Vanþrif/Failure To Thrive (FTT) Vanþrif/Failure To Thrive (FTT) /Growth Failure/Growth Failure

Sigurgeir T. Höskuldsson

Stud Med

Barnalæknisfræði 2005

SkilgreiningSkilgreining

Nokkuð á reiki– Stundum miðað við 3 percentile eða 5 percentile. – Failure to thrive is a description applied to children

whose current weight or rate of weight gain is significantly below that of other children of similar age and sex. Dorlands.

– a group of symptoms when infants or children are not gaining weight properly

– Hugtak sem notað er um börn sem vaxa og þroskast hægt.

Skilgreining frhSkilgreining frh

Weight consistently below the 3rd percentile for age; progressive decrease in weight to below the 3rd percentile; weight < 80% of ideal weight for height-age; or a decrease in expected rate of growth based on the child's previously defined growth curve, irrespective of whether below the 3rd percentile.

Skilgreining frhSkilgreining frh

Yfirleitt miðað við– 3 percentile– Fall um 2 staðalfrávik frá fyrri mælingum– Mismunandi milli landa, verið að þróa nýtt

vaxtarrit sem á að koma á næstunni til að samræma lönd, mismunandi skoðanir á þjóðflokkum.

– Meðalhæð Íslenskra karlmanna 1985 er um 180 cm.

EpidemiologiaEpidemiologia

Allt að 5 % innlagna barna á spítala

Mismunandi eftir löndum allt að 50% í þróunarlöndunum.

Almennur vöxturAlmennur vöxtur

25% barna falla á vaxtarriti fyrstu 2 árin og halda síðan sínu striki, ekki flokkað sem FTT.

Öll börn sem greinast með FTT þurfa aukalega næringu til að reyna að ná upp vexti.

Vaxtarskerðing hefur verið tengd mental retardation síðar á ævinni.

Uppvinnsla!!!!!Uppvinnsla!!!!!

Byrja rétt frá byrjun og gera þetta MJÖG skipulega.

Ítarleg saga er lykill að greiningunni því að í flestum tilfellum er um einhvers konar non-organic ástæður að ræða eins og vannæringu af ýmiss konar orsökum.

Skoðun og rannsóknir koma svo.

Organic vs. InorganicOrganic vs. Inorganic

Flest af völdum inorganic (non-organic)Hjálpar ekki alltaf, því að í mörgum tilfellum

er ástaðan blönduðOft erfitt að komast að rótum vandast, margir

þættir sem spila inn í. Oft ,,stressandi” fyrir lækni og aðstandendur.

Viðkvæmt mál.

ÖrsökinÖrsökin

Afar mikilvægt að gera greinarmun á vaxtarriti, þ.e hvort að þetta hafi verið svona frá fæðingu eða hvort að barn sveigi skyndilega út af sinni ,,eðlilegu vaxtarlínu”.

Til þess að þetta gangi upp þarf að passa vel upp á reglulegt eftirlit.

Eðlilega lág hæðEðlilega lág hæð

Mikilvægt er að gera sér grein fyrir í upphafi hvort um eðlilegan lágan vöxt sé að ræða og ber þá að athuga– Fjölskyldu– IUGR– Kynþroski– Ath beinaldur!!– Noktun vaxtarhormóna???

ÁstæðurÁstæður

Ónóg næringarinntakaAbsorption vandamálGallaður metabólismiAnnað

Organískar vs. Non-Organískar vs. Non-organískarorganískar

Non-Organískar– Ónæg reynsla foreldra

Illa blönduð mjólk Sjaldan gefið

– Fátækt– Vanrækt– Þroskaskerðing

foreldra

Organískar– Genetíkskar

Downs, Turner o. Fl.

– Krónískir sjúkdómar– Endocrine ástæður

Skjaldkirtill Vaxtarhormón

– Absorption sjúkdómar Coeliac Lactose intolerance

Fleiri ástæðurFleiri ástæður

Fetal Alcohol syndrome Hydrocephalus Cerabral Palsy Reflux Atresia/Malformation í

görnum Hjartasjúkdómar Sykursýki Astmi Gigtarsjúkdómar

Cystic Fibrosis Lyfjanotkun

– Cushings

Lungnasjúkdómar Metabólískir

sjúkdómar– Upphleðslusjókdómar– Járnskortur

Ástæður fyrir að börn sveigja Ástæður fyrir að börn sveigja skyndilega frá vaxtarriti, frhskyndilega frá vaxtarriti, frh

Vaxtarhormónsskortur– Sjaldgæf ástæða

Cushings– Sjalgæf ástæða

Cystic Fibrosis Blóðsjúkdómar Sýkingar

– HIV og SCID

SAGA!!!SAGA!!!

Næringarsaga– Reyna að vera eins nákvæmur og maður getur

og reikna ef möguleiki er fyrir hendi total kaloríur

– Hvar og hvernær barnið borðar– Neitar barið mat – O. s. fr.

Saga frhSaga frh

Fyrri saga– Fæðingarsaga– Þyngd við fæðingu– Sýkingar, endurteknar, viral eða enterosýkingar– Sjúkdómar– Spítalainnlagnir– Meltingareinkenni– Saga um uppgang

Saga frhSaga frh

Fjöskyldusaga– Hæð fjölskyldumeðlima og systkina– Þekkt veikindi í fjölskyldu

Félagssaga– Hver sér um barnið– Hver gefur, alltaf sá sami– Erfiðleikar í fjölskyldu

SkoðunSkoðun

4 aðalmarkmið í skoðun að sjálfsögðu eftir að þyngd, hæð og höfuðummál hefur verið mæld.– 1) Almennt útlit sem gætu bent til genagalla eða

vanræktar, hvernig er barnið til haft til dæmis ásamt mental status.

– 2) Leita að einkennum sem eru einkennandi fyrir undirliggjandi sjúkdóma

– 3) Athuga með ofbeldisskoðun– 4) Meta alvarleika næringarskorts þ.e með tilliti til

þyngdar og hæðar ef 60 > alvarlegt ástand, ef 61-75 af eðlilegri hæð og þyngd meðalslæmt ástand og ef 75-90 af eðlilegri þá er ástandið milt.

RannsóknirRannsóknir

Muna að saga og skoðun gefur í yfirgnæfandi tilfelli greininguna.

Rannsóknir ættu einungis að byggja á skoðun

Rannsókn sem gerð var sýndi að einungis 1.4 af rannsóknum (36/2607) voru nytsamlegar. Sills RH. Failure to thrive. The role of clinical and laboratory evaluation. Am J Dis Child 1978; 132:967-9

RannsóknirRannsóknir

1) Status – Getur gefið til kynna IBD

2) Urea, electrolytar og þvagskoðun 3) Coeliac antibodies 4) TSH og T4 5) Litningapróf

– Turner

6) Vaxtarhormónspróf

Rannsóknir framhaldRannsóknir framhald

7) Beinaldursmæling8) Járnbúskapur9) Hægðir fyrir chymotrypsini og fitu

– Gefur til kynna malabsorption

MeðferðMeðferð

Meðhöndla undirliggjandi örsök Mjög mikilvægt að byrja eins fljótt og kostur er Eftirfylgni afar mikilvæg Ef örsökin er næringarskortur er ráðlagt að

caloríuinntaka sé 150% á við venjulega fæðuinntöku.

Þarfnast sjaldnast innlagnar Meðhöndla félagslegar ástæður

– Leiðbeina foreldrum