VELİ EĞİTİM

SEMİNERİ 2

Doğacak bebek doğumdan bir gün önce Allah ile görüşür :

“Allah’ım dünyaya gideceğim ve orada ne

yapacağımı bilmiyorum.”

* Ben senin için bir melek yarattım ve o seninle ilgilenecek.

“Allah’ım onların dilini bilmiyorum.Onlarla nasıl anlaşacağım, nasıl iletişim kuracağım?”

* Senin için yarattığım melek, sana onların dilini öğretecektir.

“Allah’ım duyduğum kadarıyla dünyada çok kötülükler varmış. Onlarla nasıl başa çıkacağımı bilemiyorum.”

* Senin için yarattığım melek, seni canı pahasına kötülüklerden koruyacaktır. Merak etme.

“Allah’ım sana tekrar nasıl döneceğim?”

* Senin için yarattığım melek , bana nasıl döneceğini sana

anlatacaktır.

Derken melekler gelir ve dünyaya gitme zamanının

geldiğini söylerler ve çocuğu Allah’ın huzurundan

götürürlerken bebek tekrar sorar ;

“Allah’ım benim için yarattığın meleğin adı ne?”

* Adının önemi yok ;

ama, sen ona

ANNE diyeceksin.

ÇOCUĞUM BİR PROBLEM YAŞADIĞINDA BUNU NASIL ANLARIM ?

VE BU KONUDA NASIL BİR YOL İZLEMELİYİM?

1. ÇALMA VE HIRSIZLIK• NEDENLERİ:1-Çocuğa yeterli harçlık verilmemesi: Çocuğun temel

ihtiyaçlarının karşılanmaması2-Çocuğun hayatında önemli bir yoksunluk: Böylece

çalma sembolik olarak ana-babanın sevgi, ilgi eksikliğinin yerini tutar. Sevilmediğini düşünen çocuk, ilgi çekmek için çalabilir. Bazen ana- baba kaybından sonrada ortaya çıkabilir. Genellikle çalma davranışı gösteren çocukların, alkolik veya suçlu ana-babalar tarafından yetiştirildiği ve ihmal edildiği belirlenmiştir.

3-Çocukta mülkiyet fikrinin gelişmemiş olması:4-İntikam almak:Ör; başarılı bir çocukla kıyaslanan bir

çocuk, ondan intikam almak için eşyalarını alabilir. Çocuk otoriter ana-baba ya da öğretmenden intikam almak için de çalabilir.

5-Ana-babanın çocuğun yaptığı bu davranıştan bilinçaltı zevk alması: Çocuk bunu hisseder ve çalmaya devam eder.

6-Çocuk özdeşleşmek için kendine kötü örnek seçmiş olabilir: Çocuk bir grubun onayını almak için yapabilir. Amaç çalmak değil, başkalarını yaranmaktır.

7-Özgüvenini artırmak için: Bazı çocuklar kendi güçlerini, erkekliklerini kanıtlamak için yaparlar.

8-Çocuğun anne-baba ile hesaplaşmasının bir yolu olabilir:

9-Depresyon, yeni doğan kardeşe duyulan kıskançlık veya öfkenin çocukta yarattığı stresin göstergesi olabilir. Ör; eşine kızan bir annenin çocuğa bağırması

• NASIL ÖNLENIR?• 1-Değerleri Öğrenmek: Çocuğa dürüstlük ve başkalarının

mülküne önem verme öğretilmelidir. Anne-baba örnek olmalıdır.

• 2-Örnek oluşturma: Önce anne-baba çocuğa örnek olmalıdır. Başkasına ait eşyalar alınmamalı, bulunmuş eşyalar geri götürülmeli, diğer insanlar kandırılmamalıdır. Otelden havlu alan baba örneği ver.

• 3-İletişimi güçlendirmek: Eğer evde çocuk yakın ilişkiden yoksunsa, yeterli zaman ayrılmıyorsa, aile bireyleri arasındaki ilişki güçlendirilmelidir

• 4-Çocuğa belirli bir miktarda harçlık verilmelidir. Çocuğun gereksinimlerini karşılayabilecek belirli bir harçlık mutlaka verilmelidir. Çocuk ihtiyacı olduğunda tekrar alabileceğini bilmelidir.

• 5-Mülkiyet hakları: Çocuğa ihtiyacı olduğunda, kendisine ait olmayan bir eşyayı nasıl ödünç alabileceği ve bunu nasıl geri vereceği öğretilmelidir.

• 6-Etrafta bozuk para gibi cezp edici eşyalar bırakılmamalıdır.• 7-Çocuğun kendisine ait eşyaları olmalıdır. Çocuğun en

azından bir kaç eşyası olmalıdır. Anne-baba çocuğun eşyalarını kullanacağı zaman ondan izin almalıdır.

2. ÖZGÜVENSİZLİK• NEDENLERİ:

• ÇOCUĞUMUZU TANIMAMA• ELEŞTİRİLME• SÖZ HAKKININ OLMAMASI• YETENEKLERİNİN KISITLILIĞI• TAKDİR EDİLMEME• MODEL ANNE BABA• AŞIRI BEKLENTİ• UYGUN SORUMLULUKLARIN VERİLMEMESİ

NASIL ÖNLENİR• Çocukların özgüvenlerini sağlamak için yapılacak şeyler • 1 . Var olmalarının sizin için ne kadar önemli olduğunu onlara

hissettirin. 2 . Kendilerine olan özgüvenlerinde sarsıntı gördüğünüz an harekete geçin. 3 . Çocuğunuzun gerçek özgüveni sağlamasında yardımcı olun.

4 . Çocuğunuza kendisine has yeteneklerini ortaya çıkartmasında yardımcı olun 5 . Yaptıkları ve ilgilendikleri şeylerin sizin için ne kadar önemli ve değerli olduğunu gösterin. 6 . Evinizde herkesin birbirine güveneceği bir ortam oluşturun. 7 . Çocuğunuza kendi davranışlarınızla örnek olduğunuzu unutmayın. 8 . Beklentileriniz çocuğunuzun seviyesinde olsun, onu aşacak beklentilerden kaçının. 9 . Çocuklarınıza sorumluluklar verin 10. Sadece çok özel yetenek ya da başarılarına değil herşeyine değer verdiğinizi ve taktir ettiğinizi belirtin. 11 .Ne yaparlarsa yapsınlar onları bağışlayın ve sevgi ile emniyette olduklarını hissettirin. 12 . Birlikte vakit geçirin. 13 . Onların özgüvenlerini sağlayacak sözlerde bulunun "14 . Çocuğunuzla ilgili problemeleri onu suçlamadan ya da onun karekterini eleştirmeden tartışın.

3. YALAN SÖYLEME• 1- Hayali Yalanlar: Küçük çocuklar gerçeği iyi

değerlendiremedikleri için uydururlar. Yetişkinler bunları yalan olarak görür.2-Taklit Yalanlar: Çocuklar ana-babayı örnek alır. Ana-babanın yalanına tanık olan çocuk, yalan söylemeyi öğrenir. Ör; doktora gidiyoruz diye gezmeye giden anne-baba çocuğun yalan söylemesine zemin hazırlar.3-Sosyal Yalanlar: Bunlar en yaygın olan yalanlardır. Bir yere gideceğimiz zaman, gitmek istemiyorsak, "hastayım " deriz.4-Savunma Yalanları: Çocuk kendini korumak için yalan söyler.Çocuk sık sık eleştiriliyorsa, sert tepki gösteriliyorsa, mükemmelliğe zorlanıyorsa çocuk yalana başvurabilir.Çocuk doğru söylediğinde "yalan söylüyorsun" diye suçlanan çocukta , bu yalanların alışkanlık haline gelmesine neden olur5-Yüceltilmiş Yalanlar :başkalarının hayranlığını kazanmak için söylenen yalanlardır. Bazen de çocuklar bir özlemini dile getirmek için yalan söyler. Ör; babasız bir çocuğun "babam var" demesi gibi. Normal yollardan takdir edilmeyen çocuk, yalana başvuracaktır."Annem öldü" diyen bir çocuk, kardeş doğumu ile birlikte ilgisiz kaldığı için böyle söylemektedir.

NASIL ÖNLENIR?•

1-Yetişkinler örnek olmalıdır 2-Aşırı tepki göstermemek gerekir.

• 3-Çocuklardan başaramayacakları şeyler beklememelidir.4-Fazla baskıdan kaçınmalı ve koyduğumuz kurallarla çocuğun yaşamını fazla sınırlamamalıyız.5-Çocuğu yetişkinler araç olarak kullanmamalıdır.Ör; anne yada babanın çocuğa yalan söyletmesi. Annenin "bu yaptığımızı baban duymasın" demesi.6-Gizli polis gibi çocuğu sorgulamamalı: Ör; "Doğru söylersen ceza vermeyeceğim" dedikten sonra, çocuk doğruyu söyleyince "biliyordum" diyerek tepki vermek yada dayak, çocukta yalanı pekiştirir.Çünkü çocuk doğruyu söyleyince olumsuzlukla karşılaşmaktadır.

• 7-Çocuğun diğer çocuklarla kıyaslanmaması gerekir.8-Ana-baba-çocuk iletişiminin olumlu olması gerekir. Çocuk istek, sıkıntı, kaygı ve endişelerini bizimle konuşabilmelidir. Çocuğu dinlemek ve çözüm yollarını kendisinin bulmasına yardımcı olmak gerekir.9-Yalan söylediği için çocuğu suçlamamak gerekir. "Yalancı" etiketi yapıştırılmış olan bir çocuk, bu etiketin gereklerini yerine getirecektir, çünkü yaptığı işin kendini yansıttığına inanır. Bu davranışı onaylamasak bile,Çocuğumuzun kişiliğini bu davranıştan ayrı tutmak gerekir.Salt kendisi olduğu için onu sevdiğinizi çocuğunuzun anlamasına yardımcı olun.10-Doğrudan emin olmak için kontrol edin. Çocuğa "ödevin bittimi" diye sormak yerine "ödevini görmek istiyorum" deyin.Bu davranış hem kontrol edileceği için ödevini düzgün yapmasını sağlar hem de sonucundan çekindiği için yalan söylemez.

4. OKUL KORKUSU OKULA GİTMEME

• Heves ve enerji kaybı oluşmaya başlamışsa, • Alıngan ve sinirli olma halinde artış görülüyorsa,• İştahsızlık ve uykuda huzursuzluk varsa,• Okul etkinliklerine karşı pasif, içe kapanık ve utangaç

davranıyorsa,• Okulda ve evde daha çok nedensiz ağlamaya, kavga etmeye ve

dikkat çekmeye çalışmaya başladıysa,• Evde kalmak ve okul ödevlerini kaçırmak arasında seçim

yapamayıp aşırı kaygılı olduysa,• Sık sık hasta olmadığı halde baş veya karın ağrısı bahane ederek

şikayet ediyorsa,• Okula giderken ağlama, hastalanma ya da okula gitmeyi istememe

davranışları geliştiriyor ve evde kalmasına izin verilince bunlar birdenbire kayboluyorsa,

• Bir seferde günlerce okula gitmediği oluyorsa,• Okula gitmediği için suçluluk duymuyorsa,• Okula devam ettiği zamanlarda iyi bir öğrenci olabiliyorsa okul

korkusundan şüphelenilebilir.

6. MADDE KULLANIMINEDENLERİ

• Sık sık harçlık istiyorsa• Evin dışında çok fazla zaman geçiriyorsa• Nefes kokusunu saklamak ihtiyacı duyuyorsa• İştahsızlık varsa• Agresif davranıyorsa• Bir şeyleri saklama tedirginliği yaşıyorsa• Yetişkinmiş gibi davranıyorsa• Evde başka bir odada fazlaca yalnız zaman geçiriyorsa• Evde otururken sık sık dışarıya yada başka bir odaya

gidiyorsa• Okulda devamsızlığı arttıysa

7. Dikkat Dağınıklığı Olan Çocuklar Hakkında Bilmeniz

Gerekenler•

1. Dikkat dağınıklığı olan çocuklar, bir şeye yoğunlaşmakta güçlük çeker. Bunun anlamı, beyinleri ortama bir bağlanır bir kapanır. Çevre ile bağlantıları kesildiğinde, bu çocuklar o an önemli olmayan şeylerle ilgilenmeye başlarlar. Bu onların önemli olan şeyleri kaçırmasına sebep olur.2. Sınıftayken, akılları başka yere gider. Örneğin, pencereden dışarıyı seyrederler, saatin tik taklarına takılırlar ya da bir önceki akşam televizyonda izledikleri birşey üstüne düşünürler.3. Bazen kendilerini okulda çok yorgun ve sıkılmış hissederler. Bu özellikle oturmaları ve dinlemeleri ya da okul çalışmalarını yapmaları gerektiğinde olur.4. Dikkat dağınıklığı olan çocukların akılları hızlı işler. Bu yüzden pek çok hata yapabilirler.5. Bazen çok hareketli olurlar. Bedenleri durmadığından, insanlar onlara hiperaktif der. Oturmaları gerektiğinde yerlerinde duramaz ve dolaşırlar. Bu onların gereken bitirmeleri gereken işlere mani olur ve çevrelerinde ki insanları da rahatsız eder.6. Pek çok kez, dikkat dağınıklığı olan çocuklar, düşünmeden hareket eder ve konuşurlar. Bu yüzden dürtüseldirler. Bunun sonucunda kastetmedikleri şeyleri söyler ve yaparlar. Bazen de başları derde girer.7. Dikkat dağınıklığı olan bazı çocuklar, devamlı yeni oyunlar oynamak, yeni oyuncaklar ve heyecan ister. Bir şeyi istediklerinde de oldukça ısrarcı olabilirler.

8. KISKANÇLIK• Kıskançlık heycanı, kızgınlık sonucu oluşan, insanlara yönelik bir

içerleme tutumudur.Nedenleri: ikinci çocuğun doğması

çocuğun bilmeyerek işlwediği bir hata yüzünden suçlanması. Çocuğun akranlarıyla kıyaslanması. Sevgi açlığı. (aynı cinsten arka arkaya gelen 2-3 çocuktan sonra farklı cinsten gelen diğer çocuğun sevgi odağı olması.). böylece diğer kardeşlerle pek ilgilenilmediği için sevgi açlığı doğar.  Anne babanın iç sıkıntısını çocuğa aktarması sonucu çocuğun mutlu aileleri kıskanması. Kardeşler arasındaki geçimsizlikte yan tutulması. Aile içinde kız-erkek kardeşler arasındaki yarışma. Karı-koca arasındaki aşırı sevgi oğlanın anneyi babadan, kızın babayı anneden kıskanması. Sos yo-ekonomik yönden geri olan aile çocuğunun yüksek gelirli aile çocuğunu kıskanması.Çözüm yolları:  her aile çocukta fark edilmezse de kıskançlığın olduğunu varsaymalı, bunu doğal karşılayıp, bunu arttırıcı ya da alevlendirici tutumlardan kaçınması. Anne- baba çocuktaki kıskançlık duygularını ve davranışlarını fark etmeye çalışmalıdır. Önlemler alınmalı. Yani anne-baba hatalı tutumları varsa bunları düzeltip yararlı olacak davranışlar sergilemesi. Kıskançlık nedeniyle çocukta görülebilecek, alt ıslatma,tırnak yeme, parmak emme gibi gerileme belirtileri onun ruh sağlığını büyük ölçüde etkiler. Bu nedenle çocuk dünyaya gelmeden büyük kardeş buna alıştırılmalı, bebeğin bakamında onun da ilgilenmesi istenmelidir.