URL gr E-Mail evep @pcci gr ΙΟΥΛΙΟΣ 2009 · ΠΑΡΟΧΗ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ

ΠΑΡΟΧΗ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ

ΕΜΠΟΡΙΚΟ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

Λουδοβίκου 1 πλ. Οδησσού, 18531 Πειραιάς. Τηλ: 210 41.77.241-5, Φαξ: 210 41.78.680

URL: www.pcci.gr E-Mail: [email protected] ΙΟΥΛΙΟΣ 2009

Σας υπενθυμίζουμε ότι το Επιμελητήριό μας έχει στη διάθεση των μελών του την πλούσια εμπειρία του κου Αγαπητού Κράτση, ειδικού φοροτεχνικού-οικονομολόγου, ο οποίος παρέχει δωρεάν τις συμβουλευτικές του υπηρεσίες σε φορολογικά θέματα, κάθε Πέμπτη 11.30-14.30 κατόπιν ραντεβού.

Οι ενδιαφερόμενοι για ορισμό συνάντησης μπορούν να καλούν στο: 210 4178638.

Επίσης, στο πλαίσιο της προσπάθειάς μας για έγκαιρη και αξιόπιστη πληροφόρηση των επιχειρήσεων-μελών μας, σε θέματα φορολογικού ενδιαφέροντος, ο φοροτεχνικός μας σύμβουλος επεξεργάζεται, εξαπλουστεύει και σας γνωρίζει συνοπτικά τα θέματα των εγκυκλίων του Υπουργείου Οικονομικών, μέσω της ιστοσελίδας μας: www.pcci.gr

ΤΟ Ε.Β.Ε.Π. ΠΛΗΡΟΦΟΡΕΙ, ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ, ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΕΙ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ:

• ΧΡ Η Μ Α Τ Ο Δ Ο Τ Η Σ Ε Ω Ν • ΠΟ ΙΟ Τ Η Τ Α Σ • ΑΣ Φ Α Λ Ε ΙΑ Σ & Υ Γ ΙΕ ΙΝΗ Σ

• Ε Σ Ω Τ Ε Ρ Ι Κ Η Σ Α Γ Ο Ρ Α Σ • ΑΝΤ Α Γ Ω ΝΙ Σ Τ ΙΚ Ο Τ Η Τ Α Σ • ΚΑ Ι ΝΟ Τ Ο Μ ΙΑ Σ

• Ε Ρ Ε Υ Ν Α Σ & Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ ΙΑ Σ

• ΗΛ Ε Κ Τ Ρ Ο Ν ΙΚ Ο Υ

• Ε Π ΙΧ Ε Ι Ρ Η Μ Α Τ ΙΚ Ω Ν

Σ Υ ΝΕ Ρ Γ Α Σ ΙΩ Ν

• ΠΕ Ρ ΙΒ Α Λ Λ Ο ΝΤ Ο Σ

• Ε Κ Π Α ΙΔ Ε Υ Σ Η Σ &

Ε Μ Π Ο Ρ ΙΟ Υ Κ Α Τ Α Ρ Τ Ι Σ Η Σ

ΚΕΝΤΡΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ε.Β.Ε.Π

Τηλ.: 210 4170529 Φαξ: 210 4174601 E-mail: [email protected]

Λουδοβίκου 1, Πλ. Οδησσού, 185 31 Πειραιάς Τηλ.: 210 4177241-5 Φαξ: 210 4178680 URL: www.pcci.gr Mail: [email protected]

I. Γενικές πληροφορίες για ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία επιχειρήσεων

II. Δικαιολογητικά για έναρξη, μεταβολή και διακοπή εργασιών επιχείρησης

III. Διαδικασία ίδρυσης επιχείρησης

IV. Διαδικασία θεώρησης Βιβλίων και Στοιχείων

V. Ε.Π.Ε. (κυριότερες διατάξεις Ν.3190/55)

VI. Α.Ε. (κυριότερες διατάξεις Ν.2190/20 και άλλες πληροφορίες)

Σύνταξη-Παρουσίαση: Γραφείο Φοροτεχνικού Συμβούλου ΕΒΕΠ,

κου Αγαπητού Σ. Κράτση

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΑ ΚΑΙ ΕΠΕΝΔΥΤΗ 1

Αγαπητέ συνάδελφε,

Για σένα που ετοιμάζεσαι να αγωνιστείς στον επιχειρηματικό στίβο και σκέπτεσαι να ιδρύσεις μια νέα οικονομική (εμπορική ή βιομηχανική) μονάδα με αυτό το φυλλάδιο σου δίνουμε πληροφορίες και συμβουλές και σου υποδεικνύουμε τη διαδικασία και τα δικαιολογητικά που σου χρειάζονται για το ξεκίνημά σου.

Γι’ αυτό η πρώτη δουλειά που πρέπει να κάνεις είναι να επισκεφθείς το αρμόδιο τμήμα του επιμελητηρίου το οποίο θα σε κατατοπίσει και θα σου υποδείξει το δρόμο που θα ακολουθήσεις για να κάνεις πιο γρήγορα και σωστά τη δουλειά σου και θα σε βοηθήσει όσο μπορεί προκειμένου να ολοκληρώσεις τη σύσταση και λειτουργία της επιχείρησης.

Εκτός από το παρόν φυλλάδιο, για μια πιο γενική και συνοπτική ενημέρωση σου πάνω στα τρέχοντα φορολογικά θα σου χορηγηθεί η «ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ AGENDA» της χρονιάς που περιέχει φορολογικές υποχρεώσεις σου και όχι μόνο. Επίσης θα σου χορηγηθεί και φυλλάδιο με «Τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις φορολογουμένων και ελεγκτών κατά το φορολογικό έλεγχο» και ακόμη τις διατάξεις που ισχύουν για το ειδικό Τέλος Ακινήτων (Ε.Τ.ΑΚ.) όπως ισχύουν σήμερα. Για θέματα φορολογικού περιεχομένου που σε απασχολούν μπορείς ακόμη να έχεις συναντήσεις ή τηλεφωνική επαφή με το φοροτεχνικό μας σύμβουλο κ. Αγαπητό Κράτση μέσω του ΕΒΕΠ.

Αγαπητέ συνάδελφε Κάνουμε ότι είναι δυνατόν και το καλύτερο σε όλους τους τομείς αρμοδιότητάς μας προκειμένου να προσφέρουμε ουσιαστική βοήθεια στον χειμαζόμενο επιχειρηματία σ’ αυτή τη δύσκολη οικονομική συγκυρία που περνάμε, και γενικότερα σε κάθε περίσταση

Ιούλιος 2009

Ο Πρόεδρος του ΕΒΕΠ Γιώργος Κασιμάτης


Π ε ρ ι ε χ ό μ ε ν α

Ι. ΓΕΝΙΚΑ

1. Ποιες επιχειρήσεις εγγράφονται στα επιμελητήρια και σε ποια ........................ 3 2. Τόπος και χρόνος δημιουργίας επιχείρησης ......................................................... 3 3. Επιλογή της νομικής μορφής ................................................................................. 4 4. Ενημέρωση των σχετικών προγραμμάτων και κονδυλίων εθνικών και της Ε.Ε. για νέους επιχειρηματίες .................................................... 6 5. Φορολογικά πλεονεκτήματα του νέου επιτηδευματία ......................................... 6 6. Ενημέρωση πάνω στα τρέχοντα φορολογικά ....................................................... 7 7. Φορολογικά κίνητρα ............................................................................................. 8 ΙΙ. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΟΥ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΘΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΝΑΡΞΗ, ΜΕΤΑΒΟΛΗ Η ΔΙΑΚΟΠΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ

1. Ατομικής επιχείρησης (Ατ.Ε.) ................................................................................ 9 2. Προσωπικών εταιρειών (ΟΕ, ΕΕ) ........................................................................ 10 3. Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) ........................................................... 11 4. Ανώνυμη εταιρεία (ΑΕ) ....................................................................................... 11 5. Συνεταιρισμού Περιορισμένης Ευθύνης (ΣυνΠΕ) ............................................... 12 6. Υποκαταστήματα (ΑΕ, ΕΠΕ, ΣυνΠΕ) ................................................................. 13 7. Υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιρειών ............................................................. 13 8. Δικαιολογητικά για μεταβολή εργασιών .............................................................. 14 9. Προθεσμία υποβολής δήλωσης έναρξης - διακοπής εργασιών ............................ 14 10. Δικαιολογητικά για διακοπή εργασιών λόγω θανάτου ........................................ 15 11. Στοιχεία ταυτότητας της επιχείρησης που πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στα εκδιδόμενα από την επιχείρηση και έντυπα και δικαιολογητικά των συναλλαγών ................................................ 15 ΙΙΙ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ..................................... 17 IV. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ..................................... 21 V. ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΕΠΕ) .............................................. 24 Κυριότερες διατάξεις Ν.3190/55 περί ΕΠΕ VI. ΑΝΩΝΥΜΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ (ΑΕ)

Κυριότερες διατάξεις Ν.2190/20 περί ΑΕ και άλλα βασικά στοιχεία, ήτοι: Α) Διαδικασία ίδρυσης ΑΕ ........................................................................................ 28 Β) Περιεχόμενα καταστατικού .................................................................................. 29 Γ) Προϋποθέσεις υπαγωγής στα κίνητρα συγχώνευσης ή μετατροπής επιχειρήσεων σε ΑΕ ..................................................................... 30 Δ) Τιμοκατάλογος Τελών Δημοσίευσης ................................................................... 31 Ε) Άλλες πληροφορίες για σύσταση ΑΕ και ΕΠΕ .................................................... 32 ΣΤ) Τήρηση βιβλίων και στοιχείων και έλεγχος ΑΕ και ΕΠΕ .................................... 32 Ζ) Διαδικασία ΑΕ και Επιμελητηρίων ...................................................................... 35 Η) Ονομαστικοποίηση μετοχών ............................................................................... 37 Θ) Έξοδα σύστασης ΑΕ ............................................................................................ 40


Ι. ΓΕΝΙΚΑ

1. Ποιες επιχειρήσεις εγγράφονται στα επιμελητήρια και σε ποια

Για να ιδρυθεί μία Επιχείρηση πρέπει να ακολουθηθούν όλες οι σχετικές διαδικασίες, που προβλέπονται από τούς σχετικούς Νόμους (Εμπορικό νόμο, Νόμο περί Α.Ε., Νόμο περί Ε.Π.Ε., Νόμο περί Συνεταιρισμών, Νόμο περί Επιμελητηρίων, Νόμο περί φορολογίας Εισοδήματος, Κ.Β.Σ., Φ.Π.Α., Ασφαλιστικούς Νόμους κ.λπ.).

Στο ΕΒΕΠ εγγράφονται υποχρεωτικά, ως μέλη του (σύμφωνα με την παρ. 3 αρθρ.1 του Ν. 2081/92), όλες οι επιχειρήσεις, "που ασκούν εμπορική δραστηριότητα ή έχουν εμπορική ιδιότητα και είναι εγκατεστημένες στην περιφέρειά του". Δηλαδή εγγράφονται όλες οι νομίμως ιδρυθείσες "εμπορικές" και "βιομηχανικές" επιχειρήσεις (εκτός από τις "Επαγγελματικές" και τις "Βιοτεχνίες", που εγγράφονται στα Επαγγελματικό και Βιοτεχνικό Επιμελητήρια αντίστοιχα), αφού υποβληθούν δικαιολογητικά.

Νομική μορφή επιχειρήσεων που εγγράφονται στο Επιμελητήριο:

ΑΤΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ

ΟΜΟΡΡΥΘΜΕΣ και ΕΤΕΡΟΡΡΥΘΜΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (Ε.Π.Ε.)

ΑΝΩΝΥΜΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ (Α.Ε.)

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ (ΑΤΟΜΙΚΩΝ, Ο.Ε., Ε.Ε.)

ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΣΥΝ. Π.Ε.)

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ κλπ. (Α.Ε. , Ε.Π.Ε. , ΣΥΝ.Π.Ε.)

ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ (Α.Ε. και Ε.Π.Ε.)

2. Τόπος και χρόνος δημιουργίας της επιχείρησης

Για την οικονομικότερη λειτουργία της επιχείρησης η τοπική εγκατάσταση της πρέπει να γίνει σε περιοχή που να ευνοείται από άποψη κόστους μεταφοράς των πρώτων υλών εμπορευμάτων ή προϊόντων (π.χ. λιμάνια, εθνικές οδοί κ.λπ.), ή πλησίον του καταναλωτικού κοινού όταν πρόκειται για επιχείρηση λιανικής, ή σε περιοχή με φθηνό εργατικό δυναμικό εάν η συμμετοχή της εργασίας στο κόστος είναι σημαντική. Επίσης οι περιοχές που ισχύουν παραγωγικά ή άλλης φύσεως κίνητρα, ενδείκνυνται για την εγκατάσταση μεταποιητικών επιχειρήσεων.


Ως προς το χρόνο δημιουργίας μιας επιχείρησης ενδεικνυόμενος είναι αυτός της οικονομικής κρίσης όπου οι οριακές σε απόδοση και παλιάς τεχνολογίας επιχειρήσεις διαλύονται και μειώνεται η προσφορά παραγομένων αγαθών. Σε περίοδο κρίσης επίσης υπάρχει δυνατότητα αγοράς σύγχρονου εξοπλισμού με χαμηλές τιμές και φθηνά εργατικά.

3. Επιλογή της νομικής μορφής

Η επιλογή του νομικού πλαισίου που πρέπει να περιβληθεί η επιχείρηση παίζει σημαντικό ρόλο στη μεγαλύτερη αποδοτικότητα και οικονομικότερη λειτουργία της. Οι βασικοί τύποι της νομικής μορφής είναι:

Ατομική επιχείρηση, Προσωπικές εταιρείες (ΟΕ,ΕΕ) Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ) Ανώνυμη Εταιρεία (ΑΕ)

Τα κριτήρια επιλογής του κατάλληλου τύπου είναι πολλά. Παραθέτουμε τα κυριότερα: • Τα κεφάλαια που θα διαθέσει ο επιχειρηματίας σε συνδυασμό προς τα

κίνητρα παραγωγικών επενδύσεων που λειτουργούν στην περιοχή. (Όσο περισσότερα κεφαλαία διαθέτει τόσο μεγαλύτερες επιχορηγήσεις θα λάβει.)

• Τα λοιπά εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία που διαθέτει ο ιδρυτής νέος επιχειρηματίας. Γιατί π.χ. στις ΟΕ που η επιχειρηματική αμοιβή φορολογείται ως ατομικό εισόδημα θα φορολογηθεί με υψηλούς συντελεστές, αν έχει και άλλα ατομικά εισοδήματα, οπότε η επιλογή της Ο.Ε. γίνεται ασύμφορη.

• Την ευθύνη που επιθυμούν να αναλάβουν ως προς τα χρέη της εταιρείας οι ιδρυτές. (Π.χ. στις ΕΠΕ και τις ΑΕ ευθύνεται μέχρι του ποσού του κατατεθέντος κεφαλαίου ενώ στις ΟΕ ευθύνεται και για όλη την περιουσία του.)

• Τα έξοδα διοίκησης που μπορεί να επωμισθεί για να διατηρηθεί η επιχείρηση ανταγωνιστική.(Π.χ. η ΑΕ υφίσταται πολλά διοικητικά έξοδα όπως λογιστήριο, Δημοσιεύσεις των Οικονομικών Καταστάσεων κ.λπ.).

• Η εμπειρία και ειδικότητα του επιχειρηματία στον τομέα του αντικειμένου των εργασιών που θα ασχοληθεί. (Αν ξέρει τη δουλειά και είναι σε θέση να την οργανώσει κ.λπ.).

• Τα ετήσια κέρδη που προβλέπεται να αποκομίσει η επιχείρηση για να επιλεγεί ο τύπος /που την ευνοεί περισσότερο στην φορολογία τους.


Π.χ. Αν τα προβλεπόμενα φορολογητέα καθαρά κέρδη της επιχείρησης είναι της τάξεως των 40.000 ευρώ ετησίως συμφέρει ο τύπος της ομόρρυθμης εταιρείας με δύο ή και περισσότερους συνεταίρους με την προϋπόθεση ότι δεν θα έχουν άλλο σοβαρό ατομικό εισόδημα. Γιατί: Όπως είναι γνωστό η ΟΕ φορολογείται για το 50% των κερδών της και το άλλο 50% μοιράζεται ως επιχειρηματική αμοιβή στους ομόρρυθμους εταίρους οι οποίοι την δηλώνουν ως ατομικό εισόδημα. Τα κέρδη της εταιρεία θα φορολογηθούν ως εξής: Π.χ. Συνολικά καθαρά κέρδη Ο.Ε. 40.000 ευρώ συμμετέχουν δυο συνεταίροι με ποσοστό 50% έκαστος. Τα 20.000 (50%) θα φορολογηθούν στο όνομα της ΟΕ με τον προβλεπόμενο συντελεστή 20%. Ήτοι 20.000 Χ 20% = 4.000. Τα υπόλοιπα 50% που θεωρείται ότι είναι επιχειρηματικές αμοιβές των συνεταίρων θα φορολογηθούν ως ατομικό εισόδημα από 10.000 στον καθένα. Όμως το ποσό των 10.000 της κλίμακας φυσικών προσώπων είναι αφορολόγητο. Επομένως η ΟΕ με κέρδη 40.000 ετησίως θα φορολογηθεί με 4.000 ευρώ ήτοι με συντελεστή 10%. Στην ατομική επιχείρηση επίσης παίζει μεγάλο ρόλο το ύψος των κερδών. Για την χρήση 2009 με το ίδιο ποσό κερδών (40.000) η ατομική επιχείρηση θα φορολογηθεί ως εξής: Ο φόρος των 40.000 της κλίμακας είναι: 8.225 Ήτοι συντελεστής φορολογίας 20,56%

Στην ΕΠΕ ο φόρος κερδών είναι 40.000 Χ 25% =10.000 Συντελεστής φορολογία σταθερός 25%

Στην ΑΕ είναι 40.000 Χ 25% = 10.000 + 10% των διανεμομένων κερδών π.χ. το κατώτερο 14.000 Χ 10% = 1.400 11.400 Ήτοι κατώτερος συντελεστής φορολογίας Α.Ε. 28,5% (Ο φόρος διανεμομένων κερδών επιβαρύνει τον μέτοχο)

Λαμβανομένων υπ’ όψιν των ανωτέρω εύκολα μπορεί ο νέος επιχειρηματίας να επιλέξει τον τύπο της νομικής μορφής που μπορεί να περιβληθεί η επιχείρηση του για να ευνοηθεί από τους φορολογικούς συντελεστές.

Εκείνο που θέλουμε να επισημάνουμε ιδιαιτέρως είναι ότι σε ποσά κερδών άνω των 30.000 η ατομική επιχείρηση φορολογείται πιο βαριά από τις άλλες και μάλιστα φτάνει για ποσά κερδών από 75.000 και άνω ποσοστό φόρου 40% ενώ ο συντελεστής στις ΑΕ που πρέπει να είναι πιο υψηλός ως κεφαλαιακές εταιρείες είναι 25% για το σύνολο των κερδών.


4. Ενημέρωση των σχετικών προγραμμάτων και κονδυλίων εθνικών

και της Ε.Ε. για νέους επιχειρηματίες

Να ενημερωθεί τι δικαιούται ως νέος επιχειρηματίας από εθνικά κονδύλια ή τα κονδύλια των σχετικών προγραμμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το οικείο τμήμα του Επιμελητηρίου. Παραθέτουμε ορισμένα προγράμματα στο τέλος.

5. Φορολογικά πλεονεκτήματα του νέου επιτηδευματία

α) Για τα νέα Νομικά πρόσωπα στα τρία πρώτα οικονομικά έτη από την δήλωση έναρξης εργασιών προβλέπεται μείωση κατά 50% της προκαταβολής του φόρου της δήλωσης εισοδήματος.

β) Επίσης ευνοϊκές ρυθμίσεις για νέους επιτηδευματίας θεσπίζονται με το άρθρου 5 του Ν.3610/2007. Στο άρθρο 5 του ν.3610/2007 περιλαμβάνονται ευνοϊκές ρυθμίσεις σχετικές με τον έλεγχο νέων επιτηδευματιών. Νέος επιτηδευματίας σύμφωνα με το άρθρο 6§9 και 5§6 του Ν. 3296/2004 θεωρείται αυτός που ασκεί επιτήδευμα τις τρεις πρώτες διαχειριστικές περιόδους από τότε που υπέβαλε δήλωση έναρξης εργασιών. Συγκεκριμένα εφ’ όσον διαρκεί η τριετία. Σε παραβάσεις του άρθρου 30§3 Κ.Β.Σ. που από αυτές που κρίνονται τα βιβλία ανεπαρκή, δεν επιβάλλονται τα προβλεπόμενα πρόστιμα Κ.Β.Σ. και τα τηρηθέντα βιβλία δεν χαρακτηρίζονται ανεπαρκή εκ των παραβάσεων αυτών ανεξαρτήτως του είδους και της έκτασης της παράβασης. Επίσης στους νέους επιτηδευματίες για τις ίδιες χρήσεις δεν επιβάλλονται οι πρόσθετοι φόροι ανακριβούς δήλωσης (άρθρου 1 Ν. 2523/97) φόρου εισοδήματος λόγω μη ορθού λογιστικού προσδιορισμού του καθαρού εισοδήματος εκτός αν πρόκειται: α. Για δηλώσεις για τις οποίες η ανακρίβεια οφείλεται μερικά ή ολικά σε λανθασμένη μεταφορά των δεδομένων των βιβλίων και στοιχείων. β. Για δηλώσεις που αφορούν διαχειριστικές περιόδους που βαρύνονται με παραβάσεις: βα. Έκδοσης εικονικών ή πλαστών ως προς την ποσότητα ή την αξία ή τον αντισυμβαλλόμενο φορολογικών στοιχείων ή λήψης εικονικών ως προς την ποσότητα ή την αξία φορολογικών στοιχείων ή νόθευσης τέτοιων στοιχείων. ββ. Καταχώρισης στα τηρηθέντα βιβλία αγορών ή εξόδων που δεν έχουν πραγματοποιηθεί και δεν έχει εκδοθεί φορολογικό στοιχείο.


Τα οριζόμενα πιο πάνω δεν ισχύουν εφόσον πριν από τη διάπραξη της σχετικής παράβασης έχει γίνει αποδεδειγμένα υπόδειξη στον επιτηδευματία από οποιονδήποτε φορολογικό έλεγχο ή φορολογική αρχή για την ορθή εφαρμογή των οικείων κατά περίπτωση φορολογικών διατάξεων. Οι ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 5 ισχύουν για επιτηδευματίες με έναρξη δραστηριότητας από 22.11.2007 και μετά. Παραβάσεις του ΚΒΣ που συνιστούν ανεπάρκεια των βιβλίων σύμφωνα με το άρθρο 30§3 Κ.Β.Σ. και δεν καταλογίζονται πρόστιμα σε νέους επιτηδευματίες είναι: α) Μη τήρηση ή μη διαφύλαξη του βιβλίου παραγωγής – κοστολογίου και τεχνικών

προδιαγραφών ή βιβλία ποσοτικής παραλαβής.

β) Τήρηση βιβλίων κατώτερης κατηγορίας από αυτά που εντάσσεται λόγω ακαθαρίστων

εσόδων προηγούμενης χρήσεως ή δεν τηρεί τα βιβλία σωστά,

γ) Λήψη εικονικών ως προς τον αντισυμβαλλόμενο φορολογικών στοιχείων διακίνησης

ή αξίας,

δ) δεν συντάσσει και δεν καταχωρεί στο βιβλίο απογραφών τον πίνακα φορολογικών

αποτελεσμάτων χρήσης ή συντάσσει αυτόν ανακριβώς. (Την υποχρέωση αυτή έχουν οι

επιτηδευματίες που τηρούν τα βιβλία τους σύμφωνα με τα διεθνή λογιστικά πρότυπα).

ε) Εξοφλεί τιμολόγια αξίας 15.000 ευρώ και άνω με τρόπο διαφορετικό από τον

οριζόμενο. Ο οριζόμενος σύμφωνα με το άρθρο 18§2 Κ.Β.Σ. είναι: «Ειδικά για την

απόδειξη από τον λήπτη φορολογικού στοιχείου που αφορά αγορά αγαθών ή λήψη

υπηρεσιών αξίας 15.000 ευρώ και άνω απαιτείται η τμηματική ή ολική εξόφληση να

γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με δίγραμμη επιταγή.» 6. Ενημέρωση πάνω στο φορολογικό πλαίσιο που θα λειτουργήσει η επιχείρηση περιλαμβάνεται στη φορολογική agenda που εκδίδεται στις αρχές κάθε χρόνου και περιέχει συνοπτικά τις φορολογικές

διατάξεις Εισοδήματος, ΚΒΣ, ΦΠΑ. Κάθε ιδρυόμενη επιχείρηση τηρεί υποχρεωτικά και κατά κανόνα βιβλία και στοιχεία Β’ κατηγορίας Κ.Β.Σ. εκτός αν είναι Α.Ε. ή Ε.Π.Ε. οπότε υποχρεούται να τηρήσει βιβλία Γ’ κατηγορίας. Ο ιδρυτής Ε.Π.Ε. ή Α.Ε. τηρεί προσωρινά βιβλία για την απεικόνιση των εγγραφών της διαδικασίας ίδρυσης, οι εγγραφές αυτές μεταφέρονται στα κανονικά βιβλία κατά την ημερομηνία έγκρισης της Νομαρχίας της ίδρυσης Α.Ε. η οποία θεωρείται η ημερομηνία γέννησης της ΑΕ.


7. Φορολογικά κίνητρα Καλά θα είναι ο νέος επιτηδευματίας να έχει γνώση των φορολογικών κινήτρων συγχώνευσης ή μετατροπής επιχειρήσεων και τα ισχύοντα κίνητρα ιδιωτικών επιχειρήσεων για την οικονομική ανάπτυξη. Ήτοι: 1. Κίνητρα δια την συγχώνευση ή μετατροπή επιχειρήσεων Ν.Δ. 1297/72 ισχύει μέχρι 31.12.2011. Τις διατάξεις του νόμου όπως λειτουργεί μέχρι σήμερα. Βλέπε ΧΦΟ Αγαπητού Κράτση τόμος III σελίς 375. 2. Κίνητρα μετασχηματισμού επιχειρήσεων Ν.2166/93 (άρθρα 1 – 5 κείμενο νόμων) Βλέπε ΧΦΟ Αγαπητού Κράτση τόμος III σελίς 392. 3. Κίνητρα συγχώνευσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων (άρθρο 18 Ν.3296/2004). Ισχύει μέχρι 31.12.2011. Βλέπε ΧΦΟ Αγαπητού Κράτση τόμος III σελίς 408. 4. Κίνητρα ιδιωτικών επιχειρήσεων για την οικονομική ανάπτυξη και την περιφερειακή σύγκλιση Ν.3299/2004. Βλέπε ΧΦΟ Αγαπητού Κράτση τόμος III σελίς 410.


ΙΙ. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΓΙΑ ΕΝΑΡΞΗ, ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΟΠΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ

1007020/24.1.2006 (Εγκ. Υπ. Οικον.)

1. Δικαιολογητικά για ίδρυση Ατομικής Επιχείρησης

• Αστυνομική Ταυτότητα. • Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση ν.

1599/1986 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση.

• Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής από ασφαλιστικό φορέα. • Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο, όπου ρητά από διάταξη νόμου

απαιτείται. • Βεβαίωση έναρξης δραστηριότητας και ΑΦΜ από την αρμόδια Δ.Ο.Υ.,

στην περιφέρεια της οποίας υπάγεται η επιχείρηση, να επιλέξει το αντίστοιχο με το αντικείμενο των εργασιών, Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας. Σχετική ΠΟΛ.1133/6.10.2008.

Η εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο είναι υποχρεωτική. Με την εγγραφή χορηγείται πιστοποιητικό το οποίο χρησιμοποιείται στην Δ.Ο.Υ. για τη θεώρηση Βιβλίων και Στοιχείων της επιχείρησης και βεβαίωση για το δικαίωμα χρήσης της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου τα οποία πρέπει να διαφέρουν κατά τρόπο ευδιάκριτο με τους ήδη εγγεγραμμένους.

Για εγγραφή στο Επιμελητήριο απαιτείται:

α) Αίτηση (χορηγείται από το ΕΒΕΠ)

β) Βεβαίωση έναρξης δραστηριότητας της Δ.Ο.Υ.

γ) Φωτοτυπία ταυτότητας ή διαβατηρίου

4) Εξουσιοδότηση του υπόχρεου με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

Τα παραπάνω δικαιολογητικά πλην της αστυνομικής ταυτότητας, δεν υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ., αλλά φυλάσσονται στην έδρα της επιχείρησης και επιδεικνύονται σε κάθε φορολογικό έλεγχο. Τα αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ εκτός των παραπάνω δικαιολογητικών που πρέπει να κατέχουν, υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ. και άδεια παραμονής και εργασίας στην Ελλάδα διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους.

Η εγγραφή στο Επιμελητήριο ολοκληρώνεται την επόμενη ημέρα από την κατάθεση των δικαιολογητικών.


2. Δικαιολογητικά για ίδρυση Προσωπικών Εταιριών (ΟΕ - ΕΕ)

• Καταστατικό το οποίο υποβάλλεται: α) Στο οικείο επιμελητήριο για να εκδοθεί βεβαίωση για το δικαίωμα χρήσης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου β) Στη Δ.Ο.Υ. για θεώρηση γ) Στο Ταμείο νομικών και Πρόνοιας Δικηγόρων δ) Το καταστατικό με τις πιο πάνω θεωρήσεις κατατίθεται προς δημοσίευση στο Πρωτοδικείο. Η δημοσίευση αυτή αποτελεί πράξη ίδρυσης, σύστασης ΟΕ, ή ΕΕ και χρόνο έναρξης εργασιών.

• Τίτλος κυριότητας ή μισθωτήριο συμβόλαιο ή υπεύθυνη δήλωση ν. 1599/86 περί δωρεάν παραχώρησης χώρου για κάθε επαγγελματική εγκατάσταση.

• Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής των μελών από Ασφαλιστικό Φορέα.

• Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο. Δικαιολογητικά για εγγραφή στο επιμελητήριο: α) Αίτηση β) Φωτοτυπία καταστατικού που δημοσιεύθηκε στο Πρωτοδικείο γ) Φωτοτυπία ταυτότητας.

• Εξουσιοδότηση του υπόχρεου με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις και τα δικαιολογητικά υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

• ΑΦΜ των μελών της ΟΕ και ΕΕ (φυσικών και νομικών προσώπων).

Τα παραπάνω δικαιολογητικά δεν υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ, αλλά φυλάσσονται στην έδρα της επιχείρησης και επιδεικνύονται σε κάθε φορολογικό έλεγχο. Τα αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα που είναι υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ και συμμετέχουν ως ομόρρυθμα μέλη στις ΟΕ ή τις ΕΕ υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ. άδεια παραμονής και εργασίας στην Ελλάδα διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους.


3. Δικαιολογητικά για ίδρυση Εταιρίας Περιορισμένης Ευθύνης (ΕΠΕ)

• Καταστατικό (συμβολαιογραφικό) δημοσιευμένο στο οικείο Πρωτοδικείο (προτού δημοσιευθεί πρέπει να υποβληθεί στο επιμελητήριο για να πάρει βεβαίωση χρήσης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου).

• Το Φύλλο Εφημερίδας της Κυβερνήσεως ( ΦΕΚ) ή το ΤΑΠΕΤ εάν δεν έχει τυπωθεί το ΦΕΚ και υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/86 υπογεγραμμένη από τον εκπρόσωπο της εταιρίας ότι θα προσκομιστεί το ΦΕΚ σε 2 αντίτυπα μετά την κυκλοφορία του στο οποίο γράφεται η περίληψη του καταστατικού.


• Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής εταίρων από Ασφαλιστικό Φορέα.

• Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο. Δικαιολογητικά για την εγγραφή στο επιμελητήριο: α) Αίτηση εγγραφής β) Φωτοτυπία του καταστατικού γ) Το ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε περίληψη του καταστατικού δ) Φωτοτυπίες ταυτοτήτων ή διαβατήριο των εταίρων ε) Φωτοτυπία ειδικής άδειας όπου αυτή απαιτείται.

• Εξουσιοδότηση του διαχειριστή, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

Τα παραπάνω δικαιολογητικά δεν υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ, αλλά φυλάσσονται στην έδρα της επιχείρησης και επιδεικνύονται σε κάθε φορολογικό έλεγχο. Τα αλλοδαπά φυσικά πρόσωπα που είναι υπήκοοι χωρών εκτός ΕΕ και συμμετέχουν ως διαχειριστές στην ΕΠΕ υποβάλλουν στη ΔΟΥ άδεια παραμονής και εργασίας στην Ελλάδα διάρκειας τουλάχιστον ενός έτους.


4. Δικαιολογητικά για ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας (ΑΕ)

• Έγκριση ( Απόφαση ) Νομαρχίας της ίδρυσης ΑΕ στο ΦΕΚ.

• Ανακοίνωση Νομαρχίας στο ΦΕΚ που αποτελεί πράξη σύστασης ίδρυσης ΑΕ.

• ΤΑΠΕΤ.

• Καταστατικό συμβολαιογραφικό που προηγουμένως θα υποβληθεί στο επιμελητήριο για να εκδοθεί βεβαίωση για το δικαίωμα χρήσης της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου, περίληψη δημοσίευσης στο ΦΕΚ.


• Βεβαίωση εγγραφής ή απαλλαγής των μελών από Ασφαλιστικό Φορέα.

• Βεβαίωση εγγραφής σε Επιμελητήριο. Για την εγγραφή στο ΕΒΕΠ απαιτείται: α) Αίτηση β) Φωτοτυπία καταστατικού γ) ΦΕΚ έγκρισης της Νομαρχίας δ) ΦΕΚ μελών Δ.Σ. με τις αρμοδιότητες τους ε) Φωτοτυπία ταυτότητας ή διαβατηρίου των μελών Δ.Σ. στ) Φωτοτυπία ειδικής άδειας

• Υπεύθυνη δήλωση ν. 1599/86 από τον εκπρόσωπο της ΑΕ με την οποία δηλώνεται ότι θα προσκομιστεί σε δύο (2) αντίτυπα το ΦΕΚ στο οποίο καταχωρείται η σύσταση της Α.Ε αμέσως μετά τη δημοσίευση.

• Απόφαση Γ.Σ για τη σύνθεση του Δ.Σ της ΑΕ εφόσον έχει συγκροτηθεί.

• Εξουσιοδότηση του εκπροσώπου, με θεωρημένο το γνήσιο της υπογραφής του σε περίπτωση που οι δηλώσεις υποβάλλονται από τρίτο πρόσωπο.

Τα παραπάνω δικαιολογητικά για όλους τους τύπους επιχειρήσεων δεν υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ., αλλά φυλάσσονται στην έδρα της επιχείρησης και επιδεικνύονται σε κάθε φορολογικό έλεγχο.

Βλέπε λεπτομέρειες πιο κάτω ειδικό κεφάλαιο περί Α.Ε.


5. Δικαιολογητικά για την ίδρυση Συνεταιρισμών Περιορισμένης Ευθύνης ( ΣΥΝ. Π.Ε. )

α. Ίδρυση ΣΥΝ. Π.Ε. 1. Να υπάρχει ή να εξευρεθεί ο χώρος εγκατάστασης της επιχείρησης 2. Να καταρτισθεί το καταστατικό του Συνεταιρισμού το οποίο θα πρέπει να υποβληθεί για έγκριση και καταχώρηση του στα Μητρώα Συνεταιρισμών του Ειρηνοδικείου της έδρας του. β. Εγγραφή στο ΕΒΕΠ Για την εγγραφή ΣΥΝ.ΠΕ στο ΕΒΕΠ πρέπει να προσκομισθούν τα κατωτέρω δικαιολογητικά: 1. Αίτηση που χορηγείται από το τμήμα μητρώου του ΕΒΕΠ 2. Φωτοτυπία του θεωρημένου από το Ειρηνοδικείο καταστατικού σύστασης 3. Φωτοτυπία του πρακτικού της Γ.Σ. με το οποίο εκλέγονται τα μέλη του Δ.Σ. και πρακτικό Δ.Σ. για τη συγκρότηση σε σώμα και την ανάθεση αρμοδιοτήτων εκπροσώπησης του Συνεταιρισμού. 4 Φωτοτυπία της Ειδικής Άδειας που απαιτείται για ορισμένες δραστηριότητες. Μετά την ολοκλήρωση της εγγραφής και την εκπλήρωση των οικονομικών υποχρεώσεων του Συνεταιρισμού , το ΕΒΕΠ εκδίδει βεβαίωση εγγραφής και καταβολής συνδρομών, η οποία είναι απαραίτητη για να υποβληθεί «δήλωση Έναρξης» στη Δ.Ο.Υ. και να θεωρηθούν τα φορολογικά βιβλία και στοιχεία.

6. Δικαιολογητικά για την ίδρυση Υποκαταστήματα ελληνικών επιχειρήσεων

α. Εγγραφή στο ΕΒΕΠ Για την εγγραφή υποκαταστημάτων ελληνικών επιχειρήσεων που έχουν την έδρα τους στην περιφέρεια άλλου Επιμελητηρίου και Υποκαταστήματα ή Εγκαταστάσεις στην περιφέρεια του ΕΒΕΠ, θα πρέπει εκτός των άλλων δικαιολογητικών που αναγράφονται ανωτέρω για κάθε νομική μορφή, να προσκομισθούν και: 1. Βεβαίωση μεταβολής της Δ.Ο.Υ. για την ίδρυση του υποκαταστήματος και επιπλέον. 2. Για τις ΑΕ και ΣΥΝ.Π.Ε. αντίγραφο του πρακτικού της Γ.Σ. ή Δ.Σ. με την απόφαση και την ίδρυση του υποκαταστήματος.


7. Δικαιολογητικά για την ίδρυση Υποκαταστήματα αλλοδαπών επιχειρήσεων (ΑΕ και ΕΠΕ)

α. Ίδρυση υποκαταστήματος αλλοδαπών επιχειρήσεων (ΑΕ και ΕΠΕ) Για να εγκατασταθούν στην Ελλάδα υποκαταστήματα αλλοδαπής κεφαλαιουχικής εταιρείας (ΑΕ και ΕΠΕ) θα πρέπει: 1. Να χορηγηθεί έγκριση εγκαταστάσεώς του υποκαταστήματος, από τη Δ/νση Εμπορίου της Νομαρχίας Πειραιώς η οποία θα πρέπει : α. Να καταχωρισθεί στα Μητρώα Α. Ε. της Νομαρχίας και β. Να δημοσιευθεί στο Φ.Ε.Κ (Φύλλο Εφημερίδος Κυβέρνησης), η ανακοίνωση της Νομαρχίας, για την έγκριση εγκατάστασης και για τον ορισμό του Πληρεξουσίου και αντικλήτου. β. Εγγραφή στο ΕΒΕΠ 1. ΑΙΤΗΣΗ που χορηγείται από το Τμήμα Μητρώου του ΕΒΕΠ. 2. Αντίγραφο της επίσημης μετάφρασης του Καταστατικού Σύστασης της εταιρείας στην αλλοδαπή και του ορισμού πληρεξουσίου και αντίκλητου στην Ελλάδα. 3. Το ΦΕΚ που δημοσιεύθηκε η έγκριση εγκατάστασης του υποκαταστήματος και ο ορισμός πληρεξουσίου και αντικλήτου ή (εάν δεν έχει εκδοθεί ακόμα) την Ανακοίνωση της Νομαρχίας που περιέχει τα ανωτέρω στοιχεία.

8. Δικαιολογητικά για μεταβολή εργασιών

Τα Φυσικά και Νομικά πρόσωπα για οποιαδήποτε μεταβολή των στοιχείων που δηλώνονται με την έναρξη εργασιών, υποχρεούνται να υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ εντός 30 ημερών από την πραγματοποίηση της μεταβολής, τα έντυπα «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Φυσικού προσώπου» Μ2 και «Δήλωση Έναρξης/Μεταβολής Εργασιών Μη Φυσικού Προσώπου» Μ3 αντίστοιχα. Αλλαγή έδρας επιχείρησης Στη περίπτωση αλλαγής έδρας της επιχείρησης η δήλωση μεταβολής μπορεί να υποβληθεί και ηλεκτρονικά ή με ΦΑΞ.


9. Προθεσμία υποβολής δήλωσης έναρξης ή διακοπής δραστηριότητας

Τα φυσικά πρόσωπα υποχρεούνται να υποβάλλουν πριν από την πραγματοποίηση οποιασδήποτε συναλλαγής δήλωση έναρξης εργασιών, ενώ τα νομικά πρόσωπα μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από τη νόμιμη σύστασή τους με την προϋπόθεση ότι δεν έχουν πραγματοποιήσει στο μεταξύ καμία συναλλαγή. Τα φυσικά πρόσωπα υποχρεούνται να υποβάλλουν εντός 10 ημερών από την οριστική παύση των εργασιών τους δήλωση διακοπής εργασιών Μ4 ενώ τα νομικά πρόσωπα και οι ενώσεις προσώπων εντός ενός (1) μηνός από τη νόμιμη λύση τους. Η πέραν των ανωτέρω προθεσμιών υποβολή δήλωσης έναρξης ή διακοπής εργασιών, θεωρείται εκπρόθεσμη και επιβάλλονται πρόστιμα από εκατόν δέκα επτά (117) έως χίλια εκατόν εβδομήντα (1.170) ευρώ όπως ορίζονται με τις διατάξεις της παρ. 3α του άρθρου 21 του ν. 2948/2001.

Σημειώνουμε ότι οι αλλοδαποί υπήκοοι χωρών εκτός Ε.Ε. πρέπει να προσκομίσουν στην Δ.Ο.Υ. την άδεια παραμονής και εργασίας τους τουλάχιστον ενός έτους.

10. Δικαιολογητικά που απαιτούνται

για τη διακοπή εργασιών λόγω θανάτου φυσικού προσώπου

• Ληξιαρχική πράξη θανάτου. • Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών. • Βεβαίωση περί μη δημοσίευσης διαθήκης ή αποδεικτικό δημοσίευσης

εφόσον υπάρχει διαθήκη και αντίγραφο αυτής.

Εφόσον η επιχείρηση συνεχίζεται από τους κληρονόμους απαιτούνται τα εξής δικαιολογητικά: • Ληξιαρχική πράξη θανάτου. • Πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών ή πράξη αποδοχής κληρονομιάς

εφόσον έχει γίνει. • Βεβαίωση περί μη δημοσίευσης διαθήκης. • Αποδεικτικό δημοσίευσης διαθήκης (εφόσον υπάρχει διαθήκη) και

αντίγραφο αυτής.

Τα παραπάνω δικαιολογητικά δεν υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. αλλά φυλάσσονται στην έδρα της επιχείρησης και επιδεικνύονται σε κάθε φορολογικό έλεγχο.


11. Στοιχεία ταυτότητας της επιχείρησης που πρέπει να αναγράφονται υποχρεωτικά στα εκδιδόμενα από την επιχείρηση

έντυπα και δικαιολογητικά των συναλλαγών 1. Επωνυμία

2. Αντικείμενο εργασιών (περιληπτικά)

3. Έδρα της επιχείρησης (πόλις, οδός, αριθμός)

4. Α.Φ.Μ.

5. Αρμόδια Δ.Ο.Υ.

Αν είναι υποκατάστημα πρέπει να αναγράφει και τα στοιχεία του κεντρικού.

Στις ατομικές ως επωνυμία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του φορέα.

Στις ομόρρυθμες το ονοματεπώνυμο του ενός τουλάχιστον εταίρου και τη λέξη «και ΣΙΑ» ή «και ΥΙΟΣ», αν ο άλλος εταίρος είναι υιός ή υιοί αν είναι δύο παιδιά του.

Αν είναι δύο ή περισσότεροι συνεταίροι μπορεί ως επωνυμία να γραφτούν και τα ονόματα των άλλων συνεταίρων. Εάν αποχωρήσει ο ένας συνεταίρος και περιλαμβάνεται το όνομα του στην επωνυμία με τη συναίνεση του μπορεί να συνεχίσει η εταιρεία με την ίδια επωνυμία. Επίσης η επωνυμία μπορεί να διατηρηθεί και αν μετατραπεί η ΟΕ ή ΕΕ σε άλλον τύπο εταιρείας π.χ. ΕΠΕ ή ΑΕ.

Στις ετερόρρυθμες εταιρείες ως επωνυμία αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του ομόρρυθμου εταίρου. Δεν επιτρέπεται στην επωνυμία να αναγράφεται το όνομα ετερόρρυθμου εταίρου.

Στις ΕΠΕ η επωνυμία σχηματίζεται με το όνομα ενός ή περισσοτέρων εταίρων, είτε προσδιορίζεται από το αντικείμενο της ασκούμενης υπ’ αυτής επιχείρησης. Απαραιτήτως δίπλα στην επωνυμία πρέπει να αναγράφονται οι λέξεις «Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης».

Αν είναι μονοπρόσωπη πρέπει να αναγράφεται και η λέξη ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ.

Επωνυμία ΑΕ

Η ΑΕ παίρνει την επωνυμία από το αντικείμενο εργασιών της π.χ. ΗΛΕΚΤΡΕΜΠΟΡΙΚΗ ΑΕ. Στην επωνυμία μπορεί να περιέχεται και το ονοματεπώνυμο του ιδρυτή ή άλλου προσώπου, ή επωνυμία κάποιας άλλης εταιρείας, υποχρεωτικά όμως ολογράφως οι λέξεις «ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ»


ΙΙΙ. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΙΔΡΥΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

1. Ο χώρος εγκατάστασης της επιχείρησης είναι απαραίτητο να είναι γνωστός και εξασφαλισμένος πριν από οποιαδήποτε άλλη ενέργεια. Προσκομίζονται δικαιολογητικά κυριότητας ή μίσθωσης ή δωρεάς παραχώρησης του ακινήτου όπου η έδρα της επιχείρησης.

2. Νομική μορφή • Για τα Φυσικά Πρόσωπα (Ατομικές επιχειρήσεις) δεν απαιτούνται

ιδιαίτερες νομικές διαδικασίες ίδρυσης. • Για τα Νομικά Πρόσωπα (Εταιρείες) απαιτούνται νομικές διαδικασίες και

ενέργειες όπως: Σύνταξη και κατάθεση του καταστατικού της εταιρείας στο Πρωτοδικείο οι Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε και στη Νομαρχία οι Α.Ε.

Οι Ε.Π.Ε. υποχρεούνται σε διαδικασίες δημοσιοποίησης του καταστατικού τους στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως .

Οι Α.Ε. υποχρεούνται να υποβάλλουν το καταστατικό τους στην κατά τόπους Νομαρχία (Διεύθυνση Εμπορίου και Ανωνύμων Εταιρειών). Από εκεί εκδίδεται απόφαση σύστασης και με αυτή άρχεται η λειτουργία τους. Γίνεται εγγραφή στα μητρώα Α.Ε, και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως περίληψη του καταστατικού.

3. Εγγραφή στο αρμόδιο επιμελητήριο (ν.2081/92). Τα συνήθη Επιμελητήρια όπου εγγράφονται οι ΜΜΕ, ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας και το μέγεθός τους, είναι τα κατά τόπους Βιοτεχνικά, Εμπορικά-Βιομηχανικά και Επαγγελματικά Επιμελητήρια.

• Κατ' αρχή στο Επιμελητήριο γίνεται αναγγελία έναρξης, προεγγραφή και εκδίδεται βεβαίωση δικαιώματος χρήσης επωνυμίας και κατοχύρωσης διακριτικού τίτλου της επιχείρησης.

• Το Επιμελητήριο ενημερώνει επίσης για απαραίτητες για την ίδρυση ενέργειες.

• Οριστική εγγραφή στο οικείο Επιμελητήριο γίνεται: για τις Ατομικές Επιχειρήσεις εντός 2 μηνών από την έναρξη των εργασιών (δήλωση έναρξης εργασιών στην Δ.Ο.Υ.) και για τα Νομικά Πρόσωπα εντός 2 μηνών από την σύστασή τους.


4. Εγγραφή σε ασφαλιστικό φορέα Στον ΑΣΦΑΛΙΣTΙΚΟ ΦΟΡΕΑ εγγράφονται, κατά κανόνα υποχρεωτικά (Ν2084/92), τα φυσικά πρόσωπα και οι εταίροι-μέλη των νομικών προσώπων άνω των 18 ετών, όταν η δραστηριότητα ασκείται σε πόλη άνω των 2.000 ατόμων (σε ορισμένες περιπτώσεις και σε μικρότερες). Οι φορείς των επιχειρήσεων εγγράφονται συνήθως στο κατά τόπους ενοποιημένο ταμείο ασφάλισης Ο.Α.Ε.Ε. (Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών). Πληροφορίες δίδονται από το τηλέφωνο 210-4128251 (Ο.Α.Ε.Ε. Πειραιά)

5. Οι περισσότερες επιχειρήσεις που θα ασκήσουν μεταποιητική δραστηριότητα υποχρεούνται σε έκδοση TΕΧΝΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΕΓΚΑTΑΣTΑΣΗΣ και στην συνέχεια TΕΧΝΙΚΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΛΕΙTΟΥΡΓΙΑΣ (βάσει του Π.Δ. 84/84 και του Ν. 2516/97). Οι Διευθύνσεις Βιομηχανίας των κατά τόπους Νομαρχιών είναι αρμόδιες για την πληροφόρηση των υπόχρεων ή μη κατηγοριών και για την έκδοση των αδειών. Η Άδεια Εγκατάστασης εκδίδεται για το χρονικό διάστημα που διαρκούν οι εργασίες εγκατάστασης της επιχείρησης (2-6 μήνες ή 2 χρόνια όταν υπάρχουν κτιριακά). Η Άδεια Λειτουργίας εκδίδεται μετά την ολοκλήρωση των εργασιών εγκατάστασης, αντικαθιστά την Άδεια Εγκατάστασης και η διάρκειά της είναι αορίστου χρόνου. Πληροφορίες δίδονται από τις κατά τόπους Νομαρχίες (Δ/νσεις Βιομηχανίας) για τα δικαιολογητικά που πρέπει να συνυποβληθούν με την αίτηση. Στα δικαιολογητικά περιλαμβάνονται μελέτες και άδειες που εκδίδονται από άλλες αρχές (όπως οικοδομικές, περιβαλλοντικών επιπτώσεων, χωροθέτησης) που απαιτείται χρόνος και επιπλέον ενέργειες για την έκδοσή τους.

6. Άδεια ασκήσεως επαγγέλματος ειδική άδεια λειτουργίας • Ορισμένες κατηγορίες επαγγελματιών υποχρεούνται να έχουν Άδεια

Ασκήσεως Επαγγέλματος προκειμένου να δραστηριοποιηθούν επαγγελματικά. Παραδείγματα τέτοιων κατηγοριών είναι:

Επαγγέλματα σχετικά με ηλεκτρικές συσκευές και εγκαταστάσεις, αυτοκίνητα, μοτοποδήλατα, αεροσκάφη.

Υδραυλικά, κλιματιστικά, ηλιακοί θερμοσίφωνες. Κουρείς-κομμωτές, οπτικά είδη, οδοντοτεχνίτες. Μηχανουργεία επισκευές μηχανών. Εγκαταστάσεις τηλεπικοινωνιακών κέντρων.


Επαγγέλματα τουριστικά, υπηρεσίες μεταφορών, περιπτώσεις λιανικού εμπορίου.

Άλλοι ελεύθεροι επαγγελματίες. • Ορισμένες επίσης επιχειρήσεις και επαγγελματικές δραστηριότητες

υποχρεούνται σε έκδοση Ειδικής Άδειας Λειτουργίας (ανεξάρτητα από την Τεχνική Άδεια Λειτουργίας της προηγούμενης παραγράφου). Τέτοιες επιχειρήσεις και δραστηριότητες είναι:

Με αντικείμενο σχετικό με τρόφιμα, ποτά, φάρμακα, χημικά, λιπάσματα, ιατρική (μηχανήματα κ.λπ.), οπτικά.

Με αντικείμενο σχετικό με τον άνθρωπο γενικότερα (κουρεία κ.λπ.), με όπλα, πυρομαχικά, εκρηκτικά, με τον τουρισμό.

Ορισμένες εμπορικές δραστηριότητες. Λοιπές.

Η πλειοψηφία των Αδειών Ασκήσεως Επαγγέλματος και των Ειδικών Αδειών Λειτουργίας εκδίδονται από τις αρμόδιες για την δραστηριότητα Δ/νσεις των κατά τόπους Νομαρχιών, όπως Δ/νσεις Βιομηχανίας, Υγιεινής, Μεταφορών κ.λ.π., καθώς και από άλλες αρχές όπως Αστυνομία (όπλα), ΕΟT (τουρισμός), Δ/νση Εμπορίου Υπουργείου Ανάπτυξης κ.λπ. Οι ίδιες αρχές ενημερώνουν για την υποχρέωση ή όχι της επιχείρησης σε έκδοση ειδικής άδειας, καθώς και για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. Ορισμένες σχετικές πληροφορίες δίδονται επίσης από τα Επιμελητήρια.

7. Δήλωση έναρξης επιτηδεύματος Αριθμός Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) θεώρηση βιβλίων και στοιχείων

• Κάθε υποψήφιος επιτηδευματίας υποβάλλει στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), κατ' αρχήν, το έντυπο Μ5 "Δήλωση υπό ίδρυση Επιχείρησης". Στην συνέχεια, αφού ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της ίδρυσης και πριν την έναρξη των εργασιών της επιχείρησης, υποβάλλεται η δήλωση διακοπής των εργασιών ίδρυσης. Συγχρόνως υποβάλλεται το έντυπο Μ2 "Δήλωση έναρξης/μεταβολής εργασιών Φυσικού Προσώπου" από τα Φυσικά Πρόσωπα ή το έντυπο Μ3 "Δήλωση έναρξης/μεταβολής εργασιών Μη Φυσικού Προσώπου" από τα Νομικά Πρόσωπα. Σειρά άλλων δηλώσεων και δικαιολογητικών απαιτείται να συνυποβληθούν με την Δήλωση έναρξης εργασιών, για τα οποία είναι αρμόδια να ενημερώσει η ΔΟΥ του τόπου όπου εδρεύει η επιχείρηση, όπως βεβαίωση εγγραφής σε ασφαλιστικό φορέα, βεβαίωση εγγραφής στο επιμελητήριο,


συμβόλαιο ιδιοκτησίας του ακινήτου ή μισθωτήριο. Ο φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίων (1% επί του κεφαλαίου των πάσης φύσεως εταιρειών καταβάλλεται μέσα σε 15 ημέρες από τη σύνταξη του οικείου κατά νόμο εγγράφου (καταστατικού) και πάντως πριν από τη δημοσίευση του εγγράφου όπου κατά νόμο προβλέπεται αυτή.

• Υποχρεωτικά εκδίδεται ΑΦΜ για κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που διενεργεί πράξεις φορολογικού ενδιαφέροντος στην Ελλάδα. Κατά κανόνα ΑΦΜ αποδίδεται ήδη στις υπό ίδρυση επιχειρήσεις από τα Γραφεία Μητρώου των κατά τόπους ΔΟΥ. Ο ίδιος ΑΦΜ ισχύει και μετά την Δήλωση έναρξης εργασιών και δεν αλλάζει ανεξάρτητα από μεταβολές στην νομική μορφή, στον ιδρυτή, στην επωνυμία κ.λπ. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η μετατροπή από εταιρική μορφή σε ατομική επιχείρηση και το αντίστροφο, οπότε εκδίδεται νέος ΑΦΜ. Η οικεία ΔΟΥ πληροφορεί για τις λεπτομέρειες και για τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.

• Οι επιχειρήσεις και επαγγελματίες υποχρεούνται να χρησιμοποιούν ορισμένα θεωρημένα Βιβλία και Στοιχεία, που ορίζονται από τον Κώδικα Φορολογικών Βιβλίων και Στοιχείων, ανάλογα με την νομική μορφή, το είδος της δραστηριότητας, την κατηγορία τήρησης Βιβλίων κ.λπ. Η θεώρηση γίνεται από την ΔΟΥ της έδρας της επιχείρησης. Οι Α.Ε. περιφέρειας Πειραιά υπάγονται στη ΦΑΕ Πειραιά (Νοταρά 38-40). Η οικεία ΔΟΥ ενημερώνει για την κατηγορία Βιβλίων, για τα είδη Βιβλίων και Στοιχείων που πρέπει να τηρούνται θεωρημένα και για τον χρόνο και τα δικαιολογητικά της θεώρησης.

8. Πρόσληψη προσωπικού • Ο εργοδότης υποχρεούται να καταθέσει Δήλωση και Κάρτα

Πρόσληψης, για κάθε εργαζόμενο που προσλαμβάνει, στο κατάστημα του Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ) του τόπου όπου εδρεύει η επιχείρηση.

• Στην συνέχεια ο εργοδότης υποβάλλει Κατάσταση προσωπικού και ωρών εργασίας στα κατά τόπους γραφεία της Επιθεώρησης Εργασίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος είναι υπήκοος χώρας-μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) συνυποβάλλεται και το έντυπο "Δήλωση Εργοδότη για πρόσληψη κοινοτικού εργαζόμενου". Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος είναι υπήκοος τρίτης χώρας απαιτούνται κατά περίπτωση


και άλλα δικαιολογητικά. Η πληροφόρηση στην περίπτωση αυτή είναι αρμοδιότητα του ΟΑΕΔ και της Δ/νσης Εργασίας των κατά τόπους Νομαρχιών.

• Τέλος ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να παρουσιαστεί (ως εργοδότης) και να δηλώσει τους εργαζόμενους στον ασφαλιστικό τους φορέα, που κατά κανόνα είναι το κατά τόπους Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ).

IV. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΘΕΩΡΗΣΗΣ ΒΙΒΛΙΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ

Έντυπα για θεώρηση Ποια βιβλία και στοιχεία τηρούνται κατά κατηγορία Βλέπε «Φορολογική Agenda 2009» σελίς 109. Για τις ΑΕ βλέπε πιο κάτω.

ΣΗΜΕΙΩΜΑ Κ.Β.Σ. Β1/ΤΑXIS (χρώματος ΛΑΔΙ). Ποια τα δικαιολογητικά θεώρησης; α) Ταυτότητα του επιτηδευματία ή του νόμιμου εκπροσώπου ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο δημόσιας αρχής το οποίο μπορεί να αναπληρώσει την ελληνική αστυνομική ταυτότητα σύμφωνα με την ισχύουσα ελληνική νομοθεσία για τις συναλλαγές, για εξακρίβωση στοιχείων. β) Βεβαίωση του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα περί καταβολής ή διακανονισμού των εισφορών που οφείλονται σ’ αυτόν (άρθρο 63 παρ. 1 του ν. 2084/92 – ΦΕΚ 165 Α’), η οποία δύναται να αναζητηθεί αυτεπάγγελτα σύμφωνα με την 1113683/1097/0006Γ’/23.11.2007 εγκύκλιο της Δ/νσης Οργάνωσης. Στην περίπτωση μη υπαγωγής σε υποχρεωτική ασφάλιση υποβάλλεται βεβαίωση απαλλαγής του αρμόδιου ασφαλιστικού φορέα. Σημειώνεται ότι από 1.1.2007 καταργήθηκαν τα ταμεία, ΤΕΒΕ, ΤΑΕ και ΤΣΑ και συστάθηκε ΝΠΔΔ με την επωνυμία «Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ). γ) Βεβαίωση του οικείου επιμελητηρίου περί καταβολής ή διακανονισμού των εισφορών που οφείλονται σ’ αυτό, όπου απαιτείται (άρθρο 4 παρ. 1 του ν. 2081/92 – ΦΕΚ 154 Α’). δ) Βεβαίωση του αρμόδιου φορέα ασφάλισης προσωπικού (Ι.Κ.Α. κ.λ.π.) όπου απαιτείται (ν.2084/1992), η οποία δύναται να αναζητηθεί αυτεπάγγελτα σύμφωνα με την 1113683/1097/0006Γ’/23.11.2007 εγκύκλιο της Δ/νσης Οργάνωσης, ή υπεύθυνη δήλωση τουΝ.1599/86, όπόυ δεν απαιτείται η προσκόμιση βεβαίωσης του Ι.Κ.Α. (ΠΟΛ.1160/2001).


ε) Βεβαίωση του άρθρου 41 παρ. 12 β’ του ν.2496/97 σχετικά με καταχώρηση στο μητρώο Υπ. Εμπορίου όταν συνάπτουν συμβάσεις από απόσταση (υποβάλλεται μια φορά κατά την πρώτη θεώρηση μετά την έναρξη). στ) Βεβαίωση του οικείου φορέα ιχθυοσκάλων ή του Δ/ντη της ιχθυόσκαλας (ΕΤΑΝΑΛ) για καταβολή των οφειλών προς την ιχθυόσκαλα, προκειμένου για επιχειρήσεις που ασχολούνται με την παραγωγή, αλίευση, εμπορία και διακίνηση αλιευτικού προϊόντος (ΚΥΑ 269051/ΦΕΚ 96 Β’/9.9.1998). ζ) Εξουσιοδότηση σε περίπτωση προσκόμισης από τρίτο πρόσωπο του σημειώματος θεώρησης (είτε συμπληρώνεται ο πίνακας «η» του εντύπου Β1 ή προσκομίζεται, αν πρόκειται για την πρώτη θεώρηση στοιχείων, πληρεξούσιο έγγραφο συμβολαιογραφικό).

Κώλυμα θεώρησης

1. Η ύπαρξη φορολογικών χρεών, καθώς και χρεών από οποιοδήποτε τέλος ή εισφορά που βεβαιώνεται (και εισπράττεται από τις Δ.Ο.Υ.), ανεξάρτητα από το ποιος είναι ο τελικός δικαιούχος, πάνω από 6.000 ευρώ χωρίς τις νόμιμες προσαυξήσεις (μόνο για τα στοιχεία).

2. Η μη υποβολή δηλώσεων απόδοσης οποιουδήποτε παρακρατούμενου ή επιρριπτόμενου φόρου, τέλος ή εισφοράς από οποιαδήποτε αιτία, ανεξάρτητα από τον τελικό δικαιούχο αυτών (π.χ. ΕΛΓΑ) καθώς και δηλώσεων φόρου εισοδήματος (μόνο για τα στοιχεία).

3. Η ύπαρξη μη φορολογικών χρεών βάσει άλλων διατάξεων (ασφαλιστικά κ.λ.π.) πάνω από 6.000 ευρώ (για τη θεώρηση βιβλίων και στοιχείων).

4. Η ύπαρξη χρεών σε επιμελητήρια ανεξαρτήτως ύψους ποσού (για τη θεώρηση βιβλίων και στοιχείων).

Ειδικά για την πρώτη θεώρηση στοιχείων απαιτείται:

- Για φυσικό πρόσωπο που προηγούμενα ασκούσε άλλη ατομική δραστηριότητα Βεβαίωση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ότι δεν υφίστανται τα υπ’ αριθμ. 1 – 2 κωλύματα θεώρησης από την προηγούμενη ατομική δραστηριότητα. - Για νομικό πρόσωπο (ομόρρυθμες, ετερόρρυθμες και περιορισμένης ευθύνης εταιρείες, κοινοπραξίες, κοινωνίες και αστικές εταιρείες) Βεβαίωση από την αρμόδια Δ.Ο.Υ. ότι τα συμμετέχοντα μέλη φυσικά ή νομικά πρόσωπα δεν έχουν τα υπ’ αριθμ. 1 – 2 κωλύματα θεώρησης από άσκηση της ατομικής τους δραστηριότητας ή αντίστοιχα τα νομικά πρόσωπα από την άσκηση της δραστηριότητας τους ως μη μέλη νομικού προσώπου.


Υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής και επιμελητηριακής ενημερότητας κατά τη θεώρηση Βιβλίων και Στοιχείων από τις κοινοπραξίες και τους συνεταιρισμούς (κερδοσκοπικούς)

α) Κοινοπραξίες: Για τα μέλη αυτών απαιτείται βεβαίωση από το επιμελητήριο και βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας από τον οικείο ασφαλιστικό φορέα. Όταν τα μέλη των κοινοπραξιών είναι νομικά πρόσωπα, απαιτείται βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας για τα μέλη αυτών ως φυσικά πρόσωπα. β) Συνεταιρισμοί: Απαιτείται βεβαίωση από το Επιμελητήριο και βεβαίωση από το ΙΚΑ για το προσωπικό του απασχολούν. Για τους γεωργικούς συνεταιρισμούς απαιτείται από το ΙΚΑ για το προσωπικό που απασχολούν και βεβαίωση από το Ταμείο Σύνταξης και Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Γεωργικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων. Οι πρωτοβάθμιες Α.Σ.Ο. δεν υποχρεούνται να εγγράφονται στα Εμπορικά Επιμελητήρια της Περιφέρειάς τους (Ν.2810/9.3.2000 – ΦΕΚ 61 Α/2000).


V. ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ (ΕΠΕ)

Κυριότερες διατάξεις του ν. 3190/1955

"Περί Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης"

Άρθρο 1 - Έννοια 1. Επί της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης διά τας εταιρικάς υποχρεώσεις ευθύνεται μόνον η εταιρεία δια της περιουσίας αυτής . 2. Τα εταιρικά μερίδια δεν δύνανται να παρασταθώσι διά μετοχών.

Άρθρο 2 - Επωνυμία 1. Η επωνυμία της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης σχηματίζεται είτε εκ του ονόματος ενός ή περισσοτέρων εταίρων είτε προσδιορίζεται εκ του αντικειμένου της ασκουμένης υπ’ αυτής επιχειρήσεως. 2. Εν τη επωνυμία της εταιρείας δέον να περιέχονται κατά πάσαν περίπτωσιν ολογράφως αι λέξεις “Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης”.

Άρθρο 3 - Αντικείμενον 1. Η Εταιρεία περιορισμένης ευθύνης είναι εμπορική και αν ο σκοπός αυτής δεν είναι εμπορική επιχείρησις. 2. Απαγορεύεται εις τας εταιρείας περιορισμένης ευθύνης η άσκησις επιχειρήσεων δι’ ας έχει ορισθή υπό του νόμου έτερος αποκλειστικώς εταιρικός τύπος.

Άρθρο 4 - Εταιρικόν κεφάλαιον

1. Το κεφάλαιο της εταιρείας δεν δύναται να είναι κατώτερο των τεσσάρων χιλιάδων πεντακοσίων (4.500) ευρώ ολοσχερώς καταβεβλημένο κατά την κατάρτιση της εταιρικής σύμβασης. Το ήμισυ τουλάχιστον του ποσού αυτού πρέπει να είναι καταβεβλημένο σε μετρητά. Σε περίπτωση κατά την οποία, το πιο πάνω κατώτατο όριο δεν επαρκεί για τη συνδρομή των προϋποθέσεων της παραγράφου 2, τούτο αυξάνεται κατά το αναγκαίο ποσό. Οι διατάξεις του δευτέρου εδαφίου εξακολουθούν να ισχύουν και μετά την αύξηση του κεφαλαίου των υφισταμένων εταιρειών.

2. Η μερίς συμμετοχής του εταίρου δεν δύναται να ορισθή κατωτέρα των τριάντα (30) ευρώ ή πολλαπλασίου του ποσού τούτου. Έκαστος εταίρος μετέχει της εταιρείας μόνον δια μιας μερίδος συμμετοχής και διά πλειόνων δε εταιρικών μεριδίων αποτελούντων την μερίδα συμμετοχής του, αν η εισφορά


αυτού είναι πολλαπλασία του κατά το καταστατικόν ελαχίστου ποσού μερίδος συμμετοχής.

3. Επί εισφορών εις είδος εάν η αποτίμησις της εισφοράς είναι κατωτέρα των τριάντα (30) ευρώ ή πολλαπλάσιου αυτών συμπληρούται διά μετρητών μέχρι των ποσών τούτων.

4. Το εν παρ.1 του παρόντος άρθρου δύναται να αυξάνηται και να μειούται διά διατάγματος μετά γνώμην της Επιτροπής του άρθρου 4 του νόμου 2190, ως ούτος ετροποποιήθη και συνεπληρώθη μεταγενεστέρως. Εν περιπτώσει αυξήσεως ή μειώσεως του ποσού τούτου αυξάνονται ή μειούνται αναλόγως και τα εν παρ. 2 και 3 του παρόντος άρθρου ποσά.

5. Σε κάθε έντυπο της Εταιρείας, πρέπει απαραίτητα να αναφέρονται, η επωνυμία της το εταιρικό κεφάλαιο το Μητρώο Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης όπου έχει καταχωρηθεί η Εταιρεία, ο αριθμός μητρώου της Εταιρείας, καθώς και η έδρα της.

Άρθρο 5 - Εισφοραί εις είδος

1. Υπό την επιφύλαξιν της παρ. 1 του άρθρου 4 αντικείμενον της εταιρικής εισφοράς δύναται να είναι και είδος, εφόσον όμως το εισφερόμενον αποτελεί περιουσιακόν αγαθόν δεκτικόν εμφανίσεως εν τω ισολογισμώ.

2. Η αποτίμησις της αξίας των εις είδος εισφορών κατά την σύστασιν της εταιρείας, ως και κατά πάσαν αύξησιν του κεφαλαίου αυτής γίνεται κατά τας διατάξεις του νόμου 2190 «περί Ανωνύμων Εταιρειών» ως ούτος ετεροποποιήθη μεταγενεστέρως, αναλόγως εφαρμοζομένας.

3. Η διάταξις της προηγουμένης παραγράφου εφαρμόζεται και προκειμένου περί κτήσεως υπό της εταιρείας, επί σκοπώ παγίας εκμεταλλεύσεως, ακινήτων ή άλλων αντικειμένων, εφόσον οι μεταβιβάζοντες είναι εταίροι ή διαχειρισταί ή συγγενείς αυτών μέχρι και του δευτέρου βαθμού. Εν περιπτώσει μη τηρήσεως της διατάξεως ταύτης η σύμβασις είναι ως προς την εταιρείαν άκυρος.


ΣΥΣΤΑΣΗ ΕΠΕ

Άρθρο 6 - Περιεχόμενον εταιρικής συμβάσεως

1. Η εταιρική σύμβασις καταρτίζεται μόνον διά συμβολαιογραφικού εγγράφου.

2. Το εταιρικόν έγγραφον δέον να περιέχη α) το όνομα, το επώνυμον και το επάγγελμα των εταίρων, την κατοικίαν και την ιθαγένειαν αυτών, β) την εταιρικήν επωνυμίαν, γ) την έδραν της εταιρείας και τον σκοπόν αυτής. Ως έδρα δέον να ορίζηται εις Δήμος ή μία Κοινότης της Ελληνικής Επικρατείας, δ) την ιδιότητα της εταιρείας ως περιωρισμένης ευθύνης, ε) το κεφάλαιον της εταιρείας, την μερίδα συμμετοχής και τα τυχόν πλείονα εταιρικά μερίδια εκάστου εταίρου, ως και βεβαίωσιν των ιδρυτών περί καταβολής του κεφαλαίου, στ) το αντικείμενον των εις είδος εισφορών, την αποτίμησιν αυτών και το όνομα του εισφέροντος εταίρου, ως και το σύνολον της αξίας των εις είδος εισφορών, ζ) την διάρκειαν της εταιρείας.

3. Συμφωνίαι μεταξύ των εταίρων περί συμπληρωματικών εισφορών περί άλλων παρεπομένων παροχών αυτών μη αποτελουσών εισφοράς εις χρήμα ή εις είδος κατά το άρθρο 5 παρ. 1 του παρόντος νόμου, περί απαγορεύσεως εις τους εταίρους του ανταγωνισμού, περί απαγορεύσεως της μεταβιβάσεως ή της μεταβιβάσεως υπό ορισμένας προϋποθέσεις του εταιρικού μεριδίου, περί εξόδων των εταίρων, περί λύσεως της εταιρείας διά λόγον μη προβλεπόμενον υπό του νόμου, είναι ισχυραί εφόσον περιελήφθησαν εις το συστατικόν της εταιρείας έγγραφον. Δύναται επίσης να περιληφθώσιν εις το καταστατικόν διατάξεις περί ελέγχου της διαχειρίσεως.

Άρθρο 8 - Δημοσιότητα

1. Αντίγραφο της εταιρικής σύμβασης κατατίθεται με επιμέλεια κάθε εταίρου ή διαχειριστή και υποχρεωτικά από το Συμβολαιογράφο, μέσα σε ένα μήνα από την κατάρτισή της, στη Γραμματεία του Πρωτοδικείου της έδρας της Εταιρείας. Ο Γραμματέας καταχωρίζει την εταιρική σύμβαση στο Μητρώο Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης.


Άρθρο 43α - Μονοπρόσωπη εταιρία περιορισμένης ευθύνης

1. Η εταιρία περιορισμένης ευθύνης μπορεί να συσταθεί από ένα πρόσωπο ή να καταστεί μονοπρόσωπη, οπότε στην επωνυμία της συμπεριλαμβάνεται ολογράφως οι λέξεις «ΜΟΝΟΠΡΟΣΩΠΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ».

2. Φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν μπορεί, με ποινή ακυρότητας, να είναι μοναδικός εταίρος σε περισσότερες από μία εταιρίες περιορισμένης ευθύνης. Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης δεν μπορεί, με ποινή ακυρότητας, να έχει ως μοναδικό εταίρο μονοπρόσωπη εταιρία περιορισμένης ευθύνης.

3. Οι εξουσίες της συνέλευσης των εταίρων ασκούνται από τον μοναδικό εταίρο. Οι αποφάσεις του μοναδικού εταίρου, που λαμβάνονται κατά τον τρόπο αυτό, καταγράφονται σε πρακτικό προσυπογραφόμενο αυθημερόν από παριστάμενο συμβολαιογράφο της έδρας της εταιρίας.

4. Οι συμβάσεις, που συνάπτονται μεταξύ του μοναδικού εταίρου και της εταιρίας την οποία εκπροσωπεί, εγγράφονται σε πρακτικά ή καταρτίζονται γραπτώς. Η διάταξη του προηγούμενου εδαφίου δεν εφαρμόζεται στις τρέχουσες πράξεις που συνάπτονται υπό κανονικές συνθήκες.

5. Κατά τα λοιπά στη μονοπρόσωπη εταιρία περιορισμένης ευθύνης εφαρμόζονται οι λοιπές διατάξεις του παρόντος νόμου.

6. Καταργούνται οι διατάξεις των παραγράφων 1, εδάφιο ε και 2 του άρθρου 44 του παρόντος νόμου. Οι παράγραφοι 3 και 4 του ίδιου άρθρου λαμβάνουν τον αριθμό 2 και 3 αντίστοιχα.

3β. Έξοδα για σύσταση Εταιρείας Περιορισμένης Ευθύνης με κεφάλαιο 4.500 ευρώ

Έγκριση επωνυμίας από το επιμελητήριο 75 € Οριστική εγγραφή στο Επιμελητήριο 140-200 € Αμοιβή συμβολαιογράφου για υπογραφή καταστατικού 500-600 € Ταμείο Νομικών, Προνοίας, Πρωτοδικείο για θεώρηση 15-20 € ΦΣΚ 1% επί του κεφαλαίου 45 € ΤΑΠΕΤ για δημοσίευση σύστασης 275 € Αγορά σφραγίδων, βιβλίων και στοιχείων για θεώρηση 100 € Αμοιβή δικηγόρου για σύνταξη καταστατικού 600-1000 € ΣΥΝΟΛΟ 1750-2135 €*


* Το συνολικό ποσό μπορεί να διαφέρει ανάλογα με το Επιμελητήριο και την αμοιβή του δικηγόρου. Επίσης πρέπει να υπολογισθούν και διάφορα άλλα έξοδα αντιγράφων, χαρτοσήμων, διαφόρων μικροεξόδων κ.λπ.

VI. ΑΝΩΝΥΜΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ

Σύνοψη βασικών στοιχείων για ίδρυση και λειτουργία ΑΕ

Α. Διαδικασία Ίδρυσης Α.Ε. (Συνοπτικά)

1. Συμβολαιογραφικό έγγραφο σύστασης Α.Ε. 2. Παράσταση Δικηγόρου από Δικηγορικό Σύλλογο (Δ.Σ.) 3. Ο συμβολαιογράφος χρειάζεται: α) Επικυρωμένο αντίγραφο σύμβασης από ΔΣ.

β) Αν οι εταιρίες μέτοχοι έχουν ακίνητα στην κυριότητά τους τότε χρειάζεται και αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας. (Ισχύει μόνο για ελληνικές ΑΕ)

4. Στο καταστατικό απαραίτητα στοιχεία: Επωνυμία, έδρα, σκοπός, διάρκεια, μετοχικό κεφάλαιο και τρόπος καταβολής του, μετοχές, ΔΣ και θητεία αυτού, εταιρική χρήση, πρώτο ΔΣ και ελεγκτές, εξουσιοδότηση για τη δημοσίευση του καταστατικού. Με την υπογραφή του καταστατικού χρειαζόμαστε έξι (6) αντίγραφα. Στη συνέχεια 5. Επιμελητήριο: Καταχώρηση επωνυμίας και εγγραφή

6. Δ.Ο.Υ.: Πληρωμή φόρου συγκέντρωσης κεφαλαίου (1%) εντός 15

ημερών από της υπογραφής.

7. Νομαρχία:

α) Υποβολή καταστατικού για τυπική έγκριση (αυθημερόν).

β) Διπλότυπο είσπραξης Δ.Ο.Υ. για καταχώρηση περίληψης στο ΦΕΚ.

γ) Τριπλότυπο είσπραξης ΤΑΠΕΤ.

δ) Ανακοίνωση περίληψης δημοσίευσης.

8. Για Α.Φ.Μ. χρειάζονται εκτός των άλλων:

α) αντίγραφο καταστατικού

β) απόφαση άδειας σύστασης από τη Νομαρχία

γ) δήλωση έναρξης (έντυπο ΦΠΑ)

δ) βεβαίωση δήλωσης έναρξης νέου επιτηδευματία

ε) μισθωτήριο συμβόλαιο ή αντίγραφο τίτλου ιδιοκτησίας


9. Για θεώρηση βιβλίων και στοιχείων στον ΚΒΣ χρειάζεται επιπλέον:

α) Βεβαίωση από Επιμελητήριο

β) Βεβαίωση από ασφαλιστικά ταμεία για ασφάλιση μελών Δ.Σ.

10. Τα προς θεώρηση βιβλία είναι:

- Βιβλία απογραφών και ισολογισμών

- Πρακτικά ΔΣ και ΓΣ

- Ενιαίο Μηχανογραφημένο Έντυπο για τα υπόλοιπα απαραίτητα βιβλία

και στοιχεία.

Τροποποιήσεις που έγιναν στον ν.2190/20 με τον ν.3604/2007

1. Η Α.Ε. μπορεί να είναι και μονοπρόσωπη, υπόκειται στις διατυπώσεις του άρθρου 7β.

2. Η ΑΕ αποκτά νομική υπόσταση με την καταχώρηση στο μητρώο ΑΕ της ιδρυτικής πράξης με το καταστατικό μαζί με τη διοικητική απόφαση έγκρισης του καταστατικού της όπου απαιτείται.

3. Η αρμόδια υπηρεσία Νομαρχίας υποχρεούται να εγκρίνει με απόφαση της την σύσταση ΑΕ και το καταστατικό εφόσον είναι σύννομο.

Β. Περιεχόμενα καταστατικού Α.Ε.

Για τη σύσταση ΑΕ απαιτείται απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, για παροχή άδειας λειτουργίας ΑΕ, καθώς και την έγκριση του καταστατικού της (άρθρο 4 Ν. 2190/20). Επομένως πρώτη κίνηση των ιδρυτών ΑΕ είναι η σύνταξη και υποβολή στο Υπουργείο Ανάπτυξης του καταστατικού και αίτηση για χορήγηση άδειας σύστασης ΑΕ. Το καταστατικό καταρτίζεται με δημόσιο έγγραφο (συμβολαιογραφική πράξη) και το περιεχόμενό του αναφέρεται στο άρθρο 2 του Ν. 2190/20. Στο καταστατικό δεν επιβάλλεται να καταχωρείται το κείμενο των διατάξεων του Ν.2190/20. Το καταστατικό τροποποιείται ή κωδικοποιείται με απόφαση του Δ.Σ. που εγκρίνεται τυπικά από τον Υπουργό Ανάπτυξης. Για την τροποποίηση ή κωδικοποίηση του καταστατικού δεν απαιτείται Δημόσιο Έγγραφο (συμβολαιογραφικό). Η ΑΕ κηρύσσεται άκυρη με δικαστική απόφαση, μόνο αν έχει ελαττώματα το καταστατικό (άρθρο 4α). Ήτοι: α) Δεν περιέχεται η επωνυμία και ο σκοπός της εταιρείας,


β) δεν περιέχεται το ύψος του εταιρικού κεφαλαίου και ο τρόπος καταβολής του, γ) δεν χορηγηθεί άδεια ή δεν εγκριθεί το καταστατικό από τον Υπουργό Ανάπτυξης, δ) το κεφάλαιο είναι κάτω των 60.000 ευρώ ε) όλοι οι ιδρυτές όταν υπογράφηκε η εταιρική σύμβαση δεν είχαν ικανότητα για κοινοπραξία. Οι αποφάσεις της Διοίκησης (Υπ. Ανάπτυξης) για έγκριση τροποποίησης ή κωδικοποίησης καταστατικού ΑΕ, καθώς και ολόκληρο το κείμενο του καταστατικού μαζί με τις τροποποιήσεις που έγιναν υποβάλλονται σε δημοσιότητα. Ήτοι: καταχωρούνται στο μητρώο ΑΕ του Υπ. Ανάπτυξης και δημοσιεύονται στο ΦΕΚ (Τεύχος Γ΄), με την φροντίδα της Διοίκησης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα περιεχόμενα του καταστατικού βλέπε Άρθρο 2 ν.2190/20 στον α΄ τόμο “ΑΕ και ΕΠΕ” του ΧΦΟ Αγαπητού Σ. Κράτση.

Εταιρικό κεφάλαιο α) Κατώτερο κεφάλαιο 60.000 ευρώ ολοσχερώς καταβεβλημένο (άρθρο 8 παρ. 2). β) Το μετοχικό κεφάλαιο αποτελείται από μετρητά και από στοιχεία ενεργητικού που μπορούν να τύχουν χρηματικής αποτίμησης. Τα στοιχεία αυτά δεν μπορεί να είναι αποτίμηση από ανάλογες υποχρεώσεις εκτέλεσης έργων.


Γ) Προϋποθέσεις για υπαγωγή στα κίνητρα συγχώνευσης ή μετατροπής σε Α.Ε. Για το Ν.Δ.1297/1972: Για το Ν.Δ.2166/1993:

Η από τη συγχώνευση ή μετατροπή προερχόμενη Α.Ε. θα πρέπει να έχει καταβεβλημένο κεφάλαιο όχι κατώτερο των 300.000 ευρώ (ή 146.735 ευρώ αν πρόκειται για ΕΠΕ).

Και εδώ ισχύει το ύψος του κεφαλαίου (300.000 ευρώ όταν η νέα εταιρεία είναι Α.Ε. και 146.735 ευρώ αν πρόκειται για ΕΠΕ).

Τα περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις των εταιρειών που μετασχηματίζονται πρέπει να αποτιμηθούν από την επιτροπή του άρθρου 9 του ν.2190/20 ή με επιλογή δύο ορκωτών ελεγκτών – λογιστών ή κατά περίπτωση δύο εκτιμητών από το Σώμα Ορκωτών Εκτιμητών.

Σε αντίθεση με το Ν.Δ.1297/1972 εδώ οι μετασχηματιζόμενες επιχειρήσεις πρέπει να τηρούν βιβλία Γ΄ κατηγορίας του ΚΒΣ και να έχουν καταρτίσει ένα τουλάχιστο ισολογισμό για δωδεκάμηνη υπερδωδεκάμηνη χρήση.

Οι μετοχές της νέας εταιρείας που θα εκδοθούν πρέπει να είναι ονομαστικές για την αξία του εισφερομένου κεφαλαίου.

Το 75% των μετοχών δεν μεταβιβάζεται για μια πενταετία. Αυτό δεν ισχύει όταν συγχωνεύονται δύο Α.Ε.

Εισφορές εις είδος

Η εξακρίβωση της αξίας των εισφορών εις είδος γίνεται από τριμελή επιτροπή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 ή από ορκωτούς ελεγκτές.

Έλεγχος ΑΕ Οι Α.Ε. ελέγχονται από το Σώμα Ορκωτών Ελεγκτών λογιστών αν στην προηγούμενη διετία υπερβαίνουν τα δύο τουλάχιστον από τα τρία παρακάτω κριτήρια: α) Σύνολο ενεργητικού 2.500.000. β) Καθαρός κύκλος εργασιών 5.000.000. γ) Μέσος όρος προσωπικού 50 άτομα. Διαφορετικά ελέγχεται από οικονομολόγους μέλη Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.

Τα ανωτέρω ισχύουν και για τις ΕΠΕ.


Δ) Τιμοκατάλογος τελών δημοσίευσης για το έτος 2009

ΑΝΩΝΥΜΕΣ ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ KAE 2531

KAE 3512

Σύσταση εταιρείας, Κωδικοποίηση Καταστατικού, Ισολογισμός κάθε χρήσης, πίνακας επενδύσεων, Συνοπτική μηνιαία κατάσταση Τραπεζών, Άδεια επέκτασης εργασιών Ασφαλιστικής Εταιρείας

470 € 23,50 €

Ανακοίνωση για κάθε στοιχείο, του οποίου η δημοσιότητα επιβάλλεται από το Νόµο, καθώς και η τροποποίηση καταστατικού

250 € 12,50 €

ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΗΣ ΕΥΘΥΝΗΣ, ΣΥΝΠ.Ε., ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΟΜΙΛΩΝ ΟΙΚΟΝOMIKOY ΣΚΟΠΟΥ, ΑΛΛΗΛΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΝ/ΣΜΟΙ & ΤΑΜΕΙΑ, ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ

KAE 2531

KAE 3512

Σύσταση Εταιρείας, Ισολογισμός κάθε χρήσης, Έκθεση εκτίµησης περιουσιακών στοιχείων και απόφαση έγκρισης.

250 € 12,50 €

Τροποποίηση Καταστατικού (για κάθε συμβολαιογραφική πράξη), ανακοίνωση µε συμβολαιογραφική πράξη, µε απόφαση Γ.Σ., πρόσκληση Γ.Σ., διάλυση, διόρθωση σφάλματος, κωδικοποίηση, τροποποίηση και κωδικοποίηση µε µία συμβολαιογραφική πράξη.

130 € 6,50 €

ΔΙΚΑΣΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ KAE 2531

KAE 3512

Απώλεια τίτλων 90 € 4,50 € Περίληψη δικαστικής πράξης για παρακατάθεση αποζηµίωσης (ΤΕΥΧΟΣ Α.Α.Π.)

75 € 3,75 €

Διόρθωση σφάλματος (όταν ευθύνεται ο καταθέτης της πράξης) 30 € 1,50 €

Ε) Άλλες πληροφορίες για τη σύσταση Α.Ε.

1. Για συμμετοχή ανηλίκου σε ίδρυση Α.Ε. απαιτείται προηγούμενη δικαστική άδεια. Σε καμιά περίπτωση δεν επιτρέπεται συμμετοχή ανηλίκου στο Δ.Σ. της Α.Ε.

2. Προσωρινά βιβλία. Σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 2 Κ.Β.Σ., για τα έξοδα πρώτης εγκαταστάσεως, αγοράς και λοιπές συναλλαγές για τη σύσταση του Ν.Π. ή την έναρξη λειτουργίας τηρούνται προσωρινά βιβλία από τον ιδρυτή, θεωρημένα από την Δ.Ο.Υ. της κατοικίας ή της έδρας του με μνεία της υπό σύσταση Α.Ε. Αμέσως μετά τη σύσταση της Α.Ε. μεταφέρονται στα οριστικά βιβλία συγκεντρωτικά ή αναλυτικά.


ΣΤ) Τήρηση βιβλίων και στοιχείων και έλεγχος Α.Ε. & Ε.Π.Ε. Περ ι ε χ ό μ ε ν α

1. Τηρούμενα βιβλία και στοιχεία 2. Ειδικά βιβλία και στοιχεία 3. Βιβλίο Μητρώου περιουσιακών στοιχείων 4. Ποιες Α.Ε. και Ε.Π.Ε. ελέγχονται υποχρεωτικά από Ορκωτούς ελεγκτές

1. Τηρούμενα βιβλία και στοιχεία από Α.Ε., ΕΠΕ Βιβλία τρίτης κατηγορίας (Άρθρο 7 Κ.Β.Σ.)

Οι Α.Ε. και Ε.Π.Ε. υποχρεούνται στην τήρηση βιβλίων Γ' κατηγορίας (άρθρο 4 παρ. 2 Κ.Β.Σ.)

Τήρηση λογιστικών βιβλίων με οποιοδήποτε σύστημα Ο επιτηδευματίας της τρίτης κατηγορίας, για την άσκηση του επαγγέλματός του, τηρεί λογιστικά βιβλία κατά τη διπλογραφική μέθοδο με οποιοδήποτε λο-γιστικό σύστημα, σύμφωνα με τις γενικά παραδεκτές αρχές της λογιστικής.

Υποχρεωτική εφαρμογή ΕΓΛΣ Ο επιτηδευματίας της τρίτης κατηγορίας βιβλίων εφαρμόζει υποχρεωτικά το Ελληνικό Γενικό Λογιστικό Σχέδιο (π.δ.1123/1980, ΦΕΚ 283Α), μόνο ως προς τη δομή, την ονοματολογία και το περιεχόμενο των πρωτοβάθμιων, δευτεροβάθμιων και των υπογραμμισμένων τριτοβάθμιων λογαριασμών, με εξαίρεση τους λογαριασμούς της ομάδας 9, οι οποίοι δεν τηρούνται. H ανάπτυξη των δευτεροβάθμιων λογαριασμών, σε μη θεσμοθετημένους από τις διατάξεις του Γενικού Λογιστικού Σχεδίου τριτοβάθμιους λογαριασμούς, καθώς και η ανάπτυξη των τριτοβάθμιων λογαριασμών σε επίπεδο τεταρτοβάθμιων, γίνεται σύμφωνα με τις αρχές της λογιστικής και τις ανάγκες του επιτηδευματία. Διατάξεις που επιβάλλουν την τήρηση κλαδικών λογιστικών σχεδίων κατισχύουν των διατάξεων των προηγούμενων εδαφίων.

Τρόπος τήρησης λογαριασμών καθολικών Από τους λογαριασμούς του γενικού και των αναλυτικών καθολικών πρέπει να προκύπτουν συγκεντρωτικά και αναλυτικά στοιχεία των καταχωρήσεων, ώστε να είναι ευχερής η πληροφόρηση ή η επαλήθευση από το φορολογικό έλεγχο, για τις ανάγκες όλων των φορολογικών αντικειμένων.

Συγκεντρωτική καταχώριση εσόδων - εξόδων Η παράγραφος 4 του άρθρου 5, καθώς και το πρώτο και δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρθρου 6 έχουν ανάλογη εφαρμογή και επί τήρησης βιβλίων Γ' κατηγορίας.(Τα ποσά των εξόδων μέχρι 150 ευρώ και ο Φ.Π.Α. που


αντιστοιχεί σ' αυτά μπορεί να καταχωρούνται καθημερινά στις στήλες τους συγκεντρωτικά με ένα ποσό με αναγραφή και του πλήθους των δικαιολογητικών).

Βιβλίο αποθήκης, παραγωγής - κοστολογίου, τεχνικών προδιαγραφών με τις προϋποθέσεις του άρθρου 8 ΚΒΣ. Στο βιβλίο απογραφών και ισολογισμού καταχωρούνται εκτός των απογραφών, ο Ισολογισμός, ο λογαριασμός Αποτελέσματα Χρήσεως, ο πίνακας Διάθεσης Αποτελεσμάτων και ο λογαριασμός Γενικής Εκμετάλλευσης

Υποχρέωση επιτηδευματιών που τηρούν τα βιβλία τους σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα Ο επιτηδευματίας που τηρεί τα βιβλία του σύμφωνα με τους κανόνες των Δ.Λ.Π. υποχρεούται: Α. Να συντάσσει Πίνακα Συμφωνίας Λογιστικής - Φορολογικής Βάσης (Π.Σ.Λ.Φ.Β.). Στον πίνακα αυτόν καταχωρούνται σε χωριστές στήλες για κάθε πρωτοβάθμιο διαφοροποιημένο λογαριασμό σε χρέωση ή πίστωση: α) Η αξία όπως προκύπτει από τα τηρούμενα βιβλία (Λογιστική βάση). β) Η αξία όπως προσδιορίζεται με βάση τους κανόνες της φορολογικής νομοθεσίας (Φορολογική βάση). γ) Η διαφορά μεταξύ Λογιστικής και Φορολογικής βάσης. Β. Να τηρεί ιδιαίτερο Φορολογικό Μητρώο Πάγιων Περιουσιακών Στοιχείων, το οποίο μπορεί να είναι ενσωματωμένο στο κύριο Μητρώο Πάγιων Περιουσιακών Στοιχείων της εταιρείας και χρησιμοποιείται ως βάση του ποσοτικού προσδιορισμού των αναγκαίων καταχωρήσεων στον Π.Σ.Λ.Φ.Β. και στον Πίνακα Φορολογικών Αποτελεσμάτων, στο βαθμό που, κατά την εφαρμογή των Δ.Λ.Π., προκύπτουν διαφορές στην αποτίμηση πάγιων περιουσιακών στοιχείων είτε λόγω της διαφοροποίησης της προ των αποσβέσεων αξίας τους είτε λόγω της διαφοροποίησης των συσσωρευμένων αποσβέσεων. Γ. Να συντάσσει Πίνακες Φορολογικών Αποτελεσμάτων Χρήσης, Σχηματισμού Φορολογικών Αποθεματικών και Ανακεφαλαιωτικό Πίνακα Φορολογικών Αποθεματικών, των οποίων τα δεδομένα προκύπτουν από λογαριασμούς που τηρούνται με τη διπλογραφική μέθοδο.


2. Ειδικά βιβλία και στοιχεία σε παραγωγικές επενδύσεις

Πρόσθετα βιβλία - Άρθρο 10 παρ. 3 Βιβλία α) Βιβλίο επενδύσεων κατά τον αναπτυξιακό νόμο (εξωλογιστικά) με λογαριασμούς για κάθε πάγιο στοιχείο και συγκεντρωτικά για όλα τα πάγια. β) Αναλυτικοί λογαριασμού κατά τον αναπτυξιακό νόμο για τις αφορολόγητες εκπτώσεις ή τα αποθεματικά. γ) Στο βιβλίο απογραφών ανάλυση κατά τον αναπτυξιακό νόμο, για τις επενδύσεις τις εκπτώσεις και τα αποθεματικά.

Ειδικά βιβλία για ΑΕ και ΕΠΕ Οι ανώνυμες εταιρείες τηρούν βιβλίο πρακτικών γενικών συνελεύσεων των μετόχων, βιβλίο πρακτικών του διοικητικού συμβουλίου και βιβλίο μετόχων. Οι εταιρείες περιορισμένης ευθύνης τηρούν βιβλίο πρακτικών συνελεύσεων και βιβλίο πρακτικών διαχείρισης. Ο επιτηδευματίας που συντάσσει τις Ετήσιες Οικονομικές του Καταστάσεις σύμφωνα με τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα (Δ.Λ.Π.) τηρεί τα λογιστικά του βιβλία ή με βάση τις αρχές και τους κανόνες των Δ.Λ.Π. ή με βάση τις αρχές και τους κανόνες της ισχύουσας φορολογικής νομοθεσίας.

Στοιχεία α) Δελτίο αποστολής για κάθε περίπτωση ή συνενωμένο Δ.Α. με άλλο στοιχείο αξίας. β) Δελτίο εσωτερικής διακίνησης αν τηρείται βιβλίο αποθήκης. γ) Τιμολόγια χονδρικής πώλησης ή παροχής υπηρεσιών. δ) Αποδείξεις λιανικής πώλησης ή αποδείξεις από ταμειακή μηχανή ή Η/Υ, εφόσον πωλούν κατά κύριο λόγο ή κατά σύστημα λιανικώς. ε) Αποδείξεις δαπανών (άρθρο 15). Τα ποσά των ακαθαρίστων εσόδων και ο Φ.Π.Α. που αντιστοιχεί στα βιβλία Γ΄ κατηγορίας, επιτρέπεται να καταχωρούνται καθημερινά με ένα ποσό για κάθε είδος και σειρά στοιχείων που εκδόθηκαν την ίδια ημέρα με αναγραφή του πρώτου και του τελευταίου αριθμού. Σε περίπτωση χρήσης φ.τ.μ. ο αριθμός του ημερήσιου δελτίου «Ζ».

3. Βιβλίο Μητρώου Περιουσιακών Στοιχείων Το ως άνω βιβλίο τηρείται υποχρεωτικά κατά τα οριζόμενα στο Γ.Λ.Σ. (2.2.103) Τα έπιπλα και σκεύη μπορεί να παρακολουθούνται κατά συντελεστή απόσβεσης.


Ζ) ΔΙΑΔΙΚΑΣΤΙΚΑ Α.Ε. ΜΕ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΑ

α) Αναγγελία της ΑΕ στο οικείο Επιμελητήριο (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ. 3. Τροποποίηση άρθρου 43 παρ. 5 Ν.1089/1980). Γίνεται από την εποπτεύουσα αρχή αμέσως μετά την καταχώρηση του συμφωνητικού σύστασης (καταστατικού) στο Μητρώο ΑΕ. β) Ποιο είναι το αρμόδιο επιμελητήριο (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ. 4. Τροποποίηση άρθρου 4 παρ. 5 Ν.1089/1980). Σε περίπτωση που από τον δηλωθέντα σκοπό είναι αρμόδια περισσότερα επιμελητήρια έγκυρη είναι η αναγγελία έναρξης εργασιών σε εκείνο που έχει αρμοδιότητα στον πρώτο από τους σωρευμένους σκοπούς. γ) Πίνακας επωνυμιών ΑΕ στα επιμελητήρια (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ. 5. Τροποποίηση άρθρου 5 παρ. 3 Ν.1089/1980). Κάθε επιμελητήριο λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα ώστε καθένα μέλος να λαμβάνει γνώση του ευρετηρίου των εγγεγραμμένων επωνυμιών. δ) Προέγκριση της επωνυμίας και του τίτλου (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ. 6. Τροποποίηση άρθρων 5 παρ. 3, 5α Ν.1089/1980). Οι γραμματείς των πρωτοδικείων δεν δημοσιεύουν πράξεις (συμφωνητικά σύστασης ή τροποποίησης ή λύσης) προσωπικών εταιριών και ΕΠΕ στα βιβλία εταιριών και οι νομαρχίες δεν εγκρίνουν καταστατικά ΑΕ εάν αυτά δεν συνοδεύονται από την προέγκριση του δικαιώματος χρήσης της επωνυμίας και του διακριτικού τίτλου από το οικείο επιμελητήριο. Ισχύει για δύο (2) μήνες, εντός των οποίων η δικαιούχος εταιρία οφείλει, με την εγγραφή της στο οικείό Επιμελητήριο, να καταστήσει οριστικό το ως άνω δικαίωμα (επωνυμίας και τίτλου). ε) Δικαίωμα χρήσης επωνυμίας ή διακριτικών τίτλων (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ.7. Τροποποίηση άρθρου 5α Ν.1089/1980). Οι νομαρχίες είναι υποχρεωμένες να μην εγκρίνουν καταστατικά ΑΕ ή τροποποιήσεις αυτών αν αυτά δεν συνοδεύονται από την προέγκριση του δικαιώματος χρήσης της επωνυμίας και του διακριτικού τίτλου από το οικείο Επιμελητήριο. στ) Οικονομικά θέματα επιμελητηρίων (Ν.2941/2001 άρθρο 1 παρ. 9. Τροποποίηση άρθρου 4 Ν. 2081/1992). Πόροι των Επιμελητηρίων είναι: α) Οι ετήσιες συνδρομές των μελών τους, που πρέπει να καταβάλλονται μέσα στο έτος στο οποίο αναφέρονται. Η αξίωση του Επιμελητηρίου για την είσπραξη αυτών παραγράφεται μετά 20ετία από το τέλος του έτους, εντός του


οποίου έπρεπε να καταβληθούν. Οι αρμόδιες Δ.Ο.Υ. δεν θεωρούν φορολογικά βιβλία ή στοιχεία επιχειρήσεων ή επιτηδευματιών αν η σχετική αίτηση των ενδιαφερομένων δεν συνοδεύεται από βεβαίωση του οικείου Επιμελητηρίου. Στο τέλος του εδαφίου α’ της παρ. 1 του άρθρου 4 του Ν.2081/92 (ΦΕΚ 154 Α’) προστίθεται περίοδος ως εξής: «Για την πρώτη, κατά την έναρξη των εργασιών, θεώρηση βιβλίων και στοιχείων ανωνύμων εταιριών, δεν απαιτείται η παραπάνω βεβαίωση. Η βεβαίωση αυτή υποβάλλεται προς θεώρηση μαζί με τις οικονομικές καταστάσεις της πρώτης διαχειριστικής χρήσης.» Η καταχώρηση των επωνυμιών στο πρωτόκολλο γίνεται με βάση τον προεγκριθέντα σκοπό της εταιρίας. Υποβολή της βεβαίωσης του Επιμελητηρίου από την ΑΕ προς θεώρηση: Η βεβαίωση του Επιμελητηρίου για την τακτοποίηση των οφειλών της ΑΕ υποβάλλεται προς θεώρηση μαζί με τις οικονομικές καταστάσεις της πρώτης διαχειριστικής χρήσης.

Συναφείς Νόμοι για τα Επιμελητήρια

1. Νόμος 1089/1980 (ΦΕΚ Α΄261/12.11.1980) Περί εμπορικών και βιομηχανικών επιμελητηρίων Επαγγελματικών και Βιοτεχνικών Επιμελητηρίων

2. Νόμος 2081/1992 (ΦΕΚ Α΄154/10.9.1992) Ρύθμιση του θεσμού των Επιμελητηρίων, τροποποίηση των διατάξεων του ν. 1712/1987 για τον εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών οργανώσεων των εμπόρων, βιοτεχνών και λοιπών επαγγελματιών και άλλες διατάξεις.

3. Νόμος 3419/2005 (ΦΕΚ Α΄297/6.12.2005) Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και εκσυγχρονισμός της Επιμελητηριακής Νομοθεσίας.

Η) Ονομαστικοποίηση μετοχών Α.Ε.

1. Ανώνυμες Εταιρίες των οποίων οι μετοχές είναι υποχρεωτικά ονομαστικές

α) Τραπεζιτικές, ασφαλιστικές, σιδηροδρομικές κ.λπ. ανώνυμες εταιρίες Άρθρο 11α κ.ν. 2190/1920 Ειδικώς δια τας Τραπεζιτικάς, Ασφαλιστικάς, Σιδηροδρομικάς και Αεροπορικάς, Ανωνύμους Εταιρείας, ως και τας τοιαύτας τας ασκούσας επιχείρησιν παραγωγής φωταερίου, παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος, υδρεύσεως και αποχετεύσεως πόλεων, τηλεπικοινωνιών, ραδιοφωνίας και κατασκευής παντός είδους πολεμικού υλικού, ορίζεται ότι αι μετοχαί αυτών θα είναι ονομαστικαί.


β) Μερική καταβολή μετοχικού κεφαλαίου Άρθρο 12§2γ΄ κ.ν. 2190/1920 Αι μετοχαί μέχρι της αποπληρωμής αυτών δέον να είναι ονομαστικαί.

γ) Κτηματικές ανώνυμες εταιρίες

δ) Ανώνυμες εταιρίες προερχόμενες από συγχώνευση ή μετατροπή

ε) Ανώνυμες χρηματιστηριακές εταιρίες Άρθρο 3§3 ν. 1806/1988 Οι μετοχές της ανώνυμης χρηματιστηριακής εταιρίας είναι ονομαστικές. Η μεταβίβαση ποσοστού μετοχών για οποιαδήποτε αιτία, με εξαίρεση την κληρονομική διαδοχή και γονική παροχή, είναι άκυρη χωρίς προηγούμενη άδεια της επιτροπής κεφαλαιαγοράς. Για τη χορήγηση της άδειας η Επιτροπή κεφαλαιαγοράς εκτιμά την καταλληλότητα του αποκτώντος για τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης της εταιρίας και με απόφασή της εξειδικεύει τα κριτήρια για τη χορήγηση της ανωτέρω αδείας.

στ) Ανώνυμες εταιρίες χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing) Άρθρο 2§5 ν. 1665/1986 Οι μετοχές των ανώνυμων εταιριών χρηματοδοτικής μίσθωσης είναι ονομαστικές.

ζ) Ανώνυμες εταιρίες πρακτορείας επιχειρηματικών απαιτήσεων Άρθρο 4§5 ν. 1905/1990 Οι μετοχές των ανωνύμων εταιριών του εδαφ. β΄ της παρ. 1 του παρόντος άρθρου είναι ονομαστικές. Η μεταβίβασή τους για οποιαδήποτε νομική αιτία, με εξαίρεση την κληρονομική διαδοχή και τη γονική παροχή, χωρίς προηγούμενη άδεια της Τράπεζας της Ελλάδος είναι άκυρη, εάν με τη μεταβίβαση ο αποκτών συγκεντρώνει μετοχές που αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεγαλύτερο του δέκα τοις εκατό του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου. Ο έλεγχος των εταιριών αυτών διεξάγεται από Ορκωτούς Ελεγκτές.

η) Ανώνυμες εταιρίες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου Άρθρο 2§2 ν. 1775/1988 Οι μετοχές των εταιριών παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου είναι ονομαστικές και μπορούν να εισάγονται σε χρηματιστήριο αξιών σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 350/1985.


θ) Ανώνυμες εταιρίες διαχειρίσεως αμοιβαίων κεφαλαίων Άρθρο 2§6 ν. 1969/1991 Οι μετοχές της ΑΕ Διαχειρίσεως είναι ονομαστικές. Η συμβατική μεταβίβασή τους χωρίς άδεια της επιτροπής κεφαλαιαγοράς είναι άκυρη, εάν ο αποκτών δια της μεταβιβάσεως συγκεντρώνει μετοχές που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το δέκα τοις εκατό του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας. Για τη χορήγηση της άδειας, εκτιμάται η καταλληλότητα του αποκτώντος, για τη διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης της εταιρίας και των αμοιβαίων κεφαλαίων.

ι) Ανώνυμες εταιρείες διαχειρίσεως ενεργητικού και παθητικού Άρθρο 84§1 ν. 1969/1991 Τράπεζες δύνανται να ιδρύουν εντός έτους από της δημοσιεύσεως του παρόντος νόμου ανώνυμες εταιρείες διαχειρίσεως και ρευστοποιήσεως στοιχείων του ενεργητικού ή του παθητικού τους. Το μετοχικό τους κεφάλαιο είναι τουλάχιστον 1.000.000.000 δρχ. Οι μετοχές των εταιρειών αυτών είναι ονομαστικές. Στην επωνυμία τους πρέπει να περιλαμβάνονται οι λέξεις «Εταιρεία Διαχειρίσεως Ενεργητικού Παθητικού».

ια) Αθλητικές Ανώνυμες Εταιρείες Άρθρο 10§2 ν. 1958/1991 Οι μετοχές, στις οποίες διαιρείται το μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας, είναι ονομαστικές και έχουν ίση αξία, που ορίζεται στο καταστατικό. Η ονομαστική αυτή αξία δεν επιτρέπεται να είναι μεγαλύτερη των πέντε χιλιάδων (5.000) δρχ. κατά μετοχή, που μπορεί να αναπροσαρμόζεται με το προεδρικό διάταγμα του άρθρου 5 του παρόντος.

ιβ) Επιχειρήσεις παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και εκπαίδευσης οποιασδήποτε μορφής Άρθρο 24§1 ν. 2214/1994

ιγ) Επιχειρήσεις τύπου Άρθρο 24§1 ν. 1746/1988 Οι μετοχές των ανώνυμων εταιριών που είναι ιδιοκτήτες εφημερίδων ή περιοδικών κατά την έννοια των άρθρων 4 και 5 του α.ν. 1092/1938 “περί Τύπου ή ραδιοφωνικών σταθμών”, είναι υποχρεωτικώς ονομαστικές στο σύνολό τους. Εάν κύριος εν όλω ή εν μέρει των ονομαστικών μετοχών των ανωτέρω εταιριών είναι άλλη ανώνυμη εταιρία, τότε και οι μετοχές της εταιρίας αυτής είναι υποχρεωτικώς ονομαστικές στο σύνολό τους και ανήκουν υποχρεωτικώς σε φυσικά πρόσωπα.


ιδ) Επιχειρήσεις τηλεοπτικών σταθμών Άρθρο 1§9 ν. 2328/1995

ιε) Επιχειρήσεις ραδιοφωνικών σταθμών Άρθρο 6§6α ν. 2328/1995

ιστ) Επιχειρήσεις παραγωγής οπτικοακουστικών έργων Άρθρο 10§5γ΄ ν. 2328/1995 Οι μετοχές των ανώνυμων εταιριών παραγωγής οπτικοακουστικών έργων είναι ονομαστικές, ο δε διευθύνων σύμβουλος πρέπει να είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο παραγωγών οπτικοακουστικών έργων.

ιζ) Εταιρίες αμοιβαίων κεφαλαίων Άρθρο 1§5 ν. 2367/1995 Οι μετοχές της εταιρίας είναι ονομαστικές και δεσμευμένες.

ιη) Εταιρίες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών Άρθρο 6§2 ν. 2367/1995 Οι μετοχές της ΕΚΕΣ είναι ονομαστικές και μπορούν να εισάγονται σε χρηματιστήριο αξιών, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

ιθ) Χρηματιστήριο παραγώγων Αθηνών (ΧΠΑ) Άρθρο 3§2 ν. 2533/1997, Άρθρο 6 παρ. ii Ν. 3296/04. Άρθρο 24 παρ. 3 Ν.2214/94

κ) ΑΕ που ασχολούνται με εκπαίδευση και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη

κα) Διαφημιστικά επιχειρήσεων (άρθρο 12 παράγραφος 10 Ν.2328/1995)

κβ) Α.Ε. που αναλαμβάνουν Δημόσια Έργα και προμήθειες στο Δημόσιο α) Π.Δ. 82/96 (ΦΕΚ Α' 66/1996 β) Άρθρο 8 Ν.3310/2005 (ΦΕΚ 'Α 30/14.2.2005) Τα πλήρη κείμενα έχουν ως εξής: (Βλέπε επόμενες σελίδες) Π.Δ. 82/1996 (ΦΕΚ Α’ 66/1996) Ονομαστικοποίηση των μετοχών Ελληνικών Α.Ε. που μετέχουν στις διαδικασίες ανάληψης έργων ή προμηθειών του Δημοσίου ή των νομικών προσώπων του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Ν. 3310/2005 (ΦΕΚ Α 30/14.2.2005) Μέτρα για τη διασφάλιση της διαφάνειας κατά τη διαδικασία σύναψης δημοσίων συμβάσεων


Θ) Έξοδα για σύσταση Ανώνυμης Εταιρείας με το κατώτερο κεφάλαιο 60.000 ευρώ

Έγκριση επωνυμίας από το επιμελητήριο 75 € Οριστική εγγραφή στο Επιμελητήριο 450-600 € Αμοιβή συμβολαιογράφου για υπογραφή καταστατικού 1000-1200 € Γραμμάτιο προείσπραξης στο Δικηγορικό Σύλλογο 530 € ΦΣΚ 1% επί του κεφαλαίου 600 € ΤΑΠΕΤ για δημοσίευση σύστασης 545 € ΤΑΠΕΤ για πιστοποίηση κεφαλαίου/συγκρότηση Δ.Σ. 290 € Παράβολο 10/00 υπέρ Επιτροπής Ανταγωνισμού 60 € Αγορά σφραγίδων, βιβλίων και στοιχείων για θεώρηση 100 € Αμοιβή δικηγόρου για σύνταξη καταστατικού 1000-1500 € ΣΥΝΟΛΟ 4650-5500 €

Documents

URL gr E-Mail evep @pcci gr ΙΟΥΛΙΟΣ 2009 · ΠΑΡΟΧΗ ΦΟΡΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟ