ÜsküdarSandıkçı Balaban veSâdık Efendi Tekkesi

.

ÜsküdarSand›kç›, Balaban veSâd›k Efendi Tekkesi1

‹ S M A ‹ L B Ü Y Ü K S E Ç K ‹ NMimar

1- Sand›kç› Tekkesi

Üsküdar Hayrettin Çavufl Mahallesi’nde, Toptafl› Caddesi üzerinde, 253 ada 129parseldedir. Tamam› 541 m2 sahal› arsa içinde bulunan tesis takriben 250 m2’likahflap Ba¤dadi tarz›nda yap›lm›fl olan, mihrabl›, iki katl› bir tekkeydi.2

Üzerinde mimari ve görsel tarihî belgeleri ile çal›flmalar sürdürdü¤ümüz bu tek-ke, 1274 tarihli Sand›kç› fieyh ‹brahim Ethem Efendi’nin kurdu¤u tekke, vakfi-yesine göre “bir bab semâhâne, bir bab fleyh hücresi, bir bab kahve odas›, bir he-lâ, bir miktar eflcar-i müsmire ve gayr-i müsmireli bahçe ve sokak kap›s›n› müfl-temil” tarikat› aliye-i Rufaiyye’ye mahsus olup beher hafta cumartesi günleri de-rununda ba’de edai salat’i-z zuhurda, tarîkat-› aliye-i rufâiyye ayini icra olunanbir tarikat yap›s›d›r. Tekkelerin kapat›lmas›ndan (1924/1925) sonra harab olma-ya yüz tutmufl binalar 1961 k›fl›nda çökmüfltür. G.E.E.A.Y.K.’nun 11.7.1965 ta-rih ve 2887 say›l› karar›nda, mezarlar›n korunmas› ve tekke yeri oldu¤unu gös-terir bir kitabe as›lmas› flart›yla enkaz›n kald›r›lmas›na izin verilmifl ve tamamenortadan kalkm›flt›r. Günümüze içinde 8 tafl› bulunan mezarl›¤›, abdest teknesi,kuyusu olan arsas› ve kitabeli cümle kap›s› ulaflm›flt›r. Toptafl› Caddesi üzerin-de birkaç basamakla ç›k›lan tekkenin orijinal girifl kap›s› tu¤ladan yap›lm›flt›r.Üzerinde üst üste yerlefltirilmifl iki ufak mermer parçadan oluflan kitabesi yer al-maktad›r (bk. R1, R2). Kitabenin üstteki birinci parças›nda:“Ya Hazret-i Pîr Seyyid Ahmed er-Rufâî kaddesallahû s›rrehû, fi 11 sene 1300”yazmakta; alt›ndaki taflta ise:1-“fieyh Sandûkî Cenab-› Edhem-i Pak-itikad

378

.

Ü S K Ü D A R S E M P O Z Y U M U I V

R 1- Sand›kç› Dergah› Girifli

R 2- Sand›kç› Dergah› kap› kitabesi

379

.

2-Yapt›r›b Bu Hânkah› Oldu fieyh-i Agehî3-fiemsî Ç›kd›lar Yediler Dediler Tarihini4-Gel Olundu Hak ‹çün ‹nfla Rufaî Dergâh› sene 1274” ibareleri okunmaktad›r.Tekkenin a¤açl›kl› arazisi ortas›nda, vaktiyle ç›kr›kl› oldu¤u anlafl›lan ve içindesu yüzeyi 3 metre 80 cm derinde bulunan bir kuyu yer almaktad›r. Küfeki tafltanyap›lm›fl abdest teknesi üzerinde “Sandûki Dergâh›na fieyh Ahmed Efendi’ninVakf›d›r. Gurrei Cemaziyelahir 1324” yazmaktad›r. Tekne 74 cm yüksekli¤inde75 cm eninde ve 153 cm boyundad›r. Orijinal yeri kuyu yan›nda olmas› gerekentekne, bugün arsan›n kenar›na yak›n bir halde durmaktad›r.Tekkenin mezarl›¤›nda bulunan tafllar›n etraf› betonlu bir duvarla çevrilmifltir(bk. R3). Orijinal durumunun bozuldu¤u anlafl›lan mezarlar›n en önemlisi mefl-hur müzisyen Said Pafla ‹mam› Hasan R›za Efendi’ye aittir.3 fiahidesinde:1- “Meczub-u ilâhi2- Bende-i imam Rufâi3- Said Pafla ‹mam›4- Hasan R›za Efendi5- Ruhuna Fatiha6- 19 fievval sene 1307” yazmaktad›r.

Ü S K Ü D A R S A N D I K Ç I , B A L A B A N V ES A D I K E F E N D ‹ T E K K E S ‹

R 3- Sand›kç› Dergah› Abdest Teknesi

380

.

Di¤er mezar tafllar›ndan ikisi “Hazret-i fieyh Ahmed er-Rufai hulefas›ndan Zâkirel-Hâc fieyh Seyyid Mustafa Efendi’nin pederi Giritli Mustafa Efendi ve validesiNimeti Hatun’a” aittir. 1283 tarihli olan bu tafl 86 cm’e 26 cm boyutlar›ndad›r.Di¤er bir tafl ise Aflç›bafl› bafl imam› Mehmed Ali Bey’e ait 1308 tarihli 150 cm e37,5 cm boyutlar›nda fesli taflt›r.Küçük bir kadiri sikkeli dervifl mezartafl›, tariki Rufâiye fukaras›ndan ser-nukabâes-Seyyid Ahmed Babaya ait 1280 tarihli 90 cm’ye 24 cm boyutlu bir flahidedir.Bir k›r›k mezartafl› parças›n›n üzerinde ise “sahibü’l-hayrât gümrük emini Os-man Paflazâde Mehmed Nuri” ibaresi okunmaktad›r.Yabani incir a¤ac›n›n kökü aras›nda s›k›flt›¤› için okunamayan tafl›n kime ait ol-du¤u anlafl›lamam›flt›r.Kaynaklara göre, tekkede 3 adet sandukal› fleyh mezar› mevcutken bunlar›n ye-ri günümüzde belli de¤ildir.Esasen mülhak olan vak›f, mazbuta dönüfltürülmüfl, dergâh arsas› ise bugünkühaliyle yan›nda bulunan kebapç›n›n bahçe olarak kullan›m›na sunulmufltur.Temel kal›nt›lar›n›n tespiti için, ‹stanbul III Numaral› Kültür ve Tabiat Varl›kla-r›n› Koruma Kurulunun 04.10.2005 tarih 997 say›l› karar› gere¤ince, arkeologTuran Birgili denetiminde Eylül 2006’da kaz›ya bafllanm›fl, tekkenin tevhidhanebölümüne ait tafl duvar izleri ve orijinal Arnavut kald›r›ml› zeminin bir k›sm›


R 4- Sand›kç› Dergah›’ndan günümüze kalan hazire

381

.


R 5- Hazire’den, Sait Pafla ‹mam› Hasan R›zaEfendi’nin mezar tafl›

R 6- Kaz›da ortaya ç›kar›lan temel duvarlar› (üstte)R 7- Dergah girifli Arnavut kald›r›mlar› (altta)

R 7- Dergah girifli Arnavut kald›r›mlar› R 8- Muhittin Sand›kç›o¤lu Bey'in dilekçesi

382

.


R 9- Balaban Dergah› vaziyet plan›

R 10- Balaban Dergah› hazire

383

.

ortaya ç›kar›lm›flt›r (Bkz. R6, R7). Prof. Baha Tanman Bey’in bu tekkeye iliflkin,‹stanbul Ansiklopedisi’nde yay›nlad›¤› bir restitüsyon çal›flmas› ise herhangi birkaz›ya dayanmamaktad›r.4

Tekkenin son fleyhi Ali Haydar Bey’dir. O¤lu Muhiddin Sand›kç›o¤lu Bey ise Ga-latasaray Lisesi Müdürlerinden ve “Lejyon De Honor” niflan› sahibi bir kifliydi.Hayat› bu tekkede geçen Muhiddin Bey’in Vak›flar Genel Müdürlü¤ü’ne yazd›¤›,tekkenin ihyas›na iliflkin dilekçelerden bir tanesinin metnini veriyorum (bk. R8).Üsküdar tarihinde önemli bir yere sahip olan bu eser, kaz› sonucu ç›kan veriler,eldeki belge ve foto¤raflar do¤rultusunda restorasyonu yap›larak yak›n bir gele-cekte Üsküdar’a kazand›r›lacakt›r.

2- Üsküdar Balaban Tekkesi

Üsküdar Rumi Mehmed Pafla Mahallesinde, fiemsi Pafla Caddesi üzerinde 62pafta, 421 ada 1 parselde bulunan (bk. R9) tekke, üç katl› ahflap meflruta ile bu-na bitiflik tevhidhaneden oluflmaktayd›. Ne yaz›k ki günümüze ulaflan binas›yoktur. Bahçesindeki befl mezartafl›, tevhidhanenin iki duvar›, bir k›s›m bahçeduvar› ve kap› kitabesi günümüze ulaflm›flt›r (bk. R10, R11, R12). Ayvansarayî


R 11- Balaban Dergah› arsa genel görünüflü

384

.

Hüseyin Efendi, eserinde “banisi ‹sfendiyar ismiyle müsemma bir kimsedir” de-mektedir.5 ‹lk kurulufl tarihi kesin bilinmeyen tesisin IV. Murad devrine ait olmaihtimali çok kuvvetli görünmektedir. Mescidin banisi Balaban Ahmed Baba’n›nmezar› ve 1047 tarihli tafl› küçük hazirede mevcuttur. fiahidesinde“1- Hüvel baki2- ‹sfendiyarzadelerden3- efl-fleyh Balaban Ahmed Baba4- Hazretlerinin ruhuna5- el Fatiha, sene 1047” (m. 1637) yazmaktad›r.77 cm’ye 22 cm boyutlar›nda ki tafl›n , destarl› nakfli kavuklu serpuflunun yük-sekli¤i 23 cm’dir. Tarihî kaynaklar, h. 1191 tarihinde vefat etmifl, fieyh Ya¤c›zâ-de Seyyid Ahmed Efendi’nin, Sultan III. Mustafa devrinde, müezzinlik ve imam-l›k yaparken, bu mescide Sadiye meflihat› koydu¤unu kaydediyor.6 Bu tarihtensonra buras› Sadiler Tekkesi olarak an›lmaya bafllam›flt›r. Bu zattan itibaren tek-kede 1310 tarihine kadar Ya¤c›zâde ailesinden 6 fleyh tarikat faaliyetini sürdür-müfltür. Üsküdar yang›n›nda yanan tekkeyi, Sultan V. Mehmed devrinde, fieyhÂflir Efendi ve han›m› tamir ettirmifl ve bugün tekke mezarl›¤›nda bulunan kita-


R 12- Balaban Dergah› çeflme duvar› kal›nt›s›

385

.

beyi kap›s› üzerine koydurmufllard›r (bk. R13). Kitabede“fiehinflâh Sultan Mehmed han-› lutf-mutâd

Serîr-i saltanatda dâim olsun hürrem ü dilflâdBu dergâh asr-› evvelede yan›p bir arsa kalm›flkenZaman-› flevketinde oldu inflâ ile feyz-âbâdOna bani-i sânî oldu elân postniflîn kimZehi himmetle fieyh Âflir Efendi eyledi bünyadMünirâ hatm-› hâce eyleyüb cevher dedim tarihBu Sâdî hankah›d›r oku gel her seher evrâd, 1327” (m. 1909) yazmaktad›r.fieyh ve tekkenin ikinci banisi olan, ayn› zamanda mesnevihân Mehmed ÂflirEfendi 1323 tarihinde ölmüfl ve hazireye gömülmüfltür. fiahidesinde:“1- Hüve’l-gafûr2- Kudema-y› mesnevihân-› mevleviyye ve ârifân-›3- Meflâyih-i Nakfl›bendiye ve Sâdiyyeden4- olup bu dergâh-› flerîfenin5- bani-i sani ve seccadeniflîn-i6- irflâd› iken âzim-i beka-y›7- cavidânî eyleyen hattat-› flehîr8- el-merhûm efl-fleyh es-seyyid Mehmed Âflir9- Efendi Hazretlerinin ruhuna Fatiha, 19 fiaban 1323” (m. 19 Ekim 1905) iba-

releri yaz›l›d›r.Mermer Destarl›, sikkeli tafl› 114 cm e 36,5 cm boyutlar›ndad›r.Haziredeki di¤er tafllar, 1310 tarihli Seyyid Mustafa Hüdavendi Halid Hazretlerive Aflir Efendinin zevcesi, Ayfle S›d›ka han›m›n, 1327 tarihli tafllar›d›r.Tekke 1925 y›l›na kadar faaliyetini sürdürmüfl, bu tarihte tüm tekkelerle birlik-te kapat›lm›flt›r. 1948 de k›smen ahflaplar› çökmüfl ve daha sonra duvarlar› s›va-narak mesken haline dönüfltürülmüfl, zamanla harap olmufltur. Yap›dan geriye,


R 13- Kitabe

386

.

1965 y›l›ndaki tespite göre, iki k›s›m mezarl›k, bir ahflap baraka, bahçe duvar›namonte edilmifl barok bir çeflme tafl› ve tekke arsas› kalm›flt›r. Vak›flar idaresincekiraya verilen arsa üzerine daha sonra prefabrik ve tek katl› barakalar yap›lm›fl-t›r. Bilahare 1995 y›l›nda arsa üzerindeki yap›lar temizlenmifltir.7 20 Kas›m 1996günü, Üsküdar Belediyesi ve Vak›flar yetkilileri ile tekkenin kal›nt›lar› üzerinde,arkeolojik ve mimari araflt›rmalara bafllan›lm›flt›r. Tekkenin temel duvarlar› ileK›ble duvar›nda içi daha sonra ince tugla ile doldurulmufl, mihrab ve iki yan›n-da dolap nifllerine rastlan›lm›flt›r. Basit y›gma tafl dolgulu mihrab duvar› ve do-¤u duvar› 2001 ocak ay› itibariyle orjinalli¤ini k›smen korumakta idi. Günümüz-de toprak seviyesi ile temeller kapanm›fl durumdad›r.Proje çal›flmas›na bafllamadan önce yap›lan kaynak taramas›nda, yap› ile ilgilihiçbir foto¤rafa ulafl›lamam›flt›r, sadece ‹.H.Konyal›’n›n kitab›nda “Yap›da ikisiküçük, üçü büyük befl dervifl ve fleyh odas› bulunmaktad›r.” denmektedir. Çal›fl-malar›m›zda, baflta Hadikatü’l-Cevami olmak üzere Vak›flardaki vak›f kay›tlar›,Jacq Pervititch taraf›ndan haz›rlanm›fl Sigorta paftalar›ndan 64 no’lu 1934 tarih-li Balaban Çarfl›s› paftas› ve 1920’li y›llarda haz›rlanan Alman mavileri diye ta-n›nan flehir paftalar›, Üsküdar paftalar›, kartpostallar ve bu tekkeye ait eski fo-to¤raflardan faydalan›lm›flt›r (bk. R14).Bu kaynaklardan hareketle üç katl› ahflap bir yap›ya sahip oldu¤u anlafl›lan tek-


R 14- 1915 li y›llara ait Balaban Dergah›’n› gösteren bir foto¤raf(Necdet ‹fiL‹ Foto¤raf Arflivi)

387

.

kenin elde etti¤imiz eski foto¤raflar›nda da bu durum görülmektedir. 1999 ya-z›nda k›ble duvar›nda yap›lan araflt›rmada ortaya ç›kan mihrap ve her iki yan›n-daki dolap niflleri ve bu duvar›n yükseltisi tevhidhânenin gabarisini verdi. Te-mel duvarlar›n›n tamamen ortaya ç›kar›lmas› ve planlara ifllenmesi ise ifli kolay-laflt›rm›flt›r. Yo¤un u¤rafllar sonucu elde etti¤imiz 1920’lere ait hava foto¤rafla-r›nda aç›k bir flekilde görülen çat› formu oldu¤u gibi, hiçbir mimari tasarruf yap-madan projeye aktar›lm›flt›r. Yine 1930’lu y›llara ait Üsküdar kartpostallar›ndave avlu içinden çekilmifl foto¤raflarda görülen minarede de hiçbir de¤ifliklik ya-p›lmadan projeye eklenmifltir.‹ç planlamaya ait hiçbir foto¤raf bulunmad›¤›ndan dolay› buran›n mimarisi, ya-z›l› kaynaklardaki anlat›mlarla genel tekke mimarisi iflleyifl flemas› kullan›larakçözülmüfltür. Restorasyon projesinde ise, binan›n genel olarak e¤itim-kültür fa-aliyeti bar›nd›rmas› öngörüldü¤ünden olabildi¤ince genifl atölye mekânlar› olufl-turulmufltur. Arsan›n güneybat› taraf›nda bulunan son devir yap›m› atefl tu¤la-s›ndan, babal›, ortas›nda kap›, iki yan›nda parmakl›kl› birer pencere bulunanduvar kal›nt›lar›, tamamlanarak avluyu çevreleyen duvarlar projelendirilmifltir.Avlu girifl kap›s›n›n sol ucunda 1980’li y›llara kadar yerinde bulunan barok özel-likli küçük çeflme de, foto¤raflar vas›tas›yla orijinal yerinde asl›na uygun proje-lendirilmifltir (bk. R15). Böylece projelendirme çal›flmalar›m›z tamamlanm›fl ve


R 15- Balaban Dergah› avlu girifl duvar› ve çeflmesi

388

.

bölge koruma kuruluna sunulmufltur (bk. R16, R17). Al›nacak onay sonras› Üs-küdar Belediye Baflkanl›¤› deste¤iyle itinal› bir uygulama yap›l›p tesis Üsküdar’akazand›r›lacakt›r.

3- Sad›k Efendi Tekkesi

Yak›n tarihe kadar Üsküdar’daki ahflap tekke örneklerinden biri de, fieyh Sad›kEfendi Tekkesi, di¤er ad›yla Alaca Minare Tekkesi idi. Üsküdar Nuh Kuyusu -Pazarbafl› semtinde, 193 ada 1 parseldeki yap›, Kartal Baba Caddesi, Köprülü Fa-z›l Pafla Soka¤› ve Boybeyi Soka¤› ile Miro¤lu Soka¤›’n›n çevreledi¤i yap› adas›üzerindedir. Ayin günü Perflembe olan bir Nakflibendi tekkesi idi. Mescidi, aflha-nesi, müfltemilât binas›, çeflmesi, küçük hamam› ve hazîresi vard›. Bugün bir ço-¤u yok olmufl, kalanlar ise, virane haline gelmifltir (bk. R18, R19). Günümüzdemezarl›¤› arsas› ile sadece tevhidhanesinin 3 duvar› ve mihrab› bulunan tekke-nin restitüsyon ve restorasyon projeleri elde edilen eski foto¤raflar›na göre tara-f›m›zdan haz›rlanmaktad›r.Tipik bir ahflap ev görünümündeki tekke, tevhidhanenin yer ald›¤› büyük ahflapyap› ile yine ayn› parsel içindeki 2 katl› ahflap meflrutadan meydana geliyordu.8

1143 (m. 1730) tarihinde yapt›r›lm›fl olan tekkenin, eldeki silsile kay›tlar›na gö-re ilk fleyhi 1173’de (m. 1760) ölen fieyh Hac› Hüseyin Dede’dir. Binan›n ilk mi-marisi bilinmemekle birlikte, tevhidhanenin bulundu¤u k›sma bitiflik sandukal›bir hazirenin varl›¤›, vak›f kay›tlar›nda belirtilmektedir. Restitüsyon ve restoras-yona esas olacak resimler tekkenin 1302’de (m. 1885) yap›lan ihya ve tamirindensonra ald›¤› flekli göstermekte ve Pervititch paftalar› ile de çak›flmaktad›r. Tekke-nin esas kap›s›, Kartal Baba Caddesi taraf›ndad›r. Kap›n›n sa¤›nda tevhidhane


R 16- Balaban Dergah› arka bahçe cephesiRestorasyon projesi Mimar ‹smail Büyükseçgin

R 17- Dergah Girifli cephesiRestorasyon projesi Mimar ‹smail Büyükseçgin

389

.


R 18- Abdülfettah Dergah› Genel Görünüfl

R 19- Abdülfettah Dergah› Genel Görünüfl

390

.


R 21- AbdülfettahDergah Sokak

Görünüflü,(Necdet ‹flli

Foto¤raf Arflivi)

391

.

olarak kullan›lan mescit bulunmaktayd›. fiimdi yaln›z üç duvar› kalm›flt›r. Kap›-n›n sol taraf›nda ahflap fleyh evi mevcuttu. Binan›n yola cepheli duvar›na, Hüsa-meddin A¤a’n›n 1206 (1791) tarihli çeflmesi yerlefltirilmiflti (bk.R20).9 Mescidinsol taraf›ndaki hazîre bugün de mevcuttur. Hazirenin karfl›s›nda, dikdörtgen flek-linde “Mehmed Fahrüddin Efendi’nin hayrat› gurre-i Receb 1326” (30 Temmuz1908) tarihli abdest teknesi vard›r. Köprülü Faz›l Pafla Soka¤›’na bakan tarafta,iki katl› ahflap ve harap meflruta binas›, ne yaz›k ki günümüze ulaflamam›flt›r.Onun karfl›s›nda eski tu¤ladan yap›lm›fl mutfak ve hamam harabesi, mutfa¤›nilerisinde tonoz daml› bir çeflme haznesi vard›r. Eski resimlerinde görülen klasikkesme tafltan lokma parmakl›kl› pencereli avlu duvar› bugün büyük ölçüde yokolmufltur (bk. R21).Günümüze 1 büyük çeflme ve sarn›ç ile tevhidhanenin harap duvarlar›, mezarl›-¤› ve bir abdest teknesi intikal etmifl olan tekke mülhak vak›ft›r. Vakfiyede ayr›-ca 2 dönümlük bir karanfil bahçesinden söz edilmektedir. Tekkenin 6. fleyhihalk aras›nda günümüzde de çok hürmet gören Abdülfettah el-Ba¤dâdî olup,Nuhkuyusu caddesi üzerinde fieyhülislam Arif Hikmet Bey Haziresi’nde gömü-lüdür. Tekkenin son fleyhi ‹smail Efendi, Erzincanl› olup torunlar› halen buradayaflamaktad›rlar.Tekkeyle ilgili bütün dokümantasyon haz›r olup projelendirme çal›flmalar›m›zdevam etmektedir. Tebli¤de zikredilen di¤er yap›larla birlikte, bu tekkede Üskü-dar’a kazand›r›lacakt›r.


R 20- Abdülfettah Dergah› avlusunda yer alan çeflmesi

392

.

D‹PNOTLAR

1 Sunumumuz Üsküdar’da ki üç tekke ile ilgili mahallinde yapt›¤›m›z foto¤rafland›rma ve kaz›lara daya-l› tespitlerimizin özetidir.

2 Tekke için bk. Ahmed Münib Efendi, Mecmua-y› Tekâyâ, ‹stanbul 1307, s›ra 75; Zakir fiükrü Efendi, “‹s-tanbul Hankahlar› Meflayihi” (nflr. Ahmet Turgut Kut), Türklük Bilgisi Araflt›rmalar› ‘Abdülbaki Gölp›narl›Hat›ra Say›s›’, Harward 1995, s. 19; E. Demirel ‹flli, ‹stanbul Tekkeleri Mimarisi Eklentileri ve Restorasyo -nu (bas›lmam›fl doktora tezi, ‹stanbul 1998), s. 111; M. Nermi Haskan, Yüzy›llar Boyunca Üsküdar, ‹stan-bul 2001, I, 472; Vak›flar ‹stanbul Tekâyâ Defteri, 1925, s›ra 42.

3 Hakk›nda genifl bilgi için bk. “Hasan R›za Efendi”, D‹A. Mehmed Akif’in bu zat› anlatan bir fliiri de Sa -fahat’ta bulunmaktad›r.

4 a.g.e., VI, 450.5 Ayvansarayl› Hüseyin Efendi, Hadikatü’l-Cevâmi, ‹stanbul 1281, II, 204.6 Ahmed Muhyiddin Efendi, Tomar-› Tekâyâ (‹stanbul Arma¤an›), ‹stanbul 1997, III, 259; Ahmed Munib

Efendi, Mecmua-y› Tekâyâ, s›ra 90; Vak›flar ‹stanbul Tekaya Defteri, 1925, s›ra 47.7 Vak›flar ‹stanbul Bölge Müdürlü¤ü Hayrat Dosyas›.8 Tekke hakk›nda flu kaynaklarda yer alan bilgiler kullan›lm›flt›r: Zakir fiükrü Efendi, “‹stanbul Hankah-

lar› Meflayihi”; Muhyiddin Efendi, Tomar-› Tekâyâ, III, 259; M.Serhan Tayfli - Klaus Kreiser, Silsilenâme,Almanya 1980, s. 27; E. Demirel ‹flli, ‹stanbul Tekkeleri Mimarisi Eklentileri ve Restorasyonu, s. 33; M.Nermi Haskan, Yüzy›llar Boyunca Üsküdar, I, 407.

9 ‹. Hilmi Tan›fl›k, ‹stanbul Çeflmeleri, ‹stanbul 1943, II, 386.


Documents

ÜsküdarSandıkçı Balaban veSâdık Efendi Tekkesi