Uykuda solunum Uykuda solunum bozukluklarında bozukluklarında

yenilikler yenilikler

Dr. Ayşe Tana ASLANDr. Ayşe Tana ASLAN

Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi

Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim Çocuk Göğüs Hastalıkları Bilim DalıDalı

ÇIKAR ÇATIŞMASI YOKTURÇIKAR ÇATIŞMASI YOKTUR

Obstrüktif Uyku Apne SendromuObstrüktif Uyku Apne Sendromu(OUAS)(OUAS)

Uykuda üst solunum yoluUykuda üst solunum yolu oobstrüksiyonubstrüksiyonu

Uykuda normal solunum örüntüsünü Uykuda normal solunum örüntüsünü bozulmasıbozulması

Normal

Horlama

Apne

OUASOUAS

Apne, desaturasyon, hiperkarbiApne, desaturasyon, hiperkarbi

İstemli solunum kontrol

Uyanma, Arousal

Uykuda Solunum Uykuda Solunum BozukluklarıBozuklukları

Basit horlamaBasit horlama– Gürültülü solunumGürültülü solunum

Üst solunum yolu rezistans Üst solunum yolu rezistans sendromusendromu– Gürültülü solunum+bölünmüş uykuGürültülü solunum+bölünmüş uyku

Obstrüktif hipoventilasyonObstrüktif hipoventilasyon– Gürültülü solunumGürültülü solunum±±bölünmüş uyku+ ↑CObölünmüş uyku+ ↑CO22

ve veya ↓SaOve veya ↓SaO2 2

Obstrüktif uyku apnesiObstrüktif uyku apnesi – Gürültülü solunumGürültülü solunum±±bölünmüş uyku+ ↑CObölünmüş uyku+ ↑CO22

ve veya ↓SaOve veya ↓SaO2 2 + hava akımının olmaması+ hava akımının olmaması

OUASOUAS

Yenidoğan Yenidoğan Adolesan Adolesan

Prevalansı %1-3 Prevalansı %1-3

Erkek olmak risk faktörü Erkek olmak risk faktörü

9

Tonsil-Adenoid

büyümesi

Mikro ya da

retrognati

Burun tıkanıklığı

Büyük dil

Kraniofasiyalanomaliler

Risk faktörleriRisk faktörleri

Majör risk Majör risk faktörlerifaktörleri

– A&T hipertrofiA&T hipertrofi

– ObesiteObesite

– Nöromuskular Nöromuskular hastalıkhastalık

– Kranifasiyal Kranifasiyal anomalileranomaliler

Diğer risk faktorleriDiğer risk faktorleri– LaringomalaziLaringomalazi

– Metabolik ve genetik Metabolik ve genetik hastalıklarhastalıklar

– Faringeal flap cerrahisiFaringeal flap cerrahisi

– Orak hücreli anemiOrak hücreli anemi

– Beyin kökünde yapısal Beyin kökünde yapısal malformasyonlarmalformasyonlar

PolisomnografiPolisomnografi (PSG) (PSG)

ttanıda altın standartanıda altın standart

12

Pediatrik PSG

Teknisyen gözlemi Video Kamera

Sao2

Bacak EMG (2)

Mikrofon

EKG

Çene EMG (2)

EEG EOG

Nazal EtCO2

Record behaviorTeknisyen notu

Solunum Eforu

Nazal Oral hava akımı

ÇOCUKLARDA uykuda solunum problemlerini belirlemede ÇOCUKLARDA uykuda solunum problemlerini belirlemede PSG değeri ve güvenilirliğiPSG değeri ve güvenilirliği

Uykuda solunum bozukluğu için risk faktörü olan Uykuda solunum bozukluğu için risk faktörü olan çocuklarda PSG nin klinik faydasıçocuklarda PSG nin klinik faydası

AT ya da diğer cerrahi girişimler öncesi PSG nin klinik AT ya da diğer cerrahi girişimler öncesi PSG nin klinik yararıyararı

Uykuda solunum bozukluğu düşünülen 12 ayın altındaki Uykuda solunum bozukluğu düşünülen 12 ayın altındaki hastalarda PSG nin klinik yararıhastalarda PSG nin klinik yararı

Klinik bulgularKlinik bulgular İşitme ve video kayıtlarıİşitme ve video kayıtları Anket çalışmalarıAnket çalışmaları Fizik muayene bulgularıFizik muayene bulguları Üst solunum yolları radyolojik-endoskopik Üst solunum yolları radyolojik-endoskopik

değerlendirmedeğerlendirme Nap çalışmaları Nap çalışmaları …………………………..PSG ile korele değil..PSG ile korele değil

Obesite de YARARLIObesite de YARARLI– Erişkinlerdeki kadar güçlü olmamakla Erişkinlerdeki kadar güçlü olmamakla

birlikte yararlıbirlikte yararlı

– 8 yaş üstünde belirgin8 yaş üstünde belirgin

– Eşlik eden AT hipertrofi ve üst sol yolu Eşlik eden AT hipertrofi ve üst sol yolu darlığı hafif bile olsa riski artırıyor darlığı hafif bile olsa riski artırıyor

PrematüritePrematürite OUAS için bağımsız risk OUAS için bağımsız risk faktörüfaktörü

Allerjik rinit Allerjik rinit OUAS açısından risk OUAS açısından risk faktörü- faktörü- yetersiz kanıtyetersiz kanıt

Sistemik hipertansiyon Sistemik hipertansiyon obesite ile birlikte obesite ile birlikte ya da değil PSG yapılmasını gerektiriyorya da değil PSG yapılmasını gerektiriyor

Nörolojik hastalığı Nörolojik hastalığı olan çocuklarda olan çocuklarda (DMD, CP, Meningomyelosel) OUAS için (DMD, CP, Meningomyelosel) OUAS için risk-PSG yapılmalı risk-PSG yapılmalı

AT hipertrofi AT hipertrofi preop PSG gerekli, preop PSG gerekli, perioperatif komplikasyonu, postop perioperatif komplikasyonu, postop solunum yetmezliği gelişimini solunum yetmezliği gelişimini belirlemek için öneriliyorbelirlemek için öneriliyor

12 ayın altındaki bebeklerde 12 ayın altındaki bebeklerde infantın infantın primer apnesi, ALTE…olan hastalarda primer apnesi, ALTE…olan hastalarda PSG gerekliPSG gerekli

LaringotrakeomalaziliLaringotrakeomalazili gerekliliği gerekliliği şüpheli- şüpheli- yetersiz kanıt yetersiz kanıt

AT AT Maksiller genişletme Maksiller genişletme Ağız içi araç Ağız içi araç Faringeal flap cerrahisi Faringeal flap cerrahisi

cerrahinin yanıtının cerrahinin yanıtının değerlendirilmesinde PSG gerekli değerlendirilmesinde PSG gerekli

PSG nin PSG nin kuvvetlikuvvetli klinik yararlılığı: klinik yararlılığı:– Obesite-metabolik sendromObesite-metabolik sendrom

– Nörolojik- nörogelişimsel ya da Nörolojik- nörogelişimsel ya da genetik hastalıklar (örn Down, genetik hastalıklar (örn Down, Prader-Willi)Prader-Willi)

– Kraniofasiyal anomalili çocuklar Kraniofasiyal anomalili çocuklar

AT operasyonlarından önce PSG AT operasyonlarından önce PSG – OUAS tanısını koymakOUAS tanısını koymak

– Perioperatif riski belirlemekPerioperatif riski belirlemek

– AT ameliyatı sonrasında AT ameliyatı sonrasında yakınmaları yakınmaları devam eden hastadadevam eden hastada tekrar PSG tekrar PSG yapılması..yapılması..

PSG yapılması gerekliliği ile ilgili PSG yapılması gerekliliği ile ilgili sınırlı verisınırlı veri

12 ayın altındaki çocuklar12 ayın altındaki çocuklar

Kronik obstrüktif-restriktif akciğer Kronik obstrüktif-restriktif akciğer hastalığı olan çocuklarhastalığı olan çocuklar Mekanik ventilatör değişiklikleri, Mekanik ventilatör değişiklikleri, trakeostominin dekanalizasyonutrakeostominin dekanalizasyonu

27

Pediatrik PSG

Teknisyen gözlemi Video Kamera

Sao2

Bacak EMG (2)

Mikrofon

EKG

Çene EMG (2)

EEG EOG

Nazal EtCO2

Record behaviorTeknisyen notu

Solunum Eforu

Nazal Oral hava akımı

29

Pediatrik PSG

Teknisyen gözlemi Video Kamera

Sao2

Bacak EMG (2)

Mikrofon

EKG

Çene EMG (2)

EEG EOG

Nazal EtCO2

Record behaviorTeknisyen notu

Solunum Eforu

Nazal Oral hava akımı

1970-20111970-2011 Sleep apnea, sleep disorder Sleep apnea, sleep disorder

breathing, snoringbreathing, snoring 0-18 yaş 0-18 yaş 4087 yazı4087 yazı 135 i çalışmaya kaynak alınmış 135 i çalışmaya kaynak alınmış

Ailenin ifade ettiği semptomAilenin ifade ettiği semptom Uyku anketUyku anket AT Hipertrofi, allerjik rinit, AT Hipertrofi, allerjik rinit,

kraniofasiyal anomalı ya da kraniofasiyal anomalı ya da noromusküler hastalıknoromusküler hastalık

Prematürite öyküsüPrematürite öyküsü Ailede OUASAilede OUAS

Hipertansiyon Hipertansiyon pulmoner pulmoner hipertansiyonhipertansiyon

Gün içi uykululuk hali, Gün içi uykululuk hali, hiperaktivite, okul hiperaktivite, okul başarısızlığı başarısızlığı

Büyüme geriliğiBüyüme geriliği EnürezisEnürezis

Tekrarlayan otitis Tekrarlayan otitis media, kulak tüpümedia, kulak tüpü

Tekrarlayan wheezingTekrarlayan wheezing Oral motor Oral motor

disfonksiyondisfonksiyon Metabolik sendromMetabolik sendrom

Erkek cinsiyetErkek cinsiyet VKİ de artma, obesite gelişimi VKİ de artma, obesite gelişimi

Tüm gece PSGTüm gece PSG Tüm gece oksimetre Tüm gece oksimetre

kayıtlarıkayıtları

Apne Hipopne İndeksi (AHİ) 5 ve üstüApne Hipopne İndeksi (AHİ) 5 ve üstü AHİ 1-5 +risk-morbiditeAHİ 1-5 +risk-morbidite Uyku süresince desaturasyonUyku süresince desaturasyon

YA DA (PSG yapılamıyorsa)YA DA (PSG yapılamıyorsa)

Sıklıkla-herzaman horlama ve erkek cinsiyetSıklıkla-herzaman horlama ve erkek cinsiyet Sıklıkla-herzaman horlama ve uykululuk haliSıklıkla-herzaman horlama ve uykululuk hali Sıklıkla-herzaman horlama ve öğrenme Sıklıkla-herzaman horlama ve öğrenme

problemleri problemleri

Kilo kontrolüKilo kontrolü Adenoidektomiden önce nazal kortikosteroid Adenoidektomiden önce nazal kortikosteroid

denenmesidenenmesi Tonsillektomi-AdenoidektomiTonsillektomi-Adenoidektomi Mandibula maksilla problemleri olan hastada Mandibula maksilla problemleri olan hastada

ortodontik cihazlarortodontik cihazlar nazal CPAPnazal CPAP

AT sonrasında yakınması olan hastada-AT sonrasında yakınması olan hastada- Obesite, Obesite, nöromuskuler hastalık kraniyofasiyal anomalili nöromuskuler hastalık kraniyofasiyal anomalili

hastada hastada Bu tedaviler başarısız ise kraniyofasiyal cerrahi ya da Bu tedaviler başarısız ise kraniyofasiyal cerrahi ya da

trakeostomi trakeostomi

ÖZETLE..ÖZETLE.. Risk föktörleri tümüyle gözden geçirilmeliRisk föktörleri tümüyle gözden geçirilmeli Hastada birden fazla risk faktörü OUAS Hastada birden fazla risk faktörü OUAS

kuvvetlendiriyorkuvvetlendiriyor PSG yapılamayan hastalara da tanı PSG yapılamayan hastalara da tanı

koyulabilmesikoyulabilmesi için yaklaşım belirleniyoriçin yaklaşım belirleniyor

OUAS tanısında PSG nin ya da diğer tanı OUAS tanısında PSG nin ya da diğer tanı yönteminin teknolojik gelişmelerle daha yönteminin teknolojik gelişmelerle daha pratik- az maliyetli ve az insan gücü pratik- az maliyetli ve az insan gücü gerektirmesi temennisi…gerektirmesi temennisi…

OUAS tanısında PSG nin ya da OUAS tanısında PSG nin ya da diğer tanı yönteminin teknolojik diğer tanı yönteminin teknolojik gelişmelerle daha pratik- az gelişmelerle daha pratik- az maliyetli ve az insan gücü maliyetli ve az insan gücü gerektirmesi temennisiyle…gerektirmesi temennisiyle…

TEŞEKKÜRLER….TEŞEKKÜRLER….