http://www.ghaemiyeh.com

یمالسا تموکح هیقف : تیالو

: هدنسیون

( هر ) ینیمخ ماما

: یپاچ رشان

ینیمخ ماما یشهوژپ یشزومآ هسسوم

: یلاتیجید رشان

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم

تسرهف5تسرهف

یمالسا تموکح هیقف : 9تیالو

باتک 9تاصخشم

[ اهراتفگشیپ ]9

: رشان 9همدقم

[ فلؤم ] 13همدقم

تموکح لیکشت موزل 23لیالد

ییارجا تاسسؤم 23موزل

ص) ) مرکا لوسر هیور 24تنس و

ماکحا يارجا رارمتسا 24ترورض

ع) ) بلاط یبأ نب یلع نینمؤملا ریما 25ۀیور

مالسا نیناوق تیفیک 25تیهام و

یمالسا ماکحا زا ییاههنومن 27یسررب

یلام ماکحا 127

یلم عافد ماکحا 228

ییازج ماکحا قوقح و قاقحا ماکحا 329

29هراشا

یسایس بالقنا 29موزل

یمالسا تدحو 30موزل

مورحم مولظم و مدرم تاجن 31موزل

رابخا رظن زا تموکح 32موزل

یمالسا تموکح 34زرط

اهتموکح زرط ریاس اب نآ 34فالتخا

www.Ghaemiyeh.comتسرهف ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 5

راد مامز 37طیارش

37هراشا

. تلادع نوناق 2 هب ملع 137

تبیغ ةرود رد راد مامز 38طیارش

هیقف 39تیالو

يرابتعا 39تیالو

ینیوکت 40تیالو

یلاع ياهفده هب ندیشخب ققحت يارب تسا ياهلیسو 41تموکح

تموکح یلاع 42ياهفده

اهفده نیا ققحت يارب مزال 43لاصخ

رابخا دانتسا هب هیقف 43تیالو

43هراشا

[ تسخن تیاور ]44

44هراشا

: مینکیم تبحص ضرف ود يور تیاور نیا ةراب رد 44ام

[ مود تیاور ]49

49هراشا

تیاور نیا نتم ةراب 49رد

تیاور موهفم 49رد

[ موس تیاور ]51

51هراشا

ایبنا فیاظو اهتثعب و 51فده

نوناق قفو رب 53تموکح

[ مراهچ تیاور ]54

www.Ghaemiyeh.comتسرهف ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 6

تسیک هب قلعتم اضق 55بصنم

تسا لداع هیقف اب 55یسرداد

[ مجنپ تیاور ]56

[ مشش تیاور ]57

«[ ۀلظنح نب رمع هلوبقم » متفه تیاور ]60

60هراشا

« هلظنح نب رمع » هلوبقم یسرب ] ]64

64هراشا

اوران ياهتردق زا یهاوخداد 65میرحت

مالسا یسایس 66مکح

دنامالسا ياملع روما 66عجرم

دناییاورنامرف هب بوصنم 66املع

[ متشه تیاور ]67

67هراشا

؟ دنلوزعم تموکح بصنم زا املع 68ایآ

تسا ظوفحم هشیمه املع 69ياهبصنم

[ مهن تیاور « ] حادق ۀحیحص »69

[ مهد تیاور ] يرتخبلا وبا 70تیاور

70هراشا

تیاور 70یسررب

صن قیرط زا هیقف تیالو 75تابثا

75هراشا

يوضر هقف زا 75يدیؤم

تادیؤم 76ریاس

www.Ghaemiyeh.comتسرهف ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 7

یمالسا تموکح لیکشت يارب هزرابم 89همانرب

89هراشا

تامیلعت تاغیلبت و تمدخ رد 92تاعامتجا

دیروآ دوجو هب 93ییاروشاع

ینالوط ياهزرابم رد 94تمواقم

تیناحور ياههزوح 96حالصا

96هراشا

رامعتسا یقالخا يرکف و راثآ ندرب نیب 96زا

اهامنسدقم 100حالصا

اههزوح 102هیفصت

دینک درط ار يرابرد 104ياهدنوخآ

میزادنارب ار رئاج 105ياهتموکح

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم 107هرابرد

www.Ghaemiyeh.comتسرهف ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 8

یمالسا تموکح هیقف : تیالو

باتک تاصخشم

.1368 - 1279 ناریا ، یمالسا يروهمج راذگناینب بالقنا و ربهر هللاحور ، ینیمخ ، هسانشرس : س) ) ینیمخ ماما یمالسا / تموکح هیقف : تیالو روآدیدپ : مان ناونع و

.1378 (س ،) ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسسوم نارهت : رشن : تاصخشم ص. [ 160 ، ] هدزای يرهاظ : تاصخشم

. رثوک تسورف : ( مود پاچ : ) لایر 1250 964-335-023-1 ؛ لایر : 3500 کباش :

. يراپسنورب یسیون : تسرهف تیعضو . تسا هدش رشتنم بالقنا ریبک ربهر (س ) ینیمخماما درگلاس نیمدص تشادیمارگ اب نامزمه باتک نیا تشاددای :

. مهن پاچ تشاددای : (. 139 ص .) 1379 س ،) ) ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسسوم رگید : پاچ تشاددای :

ناتسمز 1373. مود : پاچ تشاددای : راهب 1373. لوا : پاچ تشاددای :

. سیونریز تروص هب نینچمه 160 ؛] - ] 156 ص . همانباتک : تشاددای : هیقف تیالو عوضوم :

تلود مالسا و عوضوم : س) ) ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسسوم هدوزفا : هسانش

BP223/8/خ8و8 1378 هرگنک : يدنب هدر 297/45 ییوید : يدنب هدر

1900361 یلم : یسانشباتک هرامش

[ اهراتفگشیپ ]

: رشان همدقم

هلآ نییبنلا و متاخ دمحم هللا لوسر یلع مالسلا ةالصلا و میظعلا و یلعلا هللاب الا ةوق لوح و ال هلل و ال دمحلا میحرلا نمحرلا هللا مسب . نیبیطلا

قیقحت و لضف و لها هعماج هب اهتسرهف زا ياهعومجم یحیضوت و ياههتشوناپ اب هارمه نآ ححصم نتم کنیا هک هیقف » تیالو » باتکهدزیس هلصاف رد هیلع ، هللا مالس ینیمخ ، ماما ترضح هک تسا ینارنخس هدزیس هعومجم ددرگیم ، میدقت ماما ترـضح راثآ ناقاتـشم

. دناهدومرف داریا فرشا فجن رد تماقا مایا رد . ) 1348 ش / 11 ات 20 / 1348 / 11 اب 1 / قباطم هجحیذ 1389 ) مود ات هدعقیذ 1389 . تسا هدش رشتنم ریثکت و سرد دنچ ای کی تروص هب هاگ لماک و یهاگ فلتخم ، روص هب مایا نامه رد اهینارنخس نیا

پاچ هب توریب رد ماما نارای طسوت تسخن دـیدرگ و هدامآ پاـچ يارب ماـما ترـضح دـییأت شیاریو و زا سپ زییاپ 1349 ش . رد و

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 9

ناتسناغفا ناتسکاپ و اکیرما و ییاپورا و ياهروشک هب یبالقنا ناناملسم هدافتـسا يارب نامزمه دش و هداتـسرف ناریا هب یناهنپ دیـسر و . دیدرگ لاسرا

لاس 1356 ش. رد زین یمالسا بالقنا يزوریپ زا لبق باتک نیا . تساهدش پاچ ربکا » داهج » همیمض هب ءاطغلا » فشاک يوسوم ماما زا ياهمان » مان اب ناریا رد

تسیل ردص رد هاش میژر رد ینیمخ ماما راثآ رگید نوچمه هیقف » تیالو » باتک 2 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

نیا هعلاطم ای نتـشاد و هارمه مرج هب یتح باتک و نیا ریثکت پاچ و مرج هب هک یناسک دـندوب رایـسب هچ تشاد و رارق هعونمم بتک تموکح هشیدنا زا يرادـبناج هاش ، میژر تاقییـضت كاواس و راشف مغر یلع یلو دـنتفرگیم رارق هجنکـش ریز هداتفا و نادـنز هب رثا

ناملسم و ياهورین نایم رد تعرس هب دوب هدیدرگ نییبت ینیمخ ماما ترـضح هلیـسو هب رـضاح باتک رد نآ یهقف ینابم هک یمالـسا ناونع هب هیقف تیالو ساسا رب یمالسا تموکح لیکـشت هدیا تفای و شرتسگ زکارم رگید اههاگـشناد و هیملع ، ياههزوح رد یبالقنا

. دش رگهولج ینیمخ ماما تضهن دادرخ و هدزناپ مایق ياهنامرآ نیرتیلصا زا یکی رـصتخم و رایـسب یـضعب هچ رگ دـناهدرک و یهاتوک ياهثحب هقف فلتخم باوبا رد دروم بسانت هب الومعم هیقف تیـالو باـب رد اـهقف

نآ لیلدهک دوشیمن هدید امدق یهقف بتک رد دروم نیا رد عماج مظنم و ثحب کی اما دناهتخادرپ عوضوم هب رتشیب لیصفت هب یخرب حرط ناکما مدع رئاج و ياهتموکح هطلـس یمالـسا و کلامم هتـشذگ خیرات رب مکاح یعامتجا یـسایس و طیارـش رد تسیابیم ار

. درک وجتسج اهقف تیمکاح طیارش ندوبن ایهم ظاحل هب یثحابم نینچ تابثا رد اهقف مومع تبیغ ، نامز رد هیقف تیالو نوئـش تارایتخا و هدودـحم رد هعیـش ياهقف يارآ فالتخا زا رظن عطق لاح نیع رد

تارایتخا هنماد تیالو و باب رد اهقف يارآ هطبار نیمه رد اریخا هک دـنراد ، رظن قافتا الامجا طیارـشلا عماـج هیقف يارب تیـالو یعون . تسا هدش يروآدرگ دنچ ییاهباتک نمض رد تبیغ نامز رد اهنآ

هب نیریاس زا رتعماج رتشیب و مایألا » دئاوع » باتک رد هیراجاق رـصع ياملع زا یقارن دـمحا الم هللا تیآ موحرم دوجوم عبانم ساسا رب . تسا هتخادرپ عوضوم نیا

. دراد تیالو قح زیچ ود رد هیقف تبیغ » رصع » رد هک تسا هدرک تباث یلک روط هب ددعتم ، تایاور هب کسمت اب ادتبا ناشیا انثتسا یعرش لیلد هب يدراوم هکنیا رگم دناهتـشاد تیالو هدوب و رایتخا بحاص اهنآ رد ع ) ) همئا و ص ) ) ربمایپ هک يروما همه رد - 1

. دوش. دوش ماجنا دیاب دراد و طابترا ادخ ناگدنب يایند نید و اب هک يروما همه رد - 2

، نیبیاغ نیناجم و نامیتی و لاوما ظفح یهلا ، دودـح يارجا ءاتفا ، هلمج : نآ زا اـهقف و تیـالو تانوئـش زا دروم هد هب همادا رد ناـشیا تایآ و هب دانتسا اب و ع ) ) موصعم ماما لاوما رد فرصت

3 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . تسا هدرک ثحب لیصفت هب هدرک و صاخ هجوت یهقف ياهلالدتسا تایاور و و

رد دوخ اما تسا ، هتـسنادیم زین تموکح رما لـماش ار هیقف تیـالو وا هک دـیآیم رب ضر ) ) یقارن موحرم هیلوا بلاـطم زا هچ رگ « 1». دنکیمن دیکأت حیرصت و نآ رب هدرتسگ یهجو

لئاسم بسانت هب ناهیقف ریاس لثم دروم نیا رد ثحب رب هوـالع هک تسا یهیقف اـهنت س ) ) ینیمخ ماـما ترـضح یقارن ، موحرم زا سپ الیـصفت حیرـصت ، دـیکأت و ینـشور و اب راب نیلوا يارب لماش ، عماج و يانعم نامه اب تموکح رما يدـصت رد ار هیقف تیـالو فلتخم ،

رد هسلج هدزیـس یط رد یهافـش تروص هب راب کی ار هیقف تیالو ثحبم دـش هراشا هکنانچ تسا و هداد رارق تاـبثا یـسررب و دروم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 10

. تساهسرد نامه هدش شیاریو بوتکم و تروص رضاح ، باتک هک دناهدومن سیردت فرشا فجن . دناهتشون کبس نامه اب ابیرقت « 2 « » عیبلا باتک - » يدلج جنپ هعومجم زا مود - دلج رد ار هیقف تیالو ثحبم رگید راب و

رد تیالو صوصخب تسا - فیاظو مامت هیاپ ساساهک و تیالو -» » لصا رایسب ، دیکأت تیانع و اب هیقف » تیالو » باتک رد ینیمخ ماما . دناهداد رارق یسررب دروم ار نآ یسایس ياههبنج تموکح و رما

رارق ییانتعایب دروم یمالـسا عوضوم نیرتمهم نیا ات تسا هدـش ببـس هک یعامتجا یـسایس و لماوع نییبت رب هوـالع باـب نیا رد و ندرک حرط اب تموکح رما رد هیقف تیالو ققحت يارب یلمع يزیرهمانرب هب یهقف ، نقتم شور نامه رب یلالدتساياهثحب نمض دریگ ،

. دناهتشاد هجوت زین یلمع لباق صخشم و ياههار ینایب اب دننکیم و هراشا هدـش هدراذـگ ارجا ضرعم هب مالـسا يدوبان يارب هک نانمـشد ياههشقن هب ادـتبا باتک نیا رد ماما ترـضح يارب نآ یقوقح نیزاوم هکنیا ای دنک و هرادا ار هعماج تسین رداق تعنـص ندمت و رـصع رد مالـسا هکنیا لیبق زا یتاهبـش هب لدتـسم

مزال هنیمز داجیا رد نانمشد تائاقلا هک دننکیم هراشا هطبار نیمه رد دنهدیم و خساپ تسا ، ناوتان فیعض و هعماج تالکـشم لح یمالـسا تموکح هرابرد دـهاوخب یـسک رگا هک يروط هب تسا هدرک رثا زین هیملع ياههزوح رد یتح تسایـس زا نید ییادـج يارب

. دنک هیقت دیاب دیوگب ، نخس هب تسا ، هدوب نارگرامعتـسا تاـغیلبت درواـهر هک دـیدج ندـمت ربارب رد یگتخاـبدوخ یلخاد و ياهفعـض هب هراـشا اـب ینیمخ ماـما

مالسا نادنمشیدنا ناوج و بالط اههزوح و ______________________________

. مق نایلیعامسا ، هسسؤم رشن ، 459 ص 501 - ج 2 ، عیبلا ؛ باتک (. 1)

. مق نایلیعامسا ، هسسؤم رشن ، 459 ص 501 - ج 2 ، عیبلا ؛ باتک (. 2) 4 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دنروخن ار اهههبـش اههشقن و نیا بیرف و دـنرامگ ، تمه شیوخ یعامتجا یـسایس و فیاظو هب مامت تیدـج اب هک دـنهدیم رادـشه عماج تسا ینید مالسا دهاوخیم و يداقتعا یقالخا و ياهلح هار یعامتجا تالکـشم تسین و فلاخم يدام تفرـشیپ اب مالـسا اریز

. دنزیخرب شالت هب مالسا ياملع نادنمشیدنا و هکنآ هب طورشم دنک لح ار تالکشم یمامت تسا رداق هک . تساهدرک نییعت هفیلخ ص ) ) مرکا ربمایپ هک یخیرات ملسم تیعقاو نیا نایب اب ینیمخ ماما

. دهاوخیمن هفیلخ هک ماکحا نایب تسا ؟ ماکحا نایب يارب هفیلخ نییعت ایآ هک دنکیم حرطم ار لاؤس نیا . تسا نیناوق تاررقم و يارجا يارب تسا ، تموکح يارب هفیلخ

نـشور هفیلخ هاگیاج هک تسا تروص نیا رد میوش و دـقتعم یمالـسا تموکح لیکـشت ترورـض هب اـم هک تسا نیا مهم اـجنیا رد . دوشیم

ربمایپ لمع - 1 زا : دنترابع هک دننکیم رکذ یمالسا تموکح لیکشت ترورض لیالد ناونع هب ار يدراوم باتک نیا رد ماما ترـضح . تموکح لیکشت رد

. تسا هشیمه يارب هکلب درادن ترورض ربمایپ نامز رد طقف هک یهلا ماکحا يارجا رارمتسا ترورض - 2. تسین ارجا لباق تموکح نودب هک مالسا نیناوق تیفیک تیهام و - 3

. ییازج یقوقح و ماکحا و یلم ، عافد یلام ، ماکحا لثم :ددرگیمزاب و هیما ینب رصع هب هک لصا نیا زا فارحنا یخیرات هقباس هب یمالسا ، تموکح ترورض لدتـسم نایب زا سپ ینیمخ ماما

. دننکیم هراشا دباییم ، همادا سابع ینب نارود رد

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 11

دوب و رصم هنعارف مور و يروتارپما ناریا و یهاشنهاش ماظن تروص هب یمالـسا و دض ياهویـش تموکح رد نانآ شور هک نایب نیا اب . تفای همادا یمالسا ریغ لاکشا نامه هب زین دعب ياهنارود رد

ترورـض یـسایس بالقنا کی عوقو سپ دـننکیم مکح عضو نیا رییغت يارب ماـیق رب عرـش لـقع و هک دـنکیم دـیکأت ماـما ترـضح ماکحا ندـش هدایپ یمالـسا و تموکح يارب مزـال هنیمز داـجیا موزل یتوغاـط و تموکح زا يریگولج ترورـض رب هوـالع دـباییم و

مولظم و مدرم تاجن موزل زین هدـش و هقرفت راـچد یجراـخ یلخاد و نوگاـنوگ لـماوع رثا رب هک یمالـسا تما تدـحو موزل مالـسا ،صوصخب نیملسم و یهلا فیلاکت زا هک مورحم

5 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . دزاسیم يرورض ار یسایس بالقنا کی ماجنا دشابیم ، املع

تایاور رابخا و رظن زا تموکح لیکـشت موزل هب تموکح ، عیرـشت هفـسلف رد ناذاش نب لـضف زا یتیاور رکذ اـب همادا رد ینیمخ ماـما . دزادرپیم

هدـش هراشا هتکن نیا هب تسا و هتفای صاصتخا اهتموکح ریاس اـب یمالـسا تموکح قرف ناـیب هب هیقف » تیـالو » باـتک زا یمهم شخب ینیمخ ماـما رظن زا تهج نیدـب مالـسا ؛ نیناوق هب طورـشم ینعی تسا هطورـشم تموکح زا یـصاخ عون یمالـسا تموـکح هک تسا ماکحا هدودـحم رد تموکح تالیکـشت فلتخم و ياههناخترازو يارب يزیرهماـنرب عقاو رد يراذـگنوناق سلاـجم هننقم و هوق هفیظو

. اهتموکح ریاس رد حلطصم يراذگنوناق هن تسا یمالسا دنکیم و هراشا تسا یمالسا تموکح زرط تعیبط زا یشان امیقتسم هک رادمامز طیارش هب هیقف تیالو ثحابم همادا رد ماما ترـضح

. تلادع نوناق و هب ملع زا : دنترابع هک دراد دوجو یساسا طرش ود رادمامز يارب ریبدت لقع و لثم هماع طیارش زا سپ دیامرفیم :. تسا باتک يدعب ثحابم عوضوم تبیغ رصع رد هیقف تیالو

فرط زا دوش و ارجا مالسا ماکحا تسا انب یفرط زا تسا و تبیغ نارود هک نونکا : » دنیامرفیم هتشذگ بلاطم رب هیکت اب ینیمخ ماما عوضوم نیا یـسررب زا سپ ماجنارـس و تسیچ »؟ فیلکت تسا ، هدـشن نییعت ماـکحا يارجا يارب یـسک لاـعتم يادـخ فرط زا رگید

دوب دوجوم ع ) ) بحاص ترـضح تبیغ ] عورـش ] نامز ات مالـسا ردص زا هک ار یتموکح تیـصاخ دنوادخ » هک دـنریگیم هجیتن نینچ . تسا هداد رارق مه تبیغ دعب يارب

دننک عامتجا مه اب رگا تسا ، دوجوم ام رـصع ياهقف زا يرامـشیب هدـع رد دـشاب تلادـع نوناـق و هبملع زا تراـبع هک تیـصاخ نیا ییالقع يرابتعا رما کی هیقف تیالو هک دننکیم هراشا بلطم نیا هب دعب و دنهد » لیکـشت ملاع رد یمومع لدـع تموکح دـنناوتیم

زج یتیعقاو » تیالو نیا تسا و تباث زین طیارـشلا عماج هیقف يارب دناهتـشاد هعماج هرادا يارب همئا ربمایپ و هک یتارایتخا ماـمت تسا و «. تسا ماکحايارجا هفیظو ماجنا هلیسو هکلب تسین یماقم نأش و هتاذ دح یف درادن و لعج

مکاح يارب مزال لاصخ تموکح و یلاع ياهفده هب ثحابم نیا زا سپ ماما ترضح 6 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مظعا تمـسق هک دـنزادرپیم تموکح يدـصت يانعم رد هیقف يارب تیالو تابثا هب اهنآ رب لالدتـسا رابخا و رکذ اب دـننکیم و هراشا . دهدیم لیکشت ثحابم نیمه ار باتک نیا

. تسا هتفای صاصتخا یهلا فده نیا هب ندیسر يارب ینالوط هزرابم يزیرهمانرب ترورض هب باتک ینایاپ شخب رد تاعامتجا دیاب دنیامرفیم : دننکیم و هراشا اهنآ ترورض تیمها و تامیلعت و تاغیلبت و هلأسم هب ادتبا تمـسق نیا رد ینیمخ ماما

. دریگ رارق رما ود نیا تمدخ . ددرگ اپ رب تاعامتجا دیآ و دوجو هب جوم یمالسا تموکح هب عجار هک درک يراک دیاب دوش دروخرب اروشاع لثم دروم نیا رد دیاب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 12

. تشامگ تمه ینالوط هزرابم کی هب دیاب هکلب دسرب هجیتن هب دوز هک دوب رظتنم دیابن و هیفصت اهامنسدقم ، حالصا يرامعتسا ، یقالخا يرکف و راثآ ندرب نیب زا اههزوح ، حالصا یتاغیلبت ، یشزومآ و روما هب نتخادرپ موزل ییاهن تمـسق رد هک تسا یلئاسم هلمج زا رئاج ، ياهتموکح يزادنارب يارب یلمع ياهمادـقا يرابرد و ياهدـنوخآ درط اههزوح و

. تسا هدش حرطم باتک یلاعت و قح تایانع وترپ رد ار شیوخ یهلا مایق هکنآ زا سپ ینیمخ ماـما هک مینکیم بلج هتکن نیا هب ار یمارگ ناگدـنناوخ هجوت رب دناشن ، رمث هب روشک نیا رد یمالسا يروهمج لیکشت ناریا و یتنطلـس ماظن ینوگنرـس اب نمهب 1357 رد 22 مدرم داحتا يرادیب و

هعماج تیاده تیالو و یمالسا ، بالقنا ربهر شقن رد یمالسا ماظن یـساسا نوناق لوصا قبط رب ناریا و تلم یمومع تساوخ ساسا هئارا رـضاح باتک رد نآ لوصا هک هیقف » تیالو » باب رد ماـما ترـضح هیرظن داـعبا قیقدمهف ور نیا زا تفرگ ، هدـهع رب ار یمالـسا

زا سپ ههرب رد هک یتایرظن ارآ و هعماج و يرادمامز نارود رد ترـضح نآ یلمع یـشم هب هک دـش دـهاوخ لماک ینامز تساهدـش ،اهمایپ و اهینارنخـس و رد دـناهدومن و زاربا تیالو نوئـش تارایتخا و هدودـحم هیقف و تیالو لصا هنیمز رد یمالـسا بـالقنا يزوریپ

. دوش لوذبم یفاک هجوت تسا ، هدیدرگ سکعنم ناشیا ياههمان . نک هاتوک نیملسم دالب زا ار نارگمتس تسد اهلاراب ،

. امرف نکهشیر ار یمالسا کلامم مالسا و هب ناراکتنایخ تـسد یـصخش ياهییوجدوس اههقرفت و زا و دننک ، شـشوک اهتلم حلاصمرد ات نک رادیب نارگ باوخ نیا زا ار مالـسا ياهتلود نارس

. دنرادربلسن

7 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو صالخ هار رد دحاو فص اب و دنزیخاپب ، مالـسا هسدقم فادها هار رد ات امرف تیانع قیفوت ار یهاگـشناد ینید و نایوجـشناد ناوج و

. دننک یعاسم كارتشا یمالسا ياهروشک زا عافد نآ و ثیبخ لامع رامعتسا و لاگنچ زا نیملـسم هب ار مالـسا هسدـقم فادـها و دنـشاب ؛ اـشوک هعماـج راـکفا ندرک نشور تیادـه و رد هک نک قـفوم ار نادنمـشناد اـهقف و

. دننک تدهاجم یمالسا تموکح يرارقرب رد و دنناسرب ؛ ناوج لسن اصوصخ . قیفوتلا یلو کنإ

. میظعلا یلعلا هللاب الا ةوق لوح و ال و ال س) ) ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسسؤم « 3»

______________________________

. هیقف تیالو رضاح باتک نایاپ رد جردنم ياعد ( 3)9 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

[ فلؤم ] همدقم

نیعتسن هب میحرلا و ن�محرلا للا �

ه مسب روما و یضعب هب عجار هک تسا یتصرف هیقف » تیالو » عوضوم نیعمجا هلآ دمحم و هقلخ ریخ یلع للا

�ه یلص نیملاعلا و بر لل

�ه دمحلا

جایتحا ناهرب هب نادنچ و دوشیم ، قیدصت بجوم اهنآ روصت هک تسا یتاعوضوم زا هیقف تیالو دوش . تبحـص نآ هب طوبرم لئاسم روصت هب ار نآ دـسرب و هیقف تیالو هب نوچ دـشاب هتفایرد الامجا ، یتح ار ، یمالـسا ماـکحا دـیاقع و سک ره هک ینعم نیا هب درادـن .

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 13

یهجوـت نادـنچ هیقف تیـالو هب زورما هک نـیا تخانـش . دـهاوخ یهیدـب يرورـض و ار نآ و درک ، دـهاوخ قیدـصت گـنردیب دروآ ،عاضوا دـشابیم . اصوصخ ، هیملع ياههزوح و امومع ، ناناملـسم یعاـمتجا عاـضوا شتلع هدرک ، ادـیپ لالدتـسا هب جاـیتحا دوشیمن و

. منکیم هراشا نآ هب هک دراد یخیرات ۀشیر هیملع ياههزوح عضو ناناملسم و ام یعامتجا هک يروط هب دـندرک و عورـش اـهنآ تسخن ار يرکف سیاـسد یمالـسا و دـض تاـغیلبت و دـش ؛ دوهی راـتفرگ زاـغآ رد مالـسا تضهن

اهنیا دندوهی . زا رتناطیش ینعم کی هب هک دیسر یفیاوط هب تبون اهنآ زا دعب تسا . هدش هدیـشک لاح هب ات نآ ۀنماد دینکیم ، هظحالم يارب و 1 ؛» » دندرک ادیپ هار یمالسا ياهروشک هب رتشیب ، ای شیپ ، لاس دصیس زا رگرامعتسا تروص هب

______________________________

، ناتـسلگنا دـنله ، ياهروشک عابتا نانآ لاـبند هب اـهیلاقترپ و هک دوب شیپ نرق زا 3 شیب ینعی يدـالیم ، مهدزناـش نرق طـساوا زا ( 1)ياههار ندش ادیپ زا دعب و اقیرفآ ، هدش فشک هزات ياهروشک زاغآ رد دنتخادرپ . نیشن ناملسم ياهروشک رامعتسا هب ایلاتیا هسنارف و

رد رامعتـسا تحت دوب ) هدـش عطق اپورا اب هینطنطـسق ، رب ینامثع ناکرت يالیتسا زا دـعب اهنآ طابترا هک ) ییایـسآ ياـهروشک ییاـیرد ،. دمآ

10 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو زا ار مدرم هک دوبن نیا ناشدـصق دـننک . دوبان ار مالـسا ات دـنزاس مهارف ییاههنیمز هک دـندید مزال دوخ يرامعتـسا عماطم هب ندیـسر

يانثا رد و تدم ، نیا لوط رد نکل مالسا ؛ هب هن دنتشاد و داقتعا تینارصن هب هن اهنیا نوچ دریگب ؛ یجضن تینارصن ات دننک رود مالسا رطخ هب ار اهنآ یـسایس تردـق يدام و عفانم تساهنآ و يدام عفاـنم لـباقم رد يدـس هچ نآ دـندرک ساـسحا «، 1 » یبیلص ياهگنج

. دندرک هسیـسد غیلبت و مالـسا دض رب فلتخم لیاسو هب سپ ، دنراد . نآ هب مدرم هک ینامیا تسا و مالـسا ماکحا مالـسا و دزادـنایم ،یتاراشتنا ياههاگنب اـی یتلود تاـغیلبت تاسـسؤم اههاگـشناد و رد هک یلاـمع دـندرک و تسرد تیناـحور ياـههزوح رد هک ینیغلبم

هب دندرک . راک مالسا قیاقح فیرحت رد هداد مه تسد هب تسد همه دنتسه رگرامعتسا ياهتلود تمدخ رد هک ینیقرشتسم دنتـشاد و . دناهدش هابتشا راچد هارمگ و مالسا هب تبسن هدرک لیصحت دارفا مدرم و زا يرایسب هک يروط

نازرابم و بتکم دـنهاوخیم . لالقتـسا يدازآ و هک تسا یناـسک نید دـنتلادع . قح و لاـبند هب هک تسا يدـهاجم دارفا نید مالـسا هب هماع ناهذا رد مالـسا زا هک یتسردان روصت دـننکیم . دـناهدرک و یفرعم يرگید روط ار مالـسا اهنیا اـما تسا . رامعتـسا دـض مدرم زا ار مالسا یتایح یبالقنا و تیـصاخ هک تسا روظنم نیا يارب دوشیم هضرع هیملع ياههزوح رد هک یـصقان لکـش هدروآ و دوجو

یتموکح دنشاب ؛ مالسا ماکحا يارجا لابند دنشاب ؛ هاوخیدازآ دنشاب ؛ تضهن شبنج و ششوک و رد ناناملـسم دنراذگن و دنریگب ، نآ . تسا ناسنا نأش رد هک دنشاب هتشاد یگدنز نانچ دنک ؛ نیمأت ار ناشتداعس هک دنروایب دوجو هب

هعماج يارب تسین ؛ یگدنز نید تسین ؛ یعماج نید مالسا هک دندرک غیلبت الثم ______________________________

نتفرگ روظنم هب ناناملسم ، ییاپورا و نایحیـسم نایم يدالیم ، نورق 11 و 13 نیب هک تسا ییاهگنج هلـسلس مان یبیلـص ياهگنج ( 1)پاپ ياوتف اب 489 ه ). . ) رد 1096 م تفرگ ، تروـص هلحرم یط 8 هک اهگنج نیا تشاد . نایرج نیملـسم زا سدقملا ) تیب ) میلـشروازمرق ياهچراپ هک ور نآ زا نایحیسم تفای . همتاخ 669 ه ). . ) رد 1270 م هسنارف هاشداپ ییولنس گرم اب و دـیدرگ ، زاغآ مود نابروا

. دندش روهشم نویبیلص ای بیلص نوشق هب دندوب ، هتخود دوخ تسار هناش رب بیلص ، لکش هب گنر 11 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

؛ دراد مه یتایقالخا تسا . سافن ضیح و ماکحا طقف مالـسا تسا . هدرواین یتموکح نیناوق تموکح و زرط درادـن ؛ نیناوق تاـماظن و ۀقبط مدرم ، ۀـماع زا هتـشذگ نآلا تسا . هدـش عقاو رثؤم هنافـسأتم اهنآ ءوس تاغیلبت درادـن . يزیچ هعماج ةرادا یگدـنز و هب عجار اـما

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 14

نامه دنراد . ییاطخ روصت نآ زا دناهدیمهفن و تسرد ار مالـسا یناحور ، نیلـصحم زا يرایـسب هچ یهاگـشناد و هچ هدرک ، لیـصحت هچنانچ دنکیم . یگدنز تبرغ عضو هب ایند مدرم نایم رد مالسا ] ] دسانشیمن و مه ار مالسا دسانشیمن ، ار بیرغ دارفا مدرم هک روط

وهایه و اههزوح رد رامعتسا لامع هکلب دیآیمن ؛ ناشرواب اهیدوز نیا هب مدرم دنک ، یفرعم تسه هک روط نآ ار مالسا دهاوخب یسک . دننکیم اپ هب لاجنج

هب مهدیم هجوت ار امـش تسا ، دـح هچ اـت دوشیم یفرعم مالـسا ناونع هب هچ نآ مالـسا و ناـیم قرف دوـش موـلعم یمک هک نیا يارب ، تسا مالسا تاروتسد ماکحا و عبانم هک ثیدح ، ياهباتک نآرق و تسه : هیلمع ياههلاسر اب ثیدح ، بتک و نآرق » » نایم هک یتوافت

دناوتیم یعامتجا یناگدنز رد هک يرثا تیعماج و ظاحل زا دوشیم ، هتـشون عجارم رـصع و نیدـهتجم طسوت هک هیلمع ، ياههلاسر اب باتک هرود کی زا تسا ! رتشیب مه کی هب دص تبسن زا نآ ، يدابع تایآ اب نآرق تایعامتجا تبسن دراد . توافت یلکب دشاب ، هتشاد تبسن ناسنا فیاظو تادابع و هب طوبرم باتک راهچ هس دراد ، رب رد ار مالـسا ماکحا ۀمه تسا و « 1 » باتک هاجنپ دودح هک ثیدح

تسایـس و و قوقح ، تایداصتقا ، تایعامتجا ، هب طوبرم همه هیقب تسا ؛ تایقالخا هب طوبرم مه ماکحا زا يرادقم تسا ، راگدرورپ هب . تسا هعماج ریبدت

هدنب هک يرـصتخم بلاطم بیقعت رد تسا مزال دوب ، دیهاوخ دیفم مالـسا ةدنیآ يارب للا �

ه ءاش نا دـیتسه و ناوج لسن هک نایاقآ ، امش ، ابتک دیهدیم ، صیخشت رتدیفم هک یتروص ره هب دینک . تیدج مالسا نیناوق تاماظن و یفرعم رد دوخ تایح لوط رد منکیم ضرع . دراد یبیاـصم نانمـشد و هچ نوـنکا مه و هتـشاد ، ییاـهیراتفرگ هچ دوـخ تضهن يادـتبا زا مالـسا هـک دـینک هاـگآ ار مدرم اـهافش ،

و دنامب ، یفخم مالسا تیهام تقیقح و دیراذگن ______________________________

ای هدـش ، يروآعمج عوضوم کی هب طوبرم ثیداحا اـهنآ رد هک دوشیم هتفگ یباوبا هب ثیدـح هقف و لـها حالطـصا رد باـتک » ( 1). نآ دننام و ةالـصلا » باتک «، » رفکلا نامیالا و باتک «، » دیحوتلا باتک » دننام تسا . هتفرگ رارق ثحب دروم عوضوم کی صاخ ماکحا

. دراد باتک " هقف 50 " رد مالسالا عئارش ای تسا و باتک » » لماش 35 ثیدح رد یفاک هرود لثملا یف 12 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

« اسیلک » اب یقرف دجسم » » و تسا ، قلخ قح و نیب ۀطبار ةراب رد روتـسد دنچ یقیقح هن یمـسا و تیحیـسم دننام مالـسا هک دوش روصت . درادن

ود دوب ، یـشحو همین ناتـسوپ خرـس نیمزرـس اکیرمآ دندربیم و رـس هب شحوت رد شنانکاس دوبن و يربخ چیه برغ رد هک زور نآ اهنآ رد نوناق مدرم و تموکح زا يرثا و دندوب ، نادنمتردق طلست ضیعبت و تیفارشا و دادبتسا و موکحم مور ناریا و روانهپ تکلمم ۀمه يارب دـیآیم . تفگـش هب اهنآ تمظع زا ناسنا هک داتـسرف ینیناوق ص ) ) مرکا لوسر ۀلیـسو هب یلاعت كرابت و يادـخ 1 ؛» » دوبنهدرک عضو نوناق دوریم ، روگ هب هک نآ زا سپ ات دوش ، دـقعنم شاهفطن هک نآ زا شیپ ناسنا يارب تسا . هدروآ بادآ نوناق و روما کی مالـسا قوقح دراد . مسر هار و نوناق و یتموکح یعاـمتجا و روما يارب دراد ، نوناـق يداـبع فیاـظو يارب هک روط ناـمه تسا .

و اضق » » ماکحا زا هدـش ، نیودـت یقوقح فلتخم ياههنیمز رد نامز رید زا هک يروطق ياهباتک تسا . عماج لماکتم و یقرتم و قوقح ، یصوصخ یمومع و للملا نیب قوقح گنج و حلص و تاررقم اهتلم و نیب طباور ات هتفرگ « 3 « » صاصق » و « 2 « » دودح » و تالماعم » »

نآ ةراب رد یمکح و هتـشادن ، ررقم نآ يارب یفیلکت مالـسا هک تسین یتایح عوضوم چـیه تسا . مالـسا تاماظن ماـکحا و زا ياهمش . دشاب هدادن

دناهدرک هسوسو دننک ، فرحنم مالسا زا دنـشاب ، ام ناوج لسن هک ار ، ناملـسم نارکف نشور نیملـسم و هک نیا يارب بناجا ياهتـسد !. دنناوخب سافن ضیح و دیاب اهدنوخآ تسا ! سافن ضیح و ماکحا ياهراپ مالسا درادن ، يزیچ مالسا هک

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 15

فرـص ار ناشتقو ةدـمع و دنتـسین ، مالـسا ینیبناهج تاـماظن و تاـیرظن و یفرعم رکف هب الـصا هک ییاهدـنوخآ تسا . نیمه مه قح رارق یتالمح تالاکشا و نینچ دروم دیاب دناهدرک ، شومارف ار مالسا لوصف ]» ] » ياهباتک ریاس دنیوگیم و اهنآ هک دننکیم يراک

______________________________

ناـمز رد ناریا ص 660 . يدـنوار ، یـضترم ناریا ، یعامتجا خـیرات . 41 ص 33 - ج 10 ، نادیز ، یجرج یمالـسا ، ندـمت خـیرات ( 1)، مور خیرات یناجنسفر . یمشاه ربکا رنهاب ، داوج دمحم دیهـش تثعب ، رـصع رد ناهج ص 470 و 523 . نسنتسیرک ، روترآ نایناساس ،

.. مور و يروطارپما رد میدق ياسیلک خیرات كازیا . لوژ هلام و ربلآ اهتازاجم نیا هزادنا دندرگیم . ررقم یصاخ یصاعم يارب هک دوشیم قالطا یندب ياهتازاجم زا هتسد نآ رب مالسا عرـش رد دح » ( 2)

. تسا هدش نییعت عراش يوس زا رد حرج ، برـض و ای وضع و عطق ای دـشاب لتق هاوخ تیانج نیع نوناق ، مکح هب هک نآ زا تسا تراـبع مالـسا ، هقف رد صاـصق » ( 3)

. دنزرو عانتما هید ذخا زا دنیامن و صاصق ياضاقت وا يایلوا ای هدش عقاو تیانج دروم هک یسک رگا دوش ؛ لامعا یناج دروم 13 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

لاس دص دنچ زا دنراد ، هک يداصتقا یسایس و عماطم يارب ناگناگیب هتبلا دنرصقم ؟ اهنت اهیجراخ رگم دنراد ؛ ریصقت مه اهنآ دنریگب .، نویناحور ام ، نیب رد یناـسک دناهتـشگ . قفوم هدـش تیناـحور ياـههزوح رد هک یلاـمها ۀطـساو هب دـناهدرک و هیهت ار ساـسا شیپ ،

. تسا هدش نینچ عضو ات دناهدرک کمک اهنآ دصاقم هب هتسنادن هک دناهدوب نیا لابند هب تسین . دشاب دیاب هک نانچ نآ ییاضق نیناوق یـسرداد و نییآ الثم تسا ، صقان مالـسا ماکحا هک دننکیم هسوسو یهاگ

رد هک يدانسا دهاوش و قبط ) زین ار مدرم و دنریگیم ؛ يزاب هب ار هطورشم ساسا دوخ بابرا روتسد هب سیلگنا لامع غیلبت ، هسوسو و دنسیونب و نوناق هطورشم لیاوا رد دنتساوخیم هک یتقو دنزاسیم . لفاغ دوخ یسایس تیانج تیهام زا دنهدیم و بیرف تسا ) تسد

مهاوخیمن اجنیا نم هک ) يرفن دنچ و دندرک ، ضرق کیژلب ترافـس زا ار اهیکیژلب یقوقح ۀـعومجم دـننک ، نیودـت ار یـساسا نوناق ! دندومن میمرت » » حالطصا هب سیلگنا هسنارف و یقوقح ياههعومجم زا ار نآ صیاقن دنتـشون و نآ يور زا ار یـساسا نوناق مربب ) مسا . دنداد ام تلم دروخ هب دندرک و سابتقا اهنآ زا ار نیناوق ساسا دندرک ! همیمض ار مالسا ماکحا زا یضعب تلم ، ندز لوگ يارب و « 1»

یمالسا دض همه اهنیا تسا ؟ مالـسا زا اجک تسا ، نآ لاثما يدهعتیالو و تنطلـس و هب طوبرم هک نآ ممتم یـساسا و نوناق داوم نیا ار نآ طاسب و هدیشک ، نالطب طخ نآ رب مالسا هک تسا نامه يدهعتیالو تنطلس و تسا . مالسا ماکحا تموکح و زرط ضقان تسا ؛

یقرش مور روتارپما هب هک شکرابم بیتاکم رد ص ) ) مرکا لوسر تسا . هتخادنا رب نمی رصم و یقرش و مر ناریا و رد مالسا ردص رد ار اهنآ هتشون ، « 3 » ناریا هاشنهاش و « 2 ( » سویلکاره )

______________________________

هراب نیا رد يورسک دیسر . بیوصت هب لصا رد 51 دش و هتشون ناگدنیامن زا یتئیه طسوت هطورشم ، یـساسا نوناق نیتسخن حرط ( 1)نآ زا سپ دندرکیم ». همجرت مییوگب رتهب ای دنتـشونیم ؛ ار نآ مظعا ردص نارـسپ کلملا و نمتؤم هلودلا و ریـشم ایوگ : » دـسیونیم

ياقآ تیاور قبط دـش . هیهت لـصا نمـض 107 رد نتم نیا دیازفیب . یـساسا نوناق هب ممتم » » ناونع هب ینتم ات دـش لیکـشت ینویـسیمک ناکلاب ياهروشک نیناوق هب هجوت و هسنارف ، یساسا نوناق يدح ات کیژلب و یـساسا نوناق زا هدافتـسا اب تئیه نیا : » یمیحر یفطـصم

قباس نوناق صقن عفر یـساسا و نوناق ممتم نیودـت هب ثحب ) دروم ممتم نیودـت ناـمز هب ندوب رتکیدزن بلاـطم و ندوب هزاـت رظن زا )ص یمیحر ، یفطصم یـسارکومد ، لوصا ناریا و یـساسا نوناق و 224 . ص 170 يزیربت ، يورـسک ناریا ، ۀطورـشم خیرات تخادرپ ».

. یلم ياروش سلجم ۀناخپاچ نآ ، ممتم یساسا و نوناق . 94. یقرش مور روطارپما دودح 575 641 م ). ) لوا لقره ) ) سویلکاره ( 2)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 16

. یناساس هاش 628 م ). ) زیورپ ورسخ هب فورعم مود ورسخ ( 3) 14 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ۀقلطم تعاطا شتـسرپ و هب راداو ار ادخ ناگدنب هک نیا زا دنرادرب ؛ تسد يروطارپما یهاشنهاش و تموکح زرط زا هک هدرک توعد يدهعتیالو تنطلس و « 1 . » دنتـسرپب تسا یقیقح ناطلـس هک ار ، کیرـشیب هناگی و يادخ مدرم دنراذگب و دنرادرب ؛ تسد دننک دوخ

نیا يارب دش . دیهش دومرف و مایق نآ يرارقرب زا يریگولج يارب ع ) ) ءادهشلا دیس ترضح هک تسا یلطاب موش و تموکح زرط نامه زا اهنیا درک . توعد مایق هب ار ناناملـسم ۀمه و دومرف ، مایق دسانـشن تیمـسر هب ار وا تنطلـس دورن و « 2 » دیزی يدـهعتیالو راب ریز هک

يراوخ و ابر يارب مالسا هکنانچ تسا ! صقان مالـسا دشاب ، ینعم نیا هب صقن رگا درادن . يدهعتیالو تنطلـس و مالـسا تسین . مالـسا نیا تسا . هدرک مارح ار اهنیا اساسا نوچ درادـن ؛ تاررقم » » و نوناق » » مه اشحف یـشورف و هلایپ يارب يراوخ و اـبر اـب مأوت يرادـکناب

ۀمکاح ياهتئیه ______________________________

نب للا �

ه دـبع نانآ هلمج زا دومرف مازعا راوجمه ياهروشک نایاورنامرف يوس هب ار ینالوسر ترجه زا مشـش لاس رد مالـسا ربمایپ ( 1)نانآ دوخ ياههمان رد مالسا ربمایپ تشاد . لیسگ مور رصیق يوس هب ار یبلک هفیلخ نب ۀیحد زیورپ و ورسخ يوس هب ار یمهـس ۀفاذح یلإ للا

�ه لوسر دمحم نم میحرلا . نمحرلا للا

�ه مسب تسا : نینچ زیورپ ورسخ هب ربمایپ همان نتم دومرف . توعد یتسرپاتکی مالسا و هب ار

و هدبع ادمحم نأ و هل کیرش ا�ل هدحو للا �

ه الإ ه�لإ ا�ل نأ دهـش و هلوسر ، و للاب �

ه نمآ �يدهلا و عبتا نم یلع مالـس سراف . میظع �يرـسک

، تیبا نإف ملست ملـسأ کلا .�

نیرفا یلع لوقلا قحی و ایح نا�ک نم رذنأل ۀفاک . سانلا یلإ للا �

ه لوسر انأ ینإف للا .�

ه ۀیاعدب كوعدأ هلوسر .. سوجملا مثإ کیلعف

ادخ هب ددرگ و تیاده وریپ هک یـسک رب دورد سراپ . ياورنامرف يرـسک ، هب ادخ ، ربمغیپ دمحم ، زا نابرهم . هدنیاشخب دنوادخ مان هب )هدـنب و دـمحم دـهد یهاوگ و درادـن ، یکیرـش تسا و یکی هک تسین للا

�ه زج يدوبعم هک دـهد یهاوگ دروآ و ناـمیا وا هداتـسرف و

تجح نارفاک رب مهد و میب ار ناگدنورگ ات متسه مدرم ۀمه يوس هب ادخ ةداتسرف نم مناوخیم و ادخ يوس هب ار وت تسوا . ةداتسرف . تسا وت ندرگ رب نایسوجم هانگ ینز ، زابرس رگا سپ ینام . ناما رد ات روایب مالسا منادرگ . مامت ار

امأ �يدهلا عبتا نم یلع مالـس مورلا . میظع لقره یلإ للا �

ه دـبع نب دمحم نم میحرلا . نمحرلا للا �

ه مسب لقره : هب ترـضح نآ ۀـمان نتم با�تکلا لهأ ا�ی » و نیسیرألا . مثإ کیلع امنإف تیلوت ، نإف نیترم ، كرجأ للا

�ه کتؤی ملـست ؛ ملـسأ مالـسإلا ؛ ۀیاعدب كوعدأ ینإف دعب ؛

اولوقف اولوت نإف للا .�

ه نود نم ابا�برأ اضعب ا�نـضعب ذـختی ا�ل و ائیـش . هب كرـشن ا�ل و للا �

ه الإ دـبعن لأ ـ�

ا مکنیب و ـا�ننیب ءا�وس ۀـملک �یلإ اولـا�عت وریپ هک یـسک رب دورد مور . ياورنامرف لقره ، هب للا

�ه دـبع رـسپ دـمحم زا نابرهم . ةدـنیاشخب دـنوادخ مان هب .« ) نوملـسم نأب

ـ�ا اودهـشا

. دنک اطع شاداپ راب ود وت هب دنوادخ ینام و ناما رد ات روایب مالـسا منکیم . توعد مالـسا يوس هب ار وت نم دعب ، اما تشگ . تیاده و دیروآ . يور تسا ناسکی امش ام و نیب هک ياهملک هب باتک لها يا » و تسا . وت ندرگ رب تنامدرم هانگ ینادرگرب ، يور رگا سپ

ییادـخ هب دـحاو دـنوادخ ياج هب ار رگید یخرب اـم زا یخرب میهدـن و رارق کیرـش وا اـب ار يزیچ میتسرپن و ار ادـخ زج هک نیا نآ (. 64 نارمع / لآ .« ) میناملسم ام هک دیشاب هاوگ دییوگب سپ دننادرگب ، يور رگا دریگن و

ص 90 و 105. ج 1 ، لوسرلا ، بیتاکم . يوما ۀفیلخ نیمود ق ). 64 ه . - 25 ) نایفس یبا نب ۀیواعم نب دیزی ( 2)

15 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو يارب دنروبجم و دننیبیم ، صقان ار مالـسا هتبلا دنهدب ، جاور ار ییاهراک نینچ یمالـسا دالب رد دنهاوخیم هک رامعتـسا ةدناشن تسد

هب نداد تروص رس و يارب یتاررقم مالسا هک نیا دننک ! دراو اکیرمآ ، زا اریخا و کیژلب ، هسنارف و سیلگنا و زا ار شنوناق اهراک نیا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 17

. تسا مالسا تاراختفا زا تسا ؛ مالسا تالامک زا درادن ، اوران ياهراک نیا ذوفن هک دوب نیا دـش ، شاف عقوم نامه رد هک یکی ، دوب : روظنم ود هب درک هطورـشم زاـغآ رد سیلگنا يرامعتـسا تلود هک ياهئطوت . دنک جراخ ارجا لمع و نادیم زا ار مالسا ماکحا یبرغ نیناوق ندروآ اب هک نیمه يرگید و دربب . نیب زا ناریا رد ار يرازت ۀیسور

زا هک دنتسه هیلدع رد نالا یعلطم صاخشا تسا . هدش رایـسب تالکـشم اهیراتفرگ و ءاشنم ام یمالـسا ۀعماج رب هناگیب نیناوق لیمحت کی دوش ، نآ هباشم ياهروشک ریاس ای ناریا یلعف يرتسگداد راـتفرگ یـسک رگا دـنراد . اهتیاکـش نآ راـک زرط يرتسگداد و نیناوق تسا هتسد ود نیب هک ار ياهمکاحم هتفگیم میدوب هدید یناوج رد هک يرحبتم لیکو دنک . تباث ار یبلطم ات دشکب تمحز دیاب رمع

نالا داد ! دـهاوخ همادا ار راک نیا مرـسپ نم زا دـعب و مناخرچیم ! يرتسگداد هاگتـسد رپ خرچ و نیناوق و ناـیم رد مرمع رخآ اـت نم مامت یگدیـسر و قحان هب یلو تعرـس ، هب هتبلا هک دوشیم ذوفن لامعا هک ییاههدـنورپ دروم رد رگم تسا ؛ هدـش روط نیمه تسرد

اهنآ زا عورـشم ریغ ياههدافتـسا هک نیا زج یگدـنز ، راک و زا ندـنامزاب زج تمحز ، زج مدرم يارب يرتسگداد یلعف نیناوق دوشیم .هک نیا هن دوش ، تیاعر دیاب تاهج ۀمه يواعد لصف لح و رد هزات دسریم . دوخ ۀـقح قوقح هب یـسک رتمک درادـن . ياهجیتن دوشب

رتهداس و هچ ره دوش و هظحالم يوعد نیفرط ياهراک یگدـنز و تیفیک مدرم ، تقو انمـض دـیاب دـسرب . دوخ قح هب سک ره طـقف ] ]ماـمت مه لاـس تسیب رد ـالاح درکیم ، لـصف لـح و زور هس ود فرظ رد عرـش یـضاق اـهتقو نآ هک ییاوـعد دریگب . ماـجنا رتـعیرس اهزیم تشپ اهورهار و رد دنورب و يرتسگداد هب رـصع ات حبـص زور ره دیاب نادنمتـسم نادرم و ریپ ناناوج ، تدـم ، نیا رد دوشیمن !

دوخ راک دنـشاب ، رتزاب لد تسد و نداد هوشر يارب رتگنرز و هک مادک ره دـش . هچ هک دوشیمن مولعم مه شرخآ دنـشاب ؛ نادرگرس . دننامب نادرگرس فیلکت و الب دیاب رمع رخآ ات هن رگ و دنربیم ؛ شیپ زا رتدوز هدش هک مه قحان هب ار

هتشون ییوربآ یب لامک اب رفن کی یتح تسا ! ینشخ ماکحا مالـسا ییازج ماکحا هک دنـسیونیم ناشیاههمان زور اهباتک و رد یهاگ هدش ادیپ بارعا زا هک تسا ینشخ ماکحا دوب

16 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو يارب رگا یفرط زا دـننکیم ! رکف هنوگ هچ اهنیا منکیم ، بجعت نم تسا ! هدروآ ماـکحا هنوگ نیا هک تسا برع تنوشخ نیا تسا !

نیئوره مرگ يارب 10 اریخا مـه ار رفن کـی شیپ و یتدـم ار رفن 10 ! ) تسا نوناق دـنیوگیم دنـشکب ار رفن نیدـنچ نیئوره مرگ هد ولج دـنهاوخیم هک نیا مان هب دوشیم ، لعج یناـسنا فـالخ نیناوق نیا یتقو میدرک ). ادـیپ عـالطا اـم هک تسا يزیچ نیا و دنتـشک .دیاب شتازاجم اما دوش ، يریگولج دـیاب تسین . نیا شتازاجم نکل دنـشورفب ، نیئوره میوگیمن نم درادـن ! تنوشخ دـنریگب ار داـسف دننک مادعا نیئوره مرگ يارب 10 ار یـسک رگا اما دراد ، تنوشخ دـننزب هنایزات داتـشه ار رمخلا براش رگا « 1 . » دـشاب نآ اب بسانتم عقاو اـههار رد هک یتاـفداصت تسا . رمخ برـش زا هدـش ادـیپ هعماـج رد هک دـسافم نیا زا يرایـسب هک یتروـص رد درادـن ! تنوـشخ رمخ برـش هب دایتعا زا اسب دـنیوگیم نیئوره لامعتـسا تسا . رمخ برـش لولعم اـهنآ زا يرایـسب اهیـشک ، مدآ اهیـشکدوخ ، دوشیم ،رگا دنشورفیم . دنرخیم و دازآ اذهل و تسا ! هدرک ار راک نیا برغ نوچ درادن ؛ یلاکشا دروخب بارـش یـسک رگا کلذ ، عم تسا ،

انز ای دـننزب ، هنایزات داتـشه ار رفن کی دـننک و يریگولج تسا ، نآ قیداـصم نیرتحـضاو زا یکی رمخ برـش هک ار ، اـشحف دـنهاوخب برع زا و تسا ! ینـشخ مکح هچ نیا هک ياو يا تساتبیـصماو ! « 2 ، » دننک مجر ار نصحم ای هنـصحم ای دننزب ، هنایزات دـص ار يراک هزادنا نیا ات هک اشحف ، تسا . هدمآ گرزب تلم کی دسافم زا يریگولج يارب مالـسا ییازج ماکحا هک یتروص رد تسا ! هدـش ادـیپ

زاب ار شهار هک تسا ییاهیـشایع نیمه لابند همه دـنکیم ، لیطعت ار اهراک و دـساف ، ار اهناوج عیاـض ، ار اهلـسن هک هدرک ادـیپ هنماد ار رفن کی ناوج لسن رد داسف زا يریگولج يارب دیوگب مالـسا رگا لاح دننکیم . جیورت نآ زا دننزیم و نماد انعم مامت هب دندرک و

؟ دراد تنوشخ « 3 ، » دننزب قالش مومع رضحم رد ______________________________

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 18

ص 119 تسا . تلادع تیاعر مدع نآ دراد و يرگید تهج س ) ) ماما ضارتعا ( 1)ینز ای درم هنصحم ای نصحم راک . انز درف تازاجم رد تسا مجر بوجو طیارـش زا یکی ناصحا توبث مالـسا ، یئازج نیناوق رد ( 2)

. دشاب هتشاد یسرتسد وا هب یمئاد رسمه نتشاد نمض هدوب و لقاع غلاب و هک دنیوگ ار هعیش ياهقف تسا . هدش هدرمشرب یطاخ رفیک بادآ ۀلمج زا دودح ، يارجا ماگنه هب نانمؤم ، زا يدادعت روضح مالـسا ، نوناق رد ( 3)ةروس زا ۀیآ 2 هب رظان تسخن دروم رد نانآ ياوتف دناهدومن . حیرـصت فذـق تدایق و انز و دـح يارجا نامز رد تنـس نیا تیاعر رب

. تسا رون دنریگ تربع نانآ تبوقع زا نارضاح ، هک تسا نآ رگید هجو دنـشاب .» هاوگ راک انز نز درم و تازاجم رب دیاب نانمؤم زا یهورگ «و

. دتسیا زاب باکترا زا تسا ، هدش بکترم ار نآ ای تسه راک نیدب یلیم وا رد سک نآ ره و 17 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ییاههجدوب هچ و دوشیم ، عقاو « 1 » مانتیو رد همکاح ياهتئیه نیا ياهبابرا تسد هب تسا لاس هدزناپ بیرق هک يراتـشک فرط نآ زا دیفم رـشب يارب هک ینیناوق ربارب رد ار مدرم هک نیا يارب مالـسا رگا اما درادن ! یلاکـشا تسا ، هدـش هتخیر ییاهنوخ هچ هدـش و جرخ

؟ تسا هدش ارچ گنج نیا دنیوگیم دشکب ، ار دساف دسفم و رفن دنچ و دهدب ، گنج ای عافد نامرف دنک ، عضاخ تسا ياهسردم ادتبا دنریگیم . هجیتن دننکیم و ارجا دنراد جیردتب و هدـش ؛ هدیـشک شیپ لاس دـص دـنچ زا هک تسا ییاههشقن اهنیا ، مامت

سیسأت الصا دنراذگن دنریگب و ار نآ ولج هک دندرک تلفغ مه ام لاثما میدرک ، تلفغ میتفگن و يزیچ ام دندرک و سیـسأت ییاج رد نید یب ای ینارصن ار ام ياههچب دناهتفر و تابـصق تاهد و مامت هب اهنآ نیغلبم هک دییامرفیم هظحالم الاح و دش ، دایز مک مک دوش .

هگن هدنامبقع ار ام هک تسا نآ هشقن « 2 . » دننکیم______________________________

اکیرمآ اب ریگارف یگنج ریگرد رگید راب لاس 1960 م . زا ینپاژ ، يوسنارف و نارگرامعتسا اب هزرابم ینالوط ياهلاس زا سپ مانتیو ( 1)مانتیو مدرم رب يرایسب تافلت تامدص و تفرگ ، نایاپ ییاکیرمآ ياهورین ینیشنبقع تسکـش و اب لاس 1973 هب هک گنج نیا دش .يدح ات دناوتیم تسا ، رـصاق هنامحریب مجاهت نیا تاعیاض تافلت و نازیم قیقد فیـصوت زا دنچ ره ریز دنتـسم ماقرا تخاس . دراو مانتیو مدرم زا دادعت نیا دش ، هدیـشک یلامـش مانتیو هب گنج ۀنماد هک لاس 1965 لیاوا ات دشاب : رـصاعم خیرات خـلت تایعقاو يایوگ دادعت نامز نیا رد ینادنز . نت 400 حورجم و 000 / نت 800 هتشک 000 / نت 170 / 000 دندوب : هدید همدص ای هدیدرگ كاله یبونج زواجت 5 / 000 زا 000 / دـندوب هدـش هداتـسرف دـندناوخیم ، يزرواشک " ياهدـحاو مان " هب ار اهنآ هک ناریـسا ، هاگودرا هب هک یناسک

هک ییاههدکهد هب راب 50 هدـحتم 000 / تالایا یئاوه يورین لاس 1962 یط هیوناژ 1963 ) 6 ) اکیرمآ يادص ۀـمانرب لقن هب درکیم .30 بیرق 000 / لاس نیمه رد زنیکراه ، لارنژ تاراـهظا قبط و دوب ؛ هدرک هلمح دنتـشاد ، رارق یتلود " ياههدـکهد زرم " زا جراـخ رد

قبط و دیسر ؛ هام رد زاورپ 30 هب 000 / یبونج مانتیو زارف رب هدـحتم تالایا شترا ییاوه تایلمع دندیـسر . تکاله هب ناناقهد زا رفن ةدکهد زا 2600 هدکهد ابیرقت 1400 نوگیاس تلود هدحتم و تالایا ياهورین كرتشم تایلمع رد زمیات كرویوین ۀمان زور شرازگ

رب هک دوب نآ زا یکاح یبونج مانتیو دازآ خرس بیلص نامزاس شرازگ دش . دوبان الماک ییایمیش ياهحالس ملاپان و ياهبمب اب بونج ضارما اـصوصخ فلتخم ، ضارما هب بوـنج ناـنکاس زا رفن نارازه تیعمج ، رپ عیـسو و یحاوـن رد یمـس تاـبیکرت ندرب راـک هب رثا

شیمواگ و واگ و ياههمر زا يرایـسب نآ ، رب هوالع دناهدوب . يرامیب زا یـشان ياهیتحاران اهجنر و راچد اهتدم هدش و التبم يدـلج ،. دوب هتفر نیب زا الماک جنرب عرازم ۀمه زین ناتخرد و ياههویم اهلگ و اهگرب و هدش و دوبان رگید یلها نایاپراهچ

دوب اهیروطسن » » نویسیم دندوب ). هدش مازعا ناریا هب یبهذم تاغیلبت روظنم هب هک یتئیه ) ناریا رد یحیسم رادیاپ نویـسیم نیتسخن ( 2)زا لاس 1382 م . رد درک . راک هب عورش تنارگ لهازیا رتکد زنیکرپ و نیتساج مان هب شیـشک ، کی یتسرپرـس هب لاس 1835 م . رد هک

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 19

ار تشاد زین یبهذم یغیلبت هبنج هک دیدج کبس هب ۀسردم نیلوا تشاد ، تیرومأم اکیرما یجراخ » ياهنویـسیم يزکرم تئیه » يوسیبهذـم ياـهتئیه نیا زا سپ دـنک . بلج زین ار ناریا هاـش تیاـمح تسناوـت يرمق يرجه لاـس 1255 رد و درک ؛ سیـسأت هـیمورا رد

. دنتشاد تیلاعف ناریا رد يوسنارف یسیلگنا و یسیئوس ، یناملآ ،تیلاعف هطیح قطانم هیقب ییاکیرما و ياهنویـسیم تیلاعف هقطنم ناریا برغ لامـش و دـمآ ، لمع هب اهیـسیلگنا اب ادـعب هک یقفاوت قبط »

رهـش نیا زا جراـخ رد رگید فلتخم زکرم 48 هیمورا ، يرنویـسیم زکرم رب نوزفا لاس 1871 م . رد دش ». هتخانش یسیلگنا ياهنویـسیم تاراهظا قبط تفای . شیاشگ 85 ، 81 ، 73 ياهلاس 1871 ، رد بیترت هب زین ساملـس نادمه و زیربت ، نارهت ، يرنویـسیم زکارم دوب . ریاد

تکرش اهناتستورپ يدابع مسارم رد زیربت نارهت و رد ناناملسم زا يرامش لاس 1884 ، رد اکیرما ، نیربتسرپ ياسیلک رنویسیم تسابر ،: تسا هدوب دح هچ ات نانآ ياهتیلاعف تعـسو هک داد دـهاوخ ناشن ییاکیرما ياهرنویـسیم لاس 1884 م . همانراک هب يرظن دـندرکیم .

تکرش اب 1796 اسیلک هرادا 25 یموب ؛ راک ددـم داشرا 230 میلعت و زیربت ، نادـمه و هیمورا ، نارهت ، رد ییاـکیرما نویـسیم هرادا 24 ؛ هنازور سرادم رد زومآشناد میلعت 2452 اب يزور هنابش سرادم رد زومآشناد تکرش 208 یبهذم ؛ مسارم يرازگرب 4578 هدننک

حالصا فورصم رتشیب ار نکیلگنا ياسیلک ياهرنویسیم تیلاعف نوسیلس هناعا . رالد تفایرد 1910 یپاچ و هحفص راشتنا 1680890 و . دندوب ناناملسم بهذم رییغت ناهاوخ رتشیب اهنیربتسرپ وا داقتعا هب تسا . هتسناد اهیروطسن ياسیلک

رمع يدلاخ و یفطـصم یمالـسا ، کلامم رد اسیلک شقن مارآ و رقاب دـمحم همجرت نوسیلـس ، ماهاربآ اکیرما ، ناریا و یـسایس طباور . ینامز یفطصم همجرت خورف ،

18 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ینیمز و ریز نزاخم زا ام ، ياههیامرـس زا دـنناوتب ات دـنراد ، هگن میراد هک يراـبتبکن یگدـنز میتسه و هک یلاـح نیمه هب و دـنراد ،

ماکحا هب دننامب و یتخبدب نیمه رد ام يارقف مینامب ، هراچیب راتفرگ و ام دنهاوخیم دـننک . هدافتـسا ام یناسنا يورین اهنیمز و عبانم و هفرم و یناگدـنز نآ دننیـشنب و گرزب ياهخاک رد ناشلامع نانآ و دـنوشن و میلـست تسا ، هدرک لـح ار ارقف رقف و هلأـسم هک مالـسا

. دنشاب هتشاد ار ییاذک تموکح هب عجار دـهاوخب یـسک رگا هک يروط هب تسا ؛ هدیـسر یملع ینید و ياههزوح هب یتح شاهنماد هک تسا ییاههشقن اـهنیا

رشن زا سپ هچنانچ دوش . وربور ناگدزرامعتسا تفلاخم اب و دنک ، تبحـص هیقت اب دیاب دنکب ، یتبحـص مالـسا تموکح عضو مالـسا و شیپ زا شیب ار دوخ دندرک و ياهناحوبذم تاکرح هتساخ و اپ هب قارع ) رد هاش میژر ترافـس ) ترافـس لامع باتک ، نیا لوا پاچ

هک یتروص رد « 1 ! » دننادیم تلادـع تورم و فالخ وزج ار يزابرـس ،) ) يدـنج سابل هک هدیـسر اجنیا هب راک نونکا دـندومن . اوسر ام نید همئا

______________________________

. دراداو تابجاو ماجنا تامرحم و كرت ینعی اوقت ، تمزـالم رب ار صخـش هک تسا یناـسفن خـسار تفـص کـی یلوق هب تلادـع ( 1)روما یتح يراتفر ، ياهیتشز زا يرود وکین و تاداع زا يوریپ ینعم هب تورم تسا و تعامج ماما یتفم و یضاق و طیارـش زا تلادع

. دناهدروآ رامش هب تلادع ققحت طورش زا ار تورم یخرب دشابیم . تسا ، دنسپان مدرم رظن رد هک یحابم هدش هتـسناد تلادـع تورم و فالخ يدـنج سابل ندیـشوپ تعامج ، زامن رد لصف 11 ص 98 ، ج 1 ، هعمل ، حرـش باتک هیـشاح رد

. تسا 19 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب يزابرـس سابل اب دییامرفیم هظحالم خیرات رد ار شحرـش هک ییاهگنج رد دندوب . یگنج دـندوب ؛ رادرـس دـندوب ؛ زابرـس ) ) يدـنجریـشمش درکیم و نت رب هرز تشاذگیم و كرابم رـس رب دوخ » ( » ع ) نینمؤملا ریما دندادیم . هتـشک دنتـشکیم ؛ مدآ دنتفریم ؛ گنج

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 20

روط نیا مه ع ) ) رقاب ترـضح هن رگ دـندادن و تصرف مه دـعب دـندوب . نینچ ءادهـشلا دیـس و ع ) ) نسح ماما ترـضح تشاد . لیامح میهاوخب رگا و دیشوپ ! يدنج سابل دیابن و تسا ! ناسنا تلادع هب رـضم يدنج سابل ندیـشوپ هک هدیـسر اجنیا هب بلطم الاح دوبیم

نامه جوم اهنیا تسا ! تلادع تورم و فالخ الا و میهد ، تموکح لیکشت همامع ابع و نیمه اب دیاب میهد ، لیکشت یمالسا تموکح دعاوق مه مالسا هک مینک تابثا ات میـشکب ، تمحز میجاتحم الاح هک تسا هدیناسر اجنیا هب ار ام و هدیـسر ؛ اجنیا هب هک تسا یتاغیلبت

. دراد یتموکح ییاضق و نیناوق دـناهدرک . تسرد ار ساسا نیا دناهتـشاد هک ینیغلبم دـناهدرک و هک یتاـغیلبت ۀطـساو هب اـهیجراخ اـم . عضو تسا نیا

یمالسا ۀعماج زا دننک و کچوک ار مالسا ات دناهدناشن ، ییاپورا بلاطم نآ ياج هب و دناهدرک ؛ جراخ ارجا زا مامت ار مالـسا یـسایس . دننکب ار اههدافتسا ءوس نآ دنروایب و راک يور ار ناشلامع و دننک ؛ درط

نآ و مینک . هفاضا نآ رب دـیاب ار نامدوخ ۀـعماج دارفا زا یـضعب ینورد لماوع الاح میتفگ ؛ ار رامعتـسا ةدـننک دـساف یبیرخت و شقن باسح هب ای یتعنـص یملع و تفرـشیپ اب رگرامعتـسا ياهروشک یتقو نارگرامعتـسا . يدام تفرـشیپ ربارب رد تساـهنآ یگتخاـب دوخ

تسا نیا یتعنص تفرشیپ هار دندرک رکف دنتخاب . ار دوخ اهنیا دندروآ ، مهارف یتالمجت تورث و اقیرفآ ، ایسآ و للم تراغ رامعتـسا و ! دنراذگب رانک ار دوخ نیناوق دیاب دننکیم لایخ اهنیا دنتفر ، هام ةرک هب الثم اهنآ هک نیمه دـنراذگب ! رانک ار دوخ دـیاقع نیناوق و هک

؟ یمالسا نیناوق هب دراد یطبر هچ هام ةرک هب نتفر تباقر مه اب اضف ریخست یملع و یتعنـص و تفرـشیپ رد دناهتـسناوت داضتم یعامتجا تاماظن نیناوق و اب ییاهروشک هک دننیبیمن رگم

شیپ مه اب و دننک ، 20 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دنتـسین رداق و دنزجاع ؛ یناور یلاعت یقالخا و لیاضف تداعـس و زا زاب دنورب ، مه اهناشکهک هب دـنورب ، مه خـیرم ةرک هب اهنآ دـنورب .و تسا ؛ یقالخا يداقتعا و ياهلح هار جاتحم اهنآ ياهیتخبدب یعامتجا و تالکـشم لح نوچ دننک . لح ار دوخ یعامتجا تالکـشم هب جایتحا اضف ، ریخـست يدام و تردـق تورث و دـیآیمن . رب نآ لح ةدـهع زا اضف تعیبط و ریخـست تورث و اـی يداـم تردـق بسک

نیا و دوشب ؛ ناسنا ناج يالب هک نیا هن دریگ ؛ رارق ناسنا تمدخ رد دوش و لداعتم لیمکت و ات دراد یمالـسا قالخا داقتعا و نامیا و هب طوبرم هک ینیناوق نید و زا اروف دـیابن ام تخاس يزیچ ای تفر ییاج یـسک ات نیا رب انب میراد . ام ار نیناوق نیا قالخا و داـقتعا و

. میرادرب تسد تسا ترخآ ایند و رد رشب لاح حالصا ۀیام تسا و رشب یگدنز ام ۀعماج دارفا زا یضعب هنافسأتم و دناهدرک ، یتاغیلبت دنتسه ام نمشد هک اهنآ تسا . روط نیمه عضو نارگرامعتـسا تاغیلبت دروم رد

تالیکـشت درادن ؛ یتموکح مالـسا هک دندروآ ام رظن هب نارگرامعتـسا دنتفرگیم . رارق دـیابن هک یلاح رد دـناهتفرگ ؛ رارق ریثأت تحت تاغیلبت نیا هک تسا حضاو تسا . راذگنوناق طقف مالـسا هصالخ و درادن . يرجم دشاب ، هتـشاد یماکحا هک ضرف رب درادـن . یتموکح فلاخم ام یـساسا تادـقتعم اب فرح نیا تموکح . ساسا تسایـس و زا نیملـسم نتـشادزاب يارب تسا نارگرامعتـسا ۀـشقن زا یئزج

. تسايارب هفیلخ نییعت اـیآ « 1 . » تسا هدرک مه نییعت دـنک و نییعت هفیلخ دـیاب ص ) ) مرکا ربمغیپ میدـقتعم و میتسه ؛ تیالو » » هب دـقتعم ام تسد و دنتـشونیم ، یباتک رد ار ماکحا ۀمه درکیم . ماکحا نایب ترـضح نآ دوخ دهاوخیمن . هفیلخ ماکحا نایب تسا ؟ ماکحا نایب نیناوق يارجا ات میهاوخیم هفیلخ ام تسا . تموکح يارب دـنک ، نییعت هفیلخ تسا مزـال اـلقع هک نیا دـننک . لـمع اـت دـندادیم مدرم

ياهروشک ۀمه رد دراد . مزال يرجم نوناق دنک .______________________________

توعد زور ) رادـلا موی ثیدـح رد هلمج زا تسا ؛ هدوـمرف حیرـصت ع ) ) یلع ینیـشناج رب يددـعتم دراوـم رد ص ) ) مالـسا ربماـیپ ( 1)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 21

ۀیآ لوزن ریقف و هب يرتـشگنا ياـطعا ) تیـالو ۀـیآ كوـبت ،) گـنج رد ار ربماـیپ ع ) ) یلع ینیـشناج ) تـلزنم ثیدـح نادـنواشیوخ .)ص ج 4 ، ماشه ، نبا ةریس هدئام . ةروس تایآ 55 و 67 لیذ ص 28 و 53 ج 12 ، ریبک ، ریـسفت نیلقث ثیدح مخ و ریدغ هعقاو همیرک ،)

ج 1 و 2 و 3. ریدغلا ، ص 319 و 322 . ج 2 ، يربط ، خیرات . 520 21 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب ياهیرجم ةوق دیاب نوناق ، عیرـشت زا سپ دنکیمن . نیمأت ار رـشب تداعـس درادن و هدیاف ییاهنت هب نوناق لعج هک تسا روط نیا ایند . تسا دراو صقن دشابن ، هیرجم ةوق رگا تموکح ، کی رد ای عیرشت کی رد دیآ . دوجو

مه نیناوق ۀـیرجم ةوق يدـصتم رما » یلو . » تسا هداد رارق مه هیرجم ةوـق هدرک ، نیناوـق لـعج هک روـط ناـمه مالـسا تهج ، نیمه هب يارجا ترورـض تسا . هدـناسرن ناـیاپ هب ار شیوخ تلاـسر » « » 1 ، » هتلاـسر غلب ـا�م دـنکن ، نییعت هفیلخ ص ) ) مرکا ربـمغیپ رگا تـسه .

هک هدـش ببـس تسا ، رـشب یتخبـشوخ ۀـیام هک ياهنالداع ماظن داجیا تلاسر و ققحت رد نآ تیمها هیرجم و ةوق ترورـض ماـکحا و . دشاب تلاسر مامتا فدارم نیشناج نییعت

يرجم ص ) ) للا�

ه لوسر دـندرکیم . ارجا ار نآ هکلب دـننک ؛ غالبا ناـیب و ار نوناـق طـقف هک دوبن روط نیا ص ) ) مرکا لوسر ناـمز رد . تسا روـما نیا يارب مه هفیلخ « 2 . » درکیم مجر دزیم ؛ دـح دـیربیم ؛ ار قراس تسد درکیم : ارجا ار ییازج نیناوق الثم دوب . نوناـق

لیکـشت هک تساـجنیا دـنک . ارجا هدروآ ص ) ) مرکا لوـسر هک ار ادـخ ماـکحا هک تـسا نـیا يارب هـفیلخ تـسین . راذـگنوناق هـفیلخ زا یئزج هرادا ارجا و هاگتـسد يرارقرب تموکح و لیکـشت ترورـض هب داقتعا دیآیم . مزال هرادا ارجا و هاگتـسد يرارقرب تموکح و

مالـسا امـش دض رب اهنآ هک روط نامه دینک . هجوت تسرد تسا . تیالو هب داقتعا زا نآ يارب شـشوک هزرابم و هکنانچ تسا ؛ تیالو تیالو هب هک ام دییوگب دینک . یفرعم تسه هکنانچ ار تیالو دـینک ؛ یفرعم تسه هک روط نآ ار مالـسا امـش دـناهدرک ، یفرعم دـب ار نییعت ار ناناملـسم رما » یلو » دـنک و هفیلخ نییعت اـت هتـشاداو ار وا ادـخ هدرک و هفیلخ نییعت ص ) ) مرکا لوـسر هک نیا هب میدـقتعم و هزرابم دوش . رارقرب روما هرادا ماکحا و يارجا هاگتسد هک مینک ششوک دیاب و میشاب ؛ دقتعم تموکح لیکـشت ترورـض هب دیاب دنک ،

. دینک رشن دیسیونب و ار نآ دیاوف یعامتجا و راثآ مالسا و نیناوق امـش تسا . تیالو هب داقتعا ۀمزال یمالـسا تموکح لیکـشت هار رد دامتعا دینک . سیسأت یمالسا تموکح دیراد هفیظو امـش هک دیـشاب هتـشاد هجوت دینک . لیمکت ار ناتدوخ تیلاعف غیلبت و زرط شور و

. دییآیم رب راک نیا ةدهع زا هک دینادب و دیشاب ، هتشاد سفن هب ______________________________

. هدئام ةروس ۀیآ 67 زا تسا سابتقا ( 1)ص 376 و 509. ج 18 ، هعیشلا ، لئاسو ( 2)

22 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو زا مینکیم . عورش رفـص زا مه ام دندیـسر . اجنیا هب ات دندرک عورـش رفـص زا دندرک . هیهت هنیمز شیپ لاس زا 300 400 نارگرامعتسا

روصت ناوج لسن ات دینک یفرعم مدرم هب ار مالـسا دیهدن . هار دوخ هب ساره رامعتـسا ياهرکون ةدرپس رـس هدزبرغ و رفن دـنچ لاجنج تـسایس زا تناید دیاب و دنرادن ؛ تسایـس هب يراک دنناوخیم و سافن ضیح و ماکحا دنراد مق ای فجن ۀشوگ رد اهدنوخآ هک دنکن

هتفگ نارگرامعتسا دننکن ، تلاخد یسایس یعامتجا و روما رد مالـسا ياملع دشاب و ادج تسایـس زا دیاب تناید هک ار نیا دشاب . ادج ياهدـع هرود نآ رد رگم دوـب ؟ ادـج تناـید زا تسایـس ص ) ) مرکا ربـمغیپ ناـمز رگم دـنیوگیم . اـهنیدیب ار نیا دـناهدرک . عیاـش و

تناید زا تسایس ع ) ) ریما ترضح تفالخ نامز قحان ، ای قح ، يافلخ نامز رگم راد ؟ مامز رادمتسایس و رگید ةدع و دندوب ، یناحور میظنت زا ایند و روما فرصت زا ار نید ات دناهدرک تسرد اهنآ یـسایس لامع نارگرامعتـسا و ار اهفرح نیا دوب ؟ هاگتـسد ود دوب ؟ ادج

دنناوتیم تروص نیا رد دننک . ادج لالقتسا يدازآ و هار نازرابم مدرم و زا ار مالسا ياملع انمـض و دنزاس ، رانکرب ناناملـسم ۀعماج

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 22

. تسا نیمه اهنآ روظنم دننک . تراغ ار ام ياهتورث و هدش ، طلسم مدرم رب ام هب يراک چیه اهنآ دحتم رئاج ياهتلود نارگرامعتسا و میشاب ، هتـشادن نتفگ رکذ اعد و ندناوخ و زامن زج يراک ناناملـسم ام رگا

یتقو للاب !�

ه الا ةوق ا�ل و لوح ا�ل ادخ ! اب ناشهلاوح دنربب ، میراد هچ ره دنیایب ناوخب ؛ زامن وگب ، ناذا یهاوخیم ردق ره ورب امـش دنرادن .لاغشا نامز رد سیلگنا یماظن ) كدرم نآ دنرادن . ام هب يراک اهنآ دشاب ، نیا ام قطنم رگا دنهدیم ! رجا ام هب للا

�ه ءاش نا میدرم ، هک

دهاوخیم هچ ره راذگب تفگ : هن . دنتفگ : دراد ؟ ررض ناتـسلگنا تسایـس هب دیوگیم ناذا دراد هنذأم يالاب رد هک نیا دیـسرپ قارع )دینادب و دینکیم ثحب نآ زا طقف هشیمه هک یماکحا نیمه ار مالسا دیشاب و هتشادن يراک نارگرامعتسا تسایس هب امش رگا دیوگب !هچ امش زامن هب دنهاوخیم ، ار امش تفن اهنآ دیناوخب . زامن دیهاوخیم هچ ره امـش دنرادن . يراک امـش هب دینکن ، یطخت نآ زا زگ ره

تـسد ياهتموکح تهج نیمه هب و دـشاب . اهنآ ياهالاک شورف رازاب ام روشک دـنهاوخیم دـنهاوخیم ؛ ار ام نداعم اهنآ دـنراد . راک مدآ زا میشابن ! مدآ ام دنهاوخیم اهنآ دننکیم . سیسأت ژاتنوم هتـسباو و عیانـص ای دننکیم ؛ يریگولج ام ندش یتعنـص زا اهنآ ةدناشن

ساسا هک دراذگیم یتاریثأت دنکیم و لثم دیلوت هک نیا يارب دنسرتیم . وا زا دش ادیپ مدآ کی رگا دنسرتیم . 23 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

شدیعبت ینادنز و ای دنتـشک ؛ ار وا ای دش ، ادیپ یمدآ تقو ره اذل دزیریم . مه رد ار یگدـناشن تسد تموکح رامعتـسا و دادبتـسا و لاـمع ار ءوس غیلبت نیا دوب . یـسایس مه ص ) ) ربـمغیپ تسا ! یـسایس » » دـنوخآ نیا تسا ! یـسایس » » هک دـندرک شرادهکل اـی دـندرک ؛

نئاخ و ياهتلود اب دنراذگن و دنراد ؛ زاب یعامتجا روما رد تلاخد زا و دـننزب ، رانک تسایـس زا ار امـش ات دـننکیم لامعتـسا یـسایس ولج دشابن یـسک دننکب ؛ دنهاوخیم یطلغ ره دننکب و دنهاوخیم يراک ره اهنآ و دینک ؛ هزرابم یمالـسا دض یلم و دـض ياهتـسایس

. دریگب ار اهنآ 25 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تموکح لیکشت موزل لیالد

ییارجا تاسسؤم موزل

جایتحا يرجم هیئارجا و ةوق هب دوش ، رشب تداعـس حالـصا و ۀیام نوناق هک نیا يارب تسین . یفاک هعماج حالـصا يارب نوناق ۀعومجم هرادا ارجا و هاگتـسد تموکح و کی عرـش ، ماکحا ینعی نوناق ، هعومجم کی نداتـسرف رانک رد لاعتم دنوادخ تهج ، نیمه هب دراد .

نایب و یحو و غالبا رب هوالع تشاد . رارق ناناملسم ۀعماج يرادا ییارجا و تالیکـشت سأر رد ص ) ) مرکا لوسر تسا . هدرک رقتـسم دوجو هب ار مالـسا تلود ات دوب هتـشامگ تمه مالـسا تاماظن يرارقرب ماکحا و يارجا هب مالـسا ، تاـماظن ماـکحا و دـیاقع و ریـسفت

مجر و دزیم ؛ دح دیربیم ، تسد تخادرپیم : نآ يارجا هب نمض رد هکلب درکیمن ، افتکا ازج نوناق نایب هب الثم نامز ، نآ رد دروآ .دـیاقع و نایب يارب طقف درک نییعت هفیلخ هک ص ) ) مرکا لوسر دراد . ار ماقم هفیظو و نیمه هفیلخ ص ) ) مرکا لوسر زا سپ درکیم .

هفیلخ نییعت هک دوب مالـسا تاماظن يرارقرب ماکحا و يارجا ۀفیظو دوب . نیناوق ذیفنت ماکحا و يارجا يارب نینچ مه هکلب دوبن ؛ ماکحا سپ ناناملسم اریز دیناسریمن . مامتا هب ار شیوخ تلاسر هتلاسر غلب ام ص ) ) مرکا ربمغیپ نآ نودب هک دوب هدینادرگ مهم يدح ات ار

ایند و تداعـس ات دنادرگ رارقرب هعماج رد ار مالـسا تاماظن دـنک ؛ نیناوق يارجا هک دنتـشاد جایتحا یـسک هب زین ص ) ) مرکا لوسر زا . دوش نیمأت ناشترخآ

هدـیاف ییاهنت هب يراذـگنوناق هک تسا روط نیا هشیمه ملاع و ياهروشک ۀـمه رد دراد . مزال يرجم یعامتجا تاماظن نوناق و اـلوصا . درادن

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 23

26 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو هک تسا هیرجم ةوق دیآ . دوجو هب ياهیرجم ةوق یتسیاب نوناق حیرـشت زا سپ دـنکیمن . نیمأت ار رـشب تداعـس ییاهنت هب يراذـگنوناق

مالـسا تهج ، نیمه هب دزاسیم . مدرم دـیاع ار اههاگداد ۀـنالداع ماکحا نیناوق و ةرمث و دـنکیم ؛ ارجا ار اـههاگداد ماـکحا نیناوق و . تسه مه هیرجم ةوق يدصتم رما » یلو . » تسا هداد رارق مه هیرجم ةوق هدرک ، يراذگنوناق هک روط نامه

ص) ) مرکا لوسر هیور تنس و

: اریز تسا . تموکح لیکشت موزل رب لیلد ص ) ) مرکا ربمغیپ هیور تنس و مالـسا تاـماظن يرارقرب نیناوق و يارجا هب هداد و تموکح لیکـشت هک دـهدیم یهاوگ خـیرات و داد . تموـکح لیکـشت دوـخ اـلوا ،

هب ییارفـس هدومرفیم ؛ بصن یـضاق و هتـسشنیم ، تواضق هب هداتـسرفیم ؛ فارطا هب یلاو تسا : هتـساخرب هعماـج ةرادا هب و هتخادرپ ،ماکحا هصـالخ و هدرکیم . یهدـنامرف ار گـنج هتـسبیم ؛ ناـمیپ هدـهاعم و هدرکیم ؛ هناور ناـهاشداپ لـیابق و ياـسؤر دزن جراـخ و

. تسا هتخادنایم نایرج هب ار یتموکح نییعت ص ) ) مرکا ربماـیپ زا سپ ۀـعماج يارب لاـعتم دـنوادخ یتقو تسا . هدرک مکاـح » » نییعت ادـخ ناـمرف هب دوخ زا سپ يارب اـیناث ،

تیـصو اـب ص ) ) مرکا لوسر نوچ تسا و مزـال زین ص ) ) مرکا لوـسر تلحر زا سپ تموـکح هک تساـنعم نیا هب دـنکیم ، مکاـح . دناسریم زین ار تموکح لیکشت ترورض دیامنیم ، غالبا ار یهلا نامرف شیوخ

ماکحا يارجا رارمتسا ترورض

ترـضح نآ نامز هب دودحم رـصحنم و هدروآ ، مزال ار ص ) ) مرکا لوسر تموکح لیکـشت هک ماکحا يارجا ترورـض تسا یهیدب یقاب دبا ات و تسین ، یناکم نامز و هب دودحم مالسا ماکحا هفیرش ، ۀیآ قبط دراد . همادا زین ص ) ) مرکا لوسر تلحر زا سپ و تسین ؛نوناق ینعی صاـصق ، دودـح و رگید دوش و كورتم نآ زا سپ اـت هدـماین ، ص ) ) مرکا لوسر ناـمز يارب اـهنت « 1 . » تسارجالا مزـال و

؛ دوشن هتفرگ ررقم ياهتایلام عاونا ای دوشن ؛ ارجا مالسا ، يازج ______________________________

. سی ةروس زا بازحا و 70 ةروس زا 40 جح ، ةروس زا 49 سنوی ، ةروس زا 2 میهاربا ، ةروس زا 52 تایآ : هب هنومن يارب ( 1) 27 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

رب تسا ، یناکم ای نامز هب دودحم رصحنم و ای ریذپلیطعت مالسا نیناوق هک فرح نیا ددرگ . لیطعت مالسا تما نیمزرـس و زا عافد ای لیکـشت دراد ، ترورـض دـبا ات و ص ) ) مرکا لوسر زا سپ ماکحا يارجا نوچ نیا ، رب اـنب تسا . مالـسا يداـقتعا تایرورـض فـالخ

تانایرج و ۀمه هک هرادا ، ارجا و هاگتسد نودب تموکح و لیکشت نودب دباییم . ترورـض هرادا ارجا و هاگتـسد يرارقرب تموکح و يداقتعا و یعامتجا و داـسف و دـیآیم ، دوجو هب جرم جره و دروآ رد هنـالداع ماـظن تحت ماـکحا يارجا قیرط زا ار دارفا ياـهتیلاعف زج تسین ياهراچ دوشن ، داسف راچد هعماـج دـیاین و شیپ یگتخیـسگ ناـنع جرم و جره و هک نیا يارب سپ ، دـیآیم . دـیدپ یقـالخا

ةرود رد هچ نآ لقع عرـش و ترورـض هب نیا ، رب انب دباییم . نایرج روشک رد هک يروما ۀمه هب ندیـشخب ماظتنا تموکح و لیکـشت ناشیا زا سپ هرادا ، ارجا و هاگتـسد تموکح و ینعی هدوب ، مزال ع ) ) بلاط یبا نب یلع نینمؤملا ریما نامز و ص ) ) مرکا لوسر تایح

. تسا مزال ام نامز رد و دص تسا نکمم درذگیم و لاس رازه زا شیب هک نونک ات « 1 » يرغص تبیغ زا منکیم : حرطم ار لاؤس نیا بلطم ندش نشور يارب

دنامب و نیمز دیاب مالسا ماکحا دیدم تدم نیا لوط رد دروایب ، فیرشت ترـضح هک دنکن اضتقا تحلـصم درذگب و رگید لاس رازه

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 24

نآ يارجا رـشن و غیلبت و ناـیب و هار رد مالـسا ربـمغیپ هک ینیناوق تسا ؟ جرم جره و دـنکب ؟ تساوخ يراـک ره هک ره و دوـشن ، ارجا ؟ لاس تسیود هب درک دودحم ار شماکحا يارجا ادخ ایآ دوب ؟ يدودحم تدم يارب طقف دیشک اسرف تقاط تمحز لاس هس تسیب و

؟ تسا هدرک اهر ار شزیچ همه رگید مالسا يرغص تبیغ زا سپ و زا تسین مزال رگید دیوگب دناوتیمن سک چیه تسا . مالـسا ندش خوسنم راهظا داقتعا و زا رتدب اهنآ راهظا ای یبلاطم نینچ هب داقتعا

یمالسا نطو یضرا تیمامت روغث و دودح و ______________________________

ق. لاس 329 ه . ات نامز نآ زا دـندش . بیاـغ راـظنا زا ق . لاس 260 ه . رد نسحلا نب ۀجح ترـضح نایعیـش ، ياوشیپ نیمهدزاود ( 1)

. دندوب طابترا رد شترضح اب دمحم ) نب یلع حور و نب نیسح نامثع ، نب دمحم دیعـس ، نب نامثع ) هناگراهچ نابیان قیرط زا نایعیش . دش زاغآ ناشیا �يربک تبیغ ةرود نآ زا دعب دنمان . �يرغص تبیغ رصع ار هرود نیا

28 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو تاید و مالـسا و يرفیک نوناـق دوش ؛ هتفرگ دـیابن « 4 » تاـکز و « 3 » سمخ و « 2 » جارخ و « 1 » هیزج تاـیلام و زورما اـی مینک ؛ عاـفد و هدش ، مالسا ماکحا يارجا ترورض رکنم درادن ، ترورض یمالسا تموکح لیکـشت هک دنک راهظا هک ره دوش . لیطعت دیاب صاصق

. تسا هدرک راکنا ار مالسا نیبم نید یگنادواج ماکحا و تیعماج

ع) ) بلاط یبأ نب یلع نینمؤملا ریما ۀیور

تموکح تفگن سک چیه تشادن . دیدرت تسا مزال تموکح هک انعم نیا رد ناناملسم زا کی چیه ص ) ) مرکا لوسر تلحر زا سپ دوب یسک رد طقف فالتخا دنتشاد . رظن قافتا همه تموکح لیکشت ترورـض رد دشن . هدینـش سک چیه زا یفرح نینچ میرادن . مزال

ع) ) ریما ترـضح نامز تفالخ و نایدصتم نامز رد ص ،) ) مرکا لوسر زا سپ اذهل ، دشاب . تلود سیئر دوش و رما نیا رادهدـهع هک . تفرگیم تروص ارجا هرادا و تشاد و دوجو یتلود نامزاس دش ، لیکشت تموکح مه

مالسا نیناوق تیفیک تیهام و

( عرش ماکحا ) مالسا نیناوق تیفیک تیهام و تموکح ، لیکشت موزل رب رگید لیلد ______________________________

مالـسا تموکح يوس زا ناشیا ضرع لام و ناج و نآ يازا رد دـنهدیم و مالـسا تموکح هب باـتک لـها هک تسا یلاـم هیزج ( 1). دوشیم تیامح

، تسا هیجارخ » یضارا » هب موسوم هدش و حتف ناناملـسم تسد هب هک ییاهنیمز رب یمالـسا تموکح هک تسا یتایلام رادقم جارخ ( 2). ددنبیم

رافک اب گنج رد هک یمیانغ 1 دریگیم : قلعت لیذ هناگتفه لاوما هب طیارش زارحا اب هک مالـسا ؛ رد بجاو قوقح زا یکی سمخ ( 3)ناجرم دیراورم و دننام ییایرد ، ياهبنارگ ءایـشا 4 دشاب . هدـش هنیفد ییاج رد هک یلام ینعی جـنگ ، نداعم 3 2 دوشیم . هتفرگ یبرح

6 دشابن . مولعم نآ کلام رادـقم و دوشن و هداد زیمت هک یتروص هب مارح هب طولخم لالح لام 5 دنیآ . تسد هب یصاوغ قیرط زا هک . دشاب صخش هنالاس جراخم رب دیاز هچ نآ 7 درخب . ناملسم زا یمذ رفاک هک ینیمز

، الط 4 هثالث ،) ماعنا ) دنفسوگ 3 واگ ، 2 رتش ، 1 دوشیم : هتفرگ سنج زا 9 نآ طیارش اب هک تسا یمالسا تموکح تایلام تاکز ( 4)(. عبرا تالغ ) شمشک 9 امرخ ، 8 وج ، 7 مدنگ ، 6 نیدقن ،) ) هرقن 5

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 25

نآ ياهب ای جـیار و توق زا ولیک لداعم 3 نآ رادـقم ددرگیم و بجاو رطف دـیع بش رد هرطف ، تاکز هب موسوم تاکز زا رگید عون . تسا

29 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو عیرـشت هعماج یگنهرف يداـصتقا و یـسایس و ةرادا يارب تلود و کـی نیوکت يارب هک دـناسریم نیناوق نیا تیفیک تیهاـم و تسا .

. تسا هتشگ زاین رـشب هچ ره یقوقح ماظن نیا رد دزاسیم . ار یعامتجا یلک ماظن کی هک تسا یعونتم تاررقم نیناوق و يواح عرـش ماکحا الوا ،

ییوشانز یگدنز یصوصخ و روما يرهشمه و شیوخ و موق و هریشع و دالوا و هیاسمه و اب ترشاعم زرط زا تسا : هدمآ مهارف دراد لبق يارب يزرواشک . تعنـص و تراجت و قوقح ات ییازج نیناوق زا للم ؛ ریاس اب هدوارم حلـص و گنج و هب طوبرم تاررقم ات هتفرگ ،عقوم ای ماگنه نآ رد ناسنا كاروخ و دریگب ، تروص هنوگچ حاکن هک دـهدیم روتـسد دراد و نوناـق هفطن داـقعنا حاـکن و ماـجنا زا

درم و كولـس و دوش ، تیبرت دیاب هنوگچ هچب تسا و ردام ردپ و ةدهع رب یفیاظو هچ یگراوخ ریـش ةرود رد دـشاب ، هچ هفطن داقعنا ، لضاف لماک و ناسنا دـنک تیبرت ناسنا ات دراد نوناق روتـسد و لحارم نیا ۀـمه يارب دـشاب . هنوگ هچ نادـنزرف اـب رگیدـمه و اـب نز تموکح و هب دـح هچ اـت مالـسا هک تسا مولعم تسا . نوناـق راـکدوخ بلطواد و يرجم تسا و مسجم كرحتم و نوناـق هک یناـسنا

. دیآ رد تلیضف اب بذهم و ناسنا تیبرت تمدخ هب طیارش ۀمه ات دزرویم مامتها هعماج يداصتقا یسایس و طباور تسا یلصف « 1 » یفاک رد دراد . جایتحا دوخ لامک تداعس و يارب رشب هک تسا یماکحا تاروتسد و ۀمه لماش تنـس ، دیجم و نآرق

همه رگنشور « 3 ، » تسا ءیش » لک نایبت ، » نآرق ینعی باتک » » و « 2 «، » تسا هدش نایب تنس باتک و رد مدرم تاجایتحا مامت » ناونع هب رد و « 4 ، » تسه تنـس باتک و رد دراد ، جایتحا تلم هچ نآ مامت هک تایاور ) قبط ) دنکیم دای دـنگوس ماما تسا . روما ۀـمه زیچ و

. تسین یکش نیا ______________________________

باب باتک و 326 لماش 34 رثا نیا ینیلک ، بوقعی نب دمحم فیلأت هعیـش ، ۀعبرا بتک زا یفاک . هب روهـشم ثیدـحلا ، یف یفاکلا ( 1). دناهدرک رامش 16 ات 000 / ار نآ ثیداحا تسا و

هیف ءاج دـق و الإ هیلإ سانلا جاتحی ام عیمج و ۀنـسلا .. باتکلا و یلإ درلا باب » ملعلا لصف باتک 80 ص 76 - ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 2)« ۀنس وا باتک

هک یلاح میداتـسرف ، ورف ار نآرق وت رب ام و ..« ) ءیـش لکل انا�یبت با�تکلا . کـیلع ـا�نلزن و «: » لـحن » ةروس زا هیآ 89 هب تسا هراـشا ( 3).( تسا زیچ ره رگنشور

للا�

ه كرت ام للا �

ه یتح و ءیـش ، لک نایبت نآرقلا یف لزنأ �یلاـعت كراـبت و للا �

ه نإ لاـق : مالـسلا هیلع للا ،�

ه دـبع یبأ نع مزارم ، نع ( 4)يادـخ دومرف : ع ) ) قداص ماما . ) هیف للا

�ه هلزنأ دـق الإ و نآرقلا یف لزنأ اذـه ناک ول لوقی دـبع عیطتـسی یتح ال دابعلا هیلإ جاتحی اـئیش

و هدرکن . راذـگورف ار ناگدـنب تاجایتحا زا يزیچ دـنگوس ادـخ هب هک اجنآ ات هداتـسرف ، ورف نآرق رد ار زیچ ره نایب یلاعت كرابت و .77 ص 76 ، ج 1 ، یفاک ، لوصا تسا ). هدومرف ناـیب نآرق رد ادـخ ار ناـمه هچ دوب ، هدـمآ نآرق رد نیا شاـک دـیوگب دـناوتن هدـنب

ثیدح 1. ۀنسلا ،»... باتکلا و یلإ درلا باب «، » ملعلا لضف باتک » 30 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

نودـب و تسا ؛ تموکح لیکـشت مزلتـسم اهنآ هب لمع اهنآ و يارجا هک میباییم رد عرـش ماـکحا تیفیک تیهاـم و رد تقد اـب اـیناث ،. درک لمع یهلا ماکحا يارجا ۀفیظو هب ناوتیمن هرادا ارجا و روانهپ میظع و هاگتسد کی سیسأت

. دننک هعجارم مه رگید دراوم هب نایاقآ مینکیم ، رکذ ار دراوم یضعب نونکا ام

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 26

31 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا ماکحا زا ییاههنومن یسررب

یلام ماکحا 1

يارب هکلب تسین ؛ ریقف تاداس ارقف و قمر دـس يارب اهنت دـهدیم ناـشن هتخیر هک ياهجدوب حرط هتـشاد و ررقم مالـسا هک ییاـهتایلام . تسا گرزب تلود کی يرورض جراخم نیمأت تموکح و لیکشت

، ام بهذم قبط دـهدیم . لیکـشت ار هجدوب مالقا زا یکی و دزیریم ، لاملا تیب هب هک تسا یتفگنه ياهدـمآرد زا یکی سمخ » » الثم[ سمخ ] ياهنالداع زرط هب دـیاوع ، عفانم و هیلک زا یلک روط هب ینیمز و يور ینیمز و ریز عباـنم تراـجت ، يزرواـشک ، عفاـنم ماـمت زا

همه دنکیم ، جارختسا ندعم ای دراد ، لاغتشا یناریتشک هب هک یسک ات دجـسم ، نیا برد شورف يزبس زا هک يروط هب دوشیم . هتفرگ تیب هب ات دنزادرپب ، مالسا مکاح هب دوخ فراعتم جراخم فرص زا سپ ار دمآرد رب هفاضا سمخ دیاب صاخشا نیا دوشیم . لماش ار سمخ هاگ ره تسا . نآ یلام تاجایتحا ۀـمه عفر یمالـسا و روشک ةرادا يارب تمظع نیا هب دـمآرد تسا ، یهیدـب دوش . دراو لاملا

طقف یتایلام نینچ عضو زا روظنم دوشیم مولعم مینک ، باسح دیآرد مالـسا ماظن تحت رگا ار ایند مامت ای مالـسا ، ياهروشک دـمآرد تموکح رگا تسا . یتموکح گرزب تالیکشت یلام زاین عفر روظنم تساهنیا . زا رتمهم هیضق هکلب تسین ؛ یناحور دیس و جایتحا عفر

« تاجارخ » هیزج و تسین دایز ریخا تایلام هتبلا هک تاکز سمخ و ینعی میراد ، هک ییاهتایلام نیمه اب دیاب دنک ، ادیپ ققحت یمالـسا یضارا رب تایلام ای )

32 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . دوش هرادا يزرواشک ) یلم

نیملـسم يارقف مامت هیملع و ياههزوح مامت تاداس و يارب دادـغب رازاب دـمآرد سمخ دـنراد ؟ جایتحا ياهجدوب نینچ هب یک تاداس رب دراد تلالد یتفگنه نیا هب ياهجدوب نییعت اهرازاب . رگید هرهاق و رازاب لوبمالـسا و رازاب نارهت و رازاب هب دـسر هچ ات تسا ، یفاـک

یگنهرف و یتشادهب و زا معا یمومع ، تامدخ ماجنا مدرم و جیاوح ةدـمع يارب تسا . روشک ةرادا تموکح و لیکـشت روظنم هک نیا هک هدرک : نییعت نآ فرـصم يرادـهگن و يروآ و عمج يارب مالـسا هک یبیترت اب اـصوصخم تسا . هدـش هداد رارق ینارمع ، یعاـفد و

، تلود ياضعا ینعی یمومع ، تامدخ نایدصتم نایلاو و ۀمه تلود و سیئر و دوشن ؛ عقاو یمومع ۀنازخ رد یلیم فیح و هنوگ چـیه ار ناوارف ۀجدوب نیا ایآ دنربیم . يواسم مهـس هکلب دنرادن ؛ يداع دارفا رب یمومع لاوما دـمآرد و زا هدافتـسا رد يزایتما هنوگ چـیه

ضرف نونکا ای دنروخب ؟ دیس رفن هاجنپ الثم زور نآ هک تسا نیا يارب ای « 1 « ؟ دیایب ترضح ات مینک كاخ ریز ای میزیرب ؟ ایرد هب دیاب نآ اب هک تسا يرادـقم هب ارقف تاداس و قح مینادیم هک یتروص رد دـننک !؟ شراکچ دـننادن هک دـنهدب دیـس رازه دـصناپ هب دـینک

صوصخم قودنـص کـی دراد . ینیعم یلـصا فراـصم يدـمآرد ره هک تسا روط نیا مالـسا ۀـجدوب حرط اـهتنم دـننک . شاـعم رارما شاـعم نیمأـت ریخا قودنـص زا تاداـس تسا . سمخ يارب مـه قودنـص کـی و تاـعربت ، تاقدـص و يارب رگید قودنـص و تاـکز ،

، دـندروآ مک رگا و دـننادرگرب . مالـسا مکاح هب ار دوخ جراخم زا هفاضا دـیاب لاس رخآ رد تاداـس هک تسا ثیدـح رد و دـننکیم .«2 . » دنکیم کمک نانآ هب مکاح

______________________________

کلم نآ هک دنیوگ یخرب تسا . فلتخم هیماما ياهقف رظن دوشیم ؛ هدیمان ماما » مهـس » هک نآ فصن هژیو هب سمخ ، فرـصم رد ( 1)ج هعمل ، حرش . 286 ص 285 ، ۀعنقملا ، دنامب . ظوفحم نوفدم و كاخ ریز رد ترـضح نآ روهظ ات دـیاب و تسا ، موصعم ماما صخش

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 27

ص 184. ، 1مهـس و مهنیکاسمل ؛ مهـس مهاماتیل ؛ مهـسف هتیب . لها نیب یقابلا سمخلا فصن المک و سمخلا فصن هل و ع :) ) حـلاصلا دـبعلا نع ( 2)

نع صقن وأ زجع نإ و یلاولل . وهف ءیـش ، مهنع لـضف نإـف مهتنـس . یف نونغتـسی اـم هنسلا باـتکلا و یلع مهنیب مسقی مهلیبـس . ءاـنبأل رفعج نب یسوم «. ) مهنع لضف ام هل نأل مهنومی نأ هیلع راص امنإ و هب . نونغتسی ام ردقب هدنع نم قفنی نأ یلاولا یلع ناک مهئانغتسا ،مهس کی و اهنآ ، نامیتی هب مهس کی دوشیم . میـسقت وا هداوناخ نیب رگید فصن و تسا . ماما نآ زا سمخ لماک فصن دومرف : (ع )دنک تیافک ار ناشلاس کی هک يرادقم هب ربمایپ تنس نآرق و قبط ات دوشیم ، هداد ناشناگدنام هار رد هب مهـس کی و ناتـسدیهت ، هب اهنآ فافک رادقم زا رتمک ای دوبن تمـسق لباق رگا و دسریم . مکاح هب دیآ ، دایز اهنآ جراخم زا يزیچ رگا و دوش . میـسقت اهنآ نایم

هدراذگ مکاح ةدهع رب اهنآ جراخم نیمأت ببـس نادب و دزاس . زاینیب ار ناشیا دراد تسد رد هچ نآ زا هک تسا مکاح هدهع رب دوب ،(. دریگیم قلعت ماما هب دنامیم یقاب اهنآ مهس زا هچ نآ هک تسا هدش

باب «، » ةاکزلا باتک ، » ص 281 ج 4 ، بیذهتلا ، ثیدح 4 . لافنالا ،» ءیفلا و باب «، » هجحلا باتک ، » 491 ص 2 - ج 2 ، یفاک ، لوصا » »ثیدح 5. باب 36 ،» «، » ةاکزلا باتک . » ص 127 ج 4 ، بیذهتلا ، و ثیدح 2 . «، 37

33 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ار ياهداعلا قوف دمآرد دوشیم ، هتفرگ یعیسو يزرواشک یضارا زا هک جارخ ،» » و هدش ، ررقم «« 1 » همذ لها » رب هک هیزج ،» ، » یفرط زا رب هک تسا یلاو مکاح و ۀفیظو تسا . مزال یتموکح یمکاح و هک نیا رب دراد تلالد ییاهتایلام نینچ ندش ررقم دروآیم . دوجو هب

نینچ مه دریگب . بسانتم تایلام اهنآ «« 2 » یشاوم » عرازم و زا ای ددنبب ؛ هنارس تایلام ناشدمآرد یلام و تعاطتسا بسح رب همذ » لها »مزلتـسم راـک نیا دـنک . يروآ عـمج تسا ، یمالـسا تلود فرـصت رد و للا »

ـ�ه لاـم » هـک ار یعیـسو یـضارا رب تاـیلام ینعی جارخ ،» »

نایدـصتم ةدـهع هب نیا تسین . یندـش ماجنا جرم جره و اب و تسا ؛ یـشیدنا تحلـصم ریبدـت و باتک و باـسح و مظنم و تالیکـشت فرصم هب و دننک ، يروآعمج سپس هدرک ؛ نییعت تحلصم قبط بسانت و هب هزادنا و هب ار ییاهتایلام نینچ هک تسا یمالسا تموکح

. دنناسرب نیملسم حلاصم یمالسا تالیکـشت رارقتـسا قیرط زا زج نآ يارجا و دراد ؛ تلالد تموکح لیکـشت موزل رب مالـسا یلام ماکحا هک دینکیم هظحالم

. تسین رسیم

یلم عافد ماکحا 2

تموکح لیکشت موزل رب تسا ، مالسا تما لالقتسا یضرا و تیمامت زا عافد مالسا و ماظن ظفح هب عجار هک یماکحا رگید ، فرط زا يورین رتـشیب هچ ره كرادـت هیهت و هب رما هک «.« 3 » لیخلا طا�بر نم و ةوق نم متعطتـسا ام مهل اودـعأ و : » مکح نیا اـلثم دراد . تلـالد

. شمارآ حلص و ةرود رد یگشیمه تبقارم شاب و هدامآ هب رما و تسا ؛ یلک روط هب یعافد حلسم و ______________________________

تموکح تیامح تحت مالـسا و نیمزرـس رد جارخ هیزج و تخادرپ طرـش اب هک دوشیم هتفگ باتک لها زا یناسک هب همذ لـها ( 1). دننکیم یگدنز مالسا

. دنفسوگ واگ و رتش ، هژیوب نایاپراهچ روتس و (: 2)(. 60 لافنا / .« ) دیزاس مهارف دیناوتیم هدامآ نابسا حالس و يورین زا هچ نآ ره ( 3)

34 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو یگنج لماک شاب هدامآ لاح هب هتخادرپ ، عیسو تاکرادت هب یمالسا تموکح لیکـشت اب هدرک و لمع مکح نیا هب ناناملـسم هاگ ره

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 28

مدرم و دـننزب ، شتآ دـننک و بارخ ار ام ياـصقا دجـسم هدرک لاغـشا ار اـم ياهنیمزرـس دـندرکیمن تأرج يدوهی یتشم دـندوبیم ،قیال حلاص و تموکح لیکشت هتساخنرب و ادخ مکح يارجا هب ناناملسم هک تسا نیا ۀجیتن اهنیا مامت دنزیخرب . يروف مادقا هب دنناوتن رانک ار یئزج تافالتخا دندوبیم ، مالـسا ماکحا يرجم نامیا و اب مدرم ةدنیامن یمالـسا ياهروشک ناگدننک تموکح رگا دناهدادن .

یتشم تروص نآ رد دـندوبیم ، « 1 » هدحاو دی دـندشیم و دـحتم و دنتـشادیمرب ، يزادـنا هقرفت يراکبارخ و زا تسد دنتـشاذگیم ،اهنآ نابیتشپ سیلگنا اکیرمآ و دنچ ره دننکب ، ار اهراک نیا دنتـسناوتیمن دـنابناجا ، سیلگنا و اکیرمآ و لامع هک تخبدـب ، يدوهی

. دننکیم تموکح ناملسم مدرم رب هک تسا یناسک یگضرعیب زا نیا دنشاب .زواجت ملظ و امش هب دنناوتن نانمشد ات دیشاب هدامآ دنمورین و ناکما دح ات هک دهدیم روتسد ةوق ».. نم متعطتسا ام مهل اودعأ و » ۀیآ

. مینیبیم ملظ میوشیم و هدش و هناگیب تازواجت شوختسد هک میدوبن هدامآ دنمورین و دحتم و ام دننک .

ییازج ماکحا قوقح و قاقحا ماکحا 3

هراشا

ارجا یمالـسا مکاح رظن اب دـیاب هک یـصاصق دودـح و ای دوش ، هداد شنابحاص هب هتفرگ و دـیاب هک تاید لیبق زا ماـکحا ، زا يرایـسب یتموکح تردق زج و تسا ؛ تلود نامزاس هب طوبرم نیناوق نیا ۀمه دـباییمن . ققحت یتموکح تالیکـشت کی يرارقرب نودـب دوش ،

. دیآیمن رب مهم روما نیا ماجنا ةدهع زا

یسایس بالقنا موزل

ع) ) بلاط یبا نب یلع تیـالو اـب مالـسا تموکح دنتـشاذگن للا ،�

ه مهنعل «، 2 » هیما ینب نیدـناعم و ص ،) ) مرکا لوـسر تـلحر زا سپ يادخ یضرم هک یتموکح دنتشاذگن دوش . رقتسم

______________________________

ج 28، راونألا : راحب مهاوس . نم یلع ةدـحاو دـی نیملـسملا نإ و هلمج : زا ص ) ) مالـسا ربمایپ تاـشیامرف زا هتفرگرب تسا يریبعت ( 1)ص 114. زین ج 37 . ثیدح 3 . باب 3 ،» «، » نحملا نتفلا و باتک ، » ص 104

هب ق . ه . لاـس 41 رد هک دوـب نادـناخ نیا زا هفیلخ نیلوا هیواـعم شیرق . ۀـلیبق زا فاـنم ، دـبع نب سمـش دـبع نب ۀـیمأ نادـنزرف ( 2). دش ضرقنم مود ناورم لتق اب ق . لاس 132 ه . رد هلسلس نیا دیسر . تموکح

35 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ناشتموکح ۀمانرب دندرک . نوگرگد ار تموکح ساسا هجیتن ، رد دـنک . ادـیپ دوجو جراخ رد دوب ص ) ) مرکا لوسر یلاعت و كرابت و

میژر دوب . یمالسا دض «« 1 » سابع ینب » و هیما » ینب » تسایـس هرادا و زرط تموکح و میژر تشاد . تریاغم مالـسا ۀـمانرب اـب شرتشیب ابلاغ دعب راودا رد و دمآرد . رصم ۀنعارف مور و ناروتارپما ناریا و ناهاشنهاش میژر تروص هب و دش ؛ یتنطلس هنوراو و الماک تموکح

. مینیبیم هک الاح ات درک ادیپ همادا یمالسا ریغ لاکشا نامه هب راک نیا لیالد دنک . ادیپ همادا یمالـسا ، ریغ ای یمالـسا دض تروص نیمه هب اهتموکح عضو میراذگن هک دـنکیم مکح لقع عرش و

. تسا حضاو . تسا مالسا یسایس ماظن ندنام ارجا یب يانعم هب یمالسا ریغ یسایس ماظن يرارقرب نوچ

راثآ میفظوم ام تسا و « 2 « » توغاط » شمکاح نوچ تسا زیمآ كرش یماظن یمالسا ، ریغ یـسایس ماظن ره هک لیلد نیا هب نینچ مه

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 29

. میربب نیب زا مینک و رود نانآ تایح زا ناناملسم و ۀعماج زا ار كرش دض تسرد طیارـش نیا و میزاس . مهارف تلیـضف اب نمؤم و دارفا تیبرت يارب يدعاسم یعامتجا طیارـش میفظوم هک لیلد نیا هب زاب و

تـسا زیمآ كرـش ماظن و توغاط » » تیمکاـح زا یـشان هک يایعاـمتجا طیارـش تساوراـن . ياهتردـق و توغاـط » » تیمکاـح طـیارش دوخ لامعا يازـس هب نآ نیببـسم و دورب ؛ نیب زا دیاب هک تسا ضرألا » یف دا�سف » نامه نیا دـینیبیم . هک تسا يداسف نیمه شاهمزال

طیارش نیا رد « 3 « » نیدسفملا نم ناک هنإ » دروآ و دوجو هب رصم روشک رد دوخ تسایس اب نوعرف هک تسا يداسف نامه نیا دنـسرب .دوخ ربارب رد هار ود و دنامب . یقاب شحلاص راتفر نامیا و رب دنک و یگدنز دناوتیمن لداع یقتم و نمؤم و ناسنا یسایس ، یعامتجا و

رماوا و میلـست دوشن و بکترم یلاـمعا نینچ هک نیا يارب اـی تسا . حـلاصان زیمآ و كرـش هک دوـش بکترم یلاـمعا اراـبجا اـی دراد :. دربب نیب زا ار دساف طیارش نآ ات دنک هزرابم تفلاخم و اهنآ اب دوشن ، تیغاوط » » نیناوق

______________________________

رد دش و زاغآ حافس للا �

ه دبع تفالخ اب ق . لاس 132 ه . رد هلسلس نیا ص .) ) مالـسا ربمایپ يومع بلطملا دبع نب سابع نادنزرف ( 1). دیسر نایاپ هب مصتعم ندش هتشک اب ق . 656 ه .

. دنیوگ ار دنوادخ ریغ دوبعم ره زواجتم و ره توغاط ( 2)(. 4 صصق / «. ) دوب نارگداسف زا وا انامه ( 3)

36 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ار رئاج ملاظ و دساف و نئاخ و ۀمکاح ياهتئیه میربب و نیب زا ار هدننک دساف دساف و یتموکح ياههاگتسد هک نیا زج میرادن هراچ ام هب ار یمالسا یسایس بالقنا و دنهدب ، ماجنا دیاب یمالسا ياهروشک کیاکی رد ناناملسم ۀمه هک تسا ياهفیظو نیا مینک . نوگنرس

. دنناسرب يزوریپ

یمالسا تدحو موزل

نیدنچ تروص هب هدرک و ادج مه زا ار مالسا تما دناهدرک . هیزجت بلطهاج دبتسم و ماکح نارگرامعتسا و ار مالـسا نطو یفرط ، زا . دناهدروآ رد ازجم تلم

ياهتلود ریاس شیرتا و سیلگنا و هیسور و دندرک . هیزجت ار نآ نارگرامعتـسا دمآ ، دوجو هب ینامثع گرزب تلود هک مه نامز کی هچ رگ « 1 . » دنروآرد دوخ ذوفن تحت ای فرصت هب ار نآ ورملق زا یتمسق مادک ره و دندرک ، اهگنج نآ اب و دندش ، دحتم يرامعتـسا

دوب نارگرامعتسا يارب رطخ نیا زاب دنتشاد ، یتنطلـس میژر دندوب و دساف اهنآ زا یـضعب و دنتـشادن ، تقایل ینامثع تلود ماکح رتشیب ار رامعتـسا طاسب یلم تدحو تردق و اب هتفرگ ، رارق تلود نیا سأر رد مدرم کمک هب و دنوش ، ادیپ مدرم نایم زا یحلاص دارفا هک

تکلمم هدزناپ ات هد نآ ورملق زا هک دـندرک میـسقت ار نآ لوا للملا نیب گنج رد ددـعتم ، ياهگنج زا سپ تلع ، نیمه هب دـننیچرب .لامع نیرومأم و تسد زا اهنآ زا یضعب اهدعب دنداد . دوخ نیرومأم زا ياهتـسد ای رومأم کی تسد ار بجو ره دش ! ادیپ یبجو کی

. تسا هدمآ نوریب رامعتسا تـسد ياـهتلود نارگرامعتـسا و ذوفن فرـصت و زا ار مالـسا نطو هک نیا يارب مینک ، نیمأـت ار مالـسا تما تدـحو هک نیا يارب اـم ياهتلم يدازآ تدـحو و ققحت روظنم هب نوچ میهدـب . تموکح لیکـشت هک نیا زج میرادـن یهار مینک ، دازآ جراـخ و اـهنآ ةدـناشن

ار یمالسا ۀنالداع تموکح نآ زا سپ و مینک ؛ نوگنرس ار هدناشن تسد ملاظ و ياهتموکح یتسیاب ناملسم ______________________________

نیا دیماجنا ، 1913 م ) ) ندـنل هماندـهع هب هک ناکلاب داحتا گنج رد دـش . زاغآ مهدزون نرق لیاوا زا ینامثع يروطارپما طاطحنا ( 1)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 30

1932 ) نازول دادرارق داقعنا اب لوا و یناهج گنج نایرج رد داد . تسد زا ار هژا يایرد دوخ و ییاپورا تاکلمتسم هیلک ابیرقت تلود . دمآرد ییاپورا لود تمومیق تحت دش و جراخ نآ فرصت زا نیطـسلف ندرا و ناتـسبرع ، هیروس ، قارع ، لماش یبرع ياهنیمزرـس م )

. تشگ دودحم یلعف ۀیکرت روشک هب دش و لقتسم نیشنكرت یحاون نآ زا سپ 37 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مالـس ارهز ، ترـضح هکنانچ تسا ؛ نیملـسم تدحو ماظن و ظفح يارب تموکح لیکـشت میروآ . دوجو هب تسا مدرم تمدخ رد هک «1 . » تسا داحتا هب نیملسم قارتفا لیدبت ماظن و ظفح يارب تماما هک دیامرفیم دوخ ۀبطخ رد اهیلع ، للا

�ه

مورحم مولظم و مدرم تاجن موزل

رب و دناهدرک ؛ لیمحت ار ياهناملاظ يداصتقا تاماظن دناهدش ، طلسم مدرم رب هک دوخ ، یسایس لامع تسد هب نارگرامعتـسا هوالع ، هب گنهرف تشادهب و زا مورحم هنسرگ و ناملسم نویلیم اهدص فرط ، کی رد مولظم . ملاظ و دناهدش : میـسقت هتـسد ود هب مدرم نآ رثا

هنسرگ مدرم دندساف . درگهزره و شایع و هک یـسایس ، تردق بحاص دنمتورث و دارفا زا ییاهتیلقا رگید ، فرط رد تسا و هتفرگ رارق ؛ دراد همادا شـشوک نیا و دننک ، ادـیپ يرتهب یگدـنز ات دـنهدب ، تاجن رگتراغ ماکح ملظ زا ار دوخ هک دـننکیم شـشوک مورحم و

هفیظو ام میهد . تاـجن ار مورحم مولظم و مدرم میراد هفیظو اـم تساـهنآ . عناـم رئاـج یتموکح ياههاگتـسد مکاـح و ياـهتیلقا نکل شراوگرزب دنزرف ود هب فورعم تیـصو رد ع ) ) نینمؤملا ریما هک تسا هفیظو نیمه میـشاب . نیملاظ نمـشد نیمولظم و نابیتشپ میراد

.( دیشاب هدید متس نابیتشپ روای و رگمتس و نمشد « ) 2 . » انوع مولظملل و امصخ ملاظلل انوک و دیامرفیم : دهدیم و رکذت ، دنشاب مورحم هنسرگ و يریثک ةدع دنراذگن و دننک ؛ هزرابم نارگمتس عورشمان ياههدافتـسا یبلط و راصحنا اب دنفظوم مالـسا ياملع

تلع نیا هب ار تموکح نم دیامرفیم : ع ) ) نینمؤملا ریما دـنربب . رـس هب تمعن زان و رد راوخمارح رگتراغ و نارگمتـس اهنآ رانک رد و يرگتراـغ يروـخ و رپ لـباقم رد هک هدرک مزلم ار اـهنآ هـتفرگ و دـهعت مالـسا ياـملع زا یلاـعت كراـبت و دـنوادخ هـک مدرک لوـبق

: دنتسیان راکیب دننیشنن و تکاس ناگدید متس تیمورحم یگنسرگ و نارگمتس و ذخا ام و رصانلا دوجوب ۀجحلا مایق و رضاحلا روضح ول ال ۀمسنلا ، أرب و ۀبحلا قلف يذلا و امأ

______________________________

ص 483. ج 1 ، ۀمغلا ، فشک ۀقرفلل . امل انتما�مإ و ۀلملل اماظن انتعاط و ( 1).47 همان » ، » هغالبلا جهن ( 2)

38 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو متیفلأل و اهلوأ ؛ سأکب اهرخآ تیقـسل و اهبراغ یلع اـهلبح تیقلـأل مولظم بغـس ـا�ل و ملاـ�ظ ۀظک �یلع اوراـقی ـال نأ ءاـملعلا یلع للا

�ه

دوبن ناگدننک تعیب نتفای روضح رگا دیرفایب ، ار ناج تفاکشب و ار رذب هک نآ هب دنگوس « 1 . » زنع ۀطفع نم يدنع دهزا هذه مکا�یند رپ رب هک هتفرگ نامیپ مالـسا ياملع زا ادخ هک دوبن رگا و دـشیمن ، مامت راک ددـم يورین نتفای دوجو اب نم يدـصت موزل رب تجح و یپ زا متخاسیم و اهر ار تموکح مامز دننامن ، شوماخ ناگدید متس تیمورحم هاکناج و یگنسرگ نارگمتـس و يرگتراغ يروخ و

. تسا رتزیچان درپیم ، نوریب يزب ۀسطع زا هک یمن زا مرظن رد ناتییایند ماقم ناتایند و نیا هک دیدیدیم و متشگیمن . نآ هزینرـس روز هب بناجا و کمک هب هناگیب لماع راوخمارح و نئاخ و ياهدـع مینیبب مینیـشنب و راـکیب تکاـس و میناوتیم روطچ زورما

مالـسا و ياملع ۀفیظو دننک ؟ هدافتـسا اهتمعن لقا دح زا دنراذگیمن دـناهدرک و بحاصت ار ناملـسم نویلیم اهدـص جـنرتسد تورث و ملاظ ياهتموکح تسا ، ناسنا نویلیم اهدص تداعـس هار هک هار ، نیا رد و دنهدب ؛ همتاخ هناملاظ عضو نیا هب هک تسا ناناملـسم ۀمه

. دنهد لیکشت یمالسا تموکح و دننک ، نوگنرس ار

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 31

رابخا رظن زا تموکح موزل

لیکشت تایاور ، تایآ و دافم و ع ) ) نینمؤملا ریما ترضح و ص ) ) مرکا لوسر ۀیور مالـسا و ماکحا ترورـض لقع و ترورـض قبط : مروآیم هدش لقن ع ) ) اضرلا ترضح زا هک ار یتیاور هنومن ناونع هب نونکا تسا . مزال تموکح

دمحم وبأ لاق لاق يروباسینلا ، ۀبیتق نب دمحم نب یلع نسحلا وبأ ینثدح لاق : راطعلا ، يروباسینلا سودبع نب دـمحم نب دـحاولا دـبع رمأ و رمألا یلوأ لعج مل و لئاق : لاق نإف میکحلا .. فلکی نأ زوجی له ینربخا لاقف : لـئاس لأـس نإ يروباـسینلا : ناذاـش نب لـضفلا

نکی مل مهداسف نم هیف امل دودـحلا کلت اودـعتی نأ ال اورما و دودـحم دـح �یلع اوفقو امل قلخلا نأ اهنم ، ةریثک . للعل لیق مهتعاـطب ؟ول هنأل مهیلع ، رظح ام �یلع يدعتلا نم مهعنمی و مهل حیبأ ا�م دنع فقولاب مهذخای انیمأ ا�هیف مهیلع ؛ لعجی نأب الإ موقی کلذ و ال تبثی

اهنم و ماکحألا . دودحلا و مهیف میقی داسفلا و نم معنمی میق مهیلع لعجف هریغ . داسفل هتعفنم هتذل و كرتی دحأ ال ناکل کلذ نکی مل دجن انأ ال

______________________________

(. هیقشقش ) 3 ۀبطخ » ، » هغالبلا جهن ( 1) 39 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

نأ میکحلا ۀمکح یف زجی ملف ا�یندلا . و نیدلا رمأ یف هنم مهل دب امل ال سیئر و میقب الا اوشاع اوقب و للملا نم ۀلم قرفلا و ال نم ۀـقرف و مهتعا�مج و مهعمج هب نومیقی و مهئیف هب نومـسقی و مهودع هب نولتا�قیف هب الإ مهل ماوق و ال هنم مهل دب هنأ ال ملعی امم قلخلا كرتی ننسلا و تریغ و نیدلا بهذ و ۀـلملا تسردـل اعدوتـسم ، اظفاح انیمأ امیق اما�مإ مهل لعجی مل ول هنأ ا�هنم و مهمولظم . نم مهملا�ظ عنمی

ریغ نیجـا�تحم نیـصوقنم قلخلا اندـجو دـق ذا نیملـسملا . یلع کـلذ اوهبـش نودـحلملا و هنم صقن و نوعدـتبملا هیف دا�زل و ماـکحألا ،هانیب ام وحن یلع اودسفل لوألا ، لوسرلا هب ءا�ج ا�مل اظفا�ح امیق لعجی مل ولف مهتا�لا�ح ، تتـشت و مهئا�وهأ فالتخا و مهفا�لتخا عم نیلما�ک ،

توبن هب طوبرم هک ار ثیدح لوا تمـسق « 1 . » نیعمجأ قلخلا داسف کـلذ یف ناـ�ک و ناـمیألا . ماـکحألا و و ننسلا و عئارشلا تریغ و : دیامرفیم ماما هک تسا ریخا تمسق ام ثحب دروم میدرواین . تسین ام ثحب دروم نالا تسا و

للع و هب هک دـش دـهاوخ هداد باوج تسا ، هدرک رما ناـنآ تعاـطا هب هداد و رارق رمـالا » یلوا » میکح يادـخ ارچ دـسرپب یـسک رگا نیا زا هک دناهتفای روتسد و هدش ، هتشادهگن ینیعم صخشم و ۀقیرط رب مدرم نوچ هک نیا هلمج ، نآ زا تسا . هدرک نینچ رایسب لیالد رما نیا یفرط زا و دش ، دنهاوخ داسف راچد یطخت زواجت و نیا اب هک اریز دنرذگن ، رد ررقم نیناوق دودح و زا دنیامنن و زواجت هقیرط

( تردق ای ) درف هک یتروص رد رگم دنرادیمن ، اپ رب ار یهلا نیناوق دننامیمن و دنوریمن و نیعم ۀقیرط رب مدرم ددنویپیمن و ققحت هب يدعت نارگید قوقح هب ای دنهن ، نوریب ناشقح ةریاد زا اپ دراذگن دشاب و رما نیا رادهدهع هک دوش هتشامگ ناشیا رب يرادساپ نیما و نارگید داسف اب هک ار شیوخ تعفنم تذل و سک چیه دشابن ، هتـشامگ ياهدنرادزاب تردـق ای صخـش دـشابن و نینچ رگا اریز دـننک

ام هک نیا رگید لیلد تلع و دزادرپیم و نارگید یهابت متـس و هب یـصخش عفن تذـل و نیمأت هار رد دراذـگیمن و ورف دراد همزـالم نوناق و مظن و ةدـنرادهگن اپ رب کی دوجو هب زج هک مینیبیمن ار فلتخم بهاذـم ناوریپ اهتلم و زا کی چـیه ای اههقرف زا کـی چـیه

نینچ زا ریزگان شیوخ ياـیند نید و رما نارذـگ يارب اریز دـنامب ، یقاـب هداد همادا دوخ تاـیح هب دـشاب هتـسناوت ربهر سیئر و کـی اهر تسرپرـسیب ربـهر و یب ار ، شیوخ ناگهدـیرفآ ینعی مدرم ، هک تسین اور میکح يادـخ تمکح رد نیا ، رب اـنب دنتـسه ؛ صخش

دنراد زاین یصخش نینچ دوجو هب هک دنادیم ادخ اریز دنک ؛______________________________

ثیدح 9. باب 182 ،» ، » ص 251 ج 1 ، عئارشلا ، للع ( 1)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 32

40 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ار یمومع دـمآرد و دـنگنجیم ؛ ناشنانمـشد اـب هک تسوا يربـهر هب و دـباییمن ؛ ماکحتـسا ماوق و يو دوـجو هب زج ناـشتیدوجوم و

هاتوک نامولظم قوقح میرح زا ار هعماـج نارگمتـس تسد و دـننکیم ؛ رازگرب ار تعاـمج هعمج و زاـمن و دـننکیم ؛ میـسقت ناـشنایم . دنرادیم

رادساپ نابهاگن نیما و رازگتمدخ نوناق ، مظن و ةدنرادهگن اپ رب ماما نانآ يارب رگا هک تسا نیا یکی لیالد للع و نآ ۀلمج زا زاب و یمالـسا ماـکحا ننـس و و تفر ؛ دـهاوخ ناـیم زا نییآ دـش و دـهاوخ راـچد یگدوـسرف یگنهک و هب نید دـنکن ، نـییعت يرادـتناما و

و تساک ، دنهاوخ نآ زا اهزیچ نانید یب نادحلم و و دوزفا ؛ دنهاوخ نید رد اهزیچ ناراذگتعدب و تشگ ؛ دهاوخ هنوراو هنوگرگد و رب هوالع دنالماکان ؛ دنالامک و دـنمزاین دـناصقان و مدرم هک مینیبیم اریز داد . دـنهاوخ هولج رگید ياهنوگ هب ناناملـسم يارب ار نآ

نوناق مظن و ةدنرادهگن اپرب هک ار یسک هاگ ره نیا ، رب انب دنراد . تتشتم تالاح نوگانوگ و تالیامت دنراد و فالتخا مه اب هک نیا ننس نیناوق و تاماظن و و دندشیم ؛ دساف میداد ، حرش هک یتروص نانچ هب دوب ، هتشامگن مدرم رب هدروآ ربمایپ هچ نآ رادساپ دشاب و

یمامت هب تیرشب نامدرم و یگمه داسف ببس رییغت نیا و تشگیم . نوگرگد اهدنگوس اهدهع و دشیم و هنوگرگد مالـسا ماکحا و . تسا

هدروآ مزال ار رما » یلو » يرارقرب تموکح و لیکـشت يددـعتم لیالد للع و دوشیم ، طابنتـسا مالـسلا ، هیلع ماما ، شیامرف زا هکناـنچ مدرم يدعت الثم تسا . یگشیمه تموکح لیکشت موزل هجیتن رد و دنتسین ؛ ینامز هب دودحم یتقوم و تاهج لیالد و للع و نیا تسا .

دننک يزادنا تسد نارگید قوقح میرح هب یصخش عفن تذل و نیمأت يارب هک نیا نارگید و قوقح هب نانآ زواجت مالسا و دودح زا تمکح دـنوشیم ! هکئـالم همه ادـعب مدرم و هدوـب ، ع ) ) نینمؤـملا ریما ترـضح ناـمز رد طـقف نـیا تـفگ ناوـتیمن تـسه . هـشیمه

یگـشیمه و تمکح نیا دنرادرب . مدق یهلا ماکحا دودح رد دننک و یگدنز هنالداع ۀقیرط هب مدرم هک هتفرگ قلعت نیا رب راگهدیرفآ مظن ةدنرادهگن اپرب میق و هک یمکاح ینعی رما » یلو » دوجو هشیمه زورما و نیا ، رب انب تسا . ریذپان رییغت و لاعتم ، دنوادخ ياهتنس زا

رادتناما و نیما و دشاب ؛ نارگید قوقح هب يدعت اهیرگمتس و تازواجت و عنام هک یمکاح دوجو دراد ترورـض دشاب ، مالـسا نوناق و نید و رد نادحلم نانمشد و هک ییاهتعدب زا و دشاب ؛ مالـسا تاماظن ماکحا و دیاقع و میلاعت و هب مدرم يداه دشاب ؛ ادخ قلخ رادساپ

نآ دوبن ؟ یناعم نیمه رطاخ هب ع ) ) نینمؤملا ریما تفالخ رگم دنک . يریگولج دنراذگیم تاماظن نیناوق و رد 41 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ار عوـضوم هکلب تسین ؛ ینیعم صخـش هک تواـفت نیا اـب تسه ؛ مه نـالا تسا ، هدرک ماـما ار ترـضح نآ هـک ییاهترورـض لـلع و . دشاب ظوفحم هشیمه ات « 1 » دناهداد رارق یناونع » »

همکاح ياهتیلقا دوش و يریگولج فیعض مدرم قوقح هب رگمتـس ۀمکاح ياهتئیه زواجت زا دنامب و یقاب دیاب مالـسا ماکحا رگا سپ ،ۀقیرط رب دارفا ۀـمه دوش و رارقرب مالـسا مظن دـیاب رگا دـننک ، دـساف تراـغ و ار مدرم شیوخ يداـم عفن تذـل و نیمأـت يارب دـنناوتن یبالق ياهـسلجم طسوت یمالـسا دض نیناوق بیوصت يراذگتعدب و ولج دیاب رگا دنیامنن ، یطخت نآ زا و دننک ، راتفر مالـسا ۀـنالداع

تالیکـشت تموکح و نودب اهراک نیا تسا . مزال تموکح دورب ، نیب زا یمالـسا ياهروشک رد ناگناگیب ذوفن دیاب رگا دوش ، هتفرگ درد هب دوجوم ناگدننک تموکح هن رگ و دـشاب . حـلاص نیما میق هک یمکاح تسا : مزال حـلاص تموکح هتبلا دوشیمن . ماجنا تلود

. دنرادن تیحالص دندساف و رباج و نوچ دنروخیمن ،یضعب میدرکن و مایق قافتالاب یعمج و هتسد روط هب دساف نئاخ و ماکح طلست نتخادنا رب تموکح و لیکـشت يارب هتـشذگ رد نوچ

راک متـس ماکح ییوگ اعد هب سکعب هکلب دـندومن ، هقیاضم یمالـسا تاماظن تایرظن و غیلبت ثحب و زا یتح دـنداد و جرخ هب یتسس ماکحا تشگ ؛ یناوتان هیزجت و راچد مالـسا تلم دـش ؛ مک هعماـج رد مالـسا تیمکاـح ذوفن و دـمآ ؛ دوجو هب عاـضوا نیا دـنتخادرپ !

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 33

نیناوق دوـخ یـسایس لاـمع تسد هب دوـخ موـش ضارغا يارب نارگرامعتـسا دـش ؛ عـقاو لیدـبت رییغت و نآ رد و دـنام ، ارجا یب مالـسا سیئر و میق و اـم هک دوب نیا يارب همه اـهنیا دـندرک . هدزبرغ ار مدرم دـنداد و جاور ناناملـسم نیب رد ار یبـنجا گـنهرف یجراـخ و

. تسا تاحضاو زا بلطم نیا میهاوخیم . حلاص یتموکح تالیکشت ام میتشادن . يربهر تالیکشت ______________________________

ینیعم صخـش زا هک نآ هن تسا ؛ هدمآ روکذـم رما » یلو » ناونع نامدرم ، تیادـه تموکح و لیکـشت موزل رد هک تسا نآ دارم ( 1)لباق وا رب رما » یلو » ناونع هک تسا یسک فیاظو زا رصع ، ره رد یمالـسا ماظن ةرادا نیا رب انب دنـشاب . هدرب مان ع ) ) ریما ترـضح الثم

. دشاب قابطنا 43 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا تموکح زرط

اهتموکح زرط ریاس اب نآ فالتخا

يأردوـخ دبتـسم و تلود سیئر هک تسین « 1 » يدادبتـسا الثم ، تسین . دوجوم ياهتموکح زرط عاونا زا کـی چـیه یمالـسا تموکح ره و دـشکب ، تفرگ قلعت شاهدارا ار سک ره دـنک ؛ فرـصت لخد و هاوخ لد هب نآ رد دریگب و يزاب هب ار مدرم ناـج لاـم و دـشاب ؛

و ص ) ) مرکا لوسر دـشخبب . نآ نیا و هب ار تلم لاوـما كـالما و دـهدب و لوـیت تساوـخ هک ره هب و دـنک ، ماـعنا تساوـخ ار سک هکلب « 2 « ؛ هقلطم هن تسا و يدادبتـسا هن یمالـسا تموـکح دنتـشادن . یتاراـیتخا نـینچ مـه اـفلخ ریاـس و ع ) ) نینمؤـملا ریما ترـضح

زا هطورـشم دشاب . تیرثکا صاخـشا و يارآ عبات نیناوق بیوصت هک نآ یلعف فراعتم يانعم هب « 3 » هطورشم هن هتبلا تسا . هطورـشم » »رد هک دنتسه طرش ۀعومجم کی هب دیقم هرادا ارجا و رد ناگدننک تموکح هک تهج نیا

______________________________

دودحمان دنـشاب . مورحم روشک روما هرادا رد یمهـس ره زا هتـشادن و يار قح ای هدنیامن نآ رد مدرم هک تسا یتموکح دادبتـسا ( 1)ماظن نیا تاصخـشم زا دـنکیم بوکرـس ار یتفلاخم عون ره هک يزکرمتم هاگتـسد دوجو ینوناـق و ظاـحل زا اورناـمرف تردـق ندوب

. تسا. یهاشداپ ( 2)

یئارجا لباق نیعم و لوصا هب دوشیم و هتخانش مدرم زا یـشان تموکح تردق نآ رد هک تسا یتموکح میژر یعون تیطورـشم ( 3)دارفا ۀیلک یساسا یلصا و قوقح نآ رد هک دشابیم يروشک هیلاع دنس عجرم و نیرتالاب یـساسا ، نوناق ددرگیم . طورـشم دودحم و

روهمج سیئر تارایتخا دراد . دوجو يروهمج یتنطلس و یلصا لکـش ود هب هطورـشم تموکح تسا . هدش هتخانـش مرتحم اههورگ و . دشابیم رتمک هطورشم ماظن رد هاش هب تبسن

44 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ارجا تیاعر و دـیاب هک تسا مالـسا نیناوق ماکحا و ناـمه طرـش ۀـعومجم تسا . هتـشگ نیعم ص ) ) مرکا لوسر تنـس میرک و نآرق

. تسا مدرم » رب یهلا نوناق تموکح » یمالسا تموکح تهج نیا زا دوش .ای مدرم ، ناگدـنیامن هک نیا رد تسا : نیمه رد « 2 « » يروهمج » و « 1 « » یتنطلس ۀطورشم » ياهتموکح اب یمالسا تموکح یـساسا قرف

لاـعتم دـنوادخ هب مالـسا رد عیرـشت راـیتخا هننقم و تردـق هک یتروـص رد دـنزادرپیم ؛ يراذـگنوناق هب اـهمیژر هنوـگ نـیا رد هاـش ،عراش مکح زج ینوناق چیه و درادن ؛ يراذگنوناق قح سک چیه تسا . هننقم تردق هناگی مالـسا سدـقم عراش تسا . هتفای صاصتخا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 34

تموکح هتسد هس زا یکی هک يراذگنوناق » سلجم » ياج هب یمالسا تموکح رد ببـس ، نیمه هب تشاذگ . ارجا دروم هب ناوتیمن ار بیترت همانرب مالـسا ماکحا وترپ رد فلتخم ياههناخترازو يارب هک دراد دوجو يزیرهماـنرب » سلجم ، » دـهدیم لیکـشت ار ناگدـننک

. دنکیم نییعت روشک رسارس رد ار یمومع تامدخ ماجنا تیفیک اههمانرب نیا اب و دهدیم ؛راک نتفریذپ قفاوت و نیا تسا . هدش هتخانـش عاطم هتفریذپ و ناناملـسم طسوت هدمآ درگ تنـس نآرق و رد هک مالـسا نیناوق ۀعومجم

تیرثـکا یتنطلـس ، ۀطورـشم يروهمج و ياـهتموکح رد هک یتروص رد تسا . هدرک قلعتم مدرم دوخ هب هدوـمن و ناـسآ ار تموـکح لیمحت مدرم ۀمه رب سپـس هدرک ، بیوصت نوناق » » مان هب دنتـساوخ هچ ره دـنیامنیم یفرعم مدرم تیرثکا ةدـنیامن ار دوخ هک یناسک

. دننکیمنوناق تسادـخ . مکح نامرف و نوناـق تسادـخ و هب رـصحنم تیمکاـح تموکح ، زرط نیا رد تسا . نوناـق تموکح مالـسا تموکح

رب دارفا و ۀمه رب ادخ ، نامرف ای مالسا ،______________________________

ماـظن عون نیا یگژیو دراد . هکلم اـی هاـشداپ ناونع روشک سیئر نآ رد هک تموکح ماـظن زا تسا یلکـش تنطلـس اـی یهاـشداپ ( 1)تسا و دودـحمان هاگ یتنطلـس تموکح دریذـپیم . ماجنا نارگید ای هاش يوس زا باختنا تروص هب هاگ هچ رگا تسا یثرا ینیـشناج

هاش تارادـتقا هاگ و دـنیوگ . هقلطم تنطلـس ار نآ هک دوشیم یـشان وا زا هناگهس ياوق هدوب و هاش تسد رد یتلود تارادـتقا یمامت تنطلـس ار " تموکح عوـن نیا ددرگیم . ضیوـفت مدرم ناگدـنیامن هب نیناوـق عـضو دوـشیم و دودـحم يراذـگنوناق سلجم طـسوت

. دنمان هطورشم "زا لکـش نیا رد دوـشیم . باـختنا مدرم میقتـسم ریغ اـی میقتـسم يأر طـسوت نآ راد ماـمز هک تـسا تموـکح یعوـن يروـهمج ( 2)اما دـنراد ، یناملراپ یـسارکومد هک تسا یئاهروشک میژر يروهمج تسا . دودـحم تسایر تدـم درادـن و یتلاخد ثراوت تموکح

. دوشیم قالطا زین یتنطلس ریغ يروتاتکید ياهتموکح رب هاگ 45 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

: دنتـسه نوناق عبات دبا ات دارفا ، ریاس ترـضح و نآ يافلخ ات هتفرگ ص ) ) مرکا لوسر زا دارفا ۀمه دراد . مات تموکح یمالـسا تلود ص) ) مرکا لوسر رگا تسا . هدش نایب ص ) ) مرکا یبن نآرق و ناسل رد هدش و لزان یلاعت كرابت و يادـخ فرط زا هک ینوناق نامه

نیا هن ضرألا .» یف للا �

ه ۀفیلخ : » تسا هداد رارق هفیلخ ار ترـضح نآ یلاعت كرابت و يادخ دوب . ادخ رما هب دش ، رادهدـهع ار تفالخ تما رد یتافالتخا تفریم لامتحا هک نیا زا دـعب نینچ مه دوش . نیملـسم سیئر دـهاوخب دـهد و لیکـشت یتموکح دوخ يأر هب هک اروف هک درک مازلا ار ص ) ) مرکا لوسر یحو هار زا یلاعت يادـخ دـندوب دـهعلا دـیدج هدروآ و نامیا مالـسا هب هزات نوچ دـیآ دـیدپ

نینمؤملا ریما ترضح نوناق زا تیعبت هب نوناق و مکح هب ص ) ) مرکا لوسر سپ « 1 . » دنک غالبا ار تفالخ رما نابایب ، طسو اج ، نامه يرجم ادـخ و مکح عبات رومأـم و نوچ هکلب دوب ؛ هدرک یتامدـخ اـی دوب ، شداـماد هک رطاـخ نیا هب هن درک ؛ نییعت تفـالخ هب ار (ع )

. دوب ادخ نامرف هب يدودحم تارایتخا هک مه اجنآ دراد . ییامرفمکح هعماج رب نوناق طقف تسا و نوناق زا تیعبت موهفم هب مالسا رد تموکح يراب ،

غالبا ار یمکح ای نایب ار یبلطم تقو ره ص ) ) مرکا لوسر ترـضح تسا . دـنوادخ فرط زا هدـش ، هداد تـالو و ص ) ) مرکا لوسر سیئر و يارب یهلا مکح دننک . تیعبت يوریپ و نآ زا یتسیاب انثتسا نودب همه هک ینوناق تسا : هدوب یهلا نوناق زا يوریپ هب دناهدرک ،

مرکا لوسر زا تیعبت تسادـخ . نوناق مکح و نامه تسارجالا ، مزـال عبتم و مدرم يارب هک ینوناـق مکح و هناـگی تسا . عبتم سوئرم زین رمالا » ولوا » ای تموکح نایدصتم زا يوریپ دینک ). يوریپ ربمایپ زا « ) لوسرلا اوعیطأ و » دـیامرفیم هک تسا ادـخ مکح هب مه (ص )

مرکا لوسر يأر یتح صاخـشا ، يأر « 2 «. » مکنم رمأـلا یلوأ و لوسرلا اوعیطأ و للا �

ه اوعیطأ » دـیامرفیم هک اـجنآ تسا ، یهلا مکح هب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 35

. دنتسه یهلا ةدارا عبات همه درادن : یتلاخد هنوگ چیه یهلا نوناق تموکح و رد (ص ،)______________________________

يا هتلا�سر ،»... تغلب ا�مف لعفت مل نإ و کبر نم کیلإ لزنأ ا�م غلب لوسرلا اهیأ ا�ی » ۀیآ لوزن اب هک مخ ریدغ ۀـعقاو هب تسا هراشا ( 1)، ریدغلا ( 67 هدئام / . ) ياهدناسرن ار تتلاسر یهدن ماجنا ار راک نیا رگا ناسرب ، هدش هداتسرف ورف تراگدرورپ زا وت رب ار هچ نآ ربمایپ

.229 ص 214 - ج 1 ،.59 ءاسن / ( 2)

46 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو طلسم مدرم لام ناج و رب ماکح اهتموکح عون نیا رد « 1 . » يروطارپما یهاشنهاش و هب دسر هچ ات تسین ، مه یتنطلس مالسا تموکح

تموـکح رد تهج ، نیمه هب تسا . هزنم تموـکح زرط هیور و نـیا زا مالـسا دـننکیم . فرـصت لـخد و نآ رد هنارـسدوخ دنتـسه و ، صوصخم رتفد مشح ، مدخ و ییاذـک ، تارامع گرزب ، ياهخاک زا يرثا يروطارپما یهاشنهاش و تنطلـس میژر فالخ ، رب یمالـسا هک ار ص ) ) مرکا ربمغیپ یگدـنز تسین . دربیم ، نیب زا ار تکلمم ۀـجدوب يرایـسب ای فصن هک تنطلـس ، مزاول رگید و دـهعیلو ، رتفد

. دوب یقاب شور هریس و نیا هیما ینب ةرود زا لبق ات زین ، ترـضح نآ زا دعب دینادیم . همه درکیم تموکح دوب و مالـسا تلود سیئر فارحنا هک دندرک ؛ اهتفلاخم رگید روما رد هچ رگ دندوب ؛ هدرک ظفح يرهاظ یصخش و یگدنز رد ار ص ) ) ربمغیپ ةریـس لوا رفن ود نینمؤملا ریما ترـضح دـهع رد تسا . هدرک راچد اهتبیـصم نیا هب زورما ار ام هک ییاهفارحنا نامه « 2 » دـش رهاظ نامثع ةرود شحاف

هک درکیم ، تموکح يروانهپ روشک رب هک نیا اب ترضح نآ دوب . حلاص تموکح بولسا هیور و هدش و حالـصا تموکح زرط (ع )، لقن بسح هب دنک . یگدنز دناوتیمن مه ریقف ۀبلط کی هک درکیم یگدنز يروط دوب ، نآ ياهناتسا زا نمی زاجح و رصم و ناریا و

تشادرب دوخ يارب دوب دنلب شنیتسآ هک ار رگید نهاریپ داد و دوخ ) مدختسم ) ربنق هب دوب رتهب هک ار یکی دیرخ ، نهاریپ ود هک یتقو يدـمآرد رپ تیعمج و رپ گرزب و روـشک رب هـک یتروـص رد « 3 . » درک نت رب ار هراـپ نیتـسآ نهاریپ هدرک هراـپ ار نیتـسآ يداـیز و

هن تنطلـس و هن مدرم ، لام ناج و رب طلـست هن دوبیم مالـسا ةویـش هب تموکح دـشیم و ظفح هریـس نیا هاگ ره درکیم . یئاورناـمرف تئیه نامه زا دسافم نیا زا يرایـسب دشیمن . عقاو تارکنم اشحف و یمومع و ۀنازخ هب دربتـسد اهیرگتراغ و اهملظ و نیا یهاشنهاش ،

اشحف و زکارم دـننکیم ؛ تسرد داسف نکاما هک دنتـسه ماـکح نیا دریگیم . همـشچرس نارـسوه دبتـسم و مکاـح ةداوناـخ همکاـح و . دننکیم امنیس نتخاس فرص ار تافوقوم دنزاسیم و يراسگیم

______________________________

تموکح تحت هک فلتخم ياهداژن لـلم و زا بکرم رایـسب ، تیعمج ياراد داـیز ، تعـسو اـب تسا یئاـهروشک ناونع يروتارپما ( 1). دشاب هتفای تدحو روتارپما ) ) اورنامرف کی

ۀبطخ 43؛ حرش ، 69 ص 3 - و ج 3 ، ، 333 و ص 324 - ۀبطخ 30 ؛ حرش ، 161 ص 126 - ج 2 ، دیدحلا ، یبا نبا هغالبلا ، جهن حرش ( 2).323 ص 97 - ج 8 ، ریدغلا ، و ۀبطخ 135 . حرش ، 30 ص 3 - و ج 9 ،

ص 324. ج 40 ، راونألا ، راحب ( 3) 47 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

اـکیرمآ و ربارب رد اـت دروآیمن رـسک تکلمم ۀـجدوب دوـبن ، اهـسالتخا اهـشاپ و تخیر و نـیا یتنطلـس و جرخ رپ تافیرـشت نـیا رگا هن رگ و تسا ؛ هدـش جاتحم اهـسالتخا اهـشاپ و تخیر و نیا رطاخ هب تکلمم دـننک . کمک ضرق و ياضاقت دـنوش و عضاخ سیلگنا

مدرم و باسح هب هک ییاهیزاب داشگ اهسالتخا و اهیروختفم و نیا نکل میراد : زیچ همه میرادن ؟ نداعم ریاخذ و ای تسا ؟ مک ام تفن رد اکیرمآ ، دورب دـتفیب هار اجنیا زا هک درکیمن ادـیپ جایتحا دوبن ، اهنیا رگا تسا . هدرک هراچیب ار تکلمم دوشیم یمومع ۀـنازخ زا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 36

زرط دیاز و يرادا تالیکـشت رگید ، فرط زا دینک ! کمک ام هب الثم هک دنک جـک ندرگ اکیرمآ ) روهمج سیئر ) كدرم نآ زیم ربارب مارح ياهجرخ زا هک دنکیم لیمحت تکلمم ۀجدوب رب ییاهجرخ تسا ، هناگیب مالـسا زا هک يزابذغاک ، يزاسهدـنورپ و اب مأوت ةرادا يزیچ یلطعم تمحز و جرخ و زج مدرم يارب هک دـیاز تافیرـشت نیا تسا . دـیعب مالـسا زا يرادا متـسیس نیا تسین . رتـمک لوا عون هدرک نییعت ازج نوناق دودـح و يارجا يواعد و لصف لح و قوقح و قاـقحا يارب مالـسا هک يزرط نآ اـلثم تسین . مالـسا زا درادـن رومأم رفن هس ود اب رهش کی رد عرش یضاق دوب ، لومعم مالـسا یـسرداد نییآ هک تقو نآ تسا . عیرـس یلمع و هداس و رایـسب تسا يرادا تالیکـشت نـیا ـالاح اـما داتـسرفیم . یگدـنز راـک و غارــس هـب ار مدرم درکیم و تاـموصخ لـصف تاود مـلق و کـی ارجا و جاتحم ار تکلمم هک تساهنیا دربیمن . شیپ زا مه يراـک چـیه هزاـت تسا و داـیز ردـقچ دـنادیم ادـخ نآ تافیرـشت يرتسگداد و

. درادن يرثا یلطعم تمحز و زج و دنکیم ،

راد مامز طیارش

هراشا

لقع و لثم هماـع ، طیارـش زا سپ تسا . یمالـسا تموکح زرط تعیبط زا یـشان امیقتـسم تسا ، يرورـض راد ماـمز يارب هک یطیارش : زا دنترابع هک دراد دوجو یساسا طرش ود ریبدت

. تلادع نوناق 2 هب ملع 1

رما لوئـسم هک نیا رد زاـب دـش ، ادـیپ فـالتخا دوش تفـالخ رادهدـهع دـیاب هک سک نآ رد یتقو ص ) ) مرکا لوسر زا سپ هکناـنچ . دوب عوضوم رد طقف فالتخا درکن . زورب ناناملسم نایم يرظن فالتخا هنوگ چیه دشاب لضاف دیاب تفالخ

48 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو يارب طقف هن تسا . هدمآ تیاور رد هکنانچ دشابیم . مزال نیناوق هب ملع راد مامز يارب تسا ، نوناق تموکح مالـسا تموکح نوچ 1یملع تیلـضفا دیاب مکاح اهتنم دراد . ترورـض یملع نینچ دنـشاب ، هتـشاد یماقم هفیظو و ای لغـش ره دارفا ، ۀمه يارب هکلب راد مامز

مه یتالاکشا « 1 . » دشاب هتشاد نارگید رب لضف دیاب ماما هک دندرک لالدتسا بلطم نیمه هب ناشدوخ تماما يارب ام ۀمئا دشاب . هتـشاد تفالخ و قیال سپ دیوگب ، باوج تسناوتن دندیـسرپ هفیلخ زا ار مکح نالف هک هدوب نیمه رد دـناهدومن نارگید رب هعیـش ياملع هک

ناناملسم رظن زا تلادع » » و ینادنوناق » ... » و « 2 . » تسین تماما قیال سپ داد ، ماجنا مالسا ماکحا فالخ رب ار راک نالف تسین . تماما عناص هک نیا هب ملع هکیالم ، یگنوگچ هب ملع الثم درادـن . ترورـض تلاخد و « 3 » نآ رد رگید ياهزیچ تسا . یـساسا نکر طرش و

دنادب و ار یعیبط مولع ۀمه یـسک رگا هکنانچ درادـن . تلاخد تماما عوضوم رد کی چـیه تسا ، یفاصوا هچ ياراد یلاعت كرابت و هک یناسک رب هلیـسو نیا هب هن و دنکیمن . ادیپ ار تفالخ یگتـسیاش دشاب ، دلب بوخ ار یقیـسوم ای دنک ، فشک ار تعیبط ياوق مامت

لوسر نامز رد تسا و تفالخ هب طوبرم هچ نآ دنکیم . ادیپ تیولوا تموکح يدصت هب تبـسن دـنلداع ، دـننادیم و ار مالـسا نوناق دیاب اـلوا هفیلخ مکاـح و هک تسا نیا هدوب ، ملـسم مه ناناملـسم نیب هدـش و ثحب تبحـص و نآ ةراـب رد ع ) ) اـم ۀـمئا و ص ) ) مرکا

ار اضتقا نیمه لقع دـشاب . رادروخرب یقالخا يداقتعا و لامک زا هتـشاد تلادـع ایناث و دـشاب ؛ نادـنوناق ینعی دـنادب ، ار مالـسا ماکحا ، دنادن ار ینوناق بلاطم راد مامز رگا مدرم . رب صاخشا تموکح هن يرسدوخ و هن تسا ، نوناق تموکح یمالسا تموکح اریز دراد ؛

مالـسا نوناق يرجم مکاح و دـناوتیمن دـنکن ، رگا و دوشیم . هتـسکش تموکح تردـق دـنک ، دـیلقت رگا نوچ تسین : تموکح قیال . دشاب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 37

______________________________

يارب نامدرم نیرتراوازس مدرم ، يا . ) هنم للا �

ه رمأب مهملعأ و هیلع مهاوقأ رمألا اذهب سانلا قحأ نإ سانلا ، اهیأ دیامرفیم : ع ) ) یلع ( 1)راحب ص 229 ؛ ج 1 ، جاــجتحالا ، و . 172 هبطخ » ، » هغالبلا جـهن تسا ) دـنوادخ ياهروتـسد هب ناشیا نیرتاـناد نیرتاـناوت و تفـالخ ،

«. مامالا تافص یف عماج باب «، » ۀمامالا باتک ، » ص 116 ج 25 ، راونألا ،. مشش هلأسم » ، » مجنپ دصقم » ، » یلح همالع داقتعالا ، دیرجت حرش یف دارملا فشک ( 2)

. يرادمامز ( 3) 49 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ماکحا نیناوق و دنیآ و رد اهقف تیعبت هب دیاب دنشاب ، مالـسا عبات رگا نیطالـس « 1 . » نیطالسلا یلع ماکح ءاهقفلا هک تسا ملـسم نیا و هب هن دریگب ؛ قلعت اهقف هب امسر تیمکاح یتسیاب سپ دنتسه ؛ اهقف نامه یقیقح ماکح تروص نیا رد دننک . ارجا دنـسرپب و اهقف زا ار

، يرادا نادـنمراک نانابزرم و نابـصنم و بحاص هک تسین مزال هتبلا دـننک . تیعبت اهقف زا دـنروبجم نوناق هب لهج تلع هب هک یناسک ربمغیپ نامز رد هکنانچ دننادب . ار شیوخ ۀفیظو لغـش و هب طوبرم نیناوق تسا یفاک هکلب دنـشاب ؛ هیقف دـننادب و ار مالـسا نیناوق همه

ینارومأم نابصنم و بحاص نینواعم و نکل دشاب ؛ زایتما ود نیا ياراد دیاب روما ردصم تسا . هدوب روط نیا ع ) ) نینمؤملا ریما و (ص ). دنسرپب رما ردصم زا رگید دراوم رد هتسناد و ار دوخ راک هب طوبرم نیناوق دیاب دنوشیم هداتسرف اهناتسرهش هب هک

دهاوخیم هک یـسک دـشابن . هدولآ یـصاعم هب شنماد و دـشاب ؛ لداـع رادروـخرب و یقـالخا يداـقتعا و لاـمک زا یتسیاـب راد ماـمز 2دنوادخ و دوش ، تکلمم لخد جرخ و لاملا و تیب يدـصتم دراذـگ ، ارجا دروم هب ار مالـسا يازج نوناق ینعی دـنک ، يراج دودـح » »

نینچ رئاج هب یلاعت كراـبت و دـنوادخ « 2 .« » ظلا�

نیملا يدهع لا�نی ا�ل » دشابن راک تیـصعم دـیاب دـهدب ، وا هب ار شناگدـنب ةرادا رایتخا هنالداع ازج ، نوناق يارجا و نآ ، حیحص فرص اهتایلام و ذخا نیملـسم ، قوقح نداد رد دشابن ، لداع رگا راد مامز دهدیمن . يرایتخا ضارغا فرـص ار نیملـسم لاملا تیب و دیامن ، لیمحت هعماج رب ار دوخ ناکیدزن راصنا و ناوعا و تسا نکمم و درک ؛ دـهاوخن راتفر

. دنک شیوخ ینارسوه یصخش و نامز ات ص ) ) مرکا ربمغیپ تلحر ةرود رد دنوش نآ رادهدهع دیاب یناسک هچ هک نیا تموکح و زرط دروم رد هعیش ۀیرظن نیا ، رب انب

. دشاب لداع نآ يارجا رد نیناوق و ماکحا و هب ملاع لضاف و دیاب ماما نآ ، بجوم هب تسا . حضاو تبیغ ،

تبیغ ةرود رد راد مامز طیارش

دنامب یقاب مالسا یتموکح ماکحا تسانب هدمآ و شیپ ع ) ) ماما تبیغ نارود هک نونکا ______________________________

رب مکاح ناملاع دـنمدرم ، رب مکاح ناهاشداپ ) كولملا یلع ماکح ءاملعلا و سا�نلا ، یلع ماـکح كولملا دومرف : ع ) ) قداـص ماـما ( 1)ثیدح 92. باب 1 ، ملعلا ،» باتک » ص 183 ج 1 ، راونألا ، راحب دناناهاشداپ ).

(. 124 هرقب / ( 2) 50 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ات تسا مزال تالیکشت هک دنکیم مکح ام هب مه لقع دیآیم . مزال تموکح لیکـشت تسین ، اور جرم جره و دنک و ادیپ رارمتـسا و هک هداد روتـسد مه سدقم عرـش مینک . عافد دندرک ، مجاهت نیملـسم سیماون هب رگا مینک ، يریگولج میناوتب دندروآ موجه ام هب رگا هب تبـسن دارفا تایدعت زا يریگولج يارب دیـشاب . هدامآ عافد يارب دننک زواجت امـش هب دنهاوخیم هک یـصاخشا ربارب رد هشیمه دـیاب

لیکشت تموکح دیاب دریگیمن ، تروص دوخ يدوخ هب روما نیا نوچ تسا . مزال ییارجا ییاضق و هاگتـسد تموکح و مه رگیدکی

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 38

؛ تسا هدومن نییعت زین ار شتایلام عاونا هجدوب و سدقم عراش دهاوخیم ، تایلام هجدوب و هعماج ةرادا تموکح و لیکـشت نوچ داد ؛. هریغ و تاکز ، سمخ ، تاجارخ ، دننام

؟ تسیچ فیلکت تسا ، هدشن نییعت تبیغ ةرود رد تموکح رما زارحا يارب یلاعت كرابت و يادـخ فرط زا ینیعم صخـش هک نونکا هدرک نیعم ار فیلکت مالـسا هک نیا ای دوب ؟ لاس تسیود يارب طقف مالـسا میهاوخیمن ؟ مالـسا رگید دـینک ؟ اهر ار مالـسا دـیاب اـیآ

یلاحیب اب ام و دورب ؛ تسد زا نیملسم روغث دودح و مامت هک تسا نیا تموکح نتشادن يانعم میرادن ؟ یتموکح فیلکت یلو تسا ،روط نیا دـیاب ایآ مینکیمن . در مینکن ، اضما ار اهنآ ياـهراک رگا اـم و دـننکب . دـنهاوخیم يراـک ره هک میراذـگب تسد يور تسد

تیصاخ نآ نکل تسا ، هدرکن نییعت تبیغ ةرود رد تموکح يارب ار ینیعم صخش ادخ رگا و تسا ؛ مزال تموکح هک نیا ای دشاب ؟هک تیـصاخ نیا تسا . هداد رارق مه تبیغ زا دـعب يارب دوب ، دوجوم ع ) ) بحاـص ترـضح ناـمز اـت مالـسا ردـص زا هک ار یتموکح

دنناوتیم دـننک ، عاـمتجا مه اـب رگا تسا . دوـجوم اـم رـصع ياـهقف زا يرامـشیب ةدـع رد دـشاب ، تلادـع نوناـق و هب ملع زا تراـبع . دنهد لیکشت ملاع رد یمومع لدع تموکح

هیقف تیالو

رد ص ) ) مرکا لوسر ترضح هک ار یتیالو نامه داد ، تموکح لیکشت تساخ و اپ هب دشاب تلصخ ود نیا ياراد هک یقیال درف رگا . دننک تعاطا وا زا هک تسا مزال مدرم ۀمه رب و دشابیم ؛ اراد تشاد هعماج ةرادا رما

زا شیب ع ) ) ریما ترـضح یتموکح تاراـیتخا اـی دوب ، ع ) ) ریما ترـضح زا رتشیب ص ) ) مرکا لوسر یتموکح تاراـیتخا هک مهوت نیا لئاضف هتبلا تسا . طلغ لطاب و تسا ، هیقف

51 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو لیاضف يدایز نکل تسا ؛ رتشیب همه زا ع ) ) ریما ترـضح لیاضف ناشیا زا دعب و تسا ؛ ملاع ۀـمه زا شیب ص ) ) مرکا لوسر ترـضح

رد مهیلع ، للا �

ه تاولـص همئا ، رگید لوسر و ترـضح هک ار یتیالو تارایتخا و نامه دـهدیمن . شیازفا ار یتموکح تاراـیتخا يونعم ار تارایتخا نامه دنوادخ دنتشاد ، ناناملسم حلاصم رد نآ فرص تایلام و نتفرگ نارادناتسا ، تالو و نییعت هاپـس ، جیـسب كرادت و

. تسا لداع » ملاع » ناونع يور تسین ، ینیعم صخش اهتنم تسا ؛ هداد رارق یلعف تموکح يارب

يرابتعا تیالو

ادیپ دیابن مهوت نیا سک چیه يارب دراد ، لداع هیقف تبیغ زا دعب دنتـشاد ، ع ) ) همئا و ص ) ) مرکا لوسر هک ار یتیالو مییوگیم یتقو . تسا هفیظو زا تبحـص هکلب تسین ؛ ماقم زا تبحـص اـجنیا اریز تسا . ص ) ) مرکا لوسر و ع ) ) همئا ماـقم ناـمه اـهقف ماـقم هک دوش نأش و یـسک يارب هک نیا هن تسا ؛ مهم نیگنـس و ۀـفیظو کی سدـقم ، عرـش نیناوق يارجا روشک و ةرادا تموکح و ینعی تیالو » »ارجا و تموکح و ینعی ثحب ، دروم تیالو » ، » رگید ترابع هب دربب . رتالاب يداع ناسنا دـح زا ار وا دروایب و دوجو هب يداع ریغ ماـقم

. تسا ریطخ ياهفیظو هکلب تسین زایتما دنراد ، دارفا زا یلیخ هک يروصت فالخ رب هرادا ،اب تلم میق راغص . يارب میق نییعت ) نداد و رارق ) لعج دننام درادن ؛ لعج زج یتیعقاو تسا و « 1 » ییالقع يرابتعا روما زا هیقف » تیالو »زا یبصنم ای تموکح ، « 2 ، » تناضح يارب ار یـسک ع ) ) ماما هک تسا نیا لثم درادن . یقرف چیه تیعقوم هفیظو و ظاحل زا راغـص میق

. دشاب هتشاد قرف هیقف اب ماما و ص ) ) مرکا لوسر هک تسین لوقعم دراوم نیا رد دنک . نییعت بصانم ،نوناق ینعی ) دودح يارجا تسا نآ تیالو يدصتم هیقف هک يروما زا یکی الثم

______________________________

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 39

نآ لعاج عضاو و هب ار نآ دوشیم و داجیا دادرارق لـعج و ضرف و هب هک دـنیوگ ار يروما ینیوکت ، روما ربارب رد يراـبتعا روما ( 1)یگدنز روما ةرادا يارب هک دنشاب مدرم نآ عضاو رگا و دنمان . یعرـش » رابتعا » ار نآ دشاب ، عراش نآ عضاو رگا هچنانچ دنهد . تبـسن

. دنیوگ یئالقع » رابتعا » ار نآ دننک ، لعج عضو و دوخ ود نیا رگا و تسا . ردـپ ردام و ةدـهع رب لوا ۀـجرد رد لفط تناضح دـنیوگ . ار نونجم اـی كدوک يرادـهگن هرادا و تناـضح ( 2)

. دنیزگیمرب راک نیا يارب ار یسک یمالسا مکاح ماما و دنشاب ، تیحالص دقاف ای دنشاب هتشادن تایح 52 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

رتمک دیاب تسا رتنییاپ هیقف ۀبتر نوچ ای تسا ؟ يزایتما هیقف ماما و و ص ) ) مرکا لوسر نیب دودح يارجا رد ایآ تسا . مالسا ) يازج 100 ع ) ) نینمؤملا ریما ترـضح و دـنزیم ، هناـیزات 150 دـنک ، يراـج ص ) ) مرکا لوـسر رگا تسا هناـیزات هک 100 یناز دـح دـنزب ؟هچ و دشاب ، ص ) ) للا

�ه لوسر هچ دنک ؛ يراج ار ادخ دح دیاب تسا و هیئارجا ةوق يدـصتم مکاح هک نیا ای هنایزات ؟ هیقف 50 و هنایزات ،

. رصع هیقف ای هفوک ، هرصب و رد ترضح نآ یضاق هدنیامن و ای ع ،) ) نینمؤملا ریما ترضح لوسر ایآ تسا . « 1 » هیجارخ یضارا جارخ و هیزج ، تاکز ، سمخ ، تایلام ، ذخا ع ) ) ریما ترضح و ص ) ) مرکا لوسر نوئش زا رگید

دندش هفیلخ ع ) ) نینمؤملا ریما ترضح کی ؟ تسیب اج ، کی زا کی و هد اج ، کی زا دریگیم ؟ ردقچ دریگب ، تاکز رگا ص ) ) مرکاننیمؤملا ریما ترـضح اب ص ) ) مرکا لوسر تیالو روما نیا رد ایآ روطچ ؟ دیدش هملکلا ذفان رـصع و هیقف یلاع بانج دـننکیم ؟ هچ

رب یتـح دنـشاب ، ترـضح نآ یتـقو اـت و هداد ؛ رارق ناناملـسم ۀـمه یلو » » ار ص ) ) مرکا لوسر لاـعتم دـنوادخ دراد ؟ قرف هیقف و (ع )یتموکح رماوا ینعی دراد ؛ تیالو دوخ زا دعب ماما رب یتح ناناملسم ، ۀمه رب ماما ترضح ، نآ زا سپ دنراد . تیالو ع ) ) ریما ترضح

رد ماما و ص ) ) مرکا لوسر يارب هک یتیالو نیمه دـنک . لزع بصن و یلاو یـضاق و دـناوتیم تسا و يراـج ذـفان و همه ةراـب رد وا نامز ياهقف ۀمه رب هک دنتسین ینعم نیا هب قلطم » یلو » اهقف نکل تسه . مه هیقف يارب تسه ، هرادا يدصت ارجا و تموکح و لیکشت

رتالاب و ۀبترم رد یکی هک تسین تاجرد بتارم و انعم نیا رد دنیامن . بصن ای لزع ار يرگید هیقف دنناوتب دنشاب و هتـشاد تیالو دوخ . دشاب رتیلاو يرگید یلاو و یکی دشاب ؛ رتنییاپ ۀبترم رد يرگید

. دنهد لیکشت یعرـش تموکح ماظن روغث و ظفح دودح و يارجا يارب ادارفنا ای اعامتجا اهقف هک تسا مزال بلطم ، نیا توبث زا سپ هتشاد ناکما یسک يارب رگا رما نیا

______________________________

هدرک حـتف ار نآ ماما ای ص ) ) ربمغیپ نامرف هب ناناملـسم هک دوشیم هتفگ دابآ ییاـهنیمز هب یجارخ ياـهنیمز اـی هیجارخ یـضارا ( 1)رد دـنکیم و راذـگاو ار اهنآ یمالـسا تموکح تسا . عونمم نآ شورف دـیرخ و دراد و قلعت نیملـسم مامت هب اهنیمز عون نیا دنـشاب .

. دنیوگیم جارخ » » نآ هب هک دنکیم تفایرد یلام نآ زا ةدافتسا ربارب 53 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

بناج زا اریز دوشیمن ، طقاس تیـالو دـشابن ، نکمم هک مه یتروص رد « 1 « ؛ تسا ییاـفک بجاو هن رگ و تسا ؛ ینیع بجاو دـشاب ،. دننک دودح يارجا و دننک ؛ فرص نیملسم حلاصم رد دنریگب و ار جارخ و سمخ ، تاکز ، تایلام ، دیاب ، دنتسناوت رگا دنبوصنم . ادخ

دنجاتحم نیملسم هک روما مامت هکلب مینیشنب ؛ رانک میهدب ، لیکشت يرسارس یمومع و تموکح میناوتیمن هک الاح هک تسین روط نیا . میهد ماجنا دیاب میناوتیم هک رادقم ره دوش ، راد هدهع دیاب یمالسا تموکح هک تسا یفیاظو زا و

ینیوکت تیالو

زا ادج هک تسه مه يونعم تاماقم ماما يارب دشاب . هتـشادن يونعم ماقم هک تسین نیا ع ) ) ماما يارب تموکح تیالو و تابثا ۀـمزال

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 40

تسا یتفالخ تسا . هدش دای نآ زا مالسلا ، مهیلع همئا ، ناسل رد یهاگ هک تسا یهلا یلک تفالخ ماقم نآ ، و تسا . تموکح ۀفیظو همئا يونعم تاماقم هب یـسک هک تساـم بهذـم تایرورـض زا دـناعضاخ . رما » یلو » ربارب رد تارذ عیمج نآ بجوم هب هک ینیوکت ،

يراونا ملاع نیا زا لـبق میراد هک یتاـیاور قبط ع ) ) همئا و ص ) ) مرکا لوسر اـلوصا لـسرم . یبن برقم و کـلم یتح دـسریمن ، (ع )رد هکنانچ للا ؛

�ه ءاش اـم یلإ دـنراد یتاـماقم و « 2 « ؛ دناهتـشاد زاـیتما مدرم ۀـیقب زا تنیط » » هفطن و داـقعنا رد و شرع ؛ لـظ رد دـناهدوب

هک شیامرف نیا ای مدوب ). هتخوس مدشیم رتکیدزن یمک هاگ ره « 3 . » تقرتحال ۀلمنأ ، توند ول دنکیم : ضرع لیئربج جارعم ، تایاور دشاب هتشاد دناوتیم ار نآ برقم ۀتشرف هن هک میراد یتالاح ادخ اب ام « ) 4 » لسرم یبن و ال برقم کلم هعسی تالاح ال للا

�ه عم انل نإ

. دـشاب نایم رد تموکح عوضوم هک نآ زا لبق دـنراد ، یتاماقم نینچ ع ) ) همئا هک تسام بهذـم لوصا ءزج نیا لسرم ). ربماـیپ هن و تاماقم نیا تایاور ، بسح هب هکنانچ ،

______________________________

هدـهع زا فیلکت طوقـس بجوم یکی نداد ماـجنا و تسا ؛ یمازلا نیفلکم کـیاکی يارب نآ ماـجنا هک دـنیوگ ینیع » » ار یبـجاو ( 1)طقاس نارگید هدهع زا دنروآ اج هب ار نآ ياهدع ای صخـش رگا هک دنمان ییافک » » ار یبجاو و هزور . زامن و دـننام : دوشیمن يرگید

. رکنم زا یهن فورعم و هب رما دننام : دوشیم ،.103 ص 1 - ج 25 ، راونألا ، راحب باب 10 . ص 20 ، ج 1 ، تاجردلا ، رئاصب ( 2)

«. هتیفیک هانعم و جارعملا و تابثا باب ، » ص 382 ج 18 ، راونألا ، راحب ( 3)ص تاجردـلا ، رئاصب ترابع . رد رییغت یکدـنا اب ص 101 . هنونکم ، تاـملک ثیدح 15 . حرش ص 177 . یـسلجم ، همالع نیعبرا ، ( 4)

باب 11. ، 23 54 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تاماقم نیا هفیلخ . هن یـضاق و هن تسا و مکاح هن ترـضح نآ هک نیا اب « 1 » تسه مه اهیلع ، للا �

ه مالس ارهز ، ترـضح يارب يونعم نم و لثم هک تسین نیا شاهمزال تسین ، هفیلخ یضاق و مالسلا ، اهیلع ارهز ، ترضح مییوگیم یتقو اذل تسا . تموکح ۀفیظو ياوس

لوسر ةراب رد ینخس «.« 2 » مهسفنأ نم نینمؤملاب �یلوأ یبنلا » هک دش لئاق یـسک رگا نینچ مه درادن . يونعم يرترب ام رب ای تسامش ؛، میرادـن یتبحـص نونکا هراب نیا رد ام و دراد ؛ ار نانمؤم رب تموکح تیالو و ماـقم ترـضح نآ هک نیا زا رتـالاب هتفگ ، ص ) ) مرکا

. تسا يرگید ملع ةدهع هب اریز

یلاع ياهفده هب ندیشخب ققحت يارب تسا ياهلیسو تموکح

مالـسا ۀـنالداع ماظن يرارقرب ماکحا و يارجا ۀـفیظو ماجنا ۀلیـسو هکلب تسین ؛ یماقم نأش و هتاذ ، دـح یف تموکح ندـش راد هدـهع . چیه تفگ : دزرایم ؟ ردقچ شفک نیا دومرف : « 3 » سابع نبا هب یهدنامرف تموکح و سفن ةراب رد ع ) ) نینمؤملا ریما ترضح تسا .

ینعی ) قح مناوتب امـش رب تموکح یهدـنامرف و ۀلیـسو هب هک نیا رگم تسا ؛ رتـشزرا مک مه نیا زا نم دزن امـش رب یهدـنامرف دومرف :ندش و مکاح سفن سپ ، « 4 . » مرادرب نایم زا ار هناملاظ ) اوران و تاماظن نوناق و ینعی ) لطاب و مزاس ؛ رارقرب ار مالـسا ) ماـظن نوناـق و رد اذل درادن . شزرا چیه دیاین ، یلاع ياهفده ققحت ریخ و راک هب هلیسو نیا رگا ادخ نادرم يارب و تسین . شیب ياهلیـسو ییاورنامرف اهر ار تموکح ) یهدنامرف و ینعی ) ار نآ مدوب هدشن راک نیا هب مزلم هدشن و مامت نم رب تجح رگا : » دـیامرفیم هغالبلا جـهن ۀـبطخ

رگا اریز دشاب ؛ يونعم ماقم کی هک نیا هن تسا ؛ هلیسو کی ندروآ تسد هب تموکح يدصت تسا یهیدب مدرکیم ».______________________________

. دعب هب ص 12 ج 43 ، راونألا ، راحب ص 64 و 107 . رابخالا ، یناعم ثیدح 1 ؛ باب 143 ، ص 123 ، ج 1 ، عئارشلا ، للع ( 1)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 41

(. 6 بازحا / .« ) تسا رتراوازس اهنآ هب نانمؤم دوخ زا ربمایپ ( 2)ارف ع ) ) یلع زا ار ریسفت ع ) ) یلع و ص ) ) ادخ لوسر يومع رسپ ترجه 68 ه ) زا لبق لاس 3 ) بلطملا دبع نب سابع نب للا

�ه دبع ( 3)

لمج و ياهلگنج رد ترضح هاپس نارادرـس نارای و زا دیدرگ . فورعم تما ) دنمـشناد « ) ۀمالا ربح » و نیرـسفملا » سیئر » هب تفرگ و . تسا هدوب ناورهن نیفص و

.33 هبطخ » ، » هغالبلا جهن ( 4) 55 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یهلا و ماـکحا يارجا ۀلیـسو یهدـنامرف تموکح و هاـگ ره دزاـس . اـهر اـی دـنک بصغ ار نآ تسناوتیمن یـسک دوب ؛ يوـنعم ماـقم زا یـضعب دوشیم . رتشیب تیونعم يدنمجرا و بحاص نآ يدـصتم و دـنکیم ؛ ادـیپ شزرا ردـق و دوش ، مالـسا ۀـنالداع ماظن يرارقرب

يارب رگا هک تسا ، یماقم نأش و ع ) ) همئا يارب هسفن یف تموکح تسایر و هک دننکیم لایخ هدرک ، رپ ار ناشمـشچ ایند نوچ مدرم اهتنم دـنراد ، تموکح اکیرمآ روهمج سیئر سیلگنا و ای يوروش ریزو تسخن هک نآ لاح دروخیم . مه هب اـیند دـش تباـث يرگید

يارجا قیرط زا دوخ ییاورماک ۀلیـسو ار یـسایس رادتقا ذوفن و تموکح و نیا و دنراد ؛ یـسایس ذوفن تموکح و اما دنرفاک ، دـنرفاک .. دننکیم یناسنا دض ياهتسایس نیناوق و

هب تمدـخ مالـسا و ۀـنالداع ماظن يرارقرب یهلا و ماکحا يارجا يارب یتموکح تالیکـشت ماظن و زا هک دـنفظوم لداع ياـهقف همئا و عوضوم دننک . هفیظو ماجنا دنرومأم دننکب ؟ هچ اهتنم درادن ؛ يزیچ تمحز جنر و زج نانآ يارب تموکح فرـص دننک . هدافتـسا مدرم

. تسا هفیظو ماجنا تیرومأم و هیقف » تیالو »

تموکح یلاع ياهفده

هک نیا يارب یلاع ؛ ياهفده يارب هک دنکیم حیرـصت هدـش ، تموکح راک رادهدـهع هدـنامرف و مکاح و ارچ هک نیا ةراب رد ترـضح تموکح بصنم و ندروآ تسد هب يارب ام ینادیم وت ایادـخ هک تسا نیا ماما شیاـمرف دربب . ناـیم زا ار لـطاب دـنک و رارقرب ار قح

ار مدرم رب تموکح یهدـنامرف و هک درک راداو ارم هچ نآ تسا . ناراک متـس تسد زا نیمولظم تاجن ام دوصقم هکلب میاهدرکن ؛ مایق ۀناـملاظ يدـنمهرهب يروخ و رپ رب هک هدرک فظوم ار ناـنآ هتفرگ و دـهعت اـملع زا یلاـعت كراـبت و يادـخ » هک دوب نیا منک ، لوـبق

: دیامرفیم ای « 1 .« » دنیامنن توکس ناگدید متس هاکناج یگنسرگ نارگمتس و . ماطحلا لوضف نم ءیش سامتلا ا�ل و ناطلس ، یف ۀسفانم انم ناک يذلا نکی مل هنأ ملعت کنإ للا ،

�مه______________________________

(. هیقشقش ، ) 3 هبطخ » ، » هغالبلا جهن ( 1) 56 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

زا يزیچ يوجتـسج ای یـسایس ، تردـق نتفرگ تسد هب يارب تباقر هدـش ، ماجنا هدزرـس و ام زا هچ نآ هک ینادیم بوخ وت ایادـخ ،. تسا هدوبن ایند زیچان لاوما

: دیامرفیم دناهدرکیم شالت ششوک و روظنم هچ هب شنارای وا و سپ هک نیا ةراب رد هلصاف الب و . كدودح نم ۀلطعملا ماقت و كدابع ، نم نومولظملا نمأیف كدالب یف حالصإلا رهظن کنید ، نم ملاعملا درنل نکل و

نآ ۀـجیتن رد ات میروآ ؛ دـیدپ تروشک رد ار حالـصا و میناـسر ؛ ققحت هب مینادرگزاـب و ار تنید نشور لوصا هک دوب نیا يارب هکلب . ددرگ رارقرب دیآرد و ارجا هب تاهدنام ارجا یب هدش و لیطعت يازج ) نوناق ای ) نیناوق و دنبای ؛ ینمیا تاهدید متس ناگدنب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 42

اهفده نیا ققحت يارب مزال لاصخ

ار ییاهفده نامه دنک ، یلمع ار مالـسا یلاع ياهفده دراد هک ياهنارمآ تردق تلود و تالیکـشت ۀلیـسو هب دـهاوخیم هک یمکاح نیمه هب دشاب . لداع نوناق و هب ملاع ینعی دشاب ؛ هتشاد میدرک هراشا اقباس هک ار يرورض لاصخ نامه یتسیاب داد ، حرش ع ) ) ماما هک

: دیامرفیم هراشا مکاح مزال لاصخ هب تموکح ياهفده نییعت رد دوخ تاشیامرف لابند هب ع ) ) نینمؤملا ریما ترضح تهج نوکی نا یغبنی ا�ل هنأ متملع دـق و ةالصلاب . هلآ و هیلع للا

�ه یلـص للا

�ه لوسر اـلإ ینقبـسی مل باـ�جأ . عمـس و و باـنا نم لوأ ینإ مهللا

. هتمهن مهلاومأ یف نوکتف لیخبلا . نیملسملا ۀمامإ و ماکحألا و مناغملا و ءامدلا و جورفلا یلع یلاولا زج سک چیه تفریذپ . دینـش و دـش ) يراج ص ) ) للا

�ه لوسر نابز رب هک ار تنید ) دروآ و وت هب ور هک مدوب یـسک نیلوا نم ایادـخ ،

اهنوخ و سیماون و رب هک یسک تسین هتسیاش هک دینادیم بوخ مدرم امش و تسجن . تقبس نم رب ندرازگ زامن رد ص ) ) ادخ ربمغیپ . دزرو صرح ناناملسم لاوما رب ات دشاب ، لیخب دنکیم ادیپ تموکح تیالو و ناناملسم ییاوشیپ نیناوق و ماکحا و اهدمآرد و

. دناشکب یهارمگ هب ار مدرم ینادان يور زا ات دشابن ، نیناوق ) زا هاگآان و ) لهاج هک دیاب هلهجب و مهلضیف لهاجلا ال و . موق نود اموق ذختیف لودلل فئاخلا ال و هئافجب ، مهعطقیف یفاجلا ال و

57 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو یکی اب ات دـسرتن اهتلود زا هک دـیاب زین و دـننک . هدوارم هطبار و عطق وا اب مدرم وا يافج تلع هب ات دـشابن ، نشخ راکافج و هک دـیاب و

. دنک ینمشد يرگید اب یتسود و تواضق راک رد هک دـیاب و « 1 . » ۀمالا کلهیف ۀـنسلل لطعملا ال و عطاقملا نود اهب فقی و قوقحلاـب بهذـیف مکحلا یف یـشترملا اـل و

هب تما ات دـنک لیطعت ار نوناق تنـس و هک دـیابن و دـسرب . رادقح هب قح دراذـگن دـنک و لامیاپ ار دارفا قوقح اـت دـشابن راوخ هوشر . دورن يدوبان یهارمگ و

تلـصخ ار ود نیا و تلادـع .» » يرگید و ملع ،» » یکی دـنزیم : رود عوـضوم ود لوـح تیاور نـیا بلاـطم هـک دـینک هجوـت تـسرد يور تاراـبع ریاـس رد و دـنکیم . هیکت ملع تلـصخ يور هلهجب مهلـضیف لـهاجلا ـال تراـبع و رد تـسا . هداد رارق یلاو » » يرورض

اب تالماعم مدرم و اب ترـشاعم لود و اب طابترا رد هک تسا نیا یعقاو يانعم هب تلادـع دـیامنیم . دـیکأت یعقاو ياـنعم هب تلادـع » »«2 » رتشا کلام يارب هک ياهمانرب قبط و دنک ؛ راتفر ع ) ) نینمؤملا ریما ترضح دننام یمومع ، دمآرد میسقت اضق و یـسرداد و مدرم و

یتسیاب دـندش یلاو رگا مه اهقف هک یمومع تسا ياهمانـشخب نوچ « 3 « ؛ تسا هدومرف نییعت ماکح ناـیلاو و ۀـمه يارب تقیقح رد و . دننادب شیوخ لمعلا روتسد

______________________________

.131 هبطخ » ، » هغالبلا جهن ( 1)نیفص لمج و ياهگنج رد دوب . دزنابز تعاجش رد مالسا و هاپس ناهدنامرف زا ق ) 37 ه . ) رتشا هب فورعم یعخن ثراح نب کلام ( 2)دیهش مومـسم و هیواعم هسیـسد اب ناماس نآ هب ندیـسر هار رد درپس و ودب ار رـصم تیالو ماما دز ریـشمش ع ) ) ریما ترـضح رانک رد

. دراد رایسب ترهش هدیدرگ روکذم همان 53 ) ) هغالبلا جهن رد هک رتشا کلام ۀماندهع هب موسوم کلام هب باطخ ماما نامرف تشگ ..53 همان » ، » هغالبلا جهن ( 3)

59 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

رابخا دانتسا هب هیقف تیالو

هراشا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 43

هراشا

دنلداع ياهقف ص ) ) مرکا لوسر نانیشناج

[ تسخن تیاور ]

هراشا

ثالث یئاـفلخ محرا للا �

مه ص :) ) للا�

ه لوسر لاـق ع :) ) نینمؤملا ریمأ لاـق تسا : تیاور نیا تسین لاکـشا شتلـالد رد هک یتاـیاور زا ریما « 1 . » يدـعب نم سانلا اهنوملعیف یتنـس و یثیدـح نووری يدـعب ، نم نوتأی نیذلا لاـق : كؤاـفلخ ؟ نم و للا ،

�ه لوسر اـی لـیق تارم

هدیـسرپ دومرف . رارکت راب هس ار نخـس نیا و نک ». تمحر ارم نانیـشناج ایادخ ، : » دومرف ص ) ) للا�

ه لوسر هک دـیامرفیم ع ) ) نینمؤملانآ دننکیم و لقن ارم تنـس ثیدح و دنیآیم ، نم زا دعب هک یناسک : » دومرف دنتـسه . یناسک هچ تنانیـشناج ادخ ، ربمغیپ يا هک دش

دنزومآیم ». مدرم هب نم زا سپ ار ______________________________

روط هب ثیدح 7 باب 11 ، زین و ثیدح 50 ، باب 8 ، یضاق ،» تافـص باوبا ، » اضق باتک رد ار ثیدح نیا ۀعیـشلا لئاسو بحاص ( 1)دنـس هس هب نویع رد و دـنکیم ، لقن دـنکرتشم مه اب لاجر ضعب رد هک دنـس ود هب سلاجم رابخالا و یناعم زا و تسا ، هدروآ لاسرا

.« تسا هدـش لـقن خـلب ) روباـشین و ورم و ) دـناهدربیم رـس هب مه زا رود ناـکم هس رد دـنرگیدکی و ریغ لاـجر ماـمت رد هـک فـلتخم ( فلؤم )

60 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو هک قیرط جنپ زا « 4 ، » سلاجم و « 3 ، » اضرلا رابخا نویع « 2 ، » رابخالا یناعم ياهباتک رد ار تیاور نیا ۀـمحرلا ، هیلع « 1 ، » قودص خیش

. تسا هدرک لقن تسا كرتشم تاهج یضعب زا قیرط ود نوچ دوشیم ، قیرط راهچ ابیرقت هک اجنآ و دـشابیم . « 6 » ساـنلا اـهنوملعیف دراوم ۀـیقب رد و اـهنوملعیف ، دروـم کـی رد تسا ، هدـش رکذ « 5 «، » دنـسم » هک يدراوـم رد

«8 . » درادن ار يدعب نم سانلا اهنوملعیف ۀلمج تسا و تیاور ردص طقف تسا ، هدش رکذ « 7 «، » لسرم »

: مینکیم تبحص ضرف ود يور تیاور نیا ةراب رد ام

و تسا . هداتفا هدوب و روبزم ۀـلمج هک نیا ای و هدـش . هداـیز ثیدـح لـیذ رد اـهنوملعیف .. ۀـلمج دـشاب و هدـحاو » » تیاور مینک ضرف هک روط نامه نوچ تسا ؛ هدوب هابتـشا ای اطخ يور زا تفگ ناوتیمن دشاب ، هدـش هفاضا رگا اریز تسا ؛ رتکیدزن عقاو هب هلمج طوقس

و روباشین ، رد يرگید و خلب ، رد یکی دناهدرکیم : یگدنز مه زا رود مه ثیدح نایوار و هدیـسر ، قیرط دنچ زا تیاور دـش ، ضرع هلمج نیا ادمع دوشیمن فصو نیا اب رگید . ياج رد یموس

______________________________

زا ق ) ه . 381 « ) هیوباـب نبا » و قودـص » » هب فورعم رفعج ،» وـبا » هب ینکم یمق ، هیوباـب نب یـسوم نب نیـسح نـب یلع نـب دـمحم ( 1)ردپ زا يو دش . عقاو جع ) ) نامز ماما ياعد هب يرغـص و تبیغ رد يو تدالو هعیـش . ياهقف ثیدح و خـیاشم هیماما و ياملع ناگرزب خیش و يرئاضغ ، ناذاش ، نبا دیفم ، خیش تسا . هدرک تیاور هیولوق ، دمحم نب رفعج دیلو و نب نسح نب دمحم هیوباب و نب یلع دوخ ،

، هیقفلا هرـضحی نم ال زا : تسا ترابع اـهنآ نیرتفورعم دناهتـشون . دودـح 300 ار شتاـفیلات دـناهدرک . تیاور وا زا یتسیرود رفعج وبا . نیدلا لامک عئارشلا ، للع رابخالا ، یناعم یلامالا ، اضرلا ، رابخا نویع دیحوتلا ، لاصخلا ،

درگ هدـش ، دراو نیموصعم رابخا تاملک و ریـسفت رد هک ار یثیداحا باتک نیا رد فلؤم قودـص . خیـش راثآ زا راـبخالا ، یناـعم ( 2)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 44

. تسا هدروآ . تسا باب ياراد 139 هک ع ) ) اضر ماما لاوحا حرش تایاور و لماش اضرلا رابخا نویع ثیدح 94 . باب 31 ، ص 37 ، ج 2 ، ( 3)

رد 97 باـتک نیا قودـص خیـش زا سلاـجملا » ضرع » اـی سلاـجم هب فورعم یلاـما باـتک ثیدـح 4 . ، 34 سلجم » ، » ص 152 ( 4). تسا هتفای بیترت سلجم » »

. دنشاب هدیدرگ روکذم ع ) ) موصعم ات دنس ۀلسلس رد نآ نایوار مامت هک تسا یتیاور دنسم » ( 5). تسا هدمآ سانلا » اهنوملعی » اب دنسم ، اضرلا رابخا نویع رد و اهنوملعی » » اب دنسم ص 152 ) ) سلاجم رد ( 6)

. دشاب هداتفا دنس هلسلس رد نآ نایوار یخرب ای یمامت هک تسا یتیاور لسرم » ( 7)ثیدح 95. رداونلا ،» باب . » ص 302 ج 4 ، هیقفلا ، هرضحی نم ال ( 8)

61 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ، نیا رب انب دننک . هفاضا ثیدح هب ار ياهلمج نینچ هک دیایب ناشنهذ هب مه زا رود رفن دنچ هک دسریم رظن هب دیعب و دشاب . هدـش دایز ای هداتفا . خاسن ملق زا هدش و طقاس دناهدرک لقن هر ) ) قودص هک یقیرط زا اهنوملعیف .. ۀلمج هک میعطاق ام دشاب ، هدحاو » » تیاور رگا

. تسا هدرکن رکذ ار هلمج هر ) ) قودص هک نیا روبزم ۀلمج هک نیا رب انب دشاب . هدش دراو هلمج نیا اب يرگید و اهنوملعیف .. ۀـلمج نودـب یکی دـشاب : ثیدـح ود هک نیا رگید ضرف

تفگ ناوتیمن و دوشیمن ؛ لماش دنرادن ، ییاوتف يأر و دوخ زا دشاب و ثیدح لقن نانآ لغـش هک ار یناسک اعطق دـشاب ، ثیدـح رد تایاور رابخا و طبض هاگتسد دننام دنتسه و « 1 » هیقفب سیل هقف لماح بر قادصم دنمهفیمن و ار ثیدح الصا هک نیثدحم زا یضعب

مالسا يارب نانآ تامحز هتبلا دنهدیم . میلعت ار یمالسا مولع دناهفیلخ و دنهدیم ، رارق مدرم سرتسد رد دنـسیونیم و دنریگیم و ار خیـش ردپ و هر ) ) قودص خیـش « 2 (، » هر ) ینیلک دـننام دـناهدوب ؛ يأر بحاـص هیقف و مه ناـنآ زا يرایـسب و تسا ، هدـنزرا نیملـسم و دیفم خیش اب هر ) ) قودص خیـش مییوگیم هک ام دناهدادیم . میلعت مدرم هب ار مالـسا مولع ماکحا و هدوب و اهقف زا هک « 3 ( » هر ) قودصخیـش تسا ؛ هدوب رتمک هر ) ) دـیفم زا وا تهاقف هک نیا ای هتـشادن ؛ تهاقف هر ) ) قودـص خیـش هک تسین نیا دارم دراد ، قرف « 4 (، » هر )

هداد حرش ار بهذم عورف لوصا و مامت سلجم کی رد هک تسا یسک نامه هر ) ) قودص______________________________

. هنم هقفأ وه نم یلإ هقف لـماح بر و هیقفب . سیل هقف لـماح برف دومرف : ياهبطخ نمـض رد فیخ دجـسم رد ص ) ) ادـخ لوسر ( 1)ج یفاک ،» لوصا .( » دناسر دوخ زا رتهاگآ هب ار نآ هک یـشناد ةدنرادرب اسب هچ و دـشابن . هاگآ نآ هب دوخ هک یـشناد لماح اسب هچ )

ثیدح 1. نیملسملا ،» ۀمئال ۀحیصنلاب ص ) ) یبنلا رمأ ام باب «، » ۀجحلا باتک ، » ص 258 ، 2خیاشم خیش هعیـش و گرزب ناثدحم زا مالـسالا » ۀقث » هب فورعم ق ). ای 329 ه . 328 ، ) يزار ینیلک قاحـسا نب بوقعی نب دمحم ( 2)

و لوصا » » شخب هس رد ار یفاـک میظع باـتک زارد ناـیلاس هب هک تسا هعیـش هعبرا » بتک » ناـفلؤم زا فلؤم نیلوا يو ثیدـح . لـها . دروآ درگ هضور » » و غورف » »

: هلمج زا دناهدرک بوسنم ودب ار يرایسب ياهباتک هعیش ، ردقنارگ ثدحم هیقف و ق ). 329 ه . ) هیوباب نب یسوم نب نیسح نب یلع ( 3). عئارشلا ناوخالا و ةالصلا ، ةریحلا ، نم ةرصبتلا ۀمامالا و دیحوتلا ،

ناثدحم ناملکتم و اهقف و زا ملعم » نبا » و دیفم » خیـش » هب بقلم ق .) ای 338 413 ه . 336 ) نامعن نب دمحم نب دمحم للا �

ه دـبع وبا ( 4)زا یشاجن و یسوط ، خیش یضر ، دیـس يدهلا ، ملع یـضترم دیـس تشاد . هدهع هب ار دادغب یملع تسایر دوخ نامز رد هعیـش . روآمان

، داـشرا تساـهنآ : نیرتفورعم زا هک تسا هدـنام ياـج هب وا زا گرزب کـچوک و رثا دودح 200 دـناهدوب . يو نادرگاش نیرتروهـشم . ۀعنقم یلاما ، تالاقملا ، لئاوا صاصتخا ،

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 45

62 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو تایاور و رد ار ناشدوخ رظن هک دنتـسه ینیدهتجم زا ناشیا لاثما و هر ) ) دـیفم هک تسا نیا هر ) ) دـیفم اب ناشیا قرف نکل « 1 « ؛ تسا

. دناهدربیم راک هب رتمک ای هدربیمن ، راک هب ار دوخ رظن هک تسا ییاهقف زا هر ) ) قودص و دناهدربیم ؛ راک هب رابخا تیبرت و مالسا يارب ار مدرم و دننکیم ، نایب ار مالسا ماکحا و دنهدیم ، شرتسگ ار مالـسا مولع هک دوشیم لماش ار ییاهنآ ثیدح

ةزوح دندادیم ؛ طسب رـشن و ار مالـسا ماکحا ع ) ) همئا و ص ) ) مرکا لوسر هک روط نامه دنهدب . میلعت نارگید هب ات دـنزاسیم هدامآ سانلا اهنوملعی يانعم دنهدب . دای مدرم هب دنتشاد هفیظو و دندرکیم ؛ یملع ةدافتـسا نانآ بتکم رد رفن رازه نیدنچ و دنتـشاد ؛ سرد

مدرم ۀمه يارب مالـسا هک میتفگ رگا دنناسرب . مدرم هب ار مالـسا ماکحا دنهدب و رـشن طسب و مدرم نیب ار مالـسا مولع هک تسا نیمه هب دنهدب و شرتسگ ار نآ ماکحا مالسا و دنفظوم مالسا ، ياملع اصوصخم ناناملسم هک تسا لوقع تاحضاو ءزج رما نیا تسایند ،

. دنیامن یفرعم ایند مدرم .. یئافلخ محرا للا

�مه ص ) ) مرکا ربمغیپ ةدومرف دید دیاب تسا ، هدوبن ثیدح لیذ رد سانلا اهنوملعی ۀلمج میوش لیاق هک یتروص رد

لماش دنـشابن هیقف » » هک ار یثیدح نایوار زاب تیاور تروص ، نیا رد دراد . ییانعم هچ یتنـس ، یثیدح و نووری يدعب نم نوتأی نیذلا هدیمان ص ) ) للا

�ه لوسر ننس هدش ، دراو ص ) ) مرکا ربمغیپ هب هک نیا باب زا تسا ، ماکحا مامت زا ترابع هک یهلا ننس اریز دوشیمن .

صیخشت میقس زا ار حیحص دنادب ، ار یهلا ماکحا مامت دیاب دهد ، رـشن ار ص ) ) مرکا لوسر ننـس دهاوخیم هک یـسک سپ ، دوشیم .ياهعمج و « 3 ، » صاخ ماع و « 2 » دییقت قالطا و دهد ،

______________________________

باب 25. جاجتحالا ،» باتک » 405 ص 393 - ج 10 ، راونألا : راحب . 520 ص 509 - ، 93 سلجم » » سلاجملا وأ یلامالا ( 1)قابطنا تیلباق اهنآ زا مادک ره رب هدوب و ریگارف عیاش و دوخ يانعم دارفا هب تبـسن هک تسا یظفل لوصا ملع حالطـصا رد قلطم » ( 2)

«. دنمشناد درم » دننام دشابن ؛ قلطم هک دنیوگ ار یظفل دیقم » » و تسا . قالطا لباق رکذم ره رب هک درم » » هملک دننام دشاب : هتشاد صاخ تیعقوم ای مومع تادا طسوت ظفل ره دریگرب . رد ار دوخ يانعم دارفا ۀمه هک دنیوگ ار یظفل لوصا ملع حالطـصا رد ماع ( 3)

دوخ يانعم دارفا زا یـضعب رب طقف هک تسا یظفل صاخ و نک . مارتحا ار يدنمـشناد ره دـننام دوب ؛ دـهاوخ اـنعم نیا دـیفم مـالک رد . نک مارتحا تسا راکزیهرپان هک نآ زج ار يدنمشناد ره دننام : دنهد صیصخت ار نآ هک دوش هارمه یتادا اب هکنانچ دنک ؛ تلالد

63 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو نییعت نآ يارب هـک ار ینیزاوـم و دـهدب ، زیمت نآ ریغ زا هدـش دراو هـیقت » » ماـگنه رد هـک ار یتاـیاور دــشاب ، تـفتلم ار « 1 ، » ییالقع

للا�

ه لوسر یعقاو تنـس و دننادیمن ، ار روما نیا دننکیم ثیدح لقن طقف دناهدیـسرن و داهتجا ۀبترم هب هک ینیثدحم دـنادب . دـناهدرک طقف دناهتـساوخیمن ترـضح نآ هک تسا ملـسم تسا . شزرایب ص ) ) للا

�ه لوسر رظن زا نیا و دـنهد . صیخـشت دـنناوتیمن ار (ص )

ناشروظنم هکلب دنک . ادیپ جاور مدرم نیب رد دشابن ترضح نآ زا دشاب و غورد هچ رگ ص ) ) للا�

ه لوسر نع و ص ») ) للا�

ه لوسر لاق »هرشح اثیدح ، نیعبرأ یتمأ یلع ظفح نم تیاور دبای . شرتسگ مدرم نیب مالسا یقیقح ماکحا و دوش ، رـشن یعقاو تنـس هک هدوب نیا ینعی ثیدح دنمهفیمن الصا هک تسین ینیثدحم هب طوبرم « 3 ، » هدش دراو ثیداحا رشن زا دیجمت رد هک یتایاور رگید و « 2 » اهیقف للا

�ه

نکمم نیا و دـنهد . صیخـشت مالـسا یعقاو مکح قباطم ار ص ) ) مرکا لوسر ثیدـح دـنناوتب هک تسا یـصاخشا هب عجار اـهنیا هچ ؟هک ینیزاوم زین و دنراد ، تسد رد هک ینیزاوم يور و دنجنسب ، ار ماکحا يایاضق بناوج و مامت هک دنـشاب ، هیقف دهتجم و رگم تسین

ار یهلا ماـکحا هک دنتـسه ص ) ) للا�

ه لوـسر ۀـفیلخ ناـنیا دـنروآ . تسد هب ار مالـسا یعقاو ماـکحا دـناهدرک ، نیعم ع ) ) همئا مالـسا و . یئافلخ محرا للا

�مه تسا : هدرک اعد نانآ قح رد ترضح و دننکیم ، میلعت مدرم هب ار یمالسا مولع دنهدیم و شرتسگ

بتاک و کی و دوشیمن ؛ دنراد ار بتاک مکح هک یثیدـح نایوار لماش یئافلخ محرا للا �

مه تیاور هک تسین دـیدرت ياج نیا ، رب انب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 46

اب مدرم تیبرت میلعت و ماکحا و طسب رـشن و دنامالـسا . ياـهقف اـفلخ ،» » زا روظنم دـشاب . ص ) ) مرکا لوسر ۀـفیلخ دـناوتیمن هدنـسیون ؛ دندرک لعج مالسا دض رب تیاور هک دنتسه یتاضق لثم دنشابن ، لداع رگا اریز دنلداع ؛ هک تسا ییاهقف

______________________________

رد ار یکی دـنهد و یتشآ مه اب ار یفانتم رهاظ رد لیلد مالک و ود هک دـنیوگ ار ناد نابز لقاع و ناـمدرم ةویـش ییـالقع » عمج ( 1)ار راک انز درم نز و ره » لیلد ود لاثم يارب دـنزاس . مولعم ار هدـنیوگ دارم هار نیا زا و دـنیامنن ، طقاس رابتعا ۀـجرد زا يرگید لباقم « صاـخ » ار مود و ماـع » » ار لوا ءـالقع اـما تسا ، یفاـنتم تسخن رظن رد دـینک » راسگنـس ار نـصحم راـک اـنز » و دـینزب » هناـیزات دـص ره هب هتخاس و هجراخ ماع لومـش هریاد زا ار صاخ رگید ، ترابع هب و دـنهدیمن . تیارـس صاخ دروم رد ار ماع مکح و دـنریگیم ،

. دننکیم لمع لیلد ود 19؛ ياهثیدح 15 - نیعبرألا » باب ، » ج 2 لاصخ ، هنومن يارب تسا . هدمآ تنس لها هعیش و عبانم رد فلتخم ظافلا اب نومـضم نیا ( 2)

.157 ص 153 - ج 2 ، راونألا ، راحب ص 2 ؛ صاصتخا ،باب 16 و 20 و 21. ج 2 ، راونألا : راحب ثیدحلا » بتکلا و ۀیاور باب «. » ملعلا لضف باتک ، » ج 1 یفاک : لوصا ( 3)

64 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو هقف هک دـنمهفب دـنناوتیمن دنـشابن ، هیقف رگا و درک . لـعج تیاور ع ) ) نینمؤـملا ریما ترـضح دـض رب هک « 1 » بدنج نب ةرمـس دننام

نیطالس فیرعت رد يرابرد ياهدنوخآ هملظ و لامع زا هک دنهدب رـشن ار تیاور نارازه تسا نکمم و مادک . مالـسا مکح تسیچ و . تسا هدش لعج

رد ار نآ و « 2 ، » دناهتخادنا هار یطاسب هچ فیعض تیاور ود اب دینکیم ، هظحالم هک يروط هب ______________________________

رد يدنچ دایز گرم زا دـعب تسا . هدرک تیاور رایـسب ربمایپ زا ق ). 58 ه . ) جیرج نب لالم نب بدنج نب ةرمـس نمحرلا دبع وبا ( 1)تشه لتق نامرف دوب هرصب یلاو هک یمایا رد ةرمس هک دسیونیم يربط تخاس . لوزعم ار يو هیواعم هک نآ ات دوب يو نیشناج هرصب

مه نیا رب نوزفا رگا تفگ : یشاب ؟ هتشک ار یهانگیب درف هک یسرتیمن دیـسرپ : وا زا دایز دمآ هفوک هب نوچ درک . رداص ار نت رازه داهنشیپ وا هب مهرد رازه دص يازا رد هیواعم ص 73 ) ج 4 ، - ) هغالبلا جهن حرش رد دیدحلا ، یبا نبا زا لقن هب مدیسرتیمن . متشکیم

تسا و هدیدرگ لزان بلاط یبا نب یلع نأش رد ( 204 هرقب / .« ) ا�یندلا ةا�یحلا یف هلوق کبجعی نم نلا �سا نم و » ۀیآ دـنک تیاور ات درک

رادقم نآ ربارب راهچ هب هرمس هدش و هداتسرف ورف مجلم نبا نأش رد ( 207 هرقب / .« ) للا�

ه تا�ضرم ءا�غتبا هسفن يرشی نم نلا �سا نم و » ۀیآ

. دنک لعج ار تیاور نآ هک تفریذپ يارب یهورگ زیواتسد تایاور نیا تسا . هدرمش مزال ار نیطالـس هاشداپ و تعاطا هک دوشیم هدید يرابخا اتردن تایاور نیب رد ( 2)

. تساسران امومع زین تلالد تهج زا فیعض و دنـس ثیح زا تایاور نیا هک نیا اب تسا ، هدیدرگ نارگمتـس ربارب رد توکـس هیجوت نب رفعج نع لـضفملا ، یبأ نع ۀـعامج نع میروآیم : ار تاـیاور نیا نیرتـمهم نیرتنـشور و زا هنومن ود اـجنیا رد اعدـم دـییأت يارب

ع) ) هئابآ نع دمحم ، نب رفعج نب یلع نب دیز نب نیسح نع نسحلا نب یلع نب رمع نب یلع نب نسحلا نب یلع نع رفعج ، نب دمحم ناک راج نم و رکـشلا . ۀیعرلا یلع و رجألا هل ناک لدع نمف مولظم ، لک هیلإ يوأی ضرألا ، یف للا

�ه لظ ناطلسلا لاق : ص ،) ) یبنلا نع

نیمز يور رب ادخ هیاس هاشداپ دومرف : ص ) ) ربمایپ .( ) ص 354 ج 72 ، راونألا ، راحب ) رمألا مهیتأی یتح ربصلا ۀـیعرلا یلع رزولا و هیلع رگا و دنراذگ . رکـش ار يو هک تسا مدرم رب و تسوکین ، شاداپ وا يارب دزرو ، تلادع رگا دربیم . هانپ وا هب ياهدید متـس ره تسا ،یلع نع راشب ، نب یلع نب دمحم دسر ). رد ادخ رما هک نآ ات دنهد ناشن ییابیکـش هک تسا مدرم رب و تسوا ، رب نآ هانگ دـنک ، متس

نع تباث ، نع هملـس ، نب دامح نع بعـصم ، نب دمحم نع رکب ، نب دمحا نع یمرـضحلا ، للا �

ه دـبع نب دـمحم نع ناطقلا ، میهاربا نب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 47

زع للا �

ه نإ هیهن . یف لخد و لج ، و زع للا �

ه ۀعاط كرت دقف ناطلسلا ، ۀعاط كرت نم و ۀبجا�و ناطلسلا ۀعاط ص :) ) للا�

ه لوسر نع سنأ ،سک ره تسا ؛ بجاو هاـشداپ تعاـطا دومرف : ص ) ) ربـمغیپ ( ) ص 368 نیـشیپ ، عبنم .« ) ۀـکلهتلا یلإ مکیدـیأب اوقلت ا�ل و » لوقی لـج و

تکاله هب ار دوخ دوخ تسد اب : » هدومرف هک تسا هدش دراو دنوادخ یهن رد تسا و هدرک اهر ار ادـخ نامرف دـنک ، اهر ار وا تعاطا ناـیوار زا تسا . هقث ریغ دـیز نب نیـسح و لوـهجم ، نسحلا نب یلع و فیعـض ، لـضفملا ، یبا لوا تیاور ناـیوار زا اـما دـیزادنین )».

ریغ سنا تباث و هملـس و نب دامح رکب و نب دمحا للا و �

ه دبع نب دمحم لوهجم و بعـصم نب دمحم میهاربا و نب یلع زین مود تیاور ود نآ نومـضم فالخ رب یناوارف تایاور ( 84 باوبا 81 - ، 385 ص 335 - ج 72 ، ، ) راونألا راحب رد تایاور ، نیا لـباقم رد دـناهقث

. تسا هدش دراو تیاور 65 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

رب هوالع « 1 . » درادیم او نیطالـس هیلع مایق هب ار یـسوم دینک و مایق نیطالـس دض رب دراد تیدج هک ینآرق دـناهداد رارق نآرق لباقم رانک ار اهنیا اهلبنت « 2 . » تسا هدش دراو دننکیم فرصت نید رد هک یناسک نارگمتس و اب هزرابم ةراب رد يرایسب تایاور دیجم ، نآرق

اب دـیاب هک دـناهداد رارق دنتـسم هتفرگ و تسد رد دـناهدرک ، لـعج نیطالـسلا » ظاـعو » دـیاش هک ار ، فیعـض تیاور ود نآ هتـشاذگ ،و دندرکیم . لمع تسا هملظ دض رب هک يرایسب تایاور هب دندوب ، سانش نید تیاور و لها اهنیا رگا دش ! يرابرد تخاس و نیطالس هب دنشوپیم و مشچ تیاور همه نآ نآرق و زا دنتسین ، رود هب یصاعم زا لداع و نوچ دنرادن . تلادع زاب دنتسه ، مه تیاور لها رگا

تسا هاج بح مکش و نیا ملع ! هن هدرک ، فیعـض تیاور ود نیا هب لسوتم ار اهنآ هک تساهنآ مکـش دنبـسچیم ! فیعـض تیاور ود . تیاور هن دنکیم ، يرابرد ار ناسنا هک

ع) ) همئا هک یتایاور و یعقاو ، ریغ زا ار یعقاو ماکحا ات تسا ، لداع ياهقف اب ماکحا رشن مالسا و مولع نداد شرتسگ تروص ، ره رد ؛ دنیوگب ار عقاو مکح دنتسناوتیمن هک دندوب یطیارـش رد یهاگ ام ۀمئا هک مینادیم نوچ دنهدب . زیمت دناهدرک ، رداص هیقت » » يور زا

يارب هن دنتـشاد بهذـم يارب زا فوخ هتبلا ) دـندربیم رـس هب فوخ هیقت و تدـش لاح رد و دـندوب ، رئاج رگمتـس و ماکح راـتفرگ و . دندرکیم عطق ار بهذم ۀشیر رگمتس ماکح دشیمن ، هیقت دراوم یضعب رد رگا هک ناشدوخ ).

ۀلمج و تسا ؛ توبن نوئش مامت رد ینیشناج نامه تفالخ » » اریز دشاب ، دیدرت ياج دیابن هیقف » تیالو » رب فیرـش ثیدح تلالد اما و نیذلا ۀـلمج و تسین . مود رد تفالخ ینعم ریغ نآ ، رد تفالخ » » ینعم درادـن و یتفیلخ یلع ۀـلمج زا مک تسد یئافلخ محرا للا

�مه

جاتحم هک دوبن یلوهجم رما مالـسا ردـص رد تفالخ ینعم اریز تفالخ ؛ ینعم هن تسافلخ ، یفرعم یثیدـح نووری يدـعب و نم نوتای ياج دندومرف . یفرعم فصو نیا اب ناشیا دیامرف و یفرعم تساوخ ار صاخـشا هکلب دیـسرپن ، ار تفالخ ینعم زین لئاس و دـشاب ؛ نایب

و هدیمهفن ، ییوگ هلأسم یئافلخ ۀمئالا ای یتفیلخ یلع ۀلمج زا سک چیه هک تسا بجعت ______________________________

.17 تاعزان / . 47 - 45 نونمؤم / 24 و 43 . هط / . 85 - 75 سنوی /» ، » دعب هب 103 فارعا / ( 1)نع یهنلا فورعملاب و رمـالا باـتک « ؛ 47 ، 46 ، 26 و 5 ، باوبا 1 ودـعلا ،» داهج باوبا «، » داـهجلا باـتک ، » ج 11 هعیـشلا ، لـئاسو ( 2)

باوبا 1 و 3 و 8. اهبسانی ،» ام یهنلا و رمالا و باوبا «، » رکنملا 66 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب رگم تسین نیا و دـناهدومن . فقوت دناهدیـسر هک یئافلخ ۀـلمج رد نکل تسا ، هدـش نآ هب همئا تموکح تفالخ و يارب لالدتـسا مهیلع همئا ، نوچ و یـصاخ ، صاخـشا هب صوصخم ای تسا ، یـصاخ دح هب دودحم للا

�ه لوسر تفالخ دناهدرک نامگ هک نآ ۀطـساو

مالسا ماکحا تسرپرسیب و مالـسا دیاب و دنـشاب ؛ هفیلخ مکاح و اورنامرف و املع همئا زا سپ دوشیمن دنتـسه ، هفیلخ کی ره مالـسلا ،. تسا يرب نآ زا مالسا هک دوش جیار يورجک همه نآ و دشاب ! نید ءادعا شوختسد مالسا روغث دودح و و دشاب ! لیطعت

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 48

[ مود تیاور ]

هراشا

امهیلع رفعج ، نب یـسوم نسحلا اـبأ تعمـس لاـق ةزمح ، یبأ نب یلع نع بوـبحم ، نبا نع دـمحم ، نب دـمحا نـع ییحی ، نـب دـمحم اهیف دعـصی ناک یتلا ءامسلا باوبأ و اهیلع ، للا

�ه دـبعی ناـک یتلا ضرـألا عاـقب و ۀـکئالملا هیلع تکب نمؤملا ، تاـم اذإ لوقی : مالـسلا ،

ماما زا دیوگیم « 1 . » اهل ۀنیدملا روس نصحک مالـسالا نوصح ءاهقفلا نینمؤملا نأل ءیـش ، اهدسی ۀـملث ال مالـسالا یف ملث و هلامعأب ؛هک ینیمز تاعطق دنیرگیم و وا رب ناگتشرف دریمب ، نمؤم ) هیقف ای ) نمؤم هاگ ره : » دومرفیم هک مدینـش ع ) ) قداصلا رفعج نب یـسوم دش دهاوخ رادیدپ یفاکش مالسا ژد ) ) رد و تسا . هتفریم ارف نادب شلامعا اب هک نامسآ ياهرد هتساخیمرب و ادخ شتسرپ هب نآ رب

.« دنراد هنیدم يارب ار هنیدم راصح شقن مالسا يارب و دنامالسا ، ياهژد نمؤم ياهقف اریز دنکیمن ، میمرت ار نآ زیچ چیه هک

تیاور نیا نتم ةراب رد

هک یلاح رد « 2 . » دراد هیقفلا نمؤملا تام اذا ۀـلمج نمؤملا تام اذا ياج هب هک تسه يرگید تیاور یفاک باـتک زا باـب نیمه رد ۀملک دوشیم مولعم ءاهقفلا نینمؤملا نأل هب دیامرفیم لیلعت هک نآ لیذ زا نکل درادـن ، ار هیقفلا ۀـملک میدرک لقن هک یتیاور ردـص

اب بسانم مامت هک دوشیم هدافتـسا نآ دننام نصح و مالـسالا ، یف ملث زا هک یتبـسانم اب اصوصخم دشاب . هداتفا تیاور يالاب زا هیقف » ». تس اهقف » »

______________________________

ثیدح 3. ءاملعلا .» هقف باب «، » ملعلا لضف باتک ، » ص 47 ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 1)ثیدح 2. ءاملعلا ،» هقف باب «، » لمعلا لضف باتک ، » ص 46 دلج 1 ، یفاک ، لوصا ( 2)

67 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تیاور موهفم رد

ماکحا و دیاقع و زا و دنشاب ، نابهگن هک دنکیم رومأم فظوم و ار اهقف تقیقح رد دنامالسا » ياهژد هیقف نانمؤم : » دیامرفیم هک نیا مه هب هک تسین یتافراعت لـثم درادـن . تافیرـشت ۀـبنج هجو چـیه هب ماـما شیاـمرف نیا تسا یهیدـب دـننک . یناـبهگن مالـسا تاـماظن

: میـسیونیم مه هب تکاـپ تشپ هک نیا لـثم اـی دـییوگیم ! رادمتعیرـش » » نم هب امـش و میوـگیم ، رادمتعیرـش » » امـش هب نم مینکیم .هن دنک ، ظفح ار مالـسا نیناوق هن دنکن ، تلاخد روما زا يرما چیه رد دنیـشنب و لزنم جنک هیقف رگا مالـسالا . ۀجح باطتـسم ترـضح

« مالسالا نصح » وا هب دشاب ، هتشاد نیملسم روما هب مامتها هن و دنک ، ناناملسم یعامتجا روما رد تلاخد هن دهد ، رشن ار مالـسا ماکحا ظفاح نک و ظفح ار هیحان نالف ورب دیوگب : يرادرـس ای بصنم بحاص هب یتموکح سیئر رگا تسا ؟ مالـسا ظفاح وا دوشیم ؟ هتفگ

هک يوحن ره هب ای دربب ؟ نیب زا ار هیحان نآ دـیایب نمـشد ات دـباوخب هناخ دورب هک دـهدیم هزاجا وا ینابهگن ۀـفیظو شاـب . هیحاـن نآ ایآ منکیم : لاؤس امش زا نم مینکیم ، ظفح ار مالسا ماکحا یـضعب ام هک دییوگب رگا دنک ؟ تیدج هیحان نآ ظفح رد دیاب دناوتیم

ینابهگن ۀـفیظو امـش هک یماگنه رد و دـیدرگ . داجیا اجنیا رد یفاکـش هن . دـینکیم ؟ ارجا ار مالـسا يازج نوناـق يراـج و ار دودـح ! تسا ییوگ اعد ام راک هن ، دینکیم ؟ ظفح ار یمالـسا نطو یـضرا تیمامت نیملـسم و ياهزرم دش . بارخ راوید زا یتمـسق دیتشاد ،

نیا امـش یمالـسا ۀفیظو نوچ دیناسریم ؟ نانآ هب دـیریگیم و ار ارقف قوقح نادـنمتورث زا امـش تخیر . ورف مه راوید رگید تمـسق بارخ مه رگید راوید دنهدیم ! ماجنا دنیآیم نارگید للا

�ه ءاش نا تسین . ام هب طوبرم اهنیا هن ، دـیهدب . نارگید هب دـیریگب و هک تسا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 49

هـضرع مالـسالا » نصح » ياـقآ هب ار ياهشوگ ره هک تسا ینـصح » » هچ نیا « 1 ! » ناهفصا نیسح و ناطلـس هاش لثم دیدنام امـش دش .؟ تسا نیمه نصح » » ینعم ایآ دنکیم ! یهاوخ رذع میرادب

ار ياهنیمز دننک و ظفح ار مالسا دنفلکم ینعی دنمالسا » نوصح اهقف » دناهدومرف هک نیا ______________________________

يو دوب . تیافکیب قیالان و یهاش هک تسا هیوفـص ۀلـسلس هاشداپ نیرخآ ق ). 1135 ه . ) لوا نامیلس دنزرف لوا ، نیـسح دوصقم ( 1)رظن فرص ناهفصا زا يو هک نآ دیما هب نیسح ناطلس دیشک . رکشل ناهفصا هب ناغفا دومحم وا نامز رد دیسر . تنطلـس هب رد 1105 لتق هب ار ریبدتیب ناطلس درک و فرـصت ار نآ دروآ و هلمح عافدیب ناهفـصا هب دومحم اما درک . میلـست وا هب ار افلج دابآحرف و دنک

. دناسر 68 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ییاهاج زا و « 1 . » طورـشم هن دـشابیم قلطم تابجاو زا و تسا . تابجاو مها زا نیا و دنـشاب . مالـسا ظفاح دـنناوتب هک دـنروآ مهارف هک دننک یتردق مزاول و تالیکشت و هب زهجم ار دوخ دنشاب و رکف هب دیاب ینید ياههزوح دنورب ، شلابند دیاب مالـسا ياهقف هک تسا

ماکحا و دیاقع و دندوب و مالسا ظفاح ع ) ) همئا و ص ) ) مرکا لوسر دوخ هک هنوگ نامه دننک ، ینابهگن انعم مامت هب ار مالـسا دنناوتب . دندرکیم ظفح انعم مامت هب ار مالسا تاماظن

ءزج مالسا ماکحا زا يرایـسب مینکیم . هثحابم « 2 ، » فلـس نع افلخ هتفرگ ، ار ماکحا زا يرادقم و میاهتـشاذگ ، رانک ار تاهج مامت ام تسا ییازج نوناق نیرتهب هک مالسا ، تاییازج مامت تسا . هدنام یمسا طقف نآ زا تسا . بیرغ مالسا الصا تسا ! هدش « 3 » هبیرغ مولع

قبی مل تسا هدمآ دودح تاییازج و يارب هک هفیرـش تایآ مامت « 4 . » همسا الإ قبی مل و هدش ، شومارف یلکب نالا هدمآ ، رـشب يارب هک تئارق ات مینک تئارق دیاب طقف میرادن . فیلکت اما « 5 « » ةدلج ۀئام ا�مهنم دحا�و لک اودلجاف ینا�زلا و ۀـینا�زلا » مینکیم تئارق ام هتئارق الا

اشحف و و تسا ، یلاح هچ رد یمالـسا ۀـعماج و تسا ، هنوگ هچ یعاـمتجا ياـهتیعقاو هک نیا اـما مینک ! ادا جرخم زا دوش و بوخ اـم درم نز و يارب هک میمهفب طقف ام تسین ! طوبرم ام هب دنتـسه ، ناراک انز نابیتشپ دیؤم و اهتموکح و هدرک ، ادـیپ جاور هنوگ هچ داسف

! درادن یطبر ام هب دشابیم ، یـسک هچ ةدهع هب انز اب هزرابم نوناق يارجا دح و نایرج یلو تسا ، هدش نییعت دـح رادـقم نیا راک انز دنتشاذگیم و رانک دندناوخیم و ار نآرق دندوب ؟ روط نیا ص ) ) مرکا لوسر ایآ مسرپیم

______________________________

هب تبسن زامن بوجو دننام : زیچ ؛ نادب تبسن دوب دهاوخ قلطم » بجاو ، » دشابن طورـشم يزیچ هب تبـسن بجاو کی بوجو رگا ( 1)جح بوجو دننام زیچ ؛ نامه هب تبـسن دوب دهاوخ طورـشم » بجاو ، » دشاب طورـشم يزیچ هب تبـسن بجاو بوجو هاگ ره و ءوضو .

. تعاطتسا هب تبسن . هنیس هب هنیس تشپ ، هب تشپ ( 2)

. نج ریخست حاورا و ریخست رفج ، وداج ، رحس ، مولع دننام دننکیم ثحب زیمآ رارسا ای موتکم یعیبط قوف ياهورین زا هک یمولع ( 3)مالسإلا نم و ال همسر الإ نآرقلا نم �یقبی نامز ال یتمأ یلع یتأیس هک : ع ) ) نینمؤملا ریما و ص ) ) مرکا یبن نخـس هب تسا هراشا ( 4)

ص ج 2 ، راونألا ، راحب دنامن ). یقاب یمان زج مالـسا زا ياهناشن و زج نآرق زا هک دـمآ دـهاوخ نم تما يارب يراگزور ... ) همـسا الإ .361 تمکح » ، » هغالبلا جهن و ثیدح 14 . باب 15 ، ملعلا ،» باتک . » 109

(. رون 2 .« ) دینزب هنایزات دص ار راک انز درم نز و زا کی ره ( 5) 69 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دـنهدب و مدرم تسد ار لـئاسم هک دوب نیا رب ناـشیانب ص ) ) مرکا لوـسر زا دـعب ياـفلخ دنتـشادن ؟ يراـک نوناـق يارجا دودـح و هب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 50

دلب یفن دندرکیم ، دبا سبح دندرکیم ، مجر دندزیم و قالـش دندوب و هدرک نیعم دودح سکعب ، ای میرادن ؟ يراک امـش اب دنیوگب مالسا تسا . هدمآ روما نیا يارب مالسا و تسا ، مالسا زا اهنیا ۀمه دینیبیم دینک ، عوجر مالسا تاید » » و دودح » » لصف هب دندرکیم ؟

. تسا هعماج روما میظنت يارب تموکح يرابتعا و تماما دهدب ، مظن هعماج هب ات هدمآ تـسا فیلکت نیمه تسا . رتبجاو هزور زامن و زا یتح تسا ؛ مهم تابجاو زا فیلکت نیا مینک . ظـفح ار مالـسا هک میتسه فلکم اـم

. دش هتخیر مالسا يارب دوبن ، رتالاب هک ع ) ) نیسح ماما نوخ زا دوش . هتخیر نآ ماجنا رد اهنوخ دنکیم باجیا هک يافلخ یتروص رد امـش میهدـب . میلعت مه نارگید هب و میمهفب ، ار اـنعم نیا دـیاب اـم دراد . مالـسا هک تسا یـشزرا ناـمه يور نیا و

ماما یتقو ات دیراذگیم تقو چیه ار زامن امـش دیایب . ع ) ) نامز ماما ات راذگب دییوگن و دیزومایب . مدرم هب ار مالـسا هک دـیتسه مالـسا داد جاور ار یصاعم دیاب تفگیم : هک دیشاب هتـشادن ار نیمخ مکاح قطنم تسا . زامن زا رتبجاو مالـسا ظفح دیناوخب ؟ دمآ ع ) ) نامز

ماکحا ریاس رد هکلب دینک ؛ هثحابم طقف دینیـشنن اجنیا دنکیمن ! روهظ ترـضح دنکن ، ادـیپ جاور تیـصعم رگا دـیایب ! ع ) ) نامز ماما ات . دراد ریثأت هک ماهدرک هبرجت نم دوب . دهاوخ رثؤم هتبلا دینک . رشتنم دیسیونب و هوزج دیهد ؛ رشن ار قیاقح دینک ؛ هعلاطم مالسا

[ موس تیاور ]

هراشا

یف اولخدی مل ام لسرلا ءانمأ ءاهقفلا ص ) ) للا�

ه لوسر لاق لاق مالسلا ، هیلع للا ،�

ه دبع یبأ نع ینوکسلا ، نع یلفونلا ، نع هیبأ ، نع یلع ص) ) مرکا لوسر « 1 . » مکنید یلع مهورذـحاف کل�ذ ، اولعف ا�ذإف ناطلسلا . عابتا لاق : ایندـلا ؟ یف مهلوخد ام و للا

�ه لوسر ای لیق ایندـلا .

عماطم و ) دراو هک یماگنه ات دنناربمایپ دامتعا دروم نیما و اهقف : » دیامرفیم______________________________

موحرم هک تسا یتایاور هلمج زا ثیدح 5 . هب ،» یهابملا هملعب و لکأتسملا باب «، » ملعلا لضف باتک ، » ص 58 ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 1)هب يدنوار رداون باتک زا تیاور 8 ) باب 38 ، «، ) هب بستکی ام » باوبا لئاسولا كردتـسم باتک رد يرون موحرم و هدرک ؛ رکذ یقارن

لقن ع ) ) مشش ماما زا مالسالا مئاعد باتک زا ثیدح 5 ،) باب 11 ، ) یضاق یتافص باوبا رد زین هدروآ و ع ) ) متفه ماما زا حیحص دنس و نوصح ، ءایقتألا ءانمأ و ءاملعلا لاق : مالـسلا ، هیلع للا ،

�ه دبع یبا نع : » هدش تیاور نینچ ص 39 ) ج 1 ، ) یفاک باتک رد تسا . هدرک

.« دنانارتهم ناربمایپ دننانابزرم و نایسراپ و دنناگدش ، هدرک دامتعا نادنمشناد ةداس » ءایبنألا 70 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تردق ندرک يوریپ : » دیامرفیم تسیچ .» ایند هب ناشندش دراو ادخ ربمغیپ يا دش : هتفگ . » دنـشاب هدشن ایند ياوران ) ياهتورث ذـیاذل و دینک ». زیهرپ دیسرتب و ناتنید رب اهنآ زا یتسیاب دندرک ، نانچ رگا نیا رب انب همکاح .

تیالو » هب طوبرم رظن و دروم هک لسرلا ، ءانما ءاهقفلا ۀـلمج ةراب رد طقف ام تسا ، ینـالوط ثحب هب جاـتحم تیاور نیا ماـمت یـسررب دامتعا و دروم هک اهقف ، دوش مولعم ات دنراد ، یلغش تارایتخا و فیاظو و هچ ناربمغیپ دید دیاب ادتبا مینکیم . تبحص دشابیم ، هیقف »

. دنراد هدهع رب یفیاظو هچ دنتسه ، ناشیا رادتناما

ایبنا فیاظو اهتثعب و فده

لئاسم و الثم هک تسین روط نیا تسین . ماکحا نایب ییوگ و هلأسم اهنت ع ) ) ایبنا راک تثعب و فدـه ناـیدا ، ترورـض لـقع و مکح هب دنشاب ییاهوگ هلأسم ع ) ) همئا ریاس نینمؤملا و ریما ترضح ترـضح و نآ دشاب و هدیـسر ص ) ) مرکا لوسر هب یحو قیرط زا ماکحا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 51

راذـگاو اهقف هب ار تناما نیا زین نانآ و دـننک ؛ لقن مدرم يارب تنایخ نودـب ار ماکحا لئاسم و اـت هدومرف نییعت ار ناـنآ دـنوادخ هک هلأسم رد اهقف هک دشاب نیا لسرلا ءانما ءاهقفلا يانعم و دنناسرب ، مدرم هب تنایخ نودـب دـناهتفرگ ایبنا زا هک ار یلئاسم ات دنـشاب هدرک

ماـکحا نیناوق و يارجا قیرط زا یعاـمتجا ۀـنالداع ماـظن کـی ندرک رارقرب ع ) ) اـیبنا ۀـفیظو نیرتمهم تقیقح ، رد دنـشاب . نیما نتفگ ا�نلـسرأ دقل » تسادیپ حوضو هب هفیرـش ۀیآ زا ینعم نیا هکنانچ دراد . همزالم یهلا دیاقع میلاعت و رـشن ماکحا و نایب اب هتبلا هک تسا ،ساسا رب ناـمدرم هک تسا نیا یلک ، روط هب اـهتثعب ، فدـه « 1 .« » طسقلاب نلا

�سا موقیل نا�زیملا و با�تکلا مهعم ـا�نلزنأ و نیبلاب

تـا� ا�نلـسر ریذپ ناکما ماکحا يارجا تموکح و لیکـشت اب نیا و دـننادرگ . تسار تیمدآ دـق هدرک ، ادـیپ بیترت مظن و هنالداع یعامتجا طباور

تموکح و لیکـشت قیفوت يو زا سپ شناوریپ هاوخ و ص ،) ) مرکا لوسر دننام دوش ، تموکح لیکـشت هب قفوم دوخ یبن هاوخ تسا .دیامرفیم سمخ » » باب رد هک لاعتم دنوادخ دننک . ادیپ ار یعامتجا ۀنالداع ماظن يرارقرب

______________________________

.« دـنراد اپ هب ار تلادـع مدرم ات میدرک لزان نازیم باتک و اهنآ اب میداتـسرف و نشور ياههناشن اب ار دوخ ناربماـیپ هک یتسرد هب ( 1)(. 25 دیدح / )

71 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو «2 ..« » ۀقدص مهلا�ومأ نم ذخ دیامرفیم تاکز » » ةراب رد ای « 1 .« » �یبرقلا يذل و لوسرلل و هسمخ لل

�ه نأف ءیش نم متمنغ ا�منأ اوملعا و »

يارب هکلب مدرم ، يارب ماکحا نیا نایب طقف يارب هن ار ص ) ) مرکا لوسر تقیقح رد دیامرفیم ، رداص یتاروتسد تاجارخ » » ةراب رد ای سمخ و ریظن ییاهتایلام دـنک : ارجا هک تسا رومأم دـهد ، رـشن مدرم ناـیم ار اـهنیا دـیاب هک روط ناـمه دـنکیم . فظوم اـهنآ يارجا زرم و ظفح دودح و يارجا دهد ، شرتسگ مدرم دارفا اهتلم و نیب ار تلادع دنک ؛ نیملـسم حـلاصم فرـص دریگب و ار جارخ تاکز و

. دیامن لیم فیح و ار یمالسا تلود تایلام یسک دراذگن و دنک ، روشک لالقتسا رمأـلا یلوأ و لوسرلا اوـعیطأ و للا

�ه اوـعیطأ » تسا هدرمـش بجاو ار شتعاـطا هداد و رارق سیئر ار ص ) ) مرکا لوـسر دـنوادخ هک نیا

. تسادـخ تعاطا ماکحا ، هب ندرک لمع مییامن . لمع مینک و لوبق تفگ ، هلأسم ص ) ) مرکا ربمغیپ رگا هک هدوبن نیا دارم « 3 .« » مکنمماکحا هب ندرک لمع ص ) ) مرکا لوسر زا تعباتم دشابیم . ادخ تعاطا تسا ماکحا هب طوبرم هک يدابع ریغ يدابع و ياهراک ۀـمه تعاطا شربمغیپ زا هداد روتـسد ادخ نوچ تسادـخ ، تعاطا انعم کی هب ص ) ) مرکا لوسر تعاطا هتبلا تسا . يرگید بلطم تسین ،

، دنورب گنج هب « 4 » هماسا هاپـس اب دیاب همه دـیوگب دـنک و رما تسا ، یمالـسا ۀـعماج ربهر سیئر و هک ص ) ) مرکا لوسر رگا مینک .هدرک راذگاو ترضح نآ هب ار یهدنامرف تموکح و دنوادخ تسا . لوسر رما هکلب تسین ، ادخ رما نیا ، « 5 . » درادن فلخت قح یسک

. دزاسیم رانک رب ای دنکیم ، نییعت یضاق مکاح و یلاو و دزادرپیم ؛ هاپس جیسب كرادت و هب حلاصم رب انب مه ترضح و تسا ،______________________________

ناگدـنام هار رد نایاونیب و نامیتی و يو و ناکیدزن ربمایپ و ادـخ و يارب نآ مجنپ کـی دـیدرب ، تمینغ هچ نآ ره زا دـینادب سپ ( 1)(. 41 لافنا / .« ) تسا

(. 105 هبوت / .« ) ریگب هقدص ناشلاوما زا ( 2)(. 59 اسن / .« ) دینک تعاطا دنتسه رما یلو هک ناتدوخ نیب زا ار یناسک ربمایپ و دینک و تعاطا ار ادخ ( 3)

رد ناشیا دـندوب . ربمایپ ةدـش دازآ ناگدـنب زا ود ره شردام ردـپ و دـمآ ، اـیند هب مالـسا رد ق ). 54 ه . ) هثراح نب دـیز نب ۀـماسا ( 4)راصنا رجاهم و زا یهاپـس یهدنامرف هب تشادـن لاس تسیب زا شیب هک یلاح رد ار ۀـماسا يرجه ) مهد لاس ) دوخ تایح لاس نیرخآ

. دندوب هدش لیسگ مور ) ) نیطسلف ماش و يوس هب هک دیزگرب ا�هنع فلخت نم للا

�ه نعل ۀماسأ ، شیج اوزهج دومرف : هک هماسا هارمه هاپـس ندرک هناور تقو رد ص ) ) ربمایپ نخـس هب تسا هراشا ( 5)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 52

ۀمدقم ص 14 ، لحنلا ، للملا و دنکن ). یهارمه رکـشل نیا اب هک ار یـسک دـنک تنعل ادـخ دـینک ، هدامآ گرب زاس و ار هماسا رکـشل ). مراهچ

72 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ءاهقفلا نیا ، رب انب دنربمایپ دامتعا دروم تواضق یـسرداد و روشک و زا عافد هعماج و ةرادا هاپـس و یهدـنامرف نیناوق و يارجا رد اهقف

« تناما » زا معا تلادع » » هچ رگ دنانآ . ماجنا رومأم فظوم و لداع ياهقف تسا ، ناربمغیپ ةدهع هب هک يروما ۀـیلک ینعی لسرلا ءانمأ چیه زا هک دنتـسه یناسک لسرلا ءانما زا دارم نکل دـشابن ، لداع لاح نیع رد اما دـشاب نیما یلام روما رد یـسک تسا نکمم تسا و

بالجنم هب هک یماگنه ات ینعی ایندلا . یف اولخدی مل ام دیامرفیم ثیدح لیذ رد هکنانچ دنشاب ، هزنم كاپ و و دننکن ، فلخت یمکح يرجم و ص ) ) مرکا لوسر نیما دـناوتیمن و تسین ، لداع دـشاب ایند لام يروآ عمج رکف رد یهیقف رگا سپ دـناهدماینرد . یبلط ایند

يراج ار صاصق دودح و دننادرگیم ، رقتـسم ار نآ تاماظن هدرک ارجا ار مالـسا ماکحا هک دـنلداع ياهقف طقف دـشاب . مالـسا ماکحا ةدـهع هب تموکح هب طوبرم نیناوق مامت يارجا هصالخ ، دـننکیم . يرادـساپ ار ناناملـسم نطو یـضرا تیمامت دودـح و دـنیامنیم ،

دیاب هک صاصق ، دودح و يارجا ات نیملسم ، حلاصم رد نآ فرـص و جارخ ، هیزج و تاقدص و تاکز و سمخ و نتفرگ زا تساهقف :. همه همه و اهرهش مظن و اهزرم ، ظفح دنک لمع دناوتیمن وا تراظن نودب مه لوتقم یلو دشاب و مکاح میقتسم رظن تحت

هداد رارق نیملـسم مکاح سیئر و ار وا دنوادخ دوب و مالـسا تاماظن يرارقرب ماکحا و يارجا رومأم ص ) ) مرکا ربمغیپ هک روط نامه ار مالـسا یعامتجا ماظن دـننک و ماکحا يارجا و دنـشاب ، مکاح سیئر و یتسیاب مه لداـع ياـهقف تسا ، هدرمـش بجاو ار شتعاـطا و

. دننادرگ رقتسم

نوناق قفو رب تموکح

ناشیا دنـشاب . نآ يدـصتم دـیاب اهقف ، ینعی ناسانـش ، نید رتالاب نآ زا و ناسانـش ، نوناق تسا ، نوناـق تموکح مالـسا تموکح نوچ ، تایلام ذخا رد دنتـسه . نیما یهلا ماکحا يارجا رد اهقف دنراد . تبقارم روشک يزیرهمانرب يرادا و ییارجا و روما مامت رب هک دنتـسه

صخش دهاوخب هیقف رگا دوش . دایز مک و نآ يارجا رد ای دنامب ، لطعم مالسا نیناوق دنراذگب دیابن دننیما . دودح يارجا اهزرم ، ظفح هفاضا هنایزات کی درادن قح دـنزب . هنایزات و 100 مدرم ، نایم رد دروایب دـیاب هدـش نیعم هک صاخ بیترت نامه اب دـنزب ، دـح ار یناز

ازسان ای دنزب ، 73 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

قفو رب ینعی مالـسا ، نیزاوم يور دیاب تخادرپ ، تایلام ذخا هب رگا نینچ ، مه دنک . سبح ار وا زور کی ای دنزب ، یلیـس کی دیوگب ،عیاض یهاش کی و دوش ، عقاو جرم جره و لاملا تیب رد دراذگب دیابن دریگب . هفاضا یهاش کی درادـن قح دـنک . لمع مالـسا ، نوناق

، تسا لزعنم تموکح زا دوخ هب دوخ دـش ، بکترم یقـسف للاب »�

ه ذوعن . » داد ماجنا يراـک مالـسا نیزاوم فـالخ رب یهیقف رگا ددرگ .. تسا هدش طقاس يرادتناما زا اریز

ینعی دندازآ ، یعرش تاررقم ةریاد رد ناناملسم مدرم و دنامالسا . نوناق هانپ رد دنانوناق ، ناما رد همه تسا . نوناق تقیقح رد مکاح يدازآ تسین . راک رد اهفرح نیا ورب . اجنآ ای نیـشنب اجنیا دیوگب درادن قح یـسک دـندرک ، لمع یعرـش تاررقم قبط هک نآ زا دـعب

دوخ ۀـناخ رد سک ره دـناهدرک . بلـس مدرم زا ار تینما هک تسین اـهتموکح نیا لـثم تسا . نینچ یمالـسا لدـع تموکح دـنراد و هدومن و بلس مدرم زا ار تینما نآ دننام ياهتموکح هیواعم و تموکح رد هکنانچ دنهد . ماجنا يراک دنزیرب و نالا دیاش هک دزرلیم

تموکح نوچ ةدملا لیوط ياهـسبح دندرکیم سبح و دندرکیم ، دیعبت دنتـشکیم ، لامتحا فرـص ای تمهت هب دنتـشادن . ناما مدرم رب درادن قح یمکاح چیه و دنربیم ، رس هب لماک تینما اب نوناق ۀیاس رد همه دوش ، سیـسأت یمالـسا تموکح هاگ ره دوبن . یمالـسا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 53

. درادرب یمدق رهطم عرش نوناق تاررقم و فالخ رگم دنیوگب . هلأسم اهنت هک نیا هن دننک ، ارجا تناما روط هب هتشاد ررقم مالسا هک ار يروما مامت اهقف هک تسا نیا نیما » » يانعم سپ ،ییوگ هلأسم هتبلا دنشاب ؟ اهنآ نیما ییوگ هلأسم رد اهقف ات دندوب وگ هلأسم ناربمایپ رگم درکیم ؟ نوناق نایب اهنت دوب و وگ هلأسم ماما

رد تلادـع قـقحت ۀلیـسو تلآ و ار نآ ینعی ، دراد ، یلآ » » رظن نوناـق هب مالـسا نکل تسا ، یهقف فیاـظو زا یکی مـه نیناوـق ناـیب و هب هنالداع یعامتجا مظن ندـش رارقرب ارجا و يارب نوناق دـنادیم . ناسنا بیذـهت یقالخا و يداقتعا و حالـصا ۀلیـسو دـنادیم ، هعماج

. تسا هدوب حرطم تموکح تراظن و ۀیضق و هدوب ، ماکحا يارجا ناربمغیپ مهم ۀفیظو تسا . بذهم ناسنا شرورپ روظنم يارب دیامرفیم یلک ۀیضق روط هب ۀلملا .. تسردل اعدوتسم ، اظفاح امیق اماما مهل لعجی مل ول هک مدناوخ ار ع ) ) اضر ترـضح تیاور

نیا رد و تسا . مزال نیما ظفاح میق ماما مدرم 74 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مالـسا دنراذگن ات دنـشاب ، تلم سیئر دیاب اهقف هک دیآیمرب « 1 » يربک يرغـص و نیا زا دنتـسه . لسر يانما ءاهقف دـیامرفیم : تیاور ، هدـشن رارقرب ناشتیالو هتـشادن و تموکح نیـشن ناملـسم ياهروشک رد لداع ياـهقف نوچ دوش . لـیطعت نآ ماـکحا دوش و سردـنم

همه رب ار نآ تحـص هبرجت تسا . هتـسویپ ققحت هب ع ) ) اضر ترـضح شیامرف تسا . هدش لیطعت نآ ماکحا هتـشگ و سردنم مالـسا . تسا هدرک تباث

مالـسا ماکحا دوشیمن ، يراج دودـح ددرگیمن ، ارجا مالـسا ماکحا یمالـسا دالب رد هک نونکا تسا ؟ هدـشن سردـنم مالـسا نونکا رد هک تسا نیمه مالسا ایآ تسین ؟ سردنم مالسا هدش ، لوادتم یگتخیسگ نانع جرم و جره و هتفر ، نیب زا مالـسا ماظن هدشن ، ظفح

يازس هب دزد تشگن ، يراج دودح و دشن ، ارجا ماکحا جراخ رد رگا دوش ؟ هتشاذگ رانک هتـشون و یفاک رد الثم دوش ؟ هتـشون اهباتک ار نآرق میتشاذـگ ، رانک میدیـسوب و میتفرگ و ار نوناق طقف ام و دندیـسرن ، رفیک هب نیـسلتخم نارگمتـس و نارگتراـغ و دیـسرن ، دوخ

؟ تسا هدش ظفح مالسا میدناوخ ، نیسای » » ةروس هعمج ياهبش و میدرک ، ظفح میدیسوب و مالسا مظن اهنت هن هک دیسر اجنیا هب راک دوش ، مظنم هرادا و یمالـسا تموکح اب دیاب مالـسا تلم هک میدرکن رکف ام زا يرایـسب نوچ

نهذ رد مالسا ياههمانرب هکلب دوشیم ، ارجا مالـسا نوناق ياج هب هدننک دساف هناملاظ و نیناوق تسین و رارقرب یمالـسا ياهروشک رد نیما لـئاسم نتفگ رد ینعی لـسرلا ءاـنمأ ءاـهقفلا دـنیوگیم دوشیم ، تبحـص یتـقو هک يروط هب هدـش ، هنهک مه اـملع ناـیاقآ دوخ

دنتـسه یلاو » » مالـسا ياملع تبیغ نامز رد هک نیا رب دراد تلالد هک ار تایاور همه نآ و دنریگیم ، هدینـشن ار نآرق تایآ دنتـسه .، دوش لیطعت مالـسا ماکحا دراذگن هک تسین مزال نیما ایآ تسا ؟ روط نیا يرادتناما ایآ تسا . ییوگ » هلأسم » دارم هک دننکیم لیوأت

نینچ دوـش و عـقاو لـیم فـیح و جرم و جره و ردـق نیا روـشک ياهدـمآرد اـهتایلام و رد دراذـگن دـننامب ؟ رفیک نودـب ناراـکهبت و لداع نیما و تروص نیا رد و دننک . يرادتناما هک تساهقف ۀفیظو و دراد . مزال نیما اهنیا هک تسا یهیدب دوشب ؟ هتسیاشان تافرصت

______________________________

ظفاح میق ماما مدرم ، يارب » و دنتـسه » لسر يانما اهقف : » تسا هلمج ود نیا بیترت ، هب �يربک يرغـص و زا س ) ) ماما ترـضح دارم ( 1)روما هتـشررس هک میریگیم هجیتن دشاب نیما يدرف دـیاب مه مدرم ربهر دـنناربمایپ و نیما ءاهقف هک نیا هب ملع اب ینعی تسا » مزال نیما

. دنریگ تسدب دیاب ناهیقف ار 75 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. دوب دنهاوخ

[ مراهچ تیاور ]

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 54

تسیک هب قلعتم اضق بصنم

نع ۀـلیمج ، یبأ نع ۀـلبج ، نب للا �

ه دـبع نع كرابم ، نب ییحی نع دـیزی ، نب بوقعی نع دـمحا ، نب دـمحم نع ییحی ، نب دـمحم نع ام ) هسلجی اسلجم ال تسلج دـق حیرـش ای حیرـشل : هیلع ، للا

�ه تاولـص نینمؤملا ریمأ لـا�ق لاـق ع ) ) للا

�ه دـبع یبأ نع راـمع ، نبا قاحـسإ

ياهتفرگ رارق یبصنم ماقم و رب وت : » دـیامرفیم حیرـش هب باطخ ع ) ) نینمؤملا ریما ترـضح « 1 . » یقش وأ یبن یـصو وا یبن الإ هسلج )دریگیمن ». رارق نآ رب یسک یقش ای یبن و یصو ای یبن زج هک

دودح 50 60 رد هک تسا یسک « 2 » حیرش تسا . هتسشن تواضق دنسم رب هک تسا هدوب یقش تسین ، یبن یصو یبن و نوچ حیرـش و ییاهاوتف هدز و ییاهفرح هیواعم هاگتـسد هب برقت ۀطـساو هب هک ییاهدـنوخآ نآ زا و دوب ، رادهدـهع هفوک رد ار تواضق بصنم لاس

ار وا تسناوتن مه دوخ تموکح نارود رد ع ) ) نینمؤملا ریما ترـضح تسا . هدرک ماـیق یمالـسا تموکح فـالخ رب و هدرک ، رداـص تموکح رب ار وا دـینکن ، لمع نانآ فالخ رب امـش دـناهدرک و بصن ار وا نیخیـش » » هک نیا ناونع هب و دنتـشاذگن ، هلاجر دـنک ، لزع

. دنک یسرداد نوناق فالخ رب دنتشاذگیمن ترضح اهتنم دندرک . لیمحت ترضح نآ لدع

تسا لداع هیقف اب یسرداد

بـصنم ع ) ) همئا نییعت بسح هب لداع ياهقف هک نیا رد تسوا . یـصو ای ص ) ) ربمغیپ اب اضق بصنم يدـصت هک دـیآیمرب تیاور زا ، یضعب هک « 3 « » تیالو » ۀـلأسم فالخ رب تسین . یفالتخا تسا ، لداع ياهقف بصانم زا اضق بصنم دنتـسه و اراد ار یـسرداد ) ) اضق

دننام ______________________________

ثیدح 2. باب 3 ، ءاضقلا » باتک ، » ص 6 و 7 ج 18 ، هعیشلا ، لئاسو ( 1)درکن و كرد ار ص ) ) ربمایپ دمآ . ایند هب مالـسا روهظ زا شیپ دوب و نمی زا وا لصا ق ). 78 ه . ) يدنک ثراح نب حیرش هیما ، وبا ( 2)

اروشاع ۀعقاو رد دنیوگ دوب . هفوک یضاق هیواعم ریما و ترضح نامثع و رمع و دهع رد دوشیمن . دای هباحـص رامـش رد لیلد نیمه هب . دناوخ ارف ماما هیلع مایق هب ار مدرم تفرگ و ار دایز نبا بناج

. تساهناج لاوما و رب تیالو ینعی تموکح قح اجنیا رد تیالو » » زا دارم ( 3) 76 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یـضعب و « 3 ، » دـننادیم تباث هیقف يارب ار ماـما يراـبتعا نوئـش بصاـنم و ماـمت « 2 ، » ینیئاـن موـحرم نیرخأـتم زا و « 1 » یقارن موـحرم . تسا تاحضاو زا ابیرقت تسین و لاکشا لحم تسا ، لداع ياهقف هب قلعتم تواضق بصنم هک نیا اما دننادیمن .

ینعی ءایـصوا » » هک مییوگب دـیاب هرورـضلاب دنتـسین ، مه یقـش » » هک تسین یکـش و دنـشابیمن ، اراد ار توبن ماـقم اـهقف هک نیا هب رظن نیا هب اذل دناهتفرگ ، لصف الب لوا و تسد یصو زا ترابع ار یبن یصو ابلاغ هک اجنآ زا اهتنم دنشابیم . ص ) ) مرکا لوسر نانیـشناج

. دوشیم لماش مه ار اهقف دراد و هعسوت یبن » یـصو » موهفم ةریاد هک تسا نیا تقیقح نکل تسا . هدشن کسمت الـصا تایاور هنوگ هک دوشن روصت تسا . هدـش لوحم نانآ هب مدرم روما و دنـشابیم ، ع ) ) همئا وا زا دـعب تسا و ع ) ) ریما ترـضح لصف ـالب یـصو هتبلا

دننک اپرب ار لدع تموکح دنناوتب هک نیا تهج زا طقف يرادـمامز تسا . هدوب ینأش ع ) ) همئا تارـضح يارب اضق ای تموکح بصنم رـشب كاردا قوف هک ع ) ) همئا یناحور تاـماقم نکل تسا . هدوب تیمها لـباق دـنهد ، میمعت قیبطت و مدرم نیب ار یعاـمتجا تلادـع و

يونعم تاماقم دادیمن ، رارق مه یـصو ار ع ) ) ریما ترـضح ص ) ) مرکا لوسر رگا هچنانچ تسین . طوبرم لـعج بصن و هب دـشابیم ،ماـقم تلزنم و نیا هکلب دـهدیم ، يونعم تلزنم نأـش و ناـسنا هب هک تسین بصنم تموـکح و ماـقم نیا دوـب . ظوـفحم ترـضح نآ

. دزاسیم یعامتجا بصانم تموکح و يارب هتسیاش ار ناسنا هک تسا يونعم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 55

. دزاسیم یعامتجا بصانم تموکح و يارب هتسیاش ار ناسنا هک تسا يونعم ______________________________

دهز و هب یلقع مولع نونف و رد داتسا یضایر و یلاجر و ثدحم و هیقف و ق ). 1245 ه . ) یقارن رذ یبا نب يدهم دمحم نب دمحا ( 1)رفعج خیش مولعلا و رحب يدهم دیس دزن زین درک . هدافتسا یقارن ، يدهم دمحم الم دوخ ردپ رضحم زا ار مولع رتشیب دوب . روهشم يوقت

، ماکحالا حاتفم هداعسلا ، جارعم تسوا : راثآ زا تسا . یقلباج عیفش دمحم دیس يراصنا و خیـش داتـسا يو تسج . ذملت ءاطغلا فشاک . یسراف رعش ناوید هعیشلا و دنتسم لوصالا ملع یلإ لوصولا جاهنم مایالا ، دئاوع

. هعیش گرزب عجارم زا و میکح ، یلوصا ، هیقف ، ق ). 1355 ه . - 1273 ) یفجن ینییان میحرلا دبع نب نیسح ) دمحم ای ) نیـسح ازریم ( 2)هیبنت ۀـلملا و هیزنت باتک ناریا رد تیطورـشم مالعا زا دـعب دـیناسر . نایاپ هب ارماس ناهفـصا و رد زاغآ و نییان رد ار دوخ تالیـصحت هعیش هماع تیعجرم دنوخآ درگاش يزاریش ، یقت دمحم خیش توف زا سپ تفای . راشتنا یناسارخ دنوخآ ظیرقت اب هک تشاگن ار ۀمالا

، زامن للخ ماکحا رد هلاسر كوکـشم ، سابل رد هلاسر تسوا : راثآ زا دـمآرد . یناهفـصا نسحلا وبا دیـس ینییان و موحرم راصحنا رد . یقثولا ةورع رب یشاوح ررض ، یفن رد هلاسر

.327 ص 325 - ج 2 ، بساکملا ، ۀیشاح یف بلاطلا ۀینم . 188 مایالا ص 187 - دئاوع ( 3) 77 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب ص ) ) للا�

ه لوسر فرط زا هک يروما و دنتـسه ، ص ) ) مرکا لوـسر مود تسد يایـصوا اـهقف » » هک میمهفیم تیاور زا لاـح ، ره رد . داد ماجنا ع ) ) ریما ترضح هکنانچ دنهد ؛ ماجنا ار ادخ لوسر ياهراک مامت دیاب و تسا ، تباث زین نانآ يارب هدش ، راذگاو ع ) ) همئا

[ مجنپ تیاور ]

زا و هدش . لقن ینیلک قیرط زا دـشابیم ، رتهب لوا تیاور زا تلالد دنـس و ثیح زا تسا و بلطم تادـیؤم ای هلدا زا هک رگید تیاور نینچ تیاور « 3 . » دشابیم ربتعم حیحص و هک هدروآ « 2 » دلاخ نب نامیلس قیرط زا ار تیاور قودص نکل « 1 . » تسا فیعض قیرط نیا

: تسانع دلاخ ، نبا نامیلس نع ناکسم ، نبا نع نمؤملا ، للا

�ه دبع یبأ نع یسیع نبا دمحم نع دایز ، نب لهس نع انباحـصا ، نم ةدع نع و

. یبن یـصو وأ یبنک ،) ) یبنل نیملـسملا ، یف لداعلا ءاضقلاب ملاعلا مامإلل یه امنإ ۀـموکحلا نإف ۀـموکحلا ، اوقتا لاق : ع ) ) للا�

ه دـبع یبا و ) تواضق هب ملاع هک تسا یماما يارب طقف یـسرداد ) ) تموکح اریز دـیزیهرپب ، یـسرداد ) ) ندرک مکح زا دـیامرفیم : ماما « 5 « » 4»

. ربمغیپ یصو ای تسا ربمغیپ يارب دشاب ، ناناملسم نایم رد لداع و نیناوق ) یسرداد و نییآ سیئر و زا ترابع هک ماما » » يوغل يانعم اجنیا رد دشاب . ماما دیاب الوا دنک ، یسرداد ) ) تموکح دهاوخیم هک یسک دینکیم هظحالم ، دوب دارم ماما » » یحالطـصا يانعم رگا تسا . هتـسناد ماما مه ار یبن تهج ، نیمه هب یحالطـصا . ياـنعم هن تسا ، دوصقم دـشاب اوشیپ

. دومنیم دیاز لداع » » و ملاع » » دیقنیناوق و ینعی تشادن اضق هب ملع نکل دوب ماما رگا دشاب . اضق هب ملاع هک نیا مود ،

______________________________

تسا و طلتخم ثیدح رد یفقاو و للا �

ه دبع وبا هک دنتـسه نمؤملا للا �

ه دـبع وبا و دایز ، نب لهـس ای دایز نب لیهـس ینیلک قیرط رد ( 1). دراد دوجو فالتخا زین لهس قیثوت رد

. دوب ع ) ) قداص ماما و ع ) ) رقاب ماما نادمتعم باحصا و زا ثدحم و هیقف و يراق ، هلفان ، نب ناقهد نب دلاخ نب نامیلس ( 2)هکنانچ دلاخ نب نامیلس هب قودص قیرط و دنـشاب . قثوم لداع و یماما و نآ نایوار یمامت هک دنیوگ ار یتیاور حیحـص » » تیاور ( 3)

هک ملاس نب ماشه زا ریمع یبا نب دمحم زا مشاه نب میهاربا زا للا �

ه دبع نب دعس زا قودص ردپ زا دنترابع تسا هدمآ هیقف هخیـشم رد

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 56

يو قیثوت تسا یماما نایوار ریهاشم زا نوچ اما درادـن ، صاخ قیثوت مشاه . نب میهاربا نانآ ناـیم زا دـناقوثو دروم یماـما و یگمه . تسین دیدرت لحم

. دلاخ نب نامیلس نع هدانسإب قودصلا هاور و ( 4)باب ماکحالا ،» ایاضقلا و باوبا ، » ص 4 ج 3 ، هیقفلا ، هرضحی نم ال ثیدح 3 . باب 3 ، ءاضقلا » باتک » ص 7 ج 18 ، هعیشلا ، لئاسو ( 5)

ثیدح 1. ، 3 78 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. درادن تواضق قح تسنادیمن ار مالسا یسرداد نیئآ . دشاب لداع دیاب هک نیا موس ،

نیا هک دـیامرفیم دـعب دـشاب . هتـشاد ار ندوب ) لداع ملاع و سیئر و ینعی ) طرـش هس نیا هک تسا یـسک يارب یـسرداد ) ) اضق سپ ،. تسین قبطنم یبن یصو ای یبن زج یسک رب طورش

دید دیاب نونکا تسین . یفالخ نآ رد تسا و هقف تایرورـض زا عوضوم نیا و تسا . لداع هیقف يارب اضق بصنم هک مدرک ضرع البق هیقف نوچ تساضق ، هب ملاع اعبط هیقف یهیقف . ره هن تسا ، لداع » » هیقف روظنم تسا یهیدـب هن . ای تسا دوجوم هیقف رد تواضق طـیارش

، دـشاب قالخا تاماظن و نیناوق و دـیاقع و هب ملاع هکلب مالـسا ، یـسرداد نییآ نیناوق و هب ملاـع طـقف هن هک دوشیم قـالطا یـسک هب . دشاب سیئر ینعی ماما هک دوب نیا رگید طرش دراد . ار طرش ود دش ، مه لداع یتقو هیقف دشاب . هملک يانعم مامت هب سانش نید ینعی ،هک هدومرف رـصح ع ) ) ماما هاگ نآ تساراد . ع ) ) ماما نییعت بسح هب تواضق يارب ار تساـیر تماـما و ماـقم لداـع هیقف هک میتفگ و

، نیا رب انب دنتسه . وا نیشناج ینعی یبن یصو سپ دنتـسین یبن نوچ اهقف تسین . قبطنم يرگید رب یبن یـصو ای یبن رب زج طورـش نیا ۀلملا سیئر نیملـسملا و ماـما تبیغ ، رـصع رد تسا و ص ) ) مرکا لوسر یـصو هیقف » » هک دـیآیم تسد هب مولعم نیا زا لوـهجم نآ

. درادن یسرداد تواضق و قح یسک وا زج و دشاب ، یضاق دیاب وا و دشابیم ،

[ مشش تیاور ]

ضرع ار لالدتسا تیفیک ام و هدش ، عقاو لالدتسا دروم هک تسا « 1 » یعیقوت موس ، تیاور مینک عوجر هک هب یعامتجا ياهدادیور رد : مینکیم______________________________

ياههمان دـنیوگ . عیقوت زین همان ای نامرف رب ار هاشداپ طخ تسد ناشن و تسا و همان يور رب نداهن ناـشن ياـنعم هب تغل رد عیقوت » ( 1)رد هدرک غالبا ار نآ هعبرا باون زا یکی هتفای و رودص فرـش جـع ) ) نامز ماما هسدـقم ۀـیحان زا هک ییاهنآ صوصخب ع ) ) ناموصعم

. تسا روهشم تاعیقوت » » هب ثیدح خیرات و ياهباتک 79 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تلأس لاق : بوقعی ، نب قاحـسإ نع بوقعی ، نب دمحم نع ماصع ، نب دمحم نب دمحم نع « 1 » ۀمعنلا مامتإ نیدلا و لامکإ باتک یف ام امأ ع :) ) نامزلا بحاص انالوم طخب عیقوتلا دروف یلع . تلکـشا لئاسم نع هیف تلأس دق اباتک یل لصوی نأ يرمعلا نامثع نب دمحم

ۀجح انأ و مکیلع ، یتجح مهنإف انثیدح . ةاور یلإ اهیف اوعجراف ۀـعقاولا ، ثداوحلا امأ و لاق ) نا یلإ ) کتبث للا و �

ه كدـشرأ هنع . تلأس يارب ياهمان « 3 ، » بوقعی نب قاحـسا « 2 . » یباـتک هباـتک و یتـقث هنإـف هیبأ ، نع و هنع للا

�ه یـضرف يرمعلا ، ناـمثع نب دمحم امأ و للا .

�ه

، ترضح نآ ةدنیامن يرمع نامثع نب دمحم و دنکیم . لاؤس هداد خر شیارب هک یتالکشم زا دسیونیم و جع ) ) رـصع یلو ترـضح نانآ اریز دینک ، عوجر ام ثیدح نایوار هب اهدماشیپ ثداوح و رد هک ..« دوشیم رداص كرابم طخ هب همان باوج دـناسریم . ار همان

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 57

میادخ ».. تجح نم دنیامش و رب نم تجح هک ياهزات لئاسم ةراب رد دسرپب دهاوخیمن هدنسیون تسین . هیعرـش ماکحا لئاسم و هدمآ تیاور نیا رد هک هعقاو » ثداوح » زا روظنم هب دیاب لئاسم رد هک دراد هرتاوتم تایاور تسا و هدوب هعیـش بهذم تاحـضاو وزج عوضوم نیا نوچ مینک . هچ دـهدیم خر ام يارب

مالس بحاص ، ترضح نامز رد هک یسک دندیسرپیم . نانآ زا دندرکیم و عوجر اهقف هب مه ع ) ) همئا نامز رد « 4 . » دننک عوجر اهقف هب دشاب و هتشاد طباور « 5 » هعبرا باون اب دشاب و هیلع ، للا

�ه______________________________

ةراب رد تسا و ق ). 381 ه . ) قودص خیش راثآ زا هتفای ، ترهـش ۀمعنلا » مامت نیدلا و لامک » مان هب هک ۀمعنلا مامتإ نیدلا و لامکا ( 1). تسا هدمآرد شراگن هب نآ هب طوبرم لئاسم نامز و ماما تبیغ

ثیدح 4. تاعیقوتلا ،» باب ، » ص 484 ج 2 ، نیدلا ، لامک ( 2)رـصع ماما رب ار لکـشم لـئاسم ياهراـپ يرمع ناـمثع نب دـمحم قیرط زا هک تسا هدرک حیرـصت دوخ ینیلک بوقعی نب قاحـسا ( 3)

رمأ نم کتبث و للا �

ه كدشرأ هنع تلأس ا�م امأ هدمآ : یتارابع نینچ وا هب باطخ ماما عیقوت رد تسا . هتفرگ خساپ هدرک و هضرع جع ) )ماما فرط زا ار اهباطخ هنوگ نیا �يدـهلا . عبتلا نم یلع بوقعی و نب قاحـسا ای مکیلع مالسلا انمع ینب ـا�نتیب و لـهأ نم یل نیرکنملا

. دناهتسناد وا ردق تلالج نأش و تلابن لیلد تافـص باوبا «، ) » ءاضقلا باتک » رد صوصخ هب ۀعیـشلا ، لئاسو رد ار اـهقف هب عوجر هب طوبرم تاـیاور هعیـشلا لـئاسو بحاـص ( 4)

. تسا هدرک لقن فلتخم ظافلا اب باب 11 ) یضاقلا ،»نایعیش ماما و نیب هطساو ( 329 - 260 ) يرغـص تبیغ ةرود رد هک تسا جـع ) ) نامز ماما ةژیو بیان نت راـهچ ناونع هعبرا » باون ( 5)

هک ع ) ) يرکسع ماما يداه و ماما نادمتعم باحصا و زا يرمعلا ، ورمع نب دیعس نب نامثع رمع وبا 1 زا : دنترابع نت راهچ نیا دندوب .ماـما ناـبیان باحـصا و زا دیعـس ، نب ناـمثع نب دـمحم رفعج وبا 2 دومرف . یفرعم جـع ) ) بیاـغ ماـما بیاـن ار يو ع ) ) يرکـسع ماـما

درک و تافو ق . ای 305 ه . لاس 304 رد يو دندرمش . ترضح نابیان زا ار يو دیعس نب نامثع شردپ مهدزای و ماما هک ع ) ) يرکـسعناونع هب ناـمثع نب دـمحم ار يو هک یتخبون حور نب نیـسح مساـقلا وبا 3 دش . هدرپس كاخ هب دوخ ردـپ نفدـم رانک رد دادـغب رد يرمس دناسانش . ع ) ) ماما لیکو حور نب نیسح ار يو هک يرمسلا دمحم نب یلع نسحلا وبا 4 درک . یفرعم ماما بیان دوخ و نیشناج

. دوب ترضح نآ بیان نیرخآ يو تفای . تافو ای 329 لاس 328 نابعش ۀمین رد 80 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. درک عوجر دیاب صاخشا هچ هب لئاسم نتفرگ ارف رد هک دراد هجوت عوضوم نیا هب دنک ، تفایرد باوج دسیونب و همان ترضح رس یلک و روط هب و تسا . هدادیم يور نیملـسم مدرم و يارب هک هدوب ییاهیراتفرگ یعامتجا و ياهدماشیپ هعقاو » ثداوح » زا روظنم

رکذ ار یثداوح اـی تسیچ . هفیظو مینک ، هچ دـیاب یعاـمتجا ياهدـماشیپ رد دـسریمن ، امـش هب اـم تسد هک نونکا هدرک لاؤس هتـسب ترـضح و هدرک ، لاؤس یلک روط هب هک تسا نیا دـیآیم رظن هب هچ نآ مینک . عوجر یـسک هچ هب ثداوـح نیا رد هدیـسرپ و هدرک ،

امـش رب نم تجح اـهنآ دـینک . هعجارم اـهقف ، ینعی اـم ، ثیداـحا تاور هب تالکـشم ثداوح و رد هک دـناهدومرف باوج وا لاؤس قبط . میامش رب ادخ تجح نم و دنشابیم ،

لقن ار یتیاور « 2 » هرارز رگا و « 1 « ؟ تسا تجح دحاو » » ربخ ینعی دیمهفیم ؟ هچ للا »�

ه ۀجح » ۀـملک زا امـش هچ ؟ ینعی ادـخ » تجح »؟ مینک لمع میریذپ و هب دیاب درک ، لقن ص ) ) مرکا لوسر زا يربخ رگا هک تسا هرارز ریظن نامز ماما ترـضح دشابیم ؟ تجح درک ص) ) مرکا لوسر رگا دـیوگب ؟ هلأـسم اـم يارب هک تسا تجح هیعرـش لـئاسم رد اـیآ تسادـخ ، تجح رما » یلو » دـنیوگیم هک نیا

لیطعت همه اهراک دنتفر ، ترضح هک دیدیمهفیم نیا زا امـش تسامـش . رب نم تجح ع ) ) نینمؤملا ریما و موریم ، نم هک دوب هدومرف

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 58

للا »�

ه ۀجح » هک نیا ای تسا ؟ هدش راذگاو ع ) ) ریما ترضح هب مه نآ هک هدنام ییوگ هلأسم طقف دش ،______________________________

ار دحاو ربخ تسا . نیقی عطق و دیفم اعون هک دشابن ياهزادنا هب نآ نالقان دادعت ینعی دسرن ؛ رتاوت دح هب هک تسا نآ دـحاو ربخ ( 1)ربخ تیجح » زا دوصقم درک . دانتـسا نآ هب ناوتیم یعرـش ماکحا رد دـنیوگ و ربتعم » ، » دنـشاب دامتعا دروم نآ نالقان هک یتروص رد

. دوب دهاوخ روذعم نآ هب لماع دشابن ، یلصا ار نآ رگا و تسا . بجاو نآ بجوم هب لمع هک تسا نیا دحاو »خیش يو مالسلا ، امهیلع قداص ، ماما رقاب و ماما گرزب باحصا زا یفوتم 150 ه ) ) هرارز هب بقلم یفوک ینابیش نیعأ نب هبر دبع ( 2)

زا یتایاور دناهدرمـش و عامجا باحـصا زا دناهدرک و قیثوت ار وا لاجر ياملع مامت تسا . رامـش هب باحـصا ياهقف زا ثیدح و لها ودـب ربجلا ۀعاطتـسالا و ياهباتک تسا . هتـشادیم یمارگ ار يو ترـضح نآ هک نآ زا تسا یکاح هک تسا هدیـسر ع ) ) قداص ماـما

. تسا بوسنم 81 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

عوجر وا هب اهراک ۀـمه رد ات هدرک نییعت ار وا ادـخ مدرم ، مامت عجرم تسا و تجح ص ) ) مرکا لوسر ترـضح هک روط نامه ینعی ؟ دنتسه مدرم ياههدوت ماع عجرم روما و لوئسم مه اهقف دننک ،

. تسا نیملـسم رب تجح وا لاوقا لاعفا و اهراک ، مامت و تسا ، هداد رارق يروما ماجنا يارب ار وا دـنوادخ هک تسا یـسک للا »�

ه ۀـجح »روط نیا ار دودـح دـیهد ، ماجنا يراک هک درک رما رگا دـش . دـهاوخ يوعد ) ناهرب و هماـقا و ) جاـجتحا وا رب درک ، فلخت یـسک رگا

جاجتحا امـش رب تمایق زور رد دـنوادخ دـیدرک ، فلخت امـش دـیناسرب و یفراصم نینچ هب ار تاقدـص ، تاکز و میانغ ، دـینک ، يراج درک دهاوخ جاجتحا امش رب تمایق زور رد دنوادخ دیدرک ، عوجر ملظ هاگتسد هب روما لصف لح و يارب تجح دوجو اب رگا دنکیم .

ع) ) نینمؤملا ریما ترضح دوجو هب ادخ دیدرک . هعجارم نارگمتس ییاضق هاگتـسد هملظ و هب ارچ مداد ، رارق تجح امـش يارب نم هک هک یناسک رب سابع و ینب هیما و ینب يافلخ و هیواعم ، رب تفالخ نایدصتم رب دنکیم ، جاجتحا دنتشاد يورجک هک اهنآ نیفلختم و رب ارچ دیتشادن تقایل هک امش دیتفرگ . تسد هب هنابصاغ ار نیملـسم مامز ارچ هک دوشیم جاجتحا دننکیم ، لمع نانآ ياههتـساوخ قبط

. دیدرک بصغ ار تموکح تفالخ و ماقم لاوما اب ارچ دیدرک . ملظ ارچ هک دنکیم تساوخزاب دـنک راتفر یمالـسا نیزاوم فالخ رب هک ار یتموکح ره روج و ماکح دـنوادخ

نشج نآ و يراذگجات » » فرص ار مدرم لام ارچ « 1 . » یتشاد اپ رب هلاس رازه دنچ نشج ارچ دیدرک . يزابسوه نیملسم ______________________________

« سیلوپـسرپ » لحم رد ینـشج مسارم ناریا رد یهاشنهاش تموکح لاس يارب 2500 لاس 1350 ش . زییاپ رد يولهپ اـضر دـمحم ( 1)نواعم 4 ریزو ، تسخن 3 يروهمج ، سیئر 16 هداز ، هاش 21 هکلم ، 5 برع ، ریما هاـشداپ و روشک 20 زا 69 مسارم نیا رد درک . اـپرب

زور رد تـشادرب ! جرخ رـالد 200 / 000 زا 000 / شیب ياهتفه کـی نشج نـیا دنتـشاد . تکرـش هجراـخ ریزو يروـهمج و 2 سیئر رد هک رگید گرزب رداچ میظع و 50 رداچ رد 3 نیوعدم دـندرک ! مالعا ناموت نویلیم طقف 133 ار نشج نیا هنیزه یمـسر ياههمان

ياهاذغ دندوب . هدرب راک هب قرب لباک لیام زاریش 6000 نارهت و زا نشج لحم قرب نیمأت يارب دندش ، ییاریذپ دندوب هتـشارفارب لحم زا ار نآ نورد هک نایرب سواط چراق ، اب هرب باـبک گـنچرخ ، كاروخ راـیواخ ، اـب نیچردـلب مخت زا : دوب تراـبع هناـهاش نشج نیا اب يوسنارف یـصخش دوب صوصخم کشمت ریجنا و هریـش اب هسنارف هزات کشمت لماش اهکاروخ نیا رـسد و دندوب . هدرک رپ زاغ رگج

رادهدـهع اـت دوب هدـش توعد نارهت هب نشج يرازگرب زا شیپ زور زا 10 رگید ، ۀمدخ يرایـسب زپشآرـس و زا يرفن پیکا 159 کی بارش يرطب 25 ۀـلمج 000 / زا تابورـشم و اهاذـغ و میزکام » » مان هب سیراپ رد يروهـشم ناروتـسر دوش . هاش نانامهیم زا ییاریذـپ

همان زور یهاشنهاش 600 هلاس دـصناپ رازه و ود نشج مسارم ییاپرب ياهزور رد دوب . هداتـسرف یناـمهیم نیا يارب ار دوخ صوصخم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 59

ایند رـسارس هب نشج نیا ةراب رد هملک نویلیم کی زا شیب دندوب و هدمآ دیـشمج تخت هب ناهج فارطا زا رادربملیف ساکع و راگن و ییاکیرمآ ةدـننیب نویلیم اههد يارب هراوهاـم قیرط زا ار مسارم اـکیرمآ هدـحتم تلاـیا زا . C. B. N ینویزیولت هکبـش دندرک . هرباخم

سابع ۀـمجرت سینوز ، نیورام هناهاش ، تسکـش . 351 ص 348 - ج 1 ، یتاجن ، اـضرمالغ ناریا ، ۀـلاس یـسایس 25 خیرات درک . شخپ . دعب هب ص 123 ربخم ،

82 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ، ییاذک ترامع خاک و هاگراب ، هبق و متسناوتیمن ] ] هک نیا ای منک ، تلادع متـسناوتیمن زور عاضوا اب دیوگب رگا « 1 « ؟ يدرک ییاذک

مه ع )) ) ریما ترـضح هب هراشا ) نیا دـنیوگیم منک ، یفرعم ار ناـمدوخ یقرت ار و اـجنیا تلود هک مدرک يراذـگجات مشاـب ، هتـشادن نیا ای یتساوخیم رتشیب ار یمالـسا دالب نیملـسم و مالـسا و فرـش وت دوب ، یمالـسا روانهپ نیمزرـس نیملـسم و رب مکاح دوب ؛ مکاح

ورملق رد همه ناریا زاـجح و رـصم و قارع و دوب ؛ شتموـکح ورملق زا یئزج وـت تموـکح ورملق وا ؟ اـی دوـب رتـشیب وـت تکلمم درم ؟و دشیم ، هدامآ دجسم رد هاپس و تشاد ؛ رارق دجسم ۀشوگ رد ءاضقلا ۀکد و دوب ، دجـسم وا ةرامعلا راد لاح نیع رد دوب ؛ شتموکح

ماجنا اهراک هچ دـندرکیم و تفرـشیپ هنوگچ هک دـیدید و دـنتفریم ؛ گنج هب دـقتعم رازگزاـمن و مدرم درکیم ؛ تکرح دجـسم زا هدرپس وا هب روما ۀمه و دوب ، ادخ تجح ص ) ) لوسر ترضح هک روط نامه دنتسه ؛ مدرم رب تجح » » مالـسا ياهقف زورما « 2 . » دنداد

ياهراک مامت روما و ۀـمه دنتـسه . مدرم رب تجح ع ) ) ماما فرط زا اهقف دـشیم . جاـجتحا وا رب درکیم فلخت سک ره و دوب ، هدـش ، دنک فلخت سک ره یمومع ، دـیاوع فرـصم ذـخا و نیملـسم ، روما تیـشمت تموکح ، رما رد تسا . هدـش راذـگاو نانآ هب نیملـسم و « 3 . » تسا لمأت لحم يردق شدنـس یهتنم تسین ؛ یلاکـشا چیه میدروآ هک یتیاور تلالد رد درک . دـهاوخ جاجتحا وا رب دـنوادخ

دیؤم دشابن ، لیلد رگا ______________________________

رب تنطلس جات یمسر یتافیرشت یط رد تخادنا و هار هب فازگ ياهنیزه اب لصفم ینـشج نابآ 1346 ش . رد يولهپ اضر دمحم ( 1)رتمولیک دـالوف و 300 نهآ و نـت اب 700 ار تختیاـپ ياـهنابایخ نشج نیا يرازگرب يارب تشاد ! همادا هاـم کـی مسارم نیا داـهن ! رس ياهجات دندوب . هتخاس نیزم یموینیمولآ یکیتسالپ و ياهقرو يرایـسب ریداقم تنـسرولف و ياهغارچ قرب و پمال رازه اهدـص لباک و

. درب راک هب نآ رد تیقنارگ ياهرهوگ تخاس و دیفس يالط الط و زا يوسنارف ، فورعم زاسرهاوج لیرآرپ » » ار هکلم هاش و . نالسرا بیکش اپورا ، رد یمالسا تاحوتف خیرات مثعا ؛ نبا حوتفلا ، 4 ؛ ج 3 ، يربط ، خیرات ( 2)

. تسا هدیسرن يو ةراب رد یصاخ قیثوت هک تسا بوقعی نب قاحسا تهج هب دنس لمأت هجو ( 3) 83 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. دش هتفگ هک تسا یبلاطم

«[ ۀلظنح نب رمع هلوبقم » متفه تیاور ]

هراشا

ۀیآ هب تیاور نیا رد نوـچ دـشابیم . هلظنح » نـب رمع « 1 » ۀـلوبقم » تسام ثحب تادـیؤم زا هک يرگید تیاور دـیجم نآرق زا یتاـیآ سپـس دوش ، مولعم يدودـح ات نآ يانعم و دریگ ، رارق ثحب دروم نآ لبق تایآ هیآ و نآ ادـتبا تسا مزـال هدـش ، کـسمت ياهفیرش

. دریگ رارق ثحب دروم تیاور ا�معن للا

�ه نإ لدعلاب ، اومکحت نأ نلا

�سا نیب متمکح ا�ذإ و ا�هلهأ �یلإ تا�نا�مألا اودؤت نأ مکرمأی للا

�ه نإ » میجرلا ناطیـشلا نم للاب

�ه ذوعأ

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 60

هودرف ءیـش یف متعزا�نت نإف مکنم ، رمألا یلوأ و لوسرلا اوعیطأ و للا �

ه اوعیطأ اونمآ نیذلا اهیأ ا�ی اریـصب . اعیمـس ناـ�ک للا �

ه نإ هب مکظعی شلها هب ار اـهتناما هک هدوـمرف رما دـنوادخ « 2 .« » اـلیوأت نسحأ و ریخ کـل�ذ رخآـلا موـیلا و للاـب

�ه نوـنمؤت متنک نإ لوـسرلا و للا

�ه یلإ

یب دنکیم . ناتیروآدای دهدیم و ناتزردنا نآ هب ادخ دینک . يرواد تلادع هب دیدرک ، يرواد مدرم نیب هاگ ره و دـیهدب . شبحاص ) )يربهر و نایدصتم ) ناترما يایلوا و دینک ؛ تعاطا ار ناربمایپ دینک و تعاطا ار ادـخ ناگدروآ ، نامیا يا تسانیب . ياونـش ادـخ کش

يادخ هب رگا دیرادب ، هضرع ربمایپ ادخ و هب ار نآ دیدرک ، ادـیپ شکمـشک رگیدـکی اب يزیچ دروم رد رگا نیا ، رب انب ار . ناتتموکح ). رتتبقاع شوخ تسا و رتهب شور نآ دیراد . نامیا ترخآ ةرود هناگی و

لام ینعی ) یقلخ تناـما قلطم تناـما » » زا روظنم هک دـناهدیقع نیا رب ياهدـع دـینک ». در شلها هب ار تاـناما » هک هدومرف رما دـنوادخ ارجا تسه هک روط نآ ار مالـسا ماکحا هک تسا نیا یهلا » تناما در » زا دوصقم و دـشابیم . هیعرـش ) ماـکحا ینعی ) یقلاـخ و مدرم )

نیا زا دوصقم هک هدمآ مه تیاور رد « 4 . » تسا تماما تناما » » زا دارم هک دندقتعم يرگید هورگ « 3 . » دننک______________________________

نآ قبط رب هتفریذپ و ار نآ نومضم نآ ، دنس تحص مدع ای تحـص هب هجوت نودب ثیدح هقف و ياملع هک تسا یثیدح هلوبقم » ( 1). هلظنح نب رمع ثیدح دننام دنشاب . هدرک لمع

(59 58 ءاسن / ( 2)ۀیآ 58. لیذ ءاسن » » هروس نایبلا ، عمجم ( 3)

. هیآ نیمه لیذ روثنملا رد ریسفت ناهرب و ریسفت ۀیآ 58 و لیذ ءاسن » » ةروس نایبلا ، عمجم ( 4) 84 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تماما تیالو و هدرک رما ع )) ) همئا و ص ) ) مرکا لوسر ) رما تالو هب یلاعت دـنوادخ هک « 1 » میتسه مالسلا ) مهیلع همئا ینعی ) ام هیآ ،و دـنک ، راذـگاو دوخ زا دـعب یلو هب مه ترـضح نآ و ع ) ) نینمؤملا ریما هب ار تیالو ص ) ) مرکا لوسر ینعی ، دـننک . در شلها هب ار

. دبای همادا روط نیمه هب باطخ دینک ). تموکح لدع ۀیاپ رب دیدش مکاح هک یتقو .« ) لدعلاب اومکحت نأ نلا

�سا نیب متمکح ا�ذإ و » دیامرفیم ۀیآ لیذ رد

. هملک يانعم مامت هب تموکح هن دنکیم ، تواضق یضاق تاضق . هن دننکیم ، تموکح هتـشاد تسد رد ار روما مامز هک تسا یناسک زرط رد تاضق هکنانچ ییارجا . مکح هن دـنکیم ، رداص ییاضق مکح طقف نوچ دـنکیم ، مکح تسا و مکاـح یتهج زا طـقف یـضاق

ناریزو تـئیه رگید ، ۀتـسد ود و ناگدـننک . تموـکح ماـمت هـن دنتــسه ، هدـننک تموـکح ۀتــسد هـس زا یکی ریخا نورق ياـهتموکح یتموکح ياهراک زا یکی تموکح و ياههتـشر زا یکی تواضق اساسا دنتـسه . ناراذـگنوناق ) نازیر و همانرب ) سلجم و ناـیرجم ،) )

لماش ار ناگدننک تموکح ۀمه یـضاق و و دراد ؛ روهظ تموکح لئاسم رد متمکح اذا ۀفیرـش و ۀـیآ هک میوش لئاق دـیاب سپ تسا .تموکح مه اهنآ زا یکی دوش ، در شلها هب تناما نیا دـیاب دـشاب و یهلا تناـما » » زا تراـبع ینید روما ماـمت دـش اـنب یتقو دوشیم .

یضاق دشاب . عرش ، مکح مالسا و نوناق يانبم رب ینعی تلادع ، نیزاوم رب تموکح روما زا يرما ره دیاب هفیرش ۀیآ بجوم هب و تسا .ار دوخ مکح هک ینوناق هن و وا ، یسرداد نییآ هن و دنکن ؛ رداص مکح یمالـسا ریغ ياوران نوناق يانبم رب ینعی ، دنکن ؛ لطاب هب مکح رب دـننکیم ، حرط ار روشک یلام الثم ۀـمانرب سلجم رد هک نازیرهمانرب دـشابن ؛ لطاب ) ) یمالـسا ریغ کی چـیه دـنکیم ، دنتـسم نآ هب زا ثعاب تایلام ینیگنـس و دننک ، هراچیب ار نانآ هک دشابن يروط و دـننک ؛ نییعت هنالداع رادـقم هب جارخ یمومع كالما نازرواشک زا دنیامن ، يراج ار دودح الثم دننک و ارجا ار ییاضق ماکحا دنتـساوخ نایرجم رگا دوش ؛ يزرواشک كالما و یبارخ نانآ و نتفر نیب

ار دزد رفن ود تسد هک نیا زا دعب ع ) ) نینمؤملا ریما ترـضح دنیامنن . تناها دننزن و رتشیب قالـش کی دننکن ؛ زواجت دـیاب نوناق زرم ، دنکیم عطق

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 61

______________________________

ریـسفت زین و هدعب ».. نم نوکی يذلا مامالا فرعی مالـسلا هیلع مامالا نأ باب «، » ۀـجحلا باتک ، » 24 ص 22 - ج 2 ، یفاـک ، لوصا ( 1). هدش دای ۀیآ لیذ نیلقثلا رون ریسفت ناهرب و ریسفت نایبلا و عمجم

85 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو دونشیم یتقو ای « 1 . » دنوشیم ترضح ناحادم زا هک دنکیم ییاریذپ هجلاعم و دهدیم و ناشن تبحم هفطاع و نانآ هب تبـسن نانچ ددرگیم رادهحیرج نانچ شفطاوع دوشیم و تحاران يردـق هب دـناهدروآرد ، همذ لها نز کی ياپ زا لاخلخ هیواعم رگتراغ شترا

ریـشمش مه يزور هفطاـع ، همه نیا اـب دوـب ! دـهاوخن شنزرـس لـباق دریمب ، ناـسنا هعقاو نیا رثأـت زا رگا « 2 » دـیامرفیم یقطن رد هـک رگا وا تسا . ص ) ) مرکا لوسر لداع مکاح تسا . نیا تلادـع يانعم دروآیم . رد اـپ زا تردـق لاـمک اـب ار دـسفم دارفا دـشکیم و

، دیربب نیب زا دنتسه اهتلم نیملسم و مالـسا و هب رـضم هک ار هفیاط نالف دینزب ، شتآ ار هناخ نالف دیریگب ، ار لحم نالف هک داد نامرف ۀعماج نیملـسم و مالـسا و لاح ۀظحالم اریز دشابیم ؛ تلادع فالخ دهدن ، نامرف يدراوم نینچ رد رگا تسا . هدومرف لدع هب مکح

؛ دریگب رظن رد ار هماع عفانم یمومع و تاهج دیاب هشیمه دراد ، تموکح يرشب ۀعماج نیملسم و رب هک یـسک تسا . هدرکن ار يرـشب ؛ تسا هدرک یناف هعماج حلاصم لباقم رد ار دارفا زا يرایـسب مالـسا اذـهل دـشوپ . هب مشچ یـصخش فطاوع یـصوصخ و تاهج زا و

رـضم هعماج يارب زیگنا و هدـسفم نوچ ار فیاوط زا يرایـسب ۀـشیر تسا ؛ هدرب نیب زا رـشب حـلاصم لباقم رد ار صاخـشا زا يرایـسب داجیا هدسفم یمالـسا ۀعماج رد دندوب و یتحاران تعامج نوچ ار هظیرق » ینب » دوهی ص ) ) لوسر ترـضح تسا . هدرک عطق دـناهدوب ،

ررض یمالسا تموکح مالسا و هب هدرک و ______________________________

«، دودحلا باتک . » ص 528 ج 18 ، ۀعیـشلا ، لـئاسو ثیدـح 22 ؛ رداونلا ،» باب «، » دودـحلا باـتک . » ص 264 ج 7 ، یفاــک ،» عورف ( 1)ثیدح 44. باب 97 ، ع ،») ) نینمؤملا ریما خیرات . » ص 281 ج 40 ، راونألا ، راحب ثیدح 1 : باب 30 ، ۀقرسلا ،» دح باوبا »

عنتمت ام اهثعر اهدئالق و و اهبلق و اهلجح عزتنیف ةدها�عملا ، يرخألا و ۀملـسملا ةأرملا یلع لخدی ناک مهنم لجرلا نأ ینغلب دقل و ( 2)، افسأ اذه دعب نم تام املسم أرما نأ ولف مد . مهل قیرا و ال ملک مهنم الجر لان ا�م نیرفا�و اوفرـصنا مث ما�حرتسالا ؛ عاجرتسالاب و الإ هنم

هانپ رد هک ینز رب يرگید ناملـسم و ینز رب نامجاهم زا یکی تسا هدیـسر ربخ نم هب . ) اریدـج يدـنع هب ناک لـب اـمولم هب ناـک اـم متـس نآ تسا و هدرک نوریب ناـنز ياـپ تسد و ندرگ و زا لاـخلخ هراوـشوگ و دـنب و تسد دـنبندرگ و و هدـش ، دراو تـسا مالـسا

زا ینوخ هن هداهن و ياج رب یمخز هن دناهتـشگزاب ، بایماک رپ تسد اب نارگتراغ هاگنآ دـناهدرک ، محرت ياـضاقت يراز هب ناگدـید هدرک هک تسا يراک هتـسیاش نم دزن هک تسا ، تمالم ياج نامه هن دریمب ، ياهثداح نینچ هودنا زا یناملـسم رگا هدـش . هتخیر اهنآ

ۀبطخ 27. هغالبلا ، جهن تسا ). 86 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

يارجا تأرج تردـق و لامک اب تلادـع ياج رد هک تسا ، نمؤم تافـص زا تفـص ود نیا الوصا « 1 . » تشادرب نایم زا دـندناسریم ،هاگهانپ ینعی نمأم » » هعماج يارب دـیامنب . ار تقفـش تبحم و لامک مه تفوطع دروم رد و دـهدن ؛ ناشن هفطاع چـیه و دـنک ، تلادـع

نیا زا مدرم هک نیا دشاب . هتـشادن میب دنک و یگدنز یتحار هب دـشاب ؛ شیاسآ نما و رد وا تموکح ۀـیاس رد ناملـسم ریغ ناملـسم و دنناـم یـصخش تموـکح رد نکیل تسا . يردـلق تسین ؛ نیناوـق دـعاوق و يور اـهنآ تموـکح هک تسا نـیا يارب دنـسرتیم ، ماـکح

مدرم مومع يارب یلو دنزواجتم ؛ يدـعتم و دـنملاظ ؛ دـنانئاخ ؛ هک تسا یناسک يارب فوخ یمالـسا ، تموکح رد ع ،) ) ریما ترـضح . درادن موهفم ینارگن سرت و

اودؤت نأ لوا ..( ۀیآ هک تسا تیاور رد مکنم .. رمألا یلوأ و لوسرلا اوعیطأ و للا �

ه اوعیطأ اونمآ نیذلا اهیأ ا�ی دیامرفیم .: مود ۀـیآ رد

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 62

هیآ نیا و دـشابیم ، ءارما هب طوبرم سانلا ).. نیب متمکح اذإ و ) لدـع هب مکح ۀـیآ و تسا ، ع ) ) همئا هب طوبرم ا�هلهأ ).. �یلإ تا�نا�مألا رمالا یلوا و ص ) ) مرکا لوسر یهلا و ماکحا رد ادخ زا هک دـیامرفیم رما نانآ هب « 2 . » تسا نیملسم ۀعماج هب باطخ للا )..

�ه اوعیطأ )

. دنیامن تعاطا نانآ یتموکح ماکحا زا يوریپ و ناشمیلاعت زا دننک تعاطا يوریپ و همئا ینعی عرش ماکحا تایدابع ، ریغ تایدابع و ۀیلک دشابیم . ص ) ) مرکا لوسر زا تعاطا زا ریغ یلاعت يادخ رماوا زا تعاطا هک مدرک ضرع مکح يارجا دییات و درادیم ، او زامن هب ار مدرم رگا درادـن و يرما چـیه زامن باب رد ص ) ) مرکا لوسر تسا . يدـنوادخ رماوا یهلا

. مینکیم ار ادخ رما تعاطا میناوخیم زامن هک مه ام تسادخ .نآ ص ) ) مرکا لوسر رماوا دشابیم . للا .

�ه ۀعاط زا . ریغ ص ) ) مرکا لوسر زا تعاطا و

______________________________

هدرک دـقعنم یتسود نامیپ ص ) ) مرکا ربمغیپ اب دنتـشاد و تنوکـس هنیدـم رانک رد هک دـندوب نایدوهی لـیابق زا یکی هظیرق » ینب ( 1)هنیدم دندش و نامیپمه ناناملـسم هیلع رب ناطلغ شیرق و اب دنتـسکش و ار دوخ نامیپ قدنخ ) « ) بازحا » گنج ۀماگنه رد یلو دندوب ،

رد ذاعم نب دعس هک دنتفریذپ هظیرق ینب نایدوهی دروآ و هرـصاحم رد ار اهنآ ص ) ) ربمغیپ ناناملـسم يزوریپ زا سپ دندرک ، نماان ار ناناملـسم نیب اهنآ لاوما ریـسا ، ناشیا نادـنزرف نانز و دنـسر و لتق هب اهنآ یگنج نادرم هک درک مکح دعـس دـنک . يرواد نانآ ةراب

ص 245. ج 2 ، يربط ، خیرات . 246 4 ص 233 - ج 3 ، ماشه ، نبا ۀیوبنلا ، ةریس ددرگ . میسقت ثیدـح 1. .. " هدـعب ، نم نوکی يذـلا مامالا فرعی مالـسلا هیلع مامالا نا باب هجحلا "،" باـتک ص 276 "، ج 1 ، یفاـک ، لوصا ( 2)

تایآ 4 و 1. لیذ ، 386 ص 379 - ج 1 ، ناهرب ، ریسفت 87 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

، دیرادهگن روطچ ار تادحرس دینک ، يوریپ هماسا . هاپس . زا الثم دشابیم . یتموکح رما دوشیم و رداص ترضح نآ دوخ زا هک تسا ترـضح زا هک هدرک مازلا ار ام دنوادخ تسا . مرکا لوسر رماوا اهنیا دییامن .. ترـشاعم هنوگچ مدرم اب دینک ، عمج اجک زا ار اهتایلام

يوریپ تعاطا و دنـشابیم ع ) ) همئا دارم ام بهذـم ترورـض بسح هب هک رمألا یلوأ زا میروماـم هکناـنچ مینک تعاـطا ص ) ) لوسرهک هداد نامرف یلاعت يادخ هک نیا باب زا هتبلا تسادخ . تعاطا ریغ زین دـشابیم یتموکح رماوا رد هک رمألا یلوأ زا تعاطا مییامن .

. دشابیم مه ادخ تعاطا تقیقح رد نانآ زا تعاطا مینک يوریپ رمألا یلوأ لوسر و زا نـسحأ و ریخ کلذ رخآـلا مویلا و للاـب

�ه نونمؤت متنک نإ لوسرلا للا و

�ه یلإ هودرف ءیـش یف متعزاـنت نإـف دـیامرفیم .. : هیآ لاـبند رد

کی تسا : عون ود رب دوشیم عقاو مدرم نیب هک يا هعزانم دینک . عوجر ص ) ) ربمغیپ ادخ و هب دـیتشاد عازن مه اب يرما رد رگا الیوأت .دـنکیم و راکنا يرگید تسا و راکبلط هک دراد اعدا یکی ـالثم دوشیم . فـالتخا یعوضوم رـس رفن ود اـی هتـسد ود نیب هک نیا عون

یـسرداد هدرک یـسررب ار عوضوم دـیاب یـضاق دوش و عوجر هاضق هب دـیاب دروم نیا رد دراد . مزـال یفرع اـی یعرـش تاـبثا عوضوم ،روز هب ار یـسک لام يردـلق الثم تسا . تیانج ملظ و هلاسم هکلب تسین نیب رد یفالتخا رگید عون تسا . یقوقح يواعد اهنیا دـیامن .

یـضاق لوئـسم ، عجرم و يدراوم نینچ رد تسا ، هدرب ار شلام هتفر و یـسک ۀـناخ هب دزد تسا ، هدروخ ار مدرم لاـم اـی تسا ، هتفرگ ماوت یقوقح یئازج و مه یهاـگ تسا و یقوقح هن یئازج و دراوـم هک دراوـم نیا رد تسا ناتـسداد ) اـی ) موـمعلا یعدـم هکلب تسین رداص تساوخ رفیک دنکیم و راک هب عورـش دیآیم رامـشب هعماج عفادم تسا و نیناوق ماکحا و ظفاح هک مومعلا یعدـم ادـتبا تسا

هک ماکح زا يرگید ۀتسد ۀلیسو هب یئازج هچ یقوقح و هچ ماکحا نیا دنکیم . رداص مکح هدرک یگدیـسر یـضاق سپـس دیامنیم ،. دوشیم ارجا دنشاب نایرجم

لوسر تسا . لوسر ءارجا رد ادـخ و ماکحا رد عجرم دـش عقاو عازن امـش نیب روما زا يرما ره رد متعزانت .. اذإ و دـیامرفیم .. : نآرق دـنکیم و تلاخد یـضاق ناونع هب لوسر ترـضح دوب یفالتخا عوضوم رگا دـیامن . ارجا دریگب و ادـخ زا ار ماـکحا دـیاب ص ) ) مرکا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 63

عجرم زین دوب ، یشک قح ییوگ و روز لیبق زا يرگید تاعزانم رگا دیامنیم و یسرداد ) ) تواضق 88 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. دیامن در دریگب و ار قح دتـسرفب و رومام دنک ، یهاوخداد دـشابیم مزلم تسا مالـسا تلود سیئر نوچ وا تسا . ص ) ) مرکا لوسر ص) ) مرکا لوسر زا تعاـطا زین ع ) ) همئا زا تعاـطا و دنـشابیم ، مه ع ) ) همئا دـشاب مرکا لوسر عـجرم هک يرما ره رد تسناد دـیاب

. دشابیمتموکح و زا معا ءیـش . یف متعزاـنت نإـف و ۀـیآ . و لوسرلا . اوعیطأ للا و

�ه اوعیطأ مود . و ساـنلا . نیب متمکح ا�ذإ لوا . ۀـیآ هصـالخ ،

. دراد یئارجا موهفم هب تموکح رد روهظ تایآ زا یضعب هک نیا زا رظن فرص درادن تواضق باب هب صاصتخا دشابیم و تواضق توغاطلا یلإ اومکاحتی نأ نودیری کلبق نم لزنا ام و کیلإ لزنأ امب اونمآ مهنأ نومعزی نیذلا یلإ رت مل أ دیامرفیم .: دـعب ۀـیآ رد

نامیا هدش لزان وت زا شیپ هچ نآ هدش و لزان وت يوس هب هچ نآ هب دنرادنپیم هک ار یناسک يدـیدن ایآ هب .. اورفکی نأ اورمأ دـق و ( توغاط ینعی ) نآ هب دنراد روتـسد هک تسا ملـسم هک یلاح رد دننک یهاوخ داد اوران ) ياهتردق ) توغاط دزن دنهاوخیم دناهدروآ

. دنوش رفاک نایغط یهلا تموکح لباقم رد هک تسا یلک روط هب یتموکح ياوران ياهتردـق روج و ياـهتموکح توغاـط ) ) زا روظنم مییوگن رگا قوقح قاقحا یسرداد و يارب عوجر نوچ تسا . ماکح تاضق و زا معا هک میوش لئاق دیاب دناهتشاد ، اپرب تموکح تنطلس و هدرک و هدـننک تموکح ار اهنآ الومعم هک نایرجم ار یئاضق مکح زاـب دریگیم و ماـجنا یئاـضق تاـماقم هب هعجارم اـب اـبلاغ يدـعتم رفیک و

ادخ مکح ربارب رد نوچ دـنا توغاط . اهنآ . رگید فانـصا هچ نایرجم و هچ تاضق و هچ روج ياهتموکح دـننکیم . ارجا دنـسانشیم اهنآ هب هک هدومرف رما دـنوادخ دـناهتخادرپ . نآ قبط تواـضق نآ و يارجا هب هدرک عضو هاوخ لد هب نیناوـق هدرک ناـیغط یـشکرس و ینعی دنوش رفاک توغاط . هب . دنهاوخیم هک یناسک تسا یهیدب دیزروب . نایـصع ناشماکحا رماوا و اهنآ و ربارب رد ینعی دـیوش رفاک

نآ ماجنا رد ناکما یئاناوت و ردـق هب یتسیاـب هک تشاد دـنهاوخ ینیگنـس فئاـظو دـنرادرب یناـمرفان هب رـس اوراـن ياهتردـق ربارب رد . دنشوکب

« هلظنح نب رمع » هلوبقم یسرب ] ]

هراشا

دیوگیم و هچ مینیبب ات هلظنح . نب رمع ۀلوبقم تیاور . یسررب هب میزادرپیم نونکا 89 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

: دشابیم هچ روظنم ، نیـصحلا نب دواد نع ییحی ، نب ناوفـص نع یـسیع ، نب دمحم نع نیـسحلا ، نب دمحم نع ییحی ، نب دمحم نع بوقعی ، نب دمحم »

یلإ و ناطلـسلا یلإ امکاحتف ثاریم وأ نید یف هعزانم امهنیب انباحـصأ نم نیلجر نع ع ) ) للا�

ه دـبع ابأ تلاس لاـق : هلظنح : نب رمع نع ناک نإ و اتحـس هذـخأی امنإف هل ، مکحی ام و توغاطلا یلإ مکاحت امنإف لطاب ، وأ قح یف مهیلإ ، مکاحت نم لاق : کلذ ؟ لحی ةاضقلا أ

نأ اورمأ دـق و طلا �

توغا یلإ اومکا�حتی نأ نودـیری » یلاعت للا �

ه لاق هب ، رفکی نأ للا �

ه رمأ ام و توغاطلا مکحب هذـخأ هنأـل هل ، اـتباث اـقح .. اـنماکحأ فرع اـنمارح و اـنلالح و یف رظن و انثیدـح يور دـق نمم مکنم ناـک نم نارظنی لاـق : ناعنـصی ؟ فـیکف تلق : هب ». اورفکی

نامناتـسود زا رفن ود ةراب رد ع ) ) قداص ماما زا دـیوگیم : « 2 » هلظنح نـب رمع « 1 .. » امکاح مکیلع هتلعج دـق ینإف اـمکح هب اوضریلف نیا ایآ هک مدرک لاؤس دـندوب هدرک هعجارم یگدیـسر يارب تاضق هب ثاریم و اـی ضرق دروم رد دوب ناـشنیب یعازن هک هعیـش ) ینعی )

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 64

اوران ۀمکاح تردق ینعی توغاط . هب . تقیقح رد دنک هعجارم ناشیا هب قحان يواعد ای قح يواعد دروم رد هک ره دومرف : تسا ؟ اور تباث قح دـنکیم تفایرد هک ار نآ هچ رگ دریگیم مارح روط هب تقیقح رد دریگب اهنآ مکح هب هک ار هچ ره دـشاب و هدرک هعجارم یلاـعت يادـخ دوـش ، رفاـک نآ هب هداد روتـسد ادـخ هک هتفرگ یتردـق نآ و توغاـط . يار . اـب مکح و هـب ار نآ هـک اریز دـشاب ، وا اـب

امـش زا دننیبب دننک هاگن دیاب دومرف : دننکب ؟ دیاب هچ مدیـسرپ : هب . اورفکی نأ اورمأ دق و طلا �

توغا یلإ اومکا�حتی نأ نودیری دیامرفیم هتخانـش ار ام نیناوق ماکحا و هدش و رظن بحاص هدومن و هعلاطم ام مارح لالح و رد هدرک و تیاور ار ام ثیدح هک تسا یـسک هچ

. ما هداد رارق امش رب مکاح ار وا نم هک اریز دنریذپ ، هب رواد یضاق و ناونع هب ار وا یتسیاب تسا .. ماما هدوب و یلک مکح لاؤس ، عوضوم دیآیم تسد هب هفیرـش ۀـیآ هب ع ) ) ماما داهـشتسا و تیاور ، نیا لیذ ردـص و زا هک روط نامه

ضرع و تسا . هدومرف نایب ار یلک فیلکت مه ______________________________

باوبا باتک ،" ج 18 هعیـشلا ، لئاسو ثیدـح 10 . ثیدـحلا " فالتخا باب ملعلا "،" لضف باـتک ص 86 "، ج 1 ، یفاـک ، لوصا ( 1)ثیدح 1. " باب 11 ، یضاقلا "،" تافص

هلظنح نب رمع دناهدرمش . ع ) ) رقاب قداص و ناماما باحصا زا ار وا یقرب یـسوط و خیـش یفوک ، یلجع هلظنح نب رمع رخـص ، وبا ( 2)ناوفـص ناکـسم و نب للا

�ه دبع ریکب و نب للا

�ه دبع ملاس ، نب ماشه هرارز ، دننام باحـصا ، ناگرزب تسا و روهـشم نایوار زا یکی دوخ

. دراد يو حدم رب تلالد هفیلخ نب دیزی تیاور نآ ، رب هوالع تسا . یفاک يو تقاثو يارب نیا و دناهدرک ، تیاور يو زا ییحی .. نب 90 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. یتموکح یلک روط هب یئارجا و تاماقم هب مه دوشیم و هعجارم تاضق هب مه یئازج یقوقح و يواـعد لـصف لـح و يارب هک مدرک فرط مازلا يارب یئارجا تاماقم هب عوجر ددرگ و رفیک نییعت تاموصخ و لصف دوش و تباث قح هک تسا نیا يارب تاضق هب عوجر

نیطالـس و هب ایآ هک دوشیم لاؤس ماما زا تیاور نیا رد اذهل تسا . ود ره يرفیک یقوقح و مکح يارجا ای همکاحم ، لوبق هب يوعد ؟ مینک عوجر تاضق یتموکح و ياهتردق

اوران ياهتردق زا یهاوخداد میرحت

رد مالسا تلم هک دنهدیم روتسد دنیامرفیم . یهن یئاضق ، هچ یئارجا و هچ اوران یتموکح تاماقم هب ۀعجارم زا باوج ، رد ترـضح دنهاوخب دنـشاب و هتـشاد تباث قح دنچ ره دـننک ، عوجر دنتـسه اهنآ لامع زا هک یتاضق روج و ماکح نیطالـس و هب دـیابن دوخ روما

يارب روج ماکح هب درادن قح زاب دناهدرک تراغ ار شاهناخ ای دناهتشک ار وا رـسپ رگا ناملـسم دننک . مادقا نآ نتفرگ قاقحا و يارب هعجارم هملظ لامع هدرپس و رـس تاضق هب دناوتیمن دراد تسد رد هدـنز دـهاش تسا و راکبلط رگا نینچ مه دـنک . هعجارم یـسرداد

ۀلیـسو هب هک یتروص رد و تسا ، هدروآ يور اوران ياهتردـق ینعی توغاط . هب . درک عوجر اـهنآ هب يدراوم نینچ رد هاـگ ره دـیامن .هدرک ادیپ تسد مارح . هب . هل . اتباث اقح ناک نإ اتحس و هذخأی امنإف دمآ . لئان شیوخ ملسم قوقح هب اوران ياههاگتـسد اهتردق و نیا ۀلیسو هب امش دندرب و ار امـش يابع رگا الثم هک دناهتفگ «. 1 » یصخش نیع رد . اهقف زا یـضعب یتح دنک . فرـصت نآ رد درادن قح و

. یلک نیع رد . ینعی تاـیلک رد رگید میـشابن لـئاق مکح نیا هب رگا اـم « 2 . » دینک فرـصت نآ رد دـیناوتیمن دـیتفرگ سپ روج ماکح هعجارم و هداد رارق ادخ هک نآ زا ریغ یماقم عجرم و هب دوخ قح نتفرگ يارب دوب و راکبلط یـسک رگا هک نیا رد الثم میرادـن کش

. دنکیم اضتقا ار نیمه عرش نیزاوم و تسین . زئاج نآ رد فرصت درک لوصو وا ۀلیسو هب ار دوخ بلط ______________________________

هکلب دشابن ، صخـشم نیعم و هبلاطم دروم اما تسا ، رادماو وا هب یلوپ ای یکلم هیلع ) یعدم ) يرگید هک دنک اعدا یـصخش نوچ ( 1)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 65

دزن وا نآ زا نیعم یلوپ اـی کـلم هک ددرگ یعدـم نوچ اـما دـنیوگ . یلک " نیع ار " هبلاـطم دروم دـنک ، هبلاـطم یلک روط هب ار یقح . دنمان یصخش " نیع ار " هبلاطم دروم دبلطب ، ار نآ و تسوا ، فرصت رد هک تسا هیلع یعدم

ص 22. ینایتشآ ، ققحم اضقلا ، هدش . لیاق نآ لامتحا هب ماکحالا هیافک رد يراوزبس ققحم ( 2)91 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مالسا یسایس مکح

اهنآ ةدناشن تسد هک یتاضق اوران و ياهتردق هب هعجارم زا ناناملسم دوشیم ببـس هک تسا یمکح تسا . مالـسا یـسایس مکح نیا زج هک يرتسگداد لـیوط ضیرع و تالیکـشت نیا دوش و هتـسب یمالـسا ریغ رئاـج و یتـلود ياههاگتـسد اـت دـننک يراددوخ دنتـسه قح ناـنآ فرط زا هـک یناـسک و ع ) ) يدـه ۀـمئا يوـسب هار و ددرگ ، هدــیچرب دــهدیمن تروـص يراـک مدرم يارب ناوارف تـمحز

دنشاب و روما عجرم دنتسه اهنآ لامع زا هک یتاضق نیطالس و دنراذگن هک هدوب نیا یلـصا دصقم دوش . زاب دنراد تواضق تموکح و ماکح نیطالـس و هب دیاب مدرم هک هدومرف رما دنوادخ دنتـسین و عجرم اهنیا هک دـناهدرک مالعا مالـسا تلم هب دـنورب . اهنآ لابند مدرم قیالان ار نانآ دیشاب و نانآ هب رفاک رگا امـش دراد . تافانم اهنآ هب ندیزرو رفک اب اهنآ هب عوجر و دنزروب ،) نایـصع ) دنوش رفاک روج

. دینک عوجر اهنآ هب دیابن دینادب ملاظ و

دنامالسا ياملع روما عجرم

________________________________________

، مهدزاود هرس ، سدق ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسـسؤم دلج ، کی رد ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو يوسوم ، للا �

ه حور دیـس ینیمخ ،1423 ه ق

91 ص : ینیمخ ؛) ماما ) هیقف تیالو ناک نم نارظنی لاق .: دـننک ؟ عوجر یماقم هچ هب دـننک و هچ دـیاب تاعزانم اهدـماشیپ و رد و تسیچ ؟ مالـسا تلم فیلکت نیا رب اـنب ادـخ مارح لالح و هب هک ام ثیدـح نایوار هب تافالتخا رد انماکحأ . فرع اـنمارح و اـنلالح و یف رظن انثیدـح و يور دـق نمم مکنم یسک ات هتشاذگن یقاب ماهبا ياج چیه ع ) ) ماما دننک . عوجر دنسانشیم یعرش یلقع و نیزاوم قبط ار ام ماکحا دنیانشآ و دعاوق قبط

لالح و رد هک نیا هب هدرک دـیقم هدومرف و رکذ ار بتارم مامت دنـشابیم . مکاح عجرم و مه نیثدـحم ) ) ثیدـح ناـیوار سپ دـیوگب هدش و دراو رگید تاهج ای هیقت يور زا هک ار یتایاور ات دشاب شتـسد نیزاوم هتـشاد ، تفرعم ماکحا هب دنک و رظن دـعاوق قبط مارح

. تسا ثیدح لقن زا ریغ ثیدح تخانش ماکحا و هب تفرعم هک تسا مولعم و دهد . صیخشت دشابیم عقاو فالخ

دناییاورنامرف هب بوصنم املع

هک یسک و مداد ، رارق امـش رب اورنامرف ) ) مکاح دشاب یطیارـش نینچ ياراد هک ار یـسک نم امکاح . مکیلع هتلعج دق ینإف دیامرفیم .:روما يارب نم فرط زا دشاب اراد ار طیارش نیا

92 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو عجرم دروخ ار امـش لام يردلق رگا نیا رب انب دننک . عوجر وا ریغ هب دـنرادن قح اهناملـسم هدـش و نییعت نیملـسم یئاضق یتموکح و

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 66

نآ عجرم زین دراد تابثا هب جایتحا دیراد و عازن ماو ) ) نید رس یـسک اب رگا هدومرف و نییعت ماما هک تسا ینایرجم زا ترابع تیاکش نب رمع هک . نیا هن تساهناملـسم یمومع هفیظو نیا ، دـییامن . عوـجر يرگید هب دـیناوتیمن هدوـمرف و نییعت ترـضح هک تسا یـضاق

. دشاب نینچ وا فیلکت هدش و راتفرگ يا هلکشم نینچ هب هلظنح .دوخ يرهاظ تموکح نارود رد ع ) ) نینمؤملا ریما ترـضح هک روط نامه تسا . یمومع یلک و هدومرف رداص ع ) ) ماما هک نامرف نیا یلو » نوچ مه ع ) ) قداص ماما ترضح دننک ، تعاطا اهنآ زا هک دنتشاد هفیظو ناناملسم مومع درکیم و نییعت یـضاق یلاو و مکاح ،

. دیامرف نییعت یضاق مکاح و شتامم تایح و نامز يارب دناوتیم دراد تموکح ایند مدرم اهقف و ءاملع ، همه رب دشابیم و قلطم رما »حرطم یئاضق روما طقف هک دوشن لایخ ات هدومرف امکاح » » هب ریبعت و تسا ، هداد رارق اهقف يارب ار بصنم نیا هدرک و مه ار راک نیمه

. درادن طابترا یتموکح روما ریاس هب تسا و طقف ع ) ) ماما هک تسین یـضاق نییعت اهنت عوضوم هک دوشیم هدافتـسا هدـش رکذ ثیدـح رد هک ياهیآ تیاور و لـیذ ردـص و زا زین

زا یهاوخداد هب عجار هک ار لاؤس ود زا یکی هجیتـن رد هدرکن و نیعم یفیلکت ناناملـسم روما ریاـس رد دـشاب و هدوـمرف یـضاق بصن . دشاب هتشاذگ باوج الب هدوب اوران یئارجا ياهتردق

تموکح و يارب ار اهقف ع ) ) ماما هک تسین دـیدرت ياـج « 1 . » تسین يا هسوسو شتلـالد دنـس و رد و تسا ، تاحـضاو زا تیاور نیا . دنیامن تعاطا ع ) ) ماما نامرف نیا زا هک تسا مزال ناناملسم مومع رب تسا . هدومرف نییعت تواضق

[ متشه تیاور ]

هراشا

مروآیم زین ار « 2 . » هجیدخ یبا تیاور . ددرگ دیؤم رگید تایاور هب دوش و نشور رتهب بلاطم هک نیا يارب ______________________________

تلالد و رد ثحب تسا . هدـش هراشا يو قیثوت هب یقرواپ 146 رد هک تسا ، هلظنح نب رمع تهج زا طقف تیاور دنـس رد هشدـخ ( 1). تسا هدمآ نتم رد یفوتسم روط هب زین نآ تالاکشا

ماما ود ره زا هدوب و ع ) ) مظاک ماما قداص و ماما باحصا زا هملس ، وبا هجیدخ و وبا هب ینکم یسانک ، للا �

ه دبع نب مرکم نب ملاس ( 2). تسا هدرک دای هقث " هب " وا زا گرزب یلاجر یشاجن دناهدرک و قیثوت ار وا لاضف نب یلع هیولوق و نبا تسا . هدرک تیاور

93 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ، ۀجیدخ یبأ نع مهجلا ، یبأ نع دیعس ، نب نیـسح نع دمحم ، نب دمحا نع بوبحم ، نب یلع نب دمحم نع هدانـساب نسح نب دمحم

ءاطعلا و ذخألا نم ءیـش یف يرادت وأ ۀموصخلا مکنیب تعقو اذإ مکایإ مهل : لق لاقف : انباحـصأ دـحأ یلإ ع ) ) للا�

ه دـبع وبأ ینثعب لاق :مصاخی نأ مکایإ و ایضاق . مکیلع هتلعج دق ینإف ا�نمارح و انلالح فرع دق الجر مکنیب اولعجا قاسفلا . ءالؤه نم دحأ یلإ اومکاحت نأ

هب ع ) ) قداص ترضح هک دیوگیم ع )) ) قداص ماما دامتعا دروم باحصا زا یکی ) هجیدخ وبا « 1 . » رئاجلا ناطلسلا یلإ اضعب مکضعب قافتا یعازن تموصخ و امـش نیب یتقو ادابم مهدـب : ماغیپ نینچ ناـشیا فرط زا هعیـش ) ینعی ) نامناتـسود هب هک دـنداد تیروماـم نم هعجارم راک تشز تعامج نیا زا یکی هب یگدیـسر همکاحم و يارب دـیآیم شیپ یفـالتخا تخادرپ تفاـیرد و دروم رد اـی دـتفایم

ادابم و ما . هداد رارق یـضاق امـش رب ار وا نم اریز دیزاس ، رواد مکاح و ناتدوخ نیب دسانـشیم ار ام مارح لالح و هک ار يدرم دـینک .. دربب تیاکش رئاج ۀمکاح تردق هب ناترگید یضعب هیلع امش زا یضعب هک

. نیا هب يواعد تاعزانم و یقوقح و فالتخا رد ینعی تسا . یقوقح فالتخا نامه هدـمآ تیاور رد هک ءیـش . یف يرادـت زا . روظنم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 67

تعامج قاسف و زا . دوصقم هک دوشیم مولعم مداد . رارق یـضاق امـش يارب نم دـیامرفیم .: نآ لابند هک نیا زا دـینکن . عوجر قاـسف .ثیدـح لیذ رد دـناهدرک لاغـشا ار تواـضق بصنم اوراـن ۀـمکاح ياهتردـق تقو و يارما فرط زا هک دـناهدوب یتاـضق راـک ، تشز

رئاج و همکاح تردـق ینعی رئاج ، ناطلـس هب زین تامـصاخم رد رئاجلا ،. ناطلـسلا یلإ اضعب مکـضعب مصاخی نأ مکاـیإ و دـیامرفیم .:همکاح تردق رئاج . ناطلـس هچ . رگ دییامنن . هعجارم اهنآ هب تسا یئارجا ياهتردق هب طوبرم هک يروما رد ینعی دـینکن ، عوجر اوران لماـش ار ناـیرجم ناراذـگنوناق و تاـضق و ۀتـسد هس ره یمالـسا و ریغ ناگدـننک تموکح ۀـمه تسا و یلک روط هب اوراـن رئاـج و ینعی رگید ۀتـسد يور رب هیکت یهن نیا هک دوشیم مولعم هدـش یهن رئاـج تاـضق هب هعجارم زا ـالبق هک نیا هب هجوت اـب یلو دوشیم روما رد قساف یـضاق هب هعجارم زا لوا اریز تسین ، قاسف . هب عوجر زا یهن ینعی . قباـس بلطم رارکت اـعبط ریخا ۀـلمج تسا . ناـیرجم

ناوریپ ۀفیظو هدومن نییعت یضاق دندرک و یهن دشابیم نآ لاثما هنیب و ۀماقا یئوجزاب ، زا ترابع هک وا هب طوبرم ______________________________

ثیدح 6. باب 11 ، یضاقلا ، تافص باوبا اضقلا " باتک ص 100 "، ج 18 ، هعیشلا ، لئاسو ( 1) 94 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب عوجر باب زا ریغ ءاضق باب هک دوشیم مولعم نیا زا دـندرک . يریگولج زین نیطالـس هب عوجر زا سپـس ، دـندومرف . نشور ار دوخ هتـشر ود ره هب دینکن یهاوخداد تاضق نیطالـس و زا دـیامرفیم هک هلظنح . نب رمع تیاور . رد دـشابیم . هتـشر ود و تسا ، نیطالس

ار یـضاق مه يرجم و مکاـح مه هلظنح . نب رمع تیاور . رد یلو هدومرف یـضاق بصن طـقف تیاور نیا رد یهتنم تسا . هدـش هراـشا . تسا هدرک نییعت

؟ دنلوزعم تموکح بصنم زا املع ایآ

نب رمع تیاور . هب انب هداد و رارق اهقف يارب ار تواضق بصنم تیاور نیا قبط دوخ تایح نامز رد ع ) ) ماما هک نیا دـید دـیاب نونکا نیا زا دوخبدوخ اهقف دـندومرف تلحر ایند زا ماما هک یتقو ایآ تسا هدرک راذـگاو نانآ هب ار تواـضق تساـیر و ماـقم ود ره هلظنح .

لوزعم تواـضق تساـیر و بصنم زا ناـشدوخ نتفر اـب دـندوب هداد رارق ع ) ) همئا هـک یئارما تاـضق و ماـمت دـنوشیم ؟ راـنکرب ماـقم ؟ هن ای دندرگیم

نامز رد ع ) ) همئا رماوا تاروتسد و مامت هعیـش بهذم رب انب دراد و قرف نارگید اب ع ) ) ماما تیالو عضو و هک ینعم نیا زا رظن عطق اب ؟ تسا هنوگچ دوشیم نییعت صاخشا يارب ایند رد هک یتاماقم بصانم و عضو دید دیاب تسا عابتالا مزال ناشتامم تایح و

نوگرگد عاضوا ای تفر ، ایند زا تقو ناطلـس ای روهمج سیئر رگا رگید لکـش ره ای يروهمج هچ یتنطلـس و هچ اـیند ياـهمیژر رد زا ریفـس دوشیمن ، هتفرگ وا زا دوخبدوخ دبهپـس کی ۀجرد الثم دروخیمن ، مه هب یماظن ياهبـصنم تاماقم و درک رییغت میژر دـش و

يدـعب تلود دـیدج و میژر هتبلا دـنوشیمن . رانکرب دوخ ماقم زا رادـشخب و رادـنامرف ، رادناتـسا ، هیلام ، ریزو ددرگیمن ، لزع ترافس نیب زا دوخبدوخ هک تسا روما یضعب ددرگیمن . بلـس دوخبدوخ بصانم نیا یلو دیامن ، لزع رانکرب و ناشماقم زا ار نانآ دناوتیم

ار يروما رهش نالف رد هک دهدیم یسک هب هیقف هک یتلاکو ای « 1 » هیبسح ةزاجا لثم دوریم ،______________________________

هدـهع زا رفن ، دـنچ ای کی نداد ماجنا اب و تسا ؛ هعماج رد اهنآ ققحت ناهاوخ عرـش هک تسا ياهدیدنـسپ ياهراک هیبسح " روما ( 1)نیا يدصت درب . مان ار تواضق عافد و رکنم و زا یهن فورعم و هب رما ناوتیم هیبسح روما قیداصم هلمج زا دوشیم . هتشادرب نارگید

. دهدب يدصت هزاجا ار ياهتسیاش صخش دناوتیم وا تسا و لداع هیقف هدهع رب تبیغ رصع رد روما 95 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 68

يا هفوقوم يارب یلوتم اـی يریغـص ، يارب میق دـییامرفب ضرف هیقف رگا اـما دوشیم . لـیاز مه رما نیا دوش توـف هیقف رگا دـهد . ماـجنا . تسیقاب دوخ لاح هب هتفرن نیب زا بصانم نیا وا توف اب درک نییعت

تسا ظوفحم هشیمه املع ياهبصنم

تسا تاهج همه هجوتم هک ع ) ) ماما تسا . ظوفحم هشیمه دناهدرک نییعت مالـسا ياهقف يارب ع ) ) همئا هک یتواضق تسایر و ماقم زین ظوفحم صاخـشا ماقم بصنم و سیئر ، نتفر اب ایند ياهتموکح رد هک دراد عـالطا عوضوم نیا زا درادـن ناـکما تلفغ وا راـک رد و

هک درکیم دزـشوگ دـیاب دوشیم بلـس هدرک بصن هک یئاهقف زا تواضق تسایر و قح ناشیا نتفر اـب هک تشاد رظن رد رگا تسا .ماما فرط زا تیاور نیا قبط مالـسا ءاملع نیا رب انب دنـشابیم . لوزعم نم زا دـعب متـسه و نم هک تسا یتقو ات اهقف يارب بصنم نیا

ار مکح نیا يدـعب ماما هک نیا لامتحا دـشابیم . ظوفحم اهنآ يارب هشیمه بصنم نیا دـنبوصنم و تواـضق تموکح و ماـقم هب (ع )نیطالـس و هب دوخ قح نتفرگ يارب دیامرفیم هک ع ) ) ماما اریز تسا . تسردان دـشاب هدومرف لزع بصنم نیا زا ار اهقف هدرک و ضقن هب هدومرف رما دنوادخ هک دیامرفیم کسمت هفیرـش ۀـیآ هب مه دـعب تسا ، توغاط هب عوجر اهنآ هب عوجر دـینکن ، عوجر اهنآ تاضق مه رگید یضاق مکاح و درادرب و ار بصنم نیا يدعب ماما رگا دنکیم بصن مدرم يارب مکاح یضاق و سپس دیزروب و رفک توغاط هب عوجر هک دـننک عوجر هملظ قاـسف و هب اـیآ دـننک ؟ هچ دـیاب تاـعزانم تاـفالتخا و رد دوشیم ؟ هچ ناناملـسم فیلکت دـهدن رارق

سک ره تسا ؟ جرم جره و تسین ، یهانپ عجرم و رگید و دـنراذگب ، تسد يور تسد هک نیا ای تسادـخ ؟ رما فالخ رب توغاـط و ؟ دنکب دهاوخیم يراک ره و دربب ، نیب زا ار نارگید قح دروخب ، ار يرگید لام تساوخ

همئا ای رفعج نبا یـسوم ترـضح دنـشاب هدومرف لعج اهقف يارب ار بصنم ماقم و نیا ع ) ) قداص ماما ترـضح رگا هک میراد نیقی ام نیطالـس هب ای دینکن عوجر لودع ياهقف هب دوخ روما رد دنیوگب دننک و ضقن دوشیمن ینعی دناهدومرفن . ضقن مالـسلا مهیلع يدـعب

وا نتفر زا دعب داد رارق یـضاق رهـش کی يارب یماما رگا هتبلا دوش . لامیاپ امـش قوقح ات دیراذگب تسد يور تسد ای دـینک ، عوجر يرگید دنک و لزع ار یضاق نیا دناوتیم رگید ماما

96 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . تسا تاحضاو زا بلطم نیا دنزب . مه هب یلک روط هب ار هدش نییعت ياهبصنم ماقم و دوشیمن نکیل دیامن ، بصن وا ياج هب ار

ار دوـخ ياعدـم دوـب تاـیاور نـیا زا یکی هـب رـصحنم اـم لـیلد رگا تـسا . اـم بـلطم تادـیؤم زا مـیروآیم نوـنکا هـک ار یتـیاور . دوب مامت ناشتلالد میدرک رکذ البق هک ار یتایاور تشذگ و بلطم لوصا نکل مینک . تباث میتسناوتیمن

[ مهن تیاور « ] حادق ۀحیحص »

(: ص ) للا�

ه لوسر لاق لاق : ع ) ) للا�

ه دبع یبأ نع « 1 ( » نومیم نب للا �

ه دبع ) حادقلا نع یـسیع ، نب دامح نع هیبا ، نع میهاربإ ، نب یلع . بلاطل رفغتسی هنإ و هب . اضر ملعلا بلاطل اهتحنجأ عضتل ۀکئالملا نإ و هنجلا یلإ اقیرط هب للا

�ه کلس املع ، هیف بلطی اقیرط کلـس نم

نإ ردبلا و ۀـلیل موجنلا ریاس یلع رمقلا لضفک دـباعلا یلع ملاعلا لضف و رحبلا ، یف توحلا یتح ضرألا یف نم و ءامسلا یف نم ملعلا زا ع ) ) قداص ماما « 2 . » رفا�و ظحب ذـخأ هنم ، ذـخأ نمف ملعلا اوثرو نکل و امهرد و ال ارانید اوثروی مل ءایبنالا نإ ءایبنألا . ۀـثرو ءاـملعلا

و دـیاشگیم ، تشهب يوسب یهار دـیامیپ هب هار شناد یپ رد هک یـسک يارب دـنوادخ هک دـیامرفیم لقن ص ) ) ردـق یلاع ربمایپ لوق تسا و نامسآ رد هک ره وجشناد يارب و دنرتسگیم ، ورف وجـشناد هب ار ناشرپ لاب و ادخ ) ای ) شیوخ يدونـشخ زاربا يارب ناگتـشرف

ناگراتس ریاس رب هدراهچ بش هام يرترب لثم دباع رب دنمشناد يرترب دنکیم و شزرمآ بلط ایرد رد یهام یتح نیمز ةرک رد هک ره انب دنراذگیم ، ثاریم هب ملع هکلب دنراذگیمن ثاریم هب یلوپ هنوگ چیه ناربمایپ و دنناربمایپ ، ربثاریم نادنمـشناد یتسار هب و تسا ،

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 69

. دشاب هدرب ناوارف نایاش و يا هرهب دریگ ارف ملع زا يا هرهب سک ره نیا رب «3 » میهاربا نب یلع ردپ قح دناهقث ، یگمه ثیدح لاجر

______________________________

تاقث هلمج زا ار يو هصالخ رد همالع یـشاجن و ع .) ) قداص ماما رقاب و ماما باحـصا زا حادـقلا ، روسـالا نب نومیم نب للا �

ه دـبع ( 1). دناهدرمش

ثیدح 1. ملعتملا " ملاعلا و باوث باب "" ملعلا لضف باتک ص 42 "، ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 2)تاـفیلات ینیلک . خـیاشم زا يرجه و مراـهچ نرق لـیاوا موـس و نرق رخاوا هیقف رـسفم و ثدـحم ، یمق ، مشاـه نب میهاربا نب یلع ( 3)

يو نفدم نآرق . ریـسفت ءایبنألا و باتک يزاغم ، باتک عئارـشلا ، باتک دانـسالا ، برق بقانم ، باتک هلمج زا تسوا هب بوسنم یناوارف . تسا مق رد

97 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو رد فالتخا یمک اب تیاور نیا دـشاب هقث طقف هک نیا هن تسا ثیدـح ) لقن رد نیدـمتعم ) تاـقث ناـگرزب زا « 1 ( » مشاـه نب میهاربا )

. دشابیم فیعض « 2 » يرتخبلا وبا دوخ یلو تسا حیحص يرتخبلا وبا ات دنس ینعی تسا ، فیعض هک هدش لقن يرگید دنس هب نومضم : تیاور نآ کنیا

[ مهد تیاور ] يرتخبلا وبا تیاور

هراشا

ءاملعلا نإ لاق : ع ،) ) للا�

ه دـبع یبا نع يرتخبلا ، یبأ نع دـلاخ ، نب دـمحم نع یـسیع ، نب دـمحم نب دـمحأ نع ییحی ، نب دـمحم نع اظح ذخأ دقف اهنم ، ءیـشب ذخأ نمف مهثیداحا ، نم ثیداحأ اوثروأ امنإ و ارانید ؛ و ال امهرد اوثروی مل ءایبنالا نأ كاذ و ءایبنالا ، ۀثرو

و نیلطبملا لاحتنا و نیلاغلا فیرحت هنع نوفنی الودـع ، فلخ لک یف تیبلا ، لها انیف ، نإـف هنوذـخأت . نمع اذـه مکملع اورظناـف ارفاو .«. 3 » نیلهاجلا لیوأت

هب ار نانخـس زا یثیداحا هکلب دـنراذگیمن ثاریم هب یلوپ هنوگ چـیه ناربمایپ هک اریز دـنناربثاریم ، املع دـیامرفیم : ع ) ) قداص ماما نیا هک دـیرگنب سپ دـشاب . هدرب ناوارف نایاش و ياهرهب تقیقح رد دریگرب ناشثیداحا زا يا هرهب هک ره نیا رب انب دـنراذگیم . ثاریم

هغلابم فیرحت هک دنتسه يراکتسرد لداع دارفا یلسن ره رد ص ) ) ربمایپ تیب لها ام نایم رد اریز دیریگیم ، یناسک هچ زا ار ناتملع ياهفیرعت ناضرغم و تارییغت زا ار نید تحاـس ینعی ) دـنزاسیم رود نید زا ار نادرخباـن لـیوات نارگاوراـن و يزاـس شور نازرو و

(. دننادرگیم كاپ نآ لاثما نانادان و

تیاور یسررب

هک تسنیا « 4 » هدرک کسمت نآ هب مه یقارن موحرم هک تیاور نیا لقن زا ام دوصقم ______________________________

هک دوـب یـسک نیلوا وا دـناهتفگ تسا . هدرک تیاور رایـسب همئا باحـصا زا ع .) ) داوـج ماـما باحـصا زا یمق . مشاـه نب میهاربا ( 1). تسوا راثآ زا نینمؤملا ریما يایاضق رداون و باتک داد . رشن مشق رد ار نایفوک ثیداحا

. دادـغب لیزن هورع ، نب ماشه و ع ) ) قداص ماما نایوار زا ق ). 200 ه . ) يرتخبلا وبا هب فورعم للا �

ه دـبع نب ریثک نب بهو نب بهو ( 2)

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 70

خیـش هیماما ياملع زا دناهدرمـش . باذـک لعاج و ار وا لبنح ، نب دـمحا هلمج زا تنـس ، لـها ياـملع تسا و مهتم دوخ ثیداـحا رد ع) ) قداص ماما زا اما تسا باذـک یماع و وا دـیوگ يو ةراب رد يرئاضغ نبا تسا . هتـسناد فیعـض بهذـملا و یماـع ار وا یـسوط

. تسا قوثو دروم هک هدرک تیاور یثیداحا ثیدح 2. " ءاملعلا ، لضف هلضف و ملعلا و هفص باب ملعلا " لضف باتک ص 39 "، ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 3)

ثیدح 1. " مکاحلا ، ۀیالو دیدحت یف ص 186 "، مایالا ، دئاوع ( 4) 98 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

: تسا ثحب دنچ اجنیا رد دوش . مولعم هدش هدروآ تیاور نیا رد هک ءایبنالا ۀثرو ءاملعلا ۀلمج ینعم همئا دارم هک دناهداد لامتحا یضعب دنشابیم ؟ دوصقم ع ) ) همئا هک نیا ای تسا تما ءاملع ایآ دنتـسه ؟ یناسک هچ ءاملعلا » » زا دارم 1

اریز تسین . ع ) ) همئا دوصقم هک دنکیم تیاکح ثیدح دوخ و دـشاب ، تما ءاملع دارم هک تسنیا رهاظ نکیل « 1 . » دشاب مالسلا مهیلع نآ سک ره دناهتـشاذگ و ثرا هب دوخ زا یثیداحا ءایبنا هک تالمج نیا تسا . نیا زا ریغ هدش دراو ع ) ) همئا ةراب رد هک یبقانم عضو رد نینچ مه تسا . تما ءاملع دارم هک تسا نیا رب دهاش تالمج نیا دشاب ع ) ) همئا فیرعت دناوتیمن هدرب .. يرفاو ظح دنک ذخا ار

دیامرفب دهاوخیم ارهاظ هک هنوذخأت . نمع اذه مکملع اورظناف دیامرفیم .: ءایبنالا . ۀـثرو ءاملعلا ۀـلمج . زا دـعب يرتخبلا . یبا تیاور .هک نیا دنـشاب . ءایبنا ۀثرو دنناوتب ات دنریگب دـیاب یـسک هچ زا ار ناشملع هک دنـشاب هتـشاد هجوت دـیاب یهتنم دنتـسه ءایبنا ۀـثرو ءاملع رد هک ار یتایاور سک ره تسا . رهاظ فالخ دننک بسک همئا زا ار ملع دـیاب مدرم دنتـسه و ءایبنا ۀـثرو همئا هک تسنیا دارم میئوگب

نیا زا دارم هک دوشیم هجوتم دـنادب ص ) ) للا�

ه لوسر دزن ار تارـضح نآ تیعقوم دـنک و هظحالم هدـش دراو مالـسلا مهیلع همئا ةراب رئاسک یتمأ ءاملع دـننام .: هدـش ، دراو يرایـسب تایاور رد ءاملع يارب بقانم نیا لاثما هکنانچ دـنتما . ءاـملع هکلب دنتـسین همئا تیاور

. دشاب تما ءاملع دارم هک تسا رهاظ نیا ، تروص ره رد « 2 » لیئارسإ ینب ءایبنأک یتمأ ءاملع یلبق و ءایبنأ ، مینک هدافتـسا هیقف ) تیالو ) میهاوخیم هک ار یبلطم میناوتیمن یئاهنت هب ءایبنالا . هثرو ءاملعلا ۀلمج . زا هک دوش هتفگ تسا نکمم . 2

نیا یلو دـنریگیم رگید تیفیک هب اـی ماـهلا و اـی یحو ، هب یلعا ادـبم زا ار ملع هک تسنیا نآ دـنراد و توـبن تهج کـی ءاـیبنا اریز تیثیح نیا ارهق دهدن رارق نانآ يارب ار تیالو تماما و تیثیح یلاعت يادخ رگا و درادن ، ار نینمؤم مدرم و رب تیالو ياضتقا تیثیح

یبن و نیب ام ، تایاور رد دنناسرب . مدرم هب دنراد هک ار یئاهزیچ دیاب دندش مه غیلبت هب رومام رگا دنتـسه و یبن طقف دنتـسین و اراد ار یبن » » یلو تسا ؛ غیلبت هب رومأم لوسر » » هک ینعم نیا هب تسا ، هدش هتشاذگ قرف لوسر

______________________________

ص 226. ج 3 ، هیقفلا ، هغلب ( 1)ثیدح 67. باب 8 ، ملعلا " باتک ص 22 "، ج 2 ، راونألا ، راحب ( 2)

99 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو فـصو ءایبنالا ) هثرو ءاملعلا ) تراـبع نیا رد دراد و قرف مه اـب تیـالو تیثیح توبن و تقیقح نوچ و «. 1 » دریگیم ار بلاطم طـقف

تیالو ياضتقا مه فصو نیا و « 2 . » تسا هداد رارق ءایبنا ۀـلزنم لزان یناونع فصو نیمه ظاحل هب ار ءاملع هدوب و دارم ءایبنا یناونع یسیع ای یسوم ۀلزنم هب ءاملع دوب هدومرف رگا هتبلا مییامنب . ار تیالو ةدافتـسا ءاملع يارب هلمج نیا زا میناوتیمن ام نیا رب انب درادن ار

زین ءاملع دنتسه اراد دشابیم تیالو اهنآ زا یکی هک ار تایثیح تاهج و ۀمه یسوم ترضح هک يروط نامه میدیمهفیم ام دنتـسه نینچ روبزم ۀلمج زا میناوتیمن هدادن رارق صخش ۀلزنم لزان ار ءاملع هدومرفن و روط نیا نوچ نکیل دنـشابیم ، تیالو تیثیح ياراد

. مییامنب ار يا هدافتسا هیزجت و هن تسا مدرم فراعتم مهف ماع و فرع ظاـفلا ، رهاوظ تاـیآ و رد مهف رد نازیم هک منک ضرع دـیاب لاکـشا ، نیا باوج رد

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 71

زاب بلاطم يرایـسب زا دـنک دراو ار یملع قئاقد تایاور مهف رد دـهاوخب هیقف رگا میتسه . فرع مهف عبات مه ام و یملع . ياه لـیلحت دارم ءایبنا یناونع فصو هک دـیآیم اهنآ نهذ رد ایآ مینک هضرع فرع هب ار ءاـیبنالا . هثرو ءاـملعلا تراـبع . رگا نیا رب اـنب دـنامیم .

زا رگا ینعی صاخـشا ؟ يارب دـهدیم رارق لیلد ) ) هراما ار هلمج نیا هک نیا ای دـشابیم ؟ لـیزنت یناونع فصو نیمه رد طـقف تسا و زا یسیع یـسوم و نوچ يرآ ، تیاور نیا قبط دهدیم باوج هن ؟ ای تسا یـسیع یـسوم و ۀلزنم هب هیقف نالف دوش : لاؤس مدرم فرع

. تسا ءایبنا زا ص ) ) للا�

ه لوسر نوچ يرآ ، دیوگیم : هن ؟ ای تسا ص ) ) للا�

ه لوسر ثراو هیقف هک دوش لاؤس رگا ای دنتسه . ءایبنا يارب یهار زاب دروآیم درفم ظفل هب رگا تسا . عمج ظفل هب نوچ اـصوصخ میریگب یناونع فصو ار ءاـیبنا . میناوتیمن . اـم نیا رب اـنب ءایبنا مهامب ءایبنالا نم درف لک هک نیا هن ءایبنالا ، نم درف لک ینعی دندروآ عمج ظفل و ءایبنا . دنتفگ . هک یتقو نکیل دوب ، لامتحا نآ

هک ______________________________

ثیدح 1. ع ") ) همئالا لسرلا و ءایبنألا و تاقبط باب هجحلا "،" باتک ،" 246 ص 245 - ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 1)هب تسا رظان اـهنت ثیدـح نومـضم هک تسا نآ دارم دنیـشنیم . هیـضق يازجا زا یکی ياـج رد هک تسا یتفـص یناونع " فصو ( 2)رب انب دـننکیم . تفایرد یحو عبنم زا ار ینید بلاطم هک دـنایناسک ایبنا " دنتـسه و " ایبنا " ناثراو " املع ینعی ریغ . ـال توبن " تفص "

. تسه زین ایبنا ناثراو هجوتم تسا هدوب ایبنا زا یضعب هدهع رب هک تماما تیالو و تیلوئسم هک دیآیمن رب ثیدح نیا زا نیا 100 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

لوسر و هلزنم هب هن تسا یبن ۀلزنم هب هیقف دیوگب دنک و ادـج فاصوا ریاس زا ار یناونع فصو نیا و « 1 » دشاب یناونع فصو هب رظن . تسالقع فرع و مهف فالخ تایاور ، باب رد اه لیلحت هیزجت و نیا یلو . هلزنم هب هن

یلاعت دنوادخ هک ار یمکح دیاب دنتسه ءایبنا مه امب ءایبنا ۀلزنم هب ءاملع هدش و یناونع فصو رد لیزنت هک مینک لوبق ام ضرف رب . 3ۀلزنم هب صخـش نالف هک دوش هتفگ رگا الثم مینادـب . تباـث مه ءاـملع يارب ار نآ مکح هدومرف تباـث یبن يارب لـیزنت ، نیا بسح هب

رب انب دراد . مارکا بوجو صخش نآ هک دوشیم هدیمهف لیزنت مکح و نیا زا تسا ، بجاو لداع مارکا هک دیوگب سپـس تسا ، لداع نیا هب تسا . تباث مه ءاملع يارب تیالو بصنم هک مینک هدافتسا «. 2 » مهسفنا نم نینمؤملاب یلوا یبنلا هفیرش . ۀیآ زا میناوتیم ام نیا لقن ع ) ) رقاب ماما زا یتیاور هفیرـش ۀـیآ نیا لـیذ رد « 3 » نیرحبلا عمجم رد هکناـنچ تسا تراـما تیـالو و تیولوا ، زا دارم هک ناـیب

رب تراما تیـالو و یبن نیا ، رب اـنب «. 4 » تسا هدـش لزان تیالو ) تموکح و ) تراما ةراب رد هیآ نیا دـندومرف .: ترـضح هک دـنکیم فـصو يور مکح هیآ رد نوچ دـشابیم ، تباث زین ءاملع يارب تسا ص ) ) مرکا یبن يارب هک یتیالو تراما و ناـمه و دراد ، نینمؤم

. تسا هدش یناونع فصو رد لیزنت مه تیاور رد هدمآ و یناونع لوسرلا اوعیطأ و للا

�ه اوعیطأ » هفیرش ۀیآ دننام مینک ، لالدتـسا تسا هدرک تباث ار یماکحا لوسر يارب هک یتایآ هب میناوتیم هوالع هب

رظن زا یبـن لوسر و نیب تاـیاور یـضعب رد هچ رگا درادـن یقرف فرع رظن رد یبـن لوـسر و میئوـگب هک نیا هب مکنم ». رمأـلا یلوأ و ینعم کی هب القع فرع و رظن رد لوسر یبن و یلو « 5 » تسا هدش هتشاذگ قرف یحو لوزن تیفیک

______________________________

" ایبنا مهامب ءایبنألا نم درف لک و " دراد . هدـهع رب هک ییاهتیلوئـسم بتارم و مامت اب اـیبنا زا مادـک ره ینعی ءاـیبنألا " نم درف لـک ( 1). هن ای دراد هدهع رب ار تیالو تماما و هفیظو هک نآ ظاحل نودب تسا ؛ یبن " هک " رظن نیا زا اهنت ایبنا زا مادک ره ینعی

(. 6 بازحا / ( 2)تایورم هیاپ رب ثیداحا نآرق و رد دراو تاغل حرـش رد تسا یباـتک ثیدـحلا نآرقلا و بیرغ یف نیرینلا علطم نیرحبلا و عمجم ( 3)

رد يو ق ). 1085 ه . ) یحیرط نیدلا رخف خیـش هب فورعم یفجن ، حیرط نب دمحا نب یلع دمحم نب نیدـلا رخف هتـشاگن هیماما ، هعیش

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 72

. تسا هتسج دوس هیاهن ، سوماق ، حاحص ، نوچ یعبانم زا دوخ فیلات ص 457. ج 1 ، نیرحبلا ، عمجم ( 4)

". ثدحملا یبنلا و لوسرلا و نیب قرفلا باب هجحلا "،" باتک ،" 176 ص 7 - ، 176 ص 7 - ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 5) 101 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

وا هب دـنوادخ ار هچ نآ هک دـشابیم یـسک لوسر . و . دـنکیم ، ءابنا دـنوادخ فرط زا هک تسا یـسک یبن » » فرع رظن زا دنـشابیم .. دناسریم مدرم هب هدومرف

احالطصا هچ رگا تسا ثاریم یعون هدش هتـشاذگ ياج هب ناشیا زا ص ) ) ربمغیپ تافو زا دعب هک یماکحا دوش : هتفگ تسا نکمم 4لوسر هک یتیالو بصنم مولعم اجک زا نکل دنتـسه ، ربمغیپ ثراو دـنریگیم ار ماکحا نیا هک یناـسک دوشیمن و هتفگ ثاریم نآ هب

؟ دوش هدرب ثرا هب دشاب و ثرا لباق دراد مدرم ۀمه رب ص ) ) مرکامه دـنراذگیم و ثرا هب ار ملع ءایبنا هک دراد مه تیاور نیمه رد تسا . ثیداحا ماکحا و ناـمه دـشابیم ثرا لـباق هچ نآ دـیاش

دناهتـشاذگ و ثرا هب ار ثیداـحا دوشیم مولعم سپ مهثیداـحا . نم ثیداـحا اوـثروأ اـمنإ دـیامرفیم .: يرتـخبلا وـبا تیاور رد نینچ . تسین ثاریم ثرا و لباق تیالو

مینیبب مینک و هعجارم القع هب دیاب روما نیا رد و تسا ، یئالقع هیرابتعا و روما زا تراما تیالو و اریز تسین . حیحـص مه لاکـشا نیا لاؤس ایند يالقع زا رگا الثم هن ؟ ای دـننکیم رابتعا ثرا ناونع هب رگید صخـش هب یـصخش زا ار تموکح تیـالو و لاـقتنا ناـنآ هک ینالف هک دـنیوگیم اـی تسین ثاریم يارب زا لـباق بصنم هک دـنرادیم راـهظا باوج رد اـیآ تسیک ؟ تنطلـس نـالف ثراو هک دوش

دننام القع رظن زا تیالو رما هک تسین یکش تسا . هفورعم تالمج زا تخت . جات و ثراو ۀلمج . نیا الوصا تسا ؟ تخت جات و ثراو . مهسفنا نم نینمؤملاب �یلوأ یبنلا ۀفیرـش . ۀیآ هب یـسک رگا تسا . لاقتنا لباق دوشیم لقتنم يرگید هب یـصخش زا هک لاوما رد ثرا ار نآ القع هک تسا هیرابتعا روما نیمه دارم هک دوشیم هجوتم درگنب ءایبنألا . ۀـثرو ءاملعلا دـیوگیم .: هک ار یتیاور نیا دـنک و رظن

. دننادیم لاقتنا لباق روما ۀمه رد ع ) ) همئا هک هدمآ تیاور رد هک نانچ مه دوب هدش دراو مالـسلا مهیلع همئا ةراب رد ءایبنالا . هثرو ءاملعلا ترابع . نیا رگا یسک دوبن روط نیا و دنتسه ، ص ) ) ربمغیپ ثراو روما ۀمه رد ع ) ) همئا میتفگیم هک دوبن دیدرت ياج « 1 ، » دنتسه ص ) ) ربمغیپ ثراو

. تسا هیعرش لئاسم ملع و رد تثارو دارم هک دیوگب لیذ ردص و زا میتشاد و تسد رد ار ءایبنالا . هثرو ءاملعلا ۀلمج . طقف ام رگا نیا رب انب

______________________________

دنع ام باب یلإ " ملعلا " اضعب مهـضعب ثری ملعلا ، ۀـثرو همئـالا نا باـب هجحلا "،" باـتک ،" 343 ص 321 - ج 1 ، یفاـک ، لوصا ( 1)". هماقم و ص ) ) للا

�ه لوسر حالس نم همئالا

102 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو هلمج نآ زا و تسا ، لاقتنا لـباق ناـشیا زا دـعب هک ص ) ) مرکا لوسر نوئـش ماـمت هک دیـسریم رظن هب میدرکیم ، رظن فرـص تیاور

و دوش . جراخ يرگید لیلد هب هک ینوئـش رگم دشابیم تباث مه اهقف يارب تسا تباث ع ) ) همئا يارب ناشیا زا دعب هک مدرم رب تراما . میراذگیم رانک دنکیم جراخ لیلد هک يرادقم هب مه ام

دناوتیم هک هتفرگ رارق یتالمج لالخ رد ءایبنالا . هثرو ءاملعلا ۀلمج . هک تسا نیا دنامیم یقاب قوف لاکـشا زا هک يا هدمع تمـسق نکل امهرد و اراـنید و ال اوثروی مل ءاـیبنالا نا دراد . حادـق ۀحیحـص رد هکناـنچ تسا . ثیداـحا ثاریم ، زا دارم هک نیا رب دـشاب هنیرق

نیا مهثیداحا . نم ثیداحا اوثروأ امنا و دـیوگیم . اراـنید . ـال اـمهرد و اوثروی مل ۀـلمج . زا دـعب يرتخبلا وبا تیاور رد و ملعلا . اوثرو

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 73

لوا رد هک اصوصخ دـشاب ، ثرا لـباق هک هدـنامن یقاـب ناـنآ زا يرگید زیچ تسا و ثیداـحا ءاـیبنا ثاریم هک دوشیم هنیرق تاراـبع . دنکیم رصح رب تلالد هک دراد امنا . هلمج .

زا يرگید زیچ هتـشاذگ و ياج هب دوخ زا ار ثیداحا طقف ص ) ) مرکا ربمغیپ هک دـشاب نیا دارم رگا اریز تسین . مامت مه لاکـشا نیا هک هتشاذگ ياج هب دوخ زا ار يروما ص ) ) مرکا ربمغیپ نوچ تسام . بهذم ترورـض فالخ نیا دوش هدرب ثرا هب هک تسین ناشیا

نینمؤملا ریما هب تیالو رما ناشیا زا دـعب دنتـشاد و تما رب تیالو ص ) ) لوسر ترـضح هک تسین دـیدرت ياـج و دوشیم ، هدرب ثرا رـصح يارب امتح اجنیا رد مه امنا . ۀملک . دیدرگ . راذگاو يرگید زا دعب یکی مالـسلا مهیلع همئا هب مه ناشیا زا دعب دش و لقتنم (ع )

وبا تیاور رد تسین و حادـق ۀحیحـص رد امنا . هک . نیا رب هوالع دـشاب ، هتـشاد رـصح رب تلـالد اـمنا . هک . تسین مولعم الـصا تسین و . تسا فیعض دنس رظن زا مدرک ضرع مه نآ هدمآ يرتخبلا

ای دراد ثیداحا هب صاصتخا ءایبنا ثاریم هک نیا رب دـنوشیم هنیرق نآ تالمج هک مینیبب اـت میناوخیم ار هحیحـص تراـبع نونکا اـم .. ؟ هن

هب طوبرم شیاتس نیا هک دوشن روصت تساملع . شیاتـس رد هلمج نیا ۀنجلا . یلإ اقیرط هب للا �

ه کلـس املع هیف بلطی اقیرط کلـس نم ءاملع فئاظو فاصوا هب تبـسن یفاک . رد . هک یتایاور هب دوشیم . لماش ار نانآ فیرعت ، نیا دنـشاب روط ره ءاملع تسا و یملاع ره

ۀثرو ءاملع و زا دناوخ سرد هملک دنچ یسک ات هک دوش مولعم ات « 1 » دینک هعجارم تسا ______________________________

". ءاملعلا ۀفص باب ملعلا "،" لضف باتک ،" 45 ص 42 - ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 1) 103 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. دوشیم لکشم راک تقو نآ دراد و یفیاظو هکلب دوشیمن ؛ ایبنا نیا تسین . نآ ثحب ياج نونکا و « 1 » تسا مولعم شلها دزن هحنجا . عضو ینعم . هب .. اضر ملعلا بلاطل اهتحنجا عضتل ۀکئالملا نإ و

. تسا عضاوت حانج و ضفخ ای مارتحا يارب لمع العف هک دراد یلـصفم نایب هب جایتحا هلمج ، نیا رحبلا .. یف توحلا یتح ضرالا یف نم ءامـسلا و یف نم ملعلا بلاطل رفغتـسی نإ و ..

. تسا جراخ ام ثحب زا ... تسا مولعم مه هلمج نیا ینعم ردبلا .. ۀلیل موجنلا ریاس یلع رمقلا لضفک دباعلا یلع ملاعلا لضف و

لئاضف زا یکی دـشابیم و اهنآ فاصوا لئاضف و نایب ءاملع و فیرعت ماقم رد اجنیا اـت تیاور ردـص زا ءاـیبنالا .. ۀـثرو ءاـملعلا نإ و هتشاد مدرم رب تموکح ) ) تیالو ءایبنا دننام هک تسا تلیضف نانآ يارب یتقو ندوب ءایبنا ثراو دنتـسه . ءایبنا ۀثرو هک تسا نیا نانآ

. دنشاب هعاطالا بجاو و ثرا چـیه ثیدـح ملع و زا ریغ ءایبنا هک تسین نیا شیانعم امهرد .. ارانید و ال اوثروی مل ءایبنالا نا دراد .: تیاور لـیذ هک نیا اـما و

يدارفا دنتـسه ، یهلا لاجر دـنراد مدرم رب تموکح هدوب و رما یلو هک نیا اب نانآ هک تسا نیا زا هیانک هلمج نیا هکلب دـنراذگیمن ياهتموکح یتنطلـس و تموکح زا ریغ ءایبنا تموکح بولـسا هک نیا و دنـشاب ، يویند فراـخز يروآ عمج یپ رد اـت دنتـسین يداـم

ماقم و زا دوب . هداس رایـسب ص ) ) مرکا ربمغیپ یگدنز عضو دوشیم . ینارماک يزودنا و لام ۀیام دوخ يدصتم يارب هک تسا لوادـتم هک تسا ملع دنتـشاذگ یقاب هک ار هچ نآ دـنراذگ و ياـج هب دوخ زا يزیچ اـت دـندرکن هدافتـسا يداـم یگدـنز عفن هب دوخ بصنم

تهج نیمه هب دیاش هدرک رکذ تیاور رد هک ار ملع صوصخ و دـشاب . یلاعت قح هیحان زا هک یملع اصوصخ دـشابیم ، روما فرـشا رکذ نآ رد لام ثیروت مدـع ملع و رد تثارو هدـش نایب ءاملع فاصوا هک تیاور نیا رد نوچ تفگ ناوتیمن نیا رب انب تسا . هدوب

. دنربیم ثرا ار ثیدح ملع و ارصحنم ءاملع هک ینعم نیا رد تسا رهاظ هدش

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 74

______________________________

ثیدح 26. ، 416 ص 414 - س ،) ) ینیمخ ماما نیعبرا ، ( 1) 104 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ثیدح هب یـسایس تهج يور تسین و ثیدـح ءزج هک تسا هدـش لییذـت ۀـقدص . ها�نکرت ام ۀـلمج . هب ثیدـح نیا دراوم ، یـضعب رد هک نیا هب لامتحا اب هک تسنیا تفگ ناوتیم اجنیا رد هک يزیچ تیاـهن « 1 . » دشابیم مه هماع هقف رد ثیدح نیا نوچ هدـش ، هفاضا

نکیل ءاملعلل . ءایبنألل ناک ام لک میئوگب . مییامنب و ءایبنألا . هثرو ءاملعلا ۀـلمج . قالطا هب کـسمت میناوتن اـم دـشاب هنیرق تـالمج نیا ثرا ءایبنا ملع زا طقف ءاملع هک نیا رد دراد روهظ تیاور دیئوگب هک دوش بجوم تالمج نیا ندوب هنیرق لامتحا هک تسین روط نیا

بلاطم نآ تیاور نیا تشاد و ام بلطم رب تلالد هک میدرک رکذ البق هک یتایاور تیاور و نیا نیب دوش عقاو هضراعم دعب دنربیم و . دوشیمن هدافتسا تیاور نیا زا يزیچ نینچ دنک . مده ار

صن قیرط زا هیقف تیالو تابثا

هراشا

تیـالو و رما تسا و هتـشاذگن ثرا هب يزیچ ملع زج ص ) ) للا�

ه لوـسر هـک دوـشیم هدافتـسا تـیاور زا هـک دوـش هـتفگ اـضرف رگا و نآ ۀـفیلخ ع ) ) ریما ترـضح هک میدرکیمن هدافتـسا یثراو ) یلع ) دوـمرفیم ص ) ) للا

�ه لوـسر دوـخ رگا تـسین و یثرا مـه تفـالخ

هک میئوگب میوش و ثبـشتم صن هب مالـسلا مهیلع همئا نینمؤملا و ریما تفـالخ هب عـجار هک میراـچان تروـص نیا رد تسا . ترـضح نآ رب انب نوچ مییوگیم . هیقف تیالو هب تبسن ار بلطم نیمه تسا و هدرک بوصنم تفالخ هب ار ع ) ) نینمؤملا ریما ص ) ) للا

�ه لوسر

هک یتایاور تیاور و نیا نیب قیرط نیا هب دـنبوصنم . تموکح تفالخ و هب ص ) ) للا�

ه لوسر فرط زا اهقف دـش رکذ اـقباس هک یتیاور . مینکیم عمج دراد بصن رب تلالد

______________________________

ص 110"، ج 1 ، یمرادلا ، ننس .. " لمعلا ؛ لوقلا و لبق ملعلا باب ملعلا "،" باتک ص 25 ". ج 1 ، يراخب ، حیحص رد قوف ثیدح ( 1)ثیدـح " ملعلا ، بلط یلع ثحلا باب ملعلا "،" باـتک ص 57 "، ج 4 ، دواد ، یبا ننـس ثیدـح 342 ؛ " ملاعلا ، ملعلا و لضف یف باـب

. تسا هدمآ قوف هلمج هفاضا اب ص 10 ج 1 ، لبنح ، نب دمحا مامالا دنسم رد هقدص "و هانکرت ام هفاضا " نودب و .. 3641 ؛105 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

يوضر هقف زا يدیؤم

ینب یف ءاـیبنالا ۀـلزنمک تقولا اذـ�ه یف هیقفلا ۀـلزنم نومـضم .: نیا هب دـنکیم لـقن یتیاور «. 2 » يوـضر هـقف زا . یقارن « 1 » دـئاوع رد . تسا لیئارسا ینب ناربمایپ ماقم لثم نامز نیا هیقف ماقم « 3 . » لیئارسا

. درک کسمت نآ هب دیؤم ناونع هب ناوتیم یلو هدش رداص ع ) ) اضر ماما زا يوضر . هقف هک . میئوگب میناوتیمن هتبلا دـشیم هتفگ ءاـیبنا یتـهج زا ناـنآ هب دـیاش دـندوب و یـسوم ترـضح ناـمز رد هک یئاـهقف لیئارـسا . ینب ءاـیبنا زا . دارم تسناد دـیاب

هک یتقو دیاش دنتـشاد و یئاهراک وا يوریپ هب دـندوب و ترـضح نآ عبات همه دـندوب یـسوم ترـضح نامز رد هک یئاهقف دـشابیمن .نیا اما میرادـن قیقد عالطا اهنآ عضو زا ام هتبلا دادیم رارق مه ناـشرما یلو داتـسرفیم یئاـج هب غیلبت يارب ار ناـنآ یـسوم ترـضح يارب تسه ص ) ) للا

�ه لوسر ترـضح يارب هک یئاهزیچ همه تسا و لیئارـسا ینب ءاـیبنا زا ع ) ) یـسوم ترـضح دوخ هک تسا مولعم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 75

ار هچ نآ میمهفیم تیاور رد « 4 » هلزنم مومع زا ام نیا رب انب ناشتلزنم ماقم و هبتر و فـالتخا هب هتبلا تسا هدوب مه یـسوم ترـضح . دشابیم مه اهقف يارب هدوب مدرم رب تیالو تموکح و رما رد یسوم ترضح يارب هک

تادیؤم ریاس

موی رختفأ تسا .: هدومرف ص ) ) مرکا ربمغیپ هک دننکیم لقن یتیاور مه « 5 » رابخالا عماج زا ______________________________

نایب رد باـتک ق .). "1245 ه . ) یناشاک یقارن رذ یبا نب يدـهم نب دـمحا الم هتـشاگن " ماکحالا هلدا تاـمهم نم ماـیالا دـئاوع ( 1). تسا هتفای بیترت هدیاع " رد 88 " یعرش و ماکحا طابنتسا دعاوق

یلو دناهداد تبسن ع ) ) اضر ماما هب ار نآ مالعا زا یخرب هک تسا یهقف ماکحا زا ياهعومجم ناونع يوضر " هقف ای " اضرلا " هقف ( 2)1406 ه. ع .) ) اضر ماما یناهج هرگنک رـشن ع ،) ) اضرلا یلإ بوسنملا هقفلا باتک همدقم دناهدرک . دیدرت نآ تبـسن تحـص رد یخرب

ق.ثیدح 7. ص 186 ، مایالا ، دئاوع ( 3)

؛ تسا لیئارسا ینب ناربمایپ گنـسمه رظن ره زا اهقف تلزنم دنامهفیم روکذم ثیدح قالطا هک تسا نآ تلزنم " مومع زا " دارم ( 4). دشاب هدروخ صیصخت هعماج هرادا تماما و لثم يدروم رد تلزنم ، رد میمعت نیا هک نآ نودب

یلع نب دمحم نب دمحم مان هب تسا یصخش نآ زا قیقحت هب اما هتفای ، ترهـش قودص خیـش مان هب هک تسا یباتک رابخالا ، عماج ( 5)(. 37 ص 33 - ج 5 ، ) هعیرذلا باتک تسین . هتسناد نییعت هب و تسا . هتسیزیم يرجه مشش نرق رد هک

106 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو تما ياملع و درک ، مهاوخ تاهابم راـختفا و متما ياـملع هب تماـیق ةرود رد « 1 . » یلبق ءا�یبنأ رئا�سک یتمأ ءا�ملع و یتمأ ءاـ�ملعب ۀـما�یقلا

. تسا ام بلطم تادیؤم زا مه تیاور نیا دنقباس . يایبنا ریاس لثم نم : نومضم نیا هب دنکیم لقن « 3 . » ررغ زا . یتیاور « 2 . » كردتسم رد .

. دشابن حیحص هک دیآیم رظن هب یلو هدش لقن زین سانلا . یلع امکح ظفل . هب و دنمدرم . رب مکاح ءاملع « 4 . » نلا�سا یلع کح

�ما ءا�ملعلا

یکی حضاو و شتلالد « 5 » دوب ربتعم شدنس رگا مه تیاور نیا تسا . هدوب سانلا . یلع ماکح تروص . هب ررغ . دوخ . رد هک دش هتفگ . درک رکذ دیئات يارب ناوتیم هک تسه يرگید تایاور تسا . تادیؤم زا

زا تیاور نیا ءاملعلا . يدـیا یلع ماکحالا رومالا و يراـجم ناونع . تحت تسا « 6 . » لوقعلا فحت تیاور تایاور ، هنوگ نیا ۀـلمج زا هدومرف لقن ع ) ) بلاط یبا نبا یلع نینمؤملا ریما زا هک ع ) ) ءادهشلا دیس ترضح زا تسا یتیاور لوا تمسق هتفای : لیکشت تمسق ود

دروم رد اهقف هک یفئاظو و هیقف . تیالو ةراب . رد تسا ءادهشلا دیس ترضح قطن مود تمـسق و رکنم . زا یهن فورعمب و رما ةراب . رد رد داریا و انم . رد . ار روهشم قطن نیا دنراد . ماکحا يارجا یمالسا و تموکح لیکشت روظنم هب رئاج یتلود هاگتـسد هملظ و اب هزرابم

ود تیاور نیا زا تسا . هدومرف حیرشت يوما رئاج تلود دض رب ار دوخ یلخاد داهج تلع نآ ______________________________

. متسیب لصف ص 38 ، رابخالا ، عماج ( 1)هک ق ). 1320 ه . ) يرون یسربط دمحم یلع ازریم نب یقت دمحم ازریم نب نیسح ازریم زا لئاسملا ، طبنتـسم لئاسولا و كردتـسم ( 2)نآ رد هک یثیداـحا رکذ هب هعیـشلا ، لـئاسو هلمکت ناونع هب ار دوـخ فیلاـت نیا يو تسا . هدروآ درگ ثیدـح دودـح 23000 نآ رد

لاجر و ملع رد ياهمتاخ لصفم و یتسرهف فلوم و هدـش ، میظنت لئاسو بیترت ساسا رب باـتک تسا . هداد صاـصتخا هدـماین باـتک

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 76

. تسا هدوزفا نآ رب هیارد 510 ، ) يدمآ دمحم نب دحاولا دبع نب دمحم نب دـحاولا دـبع حوتفلا وبا زا بلاط یبا نب یلع مالک نم ملکلا ررد مکحلا و ررغ ( 3)

. تسا هدش بترم ابفلا فورح بیترت هب هک ع ) ) یلع ترضح راصق تاملک ظعاوم و يواح ق ). ه .تافـص باوبا "،" اضقلا باـتک ،" ص 316 ج 17 ، لـئاسولا . كردتــسم ثیدــح 559 . لوا ، لــصف مـلکلا . ررد مــکحلا و ررغ ( 4)

ثیدح 17. باب 11 ، " یضاقلا ،. تسا لسرم یگمه باتک نیا تایاور تسا و هدش لقن مکحلا ررغ زا تیاور ( 5)

هبعـش نب نیـسح نب یلع نب نسح دمحم وبا طسوت هدـش يروآعمج لوسرلا لآ نع ظعاوملا مکحلا و نم اج امیف لوقعلا فحت ( 6)ص 400. ج 3 ، هعیرذلا : قودص . خیش رصاعم دیفم و خیش خیاشم زا مراهچ و نرق ياملع زا یبلح ، ینارح

107 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو رئاج ماکح رکنم ، زا یهن فورعمب و رما اب دوخ و داهج اب دیاب اهقف هک نیا يرگید و هیقف » تیالو » یکی دیآیم : تسد هب مهم بلطم

رارقرب ار یمالـسا تموکح نوگنرـس و ار رئاج تموکح رادیب ناناملـسم یمومع تضهن ات دننادرگ رادیب ار مدرم لزلزتم و اوسر و ار :. تیاور کنیا دزاس .

و «« 1 » مثإلا مهلوق نع را�بحألا و برلا نوینا� مها�هنی ا�ل ول » لوقی ذإ را�بحالا یلع هئا�نث ءوس نم هءایلوأ هب للا

�ه ظـعو اـ�مب ساـنلا اـهیأ اوربتعا

نم نوری اونا�ک مهنأل مهیلع ، کـل�ذ للا �

ه باـ�ع اـ�منإ و « 2 . » نولعفی اوناـ�ک ـا�م سئبل : » هلوق ی�لإ لیئا�رـسإ ینب نم اورفک نیذلا نعل لاـق .:ا�لف : » لوقی للا

�ه و نورذحی ، امم ۀـبهر و مهنم نولا�نی اونا�ک ا�میف ۀـبغر کل�ذ نع مهنوهنی ا�لف دا�سفلا ، و رکنملا مهرهظأ نیب نیذلا ۀـملظلا

للا�

ه أدبف «.« 4 » رکنملا نع نوهنی و فورعملاب نورمأی ضعب ءا�یلوأ مهـضعب تا�نمؤملا و نونمؤملا و » لـا�ق و « 3 . » نوشخا و نلا �سا اوشخت

نأ کلذ و اهبعـص . و اهنیه اهلک ، ضئارفلا تماقتـسا تمیقأ ، و تیدأ اذإ ا�هنأب هملعل هنم ، ۀـضیرف رکنملا نع یهنلا و فورعملاب رمأـلاب نم تاقدصلا ذـخأ و مئانغلا و ءیفلا ۀمـسق و ملاظلا ، ۀـفلاخم و ملاظملا در عم مالـسإلا یلإ ءاعد رکنملا نع یهنلا و فورعملاـب رمأـلا

.. اهقح یف ا�هعضو و اهعضاوم و فیرشلا مکباهی ۀبا�هم ، سانلا سفنأ یف للاب

�ه و ۀفورعم ، ۀحیـصنلا و ةروکذم ریخلاب و ةروهـشم ملعلاب ۀبا�صع ، ۀـباصعلا ، اهتیأ ، متنأ مث

یف نوشمت و اـهبالط ، نم تعنتما اذإ جـئاوحلا یف نوعفـشت هدـنع ، مکل دـی ـال و هیلع مکل لـضف ـال نم مکرثؤی و فـیعضلا ، مکمرکی هقح رثکأ نع متنک نإ و ۀـ�هلا ، قحب ما�یقلا نم مکدـنع یجری امب هومتلن ا�منإ کلذ لک سیل أ ربا�کألا . ۀـمارک و كولملا ۀـبیهب قیرطلا

يذلل اهب مترطاخ اسفن و ال هومتلذب ؛ الام ا�لف متبلطف . مکمعزب مکقح اما و متعیـضف . ءا�فعضلا قح اماف ۀمألا ، قحب متففختـساف نورـصقت ،اهیا مکیلع ، تیـشخ دـقل هباذـع . نم اـنا�ما و هلـسر ةرواـجم و هتنج للا

�ه یلع نونمتت متنأ للا .

�ه تاذ یف اـ�هومتیداع ةریـشع ـال و اـهقلخ ؛

للاب�

ه متنا و نومرکت للاب ال �

ه فرعی نم و اهب ؛ متلـضف ۀلزنم للا �

ه ۀمارک نم متغلب مکنأل هتامقن نم ۀـمقن مکب لحت نأ للا ،�

ه یلع نونمتملا و نوعزفت ؛ مکئا�بآ ممذ ضعبل متنأ و نوعزفت ، الف ۀضوقنم للا

�ه دوهع نورت دق و نومرکت . هدا�بع یف

______________________________

(. 63 هدئام / ( 1)(. 81 - 80 هدئام / ( 2)

(. 44 هدئام / ( 3)(. 71 هبوت / ( 4)

108 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ؛ نونیعت ا�هیف نم ا�ل و نولمعت مکتلزنم یف ا�ل و نومحرت ؛ ا�ل ۀلمهم ، نئادـملا یف نمزلا و مکبلا و یمعلا و ةروقحم ، ص ) ) للا

�ه لوسر ۀـمذ

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 77

سانلا مظعأ متنأ و نولفا�غ . هنع متنأ و یها�نتلا ، و یهنلا نم هب للا �

ه مکرمأ امم کل�ذ لـک نونمأـت . ۀـملظلا دـنع ۀـعنا�صملا و ناـهدالاب و هلالح ی�لع ءانمألا للاب

�ه ءاملعلا يدیأ یلع ماکحألا و رومالا يرا�جم نأب کلذ نوعست . متنک ول ءا�ملعلا . لزا�نم نم هیلع متبلغ ا�مل ۀبیـصم

متربص ول و ۀحضاولا . ۀنیبلا دعب ۀنسلا یف مکفا�لتخا و قحلا نع مکقرفتب الإ کلذ ، متبلـس ا�م و ۀلزنملا ، کلت نوبولـسملا متنأف همارح . و نم ۀـملظلا متنکم مکنک�ل و عـجرت . مکیلإ و ردـصت مکنع و درت مکیلع للا

�ه روـمأ تناـک للا ،

�ه تاذ یف ۀـنوؤملا مـتلمحت و يذأـلا یلع

مکبا�جعإ و توملا نم مکرارف کلذ یلع مهطلس تاوهشلا ، یف نوریسی و تا�هبشلاب نولمعی مهیدیأ یف للا �

ه رومأ متملستسا و مکتلزنم . بولغم هتشیعم ی�لع فعضتسم نیب و روهقم ، دبعتسم نیب نمف مهیدیأ ، یف ءا�فعضلا متملسأف مکتقرا�فم . یه یتلا ةایحلاب

بیطخ هربنم یلع مهنم دـلب لک یف راـبجلا . یلع ةارج و رارـشألاب ءادـتقا مهئاوهأـب ، يزخلا نورعـشتسی و مهئارآـب کـلملا یف نوبلقنی ۀفعضلا یلع ةوطـس يذ و دینع ، رابج نیب نمف سما�ل ، دی نوعفدی ا�ل لوخ مهل سانلا و ۀطوسبم ، اهیف مهیدیأ و ةرغا�ش ؛ ضرالاف عقـصی ،

نینمؤملا یلع لما�ع و مولظ قدـصتم و موشغ شا�غ نم ضرألا و بجعأ ، ا�ل یل ا�م و ابجع ، ا�یف دـیعملا . ئدـبملا فرعی ا�ل عا�طم دـیدش ،یف اسفا�نت نم

�ا ناک ـا�م نکی مل هنأ ملعت کنإ للا ،

�مه ـا�ننیب . رجـش اـ�میف همکحب یـضا�قلا و ـا�نعزا�نت هیف اـ�میف مکاـ�حلا للاـف

�ه میحر . ریغ مهب

و كدابع ، نم نومولظملا نمأی و كدالب ؛ یف حالـصالا رهظن و کنید ؛ نم ملا�عملا يرنل نک�ل و ماطحلا . لوضف نم اسامتلا ال و نا�طلس و للا ،

�ه انبسح و مکیبن . رون ءافطإ یف اولمع و مکیلع ۀملظلا يوق انوفصنت و انورصنت مل « 1 » نإف کماکحأ و کننس کضئارفب و لمعی

تربع هداد راـبخا . زا . ییوگدـب تروص هب شناراد تسود هب ادـخ هک يدـنپ زا مدرم يا « 2 . » ریـصملا هیلإ و ا�نبنأ ، هیلإ و ـا�نلکوت ، هیلع يریگولج نانآ يراوخمارح و دوهی ) ینعی ) نانآ ۀـناراک هانگ راتفگ زا رابخا ینید و ياملع دـیابن ارچ : » دـیامرفیم هک اـجنآ دـیریگب ،

رفک هک لیئارـسا ینب زا هدـع نآ : » دـیامرفیم و تسا ،» هدوب دـب یلیخ دـناهدروآیم دوـجو هب هدادیم و ماـجنا هچ نآ یتـسار دـننک ،: دیامرفیم هک اجنآ ات دندش .» تنعل دندیزرو

______________________________

تسرد یلو هدمآ ، مکناف » » يرافغ ربکا یلع ياقآ حیحصت هب لوقعلا » فحت » باتک یپاچ ۀخسن رد زین باتک و نیا ياههخسن رد ( 1)زا روکذم ترابع دنتـشاد ناعذا دش لصاح ناشیا اب هک یـسامت یط زین يرافغ ياقآ ناف .) ) تسا هدمآ باتک نتم رد هک تسا نامه

. تسا هدش یشان یپاچ طلغ ص 271. لوقعلا ، فحت ( 2)

109 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو تمالم ۀیام درامـشیم و بیع ناشیارب تهج نیا زا ار نآ ادخ تقیقح ، رد تسا .» هدوب دب یلیخ دناهدادیم ماجنا هچ نآ هک یتسار »یقـشع رطاخ هب دندرکیمن ناشعنم زاب دناهتخادرپ و داسف يراک و تشز هب ناراک متـس هک دـندیدیم دوخ مشچ اب نانآ هک دزاسیم

ادـخ هک یلاـح رد دـندادیم ، هار لد هب ناـنآ بیقعت رازآ و زا هک یـسرت رطاـخ هب زین دنتـشاد و ناـنآ زا دوـخ ياـه یتفاـیرد هب هـک هب رما ار رگیدمه دنرگیدکی ، راد هدهع ربهر و راد و تسود نمؤم نادرم دیامرفیم .: و دیـسرتب . نم زا دیـسرتن و مدرم زا دـیامرفیم :

.. دننکیم رکنم زا یهن فورعم و ادخ تسا ) نانمؤم لباقتم يربهر يراد و هدهع يراد و تسود رهظم هک یتافص نانمؤم تافـص ندرمـش رد هیآ نیا رد هک مینیبیم )

رکنم زا یهن فورعم و هب رما رگا هک دنادیم اریز درامـشیم ، بجاو ار نیا تسخن دنکیم و عورـش رکنم زا یهن فورعم و هب رما زا رما هک . تسا ببـس نیدب نآ و دش . دهاوخ رارقرب یگمه لکـشم ات هتفرگ ناسآ زا تابجاو ۀمه دوش رارقرب هعماج رد دریگب و ماجنا

ناگدید متس قوقح ندنادرگزاب ۀفاضا هب یجراخ ) يداقتعا داهج ینعی . ) مالسا هب توعد زا . تسا ترابع رکنم . زا یهن فورعم و هب مالسا ۀنالداع نوناق قبط یگنج دمآرد یمومع و ياهتورث هک نیا يارب ششوک و یلخاد ) ) نارگمتس اب هزرابم تفلاخم و ناشیا و هب

رد مه دوش و هتفرگ يروآ و عمج نآ بجاو حیحـص و دراوم زا هنابلطواد ) ای یمازلا ياهتایلام ۀمه تاکز و ) تاقدـص دوش و عیزوت

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 78

. دسرب فرصم هب نآ حیحص یعرش و دراوم هب دوـشیم و داـی یکین هـب امـش زا دـیراد و ترهـش ندوـب ملاـع مـلع و هـب هـک یهورگ يا هورگ ! يا امـش مـتفگ ، هـچ نآ رب هوـالع

يروط هب دیاهدرک ادیپ تباهم هوکـش مدرم لد رد ادـخ رطاخ هب و دـیاهدش ، فورعم هعماج رد ییامنهار ییوگزردـنا و یهاوخریخ و امش دیراد وا رب یتردق هن دیرادن و وا رب يرترب چیه هک سک نآ دزیخیمرب و امش میرکت هب ناوتان دراد و میب امـش زا ردتقم درم هک

زا مدرم ۀیمهـس اـی ) جـئاوح دراوم رد درادیم ، ینازرا امـش هب هتـشاد غیرد دوخ زا ار شیوخ ياـهتمعن تسا و هداد يرترب دوـخ رب ار مدـق ناگرزب يراوگرزب ناهاشداپ و تباـهم هوکـش و اـب هار رد و دـینکیم ، تطاـسو دوشیمن تخادرپ مدرم هب یتقو یمومع ) هنازخ نوناق يارجا هب هک دوریم دیما امـش هب هک دیاهدرواین تسد هب تهج نیا زا ار يونعم ياهتردق تامارتحا و نیا ۀمه ایآ دـیرادیمرب .

قح الثم دیاهتـشاذگ ، ورف دیراد هدهع هب هک ار یهلا قوقح رتشیب دیاهدمآ ؟ هاتوک ادخ نیناوق رتشیب دروم رد هچ رگ دیدنبب رمک ادـخ شیوخ قـح هچ نآ لاـبند هب لاـح ناـمه رد اـما دـیاهدرک عیاـض ار تردـق یب ناوتاـن و دارفا قـح دیاهتـشاذگ ، ورف راوـخ و ار تلم

هن دیاهدرک و جرخ یلوپ هن دیاهتساخرب دیرادنپیم 110 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دوخ قح دیراد و وزرآ امـش دیاهداتفا . رد ادخ رطاخ هب یهورگ هلیبق و اب هن دیاهتخادنا و رطخ هب هدـیرفآ ار نآ هک نآ هار رد ار ناج دیراد ادخ زا یتاراظتنا نینچ هک یناسک يا نم دراد . ینازرا امش هب ار شباذع زا ینمیا شناربمایپ و ینیشنمه شتشهب و هک دینادیم

ار یناسانـش ادخ یلو دیاهدیـسر دنلب یتلزنم هب ادخ تزع تمظع و ۀیاس رد اریز دتفا ، ورف امـش رب شمـشخ تبکن هک مکانمیب نیا زا رب تهج نآ زا زین و دیمارتحا . دروم شناگدنب نایم رد ادخ رطاخ هب امش هک نآ لاح دینکیمن ، مارتحا دنتـسه یـسانش ادخ رـشان هک

یلاح رد دیوشیمن نارگن اما تسا هداهن اپ ریز هتـسسگ و « 1 » هدش ادخ ربارب رد هک یتادهعت دـینیبیم دوخ مشچ هب هک مکانمیب امش یب دروم « 2 » هتفرگ ماجنا ربمایپ ربارب رد هک یتادـهعت کـنیا دـیوشیم و ناـشیرپ نارگن و ناتناردـپ تادـهعت زا ياهراـپ رطاـخ هب هک

نأش و قباطم هن و دوشیمن . محرت اهنآ رب دناهدنام و تسرپرـس یب اهرهـش ۀمه رد ناوتان ناریگ نیمز و اهلال ، نایانیبان ، تسا . یئانتعا ینابز و برچ اب دـینکیم . کمک ای انتعا دـشوکب امـش نأش ءاقترا رد دـنکب و يراـک نینچ هک یـسک هب هن دـینکیم و راـک ناـتتلزنم هب ادخ هک تسا ییاهروتسد اهنیا مامت دینادرگیم . نمیا مکاح ، ناراک متس تردق ربارب رد ار دوخ ناراک ، متس اب شزاس یسولپاچ و رت نیگمهس مدرم ۀمه بئاصم زا امش تبیصم دیزرویم ، تلفغ اهنآ زا امش هداد و نتشادزاب ندرک و یهن ار رگیدمه ای یهن تروص

بیوصت یئاضق و ماکحا رودـص روشک و يرادا نایرج تقیقح ، رد نوچ دـناهتفرگ . زاب امـش زا ار یئاـملع ماـقم تلزنم و اریز تسا ،ار ناتماقم کنیا اما دشاب . هدرپس دـنمارح لالح و ياناد یهلا و یقوقح نیما هک یناحور نادنمـشناد تسد هب دـیاب روشک ياه همانرب

نوناق ینعی ) قح روحم رود زا هک نیا زج درادـن یتلع چـیه دـیاهداد تسد زا ار یماقم نینچ هک نیا و دـناهدوبر ، هتفرگزاب و امـش زا ادـیپ فـالتخا دراد دوـجو نآ تیفیک تقیقح و رب نشور لـئالد هک نـیا زا سپ تنـس ةراـب رد دـیاهدنکارپ و ادـخ ) مـکح مالـسا و

تاررقم دیدشیم يراوگان لمحت هب رـضاح ادخ هار رد دیدوب و ابیکـش یتحاران هجنکـش و رب هک دـیدوب ینادرم رگا امـش دـیاهدرک .نیا ات دیداد لاجم ناراک متس هب امـش اما دیدوب . اهراک عجرم دشیم و رداص امـش تسد هب دشیم و هدروآ امـش شیپ بیوصت يارب

ةدیسوپ ساسا رب ات دتفیب ناشیا تسد هب تسا عرش هب دیقم انوناق هک یتموکح دیتشاذگ و دنناتسب ، امش زا ار ماقم ______________________________

. دزاسیم ار یمالسا ۀعماج تابسانم تاماظن و هک یعامتجا ياهدادرارق ینعی ، ( 1)یلع و شنانیشناج ، زا يوریپ تعاطا و دهعت نینچ ، مه هدش ، دهعت ص ) ) مرکا ربمایپ اب تعیب قیرط زا هک یمالسا تابـسانم ینعی ، ( 2)

. هتفرگ ماجنا ربمایپ ربارب رد مخ ریدغ رد هک شدالوا ، 111 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 79

زا امـش رارف تموکح ، رب نانآ طلـست ۀیام دنزاس . هشیپ ار توهـش عانقا یگماکدوخ و ۀقیرط و دـنزادرپ ؛ تموکح هب نامگ سدـح و راتفرگ نارگمتـس نیا لاگنچ هب ار ناوتان ةدوت هیور ، هیحور و نیا اـب امـش اـیند . نازیرگ یگدـنز هب ناتیگتـسبلد دوب و ندـش هتـشک

تنطلـس بالجنم رد هنارـسدوخ ماکح و شنان ، بآ و نیمات مرگرـس راوهراـچیب يرگید دـشاب و هتفوک رـس راوهدرب یکی اـت دـیدروآ رهش ره رد دنزرو . یخاتـسگ ادخ ربارب رد دندرگ و نایوخدب وریپ دنروآ ، راب هب ییاوسر گنن و شیوخ يزابـسوه اب دنروخ و هطوغ

دنناشیا و ةدنب مدرم تسا . هداشگ نآ رد ناشتـسد هدنکارپ و ناشیاپ ریز نطو كاخ تسا . هتـشامگ هدمآ و ربنم رب ناشیا زا يرونخس اهنآ هب دـبوکیم و ار ناگراچیب رگید مکاح تسا و هاوخدـب زرو و هنیک روتاـتکید و مکاـح ، کـی دـنرادن . ار دوخ زا عاـفد تردـق

! یتفگش هن ارچ و اتفگش ! ار ! ازج زور هن دسانشیم و ار ادخ هن هک تسا طلسم یئاورنامرف رگید نآ و دنکیم ، يریگ تخس يردلق و نابرهمان و رادنب ، یلاها هب تبسن شرادناتـسا تسا و زرو متـس شتایلام رومام هک تسا يراک متـس زابلغد درم فرـصت رد هعماج هک هچ نآ ةراب رد درک و دهاوخ يرواد تموکح و میا هتـساخرب شکمـشک هب شاهراب رد هچ نآ دروم رد هک تسا ادـخ تسا . محریب

. درک دهاوخ عطاق مکح شیوخ يار اب هداد خر ام نیب تباقر میا ) هتفرگ شیپ يوما ۀمکاح هاگتـسد دـض رب اریخا هک يا هزرابم ینعی « ) 1 » هدزرـس ام زا هچ نآ ینادیم وت کش یب ایادخ !

ناشخرد ياهـشزرا لوصا و هک هدوب نیا يارب هکلب دئاز ، ياهتمعن تورث و يوجتـسج هن هدوبن و یـسایس تردـق ندروآ تسد هب رد ناشملـسم قوقح زا رادروخرب نمیا و ار تاهدز متـس ناگدنب میروآ و دـیدپ تاحالـصا تروشک رد میهد و هئارا مییامنب و ار تنید

. دوش لمع تماکحا نیناوق و ننس و هب يا و هتشاد ررقم هک یفئاظو هب ات زین و مینادرگ ،دنتـشاد و اور متـس امـش رب هک یئاهتردـق زا ار ام داد دـینکیم و يرای دوصقم نیا ماجنا رد ار ام نید ) ياملع هورگ ) امـش نیا ، رب انب وا يوس هب مینکیم و هیکت وا رب تسا و تیافک ار ام هناگی يادخ دیناتسیم دندیشوک ناتربمایپ لعـشم ندرک شوماخ رد هک یناسک

. تسا وا هب تشگزاب وا و تسد هب تشونرس میروآیم و ور لها سلجم ، نیرـضاح صوصخم ، ۀتـسد هب باطخ رابحالا . یلع هئانث ءوس نم هءایلوأ هب للا

�ه ظعو امب ساـنلا اـهیأ اوربتعا دـیامرفیم .:

زور نآ يایند مدرم ای تکلمم و لها دلب ، رهش و ______________________________

. میاهتفرگ شیپ يوما ۀمکاح هاگتسد دض رب هک ياهزرابم ینعی ، ( 1) 112 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

اب دـنوادخ تسا هدـمآ نآرق رد هک سانلا . اـهیأ اـی لـثم .: دوشیم ، لـماش دونـشب ار ادـن نیا هک ناـمز ره رد ار سک ره هکلب تسین ،. ءایلوا زا . روظنم تسا . هداد دنپ نانآ هب هدومرف و هظعوم ار شیوخ ءایلوا اهنآ ، ۀـیور راکنتـسا دوهی و ياملع ینعی رابحا . هب . ضارتعا

. دشاب مالسلا مهیلع همئا روظنم هک نیا هن دنشابیم تیلوئسم ياراد هعماج رد دنراد و ادخ هب هجوت هک دنتسه یناسک و. نوینابر . هیآ . نیا رد دـنوادخ نوعنـصی ». اونا�ک ا�م سئبل تحسلا ، مهلکأ و مثإلا مهلوق نع را�بحألا و برلا

نوینا� مها�هنی ـا�ل ول » لوقی ذا هناراک هانگ راتفرگ ینعی مثا . لوق زا . ار ناراک متـس دـناهدوب دوهی ینید ياملع هک اهنآ ارچ هک دـهدیم رارق شهوکن دروم ار رابحا .

. دناهتشادن زاب هدرکن و یهن يراوخمارح ینعی تحـس . لکا زا . دشاب و نآ لاثما قئاقح و فیرحت تمهت و يزادرپ و غورد زا معا هک یمالـسا ۀعماج ياملع هکلب دراد . يراصن ياملع هب صاصتخا هن درادن و دوهی ياملع هب صاصتخا حیبقت شهوکن و نیا تسا یهیدب

ناراک متـس تسایـس هیور و ربارب رد رگا مه یمالـسا ۀـعماج ینید ياـملع نآ ، رب اـنب دوشیم . لـماش ار ینید ياـملع یلک روط هب و هدنیآ هتشذگ و ياهلسن تسین ، هتشذگ لسن فلس و هب طوبرم طقف رما نیا دنریگیم رارق ادخ حیبقت شهوکن و دروم دننیشنب تکاس

دنریگب و تربع مه یمالـسا ۀعماج ياملع هک هدومرف رکذ نآرق هب دانتـسا اب ار عوضوم نیا ع ) ) ریما ترـضح دـنناسکی مکح نیا رد . دنیامنن توکـس فرحنم رگمتـس و ۀمکاح ياهتئیه ربارب رد دنتـسیان و زاب رکنم زا یهن فورعم و هب رما ۀفیظو يادا زا دنوش و رادـیب

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 80

: تسا هدومرف دزشوگ ار هتکن ود نوینابرلا .. مهاهنی ول ال ۀیآ . هب داهشتسا اب ترضح کی هاگ ره هکنانچ تسا . كرتشم فئاظو نامه ماجنا رد نارگید یهاتوک زا شیب شررض فئاظو ، رد املع يراگنا لهس هک نیا 1

توکـس نارگمتـس ربارب رد الثم دـندرک یهاتوک هفیظو رد ءاملع رگا نکیل دـسریم ، وا دوخ هب شررـض دـنکب یفالخ راـک يرازاـب يارب نآ عفن دندرکن توکـس دـننک تبحـص دـیاب هک اج نآ دـندرک و لمع هفیظو هب رگا و دوشیم ، مالـسا هجوتم شررـض دـندومن

. تسا مالسا يراوخمارح ینعی تحس . لکا و يزادرپ . غورد ینعی مثا . لوق يور . درک یهن تسا عرـش فلاخم هک يروما ۀمه زا دیاب هک نیا اب 2

. دریگ رارق هزرابم تفلاخم و دروم رتشیب یتسیاب تسا و رتکانرطخ تارکنم ۀمه زا رکنم . ود . نیا هک دنامهفب ات تسا هدرک هیکت 113 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مالسا و تیثیح ابلاغ دراد و ررض نیملسم مالسا و يارب ناشتسایس رادرک و زا شیب رگمتس ياههاگتـسد تاغیلبت راتفگ و یهاگ نوچ يریگولج ناراک متـس ۀـناراک هانگ تاغیلبت تسردان و راتفگ زا ارچ هک دـنکیم شهوکن دـنوادخ دزادـنایم . هرطاخم هب ار نیملـسم

ارجا نم هک تسا هنوگ نیمه ادخ ماکحا متـسه و یهلا تیـشم تلآ متـسه و للا .�

ه هفیلخ نم . درک اعدا هک ار يدرم نآ ارچ دندرکن ؟؟ دندرکن بیذکت دشیمن شرـس تلادع الوصا هک یتروص رد منکیم ارجا میوگیم و نم هک تسا نیمه یمالـسا تلادـع منکیم ،هک ار هملظ دـندرکن ؟ يریگولج ارچ دراد هعماج يارب يدایز ررـض هک ار هناراک هانگ ياهفرح نیا تسا ، مثا . لوق نانخـس . هنوگ نیا زاب ناهانگ نیا زا دندرکن و یهن ارچ دندز مالسا هب هبرض دنتشاذگ ، مالـسا رد اهتعدب دندش ، بکترم اهتنایخ دندز ، طوبرمان ياهفرح

؟ دنتشادناضتقا نینچ یمالـسا لدع هک نیا مسا هب تشاذگ مالـسا رد یتعدب درک . ریـسفت تسین یـضار ادخ هک روط نآ ار ماکحا یـسک رگا

ادخ نعل دروم دننکن تفلاخم راهظا هاگ ره دننک . تفلاخم راهظا هک تسا بجاو ءاملع رب درک ، ارجا ار مالسا فالخ ماکحا دنکیم للا

�ه ۀنعل هیلعف الإ و هملع ؛ رهظی نأ ملاعللف عدـبلا ترهظ اذإ هک . تسا ثیدـح رد زین و تسادـیپ ، هفیرـش ۀـیآ زا نیا و دـنریگیم ، رارق

راهظا دوخ دوب . دهاوخ وا رب ادخ تنعل هن رگ دنک و راهظا ار شیوخ نید ) ) ملع هک تسا بجاو ملاع رب دیآ دیدپ اهتعدـب نوچ «. 1»یعامتجا داسف هب مدرم ۀماع دوشیم ببس نوچ تسا ، دیفم دشابیم هانگ ملظ و تعدب و تفلاخم هک ماکحا میلاعت و نایب تفلاخم و

رد تعاطا مدع هب دنیامن و يراددوخ ناراک متـس اب يراکمه زا دنزیخرب و هزرابم هب هدرب یپ نید یب ای قساف نئاخ و ماکح ملاظم و يربهر فرط زا رکنم . زا یهن کی . يدراوم نینچ رد ینید ياملع تفلاخم راهظا دـننزب . تسد نئاخ دـساف و ۀـمکاح ياهتردـق ربارب

لاـبند هب ار یتـضهن دروآیم ، لاـبند هـب ار رکنم . زا یهن فلاـخم و . تـضهن کـی و رکنم . زا یهن زا . یجوـم هـک تـسا هعماـج ینید هب دنوشن و میلـست نآ هب فرحنم راک و متـس ماکح رگا هک یتضهن دنراد ، تکرـش نآ رد دنمتریغ راد و نید مدرم ۀمه هک دروآیم

دنهاوخب دنیاین و زاب یهلا ماکحا زا تیعبت یمالسا ۀیور میقتسم طارص ______________________________

ثیدح 2. .. " عدبلا ، باب ملعلا "،" لضف باتک ص 54 ". ج 1 ، یفاک ، لوصا ( 1) 114 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب هک تسا ناناملـسم رب دوب و دـنهاوخ هیغاب . ۀـئف هدز و . تسد هناحلـسم زواجت هب تقیقح رد دـننک ، تکاس ار نآ هحلـسا تردـق اـب ماکحا لوصا و اب قباطم ناگدننک تموکح ۀیور هعماج و تسایـس ات دنزادرپب راک زواجت ماکح ینعی « 1 . » هیغاب ۀئف اب . هناحلسم داهج

. دشاب مالسا داد و دننزیم امـش رـس وت دینیـشنن . تکاس القا دینک ، عفد ار دسافم نیا دیریگب و ار ماکح ياهتعدب ولج دیرادن تردـق العف هک امش

نیا مه یهاگتـسد اهنآ تاراشتنا تاغیلبت و هاگتـسد ربارب رد دیاب دینزب . دایرف دینک ، بیذکت دینک ، راکنا دـینک ، ضارتعا دـینک ، دایرف

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 81

اعدا اهنآ هک تسین نیا یمالـسا تلادع دیوگب تسا ، غورد دیوگب دنک ، بیذـکت دـنیوگیم غورد هب هچ ره ات دـیایب دوجو هب فرط نیا دنراد . اهنآ هک تسا نودم طوبـضم و شاهمانرب ۀمه هدش هداد رارق نیملـسم هعماج اه و هداوناخ يارب هک یمالـسا لدع دننکیم ۀیور لامعا و دب دـنیوگن ال دـنهدن و رارق تجح ار تعامج نیا توکـس هدـنیآ لسن دنـشاب و هجوتم مدرم ات دوش هتفگ دـیاب بلاطم

ار مدرم لام دننک و يراوخمارح ینعی تحس . لکا نارگمتس . هک هدرکیم اضتقا مالسا نیبم نید تسا و هدوب عرـش قباطم ناراک متس . دننک تراغ

ینعی تحس . لکا دوشیم . هتفگ یتقو درادن شرتسگ نالوج و دنکیمن و زواجت دجـسم نیمه ةرئاد زا يا هدع رکف ةرئاد هک اجنآ زا يراوـخمارح و گرزب ةرئاد نآ رگید دـنکیم ، یـشورف مک للاـب

�ه ذاـیعلا هک دـیآیم ناـشرظن هـب هچوـک رـس لاـقب طـقف يراوـخمارح

یگدنیامن مان هب دنروخیم ، ار ام تفن دننکیم ، سالتخا ار لاملا تیب دنعلبیم ، ار گرزب ۀیامرـس کی هک دیآیمن رظن هب نارگتراغ دوخ و بیج هب ار مدرم لوپ هار نیا زا دـننکیم و هناگیب يرورـض ریغ نارگ و ياهالاک شورف رازاب ار ام روشک یجراـخ ياـهیناپمک

هناگیب ناراد هیامرس ______________________________

قحان هب ناناملـسم زا یهورگ دض رب ای دنور ، نوریب موصعم ماما تعاطا زا هک دوشیم هتفگ یناسک هب زواجتم ) هورگ " ) هیغاب هئف ( 1)�یلإ ءیفت تح

ی� یغبت یتلا اولتا�قف �يرخألا یلع ا�مها�دـحإ تغب نإف هدومرف نینچ تارجح هروس هیآ نیمهن رد دـننک . ندـیگنج هب مادـقا .( دندرگزاب ادخ نامرف هب ات دیگنجب دندرک زواجت هک نانآ اب سپ دـندرک ، زواجت رگید هورگ رب ناناملـسم زا یهورگ نوچ . ) للا

�ه رمأ

". ودعلا داهج باوبا زا " باوبا 5 و 24 و 26 " داهجلا ، باتک ،" 55 ، 54 ص 16 ، هعیشلا ج 11 ، لئاسو ص 319 ؛ نایبلا ، ةدبز 115 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تـسدمه ۀمکاح تئیه هب هک مه يزیچان رادـقم و « 1 » دـنربیم دوخ يارب جارختـسا زا سپ هناگیب تلود دـنچ ار ام تفن دـنزیریم .اجک فرـص دـنادیم ادـخ دزیریم تلود قودنـص هب هک یکدـنا ددرگیمرب و ناـشدوخ بـیج هـب رگید قرط زا دـنهدیم ناـشدوخ

نیرتکاـنرطخ كانتـشحو و رکنم . تسا . یللملا نیب ساـیقم رد عیـسو و ساـیقم رد يراوـخمارح و تحـس . لـکا کـی . نـیا دوـشیم .ياه تحـس . لکا هچ . دوش مولعم ات دـینک هعلاـطم اـقیقد ار اههاگتـسد تلود و ياـهراک هعماـج و عاـضوا امـش تسا . نیمه تارکنم

زاب مکاح نایوج دوس يور هب يراوخمارح دمآ و رد هار کی دـهد خر روشک ۀـشوگ رد يا هلزلز رگا دریگیم . تروص یکانتـشحو یجراخ ياهتکرش ای اهتلود اب یلم دض رگمتس و ماکح هک یئاهدادرارق رد دننک . رپ ار ناشدوخ بیج ناگدز هلزلز مان هب ات ددرگیم

لیـس تانایرج اهنیا دننکیم . دوخ نابابرا نایجراخ و دیاع ار تلم لوپ زا اهنویلیم دننزیم و بیج هب ار تلم لوپ زا اهنویلیم دندنبیم حالطـصا هب رد هچ یجراـخ و تراـجت رد هچ دراد ، همادا زوـنه دریگیم و تروـص اـم مشچ شیپ هک تـسا يراوـخمارح زا ییاـسآ

هار ینامتخاس و ياهراک يارب ای دوشیم هتـسب یعیبط عبانم ریاس اهلگنج و زا يرادرب هرهب اـب نداـعم جارختـسا يارب هک یئاـهدادرارق . تسینومک نارگرامعتسا یبرغ و نارگرامعتسا زا هحلسا دیرخ ای يزاس

رت نیگنـس ناشهفیظو ینید ياملع یلو دنتـسه ، راک نیا هب فظوم مدرم ۀمه میریگب . ار اه يراوخمارح اهیرگتراغ و نیا ولج دیاب ام دارفا ریاس زا شیپ دیاب ام تسا . رت مهم و

______________________________

فشک زایتما نآ بجوم هب دش و هتسب یـسیلگنا یـسراد سکاف مایلیو راجاق و هاش نیدلا رفظم نایم يدادرارق لاس 1280 ش . رد ( 1)رد دربیم . ار صلاخ عفانم زا دـص رد اهنت 16 ناریا دوب و لاس دادرارق 60 نیا تدم تفرگ . قلعت ناتسلگنا هب ناریا تفن جارختـسا و

مویـسرسنک قدصم ، طوقـس زا سپ تفای . شیازفا دـص رد هب 20 ناریا مهـس رادـقم دیـسر اضما هب دـعب لاس هک 32 ياهماـن تقفاوم تکرش 5 ماهــس ، دـص رد اـب 40 سیلگنا ناریا و تـفن تکرــش زا مویــسرسنک نـیا دـیدرگ . لیکــشت لاـس 1333 ش . رد يدـیدج

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 82

رد اب 14 لش " چاد لایور يدنله " تکرـش ماهـس ، دص رد اب 40 وکازگت " نوروش "و " فلگ "،" لـیبوم "،" نوسکا "،" ییاـکیرمآ "/891 / 947 لاس 800 / تدم 24 رد ینعی ات 57 ، لاس 33 زا دوجوم ، رامآ دانتسا هب ماهس ، دص رد اب 6 هسنارف تفن تکرش ماهس و دص زا زورما ، هب ات زاغآ زا تفن تشگ . رداص برغ ناـهج هب ناریا زاـگ بعکم ياـپ 10 / 152 / 212 / 090 ماخ و 000 / تفن هکـشب 205

ناریا یسایس ؛ ياهـشهوژپ تاعلاطم و هسـسؤم ج 2 يولهپ ، تنطلـس طوقـس روهظ و تفن ؛ ترازو داـشرا یمومع و طـباور تاراـشتنا ، لوصا تردق و تفن ، ینارفغ ؛ اضرلا دبع همجرت نایزرت ، رییپ کپوا ، ناتـساد اینزوریف ؛ زوریف همجرت ماهارگ ، تربار تردـق ، بارس

. رایحلاص نیسحمالغ همجرت ملع ، یفطصم 116 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

زورما رگا میـشاب . مدقـشیپ یتسیاب میراد هک یتیعقوم ماقم و رطاخ هب ام مینک . مادـقا ریطخ ۀـفیظو نیا سدـقم و داهج نیا هب ناملـسم شـشوک دیاب میناسرب رفیک هب ار مکاح ردتقم و نادزد تلم و هب نینئاخ ناراوخمارح و میریگب و ار اهراک نیا ولج هک میرادن تردق

غورد اه و يراوخمارح ياشفا قئاقح و راهظا زا هفیظو ماجنا لـقا دـح ناونع هب لاـح نیع رد میرواـیب و تسد هب ار تردـق نیا مینک اهراوخمارح هکلب مینکیم تسرد ار روشک ةرادا داصتقا و تسایـس و اهنت هن میدروآ تسد هب تردق یتقو مینکن . یهاتوک اه يزادرپ

. میناسریم رفیک هب مینزیم و قالش ار اهزادرپ غورد و . دیربن نیب زا ار مرج نیا دشاب ، یقاب هتخوس مین لاح نیمه هب یصقا دجسم دیراذگب هک مینکیم دایرف ام دندز . شتآ ار یصقا دجسم

هار نیا زا دـنناوتب ات دـنریگیم لوپ مدرم زا یـصقا دجـسم ءانب مسا هب دراذـگیم و قودنـص دـنکیم و زاب باسح هاش میژر یلو « 1»هدش مالسا تما ریگنابیرگ هک تسا ییاهتبیصم اهنیا دنربب ! نیب زا ار لیئارسا مرج راثآ انمض دننک و رپ ار دوخ بیج دنیامن و هدافتسا

ارچ تحسلا .؟ مهلکأ نع رابحألا برلا و نوین� مهاهنی ول ال دنیوگب .؟ ار بلاطم نیا دیابن مالسا ءاملع ایآ تسا . هدناسر اجنیا هب ار راک و

؟ دنیوگیمن ینخس چیه اه يرگتراغ نیا زا ارچ دننزیمن ، دایرف ام ثحب تصرف زا نآ رکذ هک هدش دانتسا لیئا�رسإ » ینب نم اورفک نیذلا نعل ۀیآ . هب دعب

______________________________

ناناملـسم مشخ هک تیانج نیا دندیـشک . شتآ هب ار ناناملـسم لوا هلبق یـصقالا ، دجـسم ناتـسینویهص لاـس 1348 دادرم رد 30 ( 1)ياهتنم دندوب ناریا رد رابخا رشن بقارم هک هاش نالماع تفاین و دیدش ساکعنا ناریا تاعوبطم رد تخیگنارب ، لیئارـسا هیلع ار ناهج راشتنا اب ناریا رابرد ترازو ددرگن . رـشتنم لیئارـسا دـض رب زیمآ کیرحت یبلطم یتاغیلبت ياـههناسر رد اـت دـندربیم راـک هب ار یعس

يارب لایر نویلیم کی غلبم هاش درکن . هعقاو نیا ناـکرحم نـالماع و هب ياهراـشا نیرتمک اـما دومن فساـت زاربا هعقاو نیا زا ياهیناـیب هعقاو نیا دروم رد ات دندش یمالسا ياهروشک نارس سنارفنک لیکشت راتساوخ وا لصیف و کلم داد . صاصتخا یصقالا دجسم ریمعت لماع دندز و تسد باصتعا تارهاظت و هب یمالسا ياهروشک رد ناملـسم اهنویلیم هثداح نیا زور نیمتفه رد دنزادرپب . يار لدابت هب عناـم تارهاـظت هنوگ ره يرازگرب زا میژر ناریا رد اـما دنتخانـش ، لیئارـسا دوب هداد ناـکت ار مالـسا ناـهج هک ار گرزب تیاـنج نیا

رد ار ماما نانخـس دادـغب ، پاچ هیروهمجلا ، همان زور اهزور ناـمه رد تفرگ . رارق تقو عجارم ضارتعا دروم وا راـک نیا هدـیدرگ و تیانج و نیا رب یـششوپ ار طابر " سنارفنک " داحتا ، هب ناناملـسم توعد نمـض ماما تخاـس : سکعنم نینچ گرزب هثداـح نیا ةراـب

نایدوهی لاغشا رد نیطـسلف هک ینامز ات هک دنتفگ دنتـسناد و مسینویهـص تیانج زا ناناملـسم ناهذا نتخاس فرـصنم يارب ياهلیـسو لمع نیا يارب ار لیئارـسا زین للم نامزاس تینما ياروش دنامب . یقاب دـیاب مرج نیا راثآ درک و تمرم دـیابن ار یـصقالا دجـسم تسا ،

. داد رارق ضارتعا دروم 117 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. تسا جراخ

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 83

: دیامرفیم سپس اوناک امیف ۀـبغر کلذ نع مهنوهنی الف داسفلا رکنملا و مهرهظا نیب نیذـلا ۀـملظلا نم نوری اوناک مهنأل مهیلع کل�ذ للا

�ه باـع اـمنا و

. نورذحی امم ۀبهر مهنم و نولانی اهتیاـنج هچ دـننکیم و اـهراک هچ هملظ دـندیدیم هک نیا اـب ناـنآ هک تسا لـصا نیا يور هدرک راکنتـسا نویناـبر . زا . ادـخ هک نیا

. دندرکیمن یهن ار اهنآ دندوب و تکاس دندرکیم بکترم : تسا هدوب تلع ود يور تیاور نیا مسجم ناشتوکس و

اهنآ زا دندوب و وسرت لدزب و ای و دنتفرگیم ، توکسلا قح حالطصا هب دندرکیم و يدام هدافتسا هملظ زا دندوب و يراک عمط دارفا ای فورعم و هب رما زا رارف يارب هک ار یضعب لمع تایاور نآ رد دیئامرف . هعجارم رکنم زا یهن فورعم و هب رما تایاور هب دندیـسرتیم .و نوشخا .» و نلا

�سا اوشخت ا�لف لوقی للا

�ه و « » 1 . » درمشیم بیع ار توکس نآ دننکیم و حیبقت دننکیم یـشارترذع ابترم رکنم زا یهن

ام ءایلوا دنـشکیم . دننکیم ، نوریب دننکیم ، ینادنز ار امـش هک تسین نیا زج دیراد ؟ یـسرت هچ دیـسرتن ، اهنآ زا هک دیامرفیم ادـخ نورمأـی ضعب ءـا�یلوأ مهـضعب تـا�نمؤملا و نوـنمؤملا و » لاـق و دیـشاب . هداـمآ روـما نیا يارب دـیاب مه امـش دـنداد ، ناـج مالـسا يارب

... رکنملا نع نوهنی و فورعملاب . هلوسر و للا

�ه نوعیطی و ةا�کزلا نوتؤی و ةا�لصلا نومیقی و : » دیامرفیم هیآ لیذ رد و

و اهبعـص و اهنیه اـهلک ضئارفلا تماقتـسا تمیقأ و تیدأ ا�ذإ اـ�هنأب هملعل هنم ۀـضیرف رکنملا نع یهنلا و فورعملاـب رمأـلاب للا �

ه أدـبف ذخأ و مئاـنغلا و ئیفلا ۀمـسق و ملاـظلا ۀـفلاخم و ملاـظملا در عـم مالــسالا یلإ ءاـعد رکنملا نـع یهنلا و فورعملاـب رمأـلا نأ کـلذ

. اهقح یف اهعضو و اهعضاوم نم تاقدصلا دوش ءارجا رکنم زا یهن فورعم و هب رما رگا دش . دهاوخ اپرب ارهق ضئارف رگید دوش ارجا یبوخ هب رکنم زا یهن فورعم و هب رما رگا

یهان فورعم و هب رمآ دنیامن فلت ار مدرم ياهتایلام دننک و فرـص دوخ لیم هب دنریگب و ار مدرم لاوما دـنناوتیمن ناشلامع هملظ و مالسا و هب توعد رکنم زا

______________________________

لئاسو ثیداحا 1 و 2 و 5 و 11 . " رکنملا ، نع یهنلا فورعملاب و رمالا باب داـهجلا "،" باـتک ،" 60 ص 55 - ج 5 ، یفاک ، عورف ( 1)باب 1 و 3. " رکنملا ، نع یهن فورعملاب و رمالا باتک دعب "، هب ص 393 ج 6 ، هعیشلا ،

118 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . دنکیم ملاظ اب تفلاخم ملاظم و در

هب هداد و رارق یکچوک ةرئاد رد ار رکنم زا یهن فورعم و هب رما اـم تسا . روما نیا يارب رکنم زا یهن فورعم و هب رما بوجو ةدـمع . هک هتفر ورف اـم ناـهذا رد میاهتخاـس روصحم دـننکیم كرت اـی دـنوشیم ، بکترم هک تسا يدارفا دوخ يارب شررـض هک يدراوـم

هناخ هوهق نالف ای دنتفرگ ، یقیسوم میا هتسشن سوبوتا رد رگا الثم میونشیم . ای مینیبیم زور ره هک دنتـسه ییاهنیمه طقف تارکنم .گرزب تارکنم نآ هب و درک ! یهن نآ زا دـیاب دـشابیم و تارکنم دروخ هزور یـسک رازاب طسو رد ای دـش ، بکترم ار یفـالخ راـک

رگا درک . رکنم زا یهن دیاب دننکیم و .. لامیاپ ار ءافعض قوقح دنربیم نیب زا ار مالسا تیثیح دنراد هک ار یمدرم نآ میرادن . هجوت یمالسا دالب ۀمه زا فارگلت رازه دنچ رگا دوشب ، دننکیم یتیانج ای دنوشیم ، بکترم یفالخ هک هملظ هب یعمج هتسد ضارتعا کی

ماجنا يراک مدرم حلاصم مالـسا و تیثیح فالخ رب هک یتقو دنرادیمرب . تسد انیقی دیهدن ماجنا ار فالخ راک نیا هک دوشب اهنآ هب دینکیم لایخ دننکیم . ینیشن بقع دوز دوش راکنتسا نانآ زا تابـصق ءارق و مامت زا روشک ، رـسارس زا رگا دندرک داریا یقطن دنداد ،

دوز یلیخ دنتـسه . وسرت مه یلیخ دناهراکچ . هک منادیم نم مسانـشیم . ار اهنآ نم دنناوتیمن . زگ ره دننکن ؟ ینیـشن بقع دنناوتیم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 84

. دنهدیم نالوج میرت هضرع یب اهنآ زا ام دندید هک یتقو نکیل دننکیم . ینیشن بقع داریا اه هباطخ دندمآ ، اهتئیه دـش و ینابیتشپ اهنآ زا مه اهناتـسرهش زا دـندرک و عامتجا دنتـشاد و داحتا مه اب ءاملع هک يا هیـضق رد

دنتخاس و ادج مه زا دندرک و تسس درـس و ار ام جیردت هب هک دعب « 1 » دومن خسن ار داد رارق نآ درک و ینیشن بقع هاگتـسد دندرک تتشت هملک و فالتخا نیا ۀجیتن رد دندرک نیعم یعرش فیلکت کی ره يارب

______________________________

بیوصت هب تقو تلود يوـس زا رهم 1341 رد 16 هک یتیالو " یتلایا و ياهنمجنا هحیال هب " موسوم هحیـال هیـضق هب تسا هراـشا ( 1)باتک هب " دـنگوس دوب و هدـش هتـشادرب ناگدـنوش باختنا ناگدـننک و باختنا طیارـش زا مالـسا " دـیق " همان بیوصت نتم رد دیـسر .

حیبقت و رگید عجارم فرط زا سپس ماما و ترـضح يوس زا تخـسن هحیال نیا دوب . هدیدرگ نآرق " هب " دنگوس نیزگیاج ینامـسآ "ثعاب ماجنارـس دـیلقت عجارم ياههیمالعا راشتنا ماـما و ترـضح ریگیپ رماوا نانخـس و زا مدرم ياـههورگ يرادـبناج دـیدرگ . دودرم

ماما تضهن زا یلیلحت یـسررب و دراد . مالعا یغلم ار یتیالو یتلایا و ياهنمجنا هحیال امـسر لاس نامه رذآ رد 17 تلود هک دیدرگ .216 ص 141 - س ،) ) ینیمخ

119 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . دننکیم یمالسا تکلمم نیملسم و اب دنهاوخیم هک يراک ره نونکا و دندش ، يرج لاوقا

راک رگا هراچیب راطع نآ تسا . مهم روما نیا يارب رکنم زا یهن فورعم و هب رما ملاظلا . ۀـفلاخم ملاظملا و در عم مالـسالا یلإ ءاعد یهن فورعم و هب رما رتشیب دیاب دننزیم ررض مالسا هب هک ار ییاهنآ دنزیم . ررـض شدوخ هب دنزیمن ، مالـسا هب يررـض درک یفالخ

. درک یهن دیاب دننکیم تراغ ار مدرم یتسه فلتخم نیوانع هب هک ار ییاهنآ درک . رکنم زا هک يدـج تروص هب یهاـگ تسا و یخوش تروص هب یهاـگ یهتنم دوشیم هدـید اـه هماـن زور دوـخ رد عـقاوم یـضعب بلاـطم نیا هک تفگیم ریالم ءاملع زا یکی دندروخ ! ناشدوخ دـندرک يروآ عمج ناگدز هلزلز ای ناگدز لیـس مسا هب هک یئاهزیچ زا يرایـسب

فورعم و هب رما دـنروخب !! دنتـساوخیم میناسرب و اهنآ هب دنتـشاذگیمن نیرومام میدرب نفک نویماک کی يا هثداح ناگدرم يارب ام . تسا رت مزال نانیا يارب رکنم زا یهن

فارطا رد هک تسا یباحـصا يارب دـندومرف ثیدـح نیا رد ع ) ) ریما ترـضح هک یبلاـطم اـیآ منکیم : راسفتـسا امـش زا نـم نوـنکا ایآ میتسین !؟ مدرم ءزج و سان . زا . ام تسین ؟ ام هب باطخ سانلا . اهیأ اوربتعا اـیآ . دندینـشیم ؟ ار ترـضح تاـنایب دـندوب و ناـشدوخ

؟ میریگب تربع باطخ نیا زا دیابن ره ریما ، ره يارب ترضح نآ فرط زا هکلب تسین یصاخ تیعمج هتـسد و يارب بلاطم نیا مدرک ضرع ثحب لوا رد هک روط نامه

ترـضح نآ ياه همانـشخب تسا . هدش همانـشخب دنتـسه هدنز هک يدارفا ۀمه رـشب و ۀمه ایند ، ۀـمه يارب هیقف ، ره و مکاح ، ره ریزو ،( نوینابرلا مها�هنی ا�ل ول ) هدش لالدتـسا نآ هب هک مه يا هیآ دشابیم عابتالا بجاو تمایق زور ات نآرق دـننامه تسا و نآرق شودـمه رد سرت ای عمط تهج زا رابحا نوینابر و هک اـجنآ زا تسا . مومع هب باـطخ يور نکیل هدرک باـطخ راـبحا . نویناـبر و هب . دـنچ ره

دنریگب ار ملظ ولج دنهد و ماجنا يراک دنتسناوتیم ناشیاهراتفگ اب اهدایرف و اهداد ، اب هک یتروص رد دندرک توکس هملظ ملظ ربارب دنهاوخ رارق راکنتـسا دروم دنیامن توکـس دننکن و مایق نارگمتـس ربارب رد رگا مه مالـسا ءاملع دـندش . عقاو دـنوادخ راکنتـسا دروم

. تفرگتسا هداد رارق باطخ دروم ار مالسا ياملع هورگ مدرم هب باطخ زا دعب ۀباصعلا . اهتیأ مث

120 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو فیعضلا و مکمرکی و فیرشلا مکبا�هی ۀـبا�هم ، سانلا سفنأ یف للاب

�ه و ۀـفورعم ۀحیـصنلاب و ةروکذـم ریخلاب و ةروهـشم ملعلاـب ۀـبا�صع

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 85

و كولملا ۀـبیهب قیرطلا یف نوشمت و اهبالط نم تعنتما اذإ جـئاوحلا یف نوعفـشت هدـنع ، مکل دـی ا�ل و هیلع مکل لـضف ـال نم مکرثؤی . للا

�ه قحب مایقلا نم مکدنع �یجری ا�مب هومتلن امنإ کلذ لک سیل أ رباکألا ، ۀمارک

رد هک یتزع تباهم و نیا دـنلئاق . تمارک امـش يارب دـنراذگیم و مارتحا امـش هب مالـسا تلم دـیراد . تکوش تبیه و هعماج رد امش امـش هب دـیریگب . ملاظ زا ار ناگدـید متـس قح دـینک مایق قحب هملظ ربارب رد هک دوریم راظتنا امـش زا هک تسنیا يارب دـیراد هعماـج

. دینک يریگولج هملظ يدعت زا دییامن و مایق هک دنراودیما هومتلذب و ال الام الف متبلطف مکمعزب مکقح اما متعیضف و ءافعـضلا قح امأف ۀمالا ، قحب متففختـساف نورـصقت ، هقح رثکا نع متنک نا و

دقل هباذـع . نم انامأ هلـسر و هرواجم هتنج و للا �

ه یلع نونمتت متنأ للا .�

ه تاذ یف هومتیداع ةریـشع اـهقلخ و ال يذـلل اـهب مترطاـخ اـسفن للاب ال

�ه فرعی نم اهب و متلـضف ۀـلزنم للا

�ه ۀـمارک نم متغلب مکنأل هتامقن نم ۀـمقن مکب لحت نأ للا

�ه یلع نونمتملا اـهیأ مکیلع تیـشخ

. دیدرکن ءادا ار نآ قح دیدیسر ماقم هب هک یتقو نکیل دیدرک ادیپ تلزنم ماقم و امش نومرکت . هدابع یف للاب �

ه متنأ و نومرکت ،(. هروفحم ) ةروقحم للا

�ه لوسر ۀمذ و نوعزفت ، مکئابآ ممذ یف ضعبل متنأ نوعزفت و الف ۀضوقنم للا

�ه دوهع نورت دق و

رد دینزیم داد دیوشیم ، تحاران دنک یمارتحا یب امش ردپ هب تبسن یسک هتساوخن يادخ ای دنک ، يدمآ شیپ امش ناردپ يارب رگا ، دیوشیمن تحاران ابلق یتح دیآیمن ، رد ناتیادص دننکیم کته ار مالـسا دننکـشیم ار یهلا ياهدهع امـش نامـشچ ولج هک یلاح

. دشیم دنلب ییادص دوب راک رد یتحاران رگا الوصا اهنآ رکف هب یـسک دـنوریم و نیب زا ناوتاـن ناریگ نیمز و اـهلال ، ناروـک ، نوـمحرت . ـال هلمهم نئادـملا یف نمزلا مکبلا و یمعلا و و

. تسین هنهرب اپ ةراچیب تلم رکف رد یسک تسین ،یعـضو هچ اب مدرم هک دینیبب کیدزن زا دیورب ناتدوخ امـش تسا !؟ تسار دنزادنایم هار ویدار رد هک ار ییوهایه نیا دینکیم لایخ

تلهم تسا . هدشن يرکف اه هنـسرگ اه و هراچیب يارب درادـن . دوجو هاگنامرد کی هد . ات . تسیود ات ، دـص ره رد دـننکیم ! یگدـنز سأر رد هدرک و لح ار رقف ۀلکشم مالسا دنک . یلمع هدرک ءارقف يارب هک ار يرکف نآ مالسا هک دنهدیمن مه

121 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو : تسا هداد رارق دوخ ۀمانرب

نکیل دومن . حالـصا ار اه هراـچیب راـک درک ، حالـصا ار ءارقف راـک لوا دـیاب هک هتـشاد هجوت مالـسا « 1 ..«. » ءا�رقفلل تـا�قدصلا اـمنإ ». دوش یلمع هک دنراذگیمن

فرـص هـتفرگ مدرم زا ار تاـیلام هـمه نآ زور ره ناریا ۀـمکاح تـئیه دـنربیم و رــس هـب یگنــسرگ رقف و لاـح رد هراـچیب تـلم اب نونکا هک لیئارسا دننیبب یماظن تامیلعت ام روشک رد نآ لامع لیئارسا و نایماظن ات درخیم موتناف ةرایط دنکیم ، دوخ ياهیجرخلو رد شلاب رپ و يروط هب دنـشابیم گنج لاح رد اهناملـسم اب زین نانآ دـننک دـیئات ار وا هک یناسک تسا و گـنج لاـح رد اهناملـسم

! دـنیآیم اـم روشک هب تاـمیلعت ندـید يارب وا ناـیماظن هک هتفرگ رارق همکاـح هاگتـسد دـیئات دروم يروط هب هدـش و زاـب اـم تکلمم ار نیملسم رازاب دننامب یتسس نیمه هب ناناملـسم دشاب و عضو نیمه هب رگا تساهنآ و تسد مه ام رازاب هدش ، اهنآ هاگیاپ ام تکلمم

. درک دنهاوخ طقاس هک مه ار یـسک نآ دیهدیمن و ماجنا يراک هدرکن و هدافتـسا دوخ ماقم زا امـش نونیعت .) ) اهیف لمع نم نولمعت و ال مکتلزنم یف ا�ل و

. دییامنیمن کمک دنکیم لمع هفیظو هب . نولفاغ هنع متنأ یهانتلا و یهنلا و نم هب للا

�ه مکرمأ امم کلذ لک نونمأت . ۀملظلا دنع ۀعناصملا ناهدالاب و و

يراک رگید دیوگب ! ریبکلا خیشلا اهیأ الثم دوش ، لئاق مارتحا امش يارب دشاب ، امش نابیتشپ ملاظ هک تسنیا هب امش یـشوخ لد تمه و . دنکیم هچ تلود دیآیم و هچ تلم رس هب هک دیرادن

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 86

للاب�

ه ءاملعلا يدیأ یلع ماکحألا و رومالا يراجم نأب کلذ نومست . متنک ول ءاملعلا لزا�نم نم هیلع متبلغ امل ۀبیصم سانلا مظعأ متنأ و ار همئا قح ای دیدرکن مایق امـش دندوبر ارم قح دیوگب تسناوتیم ع ) ) ماما ۀلزنملا . کلت نوبولـسملا متنأف هلالح . و همارح یلع ءانمالا

نافرع هفـسلف و لها دارم هک نیا هن تسا نایاوشیپ و نوینابر . زا . ترابع هک دومرف للاب .�

ه ءاـملع یلو . دیتسـشن . تکاـس امـش دـندربیم ، دوشیم هتفگ ینابر یناحور و وا هب دنادیم و ار یهلا ماکحا و تسادخ ، ماکحا هب ملاع هک تسا یـسک زا ترابع للاب .

�ه ملاع دـشاب .

. دشاب بلاغ وا رد یلاعت يادخ هب هجوت تیناحور و هک یتروص رد هتبلا ______________________________

(. 60 هبوت / ( 1) 122 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

يذألا یلع متربص ول و ۀحضا�ولا . ۀنیبلا دعب ۀنسلا یف مکفالتخا و قحلا نع مکقرفتب الإ کلذ متبلس ا�م و ۀلزنملا . کلت نوبولسملا متنأف . عجرت مکیلإ و ردصت مکنع و درت مکیلع للا

�ه رومأ تنا�ک للا

�ه تاذ یف ۀنوؤملا متلمحت و

دوشیم و رداص امش زا دنکیم ، ادیپ طابترا امش هب روما دورو هک دیدیدیم دیدرکیم رما هب مایق دیدوب و يراکتسرد مدرم امـش رگا نآ ربارب رد دنتـسناوتیمن اـیند یلعف ياـهتموکح دـمآیم دـیدپ تساوخیم مالـسا هک یتموکح نآ رگا ددرگیم . زاـب امـش يوس هب هک دنتـشاذگ مالـسا ردـص نیفلاخم هن دوش و اپرب یتموکح نینچ هک تسا هدـش یهاتوک هنافـساتم نکیل دـندشیم . میلـست دنتـسیاب ،

. دشکن اجنیا هب راک ات دریگ رارق دندوب یضار وا لوسر ادخ و هک سک نآ تسد هب تموکح دوش و لیکشت هک دمآ مهارف تاناکما هملظ يارب دیتشاذگاو ار تموکح رما دیدرکن و مایق هفیظو هب امـش یتقو مکتلزنم . نم ۀملظلا متنکم مکنکل و

. دنیامن لاغشا ار مایق نیا ةا�یحلاب مکباجعإ و توملا نم مکرارف کل�ذ ی�لع مهطلس تاوهشلا ، یف نوریسی و تاهبشلاب نولمعی مهیدیأ ، یف للا

�ه رومأ متملـستسا و

. بولغم هتشیعم یلع فعضتسم نیب و روهقم دبعتسم نیب نمف مهیدیأ یف ءا�فعضلا متملسأف مکتقرافم ، یه یتلا . دناهدومرف ترضح هک تسا یعقوم نآ زا شیب ام رصع رب نآ قیبطت تسا قبطنم ام نامز رب بلاطم نیا یمامت

بیطخ هربنم یلع مهنم دـلب لـک یف راـبجلا . یلع هارج رارـشألاب و ءادـتقا مهئاوهأـب يزخلا نورعـشتسی مهئارآـب و کـلملا یف نوبلقتی . عقصی

غیلبت اـهنآ عـفن هـب مالــسا فـالخ رب دـننزیم و داد زور ره اـهویدار نوـنکا درکیم و فـیرعت هـملظ زا ربـنم يور بـیطخ عـقوم نآ . دننکیم دومناو تسه هچ نآ فالخ رب ار مالسا ماکحا و دنیامنیم .

. دنک مایق ناشربارب رد تسین یسک دشابیم و عنام الب هدامآ و هملظ يارب اهنیمزرس نونکا ةرغا�ش . مهل ضرألاف فرعی عاطم ال دیدش ، ۀفعـضلا یلع ةوطـس يذ دینع و رابج نیب نمف سمال ، دی نوعفدـی لوخ ال مهل سانلا ۀـطوسبم و اهیف مهیدـیأ و

للاف�

ه میحر . ریغ مهب نینمؤملا یلع لـماع مولظ و قدـصتم موشغ و شاـغ نم ضرـألا بجعأ و ـال یلاـم اـبجع و اـیف دـیعملا . ئدـبملا . اننیب رجش امیف همکحب یضاقلا اعزانت و هیف امیف مکاحلا

123 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو رهظن کـنید و نم ملـا�عملا يرنل نکل ماـطحلا و لوـضف نم اـسامتلا ـا�ل و ناطلـس یف اـسفا�نت اـنم ناـ�ک اـم نکی مل هنأ ملعت کنا للا

�مـه

.. کماکحأ و کننس و کضئارفب لمعی و كدابع نم نومولظملا نمأی و كدالب یف حالصإلا . ریصملا هیلإ و ا�نبنأ هیلإ و ا�نلکوت هیلع و للا

�ه انبسح و مکیبن رون ءافطا یف اولمع و مکیلع ۀملظلا يوق انوفصنت و ا�نورصنت مل نإف

همئا للاب .�

ه ءاملع زا . دارم هک تسین مه یتیـصوصخ چـیه تسا . ءاملع هب طوبرم تیاور رخآ اـت لوا دـییامرفیم هظحـالم هک يروط هب ادخ ماکحا دراد ، داقتعا ادخ هب هک دوشیم هتفگ یسک هب ینابر . دنتسه . ینابر دنتسه و للاب .

�ه ءاملع مالسا . ءاملع دشاب . مالسلا مهیلع

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 87

. دشابیم نیما ادخ مارح لالح و رب زین تسادخ و ماکحا هب ملاع دنکیم و ظفح ار تیاور و دوخ زا تسین . هنیدـم یلاها هب رظن طقف تسین ، لاس هد لاس و ود يارب تسا ءاملع تسد رد روما يراجم دـیامرفیم هک نیا رد هک ءاملع رگا دننک . مایق قح هب دیاب هک تسا گرزب تما کی هب رظن دراد ، یعیسو رظن ع ) ) ریما ترـضح هک دوشیم مولعم هبطخ

، دندرکیم ارجا ار یهلا مکح دندوب اراد مدرک ضرع البق هک ار تلادـع ملع و تیـصاخ ود نآ دنـشابیم و نیما یهلا مارح لالح و مالسا ماکحا دنامیمن ، هنسرگ هراچیب و تلم رگید تفاییم ، نایرج نانآ تسد هب مالسا روما ماکحا و دنتخاسیم و يراج ار دودح

. دیدرگیمن لیطعت دوـخ هک مییوـگن رگا تسا ، هلدا زا تـفگ ناوـتیم « 1 » دوـبن فیعـض دنـس رظن زا رگا تساـم . ثحب تادـیؤم زا هفیرـش تیاور نـیا

. تسا یقداص نومضم هدش و رداص مالسلا هیلع موصعم ناسل زا هک تسا نیا رب دهاش تیاور نومضم تاکز الثم بلطم ، عورف عوضوم رد هک تسین مه يزاین مینکیمن . یتبحـص هنیمز نیا رد رگید میتشذـگ و هیقف تیالو عوضوم زا اـم

دـشابیم یمالـسا ) تموکح ) هیقف تیالو زا ترابع هک ار عوضوم لوصا ام مینک ، ثحب دوش .. ارجا روطچ دودح دشاب ، هنوگچ دـیاب نیا رد تسا . تباـث مه هیقف يارب دـشابیم ع ) ) همئا و ص ) ) مرکا ربـمغیپ يارب هـک یتیـالو مدرک ضرع مـیداد و رارق یـسررب دروـم

دشاب فالخ رب لیلد يدروم رگم تسین ، یکش چیه بلطم ______________________________

. تسا هدیدرگ تیاور فع لاسرا و بجوم نیمه و تسا . هدروآ دانسا فذح اب ار تایاور لوقعلا فحت فلوم ( 1) 124 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

میـشاب هدروآ ام هک تسین يا هزات زیچ هیقف تیالو عوضوم مدرک ضرع البق هک روط نامه مینکیم . جراخ ار دروم نآ مه اـم هتبلا و هیقف يارب دوب یتموکح مکح نوچ وکابنت تمرح رد « 1 » يزاریـش يازریم موحرم مکح تسا . هدوب ثحب دروم لوا زا هلأسم نیا هکلب

رفن دنچ نیب هک دوبن یئاضق مکح « 2 . » دندرک تعباتم مکح نیا زا رفن دنچ زج ناریا گرزب ءاملع ۀمه دوب و عابتالا بجاو مه رگید نیا « 3 » يوناث ناونع هب نیملـسم و حلاصم يور دنـشاب . هدرک تواضق دوخ صیخـشت يور ناشیا دشاب و هدـش فالتخا یعوضوم رس

. دش هتشادرب مه مکح ناونع ، نتفر اب و دوب ، زین مکح نیا تشاد دوجو ناونع ات دندومرف و رداص ار یتموکح مکح ۀمه دوب و عافد نآ مسا هتبلا دنداد داهج مکح هک « 4 » يزاریش یقت دمحم ازریم موحرم

______________________________

. دوـخ رـصع رد هیماـما سیئر یلوـصا و هیقف ، ق ). 1312 ه . - 1230 ) يزاریـش ینیـسح دوـمحم نب نسح ) دـمحم اـی ) نسح ازریم ( 1)راح يو هقف لوصا و سرد هب لاس درب و 22 ناوارف هرهب يراصنا خیش زا فجن رد تخادرپ و لیصحت هب ناهفصا زاریـش و رد تسخن

داتفا و قافتا يو تشذـگرد لاس رد هک وکابنت فورعم يارجام تشگ . باختنا نایعیـش عجارم ناونع هب خیـش ، توف زا سپ دـیدرگ .شنیب ینید و رادتقا زا ینـشور هنومن دش ، یـسیلگنا فرط اب دادرارق وغل ابقاعتم یناریا و اهنویلیم طسوت نوتوت لامعتـسا كرت هب رجنم بیبح ازریم يرون و للا

�ه لضف خیش يدزی ، مظاک دیس ءاطغلا ، فشاک رفعج خیـش ینادمه ، ار اقآ يرون ، نیـسح ازریم تسوا . یـسایس

. وضو ثحبم ات تراهط رد یباتک یهن و رما و عامتجا رد هلاسر عار ، رد هلاسر تسوا : راثآ زا دناهدوب . وا نادرگاش زا یناسارخ للا �

همیرحت ص 109 ؛ ج 1 ، يدابآ ، يداـبآتلود ییحی ییحی ، تاـیح ص 14 ؛ ج 1 ، ینامرک ، مالـسالا مظان نایناریا ، يرادـیب خـیرات ( 2)

ص 118. یماقم ، مئاق خرهاش همجرت : يدک ، یکین ر ناریا ، رد وکابنت میرحت ص 119 ؛ يرومیت ، میهاربا وکابنت ،دیقم ریغ عوضوم ای ناونع لوا ، تروص دراد : تروص ود دریگیم . قلعت نادـب یعرـش مکح هک تاوذ ) لاـعفا و زا معا ) ینیواـنع ( 3)ناونع مود تروص دراد . مان یلوا " مکح دوشیم " هداد رارق نآ يارب هک یمکح تروص نیا رد رارطضا و ؛).. نوچ يدویق هب ) تسا

مکح دریگیم " قلعت نآ هب هک یمکح تروص نیا رد هک داسف ) ررض و جرح ، هارکا ، رارطضا ، دننام يدویق هب ) تسا دیقم عوضوم ای

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 88

دـس نازیم هب دیدرگ ، رطـضم نآ ندروخ هب یـصخش رگا یلو تسا ، مارح یلوا ناونع هب رادرم تشوگ ندروخ الثم دراد . مان يوناث "ررـض و بجوم نوچ تسا و زیاج لالح و یلوا ناونع هب نآ لامعتـسا وکابنت و شورف دـیرخ و اـی ددرگیم . زیاـج نآ ندروخ عوج ،

. دوشیم طقاس نآ تیلح دوش ، نیملسم رب رافک هبلغ داسف و يازریم سرد هب تفر و ارماس هب یتامدـقم سورد لـیمکت زا سپ ق ). 1338 ه . ) يرئاح يزاریـش یلع بحم نب یقت دمحم ازریم ( 4)

دیـس زا دـعب تفای و تیعجرم ماقم ارماس رد ازریم زا سپ دـمآرد . يو نادرگاش نیرتهب رامـش رد دـیدرگ و رـضاح گرزب ) ) يزاریشتلود دـض رب هزرابم هب ار مدرم داد و داهج نالعا قارع رد روهـشم ییاوتف اب دـیدرگ . رادهدـهع ار هعیـش تسایر يدزی مظاک دـمحم

، لوصا ملع رد یتالاسر تساهنآ هلمج زا هک هدنام ياجرب یملع يراثآ يو زا درک . توعد دوب ، هتخادنا تسد قارع هب هک یـسیلگنا . تسا هدورس تیب لها یثارم حدم و رد هک هدنام ياج هب يو زا یسراف هب زین يراعشا بساکم . رب هیشاح

125 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو . دوب یتموکح مکح هک تسا نیا يارب دندرک تیعبت ءاملع

یقارن موحرم نیرخاتم زا هک مدرک ضرع دناهدومرف . ار بلاطم نیا زا يرایـسب زین « 1 » ءاطغلا فشاک موحرم دندرک لقن هک يروط هب . هلظنح نب رمع ۀلوبقم . زا بلطم نیا هک دیامرفیم زین ینیئان ياقآ موحرم و دننادیم ، تباث اهقف يارب ار ص ) ) للا

�ه لوسر نوئـش ۀـمه

ار تموکح بعش میداد و رارق یسررب دروم رتشیب ار عوضوم طقف ام درادن و یگزات ثحب نیا حرط لاح ره رد « 2 . » دوشیم هدافتسا دروم بلاطم زا یمک ص ) ) هیبن ناسل هباـتک و یف للا

�ه رمـأل اـعبت ددرگ و رت نشور هلاـسم اـت میتشاذـگ ناـیاقآ سرتسد رد هدرک رکذ

. دناهدیمهف يرایسب هک تسنامه بلطم هن رگ و میدرک ، نایب زین ار زور جایتحا ار نآ ندروآ تسد هب هار دنیامن و رکف ثحب و نآ فارطا رد هدنیآ لسن رـضاح و لسن تسا مزال میدرک و حرط ار عوضوم لصا ام

لدابت تروشم و اب ار نآ تاعرفتم ریاس لیکشت و تیفیک یلاعت للا �

ه ءاش نإ و دنیامن . رود دوخ زا ار سای يدرس و یتسس ، دننک ، ادیپ زا ار نئاـخ تسد دنراپـسب و دـقتعم نادـنمدرخ نیما و ناسانـشراک تسد هب ار یمالـسا تموـکح ياـهراک دـنروایب و تـسد هـب رظن

. تسا اهنآ اب اناوت دنوادخ هک دنشاب نئمطم و دننک ، عطق نیملسم لاملا تیب و نطو ، تموکح ،______________________________

رحب همالع شداتـسا توف زا دـعب ءاطغلا ، فشاـک رفعج خیـش هب فورعم ق ). ای 1227 ه . 1228 ) یفجن ییحی نب رـضخ نـب رفعج ( 1)ترهـش هلدا زا طابنتـسا توق هب زین هدوب و لدتعم هقف رد هک دوب روهـشم تفرگ . هدـهع رب ار هعیـش همات تسایر ق ). 1212 ه . ) مولعلا

، لوصالا ملع یف لومأملا هیاغ تراهط ، باتک همالع ، دعاوق حرـش ءاطغلا ، فشک تسوا : راثآ زا دورـسیم . وکین زین رعـش يو تشاد .. نییرابخألا هئطخت نیدهتجملا و بیوصت یف نیبملا قحلا ءاطغلا فشک رصتخم

ص 327. ج 2 ، بساکملا ، هیشاح یف بلاطلا ۀینم ( 2)127 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا تموکح لیکشت يارب هزرابم همانرب

هراشا

تاغیلبت هار زا یتسیاب دهدیم . لیکشت تاغیلبت هار نیا رد ار ام تیلاعف نیلوا مینک . تیدج یمالسا تموکح لیکـشت يارب میفظوم ام نآ لابند هب دنتفرگیم و میمـصت دندرکیم ، رکف دنتـسشنیم مه اب رفن دنچ تسا . هدوب روط نیمه هشیمه ملاع و ۀمه رد مییایب . شیپ نآ اب ای هدرک ذوفن گرزب تموکح کی رد ییورین تروص هب ماجنارـس دـشیم . هفاضا رکفمه تارفن رب مک مک دـندرکیم تاـغیلبت

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 89

، لوا زا هشیمه دـندادیم . لیکـشت هطورـشم تموکح دـندربیم و نیب زا ار « 1 » یئازریم یلع دمحم دـندرکیم ، طقاس ار نآ هدـیگنج هاگآ ار تلم دندرکیم ، موکحم ار اهییوگ روز اهیردـلق و دـناهتفریم . شیپ تاغیلبت هار زا طقف تسا و هدوبن راک رد یتردـق نوشق و

ارف ار هعماج ياههورگ ۀمه تفاییم و هعـسوت تاغیلبت ۀـنماد مک مک تسا . طلغ اهیردـلق نیا هک دـندنامهفیم مدرم هب دـنتخاسیم و . دندیسریم هجیتن هب دندشیم و لاعف رادیب و مدرم ، تفرگیم .

امش تسد زا ار یتاغیلبت لئاسو ۀمه هتـسناوتن نمـشد دراد و ناکما امـش يارب تاغیلبت یلو يرکـشل ، هن دیراد و يروشک هن نالا امش دیهدب دای دیاب ار يدابع لئاسم هتبلا دریگب .

______________________________

ریما ناخ یقت ازریم گرزب رتخد كولملا جات راجاق و هاـش نیدـلا رفظم دـشرا دـنزرف يو ق ). 1343 ه . - 1289 ) هاش یلع دـمحم ( 1)کی دندرک . ینادنز ای دیعبت ار اهنآ زا ياهدع دنتشک و ار نآ ناگدنیامن زا یعمج دنتـسب و پوت هب ار سلجم يو نامز رد دوب . ریبک

. تشذگرد ایلاتیا رد ماجنارس دنارذگ و فلتخم دالب رد لاس دیدرگ و 16 علخ تنطلس زا يو ارجام ، نیا زا سپ لاس 128 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

زا هک تسا نیا ام ۀفیظو دشاب . دیاب هدوب و راک روحم اهنیا تسا . مالسا یقوقح يداصتقا و لئاسم تسا ، مالسا یسایس لئاسم مهم اما يرکف یتاغیلبت و جوم کی میزاسب ، رکفمه میهدب ، تامیلعت مینک ، غیلبت مینک ، ششوک یمالسا ۀقح تلود کی يزیر هیاپ يارب الاح

مایق هدـش لکـشتم تضهن رد راد نید سانـش و هفیظو هاگآ ياه هدوت مک مک دـیآ و دـیدپ یعامتجا نایرج کی ات میروایب دوجو هب . دنهد لیکشت یمالسا تموکح دننک و

مدرم هب دـننک و غیلبت ار مالـسا تاماظن ماکحا و دـیاقع و هک تسا اهقف ۀـفیظو تسا . ام یـساسا مهم و تیلاعف ود تامیلعت تاغیلبت و فـصو رد هک دـیدرک هظحالم تیاور رد دوش . مهارف هعماـج رد مالـسا تاـماظن يرارقرب ماـکحا و يارجا يارب هنیمز اـت دـنهد میلعت طیارـش رد اصوصخم دـنهدیم . میلعت مدرم هب ار نید ینعی ساـنلا . اـهنوملعی هک . تسا هدـمآ اـهقف ینعی ص ) ) مرکا ربمغیپ نانیـشناج

ندرک هارمگ مالـسا و قئاـقح فـیرحت رد نویداـم يراـصن و دوـهی و نئاـخ و رگمتـس و ماـکح يرامعتـسا و ياهتـسایس هـک ینوـنک اهیدوهی هک مینیبیم زورما تسا . تقو ره زا شیب تاـمیلعت تاـغیلبت و يارب اـم تیلوئـسم طیارـش ، نیا رد دـننکیم . شـالت ناناملـسم

نیا زا میفظوم ام دـناهداد . یتارییغت دـناهدرک پاچ یلاغـشا قطاـنم رد هک یئاـهنآرق رد دـناهدرک و فرـصت نآرق رد « 1 » للا�

ه مهلذـخ یناسک اهنآ یجراـخ ناـنابیتشپ اـهیدوهی و هک دوش مولعم اـت درک هجوتم ار مدرم دز و داـیرف دـیاب مینک ، يریگولج هناـنئاخ تافرـصت

مسرتیم دنتسه یلاعف يذوم و تعامج نوچ و دنهد ، لیکشت ایند رد دوهی تموکح دنهاوخیم دنفلاخم و مالسا ساسا اب هک دنتـسه ار زور نآ ادخ دنک ، تموکح ام رب يدوهی مکاح تقو کی هک دوش ثعاب ام زا یضعب یتسـس و دنـسرب ، دوصقم هب يزور للاب

�ه ذوعن

فیرحت ار مالسا قئاقح ات دنتیلاعف لوغشم دنتسه يرامعتسا تاسسؤم یتاغیلبت لامع هک نیقرـشتسم زا يا هدع رگید فرط زا درواین .، دننکیم ادج ام زا دنراد ءوس تاغیلبت اب ار ام ياهناوج یمالسا دالب زا ۀشوگ ره رد دنراک مرگرس يرامعتـسا نیغلبم دننک . هنوراو و ، ام نارهت رد تسا . یفاک نارگرامعتسا يارب نیمه دنزاسیم و یلابا نید ال یب دساف و ار اهنآ هکلب دننک ینارصن يدوهی و هک نیا هن

یئاسیلک و ءوس تاغیلبت زکارم ______________________________

." دنادرگ راوخ ار ناشیا دنوادخ ( 1) 129 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

زکارم نیا مده ایآ دزاسیم . رود مالـسا میلاعت ماکحا و زا دـنکیم و هارمگ ار مدرم هک هدـمآ دوجو هب « 2 » تیئاهب و « 1 » مسینویهصمق رد دیاب ایآ میرادن مه ار نآ هک میـشاب ؟ هتـشاد ار فجن طقف هک تسیفاک ام يارب ایآ تسین . ام ۀفیظو دـنزیم همطل مالـسا هب هک

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 90

ار ادخ رما دیـشاب و هدنز دیاب تیناحور ياه هزوح ناوج لسن امـش میـشاب ؟ یلاعف هدـنز و مدرم دـیاب سکعب ای میریگب ازع مینیـشنب و دنزیم رود مولع قئاقد قئاقح و فارطا رد همه هک ار يراکفا دـیهد . لماکت دـشر و ار ناترکف دـیناوج ، لسن امـش دـیرادهگن . هدـنز

دیـسرب و مالـسا داد هب تسا . هتـشادهگن رود نامریطخ ياه تیلوئـسم ماجنا زا ار ام زا يرایـسب اه ینیب هزیر نیا نوچ دیراذگب ، رانک دوباـن ار مالـسا ص ،) ) مرکا لوسر مسا هب مالـسا ماـکحا مسا هب دـنربیم ، نیب زا دـنراد ار مالـسا دـیهد . تاـجن رطخ زا ار ناناملـسم

دنرامعتسا و ۀعبت هک ییاهنآ هچ یجراخ لخاد و ةزوح ۀمه نیغلبم دننکیم .______________________________

مان دمآ . دوجو هب يدوهی لقتسم روشک کی داجیا هزیگنا هب هک تسا بصعتم رایسب یتسیلانویسان نایرج کی ناونع مسینویهص " ( 1)يزیتـس دوهی ربارب رد دوب یـشنکاو مسینویهـص " تسا ". یبـن دواد ناـگمارآ هک هدـش هتفرگ سدـقملا تیب رد نویهـص " هوک " زا نآ

لاس 1897 م. رد هک دوب لستره " رودوئت ماـن " هب يدوهی یناتـسراجم سیون هماـن زور کـی تضهن نیا ورـشیپ ییاـپورا . ياـهروشک روهمج سیئر نیتسخن اهدـعب هک نمزیاو ، مان هب یـصخش هرگنک نیا رد تشاد . اپرب سیئوس رد ار مسینویهـص یناهج هرگنک نیتسخن

نایدوهی نطوت اب دنسانشب و نایدوهی نطوم ناونع هب ار نیطسلف هک تخاس دعاقتم هلیـسو ره هب ار هرگنک ياضعا دش ، لیئارـسا تلود يرتشیب نایدوهی ناتسینویهص نیطسلف ، هب نایدوهی چوک اب ناتسلگنا تقفاوم روفلاب "و هیمالعا " رودص اب دننک . تقفاوم روشک نیا رد

نونکا هکنانچ دندروآ ، نوریب نانآ گنچ زا ار بارعا ياههناخ عرازم و اهنیمز و اکیرمآ ياههیامرـس کمک هب دندروآ و نیطـسلف هب ياهتیلاعف تساکیرمآ و نامزاس نیا زکرم تسا . ناهج يراصحنا ياهتکرـش نیرتگرزب ییاراد ربارب مسینویهـص نامزاس یلاـم تردـق

یلم نامزاس 281 یلصا ، نامزاس ياراد 18 مسینویهص نامزاس دنکیم . يربهر ناهج روشک زا 60 شیب رد ار تسینویهص ياهتیعمج رد ار رگید يداصتقا یـسایس و تاناکما يرایـسب یلوپ و قودنـص یتروشم و عماجم عاونا زین تسا و یلحم نویـساردف 251 يدوهی ،

رـسارس یمومع ياههناسر زا و تسا . ناهج ياهروشک رثکا رد یـسوساج تاعالطا و زکارم ياراد نینچ مه نامزاس نیا دراد . رایتخا . تسا زمیات كرویوین همان زور اهنآ نیرتفورعم هک دنراد رایتخا رد هلجم همان و زور اعمج 1036 اهتسینویهص دریگیم . کمک ایند

ياعدا يدنچ زا سپ درک و یفرعم ناشیا اب سامت هلیسو ماما "و باب ار " دوخ دمحم یلع دیس مان هب يدرم ق . لاس 1260 ه . رد ( 2)يو ینیشناج یعدم اهب " لزا "و " حبص هب " موسوم ردارب ود وا عابتا نایم رد اما دش هتشک ریگتسد و باب دمحم یلع دومن . تیودهم " هب ار شناوریپ للا و

�ه اهب یناـمثع تلود دـندیمان یئاـهب " ار " دوخ للا

�ه اـهب ناوریپ و یلزا ) " ) یباـب ار " دوخ لزا حبـص ناوریپ دـندش .

تفرگ جضن نیطسلف رد سیلگنا ياهکمک اب نایئاهب هقرف درک ، دیعبت سربق هریزج هب ار شنارادفرط لزا و حبـص نیطـسلف و رد اکع "رد دـنتفای و زاـتمم یتـیعقوم ناریا رد يولهپ اـضر دـمحم تموکح هرود رد هقرف نیا دـیناسر . ددـم نآ هب زین لیئارـسا میژر اهدـعب و

. دنداهن ياهدمع ریثات مسینویهص عفانم نیمات ناریا و یجراخ تسایس 130 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

مالـسا درد هب هک ار ییاـهنآ ار اـم ناـناوجون اـه و هچب دـناهتفر و ناریا ياهـشخب تاـهد و ماـمت هب اـهنآ ، یموـب یلخاد و نیغلبم هـچ . دیسرب اهنآ داد هب دننکیم . فرحنم دنروخیم

فیرعت و همه نآ دـیزاس . انـشآ دـیاهتفرگ دای هک یلئاسم اـب ار مدرم دـینک و رـشتنم مدرم نیب دـیاهدرک هقفت ار هچ نآ دـیفظوم اـمش تنـس دنکیم و یفرعم ار مالـسا تاماظن دـیاقع و ماکحا و هک تسا نیمه يارب « 1 » هدـمآ هیقف ملع و لها زا رابخا رد هک يدـیجمت

. دیرامگب تمه مالسا طسب یفرعم و تهج رد تامیلعت تاغیلبت و هب دیاب امش دزومآیم . مدرم هب ار ص ) ) مرکا لوسر ماجنا میناوتیمن يراک چیه میئادزن ناهذا زا ار ماهبا نیا ات میزاس فرطرب دناهدروآ دوجو هب مالسا هب تبسن هک ار یماهبا میفظوم ام

رثا رب هک ار یماهبا نیا دننک رومام زین ار شیوخ ۀیتآ لسن هک مینک شرافس اهنآ هب مینک و راداو ار هدنیآ لسن دوخ و دیاب ام میهدب .تاماظن ینیب و ناهج دننک ، عفر هدش ادیپ ام ياه هدرک لیصحت زا يرایسب یتح ناهذا رد مالسا هب تبسن هلاس دص دنچ ءوس تاغیلبت

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 91

زورما تسا . هنوگچ نآ نیناوق تسیچ و مالـسا دـننادب مدرم اـت دـنیامن یفرعم ار یمالـسا تموکح دـننک . یفرعم ار مالـسا یعاـمتجا . دنسانشیمن ار مالسا مدرم ، دننک . هضرع ار بتکم نیا دنهدب و هئارا ار مالسا هک دنفظوم رگید ياه هزوح و دهشم ، ةزوح مق ، ةزوح یهاگشناد و هورگ هب اصوصخم دینک یفرعم ایند مدرم هب ار یمالسا تموکح يربهر و ياه هنومن ار ، ناتمالـسا ار ، ناتدوخ دیاب امش

هکنانچ ار یمالسا تموکح دییامن و هضرع ار بتکم نیا رگا دیشاب نئمطم امش تسا . زاب ناشمشچ نایوجـشناد هدرک . لیـصحت ۀقبط هدناشن و تسد ياهتموکح اب دنفلاخم . دادبتسا اب نایوجشناد درک . دنهاوخ لابقتسا نآ زا نایوجشناد دینک یفرعم اههاگشناد هب تسه

زرط نینچ هک یمالـسا اـب دـنفلاخم يزادرپ غورد يروخمارح و اـب دـنفلاخم ، یمومع لاوما تراـغ يردـلق و اـب دـنفلاخم ، يرامعتـسا يارب هک تسا زارد فجن ةزوح فرط هب ناشتسد اهنیا درادن . تفلاخم یئوجشناد هاگـشناد و چیه دراد یمیلاعت یعامتجا و تموکح

فورعم هب رما ار ام اپورا زا ناناوج دنیامن ؟ توعد هفیظو ماجنا هب دننک و فورعم هب رما ار ام اهنآ ات مینیشنب دیاب ایآ دینکب . يرکف ام ؟ دینک کمک ام هب امش میا هداد لیکشت یمالسا ةزوح ام هک دننک

______________________________

". ءاملعلا لضف هلضف و ملعلا و هفص باب ملعلا "،" لضف باتک ،" 48 ص 37 - ج 1 ، یفاک ، یلوصا هنومن يارب ( 1) 131 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

میئوگب مینک . نایب مالسا ردص رد ار مالـسا ناراد مامز شور یمالـسا و تموکح زرط میهدب ، رکذت ار بلاطم نیا هک تسا ام ۀفیظو زاجح رصم و ناریا و ياهتنا ات شتموکح ۀنماد تشاد و رارق دجـسم ۀشوگ رد وا يرتسگداد ) ترازو ) ياضقلا ۀکد هرامالا و راد هک

نیا دیاب دش . تنطلس زا رتدب تنطلس و هب لیدبت تموکح زرط دیسر يدعب تاقبط هب تموکح یتقو هنافساتم تشاد . شرتسگ نمی و نایدـصتم راد و مامز و میهاوخیم ، یتموکح هنوگچ هک تفگ دـیاب داد . یـسایس يرکف و دـشر ار نانآ دـیناسر و مدرم هب ار بلاطم

لیقع شردارب اب هک تسا یـسک یمالـسا ۀعماج راد مامز دنریگ . شیپ ار یتسایـس راتفر و هچ دنـشاب و هنوگچ دـیاب ام یتموکح روما ۀیراع لاملا تیب زا هک ار شرتخد دـنکن ، لاملا تیب زا کمک هفاضا يداصتقا و ضیعبت تساوخرد زگ ره اـت « 1 » دنکیم راتفر نانچ

نینچ ام « 2 . » دشیم عطق تتسد هک يدوب يا هیمشاه نیلوا وت دوبن هنومضم ۀیراع رگا دیامرفیم دنکیم و تساوخزاب هتفرگ هنومضم نوناق ربارب رد ار مدرم دارفا شیوخ ، تالیامت اهـسوه و يرجم هن دشاب نوناق يرجم هک يرادمامز میهاوخیم ، يرادـمامز یمکاح و

هب ار يرگید دوخ و نادـناخ دوشن ، لئاق ضیعبت زایتما و دارفا نیب يواستم ، یـساسا قوقح فیاظو و ياراد ار اـهنآ دـننادب و يواـسم هک نیا هن دنک مادعا ار اهنآ دندرک یشورف نیئوره شرهاوخ ردارب و دنک ، عطق ار شتسد درک يدزد شرسپ رگا دنک ، هاگن رظن کی

. دننک دراو نیئوره اهراورخ دنشاب و هتشاد نیئوره دناب اهنآ ناسک دنشکب و نیئوره مرگ هد يارب ار ياهدع

تامیلعت تاغیلبت و تمدخ رد تاعامتجا

. تسا هعماج ریبدت تسایس و اب ماوت الوصا مالسا ياهتدابع تسا . یـسایس یعامتجا و تامدخ ءاشنم مالـسا يدابع ماکحا زا يرایـسب هنوگ نیا مالـسا تسا . یـسایس راـثآ زئاـح يداـقتعا یقـالخا و راـثآ تیوـنعم و نیع رد هعمج جـح و عاـمتجا تعاـمج و زاـمن ـالثم ادـیپ يرتـشیب يرکف دـشر دوش ، تیوقت دارفا يراـکمه يردارب و فطاوع دوشب ، ینید ةدافتـسا اـهنآ زا اـت هدرک مهارف ار تاـعامتجا

دوخ یعامتجا یسایس و تالکشم يارب دننک ،______________________________

هبطخ 215. هغالبلا ، جهن ( 1)دودـحلا و باتک ص 521 " هعیـشلا ج 18 ، لئاسو باـب 98 . (" ع ، ) نینمؤملا ریما خـیرات و 338 "، ص 337 ج 4 . راونـألا ، راـحب ( 2)

ص 395. "ج 11 ، هقرسلا ، دح باوبا تاریزعتلا "،"

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 92

132 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو رد یمالسا ریغ ياهتموکح ای یمالسا ، ریغ ياهروشک رد دنزادرپب . یعمج هتسد ششوک داهج و هب نآ لابند هب و دنبایب ، یئاهلح هار

هزات دننک ، فرـص ار تکلمم ۀـجدوب تورث و زا اهنویلم دـنروبجم دـنروآ مهارف یعامتجا نینچ دـنهاوخب هاگ ره یمالـسا ياهروشک هار دورب و جح هب دنکیم وزرآ شدوخ سک ره هک هداد یتابیترت مالسا تسا . ریخ راثآ زا يراع يرهاظ و افص و یب اهنآ تاعامتجا

ۀعـسوت ینید و تامیلعت تاغیلبت و روظنم هب تاعامتجا نیا زا دـیاب دوریم ، تعامج زامن هب قایتشا اـب شدوخ دوریم . جـح هب هداـتفا يرکف دننک ادا بوخ ار نیلاضلا . و ال هک . نیا زا شیب دنتسین و اهرکف نیا هب یضعب مینک . هدافتسا یمالسا یـسایس يداقتعا و تضهن

بئاصم و يارب دنهد و رـشن ار مالـسا ماکحا دیاقع و دننک مهافت دوخ ناملـسم ناردارب اب هک نیا ياج هب دـنوریم هک جـح دـنرادن ،هب دـننک یعاـسم كارتـشا تسا مالـسا نطو هـک نیطـسلف ندرک دازآ يارب ـالثم دنـشیدنیب و يا هراـچ ناناملـسم یموـمع تالکـشم

ۀبطخ رد دندادیم . ماجنا مهم ياهراک هعمج تعامج اب جح و عامتجا اب مالـسا ردص نیملـسم هک یلاح رد دـننزیم . نماد تافالتخا زا دـشیم و هاپـس جیـسب هعمج ياه هبطخ اب دـنیوگب . يا هملک دـنچ دـنناوخب و ییاعد هروس و کی طقف هک دوبن روط نیا هعمج زور

رقف و ندش و هتـشک زا و سب ، دسرتیم و ادخ زا طقف دورب گنج نادیم هب دجـسم زا هک یـسک و دـنتفریم ، گنج نادـیم هب دجـسم ریما ترضح ياه هبطخ تسا و هعمج هب عجار هک ار ییاههبطخ هاگ ره تسا . زوریپ حتاف و هاپـس یهاپـس نینچ و دسرتیمن ، یگراوآ يارب دـنزیگنارب ، هزراـبم هب دـنروآرد و تکرح هب دـنزادنیب و هار هب ار مدرم هک هدوب نیا رب اـنب هک دـینیبیم « 1 » دـینک هظحالم ار (ع )

یمومع تالکـشم دـندشیم و عمتجم هعمج زور ره رگا دـننک . فرطرب ار ایند مدرم ياهیراتفرگ و دـنزاسب ، دـهاجم یئادـف و مالـسا نیا تیدـج اب دـیاب زورما دیـشکیمن . اجنیا هب راک دـنتفرگیم نآ عفر هب میمـصت ای دـندرکیم عفر دـندروآیم و داـی هب ار ناناملـسم ادیپ تعسو مالسا یسایس يداقتعا و تضهن بیترت ، نیا هب مینک . هدافتـسا تامیلعت تاغیلبت و يارب نآ زا میهد و بیترت ار تاعامتجا

. دریگیم جوا دنکیم و ______________________________

. دعب هب ص 395 ج 11 ، هعیشلا ، لئاسو تمکح 365 . .. 54 ، 51 ، 29 ، 27 هبطخ 11 ، هغالبلا ، جهن ( 1)133 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دیروآ دوجو هب ییاروشاع

زا میا هتـشاذگن هتـشادهگن و مکحم ار اروشاع روطچ دیروایب . دوجو هب اروشاع ریظن مدرم ، هب نآ ۀضرع رد دیرادب و هضرع ار مالـسا عجار هک دینک يراک زورما مه امش نآ سسؤم رب مالس دننکیم عامتجا دننزیم و هنیـس اروشاع يارب مدرم زونه هنوگچ دورب ، تسد

. دنامب حرطم مدرم نهذ رد دنک و ادیپ يربنم ناوخ و هضور ددرگ ، اپرب تاعامتجا دیآ ، دوجو هب یجوم تموکح هب لماک قایتشا اب دیناسانشب مدرم هب ار مالـسا یعامتجا ماظن ماکحا و لوصا و و دیاقع ) ینعی ) ینیب ناهج دییامن و یفرعم ار مالـسا رگا داجیا مدرم رد یجوم دشیم اقلا يا هملک یتقو ما . هدرک هبرجت نم دنرایسب . نآ ناراتـساوخ هک دنادیم ادخ دننکیم . لابقتـسا نآ زا

ار یـسک دننزب ، یفرح دنناوتیمن ناقفخ هزینرـس و ریز دنتـسه ، یـضاران تحاران و عضو نیا زا یگمه مدرم هک نیا يارب دیدرگیم .هب ار قیاقح دینک ، قطن مدرم يارب دیتسیاب و هنادرم مالسا ریلد نادنزرف امش کنیا دنک . تبحـص تعاجـش اب دتـسیاب و هک دنهاوخیم

ناناقهد نارگراک و نیمه زا رازاب هچوک و مدرم زا دـیروآرد ، تکرح روش و هب ار نانآ دـینک و نایب مدرم ياه هدوت يارب هداس نابز لالقتسا يدازآ و يارب هک دناهدامآ هعماج فانـصا ۀمه زا دش . دنهاوخ دهاجم مدرم ۀمه دیزاسب . دهاجم رادیب نایوجـشناد لدکاپ و

رایتخا رد تسا هزرابم نید داهج و بتکم هک ار مالسا دراد نید هب جایتحا تداعس يدازآ و يارب هزرابم دننک هزرابم تلم تداعـس و رئاج و یـسایس هاگتـسد دـهاجم ، يورین کی تروص هب دـننک و حیحـصت نآ يور زا ار ناشدوخ قالخا دـیاقع و ات دـیهد رارق مدرم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 93

. دنزاس رارقرب ار یمالسا تموکح هدرک نوگنرس ار يرامعتسا قطن اب ار تظافح عافد و فیرعت و نیا دنشاب و نآ ظفاح عفادم و مالـسا و تاماظن دیاقع و فرعم هک دنتـسه مالـسا . نصح یئاهقف .

دنهاوخ ساسحا مدرم دنتشذگرد لاس زا 120 دعب رگا هک تسا تروص نیا رد دننک . تباث مدرم يربهر هدننک و رادیب روشرپ و ياه هیقف دیامرفیم هک نیا ءیش . ا�هدسی ا�ل ۀملث ما�لسالا یف ملث تیاور . ریبعت هب تسا و هدش داجیا يالخ دراو و مالسا رب یتبیـصم هک درک يراک ما و هتسشن هناخ رد هک تسا هدنب ندرم دیآیم دوجوب مالسا هعماج رد ریذپان ناربج يالخ مالسالا .. یف ملث دریمب . رگا نمؤم

هیف ملث دـهدیم . تسد زا ار ع ) ) نیـسح ماما یتقو مالـسا دوشیم ؟ داجیا مالـسا ۀـعماج رد يالخ هچ نم نتفر زا مرادـن ؟ هعلاطم زج . دیآیم دوجو هب نآ رد ریذپان ناربج يالخ ۀملث ..

134 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ینایامن ناـیاش و تمدـخ هک « 2 » همـالع و « 1 » ریـصن هجاوخ دـننام دنتـسه مالـسا یعامتجا ماظن نیناوق و دـیاقع و ظفاح هک یناـسک

؟ دشاب تیاور نیا قادصم میدرم رگا هک میاهدرک هچ مالـسا يارب یلاع بانج نم و اما دیآیم . دوجو هب يالخ دنریمب رگا دـناهدرک . نامیا قح میتسین نمؤم ای و دوب ) دیاب هک روط نآ ینعی ) هقف قح میتسین هیقف ای ام دوشیمن . يربخ چیه دریمب ام زا رفن رازه

ینالوط ياهزرابم رد تمواقم

رارقتـسا رد نتفای قیفوت يارب دوش . یهتنم یمالـسا تموکح لیکـشت هب يدوز هب ام تامیلعت تاغیلبت و هک درادـن راـظتنا یلقاـع چـیه گنس کی ملاع يالقع دراد . نامز هب جایتحا هک تسا یفده نیا ، میراد . يرمتـسم عونتم و ياه تیلاعف هب جایتحا یمالـسا تموکح لاهن هک يدرم ریپ هب هفیلخ دـیآ تسد هب نآ زا يا هجیتن دـننک و انب نآ رب يا هیاپ يرگید لاس تسیود زا دـعب ات دـنراذگیم اـجنیا

نارگید تفگ .: شباوـج رد دـهدیم .؟ رمث تـندرم زا دـعب رگید و لاـس هـک 50 يراـکیم ودرگ درم ! ریپ تـفگ .: تشاـکیم ودرگ . دنروخب نارگید ات میراکیم ام میدروخ ، ام دنتشاک

رما تساهناسنا و تداعـس هار رد تسا و مالـسا هب تمدخ نوچ دوش . لابند دیاب دهدب هجیتن هدـنیآ لسن يارب مه رگا ام ياه تیلاعف ءادهـشلا دیـس دراد !؟ یطبر هچ ام هب دنریگیم ار نآ ۀجیتن اهدـعب نارگید دـسریمن و هجیتن هب الاح نوچ میئوگب هک تسین یـصخش

(ع)______________________________

رد مالسا . روهشم نادنمشناد املع و زا ق ). 672 ه . - 597" ) یسوط ققحم ریصن "و " هجاوخ هب " فورعم یـسوط نسح نب دمحم ( 1)زا سواـط نب میرکلا دـبع دیـس يزاریـش و نیدـلا بطق یلح ، همـالع تسا . هدوـب نارقا دمآرـس تـئیه تایـضایر و مـالک و هفـسلف و

یطسجم و ریرحت سدیلقا ، ریرحت داقتعالا ، دیرجت تاراشا ، حرش دننام تسا هدنام ياج هب وا زا يدنمشزرا راثآ دناهدوب يو نادرگاش . يرصان قالخا

عماج بیدا ، ملکتم ، رـسفم ، ثدحم ، هیقف ، ق ). 726 ه . - 48 ) یلح رهطم نب یلع نب فسوی نب نسح نیدـلا لامج خیـش للا �

ه ۀـیآ ( 2)زا تسج . ذملت ینـس هعیـش و ناگرزب دزن يو تسوا . تاصاصتخا زا همالع " ترهـش " دوخ ، رـصع رد هیماما سیئر لوقنم و لوقعم و

سرد زا ریصن هجاوخ و دناهدوب ، نیدلا بیجن خیش و سواط ، نب دمحا دیس یسوط ، نیدلا ریصن هجاوخ یلح ، ققحم شناداتـسا هلمج ، فـلتخملا نیملعتملا ، ةرـصبت تسوا : راـثآ زا تسا . هدوـب ردـپ نادرگاـش زا زین نیققحملا ، رخف يو ، رـسپ تسا . هدرک هدافتـسا وا هقف

صیخلت لاجر و رد رصتخملا تماما ؛ تابثا رد نیفلا مالک ؛ رد داقتعالا دیرجت حرـش یف دارملا فشک هقف ؛ رد ءاهقفلا هرکذت دعاوق و . ریسفت رد فاشکلا

135 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 94

ةدافتـسا دوخ و صخـش يارب ار اهراک تشاد و يرکفت نینچ رگا درک ادـف دروآ و رد رطخ ضرعم هب ار دوخ يدام تاهج ماـمت هک تعیب تسد ع ) ) نیسح ماما هک دنتساوخیم ادخ زا يوما ۀمکاح تئیه دشیم . مامت هیـضق دومنیم و شزاس لوا زا درکیم یـصخش دیوگب نینمؤملا . ریما اهنآ . هب تقو ماما و ص ) ) ربمغیپ رـسپ هک دوب هچ اهنآ يارب رتهب نیا زا دیامن . تقفاوم اهنآ تموکح اب دـهدب و

ۀجیتن رد هدنیآ و رد مالسا هک نیا رطاخ هب دوب . نیملسم مالسا و ةدنیآ رکف رد ترضح نآ یلو دسانشب . تیمـسر هب ار ناشتموکح و ، دومن تفلاخم دوش رارقرب اه هعماج رد نآ یعامتجا ماظن یـسایس و ماظن دنک و ادیپ رـشن اهناسنا نایم رد وا يراکادف سدقم و داهج

. درک يراکادف و درک ، هزرابم رد دراد و رارق راک متـس ماکح راشف تحت هک یطیارـش رد ع ) ) قداص ماما ترـضح دـینیبیم دـینک . تقد مدروآ ـالبق هک یتیاور رد

نیعم فیلکت ناناملـسم يارب دربیم رـس هب هرـصاحم تبقارم و تحت تاقوا يرایـسب درادن و یئارجا تردق دربیم و رـس هب هیقت لاح بترتم يا هدیاف هچ لزع بصن و نیا رب الوصا و دراد ؟ ینعم هچ ترضح نآ راک نیا ایآ دیامرفیم . بصن یـضاق مکاح و دنکیم و

هب تراسا نادنز و رد هک دوخ یلعف عضو هب هدیدرگن و سویام هاگ چیه دنشابیم یعیسو رکف حطـس ياراد هک گرزب نادرم تسا ؟دننکیم هشقن حرط دنـشاب هک طیارـش ره رد شیوخ فده دربشیپ يارب دنـشیدنایمن و هن ای دنوشیم دازآ تسین مولعم دنربیم و رس

ای 300 زا 200 دعب دنچ ره نارگید دنتفاین تصرف ناشدوخ رگا دنروآ و رد ءارجا ۀلحرم هب ار حرط نآ اصخـش دنتـسناوت رگا ادعب ات قباس روهمج سیئر تسا . هدوب اهتروص نیمه هب گرزب ياـه تضهن زا يرایـسب ساـسا دـنیامن ءارجا دـنورب و حرط نیا لاـبند لاـس

. تسا هدمآرد ارجا هب ادعب هک هداد اه حرط هدیشک و اه هشقن هدوب و راکفا نیا ياراد نادنز رد « 1 . » ونراکوس يزنودنا .يارب رگا ع ) ) ماما بصن نیا دناهدومرف . مه بصن حرط ، نداد زا هوالع ع ) ) قداص ماما

______________________________

هتـشر رد دـش و يدـنله ینف جـلاک کـی دراو یگلاـس هدزون رد دوب . راـگزومآ کـی دـنزرف 1970 م ) - 1901 ) ونراکوس دـمحا ( 1)سیسات لاس 1945 م . رد درب . رـس هب دیعبت نادنز و رد اهتدم دوخ يرامعتـسا دض تادـهاجم رثا رب تشگ . لیـصحتلا غراف یـسدنهم

ياههرهچ زا یکی يو دـش . باختنا دوخ روشک يروهمج تسایر هب امـسر رد 1949 م . درک و مالعا ار يزنودـنا يروهمج تموکح هب روبجم برغ رادـفرط نایماظن ياتدوک زا سپ لاس 1967 م . رد وا دوب . دهعت مدع شبنج ناراذگناینب زا یناهج و تسایـس هتـسجرب

. درب مان ناوتیم ار بالقنا مچرپ باتک وا راثآ زا دش . افعتسا 136 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دـشاب و شدوخ رکف هب طقف هک دـندوبن ام لثم دـندوب . هدـنیآ رکف هب ترـضح نآ یلو دـشیم ، بوسحم يوغل راـک هتبلا دوب زور نآ ارجا ار لدع نوناق و دنک ، حالـصا ار رـشب هتـساوخیم تسا . هدوب ملاع ۀمه رکف هدوب ، رـشب رکف هدوب ، تما رکف درگنب . ار دوخ عضو

دیدرگ و هاگآ مالـسا تلم دندش ، رادیب اه تلم هک زور نآ ات دیامن بصن دهدب ، حرط شیپ لاس دص دنچ رازه و رد دیاب وا دنیامن .. دشاب مولعم مالسا سیئر یمالسا و تموکح عضو دشابن يریحت رگید درک مایق

رثا رب هدوبن و يزیچ حرط زج ءادتبا ینعی تسا هدرک تفرـشیپ وحن نیمه هب نایدا بهاذم و ریاس هعیـش و بهذم مالـسا و نید الوصا اب هزرابم يارب هک زور نآ درکیم ، ینابش اهلاس دوبن و شیب ینابش یسوم تسا . هدیسر رمث هب ناربمایپ ناربهر و تیدج یگداتـسیا و

امش دیچرب . ار نوعرف تموکح ساسا اصع کی اب دوخ یگداتسیا یتاذ و تقایل رثا رب یلو تشادن . ینابیتشپ روای و دش رومام نوعرف اب ات دهاوخیم یـسوم ریبدت تیدج و تمه و دـمآیم ؟ ام زا راک نیا دوب یلاع بانج نم و تسد یـسوم ياصع رگا دـینکیم لایخ

عورش دش و ثوعبم تلاسر هب هک یتقو ص ) ) مرکا ربمغیپ تسین . هتخاس یسک ره زا راک نیا و دزیرب ، مه هب ار نوعرف طاسب اصع نآ یسک رفن ود نیا زج دندروآ نامیا وا هب هجیدخ ) ترضح ) هلاس لهچ نز کی و ریما ع ) ترضح ) هلاس تشه لفط کی درک غیلبت هب یسک دومرفن و دشن ، سویام نکیل دندومن . اهتفلاخم اهینکشراک و دندرک و تیذا ار ترضح نآ ردقچ هک دننادیم همه تشادن و ار

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 95

تحت تیعمج نویلم دـصتفه زورما هک دـیناسر اجنیا هب ار تلاسر چـیه . زا . يوق یمزع یحور و تردـق اـب درک و یگداتـسیا مرادـن .هجاوم ءازهتـسا اب درک يراذگ هیاپ ار نآ ساسا ص ) ) مرکا ربمغیپ هک يزور دـش . عورـش رفـص زا مه هعیـش بهذـم دنتـسه . وا ياول

نآ رد هک ع ) ) ریما ترـضح زج تسا نم ریزو دـشاب نانچ نینچ و هک یـسک دومرف دومن و نامهم عمج و ار مدرم هک یتقو دـیدرگ .هب درک ور یـصخش تساوخنرب اـج زا یـسک اـیند ۀـمه زا رتـگرزب دوب گرزب یحور ياراد یلو دوب هدیـسرن غولب نس هب زوـنه تقو

«1 ! » يورب ترسپ مچرپ ریز دیاب نونکا تفگ ءازهتسا اب بلاط و یبا ترضح ______________________________

.322 ص 319 - ج 2 ، يربط ، خیرات ( 1) 137 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

«1 ، » دـیدرگ هجاوم يرهاظ داـب ) كراـبم . ) خـب خـب اـب . تشاد هضرع مدرم هب ار ع ) ) نینمؤملا ریما تموکح تیـالو و هک مه زور نآ رارق هیعرش لئاسم عجرم طقف ار ناشیا ص ) ) لوسر ترـضح رگا تشاد . همادا مه رخآ ات دش و عورـش اج نامه زا اه تفلاخم نکیل

هدوب و نیملـسم رب مکاـح دـیاب ناـشیا دومرف داد و ترـضح هب ار ینیـشناج . بصنم . نوچ یلو دـشیمن ، یتفلاـخم هنوگ چـیه دادیم روما رد دینیـشنب و هناخ رد زورما رگا مه امـش دش . اهتفلاخم اه و یتحاران نآ بجوم دشاب هتـشاد تسد رد ار مالـسا تلم تشونرس

ترضح دینک . تلاخد روشک تاردقم رد دیهاوخب هک دنراد يراک امش هب زور نآ درادن . يراک امش هب یسک دینکن تلاخد یتکلمم داهج و زا تسد اما دنتفرگ . رارق تبیصم تیذا و دروم همه نآ دندرکیم تلاخد يروشک یتموکح و روما رد نوچ هعیش و ع ) ) ریما

. دراد دوجو ایند رد یعیش نویلیم تسیود ابیرقت زورما نانآ تادهاجم تاغیلبت و رثا رب ات دندیشکن تیلاعف

تیناحور ياههزوح حالصا

هراشا

تاـغیلبت و شور یـسرد و ۀـمانرب هک بیترت نیا هب دوـش . حالـصا تیناـحور ياـه هزوـح هک تسا نیا مزلتـسم مالـسا هـئارا یفرعم و ، دهدب سفن هب دامتعا دیما و ششوک و تیدج و هب ار دوخ ياج سفن هب دامتعا مدع سای و یلبنت و یتسس و ددرگ ، لیمکت تامیلعت

هزوح لخاد زا ار مدرم هک امن سدـقم تعامج دارفا دورب ، نیب زا هتـشاذگ یـضعب ۀـیحور رد ناگناگیب تانیقلت تاغیلبت و هک يراـثآ نیا زا دنـشورفیم ایند هب ار نید هک يرابرد ياهدـنوخآ دوش ، حالـصا دـنرادیم زاب یعامتجا تاحالـصا مالـسا و زا تیناحور ياه

. دنوش جارخا درط و اه هزوح زا جراخ و سابل

رامعتسا یقالخا يرکف و راثآ ندرب نیب زا

دننکیم و یـشاپ مس هک تسا اهنرق یلم دـض هدـناشن و تسد ياهتموکح یـسایس یتاغیلبت و یتیبرت و ياههاگتـسد رامعتـسا و لامع یقالخا يرکف و ءوس راثآ اعبط دنوشیم تیناحور ياه هزوح دراو مدرم نایم زا هک یناسک دـنزاسیم . دـساف ار مدرم قالخا راکفا و

حالصا رد دیاب ام نیا رب انب تسا . مدرم هعماج و زا یئزج تیناحور ياه هزوح دنروآیم . دوخ اب ار ______________________________

.213 ص 11 - ریدغلا ج 1 ، ص 28 ، ج 4 ، هباغلا ، دسا ص 53 ، ریبک ج 12 ، ریسفت ( 1) 138 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

نئاخ ياهتلود تسایس ناگناگیب و تانیقلت تاغیلبت و زا یشان هک ار یحور يرکف و راثآ مینک . شـشوک هزوح دارفا یقالخا يرکف و

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 96

. مینک هزرابم نآ اب و میربب ، نیب زا تسا دساف و هتخاس ام زا اهراک نیا هک دنناوخیم رگیدکی شوگ هب هتسشن و اه هزوح رد هک مینیبیم ار یضعب الثم تسا . دوهشم الماک راثآ ، نیا

ءوس تاغیلبت ۀجیتن تسا ناگناگیب تانیقلت راثآ راکفا ، نیا میئوگب .! هلاسم مینک و اعد دـیاب طقف ام اهراک ؟ نیا هب میراد راکچ تسین .یتسس و یگدرـسفا و ثعاب هدش و دراو اه هزوح رگید دهـشم و مق و فجن و بولق قامعا رد هک تسا نارگرامعتـسا ۀلاس دص دنچ

. دنشاب هتشاد يدشر دراذگیمن هدیدرگ و یلبنت تراما یمالسا ياهروشک رد نونکا هک اهنآ رگم تسا . طلغ راکفا نیا تسین !. هتخاس ام زا اهراک نیا هک . دننکیم یهاوخرذع ابترم

تقایل یلومعم فراعتم و درف زا شیب اهنآ زا کیمادک مییآیمنرب ؟ ام دنیآیم و رب هدـهع زا اهنآ هک دـنراد راکچ دـنراد تموکح و داوس الصا ناخ اضر تسا ؟ هدرک لیصحت هچ هدرک و لیـصحت اجک « 1 » زاجح مکاح دناهدرکن ! لیصحت الصا اهنآ زا يرایـسب دراد ؟ریبدت هعماج و ةرادا تقایل زا طلسم ، رسدوخ و ماکح زا يرایسب تسا هدوب نینچ زین خیرات رد دوبن ! شیب يداوسیب زابرـس و تشادن ،

هدرک لیـصحت هچ دـندرکیم تموـکح یگرزب روـشک رب هک نارگید اـی « 2 » دیـشرلا نوراـه دـناهدوب . هرهب یب تلیـضف ملع و تلم و نیا دوجو زا مه ام هک تسا مزال يرادا یئارجا و ياهراک يارب همانرب و يارب نونف ، رد صصخت مولع و نتشاد تالیـصحت و دندوب ؟نایم هنالداع طباور يرارقرب مدرم و نیب تلادـع طسب روشک و هیلاع ةرادا تراظن و هب طوبرم هچ نآ مینکیم . هدافتـسا صاخـشا عون

. دراد هیقف هک تسا نامه تسا مزال لالقتسا یلم و يدازآ ظفح يارب هچ نآ تسا . هدرک لیصحت هیقف هک تسا نامه دشابیم مدرم یضرا تیمامت لالقتـسا و يدازآ و زا تلم و قوقح زا ناج ياپ ات و دوریمن ، بناجا ذوفن تحت نارگید و راب ریز هک تسا هیقف نیا

. دنکیمن ادیپ فارحنا تسار پچ و هب هک تسا هیقف دنکیم عافد مالسا نطو لیمکت ار ناتدوخ تاغیلبت شور همانرب و دینک ، رود دوخ زا ار یگدرسفا نیا امش

______________________________

زا سپ لاس 1964 م . رد دوب و ناتسبرع ریزو تسخن هجراخ و روما ریزو اهتدم 1975 م ) - 1906 ) دوعس لآ زیزعلا دبع نب لصیف ( 1). تسشن وا ياج هب شردارب علخ

. یسابع هفیلخ نیمجنپ ق ). 193 ه . ) دیشرلا نوراه ( 2) 139 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

هب تسد دیوش و مدقشیپ هار نیا رد دیریگب و یمالسا تموکح لیکشت هب میمصت و دیهد ، جرخ هب تیدج مالسا یفرعم رد و دییامن ،تردق و نیا هک امش دیشاب . هتـشاد دامتعا ناتدوخ هب دش . دهاوخ رارقرب اعطق یمالـسا تموکح دیهدب هاوخیدازآ زرابم و مدرم تسد دینک و راداو هزرابم هب رادـیب و ار مدرم دـیتسناوت هک امـش دـینکیم ، هزرابم تلم لالقتـسا يدازآ و يارب هک دـیراد ار ریبدـت تارج و

رتشیب یعامتجا ياهراک رد امـش تقایل ریبدت و دـیزومآیم و هبرجت رتشیب زورب زور دـیروآ رد هزرل هب ار دادبتـسا رامعتـسا و هاگتـسد دیهاوخرب مدرم ياه هدوت يربهر تموکح و ةرادا ةدـهع زا انیقی دـینک نوگنرـس ار رباـج مکاـح هاگتـسد دـیدش قفوم یتقو دوشیم .

رگا هتشاد و ررقم مالـسا دراد مزال دمآرد تایلام و روشک ةرادا رگا تسا . هدامآ نآ يارب مزال نیناوق و هرادا ، تموکح و حرط دمآ .ماـکح لـثم اـی دـینک عـضو نوناـق دینیـشنب تموـکح لیکـشت زا دـعب تـسین یجاـیتحا تـسا . هدرک عـضو ار هـمه دراد مزـال نیناوـق

ياه همانرب دـنامیم طقف تسا . ایهم هدامآ و زیچ همه دـیریگب . هیراع ار ناشنوناق ات دـیورب نارگید غارـس هب هدز برغ تسرپهناگیب و هداد و بیترت یتروشم سلجم کی رد فلتخم ياه هتشر رد صـصختم نینواعم نیرواشم و يراکمه کمک و هب مه نآ هک یترازو

. دوشیم بیوصت تـسد هب للا

�ه ءاش نإ مه ار نآ هک تسا حلـسم تردق تمه و میراد مک هک هچ نآ دنتـسه . امـش دـحتم عبات و مه اهتلم هناتخبـشوخ

ار ع ) ) بلاط یبا نب یلع ریشمش یسوم و ياصع هک دنشاب دیاب یناسک یسوم ، تمه هب میراد و جایتحا یـسوم . ياصع هب . میروآیم

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 97

. دنرب راک هب هک دناهضرعیب ردق نآ نوچ دنیآیمنرب ، تموکح همادا لیکـشت و ةدـهع زا دناهتـسشن اه هزوح رد هک يا هضرعیب ياهمدآ نآ هلب ،

. دنرادیمن رب يراک چیه رد مه یمدق دنربب راک هب دنناوتیمن مه ملق راکچ اهراک نیا هب لیـصحت . سرد و هسردـم و غارـس تراـک غارـس ورب اـقآ هک . دـناهدناوخ اـم شوگ هب ناـشلامع بناـجا و سب زا

زا ار ءوس تاغیلبت نیا مناوتیمن نم نونکا و دـیآیمن ! ام زا يراک هک هدـمآ نامرواب مه اـم دـیآیمن .. ! امـش زا اـهراک نیا دـیراد !؟هرادا ار تکلمم دیناوتیم مه امش دینارگید ، لثم مه امش دیشاب ، رشب سیئر دیاب امـش هک منامهفب نانآ هب منک و نوریب یـضعب شوگ

تسین نیا زج دیتسین ، امش هک دندوب روطچ نارگید رگم دینک ، 140 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

. دناهدرک مه یلیصحت ای هدرک و ینارذگشوخ هتفر یئاج هب اهنآ زا یضعب هک ولج ام دننک ، تسرد یمتا عیانـص دـنورب ، هام ةرک هب میتسین ، ملع اب فلاخم میتسین لیـصحت فلاخم ام دـننکن . لیـصحت مییوگیمن ام دیاش دیناسرب ایند هب ار مالسا یتموکح ۀمانرب دینک ، یفرعم ار مالـسا امـش میراد . یفیلاکت مه دراوم نآ رد یهتنم میریگیمن ، ار اهنآ

تـسد زا میهاوخیمن هک ام دـندرگ . عبات تسا و حیحـص بلطم هک دـنوش هجوتم یمالـسا کلامم ياهروهمج سیئر نیطالـس و نیا . میراذگیم ناشیاج رس دنشاب نیما عبات و هک ار مادک ره میریگب . اهنآ

میتسه تمه یب سب زا یلو دنتـسه ام وریپ همه اـهنیا میراد . هعیـش رتشیب اـی نویلم 170 میراد ، تیعمج نوـیلم ایند 700 رد زورما اـم دنناوتب دنـشاب و هتـشاد ناـنیمطا وا هب مدرم دـشاب ، مدرم راد تناـما هک میهد لیکـشت یتموکح دـیاب اـم مینک . هرادا ار اـهنآ میناوتیمن

اهراک و هب رطاخ هدوسآ نوناق هانپ وا و هانپ رد اهتلم دـنک و يراد تناما ات میهاوخیم نیما مکاح ام دنراپـسب . وا هب ار دوخ تشونرس دنوادخ تسا . یندـشن رما نیا دـینکن لایخ دیـشابن . سویام دیـشاب . نآ رکف رد دـیاب هک تسا یبلاطم اهنیا دـنهد . همادا دوخ یگدـنز

زا یکی ) كدرم نآ میرادـن . اـم هتبلا دـشاب یـشک مدآ ملظ و هضرع ، رگا تسین . نارگید زا رتـمک امـش ۀـضرع تقاـیل و هـک دـنادیم :. تفگ دنراتفرگ مه نونکا هک للا .

�ه هملـس « 2 . » یمق ياـقآ مدوب و نم نم ، شیپ « 1 ( » نادنز رد ) دـمآ هک یتقو ناریا ) یتلود تاماقم

رگا تفگیم ، مه تسار اـم .! يارب دـیراذگب ار نیا تـسا و یگتخوـس ردـپ هصـالخ ییوـگ و .. غورد یتاذ ، دـب زا تراـبع تساـیس يدـه همئا دنـشابیم ، تسایـس ياراد هک ناناملـسم دراد ، تسایـس هک مالـسا دـشابیم . اهنآ صوصخم تسا اهنیا زا ترابع تساـیس

نیا زا ریغ دنتسه « 3 . » دابعلا ۀساس هک . مالسلا مهیلع ______________________________

. تفر ناشیا رادید هب دندوب ، نادـنز رد ماما هک ینامز دادرم 1342 ، هدزای رد هک تسا تقو تینما نامزاس سیئر ناورکاـپ ، دارم ( 1)ص 575. ج 1 ، ینیمخ ، ماما تضهن زا یلیلحت یسررب و

سبح رد س ) ) ماما ترـضح اب خیرات نآ رد هک تسا یمق نیـسح دیـس جاح للا �

ه ۀـیآ موحرم دـنزرف یمق ، نسح دیـس جاح دارم ( 2)س) ) ماما يربهر هب یمالسا تضهن عورش اب و دندربیم . رس هب دیعبت لاح هب جرک هقطنم رد بالقنا يزوریپ لاس ات سپـس و دناهدوب ،

. دنتشگزاب دهشم هب دندش و دازآ دیعبت زا مدرم تکرح و نم ال تسا ". هدـش دراو ریبک " هعماج تراـیز " رد ریبعت نیا تسا . رما یلوتم زین تسایـس و درم ینعم هب سئاـس " عمج " ۀـساس " ( 3)

ثیدح 2. باب 225 ، تارایز " باوبا ص 370 "، هیقفلا "ج 2 ، هرضحی 141 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

تـسایس رد نویناحور هک هدش مهافت درک . مالعا همان زور رد تفر دعب دنک . لافغا ار ام تساوخیم وا تفگیم . وا هک تسا ییانعم یفرح نینچ يرگید ای ینیمخ رگا تسا ، هتفگ غورد میتفگ میدرک ، شبیذکت ربنم رـس میتفر يدازآ زا دعب مه ام « 1 !. » دننکن تلاخد

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 98

روما زا ار امش ات دشابیم نآ لاثما ییوگ و غورد ینعمب تسایس هک دندرک دراو امش نهذ رد لوا زا اهنیا « 2 . » مینکیم شنوریب دنزب «3 . » هکلم للا

�ه دلخ دینیشنب . اجنیا امش دیشاب ، ییوگ اعد لوغشم مه امش دنشاب و ناشدوخ راک لوغـشم اهنآ دننک و فرـصنم یتکلمم

اه مهف نیا للا �

ه دمحب ناشدوخ هتبلا دننکب . دنهاوخیم هک یگزره هنوگ ره دننکب ، دهاوخیم ناشلد هک يراک ره مه اهنآ دـیئوگب و ذوفن قرش کلامم رد شیپ لاس زا 300 هک یسیلگنا نارگرامعتسا دناهدیـشک ار اه هشقن نیا ناشناسانـشراک دیتاسا و یلو دنرادن ار

سیلگنا اب اهنآ ریغ ییاکیرمآ و نارگرامعتسا زین اهدعب دندرک . تسرد ار همانرب نیا دنراد عالطا کلامم نیا تاهج همه زا دندرک و زا دوب یلـضاف درم هک ام ياه هبلط زا یکی هک مدوب نادـمه رد نم دـندرک . تکرـش هماـنرب نیا يارجا رد دـندش و قفتم هارمه و اـه هب دوب ، هدش یئاهیراذگ تمالع خرس گنر هب نآ رد هک داد ناشن نم هب ار یگرزب ۀقرو دوب ظوفحم شقالخا یلو هدش جراخ سابل

دراد و دوجو ناریا رد هک دوب ینیمز ریز نزاخم لام خرس ياهتمالع نیا تفگیم هک يروط ______________________________

لـصاو روشک تینما تاعالطا و نامزاس زا هک یمـسر عالطا قبط : ) دنتخاس رـشتنم ار ربخ نیا روشک دـیارج دادرم 1342 رد 12 ( 1)هلخادـم یـسایس روما رد هک دـش لصاح مهافت یتالحم یمق ، ینیمخ ، ناـیاقآ تارـضح یماـظتنا و تاـماقم نیب نوچ تسا هدـیدرگ

ص 104. ج 1 ، رثوک ، ص 585 و ج 1 ، ینیمخ ، ماما تضهن درک ).. دنهاوخن خروم ] همان زور رد دندرک ": هراشا دندومرف داریا هک ینانخس نمض لزنم رد نیدرورف 1343 هعمج 21 زور رد س ) ) ینیمخ ماما ( 2)

نالا نم درک . دهاوخن هلخادم تسایس رد تیناحور هک دوب نیا شموهفم هک دنتـشون دندروآ ، هیرطیق نادنز زا ارم هک [ 1342 / 5 / 13تسا ترابع تسایس ایآ تفگ مروایب ، ار شمـسا مرادن لیم هک یـصاخشا زا رفن کی دمآ منکیم . نایب امـش يارب ار عوضوم تیقح

میوگیم تسا یـضتقم عقوم نوچ دـیراذگب ! ام يارب امـش ار نآ و یگتخوس / ردـپ هصـالخ گـنرین ، بیرف ، هعدـخ ، نتفگ ، غورد زا نآ زا نم دریگیم . همشچرس مالسا زا ندم تسایس دناهدرک . یفرعم دب ار مالسا تسا . تسایس شمامت مالسا للا

�ه و تسین . نیا مالسا

تاقوا هیقب مهد و ماجنا یمسارم هبنشکی ياهزور طقف هک متـسین پاپ نم مریگب . تسد حیبست منیـشنب و اجنیا رد هک متـسین اهدنوخآ .105 ص 104 - ج 1 ، رثوک ، مشاب ". هتشادن راک يرگید روما هب مشاب و یناطلس مدوخ يارب

." دزاس رادیاپ ار وا تموکح دنوادخ ( 3) 142 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

الط اجک هک ار ام ینیمز ریز نزاخم ۀمه دندرک هعلاطم ام روشک يور یجراخ ناسانـشراک دندوب ! هدرک فشک یجراخ ناسانـشراک دراذگیمن هک يزیچ اهنت دندید تسا و يروطچ هک دندیجنـس مه ار ام دارفا هیحور دندروآ ، تسد تفن و .. دراد و سم اجک دراد ،

درک ادیپ هطلس اپورا رب هک دندید ار مالـسا تردق نانآ تسا . تیناحور مالـسا و دشابیم دس ناشلباقم رد ددرگ و لمع ناشیاههشقن دنروآرد دوخ ذوفن تحت دنناوتیمن ار یعقاو نویناحور هک دندروآ تسد زین تسا . طاسب نیا اب فلاخم یعقاو مالـسا هک دنتـسناد و تیناحور کچوک و ار مالسا دنرادرب و دوخ تسایس هار رس زا ار راخ نیا هک دندیـشوک لوا زور زا اذل دننک . فرـصت ناشرکف رد و

نآ رب یفرط زا تسین ! هلأسم اـت زا 4 شیب ام رظن رد مالـسا زورما هک يروط هب دـندرک ، مه ار راک نیا ءوس تاغیلبت اب دـننک عیاـض ار نآ دـنیامن . عیاض راد و هکل رگید لئاسو هب ای تمهت ، اب دـنراد رارق یمالـسا ياه تیعمج سأر هک ار مالـسا ءاملع اهقف و هک دـندش خیش دندوب ! سیلگنا راوخ هفیظو ناریا فجن و ياملع زا رفن دصشش هتشون . شباتک رد تسا رامعتسا لماع هک وربآ یب رایسب صخش

یناگیاب دنه رد ناتسلگنا ۀجراخ ترازو رد هک تسا يدانسا شکردم « 2 ! » دش هجوتم دعب دوب ریگب قوقح لاس ود طقف « 1 » یضترمهریج ار املع ۀمه هک تسا لیام یلیخ رامعتـسا میریگب . هجیتن ات دیهدب شحف ام هب دیوگیم هک تسا رامعتـسا تسد نیا تسا . هدـش

. دننک فرصنم نادرگ و ور نانآ زا ار مدرم هتخاس ماندب مدرم نایم رد ار مالسا ياملع ات دننک یفرعم شدوخ راوخ هب ار مالـسا ياملع اهقف و فئاظو دـننک و دودـحم کچوک و ار مالـسا ات دـناهدرک شالت دوخ تاـنیقلت تاـغیلبت و اـب رگید فرط زا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 99

یضعب دنرادن .! يرگید فیلکت چیه دنرادن و يراک نتفگ هلأسم زج اهقف هک . دناهدناوخ ام شوگ هب دننادرگ . رصحنم یئزج ياهراک مه ______________________________

. تسا هعیش گرزب یلوصا هیقف و يراصنا یضترم خیش دارم ( 1)زمر هرامش اب كاواس سیـسات نودب زا نیئار هک نآ حیـضوت ص 102 و 103 . نیئار ، لیعامـسا ناریا ، رد سیلگنا ناریگب قوـقح ( 2)

جردنم دانسا قیبطت درک . رـشتنم هیهت و كاواس يراکمه اب ار دوخ يرنوسامارف هناخـشومارف و باتک وا تشاد . يراکمه نآ اب 1498باتک رد انیع هدش ، شنیزگ لکش هب دانسا نیا زا یمهم شخب هک دهدیم ناشن كاواس یناگیاب يرنوسامارف دانسا اب نیئار باتک رد قوقح باتک فیلات هب ار نیئار هک دوب ومه و تشاد ؛ ياهنـسح طباور زین ناریا ، یهاشنهاش رابرد ریزو ملع ، اب يو تسا . هدـمآ نیئار

ص ج 2 ، يولهپ ، تنطلس طوقـس روهظ و دهد . هولج شودخم ار تیناحور هرهچ رذگ هر نیا زا ات تشاداو ناریا رد سیلگنا ناریگب .92 ص 41 - لوا ، باتک یسایس ، ياهشهوژپ تاعلاطم و هسسؤم یسایس ، تاعلاطم 246 ؛ - 242

143 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو ار یمالسا ياهروشک تاهج ۀمه دنربب و نیب زا ار ام لالقتـسا ات تسا هشقن اهنیا هک دناهتـسنادن دناهدش . هارمگ هدرک و رواب هدیمهفن

تاسـسؤم دناهدرک . کمک اهنآ ياهفده ققحت هب اهنآ و تسایـس هب يرامعتـسا و تاغیلبت ياههاگنب هب هتـسنادن دنریگب و ام تسد زا هفیظو اهقف دـنک . تلاخد یعامتجا رما چـیه رد دـیابن تیناحور تسادـج . تسایـس زا نید هک . دـناهدرک هسوسو يرامعتـسا یتاـغیلبت

هک هدـش نیا هجیتن دـناهتفرگ و رارق ریثات تحت هدرک و رواب ياهدـع هنافـساتم دـننک . تراظن مالـسا تلم دوخ و تشونرـس رب دـنرادن . تشاد دنهاوخ دنراد و دناهتشاد و نارگرامعتسا هک تسا ییوزرآ نامه نیا مینیبیم

لبنت و هراکیب و لمهم و دارفا درک . دیهاوخ هدـهاشم ار يرامعتـسا تانیقلت تاغیلبت و نیمه راثآ دـینک . هاگن هیملع ياههزوح هب امش ییاههیور يراکفا و هب انمـض تسین . هتخاس اهنآ زا نیا زج يراک دـننکیم و اـعد دـنیوگیم و هلأـسم طـقف هک دـینیبیم ار یتمه یب

دیاب دـهتجم دـنوخآ و تسا . دـنوخآ نأش یفانم ندز فرح هک نیا الثم تسا . تانیقلت تاغیلبت و نیمه راـثآ زا هک دـینکیم دروخرب رب و تسا ، طلغ نیا ، هک یلاح رد دیوگب ! هملک کی یهاگ و دیوگب ! للا .

�ه الإ ه�لإ ا�ل طقف . دنزن ! فرح تسا دلب رگا دشابن و دلب فرح

. نا�یبلا هملع دیامرفیم .: نمحرلا . ةروس . رد هدرک و لیلجت شراگن ملق و نایب و ییوگ و نخـس زا ادخ تسا . للا �

ه لوسر تنـس فالخ نایب اب تسا مالسا دیاقع میلاعت و ادخ و ماکحا رشن يارب نایب درامشیم . یمارکا گرزب و یتمعن هتخومآ ندرک نایب هک ار نیا و « 1»

اهقطن و ع ) ) ریما ترـضح و ص ) ) مرکا لوسر میوش . سانلا . اهنوملعی قادـصم . میزوماـیب و مدرم هب ار نید میناوتیم هک تسا قطن و . دناهدوب نخس درم هدرکیم و داریا اههبطخ

اهامنسدقم حالصا

ار یمالسا ياهروشک عضو هک دنکیم کمک رباج ياهتلود نارگرامعتسا و هب دراد دوجو یـضعب نهذ رد هک هناهلبا راکفا هنوگ نیا تضهن زا دنراد و هگن تروص نیمه هب

______________________________

(. 4 نمحرلا / ." ) تخومآ نتفگ نخس وا هب ( 1) 144 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

اهنآ راکفا دیاب سدقم . هن دنتسه امن سدقم تقیقح رد دنفورعم و نیسدقم هب هک تسا یتعامج راکفا اهنیا دننک . يریگولج یمالـسا يزور دناهتـسب . ار ام تسد دنتـسه و ام تضهن تاحالـصا و عنام اهنیا نوچ میزاس . مولعم اـهنآ اـب ار دوخ فیلکت مینک و حالـصا ار

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 100

يارب مهیلع للا �

ه ناوـضر « 4 » يراسناوخ ياـقآ موحرم « 3 ، » ردـص ياقآ موحرم « 2 ، » تجح ياـقآ موحرم « 1 ، » يدرجورب ياـقآ موحرم ار اهامن سدقم نیا فیلکت راک ره زا لبق امش هک . مدرک ضرع نانآ هب « 5 . » دندوب هدش عمج ام لزنم رد یسایس رما کی رد هرکاذم هک ییاهنیا دشاب . هتفرگ ار امش ياهتسد مکحم مه رفن کی هدرک و هلمح امش هب نمـشد هک تسا نیا لثم اهنآ دوجو اب دینک . نشور

ماجنا يراک دیهاوخب رگا دناهتـسب و ار امـش ياهتـسد دنتـسین حـلاصم دـسافم و هجوتم یعقاو و نیـسدقم هن تسا نیـسدقم . ناشمـسا دیاب امش دننکیم . عیاض هعماج رد ار امـش اهنآ دوش عقاو دسافم نیا دیراذگن هک دینک هضبق ار یـسلجم دیریگب ، ار یتموکح دیهدب ،

. دینکب اهنآ يارب يرکف زیچ ره زا لبق ار نیملسم مالسا و ذوفن ولج یگتخاس نیسدقم هک هدش يروط نیملسم ۀعماج زورما

______________________________

نایعیش عجرم هیملع و هزوح میعز یلوصا و هیقف ، ق ). 1292 1380 ه . ) يدرجورب ییابطابط یلع نب نیسح دیـس یمظعلا للا �

ه تیآ ( 1)املع و ياضاقت هب درب . هرهب یناهفـصا هعیرـشلا خیـش يدزی و مظاک دـمحم دیـس یناـسارخ و دـنوخآ نوچ يدـیتاسا سرد زا ناـهج .لوصالا و ۀیافک یقثولا و ةورع ياهباتک رب هیـشاح تسوا : راثآ زا دنکفا . تماقا لحر راید نآ رد ق . لاس 1364 ه . زا مق رهش بالط

. تسا هدمآ مهارف شنادرگاش ملق هب هک لوصا هقف و سرد تاریرقت زین یسوط و خیش هیاهن تنوکس مق رهـش رد ق . لاس 1349 ه . زا لوصا . هقف و ناسردـم نادـهتجم و زا 1373 ق ). - 1310 ) تجح دمحم دیـس للا

�ه تیآ ( 2)

راثآ زا دومن . مامتها هیملع هزوح هرادا هب يراـسناوخ ردـص و یهلا تاـیآ یهارمه هب يرئاـح ، للا �

ه تیآ تشذـگرد زا سپ و دـیزگ ،. هیافک رب هیشاح عیب و رد هلاسر باحصتسا ، رد هلاسر تسوا :

للا�

ه تیآ توـعد هب ینیئاـن . للا �

ه تـیآ یناـسارخ و دـنوخآ نادرگاـش زا ق ). 1373 ه . - 1299 ) ردص نیدـلا ردـص دیـس للا �

ه تیآ ( 3). ملعلا ۀنیدم لوصفلا و ۀصالخ يدهملا ، تسوا : راثآ زا تفرگ . هدهع هب ار ناشیا يراکمه ترواشم و تمس تفر و مق هب يرئاح دیـس ینیئان و يازریم یناـسارخ ، دـنوخآ نوچ یناـگرزب رـضحم زا ق ). 1371 ه . - 1305 ) يراـسناوخ یقت دـمحم دیـس للا

�ه تیآ ( 4)

للا�

ه تیآ تشذگرد زا سپ دوب . تضهن نادهاجم فص رد ناتـسلگنا ، رامعتـسا هیلع قارع مدرم مایق رد درب . هرهب يدزی مظاک دـمحم توـعد هب ق ). 1363 ه . ) لاس یلاسکـشخ رد تشاـمگ و تمه هیملع هزوح روما هرادا هب ردـص تجح و ناـیاقآ یهارمه هب يرئاـح ،

. دیراب یناوارف ناراب نآ یپ رد هک دومن هماقا اقستسا زامن " مق مدرم . تسا هدوب ناسسؤم سلجم هلأسم نوماریپ ثحب روکذم یسایس رما یلاخلخ ، یناود و نایاقآ تاراهظا دانتسا هب ( 5)

145 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو رد تسا . تیناحور ياههزوح رد دراد دوجو هعماج رد هک تعامج ، نیا ۀـشیر دـننزیم . همدـص مالـسا هب مالـسا مسا هب دـنریگیم و هب ار دوخ ءوس راکفا هیحور و اجنیا زا دنراد و یئامن سدقم ۀیحور هک دنتسه يدارفا اههزوح رگید دهـشم و مق و فجن و ياههزوح

مچرپ ریز ام دیراذگن دییایب دیـشاب ، هدنز دییایب دیوگب دوش ادیپ رفن کی رگا هک دنتـسه اهنیا دـنهدیم . تیارـس هعماج رد مالـسا مان وا اب دنک . جلف ار ناناملـسم روط نیا لیئارـسا دیراذگن دننک ، لیمحت ام هب ردق نیا اکیرمآ سیلگنا و دیراذگن مینک ، یگدـنز نارگید

. دننکیم تفلاخم دننزیم و دنراد اهیلیئارـسا هک دینیبیمن رگم دینیبیمن ؟ ار رطخ رگم تفگ : اهنآ هب درک ، رادیب تحیـصن و دیاب ادـتبا ار تعامج نیا ، دیوش رادیب دیاب امش رخآ دینکیم اشامت دیاهتسشن امش دننکیم و کمک اهنآ هب مه اکیرمآ سیلگنا و دنربیم و نیب زا دنـشکیم و

دنراد هک یطیارش رد دنکیمن . اود ار اهدرد یئاهنت هب نتفگ هلأسم درادن . هدیاف یئاهنت هب هثحابم دیشاب مدرم ياهیتخبدب جالع رکف هب ثیلثت سدقلا و حور ةراب رد دنتـسشن هک اهینارـصن دـننام دینیـشنن شوماخ دـننزیم مه هب ار مالـسا طاسب دـنربیم ، نیب زا ار مالـسا

. دینک هجوت زور لئاسم هب دـینک . هجوت اهتیعقاو قئاقح و نیا هب دـیوش و رادـیب دـندرب ، نیب زا هتفرگ ار اهنآ دـندمآ ات دـندرک تبحص

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 101

؟ دننک نهپ امـش ياپ ریز ار دوخ ۀحنجا هکئالم هک دـیهاوخیم اهیراک لامها نیا اب امـش دـیرواین . راب لمهم هزادـنا نیا ات ار ناتدوخ ، دروخیم مالـسا درد هب هک تسا يدرم نوچ دـننکیم . نهپ ع ) ) نینمؤملا ریما ياپ ریز ار ناشلاب هکئالم دـنرورپ !؟ لبنت هکئالم رگم

ياهعماج ترضح نآ يرادمامز اب دنکیم ، ادیپ یناهج ترهش دوشیم و رشتنم ایند رد وا ۀطـساو هب مالـسا دنکیم ، گرزب ار مالـسا عوضخ و وا يارب همه و دننکیم ، عوضخ شترضح يارب هکئالم هتبلا دیآیم . دوجو هب تلیـضف رپ تکرح و رپ دازآ و مانـشوخ و يا

دروم ینعم و عوضخ دـیرادن یفیلکت نتفگ هلاـسم زج هک امـش يارب دـنکیم ، میظعت شتمظع ربارب رد نمـشد یتح دـننکیم . عوشخ . درادن

تسین تلفغ زا ناشروصق دوشیم مولعم دنتـساخنرب هفیظو ماجنا هب هدشن و رادیب ررکم ، ياهتحیـصن داشرا و رکذت و زا دعب هاگ ره . تسا يرگید روط ناشباسح تقو نآ دنراد . يرگید درد هکلب

146 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

اههزوح هیفصت

. تسا بالط نیـسردم و الـضف و لداع و ياهقف ياج تسا . ناناملـسم يربهر غیلبت و میلعت و سیردـت و لـحم تیناـحور ياـههزوح تـسد هب ناوتیمن ار یهلا تناما هک تسا یهیدب تسا و يراد تناما لحم دنتـسه . ناربمغیپ نیـشناج راد و تناما هک تساهنآ ياج

رد دـشاب و نینمؤـملا ریما بئاـن نیملـسم و رما یلو دریگب و هدـهع هب ار یمهم بـصنم نـینچ دـهاوخیم هـک یمدآ نآ داد . سک ره اپ تسد و ایند يارب هک یـسک نآ دشابن بلط ایند هدوب هزنم دیاب دنک تلاخد نآ لاثما دودح و مناغم ، مدرم ، سوفن لاوما و ضارعا ،زا ددرگیم و هملظ هاگتـسد دراو هک یهیقف نآ درک . ناـنیمطا وا هب ناوـتیمن تسین و للا

�ه نـیما دـشاب حاـبم رما رد دـنچ ره دـنکیم

ردص زا هک دنادیم ادخ دشاب یهلا راد تناما دـناوتیمن تسین و نیما دـنکیم تعاطا ناشرماوا زا دوشیم و اهرابرد نانیـشن هیـشاح هک دنادیم ادـخ نکیل تسا اهقف زا یکی « 1 . » هریرح وبا تسا .،؟ هدش دراو مالسا رب ییاهتبیـصم هچ ءوس ءاملع نیا زا نونک ات مالـسا

هملظ و هاگتـسد رد ءاـملع دورو ۀیـضق تخاـس . دراو مالـسا رب ییاهتبیـصم هچ درک و لـعج ماـکحا ردـقچ وا لاـثما هیواـعم و عفن هب . تسین بترتم نآ رب يزیچ نیا زا شیب تسا و قساف دوش هاگتـسد دراو رگا يداع مدآ کی تسا . يداـع دارفا دورو زا ریغ نیطـالس

مالسا دنهدیم ، تمظع ار هاگتسد دنوش دراو هملظ هاگتسد رد هک یتقو یضاق . حیرش و هریرح . وبا لثم . یـضاق کی هیقف ، کی نکیل مدآ رفن کی هک نیا هن دـشاب هدـش دراو تما کی هک تسا نیا لثم دـش هملظ هاگتـسد دراو رگا هیقف رفن کـی دـننکیم . راد هکل ار

يداع ______________________________

، دوبن رادروخرب ربمایپ تبحاصم زا لاس هس زا شیب دنچ ره دروآ . مالسا يرجه متفه لاس رد یباحص ق ). ای 58 ه . 57 ) هریره وبا ( 1)رد دندرک . ضارتعا وا هب هباحـص ناگرزب اهراب افلخ رـصع رد هک اجنآ ات درک . لقن ثیدح ترـضح نآ زا رگید یباحـص ره زا شیب

موکحم تمارغ مهرد رازه هد تخادرپ هب لاملا تیب لاوما ندرب رفیک هب تشگ و لوزعم سپـس تشاد ، نیرحب تیـالو رمع راـگزور توکـس نینمؤـملا ریما تفـالخ هرود رد درک . لـعج يو تلیـضف رد یثیداـحا يو هب بیرقت يارب ناـمثع تفـالخ ناـمز رد دـیدرگ .

رد ار يزور تفرگ و هراـنک راـکیپ زا نیفـص گـنج هماـگنه رد دـنیوگ دومنن . غـیرد هیواـعم هاگتـسد تهج یهاوـخریخ زا يرهاـظ هرفس ماعط رد دومنیم ادتقا ترضح هب زامن رد دنیوگ و دنارذگیم . هیواعم نایرکـشل نایم رد ار رگید زور ریما و ترـضح هاگهمیخ

نادنمـشناد ار يو ثیداحا زا يرایـسب تسا . لضفا ع ) ) یلع اـب زاـمن رتبرچ و هیواـعم ياذـغ تفگیم : داـهنیم و ناـحجر ار هیواـعم جهن حرش هرهز ؛ وبا دمحم هریضملا ، خیش هریره وبا نیدلا ؛ فرش همالع هریره . وبا دناهتخانـش . دودرم ینـس ، هچ هعیـش و هچ یمالـسا ،

.419 ص 418 - ج 1 ، دیدحلا ، یبا نبا هیمالسا ، فراعملا ةرئاد 69 و 78 و ص 63 - دیدحلا ج 4 ، یبا یبا هغالبلا ،

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 102

147 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو اهاجنیا هب راک دیدشیمن دراو اهامـش رگا دندومرف دندرک و ریذحت ادیدش اه هاگتـسد نیا هب دورو زا ع ) ) همئا اذل تسا و هدـش دراو

زا يرایـسب دـیاب دـنراد هک یتهاـقف ماـقم يارب مالـسا ياـهقف تسین نارگید رب تسا مالـسا ياـهقف يارب هک یفیلاـکت « 1 . » دیسریمنظفح يارب هیقت دننکن . هیقت تسا هیقت نارگید يارب هک يدروم رد دـیاب مالـسا ياهقف دـنیامن . ضارعا نآ زا دـننک و كرت ار تاهابم

روط نآ ای روط نیا ار ءوضو الثم تسا عورف طوبرم هیقت دنتـشاذگیمن . یقاب ار بهذم دندرکیمن هیقت رگا هک دوب بهذـم مالـسا و رـس دورب هک دـننک راداو ار یهیقف کی رگا تسین ، توکـس هیقت و ياج تسا رطخ رد مالـسا تیثیح مالـسا ، لوصا هک یتقو اما ریگب ءانب رگا تسین ، هیقت ياج اجنیا دـنک ؟ تعاـطا « 2 . » یئابآ نید ینید و هیقتلا ناونع . هب دـناوتیم ایآ دـیوگب ار ادـخ مکح فـالخ ربنم

دنشکب ار وا دنچ ره دوش دراو دیابن ددرگ راد هکل مالسا دنک و ادیپ جاور ملظ طاسب هملظ هاگتسد رد هیقف کی دورو ۀطساو هب دشاب نب یلع لثم تسا هدوب یئالقع ساسا هیاپ و يور هاگتـسد نآ رد وا دورو دوش مولعم هک نیا رگم تسین هتفریذپ وا زا يرذع چـیه و هتبلا دوب . يدئاوف هچ وا دورو رد تسا مولعم هک هیلع للا

�ه ناوضر ریصن هجاوخ ای تسا ، هدش دراو هچ يارب تسا مولعم هک « 3 » نیطقی

نشور نونک ات مالسا ردص زا ناشعضو دنهزنم اهفرح نیا زا مالسا ياهقف ______________________________

ۀـشحو تسنآ نأ تلمتحا ام فخأ تمتک و اـم یندأ نإ ملعا و تسا : هدـمآ يرهز ملـسم نب دـمحم هب ع ) ) داجـس ماـما هماـن رد ( 1)ابطق كولعج كا�عد نیح كایإ هئاعدـب سیل و أ تیعد .. نیح هل کتبا�جا و توند نیح هنم كوندـب یغلا قیرط هل تلهـس و ملاـظلا

کشلا کب نولخدی مهلیبس ، اکلا�س مهیغ یلإ ایعا�د مهتلا�لض �یلإ املس و مهایا�لب �یلإ کیلع نوربعی ارسج مهملاظم و یحر کب اورادأ دوخ شود رب هک يراب نیرتکبـس ياهتـشاد و شهانپ هک یقح نیرتمک نادـب سپ . ) مهیلإ لاهجلا بولق کـب نوداـتقی و ءاـ�ملعلا یلع

وا هب هک هار نیا زا ياهتخاـس ، راومه وا رب ار یهارمگ هار ياهدومن و لـئاز وا هب یکیدزن اـب ار رگمتـس تشحو هک تسا نآ ياهتفرگ روحم ایـسآ بطق نوچ مه ارت دـنهاوخیم اهتوعد نیا اـب ناـنیا هک نآ هن رگم ینکیم . تباـجا تدـناوخب هاـگ ره ییوجیم و برقت

ینابدرن دوخ و دصاقم ملاظم و يارب دنهد رارق یلپ ارت دنناخرچ ؟ هب وت دوجو درگ ار اهیراک متس و دنهد ، رارق شیوخ ياهیرگدادیب ات دـنزاس هلیـسو ارت دـنوریم و دوخ هک دـنربب ار وت یهار ناـمه هب و شیوخ ، ياهیورجـک يارب ياهدـننک توـعد اـهیهارمگ و يارب (. ع ) داجس ماما تاملک شخب ص 214 ، لوقعلا ، فحت دنزاس ). لیامتم دوخ يوس هب ار نانادان ياهلد و دنیامن ، رادهکل ار نادنمشناد

رمالا و باوبا فورعملاب "،" رمـالا باـتک ص 258 "، ج 12 ، لـئاسولا ، كردتـسم تسا ". نم ناردـپ کلـسم نم و کلـسم هیقت ( 2)ثیدح 4. باب 24 ، .. " یهنلا ،

راک يور زا سپ ور نیا زا دوب ، سابع لآ تموکح یعاد هیما ینب تموکح نارود رد شردپ ق ). 182 ه . - 124 ) نیطقی نب یلع ( 3)لاح نیع رد يو دیزگرب . دوخ ترازو هب ار وا دیـشرلا نوراه هک اجنآ ات تفای مات یتلزنم نانآ دزن نیطقی نب یلع سابع ، ینب ندـمآ

وا ةراب رد ع ) ) ماـما دیـشوکیم . شناـمرف يارجا رد تسنادیم و هعاـطالا بجاو ار ترـضح نآ دوب و طـبترم زین ع ) ) مظاـک ماـما اـب يا وت و دهدیم ، رارق دوخ ناتسود تیامح هلیسو ار اهنآ هک دراد یناروای ناگشیپ متـس نارایتسد رانک رد دنوادخ یلع ، يا دومرف ":

." یتسه نانآ زا یلع 148 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ياهقف دندوبن . ام بهذـم زا دـندوب ، هاگتـسد اب نامز نآ رد هک ییاهدـنوخآ نآ درادـن ياهکل دنـشخردیم و ام شیپ رون لثم تسا ،هک دنکن لایخ یـسک دندرکن . تعاطا دندیـشک و اهرجز دنتفر ، اه سبح دندرک ، تفلاخم هکلب دندرکن ار اهنآ تعاطا اهنت هن مالـسا

نونکا هک دندشیم دراو هاگتسد نتخاس بلقنم ای لرتنک يارب عقاوم یضعب هتبلا دنتـسه . ای هدوب دراو اه هاگتـسد نیا رد مالـسا ءاملع رب همامع هک تساهنآ رس لاکشا تسین ، تبحص دروم عوضوم نیا میوش دراو هک تسا بجاو دشاب هتخاس ام زا يراک نینچ رگا مه

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 103

اهنیا اب دناهتسویپ . اههاگتسد نیا هب تسایر طسب ای مکـش يارب هدناوخن و ای هدناوخ رگید ياج ای اجنیا مه هملک راهچ هتـشاذگ و رس ؟ مینک هچ دیاب

دینک درط ار يرابرد ياهدنوخآ

هب تسناوتن مسارم رگید دایعا و رد رگا دننک . اعد ات هدرک ممعم ناریا تینما نامزاس ار اهنیا زا يرایسب دنتسین و مالـسا ياهقف زا اهنیا وا هب هلالج . لج بقل . اریخا دنیوگب ! هلالج . لج ات . دنـشاب هتـشاد ناشدوخ زا دـنبای روضح هک دـنک راداو ار تعامج همئا ربج روز و

اهنیا دیسرتب نید رب صاخشا نیا زا هک تسا تیاور نیا رد دنسانشیم ، ار اهنیا مدرم دناهدش ، هتخانش دنتسین ، اهقف اهنیا دناهداد ! هاش ) )عامتجا رد اهنیا رگا دـنوش . طقاس دـنوش ، اوسر مدرم نیب رد دـنراد وربآ رگا ات درک ، اوسر دـیاب ار اـهنیا دـنربیم . نیب زا ار امـش نید

. دننکیم طقاس ار مالسا دننکیم ، طقاس ار نامز ماما دنوشن طقاس هعماج رد هدسفم روط نیا مالسا ءاملع مسا هب مالسا ، ياهقف مان هب هک ییاهدنوخآ نیا ۀمامع دنرادرب . ار اهنیا ۀمامع ام ياهناوج دیاب

ارچ دوبن ؟ روط نیا میدوب هک ام دنتـسه ؟ اجک دناهدرم ؟ ناریا رد ام ياهناوج منادیمن نم دوش . هتـشادرب دیاب دـننکیم داجیا نیملـسم ، دنتسه فظوم مدرم دنرادرب . ناشرس زا همامع نکل دنتسین ، نتشک لباق اهنیا دنشکب !؟ میوگیمن نم دنرادیمنرب ؟ ار اهنیا ياه همامع رد همامع اب دنوش و رهاظ عماوج رد ممعم اهوگ ) هلالج لج ) اهدنوخآ عون نیا دنراذگن هک دنتسه فظوم ناریا رد ام رویغ ياهناوج

فیرـش سابل ، نیا دنوش . رهاظ ممعم دنراذگن دنرادرب ، ار ناشیاههمامع نکیل دننزب ! کتک یلیخ ار اهنآ تسین مزال دـنیایب . مدرم نیب هک ییاهنآ دنتسین و هدوبن و اه هاگتسد نیا رد دناهزنم و بلاطم نیا زا مالـسا ءاملع هک مدرک ضرع دشاب یـسک ره نت رب دیابن تسا

ار اـهنآ مدرم تسادـج و الـصا ناـشباسح دناهتـسب و ءاـملع بهذـم و هب ار دوـخ هک دنتـسه ییاـهروختفم دناهتـسباو هاگتـسد نیا هب . دنسانشیم

شیپ زا شیب دـیاب مینک . رتلماک یگدـنز زرط ثیح زا یحور و ظاحل زا ار ناـمدوخ تسا مزـال میراد . يراوشد فیاـظو زین اـم دوخ نیما دـینک ، زهجم یهلا تناما ظفح يارب ار دوخ دـیاب نویناحور ) هب باطخ ) نایاقآ امـش مینادرگب ور يویند ماطح زا میوش و اـسراپ

. تسا زنع . هطفع لثم . نم رظن رد ایند دومرفیم هک دیشاب ع ) ) ریما ترـضح لثم دیناوتیمن هتبلا دیهد ، لزنت دوخ رظن رد ار ایند دیوش نیا يارب هدرکن يادـخ رگا دیـشاب . یقتم دـیوش ، یلاعت قح هب هجوتم دـینک ، هیکزت ار دوخ سوفن دـینک ، ضارعا اـیند ماـطح زا نکیل دیفم مالـسا يارب ات دینک زهجم ار دوخ دوب . دـیهاوخ مالـسا نیما هن دـش و دـیهاوخ هیقف هن دیـسرب یئاون هب ادرف هک دـیناوخیم سرد هعماج رد اهنآ دوجو هک دنتـسه يروط حلاص دارفا دیهد . طسب ار تلادع دـینک و تمدـخ دـیناوتب ات دیـشاب ، نامز ماما رکـشل دیـشاب .

امش و راک اب هک دینک يراک امش دوشیم ، هزنم اهنآ اب ترشاعم نتفر و هار هطـساو هب ناسنا میا هدید صاخـشا نیا زا ام تسا حلـصم زابرس للا .

�ه دنج دیشاب . « 1 » مانالا يدتقم امش دننک ، ادتقا امش هب دنوش ، حالصا مدرم ایند ماطح زا امش ضارعا امش و كولس قالخا و

، دیناوخب سرد تسا مزال دییامن . لیصحت كرت میوگیمن نم دینک یفرعم ار یمالـسا تموکح دینک ، یفرعم ار مالـسا ات دیوش ، ادخ رد نکیل دینک . تمدخ مالـسا هب دیناوتیمن دیوشن هیقف ات دتفیب ، تهاقف زا اه هزوح نیا دیراذگن دینک ، تهاقف رد تیدج دیوش ، هیقف

یلو دسانشیمن ار مالسا یسک تسا و بیرغ مالسا هک العف دینک . یفرعم مدرم هب ار مالسا هک دیـشاب رکف رد دوخ تالیـصحت لالخ مالسا تموکح تسیچ و مالسا دنمهفب مدرم ات دیناسرب مدرم هب ار مالسا ماکحا مالسا و امش هک تسا مزال

______________________________

. مدرم ياوشیپ ( 1) 149 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

ءاش نإ ددرگ و یفرعم یمالـسا مک مک دهاوخیم ؟ هچ تسا و هدمآ هچ يارب مالـسا الـصا هچ ؟ ینعی تماما تلاسر و دـشابیم ، هچ

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 104

. دوش لیکشت یمالسا تموکح يزور للا �

ه

میزادنارب ار رئاج ياهتموکح

زیهرپ دوشیم بوسحم اهنآ هب کمک هک يراک هنوگ ره زا مینکن . يراکمه اهنآ اب مینک . عطق اهنآ یتلود تاسسؤم اب ار دوخ طباور . میروآ دوجو هب يدیدج یسایس یگنهرف و يداصتقا ، یلام ، یئاضق ، تاسسؤم مینک .

رئاج یتلود ياههاگتسد تسا . ام ۀفیظو تسا رارقرب یمالسا نطو رسارس رد هک ییاوران یـسایس ياهتردق ینعی توغاط . نتخادنا . رب رقتسم یمالسا تموکح جیردت هب دوش و هرادا مالـسا نوناق قبط دهدب و یمومع تامدخ تاسـسؤم هب ار دوخ ياج دیاب مدرم دض و

دـض رب مایق هب ار ناـمدرم و تسا ، هدومرف یهن ار یـسایس ياوراـن ياهتردـق و توغاـط . زا . تعاـطا نآرق ، رد لاـعتم دـنوادخ ددرگ .هک یناسک هملظ و اب هزرابم نآ رد هک تسه يرایـسب تایاور تسا . هتـشاداو نیطالـس هیلع مایق هب ار یـسوم و هدرک ، قیوشت نیطالس

یـسایس ياهتردق رئاج و ياهتموکح اب هشیمه هعیـش ینعی ناشناوریپ مالـسلا و مهیلع همئا تسا . هدش قیوشت دننکیم فرـصت نید رد دناهدوب روج ملظ و ماکح راتفرگ تاقوا يرایسب تسا . ادیپ الماک نانآ یناگدنز زرط لاح و حرش زا ینعم نیا دناهتشاد . هزرابم لطاب تایاور یـسررب رد بلطم نیا ناشدوخ و يارب هن دنتـشاد بهذم يارب زا فوخ هتبلا دناهدربیم رـس هب فوخ هیقت و تدش لاح رد و دنهدب تصرف مالسلا مهیلع همئا هب رگا هک دنتسنادیم اهنآ دنتشاد . تشحو ع ) ) همئا زا هشیمه مه روج ماکح تسا . رظن دروم هشیمه

«1 . » نومام ای . دـنکیم سبح لاس نیدـنچ دریگیم و ار ع ) ) رفعج نب یـسوم ترـضح نوراـه . دـینیبیم . هک نیا درک . دـنهاوخ ماـیق دالوا دیـس و هک تسا تهج نیا زا هن « 2 » دنکیم مومسم ماجنارـس درادیم و هگن ظفحلا تحت دربیم و ورم هب ار ع ) ) اضر ترـضح

اهنیا و « 4 ، » تسا میقع » کـلملا » باـب زا هـکلب « 3 . » دـندوب یعیـش ود ره نومأم نوراه و دـنفلاخم ؛ ص ) ) ربمغیپ اـب اـهنیا دـنربمغیپ و دوخ ۀـفیظو ار تموکح تفالخ و دـنراد و رارـصا یمالـسا تموکح لیکـشت رب هتـشاد تفالخ ۀـیعاد ع ) ) یلع دالوا هک دنتـسنادیم

تیاور قبط دـننادرگرب ناشیا هب ار نآ اـت دـیامرف نییعت ار « 5 . » كدف دودـح . دـش داهنـشیپ ع ) ) ماما هب هک زور نآ هکنانچ دـننادیم .امـش میـشاب و هتـشاد تموکح نآ رب دـیاب اـم تسا و اـم قح دودـح نیا اـت ینعی « 6 » دومرف نییعت ار یمالـسا روشک دودـح ترـضح هنیمز تسا نکمم درک و دهاوخ مارح اهنآ رب ار یگدنز دشاب دازآ ع ) ) رفعج نب یـسوم ماما رگا هک دـندیدیم رئاج ماکح دـیبصاغ .

مایق ترضح دیدرت نودب دندوب هداد تلهم رگا دندادن . تلهم تهج نیا زا دزادنارب ار تنطلس دنک و مایق ترضح هک دوش مهارف يا نیطالس هاگتسد ساسا درکیم و مایق دمآیم شیپ ع ) ) رفعج نب یسوم يارب یتصرف رگا هک دیشاب هتشادن کش نیا رد امش درکیم .

. تخاسیم نوگژاو ار بصاغ ای » و مع » نبا ای » نتفگ سولاس و ریوزت و همه نآ اب ار ع ) ) اضر ترضح نومأم نینچ ، مه

______________________________

. یسابع هفیلخ نیمتفه دیشرلا و نوراه دنزرف ق ). 218 ه . - 170 ) نومام هللا دبع ( 1).441 ص 440 - ج 3 ، بهذلا ، جورم ص 146 و 149 ؛ ج 2 ، یبوقعی ، خیرات 295 ؛ ص 290 - داشرالا ، ( 2)

شردپ زا ار دوخ عیـشت درمـشیم و هعیـش ار دوخ یـسابع هفیلخ نومام هچنانچ تسا . ع ) ) همئا تیناقح هب اهنآ رارقا هب ماما هراشا ( 3)يرهاظ ياوشیپ نم تفگ ": وا هب نوراه دیـسرپ ، مظاک ماما ةراـب رد نوراـه ، شردـپ ، زا نوچ هک تسا هتفگ يو تسنادیم . نوراـه

نم اب تموکح رما رد مهوت رگا مرسپ دنگوس ادخ هب تسا . قح رب ماما رفعج نب یسوم متفای و طلست ناشیا رب هبلغ روز و اب ممدرم و .133 ص 129 - ج 48 ، راونألا ، راحب تسا ". دلو دازیب و تردق هک نادب دروآ ؛ مهاوخ نوریب هساک زا ار تیاهمشچ يزیتسب ،

، دریگ رد تموکح تردـق و رـس رب همـصاخم نوـچ هک دوـب نآ تسا " دـلو دازیب و تردـق تفگ ": هک نیا زا نوراـه دوـصقم ( 4)هکناـنچ درک دـهاوخ بلـس وا زا تشاد و دـهاوخن اور زین دوخ دـنزرف رب یتح ار نآ يردـپ چـیه ددرگیم و شومارف اهیدـنواشیوخ

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 105

. تسانعم نیمه هب هراشا میقع " کلملا زا " ماما دوصقم تسا . هتشادن يدنزرف هدوب و میقع الصا ییوگ حلـص نامیپ ص ) ) ربغمیپ اب نآ ناـنکاس ربیخ گـنج زا سپ هک ربیخ یلزنم کـی رد عقاو تسا هدوب يداـبآ يداـبآهیرق كدـف " ( 5)

ج 3 و 4، ماشه ، نبا هریس دیشخب . س ) ) همطاف شرتخد هب ار نآ دنوادخ روتسد هب ربمایپ و دیدرگ ، ص ) ) ربمغیپ نآ زا كدف دنتـسب و دیس دیهـش خیراتلا ، یف كدفلا 874 ؛ ص 823 - ج 4 ، دـیدحلا ، یبا نبا هغالبلا ، جـهن حرـش ص 20 ؛ ج 3 ، يربط ، خـیرات ص 353 ؛

. ردص رقاب دمحم ربخ نیا دنادرگ . زاب شنابحاص هب ار هتفر قحان هب لاوما قوقح و تفرگ میمصت يو هک دناهتـشون یـسابع ، هفیلخ يدهم ، ةراب رد ( 6)

: دومرف تسیچ ؟ امـش قح تفگ : يدـهم ینادرگیمن . زاب ار ام قح ارچ دومرف : وا هب ماما دیـسر ، مالـسلا هیلع رفعج نب یـسوم ماـما هب هنابجعتم يدهم نوچ دومرف . نییعت رحبلا ، فیـس لدـنجلا و ۀـمود رـصم ، شیرع دـحا ، هوک ار نآ تعـسو سپـس تسام و قح كدـف

باب ع ") ) رفعج نب یسوم ماما خیرات ،" 156 ص 7 - ج 48 ، راونألا ، راحب تساهنیا . همه يرآ ، دومرف : ماما تساهنیا . مامت ایآ دیـسرپ ، ندـع ياهنیمزرـس ار نآ دودـح دـنکیم و لقن نوراه اب ار دروخرب نیا افلخلا " راـبخا باـتک " زا بوشآرهـش . نبا ثیدح 29 . ، 40

ص 346. بلاط ج 4 ، یبا لآ بقانم درمشیم . ناتسنمرا ) کیدزن ) رحبلا فیس اقیرفآ دنقرمس ، 150 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

رد تسا و ص ) ) ربمغیپ رـسپ نوچ دزیرب . مه رد ار تنطلـس ساسا دـنک و مایق يزور ادابم هک درادیم ! هگن رظن تحت للا »�

ه لوسر نبا تراما تنطلس و يادف ار زیچ همه دنتـساوخیم و تنطلـس رئاج ، ماکح تشاذگ . دازآ هنیدم رد ار وا دوشیمن هدش و تیـصو وا قح

ار مارتحا تزع و لامک دشیم يرابرد للاب �

ه ذوعن ع ) ) ماما رگا هکنانچ دنشاب . هتشاد یـسک اب یـصوصخ ینمـشد هک نیا هن دندرکیم ات ار ترـضح داد روتـسد دـش دراو نوراه . رب . ع ) ) ماـما هک یتقو تیاور ، بسح رب دندیـسوبیم . مه ار شتـسد دنتـشاذگیم و وا هب

«1 » مشاه ینب هب تبون دـش و لاملا تیب ۀیمهـس میـسقت عقوم هک دـعب دومن . ناشیا هب ار مارتحا لامک دـنروایب و هراوس دنـسم کیدزن : تفگ وا هب نوراه . درک . بجعت دـمآرد عیزوت زرط نیا لیلجت و نآ زا دوب رـضاح هک نومام تشاد . ررقم یکدـنا رایـسب غلبم دیـسر

مومـسم دنـشاب ، روجنر دنـشاب ، دیعبت دنـشاب ، سبح دنـشاب ، ریقف دیاب اهنیا تشاد هگن روط نیمه دـیاب ار مشاه ینب دـسریمن . وت لقع ملاظ و ياههاگتسد اب دوخ طقف هن ع ) ) همئا « 2 . » تخاس دنهاوخ خلت ام رب ار یگدنز درک و دنهاوخ مایق هن رگ و دنوش ، هتشک دنوش ،. رد تیاور هاجنپ زا شیب دـناهدومن . توعد اهنآ دـض رب داهج هب ار ناناملـسم هکلب دـناهدرک هزرابم دـساف ياهرابرد رئاج و ياـهتلود

كاخ اهنآ حادم ناهد هب « 4 ، » دینک يریگ هرانک هملظ هاگتـسد نیطالـس و زا هک تسه بتک رگید كردتـسم و و « 3 » هعیشلا لئاسو هب اهنآ اب هک دناهداد روتسد هصالخ « 6 . » دوشیم نانچ نینچ و دزیرب ناشتاود رد بآ ای دهدب اهنآ هب دادم کی سک ره « 5 ، » دیزیرب

دوشن يراکمه هجو چیه ______________________________

دج بلطملا " دـبع ردـپ " هک مشاه " هب " بقلم فانم دـبع نب ورمع نادـنزرف شیرق ، زا لیـصا گرزب و ياهفیاط مان مشاه " ینب ( 1). دوب ص ) ) ربمایپ

". روجلا افلخ عم ع ) ) هتارظانم باب ص 129 "، ج 48 ، راونألا ، راحب . 91 ص 88 - ج 1 ، ع ،) ) اضرلا رابخا نویع ( 2)نیا تسا . یلماع رح ثدحم همالع فیلات دوشیم . هدیمان لئاسو اراصتخا هک هعیرشلا ، لئاسم لیصحت یلإ هعیـشلا لئاسو لیـصفت ( 3)رگید قبط رب باـتک نیا ثیداـحا تسا . هنیمز نیا رد بیوبت بیترت و نیرتهب ياراد ماـکحا و ثیداـحا رد فینـصت نیرتعماـج باـتک

. تسا هتشگ همیمض نآ هب لاجر ملع زا يدئاوف رخآ رد هتفای و بیترت یهقف بتک ج 13"، لئاسولا ، كردتسم . 45 ياهباب 42 ، هب " بستکی ام باوبا رد هراجتلا "،" باـتک ." 139 ص 127 - ج 12 ، هعیشلا ، لئاسو ( 4)

.38 ياهباب 35 - هب " بستکی ام باوبا

یمالسا تموکح هیقف : www.Ghaemiyeh.comتیالو ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 106

هوجو یف اوثحا لاق : حدـملا و نع یهن هنا یهاـنملا " ثیدـح " یف للا �

ه لوسر نع هئاـبآ نع هیبا نع دـمحم نب رفعج قداـصلا نع ( 5)هرـضحی نم ال زین و ثیدح 1 . باب 42 ، هب " بستکی ام باوبا " هراـجتلا ، باـتک ص 132 "، ج 12 ، هعیـشلا : لئاسو بارتلا . نیحادملا

ثیدح 1. یبنلا " یهانم نم لمج رکذ باب ص 5 "، ج 4 ، هیقفلا ،ناوعأ نیأ دانم : يدان ۀـمایقلا موی ناک اذإ دومرف : تیاور ادـخ لوسر شدـج زا هک هدرک لقن قداـص ماـما زا لاـمعالا باـقع رد ( 6)

هقیل ناشتاود ، رد هک نانآ و نارگمتس ! نارای دنیاجک . ) مهعم مهورـشحاف ملق ، ةدم مهل دم وأ اسیک طبر وأ ةاود مهل قال نم و ۀملظلا .( دینک ناشروشحم نارگمتـس نارای نامه اب کنیا سپ دنتـشغآ ، تاود هب یملق نانآ يارب ای دنتـسب ناشیا يارب رز هسیک ای دـنداهن و

باب 42. " هب ، هبستکی ام باوبا هراجتلا "،" باتک ص 130 "، ج 12 ، هعیشلا ، لئاسو 153 ص : ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو

دارفا ریاس رب ار اهنآ يرترب هدـش و دراو لداـع هیقف ملاـع و تلیـضف حدـم و رد هک تیاور همه نآ رگید فرط زا دوشب . هطبار عطق و زا ار تلم هک نیا يارب هتخیر ، یمالسا تموکح لیکشت يارب مالسا هک دنهدیم لیکشت ار یحرط همه اهنیا دناهدرک .. دزشوگ مدرم هک یئاهقف دـیاشگب ، مدرم يور هب ار اهقف ۀـناخ برد و دـنک ، ناریو ار ملظ ۀـناخ دزاس و نادرگ ور فرـصنم و ناراک متـس هاگتـسد

. دنشوکیم مالسا یعامتجا ماظن يرارقرب ماکحا و يارجا هار رد دهاجم و اسراپ و لداع و لدـع و تموکح هانپ رد هک دـننک ظفح ار دوخ ۀلـضاف قالخا نامیا و هدرب رـس هب شیاسآ تینما و رد دـنناوتیم یماگنه ناناملـسم

یتموکح حرط هک تسا ام ۀـفیظو نونکا تسا . هدرک یحارط ار شنیناوق هرادا و زرط ماـظن و مالـسا هک یتموکح دـنریگ ، رارق نوناـق رشب میظع ياههورگ هب مالسا یعامتجا یسایس و لوصا تموکح و زرط یفرعم هک میراودیما مینک هدایپ میروآرد و ارجا هب ار مالـسا

. دوش مالسا ماظن رارقتسا لماع دیآیم دیدپ مدرم تضهن زا هک یتردق دروآ و دوجو هب راکفا رد یجوم مالسا ياهتلود نارس امرف ، نک هشیر ار یمالسا کلامم مالسا و هب ناراکتنایخ نک هاتوک نیملـسم دالب زا ار نارگمتـس تسد اهلاراب ،

ناوج و لسن دنرادرب . تسد یصخش ياهییوج دوس اه و هقرفت زا دننک و شـشوک اهتلم حلاصم رد ات نک رادیب نارگ باوخ نیا زا ار لاگنچ زا صالخ هار رد دحاو فص اب دزیخ و اپب مالسا ۀسدقم فادها هار رد ات امرف تیانع قیفوت ار یهاگشناد ینید و نایوجـشناد نشور تیاده و رد هک نک قفوم ار نادنمشناد اهقف و دننک . یعاسم كارتشا یمالسا ياهروشک زا عافد نآ و ثیبخ لامع رامعتسا و

یمالسا تموکح يرارقرب رد دنناسرب و ناوج لسن هب اصوصخ نیملسم هب ار مالسا ۀسدقم فادها دنـشاب و اشوک هعماج راکفا ندرک . میظعلا یلعلا للاب

�ه الا ةوق لوح و ال و ال قیفوتلا ، یلو کنإ دننک . تدهاجم

________________________________________

، مهدزاود هرس ، سدق ینیمخ ماما راثآ رشن میظنت و هسـسؤم دلج ، کی رد ینیمخ ،) ماما ) هیقف تیالو يوسوم ، للا �

ه حور دیـس ینیمخ ،1423 ه ق

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم هرابرد

میحرلا نمحرلا هللا مسب هیآ 41) هبوت هروس ) نوملعت متنک نإ مکل ریخ مکلذ هللا لیبس یف مکسفنأ و مکلاومأب اودهاج

دیامن محر ادخ مالـسلا :) هیلع ) اضر ترـضح دینادب رگا تسا رتهب امـش ىارب نیا دـییامن ؛ داهج ادـخ هار رد دوخ ، ىاهناج لاوما و اب ىب ) ار ام ىوکین نانخس رگا مدرم اریز دهد ، دای مدرم هب دریگ و دای ار ام ىاهـشناد مولع و دراد ... اپرب ) و ) هدنز ار ام رما هک ىاهدنب

دننک ىم لمع ) نآ قبط و ) ىوریپ ام زا هنیآ ره دننادب دنیازفایب ) نآ رب ای هتساک و نآ زا ىزیچ هکنآ راونالا ص 159 راحب دلج ود هصالخ حرش همجرت و - راحبلا ردانب

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم www.Ghaemiyeh.comهرابرد ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 107

رد هک دندوب ناهفصا رهش هتسجرب ياملع زا یکی هر ) ) يدابآ سمش هللا تیآ دیهش ناهفـصا هیمئاق یبهذم یگنهرف عمتجم راذگناینب هجرف یلاـعت هللا لـجع ) رـصع ماـما و مالـسلا ) هیلع ) اـضرلا یـسوم نب یلع ترـضح صوـصخب مالـسلا ) مهیلع ) تیبـلها هب یگدادـلد

نآ غارچ تقو چیه هک دـش یهار زکرم و راذـگناینب یـسمش يرجه لاس 1340 رد دوخ تیارد رظن و اب اذـل هدوب و هرهـش فیرـشلا ). دنهد یم همادا ار شهار رتهب رت و يوق زور ره دشن و شوماخ

هرـس سدـق ) یماما نسح دیـس جاـح هللا تیآ ترـضح فارـشا تحت یـسمش يرجه لاس 1385 زا ناهفـصا هیمئاـق تاـقیقحت زکرم فلتخم ياه هنیمز رد ار دوخ تیلاعف هاگـشناد ، هزوح و ناگتخیهرف زا بکرم یمیت يزور هنابـش هناـصلاخ و تیلاـعف اـب و فیرـشلا )

. تسا هدومن زاغآ یملع یگنهرف و یبهذم ،هماع ناناوج و هزیگنا تیوقت مالـسلا ) مهیلع تیبلا لها هللا و باتک ) نیلقث بان فراعم گنهرف و طسب هعیـش و میرح زا عافد : فادها

هارمه و ياه نفلت رد اوتحم یب ياه ثوتولب ياج هب دـنمدوس بلاطم ندرک نیزگیاج ینید ، لـئاسم رت قیقد یـسررب هب تبـسن مدرم هب یهد سیورـس فراعم ، رـشن هزیگنا اب مالـسلا مهیلع تیب لها میرک و نآرق فراعم ساسا رب یتاعلاطم عماج رتسب داـجیا اـه هناـیار

ندوب سرتسد رد یمالـسا ، مولع ياه رازفا مرن هب نادـنمقالع تغارف تاقوا ندرک ینغ هعلاطم و گنهرف شرتسگ بـالط ، نیققحم و رد يدعاصت تروصب ناوت یم ون رازبا زا هدافتسا اب یعامتجا : تلادع هعماج رد هرشتنم تاهبـش ماهبا و عفر تلوهـس تهج مزال عبانم

یمالسا گنهرف رشن یتهج زا زاب روشک و حطس رد ار تاناکما قیرزت رد یعامتجا تلادع یفرط زا درامگ و تمه نآ شخپ رـشن و . دیشخب تعرس ناهج حطس رد ار یناریا

: زکرم هدرتسگ ياهتیلاعف هلمج زا یناوخباتک هقباسم يرازگرب اب هارمه همانهام هوزج و باتک ، ناونع اه هد رشن پاچ و ( فلا

هارمهس نفلت یشوگ هنایار و رد ارجا لباق يا هناخباتک یتاقیقحت و رازفا مرن اهدص دیلوت ب)... يرگشدرگ و یبهذم ، نکاما يا و ... هنایار ياهیزاب نشیمینا ، اماروناپ ، يدعب ، هس ياه هاگشیامن دیلوت ج)

یبهذم تیاس نیدنچ هارمه و نفلت ياه رازفا مرن ناگیار دولناد تهج www.ghaemiyeh.com هیمئاق یتنرتنیا تیاس داجیا د)رگید

يا هراوهام ياه هکبش رد شیامن تهج ینارنخس و ... یشیامن ، تالوصحم دیلوت ه)طخ 2350524) ) يداقتعا یقالخا و یعرش ، تالاوس هب ییوگ خساپ هناماس یملع ینابیتشپ يزادنا و هار و)

... SMS و کسویک ، بو ثوتولب ، یتسد راکدوخ و هناماس زاس ، لیابوم زاس ، هناسر يرادباسح ، ياه متسیس یحارط ز)دننام یبهذـم نکاما اههاگـشناد ، هیملع ، ياه هزوح ماظع ، تایآ تویب هلمج زا یقوقح یقیقح و زکرم اههد اب يراختفا يراـکمه ح)

... نارکمج و دجسم هسلج رد هدننک تکرش ناناوجون ناکدوک و هژیو دهم ، حرط يارجا و اه ، شیامه يرازگرب ط)

لاس لوط رد يزاجم ) يروضح و ) یبرم تیبرت ياه هرود مومع و هژیو یشزومآ ياه هرود يرازگرب ي)ناهفصا هیمئاق یبهذم یگنهرف عمتجم یئافو / هارراهچ ناضمر و جنپ نابایخ لصاف دح دیس / دجسم /خ ناهفصا يزکرم : رتفد

10860152026 یلم : هسانش 2373 تبث : هرامش 1385 سیسأت : خیرات : یتــــــنرتنیا هاگـــــــشورف Info@ghaemiyeh.com لـــــــــــــیمیا : www.ghaemiyeh.com تیاـــــــــــــس : بو

www.eslamshop.comروما شورف 09132000109 یناــگرزاب و ( 021 ) نارهت 88318722 رتـفد ( 0311 ) سکف 2357022 ( 0311 - ) نفلت 2357023-25

ناربراک 2333045(0311)

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم www.Ghaemiyeh.comهرابرد ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 108

یل هدـیدرگ و نیمات هرادا و شیدـنا ریخ يا هدـع تمه اب یعافتنا ریغ یتلود و ریغ یمدرم ، زکرم ؛ نیا هجدوب هکنیا هجوت لـباق هتکن لضف هب زکرم نیا ورنیا زا تسین ، یگنهرف يا هعسوت ياه حرط رـضاح و یملع یبهذم و تیلاعف عیـسو دشر و هب ور مجح يوگباوج قیفوـت فیرـشلا هجرف یلاـعت هللا لـجع مظعـالا هللا هیقب ترـضح میراودـیما هتـشاد و دـیما هیمئاـق ) ) هناـخ نـیا یلـصا بحاـص مرک و

. هللااشنادنیامن يرای ار ام مهم رما نیا رد ناکما تروص رد ات دیامنب ناگمه لماش ار ینوزفازور IR90-0180-0000-0000-0621- ابش : باسح هرامـش 6273-5331-3045-1973و : تراک هرامـش باسح 621060953 ، هرامش

دیس دجسم نابایخ ناهفصا – هبعش تراجت کناب دزن ناهفصا هیمئاق يا هنایار تاقیقحت زکرم مان هب 0609-53یتدیقع يرکف و راک شزرا

هدرک ادـج ام زا ار وا ام ، تبیغ تنحم هک دوش ام زا یمیتی راد هدـهع سک ره مالـسلا :- هیلع نیـسح ماما زا شدنـس ، هب جاجتحالا - راوگرزب هدـنب يا : » دـیامرفیم وا هب دـنوادخ دـنک ، شتیادـه داشرا و ات دـهد یمهـس وا هب هدیـسر ، شتـسد هب هک اـم مولع زا تسا و

، تسا هداد دای هک یفرح ره ددـع هب تشهب ، رد وا يارب نم ! ناگتـشرف مرتراوازـس . وت زا ندرک ، مرک رد نم شردارب ! هدـننک کـیرش «. دینک همیمض اهنآ هب تسوا ، قیال هک ار هچنآ اهتمعن ، رگید زا دیهد و رارق خاک رازه ، رازه

يدرم يرادیم : رتتسود ار کی مادک : » دومرف يدرم هب مالسلا هیلع نیسح ماما مالـسلا : هیلع يرکـسعلا مامإلا یلإ بوسنملا ریـسفتلا زا فیعـض اونیب و ینمؤم ندرک هارمگ هدارا یبصاـن يدرم اـی یناـهریم ، شتـسد زا ار وا وـت دراد و ار فیعـض ییاوـنیب نتـشک هدارا

، لاعتم يادخ ياهتجح اب درادیم و هاگن نادـب ، ار دوخ اونیب ، نآ هک ییاشگیم وا رب ار ملع ] زا ] ياهچیرد وت اما دراد ، ار ام ناوریپ .»؟ دنکشیم ار وا دزاسیم و تکاس ار شیوخ مصخ

ییوگ دنک ، هدنز ار وا هک ره و : » دیامرفیم لاعتم يادخ نامگیب ، یبصان . نآ تسد زا اونیب نمؤم نیا ندناهر امتح : » دومرف سپـس ] ]شیپ تسا ، هدرک هدنز ار مدرم همه ییوگ دنک ، داشرا نامیا ، هب رفک زا دنک و هدنز ار وا هک ره ینعی تسا ؛» هدرک هدنز ار مدرم همه

«. دشکب زیت ياهریشمش اب ار نانآ هک نآ زا دننام يرجا دـنک ، تباجا وا دـناوخب و ارف قح ، تفرعم هب یهارمگ زا ار یناسنا سک ره : » دومرف مالـسلا هیلع نیـسح ماما دـیز : دنـسم

«. دراد هدنب ندرک دازآ

ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زکرم www.Ghaemiyeh.comهرابرد ناهفصا هیمئاق ياهنایار تاقیقحت زا 110زکرم هحفص 109

http://www.ghaemiyeh.com