ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN MALİ DURUMU SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Memet ATASEVER

ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN

MALİ DURUMU

SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Memet ATASEVERSağlık Bakanlığı

Strateji Geliştirme Başkanı

24.06.2011

Sunum Planı

A- Mevcut Durum (Üniversite Hastanelerinin Mali Durumu) 3

B- Sağlık Bakanlığının Girişimleri ile Yapılanlar 8

C- Üniversite Hastanelerinin Mali Sorunları ve Çözüm Önerileri 17

D- Sonuç 44

2

A- Mevcut Durum (Üniversite Hastanelerinin Mali Durumu)

3

4

A- Mevcut Durum

Hekime Başvuru Sayısı

S.B. I.Basamak 59.726.726 %32 197.704.326 %37 199.293.303 %37

S.B. Hastaneleri 109.793.128 %60 228.279.139 %43 235.172.924 %43

Sağlık Bakanlığı Tesisleri Toplamı 169.519.854 %92 425.983.465 %80 434.466.227 %80

Üniversite Hastaneleri 8.823.361 %5 19.364.865 %4 20.098.754 %4

Özel Sağlık Kuruluşları 5.697.170 %3 82.023.883 %16 83.903.866 %16

TÜRKİYE TOPLAMI 184.040.385 527.372.213 538.468.847

Kişi Başı Hekime Müracaat Sayısı (Yıl)

2010 % (*)2002 % (*) 2009 % (*)

7,3 7,32,8

*Yıl içerisinde hekime başvuru sayısının oransal dağılımı

55TÜİK, Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2010

A- Mevcut Durum

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 201020

30

40

50

60

70

80

39.5

46.9

55.352.3

66.5

63.465.1

73

Sağlık Hizmetlerinden Vatandaş Memnuniyeti

6

A- Mevcut Durum

Yıllar İtibariyle Sosyal Güvenlik Hastane Harcamaları

2009 Pay 2010 Pay 2011 Pay

Sağlık Bakanlığı Hast. 10.800 54% 11.700 54% 12.000 54%

Üniversite Hastaneleri 3.640 18% 4.351 20% 4.692 21%

Özel Hastaneler 5.482 28% 5.532 26% 5.643 25%

Toplam 19.922 21.583 22.335

Milyon TL

7

Üniversite Hastanelerinin 2010 Yılı Sonu İtibariyle Borç Durumu

A- Mevcut Durum (Üniversite Hastanelerinin Mali Durumu)

Gelir (TL) Net Borç (TL) Borç/Gelir (TL) Borç/Net Aylık Gelir

2009 3.941.426.177 1.402.341.263 0,36 4,3

2010 4.655.702.479 1.624.615.373 0,35 4,2

Gelir (TL) Net Borç (TL) Borç/Gelir (TL) Borç/ Net Aylık Gelir

2009 4.009.136.202 533.976.043 0,13 1,6

2010 4.429.960.634 560.678.477 0,13 1,5

ÜNİVERSİTE HASTANELERİ

SAĞLIK BAKANLIĞI EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANELERİ

8

B-Sağlık Bakanlığının Girişimleri ile Üniversite Hastanelerinin Mali Durumunu Düzeltmek İçin Yapılanlar

9


a- Üniversite Hastanelerinin “Gelecek Yıllara Yaygın Yüklenme” ve “Ertesi Yıla Yaygın Yüklenme” Yapabilmelerine İmkân Sağlanmıştır.

2547 sayılı kanunda değişiklik yapılarak 3 yıla kadar (temizlik, yemek, MR hizmet alımı v.b.) hizmet alımı yapmalarına imkan sağlanmıştır.

b- Üniversite Hastanelerinin sürekli biçimde ihtiyaç duydukları mal ve hizmet alımlarını Çerçeve Anlaşma İhaleleri ile yapabilmelerine imkân sağlanmıştır.

Yüksek stok maliyetlerinden kurtulabilmeleri için sürekli ihtiyaç duyulan mal ve hizmet alımlarında, Sağlık Bakanlığı hastaneleri ile birlikte çerçeve anlaşma ihaleleri yapmalarına imkân sağlanmıştır.

1- İşletmecilik Problemlerini Çözmek Amacıyla Yapılan Düzenlemeler

10


c- Üniversite Hastanelerinin kamu hastanelerinden karşılıklı mal ve hizmet almalarına imkan sağlanmıştır

Üniversite hastaneleri ile Sağlık Bakanlığı hastanelerinin birbirlerinden teşhis ve tedaviye yönelik olmak üzere doğrudan mal veya hizmet alabilme imkânı sağlanmıştır.

d- Üniversite Hastanelerinin acil ve hastaya özgü alacakları ilaç ve tıbbi sarf malzemelerini “Doğrudan Temin Yöntemi” ile tedarik etmelerine imkân sağlanmıştır

Söz konusu düzenleme ile stok maliyetlerinin düşürülmesi amaçlanmıştır.


11


e- Üniversitelerin ilgili birimleri ile Sağlık Bakanlığına bağlı sağlık kurum ve kuruluşlarının karşılıklı işbirliği ile birlikte kullanımı sağlanmıştır.

f- Sağlık Bakanlığının yapacağı araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile ilgili talep ettiği hizmet alımları için Üniversite hastanelerine doğrudan ödeme yapılmasına imkan getirilmiştir. Sağlık Bakanlığının sağlık alanında yapacağı araştırma ve geliştirme faaliyetlerini hizmet alım yoluyla üniversite hastanelerinden doğrudan satın alabilmelerinin yolu açılmıştır.

1-Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi 6-Rize Üniversitesi3-Marmara Üniversitesi 7-Yıldırım Beyazıt Üniversitesi3-İstanbul Medeniyet Üniversitesi 8-İzmir Katip Çelebi Üniversitesi4-Ordu Üniversitesi 9-Muğla Üniversitesi5-Sakarya Üniversitesi 10-Erzincan Üniversitesi

Sağlık Bakanlığı İle Ortak Kullanıma Geçen Üniversiteler


12

g- Üniversiteler ve Sağlık Bakanlığı Hastaneleri arasında taşınırların bedelsiz devir yapılabilmesine imkân sağlanmıştır.

Üniversite ve Sağlık Bakanlığı hastanelerinin ihtiyaç fazlası taşınırlarını (5 yıllık şartı aranmaksızın) birbirlerine bedelsiz devredilebilmesinin önü açılarak miat veya bozulma riski büyük ölçüde ortadan kaldırılmıştır.



13

a- Üniversite hastanelerinin hazine payının düşürülmesi sonucunda giderlerinde önemli azalmalar sağlanmıştır.

Hazine payı;

2008’de %15’den %5’e,

2010’da %5’den %3’e,

2011 yılında ise %3’den %1’e düşürülmüştür.

Bu düzenlemeler ile son 3 yılda yaklaşık 1.230 Milyon TL gider azalışı sağlanmıştır

2- Üniversite Hastanelerinin Mali Yapısının Güçlendirilmesi Amacıyla Yapılan Düzenlemeler


14

b- Borçluluk oranı yüksek olan 22 üniversite hastanesine birikmiş borçlarının ödenmesi için hazineden 380 Milyon TL kaynak aktarılması, Üniversite hastanelerine bugüne kadar 310 Milyon TL ödeme yapılmış olup geri kalan 70 Milyon TL’nin ödenmesi için gerekli çalışmalar yapılmaktadır.

c- 2010 yılında hastalar tarafından ödenen “Öğretim Üyesi özel muayene ve ameliyat ücretinin” Devlet tarafından ödenmektedir.

Üniversitelerin ve Öğretim Üyelerinin bu konudaki kaybı devlet tarafından karşılanmaktadır. Mesai dışı gelir kaybından kaynaklanan yaklaşık 447 Milyon TL SGK tarafından eşit taksitler halinde ödenmektedir.

2- Üniversite Hastanelerinin Mali Yapısının Güçlendirilmesi Amacıyla Yapılan Düzenlemeler


15

a- Üniversite hastane personellerine yemek servislerinden ücretsiz yararlanma imkanı sağlanmıştır.

Devlet Memurları Yiyecek Yardımı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılması Hakkındaki Yönetmelik ile üniversite hastanelerinde çalışan personel yemek servislerinden ücretsiz yararlanmaya başlamışlardır.

b- Üniversite hastanelerinde nöbet ücretleri artırılmıştır.

5947 sayılı Tam Gün Kanununda yapılan düzenlemeler ile, üniversitelerin yataklı tedavi kurumlarında çalışan ve nöbet ücreti alan personelin nöbet ücretleri artırılmıştır.

3- Üniversite Personelinin Mali Haklarına İlişkin Düzenlemeler


16

c- Üniversite hastanelerinde sözleşmeli çalışan personellerin ek ödemeden faydalanmalarına imkân sağlanmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre sözleşmeli olarak çalışan personelde ek ödeme almaya başlamıştır.

d- Üniversite hastanelerinde personellerin ek ödeme tavanları sağlık bakanlığı personelinin tavan ücretlerine yükseltilmiştir.

2547 sayılı kanunda yapılan düzenleme ile Üniversite hastanelerinde personellerin ek ödeme tavanları sağlık bakanlığı personelinin tavan ücretlerine yükseltilmiştir.

3- Üniversite Personelinin Mali Haklarına İlişkin Düzenlemeler


17

C- MALİ SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

-Yapısal Sorunlar ve Çözüm Önerileri

-İşletmecilik Sorunları ve Çözüm Önerileri

- Borç Sorunları ve Çözüm Önerileri

18

C- Mali Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Yapısal Sorunlar ve Çözüm Önerileri

Üniversite hastaneleri arasında ücreti döner sermayeden ödenen personel dağılımı farklıdır. Örneğin; A üniversitesi hastanesinde döner sermaye kadrolarında istihdam edilen personelin toplam kadrolu personele oranı %43 iken, T Üniversitesi hastanesinde bu oran %2’dir.

a- Ücreti Döner Sermayeden Ödenen Personelin Dağılım Dengesizliği ve Mali Yükü

A B C D E F G H I İ J

Ünv. Orta

laması K L M N O Ö P R S T0.00

0.05

0.10

0.15

0.20

0.25

0.30

0.35

0.40

0.45


19

a- Ücreti Döner Sermayeden Ödenen Personelin Dağılım Dengesizliği Ve Mali Yükü

Ücreti döner sermayeden ödenen personelin finansal yükü hastanelerin finansal sürdürülebilirliğini olumsuz etkilemektedir. Örneğin X Üniversite Hastanesinde personel giderinin toplam gelire oranı % 29, Y Üniversite Hastanesinde % 16 iken Z üniversitesinde % 1’dir.

Çözüm : Üniversite hastanelerinde, maaşı döner sermayeden ödenen tüm personelin (yaklaşık 10.500 kişi) finansmanının özel bütçeden sağlanması.

Sorumlu Birim : Maliye Bakanlığı

İşbirliği Yapılacak Birim: YÖK, DPT, Sağlık Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı

Üniversitelere Getirisi (Yıllık) : 233Milyon TL Kamuya Mali Yük (Yıllık) : 233 Milyon TL


b- Üniversite Hastanelerinin Personel İhtiyacı

Üniversite hastaneleri başta olmak üzere ülkemizde yatak başınaebe-hemşire sayısı Avrupa’ya kıyasla düşüktür. Üniversite hastanelerinde yoğun bakım ve diğer ünitelerin verimli çalışabilmesi için ebe-hemşire ihtiyacı acilen giderilmelidir.(Birçok üniversite hastanesinde temizlik, bilgi işlem gibi hizmet alımıadı altında yardımcı sağlık personeli çalıştırılmaktadır.)

Çözüm :Üniversite hastanelerine, maaşı özel bütçeden karşılanmak üzere 2011 yılında 5.000, 2012 yılında 4.000 yeni ebe-hemşire kadrosunun (toplam 9.000) tahsis edilmesi,

Sorumlu Birim : Maliye Bakanlığıİşbirliği Yapılacak Birim: YÖK, DPT, Sağlık Bakanlığı, Devlet Personel Başkanlığı

Üniversitelere Getirisi (Yıllık) : 200 Milyon TL Kamuya Mali Yük (Yıllık) : 200 Milyon TL

0,85

0,45

EAH Üniversite Hastanaleri


20


Yatak Başına Ebe Hemşire Sayısı

Yatak Sayısı Ebe-Hemşire Sayısı Yatak Başına Ebe-HemşireMevcut Durum 31.171 14.058 45%


21

Üniversite Hastanelerinin fiziki mekanlarının ve tıbbi donanımlarının bir kısmının yetersiz, eski ve ekonomik ömrünü doldurmuş olması

c- Fiziki Mekan Yetersizliği ve Tıbbi Donanım İhtiyacı

Çözüm : Halen Döner Sermaye kaynaklarından karşılanan yatırım ve onarım giderlerinin Üniversite Özel Bütçelerinden karşılanması gerekmektedir. İhtiyaçların önemli bir bölümü de hizmet satın alım yöntemi ve Sağlık Bakanlığı ile ortak çalışmayla karşılanabilir.

Sorumlu Birim : DPTİşbirliği Yapılacak Birim: Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, YÖK



Kaynaklar 2011 2012

DPT'nin Özel Bütçeye Aktaracağı Miktar 40.000.000 86.000.000

Hizmet Alımı Yöntemi ve Sağlık Bakanlığı Ortak Çalışması ile Karşılanacak Miktar

48.000.000 64.000.000

Toplam Yatırım Kaynak İhtiyacı 88.000.000 150.000.000


22

d- Eğitim ve Araştırma Fonu Yükü


Üniversitelerin bütün birimleri tarafından kullanılan eğitim ve araştırma fonlarının hastanelerin döner sermaye gelirlerinden karşılanması,

Çözüm Önerisi: Üniversite döner sermaye bütçelerinden karşılanan araştırma giderlerinin özel bütçelerden karşılanması ve söz konusu giderler için özel bütçelere kaynak aktarımının sağlanması


İşbirliği Yapılacak Birim: DPT, YÖK



23

e- Üniversite Hastanelerinde Döner Sermaye Bütçe Disiplininin Bulunmaması

Üniversite hastaneleri, gelirlerinin çok üstünde gider yapmaktadır. Bütçeleme sistemleri gider esaslıdır. Gider azaltma yönünde ciddi çalışmalar yapılmamaktadır.

• Yıl içerisinde ek bütçe yapılmıştır.

Çözüm : Üniversite bütçelerinin gelir esaslı yapılması ve bütçe disiplinine riayet edilmesinin sağlanması

Sorumlu Birim : Maliye Bakanlığıİşbirliği Yapılacak Birim: YÖK, DPT, SGK, Sağlık Bakanlığı


Üniversite2010 Yılı Tahmini

Gelir Bütçesi2010 Yılı

Gerçekleşen Gelir Fark Gerçekleşme

OranıX Üniversitesi 319.000.000 187.000.000 -132.000.000 59%Y Üniversitesi 183.000.000 99.000.000 -84.000.000 54%

S.B. Eğt.Arş. Hast.Ankara Numune EAH* 144.694.000 176.272.000 31.578.000 122%İzmir Atatürk EAH 160.980.000 156.706.000 -4.274.000 97%

İşletmecilik Sorunları ve Çözüm Önerileri

a- Muhasebe Kayıtlarının Sağlıklı ve Düzenli Olmaması

Hastane bilgi yönetim sistemi ile uyumlu genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun standart bir muhasebe sistemi bulunmamaktadır.

Çözüm Önerisi Hastane bilgi yönetim sistemi ile uyumlu genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine uygun standart bir muhasebe sistemi geliştirilerek Muhasebe kayıtlarının düzenli ve sağlıklı bir şekilde yapılması sağlanmalıdır. Ayrıca bu kayıtlar merkezi bir birim tarafından konsolide edilerek takip edilmelidir.


İşbirliği Yapılacak Birim: YÖK, Sağlık Bakanlığı


24


b- Hizmet Alımlarında Maliyetler Yüksektir.

Üniversite Hastanelerinde hizmet alım yöntemi ile istihdam edilecek işçi sayısının tespitinde, işçi ücretleri ve firma kâr oranlarında herhangi bir kriter bulunmamakta ve üniversiteler arasında farklılık göstermektedir.


25

Üniversitelerde Hizmet Alımı Yöntemi ile Çalıştırılan İşçilerin Birim Maliyeti

A B C D E F G

ORT

ALAM

A H I İ J K L M N O Ö P R

S.B.

EAH

Ort

... S

2,089 2,085 2,072 2,0201,928 1,926 1,905

1,680 1,639 1,632 1,623 1,577 1,565 1,536 1,528 1,520 1,514 1,4931,390

1,334 1,3141,221

26Sağlık Bakanlığı İşçi Sayısı Tespit Sistemine göre yapılan hesaplamalarda X Üniversitesi Hastanesinde 450 fazla personel istihdam edildiği tespit edilmiştir.



Hizmet Alımlarında Gereğinden Fazla Personel İstihdamı Maliyetleri Artırmaktadır.

Kurum Parametreleri Kurum Verileri Katsayı İşçi Sayısı Kurum Parametreleri Kurum Verileri Katsayı

Yatak Sayısı 756 A Grubu Ameliyat Sayısı 3.292 500

Yatak İşgal Oranı 0,97 B-C Grubu Ameliyat Sayısı 12.414 1.000

Kapalı Alanı 147.213 500 294,43 D-E Grubu Ameliyat Sayısı 7.081 2.000

Geliri 154.169.817 1. Seviye Yoğun Bakım Yatak Sayısı 0 7

Kalite Puanı 1,00 2. Seviye Yoğun Bakım Yatak Sayısı 0 5

Yatan Hasta Sayısı 38.055 500 76,11 3. Seviye Yoğun Bakım Yatak Sayısı 89 3

Poliklinik Muayene Sayısı 712.515 9.500 75,00 Doğum Sayısı 0 1.000

Acil Muayene Sayısı 58.317 8.500 6,86 Kadrolu Çalışan Personel Sayısı 192 %67

Poliklinik Oda Sayısı 139 2 69,50

FAZLA ÇALIŞTIRILAN İŞÇİ SAYISI 450

X ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ- İŞÇİ SAYISI TESPİTİ (18/04/2011)

4 183,33

550.000 420,46

TOPLAM ÇALIŞTIRILABİLECEK İŞÇİ SAYISI 1.049

MEVCUT ÇALIŞAN İŞÇİ SAYISI 1499

Sağlık Bakanlığı Hizmet Alımlarında Alınan Tedbirlerin Sonuçları

27

2005 2006 2007 2008 2009 2010 20110

20,000

40,000

60,000

80,000

100,000

120,000

140,000

160,000

180,000

67,18078,450

86,910102,484

117,569

134,875

154,729

118000 118.700

Series1 Series2



Çözüm Önerisi :Üniversite hastanelerinde de hizmet alımı ile çalıştırılacak personel sayısına Sağlık Bakanlığına benzer standartlar getirilmelidir.

Sorumlu Birim : Maliye Bakanlığıİşbirliği Yapılacak Birim: Sağlık Bakanlığı, YÖK

Üniversitelere Getirisi (Yıllık): 12 Milyon TL

Hizmet Alımlarında Gereğinden Fazla Personel İstihdamı Maliyetleri Artırmaktadır.

28

2009 2010 2011

7.64,5

3,5

Sağlık Bakanlığı Hizmet Alımlarındaki Firma Kar Oranları (%)



Üniversite hastanelerinde firma kâr oranı ortalaması %7’dir.


Üniversitelere Getirisi : 11 Milyon TL

Çözüm Önerisi: Üniversite hastanelerinde hizmet alım ihalelerindeki firma kâr oranlarına Sağlık Bakanlığı hastanelerine benzer standartlar (azami % 5) getirilmelidir.

Hizmet Alımlarında Firma Kar Oranları Yüksektir.




29

Temizlik Güvenlik Bilgi İşlemSamsun Mehmet Aydın EAH 1.165 1.261 1.267Diyarbakır Bölge EAH 1.168 1.180 1.228X Üniversitesi 1.221 1.718 1.693Y Üniversitesi 1.320 1.400 1.500

Örnek İşçi Maliyet Bilgileri

Hizmet Alımları Kapsamında Çalıştırılan Personele Ödenen Ücretler Yüksektir.

Çözüm Önerisi: Hizmet alım yöntemiyle çalıştırılan personel ücretlerine Sağlık Bakanlığı hastanelerine benzer standartlar getirilmelidir.



c- Stok Yönetiminde Yaşanan Problemler

Malzeme Kaynakları yönetimine ilişkin ortak bir otomasyon sisteminin bulunmaması,Stok seviyelerinin belirlenmesine ilişkin kriterlerin belirlenmemiş olması,Fiili ve kaydı stokların uyumsuz olması,

Çözüm Önerisi: Fiili ve kaydi stokların uyumlu hale getirilebilmesi için etkin bir stok yönetim sistemi oluşturularak merkezi bir birim tarafından takip edilmelidir. Azami Stok Seviyesi Uygulamasına geçilmelidir.

Sorumlu Birim : Üniversite

İşbirliği Yapılacak Birim: Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, YÖK (Kısa vadede Sağlık Bakanlığının stok programlarından üniversiteler yararlanabilir)



30

31



Sağlık Bakanlığı Stok Yönetimi İle İlgili Tedbirlerinin Sonuçları

2008 Ocak 2008 Haziran 2009 Ocak 2009 Haziran 2010 Ocak 2010 Haziran 2011 Ocak 2011 Nisan 2011 Aralık0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

795

917982

10801150 1190

12501310

1.037875

792 720680

600

Stok Seviyesi 2009'da 107 Milyon, 2010'da 157 Milyon TL azaltıldı. 2011 yıl sonu stok hedefi 600 Milyon TL.

Azami Stok Miktarı uygulamasından önce stoklar yıllık ortalama %20 artmaktaydı.

15 Mayıs 2009'da başlatılan uygulamalar ile stok düzeyi % 33 azaltılmıştır.


d- İlaç, Tıbbi ve Laboratuar Malzeme Maliyetleri Yüksektir.

Piyasa fiyat araştırmasının sağlıklı yapılmaması ve borç vadesinin uzun olması sebebiyle satın alma fiyatları yüksektir.


32

İlaç Adı SB Hastaneleri

Üniversite Hastaneleri

Ventolin Nebules 2.5 mg 0,37 0,51Sulcid 1 flakon 1,49 1,90Jetokain 2 mg 20 lik ampul 0,36 0,49Ampisina 250 mg 1 flakon 0,98 1,49Ulcuran 25 mg 2 ml ampul 0,28 0,46İntraket No:20 0.20 0,29

BAZI İLAÇLARIN ORTALAMA SATIN ALMA BEDELLERİ (TL)

33

İlaç Tıbbi Malzeme

Laboratuar Malzeme

342 TL

480 TL

206 TL185 TL

277 TL

119 TL

YATAN HASTA BAŞINA İLAÇ, TIBBİ VE LABORATUAR MALZEME MALİYETİ

ÜNİVERSİTE HASTANELERİ EĞİTİM HASTANELERİ

19


İşletmecilik Sorunları ve Çözüm Önerilerid- Yatan Hasta Başına İlaç, Tıbbi ve Laboratuar Malzeme Tüketimi Maliyetleri Yüksektir.



Üniversitelere Getirisi: 200 Milyon TL


34

Çözüm Önerileri: Üniversiteler piyasa araştırması, ihtiyaç ve stok fazlası gibi işlemler için Sağlık Bakanlığı Stok Programlarını kullanmalıdır. (Şifre verilen İzmir 9 Eylül, Çanakkale 18 Mart ve Kırıkkale Üniversiteleri programı kullanmaktadır).

İşletmecilikle ilgili diğer tedbirleri alarak borç vadelerinin kısaltılmasıyla daha uygun maliyetle ürün tedarikine gidilmelidir.

d- İlaç, Tıbbi ve Laboratuar Malzeme Maliyetleri Yüksektir.


f-Yönetici Performansı

Hastane yöneticileri üniversitelerin mali yönetiminden sorumlu tutulmamaktadırlar.


35

Ana Faktör Katsayısına Esas Parametreler Düzeltme Katsayısına Esas Parametreler Borçluluk Oranı Katsayısı Bölge Gelişmişlik Katsayısı Borçluluk Süresi Katsayısı Hastane Türü Katsayısı Hizmet Kalite Standartları Katsayısı Hastane Yaşı Katsayısı Ek Ödemeyi Zamanında Dağıtma Katsayısı Mali Büyüklük Katsayısı Zamanında Faturalandırma Katsayısı Muayene Kabul Süresi Saymanlık Kaydına Alınma Süresi

Görev Etkilenme Katsayısı

Performans Hedefi Katsayısı Çalışma Süreleri Katsayısı

Sağlık Bakanlığı Yönetici Mali Birim Performans Sistemi Parametreleri

Borçluluk oranı yüksek olan, borç süresi 90 günü aşan, ek ödemeyi zamanında dağıtmayan, gelir ve giderlerini zamanında muhasebeleştirmeyen ve belirlenen hizmeti sunmayan hastane yöneticilerinin ek ödemeleri belirlenmiş katsayılarla düşürülmektedir. Ayrıca yönetici ek ödeme hesaplamalarında hastanelerin bulunduğu bölgenin gelişmişlik düzeyi, hastanenin türü, binanın yaşı, ve mali büyüklüğü dikkate alınmaktadır.


f- Sağlık Bakanlığı “Yönetici Mali Birim Performansı” Uygulamasından Örnekler

Çözüm Önerisi:Sağlık Bakanlığı hastanelerinde Mart 2010 dan bu yana uygulanan yönetici performansı yöneticilerin hastaneyi ağırlıklı olarak finansal açıdan ve hizmet kalitesi açısından iyi yönetmelerini esas alan bir model olup üniversite hastanelerinde de yönetici değerlendirme sistemi kurulmalıdır. Sorumlu Birim : Maliye Bakanlığıİşbirliği Yapılacak Birim: YÖK


36

Dönem KurumKurum

Borçluluk

Oranı

Kurum

Borçluluk

Süresi

Hizmet

Kalite

Katsay ısı

Ek

Ödemey i

Zamanında

Dağıtma

Muay ene

Kabul

İşlemleri

Muay ene

Kabul

Süresi

Performans

Hedef Katsay ısıBaşhekim

YMBP

Başhekimin Alacağı Aylık Ek Ödemedeki Net

Düşüş (TL)

Oca.11 Ankara Polatl ı Duatepe Devlet Hastanesi 0,91 1 0,95 1 1 1 0,9 0,84 1.152

Oca.11 İzmir Ege Doğumevi Ve Kadın Hastalıkları Eğt.Arş. Hst. 1 1 0,9 1,01 1 1,01 1 0,95 451

Şub.11 İstanbul Haseki Eğt.Arş. Hst. 1 1 0,85 0,9 0,99 1,01 0,9 0,82 1.684

37

Klinisyen Başına Günlük

Ortalama Muayene Sayısı

Cerrah Başına Günlük

Ortalama Ameliyat Sayısı

Ortalama Yatak İşgal

Oranı

Ortalama Yatak

Devir Hızı

S.B. Eğitim ve Araştırma H.

22 0,42 80 61

Üniversite Hastaneleri

9 0,18 70 42

Verimlilik Göstergeleri



g- Verimliliğin Düşük Olması

Üniversite hastanelerine tahsis edilen kaynaklar verimli kullanılamamaktadır. Sağlık Bakanlığına bağlı eğitim hastaneleri ile mukayese edildiğinde hizmet üretim performansları düşüktür. Bu nedenle gelirleri yetersiz olan bazı üniversite hastanelerinde personele düşük ek ödeme dağıtılmaktadır.

38




Personel Sayısı İlave Ek Ödeme İlave Ek Ödeme Yükü (Yıllık)73.000 300 TL 262.800.000 TL

Tedbir Sonrası Ortalama Ek Ödeme Artışı (Tahmini)

X Üniversitesi Y Üniversitesi X Üniversitesi Y Üniversitesi FarkProfesör 3.815 1.850 7.734 5.665 11.549 5.884Doçent 2.684 1.347 7.714 4.031 10.398 6.367Yardımcı Doçent 2.090 1.251 6.751 3.341 8.841 5.500Araştırma Görevlisi 1.500 702 2000 2.202 3.500 1.298

ÜNVANI ORTALAMA EK ÖDEME (TL) ORTALAMA AYLIK ELE GEÇEN (TL)MAAŞ (TL)

Dağıtılan ek ödeme tutarı, bazı üniversite hastanelerinde tatmin edici düzeyde iken bazılarında ise düşük gerçekleşmektedir. Düşük ek ödeme dağıtan üniversite hastanelerinde sistemin sağlıklı bir şekilde işleyebilmesi ve personel motivasyonunun sağlanabilmesi için ek ödeme tutarının yükseltilmesi gerekmektedir.

Çözüm 1 Personelin ek ödemesinin artırılması gerekir

Üniversitelere Mali Yükü (Yıllık) : 263 Milyon TL

39




Çözüm 2

Üniversite Hastanelerinde görev yapan Öğretim üyesi muayenelerinde SUT fiyatının Profesör için 2 , Doçent için 1,5 ve Yardımcı Doçent için ise 1,25 katsayı ile çarpılarak fiyatlandırılması ve bu katsayının Öğretim üyelerinin performans puanlarına aynı oranda yansıtılarak kullanılması

Sorumlu Birim : SGK, Üniversite

İşbirliği Yapılacak Birim: Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, YÖK


Not: Hesaplama yapılırken Öğretim Üyelerinin günlük ortalama 10 hasta muayene ettikleri varsayılmıştır.

40



h- Hizmete Erişim Zorluğu ve Bekleme Sürelerinin Uzunluğu

Sorumlu Birim : Üniversite

İşbirliği Yapılacak Birim: Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, YÖK

Çözüm Önerisi: Sağlık Bakanlığı’na bağlı hastanelerdeki Kalite Değerlendirme Sistemi; kaliteli hizmet sunumunu önceleyen, tüm hizmet süreçlerini bire bir değerlendiren, hasta ve çalışan güvenliğinin ön planda tutulduğu bir uygulamadır.

Bu kapsamda tüm hastane süreçlerini değerlendiren ve 623 ana standarttan oluşan Hizmet Kalite Standartlarının üniversite hastanelerinde de uygulanması sunulan hizmete erişimi kolaylaştıracak ve hizmet kalitesini yükseltecektir.



ı- Bu sorunlara ek olarak hastanelerde tespit edilen diğer sorunlar aşağıda sıralanmaktadır;

* Otomasyon Sistemlerinin Yetersizliği (Faturalandırma Problemleri )

*Ortalama Yatış Sürelerinin Uzun Olması

*Hastane İş Akışlarının Düzenli Olmaması

*Otelcilik Hizmetlerinin Yetersizliği


41


42


j- Bazı Üniversite Hastanelerindeki Borç Stoku Çok Yüksek Olduğundan Mali Sürdürülebilirlik İmkanı Kalmamıştır.


İşbirliği Yapılacak Birim: DPT, Hazine Müsteşarlığı, Sağlık Bakanlığı, YÖK, SGK

Çözüm Önerisi: Borç stokunun yüksekliğinden dolayı mali sürdürülebilirliği kalmayan üniversite hastanelerine öngörülen şartları sağlaması durumunda ek mali yardımın verilebilmesi için gerekli kanuni düzenlemelerin yapılması,

Borç Stokunun Yüksekliğinin Azaltılması ile İlgili Çözümler


43

ÜNİVERSİTE HASTANELERİNDEKİ MALİ SORUNLARIN GİDERİLMESİ İÇİN ALINAN/ALINACAK TEDBİRLERİN GETİRİSİ


A- GİDER AZALTICI TEDBİRLER 921 B- GELİR ARTIRICI TEDBİRLER 938

1- Kamuya Mali Yükü Olanlar 769 1- Kamuya Mali Yükü Olanlar 844

a) Mevcut Personelin Özel Bütçeye Aktarılmasının Etkisi 233 a) Borç Stokunun Azaltılmasının Etkisi 250

b) Yatırım Giderlerinin Özel Bütçeden Karşılanmasının Etkisi 86 b) Muayene Ücretlerinin Farklılaştırılmasının Etkisi 594

c) Yeni Alınacak Personelin Etkisi 200

d) Eğitim ve Araştırma Fonunun Özel Bütçeden Karşılanmasının Etkisi

250

2-Üniversitelerde Yapılan Tasarufların Getirisi/Mali Yükü 152

2-Üniversitelerde Yapılan Tasarufların Getirisi/Mali Yükü 94

a) Yatırım İhtiyacının Ortak Kullanım ve Hizmet Alım Yöntemiyle Karşılanmasının Oluşturacağı Tasarruf 64

a) Hizmete Erişimin Kolaylaştırılması ve bekleme sürelerinin kısaltılmasının net getirisi 46

b) Hizmet Alımlarından Elde Edilecek Tasarruf 151b) Diğer İşletmecilik sorunlarının giderilmesinin net getirisi 48

c) Tıbbi Malzeme Maliyetlerinin ve Stok Miktarının Düşürülmesinden Sağlanacak Tasarruf 200

d) Düşük Ek Ödemenin Yükseltilmesinin Mali Yükü -263

1.613

246

1.859ALINAN/ALINACAK TEDBİRLERİN ÜNİVERSİTELERE TOPLAM GETİRİSİ (A+B)

(Milyon TL)

Kamuya Mali Yük Getiren Tedbirlerin Toplamı

Üniversitelerce Alınan Tedbirlerin Toplamı

44

D- SONUÇ

45

D- SONUÇ

ALINAN/ALINACAK TEDBİRLER SONUCUNDA ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN MALİ DURUMU

Mevcut Durum

Tedbir Sonrası

Borç/Gelir (TL) 0,35 0,13 0,13

Borç/Net Aylık Gelir 4,2 1,6 1,5

ÜNİVERSİTE HASTANELERİ

SAĞLIK BAKANLIĞI EĞİTİM VE

ARAŞTIRMA HASTANELERİ

46

D- SONUÇ

-Verimlilik artışı,

-Sürdürülebilir finansal yapı,

-Kaliteli Eğitim,

-Personel motivasyonu,

-Kaliteli sağlık hizmeti,

-Vatandaş memnuniyeti

Alınan/alınacak tedbirlerin uygulanmasının sonuçları

Documents

ÜNİVERSİTE HASTANELERİNİN MALİ DURUMU SORUNLARI VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Memet ATASEVER