ursuldugch

Бүлэг 1. Байгууллагын менежмент

Байгууллагын танилцуулга

КОМПАНИЙН ЭРХЭМ ЗОРИЛГО

Дэвшилтэт технологийг чадварлаг хамт олны ур ухаантай хослуулан бүх

харилцагчтайгаа хамтран орчин үеийн чиг хандлагыг тодорхойлж, Монгол

малын цэвэр баялгаас хүртэх таашаалыг хязгааргүйгээр түгээнэ.

КОМПАНИЙН УРИА

Тэргүүн чанар-Шилдэг технологи-Соѐлтой үйлчилгээ

КОМПАНИЙН ЗОРИЛТУУД

Хөдөлмөрийн бүтээмжийг нэмэгдүүлж, үйлдвэрлэлийн үргүй зардлыг тэглэн

үйлдвэрлэлийн дамжлага бүрийн үр ашгийг нэмэгдүүлнэ.

Төлбөрийн чадварыг дээшлүүлж санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангана.

Борлуулалтын орлогыг нэмэгдүүлэн гадаад зах зээлийг өргөжүүлнэ.

Хүний нөөцийг чадваржуулан ажлын гүйцэтгэлийн урамшуулалын системийг

нэвтрүүлснээр салбартаа хамгийн сонирхолтой ажил олгогч болно.

www.zaluu.comwww.zaluu.com

“ГОВЬ” ХКОМПАНИЙН ТОВЧ ТАНИЛЦУУЛГА

Үйлдвэрлэл, Худалдааны “Говь” ХК нь 1981 онд Япон Улсын хөрөнгө

оруулалтын тусламжтайгаар өөрийн орны байгалийн гаралтай ямааны ноолуур,

тэмээний ноосыг боловсруулж, бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх зорилготой

байгуулагдсан.

1981 онд Говь комбинат ашиглалтад орсон.

1993 “Говь” УҮГ нь 74.9%-ийн Төрийн өмч оролцоотой хувьцаат компани болон

шинэчлэгдэн байгуулагдсан.

2007 оны 7 сард компаний төрийн өмчид байсан 5,730,198 ширхэг хувьцааг

“Эф Си Ай” ХХК-ын хамтарсан консорциумд шилжүүлсэн. Үлдсэн 2,070,927

ширхэг хувьцааг дотоод гадаадын 17,806 хувьцаа эзэмшигч өмчилж байна.

Говь ХК нь ямааны ноолуур, тэмээний ноосон түүхий эдэд анхан шатны

боловсруулалт хийж түүгээр эцсийн бэлэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж

борлуулахаас гадна бөмбөгөн, самнасан ноолуур ноос, ээрмэл зэрэг хагас

боловсруулсан хэлбэрээр нь гадаад зах зээлд борлуулдаг. Үйлдвэрлэсэн

бүтээгдэхүүнээ Европ, Ази, Америкийн 30 орны 130 орчим компаниудад

борлуулж байна. Мөн сул зогсолтыг багасгаж үйлдвэрлэлийн машин тоног

төхөөрөмжийг бүрэн ашиглах үүднээс гадны байгууллагын захиалгаар

өөрсдийх нь түүхий эдийг боловсруулж, хагас боловсруулсан болон бэлэн

бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Үйлдвэрийн хүчин чадлын хувьд жилдээ 1,200 тонн

түүхий ноолуур, ноос, 30 тонн бөмбөгөн ноолуур, 210 тонн самнасан ноолуур

боловсруулж, 700 000 ширхэг сүлжмэл болон 250000 уртааш метр нэхмэл, 25

000 ширхэг оѐмол бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх хүчин чадалтай. Говь ХК нь дараах

6 гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Үүнд:

Сүлжмэл

Нэхмэл

Самнасан ноолуур ноос

Бөмбөгөн ноолуур ноос

Ээрмэл


Оѐмол бүтээгдэхүүн

Сүлжмэл гэж ноолуур, ноосон ээрмэлээр сүлжсэн цамц, ороолт, малгай, оймс,

бээлий зэрэг өргөн хэрэглээний зориулалттай бэлэн бүтээгдэхүүнийг хэлнэ.

Нэхмэл гэж ноолуур, ноосон ээрмэлээр нэхсэн хөнжил, ороолт, нөмрөг, цэмбэ,

нарийн даавуу зэрэг өргөн хэрэглээний буюу ахуйн зориулалттай ноолуур,

ноосон бөс барааг хэлнэ.

Самнасан ноолуур, ноос гэж сүлжмэл нэхмэлийн ээрмэл буюу цувимал

үйлдвэрлэхэд зориулагдсан хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг хэлнэ.

Бөмбөгөн ноолуур, ноос гэж сүлжмэл нэхмэлийн нарийн ээрмэл үйлдвэрлэхэд

зориулагдсан цувимал буюу хагас боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг хэлнэ.

Ээрмэл гэж сүлжмэл, нэхмэл бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд зориулагдсан хагас

боловсруулсан бүтээгдэхүүнийг хэлнэ.

Оѐмол бүтээгдэхүүн гэж өөрийн үйлдвэрийн ноолуур, ноосон нэхмэл цэмбэ,

даавуугаар хийсэн төрөл бүрийн оѐмол бэлэн хувцас болон өөрийн үйлдвэрийн

дамжлагаас гарсан богино ширхэгтээр хийсэн гэр ахуйн өргөн хэрэглээний

зориулалттай хөнжил, гудас, аяны уутан хөнжил зэргийг хэлнэ.

Компанийн нэр: “ГОВЬ” Хувьцаат Компани

Байгуулагдсан

он: 1981он Түүхэн замнал

Гүйцэтгэх

захирал: Цагаачийн БААТАРСАЙХАН

Үндсэн хаяг:

Хан-Уул дүүрэг 6-р хороо, Улаанбаатар-52

Говь ХК-ийн байр

Факс: 976-11-343081

Утас: 976-11-342713

И-мэйл: [email protected]


http://www.gobi.mn/mon/index.php?page=20


mailto:[email protected]

Ажилчдын тоо: 1,336 (2009.03.31-ээр)

Бизнесийн

үндсэн үйл

ажиллагаа:

"Говь" компани нь самнасан ноолуур, ноолууран

бэлэн сүлжмэл, нэхмэл, ээрмэл бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэн борлуулахаас гадна тэмээний ноос

боловсруулдаг. Жилдээ 1,100 тонн түүхий ноолуур,

ноос боловсруулж, 30 тонн бөмбөгөн ноолуур, 210

тонн самнасан ноолуур, 500 000 ширхэг сүлжмэл

болон 210 000 уртааш метр нэхмэл, 25 000 ширхэг

оѐмол бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх хүчин чадалтай.

Олон улсын

стандарт:

Компани үйлдвэрийн шат дамжлагуудын ажиллагаа,

тэдгээрээс гарах бүтээгдэхүүний чанарыг хянах 4

лаборатортой бөгөөд 1995 оноос ISO-9001 чанарын

стандартыг нэвтрүүлж, итгэмжлэгдсэн лабораторийн

эрх авсан.

Дэлгүүрийн тоо,

байршил:

“Factory store” төв дэлгүүр

Нэрийн барааны дэлгүүрүүд

Гэрээт борлуулагчид

Ололт амжилт

Тус компани нь байгуулагдсан цагаасаа эхлэн дэвшилтэт техник, технологи

нэвтрvvлж, чанартай бvтээгдэхvvн vйлдвэрлэж ирсэний vр дvнд ололт

амжилтаар дvvрэн байдаг.

Ноолуурын салбарт тэргүүлэгч ГОВЬ ХК 2009 оны ТОР 100 аж ахуйн нэгжийн





нэгээр шалгарч, МҮХАҮТ-ын хамгийн хүндтэй “DIAMOND” гишүүн боллоо

Монгол Улсын Засгийн Газар, МҮХАҮТ хамтран улс орныхоо нийгэм, эдийн

засгийн хөгжилд өндөр хувь нэмэр оруулсан шилдэг 100 аж ахуйн нэгжүүдийг

уламжлал болгон шалгаруулан өргөмжилдөг билээ. Ес дэх удаагаа зохион

байгуулагдсан 2009 оны ТОР 100 аж ахуйн нэгжийн нэгээр ноолуурын салбарт

тэргүүлэгч ГОВЬ ХК шалгарсан нь хэрэглэгч та бидний хамтын ажиллагааны үр

дүн юм.

Тус шалгаруулалтаар аж ахуйн нэгжүүдийг улсад төлсөн татварын хэмжээ,

шинээр бий болгосон ажлын байр, хөрөнгө оруулалт, компанийн нийгмийн

хариуцлагыг хэрэгжүүлэх чиглэлээр хийсэн ажлууд, түүнд зарцуулсан зардал,

үр дүнгээр нь дүгнэдэг юм.

Мөн ГОВЬ ХК нь ТОП 100 аж ахуйн нэгжид шалгарсан учир МҮХАҮТ-ын хамгийн

хүндтэй “DIAMOND” гишүүн болж, гэрчилгээ гардан авлаа.

Дотоодоос:

Монгол улсын шилдэг vйлдвэрлэгчээр 5 удаа

Монгол Улсын шилдэг брэнд

Хөнгөн аж vйлдвэрийн салбарт манлайлагч


Оны шилдэг аж ахуйн нэгж – 8 удаа

Хувцас, загварын “Гоѐл” их наадмын 6 удаагийн гран-при шагналт

“Улаанбаатар” тvншлэл олон улсын vзэсгэлэн яармагийн 6 удаагийн гран при

шагналт, мөн шилдэг экспортын бvтээгдэхvvн vйлдвэрлэгчээр 3 удаа

Гоѐл 2005 наадамд амжилттай оролцож “Шилдэг зохион бүтээх товчоо”-оор

шалгарсан тул диплом үнэ бүхий зүйлээр шагнав.

Монголын дизайнерүүдийн холбоо

Татвар төлөгчдийн өдрийг тохиолдуулан идэвх зүтгэл үүргээ нэр төртэй

биелүүлсэнд өргөмжлөл олгов 2006 Үндэсний Татварын Ерөнхий газар

“Нигүүлсэнгүй Үйлстэн 2006” МУЗН

“Business Excellence Award 2006” Монгол улсад ноолуур боловсруулах үйлдвэр

үүсч хөгжсөний 30 жилийн ойг тохиолдуулан МҮХАҮТ

Их монгол улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойг тохиолдуулан “ТОР 100 аж

ахуйн нэгж ” 2006 МҮХАҮТ, Монгол улсын засгийн газар

Их монгол улс байгуулагдсаны 800 жилийн ойн хүрээнд зохион байгуулагдсан

“Best Brand” 2006 үзэсгэлэнгээс Чингисийн нэхмэл хөрөг олны таашаалд

нийцэж мэргэжлийн экспертүүдээс өндөр үнэлгээ авсан.

Бизнесийн эрхэмсэг оршихуй титэм шагнал “ТОР 100 аж ахуйн нэгж 2006”

МҮХАҮТ, Монгол улсын засгийн газар

“Эрүүл орчин тохижилттой байгууллага 2008” өргөмжлөл Улаанбаатар хотын

ерөнхий менежер бөгөөд захирагчийн ажлын албаны дарга

Монголын Олимпийн Боксын Холбооны хүндэт өргөмжлөл 2008 МОБХ

Үйлдвэрлэлжилтийг дэмжих жил 2009 хүрээнд зохион байгуулагдсан “Монгол

ноолуур экспо 2009”- с Шилдэг чанар цом ХХААХҮЯам

Бизнесийн эрхэмсэг оршихуй титэм шагнал “ТОР 100 аж ахуйн нэгж 2008”

МҮХАҮТ, Монгол улсын засгийн газар

Гадаадаас:


“Говь” компани нь Дэлхийн нэр хvнд бvхий чанарын байгууллагаас 1994, 1997,

1998 онуудад бvтээгдэхvvний чанар нь дэлхийн тvвшинд хvрснийг гэрчлэх

“Global Quality Managment“ алтан цомоор 3 удаа

1997,1999 онуудад дэлхийн “Тэргvvний Худалдаачдын Клуб” байгууллагаас

“Чанарын төлөө цом”-оор

2003 онд Швейцар улсын Женев хотноо Олон Улсын Чанарын Байгууллагаас

“Чанар-Бизнесийн Нэр Хvнд” Алтан Европ цомоор тус тус шагнагдсан.

ЭКСПОРТ

Зах зээлийн 20 гаруй жилийн туршлагатай “Говь” ХК нь Ази, Европ болон Хойд

Америк, Австрали тивд өөрийн уламжлалт түнштэй борлуулалтын сvлжээг бий

болгож экологийн цэвэр бvтээгдэхvvн болох дэлхийн хамгийн нарийн микронтой

монгол ямааны 100 хувийн цэвэр ноолуураар орчин vеийн хамгийн дэвшилтэт

техник, технологиор бvтээгдэхvvнээ vйлдвэрлэж, Европ, Ази, Америкийн 30

орны 130 орчим компаниудад экспортолдог Дэлхийн таван том vйлдвэрлэгчийн

нэг төдийгvй Монголын Хөнгөн аж vйлдвэрийн сор нь юм.

Өнөөдөр Нью-Йорк, Токио, Лондон, Парис, Берлин, Хамбург, Брюссель,

Москва, Сөvл зэрэг дэлхийн өндөр хөгжилтэй 20 гаруй хотуудын дэлгvvрийн

лангууг ”GOBI-Made in Mongolia”гэсэн шошготой ноолууран бvтээгдэхvvн чимж,

“Говь”-ийн бvтээгдэхvvн нь дэлхийн зах зээлд амжилттай өрсөлдөж байна.

”Говь”-ийн хагас боловсруулсан бvтээгдэхvvн-самнасан ноолуур, топсыг Англи,

Итали, Япон, Америкийн томоохон компаниуд худалдан авч эцсийн

бvтээгдэхvvн болгож зах зээлд гаргаж байна.

1.2 Хүний нөөцийн бүрдүүлэлт

Ноолууран чиглэлийн үйлдвэрийн хувьд хүчин чадлаараа дэлхийн хамгийн том

5 үйлдвэрийн нэгд зүй ѐсоор тооцогдож дэлхийд брэнд бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэдэг манай компани гар сэтгэл нийлсэн 1400 орчим

ажиллагсадтайгаар үйл ажиллагаагаа явуулж байна. Бидний хамгийн том

хөрөнгө оруулалт болох ажиллагсаддаа ажлын тав тухтай орчин, зах зээлд

өрсөлдөхүйц цалин, сэтгэл ханамжийг бий болгохыг чухалчилдаг.

Цалин урамшуулалын систем


Өндөр насний тэтгэвэрт гаргах, тахир дутуу болох, тэжээгчээ алдах,

хөдөлмөрийн чадвараа түр алдах, хүүхэд төрүүлэх, хүүхдээ асрах, нас барах

зэрэгт тэтгэвэр òэтгэмж олгох, тэднийг асран хамгаалахад шаардагдах

хөрөнгийн эх үүсвэрийг НДСанд төвлөрүүлж бүрдүүлнэ. Энэ санг бүрдүүлэхийн

тулд аливаа ажил эрхлэгчдийн хөдөлмөрийн хөлснөөс зохих хувиар, бодож

төвлөрүүлдэг. Үүнийг НДШ гэнэ. НДШ нь тус тусдаа зориулалт бүхий хэд хэдэн

санд хуулиар тогтоогдсон хувь хэмжээгээр хуримтлуулна.

Ажил олгогчоос тухайн сард ажилтнууддаа олгохоор тогтоогдсон цалин, хөлс

түүнтэй адилтгах хөрөнгөөс

Тэтгэвэрийн даатгалд 7%

Тэтгэмжийн даатгалд 0,5%

Ажилгүйдлийн даатгал 0,5%

Гэнэтийн осол, мэргэжлээс шалтгаалах өвчний даатгал 1%

ЭМД-д 2% тооцож шимтгэл төлнө.

Ажилтны цалингаас

Тэтгэвэрийн даатгалд 7%


Тэтгэмжийн даатгалд 0,5%

Ажилгүйдлийн даатгал 0,5%

ЭМД-д 2% тооцож шимтгэл төлнө.

Тэтгэвэрийн даатгалын сангаас - өндөр насны, тахир дутуугийн групын,

тэжээгчээ алдасны гэх мэт тэтгэвэрүүд, оршуулгын нэг удаагийн зардлыг

олгоно.

Тэтгэмжийн даалгалын сангаас – хөдөлмөрийн чадвар түр алдсан, жирэмсэн

болон төрсний дараах, гэх мэт нэг удаа олгох тэтгэмж олгоно.

Ажилгүйдлын даатгалын сангаас – орон тооны цомхотгол, ААНБ татан буугдах,

дампуурах зэрэг ажилгүй болсон үед тэтгэмж олгохоор заагдсан байдаг.

Ажилчдад олгох цалингийн 70000 төгрөг хүртэлх дүнд орлогын албан

татвар авахгүй бөгөөд татвар тооцох дүнг, олговол зохих цалин хөлс, түүнтэй

адилтгах орлогын нийт дүнгээс НДШ-д суутгах хэмжээг хасч ялгавараар нь

тодорхойлдог.

Татвар = (нийт цалин хөлс – НДШ – 70000 х 10%)

“Цалингийн өглөг” данс

Цалингийн өглөг дансанд ажиллагсад тус бүрд өгөхөөр тооцоологдсон

хөлс цалинг кт талаараа, олгосон цалин болон цалингаас суутгасан суутгалыг

дт талаараа харуулдаг. Аль ч талаараа үлдэгдэлтэй байж болдог. Дт талдаа

үлдэгдэлтэй бол ажилтны өрийг, кт талдаа үлдэгдэлтэй бол ажил олгогчын

өрийг харуулдаг.

Энэ дансны дт талд:

Олгосон урьдчилгаа цалин хөлс

Зээлээр олгосон бараа материал, түлшний үнэ бусад зүйл

Тайлан дараа гаргахаар авсан мөнгөнөөс тайлан гаргаагүй үлдэгдэл

Хувийн хэрэг нээхээргүй өр төлбөр


Байгууллагаар хувьдаа гүйцэтгүүлсэны ажил үйлчилгээний хөлс

Сарын эцэст авсан цалингийн үлдэгдэл

Цалингаас суутгасан НДШ, ХАОАТатвар

Бусад суутгалууд

Кт талдаа олгогдхоор тооцсон цалин хөлсний дүнг бичнэ. Урьдчилгаа олгосон

хөлс цалинг “урьдчилгаа олгосон хүснэгт”-ээр энэ дансанд бичигддэг учир

сарын эцэст хуримтлуулан бодсон цалин хөлсны хүснэгт дээр суутгасан,

урьдчилж авсан цалин хөлсийг энэ дансны дт талд давхардуулж болохгүй.

Үйлдвэрийн газрын төлөвлөгөөний биелэлтээс хамаарч нэмэгдэл цалинг

олгох ба үндсэн цалингийн 60 хүртэл хувьтай тэнцэх хэмжээний нэмэгдэл

цалин авах боломжтой. Үйлдвэрийн ажилчдын хувьд ажлын илүү цагийг онцгой

тохиолдолд боддог. Өөрөөр хэлбэл, бараа бүтээгдэхүүний эрэлт ихсэх баяр

наадмын үеэр илүү цагаар ажилладаг. Онцлох зүйл гэвэл, хагас цаг / 30 минут/-

ийг илүү цаг гэж тооцдоггүй. Үйлдвэрийн ажилчдын дийлэнх нь III зэргээс дээш

зэрэгтэй ажилчид байдаг бөгөөд ажлын орчин нөхцөлөөс хамаараад хэвийн ба

хэвийн бус нөхцөлийн ажил гэж ангилж үздэг. Ажлын нөхцөл болон тухайн

ажилчны зэргээс хамаараад тарифт цалин тооцогддог. ГОВЬ ХК-ИЙН

ҮЙЛДВЭРИЙН АЖИЛЧДЫН ЦАГИЙН ТАРИФТ ЦАЛИН

ХӨДӨЛМӨРИЙН НӨХЦӨЛ, ЦАЛИНГИЙН

ХЭЛБЭР

ЗЭРЭГ

I II III IY Y YI

Хөдөлмөрийн хэвийн нөхцөлийн ажилд

1) Хийснээр хөлс авагчид 610 715 790 920 1050 1180

2) Цагаар хөлс авагчид 610 710 790 925 1055 1160

Хөдөлмөрийн хэвийн бус нөхцөлийн ажилд

1) Хийснээр хөлс авагчид 650 765 870 1000 1115 1250

2) Цагаар хөлс авагчид 670 755 865 1000 1140 1270


Урамшуулал

Говь ХК нь үйлдвэрийн ажилчид болон бусад ажилчдад шөнийн ээлж, илүү

цагт урамшуулал тооцон олгодог. Үүнд: Сар бүр үүрэг болгон тогтоох

төлөвлөгөөний биелэлтийн дагуу бүтээмжийг жишээ болгон тооцож 1 хувиар

бодон урамшуулал олгоно.

1.3 Хөдөлмөр зохион байгуулалт

Үйлдвэрлэл, үйл ажиллагааны шат дамжлага

Тvvхий эд бэлтгэл

“Говь” ХК нь түүхий эдээ 1990 оноос өмнө Улсын түүхий эдийн нэгдсэн

бэлтгэлээс хүлээн авдаг байсан. “Говь” ХК нь түүхий эд бэлтгэлийнхээ 80-90

хувийг / Сэлэнгэ, Дорнод, Булган, Хэнтий, Төв, Говьсүмбэр, Хөвсгөл аймгийн

малчдаас гэрээгээр хүлээн авдаг. Vйлдвэрийн хэрэгцээ, зах зээлээс

шалтгаалан жилд дунджаар 127-687 тонн ноолуур, 33-199 тонн тэмээний ноос,

10-37 тонн хонины ноос бэлтгэн, стандартын дагуу хvлээн авч, vйлдвэрлэлийн

тасралтгvй vйл ажиллагааг хангадаг. Ангилан ялгах дамжлага

Бэлтгэгдсэн түүхий эдийг чанарын хувьд нийцүүлэн, технологийн горимын дагуу

урт, микрон /нарийн, бүдүүн/, єнгє, хялгас агууламж, хаг хог зэргээр хvний

мэдрэхvйн аргаар ангилан ялгана. Энэ дамжлага нь ээлжиндээ єдєрт дунджаар

2-2.5 тîìн ноолуур, ìîîð ялгах хүчин чадалтай.

Угаах дамжлага

Ноос, ноолуур угаах технологийн дамжлага нь зориулалтын угаалгын бодис

хэрэглэн ноос, ноолуурыг хогт хольц, тослог, зунгаг зэргээс салгаж, самнах

машины шаардлагад нийцүүлэн угаадаг. Японы “Futabo” үйлдвэрийн угаах

аппараттай бєгєєд цагт 300-350 кг ноос, ноолуур угаах хүчин чадалтай.

Угаалганд Англи, Япон улсад vйлдвэрлэгдсэн хүний эрүүл мэнд болон байгаль

орчинд хор нєлєєгүй угаалгын бодис хэрэглэдэг.

Хялгас ялгах дамжлага

Энэ дамжлага нь угаасан ноос, ноолуурыг байгалийн хогт хольц болон

хялгаснаас нь салгах зорилготой. Японы “ТОRIGOE” пүүсийн хялгас ялгах


зориулалттай 9 ком машинтай цагт 7-11 кг самнасан ноос, ноолуур самнадаг.

Жилд дунджаар 220-360 тонн ноос, ноолуур самнах хүчин чадалтай.

Будах дамжлага

Ноос ноолуурыг задгай болон утсаар нь будах ажилбар явагддаг. Нийт 800

гаруй өнгөтэй, технологийн 5 дамжлагаар vйл ажиллагаа явуулдаг. Тус цех нь

олон улсын Panfone картыг ашиглан жилдээ 150 өнгө шинээр гарган Швейцарь,

Итали улсад үйлдвэрлэсэн будгаар ноос, ноолуурыг задгай болон утсаар

будаж, цайруулан будгийн тогтвор, өнгөний цэвэршилтийг лабораторийн

шинжилгээгээр баталгаажуулан гаргадаг.

Ээрмэлийн үйлдвэрлэлт

Ээрмэлийг нарийн ээрэх /гребенная/, бүдүүн ээрэх /аппаратная/ системүүдээр

бэлтгэдэг. Бүдүүн ээрэх системээр 111-36 тексýýð 120-130 тîìн ээрмэл, нарийн

ээрэх системээр 15-17 тîìн ээрмэл, 60-62 тîìн бємбєгєн ноос, ноолуур

үйлдвэрлэх хүчин чадалтай.

Нэхмэл бүтээгдэхүүний үйлдвэлэлт

Нэхэх цех нь 111х2- 12.5х2 тексийн ээрмэлээр олон тєрлийн єнгє, хээ

хослуулан хєнжил, драп, нарийн даавуу, нємрєг, шааль, ороолт зэрэг

бvтээгдэхvvнийг нэхдэг. Жилдээ 229-350 íÿìãàì уртааш метр ò¿¿õèé нэхмэл

бvтээгдэхvvн үйлдвэрлэх хүчин чадалтай.

Сүлжмэл бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлт

Чанарын шаардлагад нийцсэн ноос, ноолууран 83.3х2- 35.7х2 тексийн

ээрмэлээр загвар зураглалын дагуу 5-16 гейчийн хагас ба бvрэн автомат

хавтгай сүлжих машин, êåòòåëü î¸äëûì áîëîì øèäýýð, õýðýýð, êàìçàé, øóëóóí î¸äëûí

íàøèìòàé. Мєн компьютерийн удирдлагатай олон тєрлийн хээ сүлжээстэй

бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх боломжтой сүлжмэлийн машинòàé.


¯éëäâýðëýëèéí óäèðäëàãà

Ò¿¿õèé ýäèéí ñêëàä

Àíãèëàí ÿëãàõ

Óãààõ Òîñíû øèíæèëãýý Õàòààõ

Ëàáàç

Õÿëãàñ ÿëãàõ Ïðåññ

Ñêëàä

Ýêñïîðò

Íàðèéí ýýðýõ

Áºìáºãºí íîîñ

Áóäàõ öåõ

Ïðåññ

Ñýãñðýõ

Õàòààõ

Êàðáîíæóóëàõ Õàòààõ

Íýõýõ

Ñýãñðýõ

Íýõýõ

Ñàìíàõ ìàøèí

Ëàáàç

Ýýðýõ öåõ

Ýìæýýð

Îãòëîõ

Õÿðãàõ

Áîðãîöîé ¿ñëýõ

Àãøààõ

Óãààõ

Öàöàãëàõ

Øàëãàõ

Ñàâëàõ

Øàëãàõ

Ýòèêåòèê î¸õ

Ýð÷ëýõ ìàøèí

Ýýðýõ ìàøèí Ñóóðü óòàñ îðîîõ

Óòàñíû ñêëàä

Îðîîõ ìàøèí

Áýýëèé Îéìñ Õàãàñ àâòîìàò Á¿ðýí àâòîìàò

Ã¿éöýòãýí áîëîâñðóóëàõ

Î¸õ

Î¸õ

Áàãëàõ ñàâëàõ

Ñ¿ëæèõ


Бүлэг 2. Байгууллагын маркетингийн судалгаа

2.1 Өрсөлдөгчийн судалгаа

Байгууллaга

Үзүүлэлтүүд

Говь ХК Алтай кашмир ХХК Гоѐо ХХК

Байгуулагдсан

он

1981-2012 он 1991-2012 он 1993-2012 он

Ажилсан жил 31 жил 21 жил 19 жил

Үйл

ажиллагааны

чиглэл

Самнасан ноолуур, ноолууран бэлэн

сүлжмэл, нэхмэл, ээрмэл

бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн

борлуулахаас гадна тэмээний ноос

боловсруулах

Самнасан ноолуур,

ноолууран бэлэн сүлжмэл,

нэхмэл, ээрмэл бүтээгдэхүүн

үйлдвэрлэн борлуулах

Самнасан ноолуур, ноолууран бэлэн

сүлжмэл, нэхмэл, ээрмэл

бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэн

борлуулахаас гадна тэмээний ноос

боловсруулах

Бүтээгдэхүүний

нэр төрөл

эрэгтэй хувцас

эмэгтэй хувцас

хүүхдийн хувцас

ороолт, малгай, бээлий

тэмээний ноосон хөнжил

оймс, плать










тэмээний ноосон хөнжил



Бүтээгдэхүүний

дундаж үнэ

1000000-9000 900000-7000 10000000-9000

Хуваарлалтын

суваг

Түүхий эд хүлээн авалт, Ангилан

ялгах дамжлага, Угаах дамжлага,

Хялгас ялгах дамжлага, будах

дамжлага , ээрэх үйлдвэр,

нэхэх үйлдвэр, сүлжих дамжлага, оѐх

гүйцэтгэн боловсруулалт

Түүхий эд ангилах ялгах

дамжлага, угаах дамжлага,

хялас ялгах өудах дамжлага,

ээрэх, сүлжих дамжлага,

оѐх, сүүлийн дамжлага

хянан шалгах

Түүхий эд хүлээн авалт, Ангилан

ялгах дамжлага, Угаах дамжлага,

Хялгас ялгах дамжлага, будах

дамжлага , ээрэх үйлдвэр,

нэхэх үйлдвэр, сүлжих дамжлага,

Үндсэн өнгө Нийт 800 гаруй өнгө гаргаж,

технологийн 5 дамжлагаар vйл

ажиллагаа явуулдаг.

Үндсэн 4 өнгөтэй. Саарал,

цагаан, цайвар, бор

5 өнгөтэй

Эрхэм зорилго Хүний нөөцийн бодлогыг оновчтой

тодорхойлон хөгжүүлж, ажилтан

бүрийг байгууллагын баялаг

болгосноор байгууллагын тогтвортой

хөгжлийг хангана.

Мэргэжлийн ур чадварыг хөгжүүлж,

чанарыг эрхэмлэн дэлхийн загварын

чиг хандлагыг тодорхойлмон

бүтээгдэхүүн шйлдвэрлэж дэлхийн

ноос ноолуурын зах зээлд Монголыг

төлөөлөх нэр хүндтэй олон улсын

компбни болгох

Хүчин чадал Жилдээ 1,100 тонн түүхий ноолуур, Жилдээ 800 тонн түүхий жилд 500 тонн туухий ноолуур,


ноос боловсруулж, 30 тонн бөмбөгөн

ноолуур, 210 тонн самнасан ноолуур,

500 000 ширхэг сүлжмэл болон 210

000 уртааш метр нэхмэл, 25 000

ширхэг оѐмол бүтээгдэхүүн


ноос, ноолуур боловсруулж,

20 тонн бөмбөгөн ноос, 250

тонн самансан ноос, 400000

ширхаг сүлжмэл, 200000

уртааш метр нэхмэл, 20000

ширхэг оѐмол бүтээгдэхүүн


тэмээний ноос, сарлагийн хөөвөр

анхан шатний боловсруулалт хийх,

250 тонн самнасан ноос, ноолуур,

160 тонн ноолуур, 350000 ширхэг

сулжмэл бутээгдэхүүн боловсруулах

Техник

технологи

хатаах, будах, холих,

компьютерийн удирдлагатай бүрэн

автомат ороох, ээрэх, компьютерийн

удирдлагатай бүрэн автомат сүлжих,

оѐх машин

Угаах, хатаах, будах, холих,

ороох ээрэх, сүлжиж оѐх

компютэрийн удирлагат цахим

мэдрэгч систетмээр тоноглогдсон

Түүхий эд Ямааны ноолуур, тэмээний ноос,

сарлагын хөөвөр

Ямааны ноолуур ноолуур тэмээний ноос сарлагийн

хөөвөр


2.2 Хэрэглэгчийн судалгаа

Хамрах хүрээ: Говь ХКомпаний төв дэлгүүрээр үйлчлүүлж буй 150 хүн

Арга аргачилал: Анкетийн арга

Зорилго

Энэхүү судалгааг хийснээр ноолууран эдлэл хэргэлдэг иргэдийн тоог гаргах.

Түүнд тааруулж үнэ болон загварын шинчлэл хийх

Зорилт

Говь компани нь хэрэглэгчдийн таашаалд хэр нийцэд чадаж байна вэ?

ирээдүйд техник технологийн ямар шинчлэл хийх хэрэгтээ бэ ирэгдэд хандаж

ямар уйл ажилгаа явуулах вэ? Гэсэн асуултыг авч зорилтоо болгосон.

1. Ямар тохиолдолд ноолууран хувцац хэрэглэдэг бэ?

a. Байнгын хэрэглэдэг b. Баяр ѐслолын үеэр хэрэглэдэг

c. Хааяа л хэрэглэдэг e. xэрэглэдэггүй

d. зөвхөн бусдад өгөх зорилгоор авч байсан


2.Та хамгийн сүүлд ноолууран хувцас авахдаа хэнд/юунд/ зориулж авсан вэ?:

a.Өөртөө b.Гэр бүлийнхэндээ

c.Бэлгэнд

Байнгын хэрэглээ 56%

Баяр ёслолын үеэр хэрэглэдэг

23%

Хааяа л хэрэглэдэг

14%

Xэрэглэдэггүй3%

Зөвхөн бусдад өгөх зорилгоор

авч байсан4%

Өөртөө 64%

Гэр бүлийнхэндээ 25%

Бэлгэнд11%


3.Та ноолууран хувцас худалдан авахдаа ямар төрлийн загвар голчлон сонгож

авдаг вэ?

a. Өдөр тутмын загвар /классик/ b. Спорт загвар

c. Ажил хэрэгч загвар d. Тансаг загвар /Fashion/

4. Та ихэвчлэн аль брэндийн бүтээгдэхүүнийг сонгож худалдан авдаг вэ?

a. Гоѐо b. Говь

c. Буян /Royal Cashmere/ d. Алтай кашмери

e. Бусад

Өдөр тутмын загвар /классик/

42%

Спорт загвар 12%

Ажил хэрэгч загвар

24%

Тансаг загвар /Fashion/

22%


5.Та хамгийн сүүлд ноолууран бүтээгдэхүүн худалдан авахдаа хичнээн төгрөг

зарцуулсан вэ?:

a.2000-20000₮ b.40001-60000₮

c.80001-100000₮ d.200001-500000₮

Гоёо28%

Говь 41%

Буян /Royal Cashmere/

18%

d. Алтай кашмери

10%

e. Бусад3%

2000-20000₮65%

40001-60000₮ 17%

80001-100000₮

11%

200001-500000₮7%


Судалгаанд хамрагдсан нийт иргэдийн 100%-н 56% нь ноолууран эдлэлийг

байнга хэрэглэдэг гэсэн ба эдгээр иргэдийн 46% өдөр тутмийн энгийн загвар

нь биед эвтээ тав тухтай байдгийн улмаас сонгон хэрэглэдэг гэсэн судалгаа

гарчээ. Судалгаанд хамрагддагсдийн 41% нь Говь хк-н бараа бүтээгдэхүүн

сонгодог ба эдгээр иргэд ихэн тохиолдолд 20000-200000 төгрөгний бараа

бүтээгдэхүүн ихэвчлэн өөртөө зориулан худалдан авдаг гэж хариулжээ. Энэ хүү

судалгаанаас үзэхэд Говь компани нь байнгын урамшуулал хямдарлын

салбарын тоог олшруулах нэрийн бүтээгдэхүүнээ 20000-200000 төгрөгийн

хооронд тогтмол бариx хэрэгтэй ба нийслэл болон хөдөө орон нутгийн

салбарийн тоог нэмэх хэрэгтээ. Ирээдүйд гаргах шинэ загвар коллекцид энгийн

өдөр тутмийн загварийг сайжруулан шинчлэх нь үйл ажилгааг өргөжүүлэхэд

томоохон хөшүүрэг буюу орлогыг нэмэх хандлагатай байгааг харуулж байна.

2.3 Нөхцөл байдлын шинжилгээ

Говь хк-н SWOT дүн шижилгээ

Давуу тал Сул тал

Зах зээлд эзлэх байр суурь өндөр

Нийт хөрөнгийн хэмжээгээрээ улсдаа

тэргүүлэгч компаны нэг

Хяналт мэдээлэл маш сайн

Гадаад харилцагч болон гадаадад

байрлах салбар их

Гадний нөлөөлөл бага

Манай орны ууган компануудын нэг

Дэлхий нийтээр хамраад байгаа эдийн

засгийн хямрал өдийг хүртэл

дуусаагүй байгаа

Өрсөлдөгч компан их

Хөдөө орон нутаг дахь салбарийн тоо

бага

Ноолуурын чанар муудах хандлагатай

Боломж Аюул занал

Өөрт тулгарах эрсдлийг олон

салбарууддаа хуваан даван туулах

Чадварлаг боловсон хүчин их

Дэлхий нийтээр хамраад байгаа эдийн

засгийн хямрал харьцангуй сэргэж

байгаа

Ямааны тоо толгой багассан

Өрсөлдөгч компаны тоо өссөн

БНХАУ-с ноолуурыг өндөр үнээр авах

болсон

Цаг агаарын өөрчлөлт/ган зуд/


Нийт хүн амын ноолуур хэргэлдэг

хүмүүсийн ихэнхи хүмүүс нь говь

компаниар үйлчлүүлдэг

Говь компани SWOT дүн шинжилгээний үр дүнг үзэхэд өнөөдөр Монгол улсад

ноолууран эдлэл боловсруулан үйлдвэрлэдэг албан байгууллага маш ихээр

бий болж байгаа бөгөөд эдгээр нь Говь компанитай хүчтээ өрсөлдөж, цаг

тутамд техник технологийн шинэчлэл хийж байгааг харуулж байна. Ирээдүйд

ирж болох эрсдэл болон өрсөдөгчдийн хөгжингүй байдал нь Говь компанийг

өргөжин, техник технологын дэвшилт хийх цаг болж байгааг илэрхийлжээ. Говь

компани нь Монгол улсын эдийн засагт ноолууран эдлэлийн чиглэлээр

тэргүүлэгч компани байгаа бөгөөд түүнтэй эн тэнцэж өрсөлдөхүйц компани

одоогоор гарч ирээгүй байна. Үүнээс үзэхэд тэдний хамгийн том давуу тал

болох энэхүү байр сууриа алдахгуй, энэ давуу талаа ашиглан үйл ажиллагаа

гадаад дотоод харилцааг улам өргөжүүлэх бүрэн боломжтойг харуулна. Гэвч

хуучны ужгирсан загвар хуучин техник технилогоо сайжруулж шинэчилж байнга

бэлэн байдалд байх хэрэгтэйг харуулж байна.


Бүлэг 3. Байгууллагын санхүүгийн шинжилгээ

3.1 Босоо болон хэвтээ шинжилгээ

Баланс 2011 2010 хэвтээ босоо

төг хувь 2011 2010

А.нийт хөрөнгө 52429098092 33661771730 18767326362 55.8 100 100

1.эргэлтийн хөрнгө 24017560067 17988080942 6029479125 7.7 45.8 53.4

мөнгөн хөрөнгө 1528603262 746737222.2 781866040 3.7 2.9 2.2

дансны авлага 726175678.7 418737370.6 307438308.1 1.2 1.4 1.2

найдваргүй авлагын хасагдуулга

-

74694273.35

-

76626960.00 1932686.65 0.1 -0.1 -0.2

бараа материалын нөөц 18418604128 15489776624 2928827504.56 -4.2 35.1 46.0

Бусад авлага 3418871271 1409456686 2009414585.53 11.6 6.5 4.2

2.эргэлтийн бус хөрөнгө 28411538025 15673690788 12737847237 51.7 54.2 46.6

үндсэн хөрөнгө 43724177839 34074073139 9650104700 5.8 83.4 101.2

ҮХ Хуримтлагдсан элэгдэл

-

15801189371

-

18626012549 2824823178 29.8 -30.1 -55.3

Бусад үндсэн хөрөнгө 290776719.1 190109422.8 100667296.3 0.3 0.6 0.6

БҮХ хуримтлагдсан элэгдэл

-

151975252.1 24386333.62 -176361585.7 1.7 -0.3 0.1

биет бус хөрөнгө 340748089.7 58907108.48 281840981.2 3.6 0.6 0.2


хөрөнгө оруулалт ба бусад хөрөнгө 394261515 1000000 393261515 296.5 0.8 0.0

үнэлгээний хасагдуулга 385261515 0 385261515 0.7 0.0

Б .өр төлбөр ба эзэмшигчдийн өмчийн

нийт дүн 52429098092 33661771730 18767326362 55.8 100 100

1. өр төлбөрийн дүн 19966465039 9213599100 10752865939 55.16 38.08 27.37

а. богино хугацаат өр 3419281658 5157799530 -1738517871 -11.00 6.52 15.32

дансны өглөг 661278726 1306825498 -645546771.6 -3.24 1.26 3.88

НӨАТ өглөг 67544868.22 87463089.01 -19918220.79 -0.16 0.13 0.26

цалингийн өглөг 220936113.4 179972739 40963374.41 -0.02 0.42 0.53

ХАОАТ өглөг 7949940.27 2700829.52 5249110.75 0.04 0.02 0.01

ЭМДШ өглөг 18112394.99 65360339.78 -47247944.79 -0.18 0.03 0.19

орлогын татварын өглөг 187239263.7 18289945.06 168949318.7 3.60 0.36 0.05

бусад татварын өглөг 3572929.14 5866118.09 -2293188.95 -0.01 0.01 0.02

ноогдол ашгийн өглөг 784364621.2 181376872.3 602987748.8 5.93 1.50 0.54

банкны богино хугацаат өглөг 1221823750 2992469715 -1770645965 -7.94 2.33 8.89

богино хугацаат өглөгийн хасагдуулга 0 145094990.8 -145094990.8 -0.43 0.00 0.43

бусад өглөг 165198498.3 0 165198498.3 0.00 0.00 0.00

урьдчилан олсон орлого 81260553.21 172379393.1 -91118839.88 0.00

б. урт хугацаат өр төлбөрийн дүн 16547183380 4055799570 12491383810 116.72 31.56 12.05

урт хугацаат зээл 16356500958 4007261250 12349239708 115.43 31.20 11.90

бусад урт хугацаат өглөг 190682422.5 48538320.33 142144102.1 1.28 0.36 0.14


2. эзэмшигчийн өмч 32462633054 24448172630 8014460423 9.59 61.92 72.63

а. Өмч

төрийн

Хувийн 780112500 780112500

б.хувьцаа 780112500 780112500

энгийн хувьцаа

давуу эрхт хувьцаа

халаасны хувьцаа

дахин үнэлгээний нөөц 7094926624 0 7094926624 0 13.53242 0

эзэмшигчийн өмчийн капитал

в. Хуримтлагдсан ашиг алдагдал 24587593930 23668060130 919533799.6

-

21.5925 46.89685 70.31139

тайлант үеийн 1699646300 3360901890 -1661255590

-

8.34491 3.2418 9.984329

өмнөх үеийн 22887947630 20307158241 2580789390 -11.124 43.65505 60.32706


3.2 Төлбөрийн чадварын шинжилгээ

Харьцаа Тооцох аргачлал 2010 2011

Ажлын цэвэр

капитал

Эргэлтийн актив-Эргэлтийн пассив

25035681207

30621220044

Эргэлтийн

харьцаа

Эргэлтийн актив

Эргэлтийн пассив

7.2 7.1

Төлбөрийн

чадварын

харьцаа

эргэлтийн актив − бараа материал

Эргэлтийн пассив

3.5 3.4

3.3 Ашигт ажиллагааны шинжилгээ

Харьцаа Тооцох аргачлал 2009 2010 2011

Ахиуц нийт

ашиг

нийт ашиг

Борлуулалт

26.6

27.5

41.8

Үйл

ажиллагааны

ахиуц ашиг

үйл ажиллагааны ашиг

борлуулалт

12.9

8.3

27.5

Ахиуц цэвэр

ашиг татварын дараах цэвэр ашиг

борлуулалт

5.1

-2.9

11.6

Нийт

хөрөнгийн

өгөөж

татварын дараах цэвэр ашиг

нийт хөрөнгө

0.3

0.2

0.8

Өөрийн

хөрөнгийн

өгөөж

татварын дараах цэвэр ашиг

хувьцаат капитал

Нэгж

хувьцаанд

ногдох цэвэр

ашиг

Энгийн хувьцаанд хувиарлах боломжит ашиг

гаргасан энгийн хувьцааны тоо


Үнэ ашигийн

харьцаа

Хувьцааны зах зээлийн үнэ

Нэгж хувьцаанд ногдох ашиг

21

13

23.6

Ахиуц нийт ашиг өндөр байгаа нь борлуулсан бүтээгдэхүүний өртөг

өндөр байгааг илэрхийлж байна. Үйл ажиллагааны ахиуц ашиг хэдий эхний

жилд муу байсан ч дараагийн жилүүдэд өссөн байна. Энэ ахиуц ашиг нь жил

болгон тогтмол нэг хувиар өсөх нь компаний хувьд нааштай үзүүлэлт болно.

Энэхүү компаний хувьд судалгаанаас хархад ахиуц ашиг нь хэлбэлзэлтэй

харагдаж байна. Эхний жилээс 2дахь жилд буурч дараагын жилд өссөн байна.

Энэ нь компаний хувьд алдагдалтай юмаа.

Компаний хувьцаа 2009 2010 2011 онд нэгж хувьцаанд ногдох цэвэр ашиг нь

эерэг гарсан нь компаний үнэ ашигийн харицаа сайн гарсан нь зах зээл дээр

компаний үнэлгээ өндөр байгаагын илрэл юм.

Бүлэг 4. Байгууллагын эдийн засгийн шинжилгээ


Говь ХК-ийн микро Эдийн засгийн гол үзүүлэлтүүдэд хийсэн

шинжилгээ динамик шинжилгээ

2007 он 2008 он 2009 он 2010 он 2011 он

Борлуулалтын

хэмжээ / ш /

375790 448190 311492 444068 544072

Борлуулалтын

орлого/тэрбум/

20,925,021,025 30,892,620,230 20,247,021,085 28,864,520,265 35,364,680,229

1. Динамик эгнээний дундаж түвшинг тодорхойлъѐ:

Нийгэм эдийн засгийн юмс үзэгдэл байнгын хөгжил хөдөлгөөнд байдаг учраас

статистик динамик шинжилгээнд тухайн үзэгдэл юмсын тодорхой цаг хугацаанд

өөрчлөгдсөн байдлыг судалж шинжлэхэд гол зорилго оршин байдаг. Энэхүү

шинжилгээг гүнзгийрүүлэн хийхийн тулд түүний дундаж түвшинг тодорхойлох

шаардлагатай. Ингэхийн тулд дараах томъѐог ашиглая.

𝑌 =𝑌1+𝑌2+⋯+𝑌𝑛

𝑛 𝑌 - динамик эгнээний дундаж түвшин

Y1 ...- динамик эгнээний түвшингүүд

n - динамик эгнээний түвшингүүдийн тоо

Y =375790 +448190 +311492 +444068 +544072

5= 2,123,612 ш

Y =20925021025 +30892620230 +20247021085 +28864520265 +35364680229

5= 136,323,862,634

Дээрх өгөгдлөөс үзэхэд тухайн байгуулага жилд дунджаар 2,123,612ш

ноолууран бүтээгдэхүүн борлуулж, дунджаар 136,323,862,634тэрбум төгрөгийн

борлуулалтын орлого олдог гэсэн дүгнэлт гарч байна.

2. Динамик эгнээний өсөлтийн хурдыг тодорхойлъѐ:


Динамик эгнээний түвшингүүдийн өөрчлөлтийг тооцохдоо динамик эгнээний

түвшингүүдийн өсөлтийн хурд, дундаж абсолют өсөлт гэх мэтчилэн нэмж

тооцох шаардлагатай. Үүнд дараах томъѐонуудыг ашиглана.

𝐾 =𝑌𝑖𝑌𝑖−1

× 100% /Өсөлтийн хурд /

K2007 =20,925,021,025

18,285,164,300 × 100% = 114,4

K2008 =30892620230

20925021025× 100% = 147,6

K2009 =20247021085

30892620230× 100% = 65,5

K2010 =28864520265

20247021085× 100% = 142,5

K2011 = 35365680229

28864520265 × 100% = 122,5

∆ =𝑌𝑛−𝑌1

𝑛−1 /Дундаж адсолют өсөлтийн хурд /

0

20

40

60

80

100

120

140

160

2007 2008 2009 2010 2011

борлуулалтын орлогын өсөлтийн хурд


∆ =544072 − 375790

5 − 1= 42070,5ш/ борлуулалтын хэмжээний дундаж өсөлт/

∆ =35564680229 − 24425678020

5 − 1= 2784750552,3 /борлуулалтын орлого/

3. Динамик эгнээн дээр үндэслээд борлуулалтын орлогод прогноз тооцоо хийе.

𝑌𝑛 = 𝑌1 + ∆ (n-1)

Yn- Эдийн засгийн үзэгдлийн ирээдүйд хүрэх түвшин

Y1-Тухайн үзэгдэл юмсын судалж байгаа зүйлийн анхны түвшин

∆ -Тухайн цаг үе дэх дундаж абсолют өсөлт

n- түвшингүүдийн тоо хэмжээ

Y2012 = 20925021025 + 2784750552,3 × (6 − 1) =34,848,773,786.5

Y2013 = 20925021025 + 2784750552,3 × (7 − 1)=37,633,524,339.

Y2014 = 20925021025 + 2784750552,3 × (8 − 1)=40,418,274,891,1

Y2015 = 20925021025 + 2784750552,3 × (9 − 1)=43,203,025,443,4

Y2016 = 20925021025 + 2784750552,3 × (10 − 1)=45,987,775,996

Q2016=375,790 + 42070.5 x (10-1) = 754424.5 ø

Эдийн засгийн зардлыг тооцох

Байгууллагын тогтмол зардал FC

FC 2007 он 2008 он 2009 он 2010 он 2011 он

Цалин хөлс,

түүнтэй адилтгах

зардал

65,345,570 75,131,380 46,215,137 172,215,729 64,418,673

НДШ 8,658,288 9,962,421 5,618,242 20,596,452 7,785,029

Хөнгөлөлт

хангамж 11,380,983 12,512,580 15,137,193 13,472,398 15,781,716

Албан томилолт 14,325,000 18,361,310 23,615,895 34,811,912 22,577,492

Элэгдэл 8,317,897 10,300,099 9,514,140 12,113,943 16,122,123

Түрээсийн

зардал 10,584,560 14,175,522 18,474,258 20,184,825 16,150,362

Ашиглалтын 9,800,150 12,719,122 13,451,548 13,970,444 15,738,742


зардал

Харилцаа

холбооны зардал 2,500,500 2,758,510 2,457,398 3,545,245 4,212,866

Нийт дүн 130,912,948 155,920,944 164,910,509 290,918,948 158,574,137

Байгууллагын хувьсах зардал- VC

VC 2007 он 2008 он 2009 он 2010 он 2011 он

Сургалт 3,542,005 5,401,285 5,435,785 7,548,243 8,131,676

ББӨ 14,528,423,780 16,923,850,250 14,707,768,805 21,949,459,048 26,518,322,799

Засвар

үйлчилгээний

зардал

21,250,000 35,421,300 29,057,852 31,445,544 58,379,058

Тээврийн

хэрэгслийн

зардал

53,216,546 74,564,875 81,177,768 93,546,791 39,340,991

Маркетингийн

зардал 378,036,022 323,141,348 455,627,417 491,422,187 556,535,537

Үйл ажиллагааны

бус зардал 5,320,500 13,136,786 7,414,722 13,814,324 23,187,417

Татварын зардал 166,492,975 171,808,094 179,897,434 283,948,571 310,686,444

Хөдөлмөр

хамгаалал 1,259,500 1,500,715 2,214,238 2,574,287 3,173,980

Нийт дүн 15,157,541,328 17,548,824,653 15,468,594,021 22,873,758,995 27,517,757,902

Нийт зардал ТС 15,288,454,276 17,704,745,597 15,633,504,530 23,164,677,943 27,676,332,039

Эдийн засгийн зардлуудыг тооцоход дараах томъѐог ашиглана.

ТС=FC+VC Q-борлуулалтын хэмжээ/литр/


МC=∆𝑇𝐶

∆𝑄 ТС-нийт зардал

AC=TC/Q МС-ахиу зардал

АС- нэг бүтээгдэхүүнд ногдох дундаж зардал

Он Q TC MC AC

2007 375790 15,157,541,328 - 40335,1

2008 448190 17,704,745,597 35182,4 39502,7

2009 311492 15,633,504,530 15151,9 50189,1

2010 444068

23,164,677,943

56806,4 52164,7

2011 544072 27,676,332,039 45115,3 50868,8

Эдийн засгийн орлогыг тооцох

Байгууллагын нийт орлого ТR

ТR 2007 2008 2009 2010 2011

Борлуулалт

ын орлого

16,425,678,

020

19,132,343,

750

20,429,537,

606

29,054,976,

809

35,564,970,

613

Үйл

ажиллагаан

ы бус

орлого

1,500,250,6

90

1,954,265,1

05

2,030,781,7

38

2,925,765,6

15

3,902,606,8

61

Нийт

орлогын

дүн

17,925,928,

710

21,086,608,

855

22,460,319,

344

31,980,742,

424

39,467,577,

474

Цэвэр ашиг

1,373,308,5

54

1,532,127,9

40

1,699,646,3

00

2,925,765,6

15

3,902,606,8

61


4.1.3 Эдийн засгийн орлогыг тооцоход

Эдийн засгийн орлогыг тооцоход дараах томъѐог ашиглана.

Q-борлуулалтын хэмжээ М𝑅 =∆𝑇𝑅

∆𝑄

ТR-нийт орлого AR=TR/Q

MR-ахиу орлого

AR-дундаж орлого

Он Q TR MR AR

2007 375,790 17,925,928,710 - 47,702

2008 448,190 21,086,608,855 43,656 47,048

2009 311,492 22,460,319,344 10,049 72,106

2010 444,068 31,980,742,424 71,811 72,018

2011 544,072 39,467,577,474 74,865 72,541

Он MR MC

2008 43,656 > 35182,4 8473.6 Q өснө

2009 10,049 < 15151,9 -5103 Q буурна

2010 71,811 > 56806,4 15004,6 Q өснө


2011 74,865 > 45115,3 29749,7 Q өснө

Ашиг хамгийн их байх үйлдвэрлэлийн хэмжээг ахиу орлого ( MR ) , ахиу зардал

( MC ) -ын тэнцвэрээр тодорхойлдог . Ахиу орлого ахиу зардлаас багагүй

байхад нийлүүлэгчид үргэлжлүүлэн үйлдвэрлэл явуулах боломжтой юм. Хэрвээ

ахиу зардал нь ахиу орлогоосоо их байвал үйлдвэрлэлийн хэмжээг багасгахыг

зөвлөдөг. Тиймээс зах зээлийн нөхцөлд пүүсүүд хамгийн их ашигтай байхын

тулд MC = MR байна .

Дээрх графикаас харахад ахиу орлого ахиу зардалтайгаа тэнцсэн үе байхгүй

байгаа бөгөөд 2009 оны ахиу орлого зарлагын зөрүү хамгийн бага áàéãàà áºãººä

ýíý îíä çàðëàãà íü îðëîãîîñîî äàâñàí ¿ç¿¿ëýëòòýé байна ýíý îíä óã êîìïàíè íü

àëäàãäàëòàé àæèëëàñàí áàéíà. Ахиу орлого ахиу зардлаасаа их үед

бүтээгдэхүүнийг нэмж үйлдвэрлэх шаардлагатай байдаг. Тиймээс тэнцвэрийг

бий болгохын тулд компани үйлдвэрлэлийн хэмжээгээ нэмэгдүүлэх хэрэгтэй.

4. Ãîâü” Õñâüöààò êîíïàìèéì макро орчны шижилгээ

Говь Хувьцаат компанийн бүтээмжийн тооцоо.

2007 2008 2009 2010 2011

0

43656

10049

7181174865

0

35182.1

15151.9

56806.4

45115.3

MR MC


Орлогод нөлөөлөгч хүчин зүйлийн судалгаа

Y-Орлого

X1-инфляци

X2- ажилчдын дундаж цалин

X3- Татвар

Он Y X1 X2 X3

200

7

16,430,178,270 0.14 734219.9 166,492,975

200

8

19,134,698,015 0.221 834793.1 171,808,094

200

9

14,790,530,028 0.042 895916.1 110,342,227

201

0

17,995,465,235 0.098 1024220.7 168,230,218

201

1

19,141,325,047 0.113 1284123.5 112,187,632

4 .2 Байгууллагын макро эдийн засгийн шинжилгээ

Говь ХК-н нийт үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн. Нийт ноос ноолууран

бүтээгдэхүүнд эзлэх хувь

Говь ХК нь нийт 40-50 нэр төрлийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг. Үүнд:

Үзүүлэлт 2007 он 2008 он 2009он 2010 он 2011 îí

Үйлдвэрлэсэн

бүтээгдэхүүн

/ш/

375790 448190 311492 444068 544072

Өртгөөр /сая

төг/

7857750 7515160 6831960 8064000 92645150

ДНБ/сая төг/ 106022.2 184466.7 257774.4 254301.8 298465.3

% 7.58 2.53 2.97 3.36 3.1


Нийт үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн эзлэх хувь

Эдгээр бүтээгдэхүүний тоо 2008 2009онуудад буураад 2010 2011онóóäàд ахин

өссөн байна. Боловсруулах аж үйлдвэрийн 2.5-3.3%г эзэлж байна.

Нийт ноос ноолууран бүтээгдэхүүний хэдэн хувийг Говь ХК нь үйлдвэрлэж

байна вэ?

Үзүүлэлт 2007он 2008он 2009он 2010он 2011 îí

Үйлдвэрлэсэн

бүтээгдэхүүн

/ш/

375790 448190 311492 444068 544072

Өртгөөр /сая

төг/

7.857.75 7.515.16 6.831.96 8.064.00 9.264.51

Íîîëóóðàí

ñ¿ëæìýë

á¿òýýãäýõ¿¿í

234900 311000 198750 289300 354206

% 26.5 23.2 18.9 20.4 30.2

0

1000000

2000000

3000000

4000000

5000000

6000000

7000000

8000000

9000000

10000000

2007 он 2008 он 2009 он 2010 он 2011îí

үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүний тоо /ш/

өртгөөр /сая төг/


Графикаас харахад Говь ХК-н нийт үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүн ДНБ-ны

ноолуурын салбарт 20.4-30.2%-г 2007-2011 онд үйлдвэрлэж иржээ.õ¿ñíýãòýýñ

õàðõàä 2009 îíä ÄÍÁ ýçëýõ õóâü íü áàãà çýðýã áóóðñàí ÷ 2010 2011 îíóóäàä ºññºí

áàéíà. Тиймээс говь ХК нь монголын ноолууран бүтээгдэхүүний үйлдвэрийн

томоохон үйлдвэрүүдийн нэг гэдэг нь харагдаж байна.

Дүгнэлт

“Говь” ХК нь түүхий эд болох ямааны ноолуур, тэмээ, сарлагийн

хөөврийг малчдын гар дээр татан авалт хийж түүнийгээ олон шат

дамжлага, их хөдөлмөрийн үр дүнд эцсийн бэлэн бүтээгдэхүүн болгон

гаргадаг монголын томоохон үйлдвэрийн газар юм. Говь хувьцаат

компани нь бүтээгдэхүүни үйлдвэрлэл ба түүхий эдийг бэлтгэн нийлүүлдэг

монголын ноос ноолууран бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэдэг нэхмэл

үйлдвэрлэлийн салбарын хувьд томоохон төлөөлөгч юм.

0.00%

5.00%

10.00%

15.00%

20.00%

25.00%

30.00%

35.00%

2007он 2008он 2009он 2010он 2011îí

%


Говь ХК нь бүтэц, зохион байгуулалт сайтай, үйлдвэртээ болон үйл

ажиллагаандаа хэрэглэж буй тоног төхөөрөмж нь орчин үеийн, мөн

хэрэглэж байгаа программ хангамж нь ажлыг хөнгөвчилсөн сайн талуудтай

нь харагдаж байсан. Санхүүгийн болон үйлдвэрлэлд хэрэглэгдэж байгаа

программ нь сүүлийн үеийн бөгөөд монгол хэл дээр учир хэрэглэхэд

хялбархан, ямар нэгэн алдаа гарах магадлал нь ховор юм. Мөн нийт

ажиллагсдын ажлын ирц нь хурууны хээгээр тооцдог.

Говь хк-ний хувьд тухайн байгууллагын борлуулалтын орлого нь жил

ирэх тусам өсөж байгаа бөгөөд ашиг нь жил ирэх тусам ихсэж гарсан

үзүүлэлттэй гарсан байна. Энэ нь алтай кашмир ххк-ний нэхмэл

үйлдвэрлэлийн салбарт ноос ноолууран бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлээр

дотоодын зах зээлд эзлэх байр суурь болон борлуулалт нь ихэссэн

байгааг харуулж байна. Тус компани нь үйлдвэрлэлээ цаашид нэмэгдүүлэх

бүрэн боломжтой бөгөөд бүтээгдэхүүнийг худалдан авч хэрэглэж буй

хэрэглэгчид нь тооний хувьд цөөн боловч тогтмол байдаг байна. Энэхүү

дадлагын тайланг дүгнэхэд Говь хк-ний үйл ажиллагаа нь тогтвортой

явагдаж байгааа ба зах зээлд эзлэх байр суурь болон өрсөлдөгчөөс ирэх

зах зээлийн дарамт шахалт зэрэг асуудлыг шийдвэрлэх боломжтой

хөрөнгийн хувьд өөрсдийн хувийн хөрөнгөө нэмэгдүүлсэн үзүүлэлттэй

орлого нь ихэссэн ба үүнийг дагаад ашиг нь мөн адилаар нэмэгдсэн

үзүүлэлттэй байна. Тус компани нь анхаарч авч үзэх хэд хэдэн асуудал

байгаа ба эдгээр асуудлыг шийдвэрлэсэн тохиолдолд өөрсдийн

үйлдвэрлэсэн бүтээгдэхүүнийг дотоод зах зээлд бүрэн худалдаалах болон

гадаад зах зээлээ томсгох цаашлаад дэлхийн бренд бүтээгдэхүүн болох

бүрэн боломжтой гэж үзэж байна. Дээр дурьдсан асуудал дунд түүхий эд

хөдөлмөрийн бүтээмж болон цалингийн системд шинэчлэл хийвэл

зохистой байна. Жишээлбэл Алтай кашмир ххк-ний ажилчидын дундаж тоо

өрсөлдөгч Говь ххк-ний цалингийн түвшингээс хамаагүй доогуур

үзүүлэлттэй байгаа нь том асуудал бөгөөд өөрсдийн боловсон хүчинг

алдах магадлалтай.


Documents

ursuldugch