Universiteti “Haxhi Zeka” –Pejë

PUNIM SEMINARIK

Lënda:Mikroekonomi

TEMA: Reklamimi dhe zhvillimi i produktit në tregun konkurrues

Pejë 2013

Vlersonë:

MSc.Artan Nimani

MCs.Alma Shehu

Punuar nga:

Duresa Bytyqi

Drilon Bardhaj

PЁRMBAJTJA

Table of Contents PЁRMBAJTJA .................................................................................................................................................. 2

HYRJE ............................................................................................................................................................. 3

Funksioni i Marketingu ................................................................................................................................. 4

Reklamimi ..................................................................................................................................................... 6

Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe shërbimeve në rrjetet sociale................... 10

Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative” .................................................................................................. 12

Promovimi dhe plani i reklamimit ............................................................................................................... 15

Rëndësia e imazhit në reklam ..................................................................................................................... 18

PЁRFUNDIMI ............................................................................................................................................... 20

LITERATURA ............................................................................................................................................. 21

HYRJE

Në këtë punim seminarik do mundohemi qe ta trajtojm reklamimin e produkteve dhe sa është e

rendesishme reklamimi në zhvillimin e produkteve ne trget konkuruese. Se sa ndikon reklamimi i

produkteve ne zhvillimin e tyre ne treget konkuruese.

Funksioni i Marketingu

Fjala marketing rrjedh nga gjuha angleze përkatësisht nga fjala “market” që dmth. “treg” dhe

shtesës “ing” që ka kuptime nga më të ndryshmet si proces, aksion, takim për të fituar etj. Por

në në një përkthim të përgjithësuar mund të jetë “tregtim”. Marketingu është kuptimi i

nevojave të klientëve dhe shëndrrimi i tyre në atë mënyrë, në të cilën produktet konceptohen,

zhvillohen dhe plasohen, por duhet të ekzistoj strategjia për distribuim dhe promovim, për të

kënaqur dhe joshur klientët. Prandaj themi se marketingu është i fokusuar në klientin. Reklama.

Tashmë ajo është e pranishme kudo: në televizione, gazeta, revista, radio, fletëpalosje, internet,

në stenda dhe afishe. Është një nga elementet më të rëndësishme për suksesin e një biznesi.

Nga një ekonomi e centralizuar, në ekonominë e sotme të tregut, Kosova duket se ka filluar

gjithmonë e më tepër të kuptojë rëndësinë e reklamës dhe publicitetit. Një logo, një slogan, një

imazh, të shoqëruar nga elemente të tjera ndihmëse, që synojnë të japin pamje atraktive për

t’u afruar gjithmonë e më tepër tek konsumatori dhe për të lënë gjurmë në kujtesën e tij.

Zgjedhjet janë të ndryshme: pak fjalë, që mbahen mend lehtë, një zë i njohur për publikun drejt

të cilit përcillet mesazhi dhe një imazh (më shpesh një fytyrë e bukur femre) që të fton të bësh

zgjedhjen e saj për një produkt të caktuar. Por si krijohet një reklamë, cili është qëllimi i saj, cilat

janë elementet e rëndësishme që merren parasysh për të sjellë një mesazh të suksesshëm.

Kompani të ndryshme zgjedhin mënyra të ndryshme për reklamimin e produkteve të veta. Kur

një ndërmarrje merr pjesë në një industri, kryen një numër të aktiviteteve të ndërlidhura, siç

janë operacionet e prodhimit, të shpërndarjes së produkteve ose të shitjes. Këto aktivitete janë

lidhje me aktivitetet e furnizuesve dhe konsumatorëve dhe të gjitha së bashku paraqesin një

zinxhir të vlerave. Të gjitha këto tani më janë pjesë e pandarë e sistemit elektronik të

marketingut Në kushtet bashkëkohore të zhvillimit të biznesit, i cili gjithnjë e më tepër po shkon

drejt globalizimit është rritur rëndësia e faktorit të lokacionit në botën e Internetit, me këtë

edhe reklamimi i produkteve dhe shërbimeve përmes webfaqeve të ndryshme. Marketingu

elektronik është formë e realizimit të aktiviteteve të marketingut përmes aplikimit intensiv të

teknologjisë informative dhe komunikuese (teknologjia e internetit).

Këto dy teknologji përdoren gjatë realizimit të të gjitha funksioneve të marketingut: - informimi

lidhur me tregun- hulumtimi i tregut- zhvillimi i politikës së produktit ose shërbimeve- politika

e shitjes Informimi lidhur me tregun është funksion i marketingut i cili ka për qëllim të ofrojë

një tablo të përgjithshme lidhur me tregun dhe lëvizjet në të. Këto aktivitete më herët

siguroheshin përmes publikimeve, analizave të tregut ose raportimeve periodike.Sot interneti

ofron mënyrë shumë më të shpejtë dhe më efikase të mbledhjes së informatave relevante nga

fusha e marketingut.Përderisa marketingu si një fushë mjaft atraktive, në kushtet bashkëkohore

të zhvillimit të biznesit, mund të themi se ka arritur kulminacionin e sukseseve të afarizmit

global, tek ne në Kosovë një gjë e tillë mund të themi se vetëm sa i ka vënë hapat e parë, për tu

zhvilluar në mënyrë profesionale, edhe pse një gjë e tillë tek ne ende mungon. Kjo pasi që

profesionalizmi nuk vjen vetvetiu por atë duhet fituar përmes punës dhe përvojës.Në këtë kohë

me një hapësirë konkurrente gjithnjë e më të ashpër, funksioni më kritik apo vendimtar për ti

përballuar tregut dhe kësaj konkurrence është zhvillimi dhe avancimi profesional i marketingut

Reklamimi

Reklama, si instrument i marketingut është një nga elementet më me ndikim që tërheq konsumatorët

në blerjen e produkteve dhe shërbimeve si në shitoret tradicionale gjithashtu edhe në ato elektronike.

Realizimet e reklamave nga kompanitë e njohura botërore bëhen duke u bazuar në vetë dëshirat e

konsumatorëve. Nevojat e tyre studiohen mirë, dëshira e tyre për të konsumuar diçka emocionalisht

studiohet gjithashtu, por më i rëndësishëm për kompanitë është studimi i reagimeve pas “konsumimit”

të reklamave. Ky reagim është elementi kryesor i cili e përcjell konsumatorin gjatë gjithë kohës.

Tendenca gjithnjë e më e madhe e kompanive të cilat mund të lejojnë buxhet të mirëfilltë për reklamë

është krijimi i asociacioneve të cilat do të bëjnë që konsumatorët të ndjejnë ndikimin e reklamave për

një kohë mundësisht sa më të gjatë.

Ajo që mund të vërehet në ditët e sodit është se shumë kompani ndajnë buxhet sa për të shpalosur

reklamat e tyre nëpër media të ndryshme ose përmes stendave të afishimit e fletushkave të shpërndara

drejtpërdrejtë në shtëpitë e konsumatorëve.

Atëherë si të dallohet një kompani nga të tjerat? Si të shkëlqeje një reklamë e një kompanie aq shumë sa

të lë prapa të tjerat, të ndikojë tek konsumatorët dhe të mbetet një kohë të gjatë në kokat e tyre. Në të

vërtetë thelbi i reklamës është tërheqja e vëmendjes së konsumatorit, bërja e tij të njohur me produktin,

shërbimin dhe me kompaninë. Kështu që reklamat “me të meta”, “të dizajnuara me të meta”, “me

mesazhe të gabuara” ose ato provokuese janë të bëra qëllimisht si të tilla vetëm e vetëm për të

tërhequr vëmendjen e konsumatorit.

Për të përfunduar, reklamat që nuk janë të logjikshme, sipas neve të dizajnuara keq, që duket se nuk

përçojnë mesazhin e duhur, nëse përfolen nga njerëzit atëherë nuk janë të gabuara meqë kanë tërhequr

vëmendjen e konsumatorit dhe do të mbeten në kokat e tyre për një kohë të bukur të gjatë.

Reklama është një nga elementët që kërkojnë investimet më të mëdha të marketingut për

shumicën e kompanive. Por si mund t’i bëjmë ato sa më funksionale? Si duhet të jetë

përmbajtja e një reklame të mirë? Çfarë karakteristikash duhet të ketë ajo? Mbajmë parasysh

që me reklama nuk kuptojmë vetëm videot që shfaqen në TV por çdo mënyrë publiciteti të

paguar nga kompania, ku përfshihen gazetat, billbordet, reklamat online, etj.

Reklamat më të mira nuk janë thjesht kreative, ato e shesin produktin. Vetëm kreativiteti nuk

mjafton. Arti ndihmon që reklama të mbahet mend, të krijojë një ndjenjë të caktuar tek

njerëzit, por as këto nuk mjaftojnë. Një reklamë e mirë duhet të komunikojë gjënë e duhur që

do të bëjë që njerëzit ta kërkojnë, ta besojnë dhe ta blejnë atë produkt. Pra, një ndërthurje

midis idesë, kreativitetit, artit dhe mesazhit të duhur e bëjnë një reklamë gati perfekte. Por

edhe elementët e një reklame të shkëlqyer duhet të rinovohen ose nuk do të jepen më

rezultatet e pritura. Elementë të tillë mund të jenë: personazhet, slloganet, apo lloji i mesazhit.

Një nga kompanitë shqiptare që e bën mirë të paktën këtë gjë është Eagle Mobile. Si për

shembull slloganet ndryshohen vazhdimisht: “Rinia fluturon tani”, “Si asnjë tjetër”, “Shtoji

ngjyrat”, “Jepi vetes lirinë e komunikimit”, etj. Kompanitë konkurrente e bëjnë rrallë ose

asnjëherë këtë gjë.

Ata që konceptojnë reklamat kanë metodë të ndryshme se si i krijojnë ato. Një metodë është

lidhja e një marke në mënyrë të drejtpërdrejtë me një përfitim apo përcaktim të vetëm. Ndërsa

Leo Burnett, një nga krijuesit më të famshëm të reklamave në botë, preferonte të krijonte

personazhe që shprehnin të mirat apo personalitetin e produkteve. Këtu përmendim si

shembull cowboy-in e famshëm të kompanisë Marlboro. Ndërsa agjenci të tjera krijojnë mini

histori me episode për të treguar aspekte të ndryshme të produktit. Kujtojmë si rast pak a

shumë të tillë, reklamat e Digitalb me episode të ndryshme humoristike me aktorët e

Portokallisë.

Qëllimi i reklamës nuk duhet të jetë tregimi i fakteve rreth një produkti, por shitja e një

zgjidhjeje ose një ëndrre. Reklama i duhet adresuar aspiratave të konsumatorëve. Këtë bëjnë

Harley Davidson, Armani, Western Union, etj. Një Harley nuk reklamohet si një motorr që ecën

më mirë se të tjerët, por reklamohet si një mundësi që njerëzit të kenë një stil jetese të

veçantë, të ndihen të lirë dhe si heronj. Charles Revson, themeluesi i kompanisë së produkteve

estetike Revlon ka thënë: “Në fabrikën tonë ne prodhojmë buzëkuq. Në reklamat tona, ne

shesim shpresë.” Dhe në mënyrë që njerëzit të mos jenë dyshues ndaj një reklame që i

premton realizimin e një ëndrre, reklama duhet të ekzekutohet pikërisht me elementët që

thamë në fillim, kreativiteti, arti, dhe mesazhi i duhur. Shumë pak persona do të besojnë nëse

thjesht del dikush në TV dhe thotë që produkti i tij zgjidh çdo hall dhe çdo problem. Nuk është

kaq e thjeshtë.

Pse shumica e reklamave nuk janë kreative? Merrni për shembull reklamat e makinave. Në 90%

të reklamave në TV shfaqet një makinë që ecën në rrugë të bukura rurale të boshatisura dhe

me shpejtësi të madhe. Marrim rastin kur një reklamë e tillë transmetohet në Shqipëri ose

Kosovë, por kjo është e vërtetë për shumicën e vendeve, duke qenë që konçensionarët i marrin

të gatshme nga prodhuesit reklamat që shfaqin në TV. Po si mund të ketë sukses një reklamë e

tillë? Ne nuk kemi rrugë aq të bukura, rrugët tona janë mbushur me gropa. Nuk ka rrugë që të

jenë bosh dhe mos të ketë makina të tjera siç shfaqen në reklamë. Për më tepër shpejtësia

maksimale që lejohet në rrugë rurale është rreth 60 km/orë, nuk mund të eci me 120 km/orë si

në reklamë. E duke qenë gati të gjithë reklamat njësoj, ne as nuk e mbajmë mend se cila makinë

ishte në një reklamë. Konkluzioni është që reklama të tilla shpesh janë shpenzime të kota të

kompanive dhe humbje e kohës për konsumatorët.

Sipas Kotler, mungesa e kreativitetit në reklama nuk vjen nga agjencitë e krijimit të reklamave

por nga vetë kompanitë. Pra, nëse një kompani sheh se agjencia që ka paguar për t’i krijuar

reklamën, ka realizuar diçka shumë “të egër” apo “që thyen tabutë”, atëherë i kërkon që ta

bëjnë disi më “normale”, pasi i frikësohet reagimit të publikut. Kjo ndodh kur paguhet një

agjenci, por mund të ndodhë edhe nëse reklama krijohet nga vetë punonjësit e firmës.

Kompanitë duhet të ngrejnë një pyetje shumë të rëndësishme përpara se të reklamojnë: A do

të krijojë reklama klientë më të kënaqur, sesa po të përdorim të njëjtat para jo për reklamë por

për të ndërtuar një produkt më cilësor, për të përmirësuar shërbimin ndaj klientit, apo për të

krijuar një eksperiencë më të fortë të markës? Përgjigja e kësaj pyetjeje nuk është asnjëherë e

thjeshtë. Nga njëra anë mund të mendojmë që sa më i mirë të jetë produkti, aq më pak do të na

duhet të shpenzojmë në reklamim, pasi klientët e kënaqur janë reklama më e mirë dhe se me

klientët besnikë, reklama është më pak e nevojshme. Por ka edhe njerëz që besojnë së tepërmi

tek reklamat. I tillë është Stewart Henderson Britt, që ka thënë: “Të bësh biznes pa reklamuar,

është njësoj sikur t’i shkelësh syrin një vajze në errësirë. Ti e di se çfarë je duke bërë, por të

tjerët jo.”

Një gjë është e sigurt: Nëse produkti jot nuk është aq i mirë sa duhet, mos shpenzoni për ta

reklamuar pasi reklama e një produkti të keq, është vrasësi më i shpejtë i tij. Kujtojmë që Pepsi

ka shpenzuar miliona për reklamimin e produktit të saj Pepsi One, por ai produkt dështoi shumë

shpejt pasi konsumatorëve thjesht nuk u pëlqeu. Në një rast të tillë, pra kur produkti juaj apo

shërbimi ndaj klientëve nuk është ende në nivelin e duhur, ju duhet të shpenzoni për të

përmirësuar këto aspekte dhe jo për reklamim.

Katër praktikat më të mira për reklamimin e produkteve dhe

shërbimeve në rrjetet sociale

Nese rrezohet nje peme ne pyll, veshtire se e degjon njeri. Kur spoti juaj publicitar deshton ne

Facebook, atehere nuk ka dyshime, nuk ka qene mjaftueshem i mire. Mungesa e nderveprimit i

permbledh te gjitha. Eshte e qarte se ju keni paguar mjaft para per t’i ekspozuar shumicen e

njerezve ndaj kesaj reklame, por shume pak u interesuan per te.

Kjo nuk ka perse te jete thelbi i punes suaj. Ka njerez qe nuk bejne gje tjeter vecse studiojne

performancen e reklamave sociale gjate gjithe kohes. Ndaj, merrni keshillen e tyre nese doni te

reklamoni dicka dhe se paku gjysma e rruges suaj drejt suksesit, te jete e garantuar.

1. Mendoni se kujt po i drejtoheni (Target-grupi)

Kemi arritur ne perfundimin se nje spot pa Like eshte nje deshtim i sikletshem, sic eshte edhe

nderveprimi ne nje reklame nga njerezit e gabuar. Fatmiresisht per ju, Twitter dhe Facebook

kane sofistikuar programet kyc te kesaj kategorie te cilat ju lejojne te shenjestroni grupin e

duhur te njerezve bazuar te demografia, vendndodhja dhe prirjet e ngjashme, mes variablave te

tjere.

Nje spot mediatik social i suksesshem bazohet ne te dhenat e konsumatoreve te saj. Kush jane

ata qe vertet i konsumojne sherbimet apo produketet tuaja? Per cfare interesohen ata me

teper? Ju duhet te mendoni me gjate per te depertuar ne kete kategori njerezish.

Perqendrohuni ne ate grup njerezish qe ju e dini se do te punojne per te ndertuar kete kerkese.

Si mund ta besh kete? Ne muajin mars, Facebook lancoi Lookalike Audiences, nje program qe

perdor te dhenat e Facebook per te identifikuar njerezit qe nuk jane fansa te faqes suaj por

kane karakteristika te ngjashme me fansat tuaj.

2. Jo cdo spot duhet te jete publik

Shumica e reklamave me te cilat ndesheni, duhen gjykuar nese vlejne per t’u shperndare. Kjo,

sepse shumica e reklamave nuk jane gjithnje argetuese, por jane te formuluara per te

permbushur nje qellim te percaktuar nga firma e interesuar. Nje reklame tipike per nje makine

qe pershkon rruge te gjata buze perendimit te diellit, kjo nuk do te thote se i drejtohet

domosdoshemrisht nje publiku te gjere. Pra, per cdo reklame, duhet te merrni ne konsiderate

nese ka dicka publike ne te.

Mos harroni se nuk eshte e rendesishme qe reklama juaj te jete teresisht publike. Nje grup i

shenjestruar mire, se bashku me thirrjen per verpim, eshte shume me efikas pasi jane keta

njerezte cilet jane me teper te interesuar per produktin apo sherbimin. Kjo do te thote

qartesisht se nese mesazhi juaj shkon tek keta njerez, ata do te jene me te predispozuar per ta

shperndare spotin.

Kjo do te thote me tej, se nje video qe i ben njerezit per te qeshur, mund te mbledhe me shume

‘like’ por nuk do te reklamoje punen tuaj per te arritur qellimet tuaja.

3. Spotet sociale nuk kane pse te duken si reklama

Facebook Promoted Posts dhe Twitter’s Promoted Tweets duken me teper si komunikim me

konsumatoret sesa si reklama. Kjo per shkak te dizenjimit te tyre. Rrjetet me te medha sociale

poi kushtojne me teper rendesi spoteve locale qe kane nje permbajtje te caktuar per

konsumatoret e nje vendi te caktuar.

Merrni kohen e duhur per te realizuar me kreativitet punen tuaj. Per kete lloj medium,

kreativiteti dhe planifikimi jane teper te kerkuara. Te ndash me publikun duke treguar interes,

duhet te ndertosh edhe besimin me konsumatoret gjithashtu. Permbajuni te ashtuquajturave

‘histori’ qe ne Facebook njihen si ‘stories’, dhe mbani mend se historite mbahen mend me

teper nga njerezit sesa faktet.

4. Bejini spotet te aplikueshem ne telefonat mobile

Duke qene se rrjetet me te medha sociale jane pershtatur edhe ne telefona, eshte e kote ta

anashkalosh kete kerkese te konsumatorit. Mbani mend se qellimi juaj kryesor duhet te shfaqet

Brenda 90 karaktereve te par ate shkrimit, ne menyre qe konsumatori te njihet me mesazhin

kryesor, pendryshe do te humbe perqendrimin. Sigurohuni se fotot apo videot punojne dhe

pershtaten edhe ne telefonat mobile.

Reklamat dhe 5 efektet e tyre “negative”

Ndër to, po përmendim më poshtë disa nga më të rëndësishmet:

1. Kostot e fshehura

Një konsumator duhet të dijë që reklamat kushtojnë shumë dhe se paratë me të cilat ato

mundësohen vijnë nga vetë ai. Kur dikush blen një produkt, ai paguan për njësinë e produktit,

paketimin, kostot e zhvillimit, të mirëmbajtjes së makinerive, pagesën e punonjësve që e kanë

prodhuar, etj. Por përveç këtyre, në momentin që një produkt blihet, në çmim është përfshirë

edhe reklama që është paguar nga kompania për atë produkt. Ndërsa nga njëra anë është e

kuptueshme se përse dikush duhet të paguajë për elementët e parë që përmenda, është e

palogjikshme që dikush të paguajë kompaninë për t’i treguar atij rreth një produkti që sapo e ka

blerë. Nëse makineritë, punonjësit apo paketimi i krijojnë produktit një vlerë të shtuar, çfarë

vlere i shton reklama atij?

2. Mashtrimi i klientëve

Të gjithë marketerët e dinë që nuk mund të thonë gënjeshtra pa limit në reklamat që prodhojnë

dhe që sipas ligjeve në shumë shtete pretendimet e tyre duhet të mbështeten në statistika

konkrete. Megjithatë, marketerët shpesh e shtrembërojnë të vërtetën mbi produktet e tyre.

Gjatë reklamimit, kompania mund ta ekzagjerojë me veçanti të caktuara të produkteve, duke e

bërë atë të duket shumë më cilësor se ç’është në të vërtetë. Sigurisht, veçantitë negative të një

produkti nuk përmenden kurrë. Kështu, reklamat mund të mashtrojnë shumë njerëz, sidomos

për një grupmoshë të re që shpenzon orë të tëra përpara televizorit apo internetit dhe

përballet kudo me reklama të tilla agresive dhe mashtruese.

3. Kushtëzimi dhe vendosja e një “mode”

Në mënyrë që të hipnotizojnë një masë të madhe njerëzish, kompanitë duhet të krijojnë një

“modë” të caktuar që konsumatorët do të duhet të ndjekin. Ky është një nga qëllimet më të

mëdha të reklamave të ditëve të sotme. Marketerët kanë zbuluar se nëse prodhojnë një

produkt dhe bëjnë që produkti i tyre t’i bëjë klientët e lumtur, shitjet do të shpërthejnë. Për të

bërë që klientët të besojnë se një produkt i bën të lumtur, marketerët i bombardojnë ata me

imazhe dhe me deklarata të pavërteta gjatë gjithë ditës, derisa njerëzit të fillojnë t’i besojnë ato

gjëra.

Këtu mund të kihen parasysh reklamat tipike të pajisjeve stërvitëse që shërbejnë për dobësim

apo për të mbajtur trupin në formë. Në këto reklama, tregohen gjithmonë fotografi ku tregohet

dikush para dhe pas përdorimit të produktit, ku ndryshimi është i jashtëzakonshëm, por i

realizuar me photoshop. Në këto reklama merren për të prezantuar produktet, njerëz me trup

perfekt, të cilët nuk e kanë arritur atë fizik me anë të produktit që reklamojnë, por me stërvitje

intensive gjatë një periudhe të gjatë kohe.

Pasi arrihet të vendoset “moda”, kushtëzimi mund të fillojë. Konsumatorët bëhen të varur ndaj

produkteve për të cilat në fakt nuk kanë fare nevojë. Ky është imazhi i shoqërisë që konsumon

më tepër se çka nevojë dhe njëkohësisht ankohet se nuk ka para mjaftueshëm. Ditët e sotme,

për shkak të kushtëzimeve që vijnë nga reklamat dhe prej “modës” së vendosur nga kompanitë,

njerëzit nuk gjykojnë më njëri-tjetrin mbi atë çfarë janë me të vërtetë, por për mënyrën se si

dhe për çfarë shpenzojnë.

4. Çensurimi

Kompanitë duan që reklamat e tyre të shfaqen në kanale televizive apo faqe interneti që kanë

një përmbajtje të caktuar, sepse kërkojnë që t’ia paraqesin produktin një audience të caktuar.

Shumica e mediave janë bërë tërësisht të varura prej reklamuesve të mëdhenj, aq sa

ndryshojnë apo çensurojnë edhe programacionin e vet për hir të tyre. Për shembull asnjë

drejtues emisioni nuk mund të thotë kurrë: “Në djall këto reklamat!”, madje shpesh drejtuesi

është i gatshëm t’i kërkojë shikuesve që të mos ndërrojnë kanal gjatë hapësirës së reklamave.

Gjithashtu pjesë nga shfaqje që mund të tregojnë anët negative të një produkti, ndalohen në

varësi të reklamuesit tek një shfaqje.

5. Degradimi i artit

Një tjetër efekt negativ i reklamave është degradimi i tmerrshëm i disa prej formave të artit.

Nuk ka më kreativitet të pastër nëpër televizione. Çdo gjë që sheh apo dëgjon, tashmë ka për

qëllim të shesë diçka. Aktorët ndërsa luajnë pjesën e tyre në film, prezantojnë edhe produkte

që konsumatorët duhet të blejnë, duke dashur ta kthejnë përdorimin e tyre në “modën” që

përmenda më lart. Modelet duken të bukura dhe më të reja se ç’janë me tualetet më të fundit

që konsumatorët duhet të blejnë. Një film që zgjat 90 minuta, zgjatet në dy orë për shkak të

reklamave që transmetohen në mes (përveç reklamës së përfshirë në skenat e filmit). Nëpër

ndeshje futbolli, nëpër emisione argëtuese apo debati, nëpër çdo faqe interneti, kudo, ka

hapësira të pafundme me reklama.

Por kjo është vetëm gjysma e së keqes. Shumica e reklamave janë tërësisht të trasha dhe të

krijuara me aspak imagjinatë apo origjinalitet. Nuk janë argëtuese, apo kreative dhe të mos

flasim pastaj për mungesën totale të artit në to. Megjithatë, janë këto reklama të pakëndshme

që zënë një pjesë të madhe të kohës së konsumatorëve, që mund ta shfrytëzonin duke parë

apo dëgjuar gjëra më me vlerë për ta dhe që nuk mashtrohen prej tyre.

Promovimi dhe plani i reklamimit

Zakonisht pjesa e reklamimit dhe e promovimit e planit të marketingut përshkruan si të ofrohet

propozimi unik i shitjes konsumatorëve të synuar. Mesazhi kryesor të cilin një person dëshiron

t’ua dërgojë konsumatorëve duhet së pari të zhvillohet dhe pastaj të vlerësohen mundësitë e

promovimit. Në fund, një ide duhet të theksohet në planin e marketingut:

Reklamimi – Qasja më e mirë për reklamim është që të mendohet për media dhe cilat media do

të jenë më efikase në arritjen e tregut të shënjestruar. Pastaj duhet të merret vendim lidhur me

sasinë e buxhetit vjetor që do të shpenzohet në reklamim, duke i sqaruar shpenizmin për secilin

medium.

Çfarë përqindje të buxhetit për reklamim vjetor do të investohet në këto që vijojnë:

Interneti

televizori

radio

gazetat

revistat

librat e telefonave

stendat

reklamat në banka/autobusa/metro

postare

Reklamime në bashkëpunim me shitësit me shumicë, shitësit me pakice apo me

biznese të tjera?

Promovimi i shitjes – Nëse është e nevojshme për biznesin, mund t’i përfshini aktivitetet e

promovimit të shitjes në planin e reklamimit dhe promovimit, siç janë:

ofrimi i mostrave falas

kuponat

pikat e blerjes

demonstrimet e produkteve

Materialet e marketingut – Çdo biznes duhet të përfshijë disa prej këtyre në planet e tyre të

promovimit. Materiali më i zakonshëm i marketingut është karta e biznesit, broshurat,

pamfletet, fletushkat e informacioneve dhe fletat e shërbimit.

Publiciteti – Pjesë e këtij seksioni është përshkrimi i planifikimit të publicitetit. Komunikatat për

shtyp janë mënyra e vetme që njerëzit ta hapin fjalën rreth biznesit, por ekzistojnë edhe

mënyra të tjera:

lansimi i produktit

ngjarjet e posaçme duke përfshirë komunitetin

shkrimi i artikujve

marrja dhe shfrytëzimi i dëshmive

UEB-site i biznesit – Nëse biznesi ka apo do të ketë UEB-site, duhet dhënë një përshkrim se si

UEB-site përshtatet në reklamim dhe të tregohet plani i promovimit.

Ekspozimet tregtare – ekspozimet tregtare mund të jenë promovim i shkëqyeshëm dhe rast për

shitje.

Veprimtaritë e tjera promovuese

Veprimtaritë promovuese nuk kanë kufij. Veprimtaritë e tjera siç është mbajtja e kursit,

sponsorimi i një ngjarjeje të komunitetit apo bërja e kampanjës përmes imejllave janë

gjithashtu të mundshme. Qëllimi është që të planifikohen dhe të realizohen një sërë veprimesh

promovuese, të cilat do të komunikojnë me konsumatorët potencial. Promovimi efikas nuk

duhet të jetë i shtrenjtë!

Rëndësia e imazhit në reklam

Fotografia është një ndër elementët më të rëndësishëm të fushatave reklamuese dhe

marketingut në përgjithësi. Ajo mund të bëjë që një klient potencial të vazhdojë të interesohet

për produktin ose ta harrojë atë menjëherë. Shprehja e famshme e vjetër “Një foto vlen sa

1,000 fjalë” është më se e vërtetë. Njerëzit sot duan gjëra të shpejta dhe të qarta. Nëse diçka

nuk i plotëson këto kushte, atëherë ata kalojnë te tjetra. Fotografitë e shkëlqyera mund të

shpërndajnë një mesazh me shpejtësi dhe të tregojnë shumë më tepër se fjalët që mund të

përdoren.

Fotot e mira e kapin menjëherë vëmendjen e audiencës dhe pas kësaj pike, kësaj audience

është më e lehtë t’ia transmetosh pjesën tjetër të mesazhit. Ne jemi njerëz që shqisa e të parit

mban vendin e parë. Duket lojë fjalësh, por është e vërtetë. Informacioni që shkon në tru nga

sytë tanë, zë vendin më të madh në informacionin total që dërgohet në tru nga shqisat e tjera.

Por kjo nuk përfundon këtu, pasi ne kemi edhe aftësinë që të vizualizojmë (imagjinojmë) diçka

që në fakt nuk e shohim me sy. Ndërsa shohim fotografinë e reklamës së thikave WMF, në

mendjen tonë imazhi zbërthehet në qindra fjalë dhe mendime. Mund të na vijë të qeshim,

mund të mendojmë se sa e mprehtë duhet të jetë një thikë për të prerë edhe dërrasën,

mendojmë që thika jonë nuk do ta bënte kurrë një gjë të tillë, pyesim veten çfarë është kjo

kompani që shet këto thika, sa mund të kushtojnë, etj. Me të gjithë këto mendime dhe

pikëpyetje në kokën tonë, mund të themi që reklama ia ka arritur qëllimit. Një pjesë e mirë e

njerëzve do të kërkojë më tepër informacion për t’ju përgjigjur pyetjeve që kanë rreth produktit

dhe rrjedhimisht disa prej tyre edhe do të kryejnë blerjen.

Një foto ideale për reklamë duhet të transmetojë të njëjtin mesazh që transmeton tek audienca

edhe një spot televiziv 30 sekondash, në të cilin ka edhe të folur, muzikë dhe efekte vizuale nga

më të shumëllojshmet. Këtu qëndron vështirësia. Mënyra më e mirë për të realizuar diçka të

tillë është nëpërmjet artit. Jo çdo njeri ka sy për fotografi. Ashtu siç jo çdo njeri është i zoti për

gjithçka. Disa janë më të aftë për të pjekur bukë, disa për të lyer muret, disa për të rregulluar

një makinë, ndërsa disa për të bërë fotografi. Fotografët profesionistë janë të trajnuar, kanë

eksperimentuar me vite me mënyra të ndryshme ndriçimi, kënde të ndryshme, etj. Për më

tepër ata kanë aparatet e duhur fotografikë dhe programet e përshtatshme kompjuterike. Një

fotograf i mirë nuk duhet të fiksojë thjesht një imazh, por duhet të kapë momentin, ndjesinë

dhe të krijojë mesazhin që e bën një fushatë reklame jo të mirë, por të shkëlqyer.

Këshilla për ju menaxherë është që së pari të përfshini edhe fotografitë në fushatat reklamuese

(për t’u përdorur në billboarde, revista, internet, etj. E së dyti, që të zgjidhni fotografët e duhur

për të realizuar ato foto, që të jenë sa më të goditura, të kapshme dhe tërheqëse për njerëzit.

Herë tjetër kur të shihni një reklamë diku në një revistë apo në internet, pyesni për një moment

veten se çfarë ju tërhoqi vëmendjen që vazhduat të lexonit mesazhin e asaj reklame. Ka shumë

mundësi të ishte prej fotografisë së shkëlqyer.

PЁRFUNDIMI

Nga kjo që u tha më lart kuptuam se marketing dhe reklamimi nuk jan e njejta gjë dhe se si

arrihet deri te faza e fundit e reklamimit te produktve se cilat janë punet qe kryej deri te ardhja

e plasimit te atij produkti per reklamim. Po ashtu kuptuam se reklamimi luan një rol kyq në

hapat e par të pasimit të atij produkti dhe bën tërheqjen e konsmatorvë.

LITERATURA

Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut

Nexhmi Rexha, Bazat e Marketingut, Kapitulli X Plani I Marketingut

Boshko Jaqovski, Makreting, Shkup 2000

Shkëputur nga “Udhëheqja me marketingun” F. Kotler, Boshko Jaqovski,

Makreting, Shkup 2000