Upload
others
View
3
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
13-11-19
1
1
Vanuit visie aan de slag met digitalisering
Herman Rigter, 13 november 2019
2
13-11-19
2
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Leerdoelen voor deze inspiratiesessie:
• Ik kan uitleggen hoe de Alberdingk Thijm Scholen de afgelopen vijf jaar hun visie m.b.t. digitalisering van hun onderwijs hebben gerealiseerd en wat ik daaruit kan leren voor het verdere proces van digitalisering op mijn eigen school
• Ik kan uitleggen hoe je op basis van leerdoelen zelf je onderwijs vorm kunt geven
• Ik kan uitleggen op welke wijze digitalisering bij het werken vanuit leerdoelen een essentiële rol vervuld
3
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Even voorstellen…
4
13-11-19
3
Directeur ICT:
• ICT Service Centre (10 Fte)• Techspace: centrum voor innovaties met ICT in het onderwijs• Docent aan Registeropleiding / Post HBO-opleiding voor leidinggevenden (module “Leidinggeven aan innovatie met ICT”)• Functionaris Gegevensbescherming
Adviseur VO-content:
– Workshops / presentaties Leerdoeldenken– Presentaties Onderwijs en ICT
5
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Alberdingk Thijm Scholen
Scholen:• 18 basisscholen• 7 VO-scholen• 1 MBO-opleiding• 3 BSO’s
• 7500 leerlingen • 800 medewerkers
Shared Service Centre:• ICT Service Centre• Facilitaire zaken• HRM• Finance
ICT Service Centre:• Manager ICT Service Centre• Frontoffice: 3,5 Fte (+
stagiaires MBO-opleiding)• Backoffice: 2,8 Fte • Functioneel beheer: 2,4 Fte• Reparatie / inkoop: 1 Fte
6
13-11-19
4
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
7
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Missie en Visie
Onze leerlingen treden de wereld van morgen open, betrokken,gewetensvol en zelfbewust tegemoet. Zij investeren in hun eigenontwikkeling en die van de samenleving. Wij dagen hen uit creatiefen oplossingsgericht te denken en te doen.
Alberdingk Thijm Scholen biedt primair en voortgezet onderwijs in het Gooi op katholieke grondslag. Ons onderwijs gaat uit van het principe dat alles met elkaar verbonden is, het holisme. Creatieve technologie en internationalisering/tweetaligheid zijn de meest krachtige voorbeelden van hoe we binnen deze visie richting geven aan leren en lesgeven.
8
13-11-19
5
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
ICT-beleidsplan 2015-2020
9
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Plan op hoofdlijnenAandachtsgebieden voor 2015-2020:
• De docent als regisseur van het onderwijsproces
• Op weg naar een device per leerling (in PO en VO)
• Alle toepassingen online
• ICT, (meer dan) een middel
• Maximale ondersteuning van de gebruikers
13/11/2019 10
10
13-11-19
6
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
De docent als regisseur van het onderwijsproces
11
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
De docent moet de regie op zijn onderwijs overnemen van de methode.
Methode Zelf gearrangeerd
12
13-11-19
7
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Niet een methode is het startpunt
Startpunt zijn de leerdoelen op basis van:• Landelijke eisen (kerndoelen, eindtermen, etc.)• Kennis en vaardigheden die de school belangrijk vindt (bijv. 21st century skills)• Kennis en vaardigheden die de vakgroep belangrijk vindt
Dus van leerstofgericht naar leerdoelgericht
13
Wat is het probleem om ermee te starten?
14
13-11-19
8
• Niet of nauwelijks geleerd in de opleiding• Geen ervaring mee opgedaan in de dagelijkse onderwijspraktijk (de methode is de veilige leidraad)
Kortom: zekerheden loslaten is eng!
15
Zoekproces met veel vallen en opstaan, maar uiteindelijk…
16
13-11-19
9
Drie vragen staan centraal:
13/11/2019 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 17
WAT wil ik dat de leerlingen leren?
HOE wil ik dat de leerlingen leren?
WAARMEE wil ik dat de leerlingen leren?
17
Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm
WAT wil ik dat de leerlingen leren?
13/11/2019 18
18
13-11-19
10
Het opbouwen van een nieuw curriculum (onderwijsprogramma) met start bij de leerlijn
19
Een leerlijn is een…
- … beredeneerde opbouw,- van inhouden- en tussendoelen,- leidend naar een einddoel.
20
13-11-19
11
Tussendoel
Tussendoel
Tussendoel
Einddoel
Inhoud Inhoud Inhoud Inhoud
Beredeneerde opbouw
21
De leerling kan vlot optellen met de getallen1 tm 10
De leerling kan vlot aftrekken met de getallen1 tm 10
Vlot optellen enaftrekken met getallen 1 tm 10
Optellen met getallen 1 tm 10
Aftrekken met getallen 1 tm 10
Optellen en aftrekken met getallen 1 tm 10
Beredeneerde opbouw van de leerlijn
Ontwikkelen van de leerlijn
22
13-11-19
12
WAT wil ik dat de leerlingen leren?
Aan de slag met je eigen vak!
23
Kerndoelen >Tussendoelen SLO:
Voorbeeld aardrijkskunde:
24
13-11-19
13
Voorbeeld aardrijkskunde:
Doel:”De leerling kan vulkanisme als endogeen proces beschrijven"
Tussendoelen:”Ik kan een vulkaan op afbeeldingen herkennen en aanwijzen"”Ik kan een vulkaan beschrijven in tekst en een doorsnede van een vulkaan tekenen"”Ik kan het ontstaan van een vulkaan beschrijven"
Begrippen:- vulkaan - lava- magma - kraterpijp- vulkaanuitbarsting - tectoniek WAT?
25
Handvatten voor het goed formuleren van Leerdoelen
26
13-11-19
14
Voorbeeld leerlijn
Aardrijkskunde, AlberdingkThijm College, Hilversum
27
Onderwijs vormgeven op basis van leerdoelen
28
13-11-19
15
Na de vraag:
WAT wil ik dat de leerlingen leren?
Komt de vraag:
HOE wil ik dat de leerlingen leren?
29
HOE wil ik dat de leerlingen leren?Randvoorwaarden:
- Tijd (hoeveel tijd is er beschikbaar voor het leren van deze stof door de leerling, opgesplitst in tijd in de klas en tijd buiten de klas);
- Leeromgeving (wat zijn de kenmerken van de leeromgeving, zijn er bijvoorbeeld computers beschikbaar of is er een digibord aanwezig);
- Visie van de school (welke afspraken zijn er over structuur en inhoud van de lessen gemaakt op school- en sectieniveau);
- Groeperingsvorm (wilt u de leerlingen individueel aan het werk zetten of in groepjes);
- Afsluiting (op welke wijze moeten de leerlingen aantonen dat zij de leerstof in voldoende mate beheersen?);
- Algemene vaardigheden (zijn er algemene vaardigheden die de leerling moet opdoen en waaraan u in deze les aandacht wilt gaan besteden, bijv. samenwerken, presenteren, kritisch denken of reflecteren);
- Docentrol (hoe ziet u tenslotte uw eigen rol: kennisoverdrager, procesbegeleider, beschouwer op afstand).
30
13-11-19
16
Check Einddoel: ik kan een website bouwen
1. Ik kan een lay-out selecteren en aanpassen (passend bij de wensen van de opdrachtgever)
2. Ik kan teksten, beelden en filmpjes selecteren, toevoegen en importeren
3. Ik kan pagina’s en subpagina’s aanmaken
4. Ik kan de zichtbaarheid en volgorde van een pagina veranderen
5. Ik kan widgets toevoegen en aanpassen. Het gaat bijvoorbeeld om chatbox, poll, RSS-feed en – reader en share button. (in Mobirise zijn dit de verschillende blokken)
6. Ik kan hyperlinks maken
7. Ik kan begrippen behorende bij het ontwerpen en samenstellen van een website uitleggen en hanteren. Het gaat om cloud, content, domeinnaam, hyperlink, subpagina, widget
Hoe kan ik een leerdoel bewijzen?
31
Hoe kan ik een leerdoel bewijzen?
Keuze 1: Maquette. Keuze 6: Campagne
Keuze 2: Website Keuze 7: Schriftelijke of
mondelinge toets
Keuze 3: Toneelstuk
Keuze 4: Lied
Keuze 5: Stripverhaal
32
13-11-19
17
Na de vragen:
WAT en HOE wil ik dat de leerlingen leren?
Komt de vraag:
WAARMEE wil ik dat de leerlingen leren?
33
Materiaal verzamelen
34
13-11-19
18
Waarmee wil ik dat de leerlingen leren?Zoeken van materialen 1:
1. Je eigen verzameling van materialen.
2. VO-content
3. Wikiwijs Op www.wikiwijs.nl kunt u op een eenvoudige wijze zoeken in een grote hoeveelheid leermaterialen die zijn voorgesorteerd, bijvoorbeeld per vak.
4. Facebookgroepen.
5. KlascementHet van oorsprong Belgische initiatief (www.klascement.be) heeft tegenwoordig ook een aparte variant voor het Nederlandse onderwijs (www.klascement.nl).
35
Waarmee wil ik dat de leerlingen leren?Zoeken van materialen 2:
6. Google zoekmachineIedereen kent de Google-zoekmachine (www.google.nl). Om snel geschikt materiaal voor in uw lessen te vinden is het verstandig om gebruik te maken van de geavanceerde zoekopties die de Google zoekmachine biedt. In de onderstaande afbeelding is te zien waar 'geavanceerd zoek na worden geactiveerd.
7. DuckDuckGoEen alternatieve zoekmachine om eenvoudig digitaal leermateriaal te kunnen vinden is www.duckduckgo.com. Probeer deze zoekmachine ook eens naast Google. Het levert een andere lijst aan zoekresultaten op.
8. Materiaal van de uitgevers
36
13-11-19
19
Stercollecties• open digitaal leermateriaal• www.vo-content.nl• direct linken naar arrangementen in Wikiwijs• aanpasbaar op detailniveau
37
Tussendoel
Tussendoel
Tussendoel
Einddoel
Inhoud Inhoud Inhoud Inhoud
Leermiddelen Leermiddelen Leermiddelen
WAT + HOE + WAARMEE?
38
13-11-19
20
Les ontwerpen
39
• Start van de lesDe les begint met een filmpje van een (recente) vulkaanuitbarsting.
• Activeren van voorkennisOp het (digibord) wordt met de klas een mindmap gemaakt over wat de leerlingen al weten over vulkaanuitbarstingen.
• Doel van de les expliciteren aan de leerlingen
• Doel van de les:”De leerling moet een vulkaan kunnen herkennen, beschrijven en verklaren"
• Aan de slagDe leerlingen gaan met (digitale) opdrachten aan de slag om antwoord te geven op de volgende vragen:
• ”Ik kan een vulkaan op afbeeldingen herkennen en aanwijzen"”Ik kan een vulkaan beschrijven in tekst en een doorsnede van een vulkaan tekenen"”Ik kan het ontstaan van een vulkaan beschrijven"”Ik kan een beschrijving geven van de begrippen uit de begrippenlijst"
• AfsluitingGa met de leerlingen na of zij allemaal de juiste antwoorden op de vragen kunnen geven
40
13-11-19
21
Eindresultaat: een leerlijn met leerdoelen en uitdagende lessen die optimaal aansluiten bij jullie leerlingen!
41
Opslaan van leerlijnen en lessen
13/11/2019 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 42
Leerlijnen:Opslaan in Word of Excel
Lessen:Opslaan in Wikiwijs
42
13-11-19
22
Voordelen van het werken met leerdoelen
43
Docent / Vaksectie:• Beter inzicht in inhoud en doelen van je (vak)programma
• Meer invloed op vorm en inhoud van je eigen onderwijs• Meer ruimte voor zaken die jij belangrijk vindt
• Maatwerk wordt eenvoudiger• Betere mix mogelijk van Open en Gesloten leermaterialen
• Eenvoudiger aansluiten bij actualiteit• Kan leerlingen gerichter begeleiden• Kan gerichter toetsen
Leerling:• Beter inzicht in wat hij moet kennen en kunnen• Onderwijsaanbod dat beter op hem is afgestemd
• Meer vrijheid in inrichten leerproces• Beter reflecteren op eigen leerproces
• Mogelijkheid om ook te werken aan persoonlijke leerdoelen
44
13-11-19
23
Ouder:• Meer inzicht in ontwikkeling kind• Kan kind beter ondersteunen in leerproces• Communicatie met vakdocenten over ontwikkeling kind verloopt helderder
School:• Meer gesprekken over onderwijs
• Integratie/samenwerking van vakken beter mogelijk• Gelden beschikbaar voor bijv. aanschaf device
45
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
• Docent heeft een groter palet aan didactische mogelijkheden• Leerling heeft toegang tot grote hoeveelheid leermateriaal en informatie
• Betere mogelijkheden om leerproces van de leerling te volgen
Op weg naar een device per leerling
46
13-11-19
24
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Situatie AT-scholen m.b.t. ICT-hardware:
• ATC + ISH + Mediaschool alle docenten en leerlingen een Macbook• ALC + L&B + GG + ATM alle leerlingen een chromebook• PO-scholen: vanaf groep 5 alle leerlingen een chromebook + iPads voorklassikaal gebruik; nauwelijks nog desktop computers • Alle scholen hebben hoogwaardig draadloos netwerk + internetverbinding
47
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Alle toepassingen online beschikbaar
48
13-11-19
25
Centrale Portal
49
49
Structuur leeromgeving VO
Office 365 voor docenten en leerlingen
Magister
Wikiwijs
50
13-11-19
26
Lessen in Wikiwijs
51
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Om docenten optimaal te ondersteunen bij digitalisering is een kenniscentrum opgericht: TECHSPACE
52
13-11-19
27
Doelstelling:• Locatie waar docenten en leerlingen uit PO en VO kennis kunnen maken met de nieuwste technieken op het gebied van ict en onderwijs• ICT-Kenniscentrum binnen AT-scholen• Uitleenbalie voor ICT-materialen
53
TECHSPACE
53
13/11/2019 Verenigde Scholen J.A. Alberdingk Thijm 54
TECHSPACE
54
13-11-19
28
TECHSPACE
Robospace
Makerspace
Mediaspace
Musicspace
Sciencespace
55
TECHSPACE
55
Activiteiten:• Programmeercursussen voor leerlingen PO• Werkruimte voor curriculumontwikkelaars• Workshops voor docenten• Inspiratiesessies voor schoolteams• Groot aanbod aan programma’s voor schoolklassen• Ruimte te reserveren door individuele leerlingen en docenten• Uitleen van materialen• Website
56
TECHSPACE
56
13-11-19
29
Zelf ontwikkelde curricula
57
VO:Voor heel veel vakken/niveaus curriculum ontwikkeld
PO:• Natuuronderwijs PO• Blue box activities• Techniek
Combinatie PO/VO:• Verkeer groep 7/8 – klas 1 / 2• Social Media groep 4 tm 8 – klas 1 / 2
57
5826 september 2016 Titel van presentatie
TECHSPACE: ROBOSPACE
58
13-11-19
30
Programmeren:
59
TECHSPACE: ROBOSPACE
59
6026 september 2016 Titel van presentatie
TECHSPACE: MEDIASPACE
60
13-11-19
31
Stop motion
13-11-19 cohort 4: 0-module 61
TECHSPACE: MEDIASPACE
61
Green screen
13-11-19 cohort 4: 0-module 62
TECHSPACE: MEDIASPACE
62
13-11-19
32
Augmented reality
13-11-19 cohort 4: 0-module 63
TECHSPACE: MEDIASPACE
63
Virtual reality
64
TECHSPACE: MEDIASPACE
64
13-11-19
33
360 graden camera
65
TECHSPACE: MEDIASPACE
65
6626 september 2016 Titel van presentatie
TECHSPACE: MAKERSPACE
66
13-11-19
34
3d-printen
13-11-19 cohort 4: 0-module 67
TECHSPACE: MAKERSPACE
67
Lasercutten
13-11-19 68
TECHSPACE: MAKERSPACE
68
13-11-19
35
6926 september 2016 Titel van presentatie
TECHSPACE: SCIENCESPACE
69
70
TECHSPACE: SCIENCESPACE
70
13-11-19
36
7126 september 2016 Titel van presentatie
TECHSPACE: MUSICSPACE
71
Keyboard + Garageband
72
TECHSPACE: MUSICSPACE
72
13-11-19
37
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Intensief gebruik van ICT vereist ook optimale ondersteuning:
Systeembeheer
ICT-Service Center
73
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Betere ondersteuning door:
• Centraal (netwerk)beheer • Decentrale gebruikersondersteuning• Ticketing systeem: Topdesk
74
13-11-19
38
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Vanuit visie aan de slag met digitalisering
75
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
Plan op hoofdlijnenAandachtsgebieden voor 2015-2020:
• De docent als regisseur van het onderwijsproces
• Op weg naar een device per leerling (in PO en VO)
• Alle toepassingen online
• ICT, (meer dan) een middel
• Maximale ondersteuning van de gebruikers
13/11/2019 76
76
13-11-19
39
En nu op weg naar 2025
Schoolleidersconferentie | Aan de slag met de toekomst
77