SUBDELEGACIÓN DO GOBERNO EN PONTEVEDRA

ÁREA DE INDUSTRIA E ENERXÍA

Praza de España, s/n, 36002, Pontevedra

Asunto: Alegacións ao Anuncio da Área de Industria e Enerxía da Subdelegación do Goberno en Pontevedra polo que se somete a información pública o Estudo de Impacto Ambiental e a solicitude de Autorización Administrativa Previa do Parque Eólico Rula, de 55 MW, situado no termo municipal de Cerdedo-Cotobade (Pontevedra), e a súa infraestrutura de evacuación, situada nos termos municipais de Cerdedo-Cotobade e Ponte Caldelas (Pontevedra). Código de proxecto: PEol-388. BOPPO número 120, de 25 de xuño de 2021.

Don/Dona ________________________________ con DNI. Número ________________________, con domicilio a efectos de notificacións en ________________________, municipio de _______________, provincia__________________, teléfono ________________________________.

EXPÓN:

Á vista Anuncio da Área de Industria e Enerxía da Subdelegación do Goberno en Pontevedra polo que se somete a información pública o Estudo de Impacto Ambiental e a solicitude de Autorización Administrativa Previa do Parque Eólico Rula, de 55 MW, situado no termo municipal de Cerdedo-Cotobade (Pontevedra), e a súa infraestrutura de evacuación, situada nos termos municipais de Cerdedo-Cotobade e Ponte Caldelas (Pontevedra). Código de proxecto: PEol-388, por medio do presente escrito realiza as seguintes ALEGACIÓNS:

1.- Vulneración flagrante da Directiva 92/43/CEE, relativa á Conservación de Hábitats Naturais e da Fauna e Flora Silvestres.

“Artigo 2

1. A presente Directiva ten por obxecto contribuír a garantir a biodiversidade mediante a conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres no territorio europeo dos Estados membros ao que se aplica o Tratado.

2. As medidas que se adopten en virtude da presente Directiva terán como finalidade o mantemento ou o restablecemento, nun estado de conservación favorable, dos hábitats naturais e das especies silvestres da fauna e da flora de interese comunitario”.

“Artigo 6

1. Con respecto ás zonas especiais de conservación, os Estados membros fixarán as medidas de conservación necesarias que implicarán, no seu caso, adecuados plans de xestión, específicos aos lugares ou integrados noutros plans de desenvolvemento, e as apropiadas medidas regulamentarias, administrativas ou contractuais, que respondan as esixencias ecolóxicas dos tipos de hábitats naturais do Anexo I e das especies do Anexo II presentes nos lugares.

2. Os Estados membros adoptarán as medidas apropiadas para evitar, nas zonas especiais de conservación, a deterioración dos hábitats naturais e dos hábitats de especies, así como as alteracións que repercutan nas especies que motivasen a designación das zonas, na medida en que ditas alteracións poidan ter un efecto apreciable no que respecta a os obxectivos da presente Directiva.

1

3. Calquera plan ou proxecto que, sen ter relación directa coa xestión do lugar ou sen ser necesario para a mesma, poida afectar de forma apreciable aos citados lugares, xa sexa individualmente ou en combinación con outros plans e proxectos, someterase a unha adecuada avaliación das súas repercusións no lugar, tendo en cuenta os obxectivos de conservación do devandito lugar. Á vista das conclusións da avaliación das repercusións no lugar e supeditado ao disposto no apartado 4, as autoridades nacionais competentes só se declararán de acordo con devandito plan ou proxecto tras asegurarse de que non causará prexuízo á integridade do lugar en cuestión e, se procede, tras sometelo a información pública”.

2.- Impactos ambientais severos.

Afección severa aos recursos hídricos. Vulneración flagrante da Directiva Marco dá Auga (DMA). AUSENCIA DUN ESTUDO HIDROLÓXICO E HIDROXEOLÓXICO QUE GARANTA A CALIDADE DAS MASAS DE AUGA SUPERFICIAIS E SOTERRADAS E A NON AFECCIÓN AOS ACUÍFEROS:

Afecciones en regos e arroios polo cruce con liña aérea de evacuación 132 kV. Afección severa e prexuizos significativos e irreversibles para a bosque de ribeira.

Os hábitats naturais de interese comunitario requiren de zonas de especial conservación conforme á Directiva 92/43/CEE do Consello do 21 de maio de 1992 relativa á conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres. Non poden ser por tanto nin eliminados, nin degradados. A normativa citada indica expresamente que estes hábitats deben ser conservados e manterse nun estado de conservación favorable.

Val da Pereira

Rego da Freixa

Rego de Chan das Latas

Río Almofrei

Río Meniños

Río Borela

Regueiro de San Vicenzo

Dentro da poligonal do P.E. Rula, atópanse:

• Rego Chan dás Latas, que circula en dirección nordés – suroeste, desembocando no río Almofrei que circula na mesma dirección e é afluente pola marxe esquerda do río Lérez.

• Regueiro dá Freixa, o regueiro dos Cabaleiros e o regueiro do Porto que discorren en dirección sur – norte e ceden as súas augas ao río Lérez directa ou indirectamente. Afección severa ás masas de auga soterradas, acuíferos e captacións de auga para consumo humano e as explotacións agro –gandeiras da poligonal do parque:

non avaliado pola promotora.

Afección ás zonas protexidas de auga potable (ZPAP) lineais e poligonais:

non avaliado pola promotora.

Afección severa e prexuizos significativos para humidais, charcas e brañas:

impacto non avaliado pola empresa promotora a pesar da existencia de charlas permanentes, lagoas e humidais.

2

Afección severa a Hábitats prioritarios e de interés comunitario:

4030. Brezais secos europeos

4020* Brezais húmedos atlánticos de zona templadas de Ericaciliaris e Erica tetralix

7110* Turbeiras altas activas

8230. Rochedos silíceos con vexetación pioneira do Sedo Scleranthion ou doSedo albi- Veronicion dillenii

91E0*. Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus

9230. Bosques galaico-portugueses con Quercus robur e Quercus pyrenaica.

3170* Alianza: Cicendion

Especies: Cicendia filiformis, Exaculum pusillum, Illecebrum verticillatum, Isolepis pseudosetacea, Juncus tingitanus, Kickxia cirrhosa, Radiola linoides, Ranunculus batrachioides subsp. brachypodus, Ranunculus longipes, Sedum lagascae, Trifolium ornithopodioides.

9230 Alianza: Quercion pyrenaicae. Especies: Genista falcata, Physospermum cornubiense, Quercus pyrenaica.

4090 Alianza: Ulici europaei-Cytision striati. Especies: Adenocarpus anisochilus subsp. anisochilus, Cytisus commutatus, Cytisus ingramii, Cytisus striatus subsp. striatus, Ulex europaeus.

8230 Alianza: Thero-Airion. Especies: Aira caryophyllea subsp. multiculmis, Aira praecox, Apera

Vulneración flagrante da Directiva 92/43/CEE, relativa á Conservación de Hábitats Naturais e da Fauna e Flora Silvestres.

“Artigo 2

1. A presente Directiva ten por obxecto contribuír a garantir a biodiversidade mediante a conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres no territorio europeo dos Estados membros ao que se aplica o Tratado.

2. As medidas que se adopten en virtude da presente Directiva terán como finalidade o mantemento ou o restablecemento, nun estado de conservación favorable, dos hábitats naturais e das especies silvestres da fauna e da flora de interese comunitario”.

Afección á Rede Natura 2000:

(ZEC) Río Lérez (ES1140001)

ZEC Serra do Cando (ES1140014)

ZECs como a Enseada de San Simón (10 km), Río Tea (14 Km) e Serra do Candán (22 km).

ZEPA Complexo intermareal Umia -O Grove, A Lanzada, punta Carreirón e lagoa Bodeira (ES0000087).

(ZEC) Río Lérez (ES1140001)

O río Lérez, foi declarado pola Union Europea como Lugar de Interés Comunitario no ano 2014. Este espazo é recoñecido pola Xunta de Galicia como Zona de Especial Conservación (ZEC) e como Zona de Especial Conservacion dos Valores Naturais (ZEPVN) e conta cunha superficie 150 hectareas.

3

Este espazo protexido esta situado no tramo baixo do río Lérez ata a súa desembocadura na ría de Pontevedra, atravesando os concellos de Pontevedra, Campolameiro e Cerdedo – Cotobade.

Atópanse dentro deste espazo diferentes habitats incluídos dentro do Anexo I da Directiva 92/43/CEE: Esteiros (1130), ríos de pisos de planicie a montano con vexetacion de Ranunculion fluitantis e de Callitricho- Batrachion (3260), Zonas subestepicas de gramineas e anuais do Thero- Brachypodietea (6220 B), Prados con molinias sobre substratos calcáreos, turbosos ou arcillo- limónicos (Molinion caeruleae)

(6410), Megaforbios eutrofos higrófilos das orlas de chaira e dos pisos montano a alpino (6430), Prados pobres de sega de baixa altitude (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis) (6510), Pendentes rochosas siliceas con vexetación casmofitica (8220), Rochedos silíceos con vexetacion pioneira do Sedo- Scleranthion ou do Sedo albi- Veronicion dillenii (8230), Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno- Padion, Alnion incanae, Salicion albae) (91E0), Carballeiras galaico-portugueses con Quercus robur e Quercus pyrenaica (9230).

Dentro das especies protexidas segundo o Anexo II da Directiva 92/43/CEE atópanse invertebrados como o Lucanus cervus, ou Elona quimperiana ou a Macromia splendens, anfibios como a Chioglossa lusitanica, o Discoglossus galganoi ou aLacerta schreiberi e mamíferos como a londra (Lutra lutra), o Galemys pyrenaicus e diferentes morcegos (Rhinolophus ferrumequinum, Rhinolophus hipposideros, Myotis myotis).

SERRA DO CANDO (ES1140014)

Serra do Cando foi declarada pola Unión Europea como Lugar de Interese Comunitario no ano 2014.

Este espazo é recoñecido pola Xunta de Galicia como Zona de Especial Conservación (ZEC) e como Zona de Especial Conservación dos Valores Naturais (ZEPVN) e conta cunha superficie 5.458 hectáreas.

Este espazo protexido está situado na zona centro – suroeste de Galicia, próxima ao nacemento do río Lérez e o río Avia (afluente do Miño) e abarca parte dos concellos de Cerdedo – Cotobade, Forcarei, A Lama e Beariz.

Atópanse dentro deste espazo diferentes hábitats incluídos dentro do Anexo I da Directiva 92/43/CEE: Augas estancadas, oligotróficas ou mesotróficas con vexetación de Littorelletea uniflorae e/ou Isoeto- Nanojuncetea (3130), Ríos de pisos de planicie a montano con vexetación de Ranunculion fluitantis

e de Callitricho- Batrachion (3260), Brezais húmidos atlánticos de zonas tépedas de Erica ciliaris e Erica tetralix (4020), Brezais secos europeos (4030), Zonas subestépicas de gramíneas e anuais do Thero- Brachypodietea (6220 B), Prados con molinias sobre substratos calcáreos , turbosos ou arcillo- limónicos (Molinion caeruleae) (6410), Megaforbios eutrofos higrófilos das orlas de chaira e dos pisos montano a alpino (6430), Prados pobres de sega de baixa altitude (Alopecurus pratensis, Sanguisorba officinalis) (6510), Turbieras altas activas (7110), Mires de transición (7140), Depresións de substratos turbososo do Rhynchosporion (7150), Desprendementos mediterráneos occidentais e termófilos (8130), Pendentes rochosas silíceas con vexetación casmofítica (8220), Rochedos silíceos con vexetación pioneira do Sedo- Scleranthion ou do Sedo albi- Veronicion dillenii (8230), Bosques aluviais de Alnus glutinosa e Fraxinus excelsior (Alno- Padion, Alnion incanae, Salicion albae) (91E0), Carballeiras galaico-portugueses con Quercus robur e Quercus pyrenaica (9230).

Dentro das especies protexidas segun o Anexo II da Directiva 92/43/CEE e en diferentes estados de conservación, poden atoparse invertebrados como o Lucanus cervus), o Elona quimperiana ou a Oxygastra curtisii, anfibios como a Chioglossa lusitanica, o Discoglossus galganoi ou a Lacerta schreiberi e mamíferos como a Lutra lutra, o Galemys pyrenaicus e diferentes morcegos como Rhinolophus ferrumequinum, Rhinolophus hipposideros, Myotis myotis, Myotis emarginatus, Myotis bechsteinii, Barbastella barbastellus. Afección severa á Avifauna:

Circus Pygargus

4

Corvus corax

Parus caeruleus

Streptopelia turtur

Tyto alba alba

Oxigastra curtisi

Cerambyx

Macromia splendens

Salamandra lusitanica

Myotis myotis

Oryctolagus cuniculus

Galemys pyrenaicus

Arvicola sapidus

Rhinolophus hipposideros

Salmo trutta

Chondrostoma arcasii

Angulla anguilla

Timon lepidus

Buteo buteo.

Falco tinnunculus.

Circaetus gallicus.

Gyps fulvus.

Ardea cinerea (pelacaniforme).

Asio otus.

Phylloscopus collybita (paseriforme)

Circus cyaneus.

Neophron percnopterus entre outras especies.

Accipeter gentilis, Accipiter nisus, Caprimulgus europeaus, Falco subbuteo, Lullula arborea, Pernis apivorus, Sylvia undata, Anthus pratensis, Anthus trivia lis e Oenanthe oenanthe e algunhas especies de quirópteros (Barbastella barbastellus, Rhinolophus ferrumequinum, Rhinolophus hipposideros e Myotis sp.).

5

Doutra banda, convén destacar que o ambito de actuación do parque eólico, en concreto a LAAT, atópase dentro do área de distribución potencial do escribano palustre, de acordo coa definición do Decreto 75/2013, do 10 de maio, polo que se aproba o Plan de Recuperación da subespecie lusitanica do escribano palustre (Emberiza schoeniclus L. subsp. lusitanica Steinbache). Considérase área de distribución potencial a aqueles humidais costeiros que poidan ser empregados polo escribano palustre como área de descanso durante movementos dispersivos ou entre as areas de de distribución actual, ou ben épocas diferentes ás de cría, en especial durante o inverno. A delimitación inclúe os humidais con vexetación palustre de gran porte presente entre a línea de costa e 15 km cara ao interior.

NO RELATIVO Á AVALIACIÓN AMBIENTAL DO PROXECTO EÓLICO SOBRE A ESCRIBENTA DAS CANAVEIRAS, EN PERIGO DE EXTINCIÓN:

En relación á escribenta das canaveiras e o proxecto eólico A Rula, que ten incidencia sobre a especie, indicar que a Xunta de Galicia, tras darse a sí mesma un prazo de 6 anos para facelo (desde o 2013), non chegou a determinar os perímetros de protección dos humidais que constitúen o hábitat potencial desta especie en perigo de extinción.

A cuestión non é baladí porque hai unha manchea de parques eólicos ou incluso complexos eólicos como é este caso, que afectan a esta especie con charcas, brañas e humidais cuxo perímetro están sen determinar, como é o presente caso, e a saber cal é a área comprendida no ámbito do Plan de recuperación da subespecie lusitánica da escribenta, da que unicamente aparece nunha representación gráfica e fica por tanto o seu perímetro de zonificación ás expensas das avaliacións que realicen as mercantís promotoras eólicas como é este caso.

Por outra banda o artigo 4 do Decreto que aproba o plan de recuperación da especie, referido a súa revisión indica que:

"2. Co fin de adaptar o plan aos novos condicionantes existentes para a conservación da subespecie, avaliaranse os seus resultados cada 6 anos, e modificarase no caso de que se requira o reaxuste das medidas de recuperación", non existindo constancia desta avaliación tras o transcurso do periodo indicado.

O referido plan tamén indica na súa exposición de motivos que:

"A aprobación deste plan executivo vincula tanto os particulares como as administracións competentes, que deben cumprir as directrices e actuacións contidas neste decreto".

"Debido ao declive poboacional estimado e ao reducido tamaño da poboación actual, a subespecie lusitánica da escribenta das canaveiras aparece recollida no anexo I do Decreto 88/2007 na categoría «en perigo de extinción». Esta categoría está reservada para aquelas especies cuxa supervivencia é pouco probable se os factores causantes da súa actual situación seguen actuando.

“A catalogación dunha especie como en perigo de extinción implica a elaboración dun plan de recuperación cuxo fin é garantir a conservación da especie que vive en estado silvestre no territorio da Comunidade Autónoma, dos seus hábitats e establecer medidas adecuadas que permitan preservar, manter e restablecer as súas poboacións naturais facéndoas viables".

O artigo 3 do Decreto 75/2013, do 10 de maio, polo que se aproba o Plan de recuperación da subespecie lusitánica da escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus L.subsp. lusitanica Steinbacher) en Galicia indica:

“A finalidade do plan de recuperación, de acordo cos antecedentes e razóns que se expoñen no anexo I, é a de inverter a tendencia demográfica regresiva da subespecie lusitánica da escribenta das canaveiras en Galicia ata que se limite de xeito significativo o seu risco de extinción nun horizonte temporal de 20 anos, se acade a recuperación das localidades de reprodución coñecidas que se perderon e unha poboación reprodutora superior a 112 parellas”.

6

Sen embargo, este obxectivo de recuperación previsto no Decreto do ano 2013 queda moi lonxe da realidade e a situación da especie é de especial gravidade.

No Censo de Escribenta das canaveiras Emberiza schoeniclus lusitanica en Galicia 2018, indícase a priori, que a escribenta das canaveiras (Emberiza schoeniclus) debería empezar a dar sinais de recuperación en Galicia. A pesar da súa vulnerable situación, é unha das escasísimas especies ameazadas que conta cun plan de recuperación aprobado pola Xunta. Mais os resultados dun novo censo volven advertir da necesidade de medidas efectivas. “Segundo os datos dispoñibles, quedarían unhas 20 parellas reprodutoras en Galicia fronte ás case 70 censadas en 2005, o que supón unha redución de arredor do 70% en tan só 13 anos“, advirte o traballo, realizado por Emilio Martínez Sabarís, Xabier Prieto Espiñeira, José Ramón Castro Gómez, José Luis Rabuñal Patiño, Cosme Damián Romay Cousido, Álvaro Rodríguez Pomares e Francisco Rosende Maneiro.

AFECCIÓN SEVERA AOS HÁBITATS DO LOBO COMO ESPECIE PROTEXIDA

Ademas, a zona de afección atópase en “Zona 2” do Plan de Xestión do Lobo de Galicia.

A totalidade das infraestruturas eólicas fragmentan os hábitats das especies producindo prexuizos signifitcativos para unha especie de marcado carácter territorial. Os lobos son TERRITORIAIS, e os lobos que nun territorio alleo no que non estean abertos a aceptar elementos novos, serán eliminados. O 70% dos lobos que morren por causas naturais o son por esta causa. O Convenio de Berna relativo á Conservación da Vida Silvestre e o Medio Natural de Europa, foi asinado en Estrasburgo (Francia) en 1979. Este convenio incluíu ao lobo no Anexo II “Especies de fauna estritamente protexidas”, constando as prohibicións correspondentes no seu art. 6.

Este Convenio debe o seu valor a tres características fundamentais: o seu carácter xeneralista, a concepción da lista única de especies e a incorporación da política conservacionista na planificación económica, especialmente no relacionado coa protección dos hábitats (artigos 3 e 4). O artigo 56 da Lei 42/2007 de Patrimonio Natural e da Biodiversidade establece a protección para todas as especies amparadas por tratados e convenios internacionais, como o de Berna, ratificado por España, polo que en caso de non ter dita consideración estariamos ante un incumprimento flagrante das obrigacións derivadas do Convenio de Berna, e da subseguinte Directiva Hábitats 92/43/CEE, en relación a unha especie protexida e de interese comunitario como o Lobo.

UNHA ESPECIE TÍPICA DESTE HÁBITAT É A LACERTA VIVÍPARA: Non podemos considerar que sexa estritamente unha especie ameazada, xa que pode ser mesmo localmente abundante, pero a vinculación con hábitats moi específicos fai que a distribución desta especie sexa descontinua e que algunhas poboacións sexan moi vulnerables ás alteracións dos seus biótopos característicos.

VULNERACIÓN FLAGRANTE DA LEI 7/2012, DE 28 DE XUÑO DE MONTES DE GALICIA. O monte é un sector estratéxico na economía galega que contribue a mitigar o cambio climático e á descarbonización da economía. Aspecto non avaliado pola promotora. A mercantil promotora non avalía o impacto da estación eólica e as súas infraestruturas de evacuación (obxecto dun proxecto independente promovido por un Clúster de empresas), sobre o benestar das familias dos núcleos habitados e o posible éxodo poboacional que se pode dar derivado da manchea de estacións eólicas que hai no territorio e outras infraestruturas, que dificultan a vida no rural e a sustentabilidade e viabilidade das explotacións forestais e agro – gandeiras (fomentando o feito coñecido como despoboamento do rural ou España 16 baleirada). A este respecto debera informar a Dirección Xeral Xeral de Defensa do Monte da Consellería de Medio Rural da Xunta de Galicia e á luz da exposición de motivos e o artigo 5 da Lei 7/2012, de 28 de xuño se informe sobre a prevalencia do uso forestal sobre o uso eólico e a incompatibilidade deste, dentro da superficie afectada pola poligonal do parque eólico, en tanto en canto como ben di a exposición de motivos da referida lei, o monte galego é unha fonte de riqueza que xera emprego estable, descarboniza a economía, cumpre co protocolo de Kioto e realiza unha contribución importante ao PIB galego.

AFECCIÓN SEVERA E PREXUIZOS SERIOS E IRREPARABLES PARA AS EXPLOTACIÓNS FORESTAIS, MADEREIRAS E AGRO-GANDEIRAS DA ÁREA DE AFECCIÓN DO PROXECTO:

7

Cómpre destacar a importancia económica das explotacións forestais e madereiras da área de afección do proxecto como complemento das economías domésticas e familiares. As rendas do sector forestal e a importancia deste ao PIB da Comunidade de Galicia e ao desarrollo da industria da madeira foi obviado pola mercantil promotora. A estación eólica e as súas infraestruturas de evacuación fragmentan as explotacións forestais e madereiras e as agro –gandeiras coa conseguinte perda da base territorial destas e a perda de rendementos. A fragmentación que produce a infraestrutura eólica resulta incompatible cos obxectivos da Política agraria comunitaria (PAC). A empresa promotora non avaliou os impactos do proxecto sobre destas explotacións económicas e como repercute a estación eólica nas economías familiares dos núcleos afectados.

AFECCIÓN PAISAXÍSTICA MOI SEVERA E INCOMPATIBLE COS VALORES OBXECTO DE PROTECCIÓN. FEÍSMO PAISAXÍSTICO.

A mercantil promotora obvia a normativa da Paisaxe de Galicia e o Convenio europeo da Paisaxe. Tanto no municipio de Cerdedo-Cotobade como en Ponte Caldelas pódense atopar gran cantidade de vales e formacións montañosas. As altitudes son moi variadas, desde os 80 m do Monte As Culcas (Tenorio), ata os 722 m de Coirego, na parroquia de Corredoira. Indica a mercantil promotora: “A calidade paisajistica da contorna inmediata ao PE Rula pode considerarse media-baixa”. Sen embargo, e segundo o Convenio europeo da Paisaxe os obxectivos de calidade paisaxística determínaos a Administración tras ter en conta as aspiracións da cidadanía e este conseidera o espazo afectado polo proxecto como un espazo de alto valor paisaxístico, polo que o proxecto carece de licencia social.

FEÍSMO PAISAXÍSTICO E GRAVE AFECCIÓN AO TURISMO. En 2019, Cerdedo – Cotobade contaba cun total de 25 aloxamentos turísticos cun total de 165 prazas e, no caso de Ponte Caldelas, existian 23 establecementos cunha capacidade total de 286 prazas. Afección severa ao patrimonio arqueolóxico e cultural. Descontextualización e degradación do patrimonio cultural. En canto ao patrimonio, destacar o importante patrimonio artístico existente nos municipios afectados polo proxecto, destacando en ambos os casos gran cantidade de restos arqueolóxicos en forma de petróglifos, mamoas ou gravados rupestres. No caso de Cerdedo – Cotobade, inventariáronse mais de 150 petróglifos que poden ser atribuídos tanto á Idade do Ferro como á Idade de Bronce, con motivos abstractos e xeométricos. Os máis característicos pola súa singularidade atópanse nas parroquias de San Xurxo de Sacos e Viascon, pero poden atoparse mostras de arte rupestre repartidos por todo o municipio. • Outeiro do Lombo dá Costa (San Xurxo de Sacos). Trátase do conxunto de petróglifos de mais de 30 m2 con preto de 20 rocas gravadas con motivos circulares e cuadrupedos. Xunto coa estación de Festans, esta zona constitúe unha das zonas mais interesantes do Noroeste da Peninsula. Entre todo o conxunto destacan especialmente dous elementos: Laxe dás Rodas (gran tamaño e ao redor de cincuenta combinacións de círculos concéntricos e numerosos cérvidos de pequeno tamaño) e Laxe do Cuco (rocha plana con figuras de cérvidos, combinacións circulares e cazoletas) • Gravados rupestres de Fentans (San Xurxo de Sacos). Conxunto de case 300 gravados, sobre os que destacan tres: Pedra dás Ferraduras, Laxe dos Cebros e Couto do Rapadoiro. ◦ Pedra dás Ferraduras. Sobre a parte superior desta rocha atópase representado un dos mellores exemplos de pegadas de cérvidos e bóvidos, que parecen camiñar en conxunto ata crear unha combinación de círculos concéntricos. ◦ Laxe dos Cebros. Nesta rocha destaca o seu diseño en forma de laberinto cunha gran cazoleta central, ao redor do cal se observan varios cérvidos e combinacións circulares. Esta mostra presenta unha particularidade posto que todas as figuras parecen estar unidas entre si ◦ Couto do Rapadoiro. Atópase localizado sobre unha pequena rocha. Poden observarse catro combinacións circulares e na seu parte inferior distínguese unha imaxe que podría representar a un idolo, unha combinación circular e un cérvido cunha figura humana que parece estar feríndoo. • Petróglifos de Viascon. Dentro do conxunto de arte rupestre de Viascon, destacan os seguintes: ◦ Portela dá Laxe. ◦ Laxe dás Rodas do Lombo dá Costa. Destaca nesta rocha a combinacion de grandes circulos con pequenas figuras zoomorfas, que só poden apreciarse ben baixo unha adecuada iluminacion.

8

◦ Laxe dás Coutadas. Trátase dun conxunto de gravados sobre roca de granito de gran medio, na que poden apreciarse tanto representacións de cérvidos como círculos concéntricos. • Porteliña dá Corte (Aguasantas). Esta estación componse de cinco rochas moi próximas entre se nas que poden observarse preto de vinte combinacións circulares e un cuadrúpedo. Ademas dos petróglifos, destacan dous castros: o Coto de Castrodiz, é un castro romano que se atopa a 631 metros de altura e sobre o que se o levantou posteriormente un forte medieval e a Cruz do Castro en Carballedo, sobre o que se asenta un xacemento arqueoloxico da Idade do Ferro e da Época Romana Tardía, formado por varios recintos fortificados e distintos elementos etnográficos, entre os que destaca o Muíño de Vento de Laredo. Os petróglifos e gravados rupestres mais significativos, foron declarados como Bens de Interes Cultural (BIC) polo Consello de la Xunta de Galicia, destacando así aqueles bens mobles, inmobles e inmateriais máis singulares do municipio. GA36012076 Gravado rupestre Castro dá Cividade: " Pedra dous mouros ou Eira dous mouros" Sacos (San Xurxo) Barbeitos Gravado rupestre Tamonde: "A Laxa. Veiga do Chan" Tomonde (Santa Maria) Tomonde - Petróglifo Carballeira de San Xusto Sacos (San Xurxo) San Xurxo GA36012073 Petróglifo As Laxas. GA36012024 Gravado rupestre: Laxe do Cuco en Outeiro do Cuco Sacos (San Xurxo) San Xurxo - Gravado rupestre Monte dá Rocha: " Montino" Tenorio (San Pedro) Viascon - Gravado rupestre " Xeira dous mouros" Tenorio (San Pedro) Covas Gravado rupestre Monte dá Rocha: "Laxe dás Chaves de San Pedro" Tenorio (San Pedro) Covas Monumento GA36012038 Gravado rupestre Fonte do Lagarto " Pedra do Coto do Outeiro" Tenorio (San Pedro) Gravado rupestre Churumal: " Pedra redonda dás Cuadas dúas Mouros" Carballedo (San Miguel) Gravado rupestre "Monte Pedreira" Carballedo (San Miguel) GA36012036 Gravado rupestre Osta "Laxe dás coutadas" Viascon (Santiago) A Costa GA36012035 Gravado rupestre Atalaia: "Portela dá Laxe" Viascon (Santiago) O Valiño Gravado rupestre " Pedra do Lombo dá Costa" Sacos (Santa Maria) A Vila de Abaixo GA36012124 Gravado rupestre Fentans: Sacos (San Xurxo) "Pedra do Outeiro dá Mo. Laxe dá Casa dá Vella" Gravado rupestre "Laxe dá portela dá Crus" Sacos (Santa Maria) San Xurxo GA36012010 Gravado rupestre Fentans: "Coto dá casa vella" Sacos (San Xurxo) GA36012017 Gravado rupestre Fentans: " Pedra dás Ferraduras " Sacos (San Xurxo) Gravado rupestre Fentans: "Laxe do Coto dá Brana" Sacos (San Xurxo) GA36012011 Gravado rupestre Fentans: "Laxe do Cebros" Sacos (San Xurxo) Gravado rupestre Fentans: "Laxe dá Portela de Rozas Vellas" No caso do concello de Ponte Caldelas, os restos arqueolóxicos atopados tamén son moi relevantes e dous dos gravados atopados foron incluídos no inventario de BIC. Gravado rupestre “Tomada de Martinez. Mato dos Couselos. Pedra dos Couselos” GA36043024 Gravado rupestre: “Coto dás sombrinas. Outeiro do Pío. Outeiro de Siribela” , Touron (Santa Maria). O área arqueolóxica de Touron, supón un importante xacemento arqueolóxico con máis de 15 hectáreas de extensión, distribuídas en cinco estacións rupestres que inclúen tanto gravados como outros fitos culturais. Os traballos desenvolvidos en Touron permitiron documentar evidencias dun posible poboado na Idade de Bronce. Os seus petróglifos caracterízanse pola súa especial orixinalidade, podendo atoparse cazoletas, zoomorfos (cos característicos cervos) ou esvásticas. Desde o punto de vista da súa composición pode diferenciarse entre petróglifos sinxelos cos característicos concéntricos con cazoletas interiores e outros mais complexos con conxuntos heteroxéneos de motivos xeométricos e naturalistas. Do mesmo xeito que ocorre en Cerdedo – Cotobade, Ponte Caldelas conta cun importante patrimonio cultural con igrexas, capelas, cruceiros, petos de ánimas e pazos. Os bens patrimoniais que se atopan dentro do polígono de actuación do proxecto do parque eólico (zona de estudo A): • Mámoa de Abeleiras (Sacos). Integrado por unha mámoa con coraza e un complexo tumular formado por varias estruturas. A primeira trátase dun túmulo que aproveita unha pequena costa semiesférica. A segunda está formada por un conxunto de pequenas pedras tombadas dispostas a modo circular e a terceira consiste nun túmulo de reducidas dimensións cos restos dunha cámara megalítica posiblemente con corredor. As tres estruturas están circundadas por un semicírculo petreo de caracteristicas similares á de segunda estrutura. • Capela do Anxo dá Garda (O Cadavo Sacos)

9

• Campo de Anta e mámoa de Anta: Integrado por un túmulo cunha coraza granitica e un grupo de ortostatos no seu interior, cunha camara cuadrangular en forma de cista. Xunto cun conxunto de pedras que apenas sobresaen do chan, con forma oval. Estes elementos atópanse na área de influencia do vial de servizo do RUL08 (pista preexistente), que a mercantil promotora prevé acondicionar como parte do proxecto.

• Petróglifos de Val de Pereira • Estivada En canto aos bens patrimoniais que se atopan dentro do polígono de actuación do proxecto do parque eólico (zona de estudo B): A mercantil non avaliou os elementos patrimoniais en relación ao trazado da LAAT. Dado o rico patrimonio cultural e paisaxístico do ámbito de afección do proxecto (a poligonal do parque) debérase solicitar informe ao Consello da Cultura Galega sobre o grao de compatiblidade deste e a riqueza paisaxística da área co conxunto de infraestruturas eólicas que afectan aos municipios implicados e que prevé promover o clúster de empresas que menciona a mercantil promotora.

IMAXE DO REXISTRO EÓLICO DE GALICIA. NON CONSTA A EXISTENCIA DO PE A RULA

FALLA DE AVALIACIÓN DO POSIBLE ÉXODO POBOACIONAL E O DESPOBOAMENTO DO RURAL COMO CONSECUENCIA DÁ IMPLANTACIÓN MASIVA E DESORDENADA DE PARQUES EÓLICOS SOBRE O MESMO TERRITORIO.

Falla de avaliación do sector forestal e madereiro da área de afección do proxecto, como fonte de ingresos importante para as economías familiares. Ausencia de valoración do papel económico, social, cultural e ecolóxico dos montes da zona e das explotacións madereiras e forestais.

NUCLEOS DE POBOACIÓN DISTANCIA APROXIMADA (m) A Anta 1400 m A Chan 2250 m A Igrexa 1840 m O Outeiro 1880 m

10

Rebordelo 3600 m Doade 2430 m O Cadavo 2070 m Distancia a cada núcleo en liña recta desde o punto central do polígono no que se situarán os aeroxeradores (non desde estes). Datos proporcionados polo proxecto.

VULNERACIÓN NORMATIVA

**Artigo 59 da Lei 7/2012, de 12 de xuño. Cambio de uso forestal 1. O cambio de uso forestal dun monte, cando non veña motivado por razóns de interese xeral, e sen prexuízo do disposto no artigo 28.2 desta lei e da normativa ambiental aplicable, terá carácter excepcional e requirirá informe favorable do órgano forestal e, de ser o caso, do titular do monte. 2. A Administración forestal competente poderá regular un procedemento máis simplificado para a autorización do cambio de uso naquelas plantacións forestais temporais para as cales se solicite unha reversión a usos anteriores non forestais. 3. En terreos afectados por incendios forestais, non se poderá producir un cambio de uso en trinta anos. Con carácter singular, poderanse acordar excepcións sempre que, con anterioridade ao incendio forestal, o cambio de uso estiver previsto: a) Nun instrumento do planeamento previamente aprobado. b) Nun instrumento do planeamento pendente de aprobación se xa foi obxecto de avaliación ambiental favorable ou, de non ser esta esixible, se xa foi sometido ao trámite de información pública. c) Nunha directriz de política agroforestal que recolla o uso de pastos ou agrícola extensivo en montes incultos ou en estado de abandono que non estean arborados con especies autóctonas.

DECRETO 238/2020, do 29 de decembro, polo que se aproban as Directrices de paisaxe de Galicia. 4.2.4.3. Parques eólicos. DX.20. Os proxectos mediante os cales se materialicen os parques eólicos atenderán ás seguintes directrices: As liñas de evacuación cara á rede de transporte planificaranse de forma conxunta co parque eólico, procurando buscar os mellores trazados, de acordo cos criterios sobre liñas eléctricas. Dentro das AEIP delimitadas no Catálogo das paisaxes de Galicia, estudarase a viabilidade de soterrar as liñas de evacuación.

Prexuizos significativos para os chans e o medio ambiente:

O chan é un recurso natural non renovable e finito cuxo proceso de formación tómase centos de anos. Son unha parte fundamental no equilibrio dos ecosistemas: funciona como filtro e amortiguador ao reter substancias, protexe as augas subterráneas e superficiais contra a penetración de axentes nocivos e transforma compostos orgánicos descompoñéndoos ou modificando a súa estrutura conseguindo a mineralización.

A implantación dos eólicos proxectados do parque eólico A Rula, ao igual que os demais parques que o Clúster prevé desarrollar na zona, alteraría os ciclos bioxeoquímicos dos chans. A degradación que sofren os chans supón unha ameaza á capacidade deste recurso para satisfacer as necesidades das futuras xeracións.

A materia orgánica do chan ou humus é fundamental para manter a estrutura do chan, reter a auga necesaria, actuar como reserva nutritiva e imprescindible para manter a produtividade dá terra. Certos usos do chan, como as cimentacións eólicas, diminuen de forma drástica o contido de materia orgánica do chan. As remocións de toneladas de terra que esixe a implantación do parque eólico proxectado non é cuestión baladí e eses chans non se van a recuperar polo que nun futuro, no caso de implantarse, teremos unha gran área de chan desertificada e erosionada de terro infértil.

Coa implantación das cimentacións dos parques, as excavacións e remocións de toneladas de terras durante a súa instalación, elimínase a materia orgánica dos chans e pérdese a produtividade destes. Non só se produce un cambio de usos (agrícolas de cultivo, de pasteiros ou forestais). Tamén se produce unha transformación urbanística non amparada legalmente, ao quedar os chans erosionados e perder de forma irreversible a súa produtividade orixinaria.

11

A Lei do chan de Galicia aposta na súa exposición de motivos pola protección territorial e, en particular, pola defensa e respecto do chan rústico, xa sexa pola afección ao dominio público ou pola presenza de valores merecedores de especial salvagarda. Así o indica literalmente:

“A Lei do chan aposta pola protección territorial e, en particular, pola defensa e respecto do chan rústico, xa sexa pola afección ao dominio público ou pola presenza de valores merecedores de especial salvagarda”.

O artigo 31 dá citada lei referido a “Concepto e categorías” establece:

“1. Terán a condición de chan rústico:

a) Os terreos sometidos a algún réxime de especial protección, de conformidade coa lexislación sectorial de protección do dominio público marítimo-terrestre, hidráulico ou de infraestruturas, ou coa lexislación sectorial de protección dos valores agrícolas, gandeiros, forestais, paisaxísticos, ambientais, naturais ou culturais”.

Así o artigo 34 dá Lei 2/2006 do chan de Galicia indica respecto ao “Chan rústico de especial protección” que:

“4. Cando un terreo, polas súas características, poida corresponder a varias categorías de chan rústico, aplicaranse os distintos réximes de forma complementaria”, pero entendendo en base ao indicado na exposición de motivos da lei, que no caso de non poder complementarse prevalecerá aquel que máis protexa o chan rústico e en ningún caso, aquel que poida alterar de forma irreversible a funcionalidade deste como é o caso dás infraestruturas eólicas proxectadas.

De feito, o artigo 35.2 india que: “Os restantes usos en chan rústico son usos prohibidos”, sobre todo aqueles que alteren de forma irreversible a súa funcionalidade, como é o caso das remocións de terra descritas no proxecto eólico Barja.

Conclusión:

O parque eólico A Rula proxectado é incompatible cos usos e a fertilidade actual dos chans. As cimentacións do parque xunto coa remoción de toneladas de terra previstas para a súa implantación, altera de forma irreversible a cuberta vexetal e os recursos hídricos, producindo erosión da cuberta vexetal e a medio e longo prazo desertificación da área afectada, xa que a perda dá cuberta vexetal e dos humidais converte aos chans nun recurso natural non renovable e finito perdendo a súa funcionalidade e aptitude agrícola, gandeira e forestal actual de xeito irreversible.

IMPACTOS SOBRE O PATRIMONIO CULTURAL, A PAISAXE, E O SECTOR FORESTAL E AGROGANDEIRO. IMPACTO SOCIAL INASUMIBLE.

Afección severa a terras de produción cerealística vencelladas á PAC (política agraria comunitaria) e de gran capacidade agrícola e productividade. Fragmentación dás explotacións agrogandeiras e perda severa de base territorial. Impactos non avaliados non proxecto pola promotora que obvia a existencia de explotacións gandeiras, forestais de madereiras que constitúen o medio de vida dás persoas e familias que habitan e viven no ámbito afectado polo proxecto eólico e as infraestruturas de evacuación.

Afección severa ás explotacións forestais e madereiras dá zona.

Os rendementos madereiros constitúen unha importante fonte de ingresos para as economías dás familias que viven non ámbito de afección do proxecto. Fragmentación dás explotacións forestais e madereiras, perda de base territorial e perda de ingresos para as familias, para o sector dá madeira, aserradoiros, carpinterías e demais industria transformadora dá madeira.

O monte é un sector estratéxico na economía galega que contribue ao cambio climático e á descarbonización da economía.

12

Aspecto non avaliado pola promotora.

A mercantil promotora non avalía o impacto da estación eólica e as súas infraestruturas de evacuación sobre o benestar das familias dos núcleos habitados e o posible éxodo poboacional que se pode dar derivado da manchea de estacións eólicas que hai no territorio e outras infraestruturas, que dificultan a vida no rural e a sustentabilidade e viabilidade das explotacións forestais e agro –gandeiras (o feito coñecido como despoboamento do rural ou España baleirada).

IMAXE PARCIAL DAS POLIGONAIS DO COMPLEXO EÓLICO QUE PROMOVE O CLÚSTER DE GREEN CAPITAL DEVELOPMENT

PREXUIZOS SIGNIFICATIVOS PARA AS EXPLOTACIÓNS GANDEIRAS, AGRÍCOLAS E FORESTAIS DA ÁREA DE AFECCIÓN DO PROXECTO. INCOMPATIBILIDADE DO PROXECTO COA LEI 7/2012, DO 28 DE XUÑO, DE MONTES DE GALICIA.

O monte galego é un sector estratéxico na economía galega.

Ausencia de avaliación do sector forestal da comarca e a súa relevancia na economía dos municipios de afección do proxecto eólico, como complemento dos ingresos das economías familiares e subministrador de madeira para as carpinterías e aserradoiros da zona.

13

O proxecto fragmentará as explotacións forestais e madereiras, que ao igual que na comarca limítrofe de Bergantiños, constitúen unha importante fonte de ingresos que complementa ás economías familiares.

Por outra banda, e tendo en conta o marcado carácter forestal destes municipios e a relevancia dos rendementos madereiros e das explotacións forestais como complemento das economías domésticas, cómpre lembrar que a Lei 7/2012, do 28 de xuño, de montes de Galicia indica na súa exposición de motivos que:

“Pero a importancia do sector forestal non reside só nas cifras macroeconómicas, claros expoñentes da súa importancia, senón que, como xa indicamos, desempeña unha función básica na fixación da poboación no rural. En comarcas como as de Lugo, A Fonsagrada, A Terra Chá, Bergantiños, Fisterra, A Limia ou Verín, a forestal figura entre as tres primeiras actividades industriais por emprego xerado, pois o 70 % destas empresas aséntase en poboacións de menos de 5.000 habitantes. En consecuencia, un dos obxectivos prioritarios desta nova norma é colaborar e impulsar a organización do territorio galego, equilibrando os usos do solo, permitindo un adecuado aproveitamento dos recursos e, ao mesmo tempo, colaborando no mantemento das explotacións agrarias existentes, axilizando a súa posibilidade de crecemento e consolidación como factor básico que minimice, na medida do posible, o abandono do rural e consiga frear o envellecemento demográfico e o despoboamento, posibilitando a fixación da poboación. Esta lei xorde nun momento en que o abandono agrario segue a tendencia ao incremento da superficie forestal. Neste contexto, e co obxectivo de consolidar e mellorar as superficies forestais, é importante acadar o equilibrio de usos, eliminando en gran parte o risco de desaparición e, con iso, a imposibilidade de realizar un adecuado aproveitamento racional e multifuncional”

“No ámbito forestal, Galicia ocupa, no conxunto do territorio nacional, un lugar esencial. É, sen lugar a dúbidas, a maior potencia forestal de España e unha das más importantes de Europa. A súa superficie forestal arborada representa o 48 % da totalidade da Comunidade Autónoma, superando as 1.400.000 hectáreas e cunha alta produción de madeira, próxima ao 45 % da produción nacional. Esta é a razón pola cal o incremento da masa arborada en cantidade e calidade constitúe un obxectivo básico, non só do sector forestal en particular, senón da sociedade galega do século XXI no seu conxunto, garantindo o aproveitamento continuado dos recursos forestais, especificamente da madeira, que segue a ser, nestes momentos, o segundo produto deficitario na Unión Europea –tras o enerxético–, o que pode supoñer unha vía de ordenación territorial que posibilite un freo ao abandono sistemático das explotacións do rural de Galicia e permita, a través do desenvolvemento de explotacións e industrias forestais, a fixación da poboación, co cal se evitaría o despoboamento e a crise demográfica que atenazan o mundo rural galego.

Para aquilatar a importancia actual do sector forestal na economía galega, non sempre adecuadamente ponderada, é necesario indicar que a contratación de servizos externos que realizan os propietarios e os xestores forestais dá emprego estable en Galicia, directo e indirecto, a un colectivo superior ás 15.000 persoas, formado por cuadrillas propias no monte, persoal técnico e administrativo das asociacións profesionais, viveiristas, consultoras de enxeñaría, empresas de traballos silvícolas, empresas de aproveitamentos forestais e transportistas especializados. A facturación dos propietarios forestais galegos supera os 300 millóns de euros anuais entre produtos madeireiros e non madeireiros.

Pola súa parte, a facturación conxunta da industria de transformación da madeira supera na nosa Comunidade Autónoma os 1.600 millóns de euros anuais, proporciona emprego directo a máis de 22.700 traballadores e constitúe o sector industrial que maior emprego xera na comunidade, cun 12 % da poboación laboral activa. A industria de primeira transformación produce o 60 % da produción nacional de taboleiros, o 40 % da madeira de serradoiro e o 20 % da pasta de papel, o que totaliza o 3,5 % do PIB da Comunidade Autónoma.

O monte, ademais da importancia económica e social referenciada en Galicia, ten unha función medioambiental que se recoñece e acrecenta progresivamente. A relación da sociedade galega co monte evolucionou considerablemente desde o último terzo do século pasado, xerando unha nova configuración baseada na esixencia do desenvolvemento sustentable e do aproveitamento racional dos recursos forestais. Así, os bosques aparecen como un elemento básico

14

da estratexia ambiental como reservorios e depósitos de fixación de carbono, que chegan a fixar hoxe máis de 42 millóns de toneladas, o que os converte en piares fundamentais para o cumprimento dos compromisos adquiridos no protocolo de Quioto.

O monte é, ademais, un espazo que determina a paisaxe e a identidade da nosa comunidade, ao tempo que ten un compoñente social de recreo, de lugar de encontro, lúdico e de gozo dos cidadáns. A lei trata de compatibilizar a funcionalidade medioambiental, social e estética do monte, cuxos beneficios intanxibles son aproveitados por toda a sociedade, e uns lexítimos beneficios directos que corresponden aos seus titulares. De aí que a lei persiga, como un dos seus obxectivos fundamentais, adaptar a realidade forestal galega ás esixencias, cada vez maiores, dunha sociedade, madura e moderna, como a de Galicia, que debe cohonestarse cos dereitos á percepción de rendas, froitos e utilidades dos propietarios forestais e dos silvicultores”.

Por outra banda no Proxecto de Lei de cambio climático e transición enerxética (Boletín oficial das Cortes Xerais Senado XIV Lexislatura, Núm. 170 de 14 de abril de 2021), arestora en tramitación no Senado, establece no seu artigo 25 relativo ao “Desenvolvemento rural: política agraria, política forestal e enerxías renovables”:

O Goberno incorporará na aplicación da Política Agraria Común, así como noutras estratexias, plans e programas en materia de política agraria e de desenvolvemento rural, e no Plan Forestal Español, medidas encamiñadas a reducir a vulnerabilidade ao cambio climático dos chans agrícolas, dos montes e dos chans forestais e para facilitar a preservación dos mesmos, entre elas, a elaboración dun mapa de vulnerabilidade, así como a avaliación e promoción de sistemas agrícolas e prácticas de xestión forestal sostibles para aumentar a súa resiliencia fronte ao cambio climático, que fomentarán en todo caso as sinerxias coa redución de emisións de gases de efecto invernadoiro nestes ecosistemas”.

3.- FRAGMENTACIÓN DO TERRITORIO E DE HÁBITATS, PERDA DE BIODIVERSIDADE E FALLA DE AVALIACIÓN GLOBAL, SUMATIVA E SINÉRXICA

*Cómpre á avaliación ambiental conxunta e glogal da totalidade das infraestruturas do parque eólico incluidas as liñas de evacuación e demais infraestruturas asociadas.

A participación do público na toma de decisións en materia do medio ambiente, e en particular, na avaliación ambiental dos proxectos industriais está recollida no Convenio de Aarhus, no artigo 45 da Constitución española e na Lei 27/2006, do 18 de xullo, pola que se regulan os dereitos de acceso á información, de participación pública e de acceso á xustiza en materia de medio ambiente (incorpora as Directivas 2003/4/CE e 2003/35/CE).

Substraer da participación pública e por tanto da avaliación por parte desta de determinadas infraestruturas, polo mero feito de ser compartidas é unha violación severa do espíritu de Aarhus e dos dereitos fundamentais inalienables do ser humano, xa que está a impedir e obstaculizar a avaliación global, sumativa e sinérxica dos impactos ambientais do conxunto das infraestruturas do proxecto industrial.

A avaliación ambiental dos impactos da totalidade das infraestruturas do proxecto industrial debe permitir á cidadanía a valoración conxunta, global, sinérxica e sumativa destes, en todas as fases de execución e durante o funcionamento do parque.

RELACIÓN DO PROXECTO EÓLICO COTO AGUADO CO PROXECTO EÓLICO RULADIVISIÓN ARTIFICIOSA DE PROXECTOS INDUSTRIAIS

UN COMPLEXO EÓLICO PERTENCENTE AO MESMO CLÚSTER EMPRESARIAL: NECESIDADE DE AVALIACIÓN AMBIENTAL GLOBAL DA TOTALIDADE DAS INFRAESTRUTURAS EÓLICAS

Indica a empresa promotora do parque eólico Rula (de tramitación ministerial por superar os 50 MW): “A evacuación do parque eólico farase mediante unha liña subterránea a 30 kV, de aproximadamente 18.290 m de lonxitude total do cableado, que recollerá a enerxía xerada en cada un dos aeroxeradores do devandito parque e

15

conduciraa ata a subestación de evacuación “ Rula". Nela emprazarase un transformador de potencia de 60 MVA, cunha relación de transformación de 30/132 kV, e de aí mediante unha liña aérea de alta tensión de 132 kV, cunha lonxitude aproximada de 10.600 m, conducirase ata a subestación colectora " Coto Augado". A está subestación colectora evacuará, ademais do parque eólico de Rula, o parque eólico denominado "Coto Augado" e os parques eólicos “Anduriña”, “ Zudreiro” e “Monte de Pé”, existindo un acordo de cooperación entre as empresas de cada un dos parques eólicos. Nesta subestación colectora emprazarase un transformador de potencia cunha relación de transformación de 132/220 kV, e de aí mediante unha liña aérea de alta tensión de 220 kV, de 10.630 m de lonxitude aproximada, conducirase ata o punto de conexión coa rede de transporte na subestación “Tomeza 220 kV”, pertencente a REE. A Subestación colectora “Coto Augado” e a liña de alta tensión que une esta con a subestación “Tomeza 220 Kv” non se inclúen no alcance deste proxecto, sendo estes proxectos independentes que se van a tramitar de forma autonómica a través da Xunta de Galicia. O número de expediente co que se está tramitando o parque eólico “Coto Augado” é o IN408A 2019/54 mentres que a LAT 220 kV, que une este con a Subestación “Tomeza 220 Kv” é obxecto dun proxecto independente próximo a tramitarse ante a Xunta de Galicia”

Efectos acumulativos (aditivos, sumativos e globais) con P.E. próximos: SIN AVALIAR

Ao anterior hai que engadir outras infraestruturas como as estradas e camiños que fragmentan o territorio e supoñen a perda de biodiversidade. Ao mesmo tempo todas estas infraestruturas eólicas fragmentan a paisaxe e incrementan a fraxilidade visual.

Falla de avaliación dos impactos globais e sumativos de todas as infraestruturas presentes na área do proxecto incluidas as liñas de evacuación e outras infraestruturas presentes como as estradas e camiños.

A actividade de produción de enerxía eléctrica non pode ser allea a formulacións ambientais de forma tal que a auga dos nosos ríos, a forza do vento ou a calor proveniente do sol, son fontes limpas e inesgotables de produción de enerxía eléctrica que por iso son fomentadas polos estamentos públicos. Precisamente para conseguir eses obxectivos, protexer o medio ambiente e garantir unha subministración eléctrica de calidade, entre outros mecanismos está a avaliación ambiental dos proxectos industriais, que non pode ser burlada mediante a división ou fragmentación articiosa destes para eludir a finalidade prevista na normativa que a regula.

FRAGMENTACIÓN DO TERRITORIO E DOS HÁBITATS, PERDA DE BIODIVERSIDADE: Ademais das estacións eólicas da agrupación de empresas (clúster) con intereses no ámbito xeográfico desta estación eólica cómpre a avaliación ambiental conxunta, sumativa e global de todos os parques eólicos, instalacións de conexión e liñas de evacuación. Por outra banda, hai que ter en conta a presencia doutras infraestruturas que igualmente fragmentan os hábitats como as estradas: N-541, PO-234, EP-0401, EP-0401, EP-0401, EP-0407,… Outras liñas de MT-BT, infraestruas de Enagás, o gasoduto de Pontevedra –Amoeiro, antenas de telefonía…etc. e non avaliadas pola mercantil promotora. Os Parques eolicos mais próximos ao PE Rula e o súa LAAT son os seguintes: - PE Portovidros - PE Dous Cotos. - PE Coto Carballal - PE Serra do Cando Sen embargo, a mercantil promotora indica respecto a estes: “Todos ellos fuera del perimetro de analisis de sinergias establecido (10km)”, polo que obvia a súa avaliación ambiental sinérxica, acumulada e sumativa dos impactos, a pesar da gran afección paisaxística que producen.

Así por exemplo, indica a mercantil promotora: “Los efectos sinérgicos a analizar han sido los siguientes: usos del suelo, vegetación, paisaje, fauna, Red Natura y otros espacios protegidos de interés, ruido, salud humana y cambio climático”. Sen embargo, non avalía o impacto socioeconómico que para as economías das familias que habitan os núcleos rurais do ámbito de afección do proxecto, vai a ter o feito de que as granxas perdan base territorial á costa das

16

infraestruturas eólicas ou que as explotacións madereiras e forestais deixen de ter a rendibilidade económica actual e potencial por mor dun complexo eólico que promove un clúster.

4.- PATRIMONIO CULTURAL INMATERIAL: SEN AVALIAR.

O proxecto eólico fica nas inmediacións de diversos bens do patrimonio cultural. A descontextualización do patrimonio cultural é evidente.

5.- ANÁLISE DOS PLANEAMENTOS URBANÍSTICOS MUNICIPAIS DOS MUNICIPIOS AFECTADOS POLO PARQUE EÓLICO A RULA.

A mercantil promotora propón a modificación de cualificación urbanística e regulación detallada do uso pormenorizado para recalificalo como chan rústico de especial protección de infraestruturas.

De acordo co previsto no Artigo 34.4 da Lei 2/2016, do 10 de febreiro, do chan de Galicia, cando un terreo, polas súas características, poida corresponder a varias categorías de chan rústico de especial protección, aplicaranse os distintos réximes de forma complementaria, prevalecendo aquel que outorgue unha maior protección (que neste caso non é o chan de infraestruturas). Polo tanto, desde o punto de vista urbanístico o proxecto eólico A RULA é incompatible. A promotora pretende unha recalificación urbanística non amparada legalmente en relación ao chan rústico de protección forestal, chan rústico de protección de cauces, o chan rústico de protección paisaxística e o chan rústico de protección de espazos naturais.

“Artigo 34.4. Cando un terreo, polas súas características, poida corresponder a varias categorías de chan rústico, aplicaranse os distintos réximes de forma complementaria”.

Ao anterior hai que engadir a prevalencia dá protección ambiental do Artigo 2 da Lei 42/2007, do 13 de decembro, do Patrimonio Natural e dá Biodiversidade.

“Artigo 2. Principios.Son principios que inspiran esta lei:f) A prevalencia dá protección ambiental sobre a ordenación territorial e urbanística e vos supostos básicos dá devandita prevalencia”.

A maior abondamento hai que contar coa protección ambiental reforzada dá Directiva 92/43/CEE do Consello, do 21 de maio de 1992, relativa á conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres. Hai hábitats prioritarios e hábitats de interese comunitario pero ambos vos dous tipos gozan dá protección do artigo 2 desta directiva, isto é:

1. A presente Directiva ten por obxecto contribuír a garantir a biodiversidade mediante a conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres no territorio europeo dos Estados membros ao que se aplica o Tratado.

2. As medidas que se adopten en virtude da presente Directiva terán como finalidade o mantemento ou o restablecemento, nun estado de conservación favorable, dos hábitats naturais e das especies silvestres da fauna e da flora de interese comunitario.

Os hábitats naturais de interese comunitario requiren de zonas de especial conservación conforme á Directiva 92/43/CEE do Consello do 21 de maio de 1992 relativa á conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres. Non poden ser por tanto nin eliminados, nin degradados. A normativa citada indica expresamente que estes hábitats deben ser conservados e manterse nun estado de conservación favorable.

6.- A prevalencia da protección ambiental da Lei 42/2007, do 13 de decembro, do Patrimonio Natural e da Biodiversidade.

17

“Artigo 2. Principios.

Son principios que inspiran esta lei:

a) O mantemento dos procesos ecolóxicos esenciais e dos sistemas vitais básicos, apoiando os servizos dos ecosistemas para o benestar humano.

b) A conservación e restauración da biodiversidade e da geodiversidad mediante a conservación dos hábitats naturais e da fauna e flora silvestres. As medidas que se adopten para ese fin terán en conta as esixencias económicas, sociais e culturais, así como as particularidades rexionais e locais.

c) A utilización ordenada dos recursos para garantir o aproveitamento sostible do patrimonio natural, en particular, das especies e dos ecosistemas, a súa conservación, restauración e mellora e evitar a perda neta de biodiversidade.

d) A conservación e preservación da variedade, singularidade e beleza dos ecosistemas naturais, da diversidade xeolóxica e da paisaxe (…).

f) A prevalencia da protección ambiental sobre a ordenación territorial e urbanística e os supostos básicos da devandita prevalencia.

g) A precaución nas intervencións que poidan afectar a espazos naturais ou especies silvestres”.

7.- OPACIDADE EN RELACIÓN AO PLAN EMPRESARIAL EÓLICO DO CLÚSTER AO QUE ALUDE O P.E. A RULA

Indica a empresa promotora do parque eólico Coto Aguado (de tramitación autonómica):

“La energía generada por el PE Coto Aguado se evacúa hasta la SET Coto Aguado 30/132/220 kV, a partir de la cual se evacúa mediante la solución de evacuación conjunta con los demás parques eólicos del clúster, una línea área de 220 kV con origen en la subestación de Coto Aguado 30/220 kV, y final en la subestación de Tomeza 220 perteneciente a Red Eléctrica de España, SA (REE)”

Un Clúster é unha agrupación industrial ou un grupo de empresas interrelacionadas que traballan nun mesmo sector industrial e que colaboran estratexicamente para obter beneficios comúns. Polo tanto, se é que no proxecto se referencia como é o caso, a un Clúster de empresas que ten un proxecto común para a zona, debérase someter o proxecto industrial do Clúster no seu conxunto á avaliación ambiental global para evitar a diminución da totalidade dos impactos ambientais.

Por outra banda, as instalacións de conexión e as liñas de evacuación deberan someterse conxuntamente a avaliación ambiental.

Indica a empresa promotora do parque eólico Rula (de tramitación ministerial por superar os 50 MW):

“A evacuación do parque eólico farase mediante unha liña subterránea a 30 kV, de aproximadamente 18.290 m de lonxitude total do cableado, que recollerá a enerxía xerada en cada un dos aeroxeradores do devandito parque e conduciraa ata a subestación de evacuación “ Rula". Nela emprazarase un transformador de potencia de 60 MVA, cunha relación de transformación de 30/132 kV, e de aí mediante unha liña aérea de alta tensión de 132 kV, cunha lonxitude aproximada de 10.600 m, conducirase ata a subestación colectora " Coto Augado". A está subestación colectora evacuará, ademais do parque eólico de Rula, o parque eólico denominado "Coto Augado" e os parques eólicos “ Anduriña”, “ Zudreiro” e “Monte de Pé”, existindo un acordo de cooperación entre as empresas de cada un dos parques eólicos. Nesta subestación colectora emprazarase un transformador de potencia cunha relación de transformación de 132/220 kV, e de aí mediante unha liña aérea de alta tensión de 220 kV, de 10.630 m de lonxitude aproximada, conducirase ata o punto de conexión coa rede de transporte na subestación “Tomeza 220 kV”, pertencente a REE.

18

A Subestación colectora “Coto Augado” e a liña de alta tensión que une esta con a subestación “Tomeza 220 Kv” non se inclúen no alcance deste proxecto, sendo estes proxectos independentes que se van a tramitar de forma autonómica a través da Xunta de Galicia.

O número de expediente co que se está tramitando o parque eólico “Coto Augado” é o IN408A 2019/54 mentres que a LAT 220 kV, que une este con a Subestación “Tomeza 220 Kv” é obxecto dun proxecto independente próximo a tramitarse ante a Xunta de Galicia”.

En virtude do anterior,

SOLICITA:

1.- O rexeitamento do Estudo de Impacto Ambiental e da solicitude de Autorización Administrativa Previa do Parque Eólico Rula, de 55 MW, situado no termo municipal de Cerdedo-Cotobade (Pontevedra), e a súa infraestrutura de evacuación, situada nos termos municipais de Cerdedo-Cotobade e Ponte Caldelas (Pontevedra). Código de proxecto: PEol-388, e a súa retirada definitiva pola súa incompatibilidade cos valores ambientais, patrimoniais e paisaxísticos presentes na área de afección do proxecto e a falla de licencia social.

2.-SIRVAN AS PRESENTES ALEGACIONS COMO NOTIFICACION PREVIA DESTE ASUNTO, QUE VAI A SER OPORTUNAMENTE RATIFICADA PARA O CASO DE PROGRESO DA SOLICITUDE RELATIVA AO PARQUE EÓLICO A RULA (CÓDIGO DE PROXECTO: PEOL-388) E PROGRESO DA MESMA, DEBENDO OS PROMOTORES ENFRENTARSE AOS PROCEDEMENTOS XUDICIAIS QUE SE INICIEN (CONTENCIOSO-ADMINISTRATIVOS E PENAIS), ASI COMO, ÁS INDEMNIZACIONS QUE PROCEDAN, CON RESPONSABILIDADE SUBSIDIARIA DE QUEN AUTORIZA SEN TER EN CONTA OS DEFECTOS DOS QUE SE LLE PON EN COÑECEMENTO.

3.- Téñase en conta que o Inventario de Humidais de Galicia non recolle ningún humidal. Téñase en conta que ademais dunha impresionante e exclusiva biodiversidade, calcúlase que unha hectárea de turbeira pode almacenar entre 3 e 3,5 veces máis carbono que unha hectárea de bosque tropical, reducindo a emisión de gases de efecto invernadoiro e o quecemento global do planeta, polo que é fundamental a conservación destes sumidoiros e acumuladores de carbono.

4.- Téñase en conta que o Plan Sectorial Eólico de Galicia é un regulamento que non está adaptado a actual normativa de avaliación de impacto ambiental e que está desfasado, caduco e obsoleto e que carece de avaliación ambiental estratéxica. Ademais nunca chegou a publicarse íntegramente o seu texto e as correspondentes modificacións do mesmo no Diario Oficial de Galicia vulnerándose o artigo 9.3 da Constitución española (principio de publicidade das normas e principio de seguridade xurídica).

5.- Teñan en conta que en consoancia co anterior estase a vulnerar unha manchea de normativa que xera indefensión para a cidadanía como:

Directiva 2003/4/CE do Parlamento Europeo e do Consello, do 28 de xaneiro de 2003, relativa ao acceso do público á información ambiental e o Convenio de Aarhus de 1998 sobre o acceso á información, a participación do público e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente, que garanten o acceso público a información ambiental que obre en poder das autoridades públicas ou doutras entidades no seu nome, tanto cando se lles solicite como mediante divulgación activa.

Decisión 2005/370/CE do Consello, do 17 de febreiro de 2005 sobre a celebración, en nome da Comunidade Europea, do Convenio sobre o acceso á información, a participación do público na toma de decisións e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente (DO L 124 de 17.5.2005, pp. 1-3)

Regulamento (CE) nº. 1367/2006 do Parlamento Europeo e do Consello, do 6 de setembro de 2006, relativo á aplicación, ás institucións e aos organismos comunitarios, das disposicións do Convenio de Aarhus sobre o

19

acceso á información, a participación do público na toma de decisións e o acceso á xustiza en materia de medio ambiente (DO L 264 de 25.9.2006, pp. 13-19)

Decreto 127/2008, do 5 de xuño, polo que se desenvolve o réxime xurídico dos humidais protexidos e se crea o Inventario de humidais de Galicia.

Lei 7/2012, de 28 de xuño de Montes de Galicia.

6.- Que por parte do Consello da Cultura Galega, máximo órgano asesor da Xunta de Galicia en materia de cultura, se informe sobre da compatibilidade do proxecto da estación eólica A Rula e demais parques eólicos que conforman o Clúster ou agrupación empresarial que promoven os demais parques vencellados entre sí, na mesma área de actuación, cos valores culturais, paisaxísticos e ambientais da área de afección do conxunto dos proxectos do Clúster ao que se fai referencia neste proxecto industrial.

7.- Que por parte da Dirección Xeral de Defensa do Monte da Consellería de Medio Rural da Xunta de Galicia e á luz da exposición de motivos e o artigo 5 da Lei 7/2012, de 28 de xuño se informe sobre a prevalencia do uso forestal sobre o uso eólico e a incompatibilidade deste, dentro da superficie afectada pola poligonal do parque eólico A Rula, en tanto en canto como ben di a exposición de motivos da referida lei, o monte galego é unha fonte de riqueza que xera emprego estable, descarboniza a economía, cumpre co protocolo de Kioto e realiza unha contribución importante ao PIB galego.

8.- Información sobre os proxectos eólicos tanto tramitados pola Xunta de Galicia como polo Ministerio de Transición Ecolóxica e para o Reto Demográfico que promove o Clúster de empresas das que forma parte Green Capital Power, S.L., (promotora do parque eólico Coto Aguado e Monte do Pé alomenos) e Green Capital Development 112, S.L.U. (promotora do parque eólico A Rula,…) xunto con outras mercantís.

9.- Información, transparencia e publicidade sobre da totalidade dos Clúster ou agrupacións de empresas do sector eólico que en base a intereses comúns desarrollan en Galicia proxectos de parques eólicos e instalacións de conexión previamente negociadas entre elas.

Teña en conta que a Dirección Xeral de Planificación Enerxética e Recursos Naturais está a favorecer a tramitación ambiental destes complexos eólicos promovidos polos Clúster de xeito fragmentado (parques eólicos por un lado, instalacións de conexión por outro…etc), coa conseguinte dilución ou minoración dos impactos ambientais e simplificación administrativa do que na realidade sería un único plan industrial ou complexo eólico impulsado por un Clúster para un área xeográfica determinada.

10.- A exposición pública do trámite de avaliación ambiental da totalidade dos parques eólicos e instalacións de conexión que promovan este tipo de Clúster ou agrupacións empresariais, coa mención expresa a esta característica, e a tramitación simultánea da totalidade das infraestruturas eólicas ou complexo eólico que desarrollaría ese Clúster en determinado ámbito xeográfico da comunidade autónoma galega, coa indicación expresa de si se trataría ou non dun plan industrial ou complexo eólico.

11.- Relación de axudas públicas e contías recibidas por parte das empresas que conforman o Clúster ao que se refire o proxecto eólico Rula e o proxecto eólico Coto Aguado para o seu desarrollo e execución.

Castro Caldelas, 25 de xuño de 2021

Asdo.- _______________________

20