Upload
others
View
18
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
HaSaN CaBRAYILOV
GDLBiRAZ ...
Baki-2004
Na~ir: Rafiq Xan-Sayadoglu
Dizayner: irada fJhmadova
Sabina 8/izada
H3S3D C3braydov «Giil bir az ... », Bak1, «Min bir mahm» 2004, 160 S3h.
Kitaba mi.i~llifin ozi.ini.in yazd1g1 v~ mi.ixt~lif m~tbu orqanlanndan toplad1g1 zarafatlar daxil edilmi~dir.
ISBN 9952-29-049-7
© H~s~n C~bra yllov «Min bir mahnm
ONSOZ
Sanki, el;;) bil diin;;)n idi «Min bir mahm» m;;)d;;)niyy;;)t V;;) inc;;)S;;)ll;;)t q;;)zetinin ilk saymm i~Iq
iizii gordiiyii giin. ilk ll;;)~rimizin S;;)h;;)ri giinii biz;;) z;;)ng edib, t;;)brik ed;;)nl;;)rd;;)n biri d;;) televiziya V;;) konsert salonlanndak1 9IXI~lanndan yax~I tamdtgim ffi;;)~hur parodiya91 H;;)S;;)n C;;)brayllov idi. Redaksiyam1za t;;)~rif g;;)ti- V rib, bizi giildiir;;)nd;;)n sonra, q;;)- ~~
zetimizd;;) satira V;;) yumor gii~;;)- ·rsinin olmadigmi duyub, bu i~in Z;;)hm;;)tini oz iiz;;)rin;;) gotiirdii. El;;), o giind;;)n H;;)S;;)ll redaksiya hey;;)timizin bir iizviin;;) 9evrildi. Q;;)zetimizin sonuncu sayma q;;)d;;)r, oz giilm;;)C;;)l;;)ri V;;) tamnm1~ S;;)ll;;)t korifeyl;;)rinin h;;)yatmdan b;;)hs ed;;)n publisistik yazilan il;;) 91X1~ etdi. Q;;)zetin na~iri V;;) t;;)sis9isi kimi H;;)S;;)n C;;)brayilovu 55 illik yubileyi miinasib;;)ti il;;) iir;;)kd;;)n t;;)brik edib, m;;)d;;)niyy;;)t V;;) inc;;)S;;)U;;)timiz;;) etdiyi xidm;;)t;;) gor;;) onu «Min bir mahm» miikafati laureatmm diplomu il;;) t;;)ltif edib, yaradicthgmi i~Iqlandiran ilk kitab1m ona h;;)diyy;;) edir;;)m.
Rafiq Xan-Sayadoglu, Nyu-York Elimlar Akademiyasmm
haqiqi uzvu, na,#r va tasisr;i.
3
. '.'"
BiRAZ0Z0M HAQQINDA
1949-cu i1in maym 1-d;} Allahm rizas1, valideynl;}rimin ist;}yi il;} diinyaya g;}lmi~;}m. Tehran ~;}h;}rind;} dogum evind;} bu V;}
ya dig;}r u~agm S;}Si il;} aglay1rdim. Analar tez-tez qa91b g;}lirdil;}r u~aq otagma V;} goriirdiil;}r ki, oz korp;}};}ri yatlb. M;}S;}};}ni ba~a dii~;}n kimi, bir h;}ft;}d;}n sonra m;}ni dogum evind;}n bnar etdil;}r. 1953-cii ild;} irandan Bakl ~;}h;}rin;}, Pir~ag1ya k69iib g;}ldik. Qohumlanm1z bizi 90x goz;}l qar~llad1lar.
Bir q;}d;}r Pir~ag1da, sonra II Zabrat q;}s;}b;}sind;} ya~ad1q. Sad;}, Z;}hffi;}tke~, qayg1ke~ insanlann ehtiramm1 h;}r zaman xat1rlay1ram. T;}n;}ffiisl;}rd;} mii;}lliml;}ri t;}qlid edib, ~agirdl;}ri giildiirdiiyiim;} gor;}, 1964-ci ild;} 39 nomr;}li ffi;}kt;}bin 8-ci sini-
4
fini m;}n;} «bitirtdirib», gond;}rdildr Bakt Rabitd texnikumuna. Burada da partkom, direktor V;} s. mi.i;}lliml;}r m;}nim t;}qlid hdddfim olduguna gor;}, 1968-ci ildd diplomumu mdnd verib tap~trdilar ki, «texnikum giilii~ yeri deyil, get instituta». 1980-ci ildd mdnd;}n «camm qurtaran» Azdrbaycan Dovl;}t Politexnik institutunda <;txarmadtgtm oyun qalmad1. Aktyorlann S;}Si ild Z;}ng edib imtahanlan tap~trmaq, parodiya jannm yaratmaq, teatr studiyasi a<;maq, festivallarda i~tirak etm;}k, daha n;} bilim nd! institut m;}ll;} «miihdndisl;}r arasmda ;}ll yax~I artist, artistl;}r arasmda ;}ll yax~I miih;}ndis» diplomunu verdi. 1985-ci ildd Moskva Dovldt Teatr inCdS;}ll;}ti institutu ll;}Zdindd a<;Ilmi~ 3 illik estrada artistldri rejissorlan fakiilt;}sini [;}rql;}nmd diplomuyla bitirmi~;}m. Teatr diplomunda adam dilindd yazilm1~di ki, «cMex - ,ll;eno cepe3Hoe», ydni ba~m1 a~ag1 sal, televizorlan t;}mir et.
1974-76-ct ill;}rd;} Perm ~dhdrindd Sovet Ordusu stralannda hdrbi qulluqda olmu~am, xidm;}ti ba~ serjant riitb;}siyld ba~a vurmu~am.
1980-CI ildd Respublika Ali m;}kt;}b};}rinin bddii ozf;)aliyydt festivalmm laureati, 1980-ci ildd Moskvada Bauman ad. Ali Texniki M;}ktdbin td~kil etdiyi beyndlxalq miisabiqddd laureat, 1980-ci ildd DiLKGi-nin t;}~kil etdiyi t;}~viqat d;}St;}sinin konferansyesi kimi SSRi-nin Z;}rbd<;i tikintildrind;} miitt;}fiq respublikalann ;}fl se<;m;} ifa<;Ilanyla birg;} <;IXI~ etmi~dm.
1981-ci ildd ir;}vanda Dmumittifaq festivalm laureat1. 1983-cii ildd Kutaisidd ke<;iril;}n SSRi Xarici dill;}r institutlannm iimumittifaq festivahnm qalibi olmu~am.
1983-cii ildd Baktda ke<;iril;}n Estrada artistl;}rinin I miisabiq;}sinin diplomant1 oldum. Qeyri obyektiv, tam~baz miinsif};}r hey;}ti ild rastla~mamaq ii<;iin bir daha respublika miisabiq;}l;}rin;} <;Ixmamt~am.
1987-ci ildd Bolqarstanda, Qabrovo ~dhdrindd Satira V;}
Yumor muzeyinin t;}~kil etdiyi konsertdd <;IXI~ etmi~;}m. 1990-ct ildd Tiirkiyddd qastro1da olmu~am.
5
2003-cu ild~ Tehranda keyiril~n I Dmumdunya Yumor Festivalmm QlZll mukafat<;lSl olmu~am.
Parodiya jannnda ilk d~f~ m~n <;txt~ etdiyim li<;lin bu janr li<;lin repertuar numun~l~rini d~ m~n ozum yazrm~am.
Bir ne<;~ t~l~b~m olub, onlan muxt~lif musabiq~l~rd~ laureat etmi~~m. M~nd~n sonra g~l~n ardtclllanm Allah verdi Y ol<;uyev, El<;in H~midov, ilham azizova d~rs keym~s~m d~, ((OX
sag olsunlar ki, m~n~ mu~llim kimi munasib~t b~sl~yirl~r. "Ekran-efir", "Yol", "A~rbaycan t~bi~ti" dovri n~~rl~rind~
yumoristik yaztlarla <;1x1~ etmi~~m.
BU M8N8M, MaN DEYiLfJM?
Tam~ olaq: Bu m~n~m - H~s~n X~lil oglu C~brayllov. Muxt~lif olk~l;}r
d~ adtm, soyaduri v~ atamm ad1 bel~ d~yi~ir.
italiya: Qastanello Cordano Bruno
Macanstan: Qonza Cabri~i
Rummiya: Kasyanu Cabrailesku
ar~bistan: ~eyx - ~1 H~ss~n ibn Xalil ~1 C~b;}lllitariq
iran: Agaye H~s~n C~brilzadeh
6
Rusiya: Sanya Qavrilov ispaniya: Xose de Qabriel Fransa: Essyen J~bo Gurciistan: Asaniyani Capparidze Tatarstan: Xasanbay Djabraullin
Almaniya: Hans Daymler Monqolustan: Xonsukul Djubrukul Tiirkiy~: Halil oglu Hasan pa~a israil: Qazza Brael Yaponiya: San Xonsyu Capani Meksika: Hassinto Xabriero Hindistan: Radja Hassantassena Cabrakumari Dxarmendra <;in: Xosyan Dyao Byao Xuao Argentina: Qonsalles Cabravideo Braziliya: Kassio Rio-de-Jabeyro Ekvatorial Afrika: Kasablanka Dujumbara Kanqo: Xasa-Xasa Du~bara Brazzavil Ozb~kistan: Xosunbay Cabbarali Qazaxstan: Xasanbay Cambul Cabayev Somali: al Ahsan-~1 Cubuti Vyetnam: Xo-~i-Min Dmq-Bmq-X10nq. indoneziya: Hassukarno Cabrasuxarto. Latviya: Xayse Debriskas Anqola: Ksana Damba Durumba. Sual ed~ksiniz ki, b~s tah~lar m~ni need adlandmr? Tah~lar deyir: D~d~ balas1 H~s~nbala vaaar? H~s~nbala.
HaSaN «MiN BiR MAHNJ,, iMTAHANINDA ...
Y eni t~sis olunan bu q~zetin yumor S~hif~sini aparmaqdan Ot~ri, giiciimii SInamaq m~qs~diyl~ komissiya qa~Ismdaydtm. <;::oxdan tamdtgim, bir yerd~ tele~irk~td~ ~ah~dtgtm, bir az yerli, bir az qohum, az-~ox ~~nlik mxlisl~rind~ i~tirak etdiyim ~air-b~st~kar (n~gm~kar ~air) Viiqar 8hm~d, t~sis~i ~silzad~ Rafiq Babayev v~ "Min bir mahm"mn redaksiya hey~ti il~ rub~ru dayanrm~dtm.
7
Viiqar 3hm;;,d: - "7 goz;;,l"d;;,n dam~. - Nizami G;;,nc;;,vinin "7 goz;;,l" poemas1, Qara Qarayevin 7
goz;;,l baleti. v.ahm;;,d:- Yox! "Min bir mahm"dan 7 goz;;,lin adm1<y;;,k. - Bak1h q1z paytaxtlmm goz;;,lis;;,n. - S;;,n omriimiin <;i<;;;,yis;;,n, qubah q1z, qubah. - Kiirdiin goz;;,li, g;;,l ahm s;;,ni. - Omriin omriim kimi ~;;,n Mugan qiZl. - El bilir ki, goz;;,ldir Qarabagm q1zlan. - Sirvanm goz;;,ll;;,ri. Mahmlanm oxudum oldu 6 goz;;,l. Viiqar 3hm;;,din d;;,, m;;,
nim d;;,, analanmlZln Pir~ag1 k;;,ndind;;,n oldugu ii<;iin, ana yurdumuzu v;;,sf etm;;,k m;;,qs;;,diyl;;, 7-ci goz;;,li k;;,ndimizd;;,n se<;ib oxudum:
- Y aman duzlu m;;,z;;,lidi Az;;,rbaycan goz;;,lidi K;;,ndimizin goz;;,ll;;,ri Bu an Rafiq Babayev ayaga qalx1b ;;,s;;,bi sur;;,td;;, soru~du: -3d;;,! N;;,i~dii? B;;, bu tah~ goz;;,ll;;,ri bura daxil deyil? H;;,? - Rafiq mii;;,llim, tah~ q1zlan goz;;,ll;;,r goz;;,lidi, y;;,ni 7 goz;;,lin
"kamandir vzvodu"dur! - L;;,nk;;,ran q1zlan ceyran balas1 ay dili, dili M;;,n h;;,l;;, Mohsiin ahm;;,din "Tah~ qlZl"m, S;;,br Aslanm
"L;;,nk;;,ran q1zlan"m, Yusif H;;,s;;,nb;;,yin "L;;,nk;;,ran q1zlan"m demir;;,m. M;;,n h;;,l;;, "L;;,nk;;,ranm <yay y1gan goz;;,l q1zlan"m oxumam1~am.
Bu an sohb;;,t;;, Alim N;;,bioglu qan~d1: - Bir konsert apanc1s1 kimi dey;;, bil;;,r;;,m ki, H;;,s;;,n oz pro-
qramlannda ba~qa mill;;,td;;,n olan goz;;,ll;;,ri d;;, v;;,sf edir. H~~!?, - dey~ komissiya qeyzl~ dill~ndi. M;;,nim dilim agz1m qurudu. - Y ox! M;;,n ancaq dogmahq m;;,nasmda v;;,sf etmi~;;,m. Am
rna m;;,nd;;,n <;ox-<;ox qabaq da onlan t;;,rifl;;,yibl;;,r, - dey;;, sadaladim.
8
Sara Q~dimova: - Hind qtzi m~dr~sli q1z Oxu, ey goz~l s~sli q1z.
Zeyn~b Xanlarova: - Ay m~nim rus bac1m. Elmira R~himova: - Goz~llikd~ t~k bac1m
Ay m~nim, ozb~k baCilli. Nis~ Qastmova moldav goz~Iini t~rifl~y~n "Nioritsa". R~na Axundova ukrayna goz~lini t~rif ed~n "0 <;:ornava
ivanka" oxuyub. Mtisllim Maqomayevin mlixt~lif mill~td~n olan vurulma
dtgi q1z qalmaytb. R~~id Behbudov fars dilind~ t~rif edil~n ~irazh tUrk goz~lin~
vurulub oxuyub: - Doxt~re g~lon g~lon Torke-Sirazi. Oqtay Agayev o anq camyla bir italyan qlZlna vurulub
"Maqdalena" oxuyub. Leyla S~rifova: - Ey doxt~ri tacik. Rlibab~ Muradova "Azad" operasmda fars q1zmm mahm
smt oxuyub. H~l~ onu demir~m ki , Ayglin s~m~dzad~nin "Qara<;I qtz", N~bi X~zrinin sozbrin~ Hac1baba H~s~novun yazd1g1 "ar~b Q1Zl 11
' Bir d~, ay Vliqar ahm~d, siz ozlinliz bir n~grn~d~ demi~siniz ki, "S~rqin n~gm~l~ri q~lbim~ rn~lh~m" el~ o n~grn~l~rini oxuyan ~~rq goz~lini deyir~rn. Vliqar 8hm~d bunu t~sdiql~yib dedi:
- Azaddtr sevgi burda, Qonaq g~l bizim yurda. ilkin ciddil~~ib novb~ti suah yagdtrdt: - Ne<;~ clir "Segah" var. - "Segah", "Segah-zabul", "Mirz~ Hliseyn segah1", "Xaric
segah", "Yetim segah" v~ "Segah-biabtr". Ayglin Kaztmovanm Rok rnahmlannda mugam ad1yla QINirmasma "Segah biab1r" deyilir.
- KaKHe erne MyraMhi 3HaeTe? - dey~ irad~ xamm soru~du. - "Zabul".- dey~ cavab verdim
9
- BOT BH,Il,HTe, KOf,IJ,a BCHOMHHTe TOf,IJ,a 11 npHMCM BaC Ha pa6ory.
- 8dg deyir ki, daha hans1 mugamlan tamy1rsan. - Mahur Rast, Bayat1 Siraz ... - Daha? - "Dugah", "Segah", "<:=ahargah", "Pgncgah" Bu an gozumu Vuqar 8hmgdg dikib ondan bir komgk vg
gostgri~ dil~dim. Vuqar guhlmsgyib ~ghadgt barmag1yla boynunu bir balaca q~tdl ki, "fikirld~".
Boynunu qa~td1 "Aha tapd1m",- deyg oz ic;imdg fikirlg~dim. 0 mgnimlg hgmi~g farsca dam~n·. Fars dilindg boyuna "ggrdgn" deyirlgr. Mgn mugamlan yeng sadalad1m.
- "Pgncgah", "Ggrdgngah". Ham1 bu zarafata gi.ildu. Amma Humbgt ic;gridg g)indg bir
ip, bir mi~ar vg haradansa goti.irduyi.i bir ngrdivanla durmu~du. Vi.iqar ngrdivam gori.ib soru~du.
- Ay Hi.imbgt, bunlar ng i.ic;undi.ir? Hgsgng baglayacagam ki, mugamlan qan~d1randa azsa, ip
dgn tutub geriyg qaytda bilsin. Mugam1 uzun oxusa mi~arla onun ifasm1 "klrt" edg bilgk. <:=ox zilg c;Ixsa, ngrdivanla onu endirg bilgk.
Xo~bgxtlikdgn efir tgcrubgmi, estradadakl 70-ci illgr ylXI~tmi xattrlay1b mgni i~g goti.irdi.ilgr. Ng ip, ng mi~ar, ng dg ngrdivan laz1m olmadt.
• · Tgsisc;i Rafiq Babayev - Mgn riyaziyyatdan bir sual vergcgygm, bir tgnlik de. - "26-lar"+ "Ggnc qvardiya"+ "Lenin"= "8lbaba vg 40 qul-
dur" - ala! Qgbul edilsin.
ARAYI$
Verilir Hgsgn Cgbrayllova ondan otri.i ki, "Min bir mahm" . qgzetinin satira vg yumor ~obgsinin mudi.iri.idur vg c;ox ~or goz
adamd1r. 8Jdg etdiyimiz mg)umata gorg, 0 indiyg qgdgr bir yOX
10
q1zlara vurulub v;;, eN elan etmi~dir. Q1zlann siyahlSlm t;;,qdim edirik.
Bulaq list;;, ged;;,n goz;;,l B;;,st;;,kar q1z Xan;;,nd;;, q1z N;;,gm;;,kar q1z Telefon<;u q1z V;;,t;;,n qlZI Daglar qlZI Qarabugdayi q1z Toxu<;u q1z Sudan g;;,l;;,n siirm;;,li q1z San g;;,lin Sa<;lan ~;;,lal;;, q1z Sevimli q1z Bizim q1zlar Qon~u q1z itgin g;;,lin Ey yaxas1 giillii q1z M;;,nim ya~1d1m q1zlar Ki<;ik qiZ Qa~1 gozii qara q1z. ~i<;;;,k Bala N;;,rgiz B;;,nov~;;,
Q;;,r;;,nfil Siis;;,n Lal;;,l;;,r
Tasis~i: Ba~ redaktor:
R.Babayev V.8hmad
11
BELa-BELa i~LaRiM Da V AR ...
MONOLOQUN MaSQi
Ev~ daxil olan qon~u arvad H::1s::1nin arvad1 M::1lah~td::1n soru~ur:
- 0 biri otaqdak1 adam kiml::1 beb canh, inandmc1 s6hb::1t edir.
- erimdir 6z-6ziiyb dam~u. - B::1s niy::J bel::J q1~qua-q1~qua? - Ax1 o kard1r!
raRaF MVQABiLiM
Yasamalda Xanlann "piv::1xanas1" il~ iizb::Jiiz ya~ay1ram. "Pivnoyun" bag<;as1 h::Jmi~~ tam~ artistl::Jrin, m~h~urlann sevimli yerin::J <;evrilir. 5-6 be~ m::Jrt::Jb::Jli binanm iri h::Jy::Jtind::J bir dil~n<;i qadm h::1r gun g::1lib <;ox zil V::J gur s~sl::J mugamsayag1 oxuyub pul y1gu.
<::ox g6z::1l s::Jsi olsa da, ona az ::1h::1miyy~t verirl::Jr. 5-ci m~rt~b::1d::1ki p~nc::Jr~m a<;1q oldugu ii<;iin onun S;)Si evi
mizd~ ~ks-s::Jda il::1 s::1sl~nirdi. Qadm zild::1n "Segah" oxuyub bitirmi~di ki, 6ziimii saxlaya bilm~yib p~nc::Jr::Jd~n qadmm g6z::1l ifa etdiyi mugamm sonunda t::Jsnifini uca S::Jsl::J m::Jn oxudum:
- Ah eyl::1diyim s~rvi xuramamm ii<;iindiir. Lap operada oldugu kimi. Oxumaga ba~layanda "piv
noy"dakl S::JS-s::Jmir d~ bsilmi~di. ifam1 bitir::Jn kimi m::1ni alq1~lad1lar. Dil::Jn<;i qadm is::J s::Jsini bsib o biri h::1y::1t::1 liz tutdu. Daha bizim h::1y::1t~ g~lm::1di.
12
ESTRADA DUETi
"Fontanlar ba~"nda iizii giildr bir rus akkordeon r;ahb, di};)n;)r;)k pul y1g1r. <;algiSI pe~;)kar oldugu iir;iin yanmdak1 skamyada dyld~ib onu dinldmdyd ba~ladtm. 0 is;) rusca:
- Sdnin iir;iin ll;) r;ahm? - Klavdiya ~uljenkonun oxudugu "Siniy platok"u, - deyd
ona pul verdim. 0 eld gozdl ifa edib oxudu ki, mdn dd V;)Cd;) gdlib onunla oxudum.
Bu an bir ddstd g;)nc bizim qar~Imizdan ker;irdi. Onlardan biri:
- Vay, vay, vay! Gor H;)S;)ll Cdbrayllov ll;) giin;) qahb? Yazigi estradaya, efird buraxm1rlar, o da kiir;ddd oxumaqla pul yigir.
ABASQULU NaCaFZADa HasaN CaBRAYILOV HAQQINDA
"AR OLSUN"
"Azdrbaycan" mehmanxanasmm toy zahnda mohtd~dm bir ffi;)clisdd idik. Mdclisdd miixt;)lif olbldrd;)n g;)ldn qonaqlar da i~tirak edirdi: ;)f;)b, ingilis, frans1z, ;)[qan V;) s. milldtldrin niimaydnd;)];)ri. H;)S;)n fYIXI~mda bu xalqlann dill;)rind;) kir;ik radioreportaj soylddikddn sonra mdclisd;)ki xaricildr eld Z;)llll etdil;)r ki, H;)S;)ll biitiin dilldrdd S;)rb;)st dam~Ir. Qeyd eddk ki, Hdsdn miidllim h;)r dildd -t~qdim etdiyi ciiml~l~ri v~ ya mahmlarm sozl;)rini o qdddr ddqiqlikld t;)};)ffiiz edir ki, hdqiqdtdn nab;)ldd adam r;a~-ba~ qahr.
13
M~clisin ~mn yerind~ ~r~bl~rd~n biri yaxmla~1b H~s~n~ ~r~bc~ n~ is~ dedi. H~s~n toy sahibini <;agmb qonagm saghq dem~k ist~diyini bildirdi. Toy sahibi d~ m~muniyy~tl~ qonaga soz verilm~sin~ etiraz etm~di- raz1hq verdi.
Qonaq ~r~bc~ hamm1 salamlaytb, mikrofonu H~s~n~ verdi ki, t~rci.im~ el~. H~s~n d~ az~rbaycanca qonagm admdan hammt salamlad1. H~r ~ey bundan sonra ba~lad1. Qonaq ::lr~bc~ bir-iki ci.iml~ deyir, mikrofonu H~s~n~ oti.iri.ir. H~s~n ~r~bc~ bilm~diyind~n t~xmini fikirl~rl~ "t~rci.im~" ~dirdi. "T~rci.im~" zamam o, ~r~b~az~dd.li1nd~ l~l~n~n mi.i~i~r~k sozl~r~ ~saslamb, ozi.ind~n fikirl~r qura~dmrd1. H~min dovr mehmanxananm qabagmda "Azadhq" meydanmda izdihamh mitinql~r ke<;irilirdi. Xalq Az~rbaycan KP birinci katibi V~zirovun istefasm1 t~l~b edirdi.
H~s~n t~rci.im~ zamam <;old~ deyil~n mitinq ~i.iarlanndan da istifad~ edirdi: "Ya~asm Az~rbaycan xalq1!", "Qarabag Az~rbaycanm i.ir~yidir", "U<; r~ngli Az~rbaycan bayragma eN olsun" v~ s.
Toydakllar qonagm h~r "t~rci.im~"sini gurultulu alqt~larla qar~tlaytrdtlar. H~s~n novb~ti d~f~ mikrofonu qonaga t~qdim edir. Qonagm "v~zar~ti-s~cvf~" - sozl~ri agzmdan <;txmam1~ H~s~n mikrofonuonun ~lind~n ahr v~ deyir:
Horm~tli qonaqlar, ~r~b qarda~lffilZ v~zirova ar olsun deyir v~ mitinq ke<;ir~nl~rl~ h~mr~y oldugunu.bildirir. Qonaqlar -h~m qonag1, h~m d~ "t~rci.im~"<;ini yenid~n gurultulu alqt~laytrlar.
TEYYUBUN QOHUMLARI GaLiB
1990-ct ilin yanvar qtrgmlanndan sonra ilk kollektiv olaraq, Ti.irkiy~y~ qastrola getdiyimizd~n h~r yerd~ bizi saxlayan yerli ti.irkl~r doyunca sohb~t edirdil~r. Qaldtgtmtz mehmanxanayada yerli camaat tez-tez g~lirdi. Az~ril~rd~n kims~ ki.i<;~y~ <;txdtqda onunla sohb~t edir, ehtiram gost~rirdil~r.
14========================~
Hgmin illgr Sovet dovri.i oldugundan, baNa olbyg gedgn vgtgnda~m istgdiyi qgdgr pul aparmaga ixtiyan yox idi. Bir qayda olaraq sgngt adamlan sovet dovri.indg xarici olblgrg sgfgrg gedgrbn oz]gri ilg mi.ixtglif suvenirlgr, elektrik cihazlan, kassetler V;} S. apanb hgmin o]b)grdg dgyi~-di.iyi.i~ edib V;} ya satib ozlgring istgdikJgri ~ey]gri alardllar.
Hgsgn otelin I mgrtgbgsindg olarbn (biz 12-ci mgrtgbgdg qahrdtq) bir ngfgr yerli adam ona yaxmla~Ib: "Efendim, sizdg "Teyb" varmt?" - soru~duqda Hgsgn "Bgli" - cavabmt verir. Ti.irk ona: "E]g isg rica ediyoram, abi"- deyir.
Hgsgn hgmin adama: "Gozlg, gglirgm", deyib yuxan rgqqaslann qaldtgt otaga qalxtr. 0, rgqqas Teyyubu taptb deyir: "Teyyub. Sgnin qohumlann gglib, a~agtda gozlgyirlgr".
Teyyub: - Hgsgn mi.igllim, mgnim Ti.irkiygdg qohumum ng ggzir? Bglb sghv ba~a di.i~mi.isgn, ba~qa adam istgyjrJgr?
Hgsgn gsgbi halda: "8mioglu, mgndgn Sgyyadt, (populyar mi.iggnni Sgyyad 8lizadg), ilqan (gs]gn ~gkili, qarmonc;alan ilqar Kgrimov), Abbasqulunu yox sgni soru~dular, ygni Teyyubu. istgyirsgn get, istgmirsgn getmg oziin bilgrsgn"- dedi.
Teyyub nag]ac Hgsgn}g bgrabgr a~ag1 di.i~i.ir. Hgsgn Teyyubun "qohumlanna": "Bu da sizin Teyyub" - deyir. Ti.irk:- Abi, bizg satihq teyb laztmdtr- deyir. Sgn demg tiirklgr maqnitofona "teyb" deyirlgrmi~.
Ki<;iK "TOY"
Hgsgn tamadahq etdiyi toylann gvvglindg toy sahibinin yaxm qohumlannm siyahtstm tutur: bgy, gglin, ata-ana, ngngbaba, gmi-dayt vg s. adlanm yaztr. Sonra isg bu siyahtya gsasgn toyu idarg edirdi. Toydan sonra belg siyahllan Hgsgn ya g] c;antasma qoyur, ya da elg musiqic;ilgrin masasmm i.isti.indg qahrdi.
Toylann birindg Hgsgn be}g bir siyah1 tgrtib edir. Bgy ilg gglin "Vagzah" sgdalan altmda mgclisg daxil olurlar.
15
Musiqi9ilgrdgn kimsg zarafatla siyahmt gotiiriib, masanm iizgring bir ne9g giin gvvgl olan toyun siyahtsmt qoyur. Hgsgn bilmgdgn tez siyahmt gotiiriib bgylg-gglini salamlaytr. Oz gli ilg yaztlmt~ siyahtda ng qgdgr edirsg gglinin admt tapa bilmir: "Axt, indicg gglinin admt lap gvvg}dg yazmt~dtm" - deyir. Nagara9alan ismaytlm qtmt~dtgmt goriib: "8, xgtakar sgnin i~indi", - deyir. giilg-gfrlg, siyahtya baxaraq: Bu ki, diingnki ki-9ik toyun siyahtstdtr. Ona gorg burada gglinin adt yoxdur.
Sonra ismaytla tgrs-tgrs baxtb: Allah iiziimg baxdt ki, bgygglinli ayn toy siyahtst ilg dgyi~mgmisgn. Yoxsa baNa adlarla toyu ba~layacagdtm,- deyir.
QRAVAT
1990-ct ildg "Giinyadm" ansambh "Bilik" cgmiyygtinin xgtti ilg Tiirkiygyg qastrol sgfgring getmi~di. Vaxtt ilg Azgrbaycanda, hal-haztrda Tiirkiygdg ya~ayan tanmmt~ tarzgn Abdulla Qurbani (0, Baktda ya~ayarbn xalq artisti i.Rzayevin rdhbgrlik etdiyi ansamblm konsertmeysteri idi) biz qalan mehmanxanaya gglmi~di. Musiqi9ilgrlg bir ne9g saat sohbgt etdikdgn sonra Hgsgng iiziinii tutub dedi:
- Hgsgn bgy, artlq gecdir. in~allah yann konsertdg gorii~iiriiz. indi isg u~aqlardan kimsg mgnimlg otelin hgygting ensin. Sizg krovat hgdiyyg ggtirmi~gm, arabadadu.
Hgsgn dg musiqi9ilgrdgn bir ne9gsini gotiiriib a~agt dii~mgyg haztrla~dt. Otaqdan 91xarbn mgng yaxtla~tb: "Abbasqulu, krovatt Baktya necg aparacagtq? Abdulla da ~ey tapdt hgdiyyg vermgyg dg" - deyindi.
Mgn "Hgsgn, birinci mgrtgbddd krovatt bir yerg qoyun, sonrasmt fikirl::l~::lrik n::l ed::lk?" - dedim.
Hgsgn deyind-deying otaqdan 91xtb liftlg a~agt dii~dii. 15-20 dgqiqgdgn sonra Hgsgn glindg ki9ik baglama giilg-gfrlg otaga daxil oldu: Sdn demd Tiirkiyddd qalstuka krovat deyirldrmi~.
16
Abdulla Qurbani musiqivil;}rin h;}f;}Sina goz;)l bir qalstuk ahb. Sag olsun, - dedi.
SaYY AD aLiZADa Biz a DEDi Ki. ..
Afrikada qastrol zamam Has;}n C;}llg;}llikd;} aztr. ~1x1~ yolu axtarmaq maqS;}diyl;} bir ne9;} tropik heyvamn S;}siyla qt~qmr. avv;}}C;} fil g;}lir' H;}S;}ni goriib xortumunu yell;}yir, "C)h!" deyib gedir. S:}S:} oranqutan meymunu g~lir. H~s~n
on a: - Camm, goziim, Pavlov V;} Darvin
deyibl;}r ki, biz insanlar s:md;}n tor~mi~ik. M;}n d;} sanin balan. Kom;}k e};} buradan ylXliD.
- Bel;} gozl;}rimin biri aydm, biri mu~tuluq. Sani 91xaran kimi tutub aparacaqsan zooparka, acmdan oldiirm~y;}.
Meymun olanda fl;} olar? Fikirl;}~di ki, Hasan me~~;} qalsa heyvan S;}S};}ri 91xanb bura bir dava salacaq, g;}l gor;}S;}n!
Odur ki, onun ;}}ind;}n tutub g;}tirib al-b;}-;}} t;}hvil verir SSRi-nin Anqoladak1 S;}firin;} V;} deyir:
- Bunu bu t;}r;}fl;}r;} gond;}fffi;}yin! Bizim dilimizd:;) "qanqan" deyir.
*** H;}S;}n zooparka g;}lib meymuna tama~a edib ona deyir: - Brat, ffi;}ll t;}qlidyiy;}m. - Gozl:;)rim aydm! B;}s m;}n ll;}yiy;}m? M;}n supert;}qlidyiy;}m!
17
"DAHi" iLa AKTUAL MUSAHiBa
Alim Ngbioglu: - Hgsgn, necgsgn?
Hgsgn: - Zor! - Dungn sgnin haqqmda
qgzetdg g6zgl bir mgqalg oxudum: « Hgsgn Cgbrayllova arvad1 tgrgfindgn verilmi~ hazar sumkas1 itdiying gorg Hgsgn etibars1z saythr.» itlg ggzi~in. Ev heyvanlanna munasibgtiniz necgdir?
Zor! - Dungnki qgzetdg hgyat
yolda~mtzm elamm oxudum: «8rimlg birlikdg Mgstan pi~iyimiz itmi~dir. Pi~iyi tapam mukafat g6z}gyir .» Y eyib-i<;:mgk}g necgsgn?
Zor! «Min bir mahnm qgzet redaksiyasma zgng olub ki, «Hgsgn
iki gun bundan qabaq evdgn <;:txib, daha geri qayitmtyihdir. Gorgn}gr ona desin ki evg gg}gndg iki dgng <;:orgk alsm». iti satiraya munasibgtiniz necgdir?
Zor! - Hgsgn, dungn konsertdgn qabaq sifgtiniz normal idi. Bu
gun g6zunuzun altl qarad1r. Sghngdg sizi qadm tgbrik edirsg, yanagm1zda al dodaq boyasmm izi, ki~i alqi~layirsa g6zunuzun altda «banda~» qahr. Ya da pencgyinizg yap1~an uzun qadm sa<;:ma, uzunuzdg qalan boyaga gorg, evdg ba~m1za tava dgyir. Tgbigtin rgng palitrasma munasibgtiniz necgdir?
Zor! Bunu o saat sezmgk mumkundur. Koyngyiniz san, pencgyi
niz qirmtzi, ~alvanmz qghvgyi, qalustukunuz ag, ~lyapamz <;:ghrayi, ayaqqabmlZln biri qara, biri goydur. Y gqin cutlgri evdg sghv geymisiniz. Diqqgt}i olmaga munasibgtiniz?
18
Zor! - Dill;)rd;) g;)z;)n ~ou ~6hr;)tiniz var: Ki<;:ik toyla q1z toyunu,
ci.im;) ax~am1 ild ni~am, son z;)ngl;) dlitba bayrammi, yubiley ild qlZll toyu s;)hv sahrsm1z. Bu da boyiik giilii~ dogurur. <;::a~Ib yasda mahm oxumusunuz. Oz oxumagm1za nee;) baxirsimz?
Zor! - 8lb;)tt;), biz sizi kils;) xorunda V;) ya I sayh qadmlar ya
taqxanasi n;)znind;)ki « Cayil oglanlar» xorunda gor;)nd;) [;)r;)h hissi ke<;:iririk. S;)siniz V;) xlor. iki boyiik ffi;)na, iki dahi ffi;)fhum. Xlorla i~inizi nee;) quraeaqsm1z?
Zor! - Eld is;) xlor satan, ~ii~;) salan, emd1r paltar alan, bi<;:aq iti
l;)y;)n, goy;)rti V;) qatiq satan, mar~rut taksil;)rind;) dayanaeaqlann iinvamm q1~q1ranlann l-ei Dmumferma miisabiq;)si laureati olmagm1z miinasib;)til;) t;)brik edirik. Siz vaxti nee;) bol iirsiin iiz?
Zor! - Gah qastrol, gah 15 sutka polis « istirahdtxanasi». Bel;)
«bo~» giinl;)rinizd;) ~er dd yazirsmiz. H;)S;)n, N;)siminin yazd1g1 «M;)nd;) s1gar iki eahan, m;)n bu eahana s1gmaram» misras1 sizd nee;) t;)sir eliyir?
Zor! - N;)simi diinyaya sigmadigi halda siz ~;)h;)rin miixt;)lif m;)n
zill;)rind;) ~kafa sigmlSlmz. Qorxudan, h;)tta, kartof S;)b;)tin;) d;) yerl;)~misiniz. Bir ovucluq iir;)yinizd;) <;:ox sayda yiiz ;)lli kiloluq qadm m;)h;)bb;)tl;)rini nee;) da~Iyirsimz?
Zor! - Geni~, ffi;)nah, ;)hatdli, ffi;)ntiqli, maraqh, miidmma V;)
h;)qiq;)tl;) dolu, f;)}S;)fi dii~iine;)li miisahibdniz ii<;:iin t;)~;)kkiir edirik. Sizd;)n <;:ox ~ey 6yr;)ndik.
Zorro .... ! M iisahibani apardr: Alim N8BiOGLU,
tanqidr;i-jurnalist, «Xatai», «M.Araz» miikafatlarr laureatr
19
S8N8T{:iL8R BELa DEDi..
Tofiq Baklxanov - xalq artisti, professor. - M~n H~s~n C~brayllovu yoxdan tamYJ.ram, <;ox yum~aq xa
siyy~ti var. s~n~t~, s~n~tkara boyi.ik qiym~t verm~k qiidr~tin~ malik bir s~n~tkard1r. 0, t~k~ ~v~zsiz parodiya91 deyil, eyni zamanda gowl musiqi duyumuna malik insand1r. Xalq mahmlaili111Zl. Mugamlanmm gowl bilir. M~n h~tta onu diplomsuz musiqi<;:i adlandmram. Onun h~r bir 91XI~m1 izl~yir~m. inamn, H.C~brayllovun h~r bir sozii, ozii bir s~n~t ~s~ridir. Arzu ed~rdim ki, H~s~ni Dovl~t t~birl~rind~ d~ gorum. 0, t~k~ Awrbaycanda deyil, MDB v~ xarici dovl~tl~rind~ d~ ugurla 91Xl~ etmi~, V~t~n~ laureat kimi qayitmi~dir.
H~s~m yalmz ugurlar, cansaghgi, ail~ xo~b~xtliyi arzulaYJ.ram. Ad giiniin miibar~k. Lider parodiya<;:lffilZ, musiqi<;:imiz H~s~n b~y!
Zakir Mir~yev - ~m~kdar artist H~s~n C~braytlov haqda iir~kdolusu dam~maq olar. 0, pak,
t~miz, iir~yi a<;:Iq bir insand1r. H~s~nd~ qiZ h~yas1 var. 25 il on~ m~n H~s~ni oziiml~ toylara tamada apanrdnn. H~~nin ail~sin~ yaXIn oldugumdan deyil, sad~ onun mociiwli s~n~tin~ vuruldugumdan seyimim H~s~n idi. 0 vaxt Mxid ~amxalov, 8liaga 8liyev kimi ~v~zsiz tamadalann apard1gi toylarla yana~1 g~nc H~ s~nin apardtgi toylann s~viyy~si dill~r ~zb~ri olm~du. M~n H~s~ni ilk v~ lider parodiya<;:lffilZ adlandmram. H~s~n m~nim k~~fnndir. M~n bunu iir~kl~ deyir~m v~ onunla f~xr edir~m.
S~n~ ugurlar, H~s~n! Xalq1ffilZl sevindirirs~n!
iLL8RiN SOZ Y ADiGARI
~tin, lakin ~r~fli in~~n~t yollannda s~n~ <;:oxluca gillii~, bolluca alq1~, tama~a91 v~ dinl~yici m~h~bb~ti arzulaYJ.ram.
Y arad1clligm estrada i~tqlan t~k parlaq v~ ~Ivan, giin~~ t~k sonm~z olsun!
s~hn~ s~nindir, duzlu yumorun, ~irin soziin bizimdir! <;~lann ~n~ s~a&t, biw sevinc b~~ etsin!
20
Ugurs;;ln;;l! Nazim Zeynalov
Azarbaycan televiziyasmzn ba~ rejissoru 1.05.1980
*** Tama~ac;:Ilar kimi m;;lnd;;l S;;lnin c;:IXI~lanm tir;;lkd;;ln sevir;;lm, S;;ln;;l
V;;l S;;lnin S;;llldtind q;;llbimed [;;lf;;l hl;;lnir;;lm. S;;ln;, hdyatda can sagl1~, uzun omtir arzulaYJram. Az;;lrb. SSR ;;)ffi;;lkdar artisti
***
islam Rzayev 19.12.1983
M;;ln C;;lbrayliov H;;ls;;lnin yarad1ah~m c;:ox b;;ly;;lnir;;lm. <;i.inki o c;:ox talanth oldugundan savay1 yax~I, di.izgi.in tdqlid V;;l t;;lnqid el;;lyir. Onu t;;lbrik edir;;lm.
***
imza: Haczbaba Huseynov 24.08.1982
XalqlffilZlll sevimli, m;;ln dey;;lrdim ";,sl gi.ili.i~ ustas1" H;;lS;;ln bdy C;;lbrayllova can sagl1~ V;;l S;;ln;;ltind;;l yeni-yeni mi.iv;;lffdqiyy;;lt};;lr dil;;lyir;;lm!
Respublikamn ;;lm;;lkdar artisti
* ** H;;ls;;lncan!
Teymur Mustafayev 19.12.1983
Siz;;l h;;lyatda cansagii~, cansagh~ yen;;l d;;l cansagl1~ arzulayiram!
***
ilham ahmadov 19.12.1983
Xalqnmzm goZdl 5dn;;ltkan, dziz dostum H;;ls;;ln C;;lbrayuova ~irin xatir;;l};;lr. S;;ln;;lt yollannda daha art1q nailiyy;;ltl;;lr arzu edir;;lm.
8/ibaba Mammadov 19.12.1983
21
---
HasaN Da MEYXANA Y A DUSDU
,---~_,,._ -~ (_......__ .--ii~~ t' 'l .•
. li . .
M;)z;)li, duzlu ~irin sohb;)ti vardtr H;)S;)nin, Adt ell;)rd;) g;)zir, ~ohr;)ti vardtr H;)s;)nin.
<;ah~tr gor ne<;;) ildi tele~irbtd;) ozu, Elin;), mill;)tin;) xidm;)ti vardtr H;)S;)nin.
U sta t;)qlid<;idir o, oz giilu~ sovqatt il;), ~ad edir mill;)tini, f;)gb;)ti vardtr H;)s;)nin.
--w~--·--1~
22
Bayuk ustad yetirib tann bizim ffi;)ffil;)bt;), an n;)cib, inC;), goz;)l S;)n;)ti vardtr H;)S;)nin.
Onu ~;)rq olbl;)ri, (J;)rb il;) Turan tantytr, Ozun;) layiq olan qiym;)ti vardtr H;)S;)nin.
M;)Z;)li, bam;)z;)li sohb;)ti aldmdir onun, Duzdur ba~dan-ayaga, l;)ZZ;)ti vardtr H;)s;)nin.
Deyir;)m alic;)nab, dn n;)cib insandtr ozu, Boyuy;), h;)m ki9iy;) horm;)ti vardtr H;)s;)nin.
Adt yliks;)lmi~ onun ;)n uca dag zirv;)sin;), Bu S;)n;)t yollannda Z;)hffi;)ti vardtr H;)S;)nin.
B;)sldyir Tahir ona hdr zaman oz honn;)tini, Zirv;)dir, dag kimidir qudrdti vardtr H;)S;)nin.
Meyxanap- $air Tahir Ravan
PARODiYA 8SG8RLiK H8YATIMDA
Artistin dn boyiik xo~bdxtliyi populyarhgmdadir, onun da a9an efir reklammdadir.
Nd qdddr ki, televiziyaya 9IXmami~dim artistldrin sdsi ild bir-iki mii~kiiliimii hdll edirdim. indi bu vd ya digdr sdndt9inin sdsi ild zdng edib dhvalpiirsanhq eddndd, abonent dii~iiniir "bdlb bu Hdsdn Cdbraydovdur?" avvdlldr isd ...
* * * Rusiyada dsgdri xidmdtdd idim. Y emdk
90x keyfiyydtsiz oldugundan naraz1 idik. Amma ozbdk Nurumbekov, yemdk anbannda i~lddiyinddn keyfi saz idi.
Oradaki dadh dt konservldrinddn yeyib dmdllicd piyldnmi~di. Telefon ddstdyini gotiiriib alay komandirinin sdsiyld, ydni eynild Rusiyanm sabiq prezidenti B.N.Eltsinin sdsiyld s1ravi Nurumbekova zdng etdim.
- S1ravi Nurumbekov, bu saat serjant Cdbraydov sdnd yaxmla~acaq, ona be~ banka dt konservi verdrsdn ...
- Oldu, yolda~ polkovnik! Nurumbekov mdni giildr iizld qar~dad1. Rus dilindd ozbdk
ldhcdsiyb dam~a-dam~a deyildn bankalan mdnd verdi. Bir neyd ddfd beld "qonaqhq" olandan sonra, Nurumbekov
ba~a dii~dii ki, zdng eddn "abonentldr" komandirldr deyil, mdndm - serjant Hdsdn Cdbraydov.
1 giinliik qarovu1 xidmdtimi tdhvil verib, saat 19.00 da dsgdr yemdkxanasmda ~am edirdik. Ozbdk Nurumbekov mdni goriincd yan istehza, yan ciddi surdtdd barmag1yla hdddldydrdk:
- Ey ~aytan zakavkazski, eld bildin tammayacaqd1m sdsini. Saat 2-d:::l sdn deyildinmi komandirin S;)Si il;} ffi;}ll;} Z;}ng edib kabinetind 9ag1ran?
23
- Yox! Nurumbekov, m:m deyildim. Saat 2-dg mgn hissgd;m 50km arah hgrbi obyektdg qarovulda idim.
- Necg, qarovulda? Bgs zgng edgn kim olub? - Y Jqin polkovnik Dryukov olub. OzbJyi tJr burudu. Ani sukutdan sonra: - Fso! hgr ~ey bitdi ... - NJ olub ki? - ZJng edJn komandiri SJn bilib soymii~Jm ... Bir gundJn sonra ozbJk vJzifJsini tJhvil verdi. Amma bir gun komandir butun gsggrlgri toplay1b bildirdi: - G~l~n h~ft~ Perm Zabitl~r Evind~ Q1rm1Z1bayraqh Ural
H~rbi Dairgsi ~sggrlgrinin bgdii ozf~aliyy~t kollektivlgrinin uzvlgring bax1~ ke9irilJcJk. iclasdan sonra ifa<;Ihq mghargti olanlar qalsmlar. Bir hgftgdgn sonra bax1~ musabiqgyg Dairgnin yuksJk ri.itbgli zabitlJri toplanm1~d1.MJn bir 90x sovet sgn~t9ilgrini tJqlid etdim. 6zum dJ sonra RJ~id Behbudovun "Sgng dJ qalmaz" mahms1m rusca oxudum. MunsiflJr heyJtinin sgdri isg oz naraz1hgm1 bildirdi ki, "pe~Jkar artistg hgrbi libas geyindirib musabiqgyg buraxm1S1mz." vg glav~ etdi;
-Ng qJdJr ki,aktyorlanm tgqlid edirdi dozurdiim. Dii~unurdum ki,bu aktyorlan 90x e~idiblJr vJ butun hgvgskar parodiya<;1lar bu i~in ohdgsindgn gglg bilgr. Amma i~ RJ~id Behbudovun repertuanna <;atanda mJn du~ndum ki, "Stop" -bu CJbray1lov gsggr deyil, gsl artistdir.
Lap "Bgxtiyar" filmindJ oldugu kimi bir dialoq oldu. - Artistdir! - y ox! asgJrdir! Hgrbi biletimi yoxladllar. Kala~nikov avtomatm1 20 saniy
gyg sokub yiganda ~ubhJ qalmadl ki gsgJrJm. MJn Perm Filarmoniyasma VJ DairJ HJrbi Mahm vg RJqs
ansamblma dgvgt aldnn, 197 4-7 6 Cl illgrdJ orada i~bdim. Qurbgtdg Rg~id Behbudov admm ~ohrJtindJn boyuk bir
milli qiirur hissi duydum. Onun mahmlannm, ~ohrgti qurbgt ellgrdg, ozii yamm1zda olmasa da, Jlimizdgn tutub, iirJyimizJ guc verdi.
24
VaTaNa QIZIL MEDALLA!
Bismillahir-R;)nmanir-R;)him!
iranh dostumuzla sohb;)timiz qisa oldu:
iran islam Respublikasmm Az;)rbaycandaki M;)d;)niyy;)t M;)rbzinin ;)ffi;)kda~l Agayi Qaseminin telefon Z;)ngi ffi;)nim i.i<;i.in gozl;)nilm;)z oldu. 0, ffi;)ni V;) karikatura<;I f;)Ssam, beyll;)lxalq S;)rgibrin mi.ikafat<;ISl YaV;)f as;)dovu onunla g6ri.i~;) d;)V;)t edirdi.
Mehriban V;) gi.il;)ri.iz
- T;)};)sin! iran Hava Y ollan kassasmda biletl;)riniz haz1rd1r. Ax~am saat l8-d;) Tehrana I Dmumdi.inya Yumor Festivalma gedirsiniz.
Qulag1ma inanmasam da sevincimin h;)ddi hi.idudu yox idi. Bir saathq u<;u~dan so
ma Tehranm Mehrabad Hava Limamnda bizi Az;)rbaycanm irandaki S;)firinin I mi.iavini doktor Adi~ b;)y M;)mm;)dov V;) festivahn ffi;)Sulu Agayi Ramil qar~llay1b mehmanxanaya g;)tirdil;)r. Oktyabnn 29-da Festivahn a<;ll1~1 oldu. 30-dan <;ox dovl;)tin i~tirak etdiyi bu mot;)b;)r gi.ili.i~ m;)clisind;) yumorun
Qaliblar va iramn yumorist yazz~lSl Agayi 8bi1lfaz Zarui
25
15 nominasiyas1 iizr~ g~rgin yan~ ba~land1. iranla miinasib~tl~ri ziddiy~tli olan AB~, Fransa kirni olb
brin pe~~kar ustalannm i~tirak1 bu Diinya <;:empionatma xiisu~ i bir gorbm verirdis~, miinsifl~r hey~tinin bir q~d~r d~ diqq~~tli v~ obyektiv olmasm1 t~l~b edirdi.
Giind~ iki d~f~, s~h~r v~ ax~am rniisabiq~ seans1 ke<;:irilirdi. F estivalm direktoru Doktor Biinyadian qalibl~rin t~yin olunmasi i~ind~ hakirnl~rl~ birlikd~, <;IXI~lara <;ox inc~ detallara q~d~r diqq~t yetirdi. Az~rbaycan qrupunun mii~ay~t<;il~ri iran festivallan rneneceri Agariza Gav~ v~ Agayi Ramil qaygllanm bizd~n ~sirg~mirdi.
El~ birinci gun AB~-h marionet kuklalar ustas1 Cim K~mbl, franSIZ pantomimi Jan olbl~rin~ qlZll medal qazand1rd1-lar.
' \. , .. \ .l ~'"". imam Xomeyninin mavzoleyinda
iranh giilii~ ustalan q1sa metrajh "Agsaqqallar e~q elan edir" filmi v~ Tehran Universitetinin t~l~b~l~rinin t~qdim etdiyi "Qocalar" s~hn~siyl~ oz olbl~rinin daxllma qlZll medallan b~x~ etdil~r.
M~n, m~hz Tehranda <;IXI~ etdiyim ii<;iin radioparodiyalan Bak1 radiosunun musiqili salam1yla ba~lad1m. Salam Az~rbaycanm tanmm1~ miig~nni v~ xan~nd~l~rinin s~sl~rind~n ibar~t mahm toplusu idi. Sonra T~briz radiosuyla ustad ~~hriyann oz s~siyl~ "Heyd~rbabaya salam" poemasmdan par<;a s~sl~ndi.
Tehran radiosunu iranm m~h~ur xan~nd~si Agayi ali 8kb~r Qolpayiqaninin, az~rbaycanh xan~nd~ ustad Mustafa Payamn
26
~;;siyld t;;)msil etdim. Bu ifa<;tlann t;;)qlidini tama~a<;Ilar alqi~la qar~IIad1.
Festivalda i~tirak ed;;)n olbl;;)rin V;;) xlisusild fars di1li mJml::lbtl;;)fd;;)n 8fqamstam, Tacikistam t;;)qlid etm;}yim m;;)ni oz qJbbdmd dogru apanrd1.
Hind, ozb;}k, ;}r;}b, turk, rus, qJrbi A vropa dill;}ri bir-birini JVJZ edirdi.
Beyndlxalq proqram1m yuksdk qiymdtldndirildi. l-ei yer, diplom, qlZll medal, munsifldr hey;;)tinin xususi t;}rifnam;;)si, h;}diyyJl;}r!
Bu mUV;}[[;}qiyydt yol yolda~Im olan r;}SSam Yavdr esddova da n;}sib oldu. Yav;;)rin X;;)ttathq numun;}si kimi t;}qdim etdiyi ;;)f;}b qrafikas1 ild hdm r;;)sm, hdm dd yaz1 olan "imam Xomeyni" ;}S;;)ri tama~a<;Ilann boylik maragma S;;)b;}b oldu.
Azdrbaycanm irandakl Fovq;}lad;;) V;} S;;)lahiyydtli S;}firi C;;)
nab Abbas;;)li H;;)S;}nov S;;)firliyin binasmda bizim ~;}f;;)fimiz;;) q;;)bul duz;}ldib ziyaf;;)t verdi. Tdbrik sozyuyld bizl;}ri bir daha Az;}rbaycan xalqma };}yaqdtli xidmdtd S;;)S};;)di V;} bu i~imizdd ugurlar arzulad1.
Festivahn m;}d;}ni proqram1 <;;}r<;ivdsind;;) imam Xomeyni 8leyhr;;)hm;;)nin mavzoleyini ziyar;;)t etdik.
Dostumuz Suriyalz rassam Rahid Xalil bizi tabrik etdi
iranm tanmm1~ yumorist yaZI<;:Ilanyla, klitl;}vi informasiya vasit;}};;)ri
numay;}nd;}};;)riyld goru~dlik, iran Radio V;;) Televiziyas1 kanallanna musahibd verdik.
Xususiyld T;;)brizd;;)n g;}l;}n ~air V;} na~irl;;)r};} goru~ bizim ii<;iin yadda qa-
27
Jan oldu. Beyn:)lxalq teatr festivah <;;m;iv:)sindJ i~tirak edJn Bakl B:)l:)diyy:) teatnmn artistl:)ri tama~a salonunda Jyb~ib bizi ruhlandmrd1lar. Respublikanm xalq artisti, milbt v::1kili, teatnn bJdii f:)hbJri V:) direktoru Amalya xamm PJnahova VJ onun hJyat yolda~1, xalq artisti Yusif Muxtarov qJbbJmiz munasibJtil:) bizi S:)mimi t:)brik etdil:)r.
Bu festival bir daha si.ibut etdi ki, iran xalq1 si.ilhsev:)r olmaqla yana~1, dine V:) qurucu, sevJn V:) sevindirJn bir xalqd1r.
islam dini di.inyaya sJad:)t vJ si.ilh g:)tir:)n salamathq rJmzidir. Tehranda iraqdan pJnah g::Jtir:)n insanlarla gori.i~di.ik. 10 il iranhlarla mi.iharib:) aparmaqlanna baxmayaraq, onlar burada dost kimi qaq1lanm1~, m:)h:)bb:)t V:) ehtiramm n:)zar:)ti altmda idil:)r.
Oktyabnn 4-i.i qalibbr:) mi.ikafatlar t:)qdim olundu. Qalib kimi iki qlZll medalla aym 5-dJ V :)tJn:) dondi.ik.
Haqq1m1zda ingilis dilind:) n:)~f edilJn "Az:)rnyus", "EkranEfir", "525-ci q:)zet" d:)rgil:)ri geni~ mJlumat verdi. Az:)rbaycan televiziyasmm "S:)h:)r" musiqili informasiya proqram1, "M:)dJniyy:)t X:)b:)rbri", "Uz-i.iz:)", "XJb:)rl:)r" V:) "Den" proqramlan, radionun "~Jb:)k:)" "Movqe" V:) digJr proqramlan fovri.i surJtdJ :)hatJli verli~l:)r haz1rladllar.
Biz:) gost:)ril:)n horm:)t, diqq:)t V:) ehtirama gorJ dostlanmlza minn:)tdarhg1m1zl bildiririk.
28
H;mm CaBRAYILOV, Festiva!tn qzzzl mukafat(:lSl
$ULUQ(:UNUN AQiBaTi
- 8g;:}r ~ulug9u adlandmlan ~;:}XS bir par9 piv;:} i9ibs;:} ... Onu estradamtzda "ulduz", "kral", "prezident" sayilan ar
tistl;:}rin konsertin;:} aparmag V;:} axmnc1 nomr;:} bit;:}ll;:} g;:}d;:}r tama~a etm;:}y;:} m;:}cbur etm;:}k laztmdtr.
- 8g;:}r ~ulug9u 100 gram arag i9mi~s;:} ... Onu m;:}d;:}niyy;:}t tarixi haggmda sohb;:}t;:} gulag asmaga
m;:}cbur etm;:}k, yuxlayan anda onu di.imstikl;:}m;:}k V;:} m;:}rUZ;:}nin b;:)zi hiss;:}};:}rini konspektld~dirrn;:)y;:} m;:}cbur etmdk lazimdtr.
- 8g;:}r t;:}k ba~ma yanm litr arag vurubsa ... Onu g;:}nc ~airl;:}rin 9IXI~lanndan ibar;:}t poeziya gec;:}Slll;:}
aparmag laztmdtr. - 8g;:}r i9kinin btittin novldrini gan~dirrnag ~;:}rtiyl;:}, ayag
list;:}n yer;:} S;:}ril;:}ll;:} g;:}d;:}r i9ibsd ... Onu g;:}nc r;:}ssamlann ;:)S;:}rl;:)rind;:}n ibar;:}t S;:}rgiyd tama~a
etm;:}y;:} mdcbur etm;:}k V;:} bax1~ bit;:}lld;:}n sonra ona soz verib oz tir;:}k arzulanm bildirmdyd m;:}cbur etm;:}k laztmdu.
- Evdd galmagal sahb, arvadla sava~, u~aglarla dala~ edibsd ...
Onu dram ;:}S;:}rl;:}rind;:}n birind inc;:}S;:}ll;:}t Universitetinin t;:}};:}b;:)l;:}rinin ifasmda tama~a etdirrn;:}k laztmdtr.
- Sdrxo~lan ayiltma m;:}nt;:}g;:}sind;:} hicran gec;:}si ke9iribsd ... Sou konsertldrinin ke9irildiyi restoranlardan birin;:} apar
mag, S;:}Si olmayan ;:}lldir;:}bazi mahmlar oxuyan "mtig;:}nni"l;:}rin, "aktyor"lann 9IXI~ma tama~a etmdyd mxbur etmdk V;:}
ona bir gram da olsun i9ki vermdmdk laztmdtr. 29
- i~d~n vaxtmdan ~vv~l <;1x1b getmi~s~ ... Az~rbaycamn futbol iizr~ y1gma komandasmm oyunlann
dan birin~ tama~a etdirm~k v~ ~lveri~li v~ziyy~td~n oyun<;ulanmizm vura bilm;}dikl~ri qol z~rb~l~rin t;}kranna d~f~l;}rl~ tama~a etdirm~k laz1mdu.
- i~~ gecibnl;}ri ... Oz~l tele ~irbtl~rd~ yay1mlanan b~zi proqramlara baxmaga
mxbur etm~k. C~zalandmlan adam1 ipl~ mohk;}IDC~ stula sanmaq, agzm1 t~nzifl~ v~ ya termos t1xac1 il~ qapamaq laz1md1r.
- Ticar;}td~ pozuntuya yol vermi~s;} ... Dissertasiya miidafi~ ed~n g~nc aliml~rin birinin miidafi~
sind~ ~yl~~dirm~k. Layih~ni axuacan dinl~tdirm;}k, mohbm ac1tmaq, V;} onu miidafi~d~n sonrak1 banket~ buraxmamaq.
- Zay oxuyan, s~si "xaric" olan, ifa ed~rk~n xoruz buraxan, fonoqrams1z ylXl~ ed~ bilm~y;}nl~rin c~zas1. ..
Mtig;}nni efird~ oxuyark~n S;}Sini saxlay1b, t~sviri ~v~zin~
"Heyvanlar al~mind~" proqrammdan ~cayib canhlan gost~rm~k v~ ya miig~nninin t~svirini saxlay1b s~si ~V;)zin~ canhlann s~sini, bt<;aq itil~y~nin Xl~Iltlslm v~ ya arabamn c1r-cu s~sini verm~k laz1mdtr.
- Zay, maraqstz proqramlar haz1rlayan rejissor V;} redaktorlann c~zas1. ..
Efir~ buraxd1qlan ifa<;llan onlann oz ovladlanmn toyunda oxutmaq v~ ya soz verm~k laztmdu.
AXI MaN ONU ELa ARXASINA GORa ALMISDIM ...
Ax~am saat 10 rad~l~rind;} v~t~nda~ M;}~~di ibadovun arvadmm agnlan tutdu. ar d;}rhal txili tibbi yardtm stansiyaslna Z;}ng edib, arvadm1 dogum evin;} gond~rdi. Ba~ h~kim M~~~diy~ bildirdi ki, o ev;} qay1tsm. D~yi~iklikl~r bar;}d~ Z;}ng ed~c~yin;} soz verdi. s~h~r M;}~;}di evd;}n nomr~ni y1g1b, ba~ h;}kiml~ sohb;}t etdi.
Salam, dam~an M~~;}di ibadovdur! V ~ziyy;}t nec~dir?
30
- V ;)ziyy;)t q ;)na;)t b;)x~dir. Bu an A TS-d;) relel;)rd;)n biri i~;) di.i~di.i, avtomatik olaraq
M;)~;)dinin abonent X;)ttini avtomobil t;)miri i.izr;) profilaktoriyanm X;)ttin;) qo~du. M;)~;)di:
- Deyir;)m V;)ziyy;)t nec;)dir? <;iling;)r: - Gormi.irs;)n nee;) V;)Ziyy;)td;) g;)tirmisgn onu, ar
xadan necg vurulubsa, qabagt toki.ili.ib. - A ki~i, S;)n n;) dam~trsan? Necg yam qabag1 t6ki.ili.ib? Siz
indi n;) edirsiniz onunla? - Qoymu~uq tgmir 9alasmm i.isti.ing «yamaya», indi iki ~Yili
nggr onunla gllg~ir. - Ng "9ala", ng "yama"?. Ng oyun a9m1simz? - e~~i, 6zi.in dedin ki, gvvglcg elektrik montyoru mg~gul ol-
sun, sonra 9ilinggrlgr ;)1 ggzdirsin. Ng laztmdtr elgmi~ik. - e ki~i ng montyor, ng 9ilinggr? Yax~I de gorum ng etmi-
siniz? - Y ag yeyirdi? - Bgli! - Daha yemgygcgk! - 8la! Flan qgdgr qabaq di.i~gc;)ygm. - Tormozu, ygni gylgci tutmurdu, sazlam1~1q. - Di.izdi.i o ki, agz1 ba~lad1 q1ZI~d1 ha, saxlamaq mi.imki.in
deyildi. ela! - Radiatoru su axtdtrdt, dglm;) deyi~iyin tutduq. - Ay zahm oglu, onun bu vgziyygti li9i.in ke9ilgn ~eydir.
Daha ng etmisiniz? - Karbi.iratoru zghgrli qaz buraxtrdt atmosferg. - Xox! El;) bu saat hamm1 zghgrl;)di V;) bi.iti.in ~;)hgr gleyh-
qazda ggzmglidir. 0 da tgbii prosesdir. Daha ng etmisiniz? - Sgsini d;)yi~mi~ik, italyanski vozdu~nu siqnal qoyduq.
Sgn hgmi~g bghs edirsgn ki, onu ilk dgfg S;)n almtsan. - B;)lk::l ~iibh::lniz var?
· - Sgn onu alan gi.ing q::ld::lr mgn onu bir ne9g dgfg mi.ixtglif qarajlarda gecglgy;)n gormli~::lm.
31
'•
- S;)n n;) dam~1rsan? Bung sohbgtdir? - Eb o sohbgtdir ki, onu sgnin xgbgrin olmadan indi dg
gizlicg istifadg edirlgr. - Kim al;)?! - deyg Mg~gdi hiddgt]g bag1rd1, - o mgnim goz
iimdgn o yana dii~miir ax1. - Kim? Kim? 8lbgttg evd;)kilgr, qon~ular sgn i~g gedgn kimi
onu siiriib sahrlar dalana, kuc;gyg, d;)rgyg tgpgyg. Onun dahm o qgdgr ;)zibl;)r, ClZlblar ki, biz mgcbur olub onun arxasm1 dgyi~mi~ik.
- Siz ng dam~Irs1mz? Onun giil kimi fiquras1 vard1. Necg yam arxasm1 dgyi~misiniz? Ax1 mgn onu elg arxasma gorg almi~dim.
- Arxasm1 dgyi~mi~ik vg dal tgrgfing bir yax~1 antenna baglam1~1q, siqnalizasiya da qoymu~uq ki, ona yad ngfgs d;)ygn kimi qiNiracaq. Bir sozlg bu gun ggl apar.
- Belg tez?! - Ng qgdgr laz1md1r o qgdgr saxlaymq. S;)n ggl. Goziiniin
qabagmda biz onu istifadg edgk sgn bax, sonra sgn min biz baxaq. Dmid edirgm xo~una gg}gcgk.
- Axmaq!!! De gorum dogub ya yox. - Haq-hesab1 sgng deygndg sgn dogacaqsan. - Dud ... dud ... dud! asgbdgn Mg~gdini infarkt vurmu~du.
M8H$UR $ER MiSRALARI NEC8 Y ARANDI?
A~1q 8lgsggr saqqalma h;)na qoydurmaq iic;iin bgrb;)rxanaya ggJir vg goriir ki, uzunsac;h ggnc bir q1z kresloda gy}g~ib. Sazm1 singsing bas1b oxuyur:
- Bulud ziilflii, ay qabaqh gozglin Duruban ba;nna dolanmaq ggrgk. Q1z sac;lanm oglansayag1 bsdirib b;)rbgrxanadan 91xanda
Dgdg algsg;)r dilxor olur V;) diibarg: - Ay q1z, sgnin n;) vgdgndir, bsibsgn q1sa tellgri?
32========================~
* * *
A~Iq al;:')sg;;~r dovriiniin yax~I bir Z;:')rggri idi. Bir giin bir qiz sifari~;:') g;:'llir yg ai;:')sggrdgn soru~ur:
- QIZlldan ba~m c;:Ixirmi? - Gozgl, sgn ba~dan ayaga Jg}-cgvahiratsan, kontrabanda-
san, s;;~nin oziindgn dg ba~ ac;:a bilgrgm. - N ecg bgygm? - Mgnim ad1m 8l;;~sggrdir Ad1m dillgrdg gzbgrdir, Xallann diirri-govh;;~rdir. Sgrraf1yam, tamram m;:'ln.
* * *
Bir giin Vidadi Zakiri saxlay1b soru~ur: - Vidadi miigllim, siz ovc;:ular cgmiyygtinin sgdrisiniz, bir
deyin gorgk: Qatar-qatar olub qalx1b havaya, Ng c;:Ixibdir asimana durnalar?
- Zakir, m;;~n bilmirgm, s;;~n tgbigti miihafizg komitgsinin s;;~drisgn. Qgrgk s;;~n bilgs;;~n:
Qatarla~Ib n;;~ diyardan g;;~lirlgr, Qaqqilda~a-qaqqilda~a durnalar Zakir vg Vidadi beyn;;~lxalq ekoloqlar cgmiyygtmm iizvii
Vaqifdgn bunun sgbgbini soru~anda o durnalardan sorgu edir:
Bir zaman havada qanad saxlaym Soziim vard1r mgnim sizg durnalar.
33
Sohb::Jtd::Jn m;:~lum
olur ki, Niyam;:1ddinin Musayevin s::Jsin::J "Durnalar gob g::Jlirmi~"l;:}r.
* * * Bir gun Vidadi su
permarket::J daxil olur. Bir oz maa~m1 xatlrlayn·, bir dd qiymdtl::Jr;) bax1b ah vdkir v::J ::Jll;)rini goyd
IE. qaldmb deyir: * * *
- Xudaya, insanm hah yamand1r. N::Jl::Jr <;:::Jkdiyimiz sgng gyand1r.
* * * Sah ismayll Xdtai n::J qdddr ::Jll::J~irs::J bir misra bel::J yaza bil
mir. Ova gedib istirah::Jt etm::Jk qdranna g::Jlir. Gor::Js::Jn hava necg olacaq? Odur ki, ~ah babam1z saraym ba~ sinoptikini <;:ag1rtdmb soru~ur:
- Q::J~::Jng QlZ, 8rd::Jbild::J hava llCC::Jdir?
- Q1~ getdi, yen::J bahar g::Jldi, GUl bitdi V::l lal::Jzar g::Jldi.
- N::J qg~gng misrad1r? El::J bununla "D::Jhnam;)" ::JS::Jrini ba~layacagam.
* * * Mirz::J F::Jt::Jli Axundov polkovnik idi. Ona sual etdibr: - Siz DiN (daxili i~l::Jr nazirliyi), ya MN (mudafid nazirliyi)
zabitisiniz? - Mdn butun dinldri pu<;: v::J gfsand hesab edir;)m, -demi~dir.
* * * Xaqani mu::Jllim, "H::Jbsiyyg" adh ;)S;)rinizdgn bilirik ki, siz
22 il xususi rejimli islah ;)JTI::Jk koloniyasmda mdhb::Jsd::J olmu-
34
.rmuz. Cinay::-lt m::-lc::-lll::-lsinin hans1 madd::-lsin::-l gor::-l yat1rdm1z? - He<;: n::-l i.ist::-l. T::-lzkir::-ll::-lr::-l gorJ. - He<;: n::-lyJ gorJ be~ ildJn art1q vermirlJr. - Sirvandan iraqa sJfJr etmi~dim. - Vizas1z, pasportsuz, filans1z. Ozti dJ ti<;: dovlJtin sJrhJddini
pozmu~sunuz, yJqin ki. gomrtikdJn yaym1b, xaricJ mal-qara da aparm1s1mz. 22 illJ yax~1 qurtanmsan.
* * * Y az1<;:Ilar birliyi M .a .SabirJ StivJlandaki "YaradJcihq
evi"nJ putyovka verir ki, hJm istirahJt etsin, hJm dJ mtialicJ olunsun. Elektrik enerjisi, istilik verilmJdiyindJn Sabir orada JmJlli ba~h XJStJIJnir VJ yaZir:
- Arizi qJmlJr J!indJn i.irJyim ~i~mi~ idi, ZJnn edirdim edJcJkdir ona <;:arJ cigJrim. BJxti-mJnhusimJ bax, mJn bu tJmJnnada ibn, Ba~lad1 ~i~mJyJ indi tizti qara cigJrim
* * * Sair HJsJnoglunu "u<;:astkov1" polis apanr ~obJyJ vJ mJsld
hJt gortir ki, stirahini, badJni, meyi tJrk etsin. HJSJnoglu:- MJn olsJm SJll btiti-~Jngtil,
Stirahi eylJmJ qtil-qtil. U<;:astkov1: - NJ qtil-qtil? HJsJnoglu: - Qtil-qi.ili badJ! U<;:astkov1:- NJ badJ? HJsJnoglu: - Badeyi-JhmJr! U<;:astkovt: - Protokola belJ dJ yazacam. Sair HJsJnogluyla
inzibati sohbJt apanld1: di.izJIJn "tip" deyil. * * *
Fizulinin adam1 yox idi ki, Yazt<;:Ilar BirliyinJ i.izv olsun. Ona dedilJr ki, Yazwllar Birliyinin tizvti olmaq<;:i.in gJrJk mi.itl8q bir kitabm <;Ixmahd1r. Bir kitabmm <;:Ixmasi ti<;:tin mi.itldq Yazt<;:rlar Birliyinin i.izvi.i olmahsan. Sponsor axtanr. QJzJl ~airi olugu i.i<;:i.in he<;: kim sponsor durmur. Odur ki:
35
* * * - Bir dovr~d~y~m ki, n~zm olub xar, a~ar bulub, bsadi bazar, -deyib iraqdan gond~ribn huma
nitar kom~yi almaq i.ic;i.in banka yollamr, daxil olur v~ m~murlara salam verir.
500 il ~vv~l oldugu kimi yen~ salamm1 almadtqda Fi.izuli yaZir:
-Salam verdim-ri.i~v~t deyildir, dey~ almadllar. * * *
Fizuli Bagdad ~mirinin d~v~tiyl~ saunada c;;imirdi. Onu massaj ed~n h~kim soru~ur:
Da~ kimidir b~d~niniz, y~qin soyuqlamtsmtz. P~nbe- i- dagi ci.inun ic;;r~ nihandtr b~d~nim.
* * * Bo~ vaxtlanm Vaqif stomatoloji kabin~sind~ kec;;irib, di~i
agnyanlan q~bul edirmi~. Bir gi.in Xuraman g~lib di~ini c;;~kdirm~k ist~yir. Vaqif onun agzm1 ac;;tb bax1r v~:
- Sevgilim, l~bl~rin yaquta b~nz~r, s~ras~r, di~l~rin di.irdan~d~ndir, - deyir.
* * * 8bi.ilqas1m N~bati aptekd~ i~l~y~n bir qtza mohbm vuru
lur. Bir gun tam~ olmaq m~qs~diyl~, q1z1 ki.ic;;~d~ saxlaytb ondan soru~ur:
- Bu hicran di.i~gi.ini.i, ill~r x~st~si, Qapma d~rman~ g~lsin, g~lm~sin?
* * * OBXSS-~ (Sosialist ~mlakmm dovl~t mi.isadir~c;;isi) x~b~r c;;a
tir ki, Vaqif evd~ araq c;;~kir. Xan polisinin f~rra~lan evi axtanb hec;; n~ tapa bilmirl~r.
- B~s samaqon aragmt n~d~n c;~kirs::m? Ham zogal, i.izi.im, ~~br? -dey~ f~rra~ ba~1 soru~ur.
36
- Xalq battbdtr nogla ~~br~, q~nd~. Bizim evd~ axta zogal da yoxdur,- deyir.
* * * Seyid 8zim ~irvani hiss etmi~di ki, Az;:)rbaycan MDB-y;:)
gec-tez iizv olacaq. Odur ki, Xalq C;:)bh;:)sinin iizvii olan oglu C;:)f;:)ri <;:agmb tap~mr:
Ey ogul, h;:)r lisan;:) ol raqib Xass;:) ol rus elmin;:) talib, Onlara ehtiyacimiz <;:oxdur, Bilm;:)S;:)k dil, ;:)}acimiz yoxdur.
* * * Xarici olbd;:) universitetd;:) oxuyan Abasqulu aga Baklxa
novu mii;:)lliml;:)r n;:) q;:)d;:)r axtanrlarsa tapa bilmirl;:)r ki, onu imtahan etsinl;:)r. G;:)z;:)-g;:)Z;:) onu Giiliistani Bagi-ir;:)md;:) tapirtar V;:) soru~urlar:
N;:) vaxt imtahan edgk sgni? Qglb vuranda ggl eylg imtahan.
* * * Tiirkiygdgn vg irandan qovulan ermgnilgri rus pad~ah1 Qa
rabagda yerlg~dirir. Xi.isusilg ermgni q1zlannm ~u~ada yerl;:)~dirildiyini gorgn Qas1m bgy Zakir deyir:
Fisqu-fiicur hgddgn a~1b ~i~gdg, Erkgyi, di~isi yaman pe~gdg.
TfJLfJBfJLiK iLLfJRiNiN KiNO ENSiKLOPEDiY AS/
Tg}gbg xasiyygtnamgsi- "8sl insan haqqmda povest"
* * * Tglgbg}gr "kafi" ahb- "Cgsur insanlar"
* * * Tg}gbg}gr "qeyri-kafi" ahb - "Gunahs1z miiqgssirlgr"
* * * Tg}gbg}gr "yax~1 vg g}a" ahb- "~gn u~aqlar"
* * * 37
I kurs tdldbdsi - "insan mdskdn sahr"
* * * Valideynldrinddn ayn dii~dn tdldbd- "Robinzon Kruzo"
* * * Tdldbd yataqxanast- "Qdrib cinldr diyannda"
* * * Tdldbdlik illdri - "Nikbin facid"
* * * Konspekt- "Pedaqoji poema"
* * * imtahandan bsilmdydn qrup- "Mdglub edilmdz batalyon"
* * * imtahandan tam bsilmi~ qrup- "He9 kim olmdk istdmirdi"
* * * Miihazirdyd gecikdn tdldbd- "inanm mdnd, insanlar!"
* * * imtahana haztrhq- "Nd etmdli?"
* * * Ddrs buraxan tdldbd- "Avara"
* * * ~uluq tdldbd - "~dxsdn mdlumdur"
* * * Za9ot kitabyast- "Agtldan bdla"
* * * Tdldbd in~aat ddstdsi- "Sdrgiizd~t axtaranlar"
* * * Tdldbdldr- "Macdra axtaranlar"
* * * Tdldbd bileti - "Sdn kimsdn, doktor Zorge?"
* * * Tdldbd yemdkxanast- "Mociizdldr adast"
* * * Tdldbd tdba~ir dalmca gedib- "042 qayttmtr"
* * * 38========================~
Valideynini <;agirmaga ged~m tJlJbJ - "8hmJd haradad1r?"
* * * MiiJilim tJlJbJnin evinJ zJng vurur- "Alo, siz nomrJni sJhv
salmisimz!"
*** TJqaiid - "Makkenanm qlZlh"
* * * 8la<;Ihq tJqaiidii - "Diinyanm biitiin qiZih"
*** TJlJbJ lovhJ oniindJ- "Canh meyid"
* * * TJlJbJ tJnJffiisdJ- "Tarzan"
* * * TJlJbJ oglan vJ q1z - "Romeo VJ Ciilyetta"
* * *
* * * TJlJbJ yemJkxanada- "Daglarda doyii~"
Bufet<;i qadm - "Bagdad ogrusu"
* * * imtahan - "HJyat VJ oliim"
* * * Diplom miidafiJsi- "Azadhq ~irin sozdiir"
* * * TJyinat- "CJhJnn;:,mJ gedJn yol" v;:, ya "Uzaq sahillJrdJ"
* * * T;:,yinat yerindJn qa<;an mJzun - "0 olmasm, bu olsun"
* * * Diplom - "I mil yon fiinteterminqlik bank bileti"
* * * Burax1h~ gecJsi- "U~aqhgm son gecJsi"
* * * K;}s;}n mii;:,llim- "C;}Ilad"
39
40
* * * insaf11 mii~llim- "Onun boyiik iir~yi"
* * * Day1 - "Boyiik dayaq"
* * * ~parqalka - "~erlok Xolmsun yazllan"
* * * imtahan kotiir~n - "Biz sizinl~ haradasa gorii~mii~iik"
* * * imtahanda k69iir~n t~l~b~- "T~miz vicdanh insanlar"
* * * Tap~mlm1~ t~l~b~- "26-ctya giill~ atmamah"
* * * T~til- "Diinyam l~rz~y~ salan 10 giin"
Kursda qalm1~ t~l~b~ - "Onu bagt~lamaq olarm1?"
* * * Rektor - "Olm~z Ka~~ey"
* * * Katib~- "Goz~l Vasilisa"
* * * Dekan- "Fantomas"
* * * T~l~b~ kii9~d~ - "Kii9~ gozbnilm~z hadis~l~rl~ doludur"
* * * T~l~b~ kinoteatr kassas1 oniind~- "Staliniqrad doyii~ii"
* * * institut iizr~ novb~t9i- "Tiif~ngli adam"
* * * Goz~t9i - "ivan Qrozm"
* * * ~ii~~ni kim smdmb? - "Mister iks"
*** Kiitl~vi ~lb~yaxa doyii~ - "Onlar V ;)t~n ugrunda doyii~iibl~r"
*** imtahandan :::>vv:::>lki ax~am - "D:::>h~:::>tl:::>r gec:::>si"
*** Asan bilet - "Rus suveniri"
*** T:::>l:::>b:::>l:::>r praktikada- "italyanlann Rusiyadak1 s:::>rgi.iz:::>~tl:::>ri"
* * * T:::>l:::>b:::>l:::>r d:::>rsd:::>n qac;:tb- "Oliisiinii ya dirisini g:::>tirm:::>li"
FiLANKfJS BfJHMANKfJSLiNiN EV MUZEYi A(:IL/B
Bu yaxmlarda aktyor, tamada, miig;mni, ~air, b:::>st:::>kar, laureat Filanbs B:::>hmanbslinin 6z saghgmda ev muzeyi ac;:thbdtr.
Maraqh eksponatlar arasmda miixt:::>lif ill:::>rin ~:::>kill:::>riyl:::> yana~I c;:ox vacib ~eyl:::>r var idi :
-D:::>rbnarla miixt:::>lif adamlar t:::>r:::>find:::>n imzalanm1~ fotolar.
-Dstiinii cilrb:::>cilr nalayiq s6z, l:::>b b:::>z:::>y:::>n afi~alar. -Toy apararbn ona d:::>y:::>n milxt:::>lif olc;:illil qadm v:::> ki~i di~
protezl:::>ri. -5 :::>d:::>d milxt:::>lif 6lc;:iilil ayaqqab1 tay1. -<;oxlu sayda yeyilmi~ toyuq budunun siimilyii. (:::>tini
aktyor actyanda 6zii yeyib) -Toydan ogurlanm1~ v:::> iiz:::>rind:::> milxt:::>lif restoranlarm
emblemas1 olan bo~qablar, c;::::>ng:::>l, qa~Iq, btc;:aqlar v:::> bad:::>l:::>r d:::>sti.
-Toydan qac;:arbn qonaqlar t:::>r:::>find:::>n smdmlm1~ 10 :::>d:::>d «diplomat» c;:anta.
-5 :::>d:::>d cmlm1~ penc:::>k (birinin qolu yoxdur, indi d:::> axtanhr)
-Toy ba~lanana q:::>d:::>r normal formada c;::::>ki1mi~, 100, toydan sonra pis giind:::> c;::::>kilmi~ 20 :::>d:::>d ~:::>kil.
-Dnvamna t:::>nqidl:::> dolu 10 q:::>zet s:::>hif:::>si.
41
-Saghgmda ona tu~lanm1~ pomidor, bad1mcan, kotlet at~~ind~n qalan 10 ~d~d l~bli qalstuk.
-S~rxo~lan aylltma m~nt~q~sind~ gec~l~m~ haqqmda 15 aray1~.
42
-M usiqi9il~r t~r~find~n iki h~diyy~: Ba~mda smdmlm1~ klarnet, ba~ma ke9irilmi~ nagara.
TaLaBa BAY ATILARI
T;mbal talaba: Kontil ist~r d~rsl~r olsun, D 9 giind~n bir, be~ giind:m bir. Mii~lliml~r d~rsd~ goriinsiin, U9 giind~n bir, be~ giind~n bir.
A vtomobilli talaba: Q1Z11 giilii bi9mi~~m, Dstiind~ and i9mi~~m. Ma~mlann i9ind~, Be-eM-Ve-ni se9mi~~m.
Narahat talaba: Buluda bax, ay buluda, D~rd sahb m~ni buluda. Day1m m~ni tap~mb, Qorxuram mii~llim unuda.
Biitiin qiymatlari iic; olan talaba: azizim sini-sini, Doldur ver sini-sini. M~n~ ancaq "ii9" g~r~k, Neynir~m ozg~sini.
Y erlibaz talaba: Bu gglgn harahd1r, Daglann marahd1r. Bircg onu bilgydim, Mi.igllimim harahd1r.
ii boyu dars buraxan talaba: azizim dara mgni, Ggl soru~, ara mgni. "Qaib"lgr cgllad olub, <;gkiblgr dara mgni.
Xayalparast talaba: Q1zil gi.il olmayaydt, Sarahb solmayaydt. Ng "imtahan", ng "zac;:ot", Hec;: biri olmayaydt!
"Kasilan" talaba: Saralm1~am, sojmu~am, Bulud kimi dolmu~am. Aglamayim neyliyim, Qeyri - kafi almt~am.
Nahaq dam~an talaba: Goydg ulduz gilg-gilg, Mi.igllim kgsdi bilg-bilg. Y alvanram, yaxanram, Goz ya~1m1 silg-silg.
43
44
Sikayat edan talaba: - Araz ax1r lil il~, D~st~-d~st~ gil il~. Mii~llimirri "2" yazd1, Sirin-~irin dil ib.
Ehtiyath talaba: - aziziy~m giil ~u~r, Gill bibkl~r, gill ~n~r, imtahandan k~silib Kursda qalsam, gi.il~ll~r.
Arzulu talaba: - Giil i.is t~ gi.ilh.i xah;a, Kim qald1ra, kim a<;a. Qurban ollam mi.i~llim~, "3" yaza, koniil a<;a.
"1001 mahm" sayag1:- «Giila-giila». - Yas~m~nl~r a<;1b <;i<;~kldn~nd~, Yaz1q-yaz1q m~n boynumu biibnd~, Daym1 m~ni tap~1rmaga g~l~nd~: Giil~-gi.il~, gi.il~-gi.il~,
A mii~llim, Arxaym et imtahana M~n g~lim.
Vahidsayag1 qazal: - Getm~ bu nazil~ d~rsd~n, T~ldb~, bir dayan gorum. Verdiyin cavablardan, M~n kimi bir s~n d~ yan gorum.
MiJHSUR asaR QiJHRiJMANLARI
l\1\l~\ldibad V\l Riistambay: - Ay tJlJbJ xo~ gJlib, SJn bizi necJ yad elJdin. - SJn mJnJ gJl"3" yazginJn, Gor necJ sJm ~ad elJrJm. - Bir dJ gorum sJn mJnJ, Cib doludurmu pul i!d. GJI S;:JBJ m;;,n "5" yaZim an gozJl lisul il;:,. - <;ox verimmi? - Vergin;;,n! - "5" yazarsanmr? - Yazaram! - DeginJn SJn (.)]!
- Bu s;:Jn 61! - B;;,s bel;:, is;;, ver Jlini.
* * * "Ar~m mal alan" 8sgarin ariyas1: - Axtanb tapdrm day-day, (~unki sessiyadrr bu ay. Gar nJ hald1r gormt:tr gozUm, Qorxudan bu dunyan1. GJI, g;:Jl, day-daynn, g;:Jl, G;:Jl, gJI, limidim, gJl. SJni tapdrm, tJk sJni tapdun, Gozum gormJZ ozgJni.
* * * 8rabzangi - ~ah ismayJI dueti: - Bilin, GrJbzJngiyJm, igid bir qrzam, Q;:Jbul imtahanmda mJn dJ bir tuzam. Canmr alaram medalh oglan, Bil ki, burdan g;;,lib kec,:Jn Be~ verib kec,:Jr, ya ba~ verib kec,:Jr.
45
r
* * * Koroglunun ariyas1: - S;}ni gordi.im, dilxor oldum. D;}rd;} saldm camm1. Anq "tic;;"l:)r kok "iki"br, Day1lara goz dikil;}r. "Zac;;ot"kaya qol c;;;}kil;}r, Can alan mti;}llim, Nahaq yazma "2", A mti;}llim, g;}l hahm1 sor, R;}hm el;}!
* * * "Seyx Sanan" Kor 8rabin mahms1: - N;} d;}rS olayd1, n;} mti;}llim, N;} imtahanlar olayd1, N;} test olayd1, n;} t;}lim. Bir haz1r diplom olayd1, N;} bs;}nbr, n;} bsil;}n. N;} ;}Z;}nl;}r, n;} ;}Zibn. N;} Z;}ng ola, n;} t;}n;}fftis, Bir sonsuz t;}til olayd1.
ORTA M8KT8B MU8LLiML8RiNiN KONSERTi
Riyaziyyat: D;}rdi bil;}n Ya bir olar, ya iki.
ingilis dili: Dinm;}k ist;}dim, din;} bilm;}dim.
Azarbaycan dili: Sirindi, ~irindi, ana dilim ~irindir.
46=======================~
Rus dili: Ay m;::,nim rus qarda~1m, ay m;::,nim rus bac1m.
Kimya: Samovara od salmi~am, ist;::,kana q;::,nd salm1~am.
idman: Qac;maq ist;::,rs;::,n, Qac;a balm;::,zs;::,n.
Nagma: Oxu goz;::,l, oxu goz;::,l, qoy s;::,sin Ur;::,yimd;::, kaman kimi s;::,sl;::,nsin.
Astronomiya: Ulduzlar s;::,h;::,r sonur, S;::,n s;::,h;::,r oyamrsan.
Zoologiya: Gull;::,r ust;::, uc;an-qac;an, Bir qaygiSIZ k;::,p;::,n;::,ks;::,n.
Fizika: Goz;::,l s;::,n;::, m;::,lum olsun, Ah~mi~am, yamram m;::,n.
Tarix: 8c;::,b ag gund;::,dir m;::,nim V ;::,t;::,nim.
Cografiya: G;::,zdim Az;::,rbaycam, Tapdtm s;::,nin kimi ceyram.
47
AT ANIN OGULA M8SL8H8Ti
- Ata, hans1 milbtd;:,n evbns;:,m yax~1d1r? - Bala, biz internasionahq. Hamisi yax~1d1r, t;:,ki q1z da s;mi
sevJ. MJsbhJt budur:
48
- Alarsan gi.irci.i qlZln, ~;Jrab verib mJst eliyJr. Alarsan z;:,nci qlZln, ~irin cana q;Jst eliyJr. Alarsan ermJnini, milbtiynJn dost eliyJr. Alarsan urus qizm, i.ist-ba~ml "c;:ist" eliy;:1r. Alarsan tatar qlZln, saqqalmm kist eliyJr. Alarsan ingilisi, zil s;:,sini pJst eliy;Jr. Alarsan tah~ qlZln, alt1 u~aq "~est" eliy0r. Alarsan cuhud q1zm, var-yoxunu dJst eliyJr. Alarsan hind qJzim, gozJi mahm bJstJlJyJr. Alarsan alman qlZln, "zakonnip;:,rJst" eliyJr. Alarsan turk qizmi, i~indJ sJrrast eliyJr. Alarsan ;Jr;:lh qizm, haxi~Iyla si.ist eliyJr. Alarsan fir;Jng q1zm, agz1 hJr an tListi.iby;:,r. Alarsan qara<;1 qllln, hJyatda sJrbJst eliyJr. Alarsan fars CJIZ1111, dJrdbrini "nist" eliy;:1r. Alarsan Jfqan q1zm, "Yox" i~ini, "hJst" eliyJr. Alm·san amerikah, sag cam ~ikdst eliyJr. Alarsan ispan q1zm, t;-,r;:lkJmJni «tvist» eliy;:,r. Alarsan rumm q1zm, cibbrini «pust» eliy;:,r. - BJs ata kimi ahm? - bz elimizcbn, obmmzdan mJn sec;:im, S;:Jn al: - Oglum SJil;:l ahm m;:1n MJbyi Onun ad1 M;:1];:1k , gJl;Jr mJn;J bldk. Onun ad1 Ulbr ed;Jr m;:1ni nobr. Onun ad1 Badam, d;:1ysim ona qadam. Onun ad1 RJna. gi.indJ qoyar h;:1na. Onun ad1 Sona, girJr dondan-dona.
Onun adt Nis~, ~~k~r cib~ kis~. Onun adt Min~, ox~aytr lap cin~. Onun adt Solmaz, ondan evdar olmaz. Onun adt Lal~, pul~un eyl~r nal~. Onun adt s~n~m, ondan goy~~k n~n~m. Onun adt ~~k~r, ba~tma turp ~br. Onun adt asli, ~rdoy~ndi n~sli. Onun adt Afaq, hey deyin~r nahaq. Sonra ata qtzma miiraci~t etdi: - Q1Z1m s~ni verim m~n Y a~ara. - Onun adt Ya~ar? Alar m~ni bo~ar, ist~m~z baba! Onun adt 8li, alar ed~r d~li. Onun adt 8hm~d, alar ver~r z~hm~t. Onun adt Qulu, yox cibind~ pulu. Onun adt Musa, ~alvar gey~r qtsa. Onun adt S~Iim, qoymaz ev~ g~lim. Onun adt Om~r, alar m~ni doy~r. Onun adt Mirz~, vursun onu giirz~. Onun adt T~hmaz, yey~r m~n~ qalmaz. Onun adt Nuru, bir cam var quru. Onun adt Kaztm, olmaz m~n~ laztm. Onun adt Faiq, i~ir olmur aytq. Onun adt F~rdi, ~oxdur onun d~rdi. Onun adt Ayaz, cibl~ri var dayaz. Onun adt N~riman, etm~z m~n~ d~rman. Onun adt Pa~a, burnu sanki ma~a. Onun adt K~rim, olsun m~nim ~rim, sevmi~~m onu!
KiM- KiMDiR? MiLL8TL8R ENSiKLOPEDiY AS/
Bir y~hudi - bir m~rk~zdir (ticar~t, s~naye, diJ;, elm, hiiquq v~ sair~)
iki y~hudi- ~ahmat iizr~ Diinya birinciliyinin finahdtr
49
U9 y:mudt- I>Ovl~t Rus kamera orkestridir
*** Bir giircu - pra~tdtr iki giircii-Tbitisi "Dinamo"sudur D~ giircu • &>rxo~ ki~il~r xorudur
Bir ingilis - centlmendir iki ingilis - siyas~tdir U9 ingilis- parlamentdir
* * *
* * * Bir rus-alka¢u, ~yya~, ivgi dii~giinii iki rus- dava-dala~ U9 rus-ilk partiya t~~kilatmm oz~yi
* * * Bir erm~ni - fitn~kard1r
iki erm~ni - m~kr v~ x~yan~t U9 erm~i- sui-q~sd, terror
* * * Bir frans1z -Don Juand1r (arvadbaz) iki frans1z- dueldir Dv franstz- Burjua inqilab1d1r
* * * Bir italyan- qtz~n q1~gmqvmm monoloqu iki italyan- d~lisov q1~gmqyllann dialoqu Dv italyan - lhliqanh q1~~nqyllann birg~ monoloqu
Bir iranh - tacirdir iki iranh: -Aga, b~f~rmayid! -Xeyr, aga, befermayid! -Aga, buyuracagsm1z!
* * *
-Xeyr, aga, siz buyuracags1mz! U9 iranh- Camaat namaz1
~~---=~================~
Bir alman- 1 alaydtr iki alman - 1 ordudur D~ alman - txavtizdi.ir
Bir tUrk - q;}hr;}mandtr iki tUrk - 10 almandtr
***
* * *
D~ tUrk- 21-ci ;}Srdir (Birl;}~ffi;)Y;} Qoymaym!- I Pyotr)
Bir ozb;;,k - pambtq~tdtr iki ozb;}k - ~ayxanadtr
***
D~ ozb;}k - Rusiya bazandtr ***
Bir hindli - yoqadtr iki hindli- m;;,h;;,bb;}t v;;, goz ya~landtr (duet) D~ hindli- Fakir, kobra V;} ti.it;}k
*** Bir qara<;I- at ogrusu iki qara<;I- xtrdavat alver<;isi D~ qara~I - "Romen" fal<;I mahm v;;, r;)QS ansambh
*** Bir ispan- Toreodordur (oktizoldi.ir;;,n) iki ispan- Flamenqo (gitara<;I oglan v;;, r;;,qqas;;, qadm) U<; ispan- Di.inya S;}yah;}tin;} <;txmt~ dahi d;;,niz<;il;}r
* * * Bir yapon- komptiterli samuray iki yapon-~;}rq ;}]b;}yaxa doyi.i~<;Usi.i U<; yapon - 22-ci ;}Sf;} dogru elmi - texniki t;}rdqqi
* * * Bir ;}f;)b - b~;}Vi sariban iki ;}f;)b - milli-azadhq h;;,r;;,kati U<; ;}r;}b - ;}r~bl~r he~ vaxt bir];}~mir
51
*** Bir amerikah - (z;;)nci, hindu, miihacir, amerikan deyil) -
qanqsterdir iki amerikah - demokrat V;;) respublika91 U9 amerikah - Diinya jandarm1
* * * Bir ;;)[qan- tiry;;)kidir (n;;)~;;)xor) iki ;;)[qan- i~gal91lann q;;)nimi U9 ;;)fqan- ;;)ks C;;)bh;;)l;;)fd;;) bir-birini ffi;;)hV ed;;)n h;;)ffiV;;)t;;)nl;;)r
*** Bir 9inli - y;;)fp;;)l;;)ng u9uran iki 9inli - Asiya bizimdir! U9 9inli - Biitiin Diinyanm tumgozl;;)ri birb~in!
*** Bir 9e9en - Ben Ladendir iki 9e9en- partizan ordusudur U9 9e9en- Rusiyanm axmd1r
* * * Bir kanadah - irlandd1r iki kanadah - bir ingilis V;;) bir frans1zd1r U9 kanadah- Milli xokkey liqas1du
* * * Bir pakistanh - riyaziyyat91d1r (Diinya kompiiter ffi;;)fk;;)Zl;;)
rinin proqramm1 qurur) iki pakistanh- islamm dayag1d1r U9 pakistanh - He9dir!? (i~ V;;) soz birliyi olmad1gmdan Pa
kistan 20-ci ;;)Sfd;;) d;;)[;;)l;;)rl;;) par9alamb).
52
* * * Bir moldav - el;;) bir rummd1r iki moldav- ~;;)rab bayram1 U9 moldav - "Fluyera~" Dovl;;)t Moldav r;;)qs ansambh
* * * Bir Z;}nci - qara komi.irdi.ir iki Z;}nci- qaranhq gec;}dir U<; Z;}nci- "qaranhq gec;}d;}, qara Z;}ncildr komi.ir da~Iytrlar"
- ancaq qara f;}ngd;}n ibar;}t tablo.
* * * Bir latm amerikah - kofe ytgan iki latm amerikah - Kolumbiya narkomafiyasi U<; latm amerikah - Avropa futbol klublanmn ;}Sas
oyun<;ulandtr
* * * Bir meksikah- Sombrerolu ki~i iki meksikah- Sombrerolu ki~i at i.ist;} U<; meksikah- Sombrerolu ki~i at i.ist;} gitara <;ahr
* * * Bir ukraynah- kobzar iki ukraynah- sala hdvdskarlan samaqon vururlar U<; ukraynah- Slavyan bazan.
* * * Bir az;}rbaycanh - fundamental ri.i~v;}txor iki azdrbaycanh - klassik yerlibaz U<; azdrbaycanh - Milli "didi~m;}"
* * * Bir salyanh- bahq<;Idir Bir tah~ - Allah adam1, mollad1r Bir qarabagh - xan;}ndddir Bir ~;}kili- halva<;I yumoristdir, hdbld! Bir lah1c- misgdrdir, ozi.i dd xal<;a toxuya bilir. Bir qazaxh- agren aleyim, a~Ixdt! Bir qubah - meyvd<;idir Bir bakih- indi bilmir;}m n:)<;idir. Bir gdnc;}li - keyfkomdur Bir nax<;tvanh ~air, siyasdt<;i, partkomdur
53
MaH!)URLARIMIZ QaDiMDa OLSA YDILAR
* * * Sehirli "zaman ma~mt" ~air Qabili Qacar dovri.in~ attr. Aga
M~hdmm~d ~ah Qacar e~idir ki, H~s~n C~braytlov onu t~qlid edir vd o saat ~mr edir ki, onu saraya g~tirsinl~r.S~h~r saat alttda Qacar goriir ki, Qabil onun elc;i da~1 list~ oturub. Onu HdS;)n bilib zindana saldmr v~ I 00 ~allaq da vurdurur. 15 sutkadan sonra ~air Qabili Qacann hi.izuruna g~tirirl~r. Qacar ona:
- Hd! Nec;)dir? Yen;) m~ni t~qlid ed~c~ks~n? - Sahtm m~n t~q1idc;i deyil~m, ~air~m. - Sdn ~airs~n? Onda bir ~er soyld.
Mi.isib~t oluruq biz s~hv dii~~ndd yerimiz. * * *
Anar 1000 il ~VV;)l~, Xosrov ~ahm qdbuluna dii~iir: Xosrov: - Soyl~ m~n~ hardasan cavan? Anar: - 8lb~tt~ ki, dost diyardan. Xosrov: - 0 dost diyannda harda qahrsan? Anar:- Be~m~rt~b~li evin altmc1 m~rt~b~sind~.
aGaR QaDiMDa TELEFON OLSA YDI ...
-Alo! Aleksandr Nevskidir? -B~li!
-Hidrometeoroloji stansiyadan sizi narahat edirik. Sabah hava +5 istiy~ q~d~r qtzacaq <;ud goli.ini.in buzu ~riyib nazikl~~~c~k.
-Yax~1, almanlan qovaram gol~ buz iisti.in~. * * *
-Alo! Hac1 Qara, salam ~leyki.im! Bura bax, maHan ytg, bu gee~ Araz1 atdaytb kec;irik Qarabaga.
54
* * * Alo! D;}lixanad1r? Z;}hm;}t olmazsa logman Agab;}y ibn Sul
tana deyin ki, bir fayton gond;}rsin A~1q Q;}ribi aparsmlar miialicdyd. Zahm oglu yuxuda S;}B;}m adh bir qlZl goriib, a~iq olub ona. Yuxudan aythb sazm1 torbasma y1g1b, gedir o iinvans1z qlZl axtarmaga.
-Alo! Divanxanadtr? Xahi~ edir;}m iki [;}rra~ gond;}r;}siniz. Omdr Xdyyam yen;} ivib ~uluq sahr. Onu ayiltma m;}nt;}q;}sin;} apanb zopa vurmaq laztmd1r.
* * * -Alo! QlZll bahqdu? -B;}li, bdli! -Ay, QIZ1l bahq, bizim qan lap qudurubdur. Onun t;}kn;}sini
diiz;}ltdin, saray tikdirdin, indi dd ;}ffif edir ki, ona ;}1 telefonu "mobil" t;}~kil ed;}S;}n.
-Mii~kiil ffi;}S;}l;}dir, getsin Rabit;} Nazirliyind;}n 6zii tapsm. Bu m;}nlik deyil.
* * * -Xamm, bura Nizami G;}nC;}Vinin evidir? -B;}li, Afaq xammd1r. -Afulya, "X;}IDS;}" ney;} hiss;}d;}n ibar;}t olacaq? -Dey;} bilm;}r;}m, qonoran yax~1 olsa be~ n;}dir, bdlb 10 his-
S;}d;}n ibar;}t oldu. * * *
-Alo! Nizami G;}nC;}vidir? -B;}li! -Sizi Q1Z1l Arslanm m;}rizxanasmm ~;}[q;}t bac1s1 narahat
edir. Gec;}ni need kevirmisiniz? -H;}r gec;}m oldu k;}d;}r qiiss;}, f;}lak;}t S;}nsiz. Hdr n;}f;}s y;}kdim hdddr getdi o sa;}t S;}nsiz.
* * * -N;}simi mlidllim, bir n;}f;}r H;}l;}b d;}yirmam meydanmda
55
s~nin q~z~ll~rini oxuyur, ozi.i d~ deyir ki, N~simi m~n~m. -B~nd olma, s~n bilirs~n ki, N~simi m~n~m "H~qq m~n~m,
h~qq ozi.im~m" * * *
-Nof~l, Nof~l, s~n~ z~ng ed~n bir dostundur. Di.in~n Leylinin atas1 d~v~ karvam dayanacagmda s~nin dalmca dam~1b deyib ki, "Agtlda Nof~lozi.i d~ M~cnunun taytdtr"
-He<; eybi yoxdur! Bu gun qo~umla hi.icum edib, ona gost~r~r~m, d~li kimdir?
* * * -Alo, Qaslffi b~y Zakirdir? Ay~ Qasulya Su~ada n~ var n~ yox? Fisqi.i-fi.icur h~dd~n a~1b Si~~d~ Erk~yi di~isi yaman pe~~d~.
* * * -Alo, M~h~mm~d Fi.izulidir? -B~li. -Salam, Mamedik, s~nd~ n~ var, n~ yox? -M~nd~ M~cnundan fi.izun a~iqlik istedad1 var. -Bura bax, s~nin t~qai.idi.in di.iz~ldimi? -Y ox, camm, yox! -Ox! Bu raysobes i~<;il~ri. Onlardan bir "Sikay~tnam~" yaz-
sana x~lif~y~. * * *
- Alo, M~cnun salam, Leylidir! Daha m~ktublan dostun Zeydl~ gond~rm~. A<;tb oxuyur, bird~ xeym~gahm yanmda bir qara qula deyib ki, bactma gozi.i di.i~i.ib.
* * * - Sah ismaylldtr, alo? H~ m~n~m b~fiyyat r~isidir. Bura
bax qayahgt kec;~nd~, ehtiyath ol. Orada ar~bz~ngi adh bir reket var, yolunu k~s~c~k, hi.icum ed~c~k.
- Alo, ar~bz~ngidir? Hazlr dur, siz t~r~fd~n Sah ismayil ke<;~c~k. Kaland1r. Sah ogludur, cibi qahnd1r. Siyir qulagmt, m~ii~ d~ n~ vers~n q~buldur.
56========================~
"AKTUAL DiALOQ" 1937-ci illiJr
Bu yaxmlarda Sibir m~~nl;,rinin d~rinliyind;;, m~grur s~brini hifz eyl;;,y;;,n bir s1ra ~dibl~rimizl;) gorti~ olmu~dur.
Apanct: - aziz televiziya tama~a9dan! Uzun aynhqdan sonra ;)d;;,biyyatsev;Jrl~r oz sevimli yazarlan il;;, gorti~mak imkam qazamblar. Mtisahibimiz $eyx Nizami ilyasoglu G:)ne;Jvidir.
Gtinaydm, $eyx Nizami b;;,y Ganc:)vi! Yo pervtx, $eyx yox, komissar! Yo vtonx, b~y yox, yol
da~! Y tretix, kakoy G;:mc:wi? Kirovabadskiy! Bir d;J, gtinaydm n~ir, prosto privet!?
Sizi 17 iUik h:)bsd;;,n sonra azadhga 91xmamz V;J "Xams~" ;;,s;Jrinizin Stalin mtikafatma layiq gortilm;Jsi mtinasibJti il;J tir;Jkd;Jn t:)brik edirik.
m.
- Sagolun! - Tovari~ Nizami, o misralanmz necJ d~ gozJl s~sl~nir? "B~rd~ nee~ goz;)), nec;J q;J~:)ngdir?! Y azt da, q1~1 da bir }a);)zardtr". - Orada S;}hV var. BJrd;) yox, Sibir oxunmahdtr. - Niy~ m;}hz Sibir? - Eh, 193 7 -ci il! Y em;Jmis;)n q az ~tini, gorm;}mis~n l;JZZ;)ti-
- Yolda~ komissar Nizami, yen;J farsca yaztrsmtz ;)S~rl~rinizi?
- Mayakovski deyib ki, "Rus dilind;} ona gor;) dam~acagam ki, bu dildJ Lenin dam~tb". M~niml~ kamerada yatan Yaqif deyir ki, "G;)r;)k rus dilind~ yazsm S;}n~tkar".
Apanc1: - El;) sohb;)ti da MoHa P:)nah Yaqifla, Qarabag xanmm ba~ V;Jziriyla davam etdiririk.
Molla P;)nah Yaqif:- Sus, sus! AdiiD Pa~ka Yolodyadtr. - Yaqif mtiallim, sizi n;Jy:) gor;J tutdular?
57
- "M~n cahan mi.ilkiinda mi.itl~q dogru habt gorm~dim, har na gordi.im, ayri gordi.im, ozg~ bab~t gorm~im" misrastna gor~.
- B~s indi n~ dii~i.ini.irsi.ini.iz? - M~n Sovet mi.ilki.ind~ mi.itl~q dogru hal~t gormi.i~~m. - Nery~ il i~ vermi~dil~r? - 25 il! - Hanst ~er i.iz~rind~ i~l~yirsiniz? - Ki.ir qtragmm ~c~b seyrangaht var Ya~llba~ sonas1 haytf ki, yoxdur - ~v~zin;;, Sibir goll~rinin xo~ seyrangah1 var Y a~llba~ sonas1 plandan ryoxdur - yazuam. Apanct:- StudiyamlZln qonagt Xan qtzt Xur~ud Banu Na
t~vandtr.
- Kakoy Xur~ud, kakoy Nat;;,van, prosto Nata~a, a pro "xan qlZt" zabudte, a po kliryke ya "knyaqina". M~n baraklarda ~:lkil ry:lkirdim "krasm uqolok"da, ~i.iarlan ~erl;;, yaztrdtm, ona gor:l tez azad olundum, 16 ila.
- <;ox sag olun, Nat~ka! Apanct: - C;}lil bay Mammooquluzad~, bu ad Az~rbaycan
xalqmm qeyr;}t simvolu kimi sasl:lnir. - Di.iz deyil! Bizimkimilara "xalq di.i~m:lni" ad1 qoyub biz
d:m "donos" yazanlardtr "qeyr:ltlil:lr", bol~evik q;}zetl:lrind:l bizi damgalayanlardt. Moskvadan asan yeli X:lZri, gilavar, S:lh:lr n:lsimi bihm, cibind:l "b:l~:lrin vicdam e~qi dil~yi" biletini g:lzdiranlardi "qeyr~tlil:lr". Biz kimik? "Bir boli.ik cocuquq bis:lri.i-pa" Nizami G:lncavi - trotskiryi, Nat:lvan - kamenev~i, Vaqif- zinovyevr;i, Cavid, Mii~fiq - pantiirkist, ffi;}n mill;}t9i, mi.isavat~I.
- Sizi n~ i.ist~ tutdular? - Bizi giill~lay~c:lkdil:lr. Amma m:lnim v~ C~f:lr Cabbarh-
mn baxt1 g:ltirdi. Repressiyaya az qalmt~ i.ir:lyimiz partlad1. Xo~b~xtlikd:ln bu d:lh~atbri gor~ bilm:ldik.
~======================~
- <;ox sag olun, ;;~ziz ;}dibl:>r! aziz televiziya tama~a9Ilan, sabah efird;;~ gorii~~n;}d;)k, sa
Iamat qahn!
CiNA YCJT Va CCJZA •.•
"1001 mahm"nur macallt~sinthn maddt~liJr
U ca daglar ba~mda Ceyran balalar. Ceyramn balastm Owu yaralar. - Brakonyerlik edib faunairuZl rn;}hv etdiyin;} gor~ ov9u rn:l
suliyy~t~ C;}lb olunsun v~ xarici valyuta il~ C;}rim~l;}nsin.
Gotiiriib ffi;}fi aradan Qa9aram S;}ni, Qaragil;}! -Terror, reket aktlanna meyl gost~rdiyin~ gor;} ~iqi c~rim;}
etm;}k? Polisa dii~s;} b;}sdir. Ay qiZ, S;}D:l mayil;}m, Boynunda h:lmayd;}m. Dost pay1 ~irin olur, H;}r n~ vers;}n qayilam! - Rii~v~txorluga meyl gost;}rdiyin;} gor:l ID;}h~bb;}t al;}min
d;}n xaric edilsin ***
Baxdm s~n iiziim~. od qoydun goziim;), - Ki~inin goziiniin altlm qaraltd1gma gor:l, M~uq:l xamm1
15 sutka h;}bS:l salmaq
Altmda boz at, <;iynind:l tiif;}ng, Belind~ qatan.
***
59
- Soyuq silah ~ld~ etmi~ bu ekstremist a~iqi h~bs etm~k
K:}r~m s;;,nJ nJI:lr demi~? 0 gtil dodagma yemi~.
***
- Cismani xJsarJt yetirmJkl;;, xuliqanhq a~iqin i~ina "1001 mahm" mahkom~sindJ baxthr.
Oziina bax oglamn! Soziina bax oglamn! Ax~am eva g;;,larsan, bala! Gor sanJ m~n neylarJm?!
***
'.
- H~;}-qorxu g~lmaya gor;;, m~~uq;;,nin i~in;;, rayon mahbmJsi baxacaq.
*** Bir vuraram, ba~ bir yana, le~ bir yana, - A~iqlari qorxudaraq oz mJ~uq~sindan ~~kindirm;}k maq
s~iyl;} kobud h~:}-qorxu. i~in;;, "u~astkov1" bax1r. Cibi sokiil~k!
* * * Ay! D::lrya bnannda bir ev tikmi~om. Ay! Hasann ~akmi~am iistiin ortmii~am. - BaksovetdJn x~b~rsiz olaraq torpaq sahasind;;, icaz::lsiz ev
tikdirdiyina gora, miitl~ mer Hac1bala Abutahbovun «gorii~iin;;m getmJlidir.
FUTBOL BAY ATILARI:
Qap1~1: QIZll giil olmayaydt Sarahb solmayayd1 "Kiincdan z~roo", va "penal" H~ biri olmayaydt.
60=======================~
Hucum~u:
Su galir arxa na var? TokUlUr <;:arxa na var? Topu mandan ahblar Bilmiram xalxa na var!?
Topu hiicum~uya otiirm~k ist~y;m oyun~u: Y ol ib galan varm1? Oynay1b giilan varm1? Bas ham hiicum<;:umuz Y erini bilan varm1.
Vurdugu qol "ovsayd" olan: A~iqam hakim sana Y az darman hakim mana Cafa c;:akdim qol vurdum Saymad1 hakim yena.
Qol vurmaq arzulayan oyun~u: A~iq hokman olayd1 Dost-dosta tan olayd1 Man hiicuma kec;:anda Ka~ qap1 gen olayd1.
Azarke~l~r:
8zizim iiza dii~dii Siirmalar goza dii~dii Oyunc;:ular keyfinda Qam c;:akmak biza dii~dii.
Papiros ~~k~n m~~q~i: San giiliim samand1r
61
62
Gun urn gund;:)n yamand1r Bu oyunda uduzsaq Bagnm 9atlar amand1r.
Ora-bora qa~an hakim: H;:)r naza doz;:)n ffi;:)ll;:)ffi Cammdan bez;:)n m;:)n;:)m Meydanda top dahyca S;:)rg;:)rdan g;:)Z;:)n ffi;:)fi;:)ffi.
Y Ixllmi~ oyun~u: Q;:)rib;:)m V;:)t;:)nim yox Y olundan ot;:)nim yox Dzuqoylu du~mu~;:)m Qolumdan tutamm yox.
QumiZI karto~ka alan oyun~u: Bir giil ;:)kdim ffi;:)fZ;:) ffi;:)ll Baglamad1m d;:)fZ;:) m;:)n Bu hakimin ;:)lind;:)n Hara gedim ;:)fZ;:) ffi;:)ll.
Miidafi~i qap1~1 ii~iin: aziziy;:)m oyan gUl Oyan bUlbUl oyan giil Top qap1dan ke9ibdir N;:) yatm1san oyan gul.
Azarke~l<lr - oyun~ular: azizim ~irindi nar Y em;:)y;:) ~irindi nar G;:)ZS;:)n cuml;:) caham Udu~dan ~irin ll;:) var!
QoRiBoDUET
indiki g:mcl~ri mugam v~ xalq mahmlan maraqlandtrrnlr. Onlarm yigdd1g1 auditoriyada konsert verm~k <;~tin olur. S~hn~·Y;) <;txdtm. Birinci suada bir d~st~ «sovremenni» q1z ~yl~~mi~di. Elan etdim «xalq mahmsm ... Onlar etiraz etdil~r.
Q1zlar: - Eyy! M~n: -Ey nazh dilb~rim. - Ayy! - Ay sevgilim, bu yerl~rd~ goriinm~,
goriinm~.
- Uyy! - Uyma h~r ztilfii qara sevgili cana-
na,koniil. - A!A!A! - Aman ov<;:u, vurma m~ni - 0!0!0! - Olmaz-olmaz, deyirs~n. - Axx - Axtarma m~ni, axtarma m~ni - D!D!D! - Uziim qoy iiziim list~ - Sus! - Sus, sus, sus, kims~l~r duymasm! - K~s!
- K~s almam, ver yara dilim, dilim - Vay! - Vay o yana dond~r m~ni - Bagla! - Baglam1~am ~hdi v~fa - B~sdir!
- B~sdi-b~sdi s~n allah!
Hammm konsertina qu~ galir, manimsa
konsertima bayqu~ galir
63
- Sakit - Sakit ax1r gec~l~r - Yoxx! - 0 dedi yox, yox, yox, - Buyy! - Buy-buy ay alagoz, agrm ahm, ay qaragoz - Ke<; - Ke~k buzlu bulaqlardan - En! - Endim bulaq ba~ma, yanm <;1xd1 qar~1ma - T~rk et! - T~rk edib getdin m~ni, get-get s~n~ qurban olum. - Yanasan! - Y andtm el~ yandtm - Get - Getdim, getdim m~n daha Y1gd1z m~ni bogaza,-Deyib S;:)hn~dd qalib kimi <;txdtm.
SON XaBaRLaR
Bak1dak1 100 N:!-li xdstdxanaya ayag1 agnyan xdstd g~tirilmi~dir. Uzun siir~n c~rrahi dffidliyyatdan sonra ayag1 salamat qalsa da, xdstdni xilas etmdk miimki.in olmamt~dtr.
* * * Yerevandan Stepanakert~ u<;an tdyyardnin sdrni~inldri ya
nm saatdan sonra yerd enmi~ldr. Bu tdyyardnin oziini.in yerd enm:)sinddn 5 ddqiq~ tez olmu~dur.
* * * Diin~n ahm~dli qdsdbdsindd namdlum ki~i meyidi taptlmt~
du. Onun dlamdtldri budur: Giil~riiz, xo~ xasiyy~tdir. Sit zarafatlan sevmir.
64
REKLAMLARDAN
~6-dan 5-i h;}yatmi d;}yi~dirir, bu plakat metro qatarlannda, pej lmlarda, kti<;;}d;}, q;}zetl::lrd;}, televiziya ekranlannda goz(imiizii qabar etmi~di.
Lakin bu plakata boytik bir X;}St;}xananm X;}St;}};}ri q;}bul otafpnda rast g;}};}nd;} heyr;}tl;}ndim. X;}St;}xanada dogrudan da «36-dan 5-i». H;}yatmi d;}yi~irdi.
DANISIR Q8DiM BAKI RADiOSU
- Dam~Ir Badi-Kub;}! M;}m};}k;}ti Az;}rbaycan, m;}rbzi Qaf, sahili b::lhri X::lZ;}f, vadiyi 8rran, Sirvan, L;}nbran, D;}rb;}nd, N;}q~i-Cahan, ~;}hri-R::lvan, Qarabag, G;}nceyiTiflis, 8rd;}bilti-T;}briz (radionun <;agm~ S;}si)
Badi badi giriftar Hamam hamam i<;ind;}, X;}Ibir saman i<;ind;}, D;}V;} d;}Il;}klik eyl;}r, Kohn;} hamam i<;ind;}. Carke~imiz qurulub M;}rnm;}dh;}S;}n tinind;}.
MtJmliJkiJt XiJbiJrltJrini e$idirsiniz. Qu~ kimi qanad tax1b, minar;}
d;}n u<;maq h;}v::lsin;} dti~;}n usta N;}c::lf;} f;}rra~Iar 40 zopa vurmu~lar. Lam~zh;}b!
BadbaxtAfacnunun 10-cu dublu. 11-ciya "Niza~to "gedan deyil
8hm;}di-biq~m ozg;}sin;} quyu qazark;}n, ozti Atalar min d;}f;} deyib ki, ozg;}y;} quyu qaz1ma!
65
Ngsrgddin Tusi adh bir mi.ingccim grzin ki.irrg ~gklindg oldugunu vg gi.ing~ gtrafma 1 il mi.iddgtindg f1rlandigm1 iddia etdiyi i.i<;i.in, qazi onu divanxanaya sohbgtg <;agirml~dir.
Bghrgm~ah bir oxla ahunun ayagm1 qulagma tikdiyi i.i<;i.in, bu hi.ingr ~ahhgm gcaiblgr, qgribg}gr kitabgsing di.i~mi.i~di.ir.
<::i faidg Bghrgm~ahm bu gmgliylg ~ahgn~ahhgm tgbigti mi.ihafizg fdrra~xanasmm yi.izba~lSl Qara ibn Mustafa maraqlanmi~dlr.
Samax1da qonaq olan Misir ~ahzadgsi Bi.idr Sirvan~ahlar saraym1 ggzmi~, dgniz ortas1da tikilgn «Qiz qalasmna sgyahgt etmi~dir.
Abi-Soranda, Suraxamda qgribg bir qgsr var ki, si.ibhi-~gb, dord fgsil yerdgn alov <;1x1r. Kabab hgvgskarlan Atg~gahdan g} <;gkmirlgr.
Xarici xgbgrlgr: Mg~riqdgn Mggribgdgk, Qi.izeydgn Gi.ineygdgk.
Sah oglu ~ah Abbas oz mgm}gbti i.izgrindg u<;an xal<;alann hgrgkgtini qadagan etmi~dir. aks tgqdirdg gomri.ik haqql vermgygn xal<;alar sgyyadlar tgrgfindgn ni~angah edilgcgkdir.
Bagdad xglifgsi dgnizlgrdgn tapllan yg agz1 tlxacla bagh olan ki.iplgrin, dol<;alann agzmm a<;Ilmasmi, qgti qadagan etmi~dir. La hovlg vgla qi.ivvgtg illahu vg billah. 8liyyi.il-8zim!
Q1zll Orda xam, qonur Ay1 olbsinin Kiyev, Pskov, Ryazan vg Novqorod ~ghgr}grini i~gal etmi~dir.
indi ti.irklgr hgm ~grqg, hgm qgrbg hakimdirlgr! Sair Omgr Xgyyam mey i<;ib dgm oldugundan xg}jfgnin
sgrxo~lan aylltma mgntgqgsing di.i~mi.i~di.ir. Sairg novbgti 100 l-ei xg bgrdarhq edilmi~dir.
Turk qeysgri Sahzadg Sah ismayll doyi.i~di.iyi.i pgh}gvanm 8rgb-Z;:mgi adh qghrgman bir tiirk q1z1 oldugunu gori.ib onu azad etmi~dir.
Yeyilgrkgn qocam 16 ya~h cavan edgn almam, Sultan Sgncgrin bagmdan ogurlaytblar. Bu i~i deyilgng gorg div etmgyib; Burada ermgni barmag1 var.
M========================~
T;}hliibsizlik texnikas1 qaydalannm t;}};}b};}rinJ lazJmu,ca :-n;)} etmJmJsi nJticJsind;}, ti~;} ustas1 FJrhadm oliimiin;} S;;J
~). b olan hadisJyl;} Jlaq;}dar, Bisiitun siid kanab tikinti idar;}c.i:iin sifari~c;;isi Sirin xamma ;}m;}k kitabc;;asma yazilmaqla ~idd;:~tli tohmJt verilmi~dir.
amri Sah;}n~ah Xosrov t;}Sdiq etmi~dir.
incasanat xaharlari - Sah Axsitan ~air ilyas Yusif ogluna «XJmsJ» ;}S;}rinJ
gorJ qtpc;;aq qlZl Afaq1 bagt~lam1~ V;} ona fJxri ad olaraq «G;}ncJvi» tJX;}lliisii vermi~dir.
- GJncJli qtz MJhs;}tinin riibailJri hokmdar QlZll Arslanm xo~una gJlmi~dir.
- Sair HJs;}noglu ilk dJf;} olaraq ;}dJbiyyatda tiirk dilindJ qJZJl yazmt~dtr.
- Samaxllt ~air 8fzJll;}din Xaqani 22 illik h;}bsdJn sonra azadhga buraxllmt~dtr.
Diinyanm h;}r yerini Jks ed;}n SahJn~ahm cahanniima giizgiisiindJ Giiliistani-Bagi-ir;}m miisabiq;}sinin qalibi GiiliQahqah xamm LJhni Davud havasm1 oxuyacaq. FirJng pad~ahmm gondJrdiyi tJlxJk sarayda m;}Zh;}kJ yaradacaq. Amrna yerli oyunbaz VJ laglag1 HJsJn Bizimki, mJzhJk;}d;}n bnar qalacaq. SahJn~ah onun c;;txl~llll yasaq edib.
Sirvanda Qobustan adh kimsJsiz yerd;} qayalar iistJ Jcaib rJsrnlJr a~karlamb. Seyx buyurur ki, bunu cinlJr V;} ~eytanlar c;;;}kib. Tfu! LJn;}tullah! ·
Bu giin Qtz qalasmda SJrn;}rq;}ndd;}n gJlJn sazJnd;}lJr VJ avazxanlarm c;;txl~l olub. AfJrin! RJhmJt, ;}kJlJr!
islam xilaf;}tinin ba~ kJndi. Bagdaddan gJlJn ud c;;alanlar VJ xanJndJlJr Ramana qalasmda c;;txl~ ediblJr. BarakJllah!
idman xJb;}rlJri: Agath oglan ayaq iizJngid;}, diz qabtrgada, az gedib, diiz
gedib, iynJ yanm yol gedib 40 giinliik yolu bir hJftJy;} ba~a vurub.
67
Ov<;u Pirim bir oxla iki qu~u vurmu~dur. Pdhbvan Haqq-N~z~r hammm kiir~yini yer~ vurdu, bizim
·a viy~ (miixbirimiz~) bel~ dedi: - Haqq- N~z~r~m bel~ g~z~r~m, bir yumuruga be~in ~z~
r;~m.
- P~hl~van Miisib~t 81-Ftsqmq bir ~ld~ iki qarp1z1 tuta bilmi~dir.
- T~nb~l 8hm~d bir oturuma 40 qazan a~ yemi~dir.
Hava haqqmda: s~h~r~zad~ xamm aya deyir: - S~n ((lXma, m~n ((lXacagam! Gun~ deyir: - s~n <;lxma, m~n <;txacagam! M~ml~btd~ el~ yag1~ yagacaq ki, yag1~1 tut, goy~ <;tx! G~nc~ yaxmhgmdakl K~p~z dagmda z~lz~l~ ba~ vermi~,
Agsu <;aymm yolu bsilmi~ v~ gol yaranm1~d1r.
Reklam va elanlar Y eni tikilmi~ <;~nlibel qalasma t~cili sur~td~: komendant,
d~lil~ri miiayin~ etm~k ii<;iin h~kim psixiatr, qthnc oynatma, oxatma, giil~~ v~ ag1rl1q qaldtrma iizr~ f~rra~lar t~l~b olunur.
Radionun ba~ f~rra~1, ravisi, naqili H~s~n ~bu-X~lil- ~1 c~braytl.
H8FTBECAR
Sovet dovriind~ Az~rbaycan xalq mahmlan yaztlmt~ qrammafon vallan.
Rusiyada "Melodiya" firmasmda istehsal olunurdu. h.c. ::l.
ii. g. h~rfl~ri rus makinasmda olmadtgmdan mahm adlan ba~qa h~rfl~rl~ s~hv yaz1hrd1. Masalan ...
"Kiisiib getdi" olurdu Qusub qetd1
~========================~
"Qubanm ag almas1"- Qudamn anqlamas1 "Gee~ yaman uzundur" - Ke9i yaman uzundur "Bulaq list~ ged~n goz~l"- Ulaq usta qedan kozel "K:mdimizin goz~Il~ri"- Kendimizin kozellan "Yar biz~ qonaq g~l~c~k"- Yarp1za koduq qelecek "Olan oldu ke9~n ke¢i" --Alan ald1 kC9~l ke~,":dl "Na galmaz oldun" - Ne kanmaz oldun "Basta Nigar" - Bostan xiyar "P~ncgah"- pidjak "A~1q mahniSl"- Ya~ik maxms1 "Qaratel"- Karatel (quldur) "Ruhani"- Ruqane (soyii~) "Kiirdiin goz~li" - Qurdun qezeli E~qimi sonm~y:l qoymazsan - E~qima sen maya qoymaz
san
BU NECfJ OLA BiLfJR? Konsert m<~ztJ/tJri
Konsertd~ mtig:lnni oxuyar, tama~a~,":l is:l onu dinlay:lr. Bu konsertda is~ aksin~ ... Konsertin ba~lanmagma 1 d~iqa qahb, miiganni isa g~lm~yib. Tama~a~,":dar oxuyurlar:
- G~lmadi, g:llm~di yar ilk gorii~a galmadi
* * * Bu an S;}hn:xia miiganni goriindii. Tama~a~Ilar: - s~n galdin gali~inla Sevinc gatirdin mana
*** Miiganni alindaki dasmalla daz ba~mda pu9urlanan tari si-
lib mugam oxudu. Tasnifi isa tama~a9dar ifa edirlar: -Agarma, sa!;am, agarma Miiganni oxuyur, tama~a~,":tlar isa yat1b yuxuda oxuyurlar: - indi yuxularda goriiram sani
* * * 69
Tama~a<,:I tah~ balas1 mi.ig;:Jnnid:m administratora ~ikay;,t edir:
ki, -Ey d:Jd:J balas1, bu oxuyan vaar? M;,ni tJhqir etdi VJ dedi
S:;,ni yaramaz sJni Aldatdm mJni -S;)ni yalan<,:l S;)ni Aldatdm m;)ni. L;)zgi dJ gJlib iradm1 bildirdi: -Can qarda~, bu uxuyan<,:1 mene "xox" .g;)b var, DiyJ var: - Ax~am evJ g;)}JrsJn, gi.ir sene men neylerem. Na<,:alnik, bura bir sro<,:ni polis <,:agir.
* * * Xan;)ndJ "Rast" dJstgahim oxuyub qurtaran kimi, salonu
alq1~ bi.iri.idi.i. Bir qaqa~ SJhnJyJ <,:lXIb gill verib xanJndJy;) bel;) dedi:
-AI;) indi bir "Rast" oxason pis olmaz -"Rast"1 elJ indi oxudum kt? ! -DeynJn S;)hJrdJn keyf;) baxm1~1q ki ...
* * * -Can qarda~ mJn sene be~ manat pul ver;)r, diirtiinii
gi.iti.irsi.in, I manat sda<,:i vcrsin. Bir yax~1 mugamat uxusun ad1 « U gra~ anasmm cigerini <,:Ixardm>
-Ay qarda~ el;) mugamat yoxdur ax1? ! -Nice yuxdu? Bir fersiz qtz ula uglana zakaz ver;). Qid me-
ne bir tava ~i~ kabab qetir. U glanm pulu ulmaz qider anastnm oregini <,:Ixarar verJr q1za.
-HJ, sJn "Ana i.irJyi"ni ist;:,yirs;)n?!
* * * Bir ~Jkili ilk d:Jf;) Bak1ya g;:,lir vJ g;:,z;,-g;)ZJ konservatoriy
amn qar~sma <,:IXlr. Bu an qaptdan orada t;)hsil alan bir qara ZJnci <,:tXIrmi~. $Jkili heyranhqla bax1b afrikahya yaxmla~1b:
-Buy- buy, ha bu Qara Qaraycv dedikl;:,ri S;)nS;)n. Ba~1ma xeyir ! Habel;) igidin adm1 e~it. i.iziin gorm;).
W=======================~
* * * -Can qarda~ bir mahm uxu ki, birle~mek ulsun, qan ·
ttikmek ulmasm
- Bir sin~d;J iki timk doytintir Biri sJnin biri m~mim doytintir - Bu 9ux yax~I di, amma ki, iqtisadi xeyri yuxdu
- Bir bulagm iki gozti biri sJnsJn biri mJn. -Burada 9ux yer tutdu. U9astkov1, narodm kontrol seni
suyacaq
* * * ~ Budur gJiir cut bact qadan ahm Biri m~nim oz yanm Biri ba~umn tac1
-Vot! Bir orekdJ iki mehebbet birl~di operaiyas1z, qan da ttikiilmedi.
LUG8T
- Qadmlann boytik sevincin;J sJbJb olan VJ onlarm e~qinJ ixtira edilmi~ elektro-akustik cihaza telefon deyilir.
- HJr i~i sJsinin yogun yerinJ sahb h;Jll edJn adama mtigzmni deyilir.
- <;ox nadir hallarda evl~mmJyin Jsas sJbJbin;J mJh:;,bb:;,t deyilir.
- Sabah qtzlanmn :;,rJ gedJcJyini bu gtin bilJn valideynlJrin halma infarkt deyilir.
- Cavan ;Jr arvadm indiyJ kimi yadma dti~m:;,y:m, bu gtin isJ Jn 90x laz1m olan adama nJnJ deyilir.
- Ki~inin CJ!bediciliyini t~yin edJn olytiyJ gJlir deyilir. - Btittin ki~i!Jrin anadangJlmJ VJ JbJdi subay olduqlan
b:>rJbtli yer::> kurort deyilir. - Bitki al::>minin qadmlar e~qinJ mJhv edilJn novtinJ gtil
71
dcyilir. - at qolunu yell~m;}kl~, h~d~l~m~kl~ pul qazanan adama
dirijor dcyilir. - Doyiib doyiilmJkla 90rak pulu qazanan adama boks9u
deyilir. - 300 kiloqramhq agtr damiri qald1ran, bir d::>f~ d~ olsun
scvgilisini ~ll<lri ust<l g<lzdirm~y~n adam a ~tanqist deyilir. -Ali savadh ibtidai maa~h adama muh:mdis deyilir. - Cinay~t ffi;)C<lll~sind;) adt 9~kil:m b~x~i~~ rii~v~t deyilir. - Bazarlarda bizi di~l~y;)n, goz~ batan.~ey~ qiym~tl~r deyi-
lir. - H;)mi~~ haqh olan adama sattct deyilir. - Ail;)nin g~lirini numayi~ etdir~n i~;) toy deyilir. - B;)zi ki~il;)r U(j:Un arvadmm tam t~s~vviirunu yaradan V;)
Z;)h~rli olub suriin~nl;)r sinfin:l aid olan canhya kobra deyilir. - Qadmlann cazibooarhgmt fovri sur~td;) arttran va h~yat
dan oldugundan goz~l gostar;;,n yalan91 maskaya kosmetika deyilir.
- Eva vaxtmda galmam;;,yin V;) 90X gecikmayin ;)Sas sab;;,bi-n<l iclas deyilir.
- at usta g;)zdiril;)n qadma balerina deyilir. - Ri.i~vatxorun amak alatina ;)} deyilir. - M;)hbmoo~ ~n narahat me bel~ miitt;;,himlar ki.irsusi.i dey-
ilir. ·an bahah Vel ;)n goz;)l yi{j:;)Y<l U~aq deyilir. - "M:m ne9~ gori.ini.ir;)m?" suahna ~n di.iz cavab ver;)n ~ey;)
guzgi.i deyilir. - ari va arvadt ev i~larind~n, u~aqlan makt~b qaygllarm
dan aytran cihaza televizor deyilir. - Qamnm axmasmm halal olacagt adama donor deyirl;)r. - Y er~·goy~ stgmasa da, ;)tl;) dtrnaqarasma girm;)yi baca-
nrdl. - Qa~-qabagmdan ilan-;)Qr;)b sallanan adam h~~~rat ~hil
};)~dir~m t~lim9i idi.
72
- Onun ham1yla qammn qaynamas1 i.h;i.inl00°S tempcratur laztm idi.
- i(i!im yamb, ti.isti.im t~p~mdan (i!txdtgJ i.i(i!i.in ad1m1 paravoz qoymu~dular.
- Nafasi yalanla gedib g:)ldiyi i.i(i!iin ag ciy;Jrl:>rina l~ka
di.i~mi.i~di.i. - Alver(i!idir! Sif~ti r;}ng verib f;}ng alar. - F ~layin (i!;}rxini tars saldtgma gora, tarixin t;}bri geri fu-
lanardi. -Kim qalib gal~r, dil p;}hlivam, ya soz p~hlivam? - Sozi.i smd1gmdan dilini gips~ salmJ~dllar. - Sozi.i da~dan ke<;biyi i.i(i!i.in tayinatlm da~ karxanasma al-
mt~dJr. - indi ela mahmlar oxuyurlar ki, onlan na dil bilir, n~ do
daq. - Bir paltan olsa da, gtinda min dona girirdi. - Di~ini qurdalamaga bir (i!opii olmasa da, tikinti d~ sat-
maga ~albanian vard1r. - Atelyeya paltar tikdirm;}y;} g;)l;}n q1zlara, usta ela mti~t;}ri
gozi.iyla bax1r. - T:)Z;} b;}rb;}rlik oyranan ~agird;}l;}f;) ;}VVa}C;) yumurtadan
yun qtrxmagt oyr~irlar. - Usta N:>c;}f ayaqqab1 tikand;} d;}, soz deyanda d;}, gah na
ta vurur, gah m1xa. - Polisin alin;} ke(i!rn;}sin dey;} tikdirdiyi penc;}y~ yaxa qoy
durrnurdu. - Xarici dil kafedrasmda t;}l~b~l~r;} daha iki dil - qarga dili
v~ qaynana dili oyr~ilir. - Papaq(i!t Qastm universal papaq tikir. Bel;} ki, onun al i~
Iari nfununal;}rind;}n olan 81inin papagtm Valinin ba~ma qoyrnaq olur.
- Univerrnagm bi.iti.in ~obal~rind~ qtzlar qarib~ da olsa, eyni mal, naz-qarnzJ sat1rdtlar.
- Ozi.in;:, boyaq (i!:)kdiyind~n na utandtgmdan qiZarmagtm,
73
n;:, qorxudan agarmagm1, na soyuqdan goy;)rm;)yini gormak olmurdu.
- Qon~umun sanhq xast;)liyina dli9ar oldugunu gliman edirdim, san dema <;in vatanda~1 imi~.
- Sevgilisina "dilini yeyim" dey;)-dey;) ozli, sevgilisind;)n iki d;:,f;:, 9ox dam~an oldu.
-At Balaxamm dunan idarad;) at oynatm1~du. - Po9talyon i~l;:,diyi vaxtda Q;:,mzJxammm doymadiyi qap1
qalmamt~di.
- Talim9i heyvan ahlila~dir;)rbn "dov~ana qa9, taztya tut" deyir.
- Yer kurasinin firlandigmi oz tacrubamd;m bilir;:,m, yuz vuran kimi dunya ba~1ma h;:,rl;:,nir.
- Sinoptikl;:,r xabar verirlar ki, sa bah yag1~ yagacaq. Y agt~dan 91Xlb yagmura dli~x;)yik.
- Rais qozun yeni smdmlma tisulunu tap1b, o i~9ilarin ba~mda qoz smdmr.
- Arximedin qanunu q;:,m d;:,ryasma batanlara t;:,tbiq etm;:,k olarm1?
- Mtivaffaqiyy;:,tdan ba~1 gic;:,llanan h;:,kim;:, mtiraci;)t etmalidirmi?
- Ad1 it daft;)rindJ olmasa da haradasa ev d;)ftarinda qeydiyyatda idi.
- Aralanndan su k~mirdi, ancaq aralanndan qara pi~ik ke9di.
- Yerin suni peyki, markaz oxu va deyirlar ki, hatta qulagt vard1r.
- Donorluga yaramadt, 9\inki, bwaq vursan qam 91xmazdi. - Mehmanxanada gec::~l:;,m::~y::~ yer tapmadtgt ii9iin, fil qu-
lagmda yatm1~d1.
U=======================~
*** Allah·T;:)ala insam X;:)lq edib, saym1 t;oxaldandan sonra on
lara dil v~ y~ay1~ sah::lsi- V::lt;:)n verm;:)k q;:)ranna g::llir. Xudav:mdi-al::lm::l onsuz da insanlann bir 90x xiisusiyy::lti
b::llli idi. Odur ki, biitiin mill::ltl::lrd::ln hiizuruna el9il::lri d::lv::lt edir.
avv::llc::l y::lhudi g::llir. Allah onu agdh, savadh, bilikli yaratmi~di. Amma, Allah buyurdu ki, bu bic mill::ltin V::lt::lni olmayacaq, biittin dtinyaya s::lp::ll::lna<:::lkdir. Ozl::lrin::l V::lt::ln taptb, m~skun olsalar da, qon~u olbl::lri qana salacaqlar.
ikinci erm::lni g::llir: Allah onlan yax~I S::lD::ltkar kimi yaratsa da, bildirir ki, bunlar da 90r::lyini yeyib, y~dtqlanm gordiiyti qon~ulanna x::lyan::lt edx::lkl::lr. Onlann torpa~m Z::lbt edx::lkl::lr. Bu minvalla biitiin mill::ltl::lr g::llib gedir. B~t z::lhm::lt::l v;, agtr i~::l qan~an tab~ bird:m xattrlaytr ki. Allahm htizurunda olmahdtr. Odur ki, c::lld i~ini atib Yaradamn htizuruna g::llir. Allaha b::llli idi ki, b;,nd::lsinin ba~1 Z=>hm::lt::l qan~dtgmdan gecikib. Onun halal adam oldugunu bildiyind::ln deyir:
- S::ln::l ya~ayt~ tic;tin el::l bir yer verx::ly::lm ki, d::lnizi, 9ay1, dagt, me~::lsi, 901ti, qaratorpag1, goz::ll iqlimi olsun. Amma bir gtin s::ln::l b::lni-insan qiyaf::lsind::l qonaq g::llx::ly::lm.
Tab~ sevinib ev;, qay1d1r. Yol boyu d::lyi~::ln goz::ll t;,bi::lti gortir, X=>Z::lri, Tab~ dalgalanm, 9aylanm. 0 gtind::ln kim tah~m qonagt olursa, onu Allah z::lnn edib, Tannya edilx::lk horm::lti, qonaqp;:,rv;:~rliyi o insana edirl::lr.
*** 1941-ci il. <;ay1 ket;m::lk iit;tin k::l~fiyyata tah~ Xanverdi gon
d::lrilir. Qay1dtb hesabat verir:
75
- Tavan~ general, most var, betondu, nemes yoxdu, tanklar ke~ bilar, amma piyadalar yox.
- Niya, Siravi Xanverdi? - Korpiiniin o b~ma OOdheybat bir it baglamb.
*** Rus qtzl ahb eva g:ltiran Xanbaladan soru~urlar. - Xanbal:l, ad:l, urus q1Z10a tah~9a dam~mayi oyratdin? - 6yr:ltmi$am, indi isa susmagl oyrooiram.
*** Moskvaya qatarla gedan tah$ geca- yuJtuda ik:ln yuxan ta-
lx>qooan y1xihr. A~agt tabaqada uzanan sarni~in: - A ki$i na olub? - HC~Y! Yuxu goriirdiim. - Na yuxu goriirdiim? - Alla Puqa9ovam. • N:l dedi ki, Alia sana? - M:mdan xahi~ etdi ki, "~kit yamnda uzamm", man da 9:l
kildim. ***
Qoca tab$ e$$aya odun qatlb asfalt yolla g:ll:lnd:l, polis onu saxlay1r:
Bir $irvan pul verm:lmisan! - N:l i~dii rais, niya? - Ay:l, bu C$$ayin illik vergisidir, ozii da yaz1g C$$:lYI
yiikl:lmisan. - Dooali, bu C$$:lYi ela iki ~irvana alm1$am. - <;ox dam~san, s:lni apanb rayotdelda be$ $irvan carima-
l:lyX:)yam. Tah$10 :llact bsilir, giin arzinda qazandtgl bir $irvan pulu polisa verir va darhal C$~ayin boynunu qucaqlaytb deyir.
- Ay C$~ak, b:ls indiyxan mana niya demirdin ki, qarda$10-polisdir, ozU d::~ vergi idarasinda 9ah$tr?!
~======~-=====~======~
*** 1945-ci ilin sonunda daglarda y~ayan bir tah~ ~nk~rana,
~oxdan gorm;}diyi qohumlanna d;}ym~y~ g;}lir. Qohumlan 1941-45 miiharib;}sind;}n soz a~trlar. Hitlerd;}n, Stalind:m dam~trlar. Qonaq ((OX t;}Xciib edir:
- ad;} dord il dava olub? Bunu adama b;}S X;}b;}r e);}m~z};}r? ***
Tah~ balast opera qar~tsmdakt afi~alara baxtr: "Albah bag1" qiym;}ti 1 ~irvan, "Sonalar g61ii" I ~irvan,
"Yeddi goz;)l" - 1 ~irvan, «ildmmh yollarla» I ~irvan, dti~tiniir: - Ka~ pulum oleydi! «ildmmh yollarla» k~ib, "Sonalar
golti"niin yanmdakt "Albah bagma ged;}ydim", "Yeddi goz;}l"l;} yeyib i((;}ydim!
*** I988-9I-ci ill;}rd;} S;}rh:xil;}r nazaratsiz idi. iran S;}rh:xidin;}
dogru bir QAZ-24 ma~m1 ir;}ll;}yir. Avtomobil miifatti~inin yamndan k~ark:m hatta san i~tqda bela saxlay1r. Polis:
- Kti9a harak;}ti qaydalanna bel;} daqiq riay;}t ed:m siirticiinu goranda adamm iirayi a((thr.
- Taxiib edir;}m, ey canab polis, siz m;}ni tarif edirsiniz, amma, man ii9 ildir ki, "prava" ala bilmiram.
- N;'), neca?- dey;} polis soru~du,- pravastzsan? - D:xiali, san ona qulaq asma, - deya siiri.iciiniin arvad1 so-
za qan~dt. - bu ki~i vaar ha? Araq i((;}n kimi gic-gic dam~xaydi. - M~1m kanara 9~k saxla! - Ma~mi yol kananna 9akib, tormozlayan kimi, akt yazan
polis qalamla ma~mm baqajmt taqqtldatd1. Baqaj a((thr oradan saslar galir va ii9 n~far rytxdt:
- Biz sarh:xidi ke((diik? ***
- Dada, ax~am sanin m~mmda g;)za bilaram? - Ogul bala, bas ayaqlarm na ii~i.indiir? - Biri steplenie pedah i.i((tin, o biri qaz vermak va tormoz
ii~i.indtir.
77
* * * D:)m bir tab~ banam qulagma tutub, sohb:)t edirmi~. Dostu
onu qar~tsma ~txtb: - D:xi:)li S:}n D:} edirs:}n h:}? - G-g-gormiirs:}n, m-m-mobil telefonla dam~tram? - Bananla'? ad:) y~in Afrikayla dam~IrSan, h~?
*** Sovet Ordusunda Rusiyada xidmJt etdiyim zaman biziml~
bir tah~ da xidm:}t edirdi. Kazarmamn giri~ind~ novb~t~i idi, y~ni "dnevalmy". , , .
Diviziya qJrargahmdan r;ox intelegent bir mayor kazarmaya daxil olanda, Hiiseynov ucadan komanda verir:
- Rota, smirna, k~m~ndira pri~la! atbJtt:) ki, "di.izl:)n" komandasmdan sonra Hiiseynov dem~
li idi "Serjant na vtxod", y:;,ni "serjant araya r;tx, t~dim ol". M:xl:}ni mayor Hiiseynova: - M~n kazarmadan r;txtb yenid:}n daxil olanda, nizamnamJ
iizr~ hJr:}k:}t edin. Mayor yenid~n daxil olanda Hiiseynov: - Rota smirna! ad~ bu ki~i yen:> d:} g:>ldiya!
*** inc:}s~n~t universitetind:> qJbul imtaham gedir. Tah~ balas1
daxil olur. Komissiya ondan t:>l~b edir: - Bu saat imtahan gotiirnn mii~llimin qol saahm ogurlama
etiidiinii S:)hn:)l:)~dirib gost:)rin. - N~ i~dii? M:>n ogruyam, ya cibgir? M::m imtaham brk
edib gedirJm,- dey:> qaptdan rytxtr. Bir d~iq:;, sonra qaptm ar;tb yen:> daxil olur; - SaatmlZI oziinUz:) qaytarun ya yox?
*** Lerikin ~n ucqar :;,l~atmaz dag k:>nd:)lJrinin birind:>n g:)l~n t:)
l:)bJ 70-ci ill:>rd:) universitetd:> tarixdJn q:)bul imtaharu verirdi. - Cavan oglan, siz he9 n:> bilmirsiniz. Deyin gori.im, Karl
Marks kimdir?
78
- Bilrnir~m ... - B~s Lenin haqqmda n~ bilirsiniz? - 0 kimdti beb? - Cavan oglan, siz hardan g~lrnisiniz? - Lerikin Cavanakara k~ndind~n. Mii~llirn otaqda g~zi~ib panc~r~y~ yaxmla~tb dii~ilniir: - N~ xo~baxt adarndtrlar. Lenindan, Marksdan x~oorl~ri
yoxdur. D~li ~eytan deyir ki, ~~hari tulia, get Lerikd~ xo~b:>xt ya~a!
*** Bir tah~ balast bara daxil olub su i~rn~k ist~yir. Baxtb goriir
ki, bir qara z~nci paketdan siid i9ir va oziinii saxlaya bilm~yib: - ad~. Q~r~ bala, ela bilirs:>n ki, siid r<mgini agarmagma
kom~k edx:>k?! ***
x~st~xanada yatan tah~m 9arpayt qon~usu z~nci idi. T~ ona: - Q~r::Jbala, S;}ni am::Jliyyat vaxtt qara sapla tik:dil::Jr?
*** Mlig::Jnni Nisa Qastmova L:mk~rana g~lir. Bazan dola~1b,
hw~ngi satana yaxmla~tr: - L:lv~ngid::Jn bir pay ver, Z:lhrn~t olmasa. - Kirn:l desan sataram, S;}n~ yox! - Niya? - Burada yazmt~tq ki, "Nisya mal sattlrntr" Zarafatytl sattel lav~mgidan biikiib Nis~ xamrna hormatla
pe~k::J~ edib, tah~ qonaqparvarliyini gostarir. * * *
Qoca tah~ insan ornriinii uzadan dag 9i9~kl~rind~n ~kilmi~ covhar satirdt:
- Goriirsiiniiz, m::Jn ne~ da qiivvatli va saglamarn, manim 160 y~tm var.
- Dogrudan da onun bu qooar ya~t var? - deya ahctlardan biri onun nisbat:m ganc komak9isin::J rniiraciat edir.
- DOO:l, vallah, man deya bilmaram 9iinki man onun yamn-
79
da 120 ildir ki, i~byir:>m. ***
M.S.Qorba~tova hgsr edil:m ::ln q1sa tab~ l~tif~si. Ki~mi~ ... KW Mi~a!
*** Bir tah~ Baktda "ayxanaya g:;,lib 20 st:;)kan ~ay i~ir. <;ay91
qooe~ ondan soru~ur: -Ala, no~iin 21 stakan i~tmirsan ki, "o~ko" y:;,ni 21 olsun? - D:xhli, m:m d:;)v:;,y:;)m ki, bu qoo:;,r su i9im?
* * * '' Tab~ balas1 xor:;)kpaylayan i~l:;)yir. M~t:>riy:;, qJ.Zarmt~ toy-
ugu ver:;)nd:;) o soru~ur: - Ba~~laym, bu toyuq iranmdu, ya Fransamn? - ad:;), farqi vaar? S:m onu yemay:;, ahrsan, ya sohb:;)tg? Bu an mii~t::lri goriir ki, toyugun budu o birisind:;,n ki9ikdir,
::lS:;)b}::l~ir.
- Bunun bir budu niy:;, o birisind::ln ki~ikdir? - 8d:;, s::ln yemgyg ahrsan, ya rgqs elgmgyg?
* * * Tah~ balast Y asamalda magazaya daxil olub sabctdan soru-
~ur:
- Doogli sizdg kako (kakao) vaar? - Al:;,, bizd:;) kako yoxdu, xo~ g::lldiin! ikinci gi.in hgm:m o tah~ yen:;) o magazaya daxil olub: - Doo::lli, sizd::l kako vaar? - Al::l mgn S::lfl:;) diin:;,n dedim ki, kako yoxdur. Bir d::l gglib
m:md:;,n kako ist::ls:m, sgnin qula~m rniXlayacagam divara. U9iincii giin o tah~ yeng o magazaya daxil olur. - D:;)d::lli, salam! - AI:;,, S:;)fi:;) demooim ki, kako yoxdu?! - Mgn istgyir:;,m bilim, sizd:;, mismar, mtx vaar? -Ala! Bura S::lninyiin tikinti magazastdtr, ya baqqaliya? - M:;,n na dedim ki, soru~dum ki, miX vaar? - Yoxdu! N:;, mtx, n:;) mismar, na ~ki~!
80=======================~
- Onda eb isa sizda kako vaar!? ***
Baktda ya~ayan tah~m ~ox ztrrama bir qon~usu varmt~. H~r gi.in bir mtinasib~tl~ nahar vaxti onun evin~ g~lib, yeyib i~irmi~. Ail~ tizvl~ri qiZarmt~ kartofla ~am cdirdil~r. Ev sahib~si ~ang~ll:lri paylayanda, qon~u i~ri daxil olur. Evin xammt onun ti~tin d:l bir qab ~;}kib, yem~k ti~tin ona qa~t~ uzadu.
- Niy:l siz ~;}Dg;}ll~ yeirsiniz, m~n~ is~ q~tq verirsiniz'? - 8d~ bilirs~n qa~tq fi;} rahatdti? inanmtrsan? Biz ayaqqabt-
lan da bu qa~tqla geyirtik! ***
Bir gi.in bu tah~ evin qabagmdakt bag~ada ail~siyl;} nahar edirmi~. Ztrrama bu hah gortib bag~aya daxil olur. Ev sahib;}si ona mis bir qabda xor;}k ~;}kir.
Qon~u xor~yi yey;}-yey~ ev sahibind~n soru~ur: - Qon~u, sizin bu itiniz m;}ni niy;} bel~ q~z~bl:l stiziir? Ztrramanm ~lind:ln t~ng:l g:ll:ln tah~: - Fikir verm~. 8d:l, onun qabmda xor~k yey:lnl:lrin hamiSt
na q:lz:lbl~ baxtr. ***
Gtin;}~li q;}S~b;}Sind~ ev almt~ kastb tah~ balast t~Z;} ev;} ko9tibmii~. Gec:lnin bir vaxtt Xt~dtt S:lsin~ aythb qonaq otagma k~ir. Ogrunun ~kafm siyirm~l;}rini ~~kib axtardt~m gortib:
Bir ~ey tapa bildin, d~:lli? - Yox! - Bir ~ey tapsan, qanuna gor;} 25% s~nindir. Ay tapdm a!
*** Tah~ balast Bilg;}hd;} istirah:lt evind;} idi. Qaya list;} oturub
d~nizi seyr edand:l bir "canqarda~" ona yaxml~tr: - Canqarda~, bu qayadan daniz:l tullanmaq ularmt? - ad::>, n::> bilim, oo;:,? Tullan d;:,. - Bura derin ular ya yux? - ad:l, ll;} bilim? Atd suya yoxla d;:,! "Canqarda~" suya atlhr. T;:,bii ki, d:lniz d:lrin oldugu li9tin o
81
bogulmaga ba~laytr v~ kom~y~ haraylayu. - Ki.im~k edin, buguluram. Pomaqite! Xilasedicil~r ~ld suya ba~ vurub l~zgini ~lXanrlar. 0 sahil:>
crtxan kimi qaya i.ist~ dtrma~tb tah~t ittiham edir. -Sen meni aldatd1, dedi: "Tullan", Men az qaldt bugulsun. -ad~ n~ qt~qmrsan? N~ bilim bura d;)rindi ya yox? Di.in;)n
burada bir ord~k i.izl.irdi.i su onun belind~n a~a~ydt ... ***
Y ol qtragmda durub aglayan bir 80 ya~h tah~ ki~iy;) yaxm-la~dlq: , ·
- Baba, niy~ aglaytrsan? N~ olub? - N~ olac~y. bala, atam ffi;)n~ actqlamb. - Atamzm ney~ ya~t var? - dey~ ta~i.ibl:mdik. - 105 ya~t var, sozi.ind:m crtxmi~dtm ona gor~ ... - N;} etmisiniz ki? - 0, Lerik~ Murad babamgil~ gedirdi. M~n dedim "apar
ffi;)ni, aparmadt", dedi ki, ora u~aq- m~aq yeri deyil. - B;)s Murad babamzm n~ y~t var? - 168 ya~h ~ir~li baba var, h~. Murad babamn atastdi.i, b~
g~l~nd~ ona ~ikay~t edx~y;)m ki, bunlar biz u~aqlan incidirl~r ...
*** Tah~lann i~ dahsmca kiitl~vi olaraq Rusiyaya kocrm;}Sini
n~~f;} alsaq, dey~ bil~rik ki, 50 il&n sonra Rusiya ~halisinin h;}r dordi.inciisii tah~ balast olacaqdu.
*** Moskva restoranlannm birind;) yax~tca vurub gee~ yanst
kiicr~Y~ crtxan Xanbala ~mioglusu Canbalaya deyir: - ad~. Canbala goyd~ iki ay var h~?! -Y ox, ~;), dord d~n~ ay var. Bura Urusy~tdii, bolluqdu d~. - inanmtrsan milisonerd~n so~aq,- dey;) t~r:)ddiid edir. - Nacralnik, s~n bilirs~n goyda n~ ay var? Milis xumar gozl~rini qtytb soru~ur: - Hanst strada?
~======================~
*** Rusiyada az;Jrbaycanhlarla q;Jsd;Jn tez-tez miinaqi~~ sahr v~
h~mv;Jt~nl~rimizi s~b;Jbsiz tutub damlayirlar. Kameraya ~oxdan yatamn yamna kii~~~ nahaq tutulmu~
tah~ balasmt sahrlar. Kameranm ~vv~lki sakini i~i ~iiriimii~ narkoman imi~. 0, qulagm1 qa~1yanda, qulag. qmhb dii~iir. ayilib yerd::m gotiiriir V:) p;Jn~r~~n yOl~ atlr. Burnunu qa~Iyanda burnu da qtnhb d~iir yer:). 6yilib gotiiriir v~ p:)nC;JfOO;Jn yO};J at1r. Tah~ balas1 m~nz;Jr:mi diqq~tl:) iz);Jyib o ki~iy~ deyir:
- 8d;J, dem~ ki, gormiir;Jffi, S:)n dey;lS;Jn yava~-yava~ aradan ~oorsan h:)?
*** Ham1 kimi Rusiyada ya~ayan tah~ da sah~r hay~tyam sah;l
sinda kartof basdmr. Ax~am evd;l kartof olmad1g.m goriib h:)yat~ ~1x1b s~har basdtrd1qlanndan 4 dan;) ylXanb otaga apanr.
Qon~usu goriib soru~ur: - Xanbala, s~h:)r basd1rd1g.m ax~am niya yiXanrsan? - Bunlan basdtrmt~dlffi, amma dordii amnistiyaya dii~dii.
*** <;ox canh V:) qiivv~tli olan yek~par Can:)li Moskvada i~ tapa
bilmir v~ bara girib, barmen~ yaxmla~1b soru~ur: - ad~. brat siz~ "v~tbala" adamdoy~n lazlffidlf? - N~ bacanrsan? Can:)li qtraqda oturub r~qas;ly:) tama~a edan canh bir "no
vorusski"ni yerind:)n qaldtnb yera ylrpir V;l ag.z burnunu azib ~ola atir. Barmen~ yaxmla~tb soru~ur: ·
- 8da, barmen bala, n~ir? Gotiiriirsiiniiz i~~? Barmen cavabmda: - 0 ~ola atd1gtn miidiiriimiiz i~ari girar va ozii siz~ cavabm1
deyar. ***
Bir tal~ vaqona ~yl~~ib Moskvadan Uzaq $~rq~ yola dii~iir. B~looyi qiZa ~ay i~mak arzusunda oldugunu ba~a sahr. Q1z da
83
cavabmda rusca soru~ur ki, "necr~ st~kan icrx~k?" Bir saymm rusca nee~ deyildiyini unudan tab~ riyazi yolla
v~ziyy~td~n 91xtr. - Pirnisi tri stakan cray, a dva apyat abratna!
*** Qazaxstanda rus sektorunda oxuyan az~rbaycanh qazax
dili d~rsind~ imi~. Mii~llim~ onu qaldmb rusca soru~ur: - Mamed, qazax dilind~ bir nee~ olacaq? - Btr. - B~s iki?
'' - B1r, bu. - B~s tier? - Btr, btr, btr. - B~s yiiz? - Btrrrr ... !
*** Qazaxlar "yox" soziin~ "jok" deyirl~r. "Jok" is~ rusca "yan-
dtrdtm" dem~kdir. Qazax az~rbaycanhdan soru~ur: - Aka, u tebe jena, xatm est? - Jok! - Xoro~o sdelal, vsex ix nada jC9.
*** Tab~ Slavyan universitetind~ rus dilind~n q~bul imtaham
verirmi~. Mii~llim ona: - Bala ruscra ataya n~ deyirl~r? - Ates! - B~s anaya n~ deyirl~r? - Ataya ates deyirl~rs~. y~in ki, anaya da anes dey~rl~r.
* * * Bir tab~ Riqada evl~ndiyi lati~ qtztyla V;lt;ln~ qaytdtr. Qo
hum qarda~ ona irad tutur ki: - ad~. oz mill;ltinl~ evl~n~ydin d;) !? - Doo~. bu qtz biz mill~td;lndi, m~n tah~am bu qtz latt~dli
"L" il;l "T" yerin d~yi~ib. Bu qtz evrapeyski tah~dii. M~n d~
~======================~
aziatski lah~am. ***
Lmk~randa orta m~kt~bd~ cografiya d~rsi gedir. Mii~llim u~aqlara:
- Balalar, A vropa L~nbrandan q~rbd~dii. Parisdii, BerIindii, Londondii, Romadii, L~nk~ranm q~rbind~dii.
Asiya L~nk~ramn ~;:,rqind~dii. Tokiodii, Pekindii, Da~bnddii, Dehlidii bunlarda hamisii L~nk~ranm ~~rqind~dii. Biz is~ L~nbranda diinyanm diiz ortasmdayiik.
* * * Bir ~~kili Moskvada rus qlZlyla evl~nib orada diiz 20 il idi
ki, ya~ay1rd1. Hajdayilardan birinin yolu Rusiyaya dii~iir. Q~rara g~lir ki, bu qohumunun evind~ bir gee~ qalsm, h~m d~ hal-~hval tutsun. Unvam tap1b, z~ngi bas1r. Qapmm ardmdan rus qadmm s~si g~lir:
- Ha indi, kto tam? * * *
iki m~rt~b~li avtobusu Londonda gor~n bakih ma~ma min~nd~ s~rni~inl~rd~n birinin tiirk oldugunu goriir. Arkada~ ehtiram edib 2-ci m~rt~b~d~ ona yer diiz~ldir. Yola dii~~nd~n 10 d~qiq~ sonra baki11 bax1b goriir ki, 2-ci m~rt~b~nin siiriiciisii yoxdur v~ a~ag1 m~rt~b~y~ q1~qmb tiirkii s~sl~yir:
- Arkada~, sizin ~oferiniz var? - Var, var! - AI~, bizim ~oferimiz yoxdu, biz allap umuduna gedirik. N~
olacaq bilmir~m?! * * *
Bir ~~kili Almaniyaya iranh dostuna qonaq gedir. iranh siifr~ m;ab siifr~y~ araq qoyur. Yem~k ~snasmda iranh bax1b goriir ki, ~~kili araq i9ir, arvadma is~ vermir v~ maraqlamb soru~ur:
- Aga, sizin xamm n~ i9xaxd1? - Gozou yiyim, bizim arvat he9 n~ ist~miytdi. i9s~, i9s~ an-
cax m~nim qamm1 i(;itdi.
85
* * * Tah~ Xanverdi ki<;:ik qarda~m1 apanr yolka ~~nliyin~ v~ el~
burada bir koniild~n min koniil~ vurulur Qar q1za, y~ni Snequro<;:ka xamma. Saxta baba Ded Morozovi<;: ham1m salamlayanda bildirir ki:
- Ay u~aqlar, uzaq yollar q~t edib Simaldan, ag ay1lann ol-k~sind~n sizin yammza g~lmi~~m.
Xanverdinin yuxusu ~r~~ <;:~kilir: - 8ladii! Az~rbaycanca da bilir, urusca da. Q~rara g~lir ki, Moskvaya gedib Qar qlZl tapsm. Anas1 n~
illah el~yir ki, "8d~ el~ ~ey el~m~", Xanverdi g~lir Bakl D~mir yol vagzalma, bilet ahr Moskva qatanna.
Vaqona daxil olanda siqaret <;:~kmi~ bir d~st~ oglanla rastla~u. Tiistii oldugundan simalanm se<;:mir, yaxmla~anda 5 n~f~r qap-qara z~nciyl~ iiz-iiz~ olur v~ heyr~tl~nir:
- D~d~li, m~n~ bax h~l~, burda pojar olub? H~?! N~ is~ kupesini tap1b ~yl~~ir oz yerind~. Otaqda olur ozii,
bir ~~mkirli, bir baklh q~de~, bir erm~ni. Yeyib i<;:m~k ba~lamr. Qatar Az~rbaycan s~rh~ddini ke<;:~r-ke<;:mn tah~ bir kilo
mandarini gotiiriib p~nc~r~d~n atu yer~. - Al~, no~ bel~ ~l~diin?- dey~ baklh t~~ciibl~nir. - ad~, bundan bizd~ <;:oxdu, qoy burda d~ olsun, a! iki saatdan sonra ~~mkirli bir butllka konyakl gotiiriib p~n
c~r~d~n yer~ atu. Bu an tah~ dinir: - N~ i~dii, d~d~, niy~ atlrsan konyak1? - Qaga bilers~nmi n~ var, agren alem? Bu konyakdan S~m-
kir d~ zibil kimidi. Atd1m ki, bu yerlil~r gotiiriib i<;:sinl~r, yeni ildir keyf el~sinl~r.
1 saat ke<;:ir baklh dii~iiniir n~ etsin ki, f~rql~nsin. c~ld gotiiriib erm:Jnini p~nc~r:Jd:Jn tullay1r yer~.
Tah~la, ~~mkirli t~~ciibl~nirl~r: - Al~, fikir ~l~miyiin, al~ Bak1da hara bax1rsan bunlardu,
kalandllar atd1m ki, qoy urusiyy~td~ <;:oxalsmlar. Bu minvalla g~lib <;:atlrlar Moskvaya, Kursk vagzahna v~
86
burada aynhrlar. Bakih: - Hindi hara gedirs~m q;)rde~im? - Dddd ffi;);)n? - Hdri, al;) S;)n! - M;)n gedirdm Dedu~ka Mdroz vaar h;), onun qlZl Snequ-
ro<;ka xanimi almdyd. -AI;), q;)de~, b;)};}dti, Ded Moroz, Snequro<;ka Mavzoley adh
bir binada ya~aytrlar, u da Krasm Plo~addadu, y;)ni QIZ1l Meydanda, oz evldri uradadu.
Onlar aynlan kimi Xanverdi t;)k qahb q;)ribs;)yir, bir dogmahq axtanr, g;)z;)r;}k gdlir Lenin prospektin;) V;) 6z-6ztin;):
- 8d;), i~d bax e! Lenin prospekti Bakida ba~layib, hdld Moskvada qurtarm;)yi yoxdi. Bu uzunlugda da kti<;;) olar?
Bu vaxt ;)}ind;)ki setkanm i<;in;) quru bahq yigmi~ bir rus ki~i magazadan <;IXIrmi~. Bahq X;)z;)r bahg1 oldugundan Xanverdiyd xo~ gdlir.
- Vay, eto moy! (tah~ca bahga moy deyir-};)r)
-<;to tvoy? - Eto, ti qupil nba moy! - <;to ti erundu pori~, pozovu menta, on
razberyot nba tvoy iii moy. - Milsaner qavari, pensioner skaji, nba vse
ravno moy. * * *
Soyuq yanvar glinli Xanverdi soragla~Ib Mavzoleyi tapir V;) bdrk ~axtada bel;) novbd oldugunu gorub soru~ur:
- 8dd VI fse deda xatite? - Kone<;no! - Ddddli, bel;) dd ~axta olar? Q;}d;)-q;}d;) donuram. 10 ddqiqdddn sonra do nub ;)ll;)rini cibind sahr. Bu an nov
bdddki rus balas1 soru~ur: - Dyadya, kotony <;as? - Eee! Bala, letom pirxadi skaju, ruka karman ne snimaets;).
87
Mavzoleyd:} Leninin C:}naz:}sini gor:}n Xanverdi oram m:}yus t:}rk edib 6z-6ziinii danhy1rd1:
- 3d:}, m:}nim he<; b:}xtim yox imi~. M:}n:} novb:} <;atanda, vaar! Ded M:}fOZ oldii ... Qar qlZl almadan donUf:}ffi geri. Kursk vagzahna az qalm1~ qar~1smdan iri yolka b:}Z:}nmi~ ki<;ik bag<;ada $axta baba V:} Qar q1z adamlarla ~:}kil <;:}kdirirdil:}r. Xanverdi onlardan yan ke<;ib vagzala t:}r:}f yolland1 V:} gileyl:}nib 6z-6ziin:}:
- Kop:}k oglu $axtali! Q1Z1 vermirs:}n, de ki, vermir:}m, ffi:}Vzeleyd:} oyun durquzub, oziinii 611\iy:} viirm:}yiin n:}dii? He<; ki~iliyiiv:} yara~m1r!
* * * Tah~ balas1 t:}yyar:}d:} Moskvadan Kazana u<;urdu. Ameri
kah z:)nci q1z onun yanma :}y}:}~ir. Q1zm :}}a b:}d:}n qurulu~u olur V:} tah~ balas1 goziinii ondan <;:}km:}d:}n onu hey siiziir. Q1z ondan soru~ur:
- Du yu spik inqli~? (ingilisc:} bilirs:}n?) - alb:}tt:} ist:}yir:}m, qiza, ozii d:} n:} sayaq!
* * * Moskvada restorana g:}l:}n tah~ Agaverdi kiincd:}ki stolda
:}y}:}~ir. Ofisiant yaxmla~1b bu yerin karate<;i Briis Li t:}r:}find:}n sifari~ edildiyini soyl:}yir. Tah~ deyil:}n:} qulaq asmu:
D:}d:}li, ffi:}nim pulum konfet kaglZldl, ya ffi:}n oziim ondan :}Skik oglanam? H:}?
Briis Li g:}}:}nd:} oz yerinin tutuldugunu goriib hirsl:}nir V:} arxadan tah~m ba~ma z:)rb:} endirir. Tah~ hu~unu itirir. Briis Li ofisiantl <;agmb deyir:
- Oziin:} g:}l:}nd:} dey:}fS:}n ki, onu karatenin 34-cii f:}ndi il:} vurdum.
Sabah1 gun tah~ yen:} d:} onun yerini tutur v~ Briis Li yen~ d:} onu vurub, ofisianta deyir:
- Oziin:} g:}l:}nd:} dey:}fS:}n ki, onu karatenin 52-ci f:}ndi il:} vurdum.
0 birisi gun Briis Li restorana gir:}nd:}, tah~ qapmm arxa-
88
smdan onun ba~ma d~mir il~ vurur v~ o hu~unu itirir. Tah~ ofisiantl yagmb deyir:
- ad~. bu d~yyus oziin~ g~l~nd~ dey~rs~n ki, tab~ balasl Agaverdi onu paravozun 34-52 bolt ayan il~ vurdu.
A YRIM GULM8C8Si
Aynm Tag1 e~idir ki, xalas1 yen~ ~r~ getm~y~ haztrla~tr. Hirsl~nib xalastgil~ g~lir v~ onu danlaytb m~z~mm~t edir ki:
- B~sdir, ay xala, bizi el iyind~ rusvay etdin! Bu q~d~r d~ ~r~ getm~k olar?
Xalas1 aglamsm1b Tagtya bel~ deyir:
ar~ getmi~~m? Gora getmi~~m, Bahq olmu~am, tora getmi~~m. Bu ~rim olub, sora getmi~~m N~ gun gorub yaztq xalan?
Biri tacir, biri d~rvi~, M~n etm~mi~ ona v~rdi~, Qoyub qaydl qagan c~bi~, N~ gun gorub yaztq xalan?
Var saqqah, vard1 kosa, Biri qoca, ~ld~ ~sa, ali, V~li, Musa, isa, N~ gun gorub yaztq xalan?
Biri k~sdi toyda toglu, Biri axund, molla oglu, Biri g~ldi lopa buglu N;;) gun gorub yaz1q xalan?
89
Biri g~lib etdi talan s~rt~r, 8hm~d, Ah, Saban 0 r~hm~tlik aynm iman N~ goriibdiir yaztq xalan?
Dordii evli, dordii subay, Kimim vardt s~nn~n savay, El9i g~lir yen~ bu ay, N~ giin goriib yaztq xalan?
Aynm Tag1 saz1 do~iin~ bastb bir k~lm~ oxudu:
Xalam Misir, Qars, Rey goriib, Yiiz ~ii~~d~n al mey goriib, H~r o badan bir "~ey" goriib Xo~ giin goriib "yaztq" xalam.
90=======================~
ESQ ELAN ED8ND8 N8 DEYiRL8R
Rus:- "Ya lyublyu tebya" ingilis: - "Ay lav yu" Franstz: - "Je te ami" Alman:- "ix Jibe dix" Yapon:- "Ai ~ite imasu" ispan:- "Te amo" ~inli:- "Vo an ni" isve~: - "Y aq alskar diq" Tatar:- "Min senijaratam" ar;}b: - "an;} uhibbikum" Turk: - "Ben seni seviyorum" italyan: - "Ti amo" Fars:- "Dusset dar;}m" Bakth:- "Ag;}z, n;} ftskmg ~eys;}n? Uyda!" Tab~: -ad;}! N;}n;}balast n;} bombasan, qtza?! ~;}kili:- Hayindi gozou yiyim, S;}n bilis;}n n;}S;}n? Yim;}li! L;;)zgi: Men dem ulanda sen m;}ni sevm;}z, m;}n aytq ulanda
senden xu~u qelmez. Vaxx!
AiL8 YUMORU
ar;} getm;}y;} haztrla~an t;}};}b;} qtzla ata-anast sohb;}t edirl;}r: -G;}l;}C;}k kiir;}k;}nimiz haqqmda he~ n;} bilmirik. Gorii~iib
sohb;}t ets;}ydik pis olmazdt ? ! S;}h;}ri giin kiir;}k;}nliy;} namiz;}d qtzgil;} g;}lir. Qaymata so
ru~ur:
91
-G;:,l;:,c;:,k plammz n;:,dir ? -an ;:,vv;:,l institutu bitirm;:,liy;:,mo Allahm kom;:,yi il;:, ! -<;ox goz;:,l! B;:,s harada ya~amaq fikrind;:,siniz ? -Y ax~1 bir ev alacagamo Allahm kom;:,yi il;:, ! -N;:,yin hesabma ya~ayacaqsm1z? -Yi.iks;:,k maa~h bir i~ tapacagamo Allahm kom;:,yi il;:,! Bununla da sohb;:,t bitdio Oglan ged;:,nd;:,n sonra qlZln anas1
;:,rind;:,n soru~du: -H;:,, nec;:,dir, xo~una g;:,ldimi ? -Pis oglan deyil: g;:,ncdir, m;:,qs;:,dlidir, amma m;:,nim ;:,n c;ox
xo~uma g;:,l;:,n odur ki, o_m;:,ni Allah hesab ed!!"o * * *
Arvad ;:,rinin yamna dustaqxanaya g;:,lir, be~ d;:,qiq;:,d;:,n sonra ;:,rin;:, bel;:, deyir 0
-H;:, m;:,nim vaxt1m c;atd1, ev;:, gedir;:,m M;:,n indi ba~a di.i~di.im ki, bi.iti.in gi.ini.i bagh qap1 dalmda
qalmaq itimiz;:, n;:, q;:,d;:,r ;:,zab verirmi~o * * *
-an xo~b;:,xt ;:,r-arvad Ad;:,m V;} H;:,vva olmu~dur. <;unki hec; birinin n;:, qaynanas1, n;:, d;:, qaynatas1 olmam1~dlro
* * * - Qadm bi.iti.in ki~il;:,rin diqq;:,tini, t;:,k bir n;:,f;:,r ki~inin etina
sizhgma d;:,yi~m;:,k i.ic;i.in ;:,r;:, gedir 0
* * * - M;:,nim qaynanam Minskd;:, ya~ayuo Ora c;ox ciddi viza
rejiminin t;:,tbiq olunmasm1 arzu edir;:,mo * * *
- ag;}r siz qaymanamz1 ag qu qu~u kimi gorm;:,k ist;:,yirsinizs;:,, onun i.isti.in;:, ;:,rimi~ q1r t6ki.ib, bir bah~hq toyuq ti.iki.ini.i onun i.isti.in;} S;}p;}l;}yino
* * * Evd;:, si.ilhi.i saxlamaq i.ic;i.in dozi.im, ffi;}h;}bb;}t, qar~1hqh an
la~ma V;} 2 ;}d;}d televizor laz1mduo * * *
92
Ailg ~graitindg ki~inin saxlamlmasmm bir ne9g iisulu mov-cuddur:
a) qgfgsdg b) ipg bagh v) hgygtdg q) qarajda, ma~mda d) evdg miiqgvva kimi s) bgzgn ~kafda
* * * -Subay olmaq yax~tdtr, ya evli ? - deyg
Sokratdan soru~dular, - necg olursa, olsun hgr iki halda pe~man olursan.
* * * Nigah n<Jdir ? Nigah mghgbbgt}g, hesabi. Gostgri~lg vg mgcburiyygt}g olur.
Miixtglif elmlgr buna belg cavab verirlgr; * * *
Tarix: - Nigah elg tarixi hadisgdir ki, orada qalib mggluba gbgdi tabe edilir.
* * * Riyaziyyat: - Nigah cgmindgn kvadrat kok almacaq iki
mgchul bmiyygtdir. Ngticgdg mgnfi gdgd ahmrsa bu nigah bo~anma ilg, miisbgt ahmrsa, dayamqh ailg bitir.
* * * 8dgbiyyat:-Nigah, bu maraqh povest, bgzgn lirik poemam
xattrladan gozgl miiqgddgmgli, gn 90x isg pis mgzmunlu vg gozlgnilmgz sonluqlu romandtr.
* * * Qrammatika:-Nigah ki~i cinsli isim olsa da, qadm cinsinin
qanunlanna tabedir. Cgm halma o vaxta qgdgr doziiriik ki, burada iki ngfgrdgn arttq i~tirak etmgsin.
* * * Hgndgsg:-Nigah biitiin omiir boyu qo~a uzanan vg hey vaxt
bsi~mgygn paralel xgt}grdir.
93
* * * Fizik: - Nigah iki eismin i.imumi lakin x;:,yali dayaq noqt;:,si
olan hahdtr, el;:, buna gor;:, d;:, tarazhgmt tez itir;:,n hadis;:,dir. * * *
Cografiya:-Nigah bir-birin;:, yaxmla~anda ekvator h;:,rar;:,tin;:,, uzaqla~anda is;:, m;:,nfi qi.itb temperaturuna qaytdan iki ;:,ks e;:,h;:,tdir.
* * * Siyas;:,t: - Nigah iki ;:,s;:,b sisteminin dine v;:, yana~1 ya~ama
stdtr. * * *
H;:,rb:-Nigah r;:,qib hi.ieumundan mi.idafi;:,sin;:, z;:,man;:,ti olmayan mi.itl;:,q ahneaq qaladu.
* * * Oxueu:-Nigah axua q;:,d;:,r oxunmasma ehtiyae olmayan
gi.ind;:,lik q;:,zetdir.
94
* * *
~ Kbjinin htJrtJktJti, qadmm qiymtJti
Ki~i ev;:, gee g;:,lir: M;:,~uq;:,n var, kop;:,k oglu !?
* * * Ki~i ev;:, ert;:, g;:,lir: S;:,n avaranm ;:,v;:,zin;:, m;:,n i~l;:,y;:,e;:,m?
* * * Ki~i 90x i~l;:,yir: H;:,l;:, gordiiyiin i~in n::>tic::~sin::> baxacagam.
* * * Ki~i az i~l;:,yir: Ail~ni dolandtra bilmirs~n, adama ox~amaz!
* * *
Ki~i az maa~ ahr: Bu maa~a pi~ik d;'} yediyini bay1ra ged;'} bilm~z.
* * * Ki~i 90x maa~ ahr: Bel;) maa~m y;'}qin ki, ~Ia behi d;'} olub.
* * * Ki~i 90x ahr, az i~l~yir: N~ bilim ki, bandit;), quldura ;'}f~ getmi~~m?
* * * Ki~i az ahr, 90x i~l~yir: Bel~ axmag1 h;-}1;'} axtarmaq lazimdir ki, bu pula e~~dk kimi
i~l~sin. * * *
Ki~i az i~ldyib az da ahr: Arvad1 eld kob sahb ki, kii9dyd 91xmaga paltan yoxdur.
* * * Ki~i arvadma 9i9~k ahr: Qon~unun ;'}fi arvad1 ii9iin kol basdmb hdy~td;'}, bunun ffi;'}
ll;'} aldigi siipiirg~y~ bax ! * * *
er xo~ sozl~r demir: Anam diiz demi~di, onlar ancaq toya qdd~r ~irin dam~Irlar.
* * * er xo~ SOZI;'}r deyir: Hans1 hdyastzdan oyr;'}nmisdn bu sozl;'}ri ?
* * * Ki~i zibil atmaga getdi: "Adamu~kasmm yanma getdi"
* * * Ki~i zibili atm1r: Cdhdnndm ol evd~n !
95
ELAN V ASiTaSiLa NiGAH
Nigah elam vasitdsild ild tam~ olmaq istdyirdm. Sdkilinizld mdktubunuza cavab verdrdm. Peyzaj, mdnzdrd Vd ya heyvanat ~dkli gonddrmdyin.
Lyuba.
* * *
indi he<;: kimin ~iibhdsi qalmayacaq ki, mdn dogrudan da Pu~kin ll;;!s}inddn;;lm, - deyd rus Sidorov arvadmm dogdugu qarabugday1 qiVnmsa<;: u~ag1 tdqdim etdi.
* * *
Tdcili surdtd;;l evimi ddyi~irdm Evimin iistiinliikl;;lri budur: Sular san, ya~ll, q1rmiZl rdngdd gdlir, arvadmlZln kosmeti
kaya ehtiyac1 olmayacaq.Uzbdiiz balkonda gozdl qamdtli dla bir qadm giindd ii<;: dd[;;! idman edir.
Qon~uluqda hdkim, usta ya~ay1r, polis, anonim<;:i yoxdur.
* * *
<;dkdiyim mdh;;lbb;;lt dzablanml oziimiin "Mdh;;lbbdt Zdncirldri" romanmda qdl;;lmd alm1~am.
12 ya$fz Sergey.
* * *
S;;ln haradasan ? Mdnim yegand tdkrar olunmaz sevgilim, cavab ver, yDruldum gozldmdkddn.
13 ya.$fz Nata~a.
96=======================~
QADINLARIN 0RaYiNa TOXUNMA YIN!
Qapmm z::mgi vurulur. Ev sahibi qapm1 a91r: - Salam, m::ln musiqi al::ltl::lrinin kokl::lyicisiy::lm. Sizin royal
haradad1r? - Ax1, biz usta yagirmam1~1q? - Dtizdtir, ancaq m::lni qon~ulanmz siz::l d::lv::lt edibl::lr.
* * * Foto~::lklini sifari~ ver::ln qadm mti~t::lri: -Bag1~laym, s::lhv::ln siz m::ln::l ayn adamm ~::lklini vermisiniz. -Nec::l yam ozg::l adamm ~::lklidir? -M::ln::l bel::l g::llir ki, siz 90x yax~1 dti~mtistintiz. -Baxm, burun m::lnim deyil. -H::l, dey::ls::ln, S::lninki deyil. -<;::ln::lsind::l d::l ziyili var, amma m::lnim he9 xahm da yoxdur. -Hm ... dtizdtir, yoxdur. -Bir d::ln::l d::l x1rdaca, gh::lmiyy::ltsiz, f::lrqli detal var. Bu ki~i
tabutda uzamb, mgn is::l h::ll::l sagam.
Diqqat!!! Ortacakz Hasan Cabrayzlovdur. Hasan Cabrayzlovun xo~ bir giinii. Paris-2002
97
* * * -Salam, ay q1z, n;l i~};l ffi;}~gul olur-
san? -Elml;lr Akademiyasmda 9ah~1ram. -D;}qiq des;ln? -Genetika institutunda i~l;}yir;lm. -Bir az da d;lqiq des;ln? -Txriib;l};lr;l hazuhq qrupundayam. -Konkret V;l aydm des;ln? -Txriib;l};lr ii9iin mil9;lk tuturam.
*** Arvad deputat olan ;lnn;l: -S;lnin ii9iin parlament oz arvadm
dan da vacibdir? S;ln e};l deputatlar haqqmda dii~iiniirs;ln? Hasanin arvad1 Parisd<Jki
pklina baxandan sonra -Allah e};lm;lsin, S;lnin haqqmda de-
putatlanmiz bar;lsind;} dii~iindiiyiim kimi fikirl;}~im. ***
inc;lS;ln;lt institutunda q;lbul imtaham gedir. T;l};lb;l};lrd;ln soru~ulur:
-T;}S;lvviir edin ki, ki~i V;l qadm qonaqhga g;}lib. Ani sur;ltd;l tama~a91ya nee;} bildir;lk ki, bunlar ;lr-arvadd1rlar.
Birinci t;l};lb;l: -Qadm ;}finin qalstukunu diiz;l}dir. -Ola bilsin ki, qadm onun katib;lsidir. -Ki~i onu inc;}likl;} opiir. -Qadm onun ffi;}~Uq;lsi ola bil;lr. -"Ax1 ffi;}ll S;lnin};l niy;} ev};lnirdim"- dey;} ki~i deyinm;llidir. -Ola bilsin onlann nikah1 artlq pozulmu~dur, aynhblar. Qalib 4-cii t;l};}b;} oldu: -Ki~i qadmm 9antasm1 a9u, oradan onun d;lsmahm 91xanr,
~ burnunu silib d;lsmah yen;} qadmm 9antasma soxu~durur. -ala! 5!!!
98
* * * Niy;:} gor;:} faci;:} filml;:}rind;:} amerikan aktyorlan inandmc1
aglam1rlar, ruslar is;:} natural aglay1rlar? -8vv;:}Ia onlann g;:}Iirl;:}ri il;:} aglamaq hev cur agla g;:}lmir,
ruslann maa~mm el;:} 6zii vox aglamahd1r. ***
-Qarda~, S;:}n Tiirkiy;:}d;:} olmusan? -Olmu~am. -Kiprd;:} nee;:}? -Olmu~am, olmu~am. Kanar adalarmda da, Misird;:} d;:} ... -istirah;:}t iiviin hans1 yer yax~1d1r? -Bilmir;:}m ... M;:}n bu yerl;:}rd;:} arvad1mla bir olmu~am.
* * * Arvad1yla harasa t;:}l;:}S;:}ll ki~i taksi saxlay1b soru~ur: -Vagzala n;:} q;:}d;:}r alacaqsan? -10 min manat. -M;:}nim arvadtm da taksiy;:} mins;:}, ll;:} q;:}d;:}r alacaqsan? -EI;:} 10 min manat. Ki~i doniib arvadma deyir: -H;:}, gordiinmii? M;:}n S;:}ll;:} deyirdim ki, bir q;:}piy;:} d;:}ymir-
S;:}ll. * * *
-M;:}nim qaynanam toydan sonra biz;:} C;:}mi bir d;:}f;:} g;:}lib. -Xo~b;:}xts;:}n, dostum. -H;:} ... V;:} bir daha 6z evin;:} qay1tmaytb.
* * * G;:}nc bir oglan evsiz-e~iksiz virkli bir dil;:}nvi il;:} kiiv;:}d;:} ras
tla~lr. Dil;:}nvi ki~i ondan pul ist;:}y;:}nd;:}, g;:}nc ;:}}ini 6z cibin;:} sahb:
- M;:}n S;:}D;:} 100 $ vers;:}m bilir;:}m ki, onu son sent;:} q;:}d;:}r araga verib iv;:}C;:}kS;:}n.
- Siz ll;:} dam~IfSllllZ ? M;:}n ivm;:}yi voxdan atml~am ... - Onda apanb pulu mutl;:}q qumara qoyacaqsm1z. - Qumar kartlannm h;:}tta adm1 bel;:} unutmu~am.
99
- B~s qadmlar ? Y ~qin bu pulu oziin kimi avara qadmlara x~rcl~y~c~ks~n.
- Onlardan uzaqla~m1~am. 20 ildir ~lim bir qadm ~lin~ d~ym~yib.
- ala! M~n s~n~ 100$ verm~y~c~y~m. Bunun ~v~zin~ s~ni evimiz~ aparacagam, arvad1mm hazirlad1g1 d~m-d~stgahh, ic;kili, meyv~li ~am yem~yin~ qonaq ed::lc~y~m.
- Ax1, m~n~ gor~ arvadm1z sizi d6y~ bil~r. M~n c;irkliy~m, ozii d~ bilir~m ki, xo~ag~lm~z iy verir~m. G6rtinti~timd~n cin htirktir.
- Eybi yoxdur! Mgn istgyir~m sgni ona gost~rib v~ stibut edim ki, ic;mgy~n, qumar oynamayan, qadmlarla g~zm~y~n ki~i axuda n~ giin~ qala bil~r.
* * * Hec; bir yerg t~l~sm~y~n ~r-arvad ~~h~r~traf1 ~osse il~ avto
ma~mda 60 km stirgtl~ h~r~bt edirdil~r. Sag t~r~fdg ~yl~~~n arvad1 stikan arxasmdak1 ~rin~ bel~ deyirdi:
- azizim, biz 20 ildir ki, evliyik. Amma, bu gun q~rara g~ldim ki, s~ninl~ aynlmaq ist~diyimi bildirim.
ar hec; ng dem~yib susur v~ stir~ti artmb 70 km c;atdmr. - ist~mir~m ki, s~n m~ni oz inad1mdan dond~r~sgn . Hgr
~eyi q~rara alm1~am. Ozti d~, sgnin gn yaxm dostun il~ gorti~iirgm. 0 s:md~n d~f~l~rl~ yax~1 ki~idir.
ar yen~ susub stir~ti 80 km c;atdmr. - M~nzili s~nin ~lind~n alacagam. ar stir~ti 90 km-~ qaldmr. - U~aqlan da alacagam. Spidometr 100 km gostgrirdi. - El~c~d~ s~nin btitiin pullartm, ma~mm1 v~ birg~ ya~adigi-
miz vaxtda ahnan h~r ~eyi . · ar susur, amma, yava~-yava~ ma~mm istiqam~tini yaxmda
ki korptiniin n~h~ng dayagma t~rgf y6n~ldir. - B~s s~ng bir ~ey laz1m deyil?- dey~ arvad soru~ur. - Yox, mgn~ laz1m olan h~r ~ey vanmdu.- dey~ nghay~t ki~i
100=============~
dill;}nir. - M;}S;}};}n, n;}? Ma~mm beton dir;}y;} d;}ym;}sin;} I saniy;} qalm1~ ;}f cavab
venr:
.-,
- T;}hliibsizlik yastigi! BABAXXX!!!
f ' * * * .) Bir erm;}ni oyiiniirdii:
- Ara, m;}nim arvad1mm yanaqlan ~aptah kimidir. - Y;}qin al f;}ngd;}dir, h;}? - <;e , ara, yox! <;ox tiikliidiir.
* * * ;r-- ''-' · .. :) Bir ki~inin ikinci arvad1 ona Z;}ng edir:
- A ki~i, tez ol, ev;} qay1t! S;}nin u~aqlann m;}nimkil;}ri ;}Zi~dirirl;}r. GecikS;}ll, doyiilm;}k novb;}Si bizimkil;}f;} <;:atacaq.
~ * * * ( ·J Deyil;}ll;} gor;}, h;}r qadmm be~ ki~isi olmahd1r.
l-ei qadmm dostudur ki, ona h;}r ~eyi dam~Ir, amma he<;: ll;}
gost;}rmir. 2-ci qadmm m;}~uqudur ki, ona h;}r ~eyi gost;}rir, amma he<;:
ll;}yi dam~m1r. 3-cii qadmm ;}ridir ki, ona bir az dam~Ir bir az da gost;}rir. 4-cii ginekoloqdur ki, ona h;}r ~eyi gost;}rib, h;}r ~eyi d;} da
m~Ir.
5-ci qadmm f;}isidir, hans1 ki, ll;} deyirs;}, o da olmahd1r. * * *
(j izdivac ii<;: ciir olur : Sevib evl;}nirs;}n, hesablay1b evl;}nirs;}n, bir d;} ili~ib evl;}nir
S;}n. ~ *** lY Qadmlar goz;}l ki~il;}f;} yox, goz;)l qadm1 olan ki~il;}r;} diqq;}t
yetirirl;}r.
* * * ~=============101
1 - Qadm avtobus kimidir: Birinin dahsmea qa<;maqdansa, o birisini gozldmdk rahatd1r.
* * * agdr siz arzulad1gm1z qadm1 tapm1s1mzsa, dig;:}r arzulanmz
la vidala~a bil;:}rsiniz.
* * * Kok arvadlar q1~da qlZlnmaq ii<;iin, yayda kolgdsindd dal
dalanmaq ii<;iin yax~1d1r.
* * * Evddn aneaq yag1~da <;IXIrdi ki, arvad1 izini tuta bilmdsin.
* * * ingilisin arvad1 Vd ffi;:}~Uq;:}si varsa da, arvadm1 <;ox sevir. FranslZln arvad1 V;:} ffi;:}~Uq;:}si varsa da, md~Uq;:}sini <;ox se
vir. Rusun arvad1 V;:} ffi;:}~Uqdsi varsa da, vodkam daha <;ox sevir. Amerikanlmm arvad1 V;:} md~Uq;:}si varsa da qon~u oglam
sev1r. italiyahmn arvad1 V;:} ffi;:}~Uqdsi varsa da gozu namdlum go
zdlldrdddir. ardbin ba~ hdrdmi V;:} hdrdmxanasmda <;oxlu arvad1 varsa
da, OZUnU daha yOX sevir. Afrika Yam-Yammm l-ei arvad1 Vd <;oxsayh sonrakl arvad
lan varsa da, eNin gueunddn birinei arvadm1 yeyir. iranhnm l-ei, 2-ei, 3-eu arvadlan varsa da, dn <;ox 3-eunu
sevir, 2-eini bir tdhdr yola verir, 1-eiyd ziilm olsa da dozmdli olur.
* * * Arvad ;:}rind:
- 8zizim, dunya need dd dansqald1r! Mdn dundn bilmi~dm ki, s::lnin ii<;:iincu arvadmla m:mim ikinci ;:}rim evl;:}nib, toy geedsini S;:}nin ikinei arvadmm birinei drinin restoranmda ke<;irmi~ldr.
* * * Gumu~ toylannda df arvadmdan soru~ur:
\ - Duzunu de, bu iyirmi be~ ildd s;:}n m;:}n;:} he<; olmasa bird;:}-
102=============~
f~ bel~ olsun x~yan~t etrnis~nrni? - B~li, ~zizirn, ii9 d~f~. Y admdadmm s~n~ bank dan ssuda
pulu verrnirdil~r, arnrna s~h~ri bank rniidirinin 6zii s~n~d v~ pullan evirniz~ g~tirdi v~ s~nin d~ ~Il~rini s1Xd1?
- B~li, ~zizirn, s~n onda rn~ni xilas etdin. - Yadmdad1rma, s~n X;:Jst~xanada yatanda he9 k~s s~nin
iiz~rind~ c~rrahi ~rn~Iiyyat aparrnaq ist~rnirdi. Sonra ba~ h~kirn 6zii razlla~d1?
- B~li, ~zizim, s~n onda da m~nim h;:Jyatlrni xilas etdin. Yax~1 b~s iiyiincii d~f~ m zaman olub? - Yadmdad1rrni, bizirn dair;;,d;;,n s;;,nin deputat olrnagm ii9iin
170 s~s yatrn1rd1? ...
TOSTLAR
Ancaq ki~il;:Jrd~m ibar~t olan m~clisd;;, bir ki~i sual edir: -Kim arvadmdan naraz1d1rsa, ayaga qalxsm! Bir n;;,f~rd~n baNa ham1 ayaga qalxd1. Apanc1 ona rniiraci
~t edib dedi: -Allaha, 90x ~iikiir ki, arvadmdan raz1 olan bir n~f~r;;, rast
g~ldirn. Bu an o ki~i d;;,rin ah 9;;,k~r~k dindi: -Eh,dosturn! S~hv edirs~n. M~n ona gor~ qalxa bilrn~dirn ki,
arvad1m agacla vurub qiylffil smdmb. Yoxsa rn~n birinci qalxardim.
i9~k o saghga ki, biz h~rni~~ arvadimizdan raz1 olaq! * * *
Bir e~~~k ~ir cildin~ girir. Sirin d~risini ba~ma ke9irib, iftixarla yerirn~y;;, ba~lay1r. Uzaqdan o harnm1 qorxuya saldigi ii9iin siirii v~ nax1r qa91b dagi11rd1. B~rk kiil~k ~sib ~ir d~risini onun ba~mdan yer~ salanda heyvanlar aldand1qlanm ba~a dii~iirbr V;) y1gi11b e~~;)yi 6liincd d6yiirldr.
Bad~l~rimizi qald1raq o saghga ki, biz n~ e~~~k olaq, n~ d~ ki, ~ir. Sad~cg olaraq 6z-6zliiyiirniizd~ qalaq!
~=============103
I \
* * * Bir dgfg sgfgrg 91xan ii9 yolda~ qaranhga dii~i.irlgr. Bir ev
goriib qapm1 doyiirlgr. Ev sahibi qapm1 a91b soru~ur: -Siz kimsiniz? -Saglamhq, Mghgbbgt vg Dovlgt, - deyg yol9ular cavab ve-
rirlgr, - Bizg gecglgmgyg yer verin. -Tggssiif olsun ki, bizdg bir ngfgrlik yer var. Gedib ailgmlg
mgslghgt edim, gorgk hansmlZl evg buraxa bilgrgm. Xgstg ana dedi: -Gglsgng, Saglamhg1 buraxaq. Q1Z1 tgklif etdi ki: -Mghgbbgt gglsin. Ev sahibinin arvad1 ilg Dovlgtlg raz1la~d1. Onlar miibahisg
edgng qgdgr yol9ular yox oldular. i9gk o saghga ki, sizin evinizdg hgmi~g Saglamhq, Mghgbbgt
vg Dovlgt ii9iin yer olsun. * * *
Qu~baz,bagbana iki gdgd xoruz bag1~lay1b dedi: -Bunlardan cins toyuqlar yeti~dirg bilgrsgn. Bagban sevinib onlan oz hgygting buraxd1. Amma sgn de
mg, sevinmgk gbgs imi~. Xoruzlar biiti.in giini.i dala~1b birbirini al qana qgrq edirdilgr. Odur ki, bagban qu~baza hgr ~eyi dam~1b ondan mgslghgt ald1:
-Xoruzlann ikisini dg tut vg tiiklgrin yol. -Ax1, onlar soyuqdan olg bilgrlgr,- deyg bagban etiraz etdi. -Narahat olma. Bagban belg dg etdi. Hgr ikisini tam yolub hgygtg buraxd1.
Xoruzlar soyuqdan ii~iimgyg ba~ladllar. QlZlnmaq ii9i.in birbiring q1s1hb ban~d1lar.
i9gk o saghga ki, bizim iirgklgrimiz bir-birimizi hgmi~g q1zd1rsm.
* * * Sultanm hgrgmxanasi saraydan 5 kilometr arab idi. Hgr gun
sultan nokgrini q1z dahsmca gondgrirdi. Sultan yiiz il ya~ad1, nokgr isg q1rx ya~mda camm tap~1rd1.
104'============~
M~tiq: ki!jilori qadmlar yox, onlann dalmca qa<;:maq oldtiriir.
i~ok o saghga ki, biz qadmlann dahsmca yox, onlar bizim ardimizca q~smlar! Axt, alimlor buyurublar ki, qadmlar ki!jilordon <;:ox y~adtqlan kimi onlardan da doziimliidiirlor.
*** Niimunoo aila: Qadm ki!jinin agU!junda, ~i is;;, qadmm
ovucunun i<;:indodir. ***
Qadtmn ta2a paltar almagJmn sabCJblari: Birinci - <;:iinki hamtda var ikinci - <;:iinki hamtda yoxdur U<;:iincii- <;:tinki ;}rinin xo!juna g;}lmir Dordiincii - <;:iinki qon!ju ki!jinin xo!juna g;}lir Be!jinci - <;:iinki qon!ju arvadmm xo!juna g;}lmir Altmc1 - bir d;} Allah bilir.
*** Ki!ji silaht k~f etdi, ov etmok haqqmda dii~iindii. Qadm ov etm;}yi b!jf etdi, X;}Z diiz;}tm;;lk haqqmda
dii!jiindii. Ki!ji r:mglgri k;;l!j[ etdi, f;}SSamhq haqqmda dii!jiindii. Qadm f;}SSamhgt b!jf etdi, kosmetika haqqmda dii!jiindii. Ki!ji sozii b!jf etdi, nitq haqqmda diiljiindii. Qadm nitqi k;}!jf etdi, !jay;}};;lr haqqmda dii!jiindii. Ki~i torpaq~iinashg1 b!jf etdi, qida haqqmda dii!jiindi.i. Qadm qida bi!jirm;}yi b!jf etdi, pghriz haqqm<ila dii~tindii. Ki!ji dostlugu b!jf etdi, e!jq haqqmda dii!jiindii. Qadtn rn;;lhgi;)b;;lti b!jf etdi, evl;;lllm;;lk haqqmda d~iindii. Ki!ji qad1m k;}!j[ etdi, onunla ciitl;}!jiD;}k haqqmda dii!jiindii. Qadm cutl~nin iisullanm k;}!jf etdi, ba~ agnya dti!jdii. Ki!ji ticargti k;}!jf etdi, pul haqqmda dii!jiindii. Qadm pulu b!jf etdi, o zamandan biitiin probleml;)r ba!j
landt.
~========================]~
* * * Ail;) oxunulmas1, qiyabi arzu edil;)n institutdur.
* * * Ail;) h;)yatl ki~iy;) 3 f;)lak;)t b;)X~ edir. Arvad, qaynana, u~aq
lar. 6mriind t;)ked bir xo~ gun bdx~ edir, o da toy geedsidir. * * *
Qadmm ba~qa b;)Z;)yi yoxdursa, t;)vazokarhgt onun b;)z;)yi ola bil;)r.
* * * Ki~il;)rin fikrined qadmlar iki yer;) boliiniirl;)r: Birinci - D8H~8T! Bu need axmaqdu?! ikinei- G6ZeL! Bu nee;) avamdu?!
* * * <;oxarvadhhq arzu edildn ddh~;)tdir ...
* * * - H;), S;)nin g;)zdiyin oglan nee;) adamdtr? - dey;) qtz f;)fiq;)
sind;)n soru~du: - eh, diin;)n onunla yen;) bo~ ~eyd gor;) dala~mt~am. M;)n
toyda fatada oturmaq ist;)yir;)m, o is;) he~ evl;)nm;)k ist;)mir.
Of;SSENARi
Arvad ozga ki~inin yanma gedib: Realist:- Bu m;)nim ail;) h;)yatlmm sonudur. Pessimist: Bu m;)nim hdyatlmm sonudur. Optimist: Bu biide;) probleml;)rinin sonudur. Konvertin i~indan ag toz ~Ixib: Realist: - Bu Sibir xoras1d1r. Sdhiyyd Nazirliyind Z;)ng etmdk
laztmdu. Pessimist:- Vay! Mdn iki giinddn sonra olxdydm. Optimist: - 8la! Axu ki, m;)ni televizorda gost;)fX;)kldr. Karolmaq: Realist:- Ola bilsin ki, m;)n he~ vaxt e~idd bilm;)yX;)y;)m. Pessimist:- Y ;)qin m;)n he~ vaxt iinsiyy;)tdd ola bilm;)y;)e;)y-
106=============~
,}JTI.
Optimist:- Ura! M;}n bir d;} bu ~ou miig;}nnil;}rini e~id;} bil-
* * * S;}nin X;}St;}liyinin biitiin t;}qsiri V;} S;}b;}bi araqdadtr.- dey;}
arvad ;}rind irad tutdu. -<;ox sagol arvad, S;}n yegand adamsan ki, biitiin t;}qsirl;}ri
ffi;}nim boynuma atmtrsan.
* * * Diin;}n hdkimin qdbulunda oldunmu? - dey;} arvad soru~du:
• -B;}li. -S;}nd;} bir ~ey tapa bildimi? -M;}ndd 100$ vard1 onu tapd1 V;} gotiirdii.
* * * Bir televiziya rejissorumuz o birisind;}n soru~ur: - "Titanik";} baxmtsan? - Ad;}, vallah "Titanik";} 20 d;}[;} baxm1~am, amma bilmi-
f;}ffi Titanik qlZln adtdtr, ya oglanm.
* * * ideal arvad hanstdtr? - dey;} bir dyya~ dostundan soru~du. - Goz;}l, cazib;}dar, lal kar olub, ~drab magazasmda sattel
i~l;}sin.
ar polis;} gdlib bildirir. - M;}nim arvadtm itib
* * *
- Arvadmtz bar;}d;} V;} zahiri goriinii~ii haqqmda n;} bilirsi-nizsd qeydl;}rinizi yazm.
Ki~i <;ox t;}rdddiid edib vurnuxandan sonra deyir: - Amma, siz d;} soz verm;}lisiniz ki, arvadtm tapilarsa ffi;}
nim bu qeydldrimi ona gost;}fffi;}Y;}C;}ksiniz.
* * * iki r;}fiq;;) gorii~iib sohbdt edirl;;)r: - Niyd S;;)ni h;;)r giin otiir;;)n o cavan oglam "d;;)yyus" dey;}
ucadan S;;)Sl;;)yirs;;)n?
~=============107
- Bilirs:m onu bu adla ki.i<;~d~ s~sl~y~nd~ n~ q;}d~r ki~i doni.ib geri baxu.
*** Gee~ yans1 arvad ki~ini yuxudan oyadtr: - N~ olub, yangmdtr?- dey~ ~ri hovlan~k soru~ur. - Y ox! Sad~e~ olaraq m~n bilm~k ist~yir~m ald1~n o ei.izi
maa~m t~qdirind~ nee~ olur ki, s~n sakit yattrsan? * * *
ar~b Seyxinin saray1 qar~lSlnda avtobus dayamr oradan <;oxlu <;ar~abh qadm di.i~iir.
- Yen~ d~ turisl~rdir?- dey~ ~eyx soru~ur. - Yox, - dey~ katib eavab verir, - sizin qaynanalanmz qo-
naq g~lib. * * *
Xo~b~xt ail~ h~yatmm 4 qaydas1 var. 1. Y ax~1 xor~k bi~ir~n, ev-e~ik ytgt~dtrmagt baearan qadm1
tapmaq laz1mdtr. 2. Y ax~1 qazane1 olan qadmt tapmaq laztmdtr. 3. ari il~ yaxmhq etm~yi sev~n qadml tapmaq laztmdlr. 4. Laz1md1r ki, tapdtgm bu 4 qadm bir-birini hey vaxt gor~
bilm~sinl~r. * * *
Qadmm xo~una galmak ii.;iin na laz1mdu: Ona xo~ g~l~n sozl~r deyin Ona ehtiram edin Onu ~zizl~yin Onu queaqlaytb, opi.in Onu miidafi~ edin Ona pullar x~rcl~yin Onu restorana d~v~t edin Ona qulaq asm v~ diqq~tl~
dinl~yin
Onunla h~mfikir olun Onu d~st~kl~yin
108=============~
Onun e~qina di.inyamn axmna gedin. Ki~inin xo~una galmak ii~iin na lazJmd1r: Ona yemak verib doyuzdurandan sonra ~arpaytya d~v:;,t
edin. ***
8vvJl deyirdik: arvad deyil, ytxdmaz evin di~yidir. indi o qadma baxtram: sa~t, iizi.i, dunagt, di~l:;,ri mi.ixt~lif
krem, pasta, laklann qan~tgtdtr. Bir sozl::> arvad deyil - kimya kombinattdtr. <;att~mayan bir ~ey varsa, - o da alnma yapt~dtnlmt~ "Ehtiy~th ol, r:;,ng;batarstmz" yanst olan kagiZdtr.
*** 1 yanvar - Rusiyada DeyirlJr ki, Jn qtsa giin I yanvardu. Ax~amkt <<ley-pey»dan
sonra yuxudan aythrsan ... , pancarJ<i::m baxusan ... , hava yava~-yava~ qarahr. Sonra fikirla~irs::m ki, ax~am nJ yemisJn?
"Yeni il" salat1. DadmamtsmiZ? Onda resepti deyirJm: 100 qram zeytunlu mayonez goti.iri.irsi.iniiz. Ona 100 qram
araq qatusmtz, az olsa yena I 00 qram araq JlavJ edirsiniz, UstUndJn I50 qram araq vurub, zovqi.ini.iZJ uygun 200 qram konyak i~irsiniz. Bundan sonra sif;)tinizi bo~qaba sahrsmiZ.
Salat haztrdtr!!! ***
1 yanvar Rusiyada Jhalinin siyahtya ahnmas1 i.i~i.in Jn Jlveri~li gi.indlir. <;iinki, Jhalinin hJmi~J qa~aqovda olan hissJSi sJrxo~lan aylltma rnJntaqJsind:;, gecalJyir.
Moskvanm dJqiq zaman xidm:;,ti aym 1-dJ xi.isusi bir rejimJ ke~ir. MU~tJrilJrin mi.iraciJtinJ cavab olaraq bu servis saatl, d:;,qiqJni, saniyJni demakdJn ba~qa hJtta, gi.ini.i, iii VJ Jsri dJ soybyir.
MJsJl:m: ivan yuxudan aydtb arvadmdan soru~ur: -Yeni il gJlib? -GJlib. -Bu gi.in aym ne~Jsidir? -Zlng etdim, oyr~ndim ki, aym ikisidir.
~============109
* * * -B:ls aym biri olubmu? Yanvann 1-d:l valideynl:lri Mi~aya z:mg edib soru~urlar: -Oglum, Y eni ili nee:} qar~lladm? Mi~a ba~m1 giicl~ qaldmb bu anla~Ilmaz suala cavab verir: -M:ln onu qar~Ilamamt~am, h:}yastz ozii g~lib.
*** Milad gec:}si qaranhq samam al-:llvan fi~:}nglarin nuru ba
Z:}yir. 8lvan yolka 9il~traqlanndan qtgllctmlar qopanda giilariizl~ katoliklarin qaptstm ~:}n Santa Khms .doyiib u~aqlara dadh goz:;,l h~iyyal~r verir. U~aqlar yahb rangli v:;, sehirli yuxular gomnd:} ...
Ziilm:}t gee~ biitiin al~mi qucaqlaytb ~:)h~ri agu~una alanda, giibriizlii miisalmanlann qaptstru Us:;,ma Benladen doyxl:;,yib, u~aqlara biitiin doyii~ komplekti olan t:lp-t~z~, yagt iistiind:} olan AK-47 avtomat silahmt bagt~lar.
NORMAL AiL8LfJR Uf;UN iSTiRAH8T GUNU CfJDVfJLi
Ki~il~r ii~iin: -Saat 12-d:;, yuxudan ayllmaq ~:}rtiyl~ ~1-iiziin yuyulmast- 30
saniy:;,. -S:)hJr yem:}yind:)n sonra Jlav:) yuxulama- 1 saat 50 d~. -olav;:, yuxulamadan aldtgt yorgunlugun d:}f edilmasi ii~iin
k~rn;:,~m:;,k V;) :}Z:;,l:;,l:)rin bo~aldllmast - 45 d:}q. -Qiivv:;, toplamaq ii~iin gimnastika- 15 d:;,q. -Qo~ularla n:;,rd, domino v:;, dama yan~t - 2 saat. -Nahardan sonrakt miirgtil;)m;)- 2 d~. -U~aqlann d;)rsinin yoxlamlmas1 V;) onlara atahq kom;)yi- 3
d~. -U~aqlann t;)rbiy:;,l:;,ndiri}m;)si - 15 san. -Televizorda veril:;,n futbol V:} ba~qa ;)ybncJii proqramlara
tama~a - 3 saat.
110==============~
Qadmlar ii~iin: -Dziin qaydaya sahnmas1, boyanmas1, bir sozl::>, ~rinin V;J
u~aqlannm tamya bilm~yx;:,yi hala sahnmas1, sa9m fasonla daranmas1 - 2 saat.
-Magazalan g~ZmClk- 2 saat. -Xor~k bi~irm~ - 1 saat. -Teatra haztrla~ma- 2 saat. -U~aqlann 1 hClft:) ~rzind;:, m:)kt~bd:) tor:xidikdClri h~r~btlCl-
rin dinl~nilm~si - 1 saat. -Qon~ularla qiyb;:,t - 1 saat. -U~aqlann t~rbiy::>lClndirilm:)si- 2 d~. -8rin t~lim edilib ~hilJ:)~dirilm~si - 2 saat. -Giind~lik miitali~- 1 d~. -Qonaq qClbul edib, sifClt gost~rmClkl~ yola sahnmas1 - 20
d~. -Qaymana v~ qaymatayla aktual dialoq v~ onlann t:)nbeh
edilmelsi - 30 d~. HClr halda qadm istirahClt giinii daha f~al, daha i~giizar v~
z~hm~tke~ olurmu~.
QADINLAR ENSiKLOPEDiY AS/
ingilis:- MClnim arvad1m at Ustiin~ oturanda onun p~nc;:,l::~ri yerlCl siirtintir. Bu o dem::>k deyil ki, atlmiz ponidir. Sadx::>. arvadimm ayagt dtiz V;) uzundur.
* * * FransiZ: - MClnim arvadtm o q~d~r incCldir ki, o dClniz
kostyumunu mClnim qalstukumdan tikdirib.
*** italyan: - M::>nim arvad1m o qCld::>r inc:xiir ki, vannada <;:i
m;,rk:)n oztinii xiisusi ZClncirlCl baglaytr ki. axar su onu vannadaki de~ikdCln yuyub aparmasm.
*** Alman: - M;}n arvadimm belini qucaqlayanda ;Jlklflmin
~============111
barmaqlan ba~-b~a qahr. B~li, beli iki ovcumun i~ind~ olur. Bu o dem~k deyil, m~mim barmaqlanm uzundur, sadx::> alman qadmlan :m inc~ bellidirl:}r.
* * * Tab~: - od~! 0 gUn kimy~vi t~mizl~m~ m~nt~~sin~ bir ar
vad t~mizl~m:}y~ mal g:}tirmi~di. Dedim: - Qtza! N~n~balast! Burada h~r dild~ yazthb ki, tank ~exo
lu, toyxana magan t~mizl~mirik. - Bu magar deyil, m~nim toy paltanmd1.
* * * ~akili: - Hayindi, uni diyirsoz! Metr~da qatara bir baj1 daxil
oldu. Ona oturmaga yer verm~x~on ii~ ki~i ayaga qalxttdt. ***
Baki11: - AI~, u gtinl:}ri dostumun arvadmm konsertin~ getmi~:}m, piano <;alandu! 1 saat ~alannan sonra dostuma didim ki:
- AI~! Qaqa~ bagt~d~ ya! 1 saatdu baxtram, aytra bilmir::~m penina hansudu, arvadun hanst?
ELANLAR
G:lnc V:} goz:)l oglanla tam~ olmaq arzusundayam. Oztim haqqmda:- M::m "Bahann 17 am" kimiy:}m.
Nadejda. ***
1943-ti ild;) mtiharib~d::~ h~lak olan babamm qisasmt almaq m~s:ldiyl;:, qoca alman ki~iy~ ~r~ getm~k arzusundayam
Nata$a. ***
Dazam, gonbulam. axmagam. og;)r ffi;)fli ahb CV;) buraxsalar ffi:}n d:} idmanla ffi;)~qul olub, kitab oxuyuram, ;)Sil ~r olaram.
Alfons.
112============~
* * * Qadmla tam~ olmaq ist;)yir;)m. Oziim haqqmda bundan ar
tiq hey n;) dey;) bilm;)r;)m.
* * * Qaynanama h;)yat yolda~1 olacaq yOX kinli, q;)Z;)bli, ;)claf,
zahm, r;)hmsiz, q;)ddar bir ki~i axtanram, el;) adam1 tapam boyiik pul miikafat1 gozl;)yir !
imza: Kurakan
A.PJ.;Exov
"Evlanmak istayan ki~ilara mas/ahat" asarini 19-cu asrda yaz1h, 20-ci asrda moskvalt Lion izmay/ov onun parodiyasm1 i~layib.
21-ci asrda tarcuma va i#ayani hasan Cabray1lov olmu~dur
avv;)ll;)r ki~il;)r el;) dii~iiniirdiil;)r ki, onlar qadmlan seyib 6zl;)rin;) arvad edirl;)r. Ki~il;)r artlq bel;) dii~iinmiirl;)r. indi qadmlar ;)f;) ged;)C;)yi ki~ini, y;)ni 6z g;)};)c;)k qurbamm qabaqcadan n;)Z;)fd;) tutur, sonra is;) ona icaz;) verirl;)r ki, evlgnsin. Odur ki, qadmlara kom;)k m;)qs;)diyl;), «ar;) getm;)k arzusunda olanlar iiyiin d;)rslik» adh m;)qal;)ni sizin n;)zgriniz;) yatdmnq.
Elmi traktat ;)fin elmi t;)yinini belg verir: Zoologiyaya g6r;) ki~i onurgahlar sinfin;) daxil olan, ;)}g
asanhqla 6yr;)n;)n, tez ;)hill;)~diril;)n canh, bir ffi;)xluqdur. Ona yax~1 t;)lim keyirilirs;) o hgtta do~;)ffi;) silm;)yi, qab yu
magt, kartof da~tmagt, yaga b;)};)m;)yi, paltar yumag1 V;) h;)tta ev;) pul qazamb g;)tirm;)yi 6yr;)n;) bil;)r.
Biitiin qadmlar ;)f;) ged;) bil;)rl;)r: goz;)ll;)r, cazib;)darlar, q;)~;)ngl;)r, S;)ngm};)r, huril;)r V;) ••• kifirl;)r. an asan anqlar, gombullar, h;)riflgr V;) na~Ilar ;)f;) ged;) bilirl;)f. an y;)tin ;)f;) gedgn};)f agllh qadmlardtr. Onlan b;)Z;)n hey kim alm1r V;) evdg qahb qanytrlar. Ax1 hans1 ki~i raz1 olar ki, arvad1 ondan agllh olsun? Odur ki, ;)g;)r qadmm b;)xti g;)tirm;)yib, agllh dogulubsa, ;)rg getm;)k uyun 6ziinu h;)yatda oldugundan yOX-yOX nadan V;) key
~=============113
gostJrmJlidir. aziz qadmlar, ki~iyJ vurulandan sonra ona diqqJtlJ nJzJr
yetirmJmi~ tez qamarlamaym. 8VVJ}CJ gJ}JCJk qulunuzun boyuna baxm:
Boyuna gorJ ki~ilJr 4 cur olur: l-ei, 2-ci, 3-cii VJ 4-cii rost yJni, pota, godJk, draz VJ uzun.
Hiindiir boylu ki~ilJr tJSJrriifat i~lJrindJ vecsizdirlJr. aksinJ, all;:aq boylu ki~ilJri istismar etmJk rahat, hJm dJ xeyirlidir. BelJ ki, uzun adam Jyilib divamn VJ ya <;arpaymm alttm tJmizlJyJ bilmJz. Onu ancaq paltar astlmt~ zivJnin altmda paya JVJzinJ saxlamaga dJyJr. Balaca boy Jri olan qadmlar kohnJ donlanm atmaq ehtiyact duymurlar.
Bir mini yubkadan o balaca boy ki~iyJ 2 maksi kepka <;txar. Orta boylu ki~ilJr balaca boylu ki~ilJrJ ox~aytrlar. i~lJmJkdJ. Ancaq hiindiir boylu ki~ilJr qJdJr yemJk tJlJb edirlJr.
Ki~ilJrin gozlJri ba~qa canh mJxluqlarda oldugu kimi qara, boz, mavi, ya~tl, qonur VJ rJngindJn asth olmayaraq bJzJn strttq VJ hJyastz olurlar.
Domba gozlJr "Har ~eyi bilmak istayiram" jurnahm oxuyan ki~ilJr dJ olur.
Qtya, yJni tumgozlJr hammt ~iibhJylJ giidJn, izlJyJn adamlarda olur. HJr ikisi bir-birinJ baxan gozlJr arvadmt <;ox sevJn ki~ilJrdJ olur. Onlar iki arvadt da bir goriirlJr. GozlJrinin biri ~JrqJ, biri qJrbJ baxan ki~ilJrin fikri dJ miixtJlif olur. 0 eyni zamanda sagmdan VJ solundan ke<;JnlJri goriir, hJtta bir arvadmt iki goriir.
NJhayJt sa<;lanmn rJngi: avvJlcJ san~mlar, blondinlJr- tJvazokar, sadJlovh, u~aq kimi inadctl. Biitiin maa~lanm qJpiyinJ kimi arvadlanna verirlJr. Oy! Sonra isJ arvadmm maa~1 ilJ birlikd:;~ manat-manat geriy:;~ ahrlar. Qara sa<;hlar - y:mi briinetlJr. Tez oziindJn <;txan, lakin ehtirash, konservator, qaygtke~, amma qtsqanc. Arvadmdan ~iibhJlJnJn qarasa<;hlar evdJ qalmaqal sahr, oziinii VJ arvadmt oldiirdedyinJ and i<;irlJr. Lakin bilmirlJr kimdJn ba~lasmlar.
114=============~
Kiir~n sa9hlar y~ni xnaytsa9lar, "njil~r" 0 Kiir~nl~r miilayim, giil~riiz, h~yastz, bic v~ israf9I olurlar. Biitiin kiir~nl~r oziinii san~m hesab edirl~ro ag~r s~n kiir~n ki~iy~ ~r~ getmis~ns~, yadda saxla ki, o acdtrsa onunla b~hs etm~o Bu t~hliik~lidir, o qudura bil~r. Onu yedirt, sonra i~bnc~ vero Uzun sa9h ki~iy~ ~r~ ged~nl~r, ~vv~lc~ onun daz olub, olmadtgmt, sonra is~ iimumiyy~tl~ qadm olmadtgmt mii~yy~nl~~dirm~lidirl~r.
N~hay~t sa91 olmayanlar: Dazlar! Q~na~t9il v~ ehtiyathdtrlaro
Sa9lanm qtrxdtrmaq ehtiyact yoxdur - dem~k b~rb~r pulu cibd~ qahro Daraqlanm itirmirl~r, 9iinki n~ ahrlar, n~ d~ g~zdirirl~ro
Bahah ~ampunlardan istifad~ etmirl~ro Daz adam tez daramr, lakin gee yuyunuro Yuyunmaq he9 laztm deyil, m~xm~r par9astyla ba~mm tozunu silir, sonra mebel yagtyla panldadtrlaro
Xalq i9ind~ goz~l deyirl~r:- ag~r ba~ qabaqdan dazdtrsa -agtldandtro
ag~r ba~ arxadan dazdtrsa - ki~i g~z~y
~ndir. ag~r ba~ h~m arxa
dan, h~m qabaqdan dazdtrsa - agtlh g~z~y~ndir.
ag~r s~n daz adama ~r~ getmis~ns~, bil ki, daz adam nadir tapmttdtro Unutmaym daz adam ya~ayan ev h~mi~~ i~tqhdtr v~ i~tq pulu da az verilir 0 Daz adam BARMEK-in v~ b~rb~rl~rin dii~m~nidir.
~============115
• SfJNfJT91LfJR Vu DAHiLfJR G0L0R
* * * Musiqi t;}hsili olmayan, qondarma
mahmlan il;} populyarhq qazanan ara "b;)St;}kan" konsertd;)n sonra xalq artisti, professor Tofiq Baklxanova yaxmla~lb:
-Tofiq mu;}llim, bayaq <;alman ;}S;}rim haqqmda n;} dey;} bil;}rsiniz?
-Onu on misra azaltmaq laz1mdu ... -Ax1, mahm el;} on misrad1r. -M;}hz, el;} onu da n;}Z;}rd;} tuturam. -B;}s, musiqisi? -avv;)}d;} 4 takt solo nagara t;}k <;ahrd1, el;} onu saxlamaq ki-
fay;}tdir. Mahmm is;} bel;} adaland1rmaq yax~1 olard1 "R;}qs ritmbri".
-Ax1, ffi;)nim musiqimi alq1~layan da oldu. -Sizi alq1~layanlar mahmdan ;}VV;}l iistiind;} ~;}br pudras1
olan biskvit yey;}n};}r idi. ;}ll;)rini bir-birin;} <;1rp1b ~;}bri t;}mizl;}yirdil;}r.
* * * Can;}li akb;}rovun oglu riyaziyyatdan imtahan verirdi.
Mii;}llim ona: -Bala, ;}g;)r S;}nin bir cibind;} 100 dollar, o biri cibind;} ;}lli
min manat pul varsa, bu n;} dem;}kdir? · -Mu;}llim, bu o dem;}kdir ki, s;}h;)r imtahana g;}l;}rk;}n m;}n
S;}hV;}n gee;} toydan g;}lmi~ atamm ~alvanm geymi~;}m.
* * * 116=============~
/
Can;,li 3kbarov talJbJ vaxti ~Jh;)rdJ kiray;, qahrmt~. Ev sahibi ;,lveri~li mu~tJri tapdtgi ticrtin ondan cvi txili bo~altmagt tJlab edir va deyir:
-Evi sana verdiyim v;:,ziyyJtda da qaytar. -D~ali, gal ged:Jk zoomagazaya. -No~tin, ala!? -Evind:J cratt~mayan v;, m:Jnim tar:Jfimd;:,n mahv edil:Jn bazi
~eylari ahb sana qaytaracagam. -Sag ol, q~e~! U nedti ki? -270 ~~ tax tahiti, 600 tarakan, 18 sicran, 5 sicrovul va 10
p1sp1sta.
*** ¥ Miiganni Nadir Agayev restorana daxil olub bir qab dti~bara, bir qab plov va bir pay qayqanaq sifari~ verir.
-Bu yemaklarla qayqanaq tutmur axt?- deya ofisiant dinir. -Qayqanaq1 yemiram, bu stolun laxlayan ayagt altda qoya-
cagam ki, stol a~masm.
* * * / Nadir Agayev institutda imtahana galir. Miiallim ona:
-Sizin familiyamz? -Agayev Nadir!- deya o gtiliimsayir.
Haz1rsanm1? B;)li, miiallim, - deya yen:J gtiltimsayir
-Aya, niya giiliimsayirs:m? -iki suahmza cavab vera bildiyima gor;:,.
*** /Nadir Agayev anasma:
-Ana, manim koynayimi na etmisan? -Yumu~am! -Ay Allah, biittin am:Jyim zay oldu. M:Jn onun manjetina
biittin tarix kursunu yazmt~dim. * * *
/ Abbasqulu N~fov: -Ka~ imtahanlan Ayda ver:Jydik.
~============117
-Niy:} gor:}? -<;iinki Ayda h:}r ~cy Y crd:}kind:}n 6 d:}f:} yiingiildiir.
* * * S:}yyad alizad:} sohb:}t edir: -Kec;:}n il bibim ad giiniim~ 500 dollar pul gond::1rib. M::m
ona telefon ac;tb dcdim ki, "Bibican, S:}ll:} minn~tdarhgtmt bildirm~k iic;iin soz tapa bilmir::1m". T~s~vviir edirs~nmi, bu il ad giini.im:} o, m~n::1 "Az~rbaycan dilinin izahh liig:}ti"ni gond:}rib.
*** / H;:,s~n C::1brayllov n:}V~si H~mid iic;iin s;ografiya atlast alar-k:m sa,tlct ona:
-Siz::1 t:}Z::l n~~ri verim, ya kec;:}n ilkini? -Kec;::1n ilki d::1 olar, t~ki orada Amerika olsun.
*** ~~ Adlanm c;::1km~yx~yim iki mi.ig::1nnimiz 1970-ci ill::1rd::1 inc::l
S::ln::lt institutunda Sov.iKP tarixi f:mnind:m imtahan verirl~r. Mii::lllim birinciy::l:
-Y ax~t-yax~t fikirla~, Rus-Y apon muharib::1si kimbrin ara-smda olub?
-Nemesl::lrl::l bizim aramiZda. Mii::1llim bu cavabdan iiz-goziinii tur~udur: -Bir suala cavab ver ki, s::ln::l tic; yaza bilim. De gorum,
Brejnev kimdir? -Mii~llim, bunu bilm::1y::1 n::l var ki, "padt~ahtmtzdur" da! ikinci: -Kiil ba~ma, sovet qurulu~unda pad~ah var? Mii::1llim: -Aha, aha diizdiir! S::ln de gor::1k, Brejnev kimdir? ikinci: -SSRi-nin <;l~_!
*** 0 Moskva qastrolundan qaytdan ~::1kili musiqic;id::1n soru~dular:
-Hajdayt, hayindi Moskofu, Ptskofu, Rostofu gedif, goriif, g;:,lifs:m. Rus dilini bilittinmi?
-~iyJ bilmitdim, gozou yiyim. -" Bura g::1l"i nee;) dis::1n?
118============~
-Diyar~m: "Hay indi, idi suda". -Bas, "ora get" dimax laztm olsa, nee~ dis~n? -Gedaram o ba~da diyamf yena diyaram: "Hayindi, idi su-
da". ***
.,~ Bir ay italiyada Az~rbayean m:xlaniyyati giinl::>rind::> i~tirak edan Bala~mi ev::> qaytdtr. Qohum-qarda~, k~nd adam1 gorii~a galir va soru~urlar:
-italyanea oyrandiin? -Hari! -Bir soz di gorey! -AI::>, Robertino, hayvan ogli, kam!
*** "' Ciizeppe Verdinin o vaxta qadar n~~r olunmayan "Ri9oletto" operas1 oynamhrd1. Cildanm partiyasm1 90x farsiz bir miig::>nni qadm oynay1rd1. TJbii ki, tam~a9Ilar onu fita bamJar.
- Nee::> kobud, neca m.adgniyyJtsiz tama~a9dardrr, - deya miiganni xamm hidd::>tl~mdi, - Dahi Verdini fit::> basmaq olarmt?
*** / Tofiq Baktxanov qabul imtahanma g::>lJn vokal91dan soru~ur:
- Y evgeni Onegin kimdir? - Bariton,- deya abiturient cavab verir.
*** G Bu na biabtr91hqdtr? - deya miig::>nni asabila~ir, - mana ii9 z::>nbil gill gatiriblar.
- M::>g::>r bu azdtr? - Ax1 man dord z::>nbilin pulunu odami~am.
*** Tofiq Baktxanovun mazali va haztreavab talabalardan xo~u
galdiyi ii9iin onlann eavabm1 da yadda saxlaytrdt - BaJa, trio nadir?
~=============119
- Bir h::>rfin ti<; d::>f::> t::>kran, rusca des::>k "trio! o! o!" ***
Tofiq BakiXanov Ramiz Zohrabovla konsertd::> idil;}r. Tofiq mii:Jllim:
- indi iki qtz solo oxuyacaq ... - Ax1 ikisi oxuyursa, dem::>li duetdir. - Dedim ki, solodur, <;iinki birind::> s:JS deyil::>n ~ey yoxdur.
*** G:Jnc vaxtlarmda Moskvada <(lXl~ ed:Jn Tofiq Baloxanov
Q::>rb b<>st:Jkarlannm ::>s:Jrbrini <;ox m.ahir ifa edir. Tama~a cd:Jn musiqi xadiml:Jrind:Jn biri ona yaxmla~1b soru~ur:
- Goz:Jl ifa etdiniz, y::>qin skripkanlZ Stradivarinindir. H:J? - Yox! Skripka da Tofiq BaktXanovundur, bir konsertliy:J
ozi.imd:Jn :Jman:Jt gotiirmi.i~:Jm. ***
- N:J i.izl:J siz oxumayan bi.ilbiil ii<;iin bu qoo:Jr pul isbyirsiniz?
- Bu oxumasa da ba~qa biilbi.ill:Jr ii<;iin mahm b:JSblayir. ***
Bastakar Tofiq Baktxanov "G:Jnclik" metrostansiyas1 yaxmh~nda be~mart::>bali evin ii((iincu martabasinda ya~ay1rd1. Piano arxasmda :Jyl::>~ib i~looiyi anda qapt doyi.iltir. 0, qap1m a<;anda nam::>lum bir ~::>xs soru~ur:
- Mi.ihandis Balayev burada ya~aytr? -I oktava yuxanda.
*** Operanm m:J~qi vaxtl rejissor tenora irad tutur: - Siz boyi.ik hissla oxumahsmtz. Y :Jni siz he<; vaxt sevmami
siniz? - olb:Jtt::> sevmi~am, lakin hissl;:,rimi bildirm::>k tiylin m:Jna
oxumaq lazrm olmaytb. ***
"Y evgeni Onegin" operasmm tam~ast gedir. Onegin Lenskini dueld:J oldi.iri.ir. Tama~a zahnda ayl::>~an balaca oglan
120============~
anasmdan soru~ur: - Ana, onu pis oxuduguna gor~ oldi.irdtil~r?
"'"'"' - Tommi, s~nin baban x;:,st~ir, ona ruhlandmc1 bir soz de,
dey~ ana ogluna pt~dtl il~ deyir. - Baba, s~n ist;>rdinmi s~nin d~fnind~ h;:,rbi orkestr 9alsm?
*** Simfonik rnusiqini sevm~y;:,n bir ki~inin arvad1 onu bil~r;>k
d;>n tez-tez filarmoniyaya apanrd1. Bir d;)f::l o, konsertd~ qon~usundan soru~du:
- Ba~~laytn, hans1 ~s::lr ifa olunur? - 5-ci simfoniya. - Ay can, ay can m~nim b::lxtim g~tirdi ki gecikdim, dordi.in~
qulaq asmayacam ...
* *"' - Konsertd~ yax~1m1 oxudular? - dey::l ata az ya~h oglundan
soru~du. - Y ox! - dey;:, u~aq cavab verdi, - b;)zi mahrulan tama~a9dar
t~krar oxumaga mocbur etdil::lr.
* * * Hakim: - M::ln sizi haradasa gormi.i~m ax1? Mi.itt;:,him: - B~li, ser! M~n sizin qtz1mza n::lgm~ d~rsi demi
~;)m, nee;) deyim, oxumaq oyr::ltmi~;)m. Hakim: - iyirmi be~ il katorqa!!!
* * * iki tutuq~u satihr: Biri n;)gm::lkar - 50 dollara, ikinci lal-
s~ssiz - 100 dollara. - Q;)rib~ir, bu niy;) bel~ir?- dey;:, ahc1 soru~ur. - Bilirsinizmi, oxuyan tutuqu~u zoomagazanm adic~ solisti-
dir. ikincisi is~- onun b~ii r~hb~ridir. ***
Antrakt vaxtt dirijora bu m::lzmunlu m;)ktubu oti.iri.irl~r: "X;)b~riniz olsun ki, sizin orkestrinizin i.izvi.i, i.i9bucaq meta
la 9ubuq vuran ~~xs oz v~zif~sin~ vicdanla yana~mtr. 0, ancaq
~=======================121
siz ona baxanda ~alm>.
*** Pik saatlannm birind:l siiriicii kontrabas ~alam avtobusa
buraxnm V:l yaztq ku~:ld:l qahr. - Goriirs;}n, day1, -dey;} balaca oglan dinir,- siz g~r:lk fley
ta ~almaga ged:lydiniz.
*** - Bu goz:ll qam:ltli, yant~tqh qadm kimdir? - 0, ;}VV;}ll:lr sirkd;} i~l:lyirdi, q;}f;}Sd:l ~irbr;} mahm oxuyur-
du. , , - B:ls niy;} bu nomr:l il:l ~1x1~ etmir? - Heyvanlan mi.idafi;} C;}miyy;}tinin t:ll:lbi il;} oxumag1 yasaq
edilib.
*** - Bizim xora yazdm,- dey;} h;}V:lskar xormayestr oz tam~la.,
rmdan birin:l t:lklif etdi, - bilir:lm ki, siz ~ox raZI qalacaqstmz. Biz ci.im;} giinl;}ri ytgl~mq: evv;}lca haraya bir st;}kan araq vururuq, sonra latifal:lr dam~mq, kart oynaymq, musiqi ~ldmb r~s edirik.
- Bunlar hamtsl ~ox maraqhdtr, bas oxumaq imkam taptrstmzmt?
- 8lbatta,- dey~ XOrmeyester inandmc1 SUf:ltda t:lsdiq edir,xorla oxuyuruq, yolda CV:l qaytdark:ln.
*** iki ganc h:lkirn gozal bir qadmla rastla~trlar. Qadm salam
verib giili.imsay;}rak ke<;ir. Hakimlard:ln biri: - Bu S:lnin mi.ialic:l etdiyin qadmd1r? - Bali! - Onun ~ikayati n;} idi? - Revmatizm. - Ona n;} ffi;}S};}hat verdin? - Fortepianoda c;;almag1 qadagan etdim. - Ba~a di.i~m:ldim, musiqi il~ xastalik arasmda n;} ;}laq;} var? - <;ox sad:l! M;}S:lla orasmdadtr ki, bu qadm bizim binada
122============~
m;'>nd~n bir ffi;)ft;)ba yuxanda ya~aytr. ***
U~aq ffi;)kt;)bd~n qaytdir, ata onun gtind;)liyin~ bax1b qi-mddamr:
- Hesab- 2, rus dili- 2, idman- 3, n~gma -5. <;ox fikirl;)~m:xi:m qay1~1 ;)}in~ ahb: - Y aramazm biri, san h;:,l;) bu hahnla mahm da oxuyursan?!
*** - Ata, n;) ii9iin bu mtig;)nni oxuyark~n yanlara dontir? - H;)rabt ed;)n h:xi;)[;) dti~m;)k 9atin oldugunu bildiyi ii9iin.
*** Bu neca ola bilar axt? - dey~ yanbayan oturmu~ bir tam~a91
qon~usundan soru~du, - bayaq ona ~tirtik alma atlrdmlZ, indi is;) siir~kli alqt~lar edirsiniz.
- Man ist~yir~m ki, o, ba~ ;)ymay;} bir d~ 9IXSm, ax1 m;}nda iki 9UrUk alma qahb.
*** Zoomagazaya ;)Sabila~mi~ ahc1 daxil olub saticmm tistUn~
q1~qmr:
- M;}ni aldad1b gor nayi strimtSmlZ. Sizdan oxuyan qu~ almi~am, evd;} baxtb gortir;}m ki, axsaqd1r.
- N~ olsun,- dey~ sat1c1 soyuqqanhqla cavab verir,- siz bizd;)n mtiganni almismlZ, balerina yox ki.
*** M;}~hur professor xastani mtiayin;) edib ondan soru~ur: - Siz mtitlaq zehni i~l~rdan uzaqla~mahsm1z. Siz na i~la
m~~gulsunuz? - Operettalar ii9iin libretto yaziram. - Bu olar!
*** Bir kiibar xamm oz evind~ rafiqasini q;)bul edir. Oz ;)r};}ri
haqqmda fikir miibadil~si apanrlar. Qonaq: - M~nim arim musiqiyla 90x maraqlamr. - Hans1 musiqi alati onu daha fi:OX maraqlandtnr?
&\y============l23
- Qonq. - Qonq? - B~li, qonq. 0, ~lind;)ki 9ubuqla qonqa vuran kimi boks~Yu-
lar doyii~;) ba~lay1rlar. ***
- Ana, n~ ii9iin m:m mahm oxuyanda s~n p~nc~roo~n boylamrsan?
- ist~mir~m ki, adamlar el~ dii~iinsiinlar ki, m~n s~ni doyii-r~m.
* * * Ana miiganni qtZmdan soru~ur: - Qastrollarm neca keydi?
' '
- eta. H;)r yerda qazancrm oldu. T;)kca Lyublin ~~harinda konsert zah noo:ms;) bom-bo~ idi.
• QtZun, b~lka san avvallar orada oxumusan? ***
iki qadm sohbat edir: - Diin;)n Boyiik Teatrda "Spartak"a baxdtm. - Hanst komanda il~ oynayudt?
*** 8kiz u~aqlanna fortepiano almaq istayan dayt musiqi
magazasmda soru~ur: - 4 ~ui 9almaq ii9iin fortepiano var?
*** Konsertin ~irin yerind~ qabaq ~rgada ayla~;)n kandli
skamyadan qalxtb dirijorun pen~yindan yap1~1r: • ad;), ~Yakil, mane olursan baxmaga.
MUSiQ/Li T APINTILAR
Rus Bahq mahm oxuyardt heyif ki, sasi yoxdur. s~si olmayamn oxumaga da havasi 90X olur. Roma musiqisini yaztr, Eroma havam oynaytr.
124==================~
Ukrayna El~ oxuyur ki, aglamagtm g::~lir Sizinkil~r ~ahr, bizimkil~r honkliri.ir Siz:;, ifa etdiyiniza gora yox, ifanlZl tez qurtardtgmiZa gora
minn~tdanq.
Oxuma~n xo~dur. 8g;)r ~ox uzaqda durub oxusaydm.
ErmiJni blamlarz da oz/ari bart~dadir. - E~~ak da oz anqtrmagtyla f~xr edir. - Nee:;, i~dir? Zurna ~almaytm ki, ~~ayin qorxur.
CJrt~b Ev sahibi t:;mbur ~almagt sev:;,rsa, ail~ lizvlari oynamagt oy
r~n:;,r.
CJfqan B~rb~r nagara ~alanda z~rba qlivvasini asirgamir. Musiqi~iy~ ifa ed~ndan sonra heyran olarlar.
iran s~n tlit~kd::~ yax~l ~alsaydm daym niya ollirdli? 40 ya~mda tanbur ~almaq oyranan gorunda ustala~ar.
Osetin Mil~ak oz qanadlanyla oxuyur.
Tiirk Sanin susmagm musiqidan d::~ gol:;)}dir.
Alman Yoxsulluq skripkada ~almagt da oyr~ar. Kann oxumaga mahms1 olmaz. <;ox zildan gotiiran, mahmm axuacan oxuyub qurtara bil
maz.
~=============125
Yaponiya 10 ya~mda dahi, 15 y~mda istedad, 20 ya~mda adi bir
adamdv· Ti.it::lkd::l yahr, amma hey kim oynamu. Qurbaga da da t::~bi::lt s::~siM d;:Jm tutur. Qulaqlanm ttxaytb, zmqrovu ogurladt.
Azarbaycan - Onun mahmst oxunub, fatih::lsi d::l verilib.
Qarayt yahr, ki.ird oynaytr. , , T oydan sonra nagar a S::ln yaldtgm ~1, gor f::ll::lk n~ deyir Bala, s::ln yaldm! A vazm yax~1d1r, oxudugun quran olsa H::~r oxuyan Molla P::lnah olmaz.
iBARfJLfJR
Ki9ik oglanlar xoru ozi.iniin 50 illiyi qeyd etdi. ***
Qiivv;:)ni h::lmkarlannm ;:lS;:)rl::lrini t;:)nqid etm::ly::l s::lrf etm;:). Onu oz ~;:Jxsi ~edevrl::lrinin yaratmaq iiyiin qoru.
*** ifa edil::ln yeni ::ls::lrl::lri iiy D;:)f::lr::l tamtmaq olar. Mahmmn
b;:)St;:)karlan, ~airi v~fir::l icaz::l vemn mi.insithr hey::ltin::l. * * *
M::lleyb os::ldova oxuyanda aglaytr. Bu mi.ig::lnninin :)n dahi h::lr::lbtidir. 0 ci.ir s::~sl::l oxunan mahmlara yoxmilyonluq xalqt qulaq asmaga mxbur etm::lk?! Sagol M::lleyk::l, s::lnin xalqa yaztgm gJldi.
*** Birinci skripkalann miisabiq:lsind:l axmnct yeri tutdu.
*** Konsert salonunda h::lrk S::ls-kiiy var idi. miig;:)nni is::l
126============~
«Stikut» romans1m oxuyurdu. ***
Ustahgm ~n axmnc1 sirri istedadmm olmamagm1 sirr kimi saxlamaq m~har~tidir.
*** Btiti.in omrtinti yaradtcdlq ezamiyy~tind~ keyirdiyi ti~tin he~
n;:, yarada bilm~mi~di. ***
Gtinahkar b~stakard1r, amma klavi~l;,ri (piano dill::lri) vururlar.
*** inc~san~t ~s~ri haqqmda onun mti~llifinin kim oldugunu
bilmJd;)n r~y soylama.
"' ilham m;}nbiJyi ~ubertin «Bitm~mi~ simfoniyasmnm radiotranslayasiya
qurtaran kimi Nyu-York radiosunun diktoru q~rib~ bir elan verdi:
- eg;:,r ~ubert saglamb~ mohbml~ndiran «Cekson» firmasmm h~bl~ri haqqmda bilsaydi yaqin ki, simfoniyam sona yetirardi. «Cekson» h~bl~rini almag1 unutmaym!
Y arad1c1 stim11/ Melburn ~aharinda caz qrupu rokn-roll ifa edirdi. Birdan
elektrogitarada ifa edan vah~i bir sasla q1~q1rdi. Zal heyranhqla v~ gtirultuyla bu q1~qm~ alqi~lad1. San dema gitarada q1sa qapanma olmu~, ifa~mi elektrik c;:,r::~yam vurubmu~.
GiJ/in ayzraq Tribuna-tribuna Repartyor-repertuar Truba-torba - deyil.
*** Sozstiz mahmm dinlam;)k dard, musiqisiz musiqini dinl::~-
~============127
m~k is~ faci~ir. ***
Musiqi qiym~ti baha olan s~s-ki.iydiir. ***
Dahi yaz191ya miikafat, virtuoz ifa9mm skripkasma kanifol vacib oldugu kimi laztmdu.
* * * Tama~aydar oz sevimli artistini uzun si.ir~n siimtli alqt~larla
el~ davamiyy~tli qar~lladllar ki, alq1~lar bit~n kimi fasil~ elan olundu. , .
*** Miig~nninin bu alq1~lan gecikmi~i, ax1 bu alqt~lar 20 il ~v
v~lki ifasma gor~ idi. ***
Pis mahmm xorla oxuyurdular ki, ffi;)Suliyy~ti oz boyunlanndan ata bilsinl~r.
*** Dahi $ubert dahi Betxovenl;) bir ~~h~rd~ uzun ill~r boyu ya
~amt~ v~ onunla ~~Xs;)n tam~ olmaq arzusunda olsa da, buna ciir~t etm~mi~dir. Q)lin dahil~rin t~vazokarhg1 qar~lSlnda b~ ~y~k.
*** Proqramm misman saythrd1, amma pash idi. Estrada ul
duzlanydllar- amma, yOX az i~tq verirdil~r. ***
Hislrin siml~rind~ h~mi~;) yeni melodiyalar 9almaq laztmdtr. ***
Musiqi mii~llimi h~ftoo~ iki d~f;) t~lab~in~ d~rs verib, $openl~ t~l~b~si arasmda olan d~h~;)tli bo~lugu doldururdu.
*** Mahmdan sozi.i atmaq olmaz, mahmm tamam atmaq daha
yax~1 olard1. ***
Yi.ingiil musiqid~n d~ ;)hval-ruhiyy:} a~rla~a bilar.
128=-====================~
*** E~~~kl~r d~ musiqi d~ rol oynay1rlar, onlann d~risini iri t~
bill~rin iistiin~ c;:~kirl~r.
* * * Deyirl~r ki, skripka onun ~lind~ aglay1r. Diizdiir! Pis c;:aldigi
* * * Konsertin bileti 5000 manat olsa da konsert ozii bir q~piy~
d~ym~zdi.
* * * 6zunun istedad1 olmad•g• uc;:un, ozg~I~rininkini ort-basd1r
edirdi.
SohriJta aparan yo/ Bir Frans1z miig~nnisi oz qrammafon vahmn arxa iiziind~
OZU haqqmda <j:OX iti t~nqid yaz1b ifaSI il~ yana~I repertuanmn da z~if oldugunu qeyd etmi~di. Onun bu bicliyi tutmu~du. Bir nee;~ giin~ vallar maraqlanan h~v~skarlar t~r~find~n ahmb qurtarmi~dir.
Artist -artistiJ Bir m~~hur suflyor h~mkanna deyirdi: - M~g~r dramatik aktyorla opera miig~nnisini bir el~m~k
olarm1? Opera miig~nnisinin s~si olmah, musiqini bilm~li, operam biitovliikl~. oz partiyasm1 is~ ~Ia bilm~li, formada olmaqla b~rab~r. musiqinin ritmini tutmah, dirijor c;:ubugunun h~r~k~tini hiss etm~li, ifac;:1 n~f~sin~ malik olub, s~hn~d~ h~r:;,k:;,t etm~yi bacarmahd1r.
Dramatik aktyorsa is~? Ha, ha, hal Ona ancaq yax~I suflyor lazimdir.
Yubiley geciJsintb - N~ iic;:iin yubilyann :;,s~rl:;,rind:;,n c;:almmu? - N:;, dam~Irsimz? Bel~ bir musiqili gec:;,ni korlamaq olmaz.
~=============129
* * * N~qli hekay~l~r mii~llifi, aktrisa Elizaveta Auerbax
xa urlay1rd1: Musiqi m~kt~bind~ «Po9talyon qadm» hekay~sini oxuyar
bn kulminativ ciiml~y;} 9atd1m V;} onu oldugu kimi dedim: <<Biitiin ok\.izl;}rin ad1 Henrix idi». Zaldan gurultulu bir giilii~ qopdu. Pauza verib davam etdim «in;}k};}rin ad1 is~ Rozaliya idi». Salon giilii~d;}n partlad1.
Oziim d;} t;}xiibd;}n dondum. Bu hekay~ giilii~ ii9iin deyildi, b;;,s bu q;}hq;}h;}};}r n~ ii9iindii?
Konsertd;}n sonra bildim ki, musiqi m~kt;}bin;n direktorunun ad1 Henrix, katib;}si is~ Rozaliya imi~.
* * * Gee;} yaz191 Balzakm evin;} ogru girir. Ev sahibinin yatd1gm1
y;}qin ed;}nd;}n sonra o, yaz191mn i~ stoluna yaxmla~1b, siyirm;}l;}ri bir-bir a9maga ba~lad1.
Gozl;}nilm;}d;}n bird;}n yaz191 ~aqqanaq 9;}kib giilm;}y;} ba~ladt. Ogru doniib ay i~1gmda yaz191m gordii. B;}rk qorxduguna baxmayaraq ogru oziind;} c~sar;}t tap1b soru~du:
- N;}y;} giiliirsiiniiz? - Ona giili.ir;}m ki, m;}n giin i~1gmda tapa bilm;}diyim ~eyi
S;}fl ay i~1gmda axtanrsan. ***
Frans1z f;}Ssamt Burdelin Paris yaxmhgmda bag1 vard1. R;}ssamm baga qulluq etm;}y~ vaxtl yox idi. Odur ki, bagda alaqdan V;} otdan ayaq basmaga yer yox idi. Onda f;}Ssam polis;} anonim bir m;}ktub gond;}rib bildirdi ki, «Axtardtqlan meyid Burdelin bagmda basdmlmt~du. S;}h;}f;} kimi 20 n;}f;}rlik polis qrupu bag1 bell;}yib alt-i.ist etdil;}r. He9 n~ tapmay1b geri dondiil~r. Y ax~1 bell~nmi~, alagt t~mizl~nmi~ bagt yalmz sulamaq Burdelin ohd~sin;} dii~dii».
* * * B~st~kar Aleksandr Borodin 90x hu~suz adam idi. Bir d~f~
o ~am yem~yin~ oz dostlanm d~v~t edir V;} onlar Borodinin bir
130=============~
ne9~ ~s~rini ifa edirdil~r. Yem~kd~n sonra sohb~t ~snasmda b::lst~kar c~ld yerind~n qalx1b paltosunu geyir v~ t~l~sik xudahaftz];}~ib getm;}k ist;}y;}od;}, dostlan ona:
- Aleksandr Parftyevi<;, hara gedirsiniz? - Sag olun, dostlar, artlq evd;} olmagm vaxt1d1r. Sabah
m;}nim miihazir;}m var. Q;}hq;}h;} S;}S];}rind~n sonra ev sahibi ba~a dii~dii ki, oz evin
d~ymi~.
* * * Sovet estrada miig;}nnisi Leonid Utesov baclSl Polina il;}
~kiz idi. Onlann ad giiniindd dostlan Leonidd~n soru~dular: - Niy;} Polinamn sa<;lan b;}yazla~tb, S;}n d;} is;} yox? - Ona gor;} ki, o ffi;}nd~n 15 d;}qiq;} qabaq dogulub. M;}n
is;} t;}rbiy;}li ki~i oldugum ii<;iin, dogulan anda da qadma horm;}t edib onu ir;}li buraxm1~am.
* * * 11 sentyabrdan sonra baktda Ben '
Ladenin ~~klini vurub elamna bu sozl;}ri yazmt~dllar: - «Bu ~~xsi gor;}n polis;} d~rhaJ X;}b;}f versin>). S~h;}ri gun saqqah H;}s~n C;}brayllovu h;}bs etmi~dil~r.
* * * Baktda Asiya xalqlannm mus1q1
festivalmda Laoslu in Van Sun <;inli Sipukoka Ian Yan Kambo<;ah Vay Sun Lin Malaziyah Kuy Dunq <;an Koreyah Kim Syay Zyuy Vyetnamh Xo-~i-dmq Yaponiyah ~ak-naka-ra <;1x1~ ets~l~r d;} n~ dinl;}yicil~r. n;} d;}
informasiya vasit;}l~ri niimay;}Dd;}};}ri onlan iizd;}n aymb se<;;} bilm;}mi~dil;}r.
~=============131
*** Dahi miiganni Fedor inanovi9 $alyapinin Pyotr adh ko
makyisi var idi. Onun vazifasi miigannini «hayaslz» jurnalistlardan va teatr tanqidc;:ilarindan qorumaq idi. Avropa qastrollan zamam mehmanxanaya yOX ma~hur bir musiqi tanqid9isi galib $alyapinla gorii~mak istadi. Pyotr onu qar~llay1b dedi:
- Fedor ivanovi9 bu saat c;:ox ma~guldur, sizin biitiin suallanmza onun admdan man cavab vera bilaram.
- Maestro $alyapinin planlan nadir? - Man Milana gedib «La-Skala» teatnnda oxuyacagam.
Sonra Londonda kral ~arafina konsert verxayam. Daha sonra Madridda Diinya opera ulduzlanyla birlikda ispaniya krahmn qonag1 olacagam.
- <;ox ala, Pyotr! - deya qon~u otaqdan $alyapinin gurultulu sasi e~idildi, - Amma mani da oziinla aparmagt unutma.
* * * $alyapin miiganni sanatinin amayini asan sayan adamlarla
sohbatdan asabla~irdi: - Onlar Moskvada mani gazdiran bir faytonc;:unu xatlrla-
dlrlar. - Canab na i~la ma~gul olursan, - deya o mandan soru~du - Bela! Mahm oxuyuram. - Onu soru~muram, e! Oxumaga qalsa, ela man da dan-
xanda oxuyuram. Deyiram san na i~la ma~gul olursan? <;orak pulun nadan 91X1r?
*** P~akar rus teatnnm dahilarindan biri Nemiroviy
Danyenkoya bir ganc dramaturq pyes yazmaq uc;:un yax~1 movzu olmad1gmdan ~ikayatlananda, dahi rejissor ona siijet taklif edir:
- Q1z1 sevan bir oglan uzun aynhqdan sonra qay1d1b yena o q1za oz e~qini etiraf edib, ona qulluq edir, lakin o q1z oglana daha layiqli bir xamm1 taklif edir.
- Bu na siijetdir?- deya dramaturq iiziinii tur~udur, - Sax-
132=============~
takarhq, ~ablon va bayagi11q. - Siz ela bunu goriirsi.iniiz?- Nemirovi~-Dan~enko deyir,
Amma Qriboyedov bu siijetdan «Agddan bala>> adh ~ox dahiyana pyes yaratd1.
*** Moskva B;xiii Akademik Teatnnda ~ekspirin «Yuli Sezar»
tama~as1 gedirdi. Tama~a :;,snasmda statist (sozi.i olmayan akter) sahn~ya ~IXlb Brut rolunu oynayan dahi aktyor va regissor Stanislavskiya baglamaru dam~Iqs1z vermali idi. Statist s~hna arxasmdan harasa itdiyi il~iln, Nemirovi~-Dan~nko f~hlalard~n birina fovri suratda personajm libasm1 geyindirib, statist ~vazina sahnay;} ~xanr.
Fahb baglamayla S;}hnaya ~IZir, Bruta yana~Ib gur S;}sla (Stanislavskiya) milraciat edir:
- Konstantin Sergeyevi~. azizim, Vladimir ivanovi~ xahi~ etdi ki, bu baglamam siza verim.
*** Parisa qastrola galan Karuzo ilk ~lXI~mdan sonra xastalanir.
Teatnn direktoru ~ox hayxanlamb dilxor olur: - indi m;}n na edim? Anlaya bilmayiram, siz harada soyuq
laya bilardiniz? - izah ediram, - Karuzo cavab verdi, - evvalca tama~a~1
havasiyla kiira kimi qiZIDI~ zal, sonra alq1~lar dalgasmdan qopan qasrrga va nahayat tanqid~ilar tarafindan buz kimi soyuq qabul - mag;}r xastal~mmak iit;iln bu bas deyilmi?
*** Diinyamn an dahi opera mi.igannilari Neapolda oxumagJ.
ozlarina boyiik ~araf hesab ediblar. Qariba orasmdadrr ki, diinya operasmm tact olan Karuzo Neapolda dogulsa da onun
. ilk ~IXI~I oz ~ah;}rinda hamvatanlari tarafindan fitla qar~Ilanmi~<hr. T~hqir olunan Karuzo soz vermi~di ki, bir daha Neapolda oxumayacaqd1r. Hamvatanlari onun arzusunda olsalar da, o, oz q;}ranna sadi4 qalaraq Neapol sahnasina qay1tmadt.
* * * ~============133
Dtinyavi dahi opera mti.gannisi Karuzo m;}vacibini bankdan · q;}bZl;} almah idi. Xazin~;}n pul alark;}n mJlum oldu ki, onun yamnda hey bir san;}d yoxdur. X;)zin~ar pulu vermakd;}n imtina edJnda Karuzo bir anhga dti.~ti.ndti.... Bu an biitti.n bank i~~il;}ri Karuzonun ifasmda «Toska>> operasmdan b;}rab;}ri olmayan goz;}l bir ariyanm e~itdil;}r. Bu b~s oldu ki, X;}Zin~ar pulu Karuzoya S;}n~siz od;}sin.
Bankdan ~txark;}n Karuzo dedi: - Omrti.mda he~ bir vaxt yax~1 oxumaq ti.~ti.n bel;} say go-
starm;}mi~dim. , , ***
Aleksandr Duma ytizlarla kitab mtiallifidir. Qocahqda o, bu barada bela deyirdi:
- M~n gi.inda 25 saat i~lam;}li olurdum. - Axt sutka 24 saatdan ibarJtdir! - deya hJmsohootl;}ri t~-
xti.b edirdilar. Dti.zdi.ir! Odur ki, man yaz1 stolu arxasma bir saat qabaqca
ayl;}~irdim.
XOR Na is a OXUYURDU ...
100 n;}farlik n;,h;}ng xor kapellast V;}t;}n haqqmda gozal bir bir mahm oxuyurdu. ifa~llar hara oz fikrinda idi:
l-ei - Birca 20 il oxudugum bu kantatanm sozlarini unutmayaydtm,yoxsa yena tohm::1t ala bil::1ram.
2-ci- T~bir gor nee;} uzandt! Yen::1 arvad maniml;} dala~acaq ki, harasa getmi~am.
3-ci - Bazar baglanmamt~, ka~ eva kartof ala bil;}ydim. 4-ci.i - Ax~amk1 "ley-pey"d;}n qalan ba~ agrlSI <;1xm1r ki,
~txmtr. 100 vursaydtm "paxmel"im ke<;;}rdi. 5-ci - Tama~a<;Ilann sif;}tin;} bax - e! Yani bu bo~ qt~qmgt
mtz onlara xo~ g;}lir? ... 6-ci - P:;,rd;}nin ardma do~:;,m:;, taxtalan qoyublar. M:;,ndon
qabaq qan~dtrmasalar yax~1d1r.
134==· ============~
7-ci - Maymaq qaymm1 i~~ diiz~ltmJk ii~iin, axmaq f:;)isi haradan tap1m?
8-ci - Qabaq s1rada oturan xammm n~ goz:ll ayaqlan var! indi ayaqlanm bir-birinin iist:l qoyacaq, donu bir az da yuxan ~;.lkilx~k. Ay can, ay can!
9-cu - Buradan ~1xan kimi saunaya;-piv;.ll:mm;.lk, ~imm:lk! 10-cu - B~ii f;)hb:lrimiz qadm deyil, :}sil ~eytand1r. Yen~
m;.ln;.l atd1, ad verdirm~i. 15-ci - Bu tama~a~Ilar deyJsJn d~lidirl;.lr: ham1 ;.lSn;.lyir, hamt
mtrt vurur. T~k o, goz;)l qtzm gozl:;)ri m~ndooir. 20-ci - oclaf qon~umuz yen~ toyuqlanm bizim bostana bu
raxlb. Gor n~ cyl:}C;.ly~m!? 25-ci- Aman di~im .... Uffi!! 30-cu - Yaman boganaqdtr, kostyumlarm naftalin iyi bir
yandan, xor qadmlanmn da t~r iyi bir yandan ... 35-ci - Mahmmn ritmind:}n 91xmasam yax~tdtr, yoxsa yen:}
biabtr olaram. 40-ct - Ols:;)m d:;) S;.lsimi .ytxarmayacagam, deyirl:;)r m;.ln "fal
~iva" oxuyuram. 50-ci- Dirijorumuz zay adamd1r, lap yebsind:m. Ona gor~
;.lr~ ged:} bilm~yib. 55-ci- Gor:;)s~n kimd~n 10 ~irvan qopara bil~r;.lm borca? 60-ct - Camaat h;.lr giin pul diiz;.l}dir, m~n is;.l burada ulayt
ram bir ay1 15 ~irvana. 65-ci - avv~ll;:,r yax~tydi, ilboyu qastrolda olurdum,
qaynanamm sif;:,tinin gormiirdiim. 70-ci- Konsert uzansa u~aqlan bax~adan gee kotiirx~y;:,m. 75-ci - Sabah toyumdur! Gor;:,s;:,n xorun kollektivini toya
~agmm, ya yox?! Hammm cibind~ si~an oynaytr. 80-ct- AzTV-nin ~;:,kili~in~ getm;.ly:}C:}y;.lm. Mii~t;.lril:lrim go
r~r. dey~r ki, "mollamiZ xorda oxuyur". 85-ci - Bu "z1r" dirijora 5 ~irvan verx;.ly;:,m, sabah konsert~
g~lm~yx;)y;}m, rayon toyu var. 90-ct - Yax~I ki, xorun kostyumu m~nd;:,dir, yoxsa mxlis;:,
~============135
n~ geyardim? 95-ci - Kimin gtinaht varsa, konsertimiz~ g~lsin. Onda Allah
onlann bqsirind~n k~r. - Ah! Bu i~ dcyil, darddir, dard!- deya 100-cii fikirla~di. 100 nafarlik n~hang xor kapellast V:;,t:;,n haqqmda gozal bir
mahm oxuyurdu. ***
Yeraltt k~idda musiqic;:i va falcyt oturub pul qazamrlar. Ottib, k~an yox, danxdmct bir siikiit hokm stirtirdti. Falcyt skripkacytya: , .
- 8zizim, g:;,l sanin fahna ba.xun. - Bir q:;,pik d~ qazanmamt~am, pulum yoxdur. - S:;,nin ticyiin pulsuz baxacagam. - Y ax~t, bax! - dey~ musiqic;:inin ovcunu acydt. - au~rinizin c;:izgil~ri taleyiniz haqda iki xab~r verir: pis va
yax~t. avvalc;) hanstm bilm;)k istayirsiniz? - Yax~mt! - San h;)yatdan kocy;)ndan sonra cann;)ta dti~xaks;)n. Bu
dtinyanm an yax~1 va dahi musiqic;:il;)rind~n ibar~t simfonik orkestr~ dirijorluq edxaksan.
- Ay Allah! Bu ciir bir ~eyi arzulamaq agltma bela galmayib. B~s pis xab~r nadir?
- Orkestrla birinci m~qiniz sabah olacaq!
CAN8Li8KB8ROVUNS8RGUZ8$TL8Ri
Can;)li akbarov xanandalik fakiilt;)sinin mazunlanyla sohbat asnasmda hara tayinat aldtqlanm soru~ur. Opera, Azkonsert, Filarmoniya, musiqi makt~bi va saira kimi iinvanlan e~idib, q;)ti sasi olmayan, oziindan razt birisind;)n soru~ur:
- Bas, ay bala, san hara tiz tutacaqsan? - Canik miiallim, papam mani Minkulturaya (madaniyyat
nazirliyi) dtizaldxak. - Ay bala! Nazirlik eb S;}nin yerindir, amma Kimya S;}naye
si Nazirliyi. xlor, aseton satmaq ticyiin sasin yaraytr.
136============~
* * * Qrip epidemiyast zamam oztinii qoruyan Hact CanJli h;,r
ehtimala qar~t aptcb daxil olub soru~ur: - Bact, sizd;> Jmirkanski atsidium atsctilosalitsium va-ar? - CanJli mti;Jllim, siz y:x}in ki, aspirin ist:lyirsiniz? - BJli, bJli, hJmi~J admt unuduram.
* * * Operamn foyesind;> iri, rrox al rJngli tropik bir tutuqu~u
saxlamrdt. CanJli hJr gtin i~J g;JlJnd;J fasib zamam qJfJsin yanmda tutuqu~u ib sohb;Jt edJr, cibind;Jki qoz };Jp;Jsind;Jn, };Jb!JbidJn ona ver;Jrdi. Bir gtin M;Jd:lniyy;Jt NazirliyindJn g;J};Jn ffi;Jmur qJf::>s;J baxtb actqla soru~ur:
- Bu fl;J edir burada? Tutuqu~u ona mams dilindJ: - Al;J, bugur, qalala~a bilmirs;Jn xaric ol. Burada bir sona
mams var, o da C;Jnalidi, s;Jn is;J qarbs;Jn.
* * * Can;Jli akb;JrOV yaxm dostlarmdan birini gorm;Jk tirrtin X;JS
t::>xanaya g;Jlir. Otaq qtzmadtgmdan dostunun yorgana btirtindtiytinti gortir. Xalq artistinin gJldiyini e~id;Jn ba~ h;Jkim, palataya g;Jlib onunla gorti~tir:
- Can;Jli mti;Jllim, herr bilmir;Jm n;J edim, X;JSt;J};Jr soyuqdan ;JZab ~kirl;Jr.
- Qtzdtrmah X::>St::>};Jri paylaym paJataJara, h;Jrar::>ti salan darman da vermayin. And olsun ftzikamn h;Jrar;Jt qanunlanna, otaqlar mtitl::KJ qtzacaq, - deya Can;Jli mti;Jllim etinastz ba~ h;Jkima irad tutdu.
*** Can;Jli film;J tr;Jkilirmi~. T;Jl:lbabrind;Jn biri ~aqraq Z:lngul:l
ib oxuyan anda, bir in;Jk onlara yaxmla~tb qulaq asmaga b~laytr. ~agird m;Jyus halda:
- Ustad, kinoda Cabbar Jmi oxuyanda btilbtil gJimi~di, m;Jn oxuyanda in;Jk.
- Bala, o in;Jk, kolxoz in:lyidir. Bizim ytgtlmagtmtzt, s:min oxumagmt partaktiv bilib. Kommunist partiyasmm novb;Jti
~============137
qurultaymm tczislari il~ maraqlamb va har in~y~ na q;;,dar siid plam qoyulmas1 direktivlari ila tam~ olmaq istayi ilJ s~nJ yaxmla~Ib.
*** Canali 3kbarov Lankarana oz bndlarina gJlir. Amma, na
dJnSJ o ax~am aqcaqanadlann hiicumuna m~ruz qahr. KandlilJrindan biri: - Hac1, bu nJdir? KJndd~ aqcaqanad olmaz, bu hardan gJl-
d.? 1.
- Ekologiyad1r. Bak1da "ATV", "Space", "ANS", "Lider" elJ biab1r91 miigJnnilJri efirJ verirlJr ki, h~tta agcaqanadlar XJCal:>t 9Jkib, safyer tapmaq mJqsxiiyla ardtmca galiblar.
* * * Hact CanJli restorana daxil olub kofe sifari~i verir. Yanm
saatdan sonra ofisiant kofeni stol iistJ qoyub: - Hac1, bu kofe sizin ii9iindiir xiisusila CJnubi Amerikadan
dtr, ozii da Braziliyadan, ey. - DJdali, de da bJs! MJn da deyiram bu ki~i nJ vaxtt, hara
dadtr?! ***
CanJli akbarov mugamatdan q;;lbul imtaham gotiiriirmii~. SJsi olmayan VJ xaric oxuyan bir qtz imtahanda ondan soru~ur:
- CanJli miiallim, m:m hJqiqJti bilmJk istJyirJm. MJnim sJsim nJyJsJ yarayarmt?
- Qtza, niyJ ki? SJn oz sJsindJn 90x miivaffJqiyyJtla istifadJ eda bilars:m. MasJlJn, s::>ni soyanda, yangm vaxtl bu sJsla haray 9JkJ bilJrSJn, ~ivJn qopara bil::>rsJn.
*** s~si olmayan, amma tam~hqla musiqi m:->kt;}binin sonuncu
kursunda oxuyan bir xan::mdJ CanJli okbJrova deyir ki: - CanJli miiJllim, mani qohum toyuna 9agJnblar. NJ edim? - San, qarda~, toyun axmnda oxu. DJm varsa, onsuz da sani
ba~a dii~mJyacak, aytqlar da eb bilxJklar ki, toyun bitmasi haqqmda siqnal verirsan.
138============~
OLUB KEl;fJNLfJRDfJN ...
Amerikah yeniyetm~ Uilyam Sidni Porterin oxudugu orta m:lkt~bd~ flzika f:mnind:ln elmi qtz~n sev~n. xiisusil;} elektrik sah;}Sind;} yeni d;}bli txriib:>l~rb maraqlanan bir mii~llim d;}rs verirdi.
Amerikan elminin korifeyi professor Cozef Henrinin ftzika sah;}Sind;}ki nailiyy~t};}ri bu insanda ooyiik f;}Xf hissi yaradrrd1. Mii~llim h;}r d;}[;} d:>rsini ~r:)Sti~ etdiyi bu alim:> alqt~larla ba~layrrdt:
-0, Henri! &~riyy:>t iir;:iin giiclii maqnitl~ri v~ elektrik mi.ih;}rrikini quran ooyi.ik insan!
-0, Henri! Elektrik c:>r~yamnm yeni xiisusiyy:>tinin, ozi.iinduksiyamn banisi!
-0, Henri! Bu dahi flzik txriibi yolla isbat etdi ki, kondensator bo~almas1 rnqsi h;}r:>k~t i.izr:> ba~ verir.
Bu daimi nidalar g;}nc Porterin haf!Z;}Sin;} el;} daxil olmu~du ki, r;:ox ill:>r ktx;;}nd:>n sonra o, ozi.in;} OO:>bi bX;}lli.is kimi "0 Henri" adtm gotiirmii~dii. Bel~likl:> m~hur yazt~I 0 Henri yarandt v:> b;)ssiif olsun ki, bu goz;}l yaztr;:t dahi ftzik Cozef Henrid:>n ~ox~ox tammb sevildi.
*** Nyutondan k~f etdiyi flZiki qanunlann diisturl~masma
cyoxmu vaxt S;}rf etdiyini soru~anda, alim cavab verir: -K~f etdiyim qanunlar r;:ox sad:>dir. Diisturl~maya da az vaxt
s:>rf etdim, ancaq, bunlardan ~vv~l q:>rar verm:>k iicyiin uzun miidd;}t flkirl~m;}li oldum.
*** Nyutonun h:>d,d;}n ziyad;} hu~suzlugu dill;}rd;} deyilirmi~. Bunu
t;}Sdiq ed;}n bir m;}ktub var. Onu Nyuton oz yaxm dostu olan bir zabit;} gond;}rmi~ V;} sorgu etmi~i:
"Burada dan~rrlar ki, S;}n iki boyiik doyi.i~;} Z}[;}r qazanmt~, U~iinciis\ind;} iS;} oldiirulm\iS;}n. Y az, gorUm bu dogrudurmu? Ax1, S;}D bilirS;}n ki, S;}nin oJiimi.in m;mi k;)(}~r{;}ndir:> bil:>r".
* * *
~============139
Nyutonun evin::~ qonaq g::~lir v::~ onu evd;:, tapmad1~ndan ev sahibinin nahanm yeyib gedir. Ev;:, qay1dan Nyuton stolun list::~ bo~ nim~l::~ri gortib t~ubl::>nir:
-Biz aliml::~r nee::> d::> hu~suzuq?! S::>n dem::>, m::~n artlq nahar edibmi~::~m.
*** Nyutonun iki- balaca v::> boytik pi~iyi vard1. S::>h;:,r yuxusuna
mane olmasmlar dey::>, Nyuton qaplda iki- balaca V;) ooytik de~ikl::>r a¢mr.
Bunu gor::>n savadslZ qon~u Nyutona irad tutur ki: - el::~ bir boytik d~ik oos idi: ' , •
- Dtizdfu, -dey::> Nyuton h::>yxanlamr,- toosstif ki, bu goz::>l ideya m::~nim aghma g::>lm::>mi~di.
*** Frans1Z f1Ziki Pol Lanjeven ::>n miir::~kbb mti::>mrnalan sad::~
dill::~ izah etm::>k bacan~na malik idi. Bir d::>f::> o FranslZ Akaderniyasmda ::~n ~tin v::> mtir::~kbb nazJriyy::~ haqqmda anla~tqh V;}
parlaq ifad::> verdi. Onun nitqindJn sonra h::~mkarlan onu dovr::>y::~ ahb, miiv::>ff::~qiyy::>tinin sirrini soru~dular:
-Bu ~ox sad::ldir, -dey::> Pol cavab verdi, - ffi;)flll::l vaxti m::>n ::>n kiit ifad::~li simam s~ir::~m. Onun sif::~tind::~ d;}yi~iklik yaramb, anlad1gm1 hiss ed::>n::~ q::ld;)r izah edir::>m.
Bu an Lanjeven::> Akaderniyamn prezidenti yaxml~d1: - Sizi tirJkd::~n t::>brik edir::~m, hJmkanm! - amma, Allah ~qin::>,
deyin gor::~k, niy::> gor::> goztiniizii m::>nd::>n ~krnirdiniz!? ***
Napoleon oz kitabxanasmda var-g::>l edirdi. Boyu pota olduguna gor::> istJdiyi kitabt r::~fd::>n gotiir::> bilmir. Zalm i~~isi imperatora xidm::>t m::~qs::ldiyl::>:
-alah::>zr::>t, icaz::> verin ffi;}n gotiirtim, axl man sizd::~n ooytiy::~m! -Siz y~in ki, uzunam demJk ist::ldiniz, deya Napoleon istehza
etdi. * * *
8lahJZr::>t,-deyJ ytiks;'lk rtitbJli m::>murlardan biri Napoleona miiraci::>t etdi:- Siz inqilabi ruhu tamamil::> ffi;}hv etmisiniz.
140============~
-Dliz deyill-deyJ Napoleon etiraz etdi. MJn inqilab kitabmda onun oxunmasmm miivJqqJti dayan
dmldigi sJhifJyJ qoyulmu~ (3aKml,UKa) arabsmJyJm. MJn olmayandan sonra, inqlab bu sJhifJni otiiriib yenJ irJli geddedk.
*** 1814-cii ildJ Napoleon generallanndan biri Suasson qalasm1
doyii~siiz VJ miiqavimJtsiz olaraq ruslara tJhvil verir. Qalam ax1ra qJdJr, biitiin qiivvJsiylJ i~lJyJn ma~ma bJnzddJn
Napoleon bu xJbJrdJn 90x qeyzlJnir. 0 qalanm komendantmm yamna ((agtnb, qalamn bir giillJ belJ atmadan ruslara tJhvil verilmJsinin sJbJbini qJzJblJ soru~ur.
-8JahJZfJt,-deyJ komendant 6ziinii dogrultmaga ((ah~If, - bunun 18 sJbJbi vard1. Birinci; mJnim bantlm yox idi.
-Birinci sJbJb bJsdir, qalan 17-sini oziin ii9iin saxla. * * *
Napoleon Tumri ~JhJrindJ parad qJbul edJrbn kii1Jk onun papagJ.m ba~mdan apanr. GJnc s1ravi JsgJr tiifJnginin ~i~liyi ilJ onu goydJ tutub Napoleona tJqdim edir.
-TJ~Jkkiir edirJm kapitanl - imperator dinir. -Hans1 polkun kapitamyam?- deyJ JsgJr sual edir. Bu sual Napoleona xo~ gJlir VJ onu oziiniin ~Jxsi qvardiyasma
kapitan riitbJsinJ tJyin edir. Buxar ma~mmm ixtira((ISI ingilis alimi Fulton Napoleonun
qJbuluna gJlib buxar miihJrrikiylJ i~lJyJn VJ okeanda yelbnli -qay1qdan ((OX tez iizJn gJminin layihJsini imperatora tJqdim edir.
<;:ox maliyyJ tJlJb edJn bu i~J Napoleon etinasiZ yana~Ib Fultonu qovur.
1813-cii ildJ Napoleonu hJbs edib Fransadan Antarktida qur~agmda yerlJ~Jn MiiqdddJs Y elena adasma siirgiinJ gondJrJndJ, onu buxar miihJrrikli gJmiyJ oturdurlar. Napoleon omriindJ gormJdiyi bu texnika haqqmda soru~ur. Ona bildirirlJr ki, bu ixtira Fultona mJxsusdur.
-Hml MJn Fu1tonu qovdugum giin tac1rm itirmi~dim, - deyJ Napoleon qimildamr.
~=============141
DOSTLARIN GUL UsU Q~hr~man c~brayllovun ~m~k kitab<;asmda c~mi bir mohiir
var. 50 il bundan ~vv~l Bak1 D~miryol vagzahmn b~rb~rxanasma usta v~zif~sin~ q~bul edilm~si haqqmda qeydiyyat. F~xri D~miryol<;udur, YunanRoma gi.il~~i i.izr~ SSRi idman ustas1, d~f~l~rl~ mi.ixt~lif i.imumittifaq turnirl~rin qalibi, Beyn~lxalq d~r~c~li gi.il~~ hakimidir. "Lokomotiv" saglamhqidman m~rbzinin r~hb~rliyind~ ictimai ~sasla <;ah~1r. Az~rbaycan p~hlivanlannm Agsaqqallar ~urasmm i.izviidi.ir. Onun mahir b~rb~r v~ p~hlivan olmas1 haqqmda onlarla respublika v~ iimumittifaq q~zetl~ri m~qal~l~r d~rc etmi~dir.
Ham1 t~r~find~n ehtiramla "Agayi Q~hr~man" adlandmlan dostumuz "1001 mahm"nm daimi oxucusudur. 0 biziml~ zarafatlanyla boli.i~i.ir.
QtJribtJ yar1s
70-ci ill~rd~ giil~~ iizr~ la1 v~ karlar arasmda respublika birinciliyinin hakimliyini m~n~ h~val~ etmi~dil~r. H~r iki gi.il~~<;ini xal<;a iiz~rin~ d~v~t edib, hakim~ laz1m olan yoxlamam ke<;irdim. Gi.il~~ ba~land1. Qaydaya gorg hakimin atletbrb dam~maga ixtiyan yoxdur. Laz1mi hokml~r barmaq v~ qollann hgr~kgti il~ verilir. Gi.ilg~<;il~rd~n biri qadagan olunan agnd1c1 f~nd edgrk~n, m~n onun ~lini sill~l~yib ona imkan vermirdim. 0 isg d~f~l~rl~ qaydam pozurdu. N~hay~t s~brim ti.ik~nib oz-
142=============~
6ztimJ deyinJ-deyinJ gtilJ~yini soydtim: -Ay dJyyus, bJsdir qaydam pozdun! 0 isJ yenJ dJ qaydam pozdu, bu dJfJ ona: -Bu ogra~ mJni lap cana gJtirdi, - deyJ novb;}ti X;}bJrdarh~
verdim. GtilJ~9i yJni bu lal-kar m;}n;} n;} desJ yax~1d1r? -Dayt, bJsdir dJ mJni soym;}yin! Qonq vuruldu mJn q;}lJb;}ni yax~1 gtil;}~;}n;} verdim. Bax bel;} "lallar VJ karlar"da var imi~.
BJrb;}rxananm rJisi i~lJdiyim vaxt kollektivim 21 n;}[;}rdJn ibar;}t idi.
T;}k az;}rbaycanh mJn, ;}kSJriyyJti ermJni, rus VJ yJhudilJr idi. Ustalardan biri, milliyyJtcJ yJhudi olan indin 6ztinti 90x agilh V;} bacanqh hesab edJr VJ hJmi~;} 9ah~trd1 ki, m;}nim SOZtiiDJ "mtz" qoysun VJ ya bir "Jmma" yiXafSlll.
Yeni il ti9Un mJzuniyyJt cJdvJlini tutmu~dum. Kimin hans1 ayda yixacagmt pti~k tJyin edJcJkdi. Aprel aymda isJ he9 kim yixmaq ist;}mirdi. XJzinJdar qadma tap~trdtm ki, 21 JdJd aprel yaztlmt~ kaglZl btiktib kisJyJ atsm. Qabaqcadan da hamtya istJdiyi aym adm1 tap~mb, pti~kJ ba~ladtq. Bir neyJ nJf;}r kag1z 91xanb 6zti 6ncJdJn tJyin etdiyi ay1 dedi. indinin bJxtinJ, ;}}bJttJ ki, 21 JdJd "aprel"lJrdJn biri dti~dti, dilxor olub deyindi:
-ElJ hiss etmi~dim ki, mJnJ aprel dti~JcJk. * * *
Bir gUn indin i~dJn yiXIb evJ gedJrk;}n ktilJk vurub, onun hJsir ~lyapasm1 ba~mdan atmaq istJyir. indin Jlini qaldtrdt ki, papag1 tutsun, arxadan onun peysJrin;} bir yumruq dJyir. Sonra ba~a dti~Ur ki, i9indJ qatlq ~ti~Jsi olan setkam tutdugu ;}}ini ~lyapaya apararbn ba~ma i9i dolu banka dJyib.
i~dJ Jhvalatl dam~Ib VJ deyibmi~ ki: -ElJ bildim arxadan m;}ni vuran QJhr;}man imi~.
* * * ~==========================]~
indin 1 ya~h n::Jv::Jsini oynadarbn, nec::J olursa, u~aq qgfild::Jn onun gozi.in::J b::Jrk bir ~apalaq endirir. Gozi.in::J s_oyuq kompress qoysa da, s~h::Jr goziiniin ~i~diyi m~lum olur. Indin i~::J g::Jlib dam~u ki, gozi.in::J n::Jv::Jsinin ::Jli d::Jyib. Ustalar onu dinl::Jyib qeyd edirl::Jr.
-indin, ygqin ll::lV~ni Qghr::Jman oyr::Jdibmi~!
StJyahtJt
60-70-ci ill::Jrd::Jn sosialist olbl::Jri di.i~::Jrg::Jsin::J daxil olan Bolqanstan, <;:exoslovakiya V::l s. kimi olk::Jl~rg turistl::Jrin ki.itl::Jvi getm~sin~ icazg verildi. <;:ox sad::Jlovh bir mii~t~rim sa-9llll di.iz::Jltdirib dedi ki:
-Q::Jhr::Jman, Bolqanstana gedir~m, qohumun-tam~m varsa iinvan ver onlara d::Jyim.
Dedim ki: - Var. El::J ki,9atdm Sofiyaya, sizi aparacaqlar mehmanxa
naya. Rahat yerl::J~::Jnd::Jn sonra oranm i~9il::Jrind::Jn soru~, "Todor Jivkovu nec::J gorum?" Onlar da s::Jn::J Todoru tu~ ed::Jrl::Jr, n::J bazarhq deyirs::Jn, ed~r s::Jnin ii9iin.
Dostum Sofiyada mehmanxanaya dii~iir, rahatlamb foyeyg 91x1r V::l bir n::Jf::Jr::l yaxmla~1b rusca soru~ur:
-M::Jn~ Todor Jivkov laz1mdu. Ona deyil::Jsi vacib soziim var.
s~n demg 0 ~::lXS prezidenti Todor Jivkov olan Bolqanstan Xalq Respublikasmm Dovl::Jt T::Jhliibsizliyi Komit::Jsinin ::Jm::Jkda~l olub. Ki~ini tutub apanrlar. 1 ay sorgu sualdan, Bakiya edil::Jn zgngl::Jrd::Jn sonra onu buraxular. Baklya g::Jlib m::Jni gorm::Jk ist::Jyir. M::Jnim is~ onunla etdiyim sohb~t yad1mdan 91xmu~d1. Cox hidd::Jtli dam~andan sonra:
- S::Jnin o Todor Jivkov qohumunun atasma }gngt olsun. Cox ::Jclafvg i~vergn qohumun var imi~.
* * * M::Jmm::Jd M::Jmm::Jdov adh bir g6y9ayh mii~t::Jrim var. Bir
· dgfg ona dedim:
144=============~
-Mdmmgd, sdnd bir sual verdcdydm, deydcdksdn ki, bir. Neyd allahimiz var?
-Bir! -<;::ox dla! indi bir soz deydcdydm, cavabm1 124000 deydcdk-
sdn. Neyd peygdmbdrimiz var? -124000! -indiki cavabm 12 olacaq. De gorum neyd imamimiz var? -12! -indi bir sual verdcdydm onu bilmdydcdksdn. -Sdn allah, xahi~ edirdm de. -12 imamdan biri, sdn demd goyyayhdi, ad1 da Rzabalad1,
ozu dd 8-ci s1rada yerld~ir. Bu sohbdt mdnim yad1mdan yiXIr. Bir giin Mdmmdd yamma
gdldi vd mdnd ac1qlamb, tdnd etdi: -A ki~i, nd olub? - deyd soru~dum. -Nd olacaq? Getmi~dim Goyyaya sdn need sual edib izah
etmi~dinsd o cur dd yasda, hiiziir yerindd dam~d1m. Mdclisd nd qdddr adam gdlmi~di ham1 mdnd giildii. Mdn dd pdrt olub mdclisddn suyu siiziild-siiziild yiXdim. indi hdr ddfd Goyyaya geddndd camaatm iizund baxa bilmirdm.
-Hey drdbddn dd goyyayh olar? * * *
Bdrbdr dostlanmdan biri mdnddn soru~ur: -Diinyada kimddn vd nd iiyi.in xo~un gdlmir? -Karl Marks vd Fridrix Engels! -Niyd? -<;::iinki bu iki adamm hey birisi bdrbdrd bir qdpik xeyir ver-
mdyib. * * *
Y an~dan dvvdl gi1ld~yildr ydki ddrdcdldrind gord tdrdzidd ydkilmdlidirldr. Beld ki, oz ddrdcdsinddn 100 qram beld artlq olan yan~dan yixanla bildr. Odur ki, artlq ygkini dritmdk iiyiin pdhlivan yan~ qabag1 az yeyir, buxarxanada md~q edib, ydkisini sahr. 90 kilo ydkidd giild~dcdk pdhlivamm1z ivanitskinin agzinm suyu da qurumu~du, buxarxanada oturmaqdan hah qal-
~=============145
mamt~dl. ald~n dii~m~yi bir yana, <;~kisi 1 kilo arttq idi. Arttq ki.itl~ni is~ he<; ciir salmaq olmurdu. M~n m~sl~h~t gordiim ki:
-ivanitski, iizr ist~yir~m s~n tualet~ getmis~n? -Yox! -Tez ora bir d~y. Oxuculardan iizr ist~yir~m. 91 kiloluq ivanitskini baytrdan
qaytdandan sonra ~kdil~r. Qapamn d~r~si 86 kilonu gost~rirdi.
$EF H8Mi$8 HAQLIDIR
Onun harakatini neca ba$a dii$maliyik ~ef kabinetind~ yatib, -~ef aktiv istirah~t edir. ~ef kabinetd~ nahar edir, -~ef qiivv~l;}rini b~rpa edir. ~ef i~d~ yiiz-yiiz vurur, -~ef i<;kil~ri smaqdan ke<;irir. ~ef q ~~~ng xammlara giri~ir, -~ef g~nc kadrlan oyr~ir.
'
146=============~
~ef qiNlflr, -~ef oz noqteyi-nn~rini inandmc1 sur~td~ izah edir. ~ef s~hv edir, -~ef riskli q~rarlar q~bul edir. ~ef i~~ gecikir, -~ef vacib i~l~r~ gor~ yubamr. ~ef qeyri inandmc1 dam~Ir, -~ef oz dii~iinc~l~riyl~ bolii~iir. ~ef t~rslik edir, -~ef oz fikirini ardtcil olaraq if ad~ edir. ~ef kompiiter oyunlan oynaytr, -~ef oz strategiyasi iiz~rind~ dii~iiniir. ~ef unutqand1r, -~ef oz hafiz~sini korlamaq ist~mir. ~ef yalan dam~Ir, -~ef diplomatdtr, ~~~i! ~ef qorxaqdtr, c~sar~tsizdir, -Y ox, ~ef h~r ~eyi q abaqcadan gor~ndir. ~ef dedi-qodulara qulaq as1r, -~ef ~m~kda~lann r~yini diqq~tl~ dinl~yir. ~ef boynunun ardm1 qa~Iytr, -~ef oz q~ranm q~tiyy~tl~ n~z~rd~n ke<;irir. ~ef h~r i~~ burnunu soxur, -~ef biitiin hadis~l~rin axanndadu. ~ef savadstzdtr, -~ef yaradtci praktikam xeyirsiz n~z~riyy~d~n iistiin tutur. ~ef ~zilib-biiziiliir, -~ef i~<;il~r~ xo~ t~b~ssiim gost~rir. ~efyaltaqlan sevir, · -~ef i~~ can yandtran i~<;il~ri miikafatlandmr. ~ef arvadma x~yan~t edir, -Sus! ~ef elmi ezamiyy~td~dir. ~efin kabinetin~ oz ~qid~siyl~ daxil olanlar, -Kabinetd~n ~efin ~qid~siyl~ <;IXIrlar.
~=============147
Kimin ;}qid;}si ~efin ;}qid;}siyl;} uygun g;}lirs;}?-0 V;}Zif;}d;} ir;}lil;}yi~ edir 0 Kim sakit ya~ay1b, i~l;}m;}k ist;}yirs;}? -0 oz inki~afmda ~efi i.ist;}l;}m;}m;}lidir 0 6z ~efin;} horm;}t el;}-bi.iti.in ~efl;}r eynidir- Sefdil;}r! Niy;}? Sad;}C;} olaraq, el;} ona gor;}!
"CnlloutHble npuKOJlbl" dargisi
SOVET DOVRUNUN RADiO-TELE MazaLaRi
Diktor: indi Moskvada gi.indi.iz 12-dir. Va~inqtonda gee;} yarlSldir.
Mujik: - 8dal;}tsizliy;} bir bax! Bizd;}n sonra yuxudan ayihrlar, amma bizd;}n gor-nec;} d;} yax~1 ya~ay1rlar?
Diktor: Bak1da- 13, Da~k;}ndd;}- 14, irkutskda- 150 Mujik: Gor a!. 0 0 Kim ne<;:;}ni ist;}yir, onu se<;:ir. ozba~nah
qdir. He<;: kimin d;} X;}b;}ri yoxdur.
* * * Di.in;}n Da~k;}ndd;} 6 bal, Qvineyada 2 bal gi.ictind;} Z;}lz;}l;}
, olmu~dur. Da~bndd;} kohn;} evl;}rin divarlan <;:atlam1~du, ol;}n v;,1 yaralanan yoxdur 0
Qvineyada ~;}h;}r batm1~, bndl;}r yerl;} yeksan olmu~dur.
* * * Atlantik okeanmdan ;}s::m tsiklon Q;}rbi A vropa olbl;}rin;}
<;:ovgun V;} sel g;}tirmi~, sosialist olbl;}ri dti~;}rg;}sin;} toxunmadan Simala ottiri.ilmi.i~dtir. (Yalan<;:mm dili yansm!)
Xarici xtJbtJrltJr
"<;ellencerin" partlay1~mdan sonra Amerika radiosu X;}b;}r verdi: ·
- Bi.ittin Avropa olbl;}rinin ba~<;:Ilan partlay1~la ;}laq;}dar d;}rin htiznl;} ba~saghg1 vermi~l;}r. an birinci teleqram SSRi-
148=============~
d~n ahnmt~dir. Teleqram biz~ partlay1~a 15 d~iq~ qalm1~ 9atmt~dir.
0/ka xabar/ari
SiTA x~b~r verir: Antraktida da aysberql~ toqqu~ma n~tie~sind~ Amerika sualti qaygiSI batmi~dir. Aysberqin hey~ti Lenin ordeniyl~ t~ltif edilmi~dir.
* * * M.S.QorbayOV olk~ jurnalistl~ri qar~Ismda ylXl~ edir. Sual: M.Sergeyevi9, biz n~ vaxt pribaltikahlar kimi ya~aya
eagiq? Cavab: - Pribaltikalahr kimi siz he9 vaxt ya~aya bilm~y~
e~ksiniz. Aneaq soz verir~m ki, yaxm vaxtlarda pribaltikahlar da sizin gununuz~ du~x~kl~r.
Kand hayat1
- inqilabdan qabaq nee~ ya~adigmiZI bir-iki sozl~ deyin. - Soyuq v~ aehq. - indi nee~ ya~ayirsimz? Bir-iki sozl~ ... - Yen~ aehq, yen~ soyuq, amma partiyaya_ d~rin minn~t-
darhq hissi ...
A rzu/ar konserti
- Bu m~ktubu ueqar dag bndind~n 150 ya~h M~mm~d baba gond~rib:
"U9 d~f~ pensiyaya 9IXmi~am, bir ne9~ muharib~ gormu~~m, m~nim ii9iin bir yax~I oyun havasi verin".
- aziz M~mm~d baba, sizin li9lin <;aykovskinin "Sonalar golu" baletind~n qu qu~lannm oyununu veririk.
* * * - M~n ozum;;, bir yapon tranzistoru alm1~am.
~=========================}~
- M:}g:}r S:}n yaponca bilirs:}n?
* * * Futbol oyunu fasil:}sind:} yerli komandanm ffi:}~q<;:isi radio
~:}rh<;:isinin kabin:}sin:} g:}lib deyir: - Reportaj1 bir az }:}ng apara bilm:}zsinizmi? Bizimkil:}r o si.ir:}tl:} oynaya bilmirl:}r.
* * * indi qaptya vurulmu~ Z:}rb:}ni videoyaztda o q:}d:}r t:}krar
edirl:}r ki, b:}lb top bird:}[:} qaptdan ke<;::} bildi.
*** L.i.Brejnev televiziya il:} <;txt~ edir: - Moskvada yalan ~aiy:} g:}zir ki, guya ffi:}nim :}V:}Zim:} ma
~mda mi.iq:}VVa oturub. Biitiin ffi:}Suliyy:}timl:} bildirir:}m: - Bu ag yaland1r. 3slind:} 0 mi.iq:}VVamn :}V:}Zill:} ma~mda ffi:}Oi g:)zdirirl:}f.
* * * - Biitiin giinii televizorla ancaq yangm gost:}ribl:}r, - dey:} :}r
~ikay:}t edir. - Az i<;:m:}k laztmdtr! Televizor atelyed:} t:}mird:}dir. S:}n is:}
biitiin giinii soba (buxan) qar~1smda d:}m :}yl:}~mis:}n.
Q8DiM T ARiXD8N
Allah e~~:}yi yaradtb ona dedi: -S:}h:}rd:}n ax~ama q:}d:}r i~l:}y:}c:}kS:}n, agtr yiik da~tyacaq
san, <;ox nadan bir heyvan olacaqsan, t:}rsliyin ii<;:iin kot:}k}:}n:}c:}ks:}n, ancaq otla qidalanacaqsan V:} :}lli il omiir si.ir:}c:}ks:}n
E~~:}k buna bel:} cavab verdi: -alli il bel:} ya~amaq?! R:}hminiz g:}lsin el:} edin ki, 20 ild:}n
artlq ya~amay1m. Allah bel:} d:} etdi V:} sonra iti X:}lq el:}yib ona bildirdi:
-S:}n insanm dostu olub onu qoruyacaqsan, onun yem:}yinin artiqlan il:} qidalanaraq 25 il omiir SUf:}C:}kS:}ll, Z:}ncir:} baglamb h:}y:}td:}n ba~qa he<; yeri gorm:}yX:}ks:}n.
150=============~
it cavab verdi -Xahi~ edir;}m, 10 ild;}n artiq omi.ir siirm;}yim. Allah it;} bu
omrii yaztb meymunu yaratd1 V;} ona soyl;}di: - S;}n agacdan-agaca tullamb oziinii S;}feh kimi aparacaq-
san, 20 il ya~ayacaqsan. Meymun cavab verdi: -20 il kloun kimi ya~amaq?! 10 ilomiir b;}x~ et, b;}simdir. Allah bel;} d;} etdi. Sonra is;} insam X;}lq edib ona buyurdu: -S;}n insansan. Diinya S;}ll;} ffi;}Xsusdur. S;}ll;} b;}x~ etdiyim
Z;}kayla 20 il qaygtsiz ya~aytb, baNa m;}xluqlar uz;}rind;} hakim olacaqsan
insan cavab verdi: - Ya Allah-T;}a]a, 20 il azdtr, m;}ni qane etmir. E~~;}yin imti
na etdiyi 30 iii, itd;}n bsdiyin 15 iii, meymundan artiq qalan 10 iii ffi;}llim omriim;} qat.
Xudav;}ndi a];}m bel;} d;} etdi. insan 20 il adam ki
mi qaygtsiz ya~ad1, sonra evl;}nib 30 il e~~;}k kimi S;}h;}rd;}n ax~ama
kimi i~l;}di. U~aqlan diinyaya g;}};}nd;}n sonra 15 il it kimi onlann qaygtsmi 9;}kib qorudu. N;}V;}];}r diinyaya g;}};}nd;}n sonra 10 il ya~ay1b onlann qar~Ismda meymun kimi atihb-dii~dii V;} korp;}};}ri ;}y};}ndirdi.
~=============151
Amerikanlar Rusiya universitetl~rind~n birin~ c~sus gond~rirl;}r ki, o oz [;laliyy~tin~ t;ll~b~lik skamyasmdan ah~sm. Ona h~r ~eyi ba~a sahb, oyr~dib, ffi;}~q etdirib Rusiyaya atlrlar. Bir aydan sonra c~sus geri qaytdu V;} ondan soru~urlar:
-N~ olub? Niy~ qayttdm?
-Ham1 s~h~rl~r yataqxanada yatark~n m~n mi.ihazir~l~r~ gedirdim. Odur ki, tez if~a olundum.
Birinci c~susun t~cri.ib;}sini n~z~r~ alaraq, ikincisi:ni d;} Rusiyaya gond~rirl~r. ;Lakin, o da if~a olunub geri qaytdtr v~ izahat verir:
* * *
-Ham1 s~h;}rl~r yatlr, m~n d~ yatudtm. Nahar vaxtl ham1 yuxudan aythb, araq dahnca magazaya qa91r, sonra oturub o ki, var vururlar. M~n is~ nahardan sonrak1 mi.ihazir~l~r~ gedirdim. Odur ki, if~a olundum.
Amerikanlar ilk iki c~susun s~hvini ll;}Z~r~ alaraq, i.iyi.inci.isi.ini.i Rusiyaya gond~rirl~r. Bir aydan sonra o da ~li-
152============~
bo~ AB~-a dontir v~ oziinti dogrultmaga 9ah~tr: -Hamt s~h;}r yahr, ffi;}ll d;} yatlrdtm, giindiiz ham1 araq
vurur m~n d;} vururdum, ax~amlar ham1 qtzlarla ;}yl;}nir, m~n is~ d~rslikl~ri qabagtma qoyub, imtahanlara haztrla~lfdtm. Odur ki, if~a olundum.
Bu d~f~ M~rbzi K;}~fiyyat idar~sinin, Federal Axtan~ Biirosunun ~n t;)criib~li agentl~rinin t~lim verdiyi 4-cii c~susu, ~vv~lki ii9 n~f~rin ugursuzluqlannm s~b~bl~rini ll;)Z~f;) alaraq Rusiyaya atirlar. Bir aydan sonra bu c~sus da if~a olunub geri don:md~ amerikanlar ~oka dii~iirl~r:
-indi n~ oldu? -Hamt s~h~rl~r yattr, ffi;)fi d~ yatudtm, ham1 gtindtiz vu-
rur, m:m da vururdum, ham1 ax~amlar qtzlarla ~yl~nir, m:m d::l g~zirdim.
-Sonra? -Hamt imtahanlan verdi, m~n is~ k~sildim.
* * * T~l~b~ v~fat edir. 0 biri diinyada inkir-M~nkir ona deyir: -S~ni adi c~hann~m~ gond~r~k. ya t~l~b~l~r ii~iin aynlmt~
cahann~m~?
Talab~ xahi~ etdi ki, avv~lca har iki cahannama baxmaq imkam versinlar. Adi c~h:mn~mda hammm ba~ma giind~ bir miX 9ahrdllar. T~l~bal~rin axir~t diinyasmda is~ ham1 ~~rab i~ir, kart oynay1r, qtzlarla raqs edirdilar. T~bii ki, o, t~l~b~larin son ffi;)nzilini se9ir.
Bir semestr ~~nlanir. Keyf edir. Y anm ildan sonra ~eytan alinda bir kis~ mtxla galib talJb~ni sasl;)yir:
-Ha, t;}l~ba, haztrla~. Sesiya imtahanlan ba~land1.
* * * -Canab professor niy;} m;;,na iki yazustmz? M;;,gar m~n
~oxlu sahv buraxmt~am? -Y ox, bir dana, amma dahisind;;,n. San ~parqalkam cibin;;,
~============153
qoyarb11 yer~ salmtsan. ***
Mii~llim t~l~b~y~:
-Bala de gor~k imtahan n~dir? -iki n~f~rin miisahib~si -B~lk~ onlardan biri sarsaqladt? -Onda dig~ri taqaiidd~n kasilacok.
*** Miihaziro oxunan sinif stolunun iistiindo yaztlmt~dt:
"M~n riyazi analizd:m zara galmi~amfTm~b~". "M~n, t~l~b~l~rd~n zara g~lmi~~m! Riyazi analiz mii~lli
mi". "M~n sizin h~r ikinizd~n zara g~lmi~;)m! Dekan"
* * * -Yax~1, de gorum cografiyadan ne~~ ahrsan? -Be~! -Belo iso, soni araq dahsmca ~~h~ro gondors~m azmazsan
k '? 1.
*** Knlovun "Qarga v~ Tiilkii" t~msilinin m~ntiqi ondan iba
rJtdir ki, qarga pendiri itirJndJn sonra soz azadhgt ~ldo edir. * * *
Elmi fantastikam istehza il~ oxuyan adamm metereoloqlann V::l iqtisad~llann v~ miin~ciml;)rin verdiyi proqnozu maraqla dinl;)m~si ~ox mJzJlidir.
* * * Kompiiter proqramla~dmcllan kursu. MiiJllim t::ll;)b;)lor~
iiz tutub deyir: -Bizim kollec noyinki savad v~ s::lnJd verir, o h::ltta insan
lann hoyatmt xilas edir. -? - <;unki sizin kimi bisavadlar tibb institutlanna getmirl~r.
154============~
* * * Ali savad haqqmda diplom sizin ;JVVollor no is::~ oyron::~
bilm::~k ~ansmlZin olmas1 haqqmda ~ahad;Jtnam;xiir.
* * * - N:) ii~iin dorso bu q;Jd:)r gecikmis::~n? - Atamm m;Jniml::~ i~i vardt. - Atan oz i~ini S:)nin ::~v;Jzino ba~qasma tap~Ira bilm;Jzdi? - Xeyr, o m::mim ::~v::~zim::~ ba~qasm1 doy;') bilm;Jzdi.
*** Mii::~llim felin ~;')XS::~ goro hallanmasma aid bel;J bir misal
gost;Jrir: - Mon hamama gedir::~m, S;Jn hamama gedirs~n, o hama
ma gedir, biz hamama gedirik, siz hamama gedirsiniz, onlar hamama gedir};Jr.
Sonra o sinifi diqq::~tl;J D;JZ:)rd::~n ke~irib soru~ur: - Bu hans1 zamand1r? Bir ~agird yerind:)n qalx1b deyir: -Bazar giinii, mii~llim.
* * * Bir-birin::~ aks istiqam~td;J atom bombas1 da~1yan iki rus
va amerikan raketi u~urdu. Goyda gorii~iib salamla~andan sonra Rus soru~du:
- S::~n hara w;:ursan? Amerikah: - Nee::~ y::~ni hara? Sizin t;Jr::~fa. M;')n tap~mq alm1~am ki,
bu niiv;J silahtm Rusiyaya atlm. Rus: - 0, qarda~ m::~n d::~ el;J o tap~mqla u~uram ki, Ame
rikam bombabytm. Amerikah: - 0, veri well! Qarda~, g:)l araq i~~k!!! Onlar araq ic;:irl::~r. Birinci, ikinci, iic;:iincii ~ii~;Jni bo~aldtr
lar. Amerikah: - Qarda~! Amiqo! G::~l bunu da ic;:::~k Rusiya il:)
~============155
Amcrika arasmdak1 muharib~nin ba~lanmas1 ~~r:;,fin~. Yen~ ic;:dil~r. Bird~n Amerikahmn v;:,ziyy~ti xarabla~d1 V:J
Rusa dedi: - Ur:Jyim bulamr, hahm pisdir. Rus: - Yax~1 gal onda s~ni eviniza apanm.
* * * Xast~ C::lrrahiyya stolunun ustun;:, uzananda kuncd:J day
anmt~ ;:,li portfelli, ~lyapah ki~ini gorub, h;,kimd~n soru~ur: - Bu ki~i sizin assistentinizdir? - y OX a~~i, d~fn burosunun numay~hcbsidir. C;:,rrahi ;,ma-
liyyatm natic;:,si ila maraqlamr,- dey~ h;:,kim cavab verir. * * *
<;imarlikd:;, bir ki~i cavan bir anadan soru~ur: - Bagt~laym, o m~nim ~lyapamda sudan qum cy1xaran
u~aq sizinkidir? - Y ox! M~nim oglum su altmda sizin radioqabuledicinizin
oxuya bilac~yini yoxlayan u~aqdu.
* * * - Oglum, eva veril:m tap~mg1 ycrina yetirmakd;) atan S;)n;:,
kom~yib elayib? - Xeyir, muallim. - H~l;) yalan da dam~usan? - Mu;)llim, vallah, dilim~ yalan g;:,lm:lz. - Bas n:l uc;:iin diiziinii demirs;:,n? - Atam m~n;:, kom~k el;:,m;:,yib, o ozii t;:,k yaztb.
* * * - Romanovlar ~iilal;)si haqqmda n~ dey;) bilarsiniz? - Onlann biitiin niimay~nd;:,l;:,ri olubdur.
* * * - Spartakm m:lglubiyy~ti nee;:, oldu? - 0 1966-cl ild:l 3:0 hesab1 ila Bak1da"Neftc;:i"y;:, uduzdu.
* * *
156============~
t
- Buz doyU~U haqqmda dam~a bildrsinizmi? - Bdli! Bu doyU~ kevdn yaym istildrindd dondurma satan-
Jar arasmda olub, ozii dd defisit buz iistd.
* * * M iidllim ~agir
din atasma mdktdbd vagmb deyir:
- Sizin u~aq 90x nadincdi. DUndn ve~mdyimi stol Ustd qoyub lovhddd yazmaga getdim. Sonra ve~mdyimi taxanda gordUm ki, Ustiind milvdk qonub. 20 ddqiqd milvdYi qovandan sonra bilml~dm ki, sizin u~aq ve~mdyinin ~ii~dsi iistund milydk ~dkli ydkibmi~.
- Mudllim, vox dUz buyurursunuz. istedadh u~aqd1r. 0 gun mdhdlld dd divann Ustlin;} kranh pivd vdlldyi vdkib, onu hdqiqi bilib qon~ularla iki saat novbdyd durmu~uq.
~=============157
3L TUTMAQ aLiDaN QALIB
«Min bir mahnm q~zetinin s~hif~l~rind~ d~rc edil~n, mii~llifi oziim oldugum v~ topladtgtm yumorlardan ibar~t birinci kitabtmm i~tq iizii gorm~sind~ kom~yini v~ qaygtstm ~sirg~m~y~n t~sis<;i, na~ir, ~silz.ad~, Nyu-York Eliml~r Akademiyasmm h~qiqi iizvii, alim, xeyriyy~<;i Rafiq Xan-Sayad ogluna v~ biitiin redaksiya hey~tin~ d~rin t~~~kkiiriimii bildirir~ru.
Parodiyar;z Hasan Cabrayzlov
. '
158=============~
MUNDaRiCAT
6n soz 3
Bir az oziim haqqznda ............................ 4
Parodiyalar ........................................... 29
Milli movzuda giilmacalar ...................... 75
Ax qadznlar, qadznlar ............................ 91
Sanat9ilar va dahilar giiliir ..................... 116
Dostlarzn giilii~ii .................................... 142
Talabalarin giinii .................................... 152
. '
~=============159
HaSaN CaBRAYILOV
GOL BiR AZ ...
Ytgllmaga verilmi~dir 20.03.2004 <;apa imzalanmt~dtr: 30.04.2004
Tiraj 1000; ~~rti 9ap v~r~qi 10 «Min bir mahnm MMC m~tb~~sind~
9ap olunmu~dur
]~====~==================~