si dhe rrethanat lehtsuese dhe rnduese t parashikuara nga Kodi Penal.

Ligji Pr Bankn e Shqipris, t ndryshuar, neni 53

Guvernatori vepron si drejtor i prgjithshm ekzekutiv i Banks s Shqipris, i ngarkuar pr mbarvajtjen e veprimtaris s prditshme t Banks s Shqipris. N rast se guvernatori mungon ose sht n pamundsi pr t vepruar, zvendsguvernatori i par vepron n cilsin e drejtorit t prgjithshm ekzekutiv t Banks s Shqipris.

Vendimi i Kshillit Mbikqyrs nr.13, dat 22.02.2006 Pr miratimin e rregullores pr nxjerrjen e akteve juridike.

11